CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="gl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Sangue - Wikipedia, a enciclopedia libre</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )glwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","xaneiro","febreiro","marzo","abril","maio","xuño","xullo","agosto","setembro","outubro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"cbdaf4c9-cf90-48c0-ac49-c29d7f38405e","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Sangue","wgTitle":"Sangue","wgCurRevisionId":6788757,"wgRevisionId":6788757,"wgArticleId":413,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN","Artigos que toda Wikipedia debería ter (máis de 30 kB)","Wikiproxecto 1000 artigos de calidade para alumnado de 12 a 16 anos/Bioloxía e Xeoloxía","Artigos que toda Wikipedia debería ter (Ciencia)","Hematoloxía","Sistema circulatorio","Fluídos corporais"],"wgPageViewLanguage":"gl","wgPageContentLanguage":"gl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Sangue","wgRelevantArticleId":413,"wgIsProbablyEditable": true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"gl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"gl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q7873","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.gadget.PortalClass":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.charinsert","ext.urlShortener.toolbar", "ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=gl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.gadget.PortalClass%2Ccharinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Comp256_globulosrojos_X1024aX640.ogv/352px--Comp256_globulosrojos_X1024aX640.ogv.jpg"> <meta property="og:image:width" content="352"> <meta property="og:image:height" content="288"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Comp256_globulosrojos_X1024aX640.ogv/352px--Comp256_globulosrojos_X1024aX640.ogv.jpg"> <meta property="og:image:width" content="352"> <meta property="og:image:height" content="288"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Sangue - Wikipedia, a enciclopedia libre"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//gl.m.wikipedia.org/wiki/Sangue"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Editar" href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (gl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//gl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Sangue"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.gl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Fonte Atom de novas de Wikipedia" href="/w/index.php?title=Especial:Cambios_recentes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Sangue rootpage-Sangue skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltar ao contido</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menú principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menú principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menú principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navegación </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portada" title="Visitar a páxina principal [z]" accesskey="z"><span>Portada</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_da_comunidade" title="Información acerca do proxecto, do que pode facer e dos lugares onde atopar as cousas"><span>Portal da comunidade</span></a></li><li id="n-A-Taberna" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:A_Taberna"><span>A Taberna</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Actualidade" title="Información acerca de acontecementos de actualidade"><span>Actualidade</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_recentes" title="A lista de modificacións recentes no wiki [r]" accesskey="r"><span>Cambios recentes</span></a></li><li id="n-Artigos-de-calidade" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Artigos_de_calidade"><span>Artigos de calidade</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Ao_chou" title="Cargar unha páxina ao chou [x]" accesskey="x"><span>Páxina ao chou</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Axuda" title="O lugar para informarse"><span>Axuda</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Portada" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="a Wikipedia en galego" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-gl.svg" width="118" height="13" style="width: 7.375em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Procurar" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Procura</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Procurar en Wikipedia" aria-label="Procurar en Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Procurar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Procurar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Ferramentas persoais"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Cambia a aparencia do tamaño da fonte, o ancho e a cor da páxina" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aparencia" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aparencia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl" class=""><span>Doazóns</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Sangue" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio" class=""><span>Crear unha conta</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Sangue" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o" class=""><span>Acceder ao sistema</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Máis opcións" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas persoais" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas persoais</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menú de usuario" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl"><span>Doazóns</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Sangue" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Crear unha conta</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Sangue" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Acceder ao sistema</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Páxinas para os editores sen a sesión iniciada <a href="/wiki/Axuda:Introduci%C3%B3n" aria-label="Máis información sobre a edición"><span>máis información</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:As_mi%C3%B1as_contribuci%C3%B3ns" title="Unha lista das modificacións feitas desde este enderezo IP [y]" accesskey="y"><span>Contribucións</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:A_mi%C3%B1a_conversa" title="Conversa acerca de edicións feitas desde este enderezo IP [n]" accesskey="n"><span>Conversa</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Contidos" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Contidos</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">agochar</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Inicio</div> </a> </li> <li id="toc-Funcións" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Funcións"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Funcións</span> </div> </a> <ul id="toc-Funcións-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Constituíntes_do_sangue_humano" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Constituíntes_do_sangue_humano"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Constituíntes do sangue humano</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Constituíntes_do_sangue_humano-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Constituíntes do sangue humano"</span> </button> <ul id="toc-Constituíntes_do_sangue_humano-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Células" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Células"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Células</span> </div> </a> <ul id="toc-Células-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Plasma" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Plasma"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Plasma</span> </div> </a> <ul id="toc-Plasma-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Estreito_rango_de_valores_de_pH" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Estreito_rango_de_valores_de_pH"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Estreito rango de valores de pH</span> </div> </a> <ul id="toc-Estreito_rango_de_valores_de_pH-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-O_sangue_dos_vertebrados_non_mamíferos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#O_sangue_dos_vertebrados_non_mamíferos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>O sangue dos vertebrados non mamíferos</span> </div> </a> <ul id="toc-O_sangue_dos_vertebrados_non_mamíferos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Fisioloxía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Fisioloxía"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Fisioloxía</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Fisioloxía-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Fisioloxía"</span> </button> <ul id="toc-Fisioloxía-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sistema_cardiovascular" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sistema_cardiovascular"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Sistema cardiovascular</span> </div> </a> <ul id="toc-Sistema_cardiovascular-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Produción_e_degradación_das_células_sanguíneas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Produción_e_degradación_das_células_sanguíneas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Produción e degradación das células sanguíneas</span> </div> </a> <ul id="toc-Produción_e_degradación_das_células_sanguíneas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transporte_de_oxíxeno" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transporte_de_oxíxeno"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Transporte de oxíxeno</span> </div> </a> <ul id="toc-Transporte_de_oxíxeno-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transporte_de_dióxido_de_carbono" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transporte_de_dióxido_de_carbono"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Transporte de dióxido de carbono</span> </div> </a> <ul id="toc-Transporte_de_dióxido_de_carbono-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transporte_de_ións_hidróxeno" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transporte_de_ións_hidróxeno"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Transporte de ións hidróxeno</span> </div> </a> <ul id="toc-Transporte_de_ións_hidróxeno-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sistema_linfático" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sistema_linfático"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Sistema linfático</span> </div> </a> <ul id="toc-Sistema_linfático-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Termorregulación" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Termorregulación"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.7</span> <span>Termorregulación</span> </div> </a> <ul id="toc-Termorregulación-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Funcións_hidráulicas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Funcións_hidráulicas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.8</span> <span>Funcións hidráulicas</span> </div> </a> <ul id="toc-Funcións_hidráulicas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Invertebrados" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Invertebrados"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.9</span> <span>Invertebrados</span> </div> </a> <ul id="toc-Invertebrados-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Cor" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Cor"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Cor</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Cor-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Cor"</span> </button> <ul id="toc-Cor-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Hemoglobina" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hemoglobina"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Hemoglobina</span> </div> </a> <ul id="toc-Hemoglobina-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hemocianina" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hemocianina"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Hemocianina</span> </div> </a> <ul id="toc-Hemocianina-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Clorocruorina" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Clorocruorina"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Clorocruorina</span> </div> </a> <ul id="toc-Clorocruorina-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hemeritrina" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hemeritrina"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Hemeritrina</span> </div> </a> <ul id="toc-Hemeritrina-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vanabinas_(hemovanadinas)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vanabinas_(hemovanadinas)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Vanabinas (hemovanadinas)</span> </div> </a> <ul id="toc-Vanabinas_(hemovanadinas)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Patoloxía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Patoloxía"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Patoloxía</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Patoloxía-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Patoloxía"</span> </button> <ul id="toc-Patoloxía-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Trastornos_médicos_xerais" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Trastornos_médicos_xerais"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Trastornos médicos xerais</span> </div> </a> <ul id="toc-Trastornos_médicos_xerais-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Trastornos_hematolóxicos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Trastornos_hematolóxicos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Trastornos hematolóxicos</span> </div> </a> <ul id="toc-Trastornos_hematolóxicos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Envelenamento_por_monóxido_de_carbono" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Envelenamento_por_monóxido_de_carbono"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Envelenamento por monóxido de carbono</span> </div> </a> <ul id="toc-Envelenamento_por_monóxido_de_carbono-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tratamentos_médicos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tratamentos_médicos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Tratamentos médicos</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tratamentos_médicos-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Tratamentos médicos"</span> </button> <ul id="toc-Tratamentos_médicos-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Produtos_sanguíneos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Produtos_sanguíneos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Produtos sanguíneos</span> </div> </a> <ul id="toc-Produtos_sanguíneos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Administración_intravenosa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Administración_intravenosa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Administración intravenosa</span> </div> </a> <ul id="toc-Administración_intravenosa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sangría" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sangría"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Sangría</span> </div> </a> <ul id="toc-Sangría-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Historia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Historia"</span> </button> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Medicina_grega_clásica" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Medicina_grega_clásica"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Medicina grega clásica</span> </div> </a> <ul id="toc-Medicina_grega_clásica-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Medicina_hipocrática" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Medicina_hipocrática"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Medicina hipocrática</span> </div> </a> <ul id="toc-Medicina_hipocrática-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sangue_humano" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sangue_humano"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>Sangue humano</span> </div> </a> <ul id="toc-Sangue_humano-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Notas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Notas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Notas</span> </div> </a> <ul id="toc-Notas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Véxase_tamén" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Véxase_tamén"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Véxase tamén</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Véxase_tamén-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Véxase tamén"</span> </button> <ul id="toc-Véxase_tamén-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Outros_artigos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Outros_artigos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>Outros artigos</span> </div> </a> <ul id="toc-Outros_artigos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ligazóns_externas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ligazóns_externas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span>Ligazóns externas</span> </div> </a> <ul id="toc-Ligazóns_externas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Contidos" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Mostrar ou agochar a táboa de contidos" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Mostrar ou agochar a táboa de contidos</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Sangue</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ir a un artigo noutra lingua. Dispoñible en 195 linguas" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-195" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">195 linguas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Bloed" title="Bloed – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Bloed" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Blut" title="Blut – alemán suízo" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Blut" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="alemán suízo" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B0%E1%88%9D" title="ደም – amhárico" lang="am" hreflang="am" data-title="ደም" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhárico" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Remes" title="Remes – Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Remes" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Sangre" title="Sangre – aragonés" lang="an" hreflang="an" data-title="Sangre" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonés" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Bl%C5%8Dd" title="Blōd – inglês antigo" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Blōd" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="inglês antigo" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Eje" title="Eje – obolo" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Eje" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="obolo" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%85" title="دم – árabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="دم" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="árabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%95%DC%A1%DC%90" title="ܕܡܐ – arameo" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܕܡܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="arameo" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%85" title="دم – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="دم" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A4%E0%A7%87%E0%A6%9C" title="তেজ – assamés" lang="as" hreflang="as" data-title="তেজ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="assamés" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Sangre" title="Sangre – asturiano" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Sangre" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiano" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-atj mw-list-item"><a href="https://atj.wikipedia.org/wiki/Miko" title="Miko – atikamekw" lang="atj" hreflang="atj" data-title="Miko" data-language-autonym="Atikamekw" data-language-local-name="atikamekw" class="interlanguage-link-target"><span>Atikamekw</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8" title="Би – avar" lang="av" hreflang="av" data-title="Би" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="avar" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Qan" title="Qan – acerbaixano" lang="az" hreflang="az" data-title="Qan" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="acerbaixano" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86" title="قان – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="قان" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%A0%D0%B0%D0%BD" title="Ҡан – baxkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ҡан" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baxkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Getih" title="Getih – balinés" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Getih" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="balinés" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Bluad" title="Bluad – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Bluad" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Kraus" title="Kraus – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Kraus" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Dugo" title="Dugo – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Dugo" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%BE%D1%9E" title="Кроў – belaruso" lang="be" hreflang="be" data-title="Кроў" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belaruso" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%BE%D1%9E" title="Кроў – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Кроў" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%8A%D0%B2" title="Кръв – búlgaro" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Кръв" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="búlgaro" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%96%E0%A5%82%E0%A4%A8" title="खून – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="खून" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4" title="রক্ত – bengalí" lang="bn" hreflang="bn" data-title="রক্ত" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalí" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%81%E0%BE%B2%E0%BD%82" title="ཁྲག – tibetano" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཁྲག" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibetano" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Gwad" title="Gwad – bretón" lang="br" hreflang="br" data-title="Gwad" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretón" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Krv" title="Krv – bosníaco" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Krv" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosníaco" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%83%D2%BB%D0%B0%D0%BD" title="Шуһан – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Шуһан" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Sang" title="Sang – catalán" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Sang" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalán" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Sangre" title="Sangre – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Sangre" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/H%C3%A1ik" title="Háik – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Háik" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D3%80%D0%B8%D0%B9" title="ЦӀий – checheno" lang="ce" hreflang="ce" data-title="ЦӀий" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="checheno" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Dugo" title="Dugo – cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Dugo" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuano" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A9%E1%8E%A6" title="ᎩᎦ – cherokee" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎩᎦ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="cherokee" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%88%DB%8E%D9%86" title="خوێن – kurdo central" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="خوێن" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="kurdo central" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Krev" title="Krev – checo" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Krev" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="checo" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%8A%D0%B2%D1%8C" title="Кръвь – eslavo eclesiástico" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Кръвь" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="eslavo eclesiástico" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%AE%D0%BD" title="Юн – chuvaxo" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Юн" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="chuvaxo" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Gwaed" title="Gwaed – galés" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Gwaed" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="galés" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Blod" title="Blod – dinamarqués" lang="da" hreflang="da" data-title="Blod" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dinamarqués" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/%C6%B7im" title="Ʒim – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Ʒim" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Blut" title="Blut – alemán" lang="de" hreflang="de" data-title="Blut" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alemán" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Goni" title="Goni – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Goni" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%8D%DE%AD" title="ލޭ – divehi" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ލޭ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="divehi" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%AF%CE%BC%CE%B1" title="Αίμα – grego" lang="el" hreflang="el" data-title="Αίμα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grego" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Blood" title="Blood – inglés" lang="en" hreflang="en" data-title="Blood" data-language-autonym="English" data-language-local-name="inglés" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Sango" title="Sango – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Sango" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Sangre" title="Sangre – español" lang="es" hreflang="es" data-title="Sangre" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="español" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Veri" title="Veri – estoniano" lang="et" hreflang="et" data-title="Veri" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoniano" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Odol" title="Odol – éuscaro" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Odol" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="éuscaro" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Sangri" title="Sangri – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Sangri" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%86" title="خون – persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="خون" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Veri" title="Veri – finés" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Veri" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finés" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Veri" title="Veri – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Veri" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Dra" title="Dra – fixiano" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Dra" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="fixiano" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Bl%C3%B3%C3%B0" title="Blóð – feroés" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Blóð" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="feroés" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Sang" title="Sang – francés" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Sang" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francés" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Blud" title="Blud – frisón setentrional" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Blud" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="frisón setentrional" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Sanc" title="Sanc – friulano" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Sanc" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friulano" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Bloed" title="Bloed – frisón occidental" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Bloed" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frisón occidental" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Fuil" title="Fuil – irlandés" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Fuil" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Disan" title="Disan – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Disan" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Fuil" title="Fuil – gaélico escocés" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Fuil" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="gaélico escocés" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Tuguy" title="Tuguy – guaraní" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Tuguy" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guaraní" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%97%E0%A4%A4" title="रगत – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="रगत" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B2%E0%AB%8B%E0%AA%B9%E0%AB%80" title="લોહી – guxarati" lang="gu" hreflang="gu" data-title="લોહી" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="guxarati" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Jini" title="Jini – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Jini" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Hiet" title="Hiet – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Hiet" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%93%D7%9D" title="דם – hebreo" lang="he" hreflang="he" data-title="דם" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebreo" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%A4" title="रक्त – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="रक्त" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Khuun" title="Khuun – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Khuun" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Krv" title="Krv – croata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Krv" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/San_(non)" title="San (non) – crioulo haitiano" lang="ht" hreflang="ht" data-title="San (non)" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="crioulo haitiano" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/V%C3%A9r" title="Vér – húngaro" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Vér" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="húngaro" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Արյուն – armenio" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Արյուն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armenio" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%AB%D6%82%D5%B6" title="Արիւն – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Արիւն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Sanguine" title="Sanguine – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Sanguine" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Darah" title="Darah – iban" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Darah" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="iban" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Darah" title="Darah – indonesio" lang="id" hreflang="id" data-title="Darah" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonesio" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Sangue" title="Sangue – Interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Sangue" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="Interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Dara" title="Dara – ilocano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Dara" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilocano" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D3%80%D0%B8%D0%B9" title="ЦӀий – inguxo" lang="inh" hreflang="inh" data-title="ЦӀий" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="inguxo" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Sango" title="Sango – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Sango" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Bl%C3%B3%C3%B0" title="Blóð – islandés" lang="is" hreflang="is" data-title="Blóð" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandés" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Sangue" title="Sangue – italiano" lang="it" hreflang="it" data-title="Sangue" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italiano" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%90%8A%E1%90%85%E1%92%83" title="ᐊᐅᒃ – inuktitut" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᐊᐅᒃ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="inuktitut" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E8%A1%80%E6%B6%B2" title="血液 – xaponés" lang="ja" hreflang="ja" data-title="血液" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="xaponés" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Getih" title="Getih – xavanés" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Getih" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="xavanés" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%98" title="სისხლი – xeorxiano" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სისხლი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="xeorxiano" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Idammen" title="Idammen – cabila" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Idammen" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="cabila" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Cal%C9%A9m" title="Calɩm – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Calɩm" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Rah" title="Rah – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Rah" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%B0%D0%BD" title="Қан – kazako" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Қан" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazako" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kl mw-list-item"><a href="https://kl.wikipedia.org/wiki/Aak" title="Aak – kalaallisut" lang="kl" hreflang="kl" data-title="Aak" data-language-autonym="Kalaallisut" data-language-local-name="kalaallisut" class="interlanguage-link-target"><span>Kalaallisut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%88%E1%9E%B6%E1%9E%98" title="ឈាម – khmer" lang="km" hreflang="km" data-title="ឈាម" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="khmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B0%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%A4" title="ರಕ್ತ – kannará" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ರಕ್ತ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannará" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%98%88%EC%95%A1" title="혈액 – coreano" lang="ko" hreflang="ko" data-title="혈액" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coreano" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%97%D9%86" title="خوٗن – caxemirés" lang="ks" hreflang="ks" data-title="خوٗن" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="caxemirés" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Xw%C3%AEn" title="Xwîn – kurdo" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Xwîn" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdo" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kus mw-list-item"><a href="https://kus.wikipedia.org/wiki/Ziim" title="Ziim – Kusaal" lang="kus" hreflang="kus" data-title="Ziim" data-language-autonym="Kʋsaal" data-language-local-name="Kusaal" class="interlanguage-link-target"><span>Kʋsaal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Goos" title="Goos – córnico" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Goos" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="córnico" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD" title="Кан – kirguiz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Кан" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirguiz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Sanguis" title="Sanguis – latín" lang="la" hreflang="la" data-title="Sanguis" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latín" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Blutt" title="Blutt – luxemburgués" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Blutt" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luxemburgués" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%8C" title="Оь – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Оь" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B2%D0%B8" title="Иви – lezguio" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Иви" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezguio" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Blood" title="Blood – limburgués" lang="li" hreflang="li" data-title="Blood" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburgués" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Sangu" title="Sangu – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Sangu" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Makil%C3%A1" title="Makilá – lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Makilá" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kraujas" title="Kraujas – lituano" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Kraujas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituano" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Asinis" title="Asinis – letón" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Asinis" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letón" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D1%80%D1%81%D1%8C" title="Версь – moksha" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Версь" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="moksha" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Ra" title="Ra – malgaxe" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Ra" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaxe" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D3%B1%D1%80" title="Вӱр – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Вӱр" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B2" title="Крв – macedonio" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Крв" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedonio" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B0%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%82" title="രക്തം – malabar" lang="ml" hreflang="ml" data-title="രക്തം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malabar" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D1%83%D1%81" title="Цус – mongol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Цус" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongol" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%A4" title="रक्त – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="रक्त" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Darah" title="Darah – malaio" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Darah" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaio" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Demm" title="Demm – maltés" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Demm" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="maltés" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%B8" title="သွေး – birmano" lang="my" hreflang="my" data-title="သွေး" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmano" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Blood" title="Blood – baixo alemán" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Blood" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="baixo alemán" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%97%E0%A4%A4" title="रगत – nepalí" lang="ne" hreflang="ne" data-title="रगत" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalí" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%BF" title="हि – newari" lang="new" hreflang="new" data-title="हि" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="newari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Bloed" title="Bloed – neerlandés" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Bloed" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="neerlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Blod" title="Blod – noruegués nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Blod" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="noruegués nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Blod" title="Blod – noruegués bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Blod" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="noruegués bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Sang" title="Sang – occitano" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Sang" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="occitano" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Dhiiga" title="Dhiiga – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Dhiiga" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B0%E0%AC%95%E0%AD%8D%E0%AC%A4" title="ରକ୍ତ – odiá" lang="or" hreflang="or" data-title="ରକ୍ତ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="odiá" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B2%E0%A8%B9%E0%A9%82" title="ਲਹੂ – panxabí" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਲਹੂ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panxabí" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Daya" title="Daya – pampanga" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Daya" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampanga" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Sanger" title="Sanger – papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Sanger" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Krew" title="Krew – polaco" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Krew" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polaco" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%84%DB%81%D9%88" title="لہو – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="لہو" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%86%D9%87" title="وينه – paxto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="وينه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paxto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Sangue" title="Sangue – portugués" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Sangue" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugués" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Yawar" title="Yawar – quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Yawar" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/S%C3%A2nge" title="Sânge – romanés" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Sânge" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="romanés" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/S%C3%A2ndzi" title="Sândzi – aromanés" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Sândzi" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="aromanés" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%8C" title="Кровь – ruso" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Кровь" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ruso" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%8C" title="Кровь – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Кровь" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="रक्तम् – sánscrito" lang="sa" hreflang="sa" data-title="रक्तम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sánscrito" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%B0%D0%BD" title="Хаан – iacuto" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Хаан" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="iacuto" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A2%E1%B1%9F%E1%B1%AD%E1%B1%9F%E1%B1%A2" title="ᱢᱟᱭᱟᱢ – santali" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱢᱟᱭᱟᱢ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santali" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Sangu" title="Sangu – siciliano" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Sangu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siciliano" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Bluid" title="Bluid – escocés" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Bluid" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="escocés" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%AA" title="رت – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="رت" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Varra" title="Varra – saami setentrional" lang="se" hreflang="se" data-title="Varra" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="saami setentrional" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Krv" title="Krv – serbocroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Krv" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbocroata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Idammn" title="Idammn – tachelhit" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Idammn" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="tachelhit" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BD%E0%B7%9A" title="ලේ – cingalés" lang="si" hreflang="si" data-title="ලේ" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="cingalés" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Blood" title="Blood – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Blood" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Krv" title="Krv – eslovaco" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Krv" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="eslovaco" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Kri" title="Kri – esloveno" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Kri" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="esloveno" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Ropa" title="Ropa – shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Ropa" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="shona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Dhiig" title="Dhiig – somalí" lang="so" hreflang="so" data-title="Dhiig" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somalí" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjaku" title="Gjaku – albanés" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gjaku" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanés" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B2" title="Крв – serbio" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Крв" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbio" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Getih" title="Getih – sundanés" lang="su" hreflang="su" data-title="Getih" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundanés" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Blod" title="Blod – sueco" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Blod" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sueco" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Damu" title="Damu – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Damu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/izang" title="izang – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="izang" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AF%81%E0%AE%B0%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AE%BF" title="குருதி – támil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="குருதி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="támil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%A8%E0%B3%86%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%86%E0%B2%B0%E0%B3%8D" title="ನೆತ್ತೆರ್ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ನೆತ್ತೆರ್" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%82" title="రక్తం – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="రక్తం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%83%D0%BD" title="Хун – taxico" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Хун" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="taxico" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%94" title="เลือด – tailandés" lang="th" hreflang="th" data-title="เลือด" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tailandés" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Dugo" title="Dugo – tagalo" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Dugo" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalo" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kan" title="Kan – turco" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kan" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turco" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD" title="Кан – tártaro" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Кан" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tártaro" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Mogya" title="Mogya – twi" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Mogya" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="twi" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86" title="قان – uigur" lang="ug" hreflang="ug" data-title="قان" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="uigur" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%BE%D0%B2" title="Кров – ucraíno" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Кров" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ucraíno" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%86" title="خون – urdú" lang="ur" hreflang="ur" data-title="خون" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdú" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Qon" title="Qon – uzbeko" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Qon" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbeko" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Sangue" title="Sangue – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Sangue" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Veri" title="Veri – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Veri" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/M%C3%A1u" title="Máu – vietnamita" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Máu" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamita" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Bloed" title="Bloed – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Bloed" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Blud" title="Blud – volapuk" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Blud" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="volapuk" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Dugo" title="Dugo – waray-waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Dugo" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray-waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Dereet" title="Dereet – wólof" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Dereet" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="wólof" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%A1%80" title="血 – chinés wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="血" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="chinés wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Igazi" title="Igazi – xhosa" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Igazi" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="xhosa" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="ზისხირი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ზისხირი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%91%D7%9C%D7%95%D7%98" title="בלוט – yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="בלוט" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%E1%BA%B8%CC%80j%E1%BA%B9%CC%80" title="Ẹ̀jẹ̀ – ioruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ẹ̀jẹ̀" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="ioruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Lwed" title="Lwed – Zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Lwed" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Zhuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%A1%80%E6%B6%B2" title="血液 – chinés" lang="zh" hreflang="zh" data-title="血液" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinés" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Hoeh" title="Hoeh – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Hoeh" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%A1%80" title="血 – cantonés" lang="yue" hreflang="yue" data-title="血" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonés" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Igazi" title="Igazi – zulú" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Igazi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="zulú" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7873#sitelinks-wikipedia" title="Editar as ligazóns interlingüísticas" class="wbc-editpage">Editar as ligazóns</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espazos de nomes"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Sangue" title="Ver o contido da páxina [c]" accesskey="c"><span>Artigo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Conversa:Sangue" rel="discussion" title="Conversa acerca do contido desta páxina [t]" accesskey="t"><span>Conversa</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar a variante de lingua" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">galego</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vistas"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Sangue"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina [e]" accesskey="e"><span>Editar a fonte</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=history" title="Versións anteriores desta páxina [h]" accesskey="h"><span>Ver o historial</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ferramentas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Máis opcións" > <div class="vector-menu-heading"> Accións </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Sangue"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina [e]" accesskey="e"><span>Editar a fonte</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=history"><span>Ver o historial</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Xeral </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_que_ligan_con_esta/Sangue" title="Lista de todas as páxinas do wiki que ligan cara a aquí [j]" accesskey="j"><span>Páxinas que ligan con esta</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_relacionados/Sangue" rel="nofollow" title="Cambios recentes nas páxinas ligadas desde esta [k]" accesskey="k"><span>Cambios relacionados</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_especiais" title="Lista de todas as páxinas especiais [q]" accesskey="q"><span>Páxinas especiais</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sangue&oldid=6788757" title="Ligazón permanente a esta versión desta páxina"><span>Ligazón permanente</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=info" title="Máis información sobre esta páxina"><span>Información da páxina</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Cita&page=Sangue&id=6788757&wpFormIdentifier=titleform" title="Información sobre como citar esta páxina"><span>Citar esta páxina</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSangue"><span>Xerar URL acurtado</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSangue"><span>Descargar o código QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimir/exportar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Sangue"><span>Crear un libro</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:DownloadAsPdf&page=Sangue&action=show-download-screen"><span>Descargar como PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sangue&printable=yes" title="Versión para imprimir da páxina [p]" accesskey="p"><span>Versión para imprimir</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Noutros proxectos </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Blood" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7873" title="Ligazón ao elemento conectado no repositorio de datos [g]" accesskey="g"><span>Elemento de Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aparencia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">agochar</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-03-1000" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="//gl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Lista_de_artigos_que_toda_Wikipedia_deber%C3%ADa_ter" title="Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter"><img alt="Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/AD_%2B30.svg/22px-AD_%2B30.svg.png" decoding="async" width="22" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/AD_%2B30.svg/33px-AD_%2B30.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/AD_%2B30.svg/44px-AD_%2B30.svg.png 2x" data-file-width="10" data-file-height="10" /></a></span></div></div> <div id="mw-indicator-04-1000_artigos_icona_título" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="//gl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Wikiproxecto_1000_artigos_de_calidade_para_alumnado_de_12_a_16_anos" title="1000 12/16"><img alt="1000 12/16" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Hezkuntza_Programa_12-16_ikonoa.png/19px-Hezkuntza_Programa_12-16_ikonoa.png" decoding="async" width="19" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Hezkuntza_Programa_12-16_ikonoa.png/28px-Hezkuntza_Programa_12-16_ikonoa.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Hezkuntza_Programa_12-16_ikonoa.png/38px-Hezkuntza_Programa_12-16_ikonoa.png 2x" data-file-width="747" data-file-height="794" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Na Galipedia, a Wikipedia en galego.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="gl" dir="ltr"><p class="mw-empty-elt"> </p> <table class="toccolours" style="width:20em; margin:0 0 0.5em 1em; float:right;"> <tbody><tr style="text-align:center;"> <th style="background:dimgray; color:#ffffff;" colspan="2"><i>Sangue</i> </th></tr> <tr style="text-align: center;"> <td colspan="2"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><span><video id="mwe_player_0" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Comp256_globulosrojos_X1024aX640.ogv/250px--Comp256_globulosrojos_X1024aX640.ogv.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="250" height="205" data-durationhint="143" data-mwtitle="Comp256_globulosrojos_X1024aX640.ogv" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b8/Comp256_globulosrojos_X1024aX640.ogv" type="video/ogg; codecs="theora"" data-width="352" data-height="288" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/b/b8/Comp256_globulosrojos_X1024aX640.ogv/Comp256_globulosrojos_X1024aX640.ogv.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="352" data-height="288" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/b/b8/Comp256_globulosrojos_X1024aX640.ogv/Comp256_globulosrojos_X1024aX640.ogv.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="176" data-height="144" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/b/b8/Comp256_globulosrojos_X1024aX640.ogv/Comp256_globulosrojos_X1024aX640.ogv.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="294" data-height="240" /></video></span><figcaption></figcaption></figure> </td></tr> <tr style="text-align: center; line-height: 1;"> <td colspan="2"><small>Sangue vista con aumento de 1024X a 640X.</small> </td></tr> <tr style="text-align: center;"> <td colspan="2"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Red_White_Blood_cells.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Red_White_Blood_cells.png/250px-Red_White_Blood_cells.png" decoding="async" width="250" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/32/Red_White_Blood_cells.png 1.5x" data-file-width="300" data-file-height="196" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td></tr> <tr style="text-align: center; line-height: 1;"> <td colspan="2"><small><a href="/wiki/Micrograf%C3%ADa_electr%C3%B3nica_de_varrido" class="mw-redirect" title="Micrografía electrónica de varrido">Micrografía electrónica de varrido</a> dun eritrocito, unha plaqueta e un leucocito.</small> </td></tr> <tr style="text-align: left;"> <th><a href="/wiki/Lingua_latina" title="Lingua latina">Latín</a> </th> <td><i>Haema</i> </td></tr> </tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Krew_Frakcjonowana.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Krew_Frakcjonowana.jpg/220px-Krew_Frakcjonowana.jpg" decoding="async" width="220" height="391" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Krew_Frakcjonowana.jpg/330px-Krew_Frakcjonowana.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Krew_Frakcjonowana.jpg/440px-Krew_Frakcjonowana.jpg 2x" data-file-width="890" data-file-height="1583" /></a><figcaption>Sangue humano fraccionado por <a href="/wiki/Centrifugaci%C3%B3n" title="Centrifugación">centrifugación</a>. Plasma (parte superior, capa amarela), tampón (no medio, capa branca delgada) e capa de eritrocitos (no fondo, capa vermella).</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Blutkreislauf.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Blutkreislauf.png/220px-Blutkreislauf.png" decoding="async" width="220" height="375" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Blutkreislauf.png/330px-Blutkreislauf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Blutkreislauf.png/440px-Blutkreislauf.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="1193" /></a><figcaption>Circulación do sangue:<br />Vermello = oxixenado<br />Azul = desoxixenado.</figcaption></figure> <p>O <b>sangue</b> é un <a href="/wiki/Flu%C3%ADdo_corporal" title="Fluído corporal">fluído corporal</a> dos <a href="/wiki/Animais" title="Animais">animais</a> que ten como función principal transportar <a href="/wiki/Nutriente" title="Nutriente">nutrientes</a> e <a href="/wiki/Os%C3%ADxeno" title="Osíxeno">osíxeno</a> ás <a href="/wiki/C%C3%A9lula" title="Célula">células</a> e os residuos metabólicos producidos polas células. En <a href="/wiki/Anatom%C3%ADa" title="Anatomía">anatomía</a> e <a href="/wiki/Histolox%C3%ADa" title="Histoloxía">histoloxía</a> o sangue considérase un tipo especializado de <a href="/wiki/Tecido_conectivo" class="mw-redirect" title="Tecido conectivo">tecido conectivo</a> con <a href="/wiki/Matriz_extracelular" title="Matriz extracelular">matriz</a> líquida (o plasma), dada a súa orixe nos ósos e a presenza de fibras proteicas en potencia en forma de <a href="/wiki/Fibrin%C3%B3xeno" title="Fibrinóxeno">fibrinóxeno</a>. Os termos médicos relacionados co sangue xeralmente empezan por <i><b>hemo</b></i> ou <i><b>hemato</b></i>, do <a href="/wiki/Lingua_grega" title="Lingua grega">grego</a> αἷμα (<i>haima</i>) 'sangue'. </p><p>Nos <a href="/wiki/Vertebrados" title="Vertebrados">vertebrados</a>, o sangue está composto por células sanguíneas suspendidas no <a href="/wiki/Plasma_sangu%C3%ADneo" title="Plasma sanguíneo">plasma sanguíneo</a>. O plasma, que constitúe o 55% do fluído sanguíneo, é principalmente auga (92% do seu volume),<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span>[</span>1<span>]</span></a></sup> e contén <a href="/wiki/Prote%C3%ADna" title="Proteína">proteínas</a> dispersas, <a href="/wiki/Glicosa" title="Glicosa">glicosa</a>, <a href="/wiki/I%C3%B3n" title="Ión">ións</a> minerais, <a href="/wiki/Hormona" title="Hormona">hormonas</a>, <a href="/wiki/Di%C3%B3xido_de_carbono" title="Dióxido de carbono">dióxido de carbono</a> (e outros produtos residuais), e nel flotan as propias células sanguíneas. A <a href="/wiki/Seroalbumina_humana" title="Seroalbumina humana">albumina</a> é a principal proteína do plasma, que funciona regulando a <a href="/wiki/Presi%C3%B3n_osm%C3%B3tica_coloidal" class="mw-redirect" title="Presión osmótica coloidal">presión osmótica coloidal</a> do sangue; o plasma tamén contén os <a href="/wiki/Anticorpo" title="Anticorpo">anticorpos</a>. As células sanguíneas constitúen o 45% volume do sangue son de tres tipos: na súa maioría son <a href="/wiki/Gl%C3%B3bulo_vermello" class="mw-redirect" title="Glóbulo vermello">glóbulos vermellos</a> (tamén chamados eritrocitos ou hemacias), que transportan o oxíxeno, as outras son <a href="/wiki/Gl%C3%B3bulo_branco" class="mw-redirect" title="Glóbulo branco">glóbulos brancos</a> (leucocitos), que interveñen na defensa inmunitaria, e as <a href="/wiki/Plaqueta" title="Plaqueta">plaquetas</a> (ou trombocitos), que interveñen na <a href="/wiki/Coagulaci%C3%B3n_do_sangue" title="Coagulación do sangue">coagulación do sangue</a>. Os glóbulos vermellos conteñen a proteína <a href="/wiki/Hemoglobina" title="Hemoglobina">hemoglobina</a>, que contén <a href="/wiki/Ferro" title="Ferro">ferro</a>, e á que se une (reversiblemente) o oxíxeno que o sangue transporta, o que incrementa a capacidade de disolver oxíxeno do sangue. Ao contrario, o dióxido de carbono transpórtase extracelularmente na súa gran maioría disolvido libre no plasma en forma do ión <a href="/wiki/Bicarbonato" title="Bicarbonato">bicarbonato</a>. </p><p>Cando o sangue chega aos pulmóns prodúcese un intercambio de gases entre o sangue e o aire <a href="/wiki/Alv%C3%A9olo_pulmonar" title="Alvéolo pulmonar">alveolar</a> no que, por <a href="/wiki/Difusi%C3%B3n" title="Difusión">difusión</a>, se expulsa <a href="/wiki/Di%C3%B3xido_de_carbono" title="Dióxido de carbono">dióxido de carbono</a> e se capta oxíxeno. Deste modo, o sangue queda oxixenado e diríxese desde os pulmóns ao lado esquerdo do corazón. Despois sae do corazón pola aorta e o sangue oxixenado distribúese por medio de <a href="/wiki/Arteria" title="Arteria">arterias</a> e <a href="/wiki/Capilar" title="Capilar">capilares</a> por todo o corpo, onde as células consumirán o oxíxeno e cederán dióxido de carbono, de maneira que regresa ao corazón desoxixenado por <a href="/wiki/Vea" title="Vea">veas</a> e cargado de dióxido de carbono, desde onde é enviado aos pulmóns. </p><p>O sangue dos vertebrados é vermello brillante cando a súa hemoglobina está oxixenada e vermello escuro cando está desoxixenada. Algúns animais invertebrados teñen outras proteínas respiratorias distintas da hemoglobina, que transportan o oxíxeno e lle dan ao seu sangue outra cor. Os <a href="/wiki/Insecto" class="mw-redirect" title="Insecto">insectos</a> e algúns moluscos teñen un fluído chamado <a href="/wiki/Hemolinfa" title="Hemolinfa">hemolinfa</a> en lugar de sangue; a hemolifa non está contida dentro dun sistema circulatorio pechado. Na maioría dos insectos este "sangue" non transporta oxíxeno. </p><p>Os <a href="/wiki/Gnathostomata" class="mw-redirect" title="Gnathostomata">vertebrados con mandíbula</a> teñen un <a href="/wiki/Sistema_inmunitario_adaptativo" title="Sistema inmunitario adaptativo">sistema inmunitario adaptativo</a>, baseado principalmente nas células brancas do sangue. Os glóbulos brancos interveñen na loita inmunitaria contra as infeccións e parasitos. As plaquetas son importantes para a <a href="/wiki/Coagulaci%C3%B3n_do_sangue" title="Coagulación do sangue">coagulación do sangue</a>. Os <a href="/wiki/Artr%C3%B3podos" title="Artrópodos">artrópodos</a> na súa hemolinfa teñen <a href="/wiki/Hemocito" class="mw-redirect" title="Hemocito">hemocitos</a> como parte do seu <a href="/wiki/Sistema_inmunitario" title="Sistema inmunitario">sistema inmunitario</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Funcións"><span id="Funci.C3.B3ns"></span>Funcións</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=1" title="Editar a sección: «Funcións»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=1" title="Editar o código fonte da sección: Funcións"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:1GZX_Haemoglobin.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/1GZX_Haemoglobin.png/220px-1GZX_Haemoglobin.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/1GZX_Haemoglobin.png/330px-1GZX_Haemoglobin.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/1GZX_Haemoglobin.png/440px-1GZX_Haemoglobin.png 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1600" /></a><figcaption><a href="/wiki/Hemoglobina" title="Hemoglobina">Hemoglobina</a>, unha proteína globular<br />verde = <a href="/wiki/Grupo_hemo" class="mw-redirect" title="Grupo hemo">grupo hemo</a><br />vermello e azul = subunidades da proteína.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Heme.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Heme.svg/220px-Heme.svg.png" decoding="async" width="220" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Heme.svg/330px-Heme.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Heme.svg/440px-Heme.svg.png 2x" data-file-width="229" data-file-height="236" /></a><figcaption><a href="/wiki/Hemo" title="Hemo">Hemo</a>.</figcaption></figure> <p>O sangue realiza moitas importantes funcións no corpo, como son: </p> <ul><li>Subministración de <a href="/wiki/Ox%C3%ADxeno_molecular" class="mw-redirect" title="Oxíxeno molecular">oxíxeno</a> aos <a href="/wiki/Tecido_(biolox%C3%ADa)" title="Tecido (bioloxía)">tecidos</a> (que se une á hemoglobina, a cal está dentro dos glóbulos vermellos).</li> <li>Subministración de nutrientes como a <a href="/wiki/Glicosa" title="Glicosa">glicosa</a>, <a href="/wiki/Amino%C3%A1cido" title="Aminoácido">aminoácidos</a>, e <a href="/wiki/%C3%81cido_graxo" title="Ácido graxo">ácidos graxos</a> (disolvidos no sangue ou unidos a <a href="/wiki/Prote%C3%ADnas_sangu%C3%ADneas" title="Proteínas sanguíneas">proteínas do plasma</a>; por exemplo, os lípidos sanguíneos).</li> <li>Eliminación de residuos metabólicos como o <a href="/wiki/Di%C3%B3xido_de_carbono" title="Dióxido de carbono">dióxido de carbono</a>, <a href="/wiki/Urea" title="Urea">urea</a>, e <a href="/wiki/%C3%81cido_l%C3%A1ctico" title="Ácido láctico">ácido láctico</a>.</li> <li>Funcións <a href="/wiki/Sistema_inmunol%C3%B3xico" class="mw-redirect" title="Sistema inmunolóxico">inmunolóxicas</a>, contén as células defensivas do corpo, que son os <a href="/wiki/Gl%C3%B3bulo_branco" class="mw-redirect" title="Glóbulo branco">glóbulos brancos</a>, que o sangue fai circular por todo o corpo, e distribución dos <a href="/wiki/Anticorpo" title="Anticorpo">anticorpos</a>, que neutralizan as substancias alleas.</li> <li><a href="/wiki/Coagulaci%C3%B3n_do_sangue" title="Coagulación do sangue">Coagulación</a>, a resposta ante as hemorraxias, na que o sangue pasa do estado líquido ao dun xel semisólido que detén a hemorraxia.</li> <li>Funcións de mensaxeiro, como o transporte de <a href="/wiki/Hormona" title="Hormona">hormonas</a> e moléculas sinalizadoras dos tecidos lesionados.</li> <li>Regulación do <a href="/wiki/PH" title="PH">pH</a> corporal.</li> <li>Regulación da <a href="/w/index.php?title=Temperatura_corporal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Temperatura corporal (a páxina aínda non existe)">temperatura corporal</a>.</li> <li>Funcións <a href="/wiki/Hidr%C3%A1ulica" title="Hidráulica">hidráulicas</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Constituíntes_do_sangue_humano"><span id="Constitu.C3.ADntes_do_sangue_humano"></span>Constituíntes do sangue humano</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=2" title="Editar a sección: «Constituíntes do sangue humano»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=2" title="Editar o código fonte da sección: Constituíntes do sangue humano"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Blausen_0425_Formed_Elements_gl.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Blausen_0425_Formed_Elements_gl.png/220px-Blausen_0425_Formed_Elements_gl.png" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Blausen_0425_Formed_Elements_gl.png/330px-Blausen_0425_Formed_Elements_gl.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Blausen_0425_Formed_Elements_gl.png/440px-Blausen_0425_Formed_Elements_gl.png 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1500" /></a><figcaption>Ilustración dos elementos figurados do sangue.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Blut-EDTA.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Blut-EDTA.jpg/220px-Blut-EDTA.jpg" decoding="async" width="220" height="305" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Blut-EDTA.jpg/330px-Blut-EDTA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Blut-EDTA.jpg/440px-Blut-EDTA.jpg 2x" data-file-width="848" data-file-height="1176" /></a><figcaption>Dous tubos de sangue anticoagulado con <a href="/wiki/EDTA" title="EDTA">EDTA</a>.<br /> Tubo da esquerda: despois de esperar, os glóbulos vermellos sedimentaron no fondo do tubo.<br /> Tubo da dereita: contén sangue fresco recentemente extraído.</figcaption></figure> <p>O sangue supón o 7% do peso do corpo humano,<sup id="cite_ref-alberts_table_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-alberts_table-2"><span>[</span>2<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-PhysFactVol_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-PhysFactVol-3"><span>[</span>3<span>]</span></a></sup> e ten unha densidade media duns 1060 kg/m<sup>3</sup>, moi próxima á da auga pura, que é 1000 kg/m<sup>3</sup>.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span>[</span>4<span>]</span></a></sup> Un adulto medio ten un <a href="/w/index.php?title=Volume_sangu%C3%ADneo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Volume sanguíneo (a páxina aínda non existe)">volume sanguíneo</a> de aproximadamente 5 <a href="/wiki/Litro" title="Litro">litros</a> de sangue,<sup id="cite_ref-PhysFactVol_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-PhysFactVol-3"><span>[</span>3<span>]</span></a></sup> o cal está composto de plasma e varios tipos de células. Estas células sanguíneas, que se denominan <i>corpúsculos</i> ou "<b>elementos formes</b>" ou "<b>elementos figurados</b>" constan de eritrocitos (<a href="/wiki/Gl%C3%B3bulo_vermello" class="mw-redirect" title="Glóbulo vermello">glóbulos vermellos do sangue</a>), leucocitos (<a href="/wiki/Gl%C3%B3bulo_branco" class="mw-redirect" title="Glóbulo branco">glóbulos brancos do sangue</a>, dos que hai varios tipos), e trombocitos (<a href="/wiki/Plaqueta" title="Plaqueta">plaquetas</a>). Por volume, os glóbulos vermellos constitúen un 45% do sangue total, o plasma o 54,3%, e os glóbulos vermellos o 0,7%. </p><p>O sangue completo (plasma e células) mostra unha <a href="/w/index.php?title=Viscosidade_do_sague&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viscosidade do sague (a páxina aínda non existe)">dinámica de fluídos</a> <a href="/w/index.php?title=Flu%C3%ADdo_non_newtoniano&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fluído non newtoniano (a páxina aínda non existe)">non newtoniana</a>; as súas propiedades de fluxo están adaptadas a fluír eficazmente por diminutos <a href="/wiki/Capilar" title="Capilar">capilares</a> con menos resistencia có propio plasma considerado por separado. Ademais, se toda a hemoglobina humana estivese flotando libre no plasma (en lugar de estar toda dentro dos glóbulos vermellos), o fluído circulatorio sería demasiado viscoso para que o <a href="/wiki/Sistema_cardiovascular" class="mw-redirect" title="Sistema cardiovascular">sistema cardiovascular</a> puidese funcionar eficazmente. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Células"><span id="C.C3.A9lulas"></span>Células</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=3" title="Editar a sección: «Células»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=3" title="Editar o código fonte da sección: Células"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Un microlitro de sangue humano contén: </p> <ul><li><b>De 4,7 a 6,1 millóns (en homes), ou de 4,2 a 5,4 millóns (en mulleres) de <a href="/wiki/Eritrocito" title="Eritrocito">glóbulos vermellos</a>:</b><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span>[</span>5<span>]</span></a></sup> Os glóbulos vermellos, eritrocitos ou hemacias conteñen a <a href="/wiki/Hemoglobina" title="Hemoglobina">hemoglobina</a> do sangue e distribúen o oxíxeno. Os glóbulos vermellos maduros caecen de <a href="/wiki/N%C3%BAcleo_celular" title="Núcleo celular">núcleo</a> e <a href="/wiki/Org%C3%A1nulo" title="Orgánulo">orgánulos</a> nos <a href="/wiki/Mam%C3%ADfero" class="mw-redirect" title="Mamífero">mamíferos</a>. Os glóblos vermellos (xunto coas células <a href="/wiki/Endotelio" title="Endotelio">endoteliais</a> dos vasos sanguíneos e outras células) están tamén marcados por <a href="/wiki/Glicoprote%C3%ADna" title="Glicoproteína">glicoproteínas</a> que definen os <a href="/wiki/Grupo_sangu%C3%ADneo" title="Grupo sanguíneo">grupos sanguíneos</a>. A proporción de sangue ocupada polos glóbulos vermellos denomínase <a href="/w/index.php?title=Hemat%C3%B3crito&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hematócrito (a páxina aínda non existe)">hematócrito</a>, e é normalmente do 45%. A área superficial combinadas de todos os glóbulos vermellos do corpo humano sería aproximadamente 2.000 veces maior que a superficie extrerior do corpo.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span>[</span>6<span>]</span></a></sup></li> <li><b>De 4.000 a 11.000 <a href="/wiki/Leucocito" title="Leucocito">leucocitos</a>:</b><sup id="cite_ref-Ganong_WF_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ganong_WF-7"><span>[</span>7<span>]</span></a></sup> Os glóbulos brancos do sangue ou leucocitos forman parte do <a href="/wiki/Sistema_inmunitario" title="Sistema inmunitario">sistema inmunitario</a> humano; destrúen e eliminan as células vellas e anormais e os refugallos celulares, e atacan aos axentes infecciosos (<a href="/wiki/Pat%C3%B3xeno" class="mw-redirect" title="Patóxeno">patóxenos</a>) e substancias estrañas ao organismo. O <a href="/wiki/Cancro" title="Cancro">cancro</a> de leucocitos denomínase <a href="/wiki/Leucemia" title="Leucemia">leucemia</a>.</li> <li><b>De 200.000 a 500.000 <a href="/wiki/Trombocito" class="mw-redirect" title="Trombocito">trombocitos</a>:</b><sup id="cite_ref-Ganong_WF_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-Ganong_WF-7"><span>[</span>7<span>]</span></a></sup> Tamén se chaman <a href="/wiki/Plaqueta" title="Plaqueta">plaquetas</a>, e toman parte na <a href="/wiki/Coagulaci%C3%B3n_do_sangue" title="Coagulación do sangue">coagulación do sangue</a>. A proteína <a href="/wiki/Fibrina" title="Fibrina">fibrina</a> da fervenza de coagulación crea un rede sobre o tapón de plaquetas na zona de coagulación. En realidade, as plaquetas non son células completas, senón que se orixinan como fragmentos de células máis grandes (os <a href="/wiki/Megacariocito" title="Megacariocito">megacariocitos</a> da <a href="/wiki/Medula_%C3%B3sea" title="Medula ósea">medula ósea</a>).</li></ul> <table class="wikitable" style="float:right;"> <caption>Constitución do sangue normal </caption> <tbody><tr> <th>Parámetro </th> <th>Valor </th></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Hemat%C3%B3crito&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hematócrito (a páxina aínda non existe)">Hematócrito</a></td> <td> <p>45 ± 7 (38–52%) en homes<br /> 42 ± 5 (37–47%) en mulleres </p> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/PH" title="PH">pH</a></td> <td>7,35–7,45 </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Exceso_de_base&action=edit&redlink=1" class="new" title="Exceso de base (a páxina aínda non existe)">Exceso de base</a></td> <td>−3 a +3 </td></tr> <tr> <td>P<a href="/wiki/Ox%C3%ADxeno_molecular" class="mw-redirect" title="Oxíxeno molecular">O<sub>2</sub></a></td> <td>10–13 <a href="/wiki/Pascal_(unidade)" title="Pascal (unidade)">kPa</a> (80–100 mm Hg) </td></tr> <tr> <td>P<a href="/wiki/Di%C3%B3xido_de_carbono" title="Dióxido de carbono">CO<sub>2</sub></a></td> <td>4,8–5,8 kPa (35–45 mm Hg) </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%C3%81cido_carb%C3%B3nico" title="Ácido carbónico">HCO<sub>3</sub><sup>−</sup></a></td> <td>21–27 <a href="/wiki/Mol_(unidade)" class="mw-redirect" title="Mol (unidade)">mM</a> </td></tr> <tr> <td>Saturación de oxíxeno</td> <td> <p>Oxixenado: 98–99%<br /> Desoxixenado: 75% </p> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Plasma">Plasma</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=4" title="Editar a sección: «Plasma»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=4" title="Editar o código fonte da sección: Plasma"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Plasma_sangu%C3%ADneo" title="Plasma sanguíneo">Plasma sanguíneo</a>.</span></span></dd></dl></div> <p>Aproximadamente o 55% do volume sanguíneo é <a href="/wiki/Plasma_sangu%C3%ADneo" title="Plasma sanguíneo">plasma sanguíneo</a>, un fluído que é o medio líquido do sangue, que cando está só ten unha cor amarelada. O volume do plasma sanguíneo chega a 2,7–3,0 litros nun humano medio. É esencialmente unha solución acuosa que contén un 92% de auga, un 8% de <a href="/wiki/Prote%C3%ADna" title="Proteína">proteínas</a> do plasma sanguíneo, e cantidades traza doutros materiais. O plasma circulante leva disolvidos nutrientes, como <a href="/wiki/Glicosa" title="Glicosa">glicosa</a>, <a href="/wiki/Amino%C3%A1cido" title="Aminoácido">aminoácidos</a>, e <a href="/wiki/%C3%81cido_graxo" title="Ácido graxo">ácidos graxos</a> (disolvidos no sangue ou unidos a proteínas plasmáticas), e retira os produtos residuiais, como <a href="/wiki/Di%C3%B3xido_de_carbono" title="Dióxido de carbono">dióxido de carbono</a>, <a href="/wiki/Urea" title="Urea">urea</a>, e <a href="/wiki/%C3%81cido_l%C3%A1ctico" title="Ácido láctico">ácido láctico</a>. </p><p>Outros importantes compoñentes son: </p> <ul><li>A proteína <a href="/wiki/Albumina_s%C3%A9rica_humana" class="mw-redirect" title="Albumina sérica humana">albumina sérica</a></li> <li><a href="/wiki/Factor_de_coagulaci%C3%B3n" class="mw-redirect" title="Factor de coagulación">Factores de coagulación</a> do sangue (que facilitan a coagulación).</li> <li><a href="/wiki/Inmunoglobulina" class="mw-redirect" title="Inmunoglobulina">Inmunoglobulinas</a> (anticorpo)s.</li> <li>Partículas de <a href="/wiki/Lipoprote%C3%ADna" title="Lipoproteína">lipoproteínas</a>.</li> <li>Outras <a href="/wiki/Prote%C3%ADna" title="Proteína">proteínas</a>.</li> <li>Varios <a href="/wiki/Electr%C3%B3lito" title="Electrólito">electrólitos</a> (principalmente <a href="/wiki/Sodio" title="Sodio">sodio</a> e <a href="/wiki/Cloruro" title="Cloruro">cloruro</a>).</li></ul> <p>Cando ao plasma se lle retiran as proteínas de coagulación denomínase <b>soro sanguíneo</b>. A maioría das proteínas que quedan no soro son a albumina e as <a href="/wiki/Inmunoglobulina" class="mw-redirect" title="Inmunoglobulina">inmunoglobulinas</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Estreito_rango_de_valores_de_pH">Estreito rango de valores de pH</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=5" title="Editar a sección: «Estreito rango de valores de pH»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=5" title="Editar o código fonte da sección: Estreito rango de valores de pH"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/w/index.php?title=Homeostase_%C3%A1cido-base&action=edit&redlink=1" class="new" title="Homeostase ácido-base (a páxina aínda non existe)">Homeostase ácido-base</a>.</span></span></dd></dl></div> <p>O <a href="/wiki/PH" title="PH">pH</a> do sangue está regulado para permanecer nun intervalo estreito entre 7,35 e 7,45, o que fai que sexa lixeiramente básico.<sup id="cite_ref-Waugh_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-Waugh-8"><span>[</span>8<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-ReferenceA_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-9"><span>[</span>9<span>]</span></a></sup> Cando o sangue ten un pH por debaixo de 7,35 é demasiado <a href="/wiki/%C3%81cido" title="Ácido">ácido</a>, mentres que por riba de 7,45 é demasiado <a href="/wiki/Base_(qu%C3%ADmica)" title="Base (química)">básico</a>. O pH do sangue, a <a href="/w/index.php?title=Presi%C3%B3n_parcial&action=edit&redlink=1" class="new" title="Presión parcial (a páxina aínda non existe)">presión parcial</a> de oxíxeno (pO<sub>2</sub>), a presión parcial de dióxido de carbono (pCO<sub>2</sub>), e de <a href="/wiki/Bicarbonato" title="Bicarbonato">HCO<sub>3</sub><sup>−</sup></a> están regulados coidadosamente por varios mecanismos <a href="/wiki/Homeostase" title="Homeostase">homeostáticos</a>, que exercen a súa influencia principalmente por medio do <a href="/wiki/Sistema_respiratorio" class="mw-redirect" title="Sistema respiratorio">sistema respiratorio</a> e o <a href="/wiki/Sistema_urinario" title="Sistema urinario">sistema urinario</a> para controlar o <a href="/w/index.php?title=Homeostase_%C3%A1cido-b%C3%A1sica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Homeostase ácido-básica (a páxina aínda non existe)">equilibrio ácido-básico</a> e a respiración. Unha proba de <a href="/w/index.php?title=Gasometr%C3%ADa_arterial&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gasometría arterial (a páxina aínda non existe)">gasometría arterial</a> pode medir estes valores. Polo plasma tamén circulan <a href="/wiki/Hormona" title="Hormona">hormonas</a> que transmiten a súa mensaxe a diversos tecidos do corpo. A lista de <a href="/w/index.php?title=Rangos_de_referencia_para_an%C3%A1lises_de_sangue&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rangos de referencia para análises de sangue (a páxina aínda non existe)">rangos de referencia</a> para os diversos electrólitos do sangue é extensa. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="O_sangue_dos_vertebrados_non_mamíferos"><span id="O_sangue_dos_vertebrados_non_mam.C3.ADferos"></span>O sangue dos vertebrados non mamíferos</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=6" title="Editar a sección: «O sangue dos vertebrados non mamíferos»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=6" title="Editar o código fonte da sección: O sangue dos vertebrados non mamíferos"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Newbloodm.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Newbloodm.jpg/220px-Newbloodm.jpg" decoding="async" width="220" height="216" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Newbloodm.jpg/330px-Newbloodm.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ed/Newbloodm.jpg 2x" data-file-width="376" data-file-height="369" /></a><figcaption>Os tipos de glóbulos vermellos de vertebrados medidos en <a href="/wiki/Micr%C3%B3metro" title="Micrómetro">micrómetros</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Frogrbc1000x.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Frogrbc1000x.jpg/220px-Frogrbc1000x.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Frogrbc1000x.jpg/330px-Frogrbc1000x.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Frogrbc1000x.jpg/440px-Frogrbc1000x.jpg 2x" data-file-width="1272" data-file-height="952" /></a><figcaption>Glóblols vermellos de ra a un aumento de 1000x.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Turtlerbc1000x.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Turtlerbc1000x.jpg/220px-Turtlerbc1000x.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Turtlerbc1000x.jpg/330px-Turtlerbc1000x.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Turtlerbc1000x.jpg/440px-Turtlerbc1000x.jpg 2x" data-file-width="1272" data-file-height="952" /></a><figcaption>Glóbulos vermellos de tartaruga a un aumento de 1000x.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Chickenrbc1000x.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Chickenrbc1000x.jpg/220px-Chickenrbc1000x.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Chickenrbc1000x.jpg/330px-Chickenrbc1000x.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Chickenrbc1000x.jpg/440px-Chickenrbc1000x.jpg 2x" data-file-width="1272" data-file-height="952" /></a><figcaption>Glóbulos vermellos de polo a un aumento de 1000x.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Humanrbc1000x.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Humanrbc1000x.jpg/220px-Humanrbc1000x.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Humanrbc1000x.jpg/330px-Humanrbc1000x.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Humanrbc1000x.jpg/440px-Humanrbc1000x.jpg 2x" data-file-width="1272" data-file-height="952" /></a><figcaption>Glóbulos vermellos humanos a un aumento de 1000x.</figcaption></figure> <p>O sangue humano ten as características típicas do sangue de mamífero, aínda que os detalles precisos en canto aos números de células, tamaños, estrutura das proteínas etc. varían algo entre especies. Porén, en vertebrados non mamíferos hai algunhas diferenzas importantes:<sup id="cite_ref-VB_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-VB-10"><span>[</span>10<span>]</span></a></sup> </p> <ul><li>Os glóbulos vermellos dos vertebrados non mamíferos son aplanados e ovoides, e manteñen o seu núcleo celular cando son maduros.</li> <li>Hai unha variación considerable nos tipos e proporcións dos glóbulos brancos; por exemplo, os <a href="/wiki/Eosin%C3%B3filo" title="Eosinófilo">acidófilos</a> son xeralmente máis comúns ca nos humanos.</li> <li>As plaquetas (que se orixinan como fagmentos celulares sen núcleo) son exclusivas dos mamíferos; noutros vertebrados o que hai son <a href="/wiki/Trombocito" class="mw-redirect" title="Trombocito">trombocitos</a> pequenos, nucleados e fusiformes, que son os responsables da coagulación.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Fisioloxía"><span id="Fisiolox.C3.ADa"></span>Fisioloxía</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=7" title="Editar a sección: «Fisioloxía»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=7" title="Editar o código fonte da sección: Fisioloxía"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sistema_cardiovascular">Sistema cardiovascular</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=8" title="Editar a sección: «Sistema cardiovascular»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=8" title="Editar o código fonte da sección: Sistema cardiovascular"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Diagram_of_the_human_heart_(cropped).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Diagram_of_the_human_heart_%28cropped%29.svg/220px-Diagram_of_the_human_heart_%28cropped%29.svg.png" decoding="async" width="220" height="216" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Diagram_of_the_human_heart_%28cropped%29.svg/330px-Diagram_of_the_human_heart_%28cropped%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Diagram_of_the_human_heart_%28cropped%29.svg/440px-Diagram_of_the_human_heart_%28cropped%29.svg.png 2x" data-file-width="663" data-file-height="651" /></a><figcaption>A circulación do sangue no <a href="/wiki/Coraz%C3%B3n" title="Corazón">corazón</a> humano.</figcaption></figure> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Sistema_circulatorio" class="mw-redirect" title="Sistema circulatorio">Sistema circulatorio</a>.</span></span></dd></dl></div> <p>O sangue circula polo corpo humano por <a href="/wiki/Vaso_sangu%C3%ADneo" title="Vaso sanguíneo">vasos sanguíneos</a> pola acción bombeante do corazón. Nos humanos, o sangue bombéase desde o forte e musculoso <a href="/wiki/Ventr%C3%ADculo_esquerdo" title="Ventrículo esquerdo">ventrículo esquerdo</a> do corazón cara á <a href="/wiki/Aorta" title="Aorta">aorta</a> e dali a outras <a href="/wiki/Arteria" title="Arteria">arterias</a>, que o distribúen aos <a href="/wiki/Capilar" title="Capilar">capilares</a> dos tecidos periféricos, e regresa, a través de <a href="/wiki/Vea" title="Vea">veas</a> que desembocan nas <a href="/wiki/Vea_cava_superior" title="Vea cava superior">veas cavas superior</a> e <a href="/wiki/Vea_cava_inferior" title="Vea cava inferior">inferior</a>, á <a href="/wiki/Aur%C3%ADcula_dereita" title="Aurícula dereita">aurícula dereita</a>. Desde alí pasa ao <a href="/wiki/Ventr%C3%ADculo_dereito" title="Ventrículo dereito">ventrículo dereito</a>, desde onde é bombeada aos <a href="/wiki/Pulm%C3%B3ns" class="mw-redirect" title="Pulmóns">pulmóns</a> a través das <a href="/wiki/Arteria_pulmonar" title="Arteria pulmonar">arterias pulmonares</a>, e regresa oxixenado á <a href="/wiki/Aur%C3%ADcula_esquerda" title="Aurícula esquerda">aurícula esquerda</a> polas <a href="/wiki/Vea_pulmonar" title="Vea pulmonar">veas pulmonares</a>, e dalí pasa ao ventrículo esquerdo pechando o dobre circuíto (circulación maior ou sistémica entre o corpo e o corazón, e circulación menor ou pulmonar entre os pulmójns e o corazón). O sangue transporta o oxíxeno procedente do aire inhalado polos pulmóns e lévao a todas as células do corpo, mentres que o sangue venoso transporta o dióxido de carbono, producido pola <a href="/wiki/Respiraci%C3%B3n_celular" title="Respiración celular">respiración celular</a>, aos pulmóns, onde é exhalado. En xeral, o sangue arterial é oxixenado e o sangue venoso desoxixenado, coa excepción das arterias pulmonares, que levan o sangue menos oxixenado do corpo, e as veas pulmonares, que levan o sangue máis oxixenado. </p><p>Un fluxo de retorno adicional é xerado polo movemento do <a href="/wiki/M%C3%BAsculo_esquel%C3%A9tico" title="Músculo esquelético">músculo esquelético</a>, que comprime as veas e pula o sangue cara a adiante. O retroceso non é posible nas veas, porque teñen válvulas que o impiden. </p><p>A circulación do sangue xa foi descrita por <a href="/wiki/William_Harvey" title="William Harvey">William Harvey</a> en 1628.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span>[</span>11<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Produción_e_degradación_das_células_sanguíneas"><span id="Produci.C3.B3n_e_degradaci.C3.B3n_das_c.C3.A9lulas_sangu.C3.ADneas"></span>Produción e degradación das células sanguíneas</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=9" title="Editar a sección: «Produción e degradación das células sanguíneas»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=9" title="Editar o código fonte da sección: Produción e degradación das células sanguíneas"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Nos vertebrados, todas as células do sangue prodúcense na <a href="/wiki/Medula_%C3%B3sea" title="Medula ósea">medula ósea</a> nun proceso chamado <a href="/wiki/Hematopoese" title="Hematopoese">hematopoese</a>, que inclúe a <a href="/wiki/Eritropoese" title="Eritropoese">eritropoese</a>, ou produción de glóbulos vermellos (eritrocitos), e a <a href="/w/index.php?title=Mielopoese&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mielopoese (a páxina aínda non existe)">mielopoese</a> ou produción de glóbulos brancos e plaquetas. Durante a infancia, case todos os ósos humanos producen glóbulos vermellos; nos adultos, a produción de glóbulos vermellos está limitada a algúns ósos: o corpo das <a href="/wiki/V%C3%A9rtebra" title="Vértebra">vértebras</a>, o <a href="/wiki/Esterno" title="Esterno">esterno</a>, as <a href="/wiki/Costela" title="Costela">costelas</a>, os ósos <a href="/wiki/Pelve" title="Pelve">pélvicos</a>, e os ósos longos das extremidades. Ademais, durante a infancia, o <a href="/wiki/Timo" title="Timo">timo</a>, situado no <a href="/wiki/Mediastino" title="Mediastino">mediastino</a>, é unha fonte importante de <a href="/wiki/Linfocito_T" title="Linfocito T">linfocitos T</a>.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span>[</span>12<span>]</span></a></sup> O compoñente proteináceo do sangue (entre o que están as proteínas para a coagulación) prodúcese predominantemente no <a href="/wiki/F%C3%ADgado" title="Fígado">fígado</a>, mentres que as <a href="/wiki/Hormona" title="Hormona">hormonas</a> prodúcense nas <a href="/wiki/Sistema_end%C3%B3crino" title="Sistema endócrino">glándulas endócrinas</a>, e a cantidade da fracción acuosa do sangue está regulada polo <a href="/wiki/Hipot%C3%A1lamo" title="Hipotálamo">hipotálamo</a> e mantida polos <a href="/wiki/Ril" title="Ril">riles</a>. </p><p>Os <a href="/wiki/Eritrocito" title="Eritrocito">eritrocitos</a> sans teñen unha vida no plasma de aproximadamente 120 días antes de seren degradados no <a href="/wiki/Bazo" title="Bazo">bazo</a>, e polas <a href="/wiki/C%C3%A9lula_de_Kupffer" title="Célula de Kupffer">células de Kupffer</a> do fígado. O fígado tamén elimina algunhas proteínas, lípidos e aminoácidos do sangue. Os riles excretan activamente produtos residuais presentes no sangue, formando a <a href="/wiki/Urina" title="Urina">urina</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transporte_de_oxíxeno"><span id="Transporte_de_ox.C3.ADxeno"></span>Transporte de oxíxeno</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=10" title="Editar a sección: «Transporte de oxíxeno»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=10" title="Editar o código fonte da sección: Transporte de oxíxeno"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Oxyhaemoglobin_dissociation_curve.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Oxyhaemoglobin_dissociation_curve.png/220px-Oxyhaemoglobin_dissociation_curve.png" decoding="async" width="220" height="207" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Oxyhaemoglobin_dissociation_curve.png/330px-Oxyhaemoglobin_dissociation_curve.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8a/Oxyhaemoglobin_dissociation_curve.png 2x" data-file-width="439" data-file-height="413" /></a><figcaption>Curva de saturación da hemoglobina básica. Está movida cara á dereita en condicións de maior acidez (máis dióxido de carbono disolvido) e cara á esquerda con menor acidez (menos dióxido de carbono disolvido).</figcaption></figure> <p>O 98,5% do <a href="/wiki/Ox%C3%ADxeno_molecular" class="mw-redirect" title="Oxíxeno molecular">oxíxeno</a> nunha mostra de sangue arterial nun ser humano san respirando aire a nivel do mar está combinado quimicamente coa <a href="/wiki/Hemoglobina" title="Hemoglobina">hemoglobina</a> (Hgb). Aproximadamente o 1,5% está disolvido fisicamente no líquido do sangue e non está ligado á hemoglobina. A molécula de hemoglobina é o principal transportador de oxíxeno nos mamíferos e en moitas outras especies (ver excepcións máis abaixo). A hemoglobina ten unha capacidade de unirse ao oxíxeno de entre 1,36 e 1,37 mL O<sub>2</sub> por gramo de hemoglobina,<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span>[</span>13<span>]</span></a></sup> o cal multiplica por 7 a <a href="/w/index.php?title=Capacidade_de_ox%C3%ADxeno_sangu%C3%ADnea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Capacidade de oxíxeno sanguínea (a páxina aínda non existe)">capacidade de oxíxeno sanguínea</a> total,<sup id="cite_ref-brsphys_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-brsphys-14"><span>[</span>14<span>]</span></a></sup> se a comparamos coa que tería se o oxíxeno se transportase só pola súa solubilidade, que é de 0,03 ml O<sub>2</sub> por litro de sangue por mm Hg de <a href="/w/index.php?title=Presi%C3%B3n_parcial&action=edit&redlink=1" class="new" title="Presión parcial (a páxina aínda non existe)">presión parcial</a> de oxíxeno (aproximadamente de 100 mm Hg en arterias).<sup id="cite_ref-brsphys_14-1" class="reference"><a href="#cite_note-brsphys-14"><span>[</span>14<span>]</span></a></sup> </p><p>Coa excepción das <a href="/wiki/Arteria_pulmonar" title="Arteria pulmonar">arterias pulmonares</a> e a <a href="/w/index.php?title=Arteria_umbilical&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arteria umbilical (a páxina aínda non existe)">umbilical</a> (fetal) e as súas veas correspondentes, as <a href="/wiki/Arteria" title="Arteria">arterias</a> levan sangue oxixenado desde o corazón ao corpo, para o cal se dividen en <a href="/w/index.php?title=Arteriola&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arteriola (a páxina aínda non existe)">arteriolas</a> e <a href="/wiki/Capilar" title="Capilar">capilares</a>. As células consomen o oxíxeno; despois, as <a href="/w/index.php?title=V%C3%A9nula&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vénula (a páxina aínda non existe)">vénulas</a>, e as <a href="/wiki/Vea" title="Vea">veas</a> levan o sangue desoxixenado de volta ao corazón. </p><p>En condicións normais nun humano adulto en repouso; a hemoglobina do sangue que sae dos pulmóns está saturada de oxíxeno nun 98–99%, chegando a unha capacidade de ceder oxíxeno (<i>entrega de oxíxeno</i>) ao corpo de entre 950 e 1150 mL/min.<sup id="cite_ref-edwards_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-edwards-15"><span>[</span>15<span>]</span></a></sup> Nun adulto san en repouso o <i>consumo de oxíxeno</i> é de aproximadamente 200-250 mL/min,<sup id="cite_ref-edwards_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-edwards-15"><span>[</span>15<span>]</span></a></sup> e no sangue desoxixenado que volve aos pulmóns a saturación é aínda aproximadamente do 75%<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span>[</span>16<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span>[</span>17<span>]</span></a></sup> (do 70 ao 78%)<sup id="cite_ref-edwards_15-2" class="reference"><a href="#cite_note-edwards-15"><span>[</span>15<span>]</span></a></sup>. O aumento do consumo de oxíxeno durante o exercicio sostido reduce a saturación de oxíxeno do sangue venoso, a cal pode chegar a só o 15% nun atleta adestrado; e aínda que a frecuencia respiratoria e o fluxo de sangue se incrementan para compensalo, a saturación de oxíxeno no sangue arterial pode caer ao 95% ou menos nesas condicións.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span>[</span>18<span>]</span></a></sup> Unha saturación de oxíxeno así de baixa considérase perigosa nun individuo en repouso (por exemplo, durante unha operación cirúrxica baixo <a href="/wiki/Anestesia" title="Anestesia">anestesia</a>). A <a href="/wiki/Hipoxia_(medicina)" title="Hipoxia (medicina)">hipoxia</a> duradeira (oxixenación de menos do 90%), é perigosa para a saúde, e a hipoxia grave (saturación de menos do 30%) pode ser rapidamente mortal.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span>[</span>19<span>]</span></a></sup> </p><p>Un <a href="/wiki/Feto" title="Feto">feto</a>, que reciba oxíxeno por vía <a href="/wiki/Placenta" title="Placenta">placentaria</a>, está exposto a presións de oxíxeno moito menores (arredor do 21% do nivel que se atopa nos pulmóns adultos), pero os fetos producen outra forma da hemoglobina con moita maior afinidade polo oxíxeno chamada <a href="/wiki/Hemoglobina_fetal" title="Hemoglobina fetal">hemoglobina F</a> para poder funcionar nesas condicións.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span>[</span>20<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transporte_de_dióxido_de_carbono"><span id="Transporte_de_di.C3.B3xido_de_carbono"></span>Transporte de dióxido de carbono</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=11" title="Editar a sección: «Transporte de dióxido de carbono»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=11" title="Editar o código fonte da sección: Transporte de dióxido de carbono"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>O CO<sub>2</sub> transpórtase polo sangue de tres maneiras. (As porcentaxes exactas varían dependendo de se é sangue arterial ou venoso). A maioría do CO<sub>2</sub> (un 70%) convértese en ións <a href="/wiki/Bicarbonato" title="Bicarbonato">bicarbonato</a> (HCO<sub>3</sub><sup>−</sup>) por acción do <a href="/wiki/Encima" class="mw-redirect" title="Encima">encima</a> <a href="/wiki/Anhidrase_carb%C3%B3nica" title="Anhidrase carbónica">anhidrase carbónica</a> nos glóbulos vermellos mediante a reacción CO<sub>2</sub> + H<sub>2</sub>O → H<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> → H<sup>+</sup> + HCO<sub>3</sub><sup>−</sup>; aproximadamente outro 7% viaxa disolto no <a href="/wiki/Plasma_sangu%C3%ADneo" title="Plasma sanguíneo">plasma sanguíneo</a>; e outro 23% está unido á <a href="/wiki/Hemoglobina" title="Hemoglobina">hemoglobina</a> en forma de compostos <a href="/w/index.php?title=Carbamino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carbamino (a páxina aínda non existe)">carbamino</a>.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span>[</span>21<span>]</span></a></sup> Xa que logo, a hemoglobina transporta tanto oxíxeno coma dióxido de carbono, pero o CO<sub>2</sub> non se une á hemoglobina no mesmo sitio có oxíxeno, senón que se combina cos grupos <a href="/wiki/N-terminal" title="N-terminal">N-terminais</a> nas catro cadeas de <a href="/wiki/Globina" title="Globina">globina</a>. Porén, debido aos efectos <a href="/wiki/Regulaci%C3%B3n_alost%C3%A9rica" class="mw-redirect" title="Regulación alostérica">alostéricos</a> na molécula de hemoglobina, a unión de CO<sub>2</sub> diminúe a cantidade de oxíxeno que se une a unha presión parcial de oxíxeno dada. A diminución da unión de dióxido de carbono no sangue debido a un incremento dos niveis de oxíxeno coñécese como <a href="/w/index.php?title=Efecto_Haldane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Efecto Haldane (a páxina aínda non existe)">efecto Haldane</a>, e é importante no transporte de dióxido de carbono desde os tecidos aos pulmóns. Un incremento da presión parcial de CO<sub>2</sub> ou un menor pH causa a descarga do oxíxeno da hemoglobina, o que se chama <a href="/w/index.php?title=Efecto_Bohr&action=edit&redlink=1" class="new" title="Efecto Bohr (a páxina aínda non existe)">efecto Bohr</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transporte_de_ións_hidróxeno"><span id="Transporte_de_i.C3.B3ns_hidr.C3.B3xeno"></span>Transporte de ións hidróxeno</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=12" title="Editar a sección: «Transporte de ións hidróxeno»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=12" title="Editar o código fonte da sección: Transporte de ións hidróxeno"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Parte das moléculas de oxihemoglobina perden oxíxeno e convértense en desoxihemoglobina. A desoxihemoglobina únese á maioría dos ións hidróxeno, xa que ten moita maior afinidade polo hidróxeno cá oxihemoglobina. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sistema_linfático"><span id="Sistema_linf.C3.A1tico"></span>Sistema linfático</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=13" title="Editar a sección: «Sistema linfático»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=13" title="Editar o código fonte da sección: Sistema linfático"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Sistema_linf%C3%A1tico" title="Sistema linfático">Sistema linfático</a>.</span></span></dd></dl></div> <p>Nos mamíferos o sangue está en equilibrio coa <a href="/wiki/Linfa" title="Linfa">linfa</a>, que está formándose continuamente nos tecidos a partir do sangue pola ultrafiltración de plasma nos capilares. A linfa recóllese nun sistema de pequenos <a href="/wiki/Vaso_linf%C3%A1tico" title="Vaso linfático">vasos linfáticos</a> que se dirixen ao <a href="/wiki/Conduto_tor%C3%A1cico" title="Conduto torácico">conduto torácico</a>, que desemboca na <a href="/wiki/Vea_subclavia" title="Vea subclavia">vea subclavia</a> esquerda, onde a linfa volve á circulación sanguínea sistémica. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Termorregulación"><span id="Termorregulaci.C3.B3n"></span>Termorregulación</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=14" title="Editar a sección: «Termorregulación»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=14" title="Editar o código fonte da sección: Termorregulación"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>A circulación sanguínea transporta <a href="/wiki/Calor" title="Calor">calor</a> polo corpo, e os axustes do seu fluxo son unha parte importante da <a href="/wiki/Termorregulaci%C3%B3n" title="Termorregulación">termorregulación</a>. Un incremento do fluxo sanguíneo na superficie (por exemplo, durante o tempo cálido ou un exercicio extenuante) fai que a pel aumente de temperatura, o que fai que haxa unha perda de calor máis rápida. Ao contrario, cando a temperatura externa é baixa, o fluxo de sangue ás extremidades e á superficie da pel redúcese e impide a perda de calor, e o sangue circula preferentemente polos órganos internos importantes. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Funcións_hidráulicas"><span id="Funci.C3.B3ns_hidr.C3.A1ulicas"></span>Funcións hidráulicas</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=15" title="Editar a sección: «Funcións hidráulicas»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=15" title="Editar o código fonte da sección: Funcións hidráulicas"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>A restrición do fluxo de sangue pode tamén utilizarse en tecidos especializados para causar conxestión, o que ten como resultado a <a href="/wiki/Erecci%C3%B3n" title="Erección">erección</a> deses tecidos, como ocorre no <a href="/w/index.php?title=Tecido_er%C3%A9ctil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tecido eréctil (a páxina aínda non existe)">tecido eréctil</a> do <a href="/wiki/Pene" title="Pene">pene</a> e <a href="/wiki/Cl%C3%ADtoris" title="Clítoris">clítoris</a>. </p><p>Outro exemplo de función hidráulica é o das <a href="/w/index.php?title=Ara%C3%B1as_saltadoras&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arañas saltadoras (a páxina aínda non existe)">arañas saltadoras</a> (<a href="/w/index.php?title=Salticidae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Salticidae (a páxina aínda non existe)">Salticidae</a>), nas cales o sangue forzado a entrar nas patas a presión causa que estas se estiren e orixinen un poderoso salto, sen necesidade de teren patas musculosas voluminosas.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span>[</span>22<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Invertebrados">Invertebrados</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=16" title="Editar a sección: «Invertebrados»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=16" title="Editar o código fonte da sección: Invertebrados"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Nos <a href="/wiki/Insecto" class="mw-redirect" title="Insecto">insectos</a>, o sangue chámase con máis propiedade <a href="/wiki/Hemolinfa" title="Hemolinfa">hemolinfa</a>, que non está implicada no transporte de oxíxeno (un sistema de tubos chamados <a href="/wiki/Traquea_(artr%C3%B3podos)" title="Traquea (artrópodos)">traqueas</a> ramifícase dentrodo corpo e leva o oxíxeno directamente ás células). A súa función é levar nutientes aos tecidos e retirar os residuos nun <a href="/wiki/Sistema_circulatorio_aberto" class="mw-redirect" title="Sistema circulatorio aberto">sistema circulatorio aberto</a>. </p><p>Outros invertebrados utilizan proteínas respiratorias para incrementar a súa capacidade de transporte de oxíxeno. A hemoglobina (con ferro e vermella) é a proteína respiratoria máis común na natureza, e algúns invertebrados como os <a href="/wiki/An%C3%A9lidos" title="Anélidos">anélidos</a> tamén a teñen (outros anélidos teñen <a href="/wiki/Clorocruorina" title="Clorocruorina">clorocruorina</a>). A <a href="/wiki/Hemocianina" title="Hemocianina">hemocianina</a> (azul) contén <a href="/wiki/Cobre" title="Cobre">cobre</a> e encóntrase en <a href="/wiki/Crust%C3%A1ceos" title="Crustáceos">crustáceos</a> e <a href="/wiki/Moluscos" title="Moluscos">moluscos</a>. Os <a href="/wiki/Sip%C3%BAnculos" title="Sipúnculos">sipuncúlidos</a>, <a href="/wiki/Priap%C3%BAlidos" title="Priapúlidos">priapúlidos</a>, <a href="/wiki/Braqui%C3%B3podos" title="Braquiópodos">braquiópodos</a>, e o xénero de anélidos <i><a href="/w/index.php?title=Magelona&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magelona (a páxina aínda non existe)">Magelona</a></i> teñen o pigmento sanguíneo <a href="/wiki/Hemeritrina" title="Hemeritrina">hemeritrina</a> (con ferro, violeta). Crese que os <a href="/wiki/Tunicado" class="mw-redirect" title="Tunicado">tunicados</a> poderían utilizar as <a href="/wiki/Vanabina" title="Vanabina">vanabinas</a> (<a href="/wiki/Prote%C3%ADna" title="Proteína">proteínas</a> que conteñen <a href="/wiki/Vanadio" title="Vanadio">vanadio</a>) como <a href="/w/index.php?title=Pigmento_respiratorio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pigmento respiratorio (a páxina aínda non existe)">pigmento respiratorio</a> (de cor verde brillante, azul ou laranxa), pero non é seguro, xa que tamén poden ter hemocianina. </p><p>En moitos invertebrados estas proteínas transportadoras de oxíxeno están disolvidas libremente no sangue, e non dentro de células como a hemoglobina dos vertebrados. </p><p>Os <a href="/wiki/Riftia_pachyptila" title="Riftia pachyptila">vermes tubícolas xigantes</a> (<i>Riftia pachyptila</i>) teñen unhas hemoglobinas especiais que lles permiten vivir en ambientes extraordinarios, como as <a href="/wiki/Cheminea_hidrotermal" class="mw-redirect" title="Cheminea hidrotermal">chemineas hidrotermais</a>. Estas hemoglobinas tamén transportan CO<sub>2</sub> e sulfuros, que normalmente son letais para outros animais.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span>[</span>23<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Cor">Cor</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=17" title="Editar a sección: «Cor»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=17" title="Editar o código fonte da sección: Cor"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>A materia que lle dá cor ao sangue (<b>hemocromo</b>) é fundamentalmente a proteína que transporta o oxíxeno. Nos humanos esta proteína é a hemoglobina, pero os distintos grupos de organismos utilizan diferentes proteínas. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hemoglobina">Hemoglobina</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=18" title="Editar a sección: «Hemoglobina»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=18" title="Editar o código fonte da sección: Hemoglobina"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Hemoglobina" title="Hemoglobina">Hemoglobina</a>.</span></span></dd></dl></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Bleeding_finger.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Bleeding_finger.jpg/220px-Bleeding_finger.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Bleeding_finger.jpg/330px-Bleeding_finger.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Bleeding_finger.jpg/440px-Bleeding_finger.jpg 2x" data-file-width="2288" data-file-height="1712" /></a><figcaption>Sangue capilar dun dedo ferido.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Bloodbags.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Bloodbags.jpg/220px-Bloodbags.jpg" decoding="async" width="220" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Bloodbags.jpg/330px-Bloodbags.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Bloodbags.jpg/440px-Bloodbags.jpg 2x" data-file-width="755" data-file-height="512" /></a><figcaption>Sangue venoso extraído durante unha doazón de sangue.</figcaption></figure> <p>A hemoglobina é o principal determinante da cor do sangue dos <a href="/wiki/Vertebrados" title="Vertebrados">vertebrados</a>. Cada molécula ten catro grupos <a href="/wiki/Hemo" title="Hemo">hemo</a> con <a href="/wiki/Ferro" title="Ferro">ferro</a>, e a súa alteración con diversas moléculas posibles altera a cor exacta. Nos vertebrados e outras criaturas que usan a hemoglobina, o sangue arterial e capilar é de cor vermella brillante, xa que o oxíxeno unido á hemoglobina lle dá unha forte cor vermella ao grupo hemo. O sangue desoxixenado é dun ton vermello máis escuro; este sangue circula en xeral polas veas, e pode verse durante as extraccións en <a href="/wiki/Doaz%C3%B3n_de_sangue" title="Doazón de sangue">doazóns de sangue</a> ou cando se toman mostras de sangue para análises. Isto é así porque o espectro de luz absorbida pola hemoglobina varía entre os estados oxixenado e desoxixenado.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span>[</span>24<span>]</span></a></sup> </p><p>O sangue nos casos de <a href="/w/index.php?title=Envelenamento_por_mon%C3%B3xido_de_carbono&action=edit&redlink=1" class="new" title="Envelenamento por monóxido de carbono (a páxina aínda non existe)">envelenamento por monóxido de carbono</a> é vermello brillante, porque o <a href="/wiki/Mon%C3%B3xido_de_carbono" title="Monóxido de carbono">monóxido de carbono</a> causa a formación de <a href="/w/index.php?title=Carboxihemoglobina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carboxihemoglobina (a páxina aínda non existe)">carboxihemoglobina</a>. Nos envelenamentos por <a href="/wiki/Cianuro" title="Cianuro">cianuro</a>, o corpo non pode utilizar o oxíxeno, polo que o sangue venoso permanece oxixenado, e é máis vermello brillante. Hai algunhas condicións que afectan aos grupos hemo presentes na hemoglobina que poden facer que a pel apareza azulada, un síntoma chamado <a href="/w/index.php?title=Cianose&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cianose (a páxina aínda non existe)">cianose</a>. Se o hemo é <a href="/wiki/Redox" class="mw-redirect" title="Redox">oxidado</a>, fórmase <a href="/w/index.php?title=Methemoglobina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Methemoglobina (a páxina aínda non existe)">methemoglobina</a>, que é máis marrón e non pode transportar oxíxeno. Na rara condición chamada <a href="/w/index.php?title=Sulfhemoglobinemia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sulfhemoglobinemia (a páxina aínda non existe)">sulfhemoglobinemia</a>, a hemoglobina arterial está parcialmente oxixenada, e parece de cor vermella escura cun ton azulado. </p><p>As veas que están preto da superficie da pel parecen azuis por diversas razóns. Porén, os factores que contribúen a esta alteración da percepción da cor están relacionadas coas propiedades da dispersión da luz da pel e o procesamento do sinal visual polo <a href="/wiki/C%C3%B3rtex_visual" title="Córtex visual">córtex visual</a>, en vez de pola cor real do sangue venoso.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span>[</span>25<span>]</span></a></sup> </p><p>Os lagartos <a href="/wiki/Esc%C3%ADncidos" title="Escíncidos">escíncidos</a> do xénero <i><a href="/w/index.php?title=Prasinohaema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prasinohaema (a páxina aínda non existe)">Prasinohaema</a></i> teñen sangue verde debido á acumulación do produto residual <a href="/wiki/Biliverdina" title="Biliverdina">biliverdina</a>.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span>[</span>26<span>]</span></a></sup> </p><p>A presenza de ferro na hemoglobina aprovéitase pola policía científica para buscar restos de sangue en escenarios de crimes utilizando a proba do <a href="/wiki/Luminol" title="Luminol">luminol</a>, que reacciona co ferro dando un resplandor azul. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hemocianina">Hemocianina</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=19" title="Editar a sección: «Hemocianina»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=19" title="Editar o código fonte da sección: Hemocianina"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Hemocianina" title="Hemocianina">Hemocianina</a>.</span></span></dd></dl></div> <p>O sangue da maioría dos <a href="/wiki/Moluscos" title="Moluscos">moluscos</a>, entre eles o de <a href="/wiki/Cefal%C3%B3podos" title="Cefalópodos">cefalópodos</a> e <a href="/wiki/Gaster%C3%B3podos" title="Gasterópodos">gasterópodos</a>, e tamén os dalgúns <a href="/wiki/Artr%C3%B3podos" title="Artrópodos">artrópodos</a>, como os cangrexos <a href="/wiki/Xiphosura" class="mw-redirect" title="Xiphosura">Xiphosura</a>, é azul, xa que contén a proteína que contén cobre <a href="/wiki/Hemocianina" title="Hemocianina">hemocianina</a> en concentracións de aproximadamente 50 gramos por litro.<sup id="cite_ref-AHC_2004_p276-7_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-AHC_2004_p276-7-27"><span>[</span>27<span>]</span></a></sup> A hemocianina é incolora cando esta desoxixenada e azul escura cando está oxixenada. O sangue que circula nestes animais, que viven xeralmente en lugares fríos e con baixas tensións de oxíxeno, é de gris claro a amarelo claro,<sup id="cite_ref-AHC_2004_p276-7_27-1" class="reference"><a href="#cite_note-AHC_2004_p276-7-27"><span>[</span>27<span>]</span></a></sup> e vólvese azul escuro cando se expón ao oxíxeno do aire, como ocorre cando sangran,<sup id="cite_ref-AHC_2004_p276-7_27-2" class="reference"><a href="#cite_note-AHC_2004_p276-7-27"><span>[</span>27<span>]</span></a></sup> o que se debe ao mencionado cambio de cor da hemocianina cando se oxida.<sup id="cite_ref-AHC_2004_p276-7_27-3" class="reference"><a href="#cite_note-AHC_2004_p276-7-27"><span>[</span>27<span>]</span></a></sup> A hemocianina transporta o oxíxeno no <a href="/wiki/Flu%C3%ADdo_extracelular" title="Fluído extracelular">fluído extracelular</a>, a diferenza do transporte intracelular de oxíxeno dos mamíferos feito pola hemoglobina que está dentro dos eritrocitos.<sup id="cite_ref-AHC_2004_p276-7_27-4" class="reference"><a href="#cite_note-AHC_2004_p276-7-27"><span>[</span>27<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Clorocruorina">Clorocruorina</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=20" title="Editar a sección: «Clorocruorina»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=20" title="Editar o código fonte da sección: Clorocruorina"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Clorocruorina" title="Clorocruorina">Clorocruorina</a>.</span></span></dd></dl></div> <p>O sangue da maioría dos <a href="/wiki/An%C3%A9lidos" title="Anélidos">anélidos</a> terrestres e algúns <a href="/wiki/Poliquetos" title="Poliquetos">poliquetos</a> mariños usan a clorocruorina para transportar oxíxeno. É verde en solucións diluídas.<sup id="cite_ref-ScienceAnswer_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-ScienceAnswer-28"><span>[</span>28<span>]</span></a></sup> Outros anélidos usan hemoglobina. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hemeritrina">Hemeritrina</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=21" title="Editar a sección: «Hemeritrina»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=21" title="Editar o código fonte da sección: Hemeritrina"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Hemeritrina" title="Hemeritrina">Hemeritrina</a>.</span></span></dd></dl></div> <p>A hemeritrina utilízase para o transporte de oxíxeno en invertebrados mariños como os <a href="/wiki/Sip%C3%BAnculos" title="Sipúnculos">sipuncúlidos</a>, <a href="/wiki/Priap%C3%BAlidos" title="Priapúlidos">priapúlidos</a>, <a href="/wiki/Braqui%C3%B3podo" class="mw-redirect" title="Braquiópodo">braquiópodos</a>, e os vermes anélidos <i><a href="/w/index.php?title=Magelona&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magelona (a páxina aínda non existe)">Magelona</a></i>. A hemeritrina é rosa violácea cando se oxixena.<sup id="cite_ref-ScienceAnswer_28-1" class="reference"><a href="#cite_note-ScienceAnswer-28"><span>[</span>28<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vanabinas_(hemovanadinas)"><span id="Vanabinas_.28hemovanadinas.29"></span>Vanabinas (hemovanadinas)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=22" title="Editar a sección: «Vanabinas (hemovanadinas)»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=22" title="Editar o código fonte da sección: Vanabinas (hemovanadinas)"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Vanabina" title="Vanabina">Vanabina</a>.</span></span></dd></dl></div> <p>O sangue dalgunhas especies de <a href="/wiki/Ascidi%C3%A1ceos" title="Ascidiáceos">ascidias</a> e outros <a href="/wiki/Tunicado" class="mw-redirect" title="Tunicado">tunicados</a>, contén proteínas chamadas <a href="/wiki/Vanabina" title="Vanabina">vanabinas</a>. Estas proteínas únense ao <a href="/wiki/Vanadio" title="Vanadio">vanadio</a>, e a concentración de vanadio no corpo destes animais é 100 veces maior que na auga mariña que os rodea. Non está claro se están vanabinas transportan realmente oxíxeno. Cando se expoñen ao oxíxeno vólvense amarelas mostaza. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Patoloxía"><span id="Patolox.C3.ADa"></span>Patoloxía</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=23" title="Editar a sección: «Patoloxía»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=23" title="Editar o código fonte da sección: Patoloxía"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Trastornos_médicos_xerais"><span id="Trastornos_m.C3.A9dicos_xerais"></span>Trastornos médicos xerais</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=24" title="Editar a sección: «Trastornos médicos xerais»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=24" title="Editar o código fonte da sección: Trastornos médicos xerais"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Trastornos de volume <ul><li>As <a href="/wiki/Ferida" title="Ferida">feridas</a> poden causar <a href="/wiki/Hemorraxia" title="Hemorraxia">hemorraxias</a>.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span>[</span>29<span>]</span></a></sup> Un adulto san pode perder case o 20% do seu volume de sangue (1 L) antes de sentir os primeiros síntomas, a inquedanza; e hai que perder un 40% (2 L) antes de que se produza un <a href="/w/index.php?title=Shock_(circulatorio)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shock (circulatorio) (a páxina aínda non existe)">shock</a>. Os <a href="/wiki/Trombocito" class="mw-redirect" title="Trombocito">trombocitos</a> (plaquetas) son importantes para a <a href="/wiki/Coagulaci%C3%B3n_do_sangue" title="Coagulación do sangue">coagulación do sangue</a> e a formación de coágulos de sangue, que poden parar as hemorraxias. Os traumas en órganos importantes e ósos poden causar <a href="/w/index.php?title=Hemorraxia_internas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hemorraxia internas (a páxina aínda non existe)">hemorraxias internas</a>, que ás veces poden ser graves.</li> <li>A <a href="/w/index.php?title=Deshidrataci%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deshidratación (a páxina aínda non existe)">deshidratación</a> pode reducir o volume de sangue ao reducir o contido de auga do sangue. Isto raramente producirá un shock circulatorio (a non ser en casos moi graves) pero pode causar unha <a href="/w/index.php?title=Hipotensi%C3%B3n_ortost%C3%A1tica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hipotensión ortostática (a páxina aínda non existe)">hipotensión ortostática</a> e <a href="/w/index.php?title=Esvaecemento&action=edit&redlink=1" class="new" title="Esvaecemento (a páxina aínda non existe)">esvaecementos</a>.</li></ul></li> <li>Trastornos da circulación <ul><li>O shock é a ineficaz perfusión dos tecidos, e pode ser causado por diversas condicións, como a perda de sangue, <a href="/wiki/Infecci%C3%B3n" title="Infección">infeccións</a> ou <a href="/wiki/Gasto_card%C3%ADaco" title="Gasto cardíaco">gasto cardíaco</a> malo.</li> <li>A <a href="/wiki/Aterosclerose" title="Aterosclerose">aterosclerose</a> reduce o fluxo de sangue a través das arterias, porque os ateromas tapizan as arterias e estreitan a súa <a href="/wiki/Lume_(biolox%C3%ADa)" title="Lume (bioloxía)">luz</a>. Os ateromas tenden a incrementarse coa idade, e a súa progresión pode ser agravada por moitas causas, como fumar, <a href="/wiki/Hipertensi%C3%B3n_arterial" title="Hipertensión arterial">hipertensión arterial</a>, exceso de lípidos circulatorios (<a href="/wiki/Hiperlipidemia" title="Hiperlipidemia">hiperlipidemia</a>), e <a href="/wiki/Diabetes_mellitus" title="Diabetes mellitus">diabetes mellitus</a>.</li> <li>A coagulación pode orixinar unha <a href="/wiki/Trombose" title="Trombose">trombose</a>, que pode obstruír os vasos sanguíneos.</li> <li>Problemas coa composición do sangue, a acción bombeante do corazón, ou o estreitamento dos vasos sanguíneos poden ter moitas consecuencias, como hipoxia (falta de oxíxeno) nos tecidos afectados. O termo <i>isquemia</i> aplícase a tecidos que non teñen unha axeitada perfusión de sangue e están pouco oxixenados, e <i>infarto</i> indica que eses tecidos morreron (<a href="/wiki/Necrose" title="Necrose">necrose</a>), o cal se produce cando o rego sanguíneo quedou bloqueado ou é insuficiente.</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Trastornos_hematolóxicos"><span id="Trastornos_hematol.C3.B3xicos"></span>Trastornos hematolóxicos</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=25" title="Editar a sección: «Trastornos hematolóxicos»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=25" title="Editar o código fonte da sección: Trastornos hematolóxicos"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Hematolox%C3%ADa" title="Hematoloxía">Hematoloxía</a>.</span></span></dd></dl></div> <ul><li>Anemia <ul><li>Unha masa de glóbulos vermellos insuficiente (<a href="/wiki/Anemia" title="Anemia">anemia</a>) pode ser o resultado de hemorraxias, trastornos sanguíneos como a <a href="/w/index.php?title=Talasemia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Talasemia (a páxina aínda non existe)">talasemia</a>, ou deficiencias nutricionais; e pode requirir unha <a href="/wiki/Transfusi%C3%B3n_de_sangue" title="Transfusión de sangue">transfusión de sangue</a>. O sangue dos doantes gárdase en bancos de sangue, que proporcionan o sangue necesario para as transfusións. O sangue que se transfunde a unha persoa debe ser dun <a href="/wiki/Grupo_sangu%C3%ADneo" title="Grupo sanguíneo">grupo sanguíneo</a> compatible.</li> <li><a href="/wiki/Anemia_falciforme" class="mw-redirect" title="Anemia falciforme">Anemia falciforme</a>. Fórmanse glóbulos vermellos con forma anormal debido a defectos xenéticos.</li></ul></li> <li>Trastornos da proliferación de células <ul><li>As <a href="/wiki/Leucemia" title="Leucemia">leucemias</a> son un grupo de <a href="/wiki/Cancro" title="Cancro">cancro</a> das células e tecidos que forman as células sanguíneas.</li> <li>A sobreprodución non cancerosa de glóbulos vermellos (<a href="/w/index.php?title=Policitemia_vera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Policitemia vera (a páxina aínda non existe)">policitemia vera</a>) ou de plaquetas (<a href="/w/index.php?title=Trombocitose_esencial&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trombocitose esencial (a páxina aínda non existe)">trombocitose esencial</a>) poden ser <a href="/wiki/Condici%C3%B3n_premaligna" class="mw-redirect" title="Condición premaligna">condicións premalignas</a>, que poden desembocar en cancro.</li> <li>As <a href="/w/index.php?title=S%C3%ADndrome_mielodispl%C3%A1sica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Síndrome mielodisplásica (a páxina aínda non existe)">síndromes mielodisplásicas</a> implican a produción ineficaz dunha ou máis liñas celulares.</li></ul></li> <li>Trastornos de coagulación <ul><li>A <a href="/wiki/Hemofilia" title="Hemofilia">hemofilia</a> é un <a href="/wiki/Trastorno_xen%C3%A9tico" class="mw-redirect" title="Trastorno xenético">trastorno xenético</a> que causa a disfunción dun dos mecanismos de coagulación do sangue. Isto pode facer que feridas pequenas poidan ser mortais, pero máis comunmente orixina <a href="/wiki/Hemartrose" class="mw-redirect" title="Hemartrose">hemartrose</a>, ou hemorraxias nos espazos articulares, que poden deixar eivado ao paciente.</li> <li>Cando as plaquetas son insuficientes ou ineficaces poden orixinarse tamén <a href="/w/index.php?title=Coagulopat%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Coagulopatía (a páxina aínda non existe)">coagulopatías</a>.</li> <li>O estado hipercoagulable (<a href="/w/index.php?title=Trombofilia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trombofilia (a páxina aínda non existe)">trombofilia</a>) orixínase por defectos na regulación da función das plaquetas ou de factores de coagulación, e pode causar trombose.</li></ul></li> <li>Trastornos infecciosos do sangue <ul><li>O sangue é un importante vector de infección. Unha das vías de transmisión do <a href="/wiki/VIH" class="mw-redirect" title="VIH">VIH</a>, o <a href="/wiki/Virus" title="Virus">virus</a> que causa a <a href="/wiki/SIDA" class="mw-redirect" title="SIDA">SIDA</a>, é por contacto co sangue dunha persoa infectada. As <a href="/wiki/Hepatite_B" title="Hepatite B">hepatites B</a> e <a href="/wiki/Hepatite_C" title="Hepatite C">C</a> transmítense principalmente por medio de contacto con sangue infectado. Debido a <a href="/w/index.php?title=Infecci%C3%B3ns_transmitidas_polo_sangue&action=edit&redlink=1" class="new" title="Infeccións transmitidas polo sangue (a páxina aínda non existe)">infeccións transmitidas polo sangue</a>, os obxectos manchados de sangue son tratados como materiais bioóxicos perigosos.</li> <li>As infeccións bacterianas do sangue chámanse <a href="/w/index.php?title=Bacteremia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bacteremia (a páxina aínda non existe)">bacteremias</a> ou <a href="/wiki/Sepse" class="mw-redirect" title="Sepse">sepses</a>. A infección viral denomínase viremia. A <a href="/wiki/Malaria" title="Malaria">malaria</a> e a <a href="/w/index.php?title=Tripanosom%C3%ADase&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tripanosomíase (a páxina aínda non existe)">tripanosomíase</a> (enfermidade do sono) son infeccións por <a href="/wiki/Parasito" title="Parasito">parasitos</a> por vía sanguínea.</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Envelenamento_por_monóxido_de_carbono"><span id="Envelenamento_por_mon.C3.B3xido_de_carbono"></span>Envelenamento por monóxido de carbono</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=26" title="Editar a sección: «Envelenamento por monóxido de carbono»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=26" title="Editar o código fonte da sección: Envelenamento por monóxido de carbono"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/w/index.php?title=Envelenamento_por_mon%C3%B3xido_de_carbono&action=edit&redlink=1" class="new" title="Envelenamento por monóxido de carbono (a páxina aínda non existe)">Envelenamento por monóxido de carbono</a>.</span></span></dd></dl></div> <p>Á hemoglonbina poden unirse outras substancias distintas do oxíxeno; nalgúns casos isto pode causar un dano irreversible no corpo. O <a href="/wiki/Mon%C3%B3xido_de_carbono" title="Monóxido de carbono">monóxido de carbono</a>, por exemplo, é extemadamente perigoso cando chega ao sangue por inhalación pulmonar, porque o monóxido de carbono se une irreversiblemente á hemoglobina para formar <a href="/w/index.php?title=Carboxihemoglobina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carboxihemoglobina (a páxina aínda non existe)">carboxihemoglobina</a>, de modo que hai menos hemoglobina que se una ao oxíxeno, e poden transportarse menos moléculas de oxíxeno polo sangue. Isto pode causar asfixia insidiosamente. Un lume aceso nun cuarto pechado e pouco ventilado pode ser moi perigoso porque xera monóxido de carbono, que se acumula no aire. Parte do monóxido de carbono únese á hemoglobina cando se fuma <a href="/wiki/Tabaco" title="Tabaco">tabaco</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tratamentos_médicos"><span id="Tratamentos_m.C3.A9dicos"></span>Tratamentos médicos</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=27" title="Editar a sección: «Tratamentos médicos»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=27" title="Editar o código fonte da sección: Tratamentos médicos"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Produtos_sanguíneos"><span id="Produtos_sangu.C3.ADneos"></span>Produtos sanguíneos</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=28" title="Editar a sección: «Produtos sanguíneos»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=28" title="Editar o código fonte da sección: Produtos sanguíneos"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Transfusi%C3%B3n_de_sangue" title="Transfusión de sangue">Transfusión de sangue</a>.</span></span></dd></dl></div> <p>O sangue para transfusións obtense de doantes humanos e almacénase en <a href="/w/index.php?title=Banco_de_sangue&action=edit&redlink=1" class="new" title="Banco de sangue (a páxina aínda non existe)">bancos de sangue</a>. Hai moitos tipos de <a href="/wiki/Grupo_sangu%C3%ADneo" title="Grupo sanguíneo">grupos sanguíneos humanos</a>, pero os importantes <a href="/wiki/Ant%C3%ADxeno" title="Antíxeno">antixenicamente</a> son o <a href="/wiki/Sistema_AB0" title="Sistema AB0">sistema AB0</a>, e o <a href="/w/index.php?title=Sistema_Rhesus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sistema Rhesus (a páxina aínda non existe)">sistema Rhesus</a> ou Rh. A transfusión de sangue dun grupo incompatible pode causar graves e ás veces mortais complicacións, polo que se comproba a compatibilidade antes das transfusións para asegurar que se vai transfundir un produto compatible. </p><p>Outros produtos sanguíneos administrados por vía intravenosa son plaquetas, plasma sanguíneo, crioprecipitados, e concentrados de factores de coagulación específicos. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Administración_intravenosa"><span id="Administraci.C3.B3n_intravenosa"></span>Administración intravenosa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=29" title="Editar a sección: «Administración intravenosa»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=29" title="Editar o código fonte da sección: Administración intravenosa"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Moitas formas de medicación (desde <a href="/wiki/Antibi%C3%B3tico" title="Antibiótico">antibióticos</a> a <a href="/wiki/Quimioterapia" title="Quimioterapia">quimioterapia</a>) adminístranse por vía intravenosa, xa que non se absorben axeitadamente polo tracto dixestivo. </p><p>Despois dunha perda aguda de sangue grave, poden administrarse por vía intravenosa preparacións líquidas, xenericamente chamadas expansores do plasma, xa sexa en solucións de sales (NaCl, KCl, CaCl<sub>2</sub> etc.) a concentracións fisiolóxicas, ou solucións <a href="/wiki/Coloide" title="Coloide">coloidais</a>, como <a href="/wiki/Dextrano" title="Dextrano">dextranos</a>, <a href="/wiki/Albumina_s%C3%A9rica_humana" class="mw-redirect" title="Albumina sérica humana">albumina sérica humana</a>, ou plasma conxelado fresco. Nestas situacións de emerxencia, un expansor do plasma é un procedemento máis efectivo para salvar vidas ca unha transfusión de sangue, porque o metabolismo dos glóbulos vermellos transfundidos non se recupera inmediatamente despois dunha transfusión. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sangría"><span id="Sangr.C3.ADa"></span>Sangría</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=30" title="Editar a sección: «Sangría»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=30" title="Editar o código fonte da sección: Sangría"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na moderna <a href="/w/index.php?title=Medicina_baseada_en_evidencias&action=edit&redlink=1" class="new" title="Medicina baseada en evidencias (a páxina aínda non existe)">medicina baseada en evidencias</a>, utilízase a <a href="/w/index.php?title=Sangr%C3%ADa_(medicina)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sangría (medicina) (a páxina aínda non existe)">sangría</a> no tratamento dunhas poucas doenzas raras, como a <a href="/wiki/Hemocromatose" title="Hemocromatose">hemocromatose</a> e a <a href="/w/index.php?title=Policitemia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Policitemia (a páxina aínda non existe)">policitemia</a>. Porén, a sangría e o uso de <a href="/wiki/Samesuga" class="mw-redirect" title="Samesuga">samesugas</a> (<a href="/w/index.php?title=Hirudoterapia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hirudoterapia (a páxina aínda non existe)">hirudoterapia</a>) eran intervencións comúns utilizadas ata o <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XIX" title="Século XIX">século XIX</a> que hoxe non se consideran válidas para o seu uso común ou mesmo considéranse prexudiciais, xa que moitas doenzas se pensaba incorrectamente que se debían a un exceso de sangue, seguindo os conceptos dos equlibrios dos <a href="/wiki/Patolox%C3%ADa_humoral" title="Patoloxía humoral">humores</a> corporais da medicina <a href="/wiki/Hip%C3%B3crates" title="Hipócrates">hipocrática</a>. Porén, modernamente, o uso das samesugas é útil en microcirurxía (para evitar a conxestión venosa), <a href="/w/index.php?title=Tromboflebite&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tromboflebite (a páxina aínda non existe)">tromboflebite</a>, <a href="/wiki/Artrose" title="Artrose">artrose</a> e outras condicións. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=31" title="Editar a sección: «Historia»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=31" title="Editar o código fonte da sección: Historia"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Jan_Jansk%C3%BD,_1902.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Jan_Jansk%C3%BD%2C_1902.jpg/150px-Jan_Jansk%C3%BD%2C_1902.jpg" decoding="async" width="150" height="215" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Jan_Jansk%C3%BD%2C_1902.jpg/225px-Jan_Jansk%C3%BD%2C_1902.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a2/Jan_Jansk%C3%BD%2C_1902.jpg 2x" data-file-width="258" data-file-height="370" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Jan_Jansk%C3%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jan Janský (a páxina aínda non existe)">Jan Janský</a> considérase o primeiro que clasificou o sangue nos catro tipos A, B, AB, e O, que foran descubertos por K. Landsteiner.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Medicina_grega_clásica"><span id="Medicina_grega_cl.C3.A1sica"></span>Medicina grega clásica</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=32" title="Editar a sección: «Medicina grega clásica»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=32" title="Editar o código fonte da sección: Medicina grega clásica"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na medicina grega clásica, o sangue estaba asociado co aire, coa primavera, e cunha personalidade leda e cobizosa (<i>sanguínea</i>). Críase que o sangue era producido exclusivamente polo fígado. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Medicina_hipocrática"><span id="Medicina_hipocr.C3.A1tica"></span>Medicina hipocrática</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=33" title="Editar a sección: «Medicina hipocrática»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=33" title="Editar o código fonte da sección: Medicina hipocrática"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na medicina hipocrática, o sangue era considerado un dos <a href="/wiki/Patolox%C3%ADa_humoral" title="Patoloxía humoral">catro humores</a>; os outros eran a flegma, a bile negra e a bile amarela. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sangue_humano">Sangue humano</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=34" title="Editar a sección: «Sangue humano»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=34" title="Editar o código fonte da sección: Sangue humano"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>O <a href="/wiki/Sistema_AB0" title="Sistema AB0">sistema dos grupos sanguíneos AB0</a> foi descuberto no ano 1900 por <a href="/wiki/Karl_Landsteiner" title="Karl Landsteiner">Karl Landsteiner</a>. Considérase que <a href="/w/index.php?title=Jan_Jansk%C3%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jan Janský (a páxina aínda non existe)">Jan Janský</a> foi o primeiro que clasificou o sangue nos catro tipos A, B, AB, e O en 1907, que se seguen utilizando hoxe. En 1907 realizouse a primeira <a href="/wiki/Transfusi%C3%B3n_sangu%C3%ADnea" class="mw-redirect" title="Transfusión sanguínea">transfusión sanguínea</a> con éxito. A primeira transfusión non directa realizouse en 1914. O <a href="/w/index.php?title=Sistema_Rh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sistema Rh (a páxina aínda non existe)">factor Rhesus</a> descubriuse en 1937. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notas">Notas</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=35" title="Editar a sección: «Notas»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=35" title="Editar o código fonte da sección: Notas"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist references-column-width" style="-moz-column-width: 35em; -webkit-column-width: 35em; column-width: 35em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">The Franklin Institute Inc. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090305043654/http://www.fi.edu/learn/heart/blood/blood.html">"Blood – The Human Heart"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fi.edu/learn/heart/blood/blood.html">o orixinal</a> o 05 de marzo de 2009<span class="reference-accessdate">. Consultado o <span class="nowrap">19 March</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.au=The+Franklin+Institute+Inc.&rft.btitle=Blood+%93+The+Human+Heart&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fi.edu%2Flearn%2Fheart%2Fblood%2Fblood.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-alberts_table-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-alberts_table_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Alberts, Bruce (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK26919/table/A4143/">"Table 22-1 Blood Cells"</a>. <i>Molecular Biology of the Cell</i>. NCBI Bookshelf<span class="reference-accessdate">. Consultado o 30-12-2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.atitle=Table+22-1+Blood+Cells&rft.au=Alberts%2C+Bruce&rft.date=2012&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Molecular+Biology+of+the+Cell&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fbooks%2FNBK26919%2Ftable%2FA4143%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-PhysFactVol-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-PhysFactVol_3-0">3,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-PhysFactVol_3-1">3,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Elert, Glenn and his students (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141229014644/http://hypertextbook.com/facts/1998/LanNaLee.shtml">"Volume of Blood in a Human"</a>. <i>The Physics Factbook</i>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://hypertextbook.com/facts/1998/LanNaLee.shtml">o orixinal</a> o 29-12-2014<span class="reference-accessdate">. Consultado o 30-12-2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.atitle=Volume+of+Blood+in+a+Human&rft.au=Elert%2C+Glenn+and+his+students&rft.date=2012&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Physics+Factbook&rft_id=http%3A%2F%2Fhypertextbook.com%2Ffacts%2F1998%2FLanNaLee.shtml&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Shmukler, Michael (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://hypertextbook.com/facts/2004/MichaelShmukler.shtml">"Density of Blood"</a>. <i>The Physics Factbook</i><span class="reference-accessdate">. Consultado o 30-12-2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.atitle=Density+of+Blood&rft.aufirst=Michael&rft.aulast=Shmukler&rft.date=2004&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Physics+Factbook&rft_id=http%3A%2F%2Fhypertextbook.com%2Ffacts%2F2004%2FMichaelShmukler.shtml&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003644.htm#Normal%20Values">"Medical Encyclopedia: RBC count"</a>. Medline Plus<span class="reference-accessdate">. Consultado o <span class="nowrap">18 November</span> 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.btitle=Medical+Encyclopedia%3A+RBC+count&rft.genre=unknown&rft.pub=Medline+Plus&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nlm.nih.gov%2Fmedlineplus%2Fency%2Farticle%2F003644.htm%23Normal%2520Values&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Robert B. Tallitsch; Martini, Frederic; Timmons, Michael J. (2006). <i>Human anatomy</i> (5th ed.). San Francisco: Pearson/Benjamin Cummings. p. 529. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-8053-7211-3" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-8053-7211-3">0-8053-7211-3</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.au=Robert+B.+Tallitsch%3B+Martini%2C+Frederic%3B+Timmons%2C+Michael+J.&rft.btitle=Human+anatomy&rft.date=2006&rft.edition=5th&rft.genre=book&rft.isbn=0-8053-7211-3&rft.pages=529&rft.place=San+Francisco&rft.pub=Pearson%2FBenjamin+Cummings&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Ganong_WF-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Ganong_WF_7-0">7,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ganong_WF_7-1">7,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Ganong, William F. (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/reviewmedicalphy00gano_072"><i>Review of medical physiology</i></a> (21 ed.). New York: Lange Medical Books/McGraw-Hill. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/reviewmedicalphy00gano_072/page/n517">518</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-07-121765-7" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-07-121765-7">0-07-121765-7</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.au=Ganong%2C+William+F.&rft.btitle=Review+of+medical+physiology&rft.date=2003&rft.edition=21&rft.genre=book&rft.isbn=0-07-121765-7&rft.pages=518&rft.place=New+York&rft.pub=Lange+Medical+Books%2FMcGraw-Hill&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Freviewmedicalphy00gano_072&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Waugh-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Waugh_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Waugh, Anne; Grant, Allison (2007). "2". <i>Anatomy ans Physiology in Health and Illness</i> (Tenth ed.). Churchill Livingstone Elsevier. p. 22. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-443-10102-1" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-443-10102-1">978-0-443-10102-1</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.atitle=2&rft.au=Grant%2C+Allison&rft.aufirst=Anne&rft.aulast=Waugh&rft.btitle=Anatomy+ans+Physiology+in+Health+and+Illness&rft.date=2007&rft.edition=Tenth&rft.genre=bookitem&rft.isbn=978-0-443-10102-1&rft.pages=22&rft.pub=Churchill+Livingstone+Elsevier&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-ReferenceA-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ReferenceA_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.merckmanuals.com/professional/endocrine_and_metabolic_disorders/acid-base_regulation_and_disorders/acid-base_regulation.html?qt=&sc=&alt=">Merck Manual - Acid-Base Regulation and Disorders</a></span> </li> <li id="cite_note-VB-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-VB_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Romer, Alfred Sherwood; Parsons, Thomas S. (1977). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/vertebratebody0000rome_a5a9"><i>The Vertebrate Body</i></a>. Philadelphia, PA: Holt-Saunders International. pp. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/vertebratebody0000rome_a5a9/page/404">404</a>–406. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-03-910284-X" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-03-910284-X">0-03-910284-X</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.au=Parsons%2C+Thomas+S.&rft.au=Romer%2C+Alfred+Sherwood&rft.btitle=The+Vertebrate+Body&rft.date=1977&rft.genre=book&rft.isbn=0-03-910284-X&rft.pages=404-406&rft.place=Philadelphia%2C+PA&rft.pub=Holt-Saunders+International&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fvertebratebody0000rome_a5a9&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a href="/wiki/William_Harvey" title="William Harvey">Harvey, William</a> (1628). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rarebookroom.org/Control/hvyexc/index.html">"Exercitatio Anatomica de Motu Cordis et Sanguinis in Animalibus"</a> <span style="font-style: italic;">(en Latin)</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.aufirst=William&rft.aulast=Harvey&rft.btitle=Exercitatio+Anatomica+de+Motu+Cordis+et+Sanguinis+in+Animalibus&rft.date=1628&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.rarebookroom.org%2FControl%2Fhvyexc%2Findex.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Williams, Peter W.; Gray, Henry David (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/graysanatomy0000gray_m7a1"><i>Gray's anatomy</i></a> (37th ed.). New York: C. Livingstone. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-443-02588-6" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-443-02588-6">0-443-02588-6</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.au=Williams%2C+Peter+W.%3B+Gray%2C+Henry+David&rft.btitle=Gray%27s+anatomy&rft.date=1989&rft.edition=37th&rft.genre=book&rft.isbn=0-443-02588-6&rft.place=New+York&rft.pub=C.+Livingstone&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fgraysanatomy0000gray_m7a1&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Dominguez de Villota ED, Ruiz Carmona MT, Rubio JJ, de Andrés S (December 1981). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_british-journal-of-anaesthesia_1981-12_53_12/page/1325">"Equality of the in vivo and in vitro oxygen-binding capacity of haemoglobin in patients with severe respiratory disease"</a>. <i>Br J Anaesth</i> <b>53</b> (12): 1325–8. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7317251">7317251</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1093%2Fbja%2F53.12.1325">10.1093/bja/53.12.1325</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.atitle=Equality+of+the+in+vivo+and+in+vitro+oxygen-binding+capacity+of+haemoglobin+in+patients+with+severe+respiratory+disease&rft.au=Dominguez+de+Villota+ED%2C+Ruiz+Carmona+MT%2C+Rubio+JJ%2C+de+Andr%C3%A9s+S&rft.date=1981-12&rft.genre=article&rft.issue=12&rft.jtitle=Br+J+Anaesth&rft.pages=1325-8&rft.volume=53&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_british-journal-of-anaesthesia_1981-12_53_12%2Fpage%2F1325&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Fbja%2F53.12.1325&rft_id=info%3Apmid%2F7317251&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-brsphys-14"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-brsphys_14-0">14,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-brsphys_14-1">14,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Costanzo, Linda S. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/physiology00cost_0"><i>Physiology</i></a>. Hagerstown, Maryland: Lippincott Williams & Wilkins. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-7817-7311-3" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-7817-7311-3">0-7817-7311-3</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.au=Costanzo%2C+Linda+S.&rft.btitle=Physiology&rft.date=2007&rft.genre=book&rft.isbn=0-7817-7311-3&rft.place=Hagerstown%2C+Maryland&rft.pub=Lippincott+Williams+%26+Wilkins&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fphysiology00cost_0&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-edwards-15"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-edwards_15-0">15,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-edwards_15-1">15,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-edwards_15-2">15,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.edwards.com/SiteCollectionImages/edwards/products/presep/ar04313hemodynpocketcard.pdf">Edwards Lifesciences LLC - Normal Hemodynamic Parameters – Adult</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101110081655/http://www.edwards.com/SiteCollectionImages/edwards/products/presep/ar04313hemodynpocketcard.pdf">Arquivado</a> 10 de novembro de 2010 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. 2009</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100323054138/http://home.hia.no/~stephens/ventphys.htm">"Ventilation and Endurance Performance"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://home.hia.no/~stephens/ventphys.htm">o orixinal</a> o 23 de marzo de 2010<span class="reference-accessdate">. Consultado o 23 de marzo de 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.btitle=Ventilation+and+Endurance+Performance&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fhome.hia.no%2F~stephens%2Fventphys.htm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20040224085741/http://groups.msn.com/TransplantSupportLungHeartLungHeart/oxygen2.msnw">Transplant Support- Lung, Heart/Lung, Heart</a> MSN groups</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Mortensen SP, Dawson EA, Yoshiga CC; et al. (July 2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1464731">"Limitations to systemic and locomotor limb muscle oxygen delivery and uptake during maximal exercise in humans"</a>. <i>J. Physiol. (Lond.)</i> <b>566</b> (Pt 1): 273–85. <a href="/wiki/PubMed_Central" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1464731">1464731</a>. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15860533">15860533</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1113%2Fjphysiol.2005.086025">10.1113/jphysiol.2005.086025</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.atitle=Limitations+to+systemic+and+locomotor+limb+muscle+oxygen+delivery+and+uptake+during+maximal+exercise+in+humans&rft.au=Mortensen+SP%2C+Dawson+EA%2C+Yoshiga+CC&rft.date=2005-07&rft.genre=article&rft.issue=Pt+1&rft.jtitle=J.+Physiol.+%28Lond.%29&rft.pages=273-85&rft.volume=566&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1464731&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1464731&rft_id=info%3Adoi%2F10.1113%2Fjphysiol.2005.086025&rft_id=info%3Apmid%2F15860533&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100925053056/http://manbit.com/PAC/chapters/P30.cfm">"The 'St George' Guide To Pulmonary Artery Catheterisation"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://manbit.com/PAC/chapters/P30.cfm">o orixinal</a> o 25 de setembro de 2010<span class="reference-accessdate">. Consultado o 25 de setembro de 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.btitle=The+%27St+George%27+Guide+To+Pulmonary+Artery+Catheterisation&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fmanbit.com%2FPAC%2Fchapters%2FP30.cfm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/19990502195422/http://members.aol.com/Bio50/LecNotes/lecnot20.html">Oxygen Carriage in Blood - High Altitude</a></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Martini, Frederic; et al. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=joJb82gVsLoC&pg=PA643"><i>Anatomy and Physiology</i></a>. Rex Bookstore, Inc. p. 643. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9789712348075" title="Especial:Fontes bibliográficas/9789712348075">9789712348075</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.au=Martini%2C+Frederic&rft.btitle=Anatomy+and+Physiology&rft.date=2007&rft.genre=book&rft.isbn=9789712348075&rft.pages=643&rft.pub=Rex+Bookstore%2C+Inc.&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DjoJb82gVsLoC%26pg%3DPA643&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">Reino animalia wiki <a rel="nofollow" class="external text" href="http://es.reinoanimalia.wikia.com/wiki/Salt%C3%ADcidos">Saltícidos</a></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">Franck Zal, François H. Lallier, Joseph S. Wall, Serge N. Vinogradov, e André Toulmond. The Multi-hemoglobin System of the Hydrothermal Vent Tube Worm Riftia pachyptila. The Journal of Biological Chemistry. Vol. 271, No. 15, Issue of April 12, pp. 8869–8874, 1996. <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.jbc.org/content/271/15/8869.full.pdf">[1]</a></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Prahl. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://omlc.ogi.edu/spectra/hemoglobin/">"Optical Absorption of Hemoglobin"</a><span class="reference-accessdate">. Consultado o <span class="nowrap">30 December</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.au=Prahl&rft.btitle=Optical+Absorption+of+Hemoglobin&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fomlc.ogi.edu%2Fspectra%2Fhemoglobin%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Kienle, Alwin; Lothar Lilge; I. Alex Vitkin; Michael S. Patterson; Brian C. Wilson; Raimund Hibst; Rudolf Steiner (1 March 1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120210145120/https://www.imt.liu.se/edu/courses/TBMT36/pdf/blue.pdf">"Why do veins appear blue? A new look at an old question"</a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span>. <i>Applied Optics</i> <b>35</b> (7): 1151–60. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21085227">21085227</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1364%2FAO.35.001151">10.1364/AO.35.001151</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imt.liu.se/edu/courses/TBMT36/pdf/blue.pdf">o orixinal</a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span> o 10 de febreiro de 2012<span class="reference-accessdate">. Consultado o 30 de decembro de 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.atitle=Why+do+veins+appear+blue%3F+A+new+look+at+an+old+question&rft.au=Brian+C.+Wilson&rft.au=I.+Alex+Vitkin&rft.au=Lothar+Lilge&rft.au=Michael+S.+Patterson&rft.au=Raimund+Hibst&rft.au=Rudolf+Steiner&rft.aufirst=Alwin&rft.aulast=Kienle&rft.date=1996-03-01&rft.genre=article&rft.issue=7&rft.jtitle=Applied+Optics&rft.pages=1151-60&rft.volume=35&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.imt.liu.se%2Fedu%2Fcourses%2FTBMT36%2Fpdf%2Fblue.pdf&rft_id=info%3Adoi%2F10.1364%2FAO.35.001151&rft_id=info%3Apmid%2F21085227&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Austin CC, Perkins SL (2006). "Parasites in a biodiversity hotspot: a survey of hematozoa and a molecular phylogenetic analysis of Plasmodium in New Guinea skinks". <i>J. Parasitol.</i> <b>92</b> (4): 770–7. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16995395">16995395</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1645%2FGE-693R.1">10.1645/GE-693R.1</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.atitle=Parasites+in+a+biodiversity+hotspot%3A+a+survey+of+hematozoa+and+a+molecular+phylogenetic+analysis+of+Plasmodium+in+New+Guinea+skinks&rft.au=Austin+CC%2C+Perkins+SL&rft.date=2006&rft.genre=article&rft.issue=4&rft.jtitle=J.+Parasitol.&rft.pages=770-7&rft.volume=92&rft_id=info%3Adoi%2F10.1645%2FGE-693R.1&rft_id=info%3Apmid%2F16995395&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-AHC_2004_p276-7-27"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-AHC_2004_p276-7_27-0">27,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHC_2004_p276-7_27-1">27,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHC_2004_p276-7_27-2">27,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHC_2004_p276-7_27-3">27,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHC_2004_p276-7_27-4">27,4</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Shuster, Carl N (2004). "Chapter 11: A blue blood: the circulatory system". En Shuster, Carl N, Jr; Barlow, Robert B; Brockmann, H. Jane. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=0OSAKny-6M4C&printsec=frontcover#PRA1-PA276,M1"><i>The American Horseshoe Crab</i></a>. <a href="/wiki/Harvard_University_Press" title="Harvard University Press">Harvard University Press</a>. pp. 276–7. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-674-01159-7" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-674-01159-7">0-674-01159-7</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.atitle=Chapter+11%3A+A+blue+blood%3A+the+circulatory+system&rft.aufirst=Carl+N&rft.aulast=Shuster&rft.btitle=The+American+Horseshoe+Crab&rft.date=2004&rft.genre=bookitem&rft.isbn=0-674-01159-7&rft.pages=276-7&rft.pub=Harvard+University+Press&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3D0OSAKny-6M4C%26printsec%3Dfrontcover%23PRA1-PA276%2CM1&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-ScienceAnswer-28"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ScienceAnswer_28-0">28,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ScienceAnswer_28-1">28,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Carnegie Library of Pittsburgh, <i>The Handy Science Answer Book</i>, p. 465, Visible Ink Press, 2011 <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/1578593212" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-57859-321-2</a>.</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090305043654/http://www.fi.edu/learn/heart/blood/blood.html">"Blood - The Human heart"</a>. The Franklin Institute. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fi.edu/learn/heart/blood/blood.html">o orixinal</a> o 05 de marzo de 2009<span class="reference-accessdate">. Consultado o <span class="nowrap">19 March</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASangue&rft.btitle=Blood+-+The+Human+heart&rft.genre=unknown&rft.pub=The+Franklin+Institute&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fi.edu%2Flearn%2Fheart%2Fblood%2Fblood.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Véxase_tamén"><span id="V.C3.A9xase_tam.C3.A9n"></span>Véxase tamén</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=36" title="Editar a sección: «Véxase tamén»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=36" title="Editar o código fonte da sección: Véxase tamén"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Outros_artigos">Outros artigos</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=37" title="Editar a sección: «Outros artigos»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=37" title="Editar o código fonte da sección: Outros artigos"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Sangue_venoso&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sangue venoso (a páxina aínda non existe)">Sangue venoso</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sangue_arterial&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sangue arterial (a páxina aínda non existe)">Sangue arterial</a></li> <li><a href="/wiki/Grupo_sangu%C3%ADneo" title="Grupo sanguíneo">Grupo sanguíneo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Factor_Rh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Factor Rh (a páxina aínda non existe)">Factor Rh</a></li> <li><a href="/wiki/Coagulaci%C3%B3n_do_sangue" title="Coagulación do sangue">Coagulación do sangue</a></li> <li><a href="/wiki/Luminol" title="Luminol">Luminol</a>, unha proba visual para detectar a presenza de sangue en investigación criminal.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Substitutos_do_sangue&action=edit&redlink=1" class="new" title="Substitutos do sangue (a páxina aínda non existe)">Substitutos do sangue</a> ("sangue artificial")</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ligazóns_externas"><span id="Ligaz.C3.B3ns_externas"></span>Ligazóns externas</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sangue&veaction=edit&section=38" title="Editar a sección: «Ligazóns externas»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sangue&action=edit&section=38" title="Editar o código fonte da sección: Ligazóns externas"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);color:inherit"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></td> <td class="mbox-text plainlist"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Portada_galega" class="extiw" title="commons:Portada galega">Commons</a> ten máis contidos multimedia sobre:  <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Blood" class="extiw" title="commons:Blood">Sangue</a></b></i></td></tr> </tbody></table> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060102152305/http://www.mundosites.net/biologia/sangue.htm">Guía de Sites sobre Sangue</a> <i>(en <a href="/wiki/Lingua_portuguesa" title="Lingua portuguesa">portugués</a>)</i></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK2261">Blood Groups and Red Cell Antigens.</a> Libro en liña no repositorio do <a href="/wiki/National_Center_for_Biotechnology_Information" title="National Center for Biotechnology Information">NCBI</a> ID: NBK2261 <i>(en <a href="/wiki/Lingua_inglesa" title="Lingua inglesa">inglés</a>)</i></li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Control_de_autoridades" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Control_de_autoridades" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;"><a href="/wiki/Axuda:Control_de_autoridades" title="Axuda:Control de autoridades">Control de autoridades</a></th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Main_Page" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span>: <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7873" class="extiw" title="wikidata:Q7873">Q7873</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Art_%26_Architecture_Thesaurus" title="Art & Architecture Thesaurus">AAT</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.getty.edu/vow/AATFullDisplay?find=&logic=AND&note=&subjectid=300011797">300011797</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_Central_de_Florencia" title="Biblioteca Nacional Central de Florencia">BNCF</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=1248">1248</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_de_Francia" title="Biblioteca Nacional de Francia">BNF</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11934902m">11934902m</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Grande_Enciclopedia_Rusa" title="Grande Enciclopedia Rusa">BRE</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/2114048">2114048</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">EBID</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/blood-biochemistry">ID</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Giant_Bomb" title="Giant Bomb">GiantBomb</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.giantbomb.com/wd/3055-1422/">3055-1422</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4007259-9">4007259-9</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/https://www.jstor.org/topic/oxygen-consumption">oxygen-consumption</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85014927">sh85014927</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Dieta" title="Biblioteca Nacional da Dieta">NDL</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00565671">00565671</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Rep%C3%BAblica_Checa" title="Biblioteca Nacional da República Checa">NKC</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph121947">ph121947</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_t%C3%A9cnica_nacional_de_Praga" title="Biblioteca técnica nacional de Praga">PSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://psh.techlib.cz/skos/PSH718">718</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/sangue">sangue</a></span></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Identificadores" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Identificadores" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;">Identificadores</th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Foundational_Model_of_Anatomy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Foundational Model of Anatomy (a páxina aínda non existe)">FMA</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://purl.org/sig/ont/fma/fma9670">9670</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Medical_Subject_Headings" title="Medical Subject Headings">MeSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://meshb.nlm.nih.gov/record/ui?ui=D001769">D001769</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Medical_Subject_Headings" title="Medical Subject Headings">MeSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.nlm.nih.gov/mesh/A12.207.152">A12.207.152</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">NCIt: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ncit.nci.nih.gov/ncitbrowser/ConceptReport.jsp?dictionary=NCI%20Thesaurus&code=C12434">C12434</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Terminologia_Anatomica" title="Terminologia Anatomica">TA</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=1323&url_prefix=https:%2F%2Fwww.unifr.ch%2Fifaa%2FPublic%2FEntryPage%2FTA98%20Tree%2FEntity%20TA98%20EN%2F&url_suffix=%20Entity%20TA98%20EN.htm&id=A12.0.00.009">A12.0.00.009</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Uberon" title="Uberon">Uberon</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://purl.obolibrary.org/obo/UBERON_0000178">0000178</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Unified_Medical_Language_System" title="Unified Medical Language System">UMLS</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ncim-stage.nci.nih.gov/ncimbrowser/ConceptReport.jsp?dictionary=NCI%20Metathesaurus&code=C0005767">C0005767</a></span></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Traído desde «<a dir="ltr" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sangue&oldid=6788757">https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sangue&oldid=6788757</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Especial:Categor%C3%ADas" title="Especial:Categorías">Categorías</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Hematolox%C3%ADa" title="Categoría:Hematoloxía">Hematoloxía</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Sistema_circulatorio" title="Categoría:Sistema circulatorio">Sistema circulatorio</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Flu%C3%ADdos_corporais" title="Categoría:Fluídos corporais">Fluídos corporais</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Categorías agochadas: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:P%C3%A1xinas_que_usan_ligaz%C3%B3ns_m%C3%A1xicas_ISBN" title="Categoría:Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN">Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Artigos_que_toda_Wikipedia_deber%C3%ADa_ter_(m%C3%A1is_de_30_kB)" title="Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (máis de 30 kB)">Artigos que toda Wikipedia debería ter (máis de 30 kB)</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikiproxecto_1000_artigos_de_calidade_para_alumnado_de_12_a_16_anos/Biolox%C3%ADa_e_Xeolox%C3%ADa" title="Categoría:Wikiproxecto 1000 artigos de calidade para alumnado de 12 a 16 anos/Bioloxía e Xeoloxía">Wikiproxecto 1000 artigos de calidade para alumnado de 12 a 16 anos/Bioloxía e Xeoloxía</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Artigos_que_toda_Wikipedia_deber%C3%ADa_ter_(Ciencia)" title="Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (Ciencia)">Artigos que toda Wikipedia debería ter (Ciencia)</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> A última edición desta páxina foi o 11 de xullo de 2024 ás 17:13.</li> <li id="footer-info-copyright">Todo o texto está dispoñible baixo a <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">licenza Creative Commons recoñecemento compartir igual 4.0</a>; pódense aplicar termos adicionais. Consulte os <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/gl">termos de uso</a> para obter máis información.<br />Wikipedia® é unha marca rexistrada da <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, unha organización sen fins lucrativos.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Normas de protección de datos</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Acerca_de">Acerca de Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Advertencia_xeral">Advertencias</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Código de conduta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Desenvolvedores</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/gl.wikipedia.org">Estatísticas</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Declaración de cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//gl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Sangue&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Vista móbil</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-57488d5c7d-gmwz9","wgBackendResponseTime":204,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.573","walltime":"0.716","ppvisitednodes":{"value":2982,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":57167,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1987,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":20,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":34927,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":21,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 541.665 1 -total"," 55.37% 299.924 1 Modelo:Control_de_autoridades"," 30.49% 165.155 1 Modelo:Listaref"," 14.87% 80.565 10 Modelo:Cita_web"," 5.91% 31.999 8 Modelo:Cita_libro"," 3.65% 19.754 4 Modelo:Cita_publicación_periódica"," 3.07% 16.610 1 Modelo:Commons"," 2.73% 14.781 1 Modelo:Irmáns"," 2.34% 12.696 12 Modelo:Artigo_principal"," 2.33% 12.637 1 Modelo:Caixa_lateral"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.317","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":8276525,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-66695f89d8-vq5gd","timestamp":"20241119210324","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Sangue","url":"https:\/\/gl.wikipedia.org\/wiki\/Sangue","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7873","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7873","author":{"@type":"Organization","name":"Colaboradores dos proxectos da Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-03-15T14:39:58Z","dateModified":"2024-07-11T17:13:04Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/b8\/Comp256_globulosrojos_X1024aX640.ogv","headline":"flu\u00eddo corporal dos animais que ten como funci\u00f3n principal transportar nutrientes e ox\u00edxeno \u00e1s c\u00e9lulas"}</script> </body> </html>