CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>رمزنگاری - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"529d245e-679a-4c92-b832-17f41042c83e","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"رمزنگاری","wgTitle":"رمزنگاری","wgCurRevisionId":40421493,"wgRevisionId":40421493,"wgArticleId":11058,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["مقاله‌های نیازمند ارجاع‌های اضافی","همه مقاله‌های نیازمند ارجاع‌های اضافی","پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت","مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی","پیوند رده انبار از ویکی‌داده", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NARA","ریاضیات","رمزنگاری","پیشه‌های علوم ریاضیاتی","علوم صوری","فناوری بانکداری"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"رمزنگاری","wgRelevantArticleId":11058,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}}, "wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q8789","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready", "ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth", "ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4d/Lorenz-SZ42-2.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="892"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Lorenz-SZ42-2.jpg/800px-Lorenz-SZ42-2.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="595"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Lorenz-SZ42-2.jpg/640px-Lorenz-SZ42-2.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="476"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="رمزنگاری - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-رمزنگاری rootpage-رمزنگاری skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-رمزنگاری،_پنهان‌نگاری،_کدگذاری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#رمزنگاری،_پنهان‌نگاری،_کدگذاری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>رمزنگاری، پنهان‌نگاری، کدگذاری</span> </div> </a> <ul id="toc-رمزنگاری،_پنهان‌نگاری،_کدگذاری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اصول_شش‌گانه_کرشُهف" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اصول_شش‌گانه_کرشُهف"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>اصول شش‌گانه کرشُهف</span> </div> </a> <ul id="toc-اصول_شش‌گانه_کرشُهف-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-رمزنگاری_پیشرفته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#رمزنگاری_پیشرفته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>رمزنگاری پیشرفته</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-رمزنگاری_پیشرفته-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های رمزنگاری پیشرفته</span> </button> <ul id="toc-رمزنگاری_پیشرفته-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-تعاریف_و_اصطلاحات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تعاریف_و_اصطلاحات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>تعاریف و اصطلاحات</span> </div> </a> <ul id="toc-تعاریف_و_اصطلاحات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-کاربردهای_رمزنگاری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#کاربردهای_رمزنگاری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>کاربردهای رمزنگاری</span> </div> </a> <ul id="toc-کاربردهای_رمزنگاری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پروتکل_رمزنگاری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پروتکل_رمزنگاری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>پروتکل رمزنگاری</span> </div> </a> <ul id="toc-پروتکل_رمزنگاری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الگوریتم_رمزنگاری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#الگوریتم_رمزنگاری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>الگوریتم رمزنگاری</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-الگوریتم_رمزنگاری-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های الگوریتم رمزنگاری</span> </button> <ul id="toc-الگوریتم_رمزنگاری-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-رمزنگاری_کلید_متقارن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#رمزنگاری_کلید_متقارن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۱</span> <span>رمزنگاری کلید متقارن</span> </div> </a> <ul id="toc-رمزنگاری_کلید_متقارن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-رمزنگاری_کلید_نامتقارن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#رمزنگاری_کلید_نامتقارن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۲</span> <span>رمزنگاری کلید نامتقارن</span> </div> </a> <ul id="toc-رمزنگاری_کلید_نامتقارن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مقایسه_رمزنگاری_کلید_متقارن_و_کلید_نامتقارن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مقایسه_رمزنگاری_کلید_متقارن_و_کلید_نامتقارن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۳</span> <span>مقایسه رمزنگاری کلید متقارن و کلید نامتقارن</span> </div> </a> <ul id="toc-مقایسه_رمزنگاری_کلید_متقارن_و_کلید_نامتقارن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-رمزشکافی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#رمزشکافی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۴</span> <span>رمزشکافی</span> </div> </a> <ul id="toc-رمزشکافی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-رمزهای_جانشینی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#رمزهای_جانشینی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>رمزهای جانشینی</span> </div> </a> <ul id="toc-رمزهای_جانشینی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-رمزنگاری_چندفازی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#رمزنگاری_چندفازی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>رمزنگاری چندفازی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-رمزنگاری_چندفازی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های رمزنگاری چندفازی</span> </button> <ul id="toc-رمزنگاری_چندفازی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-چگونگی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#چگونگی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۱</span> <span>چگونگی</span> </div> </a> <ul id="toc-چگونگی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-برتری‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#برتری‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸.۲</span> <span>برتری‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-برتری‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-افزونگی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#افزونگی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>افزونگی</span> </div> </a> <ul id="toc-افزونگی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تازگی_پیام‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تازگی_پیام‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>تازگی پیام‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-تازگی_پیام‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-رمزنگاری_سخت‌افزاری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#رمزنگاری_سخت‌افزاری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>رمزنگاری سخت‌افزاری</span> </div> </a> <ul id="toc-رمزنگاری_سخت‌افزاری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-واژگان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#واژگان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۲</span> <span>واژگان</span> </div> </a> <ul id="toc-واژگان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پانویس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پانویس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳</span> <span>پانویس</span> </div> </a> <ul id="toc-پانویس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۴</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-برای_مطالعه_بیشتر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#برای_مطالعه_بیشتر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۵</span> <span>برای مطالعه بیشتر</span> </div> </a> <ul id="toc-برای_مطالعه_بیشتر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پانویس_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پانویس_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۶</span> <span>پانویس</span> </div> </a> <ul id="toc-پانویس_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۷</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">رمزنگاری</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۹۵ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-95" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۹۵ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Kriptografie" title="Kriptografie–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Kriptografie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B9%D9%85%D9%8A%D8%A9_(%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5)" title="تعمية (تخصص)–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="تعمية (تخصص)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%B1%D9%8A%D9%BE%D8%B7%D9%88%DD%A3%D8%B1%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A7" title="كريپطوݣرافيا–عربی مراکشی" lang="ary" hreflang="ary" data-title="كريپطوݣرافيا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="عربی مراکشی" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Criptograf%C3%ADa" title="Criptografía–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Criptografía" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Kriptoqrafiya" title="Kriptoqrafiya–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Kriptoqrafiya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B8%D0%BF%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="Криптография–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Криптография" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Kryptographie" title="Kryptographie–باواریایی" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Kryptographie" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="باواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%8B%D0%BF%D1%82%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%96%D1%8F" title="Крыптаграфія–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Крыптаграфія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%8B%D0%BF%D1%82%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%96%D1%8F" title="Крыптаграфія–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Крыптаграфія" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B8%D0%BF%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="Криптография–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Криптография" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A4%E0%A6%A5%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%97%E0%A7%81%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE" title="তথ্যগুপ্তিবিদ্যা–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="তথ্যগুপ্তিবিদ্যা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Kriptografija" title="Kriptografija–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Kriptografija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Criptografia" title="Criptografia–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Criptografia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%AA%DB%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="کریپتۆگرافی–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="کریپتۆگرافی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Kryptografie" title="Kryptografie–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Kryptografie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kryptografi" title="Kryptografi–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Kryptografi" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kryptographie" title="Kryptographie–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Kryptographie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Kriptolociye" title="Kriptolociye–Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Kriptolociye" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%81%CF%85%CF%80%CF%84%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1" title="Κρυπτογραφία–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Κρυπτογραφία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cryptography" title="Cryptography–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Cryptography" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Kriptologio" title="Kriptologio–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Kriptologio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Criptograf%C3%ADa" title="Criptografía–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Criptografía" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kr%C3%BCptograafia" title="Krüptograafia–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Krüptograafia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kriptografia" title="Kriptografia–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Kriptografia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kryptologia" title="Kryptologia–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kryptologia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Cryptographie" title="Cryptographie–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Cryptographie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Kr%C3%BCptografii" title="Krüptografii–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Krüptografii" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Cripteagrafa%C3%ADocht" title="Cripteagrafaíocht–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Cripteagrafaíocht" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%9A%97%E8%99%9F%E5%AD%B8" title="暗號學–گن" lang="gan" hreflang="gan" data-title="暗號學" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="گن" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Kriptografi" title="Kriptografi–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Kriptografi" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Criptograf%C3%ADa" title="Criptografía–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Criptografía" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%95%E0%AB%87%E0%AA%A4%E0%AA%B2%E0%AA%BF%E0%AA%AA%E0%AA%BF" title="સંકેતલિપિ–گجراتی" lang="gu" hreflang="gu" data-title="સંકેતલિપિ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="گجراتی" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%A8%D7%99%D7%A4%D7%98%D7%95%D7%92%D7%A8%D7%A4%D7%99%D7%94" title="קריפטוגרפיה–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="קריפטוגרפיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AC%E0%A5%80%E0%A4%9C-%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%96%E0%A4%A8" title="बीज-लेखन–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="बीज-लेखन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Kriptografija" title="Kriptografija–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Kriptografija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Kriptogr%C3%A1fia" title="Kriptográfia–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Kriptográfia" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%B2%D5%BF%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Գաղտնագրություն–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Գաղտնագրություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kriptografi" title="Kriptografi–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Kriptografi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Dulm%C3%A1lsfr%C3%A6%C3%B0i" title="Dulmálsfræði–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Dulmálsfræði" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Crittografia" title="Crittografia–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Crittografia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%9A%97%E5%8F%B7%E7%90%86%E8%AB%96" title="暗号理論–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="暗号理論" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Kriptografi" title="Kriptografi–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Kriptografi" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Kriptografi" title="Kriptografi–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Kriptografi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="კრიპტოგრაფია–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="კრიპტოგრაფია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B8%D0%BF%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="Криптография–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Криптография" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%97%E0%B3%81%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%A4_%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B2%BF_%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ಗುಪ್ತ ಲಿಪಿ ಶಾಸ್ತ್ರ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಗುಪ್ತ ಲಿಪಿ ಶಾಸ್ತ್ರ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%94%ED%98%B8%ED%95%99" title="암호학–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="암호학" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B8%D0%BF%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="Криптография–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Криптография" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Cryptographia" title="Cryptographia–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Cryptographia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Crittografia" title="Crittografia–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Crittografia" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kriptografija" title="Kriptografija–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Kriptografija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Kriptogr%C4%81fija" title="Kriptogrāfija–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Kriptogrāfija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B8%D0%BF%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D0%B9" title="Криптографий–ماری" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Криптографий" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B8%D0%BF%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Криптографија–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Криптографија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%97%E0%B5%82%E0%B4%A2%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B5%87%E0%B4%96%E0%B4%A8%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%AF" title="ഗൂഢാലേഖനവിദ്യ–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഗൂഢാലേഖനവിദ്യ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B8%D0%BF%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84" title="Криптограф–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Криптограф" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AB%E0%A5%80" title="क्रिप्टोग्राफी–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="क्रिप्टोग्राफी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kriptografi" title="Kriptografi–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kriptografi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%80%E1%80%AF%E1%80%92%E1%80%BA%E1%80%9D%E1%80%BE%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8" title="ကုဒ်ဝှက်ရေးသားခြင်း–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="ကုဒ်ဝှက်ရေးသားခြင်း" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Cryptografie" title="Cryptografie–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Cryptografie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Kryptografi" title="Kryptografi–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kryptografi" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kryptografi" title="Kryptografi–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kryptografi" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Criptografia" title="Criptografia–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Criptografia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%95%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%BF%E0%AC%AA%E0%AD%8D%E0%AC%9F%E0%AD%8B%E0%AC%97%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%BE%E0%AC%AB%E0%AC%BF" title="କ୍ରିପ୍ଟୋଗ୍ରାଫି–اوریه‌ای" lang="or" hreflang="or" data-title="କ୍ରିପ୍ଟୋଗ୍ରାଫି" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="اوریه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Kryptografia" title="Kryptografia–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Kryptografia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Criptograf%C3%ACa" title="Criptografìa–پیدمونتی" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Criptografìa" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="پیدمونتی" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2_%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رمز نگاری–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="رمز نگاری" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Criptografia" title="Criptografia–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Criptografia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Criptografie" title="Criptografie–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Criptografie" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B8%D0%BF%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="Криптография–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Криптография" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Crittugraf%C3%ACa" title="Crittugrafìa–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Crittugrafìa" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Kriptografija" title="Kriptografija–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Kriptografija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Cryptography" title="Cryptography–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Cryptography" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Kryptografia" title="Kryptografia–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Kryptografia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Kriptografija" title="Kriptografija–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Kriptografija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Kriptografia" title="Kriptografia–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Kriptografia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B8%D0%BF%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Криптографија–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Криптографија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kryptografi" title="Kryptografi–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kryptografi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Ufichamishi" title="Ufichamishi–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Ufichamishi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AF%81%E0%AE%B1%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%BE%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="குறியாக்கவியல்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="குறியாக்கவியல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BC%D0%B7%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%80%D3%A3" title="Рамзнигорӣ–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Рамзнигорӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%AA%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%9A" title="วิทยาการรหัสลับ–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="วิทยาการรหัสลับ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Kriptograpiya" title="Kriptograpiya–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Kriptograpiya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kriptografi" title="Kriptografi–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kriptografi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B8%D0%BF%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%96%D1%8F" title="Криптографія–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Криптографія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2_%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رمز نگاری–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="رمز نگاری" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Kriptografiya" title="Kriptografiya–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Kriptografiya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/M%E1%BA%ADt_m%C3%A3_h%E1%BB%8Dc" title="Mật mã học–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Mật mã học" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Criptografiya" title="Criptografiya–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Criptografiya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%AF%86%E7%A0%81%E5%AD%A6" title="密码学–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="密码学" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%A8%D7%99%D7%A4%D7%98%D7%90%D7%92%D7%A8%D7%90%D7%A4%D7%99%D7%A2" title="קריפטאגראפיע–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קריפטאגראפיע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%AF%86%E7%A0%81%E5%AD%A6" title="密码学–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="密码学" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/%C3%80m-b%C3%A9-ha%CC%8Dk" title="Àm-bé-ha̍k–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Àm-bé-ha̍k" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%AF%86%E7%A2%BC%E5%AD%B8" title="密碼學–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="密碼學" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Umchazanyandla" title="Umchazanyandla–زولویی" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Umchazanyandla" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زولویی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8789#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&oldid=40421493" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&id=40421493&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B1%25D9%2585%25D8%25B2%25D9%2586%25DA%25AF%25D8%25A7%25D8%25B1%25DB%258C"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B1%25D9%2585%25D8%25B2%25D9%2586%25DA%25AF%25D8%25A7%25D8%25B1%25DB%258C"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Cryptography" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibooks mw-list-item"><a href="https://fa.wikibooks.org/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکی‌کتاب</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8789" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Lorenz-SZ42-2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Lorenz-SZ42-2.jpg/220px-Lorenz-SZ42-2.jpg" decoding="async" width="220" height="164" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Lorenz-SZ42-2.jpg/330px-Lorenz-SZ42-2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Lorenz-SZ42-2.jpg/440px-Lorenz-SZ42-2.jpg 2x" data-file-width="1141" data-file-height="848" /></a><figcaption>دستگاه رمزگذاری لورنز آلمان، که در جنگ جهانی دوم برای رمزگذاری پیام‌های عمومی کارمندان بسیار سطح بالا استفاده می‌شد.</figcaption></figure> <p><b>رمزنگاری</b><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> دانشی است که به بررسی و شناختِ اصول و روش‌های انتقال یا ذخیرهٔ اطلاعات به صورت امن (حتی اگر مسیر <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="انتقال اطلاعات">انتقال اطلاعات</a> و کانال‌های ارتباطی یا محل ذخیره اطلاعات ناامن باشند) می‌پردازد. </p><p>رمزنگاری استفاده از روش‌های ریاضی، برای برقراری <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="امنیت اطلاعات">امنیت اطلاعات</a> است. دراصل، رمزنگاری دانش تغییر دادن متن پیام یا اطلاعات به کمک <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D8%B1%D9%85%D8%B2" class="mw-redirect" title="کلید رمز">کلید رمز</a> و با استفاده از یک <a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رمزگذاری">الگوریتم رمز</a> است. به صورتی که فقط شخصی که ازیی کلید و الگوریتم آگاه است می‌تواند اطلاعات اصلی را از اطلاعات رمزگذاری استخراج کند و شخصی که از یکی یا هر دوی آن‌ها آگاهی ندارد نمی‌تواند به اطلاعات دسترسی پیدا کند. دانش رمزنگاری بر پایه اصولی مانند <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="نظریه اطلاعات">نظریهٔ اطلاعات</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="نظریه اعداد">نظریهٔ اعداد</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="آمار">آمار</a> بنا شده‌است و امروزه به‌طور خاص در علم <a href="/wiki/%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="مخابرات">مخابرات</a> بررسی و استفاده می‌شود. برابر رمزنگاری در <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">زبان انگلیسی</a> واژه Cryptography است، که برگرفته از دو واژه <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان یونانی">زبان یونانی</a> Kryptos به مفهوم «پنهان» و Graphien به معنای «نوشتن» است. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="رمزنگاری،_پنهان‌نگاری،_کدگذاری"><span id=".D8.B1.D9.85.D8.B2.D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.8C_.D9.BE.D9.86.D9.87.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.8C_.DA.A9.D8.AF.DA.AF.D8.B0.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>رمزنگاری، پنهان‌نگاری، کدگذاری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: رمزنگاری، پنهان‌نگاری، کدگذاری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r36211177">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-right:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 0 4px 1em;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-right:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-right:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-right:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-right:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-right:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-right:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-right:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="box-بدون_منبع plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-Unreferenced" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/75px-Question_book-new.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/100px-Question_book-new.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="399" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">این بخش <b>به هیچ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:تأییدپذیری">منبع و مرجعی</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع">استناد</a> نمی‌کند</b>.<span class="hide-when-compact"> لطفاً با <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9/%DB%B1" class="mw-redirect" title="راهنما:مقدمه‌ای بر ارجاع/۱">افزودن یادکرد به منابع قابل اعتماد</a> برطبق <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:تأییدپذیری">اصول تأییدپذیری</a> و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:شیوه ارجاع به منابع">شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع</a>، به <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit">بهبود این بخش</a> کمک کنید. مطالب بدون منبع را می‌توان به چالش کشید و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C#مسئولیت_ارائه_منبع" title="ویکی‌پدیا:تأییدپذیری">حذف کرد</a>.<br /><small><span class="plainlinks"><i>یافتن منابع:</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?as_eq=wikipedia&q=%22%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%22">"رمزنگاری"</a> – <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?tbm=nws&q=%22%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%22+-wikipedia&tbs=ar:1">اخبار</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?&q=%22%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%22&tbs=bkt:s&tbm=bks">روزنامه‌ها</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.com/search?tbs=bks:1&q=%22%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%22+-wikipedia">کتاب‌ها</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//scholar.google.com/scholar?q=%22%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%22">آکادمیک</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/action/doBasicSearch?Query=%22%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%22&acc=on&wc=on">جی‌استور</a></span></small></span><span class="hide-when-compact"><i> (<small><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AD%D8%B0%D9%81_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="راهنما:حذف الگوی نگهداری">چگونگی و زمان حذف پیام این الگو را بدانید</a></small>)</i></span></div></td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Codes,_Bukit,_Bali,_Indonesia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Codes%2C_Bukit%2C_Bali%2C_Indonesia.jpg/220px-Codes%2C_Bukit%2C_Bali%2C_Indonesia.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Codes%2C_Bukit%2C_Bali%2C_Indonesia.jpg/330px-Codes%2C_Bukit%2C_Bali%2C_Indonesia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Codes%2C_Bukit%2C_Bali%2C_Indonesia.jpg/440px-Codes%2C_Bukit%2C_Bali%2C_Indonesia.jpg 2x" data-file-width="4032" data-file-height="2688" /></a><figcaption>تصویری از دسته بندی کد ها</figcaption></figure> <p>در رمزنگاری، وجود اطلاعات یا <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85" title="فرستادن پیام">فرستادن پیام</a> به هیچ وجه پنهان نیست، بلکه ذخیره اطلاعات یا فرستاده پیام مشخص است، اما تنها افراد مورد نظر می‌توانند اطلاعات اصلی را بازیابی کنند. بالعکس در <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پنهان‌نگاری">پنهان‌نگاری</a>، اصل وجود اطلاعات یا فرستاده پیام محرمانه، پنهان نگاه داشته می‌شود و غیر از طرف فرستنده و طرف دریافت‌کننده کسی از فرستاده پیام آگاه نمی‌شود. </p><p>در رمزنگاری محتویات یک متن به صورت <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%81_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="حرف (زبان‌شناسی)">حرف</a> به حرف و در بعضی موارد <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AA_(%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87)" title="بیت (رایانه)">بیت</a> به بیت تغییر داده می‌شود و هدف تغییر محتوای متن است نه تغییر ساختار زبان‌شناختی آن. در مقابل، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AF" title="کد">کدگذاری</a> تبدیلی است که واژه‌ای را با یک واژه یا نماد دیگر جایگزین می‌کند و ساختار زبان‌شناختی متن را تغییر می‌دهد. </p><p>ریشهٔ واژهٔ Cryptography برگرفته از یونانی به معنای «پنهان نوشتن متون» است. رمزنگاری پیشینهٔ طولانی و درخشان دارد که به هزاران سال پیش برمی‌گردد. کارشناسان رمزنگاری بین رمز و کد تمایز قائل می‌شوند. رمز عبارت است از تبدیل کاراکتر به کاراکتر یا بیت به بیت بدون آن که به محتویات زبان شناختی آن پیام توجه شود. در مقابل، کد تبدیلی است که واژه‌ای را با یک واژه یا علامت دیگر جایگزین می‌کند. امروزه از کدها استفادهٔ چندانی نمی‌شود اگر چه استفاده از آن پیشینهٔ طولانی و پرسابقه‌ای دارد. موفق‌ترین کدهایی که تاکنون نوشته شده ابداع شده‌اند توسط <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="ارتش ایالات متحده">ارتش ایالات متحده</a> و در خلال <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنگ جهانی دوم">جنگ جهانی دوم</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="اقیانوس آرام">اقیانوس آرام</a> بکار گرفته شد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اصول_شش‌گانه_کرشُهف"><span id=".D8.A7.D8.B5.D9.88.D9.84_.D8.B4.D8.B4.E2.80.8C.DA.AF.D8.A7.D9.86.D9.87_.DA.A9.D8.B1.D8.B4.D9.8F.D9.87.D9.81"></span>اصول شش‌گانه کرشُهف</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: اصول شش‌گانه کرشُهف"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D8%A2%DA%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B1%D8%B4%D9%87%D9%81" class="mw-redirect" title="آگوست کرشهف">آگوست کرشهف</a> شهرت خود را از پژوهش‌های <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زبان‌شناسی">زبان‌شناسی</a> و کتاب‌هایی که در این خصوص و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%BE%D9%88%DA%A9" title="زبان ولاپوک">زبان ولاپوک</a> نوشته بود به‌دست آورد. او در سال ۱۸۸۳ دو مقاله با عنوان «رمزنگاری نظامی» منتشر کرد. در این دو مقاله، شش اصل پایه‌ای وجود داشتند که اصل دوم آن به عنوان یکی از قوانین رمزنگاری هنوز هم مورد استفاده دانشمندان رمزنگاری پیشرفته‌است: </p> <ul><li>سامانه رمزنگاری نه فقط از دید تئوری بلکه در عمل هم باید غیرقابل شکستن باشد.</li> <li>سامانه رمزنگاری نباید هیچ نکته پنهان و محرمانه‌ای داشته باشد. بلکه تنها چیزی که سری است کلید رمز است.</li> <li>کلید رمز باید به گونه‌ای انتخاب‌پذیر شود که ۱) بتوان به سادگی آن را عوض کرد و ۲) بتوان آن را به یاد سپرد و نیازی به یاداشت کردن کلید رمز نباشد.</li> <li>متون رمزنگاری باید از طریق خطوط تلگراف مخابره‌پذیر باشند.</li> <li>دستگاه رمزنگاری یا اسناد رمزگذاری‌شده باید توسط یک تن قابل <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84_%D9%88_%D9%86%D9%82%D9%84" class="mw-redirect" title="حمل و نقل">حمل و نقل</a> باشد.</li> <li>سامانه رمزنگاری باید به آسانی راه‌اندازی‌پذیر باشد.</li></ul> <p>به چند دلیل عمده کلید رمز باید تنها اطلاعات محرمانه در یک سامانه رمزنگاری باشد: </p> <ol><li>محرمانه نگه داشتن یک رشته بیت ۵۱۲ تایی (به‌طور معمول) بسیار ساده‌تر و عملی تر از محرمانه نگه داشتن یک الگوریتم یا روش پیاده‌سازی است.</li> <li>اگر کلید رمز افشا شود تنها با اتخاذ یک کلید تازه می‌توان دوباره به یک سامانه رمزنگاری تازه و امن دست پیدا کرد در صورتی‌که اگر امنیت سامانه رمزنگاری وابسته به الگوریتم و روش پیاده‌سازی باشد با افشای این اطلاعات بازتولید یک سامانه رمزنگاری تازه و امن بسیار دشوار خواهد بود.</li> <li>وقتی که کلید رمز تنها اطلاعات محرمانه یک سامانه رمزنگاری باشد می‌توان از یک سامانه مشترک (با کلیدهای متفاوت) برای ارتباط با گیرنده/فرستنده‌های گوناگون استفاده کرد در صورتی که اگر غیر از این می‌بود برای ارتباط با هر فرستنده/گیرنده به یک الگوریتم و روش پیاده‌سازی تازه نیاز می‌بود.</li> <li>وقتی که الگوریتم و روش پیاده‌سازی برای همگان دردسترس باشد مشکلات و حفره‌های امنیتی الگوریتم پیش از آنکه توسط یک حمله گر مورد سوء استفاده قرار بگیرد توسط محققان امنیتی مورد بررسی قرار گرفته و رفع می‌شود و بنابراین سامانه‌های رمزنگاری که بر پایه الگوریتم‌های روشن و در دسترس عمل می‌کنند معمولاً اعتمادپذیرتر هستند.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="رمزنگاری_پیشرفته"><span id=".D8.B1.D9.85.D8.B2.D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.DB.8C_.D9.BE.DB.8C.D8.B4.D8.B1.D9.81.D8.AA.D9.87"></span>رمزنگاری پیشرفته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: رمزنگاری پیشرفته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>با پدید آمدن رایانه‌ها و افزایش توان رایانشی آنها، دانش رمزنگاری وارد زمینه <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="علوم رایانه">علوم رایانه</a> شد و این پدیده، موجب بروز سه تغییر مهم در مسائل رمزنگاری شد: </p> <ol><li>وجود توان رایانشی بالا این امکان را پدیدآورد که روش‌های پیچیده‌تر و کاراتری برای رمزنگاری به وجود آید.</li> <li>روش‌های رمزنگاری که تا پیش از آن اصولاً برای رمزنگاری کردن پیام به کار می‌رفتند، کاربردهای تازه و زیادی پیدا کردند.</li> <li>تا پیش از آن، رمزنگاری عمدتاً روی اطلاعات متنی و با استفاده از <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%81_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="حرف (زبان‌شناسی)">حروف الفبا</a> انجام می‌گرفت؛ اما ورود رایانه باعث شد که رمزنگاری روی انواع اطلاعات و بر مبنای <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AA_(%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87)" title="بیت (رایانه)">بیت</a> انجام شود.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تعاریف_و_اصطلاحات"><span id=".D8.AA.D8.B9.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D9.81_.D9.88_.D8.A7.D8.B5.D8.B7.D9.84.D8.A7.D8.AD.D8.A7.D8.AA"></span>تعاریف و اصطلاحات</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: تعاریف و اصطلاحات"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>عناصر مهمی که در رمزنگاری مورد استفاده قرار می‌گیرند به شرح زیر است: </p> <ul><li><b>متن آشکار</b>: پیام و اطلاعات را در حالت اصلی و پیش از تبدیل شدن به حالت رمز، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%86_%D8%A2%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="متن آشکار">متن آشکار</a> یا اختصاراً پیام می‌نامند. در این حالت اطلاعات برای انسان فهم‌پذیر است.</li> <li><b>متن رمز</b>: به پیام و اطلاعات پس از تبدیل شدن به حالت رمز، گفته می‌شود. اطلاعات رمزگذاری‌شده برای انسان فهم‌پذیر نیست.</li> <li><b>رمزگذاری (رمزنگاری کردن)</b>: عملیاتی است که با استفاده از کلید رمز، پیام را به رمز تبدیل می‌کند.</li> <li><b>رمزگشایی (بازکردن رمز)</b>: عملیاتی است که با استفاده از کلید رمز، پیام رمزگذاری‌شده را به پیام اصلی بازمی‌گرداند. از دید ریاضی، این الگوریتم عکس الگوریتم رمزنگاری کردن است.</li> <li><b>کلید رمز</b>: اطلاعاتی معمولاً عددی است که به عنوان پارامتر ورودی به الگوریتم رمز در نظر گرفته می‌شود و عملیات رمزگذاری و رمزگشایی با استفاده از آن انجام می‌گیرد. انواع گوناگونی از <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%85%D8%B2" class="mw-redirect" title="کلیدهای رمز">کلیدهای رمز</a> در رمزنگاری تعریف و استفاده می‌شود.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کاربردهای_رمزنگاری"><span id=".DA.A9.D8.A7.D8.B1.D8.A8.D8.B1.D8.AF.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B1.D9.85.D8.B2.D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>کاربردهای رمزنگاری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: کاربردهای رمزنگاری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پیش از ورود رایانه‌ها به زمینه رمزنگاری، تقریباً کاربرد رمزنگاری محدود به رمزنگاری کردن پیام و پنهان کردن مفاد آن می‌شده‌است. اما در رمزنگاری پیشرفته سرویس‌های گوناگونی از جمله موارد زیر ارائه شده‌است: </p> <ul><li>حفظ <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="محرمانگی">محرمانگی</a> یا <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7" class="mw-redirect" title="امنیت محتوا">امنیت محتوا</a><small><sup id="ref_m1" class="plainlinksneverexpand"><a href="#endnote_m1">∗</a></sup></small>: فرستاده یا ذخیره اطلاعات به نحوی که تنها افراد مجاز بتوانند از محتوای آن مطلع شوند، که همان سرویس اصلی و اولیهٔ پنهان کردن مفاد پیام است.</li> <li>حفظ <a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AD%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="صحت داده‌ها (صفحه وجود ندارد)">صحت داده‌ها</a> یا <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="سلامت محتوا (صفحه وجود ندارد)">سلامت محتوا</a> <small><sup id="ref_m2" class="plainlinksneverexpand"><a href="#endnote_m2">∗</a></sup></small>: به معنای ایجاد اطمینان از صحت اطلاعات و عدم تغییر محتوای اولیهٔ آن در حین فرستاده‌است. تغییر محتوای اولیهٔ اطلاعات ممکن است به صورت اتفاقی (در اثر مشکلات مسیر ارسال) یا به صورت عمدی باشد.</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B2_%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="احراز هویت">احراز هویت</a> یا <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%B3%D9%86%D8%AC%DB%8C" class="mw-redirect" title="اصالت سنجی">اصالت سنجی</a> محتوا<small><sup id="ref_m3" class="plainlinksneverexpand"><a href="#endnote_m3">∗</a></sup></small>: به معنای تشخیص و ایجاد اطمینان از هویت فرستنده اطلاعات و عدم امکان جعل هویت افراد است.</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="عدم انکار">عدم انکار</a><small><sup id="ref_m4" class="plainlinksneverexpand"><a href="#endnote_m4">∗</a></sup></small>: به این معنی است که فرستندهٔ اطلاعات نتواند در آینده فرستاده آن را انکار یا مفاد آن را تکذیب نماید.</li></ul> <p>چهار مورد بالا، کاربردهای اصلی رمزنگاری تلقی می‌شوند و دیگر اهداف و کاربردهای رمزنگاری، با ترکیب چهار مورد بالا قابل حصول هستند. </p><p>این کاربردها مفاهیم جامعی هستند و می‌توانند برای کاربردهای گوناگون پیاده‌سازی و استفاده شوند. برای نمونه سرویس <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="اصالت محتوا (صفحه وجود ندارد)">اصالت محتوا</a> هم در معاملات تجاری اهمیت دارد و هم در مسائل نظامی و سیاسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای ارائه کردن هر یک از سرویس‌های رمزنگاری، بسته به نوع کاربرد، از پروتکل‌های گوناگون رمزنگاری استفاده می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پروتکل_رمزنگاری"><span id=".D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.AA.DA.A9.D9.84_.D8.B1.D9.85.D8.B2.D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>پروتکل رمزنگاری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: پروتکل رمزنگاری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>به‌طور کلی، یک پروتکل رمزنگاری، مجموعه‌ای از قواعد و روابط ریاضی است که چگونگی ترکیب کردن الگوریتم‌های رمزنگاری و استفاده از آن‌ها به منظور ارائهٔ یک سرویس رمزنگاری خاص در یک کاربرد خاص را فراهم می‌سازد. </p><p>معمولاً یک <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%DA%A9%D9%84_%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پروتکل رمزنگاری">پروتکل رمزنگاری</a> مشخص می‌کند که </p> <dl><dd><ul><li>اطلاعات موجود در چه قالبی باید قرار گیرند</li> <li>چه روشی برای تبدیل اطلاعات به عناصر ریاضی باید اجرا شود</li> <li>کدامیک از الگوریتم‌های رمزنگاری و با کدام پارامترها باید مورد استفاده قرار گیرند</li> <li>روابط ریاضی چگونه به اطلاعات عددی اعمال شوند</li> <li>چه اطلاعاتی باید بین طرف فرستنده و دریافت‌کننده رد و بدل شود</li> <li>چه مکانیسم ارتباطی برای انتقال اطلاعات مورد نیاز است.</li></ul></dd></dl> <p>برای نمونه می‌توان به <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%DA%A9%D9%84_%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%84_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D8%AF%DB%8C%D9%81%DB%8C-%D9%87%D9%84%D9%85%D9%86" title="پروتکل تبادل کلید دیفی-هلمن">پروتکل تبادل کلید دیفی-هلمن</a><small><sup id="ref_m5" class="plainlinksneverexpand"><a href="#endnote_m5">∗</a></sup></small> برای ایجاد و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%84_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF" title="تبادل کلید">تبادل کلید</a> رمز مشترک بین دو طرف اشاره نمود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="الگوریتم_رمزنگاری"><span id=".D8.A7.D9.84.DA.AF.D9.88.D8.B1.DB.8C.D8.AA.D9.85_.D8.B1.D9.85.D8.B2.D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>الگوریتم رمزنگاری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: الگوریتم رمزنگاری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>الگوریتم رمزنگاری، به هر الگوریتم یا تابع ریاضی گفته می‌شود که به علت دارا بودن خواص مورد نیاز در رمزنگاری، در <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%DA%A9%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="پروتکل‌های رمزنگاری">پروتکل‌های رمزنگاری</a> مورد استفاده قرار گیرد. اصطلاح الگوریتم رمزنگاری یک مفهوم جامع است و لازم نیست هر الگوریتم از این دسته، به‌طور مستقیم برای رمزگذاری اطلاعات مورد استفاده قرار گیرد، بلکه صرفاً وجود کاربرد مربوط به رمزنگاری مد نظر است. </p><p>در گذشته سازمان‌ها و شرکت‌هایی که نیاز به رمزگذاری یا سرویس‌های دیگر رمزنگاری داشتند، الگوریتم رمزنگاری منحصربه‌فردی را طراحی می‌نمودند. به مرور زمان مشخص شد که گاهی ضعف‌های امنیتی بزرگی در این الگوریتم‌ها وجود دارد که موجب آسانی شکسته شدن رمز می‌شود. به همین دلیل امروزه رمزنگاری مبتنی بر پنهان نگاه داشتن الگوریتم رمزنگاری منسوخ شده‌است و در روش‌های تازه رمزنگاری، فرض بر این است که اطلاعات کامل الگوریتم رمزنگاری منتشر شده‌است و آنچه پنهان است فقط کلید رمز است. </p><p>بنابراین تمام امنیت بدست‌آمده از الگوریتم‌ها و پروتکل‌های رمزنگاری <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="استاندارد">استاندارد</a>، متکی به امنیت و پنهان ماندن کلید رمز است و جزئیات کامل این الگوریتم‌ها و پروتکل‌ها برای عموم منتشر می‌شود. </p><p>بر مبنای تعریف بالا، توابع و الگوریتم‌های مورد استفاده در رمزنگاری به دسته‌های کلی زیر تقسیم می‌شوند: </p> <ul><li>توابع بدون کلید <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%AF%D8%B1%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="توابع درهم‌ساز">توابع درهم‌ساز</a><small><sup id="ref_m6" class="plainlinksneverexpand"><a href="#endnote_m6">∗</a></sup></small></li> <li>تبدیل‌های یک‌طرفه<small><sup id="ref_m7" class="plainlinksneverexpand"><a href="#endnote_m7">∗</a></sup></small></li></ul></li> <li>توابع مبتنی بر کلید <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%86" title="الگوریتم‌های کلید متقارن">الگوریتم‌های کلید متقارن</a> <ul><li>الگوریتم‌های <a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2_%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="رمز قالبی">رمز قالبی</a></li> <li>الگوریتم‌های <a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2_%D8%AF%D9%86%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="رمز دنباله‌ای">رمز دنباله‌ای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%AA%D8%B5%D8%AF%DB%8C%D9%82_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="توابع تصدیق پیام (صفحه وجود ندارد)">توابع تصدیق پیام</a><small><sup id="ref_m8" class="plainlinksneverexpand"><a href="#endnote_m8">∗</a></sup></small></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%86" class="mw-redirect" title="الگوریتم‌های کلید نامتقارن">الگوریتم‌های کلید نامتقارن</a> <ul><li>الگوریتم‌های مبتنی بر تجزیهٔ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD" class="mw-redirect" title="اعداد صحیح">اعداد صحیح</a></li> <li>الگوریتم‌های مبتنی بر <a href="/wiki/%D9%84%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85_%DA%AF%D8%B3%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="لگاریتم گسسته">لگاریتم گسسته</a></li> <li>الگوریتم‌های مبتنی بر <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%86%D8%AD%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="منحنی‌های بیضوی (صفحه وجود ندارد)">منحنی‌های بیضوی</a></li></ul></li> <li>الگوریتم‌های <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="امضای دیجیتال">امضای دیجیتال</a><small><sup id="ref_m9" class="plainlinksneverexpand"><a href="#endnote_m9">∗</a></sup></small></li></ul></li></ul> <p>الگوریتم‌های رمزنگاری بسیار زیاد هستند، اما تنها شمار اندکی از <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%85%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگوریتم‌های رمز استاندارد (صفحه وجود ندارد)">آن‌ها</a> به صورت استاندارد درآمده‌اند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="رمزنگاری_کلید_متقارن"><span id=".D8.B1.D9.85.D8.B2.D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.DB.8C_.DA.A9.D9.84.DB.8C.D8.AF_.D9.85.D8.AA.D9.82.D8.A7.D8.B1.D9.86"></span>رمزنگاری کلید متقارن</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: رمزنگاری کلید متقارن"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>رمزنگاری کلید متقارن<small><sup id="ref_m۱۰" class="plainlinksneverexpand"><a href="#endnote_m۱۰">∗</a></sup></small> یا <i>تک کلیدی</i>، به آن دسته از الگوریتم‌ها، پروتکل‌ها و سامانه‌های رمزنگاری گفته می‌شود که در آن هر دو طرف رد و بدل اطلاعات از یک کلید رمز یکسان برای عملیات رمزگذاری و رمزگشایی استفاده می‌کنند. در این گونه سامانه‌ها، یا کلیدهای رمزگذاری و رمزگشایی یکسان هستند یا با رابطه‌ای بسیار ساده از یکدیگر قابل استخراج هستند و رمزگذاری و رمزگشایی اطلاعات نیز دو فرایند معکوس یکدیگر هستند. </p><p>واضح است که در این نوع از رمزنگاری، باید یک کلید رمز مشترک بین دو طرف تعریف شود. چون کلید رمز باید کاملاً محرمانه باقی بماند، برای ایجاد و رد و بدل کلید رمز مشترک باید از <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%85%D9%86" title="کانال امن">کانال امن</a> استفاده نمود یا از روش‌های <a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%86" class="mw-redirect" title="رمزنگاری نامتقارن">رمزنگاری نامتقارن</a> استفاده کرد. نیاز به وجود یک کلید رمز به ازای هر دو نفرِ درگیر در رمزنگاری متقارن، موجب بروز مشکلاتی در مدیریت کلیدهای رمز می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="رمزنگاری_کلید_نامتقارن"><span id=".D8.B1.D9.85.D8.B2.D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.DB.8C_.DA.A9.D9.84.DB.8C.D8.AF_.D9.86.D8.A7.D9.85.D8.AA.D9.82.D8.A7.D8.B1.D9.86"></span>رمزنگاری کلید نامتقارن</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: رمزنگاری کلید نامتقارن"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>رمزنگاری کلید نامتقارن<small><sup id="ref_m۱۱" class="plainlinksneverexpand"><a href="#endnote_m۱۱">∗</a></sup></small>، در ابتدا با هدف حل مشکل انتقال کلید در روش متقارن و در قالب <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%DA%A9%D9%84_%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%84_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D8%AF%DB%8C%D9%81%DB%8C-%D9%87%D9%84%D9%85%D9%86" title="پروتکل تبادل کلید دیفی-هلمن">پروتکل تبادل کلید دیفی-هلمن</a> پیشنهاد شد. در این نوع از رمزنگاری، به جای یک کلید مشترک، از یک جفت کلید به نام‌های <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="کلید عمومی">کلید عمومی</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5%DB%8C" class="mw-redirect" title="کلید خصوصی">کلید خصوصی</a> استفاده می‌شود. کلید خصوصی تنها در اختیار دارندهٔ آن قرار دارد و امنیت رمزنگاری به محرمانه بودن کلید خصوصی بستگی دارد. کلید عمومی در اختیار کلیهٔ کسانی که با دارندهٔ آن در ارتباط هستند قرار داده می‌شود. </p><p>به مرور زمان، به غیر از حل مشکل انتقال کلید در روش متقارن، کاربردهای زیادی برای این نوع از رمزنگاری مطرح شده‌است. در سامانه‌های رمزنگاری نامتقارن، بسته به کاربرد و پروتکل مورد نظر، گاهی از کلید عمومی برای <a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رمزگذاری">رمزگذاری</a> و از کلید خصوصی برای <a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="رمزگشایی">رمزگشایی</a> استفاده می‌شود و گاهی نیز، بر عکس، کلید خصوصی برای رمزگذاری و کلید عمومی برای رمزگشایی به کار می‌رود. </p><p>دو کلید عمومی و خصوصی با یکدیگر متفاوت هستند و با استفاده از روابط خاص ریاضی محاسبه می‌شوند. رابطهٔ ریاضی بین این دو کلید به گونه‌ای است که کشف کلید خصوصی با در اختیار داشتن کلید عمومی، عملاً ناممکن است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مقایسه_رمزنگاری_کلید_متقارن_و_کلید_نامتقارن"><span id=".D9.85.D9.82.D8.A7.DB.8C.D8.B3.D9.87_.D8.B1.D9.85.D8.B2.D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.DB.8C_.DA.A9.D9.84.DB.8C.D8.AF_.D9.85.D8.AA.D9.82.D8.A7.D8.B1.D9.86_.D9.88_.DA.A9.D9.84.DB.8C.D8.AF_.D9.86.D8.A7.D9.85.D8.AA.D9.82.D8.A7.D8.B1.D9.86"></span>مقایسه رمزنگاری کلید متقارن و کلید نامتقارن</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: مقایسه رمزنگاری کلید متقارن و کلید نامتقارن"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اصولاً رمزنگاری کلید متقارن و کلید نامتقارن دارای دو ماهیت متفاوت هستند و کاربردهای متفاوتی نیز دارند؛ بنابراین مقایسهٔ این دو نوع رمزنگاری بدون توجه به کاربرد و سامانه مورد نظر کار دقیقی نخواهد بود. اما اگر معیار مقایسه، به‌طور خاص، حجم و زمان <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4" title="رایانش">رایانش</a> مورد نیاز باشد، باید گفت که با در نظر گرفتن مقیاس امنیتی معادل، الگوریتم‌های <a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%86" class="mw-redirect" title="رمزنگاری متقارن">رمزنگاری متقارن</a> خیلی سریع‌تر از الگوریتم‌های رمزنگاری نامتقارن هستند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="رمزشکافی"><span id=".D8.B1.D9.85.D8.B2.D8.B4.DA.A9.D8.A7.D9.81.DB.8C"></span>رمزشکافی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: رمزشکافی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>رمزشکافی یا رمزشکنی، به کلیهٔ اقدامات مبتنی بر اصول ریاضی و علمی گفته می‌شود که هدف آن از بین بردن امنیت رمزنگاری و در نهایت بازکردن رمز و دستیابی به اطلاعات اصلی باشد. در رمزشکافی، تلاش می‌شود تا با بررسی جزئیات مربوط به الگوریتم رمز یا پروتکل رمزنگاری مورد استفاده و به کار گرفتن هرگونه اطلاعات جانبی موجود، ضعف‌های امنیتی احتمالی موجود در سامانه رمزنگاری یافته شود و از این طریق به نحوی کلید رمز به دست آمده یا محتوای اطلاعات رمزگذاری‌شده استخراج شود. </p><p>رمزشکافی، گاهی به منظور شکستن امنیت یک سامانه رمزنگاری و به عنوان خرابکاری و یک فعالیت ضد امنیتی انجام می‌شود و گاهی هم به منظور ارزیابی یک پروتکل یا الگوریتم رمزنگاری و برای کشف ضعف‌ها و آسیب‌پذیری‌های احتمالی آن صورت می‌پذیرد. به همین دلیل، رمزشکافی، ذاتاً یک فعالیت خصومت‌آمیز به حساب نمی‌آید؛ اما معمولاً قسمت ارزیابی و کشف آسیب‌پذیری را به عنوان جزئی از عملیات لازم و ضروری در هنگام طراحی الگوریتم‌ها و پروتکل‌های تازه به حساب می‌آورند و در نتیجه <i>رمزشکافی</i> بیشتر فعالیت‌های خرابکارانه و ضد امنیتی را به ذهن متبادر می‌سازد. با توجه به همین مطلب از اصطلاح <i>حملات رمزشکافی</i> برای اشاره به چنین فعالیت‌هایی استفاده می‌شود. </p><p>رمزشکافی در اصل اشاره به بررسی ریاضی الگوریتم (یا پروتکل) و کشف ضعف‌های احتمالی آن دارد؛ اما در خیلی از موارد فعالیت خرابکارانه، به جای اصول و مبنای ریاضی، به بررسی یک پیاده‌سازی خاص آن الگوریتم (یا پروتکل) در یک کاربرد خاص می‌پردازد و با استفاده از امکانات گوناگون تلاش در شکستن رمز و یافتن کلید رمز می‌نماید. به این دسته از اقدامات خرابکارانه، <i>حملات جانبی</i><small><sup id="ref_m۱۴" class="plainlinksneverexpand"><a href="#endnote_m۱۴">∗</a></sup></small> گفته می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="رمزهای_جانشینی"><span id=".D8.B1.D9.85.D8.B2.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AC.D8.A7.D9.86.D8.B4.DB.8C.D9.86.DB.8C"></span>رمزهای جانشینی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: رمزهای جانشینی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در <a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="رمزنگاری جانشینی">رمزنگاری جانشینی</a> هر حرف یا گروهی از حروف با یک حرف یا گروهی دیگر از حروف جایگزین می‌شوند تا شکل پیام بهم بریزد. یکی از قدیمی‌ترین رمزهای شناخته شده روش رمزنگاری سزار است که ابداع آن به <a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B3_%D8%B3%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="ژولیوس سزار">ژولیوس سزار</a> نسبت داده می‌شود. در این روش حرف a به d تبدیل می‌شود b به c, e به f وبه همین ترتیب تا z که با حروف c جایگزین می‌شوند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="رمزنگاری_چندفازی"><span id=".D8.B1.D9.85.D8.B2.D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.DB.8C_.DA.86.D9.86.D8.AF.D9.81.D8.A7.D8.B2.DB.8C"></span>رمزنگاری چندفازی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: رمزنگاری چندفازی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>امروزه روش‌های رمزنگاری چندگانه نمی‌توانند امنیت کافی را ارائه دهند. روش رمزنگاری چندفازی تا اندازه زیادی پیچیدگی در الگوریتم‌های رمزنگاری را افزایش می‌دهد. این ایده با روش‌های رمزنگاری موجود در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87" title="امنیت شبکه">شبکه</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="امنیت اطلاعات">امنیت اطلاعات</a> روی شبکه‌های <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%D9%85" title="بی‌سیم">بی‌سیم</a> متفاوت است. همان‌طور که در <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%DA%A9%D9%84_%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پروتکل رمزنگاری">پروتکل رمزنگاری</a>، پیچیدگی هرچه بیشتر روش‌های رمزنگاری داده‌ها، امنیت انتقال داده‌ها بر روی کانال‌های بی‌سیم را افزایش می‌دهد شمار زیاد رمزنگاری داده‌های رمزنگاری‌شده باعث افزایش پیچیدگی رمزگذاری داده‌ها می‌شود که رمزگشایی آن را نیز بسیار پیچیده می‌کند.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-ipindia.gov.in2_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-ipindia.gov.in2-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="چگونگی"><span id=".DA.86.DA.AF.D9.88.D9.86.DA.AF.DB.8C"></span>چگونگی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=14" title="ویرایش بخش: چگونگی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در روش‌های رمزنگاری فازی، هر چرخه رمزنگاری از یک کلید متفاوت استفاده می‌کند. در این روش رمزنگاری، رمزگشایی در جهت معکوس انجام می‌شود. در رمزنگاری چندفازی فرایندهایی زیادی تکرار می‌شوند که پیچیدگی در رمزنگاری/رمزگشایی و همچنین بهبود امنیت داده‌ها را افزایش می‌دهند. </p><p>الگوریتم‌های رمزنگاری و اندازه کلیدها برای اطمینان از رمزنگاری، تأیید هویت شخصی (PIV)، و برنامه‌های کاربردی برگزیده می‌شوند. رمزنگاری چندفازی ممکن است مشکل <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF" title="مدیریت کلید">مدیریت کلید</a> را در فناوری موجود (PIV) کاهش دهد؛ زیرا از الگوریتم‌های رمزنگاری با کلید اندازه ثابت به جای شمار زیادی کلید با طول متغیر استفاده می‌کند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="برتری‌ها"><span id=".D8.A8.D8.B1.D8.AA.D8.B1.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>برتری‌ها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=15" title="ویرایش بخش: برتری‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>رمزنگاری چندفازی داده‌ها، یک روش دوسویه برای داده‌ها و امنیت اطلاعات است و نقش مهمی در رمزنگاری نوین دارد. رمزنگاری چندفازی، پیچیدگی پیشرفته رمزنگاری داده‌ها را با عملیات‌های گوناگون روش‌های رمزنگاری فازی انجام می‌دهد. برتری رمزنگاری‌های چندگانه این است که امنیت بهتری را فراهم می‌کنند؛ زیرا حتی اگر برخی کامپوننت‌های متن رمزنگاری‌شده شکسته شوند یا برخی از کلیدهای سری شناخته شوند می‌توان هنوز محرمانه بودن داده‌های اصلی را با رمزنگاری‌های دیگر حفظ کرد. </p><p>اجرای رمزنگاری چندفازی یک حرکت مثبت در راه تعریف یک استاندارد برای امنیت شبکه است. با این حال، ارتباطات داده‌های محرمانه را روی شبکه‌های ناامن بی‌سیم افزایش می‌دهد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="افزونگی"><span id=".D8.A7.D9.81.D8.B2.D9.88.D9.86.DA.AF.DB.8C"></span>افزونگی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=16" title="ویرایش بخش: افزونگی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>نخستین اصل آن است که تمام پیام‌های رمزگذاری‌شده باید شامل مقداری «<a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B2%D9%88%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="افزونگی">افزونگی</a>» [داده‌های زائد] باشند. به عبارت دیگر لزومی ندارد که اطلاعات واقعی به همانگونه که هستند رمز و فرستاده شوند. یک نمونه می‌تواند به فهم دلیل این نیاز کمک کند. فرض کنید یک شرکت به نام TCP با ۶۰۰۰۰ کالا از طریق سامانه <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="پست الکترونیکی">پست الکترونیکی</a> سفارش خرید می‌پذیرد. برنامه‌نویسان شرکت TCP به گمان آن که برنامه‌های کارا و کارآمدی می‌نویسند پیام‌های سفارش کالا را مشتمل بر ۱۶بایت نام مشتری و به دنبال آن سه بایت فیلد داده (شامل یک بایت برای تعداد کالا و دو بایت برای شمارهٔ کالا) در نظر می‌گیرد که سه بایت آخر توسط یک کلید بسیار طولانی رمزنگاری می‌شود و این کلید را فقط مشتری و شرکت TCP می‌داند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تازگی_پیام‌ها"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B2.DA.AF.DB.8C_.D9.BE.DB.8C.D8.A7.D9.85.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>تازگی پیام‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=17" title="ویرایش بخش: تازگی پیام‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>دومین اصل اساسی در رمزنگاری آن است که باید رایانشی صورت بگیرد تا مطمئن شویم هر پیام دریافتی تازه است یا به عبارتی به تارگی فرستاده شده‌است این بررسی برای پیشگیری از فرستاده دوبارهٔ پیام‌های قدیمی توسط یک اخلالگر فعّال الزامی است اگر چنین بررسی‌هایی انجام نشود کارمند اخراجی ما قادر است با ایجاد یک انشعاب مخفی از <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%AA%D9%84%D9%81%D9%86" title="خط تلفن">خط تلفن</a> پیام‌های معتبری را که از پیش فرستاده شده مکرراً فرستاده نماید، حتی اگر نداند محتوای آن چیست. </p><p>یک چنین رایانشی را می‌توان با قرار دادن یک مهر زمان در پیام‌ها پیش‌بینی کرد به نحوی که پیام‌ها مثلاً برای ده ثانیه معتبر باشد گیرندهٔ پیام می‌تواند آن را برای حدود ده ثانیه نگه دارد تا بتواند پیام‌های تازه را با آن مقایسه کرده و نسخه‌های تکراری را که دارای مهر زمان هستند به عنوان پیام‌های قدیمی شناخته و حذف خواهند شد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="رمزنگاری_سخت‌افزاری"><span id=".D8.B1.D9.85.D8.B2.D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.DB.8C_.D8.B3.D8.AE.D8.AA.E2.80.8C.D8.A7.D9.81.D8.B2.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>رمزنگاری سخت‌افزاری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=18" title="ویرایش بخش: رمزنگاری سخت‌افزاری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>الگوریتم‌های رمزنگاری رامی توان هم به صورت سخت‌افزاری (به منظور سرعت بالاتر) وهم به صورت نرم‌افزاری (برای <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D9%81%E2%80%8C%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="انعطاف‌پذیری">انعطاف‌پذیری</a> بیشتر) پیاده‌سازی کرد روش‌های جانشینی و جایگشتی می‌توانند با یک مدار سادهٔ الکترونیکی پیاده‌سازی شوند. p-box ابزاری است که برای جایگشت بیتهای یک ورودی هشت بیتی کاربرد دارد. بود با سیم بندی و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="برنامه‌ریزی">برنامه‌ریزی</a> درونی این p-box قادراست هر گونه جایگشت بیتی را به‌طور حقیقتً با سرعتی نزدیک به <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B9%D8%AA_%D9%86%D9%88%D8%B1" title="سرعت نور">سرعت نور</a> انجام بدهد چرا که هیچ گونه رایانشی لازم نیست و فقط تأخیر انتشار سیگنال وجود دارد. این طراحی از اصل کرشهف تبعیت می‌کند یعنی:حمله‌کننده از روش عمومی جایگشت بیت‌ها آگاه است آنچه که او از آن خبر ندارد آن است که کدام بیت به کدام بیت نگاشته می‌شود کلید رمز همین است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="واژگان"><span id=".D9.88.D8.A7.DA.98.DA.AF.D8.A7.D9.86"></span>واژگان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=19" title="ویرایش بخش: واژگان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در فهرست زیر با توجه به ارتباط مستقیم علم رمزنگاری یا همان Cryptography به برخی از اصطلاحات که در بحث <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87" title="امنیت شبکه">امنیت شبکه</a> و کامپیوتر وجود دارند اشاره شده‌است. </p><p><b>پنهان‌نگاری</b>: در علم رمزنگاری، به عمل پنهان‌سازی پرونده، پیام، عکس یا ویدئو درون پرونده، پیام، عکس یا ویدئویی دیگر پنهان‌نگاری یا Steganography گفته می‌شود. برتری پنهان‌نگاری نسبت به رمزنگاری این است که پنهان‌نگاری برخلاف رمزنگاری جلب توجه نمی‌کند. پیام‌های رمزنگاری شده که آشکار هستند جلب توجه کرده و هر چقدر هم رمزگشایی‌ناپذیر باشند علاقه برمی‌انگیزند؛ بنابراین، در حالی که تمرکز رمزنگاری یا Cryptography تنها روی محافظت از پیام است، پنهان‌نگاری یا Steganography روی پنهان کردن وجود پیام رمزنگاری شده‌است. پنهان‌نگاری شامل پنهان کردن اطلاعات درون پرونده‌های رایانه‌ای است. در پنهان‌نگاری دیجیتال، ارتباطات الکترونیکی ممکن است شامل رمزگذاری پنهان‌ کارانه درون یک <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84" title="لایه انتقال">لایهٔ انتقال</a> مانند پرونده سند، عکس، ویدئو، برنامه یا <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%DA%A9%D9%84_%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پروتکل رمزنگاری">پروتکل</a> باشد. پرونده‌های رسانه‌ای به علت داشتن حجم بالا برای انتقال پنهان‌ کارانه گزینه‌ای ایدئال هستند. </p><p><b>رمزگشایی</b>: معکوس Encryption است و در Cryptography به رمزگشایی، استخراج و آشکارسازی اطلاعات پنهان شده گفته می‌شود. </p><p><b>متن آشکار</b>: متن اولیه که رمزنگاری نشده یا متن نهایی رمزگشایی شده را plain text یا <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%86_%D8%A2%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="متن آشکار">متن آشکار</a> می‌گویند. </p><p><b>سایفر</b>: یک الگوریتم برای قفل‌گذاری یا قفل‌شکنی به عنوان یک سری مراحل تعریف شده به کار می‌رود. <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%81%D8%B1" title="سایفر">سایفر</a> برای این استفاده می‌شود که زمان کمتری صرف رمزنگاری می‌شود. شیوه رمزنگاری به روش سایفر به این صورت است که اطلاعات متن آشکار را به رمز یا کد تبدیل می‌کند. </p><p><b>رمزشکافی</b>: روش‌های رمزگشایی متون سایفر بدون آگاهی از کلید آن‌ها گفته می‌شود. </p><p><b>اخلال‌گر</b>: در لغت به معنای مزاحم یا مخل است و در رمزنگاری به معنای کسی است که یک رونوشت از پیام رمزنگاری شده دارد و قصد رمزگشایی آن را دارد. منظور از شکستن رمز Decrypt کردن آن متن که خود دو نوع است. active intruder که می‌تواند اطلاعات را روی خط عوض کند و تغییر دهد و passive intruder که فقط می‌تواند اطلاعات روی خط را داشته باشد و توانایی تغییر آن‌ها را ندارد. </p><p><b>پروتکل</b>: به روش یا قراردادی گفته می‌شود که بین دو یا چند تن برای تبادل اطلاعات گذاشته می‌شود. </p><p><b>نقاط نفوذ</b>: نقاطی که یک نفوذگر بتواند به اطلاعات با ارزش دست پیدا کند. </p><p><b>نقطهٔ دسترسی داخلی</b>: به سامانه‌هایی گویند که در اتاق یا در شبکه داخلی مستقرند و هیچ امنیتی (LocalSecurity) روی آن‌ها تنظیم نشده باشد و احتمال حمله به آن‌ها وجود دارد. </p><p><b>نقطهٔ دسترسی خارجی</b>: تجهیزاتی که ما را به شبکه خارجی مانند <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="اینترنت">اینترنت</a> متصل می‌کنند یا Applicationهایی که از طریق اینترنت کار می‌کنند و احتمال حمله به آن‌ها وجود دارد. </p><p><b>حمله</b>: هر چیزی که مکانیزم امنیت سامانه را دور زده و باعث تخریب شود را حمله یا Attack گویند. </p><p>از انواع حمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: </p> <ol><li>DoS</li> <li>DDoS</li> <li>Spoofing (مانند MAC Spoofing, IP Spoofing و Web Spoofing)</li> <li>Man-in-the-Middle</li> <li>Password Guessing</li></ol> <p><b>کلید:</b> به اطلاعاتی گفته می‌شود که با استفاده از آن بتوان cipher text (متنی که cipher شده) را به plain text تبدیل کرد. (یا برعکس) به عبارت ساده یک متن رمزگذاری‌شده توسط یک Key با الگوریتم مناسب، به <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="متن ساده">متن ساده</a> تبدیل می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پانویس"><span id=".D9.BE.D8.A7.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3"></span>پانویس</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=20" title="ویرایش بخش: پانویس"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol><li><cite id="endnote_m1"><a href="#ref_m1"><b>^</b></a></cite> Data or Message Confidentiality</li> <li><cite id="endnote_m2"><a href="#ref_m2"><b>^</b></a></cite> Data or Message Integrity</li> <li><cite id="endnote_m3"><a href="#ref_m3"><b>^</b></a></cite> Entity or Message Authentication</li> <li><cite id="endnote_m4"><a href="#ref_m4"><b>^</b></a></cite> Non-Repudiation</li> <li><cite id="endnote_m5"><a href="#ref_m5"><b>^</b></a></cite> Diffie-Hellman key exchange</li> <li><cite id="endnote_m6"><a href="#ref_m6"><b>^</b></a></cite>  Hash Functions</li> <li><cite id="endnote_m7"><a href="#ref_m7"><b>^</b></a></cite>  One-way Permutations</li> <li><cite id="endnote_m8"><a href="#ref_m8"><b>^</b></a></cite>  Message Authetication Codes</li> <li><cite id="endnote_m9"><a href="#ref_m9"><b>^</b></a></cite>  Digital Signature</li> <li><cite id="endnote_m10"><a href="#ref_m10"><b>^</b></a></cite>  Syemmetric-Key Cryptography</li> <li><cite id="endnote_m11"><a href="#ref_m11"><b>^</b></a></cite>  Asymmetric-Key Cryptography</li> <li><cite id="endnote_m12"><a href="#ref_m12"><b>^</b></a></cite>  Cryptanalysis</li> <li><cite id="endnote_m13"><a href="#ref_m13"><b>^</b></a></cite>  Cryptanalysis Attacks</li> <li><cite id="endnote_m14"><a href="#ref_m14"><b>^</b></a></cite>  Side-Channel Attacks</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=21" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%D9%88%D8%B3_%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رئوس مطالب رمزنگاری">رئوس مطالب رمزنگاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پنهان‌نگاری">پنهان‌نگاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%B3%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="امنیت سخت‌افزار">امنیت سخت‌افزار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%98%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D8%B3%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ماژول امنیتی سخت‌افزاری">ماژول امنیتی سخت‌افزاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%AF%D8%B1%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="توابع درهم‌ساز">توابع درهم‌ساز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%86" class="mw-redirect" title="الگوریتم‌های کلید نامتقارن">الگوریتم‌های کلید نامتقارن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="کلید عمومی">کلید عمومی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5%DB%8C" class="mw-redirect" title="کلید خصوصی">کلید خصوصی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%86" title="الگوریتم‌های کلید متقارن">الگوریتم‌های کلید متقارن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="امضای دیجیتال">امضای دیجیتال</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85_%DA%AF%D8%B3%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="لگاریتم گسسته">لگاریتم گسسته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D9%84" title="رمزنگاری هیل">رمزنگاری هیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84_%D8%B4%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87_%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D9%87%D9%81" class="mw-redirect" title="اصول ششگانه کرکهف">اصول ششگانه کرکهف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%81%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D9%88_%D9%BE%D8%AE%D8%B4" title="آشفتگی و پخش">آشفتگی و پخش</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%86_%D9%88%D9%84%D8%B4%D9%85%D9%86" class="mw-redirect" title="گوردن ولشمن">گوردن ولشمن</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="برای_مطالعه_بیشتر"><span id=".D8.A8.D8.B1.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.B7.D8.A7.D9.84.D8.B9.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B4.D8.AA.D8.B1"></span>برای مطالعه بیشتر</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=22" title="ویرایش بخش: برای مطالعه بیشتر"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vazheh.com/books/mos/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%20%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%20%D9%88%20%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%20%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%20%D8%A2%D9%86#stcont">خلاصه کتاب مقدمه‌ای بر رمزنگاری و مبانی ریاضی آن</a>، نوشته <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%A7_%D9%87%D9%88%D9%84%D8%AF%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="جاشوا هولدن (صفحه وجود ندارد)">جاشوا هولدن</a>، 1396، ترجمه <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کامران بزرگزاد ایمانی (صفحه وجود ندارد)">کامران بزرگزاد ایمانی</a>، نشر واژه. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پانویس_2"><span id=".D9.BE.D8.A7.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3_2"></span>پانویس</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=23" title="ویرایش بخش: پانویس"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation book">«<i>رمزنگاری</i>» [<i>رایانه و فناوری اطلاعات</i>] هم‌ارزِ «<i>cryptography</i>»؛ منبع: <cite id="CITEREFگروه_واژه‌گزینی" class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://apll.ir/واژه%E2%80%8Cگزینی/">گروه واژه‌گزینی</a>. جواد میرشکاری، ویراستار. <i>دفتر دوم</i>. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تهران">تهران</a>: انتشارات <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D8%AF%D8%A8_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="فرهنگستان زبان و ادب فارسی">فرهنگستان زبان و ادب فارسی</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-7531-37-0" title="ویژه:منابع کتاب/964-7531-37-0"><bdi>۹۶۴-۷۵۳۱-۳۷-۰</bdi></a> (ذیل سرواژهٔ <i>رمزنگاری</i>)</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1+%D8%AF%D9%88%D9%85&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.series=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF+%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%B5%D9%88%D8%A8+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A7%D8%AF%D8%A8+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.isbn=---&rft.au=%5Bhttps%3A%2F%2Fapll.ir%2F%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87%25E2%2580%258C%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%DB%8C%2F+%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87+%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%DB%8C%5D&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Introduction to Modern Cryptography: Principles and Protocols, Jonathan Katz and Yehuda Lindell</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">A Patent titled as "A Technique & Device for Multiphase Encryption" by Himanshu Gupta published in International Journal of Patent (December, 2010</span> </li> <li id="cite_note-ipindia.gov.in2-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ipindia.gov.in2_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Web Document available on weblink as <a rel="nofollow" class="external free" href="http://ipindia.gov.in/ipr/patent/journal_archieve/journal_2010/pat_arch_122010/official_journal_31122010_part_i.pdf">http://ipindia.gov.in/ipr/patent/journal_archieve/journal_2010/pat_arch_122010/official_journal_31122010_part_i.pdf</a></span> </li> </ol></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40381259">.mw-parser-output .portalbox{float:left;border:solid #aaa 1px;padding:0}.mw-parser-output .portalbox.tleft{margin:0.5em 1em 0.5em 0}.mw-parser-output .portalbox.tright{margin:0.5em 0 0.5em 1em}.mw-parser-output .portalbox>ul{display:table;box-sizing:border-box;padding:0.1em;max-width:175px;background:#f9f9f9;font-size:85%;line-height:110%;font-style:italic;font-weight:bold}.mw-parser-output .portalbox>ul>li{display:table-row}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:first-child{display:table-cell;padding:0.2em;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:last-child{display:table-cell;padding:0.2em 0.3em 0.2em 0.2em;vertical-align:middle}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}</style><div role="navigation" aria-label="درگاه‌ها" class="noprint portalbox plainlist tleft"> <ul> <li><span><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Computer_n_screen.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Computer_n_screen.svg/27px-Computer_n_screen.svg.png" decoding="async" width="27" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Computer_n_screen.svg/41px-Computer_n_screen.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Computer_n_screen.svg/54px-Computer_n_screen.svg.png 2x" data-file-width="119" data-file-height="123" /></a></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="درگاه:رایانه">درگاه رایانه</a></span></li></ul></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&section=24" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pentestcore.com/encryption-algorithm">رمزنگاری چیست؟</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200224000430/https://pentestcore.com/encryption-algorithm/">بایگانی‌شده</a> در ۲۴ فوریه ۲۰۲۰ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="امنیت داده‌ها">امنیت داده‌ها</a> - نوشته علی ذاکر الحسینی - انتشارات نص - <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a>: ۴-۰۹۶-۴۱۰-۹۶۴</li> <li>مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «<bdi><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cryptography">Cryptography</a></span></bdi>». در <i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="ویکی‌پدیای انگلیسی">دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی</a></i>.</li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Cryptography" class="extiw" title="commons:Category:Cryptography">رمزنگاری</a></span> موجود است.</div></div> </div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="علوم_رایانه" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="الگو:علوم رایانه"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="بحث الگو:علوم رایانه"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:علوم رایانه"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="علوم_رایانه" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="علوم رایانه">علوم رایانه</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>Note: This template roughly follows the 2012 <a href="/w/index.php?title=ACM_Computing_Classification_System&action=edit&redlink=1" class="new" title="ACM Computing Classification System (صفحه وجود ندارد)">ACM Computing Classification System</a>.</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="سخت‌افزار رایانه">سخت‌افزار</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%DA%86%D8%A7%D9%BE%DB%8C" title="برد مدار چاپی">برد مدار چاپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%DB%8C" title="دستگاه جانبی">دستگاه جانبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%B9" class="mw-redirect" title="مدار مجتمع">مدار مجتمع</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%DA%A9%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="یکپارچه‌سازی کلان‌مقیاس">یکپارچه‌سازی کلان‌مقیاس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%B1%D9%88%DB%8C_%DB%8C%DA%A9_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D9%87" title="سامانه روی یک تراشه">سامانه روی یک تراشه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D8%B3%D8%A8%D8%B2" title="رایانش سبز">رایانش سبز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="خودکارسازی طراحی الکترونیکی">خودکارسازی طراحی الکترونیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%87_%D8%B3%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="شتاب‌دهنده سخت‌افزاری">شتاب‌دهنده سخت‌افزاری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سازمان<br />سامانه‌های رایانه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="معماری رایانه">معماری رایانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%86%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="سامانه نهفته">سامانه نهفته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%B1%D9%86%DA%AF" title="رایانش بی‌درنگ">رایانش بی‌درنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B7%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="اطمینان‌پذیری">اطمینان‌پذیری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="شبکه رایانه‌ای">شبکه رایانه‌ای</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87" title="معماری شبکه">معماری شبکه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%DA%A9%D9%84_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="پروتکل ارتباطات">پروتکل ارتباطات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87" title="سخت‌افزار شبکه">سخت‌افزار شبکه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2_%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87" title="برنامه‌ریز شبکه">برنامه‌ریز شبکه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="کارایی شبکه رایانه‌ای">کارایی شبکه رایانه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="سرویس شبکه‌ای">سرویس شبکه‌ای</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سازمان نرم‌افزار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B3%D8%B1_(%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87)" class="mw-redirect" title="مفسر (رایانه)">مفسر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="میان‌افزار">میان‌افزار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="ماشین مجازی">ماشین مجازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84" title="سیستم‌عامل">سیستم‌عامل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%AA_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="کیفیت نرم‌افزار">کیفیت نرم‌افزار</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="نظریه زبان‌های برنامه‌نویسی">نظریه زبان‌های برنامه‌نویسی</a><br />و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="ابزار توسعه نرم‌افزار">ابزار توسعه نرم‌افزار</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="الگو برنامه‌نویسی">الگو برنامه‌نویسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان برنامه‌نویسی">زبان برنامه‌نویسی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%B1" title="کامپایلر">کامپایلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%A7%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87" title="زبان خاص دامنه">زبان خاص دامنه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="زبان مدل‌سازی">زبان مدل‌سازی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="چارچوب نرم‌افزاری">چارچوب نرم‌افزاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%DB%8C%DA%A9%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="محیط یکپارچه توسعه نرم‌افزار">محیط یکپارچه توسعه نرم‌افزار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="مدیریت پیکربندی نرم‌افزار">مدیریت پیکربندی نرم‌افزار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_(%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87)" class="mw-redirect" title="کتابخانه (رایانه)">کتابخانه (رایانه)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AE%D8%B2%D9%86_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="مخزن نرم‌افزاری">مخزن نرم‌افزاری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="توسعه نرم‌افزار">توسعه نرم‌افزار</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="فرایند توسعه نرم‌افزار">فرایند توسعه نرم‌افزار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="تحلیل نیازمندی‌ها">تحلیل نیازمندی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="طراحی نرم‌افزار">طراحی نرم‌افزار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="ساخت نرم‌افزار">ساخت نرم‌افزار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="استقرار نرم‌افزار">استقرار نرم‌افزار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D9%88_%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="تعمیر و نگهداری نرم‌افزار">تعمیر و نگهداری نرم‌افزار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="تیم برنامه‌نویسی">تیم برنامه‌نویسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2" title="نرم‌افزار متن‌باز">نرم‌افزار متن‌باز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="برنامه‌نویسی">برنامه‌نویسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D9%88%D9%86_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="آزمون نرم‌افزار">آزمون نرم‌افزار</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="نظریه محاسبات">نظریه محاسبات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D9%87" title="مدل محاسبه">مدل محاسبه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B5%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان صوری">زبان صوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%A7" class="mw-redirect" title="نظریه اتوماتا">نظریه اتوماتا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4%E2%80%8C%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="نظریه رایانش‌پذیری">نظریه رایانش‌پذیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D9%BE%DB%8C%DA%86%DB%8C%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="نظریه پیچیدگی محاسباتی">نظریه پیچیدگی محاسباتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%DB%8C%D9%88%D8%AA%D8%B1" title="منطق در علوم کامپیوتر">منطق در علوم کامپیوتر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_(%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87)" title="معنی‌شناسی (علوم رایانه)">معنی‌شناسی (علوم رایانه)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85" title="الگوریتم">الگوریتمها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85" title="الگوریتم">الگوریتم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="تحلیل الگوریتم‌ها">تحلیل الگوریتم‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="کارایی الگوریتمی">کارایی الگوریتمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" class="mw-redirect" title="الگوریتم‌های تصادفی">الگوریتم‌های تصادفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D9%87_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="هندسه محاسباتی">هندسه محاسباتی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ریاضیات<br />رایانه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%DA%AF%D8%B3%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="ریاضیات گسسته">ریاضیات گسسته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="احتمالات">احتمالات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="آمار">آمار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C" title="نرم‌افزار ریاضی">نرم‌افزار ریاضی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="نظریه اطلاعات">نظریه اطلاعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C" title="آنالیز ریاضی">آنالیز ریاضی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2_%D8%B9%D8%AF%D8%AF%DB%8C" title="آنالیز عددی">آنالیز عددی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="سامانه اطلاعاتی">سامانه اطلاعاتی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="پایگاه داده">پایگاه داده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="ذخیره‌سازی داده رایانه">ذخیره‌سازی داده رایانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سامانه اطلاعات سازمانی">سامانه اطلاعات سازمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="نرم‌افزارهای اجتماعی">نرم‌افزار اجتماعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سامانه اطلاعات جغرافیایی">سامانه اطلاعات جغرافیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%BE%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AA%D8%B5%D9%85%DB%8C%D9%85" title="سامانه پشتیبانی تصمیم">سامانه پشتیبانی تصمیم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%84_%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="کنترل فرایند">کنترل فرایند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%DA%86%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="پایگاه داده چند رسانه‌ای">پایگاه داده چند رسانه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="داده‌کاوی">داده‌کاوی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="کتابخانه دیجیتال">کتابخانه دیجیتال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D9%88%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4" class="mw-redirect" title="سکوی رایانش">سکوی رایانش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C" title="بازاریابی اینترنتی">بازاریابی اینترنتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A8_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1" title="وب جهان‌گستر">وب جهان‌گستر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="بازیابی اطلاعات">بازیابی اطلاعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%81%D9%86%DB%8C" title="مستندسازی فنی">مستندسازی فنی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="امنیت رایانه">امنیت رایانه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">رمزنگاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="روش‌های صوری">روش‌های صوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C_(%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%AF)" title="سرویس امنیتی (ارتباطات دور برد)">خدمات امنیتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AA%D8%B4%D8%AE%DB%8C%D8%B5_%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B0" title="سامانه تشخیص نفوذ">سامانه تشخیص نفوذ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87_%D8%AE%D8%B7%D8%B1_%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%DB%8C%D9%88%D8%AA%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%B3%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="به خطر افتادن امنیت کامپیوتر در اثر خرابی سخت‌افزار">خرابی سخت‌افزار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87" title="امنیت شبکه">امنیت شبکه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="امنیت اطلاعات">امنیت اطلاعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="امنیت برنامه">امنیت برنامه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="تعامل انسان و رایانه">تعامل انسان و رایانه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84%DB%8C" title="طراحی تعاملی">طراحی تعاملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="رایانش اجتماعی">رایانش اجتماعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D9%81%D8%B1%D8%A7%DA%AF%DB%8C%D8%B1" title="رایانش فراگیر">رایانش فراگیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_(%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DA%A9_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C)" title="مصورسازی (گرافیک رایانه‌ای)">مصورسازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="دسترس‌پذیری رایانه">دسترس‌پذیری رایانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1" class="mw-redirect" title="واسط کاربر">واسط‌های کاربر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%BE%D9%88%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="رایانه پوشیدنی">رایانش پوشیدنی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="همروندی">همروندی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D9%87%D9%85%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="رایانش همزمان">رایانش همزمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="رایانش موازی">رایانش موازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D8%AA%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B9%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87" title="رایانش توزیع‌شده">رایانش توزیع‌شده</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="چندریسمانی">چندریسمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D8%B4%DB%8C" title="چندپردازشی">چندپردازشی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4_%D9%85%D8%B5%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C" title="هوش مصنوعی">هوش مصنوعی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D8%B4_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="پردازش زبان‌های طبیعی">پردازش زبان‌های طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%86%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4" title="بازنمود دانش">بازنمود دانش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="بینایی رایانه‌ای">بینایی رایانه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="برنامه‌ریزی خودکار">برنامه‌ریزی خودکار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="بهینه‌سازی">بهینه‌سازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%84" title="نظریه کنترل">نظریه کنترل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%87%D9%88%D8%B4_%D9%85%D8%B5%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C" title="فلسفه هوش مصنوعی">فلسفه هوش مصنوعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4_%D9%85%D8%B5%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B9_%D8%B4%D8%AF%D9%87" title="هوش مصنوعی توزیع شده">هوش مصنوعی توزیع شده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AF%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="استدلال خودکار">استدلال خودکار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="زبان‌شناسی رایانشی">زبان‌شناسی رایانشی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="یادگیری ماشین">یادگیری ماشین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="یادگیری ماشین">یادگیری ماشین</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="یادگیری با نظارت">یادگیری با نظارت</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="یادگیری بی‌نظارت">یادگیری بی‌نظارت</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="یادگیری تقویتی">یادگیری تقویتی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%86%D9%86%D8%AF-%D9%88%D8%B8%DB%8C%D9%81%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="یادگیری چند-وظیفه‌ای">یادگیری چند-وظیفه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84" title="روش اعتبارسنجی متقابل">روش اعتبارسنجی متقابل</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DA%A9_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="گرافیک رایانه‌ای">گرافیک رایانه‌ای</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="پویانمایی رایانه‌ای">پویانمایی رایانه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%DA%AF_(%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DA%A9_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C)" title="رندرینگ (گرافیک رایانه‌ای)">رندرینگ (گرافیک رایانه‌ای)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B4" class="mw-redirect" title="روتوش">روتوش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D8%B4_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="واحد پردازش گرافیکی">واحد پردازش گرافیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="واقعیت ترکیبی">واقعیت ترکیبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="واقعیت مجازی">واقعیت مجازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1" title="فشرده‌سازی تصویر">فشرده‌سازی تصویر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%AF" class="mw-redirect" title="مدلسازی جامد">مدلسازی جامد</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رایانش<br />کاربردی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="تجارت الکترونیک">تجارت الکترونیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نرم‌افزار سازمانی">نرم‌افزار سازمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="ریاضیات محاسباتی">ریاضیات محاسباتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="فیزیک محاسباتی">فیزیک محاسباتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="شیمی محاسباتی">شیمی محاسباتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="زیست‌شناسی محاسباتی">زیست‌شناسی محاسباتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="علوم اجتماعی محاسباتی">علوم اجتماعی محاسباتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%88_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D9%87" title="مهندسی و علم محاسبه">مهندسی و علم محاسبه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="انفورماتیک پزشکی">انفورماتیک پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="هنر دیجیتال">هنر دیجیتال</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%B1_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="نشر الکترونیک">نشر الکترونیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="جنگ مجازی">جنگ مجازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A3%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="رأی‌گیری الکترونیکی">رأی‌گیری الکترونیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A6%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="بازی ویدئویی">بازی ویدئویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B2" title="واژه‌پرداز">واژه‌پرداز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="تحقیق در عملیات">تحقیق در عملیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C" title="فناوری آموزشی">فناوری آموزشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%AF" title="سامانه مدیریت اسناد">سامانه مدیریت اسناد</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>توجه: بنا بر <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="سامانه رده‌بندی رایانش ای‌سی‌ام (صفحه وجود ندارد)">سامانه رده‌بندی رایانش ای‌سی‌ام</a> علم رایانه همچنین می‌تواند به موضوع‌ها یا زمینه‌های گوناگون تقسیم شود. <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Emoji_u1f4d6.svg" class="mw-file-description" title="کتاب ویکی‌پدیا"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emoji_u1f4d6.svg/16px-Emoji_u1f4d6.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emoji_u1f4d6.svg/24px-Emoji_u1f4d6.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emoji_u1f4d6.svg/32px-Emoji_u1f4d6.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <b><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="کتاب:علوم رایانه (صفحه وجود ندارد)">کتاب:علوم رایانه</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="رده:علوم رایانه">رده:علوم رایانه</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Global_thinking.svg" class="mw-file-description" title="نمای کلی"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Global_thinking.svg/10px-Global_thinking.svg.png" decoding="async" width="10" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Global_thinking.svg/15px-Global_thinking.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Global_thinking.svg/21px-Global_thinking.svg.png 2x" data-file-width="130" data-file-height="200" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%AD_%DA%A9%D9%84%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="طرح کلی علوم رایانه">طرح کلی علوم رایانه</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span><b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه علوم رایانه">ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه علوم رایانه</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Computer_science" class="extiw" title="commons:Category:Computer science">ویکی‌انبار</a></b></li></ul></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="جاسوسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="الگو:جاسوسی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:جاسوسی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:جاسوسی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="جاسوسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="جاسوسی">جاسوسی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="جاسوسی">مأموران</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Asset_(intelligence)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asset (intelligence) (صفحه وجود ندارد)">دارایی‌ها</a></li></ul></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Agent_handling&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agent handling (صفحه وجود ندارد)">رسیدگی به مأموران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A3%D9%85%D9%88%D8%B1_%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مأمور میدانی">مأمور میدانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Non-official_cover&action=edit&redlink=1" class="new" title="Non-official cover (صفحه وجود ندارد)">پوشش غیر رسمی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B3_(%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA)" title="زاپاس (اینترنت)">زاپاس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Strawperson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Strawperson (صفحه وجود ندارد)">هویت پوشالی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Official_cover&action=edit&redlink=1" class="new" title="Official cover (صفحه وجود ندارد)">پوشش رسمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Resident_spy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Resident spy (صفحه وجود ندارد)">جاسوس ساکن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تحلیل و بررسی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="ارزیابی هوشمند">ارزیابی هوشمند</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Cognitive_traps_for_intelligence_analysis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cognitive traps for intelligence analysis (صفحه وجود ندارد)">تله‌های شناختی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Analysis_of_competing_hypotheses&action=edit&redlink=1" class="new" title="Analysis of competing hypotheses (صفحه وجود ندارد)">فرضیه‌های رقابتی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">وسایل و<br />ارتباطات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Concealment_device&action=edit&redlink=1" class="new" title="Concealment device (صفحه وجود ندارد)">وسیله پنهان‌کاری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Covert_listening_device&action=edit&redlink=1" class="new" title="Covert listening device (صفحه وجود ندارد)">دستکاه استراق شمع پنهانی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">رمزنگاری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cut-out_(espionage)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cut-out (espionage) (صفحه وجود ندارد)">میان‌بر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dead_drop&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dead drop (صفحه وجود ندارد)">دد دراپ</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=USB_dead_drop&action=edit&redlink=1" class="new" title="USB dead drop (صفحه وجود ندارد)">یو‌اس‌بی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Invisible_ink&action=edit&redlink=1" class="new" title="Invisible ink (صفحه وجود ندارد)">جوهر نامرئی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="ایستگاه اعداد">ایستگاه اعداد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=One-way_voice_link&action=edit&redlink=1" class="new" title="One-way voice link (صفحه وجود ندارد)">پیوند صوتی یک‌طرفه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Short-range_agent_communications&action=edit&redlink=1" class="new" title="Short-range agent communications (صفحه وجود ندارد)">ارتباطات برد کوتاه مأموران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پنهان‌نگاری">پنهان‌نگاری</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Microdot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Microdot (صفحه وجود ندارد)">ریزنقطه</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Tradecraft&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tradecraft (صفحه وجود ندارد)">کاردستی‌ها</a> و<br />شیوه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Canary_trap&action=edit&redlink=1" class="new" title="Canary trap (صفحه وجود ندارد)">تلهٔ قناری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="عملیات استینگ">عسل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Limited_hangout&action=edit&redlink=1" class="new" title="Limited hangout (صفحه وجود ندارد)">اجماع محدود</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عملیات‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="عملیات سیاه">عملیات سیاه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%DB%8C%D9%81_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="عملیات کیف سیاه">کیف سیاه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wetwork&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wetwork (صفحه وجود ندارد)">کار خیس</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%AF" title="شنود">شنود</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="شنود الکترونیک">شنود الکترونیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Measurement_and_signature_intelligence&action=edit&redlink=1" class="new" title="Measurement and signature intelligence (صفحه وجود ندارد)">ماسینت</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%BA%DB%8C%D9%86" title="پرچم دروغین">پرچم دروغین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="جاسوسی صنعتی">جاسوسی صنعتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Human_intelligence_(intelligence_gathering)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Human intelligence (intelligence gathering) (صفحه وجود ندارد)">اطلاعات میان‌فردی (هومینت)</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="بازجویی">بازجویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%85%D9%86" title="خانه امن">خانه امن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="نظارت">نظارت</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AA%D9%84%D9%BE%D8%B1%D9%88" title="کوینتلپرو">کوینتلپرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="پروژه مینارت">مینارت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D8%B4%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%DA%A9" title="پروژه شامروک">شمراک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%88_%D8%A2%DB%8C%D8%B2" title="فایو آیز">فایو آیز</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ریاضیات_صنعتی_و_کاربردی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C_%D9%88_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="الگو:ریاضیات صنعتی و کاربردی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C_%D9%88_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:ریاضیات صنعتی و کاربردی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C_%D9%88_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:ریاضیات صنعتی و کاربردی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="ریاضیات_صنعتی_و_کاربردی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="ریاضیات کاربردی">ریاضیات صنعتی و کاربردی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="ریاضیات محاسباتی">ریاضیات محاسباتی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85" title="الگوریتم">الگوریتم</a>s <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85" title="الگوریتم">الگوریتم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="تحلیل الگوریتم‌ها">تحلیل الگوریتم‌ها</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%A7" class="mw-redirect" title="نظریه اتوماتا">نظریه اتوماتا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%AF%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="نظریه کدگذاری">نظریه کدگذاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%DB%8C%D9%88%D8%AA%D8%B1" title="منطق در علوم کامپیوتر">منطق در علوم کامپیوتر</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">رمزنگاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="نظریه اطلاعات">نظریه اطلاعات</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%DA%AF%D8%B3%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="ریاضیات گسسته">ریاضیات گسسته</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%B1_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="جبر رایانه‌ای">جبر رایانه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="نظریه اعداد رایانشی">نظریه اعداد رایانشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="ترکیبیات">ترکیبیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81" title="نظریه گراف">نظریه گراف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D9%87_%DA%AF%D8%B3%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="هندسه گسسته">هندسه گسسته</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C" title="آنالیز ریاضی">آنالیز ریاضی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%AA%D9%82%D8%B1%DB%8C%D8%A8" title="نظریه تقریب">نظریه تقریب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Clifford_analysis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Clifford analysis (صفحه وجود ندارد)">Clifford analysis</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Clifford_algebra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Clifford algebra (صفحه وجود ندارد)">Clifford algebra</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="معادله دیفرانسیل">معادله دیفرانسیل</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Complex_differential_equation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Complex differential equation (صفحه وجود ندارد)">Complex differential equations</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%84%DB%8C" title="معادله دیفرانسیل معمولی">معادله دیفرانسیل معمولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D8%B2%D8%A6%DB%8C" title="معادله دیفرانسیل با مشتقات جزئی">معادله دیفرانسیل با مشتقات جزئی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="معادله دیفرانسیل تصادفی">معادله دیفرانسیل تصادفی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="هندسه دیفرانسیل">هندسه دیفرانسیل</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Differential_form&action=edit&redlink=1" class="new" title="Differential form (صفحه وجود ندارد)">Differential forms</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gauge_theory_(mathematics)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gauge theory (mathematics) (صفحه وجود ندارد)">Gauge theory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Geometric_analysis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Geometric analysis (صفحه وجود ندارد)">Geometric analysis</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%BE%D9%88%DB%8C%D8%A7" title="سامانه پویا">سامانه پویا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%A8" title="نظریه آشوب">نظریه آشوب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%84" title="نظریه کنترل">نظریه کنترل</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B9%DB%8C" title="آنالیز تابعی">آنالیز تابعی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Operator_algebra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Operator algebra (صفحه وجود ندارد)">Operator algebra</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%B9%D9%85%D9%84%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="نظریه عمل‌گرها">نظریه عمل‌گرها</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="آنالیز هارمونیک">آنالیز هارمونیک</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2_%D9%81%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="آنالیز فوریه">آنالیز فوریه</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Multilinear_algebra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Multilinear algebra (صفحه وجود ندارد)">Multilinear algebra</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Exterior_algebra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Exterior algebra (صفحه وجود ندارد)">Exterior</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Geometric_algebra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Geometric algebra (صفحه وجود ندارد)">Geometric</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1" title="تانسور">تانسور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="حساب برداری">حساب برداری</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%86%D9%86%D8%AF%D9%85%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D9%87" title="حساب چندمتغیره">حساب چندمتغیره</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Exterior_calculus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Exterior calculus (صفحه وجود ندارد)">Exterior</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Geometric_calculus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Geometric calculus (صفحه وجود ندارد)">Geometric</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="حساب تانسوری">حساب تانسوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="حساب برداری">حساب برداری</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2_%D8%B9%D8%AF%D8%AF%DB%8C" title="آنالیز عددی">آنالیز عددی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%B1_%D8%AE%D8%B7%DB%8C_%D8%B9%D8%AF%D8%AF%DB%8C" title="جبر خطی عددی">جبر خطی عددی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%84_%D8%B9%D8%AF%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%DB%8C%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%84%DB%8C" title="حل عددی معادلات دیفرانسیل معمولی">حل عددی معادلات دیفرانسیل معمولی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Numerical_methods_for_partial_differential_equations&action=edit&redlink=1" class="new" title="Numerical methods for partial differential equations (صفحه وجود ندارد)">Numerical methods for partial differential equations</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Validated_numerics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Validated numerics (صفحه وجود ندارد)">Validated numerics</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="حساب تغییرات">حساب تغییرات</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="نظریه احتمالات">نظریه احتمالات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B9_%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%84" title="توزیع احتمال">توزیع احتمال</a>s (<a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%B1_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="متغیر تصادفی">متغیر تصادفی</a>s)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="فرایند تصادفی">فرایند تصادفی</a>es / <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="حسابان تصادفی">حسابان تصادفی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Functional_integration&action=edit&redlink=1" class="new" title="Functional integration (صفحه وجود ندارد)">Path integral</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Malliavin_calculus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Malliavin calculus (صفحه وجود ندارد)">Stochastic variational calculus</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="ریاضی فیزیک">ریاضی فیزیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="مکانیک تحلیلی">مکانیک تحلیلی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D9%84%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%98%DB%8C" title="مکانیک لاگرانژی">مکانیک لاگرانژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="مکانیک همیلتونی">مکانیک همیلتونی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="میدان (فیزیک)">میدان (فیزیک)</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="نظریه میدان کلاسیک">نظریه میدان کلاسیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Conformal_field_theory&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conformal field theory (صفحه وجود ندارد)">Conformal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Effective_field_theory&action=edit&redlink=1" class="new" title="Effective field theory (صفحه وجود ندارد)">Effective</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="نظریه پیمانه‌ای">نظریه پیمانه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="نظریه میدان‌های کوانتومی">نظریه میدان‌های کوانتومی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Statistical_field_theory&action=edit&redlink=1" class="new" title="Statistical field theory (صفحه وجود ندارد)">Statistical</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="نظریه پتانسیل">نظریه پتانسیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86" title="نظریه ریسمان">نظریه ریسمان</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Topological_string_theory&action=edit&redlink=1" class="new" title="Topological string theory (صفحه وجود ندارد)">Topological</a></li></ul></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="ساختارهای_جبری" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">ساختارهای جبری</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Algebra_of_physical_space&action=edit&redlink=1" class="new" title="Algebra of physical space (صفحه وجود ندارد)">Algebra of physical space</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%85%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AA%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B1" title="فرمول‌بندی انتگرال مسیر">فرمول‌بندی انتگرال مسیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum group (صفحه وجود ندارد)">Quantum group</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A8%D9%87%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B4" title="گروه بازبهنجارش">گروه بازبهنجارش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Particle_physics_and_representation_theory&action=edit&redlink=1" class="new" title="Particle physics and representation theory (صفحه وجود ندارد)">Representation theory</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Spacetime_algebra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spacetime algebra (صفحه وجود ندارد)">Spacetime algebra</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%AA%D8%B5%D9%85%DB%8C%D9%85" title="نظریه تصمیم">نظریه‌های تصمیم</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="نظریه بازی">نظریه بازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="تحقیق در عملیات">تحقیق در عملیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="بهینه‌سازی">بهینه‌سازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="نظریه انتخاب اجتماعی">نظریه انتخاب اجتماعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="آمار">آمار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C" title="اقتصاد ریاضی">اقتصاد ریاضی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="ریاضیات مالی">ریاضیات مالی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کاربردهای دیگر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D9%88_%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="زیست‌شناسی ریاضیاتی و نظری">زیست‌شناسی ریاضیاتی و نظری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیمی ریاضیاتی">شیمی ریاضیاتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C" class="mw-redirect" title="روانشناسی ریاضی">روانشناسی ریاضی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mathematical_sociology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mathematical sociology (صفحه وجود ندارد)">Sociology</a></li> <li>"<a href="/w/index.php?title=The_Unreasonable_Effectiveness_of_Mathematics_in_the_Natural_Sciences&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Unreasonable Effectiveness of Mathematics in the Natural Sciences (صفحه وجود ندارد)">The Unreasonable Effectiveness of Mathematics in the Natural Sciences</a>"</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="ریاضیات">ریاضیات</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سازمان‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Society_for_Industrial_and_Applied_Mathematics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Society for Industrial and Applied Mathematics (صفحه وجود ندارد)">Society for Industrial and Applied Mathematics</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Japan_Society_for_Industrial_and_Applied_Mathematics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Japan Society for Industrial and Applied Mathematics (صفحه وجود ندارد)">Japan Society for Industrial and Applied Mathematics</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Soci%C3%A9t%C3%A9_de_Math%C3%A9matiques_Appliqu%C3%A9es_et_Industrielles&action=edit&redlink=1" class="new" title="Société de Mathématiques Appliquées et Industrielles (صفحه وجود ندارد)">Société de Mathématiques Appliquées et Industrielles</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=International_Council_for_Industrial_and_Applied_Mathematics&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Council for Industrial and Applied Mathematics (صفحه وجود ندارد)">International Council for Industrial and Applied Mathematics</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li>'</li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="درگاه:ریاضیات">درگاه:ریاضیات</a> / <a href="/w/index.php?title=Topic_outline_of_mathematics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Topic outline of mathematics (صفحه وجود ندارد)">outline</a> / <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%81%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C" title="فهرست مفاهیم ریاضی">فهرست مفاهیم ریاضی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q8789#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q8789#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:داده‌های کتابخانه‌ای">داده‌های کتابخانه‌ای</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q8789#identifiers" title="ویرایش در ویکی‌داده"><img alt="ویرایش در ویکی‌داده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کتابخانه‌های ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX4659806">اسپانیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11941832r">فرانسه</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11941832r">(داده‌ها)</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007536087305171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85034453">ایالات متحده آمریکا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph127774&CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalog.archives.gov/id/10644644">بایگانی ملی (ایالات متحده)</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=رمزنگاری&oldid=40421493">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=رمزنگاری&oldid=40421493</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="رده:ریاضیات">ریاضیات</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رده:رمزنگاری">رمزنگاری</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="رده:پیشه‌های علوم ریاضیاتی">پیشه‌های علوم ریاضیاتی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B5%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="رده:علوم صوری">علوم صوری</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رده:فناوری بانکداری">فناوری بانکداری</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="رده:مقاله‌های نیازمند ارجاع‌های اضافی">مقاله‌های نیازمند ارجاع‌های اضافی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="رده:همه مقاله‌های نیازمند ارجاع‌های اضافی">همه مقاله‌های نیازمند ارجاع‌های اضافی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی">مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B2_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="رده:پیوند رده انبار از ویکی‌داده">پیوند رده انبار از ویکی‌داده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNE" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LCCN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NARA" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NARA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NARA</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۵ اکتبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۵:۳۳ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7fc47fc68d-rjvll","wgBackendResponseTime":187,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.426","walltime":"0.858","ppvisitednodes":{"value":1479,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":104737,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1104,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":9,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":41699,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 475.451 1 -total"," 28.97% 137.752 4 الگو:Navbox"," 24.13% 114.737 1 الگو:علوم_رایانه"," 19.32% 91.872 1 الگو:پانویس"," 17.55% 83.426 1 الگو:بدون_منبع"," 16.18% 76.949 1 الگو:انبار-رده"," 15.50% 73.674 1 الگو:پروژه_خواهر"," 15.05% 71.539 1 الگو:Side_box"," 14.81% 70.429 1 الگو:یادکرد_فرهنگستان"," 14.26% 67.792 1 الگو:Ambox"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.227","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4816320,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-587f7d4878-b7tdg","timestamp":"20241120104705","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0631\u0645\u0632\u0646\u06af\u0627\u0631\u06cc","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8789","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8789","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-08-11T15:14:11Z","dateModified":"2024-10-05T15:33:44Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/4d\/Lorenz-SZ42-2.jpg","headline":"\u062a\u0645\u0631\u06cc\u0646 \u0648 \u0645\u0637\u0627\u0644\u0639\u0647\u0654 \u062a\u06a9\u0646\u06cc\u06a9\u200c\u0647\u0627\u06cc \u0645\u06a9\u0627\u0644\u0645\u0647\u0654 \u0627\u0645\u0646"}</script> </body> </html>