CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ka" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ტოსკანის დიდი საჰერცოგო - ვიკიპედია</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )kawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","იანვარი","თებერვალი","მარტი","აპრილი","მაისი","ივნისი","ივლისი","აგვისტო","სექტემბერი","ოქტომბერი","ნოემბერი","დეკემბერი"],"wgRequestId":"622c28ac-6c16-4e14-8087-36d132fcef70","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ტოსკანის_დიდი_საჰერცოგო","wgTitle":"ტოსკანის დიდი საჰერცოგო","wgCurRevisionId":4695462,"wgRevisionId":3874532,"wgArticleId":468671,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["სტატიები დაუდასტურებელი ცნობებით თარიღის გარეშე", "სტატიები დაუსაბუთებელი მტკიცებებით","ტოსკანის საჰერცოგო","იტალიის ყოფილი სახელმწიფოები","ტოსკანის ისტორია","ფლორენციის ისტორია","საღვთო რომის იმპერიის საჰერცოგოები","ტოსკანა","1569 წელს შექმნილი ქვეყნები და ტერიტორიები","1859 წელს გაუქმებული ქვეყნები და ტერიტორიები","ჰაბსბურგ-ლოთარინგიელები","მედიჩები"],"wgPageViewLanguage":"ka","wgPageContentLanguage":"ka","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ტოსკანის_დიდი_საჰერცოგო","wgRelevantArticleId":468671, "wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":4695462,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ka","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ka"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":80000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q154849","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"], "GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","mediawiki.action.styles":"ready","mediawiki.interface.helpers.styles":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site", "mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.switcher","ext.gadget.pgnviewer","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ka&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.action.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.interface.helpers.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ka&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ka&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="noindex,nofollow,max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg/1200px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg/800px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg/640px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ტოსკანის დიდი საჰერცოგო - ვიკიპედია"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ka.m.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="რედაქტირება" href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ვიკიპედია (ka)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ka.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ka"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ვიკიპედია-ის არხი Atom" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ტოსკანის_დიდი_საჰერცოგო rootpage-ტოსკანის_დიდი_საჰერცოგო skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">შინაარსზე გადასვლა</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="საიტი"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="მთავარი მენიუ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">მთავარი მენიუ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">მთავარი მენიუ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">დამალვა</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ნავიგაცია </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98" title="გახსენით მთავარი გვერდი [z]" accesskey="z"><span>მთავარი გვერდი</span></a></li><li id="n-თემატური-ძიება" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98"><span>თემატური ძიება</span></a></li><li id="n-რჩეული-სტატიები" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>რჩეული სტატიები</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="შემთხვევითი გვერდის გახსნა. [x]" accesskey="x"><span>შემთხვევითი გვერდი</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>ახალი გვერდები</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> მონაწილეობა </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-ინფორმაცია" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>ინფორმაცია</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="სად გავიგოთ."><span>დახმარება</span></a></li><li id="n-ფორუმი" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98"><span>ფორუმი</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედიაში ბოლო ცვლილებების სია. [r]" accesskey="r"><span>ბოლო ცვლილებები</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ვიკიპედია" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ka.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.5em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="თავისუფალი ენციკლოპედია" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ka.svg" width="130" height="14" style="width: 8.125em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ძიება ვიკიპედია [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ძიება</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ძიება ვიკიპედია" aria-label="ძიება ვიკიპედია" autocapitalize="sentences" title="ძიება ვიკიპედია [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="სპეციალური:ძიება"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ძიება</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="პირადი ხელსაწყოები"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="იერსახე"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="გვერდის შრიფტის ზომის, სიგანისა და ფერის შეცვლა" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="იერსახე" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">იერსახე</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ka.wikipedia.org&uselang=ka" class=""><span>შემოწირულობები</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%90&returnto=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1+%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98+%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&returntoquery=oldid%3D3874532" title="ჩვენ გთავაზობთ, შექმნათ ანგარიში და შეხვიდეთ სისტემაში; თუმცა ეს არ არის აუცილებელი" class=""><span>ანგარიშის შექმნა</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90&returnto=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1+%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98+%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&returntoquery=oldid%3D3874532" title="სასურველია დარეგისტრირდეთ, თუმცა აუცილებელი არ არის. [o]" accesskey="o" class=""><span>შესვლა</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="მეტი შესაძლებლობა" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="პირადი ხელსაწყოები" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">პირადი ხელსაწყოები</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="მომხმარებლის მენიუ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ka.wikipedia.org&uselang=ka"><span>შემოწირულობები</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%90&returnto=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1+%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98+%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&returntoquery=oldid%3D3874532" title="ჩვენ გთავაზობთ, შექმნათ ანგარიში და შეხვიდეთ სისტემაში; თუმცა ეს არ არის აუცილებელი"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ანგარიშის შექმნა</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90&returnto=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1+%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98+%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&returntoquery=oldid%3D3874532" title="სასურველია დარეგისტრირდეთ, თუმცა აუცილებელი არ არის. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>შესვლა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> გვერდები სისტემიდან გამოსული რედაქტორებისათვის <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" aria-label="რედაქტირების შესახებ მეტის გაგება"><span>გაიგეთ მეტი</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="რედაქტირებების სია შესრულებული ამ IP მისამართიდან [y]" accesskey="y"><span>წვლილი</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90" title="დისკუსია ამ ip მისამართის წაშლის შესახებ [n]" accesskey="n"><span>განხილვა</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eდამალვა\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"ka\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv class=\"layout plainlinks\" align=\"right\"\u003E\u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.facebook.com/georgianwikipedia\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/18px-Facebook_icon.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"18\" height=\"18\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/27px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/36px-Facebook_icon.svg.png 2x\" data-file-width=\"256\" data-file-height=\"256\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.instagram.com/georgianwiki\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/17px-Instagram_icon.png\" decoding=\"async\" width=\"17\" height=\"17\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/26px-Instagram_icon.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/34px-Instagram_icon.png 2x\" data-file-width=\"5001\" data-file-height=\"5001\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.twitter.com/georgianwiki\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/12px-Twitter_logo_initial.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"12\" height=\"17\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/18px-Twitter_logo_initial.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/24px-Twitter_logo_initial.svg.png 2x\" data-file-width=\"50\" data-file-height=\"69\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\n\u003Cp\u003E\u003Cbr /\u003E\n\u003C/p\u003E\n\u003Cdiv id=\"wle-banner\" class=\"plainlinks\" style=\"background:white; border:3px solid #21ABCD; margin: 0 auto 1em auto; font-size: 120%; overflow: hidden; text-align: center; padding: 0.5ex;\"\u003E\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%9B_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98/2024/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94\" title=\"wmge:ვმ საქართველო/კონკურსები/2024/ვიკიპედიის აზიის თვე\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/100px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"100\" height=\"108\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/150px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/200px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png 2x\" data-file-width=\"512\" data-file-height=\"555\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \u003Cfigure class=\"mw-halign-right\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/\" title=\"wmge:\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/90px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"90\" height=\"90\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/135px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/180px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png 2x\" data-file-width=\"2329\" data-file-height=\"2329\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \u003Cb\u003Eჩაერთეთ კონკურსში \u003Cbr /\u003E\u003Cbig\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%9B_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98/2024/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94\" class=\"extiw\" title=\"wmge:ვმ საქართველო/კონკურსები/2024/ვიკიპედიის აზიის თვე\"\u003E\u003Cfont color=\"#0000FF\"\u003E„ვიკიპედიის აზიის თვე“,\u003C/font\u003E\u003C/a\u003E\u003C/big\u003E \u003Cbr /\u003Eშექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზები!\u003C/b\u003E\u003C/div\u003E\n\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="საიტი"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="სარჩევი" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">სარჩევი</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">დამალვა</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">შესავალი</div> </a> </li> <li id="toc-მედიჩების_ხანა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#მედიჩების_ხანა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>მედიჩების ხანა</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-მედიჩების_ხანა-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „მედიჩების ხანა“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-მედიჩების_ხანა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-დაარსება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#დაარსება"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>დაარსება</span> </div> </a> <ul id="toc-დაარსება-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ფრანჩესკო_I_და_ფერდინანდო_I" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ფრანჩესკო_I_და_ფერდინანდო_I"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>ფრანჩესკო I და ფერდინანდო I</span> </div> </a> <ul id="toc-ფრანჩესკო_I_და_ფერდინანდო_I-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-კოზიმო_II_და_ფერდინანდო_II" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#კოზიმო_II_და_ფერდინანდო_II"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>კოზიმო II და ფერდინანდო II</span> </div> </a> <ul id="toc-კოზიმო_II_და_ფერდინანდო_II-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-კოზიმო_III" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#კოზიმო_III"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>კოზიმო III</span> </div> </a> <ul id="toc-კოზიმო_III-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-მედიჩების_მმართველობის_უკანასკნელი_წლები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#მედიჩების_მმართველობის_უკანასკნელი_წლები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>მედიჩების მმართველობის უკანასკნელი წლები</span> </div> </a> <ul id="toc-მედიჩების_მმართველობის_უკანასკნელი_წლები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ჰაბსბურგ-ლოთარინგიელთა_დინასტიის_ხანა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ჰაბსბურგ-ლოთარინგიელთა_დინასტიის_ხანა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>ჰაბსბურგ-ლოთარინგიელთა დინასტიის ხანა</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ჰაბსბურგ-ლოთარინგიელთა_დინასტიის_ხანა-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „ჰაბსბურგ-ლოთარინგიელთა დინასტიის ხანა“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-ჰაბსბურგ-ლოთარინგიელთა_დინასტიის_ხანა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ფრანც_შტეფან_I" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ფრანც_შტეფან_I"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>ფრანც შტეფან I</span> </div> </a> <ul id="toc-ფრანც_შტეფან_I-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-რეფორმები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#რეფორმები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>რეფორმები</span> </div> </a> <ul id="toc-რეფორმები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ტოსკანა_საფრანგეთის_რევოლუციისა_და_ნაპოლეონის_ომების_დროს" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ტოსკანა_საფრანგეთის_რევოლუციისა_და_ნაპოლეონის_ომების_დროს"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>ტოსკანა საფრანგეთის რევოლუციისა და ნაპოლეონის ომების დროს</span> </div> </a> <ul id="toc-ტოსკანა_საფრანგეთის_რევოლუციისა_და_ნაპოლეონის_ომების_დროს-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-დიდი_საჰერცოგოს_აღდგენა_და_მისი_საბოლოო_გაუქმება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#დიდი_საჰერცოგოს_აღდგენა_და_მისი_საბოლოო_გაუქმება"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>დიდი საჰერცოგოს აღდგენა და მისი საბოლოო გაუქმება</span> </div> </a> <ul id="toc-დიდი_საჰერცოგოს_აღდგენა_და_მისი_საბოლოო_გაუქმება-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-მმართველობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#მმართველობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>მმართველობა</span> </div> </a> <ul id="toc-მმართველობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-დროშები_და_გერბები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#დროშები_და_გერბები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>დროშები და გერბები</span> </div> </a> <ul id="toc-დროშები_და_გერბები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ლიტერატურა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ლიტერატურა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>ლიტერატურა</span> </div> </a> <ul id="toc-ლიტერატურა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-რესურსები_ინტერნეტში" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#რესურსები_ინტერნეტში"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>რესურსები ინტერნეტში</span> </div> </a> <ul id="toc-რესურსები_ინტერნეტში-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სქოლიო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#სქოლიო"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>სქოლიო</span> </div> </a> <ul id="toc-სქოლიო-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="სარჩევი" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="სარჩევის დამალვა/ჩვენება" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">სარჩევის დამალვა/ჩვენება</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ტოსკანის დიდი საჰერცოგო</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="სხვაენოვან სტატიაზე გადასვლა. ხელმისაწვდომია 53 ენაზე" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-53" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">53 ენა</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%82%D9%8A%D8%A9_%D8%AA%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%A8%D8%B1%D9%89" title="دوقية تسكانة الكبرى — არაბული" lang="ar" hreflang="ar" data-title="دوقية تسكانة الكبرى" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="არაბული" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Gran_Duc%C3%A1u_de_Toscana" title="Gran Ducáu de Toscana — ასტურიული" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Gran Ducáu de Toscana" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="ასტურიული" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Toskana_hersoqlu%C4%9Fu" title="Böyük Toskana hersoqluğu — აზერბაიჯანული" lang="az" hreflang="az" data-title="Böyük Toskana hersoqluğu" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="აზერბაიჯანული" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B2%D8%B1%D9%82_%D8%AA%D9%88%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%BA%DB%8C" title="بزرق توسکانی دوکلیغی — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="بزرق توسکانی دوکلیغی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%B0%D0%B3%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%A2%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5" title="Вялікае герцагства Тасканскае — ბელარუსული" lang="be" hreflang="be" data-title="Вялікае герцагства Тасканскае" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ბელარუსული" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%BE_%D1%85%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%BE%D0%B3%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%A2%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%B0" title="Велико херцогство Тоскана — ბულგარული" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Велико херцогство Тоскана" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ბულგარული" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Dugelezh-veur_Toskana" title="Dugelezh-veur Toskana — ბრეტონული" lang="br" hreflang="br" data-title="Dugelezh-veur Toskana" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ბრეტონული" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Gran_Ducat_de_Toscana" title="Gran Ducat de Toscana — კატალანური" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Gran Ducat de Toscana" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="კატალანური" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Tosk%C3%A1nsk%C3%A9_velkov%C3%A9vodstv%C3%AD" title="Toskánské velkovévodství — ჩეხური" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Toskánské velkovévodství" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ჩეხური" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Uchel_Ddugiaeth_Toscana" title="Uchel Ddugiaeth Toscana — უელსური" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Uchel Ddugiaeth Toscana" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="უელსური" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Storhertugd%C3%B8mmet_Toscana" title="Storhertugdømmet Toscana — დანიური" lang="da" hreflang="da" data-title="Storhertugdømmet Toscana" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="დანიური" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Gro%C3%9Fherzogtum_Toskana" title="Großherzogtum Toskana — გერმანული" lang="de" hreflang="de" data-title="Großherzogtum Toskana" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="გერმანული" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CE%B3%CE%AC%CE%BB%CE%BF_%CE%94%CE%BF%CF%85%CE%BA%CE%AC%CF%84%CE%BF_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%A4%CE%BF%CF%83%CE%BA%CE%AC%CE%BD%CE%B7%CF%82" title="Μεγάλο Δουκάτο της Τοσκάνης — ბერძნული" lang="el" hreflang="el" data-title="Μεγάλο Δουκάτο της Τοσκάνης" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ბერძნული" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Grand_Duchy_of_Tuscany" title="Grand Duchy of Tuscany — ინგლისური" lang="en" hreflang="en" data-title="Grand Duchy of Tuscany" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ინგლისური" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Grandduklando_de_Toskanio" title="Grandduklando de Toskanio — ესპერანტო" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Grandduklando de Toskanio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ესპერანტო" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Gran_Ducado_de_Toscana" title="Gran Ducado de Toscana — ესპანური" lang="es" hreflang="es" data-title="Gran Ducado de Toscana" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ესპანური" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Toscana_suurhertsogkond" title="Toscana suurhertsogkond — ესტონური" lang="et" hreflang="et" data-title="Toscana suurhertsogkond" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ესტონური" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Toskanako_Dukerri_Handia" title="Toskanako Dukerri Handia — ბასკური" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Toskanako Dukerri Handia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="ბასკური" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%DA%A9%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%AA%D9%88%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="دوک‌نشین بزرگ توسکانی — სპარსული" lang="fa" hreflang="fa" data-title="دوک‌نشین بزرگ توسکانی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="სპარსული" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Toscanan_suurherttuakunta" title="Toscanan suurherttuakunta — ფინური" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Toscanan suurherttuakunta" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ფინური" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Grand-duch%C3%A9_de_Toscane" title="Grand-duché de Toscane — ფრანგული" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Grand-duché de Toscane" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ფრანგული" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Gran_Ducado_de_Toscana" title="Gran Ducado de Toscana — გალისიური" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Gran Ducado de Toscana" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="გალისიური" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%93%D7%95%D7%9B%D7%A1%D7%95%D7%AA_%D7%94%D7%92%D7%93%D7%95%D7%9C%D7%94_%D7%A9%D7%9C_%D7%98%D7%95%D7%A1%D7%A7%D7%A0%D7%94" title="הדוכסות הגדולה של טוסקנה — ებრაული" lang="he" hreflang="he" data-title="הדוכסות הגדולה של טוסקנה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ებრაული" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Veliko_Vojvodstvo_Toskana" title="Veliko Vojvodstvo Toskana — ხორვატული" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Veliko Vojvodstvo Toskana" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ხორვატული" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Toszk%C3%A1nai_Nagyhercegs%C3%A9g" title="Toszkánai Nagyhercegség — უნგრული" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Toszkánai Nagyhercegség" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="უნგრული" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Keharyapatihan_Toscana" title="Keharyapatihan Toscana — ინდონეზიური" lang="id" hreflang="id" data-title="Keharyapatihan Toscana" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ინდონეზიური" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/St%C3%B3rhertogad%C3%A6mi%C3%B0_Toskana" title="Stórhertogadæmið Toskana — ისლანდიური" lang="is" hreflang="is" data-title="Stórhertogadæmið Toskana" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ისლანდიური" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Granducato_di_Toscana" title="Granducato di Toscana — იტალიური" lang="it" hreflang="it" data-title="Granducato di Toscana" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="იტალიური" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%88%E3%82%B9%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%8A%E5%A4%A7%E5%85%AC%E5%9B%BD" title="トスカーナ大公国 — იაპონური" lang="ja" hreflang="ja" data-title="トスカーナ大公国" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="იაპონური" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%86%A0%EC%8A%A4%EC%B9%B4%EB%82%98_%EB%8C%80%EA%B3%B5%EA%B5%AD" title="토스카나 대공국 — კორეული" lang="ko" hreflang="ko" data-title="토스카나 대공국" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="კორეული" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Magnus_Ducatus_Tusciae" title="Magnus Ducatus Tusciae — ლათინური" lang="la" hreflang="la" data-title="Magnus Ducatus Tusciae" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ლათინური" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Toskanos_did%C5%BEioji_kunigaik%C5%A1tyst%C4%97" title="Toskanos didžioji kunigaikštystė — ლიეტუვური" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Toskanos didžioji kunigaikštystė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="ლიეტუვური" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%BC%D0%BE_%D0%92%D0%BE%D1%98%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%A2%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%B0" title="Големо Војводство Тоскана — მაკედონური" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Големо Војводство Тоскана" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="მაკედონური" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Gran-ducado_de_la_Toscana" title="Gran-ducado de la Toscana — მირანდული" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Gran-ducado de la Toscana" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="მირანდული" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Groothertogdom_Toscane" title="Groothertogdom Toscane — ნიდერლანდური" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Groothertogdom Toscane" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ნიდერლანდური" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Storhertugd%C3%B8met_Toscana" title="Storhertugdømet Toscana — ნორვეგიული ნიუნორსკი" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Storhertugdømet Toscana" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="ნორვეგიული ნიუნორსკი" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Storhertugd%C3%B8mmet_Toscana" title="Storhertugdømmet Toscana — ნორვეგიული ბუკმოლი" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Storhertugdømmet Toscana" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="ნორვეგიული ბუკმოლი" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Wielkie_Ksi%C4%99stwo_Toskanii" title="Wielkie Księstwo Toskanii — პოლონური" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Wielkie Księstwo Toskanii" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="პოლონური" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Gr%C3%A3o-Ducado_da_Toscana" title="Grão-Ducado da Toscana — პორტუგალიური" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Grão-Ducado da Toscana" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="პორტუგალიური" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Marele_Ducat_de_Toscana" title="Marele Ducat de Toscana — რუმინული" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Marele Ducat de Toscana" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="რუმინული" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%BE%D0%B3%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%A2%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5" title="Великое герцогство Тосканское — რუსული" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Великое герцогство Тосканское" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="რუსული" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Veliko_Vojvodstvo_Toskana" title="Veliko Vojvodstvo Toskana — სერბულ-ხორვატული" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Veliko Vojvodstvo Toskana" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="სერბულ-ხორვატული" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Grand_Duchy_of_Tuscany" title="Grand Duchy of Tuscany — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Grand Duchy of Tuscany" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%BE_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%A2%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%B0" title="Велико војводство Тоскана — სერბული" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Велико војводство Тоскана" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="სერბული" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Storhertigd%C3%B6met_Toscana" title="Storhertigdömet Toscana — შვედური" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Storhertigdömet Toscana" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="შვედური" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B2" title="แกรนด์ดัชชีตอสคานา — ტაილანდური" lang="th" hreflang="th" data-title="แกรนด์ดัชชีตอสคานา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="ტაილანდური" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Toskana_B%C3%BCy%C3%BCk_D%C3%BCkal%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Toskana Büyük Dükalığı — თურქული" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Toskana Büyük Dükalığı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="თურქული" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B5_%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%BE%D0%B3%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%A2%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B5" title="Велике герцогство Тосканське — უკრაინული" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Велике герцогство Тосканське" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="უკრაინული" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Grandogado_de_Toscana" title="Grandogado de Toscana — Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Grandogado de Toscana" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_c%C3%B4ng_qu%E1%BB%91c_Toscana" title="Đại công quốc Toscana — ვიეტნამური" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Đại công quốc Toscana" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ვიეტნამური" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%89%98%E6%96%AF%E5%8D%A1%E7%BA%B3%E5%A4%A7%E5%85%AC%E5%9B%BD" title="托斯卡纳大公国 — ვუ" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="托斯卡纳大公国" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ვუ" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%89%98%E6%96%AF%E5%8D%A1%E7%BA%B3%E5%A4%A7%E5%85%AC%E5%9B%BD" title="托斯卡纳大公国 — ჩინური" lang="zh" hreflang="zh" data-title="托斯卡纳大公国" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ჩინური" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Toscana_T%C4%81i-kong-kok" title="Toscana Tāi-kong-kok — Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Toscana Tāi-kong-kok" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q154849#sitelinks-wikipedia" title="ენათშორისი ბმულების რედაქტირება" class="wbc-editpage">ბმულების რედაქტირება</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="სახელთა სივრცე"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D" title="იხილეთ შიგთავსის გვერდი [c]" accesskey="c"><span>სტატია</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D" rel="discussion" title="გვერდის შიგთავსის განხილვა [გ]" accesskey="გ"><span>განხილვა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ენის ვარიანტის შეცვლა" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ქართული</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="გადახედვა"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D"><span>შემოწმებული სტატია</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&oldid=3874532&veaction=edit" title="ამ გვერდის რედაქტირება [v]" accesskey="v"><span>რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&action=edit&oldid=3874532" title="ამ გვერდის წყაროს კოდის რედაქტირება [e]" accesskey="e"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&action=history" title="ამ გვერდის ბოლო ვერსიები [ი]" accesskey="ი"><span>ისტორია</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ინსტრუმენტები გვერდებისთვის"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ხელსაწყოები" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ხელსაწყოები</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ხელსაწყოები</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">დამალვა</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> მოქმედებები </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D"><span>შემოწმებული სტატია</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&oldid=3874532&veaction=edit" title="ამ გვერდის რედაქტირება [v]" accesskey="v"><span>რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&action=edit&oldid=3874532" title="ამ გვერდის წყაროს კოდის რედაქტირება [e]" accesskey="e"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&action=history"><span>ისტორია</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> ძირითადი </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:WhatLinksHere/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D" title="ყველა ვიკი გვერდის სია, რომლებშიც ეს გვერდია მითითებული [j]" accesskey="j"><span>ბმულები გვერდზე</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:RecentChangesLinked/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D" rel="nofollow" title="ბოლო ცვლილებები ამ გვერდთან დაკავშირებულ გვერდებზე [k]" accesskey="k"><span>დაკავშირებული ცვლილებები</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ყველა სპეციალური გვერდის სია [q]" accesskey="q"><span>სპეციალური გვერდები</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&oldid=3874532" title="მუდმივი ბმული გვერდის ამ ვერსიაზე"><span>მუდმივი ბმული</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&action=info" title="მეტი ინფორმაცია ამ გვერდის შესახებ"><span>გვერდის ინფორმაცია</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:CiteThisPage&page=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&id=3874532&wpFormIdentifier=titleform" title="ინფორმაცია ამ გვერდის ციტირების შესახებ"><span>გვერდის ციტირება</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fka.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25E1%2583%25A2%25E1%2583%259D%25E1%2583%25A1%25E1%2583%2599%25E1%2583%2590%25E1%2583%259C%25E1%2583%2598%25E1%2583%25A1_%25E1%2583%2593%25E1%2583%2598%25E1%2583%2593%25E1%2583%2598_%25E1%2583%25A1%25E1%2583%2590%25E1%2583%25B0%25E1%2583%2594%25E1%2583%25A0%25E1%2583%25AA%25E1%2583%259D%25E1%2583%2592%25E1%2583%259D%26oldid%3D3874532"><span>შემოკლებული URL-ის მიღება</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:QrCode&url=https%3A%2F%2Fka.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25E1%2583%25A2%25E1%2583%259D%25E1%2583%25A1%25E1%2583%2599%25E1%2583%2590%25E1%2583%259C%25E1%2583%2598%25E1%2583%25A1_%25E1%2583%2593%25E1%2583%2598%25E1%2583%2593%25E1%2583%2598_%25E1%2583%25A1%25E1%2583%2590%25E1%2583%25B0%25E1%2583%2594%25E1%2583%25A0%25E1%2583%25AA%25E1%2583%259D%25E1%2583%2592%25E1%2583%259D%26oldid%3D3874532"><span>QR-კოდის ჩამოტვირთვა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> ბეჭდვა/ექსპორტი </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98&bookcmd=book_creator&referer=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1+%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98+%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D"><span>წიგნის შექმნა</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&printable=yes" title="ამ გვერდის დასაბეჭდი ვერსია [p]" accesskey="p"><span>დასაბეჭდი ვერსია</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> სხვა პროექტებში </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Magnus_Ducatus_Tusciae" hreflang="en"><span>ვიკისაწყობი</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q154849" title="მონაცემთა საცავის დაკავშირებული ელემენტის ბმული [g]" accesskey="g"><span>ვიკიმონაცემების ელემენტი</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ინსტრუმენტები გვერდებისთვის"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="იერსახე"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">იერსახე</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">დამალვა</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><div class="cdx-message cdx-message--block cdx-message--warning mw-revision"><span class="cdx-message__icon"></span><div class="cdx-message__content"><div id="mw-revision-info">19:24, 16 მაისი 2020-ის ვერსია, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98:ILIA" class="mw-userlink" title="მომხმარებელი:ILIA" data-mw-revid="3874532"><bdi>ILIA</bdi></a> <span class="mw-usertoollinks">(<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:ILIA" class="mw-usertoollinks-talk" title="მომხმარებლის განხილვა:ILIA">განხილვა</a> | <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98/ILIA" class="mw-usertoollinks-contribs" title="სპეციალური:წვლილი/ILIA">წვლილი</a>)</span> <span class="comment">(<span class="autocomment"><a href="#კოზიმო_III">→<bdi dir="ltr">კოზიმო III</bdi></a></span>)</span></div><div id="mw-revision-nav">(<a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&diff=prev&oldid=3874532" title="ტოსკანის დიდი საჰერცოგო">განსხ.</a>) <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&direction=prev&oldid=3874532" title="ტოსკანის დიდი საჰერცოგო">←წინა ვერსია</a> | <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D" title="ტოსკანის დიდი საჰერცოგო">მიმდინარე შესწორების ჩვენება</a> (<a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&diff=cur&oldid=3874532" title="ტოსკანის დიდი საჰერცოგო">განსხ.</a>) | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&direction=next&oldid=3874532" title="ტოსკანის დიდი საჰერცოგო">შემდეგი ვერსია→</a> (<a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&diff=next&oldid=3874532" title="ტოსკანის დიდი საჰერცოგო">განსხ.</a>)</div></div></div></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div id="mw-fr-revision-tag-old" class="cdx-message mw-fr-message-box cdx-message--block cdx-message--notice flaggedrevs_notice plainlinks noprint"><span class="cdx-message__icon"></span><div class="cdx-message__content"><a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&stableid=3874532">გვერდის შემოწმებული ვერსია</a>, <a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Log&type=review&page=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D">რეცენზირებული</a> <i>16 მაისი 2020</i>, იყო დაფუძნებული ამ ვერსიაზე.</div></div><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ka" dir="ltr"><table class="infobox geography" style="line-height:1.4em;margin-left:0.5em;background-color: #F5F5F5; border-collapse: collapse; float: right; font-size: 95%; width: 290px;"> <tbody><tr> <td colspan="2" bgcolor="#F5F5F5" style="border: solid #C0C0C0; border-width: 0px 0px; text-align:center;"><big><b>ტოსკანის დიდი საჰერცოგო</b> <br /><b><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ლათინური ენა">ლათ.</a> <span lang="">Magnus Ducatus Etruriae</span><br /><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="იტალიური ენა">იტალ.</a> <span lang="">Granducato di Toscana</span></b></big><br /><small></small> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="vertical-align:middle; text-align:center; border: solid 1px #aaa; padding: 0.2em 0em 0.2em 0em; background:#EFEFEF"> <table width="100%" style="text-align:center; margin:0 auto; background:none;"> <tbody><tr> <td width="50px" style="border:0; vertical-align:middle; font-size:30%; line-height: 105%;"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D" title="ფლორენციის საჰერცოგო"><span style="font-size:400%;">←</span></a> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Medici_Flag_of_Tuscany.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Medici_Flag_of_Tuscany.png/30px-Medici_Flag_of_Tuscany.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Medici_Flag_of_Tuscany.png/45px-Medici_Flag_of_Tuscany.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Medici_Flag_of_Tuscany.png/60px-Medici_Flag_of_Tuscany.png 2x" data-file-width="327" data-file-height="215" /></a></span><br /> <br /><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="საფრანგეთის პირველი იმპერია"><span style="font-size:400%;">←</span></a><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/45px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/60px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span><br /> <br /><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ლუკის საჰერცოგო (ჯერ არაა დაწერილი)"><span style="font-size:400%;">←</span></a><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Duchy_of_Lucca.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Flag_of_the_Duchy_of_Lucca.svg/30px-Flag_of_the_Duchy_of_Lucca.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Flag_of_the_Duchy_of_Lucca.svg/45px-Flag_of_the_Duchy_of_Lucca.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Flag_of_the_Duchy_of_Lucca.svg/60px-Flag_of_the_Duchy_of_Lucca.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span><br /> <br /><a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="კოსპაიის რესპუბლიკა (ჯერ არაა დაწერილი)"><span style="font-size:400%;">←</span></a> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Cospaia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Flag_of_Cospaia.svg/30px-Flag_of_Cospaia.svg.png" decoding="async" width="30" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Flag_of_Cospaia.svg/45px-Flag_of_Cospaia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Flag_of_Cospaia.svg/60px-Flag_of_Cospaia.svg.png 2x" data-file-width="575" data-file-height="350" /></a></span><br /> <br /><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%90-%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="სანტა-ფიორის საგრაფო (ჯერ არაა დაწერილი)"><span style="font-size:400%;">←</span></a>[[Image:<span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/CoA_Sforza.svg/17px-CoA_Sforza.svg.png" decoding="async" width="17" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/CoA_Sforza.svg/25px-CoA_Sforza.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/CoA_Sforza.svg/33px-CoA_Sforza.svg.png 2x" data-file-width="504" data-file-height="604" /></span></span>|border|30px]]<br /> </td> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; font-size:115%; border:0">1569 — 1859<br /><small>(1569—1801, 1815—1859)</small> </td> <td width="50px" style="border:0; vertical-align: middle; text-align:right; line-height: 105%; font-size:30%;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Kingdom_of_Etruria.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_the_Kingdom_of_Etruria.svg/30px-Flag_of_the_Kingdom_of_Etruria.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_the_Kingdom_of_Etruria.svg/45px-Flag_of_the_Kingdom_of_Etruria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_the_Kingdom_of_Etruria.svg/60px-Flag_of_the_Kingdom_of_Etruria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ეტრურიის სამეფო (ჯერ არაა დაწერილი)"><span style="font-size:400%;">→</span></a><br /> <br /><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Italy_(1861%E2%80%931946).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg/30px-Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg/45px-Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg/60px-Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ცენტრალური იტალიის გაერთიანებული პროვინციები (ჯერ არაა დაწერილი)"><span style="font-size:400%;">→</span></a><br /> </td></tr></tbody></table> </th></tr> <tr style="background:solid darkgray;" align="center"> <td align="center" colspan="2"> <table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="padding: 0.5em 0em 0.5em 0em; background-color:#f9f9f9;"> <tbody><tr> <td width="*"> </td> <td align="center" valign="middle" width="50%" style="padding-left:1em;padding-top:1em;vertical-align: middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_(1840).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg/125px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg.png" decoding="async" width="125" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg/188px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg/250px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </td> <td align="center" width="50%" style="padding-top:0em;vertical-align: middle;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Great_coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Great_coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg/85px-Great_coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg.png" decoding="async" width="85" height="85" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Great_coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg/128px-Great_coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Great_coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg/170px-Great_coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="500" /></a></span> </td> <td width="*"> </td></tr> <tr> <td width="*"> </td> <td align="center" width="145" style="line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%90" title="დროშა">დროშა</a> </td> <td align="center" width="145" style="line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%98" title="გერბი">გერბი</a> </td> <td width="*"> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td align="center" style="border: solid darkgray; border-width: 1px 0px;" colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Granduchy_of_Tuscany_1815_(location).png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Granduchy_of_Tuscany_1815_%28location%29.png/250px-Granduchy_of_Tuscany_1815_%28location%29.png" decoding="async" width="250" height="299" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Granduchy_of_Tuscany_1815_%28location%29.png/375px-Granduchy_of_Tuscany_1815_%28location%29.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Granduchy_of_Tuscany_1815_%28location%29.png/500px-Granduchy_of_Tuscany_1815_%28location%29.png 2x" data-file-width="1188" data-file-height="1422" /></a></span><br /><small>ტოსკანის დიდი საჰერცოგო 1815 წელს.</small> </td></tr> <tr> <td width="50" style="padding-left:0.5em; border-top: solid 1px #aaa;"><b>ენა</b> </td> <td style="border-top: solid 1px #aaa;"><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="იტალიური ენა">იტალიური</a>, </td></tr> <tr> <td width="50" style="padding-left:0.5em; border-top: solid 1px #aaa;"><b>რელიგია</b> </td> <td style="border-top: solid 1px #aaa;"><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="რომის კათოლიკური ეკლესია">რომის კათოლიკური ეკლესია</a> </td></tr> <tr> <td width="50" style="padding-left:0.5em; border-top: solid 1px #aaa;"><b>ფულის ერთეული</b> </td> <td style="border-top: solid 1px #aaa;">ტოსკანური ლირა (1826 წლამდე)<br />ტუსკანური ფლორინო (1826-1859 წლებში) </td></tr> <tr> <td width="50" style="padding-left:0.5em; border-top: solid 1px #aaa;"><b>მოსახლეობა</b> </td> <td style="border-top: solid 1px #aaa;">1 096 641 (1801 წ.)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td style="padding-left:0.5em; border-top: solid 1px #aaa;"><b>მმართველობის ფორმა</b> </td> <td style="border-top: solid 1px #aaa;">აბსოლუტური მონარქია </td></tr> <tr> <td width="50" style="padding-left:0.5em; border-top: solid 1px #aaa;"><b>დღეს მისი ტერიტორიაზე მდებარეობს</b> </td> <td style="border-top: solid 1px #aaa;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Italy.svg" class="mw-file-description" title="იტალიის დროშა"><img alt="იტალიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/22px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/33px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/44px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span> <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="იტალია">იტალია</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="vertical-align:middle; text-align:center; border:0"> </td></tr> </tbody></table> <p><b>ტოსკანის დიდი საჰერცოგო</b> (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="იტალიური ენა">იტალ.</a> <span lang="">Granducato di Toscana</span>; <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ლათინური ენა">ლათ.</a> <span lang="">Magnus Ducatus Etruriae</span>) — ცენტრალურ იტალიაში არსებული მონარქია, რომელიც, დროში წყვეტებით, <a href="/wiki/1569" title="1569">1569</a>-<a href="/wiki/1859" title="1859">1859</a> წლებში არსებობდა და რომელიც <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D" title="ფლორენციის საჰერცოგო">ფლორენციის საჰერცოგოს</a> ადგილას შეიქმნა.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> დედაქალაქი იყო <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="ფლორენცია">ფლორენცია</a>. მე-19 საუკუნეში დიდი საჰერცოგოს მოსახლეობა დაახლოებით 1 815 000 ადამიანი იყო.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>თავდაპირველად, ტოსკანას <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98_(%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90)" title="მედიჩი (დინასტია)">მედიჩების დინასტია</a> მართავდა მანამ, სანამ <a href="/wiki/1737" title="1737">1737</a> წელს დინასტიის მთავარი შტო არ გადაშენდა. მიუხედავად იმისა, რომ საერთაშორისო დონეზე იგი არ იყო ისეთი ცნობილი, როგორიც ძველი რესპუბლიკა, დიდი საჰერცოგო მედიჩების მმართველობის ქვეშ აღორძინდა და უპრეცენდენტო ეკონომიკურ და სამხედრო წარმატებებსაც მიაღწია <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9D_I_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="კოზიმო I მედიჩი">კოზიმო I-სა</a> და მისი ვაჟების მმართველობისას, თუმცა <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D_II_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="ფერდინანდო II მედიჩი">ფერდინანდო II-ის</a> დროს დაიწყო საჰერცოგოს ხანგრძლივი ეკონომიკური დაღმავლობა, რომელმაც თავის მწვერვალს <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9D_III_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="კოზიმო III მედიჩი">კოზიმო III-ის</a> დროს მიაღწია.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>მედიჩების კოგნატური შთამომავალი, <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AA_I_%E1%83%A8%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ფრანც I შტეფანი">ფრანც I შტეფანი</a>, <a href="/wiki/1737" title="1737">1737</a> წელს ტოსკანის დიდი ჰერცოგის ტახტზე ავიდა. მისი ზეობის მთელი პერიოდის განმავლობაში ტოსკანას მეფისნაცვალი მარკ დე ბოვო-კრანი მართავდა. შტეფანის შთამომავლები მართავდნენ და ცხოვრობდნენ დიდ საჰერცოგოში <a href="/wiki/1859" title="1859">1859</a> წლამდე, იმ პერიოდის გამოკლებით, როდესაც <a href="/wiki/1801" title="1801">1801</a>-<a href="/wiki/1807" title="1807">1807</a> წლებში <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9C_%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98" title="ნაპოლეონ ბონაპარტი">ნაპოლეონმა</a> ტოსკანა ბურბონ-პარმელთა დინასტიას (ეტრურიის სამეფო) გადასცა. <a href="/wiki/1814" title="1814">1814</a> წელს ნაპოლეონის იმპერიის დამხობის შემდეგ ტოსკანის დიდი საჰერცოგოც აღდგა, თუმცა <a href="/wiki/1859" title="1859">1859</a> წელს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D" title="სარდინიის სამეფო">სარდინიის სამეფოს</a> ვასალმა სახელმწიფომ, ცენტრალური იტალიის გაერთიანებულმა პროვინციებმა, ტოსკანა შეიერთა. <a href="/wiki/1860" title="1860">1860</a> წელს, იტალიის გაერთიანების პროცესის დროს, რეფერენდუმის შემდეგ, რომელშიც 95%-მა სარდინიასთან კავშირს დაუჭირა მხარი, ტოსკანა ოფიციალურად შეიერთა სარდინიის სამეფომ.<sup id="cite_ref-Heraldica_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Heraldica-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="მედიჩების_ხანა"><span id=".E1.83.9B.E1.83.94.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.A9.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.AE.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.90"></span>მედიჩების ხანა</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="დაარსება"><span id=".E1.83.93.E1.83.90.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.A1.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.90"></span>დაარსება</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Cosimo-GDuke-BR.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Cosimo-GDuke-BR.jpg/220px-Cosimo-GDuke-BR.jpg" decoding="async" width="220" height="407" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Cosimo-GDuke-BR.jpg/330px-Cosimo-GDuke-BR.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Cosimo-GDuke-BR.jpg/440px-Cosimo-GDuke-BR.jpg 2x" data-file-width="1517" data-file-height="2808" /></a><figcaption>კოზიმო I</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/1537" title="1537">1537</a>-<a href="/wiki/1569" title="1569">1569</a> წლებში <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D" title="ფლორენციის საჰერცოგო">ფლორენციის საჰერცოგოს</a> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9D_I_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="კოზიმო I მედიჩი">კოზიმო I მედიჩი</a> მართავდა. თავის ზეობის დროს ფლორენციამ <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="გენუის რესპუბლიკა">გენუის რესპუბლიკისაგან</a> კუნძული <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%90_(%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98)" title="ელბა (კუნძული)">ელბა</a> იყიდა (<a href="/wiki/1548" title="1548">1548</a> წ.),<sup id="cite_ref-Strathern,_გვ._340_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Strathern,_გვ._340-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> დაიპყრო სიენის რესპუბლიკა (<a href="/wiki/1555" title="1555">1555</a> წ.)<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> და ელბა კარგად აღჭურვილი, მძლავრი სამხედრო ფლოტის ნავსადგურად აქცია. კოზიმო სამღვდელოებას ადმინისტრაციული თანამდებობების დაკავების უფლებას არ აძლევდა და გამოსცა რელიგიური თავისუფლების განმამტკიცებელი კანონები, რაც მისი დროისათვის უცხო იყო.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> კოზიმო, აგრეთვე, პაპ <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A1_V" title="პიუს V">პიუს V</a>-ის დიდი ხნის მხარდამჭერი იყო, რომელმაც <a href="/wiki/1569" title="1569">1569</a> წლის აგვისტოში ფლორენციის საზღვრების გაფართოების პარალელურად კოზიმო ტოსკანის დიდ ჰერცოგად გამოაცხადა, რაც იტალიისათვის უპრეცენდენტო მოვლენა იყო, რამდენადაც ეს ტიტული მანამდე არავის ჰქონია.<sup id="cite_ref-Strathern,_გვ._340_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-Strathern,_გვ._340-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კოზიმოსათვის დიდი ჰერცოგის ტიტულის მინიჭებაზე საერთაშორისო რეაქცია ცივი იყო. <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D" title="საფრანგეთის სამეფო">საფრანგეთის</a> დედოფალი <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="ეკატერინე მედიჩი">ეკატერინე მედიჩი</a> კოზიმოს უკიდურესი ქედმაღლობით უყურებდა;<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ვენა">ვენის</a> საიმპერატორო კარზე ტრიალებდა ჭორები, რომ კოზიმო ინგლისის მეფის კანდიდატად განიხილებოდა;<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ამ ახალ ამბავს საკმაოდ გაბრაზებით შეხვდნენ <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%9D_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="საღვთო რომის იმპერია">საღვთო რომის</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%9D_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="საღვთო რომის იმპერატორთა სია">იმპერატორი</a> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C_II_(%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%98)" title="მაქსიმილიან II (სრი)">მაქსიმილიან II</a> და ესპანეთის მეფე <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94_II_(%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98)" title="ფილიპე II (ესპანეთი)">ფილიპე II</a>, რადგანაც ფლორენცია საიმპერიო ფეოდი იყო და პაპის ქმედება ბათილად გამოაცხადეს, თუმცა მაქსიმილიანმა <a href="/wiki/1576" title="1576">1576</a> წელს საბოლოოდ მაინც აღიარა კოზიმოს დიდი ჰერცოგობა საიმპერატორო სიგელით.<sup id="cite_ref-Hale145_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hale145-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/1571" title="1571">1571</a> წელს საღვთო ლიგის დროს კოზიმო საღვთო რომის იმპერიის მხარდამხარ იბრძოდა ოსმალეთის იმპერიის წინააღმდეგ. <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90" title="ლეპანტოს ბრძოლა">ლეპანტოს ბრძოლაში</a> მოკავშირეებმა ოსმალებზე ბრწყინვალე გამარჯვებას მიაღწიეს.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> კოზიმოს მმართველობა გამორჩეული იყო თავისი მილიტარისტული ხასიათით. </p><p>თავისი ზეობის ბოლო წლებში კოზიმომ რამდენიმე პირადი ტრაგედია განიცადა. <a href="/wiki/1562" title="1562">1562</a> წელს ფლორენციაში გაჩენილი ჭირის ეპიდემიის შედეგად გარდაიცვალა მისი მეუღლე, <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A0_%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ელეონორ ტოლედოელი">ელეონორ ტოლედოელი</a> და მათი ოთხი შვილი. ამ შემთხვევამ ძალიან იმოქმედა კოზიმოზე და დაავადებასთან ერთად აიძულა დიდი ჰერცოგი <a href="/wiki/1564" title="1564">1564</a> წელს არაფორმალურად გადამდგარიყო. ტახტი მისმა უფროსმა ვაჟმა <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D_I_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="ფრანჩესკო I მედიჩი">ფრანჩესკომ</a> დაიკავა. კოზიმო I <a href="/wiki/1574" title="1574">1574</a> წელს ინსულტით გარდაიცვალა. მისი მემკვიდრეობა იყო სტაბილური და აყვავებული ტოსკანა, თავად კოზიმო კი მის წინამორბედ მედიჩებს შორის ყველაზე დიდხანს ზეობდა.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ფრანჩესკო_I_და_ფერდინანდო_I"><span id=".E1.83.A4.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.A9.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.99.E1.83.9D_I_.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.A4.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.93.E1.83.9D_I"></span>ფრანჩესკო I და ფერდინანდო I</h3></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span style="color: #787878;font-size:80%;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4510097">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">იხილეთ აგრეთვე: <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D_I_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="ფრანჩესკო I მედიჩი">ფრანჩესკო I მედიჩი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D_I_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="ფერდინანდო I მედიჩი">ფერდინანდო I მედიჩი</a></div></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Ferdinando_i_de%27_medici_12.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Ferdinando_i_de%27_medici_12.JPG/220px-Ferdinando_i_de%27_medici_12.JPG" decoding="async" width="220" height="305" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Ferdinando_i_de%27_medici_12.JPG/330px-Ferdinando_i_de%27_medici_12.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/14/Ferdinando_i_de%27_medici_12.JPG 2x" data-file-width="403" data-file-height="559" /></a><figcaption>დიდი ჰერცოგი <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D_I_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="ფერდინანდო I მედიჩი">ფერდინანდო I მედიჩი</a>.</figcaption></figure> <p>ფრანჩესკოს დიდად არ აინტერესებდა საჰერცოგოს მართვა და ამის ნაცვლად სამეცნიერო ექსპერიმენტებით იყო დაკავებული.<sup id="cite_ref-Hale145_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-Hale145-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ქვეყანას ბიუროკრატიული აპარატი მართავდა. ფრანჩესკომ გააგრძელა ავსტრიასთან ალიანსის მამამისისეული პოლიტიკა და კავშირი <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90_%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="იოჰანა ავსტრიელი">იოჰანა ავსტრიელზე</a> ქორწინებით გაამყარა.<sup id="cite_ref-Hale,_p_147_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hale,_p_147-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ფრანჩესკოს გარდაცვალების შემდეგ ტახტზე მისი უმცროსი ძმა, <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D_I_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="ფერდინანდო I მედიჩი">ფერდინანდო I</a> ავიდა. </p><p>ფერდინანდომ ენთუზიაზმით აიღო ხელში ტოსკანის მმართველობა.<sup id="cite_ref-Hale,_p_151_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hale,_p_151-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ფერდინანდომ გასცა ტოსკანის ჭაობების დაშრობის ბრძანება, სამხრეთ ტოსკანაში გზებს ქსელი შექმნა და ლივორნოში ვაჭრობა დანერგა.<sup id="cite_ref-Hale151_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hale151-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ტოსკანის აბრეშუმის წარმოების გაზრდის მიზნით იგი ზედამხედველობას უწევდა მთავარი გზების გასწვრვ <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%90" title="თუთა">თუთის ხეების</a> დარგვას, რომლის ფოთლებიც აბრეშუმის ჭიის საკვებია.<sup id="cite_ref-Hale,_p_151_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-Hale,_p_151-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ფერდინანდომ ტოსკანა ჰაბსბურგების გავლენას დააშორა და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="ალესანდრო მედიჩი">ალესანდრო მედიჩის</a> შემდეგ პირველად შეირთო ცოლად არაჰაბსბურგი <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90_%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="კრისტინა ლოთარინგიელი">კრისტინა ლოთარინგიელი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="ეკატერინე მედიჩი">ეკატერინე მედიჩის</a> შვილიშვილი. ესპანეთმა პასუხად კუნძულ ელბას თავის ნაწილზე ციტადელი ააგო.<sup id="cite_ref-Hale151_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-Hale151-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ტოსკანის კავშირების გასამყარებლად ფერდინანდომ გარდაცვლილი ფრანჩესკოს უმცროსი ქალიშვილი, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="მარია მედიჩი">მარია</a> საფრანგეთის მეფე <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A0%E1%83%98_IV_(%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98)" title="ანრი IV (საფრანგეთი)">ანრი IV-ს</a> მიათხოვა. ანრი IV ღიად აცხადებოდა, რომ ესპანეთის აგრესიის შემთხვევაში ტოსკანას დაიცავდა, თუმცა მოგვიანებით პოზიცია შეცვალა.<sup id="cite_ref-Hale151_16-2" class="reference"><a href="#cite_note-Hale151-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ესპანეთის გულის მოსაგებად ფერდინანდო იძულებული გახდა თავისი მემკვიდრე კოზიმო <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90_%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="მარია მაგდალინა ავსტრიელი">მარია მაგდალინა ავსტრიელზე</a> დაექორწინებინა.<sup id="cite_ref-Hale151_16-3" class="reference"><a href="#cite_note-Hale151-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ფერდინანდომ დააფინანსა ტოსკანის კოლონია ამერიკაში იმ განზრახვით, რომ დღევანდელი <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="საფრანგეთის გვიანა">საფრანგეთის გვიანის</a> ადგილას ტოსკანური დასახლება დაეარსებინა. ეკონომიკური წინსვლისა და აღორძინებისათვის გადადგმული ნაბიჯების მიუხედავად, მე-17 საუკუნის დასაწყისისათვის ფლორენციის მოსახლეობა მხოლოდ 75 000-ს შეადგენდა, რითაც ჩამორჩებოდა იტალიური სახელმწიფოების სხვა დედაქალაქებს, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="რომი">რომს</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="მილანი">მილანს</a>, <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="ვენეცია">ვენეციას</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%9D" title="პალერმო">პალერმოსა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98" title="ნეაპოლი">ნეაპოლს</a>.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> იმის გამო, რომ მედიჩებისა და ტოსკანის ქონებას შორის ზღვარი ძალიან ბუნდოვანი იყო, მიჩნეულია, რომ ფრანჩესკო და ფერდინანდო მედიჩების დინასტიის დამაარსებელზე, კოზიმო მედიჩიზე მდიდრები იყვნენ.<sup id="cite_ref-Hale160_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hale160-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> მხოლოდ დიდ ჰერცოგს ჰქონდა ქვეყნის მინერალური და მარილის რესურსების მოპოვების უფლება. მედიჩების ქონება პირდაპირ იყო დაკავშირებული ტოსკანის ეკონომიკასთან.<sup id="cite_ref-Hale160_18-1" class="reference"><a href="#cite_note-Hale160-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>მიუხედავად იმისა, რომ ფერდინანდო უკვე აღარ იყო <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" class="mw-redirect mw-disambig" title="კარდინალი">კარდინალი</a>, იგი მაინც დიდ გავლენას ფლობდა <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="პაპის კონკლავი">პაპის კონკლავზე</a>, ორგანოზე, რომელიც კათოლიკური ეკლესიის მეთაურს ირჩევდა. <a href="/wiki/1605" title="1605">1605</a> წელს მან შეძლო თავისი კანდიდატი ალესანდრო მედიჩი პაპად აერჩიათ <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D_XI" title="ლეო XI">ლეო XI</a>-ის სახელით. ახლადარჩეული პაპი სულ რაღაც ერთ თვეში გარდაიცვალა, თუმცა მედიჩების საბედნიეროდ, ახალი პაპი, <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94_V" title="პავლე V">პავლე V</a> ასევე კეთილგანწყობილი იყო მედიჩების მიმართ.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ფერდინანდოს საგარეო პოლიტიკას პაპთან ურთიერთობაში თავისი უარყოფითი მხარეებიც ჰქონდა — ტოსკანა მოიცვეს რელიგიურმა ორდენებმა, რომლებიც გადასახადებს არ იხდიდნენ. ფერდინანდო <a href="/wiki/1609" title="1609">1609</a> წელს გარდაიცვალა. მისი მემკვიდრეობა იყო მდიდარი და აყვავებული ტოსკანა. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="კოზიმო_II_და_ფერდინანდო_II"><span id=".E1.83.99.E1.83.9D.E1.83.96.E1.83.98.E1.83.9B.E1.83.9D_II_.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.A4.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.93.E1.83.9D_II"></span>კოზიმო II და ფერდინანდო II</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Cosimo_ii_de%27_medici_adn_two.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Cosimo_ii_de%27_medici_adn_two.jpg/220px-Cosimo_ii_de%27_medici_adn_two.jpg" decoding="async" width="220" height="280" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Cosimo_ii_de%27_medici_adn_two.jpg/330px-Cosimo_ii_de%27_medici_adn_two.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Cosimo_ii_de%27_medici_adn_two.jpg/440px-Cosimo_ii_de%27_medici_adn_two.jpg 2x" data-file-width="1964" data-file-height="2500" /></a><figcaption>მარია მაგდალინა, კოზიმო II და ფერდინანდო, იუსტუს სუსტერმანსის ნახატი.</figcaption></figure> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9D_II_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="კოზიმო II მედიჩი">კოზიმო II მედიჩი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D_II_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="ფერდინანდო II მედიჩი">ფერდინანდო II მედიჩი</a>.</span></span></div> <p>ფერდინანდო I-ის გარდაცვალების შემდეგ ტახტზე მისი უფროსი ვაჟი, კოზიმო ავიდა. ბიძამისის, ფრანჩესკო I-ის მსგავსად, სახელმწიფო საქმეები არც მას აინტერესებდა და ტოსკანასაც მისი მინისტრები მართავდნენ.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> კოზიმო II-ის 12 წლიანი მმართველობიდან აღსანიშნავია მისი ბედნიერი ქორწინება მარია მაგდალინასთან და მისი მფარველობა ასტრონომ <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%98" title="გალილეო გალილეი">გალილეო გალილეისადმი</a>. </p><p>როდესაც კოზიმო გარდაიცვალა, მისი უფროსი ვაჟი, ფერდინანდო ჯერ ისევ მცირეწლოვანი იყო, ამიტომაც დედამისი მარია მაგდალინა და ბებია კრისტინა რეგენტების რანგში მართავდნენ ქვეყანას. კრისტინა დიდად ენდობოდა თავის მრჩევლებად დანიშნულ სასულიერო პირებს. მან გააუქმა კოზიმო I-ის მიერ დაწესებული აკრძალვა სახელმწიფო თანამდებობებზე სასულიერო პირების დანიშვნაზე და მხარს უჭერდა სამონასტრო ცხოვრებას. კრისტინა დომინანტურ მდგომარეობას <a href="/wiki/1636" title="1636">1636</a> წელს გარდაცვალებამდე, შვილიშვილის მიერ სრულწლოვანების მიღწევის შემდეგაც ინარჩუნებდა.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/1634" title="1634">1634</a> წელს დედამ და ბებიამ ფერდინანდო <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94" title="ვიტორია დელა როვერე">ვიტორია დელა როვერეზე</a>, ურბინოს ჰერცოგის შვილიშვილზე დააქორწინეს. წყვილს ორი შვილი ეყოლა, კოზიმო და ფრანჩესკო მარია.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ფერდინანდო გატაცებული იყო ახალი ტექნოლოგიებით და <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94" title="პიტის სასახლე">პიტის სასახლეში</a> რამდენიმე გირომეტრი, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98" title="ბარომეტრი">ბარომეტრი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98" title="თერმომეტრი">თერმომეტრი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98" title="ტელესკოპი">ტელესკოპი</a> დაამონტაჟებინა.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/1657" title="1657">1657</a> წელს მისიმა უმცროსმა ძმამ, ლეოპოლდო მედიჩიმ ფლორენციაში დააარსა <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A_%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90" title="დელ ჩიმენტოს აკადემია">დელ ჩიმენტოს აკადემია</a>, რომელიც მთელი ტოსკანიდან იზიდავდა მეცნიერებს ერთობლივი კვლევებისათვის.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ტოსკანა ჩართული იყო კასტროს ომებში (უკანასკნელი შემთხვევა, როდესაც მედიჩების მმართველობის ქვეშ მყოფი ტოსკანა კონფლიქტში მონაწილეობდა) და <a href="/wiki/1643" title="1643">1643</a> წელს <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C_VIII" title="ურბან VIII">ურბან VIII</a>-ის ჯარიც დაამარცხა,<sup id="cite_ref-Hale180_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hale180-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> თუმცა, აღსანიშნავია, რომ ხაზინა იმდენად ცარიელი იყო, რომ როდესაც დაქირავებულ მეომრებს ჯამაგირი გადაუხადეს, ტოსკანას უკვე აღარ შეეძლო მთავრობის ობლიგაციების პროცენტების გასტუმრება. ობლიგაციების საპროცენტო განაკვეთი 0.75%-ით შემცირდა.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ეკონომიკა იმდენად ცუდ მდგომარეობაში იყო, რომ სასოფლო ბაზრობებზე ბარტერული გაცვლა ანგარიშსწორების მთავარ საშუალებად იქცა.<sup id="cite_ref-Hale180_25-1" class="reference"><a href="#cite_note-Hale180-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ხაზინა მიმდინარე ხარჯებს ძლივს ფარავდა, რამაც მედიჩების საბანკო ოპერაციების სრული გაუქმება გამოიწვია.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ფერდინანდო II <a href="/wiki/1670" title="1670">1670</a> წელს გარდაიცვალა და ტახტზე მისი უფროსი ვაჟი, კოზიმო ავიდა.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="კოზიმო_III"><span id=".E1.83.99.E1.83.9D.E1.83.96.E1.83.98.E1.83.9B.E1.83.9D_III"></span>კოზიმო III</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Cosimo_III_elderly.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Cosimo_III_elderly.JPG/220px-Cosimo_III_elderly.JPG" decoding="async" width="220" height="282" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Cosimo_III_elderly.JPG/330px-Cosimo_III_elderly.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/98/Cosimo_III_elderly.JPG 2x" data-file-width="342" data-file-height="438" /></a><figcaption>ხანდაზმული კოზიმო III მედიჩის პორტრეტი.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Giangastonecoronation.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Giangastonecoronation.jpg/220px-Giangastonecoronation.jpg" decoding="async" width="220" height="299" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Giangastonecoronation.jpg/330px-Giangastonecoronation.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Giangastonecoronation.jpg/440px-Giangastonecoronation.jpg 2x" data-file-width="442" data-file-height="600" /></a><figcaption>ტოსკანის უკანასკნელი მედიჩი ჰერცოგის, ჯან გასტონეს საკორონაციო პორტრეტი.</figcaption></figure> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9D_III_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="კოზიმო III მედიჩი">კოზიმო III მედიჩი</a>.</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9D_III_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="კოზიმო III მედიჩი">კოზიმო III-ის</a> მმართველობა ხასიათდება ძირეული ცვლილებებითა და დიდი საჰერცოგოს მკვეთრი დაღმასვლით. კოზიმო III პურიტანული პიროვნებით გამოირჩეოდა. მან აკრძალა მაისის დღესასწაულები, აიძულებდა მეძავებს ნებართვის ფული გადაეხადათ და თავს კვეთდა სოდომიტებს. მან აგრეთვე გამოსცა რამდენიმე კანონი, რომელიც განათლებას ცენზურის ქვეშ აქცევდა<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> და დანერგა ანტი-ებრაული კანონმდებლობა.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> დააწესა უზომოდ დიდი გადასახადები,<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ქვეყნის მოსახლეობა კი შემცირებას განაგრძობდა. <a href="/wiki/1705" title="1705">1705</a> წლისათვის დიდი საჰერცოგოს ხაზინა ფაქტობრივად გაკოტრებული იყო, ფლორენციის მოსახლეობა დაახლოებით 50%-ით შემცირდა, მთლიანი დიდი საჰერცოგოს მოსახლეობა კი — დაახლოებით 40%-ით.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ოდესღაც ძლევამოსილი ფლოტი უაღრესად ცუდ მდგომარეობაში იყო.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კოზიმო რეგულარულად უხდიდა საღვთო რომის იმპერატორს, თავის ფეოდალურ ბატონს მაღალ ბაჟებს,<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A7%E1%83%90_(1683)" title="ვენის ალყა (1683)">ვენის ალყის</a> დროს კი იმპერატორს სამხედრო მარაგები გაუგზავნა. <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1" title="ომი ესპანური მემკვიდრეობისათვის">ესპანეთის მემკვიდრეობისათვის ომში</a> ტოსკანა ნეიტრალურ პოზიციას ინარჩუნებდა, რაც ნაწილობრივ მისი დაუძლურებული სამხედრო უნარებით იყო გამოწვეული. <a href="/wiki/1718" title="1718">1718</a> წლის სამხედრო აღწერამ აჩვენა, რომ არმია 3 000 კაცზე ნაკლებს ითვლიდა, რომელთაგან ბევრი ავადმყოფი ან ხანდაზმული იყო.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ამავდროულად, დედაქალაქი, ფლორენცია მათხოვრებით იყო სავსე.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ტოსკანის სირთულეების შესახებ ევროპაშიც იყო ცნობილი. საღვთო რომის იმპერატორმა <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%A4_I_(%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%98)" title="იოზეფ I (სრი)">იოზეფ I-მა</a> დიდ საჰერცოგოზე თავისი პრეტენზიები წამოაყენა (იგი თავადაც ნაწილობრივ მედიჩების შთამომავალი იყო), თუმცა სანამ მოქმედებაზე გადავიდოდა გარდაიცვალა. </p><p>კოზიმო დაქორწინებული იყო <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90_%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%90_%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="მარგარიტა ლუიზა ორლეანელი">მარგარიტა ლუიზა ორლეანელზე</a>, საფრანგეთის მეფე ანრი IV-ისა და მარია მედიჩის შვილიშვილზე. მათი ქორწინება უკმაყოფილებებით იყო სავსე, თუმცა დაძაბულობის მიუხედავად წყვილს სამი შვილი შეეძინა: ფერდინანდო, ანა მარია ლუიზა და ტოსკანის უკანასკნელი მედიჩი ჰერცოგი, ჯან გასტონე. კოზიმოს არც ერთი ვაჟი სათანადო მემკვიდრე არ იყო. ფერდინანდო ლოთი იყო და ეპილეფსიით იტანჯებოდა, ჯან გასტონე კი ისტორიკოს პოლ სტრათერნის მიხედვით, ქვეყნის მმართველის როლისათვის შეუფერებელი იყო.<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4381068">.mw-parser-output #fact{opacity:0.4;color:black;transition:all 0.3s ease-out}.mw-parser-output #fact:hover{opacity:1;transition:all 0.3s ease-out}</style><span id="fact"></span><sup title="საჭიროებს წყაროს მითითებას" class="noprint"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ვიკიპედია:წყაროს მითითება"><i>საჭიროებს წყაროს მითითებას</i></a> - <span style="color:red;">თარიღი არ არის მითითებული! გამოიყენებთ {{subst:ფაქტიჩა}} !</span></sup> </p><p>კოზიმო ფლორენციის რესპუბლიკის აღდგენაზე ფიქრობდა,<sup id="cite_ref-Heraldica_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-Heraldica-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> თუმცა ამ გადაწყვეტილებას ართულებდა დიდი საჰერცოგოს ფეოდალური სტატუსით: ფლორენცია საიმპერატორო ფეოდი იყო, სიენა კი — ესპანეთის.<sup id="cite_ref-Heraldica_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-Heraldica-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> გეგმა თითქმის დამტკიცებული იყო გეერტრუიდენბერგში ევროპის ძალების მიერ, როდესაც კოზიმომ მოულოდნელად ახალი პირობა დაამატა — იგი მოითხოვდა, რომ თუ ის და მისი ორი ვაჟი მის ქალიშვილზე ადრე გარდაიცვლებოდნენ, ტახტზე ის უნდა ასულიყო და მხოლოდ მისი გარდაცვალების შემდეგ უნდა აღდგენილიყო რესპუბლიკის ინსტიტუციები.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> წინადადება ჩავარდა და <a href="/wiki/1723" title="1723">1723</a> წელს კოზიმოს სიკვდილთან ერთად საბოლოოდ მიივიწყეს. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="მედიჩების_მმართველობის_უკანასკნელი_წლები"><span id=".E1.83.9B.E1.83.94.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.A9.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.9B.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.97.E1.83.95.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.A3.E1.83.99.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.90.E1.83.A1.E1.83.99.E1.83.9C.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.AC.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>მედიჩების მმართველობის უკანასკნელი წლები</h3></div> <p>კოზიმო III-ის შემდეგ ტახტზე მისი ვაჟი, ჯან გასტონე ავიდა, რომელმაც სიცოცხლის უმეტესი ნაწილი საწოლში გაატარა და არამეფურად იქცეოდა, იშვიათად ჩნდებოდა ქვეშევრდომთა წინაშე, იმდენად იშვიათად, რომ იგი მკვდარიც კი ეგონათ. ჯან გასტონემ გააუქმა მამამისის პურიტანული კანონები.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1731 წელს ვენაში შეკრებილ ვეროპულ ძალებს უნდა გადაეწყვიტათ ვინ გახდებოდა ჯან გასტონეს მემკვიდრე. მიღებულ იქნა ვენის ხელშეკრულება, რომელმაც დიდი საჰერცოგოს ტახტი დონ კარლოსს, პარმის ჰერცოგს გადასცა. ჯან გასტონე მამასავით მტკიცე არ იყო ტოსკანის მომავალთან დაკავშირებულ მოლაპარაკებებში. მან წინააღმდეგობის გარეშე მიიღო უცხო ძალების მოთხოვნები. ნაცვლად იმისა, რომ ტახტის მისი უახლოესი მამაკაცი ნათესავისათვის, ოტაიანოს პრინცისათვის გადაცემა მოეთხოვა, მან უფლება მისცა ტოსკანა საღვთო რომის იმპერატორის, ფრანც I შტეფანისათვის გადაეცათ. 1735 წელს ფლორენციაში ჩასვლიდან მალევე, ტურინის ხელშეკრულებით, დონ კარლოსი ნეაპოლის მეფე გახდა. ამ მოვლენებიდან მალევე ფრანც I შტეფანი ტოსკანის ტახტის მემკვდრე გახდა. ჯან გასტონეს ამ მოვლენებში არაფერი ეთქმოდა. ტოსკანელებს ეზიზღებოდათ ახალი „ლოთარინგიელი“ ოკუპანტები, რომლებიც ტოსკანის მართვის საქმეში ერეოდნენ, მაშინ, როდესაც ამგვარად ესპანელი დამპყრობლებიც არ მოქცეულან.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1737 წელს ჯან გასტონე, დიდი ჰერცოგის ტიტულის მქონე უკანასკნელი მედიჩი, გარდაიცვალა.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ჰაბსბურგ-ლოთარინგიელთა_დინასტიის_ხანა"><span id=".E1.83.B0.E1.83.90.E1.83.91.E1.83.A1.E1.83.91.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.92-.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.97.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.92.E1.83.98.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.97.E1.83.90_.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.90.E1.83.A1.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.AE.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.90"></span>ჰაბსბურგ-ლოთარინგიელთა დინასტიის ხანა</h2></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:MariaTheresiaFranzStephan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/MariaTheresiaFranzStephan.jpg/220px-MariaTheresiaFranzStephan.jpg" decoding="async" width="220" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/MariaTheresiaFranzStephan.jpg/330px-MariaTheresiaFranzStephan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fe/MariaTheresiaFranzStephan.jpg 2x" data-file-width="350" data-file-height="275" /></a><figcaption>A <i>doppelporträt</i> of Francis Stephen and his wife Maria Theresa, by Peter Kobler von Ehrensorg</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ფრანც_შტეფან_I"><span id=".E1.83.A4.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.AA_.E1.83.A8.E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.A4.E1.83.90.E1.83.9C_I"></span>ფრანც შტეფან I</h3></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/w/index.php?title=Francis_I,_Holy_Roman_Emperor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Francis I, Holy Roman Emperor (ჯერ არაა დაწერილი)">Francis I, Holy Roman Emperor</a>.</span></span></div> <p>ფრანც I ხანმოკლე პერიოდით ფლორენციაში ცხოვრობდა ცოლთან, მარია ტერეზიასთან ერთად. ფრანცი იძულებული გახდა წინაპრებისეული ლოთარინგიის საჰერცოგო სტანისლავ ლეშჩინსკისთვის, პოლონეთის დამხობილი მმართველისათვის დაეთმო, რომლის ქალიშვილიც, მარია ლეშჩინსკა 1725 წელს საფრანგეთისა და ნავარის დედოფალი გახდა. სტანისლავ ლეშჩინსკი ლოთარინგიას მართავდა როგორც დაკარგული პოლონეთის სამეფოს კომპენსაციას. ფრანცი ყოყმანობდა თავისი საჰერცოგოს დათმობაზე, თუმცა საღვთო რომის იმპერატორმა კარლ VI-მ (მარია ტერეზიას მამა) განუცხადა, რომ თუ ის ლოთარინგიაზე თავის უფლებებზე უარს არ იტყოდა, მარია ტერეზიას ცოლად ვერ შეირთავდა. ფრანცი ტოსკანის ნაცვლად ვენაში ცხოვრობდა. 1745 წელს იგი საღვთო რომის იმპერატორად აირჩიეს. ფრანცი 1765 წელს ინსულტით გარდაიცვალა ინსბრუკში. მისი ცოლი მთელი დარჩენილი ცხოვრების განმავლობაში გლოვობდა და თავის ვაჟსა და ფრანცის მემკვიდრესთან, იოზეფ II-თან ერთად მართავდა ქვეყანას. ტოსკანა მის მეორე ვაჟს, ლეოპოლდს გადაეცა.<sup id="cite_ref-LeopoldI_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-LeopoldI-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ფრანც I-ის მმართველობისას დიდი საჰერცოგოს მმართველობის სისტემას თითქმის არ განუცდია რაიმე ცვლილება. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="რეფორმები"><span id=".E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.A4.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.9B.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>რეფორმები</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Johann_Zoffany_-_Gro%C3%9Fherzog_Pietro_Leopoldo_von_Toskana_mit_seiner_Familie_im_Hof_des_Palazzo_Pitti,_Florenz.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Johann_Zoffany_-_Gro%C3%9Fherzog_Pietro_Leopoldo_von_Toskana_mit_seiner_Familie_im_Hof_des_Palazzo_Pitti%2C_Florenz.jpg/220px-Johann_Zoffany_-_Gro%C3%9Fherzog_Pietro_Leopoldo_von_Toskana_mit_seiner_Familie_im_Hof_des_Palazzo_Pitti%2C_Florenz.jpg" decoding="async" width="220" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Johann_Zoffany_-_Gro%C3%9Fherzog_Pietro_Leopoldo_von_Toskana_mit_seiner_Familie_im_Hof_des_Palazzo_Pitti%2C_Florenz.jpg/330px-Johann_Zoffany_-_Gro%C3%9Fherzog_Pietro_Leopoldo_von_Toskana_mit_seiner_Familie_im_Hof_des_Palazzo_Pitti%2C_Florenz.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Johann_Zoffany_-_Gro%C3%9Fherzog_Pietro_Leopoldo_von_Toskana_mit_seiner_Familie_im_Hof_des_Palazzo_Pitti%2C_Florenz.jpg/440px-Johann_Zoffany_-_Gro%C3%9Fherzog_Pietro_Leopoldo_von_Toskana_mit_seiner_Familie_im_Hof_des_Palazzo_Pitti%2C_Florenz.jpg 2x" data-file-width="1369" data-file-height="1118" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%93_II_(%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%98)" title="ლეოპოლდ II (სრი)">დიდი ჰერცოგი ლეოპოლდ I</a> ცოლსა და შვილებთან ერთად, 1776 წ.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_(1840).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg/220px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg.png" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg/330px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg/440px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a><figcaption>ტოსკანის დროშა (1765-1800, 1815-1848, 1849-1860)<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Map_Kingdom_of_Etruria.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Map_Kingdom_of_Etruria.jpg/220px-Map_Kingdom_of_Etruria.jpg" decoding="async" width="220" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e8/Map_Kingdom_of_Etruria.jpg 1.5x" data-file-width="299" data-file-height="218" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ეტრურიის სამეფო (ჯერ არაა დაწერილი)">ეტრურიის სამეფო</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ნაპოლეონის ომები">ნაპოლეონის ომების</a> ხანაში ტოსკანის დიდი საჰერცოგოს ადგილას წარმოქმნილი სახელმწიფო.</figcaption></figure> <p>ტოსკანის დიდი ჰერცოგი გახდა ფრანცის მეორე ვაჟი, პეტერ ლეოპოლდი, რომელიც ქვეყანას ძმის, იოზეფის გარდაცვალებამდე მართავდა. ქვეშევრდომებში ლეოპოლდი პოპულარობით არ სარგებლობდა, მიუხედავად იმისა, რომ მისმა გატარებულმა მრავალრიცხოვანმა რეფორმებმა ტოსკანას დაუბრუნა ბოლო პერიოდში დაკარგული სტაბილურობა.<sup id="cite_ref-LeopoldI_42-1" class="reference"><a href="#cite_note-LeopoldI-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ლეოპოლდმა შეიმუშავა და მხარს უჭერდა მრავალ სოციალურ და ეკონომიკურ რეფორმას. მან გადაახალისა საგადასახადო და სატარიფო სისტემები.<sup id="cite_ref-LeopoldI_42-2" class="reference"><a href="#cite_note-LeopoldI-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ყვავლისის საწინააღმდეგო ვაქცინა საყოველთაოდ ხელმისაწვდომი გახდა (ლეოპოლდის დედა, მარია ტერეზია ყვავილზე აცრის დიდი მხარდამჭერი იყო), დაარსდა არასრულწლოვან დამნაშავეთა გამომსასწორებელი პირველი ინსტიტუციები. ლეოპოლდმა გააუქმა სიკვდილით დასჯა: 1786 წლის 30 ნოემბერს, მას შემდეგ, რაც ფაქტობრივად აკრძალა სასჯელის ეს სახე (ბოლო შემთხვევა დაფიქსირდა 1769 წელს), ლეოპოლდმა ცვლილებები შეიტანა სისხლის სამართლის კოდექსში, რამაც გააუქმა სიკვდილით დასჯა და ბრძანა შესაბამისი ინსტრუმენტების განადგურება მთელი საჰერცოგოს ტერიტორიაზე. სიკვდილით დასჯასთან ერთად აიკრძალა წამებაც.<sup id="cite_ref-Leopoldedict_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-Leopoldedict-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ლეოპოლდმა გაატარა არსებითი რეფორმები ფსიქიკურად ავადმყოფთა მოვლის გულგრილ და არაადამიანურ სისტემაში. 1774 წლის იანვარში ძალაში შევიდა <i>ლეგე სუი პაცი</i> (კანონი სიგიჟის შესახებ), ამ სახის პირველი აქტი მთელი ევროპის მასშტაბით, რომელიც საშუალებას იძლეოდა ფსიქიკურად დაავადებულად მიჩნეული ადამიანის ჰოსპიტალიზაციისათვის სხვადსხვა ნაბიჯი გადადგმულიყო. რამდენიმე წლის შემდეგ ლეოპოლდმა ააგო ახალი საავადმყოფო, რომლის ხელმძღვანელადაც ლეოპოლდმა ახალგაზრდა ფსიქიატრი, ვინჩენცო ჩიარუჯი დანიშნა. ჩიარუჯიმ და მისმა კოლაბორაციონისტებმა საავადმყოფოს ფუნქციონირებისა და ფსიქიკურად დაავადებულ პაციენტებზე ზრუნვის ახალი, ჰუმანიტარული მიდგომები დაამკვიდრეს. აიკრძალა ჯაჭვებისა და ფიზიკური სასჯელების გამოყენება, რითაც გახდნენ იმ მოძრაობის პიონერები, რაც მოგვიანებით ფსიქიკური დაავადებების მქონე პაციენტებთან მორალური მოპყრობის სახელით გახდა ცნობილი.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ლეოპოლდი შეეცადა რელიგიური ორგანიზაციების ქონების სეკულარიზაცია მოეხდინა ან სასულიერო ფენა მთლიანად საერო ხელისუფლების კონტროლისათვის დაექვემდებარებინა. ამ ღონისძიებებს, რომლებმაც შეარყია ტოსკანელებში ღრმად ფესვებგადგმული რწმენა და თავად ლეოპოლდი პაპს დაუპირისპირა, წარმატება არ მოჰყოლია. </p><p>ლეოპოლდი ასევე მუშაობდა პოლიტიკური კონსტიტუციის პროექტზე, რაზეც გავლენა მოახდინა საფრანგეთის კონსტიტუციის გამოცხადებამ და რომელიც გარკვეულ მსგავსებებს ამჟღავნებდა 1778 წლის ვირჯინიის უფლებათა ბილთან. აღნიშნულთან დაკავშირებით ლეოპოლდის კონცეფცია დაფუძნებული იყო მოქალაქეთა პოლიტიკური უფლებების პატივისცემასა და აღმასრულებელ და საკანონმდებლო ხელისუფლებას შორის ჰარმონიის დამკვიდრებაზე. მიუხედავად ამისა, კონსტიტუცია იმდენად რადიკალურად ახალი იყო, რომ მის წინააღმდეგ გამოვიდნენ ისინიც კი, ვისაც შესაძლოა მისი ამოქმედებით სარგებელი ენახა. 1790 წელს იოზეფ II უშვილოდ გარდაიცვალა და ლეოპოლდი ვენაში გამოიძახეს რათა დაეკავებინა ავსტრიის ერცჰერცოგის ოჯახური მემკვიდრეობა და გამხდარიყო იმპერატორი.<sup id="cite_ref-Leopoldedict_44-1" class="reference"><a href="#cite_note-Leopoldedict-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ლეოპოლდი გარდაიცვალა 1792 წელს. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ტოსკანა_საფრანგეთის_რევოლუციისა_და_ნაპოლეონის_ომების_დროს"><span id=".E1.83.A2.E1.83.9D.E1.83.A1.E1.83.99.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.90_.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.A4.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.92.E1.83.94.E1.83.97.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.95.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.A3.E1.83.AA.E1.83.98.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.90_.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.9C.E1.83.90.E1.83.9E.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.9D.E1.83.9C.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.9D.E1.83.9B.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.93.E1.83.A0.E1.83.9D.E1.83.A1"></span>ტოსკანა საფრანგეთის რევოლუციისა და ნაპოლეონის ომების დროს</h3></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ეტრურიის სამეფო (ჯერ არაა დაწერილი)">ეტრურიის სამეფო</a>.</span></span></div> <p>ტოსკანის დიდი ჰერცოგის ტახტზე ლეოპოლდი ვაჟმა, ფერდინანდ III-მ შეცვალა, რომელიც საფრანგეთის რევოლუციური ომების დროს ფრანგებმა განდევნეს 1799 წელს, ხოლო შემდეგ, 1801 წელს საფრანგეთსა და ესპანეთს შორის დადებული ხელშეკრულებით საჰერცოგოს სანაცვლოდ ზალცბურგის კურფიურსტი გახდა და ყოფილი სამთავარეპისკოპოსოს ტერიტორიას მართავდა. ამის შემდეგ ტოსკანის დიდი საჰერცოგო გაუქმდა და მის ადგილას შეიქმნა ეტრურიის სამეფო, რომელსაც პარმის საჰერცოგოს დაკარგვის საკომპენსაციოდ სათავეში ბურბონ-პარმელთა დინასტია ჩაუდგა. 1803 წელს ეტრურიის პირველი მეფე ლუი I გარდაიცვალა და ტახტზე მისი ჩვილი ვაჟი, შარლ ლუი ავიდა, რომლის რეგენტიც დედამისი, მარია ლუიზა იყო. </p><p>ეტრურიამ ათი წელიც ვერ იარსება. ფონტენებლოს ხელშეკრულებით (1807 წლის 27 ოქტომბერი) ეტრურია საფრანგეთმა შეიერთა. მოლაპარაკებები მიმდინარეობდა საფრანგეთსა და ესპანეთს შორის და ეტრურიის რეგენტი საერთოდ უგულებელყოფილი იყო. მას მხოლოდ ის აცნობეს, რომ 1807 წლის 23 ნოემბერს მას შვილის სამეფოს დატოვება მოუწევდა. მარია ლუიზა და მისი სამეფო კარი ქვეყნიდან 10 დეკემბერს გაემგზავრა. 1808 წლის 30 მაისს საფრანგეთმა ოფიციალურად შეიერთა ეტრურია. ხელისუფლება გადაეცა „განსაკუთრებულ ხუნტას“ გენერალ ჟაკ-ფრანსუა მენუს მეთაურობით. ტოსკანა დაყოფილ იქნა არნოს, ხმელთაშუაზღვისპირა და ომბრონეს დეპარტამენტებად. 1809 წლის მარტში შეიქმნა „ტოსკანის დეპარტამენტის გენერალური მთავრობა“, რომელსაც ნაპოლეონმა სათავეში თავისი და, ელიზა ბონაპარტე ჩაუყენა ტოსკანის დიდი ჰერცოგინიის სახელით.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="დიდი_საჰერცოგოს_აღდგენა_და_მისი_საბოლოო_გაუქმება"><span id=".E1.83.93.E1.83.98.E1.83.93.E1.83.98_.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.B0.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.AA.E1.83.9D.E1.83.92.E1.83.9D.E1.83.A1_.E1.83.90.E1.83.A6.E1.83.93.E1.83.92.E1.83.94.E1.83.9C.E1.83.90_.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.98_.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.91.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.9D_.E1.83.92.E1.83.90.E1.83.A3.E1.83.A5.E1.83.9B.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.90"></span>დიდი საჰერცოგოს აღდგენა და მისი საბოლოო გაუქმება</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Leopold_II_of_Tuscany.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Leopold_II_of_Tuscany.jpg/220px-Leopold_II_of_Tuscany.jpg" decoding="async" width="220" height="291" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Leopold_II_of_Tuscany.jpg/330px-Leopold_II_of_Tuscany.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/Leopold_II_of_Tuscany.jpg 2x" data-file-width="378" data-file-height="500" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Leopold_II,_Grand_Duke_of_Tuscany&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leopold II, Grand Duke of Tuscany (ჯერ არაა დაწერილი)">Leopold II, Grand Duke of Tuscany</a> (r. 1824–1859) in the uniform of an Austrian Field Marshal, 1828, after <a href="/w/index.php?title=Pietro_Benvenuti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pietro Benvenuti (ჯერ არაა დაწერილი)">Pietro Benvenuti</a></figcaption></figure> <p>1814 წელს ნაპოლეონის მიერ შექმნილი სისტემა დაიშალა და ტერიტორიული შეთანხმებების შედეგად, ვენის კონგრესმა გარნიზონის ოლქი (რომელიც ტოსკანის სანაპიროზე არსებული ხუთი ქალაქისაგან შედგებოდა) აღდგენილ ტოსკანას გადასცა. ფერდინანდ III-მ კვლავ დაიკავა ტახტი და 1824 წელს გარდაიცვალა. </p><p>ნაპოლეონის დაცემის შემდეგ იტალიაში იფეთქა ნაციონალისტურმა მოძრაობამ და შეიქმნა საიდუმლო ორგანიზაციები, რომლებიც მიზნად ისახავდნენ იტალიის გაერთიანებას. როდესაც ასეთი ორგანიზაციები ტოსკანაში გამოჩნდნენ, შეშფოთებულმა ფერდინანდმა სახელმწიფოს დასაცავად თავისი ძმისგან, იმპერატორ ფრანცისაგან ავსტრიული გარნიზონი გამოითხოვა. ფერდინანდმა ტოსკანა ავსტრიას დაუკავშირა.<sup id="cite_ref-CATHOLIC_ENCY._48-0" class="reference"><a href="#cite_note-CATHOLIC_ENCY.-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Mappa_del_Granducato_di_Toscana_nel_1815.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Mappa_del_Granducato_di_Toscana_nel_1815.png/300px-Mappa_del_Granducato_di_Toscana_nel_1815.png" decoding="async" width="300" height="329" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Mappa_del_Granducato_di_Toscana_nel_1815.png/450px-Mappa_del_Granducato_di_Toscana_nel_1815.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Mappa_del_Granducato_di_Toscana_nel_1815.png/600px-Mappa_del_Granducato_di_Toscana_nel_1815.png 2x" data-file-width="865" data-file-height="950" /></a><figcaption>Map of Grand Duchy of Tuscany in 1815</figcaption></figure> <p>ფერდინანდის გარდაცვალების შემდეგ ტახტზე მისი უფროსი ვაჟი, ლეოპოლდ II ავიდა, რომელსაც თანამედროვეები აფასებდნენ, როგორც ლიბერალ მონარქს.<sup id="cite_ref-CATHOLIC_ENCY._48-1" class="reference"><a href="#cite_note-CATHOLIC_ENCY.-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> მიუხედავად მისი ღირსებებისა, ქვეშევრდომებს იგი არ მოსწონდათ მისი უცხოური წარმომავლობის გამო. მისი კავშირი ავსტრიასთან თანაბრად მიუღებელი იყო. 1847 წლს ლეოპოლდმა პარმის ჰერცოგინიის, მარია ლუიზას გარდაცვალების შემდეგ ლუკის საჰერცოგო შეიერთა (ეს სახელმწიფო მხოლოდ იმ მიზნით შეიქმნა, რომ ბურბონ-პარმელთა დინასტიას სამართავად მიწა ჰქონოდა, სანამ პარმის დაბრუნებას შეძლებდნენ). იმავე წელს ჩამოყალიბდა ტოსკანის სახელმწიფო საბჭო. </p><p>ლეოპოლდის დროს იტალია სახალხო აჯანყებებმა მოიცვა, რამაც კულმინაციას 1848 წლის რევოლუციებისას მიაღწია. ამ რევოლუციებმა საფრანგეთის ტახტი დაამხო და მთელი ევროპის მასშტაბით არეულობა გამოიწვია. ტოსკანაში ლეოპოლდ II-მ ლიბერალური კონსტიტუცია გამოსცა და ლიბერალური მთავრობა ჩამოაყალიბა. ლეოპოლდის ღონისძიებების მიუხედავად, აგვისტოში ლივორნოში მისი მმართველობის წინააღმდეგ ქუჩის ბრძოლები დაიწყო. ავსტრია-სარდინიის ომში ლეოპოლდმა სარდინიის სამეფოს დაუჭირა მხარი. 1849 წლის თებერვალში ლეოპოლდ II იძულებული გახდა ტოსკანა რესპუბლიკელებისათვის დაეტოვებინა და თავშესაფარი ნეაპოლიტანის ქალაქ გაეტაში ეძებნა. ტოსკანაში დროებითი რესპუბლიკა შეიქმნა. ლეოპოლდმა ფლორენციაში დაბრუნება მხოლოდ ავსტრიის დახმარებით მოახერხა. 1852 წელს კონსტიტუცია გაუქმდა,<sup id="cite_ref-CATHOLIC_ENCY._48-2" class="reference"><a href="#cite_note-CATHOLIC_ENCY.-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ხოლო 1855 წელს ავსტრიული გარნიზონი ტოსკანიდან გაიხმეს. </p><p>1859 წლის ზაფხულში მეორე ავსტრო-სარდინიული ომი დაიწყო. ლეპოლდი თავს ვალდებულად თვლიდა მხარი ავსტრიისათვის დაეჭირა.<sup id="cite_ref-BrittanicaLeopold_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-BrittanicaLeopold-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ვიტორიო ემანუელე II-მ მთელი ტოსკანა დაიკავა და მთელი კონფლიქტის განმავლობაში ფლობდა მას. ლეოპოლდი ტოსკანიდან გაიქცა. ვილაფრანცას შეთანხმებამ ლეოპოლდს საშუალება მისცა კიდევ ერთხელ დაბრუნებულიყო ტოსკანაში, თუმცა დაბრუნებისთანავე იგი თავისი უფროსი ვაჟის, ფერდინანდის სასარგებლოდ ტახტიდან გადადგა. ფერდინანდ IV-ის ჰიპოთეტური მმართველობა დიდხანს არ გაგრძელებულა. 1859 წლის 16 აგვისტოს ეროვნულმა ყრილობამ ოფიციალურად გააუქმა ჰაბსბურგ-ლოთარინგიელების მმართველობა.<sup id="cite_ref-CATHOLIC_ENCY._48-3" class="reference"><a href="#cite_note-CATHOLIC_ENCY.-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1859 წლის დეკემბერში ტოსკანის დიდი საჰერცოგო მოდენისა და პარმის საჰერცოგოებს შეუერთდა და შეიქმნა ცენტრალური იტალიის გაერთიანებული პროვინციები, რომელიც რამდენიმე თვის შემდეგ სარდინიის სამეფომ შეიერთა. 1860 წლის 22 მარტს რეფერენდუმის შემდეგ, რომელშიც აბსოლუტურმა უმრავლესობამ (95%<sup id="cite_ref-Heraldica_5-3" class="reference"><a href="#cite_note-Heraldica-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>) მხარი დაუჭირა სარდინიასთან შეერთებას, სარდინიის სამეფომ ოფიციალურად შეიერთა ტოსკანა.<sup id="cite_ref-Heraldica_5-4" class="reference"><a href="#cite_note-Heraldica-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1870 წელს იტალია გაერთიანდა, როდესაც სექტემბერში პაპის ოლქის დარჩენილი ტერიტორიების შეერთება მოხდა და მათ მმართველობას პაპი პიუს IX ჩამოაშორეს. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="მმართველობა"><span id=".E1.83.9B.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.97.E1.83.95.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>მმართველობა</h2></div> <p>ტოსკანა დაყოფილი იყო ორ მთავარი ადმინისტრაციულ ერთეულად: <i>stato nuovo</i> (ახალი ქვეყანა) მოიცავდა ყოფილი სიენის რესპუბლიკის ტერიტორიას, ხოლო <i>stato vecchio</i> (ძველი ქვეყანა) მოიცავდა ყოფილი ფლორენციის რესპუბლიკის ტერიტორიასა და სამფლობელოებს. ეს ორი ერთეული სხვადასხვა კანონებით იმართებოდა. დაყოფას განაპირობებდა ის ფაქტი, რომ <i>stato nuovo</i> ესპანეთის ფეოდი იყო, ხოლო <i>stato vecchio</i> — საღვთო რომის იმპერიის. სიენას მართავდა დიდი ჰერცოგის მიერ დანიშნული მმართველი. კარლ V-მ ალესანდრო მედიჩი ფლორენციის მმართველად გამოაცხადა „სიცოცხლის ბოლომდე, ხოლო მისი სიკვდილის შემდეგ იგი უნდა შეეცვალათ მის ვაჟებსა და მამაკაც მემკვიდრეებს პირმშოობის წესის მიხედვით, ხოლო ასეთების არარსებობის შემთხვევაში — მედიჩების ოჯახის უახლოეს ნათესავ მამაკაცებს და ეს წესი უნდა გამოყენებულიყო სამუდამოდ პირმშოობის მიხედვით.“ <sup id="cite_ref-Heraldica_5-5" class="reference"><a href="#cite_note-Heraldica-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1530 წელს, მას შემდეგ, რაც ფლორენცის რესპუბლიკა ხანგრძლივი ალყის შემდეგ <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%9D_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="საღვთო რომის იმპერია">საღვთო რომის იმპერიის</a>, ჰაბსბურგების ესპანეთისა და <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A5%E1%83%98" title="პაპის ოლქი">პაპის ოლქის</a> ძალებს დანებდა, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9A_V" title="კარლ V">კარლ V</a>-მ გამოსცა პროკლამაცია, სადაც ღიად აცხადებდა, რომ მას და მხოლოდ მას ჰქონდა ფლორენციის მმართველობის განსაზღვრის უფლება.<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/1530" title="1530">1530</a> წლის <a href="/wiki/12_%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D" title="12 აგვისტო">12 აგვისტოს</a> იმპერატორმა მედიჩები ფლორენციის რესპუბლიკის მემკვიდრეობით მმართველებად აქცია.<sup id="cite_ref-Hale119_51-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hale119-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> პაპ <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2_VII" title="კლემენტ VII">კლემენტ VII</a>-ს სურდა თავისი ნათესავი <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98" title="ალესანდრო მედიჩი">ალესანდრო მედიჩი</a> ფლორენციის მმართველი გამხდარიყო, თუმცა ამავდროულად სურდა ეს იმგვარად მომხდარიყო, რომ ხალხის თვალში გაჩენილიყო წარმოდგენა, თითქოს ფლორენციელებმა დემოკრატიულად აირჩიეს ალესანდრო თავიანთ მმართველად.<sup id="cite_ref-Hale119_51-1" class="reference"><a href="#cite_note-Hale119-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/1532" title="1532">1532</a> წლის აპრილში პაპმა დაარწმუნა <i>ბალია</i>, ფლორენციის მმართველი კომისია, ახალი კონსტიტუცია მიეღოთ. დოკუმენტი იმავე თვის 27 რიცხვში მიიღეს. იგი ოფიციალურად აყალიბებდა მემკვიდრეობით მონარქიას. ამ ახალი აქტით გაუქმდა ძველთაძველი <i>სინიორია</i> (არჩევითი მთავრობა) და <i>გონფალონერის</i> თანამდებობა (ქალაქის ტიტულოვანი მმართველი, რომელიც ორი თვის ვადით აირჩეოდა). სანაცვლოდ შეიქმნა: <i>კონსილიერე</i> — სამთვიანი ვადით არჩეული ოთხწევრიანი საბჭო, რომელსაც „ფლორენციის რესპუბლიკის ჰერცოგი“ (შემდგომში კი ტოსკანის დიდი ჰერცოგი) მეთაურობდა; 48 კაცისაგან შემდგარი <i>სენატი</i>, რომელიც ბალიას მიერ ირჩეოდა და ფლობდა ფლორენციის ფინანსური, უშიშროებისა და საგარეო პოლიტიკის განსაზღვრის პრეროგატივას. გარდა ამისა, სენატი ნიშნავდა ომისა და საჯარო უსაფრთხოების კომისიებსა და პიზის, არეცოს, პრატოს, ვოლტერასა და კორტონას მმართველებს, ასევე, ელჩებს<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (სენატის წევრობა მხოლოდ წარჩინებულ მამაკაცებს შეეძლოთ<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>); <i>ორასის საბჭო</i> — წარმოადგენდა პეტიციების სასამართლოს, რომლის წევრებიც სიცოცხლის ბოლომდე ინიშნებოდნენ. ეს კონსტიტუცია მედიჩების მმართველობის ქვეშ მყოფი დიდი საჰერცოგოს დროსაც ნარჩუნდებოდა, თუმცა ფერდინანდო II-ის მმართველობამ ეს ინსტიტუციები ბუტაფორიებად აქცია.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>დროთა განმავლობაში მედიჩებმა რამდენიმე ახალი ტერიტორია შეიძინეს, რომელთა შორისაც იყო 1604 წელს ორსინებსაგან შეძენილი პიტიგლიანო; 1633 წელს სფორცებისაგან შეძენილი სანტა-ფიორის საგრაფო; 1650 წელს ესპანეთმა დათმო პონტრემოლი; კოზიმო I-ის მმართველობისას კი სილვია პიკოლომინიმ საჰერცოგოს მიჰყიდა თავისი საკუთრება: კასტილიონის მარკა, პიეტრო-სანტა, კაპისტრანოს საჰერცოგო და ნეაპოლის სამეფოში მდებარე ქალაქი პენა.<sup id="cite_ref-Heraldica_5-6" class="reference"><a href="#cite_note-Heraldica-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ვიტორია დელა როვერემ საჰერცოგოს 1631 წელს მონტეფელტროსა და როვერეს საჰერცოგოები შემატა, რომლებიც 1694 წელს მის უმცროს ვაჟს, ფრანჩესკო მარია მედიჩის გადაეცა. ტახტზე ჯან გასტონეს ასვლის შემდეგ, ეს მიწები ტოსკანას დაუბრუნდა.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ჯან გასტონემ, ტოსკანის უკანსკნელმა მედიჩმა მმართველმა, დიდი საჰერცოგო ფრანც შტეფან ლოთარინგიელს გადასცა. მისი ზეობის მთელი პერიოდის განმავლობაში ტოსკანას მეფისნაცვალი მარკ დე ბოვო-კრანი მართავდა. 1763 წელს ფრანც შტეფანმა მემკვიდრეობის წესი შეცვალა, როდესაც თავისი მეორე ვაჟი, ლეოპოლდი, დიდი საჰერცოგოს მემკვიდრედ გამოაცხადა, ხოლო თუკი ლეოპოლდის შტო გადაშენდებოდა, მემკვიდრეობა მთავარ შტოს დაუბრუნდებოდა. ლეოპოლდიდან მოყოლებული ყველა დიდი ჰერცოგი ფლორენციაში ცხოვრობდა. დიდმა ჰერცოგმა ლეოპოლდ II-მ 1848 წელს ლიბერალური კონსტიტუცია დაამტკიცა. მომდევნო წელს დიდი ჰერცოგი ხანმოკლე პერიოდის განმავლობაში დროებითმა მთავრობამ დაამხო, თუმცა იგი იმავე წელს აღადგინეს ტახტზე ავსტრიის ჯარებმა. ტოსკანის ხელისუფლება საბოლოოდ გაუქმდა 1859 წელს, როდესაც იგი ცენტრალური იტალიის გაერთიანებულ პროვინციებს შეუერთდა.<sup id="cite_ref-Heraldica_5-7" class="reference"><a href="#cite_note-Heraldica-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="დროშები_და_გერბები"><span id=".E1.83.93.E1.83.A0.E1.83.9D.E1.83.A8.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98_.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.92.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.91.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>დროშები და გერბები</h2></div> <center> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerycaption">მედიჩების დინასტია</li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_(1562-1737).svg" class="mw-file-description" title="ტოსკანის დიდი საჰერცოგოს დროშა (1562-1737)"><img alt="ტოსკანის დიდი საჰერცოგოს დროშა (1562-1737)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281562-1737%29.svg/120px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281562-1737%29.svg.png" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281562-1737%29.svg/180px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281562-1737%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281562-1737%29.svg/240px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281562-1737%29.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span></div> <div class="gallerytext">ტოსკანის დიდი საჰერცოგოს დროშა<br />(<b>1562-1737</b>)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_(c._1737_-_c._1749).svg" class="mw-file-description" title="საზღვაო დროშა (1737-1749)"><img alt="საზღვაო დროშა (1737-1749)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%28c._1737_-_c._1749%29.svg/120px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%28c._1737_-_c._1749%29.svg.png" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%28c._1737_-_c._1749%29.svg/180px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%28c._1737_-_c._1749%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%28c._1737_-_c._1749%29.svg/240px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%28c._1737_-_c._1749%29.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span></div> <div class="gallerytext">საზღვაო დროშა<br />(<b>1737-1749</b>)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_(1562-1737).svg" class="mw-file-description" title="გერბი (1562-1737)"><img alt="გერბი (1562-1737)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281562-1737%29.svg/87px-Coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281562-1737%29.svg.png" decoding="async" width="87" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281562-1737%29.svg/131px-Coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281562-1737%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281562-1737%29.svg/174px-Coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281562-1737%29.svg.png 2x" data-file-width="610" data-file-height="840" /></a></span></div> <div class="gallerytext">გერბი<br />(<b>1562-1737</b>)</div> </li> </ul> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerycaption">ჰაბსბურგ-ლოთარინგიელთა დინასტია</li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg" class="mw-file-description" title="სამოქალაქო დროშა და სამოქალაქო ალამი (1815-1848, 1849-1860)"><img alt="სამოქალაქო დროშა და სამოქალაქო ალამი (1815-1848, 1849-1860)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg/120px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg.png" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg/180px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg/240px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext">სამოქალაქო დროშა და სამოქალაქო ალამი<br />(<b>1815-1848, 1849-1860</b>)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:State_flag_simple_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg" class="mw-file-description" title="სახელმწიფო დროშა და მცირე გერბი (1815-1848, 1849-1860)"><img alt="სახელმწიფო დროშა და მცირე გერბი (1815-1848, 1849-1860)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/State_flag_simple_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg/120px-State_flag_simple_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg.png" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/State_flag_simple_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg/180px-State_flag_simple_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/State_flag_simple_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg/240px-State_flag_simple_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext">სახელმწიფო დროშა და მცირე გერბი<br />(<b>1815-1848, 1849-1860</b>)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_(1840).svg" class="mw-file-description" title="სახელმწიფო დროშა და დიდი გერბი (1765-1800, 1815-1848, 1849-1860)[56]"><img alt="სახელმწიფო დროშა და დიდი გერბი (1765-1800, 1815-1848, 1849-1860)[56]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg/120px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg.png" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg/180px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg/240px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext">სახელმწიფო დროშა და დიდი გერბი<br />(<b>1765-1800, 1815-1848, 1849-1860</b>)<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:State_Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_(1848-1849).svg" class="mw-file-description" title="ტოსკანის დიდი საჰერცოგოს დროშა (1848-1849)"><img alt="ტოსკანის დიდი საჰერცოგოს დროშა (1848-1849)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/State_Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281848-1849%29.svg/120px-State_Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281848-1849%29.svg.png" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/State_Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281848-1849%29.svg/180px-State_Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281848-1849%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/State_Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281848-1849%29.svg/240px-State_Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281848-1849%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext">ტოსკანის დიდი საჰერცოგოს დროშა<br />(<b>1848-1849</b>)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Lesser_Coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_(Habsburg-Lorraine).svg" class="mw-file-description" title="მცირე გერბი (1815-1848, 1849-1860)"><img alt="მცირე გერბი (1815-1848, 1849-1860)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Lesser_Coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%28Habsburg-Lorraine%29.svg/92px-Lesser_Coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%28Habsburg-Lorraine%29.svg.png" decoding="async" width="92" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Lesser_Coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%28Habsburg-Lorraine%29.svg/138px-Lesser_Coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%28Habsburg-Lorraine%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Lesser_Coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%28Habsburg-Lorraine%29.svg/184px-Lesser_Coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%28Habsburg-Lorraine%29.svg.png 2x" data-file-width="610" data-file-height="797" /></a></span></div> <div class="gallerytext">მცირე გერბი<br />(<b>1815-1848, 1849-1860</b>)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Great_coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg" class="mw-file-description" title="დიდი გერბი (1765-1800, 1815-1848, 1849-1860)[57]"><img alt="დიდი გერბი (1765-1800, 1815-1848, 1849-1860)[57]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Great_coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg/120px-Great_coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg.png" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Great_coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg/180px-Great_coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Great_coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg/240px-Great_coat_of_arms_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="500" /></a></span></div> <div class="gallerytext">დიდი გერბი<br />(<b>1765-1800, 1815-1848, 1849-1860</b>)<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div> </li> </ul> </center> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ლიტერატურა"><span id=".E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A2.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.90"></span>ლიტერატურა</h2></div> <ul><li>Acton, Harold: <i>The Last Medici</i>, Macmillan, London, 1980, <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/0-333-29315-0" title="სპეციალური:BookSources/0-333-29315-0">0-333-29315-0</a></li> <li>Strathern, Paul: <i>The Medici: Godfathers of the Renaissance</i>, Vintage books, London, 2003, <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/978-0-09-952297-3" title="სპეციალური:BookSources/978-0-09-952297-3">978-0-09-952297-3</a></li> <li>Hale, J.R.: <i>Florence and the Medici</i>, Orion books, London, 1977, <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/1-84212-456-0" title="სპეციალური:BookSources/1-84212-456-0">1-84212-456-0</a></li> <li>Frieda, Leonie: <i>Catherine de' Medici</i>, Orion books, London, 2005, <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/0-7538-2039-0" title="სპეციალური:BookSources/0-7538-2039-0">0-7538-2039-0</a></li> <li>Booth, Cecily: <i>Cosimo I—Duke of Florence</i>, University Press, 1921</li> <li>Woolrych, Humphry William: <i>The history and results of the present capital punishments in England; to which are added, full tables of convictions, executions, etc.</i>, Saunders and Benning, 1832, (pre-dates use of the ISBN)</li> <li>Jackson-Laufer, Guida Myrl: <i>Women Rulers Throughout the Ages: An Illustrated Guide</i>, ABC-CLIO, 1999, <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/978-1-57607-091-8" title="სპეციალური:BookSources/978-1-57607-091-8">978-1-57607-091-8</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=61QSAAAAYAAJ&pg=RA5-PA5">Parliamentary papers, Volume 16 By the United Kingdom of Great Britain and Ireland. Parliament. House of Commons – <i>Report on the Grand Duchy of Tuscany</i> – John Bowring – 1839</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="რესურსები_ინტერნეტში"><span id=".E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.A1.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98_.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.9C.E1.83.94.E1.83.A2.E1.83.A8.E1.83.98"></span>რესურსები ინტერნეტში</h2></div> <div class="infobox sisterproject"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკისაწყობი"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/35px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="35" height="47" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/53px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/70px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a><figcaption></figcaption></figure> <div style="margin-left: 50px;"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკისაწყობი"><span id="fact">ვიკისაწყობში</span></a> არის გვერდი თემაზე: <div style="margin-left: 10px;"><i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D" class="extiw" title="commons:Category:ტოსკანის დიდი საჰერცოგო">ტოსკანის დიდი საჰერცოგო</a></b></i></div> </div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.heraldica.org/topics/national/bull1569.htm">The Papal Bull that created the Grand Duchy</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="სქოლიო"><span id=".E1.83.A1.E1.83.A5.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.9D"></span>სქოლიო</h2></div> <div class="reflist" style="font-size: 90%; list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <span class="reference-text">United Kingdom of Great Britain and Ireland; House of Commons, John Bowring, 1839, გვ. 6</span> </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> <span class="reference-text">Strathern, Paul: <i>The Medici: Godfathers of the Renaissance</i>, Vintage books, London, 2003, <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/978-0-09-952297-3" title="სპეციალური:BookSources/978-0-09-952297-3">978-0-09-952297-3</a>, გვ. 315–321</span> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="book" style="font-style:normal">commercio, Italia : Ministero di agricoltura, industria e (1862). <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/bub_gb_nwW6_HBLcTIC">Popolazione censimento degli antichi Stati sardi (1. gennaio 1858) e censimenti di Lombardia, di Parma e di Modena (1857-1858) pubblicati per cura del Ministero d'agricoltura, industria e commercio: Relazione generale con una introduzione storica sopra i censimenti delle popolazioni italiane dai tempi antichi sino all'anno 1860. 1.1</a></i> (it).  Stamperia Reale.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Popolazione+censimento+degli+antichi+Stati+sardi+%281.+gennaio+1858%29+e+censimenti+di+Lombardia%2C+di+Parma+e+di+Modena+%281857-1858%29+pubblicati+per+cura+del+Ministero+d%27agricoltura%2C+industria+e+commercio%3A+Relazione+generale+con+una+introduzione+storica+sopra+i+censimenti+delle+popolazioni+italiane+dai+tempi+antichi+sino+all%27anno+1860.+1.1&rft.aulast=commercio&rft.aufirst=Italia+%3A+Ministero+di+agricoltura%2C+industria+e&rft.date=1862&rft.pub=Stamperia+Reale&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbub_gb_nwW6_HBLcTIC"> </span></span> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.treccani.it//enciclopedia/cosimo-iii-de-medici-granduca-di-toscana_(Dizionario-Biografico)">COSIMO III de' Medici, granduca di Toscana in "Dizionario Biografico"</a> it-IT. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2020-04-25</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-Heraldica-5">↑ <a href="#cite_ref-Heraldica_5-0"><sup>5.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Heraldica_5-1"><sup>5.1</sup></a> <a href="#cite_ref-Heraldica_5-2"><sup>5.2</sup></a> <a href="#cite_ref-Heraldica_5-3"><sup>5.3</sup></a> <a href="#cite_ref-Heraldica_5-4"><sup>5.4</sup></a> <a href="#cite_ref-Heraldica_5-5"><sup>5.5</sup></a> <a href="#cite_ref-Heraldica_5-6"><sup>5.6</sup></a> <a href="#cite_ref-Heraldica_5-7"><sup>5.7</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal">François Velde.  (July 4, 2005) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://google.com/search?q=cache:kUU_EPqvxDoJ:www.heraldica.org/topics/royalty/tuscany.htm+The+Grand-Duchy+of+Tuscany&cd=3&hl=en&ct=clnk&gl=ie&client=firefox-a">The Grand-Duchy of Tuscany</a>. heraldica.org. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2009-08-19.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-Strathern,_გვ._340-6">↑ <a href="#cite_ref-Strathern,_გვ._340_6-0"><sup>6.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Strathern,_გვ._340_6-1"><sup>6.1</sup></a> <span class="reference-text">Strathern, გვ. 340</span> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <span class="reference-text">Strathern, გვ. 335</span> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <span class="reference-text">Strathern, გვ. 375, 381.</span> </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">↑</a> <span class="reference-text">Frieda, Leonie: <i>Catherine de' Medici</i>, Orion books, London, 2005, <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/0-7538-2039-0" title="სპეციალური:BookSources/0-7538-2039-0">0-7538-2039-0</a>, გვ. 268–269</span> </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <span class="reference-text">Booth, Cecily: <i>Cosimo I – Duke of Florence</i>, University Press, 1921 (pre-dates use of the ISBN), გვ. 232</span> </li> <li id="cite_note-Hale145-11">↑ <a href="#cite_ref-Hale145_11-0"><sup>11.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Hale145_11-1"><sup>11.1</sup></a> <span class="reference-text">Hale, J.R.: <i>Florence and the Medici</i>, Orion books, London, 1977, <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/1-84212-456-0" title="სპეციალური:BookSources/1-84212-456-0">1-84212-456-0</a>, გვ. 145</span> </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> <span class="reference-text">Frieda, გვ. 271–272</span> </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> <span class="reference-text">Strathern, გვ. 340–341</span> </li> <li id="cite_note-Hale,_p_147-14"><a href="#cite_ref-Hale,_p_147_14-0">↑</a> <span class="reference-text">Hale, გვ. 147</span> </li> <li id="cite_note-Hale,_p_151-15">↑ <a href="#cite_ref-Hale,_p_151_15-0"><sup>15.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Hale,_p_151_15-1"><sup>15.1</sup></a> <span class="reference-text">Hale, გვ. 151</span> </li> <li id="cite_note-Hale151-16">↑ <a href="#cite_ref-Hale151_16-0"><sup>16.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Hale151_16-1"><sup>16.1</sup></a> <a href="#cite_ref-Hale151_16-2"><sup>16.2</sup></a> <a href="#cite_ref-Hale151_16-3"><sup>16.3</sup></a> <span class="reference-text">Hale, გვ. 150</span> </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">↑</a> <span class="reference-text">Hale, გვ. 158</span> </li> <li id="cite_note-Hale160-18">↑ <a href="#cite_ref-Hale160_18-0"><sup>18.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Hale160_18-1"><sup>18.1</sup></a> <span class="reference-text">Hale, გვ. 160</span> </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">↑</a> <span class="reference-text">Hale, გვ. 165</span> </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> <span class="reference-text">Hale, გვ. 187</span> </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">↑</a> <span class="reference-text">Strathern, გვ. 375–37, 380–381.</span> </li> <li id="cite_note-22"><a href="#cite_ref-22">↑</a> <span class="reference-text">Acton, გვ. 30</span> </li> <li id="cite_note-23"><a href="#cite_ref-23">↑</a> <span class="reference-text">Acton, გვ. 27</span> </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">↑</a> <span class="reference-text">Acton, გვ. 38</span> </li> <li id="cite_note-Hale180-25">↑ <a href="#cite_ref-Hale180_25-0"><sup>25.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Hale180_25-1"><sup>25.1</sup></a> <span class="reference-text">Hale, p 180</span> </li> <li id="cite_note-26"><a href="#cite_ref-26">↑</a> <span class="reference-text">Hale, გვ. 181.</span> </li> <li id="cite_note-27"><a href="#cite_ref-27">↑</a> <span class="reference-text">Strathern, გვ. 381</span> </li> <li id="cite_note-28"><a href="#cite_ref-28">↑</a> <span class="reference-text">Strathern, გვ. 382.</span> </li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">↑</a> <span class="reference-text">Strathern, გვ. 391.</span> </li> <li id="cite_note-30"><a href="#cite_ref-30">↑</a> <span class="reference-text">Acton, გვ. 140–141.</span> </li> <li id="cite_note-31"><a href="#cite_ref-31">↑</a> <span class="reference-text">Acton, გვ. 185</span> </li> <li id="cite_note-32"><a href="#cite_ref-32">↑</a> <span class="reference-text">Strathern, გვ. 392</span> </li> <li id="cite_note-33"><a href="#cite_ref-33">↑</a> <span class="reference-text">Strathern, გვ. 390–391.</span> </li> <li id="cite_note-34"><a href="#cite_ref-34">↑</a> <span class="reference-text">Acton, გვ. 243</span> </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">↑</a> <span class="reference-text">Acton, გვ. 272-273</span> </li> <li id="cite_note-36"><a href="#cite_ref-36">↑</a> <span class="reference-text">Strathern, გვ. 400</span> </li> <li id="cite_note-37"><a href="#cite_ref-37">↑</a> <span class="reference-text">Acton, გვ. 254</span> </li> <li id="cite_note-38"><a href="#cite_ref-38">↑</a> <span class="reference-text">Acton, გვ. 255</span> </li> <li id="cite_note-39"><a href="#cite_ref-39">↑</a> <span class="reference-text">Strathern, pp. 402–405</span> </li> <li id="cite_note-40"><a href="#cite_ref-40">↑</a> <span class="reference-text">Strathern, pp. 408–409</span> </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">↑</a> <span class="reference-text">Strathern, p 410</span> </li> <li id="cite_note-LeopoldI-42">↑ <a href="#cite_ref-LeopoldI_42-0"><sup>42.0</sup></a> <a href="#cite_ref-LeopoldI_42-1"><sup>42.1</sup></a> <a href="#cite_ref-LeopoldI_42-2"><sup>42.2</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/336666/Leopold-">Leopold II (holy Roman emperor) -- Encyclopædia Britannica</a>. Britannica.com. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2009-10-11.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-43"><a href="#cite_ref-43">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rbvex.it/toscana.html">Bandiere degli Stati italiani preunitari: Toscana</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Leopoldedict-44">↑ <a href="#cite_ref-Leopoldedict_44-0"><sup>44.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Leopoldedict_44-1"><sup>44.1</sup></a> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Humphry_William_Woolrych&action=edit&redlink=1" class="new" title="Humphry William Woolrych (ჯერ არაა დაწერილი)">Woolrych, Humphry William</a>: <i>The history and results of the present capital punishments in England; to which are added, full tables of convictions, executions, etc</i>, Saunders and Benning, 1832, (pre-dates use of the ISBN), p 42</span> </li> <li id="cite_note-45"><a href="#cite_ref-45">↑</a> <span class="reference-text">Mora, G. (1959) Vincenzo Chiarugi (1759–1820) and his psychiatric reform in Florence in the late 18th century (on the occasion of the bi-centenary of his birth) <i>J Hist Med.</i></span> </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">↑</a> <span class="reference-text">Jackson-Laufer, Guida Myrl:<i>Women Rulers Throughout the Ages: An Illustrated Guide</i>, ABC-CLIO, 1999, <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/978-1-57607-091-8" title="სპეციალური:BookSources/978-1-57607-091-8">978-1-57607-091-8</a>, p 142</span> </li> <li id="cite_note-47"><a href="#cite_ref-47">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=H._A._L._Fisher&action=edit&redlink=1" class="new" title="H. A. L. Fisher (ჯერ არაა დაწერილი)">H. A. L. Fisher</a>, "The French Dependencies and Switzerland", in A. Ward <i>et al.</i> (eds.), <i>Cambridge Modern History, IX: Napoleon</i> (Cambridge, 1934), p. 399.</span> </li> <li id="cite_note-CATHOLIC_ENCY.-48">↑ <a href="#cite_ref-CATHOLIC_ENCY._48-0"><sup>48.0</sup></a> <a href="#cite_ref-CATHOLIC_ENCY._48-1"><sup>48.1</sup></a> <a href="#cite_ref-CATHOLIC_ENCY._48-2"><sup>48.2</sup></a> <a href="#cite_ref-CATHOLIC_ENCY._48-3"><sup>48.3</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal">Catholic Encyclopaedia. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/cathen/15103b.htm">Tuscany</a>. newadvent.org. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 18 October 2009.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-BrittanicaLeopold-49"><a href="#cite_ref-BrittanicaLeopold_49-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/336677/Leopold-II">Leopold II (grand duke of Tuscany) -- Encyclopædia Britannica</a>. Britannica.com. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 26 September 2009.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-50"><a href="#cite_ref-50">↑</a> <span class="reference-text">Hale, p 118</span> </li> <li id="cite_note-Hale119-51">↑ <a href="#cite_ref-Hale119_51-0"><sup>51.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Hale119_51-1"><sup>51.1</sup></a> <span class="reference-text">Hale, 119</span> </li> <li id="cite_note-52"><a href="#cite_ref-52">↑</a> <span class="reference-text">Hale, p 121</span> </li> <li id="cite_note-53"><a href="#cite_ref-53">↑</a> <span class="reference-text">Hale, p 153</span> </li> <li id="cite_note-54"><a href="#cite_ref-54">↑</a> <span class="reference-text">Hale, p 178</span> </li> <li id="cite_note-55"><a href="#cite_ref-55">↑</a> <span class="reference-text">Acton, pp. 207–208</span> </li> <li id="cite_note-56"><a href="#cite_ref-56">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rbvex.it/toscana.html">Bandiere degli Stati italiani preunitari: Toscana</a>.</span> </li> <li id="cite_note-57"><a href="#cite_ref-57">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rbvex.it/toscana.html">Bandiere degli Stati italiani preunitari: Toscana</a>.</span> </li> </ol></div></div>    </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget \"ReferenceTooltips\" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See \u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgets\u003E.");});</script><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">მოძიებულია „<a dir="ltr" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ტოსკანის_დიდი_საჰერცოგო&oldid=3874532">https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ტოსკანის_დიდი_საჰერცოგო&oldid=3874532</a>“-დან</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სპეციალური:კატეგორიები">კატეგორია</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%97_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A6%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A8%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="კატეგორია:სტატიები დაუდასტურებელი ცნობებით თარიღის გარეშე (ჯერ არაა დაწერილი)">სტატიები დაუდასტურებელი ცნობებით თარიღის გარეშე</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%A2%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%97" title="კატეგორია:სტატიები დაუსაბუთებელი მტკიცებებით">სტატიები დაუსაბუთებელი მტკიცებებით</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D" title="კატეგორია:ტოსკანის საჰერცოგო">ტოსკანის საჰერცოგო</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:იტალიის ყოფილი სახელმწიფოები">იტალიის ყოფილი სახელმწიფოები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="კატეგორია:ტოსკანის ისტორია">ტოსკანის ისტორია</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="კატეგორია:ფლორენციის ისტორია">ფლორენციის ისტორია</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%9D_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="კატეგორია:საღვთო რომის იმპერიის საჰერცოგოები (ჯერ არაა დაწერილი)">საღვთო რომის იმპერიის საჰერცოგოები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="კატეგორია:ტოსკანა">ტოსკანა</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:1569_%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:1569 წელს შექმნილი ქვეყნები და ტერიტორიები">1569 წელს შექმნილი ქვეყნები და ტერიტორიები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:1859_%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:1859 წელს გაუქმებული ქვეყნები და ტერიტორიები">1859 წელს გაუქმებული ქვეყნები და ტერიტორიები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A1%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%92-%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:ჰაბსბურგ-ლოთარინგიელები">ჰაბსბურგ-ლოთარინგიელები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:მედიჩები">მედიჩები</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ეს გვერდი ბოლოს დარედაქტირდა: 19:24, 16 მაისი 2020.</li> <li id="footer-info-copyright"><div>ტექსტი ვრცელდება <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Creative_Commons_Attribution-ShareAlike_4.0_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიის ტექსტი">Creative Commons Attribution-ShareAlike ლიცენზიით</a> და შესაძლოა არსებობდეს დამატებითი პირობები. ამ საიტის გამოყენებით, თქვენ ეთანხმებით <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">გამოყენების პირობებსა</a> და <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Privacy_policy">კონფიდენციალურობის პოლიტიკას</a>.</div> <div>ვიკიპედია® არის არაკომერციული ორგანიზაცია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>-ის რეგისტრირებული სავაჭრო ნიშანი.</div> <div class="noprint"><br /><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ვიკიპედია:ფორუმი/დახმარება">დაგვიკავშირდით</a></div></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">კონფიდენციალურობის პოლიტიკა</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%91">ვიკიპედიის შესახებ</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98:%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%90">პასუხისმგებლობის უარყოფა</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">ქცევის კოდექსი</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">შემქმნელები</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ka.wikipedia.org">სტატისტიკა</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">მზა ფაილების პოლიტიკა</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ka.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D&oldid=3874532&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">მობილური ვერსია</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-tfj4k","wgBackendResponseTime":726,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.287","walltime":"0.500","ppvisitednodes":{"value":3141,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":29614,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":10522,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":40022,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 251.179 1 -total"," 22.52% 56.565 1 თარგი:სქოლიო"," 17.77% 44.635 1 თარგი:See_also"," 12.99% 32.620 1 თარგი:ინფოდაფა_ყოფილი_ქვეყანა"," 7.22% 18.123 1 თარგი:Fact"," 5.62% 14.112 9 თარგი:ISBN"," 3.79% 9.523 3 თარგი:მთავარი_სტატია"," 3.72% 9.336 5 თარგი:Cite_web"," 2.90% 7.292 1 თარგი:დროშა"," 2.64% 6.641 1 თარგი:Main"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.019","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":917700,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-tfj4k","timestamp":"20241201024219","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u10e2\u10dd\u10e1\u10d9\u10d0\u10dc\u10d8\u10e1 \u10d3\u10d8\u10d3\u10d8 \u10e1\u10d0\u10f0\u10d4\u10e0\u10ea\u10dd\u10d2\u10dd","url":"https:\/\/ka.wikipedia.org\/wiki\/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q154849","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q154849","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2020-05-14T18:36:38Z","dateModified":"2020-05-16T19:24:51Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/7e\/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Tuscany_%281840%29.svg"}</script> </body> </html>