CINXE.COM
Idade Media - Wikipedia, a enciclopedia libre
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="gl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Idade Media - Wikipedia, a enciclopedia libre</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )glwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","xaneiro","febreiro","marzo","abril","maio","xuño","xullo","agosto","setembro","outubro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"368116f9-e8e4-4cb3-92ef-1a075f3ec4fc","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Idade_Media","wgTitle":"Idade Media","wgCurRevisionId":6822402,"wgRevisionId":6822402,"wgArticleId":4538,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Todos os artigos con ligazóns externas rotas","Artigos con ligazóns externas rotas desde agosto de 2024","Wikipedia:Todos os artigos que requiren referencias","Wikipedia:Artigos que requiren referencias desde setembro de 2015","Artigos que toda Wikipedia debería ter (máis de 30 kB)","Wikipedia:Artigos que requiren referencias desde unha data descoñecida","Artigos que toda Wikipedia debería ter (Historia e xeografía)", "Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN","Idade Media"],"wgPageViewLanguage":"gl","wgPageContentLanguage":"gl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Idade_Media","wgRelevantArticleId":4538,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"gl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"gl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false, "wgWikibaseItemId":"Q12554","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.gadget.PortalClass":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media", "site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.charinsert","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=gl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.gadget.PortalClass%2Ccharinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Mausoleo_di_Teodorico_23.JPG/1200px-Mausoleo_di_Teodorico_23.JPG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="803"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Mausoleo_di_Teodorico_23.JPG/800px-Mausoleo_di_Teodorico_23.JPG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="536"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Mausoleo_di_Teodorico_23.JPG/640px-Mausoleo_di_Teodorico_23.JPG"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="428"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Idade Media - Wikipedia, a enciclopedia libre"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//gl.m.wikipedia.org/wiki/Idade_Media"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Editar" href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (gl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//gl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Idade_Media"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.gl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Fonte Atom de novas de Wikipedia" href="/w/index.php?title=Especial:Cambios_recentes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Idade_Media rootpage-Idade_Media skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltar ao contido</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menú principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menú principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menú principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navegación </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portada" title="Visitar a páxina principal [z]" accesskey="z"><span>Portada</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_da_comunidade" title="Información acerca do proxecto, do que pode facer e dos lugares onde atopar as cousas"><span>Portal da comunidade</span></a></li><li id="n-A-Taberna" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:A_Taberna"><span>A Taberna</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Actualidade" title="Información acerca de acontecementos de actualidade"><span>Actualidade</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_recentes" title="A lista de modificacións recentes no wiki [r]" accesskey="r"><span>Cambios recentes</span></a></li><li id="n-Artigos-de-calidade" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Artigos_de_calidade"><span>Artigos de calidade</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Ao_chou" title="Cargar unha páxina ao chou [x]" accesskey="x"><span>Páxina ao chou</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Axuda" title="O lugar para informarse"><span>Axuda</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Portada" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="a Wikipedia en galego" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-gl.svg" width="118" height="13" style="width: 7.375em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Procurar" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Procura</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Procurar en Wikipedia" aria-label="Procurar en Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Procurar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Procurar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Ferramentas persoais"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Cambia a aparencia do tamaño da fonte, o ancho e a cor da páxina" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aparencia" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aparencia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl" class=""><span>Doazóns</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Idade+Media" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio" class=""><span>Crear unha conta</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Idade+Media" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o" class=""><span>Acceder ao sistema</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Máis opcións" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas persoais" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas persoais</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menú de usuario" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl"><span>Doazóns</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Idade+Media" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Crear unha conta</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Idade+Media" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Acceder ao sistema</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Páxinas para os editores sen a sesión iniciada <a href="/wiki/Axuda:Introduci%C3%B3n" aria-label="Máis información sobre a edición"><span>máis información</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:As_mi%C3%B1as_contribuci%C3%B3ns" title="Unha lista das modificacións feitas desde este enderezo IP [y]" accesskey="y"><span>Contribucións</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:A_mi%C3%B1a_conversa" title="Conversa acerca de edicións feitas desde este enderezo IP [n]" accesskey="n"><span>Conversa</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Contidos" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Contidos</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">agochar</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Inicio</div> </a> </li> <li id="toc-Definición_e_caracterización" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Definición_e_caracterización"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Definición e caracterización</span> </div> </a> <ul id="toc-Definición_e_caracterización-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Demografía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Demografía"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Demografía</span> </div> </a> <ul id="toc-Demografía-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Arte" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Arte"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Arte</span> </div> </a> <ul id="toc-Arte-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Filosofía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Filosofía"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Filosofía</span> </div> </a> <ul id="toc-Filosofía-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ciencia_e_Tecnoloxía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ciencia_e_Tecnoloxía"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Ciencia e Tecnoloxía</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ciencia_e_Tecnoloxía-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Ciencia e Tecnoloxía"</span> </button> <ul id="toc-Ciencia_e_Tecnoloxía-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-O_legado_medieval_para_o_progreso_científico" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#O_legado_medieval_para_o_progreso_científico"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>O legado medieval para o progreso científico</span> </div> </a> <ul id="toc-O_legado_medieval_para_o_progreso_científico-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Guerra_e_armamento" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Guerra_e_armamento"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Guerra e armamento</span> </div> </a> <ul id="toc-Guerra_e_armamento-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gastronomía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gastronomía"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Gastronomía</span> </div> </a> <ul id="toc-Gastronomía-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Datas_significativas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Datas_significativas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Datas significativas</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Datas_significativas-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Datas significativas"</span> </button> <ul id="toc-Datas_significativas-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Transición_do_Período_Clásico_á_Idade_Media" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transición_do_Período_Clásico_á_Idade_Media"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Transición do Período Clásico á Idade Media</span> </div> </a> <ul id="toc-Transición_do_Período_Clásico_á_Idade_Media-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transición_da_Idade_Media_á_Era_Moderna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transición_da_Idade_Media_á_Era_Moderna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Transición da Idade Media á Era Moderna</span> </div> </a> <ul id="toc-Transición_da_Idade_Media_á_Era_Moderna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Notas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Notas</span> </div> </a> <ul id="toc-Notas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Véxase_tamén" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Véxase_tamén"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Véxase tamén</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Véxase_tamén-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Véxase tamén"</span> </button> <ul id="toc-Véxase_tamén-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bibliografía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografía"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Bibliografía</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografía-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Outros_artigos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Outros_artigos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.2</span> <span>Outros artigos</span> </div> </a> <ul id="toc-Outros_artigos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ligazóns_externas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ligazóns_externas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.3</span> <span>Ligazóns externas</span> </div> </a> <ul id="toc-Ligazóns_externas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Contidos" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Mostrar ou agochar a táboa de contidos" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Mostrar ou agochar a táboa de contidos</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Idade Media</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ir a un artigo noutra lingua. Dispoñible en 164 linguas" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-164" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">164 linguas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Middeleeue" title="Middeleeue – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Middeleeue" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Mittelalter" title="Mittelalter – alemán suízo" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Mittelalter" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="alemán suízo" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%98%E1%8A%AB%E1%8A%A8%E1%88%88%E1%8A%9B_%E1%8B%98%E1%88%98%E1%8A%95" title="መካከለኛ ዘመን – amhárico" lang="am" hreflang="am" data-title="መካከለኛ ዘመን" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhárico" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Edat_Meya" title="Edat Meya – aragonés" lang="an" hreflang="an" data-title="Edat Meya" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonés" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%B7%D9%89" title="العصور الوسطى – árabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="العصور الوسطى" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="árabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%B7%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="لقرون لوسطانية – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="لقرون لوسطانية" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D9%88%D8%B3%D8%B7%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%87" title="عصور وسطانيه – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="عصور وسطانيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Ed%C3%A1_Media" title="Edá Media – asturiano" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Edá Media" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiano" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Orta_%C9%99srl%C9%99r" title="Orta əsrlər – acerbaixano" lang="az" hreflang="az" data-title="Orta əsrlər" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="acerbaixano" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%A7_%D8%B9%D8%B5%D8%B1%D9%84%D8%B1" title="اورتا عصرلر – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="اورتا عصرلر" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%80%D1%82%D0%B0_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Урта быуаттар – baxkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Урта быуаттар" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baxkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Middloita" title="Middloita – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Middloita" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/V%C4%97dorom%C5%BE%C4%93" title="Vėdoromžē – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Vėdoromžē" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%8F%D1%80%D1%8D%D0%B4%D0%BD%D0%B5%D0%B2%D1%8F%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D0%B5" title="Сярэдневякоўе – belaruso" lang="be" hreflang="be" data-title="Сярэдневякоўе" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belaruso" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%8F%D1%80%D1%8D%D0%B4%D0%BD%D1%8F%D0%B2%D0%B5%D1%87%D1%87%D0%B0" title="Сярэднявечча – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Сярэднявечча" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%B5" title="Средновековие – búlgaro" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Средновековие" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="búlgaro" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%81%E1%80%B1%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%91%E1%80%AC%E1%82%8F%E1%80%9D" title="ခေတ်ထာႏဝ – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ခေတ်ထာႏဝ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%A7%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AF%E0%A7%81%E0%A6%97" title="মধ্যযুগ – bengalí" lang="bn" hreflang="bn" data-title="মধ্যযুগ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalí" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Krennamzer" title="Krennamzer – bretón" lang="br" hreflang="br" data-title="Krennamzer" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretón" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Srednji_vijek" title="Srednji vijek – bosníaco" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Srednji vijek" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosníaco" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%83%D0%BD%D0%B4%D0%B0_%D0%B7%D1%83%D1%83%D0%BD" title="Дунда зуун – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Дунда зуун" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Edat_mitjana" title="Edat mitjana – catalán" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Edat mitjana" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalán" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Tungang_Panahon" title="Tungang Panahon – cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Tungang Panahon" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuano" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%95%D8%AF%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86" title="سەدەکانی ناوین – kurdo central" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="سەدەکانی ناوین" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="kurdo central" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Medievu" title="Medievu – corso" lang="co" hreflang="co" data-title="Medievu" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="corso" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/St%C5%99edov%C4%9Bk" title="Středověk – checo" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Středověk" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="checo" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Strz%C3%A9dnowiek" title="Strzédnowiek – Kashubian" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Strzédnowiek" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kashubian" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%C4%83%D1%82%D0%B0%D0%BC_%C4%95%D0%BC%C4%95%D1%80%D1%81%D0%B5%D0%BC" title="Вăтам ĕмĕрсем – chuvaxo" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Вăтам ĕмĕрсем" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="chuvaxo" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Yr_Oesoedd_Canol" title="Yr Oesoedd Canol – galés" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Yr Oesoedd Canol" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="galés" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="artigo recomendado"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Middelalderen" title="Middelalderen – dinamarqués" lang="da" hreflang="da" data-title="Middelalderen" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dinamarqués" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Mittelalter" title="Mittelalter – alemán" lang="de" hreflang="de" data-title="Mittelalter" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alemán" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Srjej%C5%BAow%C4%9Bk" title="Srjejźowěk – baixo sorbio" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Srjejźowěk" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="baixo sorbio" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CF%83%CE%B1%CE%AF%CF%89%CE%BD%CE%B1%CF%82" title="Μεσαίωνας – grego" lang="el" hreflang="el" data-title="Μεσαίωνας" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grego" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Middle_Ages" title="Middle Ages – inglés" lang="en" hreflang="en" data-title="Middle Ages" data-language-autonym="English" data-language-local-name="inglés" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artigo bo"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Mezepoko" title="Mezepoko – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Mezepoko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Edad_Media" title="Edad Media – español" lang="es" hreflang="es" data-title="Edad Media" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="español" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Keskaeg" title="Keskaeg – estoniano" lang="et" hreflang="et" data-title="Keskaeg" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoniano" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Erdi_Aroa" title="Erdi Aroa – éuscaro" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Erdi Aroa" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="éuscaro" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Ed%C3%A1_Meia" title="Edá Meia – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Edá Meia" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="قرون وسطی – persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="قرون وسطی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Keskiaika" title="Keskiaika – finés" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Keskiaika" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finés" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Keskaig" title="Keskaig – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Keskaig" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Mi%C3%B0%C3%B8ldin" title="Miðøldin – feroés" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Miðøldin" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="feroés" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Moyen_%C3%82ge" title="Moyen Âge – francés" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Moyen Âge" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francés" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Moyen_%C3%82jo" title="Moyen Âjo – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Moyen Âjo" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Madel%C3%A4%C3%A4ler" title="Madelääler – frisón setentrional" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Madelääler" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="frisón setentrional" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A2t_di_mie%C3%A7" title="Etât di mieç – friulano" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Etât di mieç" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friulano" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Midsiuwen" title="Midsiuwen – frisón occidental" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Midsiuwen" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frisón occidental" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Mhe%C3%A1naois" title="An Mheánaois – irlandés" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Mheánaois" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E4%B8%96%E7%B4%80" title="中世紀 – Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="中世紀" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Mwayen-Aj" title="Mwayen-Aj – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Mwayen-Aj" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Meadhan-aoisean" title="Meadhan-aoisean – gaélico escocés" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Meadhan-aoisean" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="gaélico escocés" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/%C3%81ra_Mbytegua" title="Ára Mbytegua – guaraní" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Ára Mbytegua" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guaraní" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%99%D7%9E%D7%99_%D7%94%D7%91%D7%99%D7%A0%D7%99%D7%99%D7%9D" title="ימי הביניים – hebreo" lang="he" hreflang="he" data-title="ימי הביניים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebreo" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%A7%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%97" title="मध्ययुग – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="मध्ययुग" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Middle_Ages" title="Middle Ages – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Middle Ages" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Srednji_vijek" title="Srednji vijek – croata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Srednji vijek" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Srjed%C5%BAow%C4%9Bk" title="Srjedźowěk – alto sorbio" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Srjedźowěk" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="alto sorbio" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Mway%C3%A8naj" title="Mwayènaj – crioulo haitiano" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Mwayènaj" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="crioulo haitiano" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/K%C3%B6z%C3%A9pkor" title="Középkor – húngaro" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Középkor" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="húngaro" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80" title="Միջնադար – armenio" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Միջնադար" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armenio" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80" title="Միջնադար – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Միջնադար" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Medievo" title="Medievo – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Medievo" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Abad_Pertengahan" title="Abad Pertengahan – indonesio" lang="id" hreflang="id" data-title="Abad Pertengahan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonesio" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Medievie" title="Medievie – Interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Medievie" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="Interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Tengnga_a_Panpanawen" title="Tengnga a Panpanawen – ilocano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Tengnga a Panpanawen" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilocano" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%AE%D0%BA%D1%8A%D0%B5%D1%80%D0%B0_%D0%B1%D3%80%D0%B0%D1%8C%D1%88%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%88" title="Юкъера бӀаьшераш – inguxo" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Юкъера бӀаьшераш" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="inguxo" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Mezepoko" title="Mezepoko – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Mezepoko" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Mi%C3%B0aldir" title="Miðaldir – islandés" lang="is" hreflang="is" data-title="Miðaldir" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandés" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Medioevo" title="Medioevo – italiano" lang="it" hreflang="it" data-title="Medioevo" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italiano" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E4%B8%96" title="中世 – xaponés" lang="ja" hreflang="ja" data-title="中世" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="xaponés" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Migl_Iejiz" title="Migl Iejiz – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Migl Iejiz" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Abad_Tengahan" title="Abad Tengahan – xavanés" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Abad Tengahan" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="xavanés" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A8%E1%83%A3%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="შუა საუკუნეები – xeorxiano" lang="ka" hreflang="ka" data-title="შუა საუკუნეები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="xeorxiano" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tallit-Tanammast" title="Tallit-Tanammast – cabila" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tallit-Tanammast" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="cabila" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/H%C9%9Bk%CA%8A_n%C9%9B_H%C9%9Bk%CA%8A_Al%C9%A9waat%CA%8A" title="Hɛkʊ nɛ Hɛkʊ Alɩwaatʊ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Hɛkʊ nɛ Hɛkʊ Alɩwaatʊ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%82%D0%B0%D2%93%D0%B0%D1%81%D1%8B%D1%80" title="Ортағасыр – kazako" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Ортағасыр" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazako" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A4%91%EC%84%B8" title="중세 – coreano" lang="ko" hreflang="ko" data-title="중세" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coreano" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Serdema_Nav%C3%AEn" title="Serdema Navîn – kurdo" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Serdema Navîn" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdo" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Osow_Kres" title="Osow Kres – córnico" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Osow Kres" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="córnico" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%82%D0%BE_%D0%BA%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D0%BC%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Орто кылымдар – kirguiz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Орто кылымдар" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirguiz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Medium_aevum" title="Medium aevum – latín" lang="la" hreflang="la" data-title="Medium aevum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latín" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/M%C3%ABttelalter" title="Mëttelalter – luxemburgués" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Mëttelalter" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luxemburgués" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Eda_medieval" title="Eda medieval – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Eda medieval" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Middeliewe" title="Middeliewe – limburgués" lang="li" hreflang="li" data-title="Middeliewe" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburgués" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A6_de_M%C3%ABzo" title="Etæ de Mëzo – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Etæ de Mëzo" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A9_medievala" title="Eté medievala – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Eté medievala" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Medio%C3%A9v" title="Medioév – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Medioév" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%AA%E0%BA%B0%E0%BB%84%E0%BB%9D%E0%BA%81%E0%BA%B2%E0%BA%87" title="ສະໄໝກາງ – laosiano" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ສະໄໝກາງ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laosiano" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Viduram%C5%BEiai" title="Viduramžiai – lituano" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Viduramžiai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituano" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Viduslaiki" title="Viduslaiki – letón" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Viduslaiki" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letón" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Andro_Antenatenany" title="Andro Antenatenany – malgaxe" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Andro Antenatenany" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaxe" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Abaik_Patangahan" title="Abaik Patangahan – minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Abaik Patangahan" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minangkabau" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D0%BD_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Среден век – macedonio" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Среден век" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedonio" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%82" title="മദ്ധ്യകാലം – malabar" lang="ml" hreflang="ml" data-title="മദ്ധ്യകാലം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malabar" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%83%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%B4_%D0%B7%D1%83%D1%83%D0%BD" title="Дундад зуун – mongol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Дундад зуун" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongol" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%A7%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%97" title="मध्य युग – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="मध्य युग" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Zaman_Pertengahan" title="Zaman Pertengahan – malaio" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Zaman Pertengahan" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaio" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Medjuevu" title="Medjuevu – maltés" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Medjuevu" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="maltés" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Eidade_M%C3%A9dia" title="Eidade Média – mirandés" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Eidade Média" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirandés" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9C%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%B1%E1%80%90%E1%80%BA" title="အလယ်ခေတ် – birmano" lang="my" hreflang="my" data-title="အလယ်ခေတ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmano" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%BD%D1%88%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B5" title="Куншкапинге – erzya" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Куншкапинге" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzya" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%D8%A7" title="قرون وسطا – mazandaraní" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="قرون وسطا" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazandaraní" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Medioevo" title="Medioevo – napolitano" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Medioevo" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="napolitano" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Middel%C3%B6ller" title="Middelöller – baixo alemán" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Middelöller" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="baixo alemán" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Middeleywen" title="Middeleywen – baixo saxón" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Middeleywen" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="baixo saxón" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Middeleeuwen" title="Middeleeuwen – neerlandés" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Middeleeuwen" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="neerlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Mellomalderen" title="Mellomalderen – noruegués nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Mellomalderen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="noruegués nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Middelalderen" title="Middelalderen – noruegués bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Middelalderen" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="noruegués bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Meyen_%C3%82ge" title="Meyen Âge – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Meyen Âge" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Edat_Mejana" title="Edat Mejana – occitano" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Edat Mejana" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="occitano" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%C3%A6%D1%83%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Астæузаман – ossetio" lang="os" hreflang="os" data-title="Астæузаман" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ossetio" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A9%B1%E0%A8%A7%E0%A8%95%E0%A8%BE%E0%A8%B2" title="ਮੱਧਕਾਲ – panxabí" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਮੱਧਕਾਲ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panxabí" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Edad_Media" title="Edad Media – papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Edad Media" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Mo%C3%A9yin_Ache" title="Moéyin Ache – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Moéyin Ache" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artigo bo"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Aredniowiecze" title="Średniowiecze – polaco" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Średniowiecze" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polaco" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A0_%C3%ABd_mes" title="Età ëd mes – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Età ëd mes" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DA%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%A7_%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7" title="وچکارلا ویلا – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="وچکارلا ویلا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%86%DA%81%D9%86%DB%8D_%D9%BE%DB%90%DA%93%DB%8D" title="منځنۍ پېړۍ – paxto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="منځنۍ پېړۍ" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paxto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Idade_M%C3%A9dia" title="Idade Média – portugués" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Idade Média" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugués" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Temp_medieval" title="Temp medieval – romanche" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Temp medieval" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="romanche" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Evul_Mediu" title="Evul Mediu – romanés" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Evul Mediu" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="romanés" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%B2%D0%B5%D0%BA%D0%B0" title="Средние века – ruso" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Средние века" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ruso" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D1%96%D0%BA" title="Середновік – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Середновік" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%82%D0%BE_%D2%AF%D0%B9%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D1%80" title="Орто үйэлэр – iacuto" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Орто үйэлэр" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="iacuto" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Edade_m%C3%A8dia" title="Edade mèdia – sardo" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Edade mèdia" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardo" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Mediuevu" title="Mediuevu – siciliano" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Mediuevu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siciliano" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Middle_Ages" title="Middle Ages – escocés" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Middle Ages" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="escocés" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DA%86%D9%88%D9%86_%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="وچون دور – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="وچون دور" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Srednji_vijek" title="Srednji vijek – serbocroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Srednji vijek" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbocroata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Middle_Ages" title="Middle Ages – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Middle Ages" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Stredovek" title="Stredovek – eslovaco" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Stredovek" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="eslovaco" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%D9%B0%DB%8C" title="قرون وسطٰی – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="قرون وسطٰی" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Srednji_vek" title="Srednji vek – esloveno" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Srednji vek" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="esloveno" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Mesjeta" title="Mesjeta – albanés" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Mesjeta" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanés" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%9A%D0%B8_%D0%B2%D0%B5%D0%BA" title="Средњи век – serbio" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Средњи век" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbio" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Middeloaler" title="Middeloaler – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Middeloaler" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Medeltiden" title="Medeltiden – sueco" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Medeltiden" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sueco" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Enzi_ya_kati" title="Enzi ya kati – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Enzi ya kati" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Strzed%C5%84e_Storocza" title="Strzedńe Storocza – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Strzedńe Storocza" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/cung-se-ci" title="cung-se-ci – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="cung-se-ci" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A8%E0%AE%9F%E0%AF%81%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%B2%E0%AE%AE%E0%AF%8D_(%E0%AE%90%E0%AE%B0%E0%AF%8B%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BE)" title="நடுக்காலம் (ஐரோப்பா) – támil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="நடுக்காலம் (ஐரோப்பா)" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="támil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%87" title="สมัยกลาง – tailandés" lang="th" hreflang="th" data-title="สมัยกลาง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tailandés" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Orta_asyrlar" title="Orta asyrlar – turkmeno" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Orta asyrlar" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turkmeno" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Gitnang_Kapanahunan" title="Gitnang Kapanahunan – tagalo" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Gitnang Kapanahunan" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalo" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Orta_%C3%87a%C4%9F" title="Orta Çağ – turco" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Orta Çağ" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turco" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%80%D1%82%D0%B0_%D0%B3%D0%B0%D1%81%D1%8B%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Урта гасырлар – tártaro" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Урта гасырлар" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tártaro" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D1%8C%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87%D1%87%D1%8F" title="Середньовіччя – ucraíno" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Середньовіччя" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ucraíno" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="قرون وسطی – urdú" lang="ur" hreflang="ur" data-title="قرون وسطی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdú" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/O%CA%BBrta_asr" title="Oʻrta asr – uzbeko" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Oʻrta asr" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbeko" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Et%C3%A0_de_mezo" title="Età de mezo – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Età de mezo" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Trung_C%E1%BB%95" title="Trung Cổ – vietnamita" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Trung Cổ" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamita" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Middel%C3%AAeuwn" title="Middelêeuwn – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Middelêeuwn" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Z%C3%A4nodatim%C3%A4d" title="Zänodatimäd – volapuk" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Zänodatimäd" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="volapuk" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Moyin%C3%A5dje" title="Moyinådje – valón" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Moyinådje" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valón" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Kabutngaay_nga_Panahon" title="Kabutngaay nga Panahon – waray-waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Kabutngaay nga Panahon" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray-waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E4%B8%96" title="中世 – chinés wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="中世" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="chinés wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A8%E1%83%A5%E1%83%90_%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="შქა ოშწანურეფი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="შქა ოშწანურეფი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%99%D7%98%D7%9C_%D7%90%D7%9C%D7%98%D7%A2%D7%A8" title="מיטל אלטער – yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="מיטל אלטער" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Middele%C3%AAuwen" title="Middeleêuwen – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Middeleêuwen" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artigo bo"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E4%B8%96%E7%BA%AA" title="中世纪 – chinés" lang="zh" hreflang="zh" data-title="中世纪" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinés" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E4%B8%96" title="中世 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="中世" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Tiong-s%C3%A8-k%C3%AD" title="Tiong-sè-kí – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tiong-sè-kí" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E4%B8%96%E7%B4%80" title="中世紀 – cantonés" lang="yue" hreflang="yue" data-title="中世紀" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonés" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12554#sitelinks-wikipedia" title="Editar as ligazóns interlingüísticas" class="wbc-editpage">Editar as ligazóns</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espazos de nomes"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Idade_Media" title="Ver o contido da páxina [c]" accesskey="c"><span>Artigo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Conversa:Idade_Media" rel="discussion" title="Conversa acerca do contido desta páxina [t]" accesskey="t"><span>Conversa</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar a variante de lingua" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">galego</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vistas"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Idade_Media"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina [e]" accesskey="e"><span>Editar a fonte</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=history" title="Versións anteriores desta páxina [h]" accesskey="h"><span>Ver o historial</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ferramentas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Máis opcións" > <div class="vector-menu-heading"> Accións </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Idade_Media"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina [e]" accesskey="e"><span>Editar a fonte</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=history"><span>Ver o historial</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Xeral </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_que_ligan_con_esta/Idade_Media" title="Lista de todas as páxinas do wiki que ligan cara a aquí [j]" accesskey="j"><span>Páxinas que ligan con esta</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_relacionados/Idade_Media" rel="nofollow" title="Cambios recentes nas páxinas ligadas desde esta [k]" accesskey="k"><span>Cambios relacionados</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_especiais" title="Lista de todas as páxinas especiais [q]" accesskey="q"><span>Páxinas especiais</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&oldid=6822402" title="Ligazón permanente a esta versión desta páxina"><span>Ligazón permanente</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=info" title="Máis información sobre esta páxina"><span>Información da páxina</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Cita&page=Idade_Media&id=6822402&wpFormIdentifier=titleform" title="Información sobre como citar esta páxina"><span>Citar esta páxina</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fwiki%2FIdade_Media"><span>Xerar URL acurtado</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fwiki%2FIdade_Media"><span>Descargar o código QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimir/exportar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Idade+Media"><span>Crear un libro</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:DownloadAsPdf&page=Idade_Media&action=show-download-screen"><span>Descargar como PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&printable=yes" title="Versión para imprimir da páxina [p]" accesskey="p"><span>Versión para imprimir</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Noutros proxectos </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Middle_Ages" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12554" title="Ligazón ao elemento conectado no repositorio de datos [g]" accesskey="g"><span>Elemento de Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aparencia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">agochar</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-03-1000" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="//gl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Lista_de_artigos_que_toda_Wikipedia_deber%C3%ADa_ter" title="Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter"><img alt="Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/AD_%2B30.svg/22px-AD_%2B30.svg.png" decoding="async" width="22" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/AD_%2B30.svg/33px-AD_%2B30.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/AD_%2B30.svg/44px-AD_%2B30.svg.png 2x" data-file-width="10" data-file-height="10" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Na Galipedia, a Wikipedia en galego.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="gl" dir="ltr"><table class="plainlinks metadata ambox ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><span title="Cómpre aumentar as referencias"><img alt="Cómpre aumentar as referencias" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/50px-Question_book-4.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/75px-Question_book-4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/100px-Question_book-4.svg.png 2x" data-file-width="262" data-file-height="204" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">Este artigo <b>precisa de máis <a href="/wiki/Wikipedia:Citar_as_fontes" title="Wikipedia:Citar as fontes">fontes ou referencias</a></b> que aparezan nunha <a href="/wiki/Wikipedia:Verificabilidade" title="Wikipedia:Verificabilidade">publicación acreditada</a> que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude <a class="external text" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit">mellorando este artigo</a>. <small><i>(Desde setembro de 2015.)</i></small></div></td></tr></tbody></table> <p class="mw-empty-elt"> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Mausoleo_di_Teodorico_23.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Mausoleo_di_Teodorico_23.JPG/220px-Mausoleo_di_Teodorico_23.JPG" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Mausoleo_di_Teodorico_23.JPG/330px-Mausoleo_di_Teodorico_23.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Mausoleo_di_Teodorico_23.JPG/440px-Mausoleo_di_Teodorico_23.JPG 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a><figcaption><a href="/wiki/Mausoleo" title="Mausoleo">Mausoleo</a> en <a href="/wiki/R%C3%A1vena" title="Rávena">Rávena</a> de <a href="/wiki/Teodorico_o_Grande" title="Teodorico o Grande">Teodorico o Grande</a>, rei dos <a href="/wiki/Ostrogodos" title="Ostrogodos">ostrogodos</a>. O reino dos ostrogodos sucedeu ao <a href="/wiki/Imperio_Romano_de_Occidente" title="Imperio Romano de Occidente">Imperio Romano de Occidente</a>, cuxa desaparición marca o inicio da Idade Media.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Ribadavia-Barrio_jud%C3%ADo3_(5019235009).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Ribadavia-Barrio_jud%C3%ADo3_%285019235009%29.jpg/220px-Ribadavia-Barrio_jud%C3%ADo3_%285019235009%29.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Ribadavia-Barrio_jud%C3%ADo3_%285019235009%29.jpg/330px-Ribadavia-Barrio_jud%C3%ADo3_%285019235009%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Ribadavia-Barrio_jud%C3%ADo3_%285019235009%29.jpg/440px-Ribadavia-Barrio_jud%C3%ADo3_%285019235009%29.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Detalle do barrio xudeu de <a href="/wiki/Ribadavia" title="Ribadavia">Ribadavia</a>, que conserva a súa estrutura e aspecto medieval.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:THE_FALL_OF_CONSTANTINOPLE,_ITALY,_PROBABLY_VENICE,_LATE_15THEARLY_16TH_CENTURY._Private_coll..jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/THE_FALL_OF_CONSTANTINOPLE%2C_ITALY%2C_PROBABLY_VENICE%2C_LATE_15THEARLY_16TH_CENTURY._Private_coll..jpg/220px-THE_FALL_OF_CONSTANTINOPLE%2C_ITALY%2C_PROBABLY_VENICE%2C_LATE_15THEARLY_16TH_CENTURY._Private_coll..jpg" decoding="async" width="220" height="151" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/THE_FALL_OF_CONSTANTINOPLE%2C_ITALY%2C_PROBABLY_VENICE%2C_LATE_15THEARLY_16TH_CENTURY._Private_coll..jpg/330px-THE_FALL_OF_CONSTANTINOPLE%2C_ITALY%2C_PROBABLY_VENICE%2C_LATE_15THEARLY_16TH_CENTURY._Private_coll..jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/THE_FALL_OF_CONSTANTINOPLE%2C_ITALY%2C_PROBABLY_VENICE%2C_LATE_15THEARLY_16TH_CENTURY._Private_coll..jpg/440px-THE_FALL_OF_CONSTANTINOPLE%2C_ITALY%2C_PROBABLY_VENICE%2C_LATE_15THEARLY_16TH_CENTURY._Private_coll..jpg 2x" data-file-width="1965" data-file-height="1353" /></a><figcaption>Pintura italiana, probabelmente veneciana, de finais do <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XV" title="Século XV">século XV</a> ou comezos do <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XVI" title="Século XVI">XVI</a>, que representa a <a href="/wiki/Ca%C3%ADda_de_Constantinopla" title="Caída de Constantinopla">caída de Constantinopla</a> en <a href="/wiki/1453" title="1453">1453</a>. Este feito marca, para algúns, a fin da <b>Idade Media</b>.</figcaption></figure> <p>A <b>Idade Media</b> foi un <a href="/wiki/Periodizaci%C3%B3n" title="Periodización">período histórico</a> da <a href="/wiki/Occidente" title="Occidente">civilización occidental</a> comprendido entre o <a href="/wiki/S%C3%A9culo_V" title="Século V">século V</a> e o <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XV" title="Século XV">século XV</a>. Normalmente considérase a súa extensión entre a fin do <a href="/wiki/Decadencia_do_Imperio_Romano" title="Decadencia do Imperio Romano">Imperio Romano do Occidente</a>, no século V (476 d.C.), e o <a href="/wiki/Descubrimento_de_Am%C3%A9rica" title="Descubrimento de América">descubrimento de América</a>,<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span>[</span>1<span>]</span></a></sup> no século XV (1492 d.C.), ou en 1453 coa caída do <a href="/wiki/Imperio_Bizantino" title="Imperio Bizantino">Imperio Bizantino</a>, data que coincide coa invención da <a href="/wiki/Imprenta" title="Imprenta">imprenta</a> (<a href="/w/index.php?title=Biblia_de_Gutenberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biblia de Gutenberg (a páxina aínda non existe)">Biblia de Gutenberg</a>) e coa fin da <a href="/wiki/Guerra_dos_Cen_Anos" title="Guerra dos Cen Anos">guerra dos Cen Anos</a>. O adxectivo relacionado con este período é <i>medieval</i> (ver, por exemplo, <a href="/wiki/Literatura_medieval" title="Literatura medieval">literatura medieval</a>, <a href="/wiki/Arte_medieval" class="mw-redirect" title="Arte medieval">arte medieval</a>, <a href="/wiki/Arquitectura_medieval" title="Arquitectura medieval">arquitectura medieval</a> ou <a href="/wiki/Ciencia_medieval" title="Ciencia medieval">ciencia medieval</a>). Certas sociedades non occidentais, como o <a href="/wiki/Xap%C3%B3n" title="Xapón">Xapón</a>, atravesaron períodos históricos "de transición" que se denominan tamén como <i>Idade Media</i>. </p><p>A 2015, os historiadores do período prefiren matizar esta ruptura entre <a href="/wiki/Idade_Antiga" title="Idade Antiga">Antigüidade</a> e Idade Media de maneira que entre os séculos III e VIII adóitase falar de <a href="/wiki/Antig%C3%BCidade_Tard%C3%ADa" class="mw-redirect" title="Antigüidade Tardía">Antigüidade Tardía</a>, que fora unha grande etapa de transición en todos os ámbitos: no económico, para a substitución do modo de produción <a href="/wiki/Escravitude" title="Escravitude">escravista</a> polo modo de produción <a href="/wiki/Feudalismo" title="Feudalismo">feudal</a>; no social, para a desaparición do concepto de <a href="/wiki/Cidadan%C3%ADa" title="Cidadanía">cidadanía</a> romana e a definición dos <a href="/wiki/Estamento" title="Estamento">estamentos</a> medievais, no político para a descomposición das estruturas centralizadas do <a href="/wiki/Imperio_romano" class="mw-redirect" title="Imperio romano">Imperio romano</a> que deu paso a unha dispersión do poder; e no ideolóxico e cultural para a absorción e substitución da <a href="/wiki/Arte_e_cultura_cl%C3%A1sica" class="mw-redirect" title="Arte e cultura clásica">cultura clásica</a> polas <a href="/wiki/Teocentrismo" title="Teocentrismo">teocéntricas</a> culturas <a href="/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo">cristiá</a> e <a href="/wiki/Islam" title="Islam">islámica</a> (en cadanseus espazos).<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span>[</span>2<span>]</span></a></sup> </p><p>Adoitase dividir en dous grandes períodos: Temperá ou <a href="/wiki/Alta_Idade_Media" title="Alta Idade Media">Alta Idade Media</a> (do <a href="/wiki/S%C3%A9culo_V" title="Século V">século V</a> ao <a href="/wiki/S%C3%A9culo_X" title="Século X">X</a>, sen unha clara diferenciación coa Antigüidade Tardía); e <a href="/wiki/Baixa_Idade_Media" title="Baixa Idade Media">Baixa Idade Media</a> (do <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XI" title="Século XI">século XI</a> ao <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XV" title="Século XV">XV</a>), que á súa vez pode dividirse nun período de plenitude, a <a href="/w/index.php?title=Plena_Idade_Media&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plena Idade Media (a páxina aínda non existe)">Plena Idade Media</a> (do século XI ao <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XIII" title="Século XIII">XIII</a>), e os dous últimos séculos, ou <a href="/w/index.php?title=Idade_Media_Tard%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Idade Media Tardía (a páxina aínda non existe)">Idade Media Tardía</a>, que presenciaron a <a href="/w/index.php?title=Crise_da_Idade_Media&action=edit&redlink=1" class="new" title="Crise da Idade Media (a páxina aínda non existe)">Crise da Idade Media</a> ou do <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XIV" title="Século XIV">século XIV</a>. </p><p>Malia haber algúns exemplos de utilización previa,<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span>[</span>Nota 1<span>]</span></a></sup> o concepto de <i>Idade Media</i> naceu como a segunda idade da división tradicional do tempo histórico debida a <a href="/w/index.php?title=Crist%C3%B3bal_Cellarius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cristóbal Cellarius (a páxina aínda non existe)">Cristóbal Cellarius</a> (<i>Historia Medii Aevi a temporibus Constantini Magni ad Constaninopolim a Turcis captam deducta</i>, <a href="/wiki/Jena" title="Jena">Jena</a>, <a href="/wiki/1688" title="1688">1688</a>),<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span>[</span>3<span>]</span></a></sup> quen a consideraba un tempo intermedio, sen apenas valor por si mesmo, entre a <a href="/wiki/Idade_Antiga" title="Idade Antiga">Idade Antiga</a> identificada coa arte e a cultura da <a href="/wiki/Civilizaci%C3%B3n_grecorromana" class="mw-redirect" title="Civilización grecorromana">civilización grecorromana</a> da <a href="/wiki/Antig%C3%BCidade_cl%C3%A1sica" title="Antigüidade clásica">Antigüidade clásica</a> e a renovación cultural da <a href="/wiki/Idade_Moderna" title="Idade Moderna">Idade Moderna</a> —na que el se sitúa— que comeza co <a href="/wiki/Renacemento" title="Renacemento">Renacemento</a> e o <a href="/wiki/Humanismo_renacentista" title="Humanismo renacentista">Humanismo</a>. A popularización deste esquema perpetuou un preconcepto erróneo: o de considerar a Idade Media coma unha época escura, sumida no retroceso intelectual e cultural, e un aletargamento social e económico secular (que á súa vez se asocia co <i><a href="/wiki/Feudalismo" title="Feudalismo">feudalismo</a></i> nos seus trazos máis <a href="/wiki/Escurantismo" title="Escurantismo">escurantistas</a>, tal como se definiu polos revolucionarios que combateron o <a href="/wiki/Antigo_R%C3%A9xime" title="Antigo Réxime">Antigo Réxime</a>). Sería un período dominado polo illamento, a <a href="/wiki/Ignorancia" title="Ignorancia">ignorancia</a>, a <a href="/wiki/Teocracia" title="Teocracia">teocracia</a>, a <a href="/wiki/Superstici%C3%B3n" title="Superstición">superstición</a> e o medo <a href="/wiki/Milenarismo" title="Milenarismo">milenarista</a> alimentado pola inseguridade endémica, a violencia e a brutalidade de guerras e invasións constantes e epidemias apocalípticas.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span>[</span>Nota 2<span>]</span></a></sup> </p><p>Porén, neste longo período de mil anos houbo todo tipo de feitos e procesos moi diferentes entre si, diferenciados temporal e xeograficamente, respondendo tanto a influencias mutuas con outras civilizacións e espazos como a dinámicas internas. Moitos deles tiveron unha gran proxección cara ao futuro, entre outros os que estableceron as bases do desenvolvemento da posterior expansión europea, e dos axentes sociais que produciron unha <a href="/wiki/Sociedade_estamental" class="mw-redirect" title="Sociedade estamental">sociedade estamental</a> de base maiormente rural, pero que presenciou o nacemento dunha incipiente vida urbana e unha <a href="/wiki/Burgues%C3%ADa" title="Burguesía">burguesía</a>, que co tempo levarán ao <a href="/wiki/Capitalismo" title="Capitalismo">capitalismo</a>.<sup id="cite_ref-autogenerated1_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-6"><span>[</span>4<span>]</span></a></sup> Lonxe de ser unha época inmobilista, a Idade Media, que comezara con <a href="/w/index.php?title=Migraci%C3%B3ns_dos_pobos_b%C3%A1rbaros&action=edit&redlink=1" class="new" title="Migracións dos pobos bárbaros (a páxina aínda non existe)">migracións de pobos enteiros</a>, e continuara con grandes procesos repoboadores (como o derivado da <a href="/wiki/Reconquista" title="Reconquista">Reconquista</a> na <a href="/wiki/Pen%C3%ADnsula_Ib%C3%A9rica" title="Península Ibérica">Península Ibérica</a>, ou o <a href="/wiki/Ostsiedlung" title="Ostsiedlung">Ostsiedlung</a> en <a href="/wiki/Europa_Central" class="mw-redirect" title="Europa Central">Europa Central</a> e <a href="/wiki/Europa_Oriental" title="Europa Oriental">Oriental</a>) viu como nos seus últimos séculos os antigos camiños (moitos deles <a href="/wiki/V%C3%ADas_romanas" class="mw-redirect" title="Vías romanas">vías romanas</a> decaídas) se reparaban e modernizaban con airosas pontes, e se enchían de todas as clases de viaxeiros (guerreiros, <a href="/wiki/Peregrino" title="Peregrino">peregrinos</a>, mercadores, estudantes, <a href="/w/index.php?title=Goliardo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Goliardo (a páxina aínda non existe)">goliardos</a> etc.), encarnando a metáfora espiritual da vida coma unha viaxe (<i><a href="/w/index.php?title=Homo_viator&action=edit&redlink=1" class="new" title="Homo viator (a páxina aínda non existe)">homo viator</a></i>).<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span>[</span>5<span>]</span></a></sup> </p><p>Tamén xurdiron na Idade Media novas formas políticas, que van desde o <a href="/wiki/Califato" title="Califato">califato</a> islámico aos poderes universais da <a href="/wiki/Igrexa_cat%C3%B3lica" title="Igrexa católica">cristiandade latina</a> (<a href="/wiki/Papa" title="Papa">Pontificado</a> e <a href="/wiki/Sacro_Imperio_Romano_Xerm%C3%A1nico" title="Sacro Imperio Romano Xermánico">Imperio</a>), ou o <a href="/wiki/Imperio_bizantino" class="mw-redirect" title="Imperio bizantino">Imperio bizantino</a> e os reinos <a href="/wiki/Eslavos" class="mw-redirect" title="Eslavos">eslavos</a> integrados na <a href="/wiki/Igrexa_ortodoxa" title="Igrexa ortodoxa">cristiandade oriental</a> (<a href="/wiki/Aculturaci%C3%B3n" title="Aculturación">aculturación</a> e <a href="/wiki/Evanxelizaci%C3%B3n" title="Evanxelización">evanxelización</a> de <a href="/wiki/Cirilo_e_Metodio" title="Cirilo e Metodio">Cirilo e Metodio</a>); e, en menor escala, todo tipo de <a href="/wiki/Cidade-estado" class="mw-redirect" title="Cidade-estado">cidades estado</a>, desde as pequenas <a href="/w/index.php?title=Cidade_Imperial_Libre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cidade Imperial Libre (a páxina aínda non existe)">cidades episcopais</a> alemás ata <a href="/w/index.php?title=Rep%C3%BAblicas_mar%C3%ADtimas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Repúblicas marítimas (a páxina aínda non existe)">repúblicas</a> que mantiveron imperios marítimos como <a href="/wiki/Venecia" title="Venecia">Venecia</a>; deixando na metade da escala á que tivo maior proxección futura: as monarquías <a href="/wiki/Feudalismo" title="Feudalismo">feudais</a>, que transformadas en monarquías <a href="/wiki/Autoritarismo" title="Autoritarismo">autoritarias</a> prefiguran o <a href="/w/index.php?title=Estado_moderno&action=edit&redlink=1" class="new" title="Estado moderno (a páxina aínda non existe)">estado moderno</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Definición_e_caracterización"><span id="Definici.C3.B3n_e_caracterizaci.C3.B3n"></span>Definición e caracterización</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=1" title="Editar a sección: «Definición e caracterización»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=1" title="Editar o código fonte da sección: Definición e caracterización"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>A Idade Media foi un período de aproximadamente mil anos que se caracterizou polo predominio do <a href="/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo">Cristianismo</a> en todas as esferas da vida humana na <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europa</a>.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span>[</span>6<span>]</span></a></sup> A este período chámaselle ás veces pexorativamente <i>idade das tebras</i>, pois non tería ningunha creación <a href="/wiki/Filosof%C3%ADa" title="Filosofía">filosófica</a> ou <a href="/wiki/Ciencia" title="Ciencia">científica</a> autónoma. Tal idea é criticada por moitos expertos da actual xeración de estudosos da historia da ciencia, que tenden a ver o período de desenvolvemento económico e tecnolóxico que comezou por volta do século XII (permitido por factores como a diminución das invasións bárbaras, mudanzas climáticas etc.), como un importante requisito para o desenvolvemento científico na era moderna. </p><p>Aínda que se di que este período abarca desde a caída do Imperio Romano do Occidente ata a <a href="/wiki/Reforma_protestante" title="Reforma protestante">Reforma protestante</a>, a ciencia coñeceu un período de preto de mil anos de falta de inspiración en comparación coa produción científica clásica. Vale lembrar que, usando o mesmo criterio, tamén se podería dicir que unha gran "falta de inspiración" tería atinxido o período da Roma Imperial, cuxos descubrimentos en termos de ciencias naturais ficaron moi lonxe das dos gregos (e iso a pesar do longo período de prosperidade proporcionado pola "Pax Romana"). </p><p>Desafortunadamente, as nocións preconcibidas sobre o status da ciencia na Idade Media foron amplamente propagadas e, aínda hoxe, permanecen mitos como a <i>falsa</i> <i>idea </i>de que os estudosos medievais consideraban que a terra era chá. </p><p>Facer unha apreciación clara da Idade Media é complexo: este tipo de avaliación pode tornarse altamente política, pasando a depender moito de susceptibilidades relixiosas. Os católicos acostuman tendenciosamente a ser máis favorables á Idade Media, xa que se identifican coa tradición histórica da relixión cristiá dese tempo. Os protestantes, polo contrario, ven a Idade Media como un período de tebras e dan máis valor á <a href="/wiki/Reforma_protestante" title="Reforma protestante">Reforma protestante</a>, que modificou profundamente a práctica relixiosa na Europa (norte) occidental.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span>[</span>7<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demografía"><span id="Demograf.C3.ADa"></span>Demografía</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=2" title="Editar a sección: «Demografía»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=2" title="Editar o código fonte da sección: Demografía"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Até a <a href="/wiki/Revoluci%C3%B3n_industrial" class="mw-redirect" title="Revolución industrial">Revolución industrial</a>, a poboación europea viviu nun precario equilibrio cos recursos alimentarios; así, calquera aumento demográfico que non se correspondese cun incremento das posibilidades agrarias derivaba nunha desnutrición que deixaba sen defensas o corpo humano e vulnerábel ante calquera ataque <a href="/wiki/Epidemia" title="Epidemia">epidémico</a>. Isto foi constante durante a Idade Media, a excepción do período que vai do <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XI" title="Século XI">século XI</a> ao <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XIII" title="Século XIII">XIII</a>, durante o cal asistiuse a unha expansión demográfica sostida. O aumento de poboación a partir do ano <a href="/wiki/1000" title="1000">1000</a> foi favorecido por certo interese dos señores a conceder terras para cultivar, de forma que se aumentasen as súas rendas, e á talla dos bosques que comportou a ruptura de novas terras, e polo tanto da produción agrícola. Outros factores que posibilitaron o aumento demográfico foron a mellora climática, que grazas a un pluviometría favorable, fixo máis abondosas as colleitas, o paro das grandes migracións que asolaran Europa (<a href="/wiki/Pobos_xerm%C3%A1nicos" title="Pobos xermánicos">xermánicos</a>, <a href="/wiki/Pobo_maxiar" title="Pobo maxiar">maxiares</a>, <a href="/wiki/Normandos" title="Normandos">normandos</a> etc.). </p><p>No final do século XIII a expansión agraria parou dun golpe logrando o límite ecolóxico (as novas terras eran máis, o ritmo de produción pola carencia de adobos estabilizárase, a carencia de bosques fixo entrar en crise a gandaría, nun momento que era importante polo adobo dos campos deixados ao barbeito). Todo iso incidiu nun aumento dos prezos, agravado por unha serie de malas colleitas que causaron a fame (especialmente virulenta foi a dos anos 1315 a 1317). E para acabar de adobar o, durante os anos <a href="/wiki/1348" title="1348">1348</a>-<a href="/wiki/1349" title="1349">1349</a>, estendeuse a peste negra, enfermidade terriblemente contaxiosa. A peste foi a máis extensa das enfermidades que iniciaron toda unha serie de "maos anos" que paralizaron o crecemento de moitas cidades e vilas rurais. A pesar da recesión, moitas cidades (<a href="/wiki/Par%C3%ADs" title="París">París</a>, <a href="/wiki/Florencia" title="Florencia">Florencia</a>, <a href="/wiki/X%C3%A9nova" title="Xénova">Xénova</a>...) creceron en extensión durante os <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XIV" title="Século XIV">séculos XIV</a> e <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XV" title="Século XV">XV</a> e as perdas humanas debidas ás epidemias recuperáronse rapidamente. Polo tanto, a crise urbana foi unha crise de adaptación e de crecemento. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Arte">Arte</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=3" title="Editar a sección: «Arte»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=3" title="Editar o código fonte da sección: Arte"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Sainte-Chapelle-Rose-window.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Sainte-Chapelle-Rose-window.jpg/200px-Sainte-Chapelle-Rose-window.jpg" decoding="async" width="200" height="275" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Sainte-Chapelle-Rose-window.jpg/300px-Sainte-Chapelle-Rose-window.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Sainte-Chapelle-Rose-window.jpg/400px-Sainte-Chapelle-Rose-window.jpg 2x" data-file-width="788" data-file-height="1083" /></a><figcaption>O colorido e a exaltación da luz na <a href="/w/index.php?title=Ros%C3%A1cea_(arquitectura)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rosácea (arquitectura) (a páxina aínda non existe)">rosácea</a> de <a href="/wiki/Sainte-Chapelle" title="Sainte-Chapelle">Sainte-Chapelle</a>, <a href="/wiki/Par%C3%ADs" title="París">París</a>.</figcaption></figure> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Arte_medieval" class="mw-redirect" title="Arte medieval">Arte medieval</a>.</span></span></dd></dl></div> <p>A arte durante a Idade Media estivo fundamentada no <a href="/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo">Cristianismo</a> en case todas as súas expresións. Como durante este período a gran maioría dos campesiños era iletrada, as <a href="/wiki/Artes_visuais" title="Artes visuais">artes visuais</a> eran o principal método para comunicar as ideas relixiosas, xuntamente cos <a href="/w/index.php?title=Serm%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sermón (a páxina aínda non existe)">sermóns</a>. A <a href="/wiki/Igrexa_cat%C3%B3lica" title="Igrexa católica">Igrexa católica</a> era unha das poucas institucións ricas dabondo para remunerar o traballo dos artistas, o que fai que a maior parte das obras sexan de natureza relixiosa (<a href="/w/index.php?title=Arte_sacra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arte sacra (a páxina aínda non existe)">arte sacra</a>). </p><p>Coa caída do <a href="/wiki/Imperio_romano" class="mw-redirect" title="Imperio romano">Imperio romano</a>, moitas das técnicas artísticas da <a href="/wiki/Grecia_antiga" title="Grecia antiga">Grecia antiga</a> acabaron perdidas. A <a href="/wiki/Pintura" title="Pintura">pintura</a> medieval pasa a ser predominantemente bidimensional: non era usada a noción de perspectiva e as personaxes retratadas eran pintadas maiores ou menores de acordo coa súa importancia. Ao lado da pintura, a <a href="/w/index.php?title=Tapizar%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tapizaría (a páxina aínda non existe)">tapizaría</a> foi a máis importante forma de arte medieval. Iso decorre en moito pola súa utilidade ao manter a calor interna dos <a href="/wiki/Castelo_(fortificaci%C3%B3n)" title="Castelo (fortificación)">castelos</a>, construídos de <a href="/wiki/Pedra" title="Pedra">pedra</a>, durante o inverno. A máis famosa tapizaría medieval é o ciclo d' <i><a href="/w/index.php?title=A_se%C3%B1ora_e_o_unicornio&action=edit&redlink=1" class="new" title="A señora e o unicornio (a páxina aínda non existe)">A señora e o unicornio</a></i>. </p><p>As dúas principais manifestacións arquitectónicas, principalmente relacionadas coa construción de <a href="/wiki/Catedral" title="Catedral">catedrais</a>, foron o estilo <a href="/wiki/Rom%C3%A1nico" class="mw-redirect" title="Románico">románico</a> e máis tarde o <a href="/wiki/Arquitectura_g%C3%B3tica" title="Arquitectura gótica">gótico</a>. Destaca tamén a formación das <a href="/w/index.php?title=Gremios_de_oficios&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gremios de oficios (a páxina aínda non existe)">Gremios de oficios</a>, reunindo artesáns. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Filosofía"><span id="Filosof.C3.ADa"></span>Filosofía</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=4" title="Editar a sección: «Filosofía»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=4" title="Editar o código fonte da sección: Filosofía"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Principalmente á partir do século V, os pensadores cristiáns viron a necesidade de afondar nunha fe que estaba madurecendo, co intento de harmonizala coas esixencias do pensamento filosófico. Dese xeito a <a href="/wiki/Filosof%C3%ADa" title="Filosofía">Filosofía</a>, que ata entón posuía trazos marcadamente <i>clásicos e helenísticos</i>, pasa a recibir influencias da <i>cultura xudaica e cristiá</i>. Algúns temas que antes non formaban parte do universo do pensamento grego, tales como: <i>Providencia e Revelación Divina</i> e <i>Creación a partir do nada</i> pasaron a formar parte de temáticas filosóficas. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Escribano.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Escribano.jpg/220px-Escribano.jpg" decoding="async" width="220" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Escribano.jpg/330px-Escribano.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Escribano.jpg/440px-Escribano.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="464" /></a><figcaption>Escriba medieval.</figcaption></figure> <p>A partir do <a href="/wiki/S%C3%A9culo_IX" title="Século IX">século IX</a> desenvólvese a principal liña filosófica do período, que ficou coñecida como <a href="/wiki/Escol%C3%A1stica_(filosof%C3%ADa)" title="Escolástica (filosofía)">escolástica</a>. Esa filosofía gaña acentos notadamente cristiáns, xurdidos da necesidade de responder ás esixencias da fe, ensinada pola Igrexa, considerada entón como a gardiá dos valores espirituais e morais de toda a Cristiandade e, por así dicir, responsable da unidade de Europa, que comungaba da mesma fe. A Escolástica tivo unha constante de natureza <i>neoplatónica</i>, que combinaba elementos do pensamento de <a href="/wiki/Plat%C3%B3n" title="Platón">Platón</a> con valores de orde espiritual, reinterpretados polo Occidente cristián. No <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XIII" title="Século XIII">século XIII</a> <a href="/wiki/Tom%C3%A9_de_Aquino" title="Tomé de Aquino">Tomé de Aquino</a> introduce tamén elementos da filosofía de <a href="/wiki/Arist%C3%B3teles" title="Aristóteles">Aristóteles</a> no pensamento escolástico. </p><p>A cuestión chave que vai atravesar todo o pensamento filosófico medieval é a harmonización de dúas esferas; <b>a fe e a razón</b>. O pensamento de <a href="/wiki/Agosti%C3%B1o_de_Hipona" title="Agostiño de Hipona">Agostiño</a> (<a href="/wiki/S%C3%A9culo_V" title="Século V">século V</a>), recoñecía a importancia do coñecemento, mais defendía unha subordinación maior da razón en relación á fe por crer que esta última restauraría a condición decaída da razón humana. Xa a liña de <a href="/wiki/Tom%C3%A9_de_Aquino" title="Tomé de Aquino">Tomé de Aquino</a> (século XIII) defende unha maior autonomía da razón na obtención de respostas a pesar de non negar tal subordinación da razón á fe. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ciencia_e_Tecnoloxía"><span id="Ciencia_e_Tecnolox.C3.ADa"></span>Ciencia e Tecnoloxía</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=5" title="Editar a sección: «Ciencia e Tecnoloxía»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=5" title="Editar o código fonte da sección: Ciencia e Tecnoloxía"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/w/index.php?title=Ciencia_e_tecnolox%C3%ADa_medieval&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ciencia e tecnoloxía medieval (a páxina aínda non existe)">Ciencia e tecnoloxía medieval</a>.</span></span></dd></dl></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Silos-Claustro.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Silos-Claustro.jpg/220px-Silos-Claustro.jpg" decoding="async" width="220" height="326" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Silos-Claustro.jpg/330px-Silos-Claustro.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/dd/Silos-Claustro.jpg 2x" data-file-width="400" data-file-height="592" /></a><figcaption>No inicio da era medieval a vida cultural concentrouse nos mosteiros.</figcaption></figure> <p>Como resultado das migracións bárbaras e da implosión do <a href="/wiki/Imperio_Romano" title="Imperio Romano">Imperio Romano</a> do Occidente, a Europa Occidental do inicio da Idade Media era pouco máis que unha colcha de retallos de poboacións rurais e tribos bárbaras. Perdeuse o acceso aos tratados científicos orixinais da <a href="/wiki/Antig%C3%BCidade_cl%C3%A1sica" title="Antigüidade clásica">antigüidade clásica</a> (en grego), ficaron apenas versións resumidas e ata deturpadas que os romanos traduciran ao latín. A única institución que non se desintegrou xuntamente co falecido imperio, a <a href="/wiki/Igrexa_cat%C3%B3lica" title="Igrexa católica">Igrexa católica</a>, mantén o que resta de forza intelectual, especialmente a través da vida monástica. O home instruído deses séculos era case sempre un crego para quen o estudo dos coñecementos naturais era unha pequena parte da súa escolaridade. Eses estudosos vivían nunha atmosfera que daba prioridade á <a href="/wiki/Fe_(relixi%C3%B3n)" title="Fe (relixión)">fe</a> e tiñan a mente máis centrada na salvación das almas que no cuestionamento de detalles do universo físico. </p><p>Nalgúns aspectos, no <a href="/wiki/S%C3%A9culo_IX" title="Século IX">século IX</a> o retroceso causado polas migracións xa estaba revertido. No <a href="/wiki/S%C3%A9culo_X" title="Século X">século X</a> ocorre a contención das últimas ondas de invasións estranxeiras. E por volta do 1100 ocorre unha revolución que combinou renacemento urbano e comercial, ampliación de culturas e fronteiras agrícolas, crecemento económico, desenvolvemento intelectual e grandes evolucións tecnolóxicas. Comezan a se abrir novas <a href="/wiki/Escola" title="Escola">escolas</a> ao longo de todo o continente, inclusive en cidades e vilas menores. Sobre o <a href="/wiki/1200" title="1200">1200</a> fúndanse as primeiras <a href="/wiki/Universidade" title="Universidade">universidades</a> – París, Bologna e Oxford – (en <a href="/wiki/1500" title="1500">1500</a> xa serían máis de 70). Comeza un forte movemento de tradución de documentos árabes e gregos, que tornan o coñecemento do mundo antigo novamente dispoñible aos eruditos europeos. Todo iso posibilitou un gran progreso en coñecementos como a <a href="/wiki/Astronom%C3%ADa" title="Astronomía">Astronomía</a>, a <a href="/wiki/Matem%C3%A1tica" class="mw-redirect" title="Matemática">Matemática</a>, a <a href="/wiki/Biolox%C3%ADa" title="Bioloxía">Bioloxía</a> e a <a href="/wiki/Medicina" title="Medicina">Medicina</a>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Maciejowski_Tower_of_Babel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Maciejowski_Tower_of_Babel.jpg/220px-Maciejowski_Tower_of_Babel.jpg" decoding="async" width="220" height="205" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Maciejowski_Tower_of_Babel.jpg/330px-Maciejowski_Tower_of_Babel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Maciejowski_Tower_of_Babel.jpg/440px-Maciejowski_Tower_of_Babel.jpg 2x" data-file-width="448" data-file-height="417" /></a><figcaption>O período de <a href="/wiki/1100" title="1100">1100</a> a <a href="/wiki/1300" title="1300">1300</a> xa foi chamado de <i><a href="/w/index.php?title=Revoluci%C3%B3n_Industrial_da_Idade_Media&action=edit&redlink=1" class="new" title="Revolución Industrial da Idade Media (a páxina aínda non existe)">Revolución Industrial da Idade Media</a></i>.</figcaption></figure> <p>Causaban espanto e admiración innovacións como os grandes <a href="/wiki/Reloxo" title="Reloxo">reloxos</a> mecánicos que transformaron a noción de tempo nas cidades. Presenciáronse descubrimentos como os dos <a href="/wiki/Lentes" title="Lentes">lentes</a>, en 1285, e do <a href="/wiki/Imprenta" title="Imprenta">imprenta móbil</a>, en <a href="/wiki/1448" title="1448">1448</a>. Houbo tamén moitas innovacións na forma de utilizar os medios de produción, coas técnicas de cerrallaría e incisión de pedras, a <a href="/wiki/Ferro_fundido" title="Ferro fundido">fundición de ferro</a>, e os avances nas técnicas de construción aplicadas ao <a href="/wiki/Arquitectura_g%C3%B3tica" title="Arquitectura gótica">estilo gótico</a>. No sector <a href="/wiki/Agricultura" title="Agricultura">agrícola</a>, temos o desenvolvemento de ferramentas, melloras en carruaxes, arreos para bestas de carga, e a utilización de <a href="/wiki/Mu%C3%AD%C3%B1o" title="Muíño">muíños de auga</a> Avances en instrumentos como o <a href="/wiki/Comp%C3%A1s_(navegaci%C3%B3n)" title="Compás (navegación)">compás</a> e mailo <a href="/wiki/Astrolabio" title="Astrolabio">astrolabio</a>, na confección de <a href="/wiki/Mapa" title="Mapa">mapas</a> e as <a href="/wiki/Carabela_(embarcaci%C3%B3n)" title="Carabela (embarcación)">carabelas</a> fixeron posible a expansión marítimo-comercial europea na <a href="/wiki/Idade_Moderna" title="Idade Moderna">Idade Moderna</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="O_legado_medieval_para_o_progreso_científico"><span id="O_legado_medieval_para_o_progreso_cient.C3.ADfico"></span>O legado medieval para o progreso científico</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=6" title="Editar a sección: «O legado medieval para o progreso científico»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=6" title="Editar o código fonte da sección: O legado medieval para o progreso científico"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>A tecnoloxía das grandes navegacións permitirá en séculos futuros o descubrimento dun número extraordinario de novas especies de animais e plantas, alén de novas formacións xeolóxicas e climáticas. Os avances obtidos na <a href="/wiki/%C3%93ptica" title="Óptica">óptica</a> xerarían despois aparellos como o <a href="/wiki/Microscopio" title="Microscopio">microscopio</a> e mailo <a href="/wiki/Telescopio" title="Telescopio">telescopio</a>, que, xuntamente coa imprenta (outro froito medieval), son vistos como os equipamentos máis importantes xa creados para o avance do coñecemento humano. Porén, a herdanza máis importante do período talvez fose o nacemento e multiplicación das universidades, xuntamente co xurdimento das primeiras sementes da <a href="/wiki/M%C3%A9todo_cient%C3%ADfico" title="Método científico">metodoloxía científica</a> contemporánea. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Guerra_e_armamento">Guerra e armamento</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=7" title="Editar a sección: «Guerra e armamento»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=7" title="Editar o código fonte da sección: Guerra e armamento"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Middelaldersv%C3%A6rd.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Middelaldersv%C3%A6rd.jpg/150px-Middelaldersv%C3%A6rd.jpg" decoding="async" width="150" height="249" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Middelaldersv%C3%A6rd.jpg/225px-Middelaldersv%C3%A6rd.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Middelaldersv%C3%A6rd.jpg/300px-Middelaldersv%C3%A6rd.jpg 2x" data-file-width="361" data-file-height="600" /></a><figcaption>Espadas do período final da Idade Media.</figcaption></figure> <p>A Idade Media xorde, en termos bélicos, como un período de grandes desenvolvementos tecnolóxicos, provindo esencialmente de dous grandes <i>laboratorios</i>, o <a href="/wiki/Oriente_Medio" title="Oriente Medio">Oriente Medio</a> e a <a href="/wiki/Pen%C3%ADnsula_Ib%C3%A9rica" title="Península Ibérica">Península Ibérica</a>. As dúas zonas, que desde moi cedo se tornaron palcos de violentas batallas entre <a href="/wiki/Islam" title="Islam">musulmáns</a> e <a href="/wiki/Cristi%C3%A1n" class="mw-redirect" title="Cristián">cristiáns</a>, fan que a práctica, a filosofía, a tecnoloxía e a propia xénese da guerra evolucionen. Os termos <a href="/wiki/Cruzadas" title="Cruzadas">cruzada</a> e <a href="/wiki/Xihad" title="Xihad">xihad</a> xorden nesta época,<sup>[<i><a href="/wiki/Wikipedia:C%C3%B3mpre_referencia" title="Wikipedia:Cómpre referencia">Cómpre referencia</a></i>]</sup> e aínda que ambas teñan un significado extremadamente semellante,<sup>[<i><a href="/wiki/Wikipedia:C%C3%B3mpre_referencia" title="Wikipedia:Cómpre referencia">Cómpre referencia</a></i>]</sup> son dous paradigmas dunha realidade moi peculiar. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gastronomía"><span id="Gastronom.C3.ADa"></span>Gastronomía</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=8" title="Editar a sección: «Gastronomía»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=8" title="Editar o código fonte da sección: Gastronomía"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>As <a href="/wiki/Cruzadas" title="Cruzadas">Cruzadas</a>, entre os séculos <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XI" title="Século XI">XI</a> e <a href="/wiki/S%C3%A9culo_XIII" title="Século XIII">XIII</a>, permitiron aos europeos entrar en contacto con produtos do <a href="/wiki/Oriente" title="Oriente">Oriente</a>, logo incorporados na <a href="/wiki/Gastronom%C3%ADa" title="Gastronomía">gastronomía</a>: <a href="/wiki/Trigo_sarraceno" class="mw-redirect" title="Trigo sarraceno">trigo sarraceno</a>, <a href="/wiki/Azucre" title="Azucre">azucre</a>, <a href="/wiki/An%C3%ADs" title="Anís">anís</a>, <a href="/wiki/Comi%C3%B1o" title="Comiño">comiño</a>, <a href="/wiki/Canela" title="Canela">canela</a>, <a href="/wiki/Xenxibre" title="Xenxibre">xenxibre</a>, <a href="/wiki/Noz_moscada" title="Noz moscada">noz moscada</a>, <a href="/wiki/Azafr%C3%A1n" title="Azafrán">azafrán</a>, <a href="/wiki/Cebola" title="Cebola">cebola</a> e <a href="/wiki/Ameixa_(froito)" title="Ameixa (froito)">ameixa</a>. Eses novos ingredientes posibilitaron o desenvolvemento dos <a href="/wiki/Chourizo" title="Chourizo">chourizos</a> e das técnicas de preparación de <a href="/wiki/Vinagre" title="Vinagre">vinagre</a>, <a href="/wiki/Mostaza_(condimento)" title="Mostaza (condimento)">mostaza</a> e mollos especiais. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Datas_significativas">Datas significativas</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=9" title="Editar a sección: «Datas significativas»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=9" title="Editar o código fonte da sección: Datas significativas"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Ribadavia_medieval_cabalo_cabaleiro.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Ribadavia_medieval_cabalo_cabaleiro.jpg/220px-Ribadavia_medieval_cabalo_cabaleiro.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Ribadavia_medieval_cabalo_cabaleiro.jpg/330px-Ribadavia_medieval_cabalo_cabaleiro.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Ribadavia_medieval_cabalo_cabaleiro.jpg/440px-Ribadavia_medieval_cabalo_cabaleiro.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption>Recreación dun cabaleiro medieval en <a href="/wiki/Ribadavia" title="Ribadavia">Ribadavia</a>.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transición_do_Período_Clásico_á_Idade_Media"><span id="Transici.C3.B3n_do_Per.C3.ADodo_Cl.C3.A1sico_.C3.A1_Idade_Media"></span>Transición do Período Clásico á Idade Media</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=10" title="Editar a sección: «Transición do Período Clásico á Idade Media»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=10" title="Editar o código fonte da sección: Transición do Período Clásico á Idade Media"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/313" title="313">313</a> - <a href="/wiki/Edicto_de_Mil%C3%A1n" title="Edicto de Milán">Edicto de Milán</a>, o <a href="/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo">cristianismo</a> deixa de ser perseguido.</li> <li><a href="/wiki/380" title="380">380</a> - <a href="/wiki/Teodosio_I" title="Teodosio I">Teodosio I</a> fai do cristianismo a relixión oficial do Imperio Romano.</li> <li><a href="/wiki/476" title="476">476</a> - Caída do <a href="/wiki/Imperio_Romano" title="Imperio Romano">Imperio Romano</a> do Occidente.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transición_da_Idade_Media_á_Era_Moderna"><span id="Transici.C3.B3n_da_Idade_Media_.C3.A1_Era_Moderna"></span>Transición da Idade Media á Era Moderna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=11" title="Editar a sección: «Transición da Idade Media á Era Moderna»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=11" title="Editar o código fonte da sección: Transición da Idade Media á Era Moderna"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/1453" title="1453">1453</a> - <a href="/wiki/Ca%C3%ADda_de_Constantinopla" title="Caída de Constantinopla">Toma de Constantinopla</a> polos <a href="/wiki/Imperio_Otom%C3%A1n" title="Imperio Otomán">otománs</a>.</li> <li><a href="/wiki/1492" title="1492">1492</a> - Prodúcese o <a href="/wiki/Descubrimento_de_Am%C3%A9rica" title="Descubrimento de América">descubrimento de América</a> por parte de <a href="/wiki/Cristovo_Col%C3%B3n" title="Cristovo Colón">Cristovo Colón</a>.</li> <li><a href="/wiki/1498" title="1498">1498</a> - <a href="/wiki/Vasco_da_Gama" title="Vasco da Gama">Vasco da Gama</a> descobre o camiño marítimo para a <a href="/wiki/India" title="India">India</a>.</li> <li><a href="/wiki/1517" title="1517">1517</a> - Publicación das 95 teses de <a href="/wiki/Marti%C3%B1o_Lutero" title="Martiño Lutero">Martiño Lutero</a>, coa que comeza a reforma protestante.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notas">Notas</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=12" title="Editar a sección: «Notas»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=12" title="Editar o código fonte da sección: Notas"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol class="references"> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Aínda que o primeiro que sinalou a existencia de unidade no período comprendido entre o século V e o XV foi o humanista <a href="/w/index.php?title=Flavio_Biondo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Flavio Biondo (a páxina aínda non existe)">Flavio Biondo</a>, a fama de ter utilizado antes ca ninguén o termo Idade Media correspóndelle ao bispo de Alesia, <a href="/w/index.php?title=Giovanni_Andrea_dei_Bussi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giovanni Andrea dei Bussi (a páxina aínda non existe)">Giovanni Andrea dei Bussi</a>. Nunha carta súa do ano 1469 dise expresamente o seguinte: <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6856698">.mw-parser-output .flexquote{display:flex;flex-direction:column;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border-left:3px solid var(--border-color-subtle,#c8ccd1);font-size:90%;margin:1em 4em;padding:.4em .8em}.mw-parser-output .flexquote>.flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .flexquote>.flex>.quote{width:100%}.mw-parser-output .flexquote>.flex>.separator{border-left:1px solid var(--border-color-subtle,#c8ccd1);border-top:1px solid var(--border-color-subtle,#c8ccd1);margin:.4em .8em}.mw-parser-output .flexquote>.cite{text-align:right}@media all and (max-width:600px){.mw-parser-output .flexquote>.flex{flex-direction:column}}</style> <blockquote class="flexquote"> <div class="flex"> <div class="quote">«sed mediae tempestatis tum veteris, tum recentiores usque ad nostra tempora».</div> </div> </blockquote> Esa <i>media tempestas</i> era o bosquexo duns «tempos medios», que servían de ponte entre a gloriosa <a href="/wiki/Antig%C3%BCidade_cl%C3%A1sica" title="Antigüidade clásica">antigüidade clásica</a>, á que se mitificaba, e os novos tempos, que tornaran os seus ollos cara aquel período de esplendor. Expresións como <i>medium aevum</i>, <i>media tempestas</i>, <i>media aetas</i> etc., aparecen en historiadores ou filólogos desde comezos do século XVI. Así, por exemplo, utilizáronas <a href="/w/index.php?title=Xaqu%C3%ADn_de_Wat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xaquín de Wat (a páxina aínda non existe)">Xaquín de Wat</a>, en 1501, ou <a href="/w/index.php?title=Xo%C3%A1n_de_Heerwagen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xoán de Heerwagen (a páxina aínda non existe)">Xoán de Heerwagen</a>, en 1532. Máis avanzado o século, en 1575, atopámolas en <a href="/w/index.php?title=Marco_Welser&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marco Welser (a páxina aínda non existe)">Marco Welser</a> e <a href="/w/index.php?title=Adriano_Junius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adriano Junius (a páxina aínda non existe)">Adriano Junius</a>. O uso de ditas expresións pode, así mesmo, rastrexarse no decurso do século XVII: <a href="/w/index.php?title=Conisius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conisius (a páxina aínda non existe)">Conisius</a>, en 1601; <a href="/w/index.php?title=Goldats&action=edit&redlink=1" class="new" title="Goldats (a páxina aínda non existe)">Goldats</a>, en 1604; <a href="/w/index.php?title=Vossius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vossius (a páxina aínda non existe)">Vossius</a>, en 1662; etc. <a href="/wiki/Du_Cange" class="mw-redirect" title="Du Cange">Du Cange</a>, no seu célebre <i>Glosario</i>, aparecido en 1678, falou da «mediae et infimae latinitatis». Pode dicirse que o termo Idade Media estaba plenamente admitido, por máis cá súa orixe non fora propiamente obra dos historiadores, senón dos filólogos. Non obstante, no mesmo século XVII producíronse algunhas precisións de gran transcendencia acerca dos «tempos medios». En 1665, <a href="/w/index.php?title=Xurxo_Horn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xurxo Horn (a páxina aínda non existe)">Xurxo Horn</a>, nunha obra titulada <i>Arca Noé</i>, chamaba «medium aevum» ao período comprendido entre os anos 300 e 1500. Pouco tempo despois, en 1688, apareceu un libro que ía desempeñar un papel destacado na fixación do concepto de Idade Media. Trátase da <i>Historia medii aevi a temporibus Constantini Magni ad Constantinopolim a Turcis captam</i>, do que era autor <a href="/wiki/Cristovo_Cellarius" title="Cristovo Cellarius">Cristovo Keller</a>, profesor da <a href="/w/index.php?title=Universidade_de_Halle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universidade de Halle (a páxina aínda non existe)">universidade alemá de Halle</a>. Foi Keller, cuxas precisións cronolóxicas sobre o Medievo son ben significativas, o punto de partida da difusión e xeneralización da expresión Idade Media. Valdeón, <i>op. cit.</i>, vol 11 px. 11.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Mesmo actualmente xúlgase a Idade Media coma unha época mala ou "fea", á vez violenta, escura e ignorante. Agora sabemos que esta imaxe é falsa, aínda que houbo unha Idade Media da violencia, e non unicamente a dos conflitos e as guerras entre grupos e entre países, senón tamén as violencias contra os xudeus, co comezo do antisemitismo, e a represión dos rebeldes á doutrina da Igrexa... Evidentemente, as <a href="/wiki/Cruzadas" title="Cruzadas">Cruzadas</a> tamén forman parte do balance negativo. Porén, a Idade Media foi igualmente un gran período creador. Pódese apreciar no terreo da arte, das institucións, por suposto primordialmente nas cidades (por exemplo coas universidades), ou mesmo do pensamento, no que a filosofía que foi chamada "escolástica" acadou altos cumios do saber... a Idade Media creou "lugares de encontro" comerciais e festivos (as feiras, os mercados e as festas), nos que seguimos inspirándonos. Le Goff, <i>op. cit.</i>, pgs. 115-116. <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6856698"> <blockquote class="flexquote"> <div class="flex"> <div class="quote">Nesta época, a noite vívese en ambientes pouco luminosos: en cabanas alumeadas como moito polo lume da lareira, nas estancias amplísimas de castelos iluminados por fachóns ou na cela dun monxe á débil luz dun candil, e escuras (ademais de inseguras) eran as rúas das vilas e das cidades. Porén, esta é unha característica propia tamén do Renacemento, do Barroco e -máis tarde aínda- do período que se prolonga polo menos ata o descubrimento da electricidade. En cambio, ao home medieval vémolo -ou, polo menos, podemos atopalo representado na poesía e na pintura- nun ambiente moi luminoso. O que chama a atención nas miniaturas medievais é que, sendo realizadas talvez en ambientes escuros apenas iluminados por unha única ventá, están cheas de luz, incluso dunha luminosidade especial, producida pola proximidade de cores puras: vermello, azul, ouro, prata, branco e verde, sen matices nin clarescuros.</div> </div><div class="cite">Umberto Eco, <i>Historia da Beleza</i>, px. 99-100</div> </blockquote> <p>Le Goff, <i>Héroes, maravillas y leyendas de la Edad Media</i>, Paidós, 2010; <a href="/w/index.php?title=Georges_Duby&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georges Duby (a páxina aínda non existe)">Georges Duby</a> <i>La época de las catedrales</i> citados por Guillermo Altares <a rel="nofollow" class="external text" href="http://blogs.elpais.com/papeles-perdidos/2010/12/robin-hood-en-otra-edad-media.html"><i>Robin Hood y la actualidad de la Edad Media</i></a>, El País, 26 de decembro de 2010 </p> </span></li> </ol> <dl><dt>Referencias</dt></dl> <div class="reflist columns references-column-count references-column-count-02" style="-moz-column-count: 02; -webkit-column-count: 02; column-count: 02; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.librarything.com/subject.php?subject=Europe%09History%09476-1492">Edad media 476-1492</a> (<a href="/wiki/LibraryThing" title="LibraryThing">LibraryThing</a>).</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Perry Anderson, <i>op. cit.</i></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Riu, Manuel (1978): <i>Prólogo á edición española</i> en <i>La historia del mundo en la Edad Media</i> (The Shorter Cambridge Medieval History, The Later Roman Empire To The Twelfth Century). Madrid, Sopena, tomo I px. XXIV.</span> </li> <li id="cite_note-autogenerated1-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-autogenerated1_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Rodney Hilton, <i>op. cit.</i></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Le Goff, <i>op. cit.</i>, px. 63-64</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Castillero Mimenza, Oscar (2019). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://medsalud.com/cultura-y-reflexion/edad-media-caracteristicas">"Edad Media: 18 características, etapas e historia de este período"</a><span class="reference-accessdate">. Consultado o 7 de agosto de 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AIdade+Media&rft.aufirst=Oscar&rft.aulast=Castillero+Mimenza&rft.btitle=Edad+Media%3A+18+caracter%C3sticas%2C+etapas+e+historia+de+este+per%C3odo&rft.date=2019&rft.genre=unknown&rft_id=https%3A%2F%2Fmedsalud.com%2Fcultura-y-reflexion%2Fedad-media-caracteristicas&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span><sup>[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Ligaz%C3%B3ns_mortas" title="Wikipedia:Ligazóns mortas">Ligazón morta</a></i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Vega Carrasco, Miguel. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190807113650/https://descubrirlahistoria.es/2017/10/breve-historia-la-reforma-protestante/">"Breve historia de la Reforma Protestante"</a>. <i>Descubrir La Historia</i>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="https://descubrirlahistoria.es/2017/10/breve-historia-la-reforma-protestante/">o orixinal</a> o 07 de agosto de 2019<span class="reference-accessdate">. Consultado o 7 de agosto de 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AIdade+Media&rft.atitle=Breve+historia+de+la+Reforma+Protestante&rft.aufirst=Miguel&rft.aulast=Vega+Carrasco&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Descubrir+La+Historia&rft_id=https%3A%2F%2Fdescubrirlahistoria.es%2F2017%2F10%2Fbreve-historia-la-reforma-protestante%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Véxase_tamén"><span id="V.C3.A9xase_tam.C3.A9n"></span>Véxase tamén</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=13" title="Editar a sección: «Véxase tamén»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=13" title="Editar o código fonte da sección: Véxase tamén"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliografía"><span id="Bibliograf.C3.ADa"></span>Bibliografía</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=14" title="Editar a sección: «Bibliografía»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=14" title="Editar o código fonte da sección: Bibliografía"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="refbegin references-column-count references-column-count-02" style="-moz-column-count: 02; -webkit-column-count: 02; column-count: 02;"> <ul><li><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Perry_Anderson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Perry Anderson (a páxina aínda non existe)">Anderson, Perry</a> (1979). <i>Transiciones de la Antigüedad al Feudalismo</i>. Madrid: Siglo XXI. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/84-323-0355-0" title="Especial:Fontes bibliográficas/84-323-0355-0">84-323-0355-0</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AIdade+Media&rft.au=Anderson%2C+Perry&rft.btitle=Transiciones+de+la+Antig%C3%BCedad+al+Feudalismo&rft.date=1979&rft.genre=book&rft.isbn=84-323-0355-0&rft.pub=Madrid%3A+Siglo+XXI&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Georges_Duby&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georges Duby (a páxina aínda non existe)">Duby, Georges</a> (1976). <i>Guerreros y Campesinos. Desarrollo inicial de la economía europea (500-1200)</i>. Trotta. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/84-323-0229-5" title="Especial:Fontes bibliográficas/84-323-0229-5">84-323-0229-5</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AIdade+Media&rft.au=Duby%2C+Georges&rft.btitle=Guerreros+y+Campesinos.+Desarrollo+inicial+de+la+econom%C3a+europea+%28500-1200%29&rft.date=1976&rft.genre=book&rft.isbn=84-323-0229-5&rft.pub=Trotta&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Guy_Fourquin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Guy Fourquin (a páxina aínda non existe)">Fourquin, Guy</a> (1977). <i>Señorío y feudalismo en la edad media</i>. Madrid: EDAF. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/84-7166-347-3" title="Especial:Fontes bibliográficas/84-7166-347-3">84-7166-347-3</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AIdade+Media&rft.au=Fourquin%2C+Guy&rft.btitle=Se%C3%B1or%C3o+y+feudalismo+en+la+edad+media&rft.date=1977&rft.genre=book&rft.isbn=84-7166-347-3&rft.pub=Madrid%3A+EDAF&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li><cite class="citation book"><a href="/wiki/%C3%89tienne_Gilson" title="Étienne Gilson">Gilson, Étienne</a> (2007). <i>La filosofía en la Edad Media: desde los orígenes patrísticos hasta el fin del siglo XIV</i>. Versión española de Arsenio Pacios y Salvador Caballero. Madrid: Gredos. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-84-249-2861-2" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-84-249-2861-2">978-84-249-2861-2</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AIdade+Media&rft.au=Gilson%2C+%C3%89tienne&rft.btitle=La+filosof%C3a+en+la+Edad+Media%3A+desde+los+or%C3genes+patr%C3sticos+hasta+el+fin+del+siglo+XIV&rft.date=2007&rft.genre=book&rft.isbn=978-84-249-2861-2&rft.pub=Versi%C3%B3n+espa%C3%B1ola+de+Arsenio+Pacios+y+Salvador+Caballero.+Madrid%3A+Gredos&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li><cite class="citation book"><a href="/wiki/Jacques_Le_Goff" title="Jacques Le Goff">Le Goff, Jacques</a> (2007). <i>La Edad Media explicada a los jóvenes</i>. Barcelona: Paidos. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-844-93-1988-4" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-844-93-1988-4">978-844-93-1988-4</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AIdade+Media&rft.au=Le+Goff%2C+Jacques&rft.btitle=La+Edad+Media+explicada+a+los+j%C3%B3venes&rft.date=2007&rft.genre=book&rft.isbn=978-844-93-1988-4&rft.pub=Barcelona%3A+Paidos&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Jacques_Heers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jacques Heers (a páxina aínda non existe)">Heers, Jacques</a> (2000). <i>La invención de la Edad Media</i>. Trotta. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-84-8432-032-6" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-84-8432-032-6">978-84-8432-032-6</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AIdade+Media&rft.au=Heers%2C+Jacques&rft.btitle=La+invenci%C3%B3n+de+la+Edad+Media&rft.date=2000&rft.genre=book&rft.isbn=978-84-8432-032-6&rft.pub=Trotta&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Rodney_Hilton&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rodney Hilton (a páxina aínda non existe)">Hilton, Rodney</a> (ed., artículos de <a href="/w/index.php?title=Maurice_Dobb&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maurice Dobb (a páxina aínda non existe)">Maurice Dobb</a>, <a href="/wiki/Karl_Polanyi" title="Karl Polanyi">Karl Polanyi</a>, <a href="/w/index.php?title=R._H._Tawney&action=edit&redlink=1" class="new" title="R. H. Tawney (a páxina aínda non existe)">R. H. Tawney</a>, <a href="/w/index.php?title=Paul_Sweezy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paul Sweezy (a páxina aínda non existe)">Paul Sweezy</a>, <a href="/w/index.php?title=Kohachiro_Takahashi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kohachiro Takahashi (a páxina aínda non existe)">Kohachiro Takahashi</a>, <a href="/wiki/Christopher_Hill" title="Christopher Hill">Christopher Hill</a>, <a href="/w/index.php?title=Georges_Lefebvre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georges Lefebvre (a páxina aínda non existe)">Georges Lefebvre</a>, <a href="/w/index.php?title=Giuliano_Procacci&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giuliano Procacci (a páxina aínda non existe)">Giuliano Procacci</a>, <a href="/wiki/Eric_Hobsbawm" title="Eric Hobsbawm">Eric Hobsbawm</a> y <a href="/w/index.php?title=John_Merrington&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Merrington (a páxina aínda non existe)">John Merrington</a>) (1976, 1977 en español). <i>La transición del feudalismo al capitalismo</i>. Barcelona: Crítica. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/84-7423-017-9" title="Especial:Fontes bibliográficas/84-7423-017-9">84-7423-017-9</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AIdade+Media&rft.au=Hilton%2C+Rodney+%28ed.%2C+art%C3culos+de+Maurice+Dobb%2C+Karl+Polanyi%2C+R.+H.+Tawney%2C+Paul+Sweezy%2C+Kohachiro+Takahashi%2C+Christopher+Hill%2C+Georges+Lefebvre%2C+Giuliano+Procacci%2C+Eric+Hobsbawm+y+John+Merrington%29&rft.btitle=La+transici%C3%B3n+del+feudalismo+al+capitalismo&rft.genre=book&rft.isbn=84-7423-017-9&rft.pub=Barcelona%3A+Cr%C3tica&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Johan_Huizinga&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johan Huizinga (a páxina aínda non existe)">Huizinga, Johan</a> (2006). <i>El otoño de la Edad Media</i>. Torre de Goyanes. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9788495101365" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-84-95101-36-5</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AIdade+Media&rft.au=Huizinga%2C+Johan&rft.btitle=El+oto%C3%B1o+de+la+Edad+Media&rft.date=2006&rft.genre=book&rft.pub=Torre+de+Goyanes&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=William_Manchester&action=edit&redlink=1" class="new" title="William Manchester (a páxina aínda non existe)">Manchester, William</a> (1993 [1992]). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/worldlitonlybyfi00manc"><i>A World Lit Only by Fire. The Medieval Mind and the Renaissance: Portrait of An Age</i></a> <span style="font-style: italic;">(en inglés)</span> (2.ª ed.). Boston: Little, Brown & Company. pp. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/worldlitonlybyfi00manc/page/322">322</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-316-54556-2" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-316-54556-2">0-316-54556-2</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AIdade+Media&rft.au=Manchester%2C+William&rft.btitle=A+World+Lit+Only+by+Fire.+The+Medieval+Mind+and+the+Renaissance%3A+Portrait+of+An+Age&rft.edition=2.%AA&rft.genre=book&rft.isbn=0-316-54556-2&rft.pages=322&rft.place=Boston&rft.pub=Little%2C+Brown+%26+Company&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fworldlitonlybyfi00manc&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=R%C3%A9gine_Pernoud&action=edit&redlink=1" class="new" title="Régine Pernoud (a páxina aínda non existe)">Pernoud, Régine</a> (1986). <i>¿Qué es la Edad Media?</i>. Magisterio Español. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-84-265-2512-3" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-84-265-2512-3">978-84-265-2512-3</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AIdade+Media&rft.au=Pernoud%2C+R%C3%A9gine&rft.btitle=%BFQu%C3%A9+es+la+Edad+Media%3F&rft.date=1986&rft.genre=book&rft.isbn=978-84-265-2512-3&rft.pub=Magisterio+Espa%C3%B1ol&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Henri_Pirenne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henri Pirenne (a páxina aínda non existe)">Pirenne, Henri</a>. <i>Mahoma Y Carlomagno</i>. Madrid: Alianza. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-84-206-2214-9" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-84-206-2214-9">978-84-206-2214-9</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AIdade+Media&rft.au=Pirenne%2C+Henri&rft.btitle=Mahoma+Y+Carlomagno&rft.genre=book&rft.isbn=978-84-206-2214-9&rft.pub=Madrid%3A+Alianza&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Ruggiero_Romano&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ruggiero Romano (a páxina aínda non existe)">Romano, Ruggiero</a> e <a href="/w/index.php?title=Alberto_Tenenti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alberto Tenenti (a páxina aínda non existe)">Tenenti, Alberto</a> (1971). <i>Los fundamentos del mundo moderno. Edad Media tardía, Renacimiento, Reforma</i>. Madrid, Siglo XXI. Depósito Legal M. 23.301-1970.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AIdade+Media&rft.au=Romano%2C+Ruggiero+e+Tenenti%2C+Alberto&rft.btitle=Los+fundamentos+del+mundo+moderno.+Edad+Media+tard%C3a%2C+Renacimiento%2C+Reforma&rft.date=1971&rft.genre=book&rft.pub=Madrid%2C+Siglo+XXI&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Julio_Valde%C3%B3n_Baruque&action=edit&redlink=1" class="new" title="Julio Valdeón Baruque (a páxina aínda non existe)">Valdeón Baruque, Julio</a> e <a href="/w/index.php?title=Jos%C3%A9_%C3%81ngel_Garc%C3%ADa_de_Cort%C3%A1zar&action=edit&redlink=1" class="new" title="José Ángel García de Cortázar (a páxina aínda non existe)">García de Cortázar, José Ángel</a>, en <a href="/wiki/Manuel_Fern%C3%A1ndez_%C3%81lvarez" title="Manuel Fernández Álvarez">Fernández Álvarez, Manuel</a>; <a href="/w/index.php?title=Miguel_Avil%C3%A9s_Fern%C3%A1ndez&action=edit&redlink=1" class="new" title="Miguel Avilés Fernández (a páxina aínda non existe)">Avilés Fernández, Miguel</a> e <a href="/w/index.php?title=Manuel_Espadas_Burgos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Manuel Espadas Burgos (a páxina aínda non existe)">Espadas Burgos, Manuel</a> (dirs.) (1986). <i>Gran Historia Universal (volumes 11, 12 e 13)</i>. Barcelona: Club Internacional del Libro. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/84-7461-654-9" title="Especial:Fontes bibliográficas/84-7461-654-9">84-7461-654-9</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AIdade+Media&rft.au=Valde%C3%B3n+Baruque%2C+Julio+e+Garc%C3a+de+Cort%C3%A1zar%2C+Jos%C3%A9+%C3%81ngel%2C+en+Fern%C3%A1ndez+%C3%81lvarez%2C+Manuel%3B+Avil%C3%A9s+Fern%C3%A1ndez%2C+Miguel+e+Espadas+Burgos%2C+Manuel+%28dirs.%29&rft.btitle=Gran+Historia+Universal+%28volumes+11%2C+12+e+13%29&rft.date=1986&rft.genre=book&rft.isbn=84-7461-654-9&rft.pub=Barcelona%3A+Club+Internacional+del+Libro&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li></ul> </div> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);color:inherit"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></td> <td class="mbox-text plainlist"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Portada_galega" class="extiw" title="commons:Portada galega">Wikimedia Commons</a> ten máis contidos multimedia na categoría:  <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Middle_Ages" class="extiw" title="commons:Category:Middle Ages">Idade Media</a> <span typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q12554" title="Modificar a ligazón no Wikidata"><img alt="Modificar a ligazón no Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/12px-Arbcom_ru_editing.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/18px-Arbcom_ru_editing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/24px-Arbcom_ru_editing.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></b></i></td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Outros_artigos">Outros artigos</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=15" title="Editar a sección: «Outros artigos»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=15" title="Editar o código fonte da sección: Outros artigos"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Historia_da_moeda_en_Galicia" title="Historia da moeda en Galicia">Historia da moeda en Galicia</a>.</li> <li><a href="/wiki/Idade_Media_de_Galicia" class="mw-redirect" title="Idade Media de Galicia">Idade Media de Galicia</a>.</li> <li><a href="/wiki/As_mulleres_na_Idade_Media" title="As mulleres na Idade Media">As mulleres na Idade Media</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ligazóns_externas"><span id="Ligaz.C3.B3ns_externas"></span>Ligazóns externas</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&veaction=edit&section=16" title="Editar a sección: «Ligazóns externas»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Idade_Media&action=edit&section=16" title="Editar o código fonte da sección: Ligazóns externas"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hottopos.com/videtur17/ricardo.htm">A Educação Infantil na Idade Média</a> <i>(en <a href="/wiki/Lingua_portuguesa" title="Lingua portuguesa">portugués</a>)</i>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.suapesquisa.com/idademedia">Historia Medieval</a> <i>(en <a href="/wiki/Lingua_portuguesa" title="Lingua portuguesa">portugués</a>)</i>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.brasilescola.com/historiag/idade-media.htm">Idade Media e sociedade medieval</a> <i>(en <a href="/wiki/Lingua_portuguesa" title="Lingua portuguesa">portugués</a>)</i>.</li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Períodos_históricos_(Occidente)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Modelo:Per%C3%ADodos_hist%C3%B3ricos" title="Modelo:Períodos históricos"><abbr title="Ver o modelo">v</abbr></a></li><li class="nv-conversa"><a href="/w/index.php?title=Conversa_modelo:Per%C3%ADodos_hist%C3%B3ricos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conversa modelo:Períodos históricos (a páxina aínda non existe)"><abbr title="Conversa do modelo">c</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a class="external text" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Modelo:Per%C3%ADodos_hist%C3%B3ricos&action=edit"><abbr title="Editar o modelo">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Períodos_históricos_(Occidente)" style="font-size:114%;margin:0 4em">Períodos históricos (<a href="/wiki/Occidente" title="Occidente">Occidente</a>)</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Prehistoria" title="Prehistoria">Prehistoria</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Idade_de_Pedra" title="Idade de Pedra">Idade de Pedra</a> <ul><li><a href="/wiki/Paleol%C3%ADtico" title="Paleolítico">Paleolítico</a></li> <li><a href="/wiki/Mesol%C3%ADtico" title="Mesolítico">Mesolítico</a></li> <li><a href="/wiki/Neol%C3%ADtico" title="Neolítico">Neolítico</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Idade_do_Cobre" title="Idade do Cobre">Idade do Cobre</a></li> <li><a href="/wiki/Idade_de_Bronce" title="Idade de Bronce">Idade de Bronce</a></li> <li><a href="/wiki/Idade_de_Ferro" title="Idade de Ferro">Idade de Ferro</a> <ul><li><a href="/wiki/Cultura_de_Hallstatt" title="Cultura de Hallstatt">Hallstatt</a></li> <li><a href="/wiki/Cultura_de_La_T%C3%A8ne" title="Cultura de La Tène">La Tène</a></li></ul></li></ul> </div></td><td class="navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/OrteliusWorldMap.jpeg/160px-OrteliusWorldMap.jpeg" decoding="async" width="160" height="109" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/OrteliusWorldMap.jpeg/240px-OrteliusWorldMap.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/OrteliusWorldMap.jpeg/320px-OrteliusWorldMap.jpeg 2x" data-file-width="5788" data-file-height="3942" /></span></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Idade_Antiga" title="Idade Antiga">Idade Antiga</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Mesopotamia" title="Mesopotamia">Mesopotamia</a></li> <li><a href="/wiki/Antigo_Exipto" title="Antigo Exipto">Antigo Exipto</a></li> <li><a href="/wiki/Antig%C3%BCidade_cl%C3%A1sica" title="Antigüidade clásica">Antigüidade clásica</a></li> <li><a href="/wiki/Antig%C3%BCidade_tard%C3%ADa" title="Antigüidade tardía">Antigüidade tardía</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a class="mw-selflink selflink">Idade Media</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Alta_Idade_Media" title="Alta Idade Media">Alta Idade Media</a></li> <li><a href="/wiki/Baixa_Idade_Media" title="Baixa Idade Media">Baixa Idade Media</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Plena_Idade_Media&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plena Idade Media (a páxina aínda non existe)">Plena Idade Media</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Idade_Media_Tard%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Idade Media Tardía (a páxina aínda non existe)">Idade Media Tardía</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Idade_Moderna" title="Idade Moderna">Idade Moderna</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Era_dos_descubrimentos" title="Era dos descubrimentos">Era dos descubrimentos</a></li> <li><a href="/wiki/Renacemento" title="Renacemento">Renacemento</a></li> <li><a href="/wiki/Barroco" title="Barroco">Barroco</a></li> <li><a href="/wiki/Ilustraci%C3%B3n" title="Ilustración">Ilustración</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Idade_Contempor%C3%A1nea" title="Idade Contemporánea">Idade Contemporánea</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Revoluci%C3%B3n_Francesa" title="Revolución Francesa">Revolución Francesa</a></li> <li><a href="/wiki/Revoluci%C3%B3n_Industrial" title="Revolución Industrial">Revolución Industrial</a></li> <li><a href="/wiki/Primeira_guerra_mundial" title="Primeira guerra mundial">Primeira guerra mundial</a></li> <li><a href="/wiki/Segunda_guerra_mundial" title="Segunda guerra mundial">Segunda guerra mundial</a></li> <li><a href="/wiki/Guerra_fr%C3%ADa" title="Guerra fría">Guerra fría</a></li> <li><a href="/wiki/Globalizaci%C3%B3n" title="Globalización">Globalización</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Control_de_autoridades" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Control_de_autoridades" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;"><a href="/wiki/Axuda:Control_de_autoridades" title="Axuda:Control de autoridades">Control de autoridades</a></th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Main_Page" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span>: <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q12554" class="extiw" title="wikidata:Q12554">Q12554</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Art_%26_Architecture_Thesaurus" title="Art & Architecture Thesaurus">AAT</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.getty.edu/vow/AATFullDisplay?find=&logic=AND&note=&subjectid=300020756">300020756</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_Central_de_Florencia" title="Biblioteca Nacional Central de Florencia">BNCF</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=1066">1066</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_de_Francia" title="Biblioteca Nacional de Francia">BNF</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb133185191">133185191</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Grande_Enciclopedia_Rusa" title="Grande Enciclopedia Rusa">BRE</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/4161520">4161520</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">EBID</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/event/Middle-Ages">ID</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Faceted_Application_of_Subject_Terminology" title="Faceted Application of Subject Terminology">FAST</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.worldcat.org/fast/1020301">1020301</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4129108-6">4129108-6</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/https://www.jstor.org/topic/medieval-period">medieval-period</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/KulturNav" title="KulturNav">KulturNav</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kulturnav.org/8186a38a-1c8d-4d43-8c60-5ebfbdbad5e4">ID</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85085001">sh85085001</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">MAG: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/https://academic.microsoft.com/v2/detail/143128703">143128703</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Rep%C3%BAblica_Checa" title="Biblioteca Nacional da República Checa">NKC</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph126223">ph126223</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_t%C3%A9cnica_nacional_de_Praga" title="Biblioteca técnica nacional de Praga">PSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://psh.techlib.cz/skos/PSH5055">5055</a></span></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Identificadores" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Identificadores" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;">Identificadores</th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Medical_Subject_Headings" title="Medical Subject Headings">MeSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://meshb.nlm.nih.gov/record/ui?ui=D049691">D049691</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Medical_Subject_Headings" title="Medical Subject Headings">MeSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.nlm.nih.gov/mesh/K01.400.500">K01.400.500</a></span></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.canary‐7d869dbfb5‐kv99m Cached time: 20241108232512 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.445 seconds Real time usage: 0.950 seconds Preprocessor visited node count: 1448/1000000 Post‐expand include size: 53580/2097152 bytes Template argument size: 4318/2097152 bytes Highest expansion depth: 12/100 Expensive parser function count: 15/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 11559/5000000 bytes Lua time usage: 0.246/10.000 seconds Lua memory usage: 6922195/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 16/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 469.460 1 -total 49.88% 234.169 1 Modelo:Control_de_autoridades 10.59% 49.707 13 Modelo:Cita_libro 10.11% 47.445 1 Modelo:Listaref 8.12% 38.104 1 Modelo:Commonscat 7.66% 35.975 1 Modelo:Irmáns 7.63% 35.813 2 Modelo:Cita_web 7.23% 33.955 1 Modelo:Sen_referencias 7.18% 33.712 1 Modelo:Caixa_lateral 6.78% 31.806 3 Modelo:Ifsubst --> <!-- Saved in parser cache with key glwiki:pcache:idhash:4538-0!canonical and timestamp 20241108232512 and revision id 6822402. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Traído desde «<a dir="ltr" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Idade_Media&oldid=6822402">https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Idade_Media&oldid=6822402</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Especial:Categor%C3%ADas" title="Especial:Categorías">Categoría</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Idade_Media" title="Categoría:Idade Media">Idade Media</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Categorías agochadas: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Todos_os_artigos_con_ligaz%C3%B3ns_externas_rotas" title="Categoría:Todos os artigos con ligazóns externas rotas">Todos os artigos con ligazóns externas rotas</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Artigos_con_ligaz%C3%B3ns_externas_rotas_desde_agosto_de_2024" title="Categoría:Artigos con ligazóns externas rotas desde agosto de 2024">Artigos con ligazóns externas rotas desde agosto de 2024</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Todos_os_artigos_que_requiren_referencias" title="Categoría:Wikipedia:Todos os artigos que requiren referencias">Wikipedia:Todos os artigos que requiren referencias</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Artigos_que_requiren_referencias_desde_setembro_de_2015" title="Categoría:Wikipedia:Artigos que requiren referencias desde setembro de 2015">Wikipedia:Artigos que requiren referencias desde setembro de 2015</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Artigos_que_toda_Wikipedia_deber%C3%ADa_ter_(m%C3%A1is_de_30_kB)" title="Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (máis de 30 kB)">Artigos que toda Wikipedia debería ter (máis de 30 kB)</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Artigos_que_requiren_referencias_desde_unha_data_desco%C3%B1ecida" title="Categoría:Wikipedia:Artigos que requiren referencias desde unha data descoñecida">Wikipedia:Artigos que requiren referencias desde unha data descoñecida</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Artigos_que_toda_Wikipedia_deber%C3%ADa_ter_(Historia_e_xeograf%C3%ADa)" title="Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (Historia e xeografía)">Artigos que toda Wikipedia debería ter (Historia e xeografía)</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:P%C3%A1xinas_que_usan_ligaz%C3%B3ns_m%C3%A1xicas_ISBN" title="Categoría:Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN">Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> A última edición desta páxina foi o 30 de agosto de 2024 ás 08:54.</li> <li id="footer-info-copyright">Todo o texto está dispoñible baixo a <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">licenza Creative Commons recoñecemento compartir igual 4.0</a>; pódense aplicar termos adicionais. Consulte os <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/gl">termos de uso</a> para obter máis información.<br />Wikipedia® é unha marca rexistrada da <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, unha organización sen fins lucrativos.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Normas de protección de datos</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Acerca_de">Acerca de Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Advertencia_xeral">Advertencias</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Código de conduta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Desenvolvedores</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/gl.wikipedia.org">Estatísticas</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Declaración de cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//gl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Idade_Media&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Vista móbil</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-c5gcc","wgBackendResponseTime":169,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.445","walltime":"0.950","ppvisitednodes":{"value":1448,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":53580,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4318,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":15,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":11559,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":16,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 469.460 1 -total"," 49.88% 234.169 1 Modelo:Control_de_autoridades"," 10.59% 49.707 13 Modelo:Cita_libro"," 10.11% 47.445 1 Modelo:Listaref"," 8.12% 38.104 1 Modelo:Commonscat"," 7.66% 35.975 1 Modelo:Irmáns"," 7.63% 35.813 2 Modelo:Cita_web"," 7.23% 33.955 1 Modelo:Sen_referencias"," 7.18% 33.712 1 Modelo:Caixa_lateral"," 6.78% 31.806 3 Modelo:Ifsubst"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.246","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6922195,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.canary-7d869dbfb5-kv99m","timestamp":"20241108232512","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Idade Media","url":"https:\/\/gl.wikipedia.org\/wiki\/Idade_Media","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12554","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12554","author":{"@type":"Organization","name":"Colaboradores dos proxectos da Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-12-01T23:53:03Z","dateModified":"2024-08-30T08:54:40Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/42\/Mausoleo_di_Teodorico_23.JPG","headline":"per\u00edodo intermedio nunha divisi\u00f3n esquem\u00e1tica da Historia de Europa"}</script> </body> </html>