CINXE.COM
شیمیدان - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>شیمیدان - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"d34a4ed8-c881-4bb2-bfae-28b4da6c3b75","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"شیمیدان","wgTitle":"شیمیدان","wgCurRevisionId":40474328,"wgRevisionId":40474328,"wgArticleId":1115152,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["پیشههای علوم","شیمی","شیمیدانان"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"شیمیدان","wgRelevantArticleId":1115152,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[ ],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":4000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q593644","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin", "mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8d/Al-RaziInGerardusCremonensis1250.JPG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1362"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Al-RaziInGerardusCremonensis1250.JPG/800px-Al-RaziInGerardusCremonensis1250.JPG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="908"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Al-RaziInGerardusCremonensis1250.JPG/640px-Al-RaziInGerardusCremonensis1250.JPG"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="726"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="شیمیدان - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکیپدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکیپدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-شیمیدان rootpage-شیمیدان skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پسزمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکینویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکیپدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکیپدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکیپدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکیپدیا" aria-label="جستجو در ویکیپدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکیپدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="از شما دعوت میشود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="توصیه میشود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینههای بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="از شما دعوت میشود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="توصیه میشود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحههایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایشکردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایشها انجام شده از این نشانی آیپی [y]" accesskey="y"><span>مشارکتها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایشهای این نشانی آیپی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-تاریخ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تاریخ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>تاریخ</span> </div> </a> <ul id="toc-تاریخ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آموزش" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#آموزش"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>آموزش</span> </div> </a> <ul id="toc-آموزش-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جایزهها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جایزهها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>جایزهها</span> </div> </a> <ul id="toc-جایزهها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شیمیدانان_سرشناس_تاریخ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#شیمیدانان_سرشناس_تاریخ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>شیمیدانان سرشناس تاریخ</span> </div> </a> <ul id="toc-شیمیدانان_سرشناس_تاریخ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">شیمیدان</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقالهای به یک زبان دیگر بروید. به ۵۹ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-59" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۵۹ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A7%D8%A6%D9%8A" title="كيميائي–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="كيميائي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A7%D8%A6%D9%89" title="كيميائى–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="كيميائى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Qu%C3%ADmicu" title="Químicu–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Químicu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Kimya%C3%A7%C4%B1" title="Kimyaçı–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Kimyaçı" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%96%D0%BC%D1%96%D0%BA" title="Хімік–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Хімік" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B0%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A8%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%A6" title="রসায়নবিদ–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="রসায়নবিদ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Hemi%C4%8Dar" title="Hemičar–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Hemičar" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Qu%C3%ADmic" title="Químic–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Químic" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86" title="کیمیازان–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="کیمیازان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Chemik" title="Chemik–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Chemik" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D0%BA" title="Химик–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Химик" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Cemegydd" title="Cemegydd–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Cemegydd" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kemiker" title="Kemiker–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Kemiker" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Chemiker" title="Chemiker–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Chemiker" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82" title="Χημικός–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Χημικός" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Chemist" title="Chemist–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Chemist" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Kemiisto" title="Kemiisto–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Kemiisto" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Qu%C3%ADmico" title="Químico–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Químico" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Keemik" title="Keemik–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Keemik" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kimikari" title="Kimikari–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Kimikari" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Chimiste" title="Chimiste–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Chimiste" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Ceimiceoir" title="Ceimiceoir–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Ceimiceoir" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Ceimigear" title="Ceimigear–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Ceimigear" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Fa-ho%CC%8Dk-k%C3%A2" title="Fa-ho̍k-kâ–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Fa-ho̍k-kâ" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9B%D7%99%D7%9E%D7%90%D7%99" title="כימאי–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="כימאי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%A8%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0_%E0%A4%B5%E0%A5%88%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%95" title="रसायनशास्त्र वैज्ञानिक–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="रसायनशास्त्र वैज्ञानिक" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Vegy%C3%A9sz" title="Vegyész–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Vegyész" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%BD" title="Քիմիկոս–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Քիմիկոս" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Chimico" title="Chimico–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Chimico" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kimiawan" title="Kimiawan–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Kimiawan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Chimico" title="Chimico–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Chimico" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%8C%96%E5%AD%A6%E8%80%85" title="化学者–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="化学者" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D0%BA" title="Химик–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Химик" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%99%94%ED%95%99%EC%9E%90" title="화학자–کرهای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="화학자" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کرهای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Chemicus" title="Chemicus–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Chemicus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B4%A4%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%9C%E0%B5%8D%E0%B4%9E%E0%B5%BB" title="രസതന്ത്രശാസ്ത്രജ്ഞൻ–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="രസതന്ത്രശാസ്ത്രജ്ഞൻ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%A8%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E" title="रसायनशास्त्रज्ञ–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="रसायनशास्त्रज्ञ" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%93%E1%80%AC%E1%80%90%E1%80%AF%E1%80%97%E1%80%B1%E1%80%92%E1%80%95%E1%80%8A%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%84%E1%80%BA" title="ဓာတုဗေဒပညာရှင်–برمهای" lang="my" hreflang="my" data-title="ဓာတုဗေဒပညာရှင်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمهای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kjemiker" title="Kjemiker–نروژی بوکمُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kjemiker" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوکمُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Quimista" title="Quimista–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Quimista" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Qu%C3%ADmico" title="Químico–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Químico" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Chimist" title="Chimist–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Chimist" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D0%BA" title="Химик–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Химик" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D0%BA" title="Химик–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Химик" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Chemist" title="Chemist–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Chemist" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Chemist" title="Chemist–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Chemist" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D1%87%D0%B0%D1%80" title="Хемичар–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Хемичар" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kemist" title="Kemist–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kemist" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B5%E0%AF%87%E0%AE%A4%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B2%E0%AE%BE%E0%AE%B3%E0%AE%B0%E0%AF%8D" title="வேதியியலாளர்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="வேதியியலாளர்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%B5" title="นักเคมี–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="นักเคมี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kimyager" title="Kimyager–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kimyager" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%96%D0%BC%D1%96%D0%BA" title="Хімік–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Хімік" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="کیمیادان–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="کیمیادان" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Kimyogar" title="Kimyogar–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Kimyogar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Nh%C3%A0_h%C3%B3a_h%E1%BB%8Dc" title="Nhà hóa học–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Nhà hóa học" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Kimiko" title="Kimiko–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Kimiko" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9B%D7%A2%D7%9E%D7%99%D7%A7%D7%A2%D7%A8" title="כעמיקער–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="כעמיקער" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%8C%96%E5%AD%A6%E5%AE%B6" title="化学家–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="化学家" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%8C%96%E5%AD%B8%E5%AE%B6" title="化學家–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="化學家" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q593644#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بینزبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&action=history" title="نسخههای پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینههای بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عملها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="فهرست همهٔ صفحههایی که به این صفحه پیوند میدهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحههایی که این صفحه به آنها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکیپدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پروندههای دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحههای ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحههای ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&oldid=40474328" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&id=40474328&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B4%25DB%258C%25D9%2585%25DB%258C%25E2%2580%258C%25D8%25AF%25D8%25A7%25D9%2586"><span>دریافت نشانی کوتاهشده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B4%25DB%258C%25D9%2585%25DB%258C%25E2%2580%258C%25D8%25AF%25D8%25A7%25D9%2586"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخهبرداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&action=show-download-screen"><span>بارگیری بهصورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژههای دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Chemists" hreflang="en"><span>ویکیانبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q593644" title="پیوند به آیتم متصلشدۀ مخزن دادهها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکیداده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Al-RaziInGerardusCremonensis1250.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Al-RaziInGerardusCremonensis1250.JPG/222px-Al-RaziInGerardusCremonensis1250.JPG" decoding="async" width="222" height="252" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Al-RaziInGerardusCremonensis1250.JPG/333px-Al-RaziInGerardusCremonensis1250.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Al-RaziInGerardusCremonensis1250.JPG/444px-Al-RaziInGerardusCremonensis1250.JPG 2x" data-file-width="1067" data-file-height="1211" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%B2%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="زکریای رازی">زکریای رازی</a>، کاشف <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84" title="الکل">الکل</a></figcaption></figure> <p><b>شیمیدان</b> کسی است که بر <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="دانش پایه">دانش</a> <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="شیمی">شیمی</a> اشراف دارد یا روی آن مطالعه میکند. شیمیدانها معمولاً بر روی ترکیب <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="مواد شیمیایی">مواد شیمیایی</a> و خواص آنها کار میکنند. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تاریخ"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE"></span>تاریخ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: تاریخ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>نخستین <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فرایند شیمیایی">فرایند شیمیایی</a> که بشر آن را آموخت، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%D9%86" class="mw-redirect" title="سوختن">سوختن</a> است. <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%B4" title="آتش">آتش</a> میتوانست همهٔ مواد را از نظر ماهیت تغییر دهد. کشف <a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%86" title="آهن">آهن</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3" title="مس">مس</a> زندگی انسانها را تغییر داد و پس از کشف <a href="/wiki/%D8%B7%D9%84%D8%A7" title="طلا">طلا</a> به عنوان یک <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B2" title="فلز">فلز</a> قیمتی، بسیاری بر آن شدند تا راهی بیابند که <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3" title="مس">مس</a> را به آن تبدیل کنند. تبدیل مس به طلا را <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="کیمیا">کیمیا</a> و کسانی که بر آن اهتمام میورزیدند را "کیمیاگر" نامیدند. بدین ترتیب کیمیاگران، نخستین شیمیدانها بودند. پس از <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%87" title="آنتوان لاووازیه">آنتوان لاووازیه</a>، دانش شیمی وارد دانشگاهها شد و از آن پس بهعنوان یک مطالعهٔ تجربی دنبال میشد و اندازهگیریها و ارزیابیهای کیفی و کمی آن به ثبت رسید. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="آموزش"><span id=".D8.A2.D9.85.D9.88.D8.B2.D8.B4"></span>آموزش</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: آموزش"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4" title="آموزش">آموزش</a> در شیمی تقریباً در همهٔ کشورهای دنیا در دوران مدرسه آغاز میشود؛ اما آموزش تخصصی آن در <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="دانشگاه">دانشگاه</a> دنبال میشود. برای شیمیدانها، سطوح <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کاردانی">کاردانی</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کارشناسی">کارشناسی</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%AF" title="کارشناسی ارشد">کارشناسی ارشد</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="دکتری">دکتری</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="پسادکتری">پسادکتری</a> در بیشتر کشورهای جهان قابل پیگیری است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جایزهها"><span id=".D8.AC.D8.A7.DB.8C.D8.B2.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>جایزهها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: جایزهها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%A8%D9%84_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="جایزه نوبل شیمی">جایزهٔ نوبل شیمی</a> مهمترین و معتبرترین جایزه در شیمی بهشمار میرود. <a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%84%DB%8C" title="نشان پریستلی">نشان پریستلی</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87_%D9%88%D9%84%D9%81" title="جایزه ولف">جایزهٔ ولف</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="جایزه عبدالسلام">جایزهٔ عبدالسلام</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87_%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%BE%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="جایزه لینوس پاولینگ">جایزهٔ لینوس پاولینگ</a> از مهمترین جوایزی هستند که به شیمیدانها اعطا میشود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="شیمیدانان_سرشناس_تاریخ"><span id=".D8.B4.DB.8C.D9.85.DB.8C.E2.80.8C.D8.AF.D8.A7.D9.86.D8.A7.D9.86_.D8.B3.D8.B1.D8.B4.D9.86.D8.A7.D8.B3_.D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE"></span>شیمیدانان سرشناس تاریخ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: شیمیدانان سرشناس تاریخ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%81" title="دمیتری مندلیف">دمیتری مندلیف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%87_%D8%A2%D8%B1%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="سوانته آرنیوس">سوانته آرنیوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%AF%D8%A6%D9%88_%D8%A2%D9%88%D9%88%DA%AF%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%88" title="آمدئو آووگادرو">آمدئو آووگادرو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%87%D9%84%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویلهلم اسوالد (صفحه وجود ندارد)">ویلهلم اسوالد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%B1%D9%85%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="هرمن اشتودینگر (صفحه وجود ندارد)">هرمن اشتودینگر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%AF" title="هانس کریستین اورستد">هانس کریستین اورستد</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%B1%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="یاکوب برسلیوس">یاکوب برسلیوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DA%A9%D8%B1%D9%84" title="هانری بکرل">هانری بکرل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D9%88%D8%AE%D9%86%D8%B1" title="ادوارد بوخنر">ادوارد بوخنر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%DB%8C%D9%85_%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%85%D9%86" title="حییم وایزمن">حییم وایزمن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%84%D8%B2_%D8%A8%D9%88%D8%B1" title="نیلز بور">نیلز بور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D8%A8%D9%88%DB%8C%D9%84" title="رابرت بویل">رابرت بویل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%87" title="آنتوان لاووازیه">آنتوان لاووازیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DA%AF%D8%A6%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86-%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="سرگئی پروکودین-گورسکی">سرگئی پروکودین-گورسکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B2%D9%81_%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%84%DB%8C" title="جوزف پریستلی">جوزف پریستلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%BE%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="لینوس پاولینگ">لینوس پاولینگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="جابر بن حیان">جابر بن حیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86" title="جان دالتون">جان دالتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%B1_%D8%AF%D8%A8%D8%A7%DB%8C" title="پیتر دبای">پیتر دبای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D9%81%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C" title="همفری دیوی">همفری دیوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="ارنست رادرفورد">ارنست رادرفورد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="زکریای رازی">زکریای رازی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D8%B2%DB%8C%DA%AF%D9%84%D8%B1" title="کارل زیگلر">کارل زیگلر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="گلن سیبورگ">گلن سیبورگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B3_%D9%87%D8%A7%D8%A8%D8%B1" title="فریتس هابر">فریتس هابر</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="تاریخ شیمی">تاریخ شیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="شیمی">شیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%AF" title="دانشمند">دانشمند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%A8%D9%84_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="فهرست برندگان جایزه نوبل شیمی">فهرست برندگان جایزه نوبل شیمی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> </div> <ul><li><a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Chemist&oldid=497685062">ویکیپدیا انگلیسی</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="شاخههای_شیمی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="الگو:علم شیمی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:علم شیمی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:علم شیمی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="شاخههای_شیمی" style="font-size:114%;margin:0 4em">شاخههای <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="شیمی">شیمی</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="فهرست ترکیبهای آلی">فهرست ترکیبهای آلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="فهرست زیستمولکولها">فهرست زیستمولکولها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="فهرست ترکیبهای معدنی">فهرست ترکیبهای معدنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="جدول تناوبی">جدول تناوبی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="شیمیفیزیک">شیمیفیزیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="الکتروشیمی">الکتروشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="ترموشیمی">ترموشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ترمودینامیک شیمیایی">ترمودینامیک شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%B3%D8%B7%D8%AD" title="علم سطح">علم سطح</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Interface_and_colloid_science&action=edit&redlink=1" class="new" title="Interface and colloid science (صفحه وجود ندارد)">شیمی کلوئیدی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Micromeritics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Micromeritics (صفحه وجود ندارد)">میکرومریتیک</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="سرماشیمی">سرماشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="آواشیمی">آواشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="طیفبینی">طیفبینی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Structural_chemistry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Structural chemistry (صفحه وجود ندارد)">شیمی ساختاری</a> / <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بلورنگاری">بلورنگاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="فیزیکشیمی">فیزیکشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سینتیک شیمیایی">سینتیک شیمیایی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%85%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="فموتوشیمی">فموتوشیمی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="شیمی کوانتومی">شیمی کوانتومی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Spin_chemistry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spin chemistry (صفحه وجود ندارد)">شیمی چرخش</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="فوتوشیمی">فوتوشیمی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A2%D9%84%DB%8C" title="شیمی آلی">شیمی آلی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="زیستشیمی">زیستشیمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bioorganic_chemistry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bioorganic chemistry (صفحه وجود ندارد)">شیمی بیوارگانیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زیستشناسی شیمیایی">زیستشناسی شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="شیمی بالینی">شیمی بالینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%A8" title="شیمی اعصاب">شیمی اعصاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیمی زیستفیزیکی">شیمی زیستفیزیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" title="زیستشناسی مولکولی">زیستشناسی مولکولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شیمی فضایی">شیمی فضایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Physical_organic_chemistry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Physical organic chemistry (صفحه وجود ندارد)">شیمی آلی فیزیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%A2%D9%84%DB%8C" title="واکنش آلی">واکنش آلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="آنالیز سنتز برگشتی">آنالیز سنتز برگشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%86" title="سنتز نامتقارن">سنتز نامتقارن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9" title="سنتز جامع">سنتز جامع</a> / <a href="/w/index.php?title=Semisynthesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Semisynthesis (صفحه وجود ندارد)">نیمه سنتز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="شیمی دارویی">شیمی دارویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D9%81%D9%88%D9%84%D8%B1%D9%86" title="شیمی فولرن">شیمی فولرن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1" title="شیمی بسپار">شیمی بسپار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="پتروشیمی">پتروشیمی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="شیمی معدنی">شیمی معدنی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%D9%84%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="کمپلکس شیمیایی">کمپلکس شیمیایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Magnetochemistry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magnetochemistry (صفحه وجود ندارد)">شیمی مغناطیسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A2%D9%84%DB%8C_%D9%81%D9%84%D8%B2%DB%8C" title="شیمی آلی فلزی">شیمی آلی فلزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="شیمی معدنی زیستی">شیمی معدنی زیستی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bioorganometallic_chemistry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bioorganometallic chemistry (صفحه وجود ندارد)">شیمی بیو ارگانومتالیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Physical_inorganic_chemistry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Physical inorganic chemistry (صفحه وجود ندارد)">شیمی معدنی فیزیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B4%D9%87_%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="خوشه اتمی">شیمی خوشهای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بلورنگاری">بلورنگاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%AF" title="شیمی حالت جامد">شیمی حالت جامد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="متالورژی">متالورژی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ceramic_chemistry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ceramic chemistry (صفحه وجود ندارد)">شیمی سرامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF" title="علم مواد">علم مواد</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%87" title="شیمی تجزیه">شیمی تجزیه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="تجزیه دستگاهی">تجزیه دستگاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="روش الکتروتجزیهای">روش الکتروتجزیهای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="طیفبینی">طیفبینی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B7%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%B1%D8%AE" class="mw-redirect" title="طیفبینی فروسرخ">طیفبینی فروسرخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="طیفسنجی رامان">طیفسنجی رامان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%A6%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%86%D9%81%D8%B4" class="mw-redirect" title="طیفسنجی مرئی-فرابنفش">طیفسنجی مرئی-فرابنفش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D8%AA%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="طیفسنجی تشدید مغناطیسی هستهای">طیفسنجی تشدید مغناطیسی هستهای</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D8%AC%D8%B1%D9%85%DB%8C" title="طیفسنجی جرمی">طیفسنجی جرمی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B4_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یونش الکترونی">یونش الکترونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D8%AC%D8%B1%D9%85%DB%8C_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="طیفسنجی جرمی پلاسمای جفتشده القایی">طیفسنجی جرمی پلاسمای جفتشده القایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AC%D8%B0%D8%A8-%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B4_%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%DA%A9%D9%85%DA%A9_%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="واجذب-یونش لیزری به کمک ماتریس">واجذب-یونش لیزری به کمک ماتریس</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF_%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="فرایند جداسازی">فرایند جداسازی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="کروماتوگرافی">کروماتوگرافی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C_%DA%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="کروماتوگرافی گازی">کروماتوگرافی گازی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B9_%D8%A8%D8%A7_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7" class="mw-redirect" title="کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا">کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%85%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="فموتوشیمی">فموتوشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بلورنگاری">بلورنگاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%AE%D8%B5%D9%87%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="مشخصهیابی">مشخصهیابی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">دیگر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="شیمی هستهای">شیمی هستهای</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="پرتو شیمی">پرتو شیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D8%AA%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%AF" title="شیمی اکتینید">شیمی اکتینید</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="کیهانشیمی">کیهانشیمی</a> / <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="اخترشیمی">اخترشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="زمینشیمی">زمینشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="شیمی محیط زیست">شیمی محیط زیست</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AC%D9%88" title="شیمی جو">شیمی جو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3" title="شیمی اقیانوس">شیمی اقیانوس</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%DA%A9%E2%80%8C%D8%B1%D8%B3" class="mw-redirect" title="شیمی خاکرس">شیمی خاکرس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="کربوشیمی">کربوشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="پتروشیمی">پتروشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="شیمی خوراک">شیمی خوراک</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Carbohydrate_chemistry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carbohydrate chemistry (صفحه وجود ندارد)">شیمی کربوهیدرات</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="شیمی کشاورزی">شیمی کشاورزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="آموزش شیمی">آموزش شیمی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AD%D8%B1%D9%81%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="شیمی غیرحرفهای">شیمی غیرحرفهای</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D9%BE%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%86" title="شیمی پنهان">شیمی پنهان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="شیمی قانونی">شیمی قانونی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="نکروشیمی">نکروشیمی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="نانوشیمی">نانوشیمی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B0%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیمی فراذرهای">شیمی فراذرهای</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سنتز شیمیایی">سنتز شیمیایی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%A8%D8%B2" title="شیمی سبز">شیمی سبز</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="کلیک شیمی">کلیک شیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="شیمی ترکیبی">شیمی ترکیبی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="شیمی محاسباتی">شیمی محاسباتی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیمی ریاضیاتی">شیمی ریاضیاتی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C" title="شیمی نظری">شیمی نظری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AA%D8%B1" title="شیمی تر">شیمی تر</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">همچنین ببینید</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="تاریخ شیمی">تاریخ شیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%A8%D9%84_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="جایزه نوبل شیمی">جایزه نوبل شیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%D8%B0%D8%B1_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="شیمی در گذر زمان">شیمی در گذر زمان</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%81_%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="کشف عناصر شیمیایی">کشف عناصر شیمیایی</a></li></ul></li> <li>«<a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="دانش بنیادی">دانش بنیادی</a>»</li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="واکنش شیمیایی">واکنش شیمیایی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%81%D8%AA" title="فروکافت">فروکافت</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عنصر شیمیایی">عنصر شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ترکیب شیمیایی">ترکیب شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="اتم">اتم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86" title="یون">یون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پیوند شیمیایی">پیوند شیمیایی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="رده:شیمی">رده</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکیانبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Chemistry" class="extiw" title="commons:Category:Chemistry">انبار</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="درگاه:شیمی">درگاه</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکیپروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="ویکیپدیا:ویکیپروژه شیمی">ویکیپروژه</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐57b59b5979‐xz649 Cached time: 20241127030934 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.144 seconds Real time usage: 0.212 seconds Preprocessor visited node count: 292/1000000 Post‐expand include size: 21642/2097152 bytes Template argument size: 150/2097152 bytes Highest expansion depth: 8/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 9071/5000000 bytes Lua time usage: 0.075/10.000 seconds Lua memory usage: 1277746/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 151.382 1 -total 80.18% 121.378 1 الگو:علم_شیمی 66.41% 100.534 1 الگو:Navbox 19.77% 29.922 1 الگو:پانویس 10.95% 16.583 4 الگو:آیکون 1.48% 2.243 2 الگو:Yesno 1.47% 2.230 1 الگو:Main_other --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:1115152-0!canonical and timestamp 20241127030934 and revision id 40474328. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=شیمیدان&oldid=40474328">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=شیمیدان&oldid=40474328</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:ردهها">ردهها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85" title="رده:پیشههای علوم">پیشههای علوم</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="رده:شیمی">شیمی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="رده:شیمیدانان">شیمیدانان</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرینبار در ۱۷ اکتبر ۲۰۲۴ ساعت ۰۷:۴۶ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشتهها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکیپدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکیمدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکیپدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیبنامهها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آییننامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعهدهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6bb4bcc5b5-2s7cs","wgBackendResponseTime":154,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.144","walltime":"0.212","ppvisitednodes":{"value":292,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":21642,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":150,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":9071,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 151.382 1 -total"," 80.18% 121.378 1 الگو:علم_شیمی"," 66.41% 100.534 1 الگو:Navbox"," 19.77% 29.922 1 الگو:پانویس"," 10.95% 16.583 4 الگو:آیکون"," 1.48% 2.243 2 الگو:Yesno"," 1.47% 2.230 1 الگو:Main_other"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.075","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1277746,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-57b59b5979-xz649","timestamp":"20241127030934","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0634\u06cc\u0645\u06cc\u200c\u062f\u0627\u0646","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q593644","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q593644","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2012-07-05T10:24:15Z","dateModified":"2024-10-17T07:46:28Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/8\/8d\/Al-RaziInGerardusCremonensis1250.JPG","headline":"\u062f\u0627\u0646\u0634\u0645\u0646\u062f\u06cc \u06a9\u0647 \u0628\u0631 \u062f\u0627\u0646\u0634 \u0634\u06cc\u0645\u06cc \u0627\u0634\u0631\u0627\u0641 \u0648 \u0645\u0637\u0627\u0644\u0639\u0647 \u062f\u0627\u0631\u062f"}</script> </body> </html>