CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Mennonici – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"0f641ad1-9fd7-4b81-94fe-cd9d92dd696b","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Mennonici","wgTitle":"Mennonici","wgCurRevisionId":73006337,"wgRevisionId":73006337,"wgArticleId":31667,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Mennonityzm","Anabaptyzm","Kościoły pacyfistyczne","Historia protestantyzmu","Grupy religijne"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Mennonici","wgRelevantArticleId":31667,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":73006337,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q110223","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements", "mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Alexanderwohl-church.jpg/1200px-Alexanderwohl-church.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="922"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Alexanderwohl-church.jpg/800px-Alexanderwohl-church.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="614"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Alexanderwohl-church.jpg/640px-Alexanderwohl-church.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="492"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Mennonici – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Mennonici"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Mennonici&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Mennonici"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Mennonici rootpage-Mennonici skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Mennonici" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Mennonici" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Mennonici" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Mennonici" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Charakterystyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Charakterystyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Charakterystyka</span> </div> </a> <ul id="toc-Charakterystyka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Osadnictwo_mennonickie_na_ziemiach_polskich" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Osadnictwo_mennonickie_na_ziemiach_polskich"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Osadnictwo mennonickie na ziemiach polskich</span> </div> </a> <ul id="toc-Osadnictwo_mennonickie_na_ziemiach_polskich-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Współczesna_działalność_mennonitów_w_Polsce" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Współczesna_działalność_mennonitów_w_Polsce"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Współczesna działalność mennonitów w Polsce</span> </div> </a> <ul id="toc-Współczesna_działalność_mennonitów_w_Polsce-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Według_państw" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Według_państw"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Według państw</span> </div> </a> <ul id="toc-Według_państw-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Mennonici</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 48 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-48" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">48 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Mennonisme" title="Mennonisme – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Mennonisme" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="مينوناتية – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مينوناتية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B8" title="Менонити – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Менонити" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Mennonidi" title="Mennonidi – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Mennonidi" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Mennonisme" title="Mennonisme – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Mennonisme" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Mennonit%C3%A9" title="Mennonité – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Mennonité" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Mennoniaid" title="Mennoniaid – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Mennoniaid" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Mennonitter" title="Mennonitter – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Mennonitter" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Mennischt" title="Mennischt – pensylwański" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Mennischt" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="pensylwański" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Mennoniten" title="Mennoniten – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Mennoniten" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CE%BD%CE%BD%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CF%84%CE%B5%CF%82" title="Μεννονίτες – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Μεννονίτες" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Mennonites" title="Mennonites – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Mennonites" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Menonita" title="Menonita – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Menonita" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Menonitismo" title="Menonitismo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Menonitismo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Menonita" title="Menonita – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Menonita" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%86%D9%88%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA" title="منونایت – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="منونایت" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Mennonisme" title="Mennonisme – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Mennonisme" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Minnisten" title="Minnisten – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Minnisten" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Menonita" title="Menonita – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Menonita" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%A9%94%EB%85%B8%ED%8C%8C" title="메노파 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="메노파" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Gereja_Menonit" title="Gereja Menonit – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Gereja Menonit" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Mennoniti" title="Mennoniti – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Mennoniti" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%A0%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%98%D7%99%D7%9D" title="מנוניטים – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="מנוניטים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="მენონიტები – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="მენონიტები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Menonitai" title="Menonitai – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Menonitai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Menonitisme" title="Menonitisme – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Menonitisme" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Mennonit%C3%A1k" title="Mennoniták – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Mennoniták" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B8" title="Менонити – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Менонити" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Men%C3%B4nisma" title="Menônisma – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Menônisma" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%86%D9%8A%D8%B3%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D9%87" title="الكنيسه المينوناتيه – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الكنيسه المينوناتيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Mennonieten" title="Mennonieten – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Mennonieten" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A1%E3%83%8E%E3%83%8A%E3%82%A4%E3%83%88" title="メノナイト – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="メノナイト" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Mennoniiten" title="Mennoniiten – północnofryzyjski" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Mennoniiten" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="północnofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Mennonitter" title="Mennonitter – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Mennonitter" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Mennonitlar" title="Mennonitlar – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Mennonitlar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Mennoniten" title="Mennoniten – dolnoniemiecki" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Mennoniten" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="dolnoniemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Menonitas" title="Menonitas – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Menonitas" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Menoni%C8%9Bi" title="Menoniți – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Menoniți" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%82%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Меннонитство – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Меннонитство" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Mennonit%C3%ABt" title="Mennonitët – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Mennonitët" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Mennonites" title="Mennonites – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Mennonites" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B8" title="Менонити – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Менонити" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Menoniti" title="Menoniti – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Menoniti" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Mennoniitat" title="Mennoniitat – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Mennoniitat" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Mennoniterna" title="Mennoniterna – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Mennoniterna" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Mennonitler" title="Mennonitler – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Mennonitler" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%BD%D1%96%D1%82%D0%B8" title="Меноніти – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Меноніти" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%96%80%E8%AB%BE%E6%9C%83" title="門諾會 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="門諾會" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q110223#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Mennonici" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Mennonici" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Mennonici"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mennonici&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mennonici&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mennonici&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Mennonici"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mennonici&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mennonici&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mennonici&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Mennonici" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Mennonici" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mennonici&oldid=73006337" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mennonici&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Mennonici&id=73006337&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FMennonici"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FMennonici"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Mennonici"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Mennonici&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mennonici&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Mennonitism" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q110223" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><table class="infobox"> <caption class="naglowek" style="background-color:#ADD8E6; color:#000000;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Mennonici</div><div class="iboxt-2"><span style="font-style: normal;" lang=""></span></div> </caption> <tbody><tr style="background:#E5E4E2; color:black; text-align:center;"> <td colspan="2"><a href="/wiki/Klasyfikacja_religii" title="Klasyfikacja religii">Klasyfikacja systematyczna wyznania</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); font-weight:bold;"><a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo" title="Chrześcijaństwo">Chrześcijaństwo</a><br /> └ <a href="/wiki/Protestantyzm" title="Protestantyzm">Protestantyzm</a><br />   └ <a href="/wiki/Anabaptyzm" title="Anabaptyzm">Anabaptyzm</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="collapsible collapsed ibox-inner"> <tbody><tr> <th colspan="2" style="background:#ADD8E6; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border-top:1px solid #aaa;">Historia </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="border-top:1px solid #aaa; spacing:0px; padding:0px; height:0px;"> </td></tr> <tr> <th>Założyciel(e) </th> <td> <p><a href="/wiki/Menno_Simons" title="Menno Simons">Menno Simons</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Utworzono<br /> </th> <td> <p><a href="/wiki/1539" title="1539">1539</a><br /> </p> </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="collapsible collapsed ibox-inner"> <tbody><tr> <th colspan="2" style="background:#ADD8E6; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border-top:1px solid #aaa;">Dane statystyczne  <small>(2018)</small> </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="border-top:1px solid #aaa; spacing:0px; padding:0px; height:0px;"> </td></tr> <tr> <th>Wierni </th> <td> <p>2,13 mln </p> </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Mennonites" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Mennonites" class="extiw" title="commons:Category:Mennonites">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Alexanderwohl-church.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Alexanderwohl-church.jpg/220px-Alexanderwohl-church.jpg" decoding="async" width="220" height="169" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Alexanderwohl-church.jpg/330px-Alexanderwohl-church.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Alexanderwohl-church.jpg/440px-Alexanderwohl-church.jpg 2x" data-file-width="2181" data-file-height="1675" /></a><figcaption>Kościół mennonicki w Goessel (<a href="/wiki/Kansas" title="Kansas">Kansas</a>, <a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">USA</a>)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Mennonite-Norden.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Mennonite-Norden.jpg/220px-Mennonite-Norden.jpg" decoding="async" width="220" height="215" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/87/Mennonite-Norden.jpg 1.5x" data-file-width="266" data-file-height="260" /></a><figcaption>Kościół mennonicki w <a href="/wiki/Norden_(Niemcy)" title="Norden (Niemcy)">Norden</a> (<a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemcy</a>)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Doopsgezinde-Gemeente-exterior.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Doopsgezinde-Gemeente-exterior.jpg/220px-Doopsgezinde-Gemeente-exterior.jpg" decoding="async" width="220" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Doopsgezinde-Gemeente-exterior.jpg/330px-Doopsgezinde-Gemeente-exterior.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Doopsgezinde-Gemeente-exterior.jpg/440px-Doopsgezinde-Gemeente-exterior.jpg 2x" data-file-width="1550" data-file-height="1004" /></a><figcaption>Kościół mennonicki w <a href="/wiki/Amsterdam" title="Amsterdam">Amsterdamie</a> (<a href="/wiki/Holandia" title="Holandia">Holandia</a>)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pentecostal_Church_Gdansk.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Pentecostal_Church_Gdansk.jpg/220px-Pentecostal_Church_Gdansk.jpg" decoding="async" width="220" height="101" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Pentecostal_Church_Gdansk.jpg/330px-Pentecostal_Church_Gdansk.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Pentecostal_Church_Gdansk.jpg/440px-Pentecostal_Church_Gdansk.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="735" /></a><figcaption>Kościół pomennonicki w <a href="/wiki/Gda%C5%84sk" title="Gdańsk">Gdańsku</a></figcaption></figure> <p><b>Mennonici</b> – <a href="/wiki/Wyznanie" title="Wyznanie">wyznanie</a> <a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo" title="Chrześcijaństwo">chrześcijańskie</a> zaliczane do <a href="/wiki/Protestantyzm" title="Protestantyzm">protestantyzmu</a>, powstałe w roku 1539<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1">[1]</a></sup> w <a href="/wiki/Holandia" title="Holandia">Holandii</a>. Jest jednym z nurtów <a href="/wiki/Anabaptyzm" title="Anabaptyzm">anabaptyzmu</a>, nazwę wywodzi od swego założyciela – <a href="/wiki/Menno_Simons" title="Menno Simons">Menno Simonsa</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Charakterystyka">Charakterystyka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mennonici&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Charakterystyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mennonici&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Charakterystyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Podstawą wiary mennonitów jest <a href="/wiki/Biblia" title="Biblia">Biblia</a>, uznawana za nieomylne, objawione Słowo Boże. Mennonici wierzą w to, że człowiek został oddzielony od Boga przez grzech, a jego zbawienie możliwe jest tylko dzięki niezasłużonej łasce Boga. Łaska ta dostępna jest dzięki śmierci <a href="/wiki/Jezus_Chrystus" title="Jezus Chrystus">Jezusa Chrystusa</a> na krzyżu i może być przyjęta tylko wiarą. Zbawienia nie można osiągnąć poprzez dobre uczynki lub obrzędy religijne. </p><p>Główne zasady wiary mennonitów zostały wyłożone w piśmie <i>Fondamentboek</i> autorstwa Menno Simonsa. Obejmują one: </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Mennonitenkirche_Friedrichstadt_2.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Mennonitenkirche_Friedrichstadt_2.JPG/220px-Mennonitenkirche_Friedrichstadt_2.JPG" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Mennonitenkirche_Friedrichstadt_2.JPG/330px-Mennonitenkirche_Friedrichstadt_2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Mennonitenkirche_Friedrichstadt_2.JPG/440px-Mennonitenkirche_Friedrichstadt_2.JPG 2x" data-file-width="1958" data-file-height="1104" /></a><figcaption>Wnętrze kościoła mennonickiego we <a href="/wiki/Friedrichstadt" title="Friedrichstadt">Friedrichstadt</a> (po prawej stronie widoczna chrzcielnica z naczyniem do polewania głowy <a href="/wiki/Katechumen" class="mw-redirect" title="Katechumen">katechumena</a>)</figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/Chrzest" title="Chrzest">chrzest</a> młodzieży od 14. roku życia (jako świadomie wierzących w <a href="/wiki/Jezus_Chrystus" title="Jezus Chrystus">Jezusa Chrystusa</a>) najczęściej przez polanie wodą głowy;</li> <li>możliwość wykluczenia grzeszników z gminy mennonickiej;</li> <li>kolegialność wyrażająca się w możliwości wyboru <a href="/wiki/Pastor" title="Pastor">pastorów</a> przez wiernych;</li> <li>całkowity zakaz noszenia i używania <a href="/wiki/Bro%C5%84" title="Broń">broni</a>;</li> <li>zakaz przysięgania na cokolwiek;</li> <li>zakaz sprawowania wysokich urzędów.</li></ul> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Mennonites_at_the_alternative_service_in_Russian_Empire,_1907.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Mennonites_at_the_alternative_service_in_Russian_Empire%2C_1907.jpg/220px-Mennonites_at_the_alternative_service_in_Russian_Empire%2C_1907.jpg" decoding="async" width="220" height="135" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Mennonites_at_the_alternative_service_in_Russian_Empire%2C_1907.jpg/330px-Mennonites_at_the_alternative_service_in_Russian_Empire%2C_1907.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Mennonites_at_the_alternative_service_in_Russian_Empire%2C_1907.jpg/440px-Mennonites_at_the_alternative_service_in_Russian_Empire%2C_1907.jpg 2x" data-file-width="1329" data-file-height="817" /></a><figcaption>Część mennonitów zgadzała się na zastępczą służbę wojskową. Na zdjęciu mennonici w armii <a href="/wiki/Imperium_Rosyjskie" title="Imperium Rosyjskie">Cesarstwa Rosyjskiego</a> (<a href="/wiki/1907" title="1907">1907</a>)</figcaption></figure> <p>W <a href="/wiki/Ameryka_P%C3%B3%C5%82nocna" title="Ameryka Północna">Ameryce Północnej</a> mennonici żyją np. w okolicach <a href="/wiki/Kitchener_(Kanada)" title="Kitchener (Kanada)">Kitchener</a> i <a href="/w/index.php?title=St._Jacobs&action=edit&redlink=1" class="new" title="St. Jacobs (strona nie istnieje)">St. Jacobs</a> w <a href="/wiki/Ontario" title="Ontario">Ontario</a> w <a href="/wiki/Kanada" title="Kanada">Kanadzie</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Osadnictwo_mennonickie_na_ziemiach_polskich">Osadnictwo mennonickie na ziemiach polskich</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mennonici&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Osadnictwo mennonickie na ziemiach polskich" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mennonici&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Osadnictwo mennonickie na ziemiach polskich"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Mennonici_w_Polsce" title="Mennonici w Polsce">Mennonici w Polsce</a>.</i></div> <p>W wyniku prześladowań część wspólnoty mennonickiej opuściła Holandię w 1555 i szukała przyjaznego miejsca do osiedlenia się w całej <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europie</a>. </p> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Ol%C4%99drzy" title="Olędrzy">Olędrzy</a>.</i></div> <p>W <a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polsce</a> mennonici osiedlali się, między innymi, na <a href="/wiki/%C5%BBu%C5%82awy_Wi%C5%9Blane" title="Żuławy Wiślane">Żuławach</a> w Dolinie Dolnej Wisły oraz w <a href="/wiki/Kazu%C5%84_Nowy" title="Kazuń Nowy">Kazuniu</a> koło Warszawy, na terenach dotychczas niezamieszkanych, dając początek tzw. <a href="/wiki/Ol%C4%99drzy" title="Olędrzy">kolonizacji olęderskiej</a>. Byli pracowici, wykazywali się kunsztem w osuszaniu <a href="/wiki/Bagno" title="Bagno">bagien</a>. Ich gminy dzieliły się zasadniczo na <a href="/wiki/Flamandowie" title="Flamandowie">flamandzkie</a> i <a href="/wiki/Fryzowie" title="Fryzowie">fryzyjskie</a>. Stworzyli kulturę o surowych obyczajach i zasadach, praca stanowiła dla nich istotną wartość. </p><p>W 1542 do mennonitów osiedlonych na dzisiejszym terytorium Polski przybył <a href="/wiki/Menno_Simons" title="Menno Simons">Menno Simons</a> w celu rozstrzygnięcia sporu religijnego<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[2]</a></sup>. </p><p>Po <a href="/wiki/I_rozbi%C3%B3r_Polski" title="I rozbiór Polski">I rozbiorze Polski</a> w 1772 musieli uchodzić przed <a href="/wiki/Militaryzm" title="Militaryzm">militaryzmem</a> <a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Prus" title="Królestwo Prus">pruskim</a> (mennonici nie uznają <a href="/wiki/S%C5%82u%C5%BCba_wojskowa" title="Służba wojskowa">służby wojskowej</a>). Część z nich udała się do <a href="/wiki/Ameryka_P%C3%B3%C5%82nocna" title="Ameryka Północna">Ameryki Północnej</a> lub <a href="/wiki/Rosja" title="Rosja">Rosji</a>, dając początek <a href="/wiki/Ruscy_mennonici" title="Ruscy mennonici">ruskim mennonitom</a>, pozostali szybko ulegli <a href="/wiki/Germanizacja" title="Germanizacja">germanizacji</a> (czemu sprzyjało podobieństwo języków <a href="/wiki/J%C4%99zyk_niderlandzki" title="Język niderlandzki">niderlandzkiego</a> i <a href="/wiki/J%C4%99zyk_niemiecki" title="Język niemiecki">niemieckiego</a>). </p><p>Pod koniec XVIII stulecia w ramach <a href="/wiki/Kolonizacja_j%C3%B3zefi%C5%84ska" title="Kolonizacja józefińska">kolonizacji józefińskiej</a> osadnictwo mennonickie rozpoczęło się na terenie <a href="/wiki/Galicja_(Europa_%C5%9Arodkowa)" title="Galicja (Europa Środkowa)">Galicji</a> (głównie w okolicach <a href="/wiki/Lw%C3%B3w" title="Lwów">Lwowa</a>). Większość wiernych skupiła się później w <a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84sko-mennonicka_Gmina_Kiernica-Lw%C3%B3w" title="Chrześcijańsko-mennonicka Gmina Kiernica-Lwów">chrześcijańsko-mennonickiej Gminie Kiernica-Lwów</a><sup id="cite_ref-DL_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-DL-3">[3]</a></sup>. </p><p>W II Rzeczypospolitej istniało 6 gmin mennonickich (informacja z podaniem nazw miejscowości i powiatów sprzed 1939): </p> <ul><li><a href="/wiki/Kiernica" title="Kiernica">Kiernica</a>-<a href="/wiki/Lw%C3%B3w" title="Lwów">Lwów</a> z siedzibą we Lwowie,</li> <li><a href="/wiki/Sosn%C3%B3wka_(powiat_grudzi%C4%85dzki)" title="Sosnówka (powiat grudziądzki)">Sosnówka</a>, pow. <a href="/wiki/Che%C5%82mno" title="Chełmno">Chełmno</a>,</li> <li><a href="/wiki/Ma%C5%82a_Nieszawka" title="Mała Nieszawka">Nieszawka</a>, pow. <a href="/wiki/Toru%C5%84" title="Toruń">Toruń</a>,</li> <li><a href="/wiki/M%C4%85tawy" title="Mątawy">Mątawy</a>-<a href="/wiki/Grupa_(wojew%C3%B3dztwo_kujawsko-pomorskie)" title="Grupa (województwo kujawsko-pomorskie)">Grupa</a>, pow. <a href="/wiki/%C5%9Awiecie" title="Świecie">Świecie</a>,</li> <li><a href="/wiki/Kazu%C5%84_Nowy" title="Kazuń Nowy">Kazuń Niemiecki</a>, pow. <a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawa</a> (z filią <a href="/wiki/Wola_Wodzy%C5%84ska" title="Wola Wodzyńska">Wola Wodzyńska</a>, pow. <a href="/wiki/Ciechan%C3%B3w" title="Ciechanów">Ciechanów</a>),</li> <li><a href="/wiki/Nowe_Wymy%C5%9Ble" title="Nowe Wymyśle">Wymyśle Niemieckie</a>, pow. <a href="/wiki/Gostynin" title="Gostynin">Gostynin</a><sup id="cite_ref-DL_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-DL-3">[3]</a></sup></li></ul> <p>Gminy mennonickie w Polsce w okresie międzywojennym nie tworzyły jednej organizacji. Okazją do wspólnego spotkania ich przedstawicieli była światowa konferencja mennonitów mająca miejsce w Gdańsku w dniach od 31 sierpnia do 3 września 1930<sup id="cite_ref-DL_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-DL-3">[3]</a></sup>. </p><p>W 1945 mennonici musieli opuścić tereny Żuław z powodu zbliżającej się <a href="/wiki/Armia_Czerwona" title="Armia Czerwona">Armii Czerwonej</a>. Reszta tutejszej ludności została wysiedlona do <a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemiec</a> po włączeniu Żuław do Polski. Zalanie <a href="/wiki/Polder" title="Polder">polderów</a> oraz pozbawienie <a href="/wiki/Zamkni%C4%99cie_(hydrotechnika)" title="Zamknięcie (hydrotechnika)">urządzeń hydrotechnicznych</a> konserwacji i stałego nadzoru, spowodowało wyłączenie na wiele lat części Żuław z eksploatacji rolniczej. </p><p>Mennonici pozostawili po sobie w Polsce zadbane wioski, schludne chałupy, a także liczne <a href="/wiki/Cmentarz" title="Cmentarz">cmentarze</a> o fantazyjnych nagrobkach (można je zobaczyć m.in. w <a href="/wiki/Cmentarz_mennonicki_w_Stogach" title="Cmentarz mennonicki w Stogach">Stogach</a> i <a href="/wiki/Karwie%C5%84skie_B%C5%82ota" title="Karwieńskie Błota">Karwieńskich Błotach</a>). </p><p>Na terenie Polski zachowały się dawne świątynie mennonickie, choć wszystkie z nich przestały służyć wiernym tego wyznania. Są to np.: </p> <ul><li><a href="/wiki/Kamienica_Josta_von_Kampen_w_Elbl%C4%85gu" title="Kamienica Josta von Kampen w Elblągu">dawny dom modlitwy w Elblągu</a>,</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_b%C5%82._Doroty_w_Elbl%C4%85gu" title="Kościół bł. Doroty w Elblągu">kościół z Kaczynosu (obecnie w Elblągu)</a>,</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Dobrego_Pasterza_w_Elbl%C4%85gu" title="Kościół Dobrego Pasterza w Elblągu">kościół przy ul. Warszawskiej w Elblągu</a>,</li> <li><a href="/wiki/Zb%C3%B3r_Ko%C5%9Bcio%C5%82a_Zielono%C5%9Bwi%C4%85tkowego_w_Gda%C5%84sku" title="Zbór Kościoła Zielonoświątkowego w Gdańsku">kościół w Gdańsku</a>,</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Barbary_w_G%C5%82%C4%99boczku" title="Kościół św. Barbary w Głęboczku">kościół w Głęboczku</a>,</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_mennonicki_w_Jeziorze" title="Kościół mennonicki w Jeziorze">kościół w Jeziorze</a>,</li> <li><a href="/wiki/Mennonicki_dom_modlitwy_w_Kazuniu_Nowym" title="Mennonicki dom modlitwy w Kazuniu Nowym">dom modlitwy w Kazuniu Nowym</a>,</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_pw._Naj%C5%9Bwi%C4%99tszego_Serca_Pana_Jezusa_w_Ma%C5%82ej_Nieszawce" class="mw-redirect" title="Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Małej Nieszawce">kościół w Małej Nieszawce</a>,</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_Kr%C3%B3lowej_Polski_w_M%C4%85tawach" title="Kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Mątawach">kościół w Mątawach</a>,</li> <li><a href="/wiki/Mennonicki_dom_modlitwy_w_Nowym_Wymy%C5%9Blu" title="Mennonicki dom modlitwy w Nowym Wymyślu">dom modlitwy w Nowym Wymyślu</a>,</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Piotra_i_Paw%C5%82a_w_Rozgarcie" title="Kościół św. Piotra i Pawła w Rozgarcie">kościół w Rozgarcie</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Współczesna_działalność_mennonitów_w_Polsce"><span id="Wsp.C3.B3.C5.82czesna_dzia.C5.82alno.C5.9B.C4.87_mennonit.C3.B3w_w_Polsce"></span>Współczesna działalność mennonitów w Polsce</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mennonici&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Współczesna działalność mennonitów w Polsce" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mennonici&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Współczesna działalność mennonitów w Polsce"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Działalność mennonitów w Polsce koncentruje się wokół Fundacji „Dziedzictwo”, mającej siedzibę w <a href="/wiki/Mi%C5%84sk_Mazowiecki" title="Mińsk Mazowiecki">Mińsku Mazowieckim</a>. Prowadzi ona kursy języka angielskiego i organizuje spotkania poświęcone sprawom wychowania chrześcijańskiego oraz etyki. W Mińsku Mazowieckim działa również wspólnota mennonitów. W latach 2004, 2006, 2008, 2010 oraz 2012, dzięki jej staraniom, trasę koncertową po Polsce odbył <a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">amerykański</a> <a href="/wiki/Ch%C3%B3r" title="Chór">chór</a> mennonitów „Hope Singers”. </p><p>Wydają oni bezpłatny miesięcznik <i>Ziarno Prawdy</i>, poświęcony nauczaniu biblijnemu<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[4]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Według_państw"><span id="Wed.C5.82ug_pa.C5.84stw"></span>Według państw</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mennonici&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Według państw" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mennonici&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Według państw"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W 2018 roku było na świecie ponad 2,1 mln ochrzczonych mennonitów<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">[5]</a></sup>: </p> <ul><li><a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">Stany Zjednoczone</a> – 500,5 tys.</li> <li><a href="/wiki/Etiopia" title="Etiopia">Etiopia</a> – 310,9 tys.</li> <li><a href="/wiki/Indie" title="Indie">Indie</a> – 257 tys.</li> <li><a href="/wiki/Demokratyczna_Republika_Konga" title="Demokratyczna Republika Konga">Demokratyczna Republika Konga</a> – 225,6 tys.</li> <li><a href="/wiki/Kanada" title="Kanada">Kanada</a> – 149,4 tys.</li> <li><a href="/wiki/Indonezja" title="Indonezja">Indonezja</a> – 102,8 tys.</li></ul> <p>W Europie największą społeczność mennonitów mają <a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemcy</a> – 47,5 tys. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mennonici&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mennonici&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Ol%C4%99drzy" title="Olędrzy">Olędrzy</a></li> <li><a href="/wiki/Amisze" title="Amisze">Amisze</a></li> <li><a href="/wiki/Cornelis_van_Almonde" title="Cornelis van Almonde">Cornelis van Almonde</a></li> <li><a href="/wiki/Adam_Wijbe" title="Adam Wijbe">Adam Wijbe</a></li> <li><a href="/wiki/Ruscy_mennonici" title="Ruscy mennonici">ruscy mennonici</a></li> <li><a href="/wiki/Emfiteuza" title="Emfiteuza">emfiteuza</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mennonici&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mennonici&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Zygmunt Pawłowicz: <i>Leksykon Kościołów, ruchów religijnych i sekt w Polsce</i>. Częstochowa: Kuria Metropolitalna, Tygodnik Katolicki „Niedziela”, 2008. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788360134337" title="Specjalna:Książki/9788360134337">ISBN <span class="isbn">978-83-60134-33-7</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Leksykon+Ko%C5%9Bcio%C5%82%C3%B3w%2C+ruch%C3%B3w+religijnych+i+sekt+w+Polsce&rft.aulast=Paw%C5%82owicz&rft.aufirst=Zygmunt&rft.date=2008&rft.pub=Kuria+Metropolitalna%2C+Tygodnik+Katolicki+%E2%80%9ENiedziela%E2%80%9D&rft.place=Cz%C4%99stochowa&rft.isbn=978-83-60134-33-7"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mennopolitan.com/2013/12/part-one-low-german-mennonite-history.html">Part one: Low German Mennonite History. From the Netherlands to Poland</a>. mennopolitan.com, 23 grudnia 2013. [dostęp 2019-09-08].</cite></span> </li> <li id="cite_note-DL-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-DL_3-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-DL_3-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-DL_3-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">D. Lewandowska: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://agad.gov.pl/pomoce/KsOMB456.xml">Księgi metrykalne i akta parafii i gmin różnych wyznań i obrządków (Ormianie, Autokefaliczna Cerkiew Prawosławna, Baptyści, Mennonici, Ewangeliczni Chrześcijanie) z terenów tzw. zabużańskich Inwentarz zespołu PL, 1456 Opracowała D. Lewandowska</a>. agad.gov.pl. [dostęp 2019-09-06].</cite></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ziarnoprawdy.pl/">Ziarno Prawdy</a>. [w:] <i>Międzynarodowa Misja Anabaptystyczna</i> [on-line]. ziarnoprawdy.pl. [dostęp 2020-05-10].</cite></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://mwc-cmm.org/sites/default/files/website_files/directory2018statistics.pdf"><i>Map & Statistics</i></a> [online], mwc-cmm.org<span class="accessdate"> [dostęp 2019-08-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Map+%26+Statistics&rft_id=https%3A%2F%2Fmwc-cmm.org%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Fwebsite_files%2Fdirectory2018statistics.pdf" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Protestantyzm" title="Szablon:Protestantyzm"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Protestantyzm" title="Dyskusja szablonu:Protestantyzm"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Protestantyzm&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Protestantyzm" title="Protestantyzm">Protestantyzm</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Historia</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a1_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Geneza</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo" title="Chrześcijaństwo">Chrześcijaństwo</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_chrze%C5%9Bcija%C5%84stwa" title="Historia chrześcijaństwa">Historia chrześcijaństwa</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_katolicki" title="Kościół katolicki">Kościół katolicki</a></li> <li><a href="/wiki/Protestantyzm#Prereformacja" title="Protestantyzm">Prereformacja</a></li> <li><a href="/wiki/Reformacja" title="Reformacja">Reformacja</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Rozwój</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/95_tez" title="95 tez">95 tez</a></li> <li><a href="/wiki/Dysputa_lipska" title="Dysputa lipska">Dysputa lipska</a></li> <li><a href="/wiki/Pok%C3%B3j_augsburski" title="Pokój augsburski">Pokój augsburski</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Schizma_anglika%C5%84ska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schizma anglikańska (strona nie istnieje)">Schizma anglikańska</a></li> <li><a href="/wiki/Dysydenci" title="Dysydenci">Dysydenci</a></li> <li><a href="/wiki/Purytanizm" title="Purytanizm">Purytanie</a></li> <li><a href="/wiki/Hugenoci" title="Hugenoci">Hugenoci</a></li> <li><a href="/wiki/Noc_%C5%9Bw._Bart%C5%82omieja" title="Noc św. Bartłomieja">Noc św. Bartłomieja</a></li> <li><a href="/wiki/Pietyzm" title="Pietyzm">Pietyści</a></li> <li><a href="/wiki/Wielkie_przebudzenie" title="Wielkie przebudzenie">Wielkie przebudzenie</a>: <a href="/w/index.php?title=I_wielkie_przebudzenie&action=edit&redlink=1" class="new" title="I wielkie przebudzenie (strona nie istnieje)">I</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=II_wielkie_przebudzenie&action=edit&redlink=1" class="new" title="II wielkie przebudzenie (strona nie istnieje)">II</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=III_wielkie_przebudzenie&action=edit&redlink=1" class="new" title="III wielkie przebudzenie (strona nie istnieje)">III</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=IV_wielkie_przebudzenie&action=edit&redlink=1" class="new" title="IV wielkie przebudzenie (strona nie istnieje)">IV</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Teologia</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_1"><td colspan="2" class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Powszechne_kap%C5%82a%C5%84stwo_wszystkich_wierz%C4%85cych" title="Powszechne kapłaństwo wszystkich wierzących">Kapłaństwo wszystkich wierzących</a></li> <li><a href="/wiki/Ecclesia_reformata_et_semper_reformanda" title="Ecclesia reformata et semper reformanda">Ecclesia reformata et semper reformanda</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Zasady teologiczne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Pi%C4%99%C4%87_zasad_protestantyzmu" title="Pięć zasad protestantyzmu">Pięć zasad protestantyzmu</a></li> <li><a href="/wiki/Sola_scriptura" title="Sola scriptura">Sola scriptura</a></li> <li><a href="/wiki/Solus_Christus" title="Solus Christus">Solus Christus</a></li> <li><a href="/wiki/Sola_gratia" title="Sola gratia">Sola gratia</a></li> <li><a href="/wiki/Sola_fide" title="Sola fide">Sola fide</a></li> <li><a href="/wiki/Soli_Deo" title="Soli Deo">Soli Deo gloria</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2_3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Systemy teologiczne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Teologia_przymierza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teologia przymierza (strona nie istnieje)">Teologia przymierza</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Teologia_zast%C4%85pienia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teologia zastąpienia (strona nie istnieje)">Teologia zastąpienia</a></li> <li><a href="/wiki/Dyspensacjonalizm" title="Dyspensacjonalizm">Dyspensacjonalizm</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2_4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Kierunki teologiczne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Teologia_konserwatywna_(protestantyzm)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teologia konserwatywna (protestantyzm) (strona nie istnieje)">Konserwatyzm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Neoortodoksja&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neoortodoksja (strona nie istnieje)">Neoortodoksja</a></li> <li><a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo_liberalne" title="Chrześcijaństwo liberalne">Liberalizm</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Postacie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Marcin_Luter" title="Marcin Luter">Marcin Luter</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_Kalwin" title="Jan Kalwin">Jan Kalwin</a></li> <li><a href="/wiki/Huldrych_Zwingli" title="Huldrych Zwingli">Huldrych Zwingli</a></li> <li><a href="/wiki/Filip_Melanchton" title="Filip Melanchton">Filip Melanchton</a></li> <li><a href="/wiki/Teodor_Beza" title="Teodor Beza">Teodor Beza</a></li> <li><a href="/wiki/Wilhelm_Farel" title="Wilhelm Farel">Wilhelm Farel</a></li> <li><a href="/wiki/John_Knox" title="John Knox">John Knox</a></li> <li><a href="/wiki/John_Wesley" title="John Wesley">John Wesley</a></li> <li><a href="/wiki/George_Whitefield" title="George Whitefield">George Whitefield</a></li> <li><a href="/wiki/Jonathan_Edwards_(teolog)" title="Jonathan Edwards (teolog)">Jonathan Edwards</a></li> <li><a href="/wiki/Charles_Spurgeon" title="Charles Spurgeon">Charles Spurgeon</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Wyznania</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Luteranizm" title="Luteranizm">Luteranizm</a></li> <li><a href="/wiki/Kalwinizm" title="Kalwinizm">Kalwinizm</a></li> <li><a href="/wiki/Anglikanizm" title="Anglikanizm">Anglikanizm</a></li> <li><a href="/wiki/Anabaptyzm" title="Anabaptyzm">Anabaptyzm</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Mennonici</a></li> <li><a href="/wiki/Unitarianizm" title="Unitarianizm">Unitarianizm</a></li> <li><a href="/wiki/Baptyzm" title="Baptyzm">Baptyzm</a></li> <li><a href="/wiki/Metodyzm" title="Metodyzm">Metodyzm</a></li> <li><a href="/wiki/Adwentyzm" title="Adwentyzm">Adwentyzm</a></li> <li><a href="/wiki/Bracia_plymuccy" title="Bracia plymuccy">Bracia plymuccy</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bcio%C5%82y_Chrystusowe" title="Kościoły Chrystusowe">Kościoły Chrystusowe</a></li> <li><a href="/wiki/Ruch_u%C5%9Bwi%C4%99ceniowy" title="Ruch uświęceniowy">Ruch uświęceniowy</a></li> <li><a href="/wiki/Pentekostalizm" title="Pentekostalizm">Pentekostalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bcio%C5%82y_ewangelickie" title="Kościoły ewangelickie">Kościoły ewangelickie</a></li> <li><a href="/wiki/Ewangelikalizm" title="Ewangelikalizm">Ewangelikalizm</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Lutherrose.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Lutherrose.svg/125px-Lutherrose.svg.png" decoding="async" width="125" height="125" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Lutherrose.svg/188px-Lutherrose.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Lutherrose.svg/250px-Lutherrose.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="1000" /></a></span> </p> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description"><a href="/wiki/Wyznanie" title="Wyznanie">wyznanie</a></span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/124919325">124919325</a></span></li><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/sh85083582">sh85083582</a></span>, <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/n79077386">n79077386</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4038633-8">4038633-8</a></span></li><li><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_Universitaire_de_Documentation" title="Système Universitaire de Documentation">SUDOC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/027545539">027545539</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/kn20101011004">kn20101011004</a></span>, <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph122753">ph122753</a></span>, <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph521122">ph521122</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007392394705171">987007392394705171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3939689.html">3939689</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/Mennonite">topic/Mennonite</a></span></li> <li><a href="/wiki/The_Canadian_Encyclopedia" title="The Canadian Encyclopedia">The Canadian Encyclopedia</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/mennonites/">mennonites</a></span></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/mennoniti">mennoniti</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/mennonites/">mennonites</a></span></li> <li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/2204577">2204577</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=mennonitter">mennonitter</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mennonici&oldid=73006337">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mennonici&oldid=73006337</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Mennonityzm" title="Kategoria:Mennonityzm">Mennonityzm</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Anabaptyzm" title="Kategoria:Anabaptyzm">Anabaptyzm</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ko%C5%9Bcio%C5%82y_pacyfistyczne" title="Kategoria:Kościoły pacyfistyczne">Kościoły pacyfistyczne</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Historia_protestantyzmu" title="Kategoria:Historia protestantyzmu">Historia protestantyzmu</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Grupy_religijne" title="Kategoria:Grupy religijne">Grupy religijne</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryta kategoria: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 28 lut 2024, 08:46.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Mennonici&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-hm9cz","wgBackendResponseTime":186,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.351","walltime":"0.781","ppvisitednodes":{"value":3186,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":38561,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":6138,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":14465,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":8,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 428.686 1 -total"," 28.83% 123.597 1 Szablon:Protestantyzm"," 28.78% 123.362 3 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 28.46% 121.992 1 Szablon:Wyznanie_infobox"," 21.31% 91.359 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 15.19% 65.127 1 Szablon:Przypisy"," 10.00% 42.871 1 Szablon:Infobox_tytuł"," 5.28% 22.652 2 Szablon:Infobox_grafika"," 5.05% 21.664 3 Szablon:Cytuj_stronę"," 4.39% 18.807 1 Szablon:Cytuj"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.184","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3216927,"limit":52428800},"limitreport-logs":"\n== selectProperty ==\nrank = \"najlepsza\"\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\nJednostka nie zawiera poszukiwanej właściwości 'P856'\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-587f7d4878-rbfr9","timestamp":"20241120173545","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Mennonici","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Mennonici","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q110223","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q110223","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-12-19T22:38:15Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/5b\/Alexanderwohl-church.jpg","headline":"kierunek chrze\u015bcija\u0144stwa protestanckiego"}</script> </body> </html>