CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="az" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Titanik — Vikipediya</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )azwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","yanvar","fevral","mart","aprel","may","iyun","iyul","avqust","sentyabr","oktyabr","noyabr","dekabr"],"wgRequestId":"1c536ed7-7f05-46cb-8e54-c4f7a2314229","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Titanik","wgTitle":"Titanik","wgCurRevisionId":7806120,"wgRevisionId":7806120,"wgArticleId":94676,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[ "ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr","Vikipediya:Vikidatada mənbələri olan məqalələr","Vikipediya:İstinadları istinad şablonları ilə göstərilməli məqalələr","Əlifba sırasına görə gəmilər","Batmış gəmilər","Dəniz olayları"],"wgPageViewLanguage":"az","wgPageContentLanguage":"az","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Titanik","wgRelevantArticleId":94676,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"az","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"az"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":70000,"wgRelatedArticlesCompat":[], "wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":true,"wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q25173","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.common-site":"ready","ext.gadget.logo":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","codex-search-styles":"ready", "ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.referenceTooltips","ext.gadget.sidebarRelated","ext.gadget.metaBox","ext.gadget.EditToolbar","ext.gadget.EditToolbar-menu-page_elements","ext.gadget.EditToolbar_infobox_person","ext.gadget.EditToolbar_discussion","ext.gadget.EditToolbar_references","ext.gadget.markadmins","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns", "ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=az&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=ext.gadget.common-site%2Clogo&only=styles&skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/RMS_Titanic_3.jpg/1200px-RMS_Titanic_3.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="882"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/RMS_Titanic_3.jpg/800px-RMS_Titanic_3.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="588"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/RMS_Titanic_3.jpg/640px-RMS_Titanic_3.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="471"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Titanik — Vikipediya"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//az.m.wikipedia.org/wiki/Titanik"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redaktə" href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipediya (az)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//az.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://az.wikipedia.org/wiki/Titanik"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipediya — Atom-lent" href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Titanik rootpage-Titanik skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"></div> <div class="mw-indicators"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Titanik</span></h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipediya, azad ensiklopediya</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naviqasiyaya keç</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Axtarışa keç</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="az" dir="ltr"><div class="dablink hatnote noprint">Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: <a href="/wiki/Titanik_(d%C9%99qiql%C9%99%C5%9Fdirm%C9%99)" class="mw-disambig" title="Titanik (dəqiqləşdirmə)">Titanik (dəqiqləşdirmə)</a>.</div> <table class="infobox" style=""><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above infobox-above-color skin-invert-image" style="background:#eaecf0"><div style="background:#A1CCE7; position:relative; width:100%; height:35px; display:table;"><div style="position:absolute; top:0; right:0;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Picto_infobox_ship.png/90px-Picto_infobox_ship.png" decoding="async" width="90" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Picto_infobox_ship.png 1.5x" data-file-width="120" data-file-height="45" /></span></span></div><span style="position:relative; width:100%; display:table-cell; vertical-align:middle; text-align:center; padding:4px;"><big>Titanik</big></span></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center;"><span data-wikidata-claim-id="Q25173$8985e0ce-4bc9-4837-44db-ccaab2b607c2" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1705[LANGUAGE!:AZ][LANGUAGE!:HY]"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="lang" lang="en">Titanic</span></span></span></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image" style=""> <span data-wikidata-claim-id="q25173$969d5b36-4f68-f7e1-493d-5700ef1fa406" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P18[1]"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/Fayl:RMS_Titanic_3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/RMS_Titanic_3.jpg/250px-RMS_Titanic_3.jpg" decoding="async" width="250" height="184" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/RMS_Titanic_3.jpg/375px-RMS_Titanic_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/RMS_Titanic_3.jpg/500px-RMS_Titanic_3.jpg 2x" data-file-width="5000" data-file-height="3677" /></a></span></span></span> </td></tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">Mənşə ölkə</th> <td class="plainlist"> <ul><li><span data-wikidata-claim-id="Q25173$dfde979a-4d3c-f70c-224e-bf4654c57d2e" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P495"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Flag_of_Northern_Ireland_%281953%E2%80%931972%29.svg/20px-Flag_of_Northern_Ireland_%281953%E2%80%931972%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Flag_of_Northern_Ireland_%281953%E2%80%931972%29.svg/30px-Flag_of_Northern_Ireland_%281953%E2%80%931972%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Flag_of_Northern_Ireland_%281953%E2%80%931972%29.svg/40px-Flag_of_Northern_Ireland_%281953%E2%80%931972%29.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></span></span> <span class="country-name"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%C5%9Eimali_%C4%B0rlandiya" title="Şimali İrlandiya">Şimali İrlandiya</a></span></span></span></li></ul></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">Sahibi</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="q25173$5c893ddb-4a62-034d-3ac0-a75f5a903566" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P127"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/Vayt_Star_Layn" title="Vayt Star Layn">Uayt Star Layn</a></span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">İstismara verilmə tarixi</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q25173$8ee5d6a0-42b9-d4d9-598c-f9a45157ffa7" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P729"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="nowrap"><a href="/wiki/31_mart" title="31 mart">31 mart</a> <a href="/wiki/1912" title="1912">1912</a></span></span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">İstehsalçı</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q25173$6FC66974-9219-4B71-9F95-BF0F791A656F" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P176"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks">Harland and Wolff</span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q848977" class="extiw" title="d:Q848977">[d]</a></sup></span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">İstehsal yeri</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q25173$E92A5E08-D5C5-479D-BF0B-1E8A5F2A09B1" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1071"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/Belfast" title="Belfast">Belfast</a></span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">Şərəfinə adlandırılıb</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q25173$7cb6c324-4aef-9e18-e96a-f6d3bf82be9b" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P138"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/Titanlar" title="Titanlar">Titanlar</a></span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">Sinifi</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="q25173$845c32e6-41a8-3ecb-b441-7a11c602f6cc" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P289"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks">Olimpik</span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q767166" class="extiw" title="d:Q767166">[d]</a></sup></span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">Sərnişin tutumu</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q25173$ed782c17-4dc6-d19f-e20c-77329cacbf19" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1083"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">2.228</span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q25173$70e2f312-46cc-0a50-98c1-089263795f61" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1083"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">892</span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">Sürəti</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q25173$6180c345-4b42-0c70-3fea-7fcee15d6055" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2052"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">12 m/san.</span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">Uzunluğu</th> <td class="plainlist"> <ul><li><span data-wikidata-claim-id="Q25173$970ee0c7-4250-0a5a-6609-ce105b63bc2e" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2043"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">269,1 m</span></span></li></ul></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">Hündürlüyü</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q25173$f2ce4371-40b3-98f8-a929-b5536a72a01f" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2048"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">32 m</span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q25173$4b25148a-4e5c-7db3-0940-4a0ac0b429a9" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2048"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">53,3 m</span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">Kütləsi</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q25173$3cc424b2-4c05-0d0b-7ad5-264afe516ced" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2067"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">52.310 t</span><sup id="cite_ref-_4afd7d2a2b3f1413_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-_4afd7d2a2b3f1413-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">Su sıxışdırması</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q25173$ffe21ce5-4f27-95df-3389-9e72c05c1e1f" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2262"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">10,54 m</span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">Dəyəri</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q25173$001fff94-4450-4f20-048a-e5c6364c4384" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2130"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">7.500.000 $</span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">Gücü</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q25173$7f458302-4b4d-0bbb-5608-4c9cc0d675c5" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2109"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">33.832.943 Vt</span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">Güc mənbəsi</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q25173$fef4ec95-4e32-6c1c-8221-827438e50243" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P516"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks">Parsons turbini</span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2054182" class="extiw" title="d:Q2054182">[d]</a></sup></span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels" style="min-width:7em">Tərsanə nömrəsi</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="q25173$3a06e921-4972-137d-f023-453f9523950a" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P617"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">401</span></span></td> </tr><tr><td colspan="2" class="infobox-below infobox-below-color" style="background:#eaecf0;;"><span data-wikidata-claim-id="Q25173$0954fed5-4800-c832-d1fd-fa8de933e5d8" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P373"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Titanic_(ship,_1912)" title="commons:Category:Titanic (ship, 1912)"><img alt="Vikianbarın loqosu" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Titanic_(ship,_1912)" class="extiw" title="commons:Category:Titanic (ship, 1912)">Vikianbarda əlaqəli mediafayllar</a></span></span></td></tr> </tbody></table> <p><b>Titanik</b> (<a href="/wiki/%C4%B0ngilis_dili" title="İngilis dili"><i>ing.</i></a> <span lang="en" style="font-style: italic">RMS Titanic</span>) — "<a href="/wiki/Vayt_Star_Layn" title="Vayt Star Layn">Vayt Star Layn</a>" (<a href="/wiki/%C4%B0ngilis_dili" title="İngilis dili"><i>ing.</i></a> <span lang="en" style="font-style: italic">White Star Line</span>) şirkətinə məxsus <a href="/wiki/Buxar_g%C9%99misi" class="mw-redirect" title="Buxar gəmisi">buxar gəmisi</a>. Transatlantik səyahətlər üçün tikilmiş "Olimpik" tipinə aid olan üç əkiz gəmidən biri. Suya buraxıldığı zaman dövrünün ən böyük sərnişin gəmisi. İlk səyahəti zamanı 14 aprel 1912-ci ildə <a href="/wiki/Atlantik_okean%C4%B1" class="mw-redirect" title="Atlantik okeanı">Atlantik okeanında</a> aysberqlə toqquşaraq 2 saat 40 dəqiqə sonra batmışdır. Göyərtəsindəki 1316 sərnişin və 908 heyət üzvündən yalnız 705 nəfər xilas ola bilmiş, 1514 nəfər həlak olmuşdur. </p><p>Titanikin batması nəticəsində insan itkisinin bu qədər böyük olmasına illər boyu müxtəlif səbəblər göstərildi. Ancaq ən əsas səbəb kimi gəmidə olan <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıqların</a> sərnişinlərin sayına hesablanmaması idi. Titanikdə sərnişin tutumunun 3547 olmasına baxmayaraq gəmidə 1178 insanı xilas edəcək sayda qayıq vardı. Qəza nəticəsində qadınların və uşaqların qayıqlara öncə mindirilməsi, ölənlər arasında kişilərin böyük bir üstünlük təşkil etməsinə səbəb olmuşdur. Titanikin hazırlanmasında dövrünə görə ən müasir texnologiyadan istifadə edilmişdir. </p><p>Bir çoxları Titaniki <i>batmaz gəmi</i> adlandırırdı. Bu səbəbdən gəminin xarici görünüşü pozulmasın deyə qayıqlar sərnişinlərin sayına uyğun qoyulmamışdır. Gəminin batması bütün dünyada rezonans yaratdı. Peşəkar gəmi heyəti, müasir teknika və güclü buxar mühərrikləri ilə təmin olunmuş gəminin batmasını heç kim ehtimal etmirdi. <a href="/wiki/AB%C5%9E" title="ABŞ">ABŞ</a> dəniz donanmasının istefada olan dənizçisi <a href="/wiki/Robert_Balard" title="Robert Balard">Robert Balardın</a> 1985-ci ildə <a href="/wiki/Atlantik_okean%C4%B1" class="mw-redirect" title="Atlantik okeanı">Atlantik okeanının</a> 4000 metr dərinliyində gəminin qalıqlarını tapması, uzun illərdən sonra dünya mediasını yenidən hadisə ətrafında cəmlədi. </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="az" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Mündəricat</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Hazırlanması"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Hazırlanması</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#Xüsusiyyətləri"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Xüsusiyyətləri</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-3"><a href="#Qayıqlar"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Qayıqlar</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-4"><a href="#Olimpik_ilə_müqayisəsi"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Olimpik ilə müqayisəsi</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-5"><a href="#Şəxsi_heyət"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Şəxsi heyət</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#Kapitan_Edvard_Smit"><span class="tocnumber">5.1</span> <span class="toctext">Kapitan Edvard Smit</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-7"><a href="#İlk_səfər"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">İlk səfər</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-8"><a href="#Aysberqin_görünməsi"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">Aysberqin görünməsi</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-9"><a href="#Uilyam_Merdok_tərəfindən_verilən_əmrlər"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">Uilyam Merdok tərəfindən verilən əmrlər</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-10"><a href="#23:40_—_Toqquşma"><span class="tocnumber">9</span> <span class="toctext">23:40 — Toqquşma</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-11"><a href="#00:45_—_İlk_qayığın_suya_salınması"><span class="tocnumber">10</span> <span class="toctext">00:45 — İlk qayığın suya salınması</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-12"><a href="#Maunt_Templ_gəmisinin_xilas_cəhdi"><span class="tocnumber">11</span> <span class="toctext">Maunt Templ gəmisinin xilas cəhdi</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-13"><a href="#SOS_siqnallarına_cavab_verməyən_gəmilər"><span class="tocnumber">12</span> <span class="toctext">SOS siqnallarına cavab verməyən gəmilər</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-14"><a href="#Xilas_edilənlərin_və_həlak_olanların_ümumi_sayı"><span class="tocnumber">13</span> <span class="toctext">Xilas edilənlərin və həlak olanların ümumi sayı</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-15"><a href="#Titanik_orkestrı"><span class="tocnumber">14</span> <span class="toctext">Titanik orkestrı</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-16"><a href="#Qalıqların_aşkarlanması"><span class="tocnumber">15</span> <span class="toctext">Qalıqların aşkarlanması</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-17"><a href="#İncəsənətdə_əks_etdirilməsi"><span class="tocnumber">16</span> <span class="toctext">İncəsənətdə əks etdirilməsi</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-18"><a href="#Qalereya"><span class="tocnumber">17</span> <span class="toctext">Qalereya</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-19"><a href="#İstinadlar"><span class="tocnumber">18</span> <span class="toctext">İstinadlar</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-20"><a href="#Ədəbiyyat"><span class="tocnumber">19</span> <span class="toctext">Ədəbiyyat</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-21"><a href="#Həmçinin_bax"><span class="tocnumber">20</span> <span class="toctext">Həmçinin bax</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-22"><a href="#Xarici_keçidlər"><span class="tocnumber">21</span> <span class="toctext">Xarici keçidlər</span></a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hazırlanması"><span id="Haz.C4.B1rlanmas.C4.B1"></span>Hazırlanması</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=1" title="Hazırlanması bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=1" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Hazırlanması"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:RMS_Titanic_ready_for_launch,_1911.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/RMS_Titanic_ready_for_launch%2C_1911.jpg/200px-RMS_Titanic_ready_for_launch%2C_1911.jpg" decoding="async" width="200" height="151" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/RMS_Titanic_ready_for_launch%2C_1911.jpg/300px-RMS_Titanic_ready_for_launch%2C_1911.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/RMS_Titanic_ready_for_launch%2C_1911.jpg/400px-RMS_Titanic_ready_for_launch%2C_1911.jpg 2x" data-file-width="1900" data-file-height="1432" /></a><figcaption>Titanikin <a href="/wiki/Belfast" title="Belfast">Belfast</a> şəhərində yerləşən tərsanədə hazırlanması.</figcaption></figure> <p>Titanik <a href="/wiki/Vayt_Star_Layn" title="Vayt Star Layn">Vayt Star Layn</a> şirkətinə məxsus <i>Harland və Volf</i> gəmi tərsanəsində hazırlanmağa başlamışdır. Gəmi <a href="/wiki/Vayt_Star_Layn" title="Vayt Star Layn">Vayt Star Laynın</a> ən güclü rəqibi olan Kunard Layn gəmi şirkətinin RMS Lusitania və RMS Mauretania gəmiləri ilə rəqabət aparmalı idi. Titanik olimpik tipinə aid üç gəmidən biri idi. Digər iki gəmi Titanikin əkiz qardaşları hesab olunan RMS Olimpik və RMS Britanik gəmiləri Titanik qədər məşhurluq əldə etməmişdir. Olimpik sinfinə aid olan gəmilərin hazırlanması işi ilə <a href="/wiki/Vayt_Star_Layn" title="Vayt Star Layn">Vayt Star Layn</a> şirkətinin mühəndisləri məşğul olurdu. </p><p>Şirkətin rəhbəri Uliyam Piyeri, iş icracısı və dizayn məsələlələri üzrə mütəxəssisi Aleksandr Karlays və baş mühəndis <a href="/wiki/Tomas_Andreu" title="Tomas Andreu">Tomas Andreu</a> şirkətin ən tanınan üzvlərindən idi. Titanik hazırlanmasında bir çox xərcləri Amerikalı sahibkar və biznesmen Con Pierpont Morqan ödəmişdir. RMS Titanik gəmisinin inşası 31 mart 1909-cu ildə <a href="/wiki/Belfast" title="Belfast">Belfast</a> şəhərində yerləşən gəmi tərsanəsində başlamış və inşaat işləri 26 ay davam etmişdir. İnşaat işlərində 11.300 nəfər çalışmışdır. Gəmi 31 may 1911-ci ildə suya salınsada daxili sahədə işlər bitmədiyindən işlər 1 il daha uzanmışdır. 2 aprel 1912-ci ildə gəminin hazırlanması tam yekunlaşmışdır. </p><p>Titanik 269 metr uzunluğunda, 28.2 metr enində, 66.000 qros ton ağırlığında olan dövrünə görə ən böyük sərnişin gəmisi idi. Gəminin hərəkətə gəlməsinə 3 böyük pərvanə kömək edirdi. Gəminin qazanxanasında yerləşən 4 ədəd buxar mərkəzi gəminin əsas hərəkət verici qüvvəsi hesab olunurdu. Buxar mərkəzlərində 159 ədəd kömür sobası yerləşirdi. Fəhlələr tərəfindən münətəzəm şəkildə kömür atılan sobalar təzyiqi gəminin alt tərəfində yerləşən pərlərə ötürür və bununla da 43 km/s saat sürəti əldə edilirdi. Dövrünə görə Titanik kimi böyük bir gəmi üçün bu sürət maksimum hesab olunurdu. Titanikdə olan dörd bacadan yalnız üçü işləyirdi. Digər sonuncu baca isə gəmiyə dizayn məqsədilə əlavə olunmuşdu. Gəmi ümumi şəkildə 3.547 sərnişin daşımaq imkanına sahib idi. Titanik təkcə sərnişin daşımaq üçün hazırlanmamışdı. Gəminin fəaliyyət sahələrindən biridə bağlama və məktubların daşınması üzrə idi. Titanikin gövdə hissəsində gəminin adının yazıldığı yerin yaxınlığında (<a href="/wiki/%C4%B0ngilis_dili" title="İngilis dili"><i>ing.</i></a> <span lang="en" style="font-style: italic">RMS - Royal Mail Steamer</span>) sözləri yazılmışdır. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xüsusiyyətləri"><span id="X.C3.BCsusiyy.C9.99tl.C9.99ri"></span>Xüsusiyyətləri</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=2" title="Xüsusiyyətləri bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=2" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xüsusiyyətləri"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table align="center"> <caption><b>Titanikin daxili görünüşü </b> </caption> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Olympic_First_Class_Staircase.jpg" class="mw-file-description" title="The left panel"><img alt="The left panel" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Olympic_First_Class_Staircase.jpg/280px-Olympic_First_Class_Staircase.jpg" decoding="async" width="280" height="216" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Olympic_First_Class_Staircase.jpg/420px-Olympic_First_Class_Staircase.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Olympic_First_Class_Staircase.jpg/560px-Olympic_First_Class_Staircase.jpg 2x" data-file-width="1385" data-file-height="1067" /></a></span> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Titanic%27s_first_class_gymnasium.jpg" class="mw-file-description" title="The center panel"><img alt="The center panel" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Titanic%27s_first_class_gymnasium.jpg/280px-Titanic%27s_first_class_gymnasium.jpg" decoding="async" width="280" height="214" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Titanic%27s_first_class_gymnasium.jpg/420px-Titanic%27s_first_class_gymnasium.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Titanic%27s_first_class_gymnasium.jpg/560px-Titanic%27s_first_class_gymnasium.jpg 2x" data-file-width="1900" data-file-height="1453" /></a></span> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:1st_Class_%C3%81_la_Carte_Restaurant.jpg" class="mw-file-description" title="The right panel"><img alt="The right panel" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/1st_Class_%C3%81_la_Carte_Restaurant.jpg/280px-1st_Class_%C3%81_la_Carte_Restaurant.jpg" decoding="async" width="280" height="211" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/1st_Class_%C3%81_la_Carte_Restaurant.jpg/420px-1st_Class_%C3%81_la_Carte_Restaurant.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/1st_Class_%C3%81_la_Carte_Restaurant.jpg/560px-1st_Class_%C3%81_la_Carte_Restaurant.jpg 2x" data-file-width="4903" data-file-height="3696" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><center><i>Əsas zalın pilləkənləri</i></center> </td> <td><center><i>Titanikdə yerləşən idman zalı</i></center> </td> <td><center><i>Le Karte restoranı</i></center> </td></tr></tbody></table> <p>Gəminin hazırlandığı dövrdə lüks gəmilər sırasında ilk yeri Titanik tuturdu. Gəmidə digər lüks gəmilərdə olduğu kimi hovuz, idman salonu, türk hamam, həm birinci həm də ikinci sinif sərnişinlər üçün kitabxana, tennis kortu vardı.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Birinci sinifə məxsus otaqlarda xüsusi mebellər, bahalı divanlar və digər dekorativ əşyalar yerləşdirilmişdi.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bununla yanaşı <i>Café Parisien</i> adlı kafedə birinci sinifdən olan müştərilərə səhər yeməyi xidməti göstərilirdi. Titanikdə bərbərxana və mərkəzi telefon stanstiyası belə fəaliyyət göstərirdi.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Gəmi dövrünə görə muasir texniki vasitələr ilə təmin olunmuşdu. Buxar maşınlarının yardımı ilə işləyən geniş elektirik şəbəkəsi vardı. Gəmidə olan bütün elektirik lampaları və enerji ilə işləyən bütün cihazlara elektirik vahid mərkəzdən ötürülürdü. Titanikdə dövrünə görə ən yeni radio sistem olan Markoni radio sistemlərindən iki ədəd quraşdırılmışdır. Növbəli şəkildə fəaliyyət göstərən operatorlar 1.500 vat enerjinin sayəsində istənilən məlumatı qısa zamanda digər bir məntəqəyə ötürə bilirdi. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Qayıqlar"><span id="Qay.C4.B1qlar"></span>Qayıqlar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=3" title="Qayıqlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=3" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qayıqlar"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Titanic_under_construction.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Titanic_under_construction.jpg/250px-Titanic_under_construction.jpg" decoding="async" width="250" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Titanic_under_construction.jpg/375px-Titanic_under_construction.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Titanic_under_construction.jpg/500px-Titanic_under_construction.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1059" /></a><figcaption>Titanikdə son tamamlama işlərinin aparılması.</figcaption></figure> <p>Titanikin hazırlanması zamanı dizayner Karlisie gəmiyə yerləşdiriləcək <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıqların</a> daha geniş olmasını təklif etmişdir. Belə olan halda, Titanik 48 <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıq</a> daşıyacaq və hər hansısa hadisə zamanı gəmidə olan bütün sərnişinlər olmasada, sərnişinləri və şəxsi heyətin ən azı 90% xilas ediləcəkdi. <a href="/wiki/Vayt_Star_Layn" title="Vayt Star Layn">Vayt Star Layn</a> şirkəti <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıqların</a> tutumunun artırılması ilə razılaşdı. Ancaq nəzərdə tutulduğu kimi 48 yox, 16 ədəd böyük tutumlu <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıq</a> 4 ədəd isə kiçik tutumlu qayıq yerləşdirdi. Qanunlara əsasən bu rəqəm ən minumum hesab olunurdu və bununla ümumi gəmidə olan sərnişinlərin yarısını xilas etmək mümkün idi. </p><p>Ticarət nazirliyindən həmin dövrdə iri həcimli sərnişin gəmilərində 16 <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıq</a> yerləşdirilməsi əmri verilmişdi. Titanikdə qayıqların sayının az olmasının ən böyük səbəbi, qayıqların gəminin xarici görünüşünü korlaması iddası idi. 20 dən çox <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıq</a> kənardan aydın şəkildə müşahidə olunurdu və <a href="/wiki/Vayt_Star_Layn" title="Vayt Star Layn">Vayt Star Layn</a> şirkətinin rəhbərləridə belə olan halda gəminin xarici görünüşünün ciddi şəkildə pozulduğunu iddia edirdilər. Digər tərəfdən 20 ədəd <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıqda</a> gəmiyə məcburi şəkildə yerləşdirilmişdi. Ticarət nazirliyinin bu tələbi olmasa idi, <a href="/wiki/Vayt_Star_Layn" title="Vayt Star Layn">Vayt Star Layn</a> şirkətinin 10 ədəd <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıq</a> yerləşdirmək fikri vardı. İnsanlarda formalaşan fikirlərə əsasən <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıqlar</a> formal xarakter daşıyırdı, gəminin ilk səfərdəcə batmaq ehtimalı olmadığından <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıqlar</a> məsələsi ən az diqqət ayrılan sahə olmuşdur. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Olympic_and_Titanic.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Olympic_and_Titanic.jpg/250px-Olympic_and_Titanic.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Olympic_and_Titanic.jpg/375px-Olympic_and_Titanic.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Olympic_and_Titanic.jpg/500px-Olympic_and_Titanic.jpg 2x" data-file-width="4903" data-file-height="3696" /></a><figcaption>Olimpik (solda) və tərsanədən dənizə çəkilən Titanik (sağda)</figcaption></figure> <p>Titanik gəmisinin dizaynerlərindən olan və gəmidə olan <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıqların</a> hazırlanması və yerləşdirilməsi ilə məşğul olan Karlisie <a href="/wiki/Vayt_Star_Layn" title="Vayt Star Layn">Vayt Star Layn</a> şirkətinin sahiblərindən <a href="/wiki/Br%C3%BCs_%C4%B0smey" title="Brüs İsmey">Brüs İsmey</a> ilə təhlükəsizlik mövzusunda mübahisə etmişdir. Ehtimala əsasən mübahisə zamanı Karlisie <a href="/wiki/Br%C3%BCs_%C4%B0smey" title="Brüs İsmey">Brüs İsmey</a> ilə <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıqların</a> az olmasına öz etirazını bildirmişdir. <a href="/wiki/Br%C3%BCs_%C4%B0smey" title="Brüs İsmey">Brüs İsmey</a> isə <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıqların</a> artırılmasına şiddətlə qarşı çıxmışdır. Titanikin batmasından sonra təşkil olunmuş məhkəmədə <a href="/wiki/Br%C3%BCs_%C4%B0smey" title="Brüs İsmey">Brüs İsmey</a> Karlisie ilə aralarında belə bir danışığın olmadığını bildirmişdir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Olimpik_ilə_müqayisəsi"><span id="Olimpik_il.C9.99_m.C3.BCqayis.C9.99si"></span>Olimpik ilə müqayisəsi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=4" title="Olimpik ilə müqayisəsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=4" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Olimpik ilə müqayisəsi"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Titanik əkiz qardaşı olan Olimpikə çox bənzəyirdi. Aralarında olan əsas fərq sərnişin kabinalarının Titanikdə sayca daha çox və böyük olması idi. Titanikin A göyərtəsi Olimpikə nisbətən daha böyük və komfortlu hazırlanmışdı. Olimpikdən fərqli olaraq Titanikdə göyərtənin yarısı açıq havada yerləşirdi. Olimpikdə Titanikdə varlı sərnişinlər üçün nəzərdə tutlmuş <i>Café Parisien</i> kimi kübar cəmiyyət üzvülərinin toplandığı yerlər nəzərdə tutulmamışdır. Britanikdə belə bir kafe yalnız 1913-cü ildə yaradılmışdır. Olimpikdə olan bəzi qüsurlar isə Titanikdə aradan qaldırılmışdır. Titanikdə A göyərtəsində olan elektirik lampaları dairə şəklində idi. Olimpikdə isə bu lampalar oval formasında hazırlanmışdır. Oval lampalar tez qızdığı üçün tezdə partlayırdı. Bu texniki səhv Titanikdə aradan qaldırılmışdır. Titanikin kapitan kabini Olimpikə nisbətən daha geniş idi. Bu və digər dəyişikliklərlə birlikdə Titanik, Olimpikdən daha geniş, daha komfortlu və daha müasir hesab olunurdu. Titanikin ağırlığıda əkiz qardaşından 1.004 qross ton daha ağır olmasının səbəblərindən biridə Titanikə xeyli sayda əlavələrin edilməsi olmuşdur. 1912-ci ildə Titanik suya salınan zaman dövrünün ən böyük gəmisi hesab olunurdu. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Şəxsi_heyət"><span id=".C5.9E.C9.99xsi_hey.C9.99t"></span>Şəxsi heyət</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=5" title="Şəxsi heyət bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=5" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Şəxsi heyət"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kapitan_Edvard_Smit">Kapitan <a href="/wiki/Edvard_Smit" title="Edvard Smit">Edvard Smit</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=6" title="Kapitan Edvard Smit bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=6" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Kapitan Edvard Smit"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Edward_J._Smith.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Edward_J._Smith.jpg/220px-Edward_J._Smith.jpg" decoding="async" width="220" height="296" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Edward_J._Smith.jpg/330px-Edward_J._Smith.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Edward_J._Smith.jpg/440px-Edward_J._Smith.jpg 2x" data-file-width="1080" data-file-height="1451" /></a><figcaption>Titanik gəmisinin kapitanı <a href="/wiki/Edvard_Smit" title="Edvard Smit">Edvard Smit</a>.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Edvard_Smit" title="Edvard Smit">Edvard Smit</a> <a href="/wiki/%C4%B0ngilt%C9%99r%C9%99" title="İngiltərə">İngiltərənin</a> <a href="/wiki/Stok-on-Trent" title="Stok-on-Trent">Stok-on-Trent</a> şəhərində 1853-cü il 27 yanvar tarixində, Edvard Con Smit və Katerina Hankokun ailəsində dünyaya gəlmişdir. 13 yaşına qədər Etruria ingilis məktəbində təhsil almışdır. Daha sonra isə təhsilini <a href="/wiki/Liverpul_(%C5%9F%C9%99h%C9%99r)" class="mw-redirect" title="Liverpul (şəhər)">Liverpul</a> şəhərində yerləşən dənizçilik akademiyasında davam etdirmişdir. <a href="/wiki/Edvard_Smit" title="Edvard Smit">Edvard Smitin</a> ilk gəmiçilik təcrübəsi A Qibson şirkətinə məxsus olan Senator Veberdə başlamışdır. </p><p>Edvard Smit 1880-ci ilin mart ayında <a href="/wiki/Vayt_Star_Layn" title="Vayt Star Layn">Vayt Star Layn</a> şirkətinin Seltik gəmisində dördüncü ofiseri olaraq işə başladı. O, <a href="/wiki/Avstraliya" title="Avstraliya">Avstraliya</a> və <a href="/wiki/Nyu-York" title="Nyu-York">Nyu-York</a> arasında fəaliyyət göstərən gəmidə uzun müddət işləmişdir. 1887-ci ildə <a href="/wiki/Edvard_Smit" title="Edvard Smit">Edvard Smit</a> <a href="/wiki/Vayt_Star_Layn" title="Vayt Star Layn">Vayt Star Layn</a> şirkətinə məxsus gəmilərin birinə ilk dəfə olaraq kapitan təyin olundu. O, <i>SS Resbulika</i> adlanan gəmidə bir müddət kapitan vəzifəsində işləmişdir. </p><p><a href="/wiki/Edvard_Smit" title="Edvard Smit">Edvard Smit</a> <a href="/wiki/Vayt_Star_Layn" title="Vayt Star Layn">Vayt Star Layn</a> şirkətinə məxsus 17 gəmidə kapitanlıq etdikdən sonra Titanik gəmisinə kapitan təyin olundu. <a href="/wiki/Vayt_Star_Layn" title="Vayt Star Layn">Vayt Star Layn</a> ən böyük gəmisinə kapitan təyin edərkən, geniş seçim aparmamışdır. Edvard Smit həmin dövrdə təkcə <a href="/wiki/Vayt_Star_Layn" title="Vayt Star Layn">Vayt Star Layn</a> şirkətinin deyil, həm də bütün <a href="/wiki/%C4%B0ngilt%C9%99r%C9%99" title="İngiltərə">İngiltərədə</a> ən məşhur kapitanlardan biri hesab olunurdu. </p><p>Titanikin batmasında kapitanın hansısa günahının olub-olmaması bu gündə tam məlum deyil. Müxtəlif iddialara əsasən gəminin aysberqlə toqquşması və toqquşmadan sonra sürətlə batmasında Smit tərəfindən qəbul olunan bəzi yanlış qərarlarında rolu olmuşdur. </p><p>Titanik batan zaman Edvard Smit ölmüşdür. Onun hansı şəraitdə ölməsi barədə müxtəlif fikirlər vardır. <a href="/wiki/Robert_Balard" title="Robert Balard">Robert Balardın</a> fikrinə görə Smit <a href="/wiki/Titanik_(film,_1997)" title="Titanik (film, 1997)">Titanik</a> filmində olduğu kimi, körpü istiqamətində irəliləmiş və burada son əmrlərini vermək üçün gözləmişdir. Gəminin batmasından sonra isə <a href="/wiki/Atlantik_okean%C4%B1" class="mw-redirect" title="Atlantik okeanı">Atlantik okeanının</a> buzlu sularında itkin düşmüşdür. </p><p>Digər bir iddia da isə kapitanın şəxsi silahı ilə intihar etdiyi göstərilir. Gəminin batmasından xilas olan şəxslər, sonralar danışdıqları xatirələrində <a href="/wiki/Edvard_Smit" title="Edvard Smit">Edvard Smitin</a> valideynlərindən ayrı düşmüş kiçik yaşlı bir qızı <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıqa</a> qədər ötürdüyü görmüşlərdir. Bir çox hadisə şahidləri Smitin son anlarında belə özünü təmkinli və soyuqqanlı apardığını bildirmişdir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İlk_səfər"><span id=".C4.B0lk_s.C9.99f.C9.99r"></span>İlk səfər</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=7" title="İlk səfər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=7" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İlk səfər"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Titanic_in_Southampton.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Titanic_in_Southampton.jpg/250px-Titanic_in_Southampton.jpg" decoding="async" width="250" height="157" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Titanic_in_Southampton.jpg/375px-Titanic_in_Southampton.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Titanic_in_Southampton.jpg/500px-Titanic_in_Southampton.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="1885" /></a><figcaption>Titanikin <a href="/wiki/Sauthempton" title="Sauthempton">Sauthempton</a> limanından yola düşməsi</figcaption></figure> <p>Titanik ilk səfərini <a href="/wiki/%C4%B0ngilt%C9%99r%C9%99" title="İngiltərə">İngiltərənin</a> <a href="/wiki/Sauthempton" title="Sauthempton">Sauthempton</a> limanından <a href="/wiki/AB%C5%9E" title="ABŞ">ABŞ</a>-nin <a href="/wiki/Nyu-York" title="Nyu-York">Nyu-York</a> şəhərinə doğru gerçəkləşdirməli idi. Səfərin 1912-ci il 10 aprel tarixində başlanması nəzərdə tululmuş və elə həmin tarixdə də səfər başlamışdır. Həmin gün əvvəlcə gəminin şəxsi heyəti gəmiyə daxil olmağa başladı. Yerli vaxtla saat 9:30 isə sərnişinlərin gəmiyə daxil olmasına icazə verildi. Gəmi <a href="/wiki/Sauthempton" title="Sauthempton">Sauthempton</a> limanından günorta saatlarda yola düşdü. Yola düşmənin ilk anlarından etibarən gəminin idarəsi kapitan <a href="/wiki/Edvard_Smit" title="Edvard Smit">Edvard Smitin</a> əlində idi. <a href="/wiki/Nyu-York" title="Nyu-York">Nyu-York</a> istiqamətinə hərəkət etməzdən əvvəl gəminin <a href="/wiki/La_Man%C5%9F_bo%C4%9Faz%C4%B1" class="mw-redirect" title="La Manş boğazı">La Manş boğazı</a> vasitəsilə <a href="/wiki/Fransa" title="Fransa">Fransanın</a> Kerburq limanında lövbər salması və burada yeni sərnişinlər alması nəzərdə tutulmuşdur. Kerburqdan sonra <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Britaniya" class="mw-redirect" title="Böyük Britaniya">Böyük Britaniyanın</a> Quintoun liman şəhərində lövbər salınmış və buradan əsasən kübar cəmiyyətdən olan sərnişinlər gəmiyə minmişdilər. </p><p>Titanik hərəkətə başlayandan bir neçə saat sonra, hərəkətində olduğu cənub yolunun üzərində böyük buz parcalarının olması barədə xəbərdarlıq almağa başladı. Həmin xəbərdarlıq məlumatları əvvəlcə gəmilərin idarə edilməsi mərkəzinə göndərilirdi. Ehtimala görə alınan ilk siqnallar Titanikə göndərilməmişdir. Buz parcaları barədə olan xəbərdarlıqlar gün ərzində gəlməyə davam edirdi. Ancaq belə xəbərdarlıqların alınması ilin bu fəsilində tam normal idi və bir növ formal xarakter daşıyırdı. Səfərin ilk günündə saat 21:30 da Mesaba adlı gəmi Titanikin hərəkət istiqamətində irəliləyirdi. Mesabanın Titanikdə bir neçə yüz kilometr öndə olmasının səbəbi qarşıda yarana biləcək təhlükə barədə öncədən xəbər vermək idi. Mesaba hərəkət yolunun üzərində geniş və hündür buz parcalarının olması barəsində Titanikə bir neçə dəfə siqnal göndərdi. Markoni radio otağında olan Cek Fillips və Harold Brayd siqnalı qəbul etsələlərdə məlum olmayan səbəbdən bu barədə kapitan kabininə məlum verməmişdilər.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Xəbərdarlıqların alınmasına baxmayaraq, kapitan kabini hərəkət istiqamətini dəyişməyə hec bir ehtiyac görmürdü. Titanik gəmisində müşahidəçi adlanan üç qrup fəaliyyət göstərirdi. Hər bir qrup iki matrosdan təşkil olunmuşdu. Qruplar iki saatdan bir yerlərini dəyişdirirdilər. Müşahidəçilərin işi gəminin göyərtəsində yerləşən hündür qüllədən qarşı tərəfi müşahidə etməkdən ibarət idi. Hadisə baş verdiyi gecədən əvvəl istənilən təhlükə rahat şəkildə müşahidə edilə bilirdi. Ancaq həmin gün bir çox səbəblər görmə məsafəni kəskin şəkildə azaltmışdır. <a href="/wiki/Ay" title="Ay">Ayın</a> görünməməsi, küləyin əsməməsi və havanın dumanlı olması aysberqin görünməməsinə səbəb olan əsas amillərdən hesab olunurdu. Gəminin batmasından sonra təşkil olunmuş məhkəmədə şəxsi heyətin üzvülərindən biri bu barədə belə demişdir: <i>Həmin gecə, sanki hər şey bizim əlehimizə idi.</i><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Aysberqin_görünməsi"><span id="Aysberqin_g.C3.B6r.C3.BCnm.C9.99si"></span>Aysberqin görünməsi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=8" title="Aysberqin görünməsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=8" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Aysberqin görünməsi"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:FrederickFleet.April1912.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/FrederickFleet.April1912.jpg/180px-FrederickFleet.April1912.jpg" decoding="async" width="180" height="132" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/FrederickFleet.April1912.jpg/270px-FrederickFleet.April1912.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/FrederickFleet.April1912.jpg/360px-FrederickFleet.April1912.jpg 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1881" /></a><figcaption>Müşahidəçi Fredrix Flet</figcaption></figure> <p>1912-ci ilin 15 aprel tarixində yerli vaxtla saat 00:39 da RMS Titanik <a href="/wiki/Kanada" title="Kanada">Kanadanın</a> <a href="/wiki/Nyufaundlend_v%C9%99_Labrador" title="Nyufaundlend və Labrador">Nyufaundlend və Labrador</a> əyalətinin Qrand Banks adlanan cənub sahilləri istiqamətində hərəkət edirdi. Müşahidəçi Fredrix Flet gəminin qarşısında aydın şəkildə müşahidə olunmayan aysberqi gördü. Flet gəminin zəngini üç dəfə çaldı və kapitan kabininə telefon etdi. Telefona altıncı ofiser <a href="/wiki/Ceyms_Mudi" title="Ceyms Mudi">Ceyms Mudi</a> cavab verdi. </p> <ul><li>Flet — Orada kimsə varmı?</li> <li>Mudey — Var. Nə gördün?</li> <li>Flet — Düz qarşımızda iri bir aysberq var!!</li> <li>Mudey — Təşəkkür edirəm.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uilyam_Merdok_tərəfindən_verilən_əmrlər"><span id="Uilyam_Merdok_t.C9.99r.C9.99find.C9.99n_veril.C9.99n_.C9.99mrl.C9.99r"></span><a href="/wiki/Uilyam_Merdok" class="mw-redirect" title="Uilyam Merdok">Uilyam Merdok</a> tərəfindən verilən əmrlər</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=9" title="Uilyam Merdok tərəfindən verilən əmrlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=9" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Uilyam Merdok tərəfindən verilən əmrlər"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:William_McMaster_Murdoch,_photograph_taken_before_1911.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/William_McMaster_Murdoch%2C_photograph_taken_before_1911.jpg/100px-William_McMaster_Murdoch%2C_photograph_taken_before_1911.jpg" decoding="async" width="100" height="156" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/William_McMaster_Murdoch%2C_photograph_taken_before_1911.jpg/150px-William_McMaster_Murdoch%2C_photograph_taken_before_1911.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/William_McMaster_Murdoch%2C_photograph_taken_before_1911.jpg/200px-William_McMaster_Murdoch%2C_photograph_taken_before_1911.jpg 2x" data-file-width="292" data-file-height="455" /></a><figcaption><a href="/wiki/Uilyam_Merdok" class="mw-redirect" title="Uilyam Merdok">Uilyam Merdok</a></figcaption></figure> <p>Kapitan <a href="/wiki/Edvard_Smit" title="Edvard Smit">Edvard Smit</a> kimi baş köməkçi <a href="/wiki/Uilyam_Merdok" class="mw-redirect" title="Uilyam Merdok">Uilyam Merdok</a> tərəfindən qəbul olunan qərarlardan uzun müddət müzakirə olunmuşdur. Toqquşmadan bir neçə dəqiqə əvvəl <a href="/wiki/Uilyam_Merdok" class="mw-redirect" title="Uilyam Merdok">Uilyam Merdok</a> <i>istiqmətin tam dəyişdirilməsi</i> əmri veridiyi bildirilir. Bununla gəminin gözlənilən toqquşmadan xilas etmək mümkün idi. Hadisə anında kapitan kabininə daxil olan dördüncü ofiser <a href="/wiki/Cozef_Boksholl" title="Cozef Boksholl">Cozef Boksholl</a> Merdokun qazanxana ilə ələqə saxladığını və hərəkət istiqmətinin təcili dəyişdirilməsini əmr etdiyini bildirmişdir. </p><p>Titanikin mövcud təhlükədən xilas olmaq üçün iki əsas yolu vardı. Bunlardan birincisi gəminin hərəkəti istiqmətini dəyişmək və bununla da mövcud toqquşmadan xilas olmaq, digər yol isə gəminin tam şəkildə dayandırmaq idi. İkinci yol daha mürəkkəb görünürdü. Gəminin qısa zamanda dayanması üçün qazanxanada bir neçə prosesin eyni anda yerinə yetirilməsi tələb olunurdu. Bu səbəbdən Merdok aysberqdən yayınmağın daha real olduğnu düşünürdü. Şəxsi heyətin üzvülərindən olan Alfred Oliver toqquşma anında Merdokun <i>istiqmətin tam dəyişdirilməsi</i> əmrini verdiyini eşitmişdir. </p><p>Əsas məqsəd hərəkətin sol istiqmətə çəkilməsi və ən əsası arxa tərəfin ən az zədə almasına nail olmaq idi. Hadisə anında kabində olan dördüncü ofiser Robert Hikens və digər bir dördüncü ofiser Boksel öz ifadələrində Merdok tərəfindən qəbul olunan son əmrin <i>istiqmətin tam dəyişdirilməsi</i> olduğunu bildirmişdilər. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="23:40_—_Toqquşma"><span id="23:40_.E2.80.94_Toqqu.C5.9Fma"></span>23:40 — Toqquşma</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=10" title="23:40 — Toqquşma bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=10" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: 23:40 — Toqquşma"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Thomas_Andrews.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Thomas_Andrews.jpg/199px-Thomas_Andrews.jpg" decoding="async" width="199" height="249" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Thomas_Andrews.jpg/299px-Thomas_Andrews.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/da/Thomas_Andrews.jpg 2x" data-file-width="366" data-file-height="457" /></a><figcaption><a href="/wiki/Tomas_Andreu" title="Tomas Andreu">Tomas Andreu</a> dövrünün tanınmış gəmi mühəndislərindən hesab olunurdu. Gəminin batması nəticəsində <a href="/wiki/Tomas_Andreu" title="Tomas Andreu">Tomas Andreu</a> həlak olmuşdur.</figcaption></figure> <p>Müşahidəçi Fletin aysberqi qarşıda dayanması haqqında kapitan kabininə xəbər verdikdən sonra toqquşmaya 37 saniyə qaldığı ehtimal olunur. Gəminin sağ tərəfi aysberqin zərbəsindən deşilmişdir. Gəmini saxlayan əsas dayaqlar zərbə nəticəsində əyilmişdir. Alt hissədən suyun daxil olması gəminin sağ tərəfinin deşilməsi səbəbindən sürətlənmişdir. Ümümi hesablamalara əsasən aysberqin Titanikə vurduğu təsir 10 saniyə davam etmişdir. Qazanxanada yerləşən su nasosları zirzəmilərə sürətlə daxil olan yüksək təziqli suyu geri vura biliridi. Qazanxana dairəsinin suyla dolması nasosların işini mümkünsüz edirdi. Qısa müddətdə digər zirzəmilərədə su daxil olmağa başladı. Zirzəmilər arasında olan qapıların bağlanmasına baxmayaraq, suyun qarşısını almaq mümkün olmurdu. </p><p>Kapitan <a href="/wiki/Edvard_Smit" title="Edvard Smit">Edvard Smit</a> toqquşma anında kapitan kabinində olmamışdır. Toqquşma anında bir neçə dəqiqə sonra kabinə daxil olan Smit gəmidə bütün hərəkətin dayanmasını əmr etdi. Toqquşmadan 10 dəqiqə sonra 4 metr hündürlüyündə olan bütün zirzəmilər su ilə dolmuşdu. Titanikin texniklərindən olan Hutkinson və <a href="/wiki/Tomas_Andreu" title="Tomas Andreu">Tomas Andreu</a> B göyərtəsində yerləşən teleqraf otağında gəminin vəziyyəti barədə birlikdə araşdırma apardılar. Aparılan araşdırma tez bir zamanda yekunlaşdı və ümumi qərar qəbul olundu. Titanik yaxın 2 saat ərzində bataçaqdı. Titanik aysberqlə saat 23:40 da toqquşmuşdur. </p><p>Gecə yarısından əvvəl üçüncü sinif sərnişinlərin kabinləri suyla dolmağa başladı. Toqquşmadan 25 dəqiqə sonra saat 01:05 də Kapitan <a href="/wiki/Edvard_Smit" title="Edvard Smit">Edvard Smit</a> sərnişinlərə xilas edici jiletlərin paylanmasını və <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıqların</a> üzərində olan örtüklərin açılmasını əmr etdi. Saat 01:10 da <a href="/wiki/Edvard_Smit" title="Edvard Smit">Edvard Smit</a> <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıqların</a> yerlərindən çıxardılmasını, saat 01:25 də isə qadın və uşaqların <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıqlara</a> mindirilməsinə göstəriş verdi. Saat 01:50 də dördüncü zabit Yozef Boksel ilk kömək fişəngini yandırdı. Fişəng ağ rəngində işıq saçırdı. Həmin dövrdə gəmilərdə yardım fişəngləri qırmızı rəngdə olurdu. Qırmızı rəng dənizçilikdə təhlükə rəngi olduğundan bu rəngdə olan fişənglərə ətrafda yerləşən gəmilər tez reaksiya verdilər. </p><p>Ancaq Titanikə əyləncə şənliklərində istifadə olunan ağ rəngli fişənglər verilmişdi. Bunun səbəb kimi Titanikin batmasını hec kimin ehtimal etməməsi və bu fişənglərində gəmini hazırlayan üçün bir növ formal xarakter daşıması idi. Ağ rəngli fişənglər ətrafda olan bir neçə gəmi tərəfindən müşahidə olundu. Təhlükə rəngi olmayan ağ rəngdən fişəng atılmasını tam olaraq anlamayan digər gəmilər bununun əyləncə məqsədilə olduğunu düşündülər. Digər gəmilərin ağ rəngli fişənglərə ciddi əhəmiyyət verməməsi Titanikdə baş verən itkilərin daha böyük olmasına səbəb olmuşdur. Titanikin batmazdan əvvəl sol tərəfinin şaxə qalxaraq, iki yerə parcalanması barədə olan fikirlər sübut olunmuşdur. Gəminin iki yerə parcalanmasının səbəbi sağ tərəfə yüksək həcmli suyun toplanması və gəmini birləşdirən dayaqların möhkəm olmaması idi. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="00:45_—_İlk_qayığın_suya_salınması"><span id="00:45_.E2.80.94_.C4.B0lk_qay.C4.B1.C4.9F.C4.B1n_suya_sal.C4.B1nmas.C4.B1"></span>00:45 — İlk qayığın suya salınması</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=11" title="00:45 — İlk qayığın suya salınması bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=11" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: 00:45 — İlk qayığın suya salınması"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Çarlz Laytor ölümündən bir müddət əvvəl, Titanik barədə olan xatirələrində, gəminin batmasını belə təsvir etmişdir: </p> <table style="margin:auto; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color: var( --color-base ); border-style:none;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:10px;"><span typeof="mw:File"><span title="""><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/30px-Cquote1.svg.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/45px-Cquote1.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/60px-Cquote1.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></span></span> </td> <td><span style="font-style:italic"><cite><i>Qayıqların örtükləri qaldırılmış, təmizlənmişdi. Bir müddət sonra <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıqlar</a> yerlərindən qaldırılmağa başlandı. Artıq qayıqlar sənrişinləri qəbul etməyə tam hazır vəziyyətə gətirilmişdi. Bu an kapitan <a href="/wiki/Edvard_Smit" title="Edvard Smit">Edvard Smitlə</a> qarşılaşdım. Kapitana yüksək səslə, ilk öncə qadın və uşaqları qayıqlara mindirməliyəm! bu sözümə, kapitan razılıq əlaməti olaraq başını salladı. Dərhal ilk qayığı qadın və uşaqlarla doldurub, suya endirdim.</i></cite></span> </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom; padding-left:10px;"><span typeof="mw:File"><span title="""><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/30px-Cquote2.svg.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/45px-Cquote2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/60px-Cquote2.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /></span></span> </td></tr></tbody></table> <p>65 nəfərlik yeddi nörməli ilk <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıq</a> saat 00:27 də qaldıcı kranın vasitəsilə cəmi 28 nəfərlə suya salındı. Titanik sərnişinləri və şəxsi heyəti ilə birlikdə 2.228 nəfər olmasına baxmayaraq, 1.178 nəfərə hesablanmış 20 qayığı vardı. Nömrələnmiş 16 qayıq A və B göyərtəsində yerləşdirdi. Bunların daşınması mümkün deyildi və yalnız qaldırıcı kran vasitəsilə suya salınırdı. Digər 4 qayıq isə şəxsi heyətin qaldığı bölmənin damında yerləşirdi. Əgər qayıqlardan tam və düzgün şəkildə istifadə olunsaydı gəmidə olan sərnişinlərin yarısını xilas etmək mümkün idi. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:St%C3%B6wer_Titanic.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/St%C3%B6wer_Titanic.jpg/200px-St%C3%B6wer_Titanic.jpg" decoding="async" width="200" height="137" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/St%C3%B6wer_Titanic.jpg/300px-St%C3%B6wer_Titanic.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/St%C3%B6wer_Titanic.jpg/400px-St%C3%B6wer_Titanic.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="438" /></a><figcaption>Uill Souver tərəfindən 1912-ci ildə çəkilmiş qravür.</figcaption></figure> <p>Yüksək və orta sinifdən olan sərnişinlərin <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıqlara</a> minməsi daha tez və rahat idi. Aşağı sinifdən olanlar üçün isə şans digərlərinə nisbətən çox az olmuşdur. Gəminin alt hissələrini su basdığından, aşağı təbəqdən olan sərnişinlərin qayıqlara tərəf hərəkət etməsi, daha da çətinləşmişdi. Digər tərəfdən aşağı təbəqənin kabinalarının əsas giriş qapıları bağlanmışdı. Göyərtədə sıxlığın yaranmaması üçün qazanxanada işləyən şəxsi heyətin və aşağı təbəqəyə məxsus kabinlərin qapısı bilərəkdən bağlanmışdır. Xilas etmə prosesində, qadınların və uşaqların öncədən xilas edilməsinə diqqət edilsədə, aşağı təbəqdən olan qadın və uşaqların yarsından çoxu həlak olmuşdur. </p><p>Mövcud xilas etmə planına əsasən A və B göyərtəsində toplanmış qadın və uşaqlar sıra ilə qayıqlara mindirilməli, daha sonra isə F və G göyərtəsində gözləyən qadın və uşaqlar keçid vasitəsilə əsas göyərtəyə ötürülməli idilər. Xilas etmə zamanı kütləvi qarışıqlığın yaşanması, bəzi kişilərin qadın və uşaqların yerinə zorla keçmək istəməsi, qayıqların tam doldurulmadan tələsik şəkildə suya endirilməsi, gəmidə olan bütün qadın və uşaqları xilas etməsini mümkünsüz etmişdir. Birinci təbəqədən 1 uşaq, 4 qadın, ikinci təbəqədən 13 qadın və üçüncü təbəqədən isə 53 uşaq və 89 qadın həlak olmuşdur. </p><p>Titanikdə çıxılmaz vəziyyət gecə saat 00:15 də yarandı. Həmin anda gəminin qazanxana, zirzəmi və aşağı mərtəbələri su altında qalmışdı. Bu ana qədər okean suyu yalnız aysberqlə toqquşma nəticəsində yaranmış dəlikdən daxil olurdu. Suyun böyük sürətlə gəmiyə daxil olması, onun çəkisini artırıdı və bu amildə gəminin batmasını sürətləndirirdi. Saat 01:10 65 nəfərlik 8 nömrəli <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıq</a> cəmi 28 nəfərlə birlikdə suya salındı. Təxminən 10 dəqiqə sonra isə 9 nömrəli <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıq</a> 56 nəfərlə birlikdə suya salındı. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Titanic_voyage_map.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Titanic_voyage_map.png/450px-Titanic_voyage_map.png" decoding="async" width="450" height="169" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/51/Titanic_voyage_map.png 1.5x" data-file-width="666" data-file-height="250" /></a><figcaption>Titanikin hərəkət cədvəli və batdığı yer.</figcaption></figure> <p>Göyərtədə vəziyyət zamanla daha xaotik hala gəlirdi. Saat 01:25 də 11 nömrəli <a href="/wiki/Qay%C4%B1q" title="Qayıq">qayıq</a> 70 nəfər sərnişin və bir neçə nəfər şəxsi heyətlə birlikdə suya salındı. Ancaq 11 nömrəli qayıq suya salınarkən su boşaltma nasoslarının birinə zərbə ilə dəymişdi. Bu səbəbdən bu qayıq suya salınarkən batmağa başlamışdır. </p><p>Saat 01:30 da 13 və 15 nömrəli qayıqlar suya salındı. Su nasoslarının işləməsi qayıqların suya salınmasını cətinləşdirirdi. 15 nömrəli qayığın altında dayanmış 13 nömrəli qayıq nasosdan vurulan suyun təziqi nəticəsində suya salınması xeyli cətinləşmişdi. Bir müddət sonra 14 nömrəli qayıq ofiser <a href="/wiki/Harold_Lou" title="Harold Lou">Harold Lou</a> tərəfindən suya salındı. Qayıq suya salınan zaman bir çoxları qayığa icazəsiz minmək istəmişdilər. İcazəsiz qayqılara minilməsi onların suya salınan zaman batmasına səbəb ola bilərdi. Bu səbəbdən <a href="/wiki/Harold_Lou" title="Harold Lou">Harold Lou</a> havaya bir neçə dəfə xəbərdarlıq atəşi açmışdır. Saat 01:35 də 15 və 16 saylı qayıqlar Titanikdən uzaqlaşmağa başladı. İkinci təbəqədən olan sərnişinlərə məxsus göyərtədə yerləşən bütün qayıqlar suya salınmışdı. Geridə yalnız birinci təbəqədən olan sərnişinlərə məxsus göyərtədə yerləşən 6 qayıq qalırdı. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Titanic-sinking-animation.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Titanic-sinking-animation.gif/200px-Titanic-sinking-animation.gif" decoding="async" width="200" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/27/Titanic-sinking-animation.gif 1.5x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a><figcaption>Titanikin batmasının təsviri.</figcaption></figure> <p>6 qayıqdan düzgün şəkildə istifadə edilsəydi 293 nəfəri xilas etmək mümkün idi. Belə olan halda gəmidə 1.800 nəfər sərnişin qalırdı. 2 və 4 nömrəli qayıqlar gəmidən ən son ayrılan qayıqlar olmuşdur. 2 nömrəli qayıq Titanikdən saat 01:45 də ayrıldı. 01:55 də isə sonuncu qayıq 4 nömrəli qayıq suya salındı. 4 nömrəli qayıq suya salınmazdan əvvəl Titanikin yarısı batmış vəziyyətdə idi. Bu səbəbdən 4 nömrəli qayıq bir çox suya düşmüş sərnişini xilas etmişdir. </p><p>Saat 01:45 də gəminin əsas göyərtəsi su altında qaldı. Radio ötürüçülər vasitəsilə ətrafda olan bütün gəmilərə SOS siqnalı göndərilirdi. Siqnalların göndərilməsi ilə operatorlar Cek Filips və Harold Sidney məşğul olurdu. Onlar bütün gəmilərə <i>CQD-MGY</i> sinqalı göndərirdilər. Bu siqnal növündən nadir hallarda istifadə olunurdu və <i>batırıq, bizə təcili kömək edin!</i> mənasını daşıyırdı. Titanik tərəfindən göndərilən siqnallara bir çox gəmidən cavab gəldi. Maunt Templ, Frankfurt və Titanikin əkiz qardaşı olan Olimpik Titanikə ilk cavab verən gəmilər olmuşdular. Ancaq hər üç gəmi həmin an Titanikdən uzaq məsafədə yerləşirdi. </p><p>Titanik tərəfindən birinci siqnal göndərilən zaman Olimpik 930 km məsafədə yerləşirdi. SOS sinqalların cavab verən gəmilərdən biridə <a href="/w/index.php?title=Karpatia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karpatia (səhifə mövcud deyil)">Karpatia</a> gəmisi idi. Bu gəmi siqnal gələn zaman Titanikin ən yaxınında yerləşən gəmi olduğu hesab güman olunur. Hər iki gəmi arasında olan məsafə cəmi 93 km idi<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Karpatia gəmisinin Titanikin batdığı yerə catmaq üçün 4 saat vaxta ehtiyacı vardı, ancaq Titanikin batmasına cəmi bir saatdan bir qədər çox vaxt qalmışdı. </p><p>Titanikin SOS siqnallarına <a href="/wiki/AB%C5%9E" title="ABŞ">ABŞ</a>-də yerləşən iki mərkəzdəndə cavab gəlmişdir. Birinci cavabı Keyp Reysdə yerləşən radio stansiyası vermişdir. İkinci cavab isə <a href="/wiki/Nyu-York" title="Nyu-York">Nyu-York</a> şəhərində yerləşən Vanamaker mağazasının yuxarı hissəsində yerləşən Markoni teleqraf mərkəzindən gəlmişdir. SOS siqnallarının verilməsindən bir neçə dəqiqə sonra məlumat gəmilər vasitəsilə <a href="/wiki/Kanada" title="Kanada">Kanadanın</a> Xalfik şəhərində yerləşən gəmiçilik mərkəzinə, oradan isə <a href="/wiki/Nyu-York" title="Nyu-York">Nyu-York</a> şəhərinə göndərilmişdir. Hadisənin səhərisi günü xəbər bütün <a href="/wiki/Amerika_Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_%C5%9Etatlar%C4%B1" class="mw-redirect" title="Amerika Birləşmiş Ştatları">Amerika Birləşmiş Ştatlarına</a> yayıldı. İnsanlar <a href="/wiki/Vayt_Star_Layn" title="Vayt Star Layn">Vayt Star Layn</a> şirkətinin <a href="/wiki/Nyu-York" title="Nyu-York">Nyu-Yorkda</a> yerləşən mərkəzi ofisinin qarşısında toplanmağa və məlumat almağa çalışırdı. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Maunt_Templ_gəmisinin_xilas_cəhdi"><span id="Maunt_Templ_g.C9.99misinin_xilas_c.C9.99hdi"></span>Maunt Templ gəmisinin xilas cəhdi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=12" title="Maunt Templ gəmisinin xilas cəhdi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=12" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Maunt Templ gəmisinin xilas cəhdi"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Titanikin SOS siqnallarına daha tez cavab verən və ehtimallara görə ən yaxınlığda yerləşən gəmi Maunt Templ gəmisi olmuşdur. Bu gəmi Titanikdən 79 dəniz mili məsafəsində yerləşirdi. Maunt Templ saat 00:30 da ilk SOS siqnalını aldı. Gəminin kapitanı More 11.5 knot sürətlə siqnal gələn tərəfə istiqamətləndi. Saat 04:30 aralığında Maunt Templ verilən koordinatlara gəldiyində, heç bir gəmi və ya qalıqlarla rastlaşmadı. Hadisədən bir müddət sonra aparılan araşdırmalarda məlum olmuşdur ki, Titanikdən Maunt Templə verilən koordinatlar 12 km şimal məsafəsində verilmişdir. Maunt Templ hadisə yerinə vardıqda gəmi batsa da, bir çox insanlar hələ də kömək gözləyirdi, ancaq koordinatlar düzgün göstərilmədiyindən Maunt Templ Titanikə kömək edə bilməmişdir. Əgər Titanik koordinatları düzgün versəydi, Maunt Templ gəmisinin Karpatia gəmisindən daha tez çatacağı ehtimal olunurdu. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="SOS_siqnallarına_cavab_verməyən_gəmilər"><span id="SOS_siqnallar.C4.B1na_cavab_verm.C9.99y.C9.99n_g.C9.99mil.C9.99r"></span>SOS siqnallarına cavab verməyən gəmilər</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=13" title="SOS siqnallarına cavab verməyən gəmilər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=13" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: SOS siqnallarına cavab verməyən gəmilər"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Titanic-New_York_Herald_front_page.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Titanic-New_York_Herald_front_page.jpeg/220px-Titanic-New_York_Herald_front_page.jpeg" decoding="async" width="220" height="303" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Titanic-New_York_Herald_front_page.jpeg/330px-Titanic-New_York_Herald_front_page.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Titanic-New_York_Herald_front_page.jpeg/440px-Titanic-New_York_Herald_front_page.jpeg 2x" data-file-width="716" data-file-height="986" /></a><figcaption>Nyu-York Herald qəzetinin ilk səhifəsi. (15 aprel, 1912)</figcaption></figure> <p>Titanikin kapitan kabinindən şimal tərəfdə bir gəminin işıqları görürdü. Gəminin Titaniklə olan məsafəsi 16 – 24 km arasında idi. Bu gəmi nə radiodan gələn siqnallara nədə, 15 dəqiqədən bir atılan fişənglərə cavab verirdi. Həmin gəmidən cavab gəlmədiyi üçün <a href="/wiki/Cozef_Boksholl" title="Cozef Boksholl">Cozef Boksholl</a> və texnik Corc Rou qarşı gəmiyə Morze siqnalları göndərməyə başladı, ancaq yenədə cavab gəlmədi. </p><p>Bu gəmi ilə bağlı aparılan araşdırmalarda, yaxınlıqda olan iki gəminin Mount Templ gəmisinin kapitanı More və Karpatia gəmisinin kapitanı Roston ifadələr vermişdilər. Hər iki kapitan Titaniki tərəfindən görülən gəmini görmədiklərini bildirmişdilər. Ancaq hadisəsinin səhərisi 15 aprel tarixində More və Roston tək bacası olan gəmini müşahidə etdiklərini bildirmişdilər. Bu gəminin SS Kaliforniya gəmisi olub — olmaması uzun müddət araşdırılmışdır. SS Kaliforniya gəmisinin şəxsi heyəti, hadisədən sonra aparılan araşdırmalarda daim şübhəli və günahkar vəziyyətində qalmışdır. Bunun səbəbi SS Kalifornia gəmisinin Titanikin toqquşduğu aysberqin Titanikin yolunun üzərində yerləşdiyi barədə öncədən xəbərdar olması, gəmi batarkən, ona ən yaxınlıqda yerləşən gəmilərdən biri olmasına baxmayaraq, SOS siqnalların heç birisinə cavab verməməsi idi. </p><p>Hadisə gecəsi SS Kaliforniya görüş məsafəsinin azladığı və qarşıda aysberqlərin olduğu üçün dayanmış vəziyyətdə idi. SS Kaliforniyanın operatoru gəmidə olan radio sistemi söndürmüş, özü isə yatmağa getmişdi. 14 aprel tarixində Titanikin radio sistemində müəyyən problemlər yaranmışdı və texniklər gün boyu yaranan problemi aradan qaldırmağa calışırdılar. Markoni radio sisteminin bir müddət işləməməsi, göndəriləcək məktubların toplanmasınsa səbəb olurdu. Filipsin Xalfik şəhərində yerləşən radio stansiyasından güclü bir siqnal qəbul etməsi, xarab olan radio sistemin fəaliyyətini bərpa etdi. SS Kaliforniya gəmisinin operatoru Kris İvans saat 23:00 də yatmazdan əvvəl Titanikə yollarının üstündə böyük bir aysberqin olması barədə məlumat göndərdi. Ancaq göndərilən məktub səhv yazılmışdı. Həmin dövrdə gəmilərin bir-birinə göndərdikləri səhv yazılmış məktublar etibarsız sayılır, bir növ qarşı tərəfi aldatmaq cəhdi hesab olunurdu. Məktub səhv yazıldığından kapitan kabininə göndərilmədi. Titanikdən bir neçə dəfə göndərilən məktuba qısa bir cavab gəldi. <i>Səsini kəs, indi əlimdə çox iş var!</i> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Californian.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Californian.jpg/220px-Californian.jpg" decoding="async" width="220" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Californian.jpg/330px-Californian.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Californian.jpg/440px-Californian.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="838" /></a><figcaption>SS Kaliforniya gəmisi</figcaption></figure> <p>Saat 22:10 da SS Kaliforniya cənubdan gələn bir gəminin işıqlarını görmüşdü. Kapitan Lord və üçüncü ofiser Qrovs bu işıqların səyahət gəmilərindən birinə məxsus olduğunu yəqin etdidilər. SS Kaliforniya Titanikə xəbərdarlıq siqnalları göndərsədə, Titanik buna əhəmiyyət verməmişdir. SS Kaliforniyanın üçüncü ofiseri Qrova saat 23:50 də 1 saat əvvəl kapitanla birlikdə müşahidə etdikləri gəminin ışıqlarının yanıb söndüyünü və hərəkət etmədiyini gördü. Kapitan Lordun əmri ilə saat 23:30 və saat 01:00 də morze kodları müşahidə edilən gəmiyə göndərildi. Sonralar aparılan araşdırmada məlum olmuşdur ki, morz lampalarından göndərilən siqnallar 6 km məsafədən görünür. Bu səbəbdən Titanik gəmisindən heç kim SS Kaliforniya tərəfindən göndərilən siqnalları görməmişdir. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Carpathia_Deck.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Carpathia_Deck.jpg/220px-Carpathia_Deck.jpg" decoding="async" width="220" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Carpathia_Deck.jpg/330px-Carpathia_Deck.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Carpathia_Deck.jpg/440px-Carpathia_Deck.jpg 2x" data-file-width="3483" data-file-height="2187" /></a><figcaption>Karpatiya gəmisindən çəkilmiş şəkil. Titanikin batması nəticəsində xilas olmuş sərnişinlərin Karpatiya gəmisinin göyərtəsinə alınması.</figcaption></figure> <p>Kapitan Lord saat 23:30 da öz kabininə getdi. Kapitan istirahətdə olduğu müddətdə gəminin idarəsinin ikinci ofiser Ston həyata keçirirdi. Saat 01:15 də Ston kapitan Lorda Titanikdən fişənglərin atıldığı barədə məlumat verdi. Lord yenidən kapitan kabininə qayıtdı, SS Kaliforniyanın şəxsi heyəti Titanikdən atılan fişənglərin əyləncə yoxsa kömək məqsədilə atıldığını dəqiq müəyyən etməkdə cətinlik cəkirdilər. Titanik tərəfindən atılan kömək fişəngləri ağ rəngində olduğundan bir çox gəmilərin çaşqınlığına səbəb olmuşdur. Kapitan Lordun fişənglərin atılma səbəbini bilmədiyindən, Titanikə morz lampaları vasitəsilə siqnalların gönədrilməsini əmr etdi. Saat 01:50 də Ston 3 fişəng daha müşahidə etdi. </p><p>Saat 02:15 də Ston kapitan Lorda gəminin artıq görünmədiyni barədə raport verdi. Lord Stondan fişənglərin rəngi barədə soruşdu və cavabından müşahidə edilən bütün fişənglərin ağ rəngində olduğunu bildirdi. SS Kaliforniya gəmisinin ofiseri Corc Sivard saat 05:30 da gəmi operatoru Kris İvans ilə görüşdü. O, İvansın hər hansısa kömək siqnalı qəbul edib — etməməsi etməsi barədə məlumat aldı və sonda İvansa ətrafda olan bütün gəmilərə Titanikin yerinin müəyyən edilməsi üçün əlaqə yaratmasını əmr etdi. Frankfurt gəmisi Titanikin operatorunun itkin düşməsi barədə digər gəmilərə məlumat verdi. Yalnız bu xəbərdən sonra SS Kaliforniya Titanikin axtarışına başladı. </p><p>Aparılan araşdırmalarda isə məlum olmuşdur ki, hadisə anında Kaliforniya Titanikdən 31 km məsafədə yerləşdirdi. Kapitan Lord fişəngləri gördükdən sonra operator Kris İvansa ətrafda olan digər gəmilərə Titanikin naməlum vəziyyəti haqqında məlumat göndərə bilərdi. Məhkəmənin yekun qərarına əsasən SS Kaliforniya gəmisinin kapitanı Stenli Lord Titanik gəmisinə bilərəkdən lazımı köməkliyi göstərməmişdir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xilas_edilənlərin_və_həlak_olanların_ümumi_sayı"><span id="Xilas_edil.C9.99nl.C9.99rin_v.C9.99_h.C9.99lak_olanlar.C4.B1n_.C3.BCmumi_say.C4.B1"></span>Xilas edilənlərin və həlak olanların ümumi sayı</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=14" title="Xilas edilənlərin və həlak olanların ümumi sayı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=14" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xilas edilənlərin və həlak olanların ümumi sayı"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable plainrowheaders sortable" style="margin: 1em auto; text-align: right;"> <tbody><tr> <th scope="col">Sərnişin sinfi </th> <th scope="col">Gəmidəki sayı </th> <th scope="col">Xilas olma faizi </th> <th scope="col">Həlak olma faizi </th> <th scope="col">Xilas olanların sayı </th> <th scope="col">Həlak olanların sayı </th></tr> <tr> <th scope="row">Uşaqlar, Birinci sinif </th> <td>6 </td> <td>83% </td> <td>17% </td> <td>5 </td> <td>1 </td></tr> <tr> <th scope="row">Uşaqlar, İkinci sinif </th> <td>24 </td> <td>100% </td> <td>0% </td> <td>24 </td> <td>0 </td></tr> <tr> <th scope="row">Uşaqlar, Üçüncü sinif </th> <td>79 </td> <td>34% </td> <td>66% </td> <td>27 </td> <td>52 </td></tr> <tr> <th scope="row">Qadınlar, Birinci sinif </th> <td>144 </td> <td>97% </td> <td>3% </td> <td>140 </td> <td>4 </td></tr> <tr> <th scope="row">Qadınlar, İkinci sinif </th> <td>93 </td> <td>86% </td> <td>14% </td> <td>80 </td> <td>13 </td></tr> <tr> <th scope="row">Qadınlar, Üçüncü sinif </th> <td>165 </td> <td>46% </td> <td>54% </td> <td>76 </td> <td>89 </td></tr> <tr> <th scope="row">Qadınlar, Şəxsi heyət </th> <td>23 </td> <td>87% </td> <td>13% </td> <td>20 </td> <td>3 </td></tr> <tr> <th scope="row">Kişilər, Birinci sinif </th> <td>175 </td> <td>33% </td> <td>67% </td> <td>57 </td> <td>118 </td></tr> <tr> <th scope="row">Kişilər, İkinci sinif </th> <td>168 </td> <td>8% </td> <td>92% </td> <td>14 </td> <td>154 </td></tr> <tr> <th scope="row">Kişilər, Üçüncü sinif </th> <td>462 </td> <td>16% </td> <td>84% </td> <td>75 </td> <td>387 </td></tr> <tr> <th scope="row">Kişilər, Şəxsi heyət </th> <td>885 </td> <td>22% </td> <td>78% </td> <td>192 </td> <td>693 </td></tr> <tr class="sortbottom" style="font-weight: bold; border-top: medium solid silver;"> <th scope="row"><b>Cəmi</b> </th> <td>2224 </td> <td>32% </td> <td>68% </td> <td>710 </td> <td>1514 </td></tr></tbody></table> <p>Titanikdə olan 2.224 nəfərdən (sərnişinlər və şəxsi heyət daxil olmaqla) sadəcə 705 nəfəri xilas oldu. Digər 1.514 nəfər isə həlak olmuşdur.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>İnsanların çoxu −2 °C dərəcə suda <a href="/wiki/Hipotermiya" title="Hipotermiya">hipotermiya</a> səbəbindən həlak olmuşdular.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Suya düşmüş sərnişinlərin suda yaşamaq müddətləri cəmi 15 dəqiqə olmuşdur.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Titanik_orkestrı"><span id="Titanik_orkestr.C4.B1"></span>Titanik orkestrı</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=15" title="Titanik orkestrı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=15" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Titanik orkestrı"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Titanic_Band.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Titanic_Band.jpg/159px-Titanic_Band.jpg" decoding="async" width="159" height="236" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Titanic_Band.jpg/239px-Titanic_Band.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Titanic_Band.jpg/319px-Titanic_Band.jpg 2x" data-file-width="948" data-file-height="1402" /></a><figcaption>Titanik orkestrının üzvüləri.</figcaption></figure> <p>Titanikin batması ilə bağlı olan hadisələrdən biridə məşhur Titanik orkestrasına aiddir. Uels Hardlinin rəhbərlik etdiyi səkkiz nəfərlik orkestr, gəminin batmağa başladığı andan etibarən sərnişinləri sakitləşdirmək və müsbət ovqat yaratmaq üçün gəmi batan ana qədər musiqi ifa etməyə davam etmişdir. Hardli digər yeddi nəfərə qaçmaları üçün icazə vermişdir. Ancaq onlar öz qrup rəhbərlərinin yanlarında qalmağı üstün tutmuşdular. Əvvəlcə birinci sinifə məxsus göyərtədə musiqi çalan orkestr, birinci sinifə aid göyərtənin su altına qalmağa başlamsından sonra, əsas göyərtəyə keçmişdir. Bir çox şahidlərin dediklərinə əsasən Titanik orkestrı gəmi batan ana qədər, musiqi çalmağa ara verməmişdir. Titanikin batması nəticəsində orkestrın bütün üzvüləri həlak olmuşdur<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Orkestr tərəfindən çalınan son musiqinin hansı olması ilə bağlı müxtəlif fikirlər vardır<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/Kanada" title="Kanada">Kanadadan</a> olan Vera Dik adlı qadın orkestrın <i>Nearer, my God, to thee</i> mahnısını çaldığını iddia etmişdir. İddialar görə Hartli bir gün öz dostuna batan gəmidə olarsa, bu mahnını ifa edəcəyini bildirmişdi<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ancaq Volter Lord tərəfindən yazılan <i>A Night to Remember</i> əsərində Harold Braydın gəmi batmazdan az əvvəl orkestr tərəfindən çalınan mahnının <i>Autumn</i> və ya <i>Songe d'Automne</i> mahnılarından biri olduğunu bildirmişdir. Harold Brayd eyni zamanda gəmi batarkən Titanik orkestrının ən yaxınında dayanmış şəxs olduğunu iddia etmişdir. Bir çox mənbələrdə Vera adlı qadın gəminin batmasına 1 saat 20 dəqiqə qalmış, qayıqlar vasitəsilə gəmidən ayrıldığı göstərilir. Bu səbəbdən Titanik orkestrı tərəfindən çalınan son musiqini eşitməsi mümkün deyildir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Qalıqların_aşkarlanması"><span id="Qal.C4.B1qlar.C4.B1n_a.C5.9Fkarlanmas.C4.B1"></span>Qalıqların aşkarlanması</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=16" title="Qalıqların aşkarlanması bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=16" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qalıqların aşkarlanması"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Titanikin batması bütün dünyada şok effekti yaratdı. Siravi insanlar Titanik kimi müasir bir gəminin bir neçə saat ərzində batmasına inanmırdılar. Titanik batdığdan sonra onun batdığı yer uzun müddət məlum olmamışdır. Gəminin qalıqlar hadisədən 73 il sonra <a href="/wiki/AB%C5%9E" title="ABŞ">ABŞ</a> dəniz donanmasının istehfada olan dənizçisi <a href="/wiki/Robert_Balard" title="Robert Balard">Robert Balard</a> tərəfindən 1985-ci ildə 4.000 metr dərinlikdə aşkarlanmışdır. Titanik 3.657 metr dərinliyə düşmüşdü. Belə bir dərinliyə sualtı qayıqların düşməsi mümkün deyil, 3.000 metrdən çox olan dərinliklərdə təziq ən yüksək səviyyədə olur və belə bir şəraitdə fəaliyyət göstərmək mümkünsüzdür. Bu gün həmin dərinliyə insansız xüsusi sualtı aparatlarla 2.5 saat müddətində enilir. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Titanic_wreck_bow.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Titanic_wreck_bow.jpg/280px-Titanic_wreck_bow.jpg" decoding="async" width="280" height="196" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Titanic_wreck_bow.jpg/420px-Titanic_wreck_bow.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Titanic_wreck_bow.jpg/560px-Titanic_wreck_bow.jpg 2x" data-file-width="1480" data-file-height="1036" /></a><figcaption>Titanikin ön hissəsi (2004, iyun)</figcaption></figure> <p>Aparılan ilk araşdırmalarda gəminin qalıqları iki ayrı-ayrı hissələrdə aşkarlanmışdır. Bu fakt gəmi batmazdan az əvvəl ikiyə bölünməsini sübut edir. Hadisə şahidləri iki bölünən sol hissəsinin yenidən parcalanmasını iddia etmişdilər. Ancaq okeanın dibində gəminin sol hissəsi bütöv şəkildə tapılmışdır. <a href="/wiki/Robert_Balard" title="Robert Balard">Robert Balard</a> gəminin batmasından sonra ilk şəklini çəkməyə nail oldu. Araşdırmalarda əsas hədəflərdən biri kompüter vasitəsilə idarə olunan robotun Titanikin məşhur əsas zalına daxil olması idi. Bir neçə cəhtdən sonra sualtı robot, zalın yuxarı hissəsində yaranmış dəlikdən zala daxil oldu. Əsas zal taamilə çökmüş vəziyyətdə idi. <a href="/wiki/Robert_Balard" title="Robert Balard">Robert Balard</a> hadisə nəticəsində həlak olan 1.514 nəfərin xatirəsini əziz tutmaq üçün gəmidə sərnişinlərə məxsus heç bir şəxsi əşyanı çıxartmamağa qərar verdi. İlk araşdırmalar zamanı gəmidən Titanikin hazırlanmasında istifadə olunmuş dəmir pərcimlərdən nümünələr götürüldü. Həmin nümunələr əsasında aparılan araşdırmalarda məlum oldu ki, pərcimlər gəminin ağırlığına hesablanmayıb. </p><p>Gəminin kabinlərində olan bir çox əşya dəyişilməmiş vəziyyətdə qalmışdı. Heç bir əşyanın çıxarılmaması barədə qərar qəbul olunsada, Titanikə olan marağın yenidən artması, tapılan bir çox şəxsi əşyanın çıxarılmasına səbəb olmuşdur. Titanik aşkarlanandan sonra bir neçə dəfə yüksək təziqə davamlı sualtı qayıqlarla, gəminin yaxınlığına enmişdilər. Belə enişlərin sayı günü-gündən artırdı. Bəzi hallarda Titanik ilə sualtı qayıqların toqquşması, yararsız vəziyyətdə olan gəmini daha tez dağılmasına səbəb olurdu. <a href="/wiki/Robert_Balard" title="Robert Balard">Robert Balardın</a> gəminin mövcud vəziyyətinin qorunması barədə tələblər irəli sürməsindən sonra, <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Britaniya" class="mw-redirect" title="Böyük Britaniya">Böyük Britaniya</a> və <a href="/wiki/AB%C5%9E" title="ABŞ">ABŞ</a> arasında ümumi razılıq əldə olundu. Razılığa əsasən Titanikin yerləşdiyi dərinliyə enməzdən əvvəl, hər iki dövlətdən icazə alınmalı idi. </p><p>Son illərdə aparılan araşdırmalar zamanı məlum olmuşdur ki, Titanikin qalıqları sürətli şəkildə çürüyür. Suyun 4 km dərinliyində yaşayan və <i>Halomonas titanike</i> adı verilən bakteriyalarda Titanikin çürüməsinin əsas səbəblərindəndir. Bu <a href="/wiki/Bakteriyalar" title="Bakteriyalar">bakteriyalar</a> yalnız pas ilə qidalanır. <i>Halomonas titanike</i> bakteriyasının 80 il ərzində Titanikdə olan 50 min ton <a href="/wiki/D%C9%99mir" title="Dəmir">dəmiri</a> yediyi məlum olmuşdur. Prosesin bu şəkildə davam edəcəyi halda yaxın 20 il ərzində Titanikə məxsus olan qalıqların tamamilə yox olacaq. Sevilya Universitetində aparılan araşdırmalar zamanı Titanikin gövdə hissəsində 27 növ bakteriya aşkarlanmışdır. Gəminin cürüməsinə bu bakteriyalardan yalnız <i>Halomonas titanike</i> bakteriyası səbəb olur. </p><p>Titanikin qalıqlarının çıxarılmasına dair bir neçə dəfə cəhtlər ediləsədə, müasir texnologiya ilə belə bunu etmək mümkün deyil. Gəminin arxa hissəsi suyun dərinliklərində batmış vəziyyətdədir. Hal-hazırda olan qalıqların çəkisi isə 44.000 ton təşkil edir. Titanikin qalıqları bügun bütün dünya okeanlarında yerləşən ən böyük və ən dərində yerləşən gəmi qalığıdır. Yaxın 20 il ərzində sürətli çürümə və bakteriyalar səbəbindən qalıqların tam formasını dəyişərək, gəmiyə bənzəməyəcəyi ehtimal olunur. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İncəsənətdə_əks_etdirilməsi"><span id=".C4.B0nc.C9.99s.C9.99n.C9.99td.C9.99_.C9.99ks_etdirilm.C9.99si"></span>İncəsənətdə əks etdirilməsi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=17" title="İncəsənətdə əks etdirilməsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=17" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İncəsənətdə əks etdirilməsi"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Southampton-TitanicEngineersMemorial.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Southampton-TitanicEngineersMemorial.jpg/200px-Southampton-TitanicEngineersMemorial.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Southampton-TitanicEngineersMemorial.jpg/300px-Southampton-TitanicEngineersMemorial.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Southampton-TitanicEngineersMemorial.jpg/400px-Southampton-TitanicEngineersMemorial.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption><a href="/wiki/Sauthempton" title="Sauthempton">Sauthemptonda</a> Titanik ekipajına həsr edilmiş heykəl</figcaption></figure> <p>Gəminin batması bəşər tarixinin ən tanınmış qəzalarından biri olmuşdur. "Titanik"in məhvi insan sivilizasiyasının təbiət qüvvələri qarşısındakı acizliyinin simvolu kimi qəbul edilmişdi. Qəza kütləvi incəsənətdə çoxsaylı nümunələrlə əks edilmişdi. Titanikin obrazı aşağıdakı incəsənət nümunələrində təsvir edilmişdir: </p> <ul><li>Qəzaya həsr edilmiş ilk film olan <a href="/w/index.php?title=Titanikd%C9%99n_xilas_olmu%C5%9F_(film,_1912)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Titanikdən xilas olmuş (film, 1912) (səhifə mövcud deyil)">Titanikdən xilas olmuş</a> filmi artıq 1912-ci ilin may ayında lentə alınmışdır.</li> <li>Qəzanın baş verməsindən qısa müddət əvvəl yazıçı Morqan Robersonun "<a href="/wiki/Nahaq_yer%C9%99,_Titan%C4%B1n_q%C9%99zas%C4%B1_(roman)" title="Nahaq yerə, Titanın qəzası (roman)">Nahaq yerə, Titanın qəzası (roman)</a>" (<a href="/wiki/%C4%B0ngilis_dili" title="İngilis dili"><i>ing.</i></a> <span lang="en" style="font-style: italic">Futility, or the Wreck of the Titan</span>) əsəri çapdan çıxmışdı. Bu əsərdə qəzaya uğrayan gəmi böyüklüyünə və su tutumuna görə "Titanik"ə bənzəyirdi. Əsər 1898-ci ildə qələmə alınsa da, 1912-ci ildə nəşr edilmişdi.</li> <li>1997-ci ildə çəkilmiş <a href="/wiki/Titanik_(film,_1997)" title="Titanik (film, 1997)">Titanik</a> filmi 13 il ərzində ən çox gəlir gətirən film ünvanını qorumuşdu. ($1 845 034 188, ondan $600 788 188 — <a href="/wiki/AB%C5%9E" title="ABŞ">ABŞ</a>-da)</li> <li>2010-cu ildə çəkilmiş <a href="/w/index.php?title=Titanik_2_(film,_2010)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Titanik 2 (film, 2010) (səhifə mövcud deyil)">Titanik 2</a> filmi ən çox uğursuzluğa uğramış filmlərdən biridir. İMDB reytinqi 2.0 təşkil etmişdir.</li> <li>Dünyadakı ən böyük gəmilər "Titanik"in modelini əsas almışdılar. Belə ki, <a href="/w/index.php?title=S.O.S._Titanik_(film,_1979)&action=edit&redlink=1" class="new" title="S.O.S. Titanik (film, 1979) (səhifə mövcud deyil)">S. O. S. Titanik</a> filminin çəkilişləri üçün gəminin 16 metrlik modeli hazırlanmışdı. Bu rekord yalnız <a href="/w/index.php?title=Ceyms_Kameron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ceyms Kameron (səhifə mövcud deyil)">Ceyms Kameronun</a> <a href="/wiki/Titanik_(film,_1997)" title="Titanik (film, 1997)">Titanik</a> filmi üçün 4 ədəd 19 metrlik model hazırlandıqda keçildi. Maraqlıdır ki, modellərin batırılacağı hovuzların dərinliyi cəmi 8 metr idi.</li> <li>1976-cı ildə yazıçı <a href="/w/index.php?title=Klayv_Kassler&action=edit&redlink=1" class="new" title="Klayv Kassler (səhifə mövcud deyil)">Klayv Kasslerin</a> "Titanikin qaldırılması" kitabı çapdan çıxmışdı.</li> <li><a href="/wiki/F%C3%B6vq%C9%99lt%C9%99bii_(teleserial)" class="mw-redirect" title="Fövqəltəbii (teleserial)">Fövqəltəbii</a> teleserialında (6-cı mövsümün 17-ci bölümü, "My Heart Will Go On") mələk Baltazar keçmişə səyahət edir və xilas edilmiş sərnişinlərlə onların nəsillərinin ruhlarının əldə edilməsi məqsədilə gəmini xilas edir, lakin o, Vinçester qardaşlarına öz məqsədini izah edərkən <a href="/wiki/Titanik_(film,_1997)" title="Titanik (film, 1997)">Titanik</a> filmindən və <a href="/wiki/Selin_Dion" title="Selin Dion">Selin Dionun</a> qulaqbatırıcı səsindən zəhləsi getdiyinə görə bu addımı atdığını deyir.</li> <li>1995-ci ildə fantasat Cek Funneyin son (ölümündən sonra nəşr edilib) "Üç zaman arasında" kitabı nəşr edilib. Bu romanın baş qəhrəmanı (zaman səyyahı, dövrümüzdə doğulmuşsa da, kitabın əvvəlində XIX əsrdə yaşayan və orada ailə qurmuş) təkcə humanizm deyil, həm də öz şəxsi məqsədlərinə görə I Dünya müharibəsinin qarşısını almağa çalışır. XX əsrin əvvəlində fəaliyyət göstərən qəhrəmanlar aydınlaşdırırıar ki, Titanikin qəzasında həlak olmuş Arçibald Battın ölümü böyük dünya dövlətləri arasında olan gizli diplomatik məktublaşmanın kəsilməsinə şərait yaradıb.</li> <li>Britaniya istehsalı olan <a href="/w/index.php?title=Doktor_Kim_(teleserial)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doktor Kim (teleserial) (səhifə mövcud deyil)">Doktor Kim</a> teleserialının Milad gününə həsr edilmiş bölümündə (<a href="/w/index.php?title=L%C9%99n%C9%99tl%C9%99nmi%C5%9Fl%C9%99rin_s%C9%99yah%C9%99ti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lənətlənmişlərin səyahəti (səhifə mövcud deyil)">Lənətlənmişlərin səyahəti</a>) "Titanik" kosmik gəmisi var.</li></ul> <p>Titanikin qəzasına çoxsaylı mahnılar həsr edilmişdir. Avstriyalı müğənii <a href="/w/index.php?title=Yohan_H%C3%B6ls%C3%B6l&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yohan Hölsöl (səhifə mövcud deyil)">Yohan Hölsölün</a> eyniadlı mahnısında gəmi dünyanın sonunun, rus <a href="/w/index.php?title=Nautilus_Pompilius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nautilus Pompilius (səhifə mövcud deyil)">Nautilus Pompilius</a> qrupunun <a href="/w/index.php?title=Titanik_(albom)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Titanik (albom) (səhifə mövcud deyil)">Titanik</a> albomunda (1994) isə məhkumluğun simvolu kimi çıxış edir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Qalereya">Qalereya</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=18" title="Qalereya bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=18" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qalereya"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <center> <ul class="gallery mw-gallery-traditional" style="max-width: 772px;"> <li class="gallerycaption">Titanik</li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Titanic_launched_at_Belfast.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Titanic_launched_at_Belfast.jpg/150px-Titanic_launched_at_Belfast.jpg" decoding="async" width="150" height="110" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Titanic_launched_at_Belfast.jpg/225px-Titanic_launched_at_Belfast.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Titanic_launched_at_Belfast.jpg/300px-Titanic_launched_at_Belfast.jpg 2x" data-file-width="5572" data-file-height="4081" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:RMS_Titanic_unpainted.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/RMS_Titanic_unpainted.png/150px-RMS_Titanic_unpainted.png" decoding="async" width="150" height="115" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/RMS_Titanic_unpainted.png/225px-RMS_Titanic_unpainted.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/RMS_Titanic_unpainted.png/300px-RMS_Titanic_unpainted.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="768" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Titanic%27s_propeller_shaft_installation.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Titanic%27s_propeller_shaft_installation.jpg/149px-Titanic%27s_propeller_shaft_installation.jpg" decoding="async" width="149" height="115" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Titanic%27s_propeller_shaft_installation.jpg/224px-Titanic%27s_propeller_shaft_installation.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Titanic%27s_propeller_shaft_installation.jpg/298px-Titanic%27s_propeller_shaft_installation.jpg 2x" data-file-width="3800" data-file-height="2932" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Last_funnel_for_Olympic_leaving_shop.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Last_funnel_for_Olympic_leaving_shop.jpg/89px-Last_funnel_for_Olympic_leaving_shop.jpg" decoding="async" width="89" height="115" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Last_funnel_for_Olympic_leaving_shop.jpg/133px-Last_funnel_for_Olympic_leaving_shop.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Last_funnel_for_Olympic_leaving_shop.jpg/177px-Last_funnel_for_Olympic_leaving_shop.jpg 2x" data-file-width="1467" data-file-height="1900" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Titanics_skrov.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Titanics_skrov.jpg/150px-Titanics_skrov.jpg" decoding="async" width="150" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Titanics_skrov.jpg/225px-Titanics_skrov.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Titanics_skrov.jpg/300px-Titanics_skrov.jpg 2x" data-file-width="1962" data-file-height="1292" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:RMS_Titanic_sea_trials_April_2,_1912.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/RMS_Titanic_sea_trials_April_2%2C_1912.jpg/150px-RMS_Titanic_sea_trials_April_2%2C_1912.jpg" decoding="async" width="150" height="108" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/RMS_Titanic_sea_trials_April_2%2C_1912.jpg/225px-RMS_Titanic_sea_trials_April_2%2C_1912.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/RMS_Titanic_sea_trials_April_2%2C_1912.jpg/300px-RMS_Titanic_sea_trials_April_2%2C_1912.jpg 2x" data-file-width="3200" data-file-height="2294" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:B-58.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/B-58.jpg/150px-B-58.jpg" decoding="async" width="150" height="114" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/B-58.jpg/225px-B-58.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/B-58.jpg/300px-B-58.jpg 2x" data-file-width="7200" data-file-height="5450" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:R%26W_Room.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/R%26W_Room.jpg/150px-R%26W_Room.jpg" decoding="async" width="150" height="114" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/R%26W_Room.jpg/225px-R%26W_Room.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/R%26W_Room.jpg/300px-R%26W_Room.jpg 2x" data-file-width="1900" data-file-height="1446" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:1st_Class_Cafe_Parisien_Completed.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/1st_Class_Cafe_Parisien_Completed.jpg/150px-1st_Class_Cafe_Parisien_Completed.jpg" decoding="async" width="150" height="109" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/1st_Class_Cafe_Parisien_Completed.jpg/225px-1st_Class_Cafe_Parisien_Completed.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/1st_Class_Cafe_Parisien_Completed.jpg/300px-1st_Class_Cafe_Parisien_Completed.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1488" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> </ul> </center> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İstinadlar"><span id=".C4.B0stinadlar"></span>İstinadlar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=19" title="İstinadlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=19" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İstinadlar"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7809508">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);border-left:10px solid #36c;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);box-sizing:border-box;margin:0 10%}html body.mediawiki.skin-minerva .mw-parser-output .ambox{border-width:0 0 0 4px}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid var(--border-color-error,#b32424);background-color:var(--background-color-error-subtle,#fee7e6)}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid var(--border-color-error,#b32424)}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid var(--color-warning,#edab00)}.mw-parser-output .ambox-good{border-left:10px solid #66cc44}.mw-parser-output .ambox-discussion{border-left:10px solid #339966}.mw-parser-output .ambox-merge{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}.mw-parser-output .ambox .mbox-textsmall-div{font-size:90%}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-left:23px!important}@media(max-width:1366px){.mw-parser-output .ambox{margin-left:6%;margin-right:6%}}@media(max-width:719px){.mw-parser-output .ambox{margin-left:0;margin-right:0}}</style><table class="plainlinks metadata ambox ambox-style ambox-citation_style" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Broom_icon.svg/24px-Broom_icon.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Broom_icon.svg/36px-Broom_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Broom_icon.svg/48px-Broom_icon.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="400" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-div">Bu məqalədəki istinadlar müvafiq <a href="/wiki/Vikipediya:%C4%B0stinad_%C5%9Fablonlar%C4%B1" title="Vikipediya:İstinad şablonları">istinad şablonları</a> ilə göstərilməlidir.</div><div class="mbox-textsmall-div hide-when-compact"></div></td></tr></tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6982878">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-_4afd7d2a2b3f1413-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-_4afd7d2a2b3f1413_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://atlanticliners.com/white_star_home/titanic_home/titanic-faqs-what-was-titanics-displacement/">http://atlanticliners.com/white_star_home/titanic_home/titanic-faqs-what-was-titanics-displacement/</a>.<span class="wef_low_priority_links"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160711034705/http://www.titanic-nautical.com/titanic-facts.html">"Titanikdə lüks otaqlarda olan əşyalar"</a>. <small>2016-07-11 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.titanic-nautical.com/titanic-facts.html">orijinalından</a> arxivləşdirilib</small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2012-04-09</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Titanikd%C9%99+l%C3%BCks+otaqlarda+olan+%C9%99%C5%9Fyalar&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.titanic-nautical.com%2Ftitanic-facts.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4913744">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.euronet.nl/users/keesree/palace.htm">"Titanic:A voyage of discovery"</a>. <small>2010-04-12 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100412193428/http://www.euronet.nl/users/keesree/palace.htm">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2012-04-09</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Titanic%3AA+voyage+of+discovery&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.euronet.nl%2Fusers%2Fkeesree%2Fpalace.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Gill 2010, p. 182.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081206023415/http://library.thinkquest.org/18626/BIceberg.html">"Information from the Thinkquest library"</a>. <small>2008-12-06 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://library.thinkquest.org/18626/BIceberg.html">orijinalından</a> arxivləşdirilib</small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2012-04-10</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Information+from+the+Thinkquest+library&rft_id=http%3A%2F%2Flibrary.thinkquest.org%2F18626%2FBIceberg.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.titanicinquiry.org/BOTInq/BOTInq12Lightoller03.php">"Lightoller's testimony on Day 12 of British Board of Trade Inquiry"</a>. <small>2009-02-17 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090217003049/http://www.titanicinquiry.org/BOTInq/BOTInq12Lightoller03.php">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2012-04-10</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Lightoller%27s+testimony+on+Day+12+of+British+Board+of+Trade+Inquiry&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.titanicinquiry.org%2FBOTInq%2FBOTInq12Lightoller03.php&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Daniel Allen Batler, Batırılmaz: RMS Titanikin bütöv tarixçəsi. Mexaniksburq, Pensilvaniya: Stackpole Books. 1998ISBN 978-0-8117-1814-1. səh.98</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160714071134/http://www.titanicinquiry.org/BOTInq/BOTReport/BOTRepTitanic.php">"Passenger List and Survivors of Steamship"</a>. <small>2016-07-14 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.titanicinquiry.org/BOTInq/BOTReport/BOTRepTitanic.php">orijinalından</a> arxivləşdirilib</small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2012-04-11</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Passenger+List+and+Survivors+of+Steamship&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.titanicinquiry.org%2FBOTInq%2FBOTReport%2FBOTRepTitanic.php&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Spitz, D. J. (2006): Investigation of Bodies in Water. In: Spitz, W. U. & Spitz, D. J. (eds): <i>Spitz and Fisher’s Medicolegal Investigation of Death. Guideline for the Application of Pathology to Crime Investigations (Fourth edition)</i>, Charles C. Thomas, pp.: 846–881; Springfield, Illinois.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Claude A. Piantadosi: <i>The biology of human survival: life and death in extreme environments</i> (2003), <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0195165012" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-19-516501-2</a>.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.umc.org/site/apps/nlnet/content3.aspx?c=lwL4KnN1LtH&b=5259669&ct=9353535">"Tiatik musiqiçilərini iman hərəkətə keçirmişdirmi? Coy Batler. Birləşmiş Metodist Kilsəsi. 2 dekabr 2010"</a>. <small>2011-04-20 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110420005228/http://www.umc.org/site/apps/nlnet/content3.aspx?c=lwL4KnN1LtH&b=5259669&ct=9353535">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2012-04-16</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Tiatik+musiqi%C3%A7il%C9%99rini+iman+h%C9%99r%C9%99k%C9%99t%C9%99+ke%C3%A7irmi%C5%9Fdirmi%3F+Coy+Batler.+Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F+Metodist+Kils%C9%99si.+2+dekabr+2010&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.umc.org%2Fsite%2Fapps%2Fnlnet%2Fcontent3.aspx%3Fc%3DlwL4KnN1LtH%26b%3D5259669%26ct%3D9353535&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Stefaniya Barşevski. Titanik: Unudulmayan gecə. London. 2006. Hambledon Continuum. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9781852855000" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-85285-500-0</a>. səh. 132</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Stefaniya Barşevski. Titanik: Unudulmayan gecə. London. 2006. Hambledon Continuum. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9781852855000" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-85285-500-0</a>. səh. 133–134</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ədəbiyyat"><span id=".C6.8Fd.C9.99biyyat"></span>Ədəbiyyat</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=20" title="Ədəbiyyat bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=20" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Ədəbiyyat"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite id="CITEREFAdams2009" class="citation book"><i>Adams, Simon. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/titanic0000adam_p3t5">Eyewitness, <i>Titanic</i></a>. New York: DK Publishing. 2009 [1999]. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7566-5036-0" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7566-5036-0"><bdi>978-0-7566-5036-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Eyewitness%2C+Titanic&rft.place=New+York&rft.pub=DK+Publishing&rft.date=2009&rft.isbn=978-0-7566-5036-0&rft.aulast=Adams&rft.aufirst=Simon&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ftitanic0000adam_p3t5&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFAldridge2008" class="citation book"><i>Aldridge, Rebecca. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sinkingoftitanic0000aldr">The Sinking of the <i>Titanic</i></a>. New York: Infobase Publishing. 2008. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7910-9643-7" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7910-9643-7"><bdi>978-0-7910-9643-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Sinking+of+the+Titanic&rft.place=New+York&rft.pub=Infobase+Publishing&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-7910-9643-7&rft.aulast=Aldridge&rft.aufirst=Rebecca&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsinkingoftitanic0000aldr&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFAnderson2005" class="citation book"><i>Anderson, D. Brian. </i>The <i>Titanic</i> in Print and on Screen. Jefferson, NC: McFarland & Company. 2005. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0-7864-1786-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/0-7864-1786-2"><bdi>0-7864-1786-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Titanic+in+Print+and+on+Screen&rft.place=Jefferson%2C+NC&rft.pub=McFarland+%26+Company&rft.date=2005&rft.isbn=0-7864-1786-2&rft.aulast=Anderson&rft.aufirst=D.+Brian&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFBallard1987" class="citation book"><i>Ballard, Robert D. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/discoveryoftitan0000unse">The Discovery of the <i>Titanic</i></a>. New York: Warner Books. 1987. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-446-51385-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-446-51385-2"><bdi>978-0-446-51385-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Discovery+of+the+Titanic&rft.place=New+York&rft.pub=Warner+Books&rft.date=1987&rft.isbn=978-0-446-51385-2&rft.aulast=Ballard&rft.aufirst=Robert+D.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fdiscoveryoftitan0000unse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFBarczewski2006" class="citation book"><i>Barczewski, Stephanie. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/titanicnightreme0000barc"><i>Titanic</i>: A Night Remembered</a>. London: Hambledon Continuum. 2006. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-85285-500-0" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-85285-500-0"><bdi>978-1-85285-500-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic%3A+A+Night+Remembered&rft.place=London&rft.pub=Hambledon+Continuum&rft.date=2006&rft.isbn=978-1-85285-500-0&rft.aulast=Barczewski&rft.aufirst=Stephanie&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ftitanicnightreme0000barc&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFBarczewski2011" class="citation book"><i>Barczewski, Stephanie. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/titanicnightreme0000barc_k4a8"><i>Titanic</i>: A Night Remembered: Centenary Edition</a>. London: Continuum International Publishing Group. 2011. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-4411-6169-7" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-4411-6169-7"><bdi>978-1-4411-6169-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic%3A+A+Night+Remembered%3A+Centenary+Edition&rft.place=London&rft.pub=Continuum+International+Publishing+Group&rft.date=2011&rft.isbn=978-1-4411-6169-7&rft.aulast=Barczewski&rft.aufirst=Stephanie&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ftitanicnightreme0000barc_k4a8&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFBarratt2009" class="citation book"><i>Barratt, Nick. </i>Lost Voices From the Titanic: The Definitive Oral History. London: Random House. 2009. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-84809-151-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-84809-151-1"><bdi>978-1-84809-151-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Lost+Voices+From+the+Titanic%3A+The+Definitive+Oral+History&rft.place=London&rft.pub=Random+House&rft.date=2009&rft.isbn=978-1-84809-151-1&rft.aulast=Barratt&rft.aufirst=Nick&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFBartlett2011" class="citation book"><i>Bartlett, W. B. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/titanic9hourstoh0000bart"><i>Titanic</i>: 9 Hours to Hell, the Survivors' Story</a>. Stroud, Gloucestershire: Amberley Publishing. 2011. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-4456-0482-4" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-4456-0482-4"><bdi>978-1-4456-0482-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic%3A+9+Hours+to+Hell%2C+the+Survivors%27+Story&rft.place=Stroud%2C+Gloucestershire&rft.pub=Amberley+Publishing&rft.date=2011&rft.isbn=978-1-4456-0482-4&rft.aulast=Bartlett&rft.aufirst=W.+B.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ftitanic9hourstoh0000bart&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFBeveridgeHall2004" class="citation book"><i>Beveridge, Bruce; Hall, Steve. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=6r0_PKEE3dwC&printsec=frontcover&dq=Olympic+and+Titanic#v=onepage&q=skid%20lights&f=false"><i>Olympic</i> & <i>Titanic</i>: The Truth Behind the Conspiracy</a>. Haverford, Pennsylvania: Infinity Publishing. 2004. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7414-1949-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7414-1949-1"><bdi>978-0-7414-1949-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Olympic+%26+Titanic%3A+The+Truth+Behind+the+Conspiracy&rft.place=Haverford%2C+Pennsylvania&rft.pub=Infinity+Publishing&rft.date=2004&rft.isbn=978-0-7414-1949-1&rft.aulast=Beveridge&rft.aufirst=Bruce&rft.au=Hall%2C+Steve&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3D6r0_PKEE3dwC%26printsec%3Dfrontcover%26dq%3DOlympic%2Band%2BTitanic%23v%3Donepage%26q%3Dskid%2520lights%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFBeveridge2008" class="citation book"><i>Beveridge, Bruce. '<b>Titanic</b></i><b> - The Ship Magnificient Volume One: Design & Construction. Stroud: The History Press. 2008. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7524-4606-6" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7524-4606-6"><bdi>978-0-7524-4606-6</bdi></a>.</b></cite><b><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic+-+The+Ship+Magnificient+Volume+One%3A+Design+%26+Construction&rft.place=Stroud&rft.pub=The+History+Press&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-7524-4606-6&rft.aulast=Beveridge&rft.aufirst=Bruce&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></b></li> <li><cite id="CITEREFBeveridgeHall2011" class="citation book"><i>Beveridge, Bruce; Hall, Steve. </i>Description of the ship // Halpern, Samuel (redaktor). Report into the Loss of the SS <i>Titanic</i>: A Centennial Reappraisal. Stroud, UK: The History Press. 2011. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7524-6210-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7524-6210-3"><bdi>978-0-7524-6210-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Description+of+the+ship&rft.btitle=Report+into+the+Loss+of+the+SS+Titanic%3A+A+Centennial+Reappraisal&rft.place=Stroud%2C+UK&rft.pub=The+History+Press&rft.date=2011&rft.isbn=978-0-7524-6210-3&rft.aulast=Beveridge&rft.aufirst=Bruce&rft.au=Hall%2C+Steve&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFBiel1996" class="citation book"><i>Biel, Steven. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/downwitholdcanoe00biel">Down with the Old Canoe</a>. London: W.W. Norton & Company. 1996. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0-393-03965-X" title="Xüsusi:KitabMənbələri/0-393-03965-X"><bdi>0-393-03965-X</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Down+with+the+Old+Canoe&rft.place=London&rft.pub=W.W.+Norton+%26+Company&rft.date=1996&rft.isbn=0-393-03965-X&rft.aulast=Biel&rft.aufirst=Steven&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fdownwitholdcanoe00biel&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFBottomore2000" class="citation book"><i>Bottomore, Stephen. </i>The <i>Titanic</i> and Silent Cinema. Hastings, UK: The Projection Box. 2000. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-9030-0000-7" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-9030-0000-7"><bdi>978-1-9030-0000-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Titanic+and+Silent+Cinema&rft.place=Hastings%2C+UK&rft.pub=The+Projection+Box&rft.date=2000&rft.isbn=978-1-9030-0000-7&rft.aulast=Bottomore&rft.aufirst=Stephen&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFBrewsterCoulter1998" class="citation book"><i>Brewster, Hugh; Coulter, Laurie. </i>882½ Amazing Answers to your Questions about the Titanic. Madison Press Book. 1998. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-590-18730-5" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-590-18730-5"><bdi>978-0-590-18730-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=882%C2%BD+Amazing+Answers+to+your+Questions+about+the+Titanic&rft.pub=Madison+Press+Book&rft.date=1998&rft.isbn=978-0-590-18730-5&rft.aulast=Brewster&rft.aufirst=Hugh&rft.au=Coulter%2C+Laurie&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFButler1998" class="citation book"><i>Butler, Daniel Allen. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=JIj1Hu4BGLIC&printsec=frontcover&dq=Butler,+Daniel+%281998%29.+Unsinkable:+the+full+story+of+the+RMS+Titanic.#v=onepage&q&f=false">Unsinkable: the full story of the RMS Titanic</a>. Mechanicsburg, PA: Stackpole Books. 1998. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-8117-1814-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-8117-1814-1"><bdi>978-0-8117-1814-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Unsinkable%3A+the+full+story+of+the+RMS+Titanic&rft.place=Mechanicsburg%2C+PA&rft.pub=Stackpole+Books&rft.date=1998&rft.isbn=978-0-8117-1814-1&rft.aulast=Butler&rft.aufirst=Daniel+Allen&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DJIj1Hu4BGLIC%26printsec%3Dfrontcover%26dq%3DButler%2C%2BDaniel%2B%25281998%2529.%2BUnsinkable%3A%2Bthe%2Bfull%2Bstory%2Bof%2Bthe%2BRMS%2BTitanic.%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFButler2002" class="citation book"><i>Butler, Daniel Allen. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/unsinkablefullst0000butl_a6i8">Unsinkable: the full story of the RMS Titanic</a>. USA: Da Capo Press. 2002 [1998]. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-306-81110-4" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-306-81110-4"><bdi>978-0-306-81110-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Unsinkable%3A+the+full+story+of+the+RMS+Titanic&rft.place=USA&rft.pub=Da+Capo+Press&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-306-81110-4&rft.aulast=Butler&rft.aufirst=Daniel+Allen&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Funsinkablefullst0000butl_a6i8&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFCampbell2008" class="citation book"><i>Campbell, Ballard C. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=VitlO1mWxzAC&printsec=frontcover&dq=Disaster,+Accidents+and+Crises+in+American+History:+A+Reference+Guide+to+the+Nation%27s+Most+Catastrophic+Event#v=onepage&q&f=false">Disaster, Accidents and Crises in American History: A Reference Guide to the Nation's Most Catastrophic Events</a>. Facts on File Library of American History. New York: Infobase Publishing. 2008. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-8160-6603-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-8160-6603-2"><bdi>978-0-8160-6603-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Disaster%2C+Accidents+and+Crises+in+American+History%3A+A+Reference+Guide+to+the+Nation%27s+Most+Catastrophic+Events&rft.place=New+York&rft.series=Facts+on+File+Library+of+American+History&rft.pub=Infobase+Publishing&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-8160-6603-2&rft.aulast=Campbell&rft.aufirst=Ballard+C.&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DVitlO1mWxzAC%26printsec%3Dfrontcover%26dq%3DDisaster%2C%2BAccidents%2Band%2BCrises%2Bin%2BAmerican%2BHistory%3A%2BA%2BReference%2BGuide%2Bto%2Bthe%2BNation%2527s%2BMost%2BCatastrophic%2BEvent%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFCartwrightCartwright2011" class="citation book"><i>Cartwright, Roger; Cartwright, June. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/titanicmythslega0000cart"><i>Titanic</i>: The Myths and Legacy of a Disaster</a>. Stroud, Glos.: The History Press. 2011. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7524-5176-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7524-5176-3"><bdi>978-0-7524-5176-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic%3A+The+Myths+and+Legacy+of+a+Disaster&rft.place=Stroud%2C+Glos.&rft.pub=The+History+Press&rft.date=2011&rft.isbn=978-0-7524-5176-3&rft.aulast=Cartwright&rft.aufirst=Roger&rft.au=Cartwright%2C+June&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ftitanicmythslega0000cart&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFChernow2010" class="citation book"><i>Chernow, Ron. </i>The House of Morgan: An American Banking Dynasty and the Rise of Modern Finance. New York: Grove Press. 2010. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-8021-4465-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-8021-4465-2"><bdi>978-0-8021-4465-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+House+of+Morgan%3A+An+American+Banking+Dynasty+and+the+Rise+of+Modern+Finance&rft.place=New+York&rft.pub=Grove+Press&rft.date=2010&rft.isbn=978-0-8021-4465-2&rft.aulast=Chernow&rft.aufirst=Ron&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFChirnside2004" class="citation book"><i>Chirnside, Mark. </i>The Olympic-Class Ships. Stroud, England: Tempus. 2004. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7524-2868-0" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7524-2868-0"><bdi>978-0-7524-2868-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Olympic-Class+Ships&rft.place=Stroud%2C+England&rft.pub=Tempus&rft.date=2004&rft.isbn=978-0-7524-2868-0&rft.aulast=Chirnside&rft.aufirst=Mark&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFCrosbieMortimer2006" class="citation book"><i>Crosbie, Duncan; Mortimer, Sheila. </i>Titanic: The Ship of Dreams. New York, NY: Orchard Books. 2006. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-439-89995-6" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-439-89995-6"><bdi>978-0-439-89995-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic%3A+The+Ship+of+Dreams&rft.place=New+York%2C+NY&rft.pub=Orchard+Books&rft.date=2006&rft.isbn=978-0-439-89995-6&rft.aulast=Crosbie&rft.aufirst=Duncan&rft.au=Mortimer%2C+Sheila&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFEatonHaas1987" class="citation book"><i>Eaton, John P.; Haas, Charles A. '<b>Titanic</b></i><b>: Destination Disaster: The Legends and the Reality. Wellingborough, UK: Patrick Stephens. 1987. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-00-732164-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-00-732164-3"><bdi>978-0-00-732164-3</bdi></a>.</b></cite><b><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic%3A+Destination+Disaster%3A+The+Legends+and+the+Reality&rft.place=Wellingborough%2C+UK&rft.pub=Patrick+Stephens&rft.date=1987&rft.isbn=978-0-00-732164-3&rft.aulast=Eaton&rft.aufirst=John+P.&rft.au=Haas%2C+Charles+A.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></b></li> <li><cite id="CITEREFEatonHaas1994" class="citation book"><i>Eaton, John P.; Haas, Charles A. '<b>Titanic</b></i><b>: Triumph and Tragedy. Wellingborough, UK: Patrick Stephens. 1994. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-85260-493-6" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-85260-493-6"><bdi>978-1-85260-493-6</bdi></a>.</b></cite><b><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic%3A+Triumph+and+Tragedy&rft.place=Wellingborough%2C+UK&rft.pub=Patrick+Stephens&rft.date=1994&rft.isbn=978-1-85260-493-6&rft.aulast=Eaton&rft.aufirst=John+P.&rft.au=Haas%2C+Charles+A.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></b></li> <li><cite id="CITEREFEatonHaas1995" class="citation book"><i>Eaton, John P.; Haas, Charles A. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/titanictriumphtr0000eato"><i>Titanic</i>: Triumph and Tragedy</a>. New York: W.W. Norton & Company. 1995. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-393-03697-8" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-393-03697-8"><bdi>978-0-393-03697-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic%3A+Triumph+and+Tragedy&rft.place=New+York&rft.pub=W.W.+Norton+%26+Company&rft.date=1995&rft.isbn=978-0-393-03697-8&rft.aulast=Eaton&rft.aufirst=John+P.&rft.au=Haas%2C+Charles+A.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ftitanictriumphtr0000eato&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFEatonHaas1999" class="citation book"><i>Eaton, John P.; Haas, Charles A. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/titanic0000john_r3n3"><i>Titanic</i>: A Journey Through Time</a>. Sparkford, Somerset: Patrick Stephens. 1999. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-8526-0575-9" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-8526-0575-9"><bdi>978-1-8526-0575-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic%3A+A+Journey+Through+Time&rft.place=Sparkford%2C+Somerset&rft.pub=Patrick+Stephens&rft.date=1999&rft.isbn=978-1-8526-0575-9&rft.aulast=Eaton&rft.aufirst=John+P.&rft.au=Haas%2C+Charles+A.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ftitanic0000john_r3n3&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFFoster1997" class="citation book"><i>Foster, John Wilson. </i>The <i>Titanic</i> Complex. Vancouver: Belcouver Press. 1997. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0-9699464-1-4" title="Xüsusi:KitabMənbələri/0-9699464-1-4"><bdi>0-9699464-1-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Titanic+Complex&rft.place=Vancouver&rft.pub=Belcouver+Press&rft.date=1997&rft.isbn=0-9699464-1-4&rft.aulast=Foster&rft.aufirst=John+Wilson&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFGill2010" class="citation book"><i>Gill, Anton. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/titanicrealstory0000gill">Titanic : the real story of the construction of the world's most famous ship</a>. Channel 4 Books. 2010. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-905026-71-5" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-905026-71-5"><bdi>978-1-905026-71-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic+%3A+the+real+story+of+the+construction+of+the+world%27s+most+famous+ship&rft.pub=Channel+4+Books&rft.date=2010&rft.isbn=978-1-905026-71-5&rft.aulast=Gill&rft.aufirst=Anton&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ftitanicrealstory0000gill&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFHalpern2011" class="citation book"><i>Halpern, Samuel. </i>Account of the Ship's Journey Across the Atlantic // Halpern, Samuel (redaktor). Report into the Loss of the SS <i>Titanic</i>: A Centennial Reappraisal. Stroud, UK: The History Press. 2011. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7524-6210-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7524-6210-3"><bdi>978-0-7524-6210-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Account+of+the+Ship%27s+Journey+Across+the+Atlantic&rft.btitle=Report+into+the+Loss+of+the+SS+Titanic%3A+A+Centennial+Reappraisal&rft.place=Stroud%2C+UK&rft.pub=The+History+Press&rft.date=2011&rft.isbn=978-0-7524-6210-3&rft.aulast=Halpern&rft.aufirst=Samuel&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFHalpernWeeks2011" class="citation book"><i>Halpern, Samuel; Weeks, Charles. </i>Description of the Damage to the Ship // Halpern, Samuel (redaktor). Report into the Loss of the SS <i>Titanic</i>: A Centennial Reappraisal. Stroud, UK: The History Press. 2011. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7524-6210-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7524-6210-3"><bdi>978-0-7524-6210-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Description+of+the+Damage+to+the+Ship&rft.btitle=Report+into+the+Loss+of+the+SS+Titanic%3A+A+Centennial+Reappraisal&rft.place=Stroud%2C+UK&rft.pub=The+History+Press&rft.date=2011&rft.isbn=978-0-7524-6210-3&rft.aulast=Halpern&rft.aufirst=Samuel&rft.au=Weeks%2C+Charles&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFHeyer2012" class="citation book"><i>Heyer, Paul. '<b>Titanic</b></i><b> Century: Media, Myth, and the Making of a Cultural Icon. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO. 2012. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-3133-9815-5" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-3133-9815-5"><bdi>978-0-3133-9815-5</bdi></a>.</b></cite><b><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic+Century%3A+Media%2C+Myth%2C+and+the+Making+of+a+Cultural+Icon&rft.place=Santa+Barbara%2C+CA&rft.pub=ABC-CLIO&rft.date=2012&rft.isbn=978-0-3133-9815-5&rft.aulast=Heyer&rft.aufirst=Paul&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></b></li> <li><cite id="CITEREFHowells1999" class="citation book"><i>Howells, Richard. </i>The Myth of the Titanic. United Kingdom: MacMillan Press. 1999. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-333-72597-9" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-333-72597-9"><bdi>978-0-333-72597-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Myth+of+the+Titanic&rft.place=United+Kingdom&rft.pub=MacMillan+Press&rft.date=1999&rft.isbn=978-0-333-72597-9&rft.aulast=Howells&rft.aufirst=Richard&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFHutchingsde_Kerbrech2011" class="citation book"><i>Hutchings, David F.; de Kerbrech, Richard P. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/rmstitanic1909120000hutc">RMS Titanic 1909–12 (Olympic Class): Owners' Workshop Manual</a>. Sparkford, Yeovil: Haynes. 2011. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-84425-662-4" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-84425-662-4"><bdi>978-1-84425-662-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=RMS+Titanic+1909%E2%80%9312+%28Olympic+Class%29%3A+Owners%27+Workshop+Manual&rft.place=Sparkford%2C+Yeovil&rft.pub=Haynes&rft.date=2011&rft.isbn=978-1-84425-662-4&rft.aulast=Hutchings&rft.aufirst=David+F.&rft.au=de+Kerbrech%2C+Richard+P.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Frmstitanic1909120000hutc&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFLandau2001" class="citation book"><i>Landau, Elaine. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=mbCF5L1sm94C&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false">Heroine of the Titanic: The Real Unsinkable Molly Brown</a>. New York. 2001. 22–23. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-395-93912-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-395-93912-3"><bdi>978-0-395-93912-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Heroine+of+the+Titanic%3A+The+Real+Unsinkable+Molly+Brown&rft.place=New+York&rft.pages=22-23&rft.date=2001&rft.isbn=978-0-395-93912-3&rft.aulast=Landau&rft.aufirst=Elaine&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DmbCF5L1sm94C%26printsec%3Dfrontcover%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFLord1976" class="citation book"><i>Lord, Walter. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/nighttoremember0000lord_j9r9">A Night to Remember</a>. London: Penguin Books. 1976. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-14-004757-8" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-14-004757-8"><bdi>978-0-14-004757-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+Night+to+Remember&rft.place=London&rft.pub=Penguin+Books&rft.date=1976&rft.isbn=978-0-14-004757-8&rft.aulast=Lord&rft.aufirst=Walter&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fnighttoremember0000lord_j9r9&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFLord1997" class="citation book"><i>Lord, Walter. </i>A Night to Remember (3rd). New York: Henry Holt and Company. 1997 [1955]. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-553-27827-9" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-553-27827-9"><bdi>978-0-553-27827-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+Night+to+Remember&rft.place=New+York&rft.edition=3rd&rft.pub=Henry+Holt+and+Company&rft.date=1997&rft.isbn=978-0-553-27827-9&rft.aulast=Lord&rft.aufirst=Walter&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFLord2005" class="citation book"><i>Lord, Walter. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/nighttoremember0000lord_s3c4">A Night to Remember</a>. New York: St. Martin's Griffin. 2005 [1955]. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-8050-7764-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-8050-7764-3"><bdi>978-0-8050-7764-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+Night+to+Remember&rft.place=New+York&rft.pub=St.+Martin%27s+Griffin&rft.date=2005&rft.isbn=978-0-8050-7764-3&rft.aulast=Lord&rft.aufirst=Walter&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fnighttoremember0000lord_s3c4&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFLynch1992" class="citation book"><i>Lynch, Don. '<b>Titanic</b></i><b>: An Illustrated History. New York: Hyperion. 1992. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-56282-918-6" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-56282-918-6"><bdi>978-1-56282-918-6</bdi></a>.</b></cite><b><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic%3A+An+Illustrated+History&rft.place=New+York&rft.pub=Hyperion&rft.date=1992&rft.isbn=978-1-56282-918-6&rft.aulast=Lynch&rft.aufirst=Don&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></b></li> <li><cite id="CITEREFManiera2003" class="citation book"><i>Maniera, Leyla. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/christiescentury0000mani_k8u4">Christie's Century of Teddy Bears</a>. London: Pavilion. 2003. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-8620-5595-7" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-8620-5595-7"><bdi>978-1-8620-5595-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Christie%27s+Century+of+Teddy+Bears&rft.place=London&rft.pub=Pavilion&rft.date=2003&rft.isbn=978-1-8620-5595-7&rft.aulast=Maniera&rft.aufirst=Leyla&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fchristiescentury0000mani_k8u4&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFMaxtone-Graham2012" class="citation book"><i>Maxtone-Graham, John. </i>Titanic Tragedy: A New Look at the Lost Liner. New York: W. W. Norton & Company. 2012. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780393083392" title="Xüsusi:KitabMənbələri/9780393083392"><bdi>9780393083392</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic+Tragedy%3A+A+New+Look+at+the+Lost+Liner&rft.place=New+York&rft.pub=W.+W.+Norton+%26+Company&rft.date=2012&rft.isbn=9780393083392&rft.aulast=Maxtone-Graham&rft.aufirst=John&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFMcCluskie1998" class="citation book"><i>McCluskie, Tom. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/anatomyoftitanic0000mccl">Anatomy of the <i>Titanic</i></a>. London: PRC Publishing. 1998. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-85648-482-4" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-85648-482-4"><bdi>978-1-85648-482-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Anatomy+of+the+Titanic&rft.place=London&rft.pub=PRC+Publishing&rft.date=1998&rft.isbn=978-1-85648-482-4&rft.aulast=McCluskie&rft.aufirst=Tom&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fanatomyoftitanic0000mccl&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFMerideth2003" class="citation book"><i>Merideth, Lee W. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/1912factsaboutti00meri">1912 Facts About <i>Titanic</i></a>. Sunnyvale, CA: Rocklin Press. 2003. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-9626237-9-0" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-9626237-9-0"><bdi>978-0-9626237-9-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=1912+Facts+About+Titanic&rft.place=Sunnyvale%2C+CA&rft.pub=Rocklin+Press&rft.date=2003&rft.isbn=978-0-9626237-9-0&rft.aulast=Merideth&rft.aufirst=Lee+W.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2F1912factsaboutti00meri&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFMowbray1912" class="citation book"><i>Mowbray, Jay Henry. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sinkingoftitanic00mowb">Sinking of the <i>Titanic</i></a>. Harrisburg, PA: The Minter Company. 1912. <a href="/wiki/OCLC" title="OCLC">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/9176732">9176732</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sinking+of+the+Titanic&rft.place=Harrisburg%2C+PA&rft.pub=The+Minter+Company&rft.date=1912&rft_id=info%3Aoclcnum%2F9176732&rft.aulast=Mowbray&rft.aufirst=Jay+Henry&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsinkingoftitanic00mowb&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFParisi1998" class="citation book"><i>Parisi, Paula. '<b>Titanic</b></i><b> and the Making of James Cameron. New York: Newmarket Press. 1998. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-55704-364-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-55704-364-1"><bdi>978-1-55704-364-1</bdi></a>.</b></cite><b><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic+and+the+Making+of+James+Cameron&rft.place=New+York&rft.pub=Newmarket+Press&rft.date=1998&rft.isbn=978-1-55704-364-1&rft.aulast=Parisi&rft.aufirst=Paula&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></b></li> <li><cite id="CITEREFRasor2001" class="citation book"><i>Rasor, Eugene L. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/titanichistoriog0000raso">The <i>Titanic</i>: historiography and annotated bibliography</a>. Westport, CT: Greenwood Publishing Group. 2001. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-3133-1215-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-3133-1215-1"><bdi>978-0-3133-1215-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Titanic%3A+historiography+and+annotated+bibliography&rft.place=Westport%2C+CT&rft.pub=Greenwood+Publishing+Group&rft.date=2001&rft.isbn=978-0-3133-1215-1&rft.aulast=Rasor&rft.aufirst=Eugene+L.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ftitanichistoriog0000raso&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFSpignesi1998" class="citation book"><i>Spignesi, Stephen J. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/completetitanicf0000spig">The Complete <i>Titanic</i>: From the Ship's Earliest Blueprints to the Epic Film</a>. Secaucus, New Jersey: Birch Lane Press. 1998. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-55972-483-8" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-55972-483-8"><bdi>978-1-55972-483-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Complete+Titanic%3A+From+the+Ship%27s+Earliest+Blueprints+to+the+Epic+Film&rft.place=Secaucus%2C+New+Jersey&rft.pub=Birch+Lane+Press&rft.date=1998&rft.isbn=978-1-55972-483-8&rft.aulast=Spignesi&rft.aufirst=Stephen+J.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcompletetitanicf0000spig&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFSpignesi2012" class="citation book"><i>Spignesi, Stephen J. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/titanicfordummie0000spig">The <i>Titanic</i> For Dummies</a>. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons. 2012. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-118-20651-5" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-118-20651-5"><bdi>978-1-118-20651-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Titanic+For+Dummies&rft.place=Hoboken%2C+NJ&rft.pub=John+Wiley+%26+Sons&rft.date=2012&rft.isbn=978-1-118-20651-5&rft.aulast=Spignesi&rft.aufirst=Stephen+J.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ftitanicfordummie0000spig&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFWard2012" class="citation book"><i>Ward, Greg. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/roughguidetotita0000ward">The Rough Guide to the <i>Titanic</i></a>. London: Rough Guides Ltd. 2012. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-4053-8699-9" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-4053-8699-9"><bdi>978-1-4053-8699-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Rough+Guide+to+the+Titanic&rft.place=London&rft.pub=Rough+Guides+Ltd&rft.date=2012&rft.isbn=978-1-4053-8699-9&rft.aulast=Ward&rft.aufirst=Greg&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Froughguidetotita0000ward&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite id="CITEREFWels1997" class="citation book"><i>Wels, Susan. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/titaniclegacyofw00wels"><i>Titanic</i>: Legacy of the World's Greatest Ocean Liner</a>. Del Mar, California: Tehabi Books. 1997. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7835-5261-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7835-5261-3"><bdi>978-0-7835-5261-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Titanic%3A+Legacy+of+the+World%27s+Greatest+Ocean+Liner&rft.place=Del+Mar%2C+California&rft.pub=Tehabi+Books&rft.date=1997&rft.isbn=978-0-7835-5261-3&rft.aulast=Wels&rft.aufirst=Susan&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ftitaniclegacyofw00wels&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ATitanik" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Həmçinin_bax"><span id="H.C9.99m.C3.A7inin_bax"></span>Həmçinin bax</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=21" title="Həmçinin bax bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=21" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Həmçinin bax"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%22Titan%22_batiskaf%C4%B1n%C4%B1n_q%C9%99zas%C4%B1" title=""Titan" batiskafının qəzası">"Titan" batiskafının qəzası</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xarici_keçidlər"><span id="Xarici_ke.C3.A7idl.C9.99r"></span>Xarici keçidlər</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit&section=22" title="Xarici keçidlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit&section=22" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xarici keçidlər"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7666803">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6900090">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><a href="/wiki/Vikianbar" title="Vikianbar">Vikianbarda</a> <span data-wikidata-property-id="P373" class="no-wikidata"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:RMS_Titanic" class="extiw" title="commons:Category:RMS Titanic"><i><b>Titanik</b></i></a></span> ilə əlaqəli mediafayllar var.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/archive/titanic/index.shtml">BBC Arxiv: Titanikdən xilas olanların həyat yolları</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081224034855/http://www.bbc.co.uk/archive/titanic/index.shtml">Arxivləşdirilib</a> 2008-12-24 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.titanichistoricalsociety.org">Titanic Historical Society</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.encyclopedia-titanica.org/"><i>Encyclopedia Titanica</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.titanic-online.com/">Titanikin rəsmi arvixi</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.titanicinquiry.org/">Titanic Inquiry Project</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pbs.org/lostliners/">PBS Online — İtkin düşmüş gəmi</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.anesi.com/titanic.htm">Hadisə şahidlərinin gördükləri və xatirələri</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://titanic.deep-ice.com/">Titanik arxivi</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110709005601/http://titanic.deep-ice.com/">Arxivləşdirilib</a> 2011-07-09 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Titanik" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Titanik" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="Titanik" style="font-size:114%;margin:0 5em">Titanik</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Kapitan</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Edvard_Smit" title="Edvard Smit">Edvard Smit</a><br /></div></td><td class="navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 7px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:RMS_Titanic_3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/RMS_Titanic_3.jpg/210px-RMS_Titanic_3.jpg" decoding="async" width="210" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/RMS_Titanic_3.jpg/315px-RMS_Titanic_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/RMS_Titanic_3.jpg/420px-RMS_Titanic_3.jpg 2x" data-file-width="5000" data-file-height="3677" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Şəxsi heyət</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Henri_Uayld" class="mw-redirect" title="Henri Uayld">Henri Uayld</a>  • <a href="/wiki/Uilyam_Merdok" class="mw-redirect" title="Uilyam Merdok">Uilyam Merdok</a>  • <a href="/wiki/%C3%87arlz_Laytoller" title="Çarlz Laytoller">Çarlz Laytoller</a>  • <a href="/wiki/Herbert_Pitman" title="Herbert Pitman">Herbert Pitman</a>  • <a href="/wiki/Cozef_Boksholl" title="Cozef Boksholl">Cozef Boksholl</a>  • <a href="/wiki/Harold_Lou" title="Harold Lou">Harold Lou</a>  • <a href="/wiki/Ceyms_Mudi" title="Ceyms Mudi">Ceyms Mudi</a><br /></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Məşhur sərnişinlər</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Tomas_Andreu" title="Tomas Andreu">Tomas Andreu</a>  • <a href="/wiki/Yakob_Astor" title="Yakob Astor">Yakob Astor</a>  • <a href="/wiki/Madlen_Astor" title="Madlen Astor">Madlen Astor</a>  • <a href="/wiki/Daff_Qordon" title="Daff Qordon">Daff Qordon</a>  • <a href="/wiki/Marqaret_Broun" title="Marqaret Broun">Marqaret Broun</a>  • <a href="/wiki/Uolles_Hartli" class="mw-redirect" title="Uolles Hartli">Uolles Hartli</a>  • <a href="/wiki/Br%C3%BCs_%C4%B0smey" title="Brüs İsmey">Brüs İsmey</a>  • <a href="/wiki/%C4%B0sidor_%C5%9Etraus" title="İsidor Ştraus">İsidor Ştraus</a>  • <a href="/wiki/Uilyam_Tomas_Stid" class="mw-redirect" title="Uilyam Tomas Stid">Uilyam Tomas Stid</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Şirkət</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Uayt_Star_Layn" class="mw-redirect" title="Uayt Star Layn">Uayt Star Layn</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Film</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Titanik_(film,_1997)" title="Titanik (film, 1997)">Titanik</a> <br /></div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Mənbə — "<a dir="ltr" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Titanik&oldid=7806120">https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Titanik&oldid=7806120</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:Kateqoriyalar" title="Xüsusi:Kateqoriyalar">Kateqoriyalar</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:%C6%8Flifba_s%C4%B1ras%C4%B1na_g%C3%B6r%C9%99_g%C9%99mil%C9%99r" title="Kateqoriya:Əlifba sırasına görə gəmilər">Əlifba sırasına görə gəmilər</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Batm%C4%B1%C5%9F_g%C9%99mil%C9%99r" title="Kateqoriya:Batmış gəmilər">Batmış gəmilər</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:D%C9%99niz_olaylar%C4%B1" title="Kateqoriya:Dəniz olayları">Dəniz olayları</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kateqoriyalar: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:ISBN_sehrli_ke%C3%A7idl%C9%99rinin_istifad%C9%99_olundu%C4%9Fu_s%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr">ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Vikipediya:Vikidatada_m%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri_olan_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Vikipediya:Vikidatada mənbələri olan məqalələr">Vikipediya:Vikidatada mənbələri olan məqalələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Vikipediya:%C4%B0stinadlar%C4%B1_istinad_%C5%9Fablonlar%C4%B1_il%C9%99_g%C3%B6st%C9%99rilm%C9%99li_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Vikipediya:İstinadları istinad şablonları ilə göstərilməli məqalələr">Vikipediya:İstinadları istinad şablonları ilə göstərilməli məqalələr</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Naviqasiya menyusu</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Şəxsi alətlər</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item"><span title="Redaktə edərkən istifadə etdiyiniz IP ünvanı üçün istifadəçi səhifəsi">Daxil olmamısınız</span></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:M%C3%BCzakir%C9%99S%C9%99hif%C9%99m" title="Bu IP ünvanından edilmiş müzakirələr [n]" accesskey="n"><span>Müzakirə</span></a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C3%B6hf%C9%99l%C9%99rim" title="Bu IP ünvanından edilən redaktələrin siyahısı [y]" accesskey="y"><span>Töhfələr</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:HesabYarat&returnto=Titanik" title="Hesab yaratmaq və daxil olmaq üçün təşviq olunursunuz; Ancaq məcburi deyil"><span>Hesab yarat</span></a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DaxilOl&returnto=Titanik" title="Daxil olmanız tövsiyə olunur, amma bu məcburi tələb deyil. [o]" accesskey="o"><span>Daxil ol</span></a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Ad fəzaları</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Titanik" title="Məqalənin məzmununu göstər [c]" accesskey="c"><span>Məqalə</span></a></li><li id="ca-talk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/M%C3%BCzakir%C9%99:Titanik" rel="discussion" title="Məqalə haqqında müzakirə [t]" accesskey="t"><span>Müzakirə</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">azərbaycanca</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Görünüş</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Titanik"><span>Oxu</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Titanik&veaction=edit" title="Bu səhifəni redaktə et [v]" accesskey="v"><span>Redaktə</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=edit" title="Səhifənin cari kodunu redaktə et [e]" accesskey="e"><span>Mənbəni redaktə et</span></a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=history" title="Bu səhifənin keçmiş nüsxələri. [h]" accesskey="h"><span>Tarixçəyə bax</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="Daha çox seçim" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Daha çox</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >Axtar</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="Vikipediyada axtar" aria-label="Vikipediyada axtar" autocapitalize="sentences" title="Vikipediya saytında axtar [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="Xüsusi:Axtar"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="Bu mətnin olduğu səhifələri axtar" value="Axtar"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="Əgər varsa, eyni adı daşıyan səhifəyə keç" value="Get"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifə"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Naviqasiya</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifəni ziyarət edin [z]" accesskey="z"><span>Ana səhifə</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:K%C9%99nd_meydan%C4%B1" title="Layihə haqqında, nələr edəbilərsiniz, axtardıqlarınızı harda tapmaq olar"><span>Kənd meydanı</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:%C4%B0cma_portal%C4%B1" title="Gündəlik xəbərlər ilə əlaqəli məlumatlar"><span>İcma portalı</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r" title="Vikidəki son dəyişikliklər siyahısı [r]" accesskey="r"><span>Son dəyişikliklər</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C9%99sad%C3%BCfi" title="Təsadüfi məqaləyə keç [x]" accesskey="x"><span>Təsadüfi məqalə</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Layihələr" class="mw-portlet mw-portlet-Layihələr vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Layihələr-label" > <h3 id="p-Layihələr-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Layihələr</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Seçilmiş-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r"><span>Seçilmiş məqalələr</span></a></li><li id="n-Seçilmiş-siyahılar" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_siyah%C4%B1lar"><span>Seçilmiş siyahılar</span></a></li><li id="n-Yaxşı-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yax%C5%9F%C4%B1_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r"><span>Yaxşı məqalələr</span></a></li><li id="n-Məqalə-namizədləri" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99qal%C9%99_namiz%C9%99dl%C9%99ri"><span>Məqalə namizədləri</span></a></li><li id="n-Mövzulu-ay" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C3%B6vzulu_ay"><span>Mövzulu ay</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Xüsusi" class="mw-portlet mw-portlet-Xüsusi vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Xüsusi-label" > <h3 id="p-Xüsusi-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Xüsusi</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Biziml%C9%99_%C9%99laq%C9%99"><span>Bizimlə əlaqə</span></a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=az" title="Bizə dəstək verin"><span>İanə et</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/K%C3%B6m%C9%99k:M%C3%BCnd%C9%99ricat" title="Yardım almaq üçün."><span>Kömək</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Alətlər</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:S%C9%99hif%C9%99y%C9%99Ke%C3%A7idl%C9%99r/Titanik" title="Vikidə bu məqaləyə bağlantılar [j]" accesskey="j"><span>Səhifəyə keçidlər</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:%C6%8Flaq%C9%99liD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r/Titanik" rel="nofollow" title="Bu məqaləyə aid başqa səhifələrdə yeni dəyişikliklər [k]" accesskey="k"><span>Əlaqəli redaktələr</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yükləmə_sehrbazı" title="Yeni şəkil və ya multimedia faylı yüklə [u]" accesskey="u"><span>Fayl yüklə</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:X%C3%BCsusiS%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Xüsusi səhifələrin siyahısı [q]" accesskey="q"><span>Xüsusi səhifələr</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Titanik&oldid=7806120" title="Bu səhifənin bu versiyasına daimi keçid"><span>Daimi keçid</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Titanik&action=info" title="Bu səhifə haqqında ətraflı məlumat"><span>Səhifə məlumatları</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:CiteThisPage&page=Titanik&id=7806120&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu səhifəyə necə istinad etmək barədə məlumat"><span>Bu səhifəyə istinad et</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FTitanik"><span>Qısaldılmış URL əldə et</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:QrCode&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FTitanik"><span>QR-kodu endir</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-coll-print_export" class="mw-portlet mw-portlet-coll-print_export vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-coll-print_export-label" > <h3 id="p-coll-print_export-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Çap et/ixrac</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:Book&bookcmd=book_creator&referer=Titanik"><span>Kitab yarat</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DownloadAsPdf&page=Titanik&action=show-download-screen"><span>PDF kimi yüklə</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Titanik&printable=yes" title="Səhifənin çap versiyası [p]" accesskey="p"><span>Çap versiyası</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Digər layihələrdə</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/RMS_Titanic" hreflang="en"><span>Vikianbar</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q25173" title="Bağlanan məlumatların saxlanması elementinə keçid [g]" accesskey="g"><span>Vikidata elementi</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Digər dillərdə</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B3%E1%8B%AD%E1%89%B3%E1%8A%92%E1%8A%AD" title="ታይታኒክ – amhar" lang="am" hreflang="am" data-title="ታይታኒክ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhar" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Titanic" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – qədim ingilis" lang="ang" hreflang="ang" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="qədim ingilis" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B1_%D8%A5%D9%85_%D8%A5%D8%B3_%D8%AA%D9%8A%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%83" title="آر إم إس تيتانيك – ərəb" lang="ar" hreflang="ar" data-title="آر إم إس تيتانيك" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ərəb" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%8A%D8%B7%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%83" title="تيطانيك – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="تيطانيك" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%83" title="الباخره تايتانيك – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الباخره تايتانيك" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A7%B0._%E0%A6%8F%E0%A6%AE._%E0%A6%8F%E0%A6%9B._%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%95" title="আৰ. এম. এছ. টাইটানিক – assam" lang="as" hreflang="as" data-title="আৰ. এম. এছ. টাইটানিক" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="assam" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – asturiya" lang="ast" hreflang="ast" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiya" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="تایتانیک – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="تایتانیک" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BA" title="Тытанік – belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Тытанік" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BA" title="Тытанік – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Тытанік" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA" title="Титаник – bolqar" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Титаник" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bolqar" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%95" title="টাইটানিক – benqal" lang="bn" hreflang="bn" data-title="টাইটানিক" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="benqal" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – breton" lang="br" hreflang="br" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – bosniya" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Titanic" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniya" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – katalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA" title="Титаник – çeçen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Титаник" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="çeçen" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="تایتانیک – Mərkəzi kürdcə" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="تایتانیک" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Mərkəzi kürdcə" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – korsika" lang="co" hreflang="co" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsika" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – çex" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Titanic" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="çex" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – uels" lang="cy" hreflang="cy" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="uels" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – danimarka" lang="da" hreflang="da" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danimarka" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Titanic_(Schiff)" title="Titanic (Schiff) – alman" lang="de" hreflang="de" data-title="Titanic (Schiff)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alman" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B9%CF%84%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82" title="Τιτανικός – yunan" lang="el" hreflang="el" data-title="Τιτανικός" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="yunan" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – ingilis" lang="en" hreflang="en" data-title="Titanic" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ingilis" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – ispan" lang="es" hreflang="es" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ispan" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – eston" lang="et" hreflang="et" data-title="Titanic" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="eston" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – bask" lang="eu" hreflang="eu" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="bask" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="آرام‌اس تایتانیک – fars" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آرام‌اس تایتانیک" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="fars" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – fin" lang="fi" hreflang="fi" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fin" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – farer" lang="fo" hreflang="fo" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farer" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – fransız" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Titanic" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="fransız" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Titanic" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – qərbi friz" lang="fy" hreflang="fy" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="qərbi friz" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – irland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – qalisiya" lang="gl" hreflang="gl" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="qalisiya" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gpe mw-list-item"><a href="https://gpe.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – Ghanaian Pidgin" lang="gpe" hreflang="gpe" data-title="Titanic" data-language-autonym="Ghanaian Pidgin" data-language-local-name="Ghanaian Pidgin" class="interlanguage-link-target"><span>Ghanaian Pidgin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guw mw-list-item"><a href="https://guw.wikipedia.org/wiki/Taitanik" title="Taitanik – Gun" lang="guw" hreflang="guw" data-title="Taitanik" data-language-autonym="Gungbe" data-language-local-name="Gun" class="interlanguage-link-target"><span>Gungbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Titanic" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%99%D7%98%D7%A0%D7%99%D7%A7" title="טיטניק – ivrit" lang="he" hreflang="he" data-title="טיטניק" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ivrit" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9F%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%9F%E0%A5%88%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%95" title="टाइटैनिक – hind" lang="hi" hreflang="hi" data-title="टाइटैनिक" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hind" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – xorvat" lang="hr" hreflang="hr" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="xorvat" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – haiti kreol" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Titanic" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haiti kreol" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – macar" lang="hu" hreflang="hu" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="macar" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%AF" title="Տիտանիկ – erməni" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Տիտանիկ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="erməni" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B9%D5%AB%D5%A9%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D6%84" title="Թիթանիք – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Թիթանիք" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – indoneziya" lang="id" hreflang="id" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indoneziya" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Titanic" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – island" lang="is" hreflang="is" data-title="Titanic" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="island" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – italyan" lang="it" hreflang="it" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="italyan" class="interlanguage-link-target"><span>İtaliano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%BF%E3%82%A4%E3%82%BF%E3%83%8B%E3%83%83%E3%82%AF_(%E5%AE%A2%E8%88%B9)" title="タイタニック (客船) – yapon" lang="ja" hreflang="ja" data-title="タイタニック (客船)" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="yapon" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – yava" lang="jv" hreflang="jv" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="yava" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98" title="ტიტანიკი – gürcü" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ტიტანიკი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gürcü" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Titanik" title="Titanik – qaraqalpaq" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Titanik" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="qaraqalpaq" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Titanik" title="Titanik – kabile" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Titanik" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabile" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA" title="Титаник – qazax" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Титаник" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="qazax" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%91%E1%9E%B8%E1%9E%8F%E1%9E%B6%E1%9E%93%E1%9E%B7%E1%9E%85" title="ទីតានិច – kxmer" lang="km" hreflang="km" data-title="ទីតានិច" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="kxmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9F%E0%B3%88%E0%B2%9F%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B3%8D" title="ಟೈಟಾನಿಕ್ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಟೈಟಾನಿಕ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/RMS_%ED%83%80%EC%9D%B4%ED%83%80%EB%8B%89" title="RMS 타이타닉 – koreya" lang="ko" hreflang="ko" data-title="RMS 타이타닉" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreya" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D9%85_%D8%A2%DB%8C%D8%B3_%D9%B9%D8%A7%D8%A6%D9%B9%DB%8C%D9%86%DA%A9" title="آر ایم آیس ٹائٹینک – kəşmir" lang="ks" hreflang="ks" data-title="آر ایم آیس ٹائٹینک" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kəşmir" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – kürd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Titanic" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kürd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – korn" lang="kw" hreflang="kw" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="korn" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – latın" lang="la" hreflang="la" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latın" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – lüksemburq" lang="lb" hreflang="lb" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="lüksemburq" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA" title="Титаник – ləzgi" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Титаник" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="ləzgi" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – limburq" lang="li" hreflang="li" data-title="Titanic" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburq" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Titanikas" title="Titanikas – litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Titanikas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Tit%C4%81niks" title="Titāniks – latış" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Titāniks" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latış" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA" title="Титаник – makedon" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Титаник" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedon" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9F%E0%B5%88%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D" title="ടൈറ്റാനിക് – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ടൈറ്റാനിക്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA" title="Титаник – monqol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Титаник" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="monqol" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%87%EA%AF%A5%EA%AF%A2%EA%AF%87%EA%AF%A5%EA%AF%85%EA%AF%A4%EA%AF%9B" title="ꯇꯥꯢꯇꯥꯅꯤꯛ – manipüri" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯇꯥꯢꯇꯥꯅꯤꯛ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="manipüri" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9F%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%9F%E0%A5%85%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%95" title="टायटॅनिक – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="टायटॅनिक" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – malay" lang="ms" hreflang="ms" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malay" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B9%E1%80%98%E1%80%B1%E1%80%AC" title="တိုင်တန်းနစ်သင်္ဘော – birman" lang="my" hreflang="my" data-title="တိုင်တန်းနစ်သင်္ဘော" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birman" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="تایتانیک – mazandaran" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="تایتانیک" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazandaran" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – aşağı sakson" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="aşağı sakson" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%9C_%E0%A4%9F%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%9F%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%95" title="जहाज टाइटानिक – nepal" lang="ne" hreflang="ne" data-title="जहाज टाइटानिक" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepal" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Titanic_(schip,_1912)" title="Titanic (schip, 1912) – holland" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Titanic (schip, 1912)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="holland" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/RMS_%C2%ABTitanic%C2%BB" title="RMS «Titanic» – nünorsk norveç" lang="nn" hreflang="nn" data-title="RMS «Titanic»" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="nünorsk norveç" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/RMS_%C2%ABTitanic%C2%BB" title="RMS «Titanic» – bokmal norveç" lang="nb" hreflang="nb" data-title="RMS «Titanic»" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="bokmal norveç" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Titanic" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – oksitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Titanic" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9F%E0%A8%BE%E0%A8%88%E0%A8%9F%E0%A9%88%E0%A8%A8%E0%A8%BF%E0%A8%95" title="ਟਾਈਟੈਨਿਕ – pəncab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਟਾਈਟੈਨਿਕ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pəncab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – papyamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papyamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Titanic" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcm mw-list-item"><a href="https://pcm.wikipedia.org/wiki/Taitanik" title="Taitanik – niger kreol" lang="pcm" hreflang="pcm" data-title="Taitanik" data-language-autonym="Naijá" data-language-local-name="niger kreol" class="interlanguage-link-target"><span>Naijá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – polyak" lang="pl" hreflang="pl" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polyak" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%B9%D8%A7%D8%A6%D9%B9%DB%8C%D9%86%DA%A9" title="ٹائٹینک – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ٹائٹینک" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%BC%D8%A7%DB%8C%D9%BC%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_(%D8%A8%DB%8C%DA%93%DB%8D)" title="ټایټانیک (بیړۍ) – puştu" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ټایټانیک (بیړۍ)" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="puştu" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – portuqal" lang="pt" hreflang="pt" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portuqal" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – keçua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keçua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – rumın" lang="ro" hreflang="ro" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumın" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA" title="Титаник – rus" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Титаник" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rus" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BA" title="Тітанік – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Тітанік" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA" title="Титаник – saxa" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Титаник" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="saxa" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – skots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%BD%D8%A7%D8%A6%D9%BD%D8%A7%D9%86%DA%AA" title="ٽائٽانڪ – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ٽائٽانڪ" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – şimali sami" lang="se" hreflang="se" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="şimali sami" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – serb-xorvat" lang="sh" hreflang="sh" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serb-xorvat" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A7%E0%B6%BA%E0%B7%92%E0%B6%A7%E0%B7%90%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B7%8A_(%E0%B6%B1%E0%B7%9E%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B7%80)" title="ටයිටැනික් (නෞකාව) – sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="ටයිටැනික් (නෞකාව)" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Titanic" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Titanic_(parn%C3%ADk)" title="Titanic (parník) – slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Titanic (parník)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – sloven" lang="sl" hreflang="sl" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="sloven" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – somali" lang="so" hreflang="so" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somali" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – alban" lang="sq" hreflang="sq" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="alban" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA" title="Титаник – serb" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Титаник" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serb" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Titanic" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="recommended article"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – isveç" lang="sv" hreflang="sv" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="isveç" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Titanic" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9F%E0%AF%88%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AF%8D" title="டைட்டானிக் – tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="டைட்டானிக்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9F%E0%B1%88%E0%B0%9F%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8D_%E0%B0%A8%E0%B1%8C%E0%B0%95" title="టైటానిక్ నౌక – teluqu" lang="te" hreflang="te" data-title="టైటానిక్ నౌక" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="teluqu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA" title="Титаник – tacik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Титаник" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tacik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%87%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%AA_%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%81" title="อาร์เอ็มเอส ไททานิก – tay" lang="th" hreflang="th" data-title="อาร์เอ็มเอส ไททานิก" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tay" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – taqaloq" lang="tl" hreflang="tl" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="taqaloq" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Titanik" title="Titanik – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Titanik" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – türk" lang="tr" hreflang="tr" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="türk" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA" title="Титаник – tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Титаник" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BA" title="Титанік – ukrayna" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Титанік" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrayna" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%B9%D8%A7%D8%A6%D9%B9%DB%8C%D9%86%DA%A9" title="ٹائٹینک – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ٹائٹینک" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – özbək" lang="uz" hreflang="uz" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="özbək" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – vyetnam" lang="vi" hreflang="vi" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vyetnam" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – varay" lang="war" hreflang="war" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="varay" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%B0%E5%9D%A6%E5%B0%BC%E5%85%8B%E5%8F%B7" title="泰坦尼克号 – vu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="泰坦尼克号" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%A4%22%D7%A9_%D7%98%D7%99%D7%98%D7%90%D7%A0%D7%99%D7%A7" title="קפ"ש טיטאניק – idiş" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קפ"ש טיטאניק" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="idiş" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Titanic" title="Titanic – yoruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Titanic" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="yoruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Titanic_(schip)" title="Titanic (schip) – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Titanic (schip)" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%B0%E5%9D%A6%E5%B0%BC%E5%85%8B%E5%8F%B7" title="泰坦尼克号 – çin" lang="zh" hreflang="zh" data-title="泰坦尼克号" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="çin" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%B0%E5%9D%A6%E5%B0%BC%E5%85%8B%E8%99%9F" title="泰坦尼克號 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="泰坦尼克號" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/RMS_Titanic" title="RMS Titanic – Min Nan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="RMS Titanic" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Min Nan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%90%B5%E9%81%94%E5%B0%BC%E8%99%9F" title="鐵達尼號 – kanton" lang="yue" hreflang="yue" data-title="鐵達尼號" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kanton" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q25173#sitelinks-wikipedia" title="Dillərarası keçidləri redaktə et" class="wbc-editpage">Keçidləri redaktə et</a></span></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Bu səhifə sonuncu dəfə 11:08, 9 oktyabr 2024 tarixində redaktə edilib.</li> <li id="footer-info-copyright">Mətn <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az">Creative Commons Attribution-ShareAlike lisenziyası</a> altındadır, bəzi hallarda əlavə şərtlər tətbiq oluna bilər. Ətraflı məlumat üçün <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">istifadə şərtlərinə</a> baxın.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik siyasəti</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipediya:Haqq%C4%B1nda">Vikipediya haqqında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99suliyy%C9%99td%C9%99n_imtina">Məsuliyyətdən imtina</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kodeksi</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Tərtibatçılar</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/az.wikipedia.org">Statistikalar</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Kuki məlumatı</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//az.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Titanik&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil versiya</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-4ws7h","wgBackendResponseTime":180,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.022","walltime":"1.314","ppvisitednodes":{"value":3340,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":136151,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4206,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":25,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":123422,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":33,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1148.839 1 -total"," 57.47% 660.181 1 Şablon:Gəmi"," 57.01% 654.906 1 Şablon:Kartoçka"," 54.57% 626.930 25 Şablon:Wikidata"," 17.82% 204.746 48 Şablon:Cite_book"," 8.42% 96.723 1 Şablon:İstinad_siyahısı"," 6.85% 78.739 6 Şablon:Cite_web"," 5.70% 65.526 1 Şablon:İstinad_stili"," 5.46% 62.703 1 Şablon:Ambox"," 4.95% 56.858 1 Şablon:Kartoçka/orijinal_başlıq"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.756","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":11971031,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype wikibase-item of P495 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P127 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype time of P585 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype time of P729 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P176 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1071 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P138 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P289 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P1083 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2052 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2048 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2067 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2262 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2130 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2109 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P516 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype string of P617 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-84d8f4b96-9gvw2","timestamp":"20241115122945","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Titanik","url":"https:\/\/az.wikipedia.org\/wiki\/Titanik","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q25173","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q25173","author":{"@type":"Organization","name":"Vikimedia layih\u0259l\u0259rin\u0259 t\u00f6hf\u0259 ver\u0259nl\u0259r"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-10-26T10:17:47Z","dateModified":"2024-10-09T11:08:09Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/f\/fd\/RMS_Titanic_3.jpg","headline":"\"Vayt Star Layn\" \u015firk\u0259tin\u0259 m\u0259xsus buxar g\u0259misi"}</script> </body> </html>