CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="kn" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ಶಬ್ದ - ವಿಕಿಪೀಡಿಯ</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )knwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9", "೦\t೧\t೨\t೩\t೪\t೫\t೬\t೭\t೮\t೯"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ಜನವರಿ","ಫೆಬ್ರವರಿ","ಮಾರ್ಚ್","ಏಪ್ರಿಲ್","ಮೇ","ಜೂನ್","ಜುಲೈ","ಆಗಸ್ಟ್","ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್","ಅಕ್ಟೋಬರ್","ನವೆಂಬರ್","ಡಿಸೆಂಬರ್"],"wgRequestId":"ae136f52-c5ef-429b-8780-d850d3e20650","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ಶಬ್ದ","wgTitle":"ಶಬ್ದ","wgCurRevisionId":1279830,"wgRevisionId":1279830,"wgArticleId":16189,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages using the JsonConfig extension","ವೆಬ್ ಆರ್ಕೈವ್ ಟೆಂಪ್ಲೇಟಿನ ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಕೊಂಡಿಗಳು","ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ", "ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ"],"wgPageViewLanguage":"kn","wgPageContentLanguage":"kn","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ಶಬ್ದ","wgRelevantArticleId":16189,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"kn","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"kn"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11461", "wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.3"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.math.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc", "skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.switcher","ext.gadget.Link_Edit","ext.gadget.ProveIt","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.shortUrl","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kn&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.math.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=kn&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kn&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Thoth08BigasDrumEvansChalmette.jpg/1200px-Thoth08BigasDrumEvansChalmette.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Thoth08BigasDrumEvansChalmette.jpg/800px-Thoth08BigasDrumEvansChalmette.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1067"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Thoth08BigasDrumEvansChalmette.jpg/640px-Thoth08BigasDrumEvansChalmette.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="853"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ಶಬ್ದ - ವಿಕಿಪೀಡಿಯ"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//kn.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ಸಂಪಾದಿಸಿ" href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ (kn)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//kn.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.kn"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅಣು ಫೀಡು" href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:RecentChanges&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ಶಬ್ದ rootpage-ಶಬ್ದ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Main menu" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ಪಟ್ಟಿ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ಪಟ್ಟಿ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ಪಟ್ಟಿ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ಮರೆ ಮಾಡಿ</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ಸಂಚರಣೆ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B3%81%E0%B2%96%E0%B3%8D%E0%B2%AF_%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F" title="ಮುಖ್ಯ ಪುಟ ನೋಡಿ [z]" accesskey="z"><span>ಮುಖ್ಯ ಪುಟ</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:%E0%B2%B8%E0%B2%AE%E0%B3%81%E0%B2%A6%E0%B2%BE%E0%B2%AF_%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F" title="ಯೋಜನೆಯ ಬಗ್ಗೆ, ನೀವು ಏನು ಮಾಡಬಹುದು, ಎಲ್ಲಿ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು"><span>ಸಮುದಾಯ ಪುಟ</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%9A%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%A4_%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B2%A4%E0%B2%BF%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" title="ಪ್ರಸಕ್ತ ಆಗುಹೋಗುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹಿನ್ನಲೆ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಿರಿ"><span>ಪ್ರಚಲಿತ</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:RecentChanges" title="ವಿಕಿಯಲ್ಲಿನ ಇತ್ತೀಚಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಪಟ್ಟಿ. [r]" accesskey="r"><span>ಇತ್ತೀಚೆಗಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:Random" title="ಯಾವುದಾದರು ಪುಟವೊಂದನ್ನು ತೋರಿಸು [x]" accesskey="x"><span>ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಪುಟ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%AF:%E0%B2%AA%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%A1%E0%B2%BF" title="ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಜಾಗ."><span>ಸಹಾಯ</span></a></li><li id="n-ಅರಳಿ-ಕಟ್ಟೆ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:%E0%B2%85%E0%B2%B0%E0%B2%B3%E0%B2%BF_%E0%B2%95%E0%B2%9F%E0%B3%8D%E0%B2%9F%E0%B3%86"><span>ಅರಳಿ ಕಟ್ಟೆ</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:SpecialPages"><span>ವಿಶೇಷ ಪುಟಗಳು</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B3%81%E0%B2%96%E0%B3%8D%E0%B2%AF_%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-kn.svg" style="width: 7.625em; height: 2.5em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:Search" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ಹುಡುಕು</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ" aria-label="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ" autocapitalize="sentences" title="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ವಿಶೇಷ:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ಹುಡುಕು</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ವೈಯಕ್ತಿಕ ಉಪಕರಣಗಳು"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ಗೋಚರ"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ಗೋಚರ" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ಗೋಚರ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=kn.wikipedia.org&uselang=kn" class=""><span>ದೇಣಿಗೆ</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:CreateAccount&returnto=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6" title="ನೀವು ಹೊಸ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆರೆದು ಲಾಗಿನ್ ಆಗುವುದನ್ನು ಹುರಿದುಂಬಿಸುತ್ತೇವೆ; ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇದು ಅವಶ್ಯವೇನಲ್ಲ" class=""><span>ಹೊಸ ಖಾತೆ ತೆರೆಯಿರಿ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:UserLogin&returnto=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6" title="ನೀವು ಲಾಗ್ ಇನ್ ಆಗಬೇಕೆಂದು ಕೋರುತ್ತೇವೆ, ಆದರೆ ಅದು ಖಡ್ಡಾಯ ಎನೂ ಅಲ್ಲ. [o]" accesskey="o" class=""><span>ಲಾಗ್ ಇನ್</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="More options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ವೈಯಕ್ತಿಕ ಉಪಕರಣಗಳು" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ವೈಯಕ್ತಿಕ ಉಪಕರಣಗಳು</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=kn.wikipedia.org&uselang=kn"><span>ದೇಣಿಗೆ</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>Contribute</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:CreateAccount&returnto=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6" title="ನೀವು ಹೊಸ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆರೆದು ಲಾಗಿನ್ ಆಗುವುದನ್ನು ಹುರಿದುಂಬಿಸುತ್ತೇವೆ; ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇದು ಅವಶ್ಯವೇನಲ್ಲ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ಹೊಸ ಖಾತೆ ತೆರೆಯಿರಿ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:UserLogin&returnto=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6" title="ನೀವು ಲಾಗ್ ಇನ್ ಆಗಬೇಕೆಂದು ಕೋರುತ್ತೇವೆ, ಆದರೆ ಅದು ಖಡ್ಡಾಯ ಎನೂ ಅಲ್ಲ. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ಲಾಗ್ ಇನ್</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ಲಾಗ್ ಔಟ್ ಆದ ಸಂಪಾದಕರಿಗೆ ಪುಟಗಳು <a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%AF:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:MyTalk" title="ಈ ip ವಿಳಾಸದಿಂದ ಮಾಡಲಾದ ಸಂಪಾದನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ [n]" accesskey="n"><span>IP ಚರ್ಚಾಪುಟ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eಮರೆಮಾಡಲು\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"kn\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Ctable style=\"background-color: #FFFFC2; color: #333; width: 100%; border: 2px solid #FFF; padding: 5px;\"\u003E\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\n\u003Ctd colspan=\"2\" align=\"center\" style=\"text-align:center\"\u003Eಬರೆಯುವಾಗ ಕೀಲಿಮಣೆ ಐಕಾನ್ ಒತ್ತಿ ಕನ್ನಡ ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವುದರ ಅಥವಾ Ctrl+M ಒತ್ತುವುದರ ಮೂಲಕ ಈಗ ನೇರವಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಬಹುದು! ವಿವರಗಳಿಗೆ \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%AF:%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%82%E0%B2%A4%E0%B2%B0\" title=\"ಸಹಾಯ:ಲಿಪ್ಯಂತರ\"\u003Eಈ ಪುಟ ನೋಡಿ.\u003C/a\u003E\n\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="ಪರಿವಿಡಿ" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">ಪರಿವಿಡಿ</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ಮರೆ ಮಾಡಿ</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">ಮುನ್ನುಡಿ</div> </a> </li> <li id="toc-ವ್ಯಾಖ್ಯೆ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ವ್ಯಾಖ್ಯೆ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧</span> <span>ವ್ಯಾಖ್ಯೆ</span> </div> </a> <ul id="toc-ವ್ಯಾಖ್ಯೆ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಶಬ್ಧ_ಪ್ರಸಾರದ_ಮೇಲೆ_ಪ್ರಭಾವ_ಬೀರುವ_೩_ಪ್ರಮುಖ_ಅಂಶಗಳು" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಶಬ್ಧ_ಪ್ರಸಾರದ_ಮೇಲೆ_ಪ್ರಭಾವ_ಬೀರುವ_೩_ಪ್ರಮುಖ_ಅಂಶಗಳು"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೨</span> <span>ಶಬ್ಧ ಪ್ರಸಾರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ೩ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ಶಬ್ಧ_ಪ್ರಸಾರದ_ಮೇಲೆ_ಪ್ರಭಾವ_ಬೀರುವ_೩_ಪ್ರಮುಖ_ಅಂಶಗಳು-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ಶಬ್ಧ ಪ್ರಸಾರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ೩ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು subsection</span> </button> <ul id="toc-ಶಬ್ಧ_ಪ್ರಸಾರದ_ಮೇಲೆ_ಪ್ರಭಾವ_ಬೀರುವ_೩_ಪ್ರಮುಖ_ಅಂಶಗಳು-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ಪ್ರಸಾರವಾಗುವ_ಮಾಧ್ಯಮದ_ಸಾಂದ್ರತೆ_ಮತ್ತು_ಒತ್ತಡ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಪ್ರಸಾರವಾಗುವ_ಮಾಧ್ಯಮದ_ಸಾಂದ್ರತೆ_ಮತ್ತು_ಒತ್ತಡ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೨.೧</span> <span>ಪ್ರಸಾರವಾಗುವ ಮಾಧ್ಯಮದ ಸಾಂದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಒತ್ತಡ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಪ್ರಸಾರವಾಗುವ_ಮಾಧ್ಯಮದ_ಸಾಂದ್ರತೆ_ಮತ್ತು_ಒತ್ತಡ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಚಲಿಸುತ್ತಿರುವ_ಮಾಧ್ಯಮ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಚಲಿಸುತ್ತಿರುವ_ಮಾಧ್ಯಮ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೨.೨</span> <span>ಚಲಿಸುತ್ತಿರುವ ಮಾಧ್ಯಮ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಚಲಿಸುತ್ತಿರುವ_ಮಾಧ್ಯಮ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಮಾಧ್ಯಮದ_ಸ್ನಿಗ್ಧತೆ_(ಅಂಟುಗುಣ)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಮಾಧ್ಯಮದ_ಸ್ನಿಗ್ಧತೆ_(ಅಂಟುಗುಣ)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೨.೩</span> <span>ಮಾಧ್ಯಮದ ಸ್ನಿಗ್ಧತೆ (ಅಂಟುಗುಣ)</span> </div> </a> <ul id="toc-ಮಾಧ್ಯಮದ_ಸ್ನಿಗ್ಧತೆ_(ಅಂಟುಗುಣ)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ಶಬ್ಧದ_ವಿಧಗಳು" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಶಬ್ಧದ_ವಿಧಗಳು"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೩</span> <span>ಶಬ್ಧದ ವಿಧಗಳು</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ಶಬ್ಧದ_ವಿಧಗಳು-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ಶಬ್ಧದ ವಿಧಗಳು subsection</span> </button> <ul id="toc-ಶಬ್ಧದ_ವಿಧಗಳು-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ಅಡ್ಡತರಂಗ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಅಡ್ಡತರಂಗ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೩.೧</span> <span>ಅಡ್ಡತರಂಗ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಅಡ್ಡತರಂಗ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ನೀಳ_ತರಂಗ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ನೀಳ_ತರಂಗ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೩.೨</span> <span>ನೀಳ ತರಂಗ</span> </div> </a> <ul id="toc-ನೀಳ_ತರಂಗ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ಶಬ್ದ_ತರಂಗಗಳ_ಲಕ್ಷಣಗಳು" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಶಬ್ದ_ತರಂಗಗಳ_ಲಕ್ಷಣಗಳು"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೪</span> <span>ಶಬ್ದ ತರಂಗಗಳ ಲಕ್ಷಣಗಳು</span> </div> </a> <ul id="toc-ಶಬ್ದ_ತರಂಗಗಳ_ಲಕ್ಷಣಗಳು-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಶಬ್ದದ_ವೇಗ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಶಬ್ದದ_ವೇಗ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೫</span> <span>ಶಬ್ದದ ವೇಗ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಶಬ್ದದ_ವೇಗ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಶಬ್ಧದ_ಪ್ರತಿಫಲನ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಶಬ್ಧದ_ಪ್ರತಿಫಲನ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೬</span> <span>ಶಬ್ಧದ ಪ್ರತಿಫಲನ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಶಬ್ಧದ_ಪ್ರತಿಫಲನ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯ_ಉಪಯೋಗಗಳು" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯ_ಉಪಯೋಗಗಳು"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೭</span> <span>ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯ ಉಪಯೋಗಗಳು</span> </div> </a> <ul id="toc-ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯ_ಉಪಯೋಗಗಳು-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಶ್ರಾವ್ಯ_ಮತ್ತು_ಅಶ್ರಾವ್ಯ_ಶಬ್ದ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಶ್ರಾವ್ಯ_ಮತ್ತು_ಅಶ್ರಾವ್ಯ_ಶಬ್ದ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೮</span> <span>ಶ್ರಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಅಶ್ರಾವ್ಯ ಶಬ್ದ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ಶ್ರಾವ್ಯ_ಮತ್ತು_ಅಶ್ರಾವ್ಯ_ಶಬ್ದ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ಶ್ರಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಅಶ್ರಾವ್ಯ ಶಬ್ದ subsection</span> </button> <ul id="toc-ಶ್ರಾವ್ಯ_ಮತ್ತು_ಅಶ್ರಾವ್ಯ_ಶಬ್ದ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ಅಶ್ರಾವ್ಯ_ಶಬ್ಧ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಅಶ್ರಾವ್ಯ_ಶಬ್ಧ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೮.೧</span> <span>ಅಶ್ರಾವ್ಯ ಶಬ್ಧ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಅಶ್ರಾವ್ಯ_ಶಬ್ಧ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಶ್ರಾವ್ಯ_ಶಬ್ಧ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಶ್ರಾವ್ಯ_ಶಬ್ಧ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೮.೨</span> <span>ಶ್ರಾವ್ಯ ಶಬ್ಧ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಶ್ರಾವ್ಯ_ಶಬ್ಧ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ಶ್ರವಣಾತೀತ_ಶಬ್ದ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಶ್ರವಣಾತೀತ_ಶಬ್ದ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೯</span> <span>ಶ್ರವಣಾತೀತ ಶಬ್ದ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಶ್ರವಣಾತೀತ_ಶಬ್ದ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಗದ್ದಲ_ಮತ್ತು_ಇಂಪು_ಧ್ವನಿ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಗದ್ದಲ_ಮತ್ತು_ಇಂಪು_ಧ್ವನಿ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೦</span> <span>ಗದ್ದಲ ಮತ್ತು ಇಂಪು ಧ್ವನಿ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ಗದ್ದಲ_ಮತ್ತು_ಇಂಪು_ಧ್ವನಿ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ಗದ್ದಲ ಮತ್ತು ಇಂಪು ಧ್ವನಿ subsection</span> </button> <ul id="toc-ಗದ್ದಲ_ಮತ್ತು_ಇಂಪು_ಧ್ವನಿ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ಗದ್ದಲ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಗದ್ದಲ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೦.೧</span> <span>ಗದ್ದಲ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಗದ್ದಲ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಇಂಪು_ಧ್ವನಿ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಇಂಪು_ಧ್ವನಿ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೦.೨</span> <span>ಇಂಪು ಧ್ವನಿ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಇಂಪು_ಧ್ವನಿ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ಶಬ್ಧ_ತರಂಗದ_ಗುಣಗಳು" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಶಬ್ಧ_ತರಂಗದ_ಗುಣಗಳು"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೧</span> <span>ಶಬ್ಧ ತರಂಗದ ಗುಣಗಳು</span> </div> </a> <ul id="toc-ಶಬ್ಧ_ತರಂಗದ_ಗುಣಗಳು-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ವಿಜ್ಞಾನ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ವಿಜ್ಞಾನ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೨</span> <span>ವಿಜ್ಞಾನ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ವಿಜ್ಞಾನ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ವಿಜ್ಞಾನ subsection</span> </button> <ul id="toc-ವಿಜ್ಞಾನ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯ_ಕುತೂಹಲಕಾರಿ_ವಿಷಯಗಳು" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯ_ಕುತೂಹಲಕಾರಿ_ವಿಷಯಗಳು"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೨.೧</span> <span>ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯ ಕುತೂಹಲಕಾರಿ ವಿಷಯಗಳು</span> </div> </a> <ul id="toc-ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯ_ಕುತೂಹಲಕಾರಿ_ವಿಷಯಗಳು-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ಡಾಪ್ಲರ್_ಪರಿಣಾಮ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಡಾಪ್ಲರ್_ಪರಿಣಾಮ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೩</span> <span>ಡಾಪ್ಲರ್ ಪರಿಣಾಮ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ಡಾಪ್ಲರ್_ಪರಿಣಾಮ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ಡಾಪ್ಲರ್ ಪರಿಣಾಮ subsection</span> </button> <ul id="toc-ಡಾಪ್ಲರ್_ಪರಿಣಾಮ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ಡಾಪ್ಲರ್_ಪರಿಣಾಮದ_ಅನ್ವಯಗಳು" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಡಾಪ್ಲರ್_ಪರಿಣಾಮದ_ಅನ್ವಯಗಳು"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೩.೧</span> <span>ಡಾಪ್ಲರ್ ಪರಿಣಾಮದ ಅನ್ವಯಗಳು</span> </div> </a> <ul id="toc-ಡಾಪ್ಲರ್_ಪರಿಣಾಮದ_ಅನ್ವಯಗಳು-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ರೇಡಾರ್" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ರೇಡಾರ್"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೪</span> <span>ರೇಡಾರ್</span> </div> </a> <ul id="toc-ರೇಡಾರ್-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ನಾದಗುಣ_ಮತ್ತು_ಸಂಮರ್ದ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ನಾದಗುಣ_ಮತ್ತು_ಸಂಮರ್ದ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೫</span> <span>ನಾದಗುಣ ಮತ್ತು ಸಂಮರ್ದ</span> </div> </a> <ul id="toc-ನಾದಗುಣ_ಮತ್ತು_ಸಂಮರ್ದ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಉಲ್ಲೇಖಗಳು" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಉಲ್ಲೇಖಗಳು"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೬</span> <span>ಉಲ್ಲೇಖಗಳು</span> </div> </a> <ul id="toc-ಉಲ್ಲೇಖಗಳು-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಹೊರಗಿನ_ಕೊಂಡಿಗಳು" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ಹೊರಗಿನ_ಕೊಂಡಿಗಳು"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧೭</span> <span>ಹೊರಗಿನ ಕೊಂಡಿಗಳು</span> </div> </a> <ul id="toc-ಹೊರಗಿನ_ಕೊಂಡಿಗಳು-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="ಪರಿವಿಡಿ" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table of Contents" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ಶಬ್ದ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="ಇನ್ನೊಂದು ಭಾಷೆಯ ಲೇಖನಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ. ೧೫೦ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-150" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">೧೫೦ ಭಾಷೆಗಳು</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Klank" title="Klank – ಆಫ್ರಿಕಾನ್ಸ್" lang="af" hreflang="af" data-title="Klank" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="ಆಫ್ರಿಕಾನ್ಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Schall" title="Schall – ಸ್ವಿಸ್ ಜರ್ಮನ್" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Schall" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="ಸ್ವಿಸ್ ಜರ್ಮನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%9D%E1%8C%BD" title="ድምጽ – ಅಂಹರಿಕ್" lang="am" hreflang="am" data-title="ድምጽ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ಅಂಹರಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Soniu" title="Soniu – ಅರಗೊನೀಸ್" lang="an" hreflang="an" data-title="Soniu" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="ಅರಗೊನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Sw%C4%93g" title="Swēg – ಪ್ರಾಚೀನ ಇಂಗ್ಲೀಷ್" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Swēg" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="ಪ್ರಾಚೀನ ಇಂಗ್ಲೀಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%AA" title="صوت – ಅರೇಬಿಕ್" lang="ar" hreflang="ar" data-title="صوت" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ಅರೇಬಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A9%DC%A0%DC%90_(%DC%A8%DC%98%DC%AC%DC%90)" title="ܩܠܐ (ܨܘܬܐ) – ಅರಾಮಿಕ್" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܩܠܐ (ܨܘܬܐ)" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="ಅರಾಮಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%AA" title="صوت – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="صوت" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%AA" title="صوت – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="صوت" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%A6" title="শব্দ – ಅಸ್ಸಾಮೀಸ್" lang="as" hreflang="as" data-title="শব্দ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ಅಸ್ಸಾಮೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Son%C3%ADu" title="Soníu – ಆಸ್ಟುರಿಯನ್" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Soníu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="ಆಸ್ಟುರಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/S%C9%99s" title="Səs – ಅಜೆರ್ಬೈಜಾನಿ" lang="az" hreflang="az" data-title="Səs" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ಅಜೆರ್ಬೈಜಾನಿ" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%B3" title="سس – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="سس" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%83%D1%8B%D1%88" title="Тауыш – ಬಶ್ಕಿರ್" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Тауыш" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="ಬಶ್ಕಿರ್" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Schoi" title="Schoi – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Schoi" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Garsos" title="Garsos – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Garsos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Tanog" title="Tanog – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Tanog" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%83%D0%BA" title="Гук – ಬೆಲರೂಸಿಯನ್" lang="be" hreflang="be" data-title="Гук" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ಬೆಲರೂಸಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%83%D0%BA" title="Гук – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Гук" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D1%83%D0%BA" title="Звук – ಬಲ್ಗೇರಿಯನ್" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Звук" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ಬಲ್ಗೇರಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%A6" title="শব্দ – ಬಾಂಗ್ಲಾ" lang="bn" hreflang="bn" data-title="শব্দ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ಬಾಂಗ್ಲಾ" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BE%92%E0%BE%B2%E0%BC%8B" title="སྒྲ་ – ಟಿಬೇಟಿಯನ್" lang="bo" hreflang="bo" data-title="སྒྲ་" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="ಟಿಬೇಟಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Zvuk" title="Zvuk – ಬೋಸ್ನಿಯನ್" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Zvuk" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ಬೋಸ್ನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B1%D1%8F%D0%B0%D0%BD" title="Абяан – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Абяан" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/So" title="So – ಕೆಟಲಾನ್" lang="ca" hreflang="ca" data-title="So" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="ಕೆಟಲಾನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%95%D9%86%DA%AF" title="دەنگ – ಮಧ್ಯ ಕುರ್ದಿಶ್" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="دەنگ" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="ಮಧ್ಯ ಕುರ್ದಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Zvuk" title="Zvuk – ಜೆಕ್" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Zvuk" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ಜೆಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%81%C4%83" title="Сасă – ಚುವಾಶ್" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Сасă" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ಚುವಾಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Sain_(ffiseg)" title="Sain (ffiseg) – ವೆಲ್ಶ್" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Sain (ffiseg)" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ವೆಲ್ಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Lyd" title="Lyd – ಡ್ಯಾನಿಶ್" lang="da" hreflang="da" data-title="Lyd" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="ಡ್ಯಾನಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Schall" title="Schall – ಜರ್ಮನ್" lang="de" hreflang="de" data-title="Schall" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ಜರ್ಮನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Veng" title="Veng – Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Veng" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%89%CF%87%CE%BF%CF%82" title="Ήχος – ಗ್ರೀಕ್" lang="el" hreflang="el" data-title="Ήχος" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ಗ್ರೀಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Sound" title="Sound – ಇಂಗ್ಲಿಷ್" lang="en" hreflang="en" data-title="Sound" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ಇಂಗ್ಲಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Sono" title="Sono – ಎಸ್ಪೆರಾಂಟೊ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Sono" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ಎಸ್ಪೆರಾಂಟೊ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Sonido" title="Sonido – ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್" lang="es" hreflang="es" data-title="Sonido" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Heli" title="Heli – ಎಸ್ಟೊನಿಯನ್" lang="et" hreflang="et" data-title="Heli" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ಎಸ್ಟೊನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Soinu" title="Soinu – ಬಾಸ್ಕ್" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Soinu" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="ಬಾಸ್ಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Son" title="Son – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Son" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7" title="صدا – ಪರ್ಶಿಯನ್" lang="fa" hreflang="fa" data-title="صدا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="ಪರ್ಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/%C3%84%C3%A4ni" title="Ääni – ಫಿನ್ನಿಶ್" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Ääni" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ಫಿನ್ನಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Hel%C3%BC" title="Helü – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Helü" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Rorogo" title="Rorogo – ಫಿಜಿಯನ್" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Rorogo" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="ಫಿಜಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Son_(physique)" title="Son (physique) – ಫ್ರೆಂಚ್" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Son (physique)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ಫ್ರೆಂಚ್" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Gel%C3%BC%C3%BCt" title="Gelüüt – ಉತ್ತರ ಫ್ರಿಸಿಯನ್" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Gelüüt" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="ಉತ್ತರ ಫ್ರಿಸಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/L%C3%BBd" title="Lûd – ಪಶ್ಚಿಮ ಫ್ರಿಸಿಯನ್" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Lûd" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="ಪಶ್ಚಿಮ ಫ್ರಿಸಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Fuaim" title="Fuaim – ಐರಿಷ್" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Fuaim" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ಐರಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E8%81%B2%E6%B0%A3" title="聲氣 – ಗಾನ್ ಚೀನೀಸ್" lang="gan" hreflang="gan" data-title="聲氣" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="ಗಾನ್ ಚೀನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Son_(fyzik)" title="Son (fyzik) – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Son (fyzik)" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Son" title="Son – ಗ್ಯಾಲಿಶಿಯನ್" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Son" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="ಗ್ಯಾಲಿಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Pu" title="Pu – ಗೌರಾನಿ" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Pu" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="ಗೌರಾನಿ" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/Avaz" title="Avaz – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="Avaz" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Sauti" title="Sauti – ಹೌಸಾ" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Sauti" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="ಹೌಸಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/S%C3%A2ng-y%C3%AEm" title="Sâng-yîm – ಹಕ್" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Sâng-yîm" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="ಹಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%9C" title="קול – ಹೀಬ್ರೂ" lang="he" hreflang="he" data-title="קול" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ಹೀಬ್ರೂ" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A7%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A8%E0%A4%BF" title="ध्वनि – ಹಿಂದಿ" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ध्वनि" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ಹಿಂದಿ" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Awaaj" title="Awaaj – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Awaaj" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Zvuk" title="Zvuk – ಕ್ರೊಯೇಶಿಯನ್" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Zvuk" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ಕ್ರೊಯೇಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Son_(fizik)" title="Son (fizik) – ಹೈಟಿಯನ್ ಕ್ರಿಯೋಲಿ" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Son (fizik)" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="ಹೈಟಿಯನ್ ಕ್ರಿಯೋಲಿ" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Hang" title="Hang – ಹಂಗೇರಿಯನ್" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Hang" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ಹಂಗೇರಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%81%D5%A1%D5%B5%D5%B6" title="Ձայն – ಅರ್ಮೇನಿಯನ್" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ձայն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ಅರ್ಮೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%81%D5%A1%D5%B5%D5%B6" title="Ձայն – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Ձայն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Sono" title="Sono – ಇಂಟರ್‌ಲಿಂಗ್ವಾ" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Sono" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ಇಂಟರ್‌ಲಿಂಗ್ವಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Bunyi" title="Bunyi – ಇಂಡೋನೇಶಿಯನ್" lang="id" hreflang="id" data-title="Bunyi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ಇಂಡೋನೇಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ವಿಶೇಷ ಬರಹಗಳು"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Son" title="Son – ಇಂಟರ್‌ಲಿಂಗ್" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Son" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ಇಂಟರ್‌ಲಿಂಗ್" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Uni" title="Uni – ಇಲ್ಲಿಕೋ" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Uni" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ಇಲ್ಲಿಕೋ" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Sono" title="Sono – ಇಡೊ" lang="io" hreflang="io" data-title="Sono" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ಇಡೊ" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Hlj%C3%B3%C3%B0" title="Hljóð – ಐಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡಿಕ್" lang="is" hreflang="is" data-title="Hljóð" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ಐಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Suono" title="Suono – ಇಟಾಲಿಯನ್" lang="it" hreflang="it" data-title="Suono" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ಇಟಾಲಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%9F%B3" title="音 – ಜಾಪನೀಸ್" lang="ja" hreflang="ja" data-title="音" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ಜಾಪನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Song" title="Song – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Song" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/sance" title="sance – ಲೊಜ್ಬಾನ್" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="sance" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="ಲೊಜ್ಬಾನ್" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Uni" title="Uni – ಜಾವಾನೀಸ್" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Uni" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ಜಾವಾನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90" title="ბგერა – ಜಾರ್ಜಿಯನ್" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ბგერა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="ಜಾರ್ಜಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/A%CC%B1khwom" title="A̱khwom – ಟ್ಯಾಪ್" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="A̱khwom" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="ಟ್ಯಾಪ್" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8B%D0%B1%D1%8B%D1%81" title="Дыбыс – ಕಝಕ್" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Дыбыс" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ಕಝಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%86%8C%EB%A6%AC" title="소리 – ಕೊರಿಯನ್" lang="ko" hreflang="ko" data-title="소리" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="ಕೊರಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Deng" title="Deng – ಕುರ್ದಿಷ್" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Deng" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="ಕುರ್ದಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Sonus_(physica)" title="Sonus (physica) – ಲ್ಯಾಟಿನ್" lang="la" hreflang="la" data-title="Sonus (physica)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ಲ್ಯಾಟಿನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Geluid" title="Geluid – ಲಿಂಬರ್ಗಿಶ್" lang="li" hreflang="li" data-title="Geluid" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="ಲಿಂಬರ್ಗಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Garsas" title="Garsas – ಲಿಥುವೇನಿಯನ್" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Garsas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="ಲಿಥುವೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Ska%C5%86a" title="Skaņa – ಲಾಟ್ವಿಯನ್" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Skaņa" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ಲಾಟ್ವಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BA%D1%81" title="Вайгялькс – ಮೋಕ್ಷ" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Вайгялькс" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="ಮೋಕ್ಷ" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Feo_(fizika)" title="Feo (fizika) – ಮಲಗಾಸಿ" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Feo (fizika)" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="ಮಲಗಾಸಿ" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Bunyi" title="Bunyi – ಮಿನಂಗ್‌ಕಬಾವು" lang="min" hreflang="min" data-title="Bunyi" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="ಮಿನಂಗ್‌ಕಬಾವು" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D1%83%D0%BA" title="Звук – ಮೆಸಿಡೋನಿಯನ್" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Звук" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="ಮೆಸಿಡೋನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B6%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B4%82" title="ശബ്ദം – ಮಲಯಾಳಂ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ശബ്ദം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="ಮಲಯಾಳಂ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%83%D1%83" title="Дуу – ಮಂಗೋಲಿಯನ್" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Дуу" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="ಮಂಗೋಲಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%9C_(%E0%A4%A7%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A8%E0%A5%80)" title="आवाज (ध्वनी) – ಮರಾಠಿ" lang="mr" hreflang="mr" data-title="आवाज (ध्वनी)" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="ಮರಾಠಿ" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Bunyi" title="Bunyi – ಮಲಯ್" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Bunyi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="ಮಲಯ್" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Sonido" title="Sonido – ಮಿರಾಂಡೀಸ್" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Sonido" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="ಮಿರಾಂಡೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9E%E1%80%B6" title="အသံ – ಬರ್ಮೀಸ್" lang="my" hreflang="my" data-title="အသံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="ಬರ್ಮೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5" title="Эне – ಎರ್ಝ್ಯಾ" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Эне" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ಎರ್ಝ್ಯಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A7%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A8%E0%A4%BF" title="ध्वनि – ನೇಪಾಳಿ" lang="ne" hreflang="ne" data-title="ध्वनि" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="ನೇಪಾಳಿ" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%83" title="सः – ನೇವಾರೀ" lang="new" hreflang="new" data-title="सः" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="ನೇವಾರೀ" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Geluid" title="Geluid – ಡಚ್" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Geluid" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ಡಚ್" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Lyd" title="Lyd – ನಾರ್ವೇಜಿಯನ್ ನೈನಾರ್ಸ್ಕ್" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Lyd" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="ನಾರ್ವೇಜಿಯನ್ ನೈನಾರ್ಸ್ಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Lyd" title="Lyd – ನಾರ್ವೆಜಿಯನ್ ಬೊಕ್ಮಲ್" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Lyd" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="ನಾರ್ವೆಜಿಯನ್ ಬೊಕ್ಮಲ್" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Son" title="Son – ಒಸಿಟನ್" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Son" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ಒಸಿಟನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Sagalee" title="Sagalee – ಒರೊಮೊ" lang="om" hreflang="om" data-title="Sagalee" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="ಒರೊಮೊ" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B6%E0%AC%AC%E0%AD%8D%E0%AC%A6_(%E0%AC%A7%E0%AD%8D%E0%AD%B1%E0%AC%A8%E0%AC%BF)" title="ଶବ୍ଦ (ଧ୍ୱନି) – ಒಡಿಯ" lang="or" hreflang="or" data-title="ଶବ୍ଦ (ଧ୍ୱନି)" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="ಒಡಿಯ" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A7%E0%A9%81%E0%A8%A8%E0%A9%80" title="ਧੁਨੀ – ಪಂಜಾಬಿ" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਧੁਨੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="ಪಂಜಾಬಿ" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/D%C5%BAwi%C4%99k" title="Dźwięk – ಪೊಲಿಶ್" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Dźwięk" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="ಪೊಲಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Son" title="Son – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Son" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B2" title="آواز – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="آواز" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%DA%96" title="غږ – ಪಾಷ್ಟೋ" lang="ps" hreflang="ps" data-title="غږ" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="ಪಾಷ್ಟೋ" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Som" title="Som – ಪೋರ್ಚುಗೀಸ್" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Som" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="ಪೋರ್ಚುಗೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Ruqyay" title="Ruqyay – ಕ್ವೆಚುವಾ" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Ruqyay" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="ಕ್ವೆಚುವಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Sunet" title="Sunet – ರೊಮೇನಿಯನ್" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Sunet" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ರೊಮೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rsk mw-list-item"><a href="https://rsk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D1%83%D0%BA" title="Звук – Pannonian Rusyn" lang="rsk" hreflang="rsk" data-title="Звук" data-language-autonym="Руски" data-language-local-name="Pannonian Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Руски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D1%83%D0%BA" title="Звук – ರಷ್ಯನ್" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Звук" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ರಷ್ಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D1%83%D0%BA" title="Звук – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Звук" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%A6%E0%A4%83" title="शब्दः – ಸಂಸ್ಕೃತ" lang="sa" hreflang="sa" data-title="शब्दः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="ಸಂಸ್ಕೃತ" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%BE%D1%80%D2%95%D0%BE%D0%BE%D0%BD" title="Дорҕоон – ಸಖಾ" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Дорҕоон" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="ಸಖಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A5%E1%B1%9F%E1%B1%B0%E1%B1%AE" title="ᱥᱟᱰᱮ – ಸಂತಾಲಿ" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱥᱟᱰᱮ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="ಸಂತಾಲಿ" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Soond" title="Soond – ಸ್ಕೋಟ್ಸ್" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Soond" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="ಸ್ಕೋಟ್ಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B2" title="آواز – ಸಿಂಧಿ" lang="sd" hreflang="sd" data-title="آواز" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="ಸಿಂಧಿ" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Zvuk" title="Zvuk – ಸರ್ಬೋ-ಕ್ರೊಯೇಶಿಯನ್" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Zvuk" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="ಸರ್ಬೋ-ಕ್ರೊಯೇಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%81%E0%B6%B6%E0%B7%8A%E0%B6%AF%E0%B6%BA" title="ශබ්දය – ಸಿಂಹಳ" lang="si" hreflang="si" data-title="ශබ්දය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="ಸಿಂಹಳ" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Sound" title="Sound – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Sound" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Zvuk" title="Zvuk – ಸ್ಲೋವಾಕ್" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Zvuk" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="ಸ್ಲೋವಾಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Zvok" title="Zvok – ಸ್ಲೋವೇನಿಯನ್" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Zvok" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="ಸ್ಲೋವೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Tingulli" title="Tingulli – ಅಲ್ಬೇನಿಯನ್" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Tingulli" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ಅಲ್ಬೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D1%83%D0%BA" title="Звук – ಸೆರ್ಬಿಯನ್" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Звук" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="ಸೆರ್ಬಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Sora" title="Sora – ಸುಂಡಾನೀಸ್" lang="su" hreflang="su" data-title="Sora" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="ಸುಂಡಾನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Ljud" title="Ljud – ಸ್ವೀಡಿಷ್" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Ljud" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="ಸ್ವೀಡಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Sauti" title="Sauti – ಸ್ವಹಿಲಿ" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Sauti" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="ಸ್ವಹಿಲಿ" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Klang" title="Klang – ಸಿಲೆಸಿಯನ್" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Klang" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="ಸಿಲೆಸಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%92%E0%AE%B2%E0%AE%BF" title="ஒலி – ತಮಿಳು" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஒலி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="ತಮಿಳು" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%A8%E0%B0%BF" title="ధ్వని – ತೆಲುಗು" lang="te" hreflang="te" data-title="ధ్వని" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="ತೆಲುಗು" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="เสียง – ಥಾಯ್" lang="th" hreflang="th" data-title="เสียง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="ಥಾಯ್" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Tunog" title="Tunog – ಟ್ಯಾಗಲೋಗ್" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Tunog" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="ಟ್ಯಾಗಲೋಗ್" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Ses" title="Ses – ಟರ್ಕಿಶ್" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Ses" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ಟರ್ಕಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Mpfumawulo" title="Mpfumawulo – ಸೋಂಗಾ" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Mpfumawulo" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="ಸೋಂಗಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Chongo" title="Chongo – ತುಂಬುಕಾ" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Chongo" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="ತುಂಬುಕಾ" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D0%BD_(%D0%A4%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0)" title="Үн (Физика) – ಟುವಿನಿಯನ್" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Үн (Физика)" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="ಟುವಿನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D1%83%D0%BA" title="Звук – ಉಕ್ರೇನಿಯನ್" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Звук" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ಉಕ್ರೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B2" title="آواز – ಉರ್ದು" lang="ur" hreflang="ur" data-title="آواز" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ಉರ್ದು" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Tovush" title="Tovush – ಉಜ್ಬೇಕ್" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Tovush" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ಉಜ್ಬೇಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/S%C3%B3n" title="Són – ವೆನಿಶಿಯನ್" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Són" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="ವೆನಿಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Kulund" title="Kulund – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Kulund" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C3%82m_thanh" title="Âm thanh – ವಿಯೆಟ್ನಾಮೀಸ್" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Âm thanh" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ವಿಯೆಟ್ನಾಮೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Tingog" title="Tingog – ವರಾಯ್" lang="war" hreflang="war" data-title="Tingog" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="ವರಾಯ್" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A3%B0%E9%9F%B3" title="声音 – ವು ಚೈನೀಸ್" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="声音" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ವು ಚೈನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%9C%D7%90%D7%A0%D7%92" title="קלאנג – ಯಿಡ್ಡಿಶ್" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קלאנג" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ಯಿಡ್ಡಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Geluud" title="Geluud – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Geluud" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A3%B0%E9%9F%B3" title="声音 – ಚೈನೀಸ್" lang="zh" hreflang="zh" data-title="声音" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ಚೈನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Sia%E2%81%BF-im" title="Siaⁿ-im – ನಾನ್" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Siaⁿ-im" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="ನಾನ್" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%81%B2" title="聲 – ಕ್ಯಾಂಟನೀಸ್" lang="yue" hreflang="yue" data-title="聲" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="ಕ್ಯಾಂಟನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Umsindo" title="Umsindo – ಜುಲು" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Umsindo" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="ಜುಲು" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11461#sitelinks-wikipedia" title="ಇತರ ಭಾಷಾ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸು" class="wbc-editpage">ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿ</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="ನಾಮವರ್ಗಗಳು"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6" title="ಮಾಹಿತಿ ಪುಟವನ್ನು ನೋಡಿ [c]" accesskey="c"><span>ಲೇಖನ</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%9A%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%9A%E0%B3%86%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F:%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="ಮಾಹಿತಿ ಪುಟದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ) [t]" accesskey="t"><span>ಚರ್ಚೆ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ಭಾಷಾ ರೂಪಾಂತರವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ಕನ್ನಡ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="ನೋಟಗಳು"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6"><span>ಓದು</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit" title="ಈ ಪುಟದ ಸೋರ್ಸ್ ಕೋಡ್ ಸಂಪಾದಿಸಿ [e]" accesskey="e"><span>ಸಂಪಾದಿಸಿ</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=history" title="ಈ ಪುಟದ ಹಳೆಯ ಆವೃತ್ತಿಗಳು. [h]" accesskey="h"><span>ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ನೋಡಿ</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ಉಪಕರಣಗಳು" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ಉಪಕರಣಗಳು</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ಉಪಕರಣಗಳು</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ಮರೆ ಮಾಡಿ</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6"><span>ಓದು</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit" title="ಈ ಪುಟದ ಸೋರ್ಸ್ ಕೋಡ್ ಸಂಪಾದಿಸಿ [e]" accesskey="e"><span>ಸಂಪಾದಿಸಿ</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=history"><span>ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ನೋಡಿ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> ಸಾಮಾನ್ಯ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:WhatLinksHere/%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6" title="ಇಲ್ಲಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ವಿಕಿ ಪುಟಗಳ ಪಟ್ಟಿ [j]" accesskey="j"><span>ಇಲ್ಲಿಗೆ ಯಾವ ಸಂಪರ್ಕ ಕೂಡುತ್ತದೆ</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:RecentChangesLinked/%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6" rel="nofollow" title="ಈ ಪುಟದಿಂದ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿರುವ ಪುಟಗಳಲ್ಲಿನ ಇತ್ತೀಚಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು [k]" accesskey="k"><span>ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಬದಲಾವಣೆಗಳು</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&oldid=1279830" title="ಪುಟದ ಈ ಆವೃತ್ತಿಗೆ ಶಾಶ್ವತ ಕೊಂಡಿ"><span>ಸ್ಥಿರ ಕೊಂಡಿ</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=info" title="ಈ ಪುಟದ ಕುರಿತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ"><span>ಪುಟದ ಮಾಹಿತಿ</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:CiteThisPage&page=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&id=1279830&wpFormIdentifier=titleform" title="ಈ ಪುಟವನ್ನು ಹೇಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ"><span>ಈ ಪುಟವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fkn.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B2%25B6%25E0%25B2%25AC%25E0%25B3%258D%25E0%25B2%25A6"><span>ಪುಟ್ಟ ಕೊಂಡಿ</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:QrCode&url=https%3A%2F%2Fkn.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B2%25B6%25E0%25B2%25AC%25E0%25B3%258D%25E0%25B2%25A6"><span>ಕ್ಯೂಆರ್ ಚಿತ್ರ ಇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.</span></a></li><li id="t-shorturl" class="mw-list-item"><a href="//kn.wikipedia.org/s/ae0" title="Copy this short link for sharing"><span>ಸಣ್ಣ ಯು.ಆರ್.ಎಲ್</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> ಮುದ್ರಿಸು/ರಫ್ತು ಮಾಡು </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:Book&bookcmd=book_creator&referer=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6"><span>ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿ</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:DownloadAsPdf&page=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=show-download-screen"><span>PDF ಎಂದು ಡೌನ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&printable=yes" title="ಈ ಪುಟದ ಮುದ್ರಣ ಮಾಡಬಹುದಾದಂತ ಆವೃತ್ತಿ [p]" accesskey="p"><span>ಮುದ್ರಣ ಆವೃತ್ತಿ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> ಇತರೆ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Sound" hreflang="en"><span>ವಿಕಿಮೀಡಿಯಾ ಕಾಮನ್ಸ್</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11461" title="ಸಂಪರ್ಕ ಮಾಹಿತಿ ಸಂಗ್ರಹ ಐಟಂಗೆ ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಿ [g]" accesskey="g"><span>ವಿಕಿಡಾಟಾ ವಸ್ತು</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ಗೋಚರ"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ಗೋಚರ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ಮರೆ ಮಾಡಿ</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="kn" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:Thoth08BigasDrumEvansChalmette.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Thoth08BigasDrumEvansChalmette.jpg/220px-Thoth08BigasDrumEvansChalmette.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Thoth08BigasDrumEvansChalmette.jpg/330px-Thoth08BigasDrumEvansChalmette.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Thoth08BigasDrumEvansChalmette.jpg/440px-Thoth08BigasDrumEvansChalmette.jpg 2x" data-file-width="2112" data-file-height="2816" /></a><figcaption>ಡೋಲು ಕಂಪಿಸುವ ಪೊರೆಯ ಮೂಲಕ ಶಬ್ದವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.</figcaption></figure> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ವ್ಯಾಖ್ಯೆ"><span id=".E0.B2.B5.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B2.BE.E0.B2.96.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B3.86"></span>ವ್ಯಾಖ್ಯೆ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=1" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ವ್ಯಾಖ್ಯೆ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>ಶಬ್ದ</b>ವನ್ನು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯವಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ ಒಂದು <a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%A7%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%AE" title="ಮಾಧ್ಯಮ">ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿನ</a> ನಿರಂತರ ಕಂಪನ ಅಥವಾ ಆವರ್ತಕ ಕ್ಷೋಭೆ. ಈ ಕಂಪನವು <a href="/wiki/%E0%B2%92%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B2%A1" title="ಒತ್ತಡ">ಒತ್ತಡ</a>, ಬಲ ಪ್ರಯೋಗ ಹಾಗೂ <a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B2%A3" title="ಕಣ">ಕಣಗಳ</a> ಸ್ಥಾನ ಪಲ್ಲಟದಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಕಂಪನವು <a href="/wiki/%E0%B2%A4%E0%B2%B0%E0%B2%82%E0%B2%97" title="ತರಂಗ">ಅಲೆಗಳ</a> ರೂಪದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಮಾಧ್ಯಮದ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ. </p><p>ಮಾಧ್ಯಮ ಎಂದರೆ <a href="/wiki/%E0%B2%AD%E0%B3%82%E0%B2%AE%E0%B2%BF%E0%B2%AF_%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%AF%E0%B3%81%E0%B2%AE%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B2%B2" title="ಭೂಮಿಯ ವಾಯುಮಂಡಲ">ಗಾಳಿ</a>, <a href="/wiki/%E0%B2%A8%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B3%81" title="ನೀರು">ನೀರು</a> ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಘನರೂಪದ ವಸ್ತುಗಳಿರಬಹುದು. ಶಬ್ದವು ಅಡ್ಡ ತರಂಗ ಹಾಗೂ ನೀಳ ತರಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಶಬ್ದವು ಒಂದು ಕಂಪನ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಸುತ್ತಲೂ ಪ್ರಸರಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಕಂಪನ ಇರುತ್ತದೋ ಅಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಶಬ್ಧದ ಅಲೆಗಳು ಪ್ರಸರಿಸುತ್ತವೆ. ಕಂಪನ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಶಬ್ದವು ಎಷ್ಟು ದೂರದವರೆಗೆ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಶಬ್ದದ ದೂರ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. </p><p>ಒಂದು ಕಂಪನ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಶಬ್ದದ ಅಲೆಗಳು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತಿರಬೇಕಾದರೆ ಅದರ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡ, ವೇಗೋತ್ಕರ್ಷ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನಪಲ್ಲಟ ಇವುಗಳು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಇವು ಸಮಯದ ಜೊತೆ ಬದಲಾವಣೆ ಆಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ಅಂಶ ಎಂದರೆ ಕಂಪನದಿಂದ ಅಲೆಗಳು ಉಂಟಾದಾಗ ಶಬ್ದದ ಶಕ್ತಿಯು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಸರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಎಲ್ಲ <a href="/wiki/%E0%B2%98%E0%B2%A8" title="ಘನ">ಘನ</a>, <a href="/wiki/%E0%B2%A6%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B5" title="ದ್ರವ">ದ್ರವ</a> ಹಾಗೂ <a href="/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%A8%E0%B2%BF%E0%B2%B2" title="ಅನಿಲ">ಅನಿಲ</a> ಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೂ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ಶಬ್ದವು ಪ್ರಸಾರವಾಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅದು <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B3%80%E0%B2%AD%E0%B2%B5%E0%B2%A8" title="ವಕ್ರೀಭವನ">ವಕ್ರೀಭವನ</a>, <a href="/wiki/%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B2%BF%E0%B2%AB%E0%B2%B2%E0%B2%A8" title="ಪ್ರತಿಫಲನ">ಪ್ರತಿಫಲನ</a> ಅಥವಾ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಅಡೆತಡೆಗೆ ಒಳಪಡುತ್ತದೆ. </p><p>ಪುನರಾವರ್ತಿಸುವ ಅಧಿಕ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಸಂಮರ್ದ ಪ್ರದೇಶಗಳ, ಅರ್ಥಾತ್ ಸಂಪೀಡನ ಮತ್ತು ವಿರಳೀಕರಣಗಳ ಪ್ರರೂಪ ಪ್ರಸಾರದಂತೆ ತೋರುವುದರಿಂದ ಧ್ವನಿತರಂಗಗಳನ್ನು ಸಂಮರ್ದ-ತರಂಗಗಳು ಎಂದೂ ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು. ಶ್ರವಣಾತೀತ ಧ್ವನಿಯೂ ಇರುವುದರಿಂದ ‘ಶ್ರವಣಸಂವೇದನೆ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಯಾಂತ್ರಿಕ ಕ್ಷೋಭೆಯೇ ಧ್ವನಿ’ ಎಂಬ ಜನಪ್ರಿಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕ್ಕೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮನ್ನಣೆ ಇಲ್ಲ. ಪ್ರತಿಫಲನ, ವಕ್ರೀಭವನ, ವಿವರ್ತನೆ, ಚದರಿಕೆ, ವ್ಯತಿಕರಣ, ಡಾಪ್ಲರ್ ಪರಿಣಾಮ ಮುಂತಾದವುಗಳ ನಿಯಮಗಳು ಧ್ವನಿತರಂಗಗಳಿಗೂ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತವೆ. </p><p>ಮಾಧ್ಯಮದ ಉಷ್ಣತೆ, ಸ್ನಿಗ್ಧತೆ, ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವ, ಸಾಂದ್ರತೆ ಮುಂತಾದವನ್ನು ಧ್ವನಿಯ ವೇಗ ಅವಲಂಬಿಸಿರುವುದರಿಂದ ಅದು ಮಾಧ್ಯಮದಿಂದ ಮಾಧ್ಯಮಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕ್ಷೋಭೆಯ ಉಗಮದಿಂದ ದೂರ ಸರಿದಂತೆಲ್ಲ ಧ್ವನಿಶಕ್ತಿ ನಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಹವೆ, ಗೋಡೆ ಹಾಗೂ ಮರಗಿಡಗಳಂಥ ತಡೆಗಳು, ಗಾಳಿಯ ವೇಗ ಹಾಗೂ ದಿಕ್ಕು, ಭೂಸ್ವರೂಪ ಮುಂತಾದವು ಬಯಲಿನಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿ ದುರ್ಬಲೀಕರಣದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತವೆ. </p><p>ಶ್ರುತಿ, ಘೋಷ ಅಥವಾ ತೀವ್ರತೆ, ಮತ್ತು ನಾದಗುಣ (ಟಿಂಬರ್), ಸಂಮರ್ದ ಇವುಗಳ ಪರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತಸ್ವರದಂಥ ಸರಳ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ವರ್ಣಿಸಬಹುದು. ತರಂಗಗಳನ್ನು ವರ್ಣಿಸಲು ಬಳಸುವ ಆವೃತ್ತಿ, ಪಾರ ಮತ್ತು ಸಂಗತಪ್ರಕೃತಿ ಅಥವಾ ತರಂಗರೂಪ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ಇವು ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಶಬ್ಧ_ಪ್ರಸಾರದ_ಮೇಲೆ_ಪ್ರಭಾವ_ಬೀರುವ_೩_ಪ್ರಮುಖ_ಅಂಶಗಳು"><span id=".E0.B2.B6.E0.B2.AC.E0.B3.8D.E0.B2.A7_.E0.B2.AA.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.B8.E0.B2.BE.E0.B2.B0.E0.B2.A6_.E0.B2.AE.E0.B3.87.E0.B2.B2.E0.B3.86_.E0.B2.AA.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.AD.E0.B2.BE.E0.B2.B5_.E0.B2.AC.E0.B3.80.E0.B2.B0.E0.B3.81.E0.B2.B5_.E0.B3.A9_.E0.B2.AA.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.AE.E0.B3.81.E0.B2.96_.E0.B2.85.E0.B2.82.E0.B2.B6.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81"></span>ಶಬ್ಧ ಪ್ರಸಾರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ೩ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=2" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಶಬ್ಧ ಪ್ರಸಾರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ೩ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಒಂದು ಶಬ್ದವು ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತಿರಬೇಕಾದರೆ ಕೆಳಗಿನ ಮೂರು ಅಂಶಗಳು ಪ್ರಮುಖವಾದ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತವೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಪ್ರಸಾರವಾಗುವ_ಮಾಧ್ಯಮದ_ಸಾಂದ್ರತೆ_ಮತ್ತು_ಒತ್ತಡ"><span id=".E0.B2.AA.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.B8.E0.B2.BE.E0.B2.B0.E0.B2.B5.E0.B2.BE.E0.B2.97.E0.B3.81.E0.B2.B5_.E0.B2.AE.E0.B2.BE.E0.B2.A7.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B2.AE.E0.B2.A6_.E0.B2.B8.E0.B2.BE.E0.B2.82.E0.B2.A6.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.A4.E0.B3.86_.E0.B2.AE.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.A4.E0.B3.81_.E0.B2.92.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.A4.E0.B2.A1"></span>ಪ್ರಸಾರವಾಗುವ ಮಾಧ್ಯಮದ ಸಾಂದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಒತ್ತಡ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=3" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಪ್ರಸಾರವಾಗುವ ಮಾಧ್ಯಮದ ಸಾಂದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಒತ್ತಡ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A6%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B3%86" title="ಸಾಂದ್ರತೆ">ಸಾಂದ್ರತೆ</a> ಮತ್ತು ಒತ್ತಡಗಳು <a href="/wiki/%E0%B2%A4%E0%B2%BE%E0%B2%AA%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%A8" title="ತಾಪಮಾನ">ತಾಪಮಾನದ</a> ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಒಳಪಡುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಶಬ್ದವು ಪ್ರಸರಣೆಯಲ್ಲಿ ನಿಧಾನವಾಗುವ ಸಂಭವ ಇರುತ್ತದೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಚಲಿಸುತ್ತಿರುವ_ಮಾಧ್ಯಮ"><span id=".E0.B2.9A.E0.B2.B2.E0.B2.BF.E0.B2.B8.E0.B3.81.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.A4.E0.B2.BF.E0.B2.B0.E0.B3.81.E0.B2.B5_.E0.B2.AE.E0.B2.BE.E0.B2.A7.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B2.AE"></span>ಚಲಿಸುತ್ತಿರುವ ಮಾಧ್ಯಮ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=4" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಚಲಿಸುತ್ತಿರುವ ಮಾಧ್ಯಮ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಶಬ್ದವು ಚಲಿಸುವ ಮಾಧ್ಯಮವೂ ಸಹ ಶಬ್ದದ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿಯೇ ಚಲಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ ಶಬ್ದದ ವೇಗ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಮಾಧ್ಯಮದ ದಿಕ್ಕು ಪ್ರಸರಣದ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದ್ದರೆ ಶಬ್ದದ ವೇಗ ಸಹ ಕಡಿಮೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಮಾಧ್ಯಮದ_ಸ್ನಿಗ್ಧತೆ_(ಅಂಟುಗುಣ)"><span id=".E0.B2.AE.E0.B2.BE.E0.B2.A7.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B2.AE.E0.B2.A6_.E0.B2.B8.E0.B3.8D.E0.B2.A8.E0.B2.BF.E0.B2.97.E0.B3.8D.E0.B2.A7.E0.B2.A4.E0.B3.86_.28.E0.B2.85.E0.B2.82.E0.B2.9F.E0.B3.81.E0.B2.97.E0.B3.81.E0.B2.A3.29"></span>ಮಾಧ್ಯಮದ ಸ್ನಿಗ್ಧತೆ (ಅಂಟುಗುಣ)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=5" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಮಾಧ್ಯಮದ ಸ್ನಿಗ್ಧತೆ (ಅಂಟುಗುಣ)"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಮಾಧ್ಯಮದ ಅಂಟುಗುಣ ಅಥವಾ <a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A8%E0%B2%BF%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%A7%E0%B2%A4%E0%B3%86" title="ಸ್ನಿಗ್ಧತೆ">ಸ್ನಿಗ್ಧತೆ</a> ಸಹ ಶಬ್ದ ಪ್ರಸಾರದ ವೇಗವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದರ ಪ್ರಭಾವ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದು ಇದರ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ತಳ್ಳಿ ಹಾಕಬಹುದು. </p><p>ಶಬ್ದವು ಒಂದು ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸರಿಸುತ್ತಿರಬೇಕಾದರೆ ಸಮಾನವಾದ ಭೌತಗುಣಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಚದುರಬಹುದು, ಇತರ ಮಾಧ್ಯಮದಿಂದ ಪ್ರತಿಫಲಿತಗೊಳ್ಳಬಹುದು ಅಥವಾ ವಕ್ರೀಭವನಕ್ಕೂ ಒಳಗಾಗಬಹುದು. ಶಬ್ದ <a href="/wiki/%E0%B2%A8%E0%B2%BF%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%A4" title="ನಿರ್ವಾತ">ನಿರ್ವಾತದಲ್ಲಿ</a> ಚಲಿಸದು.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>೧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>೨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಶಬ್ಧದ_ವಿಧಗಳು"><span id=".E0.B2.B6.E0.B2.AC.E0.B3.8D.E0.B2.A7.E0.B2.A6_.E0.B2.B5.E0.B2.BF.E0.B2.A7.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81"></span>ಶಬ್ಧದ ವಿಧಗಳು</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=6" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಶಬ್ಧದ ವಿಧಗಳು"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಶಬ್ದವು ಚಲಿಸುವ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಶಬ್ದದ ಅಲೆಗಳನ್ನು ಎರಡು ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ: </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಅಡ್ಡತರಂಗ"><span id=".E0.B2.85.E0.B2.A1.E0.B3.8D.E0.B2.A1.E0.B2.A4.E0.B2.B0.E0.B2.82.E0.B2.97"></span>ಅಡ್ಡತರಂಗ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=7" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಅಡ್ಡತರಂಗ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಅಡ್ಡತರಂಗದಲ್ಲಿ ಕಂಪನವಾದಾಗ ಮಾಧ್ಯಮದ ಕಣಗಳು ತರಂಗ ಚಲನೆಯ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಲಂಬವಾಗಿ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ ಅತವಾ ಕಂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಅಡ್ಡ ತರಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಉಬ್ಬು ಮತ್ತು ತಗ್ಗುಗಳು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾ: ನಿಶ್ಚಲ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಉಂಟಾಗುವ ತರಂಗ. ಇದರಲ್ಲಿ ಅಲೆಗಳು ಉಬ್ಬು ಮತ್ತು ತಗ್ಗುಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಚಲನೆಯಲ್ಲಿ ಕಂಪಿಸುವ ಮಾಧ್ಯಮದ ಕಣಗಳು ತರಂಗದ ಚಲನೆಗೆ ಲಂಬವಾಗಿ ಚಲಿಸುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಉದಾ: <a href="/wiki/%E0%B2%A6%E0%B3%83%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%97%E0%B3%8B%E0%B2%9A%E0%B2%B0_%E0%B2%B0%E0%B3%8B%E0%B2%B9%E0%B2%BF%E0%B2%A4" title="ದೃಗ್ಗೋಚರ ರೋಹಿತ">ದೃಗ್ಗೋಚರ ಬೆಳಕು</a>, <a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%AE%E0%B3%81%E0%B2%A6%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ಸಮುದ್ರ">ಸಮುದ್ರದ</a> <a href="/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%B2%E0%B3%86" title="ಅಲೆ">ಅಲೆಗಳು</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ನೀಳ_ತರಂಗ"><span id=".E0.B2.A8.E0.B3.80.E0.B2.B3_.E0.B2.A4.E0.B2.B0.E0.B2.82.E0.B2.97"></span>ನೀಳ ತರಂಗ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=8" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ನೀಳ ತರಂಗ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ನೀಳತರಂಗದಲ್ಲಿ, ಕಂಪನವಾದಾಗ ಮಾಧ್ಯಮದ ಕಣಗಳು ತರಂಗದ ಚಲನೆಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲೇ ಕಂಪಿಸುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಶಬ್ದ ತರಂಗದಲ್ಲಿ ಸಂಕೋಚನ ಮತ್ತು ವಿಕಸನ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಉದಾ: ಸ್ಟ್ರಿಂಗ್, (ಸ್ಟ್ರಿಂಗನ್ನು ಒತ್ತಿದಾಗ ಸಂಕೋಚನ ಮತ್ತು ಎಳೆದಾಗ ವಿಕಸನ) ನೀಳ ತರಂಗದಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿ ಸಂಕೋಚನ ಮತ್ತು ವಿಕಸನ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದಾಗಿ ಶಬ್ದದ ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಉದಾ: <a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%A4%E0%B3%81" title="ಮಾತು">ಮಾತನಾಡುವಿಕೆ</a>, ಧ್ವನಿವರ್ಧಕದಲ್ಲಿನ ಶಬ್ದ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಶಬ್ದ_ತರಂಗಗಳ_ಲಕ್ಷಣಗಳು"><span id=".E0.B2.B6.E0.B2.AC.E0.B3.8D.E0.B2.A6_.E0.B2.A4.E0.B2.B0.E0.B2.82.E0.B2.97.E0.B2.97.E0.B2.B3_.E0.B2.B2.E0.B2.95.E0.B3.8D.E0.B2.B7.E0.B2.A3.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81"></span>ಶಬ್ದ ತರಂಗಗಳ ಲಕ್ಷಣಗಳು</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=9" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಶಬ್ದ ತರಂಗಗಳ ಲಕ್ಷಣಗಳು"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಶಬ್ಧ ತರಂಗಗಳು ಚಲಿಸುವಾಗ ಅಥವಾ ಪ್ರಸರಿಸುವಾಗ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ತೋರ್ಪಡಿಸುತ್ತವೆ: </p> <ul><li>ಆವರ್ತನ</li> <li>ವಿಸ್ತೀರ್ಣ</li> <li>ತರಂಗದ ದೂರ</li> <li>ದಿಕ್ಕು</li> <li>ಶಬ್ದ ತೀವ್ರತೆ</li></ul> <ul><li><i>ಆವರ್ತನ</i>: ಶಬ್ದ ಆವರ್ತನ ಎಂದರೆ ಒಂದು ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಕಂಪನಗಳು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದರ್ಥ. ಅಂದರೆ ಒಂದು ಸೆಕೆಂಡಿನಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಕಂಪನಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯೇ ಶಬ್ದ ತರಂಗದ ಆವರ್ತನವಾಗಿರುತ್ತದೆ.</li> <li><i>ವಿಸ್ತೀರ್ಣ</i>: ಒಂದು ಶಬ್ದ ತರಂಗವು ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತಿರಬೇಕಾದರೆ ಉಬ್ಬು ಮತ್ತು ತಗ್ಗು ಅಥವಾ ಸಂಕೋಚನ ಹಾಗೂ ವಿಕಸನ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಉಂಟಾಗುವ ಉಬ್ಬು ಎಷ್ಟು ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಇರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದೇ ಅದರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ.</li> <li><i>ತರಂಗದೂರ</i>: ಒಂದು ಕಂಪನಾಂಕ ಸ್ಥಳದಿಂದ ಹೊರಟ ಶಬ್ದ ತರಂಗ ಎಷ್ಟು ದೂರದವರೆಗೆ ಪ್ರಸರಿಸುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದೇ ಶಬ್ದ ತರಂಗದ ದೂರವಾಗಿದೆ. ಅಥವಾ ಇದನ್ನು ಎರಡು ಉಬ್ಬುಗಳ ನಡುವಿನ ಅಂತರ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.</li> <li><i>ದಿಕ್ಕು</i>: ಕಂಪನದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಅಲೆಗಳು ಚಲಿಸುವ ದಿಶೆಗೆ ಶಬ್ದ ಪ್ರಸಾರದ ದಿಕ್ಕು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.</li></ul> <ul><li><i>ಶಬ್ದದ ತೀವ್ರತೆ</i>: ಶಬ್ದ ಎಷ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಪ್ರಸರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಶಬ್ದ ತರಂಗದ ತೀವ್ರತೆ ನಿರ್ಧಾರವಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾ: ಪಿಸುಮಾತು 15-20 ಡೆಸಿಬಲ್, <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%A8" title="ವಿಮಾನ">ವಿಮಾನ</a> ಹಾರಿಕೆಯ ಶಬ್ದ 100 ಡೆಸಿಬಲ್, <a href="/wiki/%E0%B2%97%E0%B3%81%E0%B2%A1%E0%B3%81%E0%B2%97%E0%B3%81" title="ಗುಡುಗು">ಗುಡುಗು</a> 110-120 ಡೆಸಿಬಲ್. ಶಬ್ದದ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಡೆಸಿಬಲ್‍ನಿಂದ ಅಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಿಜಾರ್ಥಲ್ಲಿ ಇದರ ಮಾನ ‘ಬೆಲ್’, ಆದರೆ ಇದರ 1/10ನೇ ಭಾಗವನ್ನು ಡೆಸಿಬಲ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮನುಷ್ಯನು 80 ಡೆಸಿಬಲ್ ತೀವ್ರತೆಯ ಶಬ್ದವನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಬ್ದ ಮಾನವ <a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%B5%E0%B2%BF" title="ಕಿವಿ">ಕಿವಿಗೆ</a> ಅಪಾಯಕಾರಿ. ಹಾಗೂ <a href="/wiki/%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6_%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D%E0%B2%AF" title="ಶಬ್ದ ಮಾಲಿನ್ಯ">ಶಬ್ದ ಮಾಲಿನ್ಯಕ್ಕೂ</a> ಸಹ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.</li></ul> <p>ಮಾಧ್ಯಮದ ಏಕಮಾನ ಸಲೆಯ ಮೂಲಕ ಏಕಮಾನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ರವಾನೆಯಾಗುವ ಶಕ್ತಿಯೇ ಧ್ವನಿಯ ಘೋಷ ಅಥವಾ ತೀವ್ರತೆ. ಇದನ್ನು ಶಕ್ತಿ/ಕಾಲ/ಕ್ಷೇತ್ರಫಲ ಅಥವಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ/ಕ್ಷೇತ್ರಫಲ ಎಂದೂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಬಹುದು. ಮಾಧ್ಯಮದ ಕಣಗಳ ಕಂಪನಪಾರಕ್ಕೆ ಅನುಪಾತೀಯವಾಗಿ ಘೋಷ ಇರುತ್ತದೆ. ವಾಟ್ಸ್/ಮೀಟರ್<sup>2</sup> (W/m<sup>2</sup>) ಘೋಷದ ಅಳತೆಯ ಏಕಮಾನ. ಡೆಸಿಬೆಲ್ (dB) ವ್ಯಾವಹಾರಿಕ ಏಕಮಾನ. ಮನುಷ್ಯ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಬಲ್ಲ ಧ್ವನಿತೀವ್ರತೆಯ ಪ್ರವೇಶಮೌಲ್ಯ 0 dB (0 dB = 1×10<sup>-12</sup>  W/m<sup>2</sup>, 10 dB = 1×10<sup>-11</sup>, 20 dB=1×10<sup>-10</sup> W/m2). ಧ್ವನಿ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಅಳತೆ ಮಾಡುವ ತೀವ್ರತೆಯ ಧ್ವನಿ ಮಾನವ ಕರ್ಣಪಟಲವನ್ನು ತತ್‌ಕ್ಷಣ ಭೇದಿಸುತ್ತದೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಶಬ್ದದ_ವೇಗ"><span id=".E0.B2.B6.E0.B2.AC.E0.B3.8D.E0.B2.A6.E0.B2.A6_.E0.B2.B5.E0.B3.87.E0.B2.97"></span>ಶಬ್ದದ ವೇಗ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=10" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಶಬ್ದದ ವೇಗ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಶಬ್ದದ ವೇಗ ಎಂದರೆ ಶಬ್ದದ ಕಂಪನಾಂಕವು ಅಲೆಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ ಎಷ್ಟು ವೇಗದಲ್ಲಿ ಸಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನೇ ಶಬ್ದದ ವೇಗ ಎನುವರು. ಇದನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಇರುವ ಸೂತ್ರ </p><p>v = fλ </p><p>ಇಲ್ಲಿ v ಎಂದರೆ ವೇಗ, f ಎಂದರೆ ಆವರ್ತಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹಾಗೂ ƛ ಎಂದರೆ ತರಂಗ ದೂರದ ಸಂಖ್ಯೆ ಆಗಿದೆ. ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಶಬ್ದವು ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ 331 ಮೀಟರ್ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. ಬೆಳಕಿನ ವೇಗಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಶಬ್ದದ ವೇಗ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ. ಈ ವಿದ್ಯಮಾನದಿಂದಾಗಿಯೇ ಮೊದಲು <a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B2%BF%E0%B2%82%E0%B2%9A%E0%B3%81" title="ಮಿಂಚು">ಮಿಂಚು</a> ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡು ನಂತರ ಗುಡುಗಿನ ಶಬ್ದ ಕೇಳಿಸುತ್ತದೆ. ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ಗುಡುಗು ಹಾಗೂ ಮಿಂಚು ಒಟ್ಟಿಗೇ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. </p><p>ವಿವಿಧ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಶಬ್ದವು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ವೇಗಗಳಿಂದ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. ಶಬ್ದದ ವೇಗವು ಮಾಧ್ಯಮವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಅನಿಲ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಶಬ್ದದ ವೇಗ ಕಡಿಮೆ. ಘನ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ಹಾಗೂ ದ್ರವಗಳಲ್ಲಿ ಘನವಸ್ತುವಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ. ಆದರೆ ದ್ರವ ವಸ್ತುವಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು. ಶಬ್ದದ ವೇಗ ನೀರಿನಲ್ಲಿ 1450 ಮೀ/ಸೆ ಆದರೆ <a href="/wiki/%E0%B2%89%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%81" title="ಉಕ್ಕು">ಉಕ್ಕಿನ</a> ಸಲಾಕೆಯಲ್ಲಿ 5000 ಮೀ/ಸೆ ನಷ್ಟು ಇರುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಅನಿಲ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಶಬ್ದ ಚಲಿಸಬೇಕಾದ ಗಾಳಿಯ <a href="/wiki/%E0%B2%86%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%A6%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B3%86" title="ಆರ್ದ್ರತೆ">ಆರ್ದ್ರತೆಯ</a> ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಿದಂತೆ ಶಬ್ದದ ವೇಗವೂ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಅನಿಲ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಶಬ್ದದ ವೇಗವನ್ನು ನ್ಯೂಟನ್-ಲ್ಯಾಪ್ಲಾಸ್ ಸಮೀಕರಣದಿಂದ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಮೀಕರಣ ಹೀಗಿದೆ: <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle v={\sqrt {\gamma \cdot p/\rho }}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>v</mi> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msqrt> <mi>γ</mi> <mo>⋅</mo> <mi>p</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>/</mo> </mrow> <mi>ρ</mi> </msqrt> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle v={\sqrt {\gamma \cdot p/\rho }}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/6d0758c48ba3d6bf2d8f6eb46c47b135e5afe2b2" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.838ex; width:13.025ex; height:4.843ex;" alt="{\displaystyle v={\sqrt {\gamma \cdot p/\rho }}}"></span> </p><p>ಇಲ್ಲಿ v ಎಂದರೆ ವೇಗ, ρ ಎಂದರೆ ಮಾಧ್ಯಮದ ಸಾಂಧ್ರತೆ, P ಎಂದರೆ ಒತ್ತಡ, ಹಾಗೂ γ ಎಂದರೆ ಗಾತ್ರದ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಅಂಶ. ಒಂದು ಅನಿಲ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಶಬ್ದದ ವೇಗವು 0 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ ಉಷ್ಣಾಂಶದಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾಗ ಸೆಕೆಂಡ್‍ಗೆ 331.6 ಮೀಟರ್‌ನಷ್ಟು ಇರುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಡಿಗ್ರಿ ಉಷ್ಣಾಂಶ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗಲೂ ಶಬ್ದದ ವೇಗವು ಸೆಕೆಂಡ್‍ಗೆ 0.6 ಮೀ. ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಶಬ್ದವು <a href="/wiki/%E0%B2%87%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B2%A6_%E0%B2%A1%E0%B3%88%E0%B2%86%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B8%E0%B3%88%E0%B2%A1%E0%B3%8D" title="ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್">ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್‍ನಲ್ಲಿ</a> ಅತೀ ಸುಲಭವಾಗಿ ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತದೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಶಬ್ಧದ_ಪ್ರತಿಫಲನ"><span id=".E0.B2.B6.E0.B2.AC.E0.B3.8D.E0.B2.A7.E0.B2.A6_.E0.B2.AA.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.A4.E0.B2.BF.E0.B2.AB.E0.B2.B2.E0.B2.A8"></span>ಶಬ್ಧದ ಪ್ರತಿಫಲನ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=11" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಶಬ್ಧದ ಪ್ರತಿಫಲನ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಾದಂತೆ ಶಬ್ದದಲ್ಲಿ ಸಹ ಪ್ರತಿಫಲನವಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ ಒಂದು ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಶಬ್ದವು ಚಲಿಸುತ್ತಿರಬೇಕಾದರೆ ಯಾವುದಾದರೂ ಅಡೆ ತಡೆ ಉಂಟಾದರೆ ಆ ಶಬ್ದ ತರಂಗಗಳು ಪುನಃ ಹಿಂದೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು <a href="/wiki/%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B2%BF%E0%B2%A7%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%A8%E0%B2%BF" title="ಪ್ರತಿಧ್ವನಿ">ಪ್ರತಿಧ್ವನಿ</a> ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ. </p><p>ಶಬ್ದದ ಅನುಭವವು ನಮ್ಮ ಕಿವಿಯಲ್ಲಿ 1/10 ಸೆಕೆಂಡುಗಳ ಕಾಲ ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಸಮಯಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ಕಿವಿಗೆ ಇನ್ನೊಂದು ಶಬ್ದವು ಬಿದ್ದರೆ ನಮ್ಮ ಕಿವಿ ಆ ಶಬ್ದವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲಾರದು. </p><p>ಶಬ್ಧದ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯುಂಟಾಗಲು ತಡೆಯು ಕನಿಷ್ಟ 16.6 ಮೀ ದೂರ ಇರಬೇಕು. ಹೀಗೆ ಒಟ್ಟು ದೂರ 33.2 ಮೀ ಇದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ನಾವು ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯನ್ನು ಕೇಳಲು ಸಾಧ್ಯ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿಯೇ ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಕೋಣೆಗಳಲ್ಲಿ ನಾವು ಪ್ರತಿಧ್ವನಿ ಕೇಳಲಾಗದು. ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಸೂತ್ರ ಬಹಳ ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿಫಲಿತ ಧ್ವನಿಯ ದೂರ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬಹುದಾಗಿದೆ. </p><p>d=vt/2 ಇಲ್ಲಿ d ದೂರ, v ಶಬ್ದದ ವೇಗ ಹಾಗೂ t ಕಾಲ. ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯನ್ನು ನಾವು ಅನೇಕ ಸಲ ಕೇಳಬಹುದಾಗಿದ್ದು ಧ್ವನಿ ಹಲವು ಪ್ರತಿಫಲಿಸುವ ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ ಪ್ರತಿಫಲಿಸಿದಾಗ ಈ ರೀತಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯ_ಉಪಯೋಗಗಳು"><span id=".E0.B2.AA.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.A4.E0.B2.BF.E0.B2.A7.E0.B3.8D.E0.B2.B5.E0.B2.A8.E0.B2.BF.E0.B2.AF_.E0.B2.89.E0.B2.AA.E0.B2.AF.E0.B3.8B.E0.B2.97.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81"></span>ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯ ಉಪಯೋಗಗಳು</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=12" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯ ಉಪಯೋಗಗಳು"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯಿಂದ ದೂರದ ವಸ್ತುವಿನ ದೂರವನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಬಹುದು.</li> <li>ಸಮುದ್ರದಡಿಯಲ್ಲಿನ ಹಡಗು, ನಿಕ್ಷೇಪದಂತಹ ಇತರ ವಸ್ತುಗಳ ಹುಡುಕಾಟ.</li> <li>ಸಮುದ್ರದಾಳವನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡಲು ಶ್ರವಣಾತೀತ ತರಂಗ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.</li> <li>ಬಾವಲಿಗಳು ಶ್ರವಣಾತೀತ ಶಬ್ಧದ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ವಸ್ತುವನ್ನು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ದೂರವನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುತ್ತವೆ.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಶ್ರಾವ್ಯ_ಮತ್ತು_ಅಶ್ರಾವ್ಯ_ಶಬ್ದ"><span id=".E0.B2.B6.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.BE.E0.B2.B5.E0.B3.8D.E0.B2.AF_.E0.B2.AE.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.A4.E0.B3.81_.E0.B2.85.E0.B2.B6.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.BE.E0.B2.B5.E0.B3.8D.E0.B2.AF_.E0.B2.B6.E0.B2.AC.E0.B3.8D.E0.B2.A6"></span>ಶ್ರಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಅಶ್ರಾವ್ಯ ಶಬ್ದ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=13" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಶ್ರಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಅಶ್ರಾವ್ಯ ಶಬ್ದ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಸಂಗೀತಸ್ವರದ ಆವೃತ್ತಿ ಮಟ್ಟ ಶ್ರುತಿ. ಆವೃತ್ತಿ ಅಧಿಕವಾಗಿದ್ದರೆ ತಾರಸ್ಥಾಯಿ, ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದರೆ ಮಂದ್ರಸ್ಥಾಯಿ. ಮಾನವಶ್ರವ್ಯ ಧ್ವನಿತರಂಗಗಳ ಆವೃತ್ತಿವ್ಯಾಪ್ತಿ ಸುಮಾರು 20-20,000 ಹರ್ಟ್ಸ್.<sup id="cite_ref-Olson1967_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Olson1967-3"><span class="cite-bracket">[</span>೩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Olson1967_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Olson1967-3"><span class="cite-bracket">[</span>೩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="reference nowrap"><span title="Page: 382">: 382 </span></sup> 20 ಹರ್ಟ್ಸ್‌ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಆವೃತ್ತಿಯುಳ್ಳ ಧ್ವನಿಯೇ ಅವಶ್ರವಣ ಧ್ವನಿ, 20,000 ಹರ್ಟ್ಸ್‌ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಆವೃತ್ತಿಯುಳ್ಳದ್ದು ಶ್ರವಣಾತೀತ ಧ್ವನಿ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪ್ರಾಣಿ ಕುರಿತ ಶ್ರವ್ಯಧ್ವನಿಯ ಆವೃತ್ತಿವ್ಯಾಪ್ತಿಯೂ ಅದ್ವಿತೀಯ. (ಉದಾ: ನಾಯಿ 50-45000 ಹರ್ಟ್ಸ್, ಬೆಕ್ಕು 45-85,000 ಹರ್ಟ್ಸ್, ಆನೆ 5-10,000 ಹರ್ಟ್ಸ್). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಅಶ್ರಾವ್ಯ_ಶಬ್ಧ"><span id=".E0.B2.85.E0.B2.B6.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.BE.E0.B2.B5.E0.B3.8D.E0.B2.AF_.E0.B2.B6.E0.B2.AC.E0.B3.8D.E0.B2.A7"></span>ಅಶ್ರಾವ್ಯ ಶಬ್ಧ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=14" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಅಶ್ರಾವ್ಯ ಶಬ್ಧ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಒಂದು ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ 20 ಹರ್ಟ್ಸ್‌ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಕಂಪನಾಂಕವಿರುವ ಶಬ್ದವನ್ನು ಅಶ್ರಾವ್ಯ ಶಬ್ದ ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ. ಇದು ಮಾನವ ಕಿವಿಗೆ ಕೇಳಿಸದು. ಆದರೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಪಕ್ಷಿಗಳ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಈ ಶಬ್ದ ಬರಬಲ್ಲುದು. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಶ್ರಾವ್ಯ_ಶಬ್ಧ"><span id=".E0.B2.B6.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.BE.E0.B2.B5.E0.B3.8D.E0.B2.AF_.E0.B2.B6.E0.B2.AC.E0.B3.8D.E0.B2.A7"></span>ಶ್ರಾವ್ಯ ಶಬ್ಧ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=15" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಶ್ರಾವ್ಯ ಶಬ್ಧ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಯಾವ ಶಬ್ದವು ಶ್ರಾವ್ಯವಾಗಬಲ್ಲದೋ ಅಂದರೆ ಮಾನವ ಕಿವಿಗೆ ಕೇಳಿಸಬಲ್ಲುದು ಅಂತಹ ಶಬ್ದಗಳು ಶ್ರಾವ್ಯ ಶಬ್ದಗಳು. ಇದರ ಕಂಪನಾಂಕ 20 ಹರ್ಟ್ಸ್‌ನಿಂದ 20000 ಹರ್ಟ್ಸ್‌ನವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಶ್ರವಣಾತೀತ_ಶಬ್ದ"><span id=".E0.B2.B6.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.B5.E0.B2.A3.E0.B2.BE.E0.B2.A4.E0.B3.80.E0.B2.A4_.E0.B2.B6.E0.B2.AC.E0.B3.8D.E0.B2.A6"></span>ಶ್ರವಣಾತೀತ ಶಬ್ದ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=16" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಶ್ರವಣಾತೀತ ಶಬ್ದ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಯಾವ ಶಬ್ದದ ಆವರ್ತಾಂಕವು 20000 ಹರ್ಟ್ಸ್‌ಗಿಂತ ಜಾಸ್ತಿ ಇರುತ್ತದೆಯೋ ಅವನ್ನೇ ಶ್ರವಣಾತೀತ ಶಬ್ದ ಎನ್ನುವರು. ಈ ಧ್ವನಿಯ ಸಂವೇದನೆಯೂ ಸಹ ಮಾನವರಿಗೆ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ <a href="/wiki/%E0%B2%A8%E0%B2%BE%E0%B2%AF%E0%B2%BF" title="ನಾಯಿ">ನಾಯಿ</a>, <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%86%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%81" title="ಬೆಕ್ಕು">ಬೆಕ್ಕು</a>, <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B2%BE%E0%B2%B5%E0%B2%B2%E0%B2%BF" title="ಬಾವಲಿ">ಬಾವಲಿಗಳಂತಹ</a> ಕೆಲ ಪ್ರಾಣಿ ಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ಶ್ರವಣಾತೀತ ಶಬ್ದದ ಅರಿವು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿಯೇ ಈ ಶ್ರವಣಾತೀತ ತರಂಗಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ <a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B3%8B%E0%B2%A8%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B3%8D" title="ಸೋನಾರ್">ಸೋನಾರ್</a> ಎಂಬ ಉಪಕರಣವನ್ನು ಸಮುದ್ರದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ವಸಾಹತುಗಳ ಪತ್ತೆಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ದೂರವನ್ನು ತಿಳಿಯಲಿಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಗದ್ದಲ_ಮತ್ತು_ಇಂಪು_ಧ್ವನಿ"><span id=".E0.B2.97.E0.B2.A6.E0.B3.8D.E0.B2.A6.E0.B2.B2_.E0.B2.AE.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.A4.E0.B3.81_.E0.B2.87.E0.B2.82.E0.B2.AA.E0.B3.81_.E0.B2.A7.E0.B3.8D.E0.B2.B5.E0.B2.A8.E0.B2.BF"></span>ಗದ್ದಲ ಮತ್ತು ಇಂಪು ಧ್ವನಿ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=17" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಗದ್ದಲ ಮತ್ತು ಇಂಪು ಧ್ವನಿ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಶ್ರವಣ ಶಬ್ದವನ್ನು ಗದ್ದಲ ಮತ್ತು ಇಂಪಾದ ಧ್ವನಿ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಗದ್ದಲ"><span id=".E0.B2.97.E0.B2.A6.E0.B3.8D.E0.B2.A6.E0.B2.B2"></span>ಗದ್ದಲ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=18" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಗದ್ದಲ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಗದ್ದಲವು ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಅಹಿತವಾದ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಪ್ರಸರಿಸುತ್ತದೆ.</li> <li>ಗದ್ದಲ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಪನಾಂಕವು ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.</li> <li>ಗದ್ದಲ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಲಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ.</li> <li>ಗದ್ದಲದಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತಾರವು ಪುನಃ ಪುನಃ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.</li> <li>ಗದ್ದಲದ ಆವರ್ತಾಂಕ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಇಂಪು_ಧ್ವನಿ"><span id=".E0.B2.87.E0.B2.82.E0.B2.AA.E0.B3.81_.E0.B2.A7.E0.B3.8D.E0.B2.B5.E0.B2.A8.E0.B2.BF"></span>ಇಂಪು ಧ್ವನಿ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=19" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಇಂಪು ಧ್ವನಿ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಇಂಪು ಧ್ವನಿಯು ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಹಿತವಾದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ.</li> <li>ಇಂಪು ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರವಾದ ಕಂಪನಾಂಕವಿರುತ್ತದೆ.</li> <li>ಇಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತಾರವು ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ.</li> <li>ಇಂಪಾದ ಧ್ವನಿಯ ಆವರ್ತಾಂಕ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿರುತ್ತದೆ.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಶಬ್ಧ_ತರಂಗದ_ಗುಣಗಳು"><span id=".E0.B2.B6.E0.B2.AC.E0.B3.8D.E0.B2.A7_.E0.B2.A4.E0.B2.B0.E0.B2.82.E0.B2.97.E0.B2.A6_.E0.B2.97.E0.B3.81.E0.B2.A3.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81"></span>ಶಬ್ಧ ತರಂಗದ ಗುಣಗಳು</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=20" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಶಬ್ಧ ತರಂಗದ ಗುಣಗಳು"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಚಲನೆಯನ್ನು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಸಾಗಿಸುತ್ತದೆ.</li> <li>ವಕ್ರೀಭವನ, ಪ್ರತಿಫಲನ ವಿವರ್ತನದಂತಹ ಗುಣ ತೋರ್ಪಡಿಸುತ್ತದೆ.</li> <li>ಶಬ್ದ ತರಂಗವು ಒಂದು ಸಮತಲದ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದಾಗ ಅಸಮತೋಲನ ಕಂಪನ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತದೆ.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ವಿಜ್ಞಾನ"><span id=".E0.B2.B5.E0.B2.BF.E0.B2.9C.E0.B3.8D.E0.B2.9E.E0.B2.BE.E0.B2.A8"></span>ವಿಜ್ಞಾನ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=21" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ವಿಜ್ಞಾನ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ಶಬ್ದವು ಶಕ್ತಿಯ ಒಂದು ರೂಪ. ಶಬ್ದದ ಮೂಲಕ ನಮ್ಮ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತಲಿನ ಆಗು ಹೋಗುಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಶಬ್ದದ ಅಧ್ಯಯನದಿಂದ ನಾವು ಮಾತನಾಡುವ ಬಗೆ ಹೇಗೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಶರೀರ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಉಚ್ಛಾರ ಲೋಪ ದೋಷಗಳ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದರಲ್ಲಿ ಶಬ್ದದ ಅಧ್ಯಯನವು ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ.</li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%B9%E0%B3%83%E0%B2%A6%E0%B2%AF" title="ಹೃದಯ">ಹೃದಯ</a> ಮತ್ತು <a href="/wiki/%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B2%95%E0%B3%8B%E0%B2%B6" title="ಶ್ವಾಸಕೋಶ">ಶ್ವಾಸಕೋಶದಿಂದ</a> ಹೊರ ಹೊಮ್ಮುವ ಶಬ್ದದ ಮುಖಾಂತರ, ಅದರಲ್ಲಿರುವ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬಹುದು. <a href="/wiki/%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಭಾಷೆ">ಭಾಷೆಗಳ</a> ವಿಕಸನಕ್ಕೆ ಮನುಷ್ಯನು ಉಂಟುಮಾಡುವ <a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B2%B5_%E0%B2%A7%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%A8%E0%B2%BF" title="ಮಾನವ ಧ್ವನಿ">ಧ್ವನಿಯ</a> ಏರಿಳಿತವೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯ_ಕುತೂಹಲಕಾರಿ_ವಿಷಯಗಳು"><span id=".E0.B2.AA.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.A4.E0.B2.BF.E0.B2.A7.E0.B3.8D.E0.B2.B5.E0.B2.A8.E0.B2.BF.E0.B2.AF_.E0.B2.95.E0.B3.81.E0.B2.A4.E0.B3.82.E0.B2.B9.E0.B2.B2.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B0.E0.B2.BF_.E0.B2.B5.E0.B2.BF.E0.B2.B7.E0.B2.AF.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81"></span>ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯ ಕುತೂಹಲಕಾರಿ ವಿಷಯಗಳು</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=22" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯ ಕುತೂಹಲಕಾರಿ ವಿಷಯಗಳು"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B3%8B%E0%B2%A1" title="ಮೋಡ">ಮೋಡಗಳ</a> ಅನೇಕ ಪ್ರತಿಫಲಿಸುವ ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ ಪ್ರತಿಫಲನಗೊಳ್ಳುವ ಧ್ವನಿಯೇ ಗುಡುಗು. <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%9C%E0%B2%AF%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%B0" title="ವಿಜಯಪುರ">ಬಿಜಾಪುರದಲ್ಲಿರುವ</a> <a href="/wiki/%E0%B2%97%E0%B3%8B%E0%B2%B2_%E0%B2%97%E0%B3%81%E0%B2%AE%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%9F" title="ಗೋಲ ಗುಮ್ಮಟ">ಗೋಲ್ ಗುಂಬಜಿನ</a> ಪಿಸುಗುಟ್ಟುವ ಅಂಕಣದಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿ ಏಳು ಬಾರಿ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಪಂಚದ ಅತಿ ವಿಸ್ಮಯಕಾರಿ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯು <a href="/wiki/%E0%B2%90%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B3%86%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8D" title="ಐರ್ಲೆಂಡ್">ಐರ್ಲಾಂಡ್‍ನಲ್ಲಿರುವ</a> ಕಿಲ್ಲರ್ನಿ ಬೆಟ್ಟದಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಧ್ವನಿಯು ಸರಿ ಸುಮಾರು ನೂರು ಬಾರಿ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸುತ್ತದೆ.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಡಾಪ್ಲರ್_ಪರಿಣಾಮ"><span id=".E0.B2.A1.E0.B2.BE.E0.B2.AA.E0.B3.8D.E0.B2.B2.E0.B2.B0.E0.B3.8D_.E0.B2.AA.E0.B2.B0.E0.B2.BF.E0.B2.A3.E0.B2.BE.E0.B2.AE"></span>ಡಾಪ್ಲರ್ ಪರಿಣಾಮ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=23" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಡಾಪ್ಲರ್ ಪರಿಣಾಮ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ತರಂಗದ ಜವವು ಅದು ಪ್ರಸರಿಸುವ ಮಾಧ್ಯಮವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ತರಂಗವು ಯಾವುದಾದರೂ ಒಂದು ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸರಿಸುವಾಗ ಅದರ ಜವ ಮತ್ತು ಆವೃತ್ತಿ ಬದಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ತರಂಗದ ಆಕಾರ ಮತ್ತು ಕೇಳುಗರ ಸಾಪೇಕ್ಷ ಚಲನೆ ಇದ್ದಲ್ಲಿ ತರಂಗದ ಆವೃತ್ತಿಯು ಬದಲಾದಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು <a href="/wiki/%E0%B2%A1%E0%B2%BE%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B2%B0%E0%B3%8D_%E0%B2%AA%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%A3%E0%B2%BE%E0%B2%AE" title="ಡಾಪ್ಲರ್ ಪರಿಣಾಮ">ಡಾಪ್ಲರ್ ಪರಿಣಾಮ</a> ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ರೈಲೊಂದು ನಿಲ್ದಾಣದಲ್ಲಿ ನಿಂತ ನಿಮ್ಮೆಡೆಗೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದರೆ, ರೈಲಿನ ಎಂಜಿನ್ ಸದ್ದು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿರುವಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತದೆ, ದೂರ ಹೋದಂತೆ ಸದ್ದು ಕಡಿಮೆಯಾದಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತದೆ. ನೈಜತೆಯಲ್ಲಿ ರೈಲಿನ ಸದ್ದು ಯಾವಾಗಲೂ ಒಂದೇ ಇರುತ್ತದೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಡಾಪ್ಲರ್_ಪರಿಣಾಮದ_ಅನ್ವಯಗಳು"><span id=".E0.B2.A1.E0.B2.BE.E0.B2.AA.E0.B3.8D.E0.B2.B2.E0.B2.B0.E0.B3.8D_.E0.B2.AA.E0.B2.B0.E0.B2.BF.E0.B2.A3.E0.B2.BE.E0.B2.AE.E0.B2.A6_.E0.B2.85.E0.B2.A8.E0.B3.8D.E0.B2.B5.E0.B2.AF.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81"></span>ಡಾಪ್ಲರ್ ಪರಿಣಾಮದ ಅನ್ವಯಗಳು</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=24" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಡಾಪ್ಲರ್ ಪರಿಣಾಮದ ಅನ್ವಯಗಳು"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4%E0%B2%95_%E0%B2%89%E0%B2%AA%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9" title="ಕೃತಕ ಉಪಗ್ರಹ">ಕೃತಕ ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು</a> ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಲು ಡಾಪ್ಲರ್ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. <a href="/wiki/%E0%B2%9C%E0%B2%B2%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A4%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B2%BF_%E0%B2%A8%E0%B3%8C%E0%B2%95%E0%B3%86" title="ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿ ನೌಕೆ">ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿ ನೌಕೆಗಳನ್ನು</a> ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಲು ಮತ್ತು ಅದರ ವೇಗವನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸಲು ಡಾಪ್ಲರ್ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಳ ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಇರಬಹುದಾದ ಕಲ್ಲಿನ ರಚನೆಗಳನ್ನೂ ಇದರಿಂದ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಬಹುದು.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ರೇಡಾರ್"><span id=".E0.B2.B0.E0.B3.87.E0.B2.A1.E0.B2.BE.E0.B2.B0.E0.B3.8D"></span>ರೇಡಾರ್</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=25" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ರೇಡಾರ್"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ರೇಡಿಯೋ ತರಂಗಗಳು ಲೋಹದ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ ಪ್ರತಿಫಲಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ೧೮೮೬ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನ್ ಭೌತ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ <a href="/wiki/%E0%B2%B9%E0%B3%88%E0%B2%A8%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%9A%E0%B3%8D_%E0%B2%B0%E0%B3%82%E0%B2%A1%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B3%8D%E0%B2%AB%E0%B3%8D_%E0%B2%B9%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%9F%E0%B3%8D%E0%B2%9D%E0%B3%8D" title="ಹೈನ್ರಿಚ್ ರೂಡಾಲ್ಫ್ ಹರ್ಟ್ಝ್">ಹೆನ್ರಿಕ್ ಹರ್ಟ್ಜ್</a> ತಿಳಿಯಪಡಿಸಿದನು. ಸೋನಾರ್‌ನಂತೆ ಶ್ರವಣಾತೀತ ಧ್ವನಿಗೆ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ ಈ ಆವಿಷ್ಕಾರ ಪೂರಕ. ಇಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಕಾಂತೀಯ ಕಂಪನಗಳನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ನಾದಗುಣ_ಮತ್ತು_ಸಂಮರ್ದ"><span id=".E0.B2.A8.E0.B2.BE.E0.B2.A6.E0.B2.97.E0.B3.81.E0.B2.A3_.E0.B2.AE.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.A4.E0.B3.81_.E0.B2.B8.E0.B2.82.E0.B2.AE.E0.B2.B0.E0.B3.8D.E0.B2.A6"></span>ನಾದಗುಣ ಮತ್ತು ಸಂಮರ್ದ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=26" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ನಾದಗುಣ ಮತ್ತು ಸಂಮರ್ದ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಧ್ವನಿತರಂಗದ ನಾದ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಶ್ರವಣಸಂವೇದ ಬಲ್ಲ ಮಾಪಕಗಳಿವೆ. ಶ್ರವಣ ಸಂವೇದನೆಯ ಗುಣವೇ ನಾದಗುಣ. ಇದು ಧ್ವನಿತರಂಗ ರೂಪವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ. ಧ್ವನಿತರಂಗರೂಪವು ಅಧಿನಾದಗಳ (ಓವರ್‌ಟೋನ್ಸ್) ಅಥವಾ ಸಂಗತಗಳ (ಹಾರ್ಮಾನಿಕ್ಸ್) ಸಂಖ್ಯೆ, ಅವುಗಳ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಹಾಗೂ ಸಾಪೇಕ್ಷ ತೀವ್ರತೆಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಧ್ವನಿ ಉತ್ಪಾದಕಕ್ಕೂ ಅದ್ವಿತೀಯ ನಾದಗುಣ ಉಂಟು. </p><p>ಧ್ವನಿತರಂಗದ ಪ್ರಸರಿಸುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಮಾಧ್ಯಮದ ಸ್ಥಾಯೀ ಸಂಮರ್ದದಲ್ಲಾಗುವ ಸೂಕ್ಷ್ಮಬದಲಾವಣೆಯೇ ಧ್ವನಿಸಂಮರ್ದ. ಇದರ ಅಳತೆಯ ಏಕಮಾನ ಮೈಕ್ರೊಬಾರ್ (1 ಮೈಕ್ರೊಬಾರ್ = 0.1 ನ್ಯೂಟನ್/ಮೀ<sup>2</sup>). ಮನೆಯೊಳಗೆ ಹೊರಗಡೆಗಿಂತ ಧ್ವನಿಸಂಮರ್ದ ಹೆಚ್ಚು. </p><p>ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ವಿಭಿನ್ನ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಅಥವಾ ಸಂಗತಸಂಬಂಧವಿಲ್ಲದ ನಾದಗಳು ಮಿಶ್ರವಾಗಿದ್ದರೆ ಗದ್ದಲ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಸಂಗೀತ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಉಲ್ಲೇಖಗಳು"><span id=".E0.B2.89.E0.B2.B2.E0.B3.8D.E0.B2.B2.E0.B3.87.E0.B2.96.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81"></span>ಉಲ್ಲೇಖಗಳು</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=27" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಉಲ್ಲೇಖಗಳು"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1256053">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.qrg.northwestern.edu/projects/vss/docs/space-environment/1-is-there-sound-in-space.html">Is there sound in space?</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171016010300/http://www.qrg.northwestern.edu/projects/vss/docs/space-environment/1-is-there-sound-in-space.html">Archived</a> 2017-10-16 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ. Northwestern University.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://curious.astro.cornell.edu/about-us/150-people-in-astronomy/space-exploration-and-astronauts/general-questions/918-can-you-hear-sounds-in-space-beginner">Can you hear sounds in space? (Beginner)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170618062312/http://curious.astro.cornell.edu/about-us/150-people-in-astronomy/space-exploration-and-astronauts/general-questions/918-can-you-hear-sounds-in-space-beginner">Archived</a> 2017-06-18 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ.. Cornell University.</span> </li> <li id="cite_note-Olson1967-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Olson1967_3-0">೩.೦</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Olson1967_3-1">೩.೧</a></sup></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1256853">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFOlson1967" class="citation book cs1">Olson, Harry F. Autor (1967). <span class="id-lock-registration" title="Free registration required"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/musicphysicsengi0000olso"><i>Music, Physics and Engineering</i></a></span>. Dover Publications. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/musicphysicsengi0000olso/page/249">249</a>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:BookSources/9780486217697" title="ವಿಶೇಷ:BookSources/9780486217697"><bdi>9780486217697</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Music%2C+Physics+and+Engineering&rft.pages=249&rft.pub=Dover+Publications&rft.date=1967&rft.isbn=9780486217697&rft.aulast=Olson&rft.aufirst=Harry+F.+Autor&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fmusicphysicsengi0000olso&rfr_id=info%3Asid%2Fkn.wikipedia.org%3A%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಹೊರಗಿನ_ಕೊಂಡಿಗಳು"><span id=".E0.B2.B9.E0.B3.8A.E0.B2.B0.E0.B2.97.E0.B2.BF.E0.B2.A8_.E0.B2.95.E0.B3.8A.E0.B2.82.E0.B2.A1.E0.B2.BF.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81"></span>ಹೊರಗಿನ ಕೊಂಡಿಗಳು</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&action=edit&section=28" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಹೊರಗಿನ ಕೊಂಡಿಗಳು"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1256853"><cite id="CITEREFEric_Mack2019" class="citation web cs1">Eric Mack (20 May 2019). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cnet.com/news/stanford-scientists-created-a-sound-so-loud-it-instantly-boils-water/">"Stanford scientists created a sound so loud it instantly boils water"</a>. <i>CNET</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=CNET&rft.atitle=Stanford+scientists+created+a+sound+so+loud+it+instantly+boils+water&rft.date=2019-05-20&rft.au=Eric+Mack&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cnet.com%2Fnews%2Fstanford-scientists-created-a-sound-so-loud-it-instantly-boils-water%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fkn.wikipedia.org%3A%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6" class="Z3988"></span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.acoustics.salford.ac.uk/schools/index1.htm">Sounds Amazing; a KS3/4 learning resource for sound and waves (uses Flash)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120313122023/http://www.acoustics.salford.ac.uk/schools/index1.htm">Archived</a> 2012-03-13 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/sound/soucon.html">HyperPhysics: Sound and Hearing</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://podcomplex.com/guide/physics.html">Introduction to the Physics of Sound</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.phys.unsw.edu.au/~jw/hearing.html">Hearing curves and on-line hearing test</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.audiodesignline.com/howto/audioprocessing/193303241">Audio for the 21st Century</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090123120804/http://www.audiodesignline.com/howto/audioprocessing/193303241">Archived</a> 2009-01-23 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sengpielaudio.com/calculator-soundlevel.htm">Conversion of sound units and levels</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sengpielaudio.com/Calculations03.htm">Sound calculations</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.audiocheck.net">Audio Check: a free collection of audio tests and test tones playable on-line</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://salfordacoustics.co.uk/sound-waves">More Sounds Amazing; a sixth-form learning resource about sound waves</a></li></ul> <div class="infobox sisterproject"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:Wikisource-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/50px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="50" height="52" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/75px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/100px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></a><figcaption> </figcaption></figure> <div style="margin-left: 60px;"><a href="https://en.wikisource.org/wiki/kn:" class="extiw" title="wikisource:kn:">ವಿಕಿಸೋರ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ</a> ಲಭ್ಯವಿರುವ ಲೇಖನದ ವಿಷಯವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ: <div style="margin-left: 10px;"><i><b><a href="https://en.wikisource.org/wiki/kn:%E0%B2%AE%E0%B3%88%E0%B2%B8%E0%B3%82%E0%B2%B0%E0%B3%81_%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%A6%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B2%BF%E0%B2%B2%E0%B2%AF_%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%95%E0%B3%8B%E0%B2%B6/%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6" class="extiw" title="wikisource:kn:ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ/ಶಬ್ದ">ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ/ಶಬ್ದ</a></b></i></div> </div> </div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಶಬ್ದ&oldid=1279830">https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಶಬ್ದ&oldid=1279830</a>" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:Categories" title="ವಿಶೇಷ:Categories">ವರ್ಗಗಳು</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:Pages_using_the_JsonConfig_extension" title="ವರ್ಗ:Pages using the JsonConfig extension">Pages using the JsonConfig extension</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:%E0%B2%B5%E0%B3%86%E0%B2%AC%E0%B3%8D_%E0%B2%86%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%88%E0%B2%B5%E0%B3%8D_%E0%B2%9F%E0%B3%86%E0%B2%82%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B3%87%E0%B2%9F%E0%B2%BF%E0%B2%A8_%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%95%E0%B3%8A%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" title="ವರ್ಗ:ವೆಬ್ ಆರ್ಕೈವ್ ಟೆಂಪ್ಲೇಟಿನ ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಕೊಂಡಿಗಳು">ವೆಬ್ ಆರ್ಕೈವ್ ಟೆಂಪ್ಲೇಟಿನ ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಕೊಂಡಿಗಳು</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:%E0%B2%AD%E0%B3%8C%E0%B2%A4%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ವರ್ಗ:ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ">ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:%E0%B2%AE%E0%B3%88%E0%B2%B8%E0%B3%82%E0%B2%B0%E0%B3%81_%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%A6%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B2%BF%E0%B2%B2%E0%B2%AF_%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%95%E0%B3%8B%E0%B2%B6" title="ವರ್ಗ:ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ">ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ಈ ಪುಟವನ್ನು ೯ ಜನವರಿ ೨೦೨೫, ೨೧:೨೫ ರಂದು ಕೊನೆಯಾಗಿ ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.</li> <li id="footer-info-copyright"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">ಕ್ರಿಯೇಟಿವ್ ಕಾಮನ್ಸ್ ಅಟ್ರಿಬ್ಯೂಷನ್-ಶೇರ್ ಅಲೈಕ್ ಪರವಾನಗಿ</a> ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪಠ್ಯವು ಲಭ್ಯವಿದೆ ;ಹೆಚ್ಚುವರಿ ನಿಯಮಗಳು ಅನ್ವಯಿಸಬಹುದು. <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">ಬಳಕೆಯ ನಿಯಮಗಳನ್ನು</a> ನೋಡಿ.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">ಖಾಸಗಿ ಮಾಹಿತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನಿಲುವು</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:%E0%B2%A8%E0%B2%AE%E0%B3%8D%E0%B2%AE_%E0%B2%AC%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%97%E0%B3%86">ಕನ್ನಡ ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಬಗ್ಗೆ</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:%E0%B2%B8%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B3%8D%E0%B2%AF_%E0%B2%85%E0%B2%AC%E0%B2%BE%E0%B2%A7%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%A4%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81">ಹಕ್ಕು ನಿರಾಕರಣೆಗಳು</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">ಡೆವೆಲಪರ್‌ಗಳು</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/kn.wikipedia.org">ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳು</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">ಕುಕಿ ಹೇಳಿಕೆ</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//kn.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">ಮೊಬೈಲ್ ವೀಕ್ಷಣೆ</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ಹುಡುಕು</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ವಿಶೇಷ:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ಹುಡುಕು</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="ಪರಿವಿಡಿ" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">ಶಬ್ದ</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>೧೫೦ ಭಾಷೆಗಳು</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>ವಿಷಯ ಸೇರಿಸಿ</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-b766959bd-56jl8","wgBackendResponseTime":122,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.142","walltime":"0.310","ppvisitednodes":{"value":717,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":7762,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":353,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":7730,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 127.363 1 -total"," 67.17% 85.556 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಉಲ್ಲೇಖಗಳು"," 49.42% 62.946 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Cite_book"," 26.81% 34.150 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:R"," 23.31% 29.692 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:R/ref"," 18.95% 24.132 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:R/superscript"," 11.73% 14.946 3 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:R/where"," 5.39% 6.860 4 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Webarchive"," 3.59% 4.575 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Cite_web"," 1.14% 1.454 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Main_other"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.058","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3025979,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.next-7b4c8b9d5b-pvsd5","timestamp":"20250206074843","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0cb6\u0cac\u0ccd\u0ca6","url":"https:\/\/kn.wikipedia.org\/wiki\/%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11461","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11461","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-07-15T15:13:59Z","dateModified":"2025-01-09T15:55:23Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/4b\/Thoth08BigasDrumEvansChalmette.jpg"}</script> </body> </html>