CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="az" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Pasxa — Vikipediya</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )azwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","yanvar","fevral","mart","aprel","may","iyun","iyul","avqust","sentyabr","oktyabr","noyabr","dekabr"],"wgRequestId":"6ddab180-15e8-49b3-a41c-dd41064e9d4c","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Pasxa","wgTitle":"Pasxa","wgCurRevisionId":7605541,"wgRevisionId":7605541,"wgArticleId":59801,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[ "Çağırılan şablonun təkrar arqumentlərindən istifadə edən səhifələr","ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr","Pasxa","Xristianlıq","Xristian bayramları"],"wgPageViewLanguage":"az","wgPageContentLanguage":"az","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Pasxa","wgRelevantArticleId":59801,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"az","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"az"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":80000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage", "wgULSisCompactLinksEnabled":true,"wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q21196","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.common-site":"ready","ext.gadget.logo":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","codex-search-styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements", "mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.referenceTooltips","ext.gadget.sidebarRelated","ext.gadget.metaBox","ext.gadget.EditToolbar","ext.gadget.EditToolbar-menu-page_elements","ext.gadget.EditToolbar_infobox_person","ext.gadget.EditToolbar_discussion","ext.gadget.EditToolbar_references","ext.gadget.markadmins","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=az&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=ext.gadget.common-site%2Clogo&only=styles&skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/32/Raffaello_Sanzio_Auferstehung_Christi_Sao_Paulo.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1464"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/32/Raffaello_Sanzio_Auferstehung_Christi_Sao_Paulo.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="976"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Raffaello_Sanzio_Auferstehung_Christi_Sao_Paulo.jpg/640px-Raffaello_Sanzio_Auferstehung_Christi_Sao_Paulo.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="781"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Pasxa — Vikipediya"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//az.m.wikipedia.org/wiki/Pasxa"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redaktə" href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipediya (az)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//az.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://az.wikipedia.org/wiki/Pasxa"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipediya — Atom-lent" href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Pasxa rootpage-Pasxa skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"></div> <div class="mw-indicators"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Pasxa</h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipediya, azad ensiklopediya</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naviqasiyaya keç</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Axtarışa keç</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="az" dir="ltr"><table class="infobox" style="" data-name="Bayram"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above infobox-above-color skin-invert-image" style="background-color: transparent">Pasxa</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image" style=""> <a href="/wiki/Fayl:Raffaello_Sanzio_Auferstehung_Christi_Sao_Paulo.jpg" class="mw-file-description" title="Rafael Santinin təsvir etdiyi Məsihin dirilməsi"><img alt="Rafael Santinin təsvir etdiyi Məsihin dirilməsi" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Raffaello_Sanzio_Auferstehung_Christi_Sao_Paulo.jpg/250px-Raffaello_Sanzio_Auferstehung_Christi_Sao_Paulo.jpg" decoding="async" width="250" height="305" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Raffaello_Sanzio_Auferstehung_Christi_Sao_Paulo.jpg/375px-Raffaello_Sanzio_Auferstehung_Christi_Sao_Paulo.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Raffaello_Sanzio_Auferstehung_Christi_Sao_Paulo.jpg/500px-Raffaello_Sanzio_Auferstehung_Christi_Sao_Paulo.jpg 2x" data-file-width="709" data-file-height="865" /></a> <a href="/wiki/Rafael_Santi" title="Rafael Santi">Rafael Santinin</a> təsvir etdiyi <a href="/wiki/M%C9%99sihin_dirilm%C9%99si_(Rafael)" title="Məsihin dirilməsi (Rafael)">Məsihin dirilməsi</a> </td></tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels">Rəsmi adı</th> <td class="plainlist"> Pasxa</td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels">Növ</th> <td class="plainlist"> xristian, mədəni</td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels">Həsr olunub</th> <td class="plainlist"> <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_dirilm%C9%99si" title="İsanın dirilməsi">İsanın dirilməsi</a></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels">Tarix</th> <td class="plainlist"> <a href="/wiki/22_mart" title="22 mart">22 mart</a>, <a href="/wiki/25_aprel" title="25 aprel">25 aprel</a></td> </tr><tr><td colspan="2" class="infobox-below infobox-below-color" style="background-color:transparent;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Easter" title="commons:Category:Easter"><img alt="Vikianbarın loqosu" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Easter" class="extiw" title="commons:Category:Easter">Vikianbarda əlaqəli mediafayllar</a></td></tr> </tbody></table> Fəsh<a href="#cite_note-1">[1]</a><a href="#cite_note-2">[2]</a><a href="#cite_note-3">[3]</a> və ya Pasxa (<a href="/w/index.php?title=Anqlosaks_dili&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anqlosaks dili (səhifə mövcud deyil)">anqlosaks.</a> Ēostre, <a href="/wiki/Lat%C4%B1n_dili" title="Latın dili">lat.</a> Pascha; <a href="/wiki/Q%C9%99dim_yunan_dili" title="Qədim yunan dili">q.yun.</a> Πάσχα Pasxa, <a href="/wiki/%C4%B0vrit_dili" title="İvrit dili">ivr.</a> ‏פֶּסַח‏‎ <a href="/wiki/Pesah" title="Pesah">Pesax</a><a href="#cite_note-Etymology-4">[4]</a>) – el arasında həm də Qızıl yumurta bayramı<a href="#cite_note-5">[5]</a> kimi tanınan <a href="/wiki/%C6%8Fhdi-C%C9%99did" class="mw-redirect" title="Əhdi-Cədid">Əhdi-Cədiddə</a> təsvir edildiyinə əsasən, <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_%C3%A7arm%C4%B1xa_%C3%A7%C9%99kilm%C9%99si" title="İsanın çarmıxa çəkilməsi">İsanın çarmıxa çəkilməsindən</a> üç gün sonra <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_dirilm%C9%99si" title="İsanın dirilməsi">dirilməsi</a> münasibətilə qeyd edilən xristian festival və bayramıdır.<a href="#cite_note-6">[6]</a><a href="#cite_note-7">[7]</a> Pasxa, qırx günlük oruc və ibadət müddəti olan <a href="/w/index.php?title=B%C3%B6y%C3%BCk_p%C9%99hriz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Böyük pəhriz (səhifə mövcud deyil)">Böyük pəhrizdən</a> əvvəlki <a href="/w/index.php?title=Ehtiras_(xristianl%C4%B1q)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ehtiras (xristianlıq) (səhifə mövcud deyil)">İsanın ehtirasının</a> kuliminasiyasıdır. Böyük pəhrizin, <a href="/w/index.php?title=Pasxa_triduumu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa triduumu (səhifə mövcud deyil)">Pasxa triduumu</a>, <a href="/wiki/Sonuncu_%C5%9Fam_yem%C9%99yi" title="Sonuncu şam yeməyi">Sonuncu şam yeməyi</a> və <a href="/w/index.php?title=Ayaq_yuma_(xristianl%C4%B1q)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ayaq yuma (xristianlıq) (səhifə mövcud deyil)">ayaq yumanın</a><a href="#cite_note-8">[8]</a><a href="#cite_note-9">[9]</a> anıldığı <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_c%C3%BCm%C9%99_ax%C5%9Fam%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müqəddəs cümə axşamı (səhifə mövcud deyil)">Müqəddəs cümə axşamının</a>, həmçinin, İsanın çarmıxa çəkilməsi və öldürülməsinin anıldığı <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_C%C3%BCm%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müqəddəs Cümə (səhifə mövcud deyil)">Müqəddəs Cümə</a> gününün də daxil olduğu sonuncu həftəsi "<a href="/w/index.php?title=M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_h%C9%99ft%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müqəddəs həftə (səhifə mövcud deyil)">Müqəddəs həftə</a>" adlanır.<a href="#cite_note-10">[10]</a> Pasxadan sonra əlli günlük <a href="/w/index.php?title=Pasxa_f%C9%99sli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa fəsli (səhifə mövcud deyil)">Pasxa fəsli</a> adlı dövr başlanır ki, həmin dövr də <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_%C3%9C%C3%A7l%C3%BCk_g%C3%BCn%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müqəddəs Üçlük günü (səhifə mövcud deyil)">Müqəddəs Üçlük günü</a> ilə başa çatır. Pasxa <a href="/w/index.php?title=G%C3%BCn%C3%BC_d%C9%99yi%C5%9F%C9%99n_bayram&action=edit&redlink=1" class="new" title="Günü dəyişən bayram (səhifə mövcud deyil)">günü dəyişən bayramdır</a> və qeyd edildiyi gün müasir təqvimlə uyğun deyil. <a href="/wiki/Birinci_Nikeya_Kils%C9%99_M%C9%99clisi" title="Birinci Nikeya Kilsə Məclisi">Birinci Nikeya Kilsə Məclisi</a> (325-ci il) Pasxa tarixini Mart ekinoksundan (gecə ilə gündüzün bərabərləşməsi) sonrakı ay bütövlənməsindən (<a href="/w/index.php?title=Pasxa_b%C3%BCt%C3%B6v_ay%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa bütöv ayı (səhifə mövcud deyil)">Pasxa bütöv ayı</a>) sonrakı ilk bazar günü olaraq müəyyən edir.<a href="#cite_note-oikoumene.org-11">[11]</a> Kilsə təqviminə görə ekinoksun 21 martda (baxmayaraq ki, astronomik təqvimə əsasən əksər illərdə bərabərləşmə 20 martda baş verir) baş verməsi qəbul edilir və Bütöv Ay astronomik təqvimlə heç də həmişə uyğunlaşmır. Beləcə, Pasxa tarixi 22 martla 25 aprel arasında dəyişir. <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rqi_Ortodoks_Kils%C9%99si" title="Şərqi Ortodoks Kilsəsi">Şərq xristianlığında</a> Pasxa tarixinin hesablanması zamanı XI əsrdən bərabərləşmənin 21 mart tarixi qəbul edildiyi <a href="/wiki/Yuli_t%C9%99qvimi" title="Yuli təqvimi">Yuli təqviminə</a> əsaslanılır, 3 aprelin bərabərləşmə hesab edildiyi <a href="/wiki/Qriqori_t%C9%99qvimi" title="Qriqori təqvimi">Qriqori təqvimində</a> isə Pasxa tarixi 4 aprellə 8 may arasında dəyişir. Təqvimdəki mövqeyi və simvolikası baxımından Pasxa, qədim <a href="/wiki/Y%C9%99hudil%C9%99r" title="Yəhudilər">yəhudi</a> bayramlarından biri olan Pesaxa əsaslanır. Əksər dillərdə "Pasxa" ("Easter") və "Pesax" sözləri də əlaqəli və ya <a href="/wiki/Omonim" title="Omonim">omonim</a> sözlər kimi işlədilir.<a href="#cite_note-12">[12]</a> Dünyanın müxtəlif hissələrində bir-birindən fərqli <a href="/w/index.php?title=Pasxa_ad%C9%99tl%C9%99ri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa adətləri (səhifə mövcud deyil)">Pasxa adətləri</a> olsa da, şəfəq xidmətləri, Pasxa bayramlaşması, kilsə dövrələməsi<a href="#cite_note-13">[13]</a> və <a href="/wiki/%C4%B0sa" title="İsa">İsanın</a> <a href="/w/index.php?title=Bo%C5%9F_t%C3%BCrb%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Boş türbə (səhifə mövcud deyil)">boş türbəsinin</a> simvolu olan bəzədilmiş <a href="/wiki/Pasxa_yumurtas%C4%B1" title="Pasxa yumurtası">Pasxa yumurtaları</a> ümumi motivlərdir.<a href="#cite_note-14">[14]</a><a href="#cite_note-15">[15]</a><a href="#cite_note-16">[16]</a> Əlavə olaraq, yumurta döyüşdürülməsi, <a href="/w/index.php?title=Pasxa_dov%C5%9Fan%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa dovşanı (səhifə mövcud deyil)">Pasxa dovşanı</a>, Pasxa oyun və festivalları kimi ənənələr də vardır ki, bu ənənələr də xristianlarla yanaşı, qeyri-xristian topluluqlar arasında da geniş yayılmışdır.<a href="#cite_note-17">[17]</a><a href="#cite_note-18">[18]</a><a href="#cite_note-19">[19]</a><a href="#cite_note-20">[20]</a> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="az" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Mündəricat</h2><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Etimologiyası">1 Etimologiyası</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#Dini_əhəmiyyəti">2 Dini əhəmiyyəti</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-3"><a href="#Erkən_kilsə_dövründə">3 Erkən kilsə dövründə</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-4"><a href="#Tarix">4 Tarix</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-5"><a href="#Hesablamalar">4.1 Hesablamalar</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#Ziddiyyətlər">4.2 Ziddiyyətlər</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-7"><a href="#Tarix_islahatı">4.3 Tarix islahatı</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-8"><a href="#Pasxa_tarixinin_cədvəli">4.4 Pasxa tarixinin cədvəli</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-9"><a href="#Kilsə_ilində_yeri">5 Kilsə ilində yeri</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-10"><a href="#Qərb_xristianlığında">5.1 Qərb xristianlığında</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-11"><a href="#Şərq_xristianlığında">5.2 Şərq xristianlığında</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-12"><a href="#Dini_əməllər">6 Dini əməllər</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-13"><a href="#Qərb_xristianlığı">6.1 Qərb xristianlığı</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-14"><a href="#Şərq_xristianlığı">6.2 Şərq xristianlığı</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-15"><a href="#Xristian_olmayan_qruplarda">7 Xristian olmayan qruplarda</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-16"><a href="#Dünyada_Pasxa_bayramları">8 Dünyada Pasxa bayramları</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-17"><a href="#Həmçinin_bax">9 Həmçinin bax</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-18"><a href="#Qeydlər">10 Qeydlər</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-19"><a href="#İstinadlar">11 İstinadlar</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-20"><a href="#Xarici_keçidlər">12 Xarici keçidlər</a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etimologiyası">Etimologiyası</h2>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=1" title="Etimologiyası bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=1" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Etimologiyası">mənbəni redaktə et</a>]</div> Həm <a href="/wiki/Q%C9%99dim_yunan_dili" title="Qədim yunan dili">qədim yunan</a>, həm də <a href="/wiki/Lat%C4%B1n_dili" title="Latın dili">latın dilində</a> II əsrdə bu xristian bayramı yəhudilərin <a href="/wiki/Misir" title="Misir">Misirdən</a> çıxmasının qeyd edildiyi <a href="/w/index.php?title=Pesax&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pesax (səhifə mövcud deyil)">Pesax</a> (פֶּסַח) bayramının adından <a href="/wiki/Arami_dili" class="mw-redirect" title="Arami dili">arami dilində</a> formalaşmış Pasxa sözü ilə ifadə olunur.<a href="#cite_note-HC-21">[21]</a><a href="#cite_note-22">[22]</a> <a href="/wiki/Efes" title="Efes">Efesdən</a> <a href="/wiki/H%C9%99vari_Pavel" title="Həvari Pavel">Həvari Pavel</a> yazır ki, "Məsih bizim Pasxamız olaraq özünü qurban etdi", həmçinin efesli xristianlar İsanın çarmıxa çəkilməsi haqqında 12 deyimi ilk eşidənlər deyildilər. <a href="/wiki/%C4%B0ngilis_dili" title="İngilis dili">İngilis dilinin</a> təsir dairəsində olmayan əksər xalqlar bu gün də bu bayramı Pasxa adlandırır.<a href="#cite_note-Etymology-4">[4]</a><a href="#cite_note-23">[23]</a><a href="#cite_note-Passover-24">[24]</a><a href="#cite_note-25">[25]</a> Müasir ingilis dilində istifadə edilən "Easter" sözü, müasir alman dilində istifadə olunan "Ostern" sözü ilə qohumdur və qədim ingilis dilində olan "Ēastre" və ya "Ēostre"<a href="#cite_note-26">[nb 1]</a> sözündən gəlməkdədir. Ümumilikdə bu söz Anqlo-Sakson tanrısı olan "Ēostre"un, geniş anlamda <a href="/wiki/Hind-Avropa_dill%C9%99ri" title="Hind-Avropa dilləri">Hind-Avropa mənşəli xalqların</a> Şəfəq tanrısının adından qaynaqlanmaqdadır.<a href="#cite_note-30">[nb 2]</a> Lakin Anqlo-Sakson tanrısı ilə bağlı iddia tam qəbul edilmir və bəzi tədqiqatçılar "Easter" adının "açılış ayı" anlamı verməsi və ya latın dilində Pasxa Həftəsinin "albis" kimi ifadə edilməsi ilə əlaqədar olmasını bildirirlər.<a href="#cite_note-31">[29]</a><a href="#cite_note-Britannica-32">[30]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dini_əhəmiyyəti">Dini əhəmiyyəti</h2>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=2" title="Dini əhəmiyyəti bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=2" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Dini əhəmiyyəti">mənbəni redaktə et</a>]</div> <table class="toccolours" id="WSerie_Xristianlıq" cellpadding="1" cellspacing="0" width="230px" style="float: right; margin: 0 0 1em 1em; text-align:center; border: 1px solid #cdc8b8; font-size: 80%"> <tbody><tr> <td style="font-size: 110%; background:#EEEECD; text-align: center;"> <a href="/wiki/Xristianl%C4%B1q" title="Xristianlıq">Xristianlıq</a> <a href="/wiki/Fayl:Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/150px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg" decoding="async" width="150" height="172" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/225px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/300px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg 2x" data-file-width="873" data-file-height="1000" /></a> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;"><a href="/wiki/%C4%B0sa" title="İsa">İsa</a> </div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"> <a href="/wiki/Bakir%C9%99_M%C9%99ry%C9%99min_do%C4%9Fmas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Bakirə Məryəmin doğması">Bakirə Məryəmin doğması</a>  · <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_%C3%A7arm%C4%B1xa_%C3%A7%C9%99kilm%C9%99si" title="İsanın çarmıxa çəkilməsi">İsanın çarmıxa çəkilməsi</a>  · <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_dirilm%C9%99si" title="İsanın dirilməsi">İsanın dirilməsi</a>  · <a class="mw-selflink selflink">Pasxa</a>  · <a href="/wiki/%C4%B0sa_Xristianl%C4%B1qda" class="mw-redirect" title="İsa Xristianlıqda">İsa Xristianlıqda</a> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;">Erkən Dövr</div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"> <a href="/wiki/H%C9%99varil%C9%99r" title="Həvarilər">Həvari</a>  · <a href="/wiki/Kils%C9%99" title="Kilsə">Kilsə</a>  · <a href="/wiki/%C4%B0nanc" title="İnanc">İnanc</a>  · <a href="/wiki/%C4%B0ncil" title="İncil">İncil</a>  · <a href="/wiki/Allah%C4%B1n_Pad%C5%9Fahl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Allahın Padşahlığı">Allahın Padşahlığı</a>  · <a href="/wiki/Septuaginta" title="Septuaginta">Septuaginta</a>  · <a href="/wiki/Yeni_%C6%8Fhd" title="Yeni Əhd">Yeni Əhd</a> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;"><a href="/wiki/Bibliya" title="Bibliya">Bibliya</a></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><a href="/wiki/%C6%8Fhdi-%C6%8Ftiq" class="mw-redirect" title="Əhdi-Ətiq">Əhdi-Ətiq</a>  · <a href="/wiki/%C6%8Fhdi-C%C9%99did" class="mw-redirect" title="Əhdi-Cədid">Əhdi-Cədid</a>  · <a href="/w/index.php?title=Xristian_kanonlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristian kanonları (səhifə mövcud deyil)">Xristian kanonları</a>  · <a href="/wiki/Apokrif" title="Apokrif">Apokrif</a> </td></tr></tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;"><a href="/wiki/Teologiya" class="mw-redirect" title="Teologiya">Teologiya</a></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><a href="/wiki/Ba%C4%9F%C4%B1%C5%9Flanma" title="Bağışlanma">Bağışlanma</a>  · <a href="/wiki/V%C9%99ftiz" title="Vəftiz">Vəftiz</a>  · <a href="/wiki/Xristologiya" title="Xristologiya">Xristologiya</a>  · <a href="/wiki/Xristianl%C4%B1qda_Ata" title="Xristianlıqda Ata">Ata</a>  · <a href="/wiki/Xristianl%C4%B1qda_O%C4%9Ful" title="Xristianlıqda Oğul">Oğul</a>  · <a href="/wiki/M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_Ruh" title="Müqəddəs Ruh">Müqəddəs Ruh</a>  · <a href="/wiki/Bibliya_antropologiyas%C4%B1" title="Bibliya antropologiyası">İnsan</a>  · <a href="/wiki/Soteriologiya" title="Soteriologiya">Xilas</a>  · <a href="/wiki/Xristian_esxatologiyas%C4%B1" title="Xristian esxatologiyası">Esxatologiya</a>  · <a href="/wiki/%C3%9C%C3%A7_%C3%BCqnum" title="Üç üqnum">Üç üqnum</a> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;">Tarix və Ənənələr</div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><a href="/w/index.php?title=Xristian_xronologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristian xronologiyası (səhifə mövcud deyil)">Xronologiya</a>  · <a href="/wiki/M%C9%99ry%C9%99m" title="Məryəm">Məryəm</a>  · <a href="/wiki/M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_Pyotr" title="Müqəddəs Pyotr">Pyotr</a>  · <a href="/wiki/H%C9%99vari_Pavel" title="Həvari Pavel">Pavel</a>  · <a href="/wiki/Erk%C9%99n_Xristianl%C4%B1q" class="mw-redirect" title="Erkən Xristianlıq">Erkən</a>  · <a href="/wiki/I_Konstantin" title="I Konstantin">I Konstantin</a>  · <a href="/wiki/Kils%C9%99_m%C9%99clisi" class="mw-redirect" title="Kilsə məclisi">Kilsə məclisi</a>  · <a href="/wiki/Xristianl%C4%B1qda_b%C3%B6l%C3%BCnm%C9%99" class="mw-redirect" title="Xristianlıqda bölünmə">Xristianlıqda bölünmə</a>  · <a href="/wiki/Xa%C3%A7_y%C3%BCr%C3%BC%C5%9Fl%C9%99ri" class="mw-redirect" title="Xaç yürüşləri">Xaç yürüşləri</a>  · <a href="/wiki/Reformasiya" title="Reformasiya">Reformasiya</a> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 140%; background: #cdc8b8;">Məzhəblər və Hərəkatlar</div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"> <table class="toccolours collapsible collapsed" style="width: 100%; border: none;"> <tbody><tr> <th><a href="/w/index.php?title=Q%C9%99rbi_Xristianl%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qərbi Xristianlıq (səhifə mövcud deyil)">Qərbi</a> </th></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Adventizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adventizm (səhifə mövcud deyil)">Adventist</a> · <a href="/wiki/Anabaptist" class="mw-redirect" title="Anabaptist">Anabaptist</a> · <a href="/wiki/Anglikanizm" class="mw-redirect" title="Anglikanizm">Anglikan</a> · <a href="/wiki/Baptizm" title="Baptizm">Baptist</a> · <a href="/wiki/Kalvinizm" title="Kalvinizm">Kalvinizm</a> · <a href="/wiki/Evangelizm" title="Evangelizm">Evangelizm</a> · <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99slik_h%C9%99r%C9%99kat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müqəddəslik hərəkatı (səhifə mövcud deyil)">Müqəddəslik</a> · <a href="/wiki/L%C3%BCteranl%C4%B1q" title="Lüteranlıq">Luteran</a> · <a href="/w/index.php?title=Medotizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Medotizm (səhifə mövcud deyil)">Medotist</a> · <a href="/w/index.php?title=Q%C9%99dim_Katolik_Kils%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qədim Katolik Kilsəsi (səhifə mövcud deyil)">Qədim Kilsə</a> · <a href="/wiki/Protestantl%C4%B1q" title="Protestantlıq">Protestant</a> · <a href="/wiki/%C6%8Fllincil%C9%99r" title="Əllincilər">Əllinci</a> · <a href="/wiki/Roma-Katolik_kils%C9%99si" title="Roma-Katolik kilsəsi">Katolik kilsəsi</a> </td></tr></tbody></table> <table class="toccolours collapsible collapsed" style="width: 100%; border: none;"> <tbody><tr> <th><a href="/w/index.php?title=%C5%9E%C9%99rqi_Xristianl%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şərqi Xristianlıq (səhifə mövcud deyil)">Şərqi</a> </th></tr> <tr> <td> <a href="/wiki/Pravoslavl%C4%B1q" class="mw-redirect" title="Pravoslavlıq">Pravoslav</a> · <a href="/w/index.php?title=Pravoslav_Katolik_kils%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pravoslav Katolik kilsəsi (səhifə mövcud deyil)">Katolik kilsəsi</a> · <a href="/w/index.php?title=%C5%9E%C9%99rqi_Pravoslavl%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şərqi Pravoslavlıq (səhifə mövcud deyil)">Şərqi Pravoslav</a> · <a href="/wiki/Konstantinopol_Pravoslav_Kils%C9%99si" title="Konstantinopol Pravoslav Kilsəsi"> Konstantinopol Pravoslav Kilsəsi</a> </td></tr></tbody></table> <table class="toccolours collapsible collapsed" style="width: 100%; border: none;"> <tbody><tr> <th>Hərəkatlar </th></tr> <tr> <td> <a href="/wiki/Yehova_%C5%9Fahidl%C9%99ri" title="Yehova şahidləri">Yehova şahidləri</a> · <a href="/w/index.php?title=Sonuncu_g%C3%BCn_m%C3%BCqq%C9%99d%C9%99s_h%C9%99r%C9%99kat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sonuncu gün müqqədəs hərəkatı (səhifə mövcud deyil)">Sonuncu gün</a> · <a href="/w/index.php?title=Unitarianizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Unitarianizm (səhifə mövcud deyil)">Unitarianizm</a> · <a href="/w/index.php?title=Kristafelianl%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kristafelianlıq (səhifə mövcud deyil)">Kristafel</a> · <a href="/w/index.php?title=Birlik_pentekostalizmi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birlik pentekostalizmi (səhifə mövcud deyil)">Birlik pentekostalizmi</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 140%; background: #cdc8b8;">Əsas mövzular</div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><a href="/w/index.php?title=Xristian_m%C9%99d%C9%99niyy%C9%99ti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristian mədəniyyəti (səhifə mövcud deyil)">Mədəniyyət</a>  · <a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n_t%C9%99nqidi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristianlığın tənqidi (səhifə mövcud deyil)">Xristianlığın tənqidi</a>  · <a href="/w/index.php?title=Ekumenizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekumenizm (səhifə mövcud deyil)">Ekumenizm</a>  · <a href="/w/index.php?title=Ayin_ili&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ayin ili (səhifə mövcud deyil)">Ayin ili</a>  · <a href="/w/index.php?title=Liturgiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liturgiya (səhifə mövcud deyil)">Liturgiya</a>  · <a href="/w/index.php?title=Xristian_musiqisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristian musiqisi (səhifə mövcud deyil)">Musiqi</a>  · <a href="/wiki/V%C9%99ftiz" title="Vəftiz">Vəftiz</a>  · <a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1q_v%C9%99_dig%C9%99r_dinl%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristianlıq və digər dinlər (səhifə mövcud deyil)">Digər dinlər</a>  · <a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1qda_dua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristianlıqda dua (səhifə mövcud deyil)">Dua</a>  · <a href="/w/index.php?title=Xristianl%C4%B1qda_v%C9%99z&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xristianlıqda vəz (səhifə mövcud deyil)">Vəz</a>  · <a href="/wiki/Bibliya_simvolikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Bibliya simvolikası">Simvolizm</a> </td></tr> </tbody></table> </div></div></td></tr> <tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><a href="/wiki/Fayl:P_christianity.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/P_christianity.svg/25px-P_christianity.svg.png" decoding="async" width="25" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/P_christianity.svg/38px-P_christianity.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/P_christianity.svg/50px-P_christianity.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a> <a href="/wiki/Portal:Xristianl%C4%B1q" title="Portal:Xristianlıq">Xristianlıq</a> </td></tr> <tr align="center"> <td style="font-size: 90%; background:#cdc8b8; text-align: center;"><div class="plainlinks hlist navbar"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Xristianl%C4%B1q" title="Şablon:Xristianlıq">bax</a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_m%C3%BCzakir%C9%99si:Xristianl%C4%B1q" title="Şablon müzakirəsi:Xristianlıq">müzakirə</a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:Xristianl%C4%B1q&action=edit">redaktə</a></li></ul></div> </td></tr> </tbody></table> <a href="/wiki/%C6%8Fhdi-C%C9%99did" class="mw-redirect" title="Əhdi-Cədid">Əhdi-Cədidin</a> öyrətdiyinə görə Pasxa vasitəsiylə qeyd edilən <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_dirilm%C9%99si" title="İsanın dirilməsi">İsanın dirilməsi</a>, xristian inancının əsas məqamlarından biridir.<a href="#cite_note-33">[31]</a> Yenidən dirilmə, İsanı insanlara Tanrının oğlu kimi təqdim etdi<a href="#cite_note-34">[32]</a> və sübut etdi ki, <a href="/wiki/Tanr%C4%B1" title="Tanrı">Tanrı</a> insanları ədalət və dürüstlüklə mühakimə edəcəkdir.<a href="#cite_note-35">[33]</a><a href="#cite_note-Jesus_EB-36">[34]</a> "İsanın öldükdən sonra yenidən dirildilməsi ilə Tanrı insanlara yenidən doğulmaya ümid" verdi.<a href="#cite_note-37">[35]</a> <a href="/wiki/Xristianl%C4%B1q" title="Xristianlıq">Xristian</a> inancına görə, İsanın yenidən həyata qaytarılmış ruhu sayəsində insanlar yeni həyat yolu ilə irəliləyə bilərlər.<a href="#cite_note-Jesus_EB-36">[34]</a><a href="#cite_note-38">[36]</a> Pasxa, <a href="/wiki/%C6%8Fhdi-%C6%8Ftiq" class="mw-redirect" title="Əhdi-Ətiq">Əhdi-Ətiqdə</a> təsvir olunan <a href="/wiki/Y%C9%99hudil%C9%99r" title="Yəhudilər">yəhudilərin</a> <a href="/wiki/Misir" title="Misir">Misirdən</a> çıxmasına əsaslanan Pesax bayramı və Əhdi-Cədiddə təsvir olunan <a href="/wiki/Sonuncu_%C5%9Fam_yem%C9%99yi" title="Sonuncu şam yeməyi">Sonuncu şam yeməyindən</a> <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_%C3%A7arm%C4%B1xa_%C3%A7%C9%99kilm%C9%99si" title="İsanın çarmıxa çəkilməsi">İsanın çarmıxa çəkilməsi</a> və <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_dirilm%C9%99si" title="İsanın dirilməsi">yenidən dirilməsinə</a> kimi olan hadisələrə əsaslanır.<a href="#cite_note-Passover-24">[24]</a> <a href="/wiki/%C6%8Fhdi-C%C9%99did" class="mw-redirect" title="Əhdi-Cədid">Əhdi-Cədidə</a> görə, İsa özü tərəfindən hazırlanmış fərqli anlam daşıyan Pesax yeməyi vermiş və <a href="/w/index.php?title=Senekal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Senekal (səhifə mövcud deyil)">Senekalda</a> verilən bu <a href="/wiki/Sonuncu_%C5%9Fam_yem%C9%99yi" title="Sonuncu şam yeməyi">Sonuncu şam yeməyi</a> zamanı həvarilərini yaxınlaşan ölümü haqqında xəbərdar etmişdir. O, matzahın tezliklə qurban veriləcək bədəni, badədəki şərabın isə tezliklə axıdılacaq qanı olduğunu bildirmişdi. <a href="/wiki/H%C9%99vari_Pavel" title="Həvari Pavel">Həvari Pavel</a> qeyd edir ki, "Köhnə mayanı qorumaq lazımdır ki, siz bir maya kimi yeni topluluğa çatdırasınız. Bizim Pesax çırağımız Xristos üçün qurbam veriləcəkdir"<a href="#cite_note-39">[37]</a> və bu göstərir ki, Pesax ənənələri artıq o zaman evlərdə gərəkli dayağa sahib deyildi, həmçinin bu, İsanın <a href="/w/index.php?title=Pasxa_%C3%A7%C4%B1ra%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa çırağı (səhifə mövcud deyil)">Pasxa çırağı</a> şəklində alleqorik təqdim edilməsi idi.<a href="#cite_note-40">[38]</a> <a href="/wiki/%C4%B0ohann%C4%B1n_%C4%B0ncili" title="İohannın İncili">İohannın İncilinin</a>, İsanın Pasxa çırağı kimi təqdim edildiyi şərhlərindən birində qeyd edilir ki, 14 Nisanda məbəddə Pasxa çıraqlarının məhv edildiyi vaxta İsa çarmıxa çəkilmişdir.<a href="#cite_note-41">[39]</a> Dini təlimatlarda bildirilir ki, çıraq iki axşam arasında, yəni alatoran vaxtı məhv edilmişdir, lakin <a href="/wiki/Roma_imperiyas%C4%B1" title="Roma imperiyası">Roma</a> dövründə qurbankəsmə ayinləri günorta yarısı həyata keçirilirdi.<a href="#cite_note-42">[40]</a><a href="#cite_note-43">[41]</a> Lakin bu adət <a href="/w/index.php?title=Sinoptik_%C4%B0ncill%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sinoptik İncillər (səhifə mövcud deyil)">Sinoptik İncillərin</a> xronologiyası ilə təsdiqlənmir. Hesab edilir ki, İohann 19:14 –dəki<a href="#cite_note-44">[42]</a> "Pesaxa hazırlıq" mətn hərfi tərcümə edilərək Nisan 14-ə (Pesax üçün hazırlıq günü), <a href="/w/index.php?title=Yom_%C5%9Ei%C5%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yom Şişi (səhifə mövcud deyil)">Yom Şişiyə</a> (Cümə, Pesax həftəsinə hazırlıq günü, Sabbat)<a href="#cite_note-45">[43]</a> istinad edilmiş və keşişlərin təmizlənmək üçün "pasxa yemək"<a href="#cite_note-46">[44]</a> mərasimi də Pesax çırağının yeyilməsi mərasiminə istinad edərək, daha çox inanıldığı kimi, mayasız çörək yeyilməsi günləri ilə bir əlaqəsi yoxdur.<a href="#cite_note-47">[45]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Erkən_kilsə_dövründə">Erkən kilsə dövründə</h2>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=3" title="Erkən kilsə dövründə bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=3" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Erkən kilsə dövründə">mənbəni redaktə et</a>]</div> Erkən xristianlar olan <a href="/wiki/Y%C9%99hudil%C9%99r" title="Yəhudilər">yəhudilər</a> və digərləri <a href="/wiki/Y%C9%99hudi_t%C9%99qvimi" title="Yəhudi təqvimi">Yəhudi təqvimindən</a> istifadə edirdilər<a href="#cite_note-48">[nb 3]</a> , lakin onların hansısa xristian bayramını qeyd etmələri haqqında dəqiq mənbə yoxdur.<a href="#cite_note-Melito-49">[46]</a> Yəhudi mənşəli xristianlar <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_dirilm%C9%99si" title="İsanın dirilməsi">İsanın dirilməsini</a> qeyd edən ilk insanlar idilər. Yenidən dirilmənin Pesax bayramı ilə eyni zamanda qeyd edilməsindən bəri, onlar, İsanın dirilməsini də Pesax bayramının bir hissəsi kimi qeyd edirlər.<a href="#cite_note-HC-21">[21]</a> Pasxa bayramının qeyd edilməsi haqqında ilk dəqiq faktlar II əsrin ortalarına aiddir. Pasxa bayramının ilk qeyd edilməsi haqqında güvənilən mənbələr II əsrin ortalarına aid olsa da, ilk Pasxa xitabəsi Pasxa ənənələrinin yaradıcılarından biri olan <a href="/w/index.php?title=Sardiyal%C4%B1_Meliton&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sardiyalı Meliton (səhifə mövcud deyil)">Sardiyalı Melitonun</a> adı ilə bağlıdır.<a href="#cite_note-Melito-49">[46]</a> Cheslyn Jones, Geoffrey Wainwright, Edward Yarnold, and Paul Bradshaw, Eds., The Study of Liturgy, Revised Edition, Oxford University Press, New York, 1992, p. 474.</ref> Lakin hər nə qədər şəhidlər günü (adətən individual olaraq hər şəhidə uyğun ayrıca qeyd edilir) yerli günəş təqviminə uyğun olaraq müxtəlif vaxtlarda qeyd edilsə də, Pasxanın tarixi yerli ay-günəş yəhudi təqviminə uyğun dəyişik qeyd edilmişdir. Bu Pasxanın xristianlığa nədən onun erkən dövründə, Yəhudi dövründə daxil olub, bu günə qədər suallardan azad olmamışdır fikrinə tutarlı cavabdır.<a href="#cite_note-50">[47]</a> Kilsə tarixçisi <a href="/w/index.php?title=Sokrat_Sxolastik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sokrat Sxolastik (səhifə mövcud deyil)">Sokrat Sxolastik</a> Pasxa adətlərini kilsənin onları əbədiləşdirmək cəhdəri ilə simvolizə edir, və qeyd edir ki, "bir çox adətlər yaradılmışdı" ki, bunlar nə İsa, nə də <a href="/wiki/H%C9%99varil%C9%99r" title="Həvarilər">həvarilər</a> tərəfindən qeyd edilməmişdi. Eyni zamanda o, bir çox yerli adətləri də qeyd edir və bildirir ki, bu bayram bütün dünyada qeyd edilir.<a href="#cite_note-51">[48]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tarix">Tarix</h2>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=4" title="Tarix bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=4" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Tarix">mənbəni redaktə et</a>]</div> <table class="toccolours" id="WSerie_Xristianlıq" cellpadding="1" cellspacing="0" width="230px" style="float: right; margin: 0 0 1em 1em; text-align:center; border: 1px solid #cdc8b8; font-size: 80%"> <tbody><tr> <td style="font-size: 110%; background:#EEEECD; text-align: center;"> <a href="/wiki/%C4%B0sa" title="İsa">İsanın</a> ölməsi və dirilməsi seriyasından olan məqalələr <a href="/wiki/Fayl:Jacopo_Tintoretto_021.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Jacopo_Tintoretto_021.jpg/200px-Jacopo_Tintoretto_021.jpg" decoding="async" width="200" height="87" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Jacopo_Tintoretto_021.jpg/300px-Jacopo_Tintoretto_021.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Jacopo_Tintoretto_021.jpg/400px-Jacopo_Tintoretto_021.jpg 2x" data-file-width="2712" data-file-height="1181" /></a> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;"><a href="/w/index.php?title=%C6%8Fziyy%C9%99t_(Xristianl%C4%B1q)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Əziyyət (Xristianlıq) (səhifə mövcud deyil)">Əziyyət</a> </div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"> <a href="/wiki/Sonuncu_%C5%9Fam_yem%C9%99yi" title="Sonuncu şam yeməyi">Sonuncu şam yeməyi</a> · <a href="/w/index.php?title=%C4%B0san%C4%B1n_h%C9%99bs_edilm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="İsanın həbs edilməsi (səhifə mövcud deyil)">Həbs</a> · <a href="/w/index.php?title=%C4%B0san%C4%B1n_Sanhedrin_m%C9%99hk%C9%99m%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="İsanın Sanhedrin məhkəməsi (səhifə mövcud deyil)">Sanhedrin məhkəməsi</a> · <a href="/w/index.php?title=%C4%B0saya_ri%C5%9Fx%C9%99nd_edilm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="İsaya rişxənd edilməsi (səhifə mövcud deyil)">Rişxənd</a> · <a href="/w/index.php?title=%C4%B0san%C4%B1n_Herod_m%C9%99hk%C9%99m%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="İsanın Herod məhkəməsi (səhifə mövcud deyil)">Herod məhkəməsi</a> · <a href="/w/index.php?title=%C4%B0san%C4%B1n_Pilat_m%C9%99hk%C9%99m%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="İsanın Pilat məhkəməsi (səhifə mövcud deyil)">Pilat məhkəməsi</a> · <a href="/w/index.php?title=%C4%B0san%C4%B1n_qam%C3%A7%C4%B1lanmas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="İsanın qamçılanması (səhifə mövcud deyil)">Qamçılanma</a> · <a href="/w/index.php?title=Tikanl%C4%B1_tac&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tikanlı tac (səhifə mövcud deyil)">Tikanlı tac</a> · <a href="/w/index.php?title=Via_Dolorosa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Via Dolorosa (səhifə mövcud deyil)">Via Dolorosa</a> · <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_%C3%A7arm%C4%B1xa_%C3%A7%C9%99kilm%C9%99si" title="İsanın çarmıxa çəkilməsi">Çarmıxa çəkilmə</a> · <a href="/w/index.php?title=%C4%B0san%C4%B1n_xa%C3%A7dan_endirilm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="İsanın xaçdan endirilməsi (səhifə mövcud deyil)">Xaçdan endirilmə</a> · <a href="/w/index.php?title=%C4%B0san%C4%B1n_d%C9%99fn_edilm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="İsanın dəfn edilməsi (səhifə mövcud deyil)">Dəfn</a> · <a href="/w/index.php?title=Bo%C5%9F_m%C9%99zar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Boş məzar (səhifə mövcud deyil)">Boş məzar</a> · <a href="/w/index.php?title=%C4%B0san%C4%B1n_t%C9%99l%C9%99b%C9%99l%C9%99rin%C9%99_g%C3%B6r%C3%BCnm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="İsanın tələbələrinə görünməsi (səhifə mövcud deyil)">Görünmə</a> · <a href="/w/index.php?title=Noli_me_tangere&action=edit&redlink=1" class="new" title="Noli me tangere (səhifə mövcud deyil)">Noli me tangere</a> · <a href="/w/index.php?title=Emmaus_g%C3%B6r%C3%BCnm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Emmaus görünməsi (səhifə mövcud deyil)">Emmaus görünməsi</a> · <a href="/w/index.php?title=B%C3%B6y%C3%BCk_tap%C5%9F%C4%B1r%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Böyük tapşırıq (səhifə mövcud deyil)">Böyük tapşırıq</a> · <a href="/w/index.php?title=%C4%B0san%C4%B1n_ucalmas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="İsanın ucalması (səhifə mövcud deyil)">İsanın ucalması</a> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;">Nəzəriyyələr</div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"> <a href="/w/index.php?title=%C4%B0san%C4%B1n_xa%C3%A7%C4%B1n%C4%B1n_formas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="İsanın xaçının forması (səhifə mövcud deyil)">Xaçın forması</a> · <a href="/w/index.php?title=%C3%96l%C3%BCn%C3%BCn_dirilm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ölünün dirilməsi (səhifə mövcud deyil)">Ölünün dirilməsi</a> · <a href="/w/index.php?title=Bay%C4%9F%C4%B1nl%C4%B1q_n%C9%99z%C9%99riyy%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bayğınlıq nəzəriyyəsi (səhifə mövcud deyil)">Bayğınlıq</a> · <a href="/w/index.php?title=O%C4%9Furlanm%C4%B1%C5%9F_b%C9%99d%C9%99n_n%C9%99z%C9%99riyy%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oğurlanmış bədən nəzəriyyəsi (səhifə mövcud deyil)">Oğurlanmış bədən</a> · <a href="/w/index.php?title=%C4%B0tmi%C5%9F_b%C9%99d%C9%99n_n%C9%99z%C9%99riyy%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="İtmiş bədən nəzəriyyəsi (səhifə mövcud deyil)">İtmiş bədən</a> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;"><a href="/w/index.php?title=M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_h%C9%99ft%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müqəddəs həftə (səhifə mövcud deyil)">Müqəddəs həftə</a></div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><a href="/w/index.php?title=Palmeriya_bazar_g%C3%BCn%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palmeriya bazar günü (səhifə mövcud deyil)">Palmeriya bazar günü</a> · <a href="/w/index.php?title=B%C3%B6y%C3%BCk_c%C3%BCm%C9%99_ax%C5%9Fam%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Böyük cümə axşamı (səhifə mövcud deyil)">Böyük cümə axşamı</a> · <a href="/w/index.php?title=Yax%C5%9F%C4%B1_c%C3%BCm%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yaxşı cümə (səhifə mövcud deyil)">Yaxşı cümə</a> · <a class="mw-selflink selflink">Pasxa</a> </td></tr></tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;">Digər</div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%8Fv%C9%99zedici_k%C9%99ffar%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Əvəzedici kəffarə (səhifə mövcud deyil)">Əvəzedici kəffarə</a> · <a href="/w/index.php?title=%C3%87arm%C4%B1xa_%C3%A7%C9%99kilm%C9%99_qaranl%C4%B1%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çarmıxa çəkilmə qaranlığı (səhifə mövcud deyil)">Çarmıxa çəkilmə qaranlığı</a> · <a href="/w/index.php?title=Roza_Bal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Roza Bal (səhifə mövcud deyil)">Roza Bal</a> · <a href="/w/index.php?title=Talpiot_m%C9%99zar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Talpiot məzarı (səhifə mövcud deyil)">Talpiot məzarı</a> </td></tr> </tbody></table> </div> </div> <div class="NavFrame"> <div class="NavHead" style="front-size: 110%; background: #cdc8b8;">Başqa baxışlar</div> <div class="NavContent" style="text-align:left;display:none;"> <table width="100%" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><a href="/w/index.php?title=%C4%B0san%C4%B1n_%C3%B6l%C3%BCm%C3%BC_%C6%8Fhm%C9%99diyy%C9%99_%C4%B0slamda&action=edit&redlink=1" class="new" title="İsanın ölümü Əhmədiyyə İslamda (səhifə mövcud deyil)">Əhmədiyyə</a> · <a href="/w/index.php?title=%C4%B0san%C4%B1n_%C3%B6l%C3%BCm%C3%BC_%C4%B0slamda&action=edit&redlink=1" class="new" title="İsanın ölümü İslamda (səhifə mövcud deyil)">İslamda</a> </td></tr> </tbody></table> </div></div></td></tr> <tr> <td style="font-size: 80%; background:#EEEECD; text-align: center;"><a href="/wiki/Fayl:P_christianity.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/P_christianity.svg/25px-P_christianity.svg.png" decoding="async" width="25" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/P_christianity.svg/38px-P_christianity.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/P_christianity.svg/50px-P_christianity.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a> <a href="/wiki/Portal:Xristianl%C4%B1q" title="Portal:Xristianlıq">Xristianlıq</a> </td></tr> <tr align="center"> <td style="font-size: 90%; background:#cdc8b8; text-align: center;"><div class="plainlinks hlist navbar"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0san%C4%B1n_%C3%B6l%C3%BCm%C3%BC" title="Şablon:İsanın ölümü">bax</a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%C5%9Eablon_m%C3%BCzakir%C9%99si:%C4%B0san%C4%B1n_%C3%B6l%C3%BCm%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şablon müzakirəsi:İsanın ölümü (səhifə mövcud deyil)">müzakirə</a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:%C4%B0san%C4%B1n_%C3%B6l%C3%BCm%C3%BC&action=edit">redaktə</a></li></ul></div> </td></tr> </tbody></table> Pasxa və onunla əlaqəli olan bayramlar <a href="/wiki/Qriqori_t%C9%99qvimi" title="Qriqori təqvimi">Qriqori</a> və <a href="/wiki/Yuli_t%C9%99qvimi" title="Yuli təqvimi">Yulian</a> təqvimlərində (hər ikisi günəşin dövrəsinə və fəsillərə əsaslanan təqvimdir) konkret gündə qeyd edilmədiyinə görə <a href="/w/index.php?title=Tarixi_d%C9%99yi%C5%9F%C9%99n_bayram&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tarixi dəyişən bayram (səhifə mövcud deyil)">tarixi dəyişən bayramlardır</a>. Pasxa bayramının tarixi <a href="/wiki/Y%C9%99hudi_t%C9%99qvimi" title="Yəhudi təqvimi">Yəhudi təqviminə</a> oxşar ay-günəş təqvimi ilə təyin edilir. <a href="/wiki/Birinci_Nikeya_Kils%C9%99_M%C9%99clisi" title="Birinci Nikeya Kilsə Məclisi">Birinci Nikeya Kilsə Məclisi</a> (325-ci il) Pasxa bayramının tarixini bütöv aydan (Pasxa bütöv ayı) sonrakı ilk <a href="/wiki/Bazar_g%C3%BCn%C3%BC" class="mw-redirect" title="Bazar günü">Bazar günü</a> kimi təqdim edir, arxasınca isə Mart ekinoksu başlayır. Dini baxımdan ekinoks 21 mart (astronomik olaraq ekinoks – gecə ilə gündüzün bərabərləşməsi əksər illərdə 20 marta təsadüf edir) tarixində qeyd edilir və bütöv ay tarixi astronomik təqvimlə uyğunluq təşkil etmir. Qriqori təqviminə əsaslanan Qərb xristianlığında Pasxa 22 martla 25 aprel arasındakı bazar günlərindən birində qeyd edilir ki, bu da astronomik bütöv ay tarixindən təxminən bir həftə sonraya təsadüf edir.<a href="#cite_note-52">[49]</a> Növbəti gün olan Pasxa bazar ertəsi xristian ənənələrinin üstünlük təşkil etdiyi bir çox ölkələrdə rəsmi bayram günüdür. Şərq xristianlığında Pasxa gününün hesablanması zamanı Yuli təqviminə əsaslanılır. 1900–2099-cu illərdə təqvimlər arasında 13 gün fərqi olduğuna görə, XI əsrdə, 21 mart tarixi 3 aprel tarixinə uyğun gəlir. Pasxa isə Qriqori təqviminə uyğun, (Yuli təqvimi Şərq xristianlığının hakim olduğu ölkələrdə əhali arasında işlədilmir) müvafiq olaraq 4 aprellə 8 may arasında qeyd edilir. Həmçinin Yulian təqvimində "bütöv ay" astronomik təqvimdən bir neçə gün sonra qeyd edildiyindən, şərqdə Pasxa da qərbə nisbətən bir neçə gün gec qeyd edilir. <a href="/w/index.php?title=Q%C9%99dim_%C5%9E%C9%99rq_Kils%C9%99l%C9%99ri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qədim Şərq Kilsələri (səhifə mövcud deyil)">Şərq Ortodoks kilsələrindən</a> bir neçəsi Yuli təqvimini Qriqori təqviminə dəyişərək Pasxa bayramını Qərb kilsələri ilə eyni vaxtda qeyd edirlər.<a href="#cite_note-53">[50]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hesablamalar">Hesablamalar</h3>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=5" title="Hesablamalar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=5" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Hesablamalar">mənbəni redaktə et</a>]</div> 725-ci ildə <a href="/w/index.php?title=Bede&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bede (səhifə mövcud deyil)">Bede</a> müfəssəl yazır: "Bütöv aydan sonra gələn və ekinoksa təsadüf edən bazar günü qanuni pasxa veriləcəkdir."<a href="#cite_note-54">[51]</a> Lakin bu əsl dini qanunları dəqiq əks etdirmir. Bunun səbələrindən biri odur ki, bütöv ay (Pasxa bütöv ayı adlandırılır) astronomik bütöv ay astronomik bütöv ay olmayıb, ay təqvimi ayının 14-cü gününə təsadüf edir. Digər bir səbəb isə odur ki, ekinoks, yəni gecə ilə gündüzün bərabərləşməsi hadisəsi, əsl astronomik fenomen olub, müxtəlif illərdə 19, 20 vəya 21 mart tarixlərinə təsadüf edir, kilsə təqvimində isə bu hadisənin tarixi sabit olaraq 21 mart kimi qəbul edilir.<a href="#cite_note-55">[52]</a> Qədim kilsə qanunlarını bu gün də olduğu kimi qəbul edən xristian kilsələri 21 martı sabit ekinoks günü hesab edərək Pasxa tarixini də, sonrakə kilsə təqvimini də bunun əsasında hesablayırlar. <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rq_Pravoslav_Kils%C9%99si" class="mw-redirect" title="Şərq Pravoslav Kilsəsi">Şərq Pravoslav Kilsəsi</a> və <a href="/w/index.php?title=Q%C9%99dim_%C5%9E%C9%99rq_Kils%C9%99l%C9%99ri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qədim Şərq Kilsələri (səhifə mövcud deyil)">Şərq Ortodoks Kilsələri</a> <a href="/wiki/Yuli_t%C9%99qvimi" title="Yuli təqvimi">Yuli təqvimindən</a> istifadə etməyə davam edirlər. Onların da Pasxa gününü təyin etmək üçün istinad etdikləri tarix, Yuli təqvimi əsasında müəyyənləşdirilmiş 21 mart tarixi hesab olunur ki, bu da Qriqori təqvimi ilə ziddiyyət təşkil edir. Bundan əlavə Yuli təqviminin ay cədvəli də <a href="/wiki/Qriqori_t%C9%99qvimi" title="Qriqori təqvimi">Qriqori təqvimindən</a> dörd gün (bəzən beş gün) geri qalır. Qriqori təqviminə görə ayın on dördüncü günü, Yuli təqviminə görə doqquzuncu və ya onuncu günü olur. Günəş və ay cədvəllərinin bu uyğunsuzluğu uzun illər Pasxa tarixində fikir ayrılığının yaranmasına gətirib çıxarmaqdadır. Pasxa tarixi günəş-ay dövrəsi əsasında hesablanır. Ay ili 30 və 29 gündən ibarət olan ayların periodik şəkildə bir-birini əvəz etməsi nəticəsində yaranır. Hər bir günəş ilində (1 yanvardan 31 dekabra kimi hesablanır) ay ayı kilsə hesablamasına əsaslanan yeni ayın doğması ilə başlayır və 29 gün (bəzən 30 gün) davam edir, beləcə, 8 martla 5 aprel arasındakı günlər həmin il üçün Pasxa ay müddəti hesab edilir. Pasxa bayramı, Pasxa ay müddətinin üçüncü bazar günü, başqa sözlə desək, Pasxa ay müddətinin 14-cü günündən sonrakı bazar günü qeyd edilir. On dördüncü Pasxa ayı, hər nə qədər artonomikn bütöv aydan iki gün sonraya təsadüf etsə də, Pasxa bütöv ayı kimi konvensiya tərəfindən təyin edilib.<a href="#cite_note-56">[53]</a> Yeni ayın doğması 8 Martdan 5 aprelə kimi təyin edildiyi dövrdən bəri, Pasxa bütöv ayı 21 martla 18 aprel arasına təsadüf edir. Pasxa tarixinin Qriqori təqviminə uyğun hesablanması <a href="/w/index.php?title=Kalabria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kalabria (səhifə mövcud deyil)">Kalabrialı</a> həkim <a href="/w/index.php?title=Eloiza_Lilius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eloiza Lilius (səhifə mövcud deyil)">Eloiza Lilius</a> tərəfindən ay epaktalarına uyğun tərtib edilmiş sistemlə həyata keçirilir<a href="#cite_note-57">[54]</a> və bu hesablama sistemi Qərb xristianlığında, o cümlədən Pasxanı rəsmən bayram edən qərb ölkələri tərəfindən qəbul edilir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ziddiyyətlər">Ziddiyyətlər</h3>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=6" title="Ziddiyyətlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=6" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Ziddiyyətlər">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Resurrection_of_Jesus_icon.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Resurrection_of_Jesus_icon.jpg/250px-Resurrection_of_Jesus_icon.jpg" decoding="async" width="250" height="311" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/38/Resurrection_of_Jesus_icon.jpg 1.5x" data-file-width="367" data-file-height="457" /></a><figcaption>XVII əsrə aid "<a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_dirilm%C9%99si" title="İsanın dirilməsi">İsanın dirilməsi</a>" ortodoks ikonası, <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan_Milli_%C4%B0nc%C9%99s%C9%99n%C9%99t_Muzeyi" title="Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi">Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Fra_Angelico_019.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Fra_Angelico_019.jpg/250px-Fra_Angelico_019.jpg" decoding="async" width="250" height="297" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Fra_Angelico_019.jpg/375px-Fra_Angelico_019.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Fra_Angelico_019.jpg/500px-Fra_Angelico_019.jpg 2x" data-file-width="2536" data-file-height="3010" /></a><figcaption>Fra Anceliko — İsanın dirilməsi, San Marko muzeyi</figcaption></figure> Pasxa bayramının qeyd edilməsi tarixi uzun müddət mübahisə mövzusu olmuşdur. II əsrin sonlarından etibarən Pasxa bayramı tarixinin mübahisəsiz ənənələr və müridlərin hesablamaları əsasında müəyyən edilməsi qəbul edilib. <a href="/w/index.php?title=Quartodesiman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quartodesiman (səhifə mövcud deyil)">Quartodesiman</a> mübahisəsi Pasxa bayramının hansı tarixdə keçirilməli olduğunun təyin edilməsi üçün açılmış bir neçə mübahisənin ilki hesab olunur. "Quartodesiman" termini Pasxanın yəhudi təqviminə uyğun olaraq <a href="/w/index.php?title=14_Nisan&action=edit&redlink=1" class="new" title="14 Nisan (səhifə mövcud deyil)">14 Nisanda</a>, "Lordun Pesaxı" (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://bible.oremus.org/?passage=Leviticus+23:5–23:5&version=nrsv">Leviticus 23:5</a>) zamanı qeyd edilməsi ənənəsinə əsaslanır. Kilsə tarixçisi Kesariyalı Yevsevi qeyd edir ki, Quartodesiman mübahisəsi <a href="/w/index.php?title=Polikrap&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polikrap (səhifə mövcud deyil)">Polikrap</a> (<a href="/w/index.php?title=Mirna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mirna (səhifə mövcud deyil)">Mirna</a> şəhərindən olan din xadimi, ənənəvi olaraq <a href="/w/index.php?title=Yevangelist_%C4%B0ohann&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yevangelist İohann (səhifə mövcud deyil)">Yevangelist İohannın</a> şagirdi hesab edilir) və <a href="/wiki/Roma_papas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Roma papası">Roma papası</a> Müqəddəs <a href="/w/index.php?title=Aniket&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aniket (səhifə mövcud deyil)">Aniket</a> arasında olmuşdur. Roma və İskəndəriyyə kilsələri Bazar günü (Mayasız çörək bazar günü) bayramı qeyd etdikləri dövrdə, Roma əyaləti olan <a href="/w/index.php?title=Asiya_(%C9%99yal%C9%99t)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asiya (əyalət) (səhifə mövcud deyil)">Asiyada</a> Pasxanı Bazar günü bayramı ilə birləşdirmək istəyən Quartodesiman var idi, lakin nə Polikrap, nə də Aniket bir-birini yola gətirə bilmir, onlar sülh əldə etmədən, məsələni həll etmədən ayrılmalı olurlar. Papa Müqəddəs Aniketdən sonra taxta keçmiş Roma papası <a href="/w/index.php?title=I_Viktor&action=edit&redlink=1" class="new" title="I Viktor (səhifə mövcud deyil)">I Viktorun</a> <a href="/w/index.php?title=Efesli_Polikrat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Efesli Polikrat (səhifə mövcud deyil)">Efesli Polikrat</a> və Asiyadan olan digər din xadimlərini Quartodesimanizmə görə kilsədən qovmasından sonra mübahisələr daha da qızışmışdı. <a href="/w/index.php?title=Kesariyal%C4%B1_Yevsevi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kesariyalı Yevsevi (səhifə mövcud deyil)">Yevseviyə</a> görə, bir neçə sinod mübahisəyə son qoymaq və Pasxanın bazar günü qeyd edilməsini dəstəkləmək üçün toplantı keçirmişdi.<a href="#cite_note-58">[55]</a> Lakin Polikrat (təxm. 190) I Viktora məktub yazaraq, Asiyada antik dövrdən formalaşmış Quartodesimanizmi müdafiə etmişdi. I Viktor, Asiyadan olan din xadimlərinin kilsədən qovulmasının təxirə salınmasına çalışırmış kimi görüntü yaratmağa çalışır, <a href="/wiki/%C4%B0riney" class="mw-redirect" title="İriney">Müqəddəs İriney</a> və başqa bir neçə nəfər isə, I Viktora, ondan əvvəl Roma papası olmuş Müqəddəs Aniketin tolerantlığını xatırladır və hər iki tərəfi ortaq məxrəcə gətirməyə çalşırdılar. Quartodesimanizmin IV əsrə kimi mövcud olduğu düşünülür, çünki, həmin əsrdə <a href="/w/index.php?title=Konstantinopollu_Sokrat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konstantinopollu Sokrat (səhifə mövcud deyil)">Konstantinopollu Sokrat</a> qeyd edir ki, IV əsrdə Quartodesimanların bir hissəsi kilsələrini Müqəddəs <a href="/wiki/Yohannes_Xrisostomos" class="mw-redirect" title="Yohannes Xrisostomos">Yohannes Xrisostomosun</a><a href="#cite_note-59">[56]</a> yoluna qoşmuş, digər hissəsi isə, <a href="/wiki/Nestor" title="Nestor">Nestorun</a><a href="#cite_note-60">[57]</a> təriqətinə qoşulmuşdu. Bayramın 14 Nisanda qeyd edilməsi ənənəsinin nə qədər davam etməsi məlum deyil, lakin həm bayramı 14 Nisanda qeyd edənlər, həm də Bazar günü qeyd edənər ortaq bir ənənəyə sahib idilər. Belə ki, onlar bayramın vaxtını təyin etmək üçün, Nisan ayının nə vaxt başlamasını <a href="/wiki/Y%C9%99hudil%C9%99r" title="Yəhudilər">yəhudi</a> qonşuları ilə dəqiqləşdirirdilər, lakin III əsrin sonlarından etibarən bəzi xristian qrupları arasında Pasxa tarixinin təyin edilməsində yəhudilərlə məsləhətləşilməsi məsələsində narazılıqlar meydana çıxmağa başladı. Əsas narazılıq onunla bağlı idi ki, yəhudilər bəzən, <a href="/wiki/%C5%9Eimal_yar%C4%B1mk%C3%BCr%C9%99si" title="Şimal yarımkürəsi">Şimal yarımkürəsində</a> ekinoksun daha erkən izlənməsi səbəbiylə Pesax tarixinin təyin edilməsində yanılırlar.<a href="#cite_note-61">[58]</a><a href="#cite_note-62">[59]</a> Sardika pasxa cədvəli bu narazılıqları təsdiqləyir və bildirilir ki, Şərqi Aralıq dənizi sahilindəki bəzi yəhudi topluluqları (güman ki, <a href="/wiki/Antioxiya" title="Antioxiya">Antioxiya</a> yəhudiləri) 14 Nisan tarixini bir neçə gün əvvəl qeyd edirlər. Bu səbəbdən də bəzi xristian qrupları yəhudi təqvimindən imtina edərək müstəqil şəkildə Pasxa tarixininin hesablanmasına cəhd etməyə başladılar. Digərləri isə hətta yəhudi təqvimində yanlışlıqlar olsa belə, onlarla məsləhətləşməni davam etdirdi.<a href="#cite_note-63">[60]</a> Pasxa tarixninin müəyyənləşdirilməsi üçün yəhudilərlə məsləhətləşən qrupla, müstəqil hesablama aparmağa üstünlük verən qrup arasındakı mübahisələrə formal olaraq 325-ci ildə çağırılmış <a href="/wiki/Birinci_Nikeya_Kils%C9%99_M%C9%99clisi" title="Birinci Nikeya Kilsə Məclisi">Birinci Nikeya Kilsə Məclisi</a> son qoydu. Həmin kilsə məclisinin verdiyi qərara görə, keçmiş ənənəyə görə hələ də yəhudilərlə məsləhətləşmənin davam etdirildiyi yerlərdə bu adət tərk edilməli idi. <a href="/w/index.php?title=Kiprli_Epifani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kiprli Epifani (səhifə mövcud deyil)">Kiprli Epifani</a> IV əsrin ortalarında yazır: <blockquote>"imperator … Nikeya şəhərində … 318 din xadiminin iştirak etdiyi kilsə məclisi topladı. Onlar dini kanonları müzakirə etməklə yanaşı, eyni zamanda Pasxa bayramının da, din xadimlərinin ortaq razılıq əldə etdikləri tarixdə keçirilməsi qərara alındı, lakin gözlənildiyi kimi, bu məsələ ilə bağlı fikirlər müxtəlif oldu…"<a href="#cite_note-Epiphianus-64">[61]</a></blockquote> Kanonlar<a href="#cite_note-65">[62]</a> və vaazların<a href="#cite_note-66">[63]</a> qarşı olmasına baxmayaraq, köhnə adətlər (tarixçilər həmin adətləri protopasxa adlandırır) aradan çıxmaq əvəzinə, yaşadı və davam etdirildi. Bəzi tədqiqatçılar bildirirlər ki, kilsə məclisi Pasxa tarixinin təyin edilməsi üçün, hansısa xüsusi qaydalar təyin etməmişdi.<a href="#cite_note-67">[64]</a> Hər halda, kilsə məclisinin keçirilməsindən sonrakı illərdə, İsgəndəriyyə kilsəsi tərəfindən işlənmiş hesablama sistemi, normativ olaraq qəbul edilirdi, lakin İskəndəriyyə qaydaları xristian <a href="/wiki/Avropa" title="Avropa">Avropada</a> bir müddət qəbul edildi. Roma kilsəsi III əsrin sonlarından 457-ci ilə kimi 84 il ərzində Pasxa tarixinin hesablanmasında ay-günəş təqvimindən istifadə etdi. Daha sonra isə həmin təqvim <a href="/w/index.php?title=Akvitaniyal%C4%B1_Viktorius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Akvitaniyalı Viktorius (səhifə mövcud deyil)">Akvitaniyalı Viktorius</a> tərəfindən İskəndəriyyə qaydalarına uyğunlaşdırıldı. Pasxa bütöv ayının hesablanmasında Viktorian və İskəndəriyyə dövrləri arasında fərqlər olduğundan, Roma ənənəsinə əsasən 16 və 22-ci ay dövrlərinin bazar günü hesablanması üsulu da diqqətə alınmış, bəzən alternativ olaraq latın və qədim yunan təqvimlərindən istifadə olunmuş, arada əmələ gələn boşluqlar isə İskəndəriyyə qaydalarının tətbiq edilməsi ilə doldurulmuşdur. VI əsrdə isə İskəndəriyyə qaydaları bütünlüklə uyğunlaşdırılmışdır.<a href="#cite_note-68">[65]</a><a href="#cite_note-69">[66]</a> Həmin vaxtdan İskəndəriyyə və Roma kilsələri arasında Pasxa tarixinin hesablanması üstündə meydana gəlmiş mübahisələrə son qoyuldu və hər iki kilsə identik hesablama cədvəlindən istifadə etməyə başladı. <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Britaniya" class="mw-redirect" title="Böyük Britaniya">Britaniya</a> və <a href="/wiki/%C4%B0rlandiya" title="İrlandiya">İrlandiyada</a> erkən xristianlıq dövründə də, 84 il dövrləməsindən istifadə olunmuşdur. V əsrdən etibarən bu dövrləmədən irəli gələrək, ekinoks tarixi olaraq 25 mart müəyyən edildi, Pasxa isə 14 və 20-ci ay ayları ərzində bazar günü keçirildi.<a href="#cite_note-70">[67]</a><a href="#cite_note-71">[68]</a> VI–VIII əsrlərdə 84 il dövrləməsi İskəndəriyyə üsulu ilə əvəzləndi. VIII əsrdə, Böyük Karlın hakimiyyəti dövründən başlayaraq, Qərbi Avropada yenidən Roma üsulu qəbul edildi və sonuncu dəfə <a href="/wiki/%C4%B0sk%C9%99nd%C9%99riyy%C9%99" class="mw-redirect" title="İskəndəriyyə">İskəndəriyyə</a> üslubuna uyğunlaşdırıldı. 1582-ci ildə, <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rq_Pravoslav_Kils%C9%99si" class="mw-redirect" title="Şərq Pravoslav Kilsəsi">Şərq Pravoslav Kilsəsi</a> və <a href="/w/index.php?title=Q%C9%99dim_%C5%9E%C9%99rq_Kils%C9%99l%C9%99ri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qədim Şərq Kilsələri (səhifə mövcud deyil)">Qədim Şərq Kilsələri</a> <a href="/wiki/Yuli_t%C9%99qvimi" title="Yuli təqvimi">Yuli təqvimindən</a> istifadəyə davam etdiyi halda, <a href="/wiki/Katolik_kils%C9%99si" class="mw-redirect" title="Katolik kilsəsi">Katolik kilsəsi</a> Pasxa tarixinin hesablanamsında <a href="/wiki/Qriqori_t%C9%99qvimi" title="Qriqori təqvimi">Qriqori təqvimini</a> əsas götürməyə başladı və o vaxtdan bəri Pasxa müxtəlif tarixlərdə qeyd edilir. Bu gün əhalisinin yarısı katolik, yarısı isə ortodokslardan ibarət olan yunana adası <a href="/w/index.php?title=Siros&action=edit&redlink=1" class="new" title="Siros (səhifə mövcud deyil)">Siros</a> dünyada nadir yerlərdəndir ki, orada katoliklər və ortodokslar Pasxanı eyni tarixdə qeyd edir, katoliklərin ortodoks təqvimini qəbul etməsi ilə hər iki icma arasında yaxşı münasibət saxlanılır.<a href="#cite_note-72">[69]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tarix_islahatı">Tarix islahatı</h3>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=7" title="Tarix islahatı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=7" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Tarix islahatı">mənbəni redaktə et</a>]</div> XX əsrdə bəzi şəxslər və institutlar Pasxa üçün müxtəlif günlərə təsadüf edən sabit tarix müəyyənləşdirməyə təşəbbüs etmişlər ki, həmin tarixlərdən də ən yadda qalanı Aprel ayının ikinci Bazar günüdür.<a href="#cite_note-Britannica-32">[30]</a> 1923-cü ildə <a href="/w/index.php?title=Konstantinopol_patriarx%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konstantinopol patriarxı (səhifə mövcud deyil)">Konstantinopol patriarxı</a> və <a href="/w/index.php?title=Pek_v%C9%99_Serbiya_patriarxlar%C4%B1n%C4%B1n_siyah%C4%B1s%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pek və Serbiya patriarxlarının siyahısı (səhifə mövcud deyil)">Serbiya patriarxının</a> rəhbərliyi ilə <a href="/wiki/Konstantinopol" title="Konstantinopol">Konstantinopolda</a> toplanmış <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rq_Pravoslav_Kils%C9%99si" class="mw-redirect" title="Şərq Pravoslav Kilsəsi">Şərq Pravoslav Kilsəsi</a> rəhbərlərinin Ortodoks konqresi <a href="/wiki/Yuli_t%C9%99qvimi" title="Yuli təqvimi">Yuli təqvimi</a> üzərində islahat işlərini həyata keçirmişdir.<a href="#cite_note-Hieromonk_Cassian_1998,_p.51-73">[70]</a> Hazırda <a href="/w/index.php?title=%C4%B0slah_edilmi%C5%9F_Yuli_t%C9%99qvimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="İslah edilmiş Yuli təqvimi (səhifə mövcud deyil)">İslah edilmiş Yuli təqviminin</a> əsasında <a href="/wiki/Yerus%C9%99lim" class="mw-redirect" title="Yerusəlim">Yerusəlim</a> meridianına əsaslanan dəqiq astronomik hesablamalar dayanır, lakin sonradan bütün pravoslav ölkələri bu təqvimin yalnız Yuli təqviminin sabit günləri ilə üst-üstə düşən günlərini qəbul etmişlər.<a href="#cite_note-74">[71]</a><a href="#cite_note-75">[72]</a> Bu Pasxa hesablaması heç vaxt heç bir Ortodoks yepiskopluğu tərəfindən tam tətbiq olunmamışdır.<a href="#cite_note-Hieromonk_Cassian_1998,_p.51-73">[70]</a> <a href="/wiki/Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_Krall%C4%B1q" title="Birləşmiş Krallıq">Birləşmiş Krallıqda</a>, <a href="/w/index.php?title=1928-ci_il_Pasxa_Akt%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="1928-ci il Pasxa Aktı (səhifə mövcud deyil)">1928-ci il Pasxa Aktı</a> ilə Pasxa bayramının aprelin ikinci Bazar günü (və ya 9–15 aprel arasındakı ilk Bazar günü) qeyd edilməsi müəyyənləşdirilmişdir, lakin bu akt tətbiq edilməmişdir, buna baxmayaraq o, hələ də Müddəalar kitabında saxlanılır və müxtəlif kilsələr tərəfindən tətbiq edilə bilər.<a href="#cite_note-76">[73]</a> 1997-ci ildə <a href="/wiki/Suriya" title="Suriya">Suriyanın</a> <a href="/wiki/H%C9%99l%C9%99b" title="Hələb">Hələb</a> şəhərində <a href="/w/index.php?title=D%C3%BCnya_Kils%C9%99_Birliyi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dünya Kilsə Birliyi (səhifə mövcud deyil)">Dünya Kilsə Birliyi</a> (DKB) tərəfindən çağırılmış sammit, elmi biliklər əsas alınmaqla Yerusəlim meridianına uyğun yaz ekinoksu və bütöv aya əsaslanan, bugünkü Pasxa hesablanması üsuluna uyğun gələn, eyni zamanda <a href="/wiki/Birinci_Nikeya_Kils%C9%99_M%C9%99clisi" title="Birinci Nikeya Kilsə Məclisi">Birinci Nikeya Kilsə Məclisinin</a> qərarına uyğun olan Pasxa təqvim islahatını təklif etmişdir. Dünya Kilsə Birliyi tərəfindən təklif edilən bu dəyişikliklər Şərq və Qərb kilsələri arasında mübahisələrin aradan qaldırılması məqsədini qarşısına qoymuşdu.<a href="#cite_note-77">[74]</a> 2001-ci ildən bu təklifin tətbiq edilməsi məsləhət görülsə də, hələ də bir çox kilsələr həmin təklifləri qəbul etməmişdir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pasxa_tarixinin_cədvəli">Pasxa tarixinin cədvəli</h3>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=8" title="Pasxa tarixinin cədvəli bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=8" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Pasxa tarixinin cədvəli">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:EasterInLvov2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/EasterInLvov2.jpg/350px-EasterInLvov2.jpg" decoding="async" width="350" height="263" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/EasterInLvov2.jpg/525px-EasterInLvov2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d8/EasterInLvov2.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="450" /></a><figcaption><a href="/wiki/Lvov" title="Lvov">Lvovda</a> Pasxa səhəri Kuliç paylanması.</figcaption></figure> <a href="/w/index.php?title=D%C3%BCnya_Kils%C9%99l%C9%99r_Birliyi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dünya Kilsələr Birliyi (səhifə mövcud deyil)">DKB</a>-nin təqdim etdiyi müqayisəli Pasxa cədvəli: <table class="wikitable" style="float:right"> <caption>2001–2021-ci illər üçün Pasxa tarixi cədvəli (Qriqori tarixi ilə) </caption> <tbody><tr> <th width="50">İl </th> <th width="70">Yaz Bütöv Ayı </th> <th width="70">Astronomik Pasxa </th> <th width="70"><a href="/wiki/Qriqori_t%C9%99qvimi" title="Qriqori təqvimi">Qriqori</a> Pasxası </th> <th width="70"><a href="/wiki/Yuli_t%C9%99qvimi" title="Yuli təqvimi">Yuli</a> Pasxası </th> <th width="70"><a href="/wiki/Y%C9%99hudilik" class="mw-redirect" title="Yəhudilik">Yəhudi</a> <a href="/w/index.php?title=Pesax&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pesax (səhifə mövcud deyil)">Pesaxı</a> </th></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2001 </th> <td align="center">8 aprel </td> <td align="center">15 aprel </td> <td align="center">15 aprel </td> <td align="center">15 aprel </td> <td align="center">8 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2002 </th> <td align="center">28 mart </td> <td align="center">31 mart </td> <td align="center">31 mart </td> <td align="center">5 may </td> <td align="center">28 mart </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2003 </th> <td align="center">16 aprel </td> <td align="center">20 aprel </td> <td align="center">20 aprel </td> <td align="center">27 aprel </td> <td align="center">17 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2004 </th> <td align="center">5 aprel </td> <td align="center">11 aprel </td> <td align="center">11 aprel </td> <td align="center">11 aprel </td> <td align="center">6 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2005 </th> <td align="center">25 mart </td> <td align="center">27 mart </td> <td align="center">27 mart </td> <td align="center">1 may </td> <td align="center">24 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2006 </th> <td align="center">13 aprel </td> <td align="center">16 aprel </td> <td align="center">16 aprel </td> <td align="center">23 aprel </td> <td align="center">13 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2007 </th> <td align="center">2 aprel </td> <td align="center">8 aprel </td> <td align="center">8 aprel </td> <td align="center">8 aprel </td> <td align="center">3 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2008 </th> <td align="center">21 mart </td> <td align="center">23 mart </td> <td align="center">23 mart </td> <td align="center">27 aprel </td> <td align="center">20 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2009 </th> <td align="center">9 aprel </td> <td align="center">12 aprel </td> <td align="center">12 aprel </td> <td align="center">19 aprel </td> <td align="center">9 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2010 </th> <td align="center">30 mart </td> <td align="center">4 aprel </td> <td align="center">4 aprel </td> <td align="center">4 aprel </td> <td align="center">30 mart </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2011 </th> <td align="center">18 aprel </td> <td align="center">24 aprel </td> <td align="center">24 aprel </td> <td align="center">24 aprel </td> <td align="center">19 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2012 </th> <td align="center">6 aprel </td> <td align="center">8 aprel </td> <td align="center">8 aprel </td> <td align="center">15 aprel </td> <td align="center">7 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2013 </th> <td align="center">27 mart </td> <td align="center">31 mart </td> <td align="center">31 mart </td> <td align="center">5 may </td> <td align="center">26 mart </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2014 </th> <td align="center">15 aprel </td> <td align="center">20 aprel </td> <td align="center">20 aprel </td> <td align="center">20 aprel </td> <td align="center">15 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2015 </th> <td align="center">4 aprel </td> <td align="center">5 aprel </td> <td align="center">5 aprel </td> <td align="center">12 aprel </td> <td align="center">4 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2016 </th> <td align="center">23 mart </td> <td align="center">27 mart </td> <td align="center">27 mart </td> <td align="center">1 may </td> <td align="center">23 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2017 </th> <td align="center">11 aprel </td> <td align="center">16 aprel </td> <td align="center">16 aprel </td> <td align="center">16 aprel </td> <td align="center">11 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2018 </th> <td align="center">31 mart </td> <td align="center">1 aprel </td> <td align="center">1 aprel </td> <td align="center">8 aprel </td> <td align="center">31 mart </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2019 </th> <td align="center">21 mart </td> <td align="center">24 mart </td> <td align="center">21 aprel </td> <td align="center">28 aprel </td> <td align="center">20 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2020 </th> <td align="center">8 aprel </td> <td align="center">12 aprel </td> <td align="center">12 aprel </td> <td align="center">19 aprel </td> <td align="center">9 aprel </td></tr> <tr style="background-color:"> <th style="background-color:">2021 </th> <td align="center">28 mart </td> <td align="center">4 aprel </td> <td align="center">4 aprel </td> <td align="center">2 may </td> <td align="center">28 mart </td></tr></tbody></table> Qeydlər: 1. Birinci Bazar günü astronomik bütöv aydan sonrakı, astronomik pasxada Yerusəlim meridianına istinad edilir. 2. Pasxa tarixləri günəşin qürubundan sonra hesablanır. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kilsə_ilində_yeri">Kilsə ilində yeri</h2>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=9" title="Kilsə ilində yeri bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=9" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Kilsə ilində yeri">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Osterfeuer2_Groeben.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Osterfeuer2_Groeben.JPG/200px-Osterfeuer2_Groeben.JPG" decoding="async" width="200" height="283" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Osterfeuer2_Groeben.JPG/300px-Osterfeuer2_Groeben.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/00/Osterfeuer2_Groeben.JPG 2x" data-file-width="320" data-file-height="452" /></a><figcaption>Pasxa tonqalı</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Qərb_xristianlığında">Qərb xristianlığında</h3>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=10" title="Qərb xristianlığında bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=10" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qərb xristianlığında">mənbəni redaktə et</a>]</div> Qərb xristianlığında Pasxa, bayrama hazırlıq dönəmi hesab olunan və <a href="/w/index.php?title=K%C3%BCl_%C3%87%C9%99r%C5%9F%C9%99mb%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kül Çərşəmbəsi (səhifə mövcud deyil)">Kül Çərşənbəsi</a> ilə başlayan <a href="/w/index.php?title=B%C3%B6y%C3%BCk_p%C9%99hriz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Böyük pəhriz (səhifə mövcud deyil)">Böyük pəhriz</a> müddətinin sonunda, Bazar günü keçirilir. Xristian ənənəsində böyük əhəmiyyətə malik olan Pasxadan əvvəlki son həftə <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_h%C9%99ft%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müqəddəs həftə (səhifə mövcud deyil)">Müqəddəs həftə</a> adlandırılır. Pasxadan əvvəlki Şənbə günü isə İsanın Yerusəlimə giriş günü adlandırılır. Pasxadan əvvəlki üç gün Ehtiraslı cümə axşamı, Yaxşı cümə və Müqəddəs Şənbə (bəzən Sakit Şənbə də adlandırılır) adlanır. Ehtiraslı cümə axşamı, Yaxşı cümə və Müqəddəs Şənbə günləri İsanın Yerusəlimə girməsi, <a href="/wiki/Sonuncu_%C5%9Fam_yem%C9%99yi" title="Sonuncu şam yeməyi">Sonuncu şam yeməyi</a> və <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_%C3%A7arm%C4%B1xa_%C3%A7%C9%99kilm%C9%99si" title="İsanın çarmıxa çəkilməsi">Çarmıxa çəkilmə</a> hadisələri ilə bağlıdır. Ehtiraslı cümə axşamı, Yaxşı cümə və Müqəddəs Şənbə günləri bəzən Pasxa Triduumu ilə əlaqələndirilir. Bir çox kilsələr Pasxa bayramına Müqəddəs Şənbə günündən sonra başlayır. Bəzi ölkələrdə Pasxa bayramı iki gün qeyd edilir və ikinci gün Pasxa Bazar ertəsi adlandırılır. Pasxa Şənbəsi ilə başlayan bayram həftəsi Pasxa həftəsi adlanır və həftənin bütün günlərinin adları qarşısında "Pasxa" sözü işlədilir. Pasxadan sonrakı şənbə Pasxa Şənbəsi, Pasxadan əvvəlki Şənbə isə Müqəddəs Şənbə adlanır. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Şərq_xristianlığında">Şərq xristianlığında</h3>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=11" title="Şərq xristianlığında bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=11" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Şərq xristianlığında">mənbəni redaktə et</a>]</div> Şərq xristianlığında Pasxaya ruhi hazırlıq, Təmiz Bazar ertəsi günü ilə start verilən və 40 gün davam edən Böyük pəhrizlə başlayır. Böyük pəhrizin sonuncu həftəsi (Böyük pəhrizin beşinci Bazar günündən sonra) Yerusəlimə giriş həftəsi adlanır və <a href="/w/index.php?title=Lazar_%C5%9E%C9%99nb%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lazar Şənbəsi (səhifə mövcud deyil)">Lazar Şənbəsi</a> ilə başa çatır. Lazar Şənbəsindən başlayan <a href="/w/index.php?title=Vesper&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vesper (səhifə mövcud deyil)">Vesper</a> ibadəti ilə Böyük pəhriz başa çatır. Lazar Şənbəsindən sonra Yerusəlimə giriş bazarı, Müqəddəs həftə və nəhayət Pasxa günü gəlir, arxasınca isə Pasxa İlahi Liturgiyası həyata keçirilir. Pasxa ibadəti Triodionun sonuncu ibadəti olan Gecə yarısı ibadəti ilə başlayır və Müqəddəs Şənbənin gecə yarısı başa çatır. Gecə yarısından etibarən isə Pasxa bayramı başlayır və Pasxa sübh ibadəti, Pasxa saatları, Pasxa İlahi Liturgiyası həyata keçirilir.<a href="#cite_note-Eastern_Liturgy-78">[75]</a> Pasxa İlahi Liturgiyasının ardınca "Bayramlar bayramı" başlayır. Pasxadan Bütün müqəddəslər bazar gününə (Pentokostdan sonrakı bazar günü) kimi davam edən Pasxa mövsümü Pentekostarion ("beş günlük") adlandırılır. Pasxa bazarı ilə başlayan həftə Parlaq həftə adlandırılır və bu həftə ərzində oruc tutulmur. Pasxadan sonra 39 gün davam edən Bayram sonrası başlayır.<a href="#cite_note-79">[76]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dini_əməllər">Dini əməllər</h2>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=12" title="Dini əməllər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=12" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Dini əməllər">mənbəni redaktə et</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Qərb_xristianlığı">Qərb xristianlığı</h3>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=13" title="Qərb xristianlığı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=13" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qərb xristianlığı">mənbəni redaktə et</a>]</div> Qərb xristianları Pasxa bayramını müxtəlif şəkildə qeyd edirlər. Ənənələr və Pasxa liturgik əməlləri katoliklər, lüteranlar və anqlikanlar Pasxa ibadətinə <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_%C5%9E%C9%99nb%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müqəddəs Şənbə (səhifə mövcud deyil)">Müqəddəs Şənbə</a> günüdən başlayır. İlin ən mühüm liturgiyası olan bu ibadətə gecənin qaranlığında tonqal qalanması ilə (bu <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_dirilm%C9%99si" title="İsanın dirilməsi">İsanın dirilməsinini</a> simvolududr) start verilir, Milanlı <a href="/wiki/M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_Ambrosi" title="Müqəddəs Ambrosi">Müqəddəs Ambrosinin</a> simvolu olan Eksultet ilahisi ifa olunur. Bu ibadətdən sonra <a href="/wiki/%C6%8Fhdi-%C6%8Ftiq" class="mw-redirect" title="Əhdi-Ətiq">Əhdi-Ətiqdən</a> bəzi hissələr oxunur ki, bunlar da əsasən İnsanın yaradılması, İshaqın qurban verilməsi, Qırmızı dənizin keçilməsi və Məsih haqqında verilən xəbərlər olur. Bu ibadət isə Qloria və Halleluya ilahilərinin ifa edilməsi ilə müşayət olunur. Bu zaman yerli ənənəyə uyğun olaraq kilsənin işıqları yandırılır və zəngləri çalınır. Mərasim <a href="/wiki/%C4%B0ncil" title="İncil">İncil</a> oxunması ilə də davam etdirilir. Daha sonra mərasim kilsə kürsüsündə davam etdirilir. Qədim dövrlərdə Pasxa mərasimi <a href="/wiki/V%C9%99ftiz" title="Vəftiz">vəftiz</a> üçün ideal zaman hesab olunurdu və bu ənənə indi də <a href="/wiki/Katolik_kils%C9%99si" class="mw-redirect" title="Katolik kilsəsi">Katolik kilsəsi</a> və <a href="/wiki/Anqlikan_kils%C9%99si" title="Anqlikan kilsəsi">Anqlikan icması</a> tərəfindən saxlanmaqdadır. Pasxa ibadəti <a href="/wiki/Yevxaristiya" title="Yevxaristiya">Yevxaristiya</a> mərasimi (Müqəddəs Birlik də adlandırılır) ilə başa çatır. Bu ümumi ənənələr ilə bərabər müxtəlif kilsələrin özünəməxsus ənənələri də vardır: bəzi kilsələrdə Pasxa şamları yandırılır, bəzilərində <a href="/wiki/%C6%8Fhdi-C%C9%99did" class="mw-redirect" title="Əhdi-Cədid">Əhdi-Cədid</a> dərsləri keçilir, bəzən isə Eksultetdən sonra <a href="/wiki/Bibliya" title="Bibliya">Bibliya</a> oxunur. Bəzi kilsələr isa Pasxa ibadəti mərasiminə daha erkən, Bazar günü səhəri və ya Şənbə gecəsi başlayır və həmin kilsələr qadınların boş məzara həftənin ilk günündə gəlməsinə istinad edirlər. Bu mərasim Şəfəq ibadəti adlanır və əsasən kilsədə deyil, açıq yerlərdə, kilsə həyəti, qəbirsanlıqlar və ya yaxınlıqdakı parklarda keçirilir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Şərq_xristianlığı">Şərq xristianlığı</h3>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=14" title="Şərq xristianlığı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=14" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Şərq xristianlığı">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Cotaari_m%C9%99b%C9%99di03.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/az/thumb/1/10/Cotaari_m%C9%99b%C9%99di03.jpg/280px-Cotaari_m%C9%99b%C9%99di03.jpg" decoding="async" width="280" height="210" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/az/thumb/1/10/Cotaari_m%C9%99b%C9%99di03.jpg/420px-Cotaari_m%C9%99b%C9%99di03.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/az/thumb/1/10/Cotaari_m%C9%99b%C9%99di03.jpg/560px-Cotaari_m%C9%99b%C9%99di03.jpg 2x" data-file-width="604" data-file-height="453" /></a><figcaption><a href="/wiki/Alban_H%C9%99vari_Kils%C9%99si" class="mw-redirect" title="Alban Həvari Kilsəsi">Alban Həvari Kilsəsində</a> "Gecə yarısı ibadəti", <a href="/wiki/Nic" title="Nic">Nic</a>, <a href="/wiki/Q%C9%99b%C9%99l%C9%99" title="Qəbələ">Qəbələ</a></figcaption></figure> <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rq_Pravoslav_Kils%C9%99si" class="mw-redirect" title="Şərq Pravoslav Kilsəsi">Şərq Pravoslav Kilsəsi</a> və <a href="/w/index.php?title=Q%C9%99dim_%C5%9E%C9%99rq_Kils%C9%99l%C9%99ri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qədim Şərq Kilsələri (səhifə mövcud deyil)">Qədim Şərq Kilsələrində</a> Pasxa bayramı əsas və fundamental mərasim hesab olunur: <blockquote> <dl><dd>Bu Gözlənən və Müqəddəs gündür,</dd> <dd>Sabbatlar arasında bir gündür,</dd> <dd>Günlərin hökmdarı və xanımıdır,</dd> <dd>Mərasimlərin mərasimi, bayramların bayramıdır,</dd> <dd>Biz bu gündə İsanın əbədiliyini qeyd edirik!</dd></dl> </blockquote> <a href="/wiki/Milad" title="Milad">Milad</a> bayramı da daxil olmaqla digər bütün bayramlar onların təqvimində ikinci dərəcəli bayramlar hesab olunur. Ortodoks xristianların üstünlük təşkil etdiyi cəmiyyətlərdə bu xüsusiyyət, mədəniyyətdə də öz əksini tapmışdır. Şərq katolikləri də bu baxımdan ortodokslarla oxşar xüsusiyyətlərə malikdirlər, lakin bu heç də o demək deyildir ki, Milad və digər liturgik günlər ortodokslar tərəfindən qeyd edilmir. Əksinə bütün bu günlər də ortodokslar tərəfindən böyük təntənə ilə qeyd edilir, lakin bu zaman Dirilmə elementlərinə üstünlük verilir. Ortodoks xristianlar bütün bayramlarda <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_dirilm%C9%99si" title="İsanın dirilməsi">Dirilmə</a> işıqları (şamları) yandırırlar. Pasxa həm də İsanın dünyadakı fəaliyyətinin sonu kimi qəbul edilir, o, ölərək ölümü rədd edir və insanlığı təmizlədi və ucaltdı, könüllü olaraq insan zəifliyinin öhdəsindən gəldi: <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7806189">.mw-parser-output .ts-col-begin{background-color:transparent;border-collapse:collapse;text-align:left;width:100%}.mw-parser-output .ts-col-begin>tr,.mw-parser-output .ts-col-begin>tbody>tr{vertical-align:top}.mw-parser-output .ts-col-begin>tr>td:not(:last-child),.mw-parser-output .ts-col-begin>tbody>tr>td:not(:last-child){padding-right:0.5em}@media all and (max-width:720px){.mw-parser-output .ts-col-begin{width:100%!important}.mw-parser-output .ts-col-begin>tr>td,.mw-parser-output .ts-col-begin>tbody>tr>td{display:block!important;width:auto!important}}</style> <table role="presentation" class="ts-col-begin" style=""> <tbody><tr> <td style="text-align: left; vertical-align: top;"> <div class="poem"> Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας, καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωὴν χαρισάμενος. </div> </td> <td style="text-align: left; vertical-align: top;"> <div class="poem"> Xristos öldükdən sonra dirildi, Ölümü ayaqları altına sərdi, Və məzarının üstündə ucalıb, Həyatın sahibinə çevrildi! </div> </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Crucession_Davidovo-Elizarovo_Guslitci_Moscow_reg_8504.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Crucession_Davidovo-Elizarovo_Guslitci_Moscow_reg_8504.jpg/280px-Crucession_Davidovo-Elizarovo_Guslitci_Moscow_reg_8504.jpg" decoding="async" width="280" height="233" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Crucession_Davidovo-Elizarovo_Guslitci_Moscow_reg_8504.jpg/420px-Crucession_Davidovo-Elizarovo_Guslitci_Moscow_reg_8504.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Crucession_Davidovo-Elizarovo_Guslitci_Moscow_reg_8504.jpg/560px-Crucession_Davidovo-Elizarovo_Guslitci_Moscow_reg_8504.jpg 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1500" /></a><figcaption><a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rq_Pravoslav_Kils%C9%99si" class="mw-redirect" title="Şərq Pravoslav Kilsəsi">Şərq Pravoslav Kilsəsinin</a> ənənəvi Pasxa yürüşü.</figcaption></figure> Pasxaya hazırlıq <a href="/w/index.php?title=B%C3%B6y%C3%BCk_P%C9%99hriz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Böyük Pəhriz (səhifə mövcud deyil)">Böyük Pəhriz</a> adlanır. Bu dövrdə, ortodoks xristianlar oruc tutmaqla kifayətlənmir, əyləncəni tədricən azaldır, gündəlik ibadət mərasimləri təşkil edir, xeyriyyəçiliklə məşğul olurlar. Adətən Pasxa ibadətinə Müqəddəs Şənbə günündən başlanır və ibadətin sonnda bütün kilsələrin işıqları yandırılır, qaranlığın düşməsi gözlənilir. Gecə yarısı isə böyük tonqal yandırılır. Daha sonra isə keşişlər və digər kilsə xadimləri əllərində şam tutaraq kilsənin ətrafında dövrə vururlar. Bu, Müqəddəs Mürdaşıyan Zənənlərin "səhər tezdən" (<a href="https://az.wikisource.org/wiki/Bible_(King_James)/Luke#24:1" class="extiw" title="s:Bible (King James)/Luke">Luke 24:1</a>) boş məzara yürüşünü simvolizə edir. Kilsənin ətrafında bir və ya üç dövrə vurulduqdan sonra, ibadət kilədə, bağlı qapılar arxasında davam etdirilir. <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">Yunan</a> ənənəsində, İncildən seçilmiş hissələr (<a href="https://az.wikisource.org/wiki/Bible_(King_James)/Mark#16:1" class="extiw" title="s:Bible (King James)/Mark">Mark 16:1–8</a>) oxunulur. Ümumi ənənəyə görə isə, bağlı qapılar arasında düzülən keşişlər xaç işarəsi əmələ gətirir (möhürlənmiş məzarın simvolu). Keşişlər və kilsəyə toplanmış insanlar Pasxa Troparionu ozuyur, kilsələrin zəngləri çalışır. Sonradan kilsəyə gələn insanlar da Pasxa saatlarına qoşulur və Pasxa İlahi Liturgiyasını həyata keçirirlər. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xristian_olmayan_qruplarda">Xristian olmayan qruplarda</h2>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=15" title="Xristian olmayan qruplarda bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=15" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xristian olmayan qruplarda">mənbəni redaktə et</a>]</div> Bir çox <a href="/wiki/Milad" title="Milad">Milad</a> ənənələri kimi, Bir çox Pasxa ənənələri də <a href="/wiki/Protestantl%C4%B1q" title="Protestantlıq">Protestant</a> islahatları zamanı məhv edilmiş, <a href="/wiki/Puritanlar" title="Puritanlar">Puritan</a> hərəkatı tərəfindən<a href="#cite_note-80">[77]</a> "<a href="/wiki/Paqanizm" title="Paqanizm">paqan</a>" elan edilmiş və ləkələnmişdir. Hər halda bir neçə əsas kilsə (məsələn, Lüteran, Metodist və Anqlikan kilsələri) Kilsə ilinin əsas günləri də daxil olmaqla, bir çox dövrlərini qoruyub saxlamışdır. Məsələn <a href="/wiki/L%C3%BCteranl%C4%B1q" title="Lüteranlıq">Lüteran kilsələri</a> yalnız Müqəddəs həftənin üç gününü deyil, eyni zamanda Milad, Pasxa və Pentekost günlərini də üç günlük (bayram günü və ondan sonrakı iki gün) ibadət və bayramla qeyd edir. Həyata keçirilmiş çoxsaylı islahatlara baxmayaraq, <a href="/wiki/Anabaptist" class="mw-redirect" title="Anabaptist">Anabaptistlər</a>, <a href="/w/index.php?title=Kvaker&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kvaker (səhifə mövcud deyil)">Kvakerlər</a>, <a href="/w/index.php?title=Presveriterian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Presveriterian (səhifə mövcud deyil)">Presveriterianlar</a> və digər çoxsaylı xristian qruplar arasında Pasxanın qeyd edilməsi ilə bağlı xeyli sayda fərqlər qalmaqdadır.<a href="#cite_note-Daniels89-81">[78]</a> <a href="/wiki/Yehovan%C4%B1n_%C5%9Eahidl%C9%99ri" class="mw-redirect" title="Yehovanın Şahidləri">Yehovanın Şahidlərinin</a> <a href="/wiki/Sonuncu_%C5%9Fam_yem%C9%99yi" title="Sonuncu şam yeməyi">Sonuncu şam yeməyi</a> və digər günlərin hesablanması və qeyd edilməsi ənənəsi, Yəhudi təqviminə əsasən 14 Nisan axşamı İsanın yürüdülməsinin qeyd edilməsi ənənəsi vardır.<a href="#cite_note-jw.org-82">[79]</a> Kvarkerlər tarixi ənənələrinə bağlı qalaraq, Pasxa və digər xristian bayramlarını xüsusi təntənə ilə qeyd etmir, "hər gün rəhbərin günüdür" deyə düşünürlər.<a href="#cite_note-83">[80]</a> and that elevation of one day above others suggests that it is acceptable to do un-Christian acts on other days.<a href="#cite_note-84">[81]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dünyada_Pasxa_bayramları">Dünyada Pasxa bayramları</h2>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=16" title="Dünyada Pasxa bayramları bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=16" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Dünyada Pasxa bayramları">mənbəni redaktə et</a>]</div> Müxtəlif xristian ölkələrində Pasxa münasibətilə yumurta bəzədilməsi və şəkər səbətlərinin hazırlanması ənənəsi vardır. Pasxa hədiyyələri arasında <a href="/w/index.php?title=Pasxa_dov%C5%9Fan%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa dovşanı (səhifə mövcud deyil)">Pasxa dovşanı</a> öz məşhurluğuna görə, <a href="/wiki/Milad" title="Milad">Milad</a> bayramının <a href="/wiki/Santa_Klaus" class="mw-redirect" title="Santa Klaus">Santa Klausu</a> ilə müqayisə edilə bilər. Pasxa bayramının ənənəvi şirniyyatı <a href="/w/index.php?title=Pasxa_(yem%C9%99k)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa (yemək) (səhifə mövcud deyil)">Pasxa</a> və <a href="/wiki/Kuli%C3%A7" title="Kuliç">Kuliçdir</a>. Pasxa Bazar ertəsi <a href="/wiki/AB%C5%9E_prezidenti" class="mw-redirect" title="ABŞ prezidenti">ABŞ prezidenti</a> ənənəvi olaraq uşaqlarla görüşür və yumurta döyüşdürür. <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan_prezidenti" class="mw-redirect" title="Azərbaycan prezidenti">Azərbaycan prezidenti</a> Pasxa bayramı münasibətilə ənənəvi müraciətnamə ilə çıxış edərək, ölkənin xristian vətəndaşlarını təbrik edir. Pasxa Bazarı <a href="/wiki/Nyu-York" title="Nyu-York">Nyu-York</a> şəhərində ənənəvi Pasxa paradı keçirilir. Xristianlığın dövlət dini olduğu və ya xristian əhalinin çoxluq təşkil etdiyi ölkələrdə Pasxa kütləvi (bəzən də rəsmi) bayram kimi qeyd edilir. Bəzi <a href="/wiki/Avropa" title="Avropa">Avropa</a> ölkələrində Pasxa Bazar ertəsi də bayram olaraq qeyd edilir. <a href="/wiki/Kanada" title="Kanada">Kanadada</a> həmçinin həm Pasxa Bazar günü, həm də Bazar ertəsi bayram günüdür. Bəzi ölkələrdə Pasxa Bazar günündən əvvəlki iki gün də bayram edilir. <a href="/wiki/Danimarka" title="Danimarka">Danimarka</a>, <a href="/wiki/Finlandiya" title="Finlandiya">Finlandiya</a>, <a href="/wiki/Norve%C3%A7" title="Norveç">Norveç</a> və <a href="/wiki/%C4%B0sve%C3%A7" title="İsveç">İsveçdə</a> Pasxa, Bazar günü və Bazar ertəsi olmaqla iki gün qeyd edilir. <center> <ul class="gallery mw-gallery-traditional" style="max-width: 965px;"> <li class="gallerycaption">Pasxa simvolları</li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><a href="/wiki/Fayl:Kulich_pies.JPG" class="mw-file-description" title="Kuliç"><img alt="Kuliç" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Kulich_pies.JPG/150px-Kulich_pies.JPG" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Kulich_pies.JPG/225px-Kulich_pies.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Kulich_pies.JPG/300px-Kulich_pies.JPG 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a></div> <div class="gallerytext">Kuliç</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><a href="/wiki/Fayl:Paskha2.jpg" class="mw-file-description" title="Pasxa"><img alt="Pasxa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Paskha2.jpg/150px-Paskha2.jpg" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Paskha2.jpg/225px-Paskha2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Paskha2.jpg/300px-Paskha2.jpg 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a></div> <div class="gallerytext">Pasxa</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><a href="/wiki/Fayl:Easter_eggs_-_straw_decoration.jpg" class="mw-file-description" title="Pasxa yumurtaları"><img alt="Pasxa yumurtaları" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Easter_eggs_-_straw_decoration.jpg/150px-Easter_eggs_-_straw_decoration.jpg" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Easter_eggs_-_straw_decoration.jpg/225px-Easter_eggs_-_straw_decoration.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Easter_eggs_-_straw_decoration.jpg/300px-Easter_eggs_-_straw_decoration.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></div> <div class="gallerytext">Pasxa yumurtaları</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><a href="/wiki/Fayl:Candy_eggs_in_an_Easter_basket.JPG" class="mw-file-description" title="Pasxa şəkər səbəti"><img alt="Pasxa şəkər səbəti" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Candy_eggs_in_an_Easter_basket.JPG/150px-Candy_eggs_in_an_Easter_basket.JPG" decoding="async" width="150" height="112" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Candy_eggs_in_an_Easter_basket.JPG/225px-Candy_eggs_in_an_Easter_basket.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Candy_eggs_in_an_Easter_basket.JPG/300px-Candy_eggs_in_an_Easter_basket.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1199" /></a></div> <div class="gallerytext">Pasxa şəkər səbəti</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><a href="/wiki/Fayl:Hase_mit_Ostereiern_(2).jpg" class="mw-file-description" title="Pasxa dovşanı"><img alt="Pasxa dovşanı" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Hase_mit_Ostereiern_%282%29.jpg/150px-Hase_mit_Ostereiern_%282%29.jpg" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Hase_mit_Ostereiern_%282%29.jpg/225px-Hase_mit_Ostereiern_%282%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Hase_mit_Ostereiern_%282%29.jpg/300px-Hase_mit_Ostereiern_%282%29.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a></div> <div class="gallerytext">Pasxa dovşanı</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><a href="/wiki/Fayl:Velykodnij-borsch1.JPG" class="mw-file-description" title="Pasxa borşu (Ukrayna ənənəsi)"><img alt="Pasxa borşu (Ukrayna ənənəsi)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Velykodnij-borsch1.JPG/150px-Velykodnij-borsch1.JPG" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Velykodnij-borsch1.JPG/225px-Velykodnij-borsch1.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Velykodnij-borsch1.JPG/300px-Velykodnij-borsch1.JPG 2x" data-file-width="3456" data-file-height="2592" /></a></div> <div class="gallerytext">Pasxa <a href="/wiki/Bor%C5%9F" title="Borş">borşu</a> (Ukrayna ənənəsi)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 185px"> <div class="thumb" style="width: 180px; height: 145px;"><a href="/wiki/Fayl:Borschfreddo068ph1.jpg" class="mw-file-description" title="Pasxa quzuları"><img alt="Pasxa quzuları" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Borschfreddo068ph1.jpg/150px-Borschfreddo068ph1.jpg" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Borschfreddo068ph1.jpg/225px-Borschfreddo068ph1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Borschfreddo068ph1.jpg/300px-Borschfreddo068ph1.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a></div> <div class="gallerytext">Pasxa quzuları</div> </li> </ul> </center> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Həmçinin_bax">Həmçinin bax</h2>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=17" title="Həmçinin bax bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=17" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Həmçinin bax">mənbəni redaktə et</a>]</div> <ul><li><a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_dirilm%C9%99si" title="İsanın dirilməsi">İsanın dirilməsi</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Qeydlər">Qeydlər</h2>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=18" title="Qeydlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=18" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qeydlər">mənbəni redaktə et</a>]</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6982878">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-26"><a href="#cite_ref-26">↑</a> <a href="/wiki/Beyn%C9%99lxalq_fonetik_%C9%99lifba" title="Beynəlxalq fonetik əlifba">ˈæːɑstre, ˈeːostre</a> </li> <li id="cite_note-30"><a href="#cite_ref-30">↑</a> Məsələn "Qədim ingilis dilində Eastre Şəfəq tanrısının adıdır, bu qədim Roma panteonunda <a href="/wiki/Avrora" class="mw-disambig" title="Avrora">Avrora</a>ya, qədim yunan panteonunda <a href="/wiki/Eos" title="Eos">Eos</a>a uyğun gəlir<a href="#cite_note-27">[26]</a> "The plainest example of the Dawn goddess's becoming attached to a single festival, and that in the spring, is that of the Anglo-Saxon Eostre and her postulated German counterpart Ôstara, who have given us Easter and the Ostertage. Our source does not connect Eostre with dawn, but that is undoubtedly the meaning of her name".<a href="#cite_note-28">[27]</a> Finally, comparative material such as Old English Eostre "permits us to posit a Proto-Indo-European  ...'goddess of the dawn' who was characterized as a "reluctant" bringer of light for which she is punished. In three of the IE stocks, Baltic, Greek and Indo-Iranian, the existence of a PIE 'goddess of the dawn' is given additional linguistic support in that she is designated the 'daughter of heaven'. This can be seen in [corresponding Lithuanian, Greek, and Old Indian terms] which all derive from a PIE ...'daughter of heaven'. The corresponding 'son of heaven' is not lexically reconstructible but is both semantically and mythologically associated with the 'Divine Twins'"<a href="#cite_note-29">[28]</a> </li> <li id="cite_note-48"><a href="#cite_ref-48">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bible.oremus.org/?passage=Acts+2:1–2:1&version=nrsv">Acts 2:1</a>; <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bibref.hebtools.com?book=%20Acts&verse=12:3&src=!">12:3</a>; <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bibref.hebtools.com?book=%20Acts&verse=20:6&src=!">20:6</a>; <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bibref.hebtools.com?book=%20Acts&verse=27:9&src=!">27:9</a>; <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bible.oremus.org/?passage=1+Corinthians+16:8–16:8&version=nrsv">1 Cor 16:8</a> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İstinadlar">İstinadlar</h2>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=19" title="İstinadlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=19" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İstinadlar">mənbəni redaktə et</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6982878"><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <a rel="nofollow" class="external free" href="http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=142936&pno=150">http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=142936&pno=150</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210923055559/http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=142936&pno=150">Arxivləşdirilib</a> 2021-09-23 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Qənizadə, Sultan Məcid. (Şeyda bəy Şirvani) Lüğət rusi və türki (s.293) </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> Hüseyn Tövfiqi, Böyük dinlərlə tanışlıq, Xəzər Universitəsi Nəşriyyatı, 2013 </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://obastan.com/eyd/772971/?l=az">https://obastan.com/eyd/772971/?l=az</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220328002531/https://obastan.com/eyd/772971/?l=az">Arxivləşdirilib</a> 2022-03-28 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> eydi-fəsh — pasxa bayramı </li> <li id="cite_note-Etymology-4">↑ <a href="#cite_ref-Etymology_4-0">1</a> <a href="#cite_ref-Etymology_4-1">2</a> <cite class="citation book">Norman Davies. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=4StZDvPCcJEC&pg=PA201&dq=Pascha+Easter&hl=en&sa=X&ei=ZwKAT4zVB4WI0QHv_KHSBw&sqi=2&ved=0CD8Q6AEwAg#v=onepage&q=Pascha%20Easter&f=false">Europe: A History</a>. HarperCollins. 20 January 1998. 24 April 2015 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150424051257/http://books.google.com/books?id=4StZDvPCcJEC&pg=PA201&dq=Pascha+Easter&hl=en&sa=X&ei=ZwKAT4zVB4WI0QHv_KHSBw&sqi=2&ved=0CD8Q6AEwAg#v=onepage&q=Pascha%20Easter&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 20 June 2013. <q>In most European languages Easter is called by some variant of the late Latin word Pascha, which in turn derives from the Hebrew pesach, passover'.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Europe%3A+A+History&rft.pub=HarperCollins&rft.date=1998-01-20&rft.au=Norman+Davies&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D4StZDvPCcJEC%26pg%3DPA201%26dq%3DPascha%2BEaster%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3DZwKAT4zVB4WI0QHv_KHSBw%26sqi%3D2%26ved%3D0CD8Q6AEwAg%23v%3Donepage%26q%3DPascha%2520Easter%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4913744">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://azerdict.com/izahli-luget/q%C4%B1z%C4%B1l">"Qızıl"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140716013823/http://azerdict.com/izahli-luget/Q%C4%B1z%C4%B1l">Arxivləşdirilib</a> 2014-07-16 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <cite class="citation book">Bernard Trawicky, Ruth Wilhelme Gregory. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=gDbKexa1jfcC&pg=PA224&dq=easter+central+feast&hl=en&sa=X&ei=ZwaAT7q9H8nf0QHw35T_Bw&ved=0CE0Q6AEwBDgK#v=onepage&q=easter%20central%20feast&f=false">Anniversaries and Holidays</a>. American Library Association. 2000. 2022-04-11 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220411010340/https://books.google.com/books?id=gDbKexa1jfcC&pg=PA224&dq=easter+central+feast&hl=en&sa=X&ei=ZwaAT7q9H8nf0QHw35T_Bw&ved=0CE0Q6AEwBDgK#v=onepage&q=easter%20central%20feast&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-06-20. <q>Easter is the central celebration of the Christian liturgical year. It is the oldest and most important Christian feast, celebrating the Resurrection of Jesus Christ. The date of Easter determines the dates of all movable feasts except those of Advent.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Anniversaries+and+Holidays&rft.pub=American+Library+Association&rft.date=2000&rft.au=Bernard+Trawicky%2C+Ruth+Wilhelme+Gregory&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DgDbKexa1jfcC%26pg%3DPA224%26dq%3Deaster%2Bcentral%2Bfeast%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3DZwaAT7q9H8nf0QHw35T_Bw%26ved%3D0CE0Q6AEwBDgK%23v%3Donepage%26q%3Deaster%2520central%2520feast%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <cite class="citation book">Aveni, Anthony. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=4Mmmvol6DvkC&printsec=frontcover#v=onepage&q=">"The Easter/Passover Season: Connecting Time's Broken Circle", The Book of the Year: A Brief History of Our Seasonal Holidays</a>. <a href="/wiki/Oxford_University_Press" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>. 2004. 64–78. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0-19-517154-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/0-19-517154-3"><bdi>0-19-517154-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%22The+Easter%2FPassover+Season%3A+Connecting+Time%27s+Broken+Circle%22%2C+The+Book+of+the+Year%3A+A+Brief+History+of+Our+Seasonal+Holidays&rft.pages=64-78&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2004&rft.isbn=0-19-517154-3&rft.aulast=Aveni&rft.aufirst=Anthony&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3D4Mmmvol6DvkC%26printsec%3Dfrontcover%23v%3Donepage%26q%3D&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <cite class="citation book">Peter C. Bower. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=dyWqm3hCMC0C&pg=PA113&dq=Triduum+Maundy&hl=en&sa=X&ei=4Dl7T9fvGoLi0QGfwI2MBg&ved=0CDsQ6AEwAQ#v=onepage&q=Triduum%20Maundy&f=false">The Companion to the Book of Common Worship</a>. Geneva Press. 4 June 2016 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160604025818/http://www.books.google.com/books?id=dyWqm3hCMC0C&pg=PA113&dq=Triduum+Maundy&hl=en&sa=X&ei=4Dl7T9fvGoLi0QGfwI2MBg&ved=0CDsQ6AEwAQ#v=onepage&q=Triduum%20Maundy&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 11 April 2009. <q>Maundy Thursday (or le mandé; Thursday of the Mandatum, Latin, commandment). The name is taken from the first few words sung at the ceremony of the washing of the feet, "I give you a new commandment" (John 13:34); also from the commandment of Christ that we should imitate His loving humility in the washing of the feet (John 13:14–17). The term mandatum (maundy), therefore, was applied to the rite of foot-washing on this day.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Companion+to+the+Book+of+Common+Worship&rft.pub=Geneva+Press&rft.au=Peter+C.+Bower&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DdyWqm3hCMC0C%26pg%3DPA113%26dq%3DTriduum%2BMaundy%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3D4Dl7T9fvGoLi0QGfwI2MBg%26ved%3D0CDsQ6AEwAQ%23v%3Donepage%26q%3DTriduum%2520Maundy%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">↑</a> <cite class="citation book">Gail Ramshaw. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=Tbb9axN6qFwC&pg=PA33&dq=The+Three+Days+Maundy&hl=en&sa=X&ei=xzl7T4KRCMrq0gHgw5SqBg&ved=0CEMQ6AEwAg#v=onepage&q=The%20Three%20Days%20Maundy&f=false">Three Day Feast: Maundy Thursday, Good Friday, and Easter</a>. <a href="/w/index.php?title=Augsburg_Books&action=edit&redlink=1" class="new" title="Augsburg Books (səhifə mövcud deyil)">Augsburg Books</a>. 2004. 16 September 2014 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140916210657/http://books.google.com/books?id=Tbb9axN6qFwC&pg=PA33&dq=The+Three+Days+Maundy&hl=en&sa=X&ei=xzl7T4KRCMrq0gHgw5SqBg&ved=0CEMQ6AEwAg#v=onepage&q=The%20Three%20Days%20Maundy&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 11 April 2009. <q>In the liturgies of the Three Days, the service for Maundy Thursday includes both, telling the story of Jesus' last supper and enacting the footwashing.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Three+Day+Feast%3A+Maundy+Thursday%2C+Good+Friday%2C+and+Easter&rft.pub=Augsburg+Books&rft.date=2004&rft.au=Gail+Ramshaw&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DTbb9axN6qFwC%26pg%3DPA33%26dq%3DThe%2BThree%2BDays%2BMaundy%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3Dxzl7T4KRCMrq0gHgw5SqBg%26ved%3D0CEMQ6AEwAg%23v%3Donepage%26q%3DThe%2520Three%2520Days%2520Maundy%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <cite class="citation book">Leonard Stuart. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=uZFRAAAAYAAJ&pg=PT125&dq=maundy+thursday+spy+wednesday&hl=en&sa=X&ei=xj17T6DaIOLm0QGf7s2vBg&ved=0CFIQ6AEwBQ#v=onepage&q=maundy%20thursday%20spy%20wednesday&f=false">New century reference library of the world's most important knowledge: complete, thorough, practical, Volume 3</a>. Syndicate Pub. Co. 1909. 2014-10-28 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141028232046/http://books.google.com/books?id=uZFRAAAAYAAJ&pg=PT125&dq=maundy+thursday+spy+wednesday&hl=en&sa=X&ei=xj17T6DaIOLm0QGf7s2vBg&ved=0CFIQ6AEwBQ#v=onepage&q=maundy%20thursday%20spy%20wednesday&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 21 iyun 2013. <q>Holy Week, or Passion Week, the week which immediately precedes Easter, and is devoted especially to commemorating the passion of our Lord. The Days more especially solemnized during it are Holy Wednesday, Maundy Thursday, Good Friday, and Holy Saturday.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=New+century+reference+library+of+the+world%27s+most+important+knowledge%3A+complete%2C+thorough%2C+practical%2C+Volume+3&rft.pub=Syndicate+Pub.+Co.&rft.date=1909&rft.au=Leonard+Stuart&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DuZFRAAAAYAAJ%26pg%3DPT125%26dq%3Dmaundy%2Bthursday%2Bspy%2Bwednesday%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3Dxj17T6DaIOLm0QGf7s2vBg%26ved%3D0CFIQ6AEwBQ%23v%3Donepage%26q%3Dmaundy%2520thursday%2520spy%2520wednesday%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-oikoumene.org-11"><a href="#cite_ref-oikoumene.org_11-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110422235601/http://www.oikoumene.org/en/resources/documents/wcc-commissions/faith-and-order-commission/i-unity-the-church-and-its-mission/frequently-asked-questions-about-the-date-of-easter.html">"Frequently asked questions about the date of Easter"</a>. 2011-04-22 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oikoumene.org/en/resources/documents/wcc-commissions/faith-and-order-commission/i-unity-the-church-and-its-mission/frequently-asked-questions-about-the-date-of-easter.html">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-20.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Frequently+asked+questions+about+the+date+of+Easter&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oikoumene.org%2Fen%2Fresources%2Fdocuments%2Fwcc-commissions%2Ffaith-and-order-commission%2Fi-unity-the-church-and-its-mission%2Ffrequently-asked-questions-about-the-date-of-easter.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> <cite class="citation book">Weiser, Francis X. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.scribd.com/doc/3957343/Handbook-of-Christian-Feasts-and-Customs">Handbook of Christian Feasts and Customs</a>. New York: Harcourt, Brace and Company. 1958. səh. 214. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0-15-138435-5" title="Xüsusi:KitabMənbələri/0-15-138435-5"><bdi>0-15-138435-5</bdi></a>. 2016-03-08 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160308112948/https://www.scribd.com/doc/3957343/Handbook-of-Christian-Feasts-and-Customs">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-06-20.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Handbook+of+Christian+Feasts+and+Customs&rft.place=New+York&rft.pages=214&rft.pub=Harcourt%2C+Brace+and+Company&rft.date=1958&rft.isbn=0-15-138435-5&rft.aulast=Weiser&rft.aufirst=Francis+X.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.scribd.com%2Fdoc%2F3957343%2FHandbook-of-Christian-Feasts-and-Customs&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780198607663.001.0001/acref-9780198607663-e-201">"clipping the church"</a>. Oxford Reference. Oxford University Press. 12 April 2020 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200412143800/http://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780198607663.001.0001/acref-9780198607663-e-201">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 30 March 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Oxford+Reference&rft.atitle=clipping+the+church&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oxfordreference.com%2Fview%2F10.1093%2Facref%2F9780198607663.001.0001%2Facref-9780198607663-e-201&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">↑</a> <cite class="citation book">Anne Jordan. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=mzKVPZthGHUC&pg=PA51&dq=easter+egg+Christian&hl=en&sa=X&ei=kZGAT6WsFeTv0gGryZ2aCA&ved=0CFEQ6AEwAQ#v=onepage&q=easter%20egg%20Christian&f=false">Christianity</a>. <a href="/w/index.php?title=Nelson_Thornes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nelson Thornes (səhifə mövcud deyil)">Nelson Thornes</a>. 5 April 2000. 20 June 2013 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130620083157/http://books.google.com/books?id=mzKVPZthGHUC&pg=PA51&dq=easter+egg+Christian&hl=en&sa=X&ei=kZGAT6WsFeTv0gGryZ2aCA&ved=0CFEQ6AEwAQ#v=onepage&q=easter%20egg%20Christian&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 7 April 2012. <q>Easter eggs are used as a Christian symbol to represent the empty tomb. The outside of the egg looks dead but inside there is new life, which is going to break out. The Easter egg is a reminder that Jesus will rise from His tomb and bring new life. Orthodox Christians dye boiled eggs red to represent the blood of Christ shed for the sins of the world.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Christianity&rft.pub=Nelson+Thornes&rft.date=2000-04-05&rft.au=Anne+Jordan&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DmzKVPZthGHUC%26pg%3DPA51%26dq%3Deaster%2Begg%2BChristian%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3DkZGAT6WsFeTv0gGryZ2aCA%26ved%3D0CFEQ6AEwAQ%23v%3Donepage%26q%3Deaster%2520egg%2520Christian%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">↑</a> <cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=hPMVAAAAYAAJ&pg=PA119&dq=easter+egg+empty+tomb&hl=en&sa=X&ei=IpWAT_e-EKnh0QHVmI3RBw&ved=0CDsQ6AEwADgK#v=onepage&q=easter%20egg%20empty%20tomb&f=false">The Guardian, Volume 29</a>. H. Harbaugh. 1878. 17 May 2022 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220517050228/https://books.google.com/books?id=hPMVAAAAYAAJ&pg=PA119&dq=easter+egg+empty+tomb&hl=en&sa=X&ei=IpWAT_e-EKnh0QHVmI3RBw&ved=0CDsQ6AEwADgK#v=onepage&q=easter%20egg%20empty%20tomb&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 7 April 2012. <q>Just so, on that first Easter morning, Jesus came to life and walked out of the tomb, and left it, as it were, an empty shell. Just so, too, when the Christian dies, the body is left in the grave, an empty shell, but the soul takes wings and flies away to be with God. Thus you see that though an egg seems to be as dead as a stone, yet it really has life in it; and also it is like Christ's dead body, which was raised to life again. This is the reason we use eggs on Easter. (In olden times they used to color the eggs red, so as to show the kind of death by which Christ died,-a bloody death.)</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Guardian%2C+Volume+29&rft.pub=H.+Harbaugh&rft.date=1878&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DhPMVAAAAYAAJ%26pg%3DPA119%26dq%3Deaster%2Begg%2Bempty%2Btomb%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3DIpWAT_e-EKnh0QHVmI3RBw%26ved%3D0CDsQ6AEwADgK%23v%3Donepage%26q%3Deaster%2520egg%2520empty%2520tomb%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">↑</a> <cite class="citation book">Gordon Geddes, Jane Griffiths. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=Wn-38NunUnAC&pg=PT120&dq=easter+egg+Christian&hl=en&sa=X&ei=vZKAT_q5OeHw0gH56bSMCA&ved=0CH0Q6AEwCA#v=onepage&q=easter%20egg%20Christian&f=false">Christian belief and practice</a>. <a href="/w/index.php?title=Heinemann_(publisher)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heinemann (publisher) (səhifə mövcud deyil)">Heinemann</a>. 22 January 2002. 17 May 2022 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220517024153/https://books.google.com/books?id=Wn-38NunUnAC&pg=PT120&dq=easter+egg+Christian&hl=en&sa=X&ei=vZKAT_q5OeHw0gH56bSMCA&ved=0CH0Q6AEwCA#v=onepage&q=easter%20egg%20Christian&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 7 April 2012. <q>Red eggs are given to Orthodox Christians after the Easter Liturgy. They crack their eggs against each other's. The cracking of the eggs symbolizes a wish to break away from the bonds of sin and misery and enter the new life issuing from Christ's resurrection.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Christian+belief+and+practice&rft.pub=Heinemann&rft.date=2002-01-22&rft.au=Gordon+Geddes%2C+Jane+Griffiths&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DWn-38NunUnAC%26pg%3DPT120%26dq%3Deaster%2Begg%2BChristian%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3DvZKAT_q5OeHw0gH56bSMCA%26ved%3D0CH0Q6AEwCA%23v%3Donepage%26q%3Deaster%2520egg%2520Christian%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">↑</a> <cite class="citation book">Vicki K. Black. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=GZsHDG1-4X0C&pg=PT109&dq=Many+congregations+today+continue+to+have+Easter+egg+hunts+for+the+children+after+the+services+on+Easter+Day.&hl=en&sa=X&ei=1beAT5W0Gabh0QGyxsTlBw&ved=0CD0Q6AEwAA#v=onepage&q=Many%20congregations%20today%20continue%20to%20have%20Easter%20egg%20hunts%20for%20the%20children%20after%20the%20services%20on%20Easter%20Day.&f=false">The Church Standard, Volume 74</a>. Church Publishing, Inc. 1 July 2004. 16 September 2014 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140916211128/http://books.google.com/books?id=GZsHDG1-4X0C&pg=PT109&dq=Many+congregations+today+continue+to+have+Easter+egg+hunts+for+the+children+after+the+services+on+Easter+Day.&hl=en&sa=X&ei=1beAT5W0Gabh0QGyxsTlBw&ved=0CD0Q6AEwAA#v=onepage&q=Many%20congregations%20today%20continue%20to%20have%20Easter%20egg%20hunts%20for%20the%20children%20after%20the%20services%20on%20Easter%20Day.&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 7 April 2012. <q>In parts of Europe, the eggs were dyed red and were then cracked together when people exchanged Easter greetings. Many congregations today continue to have Easter egg hunts for the children after the services on Easter Day.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Church+Standard%2C+Volume+74&rft.pub=Church+Publishing%2C+Inc.&rft.date=2004-07-01&rft.au=Vicki+K.+Black&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DGZsHDG1-4X0C%26pg%3DPT109%26dq%3DMany%2Bcongregations%2Btoday%2Bcontinue%2Bto%2Bhave%2BEaster%2Begg%2Bhunts%2Bfor%2Bthe%2Bchildren%2Bafter%2Bthe%2Bservices%2Bon%2BEaster%2BDay.%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3D1beAT5W0Gabh0QGyxsTlBw%26ved%3D0CD0Q6AEwAA%23v%3Donepage%26q%3DMany%2520congregations%2520today%2520continue%2520to%2520have%2520Easter%2520egg%2520hunts%2520for%2520the%2520children%2520after%2520the%2520services%2520on%2520Easter%2520Day.%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">↑</a> <cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=c4FPAAAAYAAJ&pg=PA844&dq=When+the+custom+was+carrierd+over+into+Christian+practice+the+Easter+eggs+were+usually+sent+to+the+priests+to+be+blessed+and+sprinked+with+holy+water.&hl=en&sa=X&ei=J7eAT56zAbO30AHu2qi9Dg&ved=0CDQQ6AEwAA#v=onepage&q=When%20the%20custom%20was%20carrierd%20over%20into%20Christian%20practice%20the%20Easter%20eggs%20were%20usually%20sent%20to%20the%20priests%20to%20be%20blessed%20and%20sprinked%20with%20holy%20water.&f=false">The Church Standard, Volume 74</a>. Walter N. Hering. 1897. 17 September 2014 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140917003339/http://books.google.com/books?id=c4FPAAAAYAAJ&pg=PA844&dq=When+the+custom+was+carrierd+over+into+Christian+practice+the+Easter+eggs+were+usually+sent+to+the+priests+to+be+blessed+and+sprinked+with+holy+water.&hl=en&sa=X&ei=J7eAT56zAbO30AHu2qi9Dg&ved=0CDQQ6AEwAA#v=onepage&q=When%20the%20custom%20was%20carrierd%20over%20into%20Christian%20practice%20the%20Easter%20eggs%20were%20usually%20sent%20to%20the%20priests%20to%20be%20blessed%20and%20sprinked%20with%20holy%20water.&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 7 April 2012. <q>When the custom was carrierd over into Christian practice the Easter eggs were usually sent to the priests to be blessed and sprinked with holy water. In later times the coloring and decorating of eggs was introduced, and in a royal roll of the time of Edward I., which is preserved in the Tower of London, there is an entry of 18d. for 400 eggs, to be used for Easter gifts.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Church+Standard%2C+Volume+74&rft.pub=Walter+N.+Hering&rft.date=1897&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dc4FPAAAAYAAJ%26pg%3DPA844%26dq%3DWhen%2Bthe%2Bcustom%2Bwas%2Bcarrierd%2Bover%2Binto%2BChristian%2Bpractice%2Bthe%2BEaster%2Beggs%2Bwere%2Busually%2Bsent%2Bto%2Bthe%2Bpriests%2Bto%2Bbe%2Bblessed%2Band%2Bsprinked%2Bwith%2Bholy%2Bwater.%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3DJ7eAT56zAbO30AHu2qi9Dg%26ved%3D0CDQQ6AEwAA%23v%3Donepage%26q%3DWhen%2520the%2520custom%2520was%2520carrierd%2520over%2520into%2520Christian%2520practice%2520the%2520Easter%2520eggs%2520were%2520usually%2520sent%2520to%2520the%2520priests%2520to%2520be%2520blessed%2520and%2520sprinked%2520with%2520holy%2520water.%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">↑</a> <cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=if70Aqo36WYC&pg=PR5&dq=easter+egg+hunt+non-Christians&hl=en&sa=X&ei=SNOAT7uGFcus0AGpmoHJCQ&ved=0CFEQ6AEwAw#v=onepage&q=easter%20egg%20hunt%20non-Christians&f=false">From Preparation to Passion</a>. 2010. 16 September 2014 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140916232137/http://books.google.com/books?id=if70Aqo36WYC&pg=PR5&dq=easter+egg+hunt+non-Christians&hl=en&sa=X&ei=SNOAT7uGFcus0AGpmoHJCQ&ved=0CFEQ6AEwAw#v=onepage&q=easter%20egg%20hunt%20non-Christians&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 7 April 2012. <q>So what preparations do most Christians and non-Christians make? Shopping for new clothing often signifies the belief that Spring has arrived, and it is a time of renewal. Preparations for the Easter Egg Hunts and the Easter Ham for the Sunday dinner are high on the list too.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=From+Preparation+to+Passion&rft.date=2010&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dif70Aqo36WYC%26pg%3DPR5%26dq%3Deaster%2Begg%2Bhunt%2Bnon-Christians%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3DSNOAT7uGFcus0AGpmoHJCQ%26ved%3D0CFEQ6AEwAw%23v%3Donepage%26q%3Deaster%2520egg%2520hunt%2520non-Christians%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> <cite class="citation book">Duchak, Alicia. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=_ho1VxKARgEC&pg=RA1-PA99&lpg=RA1-PA99&dq=easter+egg+hunt+non-Christians&source=bl&ots=N2Vj6P0je9&sig=csI8BhnSQrrtJfCdepLm_8yo9s0&hl=en&sa=X&ei=t9uAT7bqB-atiQLjtqmUAw&ved=0CGoQ6AEwCDgK#v=onepage&q=easter%20egg%20hunt%20non-Christians&f=false">An A-Z of Modern America</a>. Rutledge. 2002. 2016-11-27 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161127232158/https://books.google.com/books?id=_ho1VxKARgEC&pg=RA1-PA99&lpg=RA1-PA99&dq=easter+egg+hunt+non-Christians&source=bl&ots=N2Vj6P0je9&sig=csI8BhnSQrrtJfCdepLm_8yo9s0&hl=en&sa=X&ei=t9uAT7bqB-atiQLjtqmUAw&ved=0CGoQ6AEwCDgK#v=onepage&q=easter%20egg%20hunt%20non-Christians&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-06-20.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=An+A-Z+of+Modern+America&rft.pub=Rutledge&rft.date=2002&rft.aulast=Duchak&rft.aufirst=Alicia&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D_ho1VxKARgEC%26pg%3DRA1-PA99%26lpg%3DRA1-PA99%26dq%3Deaster%2Begg%2Bhunt%2Bnon-Christians%26source%3Dbl%26ots%3DN2Vj6P0je9%26sig%3DcsI8BhnSQrrtJfCdepLm_8yo9s0%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3Dt9uAT7bqB-atiQLjtqmUAw%26ved%3D0CGoQ6AEwCDgK%23v%3Donepage%26q%3Deaster%2520egg%2520hunt%2520non-Christians%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-HC-21">↑ <a href="#cite_ref-HC_21-0">1</a> <a href="#cite_ref-HC_21-1">2</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.history.com/topics/history-of-easter/videos#history-of-the-holidays-easter-video">"History of Easter"</a>. The History Channel website. A&E Television Networks. 31 May 2013 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130531191802/http://www.history.com/topics/history-of-easter/videos#history-of-the-holidays-easter-video">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 9 March 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+History+Channel+website&rft.atitle=History+of+Easter&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.history.com%2Ftopics%2Fhistory-of-easter%2Fvideos%23history-of-the-holidays-easter-video&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-22"><a href="#cite_ref-22">↑</a> <cite class="citation book">Karl Gerlach. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=PB-zfFmR0I0C&pg=PA21&dq=%22Pascha%22+name&hl=en&sa=X&ei=FqKAT_eTKMfA0AG7xMHXBw&ved=0CDQQ6AEwAA#v=onepage&q=%22Pascha%22%20name&f=false">The Antenicene Pascha: A Rhetorical History</a>. Peeters Publishers. 1998. səh. XVIII. 2019-12-16 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191216003629/https://books.google.com/books?id=PB-zfFmR0I0C&pg=PA21&dq=%22Pascha%22+name&hl=en&sa=X&ei=FqKAT_eTKMfA0AG7xMHXBw&ved=0CDQQ6AEwAA#v=onepage&q=%22Pascha%22%20name&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-06-22. <q>The second century equivalent of easter and the paschal Triduum was called by both Greek and Latin writers "Pascha (πάσχα)", a Greek transliteration of the Aramaic form of the Hebrew פֶּסַח, the Passover feast of Ex. 12.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Antenicene+Pascha%3A+A+Rhetorical+History&rft.pages=XVIII&rft.pub=Peeters+Publishers&rft.date=1998&rft.au=Karl+Gerlach&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DPB-zfFmR0I0C%26pg%3DPA21%26dq%3D%2522Pascha%2522%2Bname%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3DFqKAT_eTKMfA0AG7xMHXBw%26ved%3D0CDQQ6AEwAA%23v%3Donepage%26q%3D%2522Pascha%2522%2520name%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-23"><a href="#cite_ref-23">↑</a> <cite class="citation book">Karl Gerlach. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=PB-zfFmR0I0C&pg=PA21&dq=%22Pascha%22+name&hl=en&sa=X&ei=FqKAT_eTKMfA0AG7xMHXBw&ved=0CDQQ6AEwAA#v=onepage&q=%22Pascha%22%20name&f=false">The Antenicene Pascha: A Rhetorical History</a>. Peters Publishers. 1998. səh. 21. 2019-12-16 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191216003629/https://books.google.com/books?id=PB-zfFmR0I0C&pg=PA21&dq=%22Pascha%22+name&hl=en&sa=X&ei=FqKAT_eTKMfA0AG7xMHXBw&ved=0CDQQ6AEwAA#v=onepage&q=%22Pascha%22%20name&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-06-22. <q>For while it is from Ephesus that Paul writes, "Christ our Pascha has been sacrificed for us," Ephesian Christians were not likely the first to hear that Ex 12 did not speak about the rituals of Pesach, but the death of Jesus of Nazareth.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Antenicene+Pascha%3A+A+Rhetorical+History&rft.pages=21&rft.pub=Peters+Publishers&rft.date=1998&rft.au=Karl+Gerlach&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DPB-zfFmR0I0C%26pg%3DPA21%26dq%3D%2522Pascha%2522%2Bname%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3DFqKAT_eTKMfA0AG7xMHXBw%26ved%3D0CDQQ6AEwAA%23v%3Donepage%26q%3D%2522Pascha%2522%2520name%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Passover-24">↑ <a href="#cite_ref-Passover_24-0">1</a> <a href="#cite_ref-Passover_24-1">2</a> <cite class="citation book">Vicki K. Black. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=CRvzTM0kev4C&pg=PA96&dq=In+many+countries+the+name+of+the+Christian+feast+we+call+Easter&hl=en&sa=X&ei=7ruAT-WLE6jo0QH6tdSLCA&ved=0CDYQ6AEwAA#v=onepage&q=In%20many%20countries%20the%20name%20of%20the%20Christian%20feast%20we%20call%20Easter&f=false">Welcome to the Church Year: An Introduction to the Seasons of the Episcopal Church</a>. Church Publishing, Inc. 1 July 2004. 11 July 2019 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190711212124/https://books.google.com/books?id=CRvzTM0kev4C&pg=PA96&dq=In+many+countries+the+name+of+the+Christian+feast+we+call+Easter&hl=en&sa=X&ei=7ruAT-WLE6jo0QH6tdSLCA&ved=0CDYQ6AEwAA#v=onepage&q=In%20many%20countries%20the%20name%20of%20the%20Christian%20feast%20we%20call%20Easter&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 22 June 2013. <q>Easter is still called by its older Greek name, Pascha, which means "Passover", and it is this meaning as the Christian Passover-the celebration of Jesus' triumph over death and entrance into resurrected life-that is the heart of Easter in the church. For the early church, Jesus Christ was the fulfillment of the Jewish Passover feast: through Jesus, we have been freed from slavery of sin and granted to the Promised Land of everlasting life.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Welcome+to+the+Church+Year%3A+An+Introduction+to+the+Seasons+of+the+Episcopal+Church&rft.pub=Church+Publishing%2C+Inc.&rft.date=2004-07-01&rft.au=Vicki+K.+Black&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DCRvzTM0kev4C%26pg%3DPA96%26dq%3DIn%2Bmany%2Bcountries%2Bthe%2Bname%2Bof%2Bthe%2BChristian%2Bfeast%2Bwe%2Bcall%2BEaster%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3D7ruAT-WLE6jo0QH6tdSLCA%26ved%3D0CDYQ6AEwAA%23v%3Donepage%26q%3DIn%2520many%2520countries%2520the%2520name%2520of%2520the%2520Christian%2520feast%2520we%2520call%2520Easter%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">↑</a> <cite class="citation book">Karl Gerlach. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=PB-zfFmR0I0C&pg=PA21&dq=%22Pascha%22+name&hl=en&sa=X&ei=FqKAT_eTKMfA0AG7xMHXBw&ved=0CDQQ6AEwAA#v=onepage&q=%22Pascha%22%20name&f=false">The Antenicene Pascha: A Rhetorical History</a>. Peeters Publishers. 1998. səh. 21. 2019-12-16 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191216003629/https://books.google.com/books?id=PB-zfFmR0I0C&pg=PA21&dq=%22Pascha%22+name&hl=en&sa=X&ei=FqKAT_eTKMfA0AG7xMHXBw&ved=0CDQQ6AEwAA#v=onepage&q=%22Pascha%22%20name&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-06-22. <q>Long before this controversy, Ex 12 as a story of origins and its ritual expression had been firmly fixed in the Christian imagination. Though before the final decades of the 2nd century only accessible as an exegetical tradition, already in the Paulin letters the Exodus saga is deeply involved with the celebration of bath and meal. Even here, this relationship does not suddenly appear, but represents developments in ritual narrative that mus have begun at the very inception of the Christian message. Jesus of Nazareth was crucified during Pesach-Mazzot, an event that a new covenant people of Jews and Gentiles both saw as definitive and defining. Ex 12 is thus one of the few reliable guides for tracing the synergism among ritual, text, and kerygma before the Council of Nicaea.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Antenicene+Pascha%3A+A+Rhetorical+History&rft.pages=21&rft.pub=Peeters+Publishers&rft.date=1998&rft.au=Karl+Gerlach&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DPB-zfFmR0I0C%26pg%3DPA21%26dq%3D%2522Pascha%2522%2Bname%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3DFqKAT_eTKMfA0AG7xMHXBw%26ved%3D0CDQQ6AEwAA%23v%3Donepage%26q%3D%2522Pascha%2522%2520name%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-27"><a href="#cite_ref-27">↑</a> Robert Barnhart The Barnhart Concise Dictionary of Etymology, p. 229. (1995) HarperCollins. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0062700847" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-06-270084-7</a> </li> <li id="cite_note-28"><a href="#cite_ref-28">↑</a> Martin Litchfield West. Indo-European Myth and Culture, p. 227, cf. 217–218. (2007). <a href="/wiki/Oxford_University_Press" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a> </li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">↑</a> J. P. Mallory and Douglas Q. Adams. <a href="/w/index.php?title=Encyclopedia_of_Indo-European_Culture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Encyclopedia of Indo-European Culture (səhifə mövcud deyil)">Encyclopedia of Indo-European Culture</a>, pp. 148–149. (1997) Taylor & Francis. </li> <li id="cite_note-31"><a href="#cite_ref-31">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=Tb0CmbFokF4C&pg=PT290&dq=Hutton+%22Bede+mistakenly%22&hl=en&sa=X&ei=_bA8UZnJM5Tb7AbFh4DgDA&redir_esc=y">"Ronald Hutton, Stations of the Sun (Oxford University Press 2001 ISBN 978-0-19-157842-7)"</a>. 2014-04-27 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140427031014/http://books.google.com/books?id=Tb0CmbFokF4C&pg=PT290&dq=Hutton+%22Bede+mistakenly%22&hl=en&sa=X&ei=_bA8UZnJM5Tb7AbFh4DgDA&redir_esc=y">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-06-22.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ronald+Hutton%2C+Stations+of+the+Sun+%28Oxford+University+Press+2001+ISBN+978-0-19-157842-7%29&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DTb0CmbFokF4C%26pg%3DPT290%26dq%3DHutton%2B%2522Bede%2Bmistakenly%2522%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3D_bA8UZnJM5Tb7AbFh4DgDA%26redir_esc%3Dy&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Britannica-32">↑ <a href="#cite_ref-Britannica_32-0">1</a> <a href="#cite_ref-Britannica_32-1">2</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/176858/Easter">"Easter (holiday)"</a>. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica. 3 May 2015 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150503123607/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/176858/Easter">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 9 March 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica+Online&rft.atitle=Easter+%28holiday%29&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2FEBchecked%2Ftopic%2F176858%2FEaster&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-33"><a href="#cite_ref-33">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.esv.org/1+Corinthians+15:12">1 Corinthians 15:12–20</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Reuben_Archer_Torrey&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reuben Archer Torrey (səhifə mövcud deyil)">Torrey, Reuben Archer</a>. The Resurrection of Christ // <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ccel.org/ccel/torrey/ttt.html">Torrey's New Topical Textbook</a>. 1897. 2021-11-20 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211120170816/https://www.ccel.org/ccel/torrey/ttt.html">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-03-31.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=The+Resurrection+of+Christ&rft.btitle=Torrey%27s+New+Topical+Textbook&rft.date=1897&rft.aulast=Torrey&rft.aufirst=Reuben+Archer&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ccel.org%2Fccel%2Ftorrey%2Fttt.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> (interprets primary source references in this section as applying to the Resurrection) <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/137622/The-Letter-of-Paul-to-the-Corinthians">"The Letter of Paul to the Corinthians"</a>. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica. 12 May 2013 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130512045839/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/137622/The-Letter-of-Paul-to-the-Corinthians">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 10 March 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica+Online&rft.atitle=The+Letter+of+Paul+to+the+Corinthians&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2FEBchecked%2Ftopic%2F137622%2FThe-Letter-of-Paul-to-the-Corinthians&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-34"><a href="#cite_ref-34">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.esv.org/Romans+1:4">Romans 1:4</a> </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.esv.org/Acts+17:31">Acts 17:31</a> </li> <li id="cite_note-Jesus_EB-36">↑ <a href="#cite_ref-Jesus_EB_36-0">1</a> <a href="#cite_ref-Jesus_EB_36-1">2</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/303091/Jesus-Christ">"Jesus Christ"</a>. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica. 3 May 2015 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150503100711/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/303091/Jesus-Christ">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 11 March 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica+Online&rft.atitle=Jesus+Christ&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2FEBchecked%2Ftopic%2F303091%2FJesus-Christ&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-37"><a href="#cite_ref-37">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=1_Peter%201:3–1:3&version=hcsb">1 Peter 1:3</a> </li> <li id="cite_note-38"><a href="#cite_ref-38">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=Romans%206:4–6:4&version=hcsb">Romans 6:4</a> </li> <li id="cite_note-39"><a href="#cite_ref-39">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblica.com/bible/?osis=niv:1_Corinthians.5:7–5:7">1 Corinthians 5:7</a> </li> <li id="cite_note-40"><a href="#cite_ref-40">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bible.oremus.org/?passage=John+1:29–1:29&version=nrsv">John 1:29</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bible.oremus.org/?passage=Revelation+5:6–5:6&version=nrsv">Revelation 5:6</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bible.oremus.org/?passage=1+Peter+1:19–1:19&version=nrsv">1 Peter 1:19</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bible.oremus.org/?passage=1+Peter+1:2–1:2&version=nrsv">1 Peter 1:2</a>, and the associated notes and Passion Week table in <cite class="citation book">Barker, Kenneth, redaktor<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/zondervannivstud0000unse">Zondervan NIV Study Bible</a>. Grand Rapids: Zondervan. 2002. səh. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/zondervannivstud0000unse/page/1520">1520</a>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0-310-92955-5" title="Xüsusi:KitabMənbələri/0-310-92955-5"><bdi>0-310-92955-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Zondervan+NIV+Study+Bible&rft.place=Grand+Rapids&rft.pages=1520&rft.pub=Zondervan&rft.date=2002&rft.isbn=0-310-92955-5&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fzondervannivstud0000unse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> <cite class="citation book">Karl Gerlach. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=PB-zfFmR0I0C&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false">The Antenicene Pascha: A Rhetorical History</a>. Peeters Publishers. 1998. 32, 56. 2022-08-26 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220826215146/https://books.google.com/books?id=PB-zfFmR0I0C&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-06-22.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Antenicene+Pascha%3A+A+Rhetorical+History&rft.pages=32%2C+56&rft.pub=Peeters+Publishers&rft.date=1998&rft.au=Karl+Gerlach&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DPB-zfFmR0I0C%26printsec%3Dfrontcover%26source%3Dgbs_ge_summary_r%26cad%3D0%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bible.oremus.org/?passage=Exodus+12:6–12:6&version=nrsv">Exodus 12:6</a> </li> <li id="cite_note-42"><a href="#cite_ref-42">↑</a> İosif Flavi — Yəhudi müharibələri, 6.10.1/423: "Onlar saat doqquzdan on birə kimi qurban kəsirdilər." </li> <li id="cite_note-43"><a href="#cite_ref-43">↑</a> Filo – Xüsusi qanunlar, 2.27/145: "Günortadan axşama kimi qırğınların saysız qurbanları yad edilir və qurbanlar kəsilirdi." </li> <li id="cite_note-44"><a href="#cite_ref-44">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=John%2019:14–19:14&version=ylt">John 19:14</a> </li> <li id="cite_note-45"><a href="#cite_ref-45">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bible.oremus.org/?passage=Exodus+12:18–12:18&version=nrsv">Exodus 12:18</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bible.oremus.org/?passage=John+13:2–13:2&version=nrsv">John 13:2</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bible.oremus.org/?passage=John+18:28–18:28&version=nrsv">John 18:28</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bible.oremus.org/?passage=John+19:14–19:14&version=nrsv">John 19:14</a>. <cite class="citation book">Barker, Kenneth, redaktor<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/zondervannivstud0000unse">Zondervan NIV Study Bible</a>. Grand Rapids: Zondervan. 2002. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0-310-92955-5" title="Xüsusi:KitabMənbələri/0-310-92955-5"><bdi>0-310-92955-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Zondervan+NIV+Study+Bible&rft.place=Grand+Rapids&rft.pub=Zondervan&rft.date=2002&rft.isbn=0-310-92955-5&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fzondervannivstud0000unse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=John%2018:28–18:28&version=ylt">John 18:28</a> </li> <li id="cite_note-47"><a href="#cite_ref-47">↑</a> <a href="https://az.wikisource.org/wiki/Bible_(King_James)/Leviticus#23:8" class="extiw" title="s:Bible (King James)/Leviticus">Leviticus 23:8</a> </li> <li id="cite_note-Melito-49">↑ <a href="#cite_ref-Melito_49-0">1</a> <a href="#cite_ref-Melito_49-1">2</a> <cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070312203732/http://www.kerux.com/documents/KeruxV4N1A1.asp">"Homily on the Pascha"</a>. Kerux. Northwest Theological Seminary. 12 March 2007 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kerux.com/documents/KeruxV4N1A1.asp">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 March 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Kerux&rft.atitle=Homily+on+the+Pascha&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.kerux.com%2Fdocuments%2FKeruxV4N1A1.asp&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"> (<a href="#first_missing_last">#first_missing_last</a>)<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></ref Digər bir xristian ənənəsi olan Şəhidlərin anılması da Pasxa bayramı ənənələrinin yaradıldığı bu dövrlərdən qeyd edilməyə başlanmışdır. </li> <li id="cite_note-50"><a href="#cite_ref-50">↑</a> Cheslyn Jones, Geoffrey Wainwright, Edward Yarnold, and Paul Bradshaw, Eds., The Study of Liturgy, Revised Edition, Oxford University Press, New York, 1992, p. 459: Easter is the only feast of the Christian Year that can plausibly claim to go back to apostolic times … [It] must derive from a time when Jewish influence was effective … because it depends on the lunar calendar (every other feast depends on the solar calendar)." </li> <li id="cite_note-51"><a href="#cite_ref-51">↑</a> Socrates, Church History, 5.22, in <cite class="citation web">Schaff, Philip. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ccel.org/ccel/schaff/npnf202.ii.viii.xxiii.html">"The Author's Views respecting the Celebration of Easter, Baptism, Fasting, Marriage, the Eucharist, and Other Ecclesiastical Rites"</a>. Socrates and Sozomenus Ecclesiastical Histories. Calvin College Christian Classics Ethereal Library. 13 July 2005. 16 March 2010 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100316220259/http://www.ccel.org/ccel/schaff/npnf202.ii.viii.xxiii.html">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 28 March 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Socrates+and+Sozomenus+Ecclesiastical+Histories&rft.atitle=The+Author%27s+Views+respecting+the+Celebration+of+Easter%2C+Baptism%2C+Fasting%2C+Marriage%2C+the+Eucharist%2C+and+Other+Ecclesiastical+Rites.&rft.date=2005-07-13&rft.aulast=Schaff&rft.aufirst=Philip&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ccel.org%2Fccel%2Fschaff%2Fnpnf202.ii.viii.xxiii.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-52"><a href="#cite_ref-52">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aa.usno.navy.mil/faq/docs/easter.php">The Date of Easter</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110814045718/http://aa.usno.navy.mil/faq/docs/easter.php">Arxivləşdirilib</a> 2011-08-14 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Article from <a href="/w/index.php?title=United_States_Naval_Observatory&action=edit&redlink=1" class="new" title="United States Naval Observatory (səhifə mövcud deyil)">United States Naval Observatory</a> (27 March 2007). </li> <li id="cite_note-53"><a href="#cite_ref-53">↑</a> "The Church in Malankara switched entirely to the Gregorian calendar in 1953, following Encyclical No. 620 from Patriarch Mor Ignatius Aphrem I, dt. December 1952." <a rel="nofollow" class="external text" href="http://sor.cua.edu/Calendar/index.html">Calendars of the Syriac Orthodox Church</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100224054556/http://sor.cua.edu/Calendar/index.html">Arxivləşdirilib</a> 2010-02-24 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Retrieved 19 iyun 2013 </li> <li id="cite_note-54"><a href="#cite_ref-54">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=yFsw-Vaup6sC&pg=PA148">Bede: The reckoning of time</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211227223557/https://books.google.com/books?id=yFsw-Vaup6sC&pg=PA148">Arxivləşdirilib</a> 2021-12-27 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, translated by Faith Wallis (Liverpool: Liverpool University Press, 1999) chapter 62, p. 148. </li> <li id="cite_note-55"><a href="#cite_ref-55">↑</a> Paragraph 7 of Inter gravissimas <a rel="nofollow" class="external text" href="http://isotc.iso.org/livelink/livelink/fetch/2000/2122/138351/138352/1311683/4020763/2015225/8601RevN005_Inter_Gravissimas.pdf?nodeid=2179035&vernum=0refers">ISO.org</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220714160228/https://login.iso.org/idp/SSO.saml2?SAMLRequest=fVLLbsIwEPyVyPe8HMTDIpFSOBSJloikPfSCTLKAVWOnXoe2f98k0EIvXFaWdnZmdrxT5EdZs7SxB7WGjwbQOl9HqZD1jZg0RjHNUSBT%2FAjIbMny9GnJqBew2mirSy2JkyKCsUKrmVbYHMHkYE6ihJf1MiYHa2tkvi9Q29Jrq6fN3pfiBFKo9%2BsjP4jtVkuwBw9R%2B50M9bNVXhBn3voSincKVz6p90L98Ymq9vN85XW%2BKXEW85hsgircReMxn0xgwMOKB5wOYAhRWUbDakijFobYwEKh5crGhAaUusHIDQdFOGQBZXT0RpzssuaDUJVQ%2B%2FuZbM8gZI9Fkbln969gsHfeAkgy7RyyXtjcZH2flv8GTJIOdlma8bqWouxzcSvYdT9Sbdrmps966t9InXVr9txyL%2BaZbue%2BnVRK%2FTkzwC3EJCR%2Bch75fxDJDw%3D%3D&RelayState=https%3A%2F%2Fisotc.iso.org%2Flivelink%2Flivelink%2Ffetch%2F2000%2F2122%2F138351%2F138352%2F1311683%2F4020763%2F2015225%2F8601RevN005_Inter_Gravissimas.pdf%3Fnodeid%3D2179035%26vernum%3D0refers&SigAlg=http%3A%2F%2Fwww.w3.org%2F2000%2F09%2Fxmldsig%23rsa-sha1&Signature=frB%2BJ%2FurXZDghPJm9huiZCq14gY2WIeGWOFOoWlNxfvWrDpaTEOudKYAui7nbgBTBkZArsQGvs5AgK4U1au3iifHt83yClQ5j4VHpDHqXJjilPM%2FzL6hgwl1uwU1hoykZ1V8URkAUazJRUvJlSaboeRRYQtIm1bDLAZLF%2BS3t58%3D">Arxivləşdirilib</a> 2022-07-14 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> to "the vernal equinox, which was fixed by the fathers of the [first] <a href="/wiki/Birinci_Nikeya_Kils%C9%99_M%C9%99clisi" title="Birinci Nikeya Kilsə Məclisi">Nicene Council</a> at XII calends April [21 Mart]". This definition can be traced at least back to chapters 6 & 59 of <a href="/w/index.php?title=Bede&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bede (səhifə mövcud deyil)">Bede</a>'s De temporum ratione (725). </li> <li id="cite_note-56"><a href="#cite_ref-56">↑</a> Montes, Marcos J. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.smart.net/~mmontes/ec-cal.html">"Calculation of the Ecclesiastical Calendar"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081103111329/http://www.smart.net/~mmontes/ec-cal.html">Arxivləşdirilib</a> 2008-11-03 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Retrieved 29 iyun 2013. </li> <li id="cite_note-57"><a href="#cite_ref-57">↑</a> G Moyer (1983), <a rel="nofollow" class="external text" href="http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?journal=grc..&year=1983&volume=book&page_ind=181">"Aloisius Lilius and the 'Compendium novae rationis restituendi kalendarium'"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211012082725/http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?journal=grc..&year=1983&volume=book&page_ind=181">Arxivləşdirilib</a> 2021-10-12 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, pages 171–188 in G. V. Coyne (ed.). </li> <li id="cite_note-58"><a href="#cite_ref-58">↑</a> Eusebius, Church History 5.23. </li> <li id="cite_note-59"><a href="#cite_ref-59">↑</a> Socrates, Church History, 6.11, at <cite class="citation web">Schaff, Philip. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ccel.org/ccel/schaff/npnf202.ii.ix.xii.html">"Of Severian and Antiochus: their Disagreement from John"</a>. Socrates and Sozomenus Ecclesiastical Histories. Calvin College Christian Classics Ethereal Library. 13 July 2005. 13 October 2010 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101013152952/http://www.ccel.org/ccel/schaff/npnf202.ii.ix.xii.html">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 29 iyun 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Socrates+and+Sozomenus+Ecclesiastical+Histories&rft.atitle=Of+Severian+and+Antiochus%3A+their+Disagreement+from+John.&rft.date=2005-07-13&rft.aulast=Schaff&rft.aufirst=Philip&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ccel.org%2Fccel%2Fschaff%2Fnpnf202.ii.ix.xii.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-60"><a href="#cite_ref-60">↑</a> Socrates, Church History 7.29, at <cite class="citation web">Schaff, Philip. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ccel.org/ccel/schaff/npnf202.ii.x.xxix.html">"Nestorius of Antioch promoted to the See of Constantinople. His Persecution of the Heretics"</a>. Socrates and Sozomenus Ecclesiastical Histories. Calvin College Christian Classics Ethereal Librar. 13 July 2005. 13 October 2010 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101013184700/http://www.ccel.org/ccel/schaff/npnf202.ii.x.xxix.html">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 29 iyun 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Socrates+and+Sozomenus+Ecclesiastical+Histories&rft.atitle=Nestorius+of+Antioch+promoted+to+the+See+of+Constantinople.+His+Persecution+of+the+Heretics.&rft.date=2005-07-13&rft.aulast=Schaff&rft.aufirst=Philip&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ccel.org%2Fccel%2Fschaff%2Fnpnf202.ii.x.xxix.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-61"><a href="#cite_ref-61">↑</a> Eusebius, Church History, 7.32. </li> <li id="cite_note-62"><a href="#cite_ref-62">↑</a> Peter of Alexandria, quoted in the Chronicon Paschale. In Alexander Roberts and James Donaldson, eds., Ante-Nicene Christian Library, Volume 14: The Writings of Methodius, Alexander of Lycopolis, Peter of Alexandria, And Several Fragments, Edinburgh, 1869, p. 326, at <cite class="citation web">Donaldson, Alexander. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ccel.org/ccel/schaff/anf06.ix.vi.v.html">"That Up to the Time of the Destruction of Jerusalem, the Jews Rightly Appointed the Fourteenth Day of the First Lunar Month"</a>. Gregory Thaumaturgus, Dionysius the Great, Julius Africanus, Anatolius and Minor Writers, Methodius, Arnobius. Calvin College Christian Classics Ethereal Library. 1 June 2005. 15 April 2009 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090415004506/http://www.ccel.org/ccel/schaff/anf06.ix.vi.v.html">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 29 iyun 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Gregory+Thaumaturgus%2C+Dionysius+the+Great%2C+Julius+Africanus%2C+Anatolius+and+Minor+Writers%2C+Methodius%2C+Arnobius&rft.atitle=That+Up+to+the+Time+of+the+Destruction+of+Jerusalem%2C+the+Jews+Rightly+Appointed+the+Fourteenth+Day+of+the+First+Lunar+Month.&rft.date=2005-06-01&rft.aulast=Donaldson&rft.aufirst=Alexander&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ccel.org%2Fccel%2Fschaff%2Fanf06.ix.vi.v.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-63"><a href="#cite_ref-63">↑</a> Sacha Stern, Calendar and Community: A History of the Jewish Calendar Second Century BCE – Tenth Century CE, Oxford, 2001, pp. 124–132. </li> <li id="cite_note-Epiphianus-64"><a href="#cite_ref-Epiphianus_64-0">↑</a> Epiphanius, Adversus Haereses, Heresy 69, 11,1, in <cite class="citation book">Willams, F. The Panarion of Epiphianus of Salamis Books II and III. Leiden: E.J. Brill. 1994. səh. 331.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Panarion+of+Epiphianus+of+Salamis+Books+II+and+III&rft.place=Leiden&rft.pages=331&rft.pub=E.J.+Brill&rft.date=1994&rft.aulast=Willams&rft.aufirst=F.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-65"><a href="#cite_ref-65">↑</a> Apostolic Canon 7: If any bishop, presbyter, or deacon shall celebrate the holy day of Easter before the vernal equinox with the Jews, let him be deposed. A Select Library of Nicene and Post-Nicene Fathers of the Christian Church, Second Series, Volume 14: The Seven Ecumenical Councils, Eerdmans, 1956, p. 594. </li> <li id="cite_note-66"><a href="#cite_ref-66">↑</a> St. John Chrysostom, "Against those who keep the first Passover", in Saint John Chrysostom: Discourses against Judaizing Christians, translated by Paul W. Harkins, Washington, D. C., 1979, p. 47ff. </li> <li id="cite_note-67"><a href="#cite_ref-67">↑</a> <cite class="citation book">Mosshammer, Alden A. The Easter Computus and the Origins of the Christian Era. Oxford: Oxford University Press. 2008. 50–52. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-19-954312-0" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-19-954312-0"><bdi>978-0-19-954312-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Easter+Computus+and+the+Origins+of+the+Christian+Era&rft.place=Oxford&rft.pages=50-52&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-19-954312-0&rft.aulast=Mosshammer&rft.aufirst=Alden+A.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-68"><a href="#cite_ref-68">↑</a> <cite class="citation book">Mosshammer, Alden A. The Easter Computus and the Origins of the Christian Era. Oxford: Oxford University Press. 2008. 239–244. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-19-954312-0" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-19-954312-0"><bdi>978-0-19-954312-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Easter+Computus+and+the+Origins+of+the+Christian+Era&rft.place=Oxford&rft.pages=239-244&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-19-954312-0&rft.aulast=Mosshammer&rft.aufirst=Alden+A.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-69"><a href="#cite_ref-69">↑</a> <cite class="citation book">Holford-Strevens, Leofranc, and Blackburn, Bonnie. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/oxfordcompaniont00blac">The Oxford Companion to the Year</a>. Oxford: Oxford University Press. 1999. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/oxfordcompaniont00blac/page/808">808</a>–809. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0-19-214231-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/0-19-214231-3"><bdi>0-19-214231-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Oxford+Companion+to+the+Year&rft.place=Oxford&rft.pages=808-809&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=1999&rft.isbn=0-19-214231-3&rft.aulast=Holford-Strevens%2C+Leofranc&rft.aufirst=and+Blackburn%2C+Bonnie&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Foxfordcompaniont00blac&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-70"><a href="#cite_ref-70">↑</a> <cite class="citation book">Mosshammer, Alden A. The Easter Computus and the Origins of the Christian Era. Oxford: Oxford University Press. 2008. 223–224. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-19-954312-0" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-19-954312-0"><bdi>978-0-19-954312-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Easter+Computus+and+the+Origins+of+the+Christian+Era&rft.place=Oxford&rft.pages=223-224&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-19-954312-0&rft.aulast=Mosshammer&rft.aufirst=Alden+A.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-71"><a href="#cite_ref-71">↑</a> <cite class="citation book">Holford-Strevens, Leofranc, and Blackburn, Bonnie. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/oxfordcompaniont00blac">The Oxford Companion to the Year</a>. Oxford: Oxford University Press. 1999. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/oxfordcompaniont00blac/page/870">870</a>–875. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0-19-214231-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/0-19-214231-3"><bdi>0-19-214231-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Oxford+Companion+to+the+Year&rft.place=Oxford&rft.pages=870-875&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=1999&rft.isbn=0-19-214231-3&rft.aulast=Holford-Strevens%2C+Leofranc&rft.aufirst=and+Blackburn%2C+Bonnie&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Foxfordcompaniont00blac&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-72"><a href="#cite_ref-72">↑</a> <cite class="citation news"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.economist.com/node/18584376">"Easter: A date with God"</a>. The Economist. 20 April 2011. 23 April 2018 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180423192921/https://www.economist.com/node/18584376">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 23 April 2011. <q>Only in a handful of places do Easter celebrants alter their own arrangements to take account of their neighbours. Finland's Orthodox Christians mark Easter on the Western date. And on the Greek island of Syros, a Papist stronghold, Catholics and Orthodox alike march to Orthodox time. The spectacular public commemorations, involving flower-strewn funeral biers on Good Friday and fireworks on Saturday night, bring the islanders together, rather than highlighting division.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Easter%3A+A+date+with+God&rft.date=2011-04-20&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.economist.com%2Fnode%2F18584376&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Hieromonk_Cassian_1998,_p.51-73">↑ <a href="#cite_ref-Hieromonk_Cassian_1998,_p.51_73-0">1</a> <a href="#cite_ref-Hieromonk_Cassian_1998,_p.51_73-1">2</a> Hieromonk Cassian, A Scientific Examination of the Orthodox Church Calendar, Center for Traditionalist Orthodox Studies, 1998, p.51–52, <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0911165312" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-911165-31-2</a>. </li> <li id="cite_note-74"><a href="#cite_ref-74">↑</a> M. Milankovitch, "Das Ende des julianischen Kalenders und der neue Kalender der orientalischen Kirchen", Astronomische Nachrichten 200, 379–384 (1924). </li> <li id="cite_note-75"><a href="#cite_ref-75">↑</a> Miriam Nancy Shields, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1924PA.....32..407S">The new calendar of the Eastern churches</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150324181450/http://adsabs.harvard.edu/abs/1924PA.....32..407S">Arxivləşdirilib</a> 2015-03-24 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>", Popular Astronomy 32 (1924) 407–411 (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1924PA.....32R.411H">page 411</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160112122020/http://adsabs.harvard.edu/abs/1924PA.....32R.411H">Arxivləşdirilib</a> 2016-01-12 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>). This is a translation of M. Milankovitch, "The end of the Julian calendar and the new calendar of the Eastern churches", Astronomische Nachrichten No. 5279 (1924). </li> <li id="cite_note-76"><a href="#cite_ref-76">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.publications.parliament.uk/pa/ld200405/ldhansrd/vo050406/text/50406w05.htm#wa_subhd_30">"Hansard Reports, April 2005, regarding the Easter Act of 1928"</a>. United Kingdom Parliament. 2010-04-25 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100425203748/http://www.publications.parliament.uk/pa/ld200405/ldhansrd/vo050406/text/50406w05.htm#wa_subhd_30">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 29 iyun 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Hansard+Reports%2C+April+2005%2C+regarding+the+Easter+Act+of+1928&rft.pub=United+Kingdom+Parliament&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.publications.parliament.uk%2Fpa%2Fld200405%2Fldhansrd%2Fvo050406%2Ftext%2F50406w05.htm%23wa_subhd_30&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-77"><a href="#cite_ref-77">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oikoumene.org/index.php?id=2677">"WCC: Towards a common date for Easter"</a>. 2007-12-13 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071213064102/http://www.oikoumene.org/index.php?id=2677">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-06-29.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=WCC%3A+Towards+a+common+date+for+Easter&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oikoumene.org%2Findex.php%3Fid%3D2677&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Eastern_Liturgy-78"><a href="#cite_ref-Eastern_Liturgy_78-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070409193104/http://anastasis.org.uk/pascha.htm">"On the Holy and Great Sunday of Pascha"</a>. Monastery of Saint Andrew the First Called, Manchester, England. 25 January 2007. 9 April 2007 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.anastasis.org.uk/pascha.htm">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 iyun 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=On+the+Holy+and+Great+Sunday+of+Pascha&rft.pub=Monastery+of+Saint+Andrew+the+First+Called%2C+Manchester%2C+England&rft.date=2007-01-25&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.anastasis.org.uk%2Fpascha.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"> (<a href="#first_missing_last">#first_missing_last</a>)<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-79"><a href="#cite_ref-79">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catholicism.about.com/od/holydaysandholidays/p/Pentecost.htm">"Pentecost Sunday"</a>. About.com. 2013-03-29 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130329082039/http://catholicism.about.com/od/holydaysandholidays/p/Pentecost.htm">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 30 iyun 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Pentecost+Sunday&rft.pub=About.com&rft_id=http%3A%2F%2Fcatholicism.about.com%2Fod%2Fholydaysandholidays%2Fp%2FPentecost.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-80"><a href="#cite_ref-80">↑</a> <cite class="citation book">Otto, Diane L. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=jmsuoCYAd0IC&pg=PA413&lpg=PA413&dq=easter+pagan+puritan&source=bl&ots=SB2YxJ6DS8&sig=CURoWP3NbJ2OAzb2kc74nn8uSxk&hl=en&sa=X&ei=bxVTUc_fGYK-8ATpjIHoBA&ved=0CFYQ6AEwAw#v=onepage&q=easter%20pagan%20puritan&f=false">Guess What I Discovered on the Way to Church?</a>. Xulon Press. 2007. səh. 413. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-60266-349-7" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-60266-349-7"><bdi>978-1-60266-349-7</bdi></a>. 2016-11-27 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161127232315/https://books.google.com/books?id=jmsuoCYAd0IC&pg=PA413&lpg=PA413&dq=easter+pagan+puritan&source=bl&ots=SB2YxJ6DS8&sig=CURoWP3NbJ2OAzb2kc74nn8uSxk&hl=en&sa=X&ei=bxVTUc_fGYK-8ATpjIHoBA&ved=0CFYQ6AEwAw#v=onepage&q=easter%20pagan%20puritan&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-06-30.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Guess+What+I+Discovered+on+the+Way+to+Church%3F&rft.pages=413&rft.pub=Xulon+Press&rft.date=2007&rft.isbn=978-1-60266-349-7&rft.au=Otto%2C+Diane+L.&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DjmsuoCYAd0IC%26pg%3DPA413%26lpg%3DPA413%26dq%3Deaster%2Bpagan%2Bpuritan%26source%3Dbl%26ots%3DSB2YxJ6DS8%26sig%3DCURoWP3NbJ2OAzb2kc74nn8uSxk%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3DbxVTUc_fGYK-8ATpjIHoBA%26ved%3D0CFYQ6AEwAw%23v%3Donepage%26q%3Deaster%2520pagan%2520puritan%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Daniels89-81"><a href="#cite_ref-Daniels89_81-0">↑</a> Daniels, Bruce Colin (1995). Puritans at Play: Leisure and Recreation in Colonial New England. Macmillan, p. 89, ISBN 312125003. </li> <li id="cite_note-jw.org-82"><a href="#cite_ref-jw.org_82-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jw.org/en/publications/magazines/wp19960401/origin-of-easter-not-in-bible/">"Easter or the Memorial—Which Should You Observe?"</a>. 2014-04-18 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140418134842/http://www.jw.org/en/publications/magazines/wp19960401/origin-of-easter-not-in-bible/">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-06-30.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Easter+or+the+Memorial%E2%80%94Which+Should+You+Observe%3F&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.jw.org%2Fen%2Fpublications%2Fmagazines%2Fwp19960401%2Forigin-of-easter-not-in-bible%2F&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-83"><a href="#cite_ref-83">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.co.uk/books?id=1fgpAAAAYAAJ&pg=PA243&lpg=PA243&dq=%22every+day+is+the+Lord%27s+day%22+quaker&source=bl&ots=DLoh-R3TJ3&sig=tneApx8KAFDZ68BXJDY8Bme0zK8&hl=en&ei=rWziTovQCsiZ8gP797CSBA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCEQ6AEwAA#v=onepage&q=%22every%20day%20is%20the%20Lord%27s%20day%22%20quaker&f=false">"A careful and free inquiry into the true nature and tendency of the religious principes of the Society of Friends by William Craig Brownlee; Philadelphia, 1824"</a>. 2015-04-10 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150410075208/http://books.google.co.uk/books?id=1fgpAAAAYAAJ&pg=PA243&lpg=PA243&dq=%22every+day+is+the+Lord%27s+day%22+quaker&source=bl&ots=DLoh-R3TJ3&sig=tneApx8KAFDZ68BXJDY8Bme0zK8&hl=en&ei=rWziTovQCsiZ8gP797CSBA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCEQ6AEwAA#v=onepage&q=%22every%20day%20is%20the%20Lord%27s%20day%22%20quaker&f=false">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2013-06-30.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+careful+and+free+inquiry+into+the+true+nature+and+tendency+of+the+religious+principes+of+the+Society+of+Friends+by+William+Craig+Brownlee%3B+Philadelphia%2C+1824&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.co.uk%2Fbooks%3Fid%3D1fgpAAAAYAAJ%26pg%3DPA243%26lpg%3DPA243%26dq%3D%2522every%2Bday%2Bis%2Bthe%2BLord%2527s%2Bday%2522%2Bquaker%26source%3Dbl%26ots%3DDLoh-R3TJ3%26sig%3DtneApx8KAFDZ68BXJDY8Bme0zK8%26hl%3Den%26ei%3DrWziTovQCsiZ8gP797CSBA%26sa%3DX%26oi%3Dbook_result%26ct%3Dresult%26resnum%3D1%26ved%3D0CCEQ6AEwAA%23v%3Donepage%26q%3D%2522every%2520day%2520is%2520the%2520Lord%2527s%2520day%2522%2520quaker%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-84"><a href="#cite_ref-84">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130719130121/http://qfp.quakerweb.org.uk/qfp27-42.html">"See Quaker Faith & practice of Britain Yearly Meeting, Paragraph 27:42"</a>. 2013-07-19 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://qfp.quakerweb.org.uk/qfp27-42.html">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-30.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=See+Quaker+Faith+%26+practice+of+Britain+Yearly+Meeting%2C+Paragraph+27%3A42&rft_id=http%3A%2F%2Fqfp.quakerweb.org.uk%2Fqfp27-42.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3APasxa" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xarici_keçidlər">Xarici keçidlər</h2>[<a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit&section=20" title="Xarici keçidlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit&section=20" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xarici keçidlər">mənbəni redaktə et</a>]</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r5146992">.mw-parser-output .ts-Portal{background:#f8f9fa;border:1px solid #a2a9b1;clear:right;float:right;font-size:95%;margin:0 0 .5em 1em;padding:.4em;max-width:23em;width:12em;line-height:1.5}.mw-parser-output .ts-Portal th,.mw-parser-output .ts-Portal td{padding:.25em 0;vertical-align:middle}.mw-parser-output .ts-Portal th+td{padding-left:.4em}@media(max-width:719px){.mw-parser-output .ts-Portal{box-sizing:border-box}}</style> <table class="metadata plainlinks noprint ts-Portal"> <tbody><tr> <th style="width: 10%"><a href="/wiki/Portal:Xristianl%C4%B1q" title="Portal:Xristianlıq"><img alt="П:" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Christianity_symbols_Cross_Ichthys.svg/20px-Christianity_symbols_Cross_Ichthys.svg.png" decoding="async" width="20" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Christianity_symbols_Cross_Ichthys.svg/30px-Christianity_symbols_Cross_Ichthys.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Christianity_symbols_Cross_Ichthys.svg/40px-Christianity_symbols_Cross_Ichthys.svg.png 2x" data-file-width="612" data-file-height="519" /></a> </th> <td>"<a href="/wiki/Portal:Xristianl%C4%B1q" title="Portal:Xristianlıq">Xristianlıq</a>" portalı </td></tr></tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7666803">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6900090">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></div> <div class="side-box-text plainlist"><a href="/wiki/Vikianbar" title="Vikianbar">Vikianbarda</a> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Easter" class="extiw" title="commons:Category:Easter">Pasxa</a> ilə əlaqəli mediafayllar var.</div></div> </div> <dl><dt>Liturgik</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.catholicexpert.com/easterprayer.htm">50 Katoliklər üçün Pasxa duaları</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120331041907/http://www.catholicexpert.com/easterprayer.htm">Arxivləşdirilib</a> 2012-03-31 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.liturgies.net/Easter/Easter.htm">Pasxa haqqında liturgik mənbələr</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ocafs.oca.org/FeastSaintsViewer.asp?SID=4&ID=1&FSID=27">Holy Pascha: The Resurrection of Our Lord</a> (Orthodox icon and synaxarion)</li></ul> <dl><dt>Ənənələr</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.greekorthodox.org.au/general/livinganorthodoxlife/liturgicalmeaningofholyweek/saturdayoflazarus">Müqəddəs Həftənin liturgik anlamı (Avstraliya Yunan Ortodoks Kilsəsi)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080304151920/http://www.greekorthodox.org.au/general/livinganorthodoxlife/liturgicalmeaningofholyweek/saturdayoflazarus">Arxivləşdirilib</a> 2008-03-04 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.armenianchurch.net/worship/easter/index.html">Pasxa Erməni Qriqoryan Kilsəsində</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060129112415/http://www.armenianchurch.net/worship/easter/index.html">Arxivləşdirilib</a> 2006-01-29 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/cathen/05224d.htm">Pasxa bayramına Roman-Katlik baxış</a> (<a href="/w/index.php?title=Katolik_Ensiklopediyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Katolik Ensiklopediyası (səhifə mövcud deyil)">Katolik Ensiklopediyasından</a>)</li></ul> <dl><dt>Hesablama</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.staff.science.uu.nl/~gent0113/easter/eastercalculator.htm">Sabit Pasxa hesablayıcısı</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ely.anglican.org/cgi-bin/easter">Almanac—Xristian ili</a> Yuli və Qriqori Pasxası və onlarla əlaqəli günlər</li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Pasxa" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Pasxa" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a><div id="Pasxa" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a class="mw-selflink selflink">Pasxa</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Əsas mövzular</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a class="mw-selflink-fragment" href="#Ziddiyyətlər">Mübahisələr</a>  • <a class="mw-selflink-fragment" href="#Pasxa_tarixinin_cədvəli">Tarix</a>  • <a class="mw-selflink selflink">Pasxa bazar günü</a>  • <a class="mw-selflink-fragment" href="#Etimologiyası">Etmologiyası</a>  • <a class="mw-selflink-fragment" href="#Dini_əməllər">Dini əməllər</a>  • <a class="mw-selflink-fragment" href="#Dünyada_Pasaxa_bayramları">Ənənələr</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/wiki/Xristianl%C4%B1q" title="Xristianlıq">Xristianlıq</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Pyotr_postu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyotr postu (səhifə mövcud deyil)">Pyotr postu</a>  • <a href="/w/index.php?title=Parlaq_h%C9%99ft%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parlaq həftə (səhifə mövcud deyil)">Parlaq həftə</a>  • <a href="/w/index.php?title=%C4%B0san%C4%B1n_d%C9%99fni&action=edit&redlink=1" class="new" title="İsanın dəfni (səhifə mövcud deyil)">İsanın dəfni</a>  • <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_%C3%A7arm%C4%B1xa_%C3%A7%C9%99kilm%C9%99si" title="İsanın çarmıxa çəkilməsi">İsanın çarmıxa çəkilməsi</a>  • <a href="/w/index.php?title=M%C9%99ry%C9%99min_d%C3%BCny%C9%99vi_h%C9%99yat%C4%B1_t%C9%99rk_etm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Məryəmin dünyəvi həyatı tərk etməsi (səhifə mövcud deyil)">Məryəmin dünyəvi həyatı tərk etməsi</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_bazar_ert%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa bazar ertəsi (səhifə mövcud deyil)">Pasxa bazar ertəsi</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_ayini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa ayini (səhifə mövcud deyil)">Pasxa ayini</a>  • <a href="/w/index.php?title=Epitafios_(liturgik)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Epitafios (liturgik) (səhifə mövcud deyil)">Epitafios</a>  • <a href="/w/index.php?title=Exsultet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Exsultet (səhifə mövcud deyil)">Exsultet</a>  • <a href="/w/index.php?title=B%C3%B6y%C3%BCk_c%C3%BCm%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Böyük cümə (səhifə mövcud deyil)">Böyük cümə</a>  • <a href="/w/index.php?title=B%C3%B6y%C3%BCk_c%C3%BCm%C9%99_ibad%C9%99ti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Böyük cümə ibadəti (səhifə mövcud deyil)">Böyük cümə ibadəti</a>  • <a href="/w/index.php?title=Y%C9%99hudil%C9%99rin_B%C3%B6y%C3%BCk_c%C3%BCm%C9%99_ibad%C9%99ti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yəhudilərin Böyük cümə ibadəti (səhifə mövcud deyil)">Yəhudilərin Böyük cümə ibadəti</a>  • <a href="/w/index.php?title=B%C3%B6y%C3%BCk_Lent&action=edit&redlink=1" class="new" title="Böyük Lent (səhifə mövcud deyil)">Böyük Lent</a>  • <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_h%C9%99ft%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müqəddəs həftə (səhifə mövcud deyil)">Müqəddəs həftə</a>  • <a href="/wiki/%C4%B0sa" title="İsa">İsa</a>  • <a href="/wiki/M%C9%99sih" title="Məsih">Məsih</a>  • <a href="/wiki/Sonuncu_%C5%9Fam_yem%C9%99yi" title="Sonuncu şam yeməyi">Sonuncu şam yeməyi</a>  • <a href="/w/index.php?title=Lent&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lent (səhifə mövcud deyil)">Lent</a>  • <a href="/w/index.php?title=Lumen_Christi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lumen Christi (səhifə mövcud deyil)">Lumen Christi</a>  • <a href="/w/index.php?title=B%C3%B6y%C3%BCk_c%C3%BCm%C9%99_ax%C5%9Fam%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Böyük cümə axşamı (səhifə mövcud deyil)">Böyük cümə axşamı</a>  • <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCrda%C5%9F%C4%B1yanlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mürdaşıyanlar (səhifə mövcud deyil)">Mürdaşıyanlar</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_%C5%9Fam%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa şamı (səhifə mövcud deyil)">Pasxa şamı</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_d%C3%B6vr%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa dövrü (səhifə mövcud deyil)">Pasxa dövrü</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_salamlamas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa salamlaması (səhifə mövcud deyil)">Pasxa salamlaması</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_xitab%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa xitabı (səhifə mövcud deyil)">Pasxa xitabı</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_ax%C4%B1n%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa axını (səhifə mövcud deyil)">Pasxa axını</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_trikirionu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa trikirionu (səhifə mövcud deyil)">Pasxa trikirionu</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_tropar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa troparı (səhifə mövcud deyil)">Pasxa troparı</a>  • <a href="/w/index.php?title=%C6%8Fziyy%C9%99t_(Xristianl%C4%B1q)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Əziyyət (Xristianlıq) (səhifə mövcud deyil)">Əziyyət</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pentekostarion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pentekostarion (səhifə mövcud deyil)">Pentekostarion</a>  • <a href="/wiki/%C4%B0san%C4%B1n_dirilm%C9%99si" title="İsanın dirilməsi">İsanın dirilməsi</a>  • <a href="/wiki/Tenebrae" title="Tenebrae">Tenebrae</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/w/index.php?title=Kateqoriya:Pasxa_%C9%99n%C9%99n%C9%99l%C9%99ri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kateqoriya:Pasxa ənənələri (səhifə mövcud deyil)">Ənənələr</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Artos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Artos (səhifə mövcud deyil)">Artos</a>  • <a href="/w/index.php?title=%C4%B0udan%C4%B1n_yand%C4%B1r%C4%B1lmas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="İudanın yandırılması (səhifə mövcud deyil)">İudanın yandırılması</a>  • <a href="/w/index.php?title=Kaskaron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kaskaron (səhifə mövcud deyil)">Kaskaron</a>  • <a href="/w/index.php?title=Kils%C9%99_%C9%99traf%C4%B1nda_d%C3%B6vr%C9%99_vurma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kilsə ətrafında dövrə vurma (səhifə mövcud deyil)">Kilsə ətrafında dövrə vurma</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pisanika_(xorvat_%C9%99n%C9%99n%C9%99si)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pisanika (xorvat ənənəsi) (səhifə mövcud deyil)">Xorvat pisanikası</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_ke%C3%A7idi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa keçidi (səhifə mövcud deyil)">Pasxa keçidi</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_bandikut%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa bandikutı (səhifə mövcud deyil)">Pasxa bandikutı</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_papa%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa papağı (səhifə mövcud deyil)">Pasxa papağı</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_dov%C5%9Fan%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa dovşanı (səhifə mövcud deyil)">Pasxa dovşanı</a>  • <a href="/wiki/Pasxa_yumurtas%C4%B1" title="Pasxa yumurtası">Pasxa yumurtası</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_yumurta_a%C4%9Fac%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa yumurta ağacı (səhifə mövcud deyil)">Pasxa yumurta ağacı</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_a%C3%A7%C4%B1qcas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa açıqcası (səhifə mövcud deyil)">Pasxa açıqcası</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_m%C9%99qb%C9%99r%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa məqbərəsi (səhifə mövcud deyil)">Pasxa məqbərəsi</a>  • <a href="/w/index.php?title=Yumurta_r%C9%99qsi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yumurta rəqsi (səhifə mövcud deyil)">Yumurta rəqsi</a>  • <a href="/w/index.php?title=Yumurta_b%C9%99z%C9%99m%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yumurta bəzəmə (səhifə mövcud deyil)">Yumurta bəzəmə</a>  • <a href="/w/index.php?title=Slavyan_m%C9%99d%C9%99niyy%C9%99tind%C9%99_yumurta_b%C9%99z%C9%99m%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Slavyan mədəniyyətində yumurta bəzəmə (səhifə mövcud deyil)">Slavyan mədəniyyətində yumurta bəzəmə</a>  • <a href="/w/index.php?title=Yumurta_ovu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yumurta ovu (səhifə mövcud deyil)">Yumurta ovu</a>  • <a href="/w/index.php?title=Yumurta_d%C9%99yi%C5%9Fm%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yumurta dəyişmə (səhifə mövcud deyil)">Yumurta dəyişmə</a>  • <a href="/wiki/Yumurta_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9Fd%C3%BCrm%C9%99" title="Yumurta döyüşdürmə">Yumurta döyüşdürmə</a>  • <a href="/w/index.php?title=Yumurta_atma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yumurta atma (səhifə mövcud deyil)">Yumurta atma</a>  • <a href="/w/index.php?title=Fasika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fasika (səhifə mövcud deyil)">Fasika</a>  • <a href="/w/index.php?title=Gorzkie_zale&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gorzkie zale (səhifə mövcud deyil)">Gorzkie zale</a>  • <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_alov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müqəddəs alov (səhifə mövcud deyil)">Müqəddəs alov</a>  • <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_h%C9%99ft%C9%99_ayini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müqəddəs həftə ayini (səhifə mövcud deyil)">Müqəddəs həftə ayini</a>  • <a href="/w/index.php?title=Lieldienas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lieldienas (səhifə mövcud deyil)">Lieldienas</a>  • <a href="/w/index.php?title=Osterbrunnen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osterbrunnen (səhifə mövcud deyil)">Osterbrunnen</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_tama%C5%9Fas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa tamaşası (səhifə mövcud deyil)">Pasxa tamaşası</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pisanka_(polyak)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pisanka (polyak) (səhifə mövcud deyil)">Polyak pisankası</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pisanka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pisanka (səhifə mövcud deyil)">Pisanka</a>  • <a href="/w/index.php?title=Radonitsa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Radonitsa (səhifə mövcud deyil)">Radonitsa</a>  • <a href="/w/index.php?title=Rouketopolemos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rouketopolemos (səhifə mövcud deyil)">Rouketopolemos</a>  • <a href="/w/index.php?title=Saitopolemos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saitopolemos (səhifə mövcud deyil)">Saitopolemos</a>  • <a href="/w/index.php?title=Scoppio_del_carro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Scoppio del carro (səhifə mövcud deyil)">Scoppio del carro</a>  • <a href="/w/index.php?title=Sunrise_service&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sunrise service (səhifə mövcud deyil)">Sunrise service</a>  • <a href="/w/index.php?title=Svieconka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Svieconka (səhifə mövcud deyil)">Svieconka</a>  • <a href="/w/index.php?title=%C6%8Fn%C9%99n%C9%99vi_Pasxa_oyunlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ənənəvi Pasxa oyunları (səhifə mövcud deyil)">Ənənəvi Pasxa oyunları</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Media</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Pasxa_haqq%C4%B1nda_filml%C9%99rin_siyah%C4%B1s%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa haqqında filmlərin siyahısı (səhifə mövcud deyil)">Film</a>  • <a href="/w/index.php?title=Kateqoriya:Pasxa_%C9%99d%C9%99biyyat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kateqoriya:Pasxa ədəbiyyatı (səhifə mövcud deyil)">Ədəbiyyat</a>  • <a href="/w/index.php?title=Kateqoriya:Pasxa_n%C9%99%C4%9Fm%C9%99l%C9%99ri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kateqoriya:Pasxa nəğmələri (səhifə mövcud deyil)">Nəğmələr</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Əlaqəli filmlər</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Pasxaliya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxaliya (səhifə mövcud deyil)">Pasxaliya</a>  • <a href="/w/index.php?title=Ki%C3%A7ik_Dionisin_Pasxa_c%C9%99dv%C9%99li&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kiçik Dionisin Pasxa cədvəli (səhifə mövcud deyil)">Kiçik Dionisin Pasxa cədvəli</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_tarixi_il%C9%99_ba%C4%9Fl%C4%B1_m%C3%BCbahis%C9%99l%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa tarixi ilə bağlı mübahisələr (səhifə mövcud deyil)">Pasxa tarixi ilə bağlı mübahisələr</a>  • <a href="/w/index.php?title=Easter_Epic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Easter Epic (səhifə mövcud deyil)">Easter Epic</a>  • <a href="/w/index.php?title=Kils%C9%99_yeni_ay%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kilsə yeni ayı (səhifə mövcud deyil)">Kilsə yeni ayı</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_b%C3%BCt%C3%B6v_ay%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa bütöv ayı (səhifə mövcud deyil)">Pasxa bütöv ayı</a>  • <a href="/w/index.php?title=Q%C4%B1z%C4%B1ls%C3%B6y%C3%BCd&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qızılsöyüd (səhifə mövcud deyil)">Qızılsöyüd</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_tarixi_il%C9%99_ba%C4%9Fl%C4%B1_islahat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa tarixi ilə bağlı islahat (səhifə mövcud deyil)">Pasxa tarixi ilə bağlı islahat</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Əlaqəli tədbirlər</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%C4%B0lahi_M%C9%99rh%C9%99m%C9%99t_G%C3%BCn%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="İlahi Mərhəmət Günü (səhifə mövcud deyil)">İlahi Mərhəmət Günü</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_bazar_ert%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa bazar ertəsi (səhifə mövcud deyil)">Pasxa bazar ertəsi</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_h%C9%99ft%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa həftəsi (səhifə mövcud deyil)">Pasxa çərşənbə axşamı</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_h%C9%99ft%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa həftəsi (səhifə mövcud deyil)">Pasxa çərşənbəsi</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_h%C9%99ft%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa həftəsi (səhifə mövcud deyil)">Pasxa cümə axşamı</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_c%C3%BCm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa cüməsi (səhifə mövcud deyil)">Pasxa cüməsi</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_%C5%9F%C9%99nb%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa şənbəsi (səhifə mövcud deyil)">Pasxa şənbəsi</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_m%C3%B6vs%C3%BCm%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa mövsümü (səhifə mövcud deyil)">Pasxa mövsümü</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_triduumu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa triduumu (səhifə mövcud deyil)">Pasxa triduumu</a>  • <a href="/w/index.php?title=Pasxa_h%C9%99ft%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pasxa həftəsi (səhifə mövcud deyil)">Pasxa həftəsi</a>  • <a href="/w/index.php?title=B%C3%B6y%C3%BCk_c%C3%BCm%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Böyük cümə (səhifə mövcud deyil)">Böyük cümə</a>  • <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_%C5%9F%C9%99nb%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müqəddəs şənbə (səhifə mövcud deyil)">Müqəddəs şənbə</a>  • <a href="/w/index.php?title=B%C3%B6y%C3%BCk_c%C3%BCm%C9%99_ax%C5%9Fam%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Böyük cümə axşamı (səhifə mövcud deyil)">Böyük cümə axşamı</a>  • <a href="/w/index.php?title=Meso-Pentecost&action=edit&redlink=1" class="new" title="Meso-Pentecost (səhifə mövcud deyil)">Meso-Pentecost</a>  • <a href="/w/index.php?title=Paxa_oktavas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paxa oktavası (səhifə mövcud deyil)">Paxa oktavası</a>  • <a href="/w/index.php?title=%C4%B0san%C4%B1n_Yerus%C9%99lim%C9%99_daxil_olmas%C4%B1_bayram%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="İsanın Yerusəlimə daxil olması bayramı (səhifə mövcud deyil)">İsanın Yerusəlimə daxil olması bayramı</a>  • <a href="/w/index.php?title=M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_%C3%BC%C3%A7l%C3%BCk_g%C3%BCn%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Müqəddəs üçlük günü (səhifə mövcud deyil)">Müqəddəs üçlük günü</a>  • <a href="/w/index.php?title=Lent_qaba%C4%9F%C4%B1_d%C3%B6vr&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lent qabağı dövr (səhifə mövcud deyil)">Lent qabağı dövr</a>  • <a href="/w/index.php?title=%C3%9C%C3%A7l%C3%BCk_bazar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Üçlük bazarı (səhifə mövcud deyil)">Üçlük bazarı</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Cəmiyyət</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Ostara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ostara (səhifə mövcud deyil)">Ostara</a>  • <a href="/w/index.php?title=Maslenitsa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maslenitsa (səhifə mövcud deyil)">Maslenitsa</a>  • <a href="/w/index.php?title=Zaltsburq_Pasxa_Festival%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zaltsburq Pasxa Festivalı (səhifə mövcud deyil)">Zaltsburq Pasxa Festivalı</a></div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Mənbə — "<a dir="ltr" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Pasxa&oldid=7605541">https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Pasxa&oldid=7605541</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:Kateqoriyalar" title="Xüsusi:Kateqoriyalar">Kateqoriyalar</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Pasxa" title="Kateqoriya:Pasxa">Pasxa</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Xristianl%C4%B1q" title="Kateqoriya:Xristianlıq">Xristianlıq</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Xristian_bayramlar%C4%B1" title="Kateqoriya:Xristian bayramları">Xristian bayramları</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kateqoriyalar: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:%C3%87a%C4%9F%C4%B1r%C4%B1lan_%C5%9Fablonun_t%C9%99krar_arqumentl%C9%99rind%C9%99n_istifad%C9%99_ed%C9%99n_s%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Çağırılan şablonun təkrar arqumentlərindən istifadə edən səhifələr">Çağırılan şablonun təkrar arqumentlərindən istifadə edən səhifələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:ISBN_sehrli_ke%C3%A7idl%C9%99rinin_istifad%C9%99_olundu%C4%9Fu_s%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr">ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Naviqasiya menyusu</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > Şəxsi alətlər </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item">Daxil olmamısınız</li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:M%C3%BCzakir%C9%99S%C9%99hif%C9%99m" title="Bu IP ünvanından edilmiş müzakirələr [n]" accesskey="n">Müzakirə</a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C3%B6hf%C9%99l%C9%99rim" title="Bu IP ünvanından edilən redaktələrin siyahısı [y]" accesskey="y">Töhfələr</a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:HesabYarat&returnto=Pasxa" title="Hesab yaratmaq və daxil olmaq üçün təşviq olunursunuz; Ancaq məcburi deyil">Hesab yarat</a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DaxilOl&returnto=Pasxa" title="Daxil olmanız tövsiyə olunur, amma bu məcburi tələb deyil. [o]" accesskey="o">Daxil ol</a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > Ad fəzaları </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Pasxa" title="Məqalənin məzmununu göstər [c]" accesskey="c">Məqalə</a></li><li id="ca-talk" class="new mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%C3%BCzakir%C9%99:Pasxa&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Məqalə haqqında müzakirə (səhifə mövcud deyil) [t]" accesskey="t">Müzakirə</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > azərbaycanca </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > Görünüş </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Pasxa">Oxu</a></li><li id="ca-ve-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pasxa&veaction=edit" title="Bu səhifəni redaktə et [v]" accesskey="v">Redaktə</a></li><li id="ca-edit" class="collapsible mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=edit" title="Səhifənin cari kodunu redaktə et [e]" accesskey="e">Mənbəni redaktə et</a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=history" title="Bu səhifənin keçmiş nüsxələri. [h]" accesskey="h">Tarixçəyə bax</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="Daha çox seçim" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > Daha çox </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >Axtar</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="Vikipediyada axtar" aria-label="Vikipediyada axtar" autocapitalize="sentences" title="Vikipediya saytında axtar [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="Xüsusi:Axtar"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="Bu mətnin olduğu səhifələri axtar" value="Axtar"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="Əgər varsa, eyni adı daşıyan səhifəyə keç" value="Get"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifə"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > Naviqasiya </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifəni ziyarət edin [z]" accesskey="z">Ana səhifə</a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:K%C9%99nd_meydan%C4%B1" title="Layihə haqqında, nələr edəbilərsiniz, axtardıqlarınızı harda tapmaq olar">Kənd meydanı</a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:%C4%B0cma_portal%C4%B1" title="Gündəlik xəbərlər ilə əlaqəli məlumatlar">İcma portalı</a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r" title="Vikidəki son dəyişikliklər siyahısı [r]" accesskey="r">Son dəyişikliklər</a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C9%99sad%C3%BCfi" title="Təsadüfi məqaləyə keç [x]" accesskey="x">Təsadüfi məqalə</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Layihələr" class="mw-portlet mw-portlet-Layihələr vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Layihələr-label" > <h3 id="p-Layihələr-label" class="vector-menu-heading " > Layihələr </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Seçilmiş-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r">Seçilmiş məqalələr</a></li><li id="n-Seçilmiş-siyahılar" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_siyah%C4%B1lar">Seçilmiş siyahılar</a></li><li id="n-Yaxşı-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yax%C5%9F%C4%B1_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r">Yaxşı məqalələr</a></li><li id="n-Məqalə-namizədləri" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99qal%C9%99_namiz%C9%99dl%C9%99ri">Məqalə namizədləri</a></li><li id="n-Mövzulu-ay" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C3%B6vzulu_ay">Mövzulu ay</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Xüsusi" class="mw-portlet mw-portlet-Xüsusi vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Xüsusi-label" > <h3 id="p-Xüsusi-label" class="vector-menu-heading " > Xüsusi </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Biziml%C9%99_%C9%99laq%C9%99">Bizimlə əlaqə</a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=az" title="Bizə dəstək verin">İanə et</a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/K%C3%B6m%C9%99k:M%C3%BCnd%C9%99ricat" title="Yardım almaq üçün.">Kömək</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > Alətlər </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:S%C9%99hif%C9%99y%C9%99Ke%C3%A7idl%C9%99r/Pasxa" title="Vikidə bu məqaləyə bağlantılar [j]" accesskey="j">Səhifəyə keçidlər</a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:%C6%8Flaq%C9%99liD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r/Pasxa" rel="nofollow" title="Bu məqaləyə aid başqa səhifələrdə yeni dəyişikliklər [k]" accesskey="k">Əlaqəli redaktələr</a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yükləmə_sehrbazı" title="Yeni şəkil və ya multimedia faylı yüklə [u]" accesskey="u">Fayl yüklə</a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:X%C3%BCsusiS%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Xüsusi səhifələrin siyahısı [q]" accesskey="q">Xüsusi səhifələr</a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pasxa&oldid=7605541" title="Bu səhifənin bu versiyasına daimi keçid">Daimi keçid</a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pasxa&action=info" title="Bu səhifə haqqında ətraflı məlumat">Səhifə məlumatları</a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:CiteThisPage&page=Pasxa&id=7605541&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu səhifəyə necə istinad etmək barədə məlumat">Bu səhifəyə istinad et</a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FPasxa">Qısaldılmış URL əldə et</a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:QrCode&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FPasxa">QR-kodu endir</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-coll-print_export" class="mw-portlet mw-portlet-coll-print_export vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-coll-print_export-label" > <h3 id="p-coll-print_export-label" class="vector-menu-heading " > Çap et/ixrac </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:Book&bookcmd=book_creator&referer=Pasxa">Kitab yarat</a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DownloadAsPdf&page=Pasxa&action=show-download-screen">PDF kimi yüklə</a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pasxa&printable=yes" title="Səhifənin çap versiyası [p]" accesskey="p">Çap versiyası</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > Digər layihələrdə </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Easter" hreflang="en">Vikianbar</a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q21196" title="Bağlanan məlumatların saxlanması elementinə keçid [g]" accesskey="g">Vikidata elementi</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > Digər dillərdə </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D1%88%D0%B0%D4%A5" title="Амшаԥ – abxaz" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Амшаԥ" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="abxaz" class="interlanguage-link-target">Аԥсшәа</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D3%80%D1%83%D1%82%D3%80%D1%8B%D0%B6" title="ӀутӀыж – adıgey" lang="ady" hreflang="ady" data-title="ӀутӀыж" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="adıgey" class="interlanguage-link-target">Адыгабзэ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Paasfees" title="Paasfees – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Paasfees" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target">Afrikaans</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Ostern" title="Ostern – İsveçrə almancası" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Ostern" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="İsveçrə almancası" class="interlanguage-link-target">Alemannisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8D%8B%E1%88%B2%E1%8A%AB" title="ፋሲካ – amhar" lang="am" hreflang="am" data-title="ፋሲካ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhar" class="interlanguage-link-target">አማርኛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/%C4%92aster" title="Ēaster – qədim ingilis" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Ēaster" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="qədim ingilis" class="interlanguage-link-target">Ænglisc</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%8A%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D9%85%D8%A9" title="عيد القيامة – ərəb" lang="ar" hreflang="ar" data-title="عيد القيامة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ərəb" class="interlanguage-link-target">العربية</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A5%DC%90%DC%95%DC%90_%DC%95%DC%A9%DC%9D%DC%A1%DC%AC%DC%90" title="ܥܐܕܐ ܕܩܝܡܬܐ – aramik" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܥܐܕܐ ܕܩܝܡܬܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="aramik" class="interlanguage-link-target">ܐܪܡܝܐ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%8A%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D9%85%D9%87" title="عيد القيامه – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="عيد القيامه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target">مصرى</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Pascua" title="Pascua – asturiya" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Pascua" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiya" class="interlanguage-link-target">Asturianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="پاک بایرامی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="پاک بایرامی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target">تۆرکجه</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%85%D0%B0" title="Пасха – başqırd" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Пасха" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="başqırd" class="interlanguage-link-target">Башҡортса</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Rahina_Paskah" title="Rahina Paskah – bali" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Rahina Paskah" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="bali" class="interlanguage-link-target">Basa Bali</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Ostan" title="Ostan – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Ostan" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target">Boarisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Vel%C4%ABkas" title="Velīkas – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Velīkas" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target">Žemaitėška</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/Paskah" title="Paskah – Batak Toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="Paskah" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="Batak Toba" class="interlanguage-link-target">Batak Toba</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Pasko_nin_Pagkabuhay" title="Pasko nin Pagkabuhay – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Pasko nin Pagkabuhay" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target">Bikol Central</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%8C" title="Вялікдзень – belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Вялікдзень" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belarus" class="interlanguage-link-target">Беларуская</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%8C" title="Вялікдзень – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Вялікдзень" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target">Беларуская (тарашкевіца)</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B4%D0%B5%D0%BD" title="Великден – bolqar" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Великден" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bolqar" class="interlanguage-link-target">Български</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A4%B0" title="ईस्टर – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="ईस्टर" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target">भोजपुरी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Paskah" title="Paskah – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Paskah" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target">Banjar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%A8%E0%A6%B0%E0%A7%81%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%A5%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%A3" title="পুনরুত্থান পার্বণ – benqal" lang="bn" hreflang="bn" data-title="পুনরুত্থান পার্বণ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="benqal" class="interlanguage-link-target">বাংলা</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Pask" title="Pask – breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Pask" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="breton" class="interlanguage-link-target">Brezhoneg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Uskrs" title="Uskrs – bosniya" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Uskrs" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniya" class="interlanguage-link-target">Bosanski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Pasqua_de_Resurrecci%C3%B3" title="Pasqua de Resurrecció – katalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Pasqua de Resurrecció" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalan" class="interlanguage-link-target">Català</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/B%C3%B4-u%C4%83k-c%C3%A1ik" title="Bô-uăk-cáik – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Bô-uăk-cáik" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target">閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%85%D0%B0" title="Пасха – çeçen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Пасха" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="çeçen" class="interlanguage-link-target">Нохчийн</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Pagkabanhaw" title="Pagkabanhaw – sebuan" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Pagkabanhaw" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="sebuan" class="interlanguage-link-target">Cebuano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%DB%95%DA%98%D9%86%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%88%D9%86%DB%95%D9%88%DB%95" title="جەژنی زیندووبوونەوە – Mərkəzi kürdcə" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="جەژنی زیندووبوونەوە" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Mərkəzi kürdcə" class="interlanguage-link-target">کوردی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Pasqua" title="Pasqua – korsika" lang="co" hreflang="co" data-title="Pasqua" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsika" class="interlanguage-link-target">Corsu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Velikonoce" title="Velikonoce – çex" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Velikonoce" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="çex" class="interlanguage-link-target">Čeština</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Jastr%C3%AB" title="Jastrë – kaşubyan" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Jastrë" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="kaşubyan" class="interlanguage-link-target">Kaszëbsczi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/M%D1%83%D0%BD%D0%BA%D1%83%D0%BD" title="Mункун – çuvaş" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Mункун" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="çuvaş" class="interlanguage-link-target">Чӑвашла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Pasg" title="Pasg – uels" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Pasg" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="uels" class="interlanguage-link-target">Cymraeg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/P%C3%A5ske" title="Påske – danimarka" lang="da" hreflang="da" data-title="Påske" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danimarka" class="interlanguage-link-target">Dansk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Ostern" title="Ostern – alman" lang="de" hreflang="de" data-title="Ostern" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alman" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/Ak%C3%B6ljonb%C9%9B%CC%88nyr%C9%94t" title="Aköljonbɛ̈nyrɔt – dinka" lang="din" hreflang="din" data-title="Aköljonbɛ̈nyrɔt" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="dinka" class="interlanguage-link-target">Thuɔŋjäŋ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Pasxalya" title="Pasxalya – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Pasxalya" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target">Zazaki</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Paskah" title="Paskah – Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Paskah" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target">Kadazandusun</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%AC%CF%83%CF%87%CE%B1" title="Πάσχα – yunan" lang="el" hreflang="el" data-title="Πάσχα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="yunan" class="interlanguage-link-target">Ελληνικά</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Pasqua" title="Pasqua – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Pasqua" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target">Emiliàn e rumagnòl</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Easter" title="Easter – ingilis" lang="en" hreflang="en" data-title="Easter" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ingilis" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Pasko" title="Pasko – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Pasko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target">Esperanto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Pascua" title="Pascua – ispan" lang="es" hreflang="es" data-title="Pascua" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ispan" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/%C3%9Clest%C3%B5usmisp%C3%BChad" title="Ülestõusmispühad – eston" lang="et" hreflang="et" data-title="Ülestõusmispühad" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="eston" class="interlanguage-link-target">Eesti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Pazkoa" title="Pazkoa – bask" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Pazkoa" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="bask" class="interlanguage-link-target">Euskara</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D9%BE%D8%A7%DA%A9" title="عید پاک – fars" lang="fa" hreflang="fa" data-title="عید پاک" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="fars" class="interlanguage-link-target">فارسی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/P%C3%A4%C3%A4si%C3%A4inen" title="Pääsiäinen – fin" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Pääsiäinen" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fin" class="interlanguage-link-target">Suomi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Lihav%C3%B5tt%C3%B5q" title="Lihavõttõq – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Lihavõttõq" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target">Võro</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Siganimate" title="Siganimate – fici" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Siganimate" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="fici" class="interlanguage-link-target">Na Vosa Vakaviti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1skir" title="Páskir – farer" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Páskir" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farer" class="interlanguage-link-target">Føroyskt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fon mw-list-item"><a href="https://fon.wikipedia.org/wiki/Paskwa" title="Paskwa – fon" lang="fon" hreflang="fon" data-title="Paskwa" data-language-autonym="Fɔ̀ngbè" data-language-local-name="fon" class="interlanguage-link-target">Fɔ̀ngbè</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/P%C3%A2ques" title="Pâques – fransız" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Pâques" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="fransız" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Puask" title="Puask – şimali fris" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Puask" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="şimali fris" class="interlanguage-link-target">Nordfriisk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Pasche_cristiane" title="Pasche cristiane – friul" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Pasche cristiane" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friul" class="interlanguage-link-target">Furlan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Peaske" title="Peaske – qərbi friz" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Peaske" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="qərbi friz" class="interlanguage-link-target">Frysk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/C%C3%A1isc" title="Cáisc – irland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Cáisc" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irland" class="interlanguage-link-target">Gaeilge</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Paskell%C3%A4" title="Paskellä – qaqauz" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Paskellä" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="qaqauz" class="interlanguage-link-target">Gagauz</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/A%27_Ch%C3%A0isg" title="A' Chàisg – Şotlandiya keltcəsi" lang="gd" hreflang="gd" data-title="A' Chàisg" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Şotlandiya keltcəsi" class="interlanguage-link-target">Gàidhlig</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Pascua_cristi%C3%A1" title="Pascua cristiá – qalisiya" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Pascua cristiá" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="qalisiya" class="interlanguage-link-target">Galego</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/Kristachea_Jivontponnachem_Fest_-_Easter" title="Kristachea Jivontponnachem Fest - Easter – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="Kristachea Jivontponnachem Fest - Easter" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target">गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%88%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AA%B0" title="ઈસ્ટર – qucarat" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ઈસ્ટર" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="qucarat" class="interlanguage-link-target">ગુજરાતી</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Chaisht" title="Yn Chaisht – manks" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Chaisht" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manks" class="interlanguage-link-target">Gaelg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Fu%CC%8Dk-fa%CC%8Dt-chiet" title="Fu̍k-fa̍t-chiet – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Fu̍k-fa̍t-chiet" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target">客家語 / Hak-kâ-ngî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%A1%D7%97%D7%90" title="פסחא – ivrit" lang="he" hreflang="he" data-title="פסחא" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ivrit" class="interlanguage-link-target">עברית</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A4%B0" title="ईस्टर – hind" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ईस्टर" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hind" class="interlanguage-link-target">हिन्दी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Uskrs" title="Uskrs – xorvat" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Uskrs" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="xorvat" class="interlanguage-link-target">Hrvatski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Jutry" title="Jutry – yuxarı sorb" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Jutry" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="yuxarı sorb" class="interlanguage-link-target">Hornjoserbsce</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Pak_(f%C3%A8t)" title="Pak (fèt) – haiti kreol" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Pak (fèt)" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haiti kreol" class="interlanguage-link-target">Kreyòl ayisyen</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/H%C3%BAsv%C3%A9t" title="Húsvét – macar" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Húsvét" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="macar" class="interlanguage-link-target">Magyar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B6%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%AF" title="Զատիկ – erməni" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Զատիկ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="erməni" class="interlanguage-link-target">Հայերեն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%8D._%D4%B6%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%AF" title="Ս. Զատիկ – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Ս. Զատիկ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target">Արեւմտահայերէն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Pascha_(christian)" title="Pascha (christian) – interlinqua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Pascha (christian)" data-language-autonym="İnterlingua" data-language-local-name="interlinqua" class="interlanguage-link-target">İnterlingua</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Hari_Easter" title="Hari Easter – iban" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Hari Easter" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="iban" class="interlanguage-link-target">Jaku Iban</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Paskah" title="Paskah – indoneziya" lang="id" hreflang="id" data-title="Paskah" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indoneziya" class="interlanguage-link-target">Bahasa Indonesia</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Pasca" title="Pasca – interlinqve" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Pasca" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlinqve" class="interlanguage-link-target">Interlingue</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Pasko" title="Pasko – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Pasko" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target">Ido</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1skar" title="Páskar – island" lang="is" hreflang="is" data-title="Páskar" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="island" class="interlanguage-link-target">Íslenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Pasqua" title="Pasqua – italyan" lang="it" hreflang="it" data-title="Pasqua" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="italyan" class="interlanguage-link-target">İtaliano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%A9%E6%B4%BB%E7%A5%AD" title="復活祭 – yapon" lang="ja" hreflang="ja" data-title="復活祭" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="yapon" class="interlanguage-link-target">日本語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Paskah" title="Paskah – yava" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Paskah" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="yava" class="interlanguage-link-target">Jawa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%93%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90" title="აღდგომა – gürcü" lang="ka" hreflang="ka" data-title="აღდგომა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gürcü" class="interlanguage-link-target">ქართული</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D3%80%D1%83%D1%82%D3%80%D1%8B%D0%B6" title="ӀутӀыж – kabarda-çərkəz" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="ӀутӀыж" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="kabarda-çərkəz" class="interlanguage-link-target">Адыгэбзэ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Ita" title="Ita – tiyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Ita" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="tiyap" class="interlanguage-link-target">Tyap</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%85%D0%B0" title="Пасха – qazax" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Пасха" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="qazax" class="interlanguage-link-target">Қазақша</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%88%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%9F%E0%B2%B0%E0%B3%8D" title="ಈಸ್ಟರ್ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಈಸ್ಟರ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target">ಕನ್ನಡ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%B6%80%ED%99%9C%EC%A0%88" title="부활절 – koreya" lang="ko" hreflang="ko" data-title="부활절" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreya" class="interlanguage-link-target">한국어</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%AB%D0%B4%D0%B6%D1%8B%D1%82%D0%BB%D1%83%D0%BD" title="Ыджытлун – komi-permyak" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Ыджытлун" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="komi-permyak" class="interlanguage-link-target">Перем коми</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Ostere" title="Ostere – köln" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Ostere" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="köln" class="interlanguage-link-target">Ripoarisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/H%C3%AAkesork" title="Hêkesork – kürd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Hêkesork" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kürd" class="interlanguage-link-target">Kurdî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%AB%D0%B4%D0%B6%D1%8B%D0%B4_%D0%BB%D1%83%D0%BD" title="Ыджыд лун – komi" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Ыджыд лун" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="komi" class="interlanguage-link-target">Коми</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Pascha_(festum_Christianum)" title="Pascha (festum Christianum) – latın" lang="la" hreflang="la" data-title="Pascha (festum Christianum)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latın" class="interlanguage-link-target">Latina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Ouschteren" title="Ouschteren – lüksemburq" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Ouschteren" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="lüksemburq" class="interlanguage-link-target">Lëtzebuergesch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Paosje" title="Paosje – limburq" lang="li" hreflang="li" data-title="Paosje" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburq" class="interlanguage-link-target">Limburgs</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Pasqua" title="Pasqua – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Pasqua" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target">Lombard</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1sika" title="Pásika – linqala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Pásika" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="linqala" class="interlanguage-link-target">Lingála</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%94%E0%BA%AA%E0%BA%B0%E0%BA%81%E0%BA%B2%E0%BA%99_%E0%BA%AD%E0%BA%B5%E0%BA%AA%E0%BB%80%E0%BA%95%E0%BA%B5" title="ເທດສະການ ອີສເຕີ – laos" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ເທດສະການ ອີສເຕີ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laos" class="interlanguage-link-target">ລາວ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Velykos" title="Velykos – litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Velykos" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litva" class="interlanguage-link-target">Lietuvių</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/Leld%C4%ABne" title="Leldīne – Latgalian" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Leldīne" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="Latgalian" class="interlanguage-link-target">Latgaļu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Lieldienas" title="Lieldienas – latış" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Lieldienas" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latış" class="interlanguage-link-target">Latviešu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%87%D0%B8%D0%B6%D0%B8" title="Очижи – mokşa" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Очижи" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="mokşa" class="interlanguage-link-target">Мокшень</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Paska" title="Paska – malaqas" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Paska" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malaqas" class="interlanguage-link-target">Malagasy</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%B3%D0%B5%D1%87%D0%B5" title="Кугече – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Кугече" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target">Олык марий</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Aranga" title="Aranga – māori" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Aranga" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="māori" class="interlanguage-link-target">Māori</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%B3%D0%B4%D0%B5%D0%BD" title="Велигден – makedon" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Велигден" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedon" class="interlanguage-link-target">Македонски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%88%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%BC" title="ഈസ്റ്റർ – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഈസ്റ്റർ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target">മലയാളം</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mnw mw-list-item"><a href="https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%95%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%B2%E1%80%95%E1%80%9E%E1%80%81%E1%80%AB%E1%81%8A_%E1%80%90%E1%80%B9%E1%81%9A%E1%80%B2" title="ပေါဲပသခါ၊ တ္ၚဲ – Mon" lang="mnw" hreflang="mnw" data-title="ပေါဲပသခါ၊ တ္ၚဲ" data-language-autonym="ဘာသာမန်" data-language-local-name="Mon" class="interlanguage-link-target">ဘာသာမန်</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A4%B0" title="ईस्टर – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="ईस्टर" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target">मराठी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%B3%D0%B5%D1%87%D3%B9" title="Когечӹ – Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Когечӹ" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target">Кырык мары</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Hari_Paskah_Besar" title="Hari Paskah Besar – malay" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Hari Paskah Besar" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malay" class="interlanguage-link-target">Bahasa Melayu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/G%C4%A7id" title="Għid – malta" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Għid" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="malta" class="interlanguage-link-target">Malti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AE%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%AC%E1%80%95%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%B1%E1%80%B7" title="အီစတာပွဲတော်နေ့ – birman" lang="my" hreflang="my" data-title="အီစတာပွဲတော်နေ့" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birman" class="interlanguage-link-target">မြန်မာဘာသာ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Paxcua" title="Paxcua – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Paxcua" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target">Nāhuatl</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Pasca_crestiana" title="Pasca crestiana – neapolitan" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Pasca crestiana" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="neapolitan" class="interlanguage-link-target">Napulitano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Oostern" title="Oostern – aşağı alman" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Oostern" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="aşağı alman" class="interlanguage-link-target">Plattdüütsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/P%C3%A5ske" title="Påske – aşağı sakson" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Påske" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="aşağı sakson" class="interlanguage-link-target">Nedersaksies</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Pasen" title="Pasen – holland" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Pasen" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="holland" class="interlanguage-link-target">Nederlands</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/P%C3%A5ske" title="Påske – nünorsk norveç" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Påske" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="nünorsk norveç" class="interlanguage-link-target">Norsk nynorsk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/P%C3%A5ske" title="Påske – bokmal norveç" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Påske" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="bokmal norveç" class="interlanguage-link-target">Norsk bokmål</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/P%C3%A2ques" title="Pâques – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Pâques" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target">Nouormand</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Isitala" title="Isitala – nyanca" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Isitala" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="nyanca" class="interlanguage-link-target">Chi-Chewa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Pascas" title="Pascas – oksitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Pascas" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksitan" class="interlanguage-link-target">Occitan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/%C3%84ijyp%C3%A4ivy" title="Äijypäivy – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Äijypäivy" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target">Livvinkarjala</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%B0%D0%B4%D0%B7%C3%A6%D0%BD" title="Куадзæн – osetin" lang="os" hreflang="os" data-title="Куадзæн" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetin" class="interlanguage-link-target">Ирон</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%88%E0%A8%B8%E0%A8%9F%E0%A8%B0" title="ਈਸਟਰ – pəncab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਈਸਟਰ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pəncab" class="interlanguage-link-target">ਪੰਜਾਬੀ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Pasku_di_Resurekshon" title="Pasku di Resurekshon – papyamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Pasku di Resurekshon" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papyamento" class="interlanguage-link-target">Papiamentu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Paques" title="Paques – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Paques" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target">Picard</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcm mw-list-item"><a href="https://pcm.wikipedia.org/wiki/Easter" title="Easter – niger kreol" lang="pcm" hreflang="pcm" data-title="Easter" data-language-autonym="Naijá" data-language-local-name="niger kreol" class="interlanguage-link-target">Naijá</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Oschder" title="Oschder – Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Oschder" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target">Deitsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Ostern" title="Ostern – Palatine German" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Ostern" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="Palatine German" class="interlanguage-link-target">Pälzisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Ista" title="Ista – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Ista" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target">Norfuk / Pitkern</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Wielkanoc" title="Wielkanoc – polyak" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Wielkanoc" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polyak" class="interlanguage-link-target">Polski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1scoa" title="Páscoa – portuqal" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Páscoa" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portuqal" class="interlanguage-link-target">Português</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Paskuwa" title="Paskuwa – keçua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Paskuwa" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keçua" class="interlanguage-link-target">Runa Simi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Pasca" title="Pasca – romanş" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Pasca" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="romanş" class="interlanguage-link-target">Rumantsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Pasko" title="Pasko – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Pasko" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target">Romani čhib</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Pa%C8%99ti" title="Paști – rumın" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Paști" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumın" class="interlanguage-link-target">Română</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Pa%C8%99ti" title="Paști – aroman" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Paști" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="aroman" class="interlanguage-link-target">Armãneashti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%85%D0%B0" title="Пасха – rus" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Пасха" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rus" class="interlanguage-link-target">Русский</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%8C" title="Великдень – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Великдень" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target">Русиньскый</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Pasca" title="Pasca – sardin" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Pasca" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardin" class="interlanguage-link-target">Sardu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Pasqua" title="Pasqua – siciliya" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Pasqua" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siciliya" class="interlanguage-link-target">Sicilianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Pace" title="Pace – skots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Pace" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skots" class="interlanguage-link-target">Scots</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Beass%C3%A1%C5%BEat" title="Beassážat – şimali sami" lang="se" hreflang="se" data-title="Beassážat" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="şimali sami" class="interlanguage-link-target">Davvisámegiella</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Uskrs" title="Uskrs – serb-xorvat" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Uskrs" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serb-xorvat" class="interlanguage-link-target">Srpskohrvatski / српскохрватски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%8F%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%9A%E0%B7%94_%E0%B6%8B%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B7%80%E0%B6%BA" title="පාස්කු උත්සවය – sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="පාස්කු උත්සවය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="sinhala" class="interlanguage-link-target">සිංහල</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Easter" title="Easter – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Easter" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target">Simple English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Ve%C4%BEk%C3%A1_noc" title="Veľká noc – slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Veľká noc" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovak" class="interlanguage-link-target">Slovenčina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Velika_no%C4%8D" title="Velika noč – sloven" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Velika noč" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="sloven" class="interlanguage-link-target">Slovenščina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Motu_o_Eseta" title="Motu o Eseta – samoa" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Motu o Eseta" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="samoa" class="interlanguage-link-target">Gagana Samoa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Pasika" title="Pasika – şona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Pasika" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="şona" class="interlanguage-link-target">ChiShona</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Pashk%C3%ABt" title="Pashkët – alban" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Pashkët" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="alban" class="interlanguage-link-target">Shqip</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%81%D0%BA%D1%80%D1%81" title="Ускрс – serb" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Ускрс" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serb" class="interlanguage-link-target">Српски / srpski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/P%C3%A5sk" title="Påsk – isveç" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Påsk" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="isveç" class="interlanguage-link-target">Svenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Pasaka_ya_Kikristo" title="Pasaka ya Kikristo – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Pasaka ya Kikristo" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target">Kiswahili</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Wjelkanoc" title="Wjelkanoc – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Wjelkanoc" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target">Ślůnski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%89%E0%AE%AF%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%81_%E0%AE%9E%E0%AE%BE%E0%AE%AF%E0%AE%BF%E0%AE%B1%E0%AF%81" title="உயிர்ப்பு ஞாயிறு – tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="உயிர்ப்பு ஞாயிறு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamil" class="interlanguage-link-target">தமிழ்</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%88%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%9F%E0%B2%B0%E0%B3%8D" title="ಈಸ್ಟರ್ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಈಸ್ಟರ್" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target">ತುಳು</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%88%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="ఈస్టర్ – teluqu" lang="te" hreflang="te" data-title="ఈస్టర్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="teluqu" class="interlanguage-link-target">తెలుగు</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="อีสเตอร์ – tay" lang="th" hreflang="th" data-title="อีสเตอร์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tay" class="interlanguage-link-target">ไทย</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Pasko_ng_Muling_Pagkabuhay" title="Pasko ng Muling Pagkabuhay – taqaloq" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Pasko ng Muling Pagkabuhay" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="taqaloq" class="interlanguage-link-target">Tagalog</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Paskalya" title="Paskalya – türk" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Paskalya" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="türk" class="interlanguage-link-target">Türkçe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BB%D1%8B_%D0%BA%D3%A9%D0%BD_%D0%B1%D3%99%D0%B9%D1%80%D3%99%D0%BC%D0%B5" title="Олы көн бәйрәме – tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Олы көн бәйрәме" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatar" class="interlanguage-link-target">Татарча / tatarça</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%8C" title="Великдень – ukrayna" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Великдень" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrayna" class="interlanguage-link-target">Українська</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%B9%D8%B1" title="ایسٹر – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ایسٹر" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target">اردو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Pasxa" title="Pasxa – özbək" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Pasxa" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="özbək" class="interlanguage-link-target">Oʻzbekcha / ўзбекча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Pascua" title="Pascua – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Pascua" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target">Vèneto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/%C3%84ip%C3%A4iv" title="Äipäiv – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Äipäiv" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target">Vepsän kel’</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/L%E1%BB%85_Ph%E1%BB%A5c_Sinh" title="Lễ Phục Sinh – vyetnam" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Lễ Phục Sinh" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vyetnam" class="interlanguage-link-target">Tiếng Việt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Poaschn" title="Poaschn – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Poaschn" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target">West-Vlams</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/P%C3%A5ke" title="Påke – valun" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Påke" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valun" class="interlanguage-link-target">Walon</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Pasko_han_Pagkabanhaw" title="Pasko han Pagkabanhaw – varay" lang="war" hreflang="war" data-title="Pasko han Pagkabanhaw" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="varay" class="interlanguage-link-target">Winaray</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%8D%E6%B4%BB%E8%8A%82" title="复活节 – vu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="复活节" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vu" class="interlanguage-link-target">吴语</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%90" title="თანაფა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="თანაფა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target">მარგალური</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Paese" title="Paese – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Paese" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target">Zeêuws</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%A9%E6%B4%BB%E7%AF%80" title="復活節 – çin" lang="zh" hreflang="zh" data-title="復活節" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="çin" class="interlanguage-link-target">中文</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Koh-oa%CC%8Dh-cheh" title="Koh-oa̍h-cheh – Min Nan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Koh-oa̍h-cheh" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Min Nan" class="interlanguage-link-target">閩南語 / Bân-lâm-gú</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%A9%E6%B4%BB%E7%AF%80" title="復活節 – kanton" lang="yue" hreflang="yue" data-title="復活節" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kanton" class="interlanguage-link-target">粵語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/IPhasika" title="IPhasika – zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="IPhasika" data-language-autonym="İsiZulu" data-language-local-name="zulu" class="interlanguage-link-target">İsiZulu</a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q21196#sitelinks-wikipedia" title="Dillərarası keçidləri redaktə et" class="wbc-editpage">Keçidləri redaktə et</a></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Bu səhifə sonuncu dəfə 07:17, 4 may 2024 tarixində redaktə edilib.</li> <li id="footer-info-copyright">Mətn <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az">Creative Commons Attribution-ShareAlike lisenziyası</a> altındadır, bəzi hallarda əlavə şərtlər tətbiq oluna bilər. Ətraflı məlumat üçün <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">istifadə şərtlərinə</a> baxın.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik siyasəti</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipediya:Haqq%C4%B1nda">Vikipediya haqqında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99suliyy%C9%99td%C9%99n_imtina">Məsuliyyətdən imtina</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kodeksi</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Tərtibatçılar</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/az.wikipedia.org">Statistikalar</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Kuki məlumatı</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//az.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Pasxa&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil versiya</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-4d6wn","wgBackendResponseTime":258,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.939","walltime":"1.561","ppvisitednodes":{"value":5753,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":197773,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4691,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":210077,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":10,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1075.581 1 -total"," 38.73% 416.602 2 Şablon:İstinad_siyahısı"," 32.79% 352.673 1 Şablon:Bayram"," 32.35% 347.984 1 Şablon:Məlumat_qutusu"," 16.54% 177.921 29 Şablon:Cite_book"," 10.52% 113.176 6 Şablon:Wikidata"," 6.35% 68.291 18 Şablon:Cite_web"," 5.29% 56.905 23 Şablon:Bibleverse"," 4.53% 48.734 1 Şablon:Vikianbar_kateqoriyası"," 4.24% 45.589 1 Şablon:Törəmə_layihələr"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.448","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7191585,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype commonsMedia of P154 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype time of P7589 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P462 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P547 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P837 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-pqnt5","timestamp":"20241123222214","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Pasxa","url":"https:\/\/az.wikipedia.org\/wiki\/Pasxa","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q21196","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q21196","author":{"@type":"Organization","name":"Vikimedia layih\u0259l\u0259rin\u0259 t\u00f6hf\u0259 ver\u0259nl\u0259r"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-07-05T18:43:02Z","dateModified":"2024-05-04T07:17:25Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/32\/Raffaello_Sanzio_Auferstehung_Christi_Sao_Paulo.jpg"}</script> </body> </html>