CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>جنبش استقلال‌طلبی هند - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"8a510618-076a-4bad-90d1-b8cbccbfc4ef","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"جنبش_استقلال‌طلبی_هند","wgTitle":"جنبش استقلال‌طلبی هند","wgCurRevisionId":38643804,"wgRevisionId":38643804,"wgArticleId":2219444,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌های دارای ارجاع با پارامتر پشتیبانی‌نشده","پیوند رده انبار از ویکی‌داده","استعمارزدایی","تاریخ بنگلادش","تاریخ پاکستان","تاریخ جنبش‌های اجتماعی", "تاریخ هند","جنبش استقلال هند","هند مستعمراتی"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"جنبش_استقلال‌طلبی_هند","wgRelevantArticleId":2219444,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage", "wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q12444025","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=[ "ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/IndiaPolitical1893ConstablesHandAtlas.jpg/1200px-IndiaPolitical1893ConstablesHandAtlas.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="935"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/IndiaPolitical1893ConstablesHandAtlas.jpg/800px-IndiaPolitical1893ConstablesHandAtlas.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="623"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/IndiaPolitical1893ConstablesHandAtlas.jpg/640px-IndiaPolitical1893ConstablesHandAtlas.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="499"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="جنبش استقلال‌طلبی هند - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-جنبش_استقلال‌طلبی_هند rootpage-جنبش_استقلال‌طلبی_هند skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C+%D9%87%D9%86%D8%AF" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C+%D9%87%D9%86%D8%AF" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C+%D9%87%D9%86%D8%AF" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C+%D9%87%D9%86%D8%AF" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-زمینه_(۱۷۵۷–۱۸۸۳)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#زمینه_(۱۷۵۷–۱۸۸۳)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>زمینه (۱۷۵۷–۱۸۸۳)</span> </div> </a> <ul id="toc-زمینه_(۱۷۵۷–۱۸۸۳)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-استعمار_نخستینِ_بریتانیا_در_هند" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#استعمار_نخستینِ_بریتانیا_در_هند"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>استعمار نخستینِ بریتانیا در هند</span> </div> </a> <ul id="toc-استعمار_نخستینِ_بریتانیا_در_هند-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شورش_سپاه_ولور" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#شورش_سپاه_ولور"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>شورش سپاه ولور</span> </div> </a> <ul id="toc-شورش_سپاه_ولور-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شورش_۱۸۵۷_و_نتایج_آن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#شورش_۱۸۵۷_و_نتایج_آن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>شورش ۱۸۵۷ و نتایج آن</span> </div> </a> <ul id="toc-شورش_۱۸۵۷_و_نتایج_آن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-افزایش_جنبش‌های_سازمان_یافته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#افزایش_جنبش‌های_سازمان_یافته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>افزایش جنبش‌های سازمان یافته</span> </div> </a> <ul id="toc-افزایش_جنبش‌های_سازمان_یافته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیدایش_ناسیونالیزم_هندی_(۱۸۸۵–۱۹۰۵)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیدایش_ناسیونالیزم_هندی_(۱۸۸۵–۱۹۰۵)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>پیدایش ناسیونالیزم هندی (۱۸۸۵–۱۹۰۵)</span> </div> </a> <ul id="toc-پیدایش_ناسیونالیزم_هندی_(۱۸۸۵–۱۹۰۵)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جنگ_جهانی_اول" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جنگ_جهانی_اول"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>جنگ جهانی اول</span> </div> </a> <ul id="toc-جنگ_جهانی_اول-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پاسخ_ملی_به_جنگ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پاسخ_ملی_به_جنگ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>پاسخ ملی به جنگ</span> </div> </a> <ul id="toc-پاسخ_ملی_به_جنگ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اصلاحات_بریتانیا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اصلاحات_بریتانیا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>اصلاحات بریتانیا</span> </div> </a> <ul id="toc-اصلاحات_بریتانیا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ورود_گاندی_به_هند" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ورود_گاندی_به_هند"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>ورود گاندی به هند</span> </div> </a> <ul id="toc-ورود_گاندی_به_هند-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جنبش‌های_عدم_همکاری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جنبش‌های_عدم_همکاری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>جنبش‌های عدم همکاری</span> </div> </a> <ul id="toc-جنبش‌های_عدم_همکاری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پورنا_سواراج" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پورنا_سواراج"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۲</span> <span>پورنا سواراج</span> </div> </a> <ul id="toc-پورنا_سواراج-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جلسه_کنگره_کراچی-۱۹۳۱" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جلسه_کنگره_کراچی-۱۹۳۱"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳</span> <span>جلسه کنگره کراچی-۱۹۳۱</span> </div> </a> <ul id="toc-جلسه_کنگره_کراچی-۱۹۳۱-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-راهپیمایی_نمک_و_نافرمانی_مدنی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#راهپیمایی_نمک_و_نافرمانی_مدنی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۴</span> <span>راهپیمایی نمک و نافرمانی مدنی</span> </div> </a> <ul id="toc-راهپیمایی_نمک_و_نافرمانی_مدنی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انتخابات_و_قطعنامه_لاهور" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#انتخابات_و_قطعنامه_لاهور"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۵</span> <span>انتخابات و قطعنامه لاهور</span> </div> </a> <ul id="toc-انتخابات_و_قطعنامه_لاهور-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-فعالیت‌های_انقلابی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#فعالیت‌های_انقلابی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۶</span> <span>فعالیت‌های انقلابی</span> </div> </a> <ul id="toc-فعالیت‌های_انقلابی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-فرایند_پایانی_جنبش_استقلال_هندی‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#فرایند_پایانی_جنبش_استقلال_هندی‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۷</span> <span>فرایند پایانی جنبش استقلال هندی‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-فرایند_پایانی_جنبش_استقلال_هندی‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جنبش_رهایی_هند" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جنبش_رهایی_هند"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۸</span> <span>جنبش رهایی هند</span> </div> </a> <ul id="toc-جنبش_رهایی_هند-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ارتش_ملی_هند" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ارتش_ملی_هند"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۹</span> <span>ارتش ملی هند</span> </div> </a> <ul id="toc-ارتش_ملی_هند-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شورش_جزیره_کریسمس_و_طغیان_نیروی_دریائی_سلطنتی_هند" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#شورش_جزیره_کریسمس_و_طغیان_نیروی_دریائی_سلطنتی_هند"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲۰</span> <span>شورش جزیره کریسمس و طغیان نیروی دریائی سلطنتی هند</span> </div> </a> <ul id="toc-شورش_جزیره_کریسمس_و_طغیان_نیروی_دریائی_سلطنتی_هند-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-استقلال_و_بخش‌بندی_هند" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#استقلال_و_بخش‌بندی_هند"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲۱</span> <span>استقلال و بخش‌بندی هند</span> </div> </a> <ul id="toc-استقلال_و_بخش‌بندی_هند-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲۲</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲۳</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-برای_مطالعه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#برای_مطالعه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲۴</span> <span>برای مطالعه</span> </div> </a> <ul id="toc-برای_مطالعه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲۵</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">جنبش استقلال‌طلبی هند</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۵۹ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-59" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۵۹ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A4%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A4%BE_%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="भारतीय स्वतन्त्रता संग्राम–آنگیکا" lang="anp" hreflang="anp" data-title="भारतीय स्वतन्त्रता संग्राम" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="آنگیکا" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%83%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="حركة الاستقلال الهندية–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="حركة الاستقلال الهندية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A7%B0%E0%A6%A4%E0%A7%B0_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%A7%E0%A7%80%E0%A6%A8%E0%A6%A4%E0%A6%BE_%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A6%E0%A7%8B%E0%A6%B2%E0%A6%A8" title="ভাৰতৰ স্বাধীনতা আন্দোলন–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="ভাৰতৰ স্বাধীনতা আন্দোলন" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Movimientu_d%27independencia_indiu" title="Movimientu d'independencia indiu–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Movimientu d'independencia indiu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%BA%D0%B8%D0%BD%D0%B4_%D0%BC%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8-%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%BB%D1%8B%D2%A1_%D1%85%D3%99%D1%80%D3%99%D0%BA%D3%99%D1%82%D0%B5" title="Һинд милли-азатлыҡ хәрәкәте–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Һинд милли-азатлыҡ хәрәкәте" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%B4%D0%B2%D0%B8%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%B7%D0%B0_%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%81%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82" title="Индийско движение за независимост–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Индийско движение за независимост" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4_%E0%A4%95%E0%A5%87_%E0%A4%86%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%A6%E0%A5%80_%E0%A4%86%E0%A4%82%E0%A4%A6%E0%A5%8B%E0%A4%B2%E0%A4%A8" title="भारत के आजादी आंदोलन–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="भारत के आजादी आंदोलन" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%A7%E0%A7%80%E0%A6%A8%E0%A6%A4%E0%A6%BE_%E0%A6%86%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A6%E0%A7%8B%E0%A6%B2%E0%A6%A8" title="ভারতের স্বাধীনতা আন্দোলন–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ভারতের স্বাধীনতা আন্দোলন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Moviment_d%27independ%C3%A8ncia_de_l%27%C3%8Dndia" title="Moviment d'independència de l'Índia–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Moviment d'independència de l'Índia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Indick%C3%A9_hnut%C3%AD_za_nez%C3%A1vislost" title="Indické hnutí za nezávislost–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Indické hnutí za nezávislost" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%87%DE%A8%DE%82%DE%B0%DE%91%DE%A8%DE%94%DE%A7%DE%8E%DE%AC_%DE%89%DE%A8%DE%82%DE%A8%DE%88%DE%A6%DE%82%DE%B0%DE%86%DE%A6%DE%82%DE%B0" title="އިންޑިޔާގެ މިނިވަންކަން–دیوهی" lang="dv" hreflang="dv" data-title="އިންޑިޔާގެ މިނިވަންކަން" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="دیوهی" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%AF%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%B1_%CE%B3%CE%B9%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CE%BD_%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CE%BE%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%AF%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%99%CE%BD%CE%B4%CE%AF%CE%B1%CF%82" title="Κίνημα για την ανεξαρτησία της Ινδίας–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Κίνημα για την ανεξαρτησία της Ινδίας" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Indian_independence_movement" title="Indian independence movement–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Indian independence movement" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Hinda_sendependiga_movado" title="Hinda sendependiga movado–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Hinda sendependiga movado" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Movimiento_de_independencia_de_la_India" title="Movimiento de independencia de la India–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Movimiento de independencia de la India" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Indiako_mugimendu_independentista" title="Indiako mugimendu independentista–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Indiako mugimendu independentista" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Intian_itsen%C3%A4isyysliike" title="Intian itsenäisyysliike–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Intian itsenäisyysliike" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/India_vabahusliikmin%C3%B5" title="India vabahusliikminõ–Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="India vabahusliikminõ" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Mouvement_pour_l%27ind%C3%A9pendance_de_l%27Inde" title="Mouvement pour l'indépendance de l'Inde–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Mouvement pour l'indépendance de l'Inde" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Movemento_de_independencia_da_India" title="Movemento de independencia da India–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Movemento de independencia da India" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%AD%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AA%A4%E0%AB%80%E0%AA%AF_%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%A4%E0%AA%82%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%A4%E0%AA%BE_%E0%AA%9A%E0%AA%B3%E0%AA%B5%E0%AA%B3" title="ભારતીય સ્વતંત્રતા ચળવળ–گجراتی" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ભારતીય સ્વતંત્રતા ચળવળ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="گجراتی" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%AA%D7%A0%D7%95%D7%A2%D7%AA_%D7%94%D7%A2%D7%A6%D7%9E%D7%90%D7%95%D7%AA_%D7%94%D7%94%D7%95%D7%93%D7%99%D7%AA" title="תנועת העצמאות ההודית–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="תנועת העצמאות ההודית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A4%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A4%BE_%E0%A4%86%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A6%E0%A5%8B%E0%A4%B2%E0%A4%A8" title="भारतीय स्वतन्त्रता आन्दोलन–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="भारतीय स्वतन्त्रता आन्दोलन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Indijski_pokret_za_nezavisnost" title="Indijski pokret za nezavisnost–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Indijski pokret za nezavisnost" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Indiai_f%C3%BCggetlens%C3%A9gi_mozgalom" title="Indiai függetlenségi mozgalom–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Indiai függetlenségi mozgalom" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%B6%D5%A4%D5%AF%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%AA%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Հնդկաստանի ազգային-ազատագրական շարժում–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հնդկաստանի ազգային-ազատագրական շարժում" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Gerakan_Kemerdekaan_India" title="Gerakan Kemerdekaan India–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Gerakan Kemerdekaan India" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Movimento_d%27indipendenza_indiano" title="Movimento d'indipendenza indiano–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Movimento d'indipendenza indiano" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A-%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AB%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ინდოეთის ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობა–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ინდოეთის ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B2%A6_%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%A4%E0%B2%82%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AF_%E0%B2%9A%E0%B2%B3%E0%B3%81%E0%B2%B5%E0%B2%B3%E0%B2%BF" title="ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%B8%EB%8F%84_%EB%8F%85%EB%A6%BD%EC%9A%B4%EB%8F%99" title="인도 독립운동–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="인도 독립운동" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A4%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A4%BE_%E0%A4%86%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A6%E0%A5%8B%E0%A4%B2%E0%A4%A8" title="भारतीय स्वतन्त्रता आन्दोलन–مایدیلی" lang="mai" hreflang="mai" data-title="भारतीय स्वतन्त्रता आन्दोलन" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="مایدیلی" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%86_%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A4%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B4%B0%E0%B4%82" title="ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%9A%E0%A4%BE_%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A4%82%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%B2%E0%A4%A2%E0%A4%BE" title="भारताचा स्वातंत्र्यलढा–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="भारताचा स्वातंत्र्यलढा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A4%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A4%BE_%E0%A4%B8%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="भारतीय स्वतन्त्रता सङ्ग्राम–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="भारतीय स्वतन्त्रता सङ्ग्राम" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A4%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A4%BE_%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="भारतीय स्वतन्त्रता संग्राम–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="भारतीय स्वतन्त्रता संग्राम" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Den_indiske_frigjeringsr%C3%B8rsla" title="Den indiske frigjeringsrørsla–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Den indiske frigjeringsrørsla" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Den_indiske_selvstyrekamp" title="Den indiske selvstyrekamp–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Den indiske selvstyrekamp" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%AD%E0%AC%BE%E0%AC%B0%E0%AC%A4%E0%AD%80%E0%AD%9F_%E0%AC%B8%E0%AD%8D%E0%AD%B1%E0%AC%BE%E0%AC%A7%E0%AD%80%E0%AC%A8%E0%AC%A4%E0%AC%BE_%E0%AC%86%E0%AC%A8%E0%AD%8D%E0%AC%A6%E0%AD%8B%E0%AC%B3%E0%AC%A8" title="ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ–اوریه‌ای" lang="or" hreflang="or" data-title="ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="اوریه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AD%E0%A8%BE%E0%A8%B0%E0%A8%A4_%E0%A8%A6%E0%A8%BE_%E0%A8%86%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%A6%E0%A9%80_%E0%A8%B8%E0%A9%B0%E0%A8%97%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%AE" title="ਭਾਰਤ ਦਾ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਭਾਰਤ ਦਾ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DA%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%AF%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%DB%8C_%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="بھارت دی آزادی دی تحریک–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="بھارت دی آزادی دی تحریک" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%AF_%D8%AE%D9%BE%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8D_%D8%BA%D9%88%D8%B1%DA%81%D9%86%DA%AB" title="د هند د خپلواکۍ غورځنګ–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="د هند د خپلواکۍ غورځنګ" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Movimento_de_independ%C3%AAncia_da_%C3%8Dndia" title="Movimento de independência da Índia–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Movimento de independência da Índia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%BD%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE-%D0%BE%D1%81%D0%B2%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%B4%D0%B2%D0%B8%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Индийское национально-освободительное движение–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Индийское национально-освободительное движение" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%B8%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%83" title="भारतस्य स्वातन्त्र्यसङ्ग्रामः–سانسکریت" lang="sa" hreflang="sa" data-title="भारतस्य स्वातन्त्र्यसङ्ग्रामः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="سانسکریت" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%89%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AF%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%94_%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B7%84%E0%B7%83%E0%B7%8A_%E0%B6%A2%E0%B7%8F%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B6%9A_%E0%B7%80%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B6%B4%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%BA" title="ඉන්දියානු නිදහස් ජාතික ව්‍යාපාරය–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="ඉන්දියානු නිදහස් ජාතික ව්‍යාපාරය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Indian_independence_movement" title="Indian independence movement–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Indian independence movement" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Indijski_pokret_za_nezavisnost" title="Indijski pokret za nezavisnost–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Indijski pokret za nezavisnost" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Indiens_sj%C3%A4lvst%C3%A4ndighetsr%C3%B6relse" title="Indiens självständighetsrörelse–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Indiens självständighetsrörelse" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%A8%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AE%BF%E0%AE%AF_%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%9F%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AE%B2%E0%AF%88_%E0%AE%87%E0%AE%AF%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="இந்திய விடுதலை இயக்கம்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இந்திய விடுதலை இயக்கம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4_%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B0%82" title="భారత స్వాతంత్ర్యోద్యమం–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="భారత స్వాతంత్ర్యోద్యమం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%82%E0%B8%9A%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ขบวนการเอกราชอินเดีย–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="ขบวนการเอกราชอินเดีย" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Hindistan_Ba%C4%9F%C4%B1ms%C4%B1zl%C4%B1k_Hareketi" title="Hindistan Bağımsızlık Hareketi–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Hindistan Bağımsızlık Hareketi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%85_%D0%B7%D0%B0_%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B6%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8C_%D0%86%D0%BD%D0%B4%D1%96%D1%97" title="Рух за незалежність Індії–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Рух за незалежність Індії" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%DB%81%D9%86%D8%AF" title="تحریک آزادی ہند–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="تحریک آزادی ہند" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Phong_tr%C3%A0o_%C4%91%E1%BB%99c_l%E1%BA%ADp_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Phong trào độc lập Ấn Độ–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Phong trào độc lập Ấn Độ" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%B0%E5%BA%A6%E7%8B%AC%E7%AB%8B%E8%BF%90%E5%8A%A8" title="印度独立运动–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="印度独立运动" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cn-t%C5%8D%CD%98_to%CC%8Dk-li%CC%8Dp_%C5%ABn-t%C5%8Dng" title="Ìn-tō͘ to̍k-li̍p ūn-tōng–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Ìn-tō͘ to̍k-li̍p ūn-tōng" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%B0%E5%BA%A6%E7%8D%A8%E7%AB%8B%E9%81%8B%E5%8B%95" title="印度獨立運動–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="印度獨立運動" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12444025#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&oldid=38643804" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&id=38643804&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AC%25D9%2586%25D8%25A8%25D8%25B4_%25D8%25A7%25D8%25B3%25D8%25AA%25D9%2582%25D9%2584%25D8%25A7%25D9%2584%25E2%2580%258C%25D8%25B7%25D9%2584%25D8%25A8%25DB%258C_%25D9%2587%25D9%2586%25D8%25AF"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AC%25D9%2586%25D8%25A8%25D8%25B4_%25D8%25A7%25D8%25B3%25D8%25AA%25D9%2582%25D9%2584%25D8%25A7%25D9%2584%25E2%2580%258C%25D8%25B7%25D9%2584%25D8%25A8%25DB%258C_%25D9%2587%25D9%2586%25D8%25AF"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Indian_independence_movement" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12444025" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox"><caption class="infobox-title"><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="هند مستعمراتی">هند مستعمراتی</a></caption><tbody><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:IndiaPolitical1893ConstablesHandAtlas.jpg" class="mw-file-description"><img alt="British Indian Empire" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/IndiaPolitical1893ConstablesHandAtlas.jpg/250px-IndiaPolitical1893ConstablesHandAtlas.jpg" decoding="async" width="250" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/IndiaPolitical1893ConstablesHandAtlas.jpg/375px-IndiaPolitical1893ConstablesHandAtlas.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/IndiaPolitical1893ConstablesHandAtlas.jpg/500px-IndiaPolitical1893ConstablesHandAtlas.jpg 2x" data-file-width="1318" data-file-height="1027" /></a></span><div class="infobox-caption">نهادهای امپراتوری هند <hr /></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="هند هلندی (صفحه وجود ندارد)">هند هلندی</a></th><td class="infobox-data">۱۶۰۵–۱۸۲۵</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="هند دانمارکی (صفحه وجود ندارد)">هند دانمارکی</a></th><td class="infobox-data">۱۶۲۰–۱۸۶۹</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="هند فرانسوی">هند فرانسوی</a></th><td class="infobox-data">۱۷۶۹–۱۹۵۴</td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="padding-top:0.5em;"><hr /><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="هند پرتغالی">هند پرتغالی</a><br /><span style="font-size:90%;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r30716427">.mw-parser-output .nobold{font-weight:normal}</style><span class="nobold">(۱۵۰۵–۱۹۶۱)</span></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="خانه هند (صفحه وجود ندارد)">خانه هند</a></th><td class="infobox-data">۱۴۳۴–۱۸۳۳</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="کمپانی هند شرقی پرتغال (صفحه وجود ندارد)">کمپانی هند شرقی پرتغال</a></th><td class="infobox-data">۱۶۲۸–۱۶۳۳</td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="padding-top:0.5em;"><hr /><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ریاست جمهوری و ایالت‌های هند بریتانیایی (صفحه وجود ندارد)">هند بریتانیایی</a><br /><span style="font-size:90%;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r30716427"><span class="nobold">(۱۶۱۲–۱۹۴۷)</span></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کمپانی هند شرقی بریتانیا">کمپانی هند شرقی بریتانیا</a></th><td class="infobox-data">۱۶۱۲–۱۷۵۷</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوانین کمپانی در هند (صفحه وجود ندارد)">قوانین کمپانی در هند</a></th><td class="infobox-data">۱۷۵۷–۱۸۵۸</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="راج بریتانیا">راج بریتانیا</a></th><td class="infobox-data">۱۸۵۸–۱۹۴۷</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%87" title="حکومت بریتانیا در برمه">حکومت بریتانیا در برمه</a></th><td class="infobox-data">۱۸۲۴–۱۹۴۸</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="دولت شاهزاده‌ای">دولت‌های شاهزاده‌ای</a></th><td class="infobox-data">۱۷۲۱–۱۹۴۹</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="چندپارگی هند">چندپارگی هند</a></th><td class="infobox-data"><div class="center" style="width:auto; margin-left:auto; margin-right:auto;">۱۹۴۷</div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><hr /></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="الگو:هند مستعمراتی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="بحث الگو:هند مستعمراتی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:هند مستعمراتی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p><b>جنبش استقلال‌طلبی هند</b>، سلسله‌ای از انقلابات بود که توسط مردم <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="هندوستان">هندوستان</a> و در جنگ با <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="امپراتوری بریتانیا">امپراتوری بریتانیا</a> بر سر استقلال سیاسی هند صورت گرفت. جنبش از شورش ۱۸۵۷ میلادی شروع شد و در اواسط دههٔ ۴۰ میلادی با «جنبش خروج از هند» به رهبری <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="مهاتما گاندی">مهاتما گاندی</a> و تسخیر هند بریتانیا توسط <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="ارتش ملی هند">ارتش ملی هند</a> به رهبری <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B4_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D9%88%D8%B3" title="سبهاش چندر بوس">سوبهاش چاندرا بوز</a> اوج گرفت. آزادی نهایی بالاخره در ۱۵ اوت ۱۹۴۷ میلادی ممکن شد. </p><p>مبارزات این جنبش با بسیاری از وقایع تاریخی و یگانه شناخته می‌شود. برای مثال اولین و بزرگ‌ترین مقاومت غیرخشونت‌آمیز توده‌ای که در آن ۵۰ میلیون نفر از ۱۹۱۸ میلادی تا ۱۹۴۵ میلادی به رهبری مهاتما گاندی شرکت کردند. </p><p>این جنبش قلمرو وسیعی همچون سازمان‌های سیاسی، فلسفه‌ها و عقاید متفاوت و جنبش‌ها را در برمی گیرد که همگی یک هدف مشترک داشتند و آن پایان دادن به حکمرانی <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="کمپانی هند شرقی">کمپانی هند شرقی</a> و استیلای امپراتوری بریتانیا در بخش‌های جنوب آسیا بود. جنبش استقلال، کمپین‌های مختلف ملی و منطقه‌ای، تلاش‌ها و تلاطم بسیاری را تجربه کرده‌است که برخی از آن‌ها بدون خشونت و برخی دیگر خشونت‌آمیز بوده‌اند. </p><p>در طول چهل و پنج سال اول قرن نوزدهم، رام موهان روی آموزش و پرورش مدرن را به مردم هند معرفی کرد. <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="ویوکاناندا">سوامی ویوکاناندا</a> توانست فرهنگ غنی هند را در پایان قرن نوزدهم به غرب بشناساند. بسیاری از رهبران سیاسی کشور در قرن ۱۹ و بیست همچون مهاتما گاندی و سوبهاس چاندرا بوس از آموزه‌های <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="ویوکاناندا">سوامی ویوکاناندا</a> متأثر بوده‌اند. بنابر اظهارات <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B4_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D9%88%D8%B3" title="سبهاش چندر بوس">سوبهاس چاندار بوس</a> که مهم‌ترین طرفدار مبارزه مسلحانه برای استقلال هند بود، سوامی ویوکاناندا " خالق هند مدرن " بود و مهاتما گاندی در مورد وی می‌گوید که تأثیر آموزه‌های سوامی، عشق او (گاندی) را به کشورش هزار برابر کرده‌است. نوشته‌های او الهام بخش نسلی بود که برای آزادی می‌جنگیدند. سال‌ها بعد از مرگ <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88" title="سری اوروبیندو">سری اوروبیندو</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B1" title="رابیندرانات تاگور">رابیندرانات تاگور</a> به نویسنده بزرگ فرانسوی <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%86_%D8%B1%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86" title="رومن رولان">رومن رولان</a> گفت " اگر می‌خواهید هند را به درستی بشناسید، نوشته‌های ویوکاناندا رو مطالعه کنید در آن‌ها همه چیز مثبت است و هیچ چیزی منفی وجود ندارد". </p><p>اولین جنبش نظامی سازمان یافته در بنگال بود که بعداً در قالب اصلی‌ترین جریان جنبش –کنگره ملی هند - پا به عرصه سیاست گذاشتند. رهبران برجسته و میانه‌رو این جنبش به دنبال حق ذاتی خود در قالب خدمات مدنی هند و نیز حقوق بیشتر اقتصادی برای همه مردم هند بودند. در اوایل قرن بیستم، رهبرانی چون <a href="/w/index.php?title=%D9%84%D8%A7%D9%84%D8%A7_%D9%84%D8%A7%D8%AC_%D9%BE%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="لالا لاج پات رای (صفحه وجود ندارد)">لالا لاج پات رای</a>، بال گنگادهار تیلاک و بیپین چاندرا بال (که معروف بودند به لال بال پال)، سری آئورو بیندو و چیدام بارام پیلای رویکرد رادیکال تری نسبت به استقلال سیاسی هند ابراز می‌کردند. </p><p>آخرین مراحل مبارزه برای آزادی از دهه ۱۹۲۰ به بعد، با قبول سیاست <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="ماهاتما گاندی">مهاتما کارامچاند گاندی</a> در مورد عدم خشونت و <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="مقاومت مدنی">مقاومت مدنی</a>، مبارزه مشروطه <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD" class="mw-redirect" title="محمدعلی جناح">محمدعلی جناح</a> برای دفاع از حقوق اقلیت‌ها در هند و چندین کمپین دیگر همراه بود. انقلابیونی نظیر <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B4_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D9%88%D8%B3" title="سبهاش چندر بوس">سوبهاش چاندرا بوز</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="بی هاگات سینگ (صفحه وجود ندارد)">بی هاگات سینگ</a> برای دستیابی به استقلال، موعظاتی در زمینه یک حرکت انقلابی مسلح ارائه دادند. شاعرانی نظیر <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B1" title="رابیندرانات تاگور">رابیندرانات تاگور</a> و <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%88%D9%84_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="کازی نازرول اسلام (صفحه وجود ندارد)">کازی نازرول اسلام</a> از ادبیات، شعر، و سخنرانی به عنوان ابزاری برای بیداری سیاسی مردم بهره بردند. برخی از طرفداران <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="حقوق زنان">حقوق زنان</a> نظیر <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%88" title="ساروجینی نایدو">ساروجینی نایدو</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DA%AF%D9%88%D9%85_%D8%B1%D9%88%DA%A9%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بگوم روکیا (صفحه وجود ندارد)">بگوم روکیا</a> از آزادی زنان هندی و شرکت آن‌ها در سیاست‌های ملی کشورشان حمایت کردند. در طول <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنگ جهانی دوم">جنگ جهانی دوم</a> اوج کمپین‌ها به وسیله ترک جنبش هند (که توسط <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="مهاتما گاندی">مهاتما گاندی</a> رهبری می‌شد) و جنبش ارتش ملی هند (INA) (که توسط نتاجی <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B4_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D9%88%D8%B3" title="سبهاش چندر بوس">سوبهاش چاندرا بوز</a> رهبری می‌شد) و نیز دیگران اتفاق افتاد که در نهایت منجر به عقب‌نشینی بریتانیایی‌ها شد. </p><p>کار این جنبش‌های مختلف نهایتاً به تصویب‌نامه استقلال هند در ۱۹۴۷ منتهی شد، که به موجب آن سلطنت‌های مستقل هند و پاکستان شکل گرفت. هندوستان تا ۲۶ ژانویه سال ۱۹۵۰ به صورت یک سلطنت پادشاهی باقی‌ماند، سپس قانون اساسی هند مجبور شد تا جمهوری هند را تأسیس کند؛ <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a> تا سال ۱۹۵۶ یک سلطنت بود، تا اینکه اولین قانون اساسی جمهوری‌خواه خود را پذیرفت. در سال ۱۹۷۱، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="پاکستان شرقی">پاکستان شرقی</a> استقلال خود را اعلام کرد، همان کاری که جمهوری خلق بنگلادش نیز انجام دادند. جنبش استقلال هند یک جنبش توده‌ای بود که بخش‌های مختلف جامعه را در بر می‌گرفت، و نیز دستخوش یک پروسه تکامل ایدئولوژیک ثابت بود.<sup id="cite_ref-Chandra26_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Chandra26-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اگرچه مبنای ایدئولوژی جنبش ضد استعماری بود، ولی به وسیله تفکر <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="توسعه اقتصادی">توسعه اقتصادی</a> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="سرمایه‌داری">سرمایه‌داری</a> مستقل که با یک ساختار سیاسی سکولار، دموکرات، جمهوری‌خواه، آزادی‌خواه مدنی تلفیق شده بود، حمایت می‌شد. بعد از دهه ۱۹۳۰ میلادی، جنبش به علت تأثیر فزاینده عناصر جناح چپ در INC و نیز به علت رشد حزب کمونیست هند، یک گرایش اجتماعی قدرتمند پیدا کرد. اتحادیه مسلمانان هند در سال ۱۹۰۶ به منظور دفاع از حقوق مسلمانان در برابر INC و رساندن صدای مسلمین به گوش دولت بریتانیا در شبه قاره هند تشکیل شد. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="زمینه_(۱۷۵۷–۱۸۸۳)"><span id=".D8.B2.D9.85.DB.8C.D9.86.D9.87_.28.DB.B1.DB.B7.DB.B5.DB.B7.E2.80.93.DB.B1.DB.B8.DB.B8.DB.B3.29"></span>زمینه (۱۷۵۷–۱۸۸۳)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: زمینه (۱۷۵۷–۱۸۸۳)"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="استعمار_نخستینِ_بریتانیا_در_هند"><span id=".D8.A7.D8.B3.D8.AA.D8.B9.D9.85.D8.A7.D8.B1_.D9.86.D8.AE.D8.B3.D8.AA.DB.8C.D9.86.D9.90_.D8.A8.D8.B1.DB.8C.D8.AA.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.A7_.D8.AF.D8.B1_.D9.87.D9.86.D8.AF"></span>استعمار نخستینِ بریتانیا در هند</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: استعمار نخستینِ بریتانیا در هند"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Clive.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Clive.jpg/220px-Clive.jpg" decoding="async" width="220" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Clive.jpg/330px-Clive.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Clive.jpg/440px-Clive.jpg 2x" data-file-width="2400" data-file-height="1870" /></a><figcaption></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tipu_death.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Tipu_death.jpg/220px-Tipu_death.jpg" decoding="async" width="220" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Tipu_death.jpg/330px-Tipu_death.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Tipu_death.jpg/440px-Tipu_death.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="722" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>تاجران اروپایی نخستین بار با ورود کاوشگر <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="پرتغالی‌ها">پرتغالی</a> به نام <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D8%AF%D9%88_%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="واسکو دو گاما">واسکو دو گاما</a> در سال <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B4%DB%B9%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۴۹۸ (میلادی)">۱۴۹۸ (میلادی)</a> در بندر <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%AA" title="کالیکوت">کالیکوت</a>، به منظور بررسی شرایط خرید و فروش ادویه سود آور، به سواحل هندوستان رسیدند. تنها یک قرن بعد از آن، هلندی‌ها و انگلیسی‌ها چندین پایگاه مرکزی تجاری را در شبه قاره هند تأسیس کردند، که نخستین آن‌ها یک پایگاه تجاری انگلیسی بود که در سال ۱۶۱۲ و در سورات شکل گرفت. بعد از قرن ۱۷ و اوایل قرن ۱۸، بریتانیا از نظر نظامی پرتقال و هلند را شکست داد، ولی همچنان با فرانسوی‌ها که قصد داشتند در شبه قاره برای خودشان پایگاهی تأسیس کنند مخالفت می‌کرد. سقوط <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="امپراتوری گورکانی">امپراتوری مغول</a> در نیمه اول قرن ۱۸ فرصتی را برای بریتانیا فراهم کرد که پایگاه محکمی را در سیاست هند برای خود ایجاد کنند. بعد از <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="نبرد پلاسی">نبرد پلاسی</a> در ۱۷۵۷ که در آن ارتش بنگال <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="کمپانی هند شرقی">کمپانی هند شرقی</a> تحت فرماندهی <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="رابرت کلیو (صفحه وجود ندارد)">رابرت کلیو</a>، موفق شد <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AC_%D8%A7%D9%88%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="سیراج اود دالا (صفحه وجود ندارد)">سیراج اود دالا</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="نواب بنگال">نواب بنگال</a>، را شکست دهد، توانست خود را به عنوان بازیگر اصلی در امور هند معرفی کرده، و مدت کوتاهی بعد، پیرو <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="جنگ بوکسار (صفحه وجود ندارد)">جنگ بوکسار</a> در ۱۷۶۴، <a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="حقوق اداری">حقوق اداری</a> مناطق <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="بنگال">بنگال</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%87%D8%A7%D8%B1" title="بیهار">بیهار</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%A7" class="mw-redirect" title="اوریسا">اودیسا</a> را به دست آورد. بعد از شکست <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%BE%D9%88_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86" title="تیپو سلطان">تیپو سلطان</a> بخش اعظم هند جنوبی، یا مستقیماً تحت قانون انجمن قرار گرفتند یا در یک اتحادیه تابعه، به صورت بخش‌هایی که توسط شاهزاده اداره می‌شد، تحت کنترل سیاسی غیر مستقیم انجمن بودند. انجمن پس از چندین بار شکست دادن مناطقی که توسط <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="امپراتوری ماراتها">امپراتوری ماراتا</a> اداره می‌شد توانست کنترل آن‌ها را نیز به دست آورد. پنجاب در سال ۱۸۴۹، بعد از شکست ارتش‌های سیک در اولین (۱۸۴۵–۱۸۴۶) و دومین (۴۹–۱۸۴۸) <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A2%D9%86%DA%AF%D9%84%D9%88-%D8%B3%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="جنگ آنگلو-سیک (صفحه وجود ندارد)">جنگ آنگلو-سیک</a>، ملحق شد. </p><p>در سال ۱۸۵۳، بخشی از دستورالعمل‌ها و قوانین انگلیس، در مدارس هند پیاده شد. نخبگان هندویی که در مغرب زمین تحصیل کرده بودند به دنبال راهی بودند تا آیین هندو را از شیوه‌های اجتماعی بحث‌انگیز شامل سیستم طبقاتی وارنا، ازدواج کودکان و ساتی پاک کنند. جوامع ادبی و نیز اجتماعاتی برای بحث و مناظره در <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DA%A9%D8%AA%D9%87" title="کلکته">کلکته</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A6%DB%8C" title="بمبئی">بمبئی</a> شکل گرفتند که به پایگاهی برای مباحثات سیاسی باز تبدیل شدند. </p><p>حتی با اینکه این جهت‌گیری به سوی مدرنیزه شدن، بر جامعه هند تأثیر زیادی گذاشت، ولی اکثریت مردم هند از حکمرانی بریتانیا ناراحت بودند. بریتانیا پس از مسلط شدن به بخش اعظم شبه قاره هند شروع به سوء استفاده از آداب و رسوم محلی هندی‌ها کرد، به عنوان مثال برگزاری احزاب در مساجد، رقصیدن با موسیقی مربوط به حکومت هندوستان در تراس تاج محل، استفاده از تازیانه به منظور بازکردن راه خود در بازارهای شلوغ (همانگونه که ژنرال <a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%84%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="هنری بلیک (صفحه وجود ندارد)">هنری بلیک</a> گفته بود)، و بدرفتاری با هندی‌ها (شامل سپاهیان و سربازان). در سال‌های بعد از انضمام پنجاب که در ۱۸۴۹ به وقوع پیوسته بود، سرکشی‌ها و عصیان‌هایی در میان سپاهیان به وقوع پیوست که با توسل به زور سرکوب شد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="شورش_سپاه_ولور"><span id=".D8.B4.D9.88.D8.B1.D8.B4_.D8.B3.D9.BE.D8.A7.D9.87_.D9.88.D9.84.D9.88.D8.B1"></span>شورش سپاه ولور</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: شورش سپاه ولور"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bakshi_Jagabandhu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Bakshi_Jagabandhu.jpg/220px-Bakshi_Jagabandhu.jpg" decoding="async" width="220" height="340" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Bakshi_Jagabandhu.jpg/330px-Bakshi_Jagabandhu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Bakshi_Jagabandhu.jpg/440px-Bakshi_Jagabandhu.jpg 2x" data-file-width="1680" data-file-height="2596" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>پادگان دژ ولور در ژوئیه ۱۸۰۶ شامل چهار گروه پیاده‌نظام بریتانیایی از H.M. هنگ پیاده شصت و نهم (جنوب <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%A9%D9%84%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%B1" title="لینکلن‌شر">لینکلن‌شر</a>) و سه گردان پیاده‌نظام <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" class="mw-redirect" title="مدرس (شهر)">مدرس</a> بود. </p><p>دو ساعت بعد از نیمه شب، در دهم ژوئیه، سپاهیان مستقر در دژ نگهبانان اروپایی را تیر باران کرده و چهارده نفر از افسران خود و ۱۱۵ تن از هنگ شصت و نه، که اکثریت آن‌ها در سربازخانه‌ها خواب بودند را کشتند. در میان کشته شدگان سرهنگ <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%81%D9%86%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="جان فنکورت (صفحه وجود ندارد)">جان فنکورت</a>، فرمانده دژ، دیده می‌شد. شورشیان به وسیله کشتار کنترل اوضاع را به دست گرفتند و پرچم سلطان <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B3%D9%88%D8%B1" title="میسور">میسور</a> را بر فراز دژ برافراشتند. پسر دوم تیپو به نام <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%A7%D8%AA%D8%AD_%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="فاتح حیدر (صفحه وجود ندارد)">فاتح حیدر</a> به عنوان شاه معرفی شد. </p><p>با اینحال یک افسر بریتانیایی موفق شد که فرار کند و تغییراتی را در پادگان <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="آرکات (صفحه وجود ندارد)">آرکات</a> به وجود آورد. نه ساعت پس از شروع شورش یک نیروی امدادی شامل سواره نظام نور نوزدهم بریتانیا، تفنگ‌های گالوپر و خیل عظیمی از سواره نظامان مدرس، از آکروت به سمت ولور حرکت کرده و شانزده مایل را در حدود دو ساعت بپیمایند. این گروه توسط <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D9%84%D9%88_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%BE%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="رولو گیلسپی (صفحه وجود ندارد)">رولو گیلسپی</a>- یکی از باکفایت‌ترین و پر انرژی‌ترین افسران هند در آن زمان- رهبری می‌شد. گزارش شده‌است که وی در مدت زمان ۱۵ دقیقه بعد از اینکه زنگ هشدار به صدا درآمده بود آرکات را ترک کرد. گیلسپی پیشاپیش لشکر اصلی، با نیرویی متشکل از حدود بیست تن، به راه افتاد. </p><p>به محض رسیدن به ولور، گیلسپی متوجه اروپایی‌هایی شد که زنده مانده بودند؛ این دسته از اروپاییان شامل دو کمک جراح و نیز حدود شصت تن از هنگ شصت و نه بودند که فاقد مهمات بوده و از NCO فرمان می‌گرفتند. گیلسپی نتوانست از دروازه شهر وارد شود، در نتیجه به کمک یک طناب و کمربند گروهبانی که در پایین ایستاده بود از دیوار بالا رفت و به هنگ شصت و نهم رسید. زمانی که مابقی هنگ نوزدهم رسیدند، گیلسپی از آن‌ها خواست تا با توپ دروازه‌ها را منفجر کنند، و از هنگ شصت و نهم نیز خواست تا فضایی را فراهم کنند که لشکر سواره نظام بتواند صف آرایی کند. هنگ نوزدهم و لشکر سواره نظام مادراس هر سربازی را که در سر راهشان قرار داشت قتل‌عام کردند. حدود صد سرباز که در کاخ پناه گرفته بودند خارج شده و به دستور گیلسپی کنار دیوار قرار گرفته و به ضرب گلوله کشته شدند. جان بلاکستان، مهندسی که در انفجار دروازه‌ها نقش داشت، می‌گوید: "حتی با این دیدگاه مخوفی که در مورد این واقعه وجود داشت من می‌توانم تقریباً با آرامش بگویم که این عمل در آن زمان از دید من بازتابی از عدالت، و حتی مناسبترین آن بود؛ ولی، با گذشت زمان اکنون برایم مشکل است که آن عمل را تأیید کنم یا احساسی را داشته باشم که آن زمان داشتم. </p><p>مجازات سختی که سربازان با آن مواجه شدند به یکباره ناآرامی‌ها را فرونشاند و یک حماسه واقعی را برای تاریخ بریتانیا در هند رقم زد؛ به گونه‌ای که گیلسپی اعتراف کرد که ظرف پنج دقیقه همه از بین رفتند. در کل ۳۵۰ نفر از شورشیان کشته شدند، و ۳۵۰ نفر دیگر که مجروح بودند قبل از شروع جنگ متوقف شدند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="شورش_۱۸۵۷_و_نتایج_آن"><span id=".D8.B4.D9.88.D8.B1.D8.B4_.DB.B1.DB.B8.DB.B5.DB.B7_.D9.88_.D9.86.D8.AA.D8.A7.DB.8C.D8.AC_.D8.A2.D9.86"></span>شورش ۱۸۵۷ و نتایج آن</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: شورش ۱۸۵۷ و نتایج آن"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%84_%DB%B1%DB%B8%DB%B5%DB%B7_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="شورش‌های سال ۱۸۵۷ میلادی در هند">شورش‌های سال ۱۸۵۷ میلادی در هند</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Indian_revolt_of_1857_states_map.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Indian_revolt_of_1857_states_map.svg/220px-Indian_revolt_of_1857_states_map.svg.png" decoding="async" width="220" height="249" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Indian_revolt_of_1857_states_map.svg/330px-Indian_revolt_of_1857_states_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Indian_revolt_of_1857_states_map.svg/440px-Indian_revolt_of_1857_states_map.svg.png 2x" data-file-width="1639" data-file-height="1852" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>شورش هندوستان در سال ۱۸۵۷ دارای ابعاد وسیعی در قسمت‌های مرکز و شمال هند، ضد حکمرانی انجمن بریتانیایی هند شرقی بود، که سرکوب شد و دولت بریتانیا کنترل انجمن را به دست گرفت. شرایط خدمت در ارتش انجمن و اردوگاه با تعصبات و عقاید مذهبی سربازان در تضاد بود. برتر داشتن طبقات بالاتر جامعه در ارتش، از دست دادن صنوف به دلیل مسافرت، و شایعه پراکنی در مورد طراحی‌های مخفیانه دولت به منظور وارد کردن سربازان به دین مسیحیت باعث نارضایتی شدید میان آنان شد. سربازان همچنین از حقوق پایین خود و نیز از <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%B6_%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="تبعیض نژادی">تبعیض نژادی</a> که افسران بریتانیا در امور ترفیع و ارتقاء درجه قائل می‌شدند ناراضی بودند. سهل‌انگاری افسران بریتانیا در مورد حکمرانان هندی برجسته نظیر مغولان و پشواز سابق و نیز الحاق اود از علل سیاسی ای بودند که باعث بروز مخالفت‌هایی در میان هندی‌ها شدند. سیاست انضمام دالهوسی، اصل استفاده از گذشت زمان (یا مصادره کردن) توسط بریتانیا، و بیرون راندن نوادگان مغول کبیر از کاخ اجدادیشان در قلعه سرخ و تبعید آن‌ها به شهر قطب (نزدیک دهلی) خشم بعضی از مردم را برانگیخت. </p><p>جرقه آخر شایعه استفاده از چربی گاو و نیز چربی گوشت خوک در کارتریج‌های تفنگ مدل ۱۸۵۳ بود. سربازان مجبور بودند قبل از قرار دادن کارتریج‌ها در تفنگ‌هایشان آن‌ها را با دندان بجوند، و اینکه در ساخت آن‌ها در چربی خوک و گاو استفاده شده بود به شدت مسلمانان و هندوها را (به دلیل تعصبات مذهبی) ناراحت می‌کرد. </p><p>در آن زمان باور بر این بود که <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%86%DA%AF%D9%84_%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="منگل پاندی (صفحه وجود ندارد)">منگل پاندی</a>، یک سرباز ۲۹ ساله، مسئول تحریک سربازان هندی ضد بریتانیایی‌ها است. در هفته اول از ماه مه سال ۱۸۵۷، او یک افسر را به دلیل وضع قوانین آزار دهنده در هنگ خود در <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%BE%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="باراکپور (صفحه وجود ندارد)">باراکپور</a> کشت. سپس زمانی که مجدداً بریتانیا کنترل هنگ را به عهده گرفت، وی دستگیر و به اعدام محکوم شد. در دهم می ۱۸۵۷، سربازان در <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%AA" title="میروت">میروت</a> رتبه‌ها را شکستند و ضد فرماندهان خود شورش کرده و برخی از آن‌ها را کشتند. سپس در ۱۱ مه به دهلی رسیدند، خانه خراج انجمن را آتش زدند و به سمت دژ قرمز روانه شدند. در آنجا از امپراتور مغول، که در آن زمان <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%D9%87_(%D8%AF%D9%88%D9%85)" class="mw-redirect" title="بهادر شاه (دوم)">بهادر شاه دوم</a> بود، خواستند که رهبری آن‌ها را بر عهده بگیرد تا تخت و تاج وی را پس بگیرند. در ابتدا امپراتور اشتیاقی به همراهی آن‌ها نداشت ولی سرانجام موافقت کرد، و شورشیان او را شاهنشاه هندوستان نامیدند. شورشیان همچنین بسیاری از اروپایی‌ها، آسیایی‌ها-اروپایی‌ها و جمعیت مسیحیان را به قتل رساندند. </p><p>شورش‌ها به بخش‌های دیگر شهر اود و نیز ایالات واقع در شمال غربی نیز رسید؛ در آن مناطق طغیان گران شورش‌های مدنی را رهبری می‌کردند که این وضع نهایتاً منجر به قیام مردمی شد. بریتانیایی‌ها در ابتدا فقط گارد گرفته و از خود دفاع می‌کردند و عکس‌العمل‌های خشنی نشان نمی‌دادند ولی در نهایت مجبور شدند که به این شورش‌ها با خشونت پاسخ دهند. نبود سازماندهی مناسب بین شورشیان، به همراه برتری نظامی بریتانیایی‌ها موجب شد که شورش به سرعت سرکوب شود. بریتانیایی‌ها با گروه اصلی شورش در نزدیک دهلی جنگیدند، و بعد از یک مبارزه و محاصره طولانی مدت، آن‌ها را شکست داده و در ۲۰ سپتامبر ۱۸۵۷ شهر را پس گرفتند. در نتیجه، شورش در مناطق دیگر نیز شکست خورد. آخرین جنگ مهم در قلعه <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B1" title="گوالیور">گوالیور</a> در ۱۷ ماه ژوئن سال ۱۸۵۸ رخ داد که در آن <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="رانی لاکسمیبای (صفحه وجود ندارد)">رانی لاکسمیبای</a> کشته شد. درگیری‌های پراکنده و و جنگ‌های چریکی، که رهبری آن‌ها را تاتیا تپ به عهده داشت، تا بهار ۱۸۵۹ ادامه داشت ولی اکثر آن‌ها در نهایت سرکوب شد. </p><p>شورش هند در ۱۸۵۷ نقطه عطف مهمی در تاریخ هندوستان به‌شمار می‌آید. به این دلیل که هم قدرت نظامی و سیاسی بریتانیا را ثابت کرد و همچنین موجب شد که بریتانیا تغییری اساسی در چگونگی کنترل و اداره هندوستان به وجود آورد. مطابق با بیانیه <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="دولت هند">دولت هند</a> در ۱۸۵۸، انجمن از حق مشارکت در اداره هندوستان محروم شد و حیطه فعالیتش مستقیماً در اختیار دولت بریتانیا قرار گرفت. در راس سیستم جدید یک وزیر کابینه، که وزیر امور خارجه هندوستان بود، قرار داشت که رسماً از یک شورای قانونی دستور می‌گرفت؛ <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="فرماندار کل هندوستان">فرماندار کل هندوستان</a> (نایب السلطنه) هم مسئول نظارت بر اعمال او و هم مسئول مجلس بریتانیا به منظور پیاده کردن قوانین آن کشور بود. طی یک بیانیه سلطنتی که به مردم هند اعلام شد، ملکه ویکتوریا به مردم قول داد که مطابق قوانین بریتانیا آن‌ها می‌توانند از <a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="خدمات عمومی">خدمات عمومی</a> برابر بهره‌مند شدوند، همچنین متعهد شد که به حقوق شاهزادگان بومی هندوستان احترام بگذارد. بریتانیا مصادره کردن زمین‌های شاهزادگان را متوقف کرد، و فرمان داد که به عقاید مذهبی مردم احترام گذاشته شود. همچنین به مردم هندوستان اجازه داد که در خدمات اجتماعی مشارکت کنند (البته عمدتاً به عنوان زیر دست). با اینحال، آن‌ها تعداد سربازان بریتانیایی را نسبت به سربازان بومی هند افزایش دادند، و توپخانه فقط در دست سربازان بریتانیایی بود. <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%87_(%D8%AF%D9%88%D9%85)" class="mw-redirect" title="بهادرشاه (دوم)">بهادرشاه</a> به شهر <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%86" title="یانگون">راگون</a> در <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="برمه">برمه</a> تبعید شد و در سال ۱۸۶۲ در همان‌جا در گذشت. </p><p>در ۱۸۷۶ <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%87_%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="ملکه ویکتوریا">ملکه ویکتوریا</a> لقب شهبانوی هندوستان را نیز گرفت. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="افزایش_جنبش‌های_سازمان_یافته"><span id=".D8.A7.D9.81.D8.B2.D8.A7.DB.8C.D8.B4_.D8.AC.D9.86.D8.A8.D8.B4.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B3.D8.A7.D8.B2.D9.85.D8.A7.D9.86_.DB.8C.D8.A7.D9.81.D8.AA.D9.87"></span>افزایش جنبش‌های سازمان یافته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: افزایش جنبش‌های سازمان یافته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:1st_INC1885.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/1st_INC1885.jpg/220px-1st_INC1885.jpg" decoding="async" width="220" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/1st_INC1885.jpg/330px-1st_INC1885.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/1st_INC1885.jpg/440px-1st_INC1885.jpg 2x" data-file-width="1060" data-file-height="696" /></a><figcaption></figcaption></figure> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="کنگره ملی هند">کنگره ملی هند</a></div> <p>(آن‌ها آگاهی مردم را در رابطه با داشتن استقلال از طریق شعر، نمایش و سخنرانی افزایش می‌دادند). دهه‌های بعد از شورش را می‌توان دوره رشد آگاهی سیاسی مردم، ظهور افکار عمومی، و پیدایش رهبران هندی در سطوح ملی و منطقه‌ای دانست. داداب‌های نارجی انجمن هند شرقی را در ۱۸۶۷ و <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%B1%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سارندرانات بانرجی (صفحه وجود ندارد)">سارندرانات بانرجی</a> انجمن ملی هند را در ۱۸۷۶ تأسیس کردند. </p><p>با الهام گرفتن از پیشنهاد <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C._%D8%A7%D9%88._%D9%87%DB%8C%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="ای. او. هیوم (صفحه وجود ندارد)">ای. او. هیوم</a>، که یک خدمتکار بازنشسته دولت بریتانیا بود، هفتاد و سه نفر نماینده هندی در ۱۸۸۵ با یکدیگر ملاقات کرده و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="کنگره ملی هند">کنگره ملی هند</a> را تأسیس کردند. آن‌ها عمدتاً از نوخاستگان و نخبگان موفقی بودند که در مغرب زمین تحصیل کرده و به مشاغلی نظیر تدریس، روزنامه‌نگاری، و قانون مشغول بودند. در آغاز، کنگره هیچ ایدئولوژی تعریف شده‌ای نداشت و تنها به برخی از منابعی که برای یک سازمان سیاسی ضروری است دسترسی داشت. در عوض، به عنوان جامعه‌ای عمل می‌کرد که هر ساله وفاداریش را به حکومت بریتانیا ابراز می‌کرد. کنگره همچنین در مورد برخی از موضوعاتی که کمتر بحث‌انگیز بودند، نظیر حقوق مدنی، یا فرصت‌هایی که در دولت پدید می‌آمد (به خصوص در مورد خدمات شهری)، قطعنامه‌هایی را تصویب کرد. این قطعنامه‌ها به دولت نایب السلطنه و گهگاهی نیز به مجلس بریتانیا ارائه می‌شدند. کنگره علی‌رغم ادعایی که در مورد نمایندگی کردن تمامی هندی‌ها داشت، فقط حامی منافع نخبگان شهری بود؛ به شرکت کنندگان با پیشینه‌های اقتصادی و اجتماعی دیگر هیچ توجهی نمی‌شد. </p><p>تأثیر گروه‌های مذهبی-اجتماعی مانند <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AC" title="آریه سماج">آریا سماج</a> (که توسط <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AF_%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سوامی دایاناند ساراسواتی (صفحه وجود ندارد)">سوامی دایاناند ساراسواتی</a> شکل گرفته بود) و <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%85%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="بی راهمو ساماج (صفحه وجود ندارد)">بی راهمو ساماج</a> (که توسط <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%85%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="راجارام موهان روی (صفحه وجود ندارد)">راجارام موهان روی</a> و دیگران شکل گرفته بود) در اصلاحات جامعه هند مشهود بود. کار مردانی نظیر <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="ویوکاناندا">سوامی ویوکاناندا</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7" title="راماکریشنا">راماکریشنا پارامهانسا</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88" title="سری اوروبیندو">سری اوروبیندو</a>، V.O. Chidambaram Pillai، <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سوبرامانیا بی هاراتی (صفحه وجود ندارد)">سوبرامانیا بی هاراتی</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%DB%8C%D9%85_%DA%86%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%DA%86%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بانکیم چاندرا چاترجی (صفحه وجود ندارد)">بانکیم چاندرا چاترجی</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سید احمد خان">سید احمد خان</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B1" title="رابیندرانات تاگور">رابیندرانات تاگور</a>، و <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دادابهای نارجی (صفحه وجود ندارد)">دادابهای نارجی</a>، به همراه زنانی نظیر <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="خواهر نیودیتای (صفحه وجود ندارد)">خواهر نیودیتای</a> اسکاتلندی-ایرلندی اشتیاق و علاقه‌ای را برای احیای دوباره و آزادی در مردم به وجود آورد. این بازبینی مجدد تاریخ بومی هندوستان توسط محققان هندی و اروپایی باعث پیدایش روحیه ناسیونالیزم (ملت گرایی) در میان هندی‌ها شد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیدایش_ناسیونالیزم_هندی_(۱۸۸۵–۱۹۰۵)"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.AF.D8.A7.DB.8C.D8.B4_.D9.86.D8.A7.D8.B3.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.A7.D9.84.DB.8C.D8.B2.D9.85_.D9.87.D9.86.D8.AF.DB.8C_.28.DB.B1.DB.B8.DB.B8.DB.B5.E2.80.93.DB.B1.DB.B9.DB.B0.DB.B5.29"></span>پیدایش ناسیونالیزم هندی (۱۸۸۵–۱۹۰۵)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: پیدایش ناسیونالیزم هندی (۱۸۸۵–۱۹۰۵)"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تا سال ۱۹۰۰، اگرچه کنگره به صورت یک سازمان سیاسی کاملاً هندی ظاهر شده بود، ولی به دلیل شکست در جذب مسلمانان دستاوردها و موفقیت‌هایش تحلیل رفت، زیرا مسلمانان احساس می‌کردند که دارای تعداد نمایندگان مناسب در خدمات دولت نمی‌باشند. مبارزات اصلاح طلبان هندو در برابر تغییر مذهب، ذبح گاو، حفظ و حراست از <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88" title="زبان اردو">زبان اردو</a> در متون عربی موجب شد که مسلمانان به این فکر بیافتند که اگر قرار باشد کنگره به تنهایی نماینده مردم هند باشد، حقوق آن‌ها نادیده گرفته خواهد شد. سید احمد خان حرکتی را برای احیای مسلمانان آغاز کرد که با تأسیس کالج شرقی-انگلیسی موهامادان در ۱۸۵۷ در علیگره به اوج خود رسید. نام <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C%DA%AF%D8%B1%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="دانشگاه مسلمان علیگره (صفحه وجود ندارد)">دانشگاه مسلمان علیگره</a> را در ۱۹۲۰ به <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="اوتار پرادش">اوتار پرادش</a> تغییر دادند. هدف این کالج آموزش دانش آموزان توانگر و دانا بود، با تأکید بر این موضوع که آموزه‌های اسلام با دانش مدرن غربی منافاتی ندارد. با این وجود تفاوت‌هایی که میان مسلمانان هندی وجود داشت مانع می‌شد که بتوان تمامی آن‌ها را به یک صورت از لحاظ فرهنگی احیا کرد. </p><p>احساسات ناسیونالیستی در میان اعضای کنگره منجر شد تا این جنبش در بدنه دولت نمایان شده و در قانون و حکومت هندوستان نیز حرفی برای گفتن داشته باشد. افراد کنگره خود را وفادار به تاج و تخت می‌دانستند، ولی می‌خواستند که در اداره کشور خود نقش فعال داشته باشند، ولو به عنوان بخشی از فرمانروایی. این تمایل توسط داداب‌های نارجی شکل گرفت؛ او کسی بود که در انتخابات مجلس عوام انگلیس به عنوان اولین عضو هندی انتخاب شد. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D9%84_%DA%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%D8%B1_%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%A7%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="بال گانگادهار تیلاک (صفحه وجود ندارد)">بال گانگادهار تیلاک</a> اولین ناسیونالیست (ملت گرا) هندی بود که <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="سواراج (صفحه وجود ندارد)">سواراج</a> را به عنوان سرنوشت ملت پذیرفت. تیلاک بعدها با سیستم آموزشی بریتانیا که فرهنگ، تاریخ و ارزش‌های هندی‌ها را نادیده می‌گرفت به شدت مخالفت کرد. او نسبت به عدم آزادی بیان برای ناسیونالیست‌ها ونیز عدم حضور و نقش مردم هند در امور ملت ابراز ناراحتی کرد. با توجه به دلایل ذکر شده، او سواراج را به عنوان تنها راه حل تلقی می‌کرد. جمله معروف او" سواراج حق من است و من باید آن را داشته باشم " الهام بخش تمامی مردم هندوستان شد. </p><p>در ۱۹۰۷، کنگره به دو بخش تقسیم شد. تندروها که رهبری آنان را <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%A7%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="تیلاک (صفحه وجود ندارد)">تیلاک</a> بر عهده داشت طرفدار تحریک اذهان عمومی و به راه‌اندازی انقلابی مستقیم به منظور سرنگون کردن فرمانروایی بریتانیا و از بین بردن تمامی اثرات آنان بودند. از طرف دیگر، میانه‌روها توسط رهبرانی نظیر <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دادابهای نارجی (صفحه وجود ندارد)">دادابهای نارجی</a> و <a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D9%88%D9%BE%D8%A7%D9%84_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7_%DA%AF%D9%88%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="گوپال کریشنا گوخاله (صفحه وجود ندارد)">گوپال کریشنا گوخاله</a> هدایت می‌شدند خواستار اصلاحات، در چهارچوب قوانین بریتانیا، بودند. رهبران جنبش همگانی نظیر <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86_%DA%86%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بیپین چاندرا پای (صفحه وجود ندارد)">بیپین چاندرا پای</a> و <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%84%D8%A7_%D9%84%D8%A7%D8%AC%D9%BE%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%DB%8C" title="لالا لاجپات رای">لالا لاجپات رای</a>، که دارای عقیده مشترک با تیلاک بودند از وی پشتیبانی می‌کردند. توسط آنها، سه ایالت بزرگ هند شامل <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7" title="مهاراشترا">ماهاراشترا</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="بنگال">بنگال</a>، و <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8_(%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87)&action=edit&redlink=1" class="new" title="پنجاب (منطقه) (صفحه وجود ندارد)">پنجاب</a>، ناسیونالیزم هند را شکل دادند. گوخاله به خاطر تشویق مردم به اعمال خشونت و بی نظمی، تیلاک را مورد انتقاد قرار داد؛ ولی در کنگره ۱۹۰۶ عضویت همگانی وجود نداشت، بنابراین تیلاک و طرفدارانش مجبور شدند که حزب را ترک کنند. </p><p>ولی با دستگیری تیلاک تمامی امیدها برای هجوه همگانی در میان مردم هندوستان ار بین رفت، و کنگره نیز اعتبار خود را در میان مردم از دست داد. یک هیئت نمایندگی از مسلمانان با نایب السلطنه، مینتو (۱۰–۱۹۰۵)، ملاقات کرد؛ این هیئت به دنبال گرفتن یک امتیاز انحصاری شامل توجهات ویژه به خدمات دولت و حوزه انتخابیه، از اصلاحات قانونی قریب‌الوقوع به وجود آمده بود. بریتانیایی‌ها از طریق افزایش تعداد دفاتر انتخابی رزرو شده برای مسلمانان در اعلامیه شورای هند در سال ۱۹۰۹ توانستند برخی از دادخواست‌های مجمع مسلمانان را مرتفع سازند. مجمع مسلمانان اصرار بر جدایی از کنگره حاکم هندوها را داشت، با سر دادن شعار " ملتی در حصار یک ملت. " </p><p>دیواره بنگال، ۱۹۰۵ در ماه ژوئیه سال ۱۹۰۵، فرمانروا کارزون، نایب السلطنه و فرمانده کل (۱۹۰۵–۱۸۹۹)، دستور به تیغه کشی و جداسازی <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="ایالت بنگال (صفحه وجود ندارد)">ایالت بنگال</a> را داد؛ احتمالاً به دلیل بهبود در کارهای اجرایی در منطقه بزرگ و پرجمعیت بنگال. این تصمیم به دلیل افزایش درگیری‌های بین مسلمانان و هندوهای حاکم در بنگال توجیه پذیر بود. با این وجود، مردم هند این تیغه کشی را تلاشی از طرف بریتانیا، به منظور مختل کردن رشد جنبش ملی در بنگال و جداسازی هندوها و مسلمانان منطقه می‌دانستند. طبقه روشنفکر بنگالی‌های هندو، تأثیر چشمگیری بر سیاست‌های ملی و محلی داشتند. این تیغه کشی به شدت خشم بنگالی‌ها را برانگیخت، و دولت در همگام کردن افکار عمومی مردم هندوستان با خود شکست خورد. آشفتگی‌های گسترده‌ای در خیابان‌ها و مطبوعات از پس آن پدید آمد و کنگره از تحریم محصولات انگلیسی با علامت سوادشی طرفداری کرد. هندوها اتحاد خود را با بستن راخی به مچ دست یکدیگر و به جا آوردن آراندهان (نپختن غذا) نشان دادند. در این زمان ناسیونالیست‌های بنگالی هندو شروع به نوشتن مقالات تندی در روزنامه‌ها کردند، و در نتیجه به آشوبگری متهم شدند. یک هندو که ویراستار روزنامه بود به نام "Brahmabhandav Upadhyay"، کسی که به تاگور در تأسیس مدرسه اش در <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="شانتینیکتان (صفحه وجود ندارد)">شانتینیکتان</a> کمک کرد، دستگیر و زندانی شد؛ وی اولین کسی بود در حبس بریتانیا یی‌ها در قرن بیستم در تلاش برای دستیابی به استقلال کشته شد. مجمع تمامی مسلمانان هند </p><p>مجمع تمامی مسلمانان هند توسط کنفرانس تمامی مسلمانان تحصیلکرده هندوستان در <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DA%A9%D8%A7" title="داکا">داکا</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="بنگلادش">بنگلادش</a> امروزی)، در ۱۹۰۶، شکل گرفت. این مجمع در متن وقایعی که بر سر تیغه کشی بنگال در ۱۹۰۵ پدید آمد، تشکیل شد. برای تشکیل یک حزب سیاسی که از منافع مسلمانان پراکنده در هندوستان بریتانیایی دفاع کند، مجمع مسلمانان نقش مهمی را در طول دهه ۱۹۴۰در جنبش استقلال هند ایفا کرد و نیز به صورت نیروی محرکه‌ای برای خلق پاکستان در شبه قاره هند شد؛ ولی زمانی که مجمع مسلمانان قطعنامه پاکستان را بر مبنای نظریه دو ملت جناح تصویب کرد، رهبران ناسیونالیست مانند مولانا آزاد و دیگران در برابر آن ایستادند. </p><p>در سال ۱۹۰۶، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD" class="mw-redirect" title="محمدعلی جناح">محمدعلی جناح</a> به کنگره ملی هند پیوست، که بزرگ‌ترین سازمان سیاسی هندوستان به‌شمار می‌آمد. مانند بیشتر کنگره‌های آن زمان، جناح از استقلال طلبی آشکارا و به یکباره حمایت نمی‌کرد، و دلیل آن تأثیرات سودمند بریتانیا بر روی سطح تحصیلات، قوانین، فرهنگ، و صنعت هند ی‌ها بود. جناح تبدیل به عضوی در میان شصت نفر عضو شورای قانون‌گذار شاهنشاهی شد. شورا به واقع هیچگونه قدرت و اختیاری نداشت، و شامل شمار زیادی از وفاداران طرفدار راج غیر منتخب و اروپاییان بود. جناح نقش مهمی در تصویب قانون منع ازدواج کودکان و قانونی کردن وقف (نوعی بخشش مذهبی) برای مسلمانان داشت. او همچنین در انجمن سندهارست، جایی که به تأسیس آموزشکده ارتش هند در دهرادان کمک کرد، به کار مشغول بود. در طول <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="جنگ جهانی اول">جنگ جهانی اول</a>، جناح برای حمایت از تلاش‌های بریتانیا در جنگ، به دیگران اعتدال گرایان هندی پیوست، به امید اینکه هندی‌ها با آزادی سیاسی پاداش خود را خواهند گرفت… </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جنگ_جهانی_اول"><span id=".D8.AC.D9.86.DA.AF_.D8.AC.D9.87.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D8.A7.D9.88.D9.84"></span>جنگ جهانی اول</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: جنگ جهانی اول"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Indian_army_soldier_after_siege_of_Kut.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Indian_army_soldier_after_siege_of_Kut.jpg/220px-Indian_army_soldier_after_siege_of_Kut.jpg" decoding="async" width="220" height="301" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Indian_army_soldier_after_siege_of_Kut.jpg/330px-Indian_army_soldier_after_siege_of_Kut.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Indian_army_soldier_after_siege_of_Kut.jpg/440px-Indian_army_soldier_after_siege_of_Kut.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="821" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>بر خلاف تصور اولیه دولت بریتانیا در ارتباط با شورش هندیان، جنگ جهانی اول با ابراز عشق و حسن نیت بی‌سابقه هندی‌ها نسبت به ایالت پادشاهی انگلستان آغاز شد. هندوستان به شکل گسترده‌ای، و با فراهم آوردن مردان جنگی و منابع دیگر، به بریتانیا در جنگ بسیار کمک کرد. حدود ۱٫۳ میلیون سرباز و نیروی کار هندی در اروپا، آفریقا و خاورمیانه خدمت می‌کردند، این در حالی بود که شاهزاده‌ها و دولت هند ذخایر غذایی گستره، پول و مهمات ارسال می‌کردند. با این وجود، بنگال و پنجاب از فعالیت‌های ضد استعماری حمایت می‌کردند. ناسیونالیزمی که در بنگال وجود داشت به همراه ناآرامی‌ها در پنجاب، برای فلج کردن دولت منطقه‌ای کافی بود. </p><p>هیچ‌یک از دسیسه‌های کشورهای دیگر نتوانست تأثیر قابل توجهی بر هندی‌های داخل هندوستان بگذارد، بنابراین هیچگونه سرکشی یا عصیان مهمی رخ نداد. با این وجود، ترس عمیقی که در میان مقامات بریتانیا در ارتباط با قیام هندی‌ها وجو داشت، موجب شد که آن‌ها هندی‌ها را با تهدید وادار به اطاعت و تسلیم کنند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پاسخ_ملی_به_جنگ"><span id=".D9.BE.D8.A7.D8.B3.D8.AE_.D9.85.D9.84.DB.8C_.D8.A8.D9.87_.D8.AC.D9.86.DA.AF"></span>پاسخ ملی به جنگ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: پاسخ ملی به جنگ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>دیگر عواقب جنگ جهانی اول، نرخ تلفات بالا، افزایش تورم، مالیات‌های سنگین، شیوع بیماری آنفلوآنزا و قطع داد و ستد بود که رنج مردم را در هند تشدید می‌کرد. </p><p>جنبش ملی اعتدالگرایان که قبل از جنگ وجود داشت احیا شد و گروه‌های تندرو نیز تفاوت‌های خود را مخفی کردند تا همگی در یک صف واحد در جبهه جنگ بایستند. آن‌ها در مورد خدمات گسترده‌ای که در زمان جنگ به بریتانیا ارائه داده بودند گفتگو کرده و خواستار پاداش شدند. همچنین آن‌ها مدعی شدند که هندی‌ها ظرفیت لازم را برای اداره کشور خودشان دارند. در سال ۱۹۱۶، کنگره موفق به جعل پیمان لاکنو شد، که شامل یک همبستگی موقت با انجمن مسلمانان بر سر موضوع واگذاری قدرت سیاسی و آینده اسلام در منطقه بود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اصلاحات_بریتانیا"><span id=".D8.A7.D8.B5.D9.84.D8.A7.D8.AD.D8.A7.D8.AA_.D8.A8.D8.B1.DB.8C.D8.AA.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.A7"></span>اصلاحات بریتانیا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: اصلاحات بریتانیا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بریتانیا سیاست چماق و هویج را در تشخیص میزان و چگونگی حمایت هندوستان در طول جنگ و نیز در پاسخ به درخواست‌های ملی آن‌ها اتخاذ کرد. در اوت سال ۱۹۱۷، وزیر امور خارجه هند، <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D8%A7%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ادوین مونتاگ (صفحه وجود ندارد)">ادوین مونتاگ</a>، بیانیه تاریخی در مجلس ارائه داد: «سیاست بریتانیا در مورد هند افزایش دخالت هندی‌ها در تمامی شاخه‌های حکومت و رشد تدریجی نهادهای خودگردان با نگاهی به تحقق تدریجی دولت مسئول در هند به عنوان بخش جدایی ناپذیری از حکومت بریتانیا بود.» راه‌های دستیابی به اهداف پیشنهادی بعدها در عملکرد دولت هند در ۱۹۱۹ مورد توجه و تحسین قرار گرفت، به این دلیل که اصول سیستم حکومتی متشکل از دو رکن مستقل، یا یک دولت دوگانه را معرفی می‌کرد که در آن قانونگذاران منتخب هندی و نیز مقامات بریتانیایی در قدرت شریک بودند. عملکرد دولت شوراهای ایالتی و مرکزی و نیز حق رأی را بسیار گسترش داد. سیستم حکومت متشکل از دو رکن مستقل که در این جنبش نهادینه شده بود تغییرات وسیعی را در سطوح استانی به وجود آورد: سهام کارهایی که زیاد بحث‌انگیز و پیچیده نبودند مانند کشاورزی، حکومت محلی، حوزه سلامت، آموزش، و امور عام‌المنفعه، به هندی‌ها واگذار شد؛ در حالیکه موضوعات حساس تر نظیر امور مالی، مالیاتی، و قانون‌گذاری در اختیار مدیران استانی بریتانیایی باقی‌ماند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ورود_گاندی_به_هند"><span id=".D9.88.D8.B1.D9.88.D8.AF_.DA.AF.D8.A7.D9.86.D8.AF.DB.8C_.D8.A8.D9.87_.D9.87.D9.86.D8.AF"></span>ورود گاندی به هند</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: ورود گاندی به هند"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Gandhi_Kheda_1918.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/11/Gandhi_Kheda_1918.jpg" decoding="async" width="219" height="345" class="mw-file-element" data-file-width="219" data-file-height="345" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>مهاتما کارامچاند گاندی (<a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="مهاتما گاندی">مهاتما گاندی</a>) رهبری برجسته در جنبش ملی هند در آفریقای جنوبی، و صدایی رسا در مخالفت با تبعیض و بدرفتاری با نیروی کار زحمتکش بود. وی همچنین توانست رفتارهای سرکوبگرانه پلیس، مانند عملکرد رولات، را کنترل کند. در طول اعتراضات، گاندهیجی مفهوم ساتیاراگا را که از فلسفه <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7_%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="بابا رام سینک (صفحه وجود ندارد)">بابا رام سینک</a> (رهبر جنبش کوکا در سال ۱۸۷۲ در پنجاب) الهام گرفته شده بود، کامل کرد. در ژانویه ۱۹۱۴ (قبل از شروع جنگ جهانی اول) گاندهیجی موفق بود. قانونی منفوری که ضد هندی‌ها وجود داشت لغو شد و تمامی زندانیان سیاسی هندی توسط ژنرال جان اسموتس آزاد شدند. </p><p>گاندی در ۹ ژانویه ۱۹۱۵ به هندوستان برگشت، و در همان ابتدا، به منظور حمایت از قلمرو تجارت‌گرای واحد که حزب کنگره درخواست کرده بود، وارد یک نزاع سیاسی شد. گاندی معتقد بود که توسعه صنعتی و آموزشی که اروپاییان با خود به ارمغان آورده بودند، برای کاستن از مشکلات هندی‌ها، مورد نیاز است. گوپال کریشنا گوخاله، کسی که رهبر هند و یکی از اعضای قدیمی کنگره بود، مربی گاندی شد. در ابتدا، ایده‌ها و استراتژی‌های گاندی در ارتباط با نافرمانی مدنی بدون خشونت از نظر بعضی از مردم هند و نیز اعضای کنگره غیر عملی بود. به گفته گاندی، «<a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="نافرمانی مدنی">نافرمانی مدنی</a> در واقع نقض مدنی مصوبات قانونی غیراخلاقی است.» این کار باید بدون اعمال خشونت و با قطع همکاری با دولت فاسد انجام می‌شد. زمانی که گاندی در جریان اعتراضات عمل ضد رولات در پنجاب از ساتیاگراها استفاده کرد، تواناییش در آگاه‌سازی میلیون‌ها نفر از عوام الناس بر همگان روشن شد. گاندی احترام زیادی برای لوکمانیا تیلاک قائل بود. برنامه‌های او همگی از برنامه چاتوسوتری تیلاک الهام گرفته شده بود. </p><p>بصیرت گاندی باعث شد خیلی زود بسیاری از مردم عوام هند به جنبش بپیوندند، و در نتیجه جنبش از یک کشمکش مربوط به نخبگان به یک مبارزه ملی تبدیل شد. علل مبارزه به تمامی صنایع و مصالحی که اقتصاد مردم هند را تشکیل می‌داد گسترش یافت. برای مثال در چامپاران، بیهار گاندی از حقوق زارعین فقیر و کشاورزان بدون زمین که مجبور به پرداخت مالیات‌های ظالمانه بودند حمایت کرد. سود حاصل از محصولات کشاورزان برای امرار معاش و پرداخت هزینه‌های زندگی کافی نبود. اثر مثبت اصلاحات در سال ۱۹۱۹ به وسیله عمل رولات به شدت تحلیل رفت. عمل رولات به دولت نایب السلطنه قدرت می‌داد تا آشوب را، به وسیله ساکت کردن مطبوعات، توقیف فعالان سیاسی بدون محاکمه، و دستگیری بدون حکم هر کسی که مشکوک به ایجاد آشوب و پیمان‌شکنی باشد، فرونشاند. در اعتراض، همه مردم در سراسر کشور دست از کار کشیدند (هارتال)، که این خود نشانه شروع یک نارضایتی عمومی بود. </p><p>آشفتگی که در نتیجه این نارضایتی‌ها به وجود آمد باعث شد که بریتانیایی‌ها به تظاهر کنندگان یورش آورند. این درگیری‌ها در منطقه امریتسار پنجاب، تاریخ ۱۳ آوریل ۱۹۱۹، در جریان <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%AC%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7_%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="کشتار جلیان‌والا باغ">کشتار در باغ جلیان‌والا</a> (که به کشتار امریتسار نیز معروف است) به اوج خود رسید. فرمانده نظامی بریتانیا، <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%BE_%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%84%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرتیپ رجینالد دایر (صفحه وجود ندارد)">سرتیپ رجینالد دایر</a>، تنها راه اصلی ورود و خروج را بست و به سربازان خود دستور داد تا به روی تمامی جمعیت بی سلاح و بی گناه، اعم از ۱۵۰۰۰ مرد، زن، و کودک تیراندازی کنند. مردم به صورت صلح‌آمیزی در <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%BA_%D8%AC%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="باغ جالیانوالا (صفحه وجود ندارد)">باغ جالیانوالا</a> تجمع کرده بودند، ولی دایر تمامی تجمعات را ممنوع اعلام کرده و تصمیم گرفته بود که به تمامی هندی‌ها درس سختی بدهد. روی یک جمعیت حدود ۱۶۵۱ نفر آتش گشوده شد، و طبق گفته یک کمیسیون رسمی بریتانیایی ۳۷۹ نفر کشته شدند، مقامات هندی گستره جمعیت را ۱۴۹۹ نفر و تعداد زخمی‌ها را ۱۱۳۷ نفر تخمین زدند. دایر مجبور شد تا اعلام بازنشستگی کند ولی به عنوان یک قهرمان در بریتانیا مورد ستایش قرار گرفت تا به هندی‌ها نشان دهند که موفقیت امپراتوری مدیون ایده عمومی مردم بریتانیا، و نه هند، است. بخش پایانی جنگ تمامی امیدهای مردم هند را برای آزادی و استقلال از بین برد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جنبش‌های_عدم_همکاری"><span id=".D8.AC.D9.86.D8.A8.D8.B4.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B9.D8.AF.D9.85_.D9.87.D9.85.DA.A9.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>جنبش‌های عدم همکاری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: جنبش‌های عدم همکاری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>جنبش استقلال طلبی تا اواخر سال ۱۹۱۸ جنبشی مختص به نخبگان بود که تمرکزش روی به وجود آوردن یک قلمرو تجارت گرای متحد بود. گاندی این روند را تغییر داده و آن را به یک جنبش همگانی تبدیل کرد. اولین جنبش عدم همکاری در نشستی که اعضای کنگره در سپتامبر ۱۹۲۰ در <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DA%A9%D8%AA%D9%87" title="کلکته">کلکته</a> داشتند، گاندی دیگر رهبران را متقاعد کرد تا یک جنبش عدم همکاری را در حمایت از خلافت و سواراج آغاز کنند. اولین گام در <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B3%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="جنبش ساتیاراگا (صفحه وجود ندارد)">جنبش ساتیاراگا</a>، استفاده از خادی و کالاهای هندی به جای نمونه‌های مشابهی بود که از بریتانیا وارد می‌شدند. همچنین بر پایه این جنبش مردم موسسات آموزشی و دادگاه‌های بریتانی را تحریم کردند؛ از مشاغل دولتی استعفا دادند؛ از پرداخت مالیات سر باز زدند؛ و احترامات و القاب بریتانی را رها کردند. اگرچه برای تأثیرگذاری روی چهارچوب عملکرد دولت هند در ۱۹۱۹ خیلی دیر بود، ولی جنبش به دلیل شکوه بی‌نظیر حاصله از حمایت گسترده مردم به یک چالش و اعتراضی جدی در مقابل قوانین بیگانه تبدیل شد. با این وجود، گاندی جنبش را به دلیل <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87_%DA%86%D8%A7%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%D8%A7%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="واقعه چااوری چااورا (صفحه وجود ندارد)">واقعه چااوری چااورا</a>، که طی آن ۲۲ پلیس به دست جمعیتی معترض کشته شدند، متوقف کرد. </p><p>عضویت در حزب برای همگان آزاد بود. همچنین سلسله‌ای از کمیته‌های مختلف به وجود آمد که مسئول برقراری نظم و کنترل شرایط بی نظم و جنبش‌های پراکنده سابق بر این بودند. حزب از یک سازمان مختص نخبگان و افراد برگزیده به یک همکاری و خواست ملی همگانی تبدیل شد. </p><p>گاندی در سال ۱۹۲۲ به شش سال زندان محکوم شد، ولی بعد از دو سال تحمل حبس آزاد شد. او پس از آزادی از <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%A2%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="زندان سابارماتی آشرام (صفحه وجود ندارد)">زندان سابارماتی آشرام</a> را در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF" class="mw-disambig" title="احمدآباد">احمدآباد</a>، در سواحل <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="رودخانه سابارماتی (صفحه وجود ندارد)">رودخانه سابارماتی</a>، بر پا کرد. همچنین روزنامه هند جوان را تأسیس کرد، و مجموعه‌ای از اصلاحات را با هدف بهبود اوضاع طبقه محروم جامعه هند (شامل روستاییان فقیر و افراد نجس) پایه‌گذاری کرد. </p><p>این عصر شاهد حضور نسل جدیدی از مردم هند در حزب کنگره، شامل <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%84%D8%B9%D9%84_%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88" title="جواهر لعل نهرو">جواهر لعل نهرو</a>، <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%AA%D9%84" title="والابای پاتل">والابای پاتل</a>، C.Rajgopalachari، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B4_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D9%88%D8%B3" title="سبهاش چندر بوس">سابهاش چاندرا بوس</a> و دیگران بود که بعدها صدای ماندگار جنبش استقلال هند را سر داند. بعضی از آن‌ها پیرو ارزش‌های تعریف شده گاندی بودند و برخی مانند ارتش ملی هند بوس از آن ارزش‌ها دور شده بودند. طیف‌های سیاسی هند در اواسط دهه ۱۹۲۰ با پیدایش هر دو حزب اعتدال‌گرا و جنگ طلب، نظیر حزب سواراج، ماهاساب‌ها هندو، حزب کمونیست هند، و RashtriyaSwayamsevakSangh، گسترده‌تر شدند. </p><p>سازمان‌های سیاسی منطقه‌ای نیز به حمایت از منافع غیر برهمنان در شهر <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" class="mw-redirect" title="مدرس (شهر)">مدرس</a>، ماهاراس در شهر <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="ماهاراشترا">ماهاراشترا</a>، و سیک در <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8_(%D9%87%D9%86%D8%AF)" class="mw-redirect" title="پنجاب (هند)">پنجاب</a> ادامه دادند. با این وجود افرادی نظیر Mahakavi Subramanya Bharathi, Vanchinathan, Neelakanda Brahmachari نقش مهمی را در کشمکش برای آزادی و مبارزه برای برابری در تمامی جوامع ایفا کردند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پورنا_سواراج"><span id=".D9.BE.D9.88.D8.B1.D9.86.D8.A7_.D8.B3.D9.88.D8.A7.D8.B1.D8.A7.D8.AC"></span>پورنا سواراج</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: پورنا سواراج"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پیرو رد پیشنهادهای کمیسیون سایمون توسط هندی‌ها، کنفرانسی متشکل از تمامی احزاب در می ۱۹۲۸ در بمبئی تشکیل شد. این به معنی تزریق تدریجی حس مقاومت در میان مردم بود. این کنفرانس یک کمیته تهیه پیش‌نویس را به رهبری <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88" title="موتیلال نهرو">موتیلال نهرو</a> برای دستیابی به یک قانون اساسی و نظامنامه برای هند منصوب کرد. جلسه کلکته <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="کنگره ملی هند">کنگره ملی هند</a> از دولت بریتانیا خواست تا وضعیت سلطه حاکم بر هند را تا دسامبر ۱۹۲۹ متوقف کند، در غیر اینصورت باید منتظر یک جنبش اعتراض‌آمیز گسترده مدنی باشد. با این حال، در سال ۱۹۲۹، در میان افزایش نارضایتی‌های سیاسی و جنبش‌های منطقه‌ای، فراخوانی برای استقلال کامل از بریتانیا در بین رهبری کنگره شکل گرفت. کنگره ملی هند، با ریاست جواهر لعل نهرو، در جلسه تاریخی لاهور در دسامبر ۱۹۲۹ قطعنامه تقاضای استقلال کامل از بریتانیا را تصویب کرد. این قطعنامه به کمیته ملی کار برای راه‌اندازی یک جنبش نافرمانی مدنی در سراسر کشور مجوز داد. تصمیم بر این شد که روز ۲۶ ژانویه سال ۱۹۳۰ به عنوان روز <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A7_%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="پورنا سواراج (صفحه وجود ندارد)">پورنا سواراج</a> (روز استقلال) در نظر گرفته شود. بسیاری از احزاب سیاسی هند و انقلابیون هندی از طیف گسترده‌ای با یکدیگر متحد شدند تا جشن آن روز را با غرور و افتخار برگزار کنند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جلسه_کنگره_کراچی-۱۹۳۱"><span id=".D8.AC.D9.84.D8.B3.D9.87_.DA.A9.D9.86.DA.AF.D8.B1.D9.87_.DA.A9.D8.B1.D8.A7.DA.86.DB.8C-.DB.B1.DB.B9.DB.B3.DB.B1"></span>جلسه کنگره کراچی-۱۹۳۱</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: جلسه کنگره کراچی-۱۹۳۱"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>جلسه ویژه‌ای در کراچی برای تأیید پیمان گاندی-ایروین برگزار شد. هدف پورنا سواراج تصریح شد. دو قطعنامه به تصویب رسید-یکی در مورد حقوق سیاسی، و دیگری در مورد برنامه اقتصاد ملی- این اولین باری بود که کنگره معنی سواراج را برای توده‌ها بیان می‌کرد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="راهپیمایی_نمک_و_نافرمانی_مدنی"><span id=".D8.B1.D8.A7.D9.87.D9.BE.DB.8C.D9.85.D8.A7.DB.8C.DB.8C_.D9.86.D9.85.DA.A9_.D9.88_.D9.86.D8.A7.D9.81.D8.B1.D9.85.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D9.85.D8.AF.D9.86.DB.8C"></span>راهپیمایی نمک و نافرمانی مدنی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=14" title="ویرایش بخش: راهپیمایی نمک و نافرمانی مدنی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Demonstration_against_British_Rule_in_India_-_c1930%27s.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Demonstration_against_British_Rule_in_India_-_c1930%27s.jpg/220px-Demonstration_against_British_Rule_in_India_-_c1930%27s.jpg" decoding="async" width="220" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Demonstration_against_British_Rule_in_India_-_c1930%27s.jpg/330px-Demonstration_against_British_Rule_in_India_-_c1930%27s.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Demonstration_against_British_Rule_in_India_-_c1930%27s.jpg/440px-Demonstration_against_British_Rule_in_India_-_c1930%27s.jpg 2x" data-file-width="601" data-file-height="410" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>گاندی با انجام معروفترین کمپین خود، که یک راهپیمایی در حدود ۴۰۰ کیلومتر (۲۴۰ مایل) از کمون خود در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF" class="mw-disambig" title="احمدآباد">احمدآباد</a> به <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="دندی">دندی</a>، در ساحل <a href="/wiki/%DA%AF%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="گجرات">گجرات</a> و بین ۱۱ مارس و ۶ آوریل ۱۹۳۰ بود، از انزوای طولانی خود بیرون آمد. این راهپیمایی تحت عنوان راهپیمایی دندی یا ساتیاراگای نمک شناخته می‌شود. در شهر دندی، در اعتراض به مالیاتی که بریتانیا برای نمک مشخص کرده بود، گاندی و هزاران نفر از طرفدارانش، با فراهم آوردن نمک ار آب دریا، قانون را شکستند. این راهپیمایی ۲۴ روز به طول انجامید. هر روز او ۱۰ مابل راه می‌رفت و سخنرانی‌های زیادی نیز ایراد می‌کرد. </p><p>در آوریل ۱۹۳۰ برخوردهای شدیدی از سوی پلیس در <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DA%A9%D8%AA%D9%87" title="کلکته">کلکته</a> اتفاق افتاد، و در حدود ۱۰۰۰۰۰ نفر در طی جنبش نافرمانی مدنی (۱۹۳۰–۳۱) زندانی، و در <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="پیشاور">پیشاور</a> به روی تظاهر کنندگان غیر مسلح، در <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%A7_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کشتار بازار کیسا خوانی (صفحه وجود ندارد)">کشتار بازار کیسا خوانی</a>، آتش گشوده شد. </p><p>این کشتار باعث تحریک مردم و شروع جنبش دیگری به نام خدای خدمتکار شد (که خان عبدل غفار خان پایه ریز آن، و گاندی فرمانه آن بود). زمانی که گاندی در زندان بود، اولین میز گرد در نوامبر ۱۹۳۰ در لندن برگزار شد که در آن هیچ‌یک از نمایندگان کنگره ملی هند حضور نداشتند. تحریم‌هایی که روی کنگره بود، به دلیل سختی‌های اقتصادی که به واسطه ساتیاراگا ایجاد شده بود، برداشته شد. گاندی به همراه دیگر اعضای کمیسیون کار کنگره، در ژانویه ۱۹۳۱ از زندان آزاد شد. در مارس ۱۹۳۱، پیمان گاندی-ایروین امضاء شد، و دولت متعهد شد تا تمامی زندانیان سیاسی را آزاد کند (با این وجود برخی از انقلابیون مهم و کلیدی آزاد نشدند و مجازات اعدام <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="بی هاگات سینک (صفحه وجود ندارد)">بی هاگات سینک</a> و دو تن از همراهانش بعدها خشم علیه کنگره را، نه فقط در بیرون بلکه در میان اعضای خود کنگره، برانگیخت). در عوض، گاندی پذیرفت که دست از جنبش نافرمانی مدنی کشیده و به عنوان تنها نماینده کنگره در میزگرد دوم که در سپتامبر ۱۹۳۱ در <a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="لندن">لندن</a> برگزار د شرکت کند. این کنفرانس در دسامبر ۱۹۳۱ با شکست مواجه شد. گاندی به هندوستان برگشت و در ژانویه ۱۹۳۲ تصمیم گرفت که جنبش نافرمانی مدنی را دوباره از سر بگیرد. </p><p>برای چند سال آینده کنگره و دولت دچار درگیری و تضاد شدند. در آن زمان، شکاف بین کنگره و انجمن مسلمین خیلی عمیق شده بود به‌طوری‌که هر یک انگشت اتهام را به سوی دیگری می‌گرفت. انجمن مسلمین با ادعای کنگره در رابطه با اینکه نماینده تمامی مردم هند است مخالفت کرد، در حالیکه کنگره با ادعای انجمن مسلمین در رابطه با اینکه صدای آن‌ها بیانگر آرمان‌های همه مسلمین است مخالف بود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انتخابات_و_قطعنامه_لاهور"><span id=".D8.A7.D9.86.D8.AA.D8.AE.D8.A7.D8.A8.D8.A7.D8.AA_.D9.88_.D9.82.D8.B7.D8.B9.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87_.D9.84.D8.A7.D9.87.D9.88.D8.B1"></span>انتخابات و قطعنامه لاهور</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=15" title="ویرایش بخش: انتخابات و قطعنامه لاهور"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Jinnah_Gandhi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Jinnah_Gandhi.jpg/220px-Jinnah_Gandhi.jpg" decoding="async" width="220" height="169" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Jinnah_Gandhi.jpg/330px-Jinnah_Gandhi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/94/Jinnah_Gandhi.jpg 2x" data-file-width="400" data-file-height="308" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>عملکرد دولت هند در ۱۹۳۵، در رابطه با تلاش برای اداره هند بریتانیایی، سه هدف عمده را دنبال می‌کرد: ایجاد یک ساختار فدرال سست، دستیابی به خود مختاری، و حفظ منافع اقلیت‌ها از طریق حق رأی جداگانه. تصمیمات فدرال در مورد متحد کردن کشورهای شاهزاده و هند بریتانیایی در مرکز، به دلیل وجود ابهامات برای حفظ منافع شاهزادگان، اجرا نشد. با این وجود در فوریه ۱۹۳۷ با برگزاری انتخابات، خود مختاری به یک واقعیت تبدیل شد؛ کنگره به عنوان حزب غالب با حضور در ۵ ایالت ظاهر شد، در حالیکه انجمن مسلمین بسیار ضعیف عمل کرد. </p><p>در سال ۱۹۳۹، نایب السلطنه <b>Linlithgow</b> ورود هند به <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنگ جهانی دوم">جنگ جهانی دوم</a> را بدون مشورت با دولت‌های استانی اعلام کرد. در اعتراض، کنگره از نمایندگان منتخب خود خواست تا از دولت استعفاء دهند. <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD" class="mw-redirect" title="محمدعلی جناح">محمدعلی جناح</a>، رئیس مجلس مسلمین، از شرکت کنندگان در نشست انجمن سالانه در <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%B1" title="لاهور">لاهور</a> (سال ۱۹۴۰) خواست تا قطعنامه لاهور را بپذیرند. در این قطعنامه خواسته شده بود که هند به دو ایالت مستقل جداگانه تقسیم شود، یکی مسلمانان و دیگری هندوها؛ این قطعنامه به نظریه دو ملتی نیز معروف است. اگرچه ایده پاکستان در اوایل ۱۹۳۰ مطرح شده بود، ولی افراد بسیار کمی به آن پاسخ داده بودند. با این وجود، شرایط سیاسی خصمانه بین هندوها و مسلمین، ایده پاکستان را به یک خواست قوی و جدی تغییر داد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="فعالیت‌های_انقلابی"><span id=".D9.81.D8.B9.D8.A7.D9.84.DB.8C.D8.AA.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.D9.86.D9.82.D9.84.D8.A7.D8.A8.DB.8C"></span>فعالیت‌های انقلابی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=16" title="ویرایش بخش: فعالیت‌های انقلابی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>صرفنظر از برخی انحرافات گمراه‌کننده، شورش مسلحانه در مقابل حکمرانان بریتانیایی پیش از شروع قرن بیستم سازماندهی نشده بود. انقلاب زیرزمینی هند با گرد آوری جنبش‌ها از اولین دهه قرن بیستم، با گروه‌هایی در بنگال، ماهاراشترا، ادیشا، بیهار، اوتار پرادیش، پنجاب، و بعد ریاست جمهوری مادراس شامل آنچه که امروزه هند جنوبی نامیده می‌شود، برخاستند. بسیاری از گروه‌ها در حوالی هند پراکنده شده بودند. جنبش‌های برجسته خاص از بنگال برخاستند، خصوصاً در اطراف بخش بنگال در سال ۱۹۰۵، و در پنجاب در مورد اولی، جوانان تحصیل کرده، باهوش و متخصص <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%D9%82%D9%87_%D9%85%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7" title="طبقه متوسط">طبقه متوسط</a> شهری بودند، کمیته بادراکوک که از انقلاب «کلاسیک» هند می‌آمدند، در حالیکه دومی پایه حمایتی کلانی در جامعه نظامی و روستائی پونجاب داشت. سازمان‌هایی مانند جوگانتار و آنوشیلان سامیتی در دههٔ ۱۹۰۰ پدیدار شدند. جنبش‌ها و فلسفه انقلاب حضور خود را در سال ۱۹۰۵ در طول بخش‌بندی بنگال یافتند. احتمالاً اولین گام‌ها جهت سازماندهی انقلابیون توسط آروبیندو گاش، برادرش بارین گاش، بوپندرانات داتا و غیره انجام شد. وقتی آن‌ها حزب جوگانتار را در آوریل سال ۱۹۰۶ تشکیل دادند، جوگانتار به عنوان دایره داخلی آشیلان سامیتی که در بنگال حاضر بود، عمدتاً به عنوان یک جامعه انقلابی در ظاهر یک انجمن ورزشی، به‌وجود آمد. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%86%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="آنوشیلان سامیتی (صفحه وجود ندارد)">آنوشیلان سامیتی</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A7%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="جاگینتار (صفحه وجود ندارد)">جاگینتار</a> شعبه‌های متعددی در سرتاسر بنگال و سایر قسمت‌های هند باز کردند و زنان و مردان جوان را برای شرکت در فعالیت‌های انقلابی استخدام کردند. بسیاری از قتل و غارتها انجام شدند، بسیاری از انقلابیون نیز دستگیر و به زندان افکنده شدند. رهبران حزب جوگانتار مانند <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86_%DA%AF%D8%A7%D8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="بارین گاش (صفحه وجود ندارد)">بارین گاش</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%DA%AF%D8%A7_%D8%AC%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="باگا جاتین (صفحه وجود ندارد)">باگا جاتین</a>، شروع به ساخت مواد منفجره کردند. از برجسته‌ترین رویدادهای ترور سیاسی، بمب آلیپوربود، <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%B8%D9%81%D8%B1%D9%BE%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="کشتار مظفرپور (صفحه وجود ندارد)">کشتار مظفرپور</a> تلاش در انجام بسیاری از فعالیت‌ها کرد و بسیاری از آن‌ها محکوم به تبعید ابد شدند، در حالیکه <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A8%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="خودیرام بس (صفحه وجود ندارد)">خودیرام بس</a> اعدام شد. تأسیس <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%88%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ایندیاهاوس (صفحه وجود ندارد)">ایندیاهاوس</a> (India House) و جامعه‌شناس هندی تحت شیمجا کریشما وارما در لندن در سال ۱۹۰۵ جنبش رادیکال را به خود بریتانیا برد. در اول ماه ژوئیه ۱۹۰۹، یک دانشجوی هندی به نام <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="مادان لا دینگرا (صفحه وجود ندارد)">مادان لا دینگرا</a>، توسط خانه هند در لندن شناسائی شده و <a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D9%87%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%B2%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویلیام هات کورزون وایل (صفحه وجود ندارد)">ویلیام هات کورزون وایل</a>، یک M.P بریتانیائی در لندن، به ضرب گلوله کشته شد. در سال ۱۹۱۲ توطئه دهلی-لاهور توسط <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%B4_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%B2" title="راش بهاری بوز">راش بهاری بوز</a>، عضو سابق جوگانتار، برنامه‌ریزی شد، تا نایب السلطنه وقت هند، چارلز هاردینگ را ترور کنند. این توطئه در تلاشی برای بمب‌گذاری اجتماع نایب السلطنه در ۲۳ دسامبر ۱۹۱۲ به دلیل انتقال پایتخت امپراتوری از کلکته به دهلی، به اوج خود رسید. طی عواقب بعدی این اتفاق، پلیس متمرکز و تلاش‌های زیرکانه‌ای توسط پلیس هندی بریتانیایی جهت تخریب انقلاب زیرزمینی پونجابی و بنگال انجام شدند، که برای مدتی فشار زیادی را متحمل شدند. راش بهاری برای مدت زمان سه سال موفق به فرار از دستگیری شد. اما تا زمان شروع <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="جنگ جهانی اول">جنگ جهانی اول</a> در اروپا، جنبش انقلابی در بنگال (و پونجابی) مجدداً احیاء شده و برای فلج کردن حکومت محلی به حد کافی قوی بود. در سال ۱۹۱۴، انقلابیون هندی، توطئه هائی علیه قانون بریتانیا چیدند، اما این برنامه شکست خورد و بسیاری از انقلابیون زندگی خود را فدا کردند و سایرین دستگیرشده و به زندان سلولی (کالاپانی) در <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86" title="جزایر آندامان">جزایر آندامان</a> و <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="نیکوبار">نیکوبار</a> فرستاده شدند. طی <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="جنگ جهانی اول">جنگ جهانی اول</a>، انقلابیون تصمیم به وارد کردن اسلحه و مهمات از <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a> کرده و یک انقلاب مسلح در مقابل بریتانیا را به اجرا درآورند. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bhagat_Singh_Sukh_Dev_Raj_Guru.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Bhagat_Singh_Sukh_Dev_Raj_Guru.jpg/220px-Bhagat_Singh_Sukh_Dev_Raj_Guru.jpg" decoding="async" width="220" height="84" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Bhagat_Singh_Sukh_Dev_Raj_Guru.jpg/330px-Bhagat_Singh_Sukh_Dev_Raj_Guru.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Bhagat_Singh_Sukh_Dev_Raj_Guru.jpg/440px-Bhagat_Singh_Sukh_Dev_Raj_Guru.jpg 2x" data-file-width="624" data-file-height="237" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>در سال ۱۹۰۵ طی مراسم <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B4%D9%86_%D8%AF%D9%88%D8%B3%D9%87%D8%B1%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="جشن دوسهرا (صفحه وجود ندارد)">جشن دوسهرا</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%DA%A9_%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="وینایاک دامودار (صفحه وجود ندارد)">وینایاک دامودار</a> سوارکار یک آتش بازی از کالاها و لباس‌های خارجی را سازماندهی کرد. او به همراه دانشجویان و دوستانش یک گروه سیاسی به نام <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%88_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="آبیناو بارات (صفحه وجود ندارد)">آبیناو بارات</a> را تشکیل داد. وینایاک کمی بعد به دلیل فعالیت‌هایش از دانشگاه اخراج شد اما با اینحال اجازه برگزاری امتحانات دوره لیسانس به او داده شد. او پس از اینکه به کالج حقوق (قانون) در وینایاک لندن ملحق شد، در <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D8%A7%D9%88%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ایندیا هاوس (صفحه وجود ندارد)">ایندیا هاوس</a> در بارات باوان سکنی گزید. ایندیاهاوس که توسط <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پاندیت شیامجی (صفحه وجود ندارد)">پاندیت شیامجی</a>، فعال سیاسی و اجتماعی تبعیدی سازماندهی شده بود، مرکزی پیشرفته برای فعالیت‌های سیاسی دانشجویان بود. سوارکار به زودی جامعه هندی را جهت کمک به سازماندهی هم شاگردی‌های هندیش با هدف نبرد برای تکامل قطع وابستگی از راه انقلاب پیدا کرد. سوارکار مشغول مطالعه شیوه‌های انقلابی بود و با فردی کهنه‌کار از انقلاب روسیه سال ۱۹۰۵ در تماس بود. او دفترچه دستورالعمل ساخت بمب و سایر شیوه‌های جنگ‌های چریکی را بین دوستانش پرینت و منتشر کرد. در سال ۱۹۰۹، مادان لال دینگرا، دنباله رو سرسخت و دوست سوارکار، MP بریتانیائی، سر کورزون وایل را دریک تجمع ترور کرد. عملکرد دیگران باعث تحریک جدال و ستیز در بریتانیا و هند شد، و این به نوبه خود باعث برانگیختن تحسین و اعتراض شد. سوارکار مقاله‌ای منتشر کرد که طی آن کشتار را تصدیق کرده و تلاش کرد به شکل سیاسی و برای دفاع قانونی از دینگرا حمایت و پشتیبانی فراهم کند. در جلسه‌ای که هندی‌ها برای اعتراض به اعمال دینگرا فراخوانده شده بودند، سوارکار با نیت اعتراض مخالفت کرد و وارد منازعه‌ای داغ و مشاجره‌ای خشمگین با سایر ملازمان شد. محاکمه‌ای سری و محدود و محکومیتی که رأی آن مجازات اعدام برای دینگرا بود، فریاد و مخالفت را بین دانشجویان هندی و کمیته سیاسی برانگیخت. سوارکار که در مقابل رأی به شدت مخالفت می‌کرد، با مسئولین بریتانیائی در ادعای جنازه دینگرا به دنبال اعدام او مخالفت کرد. سوارکار دینگرا را به عنوان قهرمان و شهید نامید و با شدت بیشتری شروع به تشویق انقلاب کرد. سوارکار در لندن جامعه هندی آزاد(FIS) را پیدا کرد و در دسامبر ۱۹۰۶ شاخه‌ای از جامعهٔ آبیناو بارات را باز کرد. این تشکیلات تعدادی دانشجوی هندی رادیکال شامل باپات P.M، آیر V.V.S. ، <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="مادانلال دینگرا (صفحه وجود ندارد)">مادانلال دینگرا</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویرندرانات کاتوپادایا (صفحه وجود ندارد)">ویرندرانات کاتوپادایا</a> ایجاد کرد. سوارکار مدتی در پاریس زندگی کرد و پس از رفتن به لندن به دفعات از شهر دیدن می‌کرد. وقتی که تحصیلدار ناسیک، A.M.T.Jackson توسط جوانی تیر خورد، سرانجام وییر سوارکار وارد شبکه مسئولین بریتانیائی شد. او با ذکر ارتباطش با ایندیا هاوس در قتل درگیر شد. سوار کارد در۱۳ ماه مارس ۱۹۱۰در لندن دستگیر و به هند فرستاده شد. وقتی کشتی S.S Morea در هشتم ژوئیه ۱۹۱۰ به بندر مارسلس رسید، سوارکار از سلولش به سمت پنجره کشتی فرار کرد و به داخل آب شیرجه زد، او با امید اینکه دوستش در ساحل بوده و او را سوار ماشینش کند، به سمت ساحل شنا کرد. اما دوستش دیر به آنجا رسید، و آژیر که صدا کرده بود، باعث شد سوارکار دوباره دستگیر شود. سوارکار طی محاکمه اش به ۵۰ سال زندان محکوم شد و در۴ ژوئیه۱۹۱۱ به زندان سلولی بدنامی در جزایر آندامان و نیکوبار منتقل شد. در دوم ماه مه ۱۹۲۱ برادران سوارکار به زندانی در راتناجیری و پس از آن به زندان مرکزی یراودا منتقل شدند. او سرانجام در ۶ ژانویه ۱۹۲۴ تحت محدودیت‌های شدید و سخت آزاد شد- او نباید محدوده تناجیری را ترک می‌کرد و از انجام فعالیت‌های سیاسی برای مدت ۵ سال آینده منع شده بود. اما محدودیت‌های سیاسی در فعالیت‌های او تا زمانی که استقلال استانی (ایالتی) در سال ۱۹۳۷ داده شد، اعمال نشد. </p><p>حزب گادار از خارج از کشور به فعالیت می‌پرداخت و با انقلابیون در هند همکاری می‌کرد. این حزب در کمک به انقلابیون داخل هند برای دستیابی به جنگ‌افزارهای خارجی بسیار تأثیرگذار بود. پس از جنگ جهانی اول، فعالیت‌های انقلابیون به تدریج کاهش یافت زیرا آن‌ها به دلیل دستگیری رهبران برجسته، فشارهای عمده‌ای را تحمل می‌کردند. در دههٔ ۱۹۲۰، برخی از فعالیت‌های انقلابی شروع به سازماندهی مجدد کردند. </p><p>انجمن جمهوری‌خواه سوسیالیست هندوستان(HSRA) به رهبری چاندراشکار آزاد تشکیل شد. سرقت قطار کاکوری توسط اعضاء HSRA در سطح وسیعی انجام شد. <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="باگات سینگ (صفحه وجود ندارد)">باگات سینگ</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%88%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="باتوکشوار دوت (صفحه وجود ندارد)">باتوکشوار دوت</a> بمبی را در ۸ آوریل ۱۹۲۹ داخل مجلس قانونگذاری مرکزی در راستای مخالفت با تصویب لایحه امنیت عمومی و لایحه مشکلات بین کارفرما و کارگر انداختند، در حالیکه شعارهایی از انقلاب زینداباد سرمی دادند، اما کسی در حادثه بمبگذاری کشته یا مجروح نشد. باگات سینگ پس از واقعه بمبگذاری پس از اینکه محاکمه‌ای انجام شد، تسلیم شد. شوکدو و راجگورو نیز طی تجسسهایی بعد از حادثه بمبگذاری دستگیر شدند. به دنبال محاکمه (مورد بمبگذاری مجلس مرکزی)، باگات سینگ، <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%DA%A9%D8%AF%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="سوکدو (صفحه وجود ندارد)">سوکدو</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%A7%D8%AC%DA%AF%D8%B1%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="راجگرو (صفحه وجود ندارد)">راجگرو</a> در سال ۱۹۳۱ اعدام شدند. <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%AE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="آلاما مشرقیخاکسار (صفحه وجود ندارد)">آلاما مشرقیخاکسار</a> تحریک را برای راهنمائی به ویژه مسلمانان به سوی جنبش استقلال تأسیس کرد. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7_%D8%B3%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="سوریا سن (صفحه وجود ندارد)">سوریا سن</a>، به همراه سایر فعالیت‌ها، جهت دستیابی به اسلحه و مهمات و تخریب سیستم ارتباطی دولت و به منظور تأسیس یک دولت محلی، به اسلحه خانه چیتاگونگ در ۱۸ آوریل ۱۹۳۰ حمله کردند. <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA%D8%A7_%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="پریتیلاتا واددار (صفحه وجود ندارد)">پریتیلاتا واددار</a> رهبر حمله به یک انجمن اروپائی در چیتاگونگ در سال ۱۹۳۲ بود، در حالیکه بینا داس تلاش کرد تا استنلی جکسون، فرمانده بنگال را داخل سالن جلسه عمومی دانشجویان <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="دانشگاه">دانشگاه</a> کلکته ترور کند، به دنبال کیس حمله به اسلحه خانه<a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86%DA%AF" title="چیتاگونگ">چیتاگونگ</a>، سوریا سن اعدام و بسیاری دیگر تا ابد به زندان سلولار در آندامن تبعید شدند. در سال ۱۹۲۸ داوطلبان بنگال شروع به فعالیت کردند. در ۸ دسامبر ۱۹۳۰، گروه سه نفره بنی-بادال-دینش از حزب، به دبیرخانه ساختمان نویسندگان در کلکته وارد شدند وکل ان اس سیمپسون(Col.N.S Simpson) بازرس کل زندان‌ها را به قتل رساندند. </p><p>در روز ۱۳ مارس ۱۹۴۰، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%85_%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="اودهام سینگ">اودهام سینگ</a> به <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%84_%D8%A7%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="مایکل اودیر (صفحه وجود ندارد)">مایکل اودیر</a> (آخرین قتل سیاسی خارج از هند) که در کل مسئول قتل‌عام <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="آمریتسار">آمریتسار</a> بود، در لندن شلیک کرد، اما با تغییر سناریوی سیاسی در اواخر دههٔ ۱۹۳۰ - با رهبران اصلی با در نظرگرفتن گزینه‌های متعدد که توسط بریتانیایی‌ها پیشنهاد می‌شد و با پلتیک‌های مذهبی که روی کار می‌آمدند- فعالیت‌های انقلابی به تدریج کاهش یافتند. بسیاری از انقلابیون گذشته با پیوستن به کنگره و سایر احزاب به پلتیک جریان اصلی ملحق شدند، خصوصاً طرفداران کمونیست، در حالیکه بسیاری از طرفداران عمل در زندان‌های مختلف کشور نگهداشته شدند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="فرایند_پایانی_جنبش_استقلال_هندی‌ها"><span id=".D9.81.D8.B1.D8.A7.DB.8C.D9.86.D8.AF_.D9.BE.D8.A7.DB.8C.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D8.AC.D9.86.D8.A8.D8.B4_.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.82.D9.84.D8.A7.D9.84_.D9.87.D9.86.D8.AF.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>فرایند پایانی جنبش استقلال هندی‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=17" title="ویرایش بخش: فرایند پایانی جنبش استقلال هندی‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در سال ۱۹۳۷، رأی‌گیری استانی انجام شد و کنگره در ۷ استان از ۱۱ استان به قدرت رسید. این نشانه مقتدری از پشتیبانی مردم هند برای استقلال کامل بود. </p><p>با شروع جنگ جهانی دوم، نایب السلطنه لینلیتگو، به صورت یکطرفه، بدون مشورت با نمایندگان منتخب هندی، هند را طرف بریتانیا اعلام کرد. در اعتراض به عملکرد لیلیتگو، رهبر کل کنگره از شوراهای دولت محلی استعفا داد. اما بسیاری افراد تمایل به پشتیبانی از جنگ بریتانیا داشتند، و قطعاً ارتش هندی بریتانیایی بزرگ‌ترین نیروی داوطلب بود که در آن ۲٬۵۰۰٬۰۰۰ مرد در طی جنگ وجود داشت. </p><p>به ویژه در طی جنگ بریتانیا در سال ۱۹۴۰، گاندی دربرابر جنبش‌های نافرمانی مدنی کلان که از داخل و خارج از حزب او می‌آمد، مقاومت کرد، با اظهار اینکه به دنبال آزادی هند در خاکسترهای یک بریتانیای ویران شده نیست. در سال ۱۹۴۲، کنگره جنبش رهایی هند را آغاز کرد. خشونت وجود داشت اما راج اقدامات جدی انجام داد و ده‌ها هزار نفر از رهبران کنگره، از جمله همه اشخاص مهم استانی و ملی را دستگیر کرد. آن‌ها تا نزدیک پایان جنگ در سال ۱۹۴۵ آزاد نشدند. جنبش استقلال شاهد قیام سه جنبش بود: اولین آنها، توطئه کاکوری(۹ اوت ۱۹۲۵) به رهبری جوانان هندی تحت رهبری پاندیت <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D9%85%DB%8C%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="رام پراساد بیسمیل (صفحه وجود ندارد)">رام پراساد بیسمیل</a> بود؛ جنبش دوم جنبش آزاد هیند، به رهبری نتاجی <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%DA%86%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D8%A8%D9%88%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="سوباس چاندرا بوز (صفحه وجود ندارد)">سوباس چاندرا بوز</a> بود که آغاز آن در حین جنگ بود و با آلمان و ژاپن برای جنگ با بریتانیا ملحق شد. جنبش سوم در اوت ۱۹۴۲ آغاز شد، رهبر آن لال باهادور شاستری بود و مرد عادی بود که نتیجه آن شکست مأموریت کریپس برای دستیابی به توافق عامه با رهبری سیاسی هندی برای انتقال قدرت پس از جنگ بود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جنبش_رهایی_هند"><span id=".D8.AC.D9.86.D8.A8.D8.B4_.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C.DB.8C_.D9.87.D9.86.D8.AF"></span>جنبش رهایی هند</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=18" title="ویرایش بخش: جنبش رهایی هند"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>جنبش رهایی هند (برات کودو آندولان) یا جنبش اوت یک جنبش نافرمانی مدنی در هند بود که در نهم اوت سال ۱۹۴۲ در پاسخ به درخواست گاندی مبنی بر استقلال فوری هند آغاز شد و علیه فرستادن هندی‌ها به جنگ جهانی دوم بود. او از تمام معلمان خواست که مدارس خود و هندی‌های دیگر خواست که شغل‌های خود را ترک کرده و در جنبش شرکت کنند. به علت نفوذ سیاسی گاندی افراد زیادی درخواست او را اجابت کردند. </p><p>در هنگام جنگ، حزب کنگره در جلسه (Wardha) واردهای کمیته کاری در سپتامبر سال ۱۹۳۹ موضوع حمایت از جنگ ضد فاشیم را تصویب کرد اما در عوض وقتی آن‌ها درخواست استقلال کردند، این موضوعات رد شدند. در ماه مارس سال ۱۹۴۲ دولت بریتانیا که با شبه قاره‌ای مواجه شد که با اکراه و بی میلی در جنگ شرکت کرده بودند، و همچنین با شرایط وخیم تر شدن جنگ در اروپا و آسیای جنوب شرقی و همچنین با نارضایتی سربازان هندی –به خصوص در اروپا- و غیرنظامیان در شبه قاره مواجه شد، نماینده‌ای را تحت نظارت <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="استافورد کریپس (صفحه وجود ندارد)">استافورد کریپس</a> به هند فرستاد که به مأموریت کریپس معروف شد. هدف این مأموریت مذاکره با کنگره ملی هند بود تا به جای انحطاط و توزیع قدرت از راس و نایب السلطنه به قوه مقننه منتخب هند، در طول جنگ به یک همکاری کلی دست یابند. با این وجود مذاکرات با شکست مواجه شدند، در اشاره به نیاز اصلی یک چهارچوب زمانی برای حرکت به سوی دولتی مردمی و نیاز به تعریف قدرت‌هایی که نادیده گرفته شدند، به ویژه توصیف پیشنهاد وضعیت - حکومت محدود که برای جنبش هند غیرقابل قبول بود با شکست مواجه شدند. کنگره برای تقویت حکومت بریتانیا و رفع نیازهای آن و بدست آوردن لغتی قطعی در مورد استقلال، تصمیم گرفت جنبش رهایی هند را آغاز کند. </p><p>هدف جنبش این بود که با گروگانگیری جنگ متحد، دولت بریتانیا را بر سر میز مذاکره بیاورد. درخواست مقاومت مصمم اما منفعل که دلالت بر اطمینانی داشت که گاندی برای جنبش پیش‌بینی کرده بود به بهترین شکل توسط ندای او برای انجام دادن یا مردن توصیف شده‌است و در ۸ اوت در گووالیا تنک مایدان در بمبئی منتشر شد و از آن زمان با عنوان اوت کرانتی مایدان (پایه و اساس انقلاب اوت) دوباره نامگذاری شد. با این حال رهبری کل کنگره، نه فقط در سطح ملی، در کمتر از ۲۴ ساعت بعد از سخنرانی گاندی دستگیر شد، و اکثر افراد کنگره بقیه مدت جنگ را در زندان گذراندند. </p><p>در ۸ اوت سال ۱۹۴۲ قانون رهایی هند در نشست کمیته کنگره هند (AICC) در بمبئی تصویب شد. در پیش‌نویس آن آمده بود که اگر بریتانیا به اهدافش دست نمی‌یافت، یک شورش و نافرمانی عظیم آغاز می‌شد. با این حال این یک تصمیم بحث‌برانگیز بود. در گوالیا تنک، <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%85%D8%A8%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="مومبای">مومبای</a>، گاندی از هندی‌ها خواست نافرمانی و شورش آرام و به دور از خشونت داشته باشند. گاندی به توده‌ها گفت که مثل یک ملت مستقل عمل کنند و از دستورهای انگلیسی‌ها پیروی نکنند. پیشروی ارتش چین تا مرز <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بورما (صفحه وجود ندارد)">بورما</a>-هند، انگلیسی‌ها را از خطر آگاه کرد و روز بعد آن‌ها با زندانی کردن گاندی در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AE_%D8%A2%D9%82%D8%A7_%D8%AE%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="کاخ آقا خان">کاخ آقا خان</a> در <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%86%D8%A7" class="mw-redirect" title="پونا">پونا</a> به این عمل پاسخ دادند. کمیته کاری حزب کنگره یا رهبر ملی همه با هم دستگیر شدند و در <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="احمدنگار فورت (صفحه وجود ندارد)">احمدنگار فورت</a> زندانی شدند. آن‌ها حزب را تحریم و توقیف کردند. کارگران همه با هم غایب شدند و اعتصاب‌ها شروع شد. جنبش شاهد خرابکاری‌های زیادی بود، به گروه‌های متحد در سازمان متروی هند با بمب حمله شد، ساختمان‌های دولتی آتش زده شدند، خطوط برق قطع شدند و خطوط ارتباطی و حمل و نقل جدا و قطع شدند. قطعی‌ها و شکست‌ها برای چند هفته تحت کنترل بودند و کمترین تأثیر را روی جنگ داشتند. به زودی این جنبش به یک مبارزه طلبی بدون رهبر تبدیل شد، تعدادی از این فعالیت‌ها از اصل دوری از خشونت گاندی دور شدند. در بخش‌های بزرگ کشور، سازمان‌های متروی محلی بر جنبش پیروز شدند. با این حال در سال ۱۹۴۳ رهایی هند به پایان رسید. اکثر حزب‌های اصلی طرح رهایی هند را رد کردند و بیشتر جاها با انگلیسی‌ها همکاری می‌کردند از جمله ایالتهای شاهانه، خدمات شهری و پلیس. پیمان یا لیگ مسلمان از حکومت حمایت کرد و به سرعت در عضویت و در نفوذ با انگلیس رشد کرد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ارتش_ملی_هند"><span id=".D8.A7.D8.B1.D8.AA.D8.B4_.D9.85.D9.84.DB.8C_.D9.87.D9.86.D8.AF"></span>ارتش ملی هند</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=19" title="ویرایش بخش: ارتش ملی هند"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Subhas_Chandra_Bose.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Subhas_Chandra_Bose.jpg/220px-Subhas_Chandra_Bose.jpg" decoding="async" width="220" height="256" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/92/Subhas_Chandra_Bose.jpg 1.5x" data-file-width="301" data-file-height="350" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>مقالات اصلی: ارتش ملی هند، آرزی حکومت آزاد هند، نتاجی سابهاس چانترا بوز و جنگ جهانی دوم. </p><p>همچنین مراجعه شود به: ایندین فریز لژیون، باتاگلیونه آزاد هیندوستان، کپت موهان سینگ، لیگ استقلال هند، و محاکمات INA </p><p>نتاجی <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B4_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D9%88%D8%B3" title="سبهاش چندر بوس">سابهاس چاندرا بوز</a> که دو بار در سال‌های ۱۹۳۸ و ۱۹۳۹ به عنوان رئیس کنگره انتخاب شده بود، شدیداً با ورود اختیاری هند به جنگ مخالفت کرد. او پس از تبلیغات برای لایحه علیه شرکت در جنگ، در سال ۱۹۳۹ از کنگره استعفا داد و حزب جدیدی را آغاز کرد، بلوک پیشرو سراسری هند. در سال ۱۹۴۰، یک سال پس از شروع جنگ، بریتانیایی‌ها بوز را در کلکته در <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A8%D8%B3_%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="حبس خانگی">حبس خانگی</a> قراردادند. اما او فرار کرد و از افغانستان به سمت آلمان به منظور یافتن کمک محوری برای تشکیل یک ارتش برای جنگ با بریتانیایی‌ها حرکت کرد. او در اینجا با سربازان هندی زندانی ارتش دشمن، آروین رومل (POWs) که به عنوان لژیون (هنگ) هند آزاد شناخته می‌شد، متحد شد. بوز راهی آسیای جنوبی ژاپنی شد که در آنجا دولت آزاد هندی را تشکیل داد، یک دولت هندی آزاد استانی در تبعید، و ارتش ملی هند را با سربازان هندی زندانی دشمن و هندی‌های تبعیدی با کمک ژاپنی‌ها در آسیای جنوب شرقی را سازماندهی کرد. اهداف آن رساندن هند به یک نیروی جنگجو بود که خشم عمومی را برای الهام بخشی شورش در میان سربازان هندی برای دفاع از راج بریتانیایی افزایش می‌داد. </p><p>INA برای مشاهده عملکرد در مقابل هم پیمانان، ازجمله ارتش هندی بریتانیائی، در جنگل‌های آراکان، برمه و در آسام بود، درحالیکه ایمپال و کوهیما با پانزدهمین ارتش ژاپنی محاصره می‌شدند. طی جنگ، جزایر آندامان و نیکوبار توسط ژاپنی‌ها تسخیر شده و توسط آن‌ها تسلیم INA شدند. بوز آن‌ها را مجدداً نامگذاری کرد: شهید(Martyr-شهید) و ساراج (استقلال). </p><p>INAشکست خورد درحالیکه به لجستیک سواشده بدهکاربود، ارتش و منابع ناچیز از ژاپنی‌ها، و فاقد پشتیبانی و آموزش. مرگ فرضی بوز به عنوان اوج جنبش هند آزاد شمرده می‌شود. به دنبال محاصره ژاپن، سربازان INA به هند آورده شده و تعدادی از آن‌ها متهم به خیانت شدند. اما عملکردهای بوز اذهان عمومی را تحت تأثیر قرارداده و سربازان بومی نیروی هندی بریتانیائی را از وفاداری به سمت تاج و تخت به منظور حمایت از سربازانی که راج آن‌ها را دوست و یاور می‌پنداشت، منحرف کرد. </p><p>پس از جنگ، داستان جنبش هند آزاد و ارتش آن که طی محاکمات سربازان INA مورد توجه عموم قرار گرفت، در سال ۱۹۴۵ بسیار فتنه انگیز بود، طوری‌که شورش‌های توده‌ای وحشت‌انگیز و طغیانها- نه فقط در هند، بلکه در کل امپراتوری آن- دولت بریتانیا از BBC برای پخش این داستان ممانعت به عمل آورد. روزنامه‌ها خلاصه اعدام سربازان INA را که در ردفورت انجام شده بود، گزارش دادند. در حین محاکمه و پس از آن، شورشیانی که از نیروهای ارتشی هندی بریتانیائی برخواسته بودند، به ویژه در نیروی دریائی سلطنتی که حمایت عموم را در سرتاسر هند، از <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DA%86%DB%8C" title="کراچی">کراچی</a> تا <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A6%DB%8C" title="بمبئی">بمبئی</a> و از <a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%D8%B2%D8%A7%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویزاگ (صفحه وجود ندارد)">ویزاگ</a> تا <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DA%A9%D8%AA%D9%87" title="کلکته">کلکته</a> به دست آورده بودند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="شورش_جزیره_کریسمس_و_طغیان_نیروی_دریائی_سلطنتی_هند"><span id=".D8.B4.D9.88.D8.B1.D8.B4_.D8.AC.D8.B2.DB.8C.D8.B1.D9.87_.DA.A9.D8.B1.DB.8C.D8.B3.D9.85.D8.B3_.D9.88_.D8.B7.D8.BA.DB.8C.D8.A7.D9.86_.D9.86.DB.8C.D8.B1.D9.88.DB.8C_.D8.AF.D8.B1.DB.8C.D8.A7.D8.A6.DB.8C_.D8.B3.D9.84.D8.B7.D9.86.D8.AA.DB.8C_.D9.87.D9.86.D8.AF"></span>شورش جزیره کریسمس و طغیان نیروی دریائی سلطنتی هند</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=20" title="ویرایش بخش: شورش جزیره کریسمس و طغیان نیروی دریائی سلطنتی هند"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مقاله اصلی: شورش نیروی دریائی سلطنتی هند </p><p>پس از دو حمله ژاپنی به جزیره کریسمس در اواخر فوریه و اوایل مارس ۱۹۴۲، روابط بین افسران بریتانیائی و سربازان هندیشان درهم شکست. در شب دهم مارس سربازان هندی به رهبری یک پلیس اهل سیک، شورش کردند تا پنج سرباز بریتانیایی را کشته و مابقی ۲۱ اروپائی را در جزیره زندانی کردند. پس از آن در تاریخ ۳۱ مارس، یک ناوگان ژاپنی به جزیره آمد و هندی‌ها تسلیم شدند. </p><p>شورش نیروی دریائی هندی سلطنتی (که شورش بمبئی نیز نامیده می‌شود)، اعتصاب جامعی را دربرگرفت و شورش متعاقب آن توسط سربازان هندی نیروی دریائی هندی سلطنتی روی عرشه کشتی و استقرار در ساحل در بندرگاه بمبئی در ۱۸ فوریه ۱۹۴۶انجام شد. شورش از نقطه اولیه در بمبئی گسترش یافته و در سرتاسر هند بریتانیائی، از کراچی تا کلکته مورد حمایت واقع شد و سرانجام ۷۸ کشتی، ۲۰ استقرار در ساحل و ۲۰۰۰۰ سرباز را شامل شد. </p><p>آشفتگی، اعتصاب‌های انبوه، تظاهرات و سرانجام حمایت و پشتیبانی برای شورشیان، بنابراین چندین روز حتی پس از انحراف شورش ادامه پیدا کرد. به همراه آن، ممکن است ارزیابی طوری باشد که با عبارات کاملاً مثبت و قطعی به دولتی که نیروهای ارتش هند دیگر نمی‌توانند برای پشتیبانی در مواقع بحران به طول کلی به آن اعتماد کنند، و حتی بیشتر اینکه خود آن بیشتر منبع جرقه هائی بود که مشکل را در یک کشور مشعل ساخته و از سناریوی مستعمره سیاسی به سرعت بیرون می‌لغزد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="استقلال_و_بخش‌بندی_هند"><span id=".D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.82.D9.84.D8.A7.D9.84_.D9.88_.D8.A8.D8.AE.D8.B4.E2.80.8C.D8.A8.D9.86.D8.AF.DB.8C_.D9.87.D9.86.D8.AF"></span>استقلال و بخش‌بندی هند</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=21" title="ویرایش بخش: استقلال و بخش‌بندی هند"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مقالات اصلی: تاریخ جمهوری هند، بخش‌بندی هند </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنبش پاکستان">جنبش پاکستان</a></div> <p>در سوم ژوئن سال ۱۹۴۷، <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA_%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="وایکانت لوئیس ماونت باتن (صفحه وجود ندارد)">وایکانت لوئیس ماونت باتن</a>، آخرین فرماندار کل هند، بخش‌بندی هند بریتانیائی به هند و پاکستان را اعلام کرد. با عبور سریع از پارلمان بریتانیائی قانون استقلال هند، در ساعت ۱۱:۵۷ مورخ ۱۴ اوت ۱۹۴۷، پاکستان به عنوان کشوری جداگانه اعلام شد، و در ساعت ۱۲:۰۲، درست پس از نیمه شب، مورخ ۱۵ اوت ۱۹۴۷ هند نیز کشوری مستقل شد. به دنبال آن برخوردهای خشن بین هندوها، سیک ها و مسلمانان به‌وجود آمد. نخست‌وزیر نرو و معاون نخست‌وزیر <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%A8%D8%A7%D8%A6%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%AA%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="سردار والاببائی پاتل (صفحه وجود ندارد)">سردار والاببائی پاتل</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="ماونت باتن (صفحه وجود ندارد)">ماونت باتن</a> را دعوت کرد تا همچنان فرماندار کل هند بماند. پاتل مسئولیت آوردن ۵۶۵ ایالت باشکوه را به اتحادیه هند به عهده گرفت، تلاش‌های او با سیاست‌های «مشت آهنین در دستکش مخملی» با استفاده از نیروی نظامی تفهیم شد تا جوناگاه و استان حیدرآباد به هند ملحق شوند (عملکرد چوگان) از سوی دیگر، پاندیت <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%84%D8%B9%D9%84_%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88" title="جواهر لعل نهرو">جواهر لعل نهرو</a> مسئله کشمیر را در دست خود نگه داشت. </p><p>مجلس مؤسسان کار پیش‌نویس قانون اساسی را در ۲۶ نوامبر سال ۱۹۴۹ تکمیل کرد؛ در ۲۶ ژانویه ۱۹۵۰، جمهوری هند رسماً اعلان شد. مجلس مؤسسان دکتر <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AF" title="راجندرا پراساد">راجندرا پراساد</a> را که از سوی فرمانده کل راجگوپالاچاری فرمان داده شده بود، به عنوان اولین <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="رئیس‌جمهور هند">رئیس‌جمهور هند</a> برگزید. متعاقب آن هند به گوا و سایر قسمت‌های هندی تحت محاصره پرتقال در سال ۱۹۶۱ حمله کرده و آنجا به هند پیوست)، فرانسوی‌ها چاندرناگور، پوندیچری و سایر مستعمره‌های هندی باقی‌مانده را در سال ۱۹۵۶ واگذار کردند، و اسکیم در سال ۱۹۷۵ رأی داد تا به اتحادیه هند ملحق شود. </p><p>به دنبال استقلال در سال ۱۹۴۷، هند در کشورهای مشترک‌المنافع باقی‌ماند و روابط بین هند و بریتانیا دوستانه شد. مناطق بسیاری وجود دارد که هردو کشور وابستگی‌های محکمتری برای استفاده دو طرفه طلب می‌کنند و همین‌طور وابستگی‌های فرهنگی و اجتماعی بین دو ملت وجود دارد. جمعیت هندی‌تبار در بریتانیا بیش از ۱٫۶ میلیون نفر است. در سال ۲۰۱۰، نخست‌وزیر <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86" title="دیوید کامرون">دیوید کامرون</a> روابط بریتانیائی-هندی را به عنوان «روابط خاص جدید» توصیف کرد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=22" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند">هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B4_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D9%88%D8%B3" title="سبهاش چندر بوس">سبهاش چندر بوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="ماهاتما گاندی">ماهاتما گاندی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="چندپارگی هند">چندپارگی هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنبش پاکستان">جنبش پاکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قلمرو پاکستان">قلمرو پاکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="پاکستان شرقی">پاکستان شرقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="پاکستان غربی">پاکستان غربی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=23" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width" style="column-width: 30em;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-Chandra26-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Chandra26_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFChandra1989">Chandra 1989</a>، ص. 26</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="برای_مطالعه"><span id=".D8.A8.D8.B1.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.B7.D8.A7.D9.84.D8.B9.D9.87"></span>برای مطالعه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=24" title="ویرایش بخش: برای مطالعه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <ul><li>Brown, Judith M. <i>Gandhi's Rise to Power: Indian Politics 1915–1922</i> (Cambridge South Asian Studies) (۱۹۷۴)</li> <li>MK Gandhi. <i>My Experiments with Truth</i> Editor's note by Mahadev Desai (Beacon Press) (۱۹۹۳)</li> <li>Brown, Judith M. , 'Gandhi and Civil Resistance in India, 1917–47', in <a href="/w/index.php?title=Adam_Roberts_(scholar)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adam Roberts (scholar) (صفحه وجود ندارد)">Adam Roberts</a> and <a href="/w/index.php?title=Timothy_Garton_Ash&action=edit&redlink=1" class="new" title="Timothy Garton Ash (صفحه وجود ندارد)">Timothy Garton Ash</a> (eds.), <i>Civil Resistance and Power Politics: The Experience of Non-violent Action from Gandhi to the Present. </i> Oxford & New York: Oxford University Press, 2009. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-955201-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-955201-6">978-0-19-955201-6</a>.</li> <li>Jalal, Ayesha. <i>The Sole Spokesman: Jinnah, the Muslim League and the Demand for Pakistan</i> (Cambridge South Asian Studies) (۱۹۹۴)</li> <li><cite id="CITEREFMajumdar" class="citation book">Majumdar، R.C. <i>History of the Freedom movement in India</i>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-8364-2376-3" title="ویژه:منابع کتاب/0-8364-2376-3"><bdi>۰-۸۳۶۴-۲۳۷۶-۳</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=History+of+the+Freedom+movement+in+India&rft.isbn=0-8364-2376-3&rft.aulast=Majumdar&rft.aufirst=R.C.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C+%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></li> <li><cite id="CITEREFGandhi1993" class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Mohandas_Gandhi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mohandas Gandhi (صفحه وجود ندارد)">Gandhi، Mohandas</a> (<bdi>۱۹۹۳</bdi>). <i><a href="/w/index.php?title=The_Story_of_My_Experiments_with_Truth&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Story of My Experiments with Truth (صفحه وجود ندارد)">An Autobiography: The Story of My Experiments With Truth</a></i>. Boston: Beacon Press. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-8070-5909-9" title="ویژه:منابع کتاب/0-8070-5909-9"><bdi>۰-۸۰۷۰-۵۹۰۹-۹</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=An+Autobiography%3A+The+Story+of+My+Experiments+With+Truth&rft.place=Boston&rft.pub=Beacon+Press&rft.date=1993&rft.isbn=0-8070-5909-9&rft.aulast=Gandhi&rft.aufirst=Mohandas&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C+%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFSofri1995–1999" class="citation book">Sofri، Gianni (<bdi>۱۹۹۵–۱۹۹۹</bdi>). <i>Gandhi and India: A Century in Focus</i>. Janet Sethre Paxia (translator) (ویراست English edition translated from the Italian). Gloucestershire: The Windrush Press. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1-900624-12-5" title="ویژه:منابع کتاب/1-900624-12-5"><bdi>۱-۹۰۰۶۲۴-۱۲-۵</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Gandhi+and+India%3A+A+Century+in+Focus&rft.place=Gloucestershire&rft.edition=English+edition+translated+from+the+Italian&rft.pub=The+Windrush+Press&rft.date=1995%2F1999&rft.isbn=1-900624-12-5&rft.aulast=Sofri&rft.aufirst=Gianni&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C+%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li>Gonsalves, Peter. <i>Khadi: Gandhi's Mega Symbol of Subversion</i>, (Sage Publications), (۲۰۱۲)</li> <li>Gopal, Sarvepalli. <i>Jawaharlal Nehru – Volume One: 1889 – 1947 – A Biography</i> (1975), standard scholarly biography</li> <li><cite id="CITEREFSeal1968" class="citation book">Seal، Anil (<bdi>۱۹۶۸</bdi>). <i>Emergence of Indian Nationalism: Competition and Collaboration in the Later Nineteenth Century</i>. London: Cambridge U.P. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-521-06274-8" title="ویژه:منابع کتاب/0-521-06274-8"><bdi>۰-۵۲۱-۰۶۲۷۴-۸</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Emergence+of+Indian+Nationalism%3A+Competition+and+Collaboration+in+the+Later+Nineteenth+Century&rft.place=London&rft.pub=Cambridge+U.P.&rft.date=1968&rft.isbn=0-521-06274-8&rft.aulast=Seal&rft.aufirst=Anil&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C+%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li>Singh, Jaswant. <i>Jinnah: India, Partition, Independence</i> (۲۰۱۰)</li> <li><cite id="CITEREFChandra1989" class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Bipan_Chandra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bipan Chandra (صفحه وجود ندارد)">Chandra، Bipan</a> (<bdi>۱۹۸۹</bdi>). <i>India's Struggle for Independence</i>. New Delhi: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="کتاب‌های پنگوئن">کتاب‌های پنگوئن</a>. ص. <bdi>۶۰۰</bdi>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-14-010781-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-14-010781-4"><bdi>۹۷۸-۰-۱۴-۰۱۰۷۸۱-۴</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=India%27s+Struggle+for+Independence&rft.place=New+Delhi&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B6%DB%B0%DB%B0%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%BE%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%A6%D9%86&rft.date=1989&rft.isbn=978-0-14-010781-4&rft.aulast=Chandra&rft.aufirst=Bipan&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C+%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">از پارامتر ناشناخته <code class="cs1-code">|coauthors=</code> صرف نظر شد (<code class="cs1-code">|author=</code> پیشنهاد می‌شود) (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#parameter_ignored_suggest" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFHeehs1998" class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Peter_Heehs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peter Heehs (صفحه وجود ندارد)">Heehs، Peter</a> (<bdi>۱۹۹۸</bdi>). <i>India's Freedom Struggle: A Short History</i>. Delhi: Oxford University Press. ص. <bdi>۱۹۹</bdi>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-562798-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-562798-5"><bdi>۹۷۸-۰-۱۹-۵۶۲۷۹۸-۵</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=India%27s+Freedom+Struggle%3A+A+Short+History&rft.place=Delhi&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B1%DB%B9%DB%B9%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=1998&rft.isbn=978-0-19-562798-5&rft.aulast=Heehs&rft.aufirst=Peter&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C+%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFSarkar1983" class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Sumit_Sarkar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sumit Sarkar (صفحه وجود ندارد)">Sarkar، Sumit</a> (<bdi>۱۹۸۳</bdi>). <i>Modern India: 1885–1947</i>. Madras: <a href="/w/index.php?title=Macmillan_Publishers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Macmillan Publishers (صفحه وجود ندارد)">Macmillan</a>. ص. <bdi>۴۸۶</bdi>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-333-90425-7" title="ویژه:منابع کتاب/0-333-90425-7"><bdi>۰-۳۳۳-۹۰۴۲۵-۷</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Modern+India%3A+1885%E2%80%931947&rft.place=Madras&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B4%DB%B8%DB%B6%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=Macmillan&rft.date=1983&rft.isbn=0-333-90425-7&rft.aulast=Sarkar&rft.aufirst=Sumit&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C+%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li>Wolpert, Stanley A. <i>Jinnah of Pakistan</i> (۲۰۰۵)</li> <li>Wolpert, Stanley A. <i>Gandhi's Passion: The Life and Legacy of Mahatma Gandhi</i> (۲۰۰۲)</li> <li>M.L.Verma <i>Swadhinta Sangram Ke Krantikari Sahitya Ka Itihas</i> (3 Volumes) 2006 New Delhi Praveen Prakashan <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/81-7783-122-4" title="ویژه:منابع کتاب/81-7783-122-4">81-7783-122-4</a>.</li> <li>Sharma Vidyarnav <i>Yug Ke Devta: Bismil Aur Ashfaq</i> ۲۰۰۴ <a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C" title="دهلی">دهلی</a> Praveen Prakashan <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/81-7783-078-3" title="ویژه:منابع کتاب/81-7783-078-3">81-7783-078-3</a>.</li> <li>M.L.Verma <i>Sarfaroshi Ki Tamanna</i> (4 Volumes) ۱۹۹۷ <a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C" title="دهلی">دهلی</a> Praveen Prakashan.</li> <li>Mahaur Bhagwandas <i>Kakori Shaheed Smriti</i> ۱۹۷۷ <a href="/wiki/%D9%84%DA%A9%D9%87%D9%86%D9%88" class="mw-redirect" title="لکهنو">لکهنو</a> Kakori Shaheed Ardhshatabdi Samaroh Samiti.</li> <li>South Asian History And Culture Vol. -2 pp. 16–36,Taylor And Francis group</li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&section=25" title="ویرایش بخش: پیوند به بیرون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Indian_independence_movement" class="extiw" title="commons:Category:Indian independence movement">جنبش استقلال‌طلبی هند</a></span> موجود است.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://twocircles.net/2009oct01/muslim_freedom_martyrs_india.html">Muslim freedom martyrs of India</a> – TCN News</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120716125357/http://www.peopleforever.org/community.aspx?communityid=64">Indian Freedom Fighters</a> Tribute on PeopleForever.org</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120716092708/http://www.peopleforever.org/community.aspx?communityid=70">Pakistani Freedom Fighters</a> Tribute on PeopleForever.org</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061105164636/http://www.sikhism.com/articles/origin_non_violence.htm">Origin of Non-Violence</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070227074400/http://www.freeindia.org/dynamic/">Independence movement</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070427183618/http://web.mahatma.org.in/flash.html">Mahatma Gandhi</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://goidirectory.nic.in/">Indian Government</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180331032921/http://www.rajamahendrapratap.com/">Raja Mahendapratap</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kamat.com/kalranga/freedom/timeline.htm">Timeline of Indian independence movement</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="جنبش_استقلال‌طلبی_هند" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الگو:جنبش استقلال هند"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:جنبش استقلال هند (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:جنبش استقلال هند"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="جنبش_استقلال‌طلبی_هند" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">جنبش استقلال‌طلبی هند</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="تاریخ هند">تاریخ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="هند مستعمراتی">هند مستعمراتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Portuguese_settlement_in_Chittagong&action=edit&redlink=1" class="new" title="Portuguese settlement in Chittagong (صفحه وجود ندارد)">Porto Grande de Bengala</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dutch_Bengal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dutch Bengal (صفحه وجود ندارد)">Dutch Bengal</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کمپانی هند شرقی بریتانیا">کمپانی هند شرقی بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="راج بریتانیا">راج بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="هند فرانسه">هند فرانسه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Portuguese_India&action=edit&redlink=1" class="new" title="Portuguese India (صفحه وجود ندارد)">Portuguese India</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="نبرد پلاسی">نبرد پلاسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%B1" title="نبرد بکسر">نبرد بکسر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anglo-Mysore_Wars&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anglo-Mysore Wars (صفحه وجود ندارد)">Anglo-Mysore Wars</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=First_Anglo-Mysore_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="First Anglo-Mysore War (صفحه وجود ندارد)">نخستین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Second_Anglo-Mysore_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="Second Anglo-Mysore War (صفحه وجود ندارد)">دومین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D9%88_%D9%85%DB%8C%D8%B3%D9%88%D8%B1" title="سومین جنگ انگلیس و میسور">سومین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fourth_Anglo-Mysore_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fourth Anglo-Mysore War (صفحه وجود ندارد)">Fourth</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anglo-Maratha_Wars&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anglo-Maratha Wars (صفحه وجود ندارد)">Anglo-Maratha Wars</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=First_Anglo-Maratha_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="First Anglo-Maratha War (صفحه وجود ندارد)">First</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Second_Anglo-Maratha_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="Second Anglo-Maratha War (صفحه وجود ندارد)">Second</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Third_Anglo-Maratha_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="Third Anglo-Maratha War (صفحه وجود ندارد)">Third</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polygar_Wars&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polygar Wars (صفحه وجود ندارد)">Polygar Wars</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vellore_Mutiny&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vellore Mutiny (صفحه وجود ندارد)">Vellore Mutiny</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=First_Anglo-Sikh_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="First Anglo-Sikh War (صفحه وجود ندارد)">First Anglo-Sikh War</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Second_Anglo-Sikh_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="Second Anglo-Sikh War (صفحه وجود ندارد)">Second Anglo-Sikh War</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sannyasi_Rebellion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sannyasi Rebellion (صفحه وجود ندارد)">Sannyasi Rebellion</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%B1%DB%B8%DB%B5%DB%B7_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="شورش‌های ۱۸۵۷ در هند">شورش‌های ۱۸۵۷</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Radcliffe_Line&action=edit&redlink=1" class="new" title="Radcliffe Line (صفحه وجود ندارد)">Radcliffe Line</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="رده:هند بریتانیا">بیشتر</a></i></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="8" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Marche_sel.jpg" class="mw-file-description" title="Gandhi during the Salt March, 1930"><img alt="Gandhi during the Salt March, 1930" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Marche_sel.jpg/80px-Marche_sel.jpg" decoding="async" width="80" height="54" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Marche_sel.jpg/120px-Marche_sel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Marche_sel.jpg/160px-Marche_sel.jpg 2x" data-file-width="3496" data-file-height="2348" /></a></span><br /><br /><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:1931_Flag_of_India.svg" class="mw-file-description" title="Congress flag of India (1931)"><img alt="Congress flag of India (1931)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/1931_Flag_of_India.svg/80px-1931_Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="80" height="53" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/1931_Flag_of_India.svg/120px-1931_Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/1931_Flag_of_India.svg/160px-1931_Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span><br /><br /><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_Indian_Legion.svg" class="mw-file-description" title="Flag of Azad Hind"><img alt="Flag of Azad Hind" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Flag_of_the_Indian_Legion.svg/70px-Flag_of_the_Indian_Legion.svg.png" decoding="async" width="70" height="64" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Flag_of_the_Indian_Legion.svg/105px-Flag_of_the_Indian_Legion.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Flag_of_the_Indian_Legion.svg/140px-Flag_of_the_Indian_Legion.svg.png 2x" data-file-width="238" data-file-height="217" /></a></span><br /><br /><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Emblem_of_India.svg" class="mw-file-description" title="Emblem of India"><img alt="Emblem of India" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Emblem_of_India.svg/70px-Emblem_of_India.svg.png" decoding="async" width="70" height="112" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Emblem_of_India.svg/105px-Emblem_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Emblem_of_India.svg/140px-Emblem_of_India.svg.png 2x" data-file-width="585" data-file-height="933" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فلسفه‌ها<br />و ایدئولوژی‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%88_%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AC%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%A8%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="بهیمراو رامجی آمبدکار">بهیمراو رامجی آمبدکار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="گاندیگرایی">گاندیگرایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hindu_nationalism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hindu nationalism (صفحه وجود ندارد)">Hindu nationalism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indian_nationalism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indian nationalism (صفحه وجود ندارد)">Indian nationalism</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA" title="جنبش خلافت">جنبش خلافت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muslim_nationalism_in_South_Asia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muslim nationalism in South Asia (صفحه وجود ندارد)">Muslim nationalism in South Asia</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A7" title="ساتیاگراها">ساتیاگراها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Socialism_in_India&action=edit&redlink=1" class="new" title="Socialism in India (صفحه وجود ندارد)">Socialism</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Swadeshi_movement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Swadeshi movement (صفحه وجود ندارد)">Swadeshi movement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Swaraj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Swaraj (صفحه وجود ندارد)">Swaraj</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رویدادها و<br />جنبش‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Partition_of_Bengal_(1905)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Partition of Bengal (1905) (صفحه وجود ندارد)">Partition of Bengal (1905)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Partition_of_Bengal_(1947)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Partition of Bengal (1947) (صفحه وجود ندارد)">Partition of Bengal (1947)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="جنبش انقلابی استقلال هند">Revolutionaries</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Direct_Action_Day&action=edit&redlink=1" class="new" title="Direct Action Day (صفحه وجود ندارد)">Direct Action Day</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Delhi_conspiracy_case&action=edit&redlink=1" class="new" title="Delhi conspiracy case (صفحه وجود ندارد)">Delhi-Lahore Conspiracy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Indian_Sociologist&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Indian Sociologist (صفحه وجود ندارد)">The Indian Sociologist</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1915_Singapore_Mutiny&action=edit&redlink=1" class="new" title="1915 Singapore Mutiny (صفحه وجود ندارد)">Singapore Mutiny</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hindu%E2%80%93German_Conspiracy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hindu–German Conspiracy (صفحه وجود ندارد)">Hindu–German Conspiracy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Champaran_Satyagraha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Champaran Satyagraha (صفحه وجود ندارد)">Champaran Satyagraha</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kheda_Satyagraha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kheda Satyagraha (صفحه وجود ندارد)">Kheda Satyagraha</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rowlatt_Committee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rowlatt Committee (صفحه وجود ندارد)">Rowlatt Committee</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rowlatt_Act&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rowlatt Act (صفحه وجود ندارد)">Rowlatt Bills</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%AC%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7_%D8%A8%D8%A7%D8%BA" title="کشتار جلیان‌والا باغ">کشتار جلیان‌والا باغ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Noakhali_riots&action=edit&redlink=1" class="new" title="Noakhali riots (صفحه وجود ندارد)">Noakhali riots</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Non-cooperation_movement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Non-cooperation movement (صفحه وجود ندارد)">Non-cooperation movement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Christmas_Day_Plot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christmas Day Plot (صفحه وجود ندارد)">Christmas Day Plot</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Coolie-Begar_Movement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Coolie-Begar Movement (صفحه وجود ندارد)">Coolie-Begar Movement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chauri_Chaura_incident&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chauri Chaura incident (صفحه وجود ندارد)">Chauri Chaura incident, 1922</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kakori_conspiracy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kakori conspiracy (صفحه وجود ندارد)">Kakori conspiracy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qissa_Khwani_Bazaar_massacre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qissa Khwani Bazaar massacre (صفحه وجود ندارد)">Qissa Khwani Bazaar massacre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Flag_Satyagraha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Flag Satyagraha (صفحه وجود ندارد)">Flag Satyagraha</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bardoli_Satyagraha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bardoli Satyagraha (صفحه وجود ندارد)">Bardoli</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Simon_Commission&action=edit&redlink=1" class="new" title="Simon Commission (صفحه وجود ندارد)">1928 Protests</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nehru_Report&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nehru Report (صفحه وجود ندارد)">Nehru Report</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fourteen_Points_of_Jinnah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fourteen Points of Jinnah (صفحه وجود ندارد)">Fourteen Points of Jinnah</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Purna_Swaraj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Purna Swaraj (صفحه وجود ندارد)">Purna Swaraj</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DA%98%D9%87_%D9%86%D9%85%DA%A9" title="رژه نمک">رژه نمک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dharasana_Satyagraha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dharasana Satyagraha (صفحه وجود ندارد)">Dharasana Satyagraha</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vedaranyam_March&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vedaranyam March (صفحه وجود ندارد)">Vedaranyam March</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chittagong_armoury_raid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chittagong armoury raid (صفحه وجود ندارد)">Chittagong armoury raid</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gandhi%E2%80%93Irwin_Pact&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gandhi–Irwin Pact (صفحه وجود ندارد)">Gandhi–Irwin Pact</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Round_Table_Conferences_(India)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Round Table Conferences (India) (صفحه وجود ندارد)">Round table conferences</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Government_of_India_Act_1935&action=edit&redlink=1" class="new" title="Government of India Act 1935 (صفحه وجود ندارد)">Act of 1935</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aundh_Experiment&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aundh Experiment (صفحه وجود ندارد)">Aundh Experiment</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indian_Legion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indian Legion (صفحه وجود ندارد)">Indian Legion</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cripps_Mission&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cripps Mission (صفحه وجود ندارد)">Cripps Mission</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quit_India_Movement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quit India Movement (صفحه وجود ندارد)">Quit India</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Royal_Indian_Navy_mutiny&action=edit&redlink=1" class="new" title="Royal Indian Navy mutiny (صفحه وجود ندارد)">Bombay Mutiny</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Coup_d%27%C3%A9tat_of_Yanaon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Coup d'état of Yanaon (صفحه وجود ندارد)">Coup d'état of Yanaon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Provisional_Government_of_India&action=edit&redlink=1" class="new" title="Provisional Government of India (صفحه وجود ندارد)">Provisional Government of India</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_(%D9%87%D9%86%D8%AF)" title="روز استقلال (هند)">روز استقلال</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Praja_Mandala_movement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Praja Mandala movement (صفحه وجود ندارد)">Praja Mandala movement</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تشکیلات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=All_India_Kisan_Sabha&action=edit&redlink=1" class="new" title="All India Kisan Sabha (صفحه وجود ندارد)">All India Kisan Sabha</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85_%D9%84%DB%8C%DA%AF" title="مسلم لیگ">مسلم لیگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anushilan_Samiti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anushilan Samiti (صفحه وجود ندارد)">Anushilan Samiti</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AC" title="آریه سماج">آریه سماج</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="هند آزاد">هند آزاد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Berlin_Committee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Berlin Committee (صفحه وجود ندارد)">Berlin Committee</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ghadar_Party&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ghadar Party (صفحه وجود ندارد)">Ghadar Party</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hindustan_Socialist_Republican_Association&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hindustan Socialist Republican Association (صفحه وجود ندارد)">Hindustan Socialist Republican Association</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_the_Indian_National_Congress&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of the Indian National Congress (صفحه وجود ندارد)">Indian National Congress</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=India_House&action=edit&redlink=1" class="new" title="India House (صفحه وجود ندارد)">India House</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indian_Home_Rule_movement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indian Home Rule movement (صفحه وجود ندارد)">Indian Home Rule movement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indian_Independence_League&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indian Independence League (صفحه وجود ندارد)">Indian Independence League</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indian_National_Army&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indian National Army (صفحه وجود ندارد)">Indian National Army</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jugantar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jugantar (صفحه وجود ندارد)">Jugantar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Khaksars&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khaksars (صفحه وجود ندارد)">Khaksar Tehrik</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DB%8C" title="خدمتکار خدای">خدمتکار خدای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Swaraj_Party&action=edit&redlink=1" class="new" title="Swaraj Party (صفحه وجود ندارد)">Swaraj Party</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="رده:جنبش استقلال هند">بیشتر</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مصلحان<br />اجتماعی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=A._Vaidyanatha_Iyer&action=edit&redlink=1" class="new" title="A. Vaidyanatha Iyer (صفحه وجود ندارد)">A. Vaidyanatha Iyer</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ayya_Vaikundar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ayya Vaikundar (صفحه وجود ندارد)">Ayya Vaikundar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ayyankali&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ayyankali (صفحه وجود ندارد)">Ayyankali</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%88_%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AC%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%A8%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="بهیمراو رامجی آمبدکار">بهیمراو رامجی آمبدکار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Baba_Amte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baba Amte (صفحه وجود ندارد)">Baba Amte</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84_%DA%AF%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%A7%DA%A9" title="بال گنگادار تیلاک">بال گنگادار تیلاک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dayananda_Saraswati&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dayananda Saraswati (صفحه وجود ندارد)">Dayananda Saraswati</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dhondo_Keshav_Karve&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dhondo Keshav Karve (صفحه وجود ندارد)">Dhondo Keshav Karve</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=G._Subramania_Iyer&action=edit&redlink=1" class="new" title="G. Subramania Iyer (صفحه وجود ندارد)">G. Subramania Iyer</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gazulu_Lakshminarasu_Chetty&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gazulu Lakshminarasu Chetty (صفحه وجود ندارد)">Gazulu Lakshminarasu Chetty</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gopal_Ganesh_Agarkar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gopal Ganesh Agarkar (صفحه وجود ندارد)">Gopal Ganesh Agarkar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gopal_Hari_Deshmukh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gopal Hari Deshmukh (صفحه وجود ندارد)">Gopal Hari Deshmukh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gopaldas_Ambaidas_Desai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gopaldas Ambaidas Desai (صفحه وجود ندارد)">Gopaldas Ambaidas Desai</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ishwar_Chandra_Vidyasagar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ishwar Chandra Vidyasagar (صفحه وجود ندارد)">Ishwar Chandra Vidyasagar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=J._B._Kripalani&action=edit&redlink=1" class="new" title="J. B. Kripalani (صفحه وجود ندارد)">J. B. Kripalani</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jyotirao_Phule&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jyotirao Phule (صفحه وجود ندارد)">Jyotirao Phule</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kandukuri_Veeresalingam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kandukuri Veeresalingam (صفحه وجود ندارد)">Kandukuri Veeresalingam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mahadev_Govind_Ranade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mahadev Govind Ranade (صفحه وجود ندارد)">Mahadev Govind Ranade</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="مهاتما گاندی">مهاتما گاندی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muthulakshmi_Reddi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muthulakshmi Reddi (صفحه وجود ندارد)">Muthulakshmi Reddi</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%88" title="ناراینه گورو">ناراینه گورو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Niralamba_Swami&action=edit&redlink=1" class="new" title="Niralamba Swami (صفحه وجود ندارد)">Niralamba Swami</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pandita_Ramabai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pandita Ramabai (صفحه وجود ندارد)">Pandita Ramabai</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Periyar_E._V._Ramasamy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Periyar E. V. Ramasamy (صفحه وجود ندارد)">Periyar E. V. Ramasamy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%85%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="رام موهان روی">رام موهان روی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rettamalai_Srinivasan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rettamalai Srinivasan (صفحه وجود ندارد)">Rettamalai Srinivasan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sahajanand_Saraswati&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sahajanand Saraswati (صفحه وجود ندارد)">Sahajanand Saraswati</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Savitribai_Phule&action=edit&redlink=1" class="new" title="Savitribai Phule (صفحه وجود ندارد)">Savitribai Phule</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shahu_of_Kolhapur&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shahu of Kolhapur (صفحه وجود ندارد)">Shahu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sister_Nivedita&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sister Nivedita (صفحه وجود ندارد)">Sister Nivedita</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88" title="سری اوروبیندو">سری اوروبیندو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="سید احمد خان هندی">سید احمد خان هندی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vakkom_Moulavi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vakkom Moulavi (صفحه وجود ندارد)">Vakkom Moulavi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vinayak_Damodar_Savarkar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vinayak Damodar Savarkar (صفحه وجود ندارد)">Vinayak Damodar Savarkar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vinoba_Bhave&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vinoba Bhave (صفحه وجود ندارد)">Vinoba Bhave</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vitthal_Ramji_Shinde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vitthal Ramji Shinde (صفحه وجود ندارد)">Vitthal Ramji Shinde</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="ویوکاناندا">ویوکاناندا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فعالان<br />استقلال<br />هند</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="ابوالکلام آزاد">ابوالکلام آزاد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Accamma_Cherian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Accamma Cherian (صفحه وجود ندارد)">Accamma Cherian</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Achyut_Patwardhan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Achyut Patwardhan (صفحه وجود ندارد)">Achyut Patwardhan</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82" title="ابوالقاسم فضل الحق">ابوالقاسم فضل الحق</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Alluri_Sitarama_Raju&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alluri Sitarama Raju (صفحه وجود ندارد)">Alluri Sitarama Raju</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Annapurna_Maharana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Annapurna Maharana (صفحه وجود ندارد)">Annapurna Maharana</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA" title="آنی بسانت">آنی بسانت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ashfaqulla_Khan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ashfaqulla Khan (صفحه وجود ندارد)">Ashfaqulla Khan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Babu_Kunwar_Singh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Babu Kunwar Singh (صفحه وجود ندارد)">Babu Kunwar Singh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bagha_Jatin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bagha Jatin (صفحه وجود ندارد)">Bagha Jatin</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="بهادرشاه دوم">بهادرشاه دوم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bakht_Khan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bakht Khan (صفحه وجود ندارد)">Bakht Khan</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84_%DA%AF%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%A7%DA%A9" title="بال گنگادار تیلاک">بال گنگادار تیلاک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Basawon_Singh_(Sinha)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Basawon Singh (Sinha) (صفحه وجود ندارد)">Basawon Singh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Begum_Hazrat_Mahal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Begum Hazrat Mahal (صفحه وجود ندارد)">Begum Hazrat Mahal</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DA%AF%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="بگت سینگ">بگت سینگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bharathidasan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bharathidasan (صفحه وجود ندارد)">Bharathidasan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bhavabhushan_Mitra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bhavabhushan Mitra (صفحه وجود ندارد)">Bhavabhushan Mitra</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bhikaiji_Cama&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bhikaiji Cama (صفحه وجود ندارد)">Bhikaiji Cama</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D9%88%D9%BE%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%AA%D8%A7" title="بهوپندرا کومار داتا">بهوپندرا کومار داتا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bidhan_Chandra_Roy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bidhan Chandra Roy (صفحه وجود ندارد)">Bidhan Chandra Roy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bipin_Chandra_Pal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bipin Chandra Pal (صفحه وجود ندارد)">Bipin Chandra Pal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C._Rajagopalachari&action=edit&redlink=1" class="new" title="C. Rajagopalachari (صفحه وجود ندارد)">C. Rajagopalachari</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chandra_Shekhar_Azad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chandra Shekhar Azad (صفحه وجود ندارد)">Chandra Shekhar Azad</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chetram_Jatav&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chetram Jatav (صفحه وجود ندارد)">Chetram Jatav</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chittaranjan_Das&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chittaranjan Das (صفحه وجود ندارد)">Chittaranjan Das</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AC%DB%8C" title="دادابای نائوروجی">دادابای نائوروجی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dayananda_Saraswati&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dayananda Saraswati (صفحه وجود ندارد)">Dayananda Saraswati</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dhan_Singh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dhan Singh (صفحه وجود ندارد)">Dhan Singh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dukkipati_Nageswara_Rao&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dukkipati Nageswara Rao (صفحه وجود ندارد)">Dukkipati Nageswara Rao</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gopal_Krishna_Gokhale&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gopal Krishna Gokhale (صفحه وجود ندارد)">Gopal Krishna Gokhale</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Govind_Ballabh_Pant&action=edit&redlink=1" class="new" title="Govind Ballabh Pant (صفحه وجود ندارد)">Govind Ballabh Pant</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Har_Dayal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Har Dayal (صفحه وجود ندارد)">Har Dayal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hemu_Kalani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hemu Kalani (صفحه وجود ندارد)">Hemu Kalani</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Inayatullah_Khan_Mashriqi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inayatullah Khan Mashriqi (صفحه وجود ندارد)">Inayatullah Khan Mashriqi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jatindra_Mohan_Sengupta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jatindra Mohan Sengupta (صفحه وجود ندارد)">Jatindra Mohan Sengupta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jatindra_Nath_Das&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jatindra Nath Das (صفحه وجود ندارد)">Jatindra Nath Das</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%84%D8%B9%D9%84_%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88" title="جواهر لعل نهرو">جواهر لعل نهرو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K._Kamaraj&action=edit&redlink=1" class="new" title="K. Kamaraj (صفحه وجود ندارد)">K. Kamaraj</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kanaiyalal_Maneklal_Munshi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kanaiyalal Maneklal Munshi (صفحه وجود ندارد)">Kanaiyalal Maneklal Munshi</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%BA%D9%81%D8%A7%D8%B1_%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="خان عبدالغفار خان">خان عبدالغفار خان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Khudiram_Bose&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khudiram Bose (صفحه وجود ندارد)">Khudiram Bose</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shri_Krishna_Singh_(politician)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shri Krishna Singh (politician) (صفحه وجود ندارد)">Shri Krishna Singh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lala_Lajpat_Rai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lala Lajpat Rai (صفحه وجود ندارد)">Lala Lajpat Rai</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M._Bhaktavatsalam&action=edit&redlink=1" class="new" title="M. Bhaktavatsalam (صفحه وجود ندارد)">M. Bhaktavatsalam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M._N._Roy&action=edit&redlink=1" class="new" title="M. N. Roy (صفحه وجود ندارد)">M. N. Roy</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%A7" title="مادان موهان مالاویا">مادان موهان مالاویا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mahadaji_Shinde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mahadaji Shinde (صفحه وجود ندارد)">Mahadaji Shinde</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="مهاتما گاندی">مهاتما گاندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84_%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="مانگال پاندی">مانگال پاندی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mir_Qasim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mir Qasim (صفحه وجود ندارد)">Mir Qasim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mithuben_Petit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mithuben Petit (صفحه وجود ندارد)">Mithuben Petit‎</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%88%D9%87%D8%B1" title="محمدعلی جوهر">محمدعلی جوهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD" title="محمد علی جناح">محمد علی جناح</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muhammad_Mian_Mansoor_Ansari&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muhammad Mian Mansoor Ansari (صفحه وجود ندارد)">Muhammad Mian Mansoor Ansari</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nagnath_Naikwadi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nagnath Naikwadi (صفحه وجود ندارد)">Nagnath Naikwadi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nana_Fadnavis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nana Fadnavis (صفحه وجود ندارد)">Nana Fadnavis</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%A7_%D8%B5%D8%A7%D8%AD%D8%A8" title="نانا صاحب">نانا صاحب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=P._Kakkan&action=edit&redlink=1" class="new" title="P. Kakkan (صفحه وجود ندارد)">P. Kakkan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prafulla_Chaki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prafulla Chaki (صفحه وجود ندارد)">Prafulla Chaki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pritilata_Waddedar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pritilata Waddedar (صفحه وجود ندارد)">Pritilata Waddedar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pritilata_Waddedar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pritilata Waddedar (صفحه وجود ندارد)">Pritilata Waddedar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Purushottam_Das_Tandon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Purushottam Das Tandon (صفحه وجود ندارد)">Purushottam Das Tandon</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B3%D9%88%D9%85%DB%8C_%D9%88%D9%86%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%86" title="رمسومی ونکترمن">رمسومی ونکترمن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%88%D9%84_%D8%B3%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="راهول سانکریت‌یایان">راهول سانکریت‌یایان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AF" title="راجندرا پراساد">راجندرا پراساد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ram_Prasad_Bismil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ram Prasad Bismil (صفحه وجود ندارد)">Ram Prasad Bismil</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="رانی جانسی">رانی جانسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rash_Behari_Bose&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rash Behari Bose (صفحه وجود ندارد)">Rash Behari Bose</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sahajanand_Saraswati&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sahajanand Saraswati (صفحه وجود ندارد)">Sahajanand Saraswati</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sangolli_Rayanna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sangolli Rayanna (صفحه وجود ندارد)">Sangolli Rayanna</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%88" title="ساروجینی نایدو">ساروجینی نایدو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Satyapal_Dang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Satyapal Dang (صفحه وجود ندارد)">Satyapal Dang</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="شجاع الدوله">شجاع الدوله</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shyamji_Krishna_Varma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shyamji Krishna Varma (صفحه وجود ندارد)">Shyamji Krishna Varma</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sibghatullah_Shah_Rashidi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sibghatullah Shah Rashidi (صفحه وجود ندارد)">Sibghatullah Shah Rashidi</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%AC_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="سراج الدوله">سراج الدوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B4_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D9%88%D8%B3" title="سبهاش چندر بوس">سبهاش چندر بوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="صابرامین براتی">صابرامین براتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Subramaniya_Siva&action=edit&redlink=1" class="new" title="Subramaniya Siva (صفحه وجود ندارد)">Subramaniya Siva</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7_%D8%B3%D9%86" title="سورایا سن">سورایا سن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Syama_Prasad_Mukherjee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Syama Prasad Mukherjee (صفحه وجود ندارد)">Syama Prasad Mukherjee</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tara_Rani_Srivastava&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tara Rani Srivastava (صفحه وجود ندارد)">Tara Rani Srivastava</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tarak_Nath_Das&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tarak Nath Das (صفحه وجود ندارد)">Tarak Nath Das</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tatya_Tope&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tatya Tope (صفحه وجود ندارد)">Tatya Tope</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tiruppur_Kumaran&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiruppur Kumaran (صفحه وجود ندارد)">Tiruppur Kumaran</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ubaidullah_Sindhi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ubaidullah Sindhi (صفحه وجود ندارد)">Ubaidullah Sindhi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V_O_Chidambaram_Pillai&action=edit&redlink=1" class="new" title="V O Chidambaram Pillai (صفحه وجود ندارد)">V O Chidamabaram</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V._K._Krishna_Menon&action=edit&redlink=1" class="new" title="V. K. Krishna Menon (صفحه وجود ندارد)">V. K. Krishna Menon</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%AA%D9%84" title="والابای پاتل">والابای پاتل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vanchinathan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vanchinathan (صفحه وجود ندارد)">Vanchinathan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Veeran_Sundaralingam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Veeran Sundaralingam (صفحه وجود ندارد)">Veeran Sundaralingam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vinayak_Damodar_Savarkar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vinayak Damodar Savarkar (صفحه وجود ندارد)">Vinayak Damodar Savarkar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Virendranath_Chattopadhyaya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Virendranath Chattopadhyaya (صفحه وجود ندارد)">Virendranath Chattopadhyaya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yashwantrao_Holkar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yashwantrao Holkar (صفحه وجود ندارد)">Yashwantrao Holkar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yogendra_Shukla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yogendra Shukla (صفحه وجود ندارد)">Yogendra Shukla</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="رده:فعالان استقلال هند">بیشتر</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رهبران بریتانیایی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%86%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AF_%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%84" title="آرچیبالد ویول">آرچیبالد ویول</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Charles_Canning,_1st_Earl_Canning&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles Canning, 1st Earl Canning (صفحه وجود ندارد)">Canning</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%86%E2%80%8C%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="چارلز کورن‌والیس">چارلز کورن‌والیس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D9%88%D8%AF" title="ادوارد وود">ادوارد وود</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Frederic_Thesiger,_1st_Viscount_Chelmsford&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frederic Thesiger, 1st Viscount Chelmsford (صفحه وجود ندارد)">Chelmsford</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%DA%A9%D8%B1%D8%B2%D9%86" title="جرج کرزن">جرج کرزن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=George_Robinson,_1st_Marquess_of_Ripon&action=edit&redlink=1" class="new" title="George Robinson, 1st Marquess of Ripon (صفحه وجود ندارد)">Ripon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gilbert_Elliot-Murray-Kynynmound,_1st_Earl_of_Minto&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gilbert Elliot-Murray-Kynynmound, 1st Earl of Minto (صفحه وجود ندارد)">Minto</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=James_Broun-Ramsay,_1st_Marquess_of_Dalhousie&action=edit&redlink=1" class="new" title="James Broun-Ramsay, 1st Marquess of Dalhousie (صفحه وجود ندارد)">Dalhousie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lord_William_Bentinck&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lord William Bentinck (صفحه وجود ندارد)">Bentinck</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%86" title="لوئیس مونتباتن">لوئیس مونتباتن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D9%84%D8%B2%D9%84%DB%8C" title="ریچارد ولزلی">ریچارد ولزلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Robert_Bulwer-Lytton,_1st_Earl_of_Lytton&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Bulwer-Lytton, 1st Earl of Lytton (صفحه وجود ندارد)">Lytton</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%DA%A9%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%88" title="رابرت کلایو">رابرت کلایو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="جیمز اوترام">جیمز اوترام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stafford_Cripps&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stafford Cripps (صفحه وجود ندارد)">Cripps</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D9%87%D9%88%D9%BE" title="ویکتور هوپ">ویکتور هوپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%86_%D9%87%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B2" title="وارن هستینگز">وارن هستینگز</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">استقلال</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=1946_Cabinet_Mission_to_India&action=edit&redlink=1" class="new" title="1946 Cabinet Mission to India (صفحه وجود ندارد)">Cabinet Mission</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Causes_for_liberation_of_French_colonies_in_India&action=edit&redlink=1" class="new" title="Causes for liberation of French colonies in India (صفحه وجود ندارد)">Annexation of French colonies in India</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="قانون اساسی هند">قانون اساسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="تاریخ جمهوری هند">جمهوری هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indian_annexation_of_Goa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indian annexation of Goa (صفحه وجود ندارد)">Indian annexation of Goa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indian_Independence_Act_1947&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indian Independence Act 1947 (صفحه وجود ندارد)">Indian Independence Act</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="چندپارگی هند">چندپارگی هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Political_integration_of_India&action=edit&redlink=1" class="new" title="Political integration of India (صفحه وجود ندارد)">Political integration</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Simla_Conference&action=edit&redlink=1" class="new" title="Simla Conference (صفحه وجود ندارد)">Simla Conference</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&#124;border_&#124;alt=بنگلادش&#124;link=بنگلادش_جنگ_آزادی‌بخش_بنگلادش" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background-color:#C3D6EF;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="الگو:جنگ آزادسازی بنگلادش"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="بحث الگو:جنگ آزادسازی بنگلادش"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:جنگ آزادسازی بنگلادش"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&#124;border_&#124;alt=بنگلادش&#124;link=بنگلادش_جنگ_آزادی‌بخش_بنگلادش" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="بنگلادش"><img alt="بنگلادش" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/23px-Flag_of_Bangladesh.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/35px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/46px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="جنگ آزادی‌بخش بنگلادش">جنگ آزادی‌بخش بنگلادش</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background-color:#DCDCDC;"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Government_Seal_of_Bangladesh.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Government_Seal_of_Bangladesh.svg/20px-Government_Seal_of_Bangladesh.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Government_Seal_of_Bangladesh.svg/30px-Government_Seal_of_Bangladesh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Government_Seal_of_Bangladesh.svg/40px-Government_Seal_of_Bangladesh.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="500" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=Ministry_of_Liberation_War_Affairs_(Bangladesh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ministry of Liberation War Affairs (Bangladesh) (صفحه وجود ندارد)">Ministry of Liberation War Affairs</a></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background-color:#DCDCDC;"><div id="ریشه‌های_انقلاب_بنگالی" style="font-size:114%;margin:0 4em">ریشه‌های انقلاب بنگالی</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;">فلسفه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="رنسانس بنگالی">رنسانس بنگالی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ملی‌گرایی مسلمانان در جنوب آسیا (صفحه وجود ندارد)">ملی‌گرایی مسلمانان در جنوب آسیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D9%88_%D9%85%D9%84%D8%AA" title="نظریه دو ملت">نظریه دو ملت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ملی‌گرایی بنگالی (صفحه وجود ندارد)">ملی‌گرایی بنگالی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bengal_studies&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bengal studies (صفحه وجود ندارد)">Bengal studies</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangamata&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bangamata (صفحه وجود ندارد)">Bangamata</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Joy_Bangla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joy Bangla (صفحه وجود ندارد)">Joy Bangla</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;">جنبش پاکستان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Partition_of_Bengal_(1905)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Partition of Bengal (1905) (صفحه وجود ندارد)">چندپارگی بنگال</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D9%88_%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="بنگال شرقی و آسام (صفحه وجود ندارد)">بنگال شرقی و آسام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85_%D9%84%DB%8C%DA%AF" title="مسلم لیگ">مسلم لیگ</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">جنبش استقلال‌طلبی هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنبش پاکستان">جنبش پاکستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lahore_Resolution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lahore Resolution (صفحه وجود ندارد)">Lahore Resolution</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="اتحاد بنگال (صفحه وجود ندارد)">اتحاد بنگال</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muslim_National_Guard&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muslim National Guard (صفحه وجود ندارد)">Muslim National Guard</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="روز اقدام عملی (صفحه وجود ندارد)">روز اقدام عملی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Noakhali_riots&action=edit&redlink=1" class="new" title="Noakhali riots (صفحه وجود ندارد)">Noakhali riots</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="چندپارگی هند">چندپارگی هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Partition_of_Bengal_(1947)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Partition of Bengal (1947) (صفحه وجود ندارد)">چندپارگی بنگال</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;">پاکستان شرقی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مملکت پاکستان">مملکت پاکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="بنگال شرقی">بنگال شرقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85_%D9%84%DB%8C%DA%AF_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مسلم لیگ پاکستان">مسلم لیگ پاکستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Objectives_Resolution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Objectives Resolution (صفحه وجود ندارد)">Objectives Resolution</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=All_Pakistan_Awami_Muslim_League&action=edit&redlink=1" class="new" title="All Pakistan Awami Muslim League (صفحه وجود ندارد)">All Pakistan Awami Muslim League</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%84%DB%8C%DA%AF_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="عوامی لیگ بنگلادش">عوامی لیگ بنگلادش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF_(%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C)" title="جبهه متحد (پاکستان شرقی)">جبهه متحد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="جنبش زبان بنگالی">جنبش زبان بنگالی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%DA%A9_%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="یک جبهه (صفحه وجود ندارد)">یک جبهه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="پاکستان شرقی">پاکستان شرقی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_1956&action=edit&redlink=1" class="new" title="قانون اساسی پاکستان در 1956 (صفحه وجود ندارد)">قانون اساسی پاکستان در 1956</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B5%DB%B8_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="کودتای ۱۹۵۸ پاکستان">کودتای ۱۹۵۸ پاکستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_1962&action=edit&redlink=1" class="new" title="قانون اساسی پاکستان در 1962 (صفحه وجود ندارد)">قانون اساسی پاکستان در 1962</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;">خودمختاری بنگال</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Swadhin_Bangla_Biplobi_Parishad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Swadhin Bangla Biplobi Parishad (صفحه وجود ندارد)">Swadhin Bangla Biplobi Parishad</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%DB%B6-%D9%BE%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AA" title="جنبش ۶-پوینت">جنبش ۶-پوینت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Agartala_Conspiracy_Case&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agartala Conspiracy Case (صفحه وجود ندارد)">Agartala Conspiracy Case</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1969_Mass_uprising_in_East_Pakistan&action=edit&redlink=1" class="new" title="1969 Mass uprising in East Pakistan (صفحه وجود ندارد)">1969 uprising in East Pakistan</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%86%D8%AF_%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B0_%D8%A8%D9%87%D9%88%D9%84%D8%A7" title="چرخند ۱۹۷۰ بهولا">چرخند ۱۹۷۰ بهولا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1970_Pakistani_general_election&action=edit&redlink=1" class="new" title="1970 Pakistani general election (صفحه وجود ندارد)">1970 Pakistani general election</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;">Declaration of war</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=7_March_Speech_of_Bangabandhu&action=edit&redlink=1" class="new" title="7 March Speech of Bangabandhu (صفحه وجود ندارد)">Sheikh Mujibur Rahman's speech of 7 March</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aleksei_A._Rodionov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aleksei A. Rodionov (صفحه وجود ندارد)">Rodionov message</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Admiral_Ahsan_Mission&action=edit&redlink=1" class="new" title="Admiral Ahsan Mission (صفحه وجود ندارد)">Admiral Ahsan Mission</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Operation_Searchlight&action=edit&redlink=1" class="new" title="Operation Searchlight (صفحه وجود ندارد)">Operation Searchlight</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Proclamation_of_Bangladeshi_Independence&action=edit&redlink=1" class="new" title="Proclamation of Bangladeshi Independence (صفحه وجود ندارد)">Proclamation of Bangladeshi Independence</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background-color:#DCDCDC;"><div id="*_مبارزان_*_اردوکشی‌ها_*_حملات_*_نبردها_*_وقایع_*_کشتارها" style="font-size:114%;margin:0 4em"> <ul><li>مبارزان</li> <li>اردوکشی‌ها</li> <li>حملات</li> <li>نبردها</li> <li>وقایع</li> <li>کشتارها</li></ul> </div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;">مبارزان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="بنگلادش">بنگلادش</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Provisional_Government_of_Bangladesh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Provisional Government of Bangladesh (صفحه وجود ندارد)">Provisional Government of Bangladesh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mukti_Bahini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mukti Bahini (صفحه وجود ندارد)">Mukti Bahini</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangladesh_Army&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bangladesh Army (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh Army</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=K_Force_(Bangladesh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="K Force (Bangladesh) (صفحه وجود ندارد)">K Force</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S_Force_(Bangladesh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="S Force (Bangladesh) (صفحه وجود ندارد)">S Force</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Z_Force_(Bangladesh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Z Force (Bangladesh) (صفحه وجود ندارد)">Z Force</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangladesh_Navy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bangladesh Navy (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh Navy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangladesh_Air_Force&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bangladesh Air Force (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh Air Force</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Border_Guards_Bangladesh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Border Guards Bangladesh (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh Rifles</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangladesh_Ansar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bangladesh Ansar (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh Ansar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangladesh_Police&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bangladesh Police (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh Police</a></li> <li>Special Guerrilla Forces <ul><li><a href="/w/index.php?title=Gonobahini_(Mukti_Bahini)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gonobahini (Mukti Bahini) (صفحه وجود ندارد)">Gono Bahini</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mujib_Bahini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mujib Bahini (صفحه وجود ندارد)">Mujib Bahini</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kader_Bahini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kader Bahini (صفحه وجود ندارد)">Kader Bahini</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Baten_Bahini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baten Bahini (صفحه وجود ندارد)">Baten Bahini</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Afsar_Bahini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Afsar Bahini (صفحه وجود ندارد)">Afsar Bahini</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hemayet_Bahini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hemayet Bahini (صفحه وجود ندارد)">Hemayet Bahini</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Crack_Platoon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Crack Platoon (صفحه وجود ندارد)">Crack Platoon</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="نیروی نظامی پاکستان (صفحه وجود ندارد)">نیروی نظامی پاکستان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="نیروی زمینی پاکستان">نیروی زمینی پاکستان</a>، <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="نیروی دریایی پاکستان">نیروی دریایی پاکستان</a>، <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="نیروی هوایی پاکستان">نیروی هوایی پاکستان</a>، <a href="/w/index.php?title=Pakistan_Marines&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pakistan Marines (صفحه وجود ندارد)">Marines</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B9%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="جماعت اسلامی بنگلادش">جماعت اسلامی بنگلادش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=East_Pakistan_Central_Peace_Committee&action=edit&redlink=1" class="new" title="East Pakistan Central Peace Committee (صفحه وجود ندارد)">Central Peace Committee</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="رضاکار">رضاکار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Al-Badr_(East_Pakistan)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Badr (East Pakistan) (صفحه وجود ندارد)">البدر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Al-Shams_(East_Pakistan)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Shams (East Pakistan) (صفحه وجود ندارد)">الشمس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background-color:#DCDCDC;">جبهه‌ی هند</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="مجلس هند">مجلس هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="نیروهای مسلح هند">نیروهای مسلح هند</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="نیروی زمینی هند">نیروی زمینی هند</a>، <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="نیروی دریایی هند">نیروی دریایی هند</a>، <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="نیروی هوایی هند">نیروی هوایی هند</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mitro_Bahini_Order_of_Battle_December_1971&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mitro Bahini Order of Battle December 1971 (صفحه وجود ندارد)">Mitro Bahini</a> (Indo-Bangali group)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">لشکرکشی و<br />مقابله‌ها</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Pakistan_Armed_Forces_Eastern_Command&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pakistan Armed Forces Eastern Command (صفحه وجود ندارد)">Pakistan Eastern Command</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Operation_Searchlight&action=edit&redlink=1" class="new" title="Operation Searchlight (صفحه وجود ندارد)">Operation Searchlight</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Operation_Barisal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Operation Barisal (صفحه وجود ندارد)">Operation Barisal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cable_1971&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cable 1971 (صفحه وجود ندارد)">Cable 1971</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_sectors_in_the_Bangladesh_Liberation_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of sectors in the Bangladesh Liberation War (صفحه وجود ندارد)">Sectors in the Bangladesh Liberation War</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Military_plans_of_the_Bangladesh_Liberation_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="Military plans of the Bangladesh Liberation War (صفحه وجود ندارد)">Military plans of the Bangladesh Liberation War</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eastern_Command_(India)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eastern Command (India) (صفحه وجود ندارد)">Eastern Command</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Timeline_of_the_Bangladesh_Liberation_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="Timeline of the Bangladesh Liberation War (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh War timeline</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Meghna_Heli_Bridge&action=edit&redlink=1" class="new" title="Meghna Heli Bridge (صفحه وجود ندارد)">Meghna Heli Bridge</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Operation_Jackpot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Operation Jackpot (صفحه وجود ندارد)">Operation Jackpot</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=PNS_Mangro_(S133)&action=edit&redlink=1" class="new" title="PNS Mangro (S133) (صفحه وجود ندارد)">Mutiny on PNS Mangro in Toulon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Operation_Python&action=edit&redlink=1" class="new" title="Operation Python (صفحه وجود ندارد)">Operation Python</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Operation_Trident_(1971)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Operation Trident (1971) (صفحه وجود ندارد)">Operation Trident</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pakistan_Army_order_of_battle,_December_1971&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pakistan Army order of battle, December 1971 (صفحه وجود ندارد)">Pakistan Army order of battle, December 1971</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mitro_Bahini_Order_of_Battle_December_1971&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mitro Bahini Order of Battle December 1971 (صفحه وجود ندارد)">Mitro Bahini Order of Battle December 1971</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%82%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="پی‌ان‌اس قازی">پی‌ان‌اس قازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=East_Pakistan_Air_Operations,_1971&action=edit&redlink=1" class="new" title="East Pakistan Air Operations, 1971 (صفحه وجود ندارد)">East Pakistan Air Operations, 1971</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Operation_Chengiz_Khan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Operation Chengiz Khan (صفحه وجود ندارد)">Operation Chengiz Khan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Operation_Cactus-Lilly&action=edit&redlink=1" class="new" title="Operation Cactus-Lilly (صفحه وجود ندارد)">Operation Cactus-Lilly</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;">نبردهای اصلی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Daruin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Battle of Daruin (صفحه وجود ندارد)">Battle of Daruin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Rangamati-Mahalchari_waterway&action=edit&redlink=1" class="new" title="Battle of Rangamati-Mahalchari waterway (صفحه وجود ندارد)">Battle of Rangamati-Mahalchari waterway</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Goalhati&action=edit&redlink=1" class="new" title="Battle of Goalhati (صفحه وجود ندارد)">Battle of Goalhati</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hamidur_Rahman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hamidur Rahman (صفحه وجود ندارد)">Battle of Dhalai Outpost</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Dhalai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Battle of Dhalai (صفحه وجود ندارد)">Battle of Dhalai</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Ajmiriganj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Battle of Ajmiriganj (صفحه وجود ندارد)">Battle of Ajmiriganj</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Garibpur&action=edit&redlink=1" class="new" title="Battle of Garibpur (صفحه وجود ندارد)">Battle of Garibpur</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Hilli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Battle of Hilli (صفحه وجود ندارد)">Battle of Hilli</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="نبرد لانگه‌والا">نبرد لانگه‌والا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Basantar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Battle of Basantar (صفحه وجود ندارد)">Battle of Basantar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Kushtia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Battle of Kushtia (صفحه وجود ندارد)">Battle of Kushtia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Boyra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Battle of Boyra (صفحه وجود ندارد)">Battle of Boyra</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B1_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="جنگ ۱۹۷۱ پاکستان و هند">جنگ ۱۹۷۱ پاکستان و هند</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;">سایر رویدادها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Blood_Telegram&action=edit&redlink=1" class="new" title="Blood Telegram (صفحه وجود ندارد)">Blood Telegram</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D9%84%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="نسل‌کشی بنگالی‌ها">نسل‌کشی بنگالی‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1971_killing_of_Bengali_intellectuals&action=edit&redlink=1" class="new" title="1971 killing of Bengali intellectuals (صفحه وجود ندارد)">1971 killing of Bengali intellectuals</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rape_during_the_Bangladesh_Liberation_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rape during the Bangladesh Liberation War (صفحه وجود ندارد)">Rape during the Bangladesh Liberation War</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=East_Bengali_refugees&action=edit&redlink=1" class="new" title="East Bengali refugees (صفحه وجود ندارد)">Refugees in India</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Swadhin_Bangla_Betar_Kendra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Swadhin Bangla Betar Kendra (صفحه وجود ندارد)">Swadhin Bangla Betar Kendra</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shadhin_Bangla_Football_Team&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shadhin Bangla Football Team (صفحه وجود ندارد)">Shadhin Bangla Football Team</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Concert_for_Bangladesh&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Concert for Bangladesh (صفحه وجود ندارد)">The Concert for Bangladesh</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=The_Concert_for_Bangladesh_(album)&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Concert for Bangladesh (album) (صفحه وجود ندارد)">Album</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Concert_for_Bangladesh_(film)&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Concert for Bangladesh (film) (صفحه وجود ندارد)">Film</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست کشتارها در بنگلادش (صفحه وجود ندارد)">فهرست کشتارها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=1971_Dhaka_University_massacre&action=edit&redlink=1" class="new" title="1971 Dhaka University massacre (صفحه وجود ندارد)">1971 Dhaka University massacre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shankharibazar_massacre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shankharibazar massacre (صفحه وجود ندارد)">Shankharibazar massacre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ramna_massacre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ramna massacre (صفحه وجود ندارد)">Ramna massacre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sutrapur_massacre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sutrapur massacre (صفحه وجود ندارد)">Sutrapur massacre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jinjira_massacre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jinjira massacre (صفحه وجود ندارد)">Jinjira massacre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Akhira_massacre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Akhira massacre (صفحه وجود ندارد)">Akhira massacre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jathibhanga_massacre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jathibhanga massacre (صفحه وجود ندارد)">Jathibhanga massacre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Demra_massacre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Demra massacre (صفحه وجود ندارد)">Demra massacre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chuknagar_massacre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chuknagar massacre (صفحه وجود ندارد)">Chuknagar massacre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Madhyapara_massacre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Madhyapara massacre (صفحه وجود ندارد)">Madhyapara massacre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bakhrabad_massacre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bakhrabad massacre (صفحه وجود ندارد)">Bakhrabad massacre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Burunga_massacre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Burunga massacre (صفحه وجود ندارد)">Burunga massacre</a></li> <li><b><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:Massacres_in_Bangladesh&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:Massacres in Bangladesh (صفحه وجود ندارد)">more</a></b></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;">درگیری‌های مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B1_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="جنگ ۱۹۷۱ پاکستان و هند">جنگ ۱۹۷۱ پاکستان و هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%88_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="جنگ دریایی ۱۹۷۱ هند و پاکستان (صفحه وجود ندارد)">جنگ دریایی ۱۹۷۱ هند و پاکستان</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background-color:#DCDCDC;"><div id="رهبران" style="font-size:114%;margin:0 4em">رهبران</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;">Bangladesh</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;background-color:#DCDCDC;">Military</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=M._A._G._Osmani&action=edit&redlink=1" class="new" title="M. A. G. Osmani (صفحه وجود ندارد)">M. A. G. Osmani</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%86" title="ضیاء الرحمن">ضیاء الرحمن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%AF_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%81" title="خالد مشرف">خالد مشرف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K_M_Shafiullah&action=edit&redlink=1" class="new" title="K M Shafiullah (صفحه وجود ندارد)">K M Shafiullah</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shafaat_Jamil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shafaat Jamil (صفحه وجود ندارد)">Shafaat Jamil</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=A._K._Khandker&action=edit&redlink=1" class="new" title="A. K. Khandker (صفحه وجود ندارد)">A. K. Khandker</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muhammad_Hamidullah_Khan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muhammad Hamidullah Khan (صفحه وجود ندارد)">Muhammad Hamidullah Khan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Matiur_Rahman_(military_pilot)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Matiur Rahman (military pilot) (صفحه وجود ندارد)">Matiur Rahman</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;background-color:#DCDCDC;">Civilian</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AC%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%86" title="شیخ مجیب‌الرحمن">شیخ مجیب‌الرحمن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Syed_Nazrul_Islam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Syed Nazrul Islam (صفحه وجود ندارد)">Syed Nazrul Islam</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="تاج‌الدین احمد">تاج‌الدین احمد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abul_Hasnat_Muhammad_Qamaruzzaman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abul Hasnat Muhammad Qamaruzzaman (صفحه وجود ندارد)">AHM Qamaruzzaman</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muhammad_Hamidullah_Khan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muhammad Hamidullah Khan (صفحه وجود ندارد)">Muhammad Hamidullah Khan</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%AA%D8%A7" title="دیراندرانات داتا">دیراندرانات داتا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kazi_Nuruzzaman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kazi Nuruzzaman (صفحه وجود ندارد)">Kazi Nuruzzaman</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chitta_Ranjan_Dutta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chitta Ranjan Dutta (صفحه وجود ندارد)">Chitta Ranjan Dutta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muhammad_Mansur_Ali&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muhammad Mansur Ali (صفحه وجود ندارد)">Muhammad Mansur Ali</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Khondaker_Mostaq_Ahmad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khondaker Mostaq Ahmad (صفحه وجود ندارد)">Khondaker Mostaq Ahmad</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M._A._Hannan&action=edit&redlink=1" class="new" title="M. A. Hannan (صفحه وجود ندارد)">M. A. Hannan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abu_Sayeed_Chowdhury&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abu Sayeed Chowdhury (صفحه وجود ندارد)">Abu Sayeed Chowdhury</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;">پاکستان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;background-color:#DCDCDC;">نظامی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="یحیی خان">یحیی خان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tikka_Khan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tikka Khan (صفحه وجود ندارد)">Tikka Khan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Syed_Mohammad_Ahsan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Syed Mohammad Ahsan (صفحه وجود ندارد)">S.M. Ahsan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=A._A._K._Niazi&action=edit&redlink=1" class="new" title="A. A. K. Niazi (صفحه وجود ندارد)">A.K. Niazi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sahabzada_Yaqub_Khan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sahabzada Yaqub Khan (صفحه وجود ندارد)">Yaqub Ali Khan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mohammad_Shariff&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mohammad Shariff (صفحه وجود ندارد)">Mohammad Shariff</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rao_Farman_Ali&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rao Farman Ali (صفحه وجود ندارد)">Rao Farman Ali</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aboobaker_Osman_Mitha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aboobaker Osman Mitha (صفحه وجود ندارد)">A.O. Mitha</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Khadim_Hussain_Raja&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khadim Hussain Raja (صفحه وجود ندارد)">Khadim Hussain</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zafar_Masud&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zafar Masud (صفحه وجود ندارد)">Mitty Masud</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ahmad_Zamir&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ahmad Zamir (صفحه وجود ندارد)">Ahmad Zamir</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Inamul_Haque_Khan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inamul Haque Khan (صفحه وجود ندارد)">Inamul Haque</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Siddique_Salik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Siddique Salik (صفحه وجود ندارد)">Siddique Salik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Khalid_Mahmud_Arif&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khalid Mahmud Arif (صفحه وجود ندارد)">K.M. Arif</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;background-color:#DCDCDC;">غیرنظامی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B0%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B1_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%AA%D9%88" title="ذوالفقار علی بوتو">ذوالفقار علی بوتو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abdul_Motaleb_Malik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abdul Motaleb Malik (صفحه وجود ندارد)">Dr. Abdul Motaleb Malik</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86" title="نورالامین">نورالامین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shah_Azizur_Rahman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shah Azizur Rahman (صفحه وجود ندارد)">Shah Azizur Rahman</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ghulam_Azam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ghulam Azam (صفحه وجود ندارد)">Ghulam Azam</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B7%DB%8C%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مطیع الرحمان نظامی">مطیع الرحمان نظامی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jalaludin_Abdur_Rahim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jalaludin Abdur Rahim (صفحه وجود ندارد)">J.A. Rahim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tridev_Roy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tridev Roy (صفحه وجود ندارد)">Tridev Roy</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;">متحدان هند</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;background-color:#DCDCDC;">نظامی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="نیروی زمینی هند">نیروی زمینی هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sam_Manekshaw&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sam Manekshaw (صفحه وجود ندارد)">Sam Manekshaw</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jagjit_Singh_Aurora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jagjit Singh Aurora (صفحه وجود ندارد)">Jagjit Singh Aurora</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hari_Chand_Dewan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hari Chand Dewan (صفحه وجود ندارد)">Hari Chand Dewan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nilakanta_Krishnan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nilakanta Krishnan (صفحه وجود ندارد)">Nilakanta Krishnan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=J._F._R._Jacob&action=edit&redlink=1" class="new" title="J. F. R. Jacob (صفحه وجود ندارد)">J. F. R. Jacob</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Om_Prakash_Malhotra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Om Prakash Malhotra (صفحه وجود ندارد)">Om Prakash Malhotra</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sagat_Singh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sagat Singh (صفحه وجود ندارد)">Sagat Singh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Inderjit_Singh_Gill&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inderjit Singh Gill (صفحه وجود ندارد)">Inderjit Singh Gill</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shabeg_Singh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shabeg Singh (صفحه وجود ندارد)">Shabeg Singh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K._Sankaran_Nair&action=edit&redlink=1" class="new" title="K. Sankaran Nair (صفحه وجود ندارد)">K. Sankaran Nair</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hoshiar_Singh_Dahiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hoshiar Singh Dahiya (صفحه وجود ندارد)">Hoshiar Singh Dahiya</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;background-color:#DCDCDC;">غیرنظامی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="ایندیرا گاندی">ایندیرا گاندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C.%D9%88%DB%8C._%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="وی.وی. گیری">وی.وی. گیری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%BE%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE_%D9%BE%D8%A7%D8%AA%D9%87%D8%A7%DA%A9" title="گوپال سواروپ پاتهاک">گوپال سواروپ پاتهاک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=R._N._Kao&action=edit&redlink=1" class="new" title="R. N. Kao (صفحه وجود ندارد)">Rameshwar Kao</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Swaran_Singh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Swaran Singh (صفحه وجود ندارد)">Swaran Singh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jagjivan_Ram&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jagjivan Ram (صفحه وجود ندارد)">Jagjivan Ram</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dilip_Mahalanabis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dilip Mahalanabis (صفحه وجود ندارد)">Dilip Mahalanabis</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background-color:#DCDCDC;"><div id="پسایند" style="font-size:114%;margin:0 4em">پسایند</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Pakistani_Instrument_of_Surrender&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pakistani Instrument of Surrender (صفحه وجود ندارد)">Pakistani Instrument of Surrender</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=International_recognition_of_Bangladesh&action=edit&redlink=1" class="new" title="International recognition of Bangladesh (صفحه وجود ندارد)">International recognition of Bangladesh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Simla_Agreement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Simla Agreement (صفحه وجود ندارد)">Simla Agreement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Delhi_Agreement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Delhi Agreement (صفحه وجود ندارد)">Delhi Agreement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="پاکستانی‌ها در بنگلادش (صفحه وجود ندارد)">پاکستانی‌ها در بنگلادش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hamoodur_Rahman_Commission&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hamoodur Rahman Commission (صفحه وجود ندارد)">Hamoodur Rahman Commission</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Hamoodur_Rahman_Commission_Report&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hamoodur Rahman Commission Report (صفحه وجود ندارد)">War Report</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prisoners_of_war_during_the_Indo-Pakistani_War_of_1971&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prisoners of war during the Indo-Pakistani War of 1971 (صفحه وجود ندارد)">1971 Prisoners of War Investigation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangladesh%E2%80%93India_relations&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bangladesh–India relations (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh–India relations</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Indo-Bangla_Treaty_of_Friendship,_Cooperation_and_Peace&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indo-Bangla Treaty of Friendship, Cooperation and Peace (صفحه وجود ندارد)">Indira-Mujib Treaty</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=2001_Bangladesh%E2%80%93India_border_clashes&action=edit&redlink=1" class="new" title="2001 Bangladesh–India border clashes (صفحه وجود ندارد)">2001 Indo-Bangla skirmishes</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangladesh%E2%80%93Pakistan_relations&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bangladesh–Pakistan relations (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh–Pakistan relations</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=2013_siege_of_the_Pakistani_embassy_in_Dhaka&action=edit&redlink=1" class="new" title="2013 siege of the Pakistani embassy in Dhaka (صفحه وجود ندارد)">2013 Pakistan Embassy siege</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangladesh%E2%80%93Pakistan_relations&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bangladesh–Pakistan relations (صفحه وجود ندارد)">2015 Expulsion of Pakistani diplomats from Dhaka</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background-color:#DCDCDC;"><div id="*_جستارهای_وابسته_*_رده‌ها" style="font-size:114%;margin:0 4em"> <ul><li>جستارهای وابسته</li> <li>رده‌ها</li></ul> </div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;">بزرگداشت</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;background-color:#DCDCDC;">Monuments and memorials</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=National_Martyrs%E2%80%99_Memorial&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Martyrs’ Memorial (صفحه وجود ندارد)">National Martyrs’ Memorial</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Martyred_Intellectuals_Memorial&action=edit&redlink=1" class="new" title="Martyred Intellectuals Memorial (صفحه وجود ندارد)">Martyred Intellectuals Memorial</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Swadhinata_Stambha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Swadhinata Stambha (صفحه وجود ندارد)">Swadhinata Stambha</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Liberation_War_Memorial_Trust&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liberation War Memorial Trust (صفحه وجود ندارد)">Liberation War Memorial Trust</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Liberation_War_Museum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liberation War Museum (صفحه وجود ندارد)">Liberation War Museum</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangladesh_Police_Liberation_War_Museum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bangladesh Police Liberation War Museum (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh Police Liberation War Museum</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aparajeyo_Bangla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aparajeyo Bangla (صفحه وجود ندارد)">Aparajeyo Bangla</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shabash_Bangladesh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shabash Bangladesh (صفحه وجود ندارد)">Shabash Bangladesh</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;background-color:#DCDCDC;">سالگردها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bengali_Genocide_Remembrance_Day&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bengali Genocide Remembrance Day (صفحه وجود ندارد)">Bengali Genocide Remembrance Day</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Independence_Day_(Bangladesh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Independence Day (Bangladesh) (صفحه وجود ندارد)">Independence Day</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Armed_Forces_Day_(Bangladesh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Armed Forces Day (Bangladesh) (صفحه وجود ندارد)">Armed Forces Day</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Martyred_Intellectuals_Day&action=edit&redlink=1" class="new" title="Martyred Intellectuals Day (صفحه وجود ندارد)">Martyred Intellectuals Day</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Victory_day_of_Bangladesh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Victory day of Bangladesh (صفحه وجود ندارد)">Victory day of Bangladesh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vijay_Diwas_(India)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vijay Diwas (India) (صفحه وجود ندارد)">Vijay Diwas</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:7.0em;background-color:#DCDCDC;">Decorations and depictions</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Muktijuddho_e-Archive&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muktijuddho e-Archive (صفحه وجود ندارد)">Muktijuddho e-Archive</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Artistic_depictions_of_the_Bangladesh_Liberation_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="Artistic depictions of the Bangladesh Liberation War (صفحه وجود ندارد)">Artistic depictions</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Awards_and_decorations_of_the_Bangladesh_Liberation_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="Awards and decorations of the Bangladesh Liberation War (صفحه وجود ندارد)">Awards and decorations</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;">محاکمه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=2013_Shahbag_protests&action=edit&redlink=1" class="new" title="2013 Shahbag protests (صفحه وجود ندارد)">2013 Shahbag protests</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Movement_demanding_trial_of_war_criminals_(Bangladesh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Movement demanding trial of war criminals (Bangladesh) (صفحه وجود ندارد)">Movement demanding trial of war criminals</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=International_Crimes_Tribunal_(Bangladesh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Crimes Tribunal (Bangladesh) (صفحه وجود ندارد)">International Crimes Tribunal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=War_Crimes_Fact_Finding_Committee&action=edit&redlink=1" class="new" title="War Crimes Fact Finding Committee (صفحه وجود ندارد)">War Crimes Fact Finding Committee</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;background-color:#DCDCDC;">رده‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="رده:جنگ آزادی‌بخش بنگلادش">رده:جنگ آزادی‌بخش بنگلادش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:1971_Bangladesh_genocide&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:1971 Bangladesh genocide (صفحه وجود ندارد)">Genocide</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:Aftermath_of_the_Bangladesh_Liberation_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:Aftermath of the Bangladesh Liberation War (صفحه وجود ندارد)">Aftermath</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:Films_based_on_the_Bangladesh_Liberation_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:Films based on the Bangladesh Liberation War (صفحه وجود ندارد)">Films</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:Causes_and_prelude_of_the_Bangladesh_Liberation_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:Causes and prelude of the Bangladesh Liberation War (صفحه وجود ندارد)">Causes and prelude</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:Battles_of_the_Bangladesh_Liberation_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:Battles of the Bangladesh Liberation War (صفحه وجود ندارد)">Battles</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:People_of_the_Bangladesh_Liberation_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:People of the Bangladesh Liberation War (صفحه وجود ندارد)">Peoples</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:Generals_of_the_Bangladesh_Liberation_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:Generals of the Bangladesh Liberation War (صفحه وجود ندارد)">Military personnel</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="جواهر_لعل_نهرو" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%84%D8%B9%D9%84_%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88" title="الگو:جواهر لعل نهرو"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%84%D8%B9%D9%84_%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:جواهر لعل نهرو (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%84%D8%B9%D9%84_%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:جواهر لعل نهرو"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="جواهر_لعل_نهرو" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%84%D8%B9%D9%84_%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88" title="جواهر لعل نهرو">جواهر لعل نهرو</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Life events<br />and administration</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="کنگره ملی هند">کنگره ملی هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Champaran_Satyagraha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Champaran Satyagraha (صفحه وجود ندارد)">Champaran Satyagraha</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">جنبش استقلال‌طلبی هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Non-cooperation_movement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Non-cooperation movement (صفحه وجود ندارد)">Non-cooperation movement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Purna_Swaraj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Purna Swaraj (صفحه وجود ندارد)">Purna Swaraj</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="پرچم هند">flag</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DA%98%D9%87_%D9%86%D9%85%DA%A9" title="رژه نمک">رژه نمک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aundh_Experiment&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aundh Experiment (صفحه وجود ندارد)">Aundh Experiment</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%A7_%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%AF" title="جنبش هند را ترک کنید">Quit India</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tryst_with_Destiny&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tryst with Destiny (صفحه وجود ندارد)">Tryst with Destiny</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_light_has_gone_out_of_our_lives&action=edit&redlink=1" class="new" title="The light has gone out of our lives (صفحه وجود ندارد)">The light has gone out of our lives</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Constituent_Assembly_of_India&action=edit&redlink=1" class="new" title="Constituent Assembly of India (صفحه وجود ندارد)">Constituent Assembly of India</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Interim_Government_of_India&action=edit&redlink=1" class="new" title="Interim Government of India (صفحه وجود ندارد)">Interim Government of India</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1950_University_of_Cambridge_Chancellor_election&action=edit&redlink=1" class="new" title="1950 University of Cambridge Chancellor election (صفحه وجود ندارد)">1950 University of Cambridge Chancellor election</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Liaquat%E2%80%93Nehru_Pact&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liaquat–Nehru Pact (صفحه وجود ندارد)">Liaquat–Nehru Pact</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Political_integration_of_India&action=edit&redlink=1" class="new" title="Political integration of India (صفحه وجود ندارد)">Political integration of India</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_international_prime_ministerial_trips_made_by_Jawaharlal_Nehru&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of international prime ministerial trips made by Jawaharlal Nehru (صفحه وجود ندارد)">List of international prime ministerial trips made by Jawaharlal Nehru</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B9%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%B9%D9%87%D8%AF" title="جنبش عدم تعهد">جنبش عدم تعهد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=First_Nehru_ministry&action=edit&redlink=1" class="new" title="First Nehru ministry (صفحه وجود ندارد)">First Nehru ministry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Second_Nehru_ministry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Second Nehru ministry (صفحه وجود ندارد)">Second Nehru ministry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Third_Nehru_ministry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Third Nehru ministry (صفحه وجود ندارد)">Third Nehru ministry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fourth_Nehru_ministry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fourth Nehru ministry (صفحه وجود ندارد)">Fourth Nehru ministry</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%88_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B7" class="mw-redirect" title="جنگ هند و پاکستان ۱۹۴۷">جنگ هند و پاکستان ۱۹۴۷</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Annexation_of_Goa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Annexation of Goa (صفحه وجود ندارد)">Annexation of Goa</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%88_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="جنگ هند و چین">جنگ هند و چین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Philosophy</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Scientific_temper&action=edit&redlink=1" class="new" title="Scientific temper (صفحه وجود ندارد)">Scientific temper</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Publications</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="به‌سوی آزادی">به‌سوی آزادی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Before_Freedom:_Nehru%27s_Letters_to_His_Sister_1909%E2%80%931947&action=edit&redlink=1" class="new" title="Before Freedom: Nehru's Letters to His Sister 1909–1947 (صفحه وجود ندارد)">Before Freedom: Nehru's Letters to His Sister 1909–1947</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Discovery_of_India&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Discovery of India (صفحه وجود ندارد)">The Discovery of India</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="نگاهی به تاریخ جهان">نگاهی به تاریخ جهان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Letters_from_a_Father_to_His_Daughter&action=edit&redlink=1" class="new" title="Letters from a Father to His Daughter (صفحه وجود ندارد)">Letters from a Father to His Daughter</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Herald&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Herald (صفحه وجود ندارد)">National Herald</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Legacy</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Gandhi_cap&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gandhi cap (صفحه وجود ندارد)">Gandhi cap</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nehru_jacket&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nehru jacket (صفحه وجود ندارد)">Nehru jacket</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nehru_vest&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nehru vest (صفحه وجود ندارد)">Nehru vest</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nehru_Brigade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nehru Brigade (صفحه وجود ندارد)">Nehru Brigade</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_things_named_after_Jawaharlal_Nehru&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of things named after Jawaharlal Nehru (صفحه وجود ندارد)">List of things named after Jawaharlal Nehru</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jawaharlal_Nehru_Award&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jawaharlal Nehru Award (صفحه وجود ندارد)">Jawaharlal Nehru Award</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jawaharlal_Nehru_Fellowship&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jawaharlal Nehru Fellowship (صفحه وجود ندارد)">Jawaharlal Nehru Fellowship</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jawahar_Navodaya_Vidyalaya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jawahar Navodaya Vidyalaya (صفحه وجود ندارد)">Jawahar Navodaya Vidyalaya</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%84%D8%B9%D9%84_%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88" title="دانشگاه جواهر لعل نهرو">دانشگاه جواهر لعل نهرو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Nehru_family&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nehru family (صفحه وجود ندارد)">Family</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>Raj Kaul</li> <li>Gangadhar Nehru</li> <li>Nandlal Nehru</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88" title="موتیلال نهرو">موتیلال نهرو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Swarup_Rani_Nehru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Swarup Rani Nehru (صفحه وجود ندارد)">Swarup Rani Nehru</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Brijlal_Nehru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Brijlal Nehru (صفحه وجود ندارد)">Brijlal Nehru</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rameshwari_Nehru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rameshwari Nehru (صفحه وجود ندارد)">Rameshwari Nehru</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%A7_%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AA" title="ویجایا لاکشمی پاندیت">ویجایا لاکشمی پاندیت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Uma_Nehru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Uma Nehru (صفحه وجود ندارد)">Uma Nehru</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Krishna_Hutheesing&action=edit&redlink=1" class="new" title="Krishna Hutheesing (صفحه وجود ندارد)">Krishna Hutheesing</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="ایندیرا گاندی">ایندیرا گاندی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Braj_Kumar_Nehru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Braj Kumar Nehru (صفحه وجود ندارد)">Braj Kumar Nehru</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%B3%D9%87%DA%AF%D9%84" title="نینتارا سهگل">نینتارا سهگل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="فیروز گاندی">فیروز گاندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC%DB%8C%D9%88_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="راجیو گاندی">راجیو گاندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="سانجی گاندی">سانجی گاندی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Arun_Nehru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arun Nehru (صفحه وجود ندارد)">Arun Nehru</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="سونیا گاندی">سونیا گاندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="مانکا گاندی">مانکا گاندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%88%D9%84_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="راهول گاندی">راهول گاندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="پریانکا گاندی">پریانکا گاندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="وارون گاندی">وارون گاندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7" title="رابرت وادرا">رابرت وادرا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:Monuments_and_memorials_to_Jawaharlal_Nehru&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:Monuments and memorials to Jawaharlal Nehru (صفحه وجود ندارد)">Memorials</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">International stadiums</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Jawaharlal_Nehru_Stadium_(Chennai)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jawaharlal Nehru Stadium (Chennai) (صفحه وجود ندارد)">Jawaharlal Nehru Stadium (Chennai)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%B2%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%84%D8%B9%D9%84_%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88_(%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C)" title="ورزشگاه جواهر لعل نهرو (دهلی)">ورزشگاه جواهر لعل نهرو (دهلی)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jawaharlal_Nehru_Stadium_(Kochi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jawaharlal Nehru Stadium (Kochi) (صفحه وجود ندارد)">Jawaharlal Nehru Stadium (Kochi)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Observances</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Death_and_state_funeral_of_Jawaharlal_Nehru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Death and state funeral of Jawaharlal Nehru (صفحه وجود ندارد)">Death and state funeral of Jawaharlal Nehru</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Children%27s_Day_(India)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Children's Day (India) (صفحه وجود ندارد)">Children's Day (India)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Other</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Anand_Bhavan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anand Bhavan (صفحه وجود ندارد)">Anand Bhavan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Teen_Murti_Bhavan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teen Murti Bhavan (صفحه وجود ندارد)">Teen Murti Bhavan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nehru_Planetarium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nehru Planetarium (صفحه وجود ندارد)">Nehru Planetarium</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jawahar_Planetarium&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jawahar Planetarium (صفحه وجود ندارد)">Jawahar Planetarium</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Raj_Ghat_and_associated_memorials&action=edit&redlink=1" class="new" title="Raj Ghat and associated memorials (صفحه وجود ندارد)">Shantivan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nehru_Memorial_Museum_%26_Library&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nehru Memorial Museum & Library (صفحه وجود ندارد)">Nehru Memorial Museum & Library</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nehru:_A_Contemporary%27s_Estimate&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nehru: A Contemporary's Estimate (صفحه وجود ندارد)">Nehru: A Contemporary's Estimate</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=جنبش_استقلال‌طلبی_هند&oldid=38643804">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=جنبش_استقلال‌طلبی_هند&oldid=38643804</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="رده:استعمارزدایی">استعمارزدایی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="رده:تاریخ بنگلادش">تاریخ بنگلادش</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:تاریخ پاکستان">تاریخ پاکستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="رده:تاریخ جنبش‌های اجتماعی">تاریخ جنبش‌های اجتماعی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="رده:تاریخ هند">تاریخ هند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="رده:جنبش استقلال هند">جنبش استقلال هند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="رده:هند مستعمراتی">هند مستعمراتی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%BE%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%D8%AF%D9%87" title="رده:صفحه‌های دارای ارجاع با پارامتر پشتیبانی‌نشده">صفحه‌های دارای ارجاع با پارامتر پشتیبانی‌نشده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B2_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="رده:پیوند رده انبار از ویکی‌داده">پیوند رده انبار از ویکی‌داده</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۱۴ ژانویهٔ ۲۰۲۴ ساعت ۱۰:۰۷ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-bmh6q","wgBackendResponseTime":150,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.461","walltime":"0.616","ppvisitednodes":{"value":2409,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":206068,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2047,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":46158,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 419.503 1 -total"," 23.85% 100.055 1 الگو:هند_مستعمراتی"," 22.99% 96.446 1 الگو:Infobox"," 21.73% 91.164 7 الگو:یادکرد_کتاب"," 16.26% 68.190 12 الگو:Navbox"," 15.93% 66.846 1 الگو:انبار-رده"," 15.16% 63.608 1 الگو:پروژه_خواهر"," 14.76% 61.914 1 الگو:Side_box"," 13.52% 56.716 1 الگو:جنگ_آزادسازی_بنگلادش"," 11.91% 49.946 1 الگو:Navbox_with_collapsible_groups"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.210","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4855818,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-bb65bb5d5-f49z8","timestamp":"20241029064624","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u062c\u0646\u0628\u0634 \u0627\u0633\u062a\u0642\u0644\u0627\u0644\u200c\u0637\u0644\u0628\u06cc \u0647\u0646\u062f","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12444025","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12444025","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2013-12-12T01:09:06Z","dateModified":"2024-01-14T10:07:03Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/9\/90\/IndiaPolitical1893ConstablesHandAtlas.jpg"}</script> </body> </html>