CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Kamienne kule z Kostaryki – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"56e0b5b9-7f8a-4381-968e-39fbb14ba508","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Kamienne_kule_z_Kostaryki","wgTitle":"Kamienne kule z Kostaryki","wgCurRevisionId":73657404,"wgRevisionId":73657404,"wgArticleId":3502735,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon odn bez numeru strony","Historia Kostaryki","Obiekty z listy dziedzictwa UNESCO w Kostaryce","Sztuka prekolumbijska","Stanowiska archeologiczne Ameryki Północnej"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Kamienne_kule_z_Kostaryki","wgRelevantArticleId":3502735,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true, "wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":73657404,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":7000,"wgCoordinates":{"lat":8.911389,"lon":-83.4775},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q282275","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"], "GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=[ "ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Stone_sphere.jpg/1200px-Stone_sphere.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1298"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Stone_sphere.jpg/800px-Stone_sphere.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="865"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Stone_sphere.jpg/640px-Stone_sphere.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="692"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Kamienne kule z Kostaryki – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Kamienne_kule_z_Kostaryki"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Kamienne_kule_z_Kostaryki"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Kamienne_kule_z_Kostaryki rootpage-Kamienne_kule_z_Kostaryki skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Kamienne+kule+z+Kostaryki" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Kamienne+kule+z+Kostaryki" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Kamienne+kule+z+Kostaryki" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Kamienne+kule+z+Kostaryki" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Pochodzenie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Pochodzenie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Pochodzenie</span> </div> </a> <ul id="toc-Pochodzenie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Odkrycie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Odkrycie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Odkrycie</span> </div> </a> <ul id="toc-Odkrycie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wykonanie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Wykonanie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Wykonanie</span> </div> </a> <ul id="toc-Wykonanie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mity_i_fakty" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Mity_i_fakty"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Mity i fakty</span> </div> </a> <ul id="toc-Mity_i_fakty-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Kamienne kule z Kostaryki</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 34 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-34" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">34 języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%83%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%83%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="كرات كوستاريكا الحجرية – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="كرات كوستاريكا الحجرية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Esferes_de_piedra_de_Costa_Rica" title="Esferes de piedra de Costa Rica – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Esferes de piedra de Costa Rica" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0-%D0%A0%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D1%82%D0%B0%D1%88_%D1%88%D0%B0%D1%80%D2%99%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Коста-Риканың таш шарҙары – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Коста-Риканың таш шарҙары" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%88%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D0%9A%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0-%D0%A0%D1%8B%D0%BA%D1%96" title="Каменныя шары Коста-Рыкі – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Каменныя шары Коста-Рыкі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Esferes_de_pedra_de_Costa_Rica" title="Esferes de pedra de Costa Rica – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Esferes de pedra de Costa Rica" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Kamenn%C3%A9_koule_v_Kostarice" title="Kamenné koule v Kostarice – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Kamenné koule v Kostarice" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Costa_Ricas_stensf%C3%A6rer" title="Costa Ricas stensfærer – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Costa Ricas stensfærer" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Steinkugeln_von_Costa_Rica" title="Steinkugeln von Costa Rica – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Steinkugeln von Costa Rica" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%AF%CE%B8%CE%B9%CE%BD%CE%B5%CF%82_%CF%83%CF%86%CE%B1%CE%AF%CF%81%CE%B5%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%9A%CF%8C%CF%83%CF%84%CE%B1_%CE%A1%CE%AF%CE%BA%CE%B1" title="Λίθινες σφαίρες της Κόστα Ρίκα – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Λίθινες σφαίρες της Κόστα Ρίκα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Stone_spheres_of_Costa_Rica" title="Stone spheres of Costa Rica – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Stone spheres of Costa Rica" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Esferas_de_piedra_de_Costa_Rica" title="Esferas de piedra de Costa Rica – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Esferas de piedra de Costa Rica" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/%C5%9Cton-sferoj_de_Kostariko" title="Ŝton-sferoj de Kostariko – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ŝton-sferoj de Kostariko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Sph%C3%A8res_m%C3%A9galithiques_du_Costa_Rica" title="Sphères mégalithiques du Costa Rica – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Sphères mégalithiques du Costa Rica" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Esferas_de_pedra_de_Costa_Rica" title="Esferas de pedra de Costa Rica – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Esferas de pedra de Costa Rica" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%A1_%D5%8C%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A5_%D5%A3%D5%B6%D5%A4%D5%A5%D6%80" title="Կոստա Ռիկայի քարե գնդեր – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Կոստա Ռիկայի քարե գնդեր" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Kamene_kugle_kulture_Diqu%C3%ADs" title="Kamene kugle kulture Diquís – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Kamene kugle kulture Diquís" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Batu_bulat_dari_Kosta_Rika" title="Batu bulat dari Kosta Rika – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Batu bulat dari Kosta Rika" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Sfere_di_pietra_della_Costa_Rica" title="Sfere di pietra della Costa Rica – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Sfere di pietra della Costa Rica" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9B%D7%93%D7%95%D7%A8%D7%99_%D7%94%D7%90%D7%91%D7%9F_%D7%91%D7%A7%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%94_%D7%A8%D7%99%D7%A7%D7%94" title="כדורי האבן בקוסטה ריקה – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="כדורי האבן בקוסטה ריקה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90-%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კოსტა-რიკის ქვის ბურთები – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="კოსტა-რიკის ქვის ბურთები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kosta_Rikos_akmeniniai_rutuliai" title="Kosta Rikos akmeniniai rutuliai – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Kosta Rikos akmeniniai rutuliai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Costa_Rica-i_k%C5%91goly%C3%B3k" title="Costa Rica-i kőgolyók – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Costa Rica-i kőgolyók" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Stenen_ballen_van_Costa_Rica" title="Stenen ballen van Costa Rica – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Stenen ballen van Costa Rica" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B3%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%AA%E3%82%AB%E3%81%AE%E7%9F%B3%E7%90%83" title="コスタリカの石球 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="コスタリカの石球" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Esferas_de_pedra_da_Costa_Rica" title="Esferas de pedra da Costa Rica – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Esferas de pedra da Costa Rica" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Sfere_de_piatr%C4%83_din_Costa_Rica" title="Sfere de piatră din Costa Rica – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Sfere de piatră din Costa Rica" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%B5_%D1%88%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D0%9A%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0-%D0%A0%D0%B8%D0%BA%D0%B8" title="Каменные шары Коста-Рики – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Каменные шары Коста-Рики" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Sferat_prej_guri_n%C3%AB_Kosta_Rika" title="Sferat prej guri në Kosta Rika – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Sferat prej guri në Kosta Rika" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Kamenn%C3%A9_gule_v_Kostarike" title="Kamenné gule v Kostarike – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Kamenné gule v Kostarike" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Costa_Rican_kivipallot" title="Costa Rican kivipallot – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Costa Rican kivipallot" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Costa_Ricas_stensf%C3%A4rer" title="Costa Ricas stensfärer – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Costa Ricas stensfärer" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kosta_Rika%27n%C4%B1n_ta%C5%9F_k%C3%BCreleri" title="Kosta Rika'nın taş küreleri – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kosta Rika'nın taş küreleri" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%27%D1%8F%D0%BD%D1%96_%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%96_%D0%9A%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0-%D0%A0%D0%B8%D0%BA%D0%B8" title="Кам'яні кулі Коста-Рики – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Кам'яні кулі Коста-Рики" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%93%A5%E6%96%AF%E9%81%94%E9%BB%8E%E5%8A%A0%E5%B7%A8%E5%9E%8B%E7%9F%B3%E7%90%83" title="哥斯達黎加巨型石球 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="哥斯達黎加巨型石球" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q282275#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Kamienne_kule_z_Kostaryki" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Kamienne_kule_z_Kostaryki" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Kamienne_kule_z_Kostaryki"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Kamienne_kule_z_Kostaryki"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Kamienne_kule_z_Kostaryki" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Kamienne_kule_z_Kostaryki" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&oldid=73657404" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Kamienne_kule_z_Kostaryki&id=73657404&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FKamienne_kule_z_Kostaryki"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FKamienne_kule_z_Kostaryki"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Kamienne+kule+z+Kostaryki"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Kamienne_kule_z_Kostaryki&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Stone_spheres_of_Costa_Rica" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q282275" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span id="coordinates" class="coordinates plainlinks">Na mapach: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&pagename=Kamienne_kule_z_Kostaryki&params=8.9113888888889_N_83.4775_W"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 8°54′41″N 83°28′39″W"><span class="latitude">8°54′41″N</span> <span class="longitude">83°28′39″W</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 8,911389 -83,477500"><span class="latitude">8,911389</span> <span class="longitude">-83,477500</span></span></span></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Prekolumbijskie osady wodzowskie z kamiennymi kulami ludu Dequis<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1">[a]</a></sup></div> </caption> <tbody><tr> <td colspan="2" style="text-align:center; font-size:90%; border:1px #aaa solid;">Obiekt z <a href="/wiki/Lista_%C5%9Bwiatowego_dziedzictwa_UNESCO" title="Lista światowego dziedzictwa UNESCO">listy światowego dziedzictwa UNESCO</a> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Stone_sphere.jpg" class="mw-file-description" title="Kamienna kula z Kostaryki"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Stone_sphere.jpg/222px-Stone_sphere.jpg" decoding="async" width="222" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Stone_sphere.jpg/333px-Stone_sphere.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Stone_sphere.jpg/444px-Stone_sphere.jpg 2x" data-file-width="1417" data-file-height="1533" /></a></span><br />Kamienna kula z Kostaryki </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pa%C5%84stwo" title="Państwo">Państwo</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Flag_of_Costa_Rica.svg/22px-Flag_of_Costa_Rica.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Flag_of_Costa_Rica.svg/33px-Flag_of_Costa_Rica.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Flag_of_Costa_Rica.svg/44px-Flag_of_Costa_Rica.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Kostaryka" title="Kostaryka">Kostaryka</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Typ </th> <td> <p>kulturowy </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Lista_%C5%9Bwiatowego_dziedzictwa_UNESCO#Kryteria" title="Lista światowego dziedzictwa UNESCO">Spełniane kryterium</a> </th> <td> <p>III </p> </td></tr> <tr> <th>Numer ref. </th> <td> <p><a rel="nofollow" class="external text" href="https://whc.unesco.org/en/list/1453">1453</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Lista_%C5%9Bwiatowego_dziedzictwa_UNESCO#Obiekty_UNESCO_według_regionów" title="Lista światowego dziedzictwa UNESCO">Region</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[b]</a></sup> </th> <td> <p>Ameryka Łacińska i Karaiby </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center; font-weight:bold; border:1px #aaa solid;">Historia wpisania na listę </td></tr> <tr> <th>Wpisanie na listę </th> <td> <p>2014<br /><small>na 38. <a href="/wiki/Komitet_%C5%9Awiatowego_Dziedzictwa#Lista_sesji_Komitetu_Światowego_Dziedzictwa" title="Komitet Światowego Dziedzictwa">sesji</a></small> </p> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie Kostaryki</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna Kostaryki"><img alt="Mapa konturowa Kostaryki, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Prekolumbijskie osady wodzowskie z kamiennymi kulami ludu Dequis”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Costa_Rica_location_map.svg/238px-Costa_Rica_location_map.svg.png" decoding="async" width="238" height="214" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Costa_Rica_location_map.svg/357px-Costa_Rica_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Costa_Rica_location_map.svg/476px-Costa_Rica_location_map.svg.png 2x" data-file-width="1148" data-file-height="1034" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:64.715277777778%;left:67.166666666667%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&params=8.9113888888889_N_83.4775_W_" title="Prekolumbijskie osady wodzowskie z kamiennymi kulami ludu Dequis"><img alt="Prekolumbijskie osady wodzowskie z kamiennymi kulami ludu Dequis" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:10em;z-index:90;font-size:12.6px;float:center;text-align:center;left:-5em;bottom:3.5px"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Prekolumbijskie osady wodzowskie z kamiennymi kulami ludu Dequis</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-bottom:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"><span class="coordinates inline inline-and-top plainlinks"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&pagename=Kamienne_kule_z_Kostaryki&params=8.9113888888889_N_83.4775_W"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 8°54′41″N 83°28′39″W"><span class="latitude">8°54′41″N</span> <span class="longitude">83°28′39″W</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 8,911389 -83,477500"><span class="latitude">8,911389</span> <span class="longitude">-83,477500</span></span></span></a></span> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Stone_spheres_of_Costa_Rica" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Stone_spheres_of_Costa_Rica" class="extiw" title="commons:Category:Stone spheres of Costa Rica">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="border:1px solid #aaa;"><div class="refsection refsection-infobox"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://whc.unesco.org/en/list">Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO</a></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://whc.unesco.org/en/list/?search=&search_by_country=&type=&media=&region=&order=region">Oficjalny podział dokonany przez UNESCO</a></span> </li> </ol></div></div> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Kamienne kule z Kostaryki</b> – <a href="/wiki/Monolit" title="Monolit">monolityczne</a> <a href="/wiki/Rze%C5%BAba" class="mw-redirect" title="Rzeźba">rzeźby</a> w kształcie <a href="/wiki/Kula" title="Kula">kul</a> wykonane przez człowieka, odkryte na obszarze <a href="/wiki/Kostaryka" title="Kostaryka">Kostaryki</a>, o średnicy od kilku centymetrów do ponad dwóch metrów (największa znaleziona ma 2,4 m średnicy i waży ok. 16 ton). Lokalnie są nazywane Las Bolas, co dosłownie oznacza Kule<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[1]</a></sup>. W 2014 wraz z prekolumbijskimi osadami wodzowskimi kamienne kule wpisano na <a href="/wiki/Lista_%C5%9Bwiatowego_dziedzictwa_UNESCO" title="Lista światowego dziedzictwa UNESCO">listę światowego dziedzictwa UNESCO</a><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[2]</a></sup><sup id="cite_ref-CITEREFUniversity_of_Kansas2010_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFUniversity_of_Kansas2010-5">[3]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony"> </span>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Pochodzenie">Pochodzenie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Pochodzenie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pochodzenie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kule znajdowano obok przedmiotów datowanych od 200 roku p.n.e. do 800 roku n.e. Podczas innych <a href="/wiki/Archeologia" title="Archeologia">prac archeologicznych</a> obok kul odnajdywano złote ozdoby typowe dla okresu ok. 1000 roku n.e. Jeszcze inne przedmioty znalezione w innym miejscu wraz z kulami wskazywały na XVI stulecie. W związku z tym można stwierdzić, że kule były wytwarzane w przedziale czasowym wynoszącym 1800 lat, prawdopodobnie przez <a href="/wiki/Autochton" title="Autochton">rdzennych mieszkańców</a> Kostaryki posługujących się <a href="/wiki/J%C4%99zyki_czibcza%C5%84skie" title="Języki czibczańskie">językiem czibczańskim</a>. Lud ten żył w odosobnieniu w siedliskach nieprzekraczających 2000 mieszkańców, zajmując się głównie uprawą m.in. <a href="/wiki/Fasola" title="Fasola">fasoli</a>, <a href="/wiki/Kukurydza" title="Kukurydza">kukurydzy</a>, <a href="/wiki/Maniok" title="Maniok">manioku</a>, <a href="/wiki/Melonowiec_w%C5%82a%C5%9Bciwy" title="Melonowiec właściwy">papai</a>, <a href="/wiki/Ananas" title="Ananas">ananasów</a>, <a href="/wiki/Dynia" title="Dynia">dyń</a>, <a href="/wiki/Smaczliwka" title="Smaczliwka">awokado</a>, <a href="/wiki/Kakao" title="Kakao">kakao</a><sup id="cite_ref-CITEREFHoopes2001_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHoopes2001-6">[4]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony"> </span>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Odkrycie">Odkrycie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Odkrycie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Odkrycie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pierwsze zapiski o kamiennych kulach sięgają XIX w., jednak dopiero ich masowe odkrycia podczas prac rolniczych na <a href="/wiki/Plantacja" title="Plantacja">plantacjach</a> <a href="/wiki/Banan_(owoc)" title="Banan (owoc)">bananów</a> w latach 30. przez <a href="/wiki/United_Fruit_Company" title="United Fruit Company">United Fruit Company</a> wzbudziły zainteresowanie archeologów<sup id="cite_ref-CITEREFUniversity_of_Kansas2010_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFUniversity_of_Kansas2010-5">[3]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony"> </span>. Odkrycie to spowodowało między innymi, że wiele z nich zostało przeniesionych z pierwotnych miejsc położenia (np. do ogródków w celach ozdobnych), a część została zniszczona. Obecnie można je znaleźć rozproszone w całej Kostaryce. Dwie z nich znajdują się w Muzeum National Geographic w <a href="/wiki/Waszyngton" title="Waszyngton">Waszyngtonie</a> oraz w Muzeum Archeologii i Etnografii na <a href="/wiki/Uniwersytet_Harvarda" title="Uniwersytet Harvarda">Uniwersytecie Harvarda</a> w <a href="/wiki/Cambridge_(Massachusetts)" title="Cambridge (Massachusetts)">Cambridge</a><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">[5]</a></sup>. </p><p> Pierwotnie kule można było znaleźć w takich rejonach, jak <a href="/wiki/Delta_rzeki" title="Delta rzeki">delta rzeki</a> <a href="/w/index.php?title=Diqu%C3%ADs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diquís (strona nie istnieje)">Diquís</a> w pobliżu miast <a href="/w/index.php?title=Palmar_Sur&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palmar Sur (strona nie istnieje)">Palmar Sur</a> i <a href="/w/index.php?title=Palmar_Norte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palmar Norte (strona nie istnieje)">Palmar Norte</a> oraz na <a href="/wiki/Isla_del_Ca%C3%B1o" title="Isla del Caño">Isla del Caño</a><sup id="cite_ref-CITEREFHoopes2001_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHoopes2001-6">[4]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony"> </span>. Często towarzyszyły im inne znaleziska archeologiczne, takie jak <a href="/wiki/Chodnik_(droga)" title="Chodnik (droga)">chodniki</a> wykonane z <a href="/wiki/Otoczak_(geologia)" title="Otoczak (geologia)">otoczaków</a> rzecznych, całe lub rozbite naczynia ceramiczne, ozdoby itp. <a href="/w/index.php?title=Samuel_Lothrop&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samuel Lothrop (strona nie istnieje)">Samuel Lothrop</a> w swojej publikacji (1963) podaje informację o zarejestrowaniu 186 tych obiektów, aktualnie ich liczbę szacuje się na około 300<sup id="cite_ref-CITEREFHoopes2001_6-2" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHoopes2001-6">[4]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony"> </span>. Od 1970 władze samorządowe chronią kamienne kule oraz ich lokalizacje<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[6]</a></sup>. </p><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Sar_12crmus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Sar_12crmus.jpg/200px-Sar_12crmus.jpg" decoding="async" width="200" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Sar_12crmus.jpg/300px-Sar_12crmus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Sar_12crmus.jpg/400px-Sar_12crmus.jpg 2x" data-file-width="430" data-file-height="172" /></a><figcaption>Kamienne kule jako ozdoba trawnika</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wykonanie">Wykonanie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Wykonanie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wykonanie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W większości zostały wykonane z <a href="/wiki/Granodioryt" title="Granodioryt">granodiorytu</a> – kwaśnej <a href="/wiki/Ska%C5%82y_magmowe" title="Skały magmowe">skały magmowej</a>. Same rzeźby powstawały najpewniej przez redukcję różnej wielkości otoczaków, kamieni i <a href="/wiki/G%C5%82az" title="Głaz">głazów</a> do formy kulistej. Ustalono, że granodioryt w wyniku nagłych zmian temperatury łuszczy się, stąd np. poprzez rozgrzewanie gorącymi węglami i schładzanie wodą oraz odpowiednią obróbkę mechaniczną można było uzyskać kuliste kształty. Na koniec były <a href="/wiki/Szlifowanie" title="Szlifowanie">szlifowane</a> i <a href="/wiki/Polerowanie" title="Polerowanie">polerowane</a>. W wyniku dokonanych pomiarów kul o średnicach od około 0,6 m do 0,9 m wykryto rozbieżności w średnicy wahające się od 2,5 cm do 5,1 cm, w związku z czym należy odrzucić twierdzenie, że są idealnie kuliste<sup id="cite_ref-CITEREFHoopes2001_6-3" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHoopes2001-6">[4]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony"> </span>. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pre-Columbian_Stone_Balls_at_Palmar_Sur,_Costa_Rica.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Pre-Columbian_Stone_Balls_at_Palmar_Sur%2C_Costa_Rica.jpg/200px-Pre-Columbian_Stone_Balls_at_Palmar_Sur%2C_Costa_Rica.jpg" decoding="async" width="200" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Pre-Columbian_Stone_Balls_at_Palmar_Sur%2C_Costa_Rica.jpg/300px-Pre-Columbian_Stone_Balls_at_Palmar_Sur%2C_Costa_Rica.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Pre-Columbian_Stone_Balls_at_Palmar_Sur%2C_Costa_Rica.jpg/400px-Pre-Columbian_Stone_Balls_at_Palmar_Sur%2C_Costa_Rica.jpg 2x" data-file-width="4608" data-file-height="3072" /></a><figcaption>Kamienne kule w parku nieopodal lotniska w Palmar Sur</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Mity_i_fakty">Mity i fakty</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Mity i fakty" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Mity i fakty"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wokół kamiennych kul narodziło się wiele <a href="/wiki/Mit" title="Mit">mitów</a> wynikających z ich pozornej <a href="/wiki/Doskona%C5%82o%C5%9B%C4%87" title="Doskonałość">doskonałości</a>, usytuowania, w jakim je odnaleziono (wiele było ułożonych w linie, figury geometryczne, a inne były częściowo zakopane w ziemi) oraz ich struktury (niektóre są z głębokimi bruzdami). Niektóre opowieści mówią o schowanym wewnątrz kul złocie (wskutek czego wiele zniszczono). Podobnym opowieściom sprzyja fakt, że kamienne kule stanowią swojego rodzaju tajemnicę archeologiczną, gdyż w wyniku <a href="/wiki/Hiszpa%C5%84ska_kolonizacja_Ameryki_P%C3%B3%C5%82nocnej" title="Hiszpańska kolonizacja Ameryki Północnej">hiszpańskiej kolonizacji</a> zaprzestano ich wytwarzania, a rdzenna ludność nie zostawiła po sobie żadnych jednoznacznych dowodów potwierdzających słuszność jakiejkolwiek teorii dotyczącej ich przeznaczenia<sup id="cite_ref-CITEREFHoopes2001_6-4" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFHoopes2001-6">[4]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony"> </span>. </p><p>Niemniej według archeologów prawdopodobnie mogły one służyć jako świadectwo rangi w lokalnym społeczeństwie lub być rodzajem <a href="/wiki/Kalendarz" title="Kalendarz">kalendarza</a> do planowania upraw<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[7]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://prezi.com/nl_jdtjgio5k/las-bolas-de-costa-rica/">Las Bolas de Costa Rica</a>. prezi.com. [dostęp 2015-06-30].</cite></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://whc.unesco.org/en/list/1453">Precolumbian Chiefdom Settlements with Stone Spheres of the Diquís</a>. [dostęp 2015-06-29]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFUniversity_of_Kansas2010-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFUniversity_of_Kansas2010_5-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFUniversity_of_Kansas2010_5-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFUniversity_of_Kansas2010">University of Kansas 2010 ↓</a></span>.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFHoopes2001-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFHoopes2001_6-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFHoopes2001_6-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFHoopes2001_6-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFHoopes2001_6-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFHoopes2001_6-4">e</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFHoopes2001">Hoopes 2001 ↓</a></span>.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://harvardmagazine.com/2001/07/ball-of-mystery.html">Ball of Mystery</a>. [dostęp 2015-06-29]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://megaconstrucciones.net/?construccion=esferas-piedra-costa-rica">Esferas de piedra de Costa Rica</a>. [dostęp 2015-06-29]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku hiszpańskim (español)">hiszp.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150402091926/http://wvw.nacion.com/viva/2003/mayo/25/portada.html">Tierra de esferas</a>. [dostęp 2015-06-29]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://wvw.nacion.com/viva/2003/mayo/25/portada.html">tego adresu</a> (2015-04-02)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku hiszpańskim (español)">hiszp.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book" id="CITEREFHoopes2001"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">John</span><span class="cite-name-initials" title="John" style="display:none">J.</span> </span><span class="cite-lastname">Hoopes</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">John</span><span class="cite-name-initials" title="John">J.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.world-mysteries.com/sar_12.htm"><i>The Stone Spheres of Costa Rica</i></a>, 2001<span class="accessdate"> [dostęp 2015-06-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=John&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=The+Stone+Spheres+of+Costa+Rica&rft.date=2001&rft.aulast=Hoopes&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.world-mysteries.com%2Fsar_12.htm" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li> <li><cite class="citation web" id="CITEREFUniversity_of_Kansas2010">University of Kansas: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.eurekalert.org/pub_releases/2010-03/uok-uok032210.php">University of Kansas researcher investigates mysterious stone spheres in Costa Rica</a>. EurekAlert! Science News, 2010-03-22. [dostęp 2017-05-22]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></li></ul></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&oldid=73657404">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&oldid=73657404</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Historia_Kostaryki" title="Kategoria:Historia Kostaryki">Historia Kostaryki</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Obiekty_z_listy_dziedzictwa_UNESCO_w_Kostaryce" title="Kategoria:Obiekty z listy dziedzictwa UNESCO w Kostaryce">Obiekty z listy dziedzictwa UNESCO w Kostaryce</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Sztuka_prekolumbijska" title="Kategoria:Sztuka prekolumbijska">Sztuka prekolumbijska</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Stanowiska_archeologiczne_Ameryki_P%C3%B3%C5%82nocnej" title="Kategoria:Stanowiska archeologiczne Ameryki Północnej">Stanowiska archeologiczne Ameryki Północnej</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryta kategoria: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_odn_bez_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon odn bez numeru strony">Szablon odn bez numeru strony</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 29 kwi 2024, 14:11.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Kamienne_kule_z_Kostaryki&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-9bpbq","wgBackendResponseTime":195,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.228","walltime":"0.558","ppvisitednodes":{"value":4248,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":34219,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":6867,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":5,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":6853,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 261.365 1 -total"," 51.29% 134.056 1 Szablon:UNESCO_infobox"," 25.30% 66.133 6 Szablon:Cytuj_stronę"," 24.50% 64.030 1 Szablon:Przypisy"," 13.65% 35.679 1 Szablon:Infobox_mapa_lokalizacyjna"," 13.38% 34.975 1 Szablon:Infobox_tytuł"," 9.85% 25.742 1 Szablon:Cytuj"," 9.45% 24.690 7 Szablon:Odn"," 8.01% 20.937 1 Szablon:Infobox_państwo_nie_iso"," 7.94% 20.743 10 Szablon:Lang"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.080","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3694753,"limit":52428800},"limitreport-logs":"{{#invoke:Moduł:Mapa|Infobox}}\nwspółrzędne = \"8°54′41″N 83°28′39″W\"\nargumenty = table#1 {\n [\"category\"] = \"UNESCO infobox\",\n}\nmap = \"Kostaryka\"\nmap = \"Kostaryka\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Prekolumbijskie osady wodzowskie z kamiennymi kulami ludu Dequis”\",\n [\"description\"] = \"Prekolumbijskie osady wodzowskie z kamiennymi kulami ludu Dequis\",\n [\"geohack\"] = \"type:city\",\n [\"latitude\"] = 8.9113888888889,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=8.9113888888889_N_83.4775_W_\",\n [\"longitude\"] = -83.4775,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"blisko centrum po prawej na dole\",\n [\"rx\"] = 159.85666666667,\n [\"ry\"] = 138.72745765583,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 67.166666666667,\n [\"y\"] = 64.715277777778,\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7f58d5dcf5-4g7l5","timestamp":"20241109163710","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Kamienne kule z Kostaryki","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Kamienne_kule_z_Kostaryki","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q282275","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q282275","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2015-06-30T11:03:31Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/72\/Stone_sphere.jpg"}</script> </body> </html>