CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Operacja Jewusi – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"79f703ea-e339-432b-a6ae-3d3fd4077137","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Operacja_Jewusi","wgTitle":"Operacja Jewusi","wgCurRevisionId":75979929,"wgRevisionId":75979929,"wgArticleId":3304508,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablony lokalizacyjne – brak współrzędnych – Wojna infobox","Bitwy wojny domowej w Palestynie","Historia Jerozolimy"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Operacja_Jewusi","wgRelevantArticleId":3304508,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true, "wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75979929,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2907080","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready", "ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP", "ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.17"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/PikiWiki_Israel_20755_The_Palmach.jpg/1200px-PikiWiki_Israel_20755_The_Palmach.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="866"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/PikiWiki_Israel_20755_The_Palmach.jpg/800px-PikiWiki_Israel_20755_The_Palmach.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="577"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/PikiWiki_Israel_20755_The_Palmach.jpg/640px-PikiWiki_Israel_20755_The_Palmach.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="462"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Operacja Jewusi – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Operacja_Jewusi"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Operacja_Jewusi"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Operacja_Jewusi rootpage-Operacja_Jewusi skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Główne menu" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne"><span>Strony specjalne</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Operacja+Jewusi" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Operacja+Jewusi" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Operacja+Jewusi" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Operacja+Jewusi" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Tło_wydarzeń" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tło_wydarzeń"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Tło wydarzeń</span> </div> </a> <ul id="toc-Tło_wydarzeń-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Układ_sił" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Układ_sił"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Układ sił</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Układ_sił-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Układ sił</span> </button> <ul id="toc-Układ_sił-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Siły_arabskie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Siły_arabskie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Siły arabskie</span> </div> </a> <ul id="toc-Siły_arabskie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Siły_żydowskie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Siły_żydowskie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Siły żydowskie</span> </div> </a> <ul id="toc-Siły_żydowskie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Przebieg_operacji" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przebieg_operacji"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Przebieg operacji</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Przebieg_operacji-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Przebieg operacji</span> </button> <ul id="toc-Przebieg_operacji-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Pierwsza_faza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pierwsza_faza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Pierwsza faza</span> </div> </a> <ul id="toc-Pierwsza_faza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Druga_faza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Druga_faza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Druga faza</span> </div> </a> <ul id="toc-Druga_faza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Trzecia_faza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Trzecia_faza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Trzecia faza</span> </div> </a> <ul id="toc-Trzecia_faza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Reakcje_i_następstwa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Reakcje_i_następstwa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Reakcje i następstwa</span> </div> </a> <ul id="toc-Reakcje_i_następstwa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Spis treści" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Operacja Jewusi</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 6 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-6" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">6 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D9%8A%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%8A" title="عملية يبوسي – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="عملية يبوسي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Operace_Jevusi" title="Operace Jevusi – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Operace Jevusi" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Operation_Yevusi" title="Operation Yevusi – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Operation Yevusi" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Operaci%C3%B3n_Yevusi" title="Operación Yevusi – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Operación Yevusi" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Op%C3%A9ration_Yevusi" title="Opération Yevusi – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Opération Yevusi" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%91%D7%A6%D7%A2_%D7%99%D7%91%D7%95%D7%A1%D7%99" title="מבצע יבוסי – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="מבצע יבוסי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2907080#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Operacja_Jewusi" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Operacja_Jewusi" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Operacja_Jewusi"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Operacja_Jewusi"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Operacja_Jewusi" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Operacja_Jewusi" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&oldid=75979929" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Operacja_Jewusi&id=75979929&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FOperacja_Jewusi"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FOperacja_Jewusi"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Operacja+Jewusi"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Operacja_Jewusi&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2907080" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71424948">.mw-parser-output .infobox.wojna .naglowek{background:#ddd;text-align:center;border:1px solid #aaa}.mw-parser-output .infobox.wojna-najnowsze .naglowek{background:LightSteelBlue}.mw-parser-output .infobox.wojna-nowozytnosc .naglowek{background:LightGreen}.mw-parser-output .infobox.wojna-starozytnosc .naglowek{background:DarkSalmon}.mw-parser-output .infobox.wojna-sredniowiecze .naglowek{background:LightGray}.mw-parser-output .infobox.wojna-fikcyjna .naglowek{background:#ccccff}</style> <table class="infobox wojna wojna-najnowsze"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75562627">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Operacja Jewusi</div> </caption> <tbody><tr> <td colspan="2" style="background:#eee; color:black; text-align:center; font-style:italic; border-bottom:1px solid #aaa;"><a href="/wiki/Wojna_domowa_w_Palestynie" title="Wojna domowa w Palestynie">Wojna domowa w Palestynie</a> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:PikiWiki_Israel_20755_The_Palmach.jpg" class="mw-file-description" title="Żołnierze Palmach podczas operacji"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/PikiWiki_Israel_20755_The_Palmach.jpg/240px-PikiWiki_Israel_20755_The_Palmach.jpg" decoding="async" width="240" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/PikiWiki_Israel_20755_The_Palmach.jpg/360px-PikiWiki_Israel_20755_The_Palmach.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/PikiWiki_Israel_20755_The_Palmach.jpg/480px-PikiWiki_Israel_20755_The_Palmach.jpg 2x" data-file-width="2700" data-file-height="1949" /></a></span><br />Żołnierze <a href="/wiki/Palmach" title="Palmach">Palmach</a> podczas operacji </td></tr> <tr> <th>Czas </th> <td> <p>22 kwietnia-3 maja 1948 </p> </td></tr> <tr> <th>Miejsce </th> <td> <p><a href="/wiki/Jerozolima" title="Jerozolima">Jerozolima</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Terytorium </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/22px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/33px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/44px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Palestyna_(mandat)" title="Palestyna (mandat)">Mandat Palestyny</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Przyczyna </th> <td> <p>Próba przejęcia kontroli nad arabskimi dzielnicami Jerozolimy </p> </td></tr> <tr> <th>Wynik </th> <td> <p>Znikomy sukces strony żydowskiej </p> </td></tr> <tr> <th colspan="2" class="naglowek" style="font-weight:bold;">Strony konfliktu </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="iboxtab fixed"> <tbody><tr class="ibox2x1"> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Star_of_David.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Star_of_David.svg/20px-Star_of_David.svg.png" decoding="async" width="20" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Star_of_David.svg/30px-Star_of_David.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Star_of_David.svg/40px-Star_of_David.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="693" /></a></span> <a href="/wiki/%C5%BBydzi" title="Żydzi">Żydzi</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:IslamSymbol.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/IslamSymbol.svg/20px-IslamSymbol.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/IslamSymbol.svg/30px-IslamSymbol.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/IslamSymbol.svg/40px-IslamSymbol.svg.png 2x" data-file-width="213" data-file-height="213" /></a></span> <a href="/wiki/Arabowie" title="Arabowie">Arabowie</a> </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <th colspan="2" class="naglowek" style="font-weight:bold;">Dowódcy </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="iboxtab fixed"> <tbody><tr class="ibox2x1"> <td><a href="/wiki/Jicchak_Sade" title="Jicchak Sade">Jicchak Sade</a><br /><a href="/wiki/Icchak_Rabin" title="Icchak Rabin">Icchak Rabin</a><br /><a href="/wiki/Dawid_Sze%E2%80%99alti%E2%80%99el" title="Dawid Sze’alti’el">Dawid Sze’alti’el</a> </td> <td>Ibrahim Abu Daja<br />Kamil Uraikat </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <th colspan="2" class="naglowek" style="font-weight:bold;">Siły </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="iboxtab fixed"> <tbody><tr class="ibox2x1"> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Haganah_Symbol.svg" class="mw-file-description" title="Hagana"><img alt="Hagana" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Haganah_Symbol.svg/10px-Haganah_Symbol.svg.png" decoding="async" width="10" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Haganah_Symbol.svg/15px-Haganah_Symbol.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Haganah_Symbol.svg/20px-Haganah_Symbol.svg.png 2x" data-file-width="142" data-file-height="278" /></a></span> <a href="/wiki/Hagana" title="Hagana">Hagana</a>: 800 </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:IslamSymbol.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/IslamSymbol.svg/20px-IslamSymbol.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/IslamSymbol.svg/30px-IslamSymbol.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/IslamSymbol.svg/40px-IslamSymbol.svg.png 2x" data-file-width="213" data-file-height="213" /></a></span> <a href="/wiki/Arabowie" title="Arabowie">Arabowie</a>: 500<br /><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Arab_Liberation_Army_(original).svg" class="mw-file-description" title="Arabska Armia Wyzwoleńcza"><img alt="Arabska Armia Wyzwoleńcza" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Arab_Liberation_Army_%28original%29.svg/20px-Arab_Liberation_Army_%28original%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Arab_Liberation_Army_%28original%29.svg/30px-Arab_Liberation_Army_%28original%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Arab_Liberation_Army_%28original%29.svg/40px-Arab_Liberation_Army_%28original%29.svg.png 2x" data-file-width="288" data-file-height="290" /></a></span> <a href="/wiki/Arabska_Armia_Wyzwole%C5%84cza" title="Arabska Armia Wyzwoleńcza">Arabska Armia Wyzwoleńcza</a>: 500<br /><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_Hejaz_(1917).svg" class="mw-file-description" title="Armia Świętej Wojny"><img alt="Armia Świętej Wojny" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Flag_of_Hejaz_%281917%29.svg/20px-Flag_of_Hejaz_%281917%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Flag_of_Hejaz_%281917%29.svg/30px-Flag_of_Hejaz_%281917%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Flag_of_Hejaz_%281917%29.svg/40px-Flag_of_Hejaz_%281917%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span> <a href="/wiki/Armia_%C5%9Awi%C4%99tej_Wojny" title="Armia Świętej Wojny">Armia Świętej Wojny</a>: 400<br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Transjordania" title="Transjordania"><img alt="Transjordania" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/22px-Flag_of_Jordan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/33px-Flag_of_Jordan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/44px-Flag_of_Jordan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Legion_Arabski" title="Legion Arabski">Legion Arabski</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wielka_Brytania" title="Wielka Brytania"><img alt="Wielka Brytania" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/22px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/33px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/44px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/British_Army" title="British Army">British Army</a> </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <th colspan="2" class="naglowek" style="font-weight:bold;">Straty </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="iboxtab fixed"> <tbody><tr class="ibox2x1"> <td>73 zabitych, 200 rannych </td> <td>100 zabitych </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr style="display:none;"> <th colspan="2">brak współrzędnych </th></tr> </tbody></table> <p><b>Operacja Jewusi</b> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_hebrajski" title="Język hebrajski">hebr.</a> מבצע יבוסי, <i>Miwca Jewusi</i>) – <a href="/wiki/%C5%BBydzi" title="Żydzi">żydowska</a> <a href="/wiki/Operacja_wojskowa" title="Operacja wojskowa">operacja wojskowa</a> przeprowadzona podczas <a href="/wiki/Wojna_domowa_w_Palestynie" title="Wojna domowa w Palestynie">wojny domowej w Mandacie Palestyny</a> w dniach 22 kwietnia – 3 maja <a href="/wiki/1948" title="1948">1948</a> przez organizację paramilitarną <a href="/wiki/Hagana" title="Hagana">Hagana</a>. Jej celem było przejęcie kontroli nad <a href="/wiki/Arabowie" title="Arabowie">arabskimi</a> dzielnicami w <a href="/wiki/Jerozolima" title="Jerozolima">Jerozolimie</a>. Operacja zakończyła się znikomym sukcesem strony żydowskiej. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tło_wydarzeń"><span id="T.C5.82o_wydarze.C5.84"></span>Tło wydarzeń</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Tło wydarzeń" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Tło wydarzeń"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Przyjęta 29 listopada 1947 <a href="/wiki/Rezolucja_Zgromadzenia_Og%C3%B3lnego_ONZ_nr_181" title="Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181">Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181</a> zakładała, że na terenie byłego <a href="/wiki/Palestyna_(mandat)" title="Palestyna (mandat)">Mandatu Palestyny</a> miały powstać dwa państwa (żydowskie i arabskie) oraz mała międzynarodowa strefa obejmująca <a href="/wiki/Jerozolima" title="Jerozolima">Jerozolimę</a> i <a href="/wiki/Betlejem" title="Betlejem">Betlejem</a>. Strefa międzynarodowa miała pozostawać poza granicami obu państw i być zarządzana przez <a href="/wiki/Organizacja_Narod%C3%B3w_Zjednoczonych" title="Organizacja Narodów Zjednoczonych">Narody Zjednoczone</a>, które stawały się gwarantem bezpieczeństwa wszystkich świętych miejsc <a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo" title="Chrześcijaństwo">chrześcijaństwa</a>, <a href="/wiki/Islam" title="Islam">islamu</a> i <a href="/wiki/Judaizm" title="Judaizm">judaizmu</a> w obu miastach<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1">[1]</a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[2]</a></sup>. Społeczność żydowska zaakceptowała plan podziału <a href="/wiki/Palestyna" title="Palestyna">Palestyny</a>, jednak Arabowie odrzucili go i dzień później doprowadzili do wybuchu <a href="/wiki/Wojna_domowa_w_Palestynie" title="Wojna domowa w Palestynie">wojny domowej w Mandacie Palestyny</a>. Od samego początku, walki o Jerozolimę stanowiły najważniejszą część wojny. Siły arabskie blokowały linie zaopatrzeniowe prowadzące z nadmorskiej <a href="/wiki/R%C3%B3wnina_Szaron" title="Równina Szaron">równiny Szaron</a> do Jerozolimy, w odpowiedzi na co żydowska organizacja paramilitarna <a href="/wiki/Hagana" title="Hagana">Hagana</a> rozpoczęła organizować <a href="/wiki/Konwoje_do_Jerozolimy" title="Konwoje do Jerozolimy">konwoje do Jerozolimy</a>. Ich ochronę powierzono elitarnym kompaniom szturmowym <a href="/wiki/Palmach" title="Palmach">Palmach</a>. Widząc niepowodzenie dotychczasowych wysiłków, dowództwo Hagany w marcu 1948 wdrożyło w życie <a href="/wiki/Plan_Dalet" title="Plan Dalet">Plan Dalet</a><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup>. <a href="/wiki/Operacja_Nachszon" title="Operacja Nachszon">Operacja Nachszon</a> (5-12 kwietnia 1948) i <a href="/wiki/Operacja_Harel" title="Operacja Harel">operacja Harel</a> (16-20 kwietnia) zabezpieczyły na pewien czas Jerozolimę w potrzebne towary. W międzyczasie, w dniu 9 kwietnia doszło do <a href="/wiki/Masakra_w_Dajr_Jasin" title="Masakra w Dajr Jasin">masakry w Dajr Jasin</a>, w której zginęło 107 Arabów<sup id="cite_ref-CITEREFKananah19885,_57_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKananah19885,_57-4">[4]</a></sup>. W odwecie 13 kwietnia doszło do <a href="/wiki/Masakra_konwoju_medycznego_Hadassa" title="Masakra konwoju medycznego Hadassa">masakry konwoju medycznego Hadassa</a>, który usiłował dotrzeć do żydowskiej enklawy na <a href="/wiki/G%C3%B3ra_Skopus" title="Góra Skopus">Górze Skopus</a>. W masakrze zginęło 79 Żydów (w tym rannych, lekarzy i kobiecy personel medyczny). Był to odwet za Dajr Jasin<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">[5]</a></sup>. W międzyczasie siły arabskie zdołały ponownie przerwać linie komunikacyjne pomiędzy Jerozolimą a wybrzeżem, wskutek czego sytuacja w mieście zaczęła dramatycznie się pogarszać. W mieście brakowało paliwa i większości niezbędnych towarów dla ludzi. Prawie na całym obszarze Jerozolimy, żydowska ludność była wystawiona na ostrzał arabskich <a href="/wiki/Strzelec_wyborowy" title="Strzelec wyborowy">snajperów</a>. Dowódca żydowskiej obrony miasta <a href="/wiki/Dawid_Sze%E2%80%99alti%E2%80%99el" title="Dawid Sze’alti’el">Dawid Sze’alti’el</a> argumentował dowództwu, że w siłach broniących miasto istnieją poważne problemy z zaopatrzeniem i dyscypliną, i w obecnej sytuacji zdoła utrzymać Jerozolimę najwyżej do 15 maja 1948. Z tego powodu, w końcowej fazie operacji <i>Harel</i> do Jerozolimy przerzucono uderzeniową <a href="/wiki/Brygada_Pancerna_Harel" title="Brygada Pancerna Harel">Brygadę „Harel”</a>. W znacznym stopniu wzmocniła ona siły obrońców, jednak nadal były one niewystarczające dla zaspokojenia istniejących potrzeb. Zasugerowano wtedy skrócenie linii obrony poprzez ewakuację istniejącej na północy enklawy żydowskich osiedli <a href="/wiki/Atarot_(moszaw)" title="Atarot (moszaw)">Atarot</a> i <a href="/wiki/Newe_Ja%E2%80%99akow" title="Newe Ja’akow">Newe Ja’akow</a>, położonej na południu enklawy bloku osiedli <a href="/wiki/Gusz_Ecjon" title="Gusz Ecjon">Gusz Ecjon</a>, oraz położonych nad <a href="/wiki/Morze_Martwe" title="Morze Martwe">Morzem Martwym</a> kibuców <a href="/wiki/Bet_ha-Arawa" title="Bet ha-Arawa">Bet ha-Arawa</a> i <a href="/wiki/Kalja_(Izrael)" title="Kalja (Izrael)">Kalja</a>. Dowództwo Hagany jednak zdecydowanie odrzuciło te propozycje<sup id="cite_ref-CITEREFJadwiszczok201054_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFJadwiszczok201054-6">[6]</a></sup>. </p><p>W połowie kwietnia 1948 w żydowskiej <a href="/wiki/Zachodnia_Jerozolima" title="Zachodnia Jerozolima">Zachodniej Jerozolimie</a> pojawiły się plotki, że Brytyjczycy zamierzają przed ewakuacją swoich wojsk z miasta (była zaplanowana na 15 maja 1948) przekazać Arabom większość strategicznych punktów. Umożliwiłoby to Arabom przejęcie inicjatywy i po wkroczeniu regularnych sił jordańskiego <a href="/wiki/Legion_Arabski" title="Legion Arabski">Legionu Arabskiego</a> rozstrzygnąć o dalszych losach <a href="/wiki/Bitwy_o_Jerozolim%C4%99_(1948)" title="Bitwy o Jerozolimę (1948)">bitwy o Jerozolimę</a><sup id="cite_ref-CITEREFWestwood200210_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFWestwood200210-7">[7]</a></sup>. Dowódca żydowskiej obrony miasta Dawid Sze’alti’el zwrócił się w dniu 15 kwietnia 1948 do <a href="/wiki/Jigael_Jadin" title="Jigael Jadin">Jigaela Jadina</a>, <a href="/wiki/Dawid_Ben_Gurion" title="Dawid Ben Gurion">Dawida Ben Guriona</a> i <a href="/wiki/Jisra%E2%80%99el_Galili" title="Jisra’el Galili">Israela Galili</a> o podjecie decyzji o rozpoczęciu działań ofensywnych w Jerozolimie. Był to moment gwałtownego ścierania się dwóch poglądów na dalszy przebieg działań w obszarze miasta. Dowodzący operacją <i>Harel</i> <a href="/wiki/Icchak_Rabin" title="Icchak Rabin">Icchak Rabin</a> uważał, że należy przejąć pełną kontrolę nad całym terenem położonym wzdłuż drogi do Jerozolimy. Wskazywał on przy tym, że jedynym sposobem zapewnienia bezpiecznego przejazdu konwojów, jest zajęcie i wysiedlenie wszystkich arabskich wiosek położonych wokół strategicznej drogi. Natomiast Dawid Sze’alti’el uważał, że najważniejszym jest scalenie obszarów żydowskich w Jerozolimie w jeden łatwy do obrony teren. Sze’alti’el kategorycznie odrzucił przy tym możliwość realizacji obu zadań jednocześnie, wskazując na ograniczone środki i krótki czas pozostający do zakończenia brytyjskiego mandatu w Palestynie<sup id="cite_ref-CITEREFJadwiszczok201075_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFJadwiszczok201075-8">[8]</a></sup>. To właśnie ten telegram Sze’alti’ela i gorąca dyskusja wokół niego, przyśpieszyły zakończenie operacji <i>Harel</i> i przerzucenie do Jerozolimy elitarnej <a href="/wiki/Brygada_Pancerna_Harel" title="Brygada Pancerna Harel">Brygady „Harel”</a>. Podjęto decyzję o przeprowadzeniu nowej operacji militarnej, której nazwę zaczerpnięto od <a href="/wiki/Jebusyci" title="Jebusyci">Jebusytów</a>. W <a href="/wiki/Staro%C5%BCytno%C5%9B%C4%87" title="Starożytność">starożytności</a> plemię to zamieszkiwało w rejonie Jerozolimy. Zostało ono podbite przez izraelskiego <a href="/wiki/Dawid_(kr%C3%B3l_Izraela)" title="Dawid (król Izraela)">króla Dawida</a> około 1003 p.n.e. Nazwa operacji „<i>Jewusi</i>” (od Jebusytów), miała nawiązywać do tej historii. Równocześnie wskazywała na jej cel – podbicie arabskich mieszkańców żyjących w północno-wschodniej części miasta. Przy opracowywaniu planu taktycznego operacji, wyznaczono kilka celów działań. W pierwszej fazie planowano zająć arabskie osiedla <a href="/wiki/An-Nabi_Samu%E2%80%99il" title="An-Nabi Samu’il">An-Nabi Samu’il</a>, <a href="/wiki/Bajt_Iksa" title="Bajt Iksa">Bajt Iksa</a> i <a href="/wiki/Szufat" title="Szufat">Szu’afat</a>, aby w ten sposób otworzyć linię komunikacyjną z położoną na północy enklawą osad Newe Ja’akow i Atarot. W ten sposób w północnej części miasta powstałaby jednolita linia obrony, która umożliwiłaby rozpoczęcie drugiej fazy operacji. Planowano w nim zająć arabską dzielnicę <a href="/wiki/Asz-Szajch_D%C5%BCarrah" title="Asz-Szajch Dżarrah">Asz-Szajch Dżarrah</a> i otworzyć drogę do enklawy na Górze Skopus. Działania te wzmocniłyby obronę linii komunikacyjnej prowadzącej do Newe Ja’akow i Atarot, a także zabezpieczyłaby Jerozolimę przed spodziewanym natarciem jordańskiego <a href="/wiki/Legion_Arabski" title="Legion Arabski">Legionu Arabskiego</a> od północnego wschodu. Jednym z zasadniczych punktów całej operacji było opanowanie arabskiej dzielnicy <a href="/wiki/Gonen_(Jerozolima)" title="Gonen (Jerozolima)">Katamon</a> i otwarcie drogi do położonej na południu enklawy osiedla <a href="/w/index.php?title=Mekor_Chajjim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mekor Chajjim (strona nie istnieje)">Mekor Chajjim</a>. W Katamon mieściła się także główna baza arabskich sił w zachodniej części Jerozolimy<sup id="cite_ref-CITEREFJadwiszczok201076_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFJadwiszczok201076-9">[9]</a></sup>. W ten sposób nastąpiłoby scalenie izolowanych żydowskich enklaw w jednolity obszar, który byłoby łatwiej bronić. Równocześnie Jerozolima byłaby lepiej zabezpieczona przed arabską agresją od strony <a href="/wiki/Ramallah" title="Ramallah">Ramallah</a> i <a href="/wiki/Jerycho" title="Jerycho">Jerycha</a><sup id="cite_ref-CITEREFKimche1960136_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKimche1960136-10">[10]</a></sup>. Wszystkie działania miały być przeprowadzone bez konfrontacji z <a href="/wiki/British_Army" title="British Army">brytyjską armią</a>, tak synchronizując kolejne kroki, aby przejmować stanowiska opuszczane przez Brytyjczyków, zanim dotrą tam jordańscy żołnierze Legionu Arabskiego. Do przeprowadzenia operacji wyznaczono Brygadę „Harel”. Jej żołnierze odmówili jednak służenia pod rozkazami Dawida Sze’alti’ela, który po <a href="/wiki/Operacja_Szemu%E2%80%99el" title="Operacja Szemu’el">operacji <i>Szemu’el</i></a> stracił dużo na popularności. W tej sytuacji, dowództwo przerzuciło do Jerozolimy <a href="/wiki/Jicchak_Sade" title="Jicchak Sade">Jicchaka Sadego</a>, który właśnie odniósł zwycięstwo w <a href="/wiki/Bitwa_o_Miszmar_ha-Emek" title="Bitwa o Miszmar ha-Emek">bitwie o Miszmar ha-Emek</a> (4-14 kwietnia). W konsekwencji, podczas operacji nie było żadnej współpracy pomiędzy Brygadą „Harel” (dowodzona przez Icchaka Rabina) a <a href="/wiki/Brygada_Ecjoni" title="Brygada Ecjoni">Brygadą „Ecjoni”</a> (dowodzona przez Dawida Sze’alti’ela). Obaj ci dowódcy podważali przy tym zwierzchnictwo Jicchaka Sadego nad sobą. Był to poważny błąd, podjęty już na samym początku przygotowań do operacji <i>Jewusi</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Układ_sił"><span id="Uk.C5.82ad_si.C5.82"></span>Układ sił</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Układ sił" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Układ sił"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Siły_arabskie"><span id="Si.C5.82y_arabskie"></span>Siły arabskie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Siły arabskie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Siły arabskie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dla strony arabskiej Jerozolima stanowiła najważniejsze pole działań, i z tego powodu sama organizacja sił arabskich w obszarze miasta była lepsza niż w innych rejonach Palestyny. <a href="/wiki/Arabska_Armia_Wyzwole%C5%84cza" title="Arabska Armia Wyzwoleńcza">Arabska Armia Wyzwoleńcza</a> utworzyła specjalne Dowództwo Jerozolimy, które obejmowało rejon całego miasta, oraz sąsiednich miejscowości Ramallah i Jerycho. W rejonie Ramallah pozycje zajmował <i>Regiment Ajnadin</i> (około 700 żołnierzy), wspierany przez <a href="/wiki/Bateria_(wojsko)" title="Bateria (wojsko)">baterię artylerii</a>. Został on wzmocniony przez <i>3 Regiment Jarmouk</i> (około 250 ochotników), a do <a href="/wiki/Wschodnia_Jerozolima" title="Wschodnia Jerozolima">Wschodniej Jerozolimy</a> wkroczyły dwie kompanie <i>Regimentu Hittin</i> (około 500 ochotników). Ocenia się, że Arabska armia Wyzwoleńcza dysponowała w Jerozolimie około 500 dobrze wyszkolonymi żołnierzami, których wspierało kolejnych 500 lokalnych ochotników<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11">[11]</a></sup>. Po śmierci <a href="/wiki/Abd_al-Kadir_al-Husajni" title="Abd al-Kadir al-Husajni">Abd al-Kadira al-Husajniego</a> siły <a href="/wiki/Armia_%C5%9Awi%C4%99tej_Wojny" title="Armia Świętej Wojny">Armii Świętej Wojny</a> były mocno zdemoralizowane, ale nadal były groźnym przeciwnikiem. W obszarze miasta pozostawały cztery jej jednostki samoobrony, których wielkość ocenia się na około 400 ochotników. Do tych sił należy doliczyć byłych funkcjonariuszy brytyjskiej policji mandatowej – pod dowództwem Munira Abu al-Fadliego pozostawało około 400 dobrze wyszkolonych i uzbrojonych ludzi. Dowództwo nad całością arabskich sił w mieście sprawował iracki pułkownik <a href="/w/index.php?title=Fadil_Raszid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fadil Raszid (strona nie istnieje)">Fadil Raszid</a> (z ramienia Armii Świętej Wojny). Pomimo dużych różnic w poglądach, zdołał on porozumieć się z dowódcą Arabskiej Armii Wyzwoleńczej <a href="/wiki/Fauzi_al-Kawukd%C5%BCi" title="Fauzi al-Kawukdżi">Fauzim al-Kawukdżim</a>, że muszą zreorganizować linie obrony i wspólnie prowadzić działania w mieście<sup id="cite_ref-CITEREFJadwiszczok201053-54,_72_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFJadwiszczok201053-54,_72-12">[12]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Siły_żydowskie"><span id="Si.C5.82y_.C5.BCydowskie"></span>Siły żydowskie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Siły żydowskie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Siły żydowskie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Obronę Jerozolimy sprawowała Brygada Ecjoni. Jej 61 Batalion „Moria” zajął pozycję w centrum miasta, został jednak znacznie osłabiony przez wydzielenie ponad 100 żołnierzy do wsi <a href="/wiki/Al-Kastal_(Palestyna)" title="Al-Kastal (Palestyna)">Al-Kastal</a>, 150 żołnierzy do enklawy Atarot i Newe Ja’akow, oraz kolejnych 150 żołnierzy do osiedla <a href="/wiki/Moca_(Jerozolima)" title="Moca (Jerozolima)">Moca</a>. W rezultacie w batalionie pozostało niewielu gotowych do walki żołnierzy. 63 Batalion „Michmas” obejmował swym działaniem <a href="/wiki/Stare_Miasto_(Jerozolima)" title="Stare Miasto (Jerozolima)">Stare Miasto</a> oraz południowe i wschodnie dzielnice miasta. Z jego struktur wydzielono 80 żołnierzy do kibuców Bet ha-Arawa i Kalia nad Morzem Martwym, oraz 150 żołnierzy do obrony oblężonego bloku osiedli Gusz Ecjon. 62 Batalion „Bet Horon” był wzmocniony żołnierzami <a href="/wiki/Brygada_Giwati" title="Brygada Giwati">Brygady „Giwati”</a> i zajął pozycje w zachodniej części miasta. Został on przeznaczony do działań ofensywnych. Dowództwo nad brygadą sprawował Dawid Sze’alti’el, będący równocześnie dowódcą obrony całego miasta. Do działań obronnych i patrolowych wyznaczył on jednostki <i><a href="/wiki/Hagana#Lata_1945-1947" title="Hagana">Straży</a></i>, odciążając w ten sposób pozostałe siły Brygady „Ecjoni”. Najsilniejszą jednostką w obszarze miasta była uderzeniowa Brygada „Harel”. Przyjmowała ona jednak rozkazy i odpowiadała wyłącznie przed dowództwem Palmach<sup id="cite_ref-CITEREFWestwood200214_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFWestwood200214-13">[13]</a></sup>. Jej dowódcą był Icchak Rabin. Ewenementem na skalę całej Palestyny była siła oraz poważna rola, jaką odgrywały w Jerozolimie radykalne organizacje żydowskie <a href="/wiki/Irgun_Cewai_Leumi" title="Irgun Cewai Leumi">Irgun</a> (około 180 ludzi) i <a href="/wiki/Lechi" title="Lechi">Lechi</a> (około 50 ludzi). Siły te posiadały własne dowództwo i realizowały własne zadania operacyjne, które nie zawsze pokrywały się z planami Hagany. Stanowiło to poważne utrudnienie dla żydowskiego dowództwa. Dowództwo nad całością operacji <i>Jewusi</i> objął Jicchak Sade<sup id="cite_ref-CITEREFJadwiszczok201074-75_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFJadwiszczok201074-75-14">[14]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przebieg_operacji">Przebieg operacji</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Przebieg operacji" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przebieg operacji"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pierwsza_faza">Pierwsza faza</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Pierwsza faza" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pierwsza faza"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Bitwa_o_Nabi_Samuil" title="Bitwa o Nabi Samuil">Bitwa o Nabi Samuil</a>.</i></div> <p>Operacja <i>Jewusi</i> rozpoczęła się w nocy z 22 na 23 kwietnia 1948. Równocześnie rozpoczęto natarcie w kierunku północno-wschodnim i północno-zachodnim, po raz pierwszy przekraczając linię podziału Palestyny wyznaczoną przez rezolucję ONZ nr 181. 5 Batalion „Sza’ar ha-Gaj” (z Brygady „Harel”) pod osłoną ciemności zaatakował wieś Szu’afat i po krótkiej walce zdobył ją. Jedna z kompanii zajęła tutaj pozycje obronne, podczas gdy pozostała część zaatakowała położoną bardziej na północnym zachodzie An-Nabi Samu’il. Jeszcze w nocy wspięto się na grzbiet górski, przygotowując się nad ranem do ataku na wieś. Tej samej nocy 4 Batalion „Burglars” opuścił kibuc <a href="/wiki/Kirjat_Anawim" title="Kirjat Anawim">Kirjat Anawim</a> i zaatakował położoną na północnym wschodzie wieś <a href="/wiki/Bajt_Iksa" title="Bajt Iksa">Bajt Iksa</a>. wieś ostrzelano z <a href="/wiki/Mo%C5%BAdzierz" title="Moździerz">moździerza</a> i z łatwością zdobyto. Arabowie zdołali jednak szybko przeprowadzić kontratak, który całkowicie zaskoczył żydowskich żołnierzy. Musieli oni wycofać się, ponosząc przy tym straty. Walki w Bajt Iksa zaalarmowały siły arabskie w całej okolicy, i gdy rano 5 Batalion zaatakował An-Nabi Samu’il, napotkał na dobrze zorganizowaną obronę. Zdołano zniszczyć sześć domów we wsi, jednak podczas walki zginął dowódca batalionu oraz jego zastępca. Pozostali żołnierze poszli w rozproszenie, i zamiast kontynuować natarcie, rozpoczęli niezorganizowany odwrót. Ta błędna decyzja spowodowała tylko powiększenie liczby strat. W <a href="/wiki/Bitwa_o_Nabi_Samuil" title="Bitwa o Nabi Samuil">bitwie o An-Nabi Samu’il</a> zginęło 44 żołnierzy żydowskich, a 88 zostało rannych. Strona arabska straciła 15 zabitych i zdołała utrzymać swoje pozycje<sup id="cite_ref-CITEREFKimche1960135-136_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKimche1960135-136-15">[15]</a></sup>. Była to jedna z najcięższych porażek Palmach podczas wojny, osłabiając morale Brygady „Harel”. Konsekwencją porażki była decyzja wycofania się ze zdobytej wsi Szu’afat, która wobec niepowodzenia natarcia nie przedstawiała żadnej wartości. Żołnierze 5 Batalionu wycofując się, wysadzili część domów wioski. Żołnierze 4 Batalionu musieli także opuścić zajętą wcześniej wieś <a href="/wiki/Bajt_Surik" title="Bajt Surik">Bajt Surik</a>. W ten sposób pierwsza faza operacji <i>Jewusi</i> zakończyła się niepowodzeniem<sup id="cite_ref-CITEREFJadwiszczok201077_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFJadwiszczok201077-16">[16]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Druga_faza">Druga faza</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Druga faza" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Druga faza"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Druga faza operacji <i>Jewusi</i> rozpoczęła się w nocy z 24 na 25 kwietnia 1948. 5 Batalion „Sza’ar ha-Gaj” (z Brygady „Harel”) szybkim natarciem opanował dzielnicę Szajch Dżarrah. W ciężkiej walce zabito 35 arabskich żołnierzy z <i>3 Regimentu Jarmouk</i>, tracąc przy tym 1 zabitego i 7 rannych. Wraz z nadejściem ranka, żydowscy żołnierze rozpoczęli burzenie okolicznych domów, aby przygotować teren pod natarcie 61 Batalionu „Moria” (z Brygady „Ecjoni”) w kierunku Góry Skopus. W przebieg operacji zaangażowali się jednak Brytyjczycy. Okazało się, że dzielnica Szajch Dżarrah znajduje się na głównej trasie wycofywania brytyjskich oddziałów z Jerozolimy w kierunku północnym. Dodatkowo, Wysoki Komisarz Palestyny sir <a href="/wiki/Alan_Cunningham" title="Alan Cunningham">Alan Cunningham</a> miał tędy wyznaczoną drogę ewakuacji na <a href="/wiki/Port_lotniczy_Atarot" title="Port lotniczy Atarot">lotnisko Kalandia</a>. W ten sposób obszar ten stał się strategicznie ważny dla brytyjskiej armii. Głównodowodzący brytyjskich sił, generał <a href="/wiki/Gordon_Holmes_MacMillan" title="Gordon Holmes MacMillan">Gordon Holmes MacMillan</a> zażądał, aby wszystkie siły żydowskie opuściły Szajch Dżarrah. Żydzi usiłowali opóźniać wykonanie tych żądań, w rezultacie czego Brytyjczycy przeprowadzili krótką demonstrację siły. Wykorzystując przewagę ognia zmusili siły Palmach do odwrotu. Podczas wycofywania się zginął 1 żydowski żołnierz, a 25 zostało rannych. Wraz z opuszczeniem przez Żydów Szajch Dżarrah, władze brytyjskie ogłosiły cały ten obszar <a href="/wiki/Strefa_zdemilitaryzowana" title="Strefa zdemilitaryzowana">strefą zdemilitaryzowaną</a>. Dzięki temu, przez następne dwa tygodnie żydowskie konwoje bez przeszkód docierały na Górę Skopus. Brytyjczycy obiecali jednak stronie arabskiej, że dzielnica Szajch Dżarrah pozostanie pod ich kontrolą. Umożliwili oni później zajęcie tej dzielnicy przez jednostki jordańskiego <a href="/wiki/Legion_Arabski" title="Legion Arabski">Legionu Arabskiego</a>. W ten sposób druga faza operacji <i>Jewusi</i> zakończyła się niepowodzeniem<sup id="cite_ref-CITEREFJadwiszczok201077_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFJadwiszczok201077-16">[16]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Trzecia_faza">Trzecia faza</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Trzecia faza" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Trzecia faza"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Inicjatorem trzeciej fazy operacji <i>Jewusi</i> okazali się Brytyjczycy, którzy 25 kwietnia 1948 opuścili obóz wojskowy El-Almin, z którego można było kontrolować strategiczną drogę prowadzącą na południe do Betlejem i bloku żydowskich osiedli Gusz Ecjon. Obóz ten zajęły siły arabskie, zyskując dogodną pozycję wyjściową do ataków na południowe i zachodnie dzielnice Jerozolimy. Z tego powodu dowództwo Hagany podjęło decyzję o przeprowadzeniu trzeciej fazy operacji <i>Jewusi</i>. Arabowie spodziewali się żydowskiego natarcia na dzielnicę Katamon, dlatego bardzo silnie umocnili swoje pozycje obronne. W nocy z 26 na 27 kwietnia 4 Batalion „Burglars” (z Brygady „Harel”) rozpoczął natarcie na Katamon. Atak utknął pod ciężkim ogniem karabinów maszynowych w rejonie <a href="/wiki/Monaster_%C5%9Bw._Symeona" title="Monaster św. Symeona">monasteru św. Symeona</a>. Dowódcy obawiali się powtórzenia sytuacji z bitwy o An-Nabi Samu’il (23 kwietnia) i po napotkaniu na pierwsze oznaki oporu, wycofali się. Drugi atak przeprowadzono w nocy z 29 na 30 kwietnia 1948. Siły 4 i 5 Batalionu szybkim natarciem zajęły zachodnią część dzielnicy Katamon, a następnie podpaliły domy w sąsiedztwie monasteru San Simon. Ciężkie walki trwały aż do wieczora i zakończyły się wyparciem Arabów z monasteru, w którym ufortyfikował się 4 Batalion. Po dwóch godzinach siły arabskie przeprowadziły kontratak, który w siedmiu kolejnych falach trwał przez całą noc. Rankiem żydowscy żołnierze zostali otoczeni w rejonie monasteru. Determinacja i odwaga Arabów zaskoczyła dowódców żydowskich. W monasterze zgromadzono 30 rannych, oczekując na przybycie odsieczy. Następnej nocy Arabowie ponowili ataki, zwiększając straty żydowskie do 10 zabitych i 80 rannych. Trudna sytuacja, duża liczba rannych, oraz brak amunicji i zaopatrzenia, spowodowały, że podjęto decyzję o wycofaniu się. Dla żołnierzy było jasne, że nie są w stanie ewakuować pod ogniem wszystkich rannych. Spodziewano się przy tym, że po zdobyciu monaseru Arabowie zamordują wszystkich jeńców i rannych. Postanowiono więc wysadzić monaster w momencie, gdy będą do niego wchodzić arabscy żołnierze. Tymczasem 5 Batalion „Sza’ar ha-Gaj” podjął próbę przebicia się do oblężonych z bronią, amunicją i materiałami medycznymi. W ciężkich walkach stracił 4 zabitych i wielu rannych, jednak 16 żołnierzy zdołało przebić się do monasteru. Do obrońców dotarł także dowódca Brygady „Harel”, Icchak Rabin. Powiedział on obrońcom, że po klęsce w bitwie An-Nabi Samu’il, wycofaniu się z Szu’afat i Szajch Dżarrah, kolejna porażka będzie ciężkim ciosem dla żydowskich mieszkańców Jerozolimy. Zachęcił on obrońców do rezygnacji z decyzji o wycofaniu się<sup id="cite_ref-CITEREFWestwood200219_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFWestwood200219-17">[17]</a></sup>. W tym samym czasie sytuacja strony arabskiej pogorszyła się. Arabowie ponieśli znaczne straty podczas śmiałego ataku 5 Batalionu, i ich dowództwo wezwało o szybkie wysłanie posiłków z <a href="/wiki/Hebron" title="Hebron">Hebronu</a>. Dwa konwoje z posiłkami zostały zablokowane w rejonie bloku żydowskich osiedli Gusz Ecjon, i nie dotarły do Katamon. W rezultacie siły arabskie zaczęły 2 maja 1948 wycofywać się z Katamon. Do opuszczonej dzielnicy wieczorem wkroczył 61 Batalion „Moria” (z Brygady „Ecjoni”), luzując wyczerpanych żołnierzy z 4 Batalionu Palmach. Rozprężenie wśród żołnierzy zaowocowało grabieżami mienia arabskiego. W <a href="/w/index.php?title=Bitwa_o_monaster_%C5%9Bw._Symeona&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bitwa o monaster św. Symeona (strona nie istnieje)">bitwie o monaster św. Symeona</a> zginęło 21 żołnierzy żydowskich, a 83 zostało rannych. Straty arabskie wynosiły 84 zabitych i 150 rannych. Zdobycie Katamon odblokowało enklawę Mekor Chajjim i otworzyło drogę do osiedla <a href="/wiki/Talpijjot" title="Talpijjot">Talpijjot</a><sup id="cite_ref-CITEREFJadwiszczok201078_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFJadwiszczok201078-18">[18]</a></sup>. </p><p>Kolejnym działaniem zaplanowanym w ramach operacji <i>Jewusi</i> była próba opanowania położonego na południowych stokach Góry Skopus <a href="/w/index.php?title=Szpital_Augusta_Victoria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Szpital Augusta Victoria (strona nie istnieje)">Szpitala Augusta Victoria</a> oraz sąsiedniej wioski <a href="/wiki/At-Tur_(Jerozolima)" title="At-Tur (Jerozolima)">At-Tur</a>. Opanowanie tych dwóch ważnych strategicznie punktów, praktycznie zablokowałoby siłom arabskim dostęp do północno-wschodniej części Jerozolimy. Było to szczególnie ważne, gdyż już 1 maja 1948w rejonie Góry Skopus zauważono jordańskich żołnierzy z Legionu Arabskiego. Spodziewano się, że w najbliższych dniach większe siły tej elitarnej arabskiej formacji wkroczą do miasta. Wcześniejsze próby zablokowania drogi od strony Jerycha zawiodły (zniszczenia po wybuchu podłożonej w nocy z 29 na 30 kwietnia bomby zostały szybko naprawione). W nocy z 2 na 3 maja 1948 dwie kompanie 5 Batalionu „Sza’ar ha-Gaj” (z Brygady „Harel”) podjęły próbę zdobycia Szpitala Augusta Victoria. Atakujący nie dysponowali dokładnymi informacjami o sile obrońców, i nie wiedzieli, że wewnątrz budynków stacjonuje jednostka Legionu Arabskiego. Przypadkowy wybuch pocisku moździerzowego był przyczyną utraty elementu zaskoczenia. Dobrze wyszkoleni i zdyscyplinowani jordańscy żołnierze bez trudu odparli żydowski atak, zabijając 4 napastników i raniąc kolejnych ośmiu. W ten sposób zakończyła się operacja <i>Jewusi</i>. Strona żydowska straciła 73 zabitych i ponad 200 rannych, natomiast strona arabska straciła co najmniej 100 zabitych<sup id="cite_ref-CITEREFKimche1960136-138_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKimche1960136-138-19">[19]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Reakcje_i_następstwa"><span id="Reakcje_i_nast.C4.99pstwa"></span>Reakcje i następstwa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Reakcje i następstwa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Reakcje i następstwa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Operacja <i>Jewusi</i> zakończyła się znikomym sukcesem strony żydowskiej. Kosztem dużych strat własnych zdołano osiągnąć zaledwie jeden z trzech celów postawionych przed operacją. Największe straty poniosła Brygada „Harel”, która chwilowo utraciła zdolności bojowe i została wycofana do ochrony konwojów do Jerozolimy. Sama operacja pokazała liczne niedociągnięcia w procesie dowodzenia Hagany. W samym mieście, Żydzi kontrolowali 12 z 15 arabskich dzielnic mieszkalnych. Jednak największym problemem pozostawały izolowane enklawy, które były wystawione na arabskie ataki i coraz bardziej zagrożone upadkiem. Dawid Sze’alti’el natychmiast przedstawił propozycję koncentracji sił w centralnych dzielnicach Jerozolimy i przejęcia pełnej kontroli nad Starym Miastem i jego okolicą. Zalecał przy tym rezygnację z obrony izolowanych rejonów, które z łatwością mogły być odcięte przez Legion Arabski. Zupełnie inne stanowisko zajął Dawid Ben Gurion, który zalecał utrzymanie dróg zaopatrzeniowych do miasta. Zyskał on przy tym poparcie <a href="/wiki/Golda_Meir" title="Golda Meir">Goldy Meir</a>, <a href="/wiki/Jicchak_Sade" title="Jicchak Sade">Jicchaka Sadego</a> i <a href="/wiki/Eli%E2%80%99ezer_Kaplan" title="Eli’ezer Kaplan">Eli’ezera Kaplana</a>. Podjęto więc decyzję przeprowadzenia kolejnej operacji, której celem miało być dostarczenie zaopatrzenia do Jerozolimy<sup id="cite_ref-CITEREFJadwiszczok201079-80_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFJadwiszczok201079-80-20">[20]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Lista_bitew_i_operacji_podczas_wojny_domowej_w_Palestynie" title="Lista bitew i operacji podczas wojny domowej w Palestynie">Lista bitew i operacji podczas wojny domowej w Palestynie</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://avalon.law.yale.edu/20th_century/res181.asp">United Nations General Assembly Resolution 181</a>. [w:] <i>The Avalon Project – Yale Law School</i> [on-line]. [dostęp 2014-11-02]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://unispal.un.org/maps/m0103_1b.gif">Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP</a>. [w:] <i>United Nations</i> [on-line]. 1948. [dostęp 2014-11-02]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Avigail Oren: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/History/Plan_Dalet.html">Israeli War of Independence: Plan Dalet</a>. <a href="/wiki/Jewish_Virtual_Library" title="Jewish Virtual Library">Jewish Virtual Library</a>. [dostęp 2014-11-02]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKananah19885,_57-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKananah19885,_57_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKananah1988">Kananah 1988 ↓</a></span>, s. 5, 57.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.ph/20120629201503/http://www.zionism-israel.com/his/Hadassah_convoy_Massacre.htm">The Hadassah Convoy Massacre</a>. [w:] <i>Zionism and Israel Information Center</i> [on-line]. [dostęp 2014-11-02]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFJadwiszczok201054-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFJadwiszczok201054_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFJadwiszczok2010">Jadwiszczok 2010 ↓</a></span>, s. 54.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFWestwood200210-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFWestwood200210_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFWestwood2002">Westwood 2002 ↓</a></span>, s. 10.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFJadwiszczok201075-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFJadwiszczok201075_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFJadwiszczok2010">Jadwiszczok 2010 ↓</a></span>, s. 75.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFJadwiszczok201076-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFJadwiszczok201076_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFJadwiszczok2010">Jadwiszczok 2010 ↓</a></span>, s. 76.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKimche1960136-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKimche1960136_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKimche1960">Kimche 1960 ↓</a></span>, s. 136.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.moqatel.com/openshare/Behoth/Siasia2/Harb48/sec15.doc_cvt.htm">Wielkość sił arabskich</a>. [w:] <i>Encyclopedia Fighter of Desert</i> [on-line]. [dostęp 2014-11-06]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku arabskim (العربية)">arab.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFJadwiszczok201053-54,_72-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFJadwiszczok201053-54,_72_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFJadwiszczok2010">Jadwiszczok 2010 ↓</a></span>, s. 53-54, 72.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFWestwood200214-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFWestwood200214_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFWestwood2002">Westwood 2002 ↓</a></span>, s. 14.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFJadwiszczok201074-75-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFJadwiszczok201074-75_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFJadwiszczok2010">Jadwiszczok 2010 ↓</a></span>, s. 74-75.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKimche1960135-136-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKimche1960135-136_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKimche1960">Kimche 1960 ↓</a></span>, s. 135-136.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFJadwiszczok201077-16"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFJadwiszczok201077_16-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFJadwiszczok201077_16-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFJadwiszczok2010">Jadwiszczok 2010 ↓</a></span>, s. 77.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFWestwood200219-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFWestwood200219_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFWestwood2002">Westwood 2002 ↓</a></span>, s. 19.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFJadwiszczok201078-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFJadwiszczok201078_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFJadwiszczok2010">Jadwiszczok 2010 ↓</a></span>, s. 78.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKimche1960136-138-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKimche1960136-138_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKimche1960">Kimche 1960 ↓</a></span>, s. 136-138.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFJadwiszczok201079-80-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFJadwiszczok201079-80_20-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFJadwiszczok2010">Jadwiszczok 2010 ↓</a></span>, s. 79-80.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book" id="CITEREFJadwiszczok2010">Michał Jadwiszczok: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230621013651/https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/693/1/Jadwiszczok_PhD.pdf">Pierwsza wojna izraelsko-arabska 1948 roku i jej wpływ na formowanie się Izraelskich Sił Obronnych</a></i>. Poznań: Wydział Historyczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2010. [dostęp 2014-11-06].<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Pierwsza+wojna+izraelsko-arabska+1948+roku+i+jej+wp%C5%82yw+na+formowanie+si%C4%99+Izraelskich+Si%C5%82+Obronnych&rft.aulast=Jadwiszczok&rft.aufirst=Micha%C5%82&rft.pub=Wydzia%C5%82+Historyczny+Uniwersytetu+im.+Adama+Mickiewicza+w+Poznaniu&rft.place=Pozna%C5%84&rft_id=https%3A%2F%2Fweb.archive.org%2Fweb%2F20230621013651%2Fhttps%3A%2F%2Frepozytorium.amu.edu.pl%2Fbitstream%2F10593%2F693%2F1%2FJadwiszczok_PhD.pdf"></span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFKananah1988">Sharif Kananah, Nihad Zaytuni: <i>Deir Yassin القرى الفلسطينية المدمرة (Destroyed Palestinian Villages)</i>. Birzeit University Press, 1988.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Deir+Yassin+%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%89+%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%85%D8%B1%D8%A9+%28Destroyed+Palestinian+Villages%29&rft.aulast=Kananah&rft.aufirst=Sharif&rft.pub=Birzeit+University+Press"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFKimche1960">Jon & David Kimche: <i>A Clash of Destinies. The Arab-Jewish War and the Founding of the State of Israel</i>. Frederick A. Praeger, 1960.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+Clash+of+Destinies.+The+Arab-Jewish+War+and+the+Founding+of+the+State+of+Israel&rft.aulast=Kimche&rft.aufirst=Jon+%26+David&rft.pub=Frederick+A.+Praeger"></span></cite></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFWestwood2002">John Westwood: <i>The History of the Middle East Wars</i>. North Dighton, MA: World Publications Group, 2002. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/1572153156" title="Specjalna:Książki/1572153156">ISBN <span class="isbn">1-57215-315-6</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+History+of+the+Middle+East+Wars&rft.aulast=Westwood&rft.aufirst=John&rft.pub=World+Publications+Group&rft.place=North+Dighton%2C+MA&rft.isbn=1-57215-315-6"></span></cite></li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75675918">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) table,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) tbody{display:block;overflow:visible;width:100%;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .inner-standard tbody tr{display:flex;flex-direction:column}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .inner-standard tbody tr .opis{text-align:left}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) table{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) table table{margin:0;padding:0;border:0 none #000;padding-left:2em;width:100%}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Wojna_domowa_w_Palestynie" title="Szablon:Wojna domowa w Palestynie"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Wojna_domowa_w_Palestynie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Wojna domowa w Palestynie (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Wojna_domowa_w_Palestynie&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Wojna_domowa_w_Palestynie" title="Wojna domowa w Palestynie">Wojna domowa w Palestynie</a></div><div class="mw-collapsible-content"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Grudzień 1947</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Zamieszki_w_Jerozolimie_(1947)" title="Zamieszki w Jerozolimie (1947)">Zamieszki w Jerozolimie</a> (2-4 grudnia 1947)</li> <li><a href="/wiki/Konwoje_do_Jerozolimy" title="Konwoje do Jerozolimy">Konwoje do Jerozolimy</a></li> <li><a href="/wiki/Konw%C3%B3j_dziesi%C4%99ciu" title="Konwój dziesięciu">Konwój dziesięciu</a> (11 grudnia 1947)</li> <li><a href="/wiki/Plan_Gimel" title="Plan Gimel">Plan Gimel</a></li> <li><a href="/wiki/Masakra_w_rafinerii_w_Hajfie" title="Masakra w rafinerii w Hajfie">Masakra w rafinerii w Hajfie</a> (30 grudnia 1947)</li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Styczeń 1948</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Zamach_na_hotel_Semiramis" title="Zamach na hotel Semiramis">Zamach na hotel Semiramis</a> (6 stycznia 1948)</li> <li><a href="/wiki/Bitwy_o_Gusz_Ecjon" title="Bitwy o Gusz Ecjon">I bitwa o Gusz Ecjon</a> (14 stycznia 1948)</li> <li><a href="/wiki/Konw%C3%B3j_trzydziestu_pi%C4%99ciu" title="Konwój trzydziestu pięciu">Konwój trzydziestu pięciu</a> (16 stycznia 1948)</li> <li><a href="/wiki/Bitwa_o_Jechi%E2%80%99am" title="Bitwa o Jechi’am">Bitwa o Jechi’am</a> (20 stycznia 1948)</li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Luty 1948</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Zamach_na_ulicy_Ben_Jehuda_w_Jerozolimie" title="Zamach na ulicy Ben Jehuda w Jerozolimie">Zamach na ulicy Ben Jehuda w Jerozolimie</a> (22 lutego 1948)</li> <li><a href="/wiki/Zamach_na_poci%C4%85g_Kair-Hajfa" title="Zamach na pociąg Kair-Hajfa">Zamach na pociąg Kair-Hajfa</a> (29 lutego 1948)</li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Marzec 1948</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Operacja_Szemu%E2%80%99el" title="Operacja Szemu’el">Operacja Szemu’el</a> (4 marca 1948)</li> <li><a href="/wiki/Konw%C3%B3j_Jechi%E2%80%99am" title="Konwój Jechi’am">Konwój Jechi’am</a> (27 marca 1948)</li> <li><a href="/wiki/Konw%C3%B3j_Nebi_Daniel" title="Konwój Nebi Daniel">Konwój Nebi Daniel</a> (27 marca 1948)</li> <li><a href="/wiki/Operacja_Haszmed" title="Operacja Haszmed">Operacja Haszmed</a> (30 marca 1948)</li> <li><a href="/wiki/Konw%C3%B3j_Chulda" title="Konwój Chulda">Konwój Chulda</a> (31 marca 1948)</li> <li><a href="/wiki/Plan_Dalet" title="Plan Dalet">Plan Dalet</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row">Kwiecień 1948</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Operacja_Chasida" title="Operacja Chasida">Operacja Chasida</a></li> <li><a href="/wiki/Operacja_Balak" title="Operacja Balak">Operacja Balak 1</a> (1 kwietnia 1948)</li> <li><a href="/wiki/Bitwa_o_Al-Kastal" title="Bitwa o Al-Kastal">Bitwa o Al-Kastal</a> (3-9 kwietnia 1948)</li> <li><a href="/wiki/Bitwa_o_Miszmar_ha-Emek" title="Bitwa o Miszmar ha-Emek">Bitwa o Miszmar ha-Emek</a> (4-14 kwietnia 1948)</li> <li><a href="/wiki/Operacja_Nachszon" title="Operacja Nachszon">Operacja Nachszon</a> (5-12 kwietnia 1948)</li> <li><a href="/wiki/Masakra_w_Dajr_Jasin" title="Masakra w Dajr Jasin">Masakra w Dajr Jasin</a> (9 kwietnia 1948)</li> <li><a href="/wiki/Masakra_konwoju_medycznego_Hadassa" title="Masakra konwoju medycznego Hadassa">Masakra konwoju medycznego Hadassa</a> (13 kwietnia 1948)</li> <li><a href="/wiki/Operacja_Harel" title="Operacja Harel">Operacja Harel</a> (16-20 kwietnia 1948)</li> <li><a class="mw-selflink selflink">Operacja Jewusi</a> (22 kwietnia-3 maja 1948)</li> <li><a href="/wiki/Bitwa_o_Nabi_Samuil" title="Bitwa o Nabi Samuil">Bitwa o Nabi Samuil</a> (23 kwietnia 1948)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Bitwa_o_monaster_Sam_Simon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bitwa o monaster Sam Simon (strona nie istnieje)">Bitwa o monaster Sam Simon</a> (27 kwietnia-2 maja 1948)</li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row">Maj 1948</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Bitwy_o_Jerozolim%C4%99_(1948)" title="Bitwy o Jerozolimę (1948)">Bitwa o Jerozolimę</a></li> <li><a href="/wiki/Operacja_Balak" title="Operacja Balak">Operacja Balak 2</a> (12 maja 1948)</li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="hlist navbox-below below"> <ul><li>Zobacz też: <a href="/wiki/Palestyna_(mandat)" title="Palestyna (mandat)">Mandat Palestyny</a></li> <li><a href="/wiki/I_wojna_izraelsko-arabska" title="I wojna izraelsko-arabska">I wojna izraelsko-arabska</a></li></ul> </div></div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&oldid=75979929">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&oldid=75979929</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Bitwy_wojny_domowej_w_Palestynie" title="Kategoria:Bitwy wojny domowej w Palestynie">Bitwy wojny domowej w Palestynie</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Historia_Jerozolimy" title="Kategoria:Historia Jerozolimy">Historia Jerozolimy</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryta kategoria: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablony_lokalizacyjne_%E2%80%93_brak_wsp%C3%B3%C5%82rz%C4%99dnych_%E2%80%93_Wojna_infobox" title="Kategoria:Szablony lokalizacyjne – brak współrzędnych – Wojna infobox">Szablony lokalizacyjne – brak współrzędnych – Wojna infobox</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 7 lut 2025, 14:44.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Operacja_Jewusi&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Operacja Jewusi</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>6 języków</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Dodaj temat</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7b95555b9d-mkdr2","wgBackendResponseTime":144,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.364","walltime":"0.739","ppvisitednodes":{"value":8104,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":49873,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":15872,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":20,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":21802,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 439.147 1 -total"," 38.44% 168.796 1 Szablon:Wojna_infobox"," 24.42% 107.237 1 Szablon:Wojna_domowa_w_Palestynie"," 23.65% 103.845 1 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 14.64% 64.298 1 Szablon:Przypisy"," 12.40% 54.465 5 Szablon:Cytuj_stronę"," 11.55% 50.719 1 Szablon:Infobox_mapa_lokalizacyjna"," 9.03% 39.675 4 Szablon:Cytuj_książkę"," 8.73% 38.338 16 Szablon:Odn"," 7.04% 30.931 1 Szablon:Infobox_tytuł"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.168","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4024795,"limit":52428800},"limitreport-logs":"{{#invoke:Moduł:Mapa|Infobox}}\ninfobox może wyszukać współrzędne w wikidanych\nargumenty = table#1 {\n [\"category\"] = \"Wojna infobox\",\n}\nbrak punktów na mapę i współrzędnych, nadszedł czas na Wikidane\nbrak punktów na mapę nawet w Wikidanych\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-76874fdcb7-tlcxz","timestamp":"20250211214539","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Operacja Jewusi","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Operacja_Jewusi","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2907080","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2907080","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2014-11-07T09:54:37Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/8\/80\/PikiWiki_Israel_20755_The_Palmach.jpg"}</script> </body> </html>