CINXE.COM
Սրտամկանի ինֆարկտ - Վիքիպեդիա
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Սրտամկանի ինֆարկտ - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"5ce99700-8f34-43bd-b4be-4d1b6e901ea3","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Սրտամկանի_ինֆարկտ","wgTitle":"Սրտամկանի ինֆարկտ","wgCurRevisionId":9545375,"wgRevisionId":9545375,"wgArticleId":234052,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն","CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI","CS1 անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en)","CS1 սխալներ: generic name","CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list","CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list", "Webarchive template wayback links","CS1: long volume value","CS1 սխալներ: չաջակցվող պարամետր","Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Վիքիտվյալներից աղբյուրներով","Հիվանդություններ այբբենական կարգով","Մահվան պատճառներ","Սրտի իշեմիկ հիվանդություններ","Անհետաձգելի բժշկական վիճակներ","Անհետաձգելի բուժօգնություն","Սուր ցավեր"],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Սրտամկանի_ինֆարկտ","wgRelevantArticleId":234052,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy", "pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q12152","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready", "mediawiki.page.gallery.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface", "ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.gadget.relatedIcons&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Heart_attack_diagram.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="855"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Heart_attack_diagram.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="570"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="456"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Սրտամկանի ինֆարկտ - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Սրտամկանի_ինֆարկտ rootpage-Սրտամկանի_ինֆարկտ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Տերմինաբանություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Տերմինաբանություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Տերմինաբանություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Տերմինաբանություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Նշաններ_և_ախտանիշներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Նշաններ_և_ախտանիշներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Նշաններ և ախտանիշներ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Նշաններ_և_ախտանիշներ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Նշաններ և ախտանիշներ subsection</span> </button> <ul id="toc-Նշաններ_և_ախտանիշներ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ցավ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ցավ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Ցավ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ցավ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Այլ_ախտանշաններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Այլ_ախտանշաններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Այլ ախտանշաններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Այլ_ախտանշաններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կանայք" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Կանայք"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Կանայք</span> </div> </a> <ul id="toc-Կանայք-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Պատճառներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Պատճառներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Պատճառներ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Պատճառներ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Պատճառներ subsection</span> </button> <ul id="toc-Պատճառներ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Սննդակարգ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Սննդակարգ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Սննդակարգ</span> </div> </a> <ul id="toc-Սննդակարգ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Գենետիկա" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Գենետիկա"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Գենետիկա</span> </div> </a> <ul id="toc-Գենետիկա-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Այլ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Այլ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Այլ</span> </div> </a> <ul id="toc-Այլ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Մեխանիզմ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Մեխանիզմ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Մեխանիզմ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Մեխանիզմ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Մեխանիզմ subsection</span> </button> <ul id="toc-Մեխանիզմ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Աթերոսկլերոզ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Աթերոսկլերոզ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Աթերոսկլերոզ</span> </div> </a> <ul id="toc-Աթերոսկլերոզ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Այլ_պատճառներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Այլ_պատճառներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Այլ պատճառներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Այլ_պատճառներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Հյուսվածքի_մահ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Հյուսվածքի_մահ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Հյուսվածքի մահ</span> </div> </a> <ul id="toc-Հյուսվածքի_մահ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ախտորոշում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ախտորոշում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Ախտորոշում</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ախտորոշում-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Ախտորոշում subsection</span> </button> <ul id="toc-Ախտորոշում-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Չափորոշիչներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Չափորոշիչներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Չափորոշիչներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Չափորոշիչներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Տիպեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Տիպեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Տիպեր</span> </div> </a> <ul id="toc-Տիպեր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Սրտային_կենսամարկերներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Սրտային_կենսամարկերներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Սրտային կենսամարկերներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Սրտային_կենսամարկերներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Էլեկտրասրտագրություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Էլեկտրասրտագրություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Էլեկտրասրտագրություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Էլեկտրասրտագրություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Տեսադիտումային_հետազոտություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Տեսադիտումային_հետազոտություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>Տեսադիտումային հետազոտություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Տեսադիտումային_հետազոտություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Տարբերակիչ_ախտորոշում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Տարբերակիչ_ախտորոշում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6</span> <span>Տարբերակիչ ախտորոշում</span> </div> </a> <ul id="toc-Տարբերակիչ_ախտորոշում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Վարում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Վարում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Վարում</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Վարում-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Վարում subsection</span> </button> <ul id="toc-Վարում-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ցավ_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ցավ_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Ցավ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ցավ_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Հակամակարդում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Հակամակարդում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Հակամակարդում</span> </div> </a> <ul id="toc-Հակամակարդում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Անոթագիր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Անոթագիր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Անոթագիր</span> </div> </a> <ul id="toc-Անոթագիր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ֆիբրինալուծում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ֆիբրինալուծում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.4</span> <span>Ֆիբրինալուծում</span> </div> </a> <ul id="toc-Ֆիբրինալուծում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Այլ_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Այլ_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.5</span> <span>Այլ</span> </div> </a> <ul id="toc-Այլ_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Վերականգնողական_բուժում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Վերականգնողական_բուժում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.6</span> <span>Վերականգնողական բուժում</span> </div> </a> <ul id="toc-Վերականգնողական_բուժում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Կանխարգելում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Կանխարգելում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Կանխարգելում</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Կանխարգելում-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Կանխարգելում subsection</span> </button> <ul id="toc-Կանխարգելում-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Առաջնային_կանխարգելում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Առաջնային_կանխարգելում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Առաջնային կանխարգելում</span> </div> </a> <ul id="toc-Առաջնային_կանխարգելում-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Կենսակերպ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Կենսակերպ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1.1</span> <span>Կենսակերպ</span> </div> </a> <ul id="toc-Կենսակերպ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Դեղորայք" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Դեղորայք"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1.2</span> <span>Դեղորայք</span> </div> </a> <ul id="toc-Դեղորայք-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Երկրորդային_կանխարգելում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Երկրորդային_կանխարգելում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Երկրորդային կանխարգելում</span> </div> </a> <ul id="toc-Երկրորդային_կանխարգելում-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Դեղորայք_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Դեղորայք_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2.1</span> <span>Դեղորայք</span> </div> </a> <ul id="toc-Դեղորայք_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Այլ_3" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Այլ_3"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2.2</span> <span>Այլ</span> </div> </a> <ul id="toc-Այլ_3-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Կանխատեսում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Կանխատեսում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Կանխատեսում</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Կանխատեսում-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Կանխատեսում subsection</span> </button> <ul id="toc-Կանխատեսում-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Բարդություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Բարդություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Բարդություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Բարդություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Համաճարակաբանություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Համաճարակաբանություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Համաճարակաբանություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Համաճարակաբանություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Հասարակություն_և_մշակույթ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Հասարակություն_և_մշակույթ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Հասարակություն և մշակույթ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Հասարակություն_և_մշակույթ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Հասարակություն և մշակույթ subsection</span> </button> <ul id="toc-Հասարակություն_և_մշակույթ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Իրավական_հետևանքներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Իրավական_հետևանքներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Իրավական հետևանքներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Իրավական_հետևանքներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ծանոթագրություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանոթագրություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Ծանոթագրություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանոթագրություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Գրականություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Գրականություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Գրականություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Գրականություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտաքին_հղումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտաքին_հղումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Արտաքին հղումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտաքին_հղումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Սրտամկանի ինֆարկտ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 119 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-119" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">119 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Hartaanval" title="Hartaanval – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Hartaanval" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Myokardinfarkt" title="Myokardinfarkt – շվեյցարական գերմաներեն" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Myokardinfarkt" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="շվեյցարական գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Infarto_de_miocardio" title="Infarto de miocardio – արագոներեն" lang="an" hreflang="an" data-title="Infarto de miocardio" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="արագոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A8%D8%A9_%D9%82%D9%84%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="نوبة قلبية – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="نوبة قلبية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="խորհուրդ տրվող հոդված"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%85%27%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A6%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%B2_%E0%A6%87%E0%A6%A8%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A6%9A%E0%A6%A8" title="মাইঅ'কাৰ্দিয়েল ইনফাৰ্কচন – ասամերեն" lang="as" hreflang="as" data-title="মাইঅ'কাৰ্দিয়েল ইনফাৰ্কচন" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ասամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Infartu_agudu_de_miocardiu" title="Infartu agudu de miocardiu – աստուրերեն" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Infartu agudu de miocardiu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="աստուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C3%9Cr%C9%99k_tutmas%C4%B1" title="Ürək tutması – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Ürək tutması" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%86%D8%B1%DA%A9_%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D8%B3%DB%8C" title="اۆرک حمله سی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="اۆرک حمله سی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%B8%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%82%D1%8B" title="Миокард инфаркты – բաշկիրերեն" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Миокард инфаркты" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="բաշկիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Mijokarda_infarkts" title="Mijokarda infarkts – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Mijokarda infarkts" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%82_%D0%BC%D1%96%D1%8F%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0" title="Інфаркт міякарда – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Інфаркт міякарда" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%82_%D0%BC%D1%96%D1%8F%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0" title="Інфаркт міякарда – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Інфаркт міякарда" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%82_%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%B8%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0" title="Инфаркт на миокарда – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Инфаркт на миокарда" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%EA%A9%BB%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%82%8F%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%82%8F%E1%80%82%E1%80%AB%E1%82%8F" title="သꩻရာႏရောႏဂါႏ – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="သꩻရာႏရောႏဂါႏ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B9%E0%A7%83%E0%A7%8E%E0%A6%AA%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A7%80%E0%A6%B0_%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%9C%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%A4_%E0%A6%AE%E0%A7%83%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A7%81" title="হৃৎপেশীর রক্তাভাবজনিত মৃত্যু – բենգալերեն" lang="bn" hreflang="bn" data-title="হৃৎপেশীর রক্তাভাবজনিত মৃত্যু" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="բենգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Infarkt_miokarda" title="Infarkt miokarda – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Infarkt miokarda" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Infart_de_miocardi" title="Infart de miocardi – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Infart de miocardi" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0_%D0%BC%D0%B8%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%BD_%D0%B8%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%82" title="Ира миокардан инфаркт – չեչեներեն" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Ира миокардан инфаркт" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="չեչեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Atake_sa_kasingkasing" title="Atake sa kasingkasing – սեբուերեն" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Atake sa kasingkasing" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="սեբուերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%DB%95%DA%B5%D8%AF%DB%95%DB%8C_%D8%AF%DA%B5" title="جەڵدەی دڵ – սորանի քրդերեն" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="جەڵدەی دڵ" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="սորանի քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Infarkt_myokardu" title="Infarkt myokardu – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Infarkt myokardu" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%B8%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%87%C4%95" title="Миокард инфаркчĕ – չուվաշերեն" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Миокард инфаркчĕ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="չուվաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Trawiad_ar_y_galon" title="Trawiad ar y galon – ուելսերեն" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Trawiad ar y galon" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ուելսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Myokardieinfarkt" title="Myokardieinfarkt – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Myokardieinfarkt" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Herzinfarkt" title="Herzinfarkt – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Herzinfarkt" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Kriz%C3%AA_qelbi" title="Krizê qelbi – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Krizê qelbi" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%80%DE%A7%DE%83%DE%93%DE%B0_%DE%87%DE%AC%DE%93%DE%AD%DE%86%DE%B0_%DE%96%DE%AC%DE%80%DE%AA%DE%82%DE%B0" title="ހާރޓް އެޓޭކް ޖެހުން – դիվեհի" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ހާރޓް އެޓޭކް ޖެހުން" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="դիվեհի" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%88%CE%BC%CF%86%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BC%CF%85%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%B4%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Έμφραγμα του μυοκαρδίου – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Έμφραγμα του μυοκαρδίου" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Myocardial_infarction" title="Myocardial infarction – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Myocardial infarction" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Korinfarkto" title="Korinfarkto – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Korinfarkto" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Infarto_agudo_de_miocardio" title="Infarto agudo de miocardio – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Infarto agudo de miocardio" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/M%C3%BCokardi_infarkt" title="Müokardi infarkt – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Müokardi infarkt" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Miokardio_infartu_akutu" title="Miokardio infartu akutu – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Miokardio infartu akutu" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DA%A9%D8%AA%D9%87_%D9%82%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="سکته قلبی – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="سکته قلبی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Syd%C3%A4ninfarkti" title="Sydäninfarkti – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Sydäninfarkti" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Infarctus_du_myocarde" title="Infarctus du myocarde – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Infarctus du myocarde" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Taom_cro%C3%AD" title="Taom croí – իռլանդերեն" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Taom croí" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="իռլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Infarctus_di_myokard" title="Infarctus di myokard – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Infarctus di myokard" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Infarto_agudo_de_miocardio" title="Infarto agudo de miocardio – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Infarto agudo de miocardio" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/%C3%91e%27%C3%A3soro" title="Ñe'ãsoro – գուարանի" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Ñe'ãsoro" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="գուարանի" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B9%E0%AB%83%E0%AA%A6%E0%AA%AF%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%97%E0%AA%A8%E0%AB%8B_%E0%AA%B9%E0%AB%81%E0%AA%AE%E0%AA%B2%E0%AB%8B" title="હૃદયરોગનો હુમલો – գուջարաթի" lang="gu" hreflang="gu" data-title="હૃદયરોગનો હુમલો" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="գուջարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Ciwon_zuciya" title="Ciwon zuciya – հաուսա" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Ciwon zuciya" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="հաուսա" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%95%D7%98%D7%9D_%D7%A9%D7%A8%D7%99%D7%A8_%D7%94%D7%9C%D7%91" title="אוטם שריר הלב – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="אוטם שריר הלב" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A5%83%E0%A4%A6%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%98%E0%A4%BE%E0%A4%A4" title="हृदयाघात – հինդի" lang="hi" hreflang="hi" data-title="हृदयाघात" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="հինդի" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Dil_ke_daura" title="Dil ke daura – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Dil ke daura" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Infarkt_miokarda" title="Infarkt miokarda – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Infarkt miokarda" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Kriz_kadyak" title="Kriz kadyak – խառնակերտ հայիթերեն" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Kriz kadyak" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="խառնակերտ հայիթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Sz%C3%ADvinfarktus" title="Szívinfarktus – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Szívinfarktus" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Infarcto_del_myocardio" title="Infarcto del myocardio – ինտերլինգուա" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Infarcto del myocardio" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ինտերլինգուա" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Serangan_jantung" title="Serangan jantung – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Serangan jantung" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Hjarta%C3%A1fall" title="Hjartaáfall – իսլանդերեն" lang="is" hreflang="is" data-title="Hjartaáfall" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="իսլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Infarto_miocardico_acuto" title="Infarto miocardico acuto – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Infarto miocardico acuto" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%BF%83%E7%AD%8B%E6%A2%97%E5%A1%9E" title="心筋梗塞 – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="心筋梗塞" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Aat_atak" title="Aat atak – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Aat atak" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%B8%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%82%D1%8B" title="Миокард инфаркты – ղազախերեն" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Миокард инфаркты" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ղազախերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B9%E0%B3%83%E0%B2%A6%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%98%E0%B2%BE%E0%B2%A4" title="ಹೃದಯಾಘಾತ – կաննադա" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಹೃದಯಾಘಾತ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="կաննադա" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%8B%AC%EA%B7%BC_%EA%B2%BD%EC%83%89" title="심근 경색 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="심근 경색" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%90%D9%84%D9%8F%DA%A9_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%95" title="دِلُک دورٕ – քաշմիրերեն" lang="ks" hreflang="ks" data-title="دِلُک دورٕ" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="քաշմիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Mirina_mas%C3%BBlkey%C3%AAn_dil" title="Mirina masûlkeyên dil – քրդերեն" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Mirina masûlkeyên dil" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Shora_kolon" title="Shora kolon – կոռներեն" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Shora kolon" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="կոռներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B8%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%82%D1%8B" title="Миокарддын инфаркты – ղրղզերեն" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Миокарддын инфаркты" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ղրղզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Infarctus_cordis" title="Infarctus cordis – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Infarctus cordis" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Hertaanval" title="Hertaanval – լիմբուրգերեն" lang="li" hreflang="li" data-title="Hertaanval" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="լիմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Infart_del_miocardi" title="Infart del miocardi – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Infart del miocardi" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%81%E0%BA%B2%E0%BA%99%E0%BB%82%E0%BA%88%E0%BA%A1%E0%BA%95%E0%BA%B5%E0%BA%AB%E0%BA%BB%E0%BA%A7%E0%BB%83%E0%BA%88" title="ການໂຈມຕີຫົວໃຈ – լաոսերեն" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ການໂຈມຕີຫົວໃຈ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="լաոսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Miokardo_infarktas" title="Miokardo infarktas – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Miokardo infarktas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Miokarda_infarkts" title="Miokarda infarkts – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Miokarda infarkts" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%80%D1%86%D0%B5%D0%B2_%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Срцев удар – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Срцев удар" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B9%E0%B5%83%E0%B4%A6%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%98%E0%B4%BE%E0%B4%A4%E0%B4%82" title="ഹൃദയാഘാതം – մալայալամ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഹൃദയാഘാതം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="մալայալամ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D2%AF%D1%80%D1%85%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D1%88%D0%B8%D0%B3%D0%B4%D1%8D%D1%8D%D1%81" title="Зүрхний шигдээс – մոնղոլերեն" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Зүрхний шигдээс" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="մոնղոլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A5%83%E0%A4%A6%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%98%E0%A4%BE%E0%A4%A4" title="हृदयाघात – մարաթի" lang="mr" hreflang="mr" data-title="हृदयाघात" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="մարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Penginfarkan_miokardium" title="Penginfarkan miokardium – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Penginfarkan miokardium" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%9C%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%82%E1%80%AB" title="နှလုံးရောဂါ – բիրմայերեն" lang="my" hreflang="my" data-title="နှလုံးရောဂါ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="բիրմայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Hartinfarkt" title="Hartinfarkt – ստորին գերմաներեն" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Hartinfarkt" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ստորին գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%B2_%E0%A4%87%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AB%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%A8" title="मायोकार्डियल इन्फार्क्सन – նեվարերեն" lang="new" hreflang="new" data-title="मायोकार्डियल इन्फार्क्सन" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="նեվարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Hartinfarct" title="Hartinfarct – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Hartinfarct" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Hjarteattakk" title="Hjarteattakk – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Hjarteattakk" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Hjerteinfarkt" title="Hjerteinfarkt – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Hjerteinfarkt" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Infart_miocardiac" title="Infart miocardiac – օքսիտաներեն" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Infart miocardiac" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="օքսիտաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B9%E0%AD%83%E0%AC%A6%E0%AD%8D%E2%80%8C%E0%AC%98%E0%AC%BE%E0%AC%A4" title="ହୃଦ୍ଘାତ – օրիյա" lang="or" hreflang="or" data-title="ହୃଦ୍ଘାତ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="օրիյա" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A6%E0%A8%BF%E0%A8%B2_%E0%A8%A6%E0%A8%BE_%E0%A8%A6%E0%A9%8C%E0%A8%B0%E0%A8%BE" title="ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ – փենջաբերեն" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="փենջաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Ataki_keng_pusu" title="Ataki keng pusu – պամպանգաերեն" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Ataki keng pusu" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="պամպանգաերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Zawa%C5%82_mi%C4%99%C5%9Bnia_sercowego" title="Zawał mięśnia sercowego – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Zawał mięśnia sercowego" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%84_%D8%AF%D8%A7_%D8%AF%D9%88%D8%B1%DB%81" title="دل دا دورہ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="دل دا دورہ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF_%D8%B2%DA%93%D9%87_%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_(%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%BA%D9%8A)" title="د زړه حمله (ناروغي) – փուշթու" lang="ps" hreflang="ps" data-title="د زړه حمله (ناروغي)" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="փուշթու" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Enfarte_agudo_do_mioc%C3%A1rdio" title="Enfarte agudo do miocárdio – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Enfarte agudo do miocárdio" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Sunqu_p%27itiy" title="Sunqu p'itiy – կեչուա" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Sunqu p'itiy" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="կեչուա" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Infarct_miocardic" title="Infarct miocardic – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Infarct miocardic" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%82_%D0%BC%D0%B8%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0" title="Инфаркт миокарда – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Инфаркт миокарда" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B4%D1%86%D1%8C%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D0%BD%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4" title="Сердцьовый напад – ռուսիներեն" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Сердцьовый напад" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="ռուսիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A5%83%E0%A4%A6%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%98%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A4%83" title="हृदयाघातः – սանսկրիտ" lang="sa" hreflang="sa" data-title="हृदयाघातः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="սանսկրիտ" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%82" title="Инфаркт – յակուտերեն" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Инфаркт" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="յակուտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Sr%C4%8Dani_udar" title="Srčani udar – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Srčani udar" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%90%E1%81%A2%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%B5%E1%81%BC%E1%80%BA%E1%82%81%E1%80%B0%E1%80%9D%E1%80%BA%E1%81%B8%E1%82%82%E1%80%BA" title="တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ် – շաներեն" lang="shn" hreflang="shn" data-title="တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ်" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="շաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%84%E0%B7%98%E0%B6%AF%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B6%B6%E0%B7%8F%E0%B6%B0%E0%B6%BA" title="හෘදයාබාධය – սինհալերեն" lang="si" hreflang="si" data-title="හෘදයාබාධය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="սինհալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Myocardial_infarction" title="Myocardial infarction – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Myocardial infarction" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Infarkt_myokardu" title="Infarkt myokardu – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Infarkt myokardu" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Miokardni_infarkt" title="Miokardni infarkt – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Miokardni infarkt" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Pika_n%C3%AB_Zem%C3%ABr" title="Pika në Zemër – ալբաներեն" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Pika në Zemër" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ալբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%80%D1%87%D0%B0%D0%BD%D0%B8_%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Срчани удар – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Срчани удар" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Hj%C3%A4rtinfarkt" title="Hjärtinfarkt – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Hjärtinfarkt" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Shtuko_la_moyo" title="Shtuko la moyo – սուահիլի" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Shtuko la moyo" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="սուահիլի" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Hercszlag" title="Hercszlag – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Hercszlag" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%B0%E0%AE%9F%E0%AF%88%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%81" title="மாரடைப்பு – թամիլերեն" lang="ta" hreflang="ta" data-title="மாரடைப்பு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="թամիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%86%E0%B0%AA%E0%B1%8B%E0%B0%9F%E0%B1%81" title="గుండెపోటు – թելուգու" lang="te" hreflang="te" data-title="గుండెపోటు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="թելուգու" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%83%E0%B8%88%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%94" title="กล้ามเนื้อหัวใจตายเหตุขาดเลือด – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="กล้ามเนื้อหัวใจตายเหตุขาดเลือด" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Atake_sa_puso" title="Atake sa puso – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Atake sa puso" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kalp_krizi" title="Kalp krizi – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kalp krizi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%B8%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%82%D1%8B" title="Миокард инфаркты – թաթարերեն" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Миокард инфаркты" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="թաթարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BD%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%82_%D0%BC%D1%96%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0" title="Інфаркт міокарда – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Інфаркт міокарда" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%DB%81_%D9%82%D9%84%D8%A8" title="دورہ قلب – ուրդու" lang="ur" hreflang="ur" data-title="دورہ قلب" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ուրդու" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Miokard_infarkti" title="Miokard infarkti – ուզբեկերեն" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Miokard infarkti" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ուզբեկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Infarto_mioc%C3%A0rdego_acuto" title="Infarto miocàrdego acuto – վենետերեն" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Infarto miocàrdego acuto" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="վենետերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Nh%E1%BB%93i_m%C3%A1u_c%C6%A1_tim" title="Nhồi máu cơ tim – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Nhồi máu cơ tim" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Atake_ha_kasingkasing" title="Atake ha kasingkasing – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Atake ha kasingkasing" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%BF%83%E8%82%8C%E6%A2%97%E6%AD%BB" title="心肌梗死 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="心肌梗死" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%90%D7%A8%D7%A5_%D7%90%D7%98%D7%90%D7%A7%D7%A2" title="הארץ אטאקע – իդիշ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="הארץ אטאקע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="իդիշ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%BF%83%E8%82%8C%E6%A2%97%E6%AD%BB" title="心肌梗死 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="心肌梗死" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%BF%83%E8%82%8C%E6%A2%97%E5%A1%9E" title="心肌梗塞 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="心肌梗塞" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12152#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" rel="discussion" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին [t]" accesskey="t"><span>քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&oldid=9545375" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&page=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&id=9545375&wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D5%258D%25D6%2580%25D5%25BF%25D5%25A1%25D5%25B4%25D5%25AF%25D5%25A1%25D5%25B6%25D5%25AB_%25D5%25AB%25D5%25B6%25D6%2586%25D5%25A1%25D6%2580%25D5%25AF%25D5%25BF"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D5%258D%25D6%2580%25D5%25BF%25D5%25A1%25D5%25B4%25D5%25AF%25D5%25A1%25D5%25B6%25D5%25AB_%25D5%25AB%25D5%25B6%25D6%2586%25D5%25A1%25D6%2580%25D5%25AF%25D5%25BF"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&page=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Myocardial_infarction" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12152" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><table class="infobox" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center;font-size:125%;font-weight:bold;background-color: #eaecf0"><big>Սրտամկանի ինֆարկտ</big></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;padding-bottom:0.5em;"><span data-wikidata-claim-id="Q12152$C338E082-B9BF-4DAD-B446-EC474F3F3B0F" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P18"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Heart_attack_diagram.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Heart_attack_diagram.png/250px-Heart_attack_diagram.png" decoding="async" width="250" height="178" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Heart_attack_diagram.png/375px-Heart_attack_diagram.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Heart_attack_diagram.png/500px-Heart_attack_diagram.png 2x" data-file-width="522" data-file-height="372" /></a></span></span></span><div><div style="padding-top:0.3em; line-height:1.2em;"></div></div></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">Տեսակ</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle;"><span data-wikidata-claim-id="Q12152$edf2cb69-4d46-64ab-9c43-9d78919ccdc0" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P31"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B0%D5%BE%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B3%D5%A1%D5%BC" title="Մահվան պատճառ">մահվան պատճառ</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q12152$D4978920-D668-41AA-B760-853FFA23BDA7" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P31"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q112193867" class="extiw" title="d:Q112193867">հիվանդության կարգ</a></span></span> և <span data-wikidata-claim-id="Q12152$E100EB87-801B-4D27-B3DF-ED9920303076" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P31"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%B7" title="Ախտանիշ">ախտանիշ կամ նշան</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">Հիվանդության ախտանշաններ</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle;"><span data-wikidata-claim-id="q12152$1305c273-46cd-75f7-9503-0fb9cd0c1465" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P780"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%AB_%D6%81%D5%A1%D5%BE" title="Կրծքավանդակի ցավ">կրծքավանդակի ցավ</a></span><sup id="cite_ref-_c844221f168c40ea_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-_c844221f168c40ea-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q12152$dd8fbaa2-4040-a008-b7f8-98b54ea3c8fd" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P780"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%AD%D5%A1%D5%BC%D5%B6%D5%B8%D6%81" title="Սրտխառնոց">սրտխառնոց</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q12152$1e73a5a5-4390-bea1-1895-5fd0777c28d7" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P780"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A5%D5%B2%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%AF" title="Կրծքային հեղձուկ">Կրծքային հեղձուկ</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q12152$1a5d7e53-4544-fa29-2942-697c7cf52dbb" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P780"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D6%81" title="Այտուց">այտուց</a></span></span> և <span data-wikidata-claim-id="Q12152$BC923BEB-4DCE-49B8-BEC7-18F4D292A374" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P780"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%AF%D6%80%D5%B8%D5%A6" title="Նեկրոզ">նեկրոզ</a></span><sup id="cite_ref-_051e036eebcacdde_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-_051e036eebcacdde-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">Հետևանք</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle;"><span data-wikidata-claim-id="Q12152$BFF9EEA0-A469-4F5C-B862-640E62836B86" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1542"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%A2%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Սրտային անբավարարություն">Սրտային անբավարարություն</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">Վնասում է</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle;"><span data-wikidata-claim-id="Q12152$36f4ae7f-4088-3548-f49f-cd07a4a49b61" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P689"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B1%D6%87_%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Պսակաձև զարկերակներ">պսակաձև զարկերակ</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">Բժշկական մասնագիտություն</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle;"><span data-wikidata-claim-id="Q12152$C3C98DC5-00FF-4519-BDAB-ECED4B5A8C74" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1995"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Սրտաբանություն">սրտաբանություն</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;">ՀՄԴ-9</th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle;"><span data-wikidata-claim-id="q12152$7c3f78da-4233-78a7-f5cd-ace0c4cf0092" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P493"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.icd9data.com/getICD9Code.ashx?icd9=410">410</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="text-align:right; background-color:#eee;"><a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B4%D5%AB%D5%BB%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B4#Արտաքին_հղումներ" title="Հիվանդությունների միջազգային դասակարգում">ՀՄԴ-10</a></th><td style="line-height:1.3em; vertical-align:middle;"><span data-wikidata-claim-id="Q12152$78f8e4e3-40be-f225-05f5-de66bd670118" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P494"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://icd.who.int/browse10/2019/en#/I21">I21</a></span></span></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center;border-top:1px solid #DDD; background:#eaeaea;"><span data-wikidata-claim-id="q12152$4B53D143-B690-44B1-BDEE-BAF2EDA364A1" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P373"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Myocardial_infarction" title="commons:Category:Myocardial infarction"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Myocardial_infarction" class="extiw" title="commons:Category:Myocardial infarction"> Myocardial infarction</a></span></span> Վիքիպահեստում</td></tr></tbody></table> <p><b>Սրտամկանի ինֆարկտ (ՍԻ),</b> այլ կերպ անվանում են <b>սրտի կաթված,</b> զարգանում է, երբ <a href="/wiki/%D5%8D%D5%AB%D6%80%D5%BF" title="Սիրտ">սրտի</a> որևէ հատվածում նվազում կամ դադարում է արյունահոսքը, բերելով <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սրտամկան (դեռ գրված չէ)">սրտամկանի</a> վնասման<sup id="cite_ref-HLB2014_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-HLB2014-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ամենահաճախ դիտվող ախտանիշը <a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%AB_%D6%81%D5%A1%D5%BE" title="Կրծքավանդակի ցավ">կրծքավանդակի ցավն</a> է կամ անհարմարության զգացումը սրտի շրջանում, որը կարող է ճառագայթել դեպի ուս, ձեռք, մեջք, պարանոց կամ ծնոտ<sup id="cite_ref-HLB2014_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-HLB2014-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Հաճախ այն դիտվում է կրծքավանդակի ձախ կեսի կենտրոնում և տևում է մի քանի րոպեից ավելի<sup id="cite_ref-HLB2014_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-HLB2014-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Անհարմարության զգացումը կարող է ընկալվել որպես <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B5%D6%80%D5%B8%D6%81" title="Այրոց">այրոց</a><sup id="cite_ref-HLB2014_3-3" class="reference"><a href="#cite_note-HLB2014-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այլ ախտանիշներից կարող են դիտվել <a href="/w/index.php?title=%D5%87%D5%B6%D5%B9%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Շնչարգելություն (դեռ գրված չէ)">շնչարգելություն</a>, <a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%AD%D5%A1%D5%BC%D5%B6%D5%B8%D6%81" title="Սրտխառնոց">սրտխառնոց</a>, արտահայտված <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թուլություն (դեռ գրված չէ)">թուլություն</a>, սառը <a href="/wiki/%D5%94%D6%80%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D6%84" title="Քրտինք">քրտինք</a> կամ <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D5%A3%D5%B6%D5%A1%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Հոգնածություն">հոգնածության</a> զգացում<sup id="cite_ref-HLB2014_3-4" class="reference"><a href="#cite_note-HLB2014-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Մարդկանց 30%-ի շրջանում ընթանում է ատիպիկ ախտանիշներով<sup id="cite_ref-Europe2012_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Europe2012-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Կանայք հաճախ դիմում են առանց կրծքավանդակի ցավերի գանգատի, դրա փոխարեն նշում են պարանոցի, ձեռքի ցավեր կամ հոգնածության զգացում<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 75 տարեկանից բարձր անձանց 5%-ը նախկինում ունեցել են ՍԻ՝ աննշան ախտանիշներով կամ անախտանիշ<sup id="cite_ref-Val2011_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Val2011-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Սրտամկանի ինֆարկտը կարող է բարդանալ <a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%A2%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Սրտային անբավարարություն">սրտային անբավարարությամբ</a>, սրտի <a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%AB_%D5%BC%D5%AB%D5%A9%D5%B4%D5%AB_%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" class="mw-redirect" title="Սրտի ռիթմի խանգարումներ">ռիթմի խանգարումներով</a>, կարդիոգեն <a href="/wiki/%D5%87%D5%B8%D5%AF" title="Շոկ">շոկով</a> կամ <a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A3" title="Սրտի կանգ">սրտի կանգով</a><sup id="cite_ref-HLB2013MI_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-HLB2013MI-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Heart2015_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-Heart2015-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Սրտամկանի ինֆարկտի դեպքերի մեծ մասը պայմանավորված է սրտի <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B1%D6%87_%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%AB_%D5%B0%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պսակաձև զարկերակի հիվանդություն (դեռ գրված չէ)">պսակաձև զարկերակների հիվանդությամբ</a><sup id="cite_ref-HLB2013MI_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-HLB2013MI-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ռիսկի գործոններից են <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D6%80_%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B3%D5%B6%D5%B7%D5%B8%D6%82%D5%B4" class="mw-redirect" title="Բարձր զարկերակային ճնշում">բարձր զարկերակային ճնշումը</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%BE%D5%AD%D5%A5%D5%AC%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ծխելը (դեռ գրված չէ)">ծխելը</a>, <a href="/wiki/%D5%87%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D5%BF" title="Շաքարային դիաբետ">շաքարային դիաբետը</a>, ցածր <a href="/wiki/%D5%96%D5%AB%D5%A6%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%AF%D5%BF%D5%AB%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ֆիզիկական ակտիվություն">ֆիզիկական ակտիվությունը</a>, <a href="/wiki/%D5%83%D5%A1%D6%80%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Ճարպակալում">ճարպակալումը</a>, <a href="/wiki/%D4%BD%D5%B8%D5%AC%D5%A5%D5%BD%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Խոլեսթերին">արյան մեջ խոլեստերոլի</a> բարձր քանակը, անառողջ <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%B6%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սննդակարգ (դեռ գրված չէ)">սննդակարգը</a>, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%AF%D5%B8%D5%B0%D5%B8%D5%AC" class="mw-redirect" title="Ալկոհոլ">ալկոհոլի</a> չարաշահումը և այլն<sup id="cite_ref-Meh2014_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-Meh2014-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-WHO2011_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-WHO2011-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Սրտամկանի ինֆարկտի առաջացման հիմնական մեխանիզմը <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B1%D6%87_%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պսակաձև զարկերակ (դեռ գրված չէ)">պսակաձև զարկերակի</a> ամբողջական փակումն է. պատճառը զարկերակի պատում գտնվող <a href="/wiki/%D4%B1%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BD%D5%AF%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%A6" title="Աթերոսկլերոզ">աթերոսկլերոտիկ վահանիկի վնասումն է և վնասման հատվածում թրոմբի գոյացումը</a><sup id="cite_ref-HLB2013MI_7-2" class="reference"><a href="#cite_note-HLB2013MI-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Անոթի ներսում գոյացած թրոմբը խցանում է արյունահոսքը և սրտամկանի տվյալ հատվածում դադարում է արյունամատակարարումը։ Սրտամկանի ինֆարկտ հազվադեպ պատճառներից է պսակաձև զարկերակի կծկանքը (սպազմը), որը կարող է առաջանալ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%AF%D5%A1%D5%AB%D5%B6" title="Կոկաին">կոկաինի օգտագործումից</a>, ծանր <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%A6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%A9%D6%80%D5%A5%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հուզական սթրես (դեռ գրված չէ)">հուզական սթրեսից</a>, <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%BD%D5%A1%D5%BC%D5%A5%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Գերսառեցում">գերսառեցումից</a> և այլն<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ախտորոշման համար կիրառվում են բազմաթիվ հետազոտություններ, ներառյալ <a href="/wiki/%D4%B7%D5%AC%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%BD%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Էլեկտրասրտագրություն">էլեկտրասրտագրությունը</a> (ԷՍԳ), <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Արյուն">արյան</a> հետազոտությունը և պսակաձև զարկերակների <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%B6%D5%B8%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Անոթագրություն (դեռ գրված չէ)">անոթագրությունը</a><sup id="cite_ref-HLB2013D_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-HLB2013D-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ ԷՍԳ-ն սրտի էլեկտրական ակտիվության գրանցման մեթոդ է և կարող է հաստատել ST սեգմենտի բարձրացումը, եթե այն առկա է<sup id="cite_ref-Europe2012_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-Europe2012-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Հաճախ կիրառվող արյան հետազոտություններից են <a href="/wiki/%D5%8F%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%B6" title="Տրոպոնին">տրոպոնինի</a> որոշումը և, ավելի քիչ, <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D6%80%D5%A5%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6_%D5%AF%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%A6%D5%A1_MB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կրեատին կինազա MB (դեռ գրված չէ)">կրեատին կինազա MB</a>-ի որոշումը<sup id="cite_ref-HLB2013D_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-HLB2013D-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Սրտամկանի ինֆարկտի բուժումը անհետաձգելի է<sup id="cite_ref-Davidsons2010_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BA%D5%AB%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Ասպիրին">Ասպիրինը</a> կասկածելի ՍԻ-ի դեպքում անհապաղ կիրառման ընտրության դեղ է<sup id="cite_ref-Oc2010_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-Oc2010-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%A3%D5%AC%D5%AB%D6%81%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Նիտրոգլիցերին">Նիտրոգլիցերինը</a> կամ <a href="/wiki/%D4%B1%D6%83%D5%AB%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%BA_%D5%B6%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D6%80" title="Ափիոնատիպ նյութեր">օփիոիդները</a> կարող են տրվել հիվանդին՝ ցավի մեղմացման նպատակով, սակայն դրանք վերջնական արդյունքի վրա չեն ազդում<sup id="cite_ref-Europe2012_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-Europe2012-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Oc2010_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-Oc2010-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Արյան մեջ թթվածնի ցածր քանակությամբ և շնչարգելությամբ հիվանդներին խորհուրդ է տրվում տալ <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A9%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6" title="Թթվածին">թթվածին</a><sup id="cite_ref-Oc2010_16-2" class="reference"><a href="#cite_note-Oc2010-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ ST բարձրացումով ՍԻ-ի դեպքում բուժման հիմնական նպատակը դեպի սիրտ արյան հոսքի վերականգնումն է։ Այն ներառում է կամ <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Ստենտավորում">միջմաշկային եղանակով պսակաձև զարկերակի ստենտավորում</a>, որի ժամանակ պսակաձև զարկերակը լայնացվում է և կարող է տեղադրվել ստենտ, կամ <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D6%80%D5%B8%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թրոմբալուծում (դեռ գրված չէ)">թրոմբալուծում</a>, որի դեպքում արգելքը վերացվում է թրոմբը քայքայող դեղորայքի միջոցով<sup id="cite_ref-Europe2012_4-3" class="reference"><a href="#cite_note-Europe2012-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Առանց ST բարձրացման ՍԻ-ի դեպքում բուժման համար հիվանդին տալիս են <a href="/wiki/%D5%80%D5%A5%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Հեպարին">հեպարին</a>, իսկ բարձր ռիսկային խմբի հիվանդներին կատարվում է ստենտավորում<sup id="cite_ref-Oc2010_16-3" class="reference"><a href="#cite_note-Oc2010-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Բազմաթիվ պսակաձև զարկերակների խցանման և դիաբետի դեպքում ավելի ցանկալի է կատարել <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B1%D6%87_%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%AB_%D5%B7%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պսակաձև զարկերակի շունտավորում (դեռ գրված չէ)">պսակաձև զարկերակի շունտավորման վիրահատություն</a>, քան անգիոպլաստիկա<sup id="cite_ref-Hamm2011_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hamm2011-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ ՍԻ-ից հետո խորհուրդ է տրվում կենսակերպի փոփոխություն, երկարատև բուժում ասպիրինով, <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A5%D5%BF%D5%A1_%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բետա ադրենոպաշարիչ (դեռ գրված չէ)">բետա պաշարիչներով</a> և <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6" title="Ստատին">ստատիններով</a><sup id="cite_ref-Europe2012_4-4" class="reference"><a href="#cite_note-Europe2012-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Աշխարհում, միայն 2015 թվականին մոտավորապես 15,9 մլն ՍԻ դեպք է արձանագրվել<sup id="cite_ref-GBD2015Pre_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-GBD2015Pre-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ավելի քան 3 մլն մարդ ունեցել են ST բարձրացումով ՍԻ, և ավելի քան 4 մլն՝ առանց ST բարձրացման ՍԻ<sup id="cite_ref-Lancet08_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lancet08-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ ST բարձրացումով ՍԻ-ը 2 անգամ ավելի հաճախ հանդիպում է տղամարդկանց մոտ, քան կանանց<sup id="cite_ref-AHA2013_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-AHA2013-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ ԱՄՆ-ում ամեն տարի մոտ 1 մլն մարդ ունենում է ՍԻ<sup id="cite_ref-HLB2013MI_7-3" class="reference"><a href="#cite_note-HLB2013MI-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Զարգացած երկրներում մահացության ռիսկը ST բարձրացումով ՍԻ համար մոտ 10% է<sup id="cite_ref-Europe2012_4-5" class="reference"><a href="#cite_note-Europe2012-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Սրտամկանի ինֆարկտն ամբողջ աշխարհում երիտասարդացել է 1990-2010 թվականների ընթացքում<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 2011 թվականին ՍԻ համարվում էր հոսպիտալացման ցուցումների մեջ 5 ամենաթանկարժեքներից մեկը, և արժեր մոտ 11,5 մլրդ $ համապատասխանաբար 612,000 հոսպիտալացման համար<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տերմինաբանություն"><span id=".D5.8F.D5.A5.D6.80.D5.B4.D5.AB.D5.B6.D5.A1.D5.A2.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Տերմինաբանություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Տերմինաբանություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Տերմինաբանություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Սրտամկանի ինֆարկտ նշանակում է սրտամկանի հյուսվածքի մահ։ Այն մտնում է սուր կորոնար համախտանիշ (ՍԿՀ) կլինիական ախտորոշման մեջ։ Սուր կորոնար համախտանիշը բնութագրվում է սրտամկանի արյունամատակարարման հանկարծակի կամ կարճ ժամանակում առաջացող նվազմամբ կամ ընդհատումով<sup id="cite_ref-ACS_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-ACS-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Սուր կորոնար համախտանիշի մյուս պատճառների համեմատ (ինչպես օրինակ՝ անկայուն ստենոկարդիան), ՍԻ ախտորոշվում է, երբ զարգացել է սրտամկանի բջիջների մահ, որը հաստատվում է արյան հետազոտությամբ՝ հատուկ կենսամարկերներով (սրտային սպիտակուց տրոպոնին կամ սրտային ֆերմենտ CK-MB)<sup id="cite_ref-Davidsons2010_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: Եթե ՍԻ-ն ախտորոշված է, այն դասակարգում են ST բարձրացումով և առանց ST բարձրացման ՍԻ՝ կախված ԷՍԳ տվյալներից<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Երբեմն, որպես տերմին օգտագործում են սրտի կաթվածը, որը ոչ սպեցիֆիկ ձևով նկարագրում է ՍԻ-ն և հանկարծակի սրտային մահը։ ՍԻ-ն տարբերվում է սրտի կանգից, բայց կարող է հանգեցնել սրտի կանգի այն դեպքում, երբ սիրտն ընդհանրապես չի կծկվում կամ կծկվում է այնքան թույլ, որ բոլոր կենսական օրգանների ֆունկցիան տուժում է, բերելով մահվան։ Սրտամկանի ինֆարկտը նաև տարբերվում է <a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%A2%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Սրտային անբավարարություն">սրտային անբավարարությունից</a>, որի դեպքում խանգարված է սրտի պոմպային (մղող) ֆունկցիան։ Այնուամենայնիվ, ՍԻ-ն կարող է բերել սրտային անբավարարության<sup id="cite_ref-ESC_STEMI_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-ESC_STEMI-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Նշաններ_և_ախտանիշներ"><span id=".D5.86.D5.B7.D5.A1.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80_.D6.87_.D5.A1.D5.AD.D5.BF.D5.A1.D5.B6.D5.AB.D5.B7.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Նշաններ և ախտանիշներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=2" title="Խմբագրել բաժինը. Նշաններ և ախտանիշներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Նշաններ և ախտանիշներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ցավ"><span id=".D5.91.D5.A1.D5.BE"></span>Ցավ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=3" title="Խմբագրել բաժինը. Ցավ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Ցավ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Կրծքավանդակի ցավը սուր սրտամկանի ինֆարկտի ամենահաճախ հանդիպող ախտանշանն է և բնութագրվում է, որպես ծանրության, ճնշման կամ ճզմվելու զգացում։ Ցավը առավելապես ճառագայթում է ձախ ձեռք, բայց կարող է ճառագայթել նաև ստորին ծնոտ, պարանոց, աջ ձեռք, մեջք, և <a href="/w/index.php?title=%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%B6%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Որովայնի պատ (դեռ գրված չէ)">որովայնի</a> վերին հատված<sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ցավը մեծ հավանականությամբ պայմանավորված է սուր ՍԻ-ով, երբ այն ճառագայթում աջ ձեռք և ուս<sup id="cite_ref-Harrisons2015B_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015B-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Կրկնվող ինֆարկտը հաճախ դրսևորվում է նախկինում տարած ինֆարկտի նշաններով<sup id="cite_ref-Gupta2016_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gupta2016-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Սրտամկանի ինֆարկտով պայմանավորված ցավը սովորաբար տարածուն է (ոչ չէ կետային), չի փոխվում դիրքի փոփոխությունից և տևում է ավելի քան 20 րոպե<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Լեվինի ախտանիշը, որի դեպքում հիվանդը նկարագրում է ցավի տեղակայումը մեկ կամ երկու ձեռքերը բռունցք արած տեղադրելով <a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%AE%D5%B8%D5%BD%D5%AF%D6%80" title="Կրծոսկր">կրծոսկրի</a> վրա, դասականորեն համարվում է ՍԻ-ը բնորոշող ցավ, սակայն առաջընթաց դիտական հետազոտությունը պարզեց, որ այն ունի ցածր <a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AD%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%AB%D5%B9_%D5%A1%D6%80%D5%AA%D5%A5%D6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Դրական կանխորոշիչ արժեք (դեռ գրված չէ)">դրական կանխորոշիչ արժեք</a><sup id="cite_ref-pmid17208083_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-pmid17208083-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ցավը, որը մեղմանում է նիտրոգլիցերինի ընդունումից հետո, չի կարող խոսել ՍԻ առկայության կամ բացակայության մասին<sup id="cite_ref-Oc2010_16-4" class="reference"><a href="#cite_note-Oc2010-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Այլ_ախտանշաններ"><span id=".D4.B1.D5.B5.D5.AC_.D5.A1.D5.AD.D5.BF.D5.A1.D5.B6.D5.B7.D5.A1.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Այլ ախտանշաններ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Այլ ախտանշաններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Այլ ախտանշաններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Կրծքավանդակի ցավը կարող է ուղեկցվել քրտնարտադրությամբ, սրտխառնոցով կամ փսխումով, և արտահայտված թուլությամբ<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-2" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Harrisons2015B_27-1" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015B-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, և, մյուս կողմից, այս ախտանիշները կարող են լինել առանց ցավի առկայության<sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-1" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Կանանց մոտ ՍԻ-ի առավել հաճախ դիտվող ախտանշաններն են՝ շնչարգելությունը, թուլությունը և հոգնածությունը<sup id="cite_ref-ACSwomen_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-ACSwomen-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Շնչարգելությունը հաճախ հանդիպող, և երբեմն միակ ախտանշանն է, երբ սրտի վնասումը սահմանափակվում է միայն ձախ փորոքի արտամղման խանգարումով, ուղեկցվելով օդի պակասության զգացումով՝ պայմանավորված արյան մեջ թթվածնի պակասով կամ <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%84%D5%AB_%D5%A1%D5%B5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D6%81" title="Թոքի այտուց">թոքի այտուցով</a><sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-2" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այլ ավելի հազվադեպ ախտանշաններից են <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թուլություն (դեռ գրված չէ)">թուլությունը</a>, <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%BF" title="Գլխապտույտ">գլխապտույտը</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%AD%D6%83%D5%B8%D6%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սրտխփոց (դեռ գրված չէ)">սրտխփոցը</a> և սրտի ռիթմի ու <a href="/w/index.php?title=%D4%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B3%D5%B6%D5%B7%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Զարկերակային ճնշում (դեռ գրված չէ)">ԶՃ</a> խանգարումները<sup id="cite_ref-Davidsons2010_15-2" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այս ախտանշանները հավանաբար պայմանավորված են <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%AD%D5%B8%D5%AC%D5%A1%D5%B4%D5%AB%D5%B6" title="Կատեխոլամին">կատեխոլամինների</a> զանգվածային արտադրությամբ <a href="/wiki/%D5%8D%D5%AB%D5%B4%D5%BA%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%AF_%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Սիմպաթիկ նյարդային համակարգ">սիմպատիկ նյարդային համակարգի</a> ակտիվացման հետևանքով, որն առաջանում է <a href="/wiki/%D5%91%D5%A1%D5%BE" title="Ցավ">ցավի</a> և, եթե առկա է, ցածր ԶՃ պատճառով<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ ՈՒղեղի անբավարար արյունահոսքի և կարդիոգեն շոկի պատճառով առաջացող <a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%BF%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գիտակցության կորուստը (դեռ գրված չէ)">գիտակցության կորուստը</a> և հանկարծակի մահը՝ հաճախ <a href="/w/index.php?title=%D5%93%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D6%86%D5%AB%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Փորոքների ֆիբրիլյացիա (դեռ գրված չէ)">փորոքների ֆիբրիլյացիայի</a> հետևանքով, կարող են դիտվել ինֆարկտի ժամանակ<sup id="cite_ref-ESC_STEMI_25-1" class="reference"><a href="#cite_note-ESC_STEMI-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Սրտի կանգը և ատիպիկ ախտանշանները, ինչպես սրտխփոցը, առավել հաճախ դիտվում են կանանց, ծերերի, դիաբետով հիվանդների, նոր վիրահատված հիվանդների և ծանր հիվանդների մոտ<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-3" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>«Գաղտնի» ՍԻ-ները առաջանում են առանց որևէ ախտանշանների<sup id="cite_ref-Val2011_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-Val2011-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այս դեպքերը սովորաբար ուշ են հայտնաբերվում ԷՍԳ-ի, արյան մեջ ֆերմենտների որոշման կամ <a href="/wiki/%D4%B4%D5%AB%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Դիահերձում">դիահերձման</a> ժամանակ՝ մահից հետո։ Այս ՍԻ-ները հանդիպում են ընդհանուր ինֆարկտների 22-64% դեպքերում<sup id="cite_ref-Val2011_6-2" class="reference"><a href="#cite_note-Val2011-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, և առավել հաճախ դիտվում են ծերերի<sup id="cite_ref-Val2011_6-3" class="reference"><a href="#cite_note-Val2011-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, դիաբետով հիվանդների<sup id="cite_ref-Davidsons2010_15-3" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> և <a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%AB_%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Սրտի փոխպատվաստում">սրտի փոխպատվաստումով</a> հիվանդների մոտ։ Ախտանշանների աղքատությունը դիաբետով հիվանդների մոտ պայմանավորված են <a href="/wiki/%D5%91%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B7%D5%A5%D5%B4" title="Ցավային շեմ">ցավային շեմի</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%BB%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80_%D5%B6%D5%A5%D5%B5%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ինքնավար նեյրոպաթիա (դեռ գրված չէ)">ինքնավար նեյրոպաթիայի</a> և հոգեբանական գործոնների տարբերությամբ<sup id="cite_ref-Diabetologica2004-David_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-Diabetologica2004-David-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Սրտի փոխպատվաստման դեպքում, դոնորական սիրտը մասնակիորեն է նյարդավորվում ռեցիպիենտի նյարդային համակարգով<sup id="cite_ref-rubin_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-rubin-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Կանայք"><span id=".D4.BF.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D5.B5.D6.84"></span>Կանայք</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=5" title="Խմբագրել բաժինը. Կանայք" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Կանայք"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Heart_attack_warning_signs-women.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Heart_attack_warning_signs-women.PNG/220px-Heart_attack_warning_signs-women.PNG" decoding="async" width="220" height="179" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Heart_attack_warning_signs-women.PNG/330px-Heart_attack_warning_signs-women.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Heart_attack_warning_signs-women.PNG/440px-Heart_attack_warning_signs-women.PNG 2x" data-file-width="697" data-file-height="567" /></a><figcaption>Սրտամկանի ինֆարկտի ախտանշանների բազմազանությունը կանանց մոտ</figcaption></figure> <p>Կանանց մոտ ՍԻ-ները դրսևորվում են տարբեր ախտանշաններով։ Կրծքավանդակի ցավի դասական պատկերը հանդիպում է կանանց 50%-ի մոտ։ Կանայք կարող են ունենալ նաև մեջքի կամ պարանոցի ցավեր, մարսողական խնդիրներ, այրոցք, գլխապտույտ, շնչարգելություն, հոգնածություն, սրտխառնոց կամ ցավեր ծնոտի հետին մասում։ Այս ախտանշանների վրա հաճախ կամ շատ են կենտրոնանում, կամ շփոթում են այլ խնդրի հետ<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Պատճառներ"><span id=".D5.8A.D5.A1.D5.BF.D5.B3.D5.A1.D5.BC.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Պատճառներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=6" title="Խմբագրել բաժինը. Պատճառներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Պատճառներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ամենամշտական ռիսկի գործոնները սրտամկանի ինֆարկտի համար համարվում են ծեր տարիքը, ակտիվ ծխելը, բարձր ԶՃ, <a href="/wiki/%D5%87%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D5%BF" title="Շաքարային դիաբետ">շաքարային դիաբետը</a> և ընդհանուր խոլեստերոլի և <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D6%80_%D5%AD%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AC%D5%AB%D5%BA%D5%B8%D5%BA%D6%80%D5%B8%D5%BF%D5%A5%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բարձր խտության լիպոպրոտեիններ (դեռ գրված չէ)">բարձր խտության լիպոպրոտեինների</a> մակարդակը<sup id="cite_ref-AHA2013_20-1" class="reference"><a href="#cite_note-AHA2013-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Սրտամկանի ինֆարկտի շատ ռիսկի գործոններ համընկնում են պսակաձև զարկերակի հիվանդության՝ ՍԻ-ի առաջնային պատճառի հետ<sup id="cite_ref-Davidsons2010_15-4" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, այլ ռիսկի գործոններից են արական սեռը, ցածր ֆիզիկական ակտիվությունը, <a href="/w/index.php?title=%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ընտանեկան պատմություն (դեռ գրված չէ)">ընտանեկան պատմությունը</a>, <a href="/wiki/%D5%83%D5%A1%D6%80%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Ճարպակալում">ճարպակալումը</a> և ալկոհոլի օգտագործումը<sup id="cite_ref-Davidsons2010_15-5" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ ՍԻ ռիսկի գործոնները հաճախ ընդգրկում են դասակարգման համար նախատեսված սանդղակների մեջ, ինչպիսին է օրինակ՝ Ֆրեմինգեմյան ռիսկի գնահատման սանդղակը<sup id="cite_ref-AHA2013_20-2" class="reference"><a href="#cite_note-AHA2013-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ցանկացած տարիքում տղամարդիկ ունեն ավելի մեծ ռիսկ սիրտանոթային հիվանդության զարգացման, քան կանայք<sup id="cite_ref-EUROPEAN2012_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-EUROPEAN2012-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Արյան մեջ խոլեստերոլի բարձր մակարդակը հայտնի ռիսկի գործոն է, մասնավորապես ցածր խտության լիպոպրոտեինների բարձր, բարձր խտության լիպոպրոտեինների՝ ցածր և <a href="/w/index.php?title=%D5%8F%D6%80%D5%AB%D5%A3%D5%AC%D5%AB%D6%81%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Տրիգլիցերիդ (դեռ գրված չէ)">տրիգլիցերիդների</a> բարձր մակարդակը<sup id="cite_ref-pmid=16697342_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-pmid=16697342-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ռիսկի գործոններից շատերը փոփոխական են՝ առավել կարևորներից է ծխախոտ ծխելը<sup id="cite_ref-Davidsons2010_15-6" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Պսակաձև զարկերակի հիվանդության պատճառներից ծխելը կազմում է 36%, ճարպակալումը՝ 20%<sup id="cite_ref-Kivi2012_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kivi2012-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ֆիզիկական ակտիվության պակասը համարում են պատճառներից 7-12%<sup id="cite_ref-Kivi2012_39-1" class="reference"><a href="#cite_note-Kivi2012-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ավելի հազվադեպ պատճառներից են սթրես-կախյալ դեպքերը, մասնավորապես աշխատանքային սթրեսով պայմանավորված, որը կազմում է դեպքերի 3%-ը<sup id="cite_ref-Kivi2012_39-2" class="reference"><a href="#cite_note-Kivi2012-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, և քրոնիկական բարձր սթրեսի մակարդակը<sup id="cite_ref-pmid=22473079_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-pmid=22473079-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Սննդակարգ"><span id=".D5.8D.D5.B6.D5.B6.D5.A4.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D6.80.D5.A3"></span>Սննդակարգ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=7" title="Խմբագրել բաժինը. Սննդակարգ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Սննդակարգ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Բազմաթիվ փաստեր կան ՍԻ առաջացման գործում <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D6%81%D5%A1%D5%AE_%D5%B3%D5%A1%D6%80%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հագեցած ճարպեր (դեռ գրված չէ)">հագեցած ճարպերի</a> կարևորության մասին։ Հետազոտություններից մեկում պոլիչհագեցած ճարպերի ընդունումը, ի համեմատ հագեցած ճարպերի, ասոցացվում է ՍԻ առաջացման ցածր ռիսկի հետ<sup id="cite_ref-HOOPER2015_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-HOOPER2015-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, իսկ այլ հետազոտություններում ցույց է տրվել, որ սննդակարգում հագեցած ճարպերի նվազեցումը կամ պոլիչհագեցած ճարպերի շատացումը գրեթե չի ազդում հիվանդության զարգացման վրա<sup id="cite_ref-Chow2014_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-Chow2014-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Սննդակարգում խոլեստերոլի քանակը գրեթե չունի ազդեցություն արյան մեջ խոլեստերոլի մակարդակի վրա, հետևաբար սննդում այն սահմանափակելու խորհրդի կարիք չկա<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/w/index.php?title=%D5%8F%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD_%D5%B3%D5%A1%D6%80%D5%BA%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Տրանս ճարպեր (դեռ գրված չէ)">Տրանս ճարպերը</a> հստակ բարձրացնում են ռիսկը<sup id="cite_ref-Chow2014_43-1" class="reference"><a href="#cite_note-Chow2014-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ալկոհոլային խմիչքների (օրական 3-4 կամ ավելի) սուր և երկարատև օգտագործումը բարձրացնում է սրտի կաթվածի ռիսկը<sup id="cite_ref-Krenz2012_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-Krenz2012-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Գենետիկա"><span id=".D4.B3.D5.A5.D5.B6.D5.A5.D5.BF.D5.AB.D5.AF.D5.A1"></span>Գենետիկա</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=8" title="Խմբագրել բաժինը. Գենետիկա" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Գենետիկա"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%AB_%D5%AB%D5%B7%D5%A5%D5%B4%D5%AB%D5%AF_%D5%B0%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Սրտի իշեմիկ հիվանդություն">Սրտի իշեմիկ հիվանդության</a> կամ ՍԻ ընտանեկան պատմությունը, մասնավորապես երբ ինչ-որ մեկը ունի արական սեռի առաջին աստիճանի հարազատ (հայր, եղբայր), ով ունեցել է ՍԻ մինչև 55 տարեկանը, կամ իգական սեռի առաջին աստիճանի հարազատ (մայր, քույր), ով ունեցել է ՍԻ մինչև 65 տարեկանը, բարձրացնում է ՍԻ առաջացման ռիսկը<sup id="cite_ref-EUROPEAN2012_37-1" class="reference"><a href="#cite_note-EUROPEAN2012-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Լայնածավալ գենոմային հետազոտությունները պարզել են 27 գենետիկ տարբերակներ, որոնք ասոցացվում են ՍԻ-ի ռիսկի բարձրացման հետ<sup id="cite_ref-Genomics_of_Cardiovascular_Disease_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-Genomics_of_Cardiovascular_Disease-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ամենաուժեղ կապը հայտնաբերվել է 9-րդ <a href="/wiki/%D5%94%D6%80%D5%B8%D5%B4%D5%B8%D5%BD%D5%B8%D5%B4" title="Քրոմոսոմ">քրոմոսոմի</a> կարճ թևի 21-րդ լոկուսի հետ, որը պարունակում է CDKN2A և 2B գեները, որոնց պարզ նուկլեոտիդային բազմաձևությունները առաջանում են չկոդավորող հատվածներում<sup id="cite_ref-Genomics_of_Cardiovascular_Disease_47-1" class="reference"><a href="#cite_note-Genomics_of_Cardiovascular_Disease-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այս տարբերակների մեծ մասը այնպիսի հատվածներում են, որոնք նախկինում երբևէ չեն կապվել պսակաձև զարկերակի հիվանդության հետ։ Հետևյալ գեները կապ ունեն ՍԻ-ի առաջացման հետ՝ <a href="/w/index.php?title=PCSK9&action=edit&redlink=1" class="new" title="PCSK9 (դեռ գրված չէ)">PCSK9</a>, <a href="/w/index.php?title=SORT1&action=edit&redlink=1" class="new" title="SORT1 (դեռ գրված չէ)">SORT1</a>, <a href="/w/index.php?title=MIA3&action=edit&redlink=1" class="new" title="MIA3 (դեռ գրված չէ)">MIA3</a>, <a href="/w/index.php?title=WDR12&action=edit&redlink=1" class="new" title="WDR12 (դեռ գրված չէ)">WDR12</a>, <a href="/w/index.php?title=MRAS&action=edit&redlink=1" class="new" title="MRAS (դեռ գրված չէ)">MRAS</a>, <a href="/w/index.php?title=PHACTR1&action=edit&redlink=1" class="new" title="PHACTR1 (դեռ գրված չէ)">PHACTR1</a>, <a href="/w/index.php?title=Lipoprotein(a)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lipoprotein(a) (դեռ գրված չէ)">LPA</a>, <a href="/w/index.php?title=TCF21&action=edit&redlink=1" class="new" title="TCF21 (դեռ գրված չէ)">TCF21</a>, <a href="/w/index.php?title=MTHFDSL&action=edit&redlink=1" class="new" title="MTHFDSL (դեռ գրված չէ)">MTHFDSL</a>, <a href="/w/index.php?title=ZC3HC1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ZC3HC1 (դեռ գրված չէ)">ZC3HC1</a>, <a href="/w/index.php?title=CDKN2A&action=edit&redlink=1" class="new" title="CDKN2A (դեռ գրված չէ)">CDKN2A</a>, <a href="/w/index.php?title=CDKN2B&action=edit&redlink=1" class="new" title="CDKN2B (դեռ գրված չէ)">2B</a>, <a href="/w/index.php?title=ABO&action=edit&redlink=1" class="new" title="ABO (դեռ գրված չէ)">ABO</a>, <a href="/w/index.php?title=PDGF0&action=edit&redlink=1" class="new" title="PDGF0 (դեռ գրված չէ)">PDGF0</a>, <a href="/w/index.php?title=APOA5&action=edit&redlink=1" class="new" title="APOA5 (դեռ գրված չէ)">APOA5</a>, <a href="/w/index.php?title=MNF1ASM283&action=edit&redlink=1" class="new" title="MNF1ASM283 (դեռ գրված չէ)">MNF1ASM283</a>, <a href="/w/index.php?title=Collagen,_type_IV,_alpha_1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Collagen, type IV, alpha 1 (դեռ գրված չէ)">COL4A1</a>, <a href="/w/index.php?title=HHIPC1&action=edit&redlink=1" class="new" title="HHIPC1 (դեռ գրված չէ)">HHIPC1</a>, <a href="/w/index.php?title=SMAD3&action=edit&redlink=1" class="new" title="SMAD3 (դեռ գրված չէ)">SMAD3</a>, <a href="/w/index.php?title=ADAMTS7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ADAMTS7 (դեռ գրված չէ)">ADAMTS7</a>, <a href="/w/index.php?title=RAS1&action=edit&redlink=1" class="new" title="RAS1 (դեռ գրված չէ)">RAS1</a>, <a href="/w/index.php?title=SMG6&action=edit&redlink=1" class="new" title="SMG6 (դեռ գրված չէ)">SMG6</a>, <a href="/w/index.php?title=SNF8&action=edit&redlink=1" class="new" title="SNF8 (դեռ գրված չէ)">SNF8</a>, <a href="/w/index.php?title=LDLR&action=edit&redlink=1" class="new" title="LDLR (դեռ գրված չէ)">LDLR</a>, <a href="/w/index.php?title=SLC5A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="SLC5A3 (դեռ գրված չէ)">SLC5A3</a>, <a href="/w/index.php?title=MRPS6&action=edit&redlink=1" class="new" title="MRPS6 (դեռ գրված չէ)">MRPS6</a>, <a href="/w/index.php?title=KCNE2&action=edit&redlink=1" class="new" title="KCNE2 (դեռ գրված չէ)">KCNE2</a>.<sup id="cite_ref-Genomics_of_Cardiovascular_Disease_47-2" class="reference"><a href="#cite_note-Genomics_of_Cardiovascular_Disease-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Այլ"><span id=".D4.B1.D5.B5.D5.AC"></span>Այլ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=9" title="Խմբագրել բաժինը. Այլ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Այլ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ՍԻ-ի առաջացման ռիսկը բարձրանում է տարիքի, ցածր ֆիզիկական ակտիվության և ցածր սոցիալ-տնտեսական վիճակի հետ<sup id="cite_ref-EUROPEAN2012_37-2" class="reference"><a href="#cite_note-EUROPEAN2012-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Սրտի կաթվածները հաճախ առաջանում են առավոտյան ժամերին, հատկապես ժամը 6-ից մինչև կեսօր ընկած հատվածում<sup id="cite_ref-Culic2007_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-Culic2007-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Փաստերը վկայում են այն մասին, որ սրտի կաթվածները ամենաքիչը 3 անգամ ավելի հաճախ տեղի են ունենում առավոտյան, քան ուշ երեկոյան<sup id="cite_ref-Shaw2009_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-Shaw2009-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Աշխատանքային հերթապահությունները մեծացնում է ՍԻ ռիսկը<sup id="cite_ref-Vyas2012_50-0" class="reference"><a href="#cite_note-Vyas2012-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Մի հետազոտություն հայտնաբերել է ՍԻ հաճախականության բարձրացում տարվա ընթացքում կատարվող ժամային փոփոխությունների սկսվելու շրջանում<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Կանայք, ովքեր օգտագործում են կոմբինացված բերանացի հակաբեղմնավորիչ դեղորայք, ունեն ՍԻ ռիսկի թեթև բարձրացում, հատկապես այլ ռիսկի գործոնների բացակայության պայմաններում<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D5%88%D5%B9_%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%AB%D5%A4%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%A2%D5%B8%D6%80%D5%A2%D5%B8%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A4%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%B4%D5%AB%D5%BB%D5%B8%D6%81%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ոչ ստերոիդային հակաբորբոքային դեղամիջոցներ">Ոչ ստերոիդային հակաբորբոքային դեղերի</a> (ՈՍՀԴ) ընդունումը, նույնիսկ կարճատև 1 շաբաթվա կուրսը, բարձրացնում է ռիսկը<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Մինչև 40 տարեկան կանանց մոտ առկա <a href="/wiki/%D4%B7%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%B8%D5%A6" title="Էնդոմետրիոզ">էնդոմետրիոզը</a> հստակեցված ռիսկի գործոն է<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p><a href="/wiki/%D5%95%D5%A4%D5%AB_%D5%A1%D5%B2%D5%BF%D5%B8%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4" class="mw-redirect" title="Օդի աղտոտում">Օդի աղտոտիչների</a> հետ կարճատև շփումը, օրինակ՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AE%D5%AD%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%85%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%A4" class="mw-redirect" title="Ածխածնի երկօքսիդ">ածխածնի երկօքսիդի</a>, ազոտի երկօքսիդի և ծծմբի երկօքսիդի (բայց ոչ <a href="/wiki/%D5%95%D5%A6%D5%B8%D5%B6" title="Օզոն">օզոնի</a>), ասոցացվում է ՍԻ հետ<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Սուր և քրոնիկական վարակները, ներառյալ՝ <i><a href="/w/index.php?title=Chlamydophila_pneumoniae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chlamydophila pneumoniae (դեռ գրված չէ)">Chlamydophila pneumoniae</a></i>, <a href="/w/index.php?title=Influenza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Influenza (դեռ գրված չէ)">influenza</a>, <i><a href="/w/index.php?title=Helicobacter_pylori&action=edit&redlink=1" class="new" title="Helicobacter pylori (դեռ գրված չէ)">Helicobacter pylori</a></i>, <i><a href="/w/index.php?title=Porphyromonas_gingivalis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Porphyromonas gingivalis (դեռ գրված չէ)">Porphyromonas gingivalis</a></i> և այլն, կապում են աթերոսկլերոզի և ՍԻ առաջացման հետ<sup id="cite_ref-Chat2012_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-Chat2012-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 2013թ-ին համոզվեցին, որ չկա որևէ օգուտ <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%A2%D5%AB%D5%B8%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Հակաբիոտիկներ">հակաբիոտիկներից</a> կամ <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Պատվաստումներ">պատվաստումներից</a> այս դեպքի վերաբերյալ<sup id="cite_ref-Chat2012_56-1" class="reference"><a href="#cite_note-Chat2012-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Char2013_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-Char2013-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Սրտամկանի ինֆարկտը կարող է առաջանալ նաև, որպես <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%AB_%D5%B0%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Կավասակի հիվանդություն">Կավասակիի հիվանդության</a> ուշ դրսևորում<sup id="cite_ref-Sanchez2014_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-Sanchez2014-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Կալցիումի կուտակումները պսակաձև զարկերակներում կարելի է տեսնել <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B7%D5%A5%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Համակարգչային շերտագրություն">ՀՇ հետազոտությամբ</a>։ Կալցիումի հայտնաբերումը պսակաձև զարկերակներում անկախ դասական ռիսկի գործոններից, կանխորոշիչ կարող է լինել ՍԻ առաջացման համար<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D5%B4%D5%B8%D6%81%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%AB%D5%B6" title="Հոմոցիստեին">Հոմոցիստեին</a> ամինաթթվի բարձր մակարդակը արյան մեջ կապում են աթերոսկլերոզի հետ<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, մինչդեռ վերջինիս տատանումները նորմայի սահմաններում, կասկածելի է այդ առումով<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Այն մարդկանց մոտ, ովքեր չունեն ախտորոշված պսակաձև զարկերակի հիվանդություն, ՍԻ-ի հավանական պատճառներից են պսակաձև զարկերակի սպազմը կամ շերտազատումը<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Մեխանիզմ"><span id=".D5.84.D5.A5.D5.AD.D5.A1.D5.B6.D5.AB.D5.A6.D5.B4"></span>Մեխանիզմ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=10" title="Խմբագրել բաժինը. Մեխանիզմ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Մեխանիզմ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Աթերոսկլերոզ"><span id=".D4.B1.D5.A9.D5.A5.D6.80.D5.B8.D5.BD.D5.AF.D5.AC.D5.A5.D6.80.D5.B8.D5.A6"></span>Աթերոսկլերոզ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=11" title="Խմբագրել բաժինը. Աթերոսկլերոզ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: Աթերոսկլերոզ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_2" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Heart_attack_animation.ogv/220px--Heart_attack_animation.ogv.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" height="248" data-durationhint="183" data-mwtitle="Heart_attack_animation.ogv" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Heart_attack_animation.ogv"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5c/Heart_attack_animation.ogv" type="video/ogg; codecs="theora, vorbis"" data-width="340" data-height="384" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/5c/Heart_attack_animation.ogv/Heart_attack_animation.ogv.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="128" data-height="144" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/5c/Heart_attack_animation.ogv/Heart_attack_animation.ogv.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="212" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/5c/Heart_attack_animation.ogv/Heart_attack_animation.ogv.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="318" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/5c/Heart_attack_animation.ogv/Heart_attack_animation.ogv.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="318" data-height="360" /></video></span><figcaption>Հոլովակում ցուցադրվում է վահանիկի առաջացումը կամ պսակաձև զարկերակի սպազմը, որը բերում է սրտի կաթվածի և այն, թե ինչպես է նվազած արյունահոսքը բերում ՍԻ առաջացման։</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Blausen_0463_HeartAttack.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Blausen_0463_HeartAttack.png/220px-Blausen_0463_HeartAttack.png" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Blausen_0463_HeartAttack.png/330px-Blausen_0463_HeartAttack.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Blausen_0463_HeartAttack.png/440px-Blausen_0463_HeartAttack.png 2x" data-file-width="768" data-file-height="1024" /></a><figcaption>Սրտամկանի ինֆարկտը առաջանում է, երբ պսակաձև զարկերակի ներքին շերտում դանդաղորեն ձևավորվում է աթերոսկլերոտիկ վահանիկը և պատռվում, բերելով հսկայական թրոմբի ձևավորման՝ ամբողջությամբ խցանելով զարկերակը և կանխելով առաջընթաց արյունահոսքը։</figcaption></figure> <p>ՍԻ առաջացման ամենահաճախ պատճառը սրտամկանը սնուցող <a href="/wiki/%D4%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Զարկերակներ">զարկերակում</a> աթերոսկլերոտիկ վահանիկի պատռումն է<sup id="cite_ref-ESC_STEMI_25-2" class="reference"><a href="#cite_note-ESC_STEMI-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Reed2017_63-0" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Վահանիկները կարող են դառնալ անկայուն, պատռվել և լրացուցիչ նպաստել <a href="/wiki/%D4%B9%D6%80%D5%B8%D5%B4%D5%A2" title="Թրոմբ">թրոմբի</a> առաջացմանը, բերելով զարկերակի խցանման․ սա կատարվում է րոպեների ընթացքում։ Զարկերակի խցանումը կարող է բերել զարկերակի սնուցման ավազանում հյուսվածքի մահվան<sup id="cite_ref-Davidsons2010B_64-0" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010B-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Աթերոսկլերոտիկ վահանիկները հաճախ տասնյակ տարիներ առկա լինելով, միայն վերջում են բերում ախտանշանների առաջացման<sup id="cite_ref-Davidsons2010B_64-1" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010B-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Տասնյակ տարիների ընթացքում խոլեստերոլի և ֆիբրոզ հյուսվածքի աստիճանական կուտակումը պսակաձև կամ այլ զարկերակների պատի վահանիկում, անվանում են աթերոսկլերոզ<sup id="cite_ref-pmid20065951_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-pmid20065951-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Աթերոսկլերոզը բնութագրվում է զարկերակների պատում հարաճուն բորբոքումով<sup id="cite_ref-Davidsons2010B_64-2" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010B-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Բորբոքային բջիջները, մասնավորապես <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%AF%D6%80%D5%B8%D6%86%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D6%80" title="Մակրոֆագեր">մակրոֆագերը</a>, ազդեցություն ունեն զարկերակների պատի վրա։ Ժամանակի ընթացում նրանք գերլցվում են խոլեստերոլի ածանցյալներով, մասնավորապես ՑԽԼՊ-ով, և դառնում են փրփրային բջիջներ։ Խոլեստերոլային միջուկը ձևավորվում է մեռած փրփրային բջիջներով։ <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%B3%D5%AB_%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AE%D5%B8%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Աճի գործոն (դեռ գրված չէ)">Աճի գործոնների</a> ազդեցությամբ արտադրվող մակրոֆագերը, հարթ մկանային բջիջները և այլ բջիջներ տեղաշարժվում են դեպի վահանիկը և փորձում են կայունացնել այն։ Կայուն վահանիկը կարող է ունենալ հաստ, կրակալած ֆիբրոզ ծածկ։ Եթե առկա է ընթացիկ բորբոքում, ծածկը կարող է բարակել կամ խոցոտվել։ Արյունահոսքի հետ կապված ճնշման ազդեցությամբ, վահանիկները (հատկապես բարակած ծածկով) կարող են պատռվել և թողարկել թրոմբագոյացում<sup id="cite_ref-Davidsons2010B_64-3" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010B-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Խոլեստերոլի բյուրեղները կարող են բերել վահանիկի պատռման մեխանիկական վնասման կամ բորբոքման միջոցով<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Այլ_պատճառներ"><span id=".D4.B1.D5.B5.D5.AC_.D5.BA.D5.A1.D5.BF.D5.B3.D5.A1.D5.BC.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Այլ պատճառներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=12" title="Խմբագրել բաժինը. Այլ պատճառներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: Այլ պատճառներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Աթերոսկլերոզը ՍԻ-ի առաջացման միակ պատճառը չէ, այն կարող է բերել կամ ուղեկցել այլ պատճառների։ Սրտամկանի ինֆարկտը կարող է առաջանալ սրտի թթվածնի մատակարարում/պահանջարկ անհամապատասխանության հետևանքով, ինչպես օրինակ՝ <a href="/wiki/%D5%8F%D5%A5%D5%B6%D5%A4" title="Տենդ">տենդի</a>, հաճախացած սրտի կծկումների, <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%A9%D5%AB%D6%80%D5%A5%D5%B8%D5%A6" title="Հիպերթիրեոզ">հիպերթիրեոզի</a> ժամանակ, արյունահոսքում շատ քիչ <a href="/wiki/%D4%B7%D6%80%D5%AB%D5%A9%D6%80%D5%B8%D6%81%D5%AB%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Էրիթրոցիտներ">էրիթրոցիտների</a> կամ ցածր ԶՃ հետևանքով։ Վնասված կամ անհաջող միջամտությունների՝ միջմաշկային ստետնավորման կամ շունտավորման հետևանքով կարող է առաջանալ ՍԻ։ Պսակաձև զարկերակների կծկումը, ինչպես <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D6%80%D5%AB%D5%B6%D6%81%D5%B4%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB_%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պրինցմետալի ստենոկարդիա (դեռ գրված չէ)">Պրինցմետալի ստենոկարդիայի</a> ժամանակ, բերում արյունահոսքի պաշարման<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-4" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-3" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Հյուսվածքի_մահ"><span id=".D5.80.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.BD.D5.BE.D5.A1.D5.AE.D6.84.D5.AB_.D5.B4.D5.A1.D5.B0"></span>Հյուսվածքի մահ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=13" title="Խմբագրել բաժինը. Հյուսվածքի մահ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: Հյուսվածքի մահ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Heart_ant_wall_infarction.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Heart_ant_wall_infarction.jpg/220px-Heart_ant_wall_infarction.jpg" decoding="async" width="220" height="184" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Heart_ant_wall_infarction.jpg/330px-Heart_ant_wall_infarction.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Heart_ant_wall_infarction.jpg/440px-Heart_ant_wall_infarction.jpg 2x" data-file-width="1668" data-file-height="1396" /></a><figcaption>Ձախ փորոքի առաջային պատի ինֆարկտի պատկեր։</figcaption></figure> <p>Սրտում արյունահոսքի երկարատև նվազման արդյունքում ակտիվանում է իշեմիկ կասկադը․ խցանված զարկերակի ավազանում սրտամկանի բջիջները մահանում են՝ հիմնականում <a href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%AF%D6%80%D5%B8%D5%A6" title="Նեկրոզ">մեռուկի</a> հետևանքով, և չեն վերականգնվում։ Այս հատվածում ձևավորվում է <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%AC%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%B6" title="Կոլագեն">կոլագենային</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%AB" title="Սպի">սպի</a><sup id="cite_ref-Davidsons2010B_64-4" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010B-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Զարկերակի խցանումը բերում է բջիջների <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A9%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%B2%D6%81" title="Թթվածնաքաղց">թթվածնաքաղցի</a>, որը պահանջում է <a href="/wiki/%D4%B1%D4%B5%D5%96" class="mw-redirect" title="ԱԵՖ">ԱԵՖ</a>-ի առաջացում <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%84%D5%B8%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Միտոքոնդրիումներ">միտոքոնդրիումներում</a>։ ԱԵՖ-ն անհրաժեշտ է էլեկտրոլիտային հավասարակշռությունը պահպանելու համար, մասնավորապես Na/K ԱԵՖ-ազայի շնորհիվ։ Սա բերում է իշեմիկ կասկադի ներբջջային փոփոխությունների և վնասված բջիջների մեռուկի կամ ապոպտոզի<sup id="cite_ref-BUJA2005_67-0" class="reference"><a href="#cite_note-BUJA2005-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ամենավատ արյունամատակարարվող՝ անմիջապես ներքին շերտի (էնդոկարդ՝ ներսրտենի) տակ գտնվող հատվածի բջիջներն ամենազգայունն են վնասման նկատմամբ<sup id="cite_ref-BOLOOKI2010_68-0" class="reference"><a href="#cite_note-BOLOOKI2010-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Իշեմիան առաջնահերթ ազդում է այս հատվածի վրա, որը կոչվում է ենթաէնդոկարդիալ շրջան, բերելով հյուսվածքի մահի արյունահոսքի նվազումից հետո 15-30 րոպեյի ընթացքում<sup id="cite_ref-AARONSON2013_69-0" class="reference"><a href="#cite_note-AARONSON2013-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Մահացած բջիջների շուրջ գտնվում է պոտենցիալ դարձելի իշեմիայի գոտին, որը հարաճելով վերածվում է ամբողջ պատի հաստությունը ընդգրկող ինֆարկտի<sup id="cite_ref-BUJA2005_67-1" class="reference"><a href="#cite_note-BUJA2005-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-AARONSON2013_69-1" class="reference"><a href="#cite_note-AARONSON2013-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ինֆարկտի առաջին «ալիքը» տեղի է ունենում 3-4 ժամում<sup id="cite_ref-Davidsons2010B_64-5" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010B-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-BUJA2005_67-2" class="reference"><a href="#cite_note-BUJA2005-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այս փոփոխությունները երևում են հյուսվածաբանական հետազոտությամբ և չեն կարող կանխորոշվել ԷՍԳ-ի վրա Q ատամիկի առկայությամբ կամ բացակայությամբ<sup id="cite_ref-BOLOOKI2010_68-1" class="reference"><a href="#cite_note-BOLOOKI2010-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Տեղակայումը, չափերը և տարածումը կախված են վնասված զարկերակից, խցանման աստիճանից, խցանման տևողությունից, <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D5%BD%D6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Համակողմանի արյունահոսք (դեռ գրված չէ)">համակողմանի արյունահոսքի</a> առկայությունից, թթվածնի պահանջից և կատարվող միջամտության արդյունավետությունից<sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-4" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Reed2017_63-1" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Հյուսվածքի մահը և սրտամկանում սպիագոյացումը ազդում է սրտի հաղորդականության ուղիների վրա և թուլացնում է վնասված հատվածները։ Ինֆարկտի չափը և տեղակայումը պայմանավորում է հիվանդի մոտ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BC%D5%AB%D5%A9%D5%B4%D5%AB%D5%A1" title="Առիթմիա">առիթմիաների</a> կամ սրտի բլոկադայի, փորոքների <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D6%87%D6%80%D5%AB%D5%A6%D5%B4%D5%A1" class="mw-redirect" title="Անևրիզմա">անևրիզմայի</a>, սրտի պատի հետինֆարկտային բորբոքման և սրտի պատռման ռիսկը, ինչը կարող է ունենալ անդառնալի հետևանքներ<sup id="cite_ref-Reed2017_63-2" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Kutty2013_70-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kutty2013-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ախտորոշում"><span id=".D4.B1.D5.AD.D5.BF.D5.B8.D6.80.D5.B8.D5.B7.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Ախտորոշում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=14" title="Խմբագրել բաժինը. Ախտորոշում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: Ախտորոշում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Չափորոշիչներ"><span id=".D5.89.D5.A1.D6.83.D5.B8.D6.80.D5.B8.D5.B7.D5.AB.D5.B9.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Չափորոշիչներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=15" title="Խմբագրել բաժինը. Չափորոշիչներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: Չափորոշիչներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Սուր սրտամկանի ինֆարկտը բնորոշվում է բարձրացած սրտային կենսամարկերներով՝ հետագա բարձրացման կամ նվազման հակումով և հետևյալներից առնվազն մեկով<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-5" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>․ </p> <ul><li>Իշեմիայով պայմանավորված ախտանշաններ</li> <li>ԷՍԳ փոփոխություններ, ինչպես օրինակ՝ ST հատվածի փոփոխություններ, նոր առաջացող Հիսի ձախ ոտիկի պաշարում կամ Q ատամիկ</li> <li>Գործիքային հետազոտությամբ հայտնաբերված պատի կծկողականության փոփոխություններ</li> <li>Անոթագրությամբ կամ դիահերձման ժամանակ հայտնաբերվող թրոմբ</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Տիպեր"><span id=".D5.8F.D5.AB.D5.BA.D5.A5.D6.80"></span>Տիպեր</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=16" title="Խմբագրել բաժինը. Տիպեր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: Տիպեր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Սովորաբար, սրտամկանի ինֆարկտը կլինիկորեն դասակարգում են ST բարձրացումով և առանց ST բարձրացման ՍԻ-ների։ Սրանք կախված են ԷՍԳ փոփոխություններից<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-6" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ ST բարձրացումով ՍԻ-ները կազմում են դեպքերի 25-40%-ը<sup id="cite_ref-AHA2013_20-3" class="reference"><a href="#cite_note-AHA2013-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 2012թ-ի միջազգային կոնսենսուսի համաձայն, ավելի ճշգրիտ է հետևյալ դասակարգումը<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-7" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>․ </p> <ol><li>Ինքնաբուխ ՍԻ, որը պայմանավորված է վահանիկի էրոզիայով և/կամ պատռումով, ճեղքումով կամ շերտազատումով</li> <li>ՍԻ պայմանավորված իշեմիայով, ինչպես թթվածնի պահանջարկի բարձրացման կամ արյունամատակարարման նվազման ժամանակ, օրինակ՝ պսակաձև զարկերակի կծկում, էմբոլիա, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Սակավարյունություն">սակավարյունություն</a>, առիթմիաներ, բարձր կամ ցաճր ԶՃ</li> <li>Հանկարծակի, անսպասելի սրտային մահ, ներառյալ սրտի կանգ, երբ ախտանշանները, ԷՍԳ տվյալները կարող են նմանվել ՍԻ, կամ անոթագրությամբ և/կամ դիահերձման արդյունքում կարող է հայտնաբերվել արյան մակարդուկ, բայց այս ամենը մինչև արյան պատկերի փոփոխությունը կամ կենսամարկերների բարձրացումը</li> <li>Ասոցացված պսակաձև անգիոպլաստիկայի կամ ստենտերի հետ <ul><li>Ասոցացված միջմաշկային ստենտավորման հետ</li> <li>Ասոցացված ստենտի թրոմբոզի հետ, որը հաստատվել է անոթագրությամբ կամ դիահերձման արդյունքում</li></ul></li> <li>Ասոցացված պսակաձև զարկերակի շունտավորման հետ</li> <li>Ասոցացված ինքնաբուխ պսակաձև զարկերակի շերտազատման հետ երիտասարդ կանանց մոտ</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Սրտային_կենսամարկերներ"><span id=".D5.8D.D6.80.D5.BF.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.AF.D5.A5.D5.B6.D5.BD.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D6.80.D5.AF.D5.A5.D6.80.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Սրտային կենսամարկերներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=17" title="Խմբագրել բաժինը. Սրտային կենսամարկերներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=17" title="Edit section's source code: Սրտային կենսամարկերներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Գոյություն ունեն մի քանի կենսամարկերներ, որոնք օգտագործվում են սրտամկանի վնասումը հաստատելու համար։ Արյան մեջ տրոպոնինի որոշումը համարվում է լավագույններից մեկը<sup id="cite_ref-AHA2013_20-4" class="reference"><a href="#cite_note-AHA2013-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, և խորհուրդ է տրվում, քանի որ ունի բարձր զգայունություն և սպեցիֆիկություն սրտամկանի վնասումը գնահատելու համար, ի համեմատ մյուս թեստերի<sup id="cite_ref-Reed2017_63-3" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Տրոպոնինի բարձրացումը տեղի է ունենում սրտամկանի վնասումից հետո 2-3 ժամվա ընթացքում, և հասնում է պիկին 1-2 օրվա ընթացքում։ Տրոպոնինի մակարդակը և ժամանակի ընթացքում քանակի փոփոխությունը օգտակար են ՍԻ գնահատման, ախտորոշման, ինչպես նաև ժխտման համար, և տրոպոնինի որոշման թեստերի ախտորոշման ճշգրտությունը անընդհատ աճում է<sup id="cite_ref-Reed2017_63-4" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Բարձր-զգայնությամբ տրոպոնինի որոշմամբ կարելի է հայտնաբերել սրտամկանի ինֆարկտը մինչև ԷՍԳ փոփոխությունների ի հայտ գալը<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Այլ հետազոտություններից կրեատին կինազա ֆերմենտի MB հատվածի (CK-MB) և մկանային սպիտակուց <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%B8%D5%A3%D5%AC%D5%B8%D5%A2%D5%AB%D5%B6" title="Միոգլոբին">միոգլոբինի</a> որոշումը այժմ չեն կիրառվում<sup id="cite_ref-AHANSTEMI2014_74-0" class="reference"><a href="#cite_note-AHANSTEMI2014-74"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ CK-MB-ն սուր սրտամկանի վնասման համար այնքան սպեցիֆիկ չէ, որքան տրոպոնինը, և կարող է բարձրանալ նաև սրտային վիրահատություններից հետո, բորբոքման դեպքում կամ էլեկտրական կարդիովերսիայից հետո․ այն բարձրանում է 4-8 ժամվա ընթացքում և վերադառնում նորմայի 2-3 օրվա ընթացքում<sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-5" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Կոպեպտինի որոշումը կարող է օգնել արագ կերպով ախտորոշել ՍԻ տրոպոնինի հետ զուգահեռ օգտագործման դեպքում<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Էլեկտրասրտագրություն"><span id=".D4.B7.D5.AC.D5.A5.D5.AF.D5.BF.D6.80.D5.A1.D5.BD.D6.80.D5.BF.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Էլեկտրասրտագրություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=18" title="Խմբագրել բաժինը. Էլեկտրասրտագրություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=18" title="Edit section's source code: Էլեկտրասրտագրություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Inferior_and_RtV_MI_12_lead.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Inferior_and_RtV_MI_12_lead.jpg/350px-Inferior_and_RtV_MI_12_lead.jpg" decoding="async" width="350" height="191" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Inferior_and_RtV_MI_12_lead.jpg/525px-Inferior_and_RtV_MI_12_lead.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Inferior_and_RtV_MI_12_lead.jpg/700px-Inferior_and_RtV_MI_12_lead.jpg 2x" data-file-width="4241" data-file-height="2316" /></a><figcaption>ST բարձրացումով ՍԻ-ի պատկեր 12 արտածումային ԷՍԳ-ով։ ST բարձրացումը հայտնաբերվում է մի քանի արտածումներում։</figcaption></figure> <p>Էլեկտրասրտագիրները (ԷՍԳ) հիվանդի կրծքավանդակի վրա տեղադրված մի քանի էլեկտրոդներից ստացված արտածումներն են, որոնք որոշում են սրտի էլեկտրական ակտիվությունը կապված սրտամկանի կծկողականության հետ<sup id="cite_ref-Davidsons2010C_76-0" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010C-76"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ ԷՍԳ հետազոտությունը կարևոր պլանային քայլ է սուր ՍԻ հետ աշխատանքի դեպքում<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-8" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, և ԷՍԳ-ները սովորաբար չեն անցկացվում միայն մեկ անգամ, այլ կարելի է կրկնել րոպեներ կամ ժամեր անց կամ նշանների և ախտանշանների փոփոխությունից հետո<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-9" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Էլեկտրասրտագիրը դիտելիս տեսնում ենք տարբեր ձևերի ալիքաձև ատամիկներ<sup id="cite_ref-Davidsons2010C_76-1" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010C-76"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Կենսամարկերների բարձրացման հետ միաժամանակ ST հատվածի բարձրացումը, T ատամիկի ձևի փոփոխությունը կամ շրջումը, նոր առաջացող Q ատամիկները կամ նոր առաջացող ձախ ոտիկի պաշարումը կարող են օգտագործվել սուր ՍԻ ախտորոշումը հաստատելու համար<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-10" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Բացի դրանից, ST բարձրացումը անհրաժեշտ է ST բարձրացումով ՍԻ ախտորոշման համար։ Բարձրացումը պետք է լինի նոր առաջացած, V2 և V3 ≥2 մմ (0,2 մՎ) տղամարդկանց համար և ≥1.5 մմ (0.15 մՎ) կանանց համար կամ ≥1 մմ (0.1 մՎ) 2 հարևան կրծքային կամ դասական արտածումներում<sup id="cite_ref-AHA2013_20-5" class="reference"><a href="#cite_note-AHA2013-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-11" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ ST բարձրացումը կապված է ինֆարկտի հետ և կարող է հաջորդել իշեմիայի նշաններին, օրինակ՝ ST իջեցմանը կամ T ատամիկի շրջմանը<sup id="cite_ref-Davidsons2010C_76-2" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010C-76"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Փոփոխված արտածումներով կարելի է հստակեցնել ինֆարկտի տեղակայումը<sup id="cite_ref-Davidsons2010_15-7" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Վաղ ST բարձրացմամբ ՍԻ-ները կարող են հաջորդել սրածայր T ատամիկներին<sup id="cite_ref-AHA2013_20-6" class="reference"><a href="#cite_note-AHA2013-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այլ ԷՍԳ փոփոխությունները, որոնք կարող են վկայել սուր ՍԻ-ի բարդությունների մասին, նույնպես կարող են դիտվել, օրինակ՝ <a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%A1%D5%AD%D5%A1%D5%BD%D6%80%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B7%D5%B8%D5%B2%D5%A1%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Նախասրտերի շողացում (դեռ գրված չէ)">նախասրտերի շողացումը</a> կամ <a href="/w/index.php?title=%D5%93%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D6%86%D5%AB%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Փորոքների ֆիբրիլյացիա (դեռ գրված չէ)">փորոքների ֆիբրիլյացիան</a><sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>77<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Տեսադիտումային_հետազոտություններ"><span id=".D5.8F.D5.A5.D5.BD.D5.A1.D5.A4.D5.AB.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.A5.D5.BF.D5.A1.D5.A6.D5.B8.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Տեսադիտումային հետազոտություններ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=19" title="Խմբագրել բաժինը. Տեսադիտումային հետազոտություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=19" title="Edit section's source code: Տեսադիտումային հետազոտություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ոչ ինվազիվ տեսադիտումային հետազոտությունները մեծ դեր ունեն ՍԻ ախտորոշման և նկարագրման մեջ<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-12" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այնպիսի հետազոտությունները, ինչպիսին կրծքավանդակի <a href="/wiki/%D5%8C%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D5%A3%D5%A5%D5%B6_%D5%A1%D5%AD%D5%BF%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Ռենտգեն ախտորոշում">ռենտգեն հետազոտությունն</a> է, օգտագործվում են հիվանդի մոտ առկա ախտանշանների այլ պատճառները հայտնաբերելու կամ ժխտելու համար<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-13" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%A9%D6%80%D5%A5%D5%BD_%D5%A7%D5%AD%D5%B8%D5%BD%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սթրես էխոսրտագրություն (դեռ գրված չէ)">Սթրես էխոսրտագրությունը</a>, սրտամկանի արյունահոսքի հետազոտումը և նմանատիպ այլ հետազոտություններ կարող են հաստատել ախտորոշումը, եթե հիվանդի պատմությունը, ֆիզիկալ հետազոտումը (ներառյալ սրտի հետազոտումը), ԷՍԳ և սրտային կենսամարկերները վկայում են ՍԻ առաջման մասին<sup id="cite_ref-WISELY2017_78-0" class="reference"><a href="#cite_note-WISELY2017-78"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Էխոսրտագրությունը՝ սրտի ՈւՁՀ-ն, թույլ է տալիս տեսնել սիրտը, նրա չափերը, ձևը և ցանկացած ոչ նորմալ շարժում սրտի կծկման ժամանակ, որը կարող է վկայել ՍԻ մասին։ Արյան հոսքը կարող են տեսնել այս հետազոտությամբ, իսկ կոնտրաստ ներկերով էլ ավելի է լավանում պատկերի որակը<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-14" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այլ ռադիոակտիվ կոնտրաստի կիրառմամբ մեթոդներից է <a href="/w/index.php?title=SPECT&action=edit&redlink=1" class="new" title="SPECT (դեռ գրված չէ)">SPECT</a> ՀՇ հետազոտությունը, որի ժամանակ կիրառվում է <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Թալիում">թալիում</a>, սեստամիբի կամ տետրաֆոսմին և <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%B8%D5%A6%D5%AB%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6_%D5%A7%D5%B4%D5%AB%D5%BD%D5%AB%D5%B8%D5%B6_%D5%B7%D5%A5%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պոզիտրոն էմիսիոն շերտագրություն (դեռ գրված չէ)">PET</a> հետազոտությունը, որի դեպքում կիրառվում է ֆլուդեզօքսիգլյուկոզ կամ <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%AB%D5%A4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Ռուբիդիում">ռուբիդիում</a>-82<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-15" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այս միջուկային հետազոտությունները կարող են տեսանելի դարձնել սրտամկանի արյունահոսքը<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-16" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ SPECT-ը կիրառվում է նաև հյուսվածքի կենսունակությունը գնահատելու և իշեմիկ հատվածները տեսնելու համար<sup id="cite_ref-THIRDDEF_24-17" class="reference"><a href="#cite_note-THIRDDEF-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Բժշկական կազմակերպությունները և մասնագիտական ուղեցույցները խորհուրդ են տալիս բուժող բժիշկներին հաստատել հիվանդի՝ ՍԻ բարձր ռիսկային խմբում լինելը, նախքան տեսադիտումային հետազոտություններ նշանակելը<sup id="cite_ref-WISELY2017_78-1" class="reference"><a href="#cite_note-WISELY2017-78"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-NICECG94_80-0" class="reference"><a href="#cite_note-NICECG94-80"><span class="cite-bracket">[</span>80<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, քանի որ նմանատիպ հետազոտությունները չեն ազդում հետագա վարման տակտիկայի վրա և կապված են մեծ ծախսերի հետ<sup id="cite_ref-WISELY2017_78-2" class="reference"><a href="#cite_note-WISELY2017-78"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այն հիվանդներին, ովքեր ունեն նորմալ ԷՍԳ և կարող են կատարել որոշակի ֆիզիկական վարժություններ, տեսադիտումային հետազոտություններ չեն նշանակում<sup id="cite_ref-WISELY2017_78-3" class="reference"><a href="#cite_note-WISELY2017-78"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><span><video id="mwe_player_0" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_1.webm/120px--UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_1.webm.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="120" height="71" data-durationhint="7" data-mwtitle="UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_1.webm" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_1.webm" type="video/webm; codecs="vp8"" data-width="792" data-height="470" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d6/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_1.webm/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_1.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="404" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d6/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_1.webm/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_1.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="606" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d6/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_1.webm/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_1.webm.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="606" data-height="360" /></video></span></span></div> <div class="gallerytext">ՍԻ պատճառով սրտի թույլ կծկունակություն, որը երևում է ՈւՁՀ-ով<sup id="cite_ref-UOTW36_81-0" class="reference"><a href="#cite_note-UOTW36-81"><span class="cite-bracket">[</span>81<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><span><video id="mwe_player_1" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_2.webm/120px--UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_2.webm.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="120" height="71" data-durationhint="8" data-mwtitle="UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_2.webm" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8a/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_2.webm" type="video/webm; codecs="vp8"" data-width="792" data-height="470" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/8a/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_2.webm/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_2.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="404" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/8a/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_2.webm/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_2.webm.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="606" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/8a/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_2.webm/UOTW_36_-_Ultrasound_of_the_Week_2.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="606" data-height="360" /></video></span></span></div> <div class="gallerytext">ՈւՁՀ հետազոտությամբ հայտնաբերվել է թոքի այտուց՝ պայմանավորված ՍԻ-ով<sup id="cite_ref-UOTW36_81-1" class="reference"><a href="#cite_note-UOTW36-81"><span class="cite-bracket">[</span>81<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Տարբերակիչ_ախտորոշում"><span id=".D5.8F.D5.A1.D6.80.D5.A2.D5.A5.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.AB.D5.B9_.D5.A1.D5.AD.D5.BF.D5.B8.D6.80.D5.B8.D5.B7.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Տարբերակիչ ախտորոշում</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=20" title="Խմբագրել բաժինը. Տարբերակիչ ախտորոշում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=20" title="Edit section's source code: Տարբերակիչ ախտորոշում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Կրծքավանդակի ցավը ունի բազմաթիվ պատճառներ՝ կապված սրտի, <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%84%D5%A5%D6%80" title="Թոքեր">թոքերի</a>, ստամոքսաղիքային ուղու, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%A1" title="Աորտա">աորտայի</a>, և կրծքավանդակը կազմող տարբեր ոսկրերի, մկանների և նյարդերի հետ<sup id="cite_ref-Davidsons2010D_82-0" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010D-82"><span class="cite-bracket">[</span>82<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Բացի ՍԻ-ից, պատճառները կարող են լինել <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Ստենոկարդիա">ստենոկարդիան</a>, սրտամկանի անբավարար թթվածնամատակարարումը առանց բջջի մահվան, <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%A7%D5%A6%D5%B8%D6%86%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%A1%D5%AC_%D5%BC%D5%A5%D6%86%D5%AC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%BD_%D5%B0%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Գաստրոէզոֆագեալ ռեֆլյուքս հիվանդություն">ստամոքսաղիքային հետհոսքի հիվանդությունը</a>, <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%AB_%D5%A9%D6%80%D5%B8%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D5%A7%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Թոքային զարկերակի թրոմբոէմբոլիա">թոքային զարկերակի թրոմբոէմբոլիա</a>, թոքերի ուռուցքներ, <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%84%D5%A1%D5%A2%D5%B8%D6%80%D5%A2" title="Թոքաբորբ">թոքաբորբ</a>, կողի կոտրվածք, <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B8%D5%B2%D5%A1%D5%B3%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%A2%D5%B8%D6%80%D5%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կողաճառաբորբ (դեռ գրված չէ)">կողաճառաբորբ</a>, <a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%A2%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Սրտային անբավարարություն">սրտային անբավարարություն</a> և այլ կմախքամկանային վնասումներ<sup id="cite_ref-Davidsons2010D_82-1" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010D-82"><span class="cite-bracket">[</span>82<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>83<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ավելի ծանր վիճակների տարբերակիչ ախտորոշումը ներառում է <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B7%D5%A5%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Աորտայի շերտազատում">աորտայի շերտազատում</a>, կերակրափողի պատռվածք, լարված <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B6%D6%87%D5%B4%D5%B8%D5%A9%D5%B8%D6%80%D5%A1%D6%84%D5%BD" title="Պնևմոթորաքս">պնևմոթորաքս</a> և <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%AB%D5%A4%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հիդրոպերիկարդ (դեռ գրված չէ)">հիդրոպերիկարդ</a>, որը բերում է <a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%AB_%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%BA%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%A1" title="Սրտի տամպոնադա">տամպոնադայի</a><sup id="cite_ref-pmid16199332_84-0" class="reference"><a href="#cite_note-pmid16199332-84"><span class="cite-bracket">[</span>84<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ ՍԻ ժամանակ կրծքավանդակի ցավը կարող է նմանվել այրոցի զգացման<sup id="cite_ref-ESC_STEMI_25-3" class="reference"><a href="#cite_note-ESC_STEMI-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Հանկարծակի առաջացող <a href="/wiki/%D5%87%D5%B6%D5%B9%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%B2%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Շնչահեղձություն">շնչահեղձությունը</a> սովորաբար պայմանավորված է թոքերի կամ սրտի հետ՝ <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%84%D5%AB_%D5%A1%D5%B5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D6%81" title="Թոքի այտուց">թոքի այտուց</a>, թոքաբորբ, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A3%D5%AB%D5%A1" title="Ալերգիա">ալերգիկ վիճակներ</a> և <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%A9%D5%B4%D5%A1" title="Ասթմա">ասթմա</a>, թոքային էմբոլիա, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80_%D5%B7%D5%B6%D5%B9%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%AB%D5%BD%D5%A9%D6%80%D5%A5%D5%BD_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%B7" title="Սուր շնչառական դիսթրես համախտանիշ">սուր շնչառական դիսթրես համախտանիշ</a> և <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%A2%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%AF_%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A4%D5%B8%D5%A6" title="Մետաբոլիկ ացիդոզ">մետաբոլիկ ացիդոզ</a><sup id="cite_ref-Davidsons2010D_82-2" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010D-82"><span class="cite-bracket">[</span>82<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Գոյություն ունեն հոգնածության բազմաթիվ պատճառներ և նրանց մեջ ՍԻ հաճախ հանդիպող պատճառ չէ<sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">[</span>85<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Վարում"><span id=".D5.8E.D5.A1.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Վարում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=21" title="Խմբագրել բաժինը. Վարում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=21" title="Edit section's source code: Վարում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Սրտամկանի ինֆարկտը պահանջում է անհետաձգելի բժշկական օգնություն։ Բուժման նպատակն է հնարավորինս պահպանել սրտամկանը և կանխել սրտամկանի հետագա մեռուկացումը, ինչպես նաև կանխարգելել հետագա բարդությունների առաջացումը<sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-6" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Բուժումը կախված է ՍԻ-ի տեսակից՝ ST բարձրացումով կամ առանց ST բարձրացման ՍԻ<sup id="cite_ref-Reed2017_63-5" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Բուժման խնդիրներն են՝ վերացնել պսակաձև անոթների խցանումը, կանխել թրոմբի մեծացումը, նվազեցնել իշեմիան (թերարյունահոսքը) և կարգավորել ռիսկի գործոնները՝ կանխելու համար հետագայում ՍԻ կրկնումը<sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-7" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այսպիսով, ST բարձրացումով ՍԻ-ի ԷՍԳ նշանների դեպքում հիմնական բուժումը կայանում է <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D6%80%D5%B8%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թրոմբալուծում (դեռ գրված չէ)">թրոմբալուծման</a> կամ միջմաշկային եղանակով միջամտությունների մեջ, չնայած ստենտավորումը մեծ հաջողությամբ կատարվում է նաև առանց ST բարձրացման ՍԻ-ի բուժման համար՝ հիվանդության 1-3-րդ օրերին<sup id="cite_ref-Reed2017_63-6" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ռիսկի գնահատումը այնպիսի սանդղակներով, ինչպիսիք են TIMI-ն և GRACE-ը, կարող է կիրառվել բուժման ուղեցույցերում<sup id="cite_ref-Davidsons2010_15-8" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Reed2017_63-7" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>86<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ցավ_2"><span id=".D5.91.D5.A1.D5.BE_2"></span>Ցավ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=22" title="Խմբագրել բաժինը. Ցավ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=22" title="Edit section's source code: Ցավ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Սրտամկանի ինֆարկտի ժամանակ ցավի բուժման համար կարող են կիրառվել <a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%A3%D5%AC%D5%AB%D6%81%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Նիտրոգլիցերին">նիտրոգլիցերին</a> կամ <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D6%80%D6%86%D5%AB%D5%B6" title="Մորֆին">մորֆին</a><sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-8" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Նիտրոգլիցերինը (տրվում է ենթալեզվային կամ ներերակային) կարող է բարելավել սրտի արյունամատակարարումը և նվազեցնել սրտի էներգածախսը<sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-9" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ցավի բուժումը շատ կարևոր է, չնայած այն չունի ազդեցություն ընդհանուր մահացության վրա<sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-10" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87"><span class="cite-bracket">[</span>87<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Մորֆինը նույնպես կարող է օգտագործվել, քանի որ արդյունավետ է ST բարձրացումով ՍԻ-ի դեպքում<sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-11" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Մորֆինի ընդհանուր արդյունավետությունը ցածր է և կան փաստեր վերջինիս պոտենցիալ վնասի մասին<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Հակամակարդում"><span id=".D5.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D6.80.D5.A4.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Հակամակարդում</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=23" title="Խմբագրել բաժինը. Հակամակարդում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=23" title="Edit section's source code: Հակամակարդում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BA%D5%AB%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Ասպիրին">Ասպիրինը</a>, որպես հակաթրոմբոցիտային <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB%D5%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հակամակարդիչ (դեռ գրված չէ)">հակամակարդիչ</a>, տրվում է սկզբնական բարձր դեղաչափով՝ նպատակ ունենալով նվազեցնել մակարդուկի չափը և նվազեցնել հետագա մակարդուկագոյացումը ախտահարված զարկերակում<sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-12" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Reed2017_63-8" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Հայտնի է, որ այն նվազեցնում է սուր ՍԻ-ի մահացությունը առնվազն 50%<sup id="cite_ref-Reed2017_63-9" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/w/index.php?title=P2Y12_%D5%BA%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B9%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="P2Y12 պաշարիչները (դեռ գրված չէ)">P2Y12 պաշարիչները</a>, ինչպես օրինակ՝ կլոպիդոգրելը, պրասուգրելը և տիկագրելորը, տրվում են զուգահեռ, նույնպես սկզբնական բարձր դեղաչափերով, դեղաչափը կախված նրանից, արդյոք հետո կատարվելու է միջմաշկային միջամտություն կամ ֆիբրինալուծում, թե ոչ<sup id="cite_ref-Reed2017_63-10" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Պրասուգրելը և տիկագրելորը խորհուրդ են տրվում եվրոպական և ամերիկյան ուղեցույցերում, քանի որ դրանք ավելի արագ են ակտիվանում և ավելի կայուն են, քան կլոպիդոգրելը<sup id="cite_ref-Reed2017_63-11" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ P2Y12 պաշարիչները խորհուրդ են տրվում և՛ ST բարձրացումով, և՛ առանց բարձրացման ՍԻ-ների դեպքում, ներառվում են ստենտավորման մեջ և ունեն ապացուցված ազդեցություն մահացության վրա<sup id="cite_ref-Reed2017_63-12" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D5%80%D5%A5%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Հեպարին">Հեպարինները</a>, հատկապես նրանց ֆրակցիոն ձևերը, մակարդման կասկադի որոշ կետերում օգնում են կանխել մակարդուկի մեծացումը, և նույնպես կիրառվում են սրտամկանի ինֆարկտի ժամանակ, քանի որ նվազեցնում են մահացությունը<sup id="cite_ref-Reed2017_63-13" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Շատ բարձր ռիսկային իրավիճակներում օգտագործվում են նաև թրոմբոցիտների գլիկոպրոտեին α<sub>IIb</sub>β<sub>3a</sub> ընկալչի պաշարիչները, ինչպես օրինակ՝ էպտիֆիբատիդը կամ տիրոֆիբանը<sup id="cite_ref-Reed2017_63-14" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Տարբեր փաստեր կան առանց ST բարձրացման ՍԻ մահացության ցուցանիշի բարելավման հետ կապված։ 2014թ-ին կատարված հետազոտության համաձայն P2Y12 պաշարիչները, ինչպես օրինակ՝ կլոպիդոգրելը չեն ազդում մահացության ռիսկի վրա այն հիվանդների մոտ, ում կասկածվում է առանց ST բարձրացման ՍԻ և կատարվելու է ստենտավորում<sup id="cite_ref-BMJP2Y12_90-0" class="reference"><a href="#cite_note-BMJP2Y12-90"><span class="cite-bracket">[</span>90<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, նույնը նաև հեպարինների համար<sup id="cite_ref-And2014_91-0" class="reference"><a href="#cite_note-And2014-91"><span class="cite-bracket">[</span>91<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Նրանք նվազեցնում են հետագայում սրտամկանի ինֆարկտի զարգացման ռիսկը<sup id="cite_ref-Reed2017_63-15" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-And2014_91-1" class="reference"><a href="#cite_note-And2014-91"><span class="cite-bracket">[</span>91<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Անոթագիր"><span id=".D4.B1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D5.AB.D6.80"></span>Անոթագիր</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=24" title="Խմբագրել բաժինը. Անոթագիր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=24" title="Edit section's source code: Անոթագիր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Առաջնային միջմաշկային եղանակով ստենտավորումը ST բարձրացումով ՍԻ համար առաջին ընտրության բուժման մեթոդ է, եթե այն կատարվում է հստակ ժամկետներում՝ բժշկական անձնակազմի հետ առաջին շփումից 90-120 րոպեի ընթացքում<sup id="cite_ref-Reed2017_63-16" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Bagai2014_92-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bagai2014-92"><span class="cite-bracket">[</span>92<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Որոշները խորհուրդ են տալիս նաև ստենտավորում կատարել առանց ST բարձրացումով ՍԻ դեպքում 1-3 օրերի ընթացքում, իհարկե բարձր ռիսկի խմբերում գտնվող բուժառուներին<sup id="cite_ref-Reed2017_63-17" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 2017թ-ի մի հետազոտություն պարզեց, որ առանց ST բարձրացման ՍԻ դեպքում չկա տարբերություն վաղ կամ ուշ կատարված ստենտավորման միջև<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>93<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ստենտավորման ժամանակ զոնդը անցկացնում են ծայրամասային զարկերակների մեջ, ինչպես օրինակ՝ ազդրային կամ ճաճանչային զարկերակի, և հասցնում սրտի անոթներ։ Այնուհետև դրա միջոցով հայտնաբերվում և վերացվում են խցանումները, օգտագործելով փոքր բալոններ, որոնք մխրճվում են խցանի մեջ և բացում Անոթի լուսանցքը։ Հաճախ տեղադրվում է յուրահատուկ մետաղական սարք` <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF" title="Ստենտ">ստենտ, որպեսզի զարկերակը լուսանցքը մնա անցանելի</a><sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-13" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Reed2017_63-18" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Շունտավորման վիրահատություն կիրառելությունը քննարկվում է այն դեպքում, երբ ախտահարված սրտամկանի հատվածը բավական մեծ է և ստենտավորումը նպատակահարմար չէ կատարել, օրինակ՝ բարդ անատոմիայի պատճառով<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>94<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ստենտավորումից հետո հիվանդները երկար ժամանակ պետք է ընդունեն <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BA%D5%AB%D6%80%D5%AB%D5%B6" title="Ասպիրին">ասպիրին</a> կամ երկակի հակաթրոմբոցիտար բուժում (սովորաբար ասպիրին և կլոպիդոգրել)` առնվազն 1 տարի<sup id="cite_ref-AHA2013_20-7" class="reference"><a href="#cite_note-AHA2013-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Reed2017_63-19" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>95<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ֆիբրինալուծում"><span id=".D5.96.D5.AB.D5.A2.D6.80.D5.AB.D5.B6.D5.A1.D5.AC.D5.B8.D6.82.D5.AE.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Ֆիբրինալուծում</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=25" title="Խմբագրել բաժինը. Ֆիբրինալուծում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=25" title="Edit section's source code: Ֆիբրինալուծում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Եթե ST բարձրացումով ՍԻ դեպքում ստենտավորումը հնարավոր չէ կատարել 90-120 րոպեի ընթացքում, ապա խորհուրդ է տրվում անցկացնել ֆիբրինալուծում հիվանդանոց ընդունվելուց հետո 30 րոպեի ընթացքում<sup id="cite_ref-Reed2017_63-20" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>96<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Եթե հիվանդների ախտանշանների սկզբից անցել է 12-24 ժամ ֆիբրինալուծման արդյունավետությունը ցածր է, իսկ եթե անցել է 24 ժամ և ավելի՝ այն խորհուրդ չի տրվում<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>97<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Թրոմբալուծման համար ներմուծվում է դեղորայք, որը ակտիվացնում է ֆերմենտներ, որոնք նորմայում լուծում են արյան մակարդուկները։ Այդ դեղերից են հյուսվածքային պլազմինոգենի ակտիվատորը, ռետեպլազան, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D6%80%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D5%AF%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%A6" title="Ստրեպտոկինազ">ստրեպտոկինազան</a> և տենեկտեպլազա<sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-14" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Թրոմբալուծումը խորհդուրդ չի տրվում մի շարք դեպքերում, երբ բարձր է արյունահոսության ռիսկը կամ առկա է խիստ վտանգավոր արյունահոսության հավանականություն, օրինակ՝ ակտիվ արյունահոսություն, նախկինում տարած <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A9%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Կաթված">ուղեղի կաթված</a>, արյունահոսություն ուղեղում կամ ծանր գերճնշում։ Որոշ իրավիճակներում թրոմբալուծումը թույլատրվում է կատարել, բայց զգուշությամբ։ Դրանցից են՝ վերջերս կատարված վիրահատություն, հակամակարդիչների ընդունում, հղիություն, արյունահոսության հակում<sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-15" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Թրոմբալուծման հիմնական ռիսկերն են ծավալուն արյունահոսությունը և <a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%A5%D6%80%D5%A3%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D6%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%A6%D5%A5%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ներգանգային արյունազեղում (դեռ գրված չէ)">ներգանգային արյունազեղումը</a><sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-16" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Բարձր եկամուտ ունեցող երկրներում կատարված հետազոտությունների համաձայն, նախահիվանդանոցային թրոմբալուծումը նվազեցնում է թրոմբալուծիչ բուժման տևողությունը, սակայն անհայտ է վերջինիս ազդեցությունը մահացության ցուցանիշի վրա<sup id="cite_ref-mccaul_98-0" class="reference"><a href="#cite_note-mccaul-98"><span class="cite-bracket">[</span>98<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Այլ_2"><span id=".D4.B1.D5.B5.D5.AC_2"></span>Այլ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=26" title="Խմբագրել բաժինը. Այլ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=26" title="Edit section's source code: Այլ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Նախկինում ցանկացած դեպքում, երբ կասկածվում էր սրտամկանի ինֆարկտ, խորհուրդ էր տրվում բարձր հոսքային թթվածնաբուժում<sup id="cite_ref-AHANSTEMI2014_74-1" class="reference"><a href="#cite_note-AHANSTEMI2014-74"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Հետո պարզ դարձավ, որ չկա ոչ մի հիմք` արյան մեջ թթվածնի նորմալ պարունակությամբ հիվանդներին թթվածին տալու, քանի որ դա ոչ միայն արդյունավետ չէ, այլ նաև կարող է վնասել<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>99<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>100<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>101<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>102<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ուստի թթվածինը խորհուրդ է տրվում միայն այն հիվանդներին, որոնց արյան մեջ թթվածնի պարունակությունը ցածր է կամ ովքեր ունեն շնչառական դիսթրես<sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-17" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-AHANSTEMI2014_74-2" class="reference"><a href="#cite_note-AHANSTEMI2014-74"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Եթե, չնայած անցկացվող թրոմբալուծմանը, 90 րոպե անց դեռ առկա է արտահայտված կարդիոգեն շոկ, շարունակվող ուժեղ կրծքավանդակի ցավ կամ 50%-ից քիչ ST բարձրացման բարելավում ԷՍԳ-ի վրա, ցուցված է անհետաձգելի ստենտավորում հիվանդին փրկելու համար<sup id="cite_ref-Wang2011_103-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wang2011-103"><span class="cite-bracket">[</span>103<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104"><span class="cite-bracket">[</span>104<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Այն հիվանդներին, ովքեր տարել են <a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A3" title="Սրտի կանգ">սրտի կանգ</a>, ցուցված է մարմնի ջերմաստիճանի կարգավորում, գնահատելով հնարավոր <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%BA%D5%B8%D5%A9%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%A1" title="Հիպոթերմիա">հիպոթերմիայի</a> անցկացման ուղեցույցները։ Սրտի կանգով այն հիվանդներին, ովքեր ունեն ST բարձրացում, ցուցված է անոթագրություն<sup id="cite_ref-AHA2013_20-8" class="reference"><a href="#cite_note-AHA2013-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%A4%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%B6" title="Ալդոստերոն">Ալդոստերոնի</a> ներհակորդները օգտակար են ST բարձրացումով ՍԻ հիվանդների համար, ովքեր չունեն սրտային անբավարարություն<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105"><span class="cite-bracket">[</span>105<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Վերականգնողական_բուժում"><span id=".D5.8E.D5.A5.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.A3.D5.B6.D5.B8.D5.B2.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A2.D5.B8.D6.82.D5.AA.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Վերականգնողական բուժում</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=27" title="Խմբագրել բաժինը. Վերականգնողական բուժում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=27" title="Edit section's source code: Վերականգնողական բուժում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Սրտային վերականգնողական բուժումը օգտակար է շատ հիվանդների համար, ովքեր տարել են սրտամկանի ինֆարկտ<sup id="cite_ref-Reed2017_63-21" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, նույնիսկ եթե այդ հիվանդների մոտ զարգացել է սրտամկանի նկատելի վնասում և ձախ փորոքային անբավարարություն։ Այն պետք է սկսել հիվանդանոցից դուրս գրվելուց հետո, որքան հնարավոր է շուտ։ Ծրագիրը կարող է ներառել կենսակերպի փոփոխություն, վարժություններ, սոցիալական օգնություն, ինչպես նաև խորհրդատվություն վարելու, ճանապարհորդության, սպորտով զբաղվելու, սթրեսի կարգավորման և սեռական հարաբերության հետ կապված<sup id="cite_ref-NICE172_106-0" class="reference"><a href="#cite_note-NICE172-106"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Կանխարգելում"><span id=".D4.BF.D5.A1.D5.B6.D5.AD.D5.A1.D6.80.D5.A3.D5.A5.D5.AC.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Կանխարգելում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=28" title="Խմբագրել բաժինը. Կանխարգելում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=28" title="Edit section's source code: Կանխարգելում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Լայն տարակարծություն կա սրտամկանի ինֆարկտի կանխարգելման համար կենսակերպի և զբաղմունքների փոփոխության հետ կապված, ինչպես նաև երկրորդային կանխարգելման համար<sup id="cite_ref-Reed2017_63-22" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, պայմանավորված նրանց ընդհանուր ռիսկի գործոններով և նպատակով՝ հասնելու աթերոսկլերոզի կողմից սրտի վնասման նվազման<sup id="cite_ref-Harrisons2015_26-18" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Առաջնային_կանխարգելում"><span id=".D4.B1.D5.BC.D5.A1.D5.BB.D5.B6.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.AD.D5.A1.D6.80.D5.A3.D5.A5.D5.AC.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Առաջնային կանխարգելում</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=29" title="Խմբագրել բաժինը. Առաջնային կանխարգելում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=29" title="Edit section's source code: Առաջնային կանխարգելում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Կենսակերպ"><span id=".D4.BF.D5.A5.D5.B6.D5.BD.D5.A1.D5.AF.D5.A5.D6.80.D5.BA"></span>Կենսակերպ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=30" title="Խմբագրել բաժինը. Կենսակերպ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=30" title="Edit section's source code: Կենսակերպ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ֆիզիկական ակտիվությունը կարող է նվազեցնել սիրտանոթային հիվանդությունների ռիսկը և ռիսկային խմբերում խորհուրդ է տրվում շաբաթական 150 րոպե միջին ինտենսիվության կամ 75 րոպե՝ ինտենսիվ աերոբիկական վարժություններ<sup id="cite_ref-NICECG181_107-0" class="reference"><a href="#cite_note-NICECG181-107"><span class="cite-bracket">[</span>107<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Առողջ քաշ ապահովելը, ալկոհոլի ընդունման սահմանափակումը և ծխելը թողնելը նվազեցնում է սիրտանոթային հիվանդությունների ռիսկը<sup id="cite_ref-NICECG181_107-1" class="reference"><a href="#cite_note-NICECG181-107"><span class="cite-bracket">[</span>107<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Պոլիչհագեցած ճարպերի, ինչպես օրինակ՝ ձիթապտղի կամ սևուկի յուղի օգտագործումը հագեցած ճարպերի փոխարեն կարող է նվազեցնել ՍԻ ռիսկը<sup id="cite_ref-HOOPER2015_42-1" class="reference"><a href="#cite_note-HOOPER2015-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, սակայն այս փաստը ընդունվում է ոչ բոլորի կողմից<sup id="cite_ref-Chow2014_43-2" class="reference"><a href="#cite_note-Chow2014-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Սննդակարգի փոփոխությունները խորհուրդ են տրվում բազմաթիվ կազմակերպությունների կողմից, ներառյալ՝ հացահատիկային օսլայի ավելացումը ռացիոնում, շաքարի ընդունման նվազեցումը (հատկապես ռաֆինացված շաքարի), օրական 5 բաժին մրգի և բանջարեղենի ընդունումը, 2 և ավելի բաժին ձկան շաբաթական օգտագործումը և 4-5-ական բաժին առանց աղի <a href="/wiki/%D4%B8%D5%B6%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%A6" title="Ընկույզ">ընկուզեղենի</a>, սերմերի կամ լոբազգիների շաբաթական ընդունումը<sup id="cite_ref-NICECG181_107-2" class="reference"><a href="#cite_note-NICECG181-107"><span class="cite-bracket">[</span>107<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ամենահաջող սննդակարգը համարվում է միջերկրարծովյանը<sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AB%D5%B6" title="Վիտամին">Վիտամինները</a>, հանքային հավելումները, ինչպես նաև բուսական ստանոլներն ու ստերոլները չունեն ապացուցված արդյունավետություն<sup id="cite_ref-NICECG181_107-3" class="reference"><a href="#cite_note-NICECG181-107"><span class="cite-bracket">[</span>107<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Հանրային առողջապահական կազմակերպությունների աշխատանքը նույնպես նվազեցնում է ՍԻ ռիսկը՝ ազդելով պոպուլյացիայի մակարդակով, օրինակ՝ նվազեցնում է անառողջ սննդի ընդունումը (աղի, հագեցած ճարպերի և տրանս ճարպերի օգտագործումը) կատարելով սննդի պիտակավորում կամ մարքետինքային պահանջներ, ինչպես նաև խստացնելով սննդի կետերի և ռեստորանների աշխատանքը և խթանելով ֆիզիկական աշխատանքով զբաղվելը։ Սրանք կարող են լինել տարածաշրջանային սիրտանոթային հիվանդությունների կանխարգելման ծրագրերի կամ տարածաշրջանային կամ տեղային պլանների կամ գործունեության միջոցով ազդեցություն առողջության վրա<sup id="cite_ref-NICEPH25_109-0" class="reference"><a href="#cite_note-NICEPH25-109"><span class="cite-bracket">[</span>109<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Շատ ուղեցույցեր խորհուրդ են տալիս համակցել տարբեր կանխարգելիչ ռազմավարություններ։ 2015թ-ի Կոխրեյնի հետազոտությունը պարզեց, որ այս եղանակը կարող է կարգավորել ԶՃ, մարմնի զանգվածի ինդեքսը կամ իրանի շրջագիծը։ Սակայն չկան բավարար ապացույցներ մահացության կամ սիրտանոթային դեպքերի վրա ազդեցության արդյունավետության վերաբերյալ<sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110"><span class="cite-bracket">[</span>110<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Դեղորայք"><span id=".D4.B4.D5.A5.D5.B2.D5.B8.D6.80.D5.A1.D5.B5.D6.84"></span>Դեղորայք</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=31" title="Խմբագրել բաժինը. Դեղորայք" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=31" title="Edit section's source code: Դեղորայք"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ստատինները՝ դեղեր, որոնք նվազեցնում են արյան մեջ խոլեստերոլի քանակը, նվազեցնում են ՍԻ հանդիպման հաճախականությունը և մահացությունը<sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111"><span class="cite-bracket">[</span>111<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Սիրտանոթային հիվանդությունների բարձր ռիսկով հիվանդներին, սովորաբար խորհուրդ է տրվում ընդունել ստատինների օգտագործումը<sup id="cite_ref-NICECG181_107-4" class="reference"><a href="#cite_note-NICECG181-107"><span class="cite-bracket">[</span>107<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>ՍԻ բարձր ռիսկով հիվանդների համար ասպիրինի ընդունումը լայնորեն հետազոտվել է։ Տարբեր խմբերում կատարված բազմաթիվ հետազոտություններում չի հայտնաբերվել այնքան նկատելի օգուտ, որ անտեսեն հնարավոր արյունահոսության ռիսկը<sup id="cite_ref-ATTaspirin2009_112-0" class="reference"><a href="#cite_note-ATTaspirin2009-112"><span class="cite-bracket">[</span>112<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113"><span class="cite-bracket">[</span>113<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այնուամենայնիվ, բազմաթիվ կլինիկական ուղեցույցերում ասպիրինը խորհուրդ է տրվում որպես առաջնային կանխարգելման միջոց<sup id="cite_ref-114" class="reference"><a href="#cite_note-114"><span class="cite-bracket">[</span>114<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, և շատ գիտնականներ կարծում են, որ այն հիվանդները, ովքեր ունեն շատ բարձր ռիսկ սիրտանոթային հիվանդությունների առաջացման, բայց արյունահոսության ռիսկը ցածր է, պետք է շարունակեն ասպիրինի ընդունումը<sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115"><span class="cite-bracket">[</span>115<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Երկրորդային_կանխարգելում"><span id=".D4.B5.D6.80.D5.AF.D6.80.D5.B8.D6.80.D5.A4.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.AD.D5.A1.D6.80.D5.A3.D5.A5.D5.AC.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Երկրորդային կանխարգելում</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=32" title="Խմբագրել բաժինը. Երկրորդային կանխարգելում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=32" title="Edit section's source code: Երկրորդային կանխարգելում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Երկրորդային կանխարգելման համար խորհուրդ է տրվում դադարեցնել ծխելը, աստիճանաբար վերադառնալ ակտիվ ֆիզիկական աշխատանքի, սնվել առողջ՝ քիչ հագեցած ճարպերով և քիչ խոլեստերոլի քանակությամբ, և սահմանափակել ալկոհոլի օգտագործումը, կատարել ֆիզիկական վարժություններ և ձգտել առողջ քաշի<sup id="cite_ref-Reed2017_63-23" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-NICE172_106-1" class="reference"><a href="#cite_note-NICE172-106"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Վարժությունները և՛ անվտանգ, և՛ արդյունավետ են նույնիսկ ստենտավորված կամ սրտային անբավարարությամբ հիվանդների համար<sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116"><span class="cite-bracket">[</span>116<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, և խորհուրդ են տրվում սկսել աստիճանաբար ՍԻ-ից 1-2 շաբաթ հետո<sup id="cite_ref-Reed2017_63-24" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Նախկինում արված հետազոտություններում խորհուրդ էր տրվում օմեգա-3 ճարպաթթուների օգտագործումը, սակայն այս փաստը հաստատված չէ<sup id="cite_ref-NICE172_106-2" class="reference"><a href="#cite_note-NICE172-106"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Դեղորայք_2"><span id=".D4.B4.D5.A5.D5.B2.D5.B8.D6.80.D5.A1.D5.B5.D6.84_2"></span>Դեղորայք</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=33" title="Խմբագրել բաժինը. Դեղորայք" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=33" title="Edit section's source code: Դեղորայք"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ՍԻ-ից հետո, նիտրատների 2 օր ընդունումը և ԱՓՖ պաշարիչները նվազեցնում են մահվան ռիսկը<sup id="cite_ref-117" class="reference"><a href="#cite_note-117"><span class="cite-bracket">[</span>117<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այլ դեղերից են․ </p><p>Ասպիրինը անկասկած շարունակում են ընդունել, ավելացնելով այլ հակաթրոմբոցիտար միջոցներ, ինչպես՝ կլոպիդոգրելը կամ տիկագրելորը (երկակի հակաթրոմբոցիտար բուժում) մինչև 12 ամիս ժամկետով<sup id="cite_ref-NICE172_106-3" class="reference"><a href="#cite_note-NICE172-106"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Եթե հիվանդը ունի այլ խնդիր, որը պահանջում է հակամակարդիչ բուժում (օրինակ՝ վարֆարինով), կախված հետագայում սրտային խնդրի առաջացման կամ արյունահոսության ռիսկից, այն կարող է կարիք լինել ավելացնելու բուժմանը<sup id="cite_ref-NICE172_106-4" class="reference"><a href="#cite_note-NICE172-106"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այն հիվանդներն, ովքեր ստենտավորված են, 12 ամսից ավել կլոպիդոգրելի և ասպիրինի ընդունումը չունի ազդեցություն մահացության վրա<sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118"><span class="cite-bracket">[</span>118<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p><a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%A5%D5%BF%D5%A1_%D5%BA%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բետա պաշարիչ (դեռ գրված չէ)">Բետա պաշարիչներով</a> բուժումը, ինչպես օրինակ՝ <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D5%BA%D6%80%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D5%AC" title="Մետոպրոլոլ">մետոպրոլոլով</a> կամ <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%AC%D5%B8%D5%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կարվեդիլոլ (դեռ գրված չէ)">կարվեդիլոլով</a>, խորհուրդ է տրվում սկսել առաջին 24 ժամվա ընթացքում, զգուշանալով միայն սուր սրտային անբավարարության կամ սրտի պաշարման առկայության դեպքում<sup id="cite_ref-AHA2013_20-9" class="reference"><a href="#cite_note-AHA2013-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-AHANSTEMI2014_74-3" class="reference"><a href="#cite_note-AHANSTEMI2014-74"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Դեղաչափը բարձրացվում է մինչև առավելագույն տանելի չափի<sup id="cite_ref-NICE172_106-5" class="reference"><a href="#cite_note-NICE172-106"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Հակառակ երկար ժամանակ ընդունված կարծիքի, բետա պաշարիչները չունեն ազդեցություն մահացության ռիսկի վրա, հնարավոր է այն պատճառով, որ ՍԻ բուժման այլ խմբեր բավական բարելավվել են<sup id="cite_ref-119" class="reference"><a href="#cite_note-119"><span class="cite-bracket">[</span>119<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Երբ բետա պաշարիչները տրվել են առաջին 24-72 ժամվա ընթացում, ST բարձրացումով ՍԻ-ով հիվանդների մահացության ցուցանիշի փոփոխություն չի արձանագրվել։ Այնուամենայնիվ, 200-ից 1-ի մոտ կանխվել է կրկնակի սրտի կաթվածը, և մեկ այլ 200-ից 1-ի մոտ կանխվել է առիթմիայի զարգացումը<sup id="cite_ref-BetaNNT20152_120-0" class="reference"><a href="#cite_note-BetaNNT20152-120"><span class="cite-bracket">[</span>120<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Որպես լրացում, 91-ից 1 դեղորայք առաջացնում է սրտի պոմպային ֆունկցիայի ժամանակավոր նվազում<sup id="cite_ref-BetaNNT20152_120-1" class="reference"><a href="#cite_note-BetaNNT20152-120"><span class="cite-bracket">[</span>120<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>ԱՓՖ պաշարիչներով բուժումը պետք է սկսվի առաջին 24 ժամվա ընթացքում և շարունակվի անորոշ ժամկետով առավելագույն տանելի դեղաչափով։ Հայտնի է, որ այս դեղերը չեն բերում առկա <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%A2%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Երիկամային անբավարարություն">երիկամային անբավարարության</a>, բարձր կալիումի քանակի, ցածր ԶՃ կամ երիկամային զարկերակների նեղացման խորացման<sup id="cite_ref-Reed2017_63-25" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այն հիվանդներին, ովքեր չեն կարողանում տանել ԱՓՖ պաշարիչների խմբի դեղորայք, տալիս են անգիոտենզին II ընկալչի ներհակորդներ<sup id="cite_ref-NICE172_106-6" class="reference"><a href="#cite_note-NICE172-106"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6" title="Ստատին">Ստատիններով</a> բուժումը նվազեցնում է մահացությունը և հետագա սրտային խնդիրների հավանականությունը, և պետք է նշանակվի ՑԽԼ-ի քանակի նվազեցման համար։ Այլ դեղերից, օրինակ՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B7%D5%A6%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Էզետիմիբ (դեռ գրված չէ)">էզետիմիբը</a>, նույնպես կարող է ավելացվել բուժմանը նույն նպատակը հետապնդելով<sup id="cite_ref-Reed2017_63-26" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%A4%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%AB_%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալդոստերոնի ներհակորդներ (դեռ գրված չէ)">Ալդոստերոնի ներհակորդները</a> (<a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%AB%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D5%AC%D5%A1%D5%AF%D5%BF%D5%B8%D5%B6" title="Սպիրոնոլակտոն">սպիրոնոլակտոն</a> կամ <a href="/w/index.php?title=%D4%B7%D5%BA%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Էպլերենոն (դեռ գրված չէ)">էպլերենոն</a>) կարող են օգտագործվել, եթե ՍԻ-ից հետո առկա են ձախ փորոքի դիսֆունկցիայի նշաններ, ցանկալի է ԱՓՖ պաշարիչներով բուժումը սկսելուց հետո<sup id="cite_ref-NICE172_106-7" class="reference"><a href="#cite_note-NICE172-106"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-pmid26891235_121-0" class="reference"><a href="#cite_note-pmid26891235-121"><span class="cite-bracket">[</span>121<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Այլ_3"><span id=".D4.B1.D5.B5.D5.AC_3"></span>Այլ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=34" title="Խմբագրել բաժինը. Այլ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=34" title="Edit section's source code: Այլ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Դեֆիբրիլյատորը՝ սարք, որը միացված է սրտին և վիրահատական ճանապարհով տեղադրված է մաշկի տակ, կարող է կիրառվել ՍԻ դեպքում։ Այն կիրառվում է, երբ ՍԻ-ից 40 օր անց առկա է ձախ փորոքի ցածր հարվածային ծավալով սրտային անբավարարության նշաններ և Նյու-Յորքյան սրտի ասոցիացիայի II-րդ կամ III աստիճան<sup id="cite_ref-Reed2017_63-27" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Դեֆիբրիլյատորները հայտնաբերում են պոտենցիալ մահացու առիթմիաները և հասցնում են էլեկտրական հարված սրտամկանի զանգվածի մեծ մասին<sup id="cite_ref-Hazinski2015_122-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hazinski2015-122"><span class="cite-bracket">[</span>122<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Կանխատեսում"><span id=".D4.BF.D5.A1.D5.B6.D5.AD.D5.A1.D5.BF.D5.A5.D5.BD.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Կանխատեսում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=35" title="Խմբագրել բաժինը. Կանխատեսում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=35" title="Edit section's source code: Կանխատեսում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Սրտամկանի ինֆարկտի դեպքում կանխատեսումները տարբեր են, կախված վնասված սրտամկանի տարածվածությունից և տեղակայումից, զարգացող և կարգավորվող բարդություններից<sup id="cite_ref-Davidsons2010_15-9" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Կանխատեսումը մեծերի և սոցիալական մեկուսացման դեպքում վատն է<sup id="cite_ref-Davidsons2010_15-10" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Առաջային պատի ինֆարկտները, կայուն փորոքային հաճախասրտությունը կամ ֆիբրիլյացիան, սրտի պաշարումները և ձախ փորոքի վնասումները կապում են վատ կանխատեսման հետ<sup id="cite_ref-Davidsons2010_15-11" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Առանց բուժման, ՍԻ-ով հիվանդների մեկ քառորդը մահանում են րոպեների ընթացքում, իսկ 40%-ը՝ առաջին ամսում<sup id="cite_ref-Davidsons2010_15-12" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Մահացության և հիվանդացության ցուցանիշները ՍԻ դեպքում վերջին տարիներին բարելավվել են, պայմանավորված ավելի վաղ և հաջող կատարվող բուժումով<sup id="cite_ref-Harrisons2015B_27-2" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015B-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>․ ԱՄՆ-ում ST բարձրացումով ՍԻ-ով հիվանդների 5-6%-ը մահանում են մինչև հիվանդանոց հասնելը և 7-18%-ը՝ մահանում են տարվա ընթացքում<sup id="cite_ref-AHA2013_20-10" class="reference"><a href="#cite_note-AHA2013-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Բարդություններ"><span id=".D4.B2.D5.A1.D6.80.D5.A4.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Բարդություններ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=36" title="Խմբագրել բաժինը. Բարդություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=36" title="Edit section's source code: Բարդություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Բարդությունները կարող են առաջանալ անմիջապես սրտամկանի ինֆարկտից հետո կամ կարող են պահանջել որոշակի ժամանակ առաջացման համար։ Սրտի ռիթմի խանգարումները, ինչպես օրինակ՝ <a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%A1%D5%AD%D5%A1%D5%BD%D6%80%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B7%D5%B8%D5%B2%D5%A1%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Նախասրտերի շողացում (դեռ գրված չէ)">նախասրտերի շողացումը</a>, փորոոքային հաճախասրտությունն ու ֆիբրիլյացիան և սրտի պաշարումը կարող են առաջանալ իշեմիայի, սրտում սպիագոյացման և ինֆարկտի որոշակի տեղակայման հետևանքով<sup id="cite_ref-Davidsons2010_15-13" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Reed2017_63-28" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ուղեղի կաթվածը նույնպես ռիսկային է, որը առաջանում է սրտից մակարդուկների տեղափոխման հետևանքով ստենտավորման, հակամակարդիչ բուժման հետևանքով դիտվող արյունահոսության կամ սրտի պոմպային ֆունկցիայի խանգարման հետևանքով<sup id="cite_ref-Reed2017_63-29" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Եթե ինֆարկտը առաջացրել է պտկաձև մկանների դիսֆունկցիա, հնարավոր է դիտվի երկփեղկ փականում հետհոսքի առաջացում<sup id="cite_ref-Reed2017_63-30" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Կարդիոգեն շոկը, որի ժամանակ սիրտը չի կարողանում կատարել իր պոմպային ֆունկցիան համապատասխան ձևով, նույնպես կարող է առաջանալ սուր սրտամկանի ինֆարկտից օրեր անց և կախված է ինֆարկտի չափերից։ Այն ներհիվանդանոցային մահերի մեծագույն պատճառն է<sup id="cite_ref-Harrisons2015B_27-3" class="reference"><a href="#cite_note-Harrisons2015B-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Reed2017_63-31" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Առաջին շաբաթների ընթացքում հնարավոր է միջփորոքային միջնապատի կամ ձախ փորոքի պատի պատռում<sup id="cite_ref-Reed2017_63-32" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Դրեսլերի համախտանիշը, որը սրտի պատասխանն է մեծ ինֆարկտներին և կարող է բերել <a href="/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%AB_%D5%A2%D5%B8%D6%80%D5%A2%D5%B8%D6%84%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Սրտակրանքի բորբոքում">սրտակրանքի բորբոքման</a>, նույնպես կարող է դիտվել<sup id="cite_ref-Reed2017_63-33" class="reference"><a href="#cite_note-Reed2017-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Սրտային անբավարարությունը երկարատև հետևանքներից է, որի ժամանակ խանգարվում է սրտի պոմպային ֆունկցիան, այն սպիակալվում է և առկա սրտամկանի զանգվածը մեծանում է։ Ձախ փորոքի <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%B8%D5%A9%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%B5%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D6%84" title="Անոթալայնանք">անևրիզման</a> առաջանում է մոտ 10% դեպքերում, և ինքն իր հերթին սրտային անբավարարության, փորոքային առիթմիաների և մակարդուկագոյացման ռիսկի գործոն է<sup id="cite_ref-Davidsons2010_15-14" class="reference"><a href="#cite_note-Davidsons2010-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Մահացության և բարդությունների առաջացման ռիսկի գործոններից են տարիքը, հեմոդինամիկայի ցուցանիշները (ինչպես օրինակ՝ սրտային անբավարարությունը, ընդունման պահին սրտի կանգը, սիստոլիկ ԶՃ կամ 2-րդ և ավելի Կիլիպի դասը), ST հատվածի շեղումները, <a href="/wiki/%D5%87%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D5%BF" title="Շաքարային դիաբետ">դիաբետը</a>, շիճուկային <a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%A5%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%AB%D5%B6" title="Կրեատինին">կրեատինինը</a>, ծայրամասային անոթային հիվանդությունը և սրտային մարկերների բարձրացումը<sup id="cite_ref-PEPA_123-0" class="reference"><a href="#cite_note-PEPA-123"><span class="cite-bracket">[</span>123<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-GRACE_124-0" class="reference"><a href="#cite_note-GRACE-124"><span class="cite-bracket">[</span>124<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Weir-2006_125-0" class="reference"><a href="#cite_note-Weir-2006-125"><span class="cite-bracket">[</span>125<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Համաճարակաբանություն"><span id=".D5.80.D5.A1.D5.B4.D5.A1.D5.B3.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.A2.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Համաճարակաբանություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=37" title="Խմբագրել բաժինը. Համաճարակաբանություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=37" title="Edit section's source code: Համաճարակաբանություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Prevalence_of_ischemic_heart_disease_worldwide_(HY).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Prevalence_of_ischemic_heart_disease_worldwide_%28HY%29.jpg/220px-Prevalence_of_ischemic_heart_disease_worldwide_%28HY%29.jpg" decoding="async" width="220" height="126" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Prevalence_of_ischemic_heart_disease_worldwide_%28HY%29.jpg/330px-Prevalence_of_ischemic_heart_disease_worldwide_%28HY%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Prevalence_of_ischemic_heart_disease_worldwide_%28HY%29.jpg/440px-Prevalence_of_ischemic_heart_disease_worldwide_%28HY%29.jpg 2x" data-file-width="3496" data-file-height="2001" /></a><figcaption>Սրտի իշեմիկ հիվանդության տարածվածությունն աշխարհում (2021)</figcaption></figure> <p>Սրտամկանի ինֆարկտը պսակաձև զարկերակի հիվանդության հաճախակի դրսևորումներից է։ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BC%D5%B8%D5%B2%D5%BB%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպություն">Առողջապահական համաշխարհային կազմակերպությունը</a> 2004-ին հրատարակեց, որ աշխարհում մահերի պատճառների 12,2%-ը սրտի իշեմիկ հիվանդության պատճառով է<sup id="cite_ref-WHO-2004_126-0" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-2004-126"><span class="cite-bracket">[</span>126<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, դառնալով բարձր և միջին եկամուտով երկրներում մահացության գլխավոր պատճառը և երկրորդը՝ ցածր եկամուտով երկրներում՝ զիջելով ստորին շնչուղիների վարակներին<sup id="cite_ref-WHO-2004_126-1" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-2004-126"><span class="cite-bracket">[</span>126<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Աշխարհում տարեկան 3 մլն և ավելի ST բարձրացումով և 4 մլն՝ առանց ST բարձրացման ՍԻ-ի դեպքեր են արձանագրվում<sup id="cite_ref-Lancet08_19-1" class="reference"><a href="#cite_note-Lancet08-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ ST բարձրացումով ՍԻ 2 անգամ ավելի հաճախ դիտվում է տղամարդկանց մոտ, համեմատած կանանց հետ<sup id="cite_ref-AHA2013_20-11" class="reference"><a href="#cite_note-AHA2013-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Բարձր եկամուտով երկրների մեծ մասում սրտի իշեմիկ հիվանդությունների (ՍԻՀ) մահվան հաճախականությունը դանդաղել կամ նվազել է, այնուամենայնիվ, 2008-ին սիրտանոթային հիվանդություններից մահերը ԱՄՆ-ում կազմում էին 3 մահից մեկը<sup id="cite_ref-127" class="reference"><a href="#cite_note-127"><span class="cite-bracket">[</span>127<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Որպես օրինակ՝ ԱՄՆ-ում 2001-ից մինչև 2011թ․ սիրտանոթային հիվանդություններից մահացությունը նվազել է մեկ երրորդով<sup id="cite_ref-128" class="reference"><a href="#cite_note-128"><span class="cite-bracket">[</span>128<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Դրան հակառակ, զարգացող երկրներում սրտի իշեմիկ հիվանդությունը դառնում է մահացության հիմնական պատճառը։ Օրինակ՝ 2004-ին <a href="/wiki/%D5%80%D5%B6%D5%A4%D5%AF%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Հնդկաստան">Հնդկաստանում</a> ՍԻՀ-ը մահացության գլխավոր պատճառն էր, կազմելով 1,46 մլն մահ (ընդհանուր մահերի 14%) և, ըստ կանխատեսումների՝ ՍԻՀ-ից մահացությունը պետք է կրկնապատկվեր 1985-2015թթ-ի ընթացքում<sup id="cite_ref-129" class="reference"><a href="#cite_note-129"><span class="cite-bracket">[</span>129<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Կանխատեսվում է, որ հաշմանդամության պատճառով կորցրած տարիների (ՀՊԿՏ) նվազումը ՍԻՀ-ի պատճառով 2030թ․-ին կազմելու է ընդհանուր ՀՊԿՏ-ի 5,5%-ը, դառնալով հաշմանդամության երկրորդ ամենահաճախ պատճառը (միաբևեռ ընկճախտային խանգարումից հետո), և մահացության գլխավոր պատճառը տվյալ տարվա ընթացքում<sup id="cite_ref-WHO-2004_126-2" class="reference"><a href="#cite_note-WHO-2004-126"><span class="cite-bracket">[</span>126<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Հասարակություն_և_մշակույթ"><span id=".D5.80.D5.A1.D5.BD.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6_.D6.87_.D5.B4.D5.B7.D5.A1.D5.AF.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.A9"></span>Հասարակություն և մշակույթ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=38" title="Խմբագրել բաժինը. Հասարակություն և մշակույթ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=38" title="Edit section's source code: Հասարակություն և մշակույթ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Հայտնի լրատվամիջոցներով սրտամկանի ինֆարկտով հիվանդներին բնութագրում են ուշագնացությամբ կամ գիտակցությամբ կորստով, որոնք հաճախ հանդիպող նշաններ չեն․ այս ամենի հետևանքով առաջանում է սխալ պատկերացում ՍԻ մասին և որոշ դեպքերում բերում անդառնալի հետևանքների, քանի որ ՍԻ-ով հիվանդները անուշադրության են մատնվում՝ չստանալով անհրաժեշտ օգնություն<sup id="cite_ref-130" class="reference"><a href="#cite_note-130"><span class="cite-bracket">[</span>130<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Իրավական_հետևանքներ"><span id=".D4.BB.D6.80.D5.A1.D5.BE.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.B0.D5.A5.D5.BF.D6.87.D5.A1.D5.B6.D6.84.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Իրավական հետևանքներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=39" title="Խմբագրել բաժինը. Իրավական հետևանքներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=39" title="Edit section's source code: Իրավական հետևանքներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ըստ օրենքի, սովորաբար ՍԻ համարվում է <a href="/wiki/%D5%80%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Հիվանդություն">հիվանդություն</a>, սակայն, երբեմն, այն բնութագրվում է, որպես <a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%B6%D5%A1%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Վնասում (դեռ գրված չէ)">վնասում</a>։ Ընդհանրապես, սրտի կաթվածը չի ծածկվում ապահովագրությամբ<sup id="cite_ref-prairieview_131-0" class="reference"><a href="#cite_note-prairieview-131"><span class="cite-bracket">[</span>131<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, սակայն այն կարող է լինել աշխատանքի պատճառով առաջացած վնասում, եթե առաջանում է օրինակ՝ անսովոր հուզական սթրեսից կամ անսովոր վարժություններից<sup id="cite_ref-biia_132-0" class="reference"><a href="#cite_note-biia-132"><span class="cite-bracket">[</span>132<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Բացի դրանից, որոշ իրավասություններում, սրտի կաթվածը, որը առաջացել է որոշ մասնագիտություններով աշխատողների մոտ, ինչպիսիք ոստիկաններն են, կարող են դասակարգվել, որպես ծառայողական պարտականությունների ժամանակ առաջացող վնասումներ։ Որոշ երկրներում կամ պետություններում, ՍԻ-ից տուժած հիվանդին կարող են թույլ չտալ զբաղվել այնպիսի գործունեությամբ, որով նրանք կարող են վնաս հասցնել այլ մարդկանց, օրինակ՝ վարել ավտոմեքենա կամ օդանավ<sup id="cite_ref-NovaScotia-DrivingRegulations_133-0" class="reference"><a href="#cite_note-NovaScotia-DrivingRegulations-133"><span class="cite-bracket">[</span>133<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանոթագրություններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանոթագրություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=40" title="Խմբագրել բաժինը. Ծանոթագրություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=40" title="Edit section's source code: Ծանոթագրություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references" style="height: 300px; overflow: auto; padding: 3px"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9141943">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-_c844221f168c40ea-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-_c844221f168c40ea_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q35127 citetype_Q19541 citetype_Q1916557 citetype_Q1789476 citetype_Q8513" data-entity-id="Q180686"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0001246">PubMed</a><span class="wef_low_priority_links"> — 1997.</span></span></span> </li> <li id="cite_note-_051e036eebcacdde-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-_051e036eebcacdde_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q324254 citetype_Q4117139" data-entity-id="Q5282129"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.disease-ontology.org/?id=DOID:5844">Disease Ontology</a><span class="wef_low_priority_links"> — 2016.</span></span></span> </li> <li id="cite_note-HLB2014-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-HLB2014_3-0">3,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-HLB2014_3-1">3,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-HLB2014_3-2">3,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-HLB2014_3-3">3,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-HLB2014_3-4">3,4</a></sup></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10127783">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/cad/signs">«What Are the Signs and Symptoms of Coronary Heart Disease?»</a>. <i>www.nhlbi.nih.gov</i>. 2014 թ․ սեպտեմբերի 29. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150224034615/http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/cad/signs">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 24-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 23-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.nhlbi.nih.gov&rft.atitle=What+Are+the+Signs+and+Symptoms+of+Coronary+Heart+Disease%3F&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nhlbi.nih.gov%2Fhealth%2Fhealth-topics%2Ftopics%2Fcad%2Fsigns&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Europe2012-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Europe2012_4-0">4,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Europe2012_4-1">4,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Europe2012_4-2">4,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Europe2012_4-3">4,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Europe2012_4-4">4,4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Europe2012_4-5">4,5</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFStegJamesAtarBadano" class="citation journal cs1">Steg PG, James SK, Atar D, Badano LP, Blömstrom-Lundqvist C, Borger MA, Di Mario C, Dickstein K, Ducrocq G, Fernandez-Aviles F, Gershlick AH, Giannuzzi P, Halvorsen S, Huber K, Juni P, Kastrati A, Knuuti J, Lenzen MJ, Mahaffey KW, Valgimigli M, van 't Hof A, Widimsky P, Zahger D (2012 թ․ հոկտեմբեր). «ESC Guidelines for the management of acute myocardial infarction in patients presenting with ST-segment elevation». <i>European Heart Journal</i>. <b>33</b> (20): 2569–619. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Feurheartj%2Fehs215">10.1093/eurheartj/ehs215</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22922416">22922416</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=European+Heart+Journal&rft.atitle=ESC+Guidelines+for+the+management+of+acute+myocardial+infarction+in+patients+presenting+with+ST-segment+elevation&rft.volume=33&rft.issue=20&rft.pages=2569-619&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Feurheartj%2Fehs215&rft_id=info%3Apmid%2F22922416&rft.aulast=Steg&rft.aufirst=PG&rft.au=James%2C+SK&rft.au=Atar%2C+D&rft.au=Badano%2C+LP&rft.au=Bl%C3%B6mstrom-Lundqvist%2C+C&rft.au=Borger%2C+MA&rft.au=Di+Mario%2C+C&rft.au=Dickstein%2C+K&rft.au=Ducrocq%2C+G&rft.au=Fernandez-Aviles%2C+F&rft.au=Gershlick%2C+AH&rft.au=Giannuzzi%2C+P&rft.au=Halvorsen%2C+S&rft.au=Huber%2C+K&rft.au=Juni%2C+P&rft.au=Kastrati%2C+A&rft.au=Knuuti%2C+J&rft.au=Lenzen%2C+MJ&rft.au=Mahaffey%2C+KW&rft.au=Valgimigli%2C+M&rft.au=van+%27t+Hof%2C+A&rft.au=Widimsky%2C+P&rft.au=Zahger%2C+D&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFCoventryFinnBremner2011" class="citation journal cs1">Coventry LL, Finn J, Bremner AP (2011). «Sex differences in symptom presentation in acute myocardial infarction: a systematic review and meta-analysis». <i>Heart & Lung</i>. <b>40</b> (6): 477–91. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.hrtlng.2011.05.001">10.1016/j.hrtlng.2011.05.001</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22000678">22000678</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Heart+%26+Lung&rft.atitle=Sex+differences+in+symptom+presentation+in+acute+myocardial+infarction%3A+a+systematic+review+and+meta-analysis&rft.volume=40&rft.issue=6&rft.pages=477-91&rft.date=2011&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.hrtlng.2011.05.001&rft_id=info%3Apmid%2F22000678&rft.aulast=Coventry&rft.aufirst=LL&rft.au=Finn%2C+J&rft.au=Bremner%2C+AP&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Val2011-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Val2011_6-0">6,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Val2011_6-1">6,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Val2011_6-2">6,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Val2011_6-3">6,3</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFValensiLorgisCottin" class="citation journal cs1">Valensi P, Lorgis L, Cottin Y (2011 թ․ մարտ). «Prevalence, incidence, predictive factors and prognosis of silent myocardial infarction: a review of the literature». <i>Archives of Cardiovascular Diseases</i>. <b>104</b> (3): 178–88. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.acvd.2010.11.013">10.1016/j.acvd.2010.11.013</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21497307">21497307</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Archives+of+Cardiovascular+Diseases&rft.atitle=Prevalence%2C+incidence%2C+predictive+factors+and+prognosis+of+silent+myocardial+infarction%3A+a+review+of+the+literature&rft.volume=104&rft.issue=3&rft.pages=178-88&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.acvd.2010.11.013&rft_id=info%3Apmid%2F21497307&rft.aulast=Valensi&rft.aufirst=P&rft.au=Lorgis%2C+L&rft.au=Cottin%2C+Y&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-HLB2013MI-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-HLB2013MI_7-0">7,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-HLB2013MI_7-1">7,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-HLB2013MI_7-2">7,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-HLB2013MI_7-3">7,3</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/heartattack/">«What Is a Heart Attack?»</a>. <i>www.nhlbi.nih.gov</i>. 2013 թ․ դեկտեմբերի 17. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150219152830/http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/heartattack/">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 19-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.nhlbi.nih.gov&rft.atitle=What+Is+a+Heart+Attack%3F&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nhlbi.nih.gov%2Fhealth%2Fhealth-topics%2Ftopics%2Fheartattack%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Heart2015-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Heart2015_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/More/MyHeartandStrokeNews/Heart-Attack-or-Sudden-Cardiac-Arrest-How-Are-They-Different_UCM_440804_Article.jsp">«Heart Attack or Sudden Cardiac Arrest: How Are They Different?»</a>. <i>www.heart.org</i>. 2014 թ․ հուլիսի 30. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150224045054/http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/More/MyHeartandStrokeNews/Heart-Attack-or-Sudden-Cardiac-Arrest-How-Are-They-Different_UCM_440804_Article.jsp">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 24-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.heart.org&rft.atitle=Heart+Attack+or+Sudden+Cardiac+Arrest%3A+How+Are+They+Different%3F&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.heart.org%2FHEARTORG%2FConditions%2FMore%2FMyHeartandStrokeNews%2FHeart-Attack-or-Sudden-Cardiac-Arrest-How-Are-They-Different_UCM_440804_Article.jsp&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Meh2014-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Meh2014_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMehtaWeiWenger" class="citation journal cs1">Mehta PK, Wei J, Wenger NK (2015 թ․ փետրվար). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4336825">«Ischemic heart disease in women: a focus on risk factors»</a>. <i>Trends in Cardiovascular Medicine</i>. <b>25</b> (2): 140–51. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.tcm.2014.10.005">10.1016/j.tcm.2014.10.005</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4336825">4336825</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25453985">25453985</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Trends+in+Cardiovascular+Medicine&rft.atitle=Ischemic+heart+disease+in+women%3A+a+focus+on+risk+factors&rft.volume=25&rft.issue=2&rft.pages=140-51&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4336825%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F25453985&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.tcm.2014.10.005&rft.aulast=Mehta&rft.aufirst=PK&rft.au=Wei%2C+J&rft.au=Wenger%2C+NK&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4336825&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-WHO2011-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-WHO2011_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMendisPuska,Norrving2011" class="citation book cs1">Mendis, Shanthi; Puska,, Pekka; Norrving, Bo (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://whqlibdoc.who.int/publications/2011/9789241564373_eng.pdf?ua=1"><i>Global atlas on cardiovascular disease prevention and control</i></a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> (1st ed.). Geneva: World Health Organization in collaboration with the World Heart Federation and the World Stroke Organization. էջեր 3–18. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-92-4-156437-3" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-92-4-156437-3"><bdi>978-92-4-156437-3</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140817123106/http://whqlibdoc.who.int/publications/2011/9789241564373_eng.pdf?ua=1">Արխիվացված</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 17-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Global+atlas+on+cardiovascular+disease+prevention+and+control&rft.place=Geneva&rft.pages=3-18&rft.edition=1st&rft.pub=World+Health+Organization+in+collaboration+with+the+World+Heart+Federation+and+the+World+Stroke+Organization&rft.date=2011&rft.isbn=978-92-4-156437-3&rft.aulast=Mendis&rft.aufirst=Shanthi&rft.au=Puska%2C%2C+Pekka&rft.au=Norrving%2C+Bo&rft_id=http%3A%2F%2Fwhqlibdoc.who.int%2Fpublications%2F2011%2F9789241564373_eng.pdf%3Fua%3D1&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_book" title="Կաղապար:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%B0%D5%A1%D5%BE%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D5%AF%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/heartattack/causes">«What Causes a Heart Attack?»</a>. <i>www.nhlbi.nih.gov</i>. 2013 թ․ դեկտեմբերի 17. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150218075735/http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/heartattack/causes">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 18-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.nhlbi.nih.gov&rft.atitle=What+Causes+a+Heart+Attack%3F&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nhlbi.nih.gov%2Fhealth%2Fhealth-topics%2Ftopics%2Fheartattack%2Fcauses&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFDevlinHenry2008" class="citation journal cs1">Devlin RJ, Henry JA (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2374627">«Clinical review: Major consequences of illicit drug consumption»</a>. <i>Critical Care</i>. <b>12</b> (1): 202. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1186%2Fcc6166">10.1186/cc6166</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2374627">2374627</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18279535">18279535</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Critical+Care&rft.atitle=Clinical+review%3A+Major+consequences+of+illicit+drug+consumption&rft.volume=12&rft.issue=1&rft.pages=202&rft.date=2008&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2374627%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F18279535&rft_id=info%3Adoi%2F10.1186%2Fcc6166&rft.aulast=Devlin&rft.aufirst=RJ&rft.au=Henry%2C+JA&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2374627&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_journal" title="Կաղապար:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%B9%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%BF_DOI" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-HLB2013D-13"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-HLB2013D_13-0">13,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-HLB2013D_13-1">13,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/heartattack/diagnosis">«How Is a Heart Attack Diagnosed?»</a>. <i>www.nhlbi.nih.gov</i>. 2013 թ․ դեկտեմբերի 17. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150224044949/http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/heartattack/diagnosis">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 24-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.nhlbi.nih.gov&rft.atitle=How+Is+a+Heart+Attack+Diagnosed%3F&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nhlbi.nih.gov%2Fhealth%2Fhealth-topics%2Ftopics%2Fheartattack%2Fdiagnosis&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/ekg">«Electrocardiogram – NHLBI, NIH»</a>. <i>www.nhlbi.nih.gov</i> (անգլերեն). 2016 թ․ դեկտեմբերի 9. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170411140634/https://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/ekg">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 11-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 10-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.nhlbi.nih.gov&rft.atitle=Electrocardiogram+%E2%80%93+NHLBI%2C+NIH&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nhlbi.nih.gov%2Fhealth%2Fhealth-topics%2Ftopics%2Fekg&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Davidsons2010-15"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010_15-0">15,00</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010_15-1">15,01</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010_15-2">15,02</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010_15-3">15,03</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010_15-4">15,04</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010_15-5">15,05</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010_15-6">15,06</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010_15-7">15,07</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010_15-8">15,08</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010_15-9">15,09</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010_15-10">15,10</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010_15-11">15,11</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010_15-12">15,12</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010_15-13">15,13</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010_15-14">15,14</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBritton2010" class="citation book cs1">Britton, the editors Nicki R. Colledge, Brian R. Walker, Stuart H. Ralston ; illustrated by Robert (2010). <i>Davidson's principles and practice of medicine</i> (21st ed.). Edinburgh: Churchill Livingstone/Elsevier. էջեր 588–599. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0-7020-3085-7" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0-7020-3085-7"><bdi>978-0-7020-3085-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Davidson%27s+principles+and+practice+of+medicine.&rft.place=Edinburgh&rft.pages=588-599&rft.edition=21st&rft.pub=Churchill+Livingstone%2FElsevier&rft.date=2010&rft.isbn=978-0-7020-3085-7&rft.aulast=Britton&rft.aufirst=the+editors+Nicki+R.+Colledge%2C+Brian+R.+Walker%2C+Stuart+H.+Ralston+%3B+illustrated+by+Robert&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_book" title="Կաղապար:Cite book">cite book</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">|first1=</code> has generic name (<a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:CS1_errors#generic_name" class="mw-redirect" title="Օգնություն:CS1 errors">օգնություն</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%BE_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Oc2010-16"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Oc2010_16-0">16,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Oc2010_16-1">16,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Oc2010_16-2">16,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Oc2010_16-3">16,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Oc2010_16-4">16,4</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFO'ConnorBradyBrooksDiercks" class="citation journal cs1">O'Connor RE, Brady W, Brooks SC, Diercks D, Egan J, Ghaemmaghami C, Menon V, O'Neil BJ, Travers AH, Yannopoulos D (2010 թ․ նոյեմբեր). «Part 10: acute coronary syndromes: 2010 American Heart Association Guidelines for Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care». <i>Circulation</i>. <b>122</b> (18 Suppl 3): S787–817. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1161%2FCIRCULATIONAHA.110.971028">10.1161/CIRCULATIONAHA.110.971028</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20956226">20956226</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Circulation&rft.atitle=Part+10%3A+acute+coronary+syndromes%3A+2010+American+Heart+Association+Guidelines+for+Cardiopulmonary+Resuscitation+and+Emergency+Cardiovascular+Care&rft.volume=122&rft.issue=18+Suppl+3&rft.pages=S787-817&rft_id=info%3Adoi%2F10.1161%2FCIRCULATIONAHA.110.971028&rft_id=info%3Apmid%2F20956226&rft.aulast=O%27Connor&rft.aufirst=RE&rft.au=Brady%2C+W&rft.au=Brooks%2C+SC&rft.au=Diercks%2C+D&rft.au=Egan%2C+J&rft.au=Ghaemmaghami%2C+C&rft.au=Menon%2C+V&rft.au=O%27Neil%2C+BJ&rft.au=Travers%2C+AH&rft.au=Yannopoulos%2C+D&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Hamm2011-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Hamm2011_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFHammBassandAgewallBax" class="citation journal cs1">Hamm CW, Bassand JP, Agewall S, Bax J, Boersma E, Bueno H, Caso P, Dudek D, Gielen S, Huber K, Ohman M, Petrie MC, Sonntag F, Uva MS, Storey RF, Wijns W, Zahger D (2011 թ․ դեկտեմբեր). «ESC Guidelines for the management of acute coronary syndromes in patients presenting without persistent ST-segment elevation: The Task Force for the management of acute coronary syndromes (ACS) in patients presenting without persistent ST-segment elevation of the European Society of Cardiology (ESC)». <i>European Heart Journal</i>. <b>32</b> (23): 2999–3054. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Feurheartj%2Fehr236">10.1093/eurheartj/ehr236</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21873419">21873419</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=European+Heart+Journal&rft.atitle=ESC+Guidelines+for+the+management+of+acute+coronary+syndromes+in+patients+presenting+without+persistent+ST-segment+elevation%3A+The+Task+Force+for+the+management+of+acute+coronary+syndromes+%28ACS%29+in+patients+presenting+without+persistent+ST-segment+elevation+of+the+European+Society+of+Cardiology+%28ESC%29&rft.volume=32&rft.issue=23&rft.pages=2999-3054&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Feurheartj%2Fehr236&rft_id=info%3Apmid%2F21873419&rft.aulast=Hamm&rft.aufirst=CW&rft.au=Bassand%2C+JP&rft.au=Agewall%2C+S&rft.au=Bax%2C+J&rft.au=Boersma%2C+E&rft.au=Bueno%2C+H&rft.au=Caso%2C+P&rft.au=Dudek%2C+D&rft.au=Gielen%2C+S&rft.au=Huber%2C+K&rft.au=Ohman%2C+M&rft.au=Petrie%2C+MC&rft.au=Sonntag%2C+F&rft.au=Uva%2C+MS&rft.au=Storey%2C+RF&rft.au=Wijns%2C+W&rft.au=Zahger%2C+D&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-GBD2015Pre-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-GBD2015Pre_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFGBD_2015_Disease_Injury_Incidence_Prevalence_Collaborators" class="citation journal cs1">GBD 2015 Disease Injury Incidence Prevalence Collaborators (2016 թ․ հոկտեմբեր). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5055577">«Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015»</a>. <i>Lancet</i>. <b>388</b> (10053): 1545–1602. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS0140-6736%2816%2931678-6">10.1016/S0140-6736(16)31678-6</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5055577">5055577</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27733282">27733282</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Lancet&rft.atitle=Global%2C+regional%2C+and+national+incidence%2C+prevalence%2C+and+years+lived+with+disability+for+310+diseases+and+injuries%2C+1990-2015%3A+a+systematic+analysis+for+the+Global+Burden+of+Disease+Study+2015&rft.volume=388&rft.issue=10053&rft.pages=1545-1602&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5055577%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F27733282&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0140-6736%2816%2931678-6&rft.au=GBD+2015+Disease+Injury+Incidence+Prevalence+Collaborators&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5055577&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_journal" title="Կաղապար:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">|author1=</code> has generic name (<a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:CS1_errors#generic_name" class="mw-redirect" title="Օգնություն:CS1 errors">օգնություն</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A9%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Lancet08-19"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Lancet08_19-0">19,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Lancet08_19-1">19,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFWhiteChew" class="citation journal cs1">White HD, Chew DP (2008 թ․ օգոստոս). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1931354">«Acute myocardial infarction»</a>. <i>Lancet</i>. <b>372</b> (9638): 570–84. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS0140-6736%2808%2961237-4">10.1016/S0140-6736(08)61237-4</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1931354">1931354</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18707987">18707987</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Lancet&rft.atitle=Acute+myocardial+infarction&rft.volume=372&rft.issue=9638&rft.pages=570-84&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1931354%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F18707987&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0140-6736%2808%2961237-4&rft.aulast=White&rft.aufirst=HD&rft.au=Chew%2C+DP&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1931354&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AHA2013-20"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-AHA2013_20-0">20,00</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHA2013_20-1">20,01</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHA2013_20-2">20,02</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHA2013_20-3">20,03</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHA2013_20-4">20,04</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHA2013_20-5">20,05</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHA2013_20-6">20,06</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHA2013_20-7">20,07</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHA2013_20-8">20,08</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHA2013_20-9">20,09</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHA2013_20-10">20,10</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHA2013_20-11">20,11</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFO'GaraKushnerAscheimCasey" class="citation journal cs1">O'Gara PT, Kushner FG, Ascheim DD, Casey DE, Chung MK, de Lemos JA, Ettinger SM, Fang JC, Fesmire FM, Franklin BA, Granger CB, Krumholz HM, Linderbaum JA, Morrow DA, Newby LK, Ornato JP, Ou N, Radford MJ, Tamis-Holland JE, Tommaso CL, Tracy CM, Woo YJ, Zhao DX, Anderson JL, Jacobs AK, Halperin JL, Albert NM, Brindis RG, Creager MA, DeMets D, Guyton RA, Hochman JS, Kovacs RJ, Kushner FG, Ohman EM, Stevenson WG, Yancy CW (2013 թ․ հունվար). «2013 ACCF/AHA guideline for the management of ST-elevation myocardial infarction: a report of the American College of Cardiology Foundation/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines». <i>Circulation</i>. <b>127</b> (4): e362–425. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1161%2FCIR.0b013e3182742cf6">10.1161/CIR.0b013e3182742cf6</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23247304">23247304</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Circulation&rft.atitle=2013+ACCF%2FAHA+guideline+for+the+management+of+ST-elevation+myocardial+infarction%3A+a+report+of+the+American+College+of+Cardiology+Foundation%2FAmerican+Heart+Association+Task+Force+on+Practice+Guidelines&rft.volume=127&rft.issue=4&rft.pages=e362-425&rft_id=info%3Adoi%2F10.1161%2FCIR.0b013e3182742cf6&rft_id=info%3Apmid%2F23247304&rft.aulast=O%27Gara&rft.aufirst=PT&rft.au=Kushner%2C+FG&rft.au=Ascheim%2C+DD&rft.au=Casey%2C+DE&rft.au=Chung%2C+MK&rft.au=de+Lemos%2C+JA&rft.au=Ettinger%2C+SM&rft.au=Fang%2C+JC&rft.au=Fesmire%2C+FM&rft.au=Franklin%2C+BA&rft.au=Granger%2C+CB&rft.au=Krumholz%2C+HM&rft.au=Linderbaum%2C+JA&rft.au=Morrow%2C+DA&rft.au=Newby%2C+LK&rft.au=Ornato%2C+JP&rft.au=Ou%2C+N&rft.au=Radford%2C+MJ&rft.au=Tamis-Holland%2C+JE&rft.au=Tommaso%2C+CL&rft.au=Tracy%2C+CM&rft.au=Woo%2C+YJ&rft.au=Zhao%2C+DX&rft.au=Anderson%2C+JL&rft.au=Jacobs%2C+AK&rft.au=Halperin%2C+JL&rft.au=Albert%2C+NM&rft.au=Brindis%2C+RG&rft.au=Creager%2C+MA&rft.au=DeMets%2C+D&rft.au=Guyton%2C+RA&rft.au=Hochman%2C+JS&rft.au=Kovacs%2C+RJ&rft.au=Kushner%2C+FG&rft.au=Ohman%2C+EM&rft.au=Stevenson%2C+WG&rft.au=Yancy%2C+CW&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMoranForouzanfarRothMensah" class="citation journal cs1">Moran AE, Forouzanfar MH, Roth GA, Mensah GA, Ezzati M, Flaxman A, Murray CJ, Naghavi M (2014 թ․ ապրիլ). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4181601">«The global burden of ischemic heart disease in 1990 and 2010: the Global Burden of Disease 2010 study»</a>. <i>Circulation</i>. <b>129</b> (14): 1493–501. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1161%2Fcirculationaha.113.004046">10.1161/circulationaha.113.004046</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4181601">4181601</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24573351">24573351</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Circulation&rft.atitle=The+global+burden+of+ischemic+heart+disease+in+1990+and+2010%3A+the+Global+Burden+of+Disease+2010+study&rft.volume=129&rft.issue=14&rft.pages=1493-501&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4181601%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F24573351&rft_id=info%3Adoi%2F10.1161%2Fcirculationaha.113.004046&rft.aulast=Moran&rft.aufirst=AE&rft.au=Forouzanfar%2C+MH&rft.au=Roth%2C+GA&rft.au=Mensah%2C+GA&rft.au=Ezzati%2C+M&rft.au=Flaxman%2C+A&rft.au=Murray%2C+CJ&rft.au=Naghavi%2C+M&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4181601&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFTorio" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Torio, Celeste (2013 թ․ օգոստոս). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170314171958/https://www.hcup-us.ahrq.gov/reports/statbriefs/sb160.jsp">«National Inpatient Hospital Costs: The Most Expensive Conditions by Payer, 2011»</a>. <i>HCUP</i> (անգլերեն). Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://hcup-us.ahrq.gov/reports/statbriefs/sb160.jsp">օրիգինալից</a> 2017 թ․ մարտի 14-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 1-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=HCUP&rft.atitle=National+Inpatient+Hospital+Costs%3A+The+Most+Expensive+Conditions+by+Payer%2C+2011&rft.aulast=Torio&rft.aufirst=Celeste&rft_id=http%3A%2F%2Fhcup-us.ahrq.gov%2Freports%2Fstatbriefs%2Fsb160.jsp&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ACS-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ACS_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.americanheart.org/presenter.jhtml?identifier=3010002">Acute Coronary Syndrome</a>. <a href="/w/index.php?title=American_Heart_Association&action=edit&redlink=1" class="new" title="American Heart Association (դեռ գրված չէ)">American Heart Association</a>. Retrieved November 25, 2006. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060925134349/http://www.americanheart.org/presenter.jhtml?identifier=3010002">Արխիվացված</a> Սեպտեմբեր 25, 2006 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-THIRDDEF-24"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-0">24,00</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-1">24,01</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-2">24,02</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-3">24,03</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-4">24,04</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-5">24,05</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-6">24,06</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-7">24,07</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-8">24,08</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-9">24,09</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-10">24,10</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-11">24,11</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-12">24,12</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-13">24,13</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-14">24,14</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-15">24,15</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-16">24,16</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-THIRDDEF_24-17">24,17</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFThygesenAlpertJaffeSimoons" class="citation journal cs1">Thygesen K, Alpert JS, Jaffe AS, Simoons ML, Chaitman BR, White HD, Katus HA, Lindahl B, Morrow DA, Clemmensen PM, Johanson P, Hod H, Underwood R, Bax JJ, Bonow RO, Pinto F, Gibbons RJ, Fox KA, Atar D, Newby LK, Galvani M, Hamm CW, Uretsky BF, Steg PG, Wijns W, Bassand JP, Menasché P, Ravkilde J, Ohman EM, Antman EM, Wallentin LC, Armstrong PW, Simoons ML, Januzzi JL, Nieminen MS, Gheorghiade M, Filippatos G, Luepker RV, Fortmann SP, Rosamond WD, Levy D, Wood D, Smith SC, Hu D, Lopez-Sendon JL, Robertson RM, Weaver D, Tendera M, Bove AA, Parkhomenko AN, Vasilieva EJ, Mendis S (2012 թ․ հոկտեմբեր). «Third universal definition of myocardial infarction». <i>Circulation</i>. <b>126</b> (16): 2020–35. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1161%2FCIR.0b013e31826e1058">10.1161/CIR.0b013e31826e1058</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22923432">22923432</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Circulation&rft.atitle=Third+universal+definition+of+myocardial+infarction&rft.volume=126&rft.issue=16&rft.pages=2020-35&rft_id=info%3Adoi%2F10.1161%2FCIR.0b013e31826e1058&rft_id=info%3Apmid%2F22923432&rft.aulast=Thygesen&rft.aufirst=K&rft.au=Alpert%2C+JS&rft.au=Jaffe%2C+AS&rft.au=Simoons%2C+ML&rft.au=Chaitman%2C+BR&rft.au=White%2C+HD&rft.au=Katus%2C+HA&rft.au=Lindahl%2C+B&rft.au=Morrow%2C+DA&rft.au=Clemmensen%2C+PM&rft.au=Johanson%2C+P&rft.au=Hod%2C+H&rft.au=Underwood%2C+R&rft.au=Bax%2C+JJ&rft.au=Bonow%2C+RO&rft.au=Pinto%2C+F&rft.au=Gibbons%2C+RJ&rft.au=Fox%2C+KA&rft.au=Atar%2C+D&rft.au=Newby%2C+LK&rft.au=Galvani%2C+M&rft.au=Hamm%2C+CW&rft.au=Uretsky%2C+BF&rft.au=Steg%2C+PG&rft.au=Wijns%2C+W&rft.au=Bassand%2C+JP&rft.au=Menasch%C3%A9%2C+P&rft.au=Ravkilde%2C+J&rft.au=Ohman%2C+EM&rft.au=Antman%2C+EM&rft.au=Wallentin%2C+LC&rft.au=Armstrong%2C+PW&rft.au=Simoons%2C+ML&rft.au=Januzzi%2C+JL&rft.au=Nieminen%2C+MS&rft.au=Gheorghiade%2C+M&rft.au=Filippatos%2C+G&rft.au=Luepker%2C+RV&rft.au=Fortmann%2C+SP&rft.au=Rosamond%2C+WD&rft.au=Levy%2C+D&rft.au=Wood%2C+D&rft.au=Smith%2C+SC&rft.au=Hu%2C+D&rft.au=Lopez-Sendon%2C+JL&rft.au=Robertson%2C+RM&rft.au=Weaver%2C+D&rft.au=Tendera%2C+M&rft.au=Bove%2C+AA&rft.au=Parkhomenko%2C+AN&rft.au=Vasilieva%2C+EJ&rft.au=Mendis%2C+S&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ESC_STEMI-25"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ESC_STEMI_25-0">25,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ESC_STEMI_25-1">25,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ESC_STEMI_25-2">25,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ESC_STEMI_25-3">25,3</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFVan_de_WerfBaxBetriuBlomstrom-Lundqvist" class="citation journal cs1">Van de Werf F, Bax J, Betriu A, Blomstrom-Lundqvist C, Crea F, Falk V, Filippatos G, Fox K, Huber K, Kastrati A, Rosengren A, Steg PG, Tubaro M, Verheugt F, Weidinger F, Weis M (2008 թ․ դեկտեմբեր). «Management of acute myocardial infarction in patients presenting with persistent ST-segment elevation: the Task Force on the Management of ST-Segment Elevation Acute Myocardial Infarction of the European Society of Cardiology». <i>European Heart Journal</i>. <b>29</b> (23): 2909–45. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Feurheartj%2Fehn416">10.1093/eurheartj/ehn416</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19004841">19004841</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=European+Heart+Journal&rft.atitle=Management+of+acute+myocardial+infarction+in+patients+presenting+with+persistent+ST-segment+elevation%3A+the+Task+Force+on+the+Management+of+ST-Segment+Elevation+Acute+Myocardial+Infarction+of+the+European+Society+of+Cardiology&rft.volume=29&rft.issue=23&rft.pages=2909-45&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Feurheartj%2Fehn416&rft_id=info%3Apmid%2F19004841&rft.aulast=Van+de+Werf&rft.aufirst=F&rft.au=Bax%2C+J&rft.au=Betriu%2C+A&rft.au=Blomstrom-Lundqvist%2C+C&rft.au=Crea%2C+F&rft.au=Falk%2C+V&rft.au=Filippatos%2C+G&rft.au=Fox%2C+K&rft.au=Huber%2C+K&rft.au=Kastrati%2C+A&rft.au=Rosengren%2C+A&rft.au=Steg%2C+PG&rft.au=Tubaro%2C+M&rft.au=Verheugt%2C+F&rft.au=Weidinger%2C+F&rft.au=Weis%2C+M&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Harrisons2015-26"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-0">26,00</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-1">26,01</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-2">26,02</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-3">26,03</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-4">26,04</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-5">26,05</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-6">26,06</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-7">26,07</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-8">26,08</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-9">26,09</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-10">26,10</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-11">26,11</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-12">26,12</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-13">26,13</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-14">26,14</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-15">26,15</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-16">26,16</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-17">26,17</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015_26-18">26,18</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFKasperFauciHauserLongo2015" class="citation book cs1">Kasper, Dennis L.; Fauci, Anthony S.,; Hauser, Stephen L.; Longo, Dan L.; Jameson, J. Larry; Loscalzo, Joseph (2015). <i>Harrison's principles of internal medicine</i>. McGraw Hill Education. էջեր 1593–1610. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0-07-180215-4" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0-07-180215-4"><bdi>978-0-07-180215-4</bdi></a>. <a href="/w/index.php?title=OCLC_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="OCLC (identifier) (դեռ գրված չէ)">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/oclc/923181481">923181481</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Harrison%27s+principles+of+internal+medicine&rft.pages=1593-1610&rft.pub=McGraw+Hill+Education&rft.date=2015&rft_id=info%3Aoclcnum%2F923181481&rft.isbn=978-0-07-180215-4&rft.aulast=Kasper&rft.aufirst=Dennis+L.&rft.au=Fauci%2C+Anthony+S.%2C&rft.au=Hauser%2C+Stephen+L.&rft.au=Longo%2C+Dan+L.&rft.au=Jameson%2C+J.+Larry&rft.au=Loscalzo%2C+Joseph&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_book" title="Կաղապար:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%BE_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list">link</a>) CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%B0%D5%A1%D5%BE%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D5%AF%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Harrisons2015B-27"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015B_27-0">27,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015B_27-1">27,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015B_27-2">27,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Harrisons2015B_27-3">27,3</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFKasperFauciHauserLongo2015" class="citation book cs1">Kasper, Dennis L.; Fauci, Anthony S.,; Hauser, Stephen L.; Longo, Dan L.; Jameson, J. Larry; Loscalzo, Joseph (2015). <i>Harrison's Principles of Internal Medicine</i>. McGraw Hill Education. էջեր 98–99. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0-07-180215-4" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0-07-180215-4"><bdi>978-0-07-180215-4</bdi></a>. <a href="/w/index.php?title=OCLC_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="OCLC (identifier) (դեռ գրված չէ)">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/oclc/923181481">923181481</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Harrison%27s+Principles+of+Internal+Medicine&rft.pages=98-99&rft.pub=McGraw+Hill+Education&rft.date=2015&rft_id=info%3Aoclcnum%2F923181481&rft.isbn=978-0-07-180215-4&rft.aulast=Kasper&rft.aufirst=Dennis+L.&rft.au=Fauci%2C+Anthony+S.%2C&rft.au=Hauser%2C+Stephen+L.&rft.au=Longo%2C+Dan+L.&rft.au=Jameson%2C+J.+Larry&rft.au=Loscalzo%2C+Joseph&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_book" title="Կաղապար:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%BE_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list">link</a>) CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%B0%D5%A1%D5%BE%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D5%AF%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Gupta2016-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Gupta2016_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFGuptaMunoz" class="citation journal cs1">Gupta R, Munoz R (2016 թ․ օգոստոս). «Evaluation and Management of Chest Pain in the Elderly». <i>Emergency Medicine Clinics of North America</i>. <b>34</b> (3): 523–42. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.emc.2016.04.006">10.1016/j.emc.2016.04.006</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27475013">27475013</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Emergency+Medicine+Clinics+of+North+America&rft.atitle=Evaluation+and+Management+of+Chest+Pain+in+the+Elderly&rft.volume=34&rft.issue=3&rft.pages=523-42&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.emc.2016.04.006&rft_id=info%3Apmid%2F27475013&rft.aulast=Gupta&rft.aufirst=R&rft.au=Munoz%2C+R&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-pmid17208083-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pmid17208083_29-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMarcusCohenVarosyVessey" class="citation journal cs1">Marcus GM, Cohen J, Varosy PD, Vessey J, Rose E, Massie BM, Chatterjee K, Waters D (2007 թ․ հունվար). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0002-9343(06)00668-1">«The utility of gestures in patients with chest discomfort»</a>. <i>The American Journal of Medicine</i>. <b>120</b> (1): 83–9. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.amjmed.2006.05.045">10.1016/j.amjmed.2006.05.045</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17208083">17208083</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+American+Journal+of+Medicine&rft.atitle=The+utility+of+gestures+in+patients+with+chest+discomfort&rft.volume=120&rft.issue=1&rft.pages=83-9&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.amjmed.2006.05.045&rft_id=info%3Apmid%2F17208083&rft.aulast=Marcus&rft.aufirst=GM&rft.au=Cohen%2C+J&rft.au=Varosy%2C+PD&rft.au=Vessey%2C+J&rft.au=Rose%2C+E&rft.au=Massie%2C+BM&rft.au=Chatterjee%2C+K&rft.au=Waters%2C+D&rft_id=http%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS0002-9343%2806%2900668-1&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ACSwomen-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ACSwomen_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFCantoGoldbergHandBonow" class="citation journal cs1">Canto JG, Goldberg RJ, Hand MM, Bonow RO, Sopko G, Pepine CJ, Long T (2007 թ․ դեկտեմբեր). «Symptom presentation of women with acute coronary syndromes: myth vs reality». <i>Archives of Internal Medicine</i>. <b>167</b> (22): 2405–13. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1001%2Farchinte.167.22.2405">10.1001/archinte.167.22.2405</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18071161">18071161</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Archives+of+Internal+Medicine&rft.atitle=Symptom+presentation+of+women+with+acute+coronary+syndromes%3A+myth+vs+reality&rft.volume=167&rft.issue=22&rft.pages=2405-13&rft_id=info%3Adoi%2F10.1001%2Farchinte.167.22.2405&rft_id=info%3Apmid%2F18071161&rft.aulast=Canto&rft.aufirst=JG&rft.au=Goldberg%2C+RJ&rft.au=Hand%2C+MM&rft.au=Bonow%2C+RO&rft.au=Sopko%2C+G&rft.au=Pepine%2C+CJ&rft.au=Long%2C+T&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFAshtonRaman" class="citation web cs1">Ashton, Rendell; Raman, Dileep. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.clevelandclinicmeded.com/medicalpubs/diseasemanagement/pulmonary/dyspnea/">«Dyspnea»</a>. <i>www.clevelandclinicmeded.com</i>. Cleveland Clinic. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170711084207/http://www.clevelandclinicmeded.com/medicalpubs/diseasemanagement/pulmonary/dyspnea/">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 11-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.clevelandclinicmeded.com&rft.atitle=Dyspnea&rft.aulast=Ashton&rft.aufirst=Rendell&rft.au=Raman%2C+Dileep&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.clevelandclinicmeded.com%2Fmedicalpubs%2Fdiseasemanagement%2Fpulmonary%2Fdyspnea%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLilly2012" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Lilly, Leonard S. (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.au/books?id=0lxSGJYeXikC&pg=PA172&lpg=PA172"><i>Pathophysiology of Heart Disease: A Collaborative Project of Medical Students and Faculty</i></a> (անգլերեն). Lippincott Williams & Wilkins. էջ 172. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/9781469816685" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/9781469816685"><bdi>9781469816685</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170728135942/https://books.google.com.au/books?id=0lxSGJYeXikC&pg=PA172&lpg=PA172">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 28-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Pathophysiology+of+Heart+Disease%3A+A+Collaborative+Project+of+Medical+Students+and+Faculty&rft.pages=172&rft.pub=Lippincott+Williams+%26+Wilkins&rft.date=2012&rft.isbn=9781469816685&rft.aulast=Lilly&rft.aufirst=Leonard+S.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com.au%2Fbooks%3Fid%3D0lxSGJYeXikC%26pg%3DPA172%26lpg%3DPA172&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Diabetologica2004-David-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Diabetologica2004-David_33-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFDavisFortunMulderDavis" class="citation journal cs1">Davis TM, Fortun P, Mulder J, Davis WA, Bruce DG (2004 թ․ մարտ). «Silent myocardial infarction and its prognosis in a community-based cohort of Type 2 diabetic patients: the Fremantle Diabetes Study». <i>Diabetologia</i>. <b>47</b> (3): 395–399. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007%2Fs00125-004-1344-4">10.1007/s00125-004-1344-4</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14963648">14963648</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Diabetologia&rft.atitle=Silent+myocardial+infarction+and+its+prognosis+in+a+community-based+cohort+of+Type+2+diabetic+patients%3A+the+Fremantle+Diabetes+Study&rft.volume=47&rft.issue=3&rft.pages=395-399&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2Fs00125-004-1344-4&rft_id=info%3Apmid%2F14963648&rft.aulast=Davis&rft.aufirst=TM&rft.au=Fortun%2C+P&rft.au=Mulder%2C+J&rft.au=Davis%2C+WA&rft.au=Bruce%2C+DG&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-rubin-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-rubin_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFRubinGorsteinRubinSchwarting2001" class="citation book cs1">Rubin, Emanuel; Gorstein, Fred; Rubin, Raphael; Schwarting, Roland; Strayer, David (2001). <i>Rubin's Pathology — Clinicopathological Foundations of Medicine</i>. Maryland: Lippincott Williams & Wilkins. էջ 549. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0-7817-4733-2" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0-7817-4733-2"><bdi>978-0-7817-4733-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Rubin%27s+Pathology+%E2%80%94+Clinicopathological+Foundations+of+Medicine&rft.place=Maryland&rft.pages=549&rft.pub=Lippincott+Williams+%26+Wilkins&rft.date=2001&rft.isbn=978-0-7817-4733-2&rft.aulast=Rubin&rft.aufirst=Emanuel&rft.au=Gorstein%2C+Fred&rft.au=Rubin%2C+Raphael&rft.au=Schwarting%2C+Roland&rft.au=Strayer%2C+David&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.heart.org/en/health-topics/heart-attack/warning-signs-of-a-heart-attack/heart-attack-symptoms-in-women">«Heart Attack Symptoms in Women»</a>. <i>www.heart.org</i> (անգլերեն)<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 7-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.heart.org&rft.atitle=Heart+Attack+Symptoms+in+Women&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.heart.org%2Fen%2Fhealth-topics%2Fheart-attack%2Fwarning-signs-of-a-heart-attack%2Fheart-attack-symptoms-in-women&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.womenshealth.gov/heart-disease-and-stroke/heart-disease/heart-attack-and-women/heart-attack-symptoms">«Signs of a heart attack in women»</a>. <i>womenshealth.gov</i> (անգլերեն)<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 7-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=womenshealth.gov&rft.atitle=Signs+of+a+heart+attack+in+women&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.womenshealth.gov%2Fheart-disease-and-stroke%2Fheart-disease%2Fheart-attack-and-women%2Fheart-attack-symptoms&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-EUROPEAN2012-37"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-EUROPEAN2012_37-0">37,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EUROPEAN2012_37-1">37,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EUROPEAN2012_37-2">37,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFPerkDe_BackerGohlkeGraham" class="citation journal cs1">Perk J, De Backer G, Gohlke H, Graham I, Reiner Z, Verschuren M, Albus C, Benlian P, Boysen G, Cifkova R, Deaton C, Ebrahim S, Fisher M, Germano G, Hobbs R, Hoes A, Karadeniz S, Mezzani A, Prescott E, Ryden L, Scherer M, Syvänne M, Scholte op Reimer WJ, Vrints C, Wood D, Zamorano JL, Zannad F (2012 թ․ հուլիս). «European Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice (version 2012). The Fifth Joint Task Force of the European Society of Cardiology and Other Societies on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice (constituted by representatives of nine societies and by invited experts)». <i>European Heart Journal</i>. <b>33</b> (13): 1635–701. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Feurheartj%2Fehs092">10.1093/eurheartj/ehs092</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22555213">22555213</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=European+Heart+Journal&rft.atitle=European+Guidelines+on+cardiovascular+disease+prevention+in+clinical+practice+%28version+2012%29.+The+Fifth+Joint+Task+Force+of+the+European+Society+of+Cardiology+and+Other+Societies+on+Cardiovascular+Disease+Prevention+in+Clinical+Practice+%28constituted+by+representatives+of+nine+societies+and+by+invited+experts%29&rft.volume=33&rft.issue=13&rft.pages=1635-701&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Feurheartj%2Fehs092&rft_id=info%3Apmid%2F22555213&rft.aulast=Perk&rft.aufirst=J&rft.au=De+Backer%2C+G&rft.au=Gohlke%2C+H&rft.au=Graham%2C+I&rft.au=Reiner%2C+Z&rft.au=Verschuren%2C+M&rft.au=Albus%2C+C&rft.au=Benlian%2C+P&rft.au=Boysen%2C+G&rft.au=Cifkova%2C+R&rft.au=Deaton%2C+C&rft.au=Ebrahim%2C+S&rft.au=Fisher%2C+M&rft.au=Germano%2C+G&rft.au=Hobbs%2C+R&rft.au=Hoes%2C+A&rft.au=Karadeniz%2C+S&rft.au=Mezzani%2C+A&rft.au=Prescott%2C+E&rft.au=Ryden%2C+L&rft.au=Scherer%2C+M&rft.au=Syv%C3%A4nne%2C+M&rft.au=Scholte+op+Reimer%2C+WJ&rft.au=Vrints%2C+C&rft.au=Wood%2C+D&rft.au=Zamorano%2C+JL&rft.au=Zannad%2C+F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-pmid=16697342-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pmid=16697342_38-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFSmithAllenBlairBonow" class="citation journal cs1">Smith SC, Allen J, Blair SN, Bonow RO, Brass LM, Fonarow GC, Grundy SM, Hiratzka L, Jones D, Krumholz HM, Mosca L, Pearson T, Pfeffer MA, Taubert KA (2006 թ․ մայիս). «AHA/ACC guidelines for secondary prevention for patients with coronary and other atherosclerotic vascular disease: 2006 update endorsed by the National Heart, Lung, and Blood Institute». <i>Journal of the American College of Cardiology</i>. <b>47</b> (10): 2130–9. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.jacc.2006.04.026">10.1016/j.jacc.2006.04.026</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16697342">16697342</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+the+American+College+of+Cardiology&rft.atitle=AHA%2FACC+guidelines+for+secondary+prevention+for+patients+with+coronary+and+other+atherosclerotic+vascular+disease%3A+2006+update+endorsed+by+the+National+Heart%2C+Lung%2C+and+Blood+Institute&rft.volume=47&rft.issue=10&rft.pages=2130-9&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.jacc.2006.04.026&rft_id=info%3Apmid%2F16697342&rft.aulast=Smith&rft.aufirst=SC&rft.au=Allen%2C+J&rft.au=Blair%2C+SN&rft.au=Bonow%2C+RO&rft.au=Brass%2C+LM&rft.au=Fonarow%2C+GC&rft.au=Grundy%2C+SM&rft.au=Hiratzka%2C+L&rft.au=Jones%2C+D&rft.au=Krumholz%2C+HM&rft.au=Mosca%2C+L&rft.au=Pearson%2C+T&rft.au=Pfeffer%2C+MA&rft.au=Taubert%2C+KA&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Kivi2012-39"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Kivi2012_39-0">39,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Kivi2012_39-1">39,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Kivi2012_39-2">39,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFKivimäkiNybergBattyFransson" class="citation journal cs1">Kivimäki M, Nyberg ST, Batty GD, Fransson EI, Heikkilä K, Alfredsson L, Bjorner JB, Borritz M, Burr H, Casini A, Clays E, De Bacquer D, Dragano N, Ferrie JE, Geuskens GA, Goldberg M, Hamer M, Hooftman WE, Houtman IL, Joensuu M, Jokela M, Kittel F, Knutsson A, Koskenvuo M, Koskinen A, Kouvonen A, Kumari M, Madsen IE, Marmot MG, Nielsen ML, Nordin M, Oksanen T, Pentti J, Rugulies R, Salo P, Siegrist J, Singh-Manoux A, Suominen SB, Väänänen A, Vahtera J, Virtanen M, Westerholm PJ, Westerlund H, Zins M, Steptoe A, Theorell T (2012 թ․ հոկտեմբեր). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3486012">«Job strain as a risk factor for coronary heart disease: a collaborative meta-analysis of individual participant data»</a>. <i>Lancet</i>. <b>380</b> (9852): 1491–7. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS0140-6736%2812%2960994-5">10.1016/S0140-6736(12)60994-5</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3486012">3486012</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22981903">22981903</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Lancet&rft.atitle=Job+strain+as+a+risk+factor+for+coronary+heart+disease%3A+a+collaborative+meta-analysis+of+individual+participant+data&rft.volume=380&rft.issue=9852&rft.pages=1491-7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3486012%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F22981903&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0140-6736%2812%2960994-5&rft.aulast=Kivim%C3%A4ki&rft.aufirst=M&rft.au=Nyberg%2C+ST&rft.au=Batty%2C+GD&rft.au=Fransson%2C+EI&rft.au=Heikkil%C3%A4%2C+K&rft.au=Alfredsson%2C+L&rft.au=Bjorner%2C+JB&rft.au=Borritz%2C+M&rft.au=Burr%2C+H&rft.au=Casini%2C+A&rft.au=Clays%2C+E&rft.au=De+Bacquer%2C+D&rft.au=Dragano%2C+N&rft.au=Ferrie%2C+JE&rft.au=Geuskens%2C+GA&rft.au=Goldberg%2C+M&rft.au=Hamer%2C+M&rft.au=Hooftman%2C+WE&rft.au=Houtman%2C+IL&rft.au=Joensuu%2C+M&rft.au=Jokela%2C+M&rft.au=Kittel%2C+F&rft.au=Knutsson%2C+A&rft.au=Koskenvuo%2C+M&rft.au=Koskinen%2C+A&rft.au=Kouvonen%2C+A&rft.au=Kumari%2C+M&rft.au=Madsen%2C+IE&rft.au=Marmot%2C+MG&rft.au=Nielsen%2C+ML&rft.au=Nordin%2C+M&rft.au=Oksanen%2C+T&rft.au=Pentti%2C+J&rft.au=Rugulies%2C+R&rft.au=Salo%2C+P&rft.au=Siegrist%2C+J&rft.au=Singh-Manoux%2C+A&rft.au=Suominen%2C+SB&rft.au=V%C3%A4%C3%A4n%C3%A4nen%2C+A&rft.au=Vahtera%2C+J&rft.au=Virtanen%2C+M&rft.au=Westerholm%2C+PJ&rft.au=Westerlund%2C+H&rft.au=Zins%2C+M&rft.au=Steptoe%2C+A&rft.au=Theorell%2C+T&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3486012&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLeeShiromaLobeloPuska" class="citation journal cs1">Lee IM, Shiroma EJ, Lobelo F, Puska P, Blair SN, Katzmarzyk PT (2012 թ․ հուլիս). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3645500">«Effect of physical inactivity on major non-communicable diseases worldwide: an analysis of burden of disease and life expectancy»</a>. <i>Lancet</i>. <b>380</b> (9838): 219–29. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS0140-6736%2812%2961031-9">10.1016/S0140-6736(12)61031-9</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3645500">3645500</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22818936">22818936</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Lancet&rft.atitle=Effect+of+physical+inactivity+on+major+non-communicable+diseases+worldwide%3A+an+analysis+of+burden+of+disease+and+life+expectancy&rft.volume=380&rft.issue=9838&rft.pages=219-29&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3645500%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F22818936&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0140-6736%2812%2961031-9&rft.aulast=Lee&rft.aufirst=IM&rft.au=Shiroma%2C+EJ&rft.au=Lobelo%2C+F&rft.au=Puska%2C+P&rft.au=Blair%2C+SN&rft.au=Katzmarzyk%2C+PT&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3645500&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-pmid=22473079-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pmid=22473079_41-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFSteptoeKivimäki" class="citation journal cs1">Steptoe A, Kivimäki M (2012 թ․ ապրիլ). «Stress and cardiovascular disease». <i>Nature Reviews. Cardiology</i>. <b>9</b> (6): 360–70. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038%2Fnrcardio.2012.45">10.1038/nrcardio.2012.45</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22473079">22473079</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Nature+Reviews.+Cardiology&rft.atitle=Stress+and+cardiovascular+disease&rft.volume=9&rft.issue=6&rft.pages=360-70&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fnrcardio.2012.45&rft_id=info%3Apmid%2F22473079&rft.aulast=Steptoe&rft.aufirst=A&rft.au=Kivim%C3%A4ki%2C+M&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-HOOPER2015-42"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-HOOPER2015_42-0">42,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-HOOPER2015_42-1">42,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFHooperMartinAbdelhamidDavey_Smith" class="citation journal cs1">Hooper L, Martin N, Abdelhamid A, Davey Smith G (2015 թ․ հունիս). «Reduction in saturated fat intake for cardiovascular disease». <i>The Cochrane Database of Systematic Reviews</i>. <b>6</b> (6): CD011737. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.CD011737">10.1002/14651858.CD011737</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26068959">26068959</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Cochrane+Database+of+Systematic+Reviews&rft.atitle=Reduction+in+saturated+fat+intake+for+cardiovascular+disease&rft.volume=6&rft.issue=6&rft.pages=CD011737&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.CD011737&rft_id=info%3Apmid%2F26068959&rft.aulast=Hooper&rft.aufirst=L&rft.au=Martin%2C+N&rft.au=Abdelhamid%2C+A&rft.au=Davey+Smith%2C+G&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Chow2014-43"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Chow2014_43-0">43,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Chow2014_43-1">43,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Chow2014_43-2">43,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFChowdhuryWarnakulaKunutsorCrowe" class="citation journal cs1">Chowdhury R, Warnakula S, Kunutsor S, Crowe F, Ward HA, Johnson L, Franco OH, Butterworth AS, Forouhi NG, Thompson SG, Khaw KT, Mozaffarian D, Danesh J, Di Angelantonio E (2014 թ․ մարտ). «Association of dietary, circulating, and supplement fatty acids with coronary risk: a systematic review and meta-analysis». <i>Annals of Internal Medicine</i>. <b>160</b> (6): 398–406. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.7326%2FM13-1788">10.7326/M13-1788</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24723079">24723079</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Annals+of+Internal+Medicine&rft.atitle=Association+of+dietary%2C+circulating%2C+and+supplement+fatty+acids+with+coronary+risk%3A+a+systematic+review+and+meta-analysis&rft.volume=160&rft.issue=6&rft.pages=398-406&rft_id=info%3Adoi%2F10.7326%2FM13-1788&rft_id=info%3Apmid%2F24723079&rft.aulast=Chowdhury&rft.aufirst=R&rft.au=Warnakula%2C+S&rft.au=Kunutsor%2C+S&rft.au=Crowe%2C+F&rft.au=Ward%2C+HA&rft.au=Johnson%2C+L&rft.au=Franco%2C+OH&rft.au=Butterworth%2C+AS&rft.au=Forouhi%2C+NG&rft.au=Thompson%2C+SG&rft.au=Khaw%2C+KT&rft.au=Mozaffarian%2C+D&rft.au=Danesh%2C+J&rft.au=Di+Angelantonio%2C+E&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFde_SouzaMenteMaroleanuCozma" class="citation journal cs1">de Souza RJ, Mente A, Maroleanu A, Cozma AI, Ha V, Kishibe T, Uleryk E, Budylowski P, Schünemann H, Beyene J, Anand SS (2015 թ․ օգոստոս). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4532752">«Intake of saturated and trans unsaturated fatty acids and risk of all cause mortality, cardiovascular disease, and type 2 diabetes: systematic review and meta-analysis of observational studies»</a>. <i>BMJ</i>. <b>351</b>: h3978. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1136%2Fbmj.h3978">10.1136/bmj.h3978</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4532752">4532752</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26268692">26268692</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=BMJ&rft.atitle=Intake+of+saturated+and+trans+unsaturated+fatty+acids+and+risk+of+all+cause+mortality%2C+cardiovascular+disease%2C+and+type+2+diabetes%3A+systematic+review+and+meta-analysis+of+observational+studies&rft.volume=351&rft.pages=h3978&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4532752%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F26268692&rft_id=info%3Adoi%2F10.1136%2Fbmj.h3978&rft.aulast=de+Souza&rft.aufirst=RJ&rft.au=Mente%2C+A&rft.au=Maroleanu%2C+A&rft.au=Cozma%2C+AI&rft.au=Ha%2C+V&rft.au=Kishibe%2C+T&rft.au=Uleryk%2C+E&rft.au=Budylowski%2C+P&rft.au=Sch%C3%BCnemann%2C+H&rft.au=Beyene%2C+J&rft.au=Anand%2C+SS&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4532752&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://health.gov/dietaryguidelines/2015-scientific-report/PDFs/Scientific-Report-of-the-2015-Dietary-Guidelines-Advisory-Committee.pdf">«Scientific Report of the 2015 Dietary Guidelines Advisory COmmittee»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>health.gov</i>. 2015 թ․ փետրվար. էջ 17. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160503071439/http://health.gov/dietaryguidelines/2015-scientific-report/PDFs/Scientific-Report-of-the-2015-Dietary-Guidelines-Advisory-Committee.pdf">Արխիվացված</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> օրիգինալից 2016 թ․ մայիսի 3-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=health.gov&rft.atitle=Scientific+Report+of+the+2015+Dietary+Guidelines+Advisory+COmmittee&rft.pages=17&rft_id=http%3A%2F%2Fhealth.gov%2Fdietaryguidelines%2F2015-scientific-report%2FPDFs%2FScientific-Report-of-the-2015-Dietary-Guidelines-Advisory-Committee.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Krenz2012-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Krenz2012_46-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFKrenzKorthuis" class="citation journal cs1">Krenz M, Korthuis RJ (2012 թ․ հունվար). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3246046">«Moderate ethanol ingestion and cardiovascular protection: from epidemiologic associations to cellular mechanisms»</a>. <i>Journal of Molecular and Cellular Cardiology</i>. <b>52</b> (1): 93–104. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.yjmcc.2011.10.011">10.1016/j.yjmcc.2011.10.011</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3246046">3246046</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22041278">22041278</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Molecular+and+Cellular+Cardiology&rft.atitle=Moderate+ethanol+ingestion+and+cardiovascular+protection%3A+from+epidemiologic+associations+to+cellular+mechanisms&rft.volume=52&rft.issue=1&rft.pages=93-104&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3246046%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F22041278&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.yjmcc.2011.10.011&rft.aulast=Krenz&rft.aufirst=M&rft.au=Korthuis%2C+RJ&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3246046&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Genomics_of_Cardiovascular_Disease-47"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Genomics_of_Cardiovascular_Disease_47-0">47,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Genomics_of_Cardiovascular_Disease_47-1">47,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Genomics_of_Cardiovascular_Disease_47-2">47,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFO'DonnellNabel" class="citation journal cs1">O'Donnell CJ, Nabel EG (2011 թ․ դեկտեմբեր). «Genomics of cardiovascular disease». <i>The New England Journal of Medicine</i>. <b>365</b> (22): 2098–109. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1056%2FNEJMra1105239">10.1056/NEJMra1105239</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22129254">22129254</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+New+England+Journal+of+Medicine&rft.atitle=Genomics+of+cardiovascular+disease&rft.volume=365&rft.issue=22&rft.pages=2098-109&rft_id=info%3Adoi%2F10.1056%2FNEJMra1105239&rft_id=info%3Apmid%2F22129254&rft.aulast=O%27Donnell&rft.aufirst=CJ&rft.au=Nabel%2C+EG&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Culic2007-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Culic2007_48-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFCulić" class="citation journal cs1">Culić V (2007 թ․ ապրիլ). «Acute risk factors for myocardial infarction». <i>International Journal of Cardiology</i>. <b>117</b> (2): 260–9. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.ijcard.2006.05.011">10.1016/j.ijcard.2006.05.011</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16860887">16860887</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=International+Journal+of+Cardiology&rft.atitle=Acute+risk+factors+for+myocardial+infarction&rft.volume=117&rft.issue=2&rft.pages=260-9&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.ijcard.2006.05.011&rft_id=info%3Apmid%2F16860887&rft.aulast=Culi%C4%87&rft.aufirst=V&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Shaw2009-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Shaw2009_49-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFShawTofler" class="citation journal cs1">Shaw E, Tofler GH (2009 թ․ հուլիս). «Circadian rhythm and cardiovascular disease». <i>Current Atherosclerosis Reports</i>. <b>11</b> (4): 289–95. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007%2Fs11883-009-0044-4">10.1007/s11883-009-0044-4</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19500492">19500492</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Current+Atherosclerosis+Reports&rft.atitle=Circadian+rhythm+and+cardiovascular+disease&rft.volume=11&rft.issue=4&rft.pages=289-95&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2Fs11883-009-0044-4&rft_id=info%3Apmid%2F19500492&rft.aulast=Shaw&rft.aufirst=E&rft.au=Tofler%2C+GH&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Vyas2012-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Vyas2012_50-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFVyasGargIansavichusCostella" class="citation journal cs1">Vyas MV, Garg AX, Iansavichus AV, Costella J, Donner A, Laugsand LE, Janszky I, Mrkobrada M, Parraga G, Hackam DG (2012 թ․ հուլիս). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3406223">«Shift work and vascular events: systematic review and meta-analysis»</a>. <i>BMJ</i>. <b>345</b>: e4800. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1136%2Fbmj.e4800">10.1136/bmj.e4800</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3406223">3406223</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22835925">22835925</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=BMJ&rft.atitle=Shift+work+and+vascular+events%3A+systematic+review+and+meta-analysis&rft.volume=345&rft.pages=e4800&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3406223%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F22835925&rft_id=info%3Adoi%2F10.1136%2Fbmj.e4800&rft.aulast=Vyas&rft.aufirst=MV&rft.au=Garg%2C+AX&rft.au=Iansavichus%2C+AV&rft.au=Costella%2C+J&rft.au=Donner%2C+A&rft.au=Laugsand%2C+LE&rft.au=Janszky%2C+I&rft.au=Mrkobrada%2C+M&rft.au=Parraga%2C+G&rft.au=Hackam%2C+DG&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC3406223&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFJanszkyLjung" class="citation journal cs1">Janszky, Imre; Ljung, Rickard (2008 թ․ հոկտեմբերի 30). «Shifts to and from Daylight Saving Time and Incidence of Myocardial Infarction». <i>New England Journal of Medicine</i>. <b>359</b> (18): 1966–1968. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1056%2FNEJMc0807104">10.1056/NEJMc0807104</a>. <a href="/wiki/ISSN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISSN (identifier)">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/issn/0028-4793">0028-4793</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18971502">18971502</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=New+England+Journal+of+Medicine&rft.atitle=Shifts+to+and+from+Daylight+Saving+Time+and+Incidence+of+Myocardial+Infarction&rft.volume=359&rft.issue=18&rft.pages=1966-1968&rft.issn=0028-4793&rft_id=info%3Apmid%2F18971502&rft_id=info%3Adoi%2F10.1056%2FNEJMc0807104&rft.aulast=Janszky&rft.aufirst=Imre&rft.au=Ljung%2C+Rickard&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFRoachHelmerhorstLijferingStijnen" class="citation journal cs1">Roach RE, Helmerhorst FM, Lijfering WM, Stijnen T, Algra A, Dekkers OM (2015 թ․ օգոստոս). «Combined oral contraceptives: the risk of myocardial infarction and ischemic stroke». <i>The Cochrane Database of Systematic Reviews</i> (8): CD011054. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.CD011054.pub2">10.1002/14651858.CD011054.pub2</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26310586">26310586</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Cochrane+Database+of+Systematic+Reviews&rft.atitle=Combined+oral+contraceptives%3A+the+risk+of+myocardial+infarction+and+ischemic+stroke&rft.issue=8&rft.pages=CD011054&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.CD011054.pub2&rft_id=info%3Apmid%2F26310586&rft.aulast=Roach&rft.aufirst=RE&rft.au=Helmerhorst%2C+FM&rft.au=Lijfering%2C+WM&rft.au=Stijnen%2C+T&rft.au=Algra%2C+A&rft.au=Dekkers%2C+OM&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBallyDendukuriRichNadeau" class="citation journal cs1">Bally M, Dendukuri N, Rich B, Nadeau L, Helin-Salmivaara A, Garbe E, Brophy JM (2017 թ․ մայիս). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5423546">«Risk of acute myocardial infarction with NSAIDs in real world use: bayesian meta-analysis of individual patient data»</a>. <i>BMJ</i>. <b>357</b>: j1909. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1136%2Fbmj.j1909">10.1136/bmj.j1909</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5423546">5423546</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28487435">28487435</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=BMJ&rft.atitle=Risk+of+acute+myocardial+infarction+with+NSAIDs+in+real+world+use%3A+bayesian+meta-analysis+of+individual+patient+data&rft.volume=357&rft.pages=j1909&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5423546%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F28487435&rft_id=info%3Adoi%2F10.1136%2Fbmj.j1909&rft.aulast=Bally&rft.aufirst=M&rft.au=Dendukuri%2C+N&rft.au=Rich%2C+B&rft.au=Nadeau%2C+L&rft.au=Helin-Salmivaara%2C+A&rft.au=Garbe%2C+E&rft.au=Brophy%2C+JM&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5423546&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMuRich-EdwardsRimmSpiegelman" class="citation journal cs1">Mu, Fan; Rich-Edwards, Janet; Rimm, Eric B.; Spiegelman, Donna; Missmer, Stacey A. (2016 թ․ մարտի 29). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://circoutcomes.ahajournals.org/content/early/2016/03/29/CIRCOUTCOMES.115.002224.abstract?sid=2c6ebf9a-4274-40cb-bcde-f1303f7d87fb">«Endometriosis and Risk of Coronary Heart Disease»</a>. <i>Circulation: Cardiovascular Quality and Outcomes</i>. <b>9</b> (3): 257–264. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1161%2FCIRCOUTCOMES.115.002224">10.1161/CIRCOUTCOMES.115.002224</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4940126">4940126</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27025928">27025928</a><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 31-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Circulation%3A+Cardiovascular+Quality+and+Outcomes&rft.atitle=Endometriosis+and+Risk+of+Coronary+Heart+Disease&rft.volume=9&rft.issue=3&rft.pages=257-264&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4940126%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F27025928&rft_id=info%3Adoi%2F10.1161%2FCIRCOUTCOMES.115.002224&rft.aulast=Mu&rft.aufirst=Fan&rft.au=Rich-Edwards%2C+Janet&rft.au=Rimm%2C+Eric+B.&rft.au=Spiegelman%2C+Donna&rft.au=Missmer%2C+Stacey+A.&rft_id=http%3A%2F%2Fcircoutcomes.ahajournals.org%2Fcontent%2Fearly%2F2016%2F03%2F29%2FCIRCOUTCOMES.115.002224.abstract%3Fsid%3D2c6ebf9a-4274-40cb-bcde-f1303f7d87fb&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMustaficJabreCaussinMurad" class="citation journal cs1">Mustafic H, Jabre P, Caussin C, Murad MH, Escolano S, Tafflet M, Périer MC, Marijon E, Vernerey D, Empana JP, Jouven X (2012 թ․ փետրվար). «Main air pollutants and myocardial infarction: a systematic review and meta-analysis». <i>JAMA</i>. <b>307</b> (7): 713–21. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1001%2Fjama.2012.126">10.1001/jama.2012.126</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22337682">22337682</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=JAMA&rft.atitle=Main+air+pollutants+and+myocardial+infarction%3A+a+systematic+review+and+meta-analysis&rft.volume=307&rft.issue=7&rft.pages=713-21&rft_id=info%3Adoi%2F10.1001%2Fjama.2012.126&rft_id=info%3Apmid%2F22337682&rft.aulast=Mustafic&rft.aufirst=H&rft.au=Jabre%2C+P&rft.au=Caussin%2C+C&rft.au=Murad%2C+MH&rft.au=Escolano%2C+S&rft.au=Tafflet%2C+M&rft.au=P%C3%A9rier%2C+MC&rft.au=Marijon%2C+E&rft.au=Vernerey%2C+D&rft.au=Empana%2C+JP&rft.au=Jouven%2C+X&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Chat2012-56"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Chat2012_56-0">56,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Chat2012_56-1">56,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFChatzidimitriouKirmizisGavriilakiChatzidimitriou" class="citation journal cs1">Chatzidimitriou D, Kirmizis D, Gavriilaki E, Chatzidimitriou M, Malisiovas N (2012 թ․ հոկտեմբեր). «Atherosclerosis and infection: is the jury still not in?». <i>Future Microbiology</i>. <b>7</b> (10): 1217–30. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2217%2Ffmb.12.87">10.2217/fmb.12.87</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23030426">23030426</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Future+Microbiology&rft.atitle=Atherosclerosis+and+infection%3A+is+the+jury+still+not+in%3F&rft.volume=7&rft.issue=10&rft.pages=1217-30&rft_id=info%3Adoi%2F10.2217%2Ffmb.12.87&rft_id=info%3Apmid%2F23030426&rft.aulast=Chatzidimitriou&rft.aufirst=D&rft.au=Kirmizis%2C+D&rft.au=Gavriilaki%2C+E&rft.au=Chatzidimitriou%2C+M&rft.au=Malisiovas%2C+N&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Char2013-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Char2013_57-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFCharakidaTousoulis2013" class="citation journal cs1">Charakida M, Tousoulis D (2013). «Infections and atheromatous plaque: current therapeutic implications». <i>Current Pharmaceutical Design</i>. <b>19</b> (9): 1638–50. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2174%2F138161213805219658">10.2174/138161213805219658</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23016720">23016720</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Current+Pharmaceutical+Design&rft.atitle=Infections+and+atheromatous+plaque%3A+current+therapeutic+implications&rft.volume=19&rft.issue=9&rft.pages=1638-50&rft.date=2013&rft_id=info%3Adoi%2F10.2174%2F138161213805219658&rft_id=info%3Apmid%2F23016720&rft.aulast=Charakida&rft.aufirst=M&rft.au=Tousoulis%2C+D&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Sanchez2014-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Sanchez2014_58-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFSánchez-ManubensBouAnton" class="citation journal cs1 cs1-prop-long-vol">Sánchez-Manubens J, Bou R, Anton J (2014 թ․ փետրվար). «Diagnosis and classification of Kawasaki disease». <i>Journal of Autoimmunity</i>. 48–49: 113–7. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.jaut.2014.01.010">10.1016/j.jaut.2014.01.010</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24485156">24485156</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Autoimmunity&rft.atitle=Diagnosis+and+classification+of+Kawasaki+disease&rft.volume=48-49&rft.pages=113-7&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.jaut.2014.01.010&rft_id=info%3Apmid%2F24485156&rft.aulast=S%C3%A1nchez-Manubens&rft.aufirst=J&rft.au=Bou%2C+R&rft.au=Anton%2C+J&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFHultenCarbonaroPetrilloMitchell" class="citation journal cs1">Hulten EA, Carbonaro S, Petrillo SP, Mitchell JD, Villines TC (2011 թ․ մարտ). «Prognostic value of cardiac computed tomography angiography: a systematic review and meta-analysis». <i>Journal of the American College of Cardiology</i>. <b>57</b> (10): 1237–47. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.jacc.2010.10.011">10.1016/j.jacc.2010.10.011</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21145688">21145688</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+the+American+College+of+Cardiology&rft.atitle=Prognostic+value+of+cardiac+computed+tomography+angiography%3A+a+systematic+review+and+meta-analysis&rft.volume=57&rft.issue=10&rft.pages=1237-47&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.jacc.2010.10.011&rft_id=info%3Apmid%2F21145688&rft.aulast=Hulten&rft.aufirst=EA&rft.au=Carbonaro%2C+S&rft.au=Petrillo%2C+SP&rft.au=Mitchell%2C+JD&rft.au=Villines%2C+TC&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFClarkeHalseyBennettLewington" class="citation journal cs1">Clarke R, Halsey J, Bennett D, Lewington S (2011 թ․ փետրվար). «Homocysteine and vascular disease: review of published results of the homocysteine-lowering trials». <i>Journal of Inherited Metabolic Disease</i>. <b>34</b> (1): 83–91. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007%2Fs10545-010-9235-y">10.1007/s10545-010-9235-y</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21069462">21069462</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Inherited+Metabolic+Disease&rft.atitle=Homocysteine+and+vascular+disease%3A+review+of+published+results+of+the+homocysteine-lowering+trials&rft.volume=34&rft.issue=1&rft.pages=83-91&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2Fs10545-010-9235-y&rft_id=info%3Apmid%2F21069462&rft.aulast=Clarke&rft.aufirst=R&rft.au=Halsey%2C+J&rft.au=Bennett%2C+D&rft.au=Lewington%2C+S&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLonn" class="citation journal cs1">Lonn E (2007 թ․ սեպտեմբեր). «Homocysteine in the prevention of ischemic heart disease, stroke and venous thromboembolism: therapeutic target or just another distraction?». <i>Current Opinion in Hematology</i>. <b>14</b> (5): 481–7. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1097%2FMOH.0b013e3282c48bd8">10.1097/MOH.0b013e3282c48bd8</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17934354">17934354</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Current+Opinion+in+Hematology&rft.atitle=Homocysteine+in+the+prevention+of+ischemic+heart+disease%2C+stroke+and+venous+thromboembolism%3A+therapeutic+target+or+just+another+distraction%3F&rft.volume=14&rft.issue=5&rft.pages=481-7&rft_id=info%3Adoi%2F10.1097%2FMOH.0b013e3282c48bd8&rft_id=info%3Apmid%2F17934354&rft.aulast=Lonn&rft.aufirst=E&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFAgewallBeltrameReynoldsNiessner" class="citation journal cs1">Agewall S, Beltrame JF, Reynolds HR, Niessner A, Rosano G, Caforio AL, De Caterina R, Zimarino M, Roffi M, Kjeldsen K, Atar D, Kaski JC, Sechtem U, Tornvall P (2017 թ․ հունվար). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.oup.com/eurheartj/article/38/3/143/2967570">«ESC working group position paper on myocardial infarction with non-obstructive coronary arteries»</a>. <i>European Heart Journal</i>. <b>38</b> (3): 143–153. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Feurheartj%2Fehw149">10.1093/eurheartj/ehw149</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28158518">28158518</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=European+Heart+Journal&rft.atitle=ESC+working+group+position+paper+on+myocardial+infarction+with+non-obstructive+coronary+arteries&rft.volume=38&rft.issue=3&rft.pages=143-153&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Feurheartj%2Fehw149&rft_id=info%3Apmid%2F28158518&rft.aulast=Agewall&rft.aufirst=S&rft.au=Beltrame%2C+JF&rft.au=Reynolds%2C+HR&rft.au=Niessner%2C+A&rft.au=Rosano%2C+G&rft.au=Caforio%2C+AL&rft.au=De+Caterina%2C+R&rft.au=Zimarino%2C+M&rft.au=Roffi%2C+M&rft.au=Kjeldsen%2C+K&rft.au=Atar%2C+D&rft.au=Kaski%2C+JC&rft.au=Sechtem%2C+U&rft.au=Tornvall%2C+P&rft_id=https%3A%2F%2Facademic.oup.com%2Feurheartj%2Farticle%2F38%2F3%2F143%2F2967570&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Reed2017-63"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-0">63,00</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-1">63,01</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-2">63,02</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-3">63,03</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-4">63,04</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-5">63,05</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-6">63,06</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-7">63,07</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-8">63,08</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-9">63,09</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-10">63,10</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-11">63,11</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-12">63,12</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-13">63,13</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-14">63,14</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-15">63,15</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-16">63,16</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-17">63,17</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-18">63,18</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-19">63,19</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-20">63,20</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-21">63,21</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-22">63,22</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-23">63,23</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-24">63,24</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-25">63,25</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-26">63,26</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-27">63,27</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-28">63,28</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-29">63,29</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-30">63,30</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-31">63,31</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-32">63,32</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Reed2017_63-33">63,33</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFReedRossiCannon" class="citation journal cs1">Reed, Grant W; Rossi, Jeffrey E; Cannon, Christopher P (2017 թ․ հունվար). «Acute myocardial infarction». <i>The Lancet</i>. <b>389</b> (10065): 197–210. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS0140-6736%2816%2930677-8">10.1016/S0140-6736(16)30677-8</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27502078">27502078</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Lancet&rft.atitle=Acute+myocardial+infarction&rft.volume=389&rft.issue=10065&rft.pages=197-210&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0140-6736%2816%2930677-8&rft_id=info%3Apmid%2F27502078&rft.aulast=Reed&rft.aufirst=Grant+W&rft.au=Rossi%2C+Jeffrey+E&rft.au=Cannon%2C+Christopher+P&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Davidsons2010B-64"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010B_64-0">64,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010B_64-1">64,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010B_64-2">64,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010B_64-3">64,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010B_64-4">64,4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010B_64-5">64,5</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBritton2010" class="citation book cs1">Britton, the editors Nicki R. Colledge, Brian R. Walker, Stuart H. Ralston ; illustrated by Robert (2010). <i>Davidson's principles and practice of medicine</i> (21st ed.). Edinburgh: Churchill Livingstone/Elsevier. էջեր 577–9. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0-7020-3085-7" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0-7020-3085-7"><bdi>978-0-7020-3085-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Davidson%27s+principles+and+practice+of+medicine.&rft.place=Edinburgh&rft.pages=577-9&rft.edition=21st&rft.pub=Churchill+Livingstone%2FElsevier&rft.date=2010&rft.isbn=978-0-7020-3085-7&rft.aulast=Britton&rft.aufirst=the+editors+Nicki+R.+Colledge%2C+Brian+R.+Walker%2C+Stuart+H.+Ralston+%3B+illustrated+by+Robert&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_book" title="Կաղապար:Cite book">cite book</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">|first1=</code> has generic name (<a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:CS1_errors#generic_name" class="mw-redirect" title="Օգնություն:CS1 errors">օգնություն</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%BE_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-pmid20065951-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pmid20065951_65-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFWoollardGeissmann" class="citation journal cs1">Woollard KJ, Geissmann F (2010 թ․ փետրվար). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2813241">«Monocytes in atherosclerosis: subsets and functions»</a>. <i>Nature Reviews. Cardiology</i>. <b>7</b> (2): 77–86. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038%2Fnrcardio.2009.228">10.1038/nrcardio.2009.228</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2813241">2813241</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20065951">20065951</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Nature+Reviews.+Cardiology&rft.atitle=Monocytes+in+atherosclerosis%3A+subsets+and+functions&rft.volume=7&rft.issue=2&rft.pages=77-86&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2813241%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F20065951&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fnrcardio.2009.228&rft.aulast=Woollard&rft.aufirst=KJ&rft.au=Geissmann%2C+F&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2813241&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFJanoudiShamounKalavakuntaAbela" class="citation journal cs1">Janoudi A, Shamoun FE, Kalavakunta JK, Abela GS (2016 թ․ հուլիս). «Cholesterol crystal induced arterial inflammation and destabilization of atherosclerotic plaque». <i>European Heart Journal</i>. <b>37</b> (25): 1959–67. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Feurheartj%2Fehv653">10.1093/eurheartj/ehv653</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26705388">26705388</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=European+Heart+Journal&rft.atitle=Cholesterol+crystal+induced+arterial+inflammation+and+destabilization+of+atherosclerotic+plaque&rft.volume=37&rft.issue=25&rft.pages=1959-67&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Feurheartj%2Fehv653&rft_id=info%3Apmid%2F26705388&rft.aulast=Janoudi&rft.aufirst=A&rft.au=Shamoun%2C+FE&rft.au=Kalavakunta%2C+JK&rft.au=Abela%2C+GS&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-BUJA2005-67"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-BUJA2005_67-0">67,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BUJA2005_67-1">67,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BUJA2005_67-2">67,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBuja" class="citation journal cs1">Buja LM (2005 թ․ հուլիս). «Myocardial ischemia and reperfusion injury». <i>Cardiovascular Pathology</i>. <b>14</b> (4): 170–5. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.carpath.2005.03.006">10.1016/j.carpath.2005.03.006</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16009313">16009313</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Cardiovascular+Pathology&rft.atitle=Myocardial+ischemia+and+reperfusion+injury&rft.volume=14&rft.issue=4&rft.pages=170-5&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.carpath.2005.03.006&rft_id=info%3Apmid%2F16009313&rft.aulast=Buja&rft.aufirst=LM&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-BOLOOKI2010-68"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-BOLOOKI2010_68-0">68,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BOLOOKI2010_68-1">68,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBolookiAskari" class="citation web cs1">Bolooki, H. Michael; Askari, Arman (2010 թ․ օգոստոս). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.clevelandclinicmeded.com/medicalpubs/diseasemanagement/cardiology/acute-myocardial-infarction/">«Acute Myocardial Infarction»</a>. <i>www.clevelandclinicmeded.com</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170428050921/http://www.clevelandclinicmeded.com/medicalpubs/diseasemanagement/cardiology/acute-myocardial-infarction/">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 28-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.clevelandclinicmeded.com&rft.atitle=Acute+Myocardial+Infarction&rft.aulast=Bolooki&rft.aufirst=H.+Michael&rft.au=Askari%2C+Arman&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.clevelandclinicmeded.com%2Fmedicalpubs%2Fdiseasemanagement%2Fcardiology%2Facute-myocardial-infarction%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AARONSON2013-69"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-AARONSON2013_69-0">69,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AARONSON2013_69-1">69,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFConnolly2013" class="citation book cs1">Connolly, Philip I. Aaronson, Jeremy P.T. Ward, Michelle J. (2013). <i>The cardiovascular system at a glance</i> (4th ed.). Chichester, West Sussex: Wiley-Blackwell. էջեր 88–89. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0-470-65594-8" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0-470-65594-8"><bdi>978-0-470-65594-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+cardiovascular+system+at+a+glance&rft.place=Chichester%2C+West+Sussex&rft.pages=88-89&rft.edition=4th&rft.pub=Wiley-Blackwell&rft.date=2013&rft.isbn=978-0-470-65594-8&rft.aulast=Connolly&rft.aufirst=Philip+I.+Aaronson%2C+Jeremy+P.T.+Ward%2C+Michelle+J.&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_book" title="Կաղապար:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%BE_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Kutty2013-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kutty2013_70-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFKuttyJonesMoorjani" class="citation journal cs1">Kutty RS, Jones N, Moorjani N (2013 թ․ նոյեմբեր). «Mechanical complications of acute myocardial infarction». <i>Cardiology Clinics</i> (Review). <b>31</b> (4): 519–31, vii–viii. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.ccl.2013.07.004">10.1016/j.ccl.2013.07.004</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24188218">24188218</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Cardiology+Clinics&rft.atitle=Mechanical+complications+of+acute+myocardial+infarction&rft.volume=31&rft.issue=4&rft.pages=519-31%2C+vii-viii&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.ccl.2013.07.004&rft_id=info%3Apmid%2F24188218&rft.aulast=Kutty&rft.aufirst=RS&rft.au=Jones%2C+N&rft.au=Moorjani%2C+N&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFThygesenAlpert" class="citation journal cs1">Thygesen, Kristian; Alpert, Joseph S (2018 թ․ օգոստոսի 25). «Fourth universal definition of myocardial infarction (2018)». <i>European Heart Journal</i>. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Feurheartj%2Fehy462">10.1093/eurheartj/ehy462</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30165617">30165617</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=European+Heart+Journal&rft.atitle=Fourth+universal+definition+of+myocardial+infarction+%282018%29&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Feurheartj%2Fehy462&rft_id=info%3Apmid%2F30165617&rft.aulast=Thygesen&rft.aufirst=Kristian&rft.au=Alpert%2C+Joseph+S&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFPickeringThanCullenAldous" class="citation journal cs1">Pickering JW, Than MP, Cullen L, Aldous S, Ter Avest E, Body R, Carlton EW, Collinson P, Dupuy AM, Ekelund U, Eggers KM, Florkowski CM, Freund Y, George P, Goodacre S, Greenslade JH, Jaffe AS, Lord SJ, Mokhtari A, Mueller C, Munro A, Mustapha S, Parsonage W, Peacock WF, Pemberton C, Richards AM, Sanchis J, Staub LP, Troughton R, Twerenbold R, Wildi K, Young J (2017 թ․ մայիս). «Rapid Rule-out of Acute Myocardial Infarction With a Single High-Sensitivity Cardiac Troponin T Measurement Below the Limit of Detection: A Collaborative Meta-analysis». <i>Annals of Internal Medicine</i>. <b>166</b> (10): 715–724. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.7326%2FM16-2562">10.7326/M16-2562</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28418520">28418520</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Annals+of+Internal+Medicine&rft.atitle=Rapid+Rule-out+of+Acute+Myocardial+Infarction+With+a+Single+High-Sensitivity+Cardiac+Troponin+T+Measurement+Below+the+Limit+of+Detection%3A+A+Collaborative+Meta-analysis&rft.volume=166&rft.issue=10&rft.pages=715-724&rft_id=info%3Adoi%2F10.7326%2FM16-2562&rft_id=info%3Apmid%2F28418520&rft.aulast=Pickering&rft.aufirst=JW&rft.au=Than%2C+MP&rft.au=Cullen%2C+L&rft.au=Aldous%2C+S&rft.au=Ter+Avest%2C+E&rft.au=Body%2C+R&rft.au=Carlton%2C+EW&rft.au=Collinson%2C+P&rft.au=Dupuy%2C+AM&rft.au=Ekelund%2C+U&rft.au=Eggers%2C+KM&rft.au=Florkowski%2C+CM&rft.au=Freund%2C+Y&rft.au=George%2C+P&rft.au=Goodacre%2C+S&rft.au=Greenslade%2C+JH&rft.au=Jaffe%2C+AS&rft.au=Lord%2C+SJ&rft.au=Mokhtari%2C+A&rft.au=Mueller%2C+C&rft.au=Munro%2C+A&rft.au=Mustapha%2C+S&rft.au=Parsonage%2C+W&rft.au=Peacock%2C+WF&rft.au=Pemberton%2C+C&rft.au=Richards%2C+AM&rft.au=Sanchis%2C+J&rft.au=Staub%2C+LP&rft.au=Troughton%2C+R&rft.au=Twerenbold%2C+R&rft.au=Wildi%2C+K&rft.au=Young%2C+J&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFChapmanLeeMcAllisterCullen" class="citation journal cs1">Chapman AR, Lee KK, McAllister DA, Cullen L, Greenslade JH, Parsonage W, և այլք: (2017 թ․ նոյեմբեր). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5710293">«Association of High-Sensitivity Cardiac Troponin I Concentration With Cardiac Outcomes in Patients With Suspected Acute Coronary Syndrome»</a>. <i>JAMA</i>. <b>318</b> (19): 1913–1924. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1001%2Fjama.2017.17488">10.1001/jama.2017.17488</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5710293">5710293</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29127948">29127948</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=JAMA&rft.atitle=Association+of+High-Sensitivity+Cardiac+Troponin+I+Concentration+With+Cardiac+Outcomes+in+Patients+With+Suspected+Acute+Coronary+Syndrome&rft.volume=318&rft.issue=19&rft.pages=1913-1924&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5710293%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F29127948&rft_id=info%3Adoi%2F10.1001%2Fjama.2017.17488&rft.aulast=Chapman&rft.aufirst=AR&rft.au=Lee%2C+KK&rft.au=McAllister%2C+DA&rft.au=Cullen%2C+L&rft.au=Greenslade%2C+JH&rft.au=Parsonage%2C+W&rft.au=Worster%2C+A&rft.au=Kavsak%2C+PA&rft.au=Blankenberg%2C+S&rft.au=Neumann%2C+J&rft.au=S%C3%B6rensen%2C+NA&rft.au=Westermann%2C+D&rft.au=Buijs%2C+MM&rft.au=Verdel%2C+GJ&rft.au=Pickering%2C+JW&rft.au=Than%2C+MP&rft.au=Twerenbold%2C+R&rft.au=Badertscher%2C+P&rft.au=Sabti%2C+Z&rft.au=Mueller%2C+C&rft.au=Anand%2C+A&rft.au=Adamson%2C+P&rft.au=Strachan%2C+FE&rft.au=Ferry%2C+A&rft.au=Sandeman%2C+D&rft.au=Gray%2C+A&rft.au=Body%2C+R&rft.au=Keevil%2C+B&rft.au=Carlton%2C+E&rft.au=Greaves%2C+K&rft.au=Korley%2C+FK&rft.au=Metkus%2C+TS&rft.au=Sandoval%2C+Y&rft.au=Apple%2C+FS&rft.au=Newby%2C+DE&rft.au=Shah%2C+AS&rft.au=Mills%2C+NL&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5710293&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AHANSTEMI2014-74"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-AHANSTEMI2014_74-0">74,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHANSTEMI2014_74-1">74,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHANSTEMI2014_74-2">74,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AHANSTEMI2014_74-3">74,3</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFAmsterdamWengerBrindisCasey" class="citation journal cs1">Amsterdam EA, Wenger NK, Brindis RG, Casey DE, Ganiats TG, Holmes DR, Jaffe AS, Jneid H, Kelly RF, Kontos MC, Levine GN, Liebson PR, Mukherjee D, Peterson ED, Sabatine MS, Smalling RW, Zieman SJ (2014 թ․ դեկտեմբեր). «2014 AHA/ACC guideline for the management of patients with non-ST-elevation acute coronary syndromes: a report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines». <i>Circulation</i>. <b>130</b> (25): e344–426. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1161%2FCIR.0000000000000134">10.1161/CIR.0000000000000134</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25249585">25249585</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Circulation&rft.atitle=2014+AHA%2FACC+guideline+for+the+management+of+patients+with+non-ST-elevation+acute+coronary+syndromes%3A+a+report+of+the+American+College+of+Cardiology%2FAmerican+Heart+Association+Task+Force+on+Practice+Guidelines&rft.volume=130&rft.issue=25&rft.pages=e344-426&rft_id=info%3Adoi%2F10.1161%2FCIR.0000000000000134&rft_id=info%3Apmid%2F25249585&rft.aulast=Amsterdam&rft.aufirst=EA&rft.au=Wenger%2C+NK&rft.au=Brindis%2C+RG&rft.au=Casey%2C+DE&rft.au=Ganiats%2C+TG&rft.au=Holmes%2C+DR&rft.au=Jaffe%2C+AS&rft.au=Jneid%2C+H&rft.au=Kelly%2C+RF&rft.au=Kontos%2C+MC&rft.au=Levine%2C+GN&rft.au=Liebson%2C+PR&rft.au=Mukherjee%2C+D&rft.au=Peterson%2C+ED&rft.au=Sabatine%2C+MS&rft.au=Smalling%2C+RW&rft.au=Zieman%2C+SJ&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLipinskiEscárcegaD'AscenzoMagalhães" class="citation journal cs1">Lipinski MJ, Escárcega RO, D'Ascenzo F, Magalhães MA, Baker NC, Torguson R, Chen F, Epstein SE, Miró O, Llorens P, Giannitsis E, Lotze U, Lefebvre S, Sebbane M, Cristol JP, Chenevier-Gobeaux C, Meune C, Eggers KM, Charpentier S, Twerenbold R, Mueller C, Biondi-Zoccai G, Waksman R (2014 թ․ մայիս). «A systematic review and collaborative meta-analysis to determine the incremental value of copeptin for rapid rule-out of acute myocardial infarction». <i>The American Journal of Cardiology</i>. <b>113</b> (9): 1581–91. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.amjcard.2014.01.436">10.1016/j.amjcard.2014.01.436</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24731654">24731654</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+American+Journal+of+Cardiology&rft.atitle=A+systematic+review+and+collaborative+meta-analysis+to+determine+the+incremental+value+of+copeptin+for+rapid+rule-out+of+acute+myocardial+infarction&rft.volume=113&rft.issue=9&rft.pages=1581-91&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.amjcard.2014.01.436&rft_id=info%3Apmid%2F24731654&rft.aulast=Lipinski&rft.aufirst=MJ&rft.au=Esc%C3%A1rcega%2C+RO&rft.au=D%27Ascenzo%2C+F&rft.au=Magalh%C3%A3es%2C+MA&rft.au=Baker%2C+NC&rft.au=Torguson%2C+R&rft.au=Chen%2C+F&rft.au=Epstein%2C+SE&rft.au=Mir%C3%B3%2C+O&rft.au=Llorens%2C+P&rft.au=Giannitsis%2C+E&rft.au=Lotze%2C+U&rft.au=Lefebvre%2C+S&rft.au=Sebbane%2C+M&rft.au=Cristol%2C+JP&rft.au=Chenevier-Gobeaux%2C+C&rft.au=Meune%2C+C&rft.au=Eggers%2C+KM&rft.au=Charpentier%2C+S&rft.au=Twerenbold%2C+R&rft.au=Mueller%2C+C&rft.au=Biondi-Zoccai%2C+G&rft.au=Waksman%2C+R&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Davidsons2010C-76"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010C_76-0">76,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010C_76-1">76,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010C_76-2">76,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBritton2010" class="citation book cs1">Britton, the editors Nicki R. Colledge, Brian R. Walker, Stuart H. Ralston ; illustrated by Robert (2010). <i>Davidson's principles and practice of medicine</i> (21st ed.). Edinburgh: Churchill Livingstone/Elsevier. էջեր 529–30. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0-7020-3085-7" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0-7020-3085-7"><bdi>978-0-7020-3085-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Davidson%27s+principles+and+practice+of+medicine.&rft.place=Edinburgh&rft.pages=529-30&rft.edition=21st&rft.pub=Churchill+Livingstone%2FElsevier&rft.date=2010&rft.isbn=978-0-7020-3085-7&rft.aulast=Britton&rft.aufirst=the+editors+Nicki+R.+Colledge%2C+Brian+R.+Walker%2C+Stuart+H.+Ralston+%3B+illustrated+by+Robert&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_book" title="Կաղապար:Cite book">cite book</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">|first1=</code> has generic name (<a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:CS1_errors#generic_name" class="mw-redirect" title="Օգնություն:CS1 errors">օգնություն</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%BE_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFKasperFauciHauserLongo2015" class="citation book cs1">Kasper, Dennis L.; Fauci, Anthony S.,; Hauser, Stephen L.; Longo, Dan L.; Jameson, J. Larry; Loscalzo, Joseph (2015). <i>Harrison's principles of internal medicine</i>. McGraw Hill Education. էջ 1457. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0-07-180215-4" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0-07-180215-4"><bdi>978-0-07-180215-4</bdi></a>. <a href="/w/index.php?title=OCLC_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="OCLC (identifier) (դեռ գրված չէ)">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/oclc/923181481">923181481</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Harrison%27s+principles+of+internal+medicine&rft.pages=1457&rft.pub=McGraw+Hill+Education&rft.date=2015&rft_id=info%3Aoclcnum%2F923181481&rft.isbn=978-0-07-180215-4&rft.aulast=Kasper&rft.aufirst=Dennis+L.&rft.au=Fauci%2C+Anthony+S.%2C&rft.au=Hauser%2C+Stephen+L.&rft.au=Longo%2C+Dan+L.&rft.au=Jameson%2C+J.+Larry&rft.au=Loscalzo%2C+Joseph&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_book" title="Կաղապար:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%BE_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list">link</a>) CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%B0%D5%A1%D5%BE%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D5%AF%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-WISELY2017-78"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-WISELY2017_78-0">78,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WISELY2017_78-1">78,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WISELY2017_78-2">78,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WISELY2017_78-3">78,3</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.choosingwisely.org/societies/american-college-of-cardiology/">«American College of Cardiology»</a>. <i>www.choosingwisely.org</i>. Choosing Wisely. 2017 թ․ փետրվարի 28. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170728125746/http://www.choosingwisely.org/societies/american-college-of-cardiology/">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 28-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.choosingwisely.org&rft.atitle=American+College+of+Cardiology&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.choosingwisely.org%2Fsocieties%2Famerican-college-of-cardiology%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFSchinkelValkemaGeleijnseSijbrands" class="citation journal cs1">Schinkel AF, Valkema R, Geleijnse ML, Sijbrands EJ, Poldermans D (2010 թ․ մայիս). «Single-photon emission computed tomography for assessment of myocardial viability». <i>EuroIntervention</i>. <b>6</b> (Supplement G): G115–22. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20542817">20542817</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=EuroIntervention&rft.atitle=Single-photon+emission+computed+tomography+for+assessment+of+myocardial+viability&rft.volume=6&rft.issue=Supplement+G&rft.pages=G115-22&rft_id=info%3Apmid%2F20542817&rft.aulast=Schinkel&rft.aufirst=AF&rft.au=Valkema%2C+R&rft.au=Geleijnse%2C+ML&rft.au=Sijbrands%2C+EJ&rft.au=Poldermans%2C+D&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-NICECG94-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-NICECG94_80-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=National_Institute_for_Health_and_Clinical_Excellence&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Institute for Health and Clinical Excellence (դեռ գրված չէ)">National Institute for Health and Clinical Excellence</a>. <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nice.org.uk/guidance/CGcg94">Clinical guideline cg94: Unstable angina and NSTEMI</a></i>. London, 2010.</span> </li> <li id="cite_note-UOTW36-81"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-UOTW36_81-0">81,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-UOTW36_81-1">81,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170509115806/https://www.ultrasoundoftheweek.com/uotw-36/">«UOTW #36 - Ultrasound of the Week»</a>. <i>Ultrasound of the Week</i>. փետրվարի 5, 2015. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ultrasoundoftheweek.com/uotw-36/">օրիգինալից</a> 2017 թ․ մայիսի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 27-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Ultrasound+of+the+Week&rft.atitle=UOTW+%2336+-+Ultrasound+of+the+Week&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ultrasoundoftheweek.com%2Fuotw-36%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_web" title="Կաղապար:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|deadurl=</code> ignored (<code class="cs1-code">|url-status=</code> suggested) (<a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:CS1_errors#parameter_ignored_suggest" class="mw-redirect" title="Օգնություն:CS1 errors">օգնություն</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Davidsons2010D-82"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010D_82-0">82,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010D_82-1">82,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Davidsons2010D_82-2">82,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBritton2010" class="citation book cs1">Britton, the editors Nicki R. Colledge, Brian R. Walker, Stuart H. Ralston ; illustrated by Robert (2010). <i>Davidson's principles and practice of medicine</i> (21st ed.). Edinburgh: Churchill Livingstone/Elsevier. էջեր 535, 539. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0-7020-3085-7" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0-7020-3085-7"><bdi>978-0-7020-3085-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Davidson%27s+principles+and+practice+of+medicine.&rft.place=Edinburgh&rft.pages=535%2C+539&rft.edition=21st&rft.pub=Churchill+Livingstone%2FElsevier&rft.date=2010&rft.isbn=978-0-7020-3085-7&rft.aulast=Britton&rft.aufirst=the+editors+Nicki+R.+Colledge%2C+Brian+R.+Walker%2C+Stuart+H.+Ralston+%3B+illustrated+by+Robert&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_book" title="Կաղապար:Cite book">cite book</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">|first1=</code> has generic name (<a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:CS1_errors#generic_name" class="mw-redirect" title="Օգնություն:CS1 errors">օգնություն</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%BE_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFThygesenAlpertJaffeSimoons" class="citation journal cs1">Thygesen K, Alpert JS, Jaffe AS, Simoons ML, Chaitman BR, White HD, Katus HA, Lindahl B, Morrow DA, Clemmensen PM, Johanson P, Hod H, Underwood R, Bax JJ, Bonow RO, Pinto F, Gibbons RJ, Fox KA, Atar D, Newby LK, Galvani M, Hamm CW, Uretsky BF, Steg PG, Wijns W, Bassand JP, Menasché P, Ravkilde J, Ohman EM, Antman EM, Wallentin LC, Armstrong PW, Simoons ML, Januzzi JL, Nieminen MS, Gheorghiade M, Filippatos G, Luepker RV, Fortmann SP, Rosamond WD, Levy D, Wood D, Smith SC, Hu D, Lopez-Sendon JL, Robertson RM, Weaver D, Tendera M, Bove AA, Parkhomenko AN, Vasilieva EJ, Mendis S (2012 թ․ հոկտեմբեր). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://circ.ahajournals.org/content/126/16/2020">«Third universal definition of myocardial infarction»</a>. <i>Circulation</i>. <b>126</b> (16): 2020–35. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1161%2FCIR.0b013e31826e1058">10.1161/CIR.0b013e31826e1058</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22923432">22923432</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Circulation&rft.atitle=Third+universal+definition+of+myocardial+infarction&rft.volume=126&rft.issue=16&rft.pages=2020-35&rft_id=info%3Adoi%2F10.1161%2FCIR.0b013e31826e1058&rft_id=info%3Apmid%2F22923432&rft.aulast=Thygesen&rft.aufirst=K&rft.au=Alpert%2C+JS&rft.au=Jaffe%2C+AS&rft.au=Simoons%2C+ML&rft.au=Chaitman%2C+BR&rft.au=White%2C+HD&rft.au=Katus%2C+HA&rft.au=Lindahl%2C+B&rft.au=Morrow%2C+DA&rft.au=Clemmensen%2C+PM&rft.au=Johanson%2C+P&rft.au=Hod%2C+H&rft.au=Underwood%2C+R&rft.au=Bax%2C+JJ&rft.au=Bonow%2C+RO&rft.au=Pinto%2C+F&rft.au=Gibbons%2C+RJ&rft.au=Fox%2C+KA&rft.au=Atar%2C+D&rft.au=Newby%2C+LK&rft.au=Galvani%2C+M&rft.au=Hamm%2C+CW&rft.au=Uretsky%2C+BF&rft.au=Steg%2C+PG&rft.au=Wijns%2C+W&rft.au=Bassand%2C+JP&rft.au=Menasch%C3%A9%2C+P&rft.au=Ravkilde%2C+J&rft.au=Ohman%2C+EM&rft.au=Antman%2C+EM&rft.au=Wallentin%2C+LC&rft.au=Armstrong%2C+PW&rft.au=Simoons%2C+ML&rft.au=Januzzi%2C+JL&rft.au=Nieminen%2C+MS&rft.au=Gheorghiade%2C+M&rft.au=Filippatos%2C+G&rft.au=Luepker%2C+RV&rft.au=Fortmann%2C+SP&rft.au=Rosamond%2C+WD&rft.au=Levy%2C+D&rft.au=Wood%2C+D&rft.au=Smith%2C+SC&rft.au=Hu%2C+D&rft.au=Lopez-Sendon%2C+JL&rft.au=Robertson%2C+RM&rft.au=Weaver%2C+D&rft.au=Tendera%2C+M&rft.au=Bove%2C+AA&rft.au=Parkhomenko%2C+AN&rft.au=Vasilieva%2C+EJ&rft.au=Mendis%2C+S&rft_id=http%3A%2F%2Fcirc.ahajournals.org%2Fcontent%2F126%2F16%2F2020&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-pmid16199332-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pmid16199332_84-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBoie" class="citation journal cs1">Boie ET (2005 թ․ նոյեմբեր). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0733-8627(05)00059-3">«Initial evaluation of chest pain»</a>. <i>Emergency Medicine Clinics of North America</i>. <b>23</b> (4): 937–57. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.emc.2005.07.007">10.1016/j.emc.2005.07.007</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16199332">16199332</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Emergency+Medicine+Clinics+of+North+America&rft.atitle=Initial+evaluation+of+chest+pain&rft.volume=23&rft.issue=4&rft.pages=937-57&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.emc.2005.07.007&rft_id=info%3Apmid%2F16199332&rft.aulast=Boie&rft.aufirst=ET&rft_id=http%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS0733-8627%2805%2900059-3&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-85">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210828180811/https://bestpractice.bmj.com/topics/en-gb/571/differentials">«Assessment of fatigue»</a>. <i>BMJ Best Practice</i>. 2016 թ․ օգոստոսի 17. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bestpractice.bmj.com/best-practice/monograph/571/diagnosis/differential-diagnosis.html">օրիգինալից</a> 2021 թ․ օգոստոսի 28-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 6-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=BMJ+Best+Practice&rft.atitle=Assessment+of+fatigue&rft_id=http%3A%2F%2Fbestpractice.bmj.com%2Fbest-practice%2Fmonograph%2F571%2Fdiagnosis%2Fdifferential-diagnosis.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFHessAgarwalChandraMurad" class="citation journal cs1">Hess EP, Agarwal D, Chandra S, Murad MH, Erwin PJ, Hollander JE, Montori VM, Stiell IG (2010 թ․ հուլիս). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2900327">«Diagnostic accuracy of the TIMI risk score in patients with chest pain in the emergency department: a meta-analysis»</a>. <i>Canadian Medical Association Journal</i>. <b>182</b> (10): 1039–44. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1503%2Fcmaj.092119">10.1503/cmaj.092119</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2900327">2900327</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20530163">20530163</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Canadian+Medical+Association+Journal&rft.atitle=Diagnostic+accuracy+of+the+TIMI+risk+score+in+patients+with+chest+pain+in+the+emergency+department%3A+a+meta-analysis&rft.volume=182&rft.issue=10&rft.pages=1039-44&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2900327%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F20530163&rft_id=info%3Adoi%2F10.1503%2Fcmaj.092119&rft.aulast=Hess&rft.aufirst=EP&rft.au=Agarwal%2C+D&rft.au=Chandra%2C+S&rft.au=Murad%2C+MH&rft.au=Erwin%2C+PJ&rft.au=Hollander%2C+JE&rft.au=Montori%2C+VM&rft.au=Stiell%2C+IG&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2900327&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-87">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFReeder" class="citation web cs1">Reeder, Guy (2016 թ․ դեկտեմբերի 27). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.uptodate.com/contents/nitrates-in-the-management-of-acute-coronary-syndrome">«Nitrates in the management of acute coronary syndrome»</a>. <i>www.uptodate.com</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170728135423/https://www.uptodate.com/contents/nitrates-in-the-management-of-acute-coronary-syndrome">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 28-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.uptodate.com&rft.atitle=Nitrates+in+the+management+of+acute+coronary+syndrome&rft.aulast=Reeder&rft.aufirst=Guy&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.uptodate.com%2Fcontents%2Fnitrates-in-the-management-of-acute-coronary-syndrome&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFYadlapatiGajjarSchimmelRicciardi" class="citation journal cs1">Yadlapati A, Gajjar M, Schimmel DR, Ricciardi MJ, Flaherty JD (2016 թ․ դեկտեմբեր). «Contemporary management of ST-segment elevation myocardial infarction». <i>Internal and Emergency Medicine</i>. <b>11</b> (8): 1107–1113. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007%2Fs11739-016-1550-3">10.1007/s11739-016-1550-3</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27714584">27714584</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Internal+and+Emergency+Medicine&rft.atitle=Contemporary+management+of+ST-segment+elevation+myocardial+infarction&rft.volume=11&rft.issue=8&rft.pages=1107-1113&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2Fs11739-016-1550-3&rft_id=info%3Apmid%2F27714584&rft.aulast=Yadlapati&rft.aufirst=A&rft.au=Gajjar%2C+M&rft.au=Schimmel%2C+DR&rft.au=Ricciardi%2C+MJ&rft.au=Flaherty%2C+JD&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMcCarthyMullinsSidhuSchulman" class="citation journal cs1">McCarthy CP, Mullins KV, Sidhu SS, Schulman SP, McEvoy JW (2016 թ․ հունիս). «The on- and off-target effects of morphine in acute coronary syndrome: A narrative review». <i>American Heart Journal</i>. <b>176</b>: 114–21. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.ahj.2016.04.004">10.1016/j.ahj.2016.04.004</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27264228">27264228</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=American+Heart+Journal&rft.atitle=The+on-+and+off-target+effects+of+morphine+in+acute+coronary+syndrome%3A+A+narrative+review&rft.volume=176&rft.pages=114-21&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.ahj.2016.04.004&rft_id=info%3Apmid%2F27264228&rft.aulast=McCarthy&rft.aufirst=CP&rft.au=Mullins%2C+KV&rft.au=Sidhu%2C+SS&rft.au=Schulman%2C+SP&rft.au=McEvoy%2C+JW&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-BMJP2Y12-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-BMJP2Y12_90-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBellemain-AppaixKerneisO'ConnorSilvain" class="citation journal cs1">Bellemain-Appaix A, Kerneis M, O'Connor SA, Silvain J, Cucherat M, Beygui F, Barthélémy O, Collet JP, Jacq L, Bernasconi F, Montalescot G (2014 թ․ հոկտեմբեր). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4208629">«Reappraisal of thienopyridine pretreatment in patients with non-ST elevation acute coronary syndrome: a systematic review and meta-analysis»</a>. <i>BMJ</i>. <b>349</b>: g6269. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1136%2Fbmj.g6269">10.1136/bmj.g6269</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4208629">4208629</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25954988">25954988</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=BMJ&rft.atitle=Reappraisal+of+thienopyridine+pretreatment+in+patients+with+non-ST+elevation+acute+coronary+syndrome%3A+a+systematic+review+and+meta-analysis&rft.volume=349&rft.pages=g6269&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4208629%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F25954988&rft_id=info%3Adoi%2F10.1136%2Fbmj.g6269&rft.aulast=Bellemain-Appaix&rft.aufirst=A&rft.au=Kerneis%2C+M&rft.au=O%27Connor%2C+SA&rft.au=Silvain%2C+J&rft.au=Cucherat%2C+M&rft.au=Beygui%2C+F&rft.au=Barth%C3%A9l%C3%A9my%2C+O&rft.au=Collet%2C+JP&rft.au=Jacq%2C+L&rft.au=Bernasconi%2C+F&rft.au=Montalescot%2C+G&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4208629&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-And2014-91"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-And2014_91-0">91,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-And2014_91-1">91,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFAndrade-CastellanosColunga-LozanoDelgado-FigueroaMagee" class="citation journal cs1">Andrade-Castellanos CA, Colunga-Lozano LE, Delgado-Figueroa N, Magee K (2014 թ․ հունիս). «Heparin versus placebo for non-ST elevation acute coronary syndromes». <i>The Cochrane Database of Systematic Reviews</i>. <b>6</b> (6): CD003462. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.CD003462.pub3">10.1002/14651858.CD003462.pub3</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24972265">24972265</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Cochrane+Database+of+Systematic+Reviews&rft.atitle=Heparin+versus+placebo+for+non-ST+elevation+acute+coronary+syndromes&rft.volume=6&rft.issue=6&rft.pages=CD003462&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.CD003462.pub3&rft_id=info%3Apmid%2F24972265&rft.aulast=Andrade-Castellanos&rft.aufirst=CA&rft.au=Colunga-Lozano%2C+LE&rft.au=Delgado-Figueroa%2C+N&rft.au=Magee%2C+K&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Bagai2014-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Bagai2014_92-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBagaiDangasStoneGranger" class="citation journal cs1">Bagai A, Dangas GD, Stone GW, Granger CB (2014 թ․ հունիս). «Reperfusion strategies in acute coronary syndromes». <i>Circulation Research</i>. <b>114</b> (12): 1918–28. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1161%2FCIRCRESAHA.114.302744">10.1161/CIRCRESAHA.114.302744</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24902975">24902975</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Circulation+Research&rft.atitle=Reperfusion+strategies+in+acute+coronary+syndromes&rft.volume=114&rft.issue=12&rft.pages=1918-28&rft_id=info%3Adoi%2F10.1161%2FCIRCRESAHA.114.302744&rft_id=info%3Apmid%2F24902975&rft.aulast=Bagai&rft.aufirst=A&rft.au=Dangas%2C+GD&rft.au=Stone%2C+GW&rft.au=Granger%2C+CB&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFJobsMehtaMontalescotVicaut" class="citation journal cs1">Jobs A, Mehta SR, Montalescot G, Vicaut E, van't Hof AW, Badings EA, Neumann FJ, Kastrati A, Sciahbasi A, Reuter PG, Lapostolle F, Milosevic A, Stankovic G, Milasinovic D, Vonthein R, Desch S, Thiele H (2017 թ․ օգոստոս). «Optimal timing of an invasive strategy in patients with non-ST-elevation acute coronary syndrome: a meta-analysis of randomised trials». <i>Lancet</i>. <b>390</b> (10096): 737–746. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS0140-6736%2817%2931490-3">10.1016/S0140-6736(17)31490-3</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28778541">28778541</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Lancet&rft.atitle=Optimal+timing+of+an+invasive+strategy+in+patients+with+non-ST-elevation+acute+coronary+syndrome%3A+a+meta-analysis+of+randomised+trials&rft.volume=390&rft.issue=10096&rft.pages=737-746&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0140-6736%2817%2931490-3&rft_id=info%3Apmid%2F28778541&rft.aulast=Jobs&rft.aufirst=A&rft.au=Mehta%2C+SR&rft.au=Montalescot%2C+G&rft.au=Vicaut%2C+E&rft.au=van%27t+Hof%2C+AW&rft.au=Badings%2C+EA&rft.au=Neumann%2C+FJ&rft.au=Kastrati%2C+A&rft.au=Sciahbasi%2C+A&rft.au=Reuter%2C+PG&rft.au=Lapostolle%2C+F&rft.au=Milosevic%2C+A&rft.au=Stankovic%2C+G&rft.au=Milasinovic%2C+D&rft.au=Vonthein%2C+R&rft.au=Desch%2C+S&rft.au=Thiele%2C+H&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFWijnsKolhDanchinDi_Mario" class="citation journal cs1">Wijns W, Kolh P, Danchin N, Di Mario C, Falk V, Folliguet T, Garg S, Huber K, James S, Knuuti J, Lopez-Sendon J, Marco J, Menicanti L, Ostojic M, Piepoli MF, Pirlet C, Pomar JL, Reifart N, Ribichini FL, Schalij MJ, Sergeant P, Serruys PW, Silber S, Sousa Uva M, Taggart D (2010 թ․ հոկտեմբեր). «Guidelines on myocardial revascularization». <i>European Heart Journal</i>. <b>31</b> (20): 2501–55. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Feurheartj%2Fehq277">10.1093/eurheartj/ehq277</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20802248">20802248</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=European+Heart+Journal&rft.atitle=Guidelines+on+myocardial+revascularization&rft.volume=31&rft.issue=20&rft.pages=2501-55&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Feurheartj%2Fehq277&rft_id=info%3Apmid%2F20802248&rft.aulast=Wijns&rft.aufirst=W&rft.au=Kolh%2C+P&rft.au=Danchin%2C+N&rft.au=Di+Mario%2C+C&rft.au=Falk%2C+V&rft.au=Folliguet%2C+T&rft.au=Garg%2C+S&rft.au=Huber%2C+K&rft.au=James%2C+S&rft.au=Knuuti%2C+J&rft.au=Lopez-Sendon%2C+J&rft.au=Marco%2C+J&rft.au=Menicanti%2C+L&rft.au=Ostojic%2C+M&rft.au=Piepoli%2C+MF&rft.au=Pirlet%2C+C&rft.au=Pomar%2C+JL&rft.au=Reifart%2C+N&rft.au=Ribichini%2C+FL&rft.au=Schalij%2C+MJ&rft.au=Sergeant%2C+P&rft.au=Serruys%2C+PW&rft.au=Silber%2C+S&rft.au=Sousa+Uva%2C+M&rft.au=Taggart%2C+D&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFDalalDalalVoukalisGandhi" class="citation journal cs1">Dalal F, Dalal HM, Voukalis C, Gandhi MM (2017 թ․ հուլիս). «Management of patients after primary percutaneous coronary intervention for myocardial infarction». <i>BMJ</i>. <b>358</b>: j3237. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1136%2Fbmj.j3237">10.1136/bmj.j3237</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28729460">28729460</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=BMJ&rft.atitle=Management+of+patients+after+primary+percutaneous+coronary+intervention+for+myocardial+infarction&rft.volume=358&rft.pages=j3237&rft_id=info%3Adoi%2F10.1136%2Fbmj.j3237&rft_id=info%3Apmid%2F28729460&rft.aulast=Dalal&rft.aufirst=F&rft.au=Dalal%2C+HM&rft.au=Voukalis%2C+C&rft.au=Gandhi%2C+MM&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLassenBøtkerTerkelsen" class="citation journal cs1">Lassen JF, Bøtker HE, Terkelsen CJ (2013 թ․ հունվար). «Timely and optimal treatment of patients with STEMI». <i>Nature Reviews. Cardiology</i>. 1. <b>10</b> (1): 41–8. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038%2Fnrcardio.2012.156">10.1038/nrcardio.2012.156</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23165072">23165072</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Nature+Reviews.+Cardiology&rft.atitle=Timely+and+optimal+treatment+of+patients+with+STEMI&rft.volume=10&rft.issue=1&rft.pages=41-8&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fnrcardio.2012.156&rft_id=info%3Apmid%2F23165072&rft.aulast=Lassen&rft.aufirst=JF&rft.au=B%C3%B8tker%2C+HE&rft.au=Terkelsen%2C+CJ&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFNeumarShusterCallawayGent" class="citation journal cs1">Neumar RW, Shuster M, Callaway CW, Gent LM, Atkins DL, Bhanji F, Brooks SC, de Caen AR, Donnino MW, Ferrer JM, Kleinman ME, Kronick SL, Lavonas EJ, Link MS, Mancini ME, Morrison LJ, O'Connor RE, Samson RA, Schexnayder SM, Singletary EM, Sinz EH, Travers AH, Wyckoff MH, Hazinski MF (2015 թ․ նոյեմբեր). «Part 1: Executive Summary: 2015 American Heart Association Guidelines Update for Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care». <i>Circulation</i>. <b>132</b> (18 Suppl 2): S315–67. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1161%2Fcir.0000000000000252">10.1161/cir.0000000000000252</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26472989">26472989</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Circulation&rft.atitle=Part+1%3A+Executive+Summary%3A+2015+American+Heart+Association+Guidelines+Update+for+Cardiopulmonary+Resuscitation+and+Emergency+Cardiovascular+Care&rft.volume=132&rft.issue=18+Suppl+2&rft.pages=S315-67&rft_id=info%3Adoi%2F10.1161%2Fcir.0000000000000252&rft_id=info%3Apmid%2F26472989&rft.aulast=Neumar&rft.aufirst=RW&rft.au=Shuster%2C+M&rft.au=Callaway%2C+CW&rft.au=Gent%2C+LM&rft.au=Atkins%2C+DL&rft.au=Bhanji%2C+F&rft.au=Brooks%2C+SC&rft.au=de+Caen%2C+AR&rft.au=Donnino%2C+MW&rft.au=Ferrer%2C+JM&rft.au=Kleinman%2C+ME&rft.au=Kronick%2C+SL&rft.au=Lavonas%2C+EJ&rft.au=Link%2C+MS&rft.au=Mancini%2C+ME&rft.au=Morrison%2C+LJ&rft.au=O%27Connor%2C+RE&rft.au=Samson%2C+RA&rft.au=Schexnayder%2C+SM&rft.au=Singletary%2C+EM&rft.au=Sinz%2C+EH&rft.au=Travers%2C+AH&rft.au=Wyckoff%2C+MH&rft.au=Hazinski%2C+MF&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-mccaul-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mccaul_98-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMcCaulLourensKredo" class="citation journal cs1">McCaul M, Lourens A, Kredo T (2014 թ․ սեպտեմբեր). «Pre-hospital versus in-hospital thrombolysis for ST-elevation myocardial infarction». <i>The Cochrane Database of Systematic Reviews</i>. <b>9</b> (9): CD010191. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.CD010191.pub2">10.1002/14651858.CD010191.pub2</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25208209">25208209</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Cochrane+Database+of+Systematic+Reviews&rft.atitle=Pre-hospital+versus+in-hospital+thrombolysis+for+ST-elevation+myocardial+infarction&rft.volume=9&rft.issue=9&rft.pages=CD010191&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.CD010191.pub2&rft_id=info%3Apmid%2F25208209&rft.aulast=McCaul&rft.aufirst=M&rft.au=Lourens%2C+A&rft.au=Kredo%2C+T&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFCabelloBurlsEmparanzaBayliss" class="citation journal cs1">Cabello JB, Burls A, Emparanza JI, Bayliss SE, Quinn T (2016 թ․ դեկտեմբեր). «Oxygen therapy for acute myocardial infarction». <i>The Cochrane Database of Systematic Reviews</i>. <b>12</b>: CD007160. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.CD007160.pub4">10.1002/14651858.CD007160.pub4</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27991651">27991651</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Cochrane+Database+of+Systematic+Reviews&rft.atitle=Oxygen+therapy+for+acute+myocardial+infarction&rft.volume=12&rft.pages=CD007160&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.CD007160.pub4&rft_id=info%3Apmid%2F27991651&rft.aulast=Cabello&rft.aufirst=JB&rft.au=Burls%2C+A&rft.au=Emparanza%2C+JI&rft.au=Bayliss%2C+SE&rft.au=Quinn%2C+T&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFHofmannJamesJernbergLindahl" class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Hofmann R, James SK, Jernberg T, Lindahl B, Erlinge D, Witt N, Arefalk G, Frick M, Alfredsson J, Nilsson L, Ravn-Fischer A, Omerovic E, Kellerth T, Sparv D, Ekelund U, Linder R, Ekström M, Lauermann J, Haaga U, Pernow J, Östlund O, Herlitz J, Svensson L (2017 թ․ սեպտեմբեր). «Oxygen Therapy in Suspected Acute Myocardial Infarction». <i>The New England Journal of Medicine</i> (անգլերեն). <b>377</b> (13): 1240–1249. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1056%2Fnejmoa1706222">10.1056/nejmoa1706222</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28844200">28844200</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+New+England+Journal+of+Medicine&rft.atitle=Oxygen+Therapy+in+Suspected+Acute+Myocardial+Infarction&rft.volume=377&rft.issue=13&rft.pages=1240-1249&rft_id=info%3Adoi%2F10.1056%2Fnejmoa1706222&rft_id=info%3Apmid%2F28844200&rft.aulast=Hofmann&rft.aufirst=R&rft.au=James%2C+SK&rft.au=Jernberg%2C+T&rft.au=Lindahl%2C+B&rft.au=Erlinge%2C+D&rft.au=Witt%2C+N&rft.au=Arefalk%2C+G&rft.au=Frick%2C+M&rft.au=Alfredsson%2C+J&rft.au=Nilsson%2C+L&rft.au=Ravn-Fischer%2C+A&rft.au=Omerovic%2C+E&rft.au=Kellerth%2C+T&rft.au=Sparv%2C+D&rft.au=Ekelund%2C+U&rft.au=Linder%2C+R&rft.au=Ekstr%C3%B6m%2C+M&rft.au=Lauermann%2C+J&rft.au=Haaga%2C+U&rft.au=Pernow%2C+J&rft.au=%C3%96stlund%2C+O&rft.au=Herlitz%2C+J&rft.au=Svensson%2C+L&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFAbuzaidFabrizioFelpelAl_Ashry" class="citation journal cs1">Abuzaid A, Fabrizio C, Felpel K, Al Ashry HS, Ranjan P, Elbadawi A, Mohamed AH, Barssoum K, Elgendy IY (2018 թ․ մարտ). «Oxygen Therapy in Patients with Acute Myocardial Infarction: A Systemic Review and Meta-Analysis». <i>The American Journal of Medicine</i>. <b>131</b> (6): 693–701. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.amjmed.2017.12.027">10.1016/j.amjmed.2017.12.027</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29355510">29355510</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+American+Journal+of+Medicine&rft.atitle=Oxygen+Therapy+in+Patients+with+Acute+Myocardial+Infarction%3A+A+Systemic+Review+and+Meta-Analysis&rft.volume=131&rft.issue=6&rft.pages=693-701&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.amjmed.2017.12.027&rft_id=info%3Apmid%2F29355510&rft.aulast=Abuzaid&rft.aufirst=A&rft.au=Fabrizio%2C+C&rft.au=Felpel%2C+K&rft.au=Al+Ashry%2C+HS&rft.au=Ranjan%2C+P&rft.au=Elbadawi%2C+A&rft.au=Mohamed%2C+AH&rft.au=Barssoum%2C+K&rft.au=Elgendy%2C+IY&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFSepehrvandJamesStubKhoshnood" class="citation journal cs1">Sepehrvand, N; James, SK; Stub, D; Khoshnood, A; Ezekowitz, JA; Hofmann, R (2018 թ․ մարտի 29). «Effects of supplemental oxygen therapy in patients with suspected acute myocardial infarction: a meta-analysis of randomised clinical trials». <i>Heart</i>. <b>104</b> (20): heartjnl–2018–313089. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1136%2Fheartjnl-2018-313089">10.1136/heartjnl-2018-313089</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29599378">29599378</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Heart&rft.atitle=Effects+of+supplemental+oxygen+therapy+in+patients+with+suspected+acute+myocardial+infarction%3A+a+meta-analysis+of+randomised+clinical+trials&rft.volume=104&rft.issue=20&rft.pages=heartjnl-2018-313089&rft_id=info%3Adoi%2F10.1136%2Fheartjnl-2018-313089&rft_id=info%3Apmid%2F29599378&rft.aulast=Sepehrvand&rft.aufirst=N&rft.au=James%2C+SK&rft.au=Stub%2C+D&rft.au=Khoshnood%2C+A&rft.au=Ezekowitz%2C+JA&rft.au=Hofmann%2C+R&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Wang2011-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Wang2011_103-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFArdehaliPerezWang2011" class="citation book cs1">Ardehali R, Perez M, Wang P (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=LZsoHMN8lM4C&pg=PA57"><i>A practical approach to cardiovascular medicine</i></a>. Chichester, West Sussex, UK: Wiley-Blackwell. էջ 57. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-1-4443-9387-3" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-1-4443-9387-3"><bdi>978-1-4443-9387-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+practical+approach+to+cardiovascular+medicine&rft.place=Chichester%2C+West+Sussex%2C+UK&rft.pages=57&rft.pub=Wiley-Blackwell&rft.date=2011&rft.isbn=978-1-4443-9387-3&rft.aulast=Ardehali&rft.aufirst=R&rft.au=Perez%2C+M&rft.au=Wang%2C+P&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3DLZsoHMN8lM4C%26pg%3DPA57&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-104"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-104">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFJindal2011" class="citation book cs1">Jindal SK, ed. (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/books?id=rAT1bdnDakAC&pg=PA1758"><i>Textbook of pulmonary and critical care medicine</i></a>. New Delhi: Jaypee Brothers Medical Publishers. էջ 1758. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-93-5025-073-0" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-93-5025-073-0"><bdi>978-93-5025-073-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Textbook+of+pulmonary+and+critical+care+medicine&rft.place=New+Delhi&rft.pages=1758&rft.pub=Jaypee+Brothers+Medical+Publishers&rft.date=2011&rft.isbn=978-93-5025-073-0&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2Fbooks%3Fid%3DrAT1bdnDakAC%26pg%3DPA1758&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-105"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-105">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFDahalHendraniSharmaSingireddy" class="citation journal cs1">Dahal, K; Hendrani, A; Sharma, SP; Singireddy, S; Mina, G; Reddy, P; Dominic, P; Modi, K (2018 թ․ հուլիսի 1). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6145720">«Aldosterone Antagonist Therapy and Mortality in Patients With ST-Segment Elevation Myocardial Infarction Without Heart Failure: A Systematic Review and Meta-analysis»</a>. <i>JAMA Internal Medicine</i>. <b>178</b> (7): 913–920. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1001%2Fjamainternmed.2018.0850">10.1001/jamainternmed.2018.0850</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6145720">6145720</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29799995">29799995</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=JAMA+Internal+Medicine&rft.atitle=Aldosterone+Antagonist+Therapy+and+Mortality+in+Patients+With+ST-Segment+Elevation+Myocardial+Infarction+Without+Heart+Failure%3A+A+Systematic+Review+and+Meta-analysis.&rft.volume=178&rft.issue=7&rft.pages=913-920&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6145720%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F29799995&rft_id=info%3Adoi%2F10.1001%2Fjamainternmed.2018.0850&rft.aulast=Dahal&rft.aufirst=K&rft.au=Hendrani%2C+A&rft.au=Sharma%2C+SP&rft.au=Singireddy%2C+S&rft.au=Mina%2C+G&rft.au=Reddy%2C+P&rft.au=Dominic%2C+P&rft.au=Modi%2C+K&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6145720&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-NICE172-106"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-NICE172_106-0">106,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-NICE172_106-1">106,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-NICE172_106-2">106,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-NICE172_106-3">106,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-NICE172_106-4">106,4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-NICE172_106-5">106,5</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-NICE172_106-6">106,6</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-NICE172_106-7">106,7</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=National_Institute_for_Health_and_Clinical_Excellence&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Institute for Health and Clinical Excellence (դեռ գրված չէ)">National Institute for Health and Clinical Excellence</a>. <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nice.org.uk/guidance/CG172">Clinical guideline 172: Secondary prevention in primary and secondary care for patients following a myocardial infarction</a></i>. London, 2013.</span> </li> <li id="cite_note-NICECG181-107"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-NICECG181_107-0">107,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-NICECG181_107-1">107,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-NICECG181_107-2">107,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-NICECG181_107-3">107,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-NICECG181_107-4">107,4</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=National_Institute_for_Health_and_Clinical_Excellence&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Institute for Health and Clinical Excellence (դեռ գրված չէ)">National Institute for Health and Clinical Excellence</a>. <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nice.org.uk/guidance/CG181">Clinical guideline 181: Lipid modification: cardiovascular risk assessment and the modification of blood lipids for the primary and secondary prevention of cardiovascular disease</a></i>. London, 2014.</span> </li> <li id="cite_note-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-108">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFStradlingHamidTaheriThomas2014" class="citation journal cs1">Stradling C, Hamid M, Taheri S, Thomas GN (2014). «A review of dietary influences on cardiovascular health: part 2: dietary patterns». <i>Cardiovascular & Hematological Disorders Drug Targets</i>. <b>14</b> (1): 50–63. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2174%2F1871529x14666140701095426">10.2174/1871529x14666140701095426</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24993125">24993125</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Cardiovascular+%26+Hematological+Disorders+Drug+Targets&rft.atitle=A+review+of+dietary+influences+on+cardiovascular+health%3A+part+2%3A+dietary+patterns&rft.volume=14&rft.issue=1&rft.pages=50-63&rft.date=2014&rft_id=info%3Adoi%2F10.2174%2F1871529x14666140701095426&rft_id=info%3Apmid%2F24993125&rft.aulast=Stradling&rft.aufirst=C&rft.au=Hamid%2C+M&rft.au=Taheri%2C+S&rft.au=Thomas%2C+GN&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-NICEPH25-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-NICEPH25_109-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMcPherson" class="citation web cs1">McPherson K, և այլք: (2010 թ․ հունիս). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://guidance.nice.org.uk/ph25">«Prevention of cardiovascular disease – NICE public health guidance 25»</a>. London: <a href="/w/index.php?title=National_Institute_for_Health_and_Care_Excellence&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Institute for Health and Care Excellence (դեռ գրված չէ)">National Institute for Health and Care Excellence</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140329171156/http://guidance.nice.org.uk/PH25">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 29-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Prevention+of+cardiovascular+disease+%E2%80%93+NICE+public+health+guidance+25&rft.place=London&rft.pub=National+Institute+for+Health+and+Care+Excellence&rft.aulast=McPherson&rft.aufirst=K&rft_id=http%3A%2F%2Fguidance.nice.org.uk%2Fph25&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-110"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-110">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFEbrahimTaylorWardBeswick" class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Ebrahim, Shah; Taylor, Fiona; Ward, Kirsten; Beswick, Andrew; Burke, Margaret; Davey Smith, George (2011 թ․ հունվարի 19). «Cochrane Database of Systematic Reviews». <i>Cochrane Database of Systematic Reviews</i> (անգլերեն) (1): CD001561. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.cd001561.pub3">10.1002/14651858.cd001561.pub3</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21249647">21249647</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Cochrane+Database+of+Systematic+Reviews&rft.atitle=Cochrane+Database+of+Systematic+Reviews&rft.issue=1&rft.pages=CD001561&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.cd001561.pub3&rft_id=info%3Apmid%2F21249647&rft.aulast=Ebrahim&rft.aufirst=Shah&rft.au=Taylor%2C+Fiona&rft.au=Ward%2C+Kirsten&rft.au=Beswick%2C+Andrew&rft.au=Burke%2C+Margaret&rft.au=Davey+Smith%2C+George&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-111">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFTaylorHuffmanMacedoMoore" class="citation journal cs1">Taylor F, Huffman MD, Macedo AF, Moore TH, Burke M, Davey Smith G, Ward K, Ebrahim S (2013 թ․ հունվար). «Statins for the primary prevention of cardiovascular disease». <i>The Cochrane Database of Systematic Reviews</i>. <b>1</b> (1): CD004816. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.CD004816.pub5">10.1002/14651858.CD004816.pub5</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23440795">23440795</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Cochrane+Database+of+Systematic+Reviews&rft.atitle=Statins+for+the+primary+prevention+of+cardiovascular+disease&rft.volume=1&rft.issue=1&rft.pages=CD004816&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.CD004816.pub5&rft_id=info%3Apmid%2F23440795&rft.aulast=Taylor&rft.aufirst=F&rft.au=Huffman%2C+MD&rft.au=Macedo%2C+AF&rft.au=Moore%2C+TH&rft.au=Burke%2C+M&rft.au=Davey+Smith%2C+G&rft.au=Ward%2C+K&rft.au=Ebrahim%2C+S&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ATTaspirin2009-112"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ATTaspirin2009_112-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBaigentBlackwellCollinsEmberson" class="citation journal cs1">Baigent C, Blackwell L, Collins R, Emberson J, Godwin J, Peto R, Buring J, Hennekens C, Kearney P, Meade T, Patrono C, Roncaglioni MC, Zanchetti A (2009 թ․ մայիս). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2715005">«Aspirin in the primary and secondary prevention of vascular disease: collaborative meta-analysis of individual participant data from randomised trials»</a>. <i>Lancet</i>. <b>373</b> (9678): 1849–60. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS0140-6736%2809%2960503-1">10.1016/S0140-6736(09)60503-1</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2715005">2715005</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19482214">19482214</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Lancet&rft.atitle=Aspirin+in+the+primary+and+secondary+prevention+of+vascular+disease%3A+collaborative+meta-analysis+of+individual+participant+data+from+randomised+trials&rft.volume=373&rft.issue=9678&rft.pages=1849-60&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2715005%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F19482214&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0140-6736%2809%2960503-1&rft.aulast=Baigent&rft.aufirst=C&rft.au=Blackwell%2C+L&rft.au=Collins%2C+R&rft.au=Emberson%2C+J&rft.au=Godwin%2C+J&rft.au=Peto%2C+R&rft.au=Buring%2C+J&rft.au=Hennekens%2C+C&rft.au=Kearney%2C+P&rft.au=Meade%2C+T&rft.au=Patrono%2C+C&rft.au=Roncaglioni%2C+MC&rft.au=Zanchetti%2C+A&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2715005&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFSutcliffeConnockGurungFreeman" class="citation journal cs1">Sutcliffe P, Connock M, Gurung T, Freeman K, Johnson S, Kandala NB, Grove A, Gurung B, Morrow S, Clarke A (2013 թ․ սեպտեմբեր). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4781046">«Aspirin for prophylactic use in the primary prevention of cardiovascular disease and cancer: a systematic review and overview of reviews»</a>. <i>Health Technology Assessment</i>. <b>17</b> (43): 1–253. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3310%2Fhta17430">10.3310/hta17430</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4781046">4781046</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24074752">24074752</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Health+Technology+Assessment&rft.atitle=Aspirin+for+prophylactic+use+in+the+primary+prevention+of+cardiovascular+disease+and+cancer%3A+a+systematic+review+and+overview+of+reviews&rft.volume=17&rft.issue=43&rft.pages=1-253&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4781046%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F24074752&rft_id=info%3Adoi%2F10.3310%2Fhta17430&rft.aulast=Sutcliffe&rft.aufirst=P&rft.au=Connock%2C+M&rft.au=Gurung%2C+T&rft.au=Freeman%2C+K&rft.au=Johnson%2C+S&rft.au=Kandala%2C+NB&rft.au=Grove%2C+A&rft.au=Gurung%2C+B&rft.au=Morrow%2C+S&rft.au=Clarke%2C+A&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4781046&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-114"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-114">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMatthysDe_BackerDe_BackerStichele" class="citation journal cs1">Matthys F, De Backer T, De Backer G, Stichele RV (2014 թ․ մարտ). «Review of guidelines on primary prevention of cardiovascular disease with aspirin: how much evidence is needed to turn a tanker?». <i>European Journal of Preventive Cardiology</i>. <b>21</b> (3): 354–65. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1177%2F2047487312472077">10.1177/2047487312472077</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23610452">23610452</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=European+Journal+of+Preventive+Cardiology&rft.atitle=Review+of+guidelines+on+primary+prevention+of+cardiovascular+disease+with+aspirin%3A+how+much+evidence+is+needed+to+turn+a+tanker%3F&rft.volume=21&rft.issue=3&rft.pages=354-65&rft_id=info%3Adoi%2F10.1177%2F2047487312472077&rft_id=info%3Apmid%2F23610452&rft.aulast=Matthys&rft.aufirst=F&rft.au=De+Backer%2C+T&rft.au=De+Backer%2C+G&rft.au=Stichele%2C+RV&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-115">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFHodisMack" class="citation journal cs1">Hodis HN, Mack WJ (2014 թ․ հուլիս). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S096007601300126X">«Hormone replacement therapy and the association with coronary heart disease and overall mortality: clinical application of the timing hypothesis»</a>. <i>The Journal of Steroid Biochemistry and Molecular Biology</i>. <b>142</b>: 68–75. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.jsbmb.2013.06.011">10.1016/j.jsbmb.2013.06.011</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23851166">23851166</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Journal+of+Steroid+Biochemistry+and+Molecular+Biology&rft.atitle=Hormone+replacement+therapy+and+the+association+with+coronary+heart+disease+and+overall+mortality%3A+clinical+application+of+the+timing+hypothesis&rft.volume=142&rft.pages=68-75&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.jsbmb.2013.06.011&rft_id=info%3Apmid%2F23851166&rft.aulast=Hodis&rft.aufirst=HN&rft.au=Mack%2C+WJ&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sciencedirect.com%2Fscience%2Farticle%2Fpii%2FS096007601300126X&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-116">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFAndersonTaylor" class="citation journal cs1">Anderson L, Taylor RS (2014 թ․ դեկտեմբեր). «Cardiac rehabilitation for people with heart disease: an overview of Cochrane systematic reviews». <i>The Cochrane Database of Systematic Reviews</i>. <b>12</b> (12): CD011273. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.CD011273.pub2">10.1002/14651858.CD011273.pub2</a>. <a href="/w/index.php?title=Hdl_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hdl (identifier) (դեռ գրված չէ)">hdl</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://hdl.handle.net/10871%2F19152">10871/19152</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25503364">25503364</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Cochrane+Database+of+Systematic+Reviews&rft.atitle=Cardiac+rehabilitation+for+people+with+heart+disease%3A+an+overview+of+Cochrane+systematic+reviews&rft.volume=12&rft.issue=12&rft.pages=CD011273&rft_id=info%3Ahdl%2F10871%2F19152&rft_id=info%3Apmid%2F25503364&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.CD011273.pub2&rft.aulast=Anderson&rft.aufirst=L&rft.au=Taylor%2C+RS&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-117"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-117">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFPerezMusiniWright" class="citation journal cs1">Perez MI, Musini VM, Wright JM (2009 թ․ հոկտեմբեր). «Effect of early treatment with anti-hypertensive drugs on short and long-term mortality in patients with an acute cardiovascular event». <i>The Cochrane Database of Systematic Reviews</i> (4): CD006743. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2F14651858.CD006743.pub2">10.1002/14651858.CD006743.pub2</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19821384">19821384</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Cochrane+Database+of+Systematic+Reviews&rft.atitle=Effect+of+early+treatment+with+anti-hypertensive+drugs+on+short+and+long-term+mortality+in+patients+with+an+acute+cardiovascular+event&rft.issue=4&rft.pages=CD006743&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2F14651858.CD006743.pub2&rft_id=info%3Apmid%2F19821384&rft.aulast=Perez&rft.aufirst=MI&rft.au=Musini%2C+VM&rft.au=Wright%2C+JM&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-118"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-118">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFElmariahMauriDorosGalper" class="citation journal cs1">Elmariah, Sammy; Mauri, Laura; Doros, Gheorghe; Galper, Benjamin Z; O'Neill, Kelly E; Steg, Philippe Gabriel; Kereiakes, Dean J; Yeh, Robert W (2014 թ․ նոյեմբեր). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4386690">«Extended duration dual antiplatelet therapy and mortality: a systematic review and meta-analysis»</a>. <i>The Lancet</i>. <b>385</b> (9970): 792–798. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS0140-6736%2814%2962052-3">10.1016/S0140-6736(14)62052-3</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4386690">4386690</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25467565">25467565</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Lancet&rft.atitle=Extended+duration+dual+antiplatelet+therapy+and+mortality%3A+a+systematic+review+and+meta-analysis&rft.volume=385&rft.issue=9970&rft.pages=792-798&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4386690%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F25467565&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0140-6736%2814%2962052-3&rft.aulast=Elmariah&rft.aufirst=Sammy&rft.au=Mauri%2C+Laura&rft.au=Doros%2C+Gheorghe&rft.au=Galper%2C+Benjamin+Z&rft.au=O%27Neill%2C+Kelly+E&rft.au=Steg%2C+Philippe+Gabriel&rft.au=Kereiakes%2C+Dean+J&rft.au=Yeh%2C+Robert+W&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4386690&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-119"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-119">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBangaloreMakaniRadfordThakur" class="citation journal cs1">Bangalore S, Makani H, Radford M, Thakur K, Toklu B, Katz SD, DiNicolantonio JJ, Devereaux PJ, Alexander KP, Wetterslev J, Messerli FH (2014 թ․ հոկտեմբեր). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_american-journal-of-medicine_2014-10_127_10/page/939">«Clinical outcomes with β-blockers for myocardial infarction: a meta-analysis of randomized trials»</a>. <i>The American Journal of Medicine</i>. <b>127</b> (10): 939–53. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.amjmed.2014.05.032">10.1016/j.amjmed.2014.05.032</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24927909">24927909</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+American+Journal+of+Medicine&rft.atitle=Clinical+outcomes+with+%CE%B2-blockers+for+myocardial+infarction%3A+a+meta-analysis+of+randomized+trials&rft.volume=127&rft.issue=10&rft.pages=939-53&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.amjmed.2014.05.032&rft_id=info%3Apmid%2F24927909&rft.aulast=Bangalore&rft.aufirst=S&rft.au=Makani%2C+H&rft.au=Radford%2C+M&rft.au=Thakur%2C+K&rft.au=Toklu%2C+B&rft.au=Katz%2C+SD&rft.au=DiNicolantonio%2C+JJ&rft.au=Devereaux%2C+PJ&rft.au=Alexander%2C+KP&rft.au=Wetterslev%2C+J&rft.au=Messerli%2C+FH&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_american-journal-of-medicine_2014-10_127_10%2Fpage%2F939&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-BetaNNT20152-120"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-BetaNNT20152_120-0">120,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BetaNNT20152_120-1">120,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFNewman" class="citation web cs1">Newman, David (2010 թ․ օգոստոսի 19). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thennt.com/nnt/beta-blockers-for-heart-attack/">«Beta Blockers for Acute Heart Attack (Myocardial Infarction)»</a>. <i>TheNNT.com</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151222092449/http://www.thennt.com/nnt/beta-blockers-for-heart-attack/">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 22-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 11-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=TheNNT.com&rft.atitle=Beta+Blockers+for+Acute+Heart+Attack+%28Myocardial+Infarction%29&rft.aulast=Newman&rft.aufirst=David&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thennt.com%2Fnnt%2Fbeta-blockers-for-heart-attack%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-pmid26891235-121"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pmid26891235_121-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLeEl-KhatibMombledGuitarian2016" class="citation journal cs1">Le HH, El-Khatib C, Mombled M, Guitarian F, Al-Gobari M, Fall M, Janiaud P, Marchant I, Cucherat M, Bejan-Angoulvant T, Gueyffier F (2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4758660">«Impact of Aldosterone Antagonists on Sudden Cardiac Death Prevention in Heart Failure and Post-Myocardial Infarction Patients: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials»</a>. <i>PLoS ONE</i>. <b>11</b> (2): e0145958. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1371%2Fjournal.pone.0145958">10.1371/journal.pone.0145958</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4758660">4758660</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26891235">26891235</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=PLoS+ONE&rft.atitle=Impact+of+Aldosterone+Antagonists+on+Sudden+Cardiac+Death+Prevention+in+Heart+Failure+and+Post-Myocardial+Infarction+Patients%3A+A+Systematic+Review+and+Meta-Analysis+of+Randomized+Controlled+Trials&rft.volume=11&rft.issue=2&rft.pages=e0145958&rft.date=2016&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4758660%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F26891235&rft_id=info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0145958&rft.aulast=Le&rft.aufirst=HH&rft.au=El-Khatib%2C+C&rft.au=Mombled%2C+M&rft.au=Guitarian%2C+F&rft.au=Al-Gobari%2C+M&rft.au=Fall%2C+M&rft.au=Janiaud%2C+P&rft.au=Marchant%2C+I&rft.au=Cucherat%2C+M&rft.au=Bejan-Angoulvant%2C+T&rft.au=Gueyffier%2C+F&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4758660&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_journal" title="Կաղապար:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%B9%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%BF_DOI" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Hazinski2015-122"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Hazinski2015_122-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFHazinskiNolanAickinBhanji" class="citation journal cs1">Hazinski MF, Nolan JP, Aickin R, Bhanji F, Billi JE, Callaway CW, Castren M, de Caen AR, Ferrer JM, Finn JC, Gent LM, Griffin RE, Iverson S, Lang E, Lim SH, Maconochie IK, Montgomery WH, Morley PT, Nadkarni VM, Neumar RW, Nikolaou NI, Perkins GD, Perlman JM, Singletary EM, Soar J, Travers AH, Welsford M, Wyllie J, Zideman DA (2015 թ․ հոկտեմբեր). «Part 1: Executive Summary: 2015 International Consensus on Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care Science With Treatment Recommendations». <i>Circulation</i> (Review). <b>132</b> (16 Suppl 1): S2–39. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1161%2FCIR.0000000000000270">10.1161/CIR.0000000000000270</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26472854">26472854</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Circulation&rft.atitle=Part+1%3A+Executive+Summary%3A+2015+International+Consensus+on+Cardiopulmonary+Resuscitation+and+Emergency+Cardiovascular+Care+Science+With+Treatment+Recommendations&rft.volume=132&rft.issue=16+Suppl+1&rft.pages=S2-39&rft_id=info%3Adoi%2F10.1161%2FCIR.0000000000000270&rft_id=info%3Apmid%2F26472854&rft.aulast=Hazinski&rft.aufirst=MF&rft.au=Nolan%2C+JP&rft.au=Aickin%2C+R&rft.au=Bhanji%2C+F&rft.au=Billi%2C+JE&rft.au=Callaway%2C+CW&rft.au=Castren%2C+M&rft.au=de+Caen%2C+AR&rft.au=Ferrer%2C+JM&rft.au=Finn%2C+JC&rft.au=Gent%2C+LM&rft.au=Griffin%2C+RE&rft.au=Iverson%2C+S&rft.au=Lang%2C+E&rft.au=Lim%2C+SH&rft.au=Maconochie%2C+IK&rft.au=Montgomery%2C+WH&rft.au=Morley%2C+PT&rft.au=Nadkarni%2C+VM&rft.au=Neumar%2C+RW&rft.au=Nikolaou%2C+NI&rft.au=Perkins%2C+GD&rft.au=Perlman%2C+JM&rft.au=Singletary%2C+EM&rft.au=Soar%2C+J&rft.au=Travers%2C+AH&rft.au=Welsford%2C+M&rft.au=Wyllie%2C+J&rft.au=Zideman%2C+DA&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-PEPA-123"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-PEPA_123-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLópez_de_SáLópez-SendónAngueraBethencourt" class="citation journal cs1">López de Sá E, López-Sendón J, Anguera I, Bethencourt A, Bosch X (2002 թ․ նոյեմբեր). «Prognostic value of clinical variables at presentation in patients with non-ST-segment elevation acute coronary syndromes: results of the Proyecto de Estudio del Pronóstico de la Angina (PEPA)». <i>Medicine</i>. <b>81</b> (6): 434–42. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1097%2F00005792-200211000-00004">10.1097/00005792-200211000-00004</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12441900">12441900</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Medicine&rft.atitle=Prognostic+value+of+clinical+variables+at+presentation+in+patients+with+non-ST-segment+elevation+acute+coronary+syndromes%3A+results+of+the+Proyecto+de+Estudio+del+Pron%C3%B3stico+de+la+Angina+%28PEPA%29&rft.volume=81&rft.issue=6&rft.pages=434-42&rft_id=info%3Adoi%2F10.1097%2F00005792-200211000-00004&rft_id=info%3Apmid%2F12441900&rft.aulast=L%C3%B3pez+de+S%C3%A1&rft.aufirst=E&rft.au=L%C3%B3pez-Send%C3%B3n%2C+J&rft.au=Anguera%2C+I&rft.au=Bethencourt%2C+A&rft.au=Bosch%2C+X&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-GRACE-124"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-GRACE_124-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFFoxDabbousGoldbergPieper" class="citation journal cs1">Fox KA, Dabbous OH, Goldberg RJ, Pieper KS, Eagle KA, Van de Werf F, Avezum A, Goodman SG, Flather MD, Anderson FA, Granger CB (2006 թ․ նոյեմբեր). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bmj.com/cgi/content/full/333/7578/1091">«Prediction of risk of death and myocardial infarction in the six months after presentation with acute coronary syndrome: prospective multinational observational study (GRACE)»</a>. <i>BMJ</i>. <b>333</b> (7578): 1091. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1136%2Fbmj.38985.646481.55">10.1136/bmj.38985.646481.55</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1661748">1661748</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17032691">17032691</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090309044229/http://www.bmj.com/cgi/content/full/333/7578/1091">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2009 թ․ մարտի 9-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=BMJ&rft.atitle=Prediction+of+risk+of+death+and+myocardial+infarction+in+the+six+months+after+presentation+with+acute+coronary+syndrome%3A+prospective+multinational+observational+study+%28GRACE%29&rft.volume=333&rft.issue=7578&rft.pages=1091&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1661748%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F17032691&rft_id=info%3Adoi%2F10.1136%2Fbmj.38985.646481.55&rft.aulast=Fox&rft.aufirst=KA&rft.au=Dabbous%2C+OH&rft.au=Goldberg%2C+RJ&rft.au=Pieper%2C+KS&rft.au=Eagle%2C+KA&rft.au=Van+de+Werf%2C+F&rft.au=Avezum%2C+A&rft.au=Goodman%2C+SG&rft.au=Flather%2C+MD&rft.au=Anderson%2C+FA&rft.au=Granger%2C+CB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bmj.com%2Fcgi%2Fcontent%2Ffull%2F333%2F7578%2F1091&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Weir-2006-125"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Weir-2006_125-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFWeirMcMurrayVelazquez" class="citation journal cs1">Weir RA, McMurray JJ, Velazquez EJ (2006 թ․ մայիս). «Epidemiology of heart failure and left ventricular systolic dysfunction after acute myocardial infarction: prevalence, clinical characteristics, and prognostic importance». <i>The American Journal of Cardiology</i>. <b>97</b> (10A): 13F–25F. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2Fj.amjcard.2006.03.005">10.1016/j.amjcard.2006.03.005</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16698331">16698331</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+American+Journal+of+Cardiology&rft.atitle=Epidemiology+of+heart+failure+and+left+ventricular+systolic+dysfunction+after+acute+myocardial+infarction%3A+prevalence%2C+clinical+characteristics%2C+and+prognostic+importance&rft.volume=97&rft.issue=10A&rft.pages=13F-25F&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.amjcard.2006.03.005&rft_id=info%3Apmid%2F16698331&rft.aulast=Weir&rft.aufirst=RA&rft.au=McMurray%2C+JJ&rft.au=Velazquez%2C+EJ&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-WHO-2004-126"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-WHO-2004_126-0">126,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO-2004_126-1">126,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-WHO-2004_126-2">126,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFWorld_Health_Organization2008" class="citation book cs1">World Health Organization (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/globalburdenofdi0000unse_i1e5"><i>The Global Burden of Disease: 2004 Update</i></a>. Geneva: World Health Organization. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-92-4-156371-0" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-92-4-156371-0"><bdi>978-92-4-156371-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Global+Burden+of+Disease%3A+2004+Update&rft.place=Geneva&rft.pub=World+Health+Organization&rft.date=2008&rft.isbn=978-92-4-156371-0&rft.au=World+Health+Organization&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fglobalburdenofdi0000unse_i1e5&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-127"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-127">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFAmerican_Heart_Association_Statistics_Committee_and_Stroke_StatisticsRogerGoLloyd-Jones" class="citation journal cs1">American Heart Association Statistics Committee and Stroke Statistics, Roger VL, Go AS, Lloyd-Jones DM, Benjamin EJ, Berry JD, և այլք: (2012 թ․ հունվար). «Executive summary: heart disease and stroke statistics--2012 update: a report from the American Heart Association». <i>Circulation</i>. <b>125</b> (1): 188–97. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1161%2FCIR.0b013e3182456d46">10.1161/CIR.0b013e3182456d46</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22215894">22215894</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Circulation&rft.atitle=Executive+summary%3A+heart+disease+and+stroke+statistics--2012+update%3A+a+report+from+the+American+Heart+Association&rft.volume=125&rft.issue=1&rft.pages=188-97&rft_id=info%3Adoi%2F10.1161%2FCIR.0b013e3182456d46&rft_id=info%3Apmid%2F22215894&rft.au=American+Heart+Association+Statistics+Committee+and+Stroke+Statistics&rft.au=Roger%2C+VL&rft.au=Go%2C+AS&rft.au=Lloyd-Jones%2C+DM&rft.au=Benjamin%2C+EJ&rft.au=Berry%2C+JD&rft.au=Borden%2C+WB&rft.au=Bravata%2C+DM&rft.au=Dai%2C+S&rft.au=Ford%2C+ES&rft.au=Fox%2C+CS&rft.au=Fullerton%2C+HJ&rft.au=Gillespie%2C+C&rft.au=Hailpern%2C+SM&rft.au=Heit%2C+JA&rft.au=Howard%2C+VJ&rft.au=Kissela%2C+BM&rft.au=Kittner%2C+SJ&rft.au=Lackland%2C+DT&rft.au=Lichtman%2C+JH&rft.au=Lisabeth%2C+LD&rft.au=Makuc%2C+DM&rft.au=Marcus%2C+GM&rft.au=Marelli%2C+A&rft.au=Matchar%2C+DB&rft.au=Moy%2C+CS&rft.au=Mozaffarian%2C+D&rft.au=Mussolino%2C+ME&rft.au=Nichol%2C+G&rft.au=Paynter%2C+NP&rft.au=Soliman%2C+EZ&rft.au=Sorlie%2C+PD&rft.au=Sotoodehnia%2C+N&rft.au=Turan%2C+TN&rft.au=Virani%2C+SS&rft.au=Wong%2C+ND&rft.au=Woo%2C+D&rft.au=Turner%2C+MB&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-128"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-128">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMozaffarianBenjaminGoArnett" class="citation journal cs1">Mozaffarian D, Benjamin EJ, Go AS, Arnett DK, Blaha MJ, Cushman M, և այլք: (2015 թ․ հունվար). «Heart disease and stroke statistics--2015 update: a report from the American Heart Association». <i>Circulation</i>. <b>131</b> (4): e29–322. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1161%2Fcir.0000000000000152">10.1161/cir.0000000000000152</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25520374">25520374</a>. «From 2001 to 2011, death rates attributable to CVD declined 30.8%.»</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Circulation&rft.atitle=Heart+disease+and+stroke+statistics--2015+update%3A+a+report+from+the+American+Heart+Association&rft.volume=131&rft.issue=4&rft.pages=e29-322&rft_id=info%3Adoi%2F10.1161%2Fcir.0000000000000152&rft_id=info%3Apmid%2F25520374&rft.aulast=Mozaffarian&rft.aufirst=D&rft.au=Benjamin%2C+EJ&rft.au=Go%2C+AS&rft.au=Arnett%2C+DK&rft.au=Blaha%2C+MJ&rft.au=Cushman%2C+M&rft.au=de+Ferranti%2C+S&rft.au=Despr%C3%A9s%2C+JP&rft.au=Fullerton%2C+HJ&rft.au=Howard%2C+VJ&rft.au=Huffman%2C+MD&rft.au=Judd%2C+SE&rft.au=Kissela%2C+BM&rft.au=Lackland%2C+DT&rft.au=Lichtman%2C+JH&rft.au=Lisabeth%2C+LD&rft.au=Liu%2C+S&rft.au=Mackey%2C+RH&rft.au=Matchar%2C+DB&rft.au=McGuire%2C+DK&rft.au=Mohler%2C+ER&rft.au=Moy%2C+CS&rft.au=Muntner%2C+P&rft.au=Mussolino%2C+ME&rft.au=Nasir%2C+K&rft.au=Neumar%2C+RW&rft.au=Nichol%2C+G&rft.au=Palaniappan%2C+L&rft.au=Pandey%2C+DK&rft.au=Reeves%2C+MJ&rft.au=Rodriguez%2C+CJ&rft.au=Sorlie%2C+PD&rft.au=Stein%2C+J&rft.au=Towfighi%2C+A&rft.au=Turan%2C+TN&rft.au=Virani%2C+SS&rft.au=Willey%2C+JZ&rft.au=Woo%2C+D&rft.au=Yeh%2C+RW&rft.au=Turner%2C+MB&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-129"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-129">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFGuptaJoshiMohanReddy" class="citation journal cs1">Gupta R, Joshi P, Mohan V, Reddy KS, Yusuf S (2008 թ․ հունվար). «Epidemiology and causation of coronary heart disease and stroke in India». <i>Heart</i>. <b>94</b> (1): 16–26. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1136%2Fhrt.2007.132951">10.1136/hrt.2007.132951</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18083949">18083949</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Heart&rft.atitle=Epidemiology+and+causation+of+coronary+heart+disease+and+stroke+in+India&rft.volume=94&rft.issue=1&rft.pages=16-26&rft_id=info%3Adoi%2F10.1136%2Fhrt.2007.132951&rft_id=info%3Apmid%2F18083949&rft.aulast=Gupta&rft.aufirst=R&rft.au=Joshi%2C+P&rft.au=Mohan%2C+V&rft.au=Reddy%2C+KS&rft.au=Yusuf%2C+S&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-130"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-130">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFPerryPetrieEllisHorne" class="citation journal cs1">Perry K, Petrie KJ, Ellis CJ, Horne R, Moss-Morris R (2001 թ․ հուլիս). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1729795">«Symptom expectations and delay in acute myocardial infarction patients»</a>. <i>Heart</i>. <b>86</b> (1): 91–3. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1136%2Fheart.86.1.91">10.1136/heart.86.1.91</a>. <a href="/wiki/PMC_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMC (identifier)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1729795">1729795</a></span>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11410572">11410572</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Heart&rft.atitle=Symptom+expectations+and+delay+in+acute+myocardial+infarction+patients&rft.volume=86&rft.issue=1&rft.pages=91-3&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1729795%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F11410572&rft_id=info%3Adoi%2F10.1136%2Fheart.86.1.91&rft.aulast=Perry&rft.aufirst=K&rft.au=Petrie%2C+KJ&rft.au=Ellis%2C+CJ&rft.au=Horne%2C+R&rft.au=Moss-Morris%2C+R&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1729795&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-prairieview-131"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-prairieview_131-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pvamu.edu/pages/2026.asp">Workers' Compensation FAQ</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070711235600/http://www.pvamu.edu/pages/2026.asp">Արխիվացված</a> 2007-07-11 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. <a href="/w/index.php?title=Prairie_View_A%26M_University&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prairie View A&M University (դեռ գրված չէ)">Prairie View A&M University</a>. Retrieved November 22, 2006.</span> </li> <li id="cite_note-biia-132"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-biia_132-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biia.wa.gov/significantdecisions/contents.htm">SIGNIFICANT DECISIONS Subject Index</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061206115257/http://www.biia.wa.gov/SignificantDecisions/contents.htm">Արխիվացված</a> 2006-12-06 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Board of Industrial Insurance Appeals. Retrieved November 22, 2006.</span> </li> <li id="cite_note-NovaScotia-DrivingRegulations-133"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-NovaScotia-DrivingRegulations_133-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gov.ns.ca/just/regulations/regs/mvclasdl.htm">«Classification of Drivers' Licenses Regulations»</a>. Nova Scotia Registry of Regulations. 2000 թ․ մայիսի 24. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070420191108/http://www.gov.ns.ca/just/regulations/regs/mvclasdl.htm">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2007 թ․ ապրիլի 20-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2007 թ․ ապրիլի 22-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Classification+of+Drivers%27+Licenses+Regulations&rft.pub=Nova+Scotia+Registry+of+Regulations&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.gov.ns.ca%2Fjust%2Fregulations%2Fregs%2Fmvclasdl.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Գրականություն"><span id=".D4.B3.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Գրականություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=41" title="Խմբագրել բաժինը. Գրականություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=41" title="Edit section's source code: Գրականություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small" style="margin-left:1.5em;"> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLevineBatesBlankenshipBailey" class="citation journal cs1">Levine GN, Bates ER, Blankenship JC, Bailey SR, Bittl JA, Cercek B, և այլք: (2016 թ․ մարտ). «2015 ACC/AHA/SCAI Focused Update on Primary Percutaneous Coronary Intervention for Patients With ST-Elevation Myocardial Infarction: An Update of the 2011 ACCF/AHA/SCAI Guideline for Percutaneous Coronary Intervention and the 2013 ACCF/AHA Guideline for the Management of ST-Elevation Myocardial Infarction: A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines and the Society for Cardiovascular Angiography and Interventions». <i>Circulation</i>. <b>133</b> (11): 1135–47. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1161%2FCIR.0000000000000336">10.1161/CIR.0000000000000336</a>. <a href="/wiki/PMID_(identifier)" class="mw-redirect" title="PMID (identifier)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26490017">26490017</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Circulation&rft.atitle=2015+ACC%2FAHA%2FSCAI+Focused+Update+on+Primary+Percutaneous+Coronary+Intervention+for+Patients+With+ST-Elevation+Myocardial+Infarction%3A+An+Update+of+the+2011+ACCF%2FAHA%2FSCAI+Guideline+for+Percutaneous+Coronary+Intervention+and+the+2013+ACCF%2FAHA+Guideline+for+the+Management+of+ST-Elevation+Myocardial+Infarction%3A+A+Report+of+the+American+College+of+Cardiology%2FAmerican+Heart+Association+Task+Force+on+Clinical+Practice+Guidelines+and+the+Society+for+Cardiovascular+Angiography+and+Interventions&rft.volume=133&rft.issue=11&rft.pages=1135-47&rft_id=info%3Adoi%2F10.1161%2FCIR.0000000000000336&rft_id=info%3Apmid%2F26490017&rft.aulast=Levine&rft.aufirst=GN&rft.au=Bates%2C+ER&rft.au=Blankenship%2C+JC&rft.au=Bailey%2C+SR&rft.au=Bittl%2C+JA&rft.au=Cercek%2C+B&rft.au=Chambers%2C+CE&rft.au=Ellis%2C+SG&rft.au=Guyton%2C+RA&rft.au=Hollenberg%2C+SM&rft.au=Khot%2C+UN&rft.au=Lange%2C+RA&rft.au=Mauri%2C+L&rft.au=Mehran%2C+R&rft.au=Moussa%2C+ID&rft.au=Mukherjee%2C+D&rft.au=Ting%2C+HH&rft.au=O%27Gara%2C+PT&rft.au=Kushner%2C+FG&rft.au=Ascheim%2C+DD&rft.au=Brindis%2C+RG&rft.au=Casey%2C+DE&rft.au=Chung%2C+MK&rft.au=de+Lemos%2C+JA&rft.au=Diercks%2C+DB&rft.au=Fang%2C+JC&rft.au=Franklin%2C+BA&rft.au=Granger%2C+CB&rft.au=Krumholz%2C+HM&rft.au=Linderbaum%2C+JA&rft.au=Morrow%2C+DA&rft.au=Newby%2C+LK&rft.au=Ornato%2C+JP&rft.au=Ou%2C+N&rft.au=Radford%2C+MJ&rft.au=Tamis-Holland%2C+JE&rft.au=Tommaso%2C+CL&rft.au=Tracy%2C+CM&rft.au=Woo%2C+YJ&rft.au=Zhao%2C+DX&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF" class="Z3988"></span></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արտաքին_հղումներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D6.84.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.B2.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտաքին հղումներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&veaction=edit&section=42" title="Խմբագրել բաժինը. Արտաքին հղումներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&action=edit&section=42" title="Edit section's source code: Արտաքին հղումներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://curlie.org/Health/Conditions_and_Diseases/Cardiovascular_Disorders/Heart_Disease">Սրտամկանի ինֆարկտ</a> Curlie-ում</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.americanheart.org/heartattack">Ամերիկյան սրտաբանների ասոցիացիայի Սրտամկանի ինֆարկտի կայք</a> — Սրտի կաթվածի կանխարգելման, ճանաչման և բուժման մասին տեղեկություններ և աղբյուրներ</li> <li>TIMI սանդղակը <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mdcalc.com/timi-risk-score-for-uanstemi/">UA/NSTEMI</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161105220551/http://www.mdcalc.com/timi-risk-score-for-uanstemi/">Արխիվացված</a> 2016-11-05 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> -ի համար և <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mdcalc.com/timi-risk-score-for-stemi/">STEMI</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090319073410/http://www.mdcalc.com/timi-risk-score-for-stemi">Արխիվացված</a> 2009-03-19 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>-ի համար</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mdcalc.com/heart-score-for-major-cardiac-events/">HEART սանդղակը խոշոր սրտային խնդիրների համար</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161028004807/http://www.mdcalc.com/heart-score-for-major-cardiac-events/">Արխիվացված</a> 2016-10-28 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li></ul> <table class="toccolours" style="width:100%"><tbody><tr><td style="width:auto"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/24px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/36px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/48px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /></span></span></td><td style="width:100%"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վիքիպահեստ">Վիքիպահեստն</a> ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Myocardial_infarction" class="extiw" title="commons:Category:Myocardial infarction">«Սրտամկանի ինֆարկտ»</a> հոդվածին։</td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand nowrap" style="font-size:x-small;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դիտել այս կաղապարը"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  Թեմատիկ կայքեր</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.icd9data.com/getICD9Code.ashx?icd9=410">ՀՄԴ-9</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://apps.who.int/classifications/icd10/browse/2016/en#/I21">ՀՄԴ-10</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://icdcodelookup.com/icd-10/codes/I21">ՀՄԴ-10-ԿՄ</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://icdcodelookup.com/icd-10/codes/I22">ՀՄԴ-10-ԿՄ</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.diseasesdatabase.com/ddb8664.htm">DiseasesDB</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://emedicine.medscape.com/article/155919">eMedicine</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://emedicine.medscape.com/article/897453">eMedicine</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.hetop.eu/hetop/3CGP/en/?rr=CIP_D_K75">ICPC 2</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.kegg.jp/entry/H01730">KEGG</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.malacards.org/card/myocardial_infarction">MalaCards</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://medlineplus.gov/ency/article/000195.htm">MedlinePlus</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ncit.nci.nih.gov/ncitbrowser/ConceptReport.jsp?dictionary=NCI%20Thesaurus&code=C27996">NCI Thesaurus </a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://omim.org/entry/608557">OMIM</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0001246">PubMed Health</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Բառարաններ և հանրագիտարաններ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/heart-attack">Բրիտանիկա</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/myocardial-infarction">Բրիտանիկա</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://esu.com.ua/search_articles.php?id=12438">Ժամանակակից Ուկրաինայի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://meshb.nlm.nih.gov/record/ui?ui=D009203">MESH ID</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6688061">.mw-parser-output .ts-navbox-plaintitle{font-size:100%!important;margin:0 6em!important}</style></div><table class="nowraplinks authoritycontrol collapsible collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span style="float:left;width:6em"> </span><div class="ts-navbox-plaintitle" style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Չափորոշչային վերահսկողություն">Չափորոշչային վերահսկողություն</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Ֆրանսիայի ազգային գրադարան">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11932573j">11932573j</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://disease-ontology.org/?id=DOID:5844">Disease Ontology</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4024654-1">4024654-1</a> · <span title="Կոնգրեսի գրադարանի ստուգիչ համար" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">LCCN</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85059683">sh85059683</a> · <span title="Microsoft Academic" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">Microsoft</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.microsoft.com/#/detail/2909164714">2909164714</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.microsoft.com/#/detail/2909705220">2909705220</a> · <span title="Ազգային խորհրդարանական գրադարան" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NDL</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00571052">00571052</a> · <a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%AD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Չեխիայի ազգային գրադարան">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph114764">ph114764</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐6f4956b788‐njfk2 Cached time: 20241128175006 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 1.631 seconds Real time usage: 2.196 seconds Preprocessor visited node count: 8535/1000000 Post‐expand include size: 403587/2097152 bytes Template argument size: 644/2097152 bytes Highest expansion depth: 9/100 Expensive parser function count: 23/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 499994/5000000 bytes Lua time usage: 0.949/10.000 seconds Lua memory usage: 9521957/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 32/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1729.544 1 -total 55.20% 954.640 1 Կաղապար:Ծանտուփ 55.06% 952.204 1 Կաղապար:Ծանցանկ 29.91% 517.381 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ_Հիվանդություն 29.36% 507.713 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ 27.33% 472.744 17 Կաղապար:Wikidata 27.33% 472.744 93 Կաղապար:Cite_journal 8.47% 146.532 19 Կաղապար:Cite_web 4.82% 83.286 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ 3.83% 66.235 14 Կաղապար:Cite_book --> <!-- Saved in parser cache with key hywiki:pcache:idhash:234052-0!canonical and timestamp 20241128175006 and revision id 9545375. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Սրտամկանի_ինֆարկտ&oldid=9545375">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Սրտամկանի_ինֆարկտ&oldid=9545375</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիաներ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%A1%D5%B5%D5%A2%D5%A2%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B8%D5%BE" title="Կատեգորիա:Հիվանդություններ այբբենական կարգով">Հիվանդություններ այբբենական կարգով</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%84%D5%A1%D5%B0%D5%BE%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B3%D5%A1%D5%BC%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Մահվան պատճառներ">Մահվան պատճառներ</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%AB_%D5%AB%D5%B7%D5%A5%D5%B4%D5%AB%D5%AF_%D5%B0%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կատեգորիա:Սրտի իշեմիկ հիվանդություններ (դեռ գրված չէ)">Սրտի իշեմիկ հիվանդություններ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%B6%D5%B0%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B1%D5%A3%D5%A5%D5%AC%D5%AB_%D5%A2%D5%AA%D5%B7%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BE%D5%AB%D5%B3%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Անհետաձգելի բժշկական վիճակներ">Անհետաձգելի բժշկական վիճակներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%B6%D5%B0%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B1%D5%A3%D5%A5%D5%AC%D5%AB_%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%AA%D6%85%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կատեգորիա:Անհետաձգելի բուժօգնություն">Անհետաձգելի բուժօգնություն</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80_%D6%81%D5%A1%D5%BE%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Սուր ցավեր">Սուր ցավեր</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Թաքցված կատեգորիաներ: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%B0%D5%A1%D5%BE%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D5%AF%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն">CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%B9%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%BF_DOI" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI">CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE_%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80_(en)" title="Կատեգորիա:CS1 անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en)">CS1 անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en)</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80:_generic_name" title="Կատեգորիա:CS1 սխալներ: generic name">CS1 սխալներ: generic name</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%BE_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list">CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A9%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list">CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Webarchive_template_wayback_links" title="Կատեգորիա:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1:_long_volume_value" title="Կատեգորիա:CS1: long volume value">CS1: long volume value</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80:_%D5%B9%D5%A1%D5%BB%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%BE%D5%B8%D5%B2_%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D5%BF%D6%80" title="Կատեգորիա:CS1 սխալներ: չաջակցվող պարամետր">CS1 սխալներ: չաջակցվող պարամետր</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BF%D5%BE%D5%B5%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%81_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE" title="Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Վիքիտվյալներից աղբյուրներով">Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Վիքիտվյալներից աղբյուրներով</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 11 Մարտի 2024-ի ժամը 17:18-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-jfsm7","wgBackendResponseTime":220,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.631","walltime":"2.196","ppvisitednodes":{"value":8535,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":403587,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":644,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":23,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":499994,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":32,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1729.544 1 -total"," 55.20% 954.640 1 Կաղապար:Ծանտուփ"," 55.06% 952.204 1 Կաղապար:Ծանցանկ"," 29.91% 517.381 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ_Հիվանդություն"," 29.36% 507.713 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ"," 27.33% 472.744 17 Կաղապար:Wikidata"," 27.33% 472.744 93 Կաղապար:Cite_journal"," 8.47% 146.532 19 Կաղապար:Cite_web"," 4.82% 83.286 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ"," 3.83% 66.235 14 Կաղապար:Cite_book"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.949","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":9521957,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype wikibase-item of P828 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1060 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P780 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1542 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P689 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1605 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1479 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P923 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1995 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P61 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype external-id of P493 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype external-id of P494 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P138 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P924 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6f4956b788-njfk2","timestamp":"20241128175006","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u054d\u0580\u057f\u0561\u0574\u056f\u0561\u0576\u056b \u056b\u0576\u0586\u0561\u0580\u056f\u057f","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D5%8D%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%B4%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12152","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q12152","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2013-05-29T17:01:52Z","dateModified":"2024-03-11T17:18:43Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/5e\/Heart_attack_diagram.png"}</script> </body> </html>