CINXE.COM
CPU - Wikipedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="ja" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>CPU - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )jawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"ja","wgMonthNames":["","1月","2月","3月","4月","5月","6月","7月","8月","9月","10月","11月","12月"],"wgRequestId":"92c59cfe-ef07-4bb9-9ce7-d0aae817a67d","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"CPU","wgTitle":"CPU","wgCurRevisionId":104164156,"wgRevisionId":104164156,"wgArticleId":2387,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["独自研究の除去が必要な記述のある記事/2021年7月-12月","言葉を濁した記述のある記事 (いつ)/2019年7月-8月","独自研究の除去が必要な記述のある記事/2019年7月-12月","出典を必要とする記事/2014年1月","言葉を濁した記述のある記事/2014年","検証が求められている記述のある記事/2021年7月-12月","参照方法","ISBNマジックリンクを使用しているページ","CPU"],"wgPageViewLanguage":"ja","wgPageContentLanguage":"ja","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"CPU","wgRelevantArticleId":2387,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ja","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ja"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q5300","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.gadget.PDFLinkIcon":"ready","ext.gadget.RedirectColor":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.NormalizeCharWidth","ext.gadget.suppressEnterAtSummaryBox","ext.gadget.checkSignature","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.WikiMiniAtlas","ext.gadget.switcher","ext.gadget.protectionIndicator","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ja&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&modules=ext.gadget.PDFLinkIcon%2CRedirectColor&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.20"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="CPU - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ja.m.wikipedia.org/wiki/CPU"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="編集" href="/w/index.php?title=CPU&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (ja)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ja.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ja.wikipedia.org/wiki/CPU"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ja"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipediaの Atom フィード" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-CPU rootpage-CPU skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">コンテンツにスキップ</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="サイト"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="メインメニュー" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="メインメニュー" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">メインメニュー</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">メインメニュー</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">非表示</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> 案内 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="メインページに移動する [z]" accesskey="z"><span>メインページ</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%B3%E3%83%9F%E3%83%A5%E3%83%8B%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BB%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%82%BF%E3%83%AB" title="このプロジェクトについて、できること、情報を入手する場所"><span>コミュニティ・ポータル</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E5%87%BA%E6%9D%A5%E4%BA%8B" title="最近の出来事の背景を知る"><span>最近の出来事</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%B0%E3%81%97%E3%81%84%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="最近新規に作成されたページの一覧"><span>新しいページ</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0" title="このウィキにおける最近の更新の一覧 [r]" accesskey="r"><span>最近の更新</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%81%8A%E3%81%BE%E3%81%8B%E3%81%9B%E8%A1%A8%E7%A4%BA" title="無作為に選択されたページを読み込む [x]" accesskey="x"><span>おまかせ表示</span></a></li><li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%9C%E3%83%83%E3%82%AF%E3%82%B9" title="練習用のページ"><span>練習用ページ</span></a></li><li id="n-commonsupload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=ja" title="画像やメディアファイルをウィキメディア・コモンズにアップロード"><span>アップロード (ウィキメディア・コモンズ)</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E7%89%B9%E5%88%A5%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E4%B8%80%E8%A6%A7"><span>特別ページ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-help" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-help" > <div class="vector-menu-heading"> ヘルプ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Help:%E7%9B%AE%E6%AC%A1" title="情報を得る場所"><span>ヘルプ</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E4%BA%95%E6%88%B8%E7%AB%AF" title="プロジェクトについての意見交換"><span>井戸端</span></a></li><li id="n-notice" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%81%8A%E7%9F%A5%E3%82%89%E3%81%9B" title="プロジェクトについてのお知らせ"><span>お知らせ</span></a></li><li id="n-bugreportspage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%83%90%E3%82%B0%E3%81%AE%E5%A0%B1%E5%91%8A" title="ウィキペディア・ソフトウェアのバグ報告"><span>バグの報告</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E9%80%A3%E7%B5%A1%E5%85%88" title="ウィキペディアやウィキメディア財団に関する連絡先"><span>ウィキペディアに関するお問い合わせ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ja.svg" style="width: 7.5em; height: 1.25em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ja.svg" width="100" height="14" style="width: 6.25em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%A4%9C%E7%B4%A2" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Wikipedia内を検索 [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>検索</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia内を検索" aria-label="Wikipedia内を検索" autocapitalize="sentences" title="Wikipedia内を検索 [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="特別:検索"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">検索</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="個人用ツール"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="表示"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="ページのフォントサイズ、幅、色の外観を変更する" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="表示" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">表示</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ja.wikipedia.org&uselang=ja" class=""><span>寄付</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%A2%E3%82%AB%E3%82%A6%E3%83%B3%E3%83%88%E4%BD%9C%E6%88%90&returnto=CPU" title="アカウントを作成してログインすることをお勧めしますが、必須ではありません" class=""><span>アカウント作成</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%82%A4%E3%83%B3&returnto=CPU" title="ログインすることを推奨します。ただし、必須ではありません。 [o]" accesskey="o" class=""><span>ログイン</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="その他の操作" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="個人用ツール" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">個人用ツール</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="利用者メニュー" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ja.wikipedia.org&uselang=ja"><span>寄付</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%A2%E3%82%AB%E3%82%A6%E3%83%B3%E3%83%88%E4%BD%9C%E6%88%90&returnto=CPU" title="アカウントを作成してログインすることをお勧めしますが、必須ではありません"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>アカウント作成</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%82%A4%E3%83%B3&returnto=CPU" title="ログインすることを推奨します。ただし、必須ではありません。 [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ログイン</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ログアウトした編集者のページ <a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%82%AD%E3%83%9A%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%81%B8%E3%82%88%E3%81%86%E3%81%93%E3%81%9D" aria-label="編集の詳細"><span>もっと詳しく</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E8%87%AA%E5%88%86%E3%81%AE%E6%8A%95%E7%A8%BF%E8%A8%98%E9%8C%B2" title="このIPアドレスからなされた編集の一覧 [y]" accesskey="y"><span>投稿記録</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%88%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="このIPアドレスからなされた編集についての議論 [n]" accesskey="n"><span>トーク</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="サイト"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="目次" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">目次</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">非表示</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">ページ先頭</div> </a> </li> <li id="toc-概要" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#概要"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>概要</span> </div> </a> <ul id="toc-概要-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-構造と動作" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#構造と動作"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>構造と動作</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-構造と動作-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>構造と動作サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-構造と動作-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-構造" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#構造"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>構造</span> </div> </a> <ul id="toc-構造-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-動作" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#動作"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>動作</span> </div> </a> <ul id="toc-動作-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-歴史" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#歴史"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>歴史</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-歴史-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>歴史サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-歴史-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-半導体化" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#半導体化"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>半導体化</span> </div> </a> <ul id="toc-半導体化-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-マイクロプロセッサ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#マイクロプロセッサ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>マイクロプロセッサ</span> </div> </a> <ul id="toc-マイクロプロセッサ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-設計と実装" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#設計と実装"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>設計と実装</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-設計と実装-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>設計と実装サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-設計と実装-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ビット幅" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ビット幅"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>ビット幅</span> </div> </a> <ul id="toc-ビット幅-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-用途例" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#用途例"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.1</span> <span>用途例</span> </div> </a> <ul id="toc-用途例-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-低消費電力化" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#低消費電力化"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>低消費電力化</span> </div> </a> <ul id="toc-低消費電力化-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-低電圧化" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#低電圧化"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.1</span> <span>低電圧化</span> </div> </a> <ul id="toc-低電圧化-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-クロックゲーティング" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#クロックゲーティング"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.2</span> <span>クロックゲーティング</span> </div> </a> <ul id="toc-クロックゲーティング-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-パワーゲーティング" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#パワーゲーティング"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.3</span> <span>パワーゲーティング</span> </div> </a> <ul id="toc-パワーゲーティング-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-非同期設計" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#非同期設計"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.4</span> <span>非同期設計</span> </div> </a> <ul id="toc-非同期設計-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-並列化" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#並列化"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>並列化</span> </div> </a> <ul id="toc-並列化-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-MCU" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#MCU"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>MCU</span> </div> </a> <ul id="toc-MCU-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-比喩" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#比喩"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>比喩</span> </div> </a> <ul id="toc-比喩-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-企業および製品" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#企業および製品"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>企業および製品</span> </div> </a> <ul id="toc-企業および製品-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-脚注" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#脚注"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>脚注</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-脚注-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>脚注サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-脚注-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-注釈" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#注釈"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>注釈</span> </div> </a> <ul id="toc-注釈-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-出典" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#出典"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>出典</span> </div> </a> <ul id="toc-出典-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-参考文献" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#参考文献"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>参考文献</span> </div> </a> <ul id="toc-参考文献-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-関連項目" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#関連項目"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>関連項目</span> </div> </a> <ul id="toc-関連項目-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-外部リンク" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#外部リンク"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>外部リンク</span> </div> </a> <ul id="toc-外部リンク-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="目次" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="目次" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="目次の表示・非表示を切り替え" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">目次の表示・非表示を切り替え</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">CPU</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="特定の記事の別の言語版に移動します。 利用可能な言語113件" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-113" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">113の言語版</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Sentrale_verwerkingseenheid" title="アフリカーンス語: Sentrale verwerkingseenheid" lang="af" hreflang="af" data-title="Sentrale verwerkingseenheid" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="アフリカーンス語" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Central_Processing_Unit" title="スイスドイツ語: Central Processing Unit" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Central Processing Unit" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="スイスドイツ語" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Unidat_central_de_procesamiento" title="アラゴン語: Unidat central de procesamiento" lang="an" hreflang="an" data-title="Unidat central de procesamiento" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="アラゴン語" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%A9_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A9_%D9%85%D8%B1%D9%83%D8%B2%D9%8A%D8%A9" title="アラビア語: وحدة معالجة مركزية" lang="ar" hreflang="ar" data-title="وحدة معالجة مركزية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="アラビア語" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%8A%D8%B3%D9%88%D8%B1" title="エジプト・アラビア語: بروسيسور" lang="arz" hreflang="arz" data-title="بروسيسور" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="エジプト・アラビア語" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Unid%C3%A1_central_de_procesamientu" title="アストゥリアス語: Unidá central de procesamientu" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Unidá central de procesamientu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="アストゥリアス語" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/M%C9%99rk%C9%99zi_prosessor" title="アゼルバイジャン語: Mərkəzi prosessor" lang="az" hreflang="az" data-title="Mərkəzi prosessor" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="アゼルバイジャン語" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D9%84%D9%85%DA%86%DB%8C" title="South Azerbaijani: مرکزی ایشلمچی" lang="azb" hreflang="azb" data-title="مرکزی ایشلمچی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D2%99%D3%99%D0%BA_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%BE%D1%80" title="バシキール語: Үҙәк процессор" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Үҙәк процессор" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="バシキール語" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/C%C4%97ntr%C4%97nis_pruocesuorios" title="サモギティア語: Cėntrėnis pruocesuorios" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Cėntrėnis pruocesuorios" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="サモギティア語" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8D%D1%81%D0%B0%D1%80" title="ベラルーシ語: Цэнтральны працэсар" lang="be" hreflang="be" data-title="Цэнтральны працэсар" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ベラルーシ語" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8D%D1%81%D0%B0%D1%80" title="Belarusian (Taraškievica orthography): Цэнтральны працэсар" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Цэнтральны працэсар" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D0%BE%D1%80" title="ブルガリア語: Централен процесор" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Централен процесор" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ブルガリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Cpu" title="バンバラ語: Cpu" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Cpu" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="バンバラ語" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%80%E0%A6%AF%E0%A6%BC_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%95%E0%A6%B0%E0%A6%A3_%E0%A6%87%E0%A6%89%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%9F" title="ベンガル語: কেন্দ্রীয় প্রক্রিয়াজাতকরণ ইউনিট" lang="bn" hreflang="bn" data-title="কেন্দ্রীয় প্রক্রিয়াজাতকরণ ইউনিট" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ベンガル語" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/CPU" title="チベット語: CPU" lang="bo" hreflang="bo" data-title="CPU" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="チベット語" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Centralna_procesorska_jedinica" title="ボスニア語: Centralna procesorska jedinica" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Centralna procesorska jedinica" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ボスニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Unitat_central_de_processament" title="カタロニア語: Unitat central de processament" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Unitat central de processament" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="カタロニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%DB%95%DA%A9%DB%95%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%95%D9%86%D8%AF%DB%8C%DB%8C_%D9%BE%DB%8E%D9%88%DB%95%D8%A6%D8%A7%DA%98%DB%86%DB%8C%DB%8C" title="中央クルド語: یەکەی ناوەندیی پێوەئاژۆیی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="یەکەی ناوەندیی پێوەئاژۆیی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="中央クルド語" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Centr%C3%A1ln%C3%AD_procesorov%C3%A1_jednotka" title="チェコ語: Centrální procesorová jednotka" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Centrální procesorová jednotka" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="チェコ語" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Uned_brosesu_ganolog" title="ウェールズ語: Uned brosesu ganolog" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Uned brosesu ganolog" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ウェールズ語" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/CPU" title="デンマーク語: CPU" lang="da" hreflang="da" data-title="CPU" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="デンマーク語" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Hauptprozessor" title="ドイツ語: Hauptprozessor" lang="de" hreflang="de" data-title="Hauptprozessor" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ドイツ語" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%9C%CE%BF%CE%BD%CE%AC%CE%B4%CE%B1_%CE%95%CF%80%CE%B5%CE%BE%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%82" title="ギリシャ語: Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας" lang="el" hreflang="el" data-title="Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ギリシャ語" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Central_processing_unit" title="英語: Central processing unit" lang="en" hreflang="en" data-title="Central processing unit" data-language-autonym="English" data-language-local-name="英語" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/%C4%88efprocesoro" title="エスペラント語: Ĉefprocesoro" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ĉefprocesoro" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="エスペラント語" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Unidad_central_de_procesamiento" title="スペイン語: Unidad central de procesamiento" lang="es" hreflang="es" data-title="Unidad central de procesamiento" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="スペイン語" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Keskseade" title="エストニア語: Keskseade" lang="et" hreflang="et" data-title="Keskseade" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="エストニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Prozesatzeko_unitate_zentral" title="バスク語: Prozesatzeko unitate zentral" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Prozesatzeko unitate zentral" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="バスク語" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D8%B4_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="ペルシア語: واحد پردازش مرکزی" lang="fa" hreflang="fa" data-title="واحد پردازش مرکزی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="ペルシア語" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Suoritin" title="フィンランド語: Suoritin" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Suoritin" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="フィンランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/CPU" title="フランス語: CPU" lang="fr" hreflang="fr" data-title="CPU" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="フランス語" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/CPU" title="フリウリ語: CPU" lang="fur" hreflang="fur" data-title="CPU" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="フリウリ語" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/L%C3%A1raonad_pr%C3%B3ise%C3%A1la" title="アイルランド語: Láraonad próiseála" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Láraonad próiseála" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="アイルランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Unidade_central_de_procesamento" title="ガリシア語: Unidade central de procesamento" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Unidade central de procesamento" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="ガリシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%DB%8C_%DB%8C%D9%88" title="ギラキ語: سی پی یو" lang="glk" hreflang="glk" data-title="سی پی یو" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="ギラキ語" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%A2%D7%91%D7%93" title="ヘブライ語: מעבד" lang="he" hreflang="he" data-title="מעבד" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ヘブライ語" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%82%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B2_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%82%E0%A4%97_%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%9F" title="ヒンディー語: सेंट्रल प्रोसेसिंग यूनिट" lang="hi" hreflang="hi" data-title="सेंट्रल प्रोसेसिंग यूनिट" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ヒンディー語" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Central_processing_unit" title="フィジー・ヒンディー語: Central processing unit" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Central processing unit" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="フィジー・ヒンディー語" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Procesor_(ra%C4%8Dunarstvo)" title="クロアチア語: Procesor (računarstvo)" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Procesor (računarstvo)" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="クロアチア語" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Central_processing_unit" title="ハンガリー語: Central processing unit" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Central processing unit" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ハンガリー語" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%B7%D5%A1%D5%AF%D5%AB%D5%B9" title="アルメニア語: Մշակիչ" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Մշակիչ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="アルメニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%B7%D5%A1%D5%AF%D5%AB%D5%B9" title="Western Armenian: Մշակիչ" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Մշակիչ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Processor_central" title="インターリングア: Processor central" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Processor central" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="インターリングア" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Unit_pemrosesan_pusat" title="インドネシア語: Unit pemrosesan pusat" lang="id" hreflang="id" data-title="Unit pemrosesan pusat" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="インドネシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Mi%C3%B0verk" title="アイスランド語: Miðverk" lang="is" hreflang="is" data-title="Miðverk" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="アイスランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/CPU" title="イタリア語: CPU" lang="it" hreflang="it" data-title="CPU" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="イタリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Piranti_Pamros%C3%A9san_Sentral" title="ジャワ語: Piranti Pamrosésan Sentral" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Piranti Pamrosésan Sentral" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ジャワ語" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="ジョージア語: ცენტრალური პროცესორი" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ცენტრალური პროცესორი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="ジョージア語" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Orayl%C4%B1q_processor" title="カラカルパク語: Oraylıq processor" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Oraylıq processor" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="カラカルパク語" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Cipiyu" title="キクユ語: Cipiyu" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Cipiyu" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="キクユ語" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%BE%D1%80" title="カザフ語: Орталық процессор" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Орталық процессор" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="カザフ語" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A2%E1%9E%84%E1%9F%92%E1%9E%82%E1%9E%97%E1%9E%B6%E1%9E%96%E1%9E%8A%E1%9F%86%E1%9E%8E%E1%9E%BE%E1%9E%9A%E1%9E%80%E1%9E%B6%E1%9E%9A%E1%9E%80%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B6%E1%9E%9B" title="クメール語: អង្គភាពដំណើរការកណ្តាល" lang="km" hreflang="km" data-title="អង្គភាពដំណើរការកណ្តាល" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="クメール語" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%87%E0%B2%82%E0%B2%A6%E0%B3%8D%E0%B2%B0_%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B2%B0%E0%B2%A3_%E0%B2%98%E0%B2%9F%E0%B2%95" title="カンナダ語: ಕೇಂದ್ರ ಸಂಸ್ಕರಣ ಘಟಕ" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಕೇಂದ್ರ ಸಂಸ್ಕರಣ ಘಟಕ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="カンナダ語" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A4%91%EC%95%99_%EC%B2%98%EB%A6%AC_%EC%9E%A5%EC%B9%98" title="韓国語: 중앙 처리 장치" lang="ko" hreflang="ko" data-title="중앙 처리 장치" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="韓国語" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Yekeya_p%C3%AAvajoy%C3%AA_ya_navend%C3%AE" title="クルド語: Yekeya pêvajoyê ya navendî" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Yekeya pêvajoyê ya navendî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="クルド語" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%83%D0%BA_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%BE%D1%80" title="キルギス語: Борбордук процессор" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Борбордук процессор" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="キルギス語" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Procestrum_princeps" title="ラテン語: Procestrum princeps" lang="la" hreflang="la" data-title="Procestrum princeps" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ラテン語" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Central_processing_unit" title="ロンバルド語: Central processing unit" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Central processing unit" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="ロンバルド語" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/B%C9%94ng%C9%94%CC%81_(elektron%C3%ADki)" title="リンガラ語: Bɔngɔ́ (elektroníki)" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Bɔngɔ́ (elektroníki)" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="リンガラ語" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%8A%E0%BA%B5%E0%BA%9E%E0%BA%B5%E0%BA%A2%E0%BA%B9" title="ラオ語: ຊີພີຢູ" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ຊີພີຢູ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="ラオ語" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Centrinis_procesorius" title="リトアニア語: Centrinis procesorius" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Centrinis procesorius" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="リトアニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Centr%C4%81lais_procesors" title="ラトビア語: Centrālais procesors" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Centrālais procesors" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ラトビア語" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D3%B1%D0%B4%D3%A7_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%BE%D1%80" title="東部マリ語: Рӱдӧ процессор" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Рӱдӧ процессор" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="東部マリ語" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%82%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="マケドニア語: Централна обработувачка единица" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Централна обработувачка единица" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="マケドニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B5%BB%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%BD_%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8A%E0%B4%B8%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%99%E0%B5%8D_%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D" title="マラヤーラム語: സെൻട്രൽ പ്രൊസസിങ് യൂണിറ്റ്" lang="ml" hreflang="ml" data-title="സെൻട്രൽ പ്രൊസസിങ് യൂണിറ്റ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="マラヤーラム語" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D3%A9%D0%B2_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%BE%D1%80" title="モンゴル語: Төв процессор" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Төв процессор" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="モンゴル語" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Unit_pemprosesan_pusat" title="マレー語: Unit pemprosesan pusat" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Unit pemprosesan pusat" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="マレー語" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%85%E1%80%AE%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%9A%E1%80%B0" title="ミャンマー語: စီပီယူ" lang="my" hreflang="my" data-title="စီပီယူ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="ミャンマー語" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Perzesser" title="低地ドイツ語: Perzesser" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Perzesser" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="低地ドイツ語" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/CPU" title="オランダ語: CPU" lang="nl" hreflang="nl" data-title="CPU" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="オランダ語" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/CPU" title="ノルウェー語(ニーノシュク): CPU" lang="nn" hreflang="nn" data-title="CPU" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="ノルウェー語(ニーノシュク)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/CPU" title="ノルウェー語(ブークモール): CPU" lang="nb" hreflang="nb" data-title="CPU" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="ノルウェー語(ブークモール)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Processor_central" title="オック語: Processor central" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Processor central" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="オック語" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A9%88%E0%A8%82%E0%A8%9F%E0%A8%B0%E0%A8%B2_%E0%A8%AA%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A9%8B%E0%A8%B8%E0%A9%88%E0%A8%B8%E0%A8%BF%E0%A9%B0%E0%A8%97_%E0%A8%AF%E0%A9%82%E0%A8%A8%E0%A8%BF%E0%A8%9F" title="パンジャブ語: ਸੈਂਟਰਲ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਯੂਨਿਟ" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸੈਂਟਰਲ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਯੂਨਿਟ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="パンジャブ語" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/CPU" title="ポーランド語: CPU" lang="pl" hreflang="pl" data-title="CPU" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="ポーランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/CPU" title="ピエモンテ語: CPU" lang="pms" hreflang="pms" data-title="CPU" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="ピエモンテ語" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%B1" title="Western Punjabi: پروسیسر" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="پروسیسر" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CE%BD_%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%AC%CE%B4%CE%B1_%CE%B5%CF%80%CE%B5%CE%BE%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%82" title="ポントス・ギリシャ語: Κεντρικόν μονάδα επεξεργασίας" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Κεντρικόν μονάδα επεξεργασίας" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="ポントス・ギリシャ語" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Unidade_central_de_processamento" title="ポルトガル語: Unidade central de processamento" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Unidade central de processamento" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="ポルトガル語" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Chawpi_thatkichiy_hukkay" title="ケチュア語: Chawpi thatkichiy hukkay" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Chawpi thatkichiy hukkay" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="ケチュア語" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Unitate_central%C4%83_de_prelucrare" title="ルーマニア語: Unitate centrală de prelucrare" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Unitate centrală de prelucrare" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ルーマニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%BE%D1%80" title="ロシア語: Центральный процессор" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Центральный процессор" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ロシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D0%BE%D1%80" title="ルシン語: Централный процесор" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Централный процесор" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="ルシン語" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%B8%D0%BD_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%BE%D1%80" title="サハ語: Киин процессор" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Киин процессор" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="サハ語" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Centralna_procesorska_jedinica" title="セルボ・クロアチア語: Centralna procesorska jedinica" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Centralna procesorska jedinica" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="セルボ・クロアチア語" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B6%B0%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B6%B8_%E0%B7%83%E0%B7%90%E0%B6%9A%E0%B7%83%E0%B7%94%E0%B6%B8%E0%B7%8A_%E0%B6%92%E0%B6%9A%E0%B6%9A%E0%B6%BA" title="シンハラ語: මධ්යම සැකසුම් ඒකකය" lang="si" hreflang="si" data-title="මධ්යම සැකසුම් ඒකකය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="シンハラ語" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Central_processing_unit" title="シンプル英語: Central processing unit" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Central processing unit" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="シンプル英語" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/CPU" title="スロバキア語: CPU" lang="sk" hreflang="sk" data-title="CPU" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="スロバキア語" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Centralni_procesor" title="スロベニア語: Centralni procesor" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Centralni procesor" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="スロベニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/CPU" title="ソマリ語: CPU" lang="so" hreflang="so" data-title="CPU" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="ソマリ語" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Nj%C3%ABsia_qendrore_e_p%C3%ABrpunimit" title="アルバニア語: Njësia qendrore e përpunimit" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Njësia qendrore e përpunimit" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="アルバニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%98%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="セルビア語: Централна процесорска јединица" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Централна процесорска јединица" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="セルビア語" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/CPU" title="スンダ語: CPU" lang="su" hreflang="su" data-title="CPU" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="スンダ語" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Processor" title="スウェーデン語: Processor" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Processor" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="スウェーデン語" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kichakato_kikuu" title="スワヒリ語: Kichakato kikuu" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kichakato kikuu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="スワヒリ語" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AF%88%E0%AE%AF%E0%AE%9A%E0%AF%8D_%E0%AE%9A%E0%AF%86%E0%AE%AF%E0%AE%B1%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%95%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AE%BF" title="タミル語: மையச் செயற்பகுதி" lang="ta" hreflang="ta" data-title="மையச் செயற்பகுதி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="タミル語" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D2%B3%D0%B8%D0%B4%D0%B8_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D1%88%D0%B8_%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D3%A3" title="タジク語: Воҳиди пардозиши марказӣ" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Воҳиди пардозиши марказӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="タジク語" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%A5%E0%B8%9C%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%87" title="タイ語: หน่วยประมวลผลกลาง" lang="th" hreflang="th" data-title="หน่วยประมวลผลกลาง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="タイ語" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/CPU" title="タガログ語: CPU" lang="tl" hreflang="tl" data-title="CPU" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="タガログ語" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Merkez%C3%AE_i%C5%9Flem_birimi" title="トルコ語: Merkezî işlem birimi" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Merkezî işlem birimi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="トルコ語" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="秀逸な記事"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D0%B7%D3%99%D0%BA_%D1%8D%D1%88%D0%BA%D3%99%D1%80%D1%82%D0%BA%D0%B5%D1%87_%D2%97%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D0%B0" title="タタール語: Үзәк эшкәрткеч җайланма" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Үзәк эшкәрткеч җайланма" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="タタール語" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D0%BE%D1%80" title="ウクライナ語: Центральний процесор" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Центральний процесор" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ウクライナ語" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%DB%8C_%DB%8C%D9%88" title="ウルドゥー語: سی پی یو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="سی پی یو" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ウルドゥー語" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/CPU" title="ベトナム語: CPU" lang="vi" hreflang="vi" data-title="CPU" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ベトナム語" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Central_processing_unit" title="ワライ語: Central processing unit" lang="war" hreflang="war" data-title="Central processing unit" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="ワライ語" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E5%A4%AE%E5%A4%84%E7%90%86%E5%99%A8" title="呉語: 中央处理器" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="中央处理器" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="呉語" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%A8%D7%90%D7%A6%D7%A2%D7%A1%D7%90%D7%A8" title="イディッシュ語: פראצעסאר" lang="yi" hreflang="yi" data-title="פראצעסאר" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="イディッシュ語" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh badge-Q17580674 badge-featuredportal mw-list-item" title="秀逸なポータル"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B5%99%E2%B5%96%E2%B4%B0%E2%B5%8D_%E2%B5%8F_%E2%B5%93%E2%B5%99%E2%B5%8E%E2%B4%BD%E2%B5%8D_%E2%B4%B0%E2%B5%8F%E2%B4%B0%E2%B5%8E%E2%B5%8E%E2%B4%B0%E2%B5%99" title="標準モロッコ タマジクト語: ⴰⵙⵖⴰⵍ ⵏ ⵓⵙⵎⴽⵍ ⴰⵏⴰⵎⵎⴰⵙ" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⵙⵖⴰⵍ ⵏ ⵓⵙⵎⴽⵍ ⴰⵏⴰⵎⵎⴰⵙ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="標準モロッコ タマジクト語" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E5%A4%AE%E5%A4%84%E7%90%86%E5%99%A8" title="中国語: 中央处理器" lang="zh" hreflang="zh" data-title="中央处理器" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="中国語" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Tiong-iong_chh%C3%B9-l%C3%AD_tan-go%C3%A2n" title="閩南語: Tiong-iong chhù-lí tan-goân" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tiong-iong chhù-lí tan-goân" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="閩南語" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%AD%E5%A4%AE%E8%99%95%E7%90%86%E5%99%A8" title="広東語: 中央處理器" lang="yue" hreflang="yue" data-title="中央處理器" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="広東語" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Isidludlungi_esimqoka" title="ズールー語: Isidludlungi esimqoka" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Isidludlungi esimqoka" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="ズールー語" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q5300#sitelinks-wikipedia" title="言語間リンクを編集" class="wbc-editpage">リンクを編集</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="名前空間"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/CPU" title="本文を閲覧 [c]" accesskey="c"><span>ページ</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:CPU" rel="discussion" title="本文ページについての議論 [t]" accesskey="t"><span>ノート</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="別の言語に切り替える" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">日本語</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="表示"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/CPU"><span>閲覧</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit" title="このページのソースコードを編集する [e]" accesskey="e"><span>編集</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=CPU&action=history" title="このページの過去の版 [h]" accesskey="h"><span>履歴を表示</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ページツール"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ツール" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ツール</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ツール</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">非表示</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="その他の操作" > <div class="vector-menu-heading"> 操作 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/CPU"><span>閲覧</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit" title="このページのソースコードを編集する [e]" accesskey="e"><span>編集</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=CPU&action=history"><span>履歴を表示</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> 全般 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E5%85%83/CPU" title="ここにリンクしている全ウィキページの一覧 [j]" accesskey="j"><span>リンク元</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E9%96%A2%E9%80%A3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0%E7%8A%B6%E6%B3%81/CPU" rel="nofollow" title="このページからリンクしているページの最近の更新 [k]" accesskey="k"><span>関連ページの更新状況</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//ja.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:ファイルのアップロード" title="ファイルをアップロードする [u]" accesskey="u"><span>ファイルをアップロード</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=CPU&oldid=104164156" title="このページのこの版への固定リンク"><span>この版への固定リンク</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=CPU&action=info" title="このページについての詳細情報"><span>ページ情報</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%81%93%E3%81%AE%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%82%92%E5%BC%95%E7%94%A8&page=CPU&id=104164156&wpFormIdentifier=titleform" title="このページの引用方法"><span>このページを引用</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fja.wikipedia.org%2Fwiki%2FCPU"><span>短縮URLを取得する</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:QrCode&url=https%3A%2F%2Fja.wikipedia.org%2Fwiki%2FCPU"><span>QRコードをダウンロード</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> 印刷/書き出し </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%96%E3%83%83%E3%82%AF&bookcmd=book_creator&referer=CPU"><span>ブックの新規作成</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:DownloadAsPdf&page=CPU&action=show-download-screen"><span>PDF 形式でダウンロード</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=CPU&printable=yes" title="このページの印刷用ページ [p]" accesskey="p"><span>印刷用バージョン</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> 他のプロジェクト </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Central_processing_units" hreflang="en"><span>コモンズ</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibooks mw-list-item"><a href="https://ja.wikibooks.org/wiki/%E9%AB%98%E7%AD%89%E5%AD%A6%E6%A0%A1%E6%83%85%E5%A0%B1/%E6%83%85%E5%A0%B1%E3%81%AE%E7%A7%91%E5%AD%A6/CPU%E3%81%AE%E5%87%A6%E7%90%86%E3%81%AE%E4%BB%95%E7%B5%84%E3%81%BF" hreflang="ja"><span>ウィキブックス</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q5300" title="関連付けられたデータリポジトリ項目へのリンク [g]" accesskey="g"><span>ウィキデータ項目</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ページツール"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="表示"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">表示</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">非表示</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">出典: フリー百科事典『ウィキペディア(Wikipedia)』</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ja" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r101304250">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%;font-size:90%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-left:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .ambox{display:none!important}}</style><table class="box-複数の問題 plainlinks metadata ambox ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/OOjs_UI_icon_alert-warning.svg/38px-OOjs_UI_icon_alert-warning.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/OOjs_UI_icon_alert-warning.svg/57px-OOjs_UI_icon_alert-warning.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/OOjs_UI_icon_alert-warning.svg/76px-OOjs_UI_icon_alert-warning.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">この記事には<b>複数の問題があります</b>。<a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=CPU&action=edit">改善</a>や<a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:CPU" title="ノート:CPU">ノートページ</a>での議論にご協力ください。 <ul><li><b><a href="/wiki/Wikipedia:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E6%98%8E%E8%A8%98%E3%81%99%E3%82%8B" title="Wikipedia:出典を明記する">出典</a></b>がまったく示されていないか不十分です。内容に関する<a href="/wiki/Wikipedia:%E4%BF%A1%E9%A0%BC%E3%81%A7%E3%81%8D%E3%82%8B%E6%83%85%E5%A0%B1%E6%BA%90" title="Wikipedia:信頼できる情報源">文献や情報源</a>が必要です。<small>(<span title="2014年1月">2014年1月</span>)</small><br /></li> <li><b><a href="/wiki/Wikipedia:%E8%A8%80%E8%91%89%E3%82%92%E6%BF%81%E3%81%95%E3%81%AA%E3%81%84" title="Wikipedia:言葉を濁さない">言葉を濁した</a></b>曖昧な記述になっています。<small>(<span title="2014年2月">2014年2月</span>)</small><br /><small><span class="plainlinks">出典検索<a href="/wiki/Template:Find_sources_mainspace" title="Template:Find sources mainspace"><sup>?</sup></a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.co.jp/search?hl=ja&as_eq=wikipedia&q=%22CPU%22&num=50">"CPU"</a> – <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.co.jp/search?hl=ja&q=%22CPU%22&tbm=nws">ニュース</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.co.jp/search?hl=ja&tbs=bks:1&q=%22CPU%22">書籍</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//scholar.google.co.jp/scholar?num=100&hl=ja&q=%22CPU%22">スカラー</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/opensearch/search?lang=ja&q=%22CPU%22&range=2&count=200&sortorder=1&type=0">CiNii</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstage.jst.go.jp/result/global/-char/ja?globalSearchKey=%22CPU%22">J-STAGE</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ndlsearch.ndl.go.jp/api/openurl?any=%22CPU%22">NDL</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dlib.jp/?q=%22CPU%22">dlib.jp</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://jpsearch.go.jp/csearch/jps-cross?csid=jps-cross&keyword=%22CPU%22">ジャパンサーチ</a> <b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/">TWL</a></span></small></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r101346560">.mw-parser-output .hatnote{margin:0.5em 0;padding:3px 2em;background-color:transparent;border-bottom:1px solid #a2a9b1;font-size:90%}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .hatnote>table{color:inherit}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .hatnote>table{color:inherit}}</style><div class="hatnote dablink noprint"><table style="width:100%; background:transparent;"> <tbody><tr><td style="width:25px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Disambig_gray.svg" class="mw-file-description" title="曖昧さ回避"><img alt="曖昧さ回避" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Disambig_gray.svg/25px-Disambig_gray.svg.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Disambig_gray.svg/38px-Disambig_gray.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Disambig_gray.svg/50px-Disambig_gray.svg.png 2x" data-file-width="220" data-file-height="168" /></a></span></td> <td>「<b>CPU</b>」のその他の用法については「<a href="/wiki/CPU_(%E6%9B%96%E6%98%A7%E3%81%95%E5%9B%9E%E9%81%BF)" class="mw-disambig" title="CPU (曖昧さ回避)">CPU (曖昧さ回避)</a>」をご覧ください。</td> </tr></tbody></table></div> <p><b>CPU</b>(シーピーユー、<a href="/wiki/%E8%8B%B1%E8%AA%9E" title="英語">英</a>: <span lang="en">Central Processing Unit</span>)、<b>中央処理装置</b>(ちゅうおうしょりそうち)または<b>中央演算処理装置</b>(ちゅうおうえんざんしょりそうち)は、<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF" title="コンピュータ">コンピュータ</a>の主要な構成要素で、データの演算やコンピュータ内の装置の制御などを行う装置<sup id="cite_ref-e-words_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-e-words-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF" title="コンピュータ">コンピュータ</a>における中心的な<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" title="プロセッサ">処理装置(プロセッサ)</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="概要"><span id=".E6.A6.82.E8.A6.81"></span>概要</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=1" title="節を編集: 概要"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>「CPU」の意味は、厳密に言うと、「<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" title="プロセッサ">プロセッサ</a>」<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>注釈 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>や「<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" title="マイクロプロセッサ">マイクロプロセッサ</a>」とは意味が異なっており、範囲の違いがある。 </p><p>もともとは、コンピュータの中央処理装置(CPU)は、ディスクリート(<a href="/wiki/%E3%83%80%E3%82%A4%E3%82%AA%E3%83%BC%E3%83%89" title="ダイオード">ダイオード</a>や<a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B8%E3%82%B9%E3%82%BF" title="トランジスタ">トランジスタ</a>など、単機能の個別半導体で構成された電子回路)から成るかなり大きなサイズの<a href="/wiki/%E9%9B%BB%E5%AD%90%E5%9B%9E%E8%B7%AF" title="電子回路">電子回路</a>で作られた。やがて<a href="/wiki/%E9%9B%86%E7%A9%8D%E5%9B%9E%E8%B7%AF" title="集積回路">集積回路</a>を作れるようになると、それを使い中央処理装置を作るようになった。(なお、大型汎用機を指す「<a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%95%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%83%A0" title="メインフレーム">メインフレーム</a>」という語は、もともとは多数の架(フレーム)から成る大型汎用機システムにおいてCPUの収まる主要部(メイン)、という所から来ている。) さらに大規模集積回路(<a href="/wiki/LSI" class="mw-redirect" title="LSI">LSI</a>)を作れるようになると、やがてCPUの機能を含んだ<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" title="マイクロプロセッサ">マイクロプロセッサ</a>を製造できるようになり、それがCPUとして使われている(ただしマイクロプロセッサはCPU以外の用途で使われているほうがはるかに数が多い。例えばPCの<a href="/wiki/%E9%9B%BB%E6%BA%90" title="電源">電源</a>部に内蔵されている<a href="/wiki/%E5%88%B6%E5%BE%A1%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="制御装置">制御</a>用<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%88%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%A9" title="マイクロコントローラ">マイクロコントローラ</a>はマイクロプロセッサの一種だが、PCのCPUではない。) </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r89142122">@media all and (max-width:720px){.mw-parser-output .mod-gallery{width:100%!important}}.mw-parser-output .mod-gallery{display:table}.mw-parser-output .mod-gallery-default{background:transparent;margin-top:.3em}.mw-parser-output .mod-gallery-center{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .mod-gallery-left{float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .mod-gallery-right{float:right}.mw-parser-output .mod-gallery-none{float:none}.mw-parser-output .mod-gallery-collapsible{width:100%}.mw-parser-output .mod-gallery .title,.mw-parser-output .mod-gallery .main,.mw-parser-output .mod-gallery .footer{display:table-row}.mw-parser-output .mod-gallery .title>div{display:table-cell;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .mod-gallery .main>div{display:table-cell}.mw-parser-output .mod-gallery .gallery{line-height:1.35em}.mw-parser-output .mod-gallery .footer>div{display:table-cell;text-align:right;font-size:80%;line-height:1em}.mw-parser-output .mod-gallery .title>div *,.mw-parser-output .mod-gallery .footer>div *{overflow:visible}.mw-parser-output .mod-gallery .gallerybox img{background:none!important}.mw-parser-output .mod-gallery .bordered-images .thumb img{outline:solid #eaecf0 1px;border:none}.mw-parser-output .mod-gallery .whitebg .thumb{background:#fff!important}</style><div class="mod-gallery mod-gallery-default"><div class="main"><div><ul class="gallery mw-gallery-traditional nochecker bordered-images whitebg"> <li class="gallerybox" style="width: 215px"> <div class="thumb" style="width: 210px; height: 210px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:IBM_System360_model_20_(2).jpg" class="mw-file-description" title="IBMのSystem/360のCPU。この箱の中身全体がCPU。"><img alt="IBMのSystem/360のCPU。この箱の中身全体がCPU。" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/IBM_System360_model_20_%282%29.jpg/180px-IBM_System360_model_20_%282%29.jpg" decoding="async" width="180" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/IBM_System360_model_20_%282%29.jpg/270px-IBM_System360_model_20_%282%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/IBM_System360_model_20_%282%29.jpg/360px-IBM_System360_model_20_%282%29.jpg 2x" data-file-width="1080" data-file-height="1080" /></a></span></div> <div class="gallerytext">IBMの<a href="/wiki/System/360" title="System/360">System/360</a>のCPU。この箱の中身全体がCPU。</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 215px"> <div class="thumb" style="width: 210px; height: 210px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:HP-HP9000-PA-RISC-NS2-CPU_01.jpg" class="mw-file-description" title="HP HP 9000 PA-RISC-NS2-CPU"><img alt="HP HP 9000 PA-RISC-NS2-CPU" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/HP-HP9000-PA-RISC-NS2-CPU_01.jpg/250px-HP-HP9000-PA-RISC-NS2-CPU_01.jpg" decoding="async" width="180" height="135" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/HP-HP9000-PA-RISC-NS2-CPU_01.jpg/330px-HP-HP9000-PA-RISC-NS2-CPU_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/HP-HP9000-PA-RISC-NS2-CPU_01.jpg/500px-HP-HP9000-PA-RISC-NS2-CPU_01.jpg 2x" data-file-width="3648" data-file-height="2736" /></a></span></div> <div class="gallerytext">HP <a href="/wiki/HP_9000" title="HP 9000">HP 9000</a> PA-RISC-NS2-CPU</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 215px"> <div class="thumb" style="width: 210px; height: 210px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Z0840004PSC.jpg" class="mw-file-description" title="CPUの例、ザイログ社のZ80。Z80をCPUとして採用したコンピュータについては英語版カテゴリen:Category:Z80-based home computersが参照可。"><img alt="CPUの例、ザイログ社のZ80。Z80をCPUとして採用したコンピュータについては英語版カテゴリen:Category:Z80-based home computersが参照可。" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Z0840004PSC.jpg/250px-Z0840004PSC.jpg" decoding="async" width="180" height="105" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Z0840004PSC.jpg/330px-Z0840004PSC.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Z0840004PSC.jpg/500px-Z0840004PSC.jpg 2x" data-file-width="3100" data-file-height="1800" /></a></span></div> <div class="gallerytext">CPUの例、ザイログ社の<a href="/wiki/Z80" title="Z80">Z80</a>。Z80をCPUとして採用したコンピュータについては英語版カテゴリ<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Category:Z80-based_home_computers" class="extiw" title="en:Category:Z80-based home computers">en:Category:Z80-based home computers</a>が参照可。</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 215px"> <div class="thumb" style="width: 210px; height: 210px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:MOS_6502AD_4585_top.jpg" class="mw-file-description" title="MOS 6502。6502をCPUとして採用したコンピュータはen:Category:6502-based home computersが参照可。"><img alt="MOS 6502。6502をCPUとして採用したコンピュータはen:Category:6502-based home computersが参照可。" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/MOS_6502AD_4585_top.jpg/250px-MOS_6502AD_4585_top.jpg" decoding="async" width="180" height="65" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/MOS_6502AD_4585_top.jpg/330px-MOS_6502AD_4585_top.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/MOS_6502AD_4585_top.jpg/500px-MOS_6502AD_4585_top.jpg 2x" data-file-width="790" data-file-height="287" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/MOS_6502" title="MOS 6502">MOS 6502</a>。6502をCPUとして採用したコンピュータは<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Category:6502-based_home_computers" class="extiw" title="en:Category:6502-based home computers">en:Category:6502-based home computers</a>が参照可。</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 215px"> <div class="thumb" style="width: 210px; height: 210px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Nintendo_DMG_CPU_1.jpg" class="mw-file-description" title="Nintendo DMG CPU"><img alt="Nintendo DMG CPU" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Nintendo_DMG_CPU_1.jpg/250px-Nintendo_DMG_CPU_1.jpg" decoding="async" width="180" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Nintendo_DMG_CPU_1.jpg/330px-Nintendo_DMG_CPU_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Nintendo_DMG_CPU_1.jpg/500px-Nintendo_DMG_CPU_1.jpg 2x" data-file-width="537" data-file-height="387" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Nintendo DMG CPU</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 215px"> <div class="thumb" style="width: 210px; height: 210px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:AMD_Ryzen_9_3900X_-_ISO.jpg" class="mw-file-description" title="AMDのRyzenシリーズ。RyzenのThreadripperシリーズには64コア、128スレッドの世界最速モデルがある(2021年〜2022年時点)。"><img alt="AMDのRyzenシリーズ。RyzenのThreadripperシリーズには64コア、128スレッドの世界最速モデルがある(2021年〜2022年時点)。" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/AMD_Ryzen_9_3900X_-_ISO.jpg/180px-AMD_Ryzen_9_3900X_-_ISO.jpg" decoding="async" width="180" height="135" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/AMD_Ryzen_9_3900X_-_ISO.jpg/270px-AMD_Ryzen_9_3900X_-_ISO.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/AMD_Ryzen_9_3900X_-_ISO.jpg/360px-AMD_Ryzen_9_3900X_-_ISO.jpg 2x" data-file-width="4032" data-file-height="3024" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%89%E3%83%90%E3%83%B3%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%BB%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%BB%E3%83%87%E3%83%90%E3%82%A4%E3%82%BB%E3%82%BA" title="アドバンスト・マイクロ・デバイセズ">AMD</a>の<a href="/wiki/Ryzen" title="Ryzen">Ryzen</a>シリーズ。RyzenのThreadripperシリーズには64<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%81%E3%82%B3%E3%82%A2" title="マルチコア">コア</a>、128<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%AC%E3%83%83%E3%83%89_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="スレッド (コンピュータ)">スレッド</a>の世界最速モデルがある(2021年〜2022年時点)。</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 215px"> <div class="thumb" style="width: 210px; height: 210px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Intel_CPU_Core_i7_6700K_Skylake_top.jpg" class="mw-file-description" title="(Intel Core i7-6700K)FCLGA1151。"><img alt="(Intel Core i7-6700K)FCLGA1151。" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Intel_CPU_Core_i7_6700K_Skylake_top.jpg/180px-Intel_CPU_Core_i7_6700K_Skylake_top.jpg" decoding="async" width="180" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Intel_CPU_Core_i7_6700K_Skylake_top.jpg/270px-Intel_CPU_Core_i7_6700K_Skylake_top.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Intel_CPU_Core_i7_6700K_Skylake_top.jpg/360px-Intel_CPU_Core_i7_6700K_Skylake_top.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="2000" /></a></span></div> <div class="gallerytext">(<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%86%E3%83%AB" title="インテル">Intel</a> <a href="/wiki/Intel_Core_i7" title="Intel Core i7">Core i7</a>-6700K)<a href="/wiki/LGA1151" title="LGA1151">FCLGA1151</a>。</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 215px"> <div class="thumb" style="width: 210px; height: 210px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Apple_M1.jpg" class="mw-file-description" title="CPUの機能に加えて、さらに周辺チップの機能や高機能の回路を含むSoCの一例、Apple M1。高性能なうえに消費電力がとても小さく、たとえばApple M1搭載のMacBook Pro 13インチモデルはノートパソコンなのにバッテリーだけで最大連続稼働時間が20時間の省電力性能となっている。[4]"><img alt="CPUの機能に加えて、さらに周辺チップの機能や高機能の回路を含むSoCの一例、Apple M1。高性能なうえに消費電力がとても小さく、たとえばApple M1搭載のMacBook Pro 13インチモデルはノートパソコンなのにバッテリーだけで最大連続稼働時間が20時間の省電力性能となっている。[4]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Apple_M1.jpg/151px-Apple_M1.jpg" decoding="async" width="151" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Apple_M1.jpg/226px-Apple_M1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Apple_M1.jpg/302px-Apple_M1.jpg 2x" data-file-width="1248" data-file-height="1489" /></a></span></div> <div class="gallerytext">CPUの機能に加えて、さらに周辺チップの機能や高機能の回路を含む<a href="/wiki/SoC" class="mw-redirect" title="SoC">SoC</a>の一例、<a href="/wiki/Apple_M1" title="Apple M1">Apple M1</a>。高性能なうえに消費電力がとても小さく、たとえばApple M1搭載の<a href="/wiki/MacBook" title="MacBook">MacBook</a> Pro 13インチモデルはノートパソコンなのにバッテリーだけで最大連続稼働時間が20時間の省電力性能となっている。<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div> </li> </ul></div></div></div> <dl><dt>機能と動作</dt></dl> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→「<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF#概要" title="コンピュータ">コンピュータ § 概要</a>」を参照</div> <p>CPUは<a href="/wiki/%E8%A8%98%E6%86%B6%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="記憶装置">記憶装置</a>上にある<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%A0_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="プログラム (コンピュータ)">プログラム</a>と呼ばれる命令列を順に読み込んで解釈・実行することで情報の加工を行なう。CPUはコンピュータ内での演算を行なう中心であり、CPUは通常は<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%82%B9_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="バス (コンピュータ)">バス</a>と呼ばれる信号線を介して<a href="/wiki/%E4%B8%BB%E8%A8%98%E6%86%B6%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="主記憶装置">主記憶装置</a>や入出力回路に接続され、何段階かの入出力回路を介して<a href="/wiki/%E8%A3%9C%E5%8A%A9%E8%A8%98%E6%86%B6%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="補助記憶装置">補助記憶装置</a>や<a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%B9%E3%83%97%E3%83%AC%E3%82%A4_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="ディスプレイ (コンピュータ)">表示装置</a>、通信装置などの<a href="/wiki/%E5%91%A8%E8%BE%BA%E6%A9%9F%E5%99%A8" title="周辺機器">周辺機器</a>が接続され、<a href="/wiki/%E3%83%87%E3%83%BC%E3%82%BF" title="データ">データ</a>やプログラムなど情報のやりとりを行なう。 </p><p>このようなCPUを用いたプログラムによるコンピュータの逐次動作がほとんどのコンピュータの基本的な動作原理となっている。<a href="/wiki/%E8%A8%98%E6%86%B6%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="記憶装置">記憶装置</a>上にプログラムを配置してから、プログラムを実行する方式を<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%A0%E5%86%85%E8%94%B5%E6%96%B9%E5%BC%8F" title="プログラム内蔵方式">プログラム内蔵方式</a>と言う。 </p><p>現在のCPUは、部品としては<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" title="プロセッサ">プロセッサ</a>の1種である。プロセッサの多くは<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%81%E3%83%83%E3%83%97" class="mw-redirect" title="マイクロチップ">マイクロチップ</a>として実装されており、<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" title="マイクロプロセッサ">マイクロプロセッサ</a>やMPU (Micro Processing Unit) と呼ばれる。また、算術演算機能を強化し信号処理に特化した<a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%B8%E3%82%BF%E3%83%AB%E3%82%B7%E3%82%B0%E3%83%8A%E3%83%AB%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" title="デジタルシグナルプロセッサ">デジタルシグナルプロセッサ</a> (DSP) や、メモリや周辺回路を搭載し<a href="/wiki/%E7%B5%84%E3%81%BF%E8%BE%BC%E3%81%BF%E3%82%B7%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%A0" title="組み込みシステム">組込機器</a>制御を目的とした<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%88%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%A9" title="マイクロコントローラ">マイクロコントローラ</a>(マイコン)などの展開種も登場している。 </p><p>専用の電子回路に比べると実行速度は遅いが、プログラムを変えるだけで多様な処理が行なえることから、非常に多岐にわたる用途に使用できる汎用性と柔軟性が最大の特徴である。専用回路(ハードウェア)の変更・修正に比べれば、ソフトウェアの変更・修正は容易であり、物質的なコストがかからないため、システム設計・開発の試行錯誤もしやすい。このため、CPUはおよそあらゆるシステムに内蔵され、現代の産業や生活の屋台骨を支える存在にまで普及している。現在最も普及しているCPUアーキテクチャとして<a href="/wiki/ARM%E3%82%A2%E3%83%BC%E3%82%AD%E3%83%86%E3%82%AF%E3%83%81%E3%83%A3" title="ARMアーキテクチャ">ARMアーキテクチャ</a>が挙げられる。ARMアーキテクチャベースのCPUは<a href="/wiki/1991%E5%B9%B4" title="1991年">1991年</a>から数え<a href="/wiki/2008%E5%B9%B4" title="2008年">2008年</a>初頭に出荷個数が100億個を超える<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>など、<a href="/wiki/%E5%AE%B6%E9%9B%BB%E6%A9%9F%E5%99%A8" title="家電機器">家電製品</a>から<a href="/wiki/%E5%B7%A5%E6%A5%AD%E8%A3%BD%E5%93%81" title="工業製品">工業製品</a>、<a href="/wiki/%E6%90%BA%E5%B8%AF%E6%A9%9F%E5%99%A8" title="携帯機器">携帯機器</a>などに至る多くのシステムに組み込まれ、機器制御を司っている。また、<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%BD%E3%83%8A%E3%83%AB%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF" title="パーソナルコンピュータ">パーソナルコンピュータ</a> (PC) など、現在の汎用コンピュータ製品における多くのシステムのメインCPUに<a href="/wiki/X86" title="X86">x86アーキテクチャ</a>が用いられており、<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%86%E3%83%AB" title="インテル">インテル</a>のx86系CPU出荷数は<a href="/wiki/1978%E5%B9%B4" title="1978年">1978年</a><a href="/wiki/6%E6%9C%889%E6%97%A5" title="6月9日">6月9日</a>の<a href="/wiki/Intel_8086" title="Intel 8086">8086</a>発売から<a href="/wiki/2003%E5%B9%B4" title="2003年">2003年</a>までの25年で10億個を越えた<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p><p>いわゆる<a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%82%A4%E3%83%9E%E3%83%B3%E5%9E%8B" title="ノイマン型">ノイマン型</a>・<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%A0%E5%86%85%E8%94%B5%E6%96%B9%E5%BC%8F" title="プログラム内蔵方式">プログラム内蔵方式</a>のプロセッサの構造と基本動作は、世界で最初の実用的なノイマン型・プログラム内蔵方式のコンピュータであった<a href="/wiki/EDSAC" title="EDSAC">EDSAC</a>の実装の時点で、すでに構造と基本動作が実装されている。CPUやCPU以外のプロセッサの発達には、プロセス技術の微細化による高速化、命令の各処理工程の並列実行(<a href="/wiki/%E5%91%BD%E4%BB%A4%E3%83%91%E3%82%A4%E3%83%97%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%B3" title="命令パイプライン">命令パイプライン</a>、演算パイプライン)、命令の並列実行(<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%82%B1%E3%83%BC%E3%83%A9" class="mw-redirect" title="スーパースケーラ">スーパースケーラ</a>、<a href="/wiki/VLIW" title="VLIW">VLIW</a>)、データ演算の並列化(<a href="/wiki/SIMD" title="SIMD">SIMD</a>演算)、複数プロセッサ・コアの実装(<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%81%E3%82%B3%E3%82%A2" title="マルチコア">マルチコア</a>)、複数スレッドの同時実行(<a href="/wiki/%E5%90%8C%E6%99%82%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%81%E3%82%B9%E3%83%AC%E3%83%83%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%82%B0" title="同時マルチスレッディング">同時マルチスレッディング</a>)などやその他多数の要素がある。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="構造と動作"><span id=".E6.A7.8B.E9.80.A0.E3.81.A8.E5.8B.95.E4.BD.9C"></span>構造と動作</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=2" title="節を編集: 構造と動作"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→「<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF#概要" title="コンピュータ">コンピュータ § 概要</a>」を参照</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="構造"><span id=".E6.A7.8B.E9.80.A0"></span>構造</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=3" title="節を編集: 構造"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>CPUは、全体を制御する<a href="/wiki/%E5%88%B6%E5%BE%A1%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="制御装置">制御装置</a>、<a href="/wiki/%E6%BC%94%E7%AE%97%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="演算装置">演算装置</a>、データを一時記憶する<a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%82%B8%E3%82%B9%E3%82%BF_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="レジスタ (コンピュータ)">レジスタ</a>、<a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%83%A2%E3%83%AA" class="mw-redirect" title="メモリ">メモリ</a>などの<a href="/wiki/%E8%A8%98%E6%86%B6%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="記憶装置">記憶装置</a>とのインタフェース、周辺機器との<a href="/wiki/%E5%85%A5%E5%87%BA%E5%8A%9B%E8%A3%85%E7%BD%AE" class="mw-redirect" title="入出力装置">入出力装置</a>とのインタフェース、などから構成される。 </p><p>その他 浮動小数点演算を行う<a href="/wiki/FPU" title="FPU">FPU</a>(浮動小数点演算ユニット)、レジスタより多くの情報を一時記憶する<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%A3%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%A1%E3%83%A2%E3%83%AA" title="キャッシュメモリ">キャッシュメモリ</a>、<a href="/wiki/Direct_Memory_Access" title="Direct Memory Access">DMA</a>コントローラ、<a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%82%A4%E3%83%9E%E3%83%BC" title="タイマー">タイマー</a>、シリアルインタフェースなどの機能をCPUと同一IC内に持つものもある。また、メモリから読み込んだ命令語を内部的なオペレーションに置き換える変換部を持つものもある。 </p><p>クロック同期型のCPUは、<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%83%E3%82%AF" title="クロック">クロック信号</a>によって規則正しいタイミングで各部の動作を統制されている。 同じアーキテクチャのCPUであればクロック<a href="/wiki/%E5%91%A8%E6%B3%A2%E6%95%B0" title="周波数">周波数</a>が高い方が高速に動作し、一定時間に多くのことを処理できる。ただしその代わりに消費電力や発熱が大きくなるという問題も発生する。 1クロックで処理できる内容はCPUおよび命令セットの設計により異なり、複数クロックで1つの機械語命令を実行するものから、1クロックで複数の命令を同時に実行できるものまである。クロック周波数が1 <a href="/wiki/%E3%82%AE%E3%82%AC%E3%83%98%E3%83%AB%E3%83%84" title="ギガヘルツ">GHz</a>のCPUは、基本回路が1秒間に10億回の動作をする。 </p><p>多くのCPUでは、大まかに言って<a href="/wiki/%E5%88%B6%E5%BE%A1%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="制御装置">制御装置</a>が命令の解釈と<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%A0_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="プログラム (コンピュータ)">プログラム</a>の制御の流れを制御し、<a href="/wiki/%E6%BC%94%E7%AE%97%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="演算装置">演算装置</a>が演算を実行する。 </p><p>高性能なCPUや、非ノイマン型のCPUや、画像処理向けのCPUは、同時に複数の命令を実行できるように複数の実行部を同一IC内に持っているものがある。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="動作"><span id=".E5.8B.95.E4.BD.9C"></span>動作</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=4" title="節を編集: 動作"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ノイマン型CPUの基本的な動作は、その実装に関わらずプログラムと呼ばれる命令列を順番に実行することである。 </p><p>プログラムは数値列として何らかの<a href="/wiki/%E4%B8%BB%E8%A8%98%E6%86%B6%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="主記憶装置">メモリ</a>に格納されている。CPUでは、<b>フェッチ</b> (fetch)、<b>デコード</b> (decode)、<b>実行</b> (execute) という3つのステップがほぼ必ず存在する。 </p><p>最初の段階である<b>フェッチ</b>とは、実行すべき命令(ある数値または数値の並び)をプログラムの置かれたメモリから取り出すことである。メモリ上の実行すべき命令の位置は<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%A0%E3%82%AB%E3%82%A6%E3%83%B3%E3%82%BF" class="mw-redirect" title="プログラムカウンタ">プログラムカウンタ</a>で指定される。プログラムカウンタはCPUが現在見ているプログラム上の位置を示しているとも言える。命令フェッチに使用されると、プログラムカウンタはフェッチしたぶんだけ増加させられる。 </p><p>CPUがメモリからフェッチした命令によってCPUの次にすべきことが決定される。<b>デコード</b>では、命令をCPUにとって意味のある形式に分割する。命令を表す数値をどう分割するかは、予めそのCPUの<a href="/wiki/%E5%91%BD%E4%BB%A4%E3%82%BB%E3%83%83%E3%83%88" title="命令セット">命令セット</a>で決定される。命令の一部の数値は命令コードと呼ばれ、実行すべき処理を指定する。その他の部分はオペランドと呼ばれ、その命令で使用する情報を示している。たとえば加算命令のオペランドは加算すべき数値を示している。オペランドには数値そのものが書かれていたり、数値のある場所(メモリのアドレスかレジスタの番号)が書かれている。古い設計では、デコーダ(デコードを行う部分)は変更不可能なハードウェア部品だった。しかし、より複雑で抽象的なCPUや命令セットでは<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%A0%E6%96%B9%E5%BC%8F" title="マイクロプログラム方式">マイクロプログラム方式</a>がしばしば使われ、命令を様々な信号に変換するのを助けている。このマイクロプログラムは書き換え可能な場合があり、製造後でも命令デコード方法を変更することができる。 </p><p><b>フェッチ</b>と<b>デコード</b>の次は、<b>実行</b>ステップが行われる。このステップでは、CPUの多くの部分が接続され(たとえば<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%81%E3%83%97%E3%83%AC%E3%82%AF%E3%82%B5" title="マルチプレクサ">マルチプレクサ</a>を切り替えるなどして)指定された操作を実行する。たとえば、加算を要求されている場合、<a href="/wiki/%E5%8A%A0%E7%AE%97%E5%99%A8" title="加算器">加算器</a>が所定の入力と接続され、出力と接続される。入力は加算すべき数値を提供し、出力には加算結果が格納される。加算結果が大きすぎてそのCPUに扱えない場合、<a href="/wiki/%E7%AE%97%E8%A1%93%E3%82%AA%E3%83%BC%E3%83%90%E3%83%BC%E3%83%95%E3%83%AD%E3%83%BC" title="算術オーバーフロー">算術オーバーフロー</a>フラグをフラグレジスタ(<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%BC%E3%82%BF%E3%82%B9%E3%83%AC%E3%82%B8%E3%82%B9%E3%82%BF" title="ステータスレジスタ">ステータスレジスタ</a>)にセットする(<a href="/wiki/RISC" title="RISC">RISC</a>ではフラグレジスタが存在しない場合もある)。入力や出力にはいろいろなものが使用される。演算結果が一時的かあるいはすぐに利用される場合にはレジスタと呼ばれる高速で小さなメモリ領域に格納される。メモリも入力や出力に使われる。レジスタ以外のメモリは低速だが、コスト的には一般的なメモリの方が安価であり大量のデータを格納できるため、コンピュータには必須である。 </p><p>いくつかの命令はプログラムカウンタを操作する。それらは一般にジャンプ命令と呼ばれ、<a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%83%BC%E3%83%97_(%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%9F%E3%83%B3%E3%82%B0)" title="ループ (プログラミング)">ループ</a>を構成したり、条件分岐をしたり、<a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%96%E3%83%AB%E3%83%BC%E3%83%81%E3%83%B3" title="サブルーチン">サブルーチン</a>を実現するのに使われる。また、多くの命令はフラグレジスタを変化させる。それらのフラグはプログラムの動作に影響を与える。たとえば比較命令は二つの値を比較してフラグレジスタにその大小を示す値をセットする。そして、その値を使用してその後の処理の流れを決定する。 </p><p>命令を実行後、同じ流れが繰り返されて次の命令をプログラムカウンタにしたがってフェッチする。もっと複雑なCPUでは、複数の命令をフェッチし、デコードし、同時に実行することもできる。しかし、基本的にどんなCPUでもやっていることはここで説明した流れと同じである。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="歴史"><span id=".E6.AD.B4.E5.8F.B2"></span>歴史</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=5" title="節を編集: 歴史"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→「<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF#歴史" title="コンピュータ">コンピュータ § 歴史</a>」を参照</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Glen_Beck_and_Betty_Snyder_program_the_ENIAC_in_building_328_at_the_Ballistic_Research_Laboratory.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Glen_Beck_and_Betty_Snyder_program_the_ENIAC_in_building_328_at_the_Ballistic_Research_Laboratory.jpg/220px-Glen_Beck_and_Betty_Snyder_program_the_ENIAC_in_building_328_at_the_Ballistic_Research_Laboratory.jpg" decoding="async" width="220" height="168" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Glen_Beck_and_Betty_Snyder_program_the_ENIAC_in_building_328_at_the_Ballistic_Research_Laboratory.jpg/330px-Glen_Beck_and_Betty_Snyder_program_the_ENIAC_in_building_328_at_the_Ballistic_Research_Laboratory.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Glen_Beck_and_Betty_Snyder_program_the_ENIAC_in_building_328_at_the_Ballistic_Research_Laboratory.jpg/440px-Glen_Beck_and_Betty_Snyder_program_the_ENIAC_in_building_328_at_the_Ballistic_Research_Laboratory.jpg 2x" data-file-width="1340" data-file-height="1024" /></a><figcaption>ENIAC</figcaption></figure> <p>現代のCPUのような装置が出てくる以前、<a href="/wiki/ENIAC" title="ENIAC">ENIAC</a>のような計算機は、実行する処理の内容を変えるたびに物理的に配線を変更していた。このような機械では、プログラムを変更するために物理的に再構成する必要がある(たとえばENIACなどでは<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%83%E3%83%81%E3%83%91%E3%83%8D%E3%83%AB" title="パッチパネル">パッチパネル</a>が使われた)ことから「プログラム固定計算機」と呼ばれることがある(なお、ENIACは非常に限られた機能と性能になるが、ある程度は<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%A0%E5%86%85%E8%94%B5%E6%96%B9%E5%BC%8F" title="プログラム内蔵方式">プログラム内蔵方式</a>的な動作もできた)。 </p><p>CPUは一般にソフトウェア(プログラム)を実行する装置として定義されるため、CPUと呼べる装置が現れたのはプログラム内蔵方式のコンピュータからである。プログラム内蔵方式の考え方は、ENIACの設計時にすでに存在していたが、マシンの完成を早期に可能とするため、ENIACの初期段階で採用されなかった。ENIACが完成する以前の1945年6月30日、数学者の<a href="/wiki/%E3%82%B8%E3%83%A7%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%83%95%E3%82%A9%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%83%8E%E3%82%A4%E3%83%9E%E3%83%B3" title="ジョン・フォン・ノイマン">ジョン・フォン・ノイマン</a>の名で、<a href="/wiki/EDVAC%E3%81%AB%E9%96%A2%E3%81%99%E3%82%8B%E5%A0%B1%E5%91%8A%E6%9B%B8%E3%81%AE%E7%AC%AC%E4%B8%80%E8%8D%89%E7%A8%BF" title="EDVACに関する報告書の第一草稿">EDVACに関する報告書の第一草稿</a> (First Draft of a Report on the EDVAC) という報告書が公開・配布された。この中で、プログラム内蔵方式のコンピュータの設計について概説されている<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>注釈 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。この報告書はEDSACなどに影響を与えた。<a href="/wiki/EDVAC" title="EDVAC">EDVAC</a>は1949年8月に一応の完成を見、アバディーンに移された<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>注釈 3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。EDVACは様々な命令の集まりを実行するよう設計されていた。命令を組み合わせることで実用的なプログラムを構成し、EDVACで動作させることができた。EDVACではプログラムは高速な<a href="/wiki/%E4%B8%BB%E8%A8%98%E6%86%B6%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="主記憶装置">メモリ</a>に格納されており、物理的に配線を変更することで指定されるものではない点が重要である。<a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%82%A4%E3%83%9E%E3%83%B3%E5%9E%8B" title="ノイマン型">ノイマン型</a>の設計では、EDVACで動作させるプログラムを変更するにはメモリを書き換えればよかった(ノイマン型はプログラム内蔵だけでなく、プログラムがデータとして書き換え可能である点まで含む点に注意)。 </p><p>結果としてノイマン型で先に完成したのは、<a href="/wiki/EDSAC" title="EDSAC">EDSAC</a> (1949年) や<a href="/wiki/Manchester_Mark_I" title="Manchester Mark I">Manchester Mark I</a>の試作機 <i><a href="/wiki/Manchester_Small-Scale_Experimental_Machine" title="Manchester Small-Scale Experimental Machine">Baby</a></i> (1948年) であった。EDVACは先に設計が始まっているが、設計者間のごたごたがあって完成が遅れた。また、アイデアレベルでは<a href="/wiki/Zuse_Z3" title="Zuse Z3">Zuse Z3</a>を1941年に開発している<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%A9%E3%83%83%E3%83%89%E3%83%BB%E3%83%84%E3%83%BC%E3%82%BC" class="mw-redirect" title="コンラッド・ツーゼ">コンラッド・ツーゼ</a>もそれ以前にプログラム内蔵方式(書き換えでない点に注意)を考案していた<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>注釈 4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。データとプログラムを同じ記憶装置に格納するかどうかという点が異なる方式として、<a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%BC%E3%83%90%E3%83%BC%E3%83%89%E3%83%BB%E3%82%A2%E3%83%BC%E3%82%AD%E3%83%86%E3%82%AF%E3%83%81%E3%83%A3" title="ハーバード・アーキテクチャ">ハーバード・アーキテクチャ</a>がある。これはEDVAC以前に完成した<a href="/wiki/Harvard_Mark_I" title="Harvard Mark I">Harvard Mark I</a>に由来する。同機では<a href="/wiki/%E3%81%95%E3%82%93%E5%AD%94%E3%83%86%E3%83%BC%E3%83%97" class="mw-redirect" title="さん孔テープ">さん孔テープ</a>にプログラムを格納した。ノイマン型とハーバード型の大きな違いは、後者が命令とデータの格納場所と扱いを完全に分離していることであり、前者はどちらも同じ記憶領域に格納する。汎用CPUは基本的にノイマン型であるが、ハーバード・アーキテクチャも部分的に採用されている(<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%A3%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%A1%E3%83%A2%E3%83%AA" title="キャッシュメモリ">キャッシュメモリ</a>など)。 </p><p><a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%B8%E3%82%BF%E3%83%AB" title="デジタル">デジタル</a>機器としてのCPUは、状態を変更したり表現したりするために、何らかの<a href="/wiki/%E9%96%8B%E9%96%89%E5%99%A8" title="開閉器">スイッチ</a>を必要とする。電気機械式から電子式への移行期には、<a href="/wiki/%E7%B6%99%E9%9B%BB%E5%99%A8" title="継電器">リレー</a>や<a href="/wiki/%E7%9C%9F%E7%A9%BA%E7%AE%A1" title="真空管">真空管</a>がスイッチとして使われた。これらは、従来の完全な機械式よりも高速にスイッチを切り替えられたが、<a href="/wiki/%E3%83%81%E3%83%A3%E3%82%BF%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%B0" title="チャタリング">チャタリング</a>をはじめ、コイル(インダクタ)によって発生する高電圧などの問題があった。一方、真空管はチャタリングは起こさないが、機能するには熱が必要であり、劣化により動作中にカソードの電子放射能力が減退(エミッション減退)して動作不能になってしまう。真空管が劣化・故障したら、故障した部位を特定して交換しなければならない。したがって、初期の電子計算機は高速化は実現したものの、電気機械式計算機よりも信頼性が低かった。<a href="/wiki/EDVAC" title="EDVAC">EDVAC</a>のような真空管計算機は故障と故障の間の平均時間(<a href="/wiki/%E5%B9%B3%E5%9D%87%E6%95%85%E9%9A%9C%E9%96%93%E9%9A%94" title="平均故障間隔">MTBF</a> = Mean Time Between Failure)は約 8 時間であったが、<a href="/wiki/Harvard_Mark_I" title="Harvard Mark I">Harvard Mark I</a>のようなリレー式計算機はほとんど故障しなかった。しかし、<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r86009555">@media screen{.mw-parser-output .fix-domain{border-bottom:dashed 1px}}</style><span class="fix-domain" title="この記述の信頼性について検証が求められています。(2021-11)">信頼性よりも性能が重視され<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>注釈 5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span><sup class="noprint Inline-Template nowrap">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E6%A4%9C%E8%A8%BC%E5%8F%AF%E8%83%BD%E6%80%A7" title="Wikipedia:検証可能性"><span title="この記述の信頼性について検証が求められています。(2021-11)">要検証</span></a><span class="metadata"> – <a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:CPU" title="ノート:CPU">ノート</a></span></i>]</sup>、真空管式計算機が主流となっていった。当時の同期式CPUの<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%83%E3%82%AF" title="クロック">クロック</a>周波数は現在のCPUに比較すると非常に遅く、100 <a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AD%E3%83%98%E3%83%AB%E3%83%84" title="キロヘルツ">kHz</a>〜4 <a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%AC%E3%83%98%E3%83%AB%E3%83%84" title="メガヘルツ">MHz</a>程度であった。これは、当時の論理素子(真空管)のスイッチング速度によって限界が定められていた。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="半導体化"><span id=".E5.8D.8A.E5.B0.8E.E4.BD.93.E5.8C.96"></span>半導体化</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=6" title="節を編集: 半導体化"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>小型で信頼性の高い電子部品を使うことで、CPUの設計と複雑さの進歩がもたらされた。新たに発明され急激に性能の向上した<a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B8%E3%82%B9%E3%82%BF" title="トランジスタ">トランジスタ</a>の利用である。これによって、<a href="/wiki/1950%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="1950年代">1950年代</a>から<a href="/wiki/1960%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="1960年代">1960年代</a>には、かさばって信頼性の低い真空管やリレーはほとんど使われなくなった。この改善によってさらに複雑で信頼性のあるCPUを一枚から数枚の<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%83%88%E5%9F%BA%E6%9D%BF" title="プリント基板">プリント基板</a>で構成できるようになった。 </p><p><a href="/wiki/1964%E5%B9%B4" title="1964年">1964年</a>、<a href="/wiki/IBM" title="IBM">IBM</a>が発表した<a href="/wiki/System/360" title="System/360">System/360</a>アーキテクチャは、いろいろな性能と大きさのコンピュータとして実装され、それらのシリーズではプログラムを変更することなく動作させることができた。当時、たとえ同じメーカーであっても、サイズの違うコンピュータは互換性がないのが普通だった。この改善を成し遂げるため、IBMは<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%A0%E6%96%B9%E5%BC%8F" title="マイクロプログラム方式">マイクロプログラム方式</a>を採用した。これは現在のCPUでも広く使われている手法である。System/360は大変な成功を収め、その後数十年間<a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%95%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%83%A0" title="メインフレーム">メインフレーム</a>市場を支配し続け、現在の<a href="/wiki/Z/Architecture" title="Z/Architecture">z/Architecture</a>に至っている。 </p><p>同じ1964年、<a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%B8%E3%82%BF%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%82%A4%E3%83%83%E3%83%97%E3%83%A1%E3%83%B3%E3%83%88%E3%83%BB%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%83%9D%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%A7%E3%83%B3" class="mw-redirect" title="デジタル・イクイップメント・コーポレーション">DEC</a>も、「<a href="/wiki/PDP-8" title="PDP-8">PDP-8</a>」という後世に影響を与えた<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%8B%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF" title="ミニコンピュータ">ミニコンピュータ</a>を、科学分野や研究分野に向けてリリースした。DECは、後にさらに広く使われることとなる「<a href="/wiki/PDP-11" title="PDP-11">PDP-11</a>シリーズ」を発表したが、このシリーズは、後に集積回路(IC)が使えるようになると、それを使ったバージョンも製造されている。トランジスタを使ったCPUでは、新たな設計上の工夫をする余裕が生じ、<a href="/wiki/SIMD" title="SIMD">SIMD</a>や<a href="/wiki/%E3%83%99%E3%82%AF%E3%83%88%E3%83%AB%E8%A8%88%E7%AE%97%E6%A9%9F" title="ベクトル計算機">ベクトル計算機</a>と呼ばれるものが出現した。そのような初期の実験的設計は、後に<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AC%E3%82%A4_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF%E4%BC%81%E6%A5%AD)" title="クレイ (コンピュータ企業)">クレイ</a>社の製造した<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF" title="スーパーコンピュータ">スーパーコンピュータ</a>のベースとなっている。 </p><p>トランジスタを使ったコンピュータは、それ以前のものと比較していくつかの明確な利点があった。信頼性向上と消費電力低下はもちろん、トランジスタによるスイッチは切り替え時間が劇的に短縮されたため、CPUが高速化された。トランジスタによるコンピュータでは動作周波数は数十MHzまで高速化された。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="マイクロプロセッサ"><span id=".E3.83.9E.E3.82.A4.E3.82.AF.E3.83.AD.E3.83.97.E3.83.AD.E3.82.BB.E3.83.83.E3.82.B5"></span>マイクロプロセッサ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=7" title="節を編集: マイクロプロセッサ"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" title="マイクロプロセッサ">マイクロプロセッサ</a>」および「<a href="/wiki/CPU%E5%B9%B4%E8%A1%A8" title="CPU年表">CPU年表</a>」を参照</div> <p>CPUなどに使われる<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" title="プロセッサ">プロセッサ</a>は、1970年代に1チップの大規模<a href="/wiki/%E9%9B%86%E7%A9%8D%E5%9B%9E%E8%B7%AF" title="集積回路">集積回路</a>(<a href="/wiki/LSI" class="mw-redirect" title="LSI">LSI</a>)に集積されるようになった(<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" title="マイクロプロセッサ">マイクロプロセッサ</a>)。初期のマイクロプロセッサは4ビットや8ビットで、当時の<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%8B%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF" title="ミニコンピュータ">ミニコンピュータ</a>や<a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%95%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%83%A0" title="メインフレーム">メインフレーム</a>のCPUに比べると非常に機能の限られたものであったが、1970年代末から1980年代の<a href="/wiki/%E5%BE%AE%E7%B4%B0%E5%8C%96" title="微細化">微細化</a>の進展により、プロセス保護など当時の<a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%95%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%83%A0" title="メインフレーム">メインフレーム</a>に相当するような機能を統合した32ビットプロセッサが現れた。組み込み用途には周辺機能やメモリ等を集積した、いわゆる<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%88%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%A9" title="マイクロコントローラ">ワンチップマイコン</a>も普及した。初期のマイクロプロセッサは<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/NMOS_logic" class="extiw" title="en:NMOS logic">NMOSロジック回路</a>で構成されていたが、1980年代には<a href="/wiki/CMOS" title="CMOS">CMOS</a>化が進み、消費電力が激減した(CMOSは消費電力は抑えられるが、当初は遅かったことから、電卓や時計など消費電力が重要で速度が重要でない分野でしか使われなかった)。CMOSは微細化が進めば進むほど<a href="/wiki/%E9%9D%99%E9%9B%BB%E5%AE%B9%E9%87%8F" title="静電容量">静電容量</a>が減り高速化でき、高速化を狙わない場合は低消費電力化できるという優れた特長があり(<a href="/wiki/%E3%83%AD%E3%83%90%E3%83%BC%E3%83%88%E3%83%BB%E3%83%87%E3%83%8A%E3%83%BC%E3%83%89" title="ロバート・デナード">デナード</a>則)、動作周波数は2000年代にはGHzオーダーまで上がった。微細化はより多くのゲートを載せることができるということでもあり、<a href="/wiki/%E5%91%BD%E4%BB%A4%E3%83%91%E3%82%A4%E3%83%97%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%B3" title="命令パイプライン">命令パイプライン</a>や<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%A6%E3%83%88%E3%83%BB%E3%82%AA%E3%83%96%E3%83%BB%E3%82%AA%E3%83%BC%E3%83%80%E3%83%BC%E5%AE%9F%E8%A1%8C" title="アウト・オブ・オーダー実行">アウト・オブ・オーダー実行</a>などで<a href="/wiki/%E5%91%BD%E4%BB%A4%E3%83%AC%E3%83%99%E3%83%AB%E3%81%AE%E4%B8%A6%E5%88%97%E6%80%A7" title="命令レベルの並列性">命令レベルの並列性</a>を引き出す、複雑で高性能なプロセッサが作られるようにもなった。微細化による集積度の向上の傾向は<a href="/wiki/%E3%83%A0%E3%83%BC%E3%82%A2%E3%81%AE%E6%B3%95%E5%89%87" title="ムーアの法則">ムーアの法則</a>により定性的にモデル化されている。ただし複雑化に比例して性能が線形に上がるわけではない(<a href="/wiki/%E3%83%9D%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%81%AE%E6%B3%95%E5%89%87" title="ポラックの法則">ポラックの法則</a>)。しかし、2006年頃にはデナード則が崩れて、動作周波数の向上とマイクロアーキテクチャの複雑化で性能向上を図る方向性は行き詰まった。以降は<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Asymmetric_multiprocessing" class="extiw" title="en:Asymmetric multiprocessing">非対称型</a>を含む<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%81%E3%82%B3%E3%82%A2" title="マルチコア">マルチコア</a>化と、相対的に低いクロックでも高い性能を引き出しやすい<a href="/wiki/SIMD" title="SIMD">SIMD</a>の性能向上に力点が置かれている。 </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:InternalIntegratedCircuit2.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/InternalIntegratedCircuit2.JPG/220px-InternalIntegratedCircuit2.JPG" decoding="async" width="220" height="194" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/InternalIntegratedCircuit2.JPG/330px-InternalIntegratedCircuit2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/InternalIntegratedCircuit2.JPG/440px-InternalIntegratedCircuit2.JPG 2x" data-file-width="777" data-file-height="684" /></a><figcaption>極低温で4.8 GHzで動作するマイクロプロセッサのマスクパターン</figcaption></figure> <p>マイクロプロセッサの複雑さ、機能、構造、一般的な形状はこの50年間で劇的に変化したが、CPUの高性能化の基本的なコンセプトは、マイクロプロセッサ以前の1960年代に初めて現れた、というものが多い。たとえば、アウト・オブ・オーダー実行の方式である<a href="/wiki/Scoreboarding" title="Scoreboarding">scoreboarding</a>も<a href="/wiki/Tomasulo%E3%81%AE%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%82%B4%E3%83%AA%E3%82%BA%E3%83%A0" title="Tomasuloのアルゴリズム">Tomasuloのアルゴリズム</a>も、最初に考案されたのは1960年代である。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="設計と実装"><span id=".E8.A8.AD.E8.A8.88.E3.81.A8.E5.AE.9F.E8.A3.85"></span>設計と実装</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=8" title="節を編集: 設計と実装"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/CPU%E8%A8%AD%E8%A8%88" title="CPU設計">CPU設計</a>」を参照</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ビット幅"><span id=".E3.83.93.E3.83.83.E3.83.88.E5.B9.85"></span>ビット幅</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=9" title="節を編集: ビット幅"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r103029389">.mw-parser-output .sidebar{width:auto;max-width:22em;float:right;clear:right;margin:0.5em 0 1em 1em;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:right!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding:0 0.4em 0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding:0.2em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding:0.4em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.8em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.5em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0.4em 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.8em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:right;font-size:107%;padding:0 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{padding:0 0.4em;text-align:left;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}.mw-parser-output .sidebar-list-title-c{padding:0 0.4em;text-align:center;margin:0 3.3em}@media(max-width:640px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}body.skin--responsive .mw-parser-output .sidebar a>img{max-width:none!important}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r91481542">.mw-parser-output .side-headbg-left{text-align:left}.mw-parser-output .side-headbg-w15em{width:15em}.mw-parser-output .side-headbg-w16em{width:16em}.mw-parser-output .side-headbg-w22em{width:22em}.mw-parser-output .side-headbg-w150px{width:150px}.mw-parser-output .side-headbgr-top-image-default{padding:0;line-height:0.4em}.mw-parser-output .side-headbg .sidebar-pretitle{padding-top:0.2em}.mw-parser-output .side-headbg .sidebar-pretitle-with-top-image{padding-top:0.2em}.mw-parser-output .side-headbg .sidebar-title{background:#ccf;padding:0.2em 0.4em 0.2em}.mw-parser-output .side-headbg .sidebar-title-with-pretitle{background:#ccf;padding:0.2em 0.4em 0.2em}.mw-parser-output .side-headbg .sidebar-heading{background:#ddf;padding:0.2em 0.4em 0.2em}.mw-parser-output .side-headbg .sidebar-content{padding:0.3em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .side-headbg .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.3em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .side-headbg .sidebar-above{padding:0;line-height:0.4em}.mw-parser-output .side-headbg .sidebar-below{background:#ddf;padding-top:0.3em}.mw-parser-output .sidebar-headbg .sidebar-navbar{padding-top:0.4em}</style><table class="sidebar nomobile nowraplinks side-headbg side-headbg-w22em"><tbody><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" title="プロセッサ">プロセッサ</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <a href="/wiki/4%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="4ビット">4ビット</a> • <a href="/wiki/8%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="8ビット">8ビット</a> • <a href="/wiki/12%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="12ビット">12ビット</a> • <a href="/wiki/16%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="16ビット">16ビット</a> • <a href="/wiki/18%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="18ビット">18ビット</a> • <a href="/wiki/24%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="24ビット">24ビット</a> • <a href="/wiki/31%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="31ビット">31ビット</a> • <a href="/wiki/32%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="32ビット">32ビット</a> • <a href="/wiki/36%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="36ビット">36ビット</a> • <a href="/wiki/48%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="48ビット">48ビット</a> • <a href="/wiki/60%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="60ビット">60ビット</a> • <a href="/wiki/64%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="64ビット">64ビット</a> • <a href="/wiki/128%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="128ビット">128ビット</a></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> アプリケーション</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <a href="/wiki/16%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88%E3%82%A2%E3%83%97%E3%83%AA%E3%82%B1%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%A7%E3%83%B3" title="16ビットアプリケーション">16ビット</a> • <a href="/wiki/32%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88%E3%82%A2%E3%83%97%E3%83%AA%E3%82%B1%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%A7%E3%83%B3" title="32ビットアプリケーション">32ビット</a> • <a href="/wiki/64%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="64ビット">64ビット</a></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> データサイズ</th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <a href="/wiki/%E3%83%8B%E3%83%96%E3%83%AB" title="ニブル">ニブル</a> • <a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%82%AF%E3%83%86%E3%83%83%E3%83%88_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="オクテット (コンピュータ)">オクテット</a> • <a href="/wiki/%E3%83%90%E3%82%A4%E3%83%88_(%E6%83%85%E5%A0%B1)" title="バイト (情報)">バイト</a> • <a href="/wiki/%E3%83%AF%E3%83%BC%E3%83%89" title="ワード">ワード</a></td> </tr></tbody></table> <p>21世紀現在のコンピュータは、ほぼ全てが<b>二値論理</b>方式であり、そのうちのほぼ全てが<b>数の表現法として<a href="/wiki/%E4%BA%8C%E9%80%B2%E6%B3%95" title="二進法">二進法</a></b>を二値論理にマッピングして演算などを行っている。<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>注釈 6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><a href="/wiki/%E9%9B%BB%E5%8D%93" title="電卓">電卓</a>用に特別に設計されたマイコン<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>注釈 7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>や<a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%95%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%83%A0" title="メインフレーム">メインフレーム</a>などには、広義の<a href="/wiki/%E4%BA%8C%E9%80%B2%E5%8C%96%E5%8D%81%E9%80%B2%E8%A1%A8%E7%8F%BE" title="二進化十進表現">二進化十進表現</a>のような方式でハードウェアで十進の計算を行う機能が強化されているものもある。1<a href="/wiki/%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="ビット">ビット</a>が二進法の1桁である。ビット数を「ビット幅」などとも呼ぶ。 </p><p>例えば、「ビット幅」や「データバス幅」が8ビットであるため8ビットCPUと呼ばれるCPUでは、主なレジスタ等の幅、あるいは、データバスの幅が8ビットである。8ビットでは、非負整数であれば二進法8桁で表せる範囲である「2の8乗 − 1」まで、つまり[0 〜 255]の範囲の整数が表現できる。 </p><p>また「アドレス幅」はCPUが直接にメモリを指し示す(アドレッシングする)範囲を制限する。例えば、アドレス幅が32ビットのCPUでは、そのCPUが直接指定できるアドレスの範囲は、2の32乗、つまり4,294,967,296個の異なる位置になる。 </p><p><a href="/wiki/System/360" title="System/360">System/360</a>以降の多くの命令セットアーキテクチャ(ISA)では<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>注釈 8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>1バイトがアドレス付けの単位であるため(バイトアドレッシング)<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>注釈 9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>、4<a href="/wiki/%E3%82%AE%E3%83%93%E3%83%90%E3%82%A4%E3%83%88" title="ギビバイト">ギビバイト</a>のメモリに、直接アクセスできる、ということになる。 </p><p>これらはCPUのデータ幅やアドレス幅による単純な分類方法であり、実際のCPUではデータ信号線やアドレス指定方法に工夫することで、外部的に少ないデータバス幅や内部的に少ないアドレス幅でも効率的にメモリ・アクセスできるようにしているものがあるため、こういった分類は多少複雑になっている<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>注釈 10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p><p>CPUを表現する場合のビット数の意味は以下の通りである。 </p> <ul><li>アドレス幅(内部のアドレスレジスタ幅、外部アドレスバス幅)</li> <li>データバス幅(内部データ幅、外部データバス幅)</li> <li>内部演算幅(=演算装置の幅と整数レジスタ幅)</li> <li>命令語長</li></ul> <p>1990年代以降は4ビットから64ビットまで多様なビット幅のCPUが製品化されている。高ビット幅のCPUは機能や性能が高い反面、高集積化や回路の複雑度から高価格で消費電力も大きく、低ビット幅のCPUは機能や性能が制限される代わりに安価で低消費電力であるなど特徴があり、状況に応じて使い分けられている。 </p><p>1990年代後半から21世紀に入って、パーソナルコンピュータ用CPUで一般化した、いくぶん新たなCPU高速化技術については、複数CPUの搭載(<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%81%E3%82%B3%E3%82%A2" title="マルチコア">マルチコア</a>)や<a href="/wiki/VLIW" title="VLIW">VLIW</a>、<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%82%B1%E3%83%BC%E3%83%A9" class="mw-redirect" title="スーパースケーラ">スーパースケーラ</a>などがある。これらはメインフレームなどの大型計算機ではずっと前から一般的だったが、PC用の技術として降りてくるまでにはプロセス微細化の発展や製造コスト低下を待たなければならなかった。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="用途例"><span id=".E7.94.A8.E9.80.94.E4.BE.8B"></span>用途例</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=10" title="節を編集: 用途例"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>CPUのビット数による用途の例を示す。 </p> <dl><dt><a href="/wiki/4%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="4ビット">4ビット</a></dt> <dd><a href="/wiki/1980%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="1980年代">1980年代</a>を中心に、一般的な<a href="/wiki/%E5%AE%B6%E9%9B%BB%E6%A9%9F%E5%99%A8" title="家電機器">家電製品</a>、<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%BC%E3%83%9C%E3%83%BC%E3%83%89_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="キーボード (コンピュータ)">キーボード</a>やマウス、<a href="/wiki/%E9%9B%BB%E5%8D%93" title="電卓">電卓</a>や<a href="/wiki/%E6%99%82%E8%A8%88" title="時計">時計</a>など、ローエンドの<a href="/wiki/%E7%B5%84%E3%81%BF%E8%BE%BC%E3%81%BF%E3%82%B7%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%A0" title="組み込みシステム">組み込みシステム</a>に広く用いられた。家電用の赤外線リモコンなど機能的に単純なものについては4ビットのマイクロプロセッサでも十分であるが、既に新規採用の事例はほとんどなくなっている。</dd> <dt><a href="/wiki/8%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="8ビット">8ビット</a>、<a href="/wiki/16%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="16ビット">16ビット</a></dt> <dd><a href="/wiki/%E7%B5%84%E3%81%BF%E8%BE%BC%E3%81%BF%E3%82%B7%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%A0" title="組み込みシステム">機器組み込み</a>向けに8ビットや16ビットのプロセッサ・コアと周辺回路を組み合わせた<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%88%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%A9" title="マイクロコントローラ">マイクロコントローラ</a> (<a href="#MCU">MCU</a>) と呼ばれるものが広く使用されている。いずれも要求仕様と製造原価との兼ね合いで都合の良いサイズのプロセッサが選定され製造される。だが、この用途でも32ビットマイクロプロセッサの価格低下、旧来用いてきた半導体の製造終了、要求仕様の高度化や汎用開発ツールの援用要求により、あえて32ビット以上のCPUを選択するケースも少なくない。</dd> <dt><a href="/wiki/32%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="32ビット">32ビット</a></dt> <dd><a href="/wiki/%E6%90%BA%E5%B8%AF%E9%9B%BB%E8%A9%B1" title="携帯電話">携帯電話</a>や<a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%B8%E3%82%BF%E3%83%AB%E3%82%AB%E3%83%A1%E3%83%A9" title="デジタルカメラ">デジタルカメラ</a>をはじめ、<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%B3%E3%82%B8%E3%83%B3%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%88%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%83%A6%E3%83%8B%E3%83%83%E3%83%88" title="エンジンコントロールユニット">自動車のエンジン制御</a>や<a href="/wiki/%E7%94%A3%E6%A5%AD%E7%94%A8%E3%83%AD%E3%83%9C%E3%83%83%E3%83%88" title="産業用ロボット">産業用ロボット</a>、<a href="/wiki/%E5%B7%A5%E4%BD%9C%E6%A9%9F%E6%A2%B0" title="工作機械">工作機械</a>、<a href="/wiki/%E7%99%BD%E7%89%A9%E5%AE%B6%E9%9B%BB" title="白物家電">白物家電</a>など<a href="/wiki/%E7%B5%84%E3%81%BF%E8%BE%BC%E3%81%BF%E3%82%B7%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%A0" title="組み込みシステム">組み込みシステム</a>や大小さまざまなシステムの制御に幅広く用いられており、狭義のCPUと呼ばれるものの主要な使用例である。</dd> <dd><a href="/wiki/2000%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="2000年代">2000年代</a>以降の半導体製造技術の進歩に伴い、ローエンドの32ビットプロセッサと16/8ビットプロセッサの価格差は少なくなっており、16ビット命令(ARMのThumb命令など)を持つ32ビットプロセッサがMCU用途にも広く使われるようになっている。</dd> <dd><a href="/wiki/2010%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="2010年代">2010年代</a>の高性能・多機能化した情報機器には、メインのCPUの他にしばしばペリフェラル(カメラなどの<a href="/wiki/%E3%82%BB%E3%83%B3%E3%82%B5" title="センサ">センサ</a>類や、ストレージ、<a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%B9%E3%83%97%E3%83%AC%E3%82%A4_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="ディスプレイ (コンピュータ)">ディスプレイ</a>、ネットワークなどの周辺デバイス)制御用の32ビットMCUが組み込まれている。また、<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%8E%E3%81%AE%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%83%8D%E3%83%83%E3%83%88" title="モノのインターネット">IoT</a>デバイスの構成単位としてセンサや<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%AF%E3%83%81%E3%83%A5%E3%82%A8%E3%83%BC%E3%82%BF" title="アクチュエータ">アクチュエータ</a>に組み込まれるMCUへの性能要求も高度化している。こうしたことから世の中に出回っている32ビットプロセッサの数は膨大である。</dd> <dt><a href="/wiki/64%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="64ビット">64ビット</a></dt> <dd><a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%BD%E3%83%8A%E3%83%AB%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF" title="パーソナルコンピュータ">パーソナルコンピュータ</a> (PC)、<a href="/wiki/%E3%83%AF%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%A7%E3%83%B3" title="ワークステーション">ワークステーション</a>、<a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%BC%E3%83%90" title="サーバ">サーバ</a>、<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF" title="スーパーコンピュータ">スーパーコンピュータ</a>をはじめ、<a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%96%E3%83%AC%E3%83%83%E3%83%88_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="タブレット (コンピュータ)">タブレット</a>や<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%9E%E3%83%BC%E3%83%88%E3%83%95%E3%82%A9%E3%83%B3" title="スマートフォン">スマートフォン</a>などの「<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%9E%E3%83%BC%E3%83%88%E3%83%87%E3%83%90%E3%82%A4%E3%82%B9" title="スマートデバイス">スマートデバイス</a>」と総称される情報機器、<a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%83%BC%E3%82%BF%E3%83%BC" title="ルーター">ルータ</a>などのネットワーク機器、<a href="/wiki/%E3%82%B2%E3%83%BC%E3%83%A0%E6%A9%9F" title="ゲーム機">ゲーム機</a>など、大量のデータを処理する用途で使われている。</dd> <dd>業務用のサーバでは大きな主記憶容量が求められたため、<a href="/wiki/1990%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="1990年代">1990年代</a>からCPUと<a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%9A%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%82%B7%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%A0" title="オペレーティングシステム">オペレーティングシステム</a> (OS) の64ビット化が進められていたが、一般消費者向けのPCにも浸透したのは<a href="/wiki/2000%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="2000年代">2000年代</a>中盤以降である<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>注釈 11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。<a href="/wiki/2010%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="2010年代">2010年代</a>以降、市販されているPCは64ビットCPUを搭載するものがほとんどであるが、<a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%95%E3%82%A3%E3%82%B9%E3%82%B9%E3%82%A4%E3%83%BC%E3%83%88" title="オフィススイート">オフィススイート</a>などの用途では<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%97%E3%83%AA%E3%82%B1%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%A7%E3%83%B3%E3%82%BD%E3%83%95%E3%83%88%E3%82%A6%E3%82%A7%E3%82%A2" title="アプリケーションソフトウェア">アプリケーションソフトウェア</a>を64ビット化してもパフォーマンス向上の恩恵が得られる場面は限られており<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>、また互換性の問題(32ビット版のアドオンが利用できなくなるなど)の回避のために、32ビット版アプリケーションが推奨されているケースもある<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。一部のプラットフォームでは、64ビットOS上の32ビットエミュレーションレイヤーを介して32ビットアプリケーションを実行することもできるため、すべてのアプリケーションを64ビット化しなければならないというわけではない<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>注釈 12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。また、64ビット版の<a href="/wiki/%E3%83%87%E3%83%90%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%89%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%90" title="デバイスドライバ">デバイスドライバ</a>が提供されていない周辺機器があるなどの問題から、64ビットCPUを搭載していながらも32ビット版のOSを利用しなければならないケースもある<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>注釈 13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。ただし、<a href="/wiki/%E7%94%BB%E5%83%8F%E5%87%A6%E7%90%86" title="画像処理">画像処理</a>や動画編集など大量のデータを処理する用途では、巨大なメモリを割り当てることができる64ビット化のメリットは大きく、これらのアプリケーションソフトウェアは比較的早い時期から64ビット化が進んだ。2019年現在では、32ビット版デバイスドライバのサポートや更新が打ち切られているケースもある<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。</dd> <dd>スマートフォンも普及の初期は32ビットCPUが用いられたが、2013年9月に発表された<a href="/wiki/IPhone_5s" title="IPhone 5s">iPhone 5s</a>を皮切りに64ビットCPUへの対応と移行が進んでおり、<a href="/wiki/IOS" title="IOS">iOS</a>のように32ビット版アプリケーションの動作サポートを打ち切ったり、<a href="/wiki/Android_(%E3%82%AA%E3%83%9A%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%82%B7%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%A0)" title="Android (オペレーティングシステム)">Android</a>のように64ビット版アプリケーションの提供を義務付けたりするプラットフォームもある。</dd></dl> <p>上記の分類に当てはまらないものとして、過去には、互いに結合し自由にビット長を増やす事ができる方式のCPUがあり、これは<a href="/wiki/%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" class="mw-redirect" title="ビットスライスプロセッサ">ビットスライスプロセッサ</a>と呼ばれた。代表的な製品にAMDのAM2900シリーズなどが挙げられる。AM2901は、<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%82%A4%E3%82%B9%E9%80%A3%E9%82%A6%E5%B7%A5%E7%A7%91%E5%A4%A7%E5%AD%A6" title="スイス連邦工科大学">スイス連邦工科大学</a>の<a href="/wiki/Lilith" title="Lilith">Lilith</a>ワークステーション等に使用されていた。またデータをバイト単位で扱うCPU(<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%82%A4%E3%83%88%E3%83%9E%E3%82%B7%E3%83%B3" title="バイトマシン">バイトマシン</a>)の他、ワード単位で扱うCPU(<a href="/wiki/%E3%83%AF%E3%83%BC%E3%83%89%E3%83%9E%E3%82%B7%E3%83%B3" title="ワードマシン">ワードマシン</a>)もある(<a href="/wiki/%E6%97%A5%E6%9C%AC%E9%9B%BB%E6%B0%97" title="日本電気">日本電気</a>の<a href="/wiki/ACOS-6" title="ACOS-6">ACOS-6</a>など)。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="低消費電力化"><span id=".E4.BD.8E.E6.B6.88.E8.B2.BB.E9.9B.BB.E5.8A.9B.E5.8C.96"></span>低消費電力化</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=11" title="節を編集: 低消費電力化"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→「<a href="/wiki/%E5%8D%8A%E5%B0%8E%E4%BD%93%E3%81%AE%E4%BD%8E%E6%B6%88%E8%B2%BB%E9%9B%BB%E5%8A%9B%E6%8A%80%E8%A1%93" title="半導体の低消費電力技術">半導体の低消費電力技術</a>」も参照</div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="低電圧化"><span id=".E4.BD.8E.E9.9B.BB.E5.9C.A7.E5.8C.96"></span>低電圧化</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=12" title="節を編集: 低電圧化"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>最も基本的なCPUの低消費電力化技術は低電圧化であった。ロジック動作の信号線の電圧を低電圧化することは、低消費電力化につながると同時に信号を"Hi"と"Low"の間で高速に変更できるため動作速度の向上にも寄与した。 </p><p>当初はリレーのような数十<a href="/wiki/%E3%83%9C%E3%83%AB%E3%83%88_(%E5%8D%98%E4%BD%8D)" title="ボルト (単位)">ボルト</a>の動作電圧だったが、1980年代には5 <a href="/wiki/%E3%83%9C%E3%83%AB%E3%83%88_(%E5%8D%98%E4%BD%8D)" title="ボルト (単位)">V</a>がデジタルコンピュータの標準的な動作電圧となり、1990年代には内部回路が3 V程度の低電圧化を取り入れはじめ、外部との信号線でも同様の低電圧化が行なわれる頃には、CPUの内部ではさらに低い電圧が採用されるようになった。2000年代末には内部的には1 V弱まで低電圧化が進められ、当時はノイズ耐性を考慮すればほぼ限界であると考えられていたが、その後もマイクロプロセッサの低電圧化の趨勢は続き、2013年に登場した<a href="/wiki/Intel_Quark" title="Intel Quark">Quark X1000</a>は最低0.28 Vの超低電圧動作が可能である。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="クロックゲーティング"><span id=".E3.82.AF.E3.83.AD.E3.83.83.E3.82.AF.E3.82.B2.E3.83.BC.E3.83.86.E3.82.A3.E3.83.B3.E3.82.B0"></span>クロックゲーティング</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=13" title="節を編集: クロックゲーティング"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ほとんどのCPU(もっと言えばほとんどの<a href="/wiki/%E9%A0%86%E5%BA%8F%E5%9B%9E%E8%B7%AF" title="順序回路">順序回路</a>)は同期式である。つまり、CPUは同期信号にしたがって動作するよう設計されている。この信号は「<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%83%E3%82%AF" title="クロック">クロック</a>信号」として知られていて、一定周期の<a href="/wiki/%E7%9F%A9%E5%BD%A2%E6%B3%A2" title="矩形波">矩形波</a>の形であることが多い。電気信号の伝播速度からCPU内の信号経路の長さを考慮してクロック信号の<a href="/wiki/%E5%91%A8%E6%B3%A2%E6%95%B0" title="周波数">周波数</a>が決定される。この周波数は信号伝播の最悪ケースを考慮して決めなければならない。最悪ケースを考慮して周波数を決定すれば、CPU全体が波形のエッジ部分で動作するよう設計でき、CPUの設計を簡略化できると同時にトランジスタ数も減らすことができる。しかし、この設計手法の欠点としてCPU全体が最も遅い部分を待つように設計しなければならず、全体の高速化がその遅い部分によって制限される。この制限に対処するために<a href="/wiki/%E5%91%BD%E4%BB%A4%E3%83%91%E3%82%A4%E3%83%97%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%B3" title="命令パイプライン">命令パイプライン</a>や<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%82%B1%E3%83%BC%E3%83%A9" class="mw-redirect" title="スーパースケーラ">スーパースケーラ</a>といった手法が採られてきた。 </p><p>パイプラインだけでは同期式CPUの問題を全て解決することはできない。たとえば、クロック信号は他の電気信号の遅延に影響される。クロック周波数が高くなり、さらに複雑なCPUを動作させようとしたとき、全回路を同期させるのが困難になってきた。このため、新たな高性能CPUでは1つのクロック信号でCPU全体を同期するのではなく、いくつかのクロック信号で各部分を個別に同期させるようにしている。また、クロック周波数が高くなるにつれてCPUの発熱が大きな問題となってきた。クロック信号が"Hi"と"Low"を繰り返すことで多くのロジック回路が同様に"Hi"と"Low"を繰り返し、その回路が演算処理に使われていない時でもクロック信号が供給されている間は無駄に動作して発熱する。21世紀現在CPUに使用されている半導体回路では、信号電圧を"Hi"か"Low"に保持し続けるよりも"Hi"から"Low"や"Low"から"Hi"へ移る時に多くの電気エネルギーを消費する。このため、CPUに高速処理能力を求めるとクロック周波数が高くなり発熱も多くなって、さらに冷却する必要が生じる。 </p><p>つまり、無駄にクロック信号を供給することを止めれば電力消費は抑えられ発熱も小さくなる。このように、演算処理に関与しない不要ブロックへのクロック信号の供給を止める<span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%83%E3%82%AF%E3%82%B2%E3%83%BC%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%82%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="クロックゲーティング (存在しないページ)">クロックゲーティング</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Clock_gating" class="extiw" title="en:Clock gating">英語版</a>)</span></span>と呼ばれる手法がある。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="パワーゲーティング"><span id=".E3.83.91.E3.83.AF.E3.83.BC.E3.82.B2.E3.83.BC.E3.83.86.E3.82.A3.E3.83.B3.E3.82.B0"></span>パワーゲーティング</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=14" title="節を編集: パワーゲーティング"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>2000年代後半以降に登場した高性能CPUで使用されている半導体回路技術(プロセス技術)では、消費電力に対する<a href="/wiki/%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%82%AF%E9%9B%BB%E6%B5%81" title="リーク電流">リーク電流</a>の比率が大きくなった。リーク電流はクロック信号の有無に関係が無いため、クロックゲーティングだけでは大きな電力削減効果は得られない。 </p><p>このような高性能CPUでは、クロック信号の供給停止だけではなく、動作していないモジュール等への電源供給そのものを遮断する<span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%83%91%E3%83%AF%E3%83%BC%E3%82%B2%E3%83%BC%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%82%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="パワーゲーティング (存在しないページ)">パワーゲーティング</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Power_gating" class="extiw" title="en:Power gating">英語版</a>)</span></span>と呼ばれる技術が必要になる。従来は、高性能化したCPUが消費する大電流をロジック回路に最適化された半導体回路技術(プロセス技術)で制御することは容易ではなかったが、リーク電流対策として2000年代末までには広く用いられる技術になった。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="非同期設計"><span id=".E9.9D.9E.E5.90.8C.E6.9C.9F.E8.A8.AD.E8.A8.88"></span>非同期設計</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=15" title="節を編集: 非同期設計"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>クロック信号で全体を一斉に動かすのをやめる、という手もある。非同期設計には独特の手法が必要で、同期設計と比較すると非常に難しい点があるが、消費電力と発熱の面で大きな利点がある。SRAMなどでは、クロックと関係なくアクセスできたほうが扱いに便利な場合もあり、非同期SRAMはごく一般的な製品である。また演算回路など、一般的なプロセッサ内部の一部に使われることもある。 </p><p>一般に市販された製品としては、非同期設計を表に出したマイクロプロセッサはあまり一般的ではないが、研究室での試作といったレベルでは研究・試作はさかんに行われており、日本のものでは南谷らによるTITAC<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>などが知られている。海外ではマンチェスター大による<a href="/wiki/ARM%E3%82%A2%E3%83%BC%E3%82%AD%E3%83%86%E3%82%AF%E3%83%81%E3%83%A3" title="ARMアーキテクチャ">ARM</a>ベースの<a href="/wiki/AMULET" title="AMULET">AMULET</a>は(技術的ではない理由で中止にはなっているが)市販品に使用される予定があった。他に<a href="/wiki/MIPS%E3%82%A2%E3%83%BC%E3%82%AD%E3%83%86%E3%82%AF%E3%83%81%E3%83%A3" title="MIPSアーキテクチャ">MIPS</a>(<a href="/wiki/R3000" title="R3000">R3000</a>)ベースのMiniMIPSなどがある。 </p><p>クロックを完全に無くするのではなく部分的に非同期化することで性能を高める工夫としては、非同期<a href="/wiki/%E6%BC%94%E7%AE%97%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="演算装置">演算装置</a>を使ってスーパースカラーのパイプラインを構成することで演算性能を上げようとした設計などがある。同期動作するCPUに比較して性能が向上するかどうかは定かではないが、少なくとも原理的には効果が期待できる。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="並列化"><span id=".E4.B8.A6.E5.88.97.E5.8C.96"></span>並列化</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=16" title="節を編集: 並列化"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%82%B1%E3%83%BC%E3%83%A9" class="mw-redirect" title="スーパースケーラ">スーパースケーラ</a>」、「<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%81%E3%82%B3%E3%82%A2" title="マルチコア">マルチコア</a>」、および「<a href="/wiki/%E4%B8%A6%E5%88%97%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%82%B0" class="mw-redirect" title="並列コンピューティング">並列コンピューティング</a>」を参照</div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="MCU">MCU</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=17" title="節を編集: MCU"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>CPUを中心に拡張された電子部品に<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%88%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%A9" title="マイクロコントローラ">マイクロコントローラ</a>(MCU)がある。 このMCUはCPUに加えてプログラム格納用を含む<a href="/wiki/%E4%B8%BB%E8%A8%98%E6%86%B6%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="主記憶装置">半導体メモリ</a>や<a href="/wiki/GPIO" title="GPIO">GPIO</a>と<a href="/wiki/UART" title="UART">シリアルIO</a>、<a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%B8%E3%82%BF%E3%83%AB-%E3%82%A2%E3%83%8A%E3%83%AD%E3%82%B0%E5%A4%89%E6%8F%9B%E5%9B%9E%E8%B7%AF" title="デジタル-アナログ変換回路">DAC</a>/<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%8A%E3%83%AD%E3%82%B0-%E3%83%87%E3%82%B8%E3%82%BF%E3%83%AB%E5%A4%89%E6%8F%9B%E5%9B%9E%E8%B7%AF" title="アナログ-デジタル変換回路">ADC</a>といった各種入出力機能に<a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%82%A4%E3%83%9E%E3%83%BC" title="タイマー">タイマー</a>や<a href="/wiki/Direct_Memory_Access" title="Direct Memory Access">DMAC</a>にクロック回路、必要に応じて<a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%B8%E3%82%BF%E3%83%AB%E3%82%B7%E3%82%B0%E3%83%8A%E3%83%AB%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" title="デジタルシグナルプロセッサ">DSP</a>や<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%A1%E3%83%A2%E3%83%AA" title="フラッシュメモリ">フラッシュメモリ</a>などの周辺回路を1つの<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%83%E3%82%B1%E3%83%BC%E3%82%B8_(%E9%9B%BB%E5%AD%90%E9%83%A8%E5%93%81)" title="パッケージ (電子部品)">パッケージ</a>に内蔵して、主に小型の<a href="/wiki/%E7%B5%84%E3%81%BF%E8%BE%BC%E3%81%BF%E3%82%B7%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%A0" title="組み込みシステム">組込機器</a>の制御に使用される。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="比喩"><span id=".E6.AF.94.E5.96.A9"></span>比喩</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=18" title="節を編集: 比喩"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E6%AF%94%E5%96%A9" class="mw-redirect" title="比喩">比喩</a>的表現だが、CPUは、コンピュータの「頭脳」に例えられることが多い<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。 </p><p><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF%E3%82%B2%E3%83%BC%E3%83%A0" title="コンピュータゲーム">コンピュータゲーム</a>の世界では、コンピュータやソフトウェアが動かす対戦相手や敵ユニットをCPUと呼ぶこともある。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="企業および製品"><span id=".E4.BC.81.E6.A5.AD.E3.81.8A.E3.82.88.E3.81.B3.E8.A3.BD.E5.93.81"></span>企業および製品</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=19" title="節を編集: 企業および製品"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→「<a href="/wiki/CPU%E8%A3%BD%E5%93%81%E4%B8%80%E8%A6%A7" title="CPU製品一覧">CPU製品一覧</a>」を参照</div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="脚注"><span id=".E8.84.9A.E6.B3.A8"></span>脚注</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=20" title="節を編集: 脚注"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint" style="float:right; font-size:90%;">[<a href="/wiki/Help:%E8%84%9A%E6%B3%A8/%E8%AA%AD%E8%80%85%E5%90%91%E3%81%91" title="Help:脚注/読者向け"><span title="この欄の操作法">脚注の使い方</span></a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="注釈"><span id=".E6.B3.A8.E9.87.88"></span>注釈</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=21" title="節を編集: 注釈"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%86%E3%83%AB" title="インテル">インテル</a>の日本法人は「プロセッサー」と表記している<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>。</span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text">アイディアの元はENIACのプロジェクト中に検討されたもので、ノイマンは助言役として加わり、報告書の執筆者はノイマンである。報告書の著者がノイマンだけとされたことやアイディアを誰の功績とみるかについては諸説ある。</span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text">モークリーとエッカートの離脱(理由については諸説)などがありごたついた。運用に入ったのは1951年。</span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text">1936年に<a href="/wiki/%E7%89%B9%E8%A8%B1" title="特許">特許</a>申請しているが、アメリカに出願した際に<a href="/wiki/%E3%83%81%E3%83%A3%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%82%BA%E3%83%BB%E3%83%90%E3%83%99%E3%83%83%E3%82%B8" title="チャールズ・バベッジ">チャールズ・バベッジ</a>の<a href="/wiki/%E8%A7%A3%E6%9E%90%E6%A9%9F%E9%96%A2" title="解析機関">解析機関</a>との類似を指摘され、特許は成立していない。<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r86009555" /><span class="fix-domain" title="この記述には「独自研究」が含まれているおそれがあります。(2021-11)">ツーゼはこのときまでバベッジの業績を知らなかったと思われる。</span><sup class="noprint Inline-Template nowrap">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E7%8B%AC%E8%87%AA%E7%A0%94%E7%A9%B6%E3%81%AF%E8%BC%89%E3%81%9B%E3%81%AA%E3%81%84" title="Wikipedia:独自研究は載せない"><span title="この記述には「独自研究」が含まれているおそれがあります。(2021-11)">独自研究?</span></a></i>]</sup>なおZ3は1998年に<a href="/wiki/%E3%83%81%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%B0%E5%AE%8C%E5%85%A8" title="チューリング完全">チューリング完全</a>であったことが示されている。</span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text">ここの「信頼性」の考え方には問題がある。対象の問題を解決するには一定量の計算量が必要なのであって、一定量の計算時間が必要なわけではない。従って、平均故障時間をそのまま比較するのではなく、性能比を考慮して比較しなければ意味がない。</span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text">初期のデジタルコンピュータには、それ以前の<a href="/wiki/%E6%A9%9F%E6%A2%B0%E5%BC%8F%E8%A8%88%E7%AE%97%E6%A9%9F" title="機械式計算機">機械式計算機</a>に類似させたため(<a href="/wiki/ENIAC" title="ENIAC">ENIAC</a>の場合)や、事務的な計算のため(<a href="/wiki/IBM_1401" title="IBM 1401">IBM 1401</a>の場合)に、<a href="/wiki/%E5%8D%81%E9%80%B2%E6%B3%95" title="十進法">十進法</a>を採用したものもあった(<a href="/wiki/EDSAC" title="EDSAC">EDSAC</a>のように二進のものもあった)。他には3進数を採用したものもあった。それ以降は<a href="/wiki/%E4%BA%8C%E9%80%B2%E6%B3%95" title="二進法">二進法</a>を採用するのが一般化した。</span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text">普通のCPUとは比較にならないほど遅くても、人が気にならない程度に速ければ良いが、極めて省電力であることなどが要求される。</span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r86009555" /><span class="fix-domain" title="この記述は言葉を濁しているか情報の出所を曖昧にしています。(2019-08)">近年</span><sup class="noprint Inline-Template nowrap">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E8%A8%80%E8%91%89%E3%82%92%E6%BF%81%E3%81%95%E3%81%AA%E3%81%84" title="Wikipedia:言葉を濁さない"><span title="この記述は言葉を濁しているか情報の出所を曖昧にしています。(2019-08)">いつ?</span></a></i>]</sup>で、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r86009555" /><span class="fix-domain" title="この記述には「独自研究」が含まれているおそれがあります。(2019-08)">日本でよく知られている例外は、<a href="/wiki/CASL" title="CASL">CASL</a>のCOMETぐらいであろう</span><sup class="noprint Inline-Template nowrap">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E7%8B%AC%E8%87%AA%E7%A0%94%E7%A9%B6%E3%81%AF%E8%BC%89%E3%81%9B%E3%81%AA%E3%81%84" title="Wikipedia:独自研究は載せない"><span title="この記述には「独自研究」が含まれているおそれがあります。(2019-08)">独自研究?</span></a></i>]</sup>。</span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text">なお、複数バイトから成るワード単位のアクセスは、必ずしもこの単位でアクセスできるとは限らない(アラインメント違反として<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%82%B9%E3%82%A8%E3%83%A9%E3%83%BC" title="バスエラー">バスエラー</a>になるものも多い)。</span> </li> <li id="cite_note-16"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b> <span class="reference-text">アドレスビット幅は8ビットCPUにおいては16ビット幅以上ある事が通常で、32ビットCPUでは24ビットなど、N-ビットCPUと称する場合のビット数と一致しない事が多数ある。外部データバス幅は16ビットCPUで外部データバス8ビット、32ビットCPUで外部バス16ビットなど、これもN-ビットCPUと称する場合のビット数と一致しない事が多数ある。内部データバス幅は32ビットCPUで内部データバス64ビットの例がある。レジスタのビット幅では16ビットCPUで32ビットレジスタを持つCPUがある。命令長はCISCでは複数のビット幅が混在しており、RISCでも32ビット演算で16ビットバスなどがある。</span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Microsoft_Windows_Server_2003" title="Microsoft Windows Server 2003">Microsoft Windows Server 2003</a>をベースにした<a href="/wiki/Microsoft_Windows_XP_Professional_x64_Edition" title="Microsoft Windows XP Professional x64 Edition">Microsoft Windows XP Professional x64 Edition</a>が2005年にリリースされたが、最初の一般消費者向け64ビットOSとしては、翌2006年にリリースされたx64版<a href="/wiki/Microsoft_Windows_Vista" title="Microsoft Windows Vista">Microsoft Windows Vista</a>が主にその役目を果たした。</span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text">64ビット版<a href="/wiki/Microsoft_Windows" title="Microsoft Windows">Microsoft Windows</a>には<a href="/wiki/WOW64" title="WOW64">WOW64</a>サブシステムが搭載されている。64ビット版<a href="/wiki/MacOS" title="MacOS">macOS</a>もまた32ビットアプリケーションの動作をサポートするが、<a href="/wiki/MacOS_High_Sierra" title="MacOS High Sierra">High Sierra</a>以降では非推奨となり、起動時に警告が表示されるようになっている。<a href="/wiki/MacOS_Catalina" title="MacOS Catalina">macOS Catalina</a>では32ビットアプリケーションのサポートが打ち切られた。</span> </li> <li id="cite_note-21"><b><a href="#cite_ref-21">^</a></b> <span class="reference-text">x86版<a href="/wiki/Microsoft_Windows" title="Microsoft Windows">Microsoft Windows</a>は32ビットのx86 CPUを搭載するシステムのほか、64ビットのx64 CPUを搭載するシステムにインストールして実行することもできる。</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="出典"><span id=".E5.87.BA.E5.85.B8"></span>出典</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=22" title="節を編集: 出典"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -moz-column-width: 20em; -webkit-column-width: 20em; column-width: 20em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-e-words-1"><b><a href="#cite_ref-e-words_1-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://e-words.jp/w/CPU.html">e-words【CPU】</a></span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kotobank.jp/word/CPU-3987">CPU(シー ピー ユー)とは - コトバンク | ASCII.jpデジタル用語事典、大辞林、他</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.intel.co.jp/content/www/jp/ja/products/details/processors/core.html">インテル® Core™ プロセッサー・ファミリー - 最新世代の Core™ プロセッサー・ファミリーを表示する</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nojima.co.jp/support/koneta/75394/">ノジマ電機「M1チップ搭載のMacBook Pro 13インチを比較レビュー」</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text"> <cite class="citation web" style="font-style:normal">“<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jp.arm.com/pressroom/08/080125.html">ARM、プロセッサの出荷個数100億個を達成</a>”.  ARM社 ニュースリリース (2008年1月25日). <span title="">2009年5月10日</span>閲覧。</cite></span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://japan.cnet.com/article/20055162/">25周年を迎えた、インテルのx86アーキテクチャ</a>, 2003年6月10日, CNET Japan</span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://support.office.com/ja-jp/article/choose-between-the-64-bit-or-32-bit-version-of-office-2dee7807-8f95-4d0c-b5fe-6c6f49b8d261">64 ビット版または 32 ビット版の Office を選択する - Office サポート</a></span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://blogs.technet.microsoft.com/office_jp/2010/05/05/64-office/">64 ビット版 Office について – Office IT 担当者向けブログ</a></span> </li> <li id="cite_note-22"><b><a href="#cite_ref-22">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nvidia.custhelp.com/app/answers/detail/a_id/4604/">Support Plan for 32-bit and 64-bit Operating Systems | NVIDIA</a></span> </li> <li id="cite_note-23"><b><a href="#cite_ref-23">^</a></b> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">“<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hal.ipc.i.u-tokyo.ac.jp/research/titac/index.html">TITAC-2 Home Page</a>”. <span title="">2025年3月19日</span>閲覧。</cite> は南谷らによるTITA</span> </li> <li id="cite_note-24"><b><a href="#cite_ref-24">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://azby.fmworld.net/usage/closeup/20131023/?usagefrom=closeup">パソコンの頭脳「CPU」どこを見れば性能がわかるの?(1/2) - FMVサポート : 富士通パソコン</a></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="参考文献"><span id=".E5.8F.82.E8.80.83.E6.96.87.E7.8C.AE"></span>参考文献</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=23" title="節を編集: 参考文献"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101304250" /><table class="box-脚注の不足 plainlinks metadata ambox mbox-small-left ambox-style" role="presentation" style="width:auto;"><tbody><tr><td class="mbox-image"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Circle-icons-dev.svg/38px-Circle-icons-dev.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Circle-icons-dev.svg/57px-Circle-icons-dev.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Circle-icons-dev.svg/76px-Circle-icons-dev.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></span></span></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">この節には<a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%82%A4%E3%83%AB%E3%83%9E%E3%83%8B%E3%83%A5%E3%82%A2%E3%83%AB/%E3%83%AC%E3%82%A4%E3%82%A2%E3%82%A6%E3%83%88#参考文献" title="Wikipedia:スタイルマニュアル/レイアウト">参考文献</a>や<a href="/wiki/Wikipedia:%E5%A4%96%E9%83%A8%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF" title="Wikipedia:外部リンク">外部リンク</a>の一覧が含まれていますが、<b><a href="/wiki/Help:%E8%84%9A%E6%B3%A8" title="Help:脚注">脚注</a>による参照が不十分であるため、情報源が依然不明確です</b>。<span class="hide-when-compact"> 適切な位置に脚注を追加して、記事の<a href="/wiki/Wikipedia:%E6%A4%9C%E8%A8%BC%E5%8F%AF%E8%83%BD%E6%80%A7" title="Wikipedia:検証可能性">信頼性向上</a>にご協力ください。<small>(<span title="2021-11">2021年11月</span>)</small></span></div></td></tr></tbody></table> <ul><li>ジョン・L・ヘネシー/デイビッド・A・パターソン著、富田眞冶/村上和彰/新實治男訳、『コンピュータ・アーキテクチャ 設計・実現・評価の定量的アプローチ』、日経BP社、<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4822271528" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 4-8222-7152-8</a></li> <li>デイビッド・A・パターソン/ジョン・L・ヘネシー著、成田光彰訳、『コンピュータの構成と設計 ハードウエアとソフトウエアのインタフェース 第3版(上/下)』、日経BP社、<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/482228266X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 4-8222-8266-X</a>/<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4822282678" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 4-8222-8267-8</a></li> <li>マイク・ジョンソン著、村上和彰監訳、『スーパスカラ・プロセッサ- マイクロプロセッサ設計における定量的アプローチ -』、日経BP社、<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4822710025" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 4-8227-1002-5</a></li> <li>中森章著、『マイクロプロセッサ・アーキテクチャ入門 RISCプロセッサの基礎から最新プロセッサのしくみまで TECHI Vol.20』、CQ出版社、<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4789833313" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 4-7898-3331-3</a></li> <li>渡波 郁、『CPUの創りかた』 毎日コミュニケーションズ, 2003, <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/9784839909864" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-4839909864</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="関連項目"><span id=".E9.96.A2.E9.80.A3.E9.A0.85.E7.9B.AE"></span>関連項目</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=24" title="節を編集: 関連項目"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r101550678">body:not(.skin-minerva) .mw-parser-output .columns-list__wrapper{margin-top:0.3em}body:not(.skin-minerva) .mw-parser-output .columns-list__wrapper>ul,body:not(.skin-minerva) .mw-parser-output .columns-list__wrapper>ol{margin-top:0}body:not(.skin-minerva) .mw-parser-output .columns-list__wrapper--small-font{font-size:90%}</style><div class="columns-list__wrapper" style="-webkit-column-width: 25em; -moz-column-width: 25em; column-width: 25em;"> <ul><li><a href="/wiki/CPU%E5%B9%B4%E8%A1%A8" title="CPU年表">CPU年表</a></li> <li><a href="/wiki/4%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="4ビット">4ビット</a></li> <li><a href="/wiki/8%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="8ビット">8ビット</a></li> <li><a href="/wiki/16%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="16ビット">16ビット</a></li> <li><a href="/wiki/24%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="24ビット">24ビット</a></li> <li><a href="/wiki/32%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="32ビット">32ビット</a></li> <li><a href="/wiki/64%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="64ビット">64ビット</a></li> <li><a href="/wiki/CPU%E8%A8%AD%E8%A8%88" title="CPU設計">CPU設計</a></li> <li><a href="/wiki/CPU%E3%81%AE%E5%86%B7%E5%8D%B4%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="CPUの冷却装置">CPUの冷却装置</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%83%E3%82%AF%E5%91%A8%E6%B3%A2%E6%95%B0" class="mw-redirect" title="クロック周波数">クロック周波数</a> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%BC%E3%83%90%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%83%E3%82%AF" title="オーバークロック">オーバークロック</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E5%8B%95%E4%BD%9C%E7%92%B0%E5%A2%83" title="動作環境">動作環境</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%91%BD%E4%BB%A4%E3%82%BB%E3%83%83%E3%83%88" title="命令セット">命令セット</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%A3%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%A1%E3%83%A2%E3%83%AA" title="キャッシュメモリ">キャッシュメモリ</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%BC%94%E7%AE%97%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="演算装置">演算装置</a>、<a href="/wiki/FPU" title="FPU">FPU</a>、<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9E%E3%82%B7%E3%83%B3" title="スタックマシン">スタックマシン</a>、<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%88%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%A9" title="マイクロコントローラ">マイクロコントローラ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%90%E3%82%B9_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="バス (コンピュータ)">バス (コンピュータ)</a></li> <li><a href="/wiki/CISC" title="CISC">CISC</a> / <a href="/wiki/RISC" title="RISC">RISC</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%A8%88%E7%AE%97%E6%A9%9F%E7%A7%91%E5%AD%A6" title="計算機科学">計算機科学</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%A8%88%E7%AE%97%E6%A9%9F%E5%B7%A5%E5%AD%A6" title="計算機工学">計算機工学</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%91%E3%82%A4%E3%83%97%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%B3%E5%87%A6%E7%90%86" title="パイプライン処理">パイプライン処理</a> - <a href="/wiki/%E5%91%BD%E4%BB%A4%E3%83%91%E3%82%A4%E3%83%97%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%B3" title="命令パイプライン">命令パイプライン</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" title="マイクロプロセッサ">マイクロプロセッサ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%A0%E6%96%B9%E5%BC%8F" title="マイクロプログラム方式">マイクロプログラム方式</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%82%B1%E3%83%BC%E3%83%A9" class="mw-redirect" title="スーパースケーラ">スーパースケーラ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%99%E3%82%AF%E3%83%88%E3%83%AB%E8%A8%88%E7%AE%97%E6%A9%9F" title="ベクトル計算機">ベクトル計算機</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%A0%E3%83%BB%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%B3%E3%82%B0" title="ストリーム・プロセッシング">ストリーム・プロセッシング</a></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="外部リンク"><span id=".E5.A4.96.E9.83.A8.E3.83.AA.E3.83.B3.E3.82.AF"></span>外部リンク</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=CPU&action=edit&section=25" title="節を編集: 外部リンク"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>『<a rel="nofollow" class="external text" href="//kotobank.jp/word/CPU">CPU</a>』 - <a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%88%E3%83%90%E3%83%B3%E3%82%AF" title="コトバンク">コトバンク</a></li></ul> <div class="navbox" aria-labelledby="CPUテクノロジー" style="border-collapse:collapse;padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="background:transparent;color:inherit;min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left;width:6em;text-align:left"><div class="noprint plainlinks navbar hlist" style="white-space:nowrap;font-size:60%;font-weight:normal;background-color:transparent;padding:0;color:#000;;border:none;"><ul style="display:inline"><li><a href="/wiki/Template:CPU_technologies" title="Template:CPU technologies"><span title="このテンプレートを表示します" style="font-size:125%;;;border:none;">表</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:CPU_technologies&action=edit&redlink=1" class="new" title="Template‐ノート:CPU technologies (存在しないページ)"><span title="このテンプレートのノートを表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">話</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3ACPU_technologies&action=edit"><span title="このテンプレートを編集します。保存の前にプレビューを忘れずに。" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">編</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3ACPU_technologies&action=history"><span title="このテンプレートの過去の版を表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">歴</span></a></li></ul></div></div><div id="CPUテクノロジー" style="font-size:110%;margin:0 6em"><a class="mw-selflink selflink">CPUテクノロジー</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF%E3%83%BB%E3%82%A2%E3%83%BC%E3%82%AD%E3%83%86%E3%82%AF%E3%83%81%E3%83%A3" title="コンピュータ・アーキテクチャ">アーキテクチャ</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist hlist-pipe" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E5%91%BD%E4%BB%A4%E3%82%BB%E3%83%83%E3%83%88" title="命令セット">ISA</a>: <a href="/wiki/CISC" title="CISC">CISC</a></li> <li><a href="/wiki/Explicit_Data_Graph_Execution" title="Explicit Data Graph Execution">EDGE</a></li> <li><a href="/wiki/EPIC%E3%82%A2%E3%83%BC%E3%82%AD%E3%83%86%E3%82%AF%E3%83%81%E3%83%A3" title="EPICアーキテクチャ">EPIC</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=Minimal_instruction_set_computer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Minimal instruction set computer (存在しないページ)">MISC</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Minimal_instruction_set_computer" class="extiw" title="en:Minimal instruction set computer">英語版</a>)</span></span></li> <li><a href="/wiki/OISC" title="OISC">OISC</a></li> <li><a href="/wiki/RISC" title="RISC">RISC</a></li> <li><a href="/wiki/VLIW" title="VLIW">VLIW</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=Zero_Instruction_Set_Computer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zero Instruction Set Computer (存在しないページ)">ZISC</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Zero_Instruction_Set_Computer" class="extiw" title="en:Zero Instruction Set Computer">英語版</a>)</span></span></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%BC%E3%83%90%E3%83%BC%E3%83%89%E3%83%BB%E3%82%A2%E3%83%BC%E3%82%AD%E3%83%86%E3%82%AF%E3%83%81%E3%83%A3" title="ハーバード・アーキテクチャ">ハーバード・アーキテクチャ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%82%A4%E3%83%9E%E3%83%B3%E5%9E%8B" title="ノイマン型">ノイマン型</a></li> <li><a href="/wiki/4%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="4ビット">4ビット</a></li> <li><a href="/wiki/8%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="8ビット">8ビット</a></li> <li><a href="/wiki/12%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="12ビット">12ビット</a></li> <li><a href="/wiki/16%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="16ビット">16ビット</a></li> <li><a href="/wiki/18%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="18ビット">18ビット</a></li> <li><a href="/wiki/24%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="24ビット">24ビット</a></li> <li><a href="/wiki/31%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="31ビット">31ビット</a></li> <li><a href="/wiki/32%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="32ビット">32ビット</a></li> <li><a href="/wiki/36%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="36ビット">36ビット</a></li> <li><a href="/wiki/48%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="48ビット">48ビット</a></li> <li><a href="/wiki/60%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="60ビット">60ビット</a></li> <li><a href="/wiki/64%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="64ビット">64ビット</a></li> <li><a href="/wiki/128%E3%83%93%E3%83%83%E3%83%88" title="128ビット">128ビット</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E4%B8%A6%E5%88%97%E8%A8%88%E7%AE%97" title="並列計算">並列処理</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist hlist-pipe" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">パイプライン</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E5%91%BD%E4%BB%A4%E3%83%91%E3%82%A4%E3%83%97%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%B3" title="命令パイプライン">命令パイプライン</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%A6%E3%83%88%E3%83%BB%E3%82%AA%E3%83%96%E3%83%BB%E3%82%AA%E3%83%BC%E3%83%80%E3%83%BC%E5%AE%9F%E8%A1%8C" title="アウト・オブ・オーダー実行">イン・オーダー&アウト・オブ・オーダー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%82%B8%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BB%E3%83%AA%E3%83%8D%E3%83%BC%E3%83%9F%E3%83%B3%E3%82%B0" title="レジスタ・リネーミング">レジスタ・リネーミング</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%8A%95%E6%A9%9F%E7%9A%84%E5%AE%9F%E8%A1%8C" title="投機的実行">投機的実行</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">レベル</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Bit-level_parallelism" class="extiw" title="en:Bit-level parallelism">ビット</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%91%BD%E4%BB%A4%E3%83%AC%E3%83%99%E3%83%AB%E3%81%AE%E4%B8%A6%E5%88%97%E6%80%A7" title="命令レベルの並列性">命令</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%82%AB%E3%83%A9%E3%83%BC" title="スーパースカラー">スーパースカラー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%87%E3%83%BC%E3%82%BF%E4%B8%A6%E5%88%97%E6%80%A7" title="データ並列性">データ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%82%B9%E3%82%AF%E4%B8%A6%E5%88%97%E6%80%A7" title="タスク並列性">タスク</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%AC%E3%83%83%E3%83%89_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="スレッド (コンピュータ)">スレッド</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%BC%E3%83%89%E3%82%A6%E3%82%A7%E3%82%A2%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%81%E3%82%B9%E3%83%AC%E3%83%83%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%82%B0" title="ハードウェアマルチスレッディング">マルチスレッディング</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%90%8C%E6%99%82%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%81%E3%82%B9%E3%83%AC%E3%83%83%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%82%B0" title="同時マルチスレッディング">同時マルチスレッディング</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%82%A4%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%83%AC%E3%83%83%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%BB%E3%83%86%E3%82%AF%E3%83%8E%E3%83%AD%E3%82%B8%E3%83%BC" title="ハイパースレッディング・テクノロジー">ハイパースレッディング</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%82%B9%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%83%AC%E3%83%83%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%82%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="スーパースレッディング (存在しないページ)">スーパースレッディング</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Super-threading" class="extiw" title="en:Super-threading">英語版</a>)</span></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%82%A2" class="mw-disambig" title="コア">コア</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%AB%E3%82%B3%E3%82%A2" class="mw-redirect" title="シングルコア">シングルコア</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%81%E3%82%B3%E3%82%A2" title="マルチコア">マルチコア</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E3%83%9B%E3%83%A2%E3%82%B8%E3%83%8B%E3%82%A2%E3%82%B9%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%81%E3%82%B3%E3%82%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ホモジニアスマルチコア (存在しないページ)">ホモジニアスマルチコア</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%86%E3%83%AD%E3%82%B8%E3%83%8B%E3%82%A2%E3%82%B9%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%81%E3%82%B3%E3%82%A2" title="ヘテロジニアスマルチコア">ヘテロジニアスマルチコア</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%81%AE%E5%88%86%E9%A1%9E" title="フリンの分類">フリンの分類</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/SISD" title="SISD">SISD</a></li> <li><a href="/wiki/SIMD" title="SIMD">SIMD</a></li> <li><a href="/wiki/MISD" title="MISD">MISD</a></li> <li><a href="/wiki/MIMD" title="MIMD">MIMD</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">タイプ</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist hlist-pipe" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" title="マイクロプロセッサ">マイクロプロセッサ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%B8%E3%82%BF%E3%83%AB%E3%82%B7%E3%82%B0%E3%83%8A%E3%83%AB%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%BB%E3%83%83%E3%82%B5" title="デジタルシグナルプロセッサ">DSP</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%88%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%A9" title="マイクロコントローラ">マイクロコントローラ</a></li> <li><a href="/wiki/System-on-a-chip" title="System-on-a-chip">System-on-a-chip</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%99%E3%82%AF%E3%83%88%E3%83%AB%E8%A8%88%E7%AE%97%E6%A9%9F" title="ベクトル計算機">ベクトルプロセッサ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">コンポーネント</th><td class="navbox-list navbox-even hlist hlist-pipe" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E6%BC%94%E7%AE%97%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="演算装置">演算装置</a></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Back-side_bus" class="extiw" title="en:Back-side bus">Back-side bus</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%81%E3%83%97%E3%83%AC%E3%82%AF%E3%82%B5" title="マルチプレクサ">マルチプレクサ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%81%E3%83%97%E3%83%AC%E3%82%AF%E3%82%B5" title="マルチプレクサ">デマルチプレクサ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%82%B8%E3%82%B9%E3%82%BF_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="レジスタ (コンピュータ)">レジスタ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%83%A2%E3%83%AA%E7%AE%A1%E7%90%86%E3%83%A6%E3%83%8B%E3%83%83%E3%83%88" title="メモリ管理ユニット">MMU</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B9%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%A7%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%83%AB%E3%83%83%E3%82%AF%E3%82%A2%E3%82%B5%E3%82%A4%E3%83%89%E3%83%BB%E3%83%90%E3%83%83%E3%83%95%E3%82%A1" title="トランスレーション・ルックアサイド・バッファ">TLB</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%A3%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%A1%E3%83%A2%E3%83%AA" title="キャッシュメモリ">キャッシュ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%82%B8%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB" title="レジスタファイル">レジスタファイル</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%83%89" title="マイクロコード">マイクロコード</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%88%B6%E5%BE%A1%E8%A3%85%E7%BD%AE" title="制御装置">制御装置</a></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Clock_rate" class="extiw" title="en:Clock rate">CPUクロック</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Power_management" class="extiw" title="en:Power management">電源管理</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist hlist-pipe" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Advanced_Power_Management" title="Advanced Power Management">APM</a></li> <li><a href="/wiki/Advanced_Configuration_and_Power_Interface" title="Advanced Configuration and Power Interface">ACPI</a></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Dynamic_frequency_scaling" class="extiw" title="en:Dynamic frequency scaling">Dynamic frequency scaling(英語版)</a></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Dynamic_voltage_scaling" class="extiw" title="en:Dynamic voltage scaling">Dynamic voltage scaling(英語版)</a></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Clock_gating" class="extiw" title="en:Clock gating">Clock gating(英語版)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox" aria-labelledby="コンピュータの基本構成機器" style="border-collapse:collapse;padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="background:transparent;color:inherit;min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left;width:6em;text-align:left"><div class="noprint plainlinks navbar hlist" style="white-space:nowrap;font-size:60%;font-weight:normal;background-color:transparent;padding:0;color:#000;;border:none;"><ul style="display:inline"><li><a href="/wiki/Template:Basic_computer_components" title="Template:Basic computer components"><span title="このテンプレートを表示します" style="font-size:125%;;;border:none;">表</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:Basic_computer_components&action=edit&redlink=1" class="new" title="Template‐ノート:Basic computer components (存在しないページ)"><span title="このテンプレートのノートを表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">話</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3ABasic_computer_components&action=edit"><span title="このテンプレートを編集します。保存の前にプレビューを忘れずに。" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">編</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3ABasic_computer_components&action=history"><span title="このテンプレートの過去の版を表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">歴</span></a></li></ul></div></div><div id="コンピュータの基本構成機器" style="font-size:110%;margin:0 6em"><a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%BD%E3%83%8A%E3%83%AB%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF#ハードウェア" title="パーソナルコンピュータ">コンピュータの基本構成機器</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E5%85%A5%E5%8A%9B%E6%A9%9F%E5%99%A8" title="入力機器">入力機器</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%BC%E3%83%9C%E3%83%BC%E3%83%89_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="キーボード (コンピュータ)">キーボード</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%86%E3%83%B3%E3%82%AD%E3%83%BC" title="テンキー">テンキー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9D%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%87%E3%83%90%E3%82%A4%E3%82%B9" title="ポインティングデバイス">ポインティングデバイス</a> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%B8%E3%83%A7%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%83%E3%82%AF" title="ジョイスティック">ジョイスティック</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%88%E3%83%9A%E3%83%B3" title="ライトペン">ライトペン</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A6%E3%82%B9_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="マウス (コンピュータ)">マウス</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%83%E3%83%81%E3%83%91%E3%83%83%E3%83%89" title="タッチパッド">タッチパッド</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%83%E3%83%81%E3%83%91%E3%83%8D%E3%83%AB" title="タッチパネル">タッチパネル</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9C%E3%83%BC%E3%83%AB" title="トラックボール">トラックボール</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B2%E3%83%BC%E3%83%A0%E3%83%91%E3%83%83%E3%83%89" title="ゲームパッド">ゲームパッド</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%95%E3%82%A9%E3%83%B3" title="マイクロフォン">マイクロフォン</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%A1%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%82%B9%E3%82%AD%E3%83%A3%E3%83%8A" title="イメージスキャナ">スキャナ</a></li> <li><a href="/wiki/Web%E3%82%AB%E3%83%A1%E3%83%A9" title="Webカメラ">ウェブカメラ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E5%87%BA%E5%8A%9B%E6%A9%9F%E5%99%A8" title="出力機器">出力機器</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%B9%E3%83%97%E3%83%AC%E3%82%A4_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="ディスプレイ (コンピュータ)">ディスプレイ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%94%E3%83%BC%E3%82%AB%E3%83%BC_(%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF)" title="スピーカー (コンピュータ)">スピーカー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%BF%E3%83%BC" title="プリンター">プリンター</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E3%83%AA%E3%83%A0%E3%83%BC%E3%83%90%E3%83%96%E3%83%AB%E3%83%A1%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2" title="リムーバブルメディア">リムーバブルメディア</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%83%AD%E3%83%83%E3%83%94%E3%83%BC%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%B9%E3%82%AF" title="フロッピーディスク">フロッピーディスク</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%85%89%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%B9%E3%82%AF" title="光ディスク">光ディスク</a>(<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%91%E3%82%AF%E3%83%88%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%B9%E3%82%AF" title="コンパクトディスク">CD</a>・<a href="/wiki/DVD" title="DVD">DVD</a>・<a href="/wiki/Blu-ray_Disc" title="Blu-ray Disc">Blu-ray Disc</a>)</li> <li><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%A1%E3%83%A2%E3%83%AA" title="フラッシュメモリ">フラッシュメモリ</a>(<a href="/wiki/USB%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%89%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%96" title="USBフラッシュドライブ">USBフラッシュドライブ</a>・<a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%83%A2%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%89" title="メモリーカード">メモリーカード</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/PC%E3%82%B1%E3%83%BC%E3%82%B9" title="PCケース">PCケース</a>内</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">CPU</a></li> <li><a href="/wiki/Random_Access_Memory" title="Random Access Memory">RAM</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%93%E3%83%87%E3%82%AA%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%89" title="ビデオカード">ビデオカード</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%82%A6%E3%83%B3%E3%83%89%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%89" title="サウンドカード">サウンドカード</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%B6%E3%83%BC%E3%83%9C%E3%83%BC%E3%83%89" title="マザーボード">マザーボード</a></li> <li><a href="/wiki/ATX%E9%9B%BB%E6%BA%90" title="ATX電源">電源</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%BC%E3%83%89%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%B9%E3%82%AF%E3%83%89%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%96" title="ハードディスクドライブ">ハードディスク</a> / <a href="/wiki/%E3%82%BD%E3%83%AA%E3%83%83%E3%83%89%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%BC%E3%83%88%E3%83%89%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%96" title="ソリッドステートドライブ">ソリッドステートドライブ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%8D%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%AF%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%89" title="ネットワークカード">ネットワークカード</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=FAX%E3%83%A2%E3%83%87%E3%83%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="FAXモデム (存在しないページ)">FAXモデム</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Fax_modem" class="extiw" title="en:Fax modem">英語版</a>)</span></span></li> <li><a href="/wiki/%E6%8B%A1%E5%BC%B5%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%89" title="拡張カード">拡張カード</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E5%85%A5%E5%87%BA%E5%8A%9B%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%83%88" title="入出力ポート">入出力ポート</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%BC%E3%82%B5%E3%83%8D%E3%83%83%E3%83%88" title="イーサネット">イーサネット</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%8B%E3%83%90%E3%83%BC%E3%82%B5%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%82%B7%E3%83%AA%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%83%90%E3%82%B9" title="ユニバーサル・シリアル・バス">USB</a></li> <li><span lang="en"><a href="/wiki/Thunderbolt" title="Thunderbolt">Thunderbolt</a></span></li> <li><a href="/wiki/HDMI" title="HDMI">HDMI</a></li> <li><a href="/wiki/DisplayPort" title="DisplayPort">DisplayPort</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A9%E3%83%BC%E3%83%B3%E3%83%97%E3%83%A9%E3%82%B0" title="フォーンプラグ">アナログオーディオジャック</a></li> <li><a href="/wiki/IEEE_1394" title="IEEE 1394"><span lang="en">Firewire</span></a> (IEEE 1394)</li> <li><a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%A9%E3%83%AC%E3%83%AB%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%83%88" title="パラレルポート">パラレルポート</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%AA%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%83%88" title="シリアルポート">シリアルポート</a></li> <li><a href="/wiki/PS/2%E3%82%B3%E3%83%8D%E3%82%AF%E3%82%BF" title="PS/2コネクタ">PS/2コネクタ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%AA%E3%82%A2%E3%83%ABATA#eSATA" title="シリアルATA">eSATA</a></li> <li><a href="/wiki/Digital_Visual_Interface" title="Digital Visual Interface">DVI</a></li> <li><a href="/wiki/VGA%E7%AB%AF%E5%AD%90" title="VGA端子">VGA</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐ext.eqiad.main‐577d96bfdc‐6chsz Cached time: 20250319033409 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.484 seconds Real time usage: 0.642 seconds Preprocessor visited node count: 6940/1000000 Post‐expand include size: 97089/2097152 bytes Template argument size: 19344/2097152 bytes Highest expansion depth: 32/100 Expensive parser function count: 12/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 34336/5000000 bytes Lua time usage: 0.149/10.000 seconds Lua memory usage: 3396772/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 470.950 1 -total 25.20% 118.682 2 Template:Ambox 25.13% 118.346 1 Template:複数の問題 13.47% 63.431 1 Template:N-bit 12.84% 60.477 1 Template:Sidebar_with_heading_backgrounds 11.92% 56.136 1 Template:Sidebar 11.80% 55.583 1 Template:Gallery 11.53% 54.301 13 Template:Efn 9.72% 45.770 2 Template:Reflist 9.46% 44.560 1 Template:Find_sources_mainspace --> <!-- Saved in parser cache with key jawiki:pcache:2387:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250319033409 and revision id 104164156. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">「<a dir="ltr" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=CPU&oldid=104164156">https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=CPU&oldid=104164156</a>」から取得</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%AB%E3%83%86%E3%82%B4%E3%83%AA" title="特別:カテゴリ">カテゴリ</a>: <ul><li><a href="/wiki/Category:CPU" title="Category:CPU">CPU</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">隠しカテゴリ: <ul><li><a href="/wiki/Category:%E7%8B%AC%E8%87%AA%E7%A0%94%E7%A9%B6%E3%81%AE%E9%99%A4%E5%8E%BB%E3%81%8C%E5%BF%85%E8%A6%81%E3%81%AA%E8%A8%98%E8%BF%B0%E3%81%AE%E3%81%82%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B/2021%E5%B9%B47%E6%9C%88-12%E6%9C%88" title="Category:独自研究の除去が必要な記述のある記事/2021年7月-12月">独自研究の除去が必要な記述のある記事/2021年7月-12月</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E8%A8%80%E8%91%89%E3%82%92%E6%BF%81%E3%81%97%E3%81%9F%E8%A8%98%E8%BF%B0%E3%81%AE%E3%81%82%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B_(%E3%81%84%E3%81%A4)/2019%E5%B9%B47%E6%9C%88-8%E6%9C%88" title="Category:言葉を濁した記述のある記事 (いつ)/2019年7月-8月">言葉を濁した記述のある記事 (いつ)/2019年7月-8月</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E7%8B%AC%E8%87%AA%E7%A0%94%E7%A9%B6%E3%81%AE%E9%99%A4%E5%8E%BB%E3%81%8C%E5%BF%85%E8%A6%81%E3%81%AA%E8%A8%98%E8%BF%B0%E3%81%AE%E3%81%82%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B/2019%E5%B9%B47%E6%9C%88-12%E6%9C%88" title="Category:独自研究の除去が必要な記述のある記事/2019年7月-12月">独自研究の除去が必要な記述のある記事/2019年7月-12月</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E5%BF%85%E8%A6%81%E3%81%A8%E3%81%99%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B/2014%E5%B9%B41%E6%9C%88" title="Category:出典を必要とする記事/2014年1月">出典を必要とする記事/2014年1月</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E8%A8%80%E8%91%89%E3%82%92%E6%BF%81%E3%81%97%E3%81%9F%E8%A8%98%E8%BF%B0%E3%81%AE%E3%81%82%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B/2014%E5%B9%B4" title="Category:言葉を濁した記述のある記事/2014年">言葉を濁した記述のある記事/2014年</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E6%A4%9C%E8%A8%BC%E3%81%8C%E6%B1%82%E3%82%81%E3%82%89%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E8%BF%B0%E3%81%AE%E3%81%82%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B/2021%E5%B9%B47%E6%9C%88-12%E6%9C%88" title="Category:検証が求められている記述のある記事/2021年7月-12月">検証が求められている記述のある記事/2021年7月-12月</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E5%8F%82%E7%85%A7%E6%96%B9%E6%B3%95" title="Category:参照方法">参照方法</a></li><li><a href="/wiki/Category:ISBN%E3%83%9E%E3%82%B8%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%82%92%E4%BD%BF%E7%94%A8%E3%81%97%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="Category:ISBNマジックリンクを使用しているページ">ISBNマジックリンクを使用しているページ</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> 最終更新 2025年3月19日 (水) 03:34 (日時は<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E5%80%8B%E4%BA%BA%E8%A8%AD%E5%AE%9A#mw-prefsection-rendering" title="特別:個人設定">個人設定</a>で未設定ならば<a href="/wiki/%E5%8D%94%E5%AE%9A%E4%B8%96%E7%95%8C%E6%99%82" title="協定世界時">UTC</a>)。</li> <li id="footer-info-copyright">テキストは<a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ja">クリエイティブ・コモンズ 表示-継承ライセンス</a>のもとで利用できます。追加の条件が適用される場合があります。詳細については<a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">利用規約</a>を参照してください。</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/ja">プライバシー・ポリシー</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%82%AD%E3%83%9A%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%81%AB%E3%81%A4%E3%81%84%E3%81%A6">ウィキペディアについて</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:%E5%85%8D%E8%B2%AC%E4%BA%8B%E9%A0%85">免責事項</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">行動規範</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">開発者</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ja.wikipedia.org">統計</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieに関する声明</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ja.m.wikipedia.org/w/index.php?title=CPU&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">モバイルビュー</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>検索</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia内を検索"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="特別:検索"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">検索</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="目次" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="目次の表示・非表示を切り替え" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">目次の表示・非表示を切り替え</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">CPU</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>113の言語版</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>話題を追加</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.eqiad.main-78bdfcd464-rvnbh","wgBackendResponseTime":170,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.484","walltime":"0.642","ppvisitednodes":{"value":6940,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":97089,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":19344,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":32,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":12,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":34336,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 470.950 1 -total"," 25.20% 118.682 2 Template:Ambox"," 25.13% 118.346 1 Template:複数の問題"," 13.47% 63.431 1 Template:N-bit"," 12.84% 60.477 1 Template:Sidebar_with_heading_backgrounds"," 11.92% 56.136 1 Template:Sidebar"," 11.80% 55.583 1 Template:Gallery"," 11.53% 54.301 13 Template:Efn"," 9.72% 45.770 2 Template:Reflist"," 9.46% 44.560 1 Template:Find_sources_mainspace"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.149","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3396772,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.eqiad.main-577d96bfdc-6chsz","timestamp":"20250319033409","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"CPU","url":"https:\/\/ja.wikipedia.org\/wiki\/CPU","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5300","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5300","author":{"@type":"Organization","name":"\u30a6\u30a3\u30ad\u30e1\u30c7\u30a3\u30a2\u30d7\u30ed\u30b8\u30a7\u30af\u30c8\u3078\u306e\u8ca2\u732e\u8005"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u30a6\u30a3\u30ad\u30e1\u30c7\u30a3\u30a2\u8ca1\u56e3","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-02-19T10:33:00Z","dateModified":"2025-03-19T03:34:07Z","headline":"\u30b3\u30f3\u30d4\u30e5\u30fc\u30bf\u306a\u3069\u306e\u5236\u5fa1\u4e2d\u67a2\u3092\u62c5\u3046\u60c5\u5831\u51e6\u7406\u88c5\u7f6e"}</script> </body> </html>