CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Opstanding - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"531ebe99-39f8-4467-bcea-7cbb024945ad","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Opstanding","wgTitle":"Opstanding","wgCurRevisionId":68140545,"wgRevisionId":68140545,"wgArticleId":31347,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Pagina's die ISBN magische links gebruiken","Dogmatiek","Bijbelse term","Pasen","Islam","Jodendom"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Opstanding","wgRelevantArticleId":31347,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true, "wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q188681","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready", "ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging" ,"ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Christoph_Schwarz_%28cirlce%29_Auferstehung_Christi.jpg/1200px-Christoph_Schwarz_%28cirlce%29_Auferstehung_Christi.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1632"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Christoph_Schwarz_%28cirlce%29_Auferstehung_Christi.jpg/800px-Christoph_Schwarz_%28cirlce%29_Auferstehung_Christi.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1088"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Christoph_Schwarz_%28cirlce%29_Auferstehung_Christi.jpg/640px-Christoph_Schwarz_%28cirlce%29_Auferstehung_Christi.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="871"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Opstanding - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Opstanding"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Opstanding"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Opstanding rootpage-Opstanding skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/25_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Opstanding" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Opstanding" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Opstanding" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Opstanding" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Het_begrip_opstanding_en_zijn_oorsprong" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Het_begrip_opstanding_en_zijn_oorsprong"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Het begrip opstanding en zijn oorsprong</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Het_begrip_opstanding_en_zijn_oorsprong-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Het begrip opstanding en zijn oorsprong-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Het_begrip_opstanding_en_zijn_oorsprong-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Godsdiensthistorische_vergelijking" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Godsdiensthistorische_vergelijking"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Godsdiensthistorische vergelijking</span> </div> </a> <ul id="toc-Godsdiensthistorische_vergelijking-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Opstanding_in_het_jodendom" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Opstanding_in_het_jodendom"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Opstanding in het jodendom</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Opstanding_in_het_jodendom-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Opstanding in het jodendom-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Opstanding_in_het_jodendom-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Hebreeuwse_Bijbel" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hebreeuwse_Bijbel"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Hebreeuwse Bijbel</span> </div> </a> <ul id="toc-Hebreeuwse_Bijbel-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gestorvenen_die_weer_tot_leven_kwamen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gestorvenen_die_weer_tot_leven_kwamen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Gestorvenen die weer tot leven kwamen</span> </div> </a> <ul id="toc-Gestorvenen_die_weer_tot_leven_kwamen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Apocriefen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Apocriefen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Apocriefen</span> </div> </a> <ul id="toc-Apocriefen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Opstanding_in_het_christendom" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Opstanding_in_het_christendom"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Opstanding in het christendom</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Opstanding_in_het_christendom-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Opstanding in het christendom-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Opstanding_in_het_christendom-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Evangeliën" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Evangeliën"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Evangeliën</span> </div> </a> <ul id="toc-Evangeliën-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Opstanding_van_Jezus" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Opstanding_van_Jezus"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Opstanding van Jezus</span> </div> </a> <ul id="toc-Opstanding_van_Jezus-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Personen_in_de_vroege_kerk_die_werden_opgewekt" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Personen_in_de_vroege_kerk_die_werden_opgewekt"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Personen in de vroege kerk die werden opgewekt</span> </div> </a> <ul id="toc-Personen_in_de_vroege_kerk_die_werden_opgewekt-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Opstandingen_volgens_het_chiliasme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Opstandingen_volgens_het_chiliasme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Opstandingen volgens het chiliasme</span> </div> </a> <ul id="toc-Opstandingen_volgens_het_chiliasme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Opstanding_van_dieren" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Opstanding_van_dieren"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Opstanding van dieren</span> </div> </a> <ul id="toc-Opstanding_van_dieren-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Opstanding_volgens_de_islam" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Opstanding_volgens_de_islam"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Opstanding volgens de islam</span> </div> </a> <ul id="toc-Opstanding_volgens_de_islam-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Opstanding</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 53 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-53" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">53 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Auferstehung" title="Auferstehung – Zwitserduits" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Auferstehung" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Zwitserduits" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B9%D8%AB_%D8%A8%D8%B9%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AA" title="البعث بعد الموت – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="البعث بعد الموت" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Resurreici%C3%B3n" title="Resurreición – Asturisch" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Resurreición" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturisch" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%8A%D0%B7%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Възкресение – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Възкресение" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Dasorc%27hidigezh" title="Dasorc'hidigezh – Bretons" lang="br" hreflang="br" data-title="Dasorc'hidigezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretons" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Resurrecci%C3%B3" title="Resurrecció – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Resurrecció" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Vzk%C5%99%C3%AD%C5%A1en%C3%AD" title="Vzkříšení – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Vzkříšení" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Opstandelse" title="Opstandelse – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Opstandelse" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Resurrection" title="Resurrection – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Resurrection" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Revivi%C4%9Do" title="Reviviĝo – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Reviviĝo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Resurrecci%C3%B3n" title="Resurrección – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Resurrección" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Piztuera" title="Piztuera – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Piztuera" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B2" title="رستاخیز – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="رستاخیز" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Yl%C3%B6snousemus" title="Ylösnousemus – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Ylösnousemus" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9surrection" title="Résurrection – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Résurrection" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Opstanning" title="Opstanning – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Opstanning" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Aiseirigh" title="Aiseirigh – Schots-Gaelisch" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Aiseirigh" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Schots-Gaelisch" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Resurrecci%C3%B3n" title="Resurrección – Galicisch" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Resurrección" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galicisch" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%AA%D7%97%D7%99%D7%99%D7%AA_%D7%94%D7%9E%D7%AA%D7%99%D7%9D" title="תחיית המתים – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="תחיית המתים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%A8%E0%A4%B0%E0%A5%81%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B5%E0%A4%A8" title="पुनरुज्जीवन – Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="पुनरुज्जीवन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Uskrsnu%C4%87e" title="Uskrsnuće – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Uskrsnuće" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Felt%C3%A1mad%C3%A1s_(vall%C3%A1s)" title="Feltámadás (vallás) – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Feltámadás (vallás)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6_%D5%B4%D5%A5%D5%BC%D5%B5%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%81" title="Հարություն մեռյալներից – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հարություն մեռյալներից" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kebangkitan" title="Kebangkitan – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Kebangkitan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Risurrezione" title="Risurrezione – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Risurrezione" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%A8%E0%B2%B0%E0%B3%81%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%A5%E0%B2%BE%E0%B2%A8" title="ಪುನರುತ್ಥಾನ – Kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಪುನರುತ್ಥಾನ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="Kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%B6%80%ED%99%9C" title="부활 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="부활" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Resurrectio" title="Resurrectio – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Resurrectio" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Operst%C3%A9iung" title="Operstéiung – Luxemburgs" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Operstéiung" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Luxemburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Prisik%C4%97limas" title="Prisikėlimas – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Prisikėlimas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fitsanganan-ko_velona" title="Fitsanganan-ko velona – Malagassisch" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fitsanganan-ko velona" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Malagassisch" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Воскресение – Macedonisch" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Воскресение" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonisch" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kebangkitan" title="Kebangkitan – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kebangkitan" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Oppstandelse" title="Oppstandelse – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Oppstandelse" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Resurreccion" title="Resurreccion – Occitaans" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Resurreccion" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Occitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Zmartwychwstanie" title="Zmartwychwstanie – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Zmartwychwstanie" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Ressurrei%C3%A7%C3%A3o" title="Ressurreição – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Ressurreição" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%B8%D0%B7_%D0%BC%D1%91%D1%80%D1%82%D0%B2%D1%8B%D1%85" title="Воскресение из мёртвых – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Воскресение из мёртвых" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%97%D0%BD%D1%8F" title="Воскресїня – Roetheens" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Воскресїня" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Roetheens" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Uskrsnu%C4%87e" title="Uskrsnuće – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Uskrsnuće" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Resurrection" title="Resurrection – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Resurrection" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Ringjallja" title="Ringjallja – Albanees" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Ringjallja" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Albanees" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%BA%D1%80%D1%81%D0%B5%D1%9A%D0%B5" title="Васкрсење – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Васкрсење" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Uppst%C3%A5ndelse" title="Uppståndelse – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Uppståndelse" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Ufufuko" title="Ufufuko – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Ufufuko" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Muling_pagkabuhay" title="Muling pagkabuhay – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Muling pagkabuhay" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Dirili%C5%9F" title="Diriliş – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Diriliş" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%96%D0%BD%D0%BD%D1%8F" title="Воскресіння – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Воскресіння" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%AE%DB%8C%D8%B2" title="رستخیز – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="رستخیز" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ph%E1%BB%A5c_sinh" title="Phục sinh – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Phục sinh" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%A9%E6%B4%BB" title="復活 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="復活" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Koh-oa%CC%8Dh" title="Koh-oa̍h – Minnanyu" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Koh-oa̍h" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnanyu" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%A9%E6%B4%BB" title="復活 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="復活" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q188681#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Opstanding" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Opstanding" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Opstanding"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Opstanding"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Opstanding" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Opstanding" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opstanding&oldid=68140545" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Opstanding&id=68140545&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FOpstanding"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FOpstanding"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Opstanding"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Opstanding&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opstanding&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Resurrection" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q188681" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Christoph_Schwarz_(cirlce)_Auferstehung_Christi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Christoph_Schwarz_%28cirlce%29_Auferstehung_Christi.jpg/260px-Christoph_Schwarz_%28cirlce%29_Auferstehung_Christi.jpg" decoding="async" width="260" height="354" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Christoph_Schwarz_%28cirlce%29_Auferstehung_Christi.jpg/390px-Christoph_Schwarz_%28cirlce%29_Auferstehung_Christi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Christoph_Schwarz_%28cirlce%29_Auferstehung_Christi.jpg/520px-Christoph_Schwarz_%28cirlce%29_Auferstehung_Christi.jpg 2x" data-file-width="3549" data-file-height="4828" /></a><figcaption>Christoph Schwartz, opstanding van Christus</figcaption></figure> <p>Onder <b>opstanding</b> of <b>verrijzenis</b> wordt het herrijzen van een persoon uit de <a href="/wiki/Dood" title="Dood">dood</a> verstaan. In de drie <a href="/wiki/Abrahamitische_religies" title="Abrahamitische religies">Abrahamitische religies</a> (<a href="/wiki/Jodendom" title="Jodendom">jodendom</a>, <a href="/wiki/Christendom" title="Christendom">christendom</a> en <a href="/wiki/Islam" title="Islam">islam</a>) bestaat de opvatting dat er een algemene opstanding van de mensheid uit de dood zal plaatsvinden aan het einde van de wereld, het <a href="/wiki/Einde_der_tijden" class="mw-redirect" title="Einde der tijden">einde der tijden</a>. Op de <a href="/wiki/Dag_des_oordeels" title="Dag des oordeels">dag des oordeels</a> zullen "alle mensen" die vanaf de eerste mens <a href="/wiki/Adam" title="Adam">Adam</a> zijn gestorven, weer herrijzen om door <a href="/wiki/God_(monothe%C3%AFsme)" title="God (monotheïsme)">God</a> geoordeeld te worden. Dit is de algemene opstanding van de mensen als de kosmos vergaat. In het vroege christendom wordt echter meestal gesproken van de opstanding van de ziel, als de 'oude mens' transformeert in de 'nieuwe mens'. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Het_begrip_opstanding_en_zijn_oorsprong">Het begrip opstanding en zijn oorsprong</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Het begrip opstanding en zijn oorsprong" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Het begrip opstanding en zijn oorsprong"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De woorden 'opstanding' en 'opstaan' en de voorstelling van de herrijzenis van een mens uit de dood komen het meest voor in het christendom, omdat voor christenen de <a href="/wiki/Dood_en_herrijzenis_van_Jezus" title="Dood en herrijzenis van Jezus">dood en opstanding van Jezus Christus</a> een centraal thema is. Jezus en zijn eerste volgelingen geloofden net als sommige andere Joden dat er een opstanding van de doden zou plaatsvinden. Dit <a href="/wiki/Geloof_(religieus)" title="Geloof (religieus)">geloof</a> ontstond in de derde of tweede eeuw voor Christus in de tijd van de <a href="/wiki/Seleuciden" class="mw-redirect" title="Seleuciden">Seleuciden</a> en was waarschijnlijk een intern-Joodse ontwikkeling in reactie op vervolging door de Seleucidische machthebbers.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In een visie dient er bij het begrip opstanding onderscheid te worden gemaakt tussen tijdelijke opstanding en <a href="/wiki/Eschatologie" title="Eschatologie">eschatologische</a> opstanding. Bij een tijdelijke opstanding keert een gestorven mens weer terug in het aardse leven, maar deze blijft sterfelijk. Deze vorm van opstanding is meestal het werk van een wonderdoener of een god en komt voor in mythen en legenden uit allerlei tijden en plaatsen. De <a href="/wiki/Eschatologie" title="Eschatologie">eschatologische</a> opstanding is met name kenmerkend voor (grote delen van) de drie <a href="/wiki/Abrahamitische_religies" title="Abrahamitische religies">Abrahamitische religies</a> en wordt geplaatst aan het <a href="/wiki/Begrip" title="Begrip">einde van de geschiedenis</a> (het <i>eschaton</i>). De doden die dan opstaan ondergaan een (lichamelijke) omvorming zodat ze onsterfelijk en onvergankelijk worden. Volgens de <a href="/wiki/Paulus_(apostel)" title="Paulus (apostel)">apostel Paulus</a> is de opstanding van Jezus Christus het eerste geval van de eschatologische opstanding, dat de algemene opstanding van de gelovigen inluidde (<a href="/wiki/Eerste_brief_van_Paulus_aan_de_Korinti%C3%ABrs" title="Eerste brief van Paulus aan de Korintiërs">1 Korintiërs</a> 15:20-28). </p><p>Augustinus en andere vroegchristelijke auteurs maken echter een ander onderscheid: die tussen de opstanding van de <i>ziel</i> aan de eindtijd (het <a href="/wiki/Eschatologie" title="Eschatologie">eschaton</a>) van de 'oude mens' op diens <i>eigen</i> Dag van de Heer of de <a href="/wiki/Dag_des_oordeels" title="Dag des oordeels">Dag des Oordeels</a> en de <i>algemene</i> opstanding van het <i>lichaam</i> van de mensen op de Dag van de Heer of de Dag des Oordeels als de kosmos vergaat. Augustinus schrijft hierover dat de opstanding van de ziel de tweede dood verhindert.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Deze eerste opstanding is de definitieve verandering in de ‘nieuwe mens’ na de 'dood' van de ‘oude mens’. Bij dit proces kan het gebeuren dat de mens sterft, maar deze kan de dood van de eigen 'oude mens' ook overleven. Dit is de ultieme verlichting. Dan is de christen veranderd in een <a href="/wiki/Martelaar_(christendom)" title="Martelaar (christendom)">martelaar</a> (<i>martyr</i>) en heeft voor de eigen ziel de garantie ontvangen van een eeuwig leven in het paradijs.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Godsdiensthistorische_vergelijking">Godsdiensthistorische vergelijking</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Godsdiensthistorische vergelijking" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Godsdiensthistorische vergelijking"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In <a href="/wiki/Godsdienstwetenschap" title="Godsdienstwetenschap">godsdiensthistorische</a> vergelijkingen kan het begrip 'opstanding' misleidend werken, omdat dan allerlei verschijnselen uit de antieke bronnen met christelijke ogen bekeken worden. In feite komen de christelijke termen voor 'opstanding' en 'opstaan' niet of nauwelijks voor in niet-christelijke en niet-Joodse <a href="/wiki/Oudheid" title="Oudheid">antieke</a> bronnen die spreken over herleving van personen of goden. Wel hielden sommige mensen in de oudheid er ideeën op na die overeenkomsten vertonen met het Joods en christelijk geloof in de opstanding. In tweede-eeuwse discussies van christenen (zoals <a href="/wiki/Justinus_de_Martelaar" title="Justinus de Martelaar">Justinus de Martelaar</a> en <a href="/wiki/Tertullianus" title="Tertullianus">Tertullianus</a>) met anderen (zoals <a href="/wiki/Celsus_(filosoof)" title="Celsus (filosoof)">Celsus</a>) vinden beide partijen dat de dood en opstanding van Christus in bepaalde opzichten lijkt op andere verhalen. </p><p>Met name de opstanding van Christus zoals het <a href="/wiki/Nieuwe_Testament" title="Nieuwe Testament">Nieuwe Testament</a> daarover schrijft is vaak object van vergelijkend onderzoek. Bekende methodische fouten hierbij zijn: </p> <ul><li>Het niet onderkennen van het feit dat de westerse blik op religie sterk wordt bepaald door begrippen uit het christendom (zoals 'geloof', 'leer', en ook 'opstanding'). Anderzijds mag het onderkennen van dit feit geen excuus zijn om de opstanding van Christus per definitie uniek te verklaren (drogreden van speciaal pleiten oftewel <i>special pleading</i>).</li> <li><a href="/wiki/Parallellomanie_en_parallellofobie" title="Parallellomanie en parallellofobie">Parallellomanie</a>. Kleine (vermeende) overeenkomsten tussen fenomenen worden opgeblazen en uitgebouwd zonder feitelijke basis.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Anderzijds moeten mogelijk legitieme overeenkomsten ook niet al te snel en klakkeloos worden afgewezen als ongeldig (<a href="/wiki/Parallellomanie_en_parallellofobie" title="Parallellomanie en parallellofobie">parallellofobie</a>).</li> <li>Verwarren van overeenkomst (analogie) en herkomst (genealogie). Als er overeenkomsten zijn tussen historische fenomenen wil dat nog niet zeggen dat er een direct verband tussen bestaat.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het is immers mogelijk dat dezelfde of soortgelijke fenomenen onafhankelijk van elkaar ontstaan.</li></ul> <p>In de oudheid waren er diverse verhalen over goden of mensen die terugkwamen uit de onderwereld. Zo werd <a href="/wiki/Alkestis_(mythologisch_figuur)" title="Alkestis (mythologisch figuur)">Alkestis</a> na haar dood door <a href="/wiki/Herakles_(mythologie)" title="Herakles (mythologie)">Herakles</a> teruggehaald uit de Hades. <a href="/wiki/Adonis_(mythologie)" title="Adonis (mythologie)">Adonis</a> verbleef een deel van het jaar in de onderwereld en een deel van het jaar op aarde. Volgens een Mesopotamische mythe (begin tweede millennium voor Christus) daalde de godin <a href="/wiki/Inanna" title="Inanna">Inanna</a> af in de onderwereld om de macht over te nemen, maar werd veranderd in een lijk en aan een haak opgehangen. Helpers van de god <a href="/wiki/Enki" title="Enki">Enki</a> wekken haar weer tot leven, maar om het dodenrijk te verlaten moet ze een plaatsvervanger vinden. Die vindt ze in de persoon van haar echtgenoot <a href="/wiki/Dumuzi" title="Dumuzi">Dumuzi</a>. In de Egyptische mythe over de god <a href="/wiki/Osiris_(mythologie)" title="Osiris (mythologie)">Osiris</a> (die ook bekend was in de Grieks-Romeinse wereld) is in sommige versies sprake van een soort opstanding. Nadat Osiris is gedood en in stukken is gehakt, herstelt <a href="/wiki/Isis_(godin)" title="Isis (godin)">Isis</a> zijn lichaam en laat zich door hem bezwangeren. Vervolgens wordt Osiris koning van het dodenrijk. <a href="/wiki/Herodotus" title="Herodotus">Herodotus</a> noemt <a href="/wiki/Zalmoxis_(mythologie)" title="Zalmoxis (mythologie)">Zalmoxis</a>, die doodgewaand was maar terugkeerde, en twijfelt of hij nu mens of een Thracische god was.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Celsus, de tweede-eeuwse criticus van het christendom, vergelijkt Jezus met Zalmoxis, aan wiens 'opstanding' hij evenmin geloof hecht.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Wanneer het lot van Jezus na zijn dood niet wordt bekeken vanuit het begrip 'opstanding', maar vanuit het begrip 'verhoging' of 'tenhemelopneming', vallen er parallellen te trekken met de tenhemelopneming en vergoddelijking van bijvoorbeeld <a href="/wiki/Herakles_(mythologie)" title="Herakles (mythologie)">Herakles</a>, <a href="/wiki/Romulus_en_Remus" title="Romulus en Remus">Romulus</a>, <a href="/wiki/Empedocles" title="Empedocles">Empedocles</a>, <a href="/wiki/Apollonius_van_Tyana" title="Apollonius van Tyana">Apollonius van Tyana</a>, <a href="/wiki/Alexander_de_Grote" title="Alexander de Grote">Alexander de Grote</a> en <a href="/wiki/Augustus_(keizer)" title="Augustus (keizer)">Augustus</a>. Sommige antieke auteurs drijven de spot met de neiging aan belangrijke personen een hemelvaart toe te schrijven.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Opstanding_in_het_jodendom">Opstanding in het jodendom</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Opstanding in het jodendom" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Opstanding in het jodendom"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hebreeuwse_Bijbel">Hebreeuwse Bijbel</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Hebreeuwse Bijbel" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Hebreeuwse Bijbel"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In de <a href="/wiki/Hebreeuwse_Bijbel" title="Hebreeuwse Bijbel">Hebreeuwse Bijbel</a> wordt niet veel aandacht besteed aan een opstanding en een laatste oordeel. De oudste concepten spreken over de <a href="/wiki/Aartsvaders" class="mw-redirect" title="Aartsvaders">aartsvaders</a> die "met hun voorvaders werden verenigd" (Genesis 25:8). Het graf is het <a href="/wiki/Dodenrijk" title="Dodenrijk">dodenrijk</a> <a href="/wiki/Sheol" class="mw-redirect" title="Sheol">Sheol</a> en het is zaak om op aarde goed te leven, want in het graf is alleen maar duisternis.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De oudste vermelding van het concept van een opstanding is die in <a href="/wiki/Hosea_(boek)" title="Hosea (boek)">Hosea</a>: "op de derde dag doet [de H<small>EER</small>] ons opstaan" (Hosea 6:1-3). </p><p>De meeste vermeldingen die in het christendom soms worden geïnterpreteerd als voorlopers van het christelijke concept van de opstanding zijn metaforisch bedoeld of worden <i>hineininterpretiert</i>: </p> <ul><li><a href="/wiki/Jesaja_(boek)" title="Jesaja (boek)">Jesaja</a> 25:8 spreekt over het tenietdoen van de dood, maar niet van een opstanding.</li> <li>Jesaja 26:19 betreft de <a href="/wiki/Isra%C3%ABlieten" title="Israëlieten">Israëlieten</a> als volk, niet individuele mensen.</li> <li>De <a href="/wiki/Dodendans_(kunst)" title="Dodendans (kunst)">dodendans</a> in <a href="/wiki/Ezechi%C3%ABl_(boek)" title="Ezechiël (boek)">Ezechiël</a> 37 waarbij de <a href="/wiki/Skelet_(mens)" title="Skelet (mens)">skeletten</a> weer vlees ontwikkelen en tot leven komen, is metaforisch en betreft ook het volk van de Israëlieten.</li> <li>De opstanding die in <a href="/wiki/Dani%C3%ABl_(boek)" title="Daniël (boek)">Daniël</a> 12:2 wordt beschreven, heeft betrekking op de <a href="/wiki/Hasmonee%C3%ABn" title="Hasmoneeën">strijd van de Makkabeeën</a>, maar komt van alle passages het dichtst bij het christelijke concept van de opstanding.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gestorvenen_die_weer_tot_leven_kwamen">Gestorvenen die weer tot leven kwamen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Gestorvenen die weer tot leven kwamen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Gestorvenen die weer tot leven kwamen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol><li>De zoon van <a href="/wiki/Elia_(profeet)" title="Elia (profeet)">Elia</a>'s gastvrouw stierf. De vrouw meende dat Elia dat bewerkt had. Elia bracht het kind naar zijn kamer en bad God het kind weer tot leven te wekken, wat gebeurde (<a href="/wiki/1_en_2_Koningen" title="1 en 2 Koningen">1 Koningen</a> 17:17-24).</li> <li>De zoon van de Sunamitische gastvrouw van <a href="/wiki/Elisa_(profeet)" title="Elisa (profeet)">Elisa</a> overleed aan een <a href="/wiki/Zonnesteek" title="Zonnesteek">zonnesteek</a>. De moeder haalde Elisa op, deze bad met het lichaam en vervolgens kon hij de jongen weer levend aan de moeder geven (2 Koningen 4:8).</li> <li>Toen er tijdens een begrafenis <a href="/wiki/Moabieten" title="Moabieten">Moabitische</a> plunderaars aankwamen, werd het stoffelijk overschot haastig in een graf geworpen waar de overleden Elisa al in lag. De gestorvene herleefde (2 Koningen 13:20,21).</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Apocriefen">Apocriefen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Apocriefen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Apocriefen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De Hebreeuwse tekst van <a href="/wiki/De_wijsheid_van_Jezus_Sirach" class="mw-redirect" title="De wijsheid van Jezus Sirach">De wijsheid van Jezus Sirach</a> (ontstaan rond 200 v.Chr.) geeft goddelozen het vooruitzicht op "vuur en wormen" (Sirach 7:17).<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De Griekse vertaling (ontstaan rond 132 v. Chr.) geeft de rechtvaardigen uitzicht op een hiernamaals. </p><p>Rond 168 v.Chr. vond de opstand van de <a href="/wiki/Makkabee%C3%ABn" title="Makkabeeën">Makkabeeën</a> plaats. <a href="/wiki/2_Makkabee%C3%ABn" title="2 Makkabeeën">2 Makkabeeën</a> 7:42 vertelt van een moeder die zeven zonen ter dood ziet brengen. Zij houdt ze voor dat de opstanding der doden de beloning voor het martelaarschap zal zijn. </p><p>In de <a href="/wiki/Wijsheid_(van_Salomo)" title="Wijsheid (van Salomo)">Wijsheid (van Salomo)</a> (ontstaan rond het begin van de jaartelling) wordt niet zozeer gesproken over een opstanding als wel over onsterfelijkheid van rechtvaardigen (Wijsheid 1:15). Onrechtvaardigen daarentegen ontkennen gedachtes aan een opstanding, zoals in uitspraken als "nooit is iemand teruggekomen uit Hades" en "ons sterven kan niet worden uitgesteld ... en niemand keert ervan terug" (Wijsheid 2:1,5). Hun conclusie dat er daarom "niets beter is dan te genieten van de goede dingen die er zijn", van "dure wijn en parfum", klinkt door in de afwijzing ervan door <a href="/wiki/Paulus_(apostel)" title="Paulus (apostel)">Paulus</a>, juist in verband met de opstanding (1 Korintiërs 15:32). Het is echter zeer waarschijnlijk dat de termen "dood", "onsterfelijkheid" en "sterven" metaforisch moeten worden opgevat en er geen geloof in een (fysieke) opstanding uit blijkt.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Opstanding_in_het_christendom">Opstanding in het christendom</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Opstanding in het christendom" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Opstanding in het christendom"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Evangeliën"><span id="Evangeli.C3.ABn"></span>Evangeliën</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Evangeliën" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Evangeliën"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Volgens het <a href="/wiki/Evangelie_volgens_Lucas" title="Evangelie volgens Lucas">Evangelie volgens Lucas</a> zei <a href="/wiki/Jezus_(traditioneel-christelijk)" title="Jezus (traditioneel-christelijk)">Jezus</a>: "Ik ben de God van Abraham, en de God van <a href="/wiki/Isaak_(aartsvader)" title="Isaak (aartsvader)">Isaak</a>, en de God van Jakob! God is niet een God der doden, maar der levenden" (Lucas 20:24-47). Dit werd en wordt vaak zo geïnterpreteerd dat de <a href="/wiki/Aartsvaders" class="mw-redirect" title="Aartsvaders">aartsvaders</a> leven of zullen herleven. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_015.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_015.jpg/260px-Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_015.jpg" decoding="async" width="260" height="317" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_015.jpg/390px-Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_015.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_015.jpg/520px-Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_015.jpg 2x" data-file-width="2024" data-file-height="2469" /></a><figcaption>Rembrandt: opstanding van Lazarus</figcaption></figure> <p>Er worden verschillende personen genoemd die door Jezus werden opgewekt: </p> <ol><li>Jezus kwam in de stad <a href="/wiki/Na%C3%AFn" title="Naïn">Naïn</a>, waar hij getuige was van een begrafenis. De overledene was een jongeman, de zoon van een weduwe. Op Jezus' bevel kwam de jongeman levend van de lijkbaar af (Lucas 7:11-15).</li> <li>Jezus werd geroepen door een leider van de <a href="/wiki/Synagoge" title="Synagoge">synagoge</a>, <a href="/w/index.php?title=Ja%C3%AFrus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jaïrus (de pagina bestaat niet)">Jaïrus</a>, wiens twaalfjarige dochtertje op sterven lag. Ze stierf voordat Jezus bij haar kwam, maar stond op zijn bevel weer op (<a href="/wiki/Evangelie_volgens_Marcus" title="Evangelie volgens Marcus">Marcus</a> 5:22-43 en Lucas 8:41-56).</li> <li><a href="/wiki/Lazarus_(persoon)" class="mw-redirect" title="Lazarus (persoon)">Lazarus</a> was de broer van <a href="/wiki/Maria_van_Bethani%C3%AB" title="Maria van Bethanië">Maria</a> en <a href="/wiki/Marta_(Bijbel)" title="Marta (Bijbel)">Martha</a> en een goede vriend van Jezus. De zusters riepen Jezus te hulp omdat Lazarus ziek was, maar Jezus maakte geen haast. Toen Jezus in <a href="/wiki/Bethani%C3%AB" title="Bethanië">Bethanië</a> kwam was Lazarus al vier dagen dood en reeds begraven. Op bevel van Jezus kwam hij levend uit het graf (<a href="/wiki/Evangelie_volgens_Johannes" title="Evangelie volgens Johannes">Johannes</a> 11).</li> <li>Op het moment van Jezus' sterven stonden veel gestorven heiligen uit hun graven op en verschenen in Jeruzalem (<a href="/wiki/Evangelie_volgens_Matte%C3%BCs" title="Evangelie volgens Matteüs">Matteüs</a> 27:52-53).</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Opstanding_van_Jezus">Opstanding van Jezus</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Opstanding van Jezus" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Opstanding van Jezus"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De <a href="/wiki/Dood_en_herrijzenis_van_Christus" class="mw-redirect" title="Dood en herrijzenis van Christus">dood en herrijzenis van Christus</a> is een fundamenteel onderdeel van het christelijk geloof. Er zijn verschillende getuigenissen over Jezus' opstanding. </p> <ul><li>In de <a href="/wiki/Brieven_van_Paulus" title="Brieven van Paulus">Brieven van Paulus</a> worden nauwelijks details gegeven. Jezus zou zijn opgestaan 'op de derde dag' na zijn dood met een hemels, geestelijk lichaam, net zoals de verwachte opstanding van de gelovigen aan het einde der tijden (<a href="/wiki/Eerste_brief_van_Paulus_aan_de_Korinti%C3%ABrs" title="Eerste brief van Paulus aan de Korintiërs">1 Korintiërs</a> 15).</li></ul> <p>De latere vier evangeliën bieden verhalen, die in twee hoofddelen zijn in te delen: </p> <ul><li>Het graf bleek leeg, volgens de vier genoemde evangeliën.</li> <li>Jezus verscheen aan zijn discipelen (eenmaal aan 500 tegelijk), waarvan <a href="/wiki/Paulus_(apostel)" title="Paulus (apostel)">Paulus</a> rond het jaar 56 nog velen in leven weet (1 Korintiërs 15:5-8), verder de evangeliën naar Matteüs, Lucas en Johannes. In het evangelie naar Marcus wordt alleen gezegd dat Jezus in Galilea aan de leerlingen zou verschijnen.</li></ul> <p>Volgens het <a href="/wiki/Nieuwe_Testament" title="Nieuwe Testament">Nieuwe Testament</a> was met de opstanding van Christus iets fundamenteels veranderd. Christus sterft niet meer en wie zich met hem verbindt heeft eeuwig leven. Voor de apostel Paulus en vele christenen na hem was de opstanding van Christus de kern van zijn geloof (Romeinen 4:23-25, 10:9) en het antwoord op de zinloosheid van het menselijk bestaan (1 Korintiërs 15:12-58). </p><p>Reeds in de tijd van het Nieuwe Testament was het een breekpunt met de elite van de <a href="/wiki/Hellenisme" title="Hellenisme">Hellenistische</a> samenleving. Filosofen "dreven de spot" met het idee van een opstanding (<a href="/wiki/Handelingen_van_de_Apostelen" class="mw-redirect" title="Handelingen van de Apostelen">Handelingen</a> 17:32) en <a href="/wiki/Porcius_Festus" title="Porcius Festus">Porcius Festus</a> (<a href="/wiki/Procurator" title="Procurator">procurator</a> van <a href="/wiki/Judea" title="Judea">Judea</a> van <a href="/wiki/60" title="60">60</a> tot <a href="/wiki/62" title="62">62</a> na Chr.) dacht dat Paulus waanzinnig was geworden toen hij sprak over de opstanding (Handelingen 26:24). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Personen_in_de_vroege_kerk_die_werden_opgewekt">Personen in de vroege kerk die werden opgewekt</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Personen in de vroege kerk die werden opgewekt" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Personen in de vroege kerk die werden opgewekt"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Petrus" title="Petrus">Petrus</a> wekte een christelijke vrouw, <a href="/wiki/Dorkas" title="Dorkas">Dorkas</a> (Tabita), weer tot leven (Handelingen 9:36).</li> <li>Eutychus viel tijdens de preek in slaap en viel van drie hoog naar beneden. Paulus ging op het lichaam liggen, sloeg zijn armen om hem heen en zei geen misbaar te maken, want de jongen leefde (Handelingen 20:9).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Opstandingen_volgens_het_chiliasme">Opstandingen volgens het chiliasme</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Opstandingen volgens het chiliasme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Opstandingen volgens het chiliasme"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Volgens sommige christelijke, <a href="/wiki/Chiliasme" title="Chiliasme">chiliastische</a> groeperingen, zijn er verschillende opstandingen.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>De <a href="/wiki/Eerste_opstanding" title="Eerste opstanding">eerste opstanding</a>: De opstanding van de overleden christenen sinds <a href="/wiki/Pasen" title="Pasen">Pasen</a> bij de 'eerste wederkomst' van Christus 'in de lucht'. Dit is wanneer de '<a href="/wiki/Opname_van_de_gemeente" title="Opname van de gemeente">Opname van de gemeente</a>' plaatsvindt en alle christenen, de dan levenden en de herrezen, geoordeeld worden.</li> <li>De <a href="/w/index.php?title=Tweede_opstanding&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tweede opstanding (de pagina bestaat niet)">tweede opstanding</a>: Bij de stichting van het <a href="/wiki/Duizendjarig_vredesrijk" class="mw-redirect" title="Duizendjarig vredesrijk">duizendjarig vredesrijk</a> worden de overleden christenen die tijdens de heerschappij van de <a href="/wiki/Antichrist" title="Antichrist">antichrist</a> gewelddadig zijn gestorven (als <a href="/wiki/Martelaar_(christendom)" title="Martelaar (christendom)">martelaar</a>) opgewekt waarna zij hun beloning ontvangen.</li> <li>De <a href="/w/index.php?title=Derde_opstanding&action=edit&redlink=1" class="new" title="Derde opstanding (de pagina bestaat niet)">derde opstanding</a>: De algemene opstanding van de rest van alle gestorvenen sinds de eerste mens <a href="/wiki/Adam" title="Adam">Adam</a>. Dit vindt plaats op de <a href="/wiki/Dag_des_oordeels" title="Dag des oordeels">Dag des oordeels</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Opstanding_van_dieren">Opstanding van dieren</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Opstanding van dieren" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Opstanding van dieren"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sommige christelijke theologen geloven dat dieren ook een opstanding zullen krijgen. Voorbeelden hiervan zijn <a href="/wiki/Irene%C3%BCs_van_Lyon" title="Ireneüs van Lyon">Ireneüs</a>,<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Tertullianus" title="Tertullianus">Tertullianus</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en <a href="/wiki/Franciscus_van_Assisi" title="Franciscus van Assisi">Franciscus van Assisi</a>, waarvan de laatste de stelling dat het evangelie ‘aan alle schepselen onder de hemel verkondigd is’ (Kolossenzen 1:23) als een letterlijke opdracht zag en dus tot de dieren in het veld preekte.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook <a href="/wiki/Maarten_Luther" title="Maarten Luther">Maarten Luther</a> geloofde in een opstanding van dieren en baseerde zich op teksten als "U, H<small>EER</small>, bent de redder van mens en dier" (Psalm 36:7) en de passage in <a href="/wiki/Brief_van_Paulus_aan_de_Romeinen" title="Brief van Paulus aan de Romeinen">Romeinen</a> 8:19-23.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In sommige stromingen binnen de <a href="/wiki/Oosters-orthodoxe_kerken" title="Oosters-orthodoxe kerken">Oosters-orthodoxe kerken</a> wordt gedacht dat <a href="/wiki/Basilius_van_Caesarea" title="Basilius van Caesarea">Basilius van Caesarea</a> de opstanding van de dieren bevestigde, omdat zij onderdeel van de schepping zijn, die ook wordt verlost door de verlossing van de mens. Hij zou specifieke gebeden voor dieren hebben geschreven,<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> maar dit is omstreden.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Opstanding_volgens_de_islam">Opstanding volgens de islam</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Opstanding volgens de islam" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Opstanding volgens de islam"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Een van de <a href="/wiki/Zuilen_van_geloof" title="Zuilen van geloof">zuilen van geloof</a> van de <a href="/wiki/Islam" title="Islam">islam</a> is het geloven in de <a href="/wiki/Dag_des_oordeels" title="Dag des oordeels">Dag des oordeels</a>. Als onderdeel daarvan moet ook worden geloofd in de opstanding van de doden uit de graven en de terhandstelling van een ieders Boek, waarin de daden van hem of haar staan genoteerd.<sup id="cite_ref-ilmihal_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-ilmihal-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Na de dood bevindt de <a href="/wiki/Ziel_(filosofie)" title="Ziel (filosofie)">ziel</a> zich in principe eerst in de <a href="/wiki/Barzakh" title="Barzakh">barzakh</a>. Dit is een soort slaaptoestand en is de periode tussen iemands <a href="/wiki/Dood" title="Dood">dood</a> en zijn wederopstanding op de <a href="/wiki/Dag_des_oordeels" title="Dag des oordeels">Dag des oordeels</a>. Volgens de islam zal op die Dag <a href="/wiki/God_(islam)" title="God (islam)">God</a> de rol op Zich nemen van rechter (<i>Qadi</i>), ieders daden wegen en beslissen of het <a href="/wiki/Akhirah" title="Akhirah">akhirah</a> van eenieder in het <a href="/wiki/Paradijs#Het_paradijs_in_de_islam" title="Paradijs">paradijs</a> (<i>djenna</i>) of in het <a href="/wiki/Hel_(geloofsconcept)#Hel_in_de_islam" class="mw-redirect" title="Hel (geloofsconcept)">hellevuur</a> (<i>djahannam</i>) zal zijn.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Binnen de islam wordt meestal aangenomen dat het gaat om een Laatste Oordeel dat in de aanwezigheid van God wordt uitgesproken.<sup id="cite_ref-ilmihal_19-1" class="reference"><a href="#cite_note-ilmihal-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dit houdt in dat de mens dus niet voor God verschijnt of Hem zal zien. </p><p>Bij de eerste keer blazen op de bazuin door Israfiel op de Laatste Dag zullen alle levende schepselen op de aarde sterven en met de wereld tezamen en al het omringende worden verbrijzeld en verdwijnen. Bij de tweede keer dat Israfiel blaast, zullen alle schepselen weer tot leven worden gewekt door God en verzameld op een uitgestrekte vlakte voor het Godsgericht.<sup id="cite_ref-ilmihal_19-2" class="reference"><a href="#cite_note-ilmihal-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Eenieder wordt tegenover zijn profeten geplaatst en wordt ondervraagd. Mohammed is daarbij de enige die het recht heeft <a href="/wiki/Voorspraak" class="mw-redirect" title="Voorspraak">voorspraak</a> te doen bij God. De daden zijn tijdens het leven opgeschreven in een boek en deze daden worden bij de wederopstanding gewogen in de weegschaal.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De goeden krijgen hierna het boek met opgetekende daden tijdens hun leven in hun rechterhand, terwijl de anderen dit in hun linkerhand krijgen. De islamitische opvatting voorziet niet in een <a href="/wiki/Vagevuur" title="Vagevuur">vagevuur</a> of een <a href="/wiki/Voorgeborchte" title="Voorgeborchte">voorgeborchte</a> voor degenen die door overmacht niet in de hemel terechtkunnen.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Wel wordt soms het verblijf in de hel als een tijdelijke, louterende straf gezien.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&veaction=edit&section=14" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opstanding&action=edit&section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Leven_na_de_dood_(begrip)" title="Leven na de dood (begrip)">Leven na de dood (begrip)</a></li> <li><a href="/wiki/Verzoening" title="Verzoening">Verzoening</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><b>Bronnen, noten en/of referenties</b></div> <div class="reflist" style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;-moz-column-width:30em; -webkit-column-width:30em; column-width:30em; list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2002_47-50"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67679320">.mw-parser-output .taalaanduiding{font-family:sans-serif;font-size:85%;cursor:help;color:var(--color-subtle,#555)}.mw-parser-output .taalaanduiding span{border-bottom:1px dotted var(--color-subtle,#555)}</style><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><span style="font-variant:small-caps;">Jan N. Bremmer</span> (2002). <cite><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/risefallafterlif00brem">The Rise and Fall of the Afterlife</a></i></cite>. Routledge, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/risefallafterlif00brem/page/n59">47</a>-50.</span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREFAugustinus_XX.6"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Latijn">(<span>la</span>) </span><span style="font-variant:small-caps;">Augustinus, Aurelius</span>. <cite><i>De Civitate Dei</i></cite>, XX.6.</span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREFKoppius2023"><span style="font-variant:small-caps;">Koppius, Adeline</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://hdl.handle.net/11245.1/f28b832d-eb0f-4051-88ed-1b488b6008dc">Martyrium en Persecutio. Een studie naar de primaire bronnen over martelaarschap en vervolging tijdens de keizers Decius en Valerianus.</a>. Dare (2022, 2023). </span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="TEST__CITEREFSandmel1962"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><span style="font-variant:small-caps;">Sandmel, S.</span><span style="font-variant:small-caps;"></span>  (1962). <cite><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/3264821">Parallellomania</a></cite>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210126172352/https://www.jstor.org/stable/3264821">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2021-01-26">26 januari 2021</span>. <i>Journal of Biblical Literature</i> 81: 1-13</span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2019_46-63"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><span style="font-variant:small-caps;">M. David Litwa</span> (2019). <cite><i>How the Gospels Became History: Jesus and Mediterranean Myths</i></cite>. Yale University Press, New Haven & London, pp. 46-63. <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/978-0-300-24263-8" title="Speciaal:Boekbronnen/978-0-300-24263-8">ISBN 978-0-300-24263-8</a></span>.</span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Herodotos: Historiën (Grieks: ἱστορίαι / historíai), boek 4, 93</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Origenes, <i>Contra Celsum</i> 2.55.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Seneca, <i><a href="/wiki/Apocolocyntosis" title="Apocolocyntosis">Apocolocyntosis</a></i>; Lucianus, <i>De dood van Peregrinus.</i></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>De dood en de Bijbel</i>, NBG, 2003</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Panc Beentjes (2006): <i>De wijsheid van Jezus Sirach</i>, DAmon, pag. 63</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=Wis%201:1-Wis%206:21&version=NABRE">Voetnoten in de New American Bible (Revised Edition)</a></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Het chiliasme: gewogen en niet te licht bevonden</i> door J.G. Fijnvandraat <a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/9063530404" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9063530404</a></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Ireneüs: <i>Adversus Haereses</i> 5.33.4</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">Tertullianus: <i>De resurrectione carnis</i> 32</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Joseph Hamilton (1877): <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/animalfuturitya00hamigoog/page/n12/mode/2up">Animal Futurity: A Plea For the Immortality of the Brutes</a></i>, hoofdstuk x-xi</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">Preserved Smith (1911): <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/stream/lifelettersofma00smit/lifelettersofma00smit_djvu.txt">The Life and Letters of Martin Luther</a></i>, London: John Murray, pag. 362</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">Frederick Krueger (2000): <i>Are Strong Protections of Private Property Rights Necessary for Species Preservation?</i>, Journal of Markets & Morality, deel 3, pag. 239-246</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://animalsmattertogod.com/tag/orthodoxy-and-animals/">St. Basil’s “Animal Prayers” are a “Hoax”</a></i> op animalsmattertogod.com</span> </li> <li id="cite_note-ilmihal-19"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-ilmihal_19-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ilmihal_19-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ilmihal_19-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><i>Een beknopte ilmihal, een beknopt handboek van de essentiële islamitische leer</i>, Fazilet Nesriyat ve tic. a.s., Istanbul, circa 2005, blz 20</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>World Faiths, teach yourself - Islam</i>, Ruqaiyyah Maqsood, Hodder And Stoughton, 1994, blz 38-39 <a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/034060901X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-340-60901-X</a></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Islam, Personen en begrippen van A tot Z</i>, Inge Arends e.a., Uitgeverij Het Spectrum B.V., 2000, <i>Laatste Dag</i>, blz. 100, <a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/9027465290" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 90 274 6529 0</a></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Islam voor Dummies</i>, Malcom Clark, Uitgeverij Addison Wesley, 2004, blz. 55, <a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/9043008451" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9043008451</a></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Islam, Personen en begrippen van A tot Z</i>, Inge Arends e.a., Uitgeverij Het Spectrum B.V., 2000, <i>Eschatologie</i>, blz. 46-47, <a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/9027465290" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 90 274 6529 0</a></span> </li> </ol></div> </div> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Resurrection#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Resurrection">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div>Zie de categorie <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Resurrection#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Resurrection">Resurrection</a></b></i> van <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a> voor mediabestanden over dit onderwerp.</div> </div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Opstanding&oldid=68140545">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Opstanding&oldid=68140545</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Dogmatiek" title="Categorie:Dogmatiek">Dogmatiek</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Bijbelse_term" title="Categorie:Bijbelse term">Bijbelse term</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Pasen" title="Categorie:Pasen">Pasen</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Islam" title="Categorie:Islam">Islam</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Jodendom" title="Categorie:Jodendom">Jodendom</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Verborgen categorie: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Pagina%27s_die_ISBN_magische_links_gebruiken" title="Categorie:Wikipedia:Pagina's die ISBN magische links gebruiken">Wikipedia:Pagina's die ISBN magische links gebruiken</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 19 sep 2024 om 23:23.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Opstanding&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b7f745dd4-fwzrg","wgBackendResponseTime":244,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.152","walltime":"0.209","ppvisitednodes":{"value":2588,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":10202,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3131,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":13480,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 135.329 1 -total"," 67.81% 91.770 1 Sjabloon:Appendix"," 65.74% 88.961 1 Sjabloon:References"," 34.82% 47.118 3 Sjabloon:Citeer_boek"," 32.12% 43.470 1 Sjabloon:Commonscat"," 28.73% 38.879 1 Sjabloon:Zusterproject_box"," 6.38% 8.632 3 Sjabloon:Taal-en"," 6.23% 8.425 1 Sjabloon:Citeer_web"," 6.19% 8.370 1 Sjabloon:Citeer_tijdschrift"," 6.15% 8.317 2 Sjabloon:First_non_empty"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.013","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":975234,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.codfw.main-5d6cbfccfb-4d4g6","timestamp":"20241117103414","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Opstanding","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Opstanding","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q188681","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q188681","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-12-05T10:15:41Z","dateModified":"2024-09-19T22:23:00Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/a\/a7\/Christoph_Schwarz_%28cirlce%29_Auferstehung_Christi.jpg","headline":"concept van een levend wezen dat terug tot leven komt na de dood"}</script> </body> </html>