CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>فردوسی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%", "۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"06838de9-1b49-4d98-b839-be5242b5d861","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"فردوسی","wgTitle":"فردوسی","wgCurRevisionId":41140835,"wgRevisionId":41140835,"wgArticleId":314241,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","صفحات نیمه‌حفاظت‌شده بی‌پایان ویکی‌پدیا","مقاله‌های برگزیده","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BIBSYS","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ICCU","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LNB","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLK", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NSK","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NTA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های PLWABN","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SELIBR","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VcBA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های DTBIO","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CINII","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های MusicBrainz","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های RERO","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SNAC-ID","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF","داده‌های کتابخانه‌ای با ۲۶ عنصر","فردوسی","اهالی ایران در سده ۱۰ (میلادی)","اهالی ایران در سده ۱۱ (میلادی)","اهالی توس","اهالی خراسان","خاک‌سپاری‌ها در مشهد","درگذشتگان ۱۰۲۰ (میلادی)","درگذشتگان ۱۰۲۵ (میلادی)","درگذشتگان ۴۱۶","درگذشتگان سده ۱۱ (میلادی)","دهقانان","زادگان ۳۲۹","زادگان ۹۴۰ (میلادی)","زادگان سده ۱۰ (میلادی)","شاعران اهل توس","شاعران ایران بزرگ","شاعران ایرانی سده ۱۱ (میلادی)","شاعران حماسه‌سرا","شاعران سده ۱۰ (میلادی) اهل ایران","شاعران سده ۱۰ (میلادی)","شاعران فارسی‌زبان اهل ایران", "شاعران فارسی‌زبان سده ۴ (قمری)","شاعران مرد اهل ایران","شاهنامه","فرهنگ عامه ایران","نمادهای ملی ایران","نویسندگان ادبیات فارسی دوران قرون وسطی","نویسندگان سده ۱۰ (میلادی)","نویسندگان سده ۱۱ (میلادی)","نویسندگان مرد اهل ایران"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"فردوسی","wgRelevantArticleId":314241,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["autoconfirmed"],"wgRestrictionMove":["autoconfirmed"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":41140835,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl", "pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":300000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q43459","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.categoryTree.styles":"ready","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles": "ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.categoryTree","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents", "ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.categoryTree.styles%7Cext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Ferdosy5.jpg/1200px-Ferdosy5.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Ferdosy5.jpg/800px-Ferdosy5.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1067"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Ferdosy5.jpg/640px-Ferdosy5.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="853"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="فردوسی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-فردوسی rootpage-فردوسی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="منوی اصلی" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ساخت حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ساخت حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-زمینهٔ_تاریخی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#زمینهٔ_تاریخی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>زمینهٔ تاریخی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-زمینهٔ_تاریخی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های زمینهٔ تاریخی</span> </button> <ul id="toc-زمینهٔ_تاریخی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-زبان_و_ادب_پارسی_در_روزگار_فردوسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#زبان_و_ادب_پارسی_در_روزگار_فردوسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۱</span> <span>زبان و ادب پارسی در روزگار فردوسی</span> </div> </a> <ul id="toc-زبان_و_ادب_پارسی_در_روزگار_فردوسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-داستان‌های_زندگی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#داستان‌های_زندگی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>داستان‌های زندگی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-داستان‌های_زندگی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های داستان‌های زندگی</span> </button> <ul id="toc-داستان‌های_زندگی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-در_روزگار_نو" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#در_روزگار_نو"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱</span> <span>در روزگار نو</span> </div> </a> <ul id="toc-در_روزگار_نو-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-زایش" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#زایش"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱.۱</span> <span>زایش</span> </div> </a> <ul id="toc-زایش-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نام_و_نشان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#نام_و_نشان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱.۲</span> <span>نام و نشان</span> </div> </a> <ul id="toc-نام_و_نشان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پرورش_و_بالندگی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#پرورش_و_بالندگی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱.۳</span> <span>پرورش و بالندگی</span> </div> </a> <ul id="toc-پرورش_و_بالندگی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آموزش_و_دانش" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#آموزش_و_دانش"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱.۴</span> <span>آموزش و دانش</span> </div> </a> <ul id="toc-آموزش_و_دانش-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خانواده" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#خانواده"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱.۵</span> <span>خانواده</span> </div> </a> <ul id="toc-خانواده-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-سروده‌های_فردوسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#سروده‌های_فردوسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>سروده‌های فردوسی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-سروده‌های_فردوسی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های سروده‌های فردوسی</span> </button> <ul id="toc-سروده‌های_فردوسی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-سُرایش_شاهنامه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سُرایش_شاهنامه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>سُرایش شاهنامه</span> </div> </a> <ul id="toc-سُرایش_شاهنامه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-هجونامه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#هجونامه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲</span> <span>هجونامه</span> </div> </a> <ul id="toc-هجونامه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-پشتیبانان_فردوسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پشتیبانان_فردوسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>پشتیبانان فردوسی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-پشتیبانان_فردوسی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های پشتیبانان فردوسی</span> </button> <ul id="toc-پشتیبانان_فردوسی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ستایش_سلطان_محمود_در_شاهنامه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ستایش_سلطان_محمود_در_شاهنامه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۱</span> <span>ستایش سلطان محمود در شاهنامه</span> </div> </a> <ul id="toc-ستایش_سلطان_محمود_در_شاهنامه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-درگذشت_و_آرامگاه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#درگذشت_و_آرامگاه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>درگذشت و آرامگاه</span> </div> </a> <ul id="toc-درگذشت_و_آرامگاه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جهان‌بینی_فردوسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جهان‌بینی_فردوسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>جهان‌بینی فردوسی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-جهان‌بینی_فردوسی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های جهان‌بینی فردوسی</span> </button> <ul id="toc-جهان‌بینی_فردوسی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مذهب_فردوسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مذهب_فردوسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۱</span> <span>مذهب فردوسی</span> </div> </a> <ul id="toc-مذهب_فردوسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-حکمت_و_اندیشهٔ_فردوسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#حکمت_و_اندیشهٔ_فردوسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۲</span> <span>حکمت و اندیشهٔ فردوسی</span> </div> </a> <ul id="toc-حکمت_و_اندیشهٔ_فردوسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-اثرپذیری_فردوسی_از_دیگران" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#اثرپذیری_فردوسی_از_دیگران"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>اثرپذیری فردوسی از دیگران</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-اثرپذیری_فردوسی_از_دیگران-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های اثرپذیری فردوسی از دیگران</span> </button> <ul id="toc-اثرپذیری_فردوسی_از_دیگران-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-آیین‌های_مزدیسنا،_زروانی_و_مهرپرستی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#آیین‌های_مزدیسنا،_زروانی_و_مهرپرستی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۱</span> <span>آیین‌های مزدیسنا، زروانی و مهرپرستی</span> </div> </a> <ul id="toc-آیین‌های_مزدیسنا،_زروانی_و_مهرپرستی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-حکمت_خسروانی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#حکمت_خسروانی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۲</span> <span>حکمت خسروانی</span> </div> </a> <ul id="toc-حکمت_خسروانی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کتاب‌ها_و_منابع_پارسی_میانه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کتاب‌ها_و_منابع_پارسی_میانه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۳</span> <span>کتاب‌ها و منابع پارسی میانه</span> </div> </a> <ul id="toc-کتاب‌ها_و_منابع_پارسی_میانه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شعوبیه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#شعوبیه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۴</span> <span>شعوبیه</span> </div> </a> <ul id="toc-شعوبیه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سبک_خراسانی،_به‌ویژه_رودکی_و_دقیقی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سبک_خراسانی،_به‌ویژه_رودکی_و_دقیقی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۵</span> <span>سبک خراسانی، به‌ویژه رودکی و دقیقی</span> </div> </a> <ul id="toc-سبک_خراسانی،_به‌ویژه_رودکی_و_دقیقی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-اثرگذاری_فردوسی_بر_ادبیات_ایران_و_جهان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#اثرگذاری_فردوسی_بر_ادبیات_ایران_و_جهان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>اثرگذاری فردوسی بر ادبیات ایران و جهان</span> </div> </a> <ul id="toc-اثرگذاری_فردوسی_بر_ادبیات_ایران_و_جهان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دیدگاه_مخالفان_و_موافقان_و_منتقدان_دربارهٔ_فردوسی_و_شاهنامه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#دیدگاه_مخالفان_و_موافقان_و_منتقدان_دربارهٔ_فردوسی_و_شاهنامه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>دیدگاه مخالفان و موافقان و منتقدان دربارهٔ فردوسی و شاهنامه</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-دیدگاه_مخالفان_و_موافقان_و_منتقدان_دربارهٔ_فردوسی_و_شاهنامه-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های دیدگاه مخالفان و موافقان و منتقدان دربارهٔ فردوسی و شاهنامه</span> </button> <ul id="toc-دیدگاه_مخالفان_و_موافقان_و_منتقدان_دربارهٔ_فردوسی_و_شاهنامه-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-نقد_فردوسی_و_شاهنامه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#نقد_فردوسی_و_شاهنامه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹.۱</span> <span>نقد فردوسی و شاهنامه</span> </div> </a> <ul id="toc-نقد_فردوسی_و_شاهنامه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-فردوسی‌پژوهی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#فردوسی‌پژوهی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>فردوسی‌پژوهی</span> </div> </a> <ul id="toc-فردوسی‌پژوهی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جایگاه_جهانی_فردوسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جایگاه_جهانی_فردوسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>جایگاه جهانی فردوسی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-جایگاه_جهانی_فردوسی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های جایگاه جهانی فردوسی</span> </button> <ul id="toc-جایگاه_جهانی_فردوسی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-تندیس‌های_فردوسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تندیس‌های_فردوسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱.۱</span> <span>تندیس‌های فردوسی</span> </div> </a> <ul id="toc-تندیس‌های_فردوسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بزرگ‌داشت_و_گرامی‌داشت_فردوسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#بزرگ‌داشت_و_گرامی‌داشت_فردوسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱.۲</span> <span>بزرگ‌داشت و گرامی‌داشت فردوسی</span> </div> </a> <ul id="toc-بزرگ‌داشت_و_گرامی‌داشت_فردوسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-راه‌اندازی_نهادهایی_به_نام_فردوسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#راه‌اندازی_نهادهایی_به_نام_فردوسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۲</span> <span>راه‌اندازی نهادهایی به نام فردوسی</span> </div> </a> <ul id="toc-راه‌اندازی_نهادهایی_به_نام_فردوسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منبع‌شناسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#منبع‌شناسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳</span> <span>منبع‌شناسی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-منبع‌شناسی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های منبع‌شناسی</span> </button> <ul id="toc-منبع‌شناسی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-پیشگفتارهای_شاهنامه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پیشگفتارهای_شاهنامه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳.۱</span> <span>پیشگفتارهای شاهنامه</span> </div> </a> <ul id="toc-پیشگفتارهای_شاهنامه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کتاب‌های_تاریخ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کتاب‌های_تاریخ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳.۲</span> <span>کتاب‌های تاریخ</span> </div> </a> <ul id="toc-کتاب‌های_تاریخ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-دربارهٔ_تاریخ_سامانیان_و_غزنویان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#دربارهٔ_تاریخ_سامانیان_و_غزنویان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳.۲.۱</span> <span>دربارهٔ تاریخ سامانیان و غزنویان</span> </div> </a> <ul id="toc-دربارهٔ_تاریخ_سامانیان_و_غزنویان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دربارهٔ_فردوسی_و_شاهنامه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#دربارهٔ_فردوسی_و_شاهنامه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳.۲.۲</span> <span>دربارهٔ فردوسی و شاهنامه</span> </div> </a> <ul id="toc-دربارهٔ_فردوسی_و_شاهنامه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۴</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-یادداشت‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#یادداشت‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۵</span> <span>یادداشت‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-یادداشت‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پانویس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پانویس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۶</span> <span>پانویس</span> </div> </a> <ul id="toc-پانویس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۷</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-برای_مطالعه_بیشتر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#برای_مطالعه_بیشتر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۸</span> <span>برای مطالعه بیشتر</span> </div> </a> <ul id="toc-برای_مطالعه_بیشتر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۹</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="فهرست محتوا" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">فردوسی</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۹۹ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-99" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۹۹ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%D9%8A%E2%80%8C" title="أبو القاسم الفردوسي‌–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أبو القاسم الفردوسي‌" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%D9%89" title="الفردوسى–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الفردوسى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Ferdous%C3%AD" title="Ferdousí–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Ferdousí" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Firdausi" title="Firdausi–Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Firdausi" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Firdovsi" title="Firdovsi–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Firdovsi" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="فردوسی–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="فردوسی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D1%80%D2%99%D3%99%D2%AF%D1%81%D0%B8" title="Фирҙәүси–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Фирҙәүси" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Firdousis" title="Firdousis–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Firdousis" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%96%D1%80%D0%B4%D0%B0%D1%9E%D1%81%D1%96" title="Фірдаўсі–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Фірдаўсі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%96%D1%80%D0%B4%D0%B0%D1%9E%D1%81%D1%96" title="Фірдаўсі–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Фірдаўсі" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D1%80%D0%B4%D0%BE%D1%83%D1%81%D0%B8" title="Фирдоуси–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Фирдоуси" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AB%E0%A7%87%E0%A6%B0%E0%A6%A6%E0%A7%8C%E0%A6%B8%E0%A7%80" title="ফেরদৌসী–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ফেরদৌসী" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Firdusi" title="Firdusi–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Firdusi" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Firdaws%C3%AD" title="Firdawsí–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Firdawsí" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–سبویی" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="سبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B1%D8%AF%DB%95%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="فیردەوسی–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="فیردەوسی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Firdaus%C3%AD" title="Firdausí–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Firdausí" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D1%80%D0%B4%D0%BE%D1%83%D1%81%D0%B8" title="Фирдоуси–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Фирдоуси" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Ferdawsi" title="Ferdawsi–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Ferdawsi" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Firdausi" title="Firdausi–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Firdausi" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Firdausi" title="Firdausi–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Firdausi" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/F%C4%B1rdewsi" title="Fırdewsi–Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Fırdewsi" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%8A%DE%A8%DE%83%DE%AA%DE%8B%DE%AF%DE%90%DE%A9" title="ފިރުދޯސީ–دیوهی" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ފިރުދޯސީ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="دیوهی" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CE%B5%CF%81%CE%BD%CF%84%CE%BF%CF%83%CE%AF" title="Φερντοσί–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Φερντοσί" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Abol-Gasem_Ferdousio" title="Abol-Gasem Ferdousio–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Abol-Gasem Ferdousio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Ferdous%C3%AD" title="Ferdousí–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Ferdousí" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Abu%27l-Kasim_Firdausi" title="Abu'l-Kasim Firdausi–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Abu'l-Kasim Firdausi" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A4%D8%B3%D9%8A" title="فردؤسي–گیلکی" lang="glk" hreflang="glk" data-title="فردؤسي" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="گیلکی" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%99%D7%A8%D7%93%D7%95%D7%A1%D7%99" title="פירדוסי–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="פירדוסי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A4%BF%E0%A4%B0%E0%A4%A6%E0%A5%8C%E0%A4%B8%E0%A5%80" title="फिरदौसी–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="फिरदौसी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Firdusi" title="Firdusi–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Firdusi" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Firdausz%C3%AD" title="Firdauszí–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Firdauszí" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%96%D5%AB%D6%80%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB" title="Ֆիրդուսի–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ֆիրդուսի" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Firdusi" title="Firdusi–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Firdusi" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%95%E3%82%A7%E3%83%AB%E3%83%89%E3%82%A6%E3%82%B9%E3%82%A3%E3%83%BC" title="フェルドウスィー–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="フェルドウスィー" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98" title="ფირდოუსი–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ფირდოუსი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/%C3%81bilqas%C4%B1m_Ferdawsiy" title="Ábilqasım Ferdawsiy–قره‌قالپاقی" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Ábilqasım Ferdawsiy" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="قره‌قالپاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D3%98%D0%B1%D1%96%D0%BB%D2%9B%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BC_%D0%A4%D0%B8%D1%80%D0%B4%D0%B0%D1%83%D1%81%D0%B8" title="Әбілқасым Фирдауси–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Әбілқасым Фирдауси" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%94%BC%EB%A5%B4%EB%8B%A4%EC%9A%B0%EC%8B%9C" title="피르다우시–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="피르다우시" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Firdews%C3%AE" title="Firdewsî–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Firdewsî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Firdusius" title="Firdusius–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Firdusius" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Ferdousi" title="Ferdousi–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Ferdousi" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Firdous%C4%AB" title="Firdousī–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Firdousī" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Ferdows%C3%AE" title="Ferdowsî–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Ferdowsî" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D1%80%D0%B4%D1%83%D1%81%D0%B8" title="Фирдуси–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Фирдуси" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%BF%E0%B5%BC%E0%B4%A6%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B4%BF" title="ഫിർദോസി–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഫിർദോസി" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D1%80%D0%B4%D0%BE%D1%83%D1%81%D0%B8" title="Фирдоуси–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Фирдоуси" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A4%BF%E0%A4%B0%E0%A4%A6%E0%A5%8C%E0%A4%B8%E0%A5%80" title="फिरदौसी–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="फिरदौसी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Hakim_Abul_Qasim_Firdausi_Tusi" title="Hakim Abul Qasim Firdausi Tusi–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Hakim Abul Qasim Firdausi Tusi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="فردوسی–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="فردوسی" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Firdausi" title="Firdausi–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Firdausi" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Firdausi" title="Firdausi–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Firdausi" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A8%BF%E0%A8%B0%E0%A8%A6%E0%A9%8C%E0%A8%B8%E0%A9%80" title="ਫ਼ਿਰਦੌਸੀ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਫ਼ਿਰਦੌਸੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Ferdousi" title="Ferdousi–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Ferdousi" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="فردوسی–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="فردوسی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="فردوسی–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="فردوسی" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Ferdusi" title="Ferdusi–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Ferdusi" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Firdo%C3%B9si" title="Firdoùsi–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Firdoùsi" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D1%80%D0%B4%D0%BE%D1%83%D1%81%D0%B8" title="Фирдоуси–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Фирдоуси" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Ferdusi" title="Ferdusi–ساردینیایی" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Ferdusi" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ساردینیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Firdusi" title="Firdusi–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Firdusi" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Firduzi" title="Firduzi–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Firduzi" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Firdeusiu" title="Firdeusiu–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Firdeusiu" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D1%80%D0%B4%D1%83%D1%81%D0%B8" title="Фирдуси–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Фирдуси" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Ferdousi" title="Ferdousi–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Ferdousi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Firdusi" title="Firdusi–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Firdusi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%8C%E0%AE%9A%E0%AE%BF" title="பிர்தௌசி–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பிர்தௌசி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AB%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%8C%E0%B0%B8%E0%B0%BF" title="ఫిరదౌసి–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="ఫిరదౌసి" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D1%81%D3%A3" title="Фирдавсӣ–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Фирдавсӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B8%8B%E0%B8%B5" title="เฟร์โดว์ซี–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="เฟร์โดว์ซี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Ferd%C3%B6wsi" title="Ferdöwsi–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Ferdöwsi" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Firdevs%C3%AE" title="Firdevsî–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Firdevsî" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D1%80%D0%B4%D3%99%D2%AF%D1%81%D0%B8" title="Фирдәүси–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Фирдәүси" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%96%D1%80%D0%B4%D0%BE%D1%83%D1%81%D1%96" title="Фірдоусі–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Фірдоусі" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="فردوسی–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="فردوسی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Firdavsiy" title="Firdavsiy–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Firdavsiy" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–ولاپوک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ولاپوک" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Firdawsi" title="Firdawsi–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Firdawsi" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%8F%B2%E5%B0%94%E5%A4%9A%E8%A5%BF" title="菲尔多西–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="菲尔多西" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%8F%B2%E7%88%BE%E5%A4%9A%E8%A5%BF" title="菲爾多西–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="菲爾多西" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ferdowsi" title="Ferdowsi–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Ferdowsi" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%8F%B2%E7%88%BE%E5%A4%9A%E8%A5%BF" title="菲爾多西–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="菲爾多西" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q43459#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&action=edit" title="این صفحه محافظت‌شده است.
می‌توانید متن مبدأ آن را ببینید [e]" accesskey="e"><span>نمایش مبدأ</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&action=edit"><span>نمایش مبدأ</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&oldid=41140835" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&id=41140835&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%2581%25D8%25B1%25D8%25AF%25D9%2588%25D8%25B3%25DB%258C"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%2581%25D8%25B1%25D8%25AF%25D9%2588%25D8%25B3%25DB%258C"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Ferdowsi" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکی‌گفتاورد</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikisource mw-list-item"><a href="https://fa.wikisource.org/wiki/%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A2%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکی‌نبشته</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q43459" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-featured-star" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="این یک مقالهٔ برگزیده است. برای اطلاعات بیشتر اینجا را کلیک کنید."><img alt="این یک مقالهٔ برگزیده است. برای اطلاعات بیشتر اینجا را کلیک کنید." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/19px-Symbol_star_gold.svg.png" decoding="async" width="19" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/29px-Symbol_star_gold.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/39px-Symbol_star_gold.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span></div></div> <div id="mw-indicator-indicator-fr-review-status" class="mw-indicator"><indicator name="fr-review-status" class="mw-fr-review-status-indicator" id="mw-fr-revision-toggle"><span class="cdx-fr-css-icon-review--status--stable"></span><b>بررسی‌شده</b></indicator></div> <div id="mw-indicator-pp-default" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA_%D8%A7%D8%B2_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7#نیمه" title="این مقاله نیمه‌حفاظت‌شده شده‌است"><img alt="صفحه نیمه‌حفاظت‌شده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Semi-protection-shackle.svg/20px-Semi-protection-shackle.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Semi-protection-shackle.svg/30px-Semi-protection-shackle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Semi-protection-shackle.svg/40px-Semi-protection-shackle.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><div id="mw-fr-revision-messages"><div id="mw-fr-revision-details" class="mw-fr-revision-details-dialog" style="display:none;"><div tabindex="0"></div><div class="cdx-dialog cdx-dialog--horizontal-actions"><header class="cdx-dialog__header cdx-dialog__header--default"><div class="cdx-dialog__header__title-group"><h2 class="cdx-dialog__header__title">وضعیت نسخهٔ صفحه</h2><p class="cdx-dialog__header__subtitle">این یک نسخهٔ بررسی‌شده از صفحه است</p></div><button class="cdx-button cdx-button--action-default cdx-button--weight-quiet
							cdx-button--size-medium cdx-button--icon-only cdx-dialog__header__close-button" aria-label="بستن" onclick="document.getElementById("mw-fr-revision-details").style.display = "none";" type="submit"><span class="cdx-icon cdx-icon--medium
							cdx-fr-css-icon--close"></span></button></header><div class="cdx-dialog__body">این <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%AD%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌پدیا:تغییرات در حال انتظار">نسخهٔ پایداری</a> است که در <i>۷ فوریهٔ ۲۰۲۵</i> <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&type=review&page=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C">بررسی شده است</a>.</div></div><div tabindex="0"></div></div></div></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><p class="mw-empty-elt"> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744652">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">برای دیگر کاربردها، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C_(%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C)" class="mw-disambig" title="فردوسی (ابهام‌زدایی)">فردوسی (ابهام‌زدایی)</a> را ببینید.</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox vcard"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above"><div style="display:inline;" class="fn">فردوسی</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ferdosy5.jpg" class="mw-file-description" title="پیکرهٔ فردوسی کارِ ابوالحسن صدیقی در آرامگاه فردوسی، توس"><img alt="پیکرهٔ فردوسی کارِ ابوالحسن صدیقی در آرامگاه فردوسی، توس" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Ferdosy5.jpg/220px-Ferdosy5.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Ferdosy5.jpg/330px-Ferdosy5.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Ferdosy5.jpg/440px-Ferdosy5.jpg 2x" data-file-width="3456" data-file-height="4608" /></a></span><div class="infobox-caption">پیکرهٔ فردوسی کارِ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B5%D8%AF%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="ابوالحسن صدیقی">ابوالحسن صدیقی</a> در <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="آرامگاه فردوسی">آرامگاه فردوسی</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="توس">توس</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em;padding-right:0.65em;">نام اصلی</th><td class="infobox-data" style="line-height:1.4em;"><div class="nickname">ابوالقاسم فردوسی توسی</div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em;padding-right:0.65em;">زاده</th><td class="infobox-data" style="line-height:1.4em;">۳۲۹ هجری قمری (۹۴۰ میلادی)<br />دهکدهٔ <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%98" title="پاژ">پاژ</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="توس">توس</a>، <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="خراسان">خراسان</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="ایران بزرگ">ایران بزرگ</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em;padding-right:0.65em;">محل زندگی</th><td class="infobox-data" style="line-height:1.4em;"><span class="label">توس، پاژ</span><br /></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em;padding-right:0.65em;">درگذشته</th><td class="infobox-data" style="line-height:1.4em;">۴۱۶ هجری قمری (۱۰۲۵ میلادی)<br />توس، خراسان، ایران بزرگ</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em;padding-right:0.65em;">آرامگاه</th><td class="infobox-data" style="line-height:1.4em;"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="آرامگاه فردوسی">آرامگاه فردوسی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C" title="استان خراسان رضوی">خراسان رضوی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a><br /><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744588">.mw-parser-output .geo-default,.mw-parser-output .geo-dms,.mw-parser-output .geo-dec{display:inline}.mw-parser-output .geo-nondefault,.mw-parser-output .geo-multi-punct{display:none}.mw-parser-output .longitude,.mw-parser-output .latitude{white-space:nowrap}</style><span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//geohack.toolforge.org/geohack.php?language=fa&pagename=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&params=36_29_10.15_N_59_31_3.34_E_region:IR"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="نقشه‌ها، عکس‌های هوایی، و دیگر داده‌های این موقعیت"><span class="latitude"><span dir="ltr">۳۶°۲۹′۱۰٫۱۵″</span> شمالی</span> <span class="longitude"><span dir="ltr">۵۹°۳۱′۳٫۳۴″</span> شرقی</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="نقشه‌ها، عکس‌های هوایی، و دیگر داده‌های این موقعیت"><span dir="ltr">۳۶٫۴۸۶۱۵۲۸°</span>شمالی <span dir="ltr">۵۹٫۵۱۷۵۹۴۴°</span>شرقی</span><span style="display:none"> / <span class="geo">36.4861528; 59.5175944</span></span></span></a></span></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em;padding-right:0.65em;">لقب</th><td class="infobox-data nickname" style="line-height:1.4em;">حکیم توس، حکیم سخن</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em;padding-right:0.65em;">پیشه</th><td class="infobox-data role" style="line-height:1.4em;"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1" title="شاعر">شاعر</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%82%D8%A7%D9%86" title="دهقان">دهقان</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em;padding-right:0.65em;">زمینه کاری</th><td class="infobox-data role" style="line-height:1.4em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="ادبیات فارسی">ادبیات فارسی</a>، <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1" title="شعر">شعر</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em;padding-right:0.65em;"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="ملیت">ملیت</a></th><td class="infobox-data category" style="line-height:1.4em;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="مردمان ایرانی‌تبار">ایرانی</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em;padding-right:0.65em;">دوره</th><td class="infobox-data" style="line-height:1.4em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="سامانیان">دورهٔ سامانیان</a> و <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غزنویان">دورهٔ غزنوی</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em;padding-right:0.65em;">سبک نوشتاری</th><td class="infobox-data category" style="line-height:1.4em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%DA%A9_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سبک خراسانی">سبک خراسانی</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em;padding-right:0.65em;">کتاب‌ها</th><td class="infobox-data" style="line-height:1.4em;"><i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شاهنامه">شاهنامه</a></i></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em;padding-right:0.65em;">دلیل سرشناسی</th><td class="infobox-data" style="line-height:1.4em;">سرایش <i>شاهنامه</i></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em;padding-right:0.65em;">تأثیرپذیرفته از</th><td class="infobox-data" style="line-height:1.4em;">آیین‌های <a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7" title="مزدیسنا">مزدیسنا</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آیین زروانی">زروانی</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="مهرپرستی">مهرپرستی</a>، <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="شعوبیه">جنبش شعوبیه</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%A9%DB%8C" title="رودکی">رودکی</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="دقیقی">دقیقی</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em;padding-right:0.65em;">تأثیرگذاشته بر</th><td class="infobox-data" style="line-height:1.4em;">ادبیات فارسی و ادبیات جهان</td></tr></tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40023308">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:left!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar a{white-space:nowrap}.mw-parser-output .sidebar-wraplinks a{white-space:normal}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:right;clear:right;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding-bottom:0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em 0}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding-top:0.2em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding-top:0.4em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.4em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding-top:0}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.4em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:left;font-size:115%}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-navbar{padding-top:0.6em}.mw-parser-output .sidebar-collapse .mw-collapsible-toggle{margin-top:0.2em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{text-align:right;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}@media screen{@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><table class="sidebar nomobile sidebar-wraplinks plainlist" style="width:22.0em;"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle navbox-title" style="padding:0.4em 0.25em 0;">از <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="رده:فردوسی">سلسله مقالات</a><br /><small style="font-size:85%;">دربارهٔ</small></td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle navbox-title" style="padding-top:0 0.25em 0.5em;font-size:175%;font-weight:normal;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="فردوسی"><img alt="فردوسی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/FerdowsiSVG.svg/140px-FerdowsiSVG.svg.png" decoding="async" width="140" height="88" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/FerdowsiSVG.svg/210px-FerdowsiSVG.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/FerdowsiSVG.svg/280px-FerdowsiSVG.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="320" /></a></span></th></tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding:0.2em 0.2em 0.8em;"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="الگو:گاه‌شمار زندگی فردوسی">گاه‌شمار زندگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="افسانه‌های زندگی فردوسی (صفحه وجود ندارد)">افسانه‌ها</a> • <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D9%88_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF" title="فردوسی و سلطان محمود">فردوسی و سلطان محمود</a></li></ul> <hr /> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شاهنامه">شاهنامه</a></i> • <i><a href="/wiki/%D9%87%D8%AC%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="هجونامه فردوسی">هجونامه</a></i></li></ul></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading navbox-abovebelow"> هنر و اندیشه</th></tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding:0.2em 0.2em 0.8em;"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="اندیشه سیاسی فردوسی">سیاست</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="مذهب فردوسی">مذهب</a></li></ul></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading navbox-abovebelow"> جایگاه</th></tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding:0.2em 0.2em 0.8em;"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AB%D8%B1%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="اثرپذیری فردوسی از گذشتگان (صفحه وجود ندارد)">اثرپذیری</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اثرگذاری فردوسی (صفحه وجود ندارد)">اثرگذاری</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="درون‌مایه‌های آثار فردوسی (صفحه وجود ندارد)">مضامین</a> • <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="تاریخچه پذیره شعر فردوسی">تاریخچهٔ پذیرهٔ آثار</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%84_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شمایل فرهنگی فردوسی (صفحه وجود ندارد)">شمایل فرهنگی</a> • <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="یادمان‌های فردوسی">فهرست یادمان‌ها</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="آثار درباره فردوسی (صفحه وجود ندارد)">فهرست آثار دربارهٔ فردوسی</a></li></ul></td> </tr><tr><td class="sidebar-below"> <ul><li><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="extiw" title="q:فردوسی">سخنان</a><div class="CategoryTreeTag" data-ct-options="{"mode":0,"hideprefix":20,"showcount":false,"namespaces":false,"notranslations":false}"><div class="CategoryTreeSection"><div class="CategoryTreeItem"><span class="CategoryTreeBullet"><a class="CategoryTreeToggle" data-ct-title="فردوسی" aria-expanded="false"></a> </span> <bdi dir="rtl"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="رده:فردوسی">فردوسی</a></bdi></div><div class="CategoryTreeChildren" style="display:none"></div></div></div></li></ul></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C_(%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C)" title="الگو:فردوسی (نوار کناری)"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C_(%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:فردوسی (نوار کناری) (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C_(%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C)" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:فردوسی (نوار کناری)"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p><b>ابوالقاسم فردوسی توسی</b> (۴۱۶–۳۲۹ ه‍.ق برابر با ۴۰۳–۳۱۹ ه‍.ش) شاعر <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87" title="حماسه">حماسه‌سرای</a> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="مردمان ایرانی‌تبار">ایرانی</a> و سرایندهٔ <i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شاهنامه">شاهنامه</a></i>، حماسهٔ ملی <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="ایران بزرگ">ایران</a> است. فردوسی را بزرگ‌ترین چکامه‌سرای <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="زبان فارسی">پارسی‌گو</a> دانسته‌اند<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> که از آوازهٔ جهانی برخوردار است. وی را <b>حکیم سخن</b> و <b>حکیم توس</b> نیز گویند. </p><p>پژوهشگران برآنند که فردوسی سرودن <i>شاهنامه</i> را برپایهٔ <i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="شاهنامه ابومنصوری">شاهنامهٔ ابومنصوری</a></i> در سی سالگی آغاز کرد. تنها سروده‌ای که روشن شده از اوست، خود <i>شاهنامه</i> است. <i>شاهنامه</i> نامدارترین سرودهٔ فردوسی و یکی از بزرگ‌ترین نوشته‌های <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ادبیات ایران باستان">ادبیات کهن پارسی</a> است. فردوسی <i>شاهنامه</i> را در ۳۸۴ ه‍.ق (۹۹۴ میلادی)، سه سال پیش از برتخت‌نشستن محمود، به‌پایان برد و در ۴۰۰ ه‍.ق (۸ مارس ۱۰۱۰ میلادی)، در هفتاد و یک سالگی، ویراست دوم را به انجام رساند. سروده‌های دیگری نیز به فردوسی منتسب شده‌اند، که بیشترشان بی‌پایه هستند. نامورترین آن‌ها مثنوی <i><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D9%88_%D8%B2%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%A7" title="یوسف و زلیخا">یوسف و زلیخا</a></i> است. سرودهٔ دیگری که از فردوسی دانسته شده، <a href="/wiki/%D9%87%D8%AC%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="هجونامه فردوسی"><i>هجونامه‌ای</i></a> در نکوهش <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C" title="سلطان محمود غزنوی">سلطان محمود غزنوی</a> است. برابر <i>کتاب‌شناسی فردوسی و شاهنامه</i>، گردآوری <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1" title="ایرج افشار">ایرج افشار</a>، با به‌شمارآوردن سروده‌های منسوب به فردوسی مانند <i>یوسف و زلیخا</i> تا سال ۱۳۸۵، تعداد ۵۹۴۲ اثر گوناگون در این سال‌ها نوشته شده است.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>فردوسی <a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%82%D8%A7%D9%86" title="دهقان">دهقان</a> و دهقان‌زاده بود. او آغاز زندگی را در روزگار <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="سامانیان">سامانیان</a> و هم‌زمان با جنبش استقلال‌طلبی و هویت‌خواهی در میان ایرانیان سپری کرد. <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="سامانیان">شاهان سامانی</a> با پشتیبانی از زبان فارسی، زمانه‌ای درخشان را برای پرورش زبان و اندیشهٔ ایرانی آماده ساختند و فردوسی در هنر سخنوری آشکارا وامدار گذشتگان خویش و همهٔ آنانی است که در سده‌های سوم و چهارم هجری، <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="فارسی دری">زبان فارسی</a> را به اوج رساندند و او با بهره‌گیری از آن سرمایه، توانست گفتار خود را چنین درخشان بپردازد. در نگاهی فراگیر دربارهٔ دانش و آموخته‌های فردوسی می‌توان گفت او <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبان عربی">زبان عربی</a> می‌دانست، اما در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="ادبیات عربی">نثر و نظم عرب</a> چیرگی نداشت. در «<a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%86%D9%82%D8%B1%DB%8C" title="شاهنامه بایسنقری">پیشگفتار بایسنقری</a>» نام فردوسی با «<a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA" title="حکمت">حکیم</a>» همراه است، که از دید برخی اشاره به <a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA_%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حکمت خسروانی">حکمت خسروانی</a> دارد. </p><p>فردوسی در <i>شاهنامه</i>، فرهنگ ایران پیشا <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a> را با فرهنگ ایران پسا اسلام پیوند داده است. از <i>شاهنامه</i> برمی‌آید که فردوسی از آیین‌های ایران باستان همچون <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آیین زروانی">زروانی</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="مهرپرستی">مهرپرستی</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7" title="مزدیسنا">مزدیسنا</a> اثر پذیرفته، هرچند پاره‌ای از <a href="/wiki/%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="پژوهشگران">پژوهشگران</a> سرچشمهٔ این اثرپذیری‌ها را بن‌مایه‌های کار فردوسی می‌دانند، که او به آن‌ها بسیار وفادار بوده است. همچنین، وی به‌سبب خاستگاه دهقانی، با فرهنگ و آیین‌های باستانی ایران آشنایی داشت و پس از آن نیز بر دامنهٔ این آگاهی‌ها افزود، به‌گونه‌ای‌که این دانسته‌ها، جهان‌بینی شعری او را پی ریخت. آنچه فردوسی به آن می‌پرداخت، جدای از سویهٔ شعری، دانشورانه نیز بود؛ او افسانه ننوشت. فردوسی خرد را سرچشمه و سرمایهٔ همهٔ خوبی‌ها می‌داند. او بر این باور است که آدمی با خرد، نیک و بد را از یکدیگر بازمی‌شناسد و از این راه به نیک‌بختی این جهان و رستگاری آن جهان می‌رسد. فردوسی با ریزبینی، بن‌مایه‌های خود را — که بیشترینِ آن‌ها از <i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="شاهنامه ابومنصوری">شاهنامهٔ ابومنصوری</a></i> بود — بررسی می‌کرد. او توانست گزیده‌ای از میان انبوه دانسته‌هایی که در دسترس داشت گرد آوَرَد تا در یاد <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ایرانیان">ایرانیان</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9" class="mw-redirect" title="مردمان ترک">ترکان</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="مردم هند">هندیان</a> زنده بماند. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="زمینهٔ_تاریخی"><span id=".D8.B2.D9.85.DB.8C.D9.86.D9.87.D9.94_.D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE.DB.8C"></span>زمینهٔ تاریخی</h2></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">همچنین ببینید: <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="سامانیان">سامانیان</a>، <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غزنویان">غزنویان</a>، و <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%DA%A9_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سبک خراسانی">سبک خراسانی</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ferdowsi_Square_(Tehran).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Ferdowsi_Square_%28Tehran%29.jpg/220px-Ferdowsi_Square_%28Tehran%29.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Ferdowsi_Square_%28Tehran%29.jpg/330px-Ferdowsi_Square_%28Tehran%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Ferdowsi_Square_%28Tehran%29.jpg/440px-Ferdowsi_Square_%28Tehran%29.jpg 2x" data-file-width="2448" data-file-height="3264" /></a><figcaption>پیکرهٔ فردوسی کارِ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B5%D8%AF%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="ابوالحسن صدیقی">ابوالحسن صدیقی</a> در <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C_(%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86)" title="میدان فردوسی (تهران)">میدان فردوسی</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تهران">تهران</a></figcaption></figure> <p>در سده‌های دوم و سوم ه‍جری، افزون بر تودهٔ مردم، بسیاری از کسانِ برجستهٔ <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%87%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="خاندان‌های کهن ایرانی">خاندان‌های کهن ایرانی</a> برای زنده‌کردن فرهنگِ دیرینِ ایران و فرمانرواییِ مستقلِ ایرانی به‌پا خاستند. از سویی، <i><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="خدای‌نامه">خدای‌نامه</a></i> و دیگر <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="کتاب‌های پهلوی">کتاب‌های پهلوی</a> به‌دست <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" title="ابن مقفع">ابن مُقَفَّع</a> و دیگران و به‌تشویقِ <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%85%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="برمکیان">بَرمَکیان</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D9%87%D9%84_%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D8%B3%DB%8C" title="احمد بن سهل سرخسی">خاندان سَهْل</a> در خلالِ <a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87" title="نهضت ترجمه">نهضت ترجمه</a> از <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="زبان پارسی میانه">زبان پهلوی</a> به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبان عربی">زبان عربی</a> برگردانده و در درازنای یک سده در گوشه‌وکنار ایران پراکنده شده‌بود. به‌نوشتهٔ <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="مرتضی راوندی">مرتضی راوندی</a>، <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="صفاریان">صَفّاریان</a> و <a href="/wiki/%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%84%DB%8C%D8%AB" title="یعقوب لیث">یعقوب لِیْث</a> نقشی پررنگ در گسترش <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="ادب پارسی">ادب پارسی</a> داشتند. با پیدایش دولت سامانی — و به‌ویژه در روزگار فرمانروایی <a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF" class="mw-redirect" title="نصر بن احمد">نصر بن احمد</a> که به‌باور <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C" title="ریچارد فرای">ریچارد فِرای</a> دورانِ زرّینِ سامانیان بود<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> — همهٔ این اندیشه‌ها در یک‌جا گرد آمدند و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="بخارا">بخارا</a> کانون مردانِ دارای اندیشه، خاندان‌های <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AC%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="خاندان جیهانی">جِیهانیان</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%B9%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بلعمیان">بَلعَمیان</a> و دانشمندانی چون <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B7%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D8%B5%D8%B9%D8%A8%DB%8C" title="ابوطیب مصعبی">ابوطَیِّب مُصعَبی</a> شد.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> فرای می‌گوید شمارِ سرایندگانِ این روزگار در تذکره‌هایی مانند <i><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%85%D8%A9%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%87%D8%B1" class="mw-redirect" title="یتیمةالدهر">یَتیمَةُالدَّهْرِ</a></i> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9_%D8%AB%D8%B9%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="ابومنصور عبدالملک ثعالبی">ثَعالِبی</a> و <i>لُبابُالاَلبابِ</i> <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D9%88%D9%81%DB%8C" title="محمد عوفی">محمد عوفی</a> و دیگران تکان‌دهنده است و دانشمندان دینی، شاعران، تاریخ‌دانان و دیگر دانشمندانْ دربار نصر بن احمد را آراسته بودند. در آن هنگام، کتاب‌های فارسی و عربی در پایتخت و دیگر شهرها نوشته می‌شد و کتابخانهٔ بخارا شگفتیِ دانشمندانی چون <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="ابن سینا">ابن سینا</a> را برانگیخته‌بود.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برابریِ طبقات اجتماعی در جامعهٔ فرارود از پیش از اسلام برخلاف جامعهٔ طبقاتی ایران، زمینه را برای پیدایشِ جامعه‌ای برابرخواه در فرارود آماده کرد؛ و ازهمین‌رو نوزاییِ ایرانی نه در خود ایران، بلکه در آن‌جا آغاز شد. به‌نوشتهٔ فرای، این نوزایی، رُنِسانْسی اسلامی–ایرانی بود که در روزگار سامانی پرورش یافت و جنبهٔ ایرانی‌اش، بیش‌تر از جنبهٔ عربی آن بود. سامانیان با این کار اسلام را به فرهنگی جهانی تبدیل کردند و نشان دادند که اسلام می‌تواند به زبانِ عربی وابسته نباشد.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ترجمهٔ نوشته‌های دینی و غیردینی از زبان عربی به <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="فارسی دری">فارسیِ دَری</a> در این روزگار انجام می‌گرفت. بلعمی <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="تاریخ طبری">تاریخ طَبَری</a></i> را از عربی به فارسی برگرداند. کتاب‌هایی دربارهٔ پزشکی و دارو نوشته شد؛ و <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C" title="خوارزمی">خوارزمی</a> دانشنامه‌ای گردآورد. در این روزگار، سرایندگان نیز شاید بیشتر جایگاه داشتند. دقیقی به‌فرمان <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AD_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نوح دوم سامانی">نوح دوم</a>، کار سرایش تاریخ ایران پیش از اسلام را آغاز کرد که با مرگش بی‌سرانجام ماند. کاری که فردوسی به انجام رساند و با این کار، تا اندازه‌ای <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="ادبیات پارسی میانه">ادب پارسی میانه</a> را از نابودی رهانید.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در روزگار فردوسی اندکی از شور جنبش <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="شعوبیه">شعوبیه</a> کاسته شده‌بود. بااین‌همه، هنوز برخی از ایرانیانِ میهن‌پرست در اندیشهٔ گذشتهٔ نیاکانیِ خویش بودند.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> راوندی می‌گوید بدین ترتیب، بسیاری از دانشمندان و نویسندگانِ ایرانی برای زنده‌کردنِ <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاریخ ایران باستان">تاریخ ایران باستان</a> گام برداشتند. برای این هدف، همهٔ نوشته‌های تاریخی، ادبی و اجتماعی که از دستبردِ <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="حمله اعراب به ایران">یورش اعراب</a> بی‌گزند مانده‌بود، گردآوری و برای نگارش تاریخ‌ها و شاهنامه‌ها آماده شدند. <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="ابوالمؤید بلخی">ابُوالْمُؤَیِّد بَلْخی</a> <i>شاهنامه‌ای</i> را به نثر نوشت و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="مسعودی مروزی">مسعودیِ مَرْوَزی</a> به نظم.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> فردوسی از همان روزگارِ کودکی، بینندهٔ کوشش‌های مردمِ پیرامونش برای پاسداریِ ارزش‌های دیرینه بود و خود نیز در چنان زمانه و زمینه‌ای پابه‌پای بالندگیِ جسمی به فرهیختگی رسید و رهرو سخت‌گام همان راه شد.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="زبان_و_ادب_پارسی_در_روزگار_فردوسی"><span id=".D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86_.D9.88_.D8.A7.D8.AF.D8.A8_.D9.BE.D8.A7.D8.B1.D8.B3.DB.8C_.D8.AF.D8.B1_.D8.B1.D9.88.D8.B2.DA.AF.D8.A7.D8.B1_.D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C"></span>زبان و ادب پارسی در روزگار فردوسی</h3></div> <p><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="لازار">لازار</a> بر این باور است که دوریِ <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="خراسان">خراسان</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="فرارود">فرارود</a> از <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="عباسیان">خلافت بغداد</a> و وجود فرمانروایی‌های ایرانی، — که در عمل مستقل از خلافت بودند — دلیل پیدایش ادب پارسی در خاورِ ایران و محدود بودن بالندگی آن تا اواخر سدهٔ چهارم ه‍.ق به این سرزمین‌ها بود. این فرمانروایان ایرانی و به‌ویژه امیرانِ سامانی در اندیشهٔ گسترش ادب ملی و میهنی بودند، اما نمی‌توان این اندیشه و خواسته را تنها انگیزه یا انگیزهٔ بنیادین دانست، چراکه این خواسته را جنبشِ همگانیِ ریشه‌دار در شرایط اجتماعی به‌وجود آورد. برخلاف ناحیه‌های <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3_(%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86)" class="mw-redirect" title="فارس (سرزمین)">فارس</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D9%87_%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D9%84" title="ناحیه جبال">جِبال</a> — که نزدیک‌تر به بغداد و بیشتر زیرِ نفوذِ فرهنگ عرب بودند — در خاور ایران، طبقهٔ دهقانان هنوز وجود داشت و دست‌نخورده به‌جامانده‌بود و فرهنگ عرب در زندگی آنان اثری کوچک داشت؛ و گمان می‌رود آنان پیدایش و بالندگیِ شعری را پشتیبانی کردند، که از هر دو ویژگی ترکیب‌های <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="شعر عربی">شعر عربی</a> رسمی و آیین‌های ایرانی نگاه‌داری‌شده در سروده‌های مردمی و نیمه‌مردمی بهره داشت. دلیل دیگر این موضوع این بود که هنوز <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="ادبیات پارسی میانه">ادبیات پارسی میانه</a> در سدهٔ سوم ه‍جری در <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3_(%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86)" class="mw-redirect" title="فارس (سرزمین)">فارس</a> کاربرد داشت و <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%A8%D8%AF" title="موبد">موبَدان</a>ِ زرتشتی از آن بهره می‌بردند و ازهمین‌رو — برخلاف خاور ایران که <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان دری">زبان دری</a> یکه‌تازی می‌کرد — میدانی برای پیدایش زبانی نوین در غرب ایران نبود. همچنین در شرق کاربرد و شناخت عربی گسترهٔ کمتری داشت و زبان ادبی هم، چنان توانی نداشت که از پیدایش زبان نوین جلوگیری کند. آیین <a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7" title="مزدیسنا">مَزْدَیَسْنا</a> در این ناحیه چندان ریشه نداشت. فرهنگ ایرانی در قالب روایت‌ها و سروده‌های شفاهیِ فراوانی به زبان دری وجود داشت. اما این فرهنگِ نیمه‌مردمی — که در برابر فرهنگ طبقهٔ اشرافِ اثرگرفته از عرب بود — نیاز به آثاری برتر داشت تا در کنار فرهنگِ عرب‌گرا قرار گیرد.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="شعر حماسی">شعر حِماسی</a> در ادب پارسی، در برابر <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%BA%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شعر غنایی">شعر غِنایی</a> جای داشت؛ گونه‌ای از شعر که در شعرِ عرب، ناشناخته و به‌طور کاملْ ایرانی و نشانگر پیوستگی ادبیات پیش و پس از اسلام بود. درون‌مایه‌های پیوندی مانند بینش اخلاقی، پند و اندرز برپایهٔ خرد، ناپایداری این جهانی این پیوستگی را برقرار می‌کرد. اثرگذاری اسلام بر این درون‌مایه‌ها بسیار کم بود و ریشه‌های ایرانی آن‌ها کهن و ژرف بودند. حتی برخی درون‌مایه‌های شعر غنایی چون وصفِ طبیعت ریشه در ادب پیش از اسلام داشتند.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به‌باور <a href="/wiki/%D8%B0%D8%A8%DB%8C%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%A7" title="ذبیح‌الله صفا">ذَبیحُالله صفا</a>، یکی از ویژگی‌های شعر پارسی در سدهٔ چهارم و نیمهٔ نخست سدهٔ پنجم ه‍. ق، شمار فراوان سرایندگان است. این موضوع هنگامی اهمیت می‌یابد که به محدودبودن گسترهٔ شعر پارسی به شرق ایران در آن روزگار نگریسته شود. زِبَردستی سرایندگان و توانایی آنان در بیان مضمون‌های نو و رسایی سخن آنان از دیگر موارد این دوران است. چرایی این موضوع را باید افزون بر آمادگی محیط، طبیعی بودن زبان برای سرایندگان دانست؛ به‌گونه‌ای‌که شاعران نیاز بسیاری به یادگیری زبان پارسی نداشتند، آن‌چنان‌که سرایندگان سدهٔ ششم هجری در <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82_%D8%B9%D8%AC%D9%85" title="عراق عجم">عراق</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="آذربایجان">آذربایجان</a> و دیگر جای‌ها به این فراگیری نیازمند بودند. از ویژگی‌های دیگر این روزگار، فزونی شعر است. شمارِ بیت‌هایی را که برای رودکی آورده‌اند، به گزارشی یک میلیون و سیصدهزار و به گزارشی قابل‌قبول‌تر، یکصدهزار بیت بوده و <i>شاهنامه</i> را هم شصت‌هزار بیت گزارش کرده‌اند. برای دیگر شاعرانِ این دوران نیز چنین بود. از سوی دیگر، علت ازمیان‌رفتن بیشتر سروده‌های این روزگار یکی کهن‌بودن زبان و ترکیب‌های آن و ناآشنابودن آن‌ها برای مردم در دوران‌های پسین، و دیگرْ یورشِ پیاپیِ قوم‌های همسایهٔ خاوری ایران به <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="فرارود">فرارود</a> و خراسان و نابودی کتاب‌ها و کتابخانه‌های فراوانی در این یورش‌هاست. دیگر ویژگی‌های شعر پارسی در این روزگار، سادگی و روانیِ سخن و اندیشه، دگرگونیِ <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D9%86_%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="وزن شعر فارسی">وزن‌های شعر</a> و تکامل آن‌ها در سنجش با سدهٔ سوم هجری و تازه‌بودن مضمون‌ها و اندیشه‌هاست. بازتاب چگونگیِ زندگیِ سرایندگان و اوضاع اجتماعی و نظامی و سیاسی از دیگر ویژگی‌های شعر این دوران است. چراییِ این بازتاب، واقع‌بینی شاعران و آشنایی آنان با محیط پیرامون و نگرش اندک به نازک‌خیالی و وَهْم — مگر در سروده‌های غنایی و <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%84" title="غزل">غزل‌گونه</a> — است. زندگی مُرَفَّهِ بیشتر سرایندگان در این روزگار، سبب شده تا در شعرِ این دوران بیشتر از کامرانی و خوشی‌ها و آسایش سخن رود، آن‌چنان‌که خوانندهٔ این سروده‌ها از سرزندگی بیشتر بهره می‌برد.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="داستان‌های_زندگی"><span id=".D8.AF.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B2.D9.86.D8.AF.DA.AF.DB.8C"></span>داستان‌های زندگی</h2></div> <p>افسانه‌های فراوانی دربارهٔ فردوسی و <i>شاهنامه</i> پرداخته‌شده که بیشتر از شور و دلبستگیِ مردمِ دوستدارِ فردوسی و خیال‌پردازیِ <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شاهنامه‌خوانی">شاهنامه‌خوانان</a> پدید آمده و اغلب بی‌پایه است و با منابع تاریخی و متنِ <i>شاهنامه</i> نمی‌خواند.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>از این دست می‌توان داستانِ راه‌یافتنِ نسخهٔ پهلویِ <i>شاهنامه</i> از <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%81%D9%88%D9%86" title="تیسفون">تیسفون</a> به <a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%B2" title="حجاز">حجاز</a> و <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A8%D8%B4%D9%87" class="mw-redirect" title="حبشه">حبشه</a> و <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند">هند</a> و سرانجام به ایران آمدنش به‌دست <a href="/wiki/%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%84%DB%8C%D8%AB" title="یعقوب لیث">یعقوب لیث</a>، رویارویی فردوسی با سه سرایندهٔ دربار غزنویان (<a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عنصری">عنصری</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AE%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فرخی سیستانی">فَرُّخی</a>، و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B3%D8%AC%D8%AF%DB%8C" title="عسجدی">عَسجَدی</a>)، داستان فرارش به <a href="/wiki/%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="بغداد">بغداد</a>، هند، <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="طبرستان">طبرستان</a>، یا <a href="/wiki/%D9%82%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قهستان">قُهِستان</a> پس از نوشتن <i>هَجوْنامه</i>، داستان پیشکش کردنِ <i>شاهنامه</i> به سلطان محمود به‌سبب نیازمندی و تنگدستیِ وی در فراهم آوردنِ جهیزیه برای دخترش، داستان فرستادنِ پیشکشی که سلطان محمود به فردوسی نوید داده بوده است به‌سان پولِ سیمین به‌جای زر به‌پیشنهاد <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%85%DB%8C%D9%85%D9%86%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="احمد بن حسن میمندی">احمد بن حسن مِیْمَندی</a> و بخشیدن آن پاداش به فُقاع‌فروش و حَمّامی به‌دست فردوسی و پشیمانی سلطان محمود و هم‌زمانیِ رسیدن پاداشِ زر با مرگ فردوسی را برشمرد.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ازدیگرسوی، خالقی مُطلَق — با اشاره به این‌که دانسته‌ها دربارهٔ زندگی فردوسی پس از سال ۴۰۰ ه‍.ق فراتر از گزارش <i>چهارمقاله</i> نیست — می‌گوید هرچند که برخی گفته‌ها مانند آنچه که نظامیِ عَروضی آورده، جای تردید دارد، اما از سویی دلیل محکمی هم در رد آن‌ها نیست؛ و برخی از آن‌ها با سنجشِ منابعِ دیگر درست انگاشته می‌شوند. مانند داستانِ سفر فردوسی به غَزنه و رویارویی او با محمود در کتاب <i>تاریخ سیستان</i>، یا نمونهٔ دیگر این‌که <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%DA%AF%D9%86%D8%AC%D9%88%DB%8C" title="نظامی گنجوی">نظامی گنجوی</a> و عطّار نیز به کشمکش فردوسی با محمود و ناسپاسی محمود در حقِّ فردوسی و حتی فقاع‌نوشیِ فردوسی و بخشیدن پاداش محمود اشاره کرده‌اند. خالقی مطلق برپایهٔ <i>چهارمقاله</i>، فقاع‌نوشی و بخشیدن پاداش، گریختن از غزنه، رفتن به هرات و سفر به طبرستان نزد <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="شهریار سوم">اسپَهبُد شهریار باوَند</a> را گزارش می‌کند. اما سفر بغداد و رفتن به اصفهان را — که در برخی پیشگفتارهای دست‌نویس‌ها و بخش‌های الحاقی <i>شاهنامه</i> دیده می‌شود — افسانه می‌داند.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>افزون بر این‌ها، در «پیشگفتار بایسُنقُری» داستانی از <i><a href="/wiki/%D8%B3%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88" title="سفرنامه ناصر خسرو">سفرنامهٔ ناصرخسرو</a></i> آمده است که <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88" title="ناصرخسرو">ناصرخسرو</a> در سال ۴۳۷ ه‍.ق در راه <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D8%B3" title="سرخس">سرخس</a> به توس کاروانسرای بزرگی در روستای چاهه می‌بیند که می‌گویند از پاداشی که محمود برای فردوسی فرستاده بوده است، ساخته شده و چون فردوسی در آن هنگام درگذشته بوده، وارثش آن پاداش را نپذیرفته است. این داستان در دست‌نویس‌های <i>سفرنامه</i> نیست، اما تقی‌زاده گمان بر درستی آن دارد. نُلدِکه هم در آغاز آن را برساخته می‌دانست ولی سپس‌تر از رأی خویش برگشت.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="در_روزگار_نو"><span id=".D8.AF.D8.B1_.D8.B1.D9.88.D8.B2.DA.AF.D8.A7.D8.B1_.D9.86.D9.88"></span>در روزگار نو</h3></div> <p>در سدهٔ بیستم افسانهٔ زندگی فردوسی به کارِ سیاست‌پیشگان هم آمد. <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="رضاشاه">رضاشاه</a>، که مرام <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ملی‌گرایی">ملی‌گرایی</a> تبلیغ می‌کرد، شیفتهٔ فردوسی بود.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%BE%D9%86%D8%AA%D8%A7" title="عبدالحسین سپنتا">عبدُالْحسین سِپَنتا</a> نیز در زمان رضاشاه فیلمِ <i><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C_(%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85)" title="فردوسی (فیلم)">فردوسی</a></i> را به‌سال ۱۳۱۳ ساخت و زندگی فردوسی را از نگاه خود به‌تصویر کشید، که یکی از نخستین نمونه‌های افسانه‌پردازیِ تصویری از زندگی فردوسی به‌شمار می‌رود. پیش از او <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%86%D8%B5%D8%B1" class="mw-redirect" title="علی نصر">علی نصر</a> در سال ۱۳۰۰ نمایشنامهٔ <i>فردوسی</i> را تنظیم کرده‌بود. ازدیگرسو، افسانه‌های چپ‌گرایان دربارهٔ فردوسی نیز به کارِ مبارزهٔ سیاسی می‌آمد. ازراهِ‌نمونه، <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AD%D8%B5%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="علی حصوری">علی حصوری</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B4%D8%A7%D9%85%D9%84%D9%88" title="احمد شاملو">احمد شاملو</a> فردوسی را سخت نکوهیدند و او را تبلیغاتچیِ سرکوب و محافظه‌کاری در خدمتِ حفظِ نظام طبقاتی دانستند.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>افسانه‌پردازی دربارهٔ فردوسی امّا ادامه یافت و خود هنری شد ستوده. در روزگاران بعدی سخنوران و هنرمندان فراوانی، زندگانیِ فردوسی را به‌داستان کشیده‌اند. ازاین‌دست، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بهرام بیضایی">بهرام بیضایی</a> در فیلمنامهٔ <i><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="دیباچه نوین شاهنامه">دیباچهٔ نوین شاهنامه</a></i> (۱۳۶۵) فردوسی را غریبه‌ای خشمگین از زمانه نشان داده که برای زنده‌کردن میراثِ ایرانِ کهن، دارایی خود را باخته و جز تهمت و دشنامش نداده‌اند.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%BA%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="ساتم الغ‌زاده">ساتِم اُلُغ‌زاده</a> نیز در رمانِ تاریخی <i>فردوسی</i> (۱۳۶۹) فردوسی را چنان‌که خود دانسته به‌تصویر کشیده است.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ازسوی‌دیگر هم پژوهشگران در جستجوی زندگی واقعی فردوسی از میان انبوه داده‌های تاریخی و افسانه‌ای همواره تاحدودی کامیاب بوده‌اند. دانسته‌هایی ازاین‌دست در پی می‌آید: </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="زایش"><span id=".D8.B2.D8.A7.DB.8C.D8.B4"></span>زایش</h4></div> <p>برپایهٔ دیدگاه بیشترِ پژوهشگرانِ امروزی، فردوسی در سال ۳۲۹ ه‍.ق برابر با ۹۴۰ م، در روستای <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%98" title="پاژ">پاژ</a> در شهرستان <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="توس">توس</a> در خراسان دیده به جهان گشود. <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D9%88%D8%B6%DB%8C" title="نظامی عروضی">نظامی عروضی</a> (وفات ۵۶۰ ه‍.ق)، نخستین پژوهنده‌ای که دربارهٔ زندگی فردوسی جُستاری نوشته، زایش فردوسی را در روستای «باز» (پاژ) دانسته است.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> منابع تازه‌تر روستاهای «<a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%A8_(%D8%AA%D9%88%D8%B3)" title="شاداب (توس)">شاداب</a>» و «<a href="/wiki/%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%86_(%D8%AA%D9%88%D8%B3)" title="رزان (توس)">رَزان</a>» را نیز جایگاه زایش فردوسی دانسته‌اند، اما بیشتر پژوهشگران امروزی این گمانه‌ها را بی‌پایه می‌دانند.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>سال زایش فردوسی در ۳۲۹ ه‍.ق از آن‌جا دریافته شده، که وی در سه پاره از سروده‌هایش، به سنِّ خود اشاره کرده است. نخست در داستان «<a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%DA%A9%DB%8C%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88" class="mw-redirect" title="جنگ بزرگ کیخسرو">جنگ بزرگ کیخسرو</a>» از تهیدستی خود در شصت و پنج سالگی می‌گوید و پس از آن می‌افزاید که در پنجاه و هشت سالگی و زمانی که جوانی را گذرانده‌بود، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86" title="فریدون">فریدون</a> دوباره زنده شده و جهان را به‌دست گرفت که منظور وی، به‌تخت‌نشستن محمود است:<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r26482291">.mw-parser-output .b{text-align:justify;text-align-last:justify;border:0}.mw-parser-output .beyt{white-space:nowrap}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r26482256">.mw-parser-output .nastaliq{line-height:200%;font-size:150%;font-family:IranNastaliq,"Urdu Emad Nastaleeq","Noto Nastaliq Urdu","Urdu Typesetting","Jameel Noori Nastaleeq","Nafees Nastaleeq","Nafees Nastaleeq v1.01",Nafees,"Pak Nastaleeq","PDMS_Jauhar",sans-serif;text-justify:inter-word;font-weight:normal}.mw-parser-output .nastaliq .b{text-justify:inter-word}</style><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"> <tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">بدانگه که بُد سال پنجاه و هشت</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">— نوان‌تر شدم چون جوانی گذشت —</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">خروشی شنیدم ز گیتی بلند</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">— که اندیشه شد تیز و تن بی‌گزند —</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">که‌ای نامداران و گردن‌کشان</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">که جُست از فریدونِ فرّخ نشان؟!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">فریدونِ بیداردل زنده شد</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">زمان و زمین پیش او بنده شد</span></td></tr> </tbody></table></div> <p>و از آن‌جا که زمان چیرگیِ <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C" title="سلطان محمود غزنوی">سلطان محمود غزنوی</a> بر شرق ایران در سال ۳۸۷ ه‍.ق بوده، می‌توان دریافت که سال زایش فردوسی ۳۲۹ ه‍.ق است؛ و همچنین با درنگریستن به این‌که فردوسی در سال ۳۸۷ ه‍. ق، پنجاه و هشت ساله بوده، می‌توان درست بودن این گمان را پذیرفت.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بار دوم در داستان «پادشاهی <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="بهرام سوم">بهرام بهرامیان</a>»، واژهٔ شصت و سه را برای سن خود می‌گوید<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و این تاریخ را در حدود ۷۳۰ بیت پسین‌تر دوباره می‌آورد و می‌افزاید که در آن هنگام، روز آدینه به <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%86%D9%88" title="گاه‌شماری اوستایی نو">هُرمُزْدِ بَهمِن</a>، یعنی روز نخست بهمن، افتاده است.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بنا بر پژوهش <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1_%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="شاپور شهبازی">شاپور شهبازی</a>، تنها در سال ۳۷۱ <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%84_%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سال یزدگردی">یزدگردی</a> برابر با ۱۰۰۳ م، روز آدینه با روز نخست بهمن برابر افتاده است؛ و چنان‌چه ۶۳ سال از آن سال کاسته شود، سال زایش فردوسی ۳۲۹ ه‍.ق به‌دست می‌آید. سومین بار در پایان <i>شاهنامه</i> فردوسی سن خود را هفتاد و یک بیان می‌کند و سال خاتمه <i>شاهنامه</i> را ۴۰۰ ه‍.ق می‌گوید؛ و چنان‌چه ۷۱ از ۴۰۰ کاسته شود، برای بار سوم سال ۳۲۹ آشکار می‌شود.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>بااین‌حال، شمار دیگری از فردوسی‌پژوهانْ سال‌های دیگری را برای سال زایش فردوسی آورده‌اند. <a href="/wiki/%D9%86%D9%84%D8%AF%DA%A9%D9%87" class="mw-redirect" title="نلدکه">نلدکه</a> به این نتیجه می‌رسد که او اندکی پس از ۳۲۰ ه‍.ق زاده شده است.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B1%DA%A9%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%81%D8%B1%D8%AE" title="رکن‌الدین همایون‌فرخ">رُکنُالدّین همایون‌فَرُّخ</a> دیدگاه دیگری دارد و سال ۳۱۳ ه‍.ق را سال زایش فردوسی می‌داند.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="نام_و_نشان"><span id=".D9.86.D8.A7.D9.85_.D9.88_.D9.86.D8.B4.D8.A7.D9.86"></span>نام و نشان</h4></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"><table class="infobox fn"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above" style="margin: 0.4em ; padding: 0.4em ;width: 22em; border: 0.5px solid #a2a9b1; font-size:120%">گاه‌شمار زندگی</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="margin: 0.4em ; padding: 0.4em ;width: 22em; border: 0.5px solid #a2a9b1; text-align:right">۳۲۹ <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744541">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style><div class="plainlist"> <ul><li>زایش</li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="margin: 0.4em ; padding: 0.4em ;width: 22em; border: 0.5px solid #a2a9b1; text-align:right">۳۵۹ <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744541"><div class="plainlist"> <ul><li>زایش پسر فردوسی</li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="margin: 0.4em ; padding: 0.4em ;width: 22em; border: 0.5px solid #a2a9b1; text-align:right">۳۷۰ <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744541"><div class="plainlist"> <ul><li>آغاز به‌نظم درآوردن متن <i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="شاهنامه ابومنصوری">شاهنامهٔ ابومنصوری</a></i> پس از مرگ <a href="/wiki/%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="دقیقی">دقیقی</a> و در روزگار <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AD_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نوح دوم سامانی">نوح دوم</a> پسر <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%DB%8C%DA%A9%D9%85_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="منصور یکم سامانی">منصور</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="margin: 0.4em ; padding: 0.4em ;width: 22em; border: 0.5px solid #a2a9b1; text-align:right">۳۷۷ <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744541"><div class="plainlist"> <ul><li>کشته‌شدن <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" title="امیرک منصور">امیرک منصور</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="margin: 0.4em ; padding: 0.4em ;width: 22em; border: 0.5px solid #a2a9b1; text-align:right">۳۸۴ <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744541"><div class="plainlist"> <ul><li>پایان ویرایش نخست <i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شاهنامه">شاهنامه</a></i> سه سال پیش از برتخت‌نشستنِ <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C" title="سلطان محمود غزنوی">محمود</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="margin: 0.4em ; padding: 0.4em ;width: 22em; border: 0.5px solid #a2a9b1; text-align:right">۳۸۷ <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744541"><div class="plainlist"> <ul><li>برتخت‌نشستنِ محمود در جایگاه امیر</li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="margin: 0.4em ; padding: 0.4em ;width: 22em; border: 0.5px solid #a2a9b1; text-align:right">۳۹۶ <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744541"><div class="plainlist"> <ul><li>درگذشت پسر فردوسی</li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="margin: 0.4em ; padding: 0.4em ;width: 22em; border: 0.5px solid #a2a9b1; text-align:right">۴۰۰ <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744541"><div class="plainlist"> <ul><li>پایان ویرایش دوم <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شاهنامه">شاهنامه</a> در هفتاد و یک سالگی فردوسی</li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="margin: 0.4em ; padding: 0.4em ;width: 22em; border: 0.5px solid #a2a9b1; text-align:right">۴۰۱ <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744541"><div class="plainlist"> <ul><li>برکناری <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="ابوالعباس اسفراینی">ابوالعباس اسفراینی</a> از وزارت محمود</li> <li>وزارت <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D9%85%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="احمد میمندی">احمد میمندی</a> از سوی محمود</li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="margin: 0.4em ; padding: 0.4em ;width: 22em; border: 0.5px solid #a2a9b1; text-align:right">۴۰۴ <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744541"><div class="plainlist"> <ul><li>کشته‌شدن اسفراینی از سوی محمود</li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="margin: 0.4em ; padding: 0.4em ;width: 22em; border: 0.5px solid #a2a9b1; text-align:right">پیش از ۴۰۹ <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744541"><div class="plainlist"> <ul><li>سرایش <i><a href="/wiki/%D9%87%D8%AC%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="هجونامه فردوسی">هجونامه</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="margin: 0.4em ; padding: 0.4em ;width: 22em; border: 0.5px solid #a2a9b1; text-align:right">۴۱۲ یا ۴۱۶ <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744541"><div class="plainlist"> <ul><li>برکناری میمندی از وزارت و به‌زندان افتادنش از سوی محمود</li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="margin: 0.4em ; padding: 0.4em ;width: 22em; border: 0.5px solid #a2a9b1; text-align:right">۴۱۶ <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744541"><div class="plainlist"> <ul><li>درگذشت</li></ul> </div></td></tr></tbody></table> <p>کُنیهٔ وی «ابوالقاسم»، و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D9%84%D8%B5" title="تخلص">تخلص و شهرتش</a> «فردوسی» است، هیچ‌گونه آگاهی قطعی از نام و خانواده‌اش در دست نیست. در منابع گوناگون و در دیباچهٔ برخی نسخه‌های دست‌نویس <i>شاهنامه</i>، نام وی منصور، حسن یا احمد آمده و نام پدرش حسن، احمد یا علی و نام پدربزرگش شَرَفشاه یاد شده است. از میان این گفته‌های گوناگون، معتبرترین نامِ این شاعرِ ایرانی «ابوالقاسم فردوسی توسی» است. این‌که چرا شاعر تخلص فردوسی را برای خود گزیده است، روشن نیست. شاید این موضوع به دیدار وی با سلطان محمود غزنوی بازگردد. گویا سلطان محمود چنین لقبی به فردوسی داده و منظور وی مردی بوده که از بهشت آمده است.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>نام او همه جا ابوالقاسم فردوسی شناخته شده است. نام کوچک او را در منابع کهن‌تر مانند <i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D9%84%D9%88%D9%82%D8%A7%D8%AA" title="عجایب‌المخلوقات">عَجایِبُالْمَخلوقات</a></i> و <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="تاریخ گزیده">تاریخ گُزیدهٔ</a></i> <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C" title="حمدالله مستوفی">حَمدُالله مُستُوفی</a> و «سومین پیشگفتار کهن شاهنامه»، «حسن» نوشته‌اند. منابع دیگر همچون برگردانِ عربی <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="بنداری اصفهانی">بُنداری اصفهانی</a>، «پیشگفتار <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%81%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="شاهنامه فلورانس">دست‌نویس فِلُورانْس</a>» و «پیشگفتار شاهنامهٔ بایسنقری» و نوشته‌های برگرفته از آن، نام او را «منصور» گفته‌اند. پیش از همهٔ این‌ها، کهن‌ترین منبعی که از فردوسی و نام و تخلص و شهر او یاد کرده، <i><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%B3%D9%BE%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="گرشاسپ‌نامه">گَرْشاسْپْنامهٔ</a></i> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AF%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="اسدی توسی">اسدی توسی</a> است.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نام پدر او نیز در <i>تاریخ گزیده</i> و «سومین پیشگفتار کهن شاهنامه» «علی» گفته شده است. <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="محمدامین ریاحی">محمدامین ریاحی</a> پس از بررسی کهن‌ترین منابع، نام «حسن بن علی» را پذیرفتنی و این نام را با قرینه‌های دیگری که وابستگی او را به یکی از شاخه‌های <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9" class="mw-redirect" title="تشیع">تشیع</a> می‌رساند، سازگارتر دانسته است، هرچند که همچون بیشتر پژوهندگان زندگانی فردوسی، او را از هرگونه <b>تعصّبِ مذهبی</b> برکنار می‌داند.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>برای پدر فردوسی در منابع کم‌ارزش‌تر نام‌های دیگری نیز آورده‌اند، مانند: «مولانا احمد بن مولانا فرّخ» در «پیشگفتار شاهنامهٔ بایسنقری»، «فَخرُالدّین احمد» در <i><a href="/wiki/%D9%87%D9%81%D8%AA_%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="هفت اقلیم">هفت اِقلیم</a></i>، «فخرالدین احمد ابن حکیم مولانا» در <i><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%84%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86%DB%8C%D9%86" title="مجالس‌المؤمنین">مَجالسُالْمؤمنین</a></i> و <i>مَجمعُالْفُصَحاء</i>، و «حسن اسحاق شرفشاه» در <i>تَذکِرَةُالشُّعَراء</i>. <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A6%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D9%86%D9%84%D8%AF%DA%A9%D9%87" title="تئودور نلدکه">تئودور نلدکه</a> در کتاب <i>حِماسهٔ ملی ایران</i> دربارهٔ نادرست بودن نام «فخرالدین» نوشته که دادن لقب‌های مختوم به «الدین»، در زمان آغاز نوجوانی فردوسی کاربرد پیدا کرده و ویژهٔ «امیران مقتدر» بوده است، ازاین‌رو پدر فردوسی نمی‌توانسته چنین لقبی داشته‌باشد.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <p><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AE" title="عمر فروخ">عُمَر فَرّوخ</a> در یادکرد بنداری اصفهانی، نام و نسب فردوسی را «ابوالقاسم منصور بن احمد بن فَرُّخ فردوسی» نوشته است.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>۴۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B4%D9%81%DB%8C%D8%B9%DB%8C_%DA%A9%D8%AF%DA%A9%D9%86%DB%8C" title="محمدرضا شفیعی کدکنی">محمدرضا شفیعی کَدکَنی</a> در تصحیح <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1_(%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85)" title="تاریخ نیشابور (الحاکم)">تاریخ نیشابور</a></i> از روشی سخن می‌گوید که از شیوهٔ نام‌نوشت‌های <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="حاکم نیشابوری">حاکم نیشابوری</a> که هم‌روزگار فردوسی بوده، برگرفته شده، روشی که از رابطهٔ کنیه‌ها و نام‌ها در روزگار فردوسی در خراسان ساخته شده است:<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>۴۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39401425">.mw-parser-output .templatequote{overflow:hidden;margin:1em 0;padding:0 32px}.mw-parser-output .templatequote .templatequotecite{line-height:1.5em;text-align:right;padding-right:1.6em;margin-top:0}</style></p><blockquote class="templatequote"><p>از مطالعهٔ آمارگونهٔ این کنیه‌ها تا حدی می‌توان حُکم کرد که اَعَمّ اغلبِ <i>ابوالحسن</i>‌ها، <i>علی</i> نام دارند و بیشتر <i>ابوعبدالله</i>‌ها، <i>محمد</i>... از روی این رابطهٔ کنیه‌ها و نام‌ها شاید بتوان در مواردی که کنیهٔ کسی مسلّم نیست و نام او مورد تردید، تصمیم گرفت؛ مثلاً، اگر مسلّم باشد — که مسلّم است یقیناً — کنیهٔ فردوسی ابوالقاسم است، وقتی دربارهٔ نام او که آیا <i>منصور</i> است یا <i>حسن</i> شک کنیم، می‌توانیم از روی این فرمول <i>حسن</i> را انتخاب کنیم.</p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="پرورش_و_بالندگی"><span id=".D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.B1.D8.B4_.D9.88_.D8.A8.D8.A7.D9.84.D9.86.D8.AF.DA.AF.DB.8C"></span>پرورش و بالندگی</h4></div> <p>برپایهٔ اشاره‌های گذرای فردوسی، دانسته‌شده که او دهقان و دهقان‌زاده بوده است. دهقانان طبقه‌ای از زمین‌داران در دوران پیش از اسلام و سده‌های دوم و سوم هجری بودند که بیشتر برای نگاه‌بانی از جایگاهِ مالی و اجتماعیِ خود به اسلام گرویدند و ازهمین‌روی به رسوم و سنت‌های نیاکانی خود عشق می‌ورزیدند و در پاسداری از آن‌ها کوشش می‌کردند. فرزندان دهقانان با آداب و رسوم ایرانی پرورش می‌یافتند و نگهبانان سنت‌ها و فرهنگ ملی ایرانی بودند.<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>۴۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>۴۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>۴۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> دربارهٔ دوران کودکی و جوانی او، نه خودِ شاعر سخنی گفته و نه در منابع کهن جز افسانه و خیال‌بافی چیزی به‌چشم می‌خورد. بااین‌حال از دقت در ساختار زبانی و بافت تاریخی–فرهنگیِ <i>شاهنامه</i>، می‌توان دریافت که او در دوران پرورش و بالندگی خویش از راه خواندن و ژرف‌نگری در سروده‌ها و نوشتارهای پیشینیانِ خویش، سرمایهٔ کلانی را اندوخته، که بعدها دست‌مایهٔ او در سرایش <i>شاهنامه</i> شده است.<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>۴۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> کودکی و جوانی فردوسی در زمان سامانیان سپری شد. شاهان سامانی از دوستداران <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="ادب فارسی">ادب فارسی</a> بودند. فردوسی در روزگار و شهری می‌زیست که داستان‌های کهن ایرانی مورد علاقهٔ همگان بود — همان‌گونه که خود در دیباچهٔ <i>شاهنامه</i> ستایش و آفرین‌گویی «کِهان» و «مِهان» را از <i>ناموَرنامهٔ ابومنصوری</i><sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و این‌که «جهان دل نِهاده برین داستان» را بازگفته است.<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>۴۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>۴۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>۴۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="آموزش_و_دانش"><span id=".D8.A2.D9.85.D9.88.D8.B2.D8.B4_.D9.88_.D8.AF.D8.A7.D9.86.D8.B4"></span>آموزش و دانش</h4></div> <p>از <i>شاهنامه</i> این‌گونه برداشت کرده‌اند که فردوسی با زبان و دیوان‌های شاعران عرب و نیز با زبان <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C_(%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C)" class="mw-redirect" title="زبان پهلوی (ساسانی)">پَهلَوی</a> آشنا بوده است.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>۴۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نلدکه بر این باور است که فردوسی دانشِ روزگارِ خود به‌ویژه دانش‌های دینی و فلسفی را به‌گونه‌ای رسمی و دانشورانه نیاموخته‌بود و در اندازهٔ یک فردِ باسواد و در سطحِ دانسته‌های عمومی از این دانش‌ها آگاهی داشته است و همچنین می‌گوید فردوسی پهلوی نمی‌دانست. در برابر این دیدگاه، <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%AA%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="حسن تقی‌زاده">حسن تقی‌زاده</a> و شیرانی بر این باورند که فردوسی با دانش‌های روزگار خود آشنایی داشته؛ و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%B1" title="بدیع‌الزمان فروزانفر">بَدیعُالزَّمان فروزانفَر</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="احمد مهدوی دامغانی">احمد مهدوی دامغانی</a> نیز باور دارند که فردوسی حتی در زمینهٔ شعر و نثرِ عرب دانش گسترده‌ای داشته است. اما دربارهٔ پهلوی دانستن فردوسی برخی پژوهشگران مانند <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D9%81%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="سعید نفیسی">سعید نفیسی</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8_%DB%8C%D8%BA%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="حبیب یغمایی">حبیب یغمایی</a> و <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="لازار">لازار</a>، پهلوی‌دانیِ او را پذیرفته‌اند، اما برخی دیگر مانند <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A6%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D9%86%D9%84%D8%AF%DA%A9%D9%87" title="تئودور نلدکه">نلدکه</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1" title="محمدتقی بهار">محمدتقی بهار</a>، <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1_%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="شاپور شهبازی">شاپور شهبازی</a> و جلال خالقی مطلق بر این باور نیستند.<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>۵۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> صفر عبدالله بر این باور است که فردوسی از نگاهِ واژه‌گزینی، پهلوی می‌دانسته است.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>۵۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اما به‌گفتهٔ خالقی مطلق، روی‌هم‌رفته، دربارهٔ عربی‌دانی و پهلوی‌دانی و آموخته‌های فردوسی می‌توان رأی نلدکه را پذیرفت. می‌توان گفت فردوسی عربی را آموخته‌بود، اما در نثر و نظم عرب چیره نبود. همچنین سختیِ پهلوی‌خوانی در دوران فردوسی، شیوهٔ نگارش آن بود. آن‌گونه که اگر نوشته‌ای برای او خوانده می‌شد، مفهوم آن را دریافت می‌کرد، اما خود پهلوی‌خوانی نمی‌دانست. به‌هرروی، در <i>شاهنامه</i> هیچ نشانه‌ای دربارهٔ پهلوی‌دانی فردوسی نیست.<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>۵۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> گاهی در <i>شاهنامه</i> نشانه‌هایی از دانش‌های <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="ستاره‌شناسی">ستاره‌شناسی</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87" title="فلسفه">فلسفه</a> و دانش‌های دیگر به‌چشم می‌خورد، اما نمی‌توان از آن‌ها چیرگیِ فردوسی بر این دانش‌ها را برداشت کرد. چیرگی فردوسی بر فرهنگ و تاریخ و آداب و آیین‌های ایران باستان و همچنین زبان پارسی بر کسی پوشیده نیست. اما این‌گونه دانش‌ها در گروه دانش‌های بنیادیِ آن روزگار جای نمی‌گرفت و امروزه هم به این دانش‌ها که در تاروپود <i>شاهنامه</i> تنیده شده‌اند، چندان بهایی داده نمی‌شود.<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>۵۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="خانواده"><span id=".D8.AE.D8.A7.D9.86.D9.88.D8.A7.D8.AF.D9.87"></span>خانواده</h4></div> <p>از زندگانی فردوسی تا پیش از سرایش <i>شاهنامه</i> آگاهی چندانی در دست نیست. تنها این‌که پسر او در سال ۳۵۹ ه‍.ق زاده شده، پس فردوسی باید پیش از ۳۵۸ ه‍.ق ازدواج کرده‌باشد. از همسر فردوسی چیزی دانسته نیست. پژوهشگرانی چون حبیب یَغمایی، محمدتقی بهار و <a href="/wiki/%D8%B0%D8%A8%DB%8C%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%A7" title="ذبیح‌الله صفا">ذبیح‌الله صفا</a>، زنی را که در آغاز داستان «بیژن و مَنیژه» نام برده شده، همسر فردوسی دانسته‌اند.<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اگر این گمان درست باشد، احتمالاً او زنی فرهیخته بوده، که توانایی چنگ‌نوازی داشته است و مانند خود فردوسی از خانواده‌ای دهقان‌نژاد بوده و از آنچه که در این خانواده‌ها به دختران آموزش داده می‌شده، بهره داشته است. پسر فردوسی در سال ۳۹۶ ه‍.ق در ۳۷ سالگی و زمانی که فردوسی ۶۷ ساله بوده، درگذشت. فردوسی از پیشی‌گرفتن پسر بر پدر گِله کرده و از خداوند خواستار آمرزش فرزندش می‌شود.<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به گزارش نظامی عروضی، از فردوسی تنها یک دختر به‌جای ماند و فردوسی پاداش <i>شاهنامه</i> را برای کابین او می‌خواست. پس از مرگ فردوسی دختر پاداش را نپذیرفت و آن پاداش برای بهبود <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B7_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="رباط ماهی">کاروانسرای چاهه</a> خرج شد.<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>۵۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>۵۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سروده‌های_فردوسی"><span id=".D8.B3.D8.B1.D9.88.D8.AF.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C"></span>سروده‌های فردوسی</h2></div> <p>آغاز سرودنِ <i>شاهنامه</i> را برپایهٔ <i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="شاهنامه ابومنصوری">شاهنامهٔ ابومنصوری</a></i> از زمان سی سالگیِ فردوسی می‌دانند، اما با نگریستن به تواناییِ فردوسی می‌توان چنین برداشت کرد که وی در جوانی نیز می‌سروده است و چه‌بسا سرودنِ بخش‌هایی از <i>شاهنامه</i> را در همان زمان و برپایهٔ داستان‌های کهنی که در داستان‌های گفتاریِ مردم جای داشته‌اند، آغاز کرده است.<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>۵۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>۵۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این گمانه می‌تواند یکی از سبب‌های ناهمگونی‌های زیادِ ویرایش‌های دست‌نویسِ <i>شاهنامه</i> باشد. بدین‌سان که ویرایش‌های کهن‌تری از این داستان‌های پراکنده، دست‌مایهٔ نسخه‌برداران شده‌باشد. گذشته از دلایل عقلی، از روایت‌های افسانه‌ای هم چنین برمی‌آید که فردوسی داستان‌هایی را به‌صورت جدا سروده بوده و از این داستان‌ها رونویس‌هایی تهیه می‌شده و دست‌به‌دست می‌گشته است. اشارهٔ خود فردوسی در پارهٔ انجامِ <i>شاهنامه</i> نیز به همین نکته است. از میان داستان‌هایی که گمان می‌رود در زمان جوانی وی گفته شده‌باشد، می‌توان داستان‌های «چند پادشاهی نخست» در <i>شاهنامه</i>،<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>۵۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> «<a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86_%D9%88_%D9%85%D9%86%DB%8C%DA%98%D9%87" title="بیژن و منیژه">بیژن و منیژه</a>»، «<a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D9%88_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="رستم و اسفندیار">رستم و اسفندیار</a>»، «<a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D9%88_%D8%B3%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="رستم و سهراب">رستم و سهراب</a>»، «داستان <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="اکوان دیو">اَکْوانِ دیو</a>» و «داستان <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%88%D8%B4" title="سیاوش">سیاوش</a>» را نام برد.<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>۵۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>۶۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>جدای از بیت‌هایی که خود فردوسی از سروده‌های <a href="/wiki/%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="دقیقی">دقیقی</a> دانسته، تنها سروده‌ای که روشن شده از اوست، خود <i>شاهنامه</i> است. سروده‌های دیگری نیز از برای فردوسی دانسته شده‌اند، که بیشترشان بی‌پایه هستند. ناموَرترین آن‌ها مثنوی‌ای به نام <i><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D9%88_%D8%B2%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%A7" title="یوسف و زلیخا">یوسف و زلیخا</a></i> است که در «پیشگفتار شاهنامهٔ بایسنقری» سرودهٔ فردوسی به‌شمار رفته است. اما این گمانه از سوی پژوهشگران نادرست دانسته شده و از آن میان <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%AA%D8%A8%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%DB%8C" title="مجتبی مینوی">مجتبی مینُوی</a> در سال ۱۳۵۵ گویندهٔ آن را «ناظمِ بی‌مایه‌ای به نام شمسی» یافته است.<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سروده‌های دیگری نیز از فردوسی دانسته شده‌اند، مانند چند <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%87_(%D8%B4%D8%B9%D8%B1)" title="قطعه (شعر)">قطعه</a>، <a href="/wiki/%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="چهارپاره">چهارپاره</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="رباعی">رباعی</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="قصیده">قصیده</a>، و <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%84" title="غزل">غزل</a> که پژوهشگران در این‌که سرایندهٔ آن‌ها فردوسی باشد، بسیار دودل هستند.<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>۶۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و به‌ویژه قصیده‌ها را سرودهٔ روزگار <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C" title="ایران صفوی">صفویان</a> می‌دانند.<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>۶۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B0%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D9%85%D8%AE%D8%B2%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%A8" title="تذکره مخزن‌الغرائب">مَخزَنُالْغَرائِب</a></i>، <i>لباب‌الالباب</i>، <i>تذکرهٔ آتشکده</i>، <i>هفت اقلیم</i>، <i><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A1" title="ریاض‌الشعراء">ریاضُالشُّعَراء</a></i> و <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B0%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%A8%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87" title="تذکره بتخانه">تَذکرهٔ بُتخانه</a></i>، قصیده و قطعه و رباعی به فردوسی نسبت داده‌اند، که برخی از آن‌ها مورد تردید است. <a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%AA%D9%87" title="هرمان اته">هِرمان اِته</a> این سروده‌ها را گردآوری و به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان آلمانی">زبان آلمانی</a> برگردانده است. اما تقی‌زاده می‌گوید برخی از این سروده‌ها درست نیستند، چراکه دور از زبان و سبک فردوسی و شعر سدهٔ چهارم ه‍.ق هستند.<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>۶۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در این میان گمان درست‌بودنِ یک غزل، دو قطعه و دو رباعی و انتساب آن‌ها به فردوسی بسیار است.<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">[</span>۶۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سُرایش_شاهنامه"><span id=".D8.B3.D9.8F.D8.B1.D8.A7.DB.8C.D8.B4_.D8.B4.D8.A7.D9.87.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87"></span>سُرایش شاهنامه</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شاهنامه">شاهنامه</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%22The_Feast_of_Sada%22,_Folio_22v_from_the_Shahnama_(Book_of_Kings)_of_Shah_Tahmasp_MET_DT463.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/%22The_Feast_of_Sada%22%2C_Folio_22v_from_the_Shahnama_%28Book_of_Kings%29_of_Shah_Tahmasp_MET_DT463.jpg/220px-%22The_Feast_of_Sada%22%2C_Folio_22v_from_the_Shahnama_%28Book_of_Kings%29_of_Shah_Tahmasp_MET_DT463.jpg" decoding="async" width="220" height="320" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/%22The_Feast_of_Sada%22%2C_Folio_22v_from_the_Shahnama_%28Book_of_Kings%29_of_Shah_Tahmasp_MET_DT463.jpg/330px-%22The_Feast_of_Sada%22%2C_Folio_22v_from_the_Shahnama_%28Book_of_Kings%29_of_Shah_Tahmasp_MET_DT463.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/%22The_Feast_of_Sada%22%2C_Folio_22v_from_the_Shahnama_%28Book_of_Kings%29_of_Shah_Tahmasp_MET_DT463.jpg/440px-%22The_Feast_of_Sada%22%2C_Folio_22v_from_the_Shahnama_%28Book_of_Kings%29_of_Shah_Tahmasp_MET_DT463.jpg 2x" data-file-width="2560" data-file-height="3722" /></a><figcaption>برگی از <i>شاهنامهٔ تهماسبی</i></figcaption></figure> <p><i>شاهنامه</i> پرآوازه‌ترین سرودهٔ فردوسی و یکی از بزرگ‌ترین نوشته‌های <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="ادبیات فارسی">ادبیات فارسی</a> است. فردوسی هنگامی سرودن <i>شاهنامه</i> را آغاز کرد که زبان <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="پارسی دری">پارسی دری</a> توانایی‌های بایسته را برای بیان موضوع‌های گوناگون یافته، اما هنوز در سراسر سرزمین‌های پارسی‌زبان به‌گونه‌ای یکدست و یکسان درنیامده‌بود؛ و در لهجهٔ هر شهر و ناحیه، واژه‌ها و تعبیرهای ویژه وجود داشت، و گردآورندگانِ کتاب <i><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%84%DA%A9_%D9%88_%D9%85%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9" class="mw-redirect" title="مسالک و ممالک">مَسالِک و مَمالِک</a></i> به برخی نکته‌ها در این زمینه اشاره کرده‌اند.<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>۶۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>فردوسی داستان‌هایی را در روزگار <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%AD" class="mw-redirect" title="منصور بن نوح">منصور بن نوح</a>، امیر سامانی، سروده‌بود. پس از آن در حدود سال ۳۷۰ ه‍. ق، در روزگار <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AD_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="نوح بن منصور">نوح دوم</a> پسر منصور و پس از مرگ دقیقی، به‌نظم درآوردن متن <i>شاهنامهٔ ابومنصوری</i> را آغاز کرد.<sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>۶۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> گمان می‌رود که دقیقی به‌دستور شاه سامانی کار نظم <i>شاهنامه</i> را آغاز کرده‌بود. ازاین‌رو، فردوسی برای دنبال کردنِ کار دقیقی، خواست تا به بخارا، پایتخت سامانیان، سفر کند تا هم فرمان ادامهٔ کار را از شاه سامانی ستاند و از پشتیبانی مالی او برخوردار شود و هم این‌که از نسخه‌ای از <i>شاهنامهٔ منثورِ ابومنصور محمد بن عبدُالرَّزّاق</i> — که به‌گمان نگاه‌داری‌شده در کتابخانهٔ دربار سامانی و مورد بهرهٔ دقیقی بود — بهره گیرد. اما پس از این‌که دوستی از همشهریانش — که در «پیشگفتار بایسنقری» محمد لشکری نام برده شده است<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>۶۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> — دست‌نویسی از این منبع را در دسترس او گذاشت، از این رأی برگشت و کار را در شهر خویش آغاز کرد. او در آغاز از پشتیبانی مالی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" title="امیرک منصور">اَمیرَکْ منصور</a>، فرزند <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%82" title="ابومنصور محمد بن عبدالرزاق">ابومنصور محمد بن عبدالرزاق</a> بهره‌مند می‌شود. اما این دوران دیری نمی‌پاید و با کشته‌شدن منصور پایان می‌یابد.<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>۶۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>۷۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>۷۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>او سرانجام <i>شاهنامه</i> را در سال ۳۸۴ ه‍. ق، سه سال پیش از برتخت‌نشستنِ محمود، به‌پایان رساند.<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>۷۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>۷۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این ویرایش نخستینِ <i>شاهنامه</i> بود و فردوسی نزدیک به شانزده سالِ دیگر، در پرمایه‌تر و پیراسته کردن آن کوشید.<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">[</span>۷۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این سال‌ها هم‌زمان با برافتادن سامانیان و برآمدن سلطان محمود غزنوی بود.<sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">[</span>۷۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> روشن است که در ویرایشِ نخستین، ستایش محمود نبود و به‌گمانْ ستایش منصور بن ابومنصور، بیش از آنچه که اکنون هست، بوده و چه‌بسا که ویرایشِ نخست به نام امیرک منصور بوده‌باشد.<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>۷۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> فردوسی در سال ۳۹۴ ه‍.ق در شصت و پنج سالگی بر آن شد که <i>شاهنامه</i> را به سلطان محمود پیشکش کند، و ازاین‌رو دست به کارِ تدوینِ ویرایشِ تازه‌ای از <i>شاهنامه</i> شد.<sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87"><span class="cite-bracket">[</span>۷۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> او در ویرایش دوم، بخش‌های مربوط به پادشاهی <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ساسانیان">ساسانیان</a> را تکمیل کرد.<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">[</span>۷۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پایان ویرایش دومِ <i>شاهنامه</i> در ۲۵ اسفند سال ۴۰۰ ه‍.ق برابر با ۸ مارس ۱۰۱۰ م<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در هفتاد و یک سالگی فردوسی بوده است:<sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>۷۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">[</span>۸۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>۸۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"> <tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">چو سال اندرآمد به هفتادویک</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">همی زیر بیت اندرآرم فلک!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">تن شاه‌محمودآباد باد!</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">سرش سبز و جان و دلش شاد باد!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">چُنانش ستایم که تا در جهان</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">سخن باشد از آشکار و نهان،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">مرا از بزرگان ستایش بود!</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">ستایش وُرا در فزایش بود!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">که جاوید باد آن خردمندمرد</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">همیشه به کام دلش کارکرد!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">همش رای و هم دانش و هم نسب</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">چراغ عجم، آفتاب عرب!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">سرآمد کنون قصّهٔ یزدگرد</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">به ماه سپندارمذ روز اِرد،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">ز هجرت شده پنج هشتاد بار</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">به نام جهان‌داور کردگار!</span></td></tr> </tbody></table></div> <p>به‌گزارش عروضی، علی دِیلَم <i>شاهنامه</i> را در هفت دفتر نوشت و فردوسی به‌همراه بودُلَف آن را به دربار <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="غزنه">غزنه</a> نزد سلطان محمود بُرد. در آن‌جا با کمک <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D9%85%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="احمد میمندی">احمد بن حسن مِیمَندی</a>، وزیر سلطان، <i>شاهنامه</i> به سلطان محمود پیشکش می‌شود.<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اما به‌خاطر بدگویی حسودان و باورِ مذهبیِ فردوسی، محمود <i>شاهنامه</i> را نمی‌پسندد و ارج نمی‌نهد و به‌جای پاداش نخستین شصت‌هزار دینار، پنجاه‌هزار درهم برای او در نظر می‌گیرند و سرانجام هم بیست‌هزار درهم بیشتر به فردوسی نمی‌دهند.<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>۸۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>۸۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از این رویداد تا پایان زندگانی، فردوسی بخش‌های دیگری نیز به <i>شاهنامه</i> افزود که بیشتر در گله و انتقاد از محمود و تلخ‌کامیِ سراینده از اوضاع زمانه بوده است. برپایهٔ بیتی در <i>هجوْنامه</i>، فردوسی در سال‌هایی پس از سرایش <i>شاهنامه</i>، از سن خود دگربار یاد کرده و خود را هشتاد ساله خوانده است:<sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>۸۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>۸۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"> <tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">کنون عمر نزدیک هشتاد شد</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">امیدم به یک باره بر باد شد</span></td></tr> </tbody></table></div> <p>برپایهٔ اشاره‌های نظامی عروضی و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عطار نیشابوری">فریدُالدّین عطار</a>، زمان کُلیِ سرودن <i>شاهنامه</i> ۲۵ سال بوده است. در <i>هجونامه</i> در سه جای سخن از سی سال است و یک بار سی و پنج سال گفته می‌شود. اگر آغاز کار <i>شاهنامه</i> ۳۶۷ ه‍.ق و سال پایان آن ۴۰۰ ه‍.ق پنداشته شود، درازای سرایش <i>شاهنامه</i> به سی و سه سال می‌رسد.<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>۸۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برپایهٔ دیدگاه جلال خالقی مطلق، با نگرش به زمان سرایش «بیژن و منیژه» و همچنین بازنگری <i>شاهنامه</i> پس از سال ۴۰۰ ه‍. ق، فردوسی ۳۵ سال از عمر خویش را بر سر سرایش <i>شاهنامه</i> گذاشته است.<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>۸۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="هجونامه"><span id=".D9.87.D8.AC.D9.88.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87"></span>هجونامه</h3></div> <p>سرودهٔ دیگری که از فردوسی دانسته شده است «<a href="/wiki/%D9%87%D8%AC%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="هجونامه فردوسی"><i>هَجْوْنامه</i></a>» ای در نکوهش سلطان محمود است که به گفتار نظامی عروضی صد بیت بوده و شش بیت از آن به‌جای مانده است.<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>۸۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>۸۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ویرایش‌های گوناگونی از این <i>هجونامه</i> در دست بوده است که از ۳۲ بیت تا ۱۶۰ بیت داشته‌اند. برخی از پژوهشگران نسبت دادن چنین <i>هجونامه‌ای</i> به فردوسی را نادرست دانسته‌اند، مانند <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محمود شیرانی">محمود شیرانی</a> که با درنگریستن به این‌که بسیاری از بیت‌های این <i>هجونامه</i> از خود <i>شاهنامه</i> یا مثنوی‌های دیگر آمده‌اند و بیت‌های دیگر نیز از دید ادبی کاستی دارند، چنین نتیجه‌گیری کرد که این <i>هجونامه</i> ساختگی است.<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>۹۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اما محمدامین ریاحی با درنگریستن به این‌که از این <i>هجونامه</i> در <i><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شهریارنامه">شهریارنامهٔ</a></i> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="عثمان مختاری">عثمان مختاری</a>، از ستایشگران <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D8%B3%D9%88%D9%85_%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="مسعود سوم غزنوی">مسعود سوم غزنوی</a> نوادهٔ محمود، — که پیش از <i>چهارمقالهٔ</i> نظامی عروضی نوشته شده، نام برده شده — سرودن <i>هجونامه‌ای</i> به‌دست فردوسی را پذیرفتنی دانسته است.<sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">[</span>۹۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پژوهشگرانی مانند نلدکه، تقی‌زاده و صفا نیز باور به اصیل بودن <i>هجونامه</i> و بنیاد برخی بیت‌های آن دارند.<sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104"><span class="cite-bracket">[</span>۹۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نلدکه باور دارد که به گواهِ واژهٔ «این نامه» در برخی بیت‌های <i>هجونامه</i>، فردوسی به پیوست <i>شاهنامه</i>، <i>هجونامه</i> را آورده است تا با این کار همهٔ بیت‌های پراکنده در <i>شاهنامه</i> را — که در ستایش محمود بوده است — بزداید.<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105"><span class="cite-bracket">[</span>۹۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین جلال خالقی مطلق بر این باور است که به‌سبب برساخته بودن بیشتر بیت‌های <i>هجونامه</i> نمی‌توان بنیاد آن را نادیده گرفت و در آن‌جا نیز بیت‌های زیبایی وجود دارد که از <i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شاهنامه">شاهنامه</a></i> برگرفته نشده است؛ و می‌گوید چنین می‌نماید که شیرانی بیشتر در پی پشتیبانی از محمود بوده است.<sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106"><span class="cite-bracket">[</span>۹۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برپایهٔ بیتی در <i>هجونامه</i> که فردوسی در آن به هشتاد سالگی خود اشاره می‌کند، <i>هجونامه</i> پیش از سال ۴۰۹ ه‍.ق سروده شده است.<sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span class="cite-bracket">[</span>۹۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108"><span class="cite-bracket">[</span>۹۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پشتیبانان_فردوسی"><span id=".D9.BE.D8.B4.D8.AA.DB.8C.D8.A8.D8.A7.D9.86.D8.A7.D9.86_.D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C"></span>پشتیبانان فردوسی</h2></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ferdowsi_Mausoleum,_Shahname_Relief.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Ferdowsi_Mausoleum%2C_Shahname_Relief.jpg/220px-Ferdowsi_Mausoleum%2C_Shahname_Relief.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Ferdowsi_Mausoleum%2C_Shahname_Relief.jpg/330px-Ferdowsi_Mausoleum%2C_Shahname_Relief.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Ferdowsi_Mausoleum%2C_Shahname_Relief.jpg/440px-Ferdowsi_Mausoleum%2C_Shahname_Relief.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>نمایی از داستان‌های <i>شاهنامه</i> در آرامگاه فردوسی</figcaption></figure> <p>فردوسی شش نفر را در <i>شاهنامه</i> ستوده است: نخست <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" title="امیرک منصور">منصور بن ابومنصور محمد</a> فرزند حکمران توس در آغاز سرایش <i>شاهنامه</i>،<sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> دوم سلطان محمود، سوم <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="ابوالعباس اسفراینی">ابُوالْعَبّاس اسفراینی</a> وزیر محمود، چهارم <a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D8%A8%DA%A9%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="نصر بن سبکتکین">نصر بن سَبُکتَکین</a> برادر کوچک‌تر محمود و سپهسالار خراسان، پنجم <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D8%A7%D8%B0%D8%A8" title="ارسلان جاذب">ارسلان جاذب</a> والی توس و ششم <a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D9%82%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D9%87" title="حیی بن قتیبه">حُییّ بن قُتَیْبه</a> عامل خَراج توس.<sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110"><span class="cite-bracket">[</span>۹۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از میان این کسان، فردوسی منصور را مردی بخشنده و جوانمرد و وفادار می‌نمایاند و او را گرامی می‌دارد. تنها جایی در سراسر <i>شاهنامه</i> که فردوسی بی‌پرده از دریافت کمک مالی کسی سخن می‌گوید، دربارهٔ منصور است؛ و از آن‌رو که این ستایش پس از مرگ منصور بوده، پس گمان این‌که این سخن برای پسندِ وی بوده نادرست است. افزون بر این، از آن‌جا که فردوسی این ستایش را حتی پس از ستودن محمود از <i>شاهنامه</i> برنداشته، پس نشان‌دهندهٔ گرامی‌داشت و مهر فراوان فردوسی دربارهٔ منصور بوده است. تا جایی که در داستان <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%AC_%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="ایرج پسر فریدون">ایرج</a> آن‌جا که سخن از سرزنش کشندهٔ ایرج است، گویا ایرج با منصور همانند می‌شود.<sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111"><span class="cite-bracket">[</span>۹۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-112" class="reference"><a href="#cite_note-112"><span class="cite-bracket">[</span>۹۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به‌جز منصور، تنها کسی که به فردوسی کمک می‌کرده، حُییّ بن قتیبه بوده است. به‌گمان، حُییّ بن قتیبه که به او مال و متاع بخشیده و او را از پرداخت خراج زمین مُعاف داشته است، آن‌گونه که عروضی تصدیق می‌کند، عامل توس — و به‌گمان بهتر، عامل خراج توس — بوده است. فردوسی او را به‌گرمی می‌ستاید و او را «آزاده» می‌نامد.<sup id="cite_ref-114" class="reference"><a href="#cite_note-114"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> جز این دو تن، در <i>شاهنامه</i> نشانی دیگر از کمک و پشتیبانی کسانی از این گروه چون محمود، یا دیگر بزرگان دربار او مانند برادرش نصر یا ارسلان جاذب یا بزرگ دیگری نیست.<sup id="cite_ref-117" class="reference"><a href="#cite_note-117"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>افزون بر این شش تن، فردوسی از کسان دیگری نیز یاد می‌کند مانند ابومنصور عبدالرزاق، دقیقی، دوست مهربان شاعر در دیباچه و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%84%D9%85" title="علی دیلم">علی دیلم</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%84%D9%81" title="بودلف">بودلف</a> در پایان <i>شاهنامه</i>، اما هیچ‌کدام را نمی‌توان ستایش پنداشت.<sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عروضی علی دیلم را از بودلف جدا می‌شمارد. عروضی می‌نویسد که علی دیلم، <i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شاهنامه">شاهنامه</a></i> را در هفت جلد برای فردوسی پاک‌نویسی کرده و ابودلف راوی وی بوده است. با نگرش به گفتهٔ عروضی، گویا این دو تن از راه نوشتن و بازگویی <i>شاهنامه</i> برای بزرگان توس، مزدی هم دریافت می‌کرده‌اند.<sup id="cite_ref-119" class="reference"><a href="#cite_note-119"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-120" class="reference"><a href="#cite_note-120"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>چنان‌که نظامی عروضی گفته است، پشتیبان فردوسی در دربار محمود، وزیر او <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%85%DB%8C%D9%85%D9%86%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="احمد بن حسن میمندی">احمد بن حسن میمندی</a> بوده است. اما این گزارش چندان درست نمی‌نماید؛ زیرا با آن‌که میمندی در دربار محمود دارای جایگاه ویژه‌ای بوده، اما در هیچ جای <i>شاهنامه</i> نامی از او به‌میان نیامده است. از سوی دیگر، او از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%B3%D9%86%D8%AA" class="mw-redirect" title="اهل سنت">اهل سنت</a> و به‌سختی متعصب بوده و با <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%B6%DB%8C" title="رافضی">رافِضیان</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%85%D8%B7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="قرمطیان">قَرمَطیان</a> دشمنی آشکاری داشته است؛ و گمان می‌رود که در برکناری و کشته‌شدن <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="ابوالعباس اسفراینی">ابوالعباس اسفراینی</a> در سال‌های ۴۰۱ و ۴۰۴ ه‍.ق و همچنین در کشته‌شدن <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86%DA%A9_%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1" title="حسنک وزیر">حَسَنَکِ وزیر</a> در سال ۴۲۲ ه‍.ق — که نسبت رافضی بدو می‌دادند — دست داشته است. میمندی پس از اسفراینی در سال ۴۰۱ ه‍.ق به وزارت می‌رسد و دستور برگرداندن زبان نامه‌های دولتی — که در زمان اسفراینی به فارسی نگاشته می‌شد — به عربی را داد. او تا سال ۴۱۲ یا ۴۱۶ ه‍.ق وزیر بود و سپس برکنار شد و به زندان افتاد و پس از او <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86%DA%A9_%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1" title="حسنک وزیر">حسنک میکال</a> وزیر شد؛ بنابراین، وزیری که محمود را از رفتارش با فردوسی پشیمان کرد، نه میمندی بلکه حسنک وزیر بوده است.<sup id="cite_ref-121" class="reference"><a href="#cite_note-121"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-122" class="reference"><a href="#cite_note-122"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ستایش_سلطان_محمود_در_شاهنامه"><span id=".D8.B3.D8.AA.D8.A7.DB.8C.D8.B4_.D8.B3.D9.84.D8.B7.D8.A7.D9.86_.D9.85.D8.AD.D9.85.D9.88.D8.AF_.D8.AF.D8.B1_.D8.B4.D8.A7.D9.87.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87"></span>ستایش سلطان محمود در شاهنامه</h3></div> <p>فردوسی در جای‌جای <i>شاهنامه</i> بیش از همه محمود را ستوده است و ستودن دیگران بیشتر در لابه‌لای ستایش محمود آورده شده است.<sup id="cite_ref-123" class="reference"><a href="#cite_note-123"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> او در حدود ۲۵۰ بیت که گاهی بسیار بزرگنمایی شده است، محمود را ستوده و نام یا کنیهٔ او، ابوالقاسم را، نزدیک به سی بار یاد کرده است. اما راستی و پاکی‌ای که در بیت‌های ستایش منصور به‌چشم می‌خورد، در بیت‌های ستودن محمود دیده نمی‌شود. همچنین او آشکارا محمود را اندرز می‌دهد. پشتیبانی و پاداش محمود و امید فردوسی بدان یکی از دلایل ستودن محمود بود. بااین‌همه، در هیچ جای <i>شاهنامه</i> نشانی از دریافتِ کمکِ محمود نیست.<sup id="cite_ref-124" class="reference"><a href="#cite_note-124"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>از دیگر سوی، اگر فردوسی می‌خواست در قلمروی سلطان محمود — که سلطانِ مقتدرِ <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%8C" title="سنی">سنی‌مذهب</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9" class="mw-redirect" title="مردمان ترک">ترک‌زاده</a> بود — <i>شاهنامه</i> را سروده و سرگذشت نیاکان خود و پیروزی‌های آنان بر ترکان را بیان کرده است و بااین‌همه از گزند وی در امان مانَد، چاره‌ای نداشت جز آن‌که به ستودن او دست زند. او یا بایست زادگاه خود را ترک می‌کرد یا پس از روی‌کارآمدن محمود از سرایش <i>شاهنامه</i> دست می‌کشید. اما این‌ها ممکن نبود؛ بنابراین او بر آن می‌شود تا <i>شاهنامه</i> را به نام محمود کند و او را با رساترین و بلندترین واژه‌ها می‌ستاید، تا به او بدبین نشوند و شاعری او را بازیچه نگیرند.<sup id="cite_ref-125" class="reference"><a href="#cite_note-125"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="درگذشت_و_آرامگاه"><span id=".D8.AF.D8.B1.DA.AF.D8.B0.D8.B4.D8.AA_.D9.88_.D8.A2.D8.B1.D8.A7.D9.85.DA.AF.D8.A7.D9.87"></span>درگذشت و آرامگاه</h2></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="آرامگاه فردوسی">آرامگاه فردوسی</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:The_tomb_of_Ferdosi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/The_tomb_of_Ferdosi.jpg/220px-The_tomb_of_Ferdosi.jpg" decoding="async" width="220" height="123" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/The_tomb_of_Ferdosi.jpg/330px-The_tomb_of_Ferdosi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/The_tomb_of_Ferdosi.jpg/440px-The_tomb_of_Ferdosi.jpg 2x" data-file-width="1254" data-file-height="701" /></a><figcaption>آرامگاه فردوسی در توس خراسان</figcaption></figure> <p>سال مرگ فردوسی تا چهار سده پس از زمان او در منابع کهن نیامده است. نخستین نوشته‌ای که از زمان مرگ فردوسی یاد کرده «پیشگفتار شاهنامهٔ بایسنقری» است که سال ۴۱۶ ه‍.ق را آورده است. این دیباچه که امروزه بی‌پایه بودن نوشتارهای آن آشکار شده، از منبع دیگری یاد نکرده است. تذکره‌نویسانِ پسین، همین تاریخ را بازگو کرده‌اند. حمدالله مستوفی و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B5%DB%8C%D8%AD_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="فصیح خوافی">فَصیحِ خوافی</a> نیز همین رأی را دارند.<sup id="cite_ref-126" class="reference"><a href="#cite_note-126"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بنا به‌گزارش نظامی عروضی، اگر داستان وزارت حسنک میکال به‌هنگام پشیمانی محمود از رفتارش با فردوسی و فرستادن پاداش درست باشد، سال ۴۱۶ ه‍.ق برای سال مرگ فردوسی درست‌تر پنداشته می‌شود.<sup id="cite_ref-127" class="reference"><a href="#cite_note-127"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-128" class="reference"><a href="#cite_note-128"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> جدای از این‌ها <i>تَذکِرةُالشُّعَرای</i> <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="دولتشاه سمرقندی">دولتشاه</a> — که آن هم بسیار بی‌پایه است — زمان مرگ او را در سال ۴۱۱ ه‍.ق آورده است.<sup id="cite_ref-129" class="reference"><a href="#cite_note-129"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> محمدامین ریاحی، با درنگریستن در گفته‌هایی که فردوسی از سن و ناتوانی خود یاد کرده است، این‌گونه نتیجه‌گیری کرده که فردوسی می‌بایست پس از سال ۴۰۵ ه‍.ق و پیش از سال ۴۱۱ ه‍.ق از جهان رفته‌باشد.<sup id="cite_ref-130" class="reference"><a href="#cite_note-130"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اما همایون‌فرخ با درنظرگرفتن این‌که زایش فردوسی در سال ۳۱۳ ه‍.ق و عمر او ۷۲ یا ۷۳ بوده، سال مرگ او را ۳۸۵ یا ۳۸۶ ه‍.ق دانسته است.<sup id="cite_ref-131" class="reference"><a href="#cite_note-131"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>چنان‌که مشهور است، واعظ شهر به‌دلیل شیعه بودن فردوسی، از خاکسپاری پیکر فردوسی در گورستانِ مسلمانان جلوگیری کرد<sup id="cite_ref-132" class="reference"><a href="#cite_note-132"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-133" class="reference"><a href="#cite_note-133"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و ناچار او را در باغِ خودش درون شهرِ <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تابران">تابَران</a> توس، نزدیک به دروازهٔ شرقی <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%86_(%D8%AA%D9%88%D8%B3)" title="رزان (توس)">رَزان</a> به‌خاک سپردند. آرامگاه او زیارتگاه اهل دانش و معرفت بود و با آن‌که بارها آن را با خاک یکسان کردند، از نو ساخته می‌شد.<sup id="cite_ref-134" class="reference"><a href="#cite_note-134"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> خبری نه چندان درست ساختن اولین بنا بر گور فردوسی را به سپهدار <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="توس">توس</a> در زمان فردوسی، یعنی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D8%A7%D8%B0%D8%A8" title="ارسلان جاذب">ارسلان جاذب</a> نسبت داده، که یاد او در دیباچهٔ <i>شاهنامه</i> آمده است.<sup id="cite_ref-135" class="reference"><a href="#cite_note-135"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پس از آن <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9" class="mw-redirect" title="عبیدالله خان ازبک">عُبِیْدُالله خان اُزبَک</a> (میان ۹۳۱ تا ۹۳۷ ه‍.ق) بنا به تعصبی که ضد شیعیان داشت، دستور ویرانی آرامگاه فردوسی را داد تا این‌که <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B4%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="قاضی نورالله شوشتری">قاضی نورالله شوشتَری</a> (وفات ۱۰۱۹ ه‍.ق) از آن دیدار کرد.<sup id="cite_ref-136" class="reference"><a href="#cite_note-136"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در روزگار <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C" title="ایران صفوی">پادشاهان صفوی</a> با توجه به آبادانی <a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF" title="مشهد">مشهد</a> و پیرامون آن، آرامگاهِ خرابه دوباره ساخته‌شد. آرامگاه فردوسی بین سال‌های ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۳ به فرمانِ <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="رضاشاه">رضاشاه</a> بازسازی شد.<sup id="cite_ref-137" class="reference"><a href="#cite_note-137"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این مقبره نخست توسط آندره گدار پایه‌ریزی شده و تا پله دوم نیز اجرا گردیده بود. طرحی که وی در نظر گرفته بود هرمی چون اهرام مصر بوده است. این طرح مورد قبول ذکاءالملک فروغی رئیس انجمن آثار ملی قرار نگرفت و قرار شد یک معمار ایرانی با طرحی ملی آن را تکمیل کند. حسین لرزاده<sup id="cite_ref-138" class="reference"><a href="#cite_note-138"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>مأمور طراحی و ساخت مقبره حکیم فردوسی شد و طی هجده ماه طرح را اجرا و کار را تا جشن هزاره فردوسی به اتمام رساند. از آنجا که فردوسی شاعری شیعه مذهب است، لرزاده در بالای قبر یک چهار کاسه به نشانه ارکان اربعه شیعه اجرا کرده بود که بعدها در تعمیرات بقعه این بخش از کار تخریب شد. در دهه ۳۰ شمسی هوشنگ سیحون<sup id="cite_ref-139" class="reference"><a href="#cite_note-139"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این بنا را استحکام داد.<sup id="cite_ref-140" class="reference"><a href="#cite_note-140"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جهان‌بینی_فردوسی"><span id=".D8.AC.D9.87.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D8.A8.DB.8C.D9.86.DB.8C_.D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C"></span>جهان‌بینی فردوسی</h2></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">همچنین ببینید: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="اندیشه سیاسی فردوسی">اندیشه سیاسی فردوسی</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مذهب_فردوسی"><span id=".D9.85.D8.B0.D9.87.D8.A8_.D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C"></span>مذهب فردوسی</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="مذهب فردوسی">مذهب فردوسی</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tomb_of_Ferdowsi_in_Tus,_Iran_8.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Tomb_of_Ferdowsi_in_Tus%2C_Iran_8.jpg/220px-Tomb_of_Ferdowsi_in_Tus%2C_Iran_8.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Tomb_of_Ferdowsi_in_Tus%2C_Iran_8.jpg/330px-Tomb_of_Ferdowsi_in_Tus%2C_Iran_8.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Tomb_of_Ferdowsi_in_Tus%2C_Iran_8.jpg/440px-Tomb_of_Ferdowsi_in_Tus%2C_Iran_8.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="533" /></a><figcaption>آرامگاه فردوسی در توس خراسان</figcaption></figure> <p>برپایهٔ بیت‌هایی در خود <i>شاهنامه</i> و منابع نخستینی چون گزارش‌های <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D9%88%D8%B6%DB%8C" title="نظامی عروضی">نظامی عروضی</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عبدالجلیل قزوینی رازی">نصیرالدّین قزوینی</a>، فردوسی یک <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مسلمان">مسلمان</a>ِ <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">شیعه</a> بود؛ اما برخی از پژوهشگران در سال‌های اخیر دربارهٔ کیش وی اظهار تردید کرده‌اند. برخی تنها او را شیعه نامیده‌اند؛ برخی دیگر همچون <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1" title="محمدتقی بهار">مَلِکُ الشُّعَرای بهار</a> این پرسش را بیان کرده‌اند که آیا فردوسی شیعهٔ <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="زیدیه">زِیْدی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="اسماعیلیه">اسماعیلی</a> یا <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="دوازده امامی">دوازده امامی</a> بوده است. نلدکه بر این باور بود که فردوسی شیعه بود، ولی او را جزوِ <a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="غلات شیعه">غُلاتِ شیعه</a> نمی‌دانست. <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محمود شیرانی">شیرانی</a> فردوسی را <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%8C" title="سنی">سنّی</a> یا شیعهٔ زیدی می‌خواند، ولی شیرانی بیشتر دغدغهٔ پشتیبانی از سنی‌مذهب بودن سلطان محمود را دارد. <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="محمد محیط طباطبایی">محیط طباطبایی</a> نیز فردوسی را شیعهٔ زیدی می‌دانست. <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%A8_%D8%AE%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="عباس زریاب خویی">عباس زریاب خویی</a> بحث می‌کند که فردوسی شیعهٔ اسماعیلی است، درحالی‌که <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="احمد مهدوی دامغانی">احمد مهدوی دامغانی</a> بر این باور است که فردوسی شیعهٔ دوازده‌امامی است. تنها گواهی که برای سنّی یا زیدی‌مذهب بودن فردوسی آورده شده است همان بیت‌هایی است که در ستایش ابوبکر، عمر و عثمان در بخش آغازین <i>شاهنامه</i> آورده‌شده، ولی این بیت‌ها هم‌چنان‌که از سیاقِ آن‌ها برمی‌آید با متن همخوانی ندارند و افزودنی هستند. با کنار گذاردن این بیت‌ها، شکی باقی نمی‌ماند که فردوسی شیعه بوده است. افزون بر این، باید این مطلب را در نظر داشت که توس از دیرباز کانونِ تشیع بوده است و نیز خاندان ابومنصور محمد بن عبدالرزاق هم به‌ظاهر شیعه بوده‌اند.<sup id="cite_ref-141" class="reference"><a href="#cite_note-141"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-142" class="reference"><a href="#cite_note-142"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>فردوسی در مورد مذهبْ آسان‌گیر بود و کیشِ نیاکانِ خویش را پاس می‌داشت. افزون بر این، به‌نوشتهٔ نلدکه و خالقی مطلق، نشانه‌های ایمان اسلامیِ ژرف از خود اظهار نمی‌داشت. در واقع فردوسی در <i>شاهنامه</i> گهگاه لحظاتی را ثبت می‌کند، که حتی اگر هم برگرفته از منابع ایران باستان بوده‌اند، نمی‌بایست در نوشته‌های یک مسلمان پایبند بیایند. بااین‌حال فردوسی در مورد مذهب خود، تشیع، تعصب داشت و هم‌چنان‌که از دیباچهٔ <i>شاهنامه</i> برمی‌آید او کیش خود را اسلامِ راستین می‌دانست. یک توضیح این دوگانگی این است که در سده‌های نخستین اسلام در ایران، باور شیعی با مبارزه‌های میهنی در خراسان آمیخته شده‌بود. به‌گونه‌ای‌که خلفای بغداد و طرفداران‌شان در ایران هیچ‌گاه بین «<a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%88%D8%B3" title="مجوس">مَجوس</a>» (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7" title="مزدیسنا">زرتشتیان</a>)، «<a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%82" title="زندیق">زِنْدیق</a>» (<a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C" title="آیین مانوی">مانَویان</a>)، «<a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%85%D8%B7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="قرمطیان">قرمطی</a>» (اسماعیلیان) و «<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%B6%DB%8C" title="رافضی">رافضی</a>» (شیعیان به‌طور کلی) فرقی نمی‌گذاشتند. فردوسی همان‌گونه که نلدکه بیان می‌دارد بالاتر از همهٔ این گفتگوها «یک <a href="/wiki/%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="یکتاپرستی">یکتاپرست</a> بود که پیوندش را با نیاکانش پابرجا نگاه داشته‌بود.»<sup id="cite_ref-143" class="reference"><a href="#cite_note-143"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در برابر این دیدگاه، <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84_%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="رسول جعفریان">رسول جعفریان</a> پیونددادن شعوبیه و تشیع، به‌ویژه غلات و اسماعیلیه را، به‌طور خاص از زمان <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سلجوقیان">سلجوقیان</a> می‌داند و بر این باور است که برخی مانند <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9" class="mw-redirect" title="خواجه نظام‌الملک">خواجه نظام‌الملک</a> در <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="سیاست‌نامه">سیاست‌نامه</a> می‌کوشند با پیونددهی شعوبیه با جنبش‌های ضداسلامیِ سده‌های دوم و سوم ه‍. ق، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="باطنیان">باطنیان</a> را با <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%82" title="زندیق">زندیقان</a> و در نهایت شعوبیه را با تشیع مرتبط سازند.<sup id="cite_ref-144" class="reference"><a href="#cite_note-144"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>فردوسی به‌راستی خداپرست و یکتاپرست است و این باور بنیادین خود را دربارهٔ همهٔ پهلوانان خود، حتی دربارهٔ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1" class="mw-redirect" title="اسکندر">اسکندر</a> که در کتاب او یک نفر <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%B3%D8%A7" class="mw-redirect" title="ترسا">تَرسا</a> خوانده می‌شود، نیز شامل می‌دارد. درهرحال به‌هیچ‌روی نمی‌توان نشانه‌ای یافت که برپایهٔ آن بتوان فردوسی را متعصبِ مذهبی نامید. بااین‌حال، در برخی جاهای دیگر فردوسی به‌طور قطع و یقین خود را مسلمان قلمداد می‌کند. اما از سویی باید در نظر داشت که بدون چنین اقراری، او متهم به روی‌گرداندن از اسلام و در نتیجه محکوم به اعدام می‌شد. چنین به‌نظر می‌رسد که او نسبت به <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8" class="mw-redirect" title="علی بن ابی‌طالب">علی بن ابی‌طالب</a> تمایل و دوستیِ شدیدی داشته؛ که با توجه به این‌که در زمان سلطان محمود تشیع متهم و مظنون بود، پس این‌گونه گفتار و رفتار فردوسی نیازمند علت‌های بیرونی مانند جلب توجه سلطان نبوده است. نلدکه این پرسش را بیان می‌کند که چگونه فردی مانند فردوسی که پرستش ایران باستان در جانش ریشه دوانده، دشمن عرب است و با نرمی دربارهٔ دیگر کیش‌ها داوری می‌کند و دست بالا نیمه‌مسلمانی بیش نیست، این‌گونه نسبت به داماد <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="محمد">محمد</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="پیامبر اسلام">پیامبر اسلام</a>، ابراز ارادت می‌کند؛ و ادامه می‌دهد که این‌گونه اندیشه در میان ایرانیانِ برجسته فراوان است. مانند <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ابوریحان بیرونی">بیرونی</a> که با این‌که خود را ایرانی می‌داند و اعراب را دوست ندارد، اما تمایل به تشیع دارد.<sup id="cite_ref-145" class="reference"><a href="#cite_note-145"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-146" class="reference"><a href="#cite_note-146"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در توضیح این رویکرد، <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1_%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="شاپور شهبازی">شاپور شهبازی</a> می‌گوید برای بسیاری از ایرانیان که هنوز در اندیشهٔ روزگار پادشاهی باستان بودند و یادگارهای آن را گرامی می‌داشتند و خود را وارثِ آنان یا بزرگان آن دوران می‌دانستند، اندیشهٔ شیعی، به‌ویژه باور به میراثی‌بودن <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA" title="امامت">امامت</a> جذاب بود. این ادعای وراثتِ پادشاهان یا بزرگان، به خاندان علی بن ابی‌طالب نیز گسترش یافت و امامان شیعه از طریق <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88" title="شهربانو">شهربانو</a>، همسر <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C" title="حسین بن علی">حسین بن علی</a>، وارث <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1" title="فر">فَرّهٔ</a> شاهان ایرانی دانسته شدند. این هماهنگی میان اندیشه‌های شیعی و احساسات میهنی به‌دست بزرگان توس و دیگر شهرها چنان بود که بسیاری از آنان به زرتشتی‌گری متهم شدند.<sup id="cite_ref-147" class="reference"><a href="#cite_note-147"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از سوی دیگر، شهبازی و نیز <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D8%A8" title="عبدالحسین زرین‌کوب">عبدالحسین زرین‌کوب</a> بر این باورند که آنچه در <i>شاهنامه</i> از دشمنی با عرب یا اسلام، طرفداری از زرتشتی‌گری یا حتی ضدایرانی بودن به‌چشم می‌آید، همه از منابع کار فردوسی سرچشمه می‌گیرد و از آن‌رو که فردوسی به‌شدت به منابع وفادار بوده، نمی‌توان قاطعانه اندیشه‌های موجود در <i>شاهنامه</i> را با باورهای فردوسی یکی دانست. افزون بر این‌که فردوسی خود هیچ‌گاه از اسلام بدگویی نمی‌کند و در مقامِ بیانِ باورهای خویش، از پیامبر اسلام و خاندان او با احترام فراوان یاد می‌کند.<sup id="cite_ref-148" class="reference"><a href="#cite_note-148"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-149" class="reference"><a href="#cite_note-149"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="حکمت_و_اندیشهٔ_فردوسی"><span id=".D8.AD.DA.A9.D9.85.D8.AA_.D9.88_.D8.A7.D9.86.D8.AF.DB.8C.D8.B4.D9.87.D9.94_.D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C"></span>حکمت و اندیشهٔ فردوسی</h3></div> <p>آنچه که فردوسی به آن می‌پرداخت، جدای از جنبهٔ شعری، دانشوَرانه نیز بود. او افسانه ننوشت. فردوسی با ریزبینی منابع خود را — که بیشتر آن، <i>شاهنامهٔ ابومنصوری</i> بود — بررسی می‌کرد. هرچند از منابع دیگر هم در این کار بهره گرفت. او توانست از میان انبوه دانسته‌هایی که در دسترس داشت، مطالبی را گزیده و گردآوری کند که در یاد ایرانیان، ترکان و هندیان زنده بماند. درون‌مایه‌های گونه‌گون <i>شاهنامه</i> بی‌واسطه از ادب اخلاقی <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="پارسی میانه">پارسی میانه</a> گرفته شده‌اند. آرمان و باور <i>شاهنامه</i> که در سراسر آن به گونه‌ای یکدست به‌چشم می‌خورد، از ایران روزگار ساسانی آمده است. آن هنگامی که درستی و راستی پادشاهان، فرمانبرداری مردم از آنان و ستیز جاودان میان نیکی و بدی — که در جنگ‌های ایران و توران بازتاب یافته‌بود — اندیشه‌ای همگانی بود. <i>شاهنامه</i> گزیدهٔ همهٔ میراث ایران باستان است که در سدهٔ چهارم ه‍. ق، به‌ویژه میان دهقانان آن روزگار زنده بود. آنان <i>شاهنامه</i> را چون داستانی ساده نمی‌نگریستند. به‌چشمِ آنان <i>شاهنامه</i> سرچشمهٔ گذشتهٔ آنان و نگاهبان آگاهی ملی‌شان بود.<sup id="cite_ref-150" class="reference"><a href="#cite_note-150"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به‌نوشتهٔ خالقی مطلق، فردوسی به‌سبب منش دهقانی، با فرهنگ و آیین‌های باستانی ایران آشنایی داشت و پس از آن نیز بر دامنهٔ این آگاهی‌ها افزود به‌گونه‌ای‌که این دانسته‌ها، جهان‌بینیِ شعری او را بنیان ریخت. از راه نمونه، می‌توان آیین <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="می‌گساری">باده‌گساری</a> را نام برد. فردوسی بر بنیاد باورهای کهن ایرانی، مِی را نشان‌دهندهٔ واقعیتِ ذات و گوهرِ آدمی می‌دانست که انسان باید در گاهِ شادمانیْ شراب بنوشد، اما شادی و مستی آن است که از راه باده‌خواری به‌دست آید نه از مستی. او اعرابی را که با آیینِ می‌گساری بیگانه‌اند نکوهش می‌کند.<sup id="cite_ref-151" class="reference"><a href="#cite_note-151"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-152" class="reference"><a href="#cite_note-152"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>خالقی مطلق می‌گوید فردوسی با فیلسوفان و آن‌هایی که در پیِ اثبات وجود خدا بودند مخالف بود. او باور داشت، خدا را با خِرَد، دل یا دلیل نمی‌توان یافت. بلکه به باور او وجود، یکتایی، و قدرت خدا، همگی با صِرفِ وجود آفرینش به‌خودی‌خود تقریر می‌شوند. به‌همین دلیل او خدا را در حالی می‌پرستید که دربارهٔ چرایی و چگونگی ایمان خاموش بود. برپایهٔ باورهای او، همه چیز از خوب و بد تنها به‌ارادهٔ خدا برای انسان‌ها رخ می‌دهند. این باور بی‌چون‌وچرا به یگانگی و قدرت خدا گاهی در <i>شاهنامه</i> در رویارویی با <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="سرنوشت‌باوری">سرنوشت‌باوری</a> — که به‌گمان از پیامدهای <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آیین زروانی">آیین زُرْوانی</a> در روزگار ساسانی است — آشفته می‌گردید و دچار دوگانه‌گویی می‌شد.<sup id="cite_ref-153" class="reference"><a href="#cite_note-153"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> فردوسی در منظومهٔ خویش هر جا که توانست از بزرگ‌داشت <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%AF_(%D8%B9%D9%82%D9%84)" class="mw-redirect" title="خرد (عقل)">خِرَد</a> و دانش دریغ نکرده و از آن به‌نیکی نام برده و آن را مایهٔ رستگاری دانسته و از هرچه ایزدداده بهتر و برتر شمرده است. فردوسی در ستایش خرد به‌پیروی از باور حکیمان آن را نخستین آفریدگان پنداشته است. او سرودهٔ خود را با ذکر خرد که آن را حد برتر آفرینش دانسته، آغاز کرده:<sup id="cite_ref-154" class="reference"><a href="#cite_note-154"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-155" class="reference"><a href="#cite_note-155"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"> <tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">به نام خداوند جان و خرد</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">کزین برتر اندیشه برنگذرد</span></td></tr> </tbody></table></div> <p>به‌نوشتهٔ خالقی مطلق، فردوسی خرد را سرچشمه و سرمایهٔ تمام خوبی‌ها می‌داند. به‌باور وی حتی زندگی یا ناراحتی آن، غم‌ها و شادی‌ها، همه بر اثر بود و نبودِ خرد است و شخص خردمند چون برنامهٔ زندگی بسیار مرتب و منظم دارد همیشه در حال پیشروی است و به‌آرامی به اوج انسانیت که هدف نهایی آدمی است می‌رسد. او بر این باور است که آدمی با خرد، نیک و بد را از یکدیگر بازمی‌شناسد و از این راه به نیک‌بختیِ این جهان و رستگاریِ آن جهان می‌رسد:<sup id="cite_ref-156" class="reference"><a href="#cite_note-156"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-157" class="reference"><a href="#cite_note-157"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"> <tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">خرد رهنمای و خرد دلگشای</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">خرد دست گیرد بهر دو سرای</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">ازو شادمانی و زویت غمیست</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">وُ زویت فزونی و هم زو کمیست</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">خرد تیره و مرد روشن روان</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">نباشد همی شادمان یکزمان</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">چه گفت آن سَخُنگوی مرد از خرد</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">که دانا ز گفتار او بَرخورد:</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">کسی کو خرد را ندارد به پیش</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">دلش گردد از کردهٔ خویش ریش</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">هُشیوار دیوانه خواند وُرا</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">همان خویش بیگانه داند وُرا</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">ازویی بهر دو سرای ارجمند</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">گسسته خرد پای دارد به بند</span></td></tr> </tbody></table></div> <p>به‌نوشتهٔ خالقی مطلق، فردوسی در <i>شاهنامه</i> در برابر پُرخرد و کم‌خرد، از بی‌خرد و کم‌خرد نام می‌برد. به آن معنا که همهٔ آدمیان از خردِ غریزی به یک اندازه بهره دارند. اما به خرد تجربی جز با به‌کاربستن خرد غریزی نمی‌توان دست یافت؛ و هرچه آدمی خردوَرزی کند، پُرخردتر گردد، وگرنه کم‌خرد و بی‌خرد شود. از سویی، پُراندیشی همیشه نیک نیست. چراکه خرد می‌تواند هم در راه نیک باشد و هم بد. چنان‌که اهریمن نه بی‌خرد، که بدخرد است. بی‌خرد نادان است و اگر اهریمن نادان بود، مورد توجه ایزد نبود. اما بدخرد، بداندیش است. اهریمن و مردمان بد بی‌خرد نیستند، آنان خردِ گمراه و ویرانگر دارند. در <i>شاهنامه</i> آدمی هدفِ بنیادین از آفرینش است و همهٔ آفریدگان از خِرَد تا جانداران برای انسان بوده است. آدمی تنها آفریده‌ای است که به نیروی جداکردن نیک و بد که همان خرد باشد، آراسته است و ازهمین‌رو تنها اوست که پاسخگوی کارهای خویش است و از او بازخواست می‌شود.<sup id="cite_ref-158" class="reference"><a href="#cite_note-158"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-159" class="reference"><a href="#cite_note-159"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"> <tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">نخستین نشان خرد آن بوَد</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">که از بد همه ساله ترسان بود!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">بداند تن خویش را در نهان</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">به چشم خرد جستِ راز جهان!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">خرد افسر شهریاران بود</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">همان زیور نامداران بود!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">بداند بد و نیک مرد خرد</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">بکوشد ز داد و بپیچد ز بد!</span></td></tr> </tbody></table></div> <p>در «پیشگفتار بایسنقری» نام فردوسی با «حکیم» همراه است. افزون بر آن‌که گاهی فیلسوف را حکیم می‌گفتند، در فرهنگ مردمی، انسانِ بادانش و اندیشمند را می‌گفتند که دور از خواهش‌ها و هوس‌ها اندیشه کند و به چشمی جز چشمِ سر به جهان بنگرد؛ بنابراین فردوسی را حکیم گفتند چون او نمود این‌چنین انسانی بود. او افزون بر دانش‌های روزگار و خوانده‌های بسیار، مردی ژرف‌نگر، آزاداندیش، تیزبین و نکته‌سنج در رویدادهای گذشته و حال بود.<sup id="cite_ref-160" class="reference"><a href="#cite_note-160"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به‌باور جلال خالقی مطلق، <i>شاهنامه</i> بزرگ‌ترین منبع فرهنگِ <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="ساسانی">ساسانی</a> است که در فرهنگ شاعر نیز اثرگذار بوده است. ازهمین‌رو فردوسی را حکیم می‌نامند. حکمت او از سرچشمه‌ای فلسفی نبوده، حکمت او حکمتِ عملی و اخلاقی است. آن‌چنان‌که بررسی اخلاق در <i>شاهنامه</i> خود کتابی سِتُرگ می‌شود. ازاین‌رو خالقی مطلق <i>شاهنامه</i> را حماسه‌ای معنوی می‌نامد. او <i>شاهنامه</i> را فلسفهٔ زندگی از دیدگاه فردوسی بیان می‌کند و آن را سراسر سرودِ مهرِ ایران می‌داند. او می‌گوید سراسر <i>شاهنامه</i> سرشار از پند و اندرز به فرمانروایان است؛ و اندرزِ <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2" class="mw-redirect" title="خسروپرویز">خسروپرویز</a> به پسرش <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%87" title="شیرویه">شیرویه</a> را شایستهٔ آب زر و آویختن پیش چشم سردمداران می‌داند:<sup id="cite_ref-161" class="reference"><a href="#cite_note-161"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-162" class="reference"><a href="#cite_note-162"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"> <tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">که ایران چو باغیست خرّم‌بهار</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">شکفته همیشه گلِ کامگار،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">پر از نرگس و نار و سیب و بهی؛</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">چو پالیز گردد ز مردم تهی،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">سپرغم یکایک ز بُن برکنند</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">همه شاخ نار و بهی بشکنند!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">سپاه و سِلیحست دیوار اوی</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">به پَرچینش‌بر نیزه‌ها خار اوی!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">اگر بفگنی خیره دیوار باغ</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">چه باغ و چه دشت و چه دریا، چه راغ!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">نگر تا تو دیوار او نفگنی</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">دل و پشت ایرانیان نشکنی!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">کزان پس بود غارت و تاختن</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">خروش سواران و کین آختن!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">زن و کودک و بوم ایرانیان</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">به اندیشهٔ بد منه در میان!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">چو سالی چُنین بر توبر بگذرد</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">خردمند خواند ترا بی‌خرد!</span></td></tr> </tbody></table></div> <p>فردوسی این نمودهای اخلاقی را سرچشمه‌های خرد می‌داند و بنیاد آن به‌شمار می‌آورد: دوری جستن از کردارهای ناشایست، پرهیز از شتاب، بردباری، نرمی، پرهیز از خودپسندی و غرور، شناخت ارزش و جایگاه دیگران، چشم نداشتن به زرق و برق زندگی، سخن به هنگام گفتن، با دوستان دانا نشستن و نادانان را به خرد رهنمون کردن، فرمان‌برداری از خداوند و ده‌ها موضوع دیگر. خرد یک نیروی درونی و معنوی است و قدرت خدایی است که می‌تواند دارنده‌اش را به برترین جایگاه‌های انسانیت برساند و افزون بر این‌که وجه تمایز انسان و حیوان است با ارزش‌ترین چیزی است که بود و نبودِ راستین انسان به آن وابسته است.<sup id="cite_ref-163" class="reference"><a href="#cite_note-163"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-164" class="reference"><a href="#cite_note-164"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>نکتهٔ درخور توجه این است که با این‌که کتابش پر از کارهای شگفت‌انگیز و پر از سِحْر و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%AF%D9%88" title="جادو">جادو</a> است، باز نسبت به امور خردورزانه شیفتگی ابراز می‌دارد. او توجه ویژه‌ای به اهمیت <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%AF_(%D8%B9%D9%82%D9%84)" class="mw-redirect" title="خرد (عقل)">خرد</a> دارد. خرد در بیت نخست <i>شاهنامه</i> چون دَهِشِ پُربَهای خداوند نمود کرده و بخش دوم دیباچهٔ <i>شاهنامه</i> ویژهٔ آن است.<sup id="cite_ref-165" class="reference"><a href="#cite_note-165"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>فردوسی در سخن امانت‌دار است و حق‌شناس. او در گفتار بی‌پرده است که نمونه‌اش در انتقاد از شعر دقیقی و فراخواندن پادشاهان به دادگستری است. باور به ماندگاری نام نیک، انصاف در برابر دشمن، ستایش کوشش و دانش، مهر به همسر و فرزند، ستایش درنگ در کارها، نکوهش تنبلی و آز و دروغ و رَشک و باور به ناپایداری جهان از دیگر ویژگی‌هایی است که در سراسر <i>شاهنامه</i> به‌چشم می‌خورد؛ و سرانجام این‌که او خودآگاه است، خودآگاه دربارهٔ درستی باورها و گفته‌های خویش و خودآگاه دربارهٔ جاودانی آفریدهٔ خود.<sup id="cite_ref-166" class="reference"><a href="#cite_note-166"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>فردوسی در شمار آن شاعرانِ نه‌چندان پرشمار در زبان پارسی است که نجابتِ گفتار و پاکیِ سخنِ او آلوده نشده و حتی واژه‌ای که زننده و ناسزا باشد از او سر نزده است. آن‌جا هم که او ناگزیر از به‌نظم‌کشیدن سخنِ خشمگینانهٔ قهرمانانِ داستان‌هایش بوده و دشنامی از زبان آن‌ها بر قلم آورده، هرگز از اندازهٔ متعارف‌ترین واژه‌هایی از این دست فراتر نرفته است. ناسزاهایی که فردوسی به‌خاطر رعایت امانت ناگزیر از بیان آن‌ها بوده، هیچ‌یک از مرز پاکی بیرون نیست و این موضوع هنگامی‌که به دیوانِ دیگر شاعران نگریسته می‌شود بهتر دریافت می‌گردد. همین عفّتِ کلام و نجابتِ بیان، او را به ساخت مضمون‌های تازه‌ای راه‌بری کرده است که در اوجِ نازک‌خیالی و آفرینندگی هستند.<sup id="cite_ref-167" class="reference"><a href="#cite_note-167"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اثرپذیری_فردوسی_از_دیگران"><span id=".D8.A7.D8.AB.D8.B1.D9.BE.D8.B0.DB.8C.D8.B1.DB.8C_.D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C_.D8.A7.D8.B2_.D8.AF.DB.8C.DA.AF.D8.B1.D8.A7.D9.86"></span>اثرپذیری فردوسی از دیگران</h2></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tomb_of_Ferdowsi_in_Tus,_Iran_6.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Tomb_of_Ferdowsi_in_Tus%2C_Iran_6.jpg/220px-Tomb_of_Ferdowsi_in_Tus%2C_Iran_6.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Tomb_of_Ferdowsi_in_Tus%2C_Iran_6.jpg/330px-Tomb_of_Ferdowsi_in_Tus%2C_Iran_6.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Tomb_of_Ferdowsi_in_Tus%2C_Iran_6.jpg/440px-Tomb_of_Ferdowsi_in_Tus%2C_Iran_6.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="533" /></a><figcaption>آرامگاه فردوسی در توس خراسان</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B4%D9%86" title="محمدعلی اسلامی ندوشن">محمدعلی اسلامی نُدوشَن</a> باور دارد که سه حماسهٔ <i><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AF" title="ایلیاد">ایلیاد</a></i> و <i><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%87" title="ادیسه">اُدیسه</a></i> <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%85%D8%B1" title="هومر">هومر</a>، <i><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%A7" title="مهاباراتا">مَهاباراتا</a></i> و <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="رامایانا"><i>رامایانای</i></a> هندوها و <i>شاهنامهٔ</i> فردوسی سرچشمهٔ <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="آریایی">آریایی</a> دارند و شباهت‌های میان آن‌ها ازهمین‌روست. به‌باور اسلامی ندوشن، با وجود شباهت‌ها میان اثر <i>شاهنامه</i> و <i>ایلیاد</i> و <i>ادیسه</i>، فردوسی از هومر تأثیر نپذیرفته، چراکه با توجه به شرایطِ روزگارِ فردوسی و محیط فرهنگیِ ایران در آن هنگام، فردوسی نمی‌توانسته از کار هومر آگاهی داشته‌باشد.<sup id="cite_ref-168" class="reference"><a href="#cite_note-168"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="آیین‌های_مزدیسنا،_زروانی_و_مهرپرستی"><span id=".D8.A2.DB.8C.DB.8C.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.B2.D8.AF.DB.8C.D8.B3.D9.86.D8.A7.D8.8C_.D8.B2.D8.B1.D9.88.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D9.88_.D9.85.D9.87.D8.B1.D9.BE.D8.B1.D8.B3.D8.AA.DB.8C"></span>آیین‌های مزدیسنا، زروانی و مهرپرستی</h3></div> <p>بی‌گمان فردوسی در <i>شاهنامه</i> از <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آیین زروانی">آیین زروانی</a> بهره برده است. <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86_(%D8%AE%D8%AF%D8%A7)" class="mw-redirect" title="زروان (خدا)">زُروان</a> در <i>شاهنامه</i> جایگاه ویژه‌ای دارد. فردوسی به‌خوبی رویاروییِ زادگانِ زروان، <a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%D8%AF" class="mw-redirect" title="هرمزد">هُرمَزد</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%86" title="اهریمن">اهریمن</a> را نشان می‌دهد و این رویارویی در جای‌جای <i>شاهنامه</i> و به چهره‌های گونه‌گون رخ می‌نماید. داستان زروان و <i>شاهنامه</i> هردو روایتگرِ کوشش‌های ملتی است که برای پاسداری از خویش در برابر دشمنان ایستادگی کرده است؛ و فردوسی این اندیشه را در داستان‌های جنگ‌های ایران و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="توران">توران</a> و پهلوانان و <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="دیو">دیوسیرتان</a> نمود داده است.<sup id="cite_ref-169" class="reference"><a href="#cite_note-169"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در اسطورهٔ زروان، هرمزد موردِ یورشِ همزادِ خویش، اهریمن قرار می‌گیرد و در <i>شاهنامه</i> نیز از کهن‌ترین دشمنِ ایرانیان، دیو یاد شده است. در داستان‌های <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%88%D9%85%D8%B1%D8%AB" title="کیومرث">کیومَرث</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%85%DA%A9" title="سیامک">سیامک</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AB" class="mw-redirect" title="تهمورث">تَهمورِث</a>، <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF" title="هوشنگ">هوشنگ</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%AF" title="جمشید">جمشید</a>، دیوان نقشی بنیادین دارند.<sup id="cite_ref-170" class="reference"><a href="#cite_note-170"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>از دیگرسوی، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%A2%DB%8C%D8%AF%D9%86%D9%84%D9%88" title="سجاد آیدنلو">سجاد آیدنلو</a> بهرهٔ فردوسی از باورهای مزدیسنایی و <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="مهرپرستی">مِهری</a> را بیشتر از بهرهٔ او از دیگر <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="آیین‌های ایران باستان">آیین‌های ایران باستان</a> می‌داند. از راه نمونه، او سپیدمویی <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%84" title="زال">زال</a> و بیزاری <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85_%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D9%86%D8%B1%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سام پسر نریمان">سام</a> از او را نه بازگوکنندهٔ داستانِ زایشِ اهریمن از زروان، بلکه بیان‌کنندهٔ باور مزدیسنایی در این‌باره می‌داند که نقصانِ آفرینش را نشانه‌ای اهریمنی می‌پندارد. مانند آنچه در داستان پیوند جمشید و خواهرش، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%DA%AF" title="جمگ">جَمْگ</a>، با دیوان و زایشِ جانوران از آنان است. از سوی دیگر سام با <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%AE%D8%AA" title="پری‌دخت">پری‌دُخت</a>، دختر <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="امپراتور چین">فَغْفور چین</a> که از نژاد <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C" title="پری">پریان</a> است، پیوند می‌بندد و این، دلیلِ نقص آفرینش زال است.<sup id="cite_ref-171" class="reference"><a href="#cite_note-171"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>اما نشانه‌های آیین مزدیسنا در <i>شاهنامه</i> بیش از این‌هاست. یادکردِ <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF_(%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7)" title="زند (اوستا)"><i>زَند</i></a> و <i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7" title="اوستا">اوستا</a></i> پیش از ظهور <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA" title="زرتشت">زرتشت</a>، سه نیکِ مزدیسنایی، پیدایش گروه‌های چهارگانه، ستایش آتش، اصطلاح «مورِ دانه‌کش» و دربارهٔ اسب سخن گفتن از دیگر نشانه‌هایی است که به‌باور <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%B9%DB%8C%D9%86" title="محمد معین">محمد معین</a> رنگ مزدیسنایی دارند.<sup id="cite_ref-172" class="reference"><a href="#cite_note-172"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>آیدنلو در پاسخ هوشنگ دولت‌آبادی که کیشِ شاهان <i>شاهنامه</i> را تا پیش از پادشاهی <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%BE" title="گشتاسپ">گُشْتاسْپ</a>، زروانی می‌داند، می‌گوید که نشانه‌های زرتشتی و مهری بودن در ایران پیش از زرتشت استوارتر است. از راه نمونه، او دربارهٔ کیش <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="رستم">رستم</a> بر این باور است که با نگرش به <i>شاهنامه</i>، در رأی نخستْ زرتشتی بودن او و در رأی دومْ مهری بودن او پذیرفته‌تر است و البته با نگرش به نشانه‌های درونِ <i>شاهنامه</i> و بیرون از آن، مهری بودنِ او درست‌تر است و گرچه مهری بودن او قطعی نیست، اما در برابر زروانی بودن او برتری دارد.<sup id="cite_ref-173" class="reference"><a href="#cite_note-173"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="حکمت_خسروانی"><span id=".D8.AD.DA.A9.D9.85.D8.AA_.D8.AE.D8.B3.D8.B1.D9.88.D8.A7.D9.86.DB.8C"></span>حکمت خسروانی</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA_%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حکمت خسروانی">حکمت خسروانی</a></div> <p><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%A8%D9%86" class="mw-redirect" title="هانری کوربن">هانری کُوربَن</a> می‌گوید <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="شهاب‌الدین یحیی سهروردی">سُهرِوَردی</a> در <a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA_%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D9%82" class="mw-redirect" title="حکمت اشراق">حکمت اِشراق</a> خود این آمادگی را دارد که نشانه‌های این حکمت را در <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن">قرآن</a> و حتی <i>شاهنامه</i> بنمایاند. به‌گونه‌ای که <i>شاهنامه</i> در وجودِ <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81" class="mw-redirect" title="عارف">عارف</a> جلوه کند و تاریخِ <a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%B3" title="نفس">نَفْس</a> و عالم نفس را در <i>شاهنامه</i> بیابد؛ و این‌گونه حماسهٔ قهرمانی پیوندی مستقیم با حماسهٔ عرفانی پیدا می‌کند.<sup id="cite_ref-174" class="reference"><a href="#cite_note-174"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-175" class="reference"><a href="#cite_note-175"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-176" class="reference"><a href="#cite_note-176"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به‌باور فرزاد قائمی، نظام معرفتیِ <a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA_%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حکمت خسروانی">حکمت خُسرُوانی</a>، برپایهٔ صدورِ کثرت از وحدت بوده است. به این مفهوم که برای هر موجود مادی، پیش‌نمونه‌ای فرامادی و <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D9%85%D8%AB%D9%84" class="mw-redirect" title="نظریه مثل">مِثالی</a> در نظر دارد. ازهمین‌رو، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="اهورامزدا">اهورامزدا</a> در مقام خدا و بزرگ‌دارندهٔ جان و خرد، گوهر آغازین نفس و <a href="/wiki/%D8%B9%D9%82%D9%84" title="عقل">عقل</a> در <a href="/wiki/%D9%87%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="هستی">هستی</a> است؛ و فردوسی این توصیف را در نخستین مصراع <i>شاهنامه</i> بیان می‌دارد. هرچند که با نگرش به دانسته‌های کنونی، نمی‌توان دانست که این تعبیر، برای بار نخست در <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="فلسفه یونان باستان">اندیشه‌های یونانی</a> پدید آمده یا در منابعِ اثرگرفته از آیین <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA" title="زرتشت">زرتشت</a> آمده است.<sup id="cite_ref-177" class="reference"><a href="#cite_note-177"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>الیاس نورایی می‌گوید <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1" title="نور">نور</a> از موضوع‌های مهمِ حکمت خسروانی است که در <i>شاهنامه</i> و حکمت اشراق سهروردی نیز دیده می‌شود. او پیام فردوسی را پیام <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF" title="مینوی خرد">خِرَدِ مینُوی</a> و نور می‌داند که سهروردی هم آن را به زبان عارفانه بیان کرده است؛ و ادامه می‌دهد مسئلهٔ <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1" title="فر">فَرّهٔ ایزدی</a> یا <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1" title="فر">خْوَرنَه اوستایی</a> که از بنیادهای اندیشهٔ سهروردی است، به نور بازمی‌گردد که فردوسی نیز آن را بنیادِ رواداری و مشروعیتِ فرمانرواییِ پادشاهان <i>شاهنامه</i> مانند <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88" class="mw-redirect" title="کیخسرو">کیخسرو</a> می‌داند.<sup id="cite_ref-178" class="reference"><a href="#cite_note-178"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کتاب‌ها_و_منابع_پارسی_میانه"><span id=".DA.A9.D8.AA.D8.A7.D8.A8.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D9.88_.D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9_.D9.BE.D8.A7.D8.B1.D8.B3.DB.8C_.D9.85.DB.8C.D8.A7.D9.86.D9.87"></span>کتاب‌ها و منابع پارسی میانه</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DA%AF" class="mw-redirect" title="خودای‌نامگ">خودای‌نامگ</a></div> <p>داستان‌ها و گزارش‌های حماسی ایران در چندین سده فراهم آمد. در روزگار پایانیِ ساسانی، مایه‌ها و عناصر اصلی حماسهٔ ایرانی گردآوری شد و به‌گونهٔ سالنامه‌ای و به پارسی میانه با نام <i><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DA%AF" class="mw-redirect" title="خودای‌نامگ">خَوتایْ نامَگ</a></i> یا «<i>کتاب شاهان</i>» تدوین شد. این کتابْ گزارشِ دانشورانه‌ای بوده و به‌ظاهر واپسین ویرایش آن در روزگارِ <a href="/wiki/%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%AF_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="یزدگرد سوم">یزدگرد سوم</a> انجام شده، اما چندین سده است که از بین رفته است. گذشته از <i>خدای‌نامه</i>، گزارش‌های فراوان و پراکندهٔ دیگری هم بوده است. اما از این گزارش‌ها تنها یک سروده به‌نام «<a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="یادگار زریران">یادگارِ زَریران</a>» به‌جای مانده است. با گسترش پارسی نوین، این گزارش‌ها باید بازآفرینی می‌شدند و سامانیان دوستدار این رویداد بودند. در این میان، چندین <i>شاهنامهٔ</i> منثور و منظوم نوشته شد. زبان شعر حماسی تفاوتی آشکار با زبان شعر غِنایی داشت و آن، بهره‌بردن بسیار اندک‌تری از واژگان عربی و بهرهٔ بیشتری از واژگان کهن ایرانی بود که به‌گمان دیگر در آن روزگار کاربردی نداشت. این ویژگی در آثار منثورِ حماسیِ این دوره هم دیده می‌شود؛ و ازهمین‌رو، به‌گمان این ویژگی از آثار پارسی میانه یا سنتِ شفاهیِ مردمی سرچشمه گرفته است.<sup id="cite_ref-179" class="reference"><a href="#cite_note-179"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> لازار می‌گوید که منبع بنیادینِ فردوسی برای سرایش <i>شاهنامه</i>، <i>شاهنامهٔ ابومنصوری</i> بوده که آن را انجمنی برآمده از چهار زرتشتی — که به‌ظاهر افزون بر <i>خوتای نامگ</i> از منابع دیگر هم بهره برده‌بودند — گردآوری کرد.<sup id="cite_ref-180" class="reference"><a href="#cite_note-180"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> خالقی مطلق، <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1_%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="شاپور شهبازی">شاپور شهبازی</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="دبیرسیاقی">دبیرسیاقی</a> هم دیدگاهی نزدیک به همین نظر را دارند.<sup id="cite_ref-181" class="reference"><a href="#cite_note-181"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-182" class="reference"><a href="#cite_note-182"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-183" class="reference"><a href="#cite_note-183"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="شعوبیه"><span id=".D8.B4.D8.B9.D9.88.D8.A8.DB.8C.D9.87"></span>شعوبیه</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="شعوبیه">شعوبیه</a></div> <p>شُعوبیّه جنبشی بود که در سدهٔ دوم و سوم ه‍. ق<sup id="cite_ref-184" class="reference"><a href="#cite_note-184"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="موالی">مَوالیِ</a> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AC%D9%85" title="عجم">عجم</a> و بیشتر <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="مردمان ایرانی">ایرانی</a> در واکنش به برتری‌جویی نژادی <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8" class="mw-redirect" title="عرب">عرب</a>، به‌ویژه <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="امویان">امویان</a> شکل دادند. این گروه همهٔ اقوامِ جهان را یکسان می‌شمردند و ازهمین‌روی، «اهل تَسْویه» خوانده می‌شدند و تفاخُر و تعصبِ عرب را برخلاف آموزه‌های اسلام می‌شمردند. اندک‌اندک، مردمان ناراضی از عرب به آن‌ها پیوستند، به‌گونه‌ای‌که عرب را پست و خوار می‌شمردند و مدعی شدند که عرب نه فضیلت و برتری داشته و نه صنعت و هنر و دانش و حکمتی به جهان عرضه کرده است. <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن">قرآن</a> و اسلام هم که عرب‌ها بدان سَروَری می‌کنند، از این تعصب عربی بیزار است و اختصاصی به آن‌ها ندارد. شعوبیه از اواخر روزگار اموی پدید آمدند و از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="ادبیات فارسی میانه">ادبیات فارسی میانه</a> در برتری‌جویی بر عرب بهره گرفتند و با این انگیزه، آن آثار را به عربی برگرداندند.<sup id="cite_ref-185" class="reference"><a href="#cite_note-185"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D8%A8" title="عبدالحسین زرین‌کوب">عبدالحسین زرین‌کوب</a> همگرایی بین شعوبیه با <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">شیعه</a> و <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AC" title="خوارج">خوارج</a> در مبارزه علیه امویان را ناشی از سیاست‌های امویان در ایجاد یک «دولت عربی محض» و خشونت و نفرت آن‌ها ضد موالی می‌داند.<sup id="cite_ref-186" class="reference"><a href="#cite_note-186"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اما، این جنبش در زمان عباسیان توسعه یافت، و زرین‌کوب علتش را آن می‌داند که عباسیان تعصب عربی نشان نمی‌دادند و بیشترْ خاستگاه‌شان خراسانی بود، به‌طوری‌که شعوبیه تا دچار زندقه نمی‌شدند می‌توانستند آزادانه بر عرب بتازند و آن را ریشخند کنند. فرقه‌های مسلمان اعم از شیعه، سنی و حتی خوارج در باور به برابری اقوام مسلمان با شعوبیه اشتراک داشتند. شعوبیه آثاری در فضایل و برتری‌های عجم و فرومایگیِ عرب نگاشتند که هرچند اثر زیادی از آن در دست نیست، در <i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_(%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%85)" title="الفهرست (ابن ندیم)">اَلْفِهرِست</a></i> برشمرده شده‌اند.<sup id="cite_ref-187" class="reference"><a href="#cite_note-187"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>فردوسی، همچون دقیقی، در یادکرد مفاخر ملی و میهنی دیدگاهی شعوبی داشت. به‌باور برخی پژوهشگران چون صفا، <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%B6%DB%8C" title="رافضی">رافضی</a> گفتن فردوسی، نتیجهٔ شعوبی بودن اوست.<sup id="cite_ref-188" class="reference"><a href="#cite_note-188"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> زرین‌کوب می‌گوید فردوسی دربارهٔ روایت <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="حمله اعراب به ایران">حملهٔ اعراب به ایران</a> و دیگر جنگ‌های ایران، متأثر از روایاتی است که به‌ظاهر <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="موبدان">موبدان</a> پس از <a href="/wiki/%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%AF_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="یزدگرد سوم">یزدگرد سوم</a> بر <i>خدای‌نامه‌ها</i> افزوده‌اند و بدین‌ترتیب، روح شعوبی و بیگانه‌ستیزی در آن دمیده شده است، به‌گونه‌ای‌که هم فاتحان ایران را پست و حقیر نشان می‌دهد، و هم شکست سپاه ایران را به گردن <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%AF%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="تقدیر">تقدیر</a> الهی می‌اندازد.<sup id="cite_ref-189" class="reference"><a href="#cite_note-189"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سبک_خراسانی،_به‌ویژه_رودکی_و_دقیقی"><span id=".D8.B3.D8.A8.DA.A9_.D8.AE.D8.B1.D8.A7.D8.B3.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.8C_.D8.A8.D9.87.E2.80.8C.D9.88.DB.8C.DA.98.D9.87_.D8.B1.D9.88.D8.AF.DA.A9.DB.8C_.D9.88_.D8.AF.D9.82.DB.8C.D9.82.DB.8C"></span>سبک خراسانی، به‌ویژه رودکی و دقیقی</h3></div> <p>این دوران، مهم‌ترین روزگار حماسه‌سرایی در ایران است. <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="مسعودی مروزی">مسعودی مروزی</a> و دقیقی و فردوسی هرسه، سه اثر حماسی خود را در این دوره آفریدند که سبب رواج نظمِ داستان‌های منثور پهلوانی و ملی دیگر و سرایش داستان‌های حماسیِ دیگر در روزگار <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سلجوقیان">سلجوقی</a> شد. غزلِ این روزگار، دنبالهٔ اواخر سدهٔ سوم و آغاز سدهٔ چهارم ه‍.ق است. سرایندگان غزل‌سرای نامی در آغاز این دوران رودکی و <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="شهید بلخی">شهید بلخی</a> هستند. دقیقی، فرّخی سیستانی و عنصری از دیگر غزل‌سرایان خوب این روزگار هستند. مدیحه‌سرایی، حکمت و وعظ، داستان‌سرایی و بیان حکایت و مثل نیز در شعر این دوران رواج داشته است.<sup id="cite_ref-190" class="reference"><a href="#cite_note-190"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به‌باور لازار فردوسی در هنر سخنوری آشکارا وامدار گذشتگان خویش و همهٔ آنانی است که در بیش از یک سده، زبان فارسی را گسترش دادند و ساختار آن را روشن کردند و رسانهٔ ادبی آن را به اوج رساندند و او توانست مطالب خود را چنین درخشان بپردازد. او می‌گوید اگر دیگران زبان و شعر پارسی را به بلوغ نمی‌رساندند، <i>شاهنامه</i> یارای پیدایش نداشت. این کتاب، آوردهٔ مجال و آرامشی بود که در آن، گذشته در یادها پابرجا بود و زبان ادبی نوین چنان بالندگی یافته‌بود که شاهکارهای ادبی بیافریند.<sup id="cite_ref-191" class="reference"><a href="#cite_note-191"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به‌گفتهٔ <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%DB%8C%D8%A7%D8%AD%D9%82%DB%8C" title="محمدجعفر یاحقی">محمدجعفر یاحقی</a>، سروده‌های پراکندهٔ شاعران بی‌دیوان یا سرایندگانی مانند <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="ابوشکور بلخی">ابوشکور بلخی</a>، دقیقی و مسعودی که همگی در <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1_%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A8" title="بحر متقارب">بَحرِ مُتَقارِب</a> سروده شده‌اند، می‌توانسته پیشینه‌ای برای <i>شاهنامه</i> و شاهنامه‌سرایی بوده و فردوسی از همهٔ آنان بهره برده‌باشد. فردوسی نخستین بار در روزگار پادشاهی <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="نوشین‌روان">نوشین‌رَوان</a> و در داستان آوردن <i><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87_%D9%88_%D8%AF%D9%85%D9%86%D9%87" title="کلیله و دمنه">کَلیله و دِمنه</a></i> از <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند">هند</a> و به پهلوی برگرداندن آن و رویدادهای پس از آن، از رودکی نام می‌برد و سرودهٔ او را می‌ستاید.<sup id="cite_ref-192" class="reference"><a href="#cite_note-192"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و پس از آن دو بار دیگر در سرگذشت <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2" title="خسرو پرویز">خسروپرویز</a> بی‌آن‌که به کار رودکی دربارهٔ <i>کلیله و دمنه</i> اشاره کند، از این کتاب یاد می‌کند. این‌گونه یادکرد رودکی آن‌هم با آن برجستگی در <i>شاهنامه</i>، آن‌چنان‌که فردوسی سرگذشت روزگار ساسانیان را نگه‌دارد و داستان <i>کلیله و دمنه</i> در عهد اسلامی تا نظم آن به‌دست رودکی را بیان کند نشان از دوستداری ویژه‌ای نسبت به رودکی از سوی فردوسی است و بیانگر آن است که به‌گمان، <i>کلیله و دمنهٔ</i> سرودهٔ رودکی نزد فردوسی بوده و او از هنر رودکی در این کار بهره‌مند می‌شده است.<sup id="cite_ref-193" class="reference"><a href="#cite_note-193"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>یاحقی بر این باور است که رودکی و فردوسی هردو زاییدهٔ روزگار خردورزی‌اند. خردورزی‌ای که در روزگار شاهان سامانی پدید آمد و با پشتیبانی از زبان پارسی، عصری درخشان را برای پرورش زبان و اندیشهٔ آریایی ساخت که رودکی و شهید بلخی و ابوشکور پروردهٔ آنند و زمینه برای اوج این خردورزی و دانش‌مداری در <i>شاهنامهٔ</i> فردوسی آماده شد. او می‌گوید گفتار فردوسی دربارهٔ فرهنگ و خرد و مرگ و دوستی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A8%DB%8C%D8%AA" title="اهل بیت">اهل بیت</a> پیامبر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a>، یادآور سروده‌های رودکی است، هرچند که برداشت نزدیک این دو شاعر شاید به‌خاطر جهان‌شناسی‌ای باشد که در روزگار دو شاعر جریان داشته، اما این همانندی، نزدیکی این دو به یکدیگر را بیشتر کرده است.<sup id="cite_ref-194" class="reference"><a href="#cite_note-194"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>بی‌گمان هدف فردوسی از یادکرد سرودهٔ دقیقی در <i>شاهنامه</i>، کاستن از رنج سرایش نبوده، او برای نگاه‌داری کار دقیقی دست به این کار زد.<sup id="cite_ref-195" class="reference"><a href="#cite_note-195"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> فردوسی در ماجرای خواب‌دیدن دقیقی می‌گوید که او از فردوسی خواسته تا بَخیلی نکند و سروده‌اش را در <i>شاهنامه</i> بیاورد.<sup id="cite_ref-196" class="reference"><a href="#cite_note-196"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> فردوسی چنین می‌کند و در پایان سخن هم، سرودهٔ دقیقی را در بوتهٔ سنجش می‌گذارد. او دقیقی را شاعری بزرگ در مدح می‌داند که در داستان‌سرایی استاد نیست. درحالی‌که برای نامهٔ خُسرُوان باید دارای طبعی چون آب روان بود؛ و می‌گوید چون دقیقی نخست به این کار دست زد، راهبر او در این کار بوده و ازهمین‌رو بر او آفرین می‌گوید.<sup id="cite_ref-197" class="reference"><a href="#cite_note-197"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-198" class="reference"><a href="#cite_note-198"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>با نگرش به سروده‌های به‌جامانده از دقیقی او شاعری توانمند و آگاه دانسته می‌شود که از ذوقی خوش و طبعی لطیف بهره‌مند بوده است و سرایندگان از او به استادی و بزرگی یاد کرده‌اند.<sup id="cite_ref-199" class="reference"><a href="#cite_note-199"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> تردیدی نیست که دقیقی در سرایش <i>شاهنامه</i> و نظم حماسه‌های ملی ایران پیشگام است و فردوسی از دید زمانی، پس از اوست. اما میان سروده‌های او و فردوسی تفاوت‌هایی است که شعر فردوسی را برتر و بهتر می‌نمایاند. برای سنجش میزان اثرگذاری دقیقی بر فردوسی بهتر است این تفاوت‌ها بررسی شود. یکی از این تفاوت‌ها، کُندشدن شتاب رویدادها و درنگ در پیشبرد آن‌هاست. این درنگ در شعر دقیقی از دو روست: نخست درنگی که از تکرار بیهودهٔ مطالب است و دیگری درنگی که بر اثر بیان برخی جزئیات است؛ و این درنگ شعر او را خشک نموده است. درحالی‌که فردوسی در <i>شاهنامه</i> از این‌گونه تکرار بیهوده پرهیز کرده است. در نگاهی کلی، اگر <i>شاهنامه</i> سرودهٔ دقیقی بود، حماسه‌ای پیشِ رو بود از دید حجم بسیار سنگین‌تر — کتابی در حدود هفتاد تا صدهزار بیت — اما از نگاه ادبی و حماسی کم‌ارزش‌تر.<sup id="cite_ref-200" class="reference"><a href="#cite_note-200"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>با همهٔ کاستی‌هایی که در شعر دقیقی دیده می‌شود، نمی‌توان او را با حماسه بیگانه دانست. تا جایی‌که برخی توصیف‌ها در شعر او بسیار به سبک فردوسی نزدیک هستند و حتی می‌توان برخی را در شعر فردوسی با اندکی تفاوت جستجو کرد. اما این داوری که تا چه اندازه، دقیقی خودْ پدیدآورندهٔ این توصیف‌هاست و نزدیکی زبان او و فردوسی را باید دلیلی بر نفوذ او بر فردوسی دانست یا این‌که خودِ دقیقی هم وامدار آثار حماسی پیش از خود است، به‌خاطر در دسترس نبودن آثار حماسیِ پیشین بسیار دشوار است.<sup id="cite_ref-201" class="reference"><a href="#cite_note-201"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اثرگذاری_فردوسی_بر_ادبیات_ایران_و_جهان"><span id=".D8.A7.D8.AB.D8.B1.DA.AF.D8.B0.D8.A7.D8.B1.DB.8C_.D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C_.D8.A8.D8.B1_.D8.A7.D8.AF.D8.A8.DB.8C.D8.A7.D8.AA_.D8.A7.DB.8C.D8.B1.D8.A7.D9.86_.D9.88_.D8.AC.D9.87.D8.A7.D9.86"></span>اثرگذاری فردوسی بر ادبیات ایران و جهان</h2></div> <p>فردوسی در <i>شاهنامه</i> فرهنگ ایران پیش از اسلام را با فرهنگ ایران پس از اسلام پیوند داده که این همان ادامهٔ فرهنگی از حدود دو، سه‌هزار سال پیش تاکنون است و این پیوند وامدار فردوسی است. در نبود <i>شاهنامه</i>، ادبیات فارسی به‌سختی می‌توانست رشد یابد و در نبودِ فردوسی، کسانی چون <a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D9%85" title="خیام">خیام</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C" title="مولوی">مولوی</a> و <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8" title="حافظ">حافظ</a> نیز نمی‌توانستند اندیشهٔ خویش را بپرورانند و چنین ببالند.<sup id="cite_ref-202" class="reference"><a href="#cite_note-202"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>نزدیک به همهٔ آثار حماسی پس از فردوسی در ادب پارسی، زیر نفوذ <i>شاهنامه</i> هستند. شاید بتوان گمان کرد که حماسه‌سرایان سده‌های پنجم و ششم ه‍.ق زیر نفوذ آثار پیش از فردوسی نیز بوده‌اند. همان‌گونه‌که دربارهٔ فردوسی چنین پنداشته می‌شود.<sup id="cite_ref-203" class="reference"><a href="#cite_note-203"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-204" class="reference"><a href="#cite_note-204"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="انواع ادبی فارسی">انواع ادبی فارسی</a> اثرگذاری‌های گونه‌گون <i>شاهنامه</i> را می‌توان دید. از راه نمونه، درظاهر <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سنایی">سنایی</a> نخستین کسی‌ست که در زمینهٔ گونهٔ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ادبیات عرفانی">عرفانی</a> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%BA%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شعر غنایی">شعر غنایی</a>، از قهرمانان و داستان‌های <i>شاهنامه</i> برای بیان مفاهیم حکمی و عرفانی بهره برده و پس از او این‌گونه بهره از <i>شاهنامه</i> در نظم و نثر گسترده شده است. همین‌گونه، در قلمرو دیگر این نوع ادبی، یعنی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%87" title="ادبیات عاشقانه">شعر عاشقانه</a> هرچند پراکنده اما می‌توان نمونه‌هایی بیان کرد. از راه نمونه در شعر سعدی و <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A2%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="قاآنی">قاآنی</a> چنین بیت‌هایی به‌چشم می‌خورد.<sup id="cite_ref-205" class="reference"><a href="#cite_note-205"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بسیاری از سرایندگان شعر غنایی فارسی نیز زیر نفوذ <i>شاهنامه</i> هستند. <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="قطران تبریزی">قَطرانِ تبریزی</a>، ناصرخسرو، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="ازرقی هروی">اَزرقی هِرَوی</a>، مسعود سعد سلمان، عثمان مختاری غزنوی، سنایی غزنوی، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="انوری">اَنوَری</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B2%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="سوزنی سمرقندی">سوزنی سمرقندی</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%B9%D8%B2%DB%8C" title="محمد معزی">امیر مُعِزّی نیشابوری</a>، <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="خاقانی">خاقانی</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C" title="مولوی">مولوی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="امامی هروی">امامی هروی</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%D8%AF%DB%8C" title="سعدی">سعدی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AD%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%BA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="اوحدی مراغه‌ای">اوحدی مراغه‌ای</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86" title="ابن یمین">ابن یمین</a>، <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%AF_%D8%B2%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عبید زاکانی">عبید زاکانی</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8" title="حافظ">حافظ</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="جامی">جامی</a> و بسیاری دیگر از <i>شاهنامه</i> بهره بردند.<sup id="cite_ref-206" class="reference"><a href="#cite_note-206"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-207" class="reference"><a href="#cite_note-207"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C" title="بازگشت ادبی">بازگشت ادبی</a> در کنار رویکرد به سبک شاعرانی چون سعدی و حافظ و توجه به شعر شاعرانی چون عنصری و فرخی و منوچهری، فردوسی و <i>شاهنامهٔ</i> او نیز بسیار مورد توجه قرار گرفت. نمونهٔ آن، <i><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="شهنشاه‌نامه">شَهَنْشاه‌نامهٔ</a></i> <a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D8%AD%E2%80%8C%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B5%D8%A8%D8%A7" title="فتح‌علی صبا">فتح‌علی صبا</a> است که به تقلید از <i>شاهنامه</i> و دربارهٔ لشکرکشی‌های <a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D8%AD%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="فتحعلی‌شاه">فتحعلی‌شاه</a> سروده شده است.<sup id="cite_ref-208" class="reference"><a href="#cite_note-208"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> توجه به <i>شاهنامه</i>، هم‌زمان با ملی‌گرایی نوین پس از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87" title="انقلاب مشروطه">انقلاب مشروطه</a> و برگزاری هزارهٔ فردوسی در سال ۱۳۱۳ و توجه خاورشناسان به <i>شاهنامه</i> فزونی یافت. نمایش‌نامه‌های بسیاری برپایهٔ داستان‌های <i>شاهنامه</i> نوشته شده‌اند. شاعرانی چون <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B4%D9%82%DB%8C" title="میرزاده عشقی">میرزاده عشقی</a>، <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="عارف قزوینی">عارف قزوینی</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1" title="محمدتقی بهار">محمدتقی بهار</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="محمدحسین شهریار">محمدحسین شهریار</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B1" title="حسین مسرور">حسین مسرور</a> و نوپردازانی مانند <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="فریدون مشیری">فریدون مشیری</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%AB%D8%A7%D9%84%D8%AB" title="مهدی اخوان ثالث">مهدی اخوان ثالث</a> و بسیاری دیگر در سروده‌های خویش از فردوسی و <i>شاهنامه</i> اثر گرفته‌اند.<sup id="cite_ref-209" class="reference"><a href="#cite_note-209"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-210" class="reference"><a href="#cite_note-210"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-211" class="reference"><a href="#cite_note-211"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>افزون بر اثرگذاری فردوسی در ادب پارسی، برگردان‌ها، پژوهش‌ها و چاپ‌های فراوانی دربارهٔ فردوسی و <i>شاهنامه</i> در سراسر گیتی انجام شده است. برابر <i>کتابشناسی فردوسی و شاهنامه</i> گردآوریِ ایرج افشار — که نوشته‌ها دربارهٔ فردوسی و <i>شاهنامه</i> از آغاز تا سال ۱۳۸۵ را دربرمی‌گیرد — با به‌شمارآوردن سروده‌های منسوب به فردوسی مانند <i>یوسف و زلیخا</i> تا سال ۱۳۸۵، ۵۹۴۲ شماره نوشتار، گفتار، فصل، کتاب منفرد و مجموعهٔ مستقل، ترجمه و منقول‌ها، نسخه‌های دست‌نویس تاریخ‌دار و بی‌تاریخ و گزیده و منثور، چاپ‌های متن <i>شاهنامه</i> و خلاصه‌های آن، یک یا چند داستان از آن، آثاری که برپایهٔ <i>شاهنامه</i> گردآوری شده‌اند، نمایش‌نامه‌ها برپایهٔ آن و چاپ‌های <i>یوسف و زلیخا</i> در این سال‌ها به‌دست آمده است.<sup id="cite_ref-212" class="reference"><a href="#cite_note-212"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="دیدگاه_مخالفان_و_موافقان_و_منتقدان_دربارهٔ_فردوسی_و_شاهنامه"><span id=".D8.AF.DB.8C.D8.AF.DA.AF.D8.A7.D9.87_.D9.85.D8.AE.D8.A7.D9.84.D9.81.D8.A7.D9.86_.D9.88_.D9.85.D9.88.D8.A7.D9.81.D9.82.D8.A7.D9.86_.D9.88_.D9.85.D9.86.D8.AA.D9.82.D8.AF.D8.A7.D9.86_.D8.AF.D8.B1.D8.A8.D8.A7.D8.B1.D9.87.D9.94_.D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C_.D9.88_.D8.B4.D8.A7.D9.87.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87"></span>دیدگاه مخالفان و موافقان و منتقدان دربارهٔ فردوسی و شاهنامه</h2></div> <p>دربارهٔ گسترهٔ نفوذ <i>شاهنامه</i> در دو سده پس از مرگ فردوسی، دیدگاه‌های متفاوتی بیان شده است. ریاحی بر این باور است که در همان سال‌های آغازین پس از مرگ فردوسی ناسازگاری با <i>شاهنامه</i> آغاز شد که از دید وی بیشتر به‌سبب سیاست‌های <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="ایران‌ستیزی">ایران‌ستیزانهٔ</a> دربار عباسیان و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B3_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="مدارس نظامیه">مدارس نظامیّه</a> پدید آمد.<sup id="cite_ref-213" class="reference"><a href="#cite_note-213"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> او می‌گوید نویسندگانی مانند <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="عبدالجلیل رازی قزوینی">عبدالجلیل رازی قزوینی</a>، نویسندهٔ کتاب <i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%82%D8%B6" title="النقض">اَلنَّقض</a></i> — که شیعه بوده است — <i>شاهنامه</i> را «ستایش <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="زرتشتیان">گَبرَکان</a>» دانسته‌اند و همچنین عطار نیشابوری خواندن آن را «بدعت و ضلالت». سرایندگان دیگری نیز از فرخی سیستانی و معزی نیشابوری گرفته تا انوری فردوسی را سرزنش کرده‌اند. ریاحی می‌گوید گمان می‌رود که اینان برای خشنودسازی سردمداران <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="ایران‌ستیزی">ایران‌ستیزی</a> که از <i>شاهنامهٔ</i> فردوسی دلِ خوشی نداشته‌اند، <i>شاهنامه</i> را دروغ، پر از کاستی، یا بی‌ارزش دانسته‌اند.<sup id="cite_ref-214" class="reference"><a href="#cite_note-214"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بنا بر باور ریاحی، تا دو سده پس از فردوسی، — با آن‌که در برخی گزارش‌ها و کتاب‌ها از او یاد شده — بااین‌همه، در کتاب‌های تاریخ و بزرگان ادب که به‌دستور فرمانروایان و بزرگانِ زمانه و همساز با پسندِ دیوانیان و اهلِ مدرسه گردآوری می‌شده است، نامی از فردوسی نیست، و ازهمین‌رو در کتاب‌هایی چون <i>تاریخ یَمینی</i>، <i>زَیْنُالْاَخبار</i>، <i>تاریخ بیهقی</i>، <i>یتیمةُالدّهر</i> و <i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%D8%B3%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="انساب سمعانی">اَنسابِ سَمْعانی</a></i> نامی و نشانه‌ای از بزرگ‌ترین شاعر آن روزگار و رویدادهای زندگی او نیست.<sup id="cite_ref-215" class="reference"><a href="#cite_note-215"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> او ادامه می‌دهد بااین‌حال، در سرزمین‌های دورتر از بغداد که خلافت عباسی بر آن‌ها چیرگی کمتری داشت، از <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="شبه‌قاره هند">شبه‌قارهٔ هند</a> گرفته تا <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سیستان">سیستان</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="آذربایجان">آذربایجان</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اران">اَران</a>، و <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D8%BA%DB%8C%D8%B1" title="آسیای صغیر">آسیای صغیر</a>، نویسندگان و شاعرانی از فردوسی یاد کرده‌اند یا او را ستوده‌اند.<sup id="cite_ref-216" class="reference"><a href="#cite_note-216"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برای نمونه نظامی عروضی در میانه‌های سدهٔ ششم ه‍.ق نخستین زندگی‌نامه از فردوسی را در <i>چهارمقاله</i> نوشت. در نزدیکی سال ۶۲۰ ه‍.ق نیز بخشی از <i>شاهنامه</i> در <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%85" title="شام">شام</a> به‌دست بُنداری اصفهانی به عربی برگردانده‌شد.<sup id="cite_ref-217" class="reference"><a href="#cite_note-217"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یا سعدی به نیکی و بزرگی از فردوسی، یاد می‌کند و بارها از نام قهرمانان کتاب <i>شاهنامه</i> در آثار خود نام برده است و حتی بیتی از <i>شاهنامه</i> را در کتاب <i><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D8%AF%DB%8C" title="بوستان سعدی">بوستان</a></i> واژه‌به‌واژه آورده که در اصطلاح ادبی به این کار «<a href="/wiki/%D8%AA%D8%B6%D9%85%DB%8C%D9%86" title="تضمین">تضمین</a>» می‌گویند:<sup id="cite_ref-218" class="reference"><a href="#cite_note-218"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-219" class="reference"><a href="#cite_note-219"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"> <tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">چه خوش گفت فردوسی پاکزاد</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">که رحمت بر آن تربت پاک باد</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">میازار موری که دانه‌کش است</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">که جان دارد و جان شیرین خوش است</span></td></tr> </tbody></table></div> <p>در نقد این رویکرد، <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D9%88%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%A6%D9%86" title="کلود کائن">کِلود کائِن</a> می‌گوید <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ملی‌گرایی">ملی‌گرایی</a> نوین می‌کوشد تا عرب و ایرانی را دشمن یکدیگر معرفی کند. اما باید از زیاده‌روی ازهرسوی پرهیز کرد. حتی ادعای ابراز مخالفت ایرانیان در چارچوب پذیرشِ مذهب تشیع، درست نیست. چراکه تسنن، مذهبِ بیشترِ مردم در آن روزگار بوده است.<sup id="cite_ref-220" class="reference"><a href="#cite_note-220"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>اما خالقی مطلق می‌گوید همهٔ نشانه‌ها بر تحریمِ <i>شاهنامه</i> در قلمرو <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غزنویان">غزنویان</a> راهنمایی دارند، اما در بیرون از آن گستره، به‌شتاب نامدار گشت؛ و داستانی را بیان می‌کند که نظامی عروضی از امیر معزی آورده و او از <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C" title="عبدالرزاق بن مسعود غزنوی">امیر عبدالرّزّاق</a> شنیده که وزیر محمود در راه بازگشت از هند، بیتی از <i>شاهنامه</i> خوانده و محمود از آن به شور آمده است. خالقی مطلق می‌گوید درصورت درستی این بیت، این کهن‌ترین یادکرد از <i>شاهنامه</i> است، اما گمان درستی این خبر چندان نیست، به‌ویژه این‌که در <i>شاهنامه</i> نشانه‌ای از این بیت نیست. سپس خالقی مطلق داستان رویارویی محمود و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%84%D9%85%DB%8C" title="مجدالدوله دیلمی">مَجدُالدُّولهٔ دِیلَمی</a> در سال ۴۲۰ ه‍.ق و سرزنش‌شدن مجدالدوله از سوی محمود برای خواندن <i>شاهنامه</i> را از کتاب <i>الکامل</i> ابن اثیر می‌آورد و می‌گوید اگر این گزارش نیز درست باشد، باز روشن نیست به کدام <i>شاهنامه</i> اشاره دارد. اما نشان‌دهندهٔ آیین شاهنامه‌خوانی در میان فرمانروایان است که با دیگر نشانه‌ها درست پنداشته می‌شود. به گزارش اسدی توسی در دربار <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%84%D9%81_%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%86%D8%AE%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86" title="ابودلف شاه نخجوان">ابودُلَف شِیبانی</a> در <a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="نخجوان">نخجوان</a>، شاهنامه‌خوانی انجام می‌شد. همچنین سرایندهٔ <i>علی‌نامه</i> از <i>شاهنامه</i> نام برده است. نظامی عروضی از خواندن بیت‌های ستایش محمود در <i>شاهنامه</i> از سوی <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%BA%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="علاءالدین غوری">علاءالدین غوری</a> هنگام فتح <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="غزنه">غزنه</a> در سال ۵۴۵ ه‍.ق می‌گوید. خالقی مطلق می‌گوید بدون این گزارش‌ها و گزارش‌های دیگر، با نگرش به اشاره‌های سرایندگان به بیت‌های <i>شاهنامه</i>، می‌توان دریافت که <i>شاهنامه</i> در سدهٔ پنجم ه‍.ق به‌شتاب پس از سرایش در سراسر ایران نامور گشت و این نامداری از مرزهای ایران فراتر رفت. نمونهٔ آن، نوشتن یک <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="رباعی">رباعی</a> و بیتی از <i>شاهنامه</i> از سوی بازرگانی ایرانی به درخواست <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8" title="راهب">راهبی</a> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="بودایی">بودایی</a> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" class="mw-redirect" title="مردم ژاپن">ژاپنی</a> و دیگر سخن <a href="/wiki/%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1" title="ضیاءالدین بن اثیر">ضیاءُالدّین بن اَثیر</a> در کتابش دربارهٔ <i>شاهنامه</i> است که آن را رساترین اثر در زبان پارسی می‌داند.<sup id="cite_ref-221" class="reference"><a href="#cite_note-221"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="نقد_فردوسی_و_شاهنامه"><span id=".D9.86.D9.82.D8.AF_.D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C_.D9.88_.D8.B4.D8.A7.D9.87.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87"></span>نقد فردوسی و شاهنامه</h3></div> <p><a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AF%DB%8C" title="صلاح‌الدین صفدی">صلاح‌الدّین صَفَدی</a> (وفات ۷۶۴ ه‍.ق) در کتاب <i><a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D8%A6%D8%B1_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AB%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D8%B1" title="نصرة الثائر علی المثل السائر">نُصرَةُ الثّائِر عَلَی الْمَثَلِ السّائِر</a></i> در پاسخ و ردّ سخنان ضیاءالدین بن اثیر دربارهٔ فردوسی و <i>شاهنامه</i> بر این باور است که ابن اثیر در کتاب خود به شعوبیان گرایش داشته است. او می‌گوید در میان عرب‌زبانان هم کسانی هستند که کتاب‌های سنگین و سترگی را به نظم درآورده‌باشند. او بر این باور است که جَیِّد<sup id="cite_ref-222" class="reference"><a href="#cite_note-222"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> شعر پارسی برابر با جیّد شعر عربی نیست.<sup id="cite_ref-223" class="reference"><a href="#cite_note-223"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="شبانکاره‌ای">محمد شبانکاره‌ای</a> در <i><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8" title="مجمع‌الانساب">مَجمَعُالْاَنساب</a></i> (۷۳۸ ه‍.ق) در بیان داستانی از محمود، فردوسی را «جامع علوم عقلی و نقلی» می‌داند اما از او بدگویی هم می‌کند و او را به‌خاطر شیعه بودن سرزنش می‌نماید و این را یکی از دو دلیلی برمی‌شمارد که سلطان محمود نسبت به فردوسی دیدگاهی خوش نداشت.<sup id="cite_ref-224" class="reference"><a href="#cite_note-224"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%A8_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="آشوب هندی">آشوب هندی</a> (وفات ۱۱۹۹ ه‍.ق) در مثنوی <i><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%D8%A7%D9%85" title="فتوحات شام">فتوحات شام</a>ِ</i> خویش، و به‌خاطر قومیت‌گرایی به فردوسی و <i>شاهنامه</i> دشنام فراوان داده است.<sup id="cite_ref-225" class="reference"><a href="#cite_note-225"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به باور خالقی مطلق فردوسی و <i>شاهنامه</i> را دشمنانی نیز بوده است. او کنایه‌ها و نیش‌های سرایندگانِ درباریِ محمود یا کسانی چون امیر معزی را جدی نمی‌پندارد و آن را بیشتر برای خوشامد ستودگان و پرمایه شدن بخشش آنان می‌داند. خالقی مطلق دشمنان راستین فردوسی و <i>شاهنامه</i> را برخی از <a href="/wiki/%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87" title="فقیه">فقیهان</a> چون <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%DA%AF%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوالقاسم گورکانی">مُذَکِّر کُرَّکانی</a> یا دشمنان زبان پارسی مانند احمد بن حسن میمندی می‌شمارد؛ یا محمد شبانکاره‌ای — که شرحش رفت — یا سرایندگانی چون سرایندهٔ <i>یوسف و زلیخا</i> و <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B9_(%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1)" title="ربیع (شاعر)">ربیع</a> سرایندهٔ <i><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="علی‌نامه">علی‌نامه</a></i>، که با آن‌که خود از <i>شاهنامه</i> بهره برده‌اند، به‌خاطر سرایش داستان‌های کهن ایرانی بر فردوسی خرده گرفته‌اند. اما خالقی مطلق زشت‌ترین این ستیزه‌ها را از سوی دو تن از شاعران می‌داند: نخست بدگویی‌های آشوب هندی و دیگری شاعری در روزگار کنونی.<sup id="cite_ref-226" class="reference"><a href="#cite_note-226"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و سخن نویسندهٔ <i><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%81%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="خلاصةالافکار">خُلاصَةُالْاَفکار</a></i> در پاسخ آشوب هندی را برای هردو روا می‌داند: «جرأت قبیح و وقاحت صریح».<sup id="cite_ref-227" class="reference"><a href="#cite_note-227"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>اما در میان خاورشناسان، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86" title="ادوارد براون">ادوارد بِراوْن</a> با فردوسی و <i>شاهنامه</i> میانهٔ خوبی نداشت. او می‌گوید در نامداری فردوسی و <i>شاهنامهٔ</i> او تردیدی نیست، اما بر این باور است که <i>شاهنامه</i> حتی یک لحظه توان برابری با <i><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%AA" title="معلقات">مُعَلَّقات</a>ِ</i> عربی را ندارد. او <i>شاهنامه</i> را در برابر سروده‌های حِکْمی و غنایی فارسی، تهی از زیبایی و ذوق هنری می‌داند. براون می‌گوید <i>شاهنامه</i> دارای وزنی یکنواخت است. او تشبیه‌های <i>شاهنامه</i> را یکنواخت و یکسان می‌داند و بر این باور است که <i>شاهنامه</i> چنان‌که باید در ترجمه نمی‌گنجد و شکوه آن در ترجمه از بین می‌رود. او غرور ملی ایرانیان را نیرومندترین دلیل در دوست‌داشتن <i>شاهنامه</i> در میان ایرانیان می‌داند و سه دلیل را برای ستودن <i>شاهنامه</i> از سوی <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="خاورشناسان">خاورشناسان</a> بیان می‌کند: نخست از دیدگاه پژوهش‌های لغوی، دوم از دید ستایش آثار نژاد <a href="/wiki/%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF_%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="نژاد آریایی">آریایی</a> در برابر نژاد <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_(%D9%82%D9%88%D9%85)" title="سامی (قوم)">سامی</a> از سوی روح <a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="هلنیستی">هِلِنیستی</a>، و سوم این‌که داستان‌های <i>شاهنامه</i> از دید دانش اساطیری و افسانه‌های ملی جالب‌توجه است.<sup id="cite_ref-228" class="reference"><a href="#cite_note-228"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="فردوسی‌پژوهی"><span id=".D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C.E2.80.8C.D9.BE.DA.98.D9.88.D9.87.DB.8C"></span>فردوسی‌پژوهی</h2></div> <p>جلال خالقی مطلق، بازنگرانه‌ترین ویرایش <i>شاهنامه</i> را همراه با پژوهش‌ها و یادداشت‌های فراوان پدیدآورده است و به‌گفتهٔ برخی بهترین ویرایش از <i>شاهنامه</i> است. <i>شاهنامهٔ ویراستهٔ جلال خالقی مطلق</i> در ۸ جلد زیر نظر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%B7%D8%B1" title="احسان یارشاطر">احسان یارشاطر</a> در نیویورک به‌چاپ رسیده است.<sup id="cite_ref-229" class="reference"><a href="#cite_note-229"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در سده‌های نزدیک پژوهش‌های فراوانی دربارهٔ فردوسی و <i>شاهنامه</i> انجام گرفته است. <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%AA%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="سیدحسن تقی‌زاده">سیدحسن تقی‌زاده</a>، ملک‌الشعرا بهار، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="محمد قزوینی">محمد قزوینی</a>، مجتبی مینوی، محمدامین ریاحی، محمدعلی اسلامی ندوشن و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%AE_%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%A8" title="شاهرخ مسکوب">شاهرخ مِسکوب</a> از شناخته‌ترین پژوهشگران ایرانی دربارهٔ فردوسی و <i>شاهنامه</i> هستند.<sup id="cite_ref-230" class="reference"><a href="#cite_note-230"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>همه ساله نشست‌های گوناگونی در زمینه فردوسی‌پژوهی و شاهنامه‌پژوهی در ایران و جهان برگزار شده و می‌شود. از آن دسته نشست فردوسی‌پژوهی در <a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران">نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران</a> با همکاری سرای اهل قلم و بنیاد فردوسی<sup id="cite_ref-231" class="reference"><a href="#cite_note-231"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و برگزاری نشست عصری با فردوسی در ایتالیا<sup id="cite_ref-232" class="reference"><a href="#cite_note-232"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> را می‌توان نام برد. </p><p>برخی از کتاب‌هایی که در این زمینه چاپ شده‌اند عبارتند از: <i>نامهٔ باستان</i> (در ۹ جلد) نوشتهٔ <a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="جلال‌الدین کزازی">جلال‌الدّین کَزّازی</a>، <i>تصحیح شاهنامه</i> به‌کوشش <a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82%DB%8C_%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82" title="جلال خالقی مطلق">جلال خالقی مطلق</a> و با همکاری <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="محمود امیدسالار">محمود امیدسالار</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%AE%D8%B7%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="ابوالفضل خطیبی">ابوالفضل خطیبی</a>، <i>تصحیح جلد هفتم نسخهٔ فلورانس شاهنامه</i> به‌کوشش <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="عزیزالله جوینی">عزیزالله جُوِینی</a>، <i>ویرایش شاهنامه</i> به‌کوشش <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%AC%D9%86%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="فریدون جنیدی">فریدون جُنِیدی</a> (دورهٔ پنج جلدی)، <i>حماسه در رمز و راز ملی</i> نوشته <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="محمد مختاری">محمد مختاری</a>، <i>کتابشناسی فردوسی و شاهنامه؛ از آغاز نوشته‌های پژوهشی تا سال ۱۳۸۵</i> نوشته <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1" title="ایرج افشار">ایرج افشار</a>.<sup id="cite_ref-233" class="reference"><a href="#cite_note-233"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-234" class="reference"><a href="#cite_note-234"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جایگاه_جهانی_فردوسی"><span id=".D8.AC.D8.A7.DB.8C.DA.AF.D8.A7.D9.87_.D8.AC.D9.87.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C"></span>جایگاه جهانی فردوسی</h2></div> <p>نام و آوازهٔ فردوسی در همه جای جهان شناخته شده و ستوده شده است. <i>شاهنامهٔ</i> فردوسی به بسیاری از زبان‌های زنده جهان برگردانده شده است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تندیس‌های_فردوسی"><span id=".D8.AA.D9.86.D8.AF.DB.8C.D8.B3.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C"></span>تندیس‌های فردوسی</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="تندیس‌های فردوسی">تندیس‌های فردوسی</a></div> <p>تندیس‌های زیادی از فردوسی ساخته شده که از میان آن‌ها می‌توان از تندیس فردوسی اثر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B5%D8%AF%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="ابوالحسن صدیقی">ابوالحسن صِدّیقی</a> در <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="میدان فردوسی">میدان فردوسی</a> تهران نام برد که در پنجم مهرماه ۱۳۵۰ در تهران پرده‌برداری شد. تندیس‌های دیگری از همین هنرمند در کنار آرامگاه فردوسی در توس و در کنار میدان فردوسی <a href="/wiki/%D8%B1%D9%85" title="رم">رم</a> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a> جای دارد. تندیس‌های دیگر: تندیس فردوسی <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="دانشگاه فردوسی">دانشگاه فردوسی</a> مشهد، تندیس اهدایی از سوی <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="پارسیان هند">پارسیان هند</a> در دانشگاه تهران، تندیس <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AE%D8%B4" title="رخش">رخش</a> در <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سیستان">سیستان</a> و تندیس <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A8%D9%87" title="دوشنبه">دوشنبه</a> در <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاجیکستان">تاجیکستان</a>.<sup id="cite_ref-235" class="reference"><a href="#cite_note-235"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-236" class="reference"><a href="#cite_note-236"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="بزرگ‌داشت_و_گرامی‌داشت_فردوسی"><span id=".D8.A8.D8.B2.D8.B1.DA.AF.E2.80.8C.D8.AF.D8.A7.D8.B4.D8.AA_.D9.88_.DA.AF.D8.B1.D8.A7.D9.85.DB.8C.E2.80.8C.D8.AF.D8.A7.D8.B4.D8.AA_.D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C"></span>بزرگ‌داشت و گرامی‌داشت فردوسی</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="هزاره فردوسی">هزاره فردوسی</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Rpferdosi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Rpferdosi.jpg/220px-Rpferdosi.jpg" decoding="async" width="220" height="145" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Rpferdosi.jpg/330px-Rpferdosi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Rpferdosi.jpg/440px-Rpferdosi.jpg 2x" data-file-width="957" data-file-height="631" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="رضاشاه پهلوی">رضاشاه پهلوی</a> در آئین گشایش <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="آرامگاه فردوسی">آرامگاه فردوسی</a> و اختتامیهٔ کنگره <a href="/wiki/%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="هزارهٔ فردوسی">هزارهٔ فردوسی</a></figcaption></figure> <p>هزارهٔ فردوسی یا جشن هزارهٔ فردوسی، مجموعهٔ آیین‌هایی بود که به‌مناسبت هزارمین سال زایش فردوسی در سال ۱۳۱۳ در <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تهران">تهران</a>، توس و دیگر شهرهای ایران برگزار شد. در کنگرهٔ هزارهٔ فردوسی که نخستین گردهمایی بزرگ علمی در ایران بود، ۴۰ تن از ایران‌شناسان برجسته از ۱۷ کشور و ۴۰ تن از دانشمندان و ادیبان ایرانی شرکت داشتند. به‌مدت ۵ روز از ۱۲ تا ۱۶ مهر ۱۳۱۳ سخنرانی‌هایی در تالار <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86" title="دارالفنون">دارالفنون</a> در تهران ایراد شد و برخی از آن‌ها در کتاب <i>هزارهٔ فردوسی</i> به‌چاپ رسید. جشن هزارهٔ فردوسی به سال ۱۳۱۳ یکی از رویدادهای مهم فرهنگی سده، و مهم‌ترین کنگرهٔ علمی بود که در ایران معاصر برگزار شد.<sup id="cite_ref-237" class="reference"><a href="#cite_note-237"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ferdowsi_millenary_congress.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Ferdowsi_millenary_congress.jpg/220px-Ferdowsi_millenary_congress.jpg" decoding="async" width="220" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Ferdowsi_millenary_congress.jpg/330px-Ferdowsi_millenary_congress.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Ferdowsi_millenary_congress.jpg/440px-Ferdowsi_millenary_congress.jpg 2x" data-file-width="622" data-file-height="453" /></a><figcaption>شرکت‌کنندگان در کنگرهٔ هزارهٔ فردوسی در مقابل تالار دارُالْفُنون، تهران</figcaption></figure> <p>هم‌زمان با کنگرهٔ هزارهٔ فردوسی در بیشتر شهرهای ایران نیز مراسمی برگزار شد، و در آن‌ها سخنرانی‌هایی ایراد شد، و شعرهایی خوانده شد و نمایش‌هایی از داستان‌های <i>شاهنامه</i> اجرا گردید. در شهرهای گوناگون، خیابان‌ها و دبستان‌ها و دبیرستان‌هایی به نام فردوسی نام‌گذاری شد. پس از پایان کنگرهٔ هزارهٔ فردوسی، شرکت‌کنندگان کنگره به <a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF" title="مشهد">مشهد</a> سفر کردند، و بنای آرامگاه فردوسی در توس که ساخت آن از هشت سال پیش از آن آغاز شده‌بود، با حضور رضاشاه افتتاح شد. در خارج از ایران نیز در <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="پاریس">پاریس</a>، <a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="لندن">لندن</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D9%85" title="رم">رم</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="مسکو">مسکو</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="برلین">برلین</a> و برخی از دیگر شهرهای اروپا و آسیا با تشکیل جلسه‌های سخنرانی مراسم بزرگ‌داشت فردوسی اجرا شد. برگزاری آیین‌های هزارهٔ فردوسی، سرآغاز تحقیقات گستردهٔ شاهنامه‌شناسی در ایران و جهان شد. افزون بر نوشتارهای روزنامه‌ها، در ایران دو دورهٔ متن <i>شاهنامه</i> به‌سرمایهٔ کتابفروشی‌های خاور و بِرُوخیم به‌چاپ رسید. مجلهٔ ادبی <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1_(%D9%85%D8%AC%D9%84%D9%87)" title="مهر (مجله)"><i>مهر</i></a> شماره‌های مهر و آبان ۱۳۱۳ خود را یکجا به نام <i><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%B1" title="فردوسی‌نامه مهر">فردوسی‌نامهٔ مهر</a></i> شامل نوشتارهایی دربارهٔ <i>شاهنامه</i> و فردوسی منتشر کرد. مجلهٔ <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1" title="مجله باختر"><i>باختر</i></a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86" title="اصفهان">اصفهان</a> نیز شماره‌ای ویژهٔ فردوسی انتشار داد.<sup id="cite_ref-238" class="reference"><a href="#cite_note-238"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به‌پیشنهاد بنیاد شاهنامهٔ فردوسی بنا بود در سال ۱۳۵۹ آیین‌های جهانی <a href="/wiki/%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="هزاره شاهنامه">هزارهٔ <i>شاهنامه</i></a> به‌مناسبت هزارمین سال آغاز سرایش آن برگزار شود که با چند سال تأخیر برگزار شد.<sup id="cite_ref-239" class="reference"><a href="#cite_note-239"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در ایران روز ۲۵ اردیبهشت به نام روز بزرگ‌داشت فردوسی نام‌گذاری شده است. هر سال در این روز و در هفتهٔ پایانی اردیبهشت ماه، آیین‌های بزرگ‌داشت فردوسی و <i>شاهنامه</i> و سخنرانی پیرامون آن‌ها در دانشگاه‌ها و نهادهای پژوهشی در تهران، مشهد و برخی دیگر از شهرهای ایران و جهان برگزار می‌شود. از دیگر کارها، ضرب مدالِ فردوسی به‌مناسبت هزارهٔ فردوسی در سال ۱۳۱۳، چاپ تمبر در نخستین <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="جشنواره توس">جشن توس</a> در سال ۱۳۵۴ و طراحی قلمِ فردوسی هم‌زمان با هزارهٔ پایان سرایش <i>شاهنامه</i> در سال ۱۳۸۹ است.<sup id="cite_ref-240" class="reference"><a href="#cite_note-240"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="راه‌اندازی_نهادهایی_به_نام_فردوسی"><span id=".D8.B1.D8.A7.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.D9.86.D8.AF.D8.A7.D8.B2.DB.8C_.D9.86.D9.87.D8.A7.D8.AF.D9.87.D8.A7.DB.8C.DB.8C_.D8.A8.D9.87_.D9.86.D8.A7.D9.85_.D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C"></span>راه‌اندازی نهادهایی به نام فردوسی</h2></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Shahnameh_%26_unesco.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Shahnameh_%26_unesco.jpg/220px-Shahnameh_%26_unesco.jpg" decoding="async" width="220" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Shahnameh_%26_unesco.jpg/330px-Shahnameh_%26_unesco.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Shahnameh_%26_unesco.jpg/440px-Shahnameh_%26_unesco.jpg 2x" data-file-width="2510" data-file-height="1821" /></a><figcaption>هزارهٔ جهانی شاهنامه در یونسکو - ۲۰۰۹</figcaption></figure> <p>نخستین نهاد رسمی که در ایران برای پژوهش‌های مرتبط با شاهنامه‌پژوهی راه‌اندازی شد، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="بنیاد شاهنامه فردوسی">بنیاد شاهنامهٔ فردوسی</a> بود. این مؤسسهٔ پژوهشی، وابسته به <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%88_%D9%87%D9%86%D8%B1" title="وزارت فرهنگ و هنر">وزارت فرهنگ و هنر</a> در دوران <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="محمدرضا پهلوی">محمدرضا پهلوی</a> در سال ۱۳۵۰ راه‌اندازی شد.<sup id="cite_ref-241" class="reference"><a href="#cite_note-241"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پس از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="انقلاب اسلامی ایران">انقلاب ایران</a>، در سال ۱۳۵۷ بنیاد شاهنامهٔ فردوسی با یازده مؤسسهٔ فرهنگی دیگر در «مؤسسهٔ مطالعات و تحقیقات فرهنگی» وابسته به <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D9%88_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="وزارت علوم و آموزش عالی">وزارت علوم و آموزش عالی</a> ادغام شد که نام کنونی آن «<a href="/wiki/%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی">پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی</a>» شده است.<sup id="cite_ref-242" class="reference"><a href="#cite_note-242"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>دیگر نهادی که در این زمینه مشغول به کار است، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="بنیاد فردوسی">بنیاد فردوسی</a> است. این بنیاد، یک <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%E2%80%8C%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF" title="سازمان مردم‌نهاد">سازمان مردم‌نهاد</a> است که در تاریخ ۲۷ اسفند ۱۳۸۴ با مجوز رسمی <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%8C_%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%88_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری">سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری</a> در ایران بنیان‌گذاری شده است. این بنیاد دارای دو دفتر در شهرهای تهران و مشهد است.<sup id="cite_ref-243" class="reference"><a href="#cite_note-243"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از دستاوردهای این بنیاد، ثبت هزارهٔ پایان سرایش <i>شاهنامه</i> در فهرست مفاخر و رویدادهای علمی، فرهنگی و هنری سال ۲۰۱۱ – ۲۰۱۰ م سازمان <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="یونسکو">یونسکو</a> است. این رویداد نخستین ثبت برپایهٔ سال خورشیدی در سازمان یونسکو است. پیشنهاد بنیاد فردوسی برای ثبت رویداد هزارهٔ سرایش <i>شاهنامه</i> در سی و پنجمین کنفرانس عمومی یونسکو با اقبال ۱۹۲ کشور عضو این سازمان مواجه شد.<sup id="cite_ref-244" class="reference"><a href="#cite_note-244"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در پاییز سال ۱۳۸۹، در ادامهٔ گسترش مناسبات فرهنگی میان دو کشور ایران و <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آلبانی">آلبانی</a> و برابر توافقنامهٔ همکاری انجام‌شده میان دو نهاد فرهنگی و آموزشی و برای ادای احترام به «هزاره <i>شاهنامهٔ</i> فردوسی» توسط یونسکو در سال ۲۰۱۰، «مؤسسهٔ مطالعات ایران‌شناسی و زبان فارسی» با نام <a href="/wiki/%D9%85%D8%A4%D8%B3%D8%B3%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="مؤسسه فردوسی">مؤسسهٔ فردوسی</a> در <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="تیرانا">تیرانا</a> و در سطح دانشگاهی آغاز به کار کرد.<sup id="cite_ref-245" class="reference"><a href="#cite_note-245"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منبع‌شناسی"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A8.D8.B9.E2.80.8C.D8.B4.D9.86.D8.A7.D8.B3.DB.8C"></span>منبع‌شناسی</h2></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Baysonghori_Shahnameh_1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Baysonghori_Shahnameh_1.jpg/220px-Baysonghori_Shahnameh_1.jpg" decoding="async" width="220" height="325" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Baysonghori_Shahnameh_1.jpg/330px-Baysonghori_Shahnameh_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Baysonghori_Shahnameh_1.jpg/440px-Baysonghori_Shahnameh_1.jpg 2x" data-file-width="693" data-file-height="1024" /></a><figcaption>برگی از <i>شاهنامهٔ بایسنقری</i></figcaption></figure> <p>منابع دربارهٔ فردوسی و زندگی او را در چند دسته می‌توان بخش‌بندی کرد: </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پیشگفتارهای_شاهنامه"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.B4.DA.AF.D9.81.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B4.D8.A7.D9.87.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87"></span>پیشگفتارهای شاهنامه</h3></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="مقدمه شاهنامه">مقدمه شاهنامه</a></div> <p>نخستین گروه از منابع، مقدمه‌ها یا پیشگفتارهای نسخه‌های دست‌نویس <i>شاهنامه</i> است. در نگاهی کلی، تاکنون چهار پیشگفتار به‌دست آمده که در آغاز دست‌نویس‌های <i>شاهنامه</i> نسخه‌برداری یا چاپ شده است.<sup id="cite_ref-246" class="reference"><a href="#cite_note-246"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این چهار پیشگفتار برپایهٔ تاریخ به این ترتیب‌اند: </p> <dl><dt>پیشگفتار شاهنامهٔ ابومنصوری</dt></dl> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="شاهنامه ابومنصوری">شاهنامه ابومنصوری</a></div> <p>کهن‌ترین این پیشگفتارهاست که به فرمان <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%82" title="ابومنصور محمد بن عبدالرزاق">ابومنصور محمد بن عبدالرزاق</a> و به‌دست <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="ابومنصور معمری">ابومنصور مَعمَری</a> وزیر او، به سال ۳۴۶ ه‍.ق گرد آمده است. هرچند تدوین این اثر پیش از سرایش <i>شاهنامه</i> است، اما پس از آن در آغاز دست‌نویس‌های کهن <i>شاهنامه</i> آورده شد. اهمیت این پیشگفتار در شناساندن منابع فردوسی برای سرایش <i>شاهنامه</i> و همچنین بی‌اعتبار کردن افسانه‌های پیشگفتارهای پسین است.<sup id="cite_ref-247" class="reference"><a href="#cite_note-247"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dt>پیشگفتار دست‌نویس فلورانس</dt></dl> <p>این دست‌نویس یکی از کهن‌ترین و معتبرترین دستنویس‌های به‌جای‌مانده از <i>شاهنامه</i> است و پیشگفتار آن، دومین از دیدگاه کهن‌بودن است. تاریخ نگارش دست‌نویس دویست سال پس از سرایش <i>شاهنامه</i> به سال ۶۱۴ ه‍.ق است. این دست‌نویس در کتابخانهٔ ملی <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="فلورانس">فلورانس</a> نگه‌داری می‌شود. این نسخه را در سال ۱۹۷۷، آنجِلُو پیِه‌مونْتْزه<sup id="cite_ref-248" class="reference"><a href="#cite_note-248"><span class="cite-bracket">[</span>یادداشت ۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در طی فعالیت‌های پژوهشی و بایگانی کتاب‌های دست‌نویس زبان پارسی در کتابخانه‌های <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a> شناسایی کرد.<sup id="cite_ref-249" class="reference"><a href="#cite_note-249"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این پیشگفتار افتادگی‌های بسیار دارد و آنچه بازمانده است کمتر از نیمِ متن کامل پیشگفتار است. متن کامل پیشگفتار در نسخه‌ای نگاشته‌شده در ۹۰۳ ه‍.ق در دسترس است که در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AE_%D8%AA%D9%88%D9%BE%E2%80%8C%D9%82%D8%A7%D9%BE%DB%8C" class="mw-redirect" title="کاخ توپ‌قاپی">موزهٔ طوپقای‌سرا</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%84" title="استانبول">استانبول</a> نگاه‌داری می‌شود.<sup id="cite_ref-250" class="reference"><a href="#cite_note-250"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dt>سومین پیشگفتار کهن شاهنامه</dt></dl> <p><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="محمد قزوینی">محمد قزوینی</a> این پیشگفتار را «مقدمهٔ اوسط» نامیده که پس از «پیشگفتار شاهنامهٔ ابومنصوری» و پیش از «پیشگفتار شاهنامهٔ بایسنقری» نوشته شده است. از این پیشگفتار تنها یک دست‌نویس در ایران هست که اصالت ویژه‌ای ندارد و درهم‌آمیختگی بی‌ساختاری از پیشگفتارهای پیشین و پسین در آن به چشم می‌خورد. اصالت‌نداشتن، برگرفته‌بودن بخش‌های گوناگون از پیشگفتارهای پیشین و دست‌بردن در آن‌ها و نادرستی‌های فراوان در این دست‌نویس، تعیین تاریخ دقیق نگارش آن را خدشه‌دار کرده است. اما با نگرش به زبان و شیوهٔ نگارش می‌توان گمان کرد که تازه‌تر از سدهٔ هشتم ه‍.ق نیست.<sup id="cite_ref-251" class="reference"><a href="#cite_note-251"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dt>پیشگفتار شاهنامهٔ بایسنقری</dt></dl> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744652"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%86%D9%82%D8%B1%DB%8C" title="شاهنامه بایسنقری">شاهنامه بایسنقری</a></div> <p>آخرین، نامدارترین و مفصل‌ترین این پیشگفتارهاست که به فرمان <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%86%D9%82%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7" class="mw-redirect" title="بایسنقرمیرزا">بایسنقرمیرزا</a> در ۸۲۹ ه‍.ق با بررسی دست‌نویس‌های <i>شاهنامه</i> نسخه‌ای ویرایش شده و این پیشگفتار را بر آن نهادند. در نگاهی کلی، این پیشگفتار دارای افسانه‌های فراوانی دربارهٔ فردوسی و <i>شاهنامه</i> است. در این پیشگفتار نیز، سه پیشگفتار پیشین، دیگر منابعی که برخی از آن‌ها از میان رفته و گفته‌های فردوسی در <i>شاهنامه</i> را گرد آورده و آن‌ها را به‌هم پیوند و چون داستان‌نویسی زبردست آن را پروبال داده‌اند. بیشتر مطالب کتاب‌های <i><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%84_%D9%81%D8%B5%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مجمل فصیحی">مُجمَل فصیحی</a></i>، <i><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B6%D8%A9%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D8%A7" title="روضةالصفا">رُوضَةُالصَّفا</a></i>، <i><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%B1" title="حبیب‌السیر">حَبیبُالسّیَر</a></i>، <i><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B9" title="بدایع‌الوقایع">بَدایِعُالْوَقایِع</a></i>، <i><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%84%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86%DB%8C%D9%86" title="مجالس‌المؤمنین">مَجالِسُالْمُؤمِنین</a></i>، <i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%82%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="عرفات‌العاشقین">عَرَفاتُالْعاشِقین</a></i>، <i><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A1" title="مجمع‌الفصحاء">مَجمَعُالْفُصَحاء</a></i> و دیگر تذکره‌ها از «پیشگفتار بایسنقری» گرفته شده است.<sup id="cite_ref-252" class="reference"><a href="#cite_note-252"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کتاب‌های_تاریخ"><span id=".DA.A9.D8.AA.D8.A7.D8.A8.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE"></span>کتاب‌های تاریخ</h3></div> <p>کتاب‌های تاریخ را نیز به دو گونه می‌توان دسته‌بندی کرد: نخست کتاب‌هایی دربارهٔ تاریخ <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="سامانیان">سامانیان</a> و <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غزنویان">غزنویان</a>، و دوم کتاب‌هایی که دربارهٔ خود فردوسی و <i>شاهنامه</i> دانسته‌هایی را بیان می‌کند. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="دربارهٔ_تاریخ_سامانیان_و_غزنویان"><span id=".D8.AF.D8.B1.D8.A8.D8.A7.D8.B1.D9.87.D9.94_.D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE_.D8.B3.D8.A7.D9.85.D8.A7.D9.86.DB.8C.D8.A7.D9.86_.D9.88_.D8.BA.D8.B2.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.A7.D9.86"></span>دربارهٔ تاریخ سامانیان و غزنویان</h4></div> <dl><dt><ul><li>تاریخ‌های عمومی</li></ul></dt></dl> <p><i><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B0%D9%87%D8%A8" class="mw-redirect" title="مروج‌الذهب">مُرُوجُالذَّهَب</a></i> (بازنگری ۳۳۶ ه‍.ق) <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="علی بن حسین مسعودی">علی بن حسین مسعودی</a> (وفات ۳۴۶ ه‍.ق) به‌گونه‌ای دانشنامه‌ای تاریخی دربارهٔ جغرافیا، تاریخ، فرهنگ، رویدادها، دودمان‌ها و گاه‌شماری است. گذشته از جنبهٔ ادبی، نگرشی ویژه به جنبه‌های فلسفی و اخلاقی تاریخ و دانسته‌های ارزشمندی از روزگار سامانی دارد.<sup id="cite_ref-253" class="reference"><a href="#cite_note-253"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B3%D9%86%DB%8C_%D9%85%D9%84%D9%88%DA%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%D8%B6_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A1" title="تاریخ سنی ملوک الارض و الانبیاء">تاریخُ سَنی مُلوکُ الارضِ و الْاَنبیاء</a></i> <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حمزه اصفهانی">حمزه اصفهانی</a> (وفات ۳۶۰ ه‍.ق) از آغاز فرمانروایی سامانیان تا روزگار <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9_%DB%8C%DA%A9%D9%85_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عبدالملک یکم سامانی">عبدالملک یکم</a> را دربرمی‌گیرد؛ اخبار حکمرانان <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="خراسان">خراسان</a> و <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="طبرستان">طبرستان</a> را گزارش و تاریخ تطبیقی بسیار خوبی را میان ملت‌های گوناگون ارائه می‌کند.<sup id="cite_ref-254" class="reference"><a href="#cite_note-254"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%81%DB%8C_%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%A9_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="التاریخ فی اخبار ولاة خراسان">اَلتّاریخُ فی اخبارِ وُلاةِ خراسان</a></i> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="ابوعلی سلامی">ابوعلی سَلّامی</a> (وفات ۳۵۰ ه‍.ق) یکی از تاریخ‌های بنامی است که در روزگار سامانی به عربی در خاور ایران نوشته شده، اما شوربختانه از میان رفته است. گَرْدیزی از این کتاب در <i>زین‌الاخبار</i> بهره برده است. به‌درستی روشن نیست این کتاب اثری جداگانه یا عنوانی دیگر برای آثار مشابه بوده است.<sup id="cite_ref-255" class="reference"><a href="#cite_note-255"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A8%D9%84%D8%B9%D9%85%DB%8C" title="تاریخ بلعمی">تاریخ بلعمی</a></i> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D8%B9%D9%85%DB%8C" title="ابوعلی بلعمی">ابوعلی بلعمی</a> (وفات ۳۶۳ ه‍.ق) که خلاصه‌ای از <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="تاریخ طبری">تاریخ طبری</a> است، از نظر ادبی و تاریخی ارزش بسیاری دارد.<sup id="cite_ref-256" class="reference"><a href="#cite_note-256"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85" title="مفاتیح‌العلوم">مَفاتیحُالْعُلوم</a></i> (میان ۳۷۲ تا ۳۷۶ ه‍.ق) <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C" title="ابوعبدالله خوارزمی">ابوعبدالله خوارزمی</a> آگاهی‌های ارزشمندی دربارهٔ دیوان‌سالاری سامانی دارد؛ و نمونهٔ خوبی از روش‌مند و فلسفی بودن اندیشه‌ها دربارهٔ تاریخ است که در آن دوران رواج داشت.<sup id="cite_ref-257" class="reference"><a href="#cite_note-257"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%82%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="آثارالباقیه">آثارُالْباقیه</a></i> (۳۹۰ یا ۳۹۱ ه‍.ق) <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ابوریحان بیرونی">بیرونی</a> (وفات پس از ۴۴۲ ه‍.ق) دانسته‌های مفیدی دربارهٔ اوضاع مذهبی روزگار سامانیان و غزنویان و تاریخ تطبیقی فرهنگی و دینی دارد.<sup id="cite_ref-258" class="reference"><a href="#cite_note-258"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%85" title="تجارب‌الامم">تَجارِبُالْاُمَم</a></i> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ابن مسکویه">اِبنِ مِسْکَوَیْه</a> (وفات ۴۲۱ ه‍.ق) در بیان مطالب از اسناد بایگانی دولتی نیز بهره برده است. برخلاف <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%B1_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="محمد بن جریر طبری">طبری</a> که رویدادهای نزدیک به روزگار خویش را مختصر آورده، ابن مسکویه رخدادهای روزگار خود را مفصل‌تر گزارش می‌کند. ابن اثیر در <i>الکامل</i> این کتاب را بنیاد کار خود قرار داده، اما نادرستی‌های آن را هم ویرایش کرده است.<sup id="cite_ref-259" class="reference"><a href="#cite_note-259"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="زین‌الاخبار">زَیْنُالْاَخبار</a></i> (۴۴۲ یا ۴۴۳ ه‍.ق) <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="گردیزی">گردیزی</a> آگاهی‌هایی از سامانیان تا روزگار <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C" title="مودود غزنوی">مودود غزنوی</a> دارد؛ و مانند <i>آثارالباقیه</i> سنجش تطبیقی خوبی میان گاه‌شماری‌ها و فرهنگ مردمان بیگانه و غیرمسلمان دارد.<sup id="cite_ref-260" class="reference"><a href="#cite_note-260"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" class="mw-redirect" title="مجمل التواریخ">مُجَملُ التَّواریخ</a></i> (پیرامون ۵۲۰ ه‍.ق) از نویسنده‌ای ناشناس دانسته‌های اندک اما سودمند دربارهٔ روزگار سامانی و غزنوی دارد.<sup id="cite_ref-261" class="reference"><a href="#cite_note-261"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D9%85_%D9%81%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%88%DA%A9_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%85" title="المنتظم فی تاریخ الملوک والامم">اَلْمُنتَظَمُ فی تاریخِ الْمُلوکِ والْاُمَم</a></i> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="ابن جوزی">ابن جُوزی</a> (وفات ۵۹۲ ه‍.ق) اطلاعات خوبی از آغاز تا سال ۵۷۴ ه‍.ق و همچنین دربارهٔ سامانیان و غزنویان دارد. این کتاب مطالبی دربارهٔ رویدادها و موضوعات گوناگون دارد که درصورت درستی این گزارش‌ها، برای بررسی اوضاع اجتماعی و فرهنگی آن روزگار بسیار سودمند است.<sup id="cite_ref-262" class="reference"><a href="#cite_note-262"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%87" title="اخبار الدول المنقطعه">اَخبارُ الدُّوَلُ الْمُنقَطِعَة</a></i> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B8%D8%A7%D9%81%D8%B1_%D8%A7%D8%B2%D8%AF%DB%8C" title="ابن ظافر ازدی">ابن ظافِر اَزدی</a> (وفات ۶۱۳ یا ۶۲۳ ه‍.ق) تاریخ جامعی از دودمان‌های فراوان اطراف جهان اسلام به‌دست می‌دهد و آگاهی‌های منحصربه‌فردی دربارهٔ ایران از دودمان‌های قفقازی تا سامانیان دارد.<sup id="cite_ref-263" class="reference"><a href="#cite_note-263"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از <i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84_%D9%81%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="الکامل فی التاریخ">اَلْکاملُ فِی التّاریخ</a></i> (پایان‌یافته به رویدادهای سال ۶۲۸ ه‍.ق) <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1" title="عزالدین بن اثیر">ابن اثیر</a> در تاریخ سامانیان بهره بسیاری برده شده است. این کتاب دارای گزارش‌هایی مفصل از روزگار سامانیان تا مرگ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%AA%D8%A7%D8%AC" title="ابوعلی محتاج">ابوعلی چَغانی</a> است که به‌گمان بهره‌گرفته از کتاب <i>التاریخ فی اخبار ولاة خراسان</i> است.<sup id="cite_ref-264" class="reference"><a href="#cite_note-264"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%AD%DA%A9%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="جوامع الحکایات">جَوامِعُ الْحِکایات</a></i> (پیرامون ۶۳۰ ه‍.ق) <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D9%88%D9%81%DB%8C" title="محمد عوفی">محمد عوفی</a> (پیرامون ۶۳۰ ه‍.ق) گذشته از جنبهٔ ادبی، اطلاعات خوبی دربارهٔ تاریخ سامانیان و غزنویان به‌دست می‌دهد؛ و آگاهی‌هایی هم دربارهٔ آموزش دیوان‌سالاری دارد.<sup id="cite_ref-265" class="reference"><a href="#cite_note-265"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dt><ul><li>تاریخ‌های محلی</li></ul></dt></dl> <p><i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="تاریخ بخارا">تاریخ بخارای</a></i> <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D8%B4%D8%AE%DB%8C" title="نرشخی">نَرشَخی</a> (وفات ۳۴۸ ه‍.ق) رویدادهای دوران سامانیان را از آغاز تا سال نگارش کتاب بیان می‌کند. این کتاب منبع ارزشمندی به‌ویژه برای نیمهٔ نخست فرمانروایی سامانیان است.<sup id="cite_ref-266" class="reference"><a href="#cite_note-266"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاریخ سیستان">تاریخ سیستان</a></i> (پیرامون ۴۴۵ ه‍.ق) از نویسنده یا نویسندگانی ناشناس دانسته‌های بسیار مهمی از روابط سامانیان و صفّاریان به‌دست می‌دهد.<sup id="cite_ref-267" class="reference"><a href="#cite_note-267"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاریخ طبرستان">تاریخ طبرستان</a></i> (۶۱۳ ه‍.ق) <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="ابن اسفندیار">ابن اسفندیار</a> (وفات پس از ۶۱۳ ه‍.ق) از نظر بیان رویدادهای <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="باوندیان">باوندیان</a> که هم‌روزگار با سامانیان بودند، بسیار باارزش است. از دیگر ویژگی‌های منحصربه‌فرد این کتاب، به‌دست‌آوردن ترجمهٔ عربی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" title="ابن مقفع">ابن مقفع</a> از «<a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%AA%D9%86%D8%B3%D8%B1" class="mw-redirect" title="نامهٔ تنسر">نامهٔ تَنسَر</a>» و برگردان آن به فارسی و جای‌دادن آن در مدخل کتاب است که این اثر ارزشمند <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="ادبیات پارسی میانه">ادب پهلوی</a> را از گزند نابودی رهانید.<sup id="cite_ref-268" class="reference"><a href="#cite_note-268"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dt><ul><li>تاریخ‌های دیوانی</li></ul></dt></dl> <p><i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="تاریخ یمینی">تاریخ یمینی</a></i> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%B5%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D8%AA%D8%A8%DB%8C" title="ابونصر محمد عتبی">ابونصر محمد عُتْبی</a> (وفات میان ۴۱۳ تا ۴۳۱ ه‍.ق) از مهم‌ترین کتاب‌ها دربارهٔ تاریخ روزگار غزنوی است؛ و تاریخ‌دانان پسین مانند ابن اثیر در <i>الکامل</i> از آن بسیار بهره برده‌اند. عتبی از دیوانیان دربار غزنوی بوده، اما در نگارش کتاب بی‌طرفی را رعایت کرده است.<sup id="cite_ref-269" class="reference"><a href="#cite_note-269"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A8%DB%8C%D9%87%D9%82%DB%8C" title="تاریخ بیهقی">تاریخ بیهقی</a></i> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%A8%DB%8C%D9%87%D9%82%DB%8C" title="ابوالفضل بیهقی">ابوالفضل بیهقی</a> (وفات پیرامون ۴۷۰ ه‍.ق) دانسته‌های خوبی دربارهٔ روزگار سامانی و غزنوی دارد. بیهقی سرپرست دبیران غزنوی بود و در جایگاه عضوی برجسته در دیوان‌سالاری غزنوی، به اطلاعات ارزشمندی دسترسی داشت. او تأکید می‌کند که همه چیز را گزارش کرده و منابعش قابل‌اعتماد و بی‌نقص است.<sup id="cite_ref-270" class="reference"><a href="#cite_note-270"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dt><ul><li>جغرافیای تاریخی</li></ul></dt></dl> <p><i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%84%DA%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9" title="المسالک و الممالک">اَلْمَسالِکُ و الْمَمالِک</a></i> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A8%D9%87" title="ابن خردادبه">ابن خُردادْبِهْ</a> از ارزشمندترین کتاب‌ها در جغرافیای عمومی اسلامی است.<sup id="cite_ref-271" class="reference"><a href="#cite_note-271"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85" title="حدود العالم">حُدودُ الْعالَم</a></i> از نویسنده‌ای ناشناس در جغرافیای عمومی است. از متن برمی‌آید که نویسنده دانسته‌های مفصلی از خراسان و فرارود داشته است.<sup id="cite_ref-272" class="reference"><a href="#cite_note-272"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%84%DA%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9_(%D8%AC%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C)" title="المسالک و الممالک (جیهانی)">المسالک و الممالک</a></i> <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="جیهانی">جِیْهانی</a> از نخستین کتاب‌های جغرافیای عمومی در جهان اسلام است.<sup id="cite_ref-273" class="reference"><a href="#cite_note-273"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85_%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%85" title="احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم">اَحسنُ التَّقاسیم فی مَعرِفَةِ الْاَقالیم</a></i> <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="شمس‌الدین مقدسی">مَقْدِسی</a> دربارهٔ جغرافیای عمومی کشورهای اسلامی در گسترهٔ <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86" title="فلسطین">فلسطین</a> تا نزدیکی‌های <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%B3%D9%86%D8%AF" title="ایالت سند">سِند</a> است. مقدسی سرزمین‌های باختری اسلام مانند <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="اسپانیا">اسپانیا</a> را ندیده است.<sup id="cite_ref-274" class="reference"><a href="#cite_note-274"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="دربارهٔ_فردوسی_و_شاهنامه"><span id=".D8.AF.D8.B1.D8.A8.D8.A7.D8.B1.D9.87.D9.94_.D9.81.D8.B1.D8.AF.D9.88.D8.B3.DB.8C_.D9.88_.D8.B4.D8.A7.D9.87.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87"></span>دربارهٔ فردوسی و شاهنامه</h4></div> <p><i>تاریخ سیستان</i> (پیرامون ۴۴۵ ه‍.ق) به‌ظاهر کهن‌ترین یاد از فردوسی در میان کتاب‌های تاریخ است. چنان‌که از کتاب برمی‌آید نویسندهٔ آن به‌درستی به سرایش <i>شاهنامه</i> پیش از محمود توجه داشته است.<sup id="cite_ref-275" class="reference"><a href="#cite_note-275"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شهریارنامه">شهریارنامه</a></i> (سروده میان سال‌های ۴۹۲ تا ۵۰۸ ه‍.ق) کهن‌ترین جایی است که از <i>هجونامه</i> یاد شده است.<sup id="cite_ref-276" class="reference"><a href="#cite_note-276"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در <i>مجمل التواریخ</i> (۵۲۰ ه‍.ق) هفت بار از فردوسی و یک بار از <i>شاهنامه</i> سخن به‌میان آمده است.<sup id="cite_ref-277" class="reference"><a href="#cite_note-277"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D9%88%D8%B6%DB%8C" title="نظامی عروضی">نظامی عروضی</a> در <i><a href="/wiki/%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87" class="mw-redirect" title="چهارمقاله">چهارمقاله</a></i> (پیرامون ۵۵۰ ه‍.ق) دربارهٔ فردوسی و رویارویی او با محمود و رویدادهای پس از مرگش و ارزش ادبی <i>شاهنامه</i> سخن گفته است.<sup id="cite_ref-278" class="reference"><a href="#cite_note-278"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ابن اسفندیار در <i>تاریخ طبرستان</i> (۶۱۳ ه‍.ق) شرح <i>چهارمقاله</i> دربارهٔ فردوسی را آورده است.<sup id="cite_ref-279" class="reference"><a href="#cite_note-279"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%A8" title="لباب‌الالباب">لُبابُالْاَلباب</a></i> (نوشته میان سال‌های ۶۱۷ تا ۶۲۵ ه‍.ق) از شیوهٔ فردوسی و شمار بیت‌هایش و همچنین شمار بیت‌های دقیقی در <i>شاهنامه</i> یاد کرده و قصیده‌هایی از فردوسی می‌آورد.<sup id="cite_ref-280" class="reference"><a href="#cite_note-280"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1" title="عزالدین بن اثیر">ابن اثیر</a> در کتاب <i>الکامل فی التاریخ</i> (پایان‌یافته به رویدادهای سال ۶۲۸ ه‍.ق) از <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%84%D9%85%DB%8C" title="مجدالدوله دیلمی">مجدالدوله دیلمی</a> و <i>شاهنامه</i> خواندن او گفته است.<sup id="cite_ref-281" class="reference"><a href="#cite_note-281"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B2%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="زکریای قزوینی">زکریای قزوینی</a> در <i><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%AF_%D9%88_%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF" title="آثارالبلاد و اخبارالعباد">آثارُالْبِلاد و اَخبارُالْعِباد</a></i> (پیش از ۶۸۲ ه‍.ق) شرحی برای فردوسی آورده که به‌گمان، گزیدهٔ افسانه‌هاست یا از پیشگفتارهای پیشین و مقدمهٔ کهن، <i><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="اسرارنامه">اسرارنامهٔ</a></i> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عطار نیشابوری">عطار نیشابوری</a>، و <i>چهارمقاله</i> بهره برده است.<sup id="cite_ref-282" class="reference"><a href="#cite_note-282"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="تاریخ گزیده">تاریخ گزیدهٔ</a></i> (۷۳۰ ه‍.ق) <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C" title="حمدالله مستوفی">حَمدُالله مُستُوفی</a> در پنج جای از فردوسی یاد می‌کند: نخست در یادکرد <a href="/wiki/%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="دقیقی">دقیقی</a>، دوم در یادکرد <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1_(%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%81%D9%87)" class="mw-redirect" title="قادر (خلیفه)">قادر</a> خلیفهٔ <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="خلافت عباسیان">عباسی</a>، سوم در یادکرد <a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عنصری">عنصری</a>، چهارم در یادکرد خود فردوسی و پنجم در یادکرد <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%DA%AF%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوالقاسم گورکانی">ابوالقاسم کُرَّکانی</a>.<sup id="cite_ref-283" class="reference"><a href="#cite_note-283"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%84_%D9%81%D8%B5%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مجمل فصیحی">مجمل فصیحی</a></i> (۸۴۵ ه‍.ق) بدون یادکرد منبع از «پیشگفتار بایسنقری» بهره برده و خلاصه شده است. اما مطلب مربوط به فردوسی چون منبع مستقلی نیست ارزشی ندارد.<sup id="cite_ref-284" class="reference"><a href="#cite_note-284"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B0%DA%A9%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B9%D8%B1%D8%A7" title="تذکرةالشعرا">تَذکِرَةُالشُّعَرای</a></i> (۸۹۲ ه‍.ق) <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="دولتشاه سمرقندی">دولتشاه سمرقندی</a> از <i>چهارمقاله</i> و «پیشگفتار بایسنقری» گرفته شده و <i>مجمع‌الفصحاء</i> و <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B0%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D9%85%D8%B1%D8%A2%D8%A9%D8%A7%D9%84%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D9%84" title="تذکره مرآةالخیال">مِرْآتِ خیال</a></i> از آن بهره برده‌اند.<sup id="cite_ref-285" class="reference"><a href="#cite_note-285"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8)" title="بهارستان (کتاب)">بهارستان</a></i> (۸۹۲ ه‍.ق) <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="جامی">جامی</a> (وفات ۸۹۸ ه‍.ق) از <i>چهارمقاله</i> و «پیشگفتار بایسنقری» آورده و انتساب <i>یوسف و زلیخا</i> به فردوسی را رد کرده است.<sup id="cite_ref-286" class="reference"><a href="#cite_note-286"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85_%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="حکیم شاه محمد قزوینی">حکیم شاه محمد قزوینی</a> <i><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%84%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%81%D8%A7%D8%A6%D8%B3" title="مجالس‌النفائس">مجالِسُالنَّفائِس</a></i> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D8%B1_%D9%86%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="امیر علی‌شیر نوایی">امیر علی‌شیر نوایی</a> را از <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%AC%D8%BA%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="ترکی جغتایی">ترکی جَغَتایی</a> به فارسی ترجمه کرد و در بخشی از کتاب، زندگی فردوسی را بیان می‌کند که مطلب تازه‌ای ندارد.<sup id="cite_ref-287" class="reference"><a href="#cite_note-287"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B9" title="بدایع‌الوقایع">بدایع‌الوقایع</a></i> (میان سال‌های ۹۱۸ تا ۹۵۸ ه‍.ق) <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88%D8%A7%D8%B5%D9%81%DB%8C_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="زین‌الدین واصفی هروی">زِیْنُالدّین واصِفی هِرَوی</a> از <i>چهارمقاله</i> و «پیشگفتار بایسنقری» گرفته شده است.<sup id="cite_ref-288" class="reference"><a href="#cite_note-288"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%B1" title="حبیب‌السیر">حبیب‌السیر</a></i> (۹۲۷ ه‍.ق) <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="خواندمیر">خوانْدْمیر</a>، یادکرد دقیقی و هزار بیتش و نقد فردوسی از شعر او را از <i>تاریخ گزیده</i> و داستان مجدالدولهٔ دیلمی و ستم حاکم توس بر فردوسی و رفتن او به غزنین و گریختنش از آن‌جا و پشیمانی محمود و فرستادن پاداش و هم‌زمان شدنش با مرگ فردوسی را از <i>بهارستان</i> آورده است.<sup id="cite_ref-289" class="reference"><a href="#cite_note-289"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D9%87%D9%81%D8%AA_%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="هفت اقلیم">هفت اقلیم</a></i> (میان سال‌های ۹۹۶ تا ۱۰۰۲ ه‍.ق) <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="امین احمد رازی">امین احمد رازی</a> بسیاری مطالب را از <i>لباب‌الالباب</i> گرفته است، افسانه‌های زندگی را از «پیشگفتار بایسنقری» و اشعار شعرا در ستایش فردوسی را از همان پیشگفتار و <i>مجمل فصیحی</i>. خود می‌گوید مطالبی هم از <i>چهارمقاله</i> گرفته است.<sup id="cite_ref-290" class="reference"><a href="#cite_note-290"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i>مجالس‌المؤمنین</i> (میان سال‌های ۹۹۸ تا ۱۰۱۰ ه‍.ق) <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B4%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="قاضی نورالله شوشتری">قاضی نورالله شوشتری</a> مطالب دربارهٔ فردوسی را از <i>چهارمقاله</i> و <i>تذکرةالشعراء</i> و «پیشگفتار بایسنقری» گرفته است. شوشتری نخستین کسی است که از فردوسی روایت‌های گونه‌گون کرده و در این کار به <i>شاهنامه</i> که منبع بنیادین بوده، نگریسته است.<sup id="cite_ref-291" class="reference"><a href="#cite_note-291"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%82%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="عرفات‌العاشقین">عرفات‌العاشقین</a></i> (میان سال‌های ۱۰۲۲ تا ۱۰۲۴ ه‍.ق) از <i>لباب‌الالباب</i> و <i>تذکرةالشعراء</i> و «پیشگفتار بایسنقری» بهره برده است.<sup id="cite_ref-292" class="reference"><a href="#cite_note-292"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4%DA%A9%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D8%B0%D8%B1" title="آتشکده آذر">تذکرهٔ آتشکده</a>ٔ</i> (میان سال‌های ۱۱۷۴ تا ۱۱۹۳ ه‍.ق)<sup id="cite_ref-293" class="reference"><a href="#cite_note-293"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1_%D8%A8%DB%8C%DA%AF%D8%AF%D9%84%DB%8C" title="آذر بیگدلی">آذر بیگدلی</a> همهٔ افسانه‌ها را از «پیشگفتار بایسنقری» و <i>تذکرةالشعراء</i> و <i>چهارمقاله</i> گرفته است.<sup id="cite_ref-294" class="reference"><a href="#cite_note-294"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AA" title="رضاقلی‌خان هدایت">رضاقلی‌خان هدایت</a> در <i><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A1" title="مجمع‌الفصحاء">مجمع‌الفصحاء</a></i> (پایان در سال ۱۲۸۴ ه‍.ق) از «پیشگفتار بایسنقری» و <i>تذکرةالشعراء</i> و اشعار منسوب به فردوسی را از <i>عرفات‌العاشقین</i> آورده است. وی در <i><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81%DB%8C%D9%86" title="ریاض‌العارفین">ریاضُالْعارِفین</a></i> (۱۲۶۰ ه‍.ق) ستایش فردوسی را کرده است.<sup id="cite_ref-295" class="reference"><a href="#cite_note-295"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744597">.mw-parser-output .portalbox{float:left;border:solid #aaa 1px;padding:0}.mw-parser-output .portalbox.tleft{margin:0.5em 1em 0.5em 0}.mw-parser-output .portalbox.tright{margin:0.5em 0 0.5em 1em}.mw-parser-output .portalbox>ul{display:table;box-sizing:border-box;padding:0.1em;max-width:175px;background:#f9f9f9;font-size:85%;line-height:110%;font-style:italic;font-weight:bold}.mw-parser-output .portalbox>ul>li{display:table-row}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:first-child{display:table-cell;padding:0.2em;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:last-child{display:table-cell;padding:0.2em 0.3em 0.2em 0.2em;vertical-align:middle}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}</style><div role="navigation" aria-label="درگاه‌ها" class="noprint portalbox plainlist tleft"> <ul> <li><span><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg/28px-Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg/42px-Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg/56px-Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="درگاه:ادبیات">درگاه ادبیات</a></span></li> <li><span><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Shahnameh3-1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Shahnameh3-1.jpg/20px-Shahnameh3-1.jpg" decoding="async" width="20" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Shahnameh3-1.jpg/30px-Shahnameh3-1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Shahnameh3-1.jpg/40px-Shahnameh3-1.jpg 2x" data-file-width="635" data-file-height="877" /></a></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="درگاه:ادبیات فارسی">درگاه ادبیات فارسی</a></span></li> <li><span><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="32" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/48px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/64px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></span></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="درگاه:فردوسی">درگاه فردوسی</a></span></li> <li><span><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Arash_the_archer.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Arash_the_archer.svg/18px-Arash_the_archer.svg.png" decoding="async" width="18" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Arash_the_archer.svg/27px-Arash_the_archer.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Arash_the_archer.svg/35px-Arash_the_archer.svg.png 2x" data-file-width="531" data-file-height="834" /></a></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="درگاه:شاهنامه">درگاه شاهنامه</a></span></li> <li><span><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sun_of_May_simplified.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Sun_of_May_simplified.svg/28px-Sun_of_May_simplified.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Sun_of_May_simplified.svg/42px-Sun_of_May_simplified.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Sun_of_May_simplified.svg/56px-Sun_of_May_simplified.svg.png 2x" data-file-width="504" data-file-height="504" /></a></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="درگاه:خراسان">درگاه خراسان</a></span></li> <li><span><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:P_culture.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/P_culture.svg/31px-P_culture.svg.png" decoding="async" width="31" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/P_culture.svg/47px-P_culture.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/P_culture.svg/62px-P_culture.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF" title="درگاه:فرهنگ">درگاه فرهنگ</a></span></li> <li><span><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:P_vip.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/P_vip.svg/28px-P_vip.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/P_vip.svg/41px-P_vip.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/P_vip.svg/55px-P_vip.svg.png 2x" data-file-width="1911" data-file-height="1944" /></a></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="درگاه:زندگی‌نامه">درگاه زندگی‌نامه</a></span></li></ul></div> <div class="div-col columns column-count column-count-۲" style="column-count: 2; -moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2; آری"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D9%87%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آیین کهن ایرانی">آیین کهن ایرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="ادبیات فارسی">ادبیات فارسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ادبیات فارسی باستان">ادبیات فارسی باستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ادبیات میانه ایران">ادبیات میانه ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="فهرست شاعران فارسی‌زبان">فهرست شاعران فارسی‌زبان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اساطیر ایران">اساطیر ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%B9%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="جشنواره ملی عکس شاهنامه">جشنوارهٔ ملی عکس شاهنامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87" title="حماسه">حماسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="خط پهلوی">خط پهلوی</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شاهنامه">شاهنامه</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="فارسی دری">فارسی دری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4%DB%8C_%D9%82%D9%87%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="نقاشی قهوه‌خانه‌ای">نقاشی قهوه‌خانه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="نقالی ایرانی">نقالی ایرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نمادهای ملی ایران">نمادهای ملی ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="هزاره فردوسی">هزاره فردوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ایران‌شناسی">ایران‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C_(%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85)" title="فردوسی (فیلم)">فردوسی (فیلم)</a></li></ul> </div> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="یادداشت‌ها"><span id=".DB.8C.D8.A7.D8.AF.D8.AF.D8.A7.D8.B4.D8.AA.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>یادداشت‌ها</h2></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40724476">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">برابر <i>کتابشناسی فردوسی و شاهنامه</i> گردآوری ایرج افشار — که نوشته‌ها دربارهٔ فردوسی و <i>شاهنامه</i> از آغاز تا سال ۱۳۸۵ را دربرمی‌گیرد — با به‌شمارآوردن سروده‌های منسوب به فردوسی مانند <i>یوسف و زلیخا</i> تا سال ۱۳۸۵، ۵۹۴۲ شماره نوشتار، گفتار، فصل، کتاب منفرد و مجموعهٔ مستقل، ترجمه و منقول‌ها، نسخه‌های دست‌نویس تاریخ‌دار و بی‌تاریخ و گزیده و منثور، چاپ‌های متن <i>شاهنامه</i> و خلاصه‌های آن، یک یا چند داستان از آن، آثاری که برپایهٔ <i>شاهنامه</i> گردآوری شده‌اند، نمایش‌نامه‌ها برپایهٔ آن و چاپ‌های <i>یوسف و زلیخا</i> در این سال‌ها به‌دست آمده است. ببینید: <a href="#CITEREFافشار1390">افشار، <i>کتابشناسی فردوسی و شاهنامه</i></a>، <bdi>۳۵–۳۱۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">هرچند راوندی و برخی دیگر از تاریخ‌دانان جنبش فرهنگی–ادبی سامانیان را شُعوبیه نامیده‌اند، اما در بیشتر منابع، شعوبیه جنبشی بوده که در سدهٔ دوم و سوم ه‍.ق از اواخر امویان تا چندی پیش از پایان روزگار عباسیان رواج داشته و آثارش در بیانِ برتریِ عجم بر عرب بوده است.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">ببینید: <a href="#CITEREFفردوسی1384">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۶:‎ <bdi>۲۷۶</bdi>.<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"><tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">مِی لعل پیش‌آور ای روزبه!</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">چو شد سالِ گوینده بر شست و سه!</span></td></tr></tbody></table></div></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text">ببینید: <a href="#CITEREFفردوسی1384">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۶:‎ <bdi>۳۴۱</bdi>.<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"><tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">چو آدینه هرمزدِ بهمن بود</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">برین کار فرّخ نشیمن بود!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">می لعل پیش آورم، هاشمی</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">ز بیشی که خُنبَش نگیرد کمی</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">چو شست و سه شد سال و شد گوش‌کر</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">ز گیتی چرا جویم آیین و فر؟</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">کنون داستان‌های شاه‌اردشیر</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">بگویم ز گفتار من یاد گیر!</span></td></tr></tbody></table></div></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text">به بخش سرایش شاهنامه بنگرید.</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text">فردوسی در شاهنامه از شاهنامهٔ ابومنصوری با نام نامورنامه یاد می‌کند: ببینید: <a href="#CITEREFفردوسی1366">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۱:‎ <bdi>۱۲</bdi>. <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"><tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">چوبشنید ازیشان سپهبد سَخُن</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">یکی <b>نامور نامه</b> افگند بن</span></td></tr></tbody></table></div></span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text">به‌نوشتهٔ لازار در روزگار ساسانیان دو صورت از زبان <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="فارسی میانه">فارسی میانه</a> وجود داشته است. یکی فارسیِ رسمیِ دیوانی که به‌اصطلاح «پارسیگ» نام داشته و دیگری فارسی عامیانه که «دَری» خوانده می‌شده است. صورت دوم نوشته نمی‌شده، اما کاربردِ روزمرهٔ فراوان‌تری داشته است. صورت اول بسیار تثبیت‌شده بوده، اما صورت دوم در طول فرمانروایی ساسانیان دگرگون شده است. پس از اسلام، صورت اول به‌علت عدمِ کاربرد به‌تدریج منسوخ می‌شود و در روزگار فردوسی به‌گمان تنها برخی موبَدان بر آن مسلط بوده‌اند؛ و در نتیجه فردوسی نیز با آن آشنایی نداشته است. اما دهقانان با صورت دوم آشنا بوده‌اند و زبان فارسی نوین نیز از همین صورت دوم سرچشمه می‌گیرد؛ بنابراین، می‌توان گفت فردوسی پهلوی را در صورت دوم می‌شناخته اما این‌که گفته شده فردوسی پهلوی‌خواندن نمی‌دانسته، علتش این بوده که اصلاً این صورت دوم نوشتاری نبوده است. مدت‌ها پس از این، با گسترش فارسی نوین — که هم گفتاری و هم نوشتاری بوده و در زندگی روزمره و ادبیات و دستگاه دیوانی استفاده می‌شده است — صورت دوم فارسیِ میانه در زمانهٔ فردوسی در فارسی نوین دگرگون و بازآفرینی می‌شود. ببینید: <a href="#CITEREFلازار1394">لازار، «ظهور زبان»، <i>تاریخ ایران</i></a>، <bdi>۵۱۱–۵۲۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text">ببینید: <a href="#CITEREFفردوسی1371">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۳:‎ <bdi>۳۰۳–۳۰۶</bdi>.<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"><tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">شبی چون شبه روی شسته به قیر</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">نه بهرام پیدا نه کیوان نه تیر</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">...</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">...</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">بدان تنگی‌اندر بجستم ز جای</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">یکی مهربان بودم اندر سرای</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">خروشیدم و خواستم زو چراغ</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">بیاورد شمع و بیامد به باغ</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">می‌آورد و ناز و تُرُنج و بِهی</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">زِدوده یکی جام شاهنشَهی</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">مرا گفت شمعت چه بایدهمی؟</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">شب تیره خوابت نیاید همی؟</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">بپیمای می تا یکی داستان</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">ز دفتَرْت برخوانم از باستان</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">پُر از چاره و مهر و نیرنگ و جنگ</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">همه ازدرِ مردِ فرهنگ و سنگ</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">بدان سروبُن گفتم: ای ماه‌روی</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">مرا امشب این داستان بازگوی</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">مرا گفت: گر چون ز من بشنوی</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">به شعر آری از دفترِ پهلوی،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">همت گویم و هم پذیرم سپاس</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">کنون بشنو ای یار نیکی‌شناس:</span></td></tr></tbody></table></div></span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text">ببینید: <a href="#CITEREFفردوسی1386">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۸:‎ <bdi>۱۶۷–۱۶۸</bdi>.<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"><tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">مرا سال بگذشت بر شست‌وپنج</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">نه نیکو بود گر بیازم به گنج!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">مگر بهره برگیرم از پند خویش</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">براندیشم از مرگ فرزند خویش!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">مرا بود نوبت، برفت آن جوان</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">ز دردش منم چون تنی بی‌روان!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">شتابم‌همی تا مگر یابمش</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">چو یابم، به پیغاره بشتابمش،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">که نوبت مرا بود، بی کامِ من</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">چرا رفتی و بردی آرام من؟!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">ز بدها تو بودی مرا دستگیر</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">چرا چاره جستی ز همراهِ پیر؟ !</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">مگر همرهان جوان یافتی</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">که از پیش من تیز بشتافتی؟ !</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">جوان را چو شد سال بر سی‌وهفت</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">نه بر آرزو یافت گیتی، برفت!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">همی‌بود همواره با من درشت</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">برآشفت و یکباره بنمود پشت!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">برفت و غم و رنجش ایدر بماند</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">دل و دیدهٔ من به خون درنشاند!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">کنون او سوی روشنایی رسید</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">پدر را همی جای خواهد گزید!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">برآمد چُنین روزگاری دراز</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">کزان همرهان کس نگشتند باز!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">همانا مرا چشم داردهمی!</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">ز دیر آمدن خشم داردهمی!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">وُرا سال سی بُد، مرا شست‌وهفت</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt"> نپرسید ازین پیر و تنها برفت!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">وی اندر شتاب و من اندر درنگ</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">ز کردارها تا چه آید به چنگ!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">روان تو دارنده روشن کناد!</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">خرد پیش جان تو جوشن کناد!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">همی‌خواهم از دادگرکردگار</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">ز روزی‌دهِ پاک‌پروردگار،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">که یکسر ببخشد گناه وُرا!</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">درخشان کند تیره‌ماه وُرا!</span></td></tr></tbody></table></div></span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text">منصور بن ابومنصور محمد بن عبدالرزاق، نامدار به امیرکْ منصور، فرزند حُکمرانِ توس در روزگار فردوسی بوده است. امیرک منصور در سال ۳۷۷ ه‍.ق در نیشابور دستگیر، به بخارا برده و سپس کشته می‌شود. ببینید: <a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۱۷</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text">چرایی اختلاف تاریخ‌های یادشده با گاه‌شماری‌های امروزی، تغییر گاه‌شماری‌های گوناگون رسمی در دنیاست. چنان‌که <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="گاه‌شماری میلادی">گاه‌شماری میلادی</a> کنونی یا همان گریگوری، از سال ۱۵۸۲ م پذیرفته شد. برای آگاهی بیشتر در این‌باره به کتاب <i>تقویم تطبیقی: حیات نبوی</i> نوشتهٔ <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%AC_%D9%85%D9%84%DA%A9%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="ایرج ملک‌پور">ایرج ملک‌پور</a> بنگرید.</span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text">برای آگاهی بیشتر دربارهٔ درستی گفته‌های نظامی عروضی در پشتیبانی میمندی از فردوسی، به بخش پشتیبانان فردوسی بنگرید.</span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text">ببینید: <a href="#CITEREFفردوسی1366">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۱:‎ <bdi>۱۴–۱۵</bdi>.<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"><tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">بدین نامه چون دست بردم فراز</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">یکی مهتری بود گردن‌فراز</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">جوان بود و از گوهر پهلَوان</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">خردمند و بیدار و روشن‌روان</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">خداوند رای و خداوند شرم</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">سَخُن گفتنش خوب و آوای نرم</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">مرا گفت کز من چه باید همی</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">که جانت سَخُن برگراید همی</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">به چیزی که باشد مرا دسترس</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">به گیتی نیازت نیارم به‌کس</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">همی داشتم چون یکی تازه‌سیب</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">که از باد نامد به‌من‌بر نِهیب</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">به کیوان رسیدم ز خاک نَژند</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">از آن نیک‌دل نامدار ارجمند</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">به چشمش همان خاک و هم سیم و زر</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">کریمی بدو یافته زیب و فر</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">سراسر جهان پیش او خوار بود</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">جوانمرد بود و وفادار بود</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">چو آن نامور کم شد از انجمن</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">چُن از باغ سرو سَهی از چمن</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">دریغ آن کمربند و آن گِردگاه</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">دریغ آن کَیی بُرزِ بالای شاه</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">نه زو زنده بینم نه مرده نشان</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">بدستِ نهنگانِ مردم‌کُشان</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">گرفتارو، زو دل شده ناامید</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">نوان لرزلرزان بکردار بید</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">یکی پند آن شاه یاد آوریم</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">ز کژّی روان سوی داد آوریم</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">مرا گفت کین نامهٔ شهریار</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">گرت گفته آید به شاهان سپار</span></td></tr></tbody></table></div></span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text">ببینید: <a href="#CITEREFفردوسی1366">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۱:‎ <bdi>۱۲۱</bdi>.<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"><tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">تو نیز ای به خیره خَرِف گشته مرد</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">ز بهر جهان دل پر از داغ و درد</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">چو شاهان کشی بی گنه خیر خیر</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">ازین دو ستمگاره اندازه‌گیر</span></td></tr></tbody></table></div></span> </li> <li id="cite_note-192"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-192">↑</a></span> <span class="reference-text">ببینید: <a href="#CITEREFفردوسی1386">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۷:‎ <bdi>۳۷۲</bdi>.<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"><tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">کَلیلهَ به تازی شد از پهلوی</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">برین‌سان که اکنون همی‌بشنوی</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">به تازی همی‌بود تا گاه نصر</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">بدانگه که شد بر جهان شاه نصر،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">گَرانمایه بوالفضل دستورِ اوی</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">که اندر سَخُن بود گنجور اوی،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">بفرمود تا پارسیِّ دری</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">بگفتند و کوتاه شد داوری!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">وُ زآنپس چو پیوسته رای آمدش</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">به دانش خرد رهنمای آمدش،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">همی‌خواست تا آشکار و نهان</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">ازو یادگاری بود در جهان،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">گزارنده را پیش بنشاندند</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">همه نامه بر رودکی خواندند!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">بپیوست گویا پراگنده را</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">بسفت این چُنین درِّ آگنده را!</span></td></tr></tbody></table></div></span> </li> <li id="cite_note-196"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-196">↑</a></span> <span class="reference-text">ببینید: <a href="#CITEREFفردوسی1375">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۵:‎ <bdi>۷۵–۷۶</bdi>.<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"><tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">چُنان دید گوینده یک شب به خواب</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">که یک جامِ مِی داشتی چون گلاب،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">دقیقی ز جایی پدید آمدی</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">برآن جامِ می داستان‌ها زدی،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">به فردوسی آواز دادی که می</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">مخور جز بر آیین کاوس‌کی،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">...</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">...</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">بدین نامه گر چند بشتافتی</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">کنون هرچ جُستی همه یافتی</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">ازین باره من پیش گفتم سَخُن</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">اگر بازیابی بخیلی مکن!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">زِ گشتاسپ و ارجاسپ بیتی هزار</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">بگفتم، سرآمد مرا روزگار</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">گر آن مایه نزدِ شهنشه رسد</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">روانِ من از خاک بر مه رسد</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">کنون من بگویم سَخُن کو بگفت</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">منم زنده، او گشت با خاک جفت!</span></td></tr></tbody></table></div></span> </li> <li id="cite_note-197"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-197">↑</a></span> <span class="reference-text">ببینید: <a href="#CITEREFفردوسی1375">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۵:‎ <bdi>۱۷۵–۱۷۶</bdi>.<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482291"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><div class="poem"><table class="" style="margin: 0 auto;"><tbody><tr><td class="b"><span class="beyt">چو این نامه افتاد در دستِ من</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">به ماهی گراینده شد شستِ من!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">نگه کردم این نظم سست آمدم</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">بسی بیتْ ناتندرست آمدم!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">من این زآن بگفتم که تا شهریار</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">بداند سَخُن‌گفتن نابکار!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">دو گوهر بُد این با دو گوهرفروش</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">کنون شاه دارد به گفتار گوش:</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">...</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">...</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">گرفتم به گوینده‌بر آفرین</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">که پیوند را راه داد اندرین</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">اگرچه نپیوست جز اندکی</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">ز رزم و ز بزم از هزاران یکی،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">همو بود گوینده را راهبر</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">که شاهی نشانَد ابر گاه بر!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">همی یافت از مهتران ارج و گنج</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">زِ خویِ بدِ خویش بودی به رنج!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">ستایندهٔ شهریاران بُدی</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">به مدح افسرِ نامداران بُدی،</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">به نَقل اندرون سست گشتش سَخُن</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">ازو نو نشد روزگارِ کَهُن!</span></td></tr> <tr><td class="b"><span class="beyt">من این نامه فرّخ گرفتم به فال</span></td><td style="width:2em;"></td><td class="b"><span class="beyt">همی رنج بردم به بسیارسال</span></td></tr></tbody></table></div></span> </li> <li id="cite_note-209"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-209">↑</a></span> <span class="reference-text">یاد نام همهٔ شاعران و نویسندگان در این نوشتار مقدور نیست. برای آگاهی بیشتر به بخش «اثرگذاری فردوسی بر ادبیات ایران و جهان» در نوشتار <i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شاهنامه">شاهنامه</a></i> بنگرید.</span> </li> <li id="cite_note-222"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-222">↑</a></span> <span class="reference-text">جیّد: نیکو</span> </li> <li id="cite_note-226"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-226">↑</a></span> <span class="reference-text">خالقی مطلق به‌روشنی بیان نکرده است که منظور از شاعری در روزگار کنونی کیست. او تنها به بیان عبارت «شاعری از زمانهٔ ما» بسنده می‌کند.</span> </li> <li id="cite_note-248"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-248">↑</a></span> <span class="reference-text">Angelo Piemontese</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پانویس"><span id=".D9.BE.D8.A7.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3"></span>پانویس</h2></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40724476"><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-3"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBoyle2012">Boyle, “Ferdowsī”, <i>Britannica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFراوندی1374">راوندی، <i>تاریخ اجتماعی ایران</i></a>، <bdi>۱۲۱–۱۲۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFفرای1394">فرای، «سامانیان»، <i>تاریخ ایران</i></a>، <bdi>۱۲۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFراوندی1374">راوندی، <i>تاریخ اجتماعی ایران</i></a>، <bdi>۱۲۱–۱۲۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFفرای1394">فرای، «سامانیان»، <i>تاریخ ایران</i></a>، <bdi>۱۲۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFفرای1394">فرای، «سامانیان»، <i>تاریخ ایران</i></a>، <bdi>۱۲۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFفرای1394">فرای، «سامانیان»، <i>تاریخ ایران</i></a>، <bdi>۱۳۴–۱۳۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFممتحن1370">ممتحن، <i>نهضت شعوبیه</i></a>، <bdi>۲۹۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFراوندی1374">راوندی، <i>تاریخ اجتماعی ایران</i></a>، <bdi>۱۳۱–۱۳۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدوستخواه1384">دوستخواه، <i>شناخت‌نامهٔ فردوسی و شاهنامه</i></a>، <bdi>۲۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFلازار1394">لازار، «ظهور زبان»، <i>تاریخ ایران</i></a>، <bdi>۵۲۲–۵۲۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFلازار1394">لازار، «ظهور زبان»، <i>تاریخ ایران</i></a>، <bdi>۵۲۷–۵۲۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFصفا1369">صفا، <i>تاریخ ادبیات</i></a>، <bdi>۳۵۹–۳۶۶</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikishahnameh.com/الف-کلیات-اساسی-شاهنامه/معرفی-فردوسی-زندگینامه/">«معرفی فردوسی + زندگینامه»</a>. <i>ویکی شاهنامه</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۷-۱۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.atitle=%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%2B+%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft_id=https%3A%2F%2Fwikishahnameh.com%2F%D8%A7%D9%84%D9%81-%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%2F%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۱۷۰–۱۷۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFباستانی_پاریزی1383">باستانی پاریزی، <i>شاهنامه آخرش خوش است</i></a>، <bdi>۴۶۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFبیضایی1391">بیضایی، <i>هزارافسان کجاست؟</i></a>، <bdi>۳۲۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآبشناسان1385">آبشناسان، «نادرست گفتن، درست نگفتن نیست!»، <i>گوهران</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدستغیب1371">دستغیب، «نقد دیباچهٔ نوین شاهنامه»، <i>چیستا</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاحراری1374">احراری، «تحقیق و نشر شاهنامه در تاجیکستان»، <i>ایران‌شناخت</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFهمایونفرخ1377">همایونفرخ، <i>شاهنامه و فردوسی</i></a>، <bdi>۲۷۲–۲۷۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFفردوسی1373">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۴:‎ <bdi>۱۷۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۱۶</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFنلدکه1379">نلدکه، <i>حماسهٔ ملی ایران</i></a>، <bdi>۷۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFهمایونفرخ1377">همایونفرخ، <i>شاهنامه و فردوسی</i></a>، <bdi>۱۷۶۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۱۶</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۶۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدوستخواه1384">دوستخواه، <i>شناخت‌نامهٔ فردوسی و شاهنامه</i></a>، <bdi>۲۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFشاپور_شهبازی1390">شاپور شهبازی، <i>زندگی‌نامه تحلیلی فردوسی</i></a>، <bdi>۸۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFشاپور_شهبازی1390">شاپور شهبازی، <i>زندگی‌نامه تحلیلی فردوسی</i></a>، <bdi>۳۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFنلدکه1379">نلدکه، <i>حماسهٔ ملی ایران</i></a>، <bdi>۷۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۶۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFفروخ1984">فروخ، <i>تاریخ الأدب العربی</i></a>، <bdi>۴۹۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFحاکم_نیشابوری1375">حاکم نیشابوری، <i>تاریخ نیشابور (الحاکم)</i></a>، <bdi>۵۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۷۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۱۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدوستخواه1384">دوستخواه، <i>شناخت‌نامهٔ فردوسی و شاهنامه</i></a>، <bdi>۲۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHuart2012">Huart, “Firdawsī”, <i>The Encyclopaedia of Islam</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFنلدکه1379">نلدکه، <i>حماسهٔ ملی ایران</i></a>، <bdi>۸۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFصفا1363">صفا، <i>حماسه‌سرایی در ایران</i></a>، <bdi>۱۷۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۷۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cgie.org.ir/fa/news/155196">«گفت‌وگو با «صفر عبدالله»؛ مدیر بخش ایران‌شناسی در دانشگاه ابولَیخان قزاقستان»</a>. پایگاه اینترنتی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. <bdi>۱ اسفند ۱۳۹۵</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۴ خرداد ۱۳۹۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%AF%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%DA%AF%D9%88+%D8%A8%D8%A7+%C2%AB%D8%B5%D9%81%D8%B1+%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%C2%BB%D8%9B+%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1+%D8%A8%D8%AE%D8%B4+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%8E%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C+%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.date=1395&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cgie.org.ir%2Ffa%2Fnews%2F155196&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFخالقی_مطلق1381">خالقی مطلق، <i>سخن‌های دیرینه</i></a>، <bdi>۳۰۶–۳۱۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۱۷</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHuart2012">Huart, “Firdawsī”, <i>The Encyclopaedia of Islam</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFصفا1363">صفا، <i>حماسه‌سرایی در ایران</i></a>، <bdi>۱۷۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFخالقی_مطلق1381">خالقی مطلق، <i>سخن‌های دیرینه</i></a>، <bdi>۴۰۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۸۲–۸۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۱۴۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFتقی‌زاده1349">تقی‌زاده، <i>فردوسی و شاهنامهٔ او</i></a>، <bdi>۲۷۳–۲۷۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۹۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-76">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۱۰۲–۱۰۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFنلدکه1379">نلدکه، <i>حماسهٔ ملی ایران</i></a>، <bdi>۸۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۱۷</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHuart2012">Huart, “Firdawsī”, <i>The Encyclopaedia of Islam</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۱۷–۸۱۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-84">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۱۷–۸۱۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-85">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikishahnameh.com/الف-کلیات-اساسی-شاهنامه/تاریخچه-شکل-گیری-شاهنامه/">«تاریخچه شکل‌گیری شاهنامه»</a>. <i>ویکی شاهنامه</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۷-۱۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.atitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87+%D8%B4%DA%A9%D9%84%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft_id=https%3A%2F%2Fwikishahnameh.com%2F%D8%A7%D9%84%D9%81-%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%2F%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%B4%DA%A9%D9%84-%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۱۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-87">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFمینوی1346">مینوی، <i>فردوسی و شعر او</i></a>، <bdi>۳۸–۴۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۱۲۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-91">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۱۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFفردوسی1386">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۸:‎ <bdi>۴۸۷–۴۸۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۱۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۱۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI ii. Hajw-nāma”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHuart2012">Huart, “Firdawsī”, <i>The Encyclopaedia of Islam</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-103">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۱۴۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-104"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-104">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI ii. Hajw-nāma”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-105"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-105">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-106">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-107">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-108">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-110"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-110">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-111">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-112"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-112">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۱۷</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-114"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-114">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-115">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۱۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-116">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFهمایونفرخ1377">همایونفرخ، <i>شاهنامه و فردوسی</i></a>، <bdi>۱۰۸۷–۱۱۱۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-117"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-117">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۱۸–۸۱۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-118"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-118">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-119"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-119">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-120"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-120">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۱۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-121"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-121">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-122"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-122">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۰–۸۲۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-123"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-123">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-124"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-124">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-125"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-125">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-126"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-126">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-127"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-127">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-128"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-128">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-129"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-129">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFمینوی1346">مینوی، <i>فردوسی و شعر او</i></a>، <bdi>۴۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-130"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-130">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۱۵۲–۱۵۶</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-131"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-131">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFهمایونفرخ1377">همایونفرخ، <i>شاهنامه و فردوسی</i></a>، <bdi>۱۷۶۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-132"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-132">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-133"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-133">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHuart2012">Huart, “Firdawsī”, <i>The Encyclopaedia of Islam</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-134"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-134">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۳۷۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-135"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-135">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFیاحقی1373">یاحقی، <i>کتاب پاژ (ویژهٔ طوس و فردوسی)</i></a>، <bdi>۱۵۷</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-136"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-136">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFمحیط_طباطبایی1369">محیط طباطبایی، <i>فردوسی و شاهنامه</i></a>، <bdi>۱۵۵–۱۵۶</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-137"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-137">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-138"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-138">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikishahnameh.com/حسین-لرزاده-معمار/9584/">«حسین لرزاده معمار»</a>. <i>ویکی شاهنامه</i>. <bdi>۲۰۲۰-۱۲-۱۹</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۷-۱۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.atitle=%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86+%D9%84%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87+%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1&rft.date=2020-12-19&rft_id=https%3A%2F%2Fwikishahnameh.com%2F%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D9%84%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%2F9584%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-139"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-139">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikishahnameh.com/هوشنگ-سیحون/9555/">«هوشنگ سیحون»</a>. <i>ویکی شاهنامه</i>. <bdi>۲۰۲۰-۱۲-۱۹</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۷-۱۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.atitle=%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF+%D8%B3%DB%8C%D8%AD%D9%88%D9%86&rft.date=2020-12-19&rft_id=https%3A%2F%2Fwikishahnameh.com%2F%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF-%D8%B3%DB%8C%D8%AD%D9%88%D9%86%2F9555%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-140"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-140">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikishahnameh.com/حسین-لرزاده-معمار/9584/">«حسین لرزاده معمار»</a>. <i>ویکی شاهنامه</i>. <bdi>۲۰۲۰-۱۲-۱۹</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۷-۱۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.atitle=%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86+%D9%84%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87+%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1&rft.date=2020-12-19&rft_id=https%3A%2F%2Fwikishahnameh.com%2F%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D9%84%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%2F9584%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-141"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-141">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-142"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-142">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۲–۸۲۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-143"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-143">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-144"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-144">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFجعفریان1375">جعفریان، «شعوبیگری و ضد شعوبیگری»، <i>آینهٔ پژوهش</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-145"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-145">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFنلدکه1379">نلدکه، <i>حماسهٔ ملی ایران</i></a>، <bdi>۱۰۵–۱۱۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-146"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-146">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-147"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-147">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFشاپور_شهبازی1390">شاپور شهبازی، <i>زندگی‌نامه تحلیلی فردوسی</i></a>، <bdi>۴۷–۴۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-148"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-148">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFشاپور_شهبازی1390">شاپور شهبازی، <i>زندگی‌نامه تحلیلی فردوسی</i></a>، <bdi>۶۹–۸۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-149"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-149">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFزرین‌کوب1355">زرین‌کوب، <i>تاریخ ایران بعد از اسلام</i></a>، <bdi>۲۸۳–۲۸۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-150"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-150">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFلازار1394">لازار، «ظهور زبان»، <i>تاریخ ایران</i></a>، <bdi>۵۳۷–۵۳۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-151"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-151">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-152"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-152">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-153"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-153">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-154"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-154">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFصفا1363">صفا، <i>حماسه‌سرایی در ایران</i></a>، <bdi>۲۵۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-155"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-155">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFفردوسی1366">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۱:‎ <bdi>۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-156"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-156">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFفردوسی1366">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۱:‎ <bdi>۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-157"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-157">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFخالقی_مطلق1370">خالقی مطلق، «جهان‌شناسی شاهنامه»، <i>ایران‌شناسی</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-158"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-158">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFخالقی_مطلق1370">خالقی مطلق، «جهان‌شناسی شاهنامه»، <i>ایران‌شناسی</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-159"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-159">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFفردوسی1384">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۶:‎ <bdi>۵۵۸–۵۵۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-160"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-160">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFفرهودی1366">فرهودی، «عوامل ظهور فردوسی»، <i>ایران‌نامه</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-161"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-161">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFفردوسی1386">فردوسی، <i>شاهنامه</i></a>، ۸:‎ <bdi>۳۴۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-162"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-162">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFخالقی_مطلق1386">خالقی مطلق، «ادای دین به فردوسی»، <i>بخارا</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-163"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-163">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhaleghi-Motlagh1999">Khaleghi-Motlagh, “FERDOWSI i. Life”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-164"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-164">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFخالقی_مطلق1370">خالقی مطلق، «جهان‌شناسی شاهنامه»، <i>ایران‌شناسی</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-165"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-165">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFنلدکه1379">نلدکه، <i>حماسهٔ ملی ایران</i></a>، <bdi>۱۱۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-166"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-166">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-167"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-167">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFناظریاسفند_1368_و_فروردین_1369">ناظری، «عفت کلام در شعر فردوسی»، <i>چیستا</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-168"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-168">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاسلامی_ندوشن1353">اسلامی ندوشن، «ارزش‌های حماسی در شاهنامه»، <i>هنر و مردم</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-169"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-169">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFیاحقی1369">یاحقی، <i>فرهنگ اساطیر</i></a>، <bdi>۱۹۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-170"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-170">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFصفا1363">صفا، <i>حماسه‌سرایی در ایران</i></a>، <bdi>۶۰۰–۶۱۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-171"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-171">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآیدنلو1380">آیدنلو، «از آیین زروان»، <i>کتاب ماه ادبیات و فلسفه</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-172"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-172">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFمعین1326">معین، <i>مزدیسنا و ادب پارسی</i></a>، <bdi>۳۹۸–۴۱۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-173"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-173">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآیدنلو1380">آیدنلو، «از آیین زروان»، <i>کتاب ماه ادبیات و فلسفه</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-174"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-174">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFکربن1393">کربن، <i>اسلام ایرانی</i></a>، ۲:‎ <bdi>۳۴۹–۳۸۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-175"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-175">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFکربن1389مهر">کربن، «از حماسهٔ پهلوانی (۱)»، <i>اطلاعات حکمت و معرفت</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-176"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-176">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFکربن1389بهمن">کربن، «از حماسهٔ پهلوانی (۵)»، <i>اطلاعات حکمت و معرفت</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-177"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-177">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFقائمی1392">قائمی، «بررسی تحلیلی نخستین مصراع شاهنامه»، <i>جستارهای ادبی</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-178"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-178">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFنورایی1392">نورایی، «پیوند اسطوره و عرفان»، <i>ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-179"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-179">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFلازار1394">لازار، «ظهور زبان»، <i>تاریخ ایران</i></a>، <bdi>۵۳۴–۵۳۷</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-180"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-180">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFلازار1394">لازار، «ظهور زبان»، <i>تاریخ ایران</i></a>، <bdi>۵۳۶–۵۳۷</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-181"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-181">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#شاهنامهٔ_فردوسی">خالقی مطلق، «شاهنامهٔ فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۱۳۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-182"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-182">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFشاپور_شهبازی1390">شاپور شهبازی، <i>زندگی‌نامه تحلیلی فردوسی</i></a>، <bdi>۹۰–۹۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-183"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-183">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدبیرسیاقی1394">دبیرسیاقی، <i>زندگینامهٔ فردوسی</i></a>، <bdi>۴۷</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-184"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-184">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGibb1982">Gibb, <i>Studies on the civilization of Islam</i></a>, <bdi>62</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-185"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-185">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFزرین‌کوب1355">زرین‌کوب، <i>تاریخ ایران بعد از اسلام</i></a>، <bdi>۳۸۴–۳۸۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-186"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-186">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFزرین‌کوب1355">زرین‌کوب، <i>تاریخ ایران بعد از اسلام</i></a>، <bdi>۳۵۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-187"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-187">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFزرین‌کوب1355">زرین‌کوب، <i>تاریخ ایران بعد از اسلام</i></a>، <bdi>۳۸۶–۳۸۷</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-188"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-188">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFممتحن1370">ممتحن، <i>نهضت شعوبیه</i></a>، <bdi>۲۹۲–۲۹۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-189"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-189">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFزرین‌کوب1355">زرین‌کوب، <i>تاریخ ایران بعد از اسلام</i></a>، <bdi>۲۸۳–۲۸۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-190"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-190">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFصفا1369">صفا، <i>تاریخ ادبیات</i></a>، <bdi>۳۶۶–۳۶۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-191"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-191">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFلازار1394">لازار، «ظهور زبان»، <i>تاریخ ایران</i></a>، <bdi>۵۳۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-193"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-193">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFیاحقی1387">یاحقی، «رودکی و فردوسی»، <i>آفتابی در میان سایه‌ای</i></a>، <bdi>۴۵۲–۴۵۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-194"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-194">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFیاحقی1387">یاحقی، «رودکی و فردوسی»، <i>آفتابی در میان سایه‌ای</i></a>، <bdi>۴۵۵–۴۵۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-195"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-195">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFمحیط_طباطبایی1369">محیط طباطبایی، <i>فردوسی و شاهنامه</i></a>، <bdi>۲۸۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-198"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-198">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFخالقی_مطلق1381">خالقی مطلق، <i>سخن‌های دیرینه</i></a>، <bdi>۳۲۹–۳۳۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-199"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-199">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدبیرسیاقی1342">دبیرسیاقی، <i>دقیقی و اشعار او</i></a>، <bdi>۱۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-200"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-200">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFخالقی_مطلق1381">خالقی مطلق، <i>سخن‌های دیرینه</i></a>، <bdi>۳۳۱–۳۳۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-201"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-201">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFخالقی_مطلق1381">خالقی مطلق، <i>سخن‌های دیرینه</i></a>، <bdi>۳۴۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-202"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-202">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاسلامی_ندوشن1353">اسلامی ندوشن، «ارزش‌های حماسی در شاهنامه»، <i>هنر و مردم</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-203"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-203">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFسادات_ناصری1354">سادات ناصری، «فردوسی و شاهنامه»، <i>هنر و مردم</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-204"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-204">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFخالقی_مطلق1381">خالقی مطلق، <i>سخن‌های دیرینه</i></a>، <bdi>۳۳۶</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-205"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-205">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآیدنلو1386">آیدنلو، ««شاهنامه» ای‌ترین شعر غنایی»، <i>پیک نور</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-206"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-206">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۲۱۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-207"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-207">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#شاهنامهٔ_فردوسی">خالقی مطلق، «شاهنامهٔ فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۱۶۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-208"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-208">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHanaway1989">Hanaway, “BĀZGAŠT-E ADABĪ”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-210"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-210">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#شاهنامهٔ_فردوسی">خالقی مطلق، «شاهنامهٔ فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۱۶۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-211"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-211">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFزمردیمرشدی1389">زمردی و  مرشدی، «تأثیر شاهنامه بر اخوان ثالث»، <i>بهار ادب</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-212"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-212">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFافشار1390">افشار، <i>کتابشناسی فردوسی و شاهنامه</i></a>، <bdi>۳۵–۳۱۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-213"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-213">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۱۶۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-214"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-214">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۱۸۱–۴۷۷</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-215"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-215">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۱۶۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-216"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-216">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۱۶۶–۱۶۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-217"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-217">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFصفا1363">صفا، <i>حماسه‌سرایی در ایران</i></a>، <bdi>۲۱۵–۲۱۶</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-218"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-218">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدبیرسیاقی1394">دبیرسیاقی، <i>زندگینامهٔ فردوسی</i></a>، <bdi>۲۲۴–۲۲۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-219"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-219">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFسعدی1380">سعدی، <i>کلیات سعدی</i></a>، <bdi>۲۱۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-220"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-220">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFکاهن1394">کاهن، «قبایل، شهرها»، <i>تاریخ ایران</i></a>، <bdi>۲۶۶–۲۶۷</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-221"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-221">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#شاهنامهٔ_فردوسی">خالقی مطلق، «شاهنامهٔ فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۱۶۱–۱۶۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-223"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-223">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۲۴۰–۲۴۶</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-224"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-224">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۲۷۱–۲۷۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-225"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-225">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۳۹۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-227"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-227">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#شاهنامهٔ_فردوسی">خالقی مطلق، «شاهنامهٔ فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۱۶۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-228"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-228">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFبراون1386">براون، <i>تاریخ ادبیات ایران</i></a>، <bdi>۲۰۶–۲۰۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-229"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-229">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFافشار1390">افشار، <i>کتابشناسی فردوسی و شاهنامه</i></a>، <bdi>۲۸۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-230"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-230">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFافشار1390">افشار، <i>کتابشناسی فردوسی و شاهنامه</i></a>، <bdi>۳۳۴–۳۳۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-231"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-231">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6jblBpfya?url=http://www.bonyadferdowsitous.ir/index.php/the-news/210-1391-02-24-16-20-59">«بازتاب خبر نشست فردوسی پژوهی»</a>. پایگاه اینترنتی بنیاد فردوسی طوس. <bdi>۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۱</bdi>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bonyadferdowsitous.ir/index.php/the-news/210-1391-02-24-16-20-59">اصلی</a> در ۸ اوت ۲۰۱۶<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۲ مهر ۱۳۹۴</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AA%D8%A7%D8%A8+%D8%AE%D8%A8%D8%B1+%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%DB%8C&rft.pub=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C+%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D8%B7%D9%88%D8%B3&rft.date=1391&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bonyadferdowsitous.ir%2Findex.php%2Fthe-news%2F210-1391-02-24-16-20-59&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-232"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-232">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6jhyjwPdo?url=http://www.icro.ir/index.aspx?siteid=261">«برگزاری نشست عصری با فردوسی در ایتالیا»</a>. پایگاه اینترنتی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی. <bdi>۲۷ بهمن ۱۳۹۲</bdi>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.icro.ir/index.aspx?siteid=261&pageid=11751&newsview=608518">اصلی</a> در ۱۲ اوت ۲۰۱۶<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۲ مهر ۱۳۹۴</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA+%D8%B9%D8%B5%D8%B1%DB%8C+%D8%A8%D8%A7+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7&rft.pub=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C+%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF+%D9%88+%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.date=1392&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.icro.ir%2Findex.aspx%3Fsiteid%3D261%26pageid%3D11751%26newsview%3D608518&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-233"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-233">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFکتابشناسی">«گزیدهٔ کتابشناسی شاهنامهٔ فردوسی: به‌مناسبت کنگرهٔ جهانی بزرگداشت فردوسی»،  <i>فصلنامهٔ هنر</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-234"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-234">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#شاهنامهٔ_فردوسی">خالقی مطلق، «شاهنامهٔ فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۱۶۹–۱۷۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-235"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-235">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#شاهنامهٔ_فردوسی">خالقی مطلق، «شاهنامهٔ فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۱۶۵–۱۶۶</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-236"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-236">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#فردوسی">خالقی مطلق، «فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۸۲۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-237"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-237">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFیاحقی1373">یاحقی، <i>کتاب پاژ (ویژهٔ طوس و فردوسی)</i></a>، <bdi>۱۵۸</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-238"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-238">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1375">ریاحی، <i>فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</i></a>، <bdi>۳۷۴–۳۷۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-239"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-239">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۲۶</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-240"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-240">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#شاهنامهٔ_فردوسی">خالقی مطلق، «شاهنامهٔ فردوسی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۱۶۶</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-241"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-241">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6jhyzelmu?url=http://rch.ac.ir/article/Details/11752">«بنیاد شاهنامهٔ فردوسی»</a>. دانشنامه جهان اسلام. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://rch.ac.ir/article/Details/11752">اصلی</a> در ۱۲ اوت ۲۰۱۶<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۷ تیر ۱۳۹۵</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.pub=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85&rft_id=http%3A%2F%2Frch.ac.ir%2Farticle%2FDetails%2F11752&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-242"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-242">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160414111117/http://www.ihcs.ac.ir/Pages/Features/StaticPage.aspx?id=7007">«معرفی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی»</a>. پایگاه اینترنتی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ihcs.ac.ir/Pages/Features/StaticPage.aspx?id=7007">اصلی</a> در ۱۴ آوریل ۲۰۱۶<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۷ تیر ۱۳۹۵</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C+%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85+%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%88+%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C&rft.pub=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C+%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85+%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%88+%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ihcs.ac.ir%2FPages%2FFeatures%2FStaticPage.aspx%3Fid%3D7007&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-243"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-243">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6jhz4SDSX?url=http://bonyadferdowsitous.ir/">«پایگاه اینترنتی بنیاد فردوسی شاخه طوس»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bonyadferdowsitous.ir/">اصلی</a> در ۱۲ اوت ۲۰۱۶<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۹ شهریور ۱۳۹۴</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C+%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D9%87+%D8%B7%D9%88%D8%B3&rft_id=http%3A%2F%2Fbonyadferdowsitous.ir%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-244"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-244">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6jblaB8Oo?url=http://unesdoc.unesco.org/images/0018/001841/184198e.pdf">"ثبت هزارهٔ پایان سرایش شاهنامه در سازمان یونسکو"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> (به انگلیسی). یونسکو. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://unesdoc.unesco.org/images/0018/001841/184198e.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 8 August 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">20 September</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%AB%D8%A8%D8%AA+%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94+%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%AF%D8%B1+%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86+%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88&rft.pub=%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88&rft_id=http%3A%2F%2Funesdoc.unesco.org%2Fimages%2F0018%2F001841%2F184198e.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-245"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-245">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161022154657/http://www.icro.ir/index.aspx?siteid=261&pageid=21789&newsview=555827">«گشایش مؤسسه ایرانشناسی فردوسی در آلبانی»</a>. پایگاه اینترنتی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی. <bdi>۱۲ آبان ۱۳۸۹</bdi>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.icro.ir/index.aspx?siteid=261&pageid=21789&newsview=555827">اصلی</a> در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۶<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۱ دی ۱۳۹۵</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%DA%AF%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%B4+%D9%85%D8%A4%D8%B3%D8%B3%D9%87+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C&rft.pub=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C+%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF+%D9%88+%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.date=1389&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.icro.ir%2Findex.aspx%3Fsiteid%3D261%26pageid%3D21789%26newsview%3D555827&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-246"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-246">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدبیرسیاقی1394">دبیرسیاقی، <i>زندگینامهٔ فردوسی</i></a>، <bdi>۱۱۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-247"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-247">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۱۳۸–۱۳۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-249"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-249">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFجوینی1375">جوینی، <i>شاهنامه از دست‌نویس موزهٔ فلورانس</i></a>، <bdi>یازده</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-250"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-250">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۲۱۷</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-251"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-251">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۲۷۳–۲۷۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-252"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-252">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۳۰۲–۳۰۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-253"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-253">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDaniel2003">Daniel, “HISTORIOGRAPHY iii. EARLY ISLAMIC”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-254"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-254">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDaniel2003">Daniel, “HISTORIOGRAPHY iii. EARLY ISLAMIC”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-255"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-255">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDaniel2003">Daniel, “HISTORIOGRAPHY iii. EARLY ISLAMIC”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-256"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-256">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFپروین_گنابادی1385">پروین گنابادی، «تاریخ بلعمی»، <i>دائرةالمعارف اسلامی</i></a>، ۱۴:‎ <bdi>۲۸۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-257"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-257">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDaniel2003">Daniel, “HISTORIOGRAPHY iii. EARLY ISLAMIC”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-258"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-258">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDaniel2003">Daniel, “HISTORIOGRAPHY iii. EARLY ISLAMIC”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-259"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-259">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFفاتحی‌نژادخطیبی1385">فاتحی‌نژاد و  خطیبی، «تجارب‌الامم»، <i>دائرةالمعارف اسلامی</i></a>، ۱۴:‎ <bdi>۵۳۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-260"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-260">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDaniel2003">Daniel, “HISTORIOGRAPHY iii. EARLY ISLAMIC”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-261"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-261">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDaniel2003">Daniel, “HISTORIOGRAPHY iii. EARLY ISLAMIC”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-262"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-262">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFعالم‌زاده1369">عالم‌زاده، «ابن جوزی»، <i>دائرةالمعارف اسلامی</i></a>، ۳:‎ <bdi>۲۷۴–۲۷۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-263"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-263">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDaniel2003">Daniel, “HISTORIOGRAPHY iii. EARLY ISLAMIC”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-264"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-264">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFرضازاده_لنگرودی1368">رضازاده لنگرودی، «ابن اثیر، ابوالحسن»، <i>دائرةالمعارف اسلامی</i></a>، ۲:‎ <bdi>۷۰۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-265"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-265">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDaniel2003">Daniel, “HISTORIOGRAPHY iii. EARLY ISLAMIC”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-266"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-266">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDaniel2003">Daniel, “HISTORIOGRAPHY iii. EARLY ISLAMIC”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-267"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-267">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFپزشک1385">پزشک، «تاریخ سیستان»، <i>دائرةالمعارف اسلامی</i></a>، ۱۴:‎ <bdi>۲۹۴–۲۹۶</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-268"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-268">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآل_داود1369">آل داود، «ابن اسفندیار»، <i>دائرةالمعارف اسلامی</i></a>، ۳:‎ <bdi>۱۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-269"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-269">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFرحمتی1391">رحمتی، «عتبی»، <i>دانشنامهٔ زبان</i></a>، <bdi>۵۸۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-270"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-270">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDaniel2003">Daniel, “HISTORIOGRAPHY iii. EARLY ISLAMIC”, <i>Iranica</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-271"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-271">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFرضا1369">رضا، «ابن خردادبه»، <i>دائرةالمعارف اسلامی</i></a>، ۳:‎ <bdi>۴۱۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-272"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-272">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFرضازاده_شفارودی1392">رضازاده شفارودی، «حدود العالم»، <i>دائرةالمعارف اسلامی</i></a>، ۲۰:‎ <bdi>۲۰۸–۲۰۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-273"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-273">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآل_داود1390">آل داود، «جیهانی، خاندان»، <i>دائرةالمعارف اسلامی</i></a>، ۱۹:‎ <bdi>۱۷۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-274"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-274">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#ایران۱">۱۳۸۴، «احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم»، <i>دانشنامهٔ ایران</i></a>، ۱:‎ <bdi>۶۶۰</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-275"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-275">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۱۵۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-276"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-276">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۱۷۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-277"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-277">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدبیرسیاقی1394">دبیرسیاقی، <i>زندگینامهٔ فردوسی</i></a>، <bdi>۲۰۷</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-278"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-278">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدبیرسیاقی1394">دبیرسیاقی، <i>زندگینامهٔ فردوسی</i></a>، <bdi>۲۰۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-279"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-279">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدبیرسیاقی1394">دبیرسیاقی، <i>زندگینامهٔ فردوسی</i></a>، <bdi>۲۱۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-280"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-280">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدبیرسیاقی1394">دبیرسیاقی، <i>زندگینامهٔ فردوسی</i></a>، <bdi>۲۲۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-281"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-281">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدبیرسیاقی1394">دبیرسیاقی، <i>زندگینامهٔ فردوسی</i></a>، <bdi>۲۲۳–۲۲۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-282"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-282">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۲۵۶</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-283"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-283">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدبیرسیاقی1394">دبیرسیاقی، <i>زندگینامهٔ فردوسی</i></a>، <bdi>۲۳۳–۲۳۴</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-284"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-284">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۳۵۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-285"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-285">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۳۶۵</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-286"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-286">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۳۷۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-287"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-287">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۳۷۷</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-288"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-288">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۳۷۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-289"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-289">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدبیرسیاقی1394">دبیرسیاقی، <i>زندگینامهٔ فردوسی</i></a>، <bdi>۲۹۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-290"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-290">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۳۸۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-291"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-291">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۳۸۸–۳۸۹</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-292"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-292">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۳۹۶</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-293"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-293">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFدبیرسیاقی1394">دبیرسیاقی، <i>زندگینامهٔ فردوسی</i></a>، <bdi>۳۰۳</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-294"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-294">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۴۰۲</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-295"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-295">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFریاحی1372">ریاحی، <i>سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</i></a>، <bdi>۴۰۷</bdi>.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40919770">.mw-parser-output .refbegin{font-size:90%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul{margin-left:0}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{margin-left:0;padding-left:3.2em;text-indent:-3.2em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul,.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul li{list-style:none}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{padding-left:1.6em;text-indent:-1.6em}}.mw-parser-output .refbegin-100{font-size:100%}.mw-parser-output .refbegin-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .refbegin-columns ul{margin-top:0}.mw-parser-output .refbegin-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}</style><div class="refbegin refbegin-columns references-column-width" style="column-width: 30em"> <ul><li><cite id="CITEREFآبشناسان1385" class="citation journal"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="سعیده آبشناسان (صفحه وجود ندارد)">آبشناسان، سعیده</a> (<bdi>بهار و تابستان ۱۳۸۵</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/282746">«نادرست گفتن، درست نگفتن نیست! (نیم‌نگاهی نقدگونه پیرامون نگاه احمد شاملو به اسطورهٔ ضحاک)»</a>. <i>گوهران</i>. تهران (۱۱–۱۲): <bdi>۲۷۱–۲۹۳</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%DA%AF%D9%88%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.atitle=%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%86%D8%8C+%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%D9%86%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%86+%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%21+%28%D9%86%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C+%D9%86%D9%82%D8%AF%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87+%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86+%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF+%D8%B4%D8%A7%D9%85%D9%84%D9%88+%D8%A8%D9%87+%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D9%94+%D8%B6%D8%AD%D8%A7%DA%A9%29&rft.ssn=spring&rft.chron=spring%E2%80%93summer&rft.issue=%DB%B1%DB%B1%E2%80%93%DB%B1%DB%B2&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B2%DB%B7%DB%B1-%DB%B2%DB%B9%DB%B3%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1385&rft.aulast=%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86&rft.aufirst=%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F282746&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFآل_داود1369" class="citation encyclopaedia"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A2%D9%84_%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%AF" title="سید علی آل داود">آل داود، سید علی</a> (<bdi>۱۳۶۹</bdi>). «ابن اسفندیار». در <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سید محمد کاظم موسوی بجنوردی">سید محمدکاظم موسوی بجنوردی</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a></i>. ج. ۳. تهران: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-7025-23-8" title="ویژه:منابع کتاب/964-7025-23-8"><bdi>۹۶۴-۷۰۲۵-۲۳-۸</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.date=1369&rft.isbn=964-7025-23-8&rft.aulast=%D8%A2%D9%84+%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%AF&rft.aufirst=%D8%B3%DB%8C%D8%AF+%D8%B9%D9%84%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFآل_داود1390" class="citation encyclopaedia">آل داود، سید علی (<bdi>۱۳۹۰</bdi>). «جیهانی، خاندان». در <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سید محمد کاظم موسوی بجنوردی">سید محمدکاظم موسوی بجنوردی</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a></i>. ج. ۱۹. تهران: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-600-6326-04-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-600-6326-04-7"><bdi>۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۰۴-۷</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%AC%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%8C+%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.date=1390&rft.isbn=978-600-6326-04-7&rft.aulast=%D8%A2%D9%84+%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%AF&rft.aufirst=%D8%B3%DB%8C%D8%AF+%D8%B9%D9%84%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFآیدنلو1380" class="citation journal"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%A2%DB%8C%D8%AF%D9%86%D9%84%D9%88" title="سجاد آیدنلو">آیدنلو، سجاد</a> (<bdi>تیر ۱۳۸۰</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/36804">«از آیین زروان تا شاهنامه»</a>. <i>کتاب ماه ادبیات و فلسفه</i>. تهران (۴۵): <bdi>۷۴–۷۷</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8+%D9%85%D8%A7%D9%87+%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA+%D9%88+%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87&rft.atitle=%D8%A7%D8%B2+%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86+%D8%B2%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86+%D8%AA%D8%A7+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.issue=%DB%B4%DB%B5&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B7%DB%B4-%DB%B7%DB%B7%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1380&rft.aulast=%D8%A2%DB%8C%D8%AF%D9%86%D9%84%D9%88&rft.aufirst=%D8%B3%D8%AC%D8%A7%D8%AF&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F36804&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFآیدنلو1386" class="citation journal">آیدنلو، سجاد (<bdi>پاییز ۱۳۸۶</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/335950">««شاهنامه» ای‌ترین شعر غنایی»</a>. <i>پیک نور</i>. تهران (۱۹): <bdi>۱۲–۱۹</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D9%BE%DB%8C%DA%A9+%D9%86%D9%88%D8%B1&rft.atitle=%C2%AB%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%C2%BB+%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86+%D8%B4%D8%B9%D8%B1+%D8%BA%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C&rft.ssn=fall&rft.issue=%DB%B1%DB%B9&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B1%DB%B2-%DB%B1%DB%B9%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1386&rft.aulast=%D8%A2%DB%8C%D8%AF%D9%86%D9%84%D9%88&rft.aufirst=%D8%B3%D8%AC%D8%A7%D8%AF&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F335950&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFاحراری1374" class="citation journal"><a href="/w/index.php?title=%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D8%A7%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ظاهر احراری (صفحه وجود ندارد)">احراری، ظاهر</a> (<bdi>زمستان ۱۳۷۴</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/717252">«تاریخچهٔ مختصر تحقیق و نشر شاهنامهٔ حکیم ابوالقاسم فردوسی در تاجیکستان»</a>. <i>ایران‌شناخت</i>. تهران (۱): <bdi>۱۴۱–۱۵۲</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA&rft.atitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87%D9%94+%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%B1+%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82+%D9%88+%D9%86%D8%B4%D8%B1+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85+%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&rft.ssn=winter&rft.issue=%DB%B1&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B1%DB%B4%DB%B1-%DB%B1%DB%B5%DB%B2%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1374&rft.aulast=%D8%A7%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F717252&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFاسلامی_ندوشن1353" class="citation journal"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B4%D9%86" title="محمدعلی اسلامی ندوشن">اسلامی ندوشن، محمدعلی</a> (<bdi>فروردین ۱۳۵۳</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/227508">«ارزش‌های حماسی در شاهنامه/ مقایسه‌ای بین شاهنامهٔ فردوسی و ایلیاد هومر، تأثیر شاهنامه در فرهنگ و تمدن ایران»</a>. <i>هنر و مردم</i>. تهران (۱۳۸): <bdi>۱۶–۲۴</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D9%87%D9%86%D8%B1+%D9%88+%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85&rft.atitle=%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%2F+%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C+%D8%A8%DB%8C%D9%86+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AF+%D9%87%D9%88%D9%85%D8%B1%D8%8C+%D8%AA%D8%A3%D8%AB%DB%8C%D8%B1+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%AF%D8%B1+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF+%D9%88+%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.issue=%DB%B1%DB%B3%DB%B8&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B1%DB%B6-%DB%B2%DB%B4%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1353&rft.aulast=%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B4%D9%86&rft.aufirst=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F227508&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFافشار1390" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1" title="ایرج افشار">افشار، ایرج</a> (<bdi>۱۳۹۰</bdi>). <i>کتابشناسی فردوسی و شاهنامه (از آغاز نوشته‌های پژوهشی تا سال ۱۳۸۵)</i>. تهران: میراث مکتوب. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-600-203-007-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-600-203-007-8"><bdi>۹۷۸-۶۰۰-۲۰۳-۰۰۷-۸</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%28%D8%A7%D8%B2+%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2+%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DB%8C+%D8%AA%D8%A7+%D8%B3%D8%A7%D9%84+%DB%B1%DB%B3%DB%B8%DB%B5%29&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB+%D9%85%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%A8&rft.date=1390&rft.isbn=978-600-203-007-8&rft.aulast=%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1&rft.aufirst=%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%AC&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFباستانی_پاریزی1383" class="citation book"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="محمدابراهیم باستانی پاریزی">باستانی پاریزی، محمدابراهیم</a> (<bdi>۱۳۸۳</bdi>). <i>شاهنامه آخرش خوش است</i>. تهران: نشر علم. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-405-368-0" title="ویژه:منابع کتاب/964-405-368-0"><bdi>۹۶۴-۴۰۵-۳۶۸-۰</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%A2%D8%AE%D8%B1%D8%B4+%D8%AE%D9%88%D8%B4+%D8%A7%D8%B3%D8%AA&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%86%D8%B4%D8%B1+%D8%B9%D9%84%D9%85&rft.date=1383&rft.isbn=964-405-368-0&rft.aulast=%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C&rft.aufirst=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFبراون1386" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86" title="ادوارد براون">براون، ادوارد</a> (<bdi>۱۳۸۶</bdi>). <i>تاریخ ادبیات ایران</i>. ج. ۲. ترجمهٔ غلامحسین صدری افشار. تهران: مروارید.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AF&rft.date=1386&rft.aulast=%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86&rft.aufirst=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFبیضایی1369" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بهرام بیضایی">بیضایی، بهرام</a> (<bdi>۱۳۶۹</bdi>). <i><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="دیباچه نوین شاهنامه">دیباچه نوین شاهنامه</a></i>. تهران: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="انتشارات روشنگران">انتشارات روشنگران</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-5512-35-2" title="ویژه:منابع کتاب/964-5512-35-2"><bdi>۹۶۴-۵۵۱۲-۳۵-۲</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AF%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DA%86%D9%87+%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1369&rft.isbn=964-5512-35-2&rft.aulast=%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFبیضایی1391" class="citation book">بیضایی، بهرام (<bdi>۱۳۹۱</bdi>). <i><a href="/wiki/%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9F" title="هزارافسان کجاست؟">هزارافسان کجاست؟</a></i>. تهران: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="انتشارات روشنگران و مطالعات زنان">انتشارات روشنگران و مطالعات زنان</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86+%DA%A9%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9F&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86&rft.date=1391&rft.aulast=%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFپروین_گنابادی1385" class="citation encyclopaedia"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86_%DA%AF%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بهرام پروین گنابادی (صفحه وجود ندارد)">پروین گنابادی، بهرام</a> (<bdi>۱۳۸۵</bdi>). «تاریخ بلعمی». در <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سید محمد کاظم موسوی بجنوردی">سید محمدکاظم موسوی بجنوردی</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a></i>. ج. ۱۴. تهران: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-7025-54-8" title="ویژه:منابع کتاب/964-7025-54-8"><bdi>۹۶۴-۷۰۲۵-۵۴-۸</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A8%D9%84%D8%B9%D9%85%DB%8C&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.date=1385&rft.isbn=964-7025-54-8&rft.aulast=%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86+%DA%AF%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFپزشک1385" class="citation encyclopaedia"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="منوچهر پزشک (صفحه وجود ندارد)">پزشک، منوچهر</a> (<bdi>۱۳۸۵</bdi>). «تاریخ سیستان». در <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سید محمد کاظم موسوی بجنوردی">سید محمدکاظم موسوی بجنوردی</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a></i>. ج. ۱۴. تهران: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-7025-54-8" title="ویژه:منابع کتاب/964-7025-54-8"><bdi>۹۶۴-۷۰۲۵-۵۴-۸</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.date=1385&rft.isbn=964-7025-54-8&rft.aulast=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9&rft.aufirst=%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFتقی‌زاده1349" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%AA%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="حسن تقی‌زاده">تقی‌زاده، حسن</a> (<bdi>۱۳۴۹</bdi>). <i>فردوسی و شاهنامهٔ او</i>. به کوشش حبیب یغمائی. تهران: انجمن آثار ملی.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D8%A7%D9%88&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86+%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1+%D9%85%D9%84%DB%8C&rft.date=1349&rft.aulast=%D8%AA%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&rft.aufirst=%D8%AD%D8%B3%D9%86&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFجعفریان1375" class="citation journal"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84_%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="رسول جعفریان">جعفریان، رسول</a> (<bdi>خرداد و تیر ۱۳۷۵</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/30469">«شعوبیگری و ضد شعوبیگری در ادبیات اسلامی»</a>. <i>آینهٔ پژوهش</i>. تهران (۳۸): <bdi>۱۹–۳۳</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D8%A2%DB%8C%D9%86%D9%87%D9%94+%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4&rft.atitle=%D8%B4%D8%B9%D9%88%D8%A8%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C+%D9%88+%D8%B6%D8%AF+%D8%B4%D8%B9%D9%88%D8%A8%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.issue=%DB%B3%DB%B8&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B1%DB%B9-%DB%B3%DB%B3%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1375&rft.aulast=%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86&rft.aufirst=%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F30469&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFحاکم_نیشابوری1375" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ابوعبدالله حاکم نیشابوری">حاکم نیشابوری، ابوعبدالله</a> (<bdi>۱۳۷۵</bdi>). <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1_(%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85)" title="تاریخ نیشابور (الحاکم)">تاریخ نیشابور (الحاکم)</a></i>. ترجمهٔ محمد بن حسین خلیفهٔ نیشابوری. به کوشش محمدرضا شفیعی کدکنی. تهران: آگه.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1+%28%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85%29&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A2%DA%AF%D9%87&rft.date=1375&rft.aulast=%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85+%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFخالقی_مطلق1386" class="citation journal"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82%DB%8C_%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82" title="جلال خالقی مطلق">خالقی مطلق، جلال</a> (<bdi>آذر و اسفند ۱۳۸۶</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/375088">«ادای دین به فردوسی و شاهنامه (متن سخنرانی دکتر جلال خالقی مطلق در جشن رونمایی شاهنامهٔ فردوسی)»</a>. <i>بخارا</i>. تهران (۶۴): <bdi>۱۱۴–۱۲۰</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7&rft.atitle=%D8%A7%D8%AF%D8%A7%DB%8C+%D8%AF%DB%8C%D9%86+%D8%A8%D9%87+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%28%D9%85%D8%AA%D9%86+%D8%B3%D8%AE%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1+%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84+%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82%DB%8C+%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82+%D8%AF%D8%B1+%D8%AC%D8%B4%D9%86+%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C%29&rft.issue=%DB%B6%DB%B4&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B1%DB%B1%DB%B4-%DB%B1%DB%B2%DB%B0%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1386&rft.aulast=%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82%DB%8C+%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82&rft.aufirst=%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F375088&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFخالقی_مطلق1370" class="citation journal">خالقی مطلق، جلال (<bdi>بهار ۱۳۷۰</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/354432">«جهان‌شناسی شاهنامه»</a>. <i>ایران‌شناسی</i>. تهران (۹): <bdi>۵۵–۷۰</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&rft.atitle=%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.ssn=spring&rft.issue=%DB%B9&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B5%DB%B5-%DB%B7%DB%B0%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1370&rft.aulast=%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82%DB%8C+%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82&rft.aufirst=%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F354432&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFخالقی_مطلق1381" class="citation book">خالقی مطلق، جلال (<bdi>۱۳۸۱</bdi>). <i>سخن‌های دیرینه</i>. به کوشش علی دهباشی. تهران: افکار. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-7858-09-4" title="ویژه:منابع کتاب/964-7858-09-4"><bdi>۹۶۴-۷۸۵۸-۰۹-۴</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B3%D8%AE%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%81%DA%A9%D8%A7%D8%B1&rft.date=1381&rft.isbn=964-7858-09-4&rft.aulast=%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82%DB%8C+%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82&rft.aufirst=%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="شاهنامهٔ_فردوسی" class="citation encyclopaedia">خالقی مطلق، جلال (<bdi>۱۳۹۱</bdi>). «شاهنامهٔ فردوسی». در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%D8%B3%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D8%AA" title="اسماعیل سعادت">اسماعیل سعادت</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D8%AF%D8%A8_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="دانشنامهٔ زبان و ادب فارسی">دانشنامهٔ زبان و ادب فارسی</a></i>. ج. ۴. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-600-6143-21-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-600-6143-21-7"><bdi>۹۷۸-۶۰۰-۶۱۴۳-۲۱-۷</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A7%D8%AF%D8%A8+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A7%D8%AF%D8%A8+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.date=1391&rft.isbn=978-600-6143-21-7&rft.aulast=%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82%DB%8C+%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82&rft.aufirst=%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="فردوسی" class="citation encyclopaedia">خالقی مطلق، جلال (<bdi>۱۳۹۱</bdi>). «فردوسی». در اسماعیل سعادت. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D8%AF%D8%A8_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="دانشنامهٔ زبان و ادب فارسی">دانشنامهٔ زبان و ادب فارسی</a></i>. ج. ۴. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-600-6143-21-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-600-6143-21-7"><bdi>۹۷۸-۶۰۰-۶۱۴۳-۲۱-۷</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A7%D8%AF%D8%A8+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A7%D8%AF%D8%A8+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.date=1391&rft.isbn=978-600-6143-21-7&rft.aulast=%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82%DB%8C+%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82&rft.aufirst=%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFدبیرسیاقی1342" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="سید محمد دبیرسیاقی">دبیرسیاقی، سیدمحمد</a> (<bdi>۱۳۴۲</bdi>). <i>دقیقی و اشعار او</i>. تهران: مؤسسهٔ مطبوعاتی و علمی.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82%DB%8C+%D9%88+%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1+%D8%A7%D9%88&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%A4%D8%B3%D8%B3%D9%87%D9%94+%D9%85%D8%B7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C+%D9%88+%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C&rft.date=1342&rft.aulast=%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%82%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFدبیرسیاقی1394" class="citation book">دبیرسیاقی، سیدمحمد (<bdi>۱۳۹۴</bdi>). <i>زندگینامهٔ فردوسی و سرگذشت شاهنامه</i>. تهران: قطره. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-964-341-380-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-964-341-380-4"><bdi>۹۷۸-۹۶۴-۳۴۱-۳۸۰-۴</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%B3%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%82%D8%B7%D8%B1%D9%87&rft.date=1394&rft.isbn=978-964-341-380-4&rft.aulast=%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%82%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFدستغیب1371" class="citation journal"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%A8" title="عبدالعلی دستغیب">دستغیب، سید عبدالعلی</a> (<bdi>آبان ۱۳۷۱</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/158417">«نقد و کتاب: فیلمنامه: دیباچهٔ نوین شاهنامه»</a>. <i>چیستا</i>. تهران (۹۲): <bdi>۲۵۹–۲۶۷</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7&rft.atitle=%D9%86%D9%82%D8%AF+%D9%88+%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%3A+%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%3A+%D8%AF%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DA%86%D9%87%D9%94+%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.issue=%DB%B9%DB%B2&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B2%DB%B5%DB%B9-%DB%B2%DB%B6%DB%B7%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1371&rft.aulast=%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%A8&rft.aufirst=%D8%B3%DB%8C%D8%AF+%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F158417&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFدوستخواه1384" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87" title="جلیل دوست‌خواه">دوستخواه، جلیل</a> (<bdi>۱۳۸۴</bdi>). <i>شناخت‌نامهٔ فردوسی و شاهنامه</i>. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-379-060-6" title="ویژه:منابع کتاب/964-379-060-6"><bdi>۹۶۴-۳۷۹-۰۶۰-۶</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1+%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C&rft.date=1384&rft.isbn=964-379-060-6&rft.aulast=%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87&rft.aufirst=%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFراوندی1374" class="citation book"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="مرتضی راوندی">راوندی، مرتضی</a> (<bdi>۱۳۷۴</bdi>). <i>تاریخ اجتماعی ایران</i>. ج. ۸. تهران: نگاه.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87&rft.date=1374&rft.aulast=%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C&rft.aufirst=%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFرحمتی1391" class="citation encyclopaedia"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمدکاظم رحمتی (صفحه وجود ندارد)">رحمتی، محمدکاظم</a> (<bdi>۱۳۹۱</bdi>). «عتبی». در اسماعیل سعادت. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D8%AF%D8%A8_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="دانشنامهٔ زبان و ادب فارسی">دانشنامهٔ زبان و ادب فارسی</a></i>. ج. ۴. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-600-6143-21-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-600-6143-21-7"><bdi>۹۷۸-۶۰۰-۶۱۴۳-۲۱-۷</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%B9%D8%AA%D8%A8%DB%8C&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A7%D8%AF%D8%A8+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A7%D8%AF%D8%A8+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.date=1391&rft.isbn=978-600-6143-21-7&rft.aulast=%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%AA%DB%8C&rft.aufirst=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFرضا1369" class="citation encyclopaedia"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B1%D8%B6%D8%A7" title="عنایت‌الله رضا">رضا، عنایت‌الله</a> (<bdi>۱۳۶۹</bdi>). «ابن خردادبه». در <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سید محمد کاظم موسوی بجنوردی">سید محمدکاظم موسوی بجنوردی</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a></i>. ج. ۳. تهران: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-7025-23-8" title="ویژه:منابع کتاب/964-7025-23-8"><bdi>۹۶۴-۷۰۲۵-۲۳-۸</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A8%D9%87&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.date=1369&rft.isbn=964-7025-23-8&rft.aulast=%D8%B1%D8%B6%D8%A7&rft.aufirst=%D8%B9%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFرضازاده_شفارودی1392" class="citation encyclopaedia"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87_%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B4%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="معصومه رضازاده شفارودی (صفحه وجود ندارد)">رضازاده شفارودی، معصومه</a> (<bdi>۱۳۹۲</bdi>). «حدود العالم». در <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سید محمد کاظم موسوی بجنوردی">سید محمدکاظم موسوی بجنوردی</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a></i>. ج. ۲۰. تهران: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-600-6326-19-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-600-6326-19-1"><bdi>۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۱۹-۱</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.date=1392&rft.isbn=978-600-6326-19-1&rft.aulast=%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87+%D8%B4%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C&rft.aufirst=%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFرضازاده_لنگرودی1368" class="citation encyclopaedia"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%84%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="رضا رضازاده لنگرودی">رضازاده لنگرودی، رضا</a> (<bdi>۱۳۶۸</bdi>). «ابن اثیر، ابوالحسن». در <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سید محمد کاظم موسوی بجنوردی">سید محمدکاظم موسوی بجنوردی</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a></i>. ج. ۲. تهران: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-7025-22-X" title="ویژه:منابع کتاب/964-7025-22-X"><bdi>۹۶۴-۷۰۲۵-۲۲-X</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1%D8%8C+%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.date=1368&rft.isbn=964-7025-22-X&rft.aulast=%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87+%D9%84%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B1%D8%B6%D8%A7&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFریاحی1372" class="citation book"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="محمدامین ریاحی">ریاحی، محمدامین</a> (<bdi>۱۳۷۲</bdi>). <i><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DA%86%D8%B4%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی">سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</a></i>. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-964-426-201-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-964-426-201-2"><bdi>۹۷۸-۹۶۴-۴۲۶-۲۰۱-۲</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B3%D8%B1%DA%86%D8%B4%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85+%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%88+%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C&rft.date=1372&rft.isbn=978-964-426-201-2&rft.aulast=%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%AD%DB%8C&rft.aufirst=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFریاحی1375" class="citation book">ریاحی، محمدامین (<bdi>۱۳۷۵</bdi>). <i><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C:_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D8%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%88_%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%A7%D9%88" title="فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او">فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</a></i>. تهران: طرح نو. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-5625-38-6" title="ویژه:منابع کتاب/964-5625-38-6"><bdi>۹۶۴-۵۶۲۵-۳۸-۶</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C%3A+%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D8%8C+%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87+%D9%88+%D8%B4%D8%B9%D8%B1+%D8%A7%D9%88&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%B7%D8%B1%D8%AD+%D9%86%D9%88&rft.date=1375&rft.isbn=964-5625-38-6&rft.aulast=%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%AD%DB%8C&rft.aufirst=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFزرین‌کوب1355" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D8%A8" title="عبدالحسین زرین‌کوب">زرین‌کوب، عبدالحسین</a> (<bdi>۱۳۵۵</bdi>). <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B9%D8%AF_%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8)" title="تاریخ ایران بعد از اسلام (کتاب)">تاریخ ایران بعد از اسلام (کتاب)</a></i>. تهران: امیرکبیر.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B9%D8%AF+%D8%A7%D8%B2+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85+%28%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%29&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1&rft.date=1355&rft.aulast=%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D8%A8&rft.aufirst=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFزمردیمرشدی1389" class="citation journal"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7_%D8%B2%D9%85%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="حمیرا زمردی">زمردی، حمیرا</a>؛ مرشدی، هانیه (<bdi>پاییز ۱۳۸۹</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.magiran.com/view.asp?type=pdf&id=895543&l=fa">«بررسی تأثیر شاهنامه فردوسی بر آثار مهدی اخوان ثالث در حوزه سبک‌شناسی، روایات اساطیری و داستان‌پردازی»</a>. <i>بهار ادب</i>. تهران (۹): <bdi>۹۰–۷۱</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1+%D8%A7%D8%AF%D8%A8&rft.atitle=%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D8%AA%D8%A3%D8%AB%DB%8C%D8%B1+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D8%A8%D8%B1+%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1+%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C+%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86+%D8%AB%D8%A7%D9%84%D8%AB+%D8%AF%D8%B1+%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87+%D8%B3%D8%A8%DA%A9%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%8C+%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA+%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1%DB%8C+%D9%88+%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C&rft.ssn=fall&rft.issue=%DB%B9&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B9%DB%B0-%DB%B7%DB%B1%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1389&rft.aulast=%D8%B2%D9%85%D8%B1%D8%AF%DB%8C&rft.aufirst=%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7&rft.au=%D9%85%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C%2C+%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.magiran.com%2Fview.asp%3Ftype%3Dpdf%26id%3D895543%26l%3Dfa&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFسادات_ناصری1354" class="citation journal"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سیدحسن سادات ناصری (صفحه وجود ندارد)">سادات ناصری، سیدحسن</a> (<bdi>تیر و مرداد ۱۳۵۴</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/228185">«فردوسی و شاهنامه»</a>. <i>هنر و مردم</i>. تهران (۱۵۳–۱۵۴): <bdi>۴۸–۵۸</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D9%87%D9%86%D8%B1+%D9%88+%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85&rft.atitle=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.issue=%DB%B1%DB%B5%DB%B3%E2%80%93%DB%B1%DB%B5%DB%B4&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B4%DB%B8-%DB%B5%DB%B8%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1354&rft.aulast=%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%AA+%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%AD%D8%B3%D9%86&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F228185&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFسعدی1380" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%D8%AF%DB%8C" title="سعدی">سعدی، مصلح بن عبدالله</a> (<bdi>۱۳۸۰</bdi>). <i>کلیات سعدی</i>. به کوشش محمدعلی فروغی. تهران: نامک.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA+%D8%B3%D8%B9%D8%AF%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%86%D8%A7%D9%85%DA%A9&rft.date=1380&rft.aulast=%D8%B3%D8%B9%D8%AF%DB%8C&rft.aufirst=%D9%85%D8%B5%D9%84%D8%AD+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFشاپور_شهبازی1390" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1_%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="علیرضا شاپور شهبازی">شاپور شهبازی، علیرضا</a> (<bdi>۱۳۹۰</bdi>). <i>زندگی‌نامهٔ تحلیلی فردوسی</i>. ترجمهٔ هایده مشایخ. تهران: هرمس.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B3&rft.date=1390&rft.aulast=%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1+%D8%B4%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B1%D8%B6%D8%A7&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFصفا1363" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%B0%D8%A8%DB%8C%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%A7" title="ذبیح‌الله صفا">صفا، ذبیح‌الله</a> (<bdi>۱۳۶۳</bdi>). <i>حماسه‌سرایی در ایران</i>. تهران: امیرکبیر.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1&rft.date=1363&rft.aulast=%D8%B5%D9%81%D8%A7&rft.aufirst=%D8%B0%D8%A8%DB%8C%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFصفا1369" class="citation book">صفا، ذبیح‌الله (<bdi>۱۳۶۹</bdi>). <i>تاریخ ادبیات در ایران</i>. ج. ۱. تهران: فردوس.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3&rft.date=1369&rft.aulast=%D8%B5%D9%81%D8%A7&rft.aufirst=%D8%B0%D8%A8%DB%8C%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFعالم‌زاده1369" class="citation encyclopaedia"><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="هادی عالم‌زاده (صفحه وجود ندارد)">عالم‌زاده، هادی</a> (<bdi>۱۳۶۹</bdi>). «ابن جوزی، ا بوالفرج». در <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سید محمد کاظم موسوی بجنوردی">سید محمدکاظم موسوی بجنوردی</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a></i>. ج. ۳. تهران: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-7025-23-8" title="ویژه:منابع کتاب/964-7025-23-8"><bdi>۹۶۴-۷۰۲۵-۲۳-۸</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D8%AC%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%8C+%D8%A7+%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AC&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.date=1369&rft.isbn=964-7025-23-8&rft.aulast=%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87&rft.aufirst=%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFفاتحی‌نژادخطیبی1385" class="citation encyclopaedia"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%81%D8%A7%D8%AA%D8%AD%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="عنایت‌الله فاتحی‌نژاد (صفحه وجود ندارد)">فاتحی‌نژاد، عنایت‌الله</a>؛ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%AE%D8%B7%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="ابوالفضل خطیبی">خطیبی، ابوالفضل</a> (<bdi>۱۳۸۵</bdi>). «تجارب‌الامم». در <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سید محمد کاظم موسوی بجنوردی">سید محمدکاظم موسوی بجنوردی</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a></i>. ج. ۱۴. تهران: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-7025-54-8" title="ویژه:منابع کتاب/964-7025-54-8"><bdi>۹۶۴-۷۰۲۵-۵۴-۸</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%85&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.date=1385&rft.isbn=964-7025-54-8&rft.aulast=%D9%81%D8%A7%D8%AA%D8%AD%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF&rft.aufirst=%D8%B9%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87&rft.au=%D8%AE%D8%B7%DB%8C%D8%A8%DB%8C%2C+%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFفرای1394" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C" title="ریچارد فرای">فرای، ریچارد</a> (<bdi>۱۳۹۴</bdi>). «سامانیان». در <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C" title="ریچارد فرای">ریچارد فرای</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="تاریخ ایران کمبریج">تاریخ ایران کمبریج</a></i>. ج. ۴. ترجمهٔ <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B4%D9%87" title="حسن انوشه">حسن انوشه</a>. تهران: امیرکبیر. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-964-00-0302-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-964-00-0302-2"><bdi>۹۷۸-۹۶۴-۰۰-۰۳۰۲-۲</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1&rft.date=1394&rft.isbn=978-964-00-0302-2&rft.aulast=%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFفردوسی1366" class="citation book">فردوسی، ابوالقاسم (<bdi>۱۳۶۶</bdi>). خالقی مطلق، جلال، ویراستار. <i>شاهنامه</i>. ج. ۱. نیویورک: بنیاد میراث ایران. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-88706-770-0" title="ویژه:منابع کتاب/0-88706-770-0"><bdi>۰-۸۸۷۰۶-۷۷۰-۰</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D9%86%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9&rft.pub=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1366&rft.isbn=0-88706-770-0&rft.aulast=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFفردوسی1371" class="citation book">فردوسی، ابوالقاسم (<bdi>۱۳۷۱</bdi>). خالقی مطلق، جلال، ویراستار. <i>شاهنامه</i>. ج. ۳. نیویورک: بنیاد میراث ایران. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-939214-86-5" title="ویژه:منابع کتاب/0-939214-86-5"><bdi>۰-۹۳۹۲۱۴-۸۶-۵</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D9%86%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9&rft.pub=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1371&rft.isbn=0-939214-86-5&rft.aulast=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFفردوسی1373" class="citation book">فردوسی، ابوالقاسم (<bdi>۱۳۷۳</bdi>). خالقی مطلق، جلال، ویراستار. <i>شاهنامه</i>. ج. ۴. نیویورک: بنیاد میراث ایران. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1-56859-018-0" title="ویژه:منابع کتاب/1-56859-018-0"><bdi>۱-۵۶۸۵۹-۰۱۸-۰</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D9%86%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9&rft.pub=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1373&rft.isbn=1-56859-018-0&rft.aulast=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFفردوسی1375" class="citation book">فردوسی، ابوالقاسم (<bdi>۱۳۷۵</bdi>). خالقی مطلق، جلال، ویراستار. <i>شاهنامه</i>. ج. ۵. نیویورک: بنیاد میراث ایران. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1-56859-049-0" title="ویژه:منابع کتاب/1-56859-049-0"><bdi>۱-۵۶۸۵۹-۰۴۹-۰</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D9%86%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9&rft.pub=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1375&rft.isbn=1-56859-049-0&rft.aulast=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFفردوسی1384" class="citation book">فردوسی، ابوالقاسم (<bdi>۱۳۸۴</bdi>). خالقی مطلق، جلال، ویراستار. <i>شاهنامه</i>. ج. ۶. نیویورک: بنیاد میراث ایران. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1-934283-12-6" title="ویژه:منابع کتاب/1-934283-12-6"><bdi>۱-۹۳۴۲۸۳-۱۲-۶</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D9%86%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9&rft.pub=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1384&rft.isbn=1-934283-12-6&rft.aulast=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFفردوسی1386" class="citation book">فردوسی، ابوالقاسم (<bdi>۱۳۸۶</bdi>). خالقی مطلق، جلال، ویراستار. <i>شاهنامه</i>. ج. ۷. نیویورک: بنیاد میراث ایران. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1-934283-02-9" title="ویژه:منابع کتاب/1-934283-02-9"><bdi>۱-۹۳۴۲۸۳-۰۲-۹</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D9%86%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9&rft.pub=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1386&rft.isbn=1-934283-02-9&rft.aulast=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFفردوسی1386" class="citation book">فردوسی، ابوالقاسم (<bdi>۱۳۸۶</bdi>). خالقی مطلق، جلال، ویراستار. <i>شاهنامه</i>. ج. ۸. نیویورک: بنیاد میراث ایران. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1-934283-01-0" title="ویژه:منابع کتاب/1-934283-01-0"><bdi>۱-۹۳۴۲۸۳-۰۱-۰</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D9%86%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9&rft.pub=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1386&rft.isbn=1-934283-01-0&rft.aulast=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFفروخ1984" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AE" title="عمر فروخ">فروخ، عمر</a> (<bdi>۱۹۸۴</bdi>). <i>تاریخ الأدب العربی</i>. ج. ۳. بیروت: <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%84%D9%84%D9%85%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="دارالعلم للملایین">دارالعلم للملایین</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D8%A8+%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&rft.place=%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%AA&rft.pub=%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85+%D9%84%D9%84%D9%85%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86&rft.date=1984&rft.aulast=%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AE&rft.aufirst=%D8%B9%D9%85%D8%B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFفرهودی1366" class="citation journal"><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="حسین فرهودی">فرهودی، حسین</a> (<bdi>زمستان ۱۳۶۶</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/353479">«عوامل ظهور فردوسی و حکمت وی»</a>. <i>ایران‌نامه</i>. تهران (۲۲): <bdi>۲۴۸–۲۵۸</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.atitle=%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84+%D8%B8%D9%87%D9%88%D8%B1+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA+%D9%88%DB%8C&rft.ssn=winter&rft.issue=%DB%B2%DB%B2&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B2%DB%B4%DB%B8-%DB%B2%DB%B5%DB%B8%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1366&rft.aulast=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C&rft.aufirst=%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F353479&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFقائمی1392" class="citation journal"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرزاد قائمی (صفحه وجود ندارد)">قائمی، فرزاد</a> (<bdi>بهار ۱۳۹۲</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/987519">«بررسی تحلیلی نخستین مصراع شاهنامه در مطابقت با باورهای فلسفی باستان و حکمت خسروانی»</a>. <i>جستارهای ادبی</i>. تهران (۱۸۰): <bdi>۱–۲۶</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C&rft.atitle=%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C+%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86+%D9%85%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%B9+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%AF%D8%B1+%D9%85%D8%B7%D8%A7%D8%A8%D9%82%D8%AA+%D8%A8%D8%A7+%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%DB%8C+%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA+%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C&rft.ssn=spring&rft.issue=%DB%B1%DB%B8%DB%B0&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B1-%DB%B2%DB%B6%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1392&rft.aulast=%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%DB%8C&rft.aufirst=%D9%81%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F987519&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFکاهن1394" class="citation book"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D9%88%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%A6%D9%86" title="کلود کائن">کاهن، کلود</a> (<bdi>۱۳۹۴</bdi>). «قبایل، شهرها و سازمان‌بندی اجتماعی». در <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C" title="ریچارد فرای">ریچارد فرای</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="تاریخ ایران کمبریج">تاریخ ایران کمبریج</a></i>. ج. ۴. ترجمهٔ <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B4%D9%87" title="حسن انوشه">حسن انوشه</a>. تهران: امیرکبیر. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-964-00-0302-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-964-00-0302-2"><bdi>۹۷۸-۹۶۴-۰۰-۰۳۰۲-۲</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D9%82%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%8C+%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7+%D9%88+%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C+%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1&rft.date=1394&rft.isbn=978-964-00-0302-2&rft.aulast=%DA%A9%D8%A7%D9%87%D9%86&rft.aufirst=%DA%A9%D9%84%D9%88%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFمهر" class="citation journal"><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86" title="هانری کربن">کربن، هانری</a> (<bdi>مهر ۱۳۸۹</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/876167">«از حماسه پهلوانی تا حماسه عرفانی (۱) (تفسیر رساله عقل سرخ سهروردی)»</a>. <i>اطلاعات حکمت و معرفت</i>. تهران (۵۵): <bdi>۴۶–۴۹</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA+%D9%88+%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%AA&rft.atitle=%D8%A7%D8%B2+%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87+%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AA%D8%A7+%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87+%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C+%28%DB%B1%29+%28%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1+%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%B9%D9%82%D9%84+%D8%B3%D8%B1%D8%AE+%D8%B3%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%29&rft.issue=%DB%B5%DB%B5&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B4%DB%B6-%DB%B4%DB%B9%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1389&rft.aulast=%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86&rft.aufirst=%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F876167&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFبهمن" class="citation journal">کربن، هانری (<bdi>بهمن ۱۳۸۹</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/876252">«از حماسه پهلوانی تا حماسه عرفانی (۵)»</a>. <i>اطلاعات حکمت و معرفت</i>. تهران (۵۹): <bdi>۵۱–۵۳</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA+%D9%88+%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%AA&rft.atitle=%D8%A7%D8%B2+%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87+%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%AA%D8%A7+%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87+%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C+%28%DB%B5%29&rft.issue=%DB%B5%DB%B9&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B5%DB%B1-%DB%B5%DB%B3%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1389&rft.aulast=%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86&rft.aufirst=%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F876252&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFکربن1393" class="citation book">کربن، هانری (<bdi>۱۳۹۳</bdi>). <i>چشم‌اندازهای معنوی و فلسفی اسلام ایرانی</i>. ج. ۲. ترجمهٔ انشاءالله رحمتی. تهران: سوفیا. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-600-90977-5-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-600-90977-5-3"><bdi>۹۷۸-۶۰۰-۹۰۹۷۷-۵-۳</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%DA%86%D8%B4%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C+%D9%88+%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%DB%8C+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%B3%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%A7&rft.date=1393&rft.isbn=978-600-90977-5-3&rft.aulast=%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86&rft.aufirst=%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFلازار1394" class="citation book"><a href="/wiki/%DA%98%DB%8C%D9%84%D8%A8%D8%B1_%D9%84%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="ژیلبر لازار">لازار، ژیلبر</a> (<bdi>۱۳۹۴</bdi>). «ظهور زبان فارسی نوین». در <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C" title="ریچارد فرای">ریچارد فرای</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC" title="تاریخ ایران کمبریج">تاریخ ایران کمبریج</a></i>. ج. ۴. ترجمهٔ <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B4%D9%87" title="حسن انوشه">حسن انوشه</a>. تهران: امیرکبیر. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-964-00-0302-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-964-00-0302-2"><bdi>۹۷۸-۹۶۴-۰۰-۰۳۰۲-۲</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%B8%D9%87%D9%88%D8%B1+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%DA%A9%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1&rft.date=1394&rft.isbn=978-964-00-0302-2&rft.aulast=%D9%84%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1&rft.aufirst=%DA%98%DB%8C%D9%84%D8%A8%D8%B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFمحیط_طباطبایی1369" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="سید محمد محیط طباطبایی">محیط طباطبایی، سید محمد</a> (<bdi>۱۳۶۹</bdi>). <i>فردوسی و شاهنامه</i>. تهران: امیرکبیر.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1&rft.date=1369&rft.aulast=%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7+%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B3%DB%8C%D8%AF+%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFمعین1326" class="citation book"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%B9%DB%8C%D9%86" title="محمد معین">معین، محمد</a> (<bdi>۱۳۲۶</bdi>). <i>مزدیسنا و ادب پارسی</i>. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7+%D9%88+%D8%A7%D8%AF%D8%A8+%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1326&rft.aulast=%D9%85%D8%B9%DB%8C%D9%86&rft.aufirst=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFممتحن1370" class="citation book"><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%85%D8%AA%D8%AD%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="حسینعلی ممتحن (صفحه وجود ندارد)">ممتحن، حسینعلی</a> (<bdi>۱۳۷۰</bdi>). <i>نهضت شعوبیه: جنبش ملی ایرانیان در برابر خلافت اموی و عباسی</i>. تهران: امیرکبیر.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%AA+%D8%B4%D8%B9%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%87%3A+%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4+%D9%85%D9%84%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1+%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA+%D8%A7%D9%85%D9%88%DB%8C+%D9%88+%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1&rft.date=1370&rft.aulast=%D9%85%D9%85%D8%AA%D8%AD%D9%86&rft.aufirst=%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFمینوی1346" class="citation book"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%AA%D8%A8%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%DB%8C" title="مجتبی مینوی">مینوی، مجتبی</a> (<bdi>۱۳۴۶</bdi>). <i>فردوسی و شعر او</i>. تهران: انجمن آثار ملی.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%B4%D8%B9%D8%B1+%D8%A7%D9%88&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86+%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1+%D9%85%D9%84%DB%8C&rft.date=1346&rft.aulast=%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%DB%8C&rft.aufirst=%D9%85%D8%AC%D8%AA%D8%A8%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFناظری1368–1369" class="citation journal"><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%AA_%D9%86%D8%A7%D8%B8%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نعمت ناظری (صفحه وجود ندارد)">ناظری، نعمت</a> (<bdi>اسفند ۱۳۶۸ و فروردین ۱۳۶۹</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/152181">«عفت کلام در شعر فردوسی»</a>. <i>چیستا</i>. تهران (۶۶–۶۷): <bdi>۷۹۶–۸۰۶</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7&rft.atitle=%D8%B9%D9%81%D8%AA+%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85+%D8%AF%D8%B1+%D8%B4%D8%B9%D8%B1+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.issue=%DB%B6%DB%B6%E2%80%93%DB%B6%DB%B7&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B7%DB%B9%DB%B6-%DB%B8%DB%B0%DB%B6%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1368%2F1369&rft.aulast=%D9%86%D8%A7%D8%B8%D8%B1%DB%8C&rft.aufirst=%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%AA&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F152181&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFنورایی1392" class="citation journal"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="الیاس نورایی (صفحه وجود ندارد)">نورایی، الیاس</a> (<bdi>پاییز ۱۳۹۲</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1019116">«پیوند اسطوره و عرفان برداشت‌های عرفانی سهروردی از شاهنامه فردوسی»</a>. <i>ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی</i>. تهران (۳۲): <bdi>۱۴۷–۱۶۳</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA+%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%88+%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C&rft.atitle=%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF+%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87+%D9%88+%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%B3%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C+%D8%A7%D8%B2+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.ssn=fall&rft.issue=%DB%B3%DB%B2&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B1%DB%B4%DB%B7-%DB%B1%DB%B6%DB%B3%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1392&rft.aulast=%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%B3&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F1019116&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFنلدکه1379" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A6%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D9%86%D9%84%D8%AF%DA%A9%D9%87" title="تئودور نلدکه">نلدکه، تئودور</a> (<bdi>۱۳۷۹</bdi>). <i>حماسهٔ ملی ایران</i>. ترجمهٔ بزرگ علوی. تهران: نگاه. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-6736-79-3" title="ویژه:منابع کتاب/964-6736-79-3"><bdi>۹۶۴-۶۷۳۶-۷۹-۳</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87%D9%94+%D9%85%D9%84%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87&rft.date=1379&rft.isbn=964-6736-79-3&rft.aulast=%D9%86%D9%84%D8%AF%DA%A9%D9%87&rft.aufirst=%D8%AA%D8%A6%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFهمایونفرخ1377" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%B1%DA%A9%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%AE" class="mw-redirect" title="رکن‌الدین همایونفرخ">همایونفرخ، رکن‌الدین</a> (<bdi>۱۳۷۷</bdi>). <i>شاهنامه و فردوسی: پژوهشی نو پیرامون حکیم ابوالقاسم فردوسی و سلطان محمود غزنوی</i>. تهران: اساطیر. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-5960-46-0" title="ویژه:منابع کتاب/964-5960-46-0"><bdi>۹۶۴-۵۹۶۰-۴۶-۰</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C%3A+%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DB%8C+%D9%86%D9%88+%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86+%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85+%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86+%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF+%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1&rft.date=1377&rft.isbn=964-5960-46-0&rft.aulast=%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%AE&rft.aufirst=%D8%B1%DA%A9%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFیاحقی1387" class="citation book"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%DB%8C%D8%A7%D8%AD%D9%82%DB%8C" title="محمدجعفر یاحقی">یاحقی، محمدجعفر</a> (<bdi>۱۳۸۷</bdi>). «رودکی و فردوسی». <i>آفتابی در میان سایه‌ای: جشن‌نامهٔ استاد دکتر بهمن سرکاراتی</i>. به کوشش علیرضا مظفری. سجاد آیدنلو. تهران: قطره. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-964-341-849-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-964-341-849-6"><bdi>۹۷۸-۹۶۴-۳۴۱-۸۴۹-۶</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%A9%DB%8C+%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.btitle=%D8%A2%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%3A+%D8%AC%D8%B4%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF+%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1+%D8%A8%D9%87%D9%85%D9%86+%D8%B3%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%82%D8%B7%D8%B1%D9%87&rft.date=1387&rft.isbn=978-964-341-849-6&rft.aulast=%DB%8C%D8%A7%D8%AD%D9%82%DB%8C&rft.aufirst=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFیاحقی1369" class="citation book">یاحقی، محمدجعفر (<bdi>۱۳۶۹</bdi>). <i>فرهنگ اساطیر</i>. تهران: سروش.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B4&rft.date=1369&rft.aulast=%DB%8C%D8%A7%D8%AD%D9%82%DB%8C&rft.aufirst=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFیاحقی1373" class="citation book">یاحقی، محمدجعفر (<bdi>۱۳۷۳</bdi>). <i>کتاب پاژ (ویژهٔ طوس و فردوسی)</i>. تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8+%D9%BE%D8%A7%DA%98+%28%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87%D9%94+%D8%B7%D9%88%D8%B3+%D9%88+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C%29&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86&rft.date=1373&rft.aulast=%DB%8C%D8%A7%D8%AD%D9%82%DB%8C&rft.aufirst=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="ایران۱" class="citation encyclopaedia">«احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم». <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دانشنامهٔ ایران">دانشنامهٔ ایران</a></i>. ج. ۱. تهران: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a>. <bdi>۱۳۸۴</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%A7%D8%AD%D8%B3%D9%86+%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85+%D9%81%DB%8C+%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%85&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.date=1384&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFکتابشناسی" class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/161168/">«گزیدهٔ کتابشناسی شاهنامهٔ فردوسی: به مناسبت کنگرهٔ جهانی بزرگداشت فردوسی»</a> <span class="cs1-format">(گزیدهٔ کتابشناسی)</span>. <i>فصلنامهٔ هنر</i> (۱۹): <bdi>۲۳۳–۲۴۵</bdi>. <bdi>تابستان و پاییز ۱۳۶۹</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D9%81%D8%B5%D9%84%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D9%87%D9%86%D8%B1&rft.atitle=%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%D9%94+%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C%3A+%D8%A8%D9%87+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%AA+%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87%D9%94+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.ssn=summer&rft.chron=summer%E2%80%93fall&rft.issue=%DB%B1%DB%B9&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B2%DB%B3%DB%B3-%DB%B2%DB%B4%DB%B5%3C%2Fbdi%3E&rft.date=1369&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.noormags.ir%2Fview%2Ffa%2Farticlepage%2F161168%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li></ul> <div dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBoyle2012" class="citation encyclopaedia cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D9%88%DB%8C%D9%84" title="جان اندرو بویل">Boyle, John Andrew</a> (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/Ferdowsi">"Ferdowsī"</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دانشنامه بریتانیکا">Encyclopædia Britannica Online</a></i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">17 January</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Ferdows%C4%AB&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica+Online&rft.date=2012&rft.aulast=Boyle&rft.aufirst=John+Andrew&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Fbiography%2FFerdowsi&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDaniel2003" class="citation encyclopaedia cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%84" title="التون دانیل">Daniel, Elton L.</a> (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranicaonline.org/articles/historiography-iii">"Historiography iii. Early Islamic Period"</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دانشنامه ایرانیکا">Encyclopædia Iranica</a></i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 April</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Historiography+iii.+Early+Islamic+Period&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Iranica&rft.date=2003&rft.aulast=Daniel&rft.aufirst=Elton+L.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iranicaonline.org%2Farticles%2Fhistoriography-iii&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGibb1982" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%DB%8C%D8%A8" class="mw-redirect" title="همیلتون الکساندر گیب">Gibb, Hamilton Alexander Roskin</a> (1982). <i>Studies on civilization of Islam</i> (به انگلیسی). Princeton University Press.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Studies+on+civilization+of+Islam&rft.pub=Princeton+University+Press&rft.date=1982&rft.aulast=Gibb&rft.aufirst=Hamilton+Alexander+Roskin&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHanaway1989" class="citation encyclopaedia cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Hanaway, William L. (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranicaonline.org/articles/bazgast-e-adabi">"Bāzgašt-e Adabī"</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دانشنامه ایرانیکا">Encyclopædia Iranica</a></i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 April</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=B%C4%81zga%C5%A1t-e+Adab%C4%AB&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Iranica&rft.date=1989&rft.aulast=Hanaway&rft.aufirst=William+L.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iranicaonline.org%2Farticles%2Fbazgast-e-adabi&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHuart2012" class="citation encyclopaedia cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="کلمان هوار">Huart, Clement</a> (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/firdawsi-SIM_2376?s.num=0&s.q=Firdawsī">"Firdawsī"</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="دانشنامه اسلام">Encyclopaedia of Islam</a></i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">17 January</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Firdaws%C4%AB&rft.btitle=Encyclopaedia+of+Islam&rft.date=2012&rft.aulast=Huart&rft.aufirst=Clement&rft_id=http%3A%2F%2Freferenceworks.brillonline.com%2Fentries%2Fencyclopaedia-of-islam-2%2Ffirdawsi-SIM_2376%3Fs.num%3D0%26s.q%3DFirdaws%C4%AB&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKhaleghi-Motlagh1999" class="citation encyclopaedia cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82%DB%8C_%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82" title="جلال خالقی مطلق">Khaleghi-Motlagh, Jalal</a> (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranicaonline.org/articles/ferdowsi-i">"Ferdowsi, Abu'l-Qāsem i. Life"</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دانشنامه ایرانیکا">Encyclopædia Iranica</a></i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">8 December</span> 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Ferdowsi%2C+Abu%27l-Q%C4%81sem+i.+Life&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Iranica&rft.date=1999&rft.aulast=Khaleghi-Motlagh&rft.aufirst=Jalal&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iranicaonline.org%2Farticles%2Fferdowsi-i&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKhaleghi-Motlagh1999" class="citation encyclopaedia cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Khaleghi-Motlagh, Jalal (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranicaonline.org/articles/ferdowsi-ii">"Ferdowsi, Abu'l-Qāsem ii. Hajw-nāma"</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دانشنامه ایرانیکا">Encyclopædia Iranica</a></i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">8 December</span> 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Ferdowsi%2C+Abu%E2%80%99l-Q%C4%81sem+ii.+Hajw-n%C4%81ma&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Iranica&rft.date=1999&rft.aulast=Khaleghi-Motlagh&rft.aufirst=Jalal&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iranicaonline.org%2Farticles%2Fferdowsi-ii&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span></li></ul> </div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="برای_مطالعه_بیشتر"><span id=".D8.A8.D8.B1.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.B7.D8.A7.D9.84.D8.B9.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B4.D8.AA.D8.B1"></span>برای مطالعه بیشتر</h2></div> <ul><li><cite id="CITEREFباغداساریان1380" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_(%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87)" title="ادیک باغداساریان (نویسنده)">باغداساریان، ادیک</a> (<bdi>۱۳۸۰</bdi>). <i>شاهنامه و ارمنیان</i>. تهران: مؤلف. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-06-0746-0" title="ویژه:منابع کتاب/964-06-0746-0"><bdi>۹۶۴-۰۶-۰۷۴۶-۰</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D9%88+%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%A4%D9%84%D9%81&rft.date=1380&rft.isbn=964-06-0746-0&rft.aulast=%D8%A8%D8%A7%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86&rft.aufirst=%D8%A7%D8%AF%DB%8C%DA%A9&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFبهار1391" class="citation book"><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1" title="مهرداد بهار">بهار، مهرداد</a> (<bdi>۱۳۹۱</bdi>). کتایون مزداپور، ویراستار. <i>پژوهشی در اساطیر ایران</i>. تهران: آگه. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-329-009-3" title="ویژه:منابع کتاب/964-329-009-3"><bdi>۹۶۴-۳۲۹-۰۰۹-۳</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A2%DA%AF%D9%87&rft.date=1391&rft.isbn=964-329-009-3&rft.aulast=%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1&rft.aufirst=%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFحمیدیان1372" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="سعید حمیدیان">حمیدیان، سعید</a> (<bdi>۱۳۷۲</bdi>). <i>درآمدی بر اندیشه و هنر فردوسی</i>. تهران: مرکز.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF%DB%8C+%D8%A8%D8%B1+%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87+%D9%88+%D9%87%D9%86%D8%B1+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2&rft.date=1372&rft.aulast=%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86&rft.aufirst=%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFخالقی_مطلق2009" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82%DB%8C_%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82" title="جلال خالقی مطلق">خالقی مطلق، جلال</a> (<bdi>۲۰۰۹</bdi>). <i>از شاهنامه تا خداینامه: جستاری دربارهٔ مآخذ مستقیم و غیرمستقیم شاهنامه</i>. تارنمای نوف.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%D8%B2+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%AA%D8%A7+%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%3A+%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94+%D9%85%D8%A2%D8%AE%D8%B0+%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85+%D9%88+%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.pub=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C+%D9%86%D9%88%D9%81&rft.date=2009&rft.aulast=%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82%DB%8C+%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82&rft.aufirst=%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFخالقی_مطلق1372" class="citation book">خالقی مطلق، جلال (<bdi>۱۳۷۲</bdi>). <i>گل‌رنج‌های کهن: برگزیدهٔ مقالات دربارهٔ شاهنامهٔ فردوسی</i>. به کوشش علی دهباشی. تهران: مرکز.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B1%D9%86%D8%AC%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%DA%A9%D9%87%D9%86%3A+%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%D9%94+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA+%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2&rft.date=1372&rft.aulast=%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82%DB%8C+%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82&rft.aufirst=%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFشاهسواریان1393" class="citation book"><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%B3_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="آودیس شاهسواریان (صفحه وجود ندارد)">شاهسواریان، آودیس</a> (<bdi>۱۳۹۳</bdi>). <i>شاهنامه و منابع ارمنی</i>. ترجمهٔ ادیک باغداساریان. تورنتو. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-927860-16-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-927860-16-8"><bdi>۹۷۸-۱-۹۲۷۸۶۰-۱۶-۸</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D9%88+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9+%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%AA%D9%88&rft.date=1393&rft.isbn=978-1-927860-16-8&rft.aulast=%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86&rft.aufirst=%D8%A2%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%B3&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFفردوسی1369" class="citation book">فردوسی، ابوالقاسم (<bdi>۱۳۶۹</bdi>). خالقی مطلق، جلال، ویراستار. <i>شاهنامه</i>. ج. دوم. نیویورک: بنیاد میراث ایران. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-939214-65-2" title="ویژه:منابع کتاب/0-939214-65-2"><bdi>۰-۹۳۹۲۱۴-۶۵-۲</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D9%86%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9&rft.pub=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1369&rft.isbn=0-939214-65-2&rft.aulast=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&rft.aufirst=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFکوورجی_کویاجی1371" class="citation book"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D9%88%D9%88%D8%B1%D8%AC%DB%8C_%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%A7%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="جهانگیر کوورجی کویاجی (صفحه وجود ندارد)">کوورجی کویاجی، جهانگیر</a> (<bdi>۱۳۷۱</bdi>). جلیل دوستخواه، ویراستار. <i>پژوهش‌هایی در شاهنامه</i>. تهران: زنده‌رود.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%AF&rft.date=1371&rft.aulast=%DA%A9%D9%88%D9%88%D8%B1%D8%AC%DB%8C+%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%A7%D8%AC%DB%8C&rft.aufirst=%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFماسه1350" class="citation book"><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87" title="هانری ماسه">ماسه، هانری</a> (<bdi>۱۳۵۰</bdi>). <i>فردوسی و حماسهٔ ملی</i>. ترجمهٔ مهدی روشن‌ضمیر. تبریز: دانشگاه تبریز.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87%D9%94+%D9%85%D9%84%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2&rft.pub=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2&rft.date=1350&rft.aulast=%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87&rft.aufirst=%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFمختاری1379" class="citation book"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="محمد مختاری">مختاری، محمد</a> (<bdi>۱۳۷۹</bdi>). <i>حماسه در رمز و راز ملی</i>. تهران: توس. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/964-315-524-2" title="ویژه:منابع کتاب/964-315-524-2"><bdi>۹۶۴-۳۱۵-۵۲۴-۲</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87+%D8%AF%D8%B1+%D8%B1%D9%85%D8%B2+%D9%88+%D8%B1%D8%A7%D8%B2+%D9%85%D9%84%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%AA%D9%88%D8%B3&rft.date=1379&rft.isbn=---&rft.aulast=%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C&rft.aufirst=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFمول1369" class="citation book"><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D9%84_%D9%85%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="ژول مول">مول، ژول</a> (<bdi>۱۳۶۹</bdi>). <i>دیباچهٔ شاهنامه</i>. ترجمهٔ جهانگیر افکاری. تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AF%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DA%86%D9%87%D9%94+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D9%88+%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4+%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.date=1369&rft.aulast=%D9%85%D9%88%D9%84&rft.aufirst=%DA%98%D9%88%D9%84&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFمیزانی_(ف.م._جوانشیر)1359" class="citation book"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فرج‌الله میزانی">میزانی (ف.م. جوانشیر)، فرج‌الله</a> (<bdi>۱۳۵۹</bdi>). <i>حماسهٔ داد: بحثی در محتوای سیاسی شاهنامه</i>. تهران: انتشارات حزب تودهٔ ایران.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87%D9%94+%D8%AF%D8%A7%D8%AF%3A+%D8%A8%D8%AD%D8%AB%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C+%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%AD%D8%B2%D8%A8+%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87%D9%94+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1359&rft.aulast=%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C+%28%D9%81.%D9%85.+%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D8%B1%29&rft.aufirst=%D9%81%D8%B1%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFدهباشی1370" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="علی دهباشی">دهباشی، علی</a> (<bdi>۱۳۷۰</bdi>). <i>فردوسی و شاهنامه: مجموعه سی و شش گفتار</i>. تهران: مدبر. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-600-594-294-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-600-594-294-1"><bdi>۹۷۸-۶۰۰-۵۹۴-۲۹۴-۱</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%3A+%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D9%87+%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%D8%B4%D8%B4+%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%85%D8%AF%D8%A8%D8%B1&rft.date=1370&rft.isbn=978-600-594-294-1&rft.aulast=%D8%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B9%D9%84%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFموحدفر1390" class="citation book">موحدفر، یاسر (<bdi>۱۳۹۰</bdi>). <i>رازهای شاهنامه</i>. تهران: پازینه. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-600-180-011-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-600-180-011-5"><bdi>۹۷۸-۶۰۰-۱۸۰-۰۱۱-۵</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%D9%BE%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%86%D9%87&rft.date=1390&rft.isbn=----&rft.aulast=%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%81%D8%B1&rft.aufirst=%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://shahnamehpajohan.ir/">باشگاه شاهنامه‌پژوهان</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://bonyadferdowsitous.ir/">بنیاد فردوسی توس</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744537">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ابوالقاسم_فردوسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="الگو:فردوسی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="بحث الگو:فردوسی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:فردوسی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="ابوالقاسم_فردوسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">ابوالقاسم فردوسی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آثار و کتاب‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شاهنامه">شاهنامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%AC%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="هجونامه فردوسی">هجونامه</a></li> <li>آثار مرتبط: <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="تصحیح شاهنامه">تصحیح شاهنامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="ترجمه شاهنامه">ترجمه شاهنامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="مقدمه شاهنامه">مقدمه شاهنامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A2%D8%AE%D8%B0_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="مآخذ شاهنامه">مآخذ شاهنامه</a><br /></li></ul> <p><b>نسخه‌های دست‌نویس</b>: <i>(<a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="شاهنامه ابومنصوری">شاهنامه ابومنصوری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AA%D9%87%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%A8%DB%8C" title="شاهنامه تهماسبی">شاهنامه تهماسبی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="شاهنامه داوری">شاهنامه داوری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D8%A7" title="شاهنامه رشیدا">شاهنامه رشیدا</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شاهنامه بزرگ ایلخانی">شاهنامه بزرگ ایلخانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C" title="شاهنامه مستوفی">شاهنامه مستوفی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="شاهنامه لندن">شاهنامه لندن</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%81%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="شاهنامه فلورانس">شاهنامه فلورانس</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%82%D8%B1%DA%86%D8%BA%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="شاهنامه قرچغای‌خان">شاهنامه قرچغای‌خان</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B7%D9%88%D9%BE%D9%82%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C" title="شاهنامه طوپقاپوسرای">شاهنامه طوپقاپوسرای</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%86%D9%82%D8%B1%DB%8C" title="شاهنامه بایسنقری">شاهنامه بایسنقری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9_%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شاهنامه‌های کوچک ایلخانی">شاهنامه‌های کوچک ایلخانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1" title="شاهنامه قوام‌الدین حسن وزیر">شاهنامه قوام‌الدین حسن وزیر</a>)</i><br /> <b><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="تصحیح شاهنامه">تصحیح‌های شاهنامه</a></b>: <i>(<a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DA%98%D9%88%D9%84_%D9%85%D9%84" title="شاهنامه ژول مل">شاهنامه ژول مل</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DA%86%D8%A7%D9%BE_%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="شاهنامه چاپ مسکو">شاهنامه چاپ مسکو</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DA%86%D8%A7%D9%BE_%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%AE%DB%8C%D9%85" title="شاهنامه چاپ بروخیم">شاهنامه چاپ بروخیم</a>)</i> </p> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="7" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ferdowsi.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/4/4e/Ferdowsi.JPG/85px-Ferdowsi.JPG" decoding="async" width="85" height="85" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/4/4e/Ferdowsi.JPG/128px-Ferdowsi.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/4/4e/Ferdowsi.JPG/170px-Ferdowsi.JPG 2x" data-file-width="1873" data-file-height="1879" /></a><figcaption></figcaption></figure><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tomb_of_Ferdowsi.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Tomb_of_Ferdowsi.png/85px-Tomb_of_Ferdowsi.png" decoding="async" width="85" height="85" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Tomb_of_Ferdowsi.png/128px-Tomb_of_Ferdowsi.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Tomb_of_Ferdowsi.png/170px-Tomb_of_Ferdowsi.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="748" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Firdawsi_-_Rustam_Kills_a_Dragon_(the_Third_Feat)_-_Walters_W60276B_(cropped).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Firdawsi_-_Rustam_Kills_a_Dragon_%28the_Third_Feat%29_-_Walters_W60276B_%28cropped%29.jpg/85px-Firdawsi_-_Rustam_Kills_a_Dragon_%28the_Third_Feat%29_-_Walters_W60276B_%28cropped%29.jpg" decoding="async" width="85" height="101" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Firdawsi_-_Rustam_Kills_a_Dragon_%28the_Third_Feat%29_-_Walters_W60276B_%28cropped%29.jpg/128px-Firdawsi_-_Rustam_Kills_a_Dragon_%28the_Third_Feat%29_-_Walters_W60276B_%28cropped%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Firdawsi_-_Rustam_Kills_a_Dragon_%28the_Third_Feat%29_-_Walters_W60276B_%28cropped%29.jpg/170px-Firdawsi_-_Rustam_Kills_a_Dragon_%28the_Third_Feat%29_-_Walters_W60276B_%28cropped%29.jpg 2x" data-file-width="728" data-file-height="864" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زادگاه و آرامگاه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%98" title="پاژ">پاژ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%86_(%D8%AA%D9%88%D8%B3)" title="رزان (توس)">رزان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%A8_(%D8%AA%D9%88%D8%B3)" title="شاداب (توس)">شاداب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="توس">توس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تابران">تابران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="آرامگاه فردوسی">آرامگاه فردوسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فردوسی‌شناسی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="فردوسی از نگاه دیگران">فردوسی از نگاه دیگران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C:_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D8%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%88_%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%A7%D9%88" title="فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او">فردوسی: زندگی، اندیشه و شعر او</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8)" title="داستان‌های شاهنامه (کتاب)">داستان‌های شاهنامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D9%88_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF" title="فردوسی و سلطان محمود">فردوسی و سلطان محمود</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%DB%8C" title="شاهنامه‌پژوهی">شاهنامه‌پژوهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DA%86%D8%B4%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی">سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8)" title="نامه باستان (کتاب)">نامهٔ باستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="واژگان عربی در شاهنامه">واژگان عربی در شاهنامه</a></li> <li><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="extiw" title="q:فردوسی">ویکی‌گفتاورد</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86" title="رده:شاهنامه‌پژوهان">فردوسی‌پژوهان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">ایران</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%AE" title="کیخسرو شاهرخ">کیخسرو شاهرخ</a> <i>(کاشف و بنیان‌گذار آرامگاه فردوسی)</i></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%84%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="حسین لرزاده">حسین لرزاده</a> <i>(طراح و سازنده آرامگاه فردوسی)</i></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%D8%B3%DB%8C%D8%AD%D9%88%D9%86" title="هوشنگ سیحون">هوشنگ سیحون</a> <i>(طراح آرامگاه فردوسی)</i></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B5%D8%AF%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="ابوالحسن صدیقی">ابوالحسن صدیقی</a> <i>(مجسمه‌ساز)</i></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%81%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="منصور رستگار فسایی">منصور رستگار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="محمدامین ریاحی">محمدامین ریاحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B4%D9%86" title="محمدعلی اسلامی ندوشن">محمدعلی اسلامی ندوشن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82%DB%8C_%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82" title="جلال خالقی مطلق">جلال خالقی مطلق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="جلال‌الدین کزازی">جلال‌الدین کزازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قدمعلی سرامی">قدمعلی سرامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%AC%D9%86%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="فریدون جنیدی">فریدون جنیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="بنداری اصفهانی">بنداری اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%AE_%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%A8" title="شاهرخ مسکوب">شاهرخ مسکوب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87" title="جلیل دوست‌خواه">جلیل دوست‌خواه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87_%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="فاطمه حبیبی‌زاد">فاطمه حبیبی‌زاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF%D8%AE%D8%AA_%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82%DB%8C_%DA%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="مهدخت پورخالقی چترودی">مهدخت پورخالقی چترودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%AE%D8%B7%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="ابوالفضل خطیبی">ابوالفضل خطیبی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">دیگران</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D9%84_%D9%85%D9%84" title="ژول مل">ژول مل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%B1_%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ترنر ماکان">ترنر ماکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87" title="هانری ماسه">هانری ماسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B2_%D9%88%D9%84%D9%81" title="فریتز ولف">فریتز ولف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A6%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D9%86%D9%84%D8%AF%DA%A9%D9%87" title="تئودور نلدکه">تئودور نلدکه</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%AF%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D9%84%D8%B3" title="یوگنی برتلس">یوگنی برتلس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="ولادیمیر مینورسکی">ولادیمیر مینورسکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="رستم علی‌اف">رستم علی‌اف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%81" title="محمد نوری عثمانوف">محمد نوری عثمانوف</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">معاصران فردوسی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C" title="سلطان محمود غزنوی">سلطان محمود غزنوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DA%A9_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" title="امیرک منصور">امیرک منصور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D9%82%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D9%87" title="حیی بن قتیبه">حیی بن قتیبه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="ابوالعباس اسفراینی">ابوالعباس اسفراینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="دقیقی">دقیقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AF%DB%8C_%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="اسدی طوسی">اسدی طوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%A9%DB%8C" title="رودکی">رودکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D8%B1%D9%88" title="آزادسرو">آزادسرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%84%D9%85" title="علی دیلم">علی دیلم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%84%D9%81" title="بودلف">بودلف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AE_%D9%BE%DB%8C%D8%B1_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ماخ پیر خراسانی">ماخ پیر خراسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="شادان برزین">شادان برزین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%88%DB%8C%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF" title="ماهویه خورشید">ماهویه خورشید</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="یزدانداد پسر شاپور">یزدان‌داد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D8%A7%D8%B0%D8%A8" title="ارسلان جاذب">ارسلان جاذب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آثار هنری</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C_(%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85)" title="فردوسی (فیلم)">فردوسی (فیلم)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DA%86%D9%87_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="دیباچه نوین شاهنامه">دیباچه نوین شاهنامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_(%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%86)" class="mw-redirect" title="داستان‌های شاهنامه (انیمیشن)">داستان‌های شاهنامه (انیمیشن)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B4" title="افسانه ماردوش">افسانه ماردوش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D9%88_%D8%B3%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%A8_(%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%86)" title="رستم و سهراب (انیمیشن)">رستم و سهراب (انیمیشن)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D9%88_%D8%B3%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%A8_(%D8%A7%D9%BE%D8%B1%D8%A7)" title="رستم و سهراب (اپرا)">رستم و سهراب (اپرا)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D9%88_%D8%B3%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%A8_(%D8%A7%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86)" title="رستم و سهراب (اپرای آذربایجان)">رستم و سهراب (اپرای آذربایجان)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D9%88_%D8%B3%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%A8_(%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85_%DB%B1%DB%B9%DB%B6%DB%B3)" title="رستم و سهراب (فیلم ۱۹۶۳)">رستم و سهراب (فیلم ۱۹۶۳)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D9%88_%D8%B3%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D9%82%D8%B3%D9%85%D8%AA_%D8%A7%D9%88%D9%84_(%D8%A2%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%85)" title="رستم و سهراب-قسمت اول (آلبوم)">رستم و سهراب-قسمت اول (آلبوم)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D9%88_%D8%B3%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D9%82%D8%B3%D9%85%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%85_(%D8%A2%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%85)" title="رستم و سهراب-قسمت دوم (آلبوم)">رستم و سهراب-قسمت دوم (آلبوم)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%86%D8%A7%D8%B8%D8%B1%DB%8C#اجرای_شاهنامهٔ_فردوسی_و_موسیقی_نوین" title="شهرام ناظری">درفش کاویانی، کاوه آهنگر (آلبوم)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D9%88_%D8%B3%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%A8_(%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="رستم و سهراب (نمایش‌نامه)">رستم و سهراب (نمایش‌نامه)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%87%D9%84_%D8%B3%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B2" title="چهل سرباز">چهل سرباز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="آخرین داستان">آخرین داستان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مطالب مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%81%D8%B4_%DA%A9%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="درفش کاویانی">درفش کاویانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شاهنامه‌خوانی">شاهنامه‌خوانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="نقالی">نقالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4%DB%8C_%D9%82%D9%87%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="نقاشی قهوه‌خانه‌ای">نقاشی قهوه‌خانه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D9%88_%D8%B2%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%A7" title="یوسف و زلیخا">یوسف و زلیخا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%84%DA%A9%DB%8C" title="شاهنامه لکی">شاهنامه لکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="شاهنامه کردی">شاهنامه کردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%A8%D8%AE%D8%AA" title="شاهنامه نوبخت">شاهنامه نوبخت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="بیژن‌نامه">بیژن‌نامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="برزونامه">برزونامه</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D9%85%D9%87%D8%B1" title="یادگار بزرگ‌مهر">یادگار بزرگ‌مهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%85%D9%86" title="پارسیان و من">پارسیان و من</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1_%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A8" title="بحر متقارب">بحر متقارب</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%B8_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="۸ مارس">۸ مارس ۱۰۱۰ (میلادی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7_%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF_%D9%88_%D8%AE%D9%88%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="مرا داد فرمود و خود داور است">مرا داد فرمود و خود داور است</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="رده:فردوسی">رده</a> <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="درگاه:فردوسی">درگاه</a> <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Emoji_u1f4d6.svg" class="mw-file-description" title="کتاب ویکی‌پدیا"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emoji_u1f4d6.svg/16px-Emoji_u1f4d6.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emoji_u1f4d6.svg/24px-Emoji_u1f4d6.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emoji_u1f4d6.svg/32px-Emoji_u1f4d6.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8:%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="کتاب:شاهنامه (صفحه وجود ندارد)">کتاب</a> <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_template_class.svg" class="mw-file-description" title="الگو"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Symbol_template_class.svg/16px-Symbol_template_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Symbol_template_class.svg/23px-Symbol_template_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Symbol_template_class.svg/31px-Symbol_template_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="الگو:شاهنامه">الگو</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744537"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="شاهنامه_فردوسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="الگو:شاهنامه"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="بحث الگو:شاهنامه"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:شاهنامه"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="شاهنامه_فردوسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شاهنامه">شاهنامه</a></i> <a class="mw-selflink selflink">فردوسی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شخصیت‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="پیشدادیان">پیشدادیان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%88%D9%85%D8%B1%D8%AB" title="کیومرث">کیومرث</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF" title="هوشنگ">هوشنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D9%87%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AB" title="طهمورث">طهمورث</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%AF" title="جمشید">جمشید</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86" title="فریدون">فریدون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%AC_(%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86)" title="ایرج (پسر فریدون)">ایرج</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1" title="منوچهر">منوچهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B0%D8%B1" title="نوذر">نوذر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%88_(%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D8%B7%D9%87%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%BE)" title="زو (پسر طهماسپ)">زو</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%B3%D9%BE_(%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86)" title="گرشاسپ (پهلوان)">گرشاسپ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="کیانیان">کیانیان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%82%D8%A8%D8%A7%D8%AF" title="کی‌قباد">کی‌قباد</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B3" title="کی‌کاووس">کی‌کاووس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88" title="کی‌خسرو">کی‌خسرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%BE" title="لهراسپ">لهراسپ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%BE" title="گشتاسپ">گشتاسپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D9%85%D9%86_(%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C)" title="بهمن (کیانی)">بهمن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C_%DA%86%D9%87%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="همای چهرزاد">همای چهرزاد</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="کی‌داراب">کی‌داراب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="داریوش سوم">داریوش سوم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="فهرست شخصیت‌های اسطوره‌ای شاهنامه">شخصیت‌های مرد</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%BE" title="جاماسپ">جاماسپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%85%DA%A9" title="سیامک">سیامک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A8_(%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="شهراسب (شاهنامه)">شهراسب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آبتین">آبتین</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B4" title="کیانوش">کیانوش</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%88%D9%87_%D8%A2%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%B1" title="کاوه آهنگر">کاوه آهنگر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%B4_%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B1" title="آرش کمانگیر">آرش کمانگیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%85_(%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="سلم (شاهنامه)">سَلم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="تور">تور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qob%C3%A1d_(Shahnameh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qobád (Shahnameh) (صفحه وجود ندارد)">قباد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%86" title="قارن">قارن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3_(%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D9%86%D9%88%D8%B0%D8%B1)" title="توس (پسر نوذر)">توس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D9%87%D9%85" title="گستهم">گستهم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%B3%D9%BE_(%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86)" title="گرشاسپ (پهلوان)">گرشاسپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="نریمان">نریمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85_(%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D9%86%D8%B1%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86)" title="سام (پسر نریمان)">سام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%84" title="زال">زال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="رستم">رستم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="سهراب">سهراب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="اسفندیار">اسفندیار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B4%D9%88%D8%AA%D9%86" title="پشوتن">پشوتن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%B2_(%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85)" title="فرامرز (پسر رستم)">فرامرز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%B2" title="فریبرز">فریبرز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%88%D8%B4" title="سیاوش">سیاوش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF_(%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%88%D8%B4)" title="فرود (پسر سیاوش)">فَرود</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%DA%AF%D9%87_%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="زنگه شاوران">زنگه شاوران</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%AF" title="کشواد">کشواد</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%AF%D8%B1%D8%B2" title="گودرز">گودرز</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%88" title="گیو">گیو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86" title="بیژن">بیژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%85" title="رهام">رهام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%DA%AF%D9%88%D8%AF%D8%B1%D8%B2" title="بهرام پسر گودرز">بهرام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%AC%DB%8C%D8%B1" title="هجیر">هُجیر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF" title="گرگین پسر میلاد">گرگین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D8%B2%D8%A7%D9%84" title="زواره پسر زال">زواره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D8%AF" title="شغاد">شغاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D9%81%D8%B1%D8%AE%E2%80%8C%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2" title="رستم فرخ‌هرمز">رستم فرخ‌هرمز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%AF" title="باربد">باربد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سکندر مقدونی (صفحه وجود ندارد)">سکندر مقدونی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="فهرست زنان شاهنامه">شخصیت‌های زن</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9_(%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="فرانک (شاهنامه)">فرانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B2" title="ارنواز">ارنواز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%B2" title="شهرناز">شهرناز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%AE%D8%AA" title="سیندخت">سیندخت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D9%87" title="رودابه">رودابه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D9%87" title="سودابه">سودابه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" title="تهمینه">تهمینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%DA%AF%D8%B4%D8%B3%D8%A8" title="بانوگشسب">بانوگُشَسْب</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="گردآفرید">گردآفرید</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B3_(%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%88%D8%B4)" title="فرنگیس (همسر سیاوش)">فرنگیس</a></li> <li>منیژه</li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%86" title="کتایون">کتایون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_(%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="آزاده (شاهنامه)">آزاده</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B7%DB%8C_(%D9%82%D8%A8%DB%8C%D9%84%D9%87)" title="طی (قبیله)">طَی یا تازیان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>مَرداس</li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%D8%AD%D8%A7%DA%A9" title="ضحاک">ضحاک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="مهراب کابلی">مهراب کابلی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="توران">تورانیان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D9%85" title="زادشم">زادشم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B4%D9%86%DA%AF" title="پشنگ">پشنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%BA%D8%B1%DB%8C%D8%B1%D8%AB" title="اغریرث">اغریرث</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D9%88%D8%B2_(%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D9%BE%D8%B4%D9%86%DA%AF)" title="گرسیوز (پسر پشنگ)">گَرسیوَز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%A8" title="افراسیاب">افراسیاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%98%D8%A7%D9%88" title="تژاو">تَژاو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="شیده">شیده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D9%BE" title="ارجاسپ">اَرجاسپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%87" title="ویسه">ویسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%87" title="پیران ویسه">پیران ویسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%87" title="هومان پسر ویسه">هومان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_(%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="بارمان (شاهنامه)">بارمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%87%D9%86" title="نستیهن">نستیهَن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%81%D8%B4" title="بیدرفش">بیدِرَفش</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">طایفه‌ها و خاندان‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%AF" title="کشواد">کشوادیان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%AF%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="گودرزیان">گودرزیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="خاندان پیران">خاندان پیران</a> (یا خاندان ویسه)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%B0%D8%B1" title="خاندان نوذر">خاندان نوذر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="خاندان ساسان">خاندان ساسان</a></li> <li>خاندان سام</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="6" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bahram_Gur_Fights_the_Horned_Wolf,_folio_from_the_Great_Ilkhanid_Shahnama.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Bahram_Gur_Fights_the_Horned_Wolf%2C_folio_from_the_Great_Ilkhanid_Shahnama.jpg/80px-Bahram_Gur_Fights_the_Horned_Wolf%2C_folio_from_the_Great_Ilkhanid_Shahnama.jpg" decoding="async" width="80" height="110" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Bahram_Gur_Fights_the_Horned_Wolf%2C_folio_from_the_Great_Ilkhanid_Shahnama.jpg/120px-Bahram_Gur_Fights_the_Horned_Wolf%2C_folio_from_the_Great_Ilkhanid_Shahnama.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Bahram_Gur_Fights_the_Horned_Wolf%2C_folio_from_the_Great_Ilkhanid_Shahnama.jpg/160px-Bahram_Gur_Fights_the_Horned_Wolf%2C_folio_from_the_Great_Ilkhanid_Shahnama.jpg 2x" data-file-width="4303" data-file-height="5929" /></a></span> <figure class="mw-halign-right mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:IRAN_Miniatur_by_UNESCO_1957_(8).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/IRAN_Miniatur_by_UNESCO_1957_%288%29.jpg/80px-IRAN_Miniatur_by_UNESCO_1957_%288%29.jpg" decoding="async" width="80" height="107" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/IRAN_Miniatur_by_UNESCO_1957_%288%29.jpg/120px-IRAN_Miniatur_by_UNESCO_1957_%288%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/IRAN_Miniatur_by_UNESCO_1957_%288%29.jpg/160px-IRAN_Miniatur_by_UNESCO_1957_%288%29.jpg 2x" data-file-width="3096" data-file-height="4128" /></a><figcaption></figcaption></figure> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:The_Court_of_Gayumars_(Cropped).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/The_Court_of_Gayumars_%28Cropped%29.jpg/80px-The_Court_of_Gayumars_%28Cropped%29.jpg" decoding="async" width="80" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/The_Court_of_Gayumars_%28Cropped%29.jpg/120px-The_Court_of_Gayumars_%28Cropped%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/The_Court_of_Gayumars_%28Cropped%29.jpg/160px-The_Court_of_Gayumars_%28Cropped%29.jpg 2x" data-file-width="1816" data-file-height="2632" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">حیوانات و موجودات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Akvan_Div&action=edit&redlink=1" class="new" title="Akvan Div (صفحه وجود ندارد)">اکوان دیو</a></li> <li>خروزان دیو</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DA%98%D9%86%DA%AF_%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="ارژنگ دیو">ارژنگ دیو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%98%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اژدهای ایرانی">اژدها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88_%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%AF" title="دیو سپید">دیو سپید</a></li> <li>کولاد-قندی</li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%A7_(%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87)" title="هما (افسانه)">هما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%B1%D8%BA" title="سیمرغ">سیمرغ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AE%D8%B4" title="رخش">رخش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D8%B2" title="شبدیز">شبدیز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D8%B1%D9%86%DA%AF" title="شبرنگ">شبرنگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=White_Elephant_(Shahnameh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="White Elephant (Shahnameh) (صفحه وجود ندارد)">فیل‌ سفید</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مکان‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ایران باستان">ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="توران">توران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="زابلستان">زابلستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سیستان">سیستان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D9%84" title="کابل">کابل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%AE" title="بلخ">بلخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%81%D9%88%D9%86" title="تیسفون">تیسفون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D8%B7%D8%AE%D8%B1" title="اصطخر">اصطخر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87)" title="مازندران (شاهنامه)">مازندران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%87_%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="هره برزیتی">هره برزیتی</a> (البرزکوه)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF" title="دماوند">دماوند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="تمیشه">تَمیشه</a></li> <li>کَسارود</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AC%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="فهرست جای‌ها در شاهنامه">دیگر مکان‌ها...</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سازه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>قلعه گنبدان (دژ گنبدان)</li> <li>قلعه Roein (دژ Roein)</li> <li>قلعه سپید (دژ سپید)</li> <li>قلعه بهمن (دژ بهمن)</li> <li>قلعه Alanan (دژ Alanan)</li> <li>قلعه گَنگ (دژ گَنگ)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نسخه‌های خطی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%81%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="شاهنامه فلورانس">شاهنامه فلورانس</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شاهنامه بزرگ ایلخانی">شاهنامه بزرگ ایلخانی</a></i> (یا Demotte)</li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%86%D9%82%D8%B1%DB%8C" title="شاهنامه بایسنقری">شاهنامه بایسنقری</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AA%D9%87%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%A8%DB%8C" title="شاهنامه تهماسبی">شاهنامه تهماسبی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D8%A7" title="شاهنامه رشیدا">شاهنامه رشیدا</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%82%D8%B1%DA%86%D8%BA%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="شاهنامه قرچغای‌خان">شاهنامه قرچغای‌خان</a></i> یا <i>شاهنامه وینزور</i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="شاهنامه داوری">شاهنامه داوری</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="دقیقی">دقیقی</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="شاهنامه ابومنصوری">شاهنامه ابومنصوری</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%81%D8%B4_%DA%A9%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="درفش کاویانی">درفش کاویانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A8%D8%B1_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="ببر بیان">بَبْرِ بَیان</a> یا (پلنگینه)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%84_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D9%87" title="زال و رودابه">زال و رودابه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D9%88_%D8%B3%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="رستم و سهراب">رستم و سهراب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D9%88_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="رستم و اسفندیار">رستم و اسفندیار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="هفت‌خان رستم">هفت‌خان رستم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B1%D8%AE" title="جنگ دوازده‌رخ">جنگ دوازده‌رُخ</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D9%88_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="خسرو و شیرین">خسرو و شیرین</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86_%D9%88_%D9%85%D9%86%DB%8C%DA%98%D9%87" title="بیژن و منیژه">بیژن و منیژه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اسطوره‌شناسی ایرانی">اسطوره‌شناسی ایرانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="رده:الگو:شاهنامه">رده:الگو:شاهنامه</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744537"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ادبیات_فارسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="الگو:ادبیات فارسی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="بحث الگو:ادبیات فارسی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:ادبیات فارسی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="ادبیات_فارسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="ادبیات فارسی">ادبیات فارسی</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="ادبیات_پارسی_باستان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ادبیات پارسی باستان">ادبیات پارسی باستان</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سنگ‌نوشته‌های پارسی باستان">سنگ‌نوشته‌های پارسی باستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%86%D8%A8%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="سنگ‌نبشته بیستون">سنگ‌نبشته بیستون</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D8%AC%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="گنج‌نامه">سنگ‌نبشته گنج‌نامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="نقش رستم">نقش رستم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%86%D8%A8%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%AE%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="سنگ‌نبشته خشایارشا در ترکیه">سنگ‌نبشته خشایارشا در ترکیه</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="ادبیات_پارسی_میانه" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="ادبیات پارسی میانه">ادبیات پارسی میانه</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">دینی</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7" title="اوستا">ترجمه و تفسیر اوستا</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF_(%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7)" title="زند (اوستا)">زند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF" title="پازند">پازند</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%B3%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="یسنه">یسن‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%B1%D8%AF" title="ویسپرد">ویسپرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="وندیداد">وندیداد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%B1%D8%A8%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="هیربدستان و نیرنگستان">هیربدستان و نیرنگستان</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%B4%D8%AA" title="یشت">یشت‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%87%D8%A7" title="گاتاها">گاهان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="دانشنامه">دانشنامه‌های دینی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86%DA%A9%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="دینکرد">دین‌کرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%B4%D9%86" title="بندهشن">بندهشن هندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%B4%D9%86" title="بندهشن">بندهشن بزرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%BE%DB%8C" title="جاماسپی">جاماسپی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D9%BE%D8%B1%D9%85" title="گزیده‌های زادسپرم">گزیده‌های زادسْپَرَم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1" title="نامه‌های منوچهر">نامه‌های منوچهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="دادستان دینی">دادِستان دینیگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="روایت‌های پهلوی">روایت‌های پهلوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%B3%D8%B1" class="mw-redirect" title="نامه تنسر">نامه تنسر</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87" title="فلسفه">فلسفی و کلامی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF" title="دین‌کرد">دین‌کرد سوم و چهارم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AF_%DA%AF%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D9%88%DB%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1" title="شکند گمانیک ویچار">شکند گمانیک ویچار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DA%AF" title="پس دانشن کامگ">پس دانشن کامگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%AC%D8%B3%D8%AA%DA%A9_%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B4" title="ماتیکان گجستک ابالیش">گُجَستَک اَبالیش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D9%88%D8%B1_%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="زبور پهلوی">زبور پهلوی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%DA%AF%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="پیش‌گویی">الهام و پیش‌گویی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%BE%DB%8C" title="جاماسپی">جاماسپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%81%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="ارداویراف‌نامه">ارداویراف‌نامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="ویرازگان">ویرازگان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF_%D9%88%D9%87%D9%85%D9%86_%DB%8C%D8%B3%D9%86" title="زند وهمن یسن">زند وهمن یسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%88%D9%85%D9%87_%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%88%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF" title="منظومه بهرام ورجاوند">منظومه بهرام ورجاوند</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="احکام دینی">قوانین دینی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="شایست نشایست">شایست نشایست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%B4%D9%88%D9%87%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="روایت امید اشوهشتان">روایت امید اشوهشتان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%A8%D8%BA_%D9%81%D8%B1%D8%AE%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="روایات آذرفرنبغ فرخزادان">روایات آذرفرنبغ فرخزادان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%A8%D8%BA_%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B4" title="روایات فرنبغ سروش">روایات فرنبغ سروش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%B4%D9%86%DB%8C%D9%87%D8%A7_(%D9%85%D8%AA%D9%86_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87)" title="پرسشنیها (متن پارسی میانه)">پرسشنیها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مادگان هزار دادستان">مادگان هزار دادستان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="اندرزنامه‌های پهلوی">اندرزنامه‌های پهلوی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF" title="مینوی خرد">مینوی خرد</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D9%85%D9%87%D8%B1" title="یادگار بزرگ‌مهر">یادگار بزرگ‌مهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D9%BE%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="اندرزنامه آذرپاد مهراسپندان">اندرزنامه آذرپاد مهراسپندان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B2_%D8%A7%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="اندرز اوشنر دانا">اندرز اوشنَر دانا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%86" title="اندرز دانایان به مزدیسنان">اندرز دانایان به مزدیسنان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B2_%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D9%82%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="اندرز خسرو قبادان">اندرز خسرو قبادان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B2_%D9%BE%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اندرز پوریوتکیشان">اندرز پوریوتکیشان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B2_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%A8%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%86" title="اندرز دستوران به بهدینان">اندرز دستوران به بهدینان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B2_%D8%A8%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%AE%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="اندرز بهزاد فرخ‌پیروز">اندرز بهزاد فرخ‌پیروز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC_%D8%AE%DB%8C%D9%85_%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="پنج خیم روحانیان">پنج خیم روحانیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="داروی خرسندی">داروی خرسندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%DB%8C%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="خویشکاری ریدگان">خویشکاری ریدگان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B2_%DA%A9%D9%86%D9%85_%D8%A8%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%A7_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="اندرز کنم به شما کودکان">اندرز کنم به شما کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF" title="دین‌کرد">دین‌کرد ششم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C" title="آیین مانوی">آثار مانوی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%84_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87" title="انجیل زنده">انجیل زنده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="شاپورگان">شاپورگان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="گنجینه زندگان">گنجینه زندگان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C)" title="رازان (کتاب دینی)">رازان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86" title="کتاب کوان">غول‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نامه‌های مانی">نامه‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبور مانی">زبور مانی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">غیردینی</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%86%D8%AB%D8%B1" title="نثر">نثر</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">کتابی</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="کارنامه اردشیر بابکان">کارنامه اردشیر بابکان</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="یادگار زریران">یادگار زریران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D9%88_%D8%B1%DB%8C%D8%AF%DA%AF" title="خسرو و ریدگ">خسرو و ریدگ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D8%B4%D8%B7%D8%B1%D9%86%D8%AC" title="گزارش شطرنج">گزارش شطرنج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%87%D8%B1_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8)" title="شهرستان‌های ایرانشهر (کتاب)"> شهرستان‌های ایرانشهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DA%AF%D9%81%D8%AA%DB%8C_%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="شگفتی و برجستگی سیستان">شگفتی و برجستگی سیستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D8%B4%D8%AA_%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="ماتیکان یوشت فریان">ماتیکان یوشت فریان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="ماه فروردین روز خرداد">ماه فروردین روز خرداد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%D8%B3%D8%AE%D9%86" class="mw-redirect" title="سورسخن">سورسخن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="فرهنگ پهلوی">فرهنگ پهلوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D9%88%DA%A9" title="فرهنگ اویم ایوک">فرهنگ اویم ایوک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="آیین نامه‌نویسی">آیین نامه‌نویسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DA%AF" class="mw-redirect" title="خودای‌نامگ">خودای‌نامگ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF" title="کتاب کاروند">کتاب کاروند</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">متفرقه</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%86%D8%A8%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="سنگ‌نبشته‌های ساسانی">سنگ‌نوشته‌های دولتی در دوران ساسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA" title="کعبه زرتشت">کعبه زرتشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%81%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="سفال‌نوشته‌های پارسی میانه">سفال‌نوشته‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="پوست‌نوشته‌های پارسی میانه">پوست‌نوشته‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B2%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="فلزنوشته‌های پارسی میانه">فلزنوشته‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مهرهای ساسانی">مهرها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سکه‌های ساسانی">سکه‌نوشته‌ها</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1" title="شعر">شعر</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%AE%D8%AA_%D8%A2%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="درخت آسوری">درخت آسوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D9%85_%D9%88_%D8%AE%D8%B1%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%AE%E2%80%8C%D9%85%D8%B1%D8%AF" title="خیم و خرد فرخ‌مرد">خیم و خرد فرخ‌مرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B2_%D8%A8%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%AE%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="اندرز بهزاد فرخ‌پیروز">خرد</a></li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%BE%DB%8C" title="جاماسپی">جاماسپی فرگرد ۱۶</a> •  </p> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="ادبیات_پارسی_دری" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="فارسی دری">ادبیات پارسی دری</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%DA%A9%D9%87%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="شعر کهن فارسی">شعر</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ یکم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%AE%D8%AA" title="دارای‌دخت">دارای‌دخت</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ دوم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="ابوالعباس مروزی">ابوالعباس مروزی</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ سوم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%82_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="محمود وراق هروی">محمود وراق هروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D8%B8%D9%84%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D8%BA%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="حنظله بادغیسی">حنظله بادغیسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%A8%D9%87_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="راتبه نیشابوری">راتبه نیشابوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%A9%DB%8C" title="رودکی">رودکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C" title="ابن رومی">ابن رومی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%D9%81%D8%B5_%D8%B3%D8%BA%D8%AF%DB%8C" title="ابوحفص سغدی">ابوحفص سغدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="شهید بلخی">شهید بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D9%85%D8%AE%D9%84%D8%AF_%D8%B3%DA%AF%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمد پسر مخلد سگزی">محمد پسر مخلد سگزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%BE%D8%B3%D8%B1_%D9%88%D8%B5%DB%8C%D9%81_%D8%B3%D8%AC%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمد پسر وصیف سجزی">محمد پسر وصیف سجزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="مسعودی مروزی">مسعودی مروزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="فیروز مشرقی">فیروز مشرقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%D8%A7%D9%85_%DA%A9%D8%B1%D8%AF" title="بسام کرد">بسام کرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%84%DB%8C%DA%A9_%DA%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوسلیک گرگانی">ابوسلیک گرگانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ چهارم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%AC%DB%8C_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="آغاجی بخارایی">آغاجی بخارایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="ابوسعید ابوالخیر">ابوسعید ابوالخیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="ابوالفتح بستی">ابوالفتح بستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AC_%D8%B3%DA%AF%D8%B2%DB%8C" title="ابوالفرج سگزی">ابوالفرج سگزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوطاهر خسروانی">ابوطاهر خسروانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="رونقی بخارایی">رونقی بخارایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%BE%D9%87%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سپهری بخارایی">سپهری بخارایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D8%B9_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="بدیع بلخی">بدیع بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%B1%D8%BA%D8%B2%DB%8C" title="بشار مرغزی">بشار مرغزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="ابوالمؤید بلخی">ابوالمؤید بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="بندار رازی">بُندار رازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D8%B3%DB%8C" title="بهرامی سرخسی">بهرامی سرخسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AB%D9%84_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بوالمثل بخارایی">بوالمثل بخارایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D9%82_%D8%AC%D9%88%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ابواسحاق جویباری">ابواسحاق جویباری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="خبازی نیشابوری">خبازی نیشابوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D9%87_%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D8%B3%DB%8C" title="خجسته سرخسی">خجسته سرخسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D8%B3%DB%8C" title="خسروی سرخسی">خسروی سرخسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="دقیقی">دقیقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D9%87_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="رابعه بلخی">رابعه بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%B1%D8%A8%D9%86%D8%AC%D9%86%DB%8C" title="ابوالعباس ربنجنی">ابوالعباس ربنجنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="ابوشکور بلخی">ابوشکور بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%A9%DB%8C" title="رودکی">رودکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%D9%81%D8%B5_%D8%B3%D8%BA%D8%AF%DB%8C" title="ابوحفص سغدی">ابوحفص سغدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%DA%A9%D8%B1_%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%A8" title="شاکر جلاب">شاکر جلاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="شهید بلخی">شهید بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="عماره مروزی">عماره مروزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="عنصری بلخی">عنصری بلخی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">فردوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A8" title="محمد عبده کاتب">محمد عبده کاتب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D8%A7%DA%A9_%D9%85%D8%B1%D8%BA%D8%B2%DB%8C" title="حکاک مرغزی">حکاک مرغزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="مسعودی مروزی">مسعودی مروزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B7%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D8%B5%D8%B9%D8%A8%DB%8C" title="ابوطیب مصعبی">ابوطیب مصعبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="معروفی بلخی">معروفی بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%B9%D9%87_%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="ابوزراعه معمری">ابوزراعه معمری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="معنوی بخارائی">معنوی بخارائی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B5%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="منتصر سامانی">منتصر سامانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%AC%DB%8C%DA%A9_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D8%B0%DB%8C" title="منجیک ترمذی">منجیک ترمذی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="منطقی رازی">منطقی رازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" title="نصر بن منصور">نصر بن منصور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B4%D8%B9%DB%8C%D8%A8_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="ابوشعیب هروی">ابوشعیب هروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1_%DA%86%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="طاهر چغانی">طاهر چغانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="کسایی مروزی">کسایی مروزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%86%DA%A9%D8%AA%DB%8C" title="عبدالله روزبه النکتی">عبدالله روزبه النکتی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%B9%D8%B1%D9%88%D8%B6%DB%8C" title="یوسف عروضی">یوسف عروضی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="ابوالقاسم بشریاسین">ابوالقاسم بشریاسین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ پنجم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="ابوسعید ابوالخیر">ابوسعید ابوالخیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%B9%D8%AF_%DA%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فخرالدین اسعد گرگانی">فخرالدین اسعد گرگانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="خواجه عبدالله انصاری">خواجه عبدالله انصاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1" title="باباطاهر">باباطاهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D9%85" title="خیام">خیام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C_%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="دانشی طوسی">دانشی طوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D8%B3%D8%B9%D8%AF_%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مسعود سعد سلمان">مسعود سعد سلمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سنایی">سنایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AF%DB%8C_%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="اسدی طوسی">اسدی طوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B3%D8%AC%D8%AF%DB%8C" title="عسجدی">عسجدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="عنصری بلخی">عنصری بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D9%88%D9%82%DB%8C" title="عیوقی">عیوقی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%81%D8%B1%DA%A9_%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C" title="کافرک غزنوی">کافرک غزنوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B6%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="غضائری رازی">غضائری رازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AC_%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ابوالفرج رونی">ابوالفرج رونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AE%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فرخی سیستانی">فرخی سیستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="قطران تبریزی">قطران تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="لبیبی">لبیبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="منوچهری دامغانی">منوچهری دامغانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88" title="ناصرخسرو">ناصرخسرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="ازرقی هروی">ازرقی هروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%86%DA%A9%D8%AA%DB%8C" title="عبدالله روزبه النکتی">عبدالله روزبه النکتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="ایرانشان بن ابی‌الخیر">ایرانشان بن ابی‌الخیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="عثمان مختاری">عثمان مختاری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ ششم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D8%AE%D8%B3%DB%8C%DA%A9%D8%AA%DB%8C" title="اثیر اخسیکتی">اثیر اخسیکتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A8_%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%B1" title="ادیب صابر">ادیب صابر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%B9%D8%B2%DB%8C" title="محمد معزی">محمد معزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="انوری">انوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B9%D9%82_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="عمعق بخاری">عمعق بخاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="خاقانی">خاقانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D9%85" title="خیام">خیام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AC_%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ابوالفرج رونی">ابوالفرج رونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%AC_%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="سراج قمری">سراج قمری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D8%B3%D8%B9%D8%AF_%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مسعود سعد سلمان">مسعود سعد سلمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%AC%D8%B2%DB%8C" title="سموری سجزی">سموری سجزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سنایی">سنایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B2%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="سوزنی سمرقندی">سوزنی سمرقندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%82_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="جمال‌الدین عبدالرزاق اصفهانی">جمال‌الدین عبدالرزاق اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%87%D8%AC%DB%8C%D9%85_%D8%A2%D9%85%D9%84%DB%8C" title="قاضی هجیم آملی">قاضی هجیم آملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B9_%D8%AC%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="عبدالواسع جبلی">عبدالواسع جبلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B3%DB%8C%D9%81%DB%8C" title="علی بن احمد سیفی">علی بن احمد سیفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B8%D9%87%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="ظهیرالدین فاریابی">ظهیرالدین فاریابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C" title="سید حسن غزنوی">اشرف غزنوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%DA%A9%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فلکی شروانی">فلکی شروانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="قوامی رازی">قوامی رازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%DA%AF%D9%86%D8%AC%D9%88%DB%8C" title="مهستی گنجوی">مهستی گنجوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="شاهین شیرازی">مولانا شاهین شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عطار نیشابوری">عطار نیشابوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88%D8%B7%D9%88%D8%A7%D8%B7" title="رشیدالدین وطواط">رشیدالدین وطواط</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%DA%AF%D9%86%D8%AC%D9%88%DB%8C" title="نظامی گنجوی">نظامی گنجوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88%D9%84%D8%AF" title="بهاءالدین ولد">بهاءالدین ولد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عبدالقادر گیلانی">عبدالقادر گیلانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%A7%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D9%88%D9%81%DB%8C" title="علی بن حامد کوفی">علی بن‌حامد کوفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="عثمان مروندی">عثمان مروندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%86%D8%AC%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="ابوالعلای گنجه‌ای">ابوالعلاء گنجه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AE%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="ایرانشاه بن ابی‌الخیر">ایرانشاه بن ابی‌الخیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="رشیدی سمرقندی">رشیدی سمرقندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3_%D8%B7%D8%A8%D8%B3%DB%8C" title="شمس طبسی">شمس طبسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ هفتم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D9%85%DB%8C" title="بدر جاجرمی">بدر جاجرمی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84" title="کمال‌الدین اسماعیل">کمال‌الدین اسماعیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B6%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="افضل‌الدین کاشانی">افضل‌الدین کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D8%AF%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="امیرخسرو دهلوی">امیرخسرو دهلوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اوحدالدین کرمانی">اوحدالدین کرمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="امامی هروی">امامی هروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C" title="مولوی">مولوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="همام تبریزی">همام تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="پوربهای جامی">پوربهای جامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%BE%DA%98%D8%AF%D9%88" title="بهرام پژدو">بهرام پژدو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA_%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%BE%DA%98%D8%AF%D9%88" title="زرتشت بهرام پژدو">زرتشت بهرام پژدو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%AC_%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="سراج قمری">سراج قمری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B3%DA%AF%D8%B2%DB%8C" title="سراج‌الدین سگزی">سراج‌الدین سگزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%D8%AF%DB%8C" title="سعدی">سعدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%86%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="سعدالدین نزاری قهستانی">سعدالدین نزاری قهستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3_%D9%82%DB%8C%D8%B3_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="شمس قیس رازی">شمس قیس رازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%B4%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیخ محمود شبستری">شیخ محمود شبستری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="فخرالدین عراقی">فخرالدین عراقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%81_%D9%81%D8%B1%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سیف فرغانی">سیف فرغانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86" title="ابن یمین">ابن یمین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D9%84%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="عمید لویکی">عمید لویکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AD%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%BA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="اوحدی مراغه‌ای">اوحدی مراغه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%AF_%D9%87%D9%85%DA%AF%D8%B1" title="مجد همگر">مجد همگر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%A7_%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="مولانا ناصری">مولانا ناصری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عطار نیشابوری">عطار نیشابوری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B3_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="کیکاووس رازی">کیکاووس رازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%DA%AF%D9%86%D8%AC%D9%88%DB%8C" title="نظامی گنجوی">نظامی گنجوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%88%D9%84%D8%AF" title="سلطان ولد">سلطان ولد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%A7%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D9%88%D9%81%DB%8C" title="علی بن حامد کوفی">علی بن‌حامد کوفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="عثمان مروندی">عثمان مروندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DA%A9%E2%80%8C%D8%AA%D8%A7%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="ملک‌تاج‌الدین دهلوی">ملک‌تاج‌الدین دهلوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="شهاب الدین بدایونی">شهاب‌الدین بدایونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%AF%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="امیرحسن دهلوی">امیرحسن دهلوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="خواجه عبیدالدین">خواجه عبیدالدین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A8" class="mw-redirect" title="حسن محمود کاتب">حسن محمود کاتب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ هشتم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="شاهین شیرازی">شاهین شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D9%82_%D8%A7%D8%B7%D8%B9%D9%85%D9%87" title="ابواسحاق اطعمه">ابواسحاق اطعمه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B6%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%86%D8%B9%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="فضل‌الله نعیمی">فضل‌الله نعیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D8%AF%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="امیرخسرو دهلوی">امیرخسرو دهلوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1" title="قاسم انوار">قاسم انوار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="مغربی تبریزی">مغربی تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="همام تبریزی">همام تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="سلیمی تونی">سلیمی تونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8" title="حافظ">حافظ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="حیدر شیرازی">حیدر شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%82_%D8%AE%D8%AC%D9%86%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="برندق خجندی">برندق خجندی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%AE%D8%AC%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="کمال خجندی">کمال خجندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%AE%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رستم خوریانی">رستم خوریانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="شرف‌الدین رامی">شرف‌الدین رامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%AF_%D8%B2%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عبید زاکانی">عبید زاکانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%AC%DB%8C" title="سلمان ساوجی">سلمان ساوجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="امیر شاهی">امیر شاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%B4%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیخ محمود شبستری">شیخ محمود شبستری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%81_%D9%81%D8%B1%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سیف فرغانی">سیف فرغانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86" title="ابن یمین">ابن یمین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%B1_%DA%86%D8%A7%DA%86%DB%8C" title="بدر چاچی">بدر چاچی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%82%D9%84%D9%86%D8%AF%D8%B1" title="بوعلی قلندر">بوعلی قلندر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%88%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="خواجوی کرمانی">خواجوی کرمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عماد فقیه کرمانی">عماد فقیه کرمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AD%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%BA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="اوحدی مراغه‌ای">اوحدی مراغه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="عمادالدین نسیمی">عمادالدین نسیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%88%D9%84%DB%8C" title="شاه نعمت‌الله ولی">نعمت‌الله ولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%AF%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="امیرحسن دهلوی">امیرحسن دهلوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DA%A9_%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%AF_%D8%B2%D9%88%D8%B2%D9%86%DB%8C" title="ملک عماد زوزنی">ملک عماد زوزنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%85%D9%84%DA%A9_%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%86" title="جهان‌ملک خاتون">جهان‌ملک خاتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C" title="حمدالله مستوفی">حمدالله مستوفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85_%D8%AC%D9%88%D9%86%D9%87" title="جام جونه">جام جونه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="حماد جمالی">حماد جمالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%B7%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="لطف‌الله نیشابوری">لطف‌الله نیشابوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="میر سید علی همدانی">میر سید علی همدانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%B1_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عطار شیرازی">عطار شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D9%84%DB%8C" title="ابوالحسن علی‌الاعلی">ابوالحسن علی‌الاعلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%A8_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="جلال طبیب شیرازی">جلال طبیب شیرازی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ نهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%DB%8C_%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="آذری طوسی">آذری طوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A2%D9%85%D9%84%DB%8C" title="محمد محمد آملی">محمد محمد آملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%85_%D8%AE%D9%88%D8%B3%D9%81%DB%8C" title="ابن حسام خوسفی">ابن حسام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D9%82_%D8%A7%D8%B7%D8%B9%D9%85%D9%87" title="ابواسحاق اطعمه">ابواسحاق اطعمه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1" title="قاسم انوار">قاسم انوار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D9%85%D8%AA_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="عصمت بخاری">عصمت بخاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="فخرالدین بخاری">فخرالدین بخاری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="کمال‌الدین بنایی">کمال‌الدین بنایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="مغربی تبریزی">مغربی تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="جامی">جامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D8%BA%D8%AA%D8%A7%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="هلالی جغتائی">هلالی جغتائی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%82_%D8%AE%D8%AC%D9%86%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="برندق خجندی">برندق خجندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%81%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AC%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="هاتفی خرجردی">هاتفی خرجردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%AE%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رستم خوریانی">رستم خوریانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="شرف‌الدین رضای سبزواری">رضای سبزواری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8_%D8%AA%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="شهاب ترشیزی">شهاب ترشیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="بساطی سمرقندی">بساطی سمرقندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%84%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="سکندر لودی">سکندر لودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="امیر شاهی">امیر شاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="اهلی شیرازی">اهلی شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7_%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="بابا فغانی شیرازی">بابا فغانی شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%B1_%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="عطار تونی">عطار تونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="آهی تونی">آهی تونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D8%B1_%D9%86%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="علی‌شیر نوایی">علی‌شیر نوایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C_%D9%81%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="مسیحی فوشنجی">مسیحی فوشنجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="مکتبی شیرازی">مکتبی شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%81%D8%B6%D9%88%D9%84%DB%8C" title="محمد فضولی">محمد فضولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D9%82%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="نظام‌الدین محمود قاری">نظام‌الدین محمود قاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="مهری هروی">مهری هروی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A8%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="کاتبی ترشیزی">کاتبی ترشیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%88%D9%84%DB%8C" title="شاه نعمت‌الله ولی">نعمت‌الله ولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="حسن‌شاه هروی">حسن‌شاه هروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AC%DB%8C" title="اسیری لاهیجی">اسیری لاهیجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="قبولی هروی">قبولی هروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B5%D9%81%DB%8C_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="آصفی هروی">آصفی هروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D9%88%D8%A7%D8%B5%D9%81%DB%8C" title="زین‌الدین محمود واصفی">زین‌الدین محمود واصفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%B7%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="لطف‌الله نیشابوری">لطف‌الله نیشابوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="اهلی ترشیزی">اهلی ترشیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="ملا محمد نامی">ملا محمد نامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="خیالی بخاری">خیالی بخاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="قاسم کاهی">قاسم کاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D9%82%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="نظام قاری">نظام قاری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ دهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شفایی اصفهانی">شفایی اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%AD%D8%B4%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%81%D9%82%DB%8C" title="وحشی بافقی">وحشی بافقی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="کمال‌الدین بنایی">کمال‌الدین بنایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B8%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="ظهوری ترشیزی">ظهوری ترشیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D9%88%D9%82%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ذوقی تونی">ذوقی تونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%B1%D8%AA%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="حیرتی تونی">حیرتی تونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AB%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="نثاری تونی">نثاری تونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D8%BA%D8%AA%D8%A7%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="هلالی جغتائی">هلالی جغتائی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%81%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AC%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="هاتفی خرجردی">هاتفی خرجردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B6%DB%8C_%D8%AF%DA%A9%D9%86%DB%8C" title="فیضی دکنی">فیضی دکنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="جمالی دهلوی">جمالی دهلوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عرفی شیرازی">عرفی شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D8%B1_%D9%86%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="علی‌شیر نوایی">علی‌شیر نوایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%AA%D8%B4%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محتشم کاشانی">محتشم کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مولانا همتی انگورانی">مولانا همتی انگورانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="اهلی شیرازی">اهلی شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="مکتبی شیرازی">مکتبی شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%B1%D8%B6%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="میر رضی آرتیمانی">میر رضی آرتیمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%86%D8%B8%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="محمدحسین نظیری نیشابوری">نظیری نیشابوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%81%D8%B6%D9%88%D9%84%DB%8C" title="محمد فضولی">محمد فضولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="سحابی استرآبادی">سحابی استرآبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AA%DA%A9%D9%84%D9%88" title="شانی تکلو">شانی تکلو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7_%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="بابا فغانی شیرازی">بابا فغانی شیرازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D8%A7_%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ملا حیدر هروی (صفحه وجود ندارد)">ملا حیدر هروی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سقای بخارایی (صفحه وجود ندارد)">سقای بخارایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B7%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مطربی سمرقندی (صفحه وجود ندارد)">مطربی سمرقندی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D8%AE%D8%B4%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دوستی بدخشی (صفحه وجود ندارد)">دوستی بدخشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%86_%D9%85%D8%B4%D9%81%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبدالرحمن مشفقی بخارایی (صفحه وجود ندارد)">عبدالرحمن مشفقی بخارایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B3%D9%81%DB%8C" title="سیدای نسفی">سیدای نسفی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B7%D8%B1%D8%AA_%D8%B2%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B2_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فطرت زردوز سمرقندی (صفحه وجود ندارد)">فطرت زردوز سمرقندی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B8%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%DA%A9%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ظهوری دکنی (صفحه وجود ندارد)">ظهوری دکنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="لسانی شیرازی">لسانی شیرازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شرف‌جهان قزوینی (صفحه وجود ندارد)">شرف‌جهان قزوینی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهمی استرآبادی (صفحه وجود ندارد)">فهمی استرآبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="اهلی ترشیزی">اهلی ترشیزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D9%82%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شهیدی قمی (صفحه وجود ندارد)">شهیدی قمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="شریف تبریزی">شریف تبریزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="صبوری تبریزی (صفحه وجود ندارد)">صبوری تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C_%D8%AE%D8%A8%D9%88%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نوعی خبوشانی">نوعی خبوشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF%DB%8C" title="ثنایی مشهدی">ثنایی مشهدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ضمیری اصفهانی">ضمیری اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مسعود مسیح کاشانی">مسعود مسیح کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شکیبی اصفهانی">شکیبی اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DA%A9_%D9%82%D9%85%DB%8C" title="ملک قمی">ملک قمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%81%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D8%A8%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کفری تربتی (صفحه وجود ندارد)">کفری تربتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D8%AF%DA%A9%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شاه‌طاهر دکنی انجدانی (صفحه وجود ندارد)">شاه‌طاهر دکنی انجدانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%A8%DB%8C_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نصیبی گیلانی (صفحه وجود ندارد)">نصیبی گیلانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%B4_%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرخوش کشمیری (صفحه وجود ندارد)">سرخوش کشمیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C" title="ولی دشت بیاضی">ولی دشت بیاضی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF%DB%8C" title="غزالی مشهدی">غزالی مشهدی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ یازدهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%85%D9%84%D9%88_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="انیسی شاملو هروی (صفحه وجود ندارد)">انیسی شاملو هروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%B1%D8%B6%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="میر رضی آرتیمانی">میر رضی آرتیمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D8%A2%D9%85%D9%84%DB%8C" title="طالب آملی">طالب آملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%DA%A9%D8%AA_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="شوکت بخاری">شوکت بخاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلیم تهرانی">سلیم تهرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B6%DB%8C_%D8%AF%DA%A9%D9%86%DB%8C" title="فیضی دکنی">فیضی دکنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF%DB%8C" title="قاسم مشهدی">قاسم مشهدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D8%B3%DA%AF%D8%B2%DB%8C" title="ابوالفتح سگزی">ابوالفتح سگزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%88%D9%84%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="احولی سیستانی">احولی سیستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اسیر شهرستانی">اسیر شهرستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81_%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محمدسعید اشرف مازندرانی">محمدسعید اشرف مازندرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D9%87%D9%88" title="سلطان باهو">سلطان باهو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%A8%D8%AF%D8%AE%D8%B4%DB%8C" title="ملاشاه بدخشی">ملاشاه بدخشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A2%D8%B1%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%DA%AF%D9%85" title="جهان‌آرا بیگم">جهان‌آرا بیگم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87_%D8%BA%D8%A7%D9%81%D9%84_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حمزه غافل سیستانی">حمزه غافل سیستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="زلالی خوانساری">زلالی خوانساری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%D8%A7" title="زیب‌النسا">زیب‌النسا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D9%84" title="بیدل">بیدل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سرمد کاشانی">سرمد کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کلیم کاشانی">کلیم کاشانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%85_%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ندیم کشمیری (صفحه وجود ندارد)">ندیم کشمیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شاپور تهرانی">شاپور تهرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%A6%D8%A8_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="صائب تبریزی">صائب تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="صوفی مازندرانی">صوفی مازندرانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D8%B7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="صیدی طهرانی (صفحه وجود ندارد)">صیدی طهرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B0%D9%84_%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF%DB%8C" title="باذل مشهدی">باذل مشهدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF%DB%8C" title="قدسی مشهدی">قدسی مشهدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%86%D8%B8%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="محمدحسین نظیری نیشابوری">نظیری نیشابوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مولانا همتی انگورانی">مولانا همتی انگورانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7_%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%81%DB%8C%D8%B6_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ملا محسن فیض کاشانی">محسن فیض کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="سحابی استرآبادی">سحابی استرآبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%82_%D9%84%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AC%DB%8C" title="عبدالرزاق لاهیجی">فیاض لاهیجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AA%DA%A9%D9%84%D9%88" title="شانی تکلو">شانی تکلو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%B1_%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="منیر لاهوری">منیر لاهوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%B0%D9%88%D8%A8_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="مجذوب تبریزی">مجذوب تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1" title="طرزی افشار">طرزی افشار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="کرام بخارایی">کرام بخارایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B3%D9%81%DB%8C" title="سیدای نسفی">سیدای نسفی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A7%D9%82%D9%84_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%81%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عاقل خان رازی خوافی (صفحه وجود ندارد)">عاقل خان رازی خوافی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نخلی بخارایی (صفحه وجود ندارد)">نخلی بخارایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ناظم هراتی (صفحه وجود ندارد)">ناظم هراتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B2_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سرافراز سمرقندی (صفحه وجود ندارد)">سرافراز سمرقندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B5%DB%8C%D8%AD%DB%8C_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="فصیحی هروی">فصیحی هروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نجیب کاشانی">نجیب کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AC%D8%A8%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="رجبعلی تبریزی">رجبعلی واحد تبریزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ناصر علی سرهندی (صفحه وجود ندارد)">ناصر علی سرهندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="محسن فانی">محسن فانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="عبدالقادر تونی">عبدالقادر تونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B8%D9%81%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D8%B3%D9%86" title="ظفرخان حسن">ظفرخان حسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF%DB%8C" title="رضی دانش مشهدی">رضی دانش مشهدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D9%82%D8%B4%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C" title="سعید نقشبندی یزدی">سعید نقشبندی یزدی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%88%D9%82%DB%8C_%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فوقی یزدی (صفحه وجود ندارد)">فوقی یزدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%B1_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سنجر کاشانی">سنجر کاشانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D9%81%DB%8C_%DA%86%D8%B1%DA%A9%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="صفی چرکس (صفحه وجود ندارد)">صفی چرکس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D9%84%DA%A9_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سالک قزوینی (صفحه وجود ندارد)">سالک قزوینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%88%D8%A7%D8%B9%D8%B8_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="محمد واعظ قزوینی">محمد واعظ قزوینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="غنی کشمیری">غنی کشمیری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%81%DB%8C%D8%B9_%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="رفیع مشهدی (صفحه وجود ندارد)">رفیع مشهدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%BA%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF%DB%8C" title="طغرای مشهدی">طغرای مشهدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%AD%DB%8C%D8%AF_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="وحید قزوینی">وحید قزوینی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B0%D9%88%D9%82%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ذوقی اردستانی (صفحه وجود ندارد)">ذوقی اردستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="الهی اسدآبادی">الهی اسدآبادی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ دوازدهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81_%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محمدسعید اشرف مازندرانی">محمدسعید اشرف مازندرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%81_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="هاتف اصفهانی">هاتف اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%84%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="آزاد بلگرامی">آزاد بلگرامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1_%D8%A8%DB%8C%DA%AF%D8%AF%D9%84%DB%8C" title="آذر بیگدلی">آذر بیگدلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%82_%D8%AF%D9%86%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="عبدالرزاق دنبلی">عبدالرزاق دنبلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D9%84" title="بیدل">عبدالقادر بیدل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%82%DB%8C%D8%B1_%D8%AF%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فقیر دهلوی (صفحه وجود ندارد)">فقیر دهلوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B5%D8%A7%D9%84_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="وصال شیرازی">وصال شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D8%AD%E2%80%8C%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B5%D8%A8%D8%A7" title="فتح‌علی صبا">فتحعلی‌خان صبای کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%DB%8C%D9%86_%D9%84%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AC%DB%8C" title="حزین لاهیجی">حزین لاهیجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B0%D9%84_%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF%DB%8C" title="باذل مشهدی">باذل مشهدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="قصاب کاشانی">قصاب کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D9%84%DB%8C" title="صباحی بیدگلی">صباحی بیدگلی‏</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D9%82_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مشتاق اصفهانی">مشتاق اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%A8_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="طبیب اصفهانی">طبیب اصفهانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D9%86%DB%8C%D9%85%D8%AA_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="غنیمت پنجابی (صفحه وجود ندارد)">غنیمت پنجابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B4%D9%85%D8%AA_%D8%A8%D8%AF%D8%AE%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حشمت بدخشانی">حشمت بدخشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="کرام بخارایی">کرام بخارایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%BE%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="سپندی سمرقندی">سپندی سمرقندی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%AA_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="حسین شهرت شیرازی (صفحه وجود ندارد)">حسین شهرت شیرازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%85%D9%84%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="املای بخارایی (صفحه وجود ندارد)">املای بخارایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%BA%DB%8C%D8%A7%D8%AB%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D8%AE%D8%B4%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="غیاثی بدخشی (صفحه وجود ندارد)">غیاثی بدخشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="واله داغستانی">واله داغستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B8%D9%81%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%88%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="ظفرخان جوهری">ظفرخان جوهری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AE%D9%84%D8%B5_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مخلص کاشانی">مخلص کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A3%D8%AB%DB%8C%D8%B1_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="تأثیر تبریزی">تأثیر تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نجیب کاشانی">نجیب کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="واله اصفهانی">واله اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D9%82%D9%85%DB%8C" title="محیط قمی">محیط قمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="میرنجات اصفهانی">میرنجات اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="عالی شیرازی">عالی شیرازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شیوکرام تقوی (صفحه وجود ندارد)">شیوکرام تقوی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%86%D8%B9_%D8%AA%D8%AA%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="قانع تتوی (صفحه وجود ندارد)">قانع تتوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="آفرین لاهوری">آفرین لاهوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%82%D9%81_%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="واقف لاهوری">واقف لاهوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="محمداسماعیل دارا">محمداسماعیل دارا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اکسیر اصفهانی (صفحه وجود ندارد)">اکسیر اصفهانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%DB%8C%D8%B1%D8%AA_%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="حیرت لاهوری (صفحه وجود ندارد)">حیرت لاهوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="خالص اصفهانی (صفحه وجود ندارد)">خالص اصفهانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ سیزدهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="صفای اصفهانی">صفای اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%B7_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نشاط اصفهانی">نشاط اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%BA%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%B7%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فروغی بسطامی">فروغی بسطامی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%BA%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%AF%D9%82%DB%8C" title="یغمای جندقی">یغمای جندقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D8%B2_%D8%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="فایز دشتی">فایز دشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D8%AF%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="غالب دهلوی">غالب دهلوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%82%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="فقیر شیرازی">فقیر شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A2%D9%86%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="قاآنی شیرازی">قاآنی شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B5%D8%A7%D9%84_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="وصال شیرازی">وصال شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%82%D8%A7%D8%B1_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="وقار شیرازی">وقار شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D9%85%D9%84%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B9%D8%B1%D8%A7" title="محمود ملک‌الشعرا">محمودخان صبا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D8%B9%DB%8C%D9%86" title="طاهره قرةالعین">طاهره قرةالعین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D8%AD%E2%80%8C%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B5%D8%A8%D8%A7" title="فتح‌علی صبا">فتحعلی‌خان صبای کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%87_(%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1)" title="نادره (شاعر)">نادره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D9%84_%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="بیدل کرمانشاهی">بیدل کرمانشاهی</a></li> <li>‌‌<a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="جعفر پیدا همدانی (صفحه وجود ندارد)">جعفر پیدا همدانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6_%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="میرزا جعفر ریاض همدانی">میرزا جعفر ریاض همدانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D9%86%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="عبرت نائینی">عبرت نایینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%82_%D8%AF%D9%86%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="عبدالرزاق دنبلی">عبدالرزاق دنبلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%82%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B7%D8%BA%D8%B1%D9%84_%D8%A7%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نقیب‌خان طغرل احراری (صفحه وجود ندارد)">نقیب‌خان طغرل احراری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%85%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="شمس‌الدین شاهین (صفحه وجود ندارد)">شمس‌الدین شاهین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B8%D9%81%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%88%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="ظفرخان جوهری">ظفرخان جوهری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B4%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="تاش‌خواجه اسیری">تاش‌خواجه اسیری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82_%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="صادق منشی بخارایی (صفحه وجود ندارد)">صادق منشی بخارایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%AD%D9%88%D9%86_%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C" title="جیحون یزدی">جیحون یزدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="واله اصفهانی">واله اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D9%82%D9%85%DB%8C" title="محیط قمی">محیط قمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%AE%D9%88%D9%86%DB%8C" title="مفتون بردخونی">مفتون بردخونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عمان سامانی">عمان سامانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B5%D9%88%D9%81%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نواب‌الله دادخان صوفی (صفحه وجود ندارد)">نواب‌الله دادخان صوفی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%86%D8%AB%D8%B1_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="نثر فارسی">نثر</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ چهارم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="ابومنصور معمری">ابومنصور معمری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D8%B3%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابویعقوب سجستانی">ابویعقوب سجستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D8%B9%D9%85%DB%8C" title="ابوعلی بلعمی">ابوعلی بلعمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="ابوالمؤید بلخی">ابوالمؤید بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="اخوینی بخاری">اخوینی بخاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D9%85%D9%88%D9%81%D9%82_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="ابومنصور موفق هروی">ابومنصور موفق هروی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ پنجم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ابوریحان بیرونی">ابوریحان بیرونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7" class="mw-redirect" title="ابن‌سینا">ابن‌سینا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%B5%D8%B1_%D9%85%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ابونصر مشکان">ابونصر مشکان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="گردیزی">گردیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%87%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="بیهقی">بیهقی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B3_%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="کیکاووس زیاری">کیکاووس زیاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%AC%D9%88%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="هجویری">هجویری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88" class="mw-redirect" title="ناصر خسرو">ناصر خسرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="خواجه عبدالله انصاری">خواجه عبدالله انصاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9" title="نظام‌الملک">نظام‌الملک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D9%85" title="خیام">خیام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="شاهمردان رازی">شاهمردان رازی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ ششم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="ابن بلخی">ابن بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%D8%AC%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اسماعیل جرجانی">اسماعیل جرجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%A8%D8%AF%DB%8C" title="ابوالفضل رشید الدین میبدی">ابوالفضل رشید الدین میبدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمد غزالی">محمد غزالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="احمد غزالی">احمد غزالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B6%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="عین‌القضات">عین‌القضات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AC%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="احمد جام">احمد جام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="حمیدالدین بلخی">حمیدالدین بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="شهاب‌الدین یحیی سهروردی">شهاب‌الدین یحیی سهروردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D9%87%D9%82%DB%8C" title="ابوالحسن بیهقی">ابوالحسن بیهقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88%D8%B7%D9%88%D8%A7%D8%B7" title="رشیدالدین وطواط">رشیدالدین وطواط</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="نصرالله منشی">نصرالله منشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D9%88%D8%B6%DB%8C" title="نظامی عروضی">نظامی عروضی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%AD_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="ابوالفتوح رازی">ابوالفتوح رازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1" title="محمد بن منور">محمد بن منور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="سعدالدین وراوینی">سعدالدین وراوینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%85%D9%84%D8%B7%DB%8C%D9%88%DB%8C" title="محمد بن غازی ملطیوی">محمد بن غازی ملطیوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="بهاءالدین بغدادی">بهاءالدین بغدادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B8%D9%87%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="ظهیری سمرقندی">ظهیری سمرقندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="خاقانی">خاقانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="نجم‌الدین راوندی">نجم‌الدین راوندی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ هفتم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="ابن‌اسفندیار">ابن‌اسفندیار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%B1" title="عطار">عطار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="شهاب‌الدین زیدری نسوی">شهاب‌الدین زیدری نسوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D9%88%D9%81%DB%8C" title="محمد عوفی">محمد عوفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3_%D9%82%DB%8C%D8%B3_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="شمس قیس رازی">شمس قیس رازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="نجم‌الدین رازی">نجم‌الدین رازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="خواجه نصیرالدین طوسی">خواجه نصیرالدین طوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="شمس تبریزی">شمس تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C" title="مولوی">مولوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B6%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="افضل‌الدین کاشانی">افضل‌الدین کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D9%85%D9%84%DA%A9_%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="عطاملک جوینی">عطاملک جوینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%D8%AF%DB%8C" title="سعدی">سعدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="ناصرالدین عبدالله بیضاوی">ناصرالدین عبدالله بیضاوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="قطب‌الدین شیرازی">قطب‌الدین شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AC_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%AC" title="منهاج سراج">منهاج سراج</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ هشتم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%81%D8%B6%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رشیدالدین فضل‌الله همدانی">رشیدالدین فضل‌الله همدانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="شرف‌الدین عبدالله شیرازی">شرف‌الدین عبدالله شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C" title="حمدالله مستوفی">حمدالله مستوفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%86%D8%AE%D8%B4%D8%A8%DB%8C" title="ضیاءالدین نخشبی">ضیاءالدین نخشبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%86%D8%A8_%D8%BA%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نظام‌الدین شنب غازانی">نظام‌الدین شنب غازانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ نهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D9%88" title="حافظ ابرو">حافظ ابرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="جامی">جامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C" title="شرف‌الدین علی یزدی">شرف‌الدین علی یزدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%88%D8%A7%D8%B9%D8%B8_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%81%DB%8C" title="حسین واعظ کاشفی">حسین واعظ کاشفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="میرخواند">میرخواند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%82_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="عبدالرزاق سمرقندی">عبدالرزاق سمرقندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابن ترکه اصفهانی">ابن ترکه اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="جلال‌الدین دوانی">جلال‌الدین دوانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ دهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="ابوالفضل علامی">ابوالفضل علامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%88%DA%A9_%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%86%DB%8C" title="عبدالقادر بن ملوک شاه بدائونی">عبدالقادر بن ملوک شاه بدائونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شیخ بهایی">شیخ بهایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%DB%8C%DA%AF_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86" title="اسکندر بیگ ترکمان">اسکندر بیگ ترکمان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ یازدهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="امین احمد رازی">امین احمد رازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="شرف‌خان بدلیسی">شرف‌خان بدلیسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AD_%D9%81%D9%88%D9%85%D9%86%DB%8C" title="عبدالفتاح فومنی">عبدالفتاح فومنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%87" title="محمد داراشکوه">محمد داراشکوه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ دوازدهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="میرزا مهدی استرآبادی">میرزا مهدی استرآبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%E2%80%8C%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="قائم‌مقام فراهانی">قائم‌مقام فراهانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سدهٔ سیزدهم</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زین‌العابدین شیروانی">زین‌العابدین شیروانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A2%D9%86%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="قاآنی شیرازی">قاآنی شیرازی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="ادبیات_دوره_معاصر" style="font-size:114%;margin:0 4em">ادبیات <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تاریخ معاصر ایران">دوره معاصر</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">شاعران</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">ایران</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D9%86%D9%88%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شعر نوقدمایی (صفحه وجود ندارد)">نوقدمایی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="عارف قزوینی">عارف قزوینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B4%D9%82%DB%8C" title="میرزاده عشقی">میرزاده عشقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%AE%DB%8C_%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C" title="محمد فرخی یزدی">محمد فرخی یزدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1" title="محمدتقی بهار">محمدتقی بهار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="شیدای گراشی">شیدای گراشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="ارسلان پوریا">ارسلان پوریا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2_%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%84_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%84%D8%B1%DB%8C" title="پرویز ناتل خانلری">پرویز ناتل خانلری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="نادر نادرپور">نادر نادرپور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="پروین اعتصامی">پروین اعتصامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%AC_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7" title="ایرج میرزا">ایرج میرزا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%88%D8%B4_%DA%A9%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سیاوش کسرایی">سیاوش کسرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="محمدرضا عبدالملکیان">محمدرضا عبدالملکیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%AA%D9%88%D9%84%D9%84%DB%8C" title="فریدون توللی">فریدون توللی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%DA%86%DB%8C%D9%86_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="گلچین گیلانی">گلچین گیلانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D9%86%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="عبرت نائینی">عبرت نایینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%DA%A9%D9%88%D9%87%DB%8C" title="سید کریم امیری فیروزکوهی">کریم امیری فیروزکوهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%85%D8%B5%D9%81%D8%A7" title="مظاهر مصفا">مظاهر مصفا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%AD%D8%A8%D8%AE%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="محمدحسن فرحبخشیان">ژولیده نیشابوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="عبدالحسین جلالیان">عبدالحسین جلالیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C" title="محمدعلی ریاضی یزدی">محمدعلی ریاضی یزدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%AF_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عماد خراسانی">عماد خراسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="سلمان هراتی">سلمان هراتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سپیده کاشانی">سپیده کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="حمید سبزواری">حمید سبزواری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="سید حسن حسینی">سید حسن حسینی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="یاور همدانی">یاور همدانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%A2%D9%82%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="محمدرضا آقاسی">محمدرضا آقاسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محمدعلی معلم دامغانی">محمدعلی معلم دامغانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC" title="هوشنگ ابتهاج">هوشنگ ابتهاج</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شعر نیمایی">نیمایی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%AB%D8%A7%D9%84%D8%AB" title="مهدی اخوان ثالث">مهدی اخوان ثالث</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1_%D8%A2%D8%AA%D8%B4%DB%8C" title="منوچهر آتشی">منوچهر آتشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%AA_%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نصرت رحمانی">نصرت رحمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%A8_%D8%B3%D9%BE%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="سهراب سپهری">سهراب سپهری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B4%D9%81%DB%8C%D8%B9%DB%8C_%DA%A9%D8%AF%DA%A9%D9%86%DB%8C" title="محمدرضا شفیعی کدکنی">محمدرضا شفیعی کدکنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1_%D8%B4%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="منوچهر شیبانی">منوچهر شیبانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="اسماعیل شاهرودی">اسماعیل شاهرودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85._%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="م. آزاد">م. آزاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%D8%AE%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="اسماعیل خویی">اسماعیل خویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B2%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="محمد زهری">محمد زهری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="محمد مختاری">محمد مختاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%85%D8%A7_%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D8%AC" title="نیما یوشیج">نیما یوشیج</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="قیصر امین‌پور">قیصر امین‌پور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF" class="mw-redirect" title="ضیاء موحد">ضیاء موحد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="سعید سلطان‌پور">سعید سلطان‌پور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%88%D8%AC%DB%8C" title="منصور اوجی">منصور اوجی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D9%81%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="یدالله مفتون امینی">مفتون امینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="فریدون مشیری">فریدون مشیری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%AF" title="شعر سپید">سپید</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="هوشنگ ایرانی">هوشنگ ایرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D9%86%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="شمس‌الدین تندر-کیا">تندرکیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86_%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="بیژن جلالی">بیژن جلالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B4%D8%A7%D9%85%D9%84%D9%88" title="احمد شاملو">احمد شاملو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%BA_%D9%81%D8%B1%D8%AE%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="فروغ فرخزاد">فروغ فرخزاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="طاهره صفارزاده">طاهره صفارزاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="نازنین نظام شهیدی">نازنین نظام شهیدی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D9%85%D9%88%D8%AC_%D9%86%D9%88" title="شعر موج نو">موج نو</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C" title="احمدرضا احمدی">احمدرضا احمدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محمدرضا اصلانی">محمدرضا اصلانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C" title="بیژن الهی">بیژن الهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="هوشنگ ایرانی">هوشنگ ایرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="بهرام اردبیلی">بهرام اردبیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88" title="محمدعلی سپانلو">محمدعلی سپانلو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B8%DB%8C%D9%85_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عظیم خلیلی (صفحه وجود ندارد)">عظیم خلیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="جواد مجابی">جواد مجابی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%AD%D8%AC%D9%85" title="شعر حجم">حجم</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B1%D8%A4%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="یدالله رؤیایی">یدالله رؤیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%DA%86%D8%A7%D9%84%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="هوشنگ چالنگی">هوشنگ چالنگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF" title="شاپور بنیاد">شاپور بنیاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C" title="بیژن الهی">بیژن الهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="بهرام اردبیلی">بهرام اردبیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="پرویز اسلام‌پور">پرویز اسلام‌پور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محمدرضا اصلانی">محمدرضا اصلانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DB%8C" title="سیروس آتابای">سیروس آتابای</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D8%A8" title="شعر ناب">ناب</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%DA%86%D8%A7%D9%84%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="هوشنگ چالنگی">هوشنگ چالنگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD%DB%8C" title="سید علی صالحی">سیدعلی صالحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%B2_%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فرامرز سلیمانی">فرامرز سلیمانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D9%85%D9%88%D8%AC_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="شعر موج سوم">موج سوم</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="هرمز علی‌پور">هرمز علی‌پور</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%AF%D9%87%D9%87_%D9%87%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="شعر دهه هفتاد">دههٔ هفتاد</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%DB%8C" title="رضا براهنی">رضا براهنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7%DA%86%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="علی باباچاهی">علی باباچاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF" title="شاپور بنیاد">شاپور بنیاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86_%DA%A9%D9%84%DA%A9%DB%8C" title="بیژن کلکی">بیژن کلکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%88%D8%A7_%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%B7%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="شیوا ارسطویی">شیوا ارسطویی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="بهزاد زرین‌پور (صفحه وجود ندارد)">بهزاد زرین‌پور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="علی عبدالرضایی">علی عبدالرضایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="گراناز موسوی">گراناز موسوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%DB%8C%D8%AA%D8%A7_%D9%82%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آزیتا قهرمان">آزیتا قهرمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C" title="پگاه احمدی">پگاه احمدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DA%AF%D8%B1" title="جمشید برزگر">جمشید برزگر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="حافظ موسوی">حافظ موسوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="رزا جمالی">رزا جمالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1_%D8%AC%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%B4" title="شاپور جورکش">شاپور جورکش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="علی‌رضا پنجه‌ای">علی‌رضا پنجه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="فرشته ساری">فرشته ساری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="فریاد شیری">فریاد شیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87_%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فیروزه میزانی">فیروزه میزانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B3%D8%B1%D8%A7_%D8%B9%D9%86%D9%82%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="کسرا عنقایی">کسرا عنقایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D9%87%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کوروش همه‌خانی">کوروش همه‌خانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B4%D8%AF%D9%84" title="گیتی خوشدل">گیتی خوشدل</a></li> <li>محمد آزرم</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%81_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمود مشرف آزاد تهرانی">محمود مشرف آزاد تهرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%87%D9%88%D9%84%D9%87" title="مریم هوله">مریم هوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_(%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1%D8%A7)" title="مسعود امینی (ترانه‌سرا)">مسعود امینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%DA%A9%D9%88%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="منصور کوشان">منصور کوشان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AD" title="مهرداد فلاح">مهرداد فلاح</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="نازنین نظام شهیدی">نازنین نظام شهیدی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%84_%D9%BE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" title="غزل پست‌مدرن">غزل پست‌مدرن</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="مهدی موسوی">مهدی موسوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="فاطمه اختصاری">فاطمه اختصاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%AF" title="اندیشه فولادوند">اندیشه فولادوند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A7_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="مونا زنده‌دل (صفحه وجود ندارد)">مونا زنده‌دل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمد بم (صفحه وجود ندارد)">محمد بم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">دیگر شاعران</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86_%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="بیژن جلالی">بیژن جلالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86_%D9%86%D8%AC%D8%AF%DB%8C" title="بیژن نجدی">بیژن نجدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="جواد مجابی">جواد مجابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%84_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="رسول یونان">رسول یونان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3_%D9%84%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="شمس لنگرودی">شمس لنگرودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%DB%8C" title="علی عبداللهی">علی عبداللهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88" title="محمدعلی سپانلو">محمدعلی سپانلو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%86" title="حسن همایون">حسن همایون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="غلامرضا بروسان">غلامرضا بروسان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D9%82%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="شهاب مقربین">شهاب مقربین</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="گروس عبدالملکیان">گروس عبدالملکیان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">غزل کلاسیک</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="سید محمدحسین شهریار">محمدحسین شهریار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%87%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سیمین بهبهانی">سیمین بهبهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%B2%D9%88%DB%8C" title="حسین منزوی">حسین منزوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D9%85%D9%86%DB%8C" title="محمدعلی بهمنی">محمدعلی بهمنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="منوچهر نیستانی">منوچهر نیستانی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">افغانستان</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86" title="نادیا انجمن">نادیا انجمن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B5%D9%81_%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="واصف باختری">واصف باختری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="خلیل‌الله خلیلی">خلیل‌الله خلیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%A8%DB%8C_(%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87)" title="مسعود نوابی (نویسنده)">مسعود نوابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C" title="محمدکاظم کاظمی">محمدکاظم کاظمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B6%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%82%D8%AF%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فضل‌الله قدسی (صفحه وجود ندارد)">فضل‌الله قدسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D9%85%D8%B8%D9%81%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابوطالب مظفری">ابوطالب مظفری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D8%AA_%D9%85%D9%84%D9%88%DA%A9%E2%80%8C%D8%AA%D8%A7%D8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="سعادت ملوک‌تاش (صفحه وجود ندارد)">سعادت ملوک‌تاش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="فدایی هروی">فدایی هروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AE%D9%81%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D8%AE%D8%B4%DB%8C" title="مخفی بدخشی">مخفی بدخشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D8%AA%D9%85%D9%86%D8%A7" title="عبدالکریم تمنا">عبدالکریم تمنا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%81%DB%8C_%D8%B9%D8%B4%D9%82%D8%B1%DB%8C" title="صوفی عشقری">صوفی عشقری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D9%81%D8%B6%D9%84" title="نادیه فضل">نادیه فضل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%AC%D9%88%D8%A8%D9%87_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="محجوبه هروی">محجوبه هروی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ندیم کابلی (صفحه وجود ندارد)">ندیم کابلی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">تاجیکستان</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B9%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="صدرالدین عینی">صدرالدین عینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AE%D8%AC%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="فرزانه خجندی">فرزانه خجندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اسکندر ختلانی">اسکندر ختلانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="ابوالقاسم لاهوتی">ابوالقاسم لاهوتی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D8%B1%D8%AE%D8%B3%D8%A7%D8%B1_%D8%B5%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="گلرخسار صفی‌اوا">گلرخسار صفی‌اوا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%82_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D9%84%DB%8C" title="لایق شیرعلی">لایق شیرعلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="میرزا عبدالواحد منظم (صفحه وجود ندارد)">میرزا عبدالواحد مُنظِم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%B1_%D8%B6%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="صدر ضیا (صفحه وجود ندارد)">صدرِ ضیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%BA%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="ساتم الغ‌زاده">ساتِم اُلُغ‌زاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%B1" title="بازار صابر">بازار صابر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="جلال اکرامی">جلال اکرامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%AF_%D8%B1%D8%AC%D8%A8" title="عبید رجب">عبید رجب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B9%D8%AC%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمدعلی عجمی (صفحه وجود ندارد)">محمدعلی عجمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%DB%8C%D9%87_%DA%AF%D9%84%D8%B1%D8%AE%D8%B3%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="صفیه گلرخسار">صفیه گلرخسار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%84%D9%81%DB%8C%D9%87_%D8%B9%D8%B7%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زلفیه عطایی">زلفیه عطایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86_%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%B9%D8%AA" title="مؤمن قناعت">مؤمن قناعت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B3%DA%A9%D8%B1_%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85" title="عسکر حکیم">عسکر حکیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AE%D8%AC%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="فرزانه خجندی">عنایت حاجی‌یوا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%85%D9%84%DA%A9_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عبدوملک بهاری">عبدوملک بهاری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AC%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="مجیب مهرداد (صفحه وجود ندارد)">مجیب مهرداد</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%86%D8%B8%D8%B1_%DA%A9%D9%84%D8%AF%DB%8C" title="گل‌نظر کلدی">گل‌نظر کلدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%B0%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%81" title="تیمور ذوالفقاروف">تیمور ذوالفقارف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D8%B5%D9%81%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="عاشور صفر (صفحه وجود ندارد)">عاشور صفر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="دارا نجات (صفحه وجود ندارد)">دارا نجات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="احمدجان رحمت‌زاد (صفحه وجود ندارد)">احمدجان رحمت‌زاد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="جوره هاشمی (صفحه وجود ندارد)">جوره هاشمی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">ازبکستان</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%AA_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="حیات نعمت سمرقندی">حیات نعمت سمرقندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%DA%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="نارخواجه چاری‌زاده">خواجه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AF_%DA%AF%D9%84%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="اسد گلزاده بخارایی">اسد گلزاده بخارایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="محمدجان شکوری بخارایی">محمدجان شکوری بخارایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%AE%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C%D9%81" title="مردخای بهایف">مردخای بهایف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88_%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پیرو سلیمانی">پیرو سلیمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="میرزا تورسون‌زاده">میرزا تورسون‌زاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%86%D8%B8%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="شهزاده نظرزاده">شهزاده نظرزاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%B1%D8%AC%D8%A8%D9%88%D8%A7" title="سلامت رجبوا">سلامت رجبوا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%B4%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="دلشاد فرهادزاد">دلشاد فرهادزاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B3%D8%A8%D8%AD%D8%A7%D9%86" title="عبدالله سبحان">عبدالله سبحان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">پاکستان</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="اقبال لاهوری">اقبال لاهوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%DB%8C%D8%B8_%D8%AC%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="حفیظ جالندهری (صفحه وجود ندارد)">حفیظ جالندهری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">ارمنستان</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%AD%D9%82%E2%80%8C%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ادوارد حق‌وردیان">ادوارد حق‌وردیان</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">رمان‌نویسان</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D9%82%D8%B1_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="محمدباقر میرزا خسروی">محمدباقر میرزا خسروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="علی‌محمد افغانی">علی‌محمد افغانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="غزاله علیزاده">غزاله علیزاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C" title="بزرگ علوی">بزرگ علوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رضا امیرخانی">رضا امیرخانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B4%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="مهشید امیرشاهی">مهشید امیرشاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="جواد مجابی">جواد مجابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%DB%8C" title="رضا براهنی">رضا براهنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A8%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B9%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="حسن بنی‌عامری">حسن بنی‌عامری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="سیمین دانشور">سیمین دانشور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AD%D9%86%DB%8C%D9%81" title="محمد حنیف">محمد حنیف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="محمود دولت‌آبادی">محمود دولت‌آبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81_%D8%AF%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="علی‌اشرف درویشیان">علی‌اشرف درویشیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="رضا قاسمی">رضا قاسمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%DA%AF%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="هوشنگ گلشیری">هوشنگ گلشیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8_%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="ابوتراب خسروی">ابوتراب خسروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF" title="احمد محمود">احمد محمود</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%AA%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="سعید تشکری">سعید تشکری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D9%86%D8%AF%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="شهریار مندنی‌پور">شهریار مندنی‌پور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C" title="عباس معروفی">عباس معروفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%AC_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="ایرج پزشک‌زاد">ایرج پزشک‌زاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%DA%A9%D9%88%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="منصور کوشان">منصور کوشان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%85%D9%84%DA%A9_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عبدوملک بهاری">عبدوملک بهاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%B0%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%81" title="تیمور ذوالفقاروف">تیمور ذوالفقارف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C" title="محمد محمدعلی">محمد محمدعلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="ابراهیم یونسی">ابراهیم یونسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B3%D8%A7_%D9%85%D8%AD%D8%A8%E2%80%8C%D8%B9%D9%84%DB%8C" title="مهسا محب‌علی">مهسا محب‌علی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">داستان‌کوتاه‌نویسان</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF" class="mw-redirect" title="جلال آل‌احمد">جلال آل‌احمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1" title="شمیم بهار">شمیم بهار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82_%DA%86%D9%88%D8%A8%DA%A9" title="صادق چوبک">صادق چوبک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="سیمین دانشور">سیمین دانشور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="نادر ابراهیمی">نادر ابراهیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ابراهیم گلستان">ابراهیم گلستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%DA%AF%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="هوشنگ گلشیری">هوشنگ گلشیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82_%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AA" title="صادق هدایت">صادق هدایت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="محمدعلی جمال‌زاده">محمدعلی جمال‌زاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8_%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="ابوتراب خسروی">ابوتراب خسروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="مصطفی مستور">مصطفی مستور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3_%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82%DB%8C" title="جعفر مدرس صادقی">جعفر مدرس صادقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="هوشنگ مرادی کرمانی">هوشنگ مرادی کرمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81_%D8%AF%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="علی‌اشرف درویشیان">علی‌اشرف درویشیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86_%D9%86%D8%AC%D8%AF%DB%8C" title="بیژن نجدی">بیژن نجدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%86%D9%88%D8%B4_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="شهرنوش پارسی‌پور">شهرنوش پارسی‌پور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%DB%8C" title="غلامحسین ساعدی">غلامحسین ساعدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82%DB%8C" title="بهرام صادقی">بهرام صادقی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="گلی ترقی">گلی ترقی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87%D9%85_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:نمایشنامه‌نویسان سده چهاردهم اهل ایران">نمایشنامه‌نویسان</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%81%D8%AA%D8%AD%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A2%D8%AE%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="میرزا فتحعلی آخوندزاده">میرزا فتحعلی آخوندزاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="ارسلان پوریا">ارسلان پوریا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="علی نصیریان">علی نصیریان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بهرام بیضایی">بهرام بیضایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%DA%98%D9%86_%D9%85%D9%81%DB%8C%D8%AF" title="بیژن مفید">بیژن مفید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%DB%8C" title="غلامحسین ساعدی">غلامحسین ساعدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%81%DB%8C%D8%AF" title="هنگامه مفید">هنگامه مفید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D9%86%D8%B9%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="عباس نعلبندیان">عباس نعلبندیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="اکبر رادی">اکبر رادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="پری صابری">پری صابری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="محمود استادمحمد">محمود استادمحمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B4%D9%82%DB%8C" title="میرزاده عشقی">میرزاده عشقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86_%DB%8C%D9%84%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محسن یلفانی">محسن یلفانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%85%D8%AC%D8%AF" title="حمید امجد">حمید امجد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DA%86%D8%B1%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="محمد چرمشیر">محمد چرمشیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="محمد یعقوبی">محمد یعقوبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%BA%D9%85%D9%87_%D8%AB%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="نغمه ثمینی">نغمه ثمینی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمد عثمان‌اف (صفحه وجود ندارد)">محمد عثمان‌اف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="رضا صابری">رضا صابری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="رضا قاسمی">رضا قاسمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%AF%D9%84" title="حسین پاکدل">حسین پاکدل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D9%86%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="حسین پناهی">حسین پناهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="محمد رحمانیان">محمد رحمانیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B1%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="محمد رضایی‌راد">محمد رضایی‌راد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="جلال تهرانی">جلال تهرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%DA%A9%D9%88%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="امیررضا کوهستانی">امیررضا کوهستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D8%B2_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آراز بارسقیان">آراز بارسقیان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">فیلمنامه‌نویسان</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%AD%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="ابراهیم حاتمی‌کیا">ابراهیم حاتمی‌کیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مسعود کیمیایی">مسعود کیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="اصغر فرهادی">اصغر فرهادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AE%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AF" title="رخشان بنی‌اعتماد">رخشان بنی‌اعتماد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بهرام بیضایی">بهرام بیضایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%A7_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88%DB%8C" title="کامبوزیا پرتوی">کامبوزیا پرتوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4_%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="داریوش مهرجویی">داریوش مهرجویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ابراهیم گلستان">ابراهیم گلستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="علی حاتمی">علی حاتمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AC%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="مجید مجیدی">مجید مجیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پیمان قاسم‌خانی">پیمان قاسم‌خانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%AA%D9%82%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ناصر تقوایی">ناصر تقوایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D8%AF%D9%85%D9%87%D8%B1_%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="شادمهر راستین (صفحه وجود ندارد)">شادمهر راستین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%DB%8C" title="اصغر عبداللهی">اصغر عبداللهی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%88%D9%85%D8%B1%D8%AB_%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="کیومرث پوراحمد">کیومرث پوراحمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="عباس کیارستمی">عباس کیارستمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%DA%AF%D8%B3_%D8%A2%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="نرگس آبیار">نرگس آبیار</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9" class="mw-redirect" title="ادبیات کودک">کودک و نوجوان</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%BA%DA%86%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جبار باغچه بان">جبار باغچه بان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="پروین دولت آبادی">پروین دولت آبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81" class="mw-redirect" title="عباس یمینی‌شریف">عباس یمینی‌شریف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B4" title="محمود کیانوش">محمود کیانوش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="مصطفی رحماندوست">مصطفی رحماندوست</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="قیصر امین‌پور">قیصر امین‌پور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="جعفر ابراهیمی">جعفر ابراهیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B4%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اسدالله شعبانی">اسدالله شعبانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%B4%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="افسانه شعبان نژاد">افسانه شعبان نژاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D9%85%D9%84%DA%A9%DB%8C" title="بیوک ملکی">بیوک ملکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DA%A9_%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%B7%D9%84%D8%A8" class="mw-redirect" title="بابک نیک طلب">بابک نیک طلب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="شکوه قاسم‌نیا">شکوه قاسم‌نیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2" title="ناصر کشاورز">ناصر کشاورز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="مهری ماهوتی">مهری ماهوتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7" class="mw-redirect" title="افشین اعلا">افشین علا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="علی اصغر سیدآبادی">علی اصغر سیدآبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%A7_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD%DB%8C" title="آتوسا صالحی">آتوسا صالحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D9%87%D9%86%D8%B1%D8%AC%D9%88" title="حمید هنرجو">حمید هنرجو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D9%BE%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمود پوروهاب (صفحه وجود ندارد)">محمود پوروهاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%B8%D8%B1_%D8%A2%D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عرفان نظر آهاری">عرفان نظر آهاری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D9%87_%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87_%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="رودابه حمزه ای (صفحه وجود ندارد)">رودابه حمزه ای</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="یحیی علوی فرد">یحیی علوی فرد</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">سایر</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%AF%D9%87%D8%AE%D8%AF%D8%A7" title="علی‌اکبر دهخدا">علی‌اکبر دهخدا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%B9%DB%8C%D9%86" title="محمد معین">محمد معین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B9%D9%85%DB%8C%D8%AF" title="حسن عمید">حسن عمید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7_%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="زهرا کیا">زهرا کیا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86" title="انجمن">انجمن‌ها</a> و محافل ادبی</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="انجمن ادبی ایران">انجمن ادبی ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%B9_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%D9%87" title="انجمن ادبی شمع سوخته">انجمن ادبی شمع سوخته</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="کانون نویسندگان ایران">کانون نویسندگان ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="انجمن ادبی هرات">انجمن ادبی هرات</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744537"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="تاریخ‌نگاران_ایران_باستان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="الگو:تاریخ‌نگاران ایران باستان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بحث الگو:تاریخ‌نگاران ایران باستان"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:تاریخ‌نگاران ایران باستان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="تاریخ‌نگاران_ایران_باستان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="تاریخ‌نگار"><span style="color:#000000">تاریخ‌نگاران ایران باستان</span></a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">منابع کهن</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">مورخان پ.م.</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%B3%D8%AE%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B3" title="آیسخولوس">اشیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%AA" title="هرودوت">هرودوت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="کتزیاس">کتسیاس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B2%D9%86%D9%81%D9%88%D9%86" title="گزنفون">گزنفون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="پلوتارک">پلوتارک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%88%D9%86" title="دینون">دینون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%B3_%D9%85%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%84%D9%86%DB%8C" title="هلانیکوس میتیلنی">هلانیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="خانتوس">کسانت‌لیدیایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%B3_%D9%85%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%84%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="هارس میتیلنی (صفحه وجود ندارد)">هارس میتیلنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="پولیبیوس">پولی‌بی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_(%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AE)" title="آریان (مورخ)">آریان نیکومندی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AA_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%B3" class="mw-redirect" title="کوینت کورس">کوئینت کورتس‌روف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B3" title="اریستوبولوس">آریستوبول</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%B3" title="کالیستنس">کالیسفن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%B5_(%DA%A9%D8%A7%D9%87%D9%86)" class="mw-redirect" title="بروص (کاهن)">بروس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D9%82%DB%8C%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="یوسوی قیصرانی (صفحه وجود ندارد)">یوسوی قیصرانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="مارمیخائیل (صفحه وجود ندارد)">مارمیخائیل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%A9%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="گئورگی سینکل (صفحه وجود ندارد)">گئورگی سینکل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="پانودور (صفحه وجود ندارد)">پانودور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="آلکساندر پولی‌هیستور (صفحه وجود ندارد)">آلکساندر پولی‌هیستور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B3%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="هارون لامپساکی">هارون لامپساکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%BE%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="آپولودور آرتمیتایی">آپولودور آرتمیتایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%86" title="اراتوستن">اراتوستن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">مورخان ب.م.</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86" title="استرابون">استرابون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B7%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="بطلمیوس">بطلمیوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%86" title="سنت استفان">استفانوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%DA%AF_%D9%BE%D9%85%D9%BE%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="تروگ پمپه‌ای">تروگ پومپه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86_(%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1)" class="mw-redirect" title="ژوستین (تاریخ‌نگار)">ژوستین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="آمین مارتسلین (صفحه وجود ندارد)">آمین مارتسلین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آلیان">آلیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="پلینیوس">پلین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A8%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="استفانوس بیزانتیوس">استفانوس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">مؤلفان شرقی</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%87_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9" class="mw-redirect" title="برزویه پزشک">برزویه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D9%85%D9%87%D8%B1" title="بزرگمهر">بزرگمهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="دقیقی">دقیقی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">فردوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%DA%AF%D9%86%D8%AC%D9%88%DB%8C" title="نظامی گنجوی">نظامی گنجوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" title="ابن مقفع">ابن مقفع</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D9%81%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="یوسف فلاوی">یوسف فلاوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D9%86%DB%8C" title="موسی خورنی">موسی خورنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ماراباس کاتینا (صفحه وجود ندارد)">ماراباس کاتینا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82%DB%8C" title="نیکولاس دمشقی">نیکولای دمشقی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">کتب عتیق</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7" title="اوستا">کتاب اوستا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%84" title="کتاب دانیال">کتاب دانیال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="تورات">کتاب تورات</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%81" title="یودیف">کتاب یودیف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%88%DB%8C%D8%AA_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8)" title="توویت (کتاب)">کتاب توویت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">دوره اسلامی</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" title="ابن مقفع">ابن‌مقفع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%B1_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="محمد بن جریر طبری">طبری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="علی بن حسین مسعودی">مسعودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%D9%86%DB%8C%D9%81%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ابوحنیفه دینوری">دینوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حمزه اصفهانی">حمزه اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ابوریحان بیرونی">بیرونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="مطهر بن طاهر مقدسی">مقدسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9_%D8%AB%D8%B9%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="ابومنصور عبدالملک ثعالبی">ثعالبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="ابن بلخی">ابن‌بلخی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="1" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Lulu_king_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Lulu_king_2.jpg/100px-Lulu_king_2.jpg" decoding="async" width="100" height="87" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Lulu_king_2.jpg/150px-Lulu_king_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Lulu_king_2.jpg/200px-Lulu_king_2.jpg 2x" data-file-width="2778" data-file-height="2418" /></a><figcaption></figcaption></figure></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744537"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="مشاهیر_خراسان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="الگو:مشاهیر خراسان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="بحث الگو:مشاهیر خراسان"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:مشاهیر خراسان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="مشاهیر_خراسان" style="font-size:114%;margin:0 4em">مشاهیر <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="خراسان">خراسان</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">دانشمندان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="ابن سینا">ابوعلی سینا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ابوریحان بیرونی">ابوریحان بیرونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="جابر بن حیان">جابر بن حیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="خواجه نصیرالدین طوسی">خواجه نصیرالدین طوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمد بن موسی خوارزمی">محمد بن موسی خوارزمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D9%85" title="خیام">عمر خیام نیشابوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%88%D8%B2%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوالوفا محمد بوزجانی">ابوالوفا محمد بوزجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="علی بن محمد سمرقندی">علی بن محمد سمرقندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%A7_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%AC%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="مولانا عبدالعلی بیرجندی">مولانا عبدالعلی بیرجندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%AE%D8%A7%D8%B2%D9%86_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوجعفر خازن خراسانی">ابوجعفر خازن خراسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%AD%D8%A7%D9%85%D8%AF%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D8%B6%D8%B1_%D8%AE%D8%AC%D9%86%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابومحمود حامدبن خضر خجندی">ابومحمود حامدبن خضر خجندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابوالحسن علی بن احمد نسوی">ابوالحسن علی بن احمد نسوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%DA%A9%D8%AB%DB%8C%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابن کثیر فرغانی">ابن کثیر فرغانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="شرف‌الدین طوسی">شرف‌الدین طوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%B3%D8%AC%D8%B2%DB%8C" title="ابوسعید سجزی">ابوسعید سجزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D8%B9%D8%B4%D8%B1_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="ابومعشر بلخی">ابومعشر بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="ابوزید بلخی">ابوزید بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A8%D8%B4_%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8" title="حبش حاسب">حبش حاسب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B2%D9%86%DB%8C" title="خازنی">خازنی</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Persian_Scholar_pavilion_in_Viena_UN_(Avicenna).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Persian_Scholar_pavilion_in_Viena_UN_%28Avicenna%29.jpg/80px-Persian_Scholar_pavilion_in_Viena_UN_%28Avicenna%29.jpg" decoding="async" width="80" height="107" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Persian_Scholar_pavilion_in_Viena_UN_%28Avicenna%29.jpg/120px-Persian_Scholar_pavilion_in_Viena_UN_%28Avicenna%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Persian_Scholar_pavilion_in_Viena_UN_%28Avicenna%29.jpg/160px-Persian_Scholar_pavilion_in_Viena_UN_%28Avicenna%29.jpg 2x" data-file-width="2448" data-file-height="3264" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فلاسفه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابوحامد محمد غزالی">ابوحامد محمد غزالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="ابوالحسن محمد عامری">ابوالحسن محمد عامری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="ابن سینا">ابوعلی سینا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="فارابی">ابونصر فارابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88" title="ناصرخسرو">ناصرخسرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B4" title="محمد بکتاش">محمد بکتاش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%82%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عبدالکریم قشیری">عبدالکریم قشیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوسلیمان سجستانی">ابوسلیمان سجستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محمد بن عبدالکریم شهرستانی">محمد بن عبدالکریم شهرستانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">علمای اسلامی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AE%D8%B1_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="فخر رازی">فخر رازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="شیخ طوسی">شیخ طوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="تفتازانی">تفتازانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D9%86%D8%B3%D9%81%DB%8C" title="عمر نسفی">عمر نسفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="محمد بخاری">محمد بخاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B2%D9%85%D8%AE%D8%B4%D8%B1%DB%8C" title="جارالله زمخشری">جارالله زمخشری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D9%87%D9%82%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="احمد بن حسین بیهقی (صفحه وجود ندارد)">احمد بن حسین بیهقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="امام‌الحرمین جوینی">امام‌الحرمین جوینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="خواجه عبدالله انصاری">خواجه عبدالله انصاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%AF_%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="ابوداوود سلیمان">ابوداوود سلیمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%D9%86%DB%8C%D9%81%D9%87_%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%AB%D8%A7%D8%A8%D8%AA" title="ابوحنیفه نعمان بن ثابت">ابوحنیفه نعمان بن ثابت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D8%BA%D9%88%DB%8C" title="حسین بن مسعود بغوی">حسین بن مسعود بغوی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%BA%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="برهان‌الدین مرغینانی (صفحه وجود ندارد)">برهان‌الدین مرغینانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%82%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عبدالکریم قشیری">عبدالکریم قشیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابو منصور ماتریدی">ابو منصور ماتریدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%B9%DB%8C%D8%A8_%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="احمد بن شعیب نسائی">احمد بن شعیب نسائی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D8%B0%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابوعیسی محمد ترمذی">ابوعیسی محمد ترمذی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%AC_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="مسلم بن حجاج نیشابوری">مسلم بن حجاج نیشابوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ابوعبدالله حاکم نیشابوری">ابوعبدالله حاکم نیشابوری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شاعران و عارفان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">ابوالقاسم فردوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="جامی">عبدالرحمن جامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="ابوسعید ابوالخیر">ابوسعید ابوالخیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عطار نیشابوری">عطار نیشابوری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="کمال‌الدین بهزاد">کمال‌الدین بهزاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="دقیقی">دقیقی توسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D9%87_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="رابعه بلخی">رابعه بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%A9%DB%8C" title="رودکی">رودکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C" title="مولوی">مولوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سنایی">سنایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AC%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="احمد جام">احمد جام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D8%B3%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%88%D8%BA%D9%84%D9%88_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="عزالدین حسن‌اوغلو اسفراینی">عزالدین حسن‌اوغلو اسفراینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="امیر شاهی">امیر شاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%88%D8%A7%D8%B9%D8%B8_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%81%DB%8C" title="حسین واعظ کاشفی">حسین واعظ کاشفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86" title="ابن یمین">ابن یمین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تاریخ‌دانان<br />چهره‌های سیاسی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%A8%DB%8C%D9%87%D9%82%DB%8C" title="ابوالفضل بیهقی">ابوالفضل بیهقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابومسلم خراسانی">ابومسلم خراسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D8%B1_%D9%86%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="علی‌شیر نوایی">علی‌شیر نوایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D9%85%D9%84%DA%A9_%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="عطاملک جوینی">عطاملک جوینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9_%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="عمیدالملک کندری">عمیدالملک کندری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%AC%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="حسن جوری">حسن جوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D9%88%D9%81%DB%8C" title="محمد عوفی">محمد عوفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D8%B9%D9%85%DB%8C" title="ابوعلی بلعمی">ابوعلی بلعمی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%87%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%DA%AF%D9%85" class="mw-redirect" title="گوهرشادبیگم">گوهرشادبیگم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A8%D9%87" title="ابن خردادبه">ابن خردادبه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="طاهر بن حسین">طاهر بن حسین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%85%DA%A9" title="خالد بن برمک">خالد بن برمک</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%85%DA%A9%DB%8C" title="یحیی برمکی">یحیی برمکی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="گردیزی">گردیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9_%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="خواجه نظام‌الملک طوسی">نظام‌الملک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9" title="احمد بن نظام‌الملک">احمد بن نظام‌الملک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="شهاب‌الدین زیدری نسوی">شهاب‌الدین محمد نسوی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="درگاه:خراسان">درگاه خراسان</a></b> – <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="رده:اهالی خراسان">رده:اهالی خراسان</a></div></td></tr></tbody></table></div> <table class="noprint navbox" style="background-color: #F9F9F9; border: 1px solid #AAA; clear: both; margin-bottom: 0.5em; margin-top: 0.5em;"> <tbody><tr> <td width="175pt"><span style="font-size:125%;"><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="درگاه:درونمایه/درگاه‌ها">درگاه‌ها</a></b></span><br /><span style="font-size:85%;">موارد مرتبط با این موضوع</span> </td> <td> <table style="float: right; padding: 0px 5px;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/30px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="30" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/45px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/60px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></span></span> </td> <td width="125pt" align="right"><i><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="درگاه:ایران">درگاه ایران</a></b></i> </td></tr></tbody></table> <table style="float: right; padding: 0px 5px;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg/30px-Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg.png" decoding="async" width="30" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg/45px-Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg/60px-Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></span></span> </td> <td width="125pt" align="right"><i><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="درگاه:ادبیات">درگاه ادبیات</a></b></i> </td></tr></tbody></table> <table style="float: right; padding: 0px 5px;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Shahnameh3-1.jpg/22px-Shahnameh3-1.jpg" decoding="async" width="22" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Shahnameh3-1.jpg/32px-Shahnameh3-1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Shahnameh3-1.jpg/43px-Shahnameh3-1.jpg 2x" data-file-width="635" data-file-height="877" /></span></span> </td> <td width="125pt" align="right"><i><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="درگاه:ادبیات فارسی">درگاه ادبیات فارسی</a></b></i> </td></tr></tbody></table> <table style="float: right; padding: 0px 5px;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/30px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="30" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/45px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/60px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></span></span> </td> <td width="125pt" align="right"><i><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="درگاه:فردوسی">درگاه فردوسی</a></b></i> </td></tr></tbody></table> <table style="float: right; padding: 0px 5px;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Arash_the_archer.svg/19px-Arash_the_archer.svg.png" decoding="async" width="19" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Arash_the_archer.svg/28px-Arash_the_archer.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Arash_the_archer.svg/38px-Arash_the_archer.svg.png 2x" data-file-width="531" data-file-height="834" /></span></span> </td> <td width="125pt" align="right"><i><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="درگاه:شاهنامه">درگاه شاهنامه</a></b></i> </td></tr></tbody></table> <table style="float: right; padding: 0px 5px;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/P_vip.svg/29px-P_vip.svg.png" decoding="async" width="29" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/P_vip.svg/44px-P_vip.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/P_vip.svg/59px-P_vip.svg.png 2x" data-file-width="1911" data-file-height="1944" /></span></span> </td> <td width="125pt" align="right"><i><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="درگاه:زندگی‌نامه">درگاه زندگی‌نامه</a></b></i> </td></tr></tbody></table> <table style="float: right; padding: 0px 5px;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Socrates.png/19px-Socrates.png" decoding="async" width="19" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Socrates.png/29px-Socrates.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Socrates.png/39px-Socrates.png 2x" data-file-width="326" data-file-height="500" /></span></span> </td> <td width="125pt" align="right"><i><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87" title="درگاه:فلسفه">درگاه فلسفه</a></b></i> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2"><hr /> </td></tr> <tr> <td width="175pt"><span style="font-size:85%;">خارج از ویکی‌پدیا بیشتر ببینید</span><br /><span style="font-size:125%;"><b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="ویکی‌پدیا:پروژه‌های خواهر ویکی‌مدیا">پروژه‌های خواهر</a></b></span> </td> <td> <p><span dir="rtl"> </span></p> <table style="float: right; padding: 0px 5px;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/22px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="22" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/33px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> </td> <td width="125pt" align="right"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:Search/Category:Ferdowsi">تصویرها و رسانه‌ها</a><br />از ویکی‌انبار </td></tr></tbody></table> <table style="float: right; padding: 0px 5px;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/25px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/38px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span> </td> <td width="125pt" align="right"><a class="external text" href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C">گفتاوردها</a><br />از ویکی‌گفتاورد </td></tr></tbody></table> <table style="float: right; padding: 0px 5px;"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/29px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="29" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/43px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/57px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></span></span> </td> <td width="125pt" align="right"><a class="external text" href="https://fa.wikisource.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88/%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A2%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C">متون</a><br />از ویکی‌نبشته </td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744537"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q43459#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q43459#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:داده‌های کتابخانه‌ای">داده‌های کتابخانه‌ای</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q43459#identifiers" title="ویرایش در ویکی‌داده"><img alt="ویرایش در ویکی‌داده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عمومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="آی‌اس‌ان‌آی (شناسه)">ISNI</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/000000012145689X">1</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C" title="برگه‌دان مستند مجازی بین‌المللی">ویاف</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/101359236">1</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/101359236">ورلدکت (از طریق ویاف)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کتابخانه‌های ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/90078852">نروژ</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX1378882">اسپانیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11902551m">فرانسه</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11902551m">(داده‌ها)</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/118532499">آلمان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.sbn.it/nome/SBLV291755">ایتالیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007303796805171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/names/n79094717">ایالات متحده آمریکا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000173169&P_CON_LNG=ENG">لتونی</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00439558">ژاپن</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=jn20000720073&CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://librarian.nl.go.kr/LI/contents/L20101000000.do?id=KAC201422979">کره</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://katalog.nsk.hr/F/?func=direct&doc_number=000269633&local_base=nsk10">کرواسی</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p071414088">هلند</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/KHW/makwww.exe?BM=1&NU=1&IM=4&WI=9810690100905606">لهستان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://libris.kb.se/auth/53397">سوئد</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.vatlib.it/auth/detail/495_18283">واتیکان</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deutsche-biographie.de/pnd118532499.html?language=en">آلمان</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پایگاه‌های دادهٔ علمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/author/DA04118170?l=en">ساینی (ژاپن)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.worldcat.org/fast/41355/">کاربرد چندوجهی اصطلاحات موضوعی</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://musicbrainz.org/artist/d546480b-da32-43ba-b4a7-551e4a3ef355">هنرمند</a> <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B2%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%B2" title="موزیک‌برینز">موزیک‌برینز</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B1%D9%88_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="ریرو (شناسه)">ریرو (سوئیس)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.rero.ch/02-A000061934">1</a></span></li></ul></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6gg621j">شبکه‌های اجتماعی و محتوای بایگانی شونده</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%DA%A9_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="سوداک (شناسه)">سوداک (فرانسه)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/073635219">1</a></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=فردوسی&oldid=41140835">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=فردوسی&oldid=41140835</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="رده:فردوسی">فردوسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:اهالی ایران در سده ۱۰ (میلادی)">اهالی ایران در سده ۱۰ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:اهالی ایران در سده ۱۱ (میلادی)">اهالی ایران در سده ۱۱ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="رده:اهالی توس">اهالی توس</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="رده:اهالی خراسان">اهالی خراسان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%A7%DA%A9%E2%80%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF" title="رده:خاک‌سپاری‌ها در مشهد">خاک‌سپاری‌ها در مشهد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B0%DB%B2%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:درگذشتگان ۱۰۲۰ (میلادی)">درگذشتگان ۱۰۲۰ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B0%DB%B2%DB%B5_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:درگذشتگان ۱۰۲۵ (میلادی)">درگذشتگان ۱۰۲۵ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B4%DB%B1%DB%B6" title="رده:درگذشتگان ۴۱۶">درگذشتگان ۴۱۶</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:درگذشتگان سده ۱۱ (میلادی)">درگذشتگان سده ۱۱ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D9%87%D9%82%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="رده:دهقانان">دهقانان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B3%DB%B2%DB%B9" title="رده:زادگان ۳۲۹">زادگان ۳۲۹</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B9%DB%B4%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:زادگان ۹۴۰ (میلادی)">زادگان ۹۴۰ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:زادگان سده ۱۰ (میلادی)">زادگان سده ۱۰ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="رده:شاعران اهل توس">شاعران اهل توس</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="رده:شاعران ایران بزرگ">شاعران ایران بزرگ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:شاعران ایرانی سده ۱۱ (میلادی)">شاعران ایرانی سده ۱۱ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1%D8%A7" title="رده:شاعران حماسه‌سرا">شاعران حماسه‌سرا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:شاعران سده ۱۰ (میلادی) اهل ایران">شاعران سده ۱۰ (میلادی) اهل ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:شاعران سده ۱۰ (میلادی)">شاعران سده ۱۰ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:شاعران فارسی‌زبان اهل ایران">شاعران فارسی‌زبان اهل ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B4_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="رده:شاعران فارسی‌زبان سده ۴ (قمری)">شاعران فارسی‌زبان سده ۴ (قمری)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:شاعران مرد اهل ایران">شاعران مرد اهل ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="رده:شاهنامه">شاهنامه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:فرهنگ عامه ایران">فرهنگ عامه ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:نمادهای ملی ایران">نمادهای ملی ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="رده:نویسندگان ادبیات فارسی دوران قرون وسطی">نویسندگان ادبیات فارسی دوران قرون وسطی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:نویسندگان سده ۱۰ (میلادی)">نویسندگان سده ۱۰ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:نویسندگان سده ۱۱ (میلادی)">نویسندگان سده ۱۱ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:نویسندگان مرد اهل ایران">نویسندگان مرد اهل ایران</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%AA%D8%AC%D9%85%DB%8C%D8%B9_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%85%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است">مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%86%DB%8C%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="رده:صفحات نیمه‌حفاظت‌شده بی‌پایان ویکی‌پدیا">صفحات نیمه‌حفاظت‌شده بی‌پایان ویکی‌پدیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="رده:مقاله‌های برگزیده">مقاله‌های برگزیده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_ISNI" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_VIAF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BIBSYS" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BIBSYS">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BIBSYS</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNE" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_ICCU" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ICCU">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ICCU</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LCCN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LNB" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LNB">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LNB</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NDL" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NLK" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLK">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLK</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NSK" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NSK">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NSK</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NTA" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NTA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NTA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_PLWABN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های PLWABN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های PLWABN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SELIBR" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SELIBR">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SELIBR</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_VcBA" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VcBA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VcBA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_DTBIO" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های DTBIO">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های DTBIO</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_CINII" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CINII">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CINII</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_FAST" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_MusicBrainz" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های MusicBrainz">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های MusicBrainz</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_RERO" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های RERO">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های RERO</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SNAC-ID" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SNAC-ID">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SNAC-ID</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SUDOC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_WorldCat-VIAF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DB%B2%DB%B6_%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1" title="رده:داده‌های کتابخانه‌ای با ۲۶ عنصر">داده‌های کتابخانه‌ای با ۲۶ عنصر</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۷ فوریهٔ ۲۰۲۵ ساعت ۰۸:۴۳ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.en">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">فردوسی</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>۹۹ زبان</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>افزودن مبحث</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-b766959bd-wdv74","wgBackendResponseTime":173,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"3.014","walltime":"3.316","ppvisitednodes":{"value":66947,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":1206448,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":161270,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":17,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":56,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":443124,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 2451.861 1 -total"," 37.98% 931.097 2 الگو:پانویس"," 23.85% 584.763 273 الگو:پک"," 15.01% 367.977 55 الگو:یادکرد_کتاب"," 9.28% 227.571 13 الگو:یادکرد_وب"," 7.23% 177.159 19 الگو:یادکرد_دانشنامه"," 7.21% 176.749 17 الگو:Navbox"," 6.23% 152.765 18 الگو:یادکرد_ژورنال"," 5.62% 137.894 228 الگو:عدد_به"," 3.97% 97.237 10 الگو:Navbox_subgroups"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"1.247","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":10494799,"limit":52428800},"limitreport-profile":[["?","240","19.0"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::callParserFunction","220","17.5"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::gsub","120","9.5"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::match","120","9.5"],["dataWrapper \u003Cmw.lua:672\u003E","120","9.5"],["recursiveClone \u003CmwInit.lua:45\u003E","120","9.5"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::find","60","4.8"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getAllExpandedArguments","40","3.2"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::test","20","1.6"],["\u003Cmw.lua:706\u003E","20","1.6"],["[others]","180","14.3"]]},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-b766959bd-w8dzp","timestamp":"20250217062704","ttl":21600,"transientcontent":true}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0641\u0631\u062f\u0648\u0633\u06cc","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q43459","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q43459","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-05-06T06:24:56Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/05\/Ferdosy5.jpg","headline":"\u0627\u0632 \u0628\u0632\u0631\u06af\u200c\u062a\u0631\u06cc\u0646 \u0634\u0627\u0639\u0631\u0627\u0646 \u067e\u0627\u0631\u0633\u06cc\u200c\u06af\u0648 \u0648 \u0633\u0631\u0627\u06cc\u0646\u062f\u0647 \u0634\u0627\u0647\u0646\u0627\u0645\u0647"}</script> </body> </html>