CINXE.COM
ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-not-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-not-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"b30762f6-d29d-4267-b6ff-054c4b2b803b","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"صفحهٔ_اصلی","wgTitle":"صفحهٔ اصلی","wgCurRevisionId":41268564,"wgRevisionId":41268564,"wgArticleId":2,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"صفحهٔ_اصلی","wgRelevantArticleId":2,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["sysop"],"wgRestrictionMove":["sysop"],"wgIsMainPage":true,"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":5000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q5296","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","mediawiki.ui.button":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.ui.button%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.19"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Welcome_to_Wikipedia_-_fa.svg/1200px-Welcome_to_Wikipedia_-_fa.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="389"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Welcome_to_Wikipedia_-_fa.svg/800px-Welcome_to_Wikipedia_-_fa.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="259"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Welcome_to_Wikipedia_-_fa.svg/640px-Welcome_to_Wikipedia_-_fa.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="207"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک نگارهٔ برگزیدهٔ روز ویکیپدیا" href="/w/api.php?action=featuredfeed&feed=potd&feedformat=atom"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک مقالههای برگزیدهٔ ویکیپدیا" href="/w/api.php?action=featuredfeed&feed=featured&feedformat=atom"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک «یادبودها» ویکیپدیا" href="/w/api.php?action=featuredfeed&feed=onthisday&feedformat=atom"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک «آیا میدانستید که …؟» ویکیپدیا" href="/w/api.php?action=featuredfeed&feed=dyk&feedformat=atom"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکیپدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکیپدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-صفحهٔ_اصلی page-Main_Page rootpage-صفحهٔ_اصلی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="منوی اصلی" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پسزمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87"><span>صفحههای ویژه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکینویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکیپدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکیپدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکیپدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکیپدیا" aria-label="جستجو در ویکیپدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکیپدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94+%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="از شما دعوت میشود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ساخت حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94+%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="توصیه میشود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینههای بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94+%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="از شما دعوت میشود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ساخت حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94+%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="توصیه میشود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحههایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایشها انجام شده از این نشانی آیپی [y]" accesskey="y"><span>مشارکتها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایشهای این نشانی آیپی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eپنهانسازی\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"fa\" dir=\"rtl\"\u003E\u003Ctable style=\"box-shadow: 0 0 0.2em var(--color-destructive, #bf3c2c);font-family:vazir; border-radius: 0.6em; margin: 0.5em 0.5em 1em 0.5em;font-size:12pt; background-color: var(--background-color-base, #fff);\"\u003E\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\n\u003Ctd rowspan=\"2\" style=\"vertical-align: middle; padding: 3px; width: 145px;\"\u003E\u003Cspan class=\"skin-invert-image\"\u003E\u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B1%D8%AE%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B4/%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B5\" title=\"ویکیپدیا:زنان سرخپوش/۲۰۲۵\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Women_in_Red-2025.png/145px-Women_in_Red-2025.png\" decoding=\"async\" width=\"145\" height=\"145\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Women_in_Red-2025.png/218px-Women_in_Red-2025.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Women_in_Red-2025.png/290px-Women_in_Red-2025.png 2x\" data-file-width=\"1024\" data-file-height=\"1024\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/span\u003E\n\u003C/td\u003E\n\u003Ctd style=\"font-size: 16pt; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em; var(--color-destructive, #bf3c2c);\"\u003E\u003Cspan style=\"color: var(--color-destructive, #bf3c2c);\"\u003E\u003Cb\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B1%D8%AE%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B4/%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B5\" title=\"ویکیپدیا:زنان سرخپوش/۲۰۲۵\"\u003E\u003Cspan style=\"color: #bf3c2c; text-decoration: inherit; -moz-text-decoration-color: #bf3c2c; text-decoration-color: #bf3c2c;\"\u003Eزنان سرخپوش ۲۰۲۵\u003C/span\u003E\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E\u003C/span\u003E\n\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\n\u003Ctr\u003E\n\u003Ctd style=\"vertical-align: middle; padding: 3px;color: var(--color-base, #202122);\"\u003Eهمزمان با \u003Ca href=\"/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B2%D9%86\" title=\"روز جهانی زن\"\u003Eروز جهانی زن\u003C/a\u003E، مسابقهٔ مقالهنویسی \u003Cb\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B1%D8%AE%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B4/%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B5\" title=\"ویکیپدیا:زنان سرخپوش/۲۰۲۵\"\u003Eزنان سرخپوش ۲۰۲۵\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E با هدف کاهش \u003Ca href=\"/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%B5%D8%A8_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7\" class=\"mw-redirect\" title=\"تعصب جنسیتی در ویکیپدیا\"\u003Eشکاف جنسیتی در ویکیپدیا\u003C/a\u003E آغاز شده است. اگر به گسترش دانش دربارهٔ زنان علاقهمندید، جهت شرکت در این مسابقه \u003Cb\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B1%D8%AE%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B4/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86/%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B5\" title=\"ویکیپدیا:زنان سرخپوش/شرکتکنندگان/۲۰۲۵\"\u003Eنامنویسی\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E کنید.\n\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar vector-page-titlebar-blank"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading" style="display: none"><span class="mw-page-title-main">صفحهٔ اصلی</span></h1> <div class="mw-indicators"> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C&action=edit" title="این صفحه محافظتشده است. میتوانید متن مبدأ آن را ببینید [e]" accesskey="e"><span>نمایش مبدأ</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C&action=history" title="نسخههای پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینههای بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عملها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C&action=edit"><span>نمایش مبدأ</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحههایی که به این صفحه پیوند میدهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحههایی که این صفحه به آنها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/ویکیپدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پروندههای دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C&oldid=41268564" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C&id=41268564&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B5%25D9%2581%25D8%25AD%25D9%2587%25D9%2594_%25D8%25A7%25D8%25B5%25D9%2584%25DB%258C"><span>دریافت نشانی کوتاهشده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B5%25D9%2581%25D8%25AD%25D9%2587%25D9%2594_%25D8%25A7%25D8%25B5%25D9%2584%25DB%258C"><span>بارگیری کیوآر کد</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخهبرداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C&action=show-download-screen"><span>بارگیری بهصورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژههای دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Main_Page" hreflang="en"><span>ویکیانبار</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-foundation mw-list-item"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Home" hreflang="en"><span>بنیاد ویکیمدیا</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-mediawiki mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/MediaWiki" hreflang="en"><span>مدیاویکی</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-meta mw-list-item"><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Main_Page" hreflang="en"><span>فراویکی</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-outreach mw-list-item"><a href="https://outreach.wikimedia.org/wiki/Main_Page" hreflang="en"><span>ویکیمدیا اوتریچ</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-sources mw-list-item"><a href="https://wikisource.org/wiki/Main_Page" hreflang="en"><span>ویکینبشته چندزبانی</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-species mw-list-item"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Main_Page" hreflang="en"><span>ویکیگونه</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibooks mw-list-item"><a href="https://fa.wikibooks.org/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکیکتاب</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikidata mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Main_Page" hreflang="en"><span>ویکیداده</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikifunctions mw-list-item"><a href="https://www.wikifunctions.org/wiki/Wikifunctions:Main_Page" hreflang="en"><span>ویکیتوابع</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikimania badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://wikimania.wikimedia.org/wiki/Wikimania" hreflang="en"><span>ویکیمانیا</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://fa.wikinews.org/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکیخبر</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکیگفتاورد</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikisource mw-list-item"><a href="https://fa.wikisource.org/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکینبشته</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://fa.wikivoyage.org/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکیسفر</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wiktionary mw-list-item"><a href="https://fa.wiktionary.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکیواژه</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q5296" title="پیوند به آیتم متصلشدۀ مخزن دادهها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکیداده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r41268641">@media(max-width:1200px){.mw-parser-output #mp-right,.mw-parser-output #mp-left{width:100%!important;padding:0!important;border:0!important;background:transparent!important}.mw-parser-output #mp-right .mp-bar{background:light-dark(#b3ccff,#082849)!important}}.mw-parser-output #mp-right .mp-bar{background:linear-gradient(to left,light-dark(#b3ccff,#3056a9),var(--background-color-base,#fff)50%)}.mw-parser-output #mp-left{background:#eaf3ff;background:light-dark(#eaf3ff,#0d1a27)}.mw-parser-output .mp-bar{background:#b3ccff;background:light-dark(#b3ccff,#082849);border-radius:1em;position:relative;height:25px;margin:1em 0}.mw-parser-output #interwiki-completelist{font-weight:bold}body.page-صفحهٔ_اصلی .mw-parser-output #mp-topbanner{clear:both}body.page-صفحهٔ_اصلی .mw-parser-output #ca-delete,body.page-صفحهٔ_اصلی .mw-parser-output #deleteconfirm,body.page-صفحهٔ_اصلی .mw-parser-output #t-cite,body.page-صفحهٔ_اصلی .mw-parser-output #lastmod,body.page-صفحهٔ_اصلی .mw-parser-output #siteSub,body.page-صفحهٔ_اصلی .mw-parser-output #contentSub,body.page-صفحهٔ_اصلی .mw-parser-output #catlinks,body.page-صفحهٔ_اصلی .mw-parser-output h1.firstHeading,body.page-صفحهٔ_اصلی .mw-parser-output #centralNotice{display:none!important}body.page-صفحهٔ_اصلی .mw-parser-output #ca-history,body.page-صفحهٔ_اصلی .mw-parser-output #pagehistory{display:none}</style><div id="mp-header" style="margin-bottom: 1em;"> <div id="mf-wel" style="text-align:center; padding: 5px 0 15px;"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AE%D9%88%D8%B4_%D8%A2%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AF" title="به ویکیپدیا خوشآمدید"><img alt="به ویکیپدیا خوشآمدید" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Welcome_to_Wikipedia_-_fa.svg/250px-Welcome_to_Wikipedia_-_fa.svg.png" decoding="async" width="250" height="81" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Welcome_to_Wikipedia_-_fa.svg/375px-Welcome_to_Wikipedia_-_fa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Welcome_to_Wikipedia_-_fa.svg/500px-Welcome_to_Wikipedia_-_fa.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="324" /></a></span></div> <div id="mf-stat" style="text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="ویکیپدیا:دانشنامهٔ آزاد">دانشنامهای آزاد</a> که همه میتوانند آن را ویرایش کنند؛<br /> با <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="ویژه:آمار">۱٬۰۳۰٬۹۵۸</a> مقاله به زبان <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="زبان فارسی">فارسی</a></div> <div style="border-top: 1px solid var(--border-color-subtle, #dbe7ff); padding: 5px 0 10px; margin: 0.8em 4em; text-align: center" class="hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="ویکیپدیا:آشنایی با دانشنامه">آشنایی با دانشنامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="راهنما:فهرست">آشنایی با اصول ویرایش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="راهنما:همکاری">کارهای قابل انجام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%B1%D9%87%D9%86%D9%85%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7" title="ویکیپدیا:سیاستها و رهنمودها">سیاستها و رهنمودها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%B9" title="ویکیپدیا:فهرست سریع">فهرست الفبایی مقالهها</a></li></ul> </div> <div style="width: 100%; margin-top: 6px"> </div> </div> <div id="mp-right" class="content" style="width: 52%; float: right; padding-top: 1px; margin: auto;"> <div id="mf-fa"><div class="mp-bar"> <div style="position: absolute; right: 4px; top: -5px;"><span style="user-select: none;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/38px-Symbol_star_gold.svg.png" decoding="async" width="38" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/57px-Symbol_star_gold.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/76px-Symbol_star_gold.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> </span><span class="h2" style="font-size: larger; font-weight: bold;">مقالهٔ برگزیده</span> <span style="display: none; font-size: x-small;" class="sysop-show"><span class="noprint"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C/%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B5/%DB%B2%DB%B1" title="ویژه:ویرایش صفحه/ویکیپدیا:نوشتار پیشنهادی/۲۰۲۵/۲۱"><span style="color: inherit" title="ویرایش صفحهٔ ویکیپدیا:نوشتار پیشنهادی/۲۰۲۵/۲۱">ویرایش</span></a></span></span></div> </div> <div><b><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="گیلانشاه زیاری">گیلانشاه زیاری</a></b> آخرین فرد شناختهشده در دودمان <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="زیاریان">زیاریان</a> است که حدوداً میان سالهای ۴۸۳ تا ۴۸۶ هجری قمری (برابر با ۱۰۸۷ تا ۱۰۹۲ میلادی) امیر موروثی این سلسله بود. کتاب <i><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="قابوسنامه">قابوسنامه</a></i> خطاب به او نوشته شد و پدرش، <a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%DA%A9%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%88%D8%B3_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1" class="mw-redirect" title="عنصرالمعالی کیکاوس بن اسکندر">عنصرالمعالی کیکاوس بن اسکندر</a>، در این کتاب نصیحتهایی به او نموده است. خود گیلانشاه هنگامی که کتاب نوشته میشد، نزد پدر نبود. از گیلانشاه اطلاعات بسیار اندکی در منابع موجود است و <i>قابوسنامه</i> تنها مرجع معاصر اوست که نامش را آورده است. بعضی بر این باورند که امارت او پس از درگذشت کیکاووس آغاز شده و تا هجوم <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AA_(%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA)" class="mw-redirect" title="اسماعیلیان الموت (حکومت)">اسماعیلیان الموت</a> ادامه داشته و در سال ۴۸۶ هجری به پایان رسیده است. نیمهٔ نخست قرن پنجم هجری گرچه در ادبیات و علوم <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="عصر طلایی اسلام">عصر طلایی اسلام</a> است ولی جنگهای زیادی در این دوره میان دودمانهای گوناگون اسلامی درمیگرفت. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%82%DB%8C" title="امپراتوری سلجوقی">سلجوقیان</a> با شورش علیه <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="خلافت عباسی">خلافت عباسی</a> باعث ایجاد ترس در جامعه شده بودند، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%DB%8C%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بوییان">بوییان</a> به دوران افول خود نزدیک بودند، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="جنگهای صلیبی">جنگهای مسلمانان و مسیحیان</a> به وقوع میپیوست و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AA" title="اسماعیلیان الموت">اسماعیلیان الموت</a> با تکیه بر <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1" title="ترور">ترور</a> در قلعههایی پراکنده با دیگران در ستیز بودند. در چنین شرایطی دولتهای مختلف با یکدیگر درگیر شده و بینظمی شدیدی در ولایات اسلامی به وجود آمده بود. یک قرن پیش از گیلانشاه، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%AC_%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="مرداویج زیاری">مرداویج پسر زیار</a> (سردار گیلانی) در کرانههای <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B2%D8%B1" title="دریای خزر">خزر</a> در <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="طبرستان">طبرستان</a>، حکومت مستقل <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="زیاریان">زیاریان</a> را بنیان نهاده بود. این دودمان در نیمه اول قرن پنجم هجری در سراشیب سقوط قرار گرفت. <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="فهرست امیران زیاری">امیران زیاری</a> ابتدا ناگزیر به قبول تابعیت و خراجگزاری از <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C" title="سلطان محمود غزنوی">سلطان محمود غزنوی</a> شدند و در سال ۴۳۳ هجری قریب به اتفاق قلمرو آنان توسط <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سلجوقیان">سلجوقیان</a> تسخیر شد. <p><b><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="گیلانشاه زیاری">ادامه…</a></b><span style="float: left"><small><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/15px-Symbol_star_gold.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/23px-Symbol_star_gold.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/30px-Symbol_star_gold.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="ویکیپدیا:مقالههای برگزیده">مقالههای برگزیده</a></b> – <b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%87" title="ویکیپدیا:مقاله پیشنهادی هفته">مقالهٔ امروز</a></b></small></span> </p> </div> </div> <div id="mf-con"><div class="mp-bar"> <div style="position: absolute; right: 4px; top: -5px;"><span style="user-select: none;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Help-browser_-_ar.svg/38px-Help-browser_-_ar.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Help-browser_-_ar.svg/57px-Help-browser_-_ar.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Help-browser_-_ar.svg/76px-Help-browser_-_ar.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span></span> </span><span class="h2" style="font-size: larger; font-weight: bold;">آیا میدانستید که …؟</span> <span style="display: none; font-size: x-small;" class="sysop-show"><span class="noprint"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A2%DB%8C%D8%A7_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%AF_%DA%A9%D9%87...%D8%9F/%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B5/%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%87_%DB%B1%DB%B1" title="ویژه:ویرایش صفحه/ویکیپدیا:آیا میدانستید که...؟/۲۰۲۵/هفته ۱۱"><span style="color: inherit" title="ویرایش صفحهٔ ویکیپدیا:آیا میدانستید که...؟/۲۰۲۵/هفته ۱۱">ویرایش</span></a></span></span></div> </div> <div style="padding: 0 0.5em;"> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Gal%C3%A1pagos_Inseln,_Ecuador_(13894025246).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Gal%C3%A1pagos_Inseln%2C_Ecuador_%2813894025246%29.jpg/150px-Gal%C3%A1pagos_Inseln%2C_Ecuador_%2813894025246%29.jpg" decoding="async" width="150" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Gal%C3%A1pagos_Inseln%2C_Ecuador_%2813894025246%29.jpg/225px-Gal%C3%A1pagos_Inseln%2C_Ecuador_%2813894025246%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Gal%C3%A1pagos_Inseln%2C_Ecuador_%2813894025246%29.jpg/300px-Gal%C3%A1pagos_Inseln%2C_Ecuador_%2813894025246%29.jpg 2x" data-file-width="4294" data-file-height="2865" /></a><figcaption></figcaption></figure> <ul><li>… اولین <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="میراث جهانی">میراث جهانی</a>، اولین میراث طبیعی و اولین میراث فرهنگی که <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="یونسکو">یونسکو</a> ثبت کرد، همگی بخشی از <b><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="فهرست میراث جهانی در اکوادور">فهرست میراث جهانی در اکوادور</a></b> بودند؟ <i>(در تصویر)</i></li> <li>… قهرمان هر فصل <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D8%A2" title="سری آ">لیگ سری آ</a>، در طول فصل بعد لباس خود را به نماد <b><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D9%88" title="اسکودتو">اسکودتو</a></b>، که به شکل <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="پرچم ایتالیا">پرچم ایتالیاست</a>، مزین میکند؟</li> <li>… <b><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DA%AF%D8%A6%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%84%D9%81" title="سرگئی کریکالف">سرگئی کریکالف</a></b> را آخرین شهروند <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="اتحاد جماهیر شوروی">شوروی</a> نامیدند چون او در مدار زمین شاهد <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%B4%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی">فروپاشی کشورش</a> بود؟</li> <li>… آیا میدانستید در <b><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%A9%E2%80%8C%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="ماجرای مکفارلین">ماجرای مکفارلین</a></b>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل">اسرائیل</a> سلاحهایی که برای ایران میفرستاد را رنگآمیزی کرد تا رزمندگان ایرانی در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="جنگ ایران و عراق">جنگ با عراق</a> متوجه مبدأ محموله نشوند؟</li> <li>… <b><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B2_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7_%D9%88_%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="مرز ایالات متحده آمریکا و مکزیک">مرز ایالات متحده آمریکا و مکزیک</a></b> بیشترین میزان گذر مرزی را در بین <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B2" title="مرز">مرزهای</a> کنترلشده در سطح جهان دارد و هرساله حدود ۳۵۰ میلیون گذر مرزی از آن صورت میگیرد؟</li> <li>… در <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">زبان انگلیسی</a>، <b><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%84%D9%88_%D8%A8%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%84%D9%88_%D8%A8%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%84%D9%88_%D8%A8%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%84%D9%88_%D8%A8%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%84%D9%88_%D8%A8%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%84%D9%88_%D8%A8%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%84%D9%88_%D8%A8%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%84%D9%88" title="بوفالو بوفالو بوفالو بوفالو بوفالو بوفالو بوفالو بوفالو">بوفالو بوفالو بوفالو بوفالو بوفالو بوفالو بوفالو بوفالو</a></b> از نظر دستوری جملهای صحیح است؟</li></ul> <div style="font-size: 85%; text-align: end;"> <div><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Symbol_question_fa.svg/15px-Symbol_question_fa.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Symbol_question_fa.svg/23px-Symbol_question_fa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Symbol_question_fa.svg/30px-Symbol_question_fa.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="640" /></span></span> <b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A2%DB%8C%D8%A7_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%AF_%DA%A9%D9%87...%D8%9F/%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B4_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="ویکیپدیا:آیا میدانستید که...؟/هفتههای ۲۰۲۴ (میلادی)">بیشتر…</a></b></div> </div> </div> </div> <div id="mf-aw"><div class="mp-bar"> <div style="position: absolute; right: 4px; top: -5px;"><span style="user-select: none;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/W-circle.svg/38px-W-circle.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/W-circle.svg/57px-W-circle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/W-circle.svg/76px-W-circle.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1500" /></span></span> </span><span class="h2" style="font-size: larger; font-weight: bold;">دربارهٔ ویکیپدیا</span> <span style="display: none; font-size: x-small;" class="sysop-show"><span class="noprint"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:درباره ویکیپدیا"><span style="color: inherit" title="ویرایش صفحهٔ الگو:درباره ویکیپدیا">ویرایش</span></a></span></span></div> </div> <div><b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="ویکیپدیا">ویکیپدیا</a></b> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="دانشنامه">دانشنامهای</a> <a href="/wiki/%D9%88%D8%A8" class="mw-redirect" title="وب">اینترنتی</a> با بیش از ۳۲۹ زبان با <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="محتوای آزاد">محتوای آزاد</a> است که با همکاری افراد داوطلب نوشته میشود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد میتواند مقالههای آن را ویرایش کند. هدف <i>ویکیپدیا</i> آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="محتوای آزاد">آزاد</a> به تمامی زبانهای زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="بنیاد ویکیمدیا">بنیاد ویکیمدیا</a> چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87" title="ویکیواژه">ویکیواژه</a>، <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="ویکیکتاب">ویکیکتاب</a>، <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="ویکیگفتاورد">ویکیگفتاورد</a>، <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%A8%D8%B1" title="ویکیخبر">ویکیخبر</a>، <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="ویکیدانشگاه">ویکیدانشگاه</a>، <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D9%81%D8%B1" title="ویکیسفر">ویکیسفر</a>، <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="ویکیداده">ویکیداده</a> و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87" title="ویکیگونه">ویکیگونه</a> را پدیدآوردند. <p><b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="ویکیپدیای فارسی">ویکیپدیای فارسی</a></b> دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکیپدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ <b>نوزدهم</b> ویکیپدیاها قرار دارد و بزرگترین <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="فهرست دانشنامههای فارسی">دانشنامهٔ فارسی</a> محسوب میشود. ویکیپدیای فارسی هم اکنون (<a href="/wiki/%DB%B2%DB%B0_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF" title="۲۰ اسفند">۲۰ اسفند</a> <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B4%DB%B0%DB%B3_(%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C)" title="۱۴۰۳ (خورشیدی)">۱۴۰۳</a> <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%AC%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="گاهشماری هجری خورشیدی">خورشیدی</a>) <b>۱٬۰۳۰٬۹۵۸</b> نوشتار دارد. </p><p><b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="ویکیپدیا:آشنایی با دانشنامه">ادامه…</a></b> <span style="float: left;"><small><b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88%D8%AF_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="ویکیپدیا:دانلود ویکیپدیا">ویکیپدیا، بدون نیاز به اینترنت</a></b></small></span> </p> </div> </div> </div> <div id="mp-left" class="aside" style="border-radius: 2em; width: 46%; float: left; box-sizing: border-box; padding: 0 1em 1em;"> <div id="mf-itn"><div class="mp-bar"> <div style="position: absolute; right: 4px; top: -5px;"><span style="user-select: none;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Ambox_globe.svg/35px-Ambox_globe.svg.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Ambox_globe.svg/53px-Ambox_globe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Ambox_globe.svg/70px-Ambox_globe.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></span></span> </span><span class="h2" style="font-size: larger; font-weight: bold;">از میان خبرها</span> <span style="display: none; font-size: x-small;" class="sysop-show"><span class="noprint"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D9%87%D8%A7/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:از میان خبرها/پیشنویس"><span style="color: inherit" title="ویرایش صفحهٔ الگو:از میان خبرها/پیشنویس">ویرایش</span></a></span></span></div> </div> <div style="padding: 0 0.5em;"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35938388">.mw-parser-output .itn-img{float:left;margin-right:0.5em;margin-top:0.2em}</style><div role="figure" class="itn-img"> <div class="thumbinner mp-thumb" style="background: transparent; border: none; padding: 0; max-width: 181}}}px;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Blue_Ghost_Mission_1_rendering.jpg" class="mw-file-description" title="ماهنشین بلو گوست"><img alt="ماهنشین بلو گوست" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Blue_Ghost_Mission_1_rendering.jpg/181px-Blue_Ghost_Mission_1_rendering.jpg" decoding="async" width="181" height="109" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Blue_Ghost_Mission_1_rendering.jpg/272px-Blue_Ghost_Mission_1_rendering.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Blue_Ghost_Mission_1_rendering.jpg/362px-Blue_Ghost_Mission_1_rendering.jpg 2x" data-file-width="560" data-file-height="336" /></a></span><div class="thumbcaption" style="padding: 0.25em 0; word-wrap: break-word;">ماهنشین بلو گوست</div></div> </div> <ul><li>ایالات متحده <b><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A8%D8%A7_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7_%D9%88_%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9_(%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B5)" title="جنگ تجاری ایالات متحده با کانادا و مکزیک (۲۰۲۵)">به کانادا و مکزیک تعرفههای گمرکی تحمیل کرد</a></b> و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7_%D9%88_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="جنگ تجاری آمریکا و چین">تعرفه بر چین را افزایش داد</a>، که در نتیجه با تعرفههای تلافیجویانه از سوی کانادا و چین مواجه شد.</li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88_%DA%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA_%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%86_%DB%B1" title="بلو گوست میشن ۱">بلو گوست</a></b> <i>(رندرینگ در تصویر)</i> متعلق به <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%81%D9%84%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%B3" title="فایرفلای اروسپیس">فایرفلای اروسپیس</a> بهعنوان بخشی از برنامه <a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%87" title="خدمات تجاری باربری به ماه">خدمات تجاری باربری به ماه</a> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7" title="ناسا">ناسا</a> با موفقیت روی ماه فرود آمد.</li> <li>در <b><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AF_%D9%88_%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="نود و هفتمین دوره جوایز اسکار">جوایز اسکار</a></b>، <i><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7_(%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85)" title="آنورا (فیلم)">آنورا</a></i> برنده پنج جایزه از جمله <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85" title="جایزه اسکار بهترین فیلم">بهترین فیلم</a> شد.</li> <li>جسد <b><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%86_%D9%87%DA%A9%D9%85%D9%86" title="جین هکمن">جین هکمن</a></b> بازیگر آمریکایی، و همسرش در خانه پیدا شد و وضعیت تحت بررسی است.</li> <li>در <b><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_(%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B5)" title="انتخابات فدرال آلمان (۲۰۲۵)">انتخابات فدرال آلمان</a></b>، <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_(%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86)" title="حزب اتحادیه (آلمان)">حزب اتحادیه</a> به رهبری <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B4_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B3" title="فریدریش مرتس">فریدریش مرتس</a> بیشترین کرسیهای <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DA%AF" title="بوندستاگ">بوندستاگ</a> را به دست آورد.</li></ul> <ul style="list-style:none; margin-left:0;"> <li><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="درگاه:رویدادهای کنونی">رویدادهای کنونی</a></b>: <div class="hlist inline"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="حمله روسیه به اوکراین">حملهٔ روسیه به اوکراین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86_(%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B3%E2%80%93%D8%A7%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86)" title="جنگ داخلی سودان (۲۰۲۳–اکنون)">جنگ داخلی سودان</a></li></ul> </div></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B5" title="مرگها در ۲۰۲۵">مرگهای اخیر</a></b>: <div class="hlist inline"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="سلوین راب">سلوین راب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%81%D9%88%DA%AF%D9%84" title="برنهارد فوگل">برنهارد فوگل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%84_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="میشل تراکتنبرگ">میشل تراکتنبرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%A7_%D9%81%D9%84%DA%A9" title="روبرتا فلک">روبرتا فلک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%84._%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%86" title="دیوید ال. بورن">دیوید ال. بورن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="فرانکتین">فرانکتین</a></li></ul> </div></li> </ul><div style="display: none; text-align: center;" class="sysop-show" title="بهروزرسانی خودکار اخبار، فقط مدیران"> <span class="plainlinks noprint"><a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=الگو:از_میان_خبرها/پیشنویس&withJS=MediaWiki:الگو:از_میان_خبرها/پیشنویس.js"><span class="mw-ui-button mw-ui-progressive">بهروزرسانی از پیشنویس کاربران</span></a></span></div> </div> </div> <div id="mf-otd"><div class="mp-bar"> <div style="position: absolute; right: 4px; top: -5px;"><span style="user-select: none;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Nuvola_apps_date-fa.png/38px-Nuvola_apps_date-fa.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Nuvola_apps_date-fa.png/57px-Nuvola_apps_date-fa.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Nuvola_apps_date-fa.png/76px-Nuvola_apps_date-fa.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></span></span> </span><span class="h2" style="font-size: larger; font-weight: bold;">یادبودها</span> <span style="display: none; font-size: x-small;" class="sysop-show"><span class="noprint"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87/%DB%B1%DB%B0_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="ویژه:ویرایش صفحه/ویکیپدیا:یادبودهای برگزیده/۱۰ مارس"><span style="color: inherit" title="ویرایش صفحهٔ ویکیپدیا:یادبودهای برگزیده/۱۰ مارس">ویرایش</span></a></span></span></div> </div> <div style="padding: 0 0.5em;"> <p><b>امروز</b>: دوشنبه، <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B0_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="۱۰ مارس">۱۰ مارس</a> <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B5_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۲۰۲۵ (میلادی)">۲۰۲۵</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%85_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="تقویم میلادی">میلادی</a> برابر <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B0_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF" title="۲۰ اسفند">۲۰ اسفند</a> <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B4%DB%B0%DB%B3_(%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C)" title="۱۴۰۳ (خورشیدی)">۱۴۰۳</a> <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%AC%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="گاهشماری هجری خورشیدی">هجری خورشیدی</a> و <a href="/wiki/%DB%B9_%D8%B1%D9%85%D8%B6%D8%A7%D9%86" title="۹ رمضان">۹ رمضان</a> <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B4%DB%B4%DB%B6_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۱۴۴۶ (قمری)">۱۴۴۶</a> <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%AC%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="گاهشماری هجری قمری قراردادی">هجری قمری</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA_%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ساعت هماهنگ جهانی">UTC</a>) </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Alexander_Graham_Bell.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Alexander_Graham_Bell.jpeg/85px-Alexander_Graham_Bell.jpeg" decoding="async" width="85" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Alexander_Graham_Bell.jpeg/128px-Alexander_Graham_Bell.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Alexander_Graham_Bell.jpeg/170px-Alexander_Graham_Bell.jpeg 2x" data-file-width="889" data-file-height="1334" /></a><figcaption></figcaption></figure> <dl><dt>رویدادها</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B0%DB%B4_(%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C)" title="۱۳۰۴ (خورشیدی)">۱۳۰۴</a> - تشکیل <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نیروی هوایی شاهنشاهی ایران">نیروی هوایی شاهنشاهی ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B8%DB%B7%DB%B6_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۸۷۶ (میلادی)">۱۸۷۶ (میلادی)</a> - <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%85_%D8%A8%D9%84" title="الکساندر گراهام بل">الکساندر گراهام بل</a> (در تصویر) اولین تماس موفق <b><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%81%D9%86" title="تلفن">تلفنی</a></b> را برقرار کرد.</li> <li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B5%DB%B2_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۵۲ (میلادی)">۱۹۵۲ (میلادی)</a> - وقوع کودتا در <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7" title="کوبا">کوبا</a> توسط <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%84%D8%AE%D9%86%D8%AB%DB%8C%D9%88_%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7_%D8%AB%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="فولخنثیو باتیستا ثالدیوار">باتیستا</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B8%DB%B5_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۸۵ (میلادی)">۱۹۸۵ (میلادی)</a> - <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%AF%D8%B1" title="عملیات بدر">عملیات بدر</a> در <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%B2%D9%87" class="mw-redirect" title="هور الهویزه">هور الهویزه</a> در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="جنگ ایران و عراق">جنگ ایران و عراق</a> آغاز شد.</li> <li><a href="/wiki/%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۲۰۰۰ (میلادی)">۲۰۰۰ (میلادی)</a> - شاخص <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%B3" class="mw-redirect" title="بازار بورس">بازار بورس</a> <a href="/wiki/%D9%86%D8%B2%D8%AF%DA%A9" title="نزدک">نزدک</a> به حداکثر ۵۰۴۸٫۶۲ رسید که بالاترین مقدار در دوران رونق <b>شرکتهای داتکام</b> بود.</li></ul> <dl><dt>زادروزها</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B1%DB%B4_(%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C)" title="۱۳۱۴ (خورشیدی)">۱۳۱۴</a> - <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D9%86%D8%B1%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="منصور نریمان">منصور نریمان</a> نوازنده بربط،آهنگساز، ردیفدان، پژوهشگر موسیقی سنتی ایران و پدر عود ایران.</li></ul> <ul><li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B3%DB%B5_(%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C)" title="۱۳۳۵ (خورشیدی)">۱۳۳۵</a> - <b><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="قاسم سلیمانی">قاسم سلیمانی</a></b> فرمانده <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%82%D8%AF%D8%B3_%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87_%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی">نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران</a>.</li> <li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B4%DB%B5%DB%B2_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۴۵۲ (میلادی)">۱۴۵۲</a> - زادروز <b><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85%D8%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86" title="فرناندوی دوم، پادشاه آراگون">فرناندوی دوم، پادشاه آراگون</a></b> پادشاه <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86" title="پادشاهی آراگون">آراگون</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7" title="تاج کاستیا">کاستیا و لئون</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="پادشاهی سیسیل">سیسیل</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%8C" title="پادشاهی ناپولی">ناپل</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B5%DB%B0%DB%B3_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۵۰۳ (میلادی)">۱۵۰۳</a> - زادروز <b><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AF_%DB%8C%DA%A9%D9%85%D8%8C_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="فردیناند یکم، امپراتور مقدس روم">فردیناند یکم، امپراتور مقدس روم</a></b> از ۱۵۵۸ میلادی، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="پادشاه">پادشاه</a> بوهم و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مجارستان">مجارستان</a> از ۱۵۲۶ و همچنین <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="پادشاه">پادشاه</a> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کرواسی">کرواسی</a>، دالماتیا، اسلاونی</li> <li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B8%DB%B4%DB%B5_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۸۴۵ (میلادی)">۱۸۴۵</a> - زادروز <b><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%85_(%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87)" class="mw-redirect" title="الکساندر سوم (روسیه)">الکساندر سوم</a></b> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="تزار">تزار</a> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> از ۱۳ مارس ۱۸۸۱ تا هنگام مرگ</li> <li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۴۰ (میلادی)">۱۹۴۰</a> - زادروز <b><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%DA%A9_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="چاک نوریس">چاک نوریس</a></b> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%DA%AF%D8%B1" title="بازیگر">بازیگر</a> و <a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%B2%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="ورزشکار">ورزشکار</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="آمریکاییها">آمریکایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B5%DB%B7_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۵۷ (میلادی)">۱۹۵۷</a> - زادروز <b><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D9%84%D8%A7%D8%AF%D9%86" title="اسامه بن لادن">اسامه بن لادن</a></b> از اعضای خاندان بن لادن، بنیانگذار و <a href="/wiki/%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1" class="mw-redirect" title="رهبر">رهبر</a> گروه تروریستی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D9%87" title="القاعده">القاعده</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B6_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۷۶ (میلادی)">۱۹۷۶</a> - زادروز <b><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%81%D8%A7_%D9%88%D9%87%D8%A8%DB%8C" title="هیفا وهبی">هیفا وهبی</a></b> <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="خواننده">خوانندهٔ</a> اهل <a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86" title="لبنان">لبنان</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B8%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۸۱ (میلادی)">۱۹۸۱</a> - زادروز <b><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A6%D9%84_%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%A6%D9%88" title="ساموئل اتوئو">ساموئل اتوئو</a></b> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%DA%A9%D9%86" title="بازیکن">بازیکن</a> <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84" title="فوتبال">فوتبال</a> اهل <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86" title="کامرون">کامرون</a></li></ul> <dl><dt>درگذشتها</dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B8%DB%B3%DB%B2_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۸۳۲ (میلادی)">۱۸۳۲</a> - درگذشت <b><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AA%D8%B2%DB%8C%D9%88_%DA%A9%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AA%DB%8C" title="موتزیو کلمنتی">موتزیو کلمنتی</a></b> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2" title="آهنگساز">آهنگساز</a>، رهبر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1" title="ارکستر">ارکستر</a>، ناشر <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="موسیقی">موسیقی</a> و سازندهٔ <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88" title="پیانو">پیانو</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B8%DB%B6%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۸۶۱ (میلادی)">۱۸۶۱</a> - درگذشت <b><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B3_%D8%B4%D9%88%DA%86%D9%86%DA%A9%D9%88" title="تاراس شوچنکو">تاراس شوچنکو</a></b> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1" title="شاعر">شاعر</a>، <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%AF" title="هنرمند">هنرمند</a> و انسانشناس <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراینی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۴۰ (میلادی)">۱۹۴۰</a> - درگذشت <b><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84_%D8%A8%D9%88%D9%84%DA%AF%D8%A7%DA%A9%D9%81" title="میخائیل بولگاکف">میخائیل بولگاکف</a></b> <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87" title="نویسنده">نویسنده</a> و <a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3" title="نمایشنامهنویس">نمایشنامهنویس</a> مشهور <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسی</a>، خالق <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D9%88_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7" title="مرشد و مارگاریتا">مرشد و مارگاریتا</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B6%DB%B6_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۶۶ (میلادی)">۱۹۶۶</a> - درگذشت <b><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B2_%D8%B2%D8%B1%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%87" title="فریتز زرنیکه">فریتز زرنیکه</a></b> <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="فیزیکدان">فیزیکدان</a> <a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هلند">هلندی</a>، برندهٔ <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%A8%D9%84_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="جایزه نوبل فیزیک">جایزه نوبل فیزیک</a> در سال ۱۹۵۳</li> <li><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B8%DB%B5_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۸۵ (میلادی)">۱۹۸۵</a> - درگذشت <b><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86_%DA%86%D8%B1%D9%86%D9%86%DA%A9%D9%88" class="mw-redirect" title="کنستانتین چرننکو">کنستانتین چرننکو</a></b> <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="سیاستمدار">سیاستمدار</a> و دبیرکل حزب <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA" class="mw-redirect" title="کمونیست">کمونیست</a> اتحاد <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="شوروی">شوروی</a></li></ul> </div> <div style="text-align: left; font-size: smaller;"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87/%DB%B9_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="ویکیپدیا:یادبودهای برگزیده/۹ مارس">→ روز قبل</a> – <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87/%DB%B1%DB%B1_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="ویکیپدیا:یادبودهای برگزیده/۱۱ مارس">روز بعد ←</a><br /><b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="ویکیپدیا:یادبودهای برگزیده/مارس">یادبودهای مارس</a></b> – <b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="ویکیپدیا:یادبودهای برگزیده">یادبودهای بیشتر…</a></b></div> </div> </div> <div class="footer" style="clear: both; padding-top: 1em;"> <div id="mf-fp"><div class="mp-bar"> <div style="position: absolute; right: 4px; top: -5px;"><span style="user-select: none;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Symbol_star_blue.svg/38px-Symbol_star_blue.svg.png" decoding="async" width="38" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Symbol_star_blue.svg/57px-Symbol_star_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Symbol_star_blue.svg/76px-Symbol_star_blue.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> </span><span class="h2" style="font-size: larger; font-weight: bold;">نگارهٔ برگزیدهٔ امروز</span> <span style="display: none; font-size: x-small;" class="sysop-show"><span class="noprint"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D8%AA_%D8%B4%D8%AF%D9%87/2025-03-10" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:نر محافظت شده/2025-03-10"><span style="color: inherit" title="ویرایش صفحهٔ الگو:نر محافظت شده/2025-03-10">ویرایش</span></a></span></span></div> </div> <div style="padding: 0 0.5em;"> <div class="center"> <figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Black-crested_Bulbul_West_Garo_Meghalaya_Oct24_A7CR_03835.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Black-crested_Bulbul_West_Garo_Meghalaya_Oct24_A7CR_03835.jpg/550px-Black-crested_Bulbul_West_Garo_Meghalaya_Oct24_A7CR_03835.jpg" decoding="async" width="550" height="412" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Black-crested_Bulbul_West_Garo_Meghalaya_Oct24_A7CR_03835.jpg/825px-Black-crested_Bulbul_West_Garo_Meghalaya_Oct24_A7CR_03835.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Black-crested_Bulbul_West_Garo_Meghalaya_Oct24_A7CR_03835.jpg/1100px-Black-crested_Bulbul_West_Garo_Meghalaya_Oct24_A7CR_03835.jpg 2x" data-file-width="4023" data-file-height="3017" /></a><figcaption></figcaption></figure> <b><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A8%D9%84_%DA%A9%D8%A7%DA%A9%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="بلبل کاکلسیاه">بلبل کاکلسیاه</a></b> با (<a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="نام علمی">نام علمی</a>: <span lang="mul" dir="ltr"><i>Rubigula flaviventris</i></span>)، عضوی از خانوادهٔ <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D9%86" title="بلبلان">بلبلان</a> از <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87" title="پرنده">پرندگان</a> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D8%AC%D8%B4%DA%A9%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="گنجشکسانان">گنجشکسان</a> است. این پرنده از <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="شبهقاره هند">شبه قاره هند</a> تا جنوب شرق آسیا یافت میشود.</div> <div style="font-size: 85%; text-align: left;"> <div><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/15px-Cscr-featured.svg.png" decoding="async" width="15" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/23px-Cscr-featured.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/30px-Cscr-featured.svg.png 2x" data-file-width="466" data-file-height="443" /></span></span> <b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%B1%D9%88%D8%B2/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3_%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B5" title="ویکیپدیا:نگاره روز/مارس ۲۰۲۵">بایگانی مارس ۲۰۲۵</a></b> – <b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="ویکیپدیا:نگارههای برگزیده">نگارههای برگزیدهٔ بیشتر</a></b></div> </div> </div> </div> <div id="mf-sp" style="clear: both;"><div class="mp-bar"> <div style="position: absolute; right: 4px; top: -5px;"><span style="user-select: none;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Text-x-generic.svg/38px-Text-x-generic.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Text-x-generic.svg/57px-Text-x-generic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Text-x-generic.svg/76px-Text-x-generic.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span></span> </span><span class="h2" style="font-size: larger; font-weight: bold;">درونمایه</span> <span style="display: none; font-size: x-small;" class="sysop-show"><span class="noprint"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:محتوا"><span style="color: inherit" title="ویرایش صفحهٔ الگو:محتوا">ویرایش</span></a></span></span></div> </div> <div style="padding: 0 0.5em;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40324736">.mw-parser-output .wikipedia-languages-complete{font-weight:bold}.mw-parser-output .wikipedia-languages{text-align:center}.mw-parser-output .wikipedia-languages ul{margin-right:0}@media screen and (min-width:720px){.mw-parser-output .wikipedia-languages ul a{white-space:nowrap}}.mw-parser-output .wikipedia-languages>ul{list-style:none;text-align:center;clear:both;font-size:110%;padding:0}.mw-parser-output .wikipedia-languages>ul>li{white-space:normal}.mw-parser-output .wikipedia-languages>ul{list-style:none;text-align:center;clear:both}.mw-parser-output .wikipedia-languages-count-container{width:90%;display:flex;justify-content:center;padding-top:1em;margin:0 auto}.mw-parser-output .wikipedia-languages-prettybars{width:100%;height:1px;margin:0.5em 0;border-bottom:1px solid var(--border-color-subtle,#c8ccd1);flex-shrink:1;align-self:center}.mw-parser-output .wikipedia-languages-count{padding:0 1em;white-space:nowrap}.mw-parser-output .wikipedia-languages-metalink{font-weight:bold;text-align:center;padding-top:1em}</style> <div class="wikipedia-languages nourlexpansion" style="font-size: 90%;"> <ul class="plainlinks"> <li> <div class="wikipedia-languages-count-container" style="padding-top: 0"> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> <div role="heading" aria-level="3" class="wikipedia-languages-count" style="font-size: 80%;"><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4" title="درگاه:دانش">دانش</a></b> <b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="رده:علوم طبیعی">طبیعی</a></b> و <b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B5%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="رده:علوم صوری">صوری</a></b></div> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><div class="hlist wikipedia-languages-langs inline"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="درگاه:اخترشناسی">اخترشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="درگاه:زیستشناسی">زیستشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="درگاه:شیمی">شیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="رده:علوم زمین">زمینشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="درگاه:فیزیک">فیزیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="رده:آمار">آمار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="رده:احتمالات">احتمالات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="درگاه:ریاضیات">ریاضیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:سامانهها">سامانهها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="رده:علوم رایانه">علوم رایانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82" title="رده:منطق">منطق</a></li></ul> </div> </li> <li> <div class="wikipedia-languages-count-container"> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> <div role="heading" aria-level="3" class="wikipedia-languages-count" style="font-size: 80%;"><b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="رده:علوم اجتماعی">دانش اجتماعی</a></b> و <b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رده:علوم انسانی">انسانی</a></b></div> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799" /><div class="hlist wikipedia-languages-langs inline"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4" title="رده:آموزش">آموزش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="رده:ادبیات">ادبیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF" title="رده:اقتصاد">اقتصاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:انسانشناسی">انسانشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:باستانشناسی">باستانشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="درگاه:تاریخ">تاریخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:جامعهشناسی">جامعهشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7" title="درگاه:جغرافیا">جغرافیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:روانشناسی">روانشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:زبانشناسی">زبانشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA" title="رده:علوم ارتباطات">ارتباطات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:علوم سیاسی">علوم سیاسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87" title="رده:فلسفه">فلسفه</a></li></ul> </div> </li> <li> <div class="wikipedia-languages-count-container"> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> <div role="heading" aria-level="3" class="wikipedia-languages-count" style="font-size: 80%;"><b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="رده:علوم کاربردی">دانش کاربردی</a></b></div> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799" /><div class="hlist wikipedia-languages-langs inline"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="درگاه:پزشکی">پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82" title="رده:حقوق">حقوق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="رده:رایانه">رایانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA" title="رده:علم بهداشت">بهداشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="رده:فناوری اطلاعات">فناوری اطلاعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="درگاه:فناوری">فناوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B3%D8%A8_%D9%88_%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="رده:کسب و کار">کسب و کار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="رده:کشاورزی">کشاورزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="رده:مدیریت">مدیریت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="رده:مهندسی">مهندسی</a></li></ul> </div> </li> <li> <div class="wikipedia-languages-count-container"> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> <div role="heading" aria-level="3" class="wikipedia-languages-count" style="font-size: 80%;"><b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF" title="رده:فرهنگ">فرهنگ</a></b> و <b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%87%D9%86%D8%B1" title="درگاه:هنر">هنر</a></b></div> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799" /><div class="hlist wikipedia-languages-langs inline"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="درگاه:زندگینامه">بزرگان و مشاهیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%DB%8C" title="رده:رسانه گروهی">رسانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:سرگرمیها">سرگرمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C" title="رده:هنرهای نمایشی">هنرهای نمایشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="رده:هنرهای تجسمی">هنرهای تجسمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D8%A7" title="رده:سینما">سینما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="درگاه:موسیقی">موسیقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رده:معماری">معماری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="رده:نقاشی">نقاشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%88%D8%B1%D8%B2%D8%B4" title="رده:ورزش">ورزش</a></li></ul> </div> </li></ul></div> </div> </div> <div id="mf-sp" style="clear: both;"><div class="mp-bar"> <div style="position: absolute; right: 4px; top: -5px;"><span style="user-select: none;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Wikimedia-logo.svg/38px-Wikimedia-logo.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Wikimedia-logo.svg/57px-Wikimedia-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Wikimedia-logo.svg/76px-Wikimedia-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1024" /></span></span> </span><span class="h2" style="font-size: larger; font-weight: bold;">پروژههای خواهر ویکیپدیا</span> <span style="display: none; font-size: x-small;" class="sysop-show"><span class="noprint"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:پروژههای خواهر ویکیپدیا"><span style="color: inherit" title="ویرایش صفحهٔ الگو:پروژههای خواهر ویکیپدیا">ویرایش</span></a></span></span></div> </div> <div style="padding: 0 0.5em;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40023809">.mw-parser-output #sister-projects-list{display:flex;flex-wrap:wrap}.mw-parser-output #sister-projects-list li{display:inline-block}.mw-parser-output #sister-projects-list li span{font-weight:bold}.mw-parser-output #sister-projects-list li>div{display:inline-block;vertical-align:middle;padding:6px 4px}.mw-parser-output #sister-projects-list li>div:first-child{text-align:center}@media screen{.mw-parser-output .sister-projects-wikt-icon-dark,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sister-projects-wikt-icon-light{display:none}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sister-projects-wikt-icon-dark{display:inline}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sister-projects-wikt-icon-dark{display:inline}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sister-projects-wikt-icon-light{display:none}}@media(min-width:360px){.mw-parser-output #sister-projects-list li{width:33%;min-width:20em;white-space:nowrap;flex:1 0 25%}.mw-parser-output #sister-projects-list li>div:first-child{min-width:50px}}</style> <p>ویکیپدیا توسط ویرایشگران داوطلب نوشته شده و از سوی سازمان ناسودبر <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="بنیاد ویکیمدیا">بنیاد ویکیمدیا</a> میزبانی میشود که خود میزبان چندین <a href="https://wikimediafoundation.org/our-work/wikimedia-projects/" class="extiw" title="foundationsite:our-work/wikimedia-projects/">پروژهٔ</a> داوطلبانهٔ دیگر نیز هست: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744541">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style><div class="plainlist"> <ul id="sister-projects-list"> <li> <div><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/" title="ویکیانبار"><img alt="لوگوی ویکیانبار" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="31" height="42" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/47px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/62px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div><span><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/" class="extiw" title="c:">ویکیانبار</a></span><br />انبار رسانههای آزاد</div> </li> <li> <div><span typeof="mw:File"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/" title="مدیاویکی"><img alt="لوگوی مدیاویکی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/MediaWiki-2020-icon.svg/35px-MediaWiki-2020-icon.svg.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/MediaWiki-2020-icon.svg/53px-MediaWiki-2020-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/MediaWiki-2020-icon.svg/70px-MediaWiki-2020-icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span></div> <div><span><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/" class="extiw" title="mw:">مدیاویکی</a></span><br />توسعهٔ نرمافزار ویکی</div> </li> <li> <div><span typeof="mw:File"><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/" title="فراویکی"><img alt="لوگوی فراویکی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikimedia_Community_Logo.svg/35px-Wikimedia_Community_Logo.svg.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikimedia_Community_Logo.svg/53px-Wikimedia_Community_Logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikimedia_Community_Logo.svg/70px-Wikimedia_Community_Logo.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="900" /></a></span></div> <div><span><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/" class="extiw" title="m:">فراویکی</a></span><br />هماهنگی پروژهٔ ویکیمدیا</div> </li> <li> <div><span typeof="mw:File"><a href="https://fa.wikibooks.org/wiki/" title="ویکیکتاب"><img alt="لوگوی ویکیکتاب" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/35px-Wikibooks-logo.svg.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/53px-Wikibooks-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/70px-Wikibooks-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span></div> <div><span><a href="https://fa.wikibooks.org/wiki/" class="extiw" title="b:">ویکیکتاب</a></span><br />کتابهای درسی و راهنماهای آزاد</div> </li> <li> <div><span typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/" title="ویکیداده"><img alt="لوگوی ویکیداده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/47px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="47" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/71px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/94px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span></div> <div><span><a href="https://www.wikidata.org/wiki/" class="extiw" title="d:">ویکیداده</a></span><br />پایگاه دانش آزاد</div> </li> <li> <div><span typeof="mw:File"><a href="https://fa.wikinews.org/wiki/" title="ویکیخبر"><img alt="لوگوی ویکیخبر" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/51px-Wikinews-logo.svg.png" decoding="async" width="51" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/77px-Wikinews-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/102px-Wikinews-logo.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="415" /></a></span></div> <div><span><a href="https://fa.wikinews.org/wiki/" class="extiw" title="n:">ویکیخبر</a></span><br />اخبار با محتوای آزاد</div> </li> <li> <div><span typeof="mw:File"><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/" title="ویکیگفتاورد"><img alt="لوگوی ویکیگفتاورد" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/35px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="35" height="41" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/53px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/70px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span></div> <div><span><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/" class="extiw" title="q:">ویکیگفتاورد</a></span><br />مجموعهای از نقل قولها</div> </li> <li> <div><span typeof="mw:File"><a href="https://fa.wikisource.org/wiki/" title="ویکینبشته"><img alt="لوگوی ویکینبشته" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/35px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="35" height="37" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/53px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/70px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></a></span></div> <div><span><a href="https://fa.wikisource.org/wiki/" class="extiw" title="s:">ویکینبشته</a></span><br />کتابخانهای با محتوای آزاد</div> </li> <li> <div><span typeof="mw:File"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/" title="ویکیگونه"><img alt="لوگوی ویکیگونه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/35px-Wikispecies-logo.svg.png" decoding="async" width="35" height="41" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/53px-Wikispecies-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/70px-Wikispecies-logo.svg.png 2x" data-file-width="941" data-file-height="1103" /></a></span></div> <div><span><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/" class="extiw" title="species:">ویکیگونه</a></span><br />فهرست گونهها</div> </li> <li> <div><span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/v:" title="ویکیدانشگاه"><img alt="لوگوی ویکیدانشگاه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/41px-Wikiversity_logo_2017.svg.png" decoding="async" width="41" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/62px-Wikiversity_logo_2017.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/82px-Wikiversity_logo_2017.svg.png 2x" data-file-width="626" data-file-height="512" /></a></span></div> <div><span><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/v:" class="extiw" title="en:v:">ویکیدانشگاه</a></span><br />ابزارهای آموزشی آزاد</div> </li> <li> <div><span typeof="mw:File"><a href="https://fa.wikivoyage.org/wiki/" title="ویکیسفر"><img alt="لوگوی ویکیسفر" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/35px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/53px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/70px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></a></span></div> <div><span><a href="https://fa.wikivoyage.org/wiki/" class="extiw" title="voy:">ویکیسفر</a></span><br />راهنمای آزاد سفر</div> </li> <li> <div><span class="sister-projects-wikt-icon-light"><span typeof="mw:File"><a href="https://fa.wiktionary.org/wiki/" title="ویکیواژه"><img alt="لوگوی ویکیواژه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/35px-Wiktionary-logo.svg.png" decoding="async" width="35" height="33" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/53px-Wiktionary-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/70px-Wiktionary-logo.svg.png 2x" data-file-width="370" data-file-height="350" /></a></span></span><span class="sister-projects-wikt-icon-dark"><span typeof="mw:File"><a href="https://fa.wiktionary.org/wiki/" title="ویکیواژه"><img alt="لوگوی ویکیواژه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/41px-Wiktionary-logo.svg.png" decoding="async" width="41" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/62px-Wiktionary-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/82px-Wiktionary-logo.svg.png 2x" data-file-width="370" data-file-height="350" /></a></span></span></div> <div><span><a href="https://fa.wiktionary.org/wiki/" class="extiw" title="wikt:">ویکیواژه</a></span><br />فرهنگ واژگان</div> </li> </ul> </div></div> </div> <div id="mp-ol"><div class="mp-bar"> <div style="position: absolute; right: 4px; top: -5px;"><span style="user-select: none;"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Wikipedia%27s_W.svg/38px-Wikipedia%27s_W.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Wikipedia%27s_W.svg/57px-Wikipedia%27s_W.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Wikipedia%27s_W.svg/76px-Wikipedia%27s_W.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></span></span> </span><span class="h2" style="font-size: larger; font-weight: bold;">زبانهای ویکیپدیا</span> <span style="display: none; font-size: x-small;" class="sysop-show"><span class="noprint"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:زبانهای ویکیپدیا"><span style="color: inherit" title="ویرایش صفحهٔ الگو:زبانهای ویکیپدیا">ویرایش</span></a></span></span></div> </div> <div style="padding: 0 0.5em;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40324736" /> <div class="wikipedia-languages nourlexpansion"> <p>ویکیپدیای فارسی در سال ۱۳۸۲ بنیانگذاری شده و هماکنون <b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="ویژه:آمار">۱٬۰۳۰٬۹۵۸</a></b> نوشتار دارد. ویکیپدیا به زبانهای بسیاری وجود دارد؛ برخی از بزرگترین آنها در زیر فهرست شدهاند. </p> <ul class="plainlinks"> <li> <div class="wikipedia-languages-count-container"> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> <div role="heading" aria-level="3" class="wikipedia-languages-count">۱٬۰۰۰٬۰۰۰+ نوشتار</div> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799" /><div class="hlist wikipedia-languages-langs inline"> <ul><li><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Arabic (ar:)" lang="ar">العربية</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://de.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="German (de:)" lang="de">Deutsch</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="English (en:)" lang="en">English</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://es.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Spanish (es:)" lang="es">Español</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C"><span class="autonym" title="Persian (fa:)" lang="fa">فارسی</span></a>‎</li> <li><a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="French (fr:)" lang="fr">Français</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://it.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Italian (it:)" lang="it">Italiano</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Dutch (nl:)" lang="nl">Nederlands</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Japanese (ja:)" lang="ja">日本語</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Polish (pl:)" lang="pl">Polski</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://pt.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Portuguese (pt:)" lang="pt">Português</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://ru.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Russian (ru:)" lang="ru">Русский</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://sv.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Swedish (sv:)" lang="sv">Svenska</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://uk.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Ukrainian (uk:)" lang="uk">Українська</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Vietnamese (vi:)" lang="vi">Tiếng Việt</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://zh.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Chinese (zh:)" lang="zh">中文</span></a></li></ul> </div> </li> <li> <div class="wikipedia-languages-count-container"> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> <div role="heading" aria-level="3" class="wikipedia-languages-count">۲۵۰٬۰۰۰+ نوشتار</div> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799" /><div class="hlist wikipedia-languages-langs inline"> <ul><li><a class="external text" href="https://id.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Indonesian (id:)" lang="id">Bahasa Indonesia</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://ms.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Malay (ms:)" lang="ms">Bahasa Melayu</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Minnan (nan:)" lang="nan">閩南語</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://bg.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Bulgarian (bg:)" lang="bg">Български</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://ca.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Catalan (ca:)" lang="ca">Català</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://cs.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Czech (cs:)" lang="cs">Čeština</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://da.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Danish (da:)" lang="da">Dansk</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Esperanto (eo:)" lang="eo">Esperanto</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://eu.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Basque (eu:)" lang="eu">Euskara</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://he.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Hebrew (he:)" lang="he">עברית</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Armenian (hy:)" lang="hy">Հայերեն</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://ko.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Korean (ko:)" lang="ko">한국어</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://hu.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Hungarian (hu:)" lang="hu">Magyar</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://no.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Norwegian (no:)" lang="no">Norsk bokmål</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://ro.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Romanian (ro:)" lang="ro">Română</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://simple.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Simple English (simple:)" lang="en">Simple English</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://sk.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Slovak (sk:)" lang="sk">Slovenčina</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://sr.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Serbian (sr:)" lang="sr">Srpski</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://sh.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Serbo-Croatian (sh:)" lang="sh">Srpskohrvatski</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://fi.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Finnish (fi:)" lang="fi">Suomi</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Turkish (tr:)" lang="tr">Türkçe</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://uz.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Uzbek (uz:)" lang="uz">Oʻzbekcha</span></a></li></ul> </div> </li> <li> <div class="wikipedia-languages-count-container"> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> <div role="heading" aria-level="3" class="wikipedia-languages-count">۵۰٬۰۰۰+ نوشتار</div> <div class="wikipedia-languages-prettybars"></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799" /><div class="hlist wikipedia-languages-langs inline"> <ul><li><a class="external text" href="https://ast.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Asturian (ast:)" lang="ast">Asturianu</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://az.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Azerbaijani (az:)" lang="az">Azərbaycanca</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://bn.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Bangla (bn:)" lang="bn">বাংলা</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://bs.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Bosnian (bs:)" lang="bs">Bosanski</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Central Kurdish (ckb:)" lang="ckb">کوردی</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://et.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Estonian (et:)" lang="et">Eesti</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://el.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Greek (el:)" lang="el">Ελληνικά</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://fy.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Western Frisian (fy:)" lang="fy">Frysk</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://ga.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Irish (ga:)" lang="ga">Gaeilge</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://gl.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Galician (gl:)" lang="gl">Galego</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://hr.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Croatian (hr:)" lang="hr">Hrvatski</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Georgian (ka:)" lang="ka">ქართული</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://ku.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Kurdish (ku:)" lang="ku">Kurdî</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://lv.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Latvian (lv:)" lang="lv">Latviešu</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://lt.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Lithuanian (lt:)" lang="lt">Lietuvių</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://ml.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Malayalam (ml:)" lang="ml">മലയാളം</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://mk.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Macedonian (mk:)" lang="mk">Македонски</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://my.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Burmese (my:)" lang="my">မြန်မာဘာသာ</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://nn.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Norwegian Nynorsk (nn:)" lang="nn">Norsk nynorsk</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://pa.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Punjabi (pa:)" lang="pa">ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://sq.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Albanian (sq:)" lang="sq">Shqip</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://sl.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Slovenian (sl:)" lang="sl">Slovenščina</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://th.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Thai (th:)" lang="th">ไทย</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://te.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Telugu (te:)" lang="te">తెలుగు</span></a></li> <li><a class="external text" href="https://ur.wikipedia.org/wiki/"><span class="autonym" title="Urdu (ur:)" lang="ur">اردو</span></a></li></ul> </div> </li> </ul> </div> <div class="wikipedia-languages-metalink"><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias/fa" class="extiw" title="meta:List of Wikipedias/fa">فهرست کامل ویکیپدیاها</a></div></div> </div> </div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.codfw.migration‐6f6f5b87c7‐zggwh Cached time: 20250310143610 Cache expiry: 3600 Reduced expiry: true Complications: [] CPU time usage: 0.297 seconds Real time usage: 0.445 seconds Preprocessor visited node count: 2896/1000000 Post‐expand include size: 72670/2097152 bytes Template argument size: 7628/2097152 bytes Highest expansion depth: 18/100 Expensive parser function count: 3/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 22580/5000000 bytes Lua time usage: 0.008/10.000 seconds Lua memory usage: 800974/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 276.084 1 -total 31.89% 88.048 1 ویکیپدیا:یادبودهای_برگزیده/۱۰_مارس 17.43% 48.112 1 ویکیپدیا:یادبودهای_برگزیده/مناسبها 15.07% 41.609 1 الگو:محتوا 12.32% 34.004 1 الگو:از_میان_خبرها 11.54% 31.847 1 الگو:از_میان_خبرها/اصلی 11.09% 30.614 7 الگو:فهرست_یکدست 9.59% 26.489 1 الگو:در_خبرها/تصویر 9.03% 24.931 1 ویکیپدیا:آیا_میدانستید_که...؟/۲۰۲۵/هفته_۱۱ 8.33% 23.010 1 الگو:زبانهای_ویکیپدیا --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:2:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250310143610 and revision id 41268564. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=صفحهٔ_اصلی&oldid=41268564">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=صفحهٔ_اصلی&oldid=41268564</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks catlinks-allhidden" data-mw="interface"></div> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقالهای به یک زبان دیگر بروید. به ۴۶ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-46" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۴۶ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/" title="عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/" title="آرامی" lang="arc" hreflang="arc" data-title="" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="آرامی" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/" title="عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/" title="ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/" title="South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/" title="کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/" title="چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/" title="آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/" title="Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/" title="دیوهی" lang="dv" hreflang="dv" data-title="" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="دیوهی" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/" title="انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/" title="اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/" title="فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/" title="فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/" title="گیلکی" lang="glk" hreflang="glk" data-title="" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="گیلکی" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/" title="هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/" title="عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/" title="کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/" title="ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/" title="ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/" title="ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/" title="کرهای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کرهای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/" title="کشمیری" lang="ks" hreflang="ks" data-title="" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="کشمیری" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/" title="کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lrc mw-list-item"><a href="https://lrc.wikipedia.org/wiki/" title="لری شمالی" lang="lrc" hreflang="lrc" data-title="" data-language-autonym="لۊری شومالی" data-language-local-name="لری شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>لۊری شومالی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/" title="مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/" title="هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/" title="نروژی بوکمُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوکمُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/" title="آسی" lang="os" hreflang="os" data-title="" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="آسی" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/" title="لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/" title="پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/" title="پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/" title="پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/" title="رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/" title="روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/" title="سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/" title="انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/" title="سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/" title="تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/" title="ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/" title="ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/" title="اویغوری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="اویغوری" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/" title="اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/" title="ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/" title="یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/" title="چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرینبار در ۲۶ فوریهٔ ۲۰۲۵ ساعت ۱۹:۵۴ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشتهها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.en">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکیپدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکیمدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکیپدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیبنامهها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آییننامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعهدهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکیپدیا"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">صفحهٔ اصلی</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>۴۶ زبان</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>افزودن مبحث</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"mediawiki.ui.button\".\n[1.41] Please use Codex. See migration guidelines: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex/Migrating_from_MediaWiki_UI");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7cbdbd7888-bs5j5","wgBackendResponseTime":137,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.297","walltime":"0.445","ppvisitednodes":{"value":2896,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":72670,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":7628,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":22580,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 276.084 1 -total"," 31.89% 88.048 1 ویکیپدیا:یادبودهای_برگزیده/۱۰_مارس"," 17.43% 48.112 1 ویکیپدیا:یادبودهای_برگزیده/مناسبها"," 15.07% 41.609 1 الگو:محتوا"," 12.32% 34.004 1 الگو:از_میان_خبرها"," 11.54% 31.847 1 الگو:از_میان_خبرها/اصلی"," 11.09% 30.614 7 الگو:فهرست_یکدست"," 9.59% 26.489 1 الگو:در_خبرها/تصویر"," 9.03% 24.931 1 ویکیپدیا:آیا_میدانستید_که...؟/۲۰۲۵/هفته_۱۱"," 8.33% 23.010 1 الگو:زبانهای_ویکیپدیا"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.008","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":800974,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.migration-6f6f5b87c7-zggwh","timestamp":"20250310143610","ttl":3600,"transientcontent":true}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0635\u0641\u062d\u0647\u0654 \u0627\u0635\u0644\u06cc","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5296","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5296","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-12-19T13:29:41Z","dateModified":"2025-02-26T19:54:49Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/10\/Welcome_to_Wikipedia_-_fa.svg","headline":"\u0635\u0641\u062d\u0647\u0654 \u0627\u0635\u0644\u06cc \u06cc\u06a9\u06cc \u0627\u0632 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u200c\u0647\u0627\u06cc \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"}</script> </body> </html>