CINXE.COM
Phalanstère — Wikipédia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Phalanstère — Wikipédia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"ab6f4b3d-db5b-435d-a563-2c85c6928749","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Phalanstère","wgTitle":"Phalanstère","wgCurRevisionId":219008466,"wgRevisionId":219008466,"wgArticleId":103203,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Article avec source à lier","Article avec une section vide ou incomplète","Article à référence nécessaire","Catégorie Commons avec lien local identique sur Wikidata","Page utilisant un modèle Bases inactif","Page utilisant P1296","Page pointant vers des bases externes","Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes","Page utilisant le modèle Autorité inactif","Portail:Architecture et urbanisme/Articles liés","Portail:Société/Articles liés", "Portail:France au XIXe siècle/Articles liés","Portail:France/Articles liés","Portail:Europe/Articles liés","Portail:XIXe siècle/Articles liés","Portail:Époque contemporaine/Articles liés","Portail:Histoire/Articles liés","Socialisme utopique","Architecture utopique","Bâtiment d'habitat","Édifice-type"],"wgPageViewLanguage":"fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Phalanstère","wgRelevantArticleId":103203,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000, "wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q204767","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=[ "ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.gadget.Wdsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.18"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Phalanst%C3%A8re.jpg/1200px-Phalanst%C3%A8re.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="563"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Phalanst%C3%A8re.jpg/800px-Phalanst%C3%A8re.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="375"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Phalanst%C3%A8re.jpg/640px-Phalanst%C3%A8re.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="300"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Phalanstère — Wikipédia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikipedia.org/wiki/Phalanst%C3%A8re"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Phalanst%C3%A8re"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipédia" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Phalanstère rootpage-Phalanstère skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" title="Accueil général [z]" accesskey="z"><span>Accueil</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Page_au_hasard" title="Affiche un article au hasard [x]" accesskey="x"><span>Article au hasard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contact"><span>Contact</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales"><span>Pages spéciales</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:D%C3%A9buter"><span>Débuter sur Wikipédia</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Accueil" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_de_la_communaut%C3%A9" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Communauté</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l'encyclopédie libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia" aria-label="Rechercher sur Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l'apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fr.wikipedia.org&uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&returnto=Phalanst%C3%A8re" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&returnto=Phalanst%C3%A8re" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fr.wikipedia.org&uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&returnto=Phalanst%C3%A8re" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&returnto=Phalanst%C3%A8re" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Premiers_pas" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sommaire" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sommaire</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">masquer</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Début</div> </a> </li> <li id="toc-Description" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Description"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Description</span> </div> </a> <ul id="toc-Description-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Applications" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Applications"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Applications</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Applications-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Applications</span> </button> <ul id="toc-Applications-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Exemples_de_phalanstères" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Exemples_de_phalanstères"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Exemples de phalanstères</span> </div> </a> <ul id="toc-Exemples_de_phalanstères-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Postérité_idéologique_du_phalanstère" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Postérité_idéologique_du_phalanstère"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Postérité idéologique du phalanstère</span> </div> </a> <ul id="toc-Postérité_idéologique_du_phalanstère-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dans_les_arts_et_la_culture_populaire" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Dans_les_arts_et_la_culture_populaire"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Dans les arts et la culture populaire</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Dans_les_arts_et_la_culture_populaire-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Dans les arts et la culture populaire</span> </button> <ul id="toc-Dans_les_arts_et_la_culture_populaire-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Théâtre" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Théâtre"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Théâtre</span> </div> </a> <ul id="toc-Théâtre-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Tragédie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Tragédie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.1</span> <span>Tragédie</span> </div> </a> <ul id="toc-Tragédie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Littérature" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Littérature"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Littérature</span> </div> </a> <ul id="toc-Littérature-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bande_dessinée" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Bande_dessinée"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.1</span> <span>Bande dessinée</span> </div> </a> <ul id="toc-Bande_dessinée-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Roman" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Roman"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.2</span> <span>Roman</span> </div> </a> <ul id="toc-Roman-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Filmographie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Filmographie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Filmographie</span> </div> </a> <ul id="toc-Filmographie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cinéma" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Cinéma"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.1</span> <span>Cinéma</span> </div> </a> <ul id="toc-Cinéma-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Musique" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Musique"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Musique</span> </div> </a> <ul id="toc-Musique-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Rock" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Rock"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4.1</span> <span>Rock</span> </div> </a> <ul id="toc-Rock-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Notes_et_références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes_et_références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Notes et références</span> </div> </a> <ul id="toc-Notes_et_références-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Annexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Annexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Annexes</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Annexes-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Annexes</span> </button> <ul id="toc-Annexes-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bibliographie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliographie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Bibliographie</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliographie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Articles_connexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Articles_connexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Articles connexes</span> </div> </a> <ul id="toc-Articles_connexes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liens_externes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Liens_externes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Liens externes</span> </div> </a> <ul id="toc-Liens_externes-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bases_de_données_et_dictionnaires" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Bases_de_données_et_dictionnaires"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3.1</span> <span>Bases de données et dictionnaires</span> </div> </a> <ul id="toc-Bases_de_données_et_dictionnaires-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table des matières" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Phalanstère</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aller à un article dans une autre langue. Disponible en 22 langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-22" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">22 langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%8A%D8%B1" title="فلانستير – arabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="فلانستير" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Falanksti" title="Falanksti – breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Falanksti" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Falansteri" title="Falansteri – catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Falansteri" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Falanst%C3%A9ra" title="Falanstéra – tchèque" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Falanstéra" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="tchèque" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Phalanst%C3%A8re" title="Phalanstère – allemand" lang="de" hreflang="de" data-title="Phalanstère" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="allemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Phalanst%C3%A8re" title="Phalanstère – anglais" lang="en" hreflang="en" data-title="Phalanstère" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglais" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Falanstero" title="Falanstero – espéranto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Falanstero" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="espéranto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Falansterio" title="Falansterio – espagnol" lang="es" hreflang="es" data-title="Falansterio" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espagnol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Falansterio" title="Falansterio – basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Falansterio" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Falansteri" title="Falansteri – finnois" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Falansteri" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finnois" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Falansterio" title="Falansterio – galicien" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Falansterio" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicien" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Falanszter" title="Falanszter – hongrois" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Falanszter" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hongrois" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Falansterio" title="Falansterio – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Falansterio" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Falansterio" title="Falansterio – italien" lang="it" hreflang="it" data-title="Falansterio" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italien" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%8C%94%EB%9E%91%EC%8A%A4%ED%85%8C%EB%A5%B4" title="팔랑스테르 – coréen" lang="ko" hreflang="ko" data-title="팔랑스테르" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coréen" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Falanst%C3%A8ri" title="Falanstèri – occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Falanstèri" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Falanster" title="Falanster – polonais" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Falanster" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonais" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Falanst%C3%A9rio" title="Falanstério – portugais" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Falanstério" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugais" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Falanster" title="Falanster – roumain" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Falanster" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="roumain" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Фаланстер – russe" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Фаланстер" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russe" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Falangst%C3%A4r" title="Falangstär – suédois" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Falangstär" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suédois" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Фаланстер – ukrainien" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Фаланстер" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainien" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q204767#sitelinks-wikipedia" title="Modifier les liens interlangues" class="wbc-editpage">Modifier les liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Phalanst%C3%A8re" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discussion:Phalanst%C3%A8re" rel="discussion" title="Discussion au sujet de cette page de contenu [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Phalanst%C3%A8re"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Phalanst%C3%A8re"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/Phalanst%C3%A8re" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/Phalanst%C3%A8re" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Aide:Importer_un_fichier" title="Téléverser des fichiers [u]" accesskey="u"><span>Téléverser un fichier</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&oldid=219008466" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&page=Phalanst%C3%A8re&id=219008466&wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cette page</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FPhalanst%25C3%25A8re"><span>Obtenir l'URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FPhalanst%25C3%25A8re"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Livre&bookcmd=book_creator&referer=Phalanst%C3%A8re"><span>Créer un livre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&page=Phalanst%C3%A8re&action=show-download-screen"><span>Télécharger comme PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&printable=yes" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Phalanst%C3%A8re" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q204767" title="Lien vers l’élément dans le dépôt de données connecté [g]" accesskey="g"><span>Élément Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><div class="bandeau-container metadata bandeau-article bandeau-niveau-modere"><figure class="mw-halign-right noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Sources_%C3%A0_lier" title="Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus."><img alt="Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/12px-Info_Simple.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/18px-Info_Simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/24px-Info_Simple.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a><figcaption>Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus.</figcaption></figure><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:2017-fr.wp-orange-source.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/45px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png" decoding="async" width="45" height="45" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/68px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/90px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <p><strong class="bandeau-titre">Certaines informations figurant dans cet article ou cette section devraient être mieux reliées aux sources mentionnées dans les sections « Bibliographie », « Sources » ou « Liens externes »</strong> <small>(<time class="nowrap" datetime="2021-01" data-sort-value="2021-01">janvier 2021</time>).</small> </p> <div class="nomobile"> Vous pouvez améliorer la <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:V%C3%A9rifiabilit%C3%A9" title="Wikipédia:Vérifiabilité">vérifiabilité</a> en <a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Sources_%C3%A0_lier/Explication" title="Modèle:Sources à lier/Explication">associant ces informations à des références</a> à l'aide d'<a href="/wiki/Aide:Note" title="Aide:Note">appels de notes</a>.</div> </div></div><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Phalanst%C3%A8re.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Phalanst%C3%A8re.jpg/300px-Phalanst%C3%A8re.jpg" decoding="async" width="300" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Phalanst%C3%A8re.jpg/450px-Phalanst%C3%A8re.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Phalanst%C3%A8re.jpg/600px-Phalanst%C3%A8re.jpg 2x" data-file-width="2110" data-file-height="990" /></a><figcaption>Vue perspective d'un phalanstère.</figcaption></figure> <p>Un <b>phalanstère</b> (<a href="/wiki/Mot-valise" title="Mot-valise">mot-valise</a> créé par <a href="/wiki/Charles_Fourier" title="Charles Fourier">Charles Fourier</a>, contraction de <i>phalange</i> et de <i>monastère</i><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>) est un regroupement organique des éléments considérés nécessaires à la vie harmonieuse d'une communauté appelée <a href="/wiki/Phalange_(sociologie)" title="Phalange (sociologie)">phalange</a>. Le concept, très en faveur dans les milieux intellectuels au <abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle, fut élaboré par Charles Fourier et promu par des industriels idéalistes comme <a href="/wiki/Jean-Baptiste_Andr%C3%A9_Godin" title="Jean-Baptiste André Godin">Jean-Baptiste André Godin</a> qui fut notamment à l'origine du <a href="/wiki/Familist%C3%A8re_de_Guise" title="Familistère de Guise">familistère de Guise</a>. </p><p>C'est un ensemble de logements organisés autour d'une cour couverte centrale, lieu de vie communautaire. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Description">Description</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=1" title="Modifier la section : Description" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=1" title="Modifier le code source de la section : Description"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dans la pensée de Charles Fourier, le phalanstère est une sorte d'hôtel coopératif pouvant accueillir quatre cents familles (environ deux mille membres) au milieu d'un domaine de quatre cents hectares où l'on cultive les <a href="/wiki/Fruit_(alimentation_humaine)" class="mw-redirect" title="Fruit (alimentation humaine)">fruits</a> et les <a href="/wiki/Fleur" title="Fleur">fleurs</a> avant tout. Fourier décrit à loisir les couloirs chauffés, les grands réfectoires et les chambres agréables. </p><p>Destiné à abriter mille huit cents à deux mille sociétaires, le phalanstère est un bâtiment de très grande taille : une longueur de six cents toises, soit un peu plus d'un kilomètre, à comparer aux quelque quatre cents mètres du <a href="/wiki/Ch%C3%A2teau_de_Versailles" title="Château de Versailles">château de Versailles</a> ; une surface occupée — bâti et non bâti — d'environ quatre kilomètres carrés ; des <a href="/wiki/Arcade_(architecture)" title="Arcade (architecture)">arcades</a>, de grandes galeries facilitant les rencontres et la circulation par tous les temps ; des salles spécialisées de grande dimension (tour-horloge centrale, <a href="/wiki/Bourse_(%C3%A9conomie)" title="Bourse (économie)">bourse</a>, <a href="/wiki/Op%C3%A9ra_(%C3%A9difice)" title="Opéra (édifice)">opéra</a>, ateliers, cuisines) ; des appartements privés et de nombreuses salles publiques ; des ailes réservées au « <a href="/wiki/Caravans%C3%A9rail" title="Caravansérail">caravansérail</a> » et aux activités bruyantes ; une cour d'honneur de six cents par trois cents mètres, dans laquelle tiendrait la grande galerie du <a href="/wiki/Palais_du_Louvre" title="Palais du Louvre">Louvre</a> ; une cour d'hiver de trois cents mètres de côté (à comparer aux cent mètres de la <a href="/wiki/Place_des_Vosges" title="Place des Vosges">place des Vosges</a>) plantée d'<a href="/wiki/Arbre" title="Arbre">arbres</a> à feuillage persistant ; des jardins et de multiples bâtiments ruraux. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Applications">Applications</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=2" title="Modifier la section : Applications" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=2" title="Modifier le code source de la section : Applications"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:La_b%C3%A2timent_de_La_Colonie,_Cond%C3%A9-sur-Vesgre.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/La_b%C3%A2timent_de_La_Colonie%2C_Cond%C3%A9-sur-Vesgre.JPG/220px-La_b%C3%A2timent_de_La_Colonie%2C_Cond%C3%A9-sur-Vesgre.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/La_b%C3%A2timent_de_La_Colonie%2C_Cond%C3%A9-sur-Vesgre.JPG/330px-La_b%C3%A2timent_de_La_Colonie%2C_Cond%C3%A9-sur-Vesgre.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/La_b%C3%A2timent_de_La_Colonie%2C_Cond%C3%A9-sur-Vesgre.JPG/440px-La_b%C3%A2timent_de_La_Colonie%2C_Cond%C3%A9-sur-Vesgre.JPG 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a><figcaption>Le bâtiment principal du phalanstère, La Colonie, de <a href="/wiki/Cond%C3%A9-sur-Vesgre" title="Condé-sur-Vesgre">Condé-sur-Vesgre</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:GodinStandbeeld.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/GodinStandbeeld.jpg/220px-GodinStandbeeld.jpg" decoding="async" width="220" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/GodinStandbeeld.jpg/330px-GodinStandbeeld.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/GodinStandbeeld.jpg/440px-GodinStandbeeld.jpg 2x" data-file-width="882" data-file-height="562" /></a><figcaption>Le familistère de Godin à <a href="/wiki/Guise" title="Guise">Guise</a>.</figcaption></figure> <p>Charles Fourier détaille son principe de Phalange dans son ouvrage <span class="ouvrage" id="1808"><cite class="italique">Théorie des quatre mouvements et des destinées générales : prospectus et annonce de la découverte</cite>, <a href="/wiki/Leipzig" title="Leipzig">Leipzig</a>, <time>1808</time> <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k106139k">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Th%C3%A9orie+des+quatre+mouvements+et+des+destin%C3%A9es+g%C3%A9n%C3%A9rales&rft.place=Leipzig&rft.stitle=prospectus+et+annonce+de+la+d%C3%A9couverte&rft.date=1808&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3APhalanst%C3%A8re"></span></span><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Les phalanstères ont fait l'objet de tentatives d'application nombreuses en <a href="/wiki/France" title="France">France</a> et aux <a href="/wiki/%C3%89tats-Unis" title="États-Unis">États-Unis</a> au <abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle. Le plus célèbre fut le <a href="/wiki/Familist%C3%A8re_de_Guise" title="Familistère de Guise">familistère de Guise</a> (<a href="/wiki/Aisne_(d%C3%A9partement)" title="Aisne (département)">Aisne</a>), créé par Godin sur des plans qu'il avait établis lui-même, et qui conserva sa fonction à l'identique jusqu'en 1968. Il est aujourd'hui classé au titre des <a href="/wiki/Monument_historique_(France)" title="Monument historique (France)">monuments historiques</a> et toujours habité. </p><p>Godin a créé un autre phalanstère en 1887 à <a href="/wiki/Bruxelles" title="Bruxelles">Bruxelles</a>, à côté de ses usines, qui a également fonctionné jusqu'en 1968. Le bâtiment, lui aussi classé, appelé <a href="/wiki/Familist%C3%A8re_Godin_(Bruxelles)" title="Familistère Godin (Bruxelles)">familistère Godin</a>, subsiste toujours le long du <a href="/wiki/Canal_maritime_de_Bruxelles_%C3%A0_l%27Escaut" title="Canal maritime de Bruxelles à l'Escaut">canal de Willebroeck</a>, <a href="/wiki/Quai_des_Usines" title="Quai des Usines">quai des Usines</a>. La société Godin, pour sa part, existe toujours également (2004). </p><p>Presque tous les autres phalanstères ont échoué plus ou moins rapidement, une autre exception est celle de la <a href="/wiki/La_Colonie_(Cond%C3%A9-sur-Vesgre)" title="La Colonie (Condé-sur-Vesgre)">Colonie sociétaire</a> de <a href="/wiki/Cond%C3%A9-sur-Vesgre" title="Condé-sur-Vesgre">Condé-sur-Vesgre</a> (<a href="/wiki/Yvelines" title="Yvelines">Yvelines</a>). Créée en 1832 avec le soutien de <a href="/wiki/Charles_Fourier" title="Charles Fourier">Charles Fourier</a> et <a href="/wiki/Victor_Considerant" title="Victor Considerant">Victor Considerant</a> notamment grâce aux moyens du <abbr class="abbr" title="Docteur">D<sup>r</sup></abbr> <a href="/wiki/Alexandre_Baudet-Dulary" title="Alexandre Baudet-Dulary">Alexandre Baudet-Dulary</a>, médecin et député de Seine-et-Oise. Les bâtiments existent encore dans l'actuel département des Yvelines, et les sociétaires continuent de se réunir sous l'influence de Charles Fourier<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Un phalanstère appelé <a href="/wiki/La_R%C3%A9union_(phalanst%C3%A8re)" title="La Réunion (phalanstère)">La Réunion</a> fut créé au <a href="/wiki/Texas" title="Texas">Texas</a>, avec l'appui de Godin, par le philosophe <a href="/wiki/Victor_Considerant" title="Victor Considerant">Victor Considerant</a>. </p><p>L'idée a stimulé certaines initiatives dans les années 1970, notamment la <a href="/wiki/Coop%C3%A9rative_europ%C3%A9enne_Longo_Ma%C3%AF" class="mw-redirect" title="Coopérative européenne Longo Maï">Communauté de Longo Maï</a> en <a href="/wiki/Provence" title="Provence">Provence</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Exemples_de_phalanstères"><span id="Exemples_de_phalanst.C3.A8res"></span>Exemples de phalanstères</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=3" title="Modifier la section : Exemples de phalanstères" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=3" title="Modifier le code source de la section : Exemples de phalanstères"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Familist%C3%A8re_Central_Guise_Int%C3%A9rieur.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Familist%C3%A8re_Central_Guise_Int%C3%A9rieur.JPG/220px-Familist%C3%A8re_Central_Guise_Int%C3%A9rieur.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Familist%C3%A8re_Central_Guise_Int%C3%A9rieur.JPG/330px-Familist%C3%A8re_Central_Guise_Int%C3%A9rieur.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Familist%C3%A8re_Central_Guise_Int%C3%A9rieur.JPG/440px-Familist%C3%A8re_Central_Guise_Int%C3%A9rieur.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Le <a href="/wiki/Familist%C3%A8re_de_Guise" title="Familistère de Guise">Familistère de Guise</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Lyc%C3%A9e_Pierre_du_Terrail.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Lyc%C3%A9e_Pierre_du_Terrail.jpg/220px-Lyc%C3%A9e_Pierre_du_Terrail.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Lyc%C3%A9e_Pierre_du_Terrail.jpg/330px-Lyc%C3%A9e_Pierre_du_Terrail.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Lyc%C3%A9e_Pierre_du_Terrail.jpg/440px-Lyc%C3%A9e_Pierre_du_Terrail.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2176" /></a><figcaption>Le lycée Pierre du Terrail.</figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/Familist%C3%A8re_de_Guise" title="Familistère de Guise">Familistère de Guise</a>.</li> <li>Phalanstère de <a href="/wiki/Pontcharra" title="Pontcharra">Pontcharra</a>. Le bâtiment principal est l'actuel lycée <a href="/wiki/Pierre_Terrail_de_Bayard" title="Pierre Terrail de Bayard">Pierre du Terrail</a>, les autres sont des habitations.</li> <li><a href="/wiki/La_Colonie_(Cond%C3%A9-sur-Vesgre)" title="La Colonie (Condé-sur-Vesgre)">La Colonie de Condé-sur-Vesgre</a>, dans le département des Yvelines.</li> <li>En 1904, <a href="/wiki/Jean_Mollet" title="Jean Mollet">Jean Mollet</a>, <a href="/wiki/Edmond-Marie_Poullain" title="Edmond-Marie Poullain">Edmond-Marie Poullain</a> et <a href="/wiki/Andr%C3%A9_Salmon" title="André Salmon">André Salmon</a>, adeptes du concept fouriériste, s'installent et fondent le Phalanstère au <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr> 110 de la <a href="/wiki/Rue_Broca" title="Rue Broca">rue Broca</a> à Paris.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Postérité_idéologique_du_phalanstère"><span id="Post.C3.A9rit.C3.A9_id.C3.A9ologique_du_phalanst.C3.A8re"></span>Postérité idéologique du phalanstère</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=4" title="Modifier la section : Postérité idéologique du phalanstère" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=4" title="Modifier le code source de la section : Postérité idéologique du phalanstère"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone"><span class="mw-valign-text-top noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:Logo_travaux_orange-simple.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Logo_travaux_orange-simple.svg/15px-Logo_travaux_orange-simple.svg.png" decoding="async" width="15" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Logo_travaux_orange-simple.svg/22px-Logo_travaux_orange-simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Logo_travaux_orange-simple.svg/29px-Logo_travaux_orange-simple.svg.png 2x" data-file-width="190" data-file-height="219" /></a></span></div><div class="bandeau-cell">Cette section est vide, insuffisamment détaillée ou incomplète. <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:EditPage/Phalanst%C3%A8re" title="Spécial:EditPage/Phalanstère">Votre aide</a> est la bienvenue ! <a href="/wiki/Aide:Comment_modifier_une_page" title="Aide:Comment modifier une page">Comment faire ?</a></div></div> <p>Les colons qui se sont installés au Brésil<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite_crochet">[</span>4<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> avaient lu Charles Fourier ainsi qu'<a href="/wiki/Auguste_Comte" title="Auguste Comte">Auguste Comte</a>. Des phalanstères ou des communautés ont été créés par des disciples de Fourier en Argentine, au Brésil, au Mexique et aux États-Unis. </p><p>Les <a href="/wiki/Kibboutz" title="Kibboutz">kibboutz</a> : le nationalisme juif contemporain, imaginé par <a href="/wiki/Moses_Hess" title="Moses Hess">Moses Hess</a> (<i>Rome et Jérusalem</i>) s'appuie dès sa naissance sur un concept macro-économique socialiste. Les rencontres parisiennes de Moses Hess durant les années 1860 refaçonnent le modèle socialiste de départ. L'influence fouriériste et le concept d'une « fédération de micro-communautés socialistes » aboutissent au modèle économique des <a href="/wiki/Amants_de_Sion" title="Amants de Sion">Amants de Sion</a>. Ainsi, dès les années 1880, un réseau de kibboutz prend forme au Levant, selon un modèle de phalanstères. Bien qu'ayant largement évolué en cent trente années, le kibboutz israélien reste probablement le seul modèle encore existant de phalanstère. </p><p>En France, dans les années 1860, des militants fouriéristes projettent de créer des associations ou des établissements plus modestes que les phalanstères, mais appliquant certains principes sociétaires, tels que la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://fabrique-des-utopies.familistere.com/intranet.php/D4/utopia?id=146">Maison rurale d'expérimentation sociétaire de Ry</a> (Seine-Maritime) ou les ménages sociétaires<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite_crochet">[</span>5<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>L'<a href="/wiki/Habitat_participatif" class="mw-redirect" title="Habitat participatif">habitat participatif</a> est également largement inspiré par les phalanstères. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dans_les_arts_et_la_culture_populaire">Dans les arts et la culture populaire</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=5" title="Modifier la section : Dans les arts et la culture populaire" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=5" title="Modifier le code source de la section : Dans les arts et la culture populaire"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Théâtre"><span id="Th.C3.A9.C3.A2tre"></span>Théâtre</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=6" title="Modifier la section : Théâtre" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=6" title="Modifier le code source de la section : Théâtre"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Tragédie"><span id="Trag.C3.A9die"></span>Tragédie</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=7" title="Modifier la section : Tragédie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=7" title="Modifier le code source de la section : Tragédie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Une scène de la <a href="/wiki/Pi%C3%A8ce_de_th%C3%A9%C3%A2tre" title="Pièce de théâtre">pièce</a> <i>La Tragédie de l'homme</i> écrit par <a href="/wiki/Imre_Mad%C3%A1ch" title="Imre Madách">Imre Madách</a> en 1861 se déroule dans un phalanstère.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Littérature"><span id="Litt.C3.A9rature"></span>Littérature</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=8" title="Modifier la section : Littérature" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=8" title="Modifier le code source de la section : Littérature"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Bande_dessinée"><span id="Bande_dessin.C3.A9e"></span>Bande dessinée</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=9" title="Modifier la section : Bande dessinée" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=9" title="Modifier le code source de la section : Bande dessinée"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>En 2001, <a href="/wiki/%C3%89ric_Corbeyran" title="Éric Corbeyran">Éric Corbeyran</a> et Amaury Bouillez publient <i><a href="/wiki/Le_Phalanst%C3%A8re_du_bout_du_monde" title="Le Phalanstère du bout du monde">Le Phalanstère du bout du monde</a></i>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Roman">Roman</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=10" title="Modifier la section : Roman" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=10" title="Modifier le code source de la section : Roman"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Au <span class="nowrap">chapitre X</span> de l'ouvrage <i><a href="/wiki/Au_Bonheur_des_Dames" title="Au Bonheur des Dames">Au Bonheur des Dames</a></i> écrit en 1883 par <a href="/wiki/%C3%89mile_Zola" title="Émile Zola">Émile Zola</a>, il est fait mention d'une cité phalanstérienne pour décrire l'organisation des chambres des vendeuses du magasin, augmentées d'un salon de réunion où les demoiselles peuvent se retrouver.</li> <li><span class="lang-en" lang="en"><i>The Child of the Phalanstery</i></span>, écrit en 1884 par <a href="/wiki/Grant_Allen" title="Grant Allen">Grant Allen</a>.</li> <li>Dans <i><a href="/wiki/Possession_(roman)" title="Possession (roman)">Possession</a></i> de <a href="/wiki/A._S._Byatt" title="A. S. Byatt">A. S. Byatt</a> en 1990, les ancêtres de l'<a href="/wiki/Antagoniste" title="Antagoniste">antagoniste</a> Mortimer Cropper sont présentés comme ayant tenté de fonder un phalanstère au <a href="/wiki/Nouveau-Mexique" title="Nouveau-Mexique">Nouveau-Mexique</a>.</li> <li><span class="need_ref" title="Ce passage nécessite une référence (demandé le septembre 2024)." style="cursor:help;">L'intrigue du roman Arcadie d'Emmanuelle Bayack-Tam se situe dans un phalanstère.</span><sup class="need_ref_tag" style="padding-left:2px;"><a href="/wiki/Aide:R%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Aide:Référence nécessaire">[réf. nécessaire]</a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Filmographie">Filmographie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=11" title="Modifier la section : Filmographie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=11" title="Modifier le code source de la section : Filmographie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Cinéma"><span id="Cin.C3.A9ma"></span>Cinéma</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=12" title="Modifier la section : Cinéma" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=12" title="Modifier le code source de la section : Cinéma"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Deux personnages du <a href="/wiki/Western" title="Western">western</a> <i><a href="/wiki/Les_Fr%C3%A8res_Sisters" title="Les Frères Sisters">Les Frères Sisters</a></i> de <a href="/wiki/Jacques_Audiard" title="Jacques Audiard">Jacques Audiard</a> en 2018, envisagent de <a href="/wiki/Prospection" class="mw-disambig" title="Prospection">prospecter</a> ensemble de l'or et de l'utiliser pour créer un phalanstère à <a href="/wiki/Dallas" title="Dallas">Dallas</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Musique">Musique</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=13" title="Modifier la section : Musique" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=13" title="Modifier le code source de la section : Musique"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Rock">Rock</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=14" title="Modifier la section : Rock" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=14" title="Modifier le code source de la section : Rock"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>En 1968, <a href="/wiki/Jean-Jacques_Goldman" title="Jean-Jacques Goldman">Jean-Jacques Goldman</a> fonde le groupe de <a href="/wiki/Rock" title="Rock">rock</a> <i>Phalansters</i>, avec Alex et Chris Gibson (futurs <a href="/wiki/Gibson_Brothers" title="Gibson Brothers">Gibson Brothers</a>), en référence aux travaux de Charles Fourier<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite_crochet">[</span>6<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notes_et_références"><span id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Notes et références</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=15" title="Modifier la section : Notes et références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=15" title="Modifier le code source de la section : Notes et références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small decimal" style=""><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">« <a rel="nofollow" class="external text" href="https://premierssocialismes.edel.univ-poitiers.fr/viewer/show/121#page/n25/mode/2up/search/monast%C3%A8re"><cite style="font-style:normal;">Exposition abrégée du système phalanstérien de Fourier - Considerant, Victor (1808-1893)</cite></a> », sur <span class="italique">premierssocialismes.edel.univ-poitiers.fr</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2024-06-05" data-sort-value="2024-06-05">5 juin 2024</time>)</small></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="GuadalupiManguel1981"><span class="ouvrage" id="Gianni_GuadalupiAlberto_Manguel1981">Gianni Guadalupi et Alberto Manguel (<abbr class="abbr" title="traduction">trad.</abbr> de l'anglais par <a href="/wiki/Patrick_Reumaux" title="Patrick Reumaux">Patrick Reumaux</a>, <abbr class="abbr" title="préface">préf.</abbr> <a href="/wiki/Andr%C3%A9_Dh%C3%B4tel" title="André Dhôtel">André Dhôtel</a>), <cite class="italique">Guide de nulle part et d'ailleurs : à l'usage du voyageur intrépide en maints lieux imaginaires de la littérature universelle</cite>, Paris, Édition du Fanal, <time>1981</time>, 410 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2-7308-0010-7" title="Spécial:Ouvrages de référence/2-7308-0010-7"><span class="nowrap">2-7308-0010-7</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Guide+de+nulle+part+et+d%27ailleurs&rft.place=Paris&rft.pub=%C3%89dition+du+Fanal&rft.stitle=%C3%A0+l%27usage+du+voyageur+intr%C3%A9pide+en+maints+lieux+imaginaires+de+la+litt%C3%A9rature+universelle&rft.aulast=Guadalupi&rft.aufirst=Gianni&rft.au=Alberto+Manguel&rft.date=1981&rft.tpages=410&rft.isbn=2-7308-0010-7&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3APhalanst%C3%A8re"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="2013">« <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.franceculture.fr/emissions/la-fabrique-de-lhistoire/louis-philippe-24"><cite style="font-style:normal;">La Colonie sociétaire de Condé-sur-Vesgre : une utopie en forêt</cite></a> », sur <span class="italique">www.franceculture.fr</span>, <time class="nowrap" datetime="2013-10-15" data-sort-value="2013-10-15">15 octobre 2013</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2019-06-20" data-sort-value="2019-06-20">20 juin 2019</time>)</small></span>.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a> </span><span class="reference-text">Voir <a href="/wiki/Louise_Bachelet" title="Louise Bachelet">Louise Bachelet</a>, <i>Phalanstère au Brésil et voyage dans l'Amérique méridionale</i>, Paris [sans mention d'éditeur], 1842.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Desmars2008"><span class="ouvrage" id="Bernard_Desmars2008">Bernard <span class="nom_auteur">Desmars</span>, <cite style="font-style:normal">« Les héritiers du phalanstère : le fouriérisme en pratique (du milieu du XIXe siècle au début du XXe siècle) »</cite>, dans Gérard Chouquer et Jean-Claude Daumas (dir.), <cite class="italique">Autour de Ledoux : architecture, ville et utopie</cite>, Besançon, Presses universitaires de Franche-Comté, <time>2008</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-84867-234-2" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-84867-234-2"><span class="nowrap">978-2-84867-234-2</span></a>, <a href="/wiki/Digital_Object_Identifier" title="Digital Object Identifier">DOI</a> <span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.4000/books.pufc.25394">10.4000/books.pufc.25394</a></span> <span class="skin-invert-image" typeof="mw:File"><span title="Accès libre au document"><img alt="Accès libre" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png" decoding="async" width="9" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/14px-Lock-green.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/18px-Lock-green.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="813" /></span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.openedition.org/pufc/25394">lire en ligne</a>)</small>, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <span class="nowrap">329–344</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.btitle=Autour+de+Ledoux%C2%A0%3A+architecture%2C+ville+et+utopie&rft.atitle=Les+h%C3%A9ritiers+du+phalanst%C3%A8re+%3A+le+fouri%C3%A9risme+en+pratique+%28du+milieu+du+XIXe+si%C3%A8cle+au+d%C3%A9but+du+XXe+si%C3%A8cle%29&rft.place=Besan%C3%A7on&rft.pub=Presses+universitaires+de+Franche-Comt%C3%A9&rft.aulast=Desmars&rft.aufirst=Bernard&rft.date=2008&rft.pages=329%E2%80%93344&rft.isbn=978-2-84867-234-2&rft_id=info%3Adoi%2F10.4000%2Fbooks.pufc.25394&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3APhalanst%C3%A8re"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Demartin2020"><span class="ouvrage" id="Alexandre_Demartin2020">Alexandre Demartin, « <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.melody.tv/quand-les-gibson-brothers-cotoyaient-jean-jacques-goldman-et-le-pere-dun-daft-punk/"><cite style="font-style:normal;">Quand les GIBSON BROTHERS cotoyaient Jean-Jacques GOLDMAN et le père d'un DAFT PUNK</cite></a> », sur <span class="italique"><a href="/wiki/Melody_(cha%C3%AEne_de_t%C3%A9l%C3%A9vision)" title="Melody (chaîne de télévision)">melody.tv</a></span>, <time class="nowrap" datetime="2020-04-06" data-sort-value="2020-04-06">6 avril 2020</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2022-04-12" data-sort-value="2022-04-12">12 avril 2022</time>)</small></span></span></span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Annexes">Annexes</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=16" title="Modifier la section : Annexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=16" title="Modifier le code source de la section : Annexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r194021218">.mw-parser-output .autres-projets>.titre{text-align:center;margin:0.2em 0}.mw-parser-output .autres-projets>ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li{list-style:none;margin:0.2em 0;text-indent:0;padding-left:24px;min-height:20px;text-align:left;display:block}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li>a{font-style:italic}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .autres-projets{float:none}}</style><div class="autres-projets boite-grise boite-a-droite noprint js-interprojets"> <p class="titre">Sur les autres projets Wikimedia :</p> <ul class="noarchive plainlinks"> <li class="commons"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Phalanst%C3%A8re?uselang=fr">Phalanstère</a>, sur <span class="project">Wikimedia Commons</span></li><li class="wiktionary"><a href="https://fr.wiktionary.org/wiki/phalanst%C3%A8re" class="extiw" title="wikt:phalanstère">phalanstère</a>, <span class="nowrap">sur le <span class="project">Wiktionnaire</span></span></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliographie">Bibliographie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=17" title="Modifier la section : Bibliographie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=17" title="Modifier le code source de la section : Bibliographie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Nathalie Brémand et Florent Perrier (coord.), « Le Phalanstère représenté », <i>Cahiers Charles Fourier</i>, <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr> 24, 2013 <small>[<a rel="nofollow" class="external text" href="https://journals.openedition.org/lectures/13951?lang=es">lire en ligne</a>]</small>.</li> <li>Michel Lallement, <i>Le travail de l'utopie. J.B.-A. Godin et le Familistère de Guise</i>, Paris, Les Belles Lettres, 2009, 2nd tirage 2016.</li> <li>Michel Antony, <i>Présentation de Charles FOURIER et des fouriérismes</i>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.acratie.eu/FTPUTOP/UTO-FOU2.DOC">lire en ligne</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Articles_connexes">Articles connexes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=18" title="Modifier la section : Articles connexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=18" title="Modifier le code source de la section : Articles connexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Cit%C3%A9_id%C3%A9ale" title="Cité idéale">Cité idéale</a></li> <li><a href="/wiki/Cohabitat" title="Cohabitat">Cohabitat</a>, version moderne du concept</li> <li><a href="/wiki/Communaut%C3%A9_intentionnelle" title="Communauté intentionnelle">Communauté intentionnelle</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89conomie_sociale" title="Économie sociale">Économie sociale</a></li> <li><a href="/wiki/Familist%C3%A8re_de_Guise" title="Familistère de Guise">Familistère de Guise</a></li> <li><a href="/wiki/Charles_Fourier" title="Charles Fourier">Charles Fourier</a></li> <li><a href="/wiki/Socialisme_utopique" title="Socialisme utopique">Socialisme utopique</a></li> <li><a href="/wiki/Anabaptisme" title="Anabaptisme">Anabaptisme</a>, <a href="/wiki/Hutt%C3%A9risme" title="Huttérisme">Huttérisme</a>, <a href="/wiki/Censes_anabaptistes" title="Censes anabaptistes">Censes anabaptistes</a></li> <li><a href="/wiki/Nanjiecun" title="Nanjiecun">Nanjiecun</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Liens_externes">Liens externes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=19" title="Modifier la section : Liens externes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=19" title="Modifier le code source de la section : Liens externes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="ouvrage">« <a rel="nofollow" class="external text" href="http://premierssocialismes.edel.univ-poitiers.fr"><cite style="font-style:normal;">Bibliothèque virtuelle sur les premiers socialismes de l'Université de Poitiers</cite></a> », sur <span class="italique">premierssocialismes.edel.univ-poitiers.fr</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2019-06-20" data-sort-value="2019-06-20">20 juin 2019</time>)</small></span>.</li> <li><span class="ouvrage">« <a rel="nofollow" class="external text" href="http://keremma.org/WP/un-lieu-une-famille/49-2/"><cite style="font-style:normal;">Keremma, le phalanstère de Louis Jean-Népomucène Rousseau, à Keremma dans le Finistère</cite></a> », sur <span class="italique">keremma.org</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2019-06-20" data-sort-value="2019-06-20">20 juin 2019</time>)</small></span>.</li> <li><span class="ouvrage" id="Bensadoun2013"><span class="ouvrage" id="Sophie_Bensadoun2013">Sophie Bensadoun, « <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dailymotion.com/video/xzg97x"><cite style="font-style:normal;">Le Familistère de Guise, une utopie réalisée</cite></a> », sur <span class="italique">www.dailymotion.com</span>, 2013 (7 min) <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2019-06-20" data-sort-value="2019-06-20">20 juin 2019</time>)</small></span></span>.</li> <li><span class="ouvrage">« <a rel="nofollow" class="external text" href="http://la-colonie.org/public/"><cite style="font-style:normal;">Site de la Colonie de Condé-sur-Vesgre</cite></a> », sur <span class="italique">la-colonie.org</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2019-06-20" data-sort-value="2019-06-20">20 juin 2019</time>)</small></span>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Bases_de_données_et_dictionnaires"><span id="Bases_de_donn.C3.A9es_et_dictionnaires"></span>Bases de données et dictionnaires</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&veaction=edit&section=20" title="Modifier la section : Bases de données et dictionnaires" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&action=edit&section=20" title="Modifier le code source de la section : Bases de données et dictionnaires"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p class="mw-empty-elt"> </p> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li class="mw-empty-elt"></li> <li><div class="liste-horizontale"><span class="wd_identifiers">Notice dans un dictionnaire ou une encyclopédie généraliste<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q204767?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> : <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0107956.xml"><i>Gran Enciclopèdia Catalana</i></a></li> </ul></div></li> <li class="mw-empty-elt"></li></ul> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Architecture_et_urbanisme" title="Portail de l’architecture et de l’urbanisme"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Ciudad.svg/24px-Ciudad.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Ciudad.svg/36px-Ciudad.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Ciudad.svg/48px-Ciudad.svg.png 2x" data-file-width="200" data-file-height="200" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Architecture_et_urbanisme" title="Portail:Architecture et urbanisme">Portail de l’architecture et de l’urbanisme</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Soci%C3%A9t%C3%A9" title="Portail de la société"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Icone_wikipedia_creator_f.svg/24px-Icone_wikipedia_creator_f.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Icone_wikipedia_creator_f.svg/36px-Icone_wikipedia_creator_f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Icone_wikipedia_creator_f.svg/48px-Icone_wikipedia_creator_f.svg.png 2x" data-file-width="177" data-file-height="177" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Soci%C3%A9t%C3%A9" title="Portail:Société">Portail de la société</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:France_au_XIXe_si%C3%A8cle" title="Portail de la France au XIXe siècle"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/La_Libert%C3%A9_guidant_le_peuple_-_Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_Mus%C3%A9e_du_Louvre_Peintures_RF_129_-_apr%C3%A8s_restauration_2024.jpg/30px-La_Libert%C3%A9_guidant_le_peuple_-_Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_Mus%C3%A9e_du_Louvre_Peintures_RF_129_-_apr%C3%A8s_restauration_2024.jpg" decoding="async" width="30" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/La_Libert%C3%A9_guidant_le_peuple_-_Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_Mus%C3%A9e_du_Louvre_Peintures_RF_129_-_apr%C3%A8s_restauration_2024.jpg/45px-La_Libert%C3%A9_guidant_le_peuple_-_Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_Mus%C3%A9e_du_Louvre_Peintures_RF_129_-_apr%C3%A8s_restauration_2024.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/La_Libert%C3%A9_guidant_le_peuple_-_Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_Mus%C3%A9e_du_Louvre_Peintures_RF_129_-_apr%C3%A8s_restauration_2024.jpg/60px-La_Libert%C3%A9_guidant_le_peuple_-_Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_Mus%C3%A9e_du_Louvre_Peintures_RF_129_-_apr%C3%A8s_restauration_2024.jpg 2x" data-file-width="10128" data-file-height="8103" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:France_au_XIXe_si%C3%A8cle" title="Portail:France au XIXe siècle">Portail de la France au <abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</a></span> </span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.codfw.main‐67794785f5‐b69p7 Cached time: 20250301142342 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.279 seconds Real time usage: 0.489 seconds Preprocessor visited node count: 1749/1000000 Post‐expand include size: 35520/2097152 bytes Template argument size: 1805/2097152 bytes Highest expansion depth: 14/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 8387/5000000 bytes Lua time usage: 0.115/10.000 seconds Lua memory usage: 4860559/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 340.536 1 -total 39.94% 136.009 1 Modèle:Liens 12.33% 41.977 2 Modèle:Ouvrage 10.38% 35.351 1 Modèle:Sources_à_lier 10.20% 34.725 1 Modèle:Site_officiel 9.76% 33.253 1 Modèle:Méta_bandeau_d'avertissement 9.64% 32.830 1 Modèle:Portail 8.03% 27.360 1 Modèle:Autres_projets 7.24% 24.669 1 Modèle:Références 5.32% 18.119 1 Modèle:Autorité --> <!-- Saved in parser cache with key frwiki:pcache:103203:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250301142342 and revision id 219008466. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ce document provient de « <a dir="ltr" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Phalanstère&oldid=219008466">https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Phalanstère&oldid=219008466</a> ».</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Accueil" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Socialisme_utopique" title="Catégorie:Socialisme utopique">Socialisme utopique</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Architecture_utopique" title="Catégorie:Architecture utopique">Architecture utopique</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:B%C3%A2timent_d%27habitat" title="Catégorie:Bâtiment d'habitat">Bâtiment d'habitat</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:%C3%89difice-type" title="Catégorie:Édifice-type">Édifice-type</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_avec_source_%C3%A0_lier" title="Catégorie:Article avec source à lier">Article avec source à lier</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_avec_une_section_vide_ou_incompl%C3%A8te" title="Catégorie:Article avec une section vide ou incomplète">Article avec une section vide ou incomplète</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_%C3%A0_r%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Catégorie:Article à référence nécessaire">Article à référence nécessaire</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Cat%C3%A9gorie_Commons_avec_lien_local_identique_sur_Wikidata" title="Catégorie:Catégorie Commons avec lien local identique sur Wikidata">Catégorie Commons avec lien local identique sur Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_un_mod%C3%A8le_Bases_inactif" title="Catégorie:Page utilisant un modèle Bases inactif">Page utilisant un modèle Bases inactif</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1296" title="Catégorie:Page utilisant P1296">Page utilisant P1296</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_bases_externes" title="Catégorie:Page pointant vers des bases externes">Page pointant vers des bases externes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_dictionnaires_ou_encyclop%C3%A9dies_g%C3%A9n%C3%A9ralistes" title="Catégorie:Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes">Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_le_mod%C3%A8le_Autorit%C3%A9_inactif" title="Catégorie:Page utilisant le modèle Autorité inactif">Page utilisant le modèle Autorité inactif</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Architecture_et_urbanisme/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Architecture et urbanisme/Articles liés">Portail:Architecture et urbanisme/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Soci%C3%A9t%C3%A9/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Société/Articles liés">Portail:Société/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:France_au_XIXe_si%C3%A8cle/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:France au XIXe siècle/Articles liés">Portail:France au XIXe siècle/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:France/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:France/Articles liés">Portail:France/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Europe/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Europe/Articles liés">Portail:Europe/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:XIXe_si%C3%A8cle/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:XIXe siècle/Articles liés">Portail:XIXe siècle/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:%C3%89poque_contemporaine/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Époque contemporaine/Articles liés">Portail:Époque contemporaine/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Histoire/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Histoire/Articles liés">Portail:Histoire/Articles liés</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 28 septembre 2024 à 21:19.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citation_et_r%C3%A9utilisation_du_contenu_de_Wikip%C3%A9dia" title="Wikipédia:Citation et réutilisation du contenu de Wikipédia">Droit d'auteur</a> : les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons attribution, partage dans les mêmes conditions</a> ; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/fr">conditions d’utilisation</a> pour plus de détails, ainsi que les <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Cr%C3%A9dits_graphiques" title="Wikipédia:Crédits graphiques">crédits graphiques</a>. En cas de réutilisation des textes de cette page, voyez <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Citer/Phalanst%C3%A8re" title="Spécial:Citer/Phalanstère">comment citer les auteurs et mentionner la licence</a>.<br /> Wikipedia® est une marque déposée de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a href="/wiki/501c" title="501c">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:%C3%80_propos_de_Wikip%C3%A9dia">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-contact"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Wikipédia:Contact">Contact</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikipedia.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Phalanst%C3%A8re&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Phalanstère</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>22 langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-67dc4cf4c7-mqn4r","wgBackendResponseTime":161,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.279","walltime":"0.489","ppvisitednodes":{"value":1749,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":35520,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1805,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":8387,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 340.536 1 -total"," 39.94% 136.009 1 Modèle:Liens"," 12.33% 41.977 2 Modèle:Ouvrage"," 10.38% 35.351 1 Modèle:Sources_à_lier"," 10.20% 34.725 1 Modèle:Site_officiel"," 9.76% 33.253 1 Modèle:Méta_bandeau_d'avertissement"," 9.64% 32.830 1 Modèle:Portail"," 8.03% 27.360 1 Modèle:Autres_projets"," 7.24% 24.669 1 Modèle:Références"," 5.32% 18.119 1 Modèle:Autorité"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.115","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4860559,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-67794785f5-b69p7","timestamp":"20250301142342","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Phalanst\u00e8re","url":"https:\/\/fr.wikipedia.org\/wiki\/Phalanst%C3%A8re","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q204767","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q204767","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-08-04T03:45:35Z","dateModified":"2024-09-28T20:19:42Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/6\/6d\/Phalanst%C3%A8re.jpg","headline":"ensemble de logements organis\u00e9s autour d'une cour couverte centrale"}</script> </body> </html>