CINXE.COM

<!doctype html> <html class="client-nojs skin-theme-clientpref-day mf-expand-sections-clientpref-0 mf-font-size-clientpref-small mw-mf-amc-clientpref-0" lang="pl" dir="ltr"> <head> <base href="https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Herezja"> <meta charset="UTF-8"> <title>Herezja – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js skin-theme-clientpref-day mf-expand-sections-clientpref-0 mf-font-size-clientpref-small mw-mf-amc-clientpref-0";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"e203e215-8929-41c0-9a52-40858d958b25","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Herezja","wgTitle":"Herezja","wgCurRevisionId":75923956,"wgRevisionId":75923956,"wgArticleId": 2082,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Herezja","wgRelevantArticleId":2082,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75923956,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFMode":"stable","wgMFAmc":false,"wgMFAmcOutreachActive":false,"wgMFAmcOutreachUserEligible":false,"wgMFLazyLoadImages":true,"wgMFEditNoticesFeatureConflict":false,"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgMFIsSupportedEditRequest":true, "wgMFScriptPath":"","wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgSectionTranslationMissingLanguages":[{"lang":"ace","autonym":"Acèh","dir":"ltr"},{"lang":"ady","autonym":"адыгабзэ","dir":"ltr"},{"lang":"alt","autonym":"алтай тил","dir":"ltr"},{"lang":"am","autonym":"አማርኛ","dir":"ltr"},{"lang":"ami","autonym":"Pangcah","dir":"ltr"},{"lang":"an","autonym":"aragonés","dir":"ltr"},{"lang":"ang","autonym":"Ænglisc","dir":"ltr"},{"lang":"ann","autonym":"Obolo","dir":"ltr"},{"lang":"anp","autonym":"अंगिका","dir":"ltr"},{"lang":"ary","autonym":"الدارجة","dir":"rtl"},{"lang":"as","autonym":"অসমীয়া","dir":"ltr"},{"lang":"av","autonym":"авар","dir":"ltr"},{"lang":"avk","autonym":"Kotava","dir":"ltr"},{"lang":"awa","autonym":"अवधी","dir":"ltr"},{"lang":"ay","autonym":"Aymar aru","dir":"ltr"},{"lang":"azb","autonym":"تۆرکجه","dir":"rtl"},{"lang":"ban", "autonym":"Basa Bali","dir":"ltr"},{"lang":"bar","autonym":"Boarisch","dir":"ltr"},{"lang":"bbc","autonym":"Batak Toba","dir":"ltr"},{"lang":"bcl","autonym":"Bikol Central","dir":"ltr"},{"lang":"bdr","autonym":"Bajau Sama","dir":"ltr"},{"lang":"bew","autonym":"Betawi","dir":"ltr"},{"lang":"bho","autonym":"भोजपुरी","dir":"ltr"},{"lang":"bi","autonym":"Bislama","dir":"ltr"},{"lang":"bjn","autonym":"Banjar","dir":"ltr"},{"lang":"blk","autonym":"ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ","dir":"ltr"},{"lang":"bm","autonym":"bamanankan","dir":"ltr"},{"lang":"bo","autonym":"བོད་ཡིག","dir":"ltr"},{"lang":"bpy","autonym":"বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী","dir":"ltr"},{"lang":"br","autonym":"brezhoneg","dir":"ltr"},{"lang":"btm","autonym":"Batak Mandailing","dir":"ltr"},{"lang":"bug","autonym":"Basa Ugi","dir":"ltr"},{"lang":"cdo","autonym":"閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄","dir":"ltr"},{"lang":"ce","autonym":"нохчийн","dir":"ltr" },{"lang":"ceb","autonym":"Cebuano","dir":"ltr"},{"lang":"ch","autonym":"Chamoru","dir":"ltr"},{"lang":"chr","autonym":"ᏣᎳᎩ","dir":"ltr"},{"lang":"ckb","autonym":"کوردی","dir":"rtl"},{"lang":"co","autonym":"corsu","dir":"ltr"},{"lang":"cr","autonym":"Nēhiyawēwin / ᓀᐦᐃᔭᐍᐏᐣ","dir":"ltr"},{"lang":"crh","autonym":"qırımtatarca","dir":"ltr"},{"lang":"cu","autonym":"словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ","dir":"ltr"},{"lang":"dag","autonym":"dagbanli","dir":"ltr"},{"lang":"dga","autonym":"Dagaare","dir":"ltr"},{"lang":"din","autonym":"Thuɔŋjäŋ","dir":"ltr"},{"lang":"diq","autonym":"Zazaki","dir":"ltr"},{"lang":"dsb","autonym":"dolnoserbski","dir":"ltr"},{"lang":"dtp","autonym":"Kadazandusun","dir":"ltr"},{"lang":"dv","autonym":"ދިވެހިބަސް","dir":"rtl"},{"lang":"dz","autonym":"ཇོང་ཁ","dir":"ltr"},{"lang":"ee","autonym":"eʋegbe","dir":"ltr"},{"lang":"eml","autonym":"emiliàn e rumagnòl","dir":"ltr"},{"lang":"fat","autonym": "mfantse","dir":"ltr"},{"lang":"ff","autonym":"Fulfulde","dir":"ltr"},{"lang":"fj","autonym":"Na Vosa Vakaviti","dir":"ltr"},{"lang":"fo","autonym":"føroyskt","dir":"ltr"},{"lang":"fon","autonym":"fɔ̀ngbè","dir":"ltr"},{"lang":"frp","autonym":"arpetan","dir":"ltr"},{"lang":"frr","autonym":"Nordfriisk","dir":"ltr"},{"lang":"fur","autonym":"furlan","dir":"ltr"},{"lang":"fy","autonym":"Frysk","dir":"ltr"},{"lang":"gag","autonym":"Gagauz","dir":"ltr"},{"lang":"gan","autonym":"贛語","dir":"ltr"},{"lang":"gcr","autonym":"kriyòl gwiyannen","dir":"ltr"},{"lang":"glk","autonym":"گیلکی","dir":"rtl"},{"lang":"gn","autonym":"Avañe'ẽ","dir":"ltr"},{"lang":"gom","autonym":"गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni","dir":"ltr"},{"lang":"gor","autonym":"Bahasa Hulontalo","dir":"ltr"},{"lang":"gpe","autonym":"Ghanaian Pidgin","dir":"ltr"},{"lang":"gu","autonym":"ગુજરાતી","dir":"ltr"},{"lang":"guc","autonym":"wayuunaiki","dir":"ltr"},{"lang":"gur","autonym": "farefare","dir":"ltr"},{"lang":"guw","autonym":"gungbe","dir":"ltr"},{"lang":"gv","autonym":"Gaelg","dir":"ltr"},{"lang":"ha","autonym":"Hausa","dir":"ltr"},{"lang":"hak","autonym":"客家語 / Hak-kâ-ngî","dir":"ltr"},{"lang":"haw","autonym":"Hawaiʻi","dir":"ltr"},{"lang":"hif","autonym":"Fiji Hindi","dir":"ltr"},{"lang":"hsb","autonym":"hornjoserbsce","dir":"ltr"},{"lang":"ht","autonym":"Kreyòl ayisyen","dir":"ltr"},{"lang":"hyw","autonym":"Արեւմտահայերէն","dir":"ltr"},{"lang":"iba","autonym":"Jaku Iban","dir":"ltr"},{"lang":"ie","autonym":"Interlingue","dir":"ltr"},{"lang":"ig","autonym":"Igbo","dir":"ltr"},{"lang":"igl","autonym":"Igala","dir":"ltr"},{"lang":"ilo","autonym":"Ilokano","dir":"ltr"},{"lang":"iu","autonym":"ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut","dir":"ltr"},{"lang":"jam","autonym":"Patois","dir":"ltr"},{"lang":"jv","autonym":"Jawa","dir":"ltr"},{"lang":"ka","autonym":"ქართული","dir":"ltr"},{"lang":"kaa","autonym":"Qaraqalpaqsha","dir":"ltr"}, {"lang":"kab","autonym":"Taqbaylit","dir":"ltr"},{"lang":"kbd","autonym":"адыгэбзэ","dir":"ltr"},{"lang":"kbp","autonym":"Kabɩyɛ","dir":"ltr"},{"lang":"kcg","autonym":"Tyap","dir":"ltr"},{"lang":"kg","autonym":"Kongo","dir":"ltr"},{"lang":"kge","autonym":"Kumoring","dir":"ltr"},{"lang":"ki","autonym":"Gĩkũyũ","dir":"ltr"},{"lang":"kl","autonym":"kalaallisut","dir":"ltr"},{"lang":"km","autonym":"ភាសាខ្មែរ","dir":"ltr"},{"lang":"kn","autonym":"ಕನ್ನಡ","dir":"ltr"},{"lang":"knc","autonym":"Yerwa Kanuri","dir":"ltr"},{"lang":"koi","autonym":"перем коми","dir":"ltr"},{"lang":"krc","autonym":"къарачай-малкъар","dir":"ltr"},{"lang":"ks","autonym":"कॉशुर / کٲشُر","dir":"rtl"},{"lang":"ku","autonym":"kurdî","dir":"ltr"},{"lang":"kus","autonym":"Kʋsaal","dir":"ltr"},{"lang":"kv","autonym":"коми","dir":"ltr"},{"lang":"kw","autonym":"kernowek","dir":"ltr"},{"lang":"ky","autonym":"кыргызча","dir":"ltr"},{ "lang":"lad","autonym":"Ladino","dir":"ltr"},{"lang":"lb","autonym":"Lëtzebuergesch","dir":"ltr"},{"lang":"lez","autonym":"лезги","dir":"ltr"},{"lang":"lg","autonym":"Luganda","dir":"ltr"},{"lang":"li","autonym":"Limburgs","dir":"ltr"},{"lang":"lij","autonym":"Ligure","dir":"ltr"},{"lang":"lld","autonym":"Ladin","dir":"ltr"},{"lang":"ln","autonym":"lingála","dir":"ltr"},{"lang":"lo","autonym":"ລາວ","dir":"ltr"},{"lang":"ltg","autonym":"latgaļu","dir":"ltr"},{"lang":"mad","autonym":"Madhurâ","dir":"ltr"},{"lang":"mai","autonym":"मैथिली","dir":"ltr"},{"lang":"map-bms","autonym":"Basa Banyumasan","dir":"ltr"},{"lang":"mdf","autonym":"мокшень","dir":"ltr"},{"lang":"mhr","autonym":"олык марий","dir":"ltr"},{"lang":"mi","autonym":"Māori","dir":"ltr"},{"lang":"min","autonym":"Minangkabau","dir":"ltr"},{"lang":"mn","autonym":"монгол","dir":"ltr"},{"lang":"mni","autonym":"ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ","dir":"ltr"},{"lang":"mnw","autonym": "ဘာသာမန်","dir":"ltr"},{"lang":"mos","autonym":"moore","dir":"ltr"},{"lang":"mr","autonym":"मराठी","dir":"ltr"},{"lang":"mrj","autonym":"кырык мары","dir":"ltr"},{"lang":"ms","autonym":"Bahasa Melayu","dir":"ltr"},{"lang":"mt","autonym":"Malti","dir":"ltr"},{"lang":"mwl","autonym":"Mirandés","dir":"ltr"},{"lang":"my","autonym":"မြန်မာဘာသာ","dir":"ltr"},{"lang":"myv","autonym":"эрзянь","dir":"ltr"},{"lang":"mzn","autonym":"مازِرونی","dir":"rtl"},{"lang":"nah","autonym":"Nāhuatl","dir":"ltr"},{"lang":"nan","autonym":"閩南語 / Bân-lâm-gú","dir":"ltr"},{"lang":"nap","autonym":"Napulitano","dir":"ltr"},{"lang":"nb","autonym":"norsk bokmål","dir":"ltr"},{"lang":"nds","autonym":"Plattdüütsch","dir":"ltr"},{"lang":"nds-nl","autonym":"Nedersaksies","dir":"ltr"},{"lang":"ne","autonym":"नेपाली","dir":"ltr"},{"lang":"new","autonym":"नेपाल भाषा","dir":"ltr"},{"lang":"nia","autonym":"Li Niha", "dir":"ltr"},{"lang":"nqo","autonym":"ߒߞߏ","dir":"rtl"},{"lang":"nr","autonym":"isiNdebele seSewula","dir":"ltr"},{"lang":"nso","autonym":"Sesotho sa Leboa","dir":"ltr"},{"lang":"ny","autonym":"Chi-Chewa","dir":"ltr"},{"lang":"om","autonym":"Oromoo","dir":"ltr"},{"lang":"or","autonym":"ଓଡ଼ିଆ","dir":"ltr"},{"lang":"os","autonym":"ирон","dir":"ltr"},{"lang":"pa","autonym":"ਪੰਜਾਬੀ","dir":"ltr"},{"lang":"pag","autonym":"Pangasinan","dir":"ltr"},{"lang":"pam","autonym":"Kapampangan","dir":"ltr"},{"lang":"pap","autonym":"Papiamentu","dir":"ltr"},{"lang":"pcd","autonym":"Picard","dir":"ltr"},{"lang":"pcm","autonym":"Naijá","dir":"ltr"},{"lang":"pdc","autonym":"Deitsch","dir":"ltr"},{"lang":"pms","autonym":"Piemontèis","dir":"ltr"},{"lang":"pnb","autonym":"پنجابی","dir":"rtl"},{"lang":"ps","autonym":"پښتو","dir":"rtl"},{"lang":"pwn","autonym":"pinayuanan","dir":"ltr"},{"lang":"qu","autonym":"Runa Simi","dir":"ltr"},{"lang":"rm","autonym":"rumantsch", "dir":"ltr"},{"lang":"rn","autonym":"ikirundi","dir":"ltr"},{"lang":"rsk","autonym":"руски","dir":"ltr"},{"lang":"rup","autonym":"armãneashti","dir":"ltr"},{"lang":"rw","autonym":"Ikinyarwanda","dir":"ltr"},{"lang":"sa","autonym":"संस्कृतम्","dir":"ltr"},{"lang":"sat","autonym":"ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ","dir":"ltr"},{"lang":"sc","autonym":"sardu","dir":"ltr"},{"lang":"scn","autonym":"sicilianu","dir":"ltr"},{"lang":"sd","autonym":"سنڌي","dir":"rtl"},{"lang":"se","autonym":"davvisámegiella","dir":"ltr"},{"lang":"sg","autonym":"Sängö","dir":"ltr"},{"lang":"sgs","autonym":"žemaitėška","dir":"ltr"},{"lang":"shi","autonym":"Taclḥit","dir":"ltr"},{"lang":"shn","autonym":"ၽႃႇသႃႇတႆး ","dir":"ltr"},{"lang":"si","autonym":"සිංහල","dir":"ltr"},{"lang":"skr","autonym":"سرائیکی","dir":"rtl"},{"lang":"sm","autonym":"Gagana Samoa","dir":"ltr"},{"lang":"smn","autonym":"anarâškielâ","dir":"ltr"},{"lang":"sn","autonym":"chiShona", "dir":"ltr"},{"lang":"so","autonym":"Soomaaliga","dir":"ltr"},{"lang":"srn","autonym":"Sranantongo","dir":"ltr"},{"lang":"ss","autonym":"SiSwati","dir":"ltr"},{"lang":"st","autonym":"Sesotho","dir":"ltr"},{"lang":"stq","autonym":"Seeltersk","dir":"ltr"},{"lang":"su","autonym":"Sunda","dir":"ltr"},{"lang":"sw","autonym":"Kiswahili","dir":"ltr"},{"lang":"szl","autonym":"ślůnski","dir":"ltr"},{"lang":"tay","autonym":"Tayal","dir":"ltr"},{"lang":"tcy","autonym":"ತುಳು","dir":"ltr"},{"lang":"tdd","autonym":"ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ","dir":"ltr"},{"lang":"te","autonym":"తెలుగు","dir":"ltr"},{"lang":"tet","autonym":"tetun","dir":"ltr"},{"lang":"tg","autonym":"тоҷикӣ","dir":"ltr"},{"lang":"ti","autonym":"ትግርኛ","dir":"ltr"},{"lang":"tig","autonym":"ትግሬ","dir":"ltr"},{"lang":"tk","autonym":"Türkmençe","dir":"ltr"},{"lang":"tly","autonym":"tolışi","dir":"ltr"},{"lang":"tn","autonym":"Setswana","dir":"ltr"},{"lang":"to","autonym": "lea faka-Tonga","dir":"ltr"},{"lang":"tpi","autonym":"Tok Pisin","dir":"ltr"},{"lang":"trv","autonym":"Seediq","dir":"ltr"},{"lang":"ts","autonym":"Xitsonga","dir":"ltr"},{"lang":"tt","autonym":"татарча / tatarça","dir":"ltr"},{"lang":"tum","autonym":"chiTumbuka","dir":"ltr"},{"lang":"tw","autonym":"Twi","dir":"ltr"},{"lang":"ty","autonym":"reo tahiti","dir":"ltr"},{"lang":"tyv","autonym":"тыва дыл","dir":"ltr"},{"lang":"udm","autonym":"удмурт","dir":"ltr"},{"lang":"uz","autonym":"oʻzbekcha / ўзбекча","dir":"ltr"},{"lang":"ve","autonym":"Tshivenda","dir":"ltr"},{"lang":"vep","autonym":"vepsän kel’","dir":"ltr"},{"lang":"vls","autonym":"West-Vlams","dir":"ltr"},{"lang":"vo","autonym":"Volapük","dir":"ltr"},{"lang":"vro","autonym":"võro","dir":"ltr"},{"lang":"wa","autonym":"walon","dir":"ltr"},{"lang":"war","autonym":"Winaray","dir":"ltr"},{"lang":"wo","autonym":"Wolof","dir":"ltr"},{"lang":"xal","autonym":"хальмг","dir":"ltr"},{"lang":"xh", "autonym":"isiXhosa","dir":"ltr"},{"lang":"xmf","autonym":"მარგალური","dir":"ltr"},{"lang":"yi","autonym":"ייִדיש","dir":"rtl"},{"lang":"yo","autonym":"Yorùbá","dir":"ltr"},{"lang":"yue","autonym":"粵語","dir":"ltr"},{"lang":"za","autonym":"Vahcuengh","dir":"ltr"},{"lang":"zgh","autonym":"ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ","dir":"ltr"},{"lang":"zu","autonym":"isiZulu","dir":"ltr"}],"wgSectionTranslationTargetLanguages":["ace","ady","alt","am","ami","an","ang","ann","anp","ar","ary","arz","as","ast","av","avk","awa","ay","az","azb","ba","ban","bar","bbc","bcl","bdr","be","bew","bg","bho","bi","bjn","blk","bm","bn","bo","bpy","br","bs","btm","bug","ca","cdo","ce","ceb","ch","chr","ckb","co","cr","crh","cs","cu","cy","da","dag","de","dga","din","diq","dsb","dtp","dv","dz","ee","el","eml","eo","es","et","eu","fa","fat","ff","fi","fj","fo","fon","fr","frp","frr","fur","fy","gag","gan","gcr","gl","glk","gn","gom","gor","gpe","gu","guc","gur","guw", "gv","ha","hak","haw","he","hi","hif","hr","hsb","ht","hu","hy","hyw","ia","iba","ie","ig","igl","ilo","io","is","it","iu","ja","jam","jv","ka","kaa","kab","kbd","kbp","kcg","kg","kge","ki","kk","kl","km","kn","knc","ko","koi","krc","ks","ku","kus","kv","kw","ky","lad","lb","lez","lg","li","lij","lld","lmo","ln","lo","lt","ltg","lv","mad","mai","map-bms","mdf","mg","mhr","mi","min","mk","ml","mn","mni","mnw","mos","mr","mrj","ms","mt","mwl","my","myv","mzn","nah","nan","nap","nb","nds","nds-nl","ne","new","nia","nl","nn","nqo","nr","nso","ny","oc","om","or","os","pa","pag","pam","pap","pcd","pcm","pdc","pl","pms","pnb","ps","pt","pwn","qu","rm","rn","ro","rsk","rue","rup","rw","sa","sah","sat","sc","scn","sco","sd","se","sg","sgs","sh","shi","shn","si","sk","skr","sl","sm","smn","sn","so","sq","sr","srn","ss","st","stq","su","sv","sw","szl","ta","tay","tcy","tdd","te","tet","tg","th","ti","tig","tk","tl","tly","tn","to","tpi","tr","trv","ts","tt","tum","tw","ty","tyv","udm","ur","uz", "ve","vec","vep","vi","vls","vo","vro","wa","war","wo","wuu","xal","xh","xmf","yi","yo","yue","za","zgh","zh","zu"],"isLanguageSearcherCXEntrypointEnabled":true,"mintEntrypointLanguages":["ace","ast","azb","bcl","bjn","bh","crh","ff","fon","ig","is","ki","ks","lmo","min","sat","ss","tn","vec"],"wgWikibaseItemId":"Q160598","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgMinervaPermissions":{"watchable":true,"watch":false},"wgMinervaFeatures":{"beta":false,"donate":true,"mobileOptionsLink":true,"categories":false,"pageIssues":true,"talkAtTop":false,"historyInPageActions":false,"overflowSubmenu":false,"tabsOnSpecials":true,"personalMenu":false,"mainMenuExpanded":false,"echo":true,"nightMode":true},"wgMinervaDownloadNamespaces": [0]};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.minerva.styles":"ready","skins.minerva.content.styles.images":"ready","mediawiki.hlist":"ready","skins.minerva.codex.styles":"ready","skins.minerva.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","mobile.init.styles":"ready","ext.relatedArticles.styles":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","skins.minerva.scripts", "ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","ext.popups","mobile.init","ext.echo.centralauth","ext.relatedArticles.readMore.bootstrap","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.entrypoints.mffrequentlanguages","ext.cx.entrypoints.languagesearcher.init","mw.externalguidance.init","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.relatedArticles.styles%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.hlist%7Cmobile.init.styles%7Cskins.minerva.codex.styles%7Cskins.minerva.content.styles.images%7Cskins.minerva.icons%2Cstyles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=minerva"> <script async src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=minerva"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=minerva"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=minerva"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="theme-color" content="#eaecf0"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bd/Galileo_before_the_Holy_Office.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="765"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bd/Galileo_before_the_Holy_Office.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="510"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="408"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0, user-scalable=yes, minimum-scale=0.25, maximum-scale=5.0"> <meta property="og:title" content="Herezja – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="manifest" href="/w/api.php?action=webapp-manifest"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Herezja&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Herezja"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org"> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> <meta http-equiv="X-Translated-By" content="Google"> <meta http-equiv="X-Translated-To" content="en"> <script type="text/javascript" src="https://www.gstatic.com/_/translate_http/_/js/k=translate_http.tr.en_GB.N3pa8ojS5II.O/am=gAE/d=1/rs=AN8SPfon27j5LYoTtLCkZ6EYRuDEr0l6QA/m=corsproxy" data-sourceurl="https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Herezja"></script> <link href="https://fonts.googleapis.com/css2?family=Material+Symbols+Outlined:opsz,wght,FILL,GRAD@20..48,100..700,0..1,-50..200" rel="stylesheet"> <script type="text/javascript" src="https://www.gstatic.com/_/translate_http/_/js/k=translate_http.tr.en_GB.N3pa8ojS5II.O/am=gAE/d=1/exm=corsproxy/ed=1/rs=AN8SPfon27j5LYoTtLCkZ6EYRuDEr0l6QA/m=phishing_protection" data-phishing-protection-enabled="false" data-forms-warning-enabled="true" data-source-url="https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Herezja"></script> <meta name="robots" content="none"> </head> <body class="mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Herezja rootpage-Herezja stable issues-group-B skin-minerva action-view skin--responsive mw-mf-amc-disabled mw-mf"> <script type="text/javascript" src="https://www.gstatic.com/_/translate_http/_/js/k=translate_http.tr.en_GB.N3pa8ojS5II.O/am=gAE/d=1/exm=corsproxy,phishing_protection/ed=1/rs=AN8SPfon27j5LYoTtLCkZ6EYRuDEr0l6QA/m=navigationui" data-environment="prod" data-proxy-url="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog" data-proxy-full-url="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-source-url="https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Herezja" data-source-language="auto" data-target-language="en" data-display-language="en-GB" data-detected-source-language="pl" data-is-source-untranslated="false" data-source-untranslated-url="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Herezja&anno=2" data-client="tr"></script> <div id="mw-mf-viewport"> <div id="mw-mf-page-center"><a class="mw-mf-page-center__mask" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#"></a> <header class="header-container header-chrome"> <div class="minerva-header"> <nav class="navigation-drawer toggle-list view-border-box"><input type="checkbox" id="main-menu-input" class="toggle-list__checkbox" role="button" aria-haspopup="true" aria-expanded="false" aria-labelledby="mw-mf-main-menu-button"> <label role="button" for="main-menu-input" id="mw-mf-main-menu-button" aria-hidden="true" data-event-name="ui.mainmenu" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet toggle-list__toggle"> </label> <div id="mw-mf-page-left" class="menu view-border-box"> <ul id="p-navigation" class="toggle-list__list"> <li class="toggle-list-item "><a class="toggle-list-item__anchor menu__item--home" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-mw="interface"> Strona główna </a></li> <li class="toggle-list-item "><a class="toggle-list-item__anchor menu__item--random" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:Losowa_strona?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-mw="interface"> Losuj </a></li> <li class="toggle-list-item skin-minerva-list-item-jsonly"><a class="toggle-list-item__anchor menu__item--nearby" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:W_pobli%C5%BCu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-event-name="menu.nearby" data-mw="interface"> W pobliżu </a></li> </ul> <ul id="p-personal" class="toggle-list__list"> <li class="toggle-list-item "><a class="toggle-list-item__anchor mw-list-item menu__item--login" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Herezja&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-event-name="menu.login" data-mw="interface"> Zaloguj się </a></li> </ul> <ul id="pt-preferences" class="toggle-list__list"> <li class="toggle-list-item skin-minerva-list-item-jsonly"><a class="toggle-list-item__anchor menu__item--settings" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Specjalna:Ustawienia_mobile&returnto=Herezja&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-event-name="menu.settings" data-mw="interface"> Ustawienia </a></li> </ul> <ul id="p-donation" class="toggle-list__list"> <li class="toggle-list-item "><a class="toggle-list-item__anchor menu__item--donate" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://donate.wikimedia.org/?wmf_source%3Ddonate%26wmf_medium%3Dsidebar%26wmf_campaign%3Dpl.wikipedia.org%26uselang%3Dpl%26wmf_key%3Dminerva" data-event-name="menu.donate" data-mw="interface"> Wspomóż Wikipedię </a></li> </ul> <ul class="hlist"> <li class="toggle-list-item "><a class="toggle-list-item__anchor menu__item--about" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-mw="interface"> O Wikipedii </a></li> <li class="toggle-list-item "><a class="toggle-list-item__anchor menu__item--disclaimers" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-mw="interface"> Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność </a></li> </ul> </div><label class="main-menu-mask" for="main-menu-input"></label> </nav> <div class="branding-box"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB"> <img src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" alt="Wikipedia" width="120" height="18" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> </a> </div> <form action="/w/index.php" method="get" class="minerva-search-form"> <div class="search-box"><input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> <input class="search skin-minerva-search-trigger" id="searchInput" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"> </div><button id="searchIcon" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet skin-minerva-search-trigger"> Szukaj </button> </form> <nav class="minerva-user-navigation" aria-label="Nawigacja użytkownika"> </nav> </div> </header> <main id="content" class="mw-body"> <div class="banner-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="pre-content heading-holder"> <div class="page-heading"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Herezja</h1> <div class="tagline"> doktryna religijna potępiona przez większe wyznanie </div> </div> <nav class="page-actions-menu"> <ul id="p-views" class="page-actions-menu__list"> <li id="language-selector" class="page-actions-menu__list-item"><a role="button" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#p-lang" data-mw="interface" data-event-name="menu.languages" title="Język" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet language-selector"> Język </a></li> <li id="page-actions-watch" class="page-actions-menu__list-item"><a role="button" id="ca-watch" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Herezja&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-event-name="menu.watch" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet menu__item--page-actions-watch"> Obserwuj </a></li> <li id="page-actions-edit" class="page-actions-menu__list-item"><a role="button" id="ca-edit" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Herezja&action=edit&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-event-name="menu.edit" data-mw="interface" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet edit-page menu__item--page-actions-edit"> Edytuj </a></li> </ul> </nav> <div id="mw-content-subtitle"></div> </div> <div id="bodyContent" class="content"> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"> <script>function mfTempOpenSection(id){var block=document.getElementById("mf-section-"+id);block.className+=" open-block";block.previousSibling.className+=" open-block";}</script> <div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"> <section class="mf-section-0" id="mf-section-0"> Herezja (<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/J%C4%99zyk_grecki?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Język grecki">gr.</a> αἵρεσις hairesis – wybierać<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-CITEREFThe_New_Catholic_Encyclopedia-1">[1]</a> , <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C5%81acina?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Łacina">łac.</a> haeresis) – <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Doktryna_religijna?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Doktryna religijna">doktryna religijna</a> odrzucana przez władze kościelne lub religijne jako błędna<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-britannica.com-2">[2]</a>. Koncepcja taka ma zastosowanie m.in. w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Buddyzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Buddyzm">buddyzmie</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Chrześcijaństwo">chrześcijaństwie</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Islam?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Islam">islamie</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Judaizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Judaizm">judaizmie</a> oraz <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Hinduizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Hinduizm">hinduizmie</a><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-3">[3]</a>. <figure typeof="mw:File/Thumb"> <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Plik:Galileo_before_the_Holy_Office.jpg?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Galileo_before_the_Holy_Office.jpg/280px-Galileo_before_the_Holy_Office.jpg" decoding="async" width="280" height="179" class="mw-file-element" srcset="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Galileo_before_the_Holy_Office.jpg/420px-Galileo_before_the_Holy_Office.jpg 1.5x,https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bd/Galileo_before_the_Holy_Office.jpg 2x" data-file-width="533" data-file-height="340"></a> <figcaption> Proces <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Galileusz?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Galileusz">Galileusza</a> przed trybunałem inkwizycji. </figcaption> </figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"> <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Plik:Joseph_Martin_Kronheim_-_Foxe%27s_Book_of_Martyrs_Plate_VII_-_Death_of_Cranmer.jpg?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Joseph_Martin_Kronheim_-_Foxe%27s_Book_of_Martyrs_Plate_VII_-_Death_of_Cranmer.jpg/220px-Joseph_Martin_Kronheim_-_Foxe%27s_Book_of_Martyrs_Plate_VII_-_Death_of_Cranmer.jpg" decoding="async" width="220" height="314" class="mw-file-element" srcset="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Joseph_Martin_Kronheim_-_Foxe%2527s_Book_of_Martyrs_Plate_VII_-_Death_of_Cranmer.jpg/330px-Joseph_Martin_Kronheim_-_Foxe%2527s_Book_of_Martyrs_Plate_VII_-_Death_of_Cranmer.jpg 1.5x,https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Joseph_Martin_Kronheim_-_Foxe%2527s_Book_of_Martyrs_Plate_VII_-_Death_of_Cranmer.jpg/440px-Joseph_Martin_Kronheim_-_Foxe%2527s_Book_of_Martyrs_Plate_VII_-_Death_of_Cranmer.jpg 2x" data-file-width="2280" data-file-height="3252"></a> <figcaption> „Śmierć Cranmera”, z kopii Foxe's Book of Martyrs z 1887 r. </figcaption> </figure> W klasycznej grece poprzez słowo „αἵρεσις” rozumiano odrębną szkołę lub partię, w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Epoka_hellenistyczna?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Epoka hellenistyczna">epoce hellenistycznej</a> było używane na określenie szkoły filozoficznej. W tych czasach nie miało ono znaczenia pejoratywnego, ale neutralne. <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/J%C3%B3zef_Flawiusz?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Józef Flawiusz">Józef Flawiusz</a> używał tego określenia wobec szkół teologicznych (<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Esse%C5%84czycy?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Esseńczycy">esseńczycy</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Faryzeusze?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Faryzeusze">faryzeusze</a> czy <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Saduceusze?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Saduceusze">saduceusze</a>, podobnie <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Dzieje_Apostolskie?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Dzieje Apostolskie">Dzieje Apostolskie</a> 15,5 : niektórzy ze stronnictwa faryzeuszów). Wczesne chrześcijaństwo było nazywane „<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nazaret?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nazaret">nazaretańską</a> sektą” (ναζωραιων αιρεσεως) przez <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tertullos?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Tertullos">Tertullosa</a> (Dz Ap 24,5), a <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Pawe%C5%82_z_Tarsu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Paweł z Tarsu">Paweł z Tarsu</a> przyznaje również, że było traktowane jako sekta w obrębie <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Judaizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Judaizm">judaizmu</a> (Dz Ap 28,22)<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-CITEREFThe_New_Catholic_Encyclopedia-1">[1]</a> . Negatywnego charakteru określenie „herezja” nabrało w ramach chrześcijańskiego nurtu wraz z jego rozwojem<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-britannica.com-2">[2]</a>. W tradycji chrześcijańskiej herezja to interpretacja twierdzeń <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Chrześcijańskie wyznania wiary">wiary chrześcijańskiej</a>, polegająca na wyodrębnieniu jakiegoś zagadnienia i przedstawieniu go w sposób, który przeciwstawia się całości nauczania wiary. Nieprzyjmowanie jednego lub więcej twierdzeń, uznanych w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_(teologia)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kościół (teologia)">Kościele</a> za <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Dogmat?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Dogmat">dogmat</a><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-Por_Cytuj_ksi%C4%85%C5%BCk%C4%99_autor_Rahner-4">[4]</a>. Jako pojęcie występujące w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Chrześcijaństwo">chrześcijaństwie</a><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-Herezja_Encyklopedia_PWN-5">[5]</a>, sensu stricto, odnosi się tylko do sporów doktrynalnych w obrębie chrześcijaństwa. Podobne do chrześcijańskiej herezji zjawiska zdarzały się w obrębie innych wielkich religii (<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Judaizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Judaizm">judaizmie</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Islam?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Islam">islamie</a>), mając w nich jednak inne znaczenie, inny wymiar i inne skutki. Dlatego można je określać jako herezję tylko umownie, przez analogię. Dawniej odstępca od religii <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%82aci%C5%84ski?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kościół łaciński">rzymskokatolickiej</a> nazywany był kacerzem<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-sjp.pwn-2562465-kacerstwo-6">[6]</a>, z <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/J%C4%99zyk_czeski?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Język czeski">cz.</a> kacieř, ostatecznie z <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/J%C4%99zyk_grecki?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Język grecki">gr.</a> καθαρός (katharós, „czysty”), jako pejoratyw <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Katarzy?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Katarzy">Katarów</a><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-7">[7]</a>. W 1965 roku Kościół Katolicki przyjął deklarację <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nostra_aetate?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nostra aetate">Nostra aetate</a>, w której wzywa do braterstwa między ludźmi i sprzeciwia się wszelkim formom dyskryminacji i prześladowań religijnych. W 2000 roku papież <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Jan_Pawe%C5%82_II?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Jan Paweł II">Jan Paweł II</a> przeprosił w „milenijnym mea culpa” za podejście katolików do heretyków, Żydów i kobiet w ciągu minionych 2000 lat. Oświadczenie to spotkało się z mieszanymi reakcjami<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-8">[8]</a>. <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"> <input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none"> <div class="toctitle" lang="pl" dir="ltr"> <h2 id="mw-toc-heading">Spis treści</h2><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label> </div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Islam">1 Islam</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Judaizm">2 Judaizm</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-3"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo">3 Chrześcijaństwo</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-4"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Znaczenie">3.1 Znaczenie</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-5"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Herezja_w_uj%C4%99ciu_nauki_katolickiej">3.2 Herezja w ujęciu nauki katolickiej</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Przekr%C3%B3j_historyczny">3.3 Przekrój historyczny</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-7"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Rola_herezji_w_historii_doktryny_katolickiej">3.4 Rola herezji w historii doktryny katolickiej</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-8"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Najpowa%C5%BCniejsze_doktryny_uznawane_za_heretyckie_w_ko%C5%9Bciele_katolickim">3.5 Najpoważniejsze doktryny uznawane za heretyckie w kościele katolickim</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-9"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#My%C5%9Bl_poo%C5%9Bwieceniowa">3.6 Myśl pooświeceniowa</a></li> </ul></li> <li class="toclevel-1 tocsection-10"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Zobacz_te%C5%BC">4 Zobacz też</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-11"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Przypisy">5 Przypisy</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-12"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Bibliografia">6 Bibliografia</a></li> </ul> </div> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(1)"> <h2 id="Islam">Islam</h2> <a role="button" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Herezja&action=edit&section=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Edytuj sekcję: Islam" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> edytuj </a> </div> <section class="mf-section-1 collapsible-block" id="mf-section-1"> Z powodu braku scentralizowanego ośrodka religijnego oraz ścisłej doktryny <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Islam?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Islam">muzułmańskiej</a> nie można jednoznacznie uznać, które wyznania można uznać za heretyckie, a które nie. Oskarżenia o herezję dotyczyły zazwyczaj lokalnych wyznań. Spośród przykładowych takich potraktowań wymienić można to, że w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Persja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Persja">Persji</a> za herezję został uznany <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Bahaizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Bahaizm">bahaizm</a>, w państwie <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wielcy_Mogo%C5%82owie?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Wielcy Mogołowie">Mogołów</a> <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Sikhizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sikhizm">sikhizm</a>, a w Turcji <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Alewici?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Alewici">alewityzm</a>. Powszechnie za herezję uznane zostało podejście <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Mutazylizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Mutazylizm">mutazylijskie</a>, w wielu regionach <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Sufizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sufizm">nauki sufickie</a> są heretyckie (za co przez <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Arabia_Saudyjska?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Arabia Saudyjska">Saudyjczyków</a> krytykowana była nowożytna Turcja, w której <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Bektaszijja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Bektaszijja">ścieżka bektaszijadzka</a> była popularyzowana wśród <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Janczarzy?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Janczarzy">janczarów</a> i możnych). <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Jezydyzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Jezydyzm">Jezydyzm</a> przez niektórych (np. salafickie <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Pa%C5%84stwo_Islamskie?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Państwo Islamskie">Państwo Islamskie</a>) jest uznawany za islamską herezję, ale również za religię nieislamską. Fundamentaliści sunniccy (<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wahhabizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Wahhabizm">wahhabici</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Salafizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Salafizm">salafici</a>) uznają za herezję <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Sufizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sufizm">sufizm</a><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-islamopediaonline--9">[9]</a><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-english.al-akhbar-5193-10">[10]</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Szyizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Szyizm">islam szyicki</a><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-John_Limbert_2009_Negotiating-11">[11]</a><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-Masooda_Bano_2012_The_Rational-12">[12]</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ahmadijja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ahmadijja">ruch ahmadijja</a>, jak i nauki promowane przez umiarkowanych sunnitów<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-newyorker--13">[13]</a>. Najwcześniejsze rozłamy w islamie wynikały z problemów sukcesyjnych po śmierci potomków <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Mahomet?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Mahomet">Mahometa</a>, w ten sposób narodził się <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Szyizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Szyizm">szyizm</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Sunnizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sunnizm">sunnizm</a> oraz <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Charyd%C5%BCyzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Charydżyzm">charydżyzm</a>. Z czasem narodziły się dodatkowe różnice, na przykład praktyka <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Takfir?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Takfir">takfiru</a> używana przez fundamentalistów sunnickich (salafitów/wahhabitów<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-Peter_Frank_Ortega_Rafael-14">[14]</a>) wobec wierzeń i praktyk innych muzułmanów. Mimo że Mongołowie zaadaptowali islam sunnicki, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ibn_Tajmijja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ibn Tajmijja">Ibn Tajmijja</a> ogłosił ich heretykami, przeciwko którym <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/D%C5%BCihad?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Dżihad">dżihad</a> był obowiązkiem<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-Janin_Hunt_Islamic_Law_The-15">[15]</a>. To samo spotkało <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Alawizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Alawizm">alawitów</a>, których Ibn Tajmijja także uznał za heretyków<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-Rougier_Bernard_2008_Everyday-16">[16]</a>. Pięćset lat później, podczas rozprzestrzeniania się wahhabizmu na drodze podbojów, wybuchła wojna osmańsko-saudyjska, która przez saudyjskich wahhabickich uczonych była usprawiedliwiana tym, iż Turcy nie byli kanonicznymi muzułmanami, a <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Imperium_Osma%C5%84skie?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Imperium Osmańskie">Imperium Osmańskie</a> głosiło heretyckie idee<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-Elizabeth_Sirriyeh_Salafies-17">[17]</a>. </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(2)"> <h2 id="Judaizm">Judaizm</h2> <a role="button" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Herezja&action=edit&section=2&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Edytuj sekcję: Judaizm" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> edytuj </a> </div> <section class="mf-section-2 collapsible-block" id="mf-section-2"> Pierwotne herezje w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Judaizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Judaizm">judaizmie</a> były to klasyczne herezje <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ba%C5%82wochwalstwo?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Bałwochwalstwo">bałwochwalcze</a> i <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Synkretyzm_religijny?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Synkretyzm religijny">synkretyczne</a>, o których informacje zawarto w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Stary_Testament?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Stary Testament">Starym Testamencie</a>. Z ważniejszych pozostałości synkretyzmu pozostaje <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Samarytanie?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Samarytanie">samarytanizm</a>. Później za heretyckie oskarżane były różne ugrupowania żydowskie pod okupacją helleńsko-rzymską, ale te oskarżenia miały charakter wzajemny (czego skutkiem jest oskarżenie o herezję <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Saduceusze?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Saduceusze">saduceuszy</a> przez <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Talmud?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Talmud">Talmud</a>, księgę faryzejską). Przed zniszczeniem świątyni <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Sanhedryn?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sanhedryn">Sanhedryn</a> za herezję uznawał relatywizm w sprawie Prawa, konieczności istnienia Świątyni, konieczności ofiar świątynnych i inne. Wczesne chrześcijaństwo też było uznawane za herezję. </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(3)"> <h2 id="Chrześcijaństwo">Chrześcijaństwo</h2> <a role="button" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Herezja&action=edit&section=3&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Edytuj sekcję: Chrześcijaństwo" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> edytuj </a> </div> <section class="mf-section-3 collapsible-block" id="mf-section-3"> <div class="mw-heading mw-heading3"> <h3 id="Znaczenie">Znaczenie</h3> <a role="button" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Herezja&action=edit&section=4&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Edytuj sekcję: Znaczenie" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> edytuj </a> </div> W chrześcijaństwie od pierwszych wieków herezją określano wybiórczą interpretację prawd wiary, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Biblia?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Biblia">Pisma Świętego</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Chrześcijańskie wyznania wiary">symboli</a> – eksponowanie jednych prawd i pomijanie innych. Wobec osób, które trwały przy swoim zdaniu wbrew opinii <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Synod?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Synod">synodów</a> i <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Papie%C5%BC?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Papież">papieży</a>, ogłaszano <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Anatema?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Anatema">anatemę</a>. Według definicji podanej przez <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C5%9Aw._Tomasz_z_Akwinu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Św. Tomasz z Akwinu">św. Tomasza z Akwinu</a> (1225–1274), herezja polega na odrzuceniu w mniejszej lub większej części <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Chrześcijańskie wyznania wiary">depozytu wiary</a><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-18">[18]</a> – nauki Kościoła na temat wiary i moralności, nie zaś kwestii liturgicznych, organizacyjnych itp. Definicję tę Tomasz sformułował w odniesieniu do <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_katolicki?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kościół katolicki">Kościoła katolickiego</a>, jednak pozostałe wyznania chrześcijańskie ujmują istotę herezji w sposób bardzo podobny. Herezję należy odróżnić od <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Apostazja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Apostazja">apostazji</a> (całkowitego porzucenia wiary) i od <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Schizma?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Schizma">schizmy</a> (wypowiedzenia posłuszeństwa najwyższej władzy duchownej – w Kościele rzymskim papieżowi, w Kościołach partykularnych – <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Patriarcha?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Patriarcha">patriarsze</a> bądź <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Katolikos?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Katolikos">katolikosowi</a>). <div class="mw-heading mw-heading3"> <h3 id="Herezja_w_ujęciu_nauki_katolickiej">Herezja w ujęciu nauki katolickiej</h3> <a role="button" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Herezja&action=edit&section=5&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Edytuj sekcję: Herezja w ujęciu nauki katolickiej" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> edytuj </a> </div> <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Kodeks_prawa_kanonicznego?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kodeks prawa kanonicznego">Kodeks prawa kanonicznego</a> w kanonie 751 podkreśla, że apostazja i schizma nie są herezjami oraz podaje definicje<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-kpkan1-19">[19]</a>: <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74506874">.mw-parser-output div.cytat{display:table;border:1px solid #a2a9b1;padding:0;margin-top:0.5em;margin-bottom:0.8em;background:#f8f9fa}.mw-parser-output div.cytat>blockquote{margin:0;padding:0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo{text-align:right;padding:0 1em 0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo::before{content:"— "}.mw-parser-output div.cytat.środek{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output div.cytat.prawy{float:right;clear:right;margin-left:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.lewy{float:left;clear:left;margin-right:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.prawy:not([style]),.mw-parser-output div.cytat.lewy:not([style]){max-width:25em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}</style> <div class="cytat"> <blockquote> Herezją nazywa się uporczywe, po przyjęciu chrztu, zaprzeczanie jakiejś prawdzie, w którą należy wierzyć wiarą boską i katolicką, albo uporczywe powątpiewanie o niej; apostazją – całkowite porzucenie wiary chrześcijańskiej, schizmą – odmowa uznania zwierzchnictwa Biskupa Rzymskiego lub utrzymywania wspólnoty z członkami Kościoła, uznającymi to zwierzchnictwo. </blockquote> </div> <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wincenty_z_Lerynu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Wincenty z Lerynu">Wincenty z Lerynu</a>, mnich i <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ojcowie_Ko%C5%9Bcio%C5%82a?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ojcowie Kościoła">ojciec Kościoła</a>, określił herezję mianem „nowych dogmatów” (dogmata nova), będących przeciwieństwem dogmatów katolickich (dogma catholica). W późniejszym czasie pod pojęciem herezji w Kościele katolickim zaczęto rozumieć samowolne i uparte odstępstwo osoby ochrzczonej od prawowiernej nauki Kościoła. Od czasów <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Reformacja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Reformacja">reformacji</a> nauka Wincentego z Lerynu na temat herezji została wydobyta na światło dzienne i zyskała przychylność <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Teologia?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Teologia">teologów</a> katolickich. Odtąd też herezja była definiowana jako sprzeciwianie się <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Dogmat?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Dogmat">dogmatom</a> wiary. Takie rozumienie pojęcia herezji przyjmuje także współczesne prawodawstwo Kościoła katolickiego. <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Augustyn_z_Hippony?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Augustyn z Hippony">Augustyn z Hippony</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ojcowie_Ko%C5%9Bcio%C5%82a?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ojcowie Kościoła">ojciec</a> i <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Doktor_Ko%C5%9Bcio%C5%82a?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Doktor Kościoła">doktor Kościoła</a>, podkreślał, że ludzie, którzy nie wymyślili herezji, ale nauczyli się jej od innych oraz zamiast uporczywie przy niej obstawać nadal poszukują prawdy „w żaden sposób nie mogą być zaliczani do heretyków”<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-CITEREFThe_New_Catholic_Encyclopedia-1">[1]</a> . W Wyjaśnieniu doktrynalnym dotyczącym końcowej części formuły „Wyznania wiary” (1998), stanowiącym komentarz do listu apostolskiego papieża <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Jan_Pawe%C5%82_II?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Jan Paweł II">Jana Pawła II</a> Ad tuendam fidem, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Kongregacja_Nauki_Wiary?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Kongregacja Nauki Wiary">Kongregacja Nauki Wiary</a> przedstawia i szczegółowo omawia trzy poziomy (rodzaje) nauczania Kościoła, z których każdy domaga się innego stopnia posłuszeństwa wiary<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-20">[20]</a><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-21">[21]</a>. Najwyższy poziom stanowi nauczanie nieomylne, obejmujące dogmaty, czyli prawdy uznane przez Kościół za objawione przez <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/B%C3%B3g?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Bóg">Boga</a>, których jawne i uporczywe podważanie oznacza popadnięcie w herezję. Należą do nich: <ul> <li>dogmaty <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Jezus_Chrystus?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Jezus Chrystus">chrystologiczne</a> i <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Maria_z_Nazaretu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Maria z Nazaretu">maryjne</a>;</li> <li>nauka o ustanowieniu <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Sakrament?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sakrament">sakramentów</a> przez Chrystusa i o ich skuteczności co do łaski;</li> <li>nauka o rzeczywistej i substancjalnej obecności Chrystusa w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Postacie_eucharystyczne?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Postacie eucharystyczne">Eucharystii</a> i o ofiarnej naturze <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Msza?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Msza">Mszy świętej</a>;</li> <li>nauka o założeniu Kościoła z woli Chrystusa;</li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Dogmat_o_nieomylno%C5%9Bci_papie%C5%BCa?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Dogmat o nieomylności papieża">nauka o prymacie i nieomylności biskupa Rzymu</a>;</li> <li>nauka o istnieniu <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Grzech_pierworodny?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Grzech pierworodny">grzechu pierworodnego</a>;</li> <li>nauka o nieśmiertelności <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Dusza_(teologia_katolicka)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Dusza (teologia katolicka)">duszy duchowej</a> i o zapłacie bezpośrednio po śmierci;</li> <li>nauka o braku błędów w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Natchnienie_biblijne?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Natchnienie biblijne">tekstach natchnionych</a> <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Biblia?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Biblia">Pisma Świętego</a>;</li> <li>nauczanie, że bezpośrednie i umyślne zabójstwo niewinnej istoty ludzkiej jest niezwykle poważnym wykroczeniem <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Moralno%C5%9B%C4%87?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Moralność">moralnym</a>.</li> </ul> Bezpośrednio poniżej dogmatów znajduje się nauczanie definitywne, które Kościół podaje do wiadomości jako ostateczne, ale nie jako formalnie objawione. Prawdy należące do tej kategorii Kongregacja Nauki Wiary definiuje w następujący sposób: mogą [one] być różnej natury i mieć odmienny charakter w zależności od ich relacji z objawieniem (...). Fakt, że prawdy te nie są przedstawiane jako formalnie objawione, dodają bowiem do depozytu wiary elementy nie objawione lub jeszcze wprost nie uznane za objawione, nie umniejsza bynajmniej ich charakteru ostatecznego, którego domaga się przynajmniej ich wewnętrzny związek z prawdą objawioną. Ponadto autorzy Wyjaśnienia doktrynalnego podkreślili, że odrzucenie nauczania definitywnego nie jest herezją, ale sprawia, że odrzucający je nie jest już w pełnej komunii z Kościołem katolickim. Co więcej, Kongregacja zaznacza, że nie można wykluczyć ewentualnego ogłoszenia niektórych z prawd definitywnych jako dogmatów w przyszłości. Do prawd kwalifikujących się do tej kategorii zalicza się m.in. rozwój doktryny o nieomylności papieża w okresie przed ostatecznym zdefiniowaniem jej przez <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Sob%C3%B3r_watyka%C5%84ski_I?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sobór watykański I">Sobór Watykański I</a>, naukę o udzielaniu święceń kapłańskich wyłącznie mężczyznom, nauczanie o niegodziwości <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Eutanazja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Eutanazja">eutanazji</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Prostytucja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Prostytucja">prostytucji</a> i nierządu, a także prawomocność wyboru biskupa Rzymu, przeprowadzenia <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Sob%C3%B3r_powszechny?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sobór powszechny">soboru powszechnego</a> i <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Kanonizacja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kanonizacja">kanonizacji świętych</a><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-22">[22]</a>. Trzeci i zarazem najniższy poziom, to nauczanie autentyczne, czyli prawdy nauczane w sposób nieostateczny w autentycznym <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Magisterium_Ko%C5%9Bcio%C5%82a?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Magisterium Kościoła">Magisterium</a> zwyczajnym, które wymaga przyjęcia w różnym stopniu, zależnie od intencji i woli wyrażonej przez naturę dokumentów, przez częstotliwość, z jaką podaje się to nauczanie, lub też przez sposób jego ujęcia. Opinia sprzeciwiająca się nauczaniu autentycznemu może (ale nie musi) być uznana za błędną, zuchwałą lub niebezpieczną<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-23">[23]</a>. Herezja może być „materialna”, przez co rozumie się niezawiniony błąd w wierze lub gdy wynika z ignorancji, albo „formalna” – gdy polega na odrzucaniu doktryny, co do której osoba jest przekonana, że jest uznawana przez Kościół, a pomimo tego ją odrzuca oraz jednocześnie akceptuje autorytet Boga w innych sprawach. Grzechem jest tylko herezja formalna. Z kolei łączność z Kościołem powszechnym heretyk (herezjarcha) traci dopiero w momencie, gdy odmawia poddania się rozstrzygnięciu Kościoła w danej kwestii. Osoby głoszące herezje są zagrożone karami kościelnymi, dzielącymi się na<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-24">[24]</a>: <ol> <li>kary zaciągane przez sam fakt popełnienia czynu zakazanego przez prawo (latae sententiae),</li> <li>kary wymierzane przez właściwą władzę kościelną (ferendae sententiae).</li> </ol> Zgodnie z kanonem 1364 <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Kodeks_prawa_kanonicznego?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kodeks prawa kanonicznego">Kodeksu prawa kanonicznego</a>, katolik <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%82aci%C5%84ski?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kościół łaciński">obrządku łacińskiego</a>, który dopuszcza się herezji, zaciąga na siebie karę <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ekskomunika?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ekskomunika">ekskomuniki</a> latae sententiae<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-kpkan2-25">[25]</a>. Oznacza to, że żadna władza kościelna nie musi w jakikolwiek formalny sposób jej nakładać ani nawet ogłaszać, że dana osoba została ekskomunikowana – kara ta obowiązuje automatyczne od chwili popełnienia czynu. Bezpośrednim skutkiem popadnięcia w ekskomunikę jest utrata zdolności do pełnienia wszelkich obowiązków chrześcijańskich oraz utrata wszelkich godności, urzędów i władzy duchownej. Natomiast <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Kodeks_kanon%C3%B3w_Ko%C5%9Bcio%C5%82%C3%B3w_wschodnich?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kodeks kanonów Kościołów wschodnich">Kodeks kanonów Kościołów wschodnich</a>, któremu obca jest instytucja kar zaciąganych z mocy samego prawa, przewiduje w kanonie 1436 za głoszenie herezji i niewycofanie się z niej pomimo wystosowanego zgodnie z prawem upomnienia obligatoryjną karę <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ekskomunika?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ekskomunika">ekskomuniki większej</a> ferendae sententiae<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-kkkw-26">[26]</a>. Jeżeli sprawca omawianego przestępstwa jest <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Duchowie%C5%84stwo?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Duchowieństwo">duchownym</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/S%C4%85d_ko%C5%9Bcielny?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sąd kościelny">sąd kościelny</a> może ukarać go ponadto innymi karami ferendae sententiae, nie wyłączając kary <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Utrata_stanu_duchownego_(Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_katolicki)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Utrata stanu duchownego (Kościół katolicki)">wydalenia ze stanu duchownego</a> (<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%82aci%C5%84ski?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kościół łaciński">Kościół rzymskokatolicki</a>) albo <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Utrata_stanu_duchownego_(Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_katolicki)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Utrata stanu duchownego (Kościół katolicki)">depozycji</a> (<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Katolickie_Ko%C5%9Bcio%C5%82y_wschodnie?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Katolickie Kościoły wschodnie">katolickie Kościoły wschodnie</a>). Z kolei ten, kto podważa nauczanie definitywne lub autentyczne i mimo upomnienia <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Stolica_Apostolska?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Stolica Apostolska">Stolicy Apostolskiej</a> lub <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ordynariusz?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ordynariusz">ordynariusza</a> nie odwołuje swoich poglądów, powinien być ukarany sprawiedliwą bądź odpowiednią karą. Kary doczesne, stosowane w wiekach średnich, nie były wymierzane heretykom przez władze kościelne, lecz przez władze świeckie – bowiem herezja (jak również bluźnierstwo, schizma i apostazja) były przestępstwami prawa świeckiego. Karami tymi były konfiskata majątku, uwięzienie, a nawet spalenie na stosie. W XVI wieku <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_katolicki?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kościół katolicki">Kościół katolicki</a> na mocy bulli papieża Leona X: Decet Romanum Pontificem, uznaje za herezję naukę twórców <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Reformacja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Reformacja">reformacji</a>, wśród nich <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Marcin_Luter?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Marcin Luter">Marcina Lutra</a> i <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Jan_Kalwin?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Jan Kalwin">Jana Kalwina</a>. Dzisiejsza nauka posoborowa traktuje ich kontynuatorów jako „braci odłączonych”, w dalszym ciągu dostrzegając zasadnicze różnice w interpretacji Prawdy <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Objawienie?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Objawienie">Objawionej</a><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-Dekret_o_Ekumenizmie_19-27">[27]</a>. <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Prawos%C5%82awie?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Prawosławie">Prawosławie</a> jest uznawane za najbliższe jedności z kościołem katolickim, poprzez sukcesję apostolską i sakramenty, szczególnie kapłaństwo i Eucharystię<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-Dekret_o_Ekumenizmie_15-28">[28]</a>. O herezji w stosunku do Kościołów prawosławnych można mówić jedynie w odniesieniu do dogmatu o prymacie Piotra. Prawosławni odrzucają też <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Dogmaty_maryjne?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Dogmaty maryjne">dogmaty maryjne</a>: o <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Dogmat_o_Niepokalanym_Pocz%C4%99ciu_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny">Niepokalanym Poczęciu</a> i o <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wniebowzi%C4%99cie_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny">Wniebowzięciu</a>. W momencie swego powstania schizmatycki był również <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Anglikanizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Anglikanizm">kościół anglikański</a>, w którym dopiero w II połowie XVI wieku doszło do protestantyzacji. Nie są także herezjami sensu stricto poglądy filozoficzno-teologiczne, które stoją w zupełnej sprzeczności z Biblią (jak <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Politeizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Politeizm">politeizm</a> czy <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ateizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ateizm">ateizm</a>). Po <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Sob%C3%B3r_watyka%C5%84ski_II?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sobór watykański II">Soborze Watykańskim II</a> w postawie Kościoła katolickiego wobec wyznań uznawanych wcześniej za heretyckie zaszła istotna zmiana – polega ona na zaprzestaniu eksponowania ich niezgodności z nauką katolicką, zamiast tego podkreśla się dobre intencje chrześcijan wszelkich wyznań, nazywanych „braćmi odłączonymi”. Wiele sprawowanych przez nich obrzędów „wzbudza rzeczywiste życie łaski” i daje „dostęp do społeczności zbawionych”, co nie umniejsza faktu braku ich uczestnictwa w tej jedności, którą ustanowił Chrystus dla swego Kościoła<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-Dekret_o_Ekumenizmie_3-29">[29]</a>. Efektem było przystąpienie Kościoła katolickiego do <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ekumenizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ekumenizm">ruchu ekumenicznego</a>, a następnie wiele wspólnych aktów Kościoła katolickiego i innych Kościołów, w szczególności wzajemne odwoływanie klątw rzucanych w przeszłości i wspólne deklaracje teologiczne. Z drugiej strony deklaracja <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Dominus_Iesus?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Dominus Iesus">Dominus Iesus</a> z 6 sierpnia <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/2000?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="2000">2000</a> nie pozostawia wątpliwości, że – z punktu widzenia Kościoła katolickiego – wierni innych wyznań mają trudniejszą drogę do zbawienia. Tym niemniej analogiczne działania są również podejmowane ze strony Kościołów niekatolickich. <div class="mw-heading mw-heading3"> <h3 id="Przekrój_historyczny">Przekrój historyczny</h3> <a role="button" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Herezja&action=edit&section=6&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Edytuj sekcję: Przekrój historyczny" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> edytuj </a> </div> Herezja – w znaczeniu, jakim rozumiana jest powszechnie – to koncepcja czysto chrześcijańska; nie sposób doszukać się jej w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Stary_Testament?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Stary Testament">Starym Testamencie</a>. Z przekazów starotestamentowych wynika wprawdzie, że kapłani i prorocy żydowscy potępiali i często karali odstępstwa od wiary, nie ulega jednak wątpliwości, że i w czasach <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Jezus_Chrystus?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Jezus Chrystus">Jezusa</a> i <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Pawe%C5%82_z_Tarsu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Paweł z Tarsu">św. Pawła</a> wśród Żydów panowały znaczne rozbieżności poglądów w kwestiach religijnych. Pierwotnie w okresie przedchrześcijańskim greckie słowo αἵρεσις (hairesis) znaczyło tyle co „wybór” albo „to co wybrane”, a pojęcia tego używano powszechnie w sensie opowiedzenia się po stronie jednej ze szkół filozoficznych i głoszonych przez nią poglądów. Termin αἱρετικός (hairetikos) pojawia się w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Biblia?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Biblia">Biblii</a> tylko raz – w przypisywanym tradycyjnie Pawłowi Apostołowi nowotestamentowym <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/List_do_Tytusa?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="List do Tytusa">Liście do Tytusa</a>, gdzie równie dobrze może oznaczać „sekciarza”, co „odszczepieńca”. Z drugiej strony jednak spokrewniony z nim rzeczownik αἵρεσις – w znaczeniu „stronnictwo religijne” w rodzaju <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Saduceusze?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Saduceusze">saduceuszy</a> czy <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Faryzeusze?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Faryzeusze">faryzeuszy</a> z epoki <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C5%9Awi%C4%85tynia_Jerozolimska?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Druga_%C5%9Awi%C4%85tynia_(520%E2%80%9320_p.n.e.)" title="Świątynia Jerozolimska">II Świątyni Jerozolimskiej</a> (<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Dzieje_Apostolskie?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Dzieje Apostolskie">Dzieje</a> 5, 17 i 15, 5) czy sekty wczesnochrześcijańskiej (Dzieje 24, 5) – spotykamy w Nowym Testamencie wielokrotnie. Zarówno w przypisywanych tradycyjnie <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C5%81ukasz_Ewangelista?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Łukasz Ewangelista">Łukaszowi Ewangeliście</a> Dziejach Apostolskich, jak i w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1._List_do_Koryntian?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1. List do Koryntian">1. Liście Pawła do Koryntian</a> termin „herezja” odnosi się do różnego rodzaju koterii i ugrupowań dysydenckich (1 Kor 11, 19) w kontekście implikującym, że ich fałszywe doktryny prowadzą do rozłamu w łonie rodzącego się Kościoła chrześcijańskiego. <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/2._List_Piotra?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="2. List Piotra">2. List Piotra</a> używa pojęcia herezji w sposób tożsamy niemal znaczeniu, jakim posługiwali się nim w wiekach średnich i później: „Znaleźli się jednak fałszywi prorocy wśród ludu tak samo, jak wśród was będą fałszywi nauczyciele, którzy wprowadzą wśród was zgubne herezje” (2 P 2, 1). Chrześcijaństwo znało (i zna) dziesiątki, jeżeli nie setki herezji (najszerzej znane i najbardziej znaczące z nich zostały wymienione poniżej). Herezje pojawiały się od zarania chrześcijaństwa, już za czasów apostolskich. Naturalną koleją rzeczy, najwięcej ich było w okresie, gdy teologia chrześcijańska wypracowywała swe podstawy, czyli w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, jednak zdarzają się i dziś. Jest rzeczą do ustalenia, ile z tych sporów teologicznych toczyło się na tle rzeczywistych różnic zdań, a ile na tle rozbieżności w tłumaczeniach i błędów w kopiowaniu Pisma Świętego, uchwał soborów i pism poszczególnych myślicieli. Z reguły przynosiły Kościołowi rzymskokatolickiemu pozytywne skutki. <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Gnostycyzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Gnostycyzm">Gnostyckie</a> <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Apokryf?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Apokryf">apokryfy</a> <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nowy_Testament?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nowy Testament">Nowego Testamentu</a> spowodowały opracowanie <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Kanon_Biblii?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kanon Biblii">kanonu Biblii</a>. Nurt doktrynalny <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Antytrynitaryzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Antytrynitaryzm">antytrynitaryzm</a> zaowocowały powstaniem uściślonego dogmatu o <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%C3%B3jca_%C5%9Awi%C4%99ta?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trójca Święta">Trójcy Świętej</a>, podobnie związane nurty doktrynalne z pojmowaniem osoby <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Jezus_Chrystus?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Jezus Chrystus">Chrystusa</a> pomogły w opracowaniu nauki o Nim. Grupy wyznawców większości herezji z reguły zanikały niedługo po śmierci ich twórców. Dokładnie tę regułę opisuje przedstawiony w 5 rozdziale księgi Dziejów Apostolskich żydowski nauczyciel, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Gamaliel?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Gamaliel">Gamaliel</a> (wersety 34–39). Zdecydowana większość herezji pełnego średniowiecza (XI–XIII, a nawet XIV wiek) oprócz religijnego miały także podłoże społeczne lub quasi–narodowościowe. Przykładem mogą być <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Katarzy?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Katarzy">katarzy</a>, których doktryna była ściśle związana z względną niezależnością i odmiennością południowej <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Francja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Francja">Francji</a> (głównie <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Langwedocja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Langwedocja">Langwedocji</a>) od reszty królestwa. Z kolei pojawienie się herezjarchów w XII wieku było odpowiedzią na rozwój miast i niedostatecznie w nich rozwinięte duszpasterstwo. <div class="mw-heading mw-heading3"> <h3 id="Rola_herezji_w_historii_doktryny_katolickiej">Rola herezji w historii doktryny katolickiej</h3> <a role="button" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Herezja&action=edit&section=7&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Edytuj sekcję: Rola herezji w historii doktryny katolickiej" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> edytuj </a> </div> Pojawienie się herezji wpłynęło na zacieśnienie się więzów w łonie wspólnoty Kościoła, a ponadto pobudziło refleksję teologiczną, która pogłębiła rozumienie Objawienia. Na tę ostatnią funkcję herezji zwrócił uwagę <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Augustyn_z_Hippony?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Augustyn z Hippony">św. Augustyn</a>: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"> <div class="cytat"> <blockquote> Czy dokładnie rozprawiano o Trójcy Świętej, zanim poczęli szczekać arianie? A czy dokładnie rozprawiano o pokucie, zanim nowacjanie sprzeciwiać jej się poczęli? Tak samo niedokładnie rozprawiano o chrzcie, nim znajdujący się poza Kościołem rebaptyzanci przeciwną naukę ogłosili. Nawet o jedności Chrystusa nie wyrażano się z należytą dokładnością, aż dopiero znane rozdwojenie poczęło gnębić słabych braci. Wtedy to ci, którzy umieli objaśniać Pismo Święte i rozwiązywać trudności, wydobyli na wierzch ciemne miejsca Pisma Świętego w mowach i rozprawach, pragnąc ratować od zguby słabych braci, nękanych trudnościami ze strony ludzi bezbożnych<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-%C5%9Aw_Augustyn_Obja%C5%9Bnienia_Psalm%C3%B3w-30">[30]</a> </blockquote> </div> Według <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tomasz_z_Akwinu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Tomasz z Akwinu">Tomasza z Akwinu</a> herezje powstałe w łonie chrześcijaństwa wydają się zmierzać do tego głównie, by odebrać Chrystusowi Jego godność. Chrystus przyszedł, by zniweczyć w świecie dzieła <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Diabe%C5%82?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Diabeł">diabła</a> (1 J 3,8), ten zaś z kolei stara się ze wszystkich swych sił i całą swą inteligencją sprawić, by unicestwić dzieło <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Jezus_Chrystus?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Jezus Chrystus">Chrystusa</a>. Herezje zatem mają znamię działania <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Antychryst?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Antychryst">Antychrysta</a>, gdyż mówi św. Jan: Żaden duch, który nie uznaje Jezusa, nie jest z Boga; i to jest duch antychrysta (1 <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1._List_Jana?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1. List Jana">J</a> 4,3). <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Diabe%C5%82?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Diabeł">Diabeł</a> najpierw próbował zniszczyć dzieło Chrystusa przez <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tyran?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Tyran">tyranów</a> – <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Monarchia_despotyczna?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Monarchia despotyczna">despotów</a>, którzy zabijali cieleśnie chrześcijan jako <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/M%C4%99czennik?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Męczennik">męczenników</a>, następnie zaś przez heretyków, dzięki którym wielu wiernych zabijanych jest przez szatana duchowo<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-Tomasz_z_Akwinu_Contra_errores-31">[31]</a>. Począwszy od <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C5%9Aredniowiecze?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Średniowiecze">średniowiecza</a>, Kościół, świadomy tych duchowych skutków herezji, próbował bronić wiernych przed nimi, powołując <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Inkwizycja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Inkwizycja">Inkwizycję</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"> <h3 id="Najpoważniejsze_doktryny_uznawane_za_heretyckie_w_kościele_katolickim">Najpoważniejsze doktryny uznawane za heretyckie w kościele katolickim</h3> <a role="button" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Herezja&action=edit&section=8&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Edytuj sekcję: Najpoważniejsze doktryny uznawane za heretyckie w kościele katolickim" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> edytuj </a> </div> Ortodoksja kościelna kształtowała się w polemice z licznymi ruchami religijnymi. Były to między innymi: <ul> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Gnostycyzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Gnostycyzm">gnostycyzm</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Doketyzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Doketyzm">doketyzm</a> (II–III w.)</li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Marcjonizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Marcjonizm">marcjonizm</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Manicheizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Manicheizm">manicheizm</a> (III-IV w.) – religia odrzucająca <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Stary_Testament?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Stary Testament">Stary Testament</a> i głoszącą skrajny dualizm <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Dobro?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Dobro">dobra</a> i <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Z%C5%82o?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Zło">zła</a> oraz <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Materia_(filozofia)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Materia (filozofia)">materii</a> i <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Dusza_(religia)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Dusza (religia)">duszy</a>. Manichejczykiem był przez pewien czas <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Augustyn_z_Hippony?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Augustyn z Hippony">Augustyn z Hippony</a>, później porzucił tę religię i występował przeciwko jej tezom.</li> <li>nieortodoksyjne poglądy na <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%C3%B3jca_%C5%9Awi%C4%99ta?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trójca Święta">Trójcę Świętą</a> <ul> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Subordynacjonizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Subordynacjonizm">subordynacjonizm</a> (II–III w.)</li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nestorianizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nestorianizm">nestorianizm</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Monarchianizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Monarchianizm">monarchianizm</a> (II–III w.)</li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Arianizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Arianizm">arianizm</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Monofizytyzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Monofizytyzm">monofizytyzm</a> – głoszony przez <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Eutyches?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Eutyches">Eutychesa</a>, opata w jednym z <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Klasztor?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Klasztor">klasztorów</a> w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Konstantynopol?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Konstantynopol">Konstantynopolu</a>, który głosił, że istotna jest tylko jedna, boska, natura <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Pomazaniec?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Pomazaniec">Chrystusa</a>. Człowieczeństwo Jezusa i, co za tym idzie, jego działalność pośrednicząca i zbawcza, zostały zakwestionowane. Eutyches znalazł jednak poparcie u <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Patriarcha?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Patriarcha">patriarchy</a> <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Dioskur_I?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Dioskur I">Dioskura</a> z <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Aleksandria?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Aleksandria">Aleksandrii</a>. <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Sob%C3%B3r_chalcedo%C5%84ski?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sobór chalcedoński">Sobór chalcedoński</a> zakończył rozwój tego ruchu w obrębie katolicyzmu, jednak do dziś jest on wyznawany przez niektóre Kościoły narodowe. Eutyches i Dioskur zostali pozbawieni urzędów.</li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Monoteletyzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Monoteletyzm">monoteletyzm</a></li> </ul></li> <li>nieortodoksyjne poglądy w sferze teorii i praktyki życia chrześcijańskiego <ul> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Montani%C5%9Bci?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Montaniści">montanizm</a> (II w.)</li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Enkraty%C5%9Bci?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Enkratyści">enkratyzm</a> (II w.) – czyli negacja małżeństwa</li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Donatyzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Donatyzm">donatyzm</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Pelagianizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Pelagianizm">pelagianizm</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ikonoklazm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ikonoklazm">ikonoklazm</a>.</li> </ul></li> </ul> Wiele z tych nurtów z czasem przekształciło się w odrębne struktury kościelne, nazywane dziś starożytnymi Kościołami <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ko%C5%9Bcio%C5%82y_orientalne?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kościoły orientalne">przedchalcedońskimi</a>. <table class="wikitable" style="text-align:center"> <caption> Lista najważniejszych doktryn uznanych w kościele katolickim za heretyckie </caption> <tbody> <tr> <th width="140px">Herezja / Doktryna</th> <th width="100px"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Gnostycyzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Gnostycyzm">Gnostycyzm</a></th> <th width="100px"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Antytrynitaryzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Antytrynitaryzm">Antytrynitaryzm</a> (przeczące doktrynie o <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%C3%B3jca_%C5%9Awi%C4%99ta?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trójca Święta">Trójcy Świętej</a>)</th> <th width="100px">Chrystologizm (przeczące doktrynie o naturze <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Jezus_Chrystus?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Jezus Chrystus">Chrystusa</a>)</th> <th width="100px">Nadmierny <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Kult_maryjny?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kult maryjny">kult maryjny</a></th> <th width="100px">Inne aspekty teologii</th> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Bogomili?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Bogomili">bogomilizm</a></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Katarzy?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Katarzy">kataryzm</a></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Manicheizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Manicheizm">manicheizm</a></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Pryscylianizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Pryscylianizm">pryscylianizm</a></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Walentynianie?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Walentynianie">walentynianizm</a></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Adopcjanizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Adopcjanizm">adopcjanizm</a></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Arianizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Arianizm">arianizm</a></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Macedonianizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Macedonianizm">macedonianizm</a></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Patrypasjanizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Patrypasjanizm">patrypasjanizm</a></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Sabelianizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sabelianizm">sabelianizm</a></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Semiarianizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Semiarianizm">semiarianizm</a></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Unitarianizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Unitarianizm">socynianizm</a></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tryteizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Tryteizm">tryteizm</a></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Subordynacjonizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Subordynacjonizm">subordynacjonizm</a></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Aftartodoketyzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Aftartodoketyzm">aftartodoketyzm</a></td> <td></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Doketyzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Doketyzm">doketyzm</a></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ebionici?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ebionici">ebionici</a></td> <td></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Monofizytyzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Monofizytyzm">monofizytyzm</a></td> <td></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Monarchianizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Monarchianizm">monarchianizm</a></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Monoteletyzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Monoteletyzm">monoteletyzm</a></td> <td></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nestorianizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nestorianizm">nestorianizm</a></td> <td></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Kolyrydianie?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kolyrydianie">kolyrydianie</a></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> <td></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Agynianie?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Agynianie">agynianie</a></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Anihilacjonizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Anihilacjonizm">anihilacjonizm</a></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Donatyzm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Donatyzm">donatyzm</a></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Pelagianizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Pelagianizm">pelagianizm</a></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td> <noscript> <img alt="T" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 20px;height: 20px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/20px-OOjs_UI_icon_check.svg.png" data-alt="T" data-width="20" data-height="20" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/30px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/OOjs_UI_icon_check.svg/40px-OOjs_UI_icon_check.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </td> </tr> </tbody> </table> <div class="mw-heading mw-heading3"> <h3 id="Myśl_pooświeceniowa">Myśl pooświeceniowa</h3> <a role="button" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Herezja&action=edit&section=9&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Edytuj sekcję: Myśl pooświeceniowa" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> edytuj </a> </div> Poczynając od wieku XVIII w Europie w sposób zasadniczy przewartościowane zostały terminy herezja i ortodoksja. Kościół katolicki, jak i jego historię zaczęto przedstawiać w sposób niekorzystny, a heretyków jako ludzi światłych i postępowych<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-32">[32]</a>. Termin herezja stracił też z czasem na religijnym charakterze. Heretykiem stał się każdy, kto się buntuje przeciw obowiązującym normom<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-33">[33]</a>. Pojawił się pogląd, że herezja jest twórcza i jest źródłem inspiracji dla rozwoju kultury<a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-34">[34]</a>. </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(4)"> <h2 id="Zobacz_też">Zobacz też</h2> <a role="button" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Herezja&action=edit&section=10&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> edytuj </a> </div> <section class="mf-section-4 collapsible-block" id="mf-section-4"> <table class="infobox noprint plainlinks"> <tbody> <tr> <td style="text-align: center; font-weight: bold;">Informacje w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikipedia:Projekty_siostrzane?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Wikipedia:Projekty siostrzane">projektach siostrzanych</a></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Plik:Commons-logo.svg?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-file-description"> <noscript> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/13px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="13" height="17" class="mw-file-element" data-file-width="1024" data-file-height="1376"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 13px;height: 17px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/13px-Commons-logo.svg.png" data-width="13" data-height="17" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/26px-Commons-logo.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </a>  <a class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Heresy?uselang%3Dpl">Multimedia</a> w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikimedia_Commons?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Plik:Wikiquote-logo.svg?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-file-description"> <noscript> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/15px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="18" class="mw-file-element" data-file-width="300" data-file-height="355"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 15px;height: 18px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/15px-Wikiquote-logo.svg.png" data-width="15" data-height="18" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/23px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/30px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </a>  <a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://pl.wikiquote.org/wiki/Herezja" class="extiw" title="q:Herezja">Cytaty</a> w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikicytaty?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Wikicytaty">Wikicytatach</a></td> </tr> <tr> <td><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Plik:WiktionaryPl_nodesc.svg?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-file-description"> <noscript> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/15px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="15" height="14" class="mw-file-element" data-file-width="122" data-file-height="117"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 15px;height: 14px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/15px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" data-width="15" data-height="14" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/23px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/30px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-class="mw-file-element"> </a>  <a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://pl.wiktionary.org/wiki/herezja" class="extiw" title="wikt:herezja">Definicje słownikowe</a> w <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikis%C5%82ownik?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Wikisłownik">Wikisłowniku</a></td> </tr> </tbody> </table> <ul> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nostra_aetate?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nostra aetate">Nostra aetate</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Bida_(islam)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Bida (islam)">Bida</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Minim?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Minim">Minim</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Inkwizycja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Inkwizycja">Inkwizycja</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Eon_z_l%27Etoile?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Eon z l'Etoile">Eon z l'Etoile</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Sekta?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sekta">Sekta</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Satanizm?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Satanizm">Satanizm</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ad_abolendam_haeresim?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ad abolendam haeresim">Ad abolendam haeresim</a></li> </ul> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(5)"> <h2 id="Przypisy">Przypisy</h2> <a role="button" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Herezja&action=edit&section=11&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> edytuj </a> </div> <section class="mf-section-5 collapsible-block" id="mf-section-5"> <div class="do-not-make-smaller refsection"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"> <ol class="references"> <li id="cite_note-CITEREFThe_New_Catholic_Encyclopedia-1">↑ <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-CITEREFThe_New_Catholic_Encyclopedia_1-0">a</a> <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-CITEREFThe_New_Catholic_Encyclopedia_1-1">b</a> <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-CITEREFThe_New_Catholic_Encyclopedia_1-2">c</a> <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#CITEREFThe_New_Catholic_Encyclopedia">The New Catholic Encyclopedia ↓</a>.</li> <li id="cite_note-britannica.com-2">↑ <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-britannica.com_2-0">a</a> <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-britannica.com_2-1">b</a> <cite class="citation open-access"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://www.britannica.com/topic/heresy">heresy</a>, [w:] <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Encyklopedia_Britannica?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Encyklopedia Britannica">Encyclopædia Britannica</a> [dostęp 2017-04-23]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft.atitle=heresy&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=%27%27%5B%5BEncyklopedia+Britannica%7CEncyclop%C3%A6dia+Britannica%5D%5D%27%27&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Ftopic%2Fheresy" style="display:none">  (<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>).</cite></li> <li id="cite_note-3"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-3">↑</a> <cite class="citation book">heresy. W: Britannica Concise Encyclopedia. Encyclopædia Britannica, Inc., 2006, s. 866. <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9781593394929?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Specjalna:Książki/9781593394929">ISBN 978-1-59339-492-9</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Britannica+Concise+Encyclopedia&rft.atitle=heresy&rft.date=2006&rft.pub=Encyclop%C3%A6dia+Britannica%2C+Inc.&rft.pages=866&rft.isbn=978-1-59339-492-9"></cite></li> <li id="cite_note-Por_Cytuj_książkę_autor_Rahner-4"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-Por_Cytuj_ksi%C4%85%C5%BCk%C4%99_autor_Rahner_4-0">↑</a> Por. <cite class="citation book">Herezja. W: <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Karl_Rahner?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Karl Rahner">Rahner K.</a>, Vorgrimler H.: Mały słownik teologiczny. s. 138.</cite></li> <li id="cite_note-Herezja_Encyklopedia_PWN-5"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-Herezja_Encyklopedia_PWN_5-0">↑</a> <cite class="citation web open-access"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3911226">herezja</a>, [w:] <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">Encyklopedia PWN</a> [online], <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">Wydawnictwo Naukowe PWN</a> [dostęp 2010-02-20]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=unknown&rft.atitle=herezja&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=%5B%5BWydawnictwo+Naukowe+PWN%5D%5D&rft_id=https%3A%2F%2Fencyklopedia.pwn.pl%2Fhaslo%2F%3B3911226" style="display:none"> .</cite></li> <li id="cite_note-sjp.pwn-2562465-kacerstwo-6"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-sjp.pwn-2562465-kacerstwo_6-0">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://sjp.pwn.pl/slownik/2562465/kacerstwo">Kacerstwo – Słownik języka polskiego</a>.</li> <li id="cite_note-7"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-7">↑</a> <cite class="citation web">David 1975-D.1. Václavík David 1975-D.1., <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ixtheo.de/Record/1743953798">[Zbíral, David. Největší hereze: dualismus, učenecká vyprávění o katarství a budování křesťanské Evropy]</a> [online], ixtheo.de, 2009 [dostęp 2021-09-04]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=David+1975-&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=%5BZb%C3%ADral%2C+David.+Nejv%C4%9Bt%C5%A1%C3%AD+hereze%3A+dualismus%2C+u%C4%8Deneck%C3%A1+vypr%C3%A1v%C4%9Bn%C3%AD+o+katarstv%C3%AD+a+budov%C3%A1n%C3%AD+k%C5%99es%C5%A5ansk%C3%A9+Evropy%5D&rft.date=2009&rft.aulast=V%C3%A1clav%C3%ADk&rft_id=https%3A%2F%2Fixtheo.de%2FRecord%2F1743953798" style="display:none"> .</cite></li> <li id="cite_note-8"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-8">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://www.cbsnews.com/news/pope-offers-historic-mea-culpa/">Pope Offers Historic Mea Culpa</a>. 2000. [dostęp 2017-04-24]. (<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>).</cite></li> <li id="cite_note-islamopediaonline--9"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-islamopediaonline-_9-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://web.archive.org/web/20130530232126/http://www.islamopediaonline.org/country-profile/egypt/salafists/salafi-violence-against-sufis">Egipt: Salaficka przemoc wobec sufich (ang.)</a>. [dostęp 2016-08-27]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://www.islamopediaonline.org/country-profile/egypt/salafists/salafi-violence-against-sufis">tego adresu</a> (2013-05-30)].</cite></li> <li id="cite_note-english.al-akhbar-5193-10"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-english.al-akhbar-5193_10-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://web.archive.org/web/20160309192854/http://english.al-akhbar.com/node/5193">Salafici przeciwko sufitom: Nowy konflikt w Sudanie (ang.)</a>. english.al-akhbar.com. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://english.al-akhbar.com/node/5193">tego adresu</a> (2016-03-09)].</cite>,</li> <li id="cite_note-John_Limbert_2009_Negotiating-11"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-John_Limbert_2009_Negotiating_11-0">↑</a> John Limbert (2009). Negotiating with Iran: Wrestling the Ghosts of History. US Institute of Peace Press. s. 29. <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9781601270436?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Specjalna:Książki/9781601270436">ISBN 978-1-60127-043-6</a>.</li> <li id="cite_note-Masooda_Bano_2012_The_Rational-12"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-Masooda_Bano_2012_The_Rational_12-0">↑</a> Masooda Bano (2012). The Rational Believer: Choices and Decisions in the Madrasas of Pakistan. Cornell University Press. s. 73. <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780801464331?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Specjalna:Książki/9780801464331">ISBN 978-0-8014-6433-1</a>.</li> <li id="cite_note-newyorker--13"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-newyorker-_13-0">↑</a> Packer, George (11 September 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://www.newyorker.com/magazine/2006/09/11/the-moderate-martyr">The Moderate Martyr – A radically peaceful vision of Islam.</a> The New Yorker. Condé Nast. (ang.)</li> <li id="cite_note-Peter_Frank_Ortega_Rafael-14"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-Peter_Frank_Ortega_Rafael_14-0">↑</a> Peter, Frank; Ortega, Rafael (2014-09-30). Islamic Movements of Europe. I.B.Tauris. s. 37. <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9781848858459?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Specjalna:Książki/9781848858459">ISBN 978-1-84885-845-9</a>.</li> <li id="cite_note-Janin_Hunt_Islamic_Law_The-15"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-Janin_Hunt_Islamic_Law_The_15-0">↑</a> Janin, Hunt. Islamic Law: The Sharia from Muhammad's Time to the Present autorstwa Hunt Janin i Andre Kahlmeyer, McFarland and Co. Publishers, 2007, s. 79</li> <li id="cite_note-Rougier_Bernard_2008_Everyday-16"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-Rougier_Bernard_2008_Everyday_16-0">↑</a> Rougier, Bernard (2008). Everyday Jihad: The Rise of Militant Islam Among Palestinians in Lebanon. Harvard University Press., s. 162. <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0674030664?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Specjalna:Książki/0674030664">ISBN 0-674-03066-4</a>.</li> <li id="cite_note-Elizabeth_Sirriyeh_Salafies-17"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-Elizabeth_Sirriyeh_Salafies_17-0">↑</a> Elizabeth Sirriyeh, Salafies, "Unbelievers and the Problems of Exclusivism". Bulletin (British Society for Middle Eastern Studies, wol. 16, numer 2. (1989), s. 123–132.</li> <li id="cite_note-18"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-18">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://www.katedra.uksw.edu.pl/suma/suma_indeks.htm">św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, tom 15, Traktat: Wiara, Zagadnienie 11: O herezji, Artykuł 2: Czy, ściśle mówiąc, herezja dotyczy tego, co należy do wiary?</a> [online], www.katedra.uksw.edu.pl [dostęp 2018-11-06]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=%C5%9Bw.+Tomasz+z+Akwinu%2C+Suma+teologiczna%2C+tom+15%2C+Traktat%3A+Wiara%2C+Zagadnienie+11%3A+O+herezji%2C+Artyku%C5%82+2%3A+Czy%2C+%C5%9Bci%C5%9Ble+m%C3%B3wi%C4%85c%2C+herezja+dotyczy+tego%2C+co+nale%C5%BCy+do+wiary%3F&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.katedra.uksw.edu.pl%2Fsuma%2Fsuma_indeks.htm" style="display:none"> .</cite></li> <li id="cite_note-kpkan1-19"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-kpkan1_19-0">↑</a> <cite class="citation book">Kan. 751. W: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://www.zaufaj.com/prawo-kanoniczne/53.html">Kodeks Prawa Kanonicznego</a>. T. Księga III. Nauczycielskie zadanie Kościoła. Kanony wstępne.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Kodeks+Prawa+Kanonicznego&rft.atitle=Kan.+751&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.zaufaj.com%2Fprawo-kanoniczne%2F53.html"></cite> Brak numerów stron w książce</li> <li id="cite_note-20"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-20">↑</a> <cite class="citation web">Kongregacja Nauki Wiary: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/kongregacje/kdwiary/wyzn_wiary.html%23p16">Wyjaśnienie doktrynalne dotyczące końcowej części formuły „Wyznania wiary”</a>. Portal OPOKA. [dostęp 2020-09-28]. (<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>).</cite></li> <li id="cite_note-21"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-21">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://logoschrist.wordpress.com/2017/11/16/herezja-formalna-i-materialna/">Herezja formalna i materialna</a>. logoschrist.wordpress.com, 2017-11-16. [dostęp 2020-09-28]. (<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>).</cite></li> <li id="cite_note-22"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-22">↑</a> <cite class="citation journal">Dariusz Borek. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://prawokanoniczne.uksw.edu.pl/sites/default/files/Teksty/Pojedyncze/06-Borek-Przestepstwa%2520wierze.pdf">Przestępstwa przeciwko wierze w normach de delictis reservatis z 2010 roku</a>. „Prawo Kanoniczne”. 57 (2014). s. 108. [dostęp 2020-09-28].</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Przest%C4%99pstwa+przeciwko+wierze+w+normach+%27%27de+delictis+reservatis%27%27+z+2010+roku&rft.jtitle=Prawo+Kanoniczne&rft.volume=57&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Dariusz+Borek&rft.pages=108&rft_id=http%3A%2F%2Fprawokanoniczne.uksw.edu.pl%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2FTeksty%2FPojedyncze%2F06-Borek-Przestepstwa%2520wierze.pdf"> </li> <li id="cite_note-23"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-23">↑</a> <cite class="citation web">Józef Majewski: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://analizy.biz/apologetyka/index.php-option%3Dcom_content%26task%3Dview%26id%3D843%26Itemid%3D50.htm">Kobiety - święcenia kapłańskie</a>. Serwis Apologetyczny: katolickie spojrzenie na wiarę. [dostęp 2020-09-28]. (<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>).</cite></li> <li id="cite_note-24"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-24">↑</a> <cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://niedziela.pl/artykul/59640/nd/Kara-ktora-ratuje-dusze">Kara, która ratuje duszę</a>, „Niedziela. Edycja warszawska 25/2011” [dostęp 2018-11-06]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft.atitle=Kara%2C+kt%C3%B3ra+ratuje+dusz%C4%99&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=Niedziela.+Edycja+warszawska+25%2F2011&rft_id=http%3A%2F%2Fniedziela.pl%2Fartykul%2F59640%2Fnd%2FKara-ktora-ratuje-dusze" style="display:none">  (<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>).</cite></li> <li id="cite_note-kpkan2-25"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-kpkan2_25-0">↑</a> <cite class="citation book">Kan. 1364. W: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://www.zaufaj.com/component/content/article/40-prawo-kanoniczne-6/64-przestepstwa-przeciwko-zyciu-i-wolnosci-czowieka-kanony-1364-1399.html">Kodeks Prawa Kanonicznego</a>. T. Księga VI. Sankcje w Kościele. Część I. Kary za poszczególne przestępstwa. Tytuł I. Przestępstwa przeciwko religii i jedności Kościoła.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Kodeks+Prawa+Kanonicznego&rft.atitle=Kan.+1364&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.zaufaj.com%2Fcomponent%2Fcontent%2Farticle%2F40-prawo-kanoniczne-6%2F64-przestepstwa-przeciwko-zyciu-i-wolnosci-czowieka-kanony-1364-1399.html"></cite> Brak numerów stron w książce</li> <li id="cite_note-kkkw-26"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-kkkw_26-0">↑</a> <cite class="citation book">Kan. 1436. W: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://diecezja.lublin.pl/kkkw/kkkw/tyt27.html%23rozdz2">Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich</a>. T. Tytuł XXVII. Sankcje karne w Kościele. Rozdział II. Kary za poszczególne przestępstwa.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Kodeks+Kanon%C3%B3w+Ko%C5%9Bcio%C5%82%C3%B3w+Wschodnich&rft.atitle=Kan.+1436&rft_id=http%3A%2F%2Fdiecezja.lublin.pl%2Fkkkw%2Fkkkw%2Ftyt27.html%23rozdz2"></cite> Brak numerów stron w książce</li> <li id="cite_note-Dekret_o_Ekumenizmie_19-27"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-Dekret_o_Ekumenizmie_19_27-0">↑</a> <cite class="citation web">Sobór Watykański II: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://web.archive.org/web/20131006115003/http://www.archidiecezja.lodz.pl/czytelni/sobor/de.html">Dekret o Ekumenizmie, 19</a>. 1965. [dostęp 2010-02-22]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://www.archidiecezja.lodz.pl/czytelni/sobor/de.html">tego adresu</a> (2013-10-06)]. Cytat: Trzeba jednak przyznać że między tymi Kościołami i Wspólnotami a Kościołem katolickim istnieją rozbieżności wielkiej wagi, nie tylko na podłożu historycznym, socjologicznym, psychologicznym i kulturowym, lecz głównie w interpretacji prawdy objawionej.</cite></li> <li id="cite_note-Dekret_o_Ekumenizmie_15-28"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-Dekret_o_Ekumenizmie_15_28-0">↑</a> <cite class="citation web">Sobór Watykański II: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://web.archive.org/web/20131006115003/http://www.archidiecezja.lodz.pl/czytelni/sobor/de.html">Dekret o Ekumenizmie, 15</a>. 1965. [dostęp 2010-02-22]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://www.archidiecezja.lodz.pl/czytelni/sobor/de.html">tego adresu</a> (2013-10-06)].</cite></li> <li id="cite_note-Dekret_o_Ekumenizmie_3-29"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-Dekret_o_Ekumenizmie_3_29-0">↑</a> <cite class="citation web">Sobór Watykański II: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://web.archive.org/web/20131006115003/http://www.archidiecezja.lodz.pl/czytelni/sobor/de.html">Dekret o Ekumenizmie, 3</a>. 1965. [dostęp 2010-02-22]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://www.archidiecezja.lodz.pl/czytelni/sobor/de.html">tego adresu</a> (2013-10-06)]. Cytat: Mimo to odłączeni od nas bracia, pojedynczo lub w swoich Kościołach czy Wspólnotach, nie cieszą się tą jednością, jakiej Jezus Chrystus chciał użyczyć hojnie tym wszystkim, których odrodził i jako jedno ciało obdarzył nowym życiem, a którą oznajmia Pismo św. i czcigodna Tradycja Kościoła. Pełnię bowiem zbawczych środków osiągnąć można jedynie w katolickim Kościele Chrystusowym, który stanowi powszechną pomoc do zbawienia.</cite></li> <li id="cite_note-Św_Augustyn_Objaśnienia_Psalmów-30"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-%C5%9Aw_Augustyn_Obja%C5%9Bnienia_Psalm%C3%B3w_30-0">↑</a> Św. Augustyn, Objaśnienia Psalmów, przeł. Jan Sulowski, oprac. Emil Stanula CSsR, Warszawa 1986, ATK, PSP 37-42.</li> <li id="cite_note-Tomasz_z_Akwinu_Contra_errores-31"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-Tomasz_z_Akwinu_Contra_errores_31-0">↑</a> Tomasz z Akwinu, Contra errores Graecorum, Pars 2, Prologus. Polski przekład: Sprostowanie błędów greckich, w: Tenże, Dzieła wybrane, przeł. i opr. J. Salij, Poznań 1984, Wydawnictwo „W drodze”.</li> <li id="cite_note-32"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-32">↑</a> Robert T. Ptaszek, Herezja jako czynnik rozwoju kultury. Rozważania na przykładzie działalności waldensów „Roczniki Kulturoznawcze” 2018 tom IX, numer 4, s. 55-56.</li> <li id="cite_note-33"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-33">↑</a> Ptaszek 2018, s. 56.</li> <li id="cite_note-34"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Herezja?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-34">↑</a> Ptaszek 2018, s. 57.</li> </ol> </div> </div> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(6)"> <h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2> <a role="button" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Herezja&action=edit&section=12&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> edytuj </a> </div> <section class="mf-section-6 collapsible-block" id="mf-section-6"> <ul> <li><cite class="citation book" id="CITEREFThe_New_Catholic_Encyclopedia">Heresy (et alii). W: The New Catholic Encyclopedia, Second Edition. T. 6: Fri–Hoh. The Gale Group, Inc., a division of Thomson Learning, Inc. [we współpracy z:] THE CATHOLIC UNIVERSITY OF AMERICA, s. od 780. <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0787640107?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Specjalna:Książki/0787640107">ISBN 0-7876-4010-7</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+New+Catholic+Encyclopedia%2C+Second+Edition&rft.atitle=Heresy+%28et+alii%29&rft.pub=The+Gale+Group%2C+Inc.%2C+a+division+of+Thomson+Learning%2C+Inc.+%5Bwe+wsp%C3%B3%C5%82pracy+z%3A%5D+THE+CATHOLIC+UNIVERSITY+OF+AMERICA&rft.pages=od+780&rft.isbn=0-7876-4010-7"></cite></li> <li><cite class="citation book">Cavalcoli, G. OP: La questione dell’eresia oggi. Rzym: Vivere in, 2008, s. 214, seria: Intellectus fidei 15. <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8872632935?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Specjalna:Książki/8872632935">ISBN 88-7263-293-5</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=La+questione+dell%E2%80%99eresia+oggi&rft.au=Cavalcoli%2C+G.+OP&rft.pub=Vivere+in&rft.place=Rzym&rft.pages=214&rft.series=Intellectus+fidei+15&rft.isbn=88-7263-293-5"></cite>.</li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Chas_S._Clifton&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Chas S. Clifton (strona nie istnieje)">Chas S. Clifton</a>, Encyklopedia herezji i heretyków, przeł. Robert Bartołd, Poznań 1996 <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8385414150?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Specjalna:Książki/8385414150">ISBN 83-85414-15-0</a>.</li> <li><cite class="citation book">Herezja. W: <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Karl_Rahner?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Karl Rahner">Rahner K.</a>, Vorgrimler H.: Mały słownik teologiczny. T. Mieczkowski, P. Pachciarek (przekład). Warszawa: IW „Pax”, 1987, s. 138–139. <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8321108288?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Specjalna:Książki/8321108288">ISBN 83-211-0828-8</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ma%C5%82y+s%C5%82ownik+teologiczny&rft.atitle=Herezja&rft.au=Rahner+K.&rft.pub=IW+%E2%80%9EPax%E2%80%9D&rft.place=Warszawa&rft.pages=138%E2%80%93139&rft.isbn=83-211-0828-8"></cite>.</li> <li>Tadeusz Manteuffel, Narodziny herezji, Warszawa 1964.</li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Herve_Masson&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Herve Masson (strona nie istnieje)">Herve Masson</a>, Słownik herezji w Kościele katolickim, przeł. z franc. Bożena Sęk, Katowice 1993 <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8385348220?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Specjalna:Książki/8385348220">ISBN 83-85348-22-0</a>.</li> <li><cite class="citation book nourl"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Jerzy_Prokopiuk?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Jerzy Prokopiuk">JerzyJ. Prokopiuk JerzyJ.</a>, Labirynty herezji, Warszawa: Muza, 1999, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8372001324?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Specjalna:Książki/8372001324">ISBN 83-7200-132-4</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Online_Computer_Library_Center?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://worldcat.org/oclc/830231649">830231649</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=Warszawa&rft.aufirst=Jerzy&rft.aulast=Prokopiuk&rft.date=1999&rft.isbn=83-7200-132-4&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Labirynty+herezji&rft.pub=Muza&rft_id=info%3Aoclcnum%2F830231649" style="display:none"> .</cite> Brak numerów stron w książce</li> <li><cite class="citation book nourl">JerzyJ. Prokopiuk JerzyJ., Jestem heretykiem, Białystok: Studio Astropsychologii, 2004, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8373771212?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Specjalna:Książki/8373771212">ISBN 83-7377-121-2</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Online_Computer_Library_Center?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://worldcat.org/oclc/749819171">749819171</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=Bia%C5%82ystok&rft.aufirst=Jerzy&rft.aulast=Prokopiuk&rft.date=2004&rft.isbn=83-7377-121-2&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Jestem+heretykiem&rft.pub=Studio+Astropsychologii&rft_id=info%3Aoclcnum%2F749819171" style="display:none"> .</cite> Brak numerów stron w książce</li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Steven_Runciman?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Steven Runciman">Steven Runciman</a>, Manicheizm średniowieczny, Katowice 2007.</li> <li><cite class="citation book nourl">LeszekL. Żuk LeszekL., Chrześcijańskie herezje, sekty i kościoły, Wrocław: „Leszuk”, 2002, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8391806502?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Specjalna:Książki/8391806502">ISBN 83-918065-0-2</a>, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Online_Computer_Library_Center?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://worldcat.org/oclc/749342989">749342989</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=Wroc%C5%82aw&rft.aufirst=Leszek&rft.aulast=%C5%BBuk&rft.date=2002&rft.isbn=83-918065-0-2&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie+herezje%2C+sekty+i+ko%C5%9Bcio%C5%82y&rft.pub=%E2%80%9ELeszuk%E2%80%9D&rft_id=info%3Aoclcnum%2F749342989" style="display:none"> .</cite> Brak numerów stron w książce</li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Malcolm_Lambert&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Malcolm Lambert (strona nie istnieje)">Malcolm Lambert</a>, Średniowieczne herezje, Gdańsk-Warszawa 2002, <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8391698955?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Specjalna:Książki/8391698955">ISBN 83-916989-5-5</a>.</li> </ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75562624">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"> <div class="normdaten-typ-fehlt"> <div> <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Kontrola_autorytatywna?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (rodzaj światopoglądu): </div> <ul> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Library_of_Congress_Control_Number?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://lccn.loc.gov/sh85060383">sh85060383</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Gemeinsame_Normdatei?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://d-nb.info/gnd/4022838-1">4022838-1</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12005387c">12005387c</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Centralna_Biblioteka_Narodowa_we_Florencji?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Centralna Biblioteka Narodowa we Florencji">BNCF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id%3D1652">1652</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://aut.nkp.cz/ph120684">ph120684</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://olduli.nli.org.il/F/?func%3Dfind-b%26local_base%3DNLX10%26find_code%3DUID%26request%3D987007558051205171">987007558051205171</a></li> </ul> </div> <div class="normdaten-andere"> <div> <a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Encyklopedia_internetowa?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>: </div> <ul> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3911226.html">3911226</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Encyklopedia_Britannica?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://www.britannica.com/topic/heresy">topic/heresy</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Enciclopedia_Treccani?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://www.treccani.it/enciclopedia/eresia">eresia</a></li> <li><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://www.universalis.fr/encyclopedie/heresie/">heresie</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://old.bigenc.ru/text/5388785">5388785</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Store_norske_leksikon?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <a class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p%3D4342%26url_prefix%3Dhttps://snl.no/%26id%3Dheresi">heresi</a></li> <li><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0113950.xml">0113950</a></li> <li><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <a class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p%3D8313%26url_prefix%3Dhttps://lex.dk/%26id%3Dk%25C3%25A6tteri">kætteri</a></li> </ul> </div> </div> </section> </div> <noscript> <img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=mobile&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"> </noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet=""> Źródło: „<a dir="ltr" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title%3DHerezja%26oldid%3D75923956">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Herezja&oldid=75923956</a>” </div> </div> </div> <div class="post-content" id="page-secondary-actions"> </div> </main> <footer class="mw-footer minerva-footer" role="contentinfo"><a class="last-modified-bar" href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Herezja&action=history&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB"> <div class="post-content last-modified-bar__content"> Ostatnio edytowano 31 sty 2025 o 18:18 </div></a> <div class="post-content footer-content"> <div id="mw-data-after-content"> <div class="read-more-container"></div> </div> <div id="p-lang"> <h4>Języki</h4> <section> <ul id="p-variants" class="minerva-languages"></ul> <ul class="minerva-languages"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://af.wikipedia.org/wiki/Kettery" title="Kettery – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Kettery" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target">Afrikaans</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://als.wikipedia.org/wiki/H%25C3%25A4resie" title="Häresie – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Häresie" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target">Alemannisch</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ar.wikipedia.org/wiki/%25D9%2587%25D8%25B1%25D8%25B7%25D9%2582%25D8%25A9" title="هرطقة – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="هرطقة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target">العربية</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ast.wikipedia.org/wiki/Herex%25C3%25ADa" title="Herexía – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Herexía" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target">Asturianu</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://az.wikipedia.org/wiki/Bid%25C9%2599t" title="Bidət – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Bidət" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target">Azərbaycanca</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://bn.wikipedia.org/wiki/%25E0%25A6%25A7%25E0%25A6%25B0%25E0%25A7%258D%25E0%25A6%25AE%25E0%25A6%25A6%25E0%25A7%258D%25E0%25A6%25B0%25E0%25A7%258B%25E0%25A6%25B9%25E0%25A6%25BF%25E0%25A6%25A4%25E0%25A6%25BE" title="ধর্মদ্রোহিতা – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ধর্মদ্রোহিতা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target">বাংলা</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/%25C4%25AA%25E2%2581%25BF-toan" title="Īⁿ-toan – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Īⁿ-toan" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target">閩南語 / Bân-lâm-gú</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ba.wikipedia.org/wiki/%25D0%259C%25D3%25A9%25D1%2580%25D1%2582%25D3%2599%25D1%2582%25D0%25BB%25D0%25B5%25D0%25BA" title="Мөртәтлек – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Мөртәтлек" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target">Башҡортса</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://be.wikipedia.org/wiki/%25D0%2595%25D1%2580%25D0%25B0%25D1%2581%25D1%258C" title="Ерась – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Ерась" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target">Беларуская</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%25D0%2595%25D1%2580%25D0%25B0%25D1%2581%25D1%258C" title="Ерась – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Ерась" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target">Беларуская (тарашкевіца)</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://bg.wikipedia.org/wiki/%25D0%2595%25D1%2580%25D0%25B5%25D1%2581" title="Ерес – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Ерес" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target">Български</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://bs.wikipedia.org/wiki/Hereza" title="Hereza – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Hereza" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target">Bosanski</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ca.wikipedia.org/wiki/Heretgia" title="Heretgia – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Heretgia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target">Català</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://cs.wikipedia.org/wiki/Hereze" title="Hereze – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Hereze" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target">Čeština</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://cy.wikipedia.org/wiki/Heresi" title="Heresi – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Heresi" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target">Cymraeg</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://da.wikipedia.org/wiki/K%25C3%25A6tteri" title="Kætteri – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Kætteri" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target">Dansk</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://de.wikipedia.org/wiki/H%25C3%25A4resie" title="Häresie – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Häresie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://et.wikipedia.org/wiki/Ketserlus" title="Ketserlus – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Ketserlus" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target">Eesti</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://el.wikipedia.org/wiki/%25CE%2591%25CE%25AF%25CF%2581%25CE%25B5%25CF%2583%25CE%25B7" title="Αίρεση – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Αίρεση" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target">Ελληνικά</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://en.wikipedia.org/wiki/Heresy" title="Heresy – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Heresy" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target">English</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://es.wikipedia.org/wiki/Herej%25C3%25ADa" title="Herejía – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Herejía" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target">Español</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://eo.wikipedia.org/wiki/Herezo" title="Herezo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Herezo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target">Esperanto</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://eu.wikipedia.org/wiki/Heresia" title="Heresia – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Heresia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target">Euskara</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://fa.wikipedia.org/wiki/%25D8%25A8%25D8%25AF%25D8%25B9%25D8%25AA_%25D8%25AF%25DB%258C%25D9%2586%25DB%258C" title="بدعت دینی – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="بدعت دینی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target">فارسی</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://fr.wikipedia.org/wiki/H%25C3%25A9r%25C3%25A9sie" title="Hérésie – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Hérésie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target">Français</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://gl.wikipedia.org/wiki/Herex%25C3%25ADa" title="Herexía – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Herexía" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target">Galego</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ko.wikipedia.org/wiki/%25EC%259D%25B4%25EB%258B%25A8" title="이단 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="이단" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target">한국어</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://hy.wikipedia.org/wiki/%25D5%2580%25D5%25A5%25D6%2580%25D5%25A5%25D5%25BF%25D5%25AB%25D5%25AF%25D5%25B8%25D5%25BD%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25A9%25D5%25B5%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25B6" title="Հերետիկոսություն – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հերետիկոսություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target">Հայերեն</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://hi.wikipedia.org/wiki/%25E0%25A4%2585%25E0%25A4%25AA%25E0%25A4%25A7%25E0%25A4%25B0%25E0%25A5%258D%25E0%25A4%25AE" title="अपधर्म – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="अपधर्म" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target">हिन्दी</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://hr.wikipedia.org/wiki/Krivovjerje" title="Krivovjerje – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Krivovjerje" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target">Hrvatski</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://io.wikipedia.org/wiki/Herezio" title="Herezio – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Herezio" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target">Ido</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://id.wikipedia.org/wiki/Ajaran_sesat" title="Ajaran sesat – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Ajaran sesat" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target">Bahasa Indonesia</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ia.wikipedia.org/wiki/Heresia" title="Heresia – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Heresia" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target">Interlingua</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://is.wikipedia.org/wiki/Villutr%25C3%25BA" title="Villutrú – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Villutrú" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target">Íslenska</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://it.wikipedia.org/wiki/Eresia" title="Eresia – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Eresia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target">Italiano</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://he.wikipedia.org/wiki/%25D7%259B%25D7%25A4%25D7%2599%25D7%25A8%25D7%2594_(%25D7%2593%25D7%25AA)" title="כפירה (דת) – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="כפירה (דת)" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target">עברית</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://kk.wikipedia.org/wiki/%25D0%2595%25D1%2580%25D0%25B5%25D1%2581%25D1%258C%25D1%2582%25D0%25B5%25D1%2580" title="Ересьтер – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Ересьтер" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target">Қазақша</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://la.wikipedia.org/wiki/Haeresis" title="Haeresis – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Haeresis" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target">Latina</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://lv.wikipedia.org/wiki/%25C4%25B6ecer%25C4%25ABba" title="Ķecerība – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Ķecerība" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target">Latviešu</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://lt.wikipedia.org/wiki/Erezija" title="Erezija – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Erezija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target">Lietuvių</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://lmo.wikipedia.org/wiki/Eresia" title="Eresia – lombardzki" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Eresia" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardzki" class="interlanguage-link-target">Lombard</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://hu.wikipedia.org/wiki/Eretneks%25C3%25A9g" title="Eretnekség – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Eretnekség" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target">Magyar</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://mk.wikipedia.org/wiki/%25D0%2595%25D1%2580%25D0%25B5%25D1%2581" title="Ерес – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Ерес" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target">Македонски</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://mg.wikipedia.org/wiki/Fampianaran-diso_(fivavahana)" title="Fampianaran-diso (fivavahana) – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fampianaran-diso (fivavahana)" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target">Malagasy</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ml.wikipedia.org/wiki/%25E0%25B4%25AA%25E0%25B4%25BE%25E0%25B4%25B7%25E0%25B4%25A3%25E0%25B5%258D%25E0%25B4%25A1%25E0%25B4%25A4" title="പാഷണ്ഡത – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="പാഷണ്ഡത" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target">മലയാളം</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://arz.wikipedia.org/wiki/%25D9%2587%25D8%25B1%25D8%25B7%25D9%2582%25D9%2587" title="هرطقه – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="هرطقه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target">مصرى</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://nl.wikipedia.org/wiki/Ketterij" title="Ketterij – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Ketterij" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target">Nederlands</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ja.wikipedia.org/wiki/%25E7%2595%25B0%25E7%25AB%25AF" title="異端 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="異端" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target">日本語</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://no.wikipedia.org/wiki/Heresi" title="Heresi – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Heresi" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target">Norsk bokmål</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://nn.wikipedia.org/wiki/Kjetteri" title="Kjetteri – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kjetteri" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target">Norsk nynorsk</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://nrm.wikipedia.org/wiki/H%25C3%25A9r%25C3%25A9sie" title="Hérésie – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Hérésie" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target">Nouormand</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://oc.wikipedia.org/wiki/Eretgia" title="Eretgia – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Eretgia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target">Occitan</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://pt.wikipedia.org/wiki/Heresia" title="Heresia – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Heresia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target">Português</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ro.wikipedia.org/wiki/Erezie" title="Erezie – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Erezie" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target">Română</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://rue.wikipedia.org/wiki/%25D0%259A%25D0%25B0%25D1%2586%25D0%25B8%25D1%2580%25D1%2581%25D1%2582%25D0%25B2%25D0%25BE" title="Кацирство – rusiński" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Кацирство" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="rusiński" class="interlanguage-link-target">Русиньскый</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ru.wikipedia.org/wiki/%25D0%2595%25D1%2580%25D0%25B5%25D1%2581%25D1%258C" title="Ересь – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ересь" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target">Русский</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://sah.wikipedia.org/wiki/%25D0%2598%25D1%258D%25D1%2580%25D1%258D%25D1%2581" title="Иэрэс – jakucki" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Иэрэс" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakucki" class="interlanguage-link-target">Саха тыла</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://sco.wikipedia.org/wiki/Heresy" title="Heresy – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Heresy" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target">Scots</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://sq.wikipedia.org/wiki/Herezia" title="Herezia – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Herezia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target">Shqip</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://simple.wikipedia.org/wiki/Heresy" title="Heresy – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Heresy" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target">Simple English</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://sk.wikipedia.org/wiki/Her%25C3%25A9za" title="Heréza – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Heréza" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target">Slovenčina</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://sl.wikipedia.org/wiki/Herezija" title="Herezija – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Herezija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target">Slovenščina</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://sr.wikipedia.org/wiki/%25D0%2588%25D0%25B5%25D1%2580%25D0%25B5%25D1%2581" title="Јерес – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Јерес" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target">Српски / srpski</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://sh.wikipedia.org/wiki/Hereza" title="Hereza – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Hereza" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target">Srpskohrvatski / српскохрватски</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://fi.wikipedia.org/wiki/Kerettil%25C3%25A4isyys" title="Kerettiläisyys – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kerettiläisyys" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target">Suomi</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://sv.wikipedia.org/wiki/K%25C3%25A4tteri" title="Kätteri – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kätteri" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target">Svenska</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://tl.wikipedia.org/wiki/Erehiya" title="Erehiya – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Erehiya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target">Tagalog</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ta.wikipedia.org/wiki/%25E0%25AE%25A4%25E0%25AE%25BF%25E0%25AE%25B0%25E0%25AE%25BF%25E0%25AE%25AA%25E0%25AF%2581%25E0%25AE%2595%25E0%25AF%258D_%25E0%25AE%2595%25E0%25AF%258A%25E0%25AE%25B3%25E0%25AF%258D%25E0%25AE%2595%25E0%25AF%2588" title="திரிபுக் கொள்கை – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="திரிபுக் கொள்கை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target">தமிழ்</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://th.wikipedia.org/wiki/%25E0%25B8%2599%25E0%25B8%25AD%25E0%25B8%2581%25E0%25B8%25A3%25E0%25B8%25B5%25E0%25B8%2595" title="นอกรีต – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="นอกรีต" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target">ไทย</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://tr.wikipedia.org/wiki/Dalalet" title="Dalalet – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Dalalet" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target">Türkçe</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://uk.wikipedia.org/wiki/%25D0%2584%25D1%2580%25D0%25B5%25D1%2581%25D1%258C" title="Єресь – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Єресь" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target">Українська</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ur.wikipedia.org/wiki/%25D8%25A8%25D8%25AF%25D8%25B9%25D8%25AA" title="بدعت – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="بدعت" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target">اردو</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://vec.wikipedia.org/wiki/Erezia" title="Erezia – wenecki" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Erezia" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="wenecki" class="interlanguage-link-target">Vèneto</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://vi.wikipedia.org/wiki/D%25E1%25BB%258B_gi%25C3%25A1o" title="Dị giáo – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Dị giáo" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target">Tiếng Việt</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%25E7%2595%25B0%25E7%25AB%25AF" title="異端 – chiński klasyczny" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="異端" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="chiński klasyczny" class="interlanguage-link-target">文言</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://wuu.wikipedia.org/wiki/%25E5%25BC%2582%25E7%25AB%25AF" title="异端 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="异端" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target">吴语</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%25E7%2595%25B0%25E7%25AB%25AF" title="異端 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="異端" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target">粵語</a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://zh.wikipedia.org/wiki/%25E7%2595%25B0%25E7%25AB%25AF" title="異端 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="異端" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target">中文</a></li> </ul> </section> </div> <div class="minerva-footer-logo"> <img src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" alt="Wikipedia" width="120" height="18" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> </div> <ul id="footer-info" class="footer-info hlist hlist-separated"> <li id="footer-info-lastmod">Tę stronę ostatnio edytowano 31 sty 2025, 18:18.</li> <li id="footer-info-copyright">Treść udostępniana na licencji <a class="external" rel="nofollow" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">CC BY-SA 4.0</a>, jeśli nie podano inaczej.</li> </ul> <ul id="footer-places" class="footer-places hlist hlist-separated"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="https://pl-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://stats.wikimedia.org/%23/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-terms-use"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://foundation.m.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Zasady użytkowania</a></li> <li id="footer-places-desktop-toggle"><a id="mw-mf-display-toggle" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title%3DHerezja%26mobileaction%3Dtoggle_view_desktop" data-event-name="switch_to_desktop">Wersja standardowa</a></li> </ul> </div> </footer> </div> </div> <div class="mw-notification-area" data-mw="interface"></div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b9576b97f-r7jkq","wgBackendResponseTime":189,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.508","walltime":"0.647","ppvisitednodes":{"value":10759,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":68989,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":19861,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":14,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":30663,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":9,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 522.245 1 -total"," 40.95% 213.866 1 Szablon:Przypisy"," 24.82% 129.636 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 14.05% 73.384 9 Szablon:Cytuj_stronę"," 13.21% 69.008 8 Szablon:Cytuj_książkę"," 7.73% 40.347 6 Szablon:Cytuj"," 5.56% 29.018 2 Szablon:Cytat"," 5.54% 28.958 3 Szablon:Odn"," 5.04% 26.304 7 Szablon:ISBN"," 3.51% 18.306 1 Szablon:Czes."]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.298","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3896136,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Niedziela Edycja warszawska 25/2011\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5cc7977c4d-452lp","timestamp":"20250213205118","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Herezja","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Herezja","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q160598","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q160598","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-01-10T07:42:16Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/bd\/Galileo_before_the_Holy_Office.jpg","headline":"doktryna religijna pot\u0119piona przez wi\u0119ksze wyznanie"}</script> <script>(window.NORLQ=window.NORLQ||[]).push(function(){var ns,i,p,img;ns=document.getElementsByTagName('noscript');for(i=0;i<ns.length;i++){p=ns[i].nextSibling;if(p&&p.className&&p.className.indexOf('lazy-image-placeholder')>-1){img=document.createElement('img');img.setAttribute('src',p.getAttribute('data-src'));img.setAttribute('width',p.getAttribute('data-width'));img.setAttribute('height',p.getAttribute('data-height'));img.setAttribute('alt',p.getAttribute('data-alt'));p.parentNode.replaceChild(img,p);}}});</script> <script>function gtElInit() {var lib = new google.translate.TranslateService();lib.translatePage('pl', 'en', function () {});}</script> <script src="https://translate.google.com/translate_a/element.js?cb=gtElInit&hl=en-GB&client=wt" type="text/javascript"></script> </body> </html>