CINXE.COM

Gotthold Rhode – Wikipedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="de" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Gotthold Rhode – Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )dewikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Januar","Februar","März","April","Mai","Juni","Juli","August","September","Oktober","November","Dezember"],"wgRequestId":"82904cde-e159-49b2-999c-95fbeea0f935","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Gotthold_Rhode","wgTitle":"Gotthold Rhode","wgCurRevisionId":252253400,"wgRevisionId":252253400,"wgArticleId":6889123,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Osteuropahistoriker","Hochschullehrer (Universität Hamburg)","Hochschullehrer (Johannes Gutenberg-Universität Mainz)","NSDAP-Mitglied","Militärperson im Nationalsozialismus","Person (deutsche Besetzung Polens 1939–1945)","Träger des Bundesverdienstkreuzes 1. Klasse","Pole","Deutscher","Geboren 1916","Gestorben 1990","Mann"],"wgPageViewLanguage":"de","wgPageContentLanguage":"de","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Gotthold_Rhode","wgRelevantArticleId":6889123,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":252253400,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"de","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"de"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1539731","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.54"}; RLSTATE={"ext.gadget.dewiki-logo":"ready","ext.gadget.citeRef":"ready","ext.gadget.defaultPlainlinks":"ready","ext.gadget.dewikiCommonHide":"ready","ext.gadget.dewikiCommonLayout":"ready","ext.gadget.dewikiCommonStyle":"ready","ext.gadget.dewikiDarkmode":"ready","ext.gadget.dewikiResponsive":"ready","ext.gadget.NavFrame":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.createNewSection","ext.gadget.WikiMiniAtlas","ext.gadget.OpenStreetMap","ext.gadget.CommonsDirekt","ext.gadget.donateLink","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=de&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=de&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=de&amp;modules=ext.gadget.NavFrame%2CciteRef%2CdefaultPlainlinks%2Cdewiki-logo%2CdewikiCommonHide%2CdewikiCommonLayout%2CdewikiCommonStyle%2CdewikiDarkmode%2CdewikiResponsive&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=de&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.22"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0b/Gotthold_Rhode_Aufnahme_von_Axel_Stephan.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1621"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Gotthold_Rhode_Aufnahme_von_Axel_Stephan.jpg/800px-Gotthold_Rhode_Aufnahme_von_Axel_Stephan.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1081"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Gotthold_Rhode_Aufnahme_von_Axel_Stephan.jpg/640px-Gotthold_Rhode_Aufnahme_von_Axel_Stephan.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="865"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Gotthold Rhode – Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//de.m.wikipedia.org/wiki/Gotthold_Rhode"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Seite bearbeiten" href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (de)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//de.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://de.wikipedia.org/wiki/Gotthold_Rhode"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.de"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Atom-Feed für „Wikipedia“" href="/w/index.php?title=Spezial:Letzte_%C3%84nderungen&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="auth.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Gotthold_Rhode rootpage-Gotthold_Rhode skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Zum Inhalt springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Website"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Hauptmenü" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hauptmenü" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hauptmenü</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hauptmenü</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">In die Seitenleiste verschieben</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">Verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Hauptseite" title="Hauptseite besuchen [z]" accesskey="z"><span>Hauptseite</span></a></li><li id="n-topics" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Wikipedia_nach_Themen"><span>Themenportale</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spezial:Zuf%C3%A4llige_Seite" title="Zufällige Seite aufrufen [x]" accesskey="x"><span>Zufälliger Artikel</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spezial:Spezialseiten"><span>Spezialseiten</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Mitmachen" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Mitmachen" > <div class="vector-menu-heading"> Mitmachen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Artikel-verbessern" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Beteiligen"><span>Artikel verbessern</span></a></li><li id="n-Neuerartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hilfe:Neuen_Artikel_anlegen"><span>Neuen Artikel anlegen</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Autorenportal" title="Info-Zentrum über Beteiligungsmöglichkeiten"><span>Autorenportal</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hilfe:%C3%9Cbersicht" title="Übersicht über Hilfeseiten"><span>Hilfe</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spezial:Letzte_%C3%84nderungen" title="Liste der letzten Änderungen in Wikipedia [r]" accesskey="r"><span>Letzte Änderungen</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt" title="Kontaktmöglichkeiten"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Hauptseite" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Die freie Enzyklopädie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-de.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Spezial:Suche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Durchsuche die Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Suche</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia durchsuchen" aria-label="Wikipedia durchsuchen" autocapitalize="sentences" title="Durchsuche die Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spezial:Suche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Suchen</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Meine Werkzeuge"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Erscheinungsbild"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Änderung des Aussehens der Schriftgröße, -breite und -farbe der Seite" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Erscheinungsbild" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Erscheinungsbild</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=de.wikipedia.org&amp;uselang=de" class=""><span>Spenden</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Spezial:Benutzerkonto_anlegen&amp;returnto=Gotthold+Rhode" title="Wir ermutigen dich dazu, ein Benutzerkonto zu erstellen und dich anzumelden. Es ist jedoch nicht zwingend erforderlich." class=""><span>Benutzerkonto erstellen</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Spezial:Anmelden&amp;returnto=Gotthold+Rhode" title="Anmelden ist zwar keine Pflicht, wird aber gerne gesehen. [o]" accesskey="o" class=""><span>Anmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Weitere Optionen" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Meine Werkzeuge" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Meine Werkzeuge</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Benutzermenü" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=de.wikipedia.org&amp;uselang=de"><span>Spenden</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spezial:Benutzerkonto_anlegen&amp;returnto=Gotthold+Rhode" title="Wir ermutigen dich dazu, ein Benutzerkonto zu erstellen und dich anzumelden. Es ist jedoch nicht zwingend erforderlich."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Benutzerkonto erstellen</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spezial:Anmelden&amp;returnto=Gotthold+Rhode" title="Anmelden ist zwar keine Pflicht, wird aber gerne gesehen. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Anmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Seiten für nicht angemeldete Benutzer <a href="/wiki/Wikipedia:Starthilfe" aria-label="Erfahre mehr über das Bearbeiten"><span>Weitere Informationen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spezial:Meine_Beitr%C3%A4ge" title="Eine Liste der Bearbeitungen, die von dieser IP-Adresse gemacht wurden [y]" accesskey="y"><span>Beiträge</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spezial:Meine_Diskussionsseite" title="Diskussion über Änderungen von dieser IP-Adresse [n]" accesskey="n"><span>Diskussionsseite</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003EVerbergen\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"de\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv class=\"rahmenfarbe1\" aria-hidden=\"true\" style=\"border-style:solid; padding:0 .2em;\"\u003EDas Aussehen der deutschsprachigen Wikipedia hat sich geändert: Das Hauptmenü ist nun links neben dem Logo erreichbar, die eigene Diskussionsseite und Beitragsliste rechts neben dem Link zum Anmelden und die Werkzeugleiste mit Verweisen zu Schwesterprojekten wie Wikimedia Commons rechts neben dem Link zur Versionsgeschichte. \u003Ca href=\"/wiki/Hilfe:Skin/Vector_2022\" title=\"Hilfe:Skin/Vector 2022\"\u003EWeitere Informationen\u003C/a\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Website"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhaltsverzeichnis" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhaltsverzeichnis</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">In die Seitenleiste verschieben</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">Verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">(Anfang)</div> </a> </li> <li id="toc-Leben_und_Wirken" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Leben_und_Wirken"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Leben und Wirken</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Leben_und_Wirken-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Unterabschnitt Leben und Wirken umschalten</span> </button> <ul id="toc-Leben_und_Wirken-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Zeit_des_Nationalsozialismus" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Zeit_des_Nationalsozialismus"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Zeit des Nationalsozialismus</span> </div> </a> <ul id="toc-Zeit_des_Nationalsozialismus-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nachkriegszeit" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nachkriegszeit"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Nachkriegszeit</span> </div> </a> <ul id="toc-Nachkriegszeit-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Schriften_(Auswahl)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Schriften_(Auswahl)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Schriften (Auswahl)</span> </div> </a> <ul id="toc-Schriften_(Auswahl)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literatur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Literatur</span> </div> </a> <ul id="toc-Literatur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Weblinks" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Weblinks"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Weblinks</span> </div> </a> <ul id="toc-Weblinks-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Anmerkungen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Anmerkungen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Anmerkungen</span> </div> </a> <ul id="toc-Anmerkungen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhaltsverzeichnis" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Inhaltsverzeichnis" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhaltsverzeichnis umschalten" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhaltsverzeichnis umschalten</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Gotthold Rhode</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Zu einem Artikel in einer anderen Sprache gehen. Verfügbar in 2 Sprachen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-2" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">2 Sprachen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Gotthold_Rhode" title="Gotthold Rhode – Französisch" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Gotthold Rhode" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Französisch" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Gotthold_Rhode" title="Gotthold Rhode – Polnisch" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Gotthold Rhode" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Polnisch" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1539731#sitelinks-wikipedia" title="Links auf Artikel in anderen Sprachen bearbeiten" class="wbc-editpage">Links bearbeiten</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Namensräume"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Gotthold_Rhode" title="Seiteninhalt anzeigen [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Diskussion:Gotthold_Rhode&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Diskussion zum Seiteninhalt (Seite nicht vorhanden) [t]" accesskey="t"><span>Diskussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Sprachvariante ändern" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Deutsch</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Ansichten"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Gotthold_Rhode"><span>Lesen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;veaction=edit" title="Diese Seite mit dem VisualEditor bearbeiten [v]" accesskey="v"><span>Bearbeiten</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;action=edit" title="Den Quelltext dieser Seite bearbeiten [e]" accesskey="e"><span>Quelltext bearbeiten</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;action=history" title="Frühere Versionen dieser Seite [h]" accesskey="h"><span>Versionsgeschichte</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Seitenwerkzeuge"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Werkzeuge" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Werkzeuge</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Werkzeuge</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">In die Seitenleiste verschieben</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">Verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Weitere Optionen" > <div class="vector-menu-heading"> Aktionen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Gotthold_Rhode"><span>Lesen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;veaction=edit" title="Diese Seite mit dem VisualEditor bearbeiten [v]" accesskey="v"><span>Bearbeiten</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;action=edit" title="Den Quelltext dieser Seite bearbeiten [e]" accesskey="e"><span>Quelltext bearbeiten</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;action=history"><span>Versionsgeschichte</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Allgemein </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spezial:Linkliste/Gotthold_Rhode" title="Liste aller Seiten, die hierher verlinken [j]" accesskey="j"><span>Links auf diese Seite</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spezial:%C3%84nderungen_an_verlinkten_Seiten/Gotthold_Rhode" rel="nofollow" title="Letzte Änderungen an Seiten, die von hier verlinkt sind [k]" accesskey="k"><span>Änderungen an verlinkten Seiten</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;oldid=252253400" title="Dauerhafter Link zu dieser Seitenversion"><span>Permanenter Link</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;action=info" title="Weitere Informationen über diese Seite"><span>Seiten­­informationen</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spezial:Zitierhilfe&amp;page=Gotthold_Rhode&amp;id=252253400&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Hinweise, wie diese Seite zitiert werden kann"><span>Artikel zitieren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spezial:URL-K%C3%BCrzung&amp;url=https%3A%2F%2Fde.wikipedia.org%2Fwiki%2FGotthold_Rhode"><span>Kurzlink</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spezial:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fde.wikipedia.org%2Fwiki%2FGotthold_Rhode"><span>QR-Code herunterladen</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drucken/​exportieren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spezial:DownloadAsPdf&amp;page=Gotthold_Rhode&amp;action=show-download-screen"><span>Als PDF herunterladen</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;printable=yes" title="Druckansicht dieser Seite [p]" accesskey="p"><span>Druckversion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In anderen Projekten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Gotthold_Rhode" hreflang="en"><span>Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1539731" title="Link zum verbundenen Objekt im Datenrepositorium [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-Datenobjekt</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Seitenwerkzeuge"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Erscheinungsbild"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Erscheinungsbild</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">In die Seitenleiste verschieben</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">Verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">aus Wikipedia, der freien Enzyklopädie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="de" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datei:Gotthold_Rhode_Aufnahme_von_Axel_Stephan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Gotthold_Rhode_Aufnahme_von_Axel_Stephan.jpg/220px-Gotthold_Rhode_Aufnahme_von_Axel_Stephan.jpg" decoding="async" width="220" height="297" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Gotthold_Rhode_Aufnahme_von_Axel_Stephan.jpg/330px-Gotthold_Rhode_Aufnahme_von_Axel_Stephan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Gotthold_Rhode_Aufnahme_von_Axel_Stephan.jpg/440px-Gotthold_Rhode_Aufnahme_von_Axel_Stephan.jpg 2x" data-file-width="852" data-file-height="1151" /></a><figcaption>Gotthold Rhode, aufgenommen von Axel Stephan im Jahr 1981, Universitätsarchiv Mainz.</figcaption></figure> <p><b>Gotthold Rhode</b> (* <a href="/wiki/28._Januar" title="28. Januar">28. Januar</a> <a href="/wiki/1916" title="1916">1916</a> in Kamillental bei <a href="/wiki/Ostrzesz%C3%B3w" title="Ostrzeszów">Schildberg</a>, <a href="/wiki/Provinz_Posen" title="Provinz Posen">Provinz Posen</a>; † <a href="/wiki/20._Februar" title="20. Februar">20. Februar</a> <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a> in <a href="/wiki/Mainz" title="Mainz">Mainz</a>) war ein deutscher <a href="/wiki/Historiker" title="Historiker">Historiker</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Leben_und_Wirken">Leben und Wirken</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Abschnitt bearbeiten: Leben und Wirken" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Bearbeiten</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;action=edit&amp;section=1" title="Quellcode des Abschnitts bearbeiten: Leben und Wirken"><span>Quelltext bearbeiten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Gotthold Rhode wuchs als jüngstes von sechs Kindern des <a href="/wiki/Evangelische_Theologie" title="Evangelische Theologie">evangelischen Theologen</a> <a href="/wiki/Arthur_Rhode" title="Arthur Rhode">Arthur Rhode</a> und dessen Frau Martha, geborene Harhausen, in der seit 1918/19 wieder polnischen Stadt <a href="/wiki/Posen" title="Posen">Posen</a> auf. Die Familie gehörte zur <a href="/wiki/Deutsche_Minderheit_in_Polen#Zweite_Polnische_Republik_(1918_bis_1939)" title="Deutsche Minderheit in Polen">deutschen Minderheit</a> in Posen. Gotthold besuchte dort das deutsche Privatgymnasium, an dem er 1934 das polnische Abitur ablegte. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zeit_des_Nationalsozialismus">Zeit des Nationalsozialismus</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Abschnitt bearbeiten: Zeit des Nationalsozialismus" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Bearbeiten</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;action=edit&amp;section=2" title="Quellcode des Abschnitts bearbeiten: Zeit des Nationalsozialismus"><span>Quelltext bearbeiten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ab November 1934 studierte Rhode als <a href="/wiki/Polnische_Staatsangeh%C3%B6rigkeit" title="Polnische Staatsangehörigkeit">polnischer Staatsbürger</a> im <a href="/wiki/Deutsches_Reich_1933_bis_1945" class="mw-redirect" title="Deutsches Reich 1933 bis 1945">Deutschen Reich</a> an verschiedenen Universitäten <a href="/wiki/Geschichtswissenschaft" title="Geschichtswissenschaft">Geschichte</a>, <a href="/wiki/Geographie" title="Geographie">Geographie</a> und <a href="/wiki/Slavistik" class="mw-redirect" title="Slavistik">Slavistik</a>, zuerst in <a href="/wiki/Friedrich-Schiller-Universit%C3%A4t_Jena" title="Friedrich-Schiller-Universität Jena">Jena</a>. Schon als Erstsemester trat er dem <a href="/wiki/Verband_der_Vereine_Deutscher_Studenten" title="Verband der Vereine Deutscher Studenten">Kyffhäuser-Verband der Vereine deutscher Studenten</a> bei, einer protestantisch-konservativen <a href="/wiki/Studentenverbindung" title="Studentenverbindung">Korporation</a> mit <a href="/wiki/V%C3%B6lkische_Bewegung" title="Völkische Bewegung">völkischer</a> Grundhaltung. Am 1. April 1936 wechselte er an die <a href="/wiki/Ludwig-Maximilians-Universit%C3%A4t_M%C3%BCnchen" title="Ludwig-Maximilians-Universität München">Universität München</a>, wo er ergänzend <a href="/wiki/Zeitungswissenschaft" title="Zeitungswissenschaft">Zeitungswissenschaften</a> studierte, ehe er im März 1937 an die <a href="/wiki/Albertus-Universit%C3%A4t_K%C3%B6nigsberg" title="Albertus-Universität Königsberg">Universität Königsberg</a> ging. Dort war er auch als Sachbearbeiter in der <i>Oststelle der <a href="/wiki/Reichsstudentenf%C3%BChrer" title="Reichsstudentenführer">Reichsstudentenführung</a></i> tätig, die das Ziel verfolgte, die Grenzlandarbeit im Sinne des <a href="/wiki/Nationalsozialismus" title="Nationalsozialismus">Nationalsozialismus</a> zu vereinheitlichen (vgl. <a href="/wiki/Grenzlanddeutschtum" title="Grenzlanddeutschtum">Grenzlanddeutschtum</a>). </p><p>Schon im folgenden Wintersemester 1937/38 wechselte Rhode an die <a href="/wiki/Universit%C3%A4t_Breslau" title="Universität Breslau">Friedrich-Wilhelms-Universität Breslau</a>, erlernte <a href="/wiki/Russische_Sprache" title="Russische Sprache">Russisch</a> und <a href="/wiki/Ukrainische_Sprache" title="Ukrainische Sprache">Ukrainisch</a>, erweiterte seine Kenntnisse der Osteuropäischen Geschichte und wurde dort im Januar 1939 von <a href="/wiki/Hans_Koch_(Historiker)" title="Hans Koch (Historiker)">Hans Koch</a> mit einer Arbeit über <i>Brandenburg Preußen als Schutzherr von Minderheiten in der Republik Polen</i> <a href="/wiki/Promotion_(Doktor)" title="Promotion (Doktor)">promoviert</a>. Rückblickend gab Rhode 1952 an, sein Ziel sei von Anfang an gewesen, „forschend und lehrend oder in unmittelbarer Wirksamkeit innerhalb des Deutschtums im Osten tätig zu sein“.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Vom 1. April 1939 an und formal bis Mai 1945 war Rhode am <a href="/wiki/Osteuropa-Institut_(Breslau)" title="Osteuropa-Institut (Breslau)">Osteuropa-Institut Breslau</a> (OEI), dessen Direktor sein Doktorvater Koch war, als Referent für Polen angestellt. In erster Linie wertete er dort polnische Zeitungen im Hinblick auf ihre propagandistische Verwertbarkeit aus. Beim <a href="/wiki/%C3%9Cberfall_auf_Polen" title="Überfall auf Polen">Überfall auf Polen</a> am 1. September 1939 meldete sich Rhode freiwillig und wirkte bis zum 1. November 1939 als Dolmetscher im Rang eines <a href="/wiki/Sonderf%C3%BChrer" title="Sonderführer">Sonderführers (K)</a> mit. Der einzige Bruder wurde Ende August 1939 zur polnischen Armee eingezogen, Ort und Umstände seines Todes blieben unbekannt<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Rhode erhielt noch im November 1939 die <a href="/wiki/Deutsche_Staatsangeh%C3%B6rigkeit" title="Deutsche Staatsangehörigkeit">deutsche Staatsangehörigkeit</a> und wurde zum 1. Januar 1940 Mitglied der <a href="/wiki/Nationalsozialistische_Deutsche_Arbeiterpartei" title="Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei">NSDAP</a> (<a href="/wiki/Liste_der_NSDAP-Mitgliedsnummern" class="mw-redirect" title="Liste der NSDAP-Mitgliedsnummern">Mitgliedsnummer</a> 7.942.413). Von November 1939 bis Januar 1940 war Rhode auf Anforderung des Chefs des <a href="/wiki/Distrikt_Krakau" title="Distrikt Krakau">Distrikts Krakau</a>, <a href="/wiki/Otto_W%C3%A4chter" title="Otto Wächter">Otto Wächter</a>, an der dortigen Abteilung für Landesplanung und Raumordnung tätig. Er bearbeitete Pressefragen, übersetzte Stadt- und Kreisgeschichten und wirkte an der Erstellung eines Landesplanungsatlas für den Distrikt Krakau mit. Rhode meldete sich erneut freiwillig zum Militärdienst, wurde aber im Laufe des Jahres 1940 größtenteils freigestellt, um für die <i>Informationsabteilung</i> des <a href="/wiki/Ausw%C3%A4rtiges_Amt" title="Auswärtiges Amt">Auswärtigen Amtes</a> Denkschriften zu konfessionellen Themen in Polen auszuarbeiten, die vor dem Ausland das gewaltsame Vorgehen der deutschen Besatzer gegenüber der <a href="/wiki/R%C3%B6misch-katholische_Kirche_in_Polen" title="Römisch-katholische Kirche in Polen">Katholischen Kirche in Polen</a> rechtfertigen sollten.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Im Winter 1940/41 war Rhode an der <a href="/wiki/Umsiedlung" class="mw-redirect" title="Umsiedlung">Umsiedlung</a> der <a href="/wiki/Deutsche_Minderheit_in_Litauen" title="Deutsche Minderheit in Litauen">Litauendeutschen</a> beteiligt. Ab dem Frühjahr 1941 wurde Rhode bis Kriegsende als Dolmetscher und <a href="/wiki/Leutnant" title="Leutnant">Leutnant</a> der <a href="/wiki/Wehrmacht" title="Wehrmacht">Wehrmacht</a> an osteuropäischen Kriegsschauplätzen eingesetzt. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nachkriegszeit">Nachkriegszeit</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Abschnitt bearbeiten: Nachkriegszeit" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Bearbeiten</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;action=edit&amp;section=3" title="Quellcode des Abschnitts bearbeiten: Nachkriegszeit"><span>Quelltext bearbeiten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Datei:Rhode_Gotthold_a.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Rhode_Gotthold_a.jpg/220px-Rhode_Gotthold_a.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Rhode_Gotthold_a.jpg/330px-Rhode_Gotthold_a.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Rhode_Gotthold_a.jpg/440px-Rhode_Gotthold_a.jpg 2x" data-file-width="683" data-file-height="1024" /></a><figcaption>Grab von Gotthold Rhode auf dem <a href="/wiki/Hauptfriedhof_Mainz" title="Hauptfriedhof Mainz">Hauptfriedhof Mainz</a></figcaption></figure> <p>Nach Kriegsende lebte Rhode, der in <a href="/wiki/Breslau" title="Breslau">Breslau</a> alles Materielle verloren hatte, mit seiner Familie im niedersächsischen <a href="/wiki/Bergen_(Landkreis_Celle)" title="Bergen (Landkreis Celle)">Bergen</a> und schlug sich als Landarbeiter, Anzeigenaquisiteur und Hauslehrer durch. Schon 1946 holte <a href="/wiki/Hermann_Aubin" title="Hermann Aubin">Hermann Aubin</a> ihn als <a href="/wiki/Tutor" title="Tutor">Tutor</a> an die <a href="/wiki/Historisches_Seminar_(Universit%C3%A4t_Hamburg)" title="Historisches Seminar (Universität Hamburg)">Universität Hamburg</a>. Aubin war Rhodes letzter Vorgesetzter am Osteuropa-Institut Breslau gewesen und hatte dessen unvollendete <a href="/wiki/Habilitation" title="Habilitation">Habilitationsschrift</a> betreut. Parallel zu seiner Tutorentätigkeit war Rhode an der Erarbeitung von Denkschriften zur gesamtdeutschen Bedeutung Schlesiens beteiligt, die von einer Bad Nenndorfer <i>Arbeitsgemeinschaft für Ostfragen</i> durchgeführt wurden. Diese war vom ehemaligen Botschafter in Moskau <a href="/wiki/Herbert_von_Dirksen" title="Herbert von Dirksen">Herbert von Dirksen</a> initiiert worden, während <a href="/wiki/Erich_Obst" title="Erich Obst">Erich Obst</a> als wissenschaftlicher Leiter fungierte. In einer ersten Denkschrift 1946 <i>Braucht das polnische Volk die deutschen Ostgebiete?</i> suchte Rhode mittels bevölkerungsstatistischer Untersuchungen darzulegen, Polen könne ohne Probleme, „die gesamte aus seinen Ostgebieten kommende polnische Bevölkerung in dem jetzt von völkischen Minderheiten freien Altpolen unterbringen“.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> In einer zweiten Denkschrift 1947 mit dem Titel <i>Wieviele Polen haben sich mittlerweile in den deutschen Ostgebieten angesiedelt?</i>, vertrat er die These, „daß die Polen höchstens zwei Millionen Menschen aus ihrem Osten <a href="/wiki/Westverschiebung_Polens" class="mw-redirect" title="Westverschiebung Polens">zusätzlich unterzubringen haben</a>, und, daß für diese Menschen durch Wegzug bzw. Tod der Juden und Polen an sich hinreichend Platz im alten Staatsgebiet sein müßte!“<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Im Jahr 1947 erhielt Rhode eine Assistentenstelle und <a href="/wiki/Habilitation" title="Habilitation">habilitierte</a> sich 1952 mit einer Arbeit über <i>Die Ostgrenze Polens</i>. </p><p>Nach einer Dozententätigkeit an der <a href="/wiki/Philipps-Universit%C3%A4t_Marburg" title="Philipps-Universität Marburg">Universität Marburg</a> übernahm er 1957 den Lehrstuhl für Osteuropäische Geschichte an der <a href="/wiki/Johannes_Gutenberg-Universit%C3%A4t_Mainz" title="Johannes Gutenberg-Universität Mainz">Johannes Gutenberg-Universität Mainz</a> und wirkte dort bis zu seiner <a href="/wiki/Emeritierung" title="Emeritierung">Emeritierung</a> 1984 als Direktor des Instituts für Osteuropäische Geschichte. Den Schwerpunkt seiner Arbeit bildete die Geschichte der deutsch-polnischen Beziehungen. Seinem Biographen Eike Eckert zufolge war es nun Rhodes „aufrichtiges Ziel […] auf der Basis gegenseitiger Kenntnis zunächst zu einer Annäherung mit Polen zu gelangen, um später eine echte Verständigung zwischen Polen und Deutschen zu erreichen“.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Trotz Anfeindungen aus Kollegenkreisen engagierte Rhode sich stark für die Ausarbeitung deutsch-polnischer Schulbuchempfehlungen, unterhielt Kontakte zu führenden polnischen Historikern wie <a href="/wiki/Marian_Wojciechowski" title="Marian Wojciechowski">Marian Wojciechowski</a> oder <a href="/wiki/Gerard_Labuda" title="Gerard Labuda">Gerard Labuda</a> und tauschte sich intensiv mit polnischen Exilhistorikern aus. Nach Darstellung Eckerts war an diesem Austausch mit der polnischen Seite jedoch problematisch, dass Rhode den Verweis der polnischen Kollegen auf den von Deutschland begonnenen Zweiten Weltkrieg und die Verbrechen der Wehrmacht immer wieder „durch Aufrechnung mit der Vertreibung der Deutschen aus Ostmitteleuropa“ zu begegnen suchte und die deutsche Kriegsschuld nicht als ursächlich für den späteren Verlust der deutschen Ostgebiete anerkannte.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Er bestand darauf, dass die Grundlage des deutsch-polnischen Dialogs darin bestehen müsse, Abstand von jeder gegenseitigen Anschuldigung zu halten. Sein 1965 publiziertes Werk <i>Kleine Geschichte Polens</i> erreichte eine große Breitenwirkung und fand auch in der polnischen Geschichtsschreibung Anerkennung. Von 1967 bis 1990 war er Mitherausgeber der <i><a href="/wiki/Zeitschrift_f%C3%BCr_Ostmitteleuropa-Forschung" title="Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung">Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung</a></i>. Nach Beendigung seiner Lehrtätigkeit wurde er 1984 zum Präsidenten des <a href="/wiki/Ostforschung#J._G._Herder-Forschungsrat_und_Herder-Institut_e._V." title="Ostforschung">J. G. Herder-Forschungsrats</a> gewählt. Am 20. Februar 1990 verstarb Rhode in Mainz. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Schriften_(Auswahl)"><span id="Schriften_.28Auswahl.29"></span>Schriften (Auswahl)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Abschnitt bearbeiten: Schriften (Auswahl)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Bearbeiten</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;action=edit&amp;section=4" title="Quellcode des Abschnitts bearbeiten: Schriften (Auswahl)"><span>Quelltext bearbeiten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i>Brandenburg-Preußen und die Protestanten in Polen 1640–1740. Ein Jahrhundert preussischer Schutzpolitik für eine unterdrückte Minderheit.</i> Hirzel, Leipzig 1941 (zugleich Dissertation, Universität Breslau 1939).</li> <li><i>Die Ostgrenze Polens. Politische Entwicklung, kulturelle Bedeutung und geistige Auswirkung.</i> Böhlau, Köln 1955 (zugleich Habilitationsschrift, Universität Hamburg 1952).</li> <li><i>Geschichte Polens. Ein Überblick</i>. 3., verbesserte Auflage. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 1980, <a href="/wiki/Spezial:ISBN-Suche/3534007638" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-534-00763-8</a> (Erstauflage unter dem Titel <i>Kleine Geschichte Polens.</i> WBG, Darmstadt 1965).</li> <li>(Herausgeber) <i>Tausend Jahre Nachbarschaft</i>. Bd. 1: <i>Deutsche in Südosteuropa</i>. Bruckmann, München 1981, <a href="/wiki/Spezial:ISBN-Suche/3765418315" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-7654-1831-5</a>.</li> <li>(Herausgeber) <i>Juden in Ostmitteleuropa von der Emanzipation bis zum Ersten Weltkrieg.</i> Johann-Gottfried-Herder-Institut, Marburg 1989, <a href="/wiki/Spezial:ISBN-Suche/3879692122" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-87969-212-2</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literatur">Literatur</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Abschnitt bearbeiten: Literatur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Bearbeiten</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;action=edit&amp;section=5" title="Quellcode des Abschnitts bearbeiten: Literatur"><span>Quelltext bearbeiten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Joachim_Bahlcke" title="Joachim Bahlcke">Joachim Bahlcke</a>:&#160;<i><span class="plainlinks-print"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deutsche-biographie.de/gnd118600168.html#ndbcontent">Rhode, Gotthold Kurt Sigismund.</a></span></i> In: <i><a href="/wiki/Neue_Deutsche_Biographie" title="Neue Deutsche Biographie">Neue Deutsche Biographie</a></i> (NDB). Band&#160;21, Duncker &amp; Humblot, Berlin 2003, <a href="/wiki/Spezial:ISBN-Suche/3428112024" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-428-11202-4</a>, S.&#160;497&#160;f.&#32;(<span class="plainlinks-print"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://daten.digitale-sammlungen.de/0001/bsb00016339/images/index.html?seite=511">Digitalisat</a></span>).</li> <li>Eike Eckert: <i>Gotthold Rhode.</i> In: <a href="/wiki/Ingo_Haar" title="Ingo Haar">Ingo Haar</a>, <a href="/wiki/Michael_Fahlbusch" title="Michael Fahlbusch">Michael Fahlbusch</a> (Hrsg.): <i>Handbuch der völkischen Wissenschaften. Personen – Institutionen – Forschungsprogramme – Stiftungen.</i> Saur, München 2008, <a href="/wiki/Spezial:ISBN-Suche/9783598117787" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-3-598-11778-7</a>, S. 589–592.</li> <li>Eike Eckert: <i>Zwischen Ostforschung und Osteuropahistorie. Zur Biographie des Historikers Gotthold Rhode</i> (= <i>Einzelveröffentlichungen des Deutschen Historischen Instituts Warschau.</i> Bd. 27). fibre, Osnabrück 2012, <a href="/wiki/Spezial:ISBN-Suche/9783938400784" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-3-938400-78-4</a> (zugleich Dissertation, Christian-Albrechts-Universität zu Kiel, 2011).</li> <li><a href="/wiki/Jan_Kusber" title="Jan Kusber">Jan Kusber</a>: <i>Gotthold Rhode (1916–1990).</i> In: <a href="/wiki/Heinz_Duchhardt" title="Heinz Duchhardt">Heinz Duchhardt</a> (Hrsg.): <i>Mainzer Historiker</i> (= <i>Beiträge zur Geschichte der Universität Mainz.</i> Bd. 16). Mainz University Press, Mainz 2020, <a href="/wiki/Spezial:ISBN-Suche/9783847111153" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-3-8471-1115-3</a>, S. 191–213.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Weblinks">Weblinks</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Abschnitt bearbeiten: Weblinks" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Bearbeiten</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;action=edit&amp;section=6" title="Quellcode des Abschnitts bearbeiten: Weblinks"><span>Quelltext bearbeiten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="sisterproject" style="margin:0.1em 0 0 0;"><div class="noresize noviewer" style="display:inline-block; line-height:10px; min-width:1.6em; text-align:center;" aria-hidden="true" role="presentation"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div><b><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Gotthold_Rhode?uselang=de"><span lang="en">Commons</span>: Gotthold Rhode</a></span></b>&#160;– Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien</div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&amp;query=118600168">Literatur von und über Gotthold Rhode</a> im Katalog der <a href="/wiki/Deutsche_Nationalbibliothek" title="Deutsche Nationalbibliothek">Deutschen Nationalbibliothek</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://invenio.bundesarchiv.de/invenio/direktlink/b10e648c-4c85-48f4-84ca-220b12a98000/">Nachlass Bundesarchiv N 1445</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.lagis-hessen.de/pnd/118600168"><span style="font-style:italic;">Rhode, Gotthold.</span></a> Hessische Biografie. (Stand: 31.&#160;Oktober 2020). In: <i><a href="/wiki/Landesgeschichtliches_Informationssystem_Hessen" title="Landesgeschichtliches Informationssystem Hessen">Landesgeschichtliches Informationssystem Hessen</a></i> (LAGIS).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Anmerkungen">Anmerkungen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Abschnitt bearbeiten: Anmerkungen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Bearbeiten</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;action=edit&amp;section=7" title="Quellcode des Abschnitts bearbeiten: Anmerkungen"><span>Quelltext bearbeiten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Eike Eckert: <i>Gotthold Rhode</i>. In: <a href="/wiki/Ingo_Haar" title="Ingo Haar">Ingo Haar</a>, <a href="/wiki/Michael_Fahlbusch" title="Michael Fahlbusch">Michael Fahlbusch</a> (Hrsg.): <i>Handbuch der völkischen Wissenschaften. Personen – Institutionen – Forschungsprogramme – Stiftungen.</i> München 2008, S. 589–592, hier S. 589. Falls nicht gesondert angegeben, sind die Daten dieser ersten wissenschaftlichen Kurzbiografie zu Rhode entnommen. Die Dissertation Eike Eckerts erschien 2012.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Rhode, <i>Geschichte Polens</i>, 3. Aufl. 1980, S. XIX (Vorwort zur 1. Aufl.).</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Ulrich Sahm: <i><a href="/wiki/Rudolf_von_Scheliha" title="Rudolf von Scheliha">Rudolf von Scheliha</a> 1897–1942 . Ein deutscher Diplomat gegen Hitler</i>. München 1990, S. 115 f.; vgl. Gotthold Rhode: <i>Nationalistisches Polentum und Katholizismus</i>. In: <i>Jahrbuch des Osteuropainstituts zu Breslau</i> 1940, S. 73–110.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Eike Eckert: <i>Zwischen Ostforschung und Osteuropahistorie. Zur Biographie des Historikers Gotthold Rhode</i>. fibre, Osnabrück 2012, S. 187 f.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Eike Eckert: <i>Zwischen Ostforschung und Osteuropahistorie. Zur Biographie des Historikers Gotthold Rhode.</i> Osnabrück 2012, S. 189.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Eike Eckert: <i>Gotthold Rhode</i>. In: Ingo Haar, Michael Fahlbusch (Hrsg.): <i>Handbuch der völkischen Wissenschaften. Personen – Institutionen – Forschungsprogramme – Stiftungen</i>. Saur, München 2008, S. 591.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Eike Eckert: <i>Zwischen Ostforschung und Osteuropahistorie. Zur Biographie des Historikers Gotthold Rhode</i>. fibre, Osnabrück 2012, S. 273.</span> </li> </ol> <div class="hintergrundfarbe1 rahmenfarbe1 navigation-not-searchable normdaten-typ-p" style="border-style: solid; border-width: 1px; clear: left; margin-bottom:1em; margin-top:1em; padding: 0.25em; overflow: hidden; word-break: break-word; word-wrap: break-word;" id="normdaten"> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle; width: 100%;"> <div> Normdaten&#160;(Person): <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="plainlinks-print"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/118600168">118600168</a></span> <span class="noprint">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://lobid.org/gnd/118600168">lobid</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://swb.bsz-bw.de/DB=2.104/SET=1/TTL=1/CMD?retrace=0&amp;trm_old=&amp;ACT=SRCHA&amp;IKT=2999&amp;SRT=RLV&amp;TRM=118600168">OGND</a><span class="metadata">, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://prometheus.lmu.de/gnd/118600168">AKS</a></span>)</span> &#124; <a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="plainlinks-print"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/n80119432">n80119432</a></span> &#124; <a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="plainlinks-print"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/111225830/">111225830</a></span> &#124; <span class="noprint"><a class="external text" href="https://persondata.toolforge.org/p/Gotthold_Rhode">Wikipedia-Personensuche</a></span><span class="metadata"></span></div> </div></div> <table class="metadata rahmenfarbe1" id="Vorlage_Personendaten" style="border-style: solid; margin-top: 20px;"> <tbody><tr> <th colspan="2"><a href="/wiki/Hilfe:Personendaten" title="Hilfe:Personendaten">Personendaten</a> </th></tr> <tr> <td style="color: #aaa;">NAME </td> <td style="font-weight: bold;">Rhode, Gotthold </td></tr> <tr> <td style="color: #aaa;">KURZBESCHREIBUNG </td> <td>polnisch-deutscher Historiker </td></tr> <tr> <td style="color: #aaa;">GEBURTSDATUM </td> <td>28. Januar 1916 </td></tr> <tr> <td style="color: #aaa;">GEBURTSORT </td> <td>bei <a href="/wiki/Ostrzesz%C3%B3w" title="Ostrzeszów">Schildberg</a>, <a href="/wiki/Provinz_Posen" title="Provinz Posen">Provinz Posen</a> </td></tr> <tr> <td style="color: #aaa;">STERBEDATUM </td> <td>20. Februar 1990 </td></tr> <tr> <td style="color: #aaa;">STERBEORT </td> <td><a href="/wiki/Mainz" title="Mainz">Mainz</a> </td></tr></tbody></table></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://auth.wikimedia.org/loginwiki/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Abgerufen von „<a dir="ltr" href="https://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;oldid=252253400">https://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;oldid=252253400</a>“</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Wikipedia:Kategorien" title="Wikipedia:Kategorien">Kategorien</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategorie:Osteuropahistoriker" title="Kategorie:Osteuropahistoriker">Osteuropahistoriker</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Hochschullehrer_(Universit%C3%A4t_Hamburg)" title="Kategorie:Hochschullehrer (Universität Hamburg)">Hochschullehrer (Universität Hamburg)</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Hochschullehrer_(Johannes_Gutenberg-Universit%C3%A4t_Mainz)" title="Kategorie:Hochschullehrer (Johannes Gutenberg-Universität Mainz)">Hochschullehrer (Johannes Gutenberg-Universität Mainz)</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:NSDAP-Mitglied" title="Kategorie:NSDAP-Mitglied">NSDAP-Mitglied</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Milit%C3%A4rperson_im_Nationalsozialismus" title="Kategorie:Militärperson im Nationalsozialismus">Militärperson im Nationalsozialismus</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Person_(deutsche_Besetzung_Polens_1939%E2%80%931945)" title="Kategorie:Person (deutsche Besetzung Polens 1939–1945)">Person (deutsche Besetzung Polens 1939–1945)</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Tr%C3%A4ger_des_Bundesverdienstkreuzes_1._Klasse" title="Kategorie:Träger des Bundesverdienstkreuzes 1. Klasse">Träger des Bundesverdienstkreuzes 1. Klasse</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Pole" title="Kategorie:Pole">Pole</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Deutscher" title="Kategorie:Deutscher">Deutscher</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Geboren_1916" title="Kategorie:Geboren 1916">Geboren 1916</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Gestorben_1990" title="Kategorie:Gestorben 1990">Gestorben 1990</a></li><li><a href="/wiki/Kategorie:Mann" title="Kategorie:Mann">Mann</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Diese Seite wurde zuletzt am 14. Januar 2025 um 20:46 Uhr bearbeitet.</li> <li id="footer-info-copyright"><div id="footer-info-copyright-stats" class="noprint"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pageviews.wmcloud.org/?pages=Gotthold_Rhode&amp;project=de.wikipedia.org">Abrufstatistik</a>&#160;· <a rel="nofollow" class="external text" href="https://xtools.wmcloud.org/authorship/de.wikipedia.org/Gotthold_Rhode?uselang=de">Autoren</a> </div><div id="footer-info-copyright-separator"><br /></div><div id="footer-info-copyright-info"> <p>Der Text ist unter der Lizenz <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.de">„Creative-Commons Namensnennung – Weitergabe unter gleichen Bedingungen“</a> verfügbar; Informationen zu den Urhebern und zum Lizenzstatus eingebundener Mediendateien (etwa Bilder oder Videos) können im Regelfall durch Anklicken dieser abgerufen werden. Möglicherweise unterliegen die Inhalte jeweils zusätzlichen Bedingungen. Durch die Nutzung dieser Website erklären Sie sich mit den <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/de">Nutzungsbedingungen</a> und der <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Privacy_policy/de">Datenschutzrichtlinie</a></span> einverstanden.<br /> </p> Wikipedia® ist eine eingetragene Marke der Wikimedia Foundation Inc.</div></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/de">Datenschutz</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:%C3%9Cber_Wikipedia">Über Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Impressum">Impressum</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Verhaltenskodex</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Entwickler</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/de.wikipedia.org">Statistiken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Stellungnahme zu Cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//de.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Gotthold_Rhode&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobile Ansicht</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Suche</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia durchsuchen"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spezial:Suche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Suchen</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Inhaltsverzeichnis" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhaltsverzeichnis umschalten" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhaltsverzeichnis umschalten</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Gotthold Rhode</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>2 Sprachen</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Abschnitt hinzufügen</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-588f8cd696-6nf9g","wgBackendResponseTime":123,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.124","walltime":"0.424","ppvisitednodes":{"value":967,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":9292,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1855,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":3396,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 120.500 1 -total"," 43.40% 52.295 1 Vorlage:Commonscat"," 30.40% 36.630 3 Vorlage:Wikidata-Registrierung"," 19.09% 23.009 1 Vorlage:LAGIS"," 17.27% 20.812 1 Vorlage:Normdaten"," 11.94% 14.391 1 Vorlage:Str_left"," 7.89% 9.509 1 Vorlage:NDB"," 7.30% 8.791 1 Vorlage:Hinweisbaustein"," 5.97% 7.195 1 Vorlage:DNB-Portal"," 4.46% 5.378 1 Vorlage:FormatDate"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.029","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2246255,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5b88599cc-9jqjt","timestamp":"20250313155424","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Gotthold Rhode","url":"https:\/\/de.wikipedia.org\/wiki\/Gotthold_Rhode","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1539731","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1539731","author":{"@type":"Organization","name":"Autoren der Wikimedia-Projekte"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2012-04-16T14:55:47Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/0b\/Gotthold_Rhode_Aufnahme_von_Axel_Stephan.jpg","headline":"polnisch-deutscher Historiker"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10