CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Astrofizyka – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"215568fa-9714-4799-aafa-357f64e120ad","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Astrofizyka","wgTitle":"Astrofizyka","wgCurRevisionId":75202853,"wgRevisionId":75202853,"wgArticleId":10963,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Artykuły z brakującymi przypisami od 2023-04","Astrofizyka"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Astrofizyka","wgRelevantArticleId":10963,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}}, "wgStableRevisionId":75202853,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q37547","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready", "ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js", "ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Chandra-crab.jpg/1200px-Chandra-crab.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Chandra-crab.jpg/800px-Chandra-crab.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Chandra-crab.jpg/640px-Chandra-crab.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Astrofizyka – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Astrofizyka"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Astrofizyka"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Astrofizyka rootpage-Astrofizyka skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Astrofizyka" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Astrofizyka" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Astrofizyka" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Astrofizyka" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Dzieje_astrofizyki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Dzieje_astrofizyki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Dzieje astrofizyki</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Dzieje_astrofizyki-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Dzieje astrofizyki</span> </button> <ul id="toc-Dzieje_astrofizyki-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Przed_XX_wiekiem" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Przed_XX_wiekiem"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Przed XX wiekiem</span> </div> </a> <ul id="toc-Przed_XX_wiekiem-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-XX_wiek" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#XX_wiek"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>XX wiek</span> </div> </a> <ul id="toc-XX_wiek-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-XXI_wiek" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#XXI_wiek"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>XXI wiek</span> </div> </a> <ul id="toc-XXI_wiek-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Dyscypliny" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Dyscypliny"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Dyscypliny</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Dyscypliny-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Dyscypliny</span> </button> <ul id="toc-Dyscypliny-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Astrofizyka_obserwacyjna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Astrofizyka_obserwacyjna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Astrofizyka obserwacyjna</span> </div> </a> <ul id="toc-Astrofizyka_obserwacyjna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Astrofizyka_teoretyczna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Astrofizyka_teoretyczna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Astrofizyka teoretyczna</span> </div> </a> <ul id="toc-Astrofizyka_teoretyczna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Instytucje" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Instytucje"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Instytucje</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Instytucje-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Instytucje</span> </button> <ul id="toc-Instytucje-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Na_uczelniach" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Na_uczelniach"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Na uczelniach</span> </div> </a> <ul id="toc-Na_uczelniach-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Poza_uczelniami" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Poza_uczelniami"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Poza uczelniami</span> </div> </a> <ul id="toc-Poza_uczelniami-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Popularyzacja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Popularyzacja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Popularyzacja</span> </div> </a> <ul id="toc-Popularyzacja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Astrofizyka</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 101 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-101" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">101 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Astrofisika" title="Astrofisika – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Astrofisika" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%A1_%D9%81%D9%84%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="فيزياء فلكية – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="فيزياء فلكية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%A6%E0%A6%BE%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A5_%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="জ্যোতিৰ্পদাৰ্থ বিজ্ঞান – asamski" lang="as" hreflang="as" data-title="জ্যোতিৰ্পদাৰ্থ বিজ্ঞান" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asamski" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Astrof%C3%ADsica" title="Astrofísica – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Astrofísica" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Astrofizika" title="Astrofizika – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Astrofizika" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A7%8B%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%83%E0%A6%AA%E0%A6%A6%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="জ্যোতিঃপদার্থবিজ্ঞান – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জ্যোতিঃপদার্থবিজ্ঞান" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Astrofisika" title="Astrofisika – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Astrofisika" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%96%D0%B7%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Астрафізіка – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Астрафізіка" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Астрофизика – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Астрофизика" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Astrofizika" title="Astrofizika – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Astrofizika" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Astrof%C3%ADsica" title="Astrofísica – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Astrofísica" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Астрофизика – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Астрофизика" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Astrofyzika" title="Astrofyzika – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Astrofyzika" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Astrofisica" title="Astrofisica – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Astrofisica" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Astroffiseg" title="Astroffiseg – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Astroffiseg" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Astrofysik" title="Astrofysik – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Astrofysik" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Astrophysik" title="Astrophysik – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Astrophysik" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Astrof%C3%BC%C3%BCsika" title="Astrofüüsika – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Astrofüüsika" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE" title="Αστροφυσική – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Αστροφυσική" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Astrophysics" title="Astrophysics – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Astrophysics" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Astrof%C3%ADsica" title="Astrofísica – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Astrofísica" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Astrofiziko" title="Astrofiziko – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Astrofiziko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Astrofisika" title="Astrofisika – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Astrofisika" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="اخترفیزیک – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اخترفیزیک" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Astrophysique" title="Astrophysique – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Astrophysique" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9altfhisic" title="Réaltfhisic – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Réaltfhisic" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Astrof%C3%ADsica" title="Astrofísica – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Astrofísica" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%B2%9C%EC%B2%B4%EB%AC%BC%EB%A6%AC%ED%95%99" title="천체물리학 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="천체물리학" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D6%86%D5%AB%D5%A6%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Աստղաֆիզիկա – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Աստղաֆիզիկա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%96%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2%E0%A4%AD%E0%A5%8C%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%80" title="खगोलभौतिकी – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="खगोलभौतिकी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Astrofizika" title="Astrofizika – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Astrofizika" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Astrofiziko" title="Astrofiziko – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Astrofiziko" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Astrofisika" title="Astrofisika – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Astrofisika" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Astrophysica" title="Astrophysica – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Astrophysica" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Astrofisica" title="Astrofisica – interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Astrofisica" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Stjarne%C3%B0lisfr%C3%A6%C3%B0i" title="Stjarneðlisfræði – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Stjarneðlisfræði" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Astrofisica" title="Astrofisica – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Astrofisica" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A1%D7%98%D7%A8%D7%95%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7%D7%94" title="אסטרופיזיקה – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="אסטרופיזיקה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Astrofisika" title="Astrofisika – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Astrofisika" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%96%E0%B2%AD%E0%B3%8C%E0%B2%A4_%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ಖಭೌತ ಶಾಸ್ತ್ರ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಖಭೌತ ಶಾಸ್ತ್ರ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ასტროფიზიკა – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ასტროფიზიკა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Астрофизика – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Астрофизика" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/St%C3%AArfiz%C3%AEk" title="Stêrfizîk – kurdyjski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Stêrfizîk" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Астрофизика – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Астрофизика" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Astrophysica" title="Astrophysica – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Astrophysica" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Astrofizika" title="Astrofizika – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Astrofizika" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Astrophysik" title="Astrophysik – luksemburski" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Astrophysik" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburski" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Astrofizika" title="Astrofizika – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Astrofizika" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Astrofixica" title="Astrofixica – liguryjski" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Astrofixica" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="liguryjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Astrofisica" title="Astrofisica – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Astrofisica" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Asztrofizika" title="Asztrofizika – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Asztrofizika" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Астрофизика – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Астрофизика" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%96%E0%B4%97%E0%B5%8B%E0%B4%B3_%E0%B4%AD%E0%B5%97%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B4%82" title="ഖഗോള ഭൗതികം – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഖഗോള ഭൗതികം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%96%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2%E0%A4%AD%E0%A5%8C%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%80" title="खगोलभौतिकी – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="खगोलभौतिकी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ასტროფიზიკა – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ასტროფიზიკა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D9%83" title="فيزيا الفلك – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="فيزيا الفلك" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Astrofizik" title="Astrofizik – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Astrofizik" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Ti%C4%95ng-%C3%B9ng_%C5%ACk-l%C4%AB-h%C5%8Fk" title="Tiĕng-ùng Ŭk-lī-hŏk – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Tiĕng-ùng Ŭk-lī-hŏk" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Астрофизик – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Астрофизик" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%94%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%90%E1%80%B9%E1%80%90%E1%80%9B%E1%80%B0%E1%80%95%E1%80%97%E1%80%B1%E1%80%92" title="နက္ခတ္တရူပဗေဒ – birmański" lang="my" hreflang="my" data-title="နက္ခတ္တရူပဗေဒ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmański" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Astrofysica" title="Astrofysica – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Astrofysica" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A9%E4%BD%93%E7%89%A9%E7%90%86%E5%AD%A6" title="天体物理学 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="天体物理学" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Astrofysikk" title="Astrofysikk – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Astrofysikk" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Astrofysikk" title="Astrofysikk – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Astrofysikk" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Astrofisike" title="Astrofisike – novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Astrofisike" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Astrofisica" title="Astrofisica – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Astrofisica" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Astrofizika" title="Astrofizika – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Astrofizika" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%81_%D9%81%D8%B2%DA%A9%D8%B3" title="تارہ فزکس – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="تارہ فزکس" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF_%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88_%D9%81%D8%B2%D9%8A%DA%A9" title="د ستورو فزيک – paszto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="د ستورو فزيک" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paszto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Astrof%C3%ADsica" title="Astrofísica – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Astrofísica" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Astrofizic%C4%83" title="Astrofizică – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Astrofizică" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Астрофизика – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Астрофизика" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Astrophysik" title="Astrophysik – fryzyjski saterlandzki" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Astrophysik" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="fryzyjski saterlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Astrofizika" title="Astrofizika – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Astrofizika" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Astrof%C3%ACsica" title="Astrofìsica – sycylijski" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Astrofìsica" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sycylijski" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AD%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%9A%E0%B7%8F_%E0%B6%B7%E0%B7%9E%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B6%9A_%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="තාරකා භෞතික විද්‍යාව – syngaleski" lang="si" hreflang="si" data-title="තාරකා භෞතික විද්‍යාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="syngaleski" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Astrophysics" title="Astrophysics – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Astrophysics" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Astrofyzika" title="Astrofyzika – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Astrofyzika" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Astrofizika" title="Astrofizika – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Astrofizika" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%AA%DB%8E%D8%B1%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="ستێرفیزیک – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ستێرفیزیک" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Астрофизика – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Астрофизика" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Astrofizika" title="Astrofizika – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Astrofizika" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Astrofisika" title="Astrofisika – sundajski" lang="su" hreflang="su" data-title="Astrofisika" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundajski" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Astrofysiikka" title="Astrofysiikka – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Astrofysiikka" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Astrofysik" title="Astrofysik – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Astrofysik" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Astropisika" title="Astropisika – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Astropisika" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B5%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B1%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="வானியற்பியல் – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="வானியற்பியல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Tasngama_tasnaggurt" title="Tasngama tasnaggurt – tashelhiyt" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Tasngama tasnaggurt" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="tashelhiyt" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9F%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ฟิสิกส์ดาราศาสตร์ – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="ฟิสิกส์ดาราศาสตร์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%85%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Ахтарфизик – tadżycki" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ахтарфизик" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadżycki" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Astrofizik" title="Astrofizik – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Astrofizik" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Astrofizika" title="Astrofizika – turkmeński" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Astrofizika" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turkmeński" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Астрофизика – udmurcki" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Астрофизика" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="udmurcki" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%84%D1%96%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Астрофізика – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Астрофізика" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%84%DA%A9%DB%8C_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="فلکی طبیعیات – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="فلکی طبیعیات" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/V%E1%BA%ADt_l%C3%BD_thi%C3%AAn_v%C4%83n" title="Vật lý thiên văn – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Vật lý thiên văn" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Astropisika" title="Astropisika – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Astropisika" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A9%E4%BD%93%E7%89%A9%E7%90%86%E5%AD%A6" title="天体物理学 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="天体物理学" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A9%E9%AB%94%E7%89%A9%E7%90%86%E5%AD%B8" title="天體物理學 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="天體物理學" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Fizik%C3%AA_Asm%C3%AAni" title="Fizikê Asmêni – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Fizikê Asmêni" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A9%E4%BD%93%E7%89%A9%E7%90%86%E5%AD%A6" title="天体物理学 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="天体物理学" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q37547#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Astrofizyka" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dyskusja:Astrofizyka&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Dyskusja o zawartości tej strony (strona nie istnieje) [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Astrofizyka"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Astrofizyka"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Astrofizyka" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Astrofizyka" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&oldid=75202853" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Astrofizyka&id=75202853&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAstrofizyka"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAstrofizyka"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Astrofizyka"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Astrofizyka&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Astrophysics" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibooks mw-list-item"><a href="https://pl.wikibooks.org/wiki/Astrofizyka" hreflang="pl"><span>Wikibooks</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q37547" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Chandra-crab.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Chandra-crab.jpg/220px-Chandra-crab.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Chandra-crab.jpg/330px-Chandra-crab.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Chandra-crab.jpg/440px-Chandra-crab.jpg 2x" data-file-width="2400" data-file-height="2400" /></a><figcaption><a href="/wiki/Pulsar_Kraba" title="Pulsar Kraba">Pulsar Kraba</a> – przykładowy przedmiot badań astrofizyki</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:HR-diag-no-text-2.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/HR-diag-no-text-2.svg/220px-HR-diag-no-text-2.svg.png" decoding="async" width="220" height="251" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/HR-diag-no-text-2.svg/330px-HR-diag-no-text-2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/HR-diag-no-text-2.svg/440px-HR-diag-no-text-2.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="585" /></a><figcaption><a href="/wiki/Diagram_Hertzsprunga-Russella" title="Diagram Hertzsprunga-Russella">Diagram Hertzsprunga-Russella</a> opisujący <a href="/wiki/Ewolucja_gwiazd" title="Ewolucja gwiazd">ewolucję gwiazd</a> – jeden z podstawowych wyników badań astrofizycznych.</figcaption></figure> <p><b>Astrofizyka</b> – <a href="/wiki/Nauka" title="Nauka">nauka</a> z pogranicza <a href="/wiki/Fizyka" title="Fizyka">fizyki</a> i <a href="/wiki/Astronomia" title="Astronomia">astronomii</a>, czasem uznawana za dział tej drugiej<sup id="cite_ref-epwn_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-epwn-1">[1]</a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[2]</a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[4]</a></sup>, badająca <a href="/wiki/Cia%C5%82o_niebieskie" title="Ciało niebieskie">ciała niebieskie</a>, takie jak <a href="/wiki/Gwiazda" title="Gwiazda">gwiazdy</a>, <a href="/wiki/Czarna_dziura" title="Czarna dziura">czarne dziury</a>, <a href="/wiki/Galaktyka" title="Galaktyka">galaktyki</a> i <a href="/wiki/Materia_mi%C4%99dzygwiazdowa" title="Materia międzygwiazdowa">materia międzygwiazdowa</a> – ich budowę, wzajemne <a href="/w/index.php?title=Oddzia%C5%82ywanie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oddziaływanie (strona nie istnieje)">oddziaływanie</a>, prawa nimi rządzące oraz procesy fizyczne w skali kosmicznej. Astrofizyka bada ewolucję zarówno pojedynczych gwiazd, jak i całego <a href="/wiki/Wszech%C5%9Bwiat" title="Wszechświat">Wszechświata</a><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">[5]</a></sup> – dział zajmujący się tą skalą to <a href="/wiki/Kosmologia_fizyczna" title="Kosmologia fizyczna">kosmologia fizyczna</a>. </p><p>Astrofizyka korzysta z szeregu teorii fizycznych, takich jak <a href="/wiki/Mechanika_klasyczna" title="Mechanika klasyczna">mechanika klasyczna</a> i <a href="/wiki/Mechanika_kwantowa" title="Mechanika kwantowa">kwantowa</a> – w tym <a href="/wiki/Szczeg%C3%B3lna_teoria_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci" title="Szczególna teoria względności">szczególna teoria względności</a>, <a href="/wiki/Relatywistyczna_mechanika_kwantowa" title="Relatywistyczna mechanika kwantowa">relatywistyczna mechanika kwantowa</a> i <a href="/wiki/Mechanika_statystyczna" title="Mechanika statystyczna">mechanika statystyczna</a> – oraz <a href="/wiki/Termodynamika" title="Termodynamika">termodynamika</a> i <a href="/wiki/Teoria_pola_(fizyka)" title="Teoria pola (fizyka)">teorie pola</a>, zarówno <a href="/wiki/Klasyczna_teoria_pola" title="Klasyczna teoria pola">klasyczne</a> jak i <a href="/wiki/Kwantowa_teoria_pola" title="Kwantowa teoria pola">kwantowe</a>. Wiąże się z <a href="/wiki/Fizyka_cz%C4%85stek_elementarnych" title="Fizyka cząstek elementarnych">fizyką cząstek elementarnych</a>, <a href="/wiki/Fizyka_j%C4%85drowa" title="Fizyka jądrowa">jądrową</a> i <a href="/wiki/Fizyka_materii_skondensowanej" title="Fizyka materii skondensowanej">materii skondensowanej</a>, zwłaszcza <a href="/wiki/Fizyka_plazmy" title="Fizyka plazmy">plazmy</a>. </p><p>Do sukcesów tej nauki można zaliczyć opis i wyjaśnienie <a href="/wiki/Ewolucja_gwiazd" title="Ewolucja gwiazd">ewolucji gwiazd</a> – zaobserwowano m.in. <a href="/wiki/Supernowa" title="Supernowa">supernowe</a>, <a href="/wiki/Gwiazda_neutronowa" title="Gwiazda neutronowa">gwiazdy neutronowe</a>, czarne dziury i procesy towarzyszące ewolucji <a href="/wiki/Gwiazda_podw%C3%B3jna" title="Gwiazda podwójna">układów podwójnych</a> jak emisja <a href="/wiki/Fala_grawitacyjna" title="Fala grawitacyjna">fal czasoprzestrzeni</a>. Wyjaśniono też pochodzenie <a href="/wiki/J%C4%85dro_atomowe" title="Jądro atomowe">jąder atomowych</a> – astrofizyka dostarczyła modeli <a href="/wiki/Nukleosynteza" title="Nukleosynteza">nukleosyntezy</a>, zarówno tej gwiazdowej, jak i <a href="/wiki/Pierwotna_nukleosynteza" title="Pierwotna nukleosynteza">pierwotnej</a>, tj. pojawianiu się jąder w <a href="/wiki/Wielki_Wybuch" title="Wielki Wybuch">Wielkim Wybuchu</a>. Do dalszych wyzwań astrofizyki można zaliczyć sprawdzanie różnych teorii <a href="/wiki/Grawitacja" title="Grawitacja">grawitacji</a> oraz <a href="/wiki/Model_kosmologiczny" title="Model kosmologiczny">modeli kosmologicznych</a>, a także badania <a href="/wiki/Ciemna_materia" title="Ciemna materia">ciemnej materii</a> i <a href="/wiki/Ciemna_energia" title="Ciemna energia">ciemnej energii</a> o nieznanej naturze. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dzieje_astrofizyki">Dzieje astrofizyki</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Dzieje astrofizyki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Dzieje astrofizyki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="thumb tmulti tright"><div class="thumbinner" style="width:192px;max-width:192px"><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:96px;max-width:96px"><div class="thumbimage" style="height:114px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Albert_Einstein_Photography.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Albert_Einstein_Photography.jpg/94px-Albert_Einstein_Photography.jpg" decoding="async" width="94" height="115" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Albert_Einstein_Photography.jpg/141px-Albert_Einstein_Photography.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Albert_Einstein_Photography.jpg 2x" data-file-width="150" data-file-height="183" /></a></span></div></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:92px;max-width:92px"><div class="thumbimage" style="height:114px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:WillemDeSitter2.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/WillemDeSitter2.jpg/90px-WillemDeSitter2.jpg" decoding="async" width="90" height="114" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/WillemDeSitter2.jpg/135px-WillemDeSitter2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/WillemDeSitter2.jpg/180px-WillemDeSitter2.jpg 2x" data-file-width="713" data-file-height="900" /></a></span></div></div><div style="clear:left"></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:88px;max-width:88px"><div class="thumbimage" style="height:106px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Aleksandr_Fridman_cropped.png" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Aleksandr_Fridman_cropped.png/86px-Aleksandr_Fridman_cropped.png" decoding="async" width="86" height="107" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Aleksandr_Fridman_cropped.png/129px-Aleksandr_Fridman_cropped.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Aleksandr_Fridman_cropped.png/172px-Aleksandr_Fridman_cropped.png 2x" data-file-width="403" data-file-height="500" /></a></span></div></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:100px;max-width:100px"><div class="thumbimage" style="height:106px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Lemaitre.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Lemaitre.jpg/98px-Lemaitre.jpg" decoding="async" width="98" height="106" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Lemaitre.jpg/147px-Lemaitre.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Lemaitre.jpg/196px-Lemaitre.jpg 2x" data-file-width="497" data-file-height="540" /></a></span></div></div><div style="clear:left"></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:86px;max-width:86px"><div class="thumbimage" style="height:130px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Czeslaw_bialobrzeski.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Czeslaw_bialobrzeski.jpg/84px-Czeslaw_bialobrzeski.jpg" decoding="async" width="84" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Czeslaw_bialobrzeski.jpg/126px-Czeslaw_bialobrzeski.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Czeslaw_bialobrzeski.jpg/168px-Czeslaw_bialobrzeski.jpg 2x" data-file-width="320" data-file-height="497" /></a></span></div></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:102px;max-width:102px"><div class="thumbimage" style="height:130px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Portrait_of_Arthur_Stanley_Eddington_(1882-1944),_Astronomer_(2575160361).jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Portrait_of_Arthur_Stanley_Eddington_%281882-1944%29%2C_Astronomer_%282575160361%29.jpg/100px-Portrait_of_Arthur_Stanley_Eddington_%281882-1944%29%2C_Astronomer_%282575160361%29.jpg" decoding="async" width="100" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Portrait_of_Arthur_Stanley_Eddington_%281882-1944%29%2C_Astronomer_%282575160361%29.jpg/150px-Portrait_of_Arthur_Stanley_Eddington_%281882-1944%29%2C_Astronomer_%282575160361%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Portrait_of_Arthur_Stanley_Eddington_%281882-1944%29%2C_Astronomer_%282575160361%29.jpg/200px-Portrait_of_Arthur_Stanley_Eddington_%281882-1944%29%2C_Astronomer_%282575160361%29.jpg 2x" data-file-width="1929" data-file-height="2505" /></a></span></div></div><div style="clear:left"></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:69px;max-width:69px"><div class="thumbimage" style="height:94px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Bethe.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Bethe.jpg/67px-Bethe.jpg" decoding="async" width="67" height="95" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Bethe.jpg/101px-Bethe.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Bethe.jpg/134px-Bethe.jpg 2x" data-file-width="280" data-file-height="396" /></a></span></div></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:119px;max-width:119px"><div class="thumbimage" style="height:94px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Cecilia_Helena_Payne-Gaposchkin_(1900-1979)_-_Science_Service_-_Original.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Cecilia_Helena_Payne-Gaposchkin_%281900-1979%29_-_Science_Service_-_Original.jpg/117px-Cecilia_Helena_Payne-Gaposchkin_%281900-1979%29_-_Science_Service_-_Original.jpg" decoding="async" width="117" height="95" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Cecilia_Helena_Payne-Gaposchkin_%281900-1979%29_-_Science_Service_-_Original.jpg/176px-Cecilia_Helena_Payne-Gaposchkin_%281900-1979%29_-_Science_Service_-_Original.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Cecilia_Helena_Payne-Gaposchkin_%281900-1979%29_-_Science_Service_-_Original.jpg/234px-Cecilia_Helena_Payne-Gaposchkin_%281900-1979%29_-_Science_Service_-_Original.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2436" /></a></span></div></div><div style="clear:left"></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:87px;max-width:87px"><div class="thumbimage" style="height:112px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Institute_of_Astronomy,_Statue_of_Sir_Fred_Hoyle.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Institute_of_Astronomy%2C_Statue_of_Sir_Fred_Hoyle.jpg/85px-Institute_of_Astronomy%2C_Statue_of_Sir_Fred_Hoyle.jpg" decoding="async" width="85" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Institute_of_Astronomy%2C_Statue_of_Sir_Fred_Hoyle.jpg/128px-Institute_of_Astronomy%2C_Statue_of_Sir_Fred_Hoyle.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Institute_of_Astronomy%2C_Statue_of_Sir_Fred_Hoyle.jpg/170px-Institute_of_Astronomy%2C_Statue_of_Sir_Fred_Hoyle.jpg 2x" data-file-width="3024" data-file-height="4032" /></a></span></div></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:101px;max-width:101px"><div class="thumbimage" style="height:112px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Bohdan_Paczy%C5%84ski.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Bohdan_Paczy%C5%84ski.jpg/99px-Bohdan_Paczy%C5%84ski.jpg" decoding="async" width="99" height="112" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Bohdan_Paczy%C5%84ski.jpg/149px-Bohdan_Paczy%C5%84ski.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Bohdan_Paczy%C5%84ski.jpg/198px-Bohdan_Paczy%C5%84ski.jpg 2x" data-file-width="564" data-file-height="639" /></a></span></div></div><div style="clear:left"></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:93px;max-width:93px"><div class="thumbimage" style="height:136px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Roger_Penrose_9529.JPG" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Roger_Penrose_9529.JPG/91px-Roger_Penrose_9529.JPG" decoding="async" width="91" height="137" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Roger_Penrose_9529.JPG/137px-Roger_Penrose_9529.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Roger_Penrose_9529.JPG/182px-Roger_Penrose_9529.JPG 2x" data-file-width="2848" data-file-height="4288" /></a></span></div></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:95px;max-width:95px"><div class="thumbimage" style="height:136px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Stephen_Hawking_2013.png" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Stephen_Hawking_2013.png/93px-Stephen_Hawking_2013.png" decoding="async" width="93" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Stephen_Hawking_2013.png/140px-Stephen_Hawking_2013.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Stephen_Hawking_2013.png/186px-Stephen_Hawking_2013.png 2x" data-file-width="322" data-file-height="471" /></a></span></div></div><div style="clear:left"></div><div class="thumbcaption" style="clear:left;text-align:left">Znaczący astrofizycy – w kolejnych wierszach:<br /> <p>• <a href="/wiki/Albert_Einstein" title="Albert Einstein">Albert Einstein</a>,<br /> • <a href="/wiki/Willem_de_Sitter" title="Willem de Sitter">Willem de Sitter</a>,<br /> • <a href="/wiki/Aleksandr_Friedman" title="Aleksandr Friedman">Aleksandr Friedman</a>,<br /> • <a href="/wiki/Georges_Lema%C3%AEtre" title="Georges Lemaître">Georges Lemaître</a>,<br /> • <a href="/wiki/Czes%C5%82aw_Bia%C5%82obrzeski" title="Czesław Białobrzeski">Czesław Białobrzeski</a>,<br /> • <a href="/wiki/Arthur_Eddington" class="mw-redirect" title="Arthur Eddington">Arthur Eddington</a>,<br /> • <a href="/wiki/Hans_Bethe" title="Hans Bethe">Hans Bethe</a>,<br /> • <a href="/wiki/Cecilia_Payne-Gaposchkin" title="Cecilia Payne-Gaposchkin">Cecilia Payne-Gaposchkin</a>,<br /> • <a href="/wiki/Fred_Hoyle" title="Fred Hoyle">Fred Hoyle</a>,<br /> • <a href="/wiki/Bohdan_Paczy%C5%84ski" title="Bohdan Paczyński">Bohdan Paczyński</a>,<br /> • <a href="/wiki/Roger_Penrose" title="Roger Penrose">Roger Penrose</a>,<br /> • <a href="/wiki/Stephen_Hawking" title="Stephen Hawking">Stephen Hawking</a>.<br /> </p> Einstein, Bethe i Penrose zostali <a href="/wiki/Laureaci_Nagrody_Nobla_w_dziedzinie_fizyki" title="Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki">noblistami w dziedzinie fizyki</a>; dwaj ostatni właśnie za prace astrofizyczne.</div></div></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Przed_XX_wiekiem">Przed XX wiekiem</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Przed XX wiekiem" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przed XX wiekiem"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Początkowo <a href="/wiki/Astronomia" title="Astronomia">astronomia</a> rozwijała się niezależnie od <a href="/wiki/Fizyka" title="Fizyka">fizyki</a>; <a href="/wiki/Cia%C5%82o_niebieskie" title="Ciało niebieskie">ciała niebieskie</a> uważano za <a href="/wiki/B%C3%B3g" title="Bóg">bóstwa</a> lub za świat rządzący się innymi prawami niż <a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia">Ziemia</a> i jej najbliższe otoczenie. <a href="/wiki/Arystoteles" title="Arystoteles">Arystoteles</a> uważał świat niebieski za zbudowany z <a href="/wiki/Eter_(filozofia)" title="Eter (filozofia)">eteru</a>, a nie z czterech klasycznych <a href="/wiki/%C5%BBywio%C5%82y" title="Żywioły">żywiołów</a> jak świat podksiężycowy. Ciała niebieskie miały być doskonałe, a ich ruch miał nie wymagać żadnej <a href="/wiki/Si%C5%82a" title="Siła">siły</a><sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2023-04">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup>. </p><p>Zastosowanie fizyki do badań <a href="/wiki/Niebo" title="Niebo">nieba</a> wiąże się z <a href="/wiki/Przewr%C3%B3t_kopernika%C5%84ski" title="Przewrót kopernikański">przewrotem kopernikańskim</a>. Na początku XVII wieku <a href="/wiki/Johannes_Kepler" title="Johannes Kepler">Johannes Kepler</a> odkrył <a href="/wiki/Prawa_Keplera" title="Prawa Keplera">prawa ruchu planet nazwane od jego nazwiska</a>. Pod koniec tego wieku <a href="/wiki/Isaac_Newton" title="Isaac Newton">Isaac Newton</a> wyjaśnił je za pomocą <a href="/wiki/Prawo_powszechnego_ci%C4%85%C5%BCenia" title="Prawo powszechnego ciążenia">prawa powszechnego ciążenia</a> i <a href="/wiki/Mechanika_klasyczna" title="Mechanika klasyczna">mechaniki klasycznej</a>. Tym sposobem ujednolicił fizykę ziemską z astronomią; była to pierwsza <a href="/wiki/Unifikacja_(fizyka)" title="Unifikacja (fizyka)">unifikacja</a> tego typu. Odtąd <a href="/wiki/Mechanika_nieba" title="Mechanika nieba">mechanika nieba</a> jest oparta na <a href="/wiki/Mechanika" title="Mechanika">mechanice</a> i teorii <a href="/wiki/Pole_grawitacyjne" title="Pole grawitacyjne">pola grawitacyjnego</a>; przyniosło to owoce jak odkrycie <a href="/wiki/Neptun" title="Neptun">Neptuna</a> dzięki wyjaśnieniu anomalii w orbicie <a href="/wiki/Uran" title="Uran">Urana</a>. Z drugiej strony badania te natrafiły na trudności; <a href="/wiki/Problem_n_cia%C5%82" title="Problem n ciał">problem trzech ciał</a> okazał się nierozwiązywalny w sposób ścisły, rozważania w skali kosmicznej doprowadziły do <a href="/wiki/Paradoks_grawitacyjny" title="Paradoks grawitacyjny">paradoksu grawitacyjnego</a>, a orbity <a href="/wiki/Merkury" title="Merkury">Merkurego</a> nie udało się wyjaśnić na gruncie teorii Newtona. </p><p>Na początku XIX wieku <a href="/wiki/Joseph_von_Fraunhofer" title="Joseph von Fraunhofer">Joseph von Fraunhofer</a> zaobserwował <a href="/wiki/Spektroskopia" title="Spektroskopia">linie widmowe</a> w promieniowaniu ze Słońca. Eksperymenty z gorącymi gazami pokazały, że takie same linie można obserwować w obserwowanym widmie, linie te są charakterystyczne dla poszczególnych <a href="/wiki/Pierwiastek_chemiczny" title="Pierwiastek chemiczny">pierwiastków</a>. W ten sposób udowodniono, że pierwiastki występujące w Słońcu występują również na Ziemi. Faktycznie, pierwiastek hel został najpierw odkryty w widmie ze Słońca, a następnie w laboratorium ziemskim (stąd <a href="/wiki/Etymologia" title="Etymologia">etymologia</a> nazwy pierwiastka). Ten przełomowy moment często uważa się za narodziny astrofizyki jako osobnej gałęzi wiedzy<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2023-04">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup>. Najwcześniejsze poświadczone użycie terminu <i>astrofizyka</i> pochodzi z 1865 roku, kiedy użył go <a href="/w/index.php?title=Johann_Karl_Friedrich_Z%C3%B6llner&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johann Karl Friedrich Zöllner (strona nie istnieje)">Johann Karl Friedrich Zöllner</a><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[6]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="XX_wiek">XX wiek</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: XX wiek" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: XX wiek"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>XX wiek to czas przełomu w astrofizyce, umożliwiony dzięki zmianie samych fundamentów fizyki: </p> <ul><li><a href="/wiki/Teoria_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci" title="Teoria względności">teoria względności</a> umożliwiła dokładniejszy opis ruchu ciał; przykładowo <a href="/wiki/Og%C3%B3lna_teoria_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci" title="Ogólna teoria względności">ogólna teoria względności</a> Einsteina wyjaśniła orbitę Merkurego i umożliwiła konstrukcję pierwszych <a href="/wiki/Model_kosmologiczny" title="Model kosmologiczny">modeli kosmologicznych</a>; przewidziała też istnienie nowych obiektów jak <a href="/wiki/Czarna_dziura" title="Czarna dziura">czarne dziury</a> i zjawisk jak <a href="/wiki/Soczewkowanie_grawitacyjne" title="Soczewkowanie grawitacyjne">soczewkowanie grawitacyjne</a> i <a href="/wiki/Fala_grawitacyjna" title="Fala grawitacyjna">fale czasoprzestrzeni</a>;</li> <li><a href="/wiki/Mechanika_kwantowa" title="Mechanika kwantowa">mechanika kwantowa</a> jako fundament <a href="/wiki/Fizyka_atomowa" title="Fizyka atomowa">fizyki atomowej</a>, <a href="/wiki/Fizyka_molekularna" title="Fizyka molekularna">molekularnej</a> i <a href="/wiki/Fizyka_materii_skondensowanej" title="Fizyka materii skondensowanej">materii skondensowanej</a> wyjaśniła <a href="/wiki/Widmo_(spektroskopia)" title="Widmo (spektroskopia)">widma</a> różnych substancji; <a href="/wiki/Spektroskopia" title="Spektroskopia">spektroskopia</a> pozwoliła na jeszcze dokładniejsze badania składu ciał. Fizyka kwantowa umożliwiła też opis <a href="/wiki/Reakcja_j%C4%85drowa" title="Reakcja jądrowa">reakcji jądrowych</a> zachodzących w gwiazdach i w <a href="/wiki/Wielki_Wybuch" title="Wielki Wybuch">Wielkim Wybuchu</a>, a także przemian <a href="/wiki/Cz%C4%85stka_elementarna" title="Cząstka elementarna">cząstek elementarnych</a>.</li></ul> <p>Pojawiły się też badania na styku obydwu teorii jak <a href="/w/index.php?title=Termodynamika_czarnych_dziur&action=edit&redlink=1" class="new" title="Termodynamika czarnych dziur (strona nie istnieje)">termodynamika czarnych dziur</a> i <a href="/w/index.php?title=Kosmologia_kwantowa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kosmologia kwantowa (strona nie istnieje)">kosmologia kwantowa</a>. Poprawne opisy w tych dziedzinach mogą potrzebować <a href="/wiki/Grawitacja_kwantowa" title="Grawitacja kwantowa">kwantowego modelu grawitacji</a>, a żadna z hipotez tego typu nie została potwierdzona. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="XXI_wiek">XXI wiek</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: XXI wiek" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: XXI wiek"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wiek XXI to początek nowej metody obserwacyjnej – po raz pierwszy wykryto fale grawitacyjne. Użyta metoda <a href="/wiki/Interferometria" title="Interferometria">interferometryczna</a> pozwoliła wykryć proces zlewania się czarnych dziur oraz <a href="/wiki/Gwiazda_neutronowa" title="Gwiazda neutronowa">gwiazd neutronowych</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dyscypliny">Dyscypliny</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Dyscypliny" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Dyscypliny"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Astrofizyka_obserwacyjna">Astrofizyka obserwacyjna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Astrofizyka obserwacyjna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Astrofizyka obserwacyjna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Większość procesów astrofizycznych nie może być zrealizowana w ziemskich laboratoriach. Istnieje jednak ogromna liczba obiektów astrofizycznych widzialnych w promieniowaniu elektromagnetycznym. Badanie tych obiektów jest celem obserwacyjnej astrofizyki. </p><p>Techniki obserwacji obiektów astrofizycznych wymagają bardzo zaawansowanej technologii i do niedawna były po prostu nieznane. </p><p>Większość obserwacji jest robiona przy użyciu <a href="/wiki/Promieniowanie_elektromagnetyczne" title="Promieniowanie elektromagnetyczne">promieniowania elektromagnetycznego</a>. </p> <ul><li><a href="/wiki/Radioastronomia" title="Radioastronomia">radioastronomia</a></li> <li><a href="/wiki/Podczerwie%C5%84" title="Podczerwień">podczerwień</a></li> <li><a href="/wiki/Astronomia_optyczna" title="Astronomia optyczna">astronomia optyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Ultrafiolet" title="Ultrafiolet">ultrafiolet</a></li> <li><a href="/wiki/Astronomia_rentgenowska" title="Astronomia rentgenowska">astronomia rentgenowska</a></li> <li><a href="/wiki/Astronomia_promieniowania_gamma" title="Astronomia promieniowania gamma">astronomia gamma</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Astrofizyka_teoretyczna">Astrofizyka teoretyczna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Astrofizyka teoretyczna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Astrofizyka teoretyczna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Astrofizyka teoretyczna jest dyscypliną starającą się wyjaśnić zjawiska obserwowane przez astronomów za pomocą teorii fizycznych. W tym celu astrofizyka teoretyczna buduje modele teoretyczne (abstrakcyjne, jak i numeryczne), które starają się tłumaczyć obserwacje, jak i przewidywać nowe zjawiska. </p><p>Teoretyczna astrofizyka używa szerokiego spektrum metod, np. modelowania analitycznego (dla przykładu metoda politrop do modelowania zachowania <a href="/wiki/Gwiazda" title="Gwiazda">gwiazdy</a>), <a href="/wiki/Metoda_numeryczna" title="Metoda numeryczna">metod numerycznych</a> do symulacji układów astrofizycznych. Każda z tych metod ma swoje zalety. </p><p>Zainteresowania astrofizyki teoretycznej dotyczą: <a href="/wiki/Ewolucja_gwiazd" title="Ewolucja gwiazd">ewolucji gwiazd</a>, materii (barionowej i <a href="/wiki/Ciemna_materia" title="Ciemna materia">ciemnej materii</a>) i <a href="/wiki/Promieniowanie_kosmiczne" title="Promieniowanie kosmiczne">promieniowania kosmicznego</a>, <a href="/wiki/Kosmologia" title="Kosmologia">kosmologii</a>, formowania się i ewolucji: galaktyk, wielkoskalowych struktur we Wszechświecie. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Instytucje">Instytucje</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Instytucje" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Instytucje"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W Polsce istnieje kilkanaście ośrodków badań astrofizycznych – odpowiednie <a href="/wiki/Instytut" title="Instytut">instytuty</a>, <a href="/wiki/Katedra_(jednostka_organizacyjna)" title="Katedra (jednostka organizacyjna)">katedry</a> i <a href="/wiki/Zak%C5%82ad_(szkolnictwo_wy%C5%BCsze)" title="Zakład (szkolnictwo wyższe)">zakłady</a> ma część polskich <a href="/wiki/Wydzia%C5%82" title="Wydział">wydziałów</a> fizyki i astronomii oraz innych instytucji. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Na_uczelniach">Na uczelniach</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Na uczelniach" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Na uczelniach"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Uniwersytet_Gda%C5%84ski" title="Uniwersytet Gdański">Uniwersytet Gdański</a> – <a href="/wiki/Wydzia%C5%82_Matematyki,_Fizyki_i_Informatyki_Uniwersytetu_Gda%C5%84skiego" title="Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki Uniwersytetu Gdańskiego">Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki</a><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">[7]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Uniwersytet_Jagiello%C5%84ski" title="Uniwersytet Jagielloński">Uniwersytet Jagielloński</a> – <a href="/wiki/Wydzia%C5%82_Fizyki,_Astronomii_i_Informatyki_Stosowanej_Uniwersytetu_Jagiello%C5%84skiego" title="Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego">Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej</a> (FAIS UJ); prowadzi on osobne studia w kierunku astrofizyki i kosmologii<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[8]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Uniwersytet_Kazimierza_Wielkiego_w_Bydgoszczy" title="Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy">Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy</a> – <a href="/wiki/Wydzia%C5%82_Fizyki_Uniwersytetu_Kazimierza_Wielkiego_w_Bydgoszczy" title="Wydział Fizyki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy">Wydział Fizyki</a><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[9]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Uniwersytet_%C5%81%C3%B3dzki" title="Uniwersytet Łódzki">Uniwersytet Łódzki</a> – <a href="/wiki/Wydzia%C5%82_Fizyki_i_Informatyki_Stosowanej_Uniwersytetu_%C5%81%C3%B3dzkiego" title="Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Łódzkiego">Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej</a> (FIS UŁ)<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10">[10]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Uniwersytet_Miko%C5%82aja_Kopernika_w_Toruniu" title="Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu">Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu</a> – <a href="/wiki/Wydzia%C5%82_Fizyki,_Astronomii_i_Informatyki_Stosowanej_Uniwersytetu_Miko%C5%82aja_Kopernika_w_Toruniu" title="Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu">Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej</a> (FAIS UMK)<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11">[11]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Uniwersytet_Opolski" title="Uniwersytet Opolski">Uniwersytet Opolski</a> – <a href="/wiki/Wydzia%C5%82_Matematyki,_Fizyki_i_Informatyki_Uniwersytetu_Opolskiego" title="Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki Uniwersytetu Opolskiego">Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki</a>, konkretniej <a href="/wiki/Instytut_Fizyki_Uniwersytetu_Opolskiego" title="Instytut Fizyki Uniwersytetu Opolskiego">Instytut Fizyki</a><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12">[12]</a></sup>.</li> <li><a href="/wiki/Uniwersytet_Szczeci%C5%84ski" title="Uniwersytet Szczeciński">Uniwersytet Szczeciński</a> – <a href="/wiki/Wydzia%C5%82_Matematyczno-Fizyczny_Uniwersytetu_Szczeci%C5%84skiego" title="Wydział Matematyczno-Fizyczny Uniwersytetu Szczecińskiego">Wydział Matematyczno-Fizyczny</a><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13">[13]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Uniwersytet_Warszawski" title="Uniwersytet Warszawski">Uniwersytet Warszawski</a> – <a href="/wiki/Wydzia%C5%82_Fizyki_Uniwersytetu_Warszawskiego" title="Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego">Wydział Fizyki</a> (FUW), konkretniej <a href="/wiki/Obserwatorium_Astronomiczne_Uniwersytetu_Warszawskiego" title="Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego">Obserwatorium Astronomiczne</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14">[14]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Uniwersytet_Wroc%C5%82awski" title="Uniwersytet Wrocławski">Uniwersytet Wrocławski</a> – <a href="/wiki/Wydzia%C5%82_Fizyki_i_Astronomii_Uniwersytetu_Wroc%C5%82awskiego" title="Wydział Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Wrocławskiego">Wydział Fizyki i Astronomii</a> (WFiA UWr), konkretniej <a href="/wiki/Instytut_Astronomiczny_Uniwersytetu_Wroc%C5%82awskiego" title="Instytut Astronomiczny Uniwersytetu Wrocławskiego">Instytut Astronomiczny</a><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[15]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Uniwersytet_w_Bia%C5%82ymstoku" title="Uniwersytet w Białymstoku">Uniwersytet w Białymstoku</a> – <a href="/wiki/Wydzia%C5%82_Fizyki_Uniwersytetu_w_Bia%C5%82ymstoku" title="Wydział Fizyki Uniwersytetu w Białymstoku">Wydział Fizyki</a><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16">[16]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Uniwersytet_Zielonog%C3%B3rski" title="Uniwersytet Zielonogórski">Uniwersytet Zielonogórski</a> – <a href="/wiki/Wydzia%C5%82_Fizyki_i_Astronomii_Uniwersytetu_Zielonog%C3%B3rskiego" title="Wydział Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Zielonogórskiego">Wydział Fizyki i Astronomii</a> (WFA UZ)<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17">[17]</a></sup>;</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Poza_uczelniami">Poza uczelniami</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Poza uczelniami" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Poza uczelniami"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Astrofizykę rozwijają też: </p> <ul><li><a href="/wiki/Polska_Akademia_Nauk" title="Polska Akademia Nauk">Polska Akademia Nauk</a> – <a href="/wiki/Centrum_Astronomiczne_im._Miko%C5%82aja_Kopernika_Polskiej_Akademii_Nauk" title="Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk">Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika</a> (CAMK PAN)<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18">[18]</a></sup>; obejmuje m.in. <a href="/wiki/Zak%C5%82ad_Astrofizyki_CAMK_PAN_w_Toruniu" class="mw-redirect" title="Zakład Astrofizyki CAMK PAN w Toruniu">Zakład Astrofizyki w Toruniu</a>;</li> <li><a href="/wiki/Narodowe_Centrum_Bada%C5%84_J%C4%85drowych" title="Narodowe Centrum Badań Jądrowych">Narodowe Centrum Badań Jądrowych</a> (NCBJ)<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19">[19]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Popularyzacja">Popularyzacja</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Popularyzacja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Popularyzacja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Najpóźniej od XX wieku astrofizyka jest dziedziną <a href="/wiki/Popularyzacja_nauki" title="Popularyzacja nauki">popularyzowaną</a>; niektóre książki na ten temat zostawały <a href="/wiki/Bestseller" title="Bestseller">bestsellerami</a>, a ich autorom przyznawano nagrody. Przykładowi działacze na tym polu to: </p> <ul><li><a href="/wiki/Fred_Hoyle" title="Fred Hoyle">Fred Hoyle</a>;</li> <li><a href="/wiki/Roger_Penrose" title="Roger Penrose">Roger Penrose</a>;</li> <li><a href="/wiki/Stephen_Hawking" title="Stephen Hawking">Stephen Hawking</a>, autor książek, w tym docenionej przez rynek <i><a href="/wiki/Kr%C3%B3tka_historia_czasu" title="Krótka historia czasu">Krótkiej historii czasu</a></i>;</li> <li><a href="/wiki/Neil_deGrasse_Tyson" title="Neil deGrasse Tyson">Neil deGrasse Tyson</a>.</li></ul> <p>Po polsku astrofizykę, w tym <a href="/wiki/Kosmologia" title="Kosmologia">kosmologię</a>, upowszechniali: </p> <ul><li><a href="/wiki/Micha%C5%82_Heller" title="Michał Heller">Michał Heller</a>,</li> <li><a href="/wiki/Marek_Demia%C5%84ski" title="Marek Demiański">Marek Demiański</a>,</li> <li><a href="/wiki/Jean-Pierre_Lasota" title="Jean-Pierre Lasota">Jean-Pierre Lasota-Hirszowicz</a>,</li> <li><a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_Bajtlik" title="Stanisław Bajtlik">Stanisław Bajtlik</a>,</li> <li><a href="/wiki/Krzysztof_Meissner" title="Krzysztof Meissner">Krzysztof Meissner</a>,</li> <li><a href="/wiki/Tadeusz_Pabjan" title="Tadeusz Pabjan">Tadeusz Pabjan</a>,</li> <li><a href="/wiki/%C5%81ukasz_Lam%C5%BCa" title="Łukasz Lamża">Łukasz Lamża</a>.</li></ul> <p>Część z nich za tę działalność wyróżniono. Astrofizyka jest też jedną z dziedzin poruszanych przez <a href="/wiki/Karolina_G%C5%82owacka" title="Karolina Głowacka">Karolinę Głowacką</a> – w jej Radiu Naukowym oraz w <a href="/wiki/Wywiad_(rozmowa)" title="Wywiad (rozmowa)">wywiadach</a>-rzekach z prof. Lasotą. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-epwn-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-epwn_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web open-access"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3871846"><i>astrofizyka</i></a>, [w:] <i><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">Encyklopedia PWN</a></i> [online], <a href="/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">Wydawnictwo Naukowe PWN</a><span class="accessdate"> [dostęp 2023-04-21]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=unknown&rft.atitle=astrofizyka&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=%5B%5BWydawnictwo+Naukowe+PWN%5D%5D&rft_id=https%3A%2F%2Fencyklopedia.pwn.pl%2Fhaslo%2F%3B3871846" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web open-access"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3871863"><i>astronomia</i></a>, [w:] <i><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">Encyklopedia PWN</a></i> [online], <a href="/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">Wydawnictwo Naukowe PWN</a><span class="accessdate"> [dostęp 2023-04-21]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=unknown&rft.atitle=astronomia&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=%5B%5BWydawnictwo+Naukowe+PWN%5D%5D&rft_id=https%3A%2F%2Fencyklopedia.pwn.pl%2Fhaslo%2F%3B3871863" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/astrophysics">astrophysics</a> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>, <a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica Online</a>, britannica.com, 12 kwietnia 2023 [dostęp 2023-04-21].</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/astronomy">astronomy</a> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>, <a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica Online</a>, britannica.com, 5 stycznia 2023 [dostęp 2023-04-21].</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://sjp.pwn.pl/slowniki/astrofizyka">astrofizyka – definicja, synonimy, przykłady użycia</a></i> [w]: <i>Słowniki <a href="/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">PWN</a></i> [online].</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dictionary.obspm.fr/index.php?showAll=1&formSearchTextfield=astrophysics">astrophysics</a></i> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>, dictionary.obspm.fr [dostęp 2023-04-21].</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://mfi.ug.edu.pl/wydzial/instytuty/instytut-fizyki-teoretycznej-i-astrofizyki">Instytut Fizyki Teoretycznej i Astrofizyki</a>, [dostęp 2023-04-21].</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://fais.uj.edu.pl/dla-kandydatow/kierunki-studiow/astrofizyka-i-kosmologia">Astrofizyka i kosmologia</a>, fais.uj.edu.pl [dostęp 2023-04-21].</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://fizykateoretyczna.ukw.edu.pl//jednostka/katedra_fizyki_teoretycznej_i_astrofizyki/">Katedra Fizyki Teoretycznej i Astrofizyki</a>, fizykateoretyczna.ukw.edu.pl [dostęp 2023-04-21].</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wfis.uni.lodz.pl/struktura/">Wydziały i Jednostki Uniwersytetu Łódzkiego</a>, wfis.uni.lodz.pl [dostęp 2023-04-21].</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://astro.umk.pl/instytut/o-ia/">O Instytucie Astronomii</a>, astro.umk.pl [dostęp 2023-04-21].</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fizyka.uni.opole.pl/zaklady/kaift/">Katedra Astrofizyki i Fizyki Teoretycznej</a>, fizyka.uni.opole.pl [dostęp 2023-04-21].</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://fizyka.univ.szczecin.pl/">INSTYTUT FIZYKI UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI</a>, [dostęp 2023-04-21].</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.astrouw.edu.pl/katedra-astrofizyki-teoretycznej/">Katedra Astrofizyki Teoretycznej</a>, astrouw.edu.pl [dostęp 2023-04-21].</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.astro.uni.wroc.pl/index.php/informacje-ogolne/instytut-astronomiczny">Instytut Astronomiczny U.Wr.</a>, astro.uni.wroc.pl [dostęp 2023-04-21].</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://physics.uwb.edu.pl/wf/?page_id=10421">Katedra Astrofizyki i Fizyki Teoretycznej</a>, physics.uwb.edu.pl [dostęp 2023-04-21].</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ia.uz.zgora.pl/instytut/struktura/zaklad-astrofizyki">Zakład Astrofizyki</a>, ia.uz.zgora.pl [dostęp 2023-04-21].</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://camk.edu.pl/pl/research/groups/">Zagadnienia badawcze</a>, camk.edu.pl [dostęp 2023-04-21].</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbj.gov.pl/zaklad-astrofizyki-bp4">Zakład Astrofizyki (BP4)</a>, ncbj.gov.pl [dostęp 2023-04-21].</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox noprint plainlinks"> <tbody><tr> <td style="text-align: center; font-weight: bold;">Informacje w <a href="/wiki/Wikipedia:Projekty_siostrzane" title="Wikipedia:Projekty siostrzane">projektach siostrzanych</a></td> </tr> <tr> <td><span style="margin:1px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/13px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="13" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/26px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></span>  <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Astrophysics?uselang=pl"><b>Multimedia</b></a></span> w <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a></td> </tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Wikibooks-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/15px-Wikibooks-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/23px-Wikibooks-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/30px-Wikibooks-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span>  <b><a href="https://pl.wikibooks.org/wiki/Astrofizyka" class="extiw" title="b:Astrofizyka">Podręczniki</a></b> w <a href="/wiki/Wikibooks" title="Wikibooks">Wikibooks</a></td> </tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:WiktionaryPl_nodesc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/15px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="15" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/23px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/30px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span>  <b><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/astrofizyka" class="extiw" title="wikt:astrofizyka">Definicje słownikowe</a></b> w <a href="/wiki/Wikis%C5%82ownik" title="Wikisłownik">Wikisłowniku</a></td> </tr> </tbody></table> <ul><li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050330052735/http://news.astronet.pl/">AstroNET – Polski Portal Astronomiczny</a>. news.astronet.pl. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.astronet.pl/">tego adresu</a> (2005-03-30)].</cite></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=HHOEFhrsmVc">100 lat astrofizyki</a></i>, kanał <a href="/wiki/Astronarium" title="Astronarium">Astronarium</a> na <a href="/wiki/YouTube" title="YouTube">YouTube</a>, 12 lipca 2020 [dostęp 2023-11-09].</li> <li><a href="/wiki/Grupa_dyskusyjna" title="Grupa dyskusyjna">Grupa dyskusyjna</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="news:pl.sci.kosmos">pl.sci.kosmos</a> (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121205085229/http://baza.polsek.org.pl/">FAQ</a>)</li> <li><a href="/wiki/Grupa_dyskusyjna" title="Grupa dyskusyjna">Grupa dyskusyjna</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="news:pl.sci.fizyka">pl.sci.fizyka</a> (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151208010212/http://mer.chemia.polsl.pl/~pborys/psffaq/faq/">FAQ</a>)</li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Nauki_kosmiczne" title="Szablon:Nauki kosmiczne"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Nauki_kosmiczne" title="Dyskusja szablonu:Nauki kosmiczne"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Nauki_kosmiczne&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/w/index.php?title=Nauki_kosmiczne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nauki kosmiczne (strona nie istnieje)">Nauki kosmiczne</a></div><div class="mw-collapsible-content"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Nauki_empiryczne" title="Nauki empiryczne">nauki empiryczne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Astronomia" title="Astronomia">astronomia</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">astrofizyka</a></li> <li><a href="/wiki/Astrochemia" title="Astrochemia">astrochemia</a></li> <li><a href="/wiki/Astrobiologia" title="Astrobiologia">astrobiologia</a></li> <li><a href="/wiki/Planetologia" title="Planetologia">planetologia</a></li> <li><a href="/wiki/Geologia_Ksi%C4%99%C5%BCyca" title="Geologia Księżyca">selenologia</a></li> <li><a href="/wiki/Meteorytyka" title="Meteorytyka">meteorytyka</a></li> <li><a href="/wiki/Astronautyka" title="Astronautyka">astronautyka</a></li> <li><a href="/wiki/Kosmochemia" title="Kosmochemia">kosmochemia</a></li> <li><a href="/wiki/Kosmomineralogia" title="Kosmomineralogia">kosmomineralogia</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">dyscypliny<br />naukowo-<a href="/wiki/Filozofia" title="Filozofia">filozoficzne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Kosmologia" title="Kosmologia">kosmologia</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Paranauka" title="Paranauka">paranauki</a> i <a href="/wiki/Pseudonauka" title="Pseudonauka">pseudonauki</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Ufologia" title="Ufologia">ufologia</a></li> <li><a href="/wiki/Paleoastronautyka" title="Paleoastronautyka">paleoastronautyka</a></li> <li><a href="/wiki/Astrologia" title="Astrologia">astrologia</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Dzia%C5%82y_fizyki" title="Szablon:Działy fizyki"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Dzia%C5%82y_fizyki" title="Dyskusja szablonu:Działy fizyki"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Dzia%C5%82y_fizyki&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Nauki_fizyczne" title="Nauki fizyczne">Nauki fizyczne</a></div><div class="mw-collapsible-content"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">główne<br />działy <a href="/wiki/Fizyka" title="Fizyka">fizyki</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Fizyka_do%C5%9Bwiadczalna" title="Fizyka doświadczalna">doświadczalna</a></li> <li><a href="/wiki/Fizyka_matematyczna" title="Fizyka matematyczna">matematyczna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fizyka_stosowana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fizyka stosowana (strona nie istnieje)">stosowana</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Fizyka_in%C5%BCynierska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fizyka inżynierska (strona nie istnieje)">inżynierska</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Fizyka_teoretyczna" title="Fizyka teoretyczna">teoretyczna</a> <ul><li><a href="/wiki/Fizyka_klasyczna" title="Fizyka klasyczna">fizyka klasyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Teoria_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci" title="Teoria względności">teoria względności</a></li> <li><a href="/wiki/Mechanika_kwantowa" title="Mechanika kwantowa">fizyka kwantowa</a></li></ul></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">według<br />zjawisk</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Mechanika" title="Mechanika">mechanika</a> ogólna</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Dynamika_(fizyka)" title="Dynamika (fizyka)">dynamika</a></li> <li><a href="/wiki/Kinematyka" title="Kinematyka">kinematyka</a></li> <li><a href="/wiki/Kinetyka" title="Kinetyka">kinetyka</a></li> <li><a href="/wiki/Statyka" title="Statyka">statyka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mechanika_bry%C5%82y_sztywnej&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mechanika bryły sztywnej (strona nie istnieje)">mechanika bryły sztywnej</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Mechanika_o%C5%9Brodk%C3%B3w_ci%C4%85g%C5%82ych" title="Mechanika ośrodków ciągłych">mechanika<br />ośrodków ciągłych</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Stereomechanika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stereomechanika (strona nie istnieje)">stereomechanika</a> <ul><li><a href="/wiki/Teoria_spr%C4%99%C5%BCysto%C5%9Bci" title="Teoria sprężystości">elastomechanika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Plastomechanika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plastomechanika (strona nie istnieje)">plastomechanika</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Reologia" title="Reologia">reologia</a></li> <li><a href="/wiki/Mechanika_p%C5%82yn%C3%B3w" title="Mechanika płynów">mechanika płynów</a> <ul><li><a href="/wiki/Statyka_p%C5%82yn%C3%B3w" title="Statyka płynów">statyka płynów</a></li> <li><a href="/wiki/Dynamika_p%C5%82yn%C3%B3w" title="Dynamika płynów">dynamika płynów</a></li> <li><a href="/wiki/Dynamika_p%C5%82yn%C3%B3w" title="Dynamika płynów">hydromechanika</a></li> <li><a href="/wiki/Hydrostatyka" title="Hydrostatyka">hydrostatyka</a></li> <li><a href="/wiki/Dynamika_p%C5%82yn%C3%B3w" title="Dynamika płynów">hydrodynamika</a></li> <li><a href="/wiki/Magnetohydrodynamika" title="Magnetohydrodynamika">magnetohydrodynamika</a></li> <li><a href="/wiki/Aeromechanika" title="Aeromechanika">aeromechanika</a></li> <li><a href="/wiki/Aerostatyka" title="Aerostatyka">aerostatyka</a></li> <li><a href="/wiki/Aerodynamika" title="Aerodynamika">aerodynamika</a></li> <li><a href="/wiki/Aerotermodynamika" title="Aerotermodynamika">aerotermodynamika</a></li> <li><a href="/wiki/Obliczeniowa_mechanika_p%C5%82yn%C3%B3w" title="Obliczeniowa mechanika płynów">obliczeniowa mechanika płynów</a></li></ul></li></ul> </td></tr><tr class="a2_3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Termodynamika" title="Termodynamika">termodynamika</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Termodynamika_klasyczna" title="Termodynamika klasyczna">klasyczna</a>, in. termostatyka</li> <li><a href="/wiki/Kalorymetria" title="Kalorymetria">kalorymetria</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Termodynamika_czarnych_dziur&action=edit&redlink=1" class="new" title="Termodynamika czarnych dziur (strona nie istnieje)">termodynamika czarnych dziur</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Termomechanika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Termomechanika (strona nie istnieje)">termomechanika</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2_4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Akustyka" title="Akustyka">akustyka</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Cymatyka" title="Cymatyka">cymatyka</a></li> <li><a href="/wiki/Aeroakustyka" title="Aeroakustyka">aeroakustyka</a></li> <li><a href="/wiki/Akustyka_kwantowa" title="Akustyka kwantowa">akustyka kwantowa</a></li> <li><a href="/wiki/Termoakustyka" title="Termoakustyka">termoakustyka</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2_5"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Elektrodynamika" title="Elektrodynamika">elektrodynamika</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Elektrostatyka" title="Elektrostatyka">elektrostatyka</a></li> <li><a href="/wiki/Magnetostatyka" title="Magnetostatyka">magnetostatyka</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2_6"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Optyka" title="Optyka">optyka</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Akustooptyka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Akustooptyka (strona nie istnieje)">akustooptyka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Elektrooptyka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elektrooptyka (strona nie istnieje)">elektrooptyka</a></li> <li><a href="/wiki/Fotometria" title="Fotometria">fotometria</a></li> <li><a href="/wiki/Fotonika" title="Fotonika">fotonika</a> <ul><li><a href="/wiki/Nanofotonika" title="Nanofotonika">nanofotonika</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Krystalooptyka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Krystalooptyka (strona nie istnieje)">krystalooptyka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Magnetooptyka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magnetooptyka (strona nie istnieje)">magnetooptyka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Optyka_atmosferyczna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Optyka atmosferyczna (strona nie istnieje)">optyka atmosferyczna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Optyka_elektronowa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Optyka elektronowa (strona nie istnieje)">optyka elektronowa</a></li> <li><a href="/wiki/Optyka_geometryczna" title="Optyka geometryczna">optyka geometryczna</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Katoptryka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Katoptryka (strona nie istnieje)">katoptryka</a></li> <li><a href="/wiki/Dioptryka" title="Dioptryka">dioptryka</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Falowa_teoria_%C5%9Bwiat%C5%82a" title="Falowa teoria światła">optyka falowa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Optyka_instrumentalna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Optyka instrumentalna (strona nie istnieje)">optyka instrumentalna</a></li> <li><a href="/wiki/Optyka_kwantowa" title="Optyka kwantowa">optyka kwantowa</a></li> <li><a href="/wiki/Optyka_nieliniowa" title="Optyka nieliniowa">optyka nieliniowa</a></li> <li><a href="/wiki/Spektroskopia" title="Spektroskopia">spektroskopia</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2_7"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/w/index.php?title=Radiofizyka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Radiofizyka (strona nie istnieje)">radiofizyka</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Radiometria" title="Radiometria">radiometria</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">według<br />skali</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a3_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">fizyka subatomowa</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Fizyka_cz%C4%85stek_elementarnych" title="Fizyka cząstek elementarnych">cząstek elementarnych</a></li> <li><a href="/wiki/Fizyka_j%C4%85drowa" title="Fizyka jądrowa">jądrowa</a></li> <li><a href="/wiki/Fizyka_cz%C4%85stek_elementarnych" title="Fizyka cząstek elementarnych">wysokich energii</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Fizyka_materii_skondensowanej" title="Fizyka materii skondensowanej">fizyka materii<br />skondensowanej</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Fizyka_cia%C5%82a_sta%C5%82ego" title="Fizyka ciała stałego">ciała stałego</a></li> <li><a href="/wiki/Fizyka_p%C5%82yn%C3%B3w" title="Fizyka płynów">płynów</a> <ul><li><a href="/wiki/Fizyka_plazmy" title="Fizyka plazmy">plazmy</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Kriogenika" title="Kriogenika">kriofizyka</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3_3"><th class="navbox-group opis" scope="row">inne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Fizyka_atomowa" title="Fizyka atomowa">atomowa</a></li> <li><a href="/wiki/Fizyka_molekularna" title="Fizyka molekularna">molekularna</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Mechanika_teoretyczna" title="Mechanika teoretyczna">mechanika<br />teoretyczna</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a4_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Mechanika_klasyczna" title="Mechanika klasyczna">klasyczna</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Szczeg%C3%B3lna_teoria_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci" title="Szczególna teoria względności">szczególna teoria względności</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Mechanika_kwantowa" title="Mechanika kwantowa">kwantowa</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Relatywistyczna_mechanika_kwantowa" title="Relatywistyczna mechanika kwantowa">relatywistyczna mechanika kwantowa</a></li> <li><a href="/wiki/Kwantowa_mechanika_statystyczna" title="Kwantowa mechanika statystyczna">kwantowa mechanika statystyczna</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4_3"><th class="navbox-group opis" scope="row">występujące<br />w obu wersjach</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Mechanika_Lagrange%E2%80%99a" title="Mechanika Lagrange’a">Lagrange’a</a></li> <li><a href="/wiki/Mechanika_Hamiltona" title="Mechanika Hamiltona">Hamiltona</a></li> <li><a href="/wiki/Mechanika_statystyczna" title="Mechanika statystyczna">statystyczna</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Teoria_pola_(fizyka)" title="Teoria pola (fizyka)">teoria pola</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a5_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Klasyczna_teoria_pola" title="Klasyczna teoria pola">klasyczna</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Elektrodynamika_klasyczna" title="Elektrodynamika klasyczna">elektrodynamika klasyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Og%C3%B3lna_teoria_wzgl%C4%99dno%C5%9Bci" title="Ogólna teoria względności">ogólna teoria względności</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Kwantowa_teoria_pola" title="Kwantowa teoria pola">kwantowa</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Elektrodynamika_kwantowa" title="Elektrodynamika kwantowa">elektrodynamika kwantowa</a></li> <li><a href="/wiki/Teoria_oddzia%C5%82ywa%C5%84_elektros%C5%82abych" title="Teoria oddziaływań elektrosłabych">teoria elektrosłaba</a></li> <li><a href="/wiki/Chromodynamika_kwantowa" title="Chromodynamika kwantowa">chromodynamika kwantowa</a></li> <li><a href="/wiki/Model_standardowy" title="Model standardowy">model standardowy</a></li> <li><a href="/wiki/Teorie_wielkiej_unifikacji" title="Teorie wielkiej unifikacji">teorie wielkiej unifikacji</a></li> <li><a href="/wiki/Grawitacja_kwantowa" title="Grawitacja kwantowa">grawitacja kwantowa</a></li> <li><a href="/wiki/Teoria_wszystkiego" title="Teoria wszystkiego">teoria wszystkiego</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Interdyscyplinarno%C5%9B%C4%87" title="Interdyscyplinarność">interdyscy-<br />plinarne</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a6_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Fizyka_chemiczna" title="Fizyka chemiczna">fizyka chemiczna</a><br />i <a href="/wiki/Chemia_fizyczna" title="Chemia fizyczna">chemia fizyczna</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Chemia_kwantowa" title="Chemia kwantowa">chemia kwantowa</a></li> <li><a href="/wiki/Krystalografia" title="Krystalografia">krystalografia</a></li> <li><a href="/wiki/Termodynamika_chemiczna" title="Termodynamika chemiczna">termodynamika chemiczna</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Geofizyka" title="Geofizyka">geofizyka</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Geodynamika" title="Geodynamika">geodynamika</a></li> <li><a href="/wiki/Geoelektryka" title="Geoelektryka">geoelektryka</a></li> <li><a href="/wiki/Ziemskie_pole_magnetyczne" title="Ziemskie pole magnetyczne">geomagnetyka</a> <ul><li><a href="/wiki/Magnetometria" title="Magnetometria">magnetometria</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Grawimetria" title="Grawimetria">grawimetria</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Gradiometria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gradiometria (strona nie istnieje)">gradiometria</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Hydrofizyka" title="Hydrofizyka">hydrofizyka</a> <ul><li><a href="/wiki/Oceanografia_fizyczna" title="Oceanografia fizyczna">oceanografia fizyczna</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Fizyka_atmosfery" title="Fizyka atmosfery">fizyka atmosfery</a> <ul><li><a href="/wiki/Aeronomia" title="Aeronomia">aeronomia</a></li> <li><a href="/wiki/Mikrofizyka_chmur" title="Mikrofizyka chmur">mikrofizyka chmur</a></li> <li><a href="/wiki/Termodynamika_atmosfery" title="Termodynamika atmosfery">termodynamika atmosfery</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Fizyka_gleby" title="Fizyka gleby">fizyka gleby</a></li> <li><a href="/wiki/Petrofizyka" title="Petrofizyka">petrofizyka</a></li> <li><a href="/wiki/Sejsmologia" title="Sejsmologia">sejsmologia</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6_3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Planetologia" title="Planetologia">planetologia</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Geologia_Ksi%C4%99%C5%BCyca" title="Geologia Księżyca">selenologia</a> <ul><li><a href="/wiki/Selenografia" title="Selenografia">selenografia</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Meteorytyka" title="Meteorytyka">meteorytyka</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6_4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a class="mw-selflink selflink">astrofizyka</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Mechanika_nieba" title="Mechanika nieba">mechanika nieba</a></li> <li><a href="/wiki/Asterosejsmologia" title="Asterosejsmologia">asterosejsmologia</a></li> <li><a href="/wiki/Astrodynamika" title="Astrodynamika">astrodynamika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka_j%C4%85drowa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Astrofizyka jądrowa (strona nie istnieje)">astrofizyka jądrowa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Astrofizyka_cz%C4%85stek&action=edit&redlink=1" class="new" title="Astrofizyka cząstek (strona nie istnieje)">astrofizyka cząstek</a></li> <li><a href="/wiki/Heliofizyka" title="Heliofizyka">heliofizyka</a> <ul><li><a href="/wiki/Heliosejsmologia" title="Heliosejsmologia">heliosejsmologia</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Kosmologia_fizyczna" title="Kosmologia fizyczna">kosmologia fizyczna</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kosmologia_kwantowa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kosmologia kwantowa (strona nie istnieje)">kosmologia kwantowa</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Astrochemia" title="Astrochemia">astrochemia</a></li> <li><a href="/wiki/Kosmochemia" title="Kosmochemia">kosmochemia</a></li> <li><a href="/wiki/Kosmomineralogia" title="Kosmomineralogia">kosmomineralogia</a></li> <li><a href="/wiki/Astronomia" title="Astronomia">astronomia</a> <ul><li><a href="/wiki/Astrometria" title="Astrometria">astrometria</a></li></ul></li></ul> </td></tr><tr class="a6_5"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Biofizyka" title="Biofizyka">biofizyka</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Bioakustyka" title="Bioakustyka">bioakustyka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biologia_kwantowa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biologia kwantowa (strona nie istnieje)">biologia kwantowa</a></li> <li><a href="/wiki/Biomechanika" title="Biomechanika">biomechanika</a> <ul><li><a href="/wiki/Biotribologia" title="Biotribologia">biotribologia</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Neurofizyka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neurofizyka (strona nie istnieje)">neurofizyka</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6_6"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Psychofizyka" title="Psychofizyka">psychofizyka</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Psychoakustyka" title="Psychoakustyka">psychoakustyka</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6_7"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Socjofizyka" title="Socjofizyka">socjofizyka</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Ekonofizyka" title="Ekonofizyka">ekonofizyka</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6_8"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/In%C5%BCynieria_kwantowa" title="Inżynieria kwantowa">inżynieria<br />kwantowa</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Informatyka_kwantowa" title="Informatyka kwantowa">informatyka kwantowa</a></li> <li><a href="/wiki/Kryptologia_kwantowa" title="Kryptologia kwantowa">kryptologia kwantowa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Metrologia_kwantowa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metrologia kwantowa (strona nie istnieje)">metrologia kwantowa</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6_9"><th class="navbox-group opis" scope="row">inne działy<br /><a href="/wiki/Nauki_stosowane" title="Nauki stosowane">stosowane</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Agrofizyka" title="Agrofizyka">agrofizyka</a></li> <li><a href="/wiki/Fizyka_komputerowa" title="Fizyka komputerowa">fizyka komputerowa</a></li> <li><a href="/wiki/Fizyka_medyczna" title="Fizyka medyczna">fizyka medyczna</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row">inne<br />specjalności</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Fizyka_akcelerator%C3%B3w&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fizyka akceleratorów (strona nie istnieje)">fizyka akceleratorów</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dydaktyka_fizyki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dydaktyka fizyki (strona nie istnieje)">dydaktyka fizyki</a></li> <li><a href="/wiki/Filozofia_fizyki" title="Filozofia fizyki">filozofia fizyki</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_fizyki" title="Historia fizyki">historia fizyki</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Dzia%C5%82y_astronomii" title="Szablon:Działy astronomii"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Dzia%C5%82y_astronomii&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Działy astronomii (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Dzia%C5%82y_astronomii&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Działy <a href="/wiki/Astronomia" title="Astronomia">astronomii</a></div><div class="mw-collapsible-content"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">działy główne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Astronomia_obserwacyjna" title="Astronomia obserwacyjna">astronomia obserwacyjna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Astronomia_teoretyczna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Astronomia teoretyczna (strona nie istnieje)">astronomia teoretyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Astronomia_amatorska" title="Astronomia amatorska">astronomia amatorska</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">według składu<br />badanych sygnałów</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li>astronomia elektromagnetyczna <ul><li><a href="/wiki/Radioastronomia" title="Radioastronomia">radioastronomia</a></li> <li><a href="/wiki/Astronomia_podczerwona" title="Astronomia podczerwona">astronomia podczerwona</a></li> <li><a href="/wiki/Astronomia_optyczna" title="Astronomia optyczna">astronomia optyczna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Astronomia_nadfioletowa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Astronomia nadfioletowa (strona nie istnieje)">astronomia nadfioletowa</a></li> <li><a href="/wiki/Astronomia_rentgenowska" title="Astronomia rentgenowska">astronomia rentgenowska</a></li> <li><a href="/wiki/Astronomia_promieniowania_gamma" title="Astronomia promieniowania gamma">astronomia promieniowania gamma</a></li></ul></li> <li>astronomia cząstek <ul><li><a href="/wiki/Astronomia_neutrinowa" title="Astronomia neutrinowa">astronomia neutrinowa</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Astronomia_fal_grawitacyjnych&action=edit&redlink=1" class="new" title="Astronomia fal grawitacyjnych (strona nie istnieje)">astronomia fal grawitacyjnych</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">według badanych<br />źródeł</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li>astronomia okołoziemska</li> <li>astronomia <a href="/wiki/Uk%C5%82ad_S%C5%82oneczny" title="Układ Słoneczny">Układu Słonecznego</a></li> <li>astronomia <a href="/wiki/Droga_Mleczna" title="Droga Mleczna">Drogi Mlecznej</a></li> <li><a href="/wiki/Astronomia_gwiazdowa" title="Astronomia gwiazdowa">astronomia gwiazdowa</a></li> <li><a href="/wiki/Astronomia_pozagalaktyczna" title="Astronomia pozagalaktyczna">astronomia pozagalaktyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Kosmologia_obserwacyjna" title="Kosmologia obserwacyjna">kosmologia obserwacyjna</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">inne działy czyste</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Astrometria" title="Astrometria">astrometria</a> <ul><li><a href="/wiki/Astronomia_sferyczna" title="Astronomia sferyczna">astronomia sferyczna</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Astronomia_w_dziedzinie_czasu" title="Astronomia w dziedzinie czasu">astronomia w dziedzinie czasu</a></li> <li><a href="/wiki/Mechanika_nieba" title="Mechanika nieba">mechanika nieba</a></li> <li><a href="/wiki/Spektroskopia_astronomiczna" title="Spektroskopia astronomiczna">spektroskopia astronomiczna</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row">nauki<br /><a href="/wiki/Interdyscyplinarno%C5%9B%C4%87" title="Interdyscyplinarność">interdyscyplinarne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Astrobiologia" title="Astrobiologia">astrobiologia</a></li> <li><a href="/wiki/Astrochemia" title="Astrochemia">astrochemia</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">astrofizyka</a> <ul><li><a href="/wiki/Asterosejsmologia" title="Asterosejsmologia">asterosejsmologia</a></li> <li><a href="/wiki/Heliofizyka" title="Heliofizyka">heliofizyka</a></li> <li><a href="/wiki/Heliosejsmologia" title="Heliosejsmologia">heliosejsmologia</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Astrofotografia" title="Astrofotografia">astrofotografia</a></li> <li><a href="/wiki/Planetologia" title="Planetologia">planetologia</a> <ul><li><a href="/wiki/Geologia_Ksi%C4%99%C5%BCyca" title="Geologia Księżyca">selenologia</a></li> <li><a href="/wiki/Selenografia" title="Selenografia">selenografia</a></li> <li><a href="/wiki/Meteorytyka" title="Meteorytyka">meteorytyka</a></li></ul></li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row">inne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Historia_astronomii&action=edit&redlink=1" class="new" title="Historia astronomii (strona nie istnieje)">historia astronomii</a> <ul><li><a href="/wiki/Archeoastronomia" title="Archeoastronomia">archeoastronomia</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Gnomonika" title="Gnomonika">gnomonika</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Nauki_historyczne" title="Szablon:Nauki historyczne"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Nauki_historyczne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Nauki historyczne (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Nauki_historyczne&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Nauki <a href="/wiki/Historia" title="Historia">historyczne</a></div><div class="mw-collapsible-content"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">działy<br /><a href="/wiki/Historiografia" title="Historiografia">historiografii</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a1_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Historia_idei" title="Historia idei">historia idei</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Historia_doktryn_politycznych_i_prawnych" title="Historia doktryn politycznych i prawnych">historia doktryn politycznych i prawnych</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_filozofii" title="Historia filozofii">historia filozofii</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_my%C5%9Bli_ekonomicznej" title="Historia myśli ekonomicznej">historia myśli ekonomicznej</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_my%C5%9Bli_politycznej" title="Historia myśli politycznej">historia myśli politycznej</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_nauki" title="Historia nauki">historia nauki</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_religii" title="Historia religii">historia religii</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Historia_kultury_materialnej" title="Historia kultury materialnej">historia kultury<br />materialnej</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Historia_sztuki" title="Historia sztuki">historia sztuki</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_techniki" title="Historia techniki">historia techniki</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Historia_spo%C5%82eczna" title="Historia społeczna">historia społeczna</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Historia_ludowa" title="Historia ludowa">historia ludowa</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_niewolnictwa" title="Historia niewolnictwa">historia niewolnictwa</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Historia_polityczna" title="Historia polityczna">historia polityczna</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Historia_administracji" title="Historia administracji">historia administracji</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_prawa" title="Historia prawa">historia prawa</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_wojskowo%C5%9Bci" title="Historia wojskowości">historia wojskowości</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_5"><th class="navbox-group opis" scope="row">inne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Antropologia_historyczna" title="Antropologia historyczna">antropologia historyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Etnohistoria" title="Etnohistoria">etnohistoria</a></li> <li><a href="/wiki/Geografia_historyczna" title="Geografia historyczna">geografia historyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Herstoria" title="Herstoria">herstoria</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_antropologiczna" title="Historia antropologiczna">historia antropologiczna</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_gospodarcza" title="Historia gospodarcza">historia gospodarcza</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_kontrafaktyczna" title="Historia kontrafaktyczna">historia kontrafaktyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_m%C3%B3wiona" title="Historia mówiona">historia mówiona</a></li> <li><a href="/wiki/Mikrohistoria" title="Mikrohistoria">mikrohistoria</a></li> <li><a href="/wiki/Prozopografia" title="Prozopografia">prozopografia</a></li> <li><a href="/wiki/Psychohistoria" title="Psychohistoria">psychohistoria</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">nauki<br />o poszczególnych<br /><a href="/wiki/Periodyzacja" title="Periodyzacja">epokach</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Prehistoria" title="Prehistoria">prehistoria</a></li> <li><a href="/wiki/Protohistoria" title="Protohistoria">protohistoria</a></li> <li>historia <a href="/wiki/Staro%C5%BCytno%C5%9B%C4%87" title="Starożytność">starożytna</a></li> <li><a href="/wiki/Mediewistyka" title="Mediewistyka">mediewistyka</a></li> <li>historia <a href="/wiki/Nowo%C5%BCytno%C5%9B%C4%87" title="Nowożytność">nowożytna</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_najnowsza" title="Historia najnowsza">historia najnowsza</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Nauki_pomocnicze_historii" title="Nauki pomocnicze historii">nauki pomocnicze<br />historii</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Chronologia" title="Chronologia">chronologia</a></li> <li><a href="/wiki/Metodologia_historii" title="Metodologia historii">metodologia historii</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%B9r%C3%B3d%C5%82oznawstwo" title="Źródłoznawstwo">źródłoznawstwo</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">nauki o <a href="/wiki/Pismo" title="Pismo">pismach</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Archiwistyka" title="Archiwistyka">archiwistyka</a></li> <li><a href="/wiki/Bibliologia" title="Bibliologia">bibliologia</a> <ul><li><a href="/wiki/Bibliologia_historyczna" title="Bibliologia historyczna">bibliologia historyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_ksi%C4%85%C5%BCki" title="Historia książki">historia książki</a></li> <li><a href="/wiki/Kodykologia" title="Kodykologia">kodykologia</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Dyplomatyka" title="Dyplomatyka">dyplomatyka</a></li> <li><a href="/wiki/Kartografia" title="Kartografia">kartografia</a></li> <li><a href="/wiki/Literaturoznawstwo" title="Literaturoznawstwo">literaturoznawstwo</a> <ul><li><a href="/wiki/Biblistyka" title="Biblistyka">biblistyka</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Paleografia" title="Paleografia">paleografia</a> <ul><li><a href="/wiki/Papirologia" title="Papirologia">papirologia</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Prasoznawstwo" title="Prasoznawstwo">prasoznawstwo</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row">nauki<br />o <a href="/wiki/Pieni%C4%85dz" title="Pieniądz">pieniądzach</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Notafilia" title="Notafilia">notafilia</a></li> <li><a href="/wiki/Numizmatyka" title="Numizmatyka">numizmatyka</a></li> <li><a href="/wiki/Skrypofilistyka" title="Skrypofilistyka">skrypofilistyka</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row">nauki o innych<br /><a href="/wiki/Przedmiot" title="Przedmiot">przedmiotach</a><br />sztucznych</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Egzonumia" title="Egzonumia">egzonumia</a></li> <li><a href="/wiki/Falerystyka" title="Falerystyka">falerystyka</a></li> <li><a href="/wiki/Filatelistyka" title="Filatelistyka">filatelistyka</a></li> <li><a href="/wiki/Heraldyka" title="Heraldyka">heraldyka</a></li> <li><a href="/wiki/Metrologia" title="Metrologia">metrologia</a></li> <li><a href="/wiki/Sfragistyka" title="Sfragistyka">sfragistyka</a></li> <li><a href="/wiki/Weksylologia" title="Weksylologia">weksylologia</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row">inne nauki<br />dotykające<br /><a href="/wiki/Przesz%C5%82o%C5%9B%C4%87" title="Przeszłość">przeszłości</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a7_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/w/index.php?title=Nauki_kosmiczne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nauki kosmiczne (strona nie istnieje)">kosmiczne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Astronomia" title="Astronomia">astronomia</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">astrofizyka</a></li> <li><a href="/wiki/Kosmologia" title="Kosmologia">kosmologia</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">inne <a href="/wiki/Nauki_przyrodnicze" title="Nauki przyrodnicze">przyrodnicze</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Paleontologia" title="Paleontologia">paleontologia</a></li> <li><a href="/wiki/Geologia" title="Geologia">geologia</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_naturalna" title="Historia naturalna">historia naturalna</a> <ul><li><a href="/wiki/Historia_Ziemi" title="Historia Ziemi">historia Ziemi</a></li></ul></li></ul> </td></tr><tr class="a7_3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Interdyscyplinarno%C5%9B%C4%87" title="Interdyscyplinarność">interdyscyplinarne</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Genealogia" title="Genealogia">genealogia</a></li> <li><a href="/wiki/Kryminalistyka" title="Kryminalistyka">kryminalistyka</a></li> <li><a href="/wiki/Archeologia" title="Archeologia">archeologia</a></li> <li><a href="/wiki/Demografia_historyczna" title="Demografia historyczna">demografia historyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_%C5%9Bwiata" title="Historia świata">historia świata</a></li> <li><a href="/wiki/Orientalistyka" title="Orientalistyka">orientalistyka</a></li> <li><a href="/wiki/Afrykanistyka" title="Afrykanistyka">afrykanistyka</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a8"><th class="navbox-group opis" scope="row">inna <a href="/wiki/Tw%C3%B3rczo%C5%9B%C4%87" title="Twórczość">twórczość</a><br />związana<br />z przeszłością</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a8_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Pseudonauka" title="Pseudonauka">pseudonaukowa</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Pseudohistoria" title="Pseudohistoria">pseudohistoria</a></li></ul> </td></tr><tr class="a8_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Polityka" title="Polityka">polityczna</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Polityka_historyczna" title="Polityka historyczna">polityka historyczna</a> <ul><li><a href="/wiki/Historia_i_tera%C5%BAniejszo%C5%9B%C4%87" title="Historia i teraźniejszość">historia i teraźniejszość</a></li></ul></li></ul> </td></tr><tr class="a8_3"><th class="navbox-group opis" scope="row">inna</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Filozofia_historii" title="Filozofia historii">filozofia historii</a></li> <li><a href="/wiki/Historia_alternatywna" title="Historia alternatywna">historia alternatywna</a></li> <li><a href="/wiki/Mitologia" title="Mitologia">mitologia</a> <ul><li><a href="/wiki/Kosmogonia" title="Kosmogonia">kosmogonia</a></li> <li><a href="/wiki/Teogonia" title="Teogonia">teogonia</a></li></ul></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">dyscyplina naukowa</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/sh85009032">sh85009032</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4003326-0">4003326-0</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00572869">00572869</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119776010">119776010</a></span></li><li><a href="/wiki/Centralna_Biblioteka_Narodowa_we_Florencji" title="Centralna Biblioteka Narodowa we Florencji">BNCF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=19328">19328</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph118641">ph118641</a></span></li><li><a href="/wiki/Hiszpa%C5%84ska_Biblioteka_Narodowa" title="Hiszpańska Biblioteka Narodowa">BNE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX525286">XX525286</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007295071705171">987007295071705171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/astrophysics">science/astrophysics</a></span></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/la-grande-scienza-astrofisica-delle-alte-energie_%28Storia-della-Scienza%29">la-grande-scienza-astrofisica-delle-alte-energie_(Storia-della-Scienza)</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/astrophysique/">astrophysique</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyk%C5%82opedija_suczasnoji_Ukrajiny" title="Encykłopedija suczasnoji Ukrajiny">ЕСУ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://esu.com.ua/search_articles.php?id=44549">44549</a></span></li> <li><a href="/wiki/Nacion%C4%81l%C4%81_enciklop%C4%93dija" title="Nacionālā enciklopēdija">Nacionālā enciklopēdija</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://enciklopedija.lv/skirklis/942">942</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=astrofysikk">astrofysikk</a></span></li> <li><a href="/wiki/Visuotin%C4%97_lietuvi%C5%B3_enciklopedija" title="Visuotinė lietuvių enciklopedija">VLE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vle.lt/straipsnis/astrofizika/">astrofizika</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0081521.xml">0081521</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=astrofysik">astrofysik</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Astrofizyka&oldid=75202853">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Astrofizyka&oldid=75202853</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategoria</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Astrofizyka" title="Kategoria:Astrofizyka">Astrofizyka</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryta kategoria: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_brakuj%C4%85cymi_przypisami_od_2023-04" title="Kategoria:Artykuły z brakującymi przypisami od 2023-04">Artykuły z brakującymi przypisami od 2023-04</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 10 lis 2024, 19:48.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Astrofizyka&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-pj8zz","wgBackendResponseTime":189,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.568","walltime":"0.752","ppvisitednodes":{"value":1897,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":91671,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":800,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":12,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":59428,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":10,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 598.199 1 -total"," 37.58% 224.790 12 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 32.46% 194.184 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 27.34% 163.536 1 Szablon:Nauki_kosmiczne"," 16.84% 100.719 1 Szablon:Przypisy"," 7.58% 45.320 1 Szablon:Grafika_rozwinięta"," 5.52% 33.027 1 Szablon:Nauki_historyczne"," 5.18% 30.972 2 Szablon:Encyklopedia_PWN"," 3.71% 22.168 1 Szablon:Działy_fizyki"," 2.72% 16.300 1 Szablon:Cytuj_stronę"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.333","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3379804,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-869fdccf5d-ltzlv","timestamp":"20241118144139","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Astrofizyka","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Astrofizyka","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q37547","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q37547","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-01-29T23:33:38Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/c\/c9\/Chandra-crab.jpg","headline":"nauka z pogranicza fizyki i astronomii"}</script> </body> </html>