CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="tr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Küresel yıldız kümesi - Vikipedi</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )trwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","Ocak","Şubat","Mart","Nisan","Mayıs","Haziran","Temmuz","Ağustos","Eylül","Ekim","Kasım","Aralık"],"wgRequestId":"a0ba7223-883a-4cb8-9195-159a259b3069","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Küresel_yıldız_kümesi","wgTitle":"Küresel yıldız kümesi","wgCurRevisionId":34770871,"wgRevisionId":34770871,"wgArticleId":197603,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi","Ölü dış bağlantıları olan maddeler","KB1 bakım: Diğerlerinin yanlış kullanımı","KB1 bakım: Editörler parametresini kullanan","BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","Küresel yıldız kümeleri","Yıldız kümeleri"],"wgPageViewLanguage":"tr", "wgPageContentLanguage":"tr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Küresel_yıldız_kümesi","wgRelevantArticleId":197603,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":34770871,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"tr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"tr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11276","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":[ "brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.14"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.imagemap.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=[ "ext.cite.ux-enhancements","ext.imagemap","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.extra-toolbar-buttons","ext.gadget.HizliBilgi","ext.gadget.OpenStreetMap","ext.gadget.switcher","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.imagemap.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=tr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.17"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/A_Swarm_of_Ancient_Stars_-_GPN-2000-000930.jpg/1200px-A_Swarm_of_Ancient_Stars_-_GPN-2000-000930.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1259"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/A_Swarm_of_Ancient_Stars_-_GPN-2000-000930.jpg/800px-A_Swarm_of_Ancient_Stars_-_GPN-2000-000930.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="839"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/A_Swarm_of_Ancient_Stars_-_GPN-2000-000930.jpg/640px-A_Swarm_of_Ancient_Stars_-_GPN-2000-000930.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="671"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Küresel yıldız kümesi - Vikipedi"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//tr.m.wikipedia.org/wiki/K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Değiştir" href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedi (tr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//tr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedi Atom beslemesi" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Küresel_yıldız_kümesi rootpage-Küresel_yıldız_kümesi skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">İçeriğe atla</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Ana menü" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ana menü" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ana menü</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ana menü</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Gezinti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Anasayfa" title="Anasayfayı ziyaret et [z]" accesskey="z"><span>Anasayfa</span></a></li><li id="n-Hakkımızda" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda"><span>Hakkımızda</span></a></li><li id="n-İçindekiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:G%C3%B6z_at"><span>İçindekiler</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Rastgele" title="Rastgele bir sayfaya gidin [x]" accesskey="x"><span>Rastgele madde</span></a></li><li id="n-Seçkin-içerik" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Se%C3%A7kin_i%C3%A7erik"><span>Seçkin içerik</span></a></li><li id="n-Yakınımdakiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Yak%C4%B1n%C4%B1mdakiler"><span>Yakınımdakiler</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C3%96zelSayfalar"><span>Özel sayfalar</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Katılım" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Katılım" > <div class="vector-menu-heading"> Katılım </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Deneme_tahtas%C4%B1"><span>Deneme tahtası</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:K%C3%B6y_%C3%A7e%C5%9Fmesi" title="Güncel olaylarla ilgili son bilgiler"><span>Köy çeşmesi</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler" title="Vikide yapılmış son değişikliklerin listesi [r]" accesskey="r"><span>Son değişiklikler</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Y%C3%BCkle"><span>Dosya yükle</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Topluluk_portali" title="Proje hakkında, neler yapabilirsiniz, ne nerededir"><span>Topluluk portali</span></a></li><li id="n-shop-text" class="mw-list-item"><a href="//shop.wikimedia.org"><span>Wikimedia dükkânı</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:%C4%B0%C3%A7indekiler" title="Yardım almak için"><span>Yardım</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Anasayfa" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-tr.svg" style="width: 6.6875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Özgür Ansiklopedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-tr.svg" width="104" height="13" style="width: 6.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C3%96zel:Ara" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Ara</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Vikipedi üzerinde ara" aria-label="Vikipedi üzerinde ara" autocapitalize="sentences" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Özel:Ara"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Ara</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Kişisel araçlar"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Sayfanın yazı tipi boyutunun, genişliğinin ve renginin görünümünü değiştirin" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Görünüm" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Görünüm</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=tr.wikipedia.org&uselang=tr" class=""><span>Bağış yapın</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=K%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir" class=""><span>Hesap oluştur</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=K%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o" class=""><span>Oturum aç</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Daha fazla seçenek" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Kişisel araçlar" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Kişisel araçlar</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Kullanıcı menüsü" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=tr.wikipedia.org&uselang=tr"><span>Bağış yapın</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=K%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Hesap oluştur</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=K%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Oturum aç</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Çıkış yapmış editörler için sayfalar <a href="/wiki/Yard%C4%B1m:Giri%C5%9F" aria-label="Değişiklik yapma hakkında daha fazla bilgi edinin"><span>daha fazla bilgi</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Katk%C4%B1lar%C4%B1m" title="Bu IP adresinden yapılmış değişiklikler listesi [y]" accesskey="y"><span>Katkılar</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:MesajSayfam" title="Bu IP adresindeki düzenlemeler hakkında tartışma [n]" accesskey="n"><span>Mesaj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Ekapat\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"tr\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv class=\"plainlinks notheme\" style=\"border: 1px solid #ddd; margin: 0 0 3px; background: white;\"\u003E\n\u003Cdiv class=\"nomobile\" style=\"float:left; margin:5px;\"\u003E\u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Wiki_Loves_Folklore_2025_in_Turkey\" title=\"c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025 in Turkey\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Wiki_Loves_Folklore_Logo.svg/81px-Wiki_Loves_Folklore_Logo.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"81\" height=\"95\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Wiki_Loves_Folklore_Logo.svg/123px-Wiki_Loves_Folklore_Logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Wiki_Loves_Folklore_Logo.svg/163px-Wiki_Loves_Folklore_Logo.svg.png 2x\" data-file-width=\"355\" data-file-height=\"414\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/div\u003E\n\u003Cdiv style=\"color: gray; max-width:1280px; margin: 12px auto; font-family: Tahoma, \u0026#39;DejaVu Sans Condensed\u0026#39;, sans-serif; text-align: center; font-size: 16pt; position: relative;\"\u003EÖdüllü Viki Folkloru Seviyor 2025 Yarışması başladı! \u003Cbr /\u003E Katılmak için \u003Ca href=\"https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Wiki_Loves_Folklore_2025_in_Turkey\" class=\"extiw\" title=\"c:Commons:Wiki Loves Folklore 2025 in Turkey\"\u003EViki Folkloru Seviyor 2025 Türkiye\u003C/a\u003E sayfasını ziyaret edin.\u003C/div\u003E\n\u003Cdiv style=\"clear: both;\"\u003E\u003C/div\u003E\n\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="İçindekiler" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">İçindekiler</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">gizle</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Giriş</div> </a> </li> <li id="toc-Gözlemlerin_tarihçesi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gözlemlerin_tarihçesi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Gözlemlerin tarihçesi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Gözlemlerin_tarihçesi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Gözlemlerin tarihçesi alt bölümünü aç/kapa</span> </button> <ul id="toc-Gözlemlerin_tarihçesi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Küresel_yıldız_kümelerinin_sınıflandırılması" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Küresel_yıldız_kümelerinin_sınıflandırılması"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Küresel yıldız kümelerinin sınıflandırılması</span> </div> </a> <ul id="toc-Küresel_yıldız_kümelerinin_sınıflandırılması-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Oluşum" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Oluşum"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Oluşum</span> </div> </a> <ul id="toc-Oluşum-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bileşimi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bileşimi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Bileşimi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Bileşimi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Bileşimi alt bölümünü aç/kapa</span> </button> <ul id="toc-Bileşimi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Metalik_içeriği" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Metalik_içeriği"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Metalik içeriği</span> </div> </a> <ul id="toc-Metalik_içeriği-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Egzotik_bileşenleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Egzotik_bileşenleri"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Egzotik bileşenleri</span> </div> </a> <ul id="toc-Egzotik_bileşenleri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Renk_şiddet_diyagramı" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Renk_şiddet_diyagramı"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Renk şiddet diyagramı</span> </div> </a> <ul id="toc-Renk_şiddet_diyagramı-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Morfoloji" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Morfoloji"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Morfoloji</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Morfoloji-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Morfoloji alt bölümünü aç/kapa</span> </button> <ul id="toc-Morfoloji-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Yarıçaplar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Yarıçaplar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Yarıçaplar</span> </div> </a> <ul id="toc-Yarıçaplar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kütle_ayrımı,_parlaklık_ve_çekirdek_çökmesi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kütle_ayrımı,_parlaklık_ve_çekirdek_çökmesi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Kütle ayrımı, parlaklık ve çekirdek çökmesi</span> </div> </a> <ul id="toc-Kütle_ayrımı,_parlaklık_ve_çekirdek_çökmesi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gelişmiş_formlar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gelişmiş_formlar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Gelişmiş formlar</span> </div> </a> <ul id="toc-Gelişmiş_formlar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kaynakça" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kaynakça"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Kaynakça</span> </div> </a> <ul id="toc-Kaynakça-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ayrıca_bakınız" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ayrıca_bakınız"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Ayrıca bakınız</span> </div> </a> <ul id="toc-Ayrıca_bakınız-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="İçindekiler" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="İçindekiler" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="İçindekiler tablosunu değiştir" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">İçindekiler tablosunu değiştir</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Küresel yıldız kümesi</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Başka bir dildeki sayfaya gidin. 66 dilde mevcut" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-66" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">66 dil</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%86%D9%82%D9%88%D8%AF_%D9%83%D8%B1%D9%88%D9%8A" title="عنقود كروي - Arapça" lang="ar" hreflang="ar" data-title="عنقود كروي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arapça" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/C%C3%BAmulu_globular" title="Cúmulu globular - Asturyasça" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Cúmulu globular" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturyasça" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/K%C3%BCr%C9%99vi_ulduz_topalar%C4%B1" title="Kürəvi ulduz topaları - Azerbaycan dili" lang="az" hreflang="az" data-title="Kürəvi ulduz topaları" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbaycan dili" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B5_%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B5_%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D1%96%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Шаравое зорнае скопішча - Belarusça" lang="be" hreflang="be" data-title="Шаравое зорнае скопішча" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarusça" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%8A%D0%BB%D0%B1%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BD_%D0%B7%D0%B2%D0%B5%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D0%BD_%D0%BA%D1%83%D0%BF" title="Кълбовиден звезден куп - Bulgarca" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Кълбовиден звезден куп" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgarca" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%81%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%B0_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%AC%E0%A6%95" title="বর্তুলাকার স্তবক - Bengalce" lang="bn" hreflang="bn" data-title="বর্তুলাকার স্তবক" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengalce" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Kuglasto_zvjezdano_jato" title="Kuglasto zvjezdano jato - Boşnakça" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Kuglasto zvjezdano jato" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Boşnakça" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/C%C3%BAmul_globular" title="Cúmul globular - Katalanca" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Cúmul globular" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Katalanca" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Kulov%C3%A1_hv%C4%9Bzdokupa" title="Kulová hvězdokupa - Çekçe" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Kulová hvězdokupa" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Çekçe" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kuglehob" title="Kuglehob - Danca" lang="da" hreflang="da" data-title="Kuglehob" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Danca" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kugelsternhaufen" title="Kugelsternhaufen - Almanca" lang="de" hreflang="de" data-title="Kugelsternhaufen" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Almanca" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçkin madde"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%86%CE%B1%CE%B9%CF%81%CF%89%CF%84%CF%8C_%CF%83%CE%BC%CE%AE%CE%BD%CE%BF%CF%82" title="Σφαιρωτό σμήνος - Yunanca" lang="el" hreflang="el" data-title="Σφαιρωτό σμήνος" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Yunanca" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçkin madde"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Globular_cluster" title="Globular cluster - İngilizce" lang="en" hreflang="en" data-title="Globular cluster" data-language-autonym="English" data-language-local-name="İngilizce" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Globa_stelamaso" title="Globa stelamaso - Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Globa stelamaso" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/C%C3%BAmulo_globular" title="Cúmulo globular - İspanyolca" lang="es" hreflang="es" data-title="Cúmulo globular" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="İspanyolca" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kerasparv" title="Kerasparv - Estonca" lang="et" hreflang="et" data-title="Kerasparv" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estonca" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kumulu_globular" title="Kumulu globular - Baskça" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Kumulu globular" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskça" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B4%D9%87_%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="خوشه ستاره‌ای کروی - Farsça" lang="fa" hreflang="fa" data-title="خوشه ستاره‌ای کروی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Farsça" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Pallomainen_t%C3%A4htijoukko" title="Pallomainen tähtijoukko - Fince" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Pallomainen tähtijoukko" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fince" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Amas_globulaire" title="Amas globulaire - Fransızca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Amas globulaire" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Fransızca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Braisle_chruinneogach" title="Braisle chruinneogach - İrlandaca" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Braisle chruinneogach" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="İrlandaca" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A6%D7%91%D7%99%D7%A8_%D7%9B%D7%93%D7%95%D7%A8%D7%99" title="צביר כדורי - İbranice" lang="he" hreflang="he" data-title="צביר כדורי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="İbranice" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2_%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%97%E0%A5%81%E0%A4%9A%E0%A5%8D%E0%A4%9B" title="गोल तारागुच्छ - Hintçe" lang="hi" hreflang="hi" data-title="गोल तारागुच्छ" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hintçe" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Kuglasti_skup" title="Kuglasti skup - Hırvatça" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Kuglasti skup" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Hırvatça" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/G%C3%B6mbhalmaz" title="Gömbhalmaz - Macarca" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Gömbhalmaz" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Macarca" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%B1%D6%87_%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF%D5%A5%D6%80" title="Գնդաձև աստղակույտեր - Ermenice" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Գնդաձև աստղակույտեր" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Ermenice" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Gugus_bola" title="Gugus bola - Endonezce" lang="id" hreflang="id" data-title="Gugus bola" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Endonezce" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçkin madde"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Ammasso_globulare" title="Ammasso globulare - İtalyanca" lang="it" hreflang="it" data-title="Ammasso globulare" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="İtalyanca" class="interlanguage-link-target"><span>İtaliano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%90%83%E7%8A%B6%E6%98%9F%E5%9B%A3" title="球状星団 - Japonca" lang="ja" hreflang="ja" data-title="球状星団" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japonca" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B0%D1%80_%D1%82%D3%99%D1%80%D1%96%D0%B7%D0%B4%D1%96_%D2%AF%D0%B9%D1%96%D1%80%D0%B6%D2%B1%D0%BB%D0%B4%D1%8B%D0%B7" title="Шар тәрізді үйіржұлдыз - Kazakça" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Шар тәрізді үйіржұлдыз" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazakça" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B5%AC%EC%83%81%EC%84%B1%EB%8B%A8" title="구상성단 - Korece" lang="ko" hreflang="ko" data-title="구상성단" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Korece" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Cumulus_stellarum_globosus" title="Cumulus stellarum globosus - Latince" lang="la" hreflang="la" data-title="Cumulus stellarum globosus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latince" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Kugelst%C3%A4rekoup" title="Kugelstärekoup - Lüksemburgca" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Kugelstärekoup" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Lüksemburgca" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kamuolinis_spie%C4%8Dius" title="Kamuolinis spiečius - Litvanca" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Kamuolinis spiečius" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litvanca" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Lodveida_zvaig%C5%BE%C5%86u_kopa" title="Lodveida zvaigžņu kopa - Letonca" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Lodveida zvaigžņu kopa" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Letonca" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçkin madde"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B1%D0%B8%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D1%95%D0%B2%D0%B5%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D1%98%D0%B0%D1%82%D0%BE" title="Збиено ѕвездено јато - Makedonca" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Збиено ѕвездено јато" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Makedonca" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%97%E0%B5%8B%E0%B4%B3%E0%B5%80%E0%B4%AF_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B9%E0%B4%82" title="ഗോളീയ താരവ്യൂഹം - Malayalam dili" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഗോളീയ താരവ്യൂഹം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam dili" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0_%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%97%E0%A5%81%E0%A4%9A%E0%A5%8D%E0%A4%9B" title="गोलाकार तारकागुच्छ - Marathi dili" lang="mr" hreflang="mr" data-title="गोलाकार तारकागुच्छ" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Marathi dili" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçkin madde"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kelompok_globul" title="Kelompok globul - Malayca" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kelompok globul" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Malayca" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Bolvormige_sterrenhoop" title="Bolvormige sterrenhoop - Felemenkçe" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Bolvormige sterrenhoop" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Felemenkçe" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Kulehop" title="Kulehop - Norveççe Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kulehop" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Norveççe Nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kulehop" title="Kulehop - Norveççe Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kulehop" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Norveççe Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Am%C3%A0s_globular" title="Amàs globular - Oksitan dili" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Amàs globular" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Oksitan dili" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Gromada_kulista" title="Gromada kulista - Lehçe" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Gromada kulista" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Lehçe" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF_%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%8A_%DA%89%D9%84%D9%87" title="د ستورو کروي ډله - Peştuca" lang="ps" hreflang="ps" data-title="د ستورو کروي ډله" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Peştuca" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Aglomerado_globular" title="Aglomerado globular - Portekizce" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Aglomerado globular" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portekizce" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Roi_globular" title="Roi globular - Rumence" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Roi globular" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Rumence" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B5_%D0%B7%D0%B2%D1%91%D0%B7%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Шаровое звёздное скопление - Rusça" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Шаровое звёздное скопление" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Rusça" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Ammassu_globulari" title="Ammassu globulari - Sicilyaca" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Ammassu globulari" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Sicilyaca" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Kuglasti_skup" title="Kuglasti skup - Sırp-Hırvat Dili" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Kuglasti skup" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Sırp-Hırvat Dili" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Globular_cluster" title="Globular cluster - Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Globular cluster" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Gu%C4%BEov%C3%A1_hviezdokopa" title="Guľová hviezdokopa - Slovakça" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Guľová hviezdokopa" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slovakça" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Kroglasta_zvezdna_kopica" title="Kroglasta zvezdna kopica - Slovence" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Kroglasta zvezdna kopica" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Slovence" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B1%D0%B8%D1%98%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D0%B7%D0%B2%D0%B5%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%BE_%D1%98%D0%B0%D1%82%D0%BE" title="Збијено звездано јато - Sırpça" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Збијено звездано јато" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Sırpça" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Klotformig_stj%C3%A4rnhop" title="Klotformig stjärnhop - İsveççe" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Klotformig stjärnhop" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="İsveççe" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AF%8B%E0%AE%B3%E0%AE%95%E0%AE%95%E0%AF%8D_%E0%AE%95%E0%AF%8A%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%81_%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%A3%E0%AF%8D%E0%AE%AE%E0%AF%80%E0%AE%A9%E0%AF%8D_%E0%AE%95%E0%AF%82%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="கோளகக் கொத்து விண்மீன் கூட்டம் - Tamilce" lang="ta" hreflang="ta" data-title="கோளகக் கொத்து விண்மீன் கூட்டம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamilce" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçkin madde"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%88%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%A1" title="กระจุกดาวทรงกลม - Tayca" lang="th" hreflang="th" data-title="กระจุกดาวทรงกลม" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tayca" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%99%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D1%8B%D0%B7%D0%BB%D0%B0%D1%80_%D0%B9%D0%BE%D0%BC%D1%80%D1%8B_%D1%82%D1%83%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%88%D1%8B" title="Йолдызлар йомры тупланышы - Tatarca" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Йолдызлар йомры тупланышы" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tatarca" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%BB%D1%8F%D1%81%D1%82%D0%B5_%D1%81%D0%BA%D1%83%D0%BF%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8F" title="Кулясте скупчення - Ukraynaca" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Кулясте скупчення" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Ukraynaca" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/C%E1%BB%A5m_sao_c%E1%BA%A7u" title="Cụm sao cầu - Vietnamca" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Cụm sao cầu" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamca" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Pundok_malidong" title="Pundok malidong - Varay" lang="war" hreflang="war" data-title="Pundok malidong" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Varay" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%90%83%E7%8A%B6%E6%98%9F%E5%9B%A2" title="球状星团 - Wu Çincesi" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="球状星团" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wu Çincesi" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90" title="გლობულური გვართა - Megrelce" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="გლობულური გვართა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Megrelce" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%90%83%E7%8B%80%E6%98%9F%E5%9C%98" title="球狀星團 - Çince" lang="zh" hreflang="zh" data-title="球狀星團" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Çince" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ki%C3%BB-ch%C5%8Dng_chhe%E2%81%BF-tho%C3%A2n" title="Kiû-chōng chheⁿ-thoân - Min Nan Çincesi" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kiû-chōng chheⁿ-thoân" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Min Nan Çincesi" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%90%83%E7%8B%80%E6%98%9F%E5%9C%98" title="球狀星團 - Kantonca" lang="yue" hreflang="yue" data-title="球狀星團" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonca" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11276#sitelinks-wikipedia" title="Dillerarası bağlantıları değiştir" class="wbc-editpage">Bağlantıları değiştir</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ad alanları"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi" title="İçerik sayfasını göster [c]" accesskey="c"><span>Madde</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tart%C4%B1%C5%9Fma:K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi" rel="discussion" title="İçerik ile ilgili tartışma [t]" accesskey="t"><span>Tartışma</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Dil varyantını değiştir" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Türkçe</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Görünüm"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi"><span>Oku</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v"><span>Değiştir</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e"><span>Kaynağı değiştir</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=history" title="Bu sayfanın geçmiş sürümleri [h]" accesskey="h"><span>Geçmişi gör</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Araçlar" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Araçlar</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Araçlar</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Daha fazla seçenek" > <div class="vector-menu-heading"> Eylemler </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi"><span>Oku</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v"><span>Değiştir</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e"><span>Kaynağı değiştir</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=history"><span>Geçmişi gör</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Genel </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SayfayaBa%C4%9Flant%C4%B1lar/K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi" title="Bu sayfaya bağlantı vermiş tüm viki sayfalarının listesi [j]" accesskey="j"><span>Sayfaya bağlantılar</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C4%B0lgiliDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler/K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi" rel="nofollow" title="Bu sayfadan bağlantı verilen sayfalardaki son değişiklikler [k]" accesskey="k"><span>İlgili değişiklikler</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&oldid=34770871" title="Bu sayfanın bu revizyonuna kalıcı bağlantı"><span>Kalıcı bağlantı</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=info" title="Bu sayfa hakkında daha fazla bilgi"><span>Sayfa bilgisi</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:KaynakG%C3%B6ster&page=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&id=34770871&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu sayfadan nasıl kaynak göstereceği hakkında bilgi"><span>Bu sayfayı kaynak göster</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FK%25C3%25BCresel_y%25C4%25B1ld%25C4%25B1z_k%25C3%25BCmesi"><span>Kısaltılmış URL'yi al</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:QrCode&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FK%25C3%25BCresel_y%25C4%25B1ld%25C4%25B1z_k%25C3%25BCmesi"><span>Karekodu indir</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Yazdır/dışa aktar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kitap&bookcmd=book_creator&referer=K%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi"><span>Bir kitap oluştur</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:DownloadAsPdf&page=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=show-download-screen"><span>PDF olarak indir</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&printable=yes" title="Bu sayfanın basılmaya uygun sürümü [p]" accesskey="p"><span>Basılmaya uygun görünüm</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Diğer projelerde </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Globular_clusters" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11276" title="Veri havuzundaki ilgili ögeye bağlantı [g]" accesskey="g"><span>Vikiveri ögesi</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Görünüm</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">gizle</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipedi, özgür ansiklopedi</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="tr" dir="ltr"><figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:A_Swarm_of_Ancient_Stars_-_GPN-2000-000930.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/A_Swarm_of_Ancient_Stars_-_GPN-2000-000930.jpg/300px-A_Swarm_of_Ancient_Stars_-_GPN-2000-000930.jpg" decoding="async" width="300" height="315" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/A_Swarm_of_Ancient_Stars_-_GPN-2000-000930.jpg/450px-A_Swarm_of_Ancient_Stars_-_GPN-2000-000930.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/A_Swarm_of_Ancient_Stars_-_GPN-2000-000930.jpg/600px-A_Swarm_of_Ancient_Stars_-_GPN-2000-000930.jpg 2x" data-file-width="1777" data-file-height="1864" /></a><figcaption><a href="/wiki/Akrep_tak%C4%B1my%C4%B1ld%C4%B1z%C4%B1" class="mw-redirect" title="Akrep takımyıldızı">Akrep takımyıldızındaki</a> <a href="/wiki/Messier_80" class="mw-redirect" title="Messier 80">Messier 80</a> küresel yıldız kümesi, Güneş'ten yaklaşık 30.000 <a href="/wiki/I%C5%9F%C4%B1k_y%C4%B1l%C4%B1" title="Işık yılı">ışık yılı</a> uzaklıkta yer alır ve yüzbinlerce yıldız içerir.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p><b>Küresel yıldız kümesi</b>, <a href="/wiki/Galaksi" title="Galaksi">galaksi</a> merkezi etrafında uydu gibi dolanan, yıldızların küresel bir <a href="/wiki/Bile%C5%9Fim" class="mw-redirect" title="Bileşim">bileşimidir</a>. Küresel yıldız kümeleri <a href="/wiki/Yer%C3%A7ekimi" title="Yerçekimi">yerçekimi</a> ile bir arada durabilirler. Yerçekimi sayesinde küresel bir şekle ve göreceli olarak merkeze doğru artan bir madde yoğunluğuna sahiplerdir. <a href="/wiki/Y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi" title="Yıldız kümesi">Yıldız kümesinin</a> bir alt kategorisi olan <i>küresel yıldız kümesi</i>, <a href="/wiki/Latince" title="Latince">Latince</a> bir sözcük olan ve küçük küre anlamına gelen <i>globulus</i> kelimesinden türetilmiştir. </p><p><a href="/wiki/Galaksi_halesi" title="Galaksi halesi">Galaksi halesi</a> içinde bulunan küresel yıldız kümelerinin, disk içinde bulunan daha az yoğunluktaki <a href="/wiki/A%C3%A7%C4%B1k_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi" title="Açık yıldız kümesi">açık yıldız kümesine</a> göre çok daha fazla yıldız içerdikleri ve daha yaşlı oldukları bulunmuştur. Küresel yıldız kümeleri tam anlamıyla galaksi içerisinde yaygın durumdadırlar. <a href="/wiki/Samanyolu" title="Samanyolu">Samanyolu</a> galaksisi içinde şu ana kadar bulunan 150<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ila 158<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> tane küresel yıldız kümesi vardır.<sup id="cite_ref-milky_way_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-milky_way-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 10 ila 20 arasında hâlâ keşfedilmemiş küresel yıldız kümesi olduğu sanılmaktadır. Daha büyük galaksiler daha fazla kümeye sahip olabilirler. Örneğin, <a href="/wiki/Andromeda_Galaksisi" title="Andromeda Galaksisi">Andromeda</a>, 500 gibi büyük sayıda küresel yıldız kümesine sahip olabilir.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Messier_87" title="Messier 87">M87</a> gibi bazı devasa <a href="/wiki/Eliptik_galaksi" title="Eliptik galaksi">eliptik galaksilerde</a>, özellikle galaksi kümelerinin merkezinde, 13.000 tane küresel yıldız kümesi bulunabilir. Bu küresel yıldız kümeleri galaksi etrafında, 40 <a href="/wiki/Parsek" title="Parsek">kiloparsek</a> (yaklaşık olarak 131,000 <a href="/wiki/I%C5%9F%C4%B1k_y%C4%B1l%C4%B1" title="Işık yılı">ışık yılı</a>) gibi büyük yarıçaplarda dolanırlar.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Yerel_grup" class="mw-redirect" title="Yerel grup">Yerel gruptaki</a> her yeterli kütleye sahip galakside, bağlantılı <i>küresel yıldız kümesi</i> grupları vardır. Neredeyse incelenmiş her büyük galaksinin, küresel yıldız kümesi sistemine sahip olduğu bulunmuştur.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Yay_Eliptik_C%C3%BCce_Galaksisi" title="Yay Eliptik Cüce Galaksisi">Yay Eliptik Cüce Galaksisi</a> ve <a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_k%C3%B6pek_c%C3%BCce_galaksisi" class="mw-redirect" title="Büyük köpek cüce galaksisi">Büyük köpek cüce galaksisi</a>’nin kendi küresel yıldız kümelerini (örneğin <a href="/wiki/Palomar_12" title="Palomar 12">Palomar 12</a>) Samanyolu galaksisine bağışlama süreci içinde oldukları görülüyor.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bu, geçmişte kaç tane küresel yıldız kümesinin yakalanmış olabileceğini gösteriyor. </p><p>Küresel yıldız kümelerinin galaksideki ilk yıldızların üretildiği yer gibi görünmesine rağmen, galaksi evrimindeki kökenleri ve rolleri hala açık değil. Küresel yıldız kümelerinin <a href="/wiki/C%C3%BCce_eliptik_galaksi" title="Cüce eliptik galaksi">cüce eliptik galaksilerinden</a> önemli ölçüde farklı olduğu görüldü ve ayrı bir galaksiden ziyade ana galaksideki yıldız oluşumunun bir parçası olarak ortaya çıktılar.<sup id="cite_ref-apj613_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-apj613-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bununla birlikte, astronomlar tarafından önerilen son tahminler gösteriyor ki küresel yıldız kümeleri ve cüce küresel galaksiler açıkça ayrılmayabilir.<sup id="cite_ref-Bergh2007_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bergh2007-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gözlemlerin_tarihçesi"><span id="G.C3.B6zlemlerin_tarih.C3.A7esi"></span>Gözlemlerin tarihçesi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&veaction=edit&section=1" title="Değiştirilen bölüm: Gözlemlerin tarihçesi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit&section=1" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Gözlemlerin tarihçesi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable" align="right"> <caption><b>İlk Küresel Yıldız Kümesi Keşifleri</b> </caption> <tbody><tr> <th>Küme ismi </th> <th>Kâşif </th> <th>Yıl </th></tr> <tr> <td style="text-align: center;"><a href="/wiki/Messier_22" title="Messier 22">M22</a> </td> <td><a href="/wiki/Abraham_Ihle" class="mw-redirect" title="Abraham Ihle">Abraham Ihle</a> </td> <td>1665 </td></tr> <tr> <td style="text-align: center;"><a href="/wiki/Omega_Centauri" title="Omega Centauri">ω Cen</a> </td> <td><a href="/wiki/Edmond_Halley" title="Edmond Halley">Edmond Halley</a> </td> <td>1677 </td></tr> <tr> <td style="text-align: center;"><a href="/wiki/Messier_5" title="Messier 5">M5</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=Gottfried_Kirch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gottfried Kirch (sayfa mevcut değil)">Gottfried Kirch</a> </td> <td>1702 </td></tr> <tr> <td style="text-align: center;"><a href="/wiki/Messier_13" title="Messier 13">M13</a> </td> <td>Edmond Halley </td> <td>1714 </td></tr> <tr> <td style="text-align: center;"><a href="/wiki/Messier_71" title="Messier 71">M71</a> </td> <td><a href="/wiki/Philippe_Loys_de_Ch%C3%A9seaux" class="mw-redirect" title="Philippe Loys de Chéseaux">Philippe Loys de Chéseaux</a> </td> <td>1745 </td></tr> <tr> <td style="text-align: center;"><a href="/wiki/Messier_4" title="Messier 4">M4</a> </td> <td>Philippe Loys de Chéseaux </td> <td>1746 </td></tr> <tr> <td style="text-align: center;"><a href="/wiki/Messier_15" title="Messier 15">M15</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=Jean-Dominique_Maraldi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jean-Dominique Maraldi (sayfa mevcut değil)">Jean-Dominique Maraldi</a> </td> <td>1746 </td></tr> <tr> <td style="text-align: center;"><a href="/wiki/Messier_2" title="Messier 2">M2</a> </td> <td>Jean-Dominique Maraldi </td> <td>1746 </td></tr></tbody></table> <p>İlk keşfedilen küresel yıldız kümesi <a href="/wiki/Messier_22" title="Messier 22">M22</a> idi. 1665 yılında Alman amatör astronom <a href="/wiki/Abraham_Ihle" class="mw-redirect" title="Abraham Ihle">Abraham Ihle</a> tarafından keşfedildi.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bununla birlikte, ilk teleskoplara verilen <a href="/wiki/I%C5%9F%C4%B1k_d%C3%BCzengeci" class="mw-redirect" title="Işık düzengeci">ışık düzengeci</a> ile küresel yıldız kümeleri içindeki bireysel yıldızların <a href="/wiki/A%C3%A7%C4%B1sal_%C3%A7%C3%B6z%C3%BCn%C3%BCrl%C3%BCk" title="Açısal çözünürlük">açısal çözünürlükleri</a>, <a href="/wiki/Charles_Messier" title="Charles Messier">Charles Messier</a> <a href="/wiki/Messier_4" title="Messier 4">M4</a> cismini gözleyene kadar belirlenememişti.<sup id="cite_ref-boyd2008_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-boyd2008-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Keşfedilen ilk sekiz küresel yıldız kümesi tabloda gösterilmiştir. Hemen sonrasında, <a href="/wiki/Nicolas_Louis_de_Lacaille" title="Nicolas Louis de Lacaille">Abbé Lacaille</a>, <a href="/wiki/47_Tucanae" title="47 Tucanae">NGC 104</a>, <a href="/wiki/NGC_4833" title="NGC 4833">NGC 4833</a>, <a href="/wiki/Messier_55" title="Messier 55">M55</a>, <a href="/wiki/Messier_69" title="Messier 69">M69</a> ve <a href="/wiki/NGC_6397" title="NGC 6397">NGC 6397</a> cisimlerini 1751–52 kataloğunda listelemiştir. Sayıdan önce gelen <i>M</i> Charles Messier'in kataloğuna atıfta bulunurken, <i>NGC</i> ise <a href="/wiki/John_Louis_Emil_Dreyer" title="John Louis Emil Dreyer">John Dreyer</a> tarafından hazırlanan <a href="/wiki/Yeni_Genel_Katalog" title="Yeni Genel Katalog">Yeni Genel Katalog</a>'a atıfta bulunur. </p><p><a href="/wiki/William_Herschel" title="William Herschel">William Herschel</a> araştırmaya başlamadı çünkü 1782'de büyük teleskopları kullanarak programı uygulayamamıştı. Bilinen 33 küresel yıldız kümesindeki yıldızları çözümleyebilmişti ve aynı zamanda 37 yeni küresel yıldız kümesi daha buldu. Herschel'in 1789 yılındaki derin gökyüzü cisimleri kataloğunda, ilk defa <i>küresel yıldız kümesi</i> adını kullandı ve tanımladı. </p><p>Keşfedilen küresel yıldız kümesi sayısı gittikçe artmaya devam etti, 1915'te 83'e ulaştı, 1930'da 93'ye ulaştı ve 1947 yılı itibarıyla 97'ye ulaştı. Toplamda 152 küresel yıldız kümesi <a href="/wiki/Samanyolu" title="Samanyolu">Samanyolu</a> galaksisi içinde keşfedilmiştir. Samanyolu dışında ise 180 ± 20 gibi bir sayı olduğu tahmin ediliyor.<sup id="cite_ref-milky_way_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-milky_way-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bu ekstra ve keşfedilmemiş küresel yıldız kümelerinin Samanyolu dışındaki gaz ve tozun arkasında gizlendiği düşünülüyor. </p><p>1914'ün başlarında, <a href="/wiki/Harlow_Shapley" title="Harlow Shapley">Harlow Shapley</a> küresel yıldız kümeleriyle alakalı bir dizi çalışmaya başladı ve yaklaşık 40 civarında bilimsel makale yayımladı. Kümelerdeki <a href="/wiki/RR_Lyrae_de%C4%9Fi%C5%9Feni" title="RR Lyrae değişeni">RR Lyrae değişenini</a> inceledi, buralarda <a href="/wiki/Sefe_de%C4%9Fi%C5%9Feni" title="Sefe değişeni">sefe değişeninin</a> olduğunu varsaymıştı. Bunların periyot-parlaklık ilişkilerini kullanarak mesafe tahminleri yaptı. Daha sonra, sefe değişenlerinden daha sönük RR Lyrae değişenleri bulundu. Bu Shapley'in kümelerin mesafelerini çok fazla hesaplamasına neden oldu.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Caldwell_42.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Caldwell_42.jpg/220px-Caldwell_42.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Caldwell_42.jpg/330px-Caldwell_42.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Caldwell_42.jpg/440px-Caldwell_42.jpg 2x" data-file-width="3851" data-file-height="3851" /></a><figcaption><a href="/wiki/NGC_7006" title="NGC 7006">NGC 7006</a> çok yoğun bir Class I tipi küresel yıldız kümesidir.</figcaption></figure> <p>Samanyolu galaksisi içindeki küresel yıldız kümelerinin çok büyük bir kısmı galaksi merkezi etrafında bulunuyor. 1918'de, Harlow Shapley tarafından asimetrik dağılımları kullanılarak galaksinin bütün boyutlarına karar vermek için kullanıldı. Küresel yıldız kümelerinin gök ada merkezi etrafında hemen hemen küresel bir dağılım gösterdiği farz edildi. Harlow Güneş'in galaksi merkezine göre konumunu tahmin etmek için kümelerin konumlarını kullandı.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tahminleri önemli ölçüde hata payı içerse de, gösterdi ki galaksinin boyutları önceki halinden çok daha büyük. Hata payı Samanyolu içindeki toz bulutlarından kaynaklanıyor. Tozlar, küresel yıldız kümelerinden Dünya'ya ulaşan ışığı önemli ölçüde azaltıyor. Bu da daha uzakta görünmelerine sebep oluyor. Shapley'in tahminleri şu anda kabul edilen değerle, 10'un katları dahilinde aynıdır. </p><p>Shapley'in ölçümleri gösteriyor ki Güneş göreceli olarak galaksi merkezinden uzakta. Daha önce çıkarılan sonucun aksini söyler, önceki sonuçlar sıradan yıldızların dağılımlarıyla neredeyse aynı olduğunu gösteriyordu. Gerçekte, sıradan yıldızlar galaksi diski içindedirler. Genellikle gaz ve toz bulutları sebebiyle gizlenirler. Küresel yıldız kümeleri galaksi diski dışında konumlanmışlardır ve olduğundan çok daha fazla mesafelerde görünürler. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Küresel_yıldız_kümelerinin_sınıflandırılması"><span id="K.C3.BCresel_y.C4.B1ld.C4.B1z_k.C3.BCmelerinin_s.C4.B1n.C4.B1fland.C4.B1r.C4.B1lmas.C4.B1"></span>Küresel yıldız kümelerinin sınıflandırılması</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&veaction=edit&section=2" title="Değiştirilen bölüm: Küresel yıldız kümelerinin sınıflandırılması" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit&section=2" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Küresel yıldız kümelerinin sınıflandırılması"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ana madde: <a href="/wiki/Shapley%E2%80%93Sawyer_Konsantrasyon_S%C4%B1n%C4%B1f%C4%B1" title="Shapley–Sawyer Konsantrasyon Sınıfı">Shapley–Sawyer Konsantrasyon Sınıfı</a></div> <p>Shapley sonradan kümeler hakkındaki çalışmaları sebebiyle <a href="/w/index.php?title=Henrietta_Hill_Swope&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henrietta Hill Swope (sayfa mevcut değil)">Henrietta Swope</a> ve <a href="/wiki/Helen_Sawyer_Hogg" title="Helen Sawyer Hogg">Helen Battles Sawyer</a> tarafından desteklendi. 1927 ve 29 yıllarında, Harlow Shapley ve Helen Sawyer kümeleri merkeze doğru olan yoğunluk derecesine göre sınıflandırmaya başladı. En fazla yoğunluğa sahip kümeler Sınıf 1 olarak belirlendi. Azalan yoğunluğa göre, kümeleri Sınıf XII'ye kadar başarıyla belirlediler. Bu sınıflandırma <a href="/wiki/Shapley%E2%80%93Sawyer_Konsantrasyon_S%C4%B1n%C4%B1f%C4%B1" title="Shapley–Sawyer Konsantrasyon Sınıfı">Shapley–Sawyer Konsantrasyon Sınıfı</a> (İngilizce: Shapley–Sawyer Concentration Class) olarak biliniyor. Bazen Romen rakamları yerine Sınıf 1-12 olarak sayılarla ifade ediliyor.<sup id="cite_ref-Hogg1965_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hogg1965-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div style="clear: both"></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Oluşum"><span id="Olu.C5.9Fum"></span>Oluşum</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&veaction=edit&section=3" title="Değiştirilen bölüm: Oluşum" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit&section=3" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Oluşum"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:NGC_2808_HST.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/NGC_2808_HST.jpg/220px-NGC_2808_HST.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/NGC_2808_HST.jpg/330px-NGC_2808_HST.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/NGC_2808_HST.jpg/440px-NGC_2808_HST.jpg 2x" data-file-width="3856" data-file-height="3864" /></a><figcaption><a href="/wiki/NGC_2808" title="NGC 2808">NGC 2808</a> üç ana yıldız oluşum bölgesi içeriyor.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i>NASA image</i></figcaption></figure> <p>Küresel yıldız kümelerinin oluşumu, az anlaşılmış bir olguyu geride bırakıyor. Küresel yıldız kümelerindeki yıldızların tek bir nesilden ortaya çıkıp çıkmadığını veya yüzlerce milyon yıl içinde birçok nesilden meydana gelip gelmediğini belirsiz bırakıyor. Birçok küresel yıldız kümesinde, çoğu yıldız neredeyse yıldız evriminin aynı evresinde. Bu da aynı zamanlarda oluştuklarını destekliyor.<sup id="cite_ref-chaboyer2001_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-chaboyer2001-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bununla birlikte, yıldız oluşumunun tarihçesi kümeden kümeye değişiyor. Bazı yıldız kümeleri yıldız popülasyonunun açıkça gösteriyor. Buna örnek olarak, <a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Macellan_Bulutu" title="Büyük Macellan Bulutu">Büyük Macellan Bulutu</a>'ndaki küresel yıldız kümeleri çift modlu popülasyon örneği sergiliyorlar. Büyük Macellan Bulutu'ndaki küresel yıldız kümeleri, gençlikleri boyunca büyük <a href="/wiki/Molek%C3%BCler_bulut" title="Moleküler bulut">moleküler bulutlarla</a> çarpışmış olabilirler ve bunun sonucunda yıldız oluşum evresinin ikinci aşamasına geçmiş olabilirler.<sup id="cite_ref-iau258_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-iau258-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bu <a href="/wiki/Y%C4%B1ld%C4%B1z_olu%C5%9Fumu" title="Yıldız oluşumu">yıldız oluşumu</a>, birçok küresel yıldız kümesinin yaşı düşünüldüğünde göreceli olarak kısadır.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Aynı zamanda Evren'deki bu popülasyonun çok katlılığına sebep olarak dinamik bir kökeni olduğu önerildi. Örneğin <a href="/wiki/Hubble_Uzay_Teleskobu" title="Hubble Uzay Teleskobu">Hubble Uzay Teleskobu</a> <a href="/wiki/Anten_Galaksileri" title="Anten Galaksileri">Anten Galaksilerinde</a> kümelerin kümesini gözledi, buralar galaksi içindeki yüzlerce parsek genişliğinde bölgeler. Bu bölgelerde kümelerin birçoğu en sonunda çarpışıp iç içe geçeceklerdir. Birçoğu önemli bir yelpazede asırlardır mevcuttur, iç içe geçmeleri kümelerin çiftli veya çoklu popülasyon dağılımlarına sahip olmalarına izin veriyor.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:The_globular_star_cluster_Messier_54.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/The_globular_star_cluster_Messier_54.jpg/220px-The_globular_star_cluster_Messier_54.jpg" decoding="async" width="220" height="209" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/The_globular_star_cluster_Messier_54.jpg/330px-The_globular_star_cluster_Messier_54.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/The_globular_star_cluster_Messier_54.jpg/440px-The_globular_star_cluster_Messier_54.jpg 2x" data-file-width="17208" data-file-height="16310" /></a><figcaption>Küresel yıldız kümesi <a href="/wiki/Messier_54" title="Messier 54">Messier 54</a>.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>Küresel yıldız kümesi gözlemleri gösterdi ki yıldız oluşumları, etkin yıldız oluşumlarının olduğu bölgelerde yavaşça artıyor. Buralardaki yıldızlararası ortamda, normal yıldız oluşumunun olduğu bölgelere göre daha fazla kütleçekimi var. Küresel yıldız kümesi oluşumları yıldız yağmuru denen bölgelerde ve etkileşim halindeki galaksilerde yaygın.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Araştırmalar, merkezdeki süper kütleli kara deliğin kütlesi ile eliptik ve merceksi galaksilerdeki küresel küme sistemlerinin boyutları arasında bir ilişki olduğunu gösteriyor. Bunun gibi galaksilerdeki, süper kütleli kara deliğin kütlesi genellikle galaksinin içindeki tüm küresel yıldız kümelerinin toplam kütlesine yakındır.<sup id="cite_ref-BurkertTremaine2010_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-BurkertTremaine2010-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Bilinen hiçbir küresel yıldız kümesi aktif yıldız oluşumu sergilemiyor. İstikrarlı bir görünümle, küresel yıldız kümeleri genellikle galaksideki en yaşlı objelerdir ve yıldızların kümelendiği ilk oluşumlardır. Çok büyük yıldız oluşum bölgeleri olarak bilinen <a href="/wiki/S%C3%BCper_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi" title="Süper yıldız kümesi">süper yıldız kümesi</a>, örneğin <a href="/wiki/Samanyolu" title="Samanyolu">Samanyolu</a> galaksisindeki <a href="/w/index.php?title=Westerlund_1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Westerlund 1 (sayfa mevcut değil)">Westerlund 1</a>, küresel yıldız kümelerinin öncüleri olabilir.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bileşimi"><span id="Bile.C5.9Fimi"></span>Bileşimi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&veaction=edit&section=4" title="Değiştirilen bölüm: Bileşimi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit&section=4" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Bileşimi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Djorgovski_1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Djorgovski_1.jpg/220px-Djorgovski_1.jpg" decoding="async" width="220" height="121" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Djorgovski_1.jpg/330px-Djorgovski_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Djorgovski_1.jpg/440px-Djorgovski_1.jpg 2x" data-file-width="3219" data-file-height="1769" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Djorgovski_1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Djorgovski 1 (sayfa mevcut değil)">Djorgovski 1</a>'in hidrojen ve helyum içeren yıldızları. Astronomik terim olarak metal fakiri (İng. metal-poor) olarak isimlendirilir.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </figcaption></figure> <p>Küresel yıldız kümeleri genellikle yüz binlerce metalliği düşük yaşlı yıldızlardan oluşur. Küresel yıldzı kümelerinde bulunan yıldızların türlerinin spiral galaksilerdeki galaksi tümseğinde bulunan yıldızlarla benzer olduğu bulundu. Ancak sadece birkaç milyon kübik parsek hacme sığdırılmıştır. Gaz ve toz bulutlarından yoksundurlar. Bütün gaz ve toz bulutunun çok uzun zaman önce yıldızlara dönüştüğü farz ediliyor. </p><p>Küresel yıldız kümeleri çok yüksek yoğunluktaki yıldızlar içerebilir. Ortalama olarak bir kübik parsek başına 0.4 yıldız vardır ancak bu sayı kümenin çekirdeğine yaklaştıkça 100'e ve 1000'e ulaşabilir.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Küresel yıldız kümesi içindeki yıldızlar arasındaki tipik uzaklık yaklaşık 1 ışık yılıdır.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ancak merkezdeki mesafeler, <a href="/wiki/G%C3%BCne%C5%9F_Sistemi" title="Güneş Sistemi">Güneş Sistemi</a> boyutlarıyla karşılaştırılabilir. </p><p>Bununla birlikte buraların gezegen sistemlerinin yaşamına devam edebilmesi için uygun bölgeler olduğu düşünülmüyor. Kümelerin merkezindeki yoğunluktan dolayı geçen yıldızların yörüngesindeki küçük sapmalar, gezegen yörüngelerinin dinamik olarak sabit olmamasına neden oluyor. Bir gezegen, yıldız etrafında 1 astronomik birim uzaklığındaki yörüngesinde, <a href="/wiki/47_Tucanae" title="47 Tucanae">47 Tucanae</a> gibi merkezi yoğun bir küme içinde dönerken sadece 10<sup>8</sup> yıl boyunca yaşayabilir.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Pulsar" title="Pulsar">Pulsar</a> (<a href="/w/index.php?title=PSR_B1620-26&action=edit&redlink=1" class="new" title="PSR B1620-26 (sayfa mevcut değil)">PSR B1620−26</a>) etrafında dönen bir gezegen sistemi <a href="/wiki/Messier_4" title="Messier 4">M4</a> küresel yıldız kümesine aittir. Ancak bu gezegenler pulsarın oluşmasından hemen sonra oluşmuş gibi görünüyor.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/Samanyolu" title="Samanyolu">Samanyolu</a> galaksisindeki, <a href="/wiki/Mayall_II" title="Mayall II">Mayall II</a> galaksisindeki ve <a href="/wiki/Andromeda_Galaksisi" title="Andromeda Galaksisi">Andromeda Galaksisindeki</a> <a href="/wiki/Omega_Centauri" title="Omega Centauri">Omega Centauri</a> gibi bazı küresel yıldız kümeleri olağanüstü bir biçimde büyüktürler. Birkaç milyon <a href="/wiki/G%C3%BCne%C5%9F_k%C3%BCtlesi" title="Güneş kütlesi">güneş kütlesine</a> ve çoklu yıldız popülasyonlarına sahiptirler. Her ikisi de, süper kütleli küresel yıldız kümelerinin aslında daha büyük galaksilerce tüketilmiş cüce galaksilerin çekirdeği olduğuna dair kanıt olarak sunuluyor.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Samanyolu galaksisindeki küresel yıldız kümesi popülasyonunun yaklaşık çeyreği yakınlarındaki komşu cüce galaksilerle birleşmiş olabilir.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/Messier_15" title="Messier 15">M15</a> gibi birçok küresel yıldız kümesi son derece büyük kütleli çekirdeğe sahiptir. Merkezlerinde <a href="/wiki/Karadelik" class="mw-redirect" title="Karadelik">karadelik</a> barındırabilirler.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Simülasyonlar daha az kütleli kara deliklerin, merkezdeki <a href="/wiki/N%C3%B6tron" title="Nötron">nötron</a> yıldızlarının yoğunluğundan veya büyük beyaz cücelerin olabileceğini gösteriyor. Bu simülasyonlar gözlemleri güzelce açıklayabiliyor. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Metalik_içeriği"><span id="Metalik_i.C3.A7eri.C4.9Fi"></span>Metalik içeriği</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&veaction=edit&section=5" title="Değiştirilen bölüm: Metalik içeriği" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit&section=5" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Metalik içeriği"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Messier_53_HST.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Messier_53_HST.jpg/220px-Messier_53_HST.jpg" decoding="async" width="220" height="226" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Messier_53_HST.jpg/330px-Messier_53_HST.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Messier_53_HST.jpg/440px-Messier_53_HST.jpg 2x" data-file-width="4131" data-file-height="4252" /></a><figcaption><a href="/wiki/Messier_53" title="Messier 53">Messier 53</a>, mavi başıboşlar olarak adlandırılan( ing. blue stragglers) yıldız çeşidinden sıra dışı sayıda içerdiğinden dolayı astronomları şaşırttı.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>Küresel yıldız kümeleri normalde Popülasyon II yıldızları içerirler. Bu yıldızlar Pöpülasyon I yıldızları(örneğin Güneş) ile karşılaştırıldığında <a href="/wiki/Hidrojen" title="Hidrojen">hidrojen</a> ve helyumdan başka elementleri de düşük oranda içerirler. Astronomlar bu ağır elementleri metaller olarak adlandırırlar ve bu elementlerin orantılarını metallik olarak adlandırırlar. Bu elementler <a href="/wiki/Y%C4%B1ld%C4%B1z_n%C3%BCkleosentezi" title="Yıldız nükleosentezi">yıldız nükleosentezi</a> sırasında üretilmişlerdir ve daha sonra <a href="/wiki/Y%C4%B1ld%C4%B1zlararas%C4%B1_madde" class="mw-redirect" title="Yıldızlararası madde">yıldızlararası maddeye</a> katılarak geri dönüştürülürler. Buralarda yıldızların bir sonraki nesline geçiş yaparlar. Bunun sonucu olarak, metallerin oranları yıldızın yaşı hakkında gösterge olabilir. Daha yaşlı yıldızlar tipik olarak daha düşük metalliğe sahiptir.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Hollandalı astronom <a href="/w/index.php?title=Pieter_Oosterhoff&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pieter Oosterhoff (sayfa mevcut değil)">Pieter Oosterhoff</a> farkına vardı ki görünüşte küresel yıldız kümelerinin iki farklı popülasyonu var. Şimdilerde <i>Oosterhoff grupları</i> olarak biliniyorlar. İkinci grup nispeten daha uzun periyoda sahip <a href="/wiki/RR_Lyrae_de%C4%9Fi%C5%9Feni" title="RR Lyrae değişeni">RR Lyrae</a> <a href="/wiki/De%C4%9Fi%C5%9Fen_y%C4%B1ld%C4%B1z" title="Değişen yıldız">değişen yıldızlara</a> sahiptir.<sup id="cite_ref-oosterhoff_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-oosterhoff-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> İki grup da <a href="/wiki/Tayf_%C3%A7izgileri" class="mw-redirect" title="Tayf çizgileri">tayf çizgilerinin</a> zayıf olduğu metalik elementler içerirler. Ancak Oosterhoff tip I'deki yıldızların tayf çizgileri tip II'dekilerin tayf çizgileri kadar zayıf değiller.<sup id="cite_ref-oosterhoff_35-1" class="reference"><a href="#cite_note-oosterhoff-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bu yüzden tip I metal zengini olarak adlandırılırken tip II metal fakiri olarak adlandırılır. </p><p>Bu iki popülasyon birçok galakside gözlendi, özellikle devasa büyüklükteki eliptik galaksilerde. İki grup da neredeyse Evren'in kendisi kadar yaşlı ve benze yaştalar. Ancak metal bolluğu açısından farklılık gösterirler. Birçok senaryo bu alt popülasyonları açıklamak için önerildi. Bunlardan bazıları, şiddetli gaz zengini galaksi birleşmeleri, cüce galaksilerin büyümesi ve tek bir galaksideki çoktu yıldız oluşum fazları. <a href="/wiki/Samanyolu" title="Samanyolu">Samanyolu</a> galaksimizde metal fakiri kümeler hâle ile birlikte bulunur. Metal zengini kümeler tümsek ile birlikte bulunur.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Samanyolu galaksimizde, düşük metalik özellik gösteren kümelerin büyük bir kısmının, galaksi hâlesinin dış kısmı boyunca bir düzlemde dizildiği keşfedilmiştir. Bu sonuç, galaksideki tip II kümelerinin uydu galaksilerden yakalandığı tartışmasını ortaya çıkardı. Daha önceden küresel yıldız kümesi sistemlerinin Samanyolu'nun en eski üyeleri olduğu düşünülüyordu. İki küme tipi arasındaki fark, iki galaksinin kendi küme sistemlerinden oluştuğu zaman gecikmeli olarak açıklanmış oldu.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Egzotik_bileşenleri"><span id="Egzotik_bile.C5.9Fenleri"></span>Egzotik bileşenleri</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&veaction=edit&section=6" title="Değiştirilen bölüm: Egzotik bileşenleri" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit&section=6" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Egzotik bileşenleri"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Küresel yıldız kümeleri çok fazla yıldız yoğunluğuna sahiptir. Aynı zamanda yakın etkileşimler ve yıldızların çarpışmaları göreceli olarak sık gerçekleşir. Bu değişikliklere rastlanması sebebiyle, bazı egzotik sınıfına giren yıldızlar (örneğin mavi başıboşlar, milisaniye pulsarları, düşük kütleli x ışını ikilileri) küresel yıldız kümelerinde yaygındırlar. Bir mavi başıboş, iki yıldızın birleşmesinden oluşmuştur. Bir <a href="/wiki/%C3%87ift_y%C4%B1ld%C4%B1z" title="Çift yıldız">çift yıldız</a> sistemi ile karşılaşma sonucu oluşması muhtemel.<sup id="cite_ref-leonard_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-leonard-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sonuçta ortaya çıkan yıldız, küme içindeki aynı parlaklığa sahip yıldızlarla karşılaştırıldığında daha yüksek sıcaklığa sahiptir. Kümenin ilk başlarında oluşan <a href="/wiki/Anakol" title="Anakol">anakol</a> yıldızlarıyla farklılık gösterir.<sup id="cite_ref-murphy_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-murphy-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:STSci-2002-18.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/STSci-2002-18.jpg/220px-STSci-2002-18.jpg" decoding="async" width="220" height="325" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/STSci-2002-18.jpg/330px-STSci-2002-18.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/STSci-2002-18.jpg/440px-STSci-2002-18.jpg 2x" data-file-width="541" data-file-height="800" /></a><figcaption><a href="/wiki/Messier_15" title="Messier 15">M15</a> küresel yıldız kümesinin merkezinde orta kütleli bir karadelik olduğu düşünülüyor. <i>NASA image</i>.</figcaption></figure> <p>Astronomlar 1970'lerden beri küresel yıldız kümeleri içerisinde kara delik araştırması yapıyorlar. Bu görev için gereken çözümler, ancak <a href="/wiki/Hubble_uzay_teleskobu" class="mw-redirect" title="Hubble uzay teleskobu">Hubble uzay teleskobu</a> ile yapılan heyecanlı keşiflerle doğrulanmıştır. Bağımsız programlarda, 4000 <a href="/wiki/G%C3%BCne%C5%9F_k%C3%BCtlesi" title="Güneş kütlesi">Güneş kütlesine</a> sahip orta büyüklükteki kara deliğin var olduğu öne sürüldü. <a href="/wiki/Messier_15" title="Messier 15">M15</a> küresel yıldız kümesindeki HST gözlemlerine ve Andromeda Galaksisi'ndeki 20,000 Güneş kütleli kara deliğe sahip <a href="/wiki/Mayall_II" title="Mayall II">Mayall II</a> kümesindeki gözlemlere dayanarak öne sürüldü.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Mayall II'den gelen <a href="/wiki/X-%C4%B1%C5%9F%C4%B1n%C4%B1" class="mw-redirect" title="X-ışını">x-ışını</a> ve <a href="/wiki/Radyo" title="Radyo">radyo</a> emisyonlarının orta kütleli bir kara delik için uyumlu olduğu görülüyor.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Bunlar belirli ilgi alanlarıdır çünkü orta kütleli kara deliklerin keşfedildiği ilk yerlerdir. Geleneksel yıldız kütleli kara delikler ve süper kütleli kara delikler galaksilerin merkezinde keşfedilmişlerdir. Bu orta kütleli kara deliklerin kütleleri kümenin kütlesi ile orantılıdır. Devam eden süreçte, öncelikle süper kütleli karadelik ile kara delik çevreleyen galaksi arasında keşfedilmişlerdir. </p><p>Orta kütleli kara deliklerin varlığı şüpheyle karşılandı. Küresel yıldız kümelerindeki en ağır objelerinin küme merkezine doğru göç etmeleri umuluyordu. Holger Baumgardt ve onunla ortak çalışanlar tarafından, kütle ışık oranı iki kağıda işaretlendi. M15 ve Mayall II'de olduğu gibi kara delik olmasa bile kütle ışık oranının keskin bir şekilde küme merkezine doğru artması gerektiğini buldular. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Renk_şiddet_diyagramı"><span id="Renk_.C5.9Fiddet_diyagram.C4.B1"></span>Renk şiddet diyagramı</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&veaction=edit&section=7" title="Değiştirilen bölüm: Renk şiddet diyagramı" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit&section=7" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Renk şiddet diyagramı"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Cosmic_fairy_lights.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Cosmic_fairy_lights.jpg/220px-Cosmic_fairy_lights.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Cosmic_fairy_lights.jpg/330px-Cosmic_fairy_lights.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Cosmic_fairy_lights.jpg/440px-Cosmic_fairy_lights.jpg 2x" data-file-width="4288" data-file-height="3209" /></a><figcaption><a href="/wiki/Messier_5" title="Messier 5">Messier 5</a> bir küresel yıldız kümesidir ve kendi toplu yerçekimleri ile bir arada duran yüzbinlerce yıldız içerir.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Hertzsprung-Russell_diyagram%C4%B1" title="Hertzsprung-Russell diyagramı">Hertzsprung-Russell diyagramı</a> (HR-diyagram), yıldızların birçok çeşidinin yer aldığı bir grafiktir. <a href="/wiki/Renk_%C3%B6l%C3%A7e%C4%9Fi" title="Renk ölçeği">Renk ölçeğine</a> karşılık görünen <a href="/wiki/Mutlak_parlakl%C4%B1k" title="Mutlak parlaklık">mutlak parlaklıklarının</a> grafik üzerinde gösterilmesidir. B'den V'ye renk ölçeği, mavi ışıktaki veya B'deki yıldızın şiddeti ile görünen ışıktaki şiddeti(veya V) farklıdır. Büyük pozitif değerler kırmızı yıldızlara karşılık gelir. Bu yıldızların yüzey sıcaklığı düşüktür. Negatif değerler yüzey sıcaklığı fazla olan mavi yıldızlara karşılık gelir. </p><p>HR diyagramında Güneş'e yakın olan yıldızlar, çeşitli kütledeki, yaştaki ve bileşimlerdeki yıldızların bir dağılımını gösteriyor. Yıldızların birçoğu, yıldızların sıcaklığı arttıkça şiddetin de arttığı <a href="/wiki/Anakol" title="Anakol">anakol</a> olarak adlandırılan eğimli çizgi üzerinde dağılmışlardır. Bununla birlikte, diyagram evrimlerinin daha sonraki aşamalarında olan yıldızları da içeriyor. Bu yıldızlar anakol eğiminden uzaktadırlar. </p><p>Küresel yıldız kümesi içindeki bütün yıldızlar bizden yaklaşık olarak aynı mesafededirler. Mutlak şiddetleri kadirlerine göre değişiklik gösterir. Küresel yıldız kümesindeki <a href="/wiki/Anakol" title="Anakol">anakol</a> yıldızların güneş sisteminin komşularındaki benzer yıldızlarla karşılaştırılabilecek çizgi üzerine düşeceği düşünülüyor. Bu varsayımın kesinliği, yakın kısa periyotlu değişkenlerin şiddetlerinin karşılaştırılarak elde edilen veriler ile doğrulandı. Örneğin, <a href="/wiki/RR_Lyrae" title="RR Lyrae">RR Lyrae</a> yıldızları ve <a href="/wiki/Sefe_de%C4%9Fi%C5%9Feni" title="Sefe değişeni">sefe değişeni</a>.<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>HR diyagramındaki eğim üzerindeki eşleştirerek, kümedeki anakol yıldızlarının mutlak şiddetleri de bulunabilir. Yıldızların kadirlerine dayanarak kümenin bizden olan uzaklığı tahmin edilebilir. Göreli ve mutlak şiddet arasındaki fark, <a href="/wiki/Uzakl%C4%B1k_mod%C3%BCl%C3%BC" title="Uzaklık modülü">uzaklık modülü</a> olarak adlandırılır ve mesafe tahminlerinde kullanılabilir.<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Belirli bir küresel yıldız kümesi içindeki yıldızlar HR diyagramında gösterilmiştir. Birçok açıdan yaklaşık olarak bütün yıldızlar çok iyi tanımlanmış bir eğri üzerine göreceli olarak düşerler. Bu HR diyagramındaki Güneş'e yakın yıldızlar için değişiklik gösterir. Bu yıldızlar farklı yaşta ve kökende olan bir grup yıldızdır. Küresel yıldız kümesi için eğimin şekli bir grup yıldızın karakteristik özelliğidir. Bu yıldızlar yaklaşık olarak aynı zamanda, aynı materyalden oluşmuştur. Sadece ilk kütleleri farklılık gösterir. HR diyagramındaki her bir yıldızın konumu, yaş ile çeşitlilik gösteir. Küresel yıldız kümesindeki eğimin şekli, yıldız popülasyonunun bütün yaşını hesaplamada kullanılabilir.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:M3_color_magnitude_diagram.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/M3_color_magnitude_diagram.jpg/400px-M3_color_magnitude_diagram.jpg" decoding="async" width="400" height="338" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/M3_color_magnitude_diagram.jpg/600px-M3_color_magnitude_diagram.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6f/M3_color_magnitude_diagram.jpg 2x" data-file-width="796" data-file-height="673" /></a><figcaption>Küresel yıldız kümesi <a href="/wiki/Messier_3" title="Messier 3">M3</a> için renk-şiddet diyagramı. Eğimdeki karakteristik 19 şiddetindeki bölgede yıldızların kendi evrim yollarındaki dev aşamaya geçişi gösteriyor.</figcaption></figure> <p>En büyük anakol yıldızları aynı zamanda en büyük mutlak şiddete sahip ve bu aşama yıldızların <a href="/wiki/Dev_y%C4%B1ld%C4%B1z" title="Dev yıldız">dev yıldız</a> evresine geçişte ilk evrimidir. Daha küçük kütleli yıldızlar da dev yıldız evresine geçiş yapar. Böylelikle tek bir küme popülasyonunun yaşı, dev yıldız evresine geçiş yapmaya başlayan yıldızlara bakarak bulunabilir. Bu oluşumlar, HR diyagramındaki anakol çizgisinin üst sağ tarafını büker. Bu eğrinin mutlak şiddeti doğrudan küresel yıldız kümesinin yaş fonksiyonudur. Bu yüzden yaş ölçeği, şiddete paralel olan eksene çizilebilir. </p><p>Ek olarak, küresel yıldız kümeleri, en soğuk beyaz cücelerin sıcaklığına bakılarak tarihlendirilebilir. Küresel yıldız kümeleri için tipik sonuçlar gösteriyor ki, 12.7 milyar yıl olacak kadar yaşlı olabilirler. Bu onlarca milyon yıl yaşında olan açık yıldız kümelerinin tam tersidir. </p><p>Küresel yıldız kümelerinin yaşları, tüm Evren'in yaş limitine ulaşıyor. Bu alt limit <a href="/wiki/Kozmoloji" title="Kozmoloji">kozmolojide</a> önemli bir kısıtlamadır. Tarihte, astronomlar kozmolojik modellerin izin verebileceğinden daha yaşlı görünen küresel yıldız kümelerin yaşlarını tahmin etme ile karşı karşıya geldiler. Bununla birlikte, kozmolojik değişkenlerin derin gökyüzü araştırmaları ve <a href="/wiki/Hubble_Uzay_Teleskobu" title="Hubble Uzay Teleskobu">Hubble Uzay Teleskobu</a> gibi uydular sayesinde yapılan daha iyi ölçümleri ile bu sorunun yeniden çözümleneceğini gösteriyor.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Küresel yıldız kümeleri üzerine yapılan evrimler çalışmalar aynı zamanda kümeyi oluşturan gaz ve tozun birleşmeye başladığındaki değişikleri belirlemek için kullanılabilir. Ağır elementlerin çokluğundaki değişiklikler kullanılarak evrimdeki değişiklikler belirlenebilir. Küresel yıldız kümeleri üzerinde yapılan çalışmalardan toplanan veriler daha sonra Samanyolu'nun evrimi üzerinde çalışmak için kullanıldı.<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Küresel yıldız kümeleri içinde mavi başıboşlar olarak bilinen az sayıda yıldız gözlendi. Anakol üzerinde daha mavi ve parlak yıldızların olduğu tarafa doğru devam ettiği görülüyor. Bu yıldızların kökeni hala açıklanamadı ancak birçok model bu yıldızların çoklu yıldız sistemlerindeki kütle transferi sonucu oluştuğunu öne sürüyor.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Morfoloji">Morfoloji</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&veaction=edit&section=8" title="Değiştirilen bölüm: Morfoloji" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit&section=8" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Morfoloji"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Appearances_can_be_deceptive.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Appearances_can_be_deceptive.jpg/220px-Appearances_can_be_deceptive.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Appearances_can_be_deceptive.jpg/330px-Appearances_can_be_deceptive.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Appearances_can_be_deceptive.jpg/440px-Appearances_can_be_deceptive.jpg 2x" data-file-width="3675" data-file-height="2756" /></a><figcaption>NGC 411 bir açıkyıldız kümesi olarak sınıflandırıldı.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>Açık yıldız kümelerinin aksine birçok küresel yıldız kümesi, kendi yıldızlarının büyük çoğunluğunun yaşam süreleriyle karşılaştırılabilir. Bununla birlikte, muhtemel bir istisna, diğer büyük kütlelerle gelgitten etkilenen güçlü etkileşimler yıldızların dağılımıyla sonuçlanıyor. </p><p>Tekrar oluştuktan sonra küresel yıldız kümesi içindeki yıldızlar yerçekimsel olarak birbirleriyle etkileşime giriyorlar. Yıldızların hız vektörünün sonucu sabit bir şekilde değiştirilmiştir. Bunun için karakteristik bir aralık dinlenme zamanı (ing. relaxation time) olarak adlandırılmıştır. Bu yıldızın küme ile çarpışması için gereken yıldıza ait sürenin karakteristik uzunluğu ile bağlantılıdır.<sup id="cite_ref-structure_50-0" class="reference"><a href="#cite_note-structure-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dinlenme zamanının değeri kümeden kümeye değişiklik gösterir. Ancak ortalama değer 10<sup>9</sup> yıldır. </p> <table class="wikitable" style="margin-top: 0px; margin-left: 0.5em;" align="right"> <caption><b>Küresel kümelerin eliptikliği</b> </caption> <tbody><tr> <th>Gök ada </th> <th>Eliptiklik<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th></tr> <tr> <td>Samanyolu </td> <td>0,07 ± 0,04 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Macellan_Bulutu" title="Büyük Macellan Bulutu">LMC</a> </td> <td>0,16 ± 0,05 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/K%C3%BC%C3%A7%C3%BCk_Macellan_Bulutu" title="Küçük Macellan Bulutu">SMC</a> </td> <td>0,19 ± 0,06 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Andromeda_G%C3%B6kadas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Andromeda Gökadası">M31</a> </td> <td>0,09 ± 0,04 </td></tr></tbody></table> <p>Küresel yıldız kümelerinin genellikle küresel yapıda görünmelerine rağmen, gelgit ile ilgili olan etkileşimlerden dolayı eliptik yapıda da olabilirler. Samanyolu ile Andromeda galaksisindeki kümeler tipik olarak basık küresel yapıdadırlar. Bununla birlikte <a href="/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_macellan_bulutu" class="mw-redirect" title="Büyük macellan bulutu">Büyük macellan bulutundakilerin</a> daha eliptik yapısı vardır.<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Yarıçaplar"><span id="Yar.C4.B1.C3.A7aplar"></span>Yarıçaplar</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&veaction=edit&section=9" title="Değiştirilen bölüm: Yarıçaplar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit&section=9" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Yarıçaplar"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Astronomlar standart yarıçaplarla küresel yıldız kümelerinin morfolojilerinin özelliklerini saptamaya çalışıyorlar. Bunlar merkezin yarıçapı (<i>r</i><sub><i>c</i></sub>), yarım ışık yarıçapı (<i>r</i><sub><i>h</i></sub>) ve gelgit yarıçapıdır. (<i>r</i><sub><i>t</i></sub>). Kümenin bütün parlaklığı sabit bir şekilde küme merkezinden uzaklaştıkça azalır. Çekirdeğin yarıçapı, görünen yüzey parkalığının yarıya düştüğü mesafedir.<sup id="cite_ref-star_clusters_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-star_clusters-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Yarım ışık yarıçapı karşılaştırılabilir bir büyüklüktür. Çekirdekten olan mesafe kümenin toplam parlaklığın yarıya düştüğü yeri gösterir. Bu tipik olarak çekirdek yarıçapından büyüktür. </p><p>Yarım ışık yarıçapı kümenin dış kısmındaki yıldızları içerir. Bu yüzden teorisyenler yarım kütle yarıçapını da kullanacaklardır. (<i>r</i><sub><i>m</i></sub>)—Bu yarıçap kümenin toplam kütlesinin yarısının bulunduğu kısımdır. Kümenin yarım kütle yarıçapı tüm boyutla karşılaştırıldığında küçüktür. Çünkü yoğun bir çekirdek kısmına sahiptir. Buna örnek olarak <a href="/wiki/Messier_3" title="Messier 3">Messier 3</a> (M3) gökcismini verebiliriz. M3'ün görünen boyutları yaklaşık olarak 18 <a href="/wiki/A%C3%A7%C4%B1sal_dakika" title="Açısal dakika">açısal dakikadır</a> ancak yarım kütle yarıçapı sadece 1.12 açısal dakikadır.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Bütün küresel yıldız kümeleri büyük yarıçaplara sahip olmasına rağmen, neredeyse bütün küresel yıldız kümeleri 10 parsekten az olan yarım ışık yarıçapına sahiptir (mesela <a href="/wiki/NGC_2419" title="NGC 2419">NGC 2419</a> (R<sub>h</sub> = 18 pc) ve <a href="/wiki/Palomar_14" title="Palomar 14">Palomar 14</a> (R<sub>h</sub> = 25 pc)).<sup id="cite_ref-Bergh2007_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-Bergh2007-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Son olarak gelgit yarıçapı veya <a href="/wiki/Roche_limiti" title="Roche limiti">Roche limiti</a>, küresel yıldız kümesinin merkezinden, kümenin kendisine nazaran galaksiden kaynaklanan dış yerçekimsel etkinin küme içindeki yıldızlara daha fazla etkisinin olduğu yere kadar olan mesafedir. Bu mesafe kümeye ait bireysel yıldızların galaksi tarafından uzaklaştırılabildiği mesafedir. M3'ün gelgit yarıçapı yaklaşık olarak 40 açısal saniyedir,<sup id="cite_ref-DaCosta_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-DaCosta-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> veya yaklaşık olarak 113 parsektir<sup id="cite_ref-Brosche_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-Brosche-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 10.4 kiloparsek mesafesinde. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kütle_ayrımı,_parlaklık_ve_çekirdek_çökmesi"><span id="K.C3.BCtle_ayr.C4.B1m.C4.B1.2C_parlakl.C4.B1k_ve_.C3.A7ekirdek_.C3.A7.C3.B6kmesi"></span>Kütle ayrımı, parlaklık ve çekirdek çökmesi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&veaction=edit&section=10" title="Değiştirilen bölüm: Kütle ayrımı, parlaklık ve çekirdek çökmesi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit&section=10" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kütle ayrımı, parlaklık ve çekirdek çökmesi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bir küresel yıldız kümesinin çekirdeğinden olan uzaklığına göre verilen fonksiyonuna bakarak parlaklık eğrisi ölçülebilir. Samanyolu gök adasındaki birçok yıldız kümesinin parlaklığı mesafe azaldıkça sabit bir şekilde artıyor. Çekirdekten belirli bir uzaklığa kadar artıyor daha sonra parkalık sıfırlanıyor. Genel olarak bu mesafe çekirdekten 1-2 parsek uzaklığındadır. Bununla birlikte küresel yıldız kümelerinin yüzde 20'si "çekirdek çökmesi" olarak isimlendirilmiş bir süreç içine girerler. Bu küme çeşidinde, parlaklık çekirdeğe kadar sabit bir şekilde artmaya devam eder<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Çekirdeği çökmüş küresel yıldız kümesi çeşidine <a href="/wiki/Messier_15" title="Messier 15">M15</a> örnek olarak verilebilir. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:47tuc_salt.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/47tuc_salt.jpg/240px-47tuc_salt.jpg" decoding="async" width="240" height="183" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/47tuc_salt.jpg/360px-47tuc_salt.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/47tuc_salt.jpg/480px-47tuc_salt.jpg 2x" data-file-width="2024" data-file-height="1543" /></a><figcaption><a href="/wiki/47_Tucanae" title="47 Tucanae">47 Tucanae</a> Samanyolu galaksisinde <a href="/wiki/Omega_Centauri" title="Omega Centauri">Omega Centauriden</a> sonra ikinci en parlak küresel yıldız kümesidir.</figcaption></figure> <p>Çekirdek çökmelerinin, küresel yıldız kümesi içindeki çok büyük yıldızların daha küçük bileşenleri ile karşılaştığında gerçekleştiği düşünülüyor. Zaman geçtikçe, dinamik süreçler bireysel yıldızların küme merkezinden kümenin dışına doğru göç etmesine neden oluyor. Bu çekirdek bölgesindeki net kinetik enerjide bir kayba neden oluyor. Yıldızların daha sıkışık bir hacimde grup halinde bulunmasına neden oluyor. Bu dengesizlik meydana geldikçe kümenin merkez bölgesi yıldızlarla daha kalabalık ve yoğunluğu fazla olacak. Kümenin yüzey parlaklığı ise doruğa çıkacak.<sup id="cite_ref-ashman_zepf1998_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-ashman_zepf1998-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (Çekirdek çökmesi parlaklık dağılımına sebep olan tek bir mekanizma değildir. Aynı zamanda merkezdeki çok büyük kütleli bir karadelik sayesinde parlaklık zirveye çıkabilir.)<sup id="cite_ref-binney_merrifield1998_59-0" class="reference"><a href="#cite_note-binney_merrifield1998-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Zamanın daha uzun bir periyodu geçtikten sonra, devasa yıldızlar çekirdek yakınlarında yoğunlaşmaya başlıyorlar. Bu olay kütle ayrımı olarak adlandırılır. </p><p>Çift yıldız sistemlerinin dinamik ısıtıcı etkileri, kümenin başlangıçtaki çekirdek çökmesini önlemek için çalışıyor. Bir yıldız, çift yıldız sisteminin yakınlarından geçerken çiftin birinin yörüngesi daralır ve enerjisini kaybeder.<sup id="cite_ref-vanbeveren2001_60-0" class="reference"><a href="#cite_note-vanbeveren2001-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-spitzer1986_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-spitzer1986-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Aksine, küresel yıldız kümesi tekrar tekrar spiral galaksi düzlemi boyunca geçerken gelgit şoklarının etkileri çekirdek çökmesini ivmelendirmeye meyillidir.<sup id="cite_ref-apj522_2_935_62-0" class="reference"><a href="#cite_note-apj522_2_935-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Çekirdek çökmesinin farklı aşamaları üç parçaya bölünebilir. Küresel yıldız kümesinin büyüme çağı boyunca, çekirdek çökme süreci yıldızın merkezine yakın kısımda başlar. Bununla birlikte, çift yıldız sistemlerindeki etkileşimler, küme orta yaşlara yaklaştıkça ilerideki çekirdek çökmelerini önler. Son olarak, merkezi çift yıldızlar bozulmuş veya dışarı atılmış olsun, merkezdeki yoğunluğu daha sıkı hâle getirir. </p><p>Çökmüş çekirdek bölgesindeki yıldızların etkileşimleri daha yoğun çift yıldız sistemlerinin oluşmasına zemin hazırlıyor. Diğer yıldızların bu yoğun çift yıldızlarla etkileşmeleri merkezdeki enerjiyi artırıyor. Bu ise küresel yıldız kümesinin yeniden genişlemesine neden oluyor. Çekirdek çökmesi için geçen zaman tipik olarak galaksinin yaşından daha azdır. Galaksi içindeki küresel yıldız kümelerinin birçoğu çekirdek çökmesi aşamasını geçmiştir ve daha sonra genişlemiştir.<sup id="cite_ref-bahcall_piran_weinberg2004_63-0" class="reference"><a href="#cite_note-bahcall_piran_weinberg2004-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Hubble Uzay Teleskobu, küresel yıldız kümelerindeki kütle ayrımı sürecinin gözlemsel kanıtlarını sağlamak için kullanıldı. Daha ağır yıldızlar yavaşça merkeze çöküyor ve kümenin çekirdeğinde kalabalıklaşıyorlarken hafif yıldızlar hızlıca kümenin dış sınır çizgisinde daha çok zaman geçirmeye meyilliler. Küresel yıldız kümesi <a href="/wiki/47_Tucanae" title="47 Tucanae">47 Tucanae</a>, yaklaşık 1 milyon yıldızdan oluşmuştur ve Güney yarımküredeki en yoğun küresel yıldız kümelerinden biridir. Bu küme yoğun fotografik araştırmalara maruz kalmıştır. Bu araştırmalar astronomlara küme içindeki yıldızların hareketlerini inceleme olanağı sunmuştur. Küme içindeki yaklaşık 15,000 yıldızın kesin hızları alınmıştır.<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>2008 yılında John Fregeau'un Samanyolu galaksisi içindeki 13 tane küresel yıldız kümesi için yaptığı çalışmalar gösteriyor ki bunlardan 3 tanesi sıra dışı büyük sayılarda X ışını kaynağı ya da X ışını çift sistemler. Bunlar kümenin orta yaşta olduğunu gösteriyor. Daha önce astronomlar tarafından başka bir yaş testi kullanılarak bu küresel yıldız kümeleri büyük yaşta sınıfına alınmışlardı çünkü merkezlerinde çok sıkı yoğunlukta yıldızlar bulunduruyorlar. Buradan çıkan sonuç, birçok küresel yıldız kümesinin, Fregeau tarafından çalışılmış diğer 10 tanesi de, daha önceden düşünüldüğü gibi orta yaşta olmadığı oldu. Gerçekte büyüme çağında oldukları bulundu.<sup id="cite_ref-baldwin_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-baldwin-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Samanyolu ve Andromeda'daki bütün küresel yıldız kümelerinin parlaklığı <a href="/wiki/Gauss_fonksiyonu" title="Gauss fonksiyonu">Gauss fonksiyonu</a> ile modellenebilir. Bu gauss ortalama şiddet M<sub>v</sub> ve değişken σ<sup>2</sup> ile tanımlanabilir. Küresel yıldız kümelerinin parlaklığındaki bu dağılım Küresel Yıldız Kümeleri Parlaklık Fonksiyonu (KYKPF)olarak adlandırılır. (Samanyolu için, M<sub>v</sub> = <span style="white-space:nowrap;">−7.20 ± 0.13</span>, σ = <span style="white-space:nowrap;">1.1 ± 0.1</span> büyüklüklerinde.)<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> KYKPF aynı zamanda diğer galaksilerin uzaklığını ölçmek için standart ışık olarak kullanılabilir. Samanyolu galaksisinde olduğu gibi uzaklaşan galaksilerdeki küresel yıldız kümelerinin Samanyolu galaksisindekilerle aynı yolu izlediği varsayımı yapılmıştır. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gelişmiş_formlar"><span id="Geli.C5.9Fmi.C5.9F_formlar"></span>Gelişmiş formlar</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&veaction=edit&section=11" title="Değiştirilen bölüm: Gelişmiş formlar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit&section=11" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Gelişmiş formlar"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Globular_Cluster_M10.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Globular_Cluster_M10.jpg/220px-Globular_Cluster_M10.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Globular_Cluster_M10.jpg/330px-Globular_Cluster_M10.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Globular_Cluster_M10.jpg/440px-Globular_Cluster_M10.jpg 2x" data-file-width="4059" data-file-height="4059" /></a><figcaption><a href="/wiki/Messier_10" title="Messier 10">Messier 10</a> Dünya’dan yaklaşık 15000 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve yıldızlardan oluşmuş bir küredir.</figcaption></figure><p>.<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ]] </p><p>Küme çeşitleri arasındaki ayrım her zaman kesin sınırlarla ayrılamaz. Kategoriler arasındaki çizgiyi bulanıklaştıran objeler de bulunmuştur. Örneğin, Samanyolu'nun güney kısmında bulunan BH 176 hem açık yıldız kümesi hem küresel yıldız kümesi özellikleri gösteriyor.<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>2005 yılında, astronomlar Andromeda galaksisinde tamamen yeni bir çeşit yıldız kümesi keşfetti. Bu yıldız kümesi birçok açıdan küresel yıldız kümeleriyle benzerlik gösteriyor. Yeni bulunan yıldız kümeleri yüz binlerce yıldız içeriyor, bu sayı küresel yıldız kümelerinde bulunan yıldız sayısına yakındır. Bu kümeler, küresel yıldız kümeleri ile yıldız popülasyonu ve metallik gibi başka karakteristik özellikler de paylaşıyorlar. Onları küresel yıldız kümelerinden ayıran çok daha büyük olmaları, birkaç yüz ışık yılı genişliğinde ve yüzlerce kat daha az yoğunluklu. Yıldızlar arasındaki mesafe, yeni keşfedilen genişleyen kümelerde çok daha fazla. Parametrik olarak, bu yıldız kümeleri küresel yıldız kümeleri ile cüce küresel galaksiler arasında bir yerdedir.<sup id="cite_ref-extended_69-0" class="reference"><a href="#cite_note-extended-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Bu yıldız kümelerinin nasıl oluştuğu henüz bilinmiyor. Ancak oluşumları küresel yıldız kümeleriyle bağlantılı olabilir. Neden M31 bu gibi yıldız kümelerine sahipken, Samanyolu'nda olmadığı henüz bilinmiyor. Aynı zamanda şu da bilinmiyor, eğer başka bir galaksi bu tip yıldız kümeleri içeriyorsa ancak M31'den farklıysa, bunun sebebinin ne olduğu bilinmiyor.<sup id="cite_ref-extended_69-1" class="reference"><a href="#cite_note-extended-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kaynakça"><span id="Kaynak.C3.A7a"></span>Kaynakça</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&veaction=edit&section=12" title="Değiştirilen bölüm: Kaynakça" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit&section=12" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kaynakça"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32805677">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-count:2}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-count:3}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><strong><a href="#cite_ref-1">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak haber">The Hubble Heritage team (1 Temmuz 1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://hubblesite.org/newscenter/newsdesk/archive/releases/1999/26/">"Hubble Images a Swarm of Ancient Stars"</a>. <i>HubbleSite News Desk</i>. Space Telescope Science Institute. 7 Ekim 2008 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081007152325/http://hubblesite.org/newscenter/newsdesk/archive/releases/1999/26/">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Hubble+Images+a+Swarm+of+Ancient+Stars&rft.pub=Space+Telescope+Science+Institute&rft.date=1999-07-01&rft.au=The+Hubble+Heritage+team&rft_id=http%3A%2F%2Fhubblesite.org%2Fnewscenter%2Fnewsdesk%2Farchive%2Freleases%2F1999%2F26%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><strong><a href="#cite_ref-2">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web">Harris, William E. (Şubat 2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150507110947/http://www.physics.mcmaster.ca/~harris/mwgc.dat">"CATALOG OF PARAMETERS FOR MILKY WAY GLOBULAR CLUSTERS: THE DATABASE"</a>. 7 Mayıs 2015 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.physics.mcmaster.ca/~harris/mwgc.dat">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 23 Aralık 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CATALOG+OF+PARAMETERS+FOR+MILKY+WAY+GLOBULAR+CLUSTERS%3A+THE+DATABASE&rft.date=2003-02&rft.aulast=Harris&rft.aufirst=William+E.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.physics.mcmaster.ca%2F~harris%2Fmwgc.dat&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><strong><a href="#cite_ref-3">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web">Frommert, Hartmut (Ağustos 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://spider.seds.org/spider/MWGC/mwgc.html">"Milky Way Globular Clusters"</a>. SEDS. 28 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150728115248/http://spider.seds.org/spider/MWGC/mwgc.html">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 26 Şubat 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Milky+Way+Globular+Clusters&rft.pub=SEDS&rft.date=2007-08&rft.aulast=Frommert&rft.aufirst=Hartmut&rft_id=http%3A%2F%2Fspider.seds.org%2Fspider%2FMWGC%2Fmwgc.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-milky_way-4"><strong>^</strong> <a href="#cite_ref-milky_way_4-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-milky_way_4-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Ashman, Keith M.; Zepf, Stephen E. (1992). "The formation of globular clusters in merging and interacting galaxies". <i>Astrophysical Journal, Part 1</i>. Cilt 384. ss. 50-61. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1992ApJ...384...50A">1992ApJ...384...50A</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/170850">10.1086/170850</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+formation+of+globular+clusters+in+merging+and+interacting+galaxies&rft.pages=50-61&rft.date=1992&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F170850&rft_id=info%3Abibcode%2F1992ApJ...384...50A&rft.au=Ashman%2C+Keith+M.%3B+Zepf%2C+Stephen+E.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-5"><strong><a href="#cite_ref-5">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Barmby, P.; Huchra, J. P. (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.journals.uchicago.edu/doi/full/10.1086/323457">"M31 Globular Clusters in the Hubble Space Telescope Archive. I. Cluster Detection and Completeleness"</a>. <i>The Astronomical Journal</i>. <b>122</b> (5). ss. 2458-2468. <a href="/wiki/ArXiv" title="ArXiv">arXiv</a>:<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="//arxiv.org/abs/astro-ph/0107401">astro-ph/0107401</a> $2</span>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2001AJ....122.2458B">2001AJ....122.2458B</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/323457">10.1086/323457</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=M31+Globular+Clusters+in+the+Hubble+Space+Telescope+Archive.+I.+Cluster+Detection+and+Completeleness&rft.pages=2458-2468&rft.date=2001&rft_id=info%3Aarxiv%2Fastro-ph%2F0107401&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F323457&rft_id=info%3Abibcode%2F2001AJ....122.2458B&rft.au=Barmby%2C+P.%3B+Huchra%2C+J.+P.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.journals.uchicago.edu%2Fdoi%2Ffull%2F10.1086%2F323457&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span><sup class="noprint Inline-Template"><span title=" Nisan 2022 tarihinden beri ölü bağlantı" style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/Vikipedi:D%C4%B1%C5%9F_ba%C4%9Flant%C4%B1lar#Ölü_dış_bağlantılar_için_ne_yapılabilir?" title="Vikipedi:Dış bağlantılar">ölü/kırık bağlantı</a></i>]</span></sup></span> </li> <li id="cite_note-6"><strong><a href="#cite_ref-6">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Dauphole, B.; Geffert, M.; Colin, J.; Ducourant, C.; Odenkirchen, M.; Tucholke, H.-J.; Geffert; Colin; Ducourant; Odenkirchen; Tucholke (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_astronomy-and-astrophysics_1996-09_313_1/page/119">"The kinematics of globular clusters, apocentric distances and a halo metallicity gradient"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Astronomy_and_Astrophysics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Astronomy and Astrophysics (sayfa mevcut değil)">Astronomy and Astrophysics</a></i>. Cilt 313. ss. 119-128. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1996A&A...313..119D">1996A&A...313..119D</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+kinematics+of+globular+clusters%2C+apocentric+distances+and+a+halo+metallicity+gradient&rft.pages=119-128&rft.date=1996&rft_id=info%3Abibcode%2F1996A%26A...313..119D&rft.au=Dauphole%2C+B.%3B+Geffert%2C+M.%3B+Colin%2C+J.%3B+Ducourant%2C+C.%3B+Odenkirchen%2C+M.%3B+Tucholke%2C+H.-J.&rft.au=Geffert&rft.au=Colin&rft.au=Ducourant&rft.au=Odenkirchen&rft.au=Tucholke&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_astronomy-and-astrophysics_1996-09_313_1%2Fpage%2F119&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-7"><strong><a href="#cite_ref-7">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Harris, William E. (1991). "Globular cluster systems in galaxies beyond the Local Group". <i>Annual Review of Astronomy and Astrophysics</i>. <b>29</b> (1). ss. 543-579. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1991ARA&A..29..543H">1991ARA&A..29..543H</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1146/annurev.aa.29.090191.002551">10.1146/annurev.aa.29.090191.002551</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Globular+cluster+systems+in+galaxies+beyond+the+Local+Group&rft.pages=543-579&rft.date=1991&rft_id=info%3Adoi%2F10.1146%2Fannurev.aa.29.090191.002551&rft_id=info%3Abibcode%2F1991ARA%26A..29..543H&rft.aulast=Harris&rft.aufirst=William+E.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><strong><a href="#cite_ref-8">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Dinescu, D. I.; Majewski, S. R.; Girard, T. M.; Cudworth, K. M. (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_astronomical-journal_2000-10_120_4/page/1892">"The Absolute Proper Motion of Palomar 12: A Case for Tidal Capture from the Sagittarius Dwarf Spheroidal Galaxy"</a>. <i><a href="/wiki/The_Astronomical_Journal" title="The Astronomical Journal">The Astronomical Journal</a></i>. <b>120</b> (4). ss. 1892-1905. <a href="/wiki/ArXiv" title="ArXiv">arXiv</a>:<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="//arxiv.org/abs/astro-ph/0006314">astro-ph/0006314</a> $2</span>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2000astro.ph..6314D">2000astro.ph..6314D</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/301552">10.1086/301552</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Absolute+Proper+Motion+of+Palomar+12%3A+A+Case+for+Tidal+Capture+from+the+Sagittarius+Dwarf+Spheroidal+Galaxy&rft.pages=1892-1905&rft.date=2000&rft_id=info%3Aarxiv%2Fastro-ph%2F0006314&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F301552&rft_id=info%3Abibcode%2F2000astro.ph..6314D&rft.au=Dinescu%2C+D.+I.%3B+Majewski%2C+S.+R.%3B+Girard%2C+T.+M.%3B+Cudworth%2C+K.+M.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_astronomical-journal_2000-10_120_4%2Fpage%2F1892&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-apj613-9"><strong><a href="#cite_ref-apj613_9-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Lotz, Jennifer M.; Miller, Bryan W.; Ferguson, Henry C. (Eylül 2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_2004-09-20_613_1/page/n273">"The Colors of Dwarf Elliptical Galaxy Globular Cluster Systems, Nuclei, and Stellar Halos"</a>. <i>The Astrophysical Journal</i>. <b>613</b> (1). ss. 262-278. <a href="/wiki/ArXiv" title="ArXiv">arXiv</a>:<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="//arxiv.org/abs/astro-ph/0406002">astro-ph/0406002</a> $2</span>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2004ApJ...613..262L">2004ApJ...613..262L</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/422871">10.1086/422871</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Colors+of+Dwarf+Elliptical+Galaxy+Globular+Cluster+Systems%2C+Nuclei%2C+and+Stellar+Halos&rft.pages=262-278&rft.date=2004-09&rft_id=info%3Aarxiv%2Fastro-ph%2F0406002&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F422871&rft_id=info%3Abibcode%2F2004ApJ...613..262L&rft.aulast=Lotz&rft.aufirst=Jennifer+M.&rft.au=Miller%2C+Bryan+W.&rft.au=Ferguson%2C+Henry+C.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_astrophysical-journal_2004-09-20_613_1%2Fpage%2Fn273&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Bergh2007-10"><strong>^</strong> <a href="#cite_ref-Bergh2007_10-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bergh2007_10-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi"><a href="/w/index.php?title=Sidney_van_den_Bergh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sidney van den Bergh (sayfa mevcut değil)">van den Bergh, Sidney</a> (Kasım 2007). "Globular Clusters and Dwarf Spheroidal Galaxies". <i><a href="/w/index.php?title=Monthly_Notices_of_the_Royal_Astronomical_Society&action=edit&redlink=1" class="new" title="Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (sayfa mevcut değil)">Monthly Notices of the Royal Astronomical Society</a>, in press</i>. <b>385</b> (1). ss. L20. <a href="/wiki/ArXiv" title="ArXiv">arXiv</a>:<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="//arxiv.org/abs/0711.4795">0711.4795</a> $2</span>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2008MNRAS.385L..20V">2008MNRAS.385L..20V</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111/j.1745-3933.2008.00424.x">10.1111/j.1745-3933.2008.00424.x</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Globular+Clusters+and+Dwarf+Spheroidal+Galaxies&rft.pages=L20&rft.date=2007-11&rft_id=info%3Aarxiv%2F0711.4795&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1745-3933.2008.00424.x&rft_id=info%3Abibcode%2F2008MNRAS.385L..20V&rft.aulast=van+den+Bergh&rft.aufirst=Sidney&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-11"><strong><a href="#cite_ref-11">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web">Sharp, N. A. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noao.edu/image_gallery/html/im0575.html">"M22, NGC6656"</a>. REU program/NOAO/AURA/NSF. 30 Eylül 2015 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150930103805/http://www.noao.edu/image_gallery/html/im0575.html">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=M22%2C+NGC6656&rft.pub=REU+program%2FNOAO%2FAURA%2FNSF&rft.au=Sharp%2C+N.+A.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noao.edu%2Fimage_gallery%2Fhtml%2Fim0575.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-boyd2008-12"><strong><a href="#cite_ref-boyd2008_12-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Boyd, Richard N. (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/introductiontonu0000boyd"><i>An introduction to nuclear astrophysics</i></a>. University of Chicago Press. s. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/introductiontonu0000boyd/page/n391">376</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0-226-06971-0" title="Özel:KitapKaynakları/0-226-06971-0">0-226-06971-0</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=An+introduction+to+nuclear+astrophysics&rft.pages=376&rft.pub=University+of+Chicago+Press&rft.date=2008&rft.isbn=0-226-06971-0&rft.aulast=Boyd&rft.aufirst=Richard+N.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fintroductiontonu0000boyd&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><strong><a href="#cite_ref-13">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Ashman, Keith M.; Zepf, Stephen E. (1998). <i>Globular cluster systems</i>. Cambridge astrophysics series. <b>30</b>. Cambridge University Press. s. 2. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0-521-55057-2" title="Özel:KitapKaynakları/0-521-55057-2">0-521-55057-2</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Globular+cluster+systems&rft.series=Cambridge+astrophysics+series&rft.pages=2&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1998&rft.isbn=0-521-55057-2&rft.au=Ashman%2C+Keith+M.%3B+Zepf%2C+Stephen+E.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-14"><strong><a href="#cite_ref-14">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi"><a href="/wiki/Harlow_Shapley" title="Harlow Shapley">Shapley, Harlow</a> (1918). "Globular Clusters and the Structure of the Galactic System". <i>Publications of the Astronomical Society of the Pacific</i>. <b>30</b> (173). ss. 42+. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1918PASP...30...42S">1918PASP...30...42S</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/122686">10.1086/122686</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Globular+Clusters+and+the+Structure+of+the+Galactic+System&rft.pages=42%2B&rft.date=1918&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F122686&rft_id=info%3Abibcode%2F1918PASP...30...42S&rft.aulast=Shapley&rft.aufirst=Harlow&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Hogg1965-15"><strong><a href="#cite_ref-Hogg1965_15-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Hogg, Helen Battles Sawyer (1965). "Harlow Shapley and Globular Clusters". <i>Publications of the Astronomical Society of the Pacific</i>. <b>77</b> (458). ss. 336-46. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1965PASP...77..336S">1965PASP...77..336S</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/128229">10.1086/128229</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Harlow+Shapley+and+Globular+Clusters&rft.pages=336-46&rft.date=1965&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F128229&rft_id=info%3Abibcode%2F1965PASP...77..336S&rft.aulast=Hogg&rft.aufirst=Helen+Battles+Sawyer&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><strong><a href="#cite_ref-16">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Piotto, G.; ve diğerleri. (Mayıs 2007). "A Triple Main Sequence in the Globular Cluster NGC 2808". <i>The Astrophysical Journal</i>. <b>661</b> (1). ss. L53-L56. <a href="/wiki/ArXiv" title="ArXiv">arXiv</a>:<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="//arxiv.org/abs/astro-ph/0703767">astro-ph/0703767</a> $2</span>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2007ApJ...661L..53P">2007ApJ...661L..53P</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/518503">10.1086/518503</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Triple+Main+Sequence+in+the+Globular+Cluster+NGC+2808&rft.pages=L53-L56&rft.date=2007-05&rft_id=info%3Aarxiv%2Fastro-ph%2F0703767&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F518503&rft_id=info%3Abibcode%2F2007ApJ...661L..53P&rft.au=Piotto%2C+G.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Diğerlerinin yanlış kullanımı (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Di%C4%9Ferlerinin_yanl%C4%B1%C5%9F_kullan%C4%B1m%C4%B1" title="Kategori:KB1 bakım: Diğerlerinin yanlış kullanımı">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-chaboyer2001-17"><strong><a href="#cite_ref-chaboyer2001_17-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak konferans">Chaboyer, B. <i>Globular Cluster Age Dating</i>. <i>Astrophysical Ages and Times Scales, ASP Conference Series</i>. <b>245</b>. ss. 162-172. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2001ASPC..245..162C">2001ASPC..245..162C</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=conference&rft.jtitle=Astrophysical+Ages+and+Times+Scales%2C+ASP+Conference+Series&rft.atitle=Globular+Cluster+Age+Dating&rft.volume=245&rft.pages=162-172&rft_id=info%3Abibcode%2F2001ASPC..245..162C&rft.au=Chaboyer%2C+B.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-iau258-18"><strong><a href="#cite_ref-iau258_18-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak konferans">Piotto, Giampaolo (Haziran 2009). <i>Observations of multiple populations in star clusters</i>. <i>The Ages of Stars, Proceedings of the International Astronomical Union, IAU Symposium</i>. <b>258</b>. ss. 233-244. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2009IAUS..258..233P">2009IAUS..258..233P</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1017/S1743921309031883">10.1017/S1743921309031883</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=conference&rft.jtitle=The+Ages+of+Stars%2C+Proceedings+of+the+International+Astronomical+Union%2C+IAU+Symposium&rft.atitle=Observations+of+multiple+populations+in+star+clusters&rft.volume=258&rft.pages=233-244&rft.date=2009-06&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2FS1743921309031883&rft_id=info%3Abibcode%2F2009IAUS..258..233P&rft.aulast=Piotto&rft.aufirst=Giampaolo&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><strong><a href="#cite_ref-19">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak haber">Weaver, D.; Villard, R.; Christensen, L. L.; Piotto, G.; Bedin, L. (2 Mayıs 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2007/18/full/">"Hubble Finds Multiple Stellar 'Baby Booms' in a Globular Cluster"</a>. Hubble News Desk. 23 Eylül 2016 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160923040637/http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2007/18/full/">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Hubble+Finds+Multiple+Stellar+%27Baby+Booms%27+in+a+Globular+Cluster&rft.pub=Hubble+News+Desk&rft.date=2007-05-02&rft.au=Weaver%2C+D.%3B+Villard%2C+R.%3B+Christensen%2C+L.+L.%3B+Piotto%2C+G.%3B+Bedin%2C+L.&rft_id=http%3A%2F%2Fhubblesite.org%2Fnewscenter%2Farchive%2Freleases%2F2007%2F18%2Ffull%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-20"><strong><a href="#cite_ref-20">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Amaro-Seoane, P.; Konstantinidis, S.; Brem, P.; Catelan, M. (2013). "Mergers of multimetallic globular clusters: the role of dynamics". <i><a href="/w/index.php?title=Monthly_Notices_of_the_Royal_Astronomical_Society&action=edit&redlink=1" class="new" title="Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (sayfa mevcut değil)">Monthly Notices of the Royal Astronomical Society</a></i>. <b>435</b> (1). s. 809. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2013MNRAS.435..809A">2013MNRAS.435..809A</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093/mnras/stt1351">10.1093/mnras/stt1351</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Mergers+of+multimetallic+globular+clusters%3A+the+role+of+dynamics&rft.pages=809&rft.date=2013&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Fmnras%2Fstt1351&rft_id=info%3Abibcode%2F2013MNRAS.435..809A&rft.au=Amaro-Seoane%2C+P.%3B+Konstantinidis%2C+S.%3B+Brem%2C+P.%3B+Catelan%2C+M.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-21"><strong><a href="#cite_ref-21">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eso.org/public/news/eso1428/">"This Star Cluster Is Not What It Seems"</a>. <i>www.eso.org</i>. European Southern Observatory. 22 Ocak 2016 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160122172318/http://www.eso.org/public/news/eso1428/">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 12 Eylül 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.eso.org&rft.atitle=This+Star+Cluster+Is+Not+What+It+Seems&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.eso.org%2Fpublic%2Fnews%2Feso1428%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-22"><strong><a href="#cite_ref-22">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Elmegreen, B. G.; Efremov, Y. N. (1999). "A Universal Formation Mechanism for Open and Globular Clusters in Turbulent Gas". <i>Astrophysical Journal</i>. <b>480</b> (2). s. 235. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1997ApJ...480..235E">1997ApJ...480..235E</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/303966">10.1086/303966</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Universal+Formation+Mechanism+for+Open+and+Globular+Clusters+in+Turbulent+Gas&rft.pages=235&rft.date=1999&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F303966&rft_id=info%3Abibcode%2F1997ApJ...480..235E&rft.au=Elmegreen%2C+B.+G.%3B+Efremov%2C+Y.+N.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-BurkertTremaine2010-23"><strong><a href="#cite_ref-BurkertTremaine2010_23-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak arxiv">Burkert, Andreas; Tremaine, Scott (1 Nisan 2010). "A correlation between central supermassive black holes and the globular cluster systems of early-type galaxies". <a href="/wiki/ArXiv" title="ArXiv">arXiv</a>:<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="//arxiv.org/abs/1004.0137">1004.0137</a> $2</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=preprint&rft.jtitle=arXiv&rft.atitle=A+correlation+between+central+supermassive+black+holes+and+the+globular+cluster+systems+of+early-type+galaxies&rft.date=2010-04-01&rft_id=info%3Aarxiv%2F1004.0137&rft.au=Burkert%2C+Andreas%3B+Tremaine%2C+Scott&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-24"><strong><a href="#cite_ref-24">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak haber"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070409105105/http://eso.org/outreach/press-rel/pr-2005/pr-08-05.html">"Young and Exotic Stellar Zoo: ESO's Telescopes Uncover Super Star Cluster in the Milky Way"</a>. ESO. 22 Mart 2005. 9 Nisan 2007 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eso.org/outreach/press-rel/pr-2005/pr-08-05.html">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">20 Mart</span> 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Young+and+Exotic+Stellar+Zoo%3A+ESO%27s+Telescopes+Uncover+Super+Star+Cluster+in+the+Milky+Way&rft.pub=ESO&rft.date=2005-03-22&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.eso.org%2Foutreach%2Fpress-rel%2Fpr-2005%2Fpr-08-05.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-25"><strong><a href="#cite_ref-25">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spacetelescope.org/images/potw1126a/">"ESA/Hubble Picture of the Week"</a>. <i>Engulfed by Stars Near the Milky Way’s Heart</i>. 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160129134908/https://www.spacetelescope.org/images/potw1126a/">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">28 Haziran</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Engulfed+by+Stars+Near+the+Milky+Way%E2%80%99s+Heart&rft.atitle=ESA%2FHubble+Picture+of+the+Week&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.spacetelescope.org%2Fimages%2Fpotw1126a%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-26"><strong><a href="#cite_ref-26">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web">Talpur, Jon (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.astro.keele.ac.uk/workx/globulars/globulars.html">"A Guide to Globular Clusters"</a>. Keele University. 5 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150705063858/http://www.astro.keele.ac.uk/workx/globulars/globulars.html">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">25 Nisan</span> 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Guide+to+Globular+Clusters&rft.pub=Keele+University&rft.date=1997&rft.aulast=Talpur&rft.aufirst=Jon&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.astro.keele.ac.uk%2Fworkx%2Fglobulars%2Fglobulars.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><strong><a href="#cite_ref-27">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dur.ac.uk/ian.smail/gcCm/gcCm_intro.html">"University of Durham - Department of Physics - The Hertzsprung-Russell Diagram of a Globular Cluster"</a>. 15 Aralık 2012 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121215022616/http://www.dur.ac.uk/ian.smail/gcCm/gcCm_intro.html">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">27 Nisan</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=University+of+Durham+-+Department+of+Physics+-+The+Hertzsprung-Russell+Diagram+of+a+Globular+Cluster&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dur.ac.uk%2Fian.smail%2FgcCm%2FgcCm_intro.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><strong><a href="#cite_ref-28">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Sigurdsson, Steinn (1992). "Planets in globular clusters?". <i>Astrophysical Journal</i>. <b>399</b> (1). ss. L95-L97. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1992ApJ...399L..95S">1992ApJ...399L..95S</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/186615">10.1086/186615</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Planets+in+globular+clusters%3F&rft.pages=L95-L97&rft.date=1992&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F186615&rft_id=info%3Abibcode%2F1992ApJ...399L..95S&rft.aulast=Sigurdsson&rft.aufirst=Steinn&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><strong><a href="#cite_ref-29">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Arzoumanian, Z.; Joshi, K.; Rasio, F. A.; Thorsett, S. E.; Joshi; Rasio; Thorsett (1999). "Orbital Parameters of the PSR B1620-26 Triple System". <i>Proceedings of the 160th colloquium of the International Astronomical Union</i>. Cilt 105. s. 525. <a href="/wiki/ArXiv" title="ArXiv">arXiv</a>:<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="//arxiv.org/abs/astro-ph/9605141">astro-ph/9605141</a> $2</span>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1996astro.ph..5141A">1996astro.ph..5141A</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Orbital+Parameters+of+the+PSR+B1620-26+Triple+System&rft.pages=525&rft.date=1999&rft_id=info%3Aarxiv%2Fastro-ph%2F9605141&rft_id=info%3Abibcode%2F1996astro.ph..5141A&rft.au=Arzoumanian%2C+Z.%3B+Joshi%2C+K.%3B+Rasio%2C+F.+A.%3B+Thorsett%2C+S.+E.&rft.au=Joshi&rft.au=Rasio&rft.au=Thorsett&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-30"><strong><a href="#cite_ref-30">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Bekki, K.; Freeman, K. C. (Aralık 2003). "Formation of ω Centauri from an ancient nucleated dwarf galaxy in the young Galactic disc". <i>Monthly Notices of the Royal Astronomical Society</i>. <b>346</b> (2). ss. L11-L15. <a href="/wiki/ArXiv" title="ArXiv">arXiv</a>:<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="//arxiv.org/abs/astro-ph/0310348">astro-ph/0310348</a> $2</span>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2003MNRAS.346L..11B">2003MNRAS.346L..11B</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1046/j.1365-2966.2003.07275.x">10.1046/j.1365-2966.2003.07275.x</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Formation+of+%CF%89+Centauri+from+an+ancient+nucleated+dwarf+galaxy+in+the+young+Galactic+disc&rft.pages=L11-L15&rft.date=2003-12&rft_id=info%3Aarxiv%2Fastro-ph%2F0310348&rft_id=info%3Adoi%2F10.1046%2Fj.1365-2966.2003.07275.x&rft_id=info%3Abibcode%2F2003MNRAS.346L..11B&rft.au=Bekki%2C+K.%3B+Freeman%2C+K.+C.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-31"><strong><a href="#cite_ref-31">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak arxiv">Forbes, Duncan A.; Bridges, Terry (25 Ocak 2010). "Accreted versus In Situ Milky Way Globular Clusters". <a href="/wiki/ArXiv" title="ArXiv">arXiv</a>:<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="//arxiv.org/abs/1001.4289">1001.4289</a> $2</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=preprint&rft.jtitle=arXiv&rft.atitle=Accreted+versus+In+Situ+Milky+Way+Globular+Clusters&rft.date=2010-01-25&rft_id=info%3Aarxiv%2F1001.4289&rft.au=Forbes%2C+Duncan+A.%3B+Bridges%2C+Terry&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-32"><strong><a href="#cite_ref-32">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web">van der Marel, Roeland (3 Mart 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120712211242/http://www-int.stsci.edu/~marel/m15release.html">"Black Holes in Globular Clusters"</a>. Space Telescope Science Institute. 12 Temmuz 2012 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www-int.stsci.edu/~marel/m15release.html">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">8 Haziran</span> 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Black+Holes+in+Globular+Clusters&rft.pub=Space+Telescope+Science+Institute&rft.date=2002-03-03&rft.aulast=van+der+Marel&rft.aufirst=Roeland&rft_id=http%3A%2F%2Fwww-int.stsci.edu%2F~marel%2Fm15release.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><strong><a href="#cite_ref-33">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://spacetelescope.org/images/potw1140a/">"Spot the Difference — Hubble spies another globular cluster, but with a secret"</a>. <i>Picture of the Week</i>. ESA/Hubble. 1 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150801054433/http://spacetelescope.org/images/potw1140a/">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">5 Ekim</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Picture+of+the+Week&rft.atitle=Spot+the+Difference+%E2%80%94+Hubble+spies+another+globular+cluster%2C+but+with+a+secret&rft_id=http%3A%2F%2Fspacetelescope.org%2Fimages%2Fpotw1140a%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-34"><strong><a href="#cite_ref-34">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Green, Simon F.; Jones, Mark H.; Burnell, S. Jocelyn (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/introductiontosu0000unse_y9o3"><i>An introduction to the sun and stars</i></a>. Cambridge University Press. s. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/introductiontosu0000unse_y9o3/page/240">240</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0-521-54622-2" title="Özel:KitapKaynakları/0-521-54622-2">0-521-54622-2</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=An+introduction+to+the+sun+and+stars&rft.pages=240&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2004&rft.isbn=0-521-54622-2&rft.au=Green%2C+Simon+F.%3B+Jones%2C+Mark+H.%3B+Burnell%2C+S.+Jocelyn&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fintroductiontosu0000unse_y9o3&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-oosterhoff-35"><strong>^</strong> <a href="#cite_ref-oosterhoff_35-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-oosterhoff_35-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">van Albada, T. S.; Baker, Norman (1973). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_1973-10-15_185_2/page/n86">"On the Two Oosterhoff Groups of Globular Clusters"</a>. <i>Astrophysical Journal</i>. Cilt 185. ss. 477-498. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1973ApJ...185..477V">1973ApJ...185..477V</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/152434">10.1086/152434</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=On+the+Two+Oosterhoff+Groups+of+Globular+Clusters&rft.pages=477-498&rft.date=1973&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F152434&rft_id=info%3Abibcode%2F1973ApJ...185..477V&rft.au=van+Albada%2C+T.+S.%3B+Baker%2C+Norman&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_astrophysical-journal_1973-10-15_185_2%2Fpage%2Fn86&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-36"><strong><a href="#cite_ref-36">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Harris, W. E. (1976). "Spatial structure of the globular cluster system and the distance to the galactic center". <i>Astronomical Journal</i>. Cilt 81. ss. 1095-1116. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1976AJ.....81.1095H">1976AJ.....81.1095H</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/111991">10.1086/111991</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Spatial+structure+of+the+globular+cluster+system+and+the+distance+to+the+galactic+center&rft.pages=1095-1116&rft.date=1976&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F111991&rft_id=info%3Abibcode%2F1976AJ.....81.1095H&rft.aulast=Harris&rft.aufirst=W.+E.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-37"><strong><a href="#cite_ref-37">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Lee, Y. W.; Yoon, S. J. (2002). "On the Construction of the Heavens". <i>An Aligned Stream of Low-Metallicity Clusters in the Halo of the Milky Way</i>. <b>297</b> (5581). ss. 578-81. <a href="/wiki/ArXiv" title="ArXiv">arXiv</a>:<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="//arxiv.org/abs/astro-ph/0207607">astro-ph/0207607</a> $2</span>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2002Sci...297..578Y">2002Sci...297..578Y</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126/science.1073090">10.1126/science.1073090</a>. <a href="/wiki/PubMed#PubMed_tanımlayıcısı" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12142530">12142530</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=On+the+Construction+of+the+Heavens&rft.pages=578-81&rft.date=2002&rft_id=info%3Aarxiv%2Fastro-ph%2F0207607&rft_id=info%3Apmid%2F12142530&rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fscience.1073090&rft_id=info%3Abibcode%2F2002Sci...297..578Y&rft.au=Lee%2C+Y.+W.%3B+Yoon%2C+S.+J.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-leonard-38"><strong><a href="#cite_ref-leonard_38-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Leonard, P. J. t. (1989). "Stellar collisions in globular clusters and the blue straggler problem". <i>The Astrophysical Journal</i>. Cilt 98. s. 217. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1989AJ.....98..217L">1989AJ.....98..217L</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/115138">10.1086/115138</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Stellar+collisions+in+globular+clusters+and+the+blue+straggler+problem&rft.pages=217&rft.date=1989&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F115138&rft_id=info%3Abibcode%2F1989AJ.....98..217L&rft.au=Leonard%2C+P.+J.+t.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-murphy-39"><strong><a href="#cite_ref-murphy_39-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Rubin, V. C.; Ford, W. K. J. (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.astrosociety.org/pubs/mercury/9904/murphy.html">"A Thousand Blazing Suns: The Inner Life of Globular Clusters"</a>. <i>Mercury</i>. Cilt 28. s. 26. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1999Mercu..28d..26M">1999Mercu..28d..26M</a>. 21 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060521044631/http://www.astrosociety.org/pubs/mercury/9904/murphy.html">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">2 Haziran</span> 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Thousand+Blazing+Suns%3A+The+Inner+Life+of+Globular+Clusters&rft.pages=26&rft.date=1999&rft_id=info%3Abibcode%2F1999Mercu..28d..26M&rft.au=Rubin%2C+V.+C.%3B+Ford%2C+W.+K.+J.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.astrosociety.org%2Fpubs%2Fmercury%2F9904%2Fmurphy.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-40"><strong><a href="#cite_ref-40">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak haber">Savage, D.; Neal, N.; Villard, R.; Johnson, R.; Lebo, H. (17 Eylül 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://hubblesite.org/newscenter/newsdesk/archive/releases/2002/18/text/">"Hubble Discovers Black Holes in Unexpected Places"</a>. <i>HubbleSite</i>. Space Telescope Science Institute. 19 Kasım 2003 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20031119083627/http://hubblesite.org/newscenter/newsdesk/archive/releases/2002/18/text/">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Hubble+Discovers+Black+Holes+in+Unexpected+Places&rft.pub=Space+Telescope+Science+Institute&rft.date=2002-09-17&rft.au=Savage%2C+D.%3B+Neal%2C+N.%3B+Villard%2C+R.%3B+Johnson%2C+R.%3B+Lebo%2C+H.&rft_id=http%3A%2F%2Fhubblesite.org%2Fnewscenter%2Fnewsdesk%2Farchive%2Freleases%2F2002%2F18%2Ftext%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-41"><strong><a href="#cite_ref-41">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak haber">Finley, Dave (28 Mayıs 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nrao.edu/pr/2007/globularbh/">"Star Cluster Holds Midweight Black Hole, VLA Indicates"</a>. NRAO. 25 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080725074228/http://www.nrao.edu/pr/2007/globularbh/">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Star+Cluster+Holds+Midweight+Black+Hole%2C+VLA+Indicates&rft.pub=NRAO&rft.date=2007-05-28&rft.aulast=Finley&rft.aufirst=Dave&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nrao.edu%2Fpr%2F2007%2Fglobularbh%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-42"><strong><a href="#cite_ref-42">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak haber"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spacetelescope.org/images/potw1416a/">"Cosmic fairy lights"</a>. <i>ESA/Hubble Picture of the Week</i>. 29 Nisan 2014 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140429184954/http://www.spacetelescope.org/images/potw1416a/">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">29 Nisan</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Cosmic+fairy+lights&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.spacetelescope.org%2Fimages%2Fpotw1416a%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-43"><strong><a href="#cite_ref-43">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi"><a href="/wiki/Harlow_Shapley" title="Harlow Shapley">Shapley, H.</a> (1917). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_1917-03_45_2/page/118">"Studies based on the colors and magnitudes in stellar clusters. I,II,III"</a>. <i>Astrophysical Journal</i>. Cilt 45. ss. 118-141. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1917ApJ....45..118S">1917ApJ....45..118S</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/142314">10.1086/142314</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Studies+based+on+the+colors+and+magnitudes+in+stellar+clusters.+I%2CII%2CIII&rft.pages=118-141&rft.date=1917&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F142314&rft_id=info%3Abibcode%2F1917ApJ....45..118S&rft.au=Shapley%2C+H.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_astrophysical-journal_1917-03_45_2%2Fpage%2F118&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-44"><strong><a href="#cite_ref-44">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Martin, Schwarzschild (1958). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/structureevoluti0000mart"><i>Structure and Evolution of Stars</i></a>. Princeton University Press. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0-486-61479-4" title="Özel:KitapKaynakları/0-486-61479-4">0-486-61479-4</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Structure+and+Evolution+of+Stars&rft.pub=Princeton+University+Press&rft.date=1958&rft.isbn=0-486-61479-4&rft.aulast=Martin&rft.aufirst=Schwarzschild&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fstructureevoluti0000mart&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><strong><a href="#cite_ref-45">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi"><a href="/w/index.php?title=Allan_Sandage&action=edit&redlink=1" class="new" title="Allan Sandage (sayfa mevcut değil)">Sandage, A.R.</a> (1957). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_1957-09_126_2/page/326">"Observational Approach to Evolution. III. Semiempirical Evolution Tracks for M67 and M3"</a>. <i>Astrophysical Journal</i>. Cilt 126. s. 326. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1957ApJ...126..326S">1957ApJ...126..326S</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/146405">10.1086/146405</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Observational+Approach+to+Evolution.+III.+Semiempirical+Evolution+Tracks+for+M67+and+M3&rft.pages=326&rft.date=1957&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F146405&rft_id=info%3Abibcode%2F1957ApJ...126..326S&rft.au=Sandage%2C+A.R.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_astrophysical-journal_1957-09_126_2%2Fpage%2F326&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-46"><strong><a href="#cite_ref-46">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web">Majaess, D. (23 Şubat 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.universetoday.com/100147/nearby-ancient-star-is-almost-as-old-as-the-universe/">"Nearby Ancient Star is Almost as Old as the Universe"</a>. Universe Today. 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160130140405/http://www.universetoday.com/100147/nearby-ancient-star-is-almost-as-old-as-the-universe/">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 29 Kasım 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Nearby+Ancient+Star+is+Almost+as+Old+as+the+Universe&rft.pub=Universe+Today&rft.date=2013-02-23&rft.au=Majaess%2C+D.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.universetoday.com%2F100147%2Fnearby-ancient-star-is-almost-as-old-as-the-universe%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-47"><strong><a href="#cite_ref-47">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak basın-açıklaması"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060615053142/http://www.eso.org/outreach/press-rel/pr-2001/pr-03-01.html">"Ashes from the Elder Brethren — UVES Observes Stellar Abundance Anomalies in Globular Clusters"</a> (Basın açıklaması). 1 Mart 2001. 15 Haziran 2006 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eso.org/outreach/press-rel/pr-2001/pr-03-01.html">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ashes+from+the+Elder+Brethren+%E2%80%94+UVES+Observes+Stellar+Abundance+Anomalies+in+Globular+Clusters&rft.date=2001-03-01&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.eso.org%2Foutreach%2Fpress-rel%2Fpr-2001%2Fpr-03-01.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-48"><strong><a href="#cite_ref-48">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Leonard, Peter J. T. (1989). "Stellar collisions in globular clusters and the blue straggler problem". <i>The Astronomical Journal</i>. Cilt 98. ss. 217-226. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1989AJ.....98..217L">1989AJ.....98..217L</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/115138">10.1086/115138</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Stellar+collisions+in+globular+clusters+and+the+blue+straggler+problem&rft.pages=217-226&rft.date=1989&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F115138&rft_id=info%3Abibcode%2F1989AJ.....98..217L&rft.au=Leonard%2C+Peter+J.+T.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-49"><strong><a href="#cite_ref-49">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak haber"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spacetelescope.org/images/potw1303a/">"Appearances can be deceptive"</a>. <i>ESO Picture of the Week</i>. 1 Şubat 2013 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130201030616/http://www.spacetelescope.org/images/potw1303a/">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 12 Şubat 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Appearances+can+be+deceptive&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.spacetelescope.org%2Fimages%2Fpotw1303a%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-structure-50"><strong><a href="#cite_ref-structure_50-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Benacquista, Matthew J. (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://relativity.livingreviews.org/open?pubNo=lrr-2006-2&page=articlesu2.html">"Globular cluster structure"</a>. <i>Living Reviews in Relativity</i>. 13 Ekim 2006 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061013060013/http://relativity.livingreviews.org/open?pubNo=lrr-2006-2&page=articlesu2.html">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Globular+cluster+structure&rft.date=2006&rft.aulast=Benacquista&rft.aufirst=Matthew+J.&rft_id=http%3A%2F%2Frelativity.livingreviews.org%2Fopen%3FpubNo%3Dlrr-2006-2%26page%3Darticlesu2.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-51"><strong><a href="#cite_ref-51">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Staneva, A.; Spassova, N.; Golev, V. (1996). "The Ellipticities of Globular Clusters in the Andromeda Galaxy". <i>Astronomy and Astrophysics Supplement</i>. <b>116</b> (3). ss. 447-461. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1996A&AS..116..447S">1996A&AS..116..447S</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1051/aas%3A1996127">10.1051/aas:1996127</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Ellipticities+of+Globular+Clusters+in+the+Andromeda+Galaxy&rft.pages=447-461&rft.date=1996&rft_id=info%3Adoi%2F10.1051%2Faas%3A1996127&rft_id=info%3Abibcode%2F1996A%26AS..116..447S&rft.au=Staneva%2C+A.%3B+Spassova%2C+N.%3B+Golev%2C+V.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-52"><strong><a href="#cite_ref-52">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Frenk, C. S.; White, S. D. M. (1980). "The ellipticities of Galactic and LMC globular clusters". <i>Monthly Notices of the Royal Astronomical Society</i>. <b>286</b> (3). ss. L39-L42. <a href="/wiki/ArXiv" title="ArXiv">arXiv</a>:<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="//arxiv.org/abs/astro-ph/9702024">astro-ph/9702024</a> $2</span>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1997astro.ph..2024G">1997astro.ph..2024G</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+ellipticities+of+Galactic+and+LMC+globular+clusters&rft.pages=L39-L42&rft.date=1980&rft_id=info%3Aarxiv%2Fastro-ph%2F9702024&rft_id=info%3Abibcode%2F1997astro.ph..2024G&rft.au=Frenk%2C+C.+S.%3B+White%2C+S.+D.+M.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-star_clusters-53"><strong><a href="#cite_ref-star_clusters_53-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web">Kenneth Janes (Kasım 2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.astro.caltech.edu/~george/ay20/eaa-starclus.pdf">"Star Clusters"</a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span>. Encyclopedia of Astronomy and Astrophysics. s. 2. 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150701182140/http://www.astro.caltech.edu/~george/ay20/eaa-starclus.pdf">arşivlendi</a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">26 Mart</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Star+Clusters&rft.pages=2&rft.pub=Encyclopedia+of+Astronomy+and+Astrophysics&rft.date=2000-11&rft.au=Kenneth+Janes&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.astro.caltech.edu%2F~george%2Fay20%2Feaa-starclus.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-54"><strong><a href="#cite_ref-54">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Buonanno, R.; Corsi, C. E.; Buzzoni, A.; Cacciari, C.; Ferraro, F. R.; Fusi Pecci, F.; Corsi; Buzzoni; Cacciari; Ferraro; Fusi Pecci (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_astronomy-and-astrophysics_1994-10-01_290_1/page/n98">"The Stellar Population of the Globular Cluster M 3. I. Photographic Photometry of 10 000 Stars"</a>. <i>Astronomy and Astrophysics</i>. Cilt 290. ss. 69-103. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1994A&A...290...69B">1994A&A...290...69B</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Stellar+Population+of+the+Globular+Cluster+M+3.+I.+Photographic+Photometry+of+10+000+Stars&rft.pages=69-103&rft.date=1994&rft_id=info%3Abibcode%2F1994A%26A...290...69B&rft.au=Buonanno%2C+R.%3B+Corsi%2C+C.+E.%3B+Buzzoni%2C+A.%3B+Cacciari%2C+C.%3B+Ferraro%2C+F.+R.%3B+Fusi+Pecci%2C+F.&rft.au=Corsi&rft.au=Buzzoni&rft.au=Cacciari&rft.au=Ferraro&rft.au=Fusi+Pecci&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_astronomy-and-astrophysics_1994-10-01_290_1%2Fpage%2Fn98&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-DaCosta-55"><strong><a href="#cite_ref-DaCosta_55-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Da Costa, G. S.; Freeman, K. C. (Mayıs 1976). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1976ApJ...206..128D">"The structure and mass function of the globular cluster M3"</a>. <i>ApJ</i>. <b>206</b> (1). ss. 128-137. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1976ApJ...206..128D">1976ApJ...206..128D</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/154363">10.1086/154363</a>. 8 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180808112225/http://adsabs.harvard.edu/abs/1976ApJ...206..128D">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 6 Aralık 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+structure+and+mass+function+of+the+globular+cluster+M3&rft.pages=128-137&rft.date=1976-05&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F154363&rft_id=info%3Abibcode%2F1976ApJ...206..128D&rft.aulast=Da+Costa&rft.aufirst=G.+S.&rft.au=Freeman%2C+K.+C.&rft_id=http%3A%2F%2Fadsabs.harvard.edu%2Fabs%2F1976ApJ...206..128D&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Brosche-56"><strong><a href="#cite_ref-Brosche_56-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Brosche, P.; Odenkirchen, M.; Geffert, M. (Mart 1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1999NewA....4..133B">"Instantaneous and average tidal radii of globular clusters"</a>. <i>New Astronomy</i>. <b>4</b> (2). ss. 133-139. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1999NewA....4..133B">1999NewA....4..133B</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016/S1384-1076%2899%2900014-7">10.1016/S1384-1076(99)00014-7</a>. 8 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180808133858/http://adsabs.harvard.edu/abs/1999NewA....4..133B">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 7 Aralık 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Instantaneous+and+average+tidal+radii+of+globular+clusters&rft.pages=133-139&rft.date=1999-03&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS1384-1076%2899%2900014-7&rft_id=info%3Abibcode%2F1999NewA....4..133B&rft.aulast=Brosche&rft.aufirst=P.&rft.au=Odenkirchen%2C+M.&rft.au=Geffert%2C+M.&rft_id=http%3A%2F%2Fadsabs.harvard.edu%2Fabs%2F1999NewA....4..133B&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-57"><strong><a href="#cite_ref-57">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Djorgovski, S.; King, I. R. (1986). "A preliminary survey of collapsed cores in globular clusters". <i>Astrophysical Journal</i>. Cilt 305. ss. L61-L65. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1986ApJ...305L..61D">1986ApJ...305L..61D</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/184685">10.1086/184685</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+preliminary+survey+of+collapsed+cores+in+globular+clusters&rft.pages=L61-L65&rft.date=1986&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F184685&rft_id=info%3Abibcode%2F1986ApJ...305L..61D&rft.au=Djorgovski%2C+S.%3B+King%2C+I.+R.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-ashman_zepf1998-58"><strong><a href="#cite_ref-ashman_zepf1998_58-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Ashman, Keith M.; Zepf, Stephen E. (1998). <i>Globular cluster systems</i>. Cambridge astrophysics series. <b>30</b>. Cambridge University Press. s. 29. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0-521-55057-2" title="Özel:KitapKaynakları/0-521-55057-2">0-521-55057-2</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Globular+cluster+systems&rft.series=Cambridge+astrophysics+series&rft.pages=29&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1998&rft.isbn=0-521-55057-2&rft.au=Ashman%2C+Keith+M.%3B+Zepf%2C+Stephen+E.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-binney_merrifield1998-59"><strong><a href="#cite_ref-binney_merrifield1998_59-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Binney, James; Merrifield, Michael (1998). <i>Galactic astronomy</i>. Princeton series in astrophysics. Princeton University Press. s. 371. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0-691-02565-7" title="Özel:KitapKaynakları/0-691-02565-7">0-691-02565-7</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Galactic+astronomy&rft.series=Princeton+series+in+astrophysics&rft.pages=371&rft.pub=Princeton+University+Press&rft.date=1998&rft.isbn=0-691-02565-7&rft.au=Binney%2C+James%3B+Merrifield%2C+Michael&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-vanbeveren2001-60"><strong><a href="#cite_ref-vanbeveren2001_60-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Vanbeveren, D. (2001). <i>The influence of binaries on stellar population studies</i>. Astrophysics and space science library. <b>264</b>. Springer. s. 397. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0-7923-7104-6" title="Özel:KitapKaynakları/0-7923-7104-6">0-7923-7104-6</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+influence+of+binaries+on+stellar+population+studies&rft.series=Astrophysics+and+space+science+library&rft.pages=397&rft.pub=Springer&rft.date=2001&rft.isbn=0-7923-7104-6&rft.aulast=Vanbeveren&rft.aufirst=D.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-spitzer1986-61"><strong><a href="#cite_ref-spitzer1986_61-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak konferans">Spitzer, L., Jr. (Haziran 2–4, 1986). P. Hut and S. McMillan (Ed.). <i>Dynamical Evolution of Globular Clusters</i>. <i>The Use of Supercomputers in Stellar Dynamics, Proceedings of a Workshop Held at the Institute for Advanced Study</i>. <b>267</b>. Princeton, USA: Springer-Verlag, Berlin Heidelberg New York. s. 3. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1986LNP...267....3S">1986LNP...267....3S</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007/BFb0116388">10.1007/BFb0116388</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=conference&rft.jtitle=The+Use+of+Supercomputers+in+Stellar+Dynamics%2C+Proceedings+of+a+Workshop+Held+at+the+Institute+for+Advanced+Study&rft.atitle=Dynamical+Evolution+of+Globular+Clusters&rft.volume=267&rft.pages=3&rft.date=1986-06-02%2F1986-06-04&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2FBFb0116388&rft_id=info%3Abibcode%2F1986LNP...267....3S&rft.aulast=Spitzer&rft.aufirst=L.%2C+Jr.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Editörler parametresini kullanan (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Edit%C3%B6rler_parametresini_kullanan" title="Kategori:KB1 bakım: Editörler parametresini kullanan">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-apj522_2_935-62"><strong><a href="#cite_ref-apj522_2_935_62-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Gnedin, Oleg Y.; Lee, Hyung Mok; Ostriker, Jeremiah P. (Eylül 1999). "Effects of Tidal Shocks on the Evolution of Globular Clusters". <i>The Astrophysical Journal</i>. <b>522</b> (2). ss. 935-949. <a href="/wiki/ArXiv" title="ArXiv">arXiv</a>:<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="//arxiv.org/abs/astro-ph/9806245">astro-ph/9806245</a> $2</span>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1999ApJ...522..935G">1999ApJ...522..935G</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/307659">10.1086/307659</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Effects+of+Tidal+Shocks+on+the+Evolution+of+Globular+Clusters&rft.pages=935-949&rft.date=1999-09&rft_id=info%3Aarxiv%2Fastro-ph%2F9806245&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F307659&rft_id=info%3Abibcode%2F1999ApJ...522..935G&rft.au=Gnedin%2C+Oleg+Y.%3B+Lee%2C+Hyung+Mok%3B+Ostriker%2C+Jeremiah+P.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-bahcall_piran_weinberg2004-63"><strong><a href="#cite_ref-bahcall_piran_weinberg2004_63-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Bahcall, John N.; Piran, Tsvi; Weinberg, Steven (2004). <i>Dark matter in the universe</i>. 2nd. World Scientific. s. 51. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/981-238-841-9" title="Özel:KitapKaynakları/981-238-841-9">981-238-841-9</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dark+matter+in+the+universe&rft.series=2nd&rft.pages=51&rft.pub=World+Scientific&rft.date=2004&rft.isbn=981-238-841-9&rft.au=Bahcall%2C+John+N.%3B+Piran%2C+Tsvi%3B+Weinberg%2C+Steven&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-64"><strong><a href="#cite_ref-64">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak haber"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://hubblesite.org/newscenter/newsdesk/archive/releases/2006/33/">"Stellar Sorting in Globular Cluster 47"</a>. Hubble News Desk. 4 Ekim 2006. 7 Ekim 2008 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081007151039/http://hubblesite.org/newscenter/newsdesk/archive/releases/2006/33">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">24 Ekim</span> 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Stellar+Sorting+in+Globular+Cluster+47&rft.pub=Hubble+News+Desk&rft.date=2006-10-04&rft_id=http%3A%2F%2Fhubblesite.org%2Fnewscenter%2Fnewsdesk%2Farchive%2Freleases%2F2006%2F33%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-baldwin-65"><strong><a href="#cite_ref-baldwin_65-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak haber">Baldwin, Emily (29 Nisan 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.astronomynow.com/Oldglobularclusterssurprisinglyyoung.html">"Old globular clusters surprisingly young"</a>. Astronomy Now Online. 2 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080502172852/http://www.astronomynow.com/Oldglobularclusterssurprisinglyyoung.html">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Old+globular+clusters+surprisingly+young&rft.pub=Astronomy+Now+Online&rft.date=2008-04-29&rft.aulast=Baldwin&rft.aufirst=Emily&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.astronomynow.com%2FOldglobularclusterssurprisinglyyoung.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-66"><strong><a href="#cite_ref-66">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Secker, Jeff (1992). "A Statistical Investigation into the Shape of the Globular cluster Luminosity Distribution". <i>Astronomical Journal</i>. <b>104</b> (4). ss. 1472-1481. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1992AJ....104.1472S">1992AJ....104.1472S</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086/116332">10.1086/116332</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Statistical+Investigation+into+the+Shape+of+the+Globular+cluster+Luminosity+Distribution&rft.pages=1472-1481&rft.date=1992&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F116332&rft_id=info%3Abibcode%2F1992AJ....104.1472S&rft.aulast=Secker&rft.aufirst=Jeff&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-67"><strong><a href="#cite_ref-67">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak haber"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spacetelescope.org/images/potw1225a/">"Globular Cluster M10"</a>. <i>ESA/Hubble Picture of the Week</i>. 20 Haziran 2012 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120620221101/http://www.spacetelescope.org/images/potw1225a/">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">18 Haziran</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Globular+Cluster+M10&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.spacetelescope.org%2Fimages%2Fpotw1225a%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-68"><strong><a href="#cite_ref-68">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Ortolani, S.; Bica, E.; Barbuy, B.; Bica; Barbuy (1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_astronomy-and-astrophysics_1995-08_300_3/page/726">"BH 176 and AM-2: globular or open clusters?"</a>. <i>Astronomy and Astrophysics</i>. Cilt 300. s. 726. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1995A&A...300..726O">1995A&A...300..726O</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=BH+176+and+AM-2%3A+globular+or+open+clusters%3F&rft.pages=726&rft.date=1995&rft_id=info%3Abibcode%2F1995A%26A...300..726O&rft.au=Ortolani%2C+S.%3B+Bica%2C+E.%3B+Barbuy%2C+B.&rft.au=Bica&rft.au=Barbuy&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_astronomy-and-astrophysics_1995-08_300_3%2Fpage%2F726&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> <li id="cite_note-extended-69"><strong>^</strong> <a href="#cite_ref-extended_69-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-extended_69-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Huxor, A. P.; Tanvir, N. R.; Irwin, M. J.; R. Ibata (2005). "A new population of extended, luminous, star clusters in the halo of M31". <i>Monthly Notices of the Royal Astronomical Society</i>. <b>360</b> (3). ss. 993-1006. <a href="/wiki/ArXiv" title="ArXiv">arXiv</a>:<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="//arxiv.org/abs/astro-ph/0412223">astro-ph/0412223</a> $2</span>. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2005MNRAS.360.1007H">2005MNRAS.360.1007H</a>. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111/j.1365-2966.2005.09086.x">10.1111/j.1365-2966.2005.09086.x</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+new+population+of+extended%2C+luminous%2C+star+clusters+in+the+halo+of+M31&rft.pages=993-1006&rft.date=2005&rft_id=info%3Aarxiv%2Fastro-ph%2F0412223&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1365-2966.2005.09086.x&rft_id=info%3Abibcode%2F2005MNRAS.360.1007H&rft.au=Huxor%2C+A.+P.%3B+Tanvir%2C+N.+R.%3B+Irwin%2C+M.+J.%3B+R.+Ibata&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AK%C3%BCresel+y%C4%B1ld%C4%B1z+k%C3%BCmesi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><span class="citation-comment" style="display:none; color:#33aa33; margin-left:0.3em">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (<a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">link</a>) </span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ayrıca_bakınız"><span id="Ayr.C4.B1ca_bak.C4.B1n.C4.B1z"></span>Ayrıca bakınız</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&veaction=edit&section=13" title="Değiştirilen bölüm: Ayrıca bakınız" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&action=edit&section=13" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Ayrıca bakınız"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmeleri_dizini" title="Küresel yıldız kümeleri dizini">Küresel yıldız kümeleri dizini</a></li></ul> <div style="clear:both;"></div><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="padding: 4px; border: 1px solid #a2a9b1; text-align: center; font-size: 95%;"> <div style="line-height: 1.6em; font-weight: bold; background-color: #ccf;"><div style="margin: 0 5em;"><a href="/wiki/Messier_Katalo%C4%9Fu" title="Messier Kataloğu">Messier Kataloğu</a></div></div> <div class="mw-collapsible-content" style="font-size: 100%;"> <p>Bahar açısına göre önceki: <b><a href="/wiki/Messier" class="mw-disambig" title="Messier">M </a></b> | Bahar açısına göre sonraki: <b><a href="/wiki/Messier" class="mw-disambig" title="Messier">M </a></b> <br /> Katalog sırasına göre önceki: <b><a href="/wiki/Messier" class="mw-disambig" title="Messier">M </a></b> | Katalog sırasına göre sonraki: <b><a href="/wiki/Messier" class="mw-disambig" title="Messier">M </a></b> </p> <hr /> <p><i>Bakmak istediğiniz cisminin resmini seçiniz</i> </p> <div align="center"> <figure class="noresize mw-ext-imagemap-desc-top-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Messier_Katalo%C4%9Fu" title="Messier nesneleri kataloğu"><img alt="Messier nesneleri kataloğu" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/thumb/8/8d/Messier_nesneleri.jpg/850px-Messier_nesneleri.jpg" decoding="async" width="850" height="900" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/thumb/8/8d/Messier_nesneleri.jpg/1275px-Messier_nesneleri.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/8/8d/Messier_nesneleri.jpg 2x" data-file-width="1700" data-file-height="1800" usemap="#ImageMap_c697deb765e6cbe6" resource="/wiki/Dosya:Messier_nesneleri.jpg" /></a><map name="ImageMap_c697deb765e6cbe6"><area href="/wiki/Yenge%C3%A7_Bulutsusu" shape="rect" coords="50,38,125,112" alt="M1" title="M1" /><area href="/wiki/Messier_2" shape="rect" coords="125,38,200,112" alt="Messier 2" title="Messier 2" /><area href="/wiki/Messier_3" shape="rect" coords="200,38,275,112" alt="Messier 3" title="Messier 3" /><area href="/wiki/Messier_4" shape="rect" coords="275,38,350,112" alt="Messier 4" title="Messier 4" /><area href="/wiki/Messier_5" shape="rect" coords="350,38,425,112" alt="Messier 5" title="Messier 5" /><area href="/wiki/Kelebek_(y%C4%B1ld%C4%B1zk%C3%BCmesi)" shape="rect" coords="425,38,500,112" alt="Kelebek" title="Kelebek" /><area href="/wiki/Messier_7" shape="rect" coords="500,38,575,112" alt="Messier 7" title="Messier 7" /><area href="/wiki/Deniz_Kula%C4%9F%C4%B1_Bulutsusu" shape="rect" coords="575,38,650,112" alt="Deniz Kulağı Bulutsusu" title="Deniz Kulağı Bulutsusu" /><area href="/wiki/Messier_9" shape="rect" coords="650,38,725,112" alt="Messier 9" title="Messier 9" /><area href="/wiki/Messier_10" shape="rect" coords="725,38,800,112" alt="Messier 10" title="Messier 10" /><area href="/wiki/Yaban_%C3%96rde%C4%9Fi_(y%C4%B1ld%C4%B1zk%C3%BCmesi)" shape="rect" coords="50,113,125,187" alt="Yaban Ördeği" title="Yaban Ördeği" /><area href="/wiki/Messier_12" shape="rect" coords="125,113,200,187" alt="Messier 12" title="Messier 12" /><area href="/wiki/Messier_13" shape="rect" coords="200,113,275,187" alt="Messier 13" title="Messier 13" /><area href="/wiki/Messier_14" shape="rect" coords="275,113,350,187" alt="Messier 14" title="Messier 14" /><area href="/wiki/Messier_15" shape="rect" coords="350,113,425,187" alt="Messier 15" title="Messier 15" /><area href="/wiki/Kartal_Bulutsusu" shape="rect" coords="425,113,500,187" alt="Kartal Bulutsusu" title="Kartal Bulutsusu" /><area href="/wiki/Omega_Bulutsusu" shape="rect" coords="500,113,575,187" alt="Omega Bulutsusu" title="Omega Bulutsusu" /><area href="/wiki/Messier_18" shape="rect" coords="575,113,650,187" alt="Messier 18" title="Messier 18" /><area href="/wiki/Messier_19" shape="rect" coords="650,113,725,187" alt="Messier 19" title="Messier 19" /><area href="/wiki/%C3%9C%C3%A7_Bo%C4%9Fumlu_Bulutsu" shape="rect" coords="725,113,800,187" alt="Üç Boğumlu Bulutsu" title="Üç Boğumlu Bulutsu" /><area href="/wiki/Messier_21" shape="rect" coords="50,188,125,262" alt="Messier 21" title="Messier 21" /><area href="/wiki/Messier_22" shape="rect" coords="125,188,200,262" alt="Messier 22" title="Messier 22" /><area href="/wiki/Messier_23" shape="rect" coords="200,188,275,262" alt="Messier 23" title="Messier 23" /><area href="/wiki/Messier_24" shape="rect" coords="275,188,350,262" alt="Messier 24" title="Messier 24" /><area href="/wiki/Messier_25" shape="rect" coords="350,188,425,262" alt="Messier 25" title="Messier 25" /><area href="/wiki/Messier_26" shape="rect" coords="425,188,500,262" alt="Messier 26" title="Messier 26" /><area href="/wiki/Halter_Bulutsusu" shape="rect" coords="500,188,575,262" alt="Halter Bulutsusu" title="Halter Bulutsusu" /><area href="/wiki/Messier_28" shape="rect" coords="575,188,650,262" alt="Messier 28" title="Messier 28" /><area href="/wiki/Messier_29" shape="rect" coords="650,188,725,262" alt="Messier 29" title="Messier 29" /><area href="/wiki/Messier_30" shape="rect" coords="725,188,800,262" alt="Messier 30" title="Messier 30" /><area href="/wiki/Andromeda_Galaksisi" shape="rect" coords="50,263,125,337" alt="Andromeda Galaksisi" title="Andromeda Galaksisi" /><area href="/wiki/NGC_221" shape="rect" coords="125,263,200,337" alt="NGC 221" title="NGC 221" /><area href="/wiki/%C3%9C%C3%A7gen_Galaksisi" shape="rect" coords="200,263,275,337" alt="Üçgen Galaksisi" title="Üçgen Galaksisi" /><area href="/wiki/Messier_34" shape="rect" coords="275,263,350,337" alt="Messier 34" title="Messier 34" /><area href="/wiki/Messier_35" shape="rect" coords="350,263,425,337" alt="Messier 35" title="Messier 35" /><area href="/wiki/Messier_36" shape="rect" coords="425,263,500,337" alt="Messier 36" title="Messier 36" /><area href="/wiki/Messier_37" shape="rect" coords="500,263,575,337" alt="Messier 37" title="Messier 37" /><area href="/wiki/Messier_38" shape="rect" coords="575,263,650,337" alt="Messier 38" title="Messier 38" /><area href="/wiki/Messier_39" shape="rect" coords="650,263,725,337" alt="Messier 39" title="Messier 39" /><area href="/wiki/Messier_40" shape="rect" coords="725,263,800,337" alt="Messier 40" title="Messier 40" /><area href="/wiki/Messier_41" shape="rect" coords="50,338,125,412" alt="Messier 41" title="Messier 41" /><area href="/wiki/Orion_Bulutsusu" shape="rect" coords="125,338,200,412" alt="Orion Bulutsusu" title="Orion Bulutsusu" /><area href="/wiki/Messier_43" shape="rect" coords="200,338,275,412" alt="Messier 43" title="Messier 43" /><area href="/wiki/Messier_44" shape="rect" coords="275,338,350,412" alt="Messier 44" title="Messier 44" /><area href="/wiki/%C3%9Clker_(y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi)" shape="rect" coords="350,338,425,412" alt="Ülker" title="Ülker" /><area href="/wiki/Messier_46" shape="rect" coords="425,338,500,412" alt="Messier 46" title="Messier 46" /><area href="/wiki/Messier_47" shape="rect" coords="500,338,575,412" alt="Messier 47" title="Messier 47" /><area href="/wiki/Messier_48" shape="rect" coords="575,338,650,412" alt="Messier 48" title="Messier 48" /><area href="/wiki/Messier_49" shape="rect" coords="650,338,725,412" alt="Messier 49" title="Messier 49" /><area href="/wiki/Messier_50" shape="rect" coords="725,338,800,412" alt="Messier 50" title="Messier 50" /><area href="/wiki/Girdap_g%C3%B6kadas%C4%B1" shape="rect" coords="50,413,125,487" alt="Girdap gökadası" title="Girdap gökadası" /><area href="/wiki/Messier_52" shape="rect" coords="125,413,200,487" alt="Messier 52" title="Messier 52" /><area href="/wiki/Messier_53" shape="rect" coords="200,413,275,487" alt="Messier 53" title="Messier 53" /><area href="/wiki/Messier_54" shape="rect" coords="275,413,350,487" alt="Messier 54" title="Messier 54" /><area href="/wiki/Messier_55" shape="rect" coords="350,413,425,487" alt="Messier 55" title="Messier 55" /><area href="/wiki/Messier_56" shape="rect" coords="425,413,500,487" alt="Messier 56" title="Messier 56" /><area href="/wiki/Halka_bulutsusu" shape="rect" coords="500,413,575,487" alt="Halka bulutsusu" title="Halka bulutsusu" /><area href="/wiki/Messier_58" shape="rect" coords="575,413,650,487" alt="Messier 58" title="Messier 58" /><area href="/wiki/Messier_59" shape="rect" coords="650,413,725,487" alt="Messier 59" title="Messier 59" /><area href="/wiki/Messier_60" shape="rect" coords="725,413,800,487" alt="Messier 60" title="Messier 60" /><area href="/wiki/Messier_61" shape="rect" coords="50,488,125,562" alt="Messier 61" title="Messier 61" /><area href="/wiki/Messier_62" shape="rect" coords="125,488,200,562" alt="Messier 62" title="Messier 62" /><area href="/wiki/Ay%C3%A7i%C3%A7e%C4%9Fi_G%C3%B6kadas%C4%B1" shape="rect" coords="200,488,275,562" alt="Ayçiçeği Gökadası" title="Ayçiçeği Gökadası" /><area href="/wiki/Siyah_G%C3%B6z_G%C3%B6kadas%C4%B1" shape="rect" coords="275,488,350,562" alt="Siyah Göz Gökadası" title="Siyah Göz Gökadası" /><area href="/wiki/Messier_65" shape="rect" coords="350,488,425,562" alt="Messier 65" title="Messier 65" /><area href="/wiki/Messier_66" shape="rect" coords="425,488,500,562" alt="Messier 66" title="Messier 66" /><area href="/wiki/Messier_67" shape="rect" coords="500,488,575,562" alt="Messier 67" title="Messier 67" /><area href="/wiki/Messier_68" shape="rect" coords="575,488,650,562" alt="Messier 68" title="Messier 68" /><area href="/wiki/Messier_69" shape="rect" coords="650,488,725,562" alt="Messier 69" title="Messier 69" /><area href="/wiki/Messier_70" shape="rect" coords="725,488,800,562" alt="Messier 70" title="Messier 70" /><area href="/wiki/Messier_71" shape="rect" coords="50,563,125,637" alt="Messier 71" title="Messier 71" /><area href="/wiki/Messier_72" shape="rect" coords="125,563,200,637" alt="Messier 72" title="Messier 72" /><area href="/wiki/Messier_73" shape="rect" coords="200,563,275,637" alt="Messier 73" title="Messier 73" /><area href="/wiki/NGC_628" shape="rect" coords="275,563,350,637" alt="NGC 628" title="NGC 628" /><area href="/wiki/Messier_75" shape="rect" coords="350,563,425,637" alt="Messier 75" title="Messier 75" /><area href="/wiki/K%C3%BC%C3%A7%C3%BCk_Halter_Bulutsusu" shape="rect" coords="425,563,500,637" alt="Küçük Halter Bulutsusu" title="Küçük Halter Bulutsusu" /><area href="/wiki/NGC_1068" shape="rect" coords="500,563,575,637" alt="NGC 1068" title="NGC 1068" /><area href="/wiki/Messier_78" shape="rect" coords="575,563,650,637" alt="Messier 78" title="Messier 78" /><area href="/wiki/Messier_79" shape="rect" coords="650,563,725,637" alt="Messier 79" title="Messier 79" /><area href="/wiki/NGC_6093" shape="rect" coords="725,563,800,637" alt="NGC 6093" title="NGC 6093" /><area href="/wiki/NGC_3031" shape="rect" coords="50,638,125,712" alt="NGC 3031" title="NGC 3031" /><area href="/wiki/Messier_82" shape="rect" coords="125,638,200,712" alt="Messier 82" title="Messier 82" /><area href="/wiki/Messier_83" shape="rect" coords="200,638,275,712" alt="Messier 83" title="Messier 83" /><area href="/wiki/Messier_84" shape="rect" coords="275,638,350,712" alt="Messier 84" title="Messier 84" /><area href="/wiki/Messier_85" shape="rect" coords="350,638,425,712" alt="Messier 85" title="Messier 85" /><area href="/wiki/Messier_86" shape="rect" coords="425,638,500,712" alt="Messier 86" title="Messier 86" /><area href="/wiki/Messier_87" shape="rect" coords="500,638,575,712" alt="Messier 87" title="Messier 87" /><area href="/wiki/Messier_88" shape="rect" coords="575,638,650,712" alt="Messier 88" title="Messier 88" /><area href="/wiki/Messier_89" shape="rect" coords="650,638,725,712" alt="Messier 89" title="Messier 89" /><area href="/wiki/Messier_90" shape="rect" coords="725,638,800,712" alt="Messier 90" title="Messier 90" /><area href="/wiki/Messier_91" shape="rect" coords="50,713,125,787" alt="Messier 91" title="Messier 91" /><area href="/wiki/Messier_92" shape="rect" coords="125,713,200,787" alt="Messier 92" title="Messier 92" /><area href="/wiki/Messier_93" shape="rect" coords="200,713,275,787" alt="Messier 93" title="Messier 93" /><area href="/wiki/Messier_94" shape="rect" coords="275,713,350,787" alt="Messier 94" title="Messier 94" /><area href="/wiki/Messier_95" shape="rect" coords="350,713,425,787" alt="Messier 95" title="Messier 95" /><area href="/wiki/Messier_96" shape="rect" coords="425,713,500,787" alt="Messier 96" title="Messier 96" /><area href="/wiki/Bayku%C5%9F_Bulutsusu" shape="rect" coords="500,713,575,787" alt="Baykuş Bulutsusu" title="Baykuş Bulutsusu" /><area href="/wiki/Messier_98" shape="rect" coords="575,713,650,787" alt="Messier 98" title="Messier 98" /><area href="/wiki/Messier_99" shape="rect" coords="650,713,725,787" alt="Messier 99" title="Messier 99" /><area href="/wiki/Messier_100" shape="rect" coords="725,713,800,787" alt="Messier 100" title="Messier 100" /><area href="/wiki/F%C4%B1r%C4%B1ldak_Galaksisi" shape="rect" coords="50,788,125,862" alt="Fırıldak Galaksisi" title="Fırıldak Galaksisi" /><area href="/wiki/NGC_5866" shape="rect" coords="125,788,200,862" alt="NGC 5866" title="NGC 5866" /><area href="/wiki/Messier_103" shape="rect" coords="200,788,275,862" alt="Messier 103" title="Messier 103" /><area href="/wiki/Sombrero_G%C3%B6kadas%C4%B1" shape="rect" coords="275,788,350,862" alt="Sombrero Gökadası" title="Sombrero Gökadası" /><area href="/wiki/Messier_105" shape="rect" coords="350,788,425,862" alt="Messier 105" title="Messier 105" /><area href="/wiki/Messier_106" shape="rect" coords="425,788,500,862" alt="Messier 106" title="Messier 106" /><area href="/wiki/Messier_107" shape="rect" coords="500,788,575,862" alt="Messier 107" title="Messier 107" /><area href="/wiki/Messier_108" shape="rect" coords="575,788,650,862" alt="Messier 108" title="Messier 108" /><area href="/wiki/Messier_109" shape="rect" coords="650,788,725,862" alt="Messier 109" title="Messier 109" /><area href="/wiki/Messier_110" shape="rect" coords="725,788,800,862" alt="Messier 110" title="Messier 110" /></map><figcaption>Messier nesneleri kataloğu</figcaption></figure> </div> </div> <div style="clear:both;"></div> </div> <div style="clear:both;"></div><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="padding: 4px; border: 1px solid #a2a9b1; text-align: center; font-size: 95%;"> <div style="line-height: 1.6em; font-weight: bold; background-color: #ccf;"><div style="margin: 0 5em;"><a href="/wiki/Yeni_Genel_Katalog" title="Yeni Genel Katalog">NGC cisimleri</a></div></div> <div class="mw-collapsible-content" style="font-size: 100%;"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:List_icon.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/List_icon.svg/12px-List_icon.svg.png" decoding="async" width="12" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/List_icon.svg/18px-List_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/List_icon.svg/24px-List_icon.svg.png 2x" data-file-width="34" data-file-height="38" /></a></span> <a href="/wiki/NGC_cisimleri_listesi" title="NGC cisimleri listesi">Liste</a><br /> </p> <hr /> <div style="font-size:smaller;"> <p><a href="/wiki/NGC_7817" title="NGC 7817">NGC 7817</a> | <a href="/wiki/NGC_7818" title="NGC 7818">NGC 7818</a> | <a href="/wiki/NGC_7819" title="NGC 7819">NGC 7819</a> | <a href="/wiki/NGC_7820" title="NGC 7820">NGC 7820</a> | <a href="/wiki/NGC_7821" title="NGC 7821">NGC 7821</a> | <a href="/wiki/NGC_7822" title="NGC 7822">NGC 7822</a> | <a href="/wiki/NGC_7823" title="NGC 7823">NGC 7823</a> | <a href="/wiki/NGC_7824" title="NGC 7824">NGC 7824</a> | <a href="/wiki/NGC_7825" title="NGC 7825">NGC 7825</a> | <a href="/wiki/NGC_7826" title="NGC 7826">NGC 7826</a> | <a href="/wiki/NGC_7827" title="NGC 7827">NGC 7827</a> | <a href="/wiki/NGC_7828" title="NGC 7828">NGC 7828</a> | <a href="/wiki/NGC_7829" title="NGC 7829">NGC 7829</a> | <a href="/wiki/NGC_7830" title="NGC 7830">NGC 7830</a> | <a href="/wiki/NGC_7831" title="NGC 7831">NGC 7831</a> | <a href="/wiki/NGC_7832" title="NGC 7832">NGC 7832</a> | <a href="/wiki/NGC_7833" title="NGC 7833">NGC 7833</a> | <a href="/wiki/NGC_7834" title="NGC 7834">NGC 7834</a> | <a href="/wiki/NGC_7835" title="NGC 7835">NGC 7835</a> | <a href="/wiki/NGC_7836" title="NGC 7836">NGC 7836</a> | <a href="/wiki/NGC_7837" title="NGC 7837">NGC 7837</a> | <a href="/wiki/NGC_7838" title="NGC 7838">NGC 7838</a> | <a href="/wiki/NGC_7839" title="NGC 7839">NGC 7839</a> | <a href="/wiki/NGC_7840" title="NGC 7840">NGC 7840</a> | <b>NGC 1</b> | <a href="/wiki/NGC_2" title="NGC 2">NGC 2</a> | <a href="/wiki/NGC_3" title="NGC 3">NGC 3</a> | <a href="/wiki/NGC_4" title="NGC 4">NGC 4</a> | <a href="/wiki/NGC_5" title="NGC 5">NGC 5</a> | <a href="/wiki/NGC_6" class="mw-redirect" title="NGC 6">NGC 6</a> | <a href="/wiki/NGC_7" title="NGC 7">NGC 7</a> | <a href="/wiki/NGC_8" title="NGC 8">NGC 8</a> | <a href="/wiki/NGC_9" title="NGC 9">NGC 9</a> | <a href="/wiki/NGC_10" title="NGC 10">NGC 10</a> | <a href="/wiki/NGC_11" title="NGC 11">NGC 11</a> | <a href="/wiki/NGC_12" title="NGC 12">NGC 12</a> | <a href="/wiki/NGC_13" title="NGC 13">NGC 13</a> | <a href="/wiki/NGC_14" title="NGC 14">NGC 14</a> | <a href="/wiki/NGC_15" title="NGC 15">NGC 15</a> | <a href="/wiki/NGC_16" title="NGC 16">NGC 16</a> | <a href="/wiki/NGC_17" title="NGC 17">NGC 17</a> | <a href="/wiki/NGC_18" title="NGC 18">NGC 18</a> | <a href="/wiki/NGC_19" title="NGC 19">NGC 19</a> | <a href="/wiki/NGC_20" title="NGC 20">NGC 20</a> | <a href="/wiki/NGC_21" title="NGC 21">NGC 21</a> | <a href="/wiki/NGC_22" title="NGC 22">NGC 22</a> | <a href="/wiki/NGC_23" title="NGC 23">NGC 23</a> | <a href="/wiki/NGC_24" title="NGC 24">NGC 24</a> | <a href="/wiki/NGC_25" title="NGC 25">NGC 25</a> | <a href="/wiki/NGC_26" title="NGC 26">NGC 26</a> </p> </div> <div style="clear:both;"></div> </div> </div> <div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="Otorite_kontrolü_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q11276&#124;class=noprint&#124;Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Otorite_kontrolü_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q11276&#124;class=noprint&#124;Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Otorite_kontrol%C3%BC" title="Otorite kontrolü">Otorite kontrolü</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q11276" title="Bunu Vikiveri'de düzenleyin"><img alt="Bunu Vikiveri'de düzenleyin" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Fransa_Mill%C3%AE_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="Fransa Millî Kütüphanesi">BNF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12393896m">cb12393896m</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12393896m">(data)</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/T%C3%BCmle%C5%9Fik_Otorite_Dosyas%C4%B1" title="Tümleşik Otorite Dosyası">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4298254-6">4298254-6</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Kongre_K%C3%BCt%C3%BCphanesi_Kontrol_Numaras%C4%B1" title="Kongre Kütüphanesi Kontrol Numarası">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85127432">sh85127432</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%C4%B0srail_Ulusal_K%C3%BCt%C3%BCphanesi" title="İsrail Ulusal Kütüphanesi">NLI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nli.org.il/en/authorities/987007531590705171">987007531590705171</a></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Küresel_yıldız_kümesi&oldid=34770871">https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Küresel_yıldız_kümesi&oldid=34770871</a>" sayfasından alınmıştır</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C3%96zel:Kategoriler" title="Özel:Kategoriler">Kategori</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmeleri" title="Kategori:Küresel yıldız kümeleri">Küresel yıldız kümeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmeleri" title="Kategori:Yıldız kümeleri">Yıldız kümeleri</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kategoriler: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Birden_fazla_ad:_yazar_listesi" title="Kategori:KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi">KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:%C3%96l%C3%BC_d%C4%B1%C5%9F_ba%C4%9Flant%C4%B1lar%C4%B1_olan_maddeler" title="Kategori:Ölü dış bağlantıları olan maddeler">Ölü dış bağlantıları olan maddeler</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Di%C4%9Ferlerinin_yanl%C4%B1%C5%9F_kullan%C4%B1m%C4%B1" title="Kategori:KB1 bakım: Diğerlerinin yanlış kullanımı">KB1 bakım: Diğerlerinin yanlış kullanımı</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:KB1_bak%C4%B1m:_Edit%C3%B6rler_parametresini_kullanan" title="Kategori:KB1 bakım: Editörler parametresini kullanan">KB1 bakım: Editörler parametresini kullanan</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:BNF_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:GND_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:LCCN_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:NLI_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Sayfa en son 13.21, 9 Şubat 2025 tarihinde değiştirildi.</li> <li id="footer-info-copyright">Metin <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr">Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı</a> altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/tr">Kullanım Şartlarını</a> ve <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/tr">Gizlilik Politikasını</a> kabul etmiş olursunuz.<br />Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a> tescilli markasıdır.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik politikası</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda">Vikipedi hakkında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedi:Genel_sorumluluk_reddi">Sorumluluk reddi</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kuralları</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Geliştiriciler</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/tr.wikipedia.org">İstatistikler</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Çerez politikası</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//tr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil görünüm</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Ara</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Vikipedi üzerinde ara"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Özel:Ara"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Ara</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="İçindekiler" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="İçindekiler tablosunu değiştir" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">İçindekiler tablosunu değiştir</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Küresel yıldız kümesi</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>66 dil</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Konu ekle</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7df46d794b-b6bm5","wgBackendResponseTime":131,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.490","walltime":"0.653","ppvisitednodes":{"value":3501,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":157934,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2408,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":5,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":113136,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 526.350 1 -total"," 63.65% 335.026 1 Şablon:Kaynakça"," 19.55% 102.927 34 Şablon:Dergi_kaynağı"," 14.65% 77.129 1 Şablon:Messier_cisimleri"," 14.23% 74.910 1 Şablon:Messier_nav"," 11.87% 62.482 1 Şablon:Otorite_kontrolü"," 11.62% 61.142 10 Şablon:Haber_kaynağı"," 6.25% 32.896 1 Şablon:Ölü_bağlantı"," 6.24% 32.846 11 Şablon:Web_kaynağı"," 5.90% 31.072 1 Şablon:Düzelt"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.246","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3099690,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-868759585b-whnsg","timestamp":"20250216164242","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"K\u00fcresel y\u0131ld\u0131z k\u00fcmesi","url":"https:\/\/tr.wikipedia.org\/wiki\/K%C3%BCresel_y%C4%B1ld%C4%B1z_k%C3%BCmesi","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11276","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11276","author":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia projelerine katk\u0131da bulunanlar"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-01-17T08:09:51Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/6\/6a\/A_Swarm_of_Ancient_Stars_-_GPN-2000-000930.jpg","headline":"galaksi merkezi etraf\u0131nda dolanan y\u0131ld\u0131zlar\u0131n, k\u00fcresel bir bile\u015fimi"}</script> </body> </html>