CINXE.COM
Gjermania - Wikipedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="sq" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Gjermania - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )sqwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","janar","shkurt","mars","prill","maj","qershor","korrik","gusht","shtator","tetor","nëntor","dhjetor"],"wgRequestId":"7f1a7bfe-09ea-4eaf-becd-72f85111be34","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Gjermania","wgTitle":"Gjermania","wgCurRevisionId":2720407,"wgRevisionId":2720407,"wgArticleId":2404,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Vetitë CS1: Burime në anglisht (en)","Faqe me adresa nga Wayback Machine që përdorin stampën e arkivës së rrjetit","Vetitë CS1: Burime në gjermanisht (de)","Pages using ISBN magic links","Artikuj me lidhje të jashtme të vdekura","Artikuj të përkryer","Gabime CS1: Mungon parametri i gjuhës","Pages using infobox country or infobox former country with the flag caption or type parameters", "Pages using infobox country or infobox former country with the symbol caption or type parameters","Flagicons with missing country data templates","Gjermani","Vende në Evropë","Republika federale","Shtete anëtare të NATO-s","Shtete anëtare të Këshillit të Evropës","Shtete anëtare të Bashkimit Evropian","Shtete anëtare të Kombeve të Bashkuara","Shtetet anëtare të Bashkimit për Mesdheun","Shtete anëtare të Nismës së Tre Deteve","Anëtarë të OECD","Shtete dhe territore të themeluara më 1871","Vende"],"wgPageViewLanguage":"sq","wgPageContentLanguage":"sq","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Gjermania","wgRelevantArticleId":2404,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["autoconfirmed"],"wgRestrictionMove":["autoconfirmed"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":2720407,"wgMediaViewerOnClick": true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"sq","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"sq"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q183","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgEditLatestRevision":true};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready", "user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.imagemap.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.imagemap","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.lidhjetejashtme","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar", "ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=sq&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.imagemap.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=sq&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=sq&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/1200px-Flag_of_Germany.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="720"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/800px-Flag_of_Germany.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/640px-Flag_of_Germany.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="384"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Gjermania - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//sq.m.wikipedia.org/wiki/Gjermania"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (sq)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//sq.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjermania"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.sq"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom feed" href="/w/index.php?title=Speciale:NdryshimeS%C3%ABFundmi&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-Gjermania rootpage-Gjermania skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Main menu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Main menu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Main menu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">fshihe</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Lëvizje </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-writearticle" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Ndihm%C3%ABsi_i_Artikujve"><span>Shkruaj një artikull</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciale:ArtikullIRast%C3%ABsish%C3%ABm" title="Shikoni një artikull të rastit [x]" accesskey="x"><span>Artikull i rastit</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciale:NdryshimeS%C3%ABFundmi" title="Lista e ndryshimeve më të fundit në wiki [r]" accesskey="r"><span>Ndryshimet më të fundit</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-content" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-content" > <div class="vector-menu-heading"> Përmbajtja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-featuredarticles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Artikuj_t%C3%AB_p%C3%ABrkryer"><span>Artikuj të përkryer</span></a></li><li id="n-goodarticles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Artikuj_t%C3%AB_mir%C3%AB"><span>Artikuj të mirë</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-community" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-community" > <div class="vector-menu-heading"> Komuniteti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kuvendi"><span>Kuvendi</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Pyetje_e_P%C3%ABrgjigje"><span>Pyetje e Përgjigje</span></a></li><li id="n-complaints" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zyra_e_Ankesave"><span>Zyra e Ankesave</span></a></li><li id="n-administration" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Administrata"><span>Administrata</span></a></li><li id="n-robot" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Robot%C3%ABt"><span>Ofiçina</span></a></li><li id="n-deletion" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Forumi_i_Grisjes"><span>Forumi i Grisjes</span></a></li><li id="n-embassy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Ambasadat"><span>Ambasadat</span></a></li><li id="n-awards" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%C3%87mimet"><span>Çmimet</span></a></li><li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Livadhi"><span>Livadhi</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Faqja_kryesore" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="enciklopedia e lirë" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-sq.svg" width="120" height="16" style="width: 7.5em; height: 1em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciale:K%C3%ABrko" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Kërko Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Kërko</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Kërko te Wikipedia" aria-label="Kërko te Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Kërko Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciale:Kërko"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Kërko</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Mjete vetjake"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Appearance" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Appearance</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_sq.wikipedia.org&uselang=sq" class=""><span>Dhuroni</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciale:HapLlogari&returnto=Gjermania" title="Ju rekomandojmë të krijoni një llogari dhe të kyqeni; megjithatë, nuk është e detyrueshme" class=""><span>Krijo llogari</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciale:Hyrja&returnto=Gjermania" title="Identifikimi nuk është i detyrueshëm, megjithatë ne jua rekomandojmë. [o]" accesskey="o" class=""><span>Hyni</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="More options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Mjete vetjake" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Mjete vetjake</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_sq.wikipedia.org&uselang=sq"><span>Dhuroni</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciale:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>Contribute</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciale:HapLlogari&returnto=Gjermania" title="Ju rekomandojmë të krijoni një llogari dhe të kyqeni; megjithatë, nuk është e detyrueshme"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Krijo llogari</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciale:Hyrja&returnto=Gjermania" title="Identifikimi nuk është i detyrueshëm, megjithatë ne jua rekomandojmë. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Hyni</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages for logged out editors <a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>learn more</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciale:DiskutimetVetjake" title="Faqja e diskutimeve të përdoruesve anonim për këtë adresë IP [n]" accesskey="n"><span>Diskutimi</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Contents" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Contents</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">fshihe</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Fillim</div> </a> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Historia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Historia subsection</span> </button> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Fiset_gjermanike" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Fiset_gjermanike"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Fiset gjermanike</span> </div> </a> <ul id="toc-Fiset_gjermanike-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Perandoria_e_Shenjtë_Romake_(962–1806)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Perandoria_e_Shenjtë_Romake_(962–1806)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Perandoria e Shenjtë Romake (962–1806)</span> </div> </a> <ul id="toc-Perandoria_e_Shenjtë_Romake_(962–1806)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Restaurimi_dhe_revolucioni_(1814–1871)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Restaurimi_dhe_revolucioni_(1814–1871)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Restaurimi dhe revolucioni (1814–1871)</span> </div> </a> <ul id="toc-Restaurimi_dhe_revolucioni_(1814–1871)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Perandoria_Gjermane_(1871–1918)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Perandoria_Gjermane_(1871–1918)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Perandoria Gjermane (1871–1918)</span> </div> </a> <ul id="toc-Perandoria_Gjermane_(1871–1918)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Republika_e_Wiemarit_(1919–1933)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Republika_e_Wiemarit_(1919–1933)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Republika e Wiemarit (1919–1933)</span> </div> </a> <ul id="toc-Republika_e_Wiemarit_(1919–1933)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gjermania_Naziste" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gjermania_Naziste"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>Gjermania Naziste</span> </div> </a> <ul id="toc-Gjermania_Naziste-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ndarja_dhe_ribashkimi_(1945–tani)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ndarja_dhe_ribashkimi_(1945–tani)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.7</span> <span>Ndarja dhe ribashkimi (1945–tani)</span> </div> </a> <ul id="toc-Ndarja_dhe_ribashkimi_(1945–tani)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Gjeografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Gjeografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Gjeografia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Gjeografia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Gjeografia subsection</span> </button> <ul id="toc-Gjeografia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Klima" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Klima"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Klima</span> </div> </a> <ul id="toc-Klima-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mjedisi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mjedisi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Mjedisi</span> </div> </a> <ul id="toc-Mjedisi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Politika" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Politika"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Politika</span> </div> </a> <ul id="toc-Politika-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Njësitë_shtetërore" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Njësitë_shtetërore"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Njësitë shtetërore</span> </div> </a> <ul id="toc-Njësitë_shtetërore-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Marrëdhëniet_e_jashtme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Marrëdhëniet_e_jashtme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Marrëdhëniet e jashtme</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Marrëdhëniet_e_jashtme-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Marrëdhëniet e jashtme subsection</span> </button> <ul id="toc-Marrëdhëniet_e_jashtme-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ndihma_për_zhvillim" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ndihma_për_zhvillim"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Ndihma për zhvillim</span> </div> </a> <ul id="toc-Ndihma_për_zhvillim-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ushtria" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ushtria"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Ushtria</span> </div> </a> <ul id="toc-Ushtria-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ligji" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ligji"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Ligji</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ligji-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Ligji subsection</span> </button> <ul id="toc-Ligji-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Niveli_i_shteteve" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Niveli_i_shteteve"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Niveli i shteteve</span> </div> </a> <ul id="toc-Niveli_i_shteteve-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Demografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Demografia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Demografia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Demografia subsection</span> </button> <ul id="toc-Demografia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Gjuhët" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gjuhët"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Gjuhët</span> </div> </a> <ul id="toc-Gjuhët-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ekonomia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ekonomia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Ekonomia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ekonomia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Ekonomia subsection</span> </button> <ul id="toc-Ekonomia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Infrastruktura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Infrastruktura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Infrastruktura</span> </div> </a> <ul id="toc-Infrastruktura-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Shkenca" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Shkenca"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Shkenca</span> </div> </a> <ul id="toc-Shkenca-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Edukimi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Edukimi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Edukimi</span> </div> </a> <ul id="toc-Edukimi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kultura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kultura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Kultura</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kultura-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Kultura subsection</span> </button> <ul id="toc-Kultura-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Filozofia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Filozofia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.1</span> <span>Filozofia</span> </div> </a> <ul id="toc-Filozofia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Media" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Media"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.2</span> <span>Media</span> </div> </a> <ul id="toc-Media-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kinemaja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kinemaja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.3</span> <span>Kinemaja</span> </div> </a> <ul id="toc-Kinemaja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Shiko_dhe_këtë" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Shiko_dhe_këtë"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Shiko dhe këtë</span> </div> </a> <ul id="toc-Shiko_dhe_këtë-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Shënime" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Shënime"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Shënime</span> </div> </a> <ul id="toc-Shënime-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referime" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Referime"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Referime</span> </div> </a> <ul id="toc-Referime-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lidhje_të_jashtme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Lidhje_të_jashtme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Lidhje të jashtme</span> </div> </a> <ul id="toc-Lidhje_të_jashtme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Contents" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Gjermania</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 306 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-306" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">306 gjuhë</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B0" title="Германиа – abkazisht" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Германиа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="abkazisht" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Jeureuman" title="Jeureuman – akinezisht" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Jeureuman" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="akinezisht" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Германие – adigisht" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Германие" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="adigisht" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Duitsland" title="Duitsland – afrikanisht" lang="af" hreflang="af" data-title="Duitsland" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Deutschland" title="Deutschland – gjermanishte zvicerane" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Deutschland" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="gjermanishte zvicerane" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%80%E1%88%AD%E1%88%98%E1%8A%95" title="ጀርመን – amarisht" lang="am" hreflang="am" data-title="ጀርመን" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amarisht" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Germany" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – aragonezisht" lang="an" hreflang="an" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonezisht" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/%C3%9Eeodscland" title="Þeodscland – Old English" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Þeodscland" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Old English" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Jameni" title="Jameni – oboloisht" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Jameni" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="oboloisht" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – angikisht" lang="anp" hreflang="anp" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angikisht" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="ألمانيا – arabisht" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ألمانيا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabisht" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%93%DC%AA%DC%A1%DC%A2" title="ܓܪܡܢ – Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܓܪܡܢ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="ألمانيا – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="ألمانيا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="المانيا – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="المانيا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%80" title="জাৰ্মানী – asamezisht" lang="as" hreflang="as" data-title="জাৰ্মানী" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asamezisht" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Alema%C3%B1a" title="Alemaña – asturisht" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Alemaña" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturisht" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – avarikisht" lang="av" hreflang="av" data-title="Германия" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="avarikisht" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Germana" title="Germana – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Germana" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – auadhisht" lang="awa" hreflang="awa" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="auadhisht" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Alima%C3%B1a" title="Alimaña – ajmarisht" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Alimaña" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="ajmarisht" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Almaniya" title="Almaniya – azerbajxhanisht" lang="az" hreflang="az" data-title="Almaniya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbajxhanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آلمان" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – bashkirisht" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Германия" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="bashkirisht" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – balinezisht" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Jerman" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="balinezisht" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Deitschland" title="Deitschland – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Deitschland" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Vuok%C4%ABt%C4%97j%C4%97" title="Vuokītėjė – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Vuokītėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Германія – bjellorusisht" lang="be" hreflang="be" data-title="Германія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="bjellorusisht" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%8F%D0%BC%D0%B5%D1%87%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0" title="Нямеччына – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Нямеччына" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/D%C3%A8tslan" title="Dètslan – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Dètslan" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – bullgarisht" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Германия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bullgarisht" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Jemani" title="Jemani – bislamisht" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Jemani" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="bislamisht" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%82%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%94%E1%80%AE%E1%80%81%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%91%E1%80%AE" title="ဂျာမနီခမ်းထီ – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ဂျာမနီခမ်းထီ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Alima%C9%B2i" title="Alimaɲi – bambarisht" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Alimaɲi" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="bambarisht" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BF" title="জার্মানি – bengalisht" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জার্মানি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalisht" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%87%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%93%E0%BC%8D" title="འཇར་མན། – tibetisht" lang="bo" hreflang="bo" data-title="འཇར་མན།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibetisht" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BF" title="জার্মানি – Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="জার্মানি" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Alamagn" title="Alamagn – bretonisht" lang="br" hreflang="br" data-title="Alamagn" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretonisht" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Njema%C4%8Dka" title="Njemačka – boshnjakisht" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Njemačka" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="boshnjakisht" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Jerman" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bug mw-list-item"><a href="https://bug.wikipedia.org/wiki/%E1%A8%8D%E1%A8%99%E1%A8%91%E1%A8%86%E1%A8%8A" title="ᨍᨙᨑᨆᨊ – buginezisht" lang="bug" hreflang="bug" data-title="ᨍᨙᨑᨆᨊ" data-language-autonym="Basa Ugi" data-language-local-name="buginezisht" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Ugi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Германи – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Германи" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – katalonisht" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalonisht" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Alemania" title="Alemania – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Alemania" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/D%C3%A1ik-gu%C3%B3k" title="Dáik-guók – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Dáik-guók" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%B9%D1%87%D0%BE%D1%8C" title="Девтойчоь – çeçenisht" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Девтойчоь" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="çeçenisht" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – sebuanisht" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="sebuanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Alema%C3%B1a" title="Alemaña – kamoroisht" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Alemaña" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="kamoroisht" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8F%9B%E1%8F%A5" title="ᎠᏛᏥ – çerokisht" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᏛᏥ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="çerokisht" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/Ma%27ev%C3%A9%27ho%27%C3%A9no" title="Ma'evé'ho'éno – çejenisht" lang="chy" hreflang="chy" data-title="Ma'evé'ho'éno" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="çejenisht" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%DA%B5%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ئەڵمانیا – kurdishte qendrore" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەڵمانیا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="kurdishte qendrore" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – korsikisht" lang="co" hreflang="co" data-title="Germania" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsikisht" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Almaniya" title="Almaniya – Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Almaniya" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/N%C4%9Bmecko" title="Německo – çekisht" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Německo" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="çekisht" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Niemieck%C3%B4" title="Niemieckô – Kashubian" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Niemieckô" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kashubian" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%A3%D0%BC%D1%8C%D1%86%D0%B8" title="Нѣмьци – sllavishte kishtare" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Нѣмьци" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="sllavishte kishtare" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Германи – çuvashisht" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Германи" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="çuvashisht" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Yr_Almaen" title="Yr Almaen – uellsisht" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Yr Almaen" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="uellsisht" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artikuj të mirë"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Tyskland" title="Tyskland – danisht" lang="da" hreflang="da" data-title="Tyskland" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danisht" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Deutschland" title="Deutschland – gjermanisht" lang="de" hreflang="de" data-title="Deutschland" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="gjermanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Almanya" title="Almanya – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Almanya" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Nimska" title="Nimska – sorbishte e poshtme" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Nimska" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="sorbishte e poshtme" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Jerman" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%96%DE%A6%DE%83%DE%AA%DE%89%DE%A6%DE%82%DE%AA%DE%88%DE%A8%DE%8D%DE%A7%DE%8C%DE%B0" title="ޖަރުމަނުވިލާތް – divehisht" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ޖަރުމަނުވިލާތް" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="divehisht" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dz mw-list-item"><a href="https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%87%E0%BD%B1%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BD%B2" title="ཇཱར་མ་ནི – xhongaisht" lang="dz" hreflang="dz" data-title="ཇཱར་མ་ནི" data-language-autonym="ཇོང་ཁ" data-language-local-name="xhongaisht" class="interlanguage-link-target"><span>ཇོང་ཁ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/Dzamanya" title="Dzamanya – eveisht" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Dzamanya" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="eveisht" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Γερμανία – greqisht" lang="el" hreflang="el" data-title="Γερμανία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="greqisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Germ%C3%A2gna" title="Germâgna – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Germâgna" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – anglisht" lang="en" hreflang="en" data-title="Germany" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglisht" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Germanio" title="Germanio – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Germanio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artikuj të mirë"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Alemania" title="Alemania – spanjisht" lang="es" hreflang="es" data-title="Alemania" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="spanjisht" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Saksamaa" title="Saksamaa – estonisht" lang="et" hreflang="et" data-title="Saksamaa" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estonisht" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Alemania" title="Alemania – baskisht" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Alemania" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskisht" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Alema%C3%B1a" title="Alemaña – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Alemaña" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان – persisht" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آلمان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persisht" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Almaanya" title="Almaanya – fulaisht" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Almaanya" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="fulaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="recommended article"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Saksa" title="Saksa – finlandisht" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Saksa" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finlandisht" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/S%27aksamaa" title="S'aksamaa – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="S'aksamaa" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Jamani" title="Jamani – fixhianisht" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Jamani" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="fixhianisht" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/T%C3%BDskland" title="Týskland – faroisht" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Týskland" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="faroisht" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Allemagne" title="Allemagne – frëngjisht" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Allemagne" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="frëngjisht" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Alemagnes" title="Alemagnes – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Alemagnes" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Tj%C3%BCschl%C3%B6nj" title="Tjüschlönj – frisianishte veriore" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Tjüschlönj" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="frisianishte veriore" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Gjermanie" title="Gjermanie – friulianisht" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Gjermanie" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friulianisht" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/D%C3%BAtsl%C3%A2n" title="Dútslân – frizianishte perëndimore" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Dútslân" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frizianishte perëndimore" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Ghearm%C3%A1in" title="An Ghearmáin – irlandisht" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Ghearmáin" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandisht" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Germaniya" title="Germaniya – gagauzisht" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Germaniya" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="gagauzisht" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%B7%E5%9C%8B" title="德國 – Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="德國" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Lanlmangn" title="Lanlmangn – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Lanlmangn" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/A%27_Ghearmailt" title="A' Ghearmailt – galishte skoceze" lang="gd" hreflang="gd" data-title="A' Ghearmailt" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="galishte skoceze" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Alema%C3%B1a" title="Alemaña – galicisht" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Alemaña" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicisht" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان – Gilaki" lang="glk" hreflang="glk" data-title="آلمان" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Gilaki" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Alem%C3%A1%C3%B1a" title="Alemáña – guaranisht" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Alemáña" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guaranisht" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B8%F0%90%8C%B9%F0%90%8C%BF%F0%90%8C%B3%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%83%F0%90%8C%BA%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BB%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BD%F0%90%8C%B3" title="𐌸𐌹𐌿𐌳𐌹𐍃𐌺𐌰𐌻𐌰𐌽𐌳 – Gothic" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌸𐌹𐌿𐌳𐌹𐍃𐌺𐌰𐌻𐌰𐌽𐌳" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="Gothic" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%9C%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%A8%E0%AB%80" title="જર્મની – guxharatisht" lang="gu" hreflang="gu" data-title="જર્મની" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="guxharatisht" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Ghermaan" title="Yn Ghermaan – manksisht" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Ghermaan" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manksisht" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Jamus" title="Jamus – hausisht" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Jamus" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausisht" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Tet-koet" title="Tet-koet – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Tet-koet" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Kelem%C4%81nia" title="Kelemānia – havaisht" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Kelemānia" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="havaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%A8%D7%9E%D7%A0%D7%99%D7%94" title="גרמניה – hebraisht" lang="he" hreflang="he" data-title="גרמניה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebraisht" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – indisht" lang="hi" hreflang="hi" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="indisht" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Germany" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Njema%C4%8Dka" title="Njemačka – kroatisht" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Njemačka" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="kroatisht" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/N%C4%9Bmska" title="Němska – sorbishte e sipërme" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Němska" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="sorbishte e sipërme" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Almay" title="Almay – kreolishte e Haitit" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Almay" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="kreolishte e Haitit" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/N%C3%A9metorsz%C3%A1g" title="Németország – hungarisht" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Németország" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hungarisht" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Գերմանիա – armenisht" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Գերմանիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armenisht" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Գերմանիա – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Գերմանիա" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Germania" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Jereman" title="Jereman – ibanisht" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Jereman" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ibanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – indonezisht" lang="id" hreflang="id" data-title="Jerman" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezisht" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – gjuha oksidentale" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Germania" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="gjuha oksidentale" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/J%C3%A9man%E1%BB%8B" title="Jémanị – igboisht" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Jémanị" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="igboisht" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Tuitchilan" title="Tuitchilan – Inupiaq" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Tuitchilan" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="Inupiaq" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Alemania" title="Alemania – ilokoisht" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Alemania" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilokoisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%86%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%BE%D1%85%D0%BA" title="Немций мохк – ingushisht" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Немций мохк" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ingushisht" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – idoisht" lang="io" hreflang="io" data-title="Germania" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="idoisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/%C3%9E%C3%BDskaland" title="Þýskaland – islandisht" lang="is" hreflang="is" data-title="Þýskaland" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandisht" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – italisht" lang="it" hreflang="it" data-title="Germania" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italisht" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%94%AE%E1%92%AA%E1%93%82" title="ᔮᒪᓂ – inuktitutisht" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᔮᒪᓂ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="inuktitutisht" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84" title="ドイツ – japonisht" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ドイツ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonisht" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Joermani" title="Joermani – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Joermani" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/dotygu%27e" title="dotygu'e – lojbanisht" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="dotygu'e" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="lojbanisht" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – javanisht" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Jerman" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="javanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="გერმანია – gjeorgjisht" lang="ka" hreflang="ka" data-title="გერმანია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gjeorgjisht" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Germaniya" title="Germaniya – Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Germaniya" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Lalman" title="Lalman – kabilisht" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Lalman" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabilisht" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D1%8D%D1%80%D0%BC%D1%8D%D0%BD" title="Джэрмэн – kabardianisht" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Джэрмэн" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="kabardianisht" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Caama" title="Caama – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Caama" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Jami%CC%B1ni" title="Jami̱ni – tjapisht" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Jami̱ni" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="tjapisht" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Alemanyi" title="Alemanyi – Kongo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Alemanyi" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="Kongo" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Jerman" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Nj%C4%A9r%C4%A9mani" title="Njĩrĩmani – kikujuisht" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Njĩrĩmani" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="kikujuisht" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – kazakisht" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Германия" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazakisht" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A2%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9F%92%E1%9E%9B%E1%9E%BA%E1%9E%98%E1%9F%89%E1%9E%84%E1%9F%8B" title="អាល្លឺម៉ង់ – kmerisht" lang="km" hreflang="km" data-title="អាល្លឺម៉ង់" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="kmerisht" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%A8%E0%B2%BF" title="ಜರ್ಮನಿ – kanadisht" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಜರ್ಮನಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kanadisht" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%8F%85%EC%9D%BC" title="독일 – koreanisht" lang="ko" hreflang="ko" data-title="독일" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreanisht" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%87%D0%BC%D1%83" title="Немечму – komi-parmjakisht" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Немечму" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="komi-parmjakisht" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – karaçaj-balkarisht" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Германия" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="karaçaj-balkarisht" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%8E%D8%B1%D9%85%D9%8E%D9%86%DB%8C" title="جَرمَنی – kashmirisht" lang="ks" hreflang="ks" data-title="جَرمَنی" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kashmirisht" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/D%C3%BCtschland" title="Dütschland – këlnisht" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Dütschland" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="këlnisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Almanya" title="Almanya – kurdisht" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Almanya" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdisht" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – komisht" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Германия" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="komisht" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Almayn" title="Almayn – kornisht" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Almayn" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornisht" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – kirgizisht" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Германия" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgizisht" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – latinisht" lang="la" hreflang="la" data-title="Germania" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latinisht" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Almania" title="Almania – ladinoisht" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Almania" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ladinoisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/D%C3%A4itschland" title="Däitschland – luksemburgisht" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Däitschland" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburgisht" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Германия" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – lezgianisht" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Германия" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezgianisht" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Deutxland" title="Deutxland – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Deutxland" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Girimane" title="Girimane – gandaisht" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Girimane" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="gandaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Duitsland" title="Duitsland – limburgisht" lang="li" hreflang="li" data-title="Duitsland" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburgisht" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – ligurianisht" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Germania" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="ligurianisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Germania" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – lombardisht" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Germania" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardisht" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Al%C3%A9mani" title="Alémani – lingalisht" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Alémani" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="lingalisht" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%94%E0%BB%80%E0%BA%A2%E0%BA%8D%E0%BA%A5%E0%BA%B0%E0%BA%A1%E0%BA%B1%E0%BA%99" title="ປະເທດເຢຍລະມັນ – laosisht" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປະເທດເຢຍລະມັນ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laosisht" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artikuj të mirë"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Vokietija" title="Vokietija – lituanisht" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Vokietija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/Vuoceja" title="Vuoceja – Latgalian" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Vuoceja" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="Latgalian" class="interlanguage-link-target"><span>Latgaļu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/V%C4%81cija" title="Vācija – letonisht" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Vācija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letonisht" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/J%C3%A8rman" title="Jèrman – madurezisht" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Jèrman" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="madurezisht" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – maitilisht" lang="mai" hreflang="mai" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="maitilisht" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Jerman" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%B9%D1%87%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Дойчмастор – mokshaisht" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Дойчмастор" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="mokshaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Alemaina" title="Alemaina – madagaskarisht" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Alemaina" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="madagaskarisht" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%8B%D1%87_%D0%AD%D0%BB" title="Немыч Эл – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Немыч Эл" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Tiamana" title="Tiamana – maorisht" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Tiamana" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="maorisht" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – minangkabauisht" lang="min" hreflang="min" data-title="Jerman" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minangkabauisht" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Германија – maqedonisht" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Германија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="maqedonisht" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%BC%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%A8%E0%B4%BF" title="ജർമ്മനി – malajalamisht" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ജർമ്മനി" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalamisht" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Герман – mongolisht" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Герман" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolisht" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%96%EA%AF%94%EA%AF%83%EA%AF%85%EA%AF%A4" title="ꯖꯔꯃꯅꯤ – manipurisht" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯖꯔꯃꯅꯤ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="manipurisht" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – maratisht" lang="mr" hreflang="mr" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="maratisht" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Jerman" title="Jerman – malajisht" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Jerman" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajisht" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/%C4%A0ermanja" title="Ġermanja – maltisht" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Ġermanja" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="maltisht" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Almanha" title="Almanha – mirandisht" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Almanha" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirandisht" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%82%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%94%E1%80%AE%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="ဂျာမနီနိုင်ငံ – birmanisht" lang="my" hreflang="my" data-title="ဂျာမနီနိုင်ငံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmanisht" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Германия Мастор – erzjaisht" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Германия Мастор" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzjaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان – mazanderanisht" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="آلمان" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazanderanisht" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – napoletanisht" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Germania" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="napoletanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/D%C3%BC%C3%BCtschland" title="Düütschland – gjermanishte e vendeve të ulëta" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Düütschland" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="gjermanishte e vendeve të ulëta" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Duutslaand" title="Duutslaand – gjermanishte saksone e vendeve të ulëta" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Duutslaand" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="gjermanishte saksone e vendeve të ulëta" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – nepalisht" lang="ne" hreflang="ne" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalisht" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – neuarisht" lang="new" hreflang="new" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="neuarisht" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Duitsland" title="Duitsland – holandisht" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Duitsland" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="holandisht" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Tyskland" title="Tyskland – norvegjishte nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Tyskland" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norvegjishte nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Tyskland" title="Tyskland – norvegjishte letrare" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Tyskland" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvegjishte letrare" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Germania" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%8A%DF%9F%DF%8F%DF%A1%DF%8A%DF%B2%DF%98%DF%8E%DF%AF" title="ߊߟߏߡߊ߲ߘߎ߯ – nkoisht" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߊߟߏߡߊ߲ߘߎ߯" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="nkoisht" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Allemangne" title="Allemangne – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Allemangne" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Jeremane" title="Jeremane – sotoishte veriore" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Jeremane" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="sotoishte veriore" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/B%C3%A9%C3%A9sh_Bich%CA%BCahii_Bik%C3%A9yah" title="Béésh Bichʼahii Bikéyah – navahoisht" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Béésh Bichʼahii Bikéyah" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="navahoisht" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – nianjisht" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Germany" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="nianjisht" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Alemanha" title="Alemanha – oksitanisht" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Alemanha" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksitanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Germuanii" title="Germuanii – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Germuanii" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Jarmanii" title="Jarmanii – oromoisht" lang="om" hreflang="om" data-title="Jarmanii" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromoisht" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%9C%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%AE%E0%AC%BE%E0%AC%A8%E0%AD%80" title="ଜର୍ମାନୀ – odisht" lang="or" hreflang="or" data-title="ଜର୍ମାନୀ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="odisht" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Герман – osetisht" lang="os" hreflang="os" data-title="Герман" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9C%E0%A8%B0%E0%A8%AE%E0%A8%A8%E0%A9%80" title="ਜਰਮਨੀ – punxhabisht" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਜਰਮਨੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="punxhabisht" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pag mw-list-item"><a href="https://pag.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – pangasinanisht" lang="pag" hreflang="pag" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Pangasinan" data-language-local-name="pangasinanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Pangasinan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – pampangaisht" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampangaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Alemania" title="Alemania – papiamentisht" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Alemania" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papiamentisht" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Alemanne" title="Alemanne – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Alemanne" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Deitschland" title="Deitschland – Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Deitschland" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Deutschland" title="Deutschland – Palatine German" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Deutschland" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="Palatine German" class="interlanguage-link-target"><span>Pälzisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="जर्मनी – Pali" lang="pi" hreflang="pi" data-title="जर्मनी" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="Pali" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Niemcy" title="Niemcy – polonisht" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Niemcy" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonisht" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Almagna" title="Almagna – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Almagna" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="جرمنی – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="جرمنی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Γερμανία – Pontic" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Γερμανία" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="Pontic" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%D9%86%D9%8A" title="جرمني – pashtoisht" lang="ps" hreflang="ps" data-title="جرمني" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="pashtoisht" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Alemanha" title="Alemanha – portugalisht" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Alemanha" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalisht" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Alimanya" title="Alimanya – keçuaisht" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Alimanya" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keçuaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – retoromanisht" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Germania" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="retoromanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Jermaniya" title="Jermaniya – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Jermaniya" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rn mw-list-item"><a href="https://rn.wikipedia.org/wiki/Ubudagi" title="Ubudagi – rundisht" lang="rn" hreflang="rn" data-title="Ubudagi" data-language-autonym="Ikirundi" data-language-local-name="rundisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ikirundi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Germania" title="Germania – rumanisht" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Germania" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Ghermanii" title="Ghermanii – vllahisht" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Ghermanii" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="vllahisht" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Germanie" title="Germanie – Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Germanie" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – rusisht" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Германия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rusisht" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%97%D0%BC%D0%B5%D1%86%D1%8C%D0%BA%D0%BE" title="Нїмецько – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Нїмецько" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Ubudage" title="Ubudage – kiniaruandisht" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Ubudage" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="kiniaruandisht" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%A6%E0%A5%87%E0%A4%B6%E0%A4%83" title="शर्मण्यदेशः – sanskritisht" lang="sa" hreflang="sa" data-title="शर्मण्यदेशः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskritisht" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – sakaisht" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Германия" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="sakaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A1%E1%B1%9F%E1%B1%A8%E1%B1%A2%E1%B1%9F%E1%B1%B1%E1%B1%A4" title="ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ – santalisht" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱡᱟᱨᱢᱟᱱᱤ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santalisht" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Germ%C3%A0nia" title="Germània – sardenjisht" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Germània" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardenjisht" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Girmania" title="Girmania – siçilianisht" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Girmania" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siçilianisht" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – skotisht" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Germany" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skotisht" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%D9%86%D9%8A" title="جرمني – sindisht" lang="sd" hreflang="sd" data-title="جرمني" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindisht" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Duiska" title="Duiska – samishte veriore" lang="se" hreflang="se" data-title="Duiska" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="samishte veriore" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Njema%C4%8Dka" title="Njemačka – serbo-kroatisht" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Njemačka" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-kroatisht" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Lalman" title="Lalman – taçelitisht" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Lalman" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="taçelitisht" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%81%B5%E1%80%BB%E1%82%83%E1%82%87%E1%80%99%E1%81%BC%E1%80%AE%E1%82%87" title="မိူင်းၵျႃႇမၼီႇ – shanisht" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မိူင်းၵျႃႇမၼီႇ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="shanisht" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A2%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%B8%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%BA" title="ජර්මනිය – sinhalisht" lang="si" hreflang="si" data-title="ජර්මනිය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="sinhalisht" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Germany" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Nemecko" title="Nemecko – sllovakisht" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Nemecko" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="sllovakisht" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="جرمنی – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="جرمنی" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Nem%C4%8Dija" title="Nemčija – sllovenisht" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Nemčija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="sllovenisht" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Siamani" title="Siamani – samoanisht" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Siamani" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="samoanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Saksa" title="Saksa – samishte inari" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Saksa" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="samishte inari" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Jerumani" title="Jerumani – shonisht" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Jerumani" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="shonisht" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Jarmalka" title="Jarmalka – somalisht" lang="so" hreflang="so" data-title="Jarmalka" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somalisht" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%8A%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B0" title="Њемачка – serbisht" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Њемачка" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbisht" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Doysrikondre" title="Doysrikondre – srananisht (sranantongoisht)" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Doysrikondre" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="srananisht (sranantongoisht)" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/IJalimane" title="IJalimane – suatisht" lang="ss" hreflang="ss" data-title="IJalimane" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="suatisht" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Jeremane" title="Jeremane – sotoishte jugore" lang="st" hreflang="st" data-title="Jeremane" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="sotoishte jugore" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/D%C3%BC%C3%BCtsklound" title="Düütsklound – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Düütsklound" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/J%C3%A9rman" title="Jérman – sundanisht" lang="su" hreflang="su" data-title="Jérman" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundanisht" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Tyskland" title="Tyskland – suedisht" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Tyskland" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suedisht" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Ujerumani" title="Ujerumani – suahilisht" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Ujerumani" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahilisht" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Mjymcy" title="Mjymcy – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Mjymcy" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Germany" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9C%E0%AF%86%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%AE%E0%AE%A9%E0%AE%BF" title="ஜெர்மனி – tamilisht" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஜெர்மனி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilisht" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="Germany" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%A8%E0%B2%BF" title="ಜರ್ಮನಿ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಜರ್ಮನಿ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tdd mw-list-item"><a href="https://tdd.wikipedia.org/wiki/%E1%A5%9B%E1%A5%AB%E1%A5%92%E1%A5%B0_%E1%A5%90%E1%A5%A6%E1%A5%B1_%E1%A5%9B%E1%A5%A3%E1%A5%B1_%E1%A5%98%E1%A5%A4%E1%A5%B1" title="ᥛᥫᥒᥰ ᥐᥦᥱ ᥛᥣᥱ ᥘᥤᥱ – Tai Nuea" lang="tdd" hreflang="tdd" data-title="ᥛᥫᥒᥰ ᥐᥦᥱ ᥛᥣᥱ ᥘᥤᥱ" data-language-autonym="ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ" data-language-local-name="Tai Nuea" class="interlanguage-link-target"><span>ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%A8%E0%B1%80" title="జర్మనీ – teluguisht" lang="te" hreflang="te" data-title="జర్మనీ" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="teluguisht" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Alema%C3%B1a" title="Alemaña – tetumisht" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Alemaña" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="tetumisht" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BB%D0%BC%D0%BE%D0%BD" title="Олмон – taxhikisht" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Олмон" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="taxhikisht" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B5" title="ประเทศเยอรมนี – tajlandisht" lang="th" hreflang="th" data-title="ประเทศเยอรมนี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajlandisht" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%80%E1%88%AD%E1%88%98%E1%8A%95" title="ጀርመን – tigrinjaisht" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ጀርመን" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="tigrinjaisht" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Germani%C3%BDa" title="Germaniýa – turkmenisht" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Germaniýa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turkmenisht" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Almanij%C9%99" title="Almanijə – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Almanijə" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/Siamane" title="Siamane – tonganisht" lang="to" hreflang="to" data-title="Siamane" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="tonganisht" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Siamani" title="Siamani – pisinishte toku" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Siamani" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="pisinishte toku" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Almanya" title="Almanya – turqisht" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Almanya" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turqisht" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – torokoisht" lang="trv" hreflang="trv" data-title="Germany" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="torokoisht" class="interlanguage-link-target"><span>Seediq</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Jarimani" title="Jarimani – congaisht" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Jarimani" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="congaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – tatarisht" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Германия" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarisht" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – tumbukaisht" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Germany" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="tumbukaisht" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Germany" title="Germany – tuisht" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Germany" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="tuisht" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ty mw-list-item"><a href="https://ty.wikipedia.org/wiki/Heremani" title="Heremani – tahitisht" lang="ty" hreflang="ty" data-title="Heremani" data-language-autonym="Reo tahiti" data-language-local-name="tahitisht" class="interlanguage-link-target"><span>Reo tahiti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – tuvinianisht" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Германия" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="tuvinianisht" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия – udmurtisht" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Германия" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="udmurtisht" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%DB%90%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%89%D9%8A%DB%95" title="گېرمانىيە – ujgurisht" lang="ug" hreflang="ug" data-title="گېرمانىيە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ujgurisht" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%87%D1%87%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Німеччина – ukrainisht" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Німеччина" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainisht" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="جرمنی – urduisht" lang="ur" hreflang="ur" data-title="جرمنی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urduisht" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Germaniya" title="Germaniya – uzbekisht" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Germaniya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbekisht" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Zerm%C3%A0nia" title="Zermània – venetisht" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Zermània" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="venetisht" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Saksanma" title="Saksanma – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Saksanma" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đức – vietnamisht" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Đức" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamisht" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Duutsland" title="Duutsland – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Duutsland" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Deut%C3%A4n" title="Deutän – volapykisht" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Deutän" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="volapykisht" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Almagne" title="Almagne – ualunisht" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Almagne" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="ualunisht" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Alemanya" title="Alemanya – uarajisht" lang="war" hreflang="war" data-title="Alemanya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="uarajisht" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Almaa%C3%B1" title="Almaañ – uolofisht" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Almaañ" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="uolofisht" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%B7%E5%9B%BD" title="德国 – kinezishte vu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="德国" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="kinezishte vu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B8%D1%86%D3%99%D1%82%D3%99_%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D1%88%D0%B8%D0%BD_%D0%9E%D1%80%D0%BD" title="Ниицәтә Немшин Орн – kalmikisht" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Ниицәтә Немшин Орн" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="kalmikisht" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/IJamani" title="IJamani – xhosaisht" lang="xh" hreflang="xh" data-title="IJamani" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="xhosaisht" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="გერმანია – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="გერმანია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artikuj të përkryer"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%93%D7%99%D7%99%D7%98%D7%A9%D7%9C%D7%90%D7%A0%D7%93" title="דייטשלאנד – jidisht" lang="yi" hreflang="yi" data-title="דייטשלאנד" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jidisht" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/J%E1%BA%B9%CC%81m%C3%A1n%C3%AC" title="Jẹ́mánì – jorubaisht" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Jẹ́mánì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="jorubaisht" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Dwzgoz" title="Dwzgoz – Zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Dwzgoz" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Zhuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Duutsland" title="Duutsland – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Duutsland" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B5%8D%E2%B5%89%E2%B5%8E%E2%B4%B0%E2%B5%8F" title="ⴰⵍⵉⵎⴰⵏ – tamaziatishte standarde marokene" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⵍⵉⵎⴰⵏ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="tamaziatishte standarde marokene" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%B7%E5%9B%BD" title="德国 – kinezisht" lang="zh" hreflang="zh" data-title="德国" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="kinezisht" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%B7%E5%9C%8B" title="德國 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="德國" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Tek-kok" title="Tek-kok – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tek-kok" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%B7%E5%9C%8B" title="德國 – kantonezisht" lang="yue" hreflang="yue" data-title="德國" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantonezisht" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/IJalimani" title="IJalimani – zuluisht" lang="zu" hreflang="zu" data-title="IJalimani" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="zuluisht" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q183#sitelinks-wikipedia" title="Përpunoni lidhje ndërgjuhësore" class="wbc-editpage">Përpunoni lidhje</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Emërhapësira"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Gjermania" title="Shikoni përmbajtjen e atikullit. [c]" accesskey="c"><span>Artikulli</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Diskutim:Gjermania" rel="discussion" title="Diskutim për përmbajtjen e faqes [t]" accesskey="t"><span>Diskutim</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">shqip</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Shikime"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gjermania&stable=1"><span>Lexo</span></a></li><li id="ca-current" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gjermania&stable=0&redirect=no" title="Shih këtë faqe me ndryshimet në pritje [v]" accesskey="v"><span>Duke kontrolluar</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="//sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Gjermania&action=edit" title="Kjo faqe është e mbrojtur. Ju mundeni vetëm ta shikoni burimin e tekstit. [e]" accesskey="e"><span>Shihni burimin</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gjermania&action=history" title="Versione të mëparshme të artikullit. [h]" accesskey="h"><span>Shihni historikun</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Mjete" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Mjete</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Mjete</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">fshihe</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gjermania&stable=1"><span>Lexo</span></a></li><li id="ca-more-current" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gjermania&stable=0&redirect=no"><span>Duke kontrolluar</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="//sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Gjermania&action=edit"><span>Shihni burimin</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gjermania&action=history"><span>Shihni historikun</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Të përgjithshme </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciale:LidhjetK%C3%ABtu/Gjermania" title="Lista e të gjitha faqeve wiki që lidhen tek kjo faqe [j]" accesskey="j"><span>Lidhjet këtu</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciale:RecentChangesLinked/Gjermania" rel="nofollow" title="Lista e ndryshimeve të faqeve që lidhen tek kjo faqe [k]" accesskey="k"><span>Ndryshime të ndërvarura</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=sq" title="Ngarko skeda [u]" accesskey="u"><span>Ngarkoni materiale multimediale</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciale:FaqetSpeciale" title="Lista e të gjitha faqeve speciale. [q]" accesskey="q"><span>Faqet e veçanta</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gjermania&oldid=2720407" title="Lidhja e përhershme tek ky version i faqes"><span>Lidhja e përhershme</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gjermania&action=info" title="Më shumë informacion për këtë faqe"><span>Informacioni i faqes</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciale:Citim&page=Gjermania&id=2720407&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacion mbi mënyrën e citimit të kësaj faqeje"><span>Cito artikullin</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciale:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fsq.wikipedia.org%2Fwiki%2FGjermania"><span>Get shortened URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciale:QrCode&url=https%3A%2F%2Fsq.wikipedia.org%2Fwiki%2FGjermania"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Shtyp/eksporto </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciale:Libra&bookcmd=book_creator&referer=Gjermania"><span>Krijo një libër</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciale:DownloadAsPdf&page=Gjermania&action=show-download-screen"><span>Shkarkoje si PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gjermania&printable=yes" title="Version i shtypshëm i kësaj faqeje [p]" accesskey="p"><span>Version shtypi</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Në projekte të tjera </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Deutschland" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://sq.wikinews.org/wiki/Kategoria:Gjermani" hreflang="sq"><span>Vikilajme</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q183" title="Lidhje për te objekt depoje të dhënash i lidhur [g]" accesskey="g"><span>Objekt Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Appearance</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">fshihe</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-featured-star" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Artikuj_t%C3%AB_p%C3%ABrkryer" title=""Gjermania" është një artikull i përkryer. Shtypni këtu për më shumë informacion."><img alt="Artikull i përkryer" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/20px-Cscr-featured.svg.png" decoding="async" width="20" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/30px-Cscr-featured.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/40px-Cscr-featured.svg.png 2x" data-file-width="466" data-file-height="443" /></a></span></div></div> <div id="mw-indicator-indicator-fr-review-status" class="mw-indicator"><indicator name="fr-review-status" class="mw-fr-review-status-indicator" id="mw-fr-revision-toggle"><span class="cdx-fr-css-icon-review--status--stable"></span><b>Checked</b></indicator></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><div id="mw-fr-revision-messages"><div id="mw-fr-revision-details" class="mw-fr-revision-details-dialog" style="display:none;"><div tabindex="0"></div><div class="cdx-dialog cdx-dialog--horizontal-actions"><header class="cdx-dialog__header cdx-dialog__header--default"><div class="cdx-dialog__header__title-group"><h2 class="cdx-dialog__header__title">Page version status</h2><p class="cdx-dialog__header__subtitle">Ky është një version i shqyrtuar i kësaj faqeje</p></div><button class="cdx-button cdx-button--action-default cdx-button--weight-quiet 							cdx-button--size-medium cdx-button--icon-only cdx-dialog__header__close-button" aria-label="Close" onclick="document.getElementById("mw-fr-revision-details").style.display = "none";" type="submit"><span class="cdx-icon cdx-icon--medium 							cdx-fr-css-icon--close"></span></button></header><div class="cdx-dialog__body">This is the <a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Kontrolli_i_faqes" title="Ndihmë:Kontrolli i faqes">stable version</a>, <a class="external text" href="https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Speciale:Log&type=review&page=Gjermania">checked</a> on <i>24 nëntor 2024</i>. <a class="external text" href="https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Gjermania&action=info#mw-flaggedrevs-action-info-pages-waiting-for-review">Template changes</a> await review.<p><table id="mw-fr-revisionratings-box" class="flaggedrevs-color-1" style="margin: auto;" cellpadding="0"><tr><td class="fr-text" style="vertical-align: middle;">Statusi</td><td class="fr-value40" style="vertical-align: middle;">Kthjellët</td></tr></table></p></div></div><div tabindex="0"></div></div></div></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="sq" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2594795">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2314194">.mw-parser-output .ib-country{border-collapse:collapse;line-height:1.2em}.mw-parser-output .ib-country td,.mw-parser-output .ib-country th{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-header,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-full-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-below{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-full-data{border:0;padding:0 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-full-data{border-top:0;border-bottom:1px solid #a2a9b1;padding:0 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .infobox-header{text-align:left}.mw-parser-output .ib-country .infobox-above{font-size:125%;line-height:1.2}.mw-parser-output .ib-country-names{padding-top:0.25em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-name-style{display:inline}.mw-parser-output .ib-country .infobox-image{padding:0.5em 0}.mw-parser-output .ib-country-anthem{border-top:1px solid #a2a9b1;padding-top:0.5em;margin-top:0.5em}.mw-parser-output .ib-country-map-caption{position:relative;top:0.3em}.mw-parser-output .ib-country-largest,.mw-parser-output .ib-country-lang{font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-ethnic,.mw-parser-output .ib-country-religion,.mw-parser-output .ib-country-sovereignty{font-weight:normal;display:inline}.mw-parser-output .ib-country-fake-li{text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-fake-li2{text-indent:0.5em;margin-left:1em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-website{line-height:11pt}.mw-parser-output .ib-country-map-caption3{position:relative;top:0.3em}.mw-parser-output .ib-country-fn{text-align:left;margin:0 auto}.mw-parser-output .ib-country-fn-alpha{list-style-type:lower-alpha;margin-left:1em}.mw-parser-output .ib-country-fn-num{margin-left:1em}</style><table class="infobox ib-country vcard"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above adr"><div class="fn org country-name">Republika Federale e Gjermanisë</div><div class="ib-country-names">Bundesrepublik Deutschland (<a href="/wiki/Gjuha_gjermane" title="Gjuha gjermane">Gjermanisht</a>) </div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><div style="display:table; width:100%;"> <div style="display:table-cell; vertical-align:middle; padding-left:5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Skeda:Flag_of_Germany.svg" class="mw-file-description" title="Flag of Gjermania"><img alt="Flag of Gjermania" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/125px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="125" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/188px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/250px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></div> <div><a href="/wiki/Flamuri_i_Gjermanis%C3%AB" title="Flamuri i Gjermanisë">Flamuri</a></div> </div> <div style="display:table-cell; vertical-align:middle; padding: 0px 5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Skeda:Coat_of_arms_of_Germany.svg" class="mw-file-description" title="Stema e Gjermania"><img alt="Stema e Gjermania" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Coat_of_arms_of_Germany.svg/85px-Coat_of_arms_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="85" height="109" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Coat_of_arms_of_Germany.svg/128px-Coat_of_arms_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Coat_of_arms_of_Germany.svg/170px-Coat_of_arms_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="396" data-file-height="510" /></a></span></div> <div><a href="/wiki/Stema_e_Gjermanis%C3%AB" title="Stema e Gjermanisë"> Stema</a></div> </div> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data anthem"><b>Himni:</b> "<a href="/w/index.php?title=Das_Lied_der_Deutschen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Das Lied der Deutschen (nuk është shkruar akoma)">Das Lied der Deutschen</a>"<br />"Kënga e Gjermanisë"<br /><div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;"><div class="center" style="width:auto; margin-left:auto; margin-right:auto;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="75" data-mwtitle="German_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/a6/German_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg/German_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a6/German_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGerman_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg&lang=da&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="da" label="dansk (da)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGerman_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg&lang=de&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="de" label="Deutsch (de)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGerman_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg&lang=en&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English (en)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGerman_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg&lang=es&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="es" label="español (es)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGerman_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg&lang=id&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="id" label="Bahasa Indonesia (id)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGerman_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg&lang=ja&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ja" label="日本語 (ja)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGerman_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg&lang=ko&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ko" label="한국어 (ko)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGerman_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg&lang=ms&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ms" label="Bahasa Melayu (ms)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGerman_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg&lang=pl&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="pl" label="polski (pl)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGerman_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg&lang=th&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="th" label="ไทย (th)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGerman_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg&lang=tr&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="tr" label="Türkçe (tr)" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGerman_national_anthem_performed_by_the_US_Navy_Band.ogg&lang=vi&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="vi" label="Tiếng Việt (vi)" data-dir="ltr" /></audio></span></span></div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/Skeda:EU-Germany.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/EU-Germany.svg/250px-EU-Germany.svg.png" decoding="async" width="250" height="210" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/EU-Germany.svg/375px-EU-Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/EU-Germany.svg/500px-EU-Germany.svg.png 2x" data-file-width="2045" data-file-height="1720" /></a></span><div class="ib-country-map-caption"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2581005">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style><div class="plainlist"><ul><li style="white-space:nowrap;">Vendodhja e Gjermanisë (e gjelbër e errët)</li><li style="white-space:nowrap;">-në <a href="/wiki/Evropa" title="Evropa">Evropë</a> (e gjelbër e hapur dhe gri e errët)</li><li style="white-space:nowrap;">-në <a href="/wiki/Bashkimi_Evropian" title="Bashkimi Evropian">Bashkimin Evropian</a> (e gjelbër e hapur)</li></ul></div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Kryeqyteti<div class="ib-country-largest">dhe qyteti më i madh</div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Berlini" title="Berlini">Berlini</a><br /><span class="geo-inline"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2594793">.mw-parser-output .geo-default,.mw-parser-output .geo-dms,.mw-parser-output .geo-dec{display:inline}.mw-parser-output .geo-nondefault,.mw-parser-output .geo-multi-punct,.mw-parser-output .geo-inline-hidden{display:none}.mw-parser-output .longitude,.mw-parser-output .latitude{white-space:nowrap}</style><span class="plainlinks nourlexpansion load-gadget" data-gadget="WikiMiniAtlas"><a class="external text" href="https://geohack.toolforge.org/geohack.php?pagename=Gjermania&params=52_31_N_13_23_E_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Maps, aerial photos, and other data for this location"><span class="latitude">52°31′N</span> <span class="longitude">13°23′E</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="Maps, aerial photos, and other data for this location">52.517°N 13.383°E</span><span style="display:none"> / <span class="geo">52.517; 13.383</span></span></span></a></span></span></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">Gjuhët zyrtare</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Gjuha_gjermane" title="Gjuha gjermane">Gjermanisht</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Nofka</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Gjerman%C3%ABt" title="Gjermanët">Gjerman/e</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header">Qeveria</th></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">Lloji i qeverisjes</th><td class="infobox-data">Republikë parlamentare federale</td></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2594795"></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/Presidenti_n%C3%AB_Gjermani" title="Presidenti në Gjermani">Presidenti</a> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Frank-Walter_Steinmeier" title="Frank-Walter Steinmeier">Frank-Walter Steinmeier</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/wiki/Kancelar%C3%ABt_e_Gjermanis%C3%AB" title="Kancelarët e Gjermanisë">Kancelari</a> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Olaf_Scholz" title="Olaf Scholz">Olaf Scholz</a></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">Kuvendi</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Bundestag" title="Bundestag">Bundestag</a>, <a href="/w/index.php?title=K%C3%ABshilli_Federal_(Gjermani)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Këshilli Federal (Gjermani) (nuk është shkruar akoma)">Bundesrat</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>a<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header">Sipërfaqja</th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Gjithsej</div></th><td class="infobox-data">357,600 km<sup>2</sup> (138,100 sq mi) (<a href="/wiki/Lista_e_vendeve_sipas_sip%C3%ABrfaqes" title="Lista e vendeve sipas sipërfaqes">63</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Ujë (%)</div></th><td class="infobox-data">1.27</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header">Popullsia</th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Përllogaritje 2023</div></th><td class="infobox-data">84,669,326 (<a href="/wiki/Lista_e_shteteve_sipas_popullsis%C3%AB" title="Lista e shteteve sipas popullsisë">19</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Dendësia</div></th><td class="infobox-data">236/km<sup>2</sup> (611.2/sq mi)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header">Ekonomia</th></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Prodhimi_i_Brendsh%C3%ABm_Bruto" title="Prodhimi i Brendshëm Bruto">PBB</a> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2665148">.mw-parser-output .nobold{font-weight:normal}</style><span class="nobold">(PFB)</span></th><td class="infobox-data">Përllogaritje 2024 </td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Gjithsej</div></th><td class="infobox-data"><span typeof="mw:File"><span title="Increase"><img alt="Increase" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/11px-Increase2.svg.png" decoding="async" width="11" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/17px-Increase2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/22px-Increase2.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></span></span> $5.687 trillion<sup id="cite_ref-IMFWEO.DE_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-IMFWEO.DE-2"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (<a href="/w/index.php?title=List_of_countries_by_GDP_(PPP)&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of countries by GDP (PPP) (nuk është shkruar akoma)">5-të</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Për kokë banori</div></th><td class="infobox-data"><span typeof="mw:File"><span title="Increase"><img alt="Increase" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/11px-Increase2.svg.png" decoding="async" width="11" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/17px-Increase2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/22px-Increase2.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></span></span> $67,245 (<a href="/w/index.php?title=Lista_e_vendeve_sipas_PBB_(BFB)_p%C3%ABr_frym%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lista e vendeve sipas PBB (BFB) për frymë (nuk është shkruar akoma)">18-të</a>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Prodhimi_i_Brendsh%C3%ABm_Bruto" title="Prodhimi i Brendshëm Bruto">PBB</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2665148"><span class="nobold">(zyrtare)</span></th><td class="infobox-data">Përllogaritje 2024 </td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Gjithsej</div></th><td class="infobox-data"><span typeof="mw:File"><span title="Increase"><img alt="Increase" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/11px-Increase2.svg.png" decoding="async" width="11" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/17px-Increase2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/22px-Increase2.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></span></span> $4.591 trilion (<a href="/wiki/Lista_e_vendeve_sipas_PBB" title="Lista e vendeve sipas PBB">3-të</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Për kokë banori</div></th><td class="infobox-data"><span typeof="mw:File"><span title="Increase"><img alt="Increase" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/11px-Increase2.svg.png" decoding="async" width="11" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/17px-Increase2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/22px-Increase2.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></span></span> $54,291 (<a href="/w/index.php?title=Lista_e_vendeve_sipas_PBB_p%C3%ABr_frym%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lista e vendeve sipas PBB për frymë (nuk është shkruar akoma)">19-të</a>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Monedha</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Euro" title="Euro">Euro</a> (<a href="/wiki/Simboli_i_Euros" title="Simboli i Euros">€</a>) (<a href="/w/index.php?title=ISO_4217&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISO 4217 (nuk është shkruar akoma)">EUR</a>)</td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header">Të dhëna të tjera</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Koeficienti_Gini" title="Koeficienti Gini">Gini</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2665148"><span class="nobold">(2022)</span></th><td class="infobox-data"><span typeof="mw:File"><span title="Positive decrease"><img alt="Positive decrease" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Decrease_Positive.svg/11px-Decrease_Positive.svg.png" decoding="async" width="11" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Decrease_Positive.svg/17px-Decrease_Positive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Decrease_Positive.svg/22px-Decrease_Positive.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></span></span> 28.8<sup id="cite_ref-eurogini_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-eurogini-3"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /><span class="nowrap"><span style="color:forestgreen;">i ulët</span></span></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Indeksi_i_zhvillimit_njer%C3%ABzor" title="Indeksi i zhvillimit njerëzor">IZHNJ</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2665148"><span class="nobold">(2022)</span></th><td class="infobox-data"><span typeof="mw:File"><span title="Increase"><img alt="Increase" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/11px-Increase2.svg.png" decoding="async" width="11" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/17px-Increase2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/22px-Increase2.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></span></span> 0.950<sup id="cite_ref-UNHDR_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-UNHDR-4"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /><span class="nowrap"><span style="color:darkgreen;">shumë i lartë</span></span> · <a href="/wiki/Lista_e_shteteve_sipas_Indeksit_t%C3%AB_Zhvillimit_Njer%C3%ABzor" title="Lista e shteteve sipas Indeksit të Zhvillimit Njerëzor">6-të</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">Zona kohore</th><td class="infobox-data"><span class="nowrap"><a href="/wiki/Coordinated_Universal_Time" title="Coordinated Universal Time">UTC</a>+1</span> (<a href="/wiki/Zona_Kohore_e_Evrop%C3%ABs_Qendrore" title="Zona Kohore e Evropës Qendrore">CET</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Verës </div></th><td class="infobox-data"><span class="nowrap"><a href="/wiki/Coordinated_Universal_Time" title="Coordinated Universal Time">UTC</a>+2</span> (<a href="/wiki/Ora_Verore_e_Evrop%C3%ABs_Qendrore" title="Ora Verore e Evropës Qendrore">CEST</a>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Formati i datës</th><td class="infobox-data"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2520769">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><div class="hlist"><ul><li>Dita, muaji, viti</li><li>Viti, muaji, Dita</li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Ana e drejtimit të makinës</th><td class="infobox-data">djathtas</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Prefiksi telefonik</th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=Numrat_e_telefonit_n%C3%AB_Gjermani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Numrat e telefonit në Gjermani (nuk është shkruar akoma)">+49</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Kodi_i_internetit_TLD" title="Kodi i internetit TLD">Kodi i internetit TLD</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/.de" title=".de">.de</a></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"> <table style="width:95%; background: transparent; text-align:center; margin:0 auto; display:inline-table;"> <tbody><tr> <td style="text-align:center; border:0; padding-bottom:0"><div id="before-after"></div></td> <td style="text-align:center;border:0; padding-bottom:0;"> </td></tr> <tr> <td style="vertical-align:top; text-align:center; border:0;"> </td> <td style="vertical-align:top; text-align:center;border:0;"> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <p><b>Gjermania</b> (<a href="/wiki/Gjuha_gjermane" title="Gjuha gjermane">gjermanisht</a>: <i>Bundesrepublik Deutschland</i>, <a href="/wiki/Lexo:" class="mw-redirect" title="Lexo:">lexo:</a> <i>Bundesrepublik Dojçland</i>, ose <i>Deutschland</i>, <a href="/wiki/Lexo:" class="mw-redirect" title="Lexo:">lexo:</a> <i>Dojçland</i>), zyrtarisht <b>Republika Federale e Gjermanisë</b>, ndodhet në pjesën qendrore të Evropës dhe kufizohet në veri me <a href="/wiki/Danimark%C3%AB" class="mw-redirect" title="Danimarkë">Danimarkën</a>, në lindje me <a href="/wiki/Poloni" class="mw-redirect" title="Poloni">Poloninë</a>, në juglindje me <a href="/wiki/%C3%87eki" class="mw-redirect" title="Çeki">Çekinë</a>, në jug me <a href="/wiki/Austri" class="mw-redirect" title="Austri">Austrinë</a> dhe <a href="/wiki/Zvicra" title="Zvicra">Zvicrën</a>, në perëndim me <a href="/wiki/Franca" title="Franca">Francën</a>, <a href="/wiki/Luksemburgu" title="Luksemburgu">Luksemburgun</a>, <a href="/wiki/Belgjika" title="Belgjika">Belgjikën</a> dhe <a href="/wiki/Holanda" title="Holanda">Holandën</a>. Ndërsa në veri në anën perëndimore e përshkon kufiri natyral i <a href="/wiki/Deti_i_Veriut" title="Deti i Veriut">Detit të Veriut</a> dhe anën lindore <a href="/wiki/Deti_Baltik" title="Deti Baltik">Deti Baltik</a>. Territori i Gjermanisë mbulon 357,021 km² ai ndikohet nga klimat mesatare sezonale. </p><p>Me mbi 82 milion banorë, Gjermania ka numrin më të madh të popullsisë në <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropë</a> dhe është e treta shtëpi për numrin e migrantëve ndërkombëtarë.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kryeqyteti dhe gjithashtu qyteti më i madh i vendit është Berlini, ndërsa qendra më e madhe financiare është Frankfurti;qendra më e madhe urbane është Ruhri. </p><p>Një rajon i quajtur <a href="/w/index.php?title=Gjermania_e_Madhe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjermania e Madhe (nuk është shkruar akoma)">Germania</a>, i banuar nga disa <a href="/w/index.php?title=Fise_Gjermanike&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fise Gjermanike (nuk është shkruar akoma)">fise gjermanike</a>, është njohur dhe <a href="/wiki/Germania_(lib%C3%ABr)" title="Germania (libër)">dokumentuar</a> para vitit 100 pas.e.s. Prej shekullit X, territoret gjermane kanë formuar pjesën qendrore të <a href="/wiki/Perandoria_e_Shenjt%C3%AB_Romake" title="Perandoria e Shenjtë Romake">Perandorisë së Shenjtë Romake</a>, që qëndroi deri më <a href="/wiki/1806" title="1806">1806</a>. Gjatë shekullit XVI, Gjermania Veriore u bë qendra e <a href="/w/index.php?title=Reformat_Protestante&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reformat Protestante (nuk është shkruar akoma)">Reformave protestante</a>. Si një <a href="/w/index.php?title=Shtet-komb&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shtet-komb (nuk është shkruar akoma)">shtet-komb</a> modern, vendi fillimisht u <a href="/wiki/Bashkimi_i_Gjermanis%C3%AB" title="Bashkimi i Gjermanisë">bashkua</a> mes <a href="/wiki/Lufta_Franko-Prusiane" title="Lufta Franko-Prusiane">Luftës Franko-Prusiane</a> më <a href="/wiki/1871" title="1871">1871</a>. Pas <a href="/wiki/LDB" class="mw-redirect" title="LDB">Luftës së Dytë Botërore</a>, Gjermania u nda në dy shtete të veçanta përgjatë vijave të okupimit nga Aleatët më <a href="/wiki/1949" title="1949">1949</a>.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dy shtetet <a href="/wiki/Ribashkimi_i_Gjermanis%C3%AB" class="mw-redirect" title="Ribashkimi i Gjermanisë">u ribashkuan</a> më <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a>. <a href="/wiki/Gjermania_Per%C3%ABndimore" title="Gjermania Perëndimore">Gjermania Perëndimore</a> ishte anëtare themeluese e Komunitetit Evropian në <a href="/wiki/1957" title="1957">1957</a>, që më vonë u bë <a href="/wiki/Bashkimi_Evropian" title="Bashkimi Evropian">Bashkimi Evropian</a> në <a href="/wiki/1993" title="1993">1993</a>. Gjermania është pjesë e <a href="/wiki/Marr%C3%ABveshja_Schengen" title="Marrëveshja Schengen">zonës Schengen</a>, pa kufij, dhe ka adoptuar valutën evropiane, <a href="/wiki/Euro" title="Euro">euron</a>, në <a href="/wiki/1999" title="1999">1999</a>. </p><p>Gjermania është një <a href="/wiki/Republik%C3%AB_parlamentare" class="mw-redirect" title="Republikë parlamentare">Republikë parlamentare</a> <a href="/wiki/Federata" title="Federata">federative</a> prej <a href="/wiki/Shtetet_n%C3%AB_Gjermani" class="mw-redirect" title="Shtetet në Gjermani">gjashtëmbëdhjetë shtetesh</a> (<a href="/wiki/Gjermanisht" class="mw-redirect" title="Gjermanisht">gjermanisht</a> <i>Bundesländer</i>). Kryeqyteti dhe qyteti më i madh është <a href="/wiki/Berlini" title="Berlini">Berlini</a>. </p><p>Gjermania është anëtare e <a href="/wiki/OKB" class="mw-redirect" title="OKB">Kombeve të Bashkuara</a>, <a href="/wiki/NATO" title="NATO">NATOs</a>, <a href="/wiki/G8" title="G8">G8-ës</a>, <a href="/w/index.php?title=G4&action=edit&redlink=1" class="new" title="G4 (nuk është shkruar akoma)">G4-ës</a> dhe ka nënshkruar <a href="/wiki/Protokolli_Kyoto" title="Protokolli Kyoto">Protokollin Kyoto</a>. Është ekonomia e tretë në botë për nga <a href="/wiki/Prodhimi_i_Brendsh%C3%ABm_Bruto" title="Prodhimi i Brendshëm Bruto">Prodhimi i Brendshëm Bruto</a> (PBB) dhe eksportuesi më i madh në botë i mallrave më <a href="/wiki/2007" title="2007">2007</a>. Në terma absolutë, Gjermania ka buxhetin vjetor për <a href="/w/index.php?title=Ndihma_zhvillimore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ndihma zhvillimore (nuk është shkruar akoma)">ndihma zhvillimore</a> të dytin në botë (pas <a href="/wiki/SHBA" class="mw-redirect" title="SHBA">SHBA</a>-së)<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Vendi ka ndërtuar një standard të lartë jetese dhe ka themeluar një sistem gjithëpërfshirës të <a href="/w/index.php?title=Sigura_sociale&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sigura sociale (nuk është shkruar akoma)">sigurisë sociale</a>. Ajo ka një pozicion kyç në afera evropaine dhe mirëmban një partnership të ngushtë nivel ndërkombëtar.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Gjermania njihet si lider shkencor dhe teknologjik në disa fusha.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2></div> <div class="dablink"> <dl><dd><i>Artikulli</i> <i>kryesor</i>: <i><a href="/wiki/Historia_e_Gjermanis%C3%AB" title="Historia e Gjermanisë">Historia e Gjermanisë</a></i></dd></dl></div> <p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Fiset_gjermanike">Fiset gjermanike</h3></div> <p>Etnogjeneza e <a href="/w/index.php?title=Populli_gjermanik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Populli gjermanik (nuk është shkruar akoma)">fiseve gjermanike</a> thuhet të ketë ndodhur gjatë Kohës së Bronzit ose më së voni, gjatë kohës Pararomake të Hekurit. Nga <a href="/wiki/Skandinavia" title="Skandinavia">Skandinavia</a> jugore dhe Gjermania veriore, fiset filluan të zgjeroheshin në jug, lindje dhe perëndim. Në shekullin I p.K., ata erdhën në kontakt me fiset <a href="/wiki/Kelt%C3%ABt" title="Keltët">Kelte</a> të <a href="/w/index.php?title=Gaul&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gaul (nuk është shkruar akoma)">Gaulit</a> si dhe me fiset <a href="/w/index.php?title=Popujt_Iranian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Popujt Iranian (nuk është shkruar akoma)">Iraniane</a>, <a href="/w/index.php?title=Baltik%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baltikë (nuk është shkruar akoma)">Baltike</a>, dhe <a href="/w/index.php?title=Popujt_Sllav%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Popujt Sllavë (nuk është shkruar akoma)">Sllave</a> në <a href="/wiki/Evropa_Lindore" title="Evropa Lindore">Evropën Lindore</a>. Pak dihet për historinë e lashtë gjermanike, përveç bashkëveprimeve të tyre me <a href="/wiki/Perandoria_Romake" title="Perandoria Romake">Perandorinë Romake</a>, nga hulumtimet etimologjike dhe arkeologjike.<sup id="cite_ref-Claster_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Claster-10"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Germanic_tribes_(750BC-1AD).png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Germanic_tribes_%28750BC-1AD%29.png/220px-Germanic_tribes_%28750BC-1AD%29.png" decoding="async" width="220" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Germanic_tribes_%28750BC-1AD%29.png/330px-Germanic_tribes_%28750BC-1AD%29.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Germanic_tribes_%28750BC-1AD%29.png/440px-Germanic_tribes_%28750BC-1AD%29.png 2x" data-file-width="537" data-file-height="376" /></a><figcaption>Zgjerimi i <a href="/w/index.php?title=Popujt_Gjermanik%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Popujt Gjermanikë (nuk është shkruar akoma)">fiseve gjermanike</a></figcaption></figure> <p>Nën sundimin e <a href="/wiki/Augusti" title="Augusti">Augustit</a>, "<a href="/w/index.php?title=Publius_Quinctilius_Varus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Publius Quinctilius Varus (nuk është shkruar akoma)"><i>Publius Quinctilius Varus</i></a>" filloi të pushtonte Germanian (një term i përdorur nga romakët për të përcaktuar një territor nga <a href="/w/index.php?title=Lumi_Rin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lumi Rin (nuk është shkruar akoma)">Lumi Rin</a> tek <a href="/wiki/Malet_Urale" title="Malet Urale">Malet Urale</a>) dhe në këtë periudhë fiset gjermanike i mësuan taktikat luftarake të <a href="/wiki/Perandoria_Romake" title="Perandoria Romake">Romës</a>, derisa ruanin identitetin e tyre të klanit. Në vitin 9 pas Krishtit, tri legjione Romake të udhëhequra nga Vari u mposhtën nga udhëheqësi i klanit, <a href="/w/index.php?title=Kerusk%C3%ABt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Keruskët (nuk është shkruar akoma)">Kerusk</a> <a href="/w/index.php?title=Armini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Armini (nuk është shkruar akoma)">Armini</a>, në <a href="/w/index.php?title=Beteja_e_Pyellit_Teutoburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beteja e Pyellit Teutoburg (nuk është shkruar akoma)">Betejën e pyellit Teutburg</a>. Si rezultat, Gjermania moderne, prej <a href="/w/index.php?title=Rini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rini (nuk është shkruar akoma)">Rinit</a> tek <a href="/wiki/Danubi" class="mw-redirect" title="Danubi">Danubi</a>, mbeti jashtë <a href="/wiki/Perandoria_Romake" title="Perandoria Romake">Perandorisë Romake</a>. Në vitin 100 pas <a href="/wiki/Krishti" title="Krishti">Krishtit</a>, fiset gjermanike filluan të vendoseshin përgjatë <a href="/w/index.php?title=Rini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rini (nuk është shkruar akoma)">Rinit</a> dhe <a href="/wiki/Danubi" class="mw-redirect" title="Danubi">Danubit</a>, duke okupuar pjesën më të madhe të asaj çfarë sot njihet si Gjermania moderne. Në shekulli III erdhën shumë fise gjermanike perëndimore: <a href="/wiki/Aleman%C3%ABt" title="Alemanët">Alemanët</a>, <a href="/w/index.php?title=Frank%C3%ABt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frankët (nuk është shkruar akoma)">Frankët</a>, <a href="/w/index.php?title=Chatti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chatti (nuk është shkruar akoma)">Chatti</a>, <a href="/wiki/Sakson%C3%ABt" title="Saksonët">Saksonët</a>, <a href="/w/index.php?title=Frisian%C3%ABt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frisianët (nuk është shkruar akoma)">Frisianët</a>, <a href="/w/index.php?title=Sicambri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sicambri (nuk është shkruar akoma)">Sicambri</a>, dhe <a href="/w/index.php?title=Tyring%C3%ABt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tyringët (nuk është shkruar akoma)">Tyringët</a>. Rreth vitit 260, popujt gjermanikë depërtuan kufijtë romakë të <a href="/wiki/Danubi" class="mw-redirect" title="Danubi">Danubit</a> dhe hynë në tokat e kontrolluara nga romakët.<sup id="cite_ref-Cambridge_ancient_history_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Cambridge_ancient_history-11"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Perandoria_e_Shenjtë_Romake_(962–1806)"><span id="Perandoria_e_Shenjt.C3.AB_Romake_.28962.E2.80.931806.29"></span>Perandoria e Shenjtë Romake (962–1806)</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Balduineum_Wahl_Heinrich_VII.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Balduineum_Wahl_Heinrich_VII.jpg/220px-Balduineum_Wahl_Heinrich_VII.jpg" decoding="async" width="220" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Balduineum_Wahl_Heinrich_VII.jpg/330px-Balduineum_Wahl_Heinrich_VII.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Balduineum_Wahl_Heinrich_VII.jpg/440px-Balduineum_Wahl_Heinrich_VII.jpg 2x" data-file-width="1446" data-file-height="1037" /></a><figcaption>"Zgjedhësit e princëve" të <a href="/wiki/Perandoria_e_Shenjt%C3%AB_Romake" title="Perandoria e Shenjtë Romake">Perandorisë së Shenjtë Romake</a></figcaption></figure> <p>Perandoria mesjetare ishte rezultat i ndarjes së <a href="/w/index.php?title=Perandoria_Karolingiane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Perandoria Karolingiane (nuk është shkruar akoma)">Perandorisë Karolingiane</a> më <a href="/wiki/843" title="843">843</a>, e cila ishte themeluar nga <a href="/wiki/Karli_i_Madh" title="Karli i Madh">Karli i Madh</a> më 25 Djetor <a href="/wiki/800" title="800">800</a>, dhe ekzistoi në forma të ndryshme deri më <a href="/wiki/1806" title="1806">1806</a>, territori i saj shtrihej nga <a href="/w/index.php?title=Lumi_Eider&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lumi Eider (nuk është shkruar akoma)">Lumi Eider</a> në veri deri tek <a href="/w/index.php?title=Deti_Mesdhetar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deti Mesdhetar (nuk është shkruar akoma)">Deti Mesdhetar</a> në jug. Shpesh i referuar si <a href="/wiki/Perandoria_e_Shenjt%C3%AB_Romake" title="Perandoria e Shenjtë Romake">Perandoria e Shenjtë Romake</a> (ose Perandoria e vjetër), ajo zyrtarisht ishte quajtur "Pernadoria e Shenjtë Romake e Kombit Gjerman ("<a href="/w/index.php?title=Sacrum_Romanum_Imperium_Nationis_Germanic%C3%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sacrum Romanum Imperium Nationis Germanicæ (nuk është shkruar akoma)"><i>Sacrum Romanum Imperium Nationis Germanicæ</i></a>") duke filluar më <a href="/wiki/1448" title="1448">1448</a>, për t'ia përshtatur titullin territorit atëherë të zvogëluar. </p><p>Nën sundimin e perandorëve <a href="/wiki/Perandoria_Osmane" title="Perandoria Osmane">Osmanë</a> (919–1024), <a href="/wiki/Lorena_(rajon_francez)" class="mw-redirect" title="Lorena (rajon francez)">Lorena</a>, <a href="/wiki/Saksonia" title="Saksonia">Saksonia</a>, <a href="/wiki/Frankonia" title="Frankonia">Frankonia</a>, <a href="/w/index.php?title=Suabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suabia (nuk është shkruar akoma)">Suabia</a>, <a href="/wiki/Tyringia" title="Tyringia">Tyringia</a>, dhe <a href="/wiki/Bavaria" title="Bavaria">Bavaria</a> u konsoliduan, dhe mbreti Gjerman u kurorëzua <a href="/w/index.php?title=Perandori_i_Shenjt%C3%AB_Romak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Perandori i Shenjtë Romak (nuk është shkruar akoma)">Perandori i Shenjtë Romak</a> i këtyre rajoneve më <a href="/wiki/962" title="962">962</a>. Nën sundimin e perandorëve <a href="/w/index.php?title=Salian%C3%ABt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Salianët (nuk është shkruar akoma)">Salianë</a> (1024–1125), <a href="/wiki/Perandoria_e_Shenjt%C3%AB_Romake" title="Perandoria e Shenjtë Romake">Perandoria e Shenjtë Romake</a> "thithi" <a href="/wiki/Italia" title="Italia">Italinë</a> veriore <a href="/w/index.php?title=Burgundia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Burgundia (nuk është shkruar akoma)">Burgundinë</a>, megjithëse perandorët humbën fuqi gjatë "Mosmarrëveshjes Investiture". Nën perandorët e <a href="/w/index.php?title=Sht%C3%ABpia_Hohenstaufen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shtëpia Hohenstaufen (nuk është shkruar akoma)">Shtëpisë Hohenstaufen</a> (1138–1254), princat Gjermanë rritën influencën e tyre në territoret në jug dhe lindje të banuara me <a href="/w/index.php?title=Popujt_Sllav%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Popujt Sllavë (nuk është shkruar akoma)">Sllavët</a>, duke vazhduar me ngulimin Gjerman në këto zona dhe ende më në lindje (<i><a href="/w/index.php?title=Ostsiedlung&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ostsiedlung (nuk është shkruar akoma)">Ostsiedlung</a></i>). Qytetet gjermane veriore u rritën me prosperitet si anëtarë të <a href="/wiki/Lidhja_Hanseatike" title="Lidhja Hanseatike">Lidhjes Hanseatike</a>. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Lucas_Cranach_(I)_workshop_-_Martin_Luther_(Uffizi).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Lucas_Cranach_%28I%29_workshop_-_Martin_Luther_%28Uffizi%29.jpg/130px-Lucas_Cranach_%28I%29_workshop_-_Martin_Luther_%28Uffizi%29.jpg" decoding="async" width="130" height="190" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Lucas_Cranach_%28I%29_workshop_-_Martin_Luther_%28Uffizi%29.jpg/195px-Lucas_Cranach_%28I%29_workshop_-_Martin_Luther_%28Uffizi%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Lucas_Cranach_%28I%29_workshop_-_Martin_Luther_%28Uffizi%29.jpg/260px-Lucas_Cranach_%28I%29_workshop_-_Martin_Luther_%28Uffizi%29.jpg 2x" data-file-width="479" data-file-height="700" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Martin_Luter&action=edit&redlink=1" class="new" title="Martin Luter (nuk është shkruar akoma)">Martin Luter</a>, (1483–1546) filloi <a href="/w/index.php?title=Reformat_Protestante&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reformat Protestante (nuk është shkruar akoma)">Reformat Protestante</a>.</figcaption></figure> <p>Edikti i <a href="/w/index.php?title=Demi_i_Art%C3%AB_1356&action=edit&redlink=1" class="new" title="Demi i Artë 1356 (nuk është shkruar akoma)">Demit të Artë</a> më <a href="/wiki/1356" title="1356">1356</a> mundësoi kushtetutën bazë të perandorisë që zgjati deri në rënien e saj. Ajo kodoi zgjedhjen e perandorit nga shtatë <a href="/w/index.php?title=Princ-zgjedh%C3%ABs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Princ-zgjedhës (nuk është shkruar akoma)">princ-zgjedhës</a> të cilët sundonin disa nga principatat dhe kryepeshkopatat më të fuqishme. Duke filluar nga shekulli XVI (15), perandorët u zgjodhën pothuajse ekskluzivisht nga dinastia <a href="/wiki/Habsburg" title="Habsburg">Habsburge</a> e <a href="/wiki/Austria" title="Austria">Austrisë</a>. </p><p>Murgu <a href="/wiki/Martin_Luther" title="Martin Luther">Martin Luther</a> publikoi "95 Tesest" më <a href="/wiki/1517" title="1517">1517</a>, duke sfiduar praktikat e <a href="/wiki/Kisha_Katolike_Romake" class="mw-redirect" title="Kisha Katolike Romake">Kishës Katolike Romake</a>, dhe duke filluar kështu Reformat Protestante. Një kishë <a href="/w/index.php?title=Luterianizmi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Luterianizmi (nuk është shkruar akoma)">Luteriane</a> e ndarë nga Kisha Katolike Romake u bë feja zyrtare në shumë shtete Gjermane pas vitit <a href="/wiki/1530" title="1530">1530</a>. Konflikti fetar shpur tek <a href="/wiki/Lufta_Tridhjet%C3%ABvje%C3%A7are" title="Lufta Tridhjetëvjeçare">Lufta Tridhjetëvjeçare</a> (1618–1648), e cila shkatërroi tokat Gjermane.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Popullsia e shteteve Gjermane u zvogëlua për rreth 30%.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=Paqja_e_Westfalis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paqja e Westfalisë (nuk është shkruar akoma)">Paqja e Westfalisë</a> (1648) ndaloi luftërat fetare mes shteteve Gjermane, por perandoria ishte ende <i>de facto</i> e ndarë në disa principata të pavarura. Nga viti <a href="/wiki/1740" title="1740">1740</a> e tutje, <a href="/w/index.php?title=Dualizmi_Gjerman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dualizmi Gjerman (nuk është shkruar akoma)">dualizmi</a> mes <a href="/wiki/Monarkia_Habsburge" class="mw-redirect" title="Monarkia Habsburge">Monarkisë Habsburge</a> <a href="/wiki/Austria" title="Austria">Austriake</a> dhe <a href="/wiki/Mbret%C3%ABria_e_Prusis%C3%AB" class="mw-redirect" title="Mbretëria e Prusisë">Mbretërisë Prusiane</a> dominoi <a href="/wiki/Historia_e_Gjermanis%C3%AB" title="Historia e Gjermanisë">historinë Gjermane</a>. Më <a href="/wiki/1806" title="1806">1806</a>, <i>Imperiumi</i> u rrëzua si rezultat i <a href="/wiki/Luft%C3%ABrat_Napoleonike" title="Luftërat Napoleonike">Luftërave Napoleonike</a>.<sup id="cite_ref-concise_h_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-concise_h-14"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Restaurimi_dhe_revolucioni_(1814–1871)"><span id="Restaurimi_dhe_revolucioni_.281814.E2.80.931871.29"></span>Restaurimi dhe revolucioni (1814–1871)</h3></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Zeitgen%C3%B6ssige_Lithografie_der_Nationalversammlung_in_der_Paulskirche.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Zeitgen%C3%B6ssige_Lithografie_der_Nationalversammlung_in_der_Paulskirche.jpg/200px-Zeitgen%C3%B6ssige_Lithografie_der_Nationalversammlung_in_der_Paulskirche.jpg" decoding="async" width="200" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Zeitgen%C3%B6ssige_Lithografie_der_Nationalversammlung_in_der_Paulskirche.jpg/300px-Zeitgen%C3%B6ssige_Lithografie_der_Nationalversammlung_in_der_Paulskirche.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Zeitgen%C3%B6ssige_Lithografie_der_Nationalversammlung_in_der_Paulskirche.jpg/400px-Zeitgen%C3%B6ssige_Lithografie_der_Nationalversammlung_in_der_Paulskirche.jpg 2x" data-file-width="3364" data-file-height="2229" /></a><figcaption>Parlamenti i Frankfurtit më <a href="/wiki/1848" title="1848">1848</a>.</figcaption></figure> <p>Pas rënies së <a href="/wiki/Napoleon_Bonaparte" class="mw-redirect" title="Napoleon Bonaparte">Napoleon Bonaparte</a>, <a href="/wiki/Kongresi_i_Vjen%C3%ABs" title="Kongresi i Vjenës">Kongresi i Vjenës</a> u mblodh më <a href="/wiki/1814" title="1814">1814</a> dhe themeloi <a href="/wiki/Konfederata_Gjermane" title="Konfederata Gjermane">Konfederatën Gjermane</a> (Deutscher Bund) , një ligë e <a href="/w/index.php?title=Lista_e_an%C3%ABtar%C3%ABve_t%C3%AB_Konfederat%C3%ABs_Gjermane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lista e anëtarëve të Konfederatës Gjermane (nuk është shkruar akoma)">39 shteteve sovrane</a>. Mosmarrëveshja me <a href="/w/index.php?title=Restaurimi_Evropian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Restaurimi Evropian (nuk është shkruar akoma)">politikat e restaurimit</a> pjesërisht çoi tek ngritja e lëvizjeve <a href="/w/index.php?title=Liberalizmi_n%C3%AB_Gjermani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liberalizmi në Gjermani (nuk është shkruar akoma)">liberale</a>, të cilat kërkonin bashkim dhe liri. Këto, sidoqoftë, u ndoqën nga masa të reja të shtypjes nga ana e burrështetasit <a href="/wiki/Austria" title="Austria">Austriak</a> <a href="/w/index.php?title=Klemens_Wenzel_von_Metternich&action=edit&redlink=1" class="new" title="Klemens Wenzel von Metternich (nuk është shkruar akoma)">Klemens Wenzel von Metternich</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Zollverein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zollverein (nuk është shkruar akoma)">Zollverein</a></i>, një bashkim tariforë, thellësisht zgjeroi bashkimin ekonomik mes shteteve Gjermane. Gjatë kësaj ere shumë Gjermanë të pasionuar nga idealet e <a href="/wiki/Revolucioni_Francez" title="Revolucioni Francez">Revolucionit Francez</a>, dhe <a href="/wiki/Nacionalizmi" title="Nacionalizmi">nacionalizmit</a> u bënë forcë më e rëndësishme, veçanërisht mes intelektualëve të rinj. Për herë të parë, ngjyra e zezë, e kuqe dhe e artë u zgjodhën që të përfaqësonin lëvizjen, që më vonë u bënë <a href="/wiki/Flamuri_i_Gjermanis%C3%AB" title="Flamuri i Gjermanisë">ngjyrat kombëtare gjermane</a>.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Nën ndriçimin e <a href="/w/index.php?title=Revolucionet_e_1848&action=edit&redlink=1" class="new" title="Revolucionet e 1848 (nuk është shkruar akoma)">një serie lëvizjesh revolucionare në Evropë</a>, të cilat me skuses e themeluan një <a href="/wiki/Republik%C3%AB" class="mw-redirect" title="Republikë">republikë</a> në <a href="/wiki/Franc%C3%AB" class="mw-redirect" title="Francë">Francë</a>, intelektualët dhe njerëzit e zakonshëm filluan <a href="/w/index.php?title=Revolucionet_e_vitit_1848_n%C3%AB_shtetet_Gjermane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Revolucionet e vitit 1848 në shtetet Gjermane (nuk është shkruar akoma)">Revolucionet e vitit 1848 në shtetet Gjermane</a>. Monarkët fillimisht i hapën rrugën kërkesave liberale të revolucioneve. Mbretit <a href="/w/index.php?title=Frederick_William_IV_i_Prusis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frederick William IV i Prusisë (nuk është shkruar akoma)">Frederick William IV i Prusisë</a> iu ofrua titulli <a href="/wiki/Perandor" title="Perandor">Perandor</a>, por me një humbje në fuqi; ai kundërshtoi kurorën dhe kushtetutën e propozuar, duke çuar tek një ngadalësim i përkohshëm për lëvizjen. Konflikti mes Mbretit <a href="/w/index.php?title=William_I,_Perandor_Gjerman&action=edit&redlink=1" class="new" title="William I, Perandor Gjerman (nuk është shkruar akoma)">William I</a> të Prusisë dhe parlamentit gjithnjë më liberal shpërtheu mbi reformat ushtarake më <a href="/wiki/1862" title="1862">1862</a>, dhe mbreti caktoi <a href="/wiki/Oto_von_Bizmarku" class="mw-redirect" title="Oto von Bizmarku">Oto von Bizmarkun</a> si Kryeministër të ri të <a href="/wiki/Prusia" title="Prusia">Prusisë</a>. Bizmarku me sukses bëri <a href="/w/index.php?title=Lufta_e_dyt%C3%AB_e_Shlesvigut&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lufta e dytë e Shlesvigut (nuk është shkruar akoma)">luftë me Danimarkën</a> më <a href="/wiki/1864" title="1864">1864</a>. Fitorja Prusiane në <a href="/w/index.php?title=Lufta_Austro-Prusiane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lufta Austro-Prusiane (nuk është shkruar akoma)">Luftën Austro-Prusiane</a> më <a href="/wiki/1866" title="1866">1866</a> e lejoi atë të krijojë <a href="/w/index.php?title=Federata_Veriore_Gjermane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Federata Veriore Gjermane (nuk është shkruar akoma)">Federatën Veriore Gjermane</a> (Norddeutscher Bund) dhe të përjashtonte <a href="/wiki/Perandoria_Austriake" title="Perandoria Austriake">Perandorinë Austriake</a>, që dikur ishte shteti kryesor Gjerman, nga punët e shteteve të tjera Gjermane. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Perandoria_Gjermane_(1871–1918)"><span id="Perandoria_Gjermane_.281871.E2.80.931918.29"></span>Perandoria Gjermane (1871–1918)</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:A_v_Werner_-_Kaiserproklamation_am_18_Januar_1871_(3._Fassung_1885).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/A_v_Werner_-_Kaiserproklamation_am_18_Januar_1871_%283._Fassung_1885%29.jpg/220px-A_v_Werner_-_Kaiserproklamation_am_18_Januar_1871_%283._Fassung_1885%29.jpg" decoding="async" width="220" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/A_v_Werner_-_Kaiserproklamation_am_18_Januar_1871_%283._Fassung_1885%29.jpg/330px-A_v_Werner_-_Kaiserproklamation_am_18_Januar_1871_%283._Fassung_1885%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/A_v_Werner_-_Kaiserproklamation_am_18_Januar_1871_%283._Fassung_1885%29.jpg/440px-A_v_Werner_-_Kaiserproklamation_am_18_Januar_1871_%283._Fassung_1885%29.jpg 2x" data-file-width="1482" data-file-height="1097" /></a><figcaption>Themelimi i Gjermanisë moderne në Versajë-Francë, 1871. <a href="/wiki/Oto_von_Bizmark" class="mw-redirect" title="Oto von Bizmark">Bizmarku</a> është në qendër në unformë të bardhë.</figcaption></figure> <p>Shteti i njohur si <i>Gjermania</i> ishte <a href="/w/index.php?title=Union_politik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Union politik (nuk është shkruar akoma)">i bashkuar</a> si një shtet-komb modern më <a href="/wiki/1871" title="1871">1871</a>, kur lindi <a href="/wiki/Perandoria_Gjermane" title="Perandoria Gjermane">Perandoria Gjermane</a>, ndërsa <a href="/wiki/Mbret%C3%ABria_e_Prusis%C3%AB" class="mw-redirect" title="Mbretëria e Prusisë">Mbretëria e Prusisë</a> ishte përbërësi kryesor. </p><p>Pas mposhtjes së <a href="/wiki/Franca" title="Franca">Francezëve</a> në <a href="/wiki/Lufta_Franko-Prusiane" title="Lufta Franko-Prusiane">Luftën Franko-Prusiane</a>, <a href="/wiki/Perandoria_Gjermane" title="Perandoria Gjermane">Perandoria Gjermane</a> u shpall në <a href="/w/index.php?title=Pallati_i_Versaj%C3%ABs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pallati i Versajës (nuk është shkruar akoma)">Versajë</a> më <a href="/wiki/18_janar" title="18 janar">18 janar</a> <a href="/wiki/1871" title="1871">1871</a>. Dinastia <a href="/w/index.php?title=Sht%C3%ABpia_Hohenzollern&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shtëpia Hohenzollern (nuk është shkruar akoma)">Hohenzollern</a> nga <a href="/wiki/Prusia" title="Prusia">Prusia</a> sundoi perandorinë e re, kryeqyteti i së cilës ishte <a href="/wiki/Berlini" title="Berlini">Berlini</a>. Kjo perandori ishte bashkim i të gjitha pjesëve të ndara të Gjermanisë me përjashtim të <a href="/wiki/Austria" title="Austria">Austrisë</a> (<a href="/wiki/Gjermanisht" class="mw-redirect" title="Gjermanisht">gjermanisht</a>: <a href="/w/index.php?title=Kleindeutsche_L%C3%B6sung&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kleindeutsche Lösung (nuk është shkruar akoma)"><i>Kleindeutschland</i></a>, ose "Gjermania e vogël"). Duke filluar më <a href="/wiki/1884" title="1884">1884</a>, Gjermania filloi të themelonte <a href="/w/index.php?title=Lista_i_ish-kolonive_Gjermane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lista i ish-kolonive Gjermane (nuk është shkruar akoma)">disa koloni</a> jashtë <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropës</a>. </p><p>Në periudhën e njohur si <i><a href="/w/index.php?title=Gr%C3%BCnderzeit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gründerzeit (nuk është shkruar akoma)">Gründerzeit</a></i> pas <a href="/wiki/Bashkimi_i_Gjermanis%C3%AB" title="Bashkimi i Gjermanisë">bashkimit të Gjermanisë</a>, politika e jashtme e Perandorit <a href="/w/index.php?title=William_I,_Perandor_Gjerman&action=edit&redlink=1" class="new" title="William I, Perandor Gjerman (nuk është shkruar akoma)">William I</a> e siguroi pozitën e Gjermanisë si një komb i mrrekullueshëm nga bashkimi, duke izoluar <a href="/wiki/Republika_e_Tret%C3%AB_Franceze" title="Republika e Tretë Franceze">Republikën e Tretë Franceze</a> me mjete diplomatike, dhe duke iu shmangur luftës. Nën Perandorin <a href="/w/index.php?title=William_II,_Perandor_Gjerman&action=edit&redlink=1" class="new" title="William II, Perandor Gjerman (nuk është shkruar akoma)">William II</a>, sidoqoftë, Gjermania, <a href="/w/index.php?title=Imperializmi_i_Ri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Imperializmi i Ri (nuk është shkruar akoma)">si fuqitë e tjera Evropiane</a>, mori një rrugë <a href="/wiki/Imperializmi" title="Imperializmi">imperialiste</a> që shpuri në një "fërkim" me shtetet fqinje. Shumica e aleancave në të cilat Gjermania kishte marrë pjesë më parë nuk ishin ringjallur, dhe aleancat e reja e përjashtonin. Specifikisht, Franca themeloi marrëdhënie të reja duke nënshkruar "<a href="/w/index.php?title=Entente_Cordiale&action=edit&redlink=1" class="new" title="Entente Cordiale (nuk është shkruar akoma)">Entente Cordiale</a>" me <a href="/wiki/Britania_e_Madhe" title="Britania e Madhe">Britaninë e Madhe</a> dhe duke siguruar lidhjet me <a href="/wiki/Perandoria_Ruse" title="Perandoria Ruse">Perandorinë Ruse</a>. Përkrah kontakteve me <a href="/wiki/Austro-Hungaria" title="Austro-Hungaria">Austro-Hungarinë</a>, Gjermania po bëhej gjithnjë e më e izoluar. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Deutsches_Reich_(1871-1918)-de.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg/220px-Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg.png" decoding="async" width="220" height="203" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg/330px-Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg/440px-Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg.png 2x" data-file-width="992" data-file-height="917" /></a><figcaption>Gjermania Imperialiste (1871–1918), me <a href="/wiki/Mbret%C3%ABria_e_Prusis%C3%AB" class="mw-redirect" title="Mbretëria e Prusisë">Mbretërinë e Prusisë</a> në të kaltër.</figcaption></figure> <p>Imperializmi i Gjermanisë arriti jashtë shtetit të vet dhe u bashkua me fuqitë e tjera të <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropës</a> për të marrë pjesën e saj të <a href="/wiki/Afrik%C3%AB" class="mw-redirect" title="Afrikë">Afrikës</a>. <a href="/wiki/Konferenca_e_Berlinit" title="Konferenca e Berlinit">Konferenca e Berlinit</a> e ndau <a href="/wiki/Afrik%C3%AB" class="mw-redirect" title="Afrikë">Afrikën</a> mes fuqive Evropiane. Gjermania zotëroi disa toka në <a href="/wiki/Afrik%C3%AB" class="mw-redirect" title="Afrikë">Afrikë</a> përfshirë <a href="/w/index.php?title=Afrika_Lindore_Gjermane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Afrika Lindore Gjermane (nuk është shkruar akoma)">Arikën Lindore Gjermane</a>, <a href="/w/index.php?title=Afrika_Jugper%C3%ABndimore_Gjermane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Afrika Jugperëndimore Gjermane (nuk është shkruar akoma)">Afrikën Jugperëndimore</a>, <a href="/w/index.php?title=Togoland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Togoland (nuk është shkruar akoma)">Togon</a>, dhe <a href="/wiki/Kameruni" title="Kameruni">Kamerunin</a>. <a href="/w/index.php?title=Trazira_p%C3%ABr_Afrik%C3%ABn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trazira për Afrikën (nuk është shkruar akoma)">Trazira për Afrikën</a> shkaktoi tension mes <a href="/wiki/Fuqit%C3%AB_e_m%C3%ABdha" class="mw-redirect" title="Fuqitë e mëdha">fuqive të mëdha</a> që mund të ketë marrë pjesë në kushtet që çuan tek <a href="/wiki/Lufta_e_Par%C3%AB_Bot%C3%ABrore" title="Lufta e Parë Botërore">Lufta e Parë Botërore</a>. </p><p><a href="/wiki/Atentati_n%C3%AB_Sarajev%C3%AB" class="mw-redirect" title="Atentati në Sarajevë">Atentati</a> i <a href="/w/index.php?title=Franz_Ferdinandi_i_Austris%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Franz Ferdinandi i Austrisë (nuk është shkruar akoma)">Franz Ferdinandit</a>, princit të Austrisë më <a href="/wiki/28_qershor" class="mw-redirect" title="28 qershor">28 qershor</a> <a href="/wiki/1914" title="1914">1914</a> shkaktoi <a href="/wiki/Lufta_e_Par%C3%AB_Bot%C3%ABrore" title="Lufta e Parë Botërore">Luftën e Parë Botërore</a>. Gjermania, si pjesë e <a href="/wiki/Fuqit%C3%AB_Qendrore" title="Fuqitë Qendrore">fuqive qendore</a> të pasuksesshme, vuajti mposhtje nga <a href="/w/index.php?title=Aleat%C3%ABt_e_Luft%C3%ABs_s%C3%AB_par%C3%AB_Bot%C3%ABrore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aleatët e Luftës së parë Botërore (nuk është shkruar akoma)">Fuqitë Aleate</a> në një nga konfliktet më të mëdha dhe më me pasoja të të gjitha kohërave. <a href="/w/index.php?title=Revolucioni_Gjerman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Revolucioni Gjerman (nuk është shkruar akoma)">Revolucioni Gjerman</a> shpërtheu në nëntor <a href="/wiki/1918" title="1918">1918</a>, dhe Perandori William II dhe gjithë princat sundues të Gjermanisë lëshuan fronin. Një <a href="/w/index.php?title=Arm%C3%ABpushim_me_Gjermanin%C3%AB_(Compi%C3%A8gne)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Armëpushim me Gjermaninë (Compiègne) (nuk është shkruar akoma)">armëpushim</a> që i vinte fund luftës u nënshkrua më <a href="/wiki/11_n%C3%ABntor" class="mw-redirect" title="11 nëntor">11 nëntor</a> dhe Gjermania u detyrua të nënshkruante <a href="/wiki/Traktati_i_Versaj%C3%ABs" title="Traktati i Versajës">Traktatin e Versajës</a> në qershor <a href="/wiki/1919" title="1919">1919</a>. Negociatat e saj, kundrejt diplomacisë tradicionale post-luftarake, përjashtoi mposhtjen e <a href="/wiki/Fuqit%C3%AB_Qendrore" title="Fuqitë Qendrore">Fuqive Qendrore</a>. Traktati u perceptua në Gjermani si një vazhdim poshtërues i luftës, në anën tjetër poshtërsia e tij shpesh citohet të ketë shkaktuar ngritjen e mëvonshme të <a href="/wiki/Nazizmi" title="Nazizmi">Nazizmit</a> në këtë vend.<sup id="cite_ref-lee_h_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-lee_h-16"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Republika_e_Wiemarit_(1919–1933)"><span id="Republika_e_Wiemarit_.281919.E2.80.931933.29"></span>Republika e Wiemarit (1919–1933)</h3></div> <p>Pas suksesit të <a href="/w/index.php?title=Revolucioni_Gjerman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Revolucioni Gjerman (nuk është shkruar akoma)">Revoluciont Gjerman</a> në nëntor të vitit <a href="/wiki/1918" title="1918">1918</a>, u shpall <a href="/wiki/Republika_e_Wiemarit" class="mw-redirect" title="Republika e Wiemarit">Republika e Wiemarit</a>. <a href="/w/index.php?title=Kushtetuta_e_Wiemarit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kushtetuta e Wiemarit (nuk është shkruar akoma)">Kushtetuta e Wiemarit</a> hyri në fuqi me nënshkrimin e saj nga <a href="/w/index.php?title=Presidenti_i_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Presidenti i Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Presidenti</a> <a href="/w/index.php?title=Friedrich_Ebert&action=edit&redlink=1" class="new" title="Friedrich Ebert (nuk është shkruar akoma)">Friedrich Ebert</a> më <a href="/wiki/11_gusht" class="mw-redirect" title="11 gusht">11 gusht</a> <a href="/wiki/1919" title="1919">1919</a>. <a href="/w/index.php?title=Partia_komuniste_e_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Partia komuniste e Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Partia komuniste e Gjermanisë</a> u themelua nga <a href="/wiki/Rosa_Luxemburg" class="mw-redirect" title="Rosa Luxemburg">Rosa Luxemburg</a> dhe <a href="/wiki/Karl_Liebknecht" title="Karl Liebknecht">Karl Liebknecht</a> më <a href="/wiki/1918" title="1918">1918</a>, dhe Partia Punëtore Gjermane, më vonë e njohur si <a href="/w/index.php?title=Partia_Nacional_Socialiste_Pun%C3%ABtore_Gjermane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Partia Nacional Socialiste Punëtore Gjermane (nuk është shkruar akoma)">Partia Nacional Socialiste Punëtore Gjermane</a> ose <a href="/wiki/Partia_Naziste" title="Partia Naziste">Partia Naziste</a>, u themelua në janar <a href="/wiki/1919" title="1919">1919</a>. </p><p>Duke vuajtur nga <a href="/w/index.php?title=Depresioni_i_Madh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Depresioni i Madh (nuk është shkruar akoma)">Depresioni i Madh</a>, kushtet e rënda të paqes të vendosura nga <a href="/wiki/Traktati_i_Versaj%C3%ABs" title="Traktati i Versajës">Traktati i Versajës</a>, dhe një pasim i qeverive paka shumë jostabile, forcat politike në Gjermani gjithmonë e më shumë u mungonte identifikimi me sistemin e tyre të <a href="/w/index.php?title=Demokracia_parlamentare&action=edit&redlink=1" class="new" title="Demokracia parlamentare (nuk është shkruar akoma)">demokracisë parlamentare</a>. Kjo u keqësua nga një krah i djathtë i përhapur gjërë (<a href="/wiki/Monarkizmi" title="Monarkizmi">monarkist</a>, <i><a href="/wiki/L%C3%ABvizja_V%C3%B6lkisch" title="Lëvizja Völkisch">völkisch</a></i>, dhe Naziste) <i><a href="/w/index.php?title=Dolchsto%C3%9Flegende&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dolchstoßlegende (nuk është shkruar akoma)">Dolchstoßlegende</a></i>, një mit politik që pretendonte se Gjermania e kishte humbur <a href="/w/index.php?title=Lufta_e_Par%C3%AB_bot%C3%ABrore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lufta e Parë botërore (nuk është shkruar akoma)">Luftën e Parë Botërore</a> për shkak të revolucionit gjerman, e jo për shkak të mposhtjes ushtarake. në anën tjetër, <a href="/wiki/Komunizmi" title="Komunizmi">komunistët</a> radikalë të krahut të majtë, si <a href="/w/index.php?title=Liga_Spartakiste&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liga Spartakiste (nuk është shkruar akoma)">Liga Spartakiste</a>, donin të rrëzonin atë çfarë ata e perceptonin si "<a href="/wiki/Kapitalizmi" title="Kapitalizmi">sundim kapitalist</a>" në favor për një <i><a href="/w/index.php?title=R%C3%A4terepublik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Räterepublik (nuk është shkruar akoma)">Räterepublik</a></i>. Trupat parlamentare u organizua nga disa parti dhe ndodhën mijëra vrasje politikisht të motivuara. Paramilitarët frikësuan votuesit dhe shkaktuan dhunë nervozë mes publikut, i cili vuante nga papunësia dhe varfëria e madhe. Pas një serie kabinetesh qeveritare të pasuksesshme, Presidenti <a href="/w/index.php?title=Paul_von_Hindenburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paul von Hindenburg (nuk është shkruar akoma)">Paul von Hindenburg</a>, duke parë një alternativë dhe duke u shtyrë nga këshilltarët e krahut të djathtë, caktoi <a href="/wiki/Adolf_Hitleri" title="Adolf Hitleri">Adolf Hitlerin</a> si <a href="/w/index.php?title=Kancelarii_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kancelarii Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Kancelar të Gjermanisë</a> më <a href="/wiki/30_janar" title="30 janar">30 janar</a> 1933. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gjermania_Naziste">Gjermania Naziste</h3></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Flag_of_Germany_(1933%E2%80%931935).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Germany_%281933%E2%80%931935%29.svg/150px-Flag_of_Germany_%281933%E2%80%931935%29.svg.png" decoding="async" width="150" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Germany_%281933%E2%80%931935%29.svg/225px-Flag_of_Germany_%281933%E2%80%931935%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Germany_%281933%E2%80%931935%29.svg/300px-Flag_of_Germany_%281933%E2%80%931935%29.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="307" /></a><figcaption>Flamuri i Nazistëve</figcaption></figure> <p>Më <a href="/wiki/27_shkurt" title="27 shkurt">27 shkurt</a> <a href="/wiki/1933" title="1933">1933</a>, <a href="/wiki/Zjarri_i_Reichstag" class="mw-redirect" title="Zjarri i Reichstag">Reichstag u vu në zjarr</a>. Disa të drejta demokratike bazë shpejt u abroguan më pas nën një dekret emergjent. Një <a href="/w/index.php?title=Akti_i_Lejes_1933&action=edit&redlink=1" class="new" title="Akti i Lejes 1933 (nuk është shkruar akoma)">Akt i Lejes</a> i dha qeverisë së <a href="/wiki/Hitleri" class="mw-redirect" title="Hitleri">Hitlerit</a> fuqi të plotë legjislative. Vetëm <a href="/wiki/Partia_Social_Demokratike_e_Gjermanis%C3%AB" class="mw-redirect" title="Partia Social Demokratike e Gjermanisë">Partia Social Demokratike e Gjermanisë</a> votoi kundër; komunistët nuk ishin në gjendje të prezantonin opozitën sepse 81 ulëset e tyre në parlament ishin anulluar në bazë të <a href="/w/index.php?title=Dekreti_i_Zjarrit_t%C3%AB_Reichstag&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dekreti i Zjarrit të Reichstag (nuk është shkruar akoma)">Dekretit të Zjerrit të Reichstag</a>.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Një shtet <a href="/w/index.php?title=Totaliterian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Totaliterian (nuk është shkruar akoma)">totaliterian</a> i centralizuar u themelua nga një seri lëvizjesh dhe dekretesh duke e shndërruar Gjermaninë në një <a href="/w/index.php?title=Shtet_nj%C3%AB-partiak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shtet një-partiak (nuk është shkruar akoma)">shtet një-partiak</a>. Industria ishte e rregulluar nga afër me kuota dhe kërkesa, për të shndërruar ekonominë drejt një <a href="/w/index.php?title=Ekonomi_lufte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekonomi lufte (nuk është shkruar akoma)">baze prodhimi luftarak</a>.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Më <a href="/wiki/1936" title="1936">1936</a> trupat Gjermane hynë në <a href="/w/index.php?title=Rhineland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rhineland (nuk është shkruar akoma)">Rhinelandin</a> e demilitizuar, dhe politikat e "marrjes me të mirë" të <a href="/w/index.php?title=Kryeministri_i_Britanis%C3%AB_s%C3%AB_Madhe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kryeministri i Britanisë së Madhe (nuk është shkruar akoma)">Kryeministri Britanik</a> <a href="/w/index.php?title=Neville_Chamberlain&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neville Chamberlain (nuk është shkruar akoma)">Neville Chamberlain</a> u provuan inadekuate. <a href="/wiki/Hitleri" class="mw-redirect" title="Hitleri">Hitleri</a> ndoqi nga viti <a href="/wiki/1938" title="1938">1938</a> e më tej një politikë ekspansioniste për të themeluar <a href="/w/index.php?title=Gjermania_e_Madhe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjermania e Madhe (nuk është shkruar akoma)">Gjermaninë e Madhe</a> (<a href="/wiki/Gjermanisht" class="mw-redirect" title="Gjermanisht">gjermanisht</a>:<i> <a href="/w/index.php?title=Gro%C3%9Fdeutschland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Großdeutschland (nuk është shkruar akoma)">Großdeutschland</a></i>). Për t'iu shmangur një lugte dy-frontesh, <a href="/wiki/Hitler" class="mw-redirect" title="Hitler">Hitleri</a> konkludoi <a href="/wiki/Pakti_Molotov-Ribbentrop" title="Pakti Molotov-Ribbentrop">Paktin Molotov-Ribbentrop</a> me <a href="/wiki/Bashkimi_Sovietik" class="mw-redirect" title="Bashkimi Sovietik">Bashkmin Sovietik</a>, një pakt të cilin më vonë e theu. </p><p>Më <a href="/wiki/1939" title="1939">1939</a>, tensionet në rritje për nacionalizëm, ushtarakizëm, dhe probleme territoriale bënë që Gjermanët të <a href="/w/index.php?title=Pushtimi_i_Polonis%C3%AB_(1939)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pushtimi i Polonisë (1939) (nuk është shkruar akoma)">lëshonin</a> një <a href="/wiki/Blitzkrieg" title="Blitzkrieg">blitzkrieg</a> ("luftë rrufesh") më <a href="/wiki/1_shtator" class="mw-redirect" title="1 shtator">1 shtator</a> kundër <a href="/w/index.php?title=Republika_e_dyt%C3%AB_Polake&action=edit&redlink=1" class="new" title="Republika e dytë Polake (nuk është shkruar akoma)">Republikës së dytë Polake</a>, vepprim ky që pasoi me shpalljen e luftës nga <a href="/wiki/Britania_e_Madhe" title="Britania e Madhe">Britania e Madhe</a> dhe <a href="/wiki/Franca" title="Franca">Franca</a>, duke shënuar fillimin e <a href="/w/index.php?title=Lufta_e_dyt%C3%AB_Bot%C3%ABrore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lufta e dytë Botërore (nuk është shkruar akoma)">Luftës së dytë Botërore</a>. Gjermania shpejt mori kontroll direkt ose indirekt të <a href="/w/index.php?title=Evropa_e_okupuar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evropa e okupuar (nuk është shkruar akoma)">pjesën më të madhe</a> të <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropës</a>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Potsdamer_Platz_1945.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Potsdamer_Platz_1945.jpg/220px-Potsdamer_Platz_1945.jpg" decoding="async" width="220" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Potsdamer_Platz_1945.jpg/330px-Potsdamer_Platz_1945.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Potsdamer_Platz_1945.jpg/440px-Potsdamer_Platz_1945.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="449" /></a><figcaption><a href="/wiki/Berlini" title="Berlini">Berlini</a> nën rrënoja pas <a href="/w/index.php?title=Lufta_e_dyt%C3%AB_Bot%C3%ABrore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lufta e dytë Botërore (nuk është shkruar akoma)">Luftës së dytë Botërore</a>, Potsdamer Platz <a href="/wiki/1945" title="1945">1945</a>.</figcaption></figure> <p>Më <a href="/wiki/22_gusht" class="mw-redirect" title="22 gusht">22 gusht</a> <a href="/wiki/1941" title="1941">1941</a>, <a href="/wiki/Hitleri" class="mw-redirect" title="Hitleri">Hitleri</a> theu paktin me <a href="/w/index.php?title=Baashkimi_Sovietik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baashkimi Sovietik (nuk është shkruar akoma)">Bashkimin Sovietik</a> duke hapur <a href="/w/index.php?title=Fronti_Lindor_(Lufta_e_dyt%C3%AB_Bot%C3%ABrore)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fronti Lindor (Lufta e dytë Botërore) (nuk është shkruar akoma)">Frontin Lindor</a> dhe duke <a href="/wiki/Operacioni_Barbarosa" class="mw-redirect" title="Operacioni Barbarosa">pushtuar Bashkimin Sovietik</a>. Pak pasi <a href="/wiki/Perandoria_e_Japonis%C3%AB" title="Perandoria e Japonisë">Perandoria e Japonisë</a> <a href="/wiki/Sulmi_n%C3%AB_Pearl_Harbor" title="Sulmi në Pearl Harbor">sulmoi bazën Amerikane në Pearl Harbor</a>, Gjermania i shpalli luftë <a href="/wiki/SHBA" class="mw-redirect" title="SHBA">Shteteve të Bashkuara</a>. Megjithëse fillimisht ushtria Gjermane shpejt avancoi në Bashkimin Sovietik, por gjatë dimrit te ftohtë dhe mungesës për furnizime, <a href="/wiki/Beteja_e_Stalingradit" title="Beteja e Stalingradit">Beteja e Stalingradit</a> shënoi një kthesë të madhe në këtë luftë. Më pas, Ushtria Gjermane nisi të tërhiqej në Frontin Lindor. <a href="/w/index.php?title=Beteja_e_Normandis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beteja e Normandisë (nuk është shkruar akoma)">Beteja e Normandisë</a>, e njohur si <a href="/wiki/D-Day" title="D-Day">D-Day</a> shënoi një kthesë të madhe në Fronti Perëndimor, ndërsa Forcat Aleate zbarkuan në plazhet e <a href="/wiki/Normandia" title="Normandia">Normandisë</a> dhe bënë avancime të shpejta në territorin Gjerman. Mposhtja e Gjermanisë pasoi. Më <a href="/wiki/8_maj" class="mw-redirect" title="8 maj">8 maj</a> <a href="/wiki/1945" title="1945">1945</a>, <a href="/w/index.php?title=Fitorja_n%C3%AB_Dit%C3%ABn_e_Evrop%C3%ABs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fitorja në Ditën e Evropës (nuk është shkruar akoma)">Forcat e armatosura Gjermane u dorëzuan</a> pasi <a href="/wiki/Ushtria_e_Kuqe" title="Ushtria e Kuqe">Ushtria e Kuqe</a> okupoi <a href="/wiki/Berlini" title="Berlini">Berlinin</a>. </p><p>Në atë çfarë më vonë u bë e njohur si <a href="/wiki/Holokausti" title="Holokausti">Holokausti</a>, Regjimi i Reichit të Tretë dekretoi politikat qeveritare që direkt të diskriminoni disa pjesë të shoqërisë: <a href="/w/index.php?title=%C3%87ifut%C3%ABt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çifutët (nuk është shkruar akoma)">Hebrenjët</a>, <a href="/w/index.php?title=Komunist%C3%ABt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Komunistët (nuk është shkruar akoma)">Komunistët</a>, <a href="/w/index.php?title=Populli_Roma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Populli Roma (nuk është shkruar akoma)">Roma</a>, <a href="/wiki/Homoseksualizmi" class="mw-redirect" title="Homoseksualizmi">homoseksualët</a>, <a href="/w/index.php?title=Frimasonria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frimasonria (nuk është shkruar akoma)">frimasonët</a>, priftërinjët, <a href="/wiki/Kisha_e_D%C3%ABftimit" class="mw-redirect" title="Kisha e Dëftimit">kundërshtarët fetarë</a>, dhe <a href="/w/index.php?title=Njer%C3%ABzit_me_aft%C3%ABsi_t%C3%AB_kufizuara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Njerëzit me aftësi të kufizuara (nuk është shkruar akoma)">njerëzit me aftësi të kufizuara</a>, mes tjerëve. Gjatë periudhës Naziste, mbi njëmbëdhjetë milion (11,000,000) njerëz u vranë në Holokaust, përfshirë gjashtë milion (6,000,000) Hebrenjë dhe tre milion (3,000,000) <a href="/wiki/Polonia" title="Polonia">Polakë</a>. <a href="/w/index.php?title=Lufta_e_dyt%C3%AB_Bot%C3%ABrore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lufta e dytë Botërore (nuk është shkruar akoma)">Lufta e dytë Botërore</a> dhe gjenocidi Nazist ishin përgjegjës për rreth 35 million (35,000,000) të vrarë në <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropë</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ndarja_dhe_ribashkimi_(1945–tani)"><span id="Ndarja_dhe_ribashkimi_.281945.E2.80.93tani.29"></span>Ndarja dhe ribashkimi (1945–tani)</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Deutschland_Bundeslaender_1957.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Deutschland_Bundeslaender_1957.png/170px-Deutschland_Bundeslaender_1957.png" decoding="async" width="170" height="219" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Deutschland_Bundeslaender_1957.png/255px-Deutschland_Bundeslaender_1957.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Deutschland_Bundeslaender_1957.png/340px-Deutschland_Bundeslaender_1957.png 2x" data-file-width="464" data-file-height="599" /></a><figcaption>pas vitit <a href="/wiki/1949" title="1949">1949</a> dy shtete gjermane dhe qyteti i ndarë i <a href="/wiki/Berlini" title="Berlini">Berlinit</a> evolvuan përkrah <a href="/w/index.php?title=Zonat_e_Okupuara_Aleate_n%C3%AB_Gjermani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zonat e Okupuara Aleate në Gjermani (nuk është shkruar akoma)">zonave të okupuara aleate</a>. <a href="/wiki/Gjermania_Per%C3%ABndimore" title="Gjermania Perëndimore">Gjermania Perëndimore</a> u formua nga zonat Amerikane, Britanike dhe Franceze derisa <a href="/wiki/Gjermania_Lindore" title="Gjermania Lindore">Gjermania Lindore</a> u formua nga zona Sovietike.</figcaption></figure> <p>Lufta rezultoi në vdekjen e rreth 10 milionë ushtarëve dhe civilëve Gjermanë; <a href="/w/index.php?title=Linja_Oder-Neisse&action=edit&redlink=1" class="new" title="Linja Oder-Neisse (nuk është shkruar akoma)">humbje të mëdha territoriale</a>; <a href="/w/index.php?title=P%C3%ABrjashtimi_i_Gjerman%C3%ABve_pas_Luft%C3%ABs_s%C3%AB_dyt%C3%AB_Bot%C3%ABrore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Përjashtimi i Gjermanëve pas Luftës së dytë Botërore (nuk është shkruar akoma)">përjashtimin e rreth 15 milionë gjermanëve</a> nga <a href="/w/index.php?title=Ish-Territoret_Lindore_GJermane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ish-Territoret Lindore GJermane (nuk është shkruar akoma)">ish-territoret lindore</a> dhe shtete të tjera; dhe shkatërrimin e shumë qyteteve të mëdha. Pjesa e mbetur e territorit kombëtar dhe <a href="/wiki/Berlini" title="Berlini">Berlini</a> u ndanë nga <a href="/w/index.php?title=Aleat%C3%ABt_e_Luft%C3%ABs_s%C3%AB_dyt%C3%AB_Bot%C3%ABrore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aleatët e Luftës së dytë Botërore (nuk është shkruar akoma)">Aleatët</a> në katër zona të okupuara ushtarake. </p><p>Sektorët e kontrolluar nga <a href="/wiki/Franca" title="Franca">Franca</a>, <a href="/wiki/Britania_e_Madhe" title="Britania e Madhe">Britania e Madhe</a>, dhe <a href="/wiki/Shtetet_e_Bashkuara" class="mw-redirect" title="Shtetet e Bashkuara">Shtetet e Bashkuara</a> u bashkuan më <a href="/wiki/23_maj" class="mw-redirect" title="23 maj">23 maj</a> <a href="/wiki/1949" title="1949">1949</a>, për të formuar <i><a href="/w/index.php?title=Gjermanina_Per%C3%ABndimore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjermanina Perëndimore (nuk është shkruar akoma)">Republikën Federale të Gjermanisë</a></i>; më <a href="/wiki/7_tetor" title="7 tetor">7 tetor</a> <a href="/wiki/1949" title="1949">1949</a>, Zona Sovjetike themeloi <i><a href="/wiki/Gjermania_Lindore" title="Gjermania Lindore">Republikën Demokratike Gjermane</a></i>. Ato u njohën jozyrtarisht si "<a href="/wiki/Gjermania_Per%C3%ABndimore" title="Gjermania Perëndimore">Gjermania Perëndimore</a>" dhe "<a href="/wiki/Gjermania_Lindore" title="Gjermania Lindore">Gjermania Lindore</a>" dhe dy pjesët e <a href="/wiki/Berlini" title="Berlini">Berlinit</a> si "<a href="/w/index.php?title=Berlini_Per%C3%ABndimor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Berlini Perëndimor (nuk është shkruar akoma)">Berlini Perëndimor</a>" dhe "<a href="/w/index.php?title=Berlini_Lindor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Berlini Lindor (nuk është shkruar akoma)">Berlini Lindor</a>". Shtetet perëndimore dhe lindore kërkuan <a href="/w/index.php?title=Berlini_Lindor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Berlini Lindor (nuk është shkruar akoma)">Berlinin Lindor</a> dhe <a href="/wiki/Boni" title="Boni">Bonin</a> si kryeqytetet e tyre respektivisht. Sidoqoftë, Gjermania Perëndimore e shpalli statusin e kryeqytetit të saj si të përkohshëm,<sup id="cite_ref-provisional_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-provisional-19"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> në mënyrë që të theksonte qëndrimin e saj se zgjidhja dy-shtete ishte një <i>status quo</i> artificiale që një ditë do të tejkalohej. </p><p>Gjermania Perëndimore, e themeluar si republikë federale parlamentare me një "<a href="/w/index.php?title=Ekonomi_sociale_t%C3%AB_tregut&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekonomi sociale të tregut (nuk është shkruar akoma)">ekonomi sociale të tregut</a>" — u bë aleate me <a href="/wiki/Shtetet_e_Bashkuara" class="mw-redirect" title="Shtetet e Bashkuara">Shtetet e Bashkuara</a>, <a href="/wiki/Britania_e_Madhe" title="Britania e Madhe">Britaninë e Madhe</a> dhe <a href="/wiki/Franc%C3%AB" class="mw-redirect" title="Francë">Francën</a>. Shteti eventualisht filloi t% gëzonte një rritje ekonomike në vitet 1950-ta (<a href="/wiki/Gjermanisht" class="mw-redirect" title="Gjermanisht">gjermanisht</a>: <i><a href="/w/index.php?title=Wirtschaftswunder&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wirtschaftswunder (nuk është shkruar akoma)">Wirtschaftswunder</a></i>). Gjermania Perëndimore iu bashkangjit <a href="/wiki/NATO" title="NATO">NATOs</a> më <a href="/wiki/1955" title="1955">1955</a> dhe ishte anëtare themeluese e <a href="/wiki/Komuniteti_Ekonomik_Evropian" title="Komuniteti Ekonomik Evropian">Komunitetit Ekonomik Evropian</a> më <a href="/wiki/1958" title="1958">1958</a>. </p><p>Gjermania Lindore ishte një shtet i <a href="/wiki/Blloku_Lindor" title="Blloku Lindor">Bllokut Lindor</a> nën kontrollin politik dhe ushtarak të <a href="/wiki/BRSS" class="mw-redirect" title="BRSS">BRSS</a>-së përmes forcave të saja okupuese dhe <a href="/wiki/Traktati_i_Varshav%C3%ABs" title="Traktati i Varshavës">Traktatit të Varshavës</a>. Derisa pretendonte të ishte <a href="/wiki/Demokraci" class="mw-redirect" title="Demokraci">demokraci</a>, fuqia politike ekzekutohej vetëm nga anëtarët udhëheqës (<i><a href="/wiki/Politburo" class="mw-redirect" title="Politburo">Politburo</a></i>) të <a href="/w/index.php?title=Partia_e_Bashkimit_Socialist_e_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Partia e Bashkimit Socialist e Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">PBS (<i>Partia e Bashkimit Socialist e Gjermanisë</i></a>, <a href="/wiki/Anglishtja" class="mw-redirect" title="Anglishtja">ang.</a>: <i>Socialist Unity Party of Germany</i> ose <i>SED</i>) e kontrolluar nga komunistët. Fuqia e tyre ishte e siguruar nga <a href="/wiki/Stasi" title="Stasi">Stasi</a>, një shërbim sekret i përmasave të mëdha, dhe një shumllojshmëri e suborganizatave të PBD-së, të cilat kontrollonin çdo aspekt të shoqërisë. Në anën tjetër, nevojat themelore të popullsisë u përmbushën në masë të vogël nga shteti. U themelua një <a href="/w/index.php?title=Ekonomi_komanduese&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekonomi komanduese (nuk është shkruar akoma)">ekonomi komanduese</a> e stlit Sovietik, më vonë Gjermania Lindore u bë një shtet <a href="/w/index.php?title=Comecon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Comecon (nuk është shkruar akoma)">Comecon</a>. Ndërsa <a href="/w/index.php?title=Propaganda_Komuniste&action=edit&redlink=1" class="new" title="Propaganda Komuniste (nuk është shkruar akoma)">propaganda Gjermano-lindore</a> u bazua në përfitimet e programeve sociale dhe kërcënimi i pretenduar konstant i një pushtimi nga Gjermania Perëndimore, shumica nga qytetarët e Gjermanisë Lindore shikonin në perëndim për liri politike dhe prosperitet ekonomik.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Muri_i_Berlinit" title="Muri i Berlinit">Muri i Berlinit</a>, i ndërtuar më <a href="/wiki/1961" title="1961">1961</a> për të ndaluar Gjermanët Lindorë që të arratiseshin për në Gjermaninë Perëndimore, u bë një simbol i <a href="/wiki/Lufta_e_Ftoht%C3%AB" title="Lufta e Ftohtë">Luftës së Ftohtë</a>. </p><p>Tensionet mes dy Gjermanive u ulën paksa në vitet 1970-ta nga <i><a href="/w/index.php?title=Ostpolitik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ostpolitik (nuk është shkruar akoma)">Ostpolitik</a></i> e Kancelarit <a href="/wiki/Willy_Brandt" title="Willy Brandt">Willy Brandt</a>, e cila përfshiu një pranim <i>de facto</i> për humbjet territoriale të Gjermanisë në <a href="/w/index.php?title=Lufta_e_dyt%C3%AB_Bot%C3%ABrore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lufta e dytë Botërore (nuk është shkruar akoma)">Luftën e dytë Botërore</a>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:West_and_East_Germans_at_the_Brandenburg_Gate_in_1989.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/West_and_East_Germans_at_the_Brandenburg_Gate_in_1989.jpg/220px-West_and_East_Germans_at_the_Brandenburg_Gate_in_1989.jpg" decoding="async" width="220" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/West_and_East_Germans_at_the_Brandenburg_Gate_in_1989.jpg/330px-West_and_East_Germans_at_the_Brandenburg_Gate_in_1989.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/West_and_East_Germans_at_the_Brandenburg_Gate_in_1989.jpg/440px-West_and_East_Germans_at_the_Brandenburg_Gate_in_1989.jpg 2x" data-file-width="661" data-file-height="498" /></a><figcaption><a href="/wiki/Muri_i_Berlinit" title="Muri i Berlinit">Muri i Berlinit</a> pra <a href="/w/index.php?title=Port%C3%ABs_s%C3%AB_Brandenburgut&action=edit&redlink=1" class="new" title="Portës së Brandenburgut (nuk është shkruar akoma)">Portës së Brandenburgut</a>, pak pas hapjes më <a href="/wiki/1989" title="1989">1989</a>.</figcaption></figure> <p>Nën rritjen e migrimit të Gjermanëve lindorë në Gjermaninë perëndimore nëpërmes <a href="/wiki/Hungaria" title="Hungaria">Hungarisë</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Demonstratat_e_s%C3%AB_H%C3%ABn%C3%ABs_n%C3%AB_Gjermanin%C3%AB_Lindore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Demonstratat e së Hënës në Gjermaninë Lindore (nuk është shkruar akoma)">demonstratave masive gjatë verës së vitit 1989</a>, autoritetet Gjermano-lindore papritur lehtësuan kufizimet e kufirit në nëntor, duke lejuar qytetarët Gjermanë lindorë të udhëtojnë në Perëndim. Origjinalisht e menduar si valë presioni për të mbajtur Gjermaninë Lindore si shtet, hapja e kufirit në fakt çoi tek një akselerim e <a href="/w/index.php?title=Die_Wende&action=edit&redlink=1" class="new" title="Die Wende (nuk është shkruar akoma)">procesit reformues <i>Wende</i></a> në Gjermanië Lindore, që në fund konkludoi me <i>Traktatin Dy plus Katër</i> një vit më vonë më <a href="/wiki/12_shtator" class="mw-redirect" title="12 shtator">12 shtator</a>, <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Ribashkimi_Gjerman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ribashkimi Gjerman (nuk është shkruar akoma)">ribashkimi Gjerman</a> më <a href="/wiki/3_tetor" title="3 tetor">3 tetor</a> <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a>. Nën termet e traktatit, katër fuqitë okupuese hoqën dorë nga të drejtat e tyre nën Instrumentin e Dorëzimit, dhe Gjermania rifitoi <a href="/wiki/Sovranitet" class="mw-redirect" title="Sovranitet">sovranitet</a> të plotë. E bazuar në aktin Bon-Berlin, të miratuar nga parlamenti më <a href="/wiki/10_mars" class="mw-redirect" title="10 mars">10 mars</a> <a href="/wiki/1994" title="1994">1994</a>, kryeqyteti i shtetit të bashkuar u zgjodh <a href="/wiki/Berlini" title="Berlini">Berlini</a>, derisa <a href="/wiki/Boni" title="Boni">Boni</a> mbajti statusin unik <i>Bundesstadt</i> (qytet federal) duke mbajtur disa ministri federale.<sup id="cite_ref-BBG_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-BBG-21"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Lëvizja e qeverisë u përfundua më <a href="/wiki/1999" title="1999">1999</a>. </p><p>Qysh nga ribashkimi, Gjermania ka marrë një rol udhëheqës në <a href="/wiki/BE" class="mw-disambig" title="BE">Bashkimin Evropian</a> dhe <a href="/wiki/NATO" title="NATO">NATO</a>. Gjermania ka dërguar trupa paqeruajtëse për të siguruar stabilitet në <a href="/wiki/Ballkan" class="mw-redirect" title="Ballkan">Ballkan</a> dhe ka dërguar një forcë të <a href="/wiki/Bundeswehr" class="mw-redirect" title="Bundeswehr">trupave Gjermane</a> në <a href="/wiki/Afganistan" class="mw-redirect" title="Afganistan">Afganistan</a> si pjesë e një mundimi të <a href="/wiki/NATO" title="NATO">NATOs</a> për të mundësuar siguri në atë shtet pas kërcënimeve që paraqiten nga <a href="/wiki/Taleban%C3%ABt" class="mw-redirect" title="Talebanët">Talebanët</a>.<sup id="cite_ref-ARM_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-ARM-22"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Këto dislokime ishin të diskutuara, meqënëse pas luftës, Gjermania u lidh që të dërgonte trupa vetëm për role mbrojtëse. Dislokimet në territore të huaja u kuptuan të mos mbuloheshin nga mbrojtjet e përkohshme; sidoqoftë, vota parlamentare në këtë çështje efektivisht legalizoi pjesëmarrjen në kontekstin paqeruajtës. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gjeografia">Gjeografia</h2></div> <div class="dablink"> <dl><dd><i>Artikulli</i> <i>kryesor</i>: <i><a href="/wiki/Gjeografia_e_Gjermanis%C3%AB" title="Gjeografia e Gjermanisë">Gjeografia e Gjermanisë</a></i></dd></dl></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Deutschland_topo.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Deutschland_topo.png/200px-Deutschland_topo.png" decoding="async" width="200" height="241" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Deutschland_topo.png/300px-Deutschland_topo.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Deutschland_topo.png/400px-Deutschland_topo.png 2x" data-file-width="2000" data-file-height="2410" /></a><figcaption>Hartë Fizike e Gjermanisë.</figcaption></figure> <p>Sipërfaqja e përgjithshme e Gjermanisë është 357,021 km<sup>2</sup>, 349,223 km2 nga kjo është tokë kurse 7,798 km2 është ujë. Vija bregdetare e Gjermanisë është 2,389 km e gjatë. Gjermania është shteti i shtatë në <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropë</a> dhe i 63-ti në botë sipas sipërfaqes. Relievi dallon nga <a href="/wiki/Alpet" title="Alpet">Alpet</a> e larta (pika më e lartë: <a href="/w/index.php?title=Zugspitze&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zugspitze (nuk është shkruar akoma)">Zugspitze</a>, 2,962 m) në jug e deri tek bregdeti i <a href="/wiki/Deti_i_Veriut" title="Deti i Veriut">Detit të Veriut</a> (<i>Nordsee</i>) në veriperëndim dhe <a href="/wiki/Deti_Baltik" title="Deti Baltik">Deti Baltik</a> (<i>Ostsee</i>) në verilindje. Në mes shtrihen rrafshnaltat pyjore të Gjermanisë qendrore dhe ultësirat e Gjermanisë veriore (pika më e ulët: <a href="/w/index.php?title=Wilstermarsch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wilstermarsch (nuk është shkruar akoma)">Wilstermarsch</a>, 3.54m nën nivelin e detit). Gjermania përshkohet nga disa nga lumenjtë kryesorë të <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropës</a> si <a href="/w/index.php?title=Rine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rine (nuk është shkruar akoma)">Rine</a>, <a href="/wiki/Danubi" class="mw-redirect" title="Danubi">Danubi</a> dhe <a href="/wiki/Elba" class="mw-redirect" title="Elba">Elba</a>.<sup id="cite_ref-CIA_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-23"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Për shkak të pozitës së saj në qendër të <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropës</a>, Gjermania ndan kufinjë me më shumë vende se secili shtet tjetër në <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropë</a>. Fqinjët e saj janë <a href="/wiki/Danimarka" title="Danimarka">Danimarka</a> në veri, <a href="/wiki/Polonia" title="Polonia">Polonia</a> dhe <a href="/wiki/Republika_%C3%87eke" title="Republika Çeke">Republika Çeke</a> në lindje, <a href="/wiki/Austria" title="Austria">Austria</a> dhe <a href="/wiki/Zvicra" title="Zvicra">Zvicra</a> në jug, <a href="/wiki/Franca" title="Franca">Franca</a> dhe <a href="/wiki/Luksemburgu" title="Luksemburgu">Luksemburgu</a> në jugperëndim dhe <a href="/wiki/Belgjika" title="Belgjika">Belgjika</a> dhe <a href="/wiki/Holanda" title="Holanda">Holanda</a> në veriperëndim. Gjermania shtrihet rreth koordinatave gjeografike 51 00 <b>V</b>, 9 00 <b>L</b> </p> <dl><dd><i>Shiko edhe këtë: <a href="/wiki/Lista_e_majave_malore_n%C3%AB_Gjermani" title="Lista e majave malore në Gjermani">Lista e majave malore në Gjermani</a></i></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Klima">Klima</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Hintersee.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Hintersee.jpg/220px-Hintersee.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Hintersee.jpg/330px-Hintersee.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Hintersee.jpg/440px-Hintersee.jpg 2x" data-file-width="2296" data-file-height="1531" /></a><figcaption>Peisazh në <a href="/wiki/Alpet" title="Alpet">Alpet</a> e <a href="/wiki/Bavaria" title="Bavaria">Bavarisë</a>.</figcaption></figure> <p>Pjesa më e madhe e Gjermanisë ka një klimë mesatare sezonale, në të cilën dominojnë erërat e lagështa perëndimore. Klima varet prej <a href="/wiki/Oqeani_Atlantik" title="Oqeani Atlantik">Oqeanit Atlantik</a>, përkatësisht <a href="/w/index.php?title=Rryma_Veri-Atlantike&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rryma Veri-Atlantike (nuk është shkruar akoma)">Rrymës Veri-Atlantike</a>, që është pjesa veriore e <a href="/wiki/Rryma_e_Golfit" title="Rryma e Golfit">Rrymës së Golfit</a>. Ky ujë i ngrohtë i prek zonat që kanë dalje në <a href="/wiki/Deti_i_Veriut" title="Deti i Veriut">Detin e Veriut</a> përfshirë gadishullin <a href="/w/index.php?title=Jutland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jutland (nuk është shkruar akoma)">Jutland</a> dhe zonën përgjatë <a href="/w/index.php?title=Rini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rini (nuk është shkruar akoma)">Rinit</a>, që derdhet në <a href="/wiki/Deti_i_Veriut" title="Deti i Veriut">Detin e Veriut</a>. Rrjedhimisht në veriperëndim dhe në veri, klima është <a href="/w/index.php?title=Klima_Oqeanike&action=edit&redlink=1" class="new" title="Klima Oqeanike (nuk është shkruar akoma)">oqeanike</a>; Reshjet i hasim gjatë tërë vitit me maksimumin gjatë verës. Dimrat në këtë pjesë janë kryesisht të butë kurse verërat priren si të freskëta, megjithëse temperaturat mund të tejkalojnë 30 °<a href="/wiki/Celsius" class="mw-redirect" title="Celsius">C</a> (86 °<a href="/w/index.php?title=Fahrenheit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fahrenheit (nuk është shkruar akoma)">F</a>) në disa periudha. Në lindje, klima është më shumë <a href="/w/index.php?title=Klima_Kontinentale&action=edit&redlink=1" class="new" title="Klima Kontinentale (nuk është shkruar akoma)">kontinentale</a>; dimrat mund të jenë shumë të ftohtë kurse verërat shumë të ngrohta, dhe periudha të gjata thatësie janë shënuar shpesh. Gjermania qendrore dhe jugore janë regjione tranzite ku mund të ketë si klimë oqeanike ashtu edhe kontinentale. Sërish, temperatura maksimale mund të arrijë 30 °C (86 °F) gjatë verës.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mjedisi">Mjedisi</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Windgermany.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Windgermany.JPG/220px-Windgermany.JPG" decoding="async" width="220" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Windgermany.JPG/330px-Windgermany.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Windgermany.JPG/440px-Windgermany.JPG 2x" data-file-width="1616" data-file-height="1184" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Ferma_e_er%C3%ABs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ferma e erës (nuk është shkruar akoma)">Ferma e erës</a> dhe kapaciteti për <a href="/w/index.php?title=Energji_solare&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energji solare (nuk është shkruar akoma)">energji solare</a> më i madh në botë është i instaluar në Gjermani. <a href="/wiki/Energjia_e_rip%C3%ABrt%C3%ABritshme" title="Energjia e ripërtëritshme">Energjia e ripërtëritshme</a> gjeneroi 14% të të gjithë konsuminit elektrik të vendit më 2007.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>Fitogjeografikisht, Gjermania ndahet nga krahinat Atlantiko-Evropiane dhe Evropiane qendrore të <a href="/w/index.php?title=Regjioni_Circumboreal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Regjioni Circumboreal (nuk është shkruar akoma)">Regjionit Circumboreal</a> brenda <a href="/w/index.php?title=Mbret%C3%ABria_Boreal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mbretëria Boreal (nuk është shkruar akoma)">Mbretërisë Boreal</a>. Territori i Gjermanisë mund të ndahet në katër <a href="/w/index.php?title=Ekoregjion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekoregjion (nuk është shkruar akoma)">ekoregjione</a>: Pyjet e përziera të Atlantikut, pyjet e përziera të Baltikut, pyjet e përziera qendrore Evropiane dhe pyjet e shumllojshme perëndimore Evropiane.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Gjermania është e njohur për ndërgjegjen e saj mjedisore.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Gjermanët i konsiderojnë shkaktarët antropogjenë si faktorë kryesorë në <a href="/w/index.php?title=Ngrohja_Globale&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ngrohja Globale (nuk është shkruar akoma)">ngrohjen globale</a>.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Shteti është i përkushtuar ndaj <a href="/wiki/Protokolli_Kyoto" title="Protokolli Kyoto">Protokollit Kyoto</a> dhe disa traktateve të tjera që promovojnë biodiversitet, standarde të ulëta emisioni, riqarkullimin, përdorimin e energjisë së ripërtërishme dhe përkrah zhvillimin në nivel global.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Qeveria Gjermane ka filluar reduktimin e emisionit në nivel të gjërë me aktivitete të ndryshme, kështu që emisionet e përgjithshme të vendit po bien.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Megjithatë emisioni i dioksidit të karbonit për kokë në Gjermani është ndër më të lartat në <a href="/wiki/BE" class="mw-disambig" title="BE">BE</a> por mbetet dukshëm më i ulët krahasuar me <a href="/wiki/Australia" title="Australia">Australinë</a>, <a href="/wiki/Kanada" class="mw-redirect" title="Kanada">Kanadan</a>ë, <a href="/wiki/Arabia_Saudite" title="Arabia Saudite">Arabinë Saudite</a> ose <a href="/wiki/Shtetet_e_Bashkuara" class="mw-redirect" title="Shtetet e Bashkuara">Shtetet e Bashkuara</a>. </p><p>Emisionet nga djegia e qymyrit dhe industria kontribuojnë në ndotjen e ajrit. Shiu acidik, që rezulton nga emisionet e dioksidit të sulfurit po shkatërron <a href="/w/index.php?title=Pyje&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyje (nuk është shkruar akoma)">pyjet</a>. Ndotja në <a href="/wiki/Deti_Baltik" title="Deti Baltik">Detin Baltik</a> nga ujërat e zeza dhe mbetjet industriale nga lumenjtë në ish-Gjermaninë Lindore janë zvogëluar. Qeveria nën kancelarin Schröder shpalli synim për ndalimin e përdorimit të energjisë nukleare për prodhimin e energjisë. Gjermania po punon që të arrijë përkushtimin e <a href="/wiki/BE" class="mw-disambig" title="BE">BE</a>-së për të identifikuar zonat e ruajtjes së natyrës në vijë me Florën, Faunën, dhe direktivin Habitat të <a href="/wiki/BE" class="mw-disambig" title="BE">Bashkimit Evropian</a>. Akullnajat e fundit të Gjermanisë në regjionet Alpine po i nënshtrohen shkrirjes. Rreziqet natyrore janë vërshimet e lumenjve në pranverë dhe erëra stuhie që hasen në të gjitha regjionet. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Politika">Politika</h2></div> <div class="dablink"> <dl><dd><i>Artikulli</i> <i>kryesor</i>: <i><a href="/wiki/Sistemi_shtet%C3%ABror_n%C3%AB_Gjermani" title="Sistemi shtetëror në Gjermani">Sistemi shtetëror në Gjermani</a></i></dd></dl></div> <p><br /> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Berlin_reichstag_CP.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Berlin_reichstag_CP.jpg/220px-Berlin_reichstag_CP.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Berlin_reichstag_CP.jpg/330px-Berlin_reichstag_CP.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Berlin_reichstag_CP.jpg/440px-Berlin_reichstag_CP.jpg 2x" data-file-width="4368" data-file-height="2912" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Reichstag_(nd%C3%ABrtes%C3%AB)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reichstag (ndërtesë) (nuk është shkruar akoma)">Reichstag</a> është ndërtesa e vjetër dhe e re e parlamentit Gjerman.</figcaption></figure> <p>Gjermania është republikë <a href="/w/index.php?title=Republika_federale&action=edit&redlink=1" class="new" title="Republika federale (nuk është shkruar akoma)">federale</a>, <a href="/w/index.php?title=Demokracia_parlamentare&action=edit&redlink=1" class="new" title="Demokracia parlamentare (nuk është shkruar akoma)">parlamentare</a>, <a href="/w/index.php?title=Demokracia_reprezentative&action=edit&redlink=1" class="new" title="Demokracia reprezentative (nuk është shkruar akoma)">reprezentative</a> <a href="/wiki/Demokracia" title="Demokracia">demokratike</a>. Politika gjermane funksionon nën kuadrin e një <a href="/wiki/Kushtetuta" title="Kushtetuta">dokumenti kushtetues</a> të miratuar më <a href="/wiki/1914" title="1914">1914</a> dhe të njohur si <a href="/w/index.php?title=Ligji_themelor_p%C3%ABr_Republik%C3%ABn_Federale_t%C3%AB_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ligji themelor për Republikën Federale të Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Ligji themelor për Republikën Federale të Gjermanisë</a> ose <i><a href="/w/index.php?title=Grundgesetz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grundgesetz (nuk është shkruar akoma)">Grundgesetz</a></i> ("<a href="/w/index.php?title=Ligji_themelor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ligji themelor (nuk është shkruar akoma)">Ligji themelor</a>"). Duke e quajtur këtë dokument <i>Grundgesetz</i>, në vend të <i>Verfassung</i> (<a href="/w/index.php?title=Kushtetut%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kushtetutë (nuk është shkruar akoma)">kushtetutë</a>), autorët shprehën qëllimin se ajo do të zëvendësohej nga një kushtetutë e duhur kur Gjermania të ribashkohej si një shtet. Amandamentet për Grundgesetz kërkojnë miratimin e dy të tretave (2/3) të shumicës (mazhorancës) në dy dhomat e parlamentit. Nenet që garantojnë të drejta themelore, ndarjen e fuqive, strukturën federale, dhe të drejtën për të rezistuar përpjekjet për të tejkaluar kushtetutën janë valide dhe nuk mund të amandamentohen.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Pavarësisht qëllimit që kur Gjermania të bashkohej <i>Grundgesetz</i> do të zëvendësohej me një kushtetutë të vërtetë, pas ribashkimit ai mbeti në fuqi me vetëm disa ndryshime të vogla në vitin <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a>. </p><p><a href="/w/index.php?title=Kancelari_i_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kancelari i Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Kancelari</a> ose <i>Bundeskanzler</i> (kancelar federal), aktualisht <a href="/wiki/Angela_Merkel" title="Angela Merkel">Angela Merkel</a> është kreu i qeverisë dhe ushtron <a href="/w/index.php?title=Ekzekutivi_(qeveri)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekzekutivi (qeveri) (nuk është shkruar akoma)">fuqi ekzekutive</a> shtetërore, ngjashëm me rolin e një <a href="/wiki/Kryeministri" title="Kryeministri">Kryeministri</a> në <a href="/wiki/Sistemi_parlamentar" class="mw-redirect" title="Sistemi parlamentar">demokracitë parlamentare</a>. <a href="/w/index.php?title=Fuqia_legjislative&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fuqia legjislative (nuk është shkruar akoma)">Fuqia legjislative</a> federale është <a href="/wiki/Bundestag" title="Bundestag">Bundestagu</a> dhe <i><a href="/w/index.php?title=Bundesrati_Gjerman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bundesrati Gjerman (nuk është shkruar akoma)">Bundesrati</a></i> (Këshilli Federal), që së bashku formojnë një trup unik legjislativ që nuk mund të krahasohet me asnjë sistem tjetër. <a href="/wiki/Bundestagu" class="mw-redirect" title="Bundestagu">Bundestagu</a> zgjedhet përmes zgjedhjeve direkte, megjithatë mban përfaqësim proporcional. Antarët e Bundesratit përfaqësojnë qeveritë e 16 <a href="/wiki/Nj%C3%ABsit%C3%AB_federative_t%C3%AB_Gjermanis%C3%AB" title="Njësitë federative të Gjermanisë">federatave gjermane</a> dhe janë antarë të kabinetit shtetëror. Qeveritë federative kanë të drejtë t'i ndërrojnë përfaqësuesit e tyre në çdo kohë </p><p><a href="/w/index.php?title=Presidenti_i_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Presidenti i Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Presidenti</a> ose <i>Bundespräsident</i> (Presidenti Federal), aktualisht <a href="/wiki/Joachim_Gauck" title="Joachim Gauck">Joachim Gauck</a>, është <a href="/wiki/Kreu_i_shtetit" class="mw-redirect" title="Kreu i shtetit">kreu i shtetit</a>, i "investuar" kryesisht për përgjegjësi dhe fuqi përfaqësuese. Ai zgjidhet nga <i><a href="/w/index.php?title=Bundesversammlung_(Gjermani)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bundesversammlung (Gjermani) (nuk është shkruar akoma)">Bundesversammlung</a></i> (konvenda federale), një institut i përbërë prej anëtarëve të <i>Bundestagut</i> dhe një numër i barabartë me delegatët e shteteve federative. Zyrtari i dytë më i lartë në <a href="/w/index.php?title=Presidenca_Gjermane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Presidenca Gjermane (nuk është shkruar akoma)">presidencën Gjermane</a> është <i>Bundestagspräsident</i> (presidenti i Bundestagut), i cili zgjidhet nga <a href="/wiki/Bundestagu" class="mw-redirect" title="Bundestagu">Bundestagu</a> dhe është përgjegjës për udhëheqjen e seancave ditore. Zyrtari i tretë më i lartë është <a href="/wiki/Kreu_i_qeveris%C3%AB" title="Kreu i qeverisë">kreu i qeverisë</a> ose Kancelari, i cili nominohet nga <i>Bundespräsident</i> (presidenti) pasi të jetë zgjedhur nga <i>Bundestagu</i>. Kancelari mund të largohet nga një "mocion i mungesës së besimit" konstriktiv nga <i>Bundestagu</i>, ku konstruktiv do të thotë që <i>Bundestagu</i> më pas zgjedh një pasues. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Njësitë_shtetërore"><span id="Nj.C3.ABsit.C3.AB_shtet.C3.ABrore"></span>Njësitë shtetërore</h2></div> <div class="dablink"> <dl><dd><i>Artikulli</i> <i>kryesor</i>: <i><a href="/wiki/Nj%C3%ABsit%C3%AB_federative_t%C3%AB_Gjermanis%C3%AB" title="Njësitë federative të Gjermanisë">Njësitë federative të Gjermanisë</a></i></dd></dl></div> <p><br /> Gjermania ndahet në 16 <a href="/w/index.php?title=Nj%C3%ABsit_shtet%C3%ABrore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Njësit shtetërore (nuk është shkruar akoma)">njësi shtetërore</a> të quajtura "lender" (org.: <i>Länder</i>; njëjës: <i>Land</i>, ose <i>Bundesländer</i>; njëjës: <i>Bundesland</i>). Këto njësi shtetërore ndahen në 439 <a href="/w/index.php?title=Distriktet_e_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Distriktet e Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">distrikte</a> (<i>Kreise</i>) dhe qytete (<i>kreisfreie Städte</i> ,2004). Gjermania është një federatë dhe njësit shtetrore të saj kanë kompetenca të barabarta ndërmjet veti dhe po ashtu kanë përfqësuesit e tyre në dhomën federative. </p> <table style="background:transparent;" cellspacing="2px"> <tbody><tr> <td> <table class="sortable wikitable" style="text-align:left; font-size:90%"> <tbody><tr style="font-size:100%; text-align:left"> <th width="140px"><a href="/wiki/Shtetet_n%C3%AB_Gjermani" class="mw-redirect" title="Shtetet në Gjermani">Shtetet në Gjermani</a></th> <th width="25px"> </th> <th width="140px"><a href="/wiki/Shtetet_n%C3%AB_Gjermani" class="mw-redirect" title="Shtetet në Gjermani">Shteti</a></th> <th width="80px"><a href="/wiki/Kryeqyteti" title="Kryeqyteti">Kryeqyteti</a></th> <th width="90px"><a href="/wiki/Sip%C3%ABrfaqja" title="Sipërfaqja">Sipërfaqja</a> (km²)</th> <th width="80px"><a href="/wiki/Popullsia" title="Popullsia">Popullsia</a> </th></tr> <tr> <td rowspan="17" width="40%"><figure class="noresize mw-ext-imagemap-desc-bottom-right" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Karte_Deutsche_Bundesl%C3%A4nder_%28nummeriert%29.svg/260px-Karte_Deutsche_Bundesl%C3%A4nder_%28nummeriert%29.svg.png" decoding="async" width="260" height="352" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Karte_Deutsche_Bundesl%C3%A4nder_%28nummeriert%29.svg/390px-Karte_Deutsche_Bundesl%C3%A4nder_%28nummeriert%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Karte_Deutsche_Bundesl%C3%A4nder_%28nummeriert%29.svg/520px-Karte_Deutsche_Bundesl%C3%A4nder_%28nummeriert%29.svg.png 2x" data-file-width="592" data-file-height="801" usemap="#ImageMap_650cd34b5e9a5d24" resource="/wiki/Skeda:Karte_Deutsche_Bundesl%C3%A4nder_(nummeriert).svg" /></span><map name="ImageMap_650cd34b5e9a5d24"><area href="/wiki/Berlini" shape="circle" coords="211,113,12" alt="Berlini" title="Berlini" /><area href="/wiki/Bremen_(krahin%C3%AB)" shape="circle" coords="83,87,12" alt="Bremen" title="Bremen" /><area href="/wiki/Bremen_(krahin%C3%AB)" shape="circle" coords="80,68,8" alt="Bremen" title="Bremen" /><area href="/wiki/Hamburgu" shape="circle" coords="119,68,12" alt="Hamburgu" title="Hamburgu" /><area href="/wiki/Saksonia_e_Ul%C3%ABt" shape="poly" coords="80,53,26,60,25,67,38,76,35,107,26,108,27,115,35,126,54,117,60,122,60,135,74,131,69,117,81,113,83,120,91,115,94,121,89,125,100,151,109,157,104,166,111,170,136,158,135,137,148,134,141,101,159,93,145,76,127,75,111,75,110,68,98,53" alt="Saksonia e Ulët" title="Saksonia e Ulët" /><area href="/wiki/Bavaria" shape="poly" coords="91,249,88,224,118,203,135,217,159,209,173,210,192,228,231,278,232,293,202,312,214,334,207,340,148,346,127,348,107,337,121,332,118,302,133,285,125,269,120,250,111,239,101,239" alt="Bavaria" title="Bavaria" /><area href="/wiki/Sarlanda" shape="circle" coords="25,255,17" alt="Sarlanda" title="Sarlanda" /><area href="/wiki/Shlesvig-Holshtajni" shape="poly" coords="87,51,66,11,69,1,84,0,106,8,151,23,154,29,141,49,141,63,134,75,126,75,123,59,109,65,99,51" alt="Shlesvig-Holshtajni" title="Shlesvig-Holshtajni" /><area href="/wiki/Shlesvig-Holshtajni" shape="circle" coords="62,39,8" alt="Shlesvig-Holshtajni" title="Shlesvig-Holshtajni" /><area href="/wiki/Brandenburgu" shape="poly" coords="158,92,178,99,180,130,205,143,206,162,231,163,233,156,252,153,248,110,233,95,238,75,221,68,211,80,194,83,173,75,155,86" alt="Brandenburgu" title="Brandenburgu" /><area href="/wiki/Saksonia" shape="poly" coords="253,153,259,163,259,180,254,188,227,193,203,208,185,218,173,209,172,202,194,185,182,178,177,162,192,153,203,153,205,162,229,165,234,157" alt="Saksonia" title="Saksonia" /><area href="/wiki/Tyringia" shape="poly" coords="117,169,123,181,113,196,136,215,160,208,173,208,171,199,192,184,184,179,181,186,158,174,157,165,139,157" alt="Tyringia" title="Tyringia" /><area href="/wiki/Saksonia_Anhalt" shape="poly" coords="143,101,148,134,136,137,138,155,159,166,158,173,181,185,182,179,176,161,192,151,205,152,205,142,181,132,177,99,159,93" alt="Saksonia Anhalt" title="Saksonia Anhalt" /><area href="/wiki/Meklenburg-Pomerania_e_Per%C3%ABndimit" shape="poly" coords="203,11,217,18,233,43,238,74,221,67,210,80,194,83,175,75,155,86,145,75,136,74,142,64,142,50,155,29" alt="Meklenburg-Pomerania e Perëndimit" title="Meklenburg-Pomerania e Perëndimit" /><area href="/wiki/Baden-Vyrtemberg" shape="poly" coords="105,340,43,340,38,333,49,286,67,273,72,249,78,246,90,250,102,239,111,239,118,250,131,285,116,301,120,331" alt="Baden-Vyrtemberg" title="Baden-Vyrtemberg" /><area href="/wiki/Hesia" shape="poly" coords="64,194,53,228,69,228,72,248,78,245,91,250,87,224,117,203,112,195,120,181,116,169,110,171,102,167,107,157,102,154,83,163" alt="Hesia" title="Hesia" /><area href="/wiki/Raini_i_Veriut_dhe_Falia_Perendimore" shape="poly" coords="3,144,1,178,11,208,26,209,54,186,62,195,83,161,97,157,100,152,87,125,91,121,91,118,83,123,80,116,71,117,75,131,59,136,60,120,53,118,31,127" alt="Raini i Veriut dhe Falia Perendimore" title="Raini i Veriut dhe Falia Perendimore" /><area href="/wiki/Rainland-Palatinate" shape="poly" coords="11,208,3,221,12,235,10,245,30,241,37,243,40,268,65,274,72,249,69,229,52,229,62,196,55,187,25,210" alt="Rainland-Palatinate" title="Rainland-Palatinate" /></map><figcaption></figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td align="right">1</td> <td><a href="/wiki/Baden-W%C3%BCrttemberg" class="mw-redirect" title="Baden-Württemberg">Baden-Württemberg</a></td> <td><a href="/wiki/Stuttgart" class="mw-redirect" title="Stuttgart">Stuttgart</a></td> <td style="text-align:right">35,752</td> <td style="text-align:right">10,717,000 </td></tr> <tr> <td align="right">2</td> <td><a href="/wiki/Bavaria" title="Bavaria">Bavaria</a></td> <td><a href="/wiki/Munich" class="mw-redirect" title="Munich">Munich</a></td> <td style="text-align:right">70,549</td> <td style="text-align:right">12,444,000 </td></tr> <tr> <td align="right">3</td> <td><a href="/wiki/Berlin" class="mw-redirect" title="Berlin">Berlin</a></td> <td><a href="/wiki/Berlin" class="mw-redirect" title="Berlin">Berlin</a></td> <td style="text-align:right">892</td> <td style="text-align:right">3,400,000 </td></tr> <tr> <td align="right">4</td> <td><a href="/wiki/Brandenburg" class="mw-redirect" title="Brandenburg">Brandenburg</a></td> <td><a href="/wiki/Potsdam" class="mw-redirect" title="Potsdam">Potsdam</a></td> <td style="text-align:right">29,477</td> <td style="text-align:right">2,568,000 </td></tr> <tr> <td align="right">5</td> <td><a href="/wiki/Bremen_(krahin%C3%AB)" title="Bremen (krahinë)">Bremen</a></td> <td><a href="/wiki/Bremen" class="mw-redirect" title="Bremen">Bremen</a></td> <td style="text-align:right">404</td> <td style="text-align:right">663,000 </td></tr> <tr> <td align="right">6</td> <td><a href="/wiki/Hamburg" class="mw-redirect" title="Hamburg">Hamburg</a></td> <td><a href="/wiki/Hamburg" class="mw-redirect" title="Hamburg">Hamburg</a></td> <td style="text-align:right">755</td> <td style="text-align:right">1,735,000 </td></tr> <tr> <td align="right">7</td> <td><a href="/wiki/Hesia" title="Hesia">Hesia</a></td> <td><a href="/wiki/Wiesbaden" class="mw-redirect" title="Wiesbaden">Wiesbaden</a></td> <td style="text-align:right">21,115</td> <td style="text-align:right">6,098,000 </td></tr> <tr> <td align="right">8</td> <td><a href="/wiki/Mecklenburg-Vorpommern" class="mw-redirect" title="Mecklenburg-Vorpommern">Mecklenburg-Vorpommern</a></td> <td><a href="/wiki/Schwerin" class="mw-redirect" title="Schwerin">Schwerin</a></td> <td style="text-align:right">23,174</td> <td style="text-align:right">1,720,000 </td></tr> <tr> <td align="right">9</td> <td><a href="/wiki/Saksonia_e_Ul%C3%ABt" title="Saksonia e Ulët">Saksonia e Ulët</a></td> <td><a href="/wiki/Hanover" class="mw-redirect" title="Hanover">Hanover</a></td> <td style="text-align:right">47,618</td> <td style="text-align:right">8,001,000 </td></tr> <tr> <td align="right">10</td> <td><a href="/wiki/Rini-Westphalia_Veriore" class="mw-redirect" title="Rini-Westphalia Veriore">Rini-Westphalia Veriore</a></td> <td><a href="/wiki/D%C3%BCsseldorf" class="mw-redirect" title="Düsseldorf">Düsseldorf</a></td> <td style="text-align:right">34,043</td> <td style="text-align:right">18,075,000 </td></tr> <tr> <td align="right">11</td> <td><a href="/wiki/Rhineland-Palatinate" class="mw-redirect" title="Rhineland-Palatinate">Rhineland-Palatinate</a></td> <td><a href="/wiki/Mainz" class="mw-redirect" title="Mainz">Mainz</a></td> <td style="text-align:right">19,847</td> <td style="text-align:right">4,061,000 </td></tr> <tr> <td align="right">12</td> <td><a href="/wiki/Saarland" class="mw-redirect" title="Saarland">Saarland</a></td> <td><a href="/wiki/Saarbr%C3%BCcken" class="mw-redirect" title="Saarbrücken">Saarbrücken</a></td> <td style="text-align:right">2,569</td> <td style="text-align:right">1,056,000 </td></tr> <tr> <td align="right">13</td> <td><a href="/wiki/Saksonia" title="Saksonia">Saksonia</a></td> <td><a href="/wiki/Dresden" class="mw-redirect" title="Dresden">Dresden</a></td> <td style="text-align:right">18,416</td> <td style="text-align:right">4,296,000 </td></tr> <tr> <td align="right">14</td> <td><a href="/wiki/Saksonia_Anhalt" title="Saksonia Anhalt">Saksonia Anhalt</a></td> <td><a href="/wiki/Magdeburg" class="mw-redirect" title="Magdeburg">Magdeburg</a></td> <td style="text-align:right">20,445</td> <td style="text-align:right">2,494,000 </td></tr> <tr> <td align="right">15</td> <td><a href="/wiki/Schleswig-Holstein" class="mw-redirect" title="Schleswig-Holstein">Schleswig-Holstein</a></td> <td><a href="/wiki/Kiel" class="mw-redirect" title="Kiel">Kiel</a></td> <td style="text-align:right">15,763</td> <td style="text-align:right">2,829,000 </td></tr> <tr> <td align="right">16</td> <td><a href="/wiki/Turingia" class="mw-redirect" title="Turingia">Turingia</a></td> <td><a href="/wiki/Erfurt" class="mw-redirect" title="Erfurt">Erfurt</a></td> <td style="text-align:right">16,172</td> <td style="text-align:right">2,355,000 </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Marrëdhëniet_e_jashtme"><span id="Marr.C3.ABdh.C3.ABniet_e_jashtme"></span>Marrëdhëniet e jashtme</h2></div> <div class="dablink"> <dl><dd><i>Artikulli</i> <i>kryesor</i>: <i><a href="/w/index.php?title=Marr%C3%ABdh%C3%ABniet_e_jashtme_t%C3%AB_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marrëdhëniet e jashtme të Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Marrëdhëniet e jashtme të Gjermanisë</a></i></dd></dl></div> <p><br /> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Berlin_auswaertigesamt_kl.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Berlin_auswaertigesamt_kl.jpg/220px-Berlin_auswaertigesamt_kl.jpg" decoding="async" width="220" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Berlin_auswaertigesamt_kl.jpg/330px-Berlin_auswaertigesamt_kl.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Berlin_auswaertigesamt_kl.jpg/440px-Berlin_auswaertigesamt_kl.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="542" /></a><figcaption>Zyrat Gjermane për marrëdhënie të jashtme në <a href="/wiki/Berlin" class="mw-redirect" title="Berlin">Berlin</a></figcaption></figure> <p>Gjermania ka luajtur rol kyç në <a href="/wiki/BE" class="mw-disambig" title="BE">Bashkimin Evropian</a> qysh nga fillimi dhe ka ruajtur <a href="/w/index.php?title=Bashk%C3%ABpunimi_Franko-Gjerman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bashkëpunimi Franko-Gjerman (nuk është shkruar akoma)">aleancë të fuqishme me Francën</a> qysh nga përfundimi i <a href="/w/index.php?title=Lufta_e_dyt%C3%AB_Bot%C3%ABrore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lufta e dytë Botërore (nuk është shkruar akoma)">Luftë së dytë Botërore</a>. Aleanca ishte veçantërisht afër në vitet 1980-ta dhe 1990-ta nën udhëheqjen e <a href="/w/index.php?title=Unioni_Kristian_Demokrat_(Gjermani)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Unioni Kristian Demokrat (Gjermani) (nuk është shkruar akoma)">Kristian Demokratit</a> <a href="/wiki/Helmut_Kohl" title="Helmut Kohl">Helmut Kohl</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Partia_Socialiste_(Franc%C3%AB)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Partia Socialiste (Francë) (nuk është shkruar akoma)">Socialistit</a> <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Mitterrand" title="François Mitterrand">François Mitterrand</a>. Gjermania është në krye të vendeve Evropiane që synojnë avancimin e krijimit të një aparati politik, të mbrojtjes dhe sigurisë të bashkuar Evropian.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Qysh nga themelimi më <a href="/wiki/23_maj" class="mw-redirect" title="23 maj">23 maj</a> <a href="/wiki/1949" title="1949">1949</a>, Republika Federale e Gjermanisë ka mbajtur profil të ulët në marrëdhënie ndërkombëtare, për shkak të historisë së vonshme dhe okupimit të saj nga forcat e huaja.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Gjatë <a href="/wiki/Lufta_e_Ftoht%C3%AB" title="Lufta e Ftohtë">Luftës së Ftohtë</a>, pjesëmarrja e Gjermanisë në <a href="/w/index.php?title=Perdja_e_hekurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Perdja e hekurt (nuk është shkruar akoma)">Perden e hekurt</a> e bëri atë simbol të tensionit Lindje-perëndim dhe një fushëbetejë politike në <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropë</a>. Sidoqoftë, Ostpoliku i Willy Brandtit ishte faktor kyç në <i><a href="/w/index.php?title=D%C3%A9tente&action=edit&redlink=1" class="new" title="Détente (nuk është shkruar akoma)">détenten</a>ë</i> e 1970-ve.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Më <a href="/wiki/1999" title="1999">1999</a> qeveria e Kancelarit <a href="/wiki/Gerhard_Schr%C3%B6der" title="Gerhard Schröder">Gerhard Schröder</a> definoi një bazë të re për politikën e Jashtme Gjermane duke marrë pjesë plotësisht në vendimin për <a href="/w/index.php?title=Lufta_e_kosov%C3%ABs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lufta e kosovës (nuk është shkruar akoma)">luftën e NATOs kundër Jugosllavisë</a> dhe duke dërguar trupa Gjermane në luftë për herë të parë pas <a href="/w/index.php?title=Lufta_e_dyt%C3%AB_Bot%C3%ABrore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lufta e dytë Botërore (nuk është shkruar akoma)">Luftës së dytë Botërore</a>.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:33rdG8Leaders.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/33rdG8Leaders.jpg/220px-33rdG8Leaders.jpg" decoding="async" width="220" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/33rdG8Leaders.jpg/330px-33rdG8Leaders.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/33rdG8Leaders.jpg/440px-33rdG8Leaders.jpg 2x" data-file-width="514" data-file-height="322" /></a><figcaption>Kancelarja <a href="/wiki/Angela_Merkel" title="Angela Merkel">Angela Merkel</a>, nikoqire e samitit të <a href="/wiki/G8" title="G8">G8</a>-ës në <a href="/w/index.php?title=Heiligendamm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heiligendamm (nuk është shkruar akoma)">Heiligendamm</a>.</figcaption></figure> <p>Gjermania dhe <a href="/wiki/Shtetet_e_Bashkuara" class="mw-redirect" title="Shtetet e Bashkuara">Shtetet e Bashkuara</a> janë aleatë të afërt.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Plani_Marshall" title="Plani Marshall">Plani Marshall</a> i vitit <a href="/wiki/1948" title="1948">1948</a>, përkrahja amerikane (<a href="/w/index.php?title=JCS_1067&action=edit&redlink=1" class="new" title="JCS 1067 (nuk është shkruar akoma)">JCS 1067</a>) gjatë procesit të rindërtimit (<a href="/w/index.php?title=Planet_Industriale_p%C3%ABr_Gjermanin%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Planet Industriale për Gjermaninë (nuk është shkruar akoma)">Planet Industriale për Gjermaninë</a>) pas <a href="/w/index.php?title=Lufta_e_dyt%C3%AB_Bot%C3%ABrore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lufta e dytë Botërore (nuk është shkruar akoma)">Luftës së dytë Botërore</a>, si dhe fraternizimi (Fëmijët e luftës) dhe përkrahja për ushqim (politikat për ushqim) dhe lidhje të forta kulturore kanë krijuar një lidhje të fortë mes dy vendeve, megjithëse opozita mjaft vokale e Schröderit për <a href="/w/index.php?title=Lufta_n%C3%AB_Irak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lufta në Irak (nuk është shkruar akoma)">Luftën në Irak</a> sugjeron fundin e <a href="/w/index.php?title=Atlanticizmi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Atlanticizmi (nuk është shkruar akoma)">Atlanticizmit</a> dhe një ftohje relative të marrëdhënieve Gjermano-Amerikane.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dy vendet gjithashtu janë të pavarura ekonomikisht; 8.8% e eksportit Gjerman është i destinuar për ShBA-të dhe 6.6% e importit Gjerman vjen nga <a href="/wiki/Shtetet_e_Bashkuara" class="mw-redirect" title="Shtetet e Bashkuara">Shtetet e Bashkuara</a><sup id="cite_ref-econ_factsheet_may2006_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-econ_factsheet_may2006-39"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Në anën tjetër, 8.8% e eksportit Amerikan dërgohet në Gjermani dhe 9.8% e importit Amerikan vjen nga Gjermania.<sup id="cite_ref-econ_factsheet_may2006_39-1" class="reference"><a href="#cite_note-econ_factsheet_may2006-39"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Shenja tjera të lidhjes së fortë përfshijnë pozitën e Gjermano-Amerikanëve si grupi më madh etnik në <a href="/wiki/Shtetet_e_Bashkuara" class="mw-redirect" title="Shtetet e Bashkuara">Shtetet e Bashkuara</a><sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> dhe statusi i <a href="/wiki/Baza_Ajrore_Ramstein" title="Baza Ajrore Ramstein">Bazës Ajrore Ramstein</a> (afër <a href="/wiki/Kaiserslautern" class="mw-redirect" title="Kaiserslautern">Kaiserslautern</a>) si komuniteti më i madh ushtarak i SHBA-së jashtë saj.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ndihma_për_zhvillim"><span id="Ndihma_p.C3.ABr_zhvillim"></span>Ndihma për zhvillim</h3></div> <p>Politika për zhvillim e Republikës Federale të Gjermanisë është një zonë e pavarur e politikës së jashtme Gjermane. ajo formulohet nga ministria federale për bashkëpunim dhe zhvillim Ekonomik (BMZ) dhe kryhet nga organizatat implementuese. Qeveria Gjermane e sheh politikën zhvillimore si prgjegjësi e përbashkët e komunitetit ndërkombëtar.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ndihmat zhvillimire dhe humanitare zyrtare të Gjermanisë për vitin <a href="/wiki/2007" title="2007">2007</a> arritën një vlerë prej 8.96 miliardë euro (12.26 miliardë dollarë), një rritje prej 5.9 % nga viti i kaluar (<a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a>). Gjermania është bërë donatori i dytë më i madh pas <a href="/wiki/SHBA" class="mw-redirect" title="SHBA">SHBA</a>-ve.<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Gjermania shpenzoi 0.37 për qind të BVP-së së saj për zhvillim, që është nën sh%njestrën e qeverisë për të shtuar ndihmat në 0.51 % të BVP-së më <a href="/wiki/2010" title="2010">2010</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ushtria">Ushtria</h3></div> <div class="dablink"> <dl><dd><i>Artikulli</i> <i>kryesor</i>: <i><a href="/wiki/Forcat_e_Armatosura_Gjermane" title="Forcat e Armatosura Gjermane">Forcat e Armatosura Gjermane</a></i></dd></dl></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Fregatte_Mecklenburg-Vorpommern_F218.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Fregatte_Mecklenburg-Vorpommern_F218.jpg/220px-Fregatte_Mecklenburg-Vorpommern_F218.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Fregatte_Mecklenburg-Vorpommern_F218.jpg/330px-Fregatte_Mecklenburg-Vorpommern_F218.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Fregatte_Mecklenburg-Vorpommern_F218.jpg/440px-Fregatte_Mecklenburg-Vorpommern_F218.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption><i>Mecklenburg-Vorpommern</i> po merr pjesë në operacionin <a href="/w/index.php?title=Forca_Interieri_e_Kombeve_t%C3%AB_Bashkuara_n%C3%AB_Liban&action=edit&redlink=1" class="new" title="Forca Interieri e Kombeve të Bashkuara në Liban (nuk është shkruar akoma)">UNIFIL II</a> në bregdetin e <a href="/wiki/Libani" title="Libani">Libanit</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_1" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Eurofighter_9803.ogv/220px-seek%3D34-Eurofighter_9803.ogv.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" height="124" data-durationhint="107" data-mwtitle="Eurofighter_9803.ogv" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Skeda:Eurofighter_9803.ogv"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/Eurofighter_9803.ogv/Eurofighter_9803.ogv.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="368" data-height="208" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/66/Eurofighter_9803.ogv" type="video/ogg; codecs="theora, vorbis"" data-width="368" data-height="208" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/Eurofighter_9803.ogv/Eurofighter_9803.ogv.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="368" data-height="208" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/Eurofighter_9803.ogv/Eurofighter_9803.ogv.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="254" data-height="144" /></video></span><figcaption>Një demonstrim nga <a href="/wiki/Eurofighter_Typhoon" title="Eurofighter Typhoon">Eurofighter</a></figcaption></figure> <p>Ushtria e Gjermanisë, <i><a href="/wiki/Bundeswehr" class="mw-redirect" title="Bundeswehr">Bundeswehr</a></i>, është forcë mbrojtëse me degët e saj: <a href="/wiki/Forcat_e_armatosura_Gjermane" class="mw-redirect" title="Forcat e armatosura Gjermane">Forcat e armatosura Gjermane</a><i> (Heer)</i>, <a href="/wiki/Marina_Gjermane" title="Marina Gjermane">Marina Gjermane</a> (<i>Marine</i>), <a href="/w/index.php?title=Forcat_ajrore_t%C3%AB_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Forcat ajrore të Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Forcat ajrore</a> (<i><a href="/w/index.php?title=Luftwaffe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Luftwaffe (nuk është shkruar akoma)">Luftwaffe</a></i>), <a href="/w/index.php?title=Sh%C3%ABrbimet_Qendrore_Sh%C3%ABndet%C3%ABsore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shërbimet Qendrore Shëndetësore (nuk është shkruar akoma)"><i>Zentraler Sanitätsdienst</i></a> (Shërbimet Qendrore Shëndetësore) dhe <i><a href="/w/index.php?title=Streitkr%C3%A4ftebasis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Streitkräftebasis (nuk është shkruar akoma)">Streitkräftebasis</a></i> (Shërbimi i bashkuar përkrahës). Shërbimi ushtarak është i detyrueshëm për burrat në moshën 18, dhe shërbimi zgjatë nëntë muaj. kundërshtuesit e ndërgjegjshëm mund të bëjnë kërkesë për një kohë të njëjtë në <i><a href="/w/index.php?title=Zivildienst&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zivildienst (nuk është shkruar akoma)">Zivildienst</a></i> (shërbime civile), ose një përkushtim gjashtë-vjeçar për shërbime emergjente (vullnetare) si <a href="/w/index.php?title=Departamenti_vullnetar_i_Zjarrit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Departamenti vullnetar i Zjarrit (nuk është shkruar akoma)">departamenti i zjarrit</a>, <a href="/w/index.php?title=Kryqi_i_Kuq_Gjerman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kryqi i Kuq Gjerman (nuk është shkruar akoma)">Kryqi i Kuq Gjerman</a> ose <a href="/w/index.php?title=Technisches_Hilfswerk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Technisches Hilfswerk (nuk është shkruar akoma)">THW</a>. Më <a href="/wiki/2003" title="2003">2003</a>, shpenzimet ushtarake përbënë 1.5% të BVP-së së vendit<sup id="cite_ref-CIA_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-23"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Në kohë paqeje, Bundeswehri komandohet nga Ministri i mbrojtjes, aktualisht <a href="/w/index.php?title=Franz_Josef_Jung&action=edit&redlink=1" class="new" title="Franz Josef Jung (nuk është shkruar akoma)">Franz Josef Jung</a>. Nëse Gjermania hyn në luftë, që sipas kushtetutës lejohet vetëm për qëllime mbrojtëse, Kancelari Gjerman do të bëhej komandant kryesor i <i>Bundeswehr</i> (ushtrisë).<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Prej tetorit 2006, Ushtria Gjermane ka thuajse 9,000 trupa të stacionuara në shtete të huaja si pjesë e forcave të ndryshme paqeruajtëse ndërkombëtare, përfshirë 1,180 trupa të stacionuara në <a href="/w/index.php?title=Bosnja_dhe_Herzegovina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bosnja dhe Herzegovina (nuk është shkruar akoma)">Bosnje dhe Herzegovinë</a>; 2,844 ushtarë në <a href="/wiki/Kosov%C3%AB" class="mw-redirect" title="Kosovë">Kosovë</a>; 750 ushtarë të stacionuar si pjesë e <a href="/wiki/EUFOR" title="EUFOR">EUFOR</a> në <a href="/wiki/Republika_Demokratike_e_Kongos" title="Republika Demokratike e Kongos">Republikën Demokratike të Kongos</a>; dhe 2,800 turpa Gjermane në <a href="/w/index.php?title=Forca_N%C3%ABrkomb%C3%ABtare_p%C3%ABr_P%C3%ABrkrahje_n%C3%AB_Sigura&action=edit&redlink=1" class="new" title="Forca Nërkombëtare për Përkrahje në Sigura (nuk është shkruar akoma)">ISAF</a> të udhëhequr nga <a href="/wiki/NATO" title="NATO">NATO</a> në <a href="/wiki/Afganistan" class="mw-redirect" title="Afganistan">Afganistan</a>. Prej shkurtit 2007, Gjermania ka pasur rreth 3,000 ISAF trupa në <a href="/wiki/Afganistan" class="mw-redirect" title="Afganistan">Afganistan</a>, kontigjenti i tretë më i madh pas <a href="/wiki/SHBA" class="mw-redirect" title="SHBA">Shteteve të Bashkuara</a> (14,000) dhe <a href="/w/index.php?title=BM&action=edit&redlink=1" class="new" title="BM (nuk është shkruar akoma)">Britanisë së Madhe</a> (5,200).<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Gjermania ndan armë Nukleare me <a href="/wiki/NATO" title="NATO">NATOn</a>, në formën e <a href="/w/index.php?title=Arm%C3%ABt_nukleare_dhe_Shtetet_e_Bashkuara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Armët nukleare dhe Shtetet e Bashkuara (nuk është shkruar akoma)">armëve nukleare Amerikane</a> të stacionuara në bazën ajrore <a href="/w/index.php?title=B%C3%BCchel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Büchel (nuk është shkruar akoma)">Büchel</a>.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ligji">Ligji</h2></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Karlsruhe_bundesverfassungsgericht.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Karlsruhe_bundesverfassungsgericht.jpg/220px-Karlsruhe_bundesverfassungsgericht.jpg" decoding="async" width="220" height="155" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Karlsruhe_bundesverfassungsgericht.jpg/330px-Karlsruhe_bundesverfassungsgericht.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Karlsruhe_bundesverfassungsgericht.jpg/440px-Karlsruhe_bundesverfassungsgericht.jpg 2x" data-file-width="2133" data-file-height="1506" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Gjykata_Federale_Kushtetuese_e_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjykata Federale Kushtetuese e Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Gjykata Federale Kushtetuese e Gjermanisë</a> në <a href="/wiki/Karlsruhe" title="Karlsruhe">Karlsruhe</a>.</figcaption></figure> <p><a href="/w/index.php?title=Juridiku_i_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Juridiku i Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Juridiku i Gjermanisë</a> është i pavrur nga nga ekzekutivi dhe legjislativi. Gjermania ka një <a href="/w/index.php?title=Ligji_civil_(sistem_ligjor)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ligji civil (sistem ligjor) (nuk është shkruar akoma)">sistemin civil të ligjit</a> që bazohet në <a href="/w/index.php?title=Ligji_Romak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ligji Romak (nuk është shkruar akoma)">Ligjin Romak</a>, me disa referenca në <a href="/w/index.php?title=Ligji_Gjermanik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ligji Gjermanik (nuk është shkruar akoma)">Ligjin Gjermanik</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Gjykata_Federale_Kushtetuese_e_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjykata Federale Kushtetuese e Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Bundesverfassungsgericht</a></i> (Gjykata Federale Kushtetuese), e ndoshur në Karlsruhe, është Gjykata Supreme Gjermane, përgjegjëse për çështje kushtetuese, me fuqi të "vlerësimit juridik".<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ajo vepron si autoriteti më lartë ligjor dhe siguron që legjislativi dhe juridiku veprojnë në pajtim me <a href="/w/index.php?title=Ligji_themelor_p%C3%ABr_Republik%C3%ABn_Federale_t%C3%AB_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ligji themelor për Republikën Federale të Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Ligjin themelor për Republikën Federale të Gjermanisë</a> (dokument i përdorur në vend të kushtetutës). Ajo vepron e pavarur nga trupat e tjera shtetërore, por nuk mund të veprojë për vetveten. </p><p>Sistemi i Gjykatës supreme të Gjermanisë, i quajtur <i>Oberste Gerichtshöfe des Bundes</i>, është i specializuar. Për çështje civile dhe kriminale, apeli më i lartë gjykues është <a href="/w/index.php?title=Gjykata_Federale_e_Drejt%C3%ABsis%C3%AB_s%C3%AB_Gjarmanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjykata Federale e Drejtësisë së Gjarmanisë (nuk është shkruar akoma)">Gjykata Federale e Drejtësisë së Gjarmanisë</a>, e ndodhur në <a href="/wiki/Karlsruhe" title="Karlsruhe">Karlsruhe</a> dhe <a href="/wiki/Leipzig" title="Leipzig">Leipzig</a>. Stili i gjyqit është <a href="/w/index.php?title=Sistemi_Inquisitorial&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sistemi Inquisitorial (nuk është shkruar akoma)">inquisitorial</a>. Gjykatat e tjera federale janë <a href="/w/index.php?title=Gjykata_Federale_p%C3%ABr_Pun%C3%AB_e_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjykata Federale për Punë e Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Gjykata Federale për Punë e Gjermanisë</a> në <a href="/wiki/Erfurt" class="mw-redirect" title="Erfurt">Erfurt</a>, <a href="/w/index.php?title=Gjykata_Federale_Sociale_e_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjykata Federale Sociale e Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Gjykata Federale Sociale e Gjermanisë</a> ose <i><a href="/w/index.php?title=Bundessozialgericht&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bundessozialgericht (nuk është shkruar akoma)">Bundessozialgericht</a></i> në <a href="/wiki/Kassel" class="mw-redirect" title="Kassel">Kassel</a>, <a href="/w/index.php?title=Gjykata_Federlale_e_Financave_t%C3%AB_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjykata Federlale e Financave të Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Gjykata Federlale e Financave të Gjermanisë</a> në <a href="/wiki/Munich" class="mw-redirect" title="Munich">Munich</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Gjykata_Federale_Administrative_e_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjykata Federale Administrative e Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Gjykata Federale Administrative e Gjermanisë</a> në Leipzig. </p><p><a href="/w/index.php?title=Ligji_kriminal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ligji kriminal (nuk është shkruar akoma)">Ligji kriminal</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Ligji_privat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ligji privat (nuk është shkruar akoma)">ligji privat</a> janë të koduara në nivel kombëtar në <i><a href="/w/index.php?title=Strafgesetzbuch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Strafgesetzbuch (nuk është shkruar akoma)">Strafgesetzbuch</a></i> dhe <i><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCrgerliches_Gesetzbuch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bürgerliches Gesetzbuch (nuk është shkruar akoma)">Bürgerliches Gesetzbuch</a></i> respektivisht. Sistemi penal Gjerman është i drejtuar drejt rehabilitimit të kriminelëve; qëllimi i dytë i tij është mbrojtja e publikut gjeneral.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Për të arritur këtë të fundit, një kriminel i konviktuar mund të vihet në paraburgim preventiv (<i>Sicherungsverwahrung</i>) si shtesë ndaj aktakuzës gjenerale nëse ai/ajo konsiderohet si kërcënim për publikun gjeneral. <i><a href="/w/index.php?title=V%C3%B6lkerstrafgesetzbuch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Völkerstrafgesetzbuch (nuk është shkruar akoma)">Völkerstrafgesetzbuch</a></i> regullon pasojat e <a href="/w/index.php?title=Krimi_ndaj_njer%C3%ABzimit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Krimi ndaj njerëzimit (nuk është shkruar akoma)">krimit ndaj njerëzimit</a>, <a href="/wiki/Gjenocidi" title="Gjenocidi">gjenocidit</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Krime_lufte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Krime lufte (nuk është shkruar akoma)">krimeve të luftës</a>. Ai u jep gjykatave Gjermane <a href="/w/index.php?title=Juridiksion_universal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Juridiksion universal (nuk është shkruar akoma)">juridiksion universal</a> në rast se persekutimi nga një gjykatë e shtetit ku u krye krimi ose një gjykatë ndërkombëtare nuk është i mundur. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Niveli_i_shteteve">Niveli i shteteve</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:HH_Polizeihauptmeister_MZ.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/HH_Polizeihauptmeister_MZ.jpg/170px-HH_Polizeihauptmeister_MZ.jpg" decoding="async" width="170" height="255" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/HH_Polizeihauptmeister_MZ.jpg/255px-HH_Polizeihauptmeister_MZ.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/HH_Polizeihauptmeister_MZ.jpg/340px-HH_Polizeihauptmeister_MZ.jpg 2x" data-file-width="2912" data-file-height="4368" /></a><figcaption>Një oficer i <a href="/w/index.php?title=Landespolizei&action=edit&redlink=1" class="new" title="Landespolizei (nuk është shkruar akoma)">policisë Gjermane</a> në <a href="/wiki/Hamburg" class="mw-redirect" title="Hamburg">Hamburg</a>.</figcaption></figure> <p>Fuqia legjislative ndahet mes federatës dhe nivelit të shteteve. Ligji themelor parasheh se e gjithë fuqia legjislative mbetet në nivel të shteteve përveç nëse është paraparë ndryshme nga vetë Ligjin themelor. Në disa zona, niveli federativ dhe i shteteve kanë fuqi konkurruese legjislative. Në këto raste, niveli federativ ka fuqi legjislative "nëse dhe në zgjerim se themelimi i kushteve të barabarta të jetesës në gjithë territorin e federatës ose mirëmbajtjen e unitetit ligjor ekonomik bëhet në pajtim me rregullat federale të nevojshme për interesa kombëtare" (Art. 72 Basic Law). </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Polizeiwagen_blau.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Polizeiwagen_blau.jpg/170px-Polizeiwagen_blau.jpg" decoding="async" width="170" height="255" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Polizeiwagen_blau.jpg/255px-Polizeiwagen_blau.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Polizeiwagen_blau.jpg/340px-Polizeiwagen_blau.jpg 2x" data-file-width="2336" data-file-height="3504" /></a><figcaption>Veturat gjermane të policisë</figcaption></figure> <p>Çdo ligj federal tejkalon ligjin e shteteve nëse fuqia legjislative është në nivelin federal. Një shembull i famshëm është leja Hessiane për dënim me vdekje që bie në kundërshtim me ndalimin e dënimit të tillë nga Ligji themelor, duke e bërë kështu nenin Hessian jovalid. <i><a href="/w/index.php?title=Bundesrati_i_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bundesrati i Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Bundesrati</a></i> është organi federal me anë të cilit shtetet marrin pjesë në legjislacionin federal. Pjesëmarrja e shteteve në legjislacionin federal është e nevojshme nëse ligji bie mbi zonën e fuqisë konkurruese legjislative, detyron shtetin të administrojë rregullat federale, ose është e paraparë me Ligjin themelor. Çdo shtet me përjashtim të <a href="/wiki/Schleswig-Holstein" class="mw-redirect" title="Schleswig-Holstein">Schleswig-Holstein</a> (juridiksioni kushtetues i së cilit ushtrohet nga <i>Bundesverfassungsgericht</i> në <a href="/wiki/Prokurori" title="Prokurori">prokurori</a>) ka gjykatat e veta kushtetuese. <i><a href="/w/index.php?title=Amtsgericht&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amtsgericht (nuk është shkruar akoma)">Amtsgericht</a></i>, <i>Landgerichte</i> dhe <i>Oberlandesgerichte</i> janë gjykata shtetërore për juridiksion gjeneral. Ato janë kompetente nëse veprimi bazohet në ligjin federal ose shtetëror. </p><p>Shumë nga çështjet fundamentale në <a href="/w/index.php?title=Ligji_administrativ&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ligji administrativ (nuk është shkruar akoma)">ligjin administrativ</a> mbeten nën juridiksionin e shteteve, megjithëse shumica e shteteve bazojnë ligjet e veta në atë zonë me <i>Verwaltungsverfahrensgesetz</i> (Akti i procedimeve administrative) të vitit <a href="/wiki/1976" title="1976">1976</a> në pika të rëndësishme të ligjit administrativ. <i>Oberverwaltungsgerichte</i> janë nivelet më të larta në juridiksion administrativ sa i përket administrimeve të shteteve, përveç nëse pyetja e ligjit shqetëson ligjin federal ose ligjin shtetëror identik me ligjin federal. Në raste të tilla është i mundshëm apeli final tek Gjykata Federale Administrative. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demografia">Demografia</h2></div> <div class="dablink"> <dl><dd><i>Artikulli</i> <i>kryesor</i>: <i><a href="/wiki/Demografia_e_Gjermanis%C3%AB" title="Demografia e Gjermanisë">Demografia e Gjermanisë</a></i></dd></dl></div> <p><br /> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Cityscapeberlin2006.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Cityscapeberlin2006.JPG/220px-Cityscapeberlin2006.JPG" decoding="async" width="220" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Cityscapeberlin2006.JPG/330px-Cityscapeberlin2006.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Cityscapeberlin2006.JPG/440px-Cityscapeberlin2006.JPG 2x" data-file-width="712" data-file-height="466" /></a><figcaption><a href="/wiki/Berlini" title="Berlini">Berlini</a> është qyteti më i madh me një popullsi prej 3.4 milion.</figcaption></figure> <p>Në Gjermani jetojnë 82,437,995 banorë (2005.), me mbi 82 milionë banorë, Gjermania bëhet shteti më i populluar në <a href="/wiki/BE" class="mw-disambig" title="BE">Bashkimin Evropian</a>, megjithatë niveli i shtimit të popullsisë në këtë vend, 1.39 fëmijë për çdo nënë, është ndër më të ultat në botë <sup id="cite_ref-CIA_23-2" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-23"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> dhe zyra federale statistikore vlerëson se popullsia do të bie në mes të 69 dhe 74 milion deri më <a href="/w/index.php?title=2050&action=edit&redlink=1" class="new" title="2050 (nuk është shkruar akoma)">2050</a> (69 milion duke paraparë mesataren e migrimeve prej +100,000 për vit; 74 milion duke paraparë migrimin prej +200,000 për vit). Gjermania ka disa qytete të mëdha, më të mëdhatë janë <a href="/wiki/Berlini" title="Berlini">Berlini</a>, <a href="/wiki/Hamburgu" title="Hamburgu">Hamburgu</a>, <a href="/wiki/Munich" class="mw-redirect" title="Munich">Munichu</a>, <a href="/wiki/Cologne" class="mw-redirect" title="Cologne">Cologne</a>, <a href="/wiki/Frankfurt" class="mw-redirect" title="Frankfurt">Frankfurti</a> dhe <a href="/wiki/Stuttgart" class="mw-redirect" title="Stuttgart">Stuttgarti</a>. Konurbimi më i madh është padiskutueshëm regjioni <a href="/w/index.php?title=Rhine-Ruhr&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rhine-Ruhr (nuk është shkruar akoma)">Rhine-Ruhr</a>, përfshirë <a href="/wiki/D%C3%BCsseldorf" class="mw-redirect" title="Düsseldorf">Düsseldorfin</a> (kryeqytetin e <a href="/w/index.php?title=NRW&action=edit&redlink=1" class="new" title="NRW (nuk është shkruar akoma)">NRW</a>-së) dhe qytete si <a href="/wiki/Cologne" class="mw-redirect" title="Cologne">Cologne</a>, <a href="/w/index.php?title=Essen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Essen (nuk është shkruar akoma)">Essen</a>, <a href="/wiki/Dortmund" class="mw-redirect" title="Dortmund">Dortmund</a>, <a href="/w/index.php?title=Duisburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Duisburg (nuk është shkruar akoma)">Duisburg</a>, dhe <a href="/w/index.php?title=Bochum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bochum (nuk është shkruar akoma)">Bochum</a>. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Population_of_German_territories_1800_-_2000.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Population_of_German_territories_1800_-_2000.JPG/300px-Population_of_German_territories_1800_-_2000.JPG" decoding="async" width="300" height="187" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Population_of_German_territories_1800_-_2000.JPG/450px-Population_of_German_territories_1800_-_2000.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Population_of_German_territories_1800_-_2000.JPG/600px-Population_of_German_territories_1800_-_2000.JPG 2x" data-file-width="970" data-file-height="604" /></a><figcaption>Popullsia e territoreve Gjermane 1800 - 2000 dhe popullsia imigrante 1975 - 2000.</figcaption></figure> <p><br /> Prej dhjetorit 2004, rreth shtatë milionë qytetarë të huaj u regjistruan në Gjermani, dhe 19% e qytetarëve të shtetit kishin prejardhje ose gjysmë-prejardhje të huaj. Të rinjët kanë më shumë gjasa të kenë prejardhje të huaj se të moshuarit. 30% e Gjermanëve 15 vjeç ose më pak kanë së paku një prindër të lindur jashtë vendit. Në qytetet e mëdha 60% e fëmijëve 5 vjeçarë ose më pak kanë së paku një prindër të lindur jashtë vendit.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Grupi më i madh (2.3 million)<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> vijnë nga <a href="/wiki/Turqia" title="Turqia">Turqia</a>, dhe pjesa më e madhe e mbetur vijnë nga shtetet Evropiane si <a href="/wiki/Italia" title="Italia">Italia</a>,<a href="/wiki/Kosova" title="Kosova">Kosova</a>,<a href="/wiki/Serbia" title="Serbia">Serbia</a>, <a href="/wiki/Greqia" title="Greqia">Greqia</a>, <a href="/wiki/Polonia" title="Polonia">Polonia</a>, dhe <a href="/wiki/Kroacia" title="Kroacia">Kroacia</a>.<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=Fondi_i_Kombeve_t%C3%AB_Bashkuara_p%C3%ABr_Popullsi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fondi i Kombeve të Bashkuara për Popullsi (nuk është shkruar akoma)">Fondi i Kombeve të Bashkuara për Popullsi</a> e rendit Gjermaninë si nikoqire të <a href="/w/index.php?title=Lista_e_vendeve_sipas_popullsis%C3%AB_imigrante&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lista e vendeve sipas popullsisë imigrante (nuk është shkruar akoma)">numrit të tretë më të madh të migrantëve ndërkombëtarë</a>, rreth 5% ose 10 milion e gjithë 191 milion migrantëve, ose rreth 12% e popullsisë së Gjermanisë.<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Si pasojë e <a href="/w/index.php?title=Imigracioni_n%C3%AB_Gjerrmani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Imigracioni në Gjerrmani (nuk është shkruar akoma)">kufizimeve</a> e ligjeve, dikur pa kufizime, për <a href="/w/index.php?title=E_drejta_p%C3%ABr_azit&action=edit&redlink=1" class="new" title="E drejta për azit (nuk është shkruar akoma)">të drejtën për azil</a> dhe imigracion, numri i imigrantëve që synojnë azil ose pretendojnë etnicitet Gjerman (shumica nga ish-vendet Sovietike) ka rënë dukshëm nga viti <a href="/wiki/2000" title="2000">2000</a>.<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Numri i sakte i pjestarve te etnitetit shqiptar me vendqendrim ne gjermani dhe gjermaneve me prejardhe nga trojet etnike shqiptare nuk dihet. Gjate kohes se luftes ne Kosove, ne opinionin e gjere politiko-mediatik qarkullonin shifrat nga 200 deri 300 mije emigrant nga Kosova apo rreth 10-15% e popullsis se pergjithshme te Kosoves. </p><p><a href="/wiki/Krishterimi" class="mw-redirect" title="Krishterimi">Krishterimi</a> është feja dominuese në Gjermani, me mbi 56 milion besimtarë (66.8%).<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Feja e dytë më e madhe është <a href="/wiki/Islami" title="Islami">Islami</a> më 4 milion besimtarë (4.9%) e ndjekur nga <a href="/wiki/Budizmi" title="Budizmi">Budizmi</a> dhe <a href="/wiki/Xhudaizmi" class="mw-redirect" title="Xhudaizmi">Xhudaizmi</a>, secila me rreth 200,000 besimtarë (reth 0.25%). <a href="/wiki/Hinduizmi" title="Hinduizmi">Hinduizmi</a> ka rreth 90,000 besimtarë (0.1%). Të gjitha komunitetet e tjera fetare në Gjermani kanë më pak se 50,000 (ose më pak se 0.05%) besimtarë. Rreth 21.8 milion Gjermanë (26.9%) nuk kanë fe të regjistruar ose janë të pafe. </p><p><a href="/wiki/Protestantizmi" title="Protestantizmi">Protestantizmi</a> është i koncentruar në veri dhe lindje dhe <a href="/w/index.php?title=Katolizmi_Romak_n%C3%AB_Gjermani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Katolizmi Romak në Gjermani (nuk është shkruar akoma)">katolizmi Romak</a> është i koncentruar në jug dhe perëndim. <a href="/wiki/Feja_n%C3%AB_Gjermani" title="Feja në Gjermani">Të dy besimet përbëjnë</a> rreth 31% të popullsisë secila. <a href="/wiki/Popa" class="mw-redirect" title="Popa">Popa</a> aktual, <a href="/wiki/Benedikti_XVI" title="Benedikti XVI">Benedikti XVI</a>, u lind në <a href="/wiki/Bavaria" title="Bavaria">Bavari</a>. Njerëzit e pafe, përfshirë <a href="/wiki/Ateizmi" title="Ateizmi">ateistët</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Agnostisizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agnostisizm (nuk është shkruar akoma)">agnostikët</a> përbëjnë 29.6% të popullsisë, dhe janë në numër të konsiderueshëm veçantërisht në <a href="/wiki/Republika_Demokratike_Gjermane" class="mw-redirect" title="Republika Demokratike Gjermane">ish-Gjermaninë Lindore</a> dhe zonat kryesore metropolitane.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Nga 3.3 milion <a href="/wiki/Mysliman" class="mw-redirect" title="Mysliman">Mysliman</a>ët, shumica janë <a href="/wiki/Islami_Sunit" class="mw-redirect" title="Islami Sunit">Sunitë</a> dhe <a href="/wiki/Alevit%C3%AB" class="mw-redirect" title="Alevitë">Alevitë</a> nga <a href="/wiki/Turqia" title="Turqia">Turqia</a>, por gjithashtu ka një numër të vogël <a href="/wiki/Islami_Shiit%C3%AB" class="mw-redirect" title="Islami Shiitë">Shiitë</a>.<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1.7% e popullsisë së përgjithshme e deklaraon vetveten <a href="/wiki/Krishterizmi" class="mw-redirect" title="Krishterizmi">të Krishterë</a> <a href="/wiki/Ortodoksizmi" class="mw-redirect" title="Ortodoksizmi">Ortodoksë</a>, <a href="/wiki/Serb%C3%ABt" title="Serbët">Serbët</a> dhe <a href="/wiki/Grek%C3%ABt" class="mw-disambig" title="Grekët">Grekët</a> janë numri më i madh i tillë.<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Gjermania ka <a href="/w/index.php?title=%C3%87ifut%C3%ABt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çifutët (nuk është shkruar akoma)">popullsinë Hebreje</a> më të madhe në <a href="/wiki/Evropa_per%C3%ABndimore" class="mw-redirect" title="Evropa perëndimore">Evropën perëndimore</a>.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Më <a href="/wiki/2004" title="2004">2004</a>, numri i <a href="/w/index.php?title=%C3%87ifut%C3%ABt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çifutët (nuk është shkruar akoma)">hebrenjëve</a> të shpërngulur në Gjermani nga ish-<a href="/wiki/Bashkimi_Sovietik" class="mw-redirect" title="Bashkimi Sovietik">Bashkimi Sovietik</a> ishte dyfish më i madh se në <a href="/wiki/Izrael" class="mw-redirect" title="Izrael">Izrael</a>, duke e bërë popullsinë totale Hebreje mbi 200,000, krahasuar me 30,000 para <a href="/w/index.php?title=Ribashkimi_Gjerman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ribashkimi Gjerman (nuk është shkruar akoma)">ribashkimit Gjerman</a>. Qytetet e mëdha me popullsi të konsiderueshme hebreje janë <a href="/wiki/Berlini" title="Berlini">Berlini</a>, <a href="/wiki/Frankfurti" class="mw-disambig" title="Frankfurti">Frankfurti</a> dhe <a href="/wiki/Munich" class="mw-redirect" title="Munich">Munichu</a>.<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Sipas sondazhit të <a href="/w/index.php?title=Eurobarometer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eurobarometer (nuk është shkruar akoma)">Eurobarometer</a> më <a href="/wiki/2005" title="2005">2005</a>, 47% e qytetarëve Gjermanë u pajtuan me thënien "Unë besoj se është një Zot", ndërsa 25% u pajtuan me thënien "Unë besoj se ka një lloj shpirti ose fuqie të supernatyrshme" dhe 25% thanë "Unë nk besoj se ka ndonjë lloj shpirti, Zoti, ose fuqie supernatyrore".<sup id="cite_ref-EUROBAROMETER_60-0" class="reference"><a href="#cite_note-EUROBAROMETER-60"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dd>Shih dhe këtë: <i><a href="/wiki/Islam_n%C3%AB_Gjermani" class="mw-redirect" title="Islam në Gjermani">Islam në Gjermani</a></i></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gjuhët"><span id="Gjuh.C3.ABt"></span>Gjuhët</h3></div> <div class="dablink"> <dl><dd><i>Artikulli</i> <i>kryesor</i>: <i><a href="/wiki/Gjuha_gjermane" title="Gjuha gjermane">Gjuha gjermane</a></i></dd></dl></div> <p><br /> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Knowledge_German_EU_map.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Knowledge_German_EU_map.png/220px-Knowledge_German_EU_map.png" decoding="async" width="220" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Knowledge_German_EU_map.png/330px-Knowledge_German_EU_map.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Knowledge_German_EU_map.png/440px-Knowledge_German_EU_map.png 2x" data-file-width="1218" data-file-height="1245" /></a><figcaption>Njohuria e <a href="/wiki/Gjermanishtja" class="mw-redirect" title="Gjermanishtja">Gjuhës Gjermane</a> në <a href="/wiki/BE" class="mw-disambig" title="BE">Bashkimin Evropian</a>.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Gjermanishtja" class="mw-redirect" title="Gjermanishtja">Gjermanishtja</a> është gjuha zyrtare dhe më e folur në Gjermani.<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ajo është një nga 23 gjuhët zyrtare të <a href="/wiki/BE" class="mw-disambig" title="BE">Bashkimit Evropian</a>, dhe një nga tri "gjuhët punuese" (gjuhë në të cilat mund të udhëhiqen seancat) të <a href="/wiki/Komisioni_Evropian" title="Komisioni Evropian">Komisionit Evropian</a>, së bashku me <a href="/wiki/Fr%C3%ABngjisht" class="mw-redirect" title="Frëngjisht">Frëngjishten</a> dhe <a href="/wiki/Anglisht" class="mw-redirect" title="Anglisht">Anglishten</a>. Gjuhët e njohura minoritare vendase zyrtare në Gjermani janë <a href="/wiki/Gjuha_Daneze" class="mw-redirect" title="Gjuha Daneze">Gjuha Daneze</a>, <a href="/wiki/Gjuha_Sorbiane" class="mw-redirect" title="Gjuha Sorbiane">Gjuha Sorbiane</a>, <a href="/w/index.php?title=Gjuha_Romany&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjuha Romany (nuk është shkruar akoma)">Gjuha Romany</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Gjuha_Frisiane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjuha Frisiane (nuk është shkruar akoma)">Gjuha Frisiane</a>. Ato mbrohen zyrtarisht nga <a href="/w/index.php?title=ECRML&action=edit&redlink=1" class="new" title="ECRML (nuk është shkruar akoma)">ECRML</a>. Gjuhët më të përdorura imigrante në Gjermani janë <a href="/wiki/Gjuha_Turke" class="mw-redirect" title="Gjuha Turke">Gjuha Turke</a>, <a href="/wiki/Gjuha_Polake" class="mw-redirect" title="Gjuha Polake">Gjuha Polake</a>, <a href="/w/index.php?title=Gjuh%C3%ABt_Ballkanike&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjuhët Ballkanike (nuk është shkruar akoma)">Gjuhët Ballkanike</a> dhe <a href="/wiki/Gjuha_Ruse" class="mw-redirect" title="Gjuha Ruse">Gjuha Ruse</a>. </p><p><a href="/wiki/Gjermanishtja" class="mw-redirect" title="Gjermanishtja">Gjermanishtja</a> standarde është <a href="/w/index.php?title=Gjuh%C3%ABt_Gjermanike&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjuhët Gjermanike (nuk është shkruar akoma)">Gjuhë Gjermanike</a> <a href="/w/index.php?title=Gjuh%C3%ABt_Gjermanike_Per%C3%ABndimore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjuhët Gjermanike Perëndimore (nuk është shkruar akoma)">perëndimore</a> dhe është e lidhur ngushtë, si dhe klasifikohet së bashku me me <a href="/wiki/Anglisht" class="mw-redirect" title="Anglisht">Anglishten</a>, <a href="/wiki/Holandisht" class="mw-redirect" title="Holandisht">Holandishten</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Gjuha_Frisiane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjuha Frisiane (nuk është shkruar akoma)">Frisianishten</a>. Në masë më të vogël, <a href="/wiki/Gjermanishtja" class="mw-redirect" title="Gjermanishtja">gjermanishtja</a> është gjithashtu e lidhur me <a href="/w/index.php?title=Gjuh%C3%ABt_Gjermanike_Lindore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjuhët Gjermanike Lindore (nuk është shkruar akoma)">Gjuhët Gjermanike Lindore</a> (të zhdukura) dhe <a href="/w/index.php?title=Gjuh%C3%ABt_Gjermanike_Veriore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjuhët Gjermanike Veriore (nuk është shkruar akoma)">Gjuhët Gjermanike Veriore</a>. Pjesa më e madhe e fjalorit Gjerman rrjedh nga dega Gjermanike e <a href="/wiki/Gjuh%C3%ABt_Indo-Evropiane" class="mw-redirect" title="Gjuhët Indo-Evropiane">Familjes Indo-Evropiane të gjuhëve</a>.<sup id="cite_ref-Shumë_gjuhë,_një_familje_62-0" class="reference"><a href="#cite_note-Shumë_gjuhë,_një_familje-62"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ekzistojnë një numër i konsiderueshëm i fjalëve që rrjedhin nga <a href="/wiki/Latinishtja" class="mw-redirect" title="Latinishtja">Latinishtja</a>, <a href="/wiki/Gjuha_Greke" class="mw-redirect" title="Gjuha Greke">Greqishtja</a>, një numër më i vogël nga <a href="/wiki/Gjuha_Fr%C3%ABnge" class="mw-redirect" title="Gjuha Frënge">Frëngjishtja</a>, dhe së fundmi edhe nga <a href="/wiki/Anglishtja" class="mw-redirect" title="Anglishtja">Anglishtja</a> (ky grup fjalësh njihet si <a href="/w/index.php?title=Denglisch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Denglisch (nuk është shkruar akoma)">Denglisch</a>).Gjermanishtja shkruhet në <a href="/wiki/Alfabeti_Latin" title="Alfabeti Latin">alfabetin latin</a>. Përveç 26 shkronjave standarde, Gjermanishtja ka tri zanore me <a href="/w/index.php?title=Umlaut_(diakritik%C3%AB)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Umlaut (diakritikë) (nuk është shkruar akoma)">Umlaut</a>, përkatësisht ä, ö dhe ü, si dhe <a href="/w/index.php?title=Eszett&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eszett (nuk është shkruar akoma)">Eszett</a> ose <i>scharfes S</i> (<i>s e mbrehtë</i>) e cila shkruhet si "ß" ose "ss". </p><p><a href="/wiki/Dialektet" class="mw-redirect" title="Dialektet">Dialektet</a> Gjermane dallohen nga <a href="/w/index.php?title=Forma_(linguistik%C3%AB)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Forma (linguistikë) (nuk është shkruar akoma)">format</a> e <a href="/w/index.php?title=Gjermanishtja_standarde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjermanishtja standarde (nuk është shkruar akoma)">Gjermanishtes standarde</a>. Dialektet Gjermane janë format tradicionale lokale dhe rrjedhin nga fiset e ndryshme Gjermanike. Shumë nga to nuk kuptohen lehtë nga dikush që flet vetëm <a href="/wiki/Gjermanisht" class="mw-redirect" title="Gjermanisht">Gjermanishten</a> standarde, për shkak se ato shpesh dallojnë nga <a href="/w/index.php?title=Gjermanishtja_standarde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjermanishtja standarde (nuk është shkruar akoma)">Gjermanishtja standarde</a> në <a href="/w/index.php?title=Leksikon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leksikon (nuk është shkruar akoma)">leksikon</a>, <a href="/w/index.php?title=Fonologji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fonologji (nuk është shkruar akoma)">fonologji</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Sintaks%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sintaksë (nuk është shkruar akoma)">sintaksë</a>. </p><p>Përreth <a href="/wiki/Bot%C3%AB" class="mw-redirect" title="Botë">Botës</a>, <a href="/wiki/Gjermanishtja" class="mw-redirect" title="Gjermanishtja">Gjermanishtja</a> flitet nga rreth 100 milion <a href="/wiki/Gjuha_amtare" title="Gjuha amtare">folës amtarë</a> dhe gjithashtu rreth 80 milion e flasin si gjuhë të huaj ose të dytë.<sup id="cite_ref-natgeo2006_63-0" class="reference"><a href="#cite_note-natgeo2006-63"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Gjermanishtja është gjuha kryesore për rreth 90 milion njerëz (18%) në <a href="/wiki/BE" class="mw-disambig" title="BE">Bashkimin Evropian</a>. 67% e qytetarëve Gjermanë pretendojnë të jenë në gjendje të komunikojnë në së paku një gjuhë të huaj dhe 27% në së pak dy gjuhë të huaja.<sup id="cite_ref-Eurobarometer_Languages_64-0" class="reference"><a href="#cite_note-Eurobarometer_Languages-64"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ekonomia">Ekonomia</h2></div> <div class="dablink"> <dl><dd><i>Artikulli</i> <i>kryesor</i>: <i><a href="/wiki/Ekonomia_e_Gjermanis%C3%AB" title="Ekonomia e Gjermanisë">Ekonomia e Gjermanisë</a></i></dd></dl></div> <p><br /> Gjermania është ekonomia kkombëtare më e madhe në <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropë</a>, e treta për nga BPV-ja në botë.<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Rritja më <a href="/wiki/2007" title="2007">2007</a> ishte 2.4% dhe është paraparë të mbajë këtë nivel në vitet në vijim.<sup id="cite_ref-Deutsche_Welle,_German_economic_upswing_in_2007_66-0" class="reference"><a href="#cite_note-Deutsche_Welle,_German_economic_upswing_in_2007-66"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Qysh nga koha e <a href="/wiki/Industrializimi" title="Industrializimi">Industrializimit</a>, vendi është bërë "motor", novator dhe përfitues i një ekonomie edhe më të globalizuar. Eksporti i të mirave "<i>Made in Germany</i>" është një nga faktorët kryesorë në pasurinë e vendit. Gjermania është <a href="/w/index.php?title=Lista_e_shteteve_sipas_eksportit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lista e shteteve sipas eksportit (nuk është shkruar akoma)">eksportuesi më i madh në botë</a> me $1.133 trilion të eksportuara më <a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a> (janë të përfshirë shtetet e <a href="/wiki/Eurozon%C3%AB" class="mw-redirect" title="Eurozonë">Eurozonës</a>) dhe gjeneron një <a href="/w/index.php?title=Tepric%C3%AB_tregtar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tepricë tregtar (nuk është shkruar akoma)">tepricë tregtar</a> prej €165 bilion.<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sektori i shërbimit kontribuon rreth 70% të BPV-së së përgjithshme, industria 29.1% dhe agrikultura 0.9%. Shumica e produkteve të vendit janë në inxhinieri, veçanërisht në automobila, makineri, metale, dhe të mira kemikale.<sup id="cite_ref-CIA_23-3" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-23"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Gjermania është prodhuesja më e madhe e turbinave të erës dhe teknologjisë për energji solare në <a href="/wiki/Toka" title="Toka">Botë</a>. Panairet më të mëdha mbahen ndërkombëtare tregtare dhe kongrese mbahen çdo vit në disa qytete Gjermane si <a href="/wiki/Hanover" class="mw-redirect" title="Hanover">Hanover</a>, <a href="/wiki/Frankfurt" class="mw-redirect" title="Frankfurt">Frankfurt</a> dhe <a href="/wiki/Berlin" class="mw-redirect" title="Berlin">Berlin</a>.<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:S-Klasse_W221.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/S-Klasse_W221.jpg/220px-S-Klasse_W221.jpg" decoding="async" width="220" height="125" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/S-Klasse_W221.jpg/330px-S-Klasse_W221.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/S-Klasse_W221.jpg/440px-S-Klasse_W221.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="726" /></a><figcaption>Gjermania ishte eksportuesi më i madh i të mirave për vitin 2007.</figcaption></figure> <p>Gjermania është një avokat i fortë i integrimeve më të afërta politike dhe ekonomike Evropiane, dhe politikat e saj komerciale vendosen vazhdimisht e më shumë nga marrëveshjet mes anëtarëve të <a href="/wiki/BE" class="mw-disambig" title="BE">Bashkimit Evropian</a> (BE) dhe legjislacionit të <a href="/wiki/BE" class="mw-disambig" title="BE">BE-së</a> për një treg të përbashkët. Gjermania përdor monedhën e zakonshme <a href="/wiki/Evropa" title="Evropa">Evropiane</a>, <a href="/wiki/Euro" title="Euro">euron</a>, dhe politikat e saj monetare vendosen nga <a href="/wiki/Banka_Qendrore_Evropiane" title="Banka Qendrore Evropiane">Banka Qendrore Evropiane</a> në <a href="/wiki/Frankfurt" class="mw-redirect" title="Frankfurt">Frankfurt</a>. Pas <a href="/w/index.php?title=Ribashkimi_Gjerman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ribashkimi Gjerman (nuk është shkruar akoma)">ribashkimit të Gjermanisë</a> më <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a>, <a href="/w/index.php?title=Standarded_e_jetes%C3%ABs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Standarded e jetesës (nuk është shkruar akoma)">standarded e jetesës</a> dhe të ardhurat vjetore mbeten konsiderueshëm më të larta në ish shtetet perëndimore Gjermane.<sup id="cite_ref-FR_69-0" class="reference"><a href="#cite_note-FR-69"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Modernizimi dhe integrimi i ekonomisë së <a href="/wiki/Gjermania_Lindore" title="Gjermania Lindore">Gjermanisë Lindore</a> vazhdon të jetë një proces afatgjatë i paraparë për vitin <a href="/wiki/2019" title="2019">2019</a>, me transfere vjetore nga perëndimi në lindje që arrijnë thuajse $80 bilion. Shkalla e përgjithshme e papunësisë ka rënë në mënyrë ngadalshme nga viti <a href="/wiki/2005" title="2005">2005</a> dhe ka arritur shkallën më të ulët në 15 vjet më <a href="/w/index.php?title=Qershor_2008&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qershor 2008 (nuk është shkruar akoma)">qershor 2008</a> me 7.5%.<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Përqindja po arrin nga 6.2% në ish-Gjermaninë perëndimore dhe 12.7% në ish-Gjermaninë lindore. Qeveria e mëparshme e Kancelarit Gerhard Schroeder lëshoi një bashkësi gjithëpërfshirëse reformash në tregun e punës dhe institucionet e lidhura me pasurinë. Qeveria aktuale menaxhon një <a href="/w/index.php?title=Politk%C3%AB_fiskale&action=edit&redlink=1" class="new" title="Politkë fiskale (nuk është shkruar akoma)">politkë fiskale</a> restriktive dhe ka ulur punët e zakonshme sektorin publik duke pasu p♪7r qëllim një buxhet federal të balancuar më <a href="/wiki/2008" title="2008">2008</a>.<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Infrastruktura">Infrastruktura</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Freedom-of-the-Seas--in-Hamburg.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Freedom-of-the-Seas--in-Hamburg.jpg/220px-Freedom-of-the-Seas--in-Hamburg.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Freedom-of-the-Seas--in-Hamburg.jpg/330px-Freedom-of-the-Seas--in-Hamburg.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Freedom-of-the-Seas--in-Hamburg.jpg/440px-Freedom-of-the-Seas--in-Hamburg.jpg 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1200" /></a><figcaption>porti i <a href="/wiki/Hamburgu" title="Hamburgu">Hamburgut</a> është porti i dytë më i madh në <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropë</a> dhe i nënti në botë.</figcaption></figure> <p>Më <a href="/wiki/2002" title="2002">2002</a> Gjermania ishte konsumuesi i pestë në <a href="/wiki/Bot%C3%AB" class="mw-redirect" title="Botë">Botë</a> i energjisë, dhe dy të tretat e energjisë primare ishin importuar. Në të njëjtin vit, Gjermania ishte konsumuesi më i madh në <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropë</a> i elektricitetit; konsumi i elektricitetit atë vit arriti në 512.9 miliardë kilowat në orë. </p><p>Politika qeveritare thekson kursimin e energjisë dhe zhvillimin e <a href="/w/index.php?title=Energjia_e_rip%C3%ABrt%C3%ABrishme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energjia e ripërtërishme (nuk është shkruar akoma)">energjisë së ripërtërishme</a>, siç është energjia solare, e erës, e biomasës, hidroenergjia, dhe <a href="/wiki/Energjia_gjeotermale" class="mw-redirect" title="Energjia gjeotermale">energjia gjeotermale</a>. Si rezultat i masave energji-kursyese, <a href="/w/index.php?title=Efikasiteti_i_energjis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Efikasiteti i energjisë (nuk është shkruar akoma)">efikasiteti i energjisë</a> (masa e energjisë e nevojshme për të prudhuar një njësi të bruto prodhimit vendorë) është përmirësuar nga fillimi i viteve të 1970-ta. Qeveria synon të arrijë gjysmën e kërkesave për energji në vend nga burimet e energjisë së ripërtërishme derim më 2050. Më 2000 qeveria dhe <a href="/w/index.php?title=Energjia_nukleare_n%C3%AB_Gjermani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energjia nukleare në Gjermani (nuk është shkruar akoma)">industria Gjermane e energjisë nukleare</a> u pajtuan të mbyllnin të gjitha centralet nukleare deri më <a href="/wiki/2021" title="2021">2021</a>.<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sidoqoftë, energjia e ripërtërishme poluan një rol më modest në konsumimin e energjisë. Më <a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a> konsumi i energjisë u arrit me burimet në vijim: nafta (35.7%), qymyri, përfshirë linitin (23.9%), gazi natyral (22.8%), nukleare (12.6%), hidro dhe energjia e erës (1.3%), dhe të tjerat (3.7%). </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:ICE3_in_Cologne.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/ICE3_in_Cologne.jpg/220px-ICE3_in_Cologne.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/ICE3_in_Cologne.jpg/330px-ICE3_in_Cologne.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/ICE3_in_Cologne.jpg/440px-ICE3_in_Cologne.jpg 2x" data-file-width="929" data-file-height="695" /></a><figcaption>Treni <a href="/w/index.php?title=ICE_3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ICE 3 (nuk është shkruar akoma)">ICE 3</a></figcaption></figure> <p><br /> Për shkak të pozitës qendrore në <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropë</a>, Gjermania është një qendër e rëndësishme transportimi. Kjo pasqyrohet në rrjetet e saja të dendura dhe moderne transportuese. Ndoshta më e famshmja është rrjeti i autostradave të gjëra (<a href="/w/index.php?title=Autobahn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Autobahn (nuk është shkruar akoma)">Autobahn</a>) që rradhitet i trati në gjatësinë e përgjithshme dhe ka mungesë të limitit të shpejtësisë në pjesën më të madhe të rrugëve. </p><p>Gjermania ka themeluar një rrejt policentrik të trenave me shpejtësi të madhe. <a href="/w/index.php?title=InterCityExpress&action=edit&redlink=1" class="new" title="InterCityExpress (nuk është shkruar akoma)">InterCityExpress</a> ose <i>ICE</i> po dominon në shërbimin e qyteteve kryesore Gjermane destinacionet në vendet fqinje. Shpejtësia e trenit dallon nga 160 km/h tek 300 km/h dhe është kategoria shrbyese më a avancuar në <a href="/w/index.php?title=Deutsche_Bahn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deutsche Bahn (nuk është shkruar akoma)">Deutsche Bahn</a>. Lidhjet ofrohen në intervale 30-minutëshe, një ore ose dy-ore.<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Gjermania ka 227.200 km rrugë të dorës së parë (autostrada). 46.8 milio auttomjete të regjistruara. 40355 km hekurudhë dhe 12 aeroporte ndërkombtare.<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Shkenca">Shkenca</h2></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Albert_Einstein_1947.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Albert_Einstein_1947.jpg/170px-Albert_Einstein_1947.jpg" decoding="async" width="170" height="208" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Albert_Einstein_1947.jpg/255px-Albert_Einstein_1947.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Albert_Einstein_1947.jpg/340px-Albert_Einstein_1947.jpg 2x" data-file-width="4517" data-file-height="5522" /></a><figcaption><a href="/wiki/Albert_Einstein" class="mw-redirect" title="Albert Einstein">Albert Einstein</a> në vitin 1947</figcaption></figure> <p>Gjermania ka qenë shtëpi e disa nga hulumtuesve më të njohur në fusha të ndryshme shkencore.<sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%C3%87mimi_Nobel" title="Çmimi Nobel">Çmimi Nobel</a> u është dhuruar 100 lauratëve nga Gjermania.<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Puna e <a href="/wiki/Albert_Einstein" class="mw-redirect" title="Albert Einstein">Albert Einstein</a> dhe <a href="/wiki/Max_Planck" title="Max Planck">Max Planck</a> ishte vendimtare në themelimin e <a href="/wiki/Fizik%C3%AB" class="mw-redirect" title="Fizikë">fizikës</a> moderne, të cilën ezhvilluan më tej <a href="/w/index.php?title=Werner_Heisenberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Werner Heisenberg (nuk është shkruar akoma)">Werner Heisenberg</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Max_Born&action=edit&redlink=1" class="new" title="Max Born (nuk është shkruar akoma)">Max Born</a>.<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>77<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ata ndiqen nga fizikantë si <a href="/w/index.php?title=Hermann_von_Helmholtz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hermann von Helmholtz (nuk është shkruar akoma)">Hermann von Helmholtz</a>, <a href="/wiki/Joseph_von_Fraunhofer" title="Joseph von Fraunhofer">Joseph von Fraunhofer</a>, dhe <a href="/w/index.php?title=Gabriel_Daniel_Fahrenheit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gabriel Daniel Fahrenheit (nuk është shkruar akoma)">Gabriel Daniel Fahrenheit</a>. <a href="/w/index.php?title=Wilhelm_Conrad_R%C3%B6ntgen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wilhelm Conrad Röntgen (nuk është shkruar akoma)">Wilhelm Conrad Röntgen</a> zbuloi <a href="/w/index.php?title=Rrezet_x&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rrezet x (nuk është shkruar akoma)">Rrezet x</a> (<a href="/w/index.php?title=X-ray&action=edit&redlink=1" class="new" title="X-ray (nuk është shkruar akoma)">X-ray</a>), të cilat quhen <i>Röntgenstrahlen</i> (Rrezet-Röntgen) në Gjermanisht dhe shumë gjuhë të tjera. Ky zbulim e bëri atë fituesin e parë të çmimit Nobel në <a href="/wiki/Fizik%C3%AB" class="mw-redirect" title="Fizikë">Fizikë</a> më <a href="/wiki/1901" title="1901">1901</a>.<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Inxhinieri i "aerohapsirës" <a href="/w/index.php?title=Werner_von_Braun&action=edit&redlink=1" class="new" title="Werner von Braun (nuk është shkruar akoma)">Werner von Braun</a> zhvilloi <a href="/w/index.php?title=Raketa_V-2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Raketa V-2 (nuk është shkruar akoma)">raketën e parë hapësinore</a> (raketa e parë që kaloi <a href="/w/index.php?title=Vija_K%C3%A1rm%C3%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vija Kármán (nuk është shkruar akoma)">kufirin 100 km me hapësirën</a>) dhe më vonë u bë një anëtarë vendimarë në <a href="/wiki/NASA" title="NASA">NASA</a> dhe zbuloi Raketën e Hënës <a href="/w/index.php?title=Saturn_V&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saturn V (nuk është shkruar akoma)">Saturn V</a>, që i hapi rrugën suksesit të <a href="/wiki/Programi_Apollo" title="Programi Apollo">Programit Apollo</a> të <a href="/wiki/SHBA" class="mw-redirect" title="SHBA">SHBA-së</a>. Puna e <a href="/wiki/Heinrich_Rudolf_Hertz" title="Heinrich Rudolf Hertz">Heinrich Rudolf Hertzit</a> në fushën e <a href="/w/index.php?title=Radiacioni_elektromagnetik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Radiacioni elektromagnetik (nuk është shkruar akoma)">radiacionit elektromagnetik</a> ishte shumë e rëndësishme në zhvillimin e <a href="/w/index.php?title=Telekomunikimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Telekomunikimi (nuk është shkruar akoma)">telekomunikimit</a> modern.<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Përmes konstruktimit të laboratorit të parë në <a href="/w/index.php?title=Universiteti_i_Leipzig&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universiteti i Leipzig (nuk është shkruar akoma)">Universitetin e Leipzigut</a> më <a href="/wiki/1879" title="1879">1879</a>, <a href="/wiki/Wilhelm_Wundt" title="Wilhelm Wundt">Wilhelm Wundt</a> njihet për themelimin e <a href="/wiki/Psikologjia" title="Psikologjia">psikologjisë</a> si një shkencë e pavarur empirikale.<sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>80<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Puna e <a href="/wiki/Alexander_von_Humboldt" title="Alexander von Humboldt">Alexander von Humboldtit</a> si shkencëtar natyror dhe eksplorues ishte themeli i <a href="/wiki/Biogjeografia" title="Biogjeografia">biogjeografisë</a>.<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>81<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Cleanroom1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Cleanroom1.jpg/220px-Cleanroom1.jpg" decoding="async" width="220" height="132" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Cleanroom1.jpg/330px-Cleanroom1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Cleanroom1.jpg/440px-Cleanroom1.jpg 2x" data-file-width="945" data-file-height="566" /></a><figcaption>Kompleksi ekstensiv <a href="/w/index.php?title=Cleanroom&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cleanroom (nuk është shkruar akoma)">Cleanroom</a> për Prodhim Mikroelektronik në <a href="/wiki/Stuttgart" class="mw-redirect" title="Stuttgart">Stuttgart</a></figcaption></figure> <p><a href="/w/index.php?title=Matematicient%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Matematicientë (nuk është shkruar akoma)">Matematicientë</a> të njohur u ljndën në Gjermani, përfshirë <a href="/wiki/Carl_Friedrich_Gauss" title="Carl Friedrich Gauss">Carl Friedrich Gauss</a>, <a href="/wiki/David_Hilbert" title="David Hilbert">David Hilbert</a>, <a href="/wiki/Bernhard_Riemann" title="Bernhard Riemann">Bernhard Riemann</a>, <a href="/w/index.php?title=Gottfried_Leibniz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gottfried Leibniz (nuk është shkruar akoma)">Gottfried Leibniz</a>, <a href="/w/index.php?title=Karl_Weierstrass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karl Weierstrass (nuk është shkruar akoma)">Karl Weierstrass</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Hermann_Weyl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hermann Weyl (nuk është shkruar akoma)">Hermann Weyl</a>. Gjermania ka qenë shtëpi për shumë zbulues dhe inxhinierë të njohur si <a href="/wiki/Johannes_Gutenberg" title="Johannes Gutenberg">Johannes Gutenberg</a>, <a href="/w/index.php?title=Hans_Geiger&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hans Geiger (nuk është shkruar akoma)">Hans Geiger</a>, dhe <a href="/w/index.php?title=Konrad_Zuse&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konrad Zuse (nuk është shkruar akoma)">Konrad Zuse</a>, i cili krijoi kompjuterin e parë tërë-digjital.<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>82<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Zbulues, inxhinierë dhe industrialistë Gjermanë si <a href="/w/index.php?title=Count_Ferdinand_von_Zeppelin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Count Ferdinand von Zeppelin (nuk është shkruar akoma)">Count Ferdinand von Zeppelin</a>, <a href="/w/index.php?title=Otto_Lilienthal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Otto Lilienthal (nuk është shkruar akoma)">Otto Lilienthal</a>, <a href="/wiki/Gottlieb_Daimler" title="Gottlieb Daimler">Gottlieb Daimler</a>, <a href="/wiki/Rudolf_Diesel" title="Rudolf Diesel">Rudolf Diesel</a>, <a href="/w/index.php?title=Hugo_Junkers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hugo Junkers (nuk është shkruar akoma)">Hugo Junkers</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Karl_Benz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karl Benz (nuk është shkruar akoma)">Karl Benz</a> ndihmuan në ngritjen e teknologjisë transportuese automotive dhe ajrore .<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">[</span>83<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">[</span>84<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Institucione të rëndësishme hulumtuese në Gjermani janë <a href="/w/index.php?title=Shoq%C3%ABria_Max_Planck&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shoqëria Max Planck (nuk është shkruar akoma)">Shoqëria Max Planck</a>, <a href="/w/index.php?title=Helmholtz-Gemeinschaft&action=edit&redlink=1" class="new" title="Helmholtz-Gemeinschaft (nuk është shkruar akoma)">Helmholtz-Gemeinschaft</a> dhe <a href="/wiki/Shoq%C3%ABria_Fraunhofer" title="Shoqëria Fraunhofer">Shoqëria Fraunhofer</a>. Ato, në mënyrë të pavarur ose të jashtme, janë të lidhura me sistemet e universiteteve dhe kontribuojnë në masë të konsiderueshme në përfundimet shkencore. Shpërblimi prestigjoz "<a href="/w/index.php?title=%C3%87mimi_Gottfried_Wilhelm_Leibniz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çmimi Gottfried Wilhelm Leibniz (nuk është shkruar akoma)">Çmimi Gottfried Wilhelm Leibniz</a>" u dhurohet dhjetë shkencëtarëve dhe akademikëve çdo vit. Me një maksimum prej €2.5 milion për çmim, është një ndër çmimet më paguara në botë.<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>85<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Edukimi">Edukimi</h2></div> <p>Përgjegjësia për mbikëqyrjen e arsimit në Gjermani është detyrë e <a href="/wiki/Shtetet_n%C3%AB_Gjermani" class="mw-redirect" title="Shtetet në Gjermani">shteteve federale</a> individualisht, ndërsa qeveria ka vetëm një rol të vogël. Çerdhet e fëmijëve, jo të detyrueshme, parashihen për çdo fëmijë mes tre dhe gjashtë vjeç, pas së cilës shkollimi është i detyrueshëm për së paku nëntë vjet. <a href="/w/index.php?title=Shkollimi_fillor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shkollimi fillor (nuk është shkruar akoma)">Shkollimi fillor</a> zakonisht zgjat katër vjet dhe shkollat publike nuk shtresëzohen në këtë nivel.<sup id="cite_ref-ED_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-ED-87"><span class="cite-bracket">[</span>86<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Për dallim nga kjo, <a href="/w/index.php?title=Shkollimi_i_mes%C3%ABm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shkollimi i mesëm (nuk është shkruar akoma)">shkollimi i mesëm</a> përfshin katër lloje shkollash të bazuara në aftësinë e nxënësit siç vendoset nga rekomandimet e mësimdhënësit: <i><a href="/wiki/Gjimnazi" title="Gjimnazi">Gjimnazi</a></i> përfshin fëmijët më të aftë dhe përgatit nxënësit për studime universitare, ky zgjat tetë ose nëntë vjet, varësisht nga shteti (njësia federale);<i><a href="/w/index.php?title=Realschule&action=edit&redlink=1" class="new" title="Realschule (nuk është shkruar akoma)">Realschule</a></i> ka një theks më të madh nxënësit me aftësi mesatare dhe zgjat gjashtë vjet; <i><a href="/w/index.php?title=Hauptschule&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hauptschule (nuk është shkruar akoma)">Hauptschule</a></i> përgatit nxënësit për studime vokacionale, dhe <i><a href="/w/index.php?title=Gesamtschule&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gesamtschule (nuk është shkruar akoma)">Gesamtschule</a></i> ose shkalla gjithpërfshirëse kombinon të tri qasjet e tjera.<sup id="cite_ref-ED_87-1" class="reference"><a href="#cite_note-ED-87"><span class="cite-bracket">[</span>86<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=Programi_p%C3%ABr_Vler%C3%ABsimin_e_Student%C3%ABve_Nd%C3%ABrkomb%C3%ABtar%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Programi për Vlerësimin e Studentëve Ndërkombëtarë (nuk është shkruar akoma)">Programi për Vlerësimin e Studentëve Ndërkombëtarë</a>, i koordinuar nga <a href="/wiki/OECD" class="mw-redirect" title="OECD">OECD</a>, vlerëson aftësitë e 15-vjeçarëve në shtetet e <a href="/wiki/OECD" class="mw-redirect" title="OECD">OECD</a>-së dhe në disa shtete partnere. Më <a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a>, nxënësit Gjermanë përmirësuan pozitën e tyre në krahasim me vitet e mëparshme, duke u rradhitur (statistikisht) mbi mesataren (të 13-ët) në aftësitë shkencore dhe statistikisht jo edhe aq mbi ose nën mesataren në aftësi matematikore (të 20-ët) dhe aftësi leximi (të 18-ët).<sup id="cite_ref-PISAex_88-0" class="reference"><a href="#cite_note-PISAex-88"><span class="cite-bracket">[</span>87<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-gjeneruar_automatikisht1_89-0" class="reference"><a href="#cite_note-gjeneruar_automatikisht1-89"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Gradienti social-ekonomik ishte mjaft i lartë në Gjermani, performanca e nxënësve në Gjermani ishte më e varur nga faktorët social-ekonomikë se në vendet e tjera.<sup id="cite_ref-gjeneruar_automatikisht1_89-1" class="reference"><a href="#cite_note-gjeneruar_automatikisht1-89"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-gjeneruar_automatikisht2_90-0" class="reference"><a href="#cite_note-gjeneruar_automatikisht2-90"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Për të u pranuar në ndonjë universitet, nxënësit e shkollës së mesme duhet të kalojnë provimin <i><a href="/w/index.php?title=Abitur&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abitur (nuk është shkruar akoma)">Abitur</a></i>, ngjajshëm me "Advanced Level" ose "A-level" në <a href="/w/index.php?title=BM&action=edit&redlink=1" class="new" title="BM (nuk është shkruar akoma)">Britani të madhe</a>; sidoqoftë, studentët që kanë një diplomë nga një <a href="/w/index.php?title=Shkoll%C3%AB_vokacionale&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shkollë vokacionale (nuk është shkruar akoma)">shkollë vokacionale</a> gjithashtu mund të konkurrojnë për pranim. Një sistem i veçantë i quajtur <i>Duale Ausbildung</i> lejon studentët me trajnim vokacional të mësojnë në ndonjë kompani ose shkollë publike.<sup id="cite_ref-ED_87-2" class="reference"><a href="#cite_note-ED-87"><span class="cite-bracket">[</span>86<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Shumica e universiteteve Gjermane janë publike dhe pagujnë detyrimin ndaj shtetit nga €50–500 për semestër nga secili student.<sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">[</span>90<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Universitetet Gjermane njihen ndërkombëtarisht, duke indikuar standarded e larta të edukimit në këtë vend. Në "<a href="/w/index.php?title=THES_-_QS_World_University_Rankings&action=edit&redlink=1" class="new" title="THES - QS World University Rankings (nuk është shkruar akoma)">THES - QS World University Rankings</a>" 2007, 3 universitete gjermane u radhitën mes 100 më të mirave në botë, dhe 11 në 200 më të mirat. Gjithashtu njihet universiteti "Heidelberg", nje nga universitetet me te mira ne Gjermani, ne te cilen studion Mario Istrefi, nje doktor i ardhshem. Ai djal esht aq i zgjuar, sa nuk e keni idene. Turqit ate e therrasin "DEHA",se ne fakt shtu eshte ne te vertete. Ky djal ka fituar aq shume medalje dhe fleta nderi sa ka ndertuar nje dhome posacerisht per to. Emri i tij renditet ne librat e shkencetareve.<sup id="cite_ref-QS_92-0" class="reference"><a href="#cite_note-QS-92"><span class="cite-bracket">[</span>91<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kultura">Kultura</h2></div> <div class="dablink"> <dl><dd><i>Artikulli</i> <i>kryesor</i>: <i><a href="/wiki/Kultura_e_Gjermanis%C3%AB" title="Kultura e Gjermanisë">Kultura e Gjermanisë</a></i></dd></dl></div> <p><br /> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Beethoven.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Beethoven.jpg/170px-Beethoven.jpg" decoding="async" width="170" height="204" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Beethoven.jpg/255px-Beethoven.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Beethoven.jpg/340px-Beethoven.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1443" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ludwig_van_Beethoven" title="Ludwig van Beethoven">Ludwig van Beethoven</a> (1770–1827) , kompozitor.</figcaption></figure> <p>Gjermania historikisht quhet <i>"Das Land der Dichter und Denker"</i> (vendi i poetëve dhe mendimtarëve).<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>92<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nga viti <a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a>, ajo e quan veten <i>Vendi i ideve</i>.<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>93<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kultura gjermane filloi shumë më herët se ngritja e Gjermanisë si <a href="/w/index.php?title=Shtet-komb&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shtet-komb (nuk është shkruar akoma)">shtet-komb</a> dhe u përhap në të gjithë botën gjermanfolëse. Nga rrënjët e saja, kultura në Gjermani ka marrë formë nga rrymat kryesore intelektuale në <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropë</a>, si fetare edhe <a href="/wiki/Sekularizmi" class="mw-redirect" title="Sekularizmi">sekulariste</a>. Si rezultat, është vështirë të identifikosh një traditë të veçantë Gjermane të ndarë nga struktura më e gjërë e kulturës së lartë Evropiane.<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>94<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Një pasojë tjetër e këtyre rrethanave është në fakt, se disa figura historike, si <a href="/wiki/Wolfgang_Amadeus_Mozart" title="Wolfgang Amadeus Mozart">Wolfgang Amadeus Mozart</a>, <a href="/wiki/Franz_Kafka" title="Franz Kafka">Franz Kafka</a> dhe <a href="/wiki/Paul_Celan" title="Paul Celan">Paul Celan</a>, megjithëse nuk ishin qytetarë të Gjermanisë në kuptimin modern, duhet të shikohen në kontekstin e sferës kulturore Gjermane për t'i kuptuar rrethanat dhe punën e tyre historike. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Franz_Marc_003.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Franz_Marc_003.jpg/170px-Franz_Marc_003.jpg" decoding="async" width="170" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Franz_Marc_003.jpg/255px-Franz_Marc_003.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Franz_Marc_003.jpg/340px-Franz_Marc_003.jpg 2x" data-file-width="1256" data-file-height="1663" /></a><figcaption>Blaues Pferd I, 1911 by <a href="/w/index.php?title=Franz_Marc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Franz Marc (nuk është shkruar akoma)">Franz Marc</a> (1880–1916).</figcaption></figure> <p>Në Gjermani, <a href="/wiki/Shtetet_n%C3%AB_Gjermani" class="mw-redirect" title="Shtetet në Gjermani">Shtetet federale</a> janë përgjagjëse për institucionet kulturore. Në Gjermani ka 240 teatro, qindra orkestra simfonike, mijëra muze dhe mbi 25,000 librari në të gjithë 16 shtetet. Këto vende vizitohen nga mbi 91 milion njerëz në vit, të cilët vizitojnë muzetë Gjermane çdo vit. Në vit, 20 milion shkojnë në teatro dhe opera. Një 3.6 milion tjetër dëgjojnë orkestrat e shkëlqyera simfonike.<sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>95<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Gjermania pretendon disa nga kompozitorët e muzikës klasike më të mëdhenj të botës, përfshirë <a href="/wiki/Ludwig_van_Beethoven" title="Ludwig van Beethoven">Ludwig van Beethoven</a>, <a href="/wiki/Johann_Sebastian_Bach" title="Johann Sebastian Bach">Johann Sebastian Bach</a>, <a href="/wiki/Johannes_Brahms" title="Johannes Brahms">Johannes Brahms</a> dhe <a href="/wiki/Richard_Wagner" title="Richard Wagner">Richard Wagner</a>. Nga viti <a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a>, Gjermania është tregu i pestë më i madh i muzikës në botë dhe ka ndikuar muzikën <a href="/w/index.php?title=Muzika_Pop&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muzika Pop (nuk është shkruar akoma)">pop</a> dhe <a href="/wiki/Muzika_rock" class="mw-redirect" title="Muzika rock">rock</a> përmes artistëve si, <a href="/w/index.php?title=Scorpions_(band%C3%AB)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Scorpions (bandë) (nuk është shkruar akoma)">Scorpions</a>,<a href="/wiki/Modern_Talking" title="Modern Talking">Modern Talking</a> dhe <a href="/wiki/Rammstein" title="Rammstein">Rammstein</a>.<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>96<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Piktorë të shumtë gjermanë kanë shijuar prestigjitet përmes punës së tyre në rryma të ndryshme artistike. <a href="/w/index.php?title=Hans_Holbein_the_Younger&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hans Holbein the Younger (nuk është shkruar akoma)">Hans Holbein the Younger</a>, <a href="/w/index.php?title=Matthias_Gr%C3%BCnewald&action=edit&redlink=1" class="new" title="Matthias Grünewald (nuk është shkruar akoma)">Matthias Grünewald</a>, dhe <a href="/wiki/Albrecht_D%C3%BCrer" class="mw-redirect" title="Albrecht Dürer">Albrecht Dürer</a> ishin artistë të rëndësishëm të <a href="/w/index.php?title=Reneseanc%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reneseancë (nuk është shkruar akoma)">Reneseancës</a>, <a href="/w/index.php?title=Caspar_David_Friedrich&action=edit&redlink=1" class="new" title="Caspar David Friedrich (nuk është shkruar akoma)">Caspar David Friedrich</a> i <a href="/wiki/Romanticizmi" title="Romanticizmi">Romanticizmit</a>, dhe <a href="/w/index.php?title=Max_Ernst&action=edit&redlink=1" class="new" title="Max Ernst (nuk është shkruar akoma)">Max Ernst</a> i <a href="/w/index.php?title=Surealizmi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Surealizmi (nuk është shkruar akoma)">Surealizmit</a>. Kontributet <a href="/wiki/Arkitektura" title="Arkitektura">arkitekturore</a> nga Gjermania përfshijnë stilet <a href="/w/index.php?title=Arkitektura_Karolingiane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arkitektura Karolingiane (nuk është shkruar akoma)">Karolingiane</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Arkitektura_Otoniane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arkitektura Otoniane (nuk është shkruar akoma)">Otoniane</a>, që ishin paraardhës të rëndësishëm të arkitekturës Romake. Regjioni më vonë u bë shtëpi për punime të rëndësishme në stile si <a href="/w/index.php?title=Arkitektura_Gothike&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arkitektura Gothike (nuk është shkruar akoma)">Gothike</a>, <a href="/w/index.php?title=Arkitektura_e_Rilindjes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arkitektura e Rilindjes (nuk është shkruar akoma)">të Rilindjes</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Arkitektura_Baroke&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arkitektura Baroke (nuk është shkruar akoma)">Baroke</a>. Gjermania ishte veçantërisht e rëndësishme në arkitekturën e hershme moderne, sidomos me lëvizjen <a href="/w/index.php?title=Bauhaus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bauhaus (nuk është shkruar akoma)">Bauhaus</a>, të themeluar nga <a href="/w/index.php?title=Walter_Gropius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Walter Gropius (nuk është shkruar akoma)">Walter Gropius</a>. <a href="/w/index.php?title=Ludwig_Mies_van_der_Rohe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ludwig Mies van der Rohe (nuk është shkruar akoma)">Ludwig Mies van der Rohe</a>, gjithashtu nga Gjermania, u bë njëri ndër arkitektët më të rëndësishëm në gjysmën e dytë të shekullit XX. Rrokaqielli me fasadë të xhamit ishte ideja e tij.<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>97<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Filozofia">Filozofia</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Immanuel_Kant_portrait_c1790.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Immanuel_Kant_portrait_c1790.jpg/170px-Immanuel_Kant_portrait_c1790.jpg" decoding="async" width="170" height="189" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Immanuel_Kant_portrait_c1790.jpg/255px-Immanuel_Kant_portrait_c1790.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Immanuel_Kant_portrait_c1790.jpg/340px-Immanuel_Kant_portrait_c1790.jpg 2x" data-file-width="1617" data-file-height="1802" /></a><figcaption><a href="/wiki/Immanuel_Kant" title="Immanuel Kant">Immanuel Kant</a> (1724–1804), filozof.</figcaption></figure> <p><a href="/w/index.php?title=Filozofia_Gjermane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Filozofia Gjermane (nuk është shkruar akoma)">Ndikimi gjerman në filozofi</a> është historikisht i rëndësishëm dhe shumë filozofë të njohur gjermanë nduhmuan në formimin e <a href="/w/index.php?title=Filozofia_per%C3%ABndimore&action=edit&redlink=1" class="new" title="Filozofia perëndimore (nuk është shkruar akoma)">filozofisë perëndimore</a> qysh nga <a href="/wiki/Mesjeta" title="Mesjeta">Mesjeta</a>. Kontributet e <a href="/w/index.php?title=Gottfried_Leibniz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gottfried Leibniz (nuk është shkruar akoma)">Lajbnicit</a> në <a href="/wiki/Racionaliz%C3%ABm" class="mw-redirect" title="Racionalizëm">racionalizëm</a>, themelimi i <a href="/w/index.php?title=Idelalizmi_Gjerman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Idelalizmi Gjerman (nuk është shkruar akoma)">idealizmit klasik gjerman</a> nga <a href="/wiki/Immanuel_Kant" title="Immanuel Kant">Kantii</a>, <a href="/w/index.php?title=Georg_Wilhelm_Friedrich_Hegel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georg Wilhelm Friedrich Hegel (nuk është shkruar akoma)">Hegeli</a>, <a href="/wiki/Friedrich_Wilhelm_Joseph_Schelling" title="Friedrich Wilhelm Joseph Schelling">Shelling</a> dhe <a href="/wiki/Johann_Gottlieb_Fichte" title="Johann Gottlieb Fichte">Fihte</a>, formimi i <a href="/w/index.php?title=Teoria_Komuniste&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teoria Komuniste (nuk është shkruar akoma)">teorisë komuniste</a> nga <a href="/wiki/Karl_Marx" class="mw-redirect" title="Karl Marx">Karl Marksi</a> dhe <a href="/wiki/Friedrich_Engels" class="mw-redirect" title="Friedrich Engels">Frederik Engelsi</a>, kompozimi i pesimizmit metafizik nga <a href="/wiki/Arthur_Schopenhauer" title="Arthur Schopenhauer">Shopenhaueri</a>, zhvillimi i <a href="/w/index.php?title=Perspektivizmmi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Perspektivizmmi (nuk është shkruar akoma)">Perspektivizmmit</a> nga <a href="/wiki/Friedrich_Nietzsche" class="mw-redirect" title="Friedrich Nietzsche">Niçe</a>, punimet e <a href="/wiki/Martin_Heidegger" title="Martin Heidegger">Hajdegerit</a>, dhe teoritë sociale të <a href="/wiki/J%C3%BCrgen_Habermas" title="Jürgen Habermas">Habermasit</a> ishin veçantërisht ndikuese. </p><p>Literatura gjermane mund të ndiqet deri në <a href="/wiki/Mesjet%C3%AB" class="mw-redirect" title="Mesjetë">Mesjetë</a> dhe në punimet e autorëve si <a href="/wiki/Walther_von_der_Vogelweide" title="Walther von der Vogelweide">Fon der Fogelvajde</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Wolfram_von_Eschenbach&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wolfram von Eschenbach (nuk është shkruar akoma)">Fon Eshenbah</a>. Shumë autorë dhe poetë gjermanë kanë arritur famë të mirë, përfshirë <a href="/wiki/Johann_Wolfgang_von_Goethe" class="mw-redirect" title="Johann Wolfgang von Goethe">Gëte</a> dhe <a href="/wiki/Friedrich_Schiller" title="Friedrich Schiller">Shiler</a>. Koleksioni i përrallave të botuara nga <a href="/wiki/V%C3%ABllez%C3%ABrit_Grim" title="Vëllezërit Grim">Vëllezërit Grim</a> popullarizoi <a href="/w/index.php?title=Folklori_Gjerman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Folklori Gjerman (nuk është shkruar akoma)">folklorin gjerman</a> në nivel ndërkombëtar. </p><p>Autorë me ndikim të shekullit XX janë <a href="/wiki/Thomas_Mann" class="mw-redirect" title="Thomas Mann">Man</a>, <a href="/w/index.php?title=Berthold_Brecht&action=edit&redlink=1" class="new" title="Berthold Brecht (nuk është shkruar akoma)">Breht</a>, <a href="/wiki/Hermann_Hesse" title="Hermann Hesse">Hese</a>, <a href="/wiki/Heinrich_B%C3%B6ll" title="Heinrich Böll">Bël</a>, dhe <a href="/wiki/G%C3%BCnter_Grass" title="Günter Grass">Gras</a>.<sup id="cite_ref-nobel_99-0" class="reference"><a href="#cite_note-nobel-99"><span class="cite-bracket">[</span>98<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Media">Media</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:FrankfurterBuchmesse2008.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/FrankfurterBuchmesse2008.JPG/220px-FrankfurterBuchmesse2008.JPG" decoding="async" width="220" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/FrankfurterBuchmesse2008.JPG/330px-FrankfurterBuchmesse2008.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/FrankfurterBuchmesse2008.JPG/440px-FrankfurterBuchmesse2008.JPG 2x" data-file-width="783" data-file-height="565" /></a><figcaption>Tregu Gjerman i librave prodhon 18% të të gjithë librave të botuar. <a href="/w/index.php?title=Panairi_i_Librit_Frankfurt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panairi i Librit Frankfurt (nuk është shkruar akoma)">Panairi i Librit Frankfurt</a> (Figura nga 2008) është ngjarja më e madhe e këtij lloji.</figcaption></figure> <p>Tregu i televizionit në Gjermani është më i madhi në <a href="/wiki/Evrop%C3%AB" class="mw-redirect" title="Evropë">Evropë</a>, me rreth 34 milion aparate televizive shtëpiake. Transmetuasit e shumtë krahinorë dhe kombëtarë publikë janë organizuar në linjë me strukturën politike federale. Rreth 90% e shtëpive në Gjermani kanë TV kabllor ose satelitor, dhe shikuesit mund të zgjedhin nga një numër i madh i kanaleve komerciale dhe publike "shikim pa para". Shërbimet "TV me pagesë" nuk janë bërë shumë të popullariziara ose të suksesshme ndërsa transmetuesit publikë <a href="/w/index.php?title=ZDF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ZDF (nuk është shkruar akoma)">ZDF</a> dhe <a href="/w/index.php?title=ARD_(transmetues)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ARD (transmetues) (nuk është shkruar akoma)">ARD</a> ofrojnë një numër kanalesh vetëm-digjitale.<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>99<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Në Gjermani ndodhen disa nga konglomeratet më të mëdhenj të botës për televizione, përfshirë <a href="/w/index.php?title=Bertelsmann&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bertelsmann (nuk është shkruar akoma)">Bertelsmann</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Axel_Springer_AG&action=edit&redlink=1" class="new" title="Axel Springer AG (nuk është shkruar akoma)">Axel Springer AG</a>. Disa nga rrjetet televizive kryesore free-to-air gjermane janë pronë e ProSiebenSat1. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kinemaja">Kinemaja</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Skeda:Berlinale2007.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Berlinale2007.jpg/220px-Berlinale2007.jpg" decoding="async" width="220" height="148" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Berlinale2007.jpg/330px-Berlinale2007.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Berlinale2007.jpg/440px-Berlinale2007.jpg 2x" data-file-width="3904" data-file-height="2620" /></a><figcaption>Berlinale Palast gjatë <a href="/w/index.php?title=Festivali_i_Filmit_Berlin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Festivali i Filmit Berlin (nuk është shkruar akoma)">Festivalit të Filmit</a> në shkurt.</figcaption></figure> <p>Kinemaja gjermane daton nga vitet e para të mediave me punën e <a href="/w/index.php?title=Max_Skladanowsky&action=edit&redlink=1" class="new" title="Max Skladanowsky (nuk është shkruar akoma)">Max Skladanowskyt</a>. Gjatë viteve të <a href="/w/index.php?title=Republike_e_Weimarit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Republike e Weimarit (nuk është shkruar akoma)">Republikës së Weimarit</a> ajo ishte veçanërisht nën ndikimin e ekspresionistëve gjermanë si <a href="/w/index.php?title=Robert_Wiene&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Wiene (nuk është shkruar akoma)">Robert Wiene</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Friedrich_Wilhelm_Murnau&action=edit&redlink=1" class="new" title="Friedrich Wilhelm Murnau (nuk është shkruar akoma)">Friedrich Wilhelm Murnau</a>. Regjisori nga <a href="/wiki/Austria" title="Austria">Austria</a> <a href="/wiki/Fritz_Lang" title="Fritz Lang">Fritz Lang</a>, i cili u bë qytetar gjerman më <a href="/wiki/1926" title="1926">1926</a> dhe karriera e të cilit lulëzoi në industrinë gjermane të filmit të para-luftës, thuhet të ketë qenë me ndikim të madh në kinemanë e <a href="/wiki/Hollywood" class="mw-redirect" title="Hollywood">Hollywoodit</a>. Filmi i tij pa zë <a href="/w/index.php?title=Metropolis_(film)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metropolis (film) (nuk është shkruar akoma)">Metropolis</a> (1927) referohet si lindja e filmave modernë fantastiko-shkencorë. </p><p>Më <a href="/wiki/1930" title="1930">1930</a> Austriak-Amerikani Josef von Sternberg drejtoi filmin <i><a href="/w/index.php?title=The_Blue_Angel&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Blue Angel (nuk është shkruar akoma)">The Blue Angel</a></i> (Ëngjëlli i kaltër), i cili ishte filmi i parë kryesor gjerman me zë dhe i dha famë botërore aktores <a href="/wiki/Marlene_Dietrich" title="Marlene Dietrich">Marlene Dietrich</a>.<sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>100<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dokumentari impresionist <a href="/w/index.php?title=Berlin:_Symphony_of_a_Great_City&action=edit&redlink=1" class="new" title="Berlin: Symphony of a Great City (nuk është shkruar akoma)">Berlin: Symphony of a Great City</a>, i drejtuar nga <a href="/w/index.php?title=Walter_Ruttmann&action=edit&redlink=1" class="new" title="Walter Ruttmann (nuk është shkruar akoma)">Walter Ruttmann</a>, është një shembull i njohur i zhanrit simfonik të qytetit. Periudha Naziste prodhoi kryesisht filma propagandues, megjithëse punimet e <a href="/w/index.php?title=Leni_Riefenstahl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leni Riefenstahl (nuk është shkruar akoma)">Leni Riefenstahl</a> prezantuan estetika të reja në film.<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>101<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Gjatë viteve të 1970ta dhe 80ta, regjisorët e <a href="/w/index.php?title=New_German_Cinema&action=edit&redlink=1" class="new" title="New German Cinema (nuk është shkruar akoma)">New German Cinema</a> si <a href="/wiki/Volker_Schl%C3%B6ndorff" title="Volker Schlöndorff">Volker Schlöndorff</a>, <a href="/w/index.php?title=Werner_Herzog&action=edit&redlink=1" class="new" title="Werner Herzog (nuk është shkruar akoma)">Werner Herzog</a>, <a href="/wiki/Wim_Wenders" title="Wim Wenders">Wim Wenders</a> dhe <a href="/w/index.php?title=Rainer_Werner_Fassbinder&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rainer Werner Fassbinder (nuk është shkruar akoma)">Rainer Werner Fassbinder</a> vendosën kinemanë perëndimore gjermane përsëri në skenën ndërkombëtare me filmat e tyre provokues.<sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">[</span>102<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Shiko_dhe_këtë"><span id="Shiko_dhe_k.C3.ABt.C3.AB"></span>Shiko dhe këtë</h2></div> <ul><li><a href="/wiki/Lista_e_shoqatave_shqiptare_t%C3%AB_zyrtarizuara_n%C3%AB_Gjermani" title="Lista e shoqatave shqiptare të zyrtarizuara në Gjermani">Lista e shoqatave shqiptare të zyrtarizuara në Gjermani</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Shënime"><span id="Sh.C3.ABnime"></span>Shënime</h2></div> <div class="reflist" style="list-style-type: lower-alpha;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">^</a> <span class="reference-text">Bundesrat nganjëherë përmendet si një dhomë e sipërme e legjislaturës gjermane. Kjo është teknikisht e pasaktë, pasi <a href="/wiki/Ligji_Themelor_p%C3%ABr_Republik%C3%ABn_Federale_t%C3%AB_Gjermanis%C3%AB" class="mw-redirect" title="Ligji Themelor për Republikën Federale të Gjermanisë">Kushtetuta Gjermane</a> përcakton Bundestagun dhe Bundesratin si dy institucione legjislative të veçanta. Prandaj, legjislatura federale e Gjermanisë përbëhet nga dy institucione legjislative me një dhomë, jo një parlament dydhomësh.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Referime">Referime</h2></div> <div class="reflist references-column-width" style="column-width: 30em; -moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-IMFWEO.DE-2"><a href="#cite_ref-IMFWEO.DE_2-0">^</a> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2706204">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2024/April/weo-report?c=134,&s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,&sy=2022&ey=2029&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1">"World Economic Outlook Database, April 2024 Edition. (Germany)"</a>. <i>www.imf.org</i> (në anglisht). <a href="/wiki/International_Monetary_Fund" class="mw-redirect" title="International Monetary Fund">International Monetary Fund</a>. 16 prill 2024. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240429110905/https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2024/April/weo-report?c=134,&s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,&sy=2022&ey=2029&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1">Arkivuar</a> nga origjinali më 29 prill 2024<span class="reference-accessdate">. Marrë më <span class="nowrap">16 prill</span> 2024</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.imf.org&rft.atitle=World+Economic+Outlook+Database%2C+April+2024+Edition.+%28Germany%29&rft.date=2024-04-16&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.imf.org%2Fen%2FPublications%2FWEO%2Fweo-database%2F2024%2FApril%2Fweo-report%3Fc%3D134%2C%26s%3DNGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC%2C%26sy%3D2022%26ey%3D2029%26ssm%3D0%26scsm%3D1%26scc%3D0%26ssd%3D1%26ssc%3D0%26sic%3D0%26sort%3Dcountry%26ds%3D.%26br%3D1&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AGjermania" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-eurogini-3"><a href="#cite_ref-eurogini_3-0">^</a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2706204"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tessi190/default/table?lang=en">"Gini coefficient of equivalised disposable income"</a> (në anglisht). <a href="/wiki/Eurostat" class="mw-redirect" title="Eurostat">Eurostat</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201009091832/https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tessi190/default/table?lang=en">Arkivuar</a> nga origjinali më 9 tetor 2020<span class="reference-accessdate">. Marrë më 25 nëntor 2023</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Gini+coefficient+of+equivalised+disposable+income&rft.pub=Eurostat&rft_id=https%3A%2F%2Fec.europa.eu%2Feurostat%2Fdatabrowser%2Fview%2Ftessi190%2Fdefault%2Ftable%3Flang%3Den&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AGjermania" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-UNHDR-4"><a href="#cite_ref-UNHDR_4-0">^</a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2706204"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2023-24reporten.pdf">"Human Development Report 2023/24"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> (në anglisht). <a href="/wiki/United_Nations_Development_Programme" class="mw-redirect" title="United Nations Development Programme">United Nations Development Programme</a>. 13 mars 2024. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240313164319/https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2023-24reporten.pdf">Arkivuar</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> nga origjinali më 13 mars 2024.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Human+Development+Report+2023%2F24&rft.pub=United+Nations+Development+Programme&rft.date=2024-03-13&rft_id=https%3A%2F%2Fhdr.undp.org%2Fsystem%2Ffiles%2Fdocuments%2Fglobal-report-document%2Fhdr2023-24reporten.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AGjermania" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.migrationinformation.org/datahub/countrydata/country.cfm">Germany: Inflow of foreign population by country of nationality, 1994 to 2003</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">^</a> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Gjyqi_Kushtetues_Federal_i_Gjermanis%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gjyqi Kushtetues Federal i Gjermanisë (nuk është shkruar akoma)">Gjyqi Kushtetues Federal i Gjermanisë</a> (2 BvF 1/73; BVerfGE 36, 1) : <a href="/wiki/Rajhu_Gjerman" title="Rajhu Gjerman">Rajhu Gjerman</a> si nje shtet Gjerman është identikisht i njëjtë me <a href="/wiki/Gjermania_Per%C3%ABndimore" title="Gjermania Perëndimore">Republikën Federale të Gjermanisë</a> [sepse ekziston si nje komb-shtet dhe si nje <i>personalitet legal nderkombetar</i> (<a href="/w/index.php?title=Ligji_publik_nd%C3%ABrkombetar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ligji publik ndërkombetar (nuk është shkruar akoma)">ligji publik ndërkombetar</a>) qe ne 1871]. Ne 1949, ndarja e <a href="/wiki/Gjermania_Lindore" title="Gjermania Lindore">lindjes</a> – me perendimin tregoi se nuk kishte themele per nje shtet te ri Perendimor Gjerman si dhe mungesen e nje sukesori te Rajhut Gjerman, ne vend te asaj nje pjese e Gjermanise u riorganizua.</span> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.topnews.in/germany-worlds-second-biggest-aid-donor-after-us-229970">Germany world's second biggest aid donor after US</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110524095558/http://www.topnews.in/germany-worlds-second-biggest-aid-donor-after-us-229970">Arkivuar</a> 24 maj 2011 tek Wayback Machine TopNews, India, Retrieved 2008, <a href="/w/index.php?title=April_10&action=edit&redlink=1" class="new" title="April 10 (nuk është shkruar akoma)">04-10</a>.</span> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080404235732/http://www.iht.com/articles/2008/04/04/europe/poll.php">The leader of Europe? Answers an ocean apart</a> International Herald Tribune. April 4, 2008. Retrieved 2008, <a href="/w/index.php?title=April&action=edit&redlink=1" class="new" title="April (nuk është shkruar akoma)">04-04</a>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.innovations-report.de/html/berichte/informationstechnologie/bericht-109339.html">Confidently into the Future with Reliable Technology</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131105055439/http://www.innovations-report.de/html/berichte/informationstechnologie/bericht-109339.html">Arkivuar</a> 5 nëntor 2013 tek Wayback Machine www.innovations-report.de. May 7, 2008. Retrieved 2008, <a href="/w/index.php?title=May&action=edit&redlink=1" class="new" title="May (nuk është shkruar akoma)">04-04</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Claster-10"><a href="#cite_ref-Claster_10-0">^</a> <span class="reference-text">Jill N. Claster: <i>Medieval Experience: 300–1400</i>. NYU Press 1982, p. 35. <a href="/wiki/Speciale:BurimetELibrave/0814713815" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8147-1381-5</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Cambridge_ancient_history-11"><a href="#cite_ref-Cambridge_ancient_history_11-0">^</a> <span class="reference-text">The Cambridge Ancient History, vol. 12, p. 442. <a href="/wiki/Speciale:BurimetELibrave/0521301998" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-521-30199-8</a>.</span> </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mars.wnec.edu/~grempel/courses/wc2/lectures/30yearswar.html">Lufta Tridhjetëvjeçare</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/19991009072232/http://mars.wnec.edu/~grempel/courses/wc2/lectures/30yearswar.html">Arkivuar</a> 9 tetor 1999 tek Wayback Machine, Gerhard Rempel, Kolegji Anglia e re Perëndimore.</span> </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://users.erols.com/mwhite28/warstat0.htm#30YrW">Lufta Tridhjetëvjeçare (1618–48)</a>, Alan McFarlane, Luftërat e egëra të Paqes: Anglia, Japonia dhe Kurthi Malthusian (2003)</span> </li> <li id="cite_note-concise_h-14"><a href="#cite_ref-concise_h_14-0">^</a> <span class="reference-text">Fulbrook, Mary: <i>A Concise History of Germany</i>, Cambridge University Press 1991, p. 97. <a href="/wiki/Speciale:BurimetELibrave/0521540712" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-521-54071-2</a></span> </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">^</a> <span class="reference-text">Martin, Norman. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fotw.net/flags/de1848.html">German Confederation 1815–1866 (Germany)</a> Flags of the World. Oct. 5, 2000. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=December_7&action=edit&redlink=1" class="new" title="December 7 (nuk është shkruar akoma)">12-07</a>.</span> </li> <li id="cite_note-lee_h-16"><a href="#cite_ref-lee_h_16-0">^</a> <span class="reference-text">Stephen J. Lee: <i>Europe, 1890–1945</i>. Routledge 2003, p. 131. <a href="/wiki/Speciale:BurimetELibrave/0415254558" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-415-25455-8</a>.</span> </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dhm.de/lemo/html/nazi/innenpolitik/ermaechtigungsgesetz/index.html">An der Abstimmung nicht teilnehmen konnten die 81 Abgeordneten der Kommunistischen Partei Deutschlands (KPD). Ihre Mandate waren auf Basis der Reichstagsbrandverordnung bereits am 8. März 1933 annulliert worden.</a><br />Roderick Stackelberg, <i>Hitler's Germany: origins, interpretations, legacies</i>. Routledge 1999, p. 103. <a href="/wiki/Speciale:BurimetELibrave/0415201144" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-415-20114-4</a>. <br />Scheck, Raffael. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.colby.edu/personal/r/rmscheck/GermanyE1.html">Establishing a Dictatorship: The Stabilization of Nazi Power</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130114153606/http://www.colby.edu/personal/r/rmscheck/GermanyE1.html">Arkivuar</a> 14 janar 2013 tek Wayback Machine Colby College. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=7_December&action=edit&redlink=1" class="new" title="7 December (nuk është shkruar akoma)">07-12</a>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">^</a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2706204"><cite id="CITEREFDeutsches_Historisches_Museum" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a href="/w/index.php?title=Deutsches_Historisches_Museum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deutsches Historisches Museum (nuk është shkruar akoma)">Deutsches Historisches Museum</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140705130826/http://www.dhm.de/lemo/html/nazi/wirtschaft/index.html">"Industrie und Wirtschaft"</a> (në gjermanisht). Deutsches Historisches Museum. Arkivuar nga <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dhm.de/lemo/html/nazi/wirtschaft/index.html">origjinali</a> më 5 korrik 2014<span class="reference-accessdate">. Marrë më <span class="nowrap">2008-09-12</span></span>. <q>Der Vierjahresplan sollte ab 1936 die wirtschaftliche Kriegsfähigkeit Deutschlands herbeiführen. . . .Bereits im Februar 1933 erklärte Hitler, dass alle öffentlichen Maßnahmen zur Arbeitsbeschaffung zugleich der "Wehrhaftmachung" zu dienen hätten und den Interessen des Staates untergeordnet seien. . . .</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Industrie+und+Wirtschaft&rft.pub=Deutsches+Historisches+Museum&rft.au=Deutsches+Historisches+Museum&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dhm.de%2Flemo%2Fhtml%2Fnazi%2Fwirtschaft%2Findex.html&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AGjermania" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-provisional-19"><a href="#cite_ref-provisional_19-0">^</a> <span class="reference-text">Britannica <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.britannica.com/eb/article-9080620/Bonn">http://www.britannica.com/eb/article-9080620/Bonn</a></span> </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">^</a> <span class="reference-text">Colchester, Nico. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ft.com/cms/s/504285c4-68b6-11da-bd30-0000779e2340,dwp_uuid=6f876a3c-e19f-11da-bf4c-0000779e2340.html">D-mark day dawns</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070319102656/http://www.ft.com/cms/s/504285c4-68b6-11da-bd30-0000779e2340,dwp_uuid=6f876a3c-e19f-11da-bf4c-0000779e2340.html">Arkivuar</a> 19 mars 2007 tek Wayback Machine <a href="/wiki/Financial_Times" title="Financial Times">Financial Times</a>. January 1, 2001. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=December_7&action=edit&redlink=1" class="new" title="December 7 (nuk është shkruar akoma)">12-07</a></span> </li> <li id="cite_note-BBG-21"><a href="#cite_ref-BBG_21-0">^</a> <span class="reference-text">WDR <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.wdr.de/themen/kultur/stichtag/2004/03/10.jhtml">http://www.wdr.de/themen/kultur/stichtag/2004/03/10.jhtml</a> Eine "faire Arbeitsteilung" Vor 10 Jahren: Bundestag beschließt Bonn-Berlin-Gesetz . 10 March 04.</span> </li> <li id="cite_note-ARM-22"><a href="#cite_ref-ARM_22-0">^</a> <span class="reference-text">Dempsey, Judy. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081007082348/http://www.iht.com/articles/2006/10/31/news/germany.php">Germany is planning a Bosnia withdrawal</a> International Herald Tribune. Oct. 31, 2006. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=November_30&action=edit&redlink=1" class="new" title="November 30 (nuk është shkruar akoma)">11-30</a></span> </li> <li id="cite_note-CIA-23">^ <a href="#cite_ref-CIA_23-0"><sup>a</sup></a> <a href="#cite_ref-CIA_23-1"><sup>b</sup></a> <a href="#cite_ref-CIA_23-2"><sup>c</sup></a> <a href="#cite_ref-CIA_23-3"><sup>d</sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.odci.gov/cia/publications/factbook/geos/gm.html">Germany</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060930072310/https://www.odci.gov/cia/publications/factbook/geos/gm.html">Arkivuar</a> 30 shtator 2006 tek Wayback Machine CIA Factbook. November 14, 2006. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=November_29&action=edit&redlink=1" class="new" title="November 29 (nuk është shkruar akoma)">11-29</a>.</span> </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">^</a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2706204"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071123223026/http://www.dummies.com/WileyCDA/DummiesArticle/id-5361.html">"Germany For Dummies, 3rd Edition"</a>. Arkivuar nga <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dummies.com/WileyCDA/DummiesArticle/id-5361.html">origjinali</a> më 23 nëntor 2007<span class="reference-accessdate">. Marrë më <span class="nowrap">13 shtator</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Germany+For+Dummies%2C+3rd+Edition&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dummies.com%2FWileyCDA%2FDummiesArticle%2Fid-5361.html&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AGjermania" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/Stampa:Cite_web" title="Stampa:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Mungon ose është bosh parametri <code class="cs1-code">|language=</code> (<a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Gabimet_CS1#language_missing" title="Ndihmë:Gabimet CS1">Ndihmë!</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wordtravels.com/Travelguide/Countries/Germany/Climate/">German Climate and Weather</a> World Travels. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=November_30&action=edit&redlink=1" class="new" title="November 30 (nuk është shkruar akoma)">11-30</a>.</span> </li> <li id="cite_note-26"><a href="#cite_ref-26">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.economist.com/business/displaystory.cfm?story_id=10961890">German lessons</a>, The Economist, Retrieved 2008, <a href="/w/index.php?title=April_29&action=edit&redlink=1" class="new" title="April 29 (nuk është shkruar akoma)">11-29</a>.</span> </li> <li id="cite_note-27"><a href="#cite_ref-27">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.panda.org/about_wwf/where_we_work/ecoregions/maps/index.cfm">The Ecoregions</a> WWF, Retrieved 2008, <a href="/w/index.php?title=June_05&action=edit&redlink=1" class="new" title="June 05 (nuk është shkruar akoma)">12-28</a>.</span> </li> <li id="cite_note-28"><a href="#cite_ref-28">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111013190022/http://www.dzforum.de/downloads/020101311.pdf">Starting points and focus of environmental communication</a> German Federal Environmental Foundation, Retrieved 2007, <a href="/w/index.php?title=November_25&action=edit&redlink=1" class="new" title="November 25 (nuk është shkruar akoma)">12-28</a>.</span> </li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">^</a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2706204"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080216014941/http://www.worldpublicopinion.org/pipa/pdf/sep07/BBCClimate_Sep07_rpt.pdf">"All Countries Need to Take major Steps on Climate Change: Global Poll 2008-02-11"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Arkivuar nga <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.worldpublicopinion.org/pipa/pdf/sep07/BBCClimate_Sep07_rpt.pdf">origjinali</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> më 16 shkurt 2008<span class="reference-accessdate">. Marrë më <span class="nowrap">13 shtator</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=All+Countries+Need+to+Take+major+Steps+on+Climate+Change%3A+Global+Poll+2008-02-11&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.worldpublicopinion.org%2Fpipa%2Fpdf%2Fsep07%2FBBCClimate_Sep07_rpt.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AGjermania" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/Stampa:Cite_web" title="Stampa:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Mungon ose është bosh parametri <code class="cs1-code">|language=</code> (<a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Gabimet_CS1#language_missing" title="Ndihmë:Gabimet CS1">Ndihmë!</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-30"><a href="#cite_ref-30">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.umweltbundesamt.de/uba-info-presse-e/2004/pe04-056.htm">Reinforcing Germany's environmental protection industry</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070620072640/http://www.umweltbundesamt.de/uba-info-presse-e/2004/pe04-056.htm">Arkivuar</a> 20 qershor 2007 tek Wayback Machine Umweltbundesamt, Retrieved 2007, <a href="/w/index.php?title=November_25&action=edit&redlink=1" class="new" title="November 25 (nuk është shkruar akoma)">11-25</a>.</span> </li> <li id="cite_note-31"><a href="#cite_ref-31">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://timesofindia.indiatimes.com/Earth/Germany_greenest_country_in_the_world/articleshow/3151766.cms">Germany greenest country in the world</a> Times of India, Retrieved 2008, <a href="/w/index.php?title=June_22&action=edit&redlink=1" class="new" title="June 22 (nuk është shkruar akoma)">11-25</a></span> </li> <li id="cite_note-32"><a href="#cite_ref-32">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gesetze-im-internet.de/gg/art_79.html">Article 79 of the <i>Grundgesetz</i></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161108225610/http://www.gesetze-im-internet.de/gg/art_79.html">Arkivuar</a> 8 nëntor 2016 tek Wayback Machine (German) Bundesministerium der Justiz. Retrieved 2008, <a href="/w/index.php?title=April_4&action=edit&redlink=1" class="new" title="April 4 (nuk është shkruar akoma)">12-07</a>.</span> </li> <li id="cite_note-33"><a href="#cite_ref-33">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elysee.fr/elysee/anglais/speeches_and_documents/2004/declaration_by_the_franco-german_defence_and_security_council.1096.html">Declaration by the Franco-German Defence and Security Council</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051025215249/http://www.elysee.fr/elysee/anglais/speeches_and_documents/2004/declaration_by_the_franco-german_defence_and_security_council.1096.html">Arkivuar</a> 25 tetor 2005 tek Wayback Machine Elysee.fr May 13, 3004. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=December_3&action=edit&redlink=1" class="new" title="December 3 (nuk është shkruar akoma)">12-03</a>.</span> </li> <li id="cite_note-34"><a href="#cite_ref-34">^</a> <span class="reference-text">Glaab, Manuela. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://en.internationalepolitik.de/archiv/2003/spring2003/german-foreign-policy.html">German Foreign Policy: Book Review</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071121072523/http://en.internationalepolitik.de/archiv/2003/spring2003/german-foreign-policy.html">Arkivuar</a> 21 nëntor 2007 tek Wayback Machine Internationale Politik. Spring 2003. Retrieved 2007, <a href="/w/index.php?title=January_3&action=edit&redlink=1" class="new" title="January 3 (nuk është shkruar akoma)">01-03</a>.</span> </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">^</a> <span class="reference-text">Harrison, Hope. <span class="PDFlink"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ghi-dc.org/bulletinS04_supp/34s.5.pdf"><i>The Berlin Wall</i>, Ostpolitik and Détente</a></span><span style="font-size:smaller;">PDF (91.1 KB)</span> GERMAN HISTORICAL INSTITUTE, WASHINGTON, DC, BULLETIN SUPPLEMENT 1, 2004, "AMERICAN DÉTENTE AND GERMAN OSTPOLITIK, 1969–1972".</span> </li> <li id="cite_note-36"><a href="#cite_ref-36">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,1741310,00.html">Germany's New Face Abroad</a> <a href="/wiki/Deutsche_Welle" title="Deutsche Welle">Deutsche Welle</a>. Oct. 14, 2005. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=December_3&action=edit&redlink=1" class="new" title="December 3 (nuk është shkruar akoma)">12-03</a>.</span> </li> <li id="cite_note-37"><a href="#cite_ref-37">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/3997.htm">Background Note: Germany</a> U.S. Department of State. July 6, 2006. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=December_3&action=edit&redlink=1" class="new" title="December 3 (nuk është shkruar akoma)">12-03</a>.</span> </li> <li id="cite_note-38"><a href="#cite_ref-38">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.economist.com/world/europe/displaystory.cfm?story_id=7141311"><i>Ready for a Bush hug?</i></a>, <a href="/wiki/The_Economist" title="The Economist">The Economist</a>, July 6 2006. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=December_31&action=edit&redlink=1" class="new" title="December 31 (nuk është shkruar akoma)">12-31</a>.</span> </li> <li id="cite_note-econ_factsheet_may2006-39">^ <a href="#cite_ref-econ_factsheet_may2006_39-0"><sup>a</sup></a> <a href="#cite_ref-econ_factsheet_may2006_39-1"><sup>b</sup></a> <span class="reference-text"><span class="PDFlink"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://germany.usembassy.gov/germany/img/assets/9336/econ_factsheet_may2006.pdf">U.S.-German Economic Relations Factsheet</a></span><span style="font-size:smaller;">PDF (32.8 KB)</span> U.S. Embassy in Berlin. May 2006. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=December_3&action=edit&redlink=1" class="new" title="December 3 (nuk është shkruar akoma)">12-03</a>.</span> </li> <li id="cite_note-40"><a href="#cite_ref-40">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.census.gov/Press-Release/www/releases/archives/census_2000/001870.html">German Still Most Frequently Reported Ancestry</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100505162835/http://www.census.gov/Press-Release/www/releases/archives/census_2000/001870.html">Arkivuar</a> 5 maj 2010 tek Wayback Machine <a href="/w/index.php?title=U.S._Census_Bureau&action=edit&redlink=1" class="new" title="U.S. Census Bureau (nuk është shkruar akoma)">U.S. Census Bureau</a> June 30, 2004. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=December_3&action=edit&redlink=1" class="new" title="December 3 (nuk është shkruar akoma)">12-03</a></span> </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://benefits.military.com/misc/installations/Base_Content.jsp?id=1675">Kaiserslautern, Germany Overview</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111218225851/http://benefits.military.com/misc/installations/Base_Content.jsp?id=1675">Arkivuar</a> 18 dhjetor 2011 tek Wayback Machine U.S. Military. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=December_3&action=edit&redlink=1" class="new" title="December 3 (nuk është shkruar akoma)">12-03</a>.</span> </li> <li id="cite_note-42"><a href="#cite_ref-42">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bmz.de/en/index.html">Aims of German development policy</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110310120541/http://www.bmz.de/en/index.html">Arkivuar</a> 10 mars 2011 tek Wayback Machine Federal Ministry for Economic Cooperation and Development April 10, 2008. Retrieved 2008, <a href="/w/index.php?title=April_7&action=edit&redlink=1" class="new" title="April 7 (nuk është shkruar akoma)">12-07</a>.</span> </li> <li id="cite_note-43"><a href="#cite_ref-43">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.young-germany.de/657.html?&no_cache=1&tx_ttnews%5Btt_news%5D=1499&cHash=7fbf309b04">Germany is a leader in development funding</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080617025535/http://www.young-germany.de/657.html">Arkivuar</a> 17 qershor 2008 tek Wayback Machine www.young-germany.de April 17, 2008. Retrieved 2008, <a href="/w/index.php?title=April_17&action=edit&redlink=1" class="new" title="April 17 (nuk është shkruar akoma)">12-07</a>.</span> </li> <li id="cite_note-44"><a href="#cite_ref-44">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bundestag.de/parlament/funktion/gesetze/grundgesetz/gg_10a.html">Grundgesetz für die Bundesrepublik Deutschland</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070122110808/http://www.bundestag.de/parlament/funktion/gesetze/grundgesetz/gg_10a.html">Arkivuar</a> 22 janar 2007 tek Wayback Machine Bundestag.de Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=November_30&action=edit&redlink=1" class="new" title="November 30 (nuk është shkruar akoma)">11-30</a>.</span> </li> <li id="cite_note-45"><a href="#cite_ref-45">^</a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2706204"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070224153539/http://www2.hq.nato.int/ISAF/media/pdf/placemat_isaf.pdf">"NATO International Security Assistance Force Placemat, PDF, 2007-02-12"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Arkivuar nga <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www2.hq.nato.int/ISAF/media/pdf/placemat_isaf.pdf">origjinali</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> më 24 shkurt 2007<span class="reference-accessdate">. Marrë më <span class="nowrap">14 shtator</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=NATO+International+Security+Assistance+Force+Placemat%2C+PDF%2C+2007-02-12&rft_id=http%3A%2F%2Fwww2.hq.nato.int%2FISAF%2Fmedia%2Fpdf%2Fplacemat_isaf.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AGjermania" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/Stampa:Cite_web" title="Stampa:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Mungon ose është bosh parametri <code class="cs1-code">|language=</code> (<a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Gabimet_CS1#language_missing" title="Ndihmë:Gabimet CS1">Ndihmë!</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">^</a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2706204"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081222022344/http://www.fas.org/blog/ssp/2007/07/united_states_removes_nuclear.php">"United States Removes Nuclear Weapons From German Base, Documents Indicate - 2008-07-26 - Hans Kristensen - Federation of American Scientists"</a>. Arkivuar nga <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fas.org/blog/ssp/2007/07/united_states_removes_nuclear.php">origjinali</a> më 22 dhjetor 2008<span class="reference-accessdate">. Marrë më <span class="nowrap">14 shtator</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=United+States+Removes+Nuclear+Weapons+From+German+Base%2C+Documents+Indicate+-+2008-07-26+-+Hans+Kristensen+-+Federation+of+American+Scientists&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fas.org%2Fblog%2Fssp%2F2007%2F07%2Funited_states_removes_nuclear.php&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AGjermania" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/Stampa:Cite_web" title="Stampa:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Mungon ose është bosh parametri <code class="cs1-code">|language=</code> (<a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Gabimet_CS1#language_missing" title="Ndihmë:Gabimet CS1">Ndihmë!</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-47"><a href="#cite_ref-47">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bundesverfassungsgericht.de/en/index.html">Federal Constitutional Court</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110429005142/http://www.bundesverfassungsgericht.de/en/index.html">Arkivuar</a> 29 prill 2011 tek Wayback Machine, Bundesverfassungsgericht.de, Accessed April 13, 2007</span> </li> <li id="cite_note-48"><a href="#cite_ref-48">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gesetze-im-internet.de/stvollzg/__2.html">§ 2, StVllzg</a>, gesetze-im-internet.de, Accessed April 13, 2007</span> </li> <li id="cite_note-49"><a href="#cite_ref-49">^</a> <span class="reference-text">BiBB: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.good-practice.de/zielgruppen_beitrag3533.php">Menschen mit Migrationshintergrund - neue Definition, alte Probleme</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080916225128/http://www.good-practice.de/zielgruppen_beitrag3533.php">Arkivuar</a> 16 shtator 2008 tek Wayback Machine e marrë më 25 of May 2008</span> </li> <li id="cite_note-50"><a href="#cite_ref-50">^</a> <span class="reference-text">Bernstein, Richard. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2006/03/29/international/europe/29letter1.html?ex=1301288400&en=f374094bb24aa621&ei=5090&partner=rssuserland&emc=rss">Një kuiz për Do-të-ishin-qytetarët teston sjelljet Gjermane</a> New York Times. March 29, 2006. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=November_30&action=edit&redlink=1" class="new" title="November 30 (nuk është shkruar akoma)">11-30</a>.</span> </li> <li id="cite_note-51"><a href="#cite_ref-51">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.destatis.de/basis/e/bevoe/bevoetab10.htm">popullsia e huaj më 31 dhjetor 2004 nga origjina</a> Zyra federale Statistikore e Gjermanisë - janar 24, 2006. Retrieved 2007, <a href="/w/index.php?title=January_1&action=edit&redlink=1" class="new" title="January 1 (nuk është shkruar akoma)">01-01</a>.</span> </li> <li id="cite_note-52"><a href="#cite_ref-52">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unfpa.org/publications/detail.cfm?ID=294&filterListType=">State of World Population 2006</a> United Nations Population Fund. 2006. Retrieved 2007, <a href="/w/index.php?title=January_1&action=edit&redlink=1" class="new" title="January 1 (nuk është shkruar akoma)">01-01</a>.</span> </li> <li id="cite_note-53"><a href="#cite_ref-53">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.destatis.de/presse/deutsch/pm2006/p2690025.htm"><i>Erstmals seit 1990 weniger als 600 000 Ausländer zugezogen</i></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070610095234/http://www.destatis.de/presse/deutsch/pm2006/p2690025.htm">Arkivuar</a> 10 qershor 2007 tek Wayback Machine, Byroja Federale Statistikore e Gjermanisë (Statistiches Bundesamt Deutschland) , 6 korrik 2006. Retrieved on 2007, <a href="/w/index.php?title=January_1&action=edit&redlink=1" class="new" title="January 1 (nuk është shkruar akoma)">01-01</a>.</span> </li> <li id="cite_note-54"><a href="#cite_ref-54">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ekd.de/statistik/mitglieder.html">Christen in Deutschland 2005</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110430195847/http://www.ekd.de/statistik/mitglieder.html">Arkivuar</a> 30 prill 2011 tek Wayback Machine(German), EKD, Retrieved 2007, November 11-25.</span> </li> <li id="cite_note-55"><a href="#cite_ref-55">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.remid.de/remid_info_zahlen.htm">Religionen in Deutschland: Mitgliederzahlen</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140528204944/http://www.remid.de/remid_info_zahlen.htm">Arkivuar</a> 28 maj 2014 tek Wayback Machine Religiosenwissenschaftlicher Medien- und Informationsdienst. November 4, 2006. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=November_30&action=edit&redlink=1" class="new" title="November 30 (nuk është shkruar akoma)">11-30</a>.</span> </li> <li id="cite_note-56"><a href="#cite_ref-56">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.euro-islam.info/pages/germany.html">Germany</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080124090425/http://www.euro-islam.info/pages/germany.html">Arkivuar</a> 24 janar 2008 tek Wayback Machine Euro-Islam.info. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=November_30&action=edit&redlink=1" class="new" title="November 30 (nuk është shkruar akoma)">11-30</a>.</span> </li> <li id="cite_note-57"><a href="#cite_ref-57">^</a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2706204"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110430195847/http://www.ekd.de/statistik/mitglieder.html">"www.ekd.de/statistik/mitglieder.html"</a>. Arkivuar nga <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ekd.de/statistik/mitglieder.html">origjinali</a> më 30 prill 2011<span class="reference-accessdate">. Marrë më <span class="nowrap">15 shtator</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=www.ekd.de%2Fstatistik%2Fmitglieder.html&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ekd.de%2Fstatistik%2Fmitglieder.html&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AGjermania" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/Stampa:Cite_web" title="Stampa:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Mungon ose është bosh parametri <code class="cs1-code">|language=</code> (<a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Gabimet_CS1#language_missing" title="Ndihmë:Gabimet CS1">Ndihmë!</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-58"><a href="#cite_ref-58">^</a> <span class="reference-text">Blake, Mariah. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.csmonitor.com/2006/1110/p25s02-woeu.html">In Nazi cradle, Germany marks Jewish renaissance</a> <a href="/w/index.php?title=Christian_Science_Monitor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christian Science Monitor (nuk është shkruar akoma)">Christian Science Monitor</a>. November 10,2006. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=November_30&action=edit&redlink=1" class="new" title="November 30 (nuk është shkruar akoma)">11-30</a>.</span> </li> <li id="cite_note-59"><a href="#cite_ref-59">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eurojewcong.org/ejc/news.php?id_article=81">The Jewish Community of Germany</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060831192908/http://www.eurojewcong.org/ejc/news.php?id_article=81">Arkivuar</a> 31 gusht 2006 tek Wayback Machine European Jewish Congress. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=November_30&action=edit&redlink=1" class="new" title="November 30 (nuk është shkruar akoma)">11-30</a>.</span> </li> <li id="cite_note-EUROBAROMETER-60"><a href="#cite_ref-EUROBAROMETER_60-0">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_225_report_en.pdf">title=Eurobarometer on Social Values, Science and technology 2005 (page 11)</a></span> </li> <li id="cite_note-61"><a href="#cite_ref-61">^</a> <span class="reference-text">"Eurobarometer Languages"</span> </li> <li id="cite_note-Shumë_gjuhë,_një_familje-62"><a href="#cite_ref-Shumë_gjuhë,_një_familje_62-0">^</a> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Europa_(web_portal)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Europa (web portal) (nuk është shkruar akoma)">Europa (web portal)</a> - <a href="/wiki/Komisioni_Evropian" title="Komisioni Evropian">komisioni Evropian</a> - 2004 <a rel="nofollow" class="external free" href="http://ec.europa.eu/publications/booklets/move/45/en.pdf">http://ec.europa.eu/publications/booklets/move/45/en.pdf</a></span> </li> <li id="cite_note-natgeo2006-63"><a href="#cite_ref-natgeo2006_63-0">^</a> <span class="reference-text">National Geographic - National Geographic Collegiate Atlas of the World - R.R Donnelley & Sons Company - prill 2006 -Willard, Ohio</span> </li> <li id="cite_note-Eurobarometer_Languages-64"><a href="#cite_ref-Eurobarometer_Languages_64-0">^</a> <span class="reference-text">Special Eurobarometer 243: Europeans and their Languages (Survey) - <a href="/w/index.php?title=Europa_(web_portal)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Europa (web portal) (nuk është shkruar akoma)">Europa (web portal)</a><a href="/w/index.php?title=Komisioni_Evropain&action=edit&redlink=1" class="new" title="Komisioni Evropain (nuk është shkruar akoma)">Komisioni Evropain</a> - year=2006 <a rel="nofollow" class="external free" href="http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_243_en.pdf">http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_243_en.pdf</a><br />Special Eurobarometer 243:Evropianët dhe gjuhët e tyre (Executive Summary) - <a href="/w/index.php?title=Europa_(web_portal)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Europa (web portal) (nuk është shkruar akoma)">Europa (web portal)</a> - <a href="/wiki/Komisioni_Evropian" title="Komisioni Evropian">Komisioni Evropian</a> - 2006 <a rel="nofollow" class="external free" href="http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_243_sum_en.pdf%7Cformat=PDF%7Cdoi=%7Caccessdate=2007-02-03">http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_243_sum_en.pdf%7Cformat=PDF%7Cdoi=%7Caccessdate=2007-02-03</a></span> </li> <li id="cite_note-65"><a href="#cite_ref-65">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2001rank.html">Rank Order - GDP (purchasing power parity)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180630035651/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2001rank.html">Arkivuar</a> 30 qershor 2018 tek Wayback Machine CIA Factbook 2005. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=December_31&action=edit&redlink=1" class="new" title="December 31 (nuk është shkruar akoma)">12-31</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Deutsche_Welle,_German_economic_upswing_in_2007-66"><a href="#cite_ref-Deutsche_Welle,_German_economic_upswing_in_2007_66-0">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,2299566,00.html">http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,2299566,00.html</a> Deutsche Welle, German economic upswing in 2007</span> </li> <li id="cite_note-67"><a href="#cite_ref-67">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/4692638.stm">German trade surplus hits record</a> BBC, . Retrieved 2007, <a href="/w/index.php?title=January_3&action=edit&redlink=1" class="new" title="January 3 (nuk është shkruar akoma)">01-03</a>.</span> </li> <li id="cite_note-68"><a href="#cite_ref-68">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.german-renewable-energy.com/Renewables/Navigation/Englisch/wind-power.html">Wind Power</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061210163253/http://www.german-renewable-energy.com/Renewables/Navigation/Englisch/wind-power.html">Arkivuar</a> 10 dhjetor 2006 tek Wayback Machine Federal Ministry of Economics and Technology (Germany) Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=November_30&action=edit&redlink=1" class="new" title="November 30 (nuk është shkruar akoma)">11-30</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FR-69"><a href="#cite_ref-FR_69-0">^</a> <span class="reference-text">Berg, S., Winter, S., Wassermann, A. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spiegel.de/international/spiegel/0,1518,373639,00.html">The Price of a Failed Reunification</a> Spiegel Online International. Sep. 5, 2005. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=November_28&action=edit&redlink=1" class="new" title="November 28 (nuk është shkruar akoma)">11-28</a>.</span> </li> <li id="cite_note-70"><a href="#cite_ref-70">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081220113203/http://www.tagesschau.de/wirtschaft/arbeitslosenzahlen10.html">Arbeitslosenzahl unter 3,2 Millionen gesunken</a>(German) Tagesschau, . Retrieved 2008, <a href="/w/index.php?title=July_1&action=edit&redlink=1" class="new" title="July 1 (nuk është shkruar akoma)">07-01</a>.</span> </li> <li id="cite_note-71"><a href="#cite_ref-71">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.uni-kiel.de/ifw/forschung/prognose/2006/3_06_deu_e.htm">The German Economy is at the Cyclical Peak</a> Kiel Institute for the World Economy. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=November_28&action=edit&redlink=1" class="new" title="November 28 (nuk është shkruar akoma)">11-28</a>.</span> </li> <li id="cite_note-72"><a href="#cite_ref-72">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eubusiness.com/news_live/1188910922.02/">Germany could balance budget in 2008: finance minister</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081206171211/http://www.eubusiness.com/news_live/1188910922.02/">Arkivuar</a> 6 dhjetor 2008 tek Wayback Machine Eubusiness. Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=November_28&action=edit&redlink=1" class="new" title="November 28 (nuk është shkruar akoma)">11-28</a>.</span> </li> <li id="cite_note-73"><a href="#cite_ref-73">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/4295389.stm">Germany split over green energy</a>, BBC, Accessed April 13, 2007</span> </li> <li id="cite_note-74"><a href="#cite_ref-74">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.db.de/site/bahn/de/unternehmen/investor__relations/finanzberichte/geschaeftsbericht/geschaeftsbericht__2006.html">Geschäftsbericht 2006 der Deutschen Bahn AG</a>, Deutsche Bahn, Retrieved 2007, October 19.</span> </li> <li id="cite_note-75"><a href="#cite_ref-75">^</a> <span class="reference-text">Unioni Evropian, nga ideja ne realitet,Daut Dauti,KIEAI, 2001 Prishtinë. faqe.138</span> </li> <li id="cite_note-76"><a href="#cite_ref-76">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.campus-germany.de/english/2.60.260.html">Back to the Future: Germany - A Country of Research</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060206180900/http://www.campus-germany.de/english/2.60.260.html">Arkivuar</a> 6 shkurt 2006 tek Wayback Machine German Academic Exchange Service (2005, <a href="/w/index.php?title=February_23&action=edit&redlink=1" class="new" title="February 23 (nuk është shkruar akoma)">02-23</a>). Retrieved 2006, <a href="/w/index.php?title=December_8&action=edit&redlink=1" class="new" title="December 8 (nuk është shkruar akoma)">12-08</a>.</span> </li> <li id="cite_note-77"><a href="#cite_ref-77">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nobelprize.org/">Nobel Prize</a>, nobelprize.org, Retrieved 2008, July 5.</span> </li> <li id="cite_note-78"><a href="#cite_ref-78">^</a> <span class="reference-text">Roberts, J. M. <i>The New Penguin History of the World</i>, Penguin History, 2002. Pg. 1014. <a href="/wiki/Speciale:BurimetELibrave/0141007230" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-14-100723-0</a>.</span> </li> <li id="cite_note-79"><a href="#cite_ref-79">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.history.com/encyclopedia.do?articleId=226611">The Alfred B. Nobel Prize Winners, 1901–2003</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100210025438/http://www.history.com/encyclopedia.do?articleId=226611">Arkivuar</a> 10 shkurt 2010 tek Wayback Machine History Channel from <i>The World Almanac and Book of Facts</i> 2006. Retrieved 2007, <a href="/w/index.php?title=January_2&action=edit&redlink=1" class="new" title="January 2 (nuk është shkruar akoma)">01-02</a>.</span> </li> <li id="cite_note-80"><a href="#cite_ref-80">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.itu.int/aboutitu/HistoricalFigures.html">Historical figures in telecommunications.</a> International Telecommunication Union. January 14, 2004. Retrieved 2007, <a href="/w/index.php?title=January_2&action=edit&redlink=1" class="new" title="January 2 (nuk është shkruar akoma)">01-02</a>.</span> </li> <li id="cite_note-81"><a href="#cite_ref-81">^</a> <span class="reference-text">Kim, Alan. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://plato.stanford.edu/entries/wilhelm-wundt/">Wilhelm Maximilian Wundt</a> Stanford Encyclopedia of Philosophy. Jun. 16, 2006. Retrieved 2007, <a href="/w/index.php?title=January_2&action=edit&redlink=1" class="new" title="January 2 (nuk është shkruar akoma)">01-02</a>.</span> </li> <li id="cite_note-82"><a href="#cite_ref-82">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eaglehill.us/ahumb.html">The Natural History Legacy of Alexander von Humboldt (1769 to 1859)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070807011540/http://www.eaglehill.us/ahumb.html">Arkivuar</a> 7 gusht 2007 tek Wayback Machine, Humboldt Field Research Institute and Eagle Hill Foundation. Retrieved 2007, <a href="/w/index.php?title=January_2&action=edit&redlink=1" class="new" title="January 2 (nuk është shkruar akoma)">01-02</a>.</span> </li> <li id="cite_note-83"><a href="#cite_ref-83">^</a> <span class="reference-text">Horst, Zuse. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.epemag.com/zuse/">The Life and Work of Konrad Zuse</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100418164050/http://www.epemag.com/zuse/">Arkivuar</a> 18 prill 2010 tek Wayback Machine Everyday Practical Electronics (EPE) Online. Retrieved 2007, <a href="/w/index.php?title=January_2&action=edit&redlink=1" class="new" title="January 2 (nuk është shkruar akoma)">01-02</a>.</span> </li> <li id="cite_note-84"><a href="#cite_ref-84">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encarta.msn.com/encyclopedia_761576902_5/Automobile.html">Automobile.</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091029081248/http://encarta.msn.com/encyclopedia_761576902_5/Automobile.html">Arkivuar</a> 29 tetor 2009 tek Wayback Machine Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2006. Retrieved 2007, <a href="/w/index.php?title=January_2&action=edit&redlink=1" class="new" title="January 2 (nuk është shkruar akoma)">01-02</a>.</span> </li> <li id="cite_note-85"><a href="#cite_ref-85">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.centennialofflight.gov/essay/Lighter_than_air/zeppelin/LTA8.htm">The Zeppelin</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110501132157/http://www.centennialofflight.gov/essay/Lighter_than_air/zeppelin/LTA8.htm">Arkivuar</a> 1 maj 2011 tek Wayback Machine U.S. Centennial of Flight Commission. Retrieved 2007, <a href="/w/index.php?title=January_2&action=edit&redlink=1" class="new" title="January 2 (nuk është shkruar akoma)">01-02</a>.</span> </li> <li id="cite_note-86"><a href="#cite_ref-86">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dfg.de/en/research_funding/scientific_prizes/gw_leibniz_prize.html">Gottfried Wilhelm Leibniz Prize</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080621091621/http://www.dfg.de/en/research_funding/scientific_prizes/gw_leibniz_prize.html">Arkivuar</a> 21 qershor 2008 tek Wayback Machine, DFG, Accessed March 12, 2007</span> </li> <li id="cite_note-ED-87">^ <a href="#cite_ref-ED_87-0"><sup>a</sup></a> <a href="#cite_ref-ED_87-1"><sup>b</sup></a> <a href="#cite_ref-ED_87-2"><sup>c</sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Germany.pdf">http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Germany.pdf</a> COUNTRY PROFILE: GERMANY - U.S. Library of Congress. Dec. 2005. Retrieved 2006, 12-04.</span> </li> <li id="cite_note-PISAex-88"><a href="#cite_ref-PISAex_88-0">^</a> <span class="reference-text">Programme for International Student Assessment - Executive Summary, PISA 2006: Science Competencies for Tomorrow’s World Volume 1: Analysis <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.oecd.org/dataoecd/15/13/39725224.pdf">[1]</a> - 2007 - OECD - France - isbn = 978-92-64-04000-7</span> </li> <li id="cite_note-gjeneruar_automatikisht1-89">^ <a href="#cite_ref-gjeneruar_automatikisht1_89-0"><sup>a</sup></a> <a href="#cite_ref-gjeneruar_automatikisht1_89-1"><sup>b</sup></a> <span class="reference-text">Programme for International Student Assessment - <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.oecd.org/dataoecd/30/17/39703267.pdf">http://www.oecd.org/dataoecd/30/17/39703267.pdf</a></span> </li> <li id="cite_note-gjeneruar_automatikisht2-90"><a href="#cite_ref-gjeneruar_automatikisht2_90-0">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.oecd.org/dataoecd/15/13/39725224.pdf">http://www.oecd.org/dataoecd/15/13/39725224.pdf</a></span> </li> <li id="cite_note-91"><a href="#cite_ref-91">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.daad.de/deutschland/studium/studienplanung/00493.en.html#headline_0_1">Tuition Fees in Germany</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061215042239/http://www.daad.de/deutschland/studium/studienplanung/00493.en.html#headline_0_1">Arkivuar</a> 15 dhjetor 2006 tek Wayback Machine German Academic Exchange Service. Retrieved 2006, 11-30.</span> </li> <li id="cite_note-QS-92"><a href="#cite_ref-QS_92-0">^</a> <span class="reference-text">Times Higher Education - QS World University Rankings 2007 - Top 400 Universities -<a href="/w/index.php?title=Quacquarelli_Symonds&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quacquarelli Symonds (nuk është shkruar akoma)">Quacquarelli Symonds</a> - <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.topuniversities.com/worlduniversityrankings/results/2007/overall_rankings/top_400_universities/">http://www.topuniversities.com/worlduniversityrankings/results/2007/overall_rankings/top_400_universities/</a></span> </li> <li id="cite_note-93"><a href="#cite_ref-93">^</a> <span class="reference-text">Wasser, Jeremy. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spiegel.de/international/0,1518,410135,00.html">Spätzle Westerns</a> Spiegel Online International. Apr. 6, 2006. Retrieved 2006, 12-06.</span> </li> <li id="cite_note-94"><a href="#cite_ref-94">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.land-of-ideas.org/">"Land of Ideas" campaign</a> www.land-of-ideas.org, Retrieved 2007, 11-25.</span> </li> <li id="cite_note-95"><a href="#cite_ref-95">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encarta.msn.com/encyclopedia_761576917_4/Germany.html">Federal Republic of Germany: Culture.</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080328162029/http://encarta.msn.com/encyclopedia_761576917_4/Germany.html">Arkivuar</a> 28 mars 2008 tek Wayback Machine Encarta Online Encyclopedia 2006. Retrieved 2007, 01-02.</span> </li> <li id="cite_note-96"><a href="#cite_ref-96">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.study-in-germany.de/english/4.303.659.html">Unbelievable Multitude</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090420081312/http://www.study-in-germany.de/english/4.303.659.html">Arkivuar</a> 20 prill 2009 tek Wayback Machine www.study-in-germany.de Retrieved 2008, 10-17.</span> </li> <li id="cite_note-97"><a href="#cite_ref-97">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.warez.com/p2pnet/music-market-worth-us32-billion.html">Music market worth US$ 32 billion</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090118043742/http://news.warez.com/p2pnet/music-market-worth-us32-billion.html">Arkivuar</a> 18 janar 2009 tek Wayback Machine P2pnet.net Apr. 7, 2004. Retrieved 2006, 12-07.</span> </li> <li id="cite_note-98"><a href="#cite_ref-98">^</a> <span class="reference-text">2006 A Dictionary of Architecture and Landscape Architecture (Paperback) , Second (in English) , Oxford University Press, 880. <a href="/wiki/Speciale:BurimetELibrave/0198606788" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-19-860678-8</a></span> </li> <li id="cite_note-nobel-99"><a href="#cite_ref-nobel_99-0">^</a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2706204"><cite id="CITEREFKjell_Espmark1999" class="citation web cs1">Kjell Espmark (1999-12-03). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nobelprize.org/nobel_prizes/literature/articles/espmark/index.html">"The Nobel Prize in Literature"</a>. Nobelprize.org<span class="reference-accessdate">. Marrë më <span class="nowrap">2006-08-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Nobel+Prize+in+Literature&rft.pub=Nobelprize.org&rft.date=1999-12-03&rft.au=Kjell+Espmark&rft_id=http%3A%2F%2Fnobelprize.org%2Fnobel_prizes%2Fliterature%2Farticles%2Fespmark%2Findex.html&rfr_id=info%3Asid%2Fsq.wikipedia.org%3AGjermania" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/Stampa:Cite_web" title="Stampa:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Mungon ose është bosh parametri <code class="cs1-code">|language=</code> (<a href="/wiki/Ndihm%C3%AB:Gabimet_CS1#language_missing" title="Ndihmë:Gabimet CS1">Ndihmë!</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-100"><a href="#cite_ref-100">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/country_profiles/1047864.stm">Country profile: Germany</a>, BBC News, Retrieved 2007, 12-07.</span> </li> <li id="cite_note-101"><a href="#cite_ref-101">^</a> <span class="reference-text">David Bordwell - Film History: An Introduction - New York City - isbn= 978-0071151412 - The Introduction of Sound</span> </li> <li id="cite_note-102"><a href="#cite_ref-102">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.filmbug.com/db/343340">Leni Riefenstahl</a>, FILMBUG, Accessed April 13, 2007</span> </li> <li id="cite_note-103"><a href="#cite_ref-103">^</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fassbinderfoundation.de/node.php/en/home">Rainer Werner Fassbinder</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111026222235/http://www.fassbinderfoundation.de/node.php/en/home">Arkivuar</a> 26 tetor 2011 tek Wayback Machine, Fassbinder Foundation, Accessed April 13, 2007</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lidhje_të_jashtme"><span id="Lidhje_t.C3.AB_jashtme"></span>Lidhje të jashtme</h2></div> <div class="sisterproject" style="margin:0.1em 0 0 0;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <b><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Germany?uselang=}">Commons: Gjermania</a></span></b> – Album me fotografi dhe/apo video dhe material multimediale</div> <ul><li>Qeveria :<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050125093132/http://www.bundesregierung.de/en">Bundesregierung Deutschland</a></li> <li>Kryetari :<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20040608011108/http://eng.bundespraesident.de/">Bundesprësident</a></li> <li>Parlamenti :<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bundestag.de/htdocs_e/">Bundestag</a></li> <li>Ministria :</li> <li>Ambasada :<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060926042628/http://www.tirana.diplo.de/Vertretung/tirana/sq/Startseite.html">Ambasada në Tiranë</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.facts-about-germany.de">Argumente rreth Gjermanise</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140517110259/http://facts-about-germany.de/">Arkivuar</a> 17 maj 2014 tek Wayback Machine (zyrtare)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.deutschland.de/en">www.deutschland.de</a> - Portali transmediatik, shumëgjuhësor mbi Gjermaninë (zyrtare)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.campus-germany.de">campus-germany.de</a><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/en:Wikipedia:Link_rot" class="extiw" title="w:en:Wikipedia:Link rot"><span title="">lidhje e vdekur</span></a></i>]</span></sup> —(studenteve)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dw-world.de">Deutsche Welle</a> (radio stacion ne 30-te gjuhe)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.statistikportal.de/">Statistikportal.de</a> — (te dhena zyrtare)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050123045005/http://odci.gov/cia/publications/factbook/geos/gm.html">World Fact book — Germany</a> (fakte amerikane rreth Gjermanise)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.travel-images.com/germany.html">Travel-Images.com - Gjermania</a> — (foto)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stadtpanoramen.de">Stadtpanoramen.de</a> — (foto)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.justgermany.org">Germany travel guide</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050130040151/http://justgermany.org/">Arkivuar</a> 30 janar 2005 tek Wayback Machine(turizem)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071025010930/http://www.eutravelagent.com/Germany/TravelGuide.html">Germany travel guide</a>(turizem)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://wikitravel.org/en/article/Germany">Wikipedia udhetime turistike</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2520769"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2450697">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2520769"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Vendet_dhe_teritoret_tjera_të_Evropës" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#001489; color:#fff"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2520769"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2479542">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/w/index.php?title=Stampa:Shtetet_t%C3%AB_Evrop%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stampa:Shtetet të Evropë (nuk është shkruar akoma)"><abbr title="View this template" style=";background:#001489; color:#fff;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">v</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=Stampa_diskutim:Shtetet_t%C3%AB_Evrop%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stampa diskutim:Shtetet të Evropë (nuk është shkruar akoma)"><abbr title="Discuss this template" style=";background:#001489; color:#fff;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Stampa:Shtetet_t%C3%AB_Evrop%C3%AB&action=edit"><abbr title="Edit this template" style=";background:#001489; color:#fff;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Vendet_dhe_teritoret_tjera_të_Evropës" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Lista_e_shteteve_t%C3%AB_Evrop%C3%ABs" title="Lista e shteteve të Evropës"><span style="color:#FFF;">Vendet dhe teritoret tjera</span></a> të <a href="/wiki/Evropa" title="Evropa"><span style="color:#FFF;">Evropës</span></a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#FFDD00; color:#000"><a href="/wiki/Shtet_i_pavarur" title="Shtet i pavarur">Shtetet e pavarura</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Andorra" title="Andorra">Andorra</a></li> <li><a href="/wiki/Armenia" title="Armenia">Armenia</a><sup>2</sup></li> <li><a href="/wiki/Austria" title="Austria">Austria</a></li> <li><a href="/wiki/Azerbajxhani" title="Azerbajxhani">Azerbajxhani</a><sup>1</sup></li> <li><a href="/wiki/Bjellorusia" title="Bjellorusia">Bjellorusia</a></li> <li><a href="/wiki/Belgjika" title="Belgjika">Belgjika</a></li> <li><a href="/wiki/Bosnja_dhe_Hercegovina" title="Bosnja dhe Hercegovina">Bosnja dhe Hercegovina</a></li> <li><a href="/wiki/Bullgaria" title="Bullgaria">Bullgaria</a></li> <li><a href="/wiki/Danimarka" title="Danimarka">Danimarka</a></li> <li><a href="/wiki/Estonia" title="Estonia">Estonia</a></li> <li><a href="/wiki/Finlanda" title="Finlanda">Finlanda</a></li> <li><a href="/wiki/Franca" title="Franca">Franca</a></li> <li><a href="/wiki/Greqia" title="Greqia">Greqia</a></li> <li><a href="/wiki/Gjeorgjia" title="Gjeorgjia">Gjeorgjia</a><sup>1</sup></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Gjermania</a></li> <li><a href="/wiki/Hollanda" class="mw-redirect" title="Hollanda">Hollanda</a></li> <li><a href="/wiki/Hungaria" title="Hungaria">Hungaria</a></li> <li><a href="/wiki/Islanda" title="Islanda">Islanda</a><sup>3</sup></li> <li><a href="/wiki/Republika_e_Irland%C3%ABs" title="Republika e Irlandës">Irlanda</a></li> <li><a href="/wiki/Italia" title="Italia">Italia</a></li> <li><a href="/wiki/Kazakistani" title="Kazakistani">Kazakistani</a></li> <li><a href="/wiki/Kroacia" title="Kroacia">Kroacia</a></li> <li><a href="/wiki/Latvia" class="mw-redirect" title="Latvia">Latvia</a></li> <li><a href="/wiki/Lihtenshtajni" title="Lihtenshtajni">Lihtenshtajni</a></li> <li><a href="/wiki/Lituania" title="Lituania">Lituania</a></li> <li><a href="/wiki/Luksemburgu" title="Luksemburgu">Luksemburgu</a></li> <li><a href="/wiki/Malta" title="Malta">Malta</a></li> <li><a href="/wiki/Maqedonia_e_Veriut" title="Maqedonia e Veriut">Maqedonia e Veriut</a></li> <li><a href="/wiki/Moldova" class="mw-redirect" title="Moldova">Moldova</a></li> <li><a href="/wiki/Monako" title="Monako">Monako</a></li> <li><a href="/wiki/Mali_i_Zi" title="Mali i Zi">Mali i Zi</a></li> <li><a href="/wiki/Mbret%C3%ABria_e_Bashkuar" title="Mbretëria e Bashkuar">Mbretëria e Bashkuar</a></li> <li><a href="/wiki/Norvegjia" title="Norvegjia">Norvegjia</a></li> <li><a href="/wiki/Polonia" title="Polonia">Polonia</a></li> <li><a href="/wiki/Portugalia" title="Portugalia">Portugalia</a></li> <li><a href="/wiki/Qipro" class="mw-redirect" title="Qipro">Qipro</a><sup>2</sup></li> <li><a href="/wiki/Republika_%C3%87eke" title="Republika Çeke">Republika Çeke</a></li> <li><a href="/wiki/Romania" class="mw-redirect" title="Romania">Romania</a></li> <li><a href="/wiki/Russia" class="mw-redirect" title="Russia">Russia</a><sup>1</sup></li> <li><a href="/wiki/San_Marino" title="San Marino">San Marino</a></li> <li><a href="/wiki/Serbia" title="Serbia">Serbia</a></li> <li><a href="/wiki/Sllovakia" title="Sllovakia">Sllovakia</a></li> <li><a href="/wiki/Sllovenia" title="Sllovenia">Sllovenia</a></li> <li><a href="/wiki/Spanja" title="Spanja">Spanja</a></li> <li><a href="/wiki/Suedia" title="Suedia">Suedia</a></li> <li><a href="/wiki/Shqip%C3%ABria" title="Shqipëria">Shqipëria</a></li> <li><a href="/wiki/Turqia" title="Turqia">Turqia</a><sup>1</sup></li> <li><a href="/wiki/Ukraina" title="Ukraina">Ukraina</a></li> <li><a href="/wiki/Vatikani" title="Vatikani">Vatikani</a></li> <li><a href="/wiki/Zvicra" title="Zvicra">Zvicra</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Europe" title="Europe"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg/100px-Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg.png" decoding="async" width="100" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg/150px-Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg/200px-Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary_%28with_borders%29.svg.png 2x" data-file-width="537" data-file-height="536" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#FFDD00; color:#000"><div style="display:inline-block; padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/w/index.php?title=Lista_e_shteteve_me_njohje_t%C3%AB_kufizuar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lista e shteteve me njohje të kufizuar (nuk është shkruar akoma)">Shtetet me njohje <br /> të kufizuar</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Abhazia" class="mw-redirect" title="Abhazia">Abhazia</a><sup>2</sup></li> <li><a href="/wiki/Republika_e_Arcahut" title="Republika e Arcahut">Arcahu</a><sup>2</sup></li> <li><a href="/wiki/Kosova" title="Kosova">Kosova</a></li> <li><a href="/wiki/Qiproja_Veriore" title="Qiproja Veriore">Qiproja Veriore</a><sup>2</sup></li> <li><a href="/wiki/Osetia_jugore" class="mw-redirect" title="Osetia jugore">Osetia jugore</a><sup>2</sup></li> <li><a href="/wiki/Transnistria" title="Transnistria">Transnistria</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#FFDD00; color:#000"><div style="display:inline-block; padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/w/index.php?title=Teritoret_n%C3%AB_var%C3%ABsi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teritoret në varësi (nuk është shkruar akoma)">Teritoret në<br />varësi</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#FFDD00; color:#000">Denimark</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ishujt_Faroe" title="Ishujt Faroe">Ishujt Faroe</a><sup>3</sup> <ul><li><a href="/wiki/Danimarka" title="Danimarka">Shtet autonom i Mbretërisë së Danimarkës</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#FFDD00; color:#000">Mbretëria e Bashkuar</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Akrotiri_dhe_Dhekelia" title="Akrotiri dhe Dhekelia">Akrotiri dhe Dhekelia</a><sup>2</sup> (Zonat e Bazës Sovrane)</li> <li><a href="/wiki/Gjibraltari" title="Gjibraltari">Gjibraltari</a> (<a href="/wiki/Territoret_e_Jashtme_Britanike" title="Territoret e Jashtme Britanike">Territoret e Jashtme Britanike</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#FFDD00; color:#000"><a href="/w/index.php?title=Var%C3%ABsit%C3%AB_e_kuror%C3%ABs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Varësitë e kurorës (nuk është shkruar akoma)">Varësitë e kurorës</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Guernsey" title="Guernsey">Bailiwick i Guernsey</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Alderney&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alderney (nuk është shkruar akoma)">Alderney</a></li> <li><a href="/wiki/Guernsey" title="Guernsey">Guernsey</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sark&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sark (nuk është shkruar akoma)">Sark</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Xhersi" title="Xhersi">Bailiwick i Xhersit</a></li> <li><a href="/wiki/Ishulli_i_Manit" title="Ishulli i Manit">Ishulli i Manit</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#FFDD00; color:#000"><div style="display:inline-block; padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Zona të veçanta <br />të sovranitetit<br />të brendshëm</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#FFDD00; color:#000">Finlanda</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ishujt_Oland" title="Ishujt Oland">Åland</a> (<a href="/w/index.php?title=Ndarja_administrative_autonome&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ndarja administrative autonome (nuk është shkruar akoma)">Ndarja administrative autonome</a> subjekt i <a href="/w/index.php?title=Konventa_e_Alandit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konventa e Alandit (nuk është shkruar akoma)">koventës së Ålandit</a> të vitit 1921)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#FFDD00; color:#000">Norvegjia</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Svalbard" title="Svalbard">Svalbard</a> (<a href="/w/index.php?title=Zon%C3%AB_e_pa_inkorporuar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zonë e pa inkorporuar (nuk është shkruar akoma)">Zonë e pa inkorporuar</a> subjekt i <a href="/w/index.php?title=Traktati_i_Svalbardit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Traktati i Svalbardit (nuk është shkruar akoma)">Traktatit të Svalbardit</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#FFDD00; color:#000">Mbretëria e bashkuar</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Anglia" title="Anglia">Anglia</a></li> <li><a href="/wiki/Skocia" title="Skocia">Skocia</a></li> <li><a href="/wiki/Uellsi" title="Uellsi">Uellsi</a></li> <li><a href="/wiki/Irlanda_Veriore" title="Irlanda Veriore">Irlanda Veriore</a> (<a href="/wiki/Vendet_e_Mbret%C3%ABris%C3%AB_s%C3%AB_Bashkuar" title="Vendet e Mbretërisë së Bashkuar">Vendi i Mbretërisë së Bashkuar</a> subjekt i <a href="/w/index.php?title=Marr%C3%ABveshja_e_s%C3%AB_Premtes_s%C3%AB_Mir%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marrëveshja e së Premtes së Mirë (nuk është shkruar akoma)">Marrëveshjes Britaniko-Irlandeze</a>)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#FFDD00; color:#000"><div><div class="hlist"><ul><li><sup>1</sup> Përfshin kufirin konvencional midis Evropës dhe një kontinenti tjetër.</li><li><sup>2</sup> Konsiderohet evropiane për arsye kulturore, politike dhe historike, por gjeografikisht ndodhet në Azinë Perëndimore.</li><li><sup>3</sup> <a href="/wiki/Ishulli" title="Ishulli">Ishujt Oqeanik</a> në afërsi të Evropës zakonisht grupohen me kontinentin edhe pse nuk janë të vendosur në shelfin e tij kontinental.</li></ul></div> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="Category"><img alt="Category" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/16px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/24px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/32px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="31" /></span></span> <b><a href="/wiki/Kategoria:Evrop%C3%AB" title="Kategoria:Evropë">Kategoria</a></b></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Portal"><img alt="Portal" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></span></span> <b><a href="/wiki/Portal:Evropa" title="Portal:Evropa">Portali i Evropës</a></b></li></ul></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2520769"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2450697"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Bashkimi_Europian_(BE)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2520769"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2479542"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/Stampa:BE" title="Stampa:BE"><abbr title="View this template" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">v</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/Stampa_diskutim:BE" title="Stampa diskutim:BE"><abbr title="Discuss this template" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Stampa:BE&action=edit"><abbr title="Edit this template" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Bashkimi_Europian_(BE)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><b><a href="/wiki/Bashkimi_Europian" class="mw-redirect" title="Bashkimi Europian">Bashkimi Europian</a> (BE)</b></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/Austria" title="Austria">Austria</a> · <a href="/wiki/Belgjika" title="Belgjika">Belgjika</a> · <a href="/wiki/Bullgaria" title="Bullgaria">Bullgaria</a> · <a href="/wiki/Kroacia" title="Kroacia">Kroacia</a> · <a href="/wiki/Danimarka" title="Danimarka">Danimarka</a> · <a href="/wiki/Estonia" title="Estonia">Estonia</a> · <a href="/wiki/Finlanda" title="Finlanda">Finlanda</a> · <a href="/wiki/Franca" title="Franca">Franca</a> · <a class="mw-selflink selflink">Gjermania</a> · <a href="/wiki/Greqia" title="Greqia">Greqia</a> · <a href="/wiki/Holanda" title="Holanda">Holanda</a> · <a href="/wiki/Hungaria" title="Hungaria">Hungaria</a> · <a href="/wiki/Irlanda" title="Irlanda">Irlanda</a> · <a href="/wiki/Italia" title="Italia">Italia</a> · <a href="/wiki/Letonia" title="Letonia">Letonia</a> · <a href="/wiki/Lituania" title="Lituania">Lituania</a> · <a href="/wiki/Luksemburgu" title="Luksemburgu">Luksemburgu</a> · <a href="/wiki/Malta" title="Malta">Malta</a> · <a href="/wiki/Polonia" title="Polonia">Polonia</a> · <a href="/wiki/Portugalia" title="Portugalia">Portugalia</a> · <a href="/wiki/Qipro" class="mw-redirect" title="Qipro">Qipro</a> · <a href="/wiki/Republika_%C3%87eke" title="Republika Çeke">Republika Çeke</a> · <a href="/wiki/Romania" class="mw-redirect" title="Romania">Romania</a> · <a href="/wiki/Sllovakia" title="Sllovakia">Sllovakia</a> · <a href="/wiki/Sllovenia" title="Sllovenia">Sllovenia</a> · <a href="/wiki/Spanja" title="Spanja">Spanja</a> · <a href="/wiki/Suedia" title="Suedia">Suedia</a></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="1" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Skeda:Flag_of_Europe.svg" class="mw-file-description" title="Flamri i Bashkimit Evropian"><img alt="Flamri i Bashkimit Evropian" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/50px-Flag_of_Europe.svg.png" decoding="async" width="50" height="33" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/75px-Flag_of_Europe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/100px-Flag_of_Europe.svg.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="540" /></a><figcaption>Flamri i Bashkimit Evropian</figcaption></figure></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2520769"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2450697"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Grupi_i_Tetëshes_(G8)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2520769"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r2479542"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/Stampa:G8" title="Stampa:G8"><abbr title="View this template" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">v</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=Stampa_diskutim:G8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stampa diskutim:G8 (nuk është shkruar akoma)"><abbr title="Discuss this template" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Stampa:G8&action=edit"><abbr title="Edit this template" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none;padding:0;">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Grupi_i_Tetëshes_(G8)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/G8" title="G8">Grupi i Tetëshes (G8)</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Anëtarët</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Kanadaja" title="Kanadaja"><img alt="Kanadaja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/23px-Flag_of_Canada.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/35px-Flag_of_Canada.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/46px-Flag_of_Canada.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Kanada" class="mw-redirect" title="Kanada">Kanada</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Franca" title="Franca"><img alt="Franca" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/23px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/35px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/45px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Franca" title="Franca">Franca</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Gjermania" title="Gjermania"><img alt="Gjermania" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/23px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/35px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/46px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a class="mw-selflink selflink">Gjermania</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Italia" title="Italia"><img alt="Italia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/23px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/35px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/45px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span></span> <a href="/wiki/Italia" title="Italia">Italia</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Japonia" title="Japonia"><img alt="Japonia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/23px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/35px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/45px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Japonia" title="Japonia">Japonia</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Rusia" title="Rusia"><img alt="Rusia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Rusia" title="Rusia">Rusia</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/United_Kingdom" title="United Kingdom"><img alt="United Kingdom" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/23px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/35px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/46px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/w/index.php?title=Britania_e_madhe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Britania e madhe (nuk është shkruar akoma)">Britania e madhe</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/United_States" title="United States"><img alt="United States" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/23px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/35px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/46px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span></span> <a href="/wiki/Shtetet_e_Bashkuara" class="mw-redirect" title="Shtetet e Bashkuara">Shtetet e Bashkuara</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Përfaqësuesë tjerë</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=Stampa:Country_data_the_European_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stampa:Country data the European Union (nuk është shkruar akoma)">Stampa:Country data the European Union</a> <a href="/wiki/Bashkimi_Evropian" title="Bashkimi Evropian">Bashkimi Evropian</a></div></td></tr></tbody></table></div> <p class="mw-empty-elt"> </p> </td></tr></tbody></table></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Marrë nga "<a dir="ltr" href="https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Gjermania&oldid=2720407">https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Gjermania&oldid=2720407</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Speciale:Kategorit%C3%AB" title="Speciale:Kategoritë">Kategoritë</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Gabime_CS1:_Mungon_parametri_i_gjuh%C3%ABs" title="Kategoria:Gabime CS1: Mungon parametri i gjuhës">Gabime CS1: Mungon parametri i gjuhës</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Pages_using_infobox_country_or_infobox_former_country_with_the_flag_caption_or_type_parameters" title="Kategoria:Pages using infobox country or infobox former country with the flag caption or type parameters">Pages using infobox country or infobox former country with the flag caption or type parameters</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Kategoria:Pages_using_infobox_country_or_infobox_former_country_with_the_symbol_caption_or_type_parameters&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kategoria:Pages using infobox country or infobox former country with the symbol caption or type parameters (nuk është shkruar akoma)">Pages using infobox country or infobox former country with the symbol caption or type parameters</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Flagicons_with_missing_country_data_templates" title="Kategoria:Flagicons with missing country data templates">Flagicons with missing country data templates</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Gjermani" title="Kategoria:Gjermani">Gjermani</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Vende_n%C3%AB_Evrop%C3%AB" title="Kategoria:Vende në Evropë">Vende në Evropë</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Kategoria:Republika_federale&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kategoria:Republika federale (nuk është shkruar akoma)">Republika federale</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Shtete_an%C3%ABtare_t%C3%AB_NATO-s" title="Kategoria:Shtete anëtare të NATO-s">Shtete anëtare të NATO-s</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Shtete_an%C3%ABtare_t%C3%AB_K%C3%ABshillit_t%C3%AB_Evrop%C3%ABs" title="Kategoria:Shtete anëtare të Këshillit të Evropës">Shtete anëtare të Këshillit të Evropës</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Shtete_an%C3%ABtare_t%C3%AB_Bashkimit_Evropian" title="Kategoria:Shtete anëtare të Bashkimit Evropian">Shtete anëtare të Bashkimit Evropian</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Shtete_an%C3%ABtare_t%C3%AB_Kombeve_t%C3%AB_Bashkuara" title="Kategoria:Shtete anëtare të Kombeve të Bashkuara">Shtete anëtare të Kombeve të Bashkuara</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Kategoria:Shtetet_an%C3%ABtare_t%C3%AB_Bashkimit_p%C3%ABr_Mesdheun&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kategoria:Shtetet anëtare të Bashkimit për Mesdheun (nuk është shkruar akoma)">Shtetet anëtare të Bashkimit për Mesdheun</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Kategoria:Shtete_an%C3%ABtare_t%C3%AB_Nism%C3%ABs_s%C3%AB_Tre_Deteve&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kategoria:Shtete anëtare të Nismës së Tre Deteve (nuk është shkruar akoma)">Shtete anëtare të Nismës së Tre Deteve</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Kategoria:An%C3%ABtar%C3%AB_t%C3%AB_OECD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kategoria:Anëtarë të OECD (nuk është shkruar akoma)">Anëtarë të OECD</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Kategoria:Shtete_dhe_territore_t%C3%AB_themeluara_m%C3%AB_1871&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kategoria:Shtete dhe territore të themeluara më 1871 (nuk është shkruar akoma)">Shtete dhe territore të themeluara më 1871</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Vende" title="Kategoria:Vende">Vende</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Kategori të fshehura: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Vetit%C3%AB_CS1:_Burime_n%C3%AB_anglisht_(en)" title="Kategoria:Vetitë CS1: Burime në anglisht (en)">Vetitë CS1: Burime në anglisht (en)</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Faqe_me_adresa_nga_Wayback_Machine_q%C3%AB_p%C3%ABrdorin_stamp%C3%ABn_e_arkiv%C3%ABs_s%C3%AB_rrjetit" title="Kategoria:Faqe me adresa nga Wayback Machine që përdorin stampën e arkivës së rrjetit">Faqe me adresa nga Wayback Machine që përdorin stampën e arkivës së rrjetit</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Vetit%C3%AB_CS1:_Burime_n%C3%AB_gjermanisht_(de)" title="Kategoria:Vetitë CS1: Burime në gjermanisht (de)">Vetitë CS1: Burime në gjermanisht (de)</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Pages_using_ISBN_magic_links" title="Kategoria:Pages using ISBN magic links">Pages using ISBN magic links</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artikuj_me_lidhje_t%C3%AB_jashtme_t%C3%AB_vdekura" title="Kategoria:Artikuj me lidhje të jashtme të vdekura">Artikuj me lidhje të jashtme të vdekura</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artikuj_t%C3%AB_p%C3%ABrkryer" title="Kategoria:Artikuj të përkryer">Artikuj të përkryer</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Kjo faqe është redaktuar për herë te fundit më 24 nëntor 2024, në orën 02:23.</li> <li id="footer-info-copyright">Të gjitha materialet që gjenden në këtë faqë janë të mbrojtura nga <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution/Share-Alike License</a>;. Shiko <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Terms of Use</a> për më shumë informacione.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Rreth të dhënave vetjake</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Rreth">Rreth Wikipedia-s</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Shfaj%C3%ABsimet_e_p%C3%ABrgjithshme">Shfajësimet</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Programuesit</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/sq.wikipedia.org">Statistikat</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Deklarata e cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//sq.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Gjermania&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Për celular</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-57488d5c7d-wppgh","wgBackendResponseTime":325,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.909","walltime":"1.310","ppvisitednodes":{"value":8778,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":148831,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":13576,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":12,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":124297,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 919.905 1 -total"," 41.76% 384.178 1 Stampa:Infobox_country"," 40.80% 375.315 2 Stampa:Infobox"," 23.24% 213.770 2 Stampa:Reflist"," 14.71% 135.322 6 Stampa:Navbox"," 13.88% 127.664 10 Stampa:Cite_web"," 7.82% 71.941 1 Stampa:G8"," 7.56% 69.527 1 Stampa:ISO_3166_code"," 7.48% 68.791 1 Stampa:VendeEvropa"," 7.05% 64.896 9 Stampa:Flagicon"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.355","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7829829,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-6b7f745dd4-k75vx","timestamp":"20241125092237","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Gjermania","url":"https:\/\/sq.wikipedia.org\/wiki\/Gjermania","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q183","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q183","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-01-25T02:09:03Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/ba\/Flag_of_Germany.svg","headline":"shtet n\u00eb Evrop\u00ebn Qendrore"}</script> </body> </html>