CINXE.COM
Zagwarantować prawa wyborców z niepełnosprawnościami w wyborach prezydenckich. RPO pisze do PKW
<!DOCTYPE html> <html lang="pl" dir="ltr" prefix="og: https://ogp.me/ns#"> <head> <meta charset="utf-8" /> <meta name="description" content="Wszystkie lokale wyborcze powinny być w pełni dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami – podkreśla Rzecznik Praw Obywatelskich Podczas ubiegłorocznych wyborów parlamentarnych eksperci RPO stwierdzili zaś uchybienia w 78 proc. tych wizytowanych lokali, które mają status dostosowanych Uchybienia są podobne przy każdych wyborach - to np. brak oznaczeń schodów i szyb, czy zbyt wąskie drzwi dla wózka inwalidzkiego Rzecznik wystąpił do Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie zapewnienia skutecznej ochrony praw wyborczych osób z niepełnosprawnościami podczas wyborów prezydenckich" /> <link rel="canonical" href="http://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-zagwarantowac-prawa-wyborcow-z-niepelnosprawnosciami-w-wyborach-prezydenckich" /> <meta property="og:type" content="Artykuł" /> <meta property="og:url" content="http://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-zagwarantowac-prawa-wyborcow-z-niepelnosprawnosciami-w-wyborach-prezydenckich" /> <meta property="og:title" content="Zagwarantować prawa wyborców z niepełnosprawnościami w wyborach prezydenckich. RPO pisze do PKW" /> <meta property="og:image" content="http://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/styles/780_x/public/wybory_0.png?itok=B4lcSBJU" /> <meta name="twitter:card" content="summary_large_image" /> <meta name="twitter:title" content="Zagwarantować prawa wyborców z niepełnosprawnościami w wyborach prezydenckich. RPO pisze do PKW" /> <meta name="twitter:description" content="Wszystkie lokale wyborcze powinny być w pełni dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami – podkreśla Rzecznik Praw Obywatelskich Podczas ubiegłorocznych wyborów parlamentarnych eksperci RPO stwierdzili zaś uchybienia w 78 proc. tych wizytowanych lokali, które mają status dostosowanych Uchybienia są podobne przy każdych wyborach - to np. brak oznaczeń schodów i szyb, czy zbyt wąskie drzwi dla wózka inwalidzkiego Rzecznik wystąpił do Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie zapewnienia skutecznej ochrony praw wyborczych osób z niepełnosprawnościami podczas wyborów prezydenckich" /> <meta name="twitter:image" content="http://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/styles/780_x/public/wybory_0.png?itok=B4lcSBJU" /> <meta name="Generator" content="Drupal 10 (https://www.drupal.org)" /> <meta name="MobileOptimized" content="width" /> <meta name="HandheldFriendly" content="true" /> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1, shrink-to-fit=no" /> <meta http-equiv="x-ua-compatible" content="ie=edge" /> <link rel="icon" href="/sites/default/files/favicon128_128_4.ico" type="image/vnd.microsoft.icon" /> <link rel="alternate" hreflang="pl" href="http://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-zagwarantowac-prawa-wyborcow-z-niepelnosprawnosciami-w-wyborach-prezydenckich" /> <title>Zagwarantować prawa wyborców z niepełnosprawnościami w wyborach prezydenckich. RPO pisze do PKW</title> <link rel="stylesheet" media="all" href="/sites/default/files/css/css_zuXehllRE9b9jNsl-ofzGHJE7zlYysOJBtHQfLUU5H0.css?delta=0&language=pl&theme=bootstrap_barrio_brpo&include=eJyNkNEKgzAMRX_I2k-S1EaNtE2XNHP-_WBse9AJe0kg58C9RHdtmH0AxS4wN20CdQggQuznxAGS07YnKvOJD0Eq-_VmKLszuuDf6wU_hNwJN_Wv2WeOlrAbWdBHsQqphxUe56ITfbSRc-WCpWl_tJwLghBHsRz-kDMW66ZkFI38e_dUJlPicgJtwfzjgxlVYUYdtoUaPgGhm5CK" /> <link rel="stylesheet" media="all" href="/sites/default/files/css/css_dXOYur2xEN_YoVLeMdFHn4Iky2qskOVqdeg0j_GB_nQ.css?delta=1&language=pl&theme=bootstrap_barrio_brpo&include=eJyNkNEKgzAMRX_I2k-S1EaNtE2XNHP-_WBse9AJe0kg58C9RHdtmH0AxS4wN20CdQggQuznxAGS07YnKvOJD0Eq-_VmKLszuuDf6wU_hNwJN_Wv2WeOlrAbWdBHsQqphxUe56ITfbSRc-WCpWl_tJwLghBHsRz-kDMW66ZkFI38e_dUJlPicgJtwfzjgxlVYUYdtoUaPgGhm5CK" /> <link rel="stylesheet" media="print" href="/sites/default/files/css/css_hCYF7K-F3SFjImslEUdUxpripXTrfTy0OPC9hDD1_Js.css?delta=2&language=pl&theme=bootstrap_barrio_brpo&include=eJyNkNEKgzAMRX_I2k-S1EaNtE2XNHP-_WBse9AJe0kg58C9RHdtmH0AxS4wN20CdQggQuznxAGS07YnKvOJD0Eq-_VmKLszuuDf6wU_hNwJN_Wv2WeOlrAbWdBHsQqphxUe56ITfbSRc-WCpWl_tJwLghBHsRz-kDMW66ZkFI38e_dUJlPicgJtwfzjgxlVYUYdtoUaPgGhm5CK" /> <meta name="deklaracja-dostępności" content="https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/deklaracja-dostepnosci-serwisu-bip-brpo-gov-pl"> </head> <body class="layout-one-sidebar layout-sidebar-first page-node-16970 path-node node--type-artykul lang-pl"> <!--<a href="#main-content" class="visually-hidden focusable skip-link"> Przejdź do treści </a>--> <div id="skip-link"> <ul> <li><a href="#block-menupl" class="visually-hidden focusable"> Przejdź do menu głównego</a></li> <li><a href="#main-content" class="visually-hidden focusable">Przejdź do treści</a></li> <li><a href="#block-stopkapl" class="visually-hidden focusable">Przejdź to informacji o kontakcie </a></li> <li><a href="https://bip.brpo.gov.pl/pl/sitemap" class="visually-hidden focusable">Przejdź do mapy serwisu</a></li> </ul> </div> <h1 class="visually-hidden">Biuletyn Informacji Publicznej RPO</h1> <div class="flc-prefsEditor-separatedPanel fl-prefsEditor-separatedPanel"> <div class="flc-slidingPanel-panel flc-prefsEditor-iframe"></div> <div class="fl-panelBar"> <span class="fl-prefsEditor-buttons"> <button id="reset" class="flc-prefsEditor-reset fl-prefsEditor-reset"><span class="fl-icon-undo"></span> Resetuj</button> <button id="show-hide" class="flc-slidingPanel-toggleButton fl-prefsEditor-showHide"> Show/Hide</button> </span> </div> </div> <nav class="flc-toc-tocContainer"></nav> <div class="dialog-off-canvas-main-canvas" data-off-canvas-main-canvas> <div id="page-wrapper"> <div id="page"> <header id="header" class="header" aria-label="Nagłówek strony"> <div class="branding_brpo_wrapper"> <div id="branding_brpo" class="justify-content-center align-items-center container"> <section class="row region region-branding-brpo"> <div id="block-brandingbrpopl" class="block-content-basic block block-block-content block-block-content7dca4a4b-f1d7-4fef-ad9a-96a05ed6e4ab"> <div class="content"> <div class="clearfix text-formatted field field--name-body field--type-text-with-summary field--label-hidden field__item"><div class="container-fluid"><div class="row"><div style="background-color:#fffe9b;color:000;font-size:1rem;padding:20px;"><p>Uprzejmie informujemy, że w związku z pracami technicznymi, w niedzielę 24 listopada od godziny 14:45 do godziny 17:45 nie będzie dostępny serwis Biuletyn Informacji Publicznej Rzecznika Praw Obywatelskich. Przepraszamy za utrudnienia.</p></div></div><div class="row"><div class="col-2"><img class="godlo_class" src="/sites/default/files/herb_polski.svg" data-entity-uuid="" data-entity-type="" alt="Godło RP" width="3158" height="3716" id="godlo_kontener"></div><div class="col-8"><a href="/pl" id="strona_glowna" title="Przejdź do strony głównej"><img class="logo_class" src="/sites/default/files/logo_rpo_2022_06_17_v2.png" data-entity-uuid="" data-entity-type="" alt="Logo RPO" width="550" height="148" id="logo_kontener_pl"></a></div><div class="col-2"><a class="bip_kontener" href="https://www.gov.pl/web/bip" title="Przejdź do Strony Głównej Biuletynu Informacji Publicznej"><img class="logo_class" src="/sites/default/files/BIP.svg" data-entity-uuid="" data-entity-type="" alt="Logo BIP" width="128" height="150" id="bip_kontener"></a></div></div></div><div class="biuletyn">Biuletyn Informacji Publicznej RPO</div></div> </div> </div> </section> </div> </div> <div class="pasek_gorny_brpo_wrapper"> <div id="pasek_gorny_brpo" class="container"> <section class="row region region-pasek-gorny-brpo"> <div id="block-pasekgornypl" class="block-content-basic block block-block-content block-block-content454cc595-ca63-4693-b8a8-fffb2bbf1446"> <div class="content"> <div class="clearfix text-formatted field field--name-body field--type-text-with-summary field--label-hidden field__item"><nav class="navbar navbar-expand-lg "><div class="d-flex flex-grow-1"><!-- hidden spacer to center brand on mobile --><div class="w-100 text-right"> </div></div><div class="navbar-collapse flex-grow-1" id="pasek_gorny"><ul class="navbar-nav ml-auto flex-nowrap" role="list"><li class="nav-item etykieta_szukaj"><a class="nav-link" href="/site-search" title="Wyszukiwarka">Szukaj</a></li><li class="nav-item"><a class="nav-link" href="/infolinia" title="Telefon do RPO"><span class="light">Infolinia:</span><span class="semibold"> 800 676 676</span></a></li><li class="nav-item polski_jezyk_migowy_m"><a class="nav-link" href="https://www.rpo.gov.pl/pl/content/glusi" title="Informacje o RPO w Polskim Języku Migowym">Głusi</a></li><li class="nav-item"><a class="nav-link" href="/en" title="Zmiana języka na angielski"><span class="semibold">EN</span></a></li></ul></div></nav><nav class="navbar navbar-expand-lg "><div class="d-flex flex-grow-1"><!-- hidden spacer to center brand on mobile --><div class="w-100 text-right"> </div></div><div class="navbar-collapse flex-grow-1" id="pasek_gorny_ua"><ul class="navbar-nav ml-auto flex-nowrap" role="list"><li class="nav-item pasek_flaga_ua" aria-hidden="true"> </li><li class="nav-item"><a class="nav-link" href="/pl/content/rpo-yak-otrimati-dopomogu-ukraina" title=""><span class="semibold">Як отримати допомогу</span></a></li><li class="nav-item"><a class="nav-link" href="/pl/content/rpo-kak-poluchit-pomosch-ukraina" title=""><span class="semibold">Как получить помощь</span></a></li></ul></div></nav></div> </div> </div> </section> </div> </div> <nav class="navbar navbar-expand-lg" id="navbar-main"> <button class="navbar-toggler navbar-toggler-right" type="button" data-toggle="collapse" data-target="#CollapsingNavbar" aria-controls="CollapsingNavbar" aria-expanded="false" aria-label="Toggle navigation"><span class="navbar-toggler-icon"></span></button> <div class="collapse navbar-collapse justify-content-center" id="CollapsingNavbar"> <nav role="navigation" aria-labelledby="block-menupl-menu" id="block-menupl" class="block block-menu navigation menu--menu-pl"> <h2 class="visually-hidden" id="block-menupl-menu">Menu PL</h2> <ul class="clearfix nav" data-component-id="bootstrap_barrio:menu"> <li class="nav-item"> <a href="/pl/content/zlozenie-wniosku-do-rzecznika-praw-obywatelskich" class="nav-link nav-link--pl-content-zlozenie-wniosku-do-rzecznika-praw-obywatelskich" data-drupal-link-system-path="content/jak-mozna-zwrocic-sie-do-rpo">Kontakt</a> </li> <li class="nav-item menu-item--collapsed"> <a href="/pl/content/rzecznik-i-biuro" class="nav-link nav-link--pl-content-rzecznik-i-biuro" data-drupal-link-system-path="content/rzecznik-i-biuro">Rzecznik i Biuro</a> </li> <li class="nav-item"> <a href="/pl/sprawy-wazne-dla-obywateli" class="nav-link nav-link--pl-sprawy-wazne-dla-obywateli" data-drupal-link-system-path="sprawy-wazne-dla-obywateli">Sprawy Obywateli</a> </li> <li class="nav-item"> <a href="/pl/konstytucja" title="Katalog spraw z podziałem wg artykułów Konstytucji RP" class="nav-link nav-link--pl-konstytucja" data-drupal-link-system-path="konstytucja">Konstytucja</a> </li> <li class="nav-item"> <a href="/pl/tagi/dostepne-wybory" class="nav-link nav-link--pl-tagi-dostepne-wybory" data-drupal-link-system-path="taxonomy/term/1426">Dostępne wybory</a> </li> </ul> </nav> </div> </nav> </header> <div class="highlighted"> <aside class="container section clearfix" role="complementary"> <div data-drupal-messages-fallback class="hidden"></div> </aside> </div> <div id="main-wrapper" class="layout-main-wrapper clearfix"> <div id="main" class="container"> <div id="block-bootstrap-barrio-brpo-breadcrumbs" class="block block-system block-system-breadcrumb-block"> <div class="content"> <nav role="navigation" aria-label="breadcrumb" style=""> <ol class="breadcrumb"> <li class="breadcrumb-item"> <a href="/pl">Strona główna</a> </li> </ol> </nav> </div> </div> <div class="row row-offcanvas row-offcanvas-left clearfix"> <main class="main-content col" id="content" role="main"> <section class="section"> <a id="main-content" tabindex="-1"></a> <div id="block-bootstrap-barrio-brpo-page-title" class="block block-core block-page-title-block"> <div class="content"> <h2 class="title"><span class="field field--name-title field--type-string field--label-hidden">Zagwarantować prawa wyborców z niepełnosprawnościami w wyborach prezydenckich. RPO pisze do PKW</span> </h2> </div> </div> <div id="block-bootstrap-barrio-brpo-content" class="block block-system block-system-main-block"> <div class="content"> <div data-history-node-id="16970" class="node node--type-artykul node--view-mode-full ds-1col clearfix"> <div class="field field--name-field-data field--type-daterange field--label-inline"> <div class="field__label">Data:</div> <div class='field__items'> <div class="field__item"><time datetime="2020-03-10T10:19:00Z" class="datetime">2020-03-10</time> </div> </div> </div> <div class="field field--name-dynamic-block-fieldnode-socialmedia field--type-ds field--label-hidden field__item"><div class="views-element-container"><div class="view view-socialmedia view-id-socialmedia view-display-id-block_1 js-view-dom-id-84de8fd2e2421666d570e03bb55ab77c562a3e8d095583f74b78e43f8c2e8431"> </div> </div> </div> <div class="field field--name-dynamic-block-fieldnode-blok-obrazek-z-linkiem field--type-ds field--label-hidden field__item"><div class="views-element-container"><div class="view view-obrazek-z-linkiem view-id-obrazek_z_linkiem view-display-id-block_1 js-view-dom-id-0267db65e17ceda9078b1091da6ab948c97679299cf6b4fdbe8fdb2bc47ff87f"> </div> </div> </div> <div class="clearfix text-formatted field field--name-body field--type-text-with-summary field--label-hidden field__item"><ul> <li><strong>Wszystkie lokale wyborcze powinny być w pełni dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami – podkreśla Rzecznik Praw Obywatelskich</strong></li> <li><strong>Podczas ubiegłorocznych wyborów parlamentarnych eksperci RPO stwierdzili zaś uchybienia w 78 proc. tych wizytowanych lokali, które mają status dostosowanych</strong></li> <li><strong>Uchybienia są podobne przy każdych wyborach - to np. brak oznaczeń schodów i szyb, czy zbyt wąskie drzwi dla wózka inwalidzkiego </strong></li> <li><strong>Rzecznik wystąpił do Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie zapewnienia skutecznej ochrony praw wyborczych osób z niepełnosprawnościami podczas wyborów prezydenckich</strong></li> </ul> <p>Rzecznik zaprezentował wyniki kontroli lokali obwodowych komisji wyborczych, przeprowadzonej 11 i 12 października 2019 r. - bezpośrednio przed wyborami do Sejmu i Senatu. Takie kontrole RPO prowadzi przed każdymi wyborami ogólnokrajowymi. </p> <p>Pracownicy Biura RPO wizytowali w 23 miejscowościach 155 lokali wyborczych, mających status dostosowanych do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami. Oceniali warunki techniczne tych lokali, które określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 29 lipca 2011 r. w sprawie lokali obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych.</p> <p>Uchybienia stwierdzono w 121 lokalach (78% ogółu wizytowanych). Niemal w co trzecim (30 %) lokalu stwierdzono trzy i więcej uchybień.</p> <h3>Najczęstsze uchybienia:</h3> <ul> <li>brak oznakowania krawędzi stopni schodów (70 proc. wizytowanych lokali),</li> <li>brak oznakowania przegród szklanych (42 proc. lokali). Chodzi np. o budynki z przegrodami szklanymi - gdzie trzeba je oznaczać czy budynki ze schodami - gdzie trzeba wyróżniać ich krawędzie itp.,</li> <li>niedostosowane miejsce zapewniające tajność głosowania (niewłaściwa wysokość blatów – 37 proc. lokali oraz niewłaściwe wymiary: szerokość, głębokość – 24 proc. lokali),</li> <li>brak dodatkowego oświetlenia w miejscu zapewniającym tajność głosowania (26 proc. lokali),</li> <li>zbyt wysokie progi drzwi wejściowych (16 proc. lokali),</li> <li>niewłaściwe rozmieszczenie informacji i obwieszczeń PKW (14 proc. lokali),</li> <li>śliska posadzka - bez właściwości przeciwpoślizgowych (10 proc. lokali).</li> </ul> <p>W wielu przypadkach członkowie obwodowych komisji wyborczych nie znali wymogów wynikających z przepisów rozporządzenia z 2011 r. Często nie mieli również wiedzy o obowiązkach wynikających z wytycznych Państwowej Komisji Wyborczej, w szczególności w odniesieniu do obowiązku sprawdzenia, czy lokal i elementy jego wyposażenia bezwzględnie spełniają warunki rozporządzenia, a także konieczności zawiadomienia przez komisję wójta i urzędnika wyborczego o stwierdzonych nieprawidłowościach.</p> <p>Niestety, miało to wpływ na przygotowanie lokali wyborczych (m.in. członkowie obwodowej komisji wyborczej nie znali zastosowania dostarczonego, dodatkowego oświetlenia dla miejsca zapewniającego tajność głosowania i pozostawało ono niezainstalowane itp.). Kontrolujący starali się, w razie takiej potrzeby, przekazywać członkom komisji tekst rozporządzenia, a także wyciąg z wytycznych PKW. Można zatem przyjąć, że po kontroli w części z lokali wyborczych niektóre uchybienia mogły zostać usunięte. </p> <p>Z satysfakcją należy odnotować szereg dodatkowych działań mających na celu lepsze dostosowanie lokali wyborczych do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami. Wśród takich dobrych praktyk należy wskazać m.in. wyposażanie lokali wyborczych w szkła powiększające do użytku wyborców, czy też przygotowanie i oznaczenie toalet przystosowanych dla osób z niepełnosprawnościami.</p> <h3>Otoczenie lokalu też ma znaczenie</h3> <p>Wizytujący zwracali też uwagę na bezpośrednią okolicę lokali. Nierzadko bowiem nawet najlepiej dostosowane lokale są w praktyce trudno dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z powodu występowania przeszkód w otoczeniu budynku. Kwestii tych rozporządzenie nie reguluje.</p> <p>W bliskim otoczeniu lokali wyborczych odnotowano zatem takie bariery, jak:</p> <ul> <li>uszkodzone chodniki,</li> <li>trakty o nawierzchni piaskowo-żwirowej lub trawiastej prowadzące do wejścia do lokali wyborczych,</li> <li>wysokie krawężniki.</li> </ul> <p>Były również utrudnienia wynikające z prowadzanych prac remontowo-budowlanych (np. wykopy). Zauważono ponadto bariery o charakterze organizacyjnym, np. brak oznaczeń windy dla osób z niepełnosprawnościami.</p> <h3>Raport RPO z wyborów samorządowych w 2018 r. </h3> <p>W kontekście zbliżających się wyborów na Prezydenta RP aktualne pozostają wnioski i rekomendacje z publikacji pt. „Dostosowanie lokali obwodowych komisji wyborczych do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami. Raport Rzecznika Praw Obywatelskich z wyborów samorządowych 2018 roku, Warszawa 2019”.</p> <p>RPO przywołał jego zalecenia, takie jak:</p> <ul> <li>zwiększenie zaangażowania we właściwe przygotowanie lokali mających status dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast),</li> <li>zwrócenie szczególnej uwagi na problematykę dostosowania lokali do potrzeb wyborców niepełnosprawnych w toku szkoleń dla członków obwodowych komisji wyborczych (w tym zwrócenie uwagi na działania kontrolne i możliwości interwencji wynikające z wytycznych PKW),</li> <li>wyposażenie członków komisji, których lokale mają status dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych, w tekst rozporządzenia Ministra Infrastruktury,</li> <li>zwiększenie aktywności urzędników wyborczych (członków Korpusu Urzędników Wyborczych) w szeroko pojętej procedurze nadzoru właściwego przygotowywania lokali mających status dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych.</li> </ul> <p>Poważne zaniepokojenie RPO wciąż budzi występowanie barier w bezpośrednim otoczeniu lokali wyborczych ze statusem dostosowanych. Dlatego konsekwentnie zgłasza postulat zmiany upoważnienia ustawowego do wydania rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać lokale dostosowane do potrzeb wyborców niepełnosprawnych - tak aby rozporządzenie uwzględniało również te wymogi.</p> <p>Rzecznik ma świadomość, że zmiana taka może być z różnych względów (m.in. finansowych, na co zwracała uwagę PKW w 2019 r.) trudna do przeprowadzenia w najbliższym czasie. Dlatego poddaje pod rozwagę również inne działania dotyczące sfery praktycznej, które mogą w pewnym zakresie przyczynić się do minimalizowania problemu.</p> <p>Mogłyby one dotyczyć np. zwrócenia w toku szkoleń uwagi członków obwodowych komisji wyborczych również na kwestie przygotowania dla potrzeb osób z niepełnosprawnościami najbliższego otoczenia budynku (aby uniknąć barier czysto organizacyjnych – np. zamkniętej bramy przy otwarciu wyłącznie wąskiej furtki itp.).</p> <h3>Ustalenia kontroli misji OBWE </h3> <p>Podczas ostatnich wyborów do Sejmu i Senatu tożsame spostrzeżenia odnotowała Krótkoterminowa Misja Obserwacji Wyborów Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE. W swym raporcie z 14 lutego 2020 r. wskazała, że zarówno układ, jak i sąsiedztwo wielu odwiedzonych lokali wyborczych, nie były dostępne dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej. Np., mimo że część lokali wyborczych znajdowała się w dostępnych budynkach, drzwi prowadzące do lokalu stanowiły poważna przeszkodę, a sposób umieszczenia kabin do głosowania uniemożliwiał oddanie głosu przez wyborców poruszających się na wózkach inwalidzkich.</p> <p>Wśród rekomendacji misja wskazała m.in. na konieczność przekazywania w toku szkoleń wszystkim członkom obwodowych komisji wyborczych wskazówek dotyczących zapewniania większej dostępności do lokali wyborczych, przygotowania lokali oraz ułatwiania głosowania wyborcom z różnymi rodzajami niepełnosprawności.</p> <h3>Konkluzje RPO</h3> <p>- W moim przekonaniu konieczne jest dążenie do stanu, w którym wszystkie lokale wyborcze będą w pełni dostosowane do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami – podkreśla Adam Bodnar.</p> <p>Do tego czasu należy rozważyć zwiększenie wymogów przygotowania lokali wyborczych innych niż posiadające formalnie status dostosowanych do potrzeb wyborów wyborców niepełnosprawnych. Obecnie regulacje są bowiem niewystarczające.</p> <p>Tymczasem z lokali takich wciąż korzysta część wyborców z niepełnosprawnościami czy w zaawansowanym wieku. RPO planuje wystąpienie w sprawie koniecznych zmian prawa w tym zakresie.</p> <p>Niezmiernie istotne pozostaje też organizowanie przez władze samorządowe dowozu wyborców z niepełnosprawnościami i w zaawansowanym wieku do lokali wyborczych. Stanowi to ważne ułatwienie i zasługuje na wsparcie. </p> <p>Adam Bodnar zwrócił się do Sylwestra Marciniaka, przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej o rozważenie podjęcia działań zmierzających do zapewnienia skutecznej ochrony praw wyborczych wyborców z niepełnosprawnościami.</p> <p>W tej sprawie RPO wystąpił także do Pełnomocnika Rządu ds. Osób z Niepełnosprawnościami Pawła Wdówika. </p> <p>VII.602.6.2014</p> </div> <h3 class="field-label-above">Załączniki:</h3> <ul > <li><div> <div class="field field--name-field-media-document field--type-file field--label-visually_hidden"> <div class="field__label visually-hidden">Dokument</div> <div class="field__item"> <span class="file file--mime-application-pdf file--application-pdf"> <a href="/sites/default/files/Wyst%C4%85pienie%20do%20PKW%20ws.%20%20kontroli%20lokali%20wyborczych%2C%202.03.2020.pdf" type="application/pdf">Wystąpienie do PKW ws. kontroli lokali wyborczych, 2.03.2020.pdf</a></span> </div> </div> </div> </li> <li><div> <div class="field field--name-field-media-document field--type-file field--label-visually_hidden"> <div class="field__label visually-hidden">Dokument</div> <div class="field__item"> <span class="file file--mime-application-pdf file--application-pdf"> <a href="/sites/default/files/Dostosowanie%20lokali%20obwodowych%20komisji%20wyborczych%20do%20potrzeb%20wyborc%C3%B3w%20z%20niepe%C5%82nosprawno%C5%9Bciami.%20Raport%20RPO%20z%20wybor%C3%B3w%20samorz%C4%85dowych%20w%202018%20r..pdf" type="application/pdf">Dostosowanie lokali komisji wyborczych do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami 2018 r..pdf</a></span> </div> </div> </div> </li> <li><div> <div class="field field--name-field-media-document field--type-file field--label-visually_hidden"> <div class="field__label visually-hidden">Dokument</div> <div class="field__item"> <span class="file file--mime-application-pdf file--application-pdf"> <a href="/sites/default/files/WG%20do%20Pe%C5%82nomocnika%20ds.%20OZN%20ws.%20kontroli%20lokali%20wyborczych%2C%2016.03.2020.pdf" type="application/pdf">WG do Pełnomocnika ds. OZN ws. kontroli lokali wyborczych, 16.03.2020.pdf</a></span> </div> </div> </div> </li> <li><div> <div class="field field--name-field-media-document field--type-file field--label-visually_hidden"> <div class="field__label visually-hidden">Dokument</div> <div class="field__item"> <span class="file file--mime-application-pdf file--application-pdf"> <a href="/sites/default/files/Odpowied%C5%BA%20PKW%2C%2023.03.2020.pdf" type="application/pdf">Odpowiedź PKW, 23.03.2020.pdf</a></span> </div> </div> </div> </li> </ul> </div> </div> </div> <div class="views-element-container block block-views block-views-blockklauzule-block-2" id="block-views-block-klauzule-block-2"> <div class="content"> <div><div class="view view-klauzule view-id-klauzule view-display-id-block_2 js-view-dom-id-93e2b96d2e4cd9b377fdacf94b315adacaf1984f0d187871be4a47df5a63fe8b"> </div> </div> </div> </div> <div class="views-element-container block block-views block-views-blockklauzule-block-1" id="block-views-block-klauzule-block-1"> <div class="content"> <div><div class="view view-klauzule view-id-klauzule view-display-id-block_1 js-view-dom-id-02b8cc14c8002c9ef7580530c60a4403e776745bdc007fafbff87e06c2760a55"> </div> </div> </div> </div> <div class="views-element-container block block-views block-views-blockzdjecia-block-1" id="block-views-block-zdjecia-block-1"> <div class="content"> <div><div class="view view-zdjecia view-id-zdjecia view-display-id-block_1 js-view-dom-id-d4e068ce9a4bc8508c37c7f0eab43b8e729426e6805dbfc1bf26697acef7cbcd"> <div class="view-content"> <div id="views-bootstrap-zdjecia-block-1" class="carousel slide" data-interval="5000" data-ride="carousel" data-pause="hover" > <ol class="carousel-indicators"> <li class="active" data-target="#views-bootstrap-zdjecia-block-1" data-slide-to="0"></li> </ol> <div class="carousel-inner"> <div class="carousel-item active"> <img loading="lazy" src="/sites/default/files/styles/780_x/public/wybory_0.png?itok=B4lcSBJU" width="780" height="519" alt="Grafika: biało-czerwona urna wyborcza" title="" /> <div class="carousel-caption d-none d-md-block"> <h3>Prawo wyborcze</h3> </div> </div> </div> <a class="carousel-control-prev" href="#views-bootstrap-zdjecia-block-1" role="button" data-slide="prev"> <span class="carousel-control-prev-icon" aria-hidden="true"></span> <span class="sr-only">Poprzednie</span> </a> <a class="carousel-control-next" href="#views-bootstrap-zdjecia-block-1" role="button" data-slide="next"> <span class="carousel-control-next-icon" aria-hidden="true"></span> <span class="sr-only">Dalej</span> </a> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="views-element-container block block-views block-views-blockstopka-artykulu-block-1" id="block-views-block-stopka-artykulu-block-1"> <div class="content"> <div><div class="info-udos view view-stopka-artykulu view-id-stopka_artykulu view-display-id-block_1 js-view-dom-id-0904448c1b88c981164195d95b6798fe59b9c98181f2ac1387c10ab2069edfee"> <div class="view-header"> <p class="class-footer-information-text">Informacja o udostępnieniu:</p> </div> <div class="view-content"> <div class="views-row"> <span class="views-field views-field-field-autor-informacji"><span class="views-label views-label-field-autor-informacji class-footer-information-label">Autor informacji: </span><span class="field-content class-footer-information-field">Łukasz Starzewski</span></span><div class="views-field views-field-created"><span class="views-label views-label-created class-footer-information-label">Data publikacji: </span><span class="field-content class-footer-information-field"><time datetime="2020-03-10T11:58:12+01:00" class="datetime">2020-03-10 11:58:12</time> </span></div><div class="views-field views-field-name-2"><span class="views-label views-label-name-2 class-footer-information-label">Osoba udostępniająca: </span><span class="field-content class-footer-information-field">Łukasz Starzewski</span></div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="views-element-container block block-views block-views-blockhistoria-zmian-block-1" id="block-views-block-historia-zmian-block-1"> <div class="content"> <div><div class="view view-historia-zmian view-id-historia_zmian view-display-id-block_1 js-view-dom-id-6263256728e64ee2475f95009fbdfd818d59223f42d81143189cabc5fa7a5870"> <div class="view-header"> <p class="class-footer-information-text">Historia zmian:</p> </div> <div class="view-content"> <div class="views-row"> <div class="views-row"> <div class="views-field views-field-changed"><span class="views-label views-label-changed">Data: </span><span class="field-content"><time datetime="2021-07-22T10:18:22+02:00" class="datetime">2021-07-22 10:18:22</time> </span></div><div class="views-field views-field-title-1"><span class="views-label views-label-title-1">Tytuł: </span><span class="field-content"><a href="/pl/content/rpo-zagwarantowac-prawa-wyborcow-z-niepelnosprawnosciami-w-wyborach-prezydenckich" hreflang="pl">Zagwarantować prawa wyborców z niepełnosprawnościami w wyborach prezydenckich. RPO pisze do PKW</a></span></div><div class="views-field views-field-name"><span class="views-label views-label-name">Operator: </span><span class="field-content">Łukasz Starzewski</span></div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </section> </main> <div class="sidebar_first sidebar col-md-4 order-first" id="sidebar_first"> <aside class="section" role="complementary"> <div class="views-element-container block block-views block-views-blockkategorie-po-lewo-block-1" id="block-views-block-kategorie-po-lewo-block-1"> <div class="content"> <div><div class="view view-kategorie-po-lewo view-id-kategorie_po_lewo view-display-id-block_1 js-view-dom-id-fd699e3f04c82fb79c2d932ab9b039d387e807a9fcf6a85254532f4fa972f48b"> <div class="view-content"> <div class="item-list"> <h3>Kategoria konstytucyjna</h3> <ul> <li><div class="views-field views-field-name"><span class="field-content"><a href="/pl/kategoria-konstytucyjna/art-62-prawa-wyborcze" hreflang="pl">Art. 62 - Prawa wyborcze</a></span></div></li> <li><div class="views-field views-field-name"><span class="field-content"><a href="/pl/kategoria-konstytucyjna/art-69-pomoc-na-rzecz-osob-z-niepelnosprawnosciami" hreflang="pl">Art. 69 – Pomoc na rzecz osób z niepełnosprawnościami</a></span></div></li> </ul> </div> <div class="item-list"> <h3>Kategoria prawna i organizacyjna</h3> <ul> <li><div class="views-field views-field-name"><span class="field-content"><a href="/pl/kategoria-prawna/wystapienia-do-wladz" hreflang="pl">Wystąpienia RPO do władz i odpowiedzi</a></span></div></li> <li><div class="views-field views-field-name"><span class="field-content"><a href="/pl/wystapienia-generalne" hreflang="pl">WYSTĄPIENIA GENERALNE RPO</a></span></div></li> </ul> </div> <div class="item-list"> <h3>Kategoria tematyczna</h3> <ul> <li><div class="views-field views-field-field-icon"><div class="field-content"> <img loading="lazy" src="/sites/default/files/styles/32_x_32/public/samorzad_terytorialny.png?itok=AmA-wf2I" width="32" height="32" alt="" title="" /> </div></div><div class="views-field views-field-name"><span class="field-content"><a href="/pl/kategoria-tematyczna/samorz%C4%85d-terytorialny" hreflang="pl">Samorząd terytorialny</a></span></div></li> <li><div class="views-field views-field-field-icon"><div class="field-content"> <img loading="lazy" src="/sites/default/files/styles/32_x_32/public/wybory.png?itok=Nahvl51b" width="32" height="32" alt="" title="" /> </div></div><div class="views-field views-field-name"><span class="field-content"><a href="/pl/kategoria-tematyczna/wybory" hreflang="pl">Wybory</a></span></div></li> <li><div class="views-field views-field-field-icon"><div class="field-content"> <img loading="lazy" src="/sites/default/files/styles/32_x_32/public/osoby_z_niepelnosprawnoscia_0.png?itok=UKoJPwhE" width="32" height="32" alt="" title="" /> </div></div><div class="views-field views-field-name"><span class="field-content"><a href="/pl/kategoria-tematyczna/osoby-z-niepe%C5%82nosprawno%C5%9Bci%C4%85-ozn" hreflang="pl">Osoby z niepełnosprawnością, OzN</a></span></div></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </aside> </div> </div> </div> </div> <div class="see_also_brpo_wrapper"> <div id="see_also_brpo" class="container"> <section class="row region region-see-also-brpo"> <div class="views-element-container block block-views block-views-blocksee-also-block-1" id="block-views-block-see-also-block-1"> <h2>Zobacz także</h2> <div class="content"> <div><div class="view view-see-also view-id-see_also view-display-id-block_1 js-view-dom-id-deee7d9785e27c139d7c670105b8193ab0b57475e72c806c191bbc1eb9ee4edc"> <div class="view-content"> <div data-drupal-views-infinite-scroll-content-wrapper class="views-infinite-scroll-content-wrapper clearfix"><div id="views-bootstrap-see-also-block-1" class="grid views-view-grid"> <div class="row"> <div class="col-12 col-sm-6 col-md-6 col-lg-4 col-xl-3 item"> <div class="views-field views-field-field-media-zdjecie"><div class="field-content"><div> <div class="field field--name-field-media-image field--type-image field--label-visually_hidden"> <div class="field__label visually-hidden">Obraz</div> <div class="field__item"> <img loading="lazy" src="/sites/default/files/styles/large/public/flaga.jpg?itok=32e2I2a-" width="480" height="320" alt="Polska flaga" title="" /> </div> </div> </div> </div></div><div class="views-field views-field-field-data"><div class="field-content data"><time datetime="2021-07-22T09:45:18Z" class="datetime">2021-07-22</time> </div></div><div class="views-field views-field-title"><span class="field-content"><a href="/pl/content/wybory-burmistrza-przekladano-terminy-na-czynnosci-wyborcze-mijaly-rzecznik-wskazuje-mswia" hreflang="pl">Wybory burmistrza przekładano - terminy na czynności wyborcze mijały. Rzecznik wskazuje MSWiA, na czym polega problem dla obywateli </a></span></div> </div> <div class="col-12 col-sm-6 col-md-6 col-lg-4 col-xl-3 item"> <div class="views-field views-field-field-media-zdjecie"><div class="field-content"><div> <div class="field field--name-field-media-image field--type-image field--label-visually_hidden"> <div class="field__label visually-hidden">Obraz</div> <div class="field__item"> <img loading="lazy" src="/sites/default/files/styles/large/public/wybory_1.png?itok=5B7Ifu9J" width="480" height="320" alt="Grafika: rozrywająca się biało-czerwona flaga i napis WYBORY PREZYDENCKIE" title="" /> </div> </div> </div> </div></div><div class="views-field views-field-field-data"><div class="field-content data"><time datetime="2020-06-24T10:10:00Z" class="datetime">2020-06-24</time> </div></div><div class="views-field views-field-title"><span class="field-content"><a href="/pl/content/rpo-o-dostosowaniu-lokali-wyborczych-do-potrzeb-wyborcow-z-niepelnosprawnosciami" hreflang="pl">RPO ws. dostosowania lokali wyborczych do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami</a></span></div> </div> <div class="col-12 col-sm-6 col-md-6 col-lg-4 col-xl-3 item"> <div class="views-field views-field-field-media-zdjecie"><div class="field-content"><div> <div class="field field--name-field-media-image field--type-image field--label-visually_hidden"> <div class="field__label visually-hidden">Obraz</div> <div class="field__item"> <img loading="lazy" src="/sites/default/files/styles/large/public/wybory_0.png?itok=9DBDhm5a" width="480" height="320" alt="Grafika: biało-czerwona urna wyborcza" title="" /> </div> </div> </div> </div></div><div class="views-field views-field-field-data"><div class="field-content data"><time datetime="2019-10-09T16:02:00Z" class="datetime">2019-10-09</time> </div></div><div class="views-field views-field-title"><span class="field-content"><a href="/pl/content/rpo-upomina-sie-o-dostepnosc-lokali-wyborczych-dla-osob-z-niepelnosprawnosciami" hreflang="pl">RPO upomina się o dostępność lokali wyborczych dla osób z niepełnosprawnościami</a></span></div> </div> <div class="col-12 col-sm-6 col-md-6 col-lg-4 col-xl-3 item"> <div class="views-field views-field-field-media-zdjecie"><div class="field-content"><div> <div class="field field--name-field-media-image field--type-image field--label-visually_hidden"> <div class="field__label visually-hidden">Obraz</div> <div class="field__item"> <img loading="lazy" src="/sites/default/files/styles/large/public/wybory_0.png?itok=9DBDhm5a" width="480" height="320" alt="Grafika: biało-czerwona urna wyborcza" title="" /> </div> </div> </div> </div></div><div class="views-field views-field-field-data"><div class="field-content data"><time datetime="2019-09-19T12:30:00Z" class="datetime">2019-09-19</time> </div></div><div class="views-field views-field-title"><span class="field-content"><a href="/pl/content/o-koniecznocci-dostosowania-lokali-wyborczych-do-potrzeb-wyborcow-z-niepe%C5%82nosprawnosciami" hreflang="pl">O konieczności dostosowania lokali wyborczych do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami</a></span></div> </div> <div class="col-12 col-sm-6 col-md-6 col-lg-4 col-xl-3 item"> <div class="views-field views-field-field-media-zdjecie"><div class="field-content"><div> <div class="field field--name-field-media-image field--type-image field--label-visually_hidden"> <div class="field__label visually-hidden">Obraz</div> <div class="field__item"> <img loading="lazy" src="/sites/default/files/styles/large/public/niepe%C5%82nosprawno%C5%9B%C4%87.jpg?itok=aXn1ylgm" width="480" height="320" alt="Zwalone drzewa blokują przejście" title="" /> </div> </div> </div> </div></div><div class="views-field views-field-field-data"><div class="field-content data"><time datetime="2019-05-06T13:26:00Z" class="datetime">2019-05-06</time> </div></div><div class="views-field views-field-title"><span class="field-content"><a href="/pl/content/lokale-wyborcze-trzeba-lepiej-dostosowac-do-potrzeb-wyborcow-z-niepelnosprawnosciami" hreflang="pl">Lokale wyborcze trzeba lepiej dostosować do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami - RPO pisze do pełnomocników</a></span></div> </div> <div class="col-12 col-sm-6 col-md-6 col-lg-4 col-xl-3 item"> <div class="views-field views-field-field-media-zdjecie"><div class="field-content"><div> <div class="field field--name-field-media-image field--type-image field--label-visually_hidden"> <div class="field__label visually-hidden">Obraz</div> <div class="field__item"> <img loading="lazy" src="/sites/default/files/styles/large/public/Komisja1.jpg?itok=Qf9EWFHf" width="480" height="320" alt="Osoby siedzą w sali " title="" /> </div> </div> </div> </div></div><div class="views-field views-field-field-data"><div class="field-content data"><time datetime="2019-03-28T11:30:00Z" class="datetime">2019-03-28</time> </div></div><div class="views-field views-field-title"><span class="field-content"><a href="/pl/content/niedostosowani-do-wyborow-raport-rpo" hreflang="pl">Niedostosowani do wyborów: raport RPO z przygotowania lokali wyborczych w 2018 r. do potrzeb osób z niepełnosprawnościami</a></span></div> </div> <div class="col-12 col-sm-6 col-md-6 col-lg-4 col-xl-3 item"> <div class="views-field views-field-field-media-zdjecie"><div class="field-content"><div> <div class="field field--name-field-media-image field--type-image field--label-visually_hidden"> <div class="field__label visually-hidden">Obraz</div> <div class="field__item"> <img loading="lazy" src="/sites/default/files/styles/large/public/prawo%20wyborcze.png?itok=RXQEIusM" width="480" height="270" alt="Napis w alfabecie Braille'a symbolizujący problem" title="" /> </div> </div> </div> </div></div><div class="views-field views-field-field-data"><div class="field-content data"><time datetime="2018-10-15T11:00:00Z" class="datetime">2018-10-15</time> </div></div><div class="views-field views-field-title"><span class="field-content"><a href="/pl/content/przed-wyborami-samorzadowymi-rpo-pyta-o-nakladki-na-karty-do-glosowania-w-alfabecie-braille%E2%80%99a" hreflang="pl">Przed wyborami samorządowymi RPO pyta o nakładki na karty do głosowania w alfabecie Braille’a</a></span></div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </section> </div> </div> <footer class="brpo_site-footer"> <div class="footer_wrapper"> <div id="footer_brpo" class="container"> <section class="row region region-footer-brpo"> <div id="block-stopkapl" class="block-content-basic block block-block-content block-block-contentde49b0a4-ccce-4993-9c1a-17c2ac9e51e6"> <div class="content"> <div class="clearfix text-formatted field field--name-body field--type-text-with-summary field--label-hidden field__item"><div class="container-fluid"><div class="row"><div class="col-md-4 d-flex justify-content-center"><div class="stopka_logo_brpo"><a href="https://www.rpo.gov.pl" title="Strona główna strony">strona główna rpo</a></div></div><div class="col-md-4 text-center align-self-center"><h2 class="kontakt">Kontakt</h2></div><ul class="col-md-4 align-self-center" role="list"><li class="text-center wniosek"><a href="/pl/content/jak-mozna-zwrocic-sie-do-rpo" title="Kontakt do RPO">Jak złożyć wniosek do rpo</a></li><li class="text-center wniosek"><a href="/pl/content/rpo-yak-otrimati-dopomogu-ukraina" title="">Як отримати допомогу</a></li><li class="text-center wniosek"><a href="/pl/content/rpo-kak-poluchit-pomosch-ukraina" title="">Как получить помощь</a></li></ul></div><div class="row jak_uzyskac"><div class="col-md-12"><h3 class="text-left">Jak uzyskać informacje od RPO:</h3></div></div><div class="row"><div class="col-lg-3"><h3>Infolinia BRPO</h3><ul role="list"><li>poniedziałki 10:00 - 18:00</li><li>wtorek - piątek 8:00 - 16:00</li><li><strong>800 676 676</strong> - połączenie bezpłatne z telefonów stacjonarnych oraz komórkowych</li><li><strong>(22) 551 77 91</strong> - połączenie płatne zgodnie z cennikiem operatora</li></ul><h3>Przyjęcia interesantów</h3><ul role="list"><li>poniedziałki 9:00 - 17:00</li><li>wtorek - piątek 9:00 - 15:00</li></ul></div><div class="col-lg-3"><h3>Inspektor Ochrony Danych</h3><p class="semibold">Beata Dąbrowska-Daciów</p><p class="semibold">Piotr Szczepaniak - osoba zastępującą inspektora w czasie jego nieobecności</p><p class="mail"><span>inspektorochronydanych</span> <br><span>@brpo.gov.pl</span></p><p><a href="/content/ochrona-danych" title="Zasady przetwarzania danych osobowych przez Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich">zasady ochrony danych osobowych</a></p></div><div class="col-lg-3"><h3>Redaktor Biuletynu Informacji Publicznej</h3><p class="semibold">Monika Okrasa</p><p>tel: <span class="semibold">(22) 55 17 904</span></p><p>redaktor.bip@rpo.gov.pl</p><ul role="list"><li><a href="/content/praca" title="Odnośnik prowadzi do działu praca">praca</a></li><li><a href="/content/zamowienia-publiczne" title="Odnośnik prowadzi do działu zamówienia publiczne">zamówienia publiczne</a></li></ul></div><div class="col-lg-3"><h3>Kontakt dla mediów</h3><p>tel: <span class="semibold">(22) 20 79 939</span></p><p>serwisprasowy@brpo.gov.pl</p></div></div><div class="row second"><div class="col-lg-3"><h3>Adres</h3><p>Al. Solidarności 77 <br>00-090 Warszawa</p><ul role="list"><li>tel. centrali: <span class="semibold">(22) 55 17 700</span></li><li>fax: <span class="semibold">(22) 827 64 53</span></li><li>biurorzecznika@brpo.gov.pl</li></ul><p>nip: <span class="semibold">525-10-08-674</span></p><p>regon: <span class="semibold">012093073</span></p></div><div class="col-lg-3"><h3>Pełnomocnicy Terenowi RPO</h3><ul role="list"><li><a href="/pelnomocnik-terenowy-rpo-katowice">Katowice</a></li><li><a href="/pelnomocnik-terenowy-rpo-gdansk">Gdańsk</a></li><li><a href="/pelnomocnik-terenowy-rpo-wroclaw">Wrocław</a></li></ul><h3 style="margin-top:40px;">Biblioteka w Warszawie</h3><p>Do odwołania Biblioteka nie obsługuje osób spoza Biura RPO</p></div><div class="col-lg-3"><h3>BRPO w mediach społecznościowych</h3><ul role="list"><li><a href="https://www.facebook.com/BiuroRPO">Facebook</a></li><li><a href="https://twitter.com/BiuroRPO">Twitter</a></li><li><a href="https://www.linkedin.com/company/biurorpo">Linkedin</a></li><li><a href="https://www.youtube.com/c/RzecznikPrawObywatelskich">YouTube</a></li><li><a href="https://www.instagram.com/rpowdrodze/">Instagram</a></li></ul></div><div class="col-lg-3"><h3>Administrator</h3><p>Mariusz Masłowiecki</p><p>webmaster@brpo.gov.pl</p><ul role="list"><li><a href="/sitemap" id="etykieta_mapa_witryny" title="Informacje dotyczące adresów URL witryny">mapa witryny</a></li><li><a href="/content/dostepnosc-brpo" title="Dostępność w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich">dostępność BRPO</a></li><li><a href="/content/deklaracja-dostepnosci-serwisu-bip-brpo-gov-pl" title="Deklaracja dostępności">deklaracja dostępności</a></li><li><a href="/content/polityka-wykorzystywania-plikow-cookies-w-serwisie-rpo" title="Polityka cookies">polityka cookies</a></li><li><a href="/rejestr-zmian" title="Rejestr zmian w BIP">rejestr zmian</a></li></ul></div></div></div></div> </div> </div> </section> </div> </div> </footer> </div> </div> </div> <script type="application/json" data-drupal-selector="drupal-settings-json">{"path":{"baseUrl":"\/","pathPrefix":"pl\/","currentPath":"node\/16970","currentPathIsAdmin":false,"isFront":false,"currentLanguage":"pl"},"pluralDelimiter":"\u0003","suppressDeprecationErrors":true,"ajaxPageState":{"libraries":"eJyNkNEOgzAIRX-otZ_UtIqKocVBO-Pfz0y3B43ZXiA590AIkblokTD7GESQXY8EJp7pQBwDWS0rYR6ueQLVMID6ZcRynfdRZnZfepdvxU56k_44YZemRwVZbUXTsoBrOc2cIRdtzr61USB0rdQU_5AT5Gp6qthVdEdvMPdVkfMlKCMkMLpqgeRiUDBPhEXduzaJu0oH8tsOzNvPvLbCRLtiP9Tu9AVDeKer","theme":"bootstrap_barrio_brpo","theme_token":null},"ajaxTrustedUrl":[],"views":{"ajax_path":"\/pl\/views\/ajax","ajaxViews":{"views_dom_id:deee7d9785e27c139d7c670105b8193ab0b57475e72c806c191bbc1eb9ee4edc":{"view_name":"see_also","view_display_id":"block_1","view_args":"16970","view_path":"\/node\/16970","view_base_path":null,"view_dom_id":"deee7d9785e27c139d7c670105b8193ab0b57475e72c806c191bbc1eb9ee4edc","pager_element":0},"views_dom_id:6263256728e64ee2475f95009fbdfd818d59223f42d81143189cabc5fa7a5870":{"view_name":"historia_zmian","view_display_id":"block_1","view_args":"16970","view_path":"\/node\/16970","view_base_path":null,"view_dom_id":"6263256728e64ee2475f95009fbdfd818d59223f42d81143189cabc5fa7a5870","pager_element":0}}},"modulePath":"\/modules\/contrib\/fluidui","user":{"uid":0,"permissionsHash":"696bfbd3eb07bc8e84151ce35cda3e972d142f1fc498e658ebba3ee877e66ee1"}}</script> <script src="/sites/default/files/js/js_-JDlCCpq221sdgtrcPHKoFw1oJS41Kh2cMyZgEBhlfw.js?scope=footer&delta=0&language=pl&theme=bootstrap_barrio_brpo&include=eJyNzUsOwjAMRdENJWRJUQxucWXi4g-ouwfKZwCqxMRPumdgEHFzbXOFpkpSRhZonM0Xpj4m-PIKOkuZzoG65KAN_9QN_-vJ4-TJ0oXwapX6QJ0cq-1VmMta87vmZ00DBx2Cymt3dw8j6T_gRzzhDXZUZRc"></script> <script type="text/javascript" src="/_Incapsula_Resource?SWJIYLWA=719d34d31c8e3a6e6fffd425f7e032f3&ns=1&cb=1799006203" async></script></body> </html>