CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ka" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>კავკასიონი - ვიკიპედია</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )kawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","იანვარი","თებერვალი","მარტი","აპრილი","მაისი","ივნისი","ივლისი","აგვისტო","სექტემბერი","ოქტომბერი","ნოემბერი","დეკემბერი"],"wgRequestId":"ab94ddb7-c74e-4a95-9fc9-a1967e1fc3cc","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"კავკასიონი","wgTitle":"კავკასიონი","wgCurRevisionId":4676134,"wgRevisionId":4676134,"wgArticleId":3855,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით","სტატიები GND იდენტიფიკატორით","სტატიები NKC იდენტიფიკატორით", "სტატიები VIAF იდენტიფიკატორით","ვიკიპედიის სტატიები WorldCat-VIAF იდენტიფიკატორით","ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით - მარტი 2022","რჩეული სტატიები","კავკასიონი","კავკასიონის ქედები","კავკასიის გეოგრაფია","აღმოსავლეთი ევროპა","დასავლეთი აზია","საქართველოს ქედები","რუსეთის ქედები","აზერბაიჯანის ქედები","ფიზიოგრაფიული პროვინციები"],"wgPageViewLanguage":"ka","wgPageContentLanguage":"ka","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"კავკასიონი","wgRelevantArticleId":3855 ,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["autoconfirmed"],"wgRestrictionMove":["autoconfirmed"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":4676134,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ka","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ka"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q5477","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness", "fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js", "ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.switcher","ext.gadget.pgnviewer","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ka&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ka&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ka&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Kaukasus.jpg/1200px-Kaukasus.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="927"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Kaukasus.jpg/800px-Kaukasus.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="618"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Kaukasus.jpg/640px-Kaukasus.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="495"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="კავკასიონი - ვიკიპედია"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ka.m.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ვიკიპედია (ka)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ka.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ka"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ვიკიპედია-ის არხი Atom" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-კავკასიონი rootpage-კავკასიონი skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">შინაარსზე გადასვლა</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="საიტი"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="მთავარი მენიუ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">მთავარი მენიუ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">მთავარი მენიუ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">დამალვა</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ნავიგაცია </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98" title="გახსენით მთავარი გვერდი [z]" accesskey="z"><span>მთავარი გვერდი</span></a></li><li id="n-თემატური-ძიება" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98"><span>თემატური ძიება</span></a></li><li id="n-რჩეული-სტატიები" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>რჩეული სტატიები</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="შემთხვევითი გვერდის გახსნა. [x]" accesskey="x"><span>შემთხვევითი გვერდი</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>ახალი გვერდები</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> მონაწილეობა </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-ინფორმაცია" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>ინფორმაცია</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="სად გავიგოთ."><span>დახმარება</span></a></li><li id="n-ფორუმი" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98"><span>ფორუმი</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედიაში ბოლო ცვლილებების სია. [r]" accesskey="r"><span>ბოლო ცვლილებები</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ვიკიპედია" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ka.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.5em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="თავისუფალი ენციკლოპედია" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ka.svg" width="130" height="14" style="width: 8.125em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ძიება ვიკიპედია [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ძიება</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ძიება ვიკიპედია" aria-label="ძიება ვიკიპედია" autocapitalize="sentences" title="ძიება ვიკიპედია [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="სპეციალური:ძიება"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ძიება</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="პირადი ხელსაწყოები"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="იერსახე"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="გვერდის შრიფტის ზომის, სიგანისა და ფერის შეცვლა" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="იერსახე" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">იერსახე</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ka.wikipedia.org&uselang=ka" class=""><span>შემოწირულობები</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%90&returnto=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ჩვენ გთავაზობთ, შექმნათ ანგარიში და შეხვიდეთ სისტემაში; თუმცა ეს არ არის აუცილებელი" class=""><span>ანგარიშის შექმნა</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90&returnto=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="სასურველია დარეგისტრირდეთ, თუმცა აუცილებელი არ არის. [o]" accesskey="o" class=""><span>შესვლა</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="მეტი შესაძლებლობა" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="პირადი ხელსაწყოები" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">პირადი ხელსაწყოები</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="მომხმარებლის მენიუ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ka.wikipedia.org&uselang=ka"><span>შემოწირულობები</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%90&returnto=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ჩვენ გთავაზობთ, შექმნათ ანგარიში და შეხვიდეთ სისტემაში; თუმცა ეს არ არის აუცილებელი"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ანგარიშის შექმნა</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90&returnto=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="სასურველია დარეგისტრირდეთ, თუმცა აუცილებელი არ არის. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>შესვლა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> გვერდები სისტემიდან გამოსული რედაქტორებისათვის <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" aria-label="რედაქტირების შესახებ მეტის გაგება"><span>გაიგეთ მეტი</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="რედაქტირებების სია შესრულებული ამ IP მისამართიდან [y]" accesskey="y"><span>წვლილი</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90" title="დისკუსია ამ ip მისამართის წაშლის შესახებ [n]" accesskey="n"><span>განხილვა</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eდამალვა\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"ka\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv class=\"layout plainlinks\" align=\"right\"\u003E\u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.facebook.com/georgianwikipedia\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/18px-Facebook_icon.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"18\" height=\"18\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/27px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/36px-Facebook_icon.svg.png 2x\" data-file-width=\"256\" data-file-height=\"256\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.instagram.com/georgianwiki\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/17px-Instagram_icon.png\" decoding=\"async\" width=\"17\" height=\"17\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/26px-Instagram_icon.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/34px-Instagram_icon.png 2x\" data-file-width=\"5001\" data-file-height=\"5001\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.twitter.com/georgianwiki\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/12px-Twitter_logo_initial.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"12\" height=\"17\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/18px-Twitter_logo_initial.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/24px-Twitter_logo_initial.svg.png 2x\" data-file-width=\"50\" data-file-height=\"69\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\n\u003Cp\u003E\u003Cbr /\u003E\n\u003C/p\u003E\n\u003Cdiv id=\"wle-banner\" class=\"plainlinks\" style=\"background:white; border:3px solid #21ABCD; margin: 0 auto 1em auto; font-size: 120%; overflow: hidden; text-align: center; padding: 0.5ex;\"\u003E\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%9B_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98/2024/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94\" title=\"wmge:ვმ საქართველო/კონკურსები/2024/ვიკიპედიის აზიის თვე\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/100px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"100\" height=\"108\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/150px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/200px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png 2x\" data-file-width=\"512\" data-file-height=\"555\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \u003Cfigure class=\"mw-halign-right\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/\" title=\"wmge:\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/90px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"90\" height=\"90\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/135px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/180px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png 2x\" data-file-width=\"2329\" data-file-height=\"2329\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \u003Cb\u003Eჩაერთეთ კონკურსში \u003Cbr /\u003E\u003Cbig\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%9B_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98/2024/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94\" class=\"extiw\" title=\"wmge:ვმ საქართველო/კონკურსები/2024/ვიკიპედიის აზიის თვე\"\u003E\u003Cfont color=\"#0000FF\"\u003E„ვიკიპედიის აზიის თვე“,\u003C/font\u003E\u003C/a\u003E\u003C/big\u003E \u003Cbr /\u003Eშექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზები!\u003C/b\u003E\u003C/div\u003E\n\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="საიტი"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="სარჩევი" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">სარჩევი</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">დამალვა</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">შესავალი</div> </a> </li> <li id="toc-ეტიმოლოგია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ეტიმოლოგია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>ეტიმოლოგია</span> </div> </a> <ul id="toc-ეტიმოლოგია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-რელიეფი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#რელიეფი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>რელიეფი</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-რელიეფი-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „რელიეფი“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-რელიეფი-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-უმაღლესი_მწვერვალები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#უმაღლესი_მწვერვალები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>უმაღლესი მწვერვალები</span> </div> </a> <ul id="toc-უმაღლესი_მწვერვალები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-მთავარი_უღელტეხილები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#მთავარი_უღელტეხილები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>მთავარი უღელტეხილები</span> </div> </a> <ul id="toc-მთავარი_უღელტეხილები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-გეოგრაფიული_კუთვნილება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#გეოგრაფიული_კუთვნილება"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>გეოგრაფიული კუთვნილება</span> </div> </a> <ul id="toc-გეოგრაფიული_კუთვნილება-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-გეოლოგიური_აგებულება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#გეოლოგიური_აგებულება"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>გეოლოგიური აგებულება</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-გეოლოგიური_აგებულება-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „გეოლოგიური აგებულება“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-გეოლოგიური_აგებულება-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-სასარგებლო_წიაღისეულები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სასარგებლო_წიაღისეულები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>სასარგებლო წიაღისეულები</span> </div> </a> <ul id="toc-სასარგებლო_წიაღისეულები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-კლიმატი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#კლიმატი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>კლიმატი</span> </div> </a> <ul id="toc-კლიმატი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-გამყინვარება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#გამყინვარება"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>გამყინვარება</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-გამყინვარება-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „გამყინვარება“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-გამყინვარება-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-თანამედროვე_გამყინვარება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#თანამედროვე_გამყინვარება"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>თანამედროვე გამყინვარება</span> </div> </a> <ul id="toc-თანამედროვე_გამყინვარება-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ძველი_გამყინვარება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ძველი_გამყინვარება"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>ძველი გამყინვარება</span> </div> </a> <ul id="toc-ძველი_გამყინვარება-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ჰიდროგრაფია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ჰიდროგრაფია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>ჰიდროგრაფია</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ჰიდროგრაფია-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „ჰიდროგრაფია“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-ჰიდროგრაფია-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-მდინარეები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#მდინარეები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>მდინარეები</span> </div> </a> <ul id="toc-მდინარეები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ტბები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ტბები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>ტბები</span> </div> </a> <ul id="toc-ტბები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ლანდშაფტის_ტიპები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ლანდშაფტის_ტიპები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>ლანდშაფტის ტიპები</span> </div> </a> <ul id="toc-ლანდშაფტის_ტიპები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-დაცული_ტერიტორიები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#დაცული_ტერიტორიები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>დაცული ტერიტორიები</span> </div> </a> <ul id="toc-დაცული_ტერიტორიები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ფლორა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ფლორა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>ფლორა</span> </div> </a> <ul id="toc-ფლორა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ფაუნა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ფაუნა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>ფაუნა</span> </div> </a> <ul id="toc-ფაუნა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-შესწავლის_ისტორია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#შესწავლის_ისტორია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>შესწავლის ისტორია</span> </div> </a> <ul id="toc-შესწავლის_ისტორია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-იხილეთ_აგრეთვე" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#იხილეთ_აგრეთვე"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>იხილეთ აგრეთვე</span> </div> </a> <ul id="toc-იხილეთ_აგრეთვე-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-რესურსები_ინტერნეტში" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#რესურსები_ინტერნეტში"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>რესურსები ინტერნეტში</span> </div> </a> <ul id="toc-რესურსები_ინტერნეტში-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ლიტერატურა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ლიტერატურა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>ლიტერატურა</span> </div> </a> <ul id="toc-ლიტერატურა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სქოლიო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#სქოლიო"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>სქოლიო</span> </div> </a> <ul id="toc-სქოლიო-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="სარჩევი" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="სარჩევის დამალვა/ჩვენება" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">სარჩევის დამალვა/ჩვენება</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">კავკასიონი</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="სხვაენოვან სტატიაზე გადასვლა. ხელმისაწვდომია 109 ენაზე" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-109" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">109 ენა</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Kaukasus" title="Kaukasus — აფრიკაანსი" lang="af" hreflang="af" data-title="Kaukasus" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="აფრიკაანსი" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Kaukasus" title="Kaukasus — შვეიცარიული გერმანული" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Kaukasus" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="შვეიცარიული გერმანული" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%88%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="جبال القوقاز — არაბული" lang="ar" hreflang="ar" data-title="جبال القوقاز" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="არაბული" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Montes_d%27El_C%C3%A1ucasu" title="Montes d'El Cáucasu — ასტურიული" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Montes d'El Cáucasu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="ასტურიული" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D1%8A%D1%83%D0%BB_%D0%BC%D1%83%D0%B3%D3%80%D1%80%D1%83%D0%BB" title="Кавказалъул мугӀрул — ხუნძური" lang="av" hreflang="av" data-title="Кавказалъул мугӀрул" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="ხუნძური" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Qafqaz_da%C4%9Flar%C4%B1" title="Qafqaz dağları — აზერბაიჯანული" lang="az" hreflang="az" data-title="Qafqaz dağları" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="აზერბაიჯანული" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7_%D1%82%D0%B0%D1%83%D2%99%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Кавказ тауҙары — ბაშკირული" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Кавказ тауҙары" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="ბაშკირული" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Kaukasus" title="Kaukasus — Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Kaukasus" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Kaukazos" title="Kaukazos — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Kaukazos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%9E%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B" title="Каўказскія горы — ბელარუსული" lang="be" hreflang="be" data-title="Каўказскія горы" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ბელარუსული" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7" title="Кавказ — ბულგარული" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Кавказ" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ბულგარული" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%89%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%B6%E0%A4%B8_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A4%A4" title="कॉकेशस परबत — Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="कॉकेशस परबत" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%95%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A6%BE%E0%A6%B8_%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%A4%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BE" title="ককেশাস পর্বতমালা — ბენგალური" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ককেশাস পর্বতমালা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ბენგალური" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Menezio%C3%B9_Kaokaz" title="Menezioù Kaokaz — ბრეტონული" lang="br" hreflang="br" data-title="Menezioù Kaokaz" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ბრეტონული" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Kavkaz_(planina)" title="Kavkaz (planina) — ბოსნიური" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Kavkaz (planina)" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ბოსნიური" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Muntanyes_del_Caucas" title="Muntanyes del Caucas — კატალანური" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Muntanyes del Caucas" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="კატალანური" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BD_%D0%BB%D0%B0%D1%8C%D0%BC%D0%BD%D0%B0%D1%88" title="Кавказан лаьмнаш — ჩეჩნური" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Кавказан лаьмнаш" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ჩეჩნური" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Caucasus_Mountains" title="Caucasus Mountains — სებუანო" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Caucasus Mountains" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="სებუანო" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%DB%95%DA%86%DB%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%82%DB%95%D9%88%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="زنجیرەچیاکانی قەوقاز — ცენტრალური ქურთული" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="زنجیرەچیاکانی قەوقاز" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="ცენტრალური ქურთული" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="კარგი სტატია"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Kavkaz" title="Kavkaz — ჩეხური" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Kavkaz" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ჩეხური" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Ka%C3%B9kaz_(r%C3%A9ga_g%C3%B3r)" title="Kaùkaz (réga gór) — კაშუბური" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Kaùkaz (réga gór)" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="კაშუბური" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Mynyddoedd_y_Cawcasws" title="Mynyddoedd y Cawcasws — უელსური" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Mynyddoedd y Cawcasws" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="უელსური" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kaukasus" title="Kaukasus — დანიური" lang="da" hreflang="da" data-title="Kaukasus" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="დანიური" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kaukasus" title="Kaukasus — გერმანული" lang="de" hreflang="de" data-title="Kaukasus" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="გერმანული" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Kawkaz" title="Kawkaz — ქვემოსორბული" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Kawkaz" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="ქვემოსორბული" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%8D%CE%BA%CE%B1%CF%83%CE%BF%CF%82" title="Καύκασος — ბერძნული" lang="el" hreflang="el" data-title="Καύκασος" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ბერძნული" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Caucasus_Mountains" title="Caucasus Mountains — ინგლისური" lang="en" hreflang="en" data-title="Caucasus Mountains" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ინგლისური" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Ka%C5%ADkazo" title="Kaŭkazo — ესპერანტო" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Kaŭkazo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ესპერანტო" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Cordillera_del_C%C3%A1ucaso" title="Cordillera del Cáucaso — ესპანური" lang="es" hreflang="es" data-title="Cordillera del Cáucaso" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ესპანური" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kaukasus" title="Kaukasus — ესტონური" lang="et" hreflang="et" data-title="Kaukasus" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ესტონური" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kaukaso_(mendikatea)" title="Kaukaso (mendikatea) — ბასკური" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Kaukaso (mendikatea)" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="ბასკური" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D9%87_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="رشته‌کوه قفقاز — სპარსული" lang="fa" hreflang="fa" data-title="رشته‌کوه قفقاز" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="სპარსული" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kaukasus" title="Kaukasus — ფინური" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kaukasus" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ფინური" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Kaukasus" title="Kaukasus — ფარერული" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Kaukasus" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ფარერული" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/G%C3%A9ographie_du_Caucase" title="Géographie du Caucase — ფრანგული" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Géographie du Caucase" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ფრანგული" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Kaukasus" title="Kaukasus — დასავლეთფრიზიული" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Kaukasus" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="დასავლეთფრიზიული" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Sl%C3%A9ibhte_Chugais" title="Sléibhte Chugais — ირლანდიური" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Sléibhte Chugais" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ირლანდიური" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Cordilleira_do_C%C3%A1ucaso" title="Cordilleira do Cáucaso — გალისიური" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Cordilleira do Cáucaso" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="გალისიური" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Yvytyrys%C3%BDi_K%C3%A1ukaso" title="Yvytyrysýi Káukaso — გუარანი" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Yvytyrysýi Káukaso" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="გუარანი" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Kavkaz_s%C3%A2n-mak" title="Kavkaz sân-mak — Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Kavkaz sân-mak" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%A8%D7%99_%D7%94%D7%A7%D7%95%D7%95%D7%A7%D7%96" title="הרי הקווקז — ებრაული" lang="he" hreflang="he" data-title="הרי הקווקז" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ებრაული" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%B6%E0%A4%B8_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A4_%E0%A4%B6%E0%A5%83%E0%A4%82%E0%A4%96%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="काकेशस पर्वत शृंखला — ჰინდი" lang="hi" hreflang="hi" data-title="काकेशस पर्वत शृंखला" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ჰინდი" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Kavkaz" title="Kavkaz — ხორვატული" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Kavkaz" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ხორვატული" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Kawkaz" title="Kawkaz — ზემოსორბული" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Kawkaz" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="ზემოსორბული" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Kauk%C3%A1zus_(hegys%C3%A9g)" title="Kaukázus (hegység) — უნგრული" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Kaukázus (hegység)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="უნგრული" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%93%D5%B8%D6%84%D6%80_%D4%BF%D5%B8%D5%BE%D5%AF%D5%A1%D5%BD" title="Փոքր Կովկաս — Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Փոքր Կովկաս" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Caucaso" title="Caucaso — ინტერლინგუალური" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Caucaso" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ინტერლინგუალური" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Pegunungan_Kaukasus" title="Pegunungan Kaukasus — ინდონეზიური" lang="id" hreflang="id" data-title="Pegunungan Kaukasus" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ინდონეზიური" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Cauc%C3%A1s" title="Caucás — ინტერლინგი" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Caucás" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ინტერლინგი" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0_%D0%BB%D0%BE%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%88" title="Кавказа лоамаш — ინგუშური" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Кавказа лоамаш" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ინგუშური" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Montaro_Kaukazo" title="Montaro Kaukazo — იდო" lang="io" hreflang="io" data-title="Montaro Kaukazo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="იდო" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/K%C3%A1kasusfj%C3%B6ll" title="Kákasusfjöll — ისლანდიური" lang="is" hreflang="is" data-title="Kákasusfjöll" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ისლანდიური" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Catena_del_Caucaso" title="Catena del Caucaso — იტალიური" lang="it" hreflang="it" data-title="Catena del Caucaso" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="იტალიური" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%82%AB%E3%82%B5%E3%82%B9%E5%B1%B1%E8%84%88" title="コーカサス山脈 — იაპონური" lang="ja" hreflang="ja" data-title="コーカサス山脈" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="იაპონური" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%BA%85%EC%B9%B4%EC%8A%A4%EC%82%B0%EB%A7%A5" title="캅카스산맥 — კორეული" lang="ko" hreflang="ko" data-title="캅카스산맥" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="კორეული" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7_%D1%82%D0%B0%D1%83%D0%BB%D0%B0" title="Кавказ таула — ყარაჩაულ-ბალყარული" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Кавказ таула" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="ყარაჩაულ-ბალყარული" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C3%87iyay%C3%AAn_Qefqaz%C3%AA" title="Çiyayên Qefqazê — ქურთული" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Çiyayên Qefqazê" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="ქურთული" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Caucasus" title="Caucasus — ლათინური" lang="la" hreflang="la" data-title="Caucasus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ლათინური" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Kaukasus" title="Kaukasus — ლუქსემბურგული" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Kaukasus" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="ლუქსემბურგული" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Kaukasus" title="Kaukasus — ლიმბურგული" lang="li" hreflang="li" data-title="Kaukasus" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="ლიმბურგული" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Caucas" title="Caucas — Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Caucas" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kaukazo_kalnai" title="Kaukazo kalnai — ლიეტუვური" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Kaukazo kalnai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="ლიეტუვური" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Kauk%C4%81zs_(kalni)" title="Kaukāzs (kalni) — ლატვიური" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Kaukāzs (kalni)" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ლატვიური" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%B8%E0%A4%B8_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A4" title="ककेसस पर्वत — მაითილი" lang="mai" hreflang="mai" data-title="ककेसस पर्वत" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="მაითილი" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7_(%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%86)" title="Кавказ (планински венец) — მაკედონური" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Кавказ (планински венец)" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="მაკედონური" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%AA%E0%B5%BC%E0%B4%B5%E0%B4%A4%E0%B4%82" title="കോക്കസസ് പർവതം — მალაიალამური" lang="ml" hreflang="ml" data-title="കോക്കസസ് പർവതം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="მალაიალამური" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D1%8B%D0%BD_%D0%BD%D1%83%D1%80%D1%83%D1%83" title="Кавказын нуруу — მონღოლური" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Кавказын нуруу" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="მონღოლური" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A5%85%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%B6%E0%A4%B8_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A4%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%97" title="काॅकेशस पर्वतरांग — მარათჰი" lang="mr" hreflang="mr" data-title="काॅकेशस पर्वतरांग" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="მარათჰი" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Pergunungan_Kaukasus" title="Pergunungan Kaukasus — მალაიური" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Pergunungan Kaukasus" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="მალაიური" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Kaukasus" title="Kaukasus — ქვემოგერმანული" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Kaukasus" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ქვემოგერმანული" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%B8%E0%A4%B8_%E0%A4%B9%E0%A4%BF%E0%A4%AE%E0%A4%B6%E0%A5%83%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%96%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="ककेसस हिमशृङ्खला — ნეპალური" lang="ne" hreflang="ne" data-title="ककेसस हिमशृङ्खला" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="ნეპალური" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaukasus_(gebergte)" title="Kaukasus (gebergte) — ნიდერლანდური" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Kaukasus (gebergte)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ნიდერლანდური" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Kaukasus" title="Kaukasus — ნორვეგიული ნიუნორსკი" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kaukasus" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="ნორვეგიული ნიუნორსკი" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kaukasus" title="Kaukasus — ნორვეგიული ბუკმოლი" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kaukasus" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="ნორვეგიული ბუკმოლი" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D1%8B_%D1%85%C3%A6%D1%85%D1%82%C3%A6" title="Кавказы хæхтæ — ოსური" lang="os" hreflang="os" data-title="Кавказы хæхтæ" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ოსური" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%95%E0%A9%8B%E0%A8%B9%E0%A8%95%E0%A8%BE%E0%A8%AB%E0%A8%BC_%E0%A8%AA%E0%A8%B0%E0%A8%AC%E0%A8%A4" title="ਕੋਹਕਾਫ਼ ਪਰਬਤ — პენჯაბური" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਕੋਹਕਾਫ਼ ਪਰਬਤ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="პენჯაბური" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Kaukaz_(%C5%82a%C5%84cuch_g%C3%B3rski)" title="Kaukaz (łańcuch górski) — პოლონური" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Kaukaz (łańcuch górski)" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="პოლონური" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="قفقاز — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="قفقاز" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Cordilheira_do_C%C3%A1ucaso" title="Cordilheira do Cáucaso — პორტუგალიური" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Cordilheira do Cáucaso" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="პორტუგალიური" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Mun%C8%9Bii_Caucaz" title="Munții Caucaz — რუმინული" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Munții Caucaz" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="რუმინული" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B" title="Кавказские горы — რუსული" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Кавказские горы" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="რუსული" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Caucasus_Moontains" title="Caucasus Moontains — შოტლანდიური" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Caucasus Moontains" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="შოტლანდიური" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="قفقاز — სინდჰური" lang="sd" hreflang="sd" data-title="قفقاز" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="სინდჰური" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Kavkaz" title="Kavkaz — სერბულ-ხორვატული" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Kavkaz" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="სერბულ-ხორვატული" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%9A%E0%B7%9D%E0%B6%9A%E0%B7%83%E0%B7%83%E0%B7%8A_%E0%B6%9A%E0%B6%B3%E0%B7%94" title="කෝකසස් කඳු — სინჰალური" lang="si" hreflang="si" data-title="කෝකසස් කඳු" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="სინჰალური" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Caucasus_Mountains" title="Caucasus Mountains — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Caucasus Mountains" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Kavkaz" title="Kavkaz — სლოვენური" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Kavkaz" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="სლოვენური" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Kaukazi" title="Kaukazi — ალბანური" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Kaukazi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ალბანური" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%B5_%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BD%D0%B5" title="Кавкаске планине — სერბული" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Кавкаске планине" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="სერბული" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kaukasus" title="Kaukasus — შვედური" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kaukasus" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="შვედური" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kaukazi" title="Kaukazi — სუაჰილი" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kaukazi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="სუაჰილი" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%9A%E0%AE%B8%E0%AF%8D_%E0%AE%AE%E0%AE%B2%E0%AF%88%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%8A%E0%AE%9F%E0%AE%B0%E0%AF%8D" title="காக்கசஸ் மலைத்தொடர் — ტამილური" lang="ta" hreflang="ta" data-title="காக்கசஸ் மலைத்தொடர்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="ტამილური" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B0%B8%E0%B0%B8%E0%B1%8D_%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="కాకసస్ పర్వతాలు — ტელუგუ" lang="te" hreflang="te" data-title="కాకసస్ పర్వతాలు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="ტელუგუ" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D3%AF%D2%B3%D2%B3%D0%BE%D0%B8_%D2%9A%D0%B0%D1%84%D2%9B%D0%BE%D0%B7" title="Кӯҳҳои Қафқоз — ტაჯიკური" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Кӯҳҳои Қафқоз" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="ტაჯიკური" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%8B%E0%B8%B1%E0%B8%AA" title="เทือกเขาคอเคซัส — ტაილანდური" lang="th" hreflang="th" data-title="เทือกเขาคอเคซัส" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="ტაილანდური" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Bulubundukin_ng_Kaukasya" title="Bulubundukin ng Kaukasya — Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Bulubundukin ng Kaukasya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kafkas_Da%C4%9Flar%C4%B1" title="Kafkas Dağları — თურქული" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kafkas Dağları" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="თურქული" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%A7%DB%8B%D9%83%D8%A7%D8%B2_%D8%AA%D8%A7%D8%BA_%D8%AA%D9%89%D8%B2%D9%85%D9%89%D8%B3%D9%89" title="كاۋكاز تاغ تىزمىسى — უიღურული" lang="ug" hreflang="ug" data-title="كاۋكاز تاغ تىزمىسى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="უიღურული" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D1%8C%D0%BA%D1%96_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8" title="Кавказькі гори — უკრაინული" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Кавказькі гори" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="უკრაინული" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2_%D9%BE%DB%81%D8%A7%DA%91%DB%8C%D8%A7%DA%BA" title="قفقاز پہاڑیاں — ურდუ" lang="ur" hreflang="ur" data-title="قفقاز پہاڑیاں" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ურდუ" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Kavkaz_tog%CA%BBlari" title="Kavkaz togʻlari — უზბეკური" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Kavkaz togʻlari" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="უზბეკური" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/C%C3%A0ucazo" title="Càucazo — Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Càucazo" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/D%C3%A3y_n%C3%BAi_Kavkaz" title="Dãy núi Kavkaz — ვიეტნამური" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Dãy núi Kavkaz" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ვიეტნამური" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Kabubkiran_Caucaso" title="Kabubkiran Caucaso — ვარაი" lang="war" hreflang="war" data-title="Kabubkiran Caucaso" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="ვარაი" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%AB%98%E5%8A%A0%E7%B4%A2%E5%B1%B1%E8%84%89" title="高加索山脉 — ვუ" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="高加索山脉" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ვუ" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="კავკაციონი — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="კავკაციონი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%90%D7%95%D7%95%D7%A7%D7%90%D7%96_%D7%91%D7%A2%D7%A8%D7%92" title="קאווקאז בערג — იდიში" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קאווקאז בערג" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="იდიში" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%AB%98%E5%8A%A0%E7%B4%A2%E5%B1%B1%E8%84%89" title="高加索山脉 — ჩინური" lang="zh" hreflang="zh" data-title="高加索山脉" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ჩინური" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%AB%98%E5%8A%A0%E7%B4%A2%E5%B1%B1%E8%84%88" title="高加索山脈 — კანტონური" lang="yue" hreflang="yue" data-title="高加索山脈" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="კანტონური" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q5477#sitelinks-wikipedia" title="ენათშორისი ბმულების რედაქტირება" class="wbc-editpage">ბმულების რედაქტირება</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="სახელთა სივრცე"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="იხილეთ შიგთავსის გვერდი [c]" accesskey="c"><span>სტატია</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" rel="discussion" title="გვერდის შიგთავსის განხილვა [გ]" accesskey="გ"><span>განხილვა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ენის ვარიანტის შეცვლა" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ქართული</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="გადახედვა"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98"><span>შემოწმებული სტატია</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit" title="გვერდი დაცულია. შეგიძლიათ მისი წყარო იხილოთ. [e]" accesskey="e"><span>წყაროს ხილვა</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98&action=history" title="ამ გვერდის ბოლო ვერსიები [ი]" accesskey="ი"><span>ისტორია</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ინსტრუმენტები გვერდებისთვის"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ხელსაწყოები" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ხელსაწყოები</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ხელსაწყოები</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">დამალვა</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> მოქმედებები </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98"><span>შემოწმებული სტატია</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit"><span>წყაროს ხილვა</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98&action=history"><span>ისტორია</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> ძირითადი </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:WhatLinksHere/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ყველა ვიკი გვერდის სია, რომლებშიც ეს გვერდია მითითებული [j]" accesskey="j"><span>ბმულები გვერდზე</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:RecentChangesLinked/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" rel="nofollow" title="ბოლო ცვლილებები ამ გვერდთან დაკავშირებულ გვერდებზე [k]" accesskey="k"><span>დაკავშირებული ცვლილებები</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ყველა სპეციალური გვერდის სია [q]" accesskey="q"><span>სპეციალური გვერდები</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98&oldid=4676134" title="მუდმივი ბმული გვერდის ამ ვერსიაზე"><span>მუდმივი ბმული</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98&action=info" title="მეტი ინფორმაცია ამ გვერდის შესახებ"><span>გვერდის ინფორმაცია</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:CiteThisPage&page=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98&id=4676134&wpFormIdentifier=titleform" title="ინფორმაცია ამ გვერდის ციტირების შესახებ"><span>გვერდის ციტირება</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fka.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E1%2583%2599%25E1%2583%2590%25E1%2583%2595%25E1%2583%2599%25E1%2583%2590%25E1%2583%25A1%25E1%2583%2598%25E1%2583%259D%25E1%2583%259C%25E1%2583%2598"><span>შემოკლებული URL-ის მიღება</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:QrCode&url=https%3A%2F%2Fka.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E1%2583%2599%25E1%2583%2590%25E1%2583%2595%25E1%2583%2599%25E1%2583%2590%25E1%2583%25A1%25E1%2583%2598%25E1%2583%259D%25E1%2583%259C%25E1%2583%2598"><span>QR-კოდის ჩამოტვირთვა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> ბეჭდვა/ექსპორტი </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98&bookcmd=book_creator&referer=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98"><span>წიგნის შექმნა</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:DownloadAsPdf&page=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98&action=show-download-screen"><span>გადაწერა PDF ფორმატში</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98&printable=yes" title="ამ გვერდის დასაბეჭდი ვერსია [p]" accesskey="p"><span>დასაბეჭდი ვერსია</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> სხვა პროექტებში </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Caucasus_mountains" hreflang="en"><span>ვიკისაწყობი</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q5477" title="მონაცემთა საცავის დაკავშირებული ელემენტის ბმული [g]" accesskey="g"><span>ვიკიმონაცემების ელემენტი</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ინსტრუმენტები გვერდებისთვის"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="იერსახე"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">იერსახე</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">დამალვა</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ka" dir="ltr"><div id="Vorlage_Dieser_Artikel" class="noprint"> <table cellspacing="8" cellpadding="0" class="hintergrundfarbe1 rahmenfarbe1" style="width: 100%; font-size: 95%; background-color: whitesmoke; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; margin-bottom: 0.5em; position:relative;"> <tbody><tr> <td style="width: 26px; vertical-align: middle;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Cscr-featured.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/16px-Cscr-featured.svg.png" decoding="async" width="16" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/24px-Cscr-featured.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/32px-Cscr-featured.svg.png 2x" data-file-width="466" data-file-height="443" /></a></span> </td> <td><small>ვიკიპედიის რედაქტორების გადაწყვეტილებით, სტატიას „<b>კავკასიონი</b>“ მინიჭებული აქვს <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:რჩეული სტატიები">რჩეული სტატიის სტატუსი</a>. <i>კავკასიონი</i> ვიკიპედიის საუკეთესო სტატიების სიაშია.</small> </td></tr></tbody></table> </div> <div id="Vorlage_Dieser_Artikel" class="noprint"> <table cellspacing="8" cellpadding="0" class="hintergrundfarbe1 rahmenfarbe1" style="width: 100%; font-size: 95%; background-color: whitesmoke; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; margin-bottom: 0.5em; position:relative;"> <tbody><tr> <td style="width: 26px; vertical-align: middle;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Disambig-dark.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/23px-Disambig-dark.svg.png" decoding="async" width="23" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/35px-Disambig-dark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/46px-Disambig-dark.svg.png 2x" data-file-width="444" data-file-height="340" /></a></span> </td> <td><small>ტერმინს „<b>კავკასიონი</b>“ აქვს სხვა მნიშვნელობებიც, იხილეთ <b><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98)" class="mw-disambig" title="კავკასიონი (მრავალმნიშვნელოვანი)">კავკასიონი (მრავალმნიშვნელოვანი)</a></b>.</small> </td></tr></tbody></table> </div> <table class="infobox" style="line-height: normal; width: 23em;"> <tbody><tr> <th colspan="2" style="background-color: #e7dcc3; text-align: center; font-size: 125%; color: #000000;">კავკასიონი </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align: center;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Kaukasus.jpg" class="mw-file-description" title="კავკასიონის სატელიტური გამოსახულება"><img alt="კავკასიონის სატელიტური გამოსახულება" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Kaukasus.jpg/270px-Kaukasus.jpg" decoding="async" width="270" height="209" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Kaukasus.jpg/405px-Kaukasus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Kaukasus.jpg/540px-Kaukasus.jpg 2x" data-file-width="4400" data-file-height="3400" /></a></span><br /><small>კავკასიონის სატელიტური გამოსახულება</small> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align: center;"><small><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="გეოგრაფიული კოორდინატები">კოორდინატები</a>: <span style="white-space: nowrap;"><span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98&params=42_30__N_45_00__E_type:waterbody"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="ამ ადგილის რუკები, აეროფოტოები და სხვადასხვა მონაცემები"><span class="latitude">42°30′ ჩ. გ.</span> <span class="longitude">45°00′ ა. გ.</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="ამ ადგილის რუკები, აეროფოტოები და სხვადასხვა მონაცემები">42.500° ჩ. გ. 45.000° ა. გ.</span><span style="display:none"> / <span class="geo">42.500; 45.000</span></span></span></a></span></span></small> </td></tr> <tr> <td style="width: 58%; vertical-align: top; text-align:right; padding-right: 0.8em;"><b>ქვეყანა</b> </td> <td style="width: 42%; text-align: left;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Georgia.svg" class="mw-file-description" title="საქართველოს დროშა"><img alt="საქართველოს დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/22px-Flag_of_Georgia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/33px-Flag_of_Georgia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/44px-Flag_of_Georgia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a><br /><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description" title="რუსეთის დროშა"><img alt="რუსეთის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a><br /><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Azerbaijan.svg" class="mw-file-description" title="აზერბაიჯანის დროშა"><img alt="აზერბაიჯანის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/22px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/33px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/44px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="აზერბაიჯანი">აზერბაიჯანი</a> </td></tr> <tr> <td style="width: 58%; vertical-align: top; text-align:right; padding-right: 0.8em;"><b>უმაღლესი წერტილი</b> </td> <td style="width: 42%; text-align: left;"><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზი</a> </td></tr> <tr> <td style="width: 58%; vertical-align: top; text-align:right; padding-right: 0.8em;"><b>სიმაღლე</b> </td> <td style="width: 42%; text-align: left;">5642.7 <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98" title="მეტრი">მ</a> </td></tr> <tr> <td style="width: 58%; vertical-align: top; text-align:right; padding-right: 0.8em;"><b>ფართობი</b> </td> <td style="width: 42%; text-align: left;">145 ათ. <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98" title="კვადრატული კილომეტრი">კმ²</a> </td></tr> <tr> <td style="width: 58%; vertical-align: top; text-align:right; padding-right: 0.8em;"><b>სიგრძე</b> </td> <td style="width: 42%; text-align: left;">1500 <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98" title="კილომეტრი">კმ</a> </td></tr> <tr> <td style="width: 58%; vertical-align: top; text-align:right; padding-right: 0.8em;"><b>სიგანე</b> </td> <td style="width: 42%; text-align: left;">180 <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98" title="კილომეტრი">კმ</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="vertical-align: top; text-align: center; padding-right: 0.8em; padding-bottom: 5px"><div class="center"><div style="width:270px;float:none;clear:both;margin-left:auto;margin-right:auto"><div style="width:270px;padding:0"><div style="position:relative;width:270px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Transcaucasia_adm_location_map.svg" class="mw-file-description" title="კავკასიონი — ამიერკავკასია"><img alt="კავკასიონი — ამიერკავკასია" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Transcaucasia_adm_location_map.svg/270px-Transcaucasia_adm_location_map.svg.png" decoding="async" width="270" height="186" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Transcaucasia_adm_location_map.svg/405px-Transcaucasia_adm_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Transcaucasia_adm_location_map.svg/540px-Transcaucasia_adm_location_map.svg.png 2x" data-file-width="1358" data-file-height="935" /></a></span><div style="position:absolute;top:25%;left:50%"><div style="position:absolute;left:-4px;top:-4px;line-height:0"><span typeof="mw:File"><span title="კავკასიონი"><img alt="კავკასიონი" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Mountain_sign.svg/8px-Mountain_sign.svg.png" decoding="async" width="8" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Mountain_sign.svg/12px-Mountain_sign.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Mountain_sign.svg/16px-Mountain_sign.svg.png 2x" data-file-width="200" data-file-height="200" /></span></span></div></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="vertical-align: top; text-align: center; padding-right: 0.8em; padding-bottom: 5px"><div class="center"><div style="width:270px;float:none;clear:both;margin-left:auto;margin-right:auto"><div style="width:270px;padding:0"><div style="position:relative;width:270px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Europe_relief_laea_location_map.jpg" class="mw-file-description" title="კავკასიონი — ევროპა"><img alt="კავკასიონი — ევროპა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Europe_relief_laea_location_map.jpg/270px-Europe_relief_laea_location_map.jpg" decoding="async" width="270" height="231" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Europe_relief_laea_location_map.jpg/405px-Europe_relief_laea_location_map.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Europe_relief_laea_location_map.jpg/540px-Europe_relief_laea_location_map.jpg 2x" data-file-width="1580" data-file-height="1351" /></a></span><div style="position:absolute;top:64.552%;left:93.413%"><div style="position:absolute;left:-4px;top:-4px;line-height:0"><span typeof="mw:File"><span title="კავკასიონი"><img alt="კავკასიონი" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Mountain_sign.svg/8px-Mountain_sign.svg.png" decoding="async" width="8" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Mountain_sign.svg/12px-Mountain_sign.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Mountain_sign.svg/16px-Mountain_sign.svg.png 2x" data-file-width="200" data-file-height="200" /></span></span></div></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align: center; border: 1px solid #e7dcc3"><span style="white-space: nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Caucasus_mountains?uselang=ka">სურათები</a></span> ვიკისაწყობში</span> </td></tr></tbody></table> <p><b>კავკასიონი</b> (<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="რუსული ენა">რუს.</a> <span lang="">Большой Кавказ;</span> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="აზერბაიჯანული ენა">აზერ.</a> <span lang="">Qafqaz dağları</span>) — ვრცელი მთათა სისტემა <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კავკასია">კავკასიაში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა">ევროპისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="აზია">აზიის</a> მიჯნაზე. განფენილია <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველოსა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="აზერბაიჯანი">აზერბაიჯანის</a> ტერიტორიაზე. შედგება რამდენიმე <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ქედი">ქედისაგან</a> და წარმოადგენს ერთ მთლიან თითქმის <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ქედი">სწორხაზოვან მთაგრეხილს</a>, რომელიც გადაჭიმულია <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="დასავლეთი">დასავლეთ</a>-<a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ჩრდილოეთი">ჩრდილო</a>-<a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="დასავლეთი">დასავლეთიდან</a> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი">აღმოსავლეთ</a>-<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="სამხრეთი">სამხრეთ</a>-<a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი">აღმოსავლეთისაკენ</a> <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="შავი ზღვა">შავსა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="კასპიის ზღვა">კასპიის ზღვებს</a> შორის, დაახლოებით 1500 <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9B" class="mw-redirect" title="კმ">კმ</a>-ზე, მინიმალური სიგანე 32 კმ, ხოლო მაქსიმალური სიგანე 180 კმ აღწევს. ფართობი 145 ათასი კმ². </p><p>თავისი ბოლოებით <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="ტამანის ნახევარკუნძული">ტამანისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="აფშერონის ნახევარკუნძული">აფშერონის ნახევარკუნძულებშია</a> შეჭრილი, ერთი მხრივ, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="აზოვის ზღვა">აზოვისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="შავი ზღვა">შავ ზღვას</a> შორის, მეორე მხრივ, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="კასპიის ზღვა">კასპიის ზღვის</a> შუა და სამხრეთ ნაწილებს შორის. <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კავკასია">კავკასიის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა">მთლიანად ევროპის</a> უმაღლესი წერტილია <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზი</a> (5642.7 მ). კავკასიონის მთიანეთი შედგება რიგი <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ქედი">ქედების</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ხეობა">ხეობებისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქვაბული">ქვაბულებისაგან</a>, რომლებიც ართულებენ კავკასიონის <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ზოგადი მორფოლოგია">მორფოლოგიას</a>. კავკასიონს ჩრდილოეთით ესაზღვრება <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C-%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ყუბან-აზოვისპირა დაბლობი">ყუბან-აზოვისპირა დაბლობი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92-%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="თერგ-კუმის დაბლობი">თერგ-კუმის დაბლობი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="სტავროპოლის მაღლობი">სტავროპოლის მაღლობი</a>, სამხრეთით განფენილია <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="კოლხეთის დაბლობი">კოლხეთის დაბლობი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A2%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0-%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="მტკვარ-არაქსის დაბლობი">მტკვარ-არაქსის დაბლობი</a>. კავკასიონის ჩრდილო მთისძირიდან <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%90-%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A6%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="კუმა-მანიჩის ღრმული">კუმა-მანიჩის ღრმულამდე</a> გადაჭიმულია <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" class="mw-redirect" title="წინაკავკასია">წინაკავკასია</a>. </p><p>კავკასიონის <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="ოროგრაფია">ოროგრაფიულ</a> ღერძს წარმოადგენს ოროჰიდროგრაფიული <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კავკასიონის მთავარი წყალგამყოფი ქედი">კავკასიონის მთავარი წყალგამყოფი ქედი</a>, რომელიც უწყვეტად ვრცელდება სისტემის ერთი ბოლოდან მეორემდე. უმაღლესი მწვერვალია <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90" title="შხარა">შხარა</a> (5203.1 მ). კავკასიონის სიგანე სხვადასხვა ნაწილში ცვალებადია: <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%98" title="ნოვოროსიისკი">ნოვოროსიისკის</a> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="მერიდიანი">მერიდიანზე</a> კავკასიონის სიგანე 32 კმ-მდეა, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზის</a> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="მერიდიანი">მერიდიანზე</a> ყველაზე უფრო განიერია და 180 კმ აღწევს; <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98" title="ვლადიკავკაზი">ვლადიკავკაზის</a> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="მერიდიანი">მერიდიანზე</a> 110 კმ-ია, <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="დაღესტანი">დაღესტნის</a> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="მერიდიანი">მერიდიანზე</a> — 160 კმ. </p><p>კავკასიონზე აღმართულია <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="ყინული">მარადთოვლიანი ყინულებითა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="ფირნი">ფირნის</a> მძლავრი ველებით შემოსილი მრავალი ციცაბოკალთიანი, ძნელმისადგომი და დაკბილული <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მწვერვალი">მწვერვალი</a>. ამ ქედის თხემით <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კავკასია">კავკასია</a> იყოფა ჩრდილოეთ და სამხრეთ მაკროფერდობებად, რომელთაგან პირველი შედის მდინარეების <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ყუბანი">ყუბანის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98" title="თერგი">თერგის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98" title="სულაკი">სულაკისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="სამური (მდინარე)">სამურის</a> აუზებში, მეორე — <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%98" title="ბზიფი">ბზიფის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="კოდორი">კოდორის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="ენგური">ენგურის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="რიონი">რიონის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A2%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მტკვარი">მტკვრისა</a> და მთელ რიგ მცირე <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="მდინარის აუზი">მდინარეთა აუზებში</a>. ორივე ფერდობი გართულებულია მეორე თანრიგის <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ქედი">ქედებითა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ხეობა">ხეობებით</a>, რომლებიც ღერძულ ზონაში ქმნიან მაღალმთიან, ხოლო პერიფერიულ ზონებში — <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="რელიეფი">საშუალმთიან რელიეფს</a>. ჩრდილოეთ ფერდობის გასწვრივი ქედებია: <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="გვერდითი ქედი">გვერდითი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კლდოვანი ქედი">კლდოვანი ანუ კირქვიანი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="საძოვრების ქედი">საძოვრებიანი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ტყიანი ქედი">ტყიანი</a>, რომლებიც მთავარი ქედის პარალელურია, აგრეთვე <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="შავანის ქედი">შავანის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კიდეგანის ქედი">კიდეგანის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ხევსურეთის ქედი">ხევსურეთის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ანდის ქედი">ანდის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A6%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ბოღოზის ქედი">ბოღოზის</a> გარდიგარდმო ქედები; სამხრული კალთის — <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="გაგრის ქედი">გაგრის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ბზიფის ქედი">ბზიფის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კოდორის ქედი">კოდორის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="სვანეთის ქედი">სვანეთის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ეგრისის ქედი">ეგრისის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A9%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ლეჩხუმის ქედი">ლეჩხუმისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="რაჭის ქედი">რაჭის</a> გასწვრივი; <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ლიხის ქედი">ლიხის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ხარულის ქედი">ხარულის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ალევის ქედი">ალევის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ქართლის ქედი">ქართლისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კახეთის ქედი">კახეთის</a> გარდიგარდმო ქედები. </p><p>კავკასიონის <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="ოროგრაფია">ოროგრაფიულ</a> სიმეტრიას არღვევს ჩრდილოეთი ფერდობი, რომელიც განიერია <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="კახეთი">კახეთ</a>-<a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="დაღესტანი">დაღესტნის</a> არეში. კავკასიონის მრავალი მწვერვალი მოდელირებულია <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="ეროზია">ძველი ეროზიის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარი">მყინვარული</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="პერიგლაციალი">პერიგლაციალური პროცესების</a> მოქმედებით. კავკასიონზე გავრცელებულია ნაირგვარი გენეზისის <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="რელიეფის ფორმები">რელიეფის ტიპები და ფორმები</a>, ძირითადია: ეროზიული რელიეფი ნაირ-ნაირი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="მორფოსტრუქტურა">მორფოსტრუქტურების</a> საფუძველზე, რომელიც გართულებულია <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ვულკანი">ვულკანური</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარი">მყინვარული</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="პერიგლაციალი">პერიგლაციალური</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98" title="კარსტი">კარსტული</a> და სხვა გენეზისის ფორმებით. არის <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="ეროზია">ეროზიულ</a> <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="რელიეფი">რელიეფზე</a> დადგმული <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D" title="პლატო">ვულკანური პლატოები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98" title="ვულკანური კონუსი">კონუსები</a>, ღარები. <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="პერიგლაციალი">პელიგლაციალურ ფორმათა</a> განვითარების მთავარ კერას წარმოადგენს <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ყელის ზეგანი">ყელის ზეგანი</a>. კარსტულ ფორმებს — <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%94" title="პოლიე">პოლიეებს</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქვაბული">ქვაბულებს</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98" title="კარსტული ძაბრი">ძაბრებს</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%94" title="მღვიმე">მღვიმეებს</a>, შრატულ ზედაპირებს დიდი ფართობი უკავია <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთ</a> და <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">ცენტრალურ კავკასიონის</a> სამხრეთ ფერდობზე და ჩრდილოეთ ფერდობზე — <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%98-%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ყარაჩაი-ჩერქეზეთი">ყარაჩაიდან</a> <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="დაღესტანი">დაღესტნამდე</a>. კავკასიონის ბევრ რეგიონში წარმოქმნილია <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მინერალური წყალი">მინერალური წყაროების</a> მიერ დალექილი <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ტრავერტინი">ტრავერტინის</a> დანაგროვები, მაგალითად <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="თრუსოს ხეობა">თრუსოს ხეობაში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ჯვრის უღელტეხილი">ჯვრის უღელტეხილზე</a> და სხვა. <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="დაღესტანი">დაღესტანში</a> და სხვაგან არის ხელოვნური ტერასები. კავკასიონი მის სხვადასხვა ადგილებში განვითარებული <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ტექტონიკა">ტექტონიკური</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="მორფოგრაფია">მორფოგრაფიული</a> და <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="გეომორფოლოგია">მორფოლოგიური</a> თავისებურებების ნიშნით 3 ნაწილად იყოფა: 1) <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთი კავკასიონი</a>; 2) <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">ცენტრალური კავკასიონი</a>; 3) <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი კავკასიონი">აღმოსავლეთი კავკასიონი</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ეტიმოლოგია"><span id=".E1.83.94.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.9B.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.92.E1.83.98.E1.83.90"></span>ეტიმოლოგია</h2></div> <p>სახელწოდება მომდინარეობს <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ბერძნული ენა">ბერძნული</a> სიტყვისაგან „kaukasos“, რომელსაც თავის მხრივ, სავარაუდოდ ძველირანული („kapkah“ — დიდი მთა) ან <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ხეთური ენა">ხეთური</a> („kazkaz“ — ტომის სახელია) წარმოშობა აქვს. არსებობს აგრეთვე ბევრი სხვა ახსნა ტერმინისა, ძირითადად ადგილობრივ ენებზე. <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%A2%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ვახუშტი ბაგრატიონი">ვახუშტი ბაგრატიონი</a> უწოდებდა „კავკასს“, „კავკასიას“. კავკასიონი ეწოდა <a href="/wiki/XX_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94" title="XX საუკუნე">XX საუკუნეში</a>. <a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ძველი ბერძნები">ძველი ბერძნების</a> სიტყვიერებაში ეს სახელწოდება ხმარებაშია <a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%95._%E1%83%AC._VI_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94" title="ძვ. წ. VI საუკუნე">ძველი წელთაღრიცხვის VI საუკუნიდან</a>. ამ სახელწოდების წარმოშობის შესახებ <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ბერძნები">ბერძნები</a> მოგვითხორობენ: სახელწოდება „კავკასია“ ამ მთამ მიიღო შემდეგი მიზეზის გამო:<sup id="cite_ref-ჯიშკარიანი_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-ჯიშკარიანი-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table cellpadding="0" style="width:auto; background:white; margin-bottom:.5em; font-size:95%; color:#606060; text-align:left"> <tbody><tr> <td style="padding:0 1.2em; vertical-align:top"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Wikiquote-logo.svg" class="mw-file-description" title="ვიკიციტატა"><img alt="ვიკიციტატა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/15px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/23px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/30px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span> </td> <td style="padding:0 1.2em 0 0"><div style="font-style:normal">„გიგანტთა, ე.ი. ბუმბერაზთა ბრძოლის შემდეგ სატურნი დაემალა იუპიტერის რისხვას და ნიანგად ქცეულმა თავი შეაფარა უმაღლეს მთას. აქ <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%94" title="პრომეთე">პრომეთემ</a> მოკლა ერთი ბინადარი მწყემსი, სახელად „კავკასი“, და მისი შიგნეულის მიხედვით თქვა, რომ მტრები ახლო არიანო. იუპიტერი მოევლინა იმ არემარეს, შეკრა მამამისი და გადაუშვა <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98" title="ტარტაროსი">ტარტაროსში</a>, ე.ი. ჯოჯოხეთში მთაზე კი, რომელსაც ეწოდა მწყემსის სახსოვრად „კავკასი“ მიაჯაჭვა <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%94" title="პრომეთე">პრომეთე</a> და მიუსია მას ტანჯვის მისაყენებლად არწივი.“</div> </td></tr> <tr class="hiddenStructure noprint"> <td style="padding:0 1.2em"> </td> <td style="padding:0 1.2em 0 0"> </td></tr></tbody></table> <p>მეორე ცნობა ამ სახელწოდების შესახებ შემორჩენილია <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98" title="პლინიუს უფროსი">პლინიუსთან</a>, რომლის თანახმად, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სკვითები">სკვითები</a> ეძახიან კავკასიის მთაგრეხილს „გრავკაზის“, რაც ნიშნავს „თეთრთოვლიანს“. <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A1_%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%9C_%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%98" title="იულიუს ფონ კლაპროთი">იულიუს ფონ კლაპროთი</a> აწარმოებს ამ სიტყვას — „კავკასიას“ — Koh-Kafsp-იდან ქოხ-ქასპიდან. ე.ი. მთა კასპიელთა, რადგანაც „ქოხ“ ანუ „ქუხ“ <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ირანული ენები">ირანულად</a> ნიშნავს მთას. მისი აზრით, „კავკაზი“ წარმოსდგა ქოფ-ქაფი-დან, ქოფ-ქაფი კი არის, ალბათ, ქოხ-ქასპ-ის წარღვნილი ძველი სახელწოდება. ამ მსჯელობას ის ამყარებს <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94" title="ერატოსთენე">ერატოსთენეს</a> ჩვენებაზე, რომ ბინადარნი „კავკასიას“ უწოდებენ კასპიად.<sup id="cite_ref-ჯიშკარიანი_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-ჯიშკარიანი-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="სტრაბონი">სტრაბონი</a> ემხრობა ამ აზრს და ამბობს, რომ ეს სახელწოდება შესაძლებელია წარმოიშვა „კასპიელთა“ ხალხიდან, თუმცა მის დროს ეს ხალხი უკვე აღარ არსებობდა, მაგრამ მან იცოდა, რომ <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%94" title="ჰეროდოტე">ჰეროდოტე</a> ამ ხალხს იხსენიებს ქსერქსეს ლაშქრის შემადგენელ ხალხთა შორის. <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%94" title="დიმიტრი ბაქრაძე">დიმიტრი ბაქრაძის</a> აზრით, სახელწოდება „კავკასია“ შემოტანილია ძველად აზებისაგან, ასსებისაგან ანუ <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ოსები">ოსებისაგან</a> ინდოეთით. არსებობს კიდევ ერთი აზრი, თავისებური თავის სიმარტივით, — ეს არის <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%94_%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="მოსე ჯანაშვილი">მოსე ჯანაშვილის</a> შეხედულება: კავ-კავ, რაც შეიძლება მივიღოთ შემდეგი მნიშვნელობით: ზღუდე-ზღუდეს, მთაგრეხილი-მთაგრეხილს, იგულისხმე, მისდევს. არსებობს აგრეთვე სხვა მრავალი შეხედულებაც.<sup id="cite_ref-ჯიშკარიანი_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-ჯიშკარიანი-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="რელიეფი"><span id=".E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.94.E1.83.A4.E1.83.98"></span>რელიეფი</h2></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთი კავკასიონი</a>.</span></span></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">ცენტრალური კავკასიონი</a>.</span></span></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი კავკასიონი">აღმოსავლეთი კავკასიონი</a>.</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Scenery_en_route_from_Juta_to_Mount_Chaukhi_-_Sno_Valley_-_Greater_Caucasus_-_Georgia_-_09_(18019079864)_(2).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Scenery_en_route_from_Juta_to_Mount_Chaukhi_-_Sno_Valley_-_Greater_Caucasus_-_Georgia_-_09_%2818019079864%29_%282%29.jpg/220px-Scenery_en_route_from_Juta_to_Mount_Chaukhi_-_Sno_Valley_-_Greater_Caucasus_-_Georgia_-_09_%2818019079864%29_%282%29.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Scenery_en_route_from_Juta_to_Mount_Chaukhi_-_Sno_Valley_-_Greater_Caucasus_-_Georgia_-_09_%2818019079864%29_%282%29.jpg/330px-Scenery_en_route_from_Juta_to_Mount_Chaukhi_-_Sno_Valley_-_Greater_Caucasus_-_Georgia_-_09_%2818019079864%29_%282%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Scenery_en_route_from_Juta_to_Mount_Chaukhi_-_Sno_Valley_-_Greater_Caucasus_-_Georgia_-_09_%2818019079864%29_%282%29.jpg/440px-Scenery_en_route_from_Juta_to_Mount_Chaukhi_-_Sno_Valley_-_Greater_Caucasus_-_Georgia_-_09_%2818019079864%29_%282%29.jpg 2x" data-file-width="2736" data-file-height="3648" /></a><figcaption>კავკასიონის რელიეფი</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Georgia,_Khevi,_Suatisi_Valley_-_Village_Suatisi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Georgia%2C_Khevi%2C_Suatisi_Valley_-_Village_Suatisi.jpg/220px-Georgia%2C_Khevi%2C_Suatisi_Valley_-_Village_Suatisi.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Georgia%2C_Khevi%2C_Suatisi_Valley_-_Village_Suatisi.jpg/330px-Georgia%2C_Khevi%2C_Suatisi_Valley_-_Village_Suatisi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Georgia%2C_Khevi%2C_Suatisi_Valley_-_Village_Suatisi.jpg/440px-Georgia%2C_Khevi%2C_Suatisi_Valley_-_Village_Suatisi.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption>თრუსოს ხეობა</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Shatili_valley.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Shatili_valley.jpg/220px-Shatili_valley.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Shatili_valley.jpg/330px-Shatili_valley.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Shatili_valley.jpg/440px-Shatili_valley.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>არღუნის ხეობა</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:%D0%9C%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BE%D0%BD_%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B8_%D0%A5%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D1%8C,_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA_%D0%A2%D1%85%D0%B0%D1%87,_%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/%D0%9C%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BE%D0%BD_%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B8_%D0%A5%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D1%8C%2C_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA_%D0%A2%D1%85%D0%B0%D1%87%2C_%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7.jpg/220px-%D0%9C%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BE%D0%BD_%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B8_%D0%A5%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D1%8C%2C_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA_%D0%A2%D1%85%D0%B0%D1%87%2C_%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/%D0%9C%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BE%D0%BD_%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B8_%D0%A5%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D1%8C%2C_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA_%D0%A2%D1%85%D0%B0%D1%87%2C_%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7.jpg/330px-%D0%9C%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BE%D0%BD_%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B8_%D0%A5%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D1%8C%2C_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA_%D0%A2%D1%85%D0%B0%D1%87%2C_%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/%D0%9C%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BE%D0%BD_%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B8_%D0%A5%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D1%8C%2C_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA_%D0%A2%D1%85%D0%B0%D1%87%2C_%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7.jpg/440px-%D0%9C%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BE%D0%BD_%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B8_%D0%A5%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D1%8C%2C_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA_%D0%A2%D1%85%D0%B0%D1%87%2C_%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7.jpg 2x" data-file-width="4912" data-file-height="3264" /></a><figcaption>დასავლეთი კავკასიონი</figcaption></figure> <p>კავკასიონი ასიმეტრიული მთათა სისტემაა; ჩრდილოეთი <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ფერდობი">კალთები</a> გრძელი და დამრეცია, სამხრეთი — მოკლე და ციცაბო. ღერძულ ნაწილში გადაჭიმულია <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კავკასიონის მთავარი წყალგამყოფი ქედი">კავკასიონის მთავარი წყალგამყოფი ქედი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="გვერდითი ქედი">გვერდითი ქედი</a>, რომელთა სიმაღლე 4000–5000 მ-ია (8 <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მწვერვალი">მწვერვალი</a> 5000 მ-ზე მაღალია). ქედები ციცაბოკალთებიანია, ძლიერ და ღრმად არის დანაწევრებული ალპური <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარი">გლაციალური</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="რელიეფის ფორმები">პალეოგლაციალური რელიეფით</a> ზედა ნაწილში. მთავარი წყალგამყოფი ქედის ყველაზე მაღალი და კლდოვანი მონაკვეთია <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ბეზენგის კედელი">ბეზენგის კედელი</a> ანუ ფიცრული, რომლის სიგრძე 12 კმ-ია. <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="გვერდითი ქედი">გვერდით ქედზე</a> აღმართულია ვულკანები <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზი</a> (5642.7 მ) და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარწვერი">მყინვარწვერი</a> (5054 მ). ჩრდილოეთით, <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთ</a> და <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">ცენტრალურ კაკვასიონზე</a>, განლაგებულია საშუალომთიანი და დაბალმთიანი სტრუქტურულ-დენუდაციური <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90" title="კუესტა">კუესტური ტიპის</a> მონოკლინური ქედები: <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კლდოვანი ქედი">კლდოვანი ქედი</a> (2000–2500 მ-მდე), <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="საძოვრების ქედი">საძოვრების ქედი</a> (1500 მ-მდე), <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ტყიანი ქედი">ტყიანი ქედი</a> (800 მ) და სხვა. აღმოსავლეთით, <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="დაღესტანი">დაღესტნის</a> რთულ და მრავალფეროვან <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="რელიეფი">რელიეფში</a> ჭარბობს პლატო (<a href="/wiki/%E1%83%A6%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D" title="ღუნიბის პლატო">ღუნიბის პლატო</a> და სხვა) და ნაოჭა ქედები. კავკასიონის სამხრეთი კალთის დიდი ნაწილისთვის ტიპურია მოკლე ეროზიულ-დენუდაციური ქედები, რომლებიც დიდწილად <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%90" title="კირქვა">კირქვებითაა</a> აგებული. დასავლეთ კავკასიონზე <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კოდორის ქედი">კოდორის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="სვანეთის ქედი">სვანეთის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="რაჭის ქედი">რაჭის</a> და სხვა ქედებია.<sup id="cite_ref-БК_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-БК-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი კავკასიონი">აღმოსავლეთ კავკასიონის</a> სამხრეთი კალთა ძალიან ვიწროა და ციცაბო, დამახასიათებელია მდინარეთა <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ხეობა">ღრმა ხეობები</a> და მოზრდილი <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98" title="გამოზიდვის კონუსი">გამოზიდვის კონუსები</a>. კავკასიონის რელიეფში შერწყმულია აქტიურ <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ეგზოგენური პროცესები">ეგზოგენურ პროცესებთან</a> დაკავშირებული მრავალი ფორმა, მათ შორის კატასტროფულიც: მაღალმთიანეთში — <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="ზვავი">ზვავური</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98" title="ღვარცოფი">ღვარცოფული</a>, მზრალობითი, საშუალომთიანეთში — ჩამონაზვავ-ჩამონაშალი, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="მეწყერი">მეწყრული</a>, დაბალმთიანეთში — <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="ეროზია">ეროზიული</a>. კარბონატულ ქანებში <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98" title="კარსტი">კარსტია</a> განვითარებული, განსაკუთრებით სამხრეთ კალთებზე. <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთში</a> ყველაზე მეტად ცნობილია <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%94" title="ვორონცოვის მღვიმე">ვორონცოვის მღვიმე</a>, საქართველოში, <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%94" title="ვერიოვკინის მღვიმე">ვერიოვკინის მღვიმე</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="კრუბერის გამოქვაბული">კრუბერის გამოქვაბული</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%94" title="სარმის მღვიმე">სარმის მღვიმე</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="თოვლიანი უფსკრული">თოვლიანი უფსკრული</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%94" title="ახალი ათონის მღვიმე">ახალი ათონის მღვიმე</a>. კავკასიონის შავიზღვისპირა სანაპიროზე აქტიურია <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="აბრაზია">აბრაზია</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="მეწყერი">მეწყერი</a>, მათ შორის სეისმომეწყერი. კავკასიონის აღმოსავლეთ განაპირა ნაწილში ტიპურია <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ტალახის ვულკანი">ტალახის ვულკანები</a>.<sup id="cite_ref-БК_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-БК-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კავკასიონის <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="ოროგრაფია">ოროგრაფიული</a> აღნაგობა ისეთ <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="მთიანეთი">მთიანეთებთან</a> შედარებით, როგორებიცაა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ალპები">ალპები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კარპატები">კარპატები</a>, უფრო მარტივია, რაც აიხსნება მისი თითქმის სწორხაზობრივი მიმართულებით და მცირე სიგანით. კავკასიონის სისტემა როგორც გასწვრივ ჭრილში, ისევე განივშიც მნიშვნელოვანი განსხვავებით ხასიათდება. მეორეხარისხოვანი <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="ოროგრაფია">ოროგრაფიული ერთეულების</a> განლაგება მთიანეთის ჩრდილო და სამხრეთ ფერდობებზე, <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">ცენტრალურ</a>, <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთ</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი კავკასიონი">აღმოსავლეთ მონაკვეთებში</a> სხვადასხვაგვარია.<sup id="cite_ref-Mar_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mar-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კავკასიონი იყოფა სამ: <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთ</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">ცენტრალურ</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი კავკასიონი">აღმოსავლეთ კავკასიონად</a>. ცენტრალური კავკასიონი პირობითად გამოყოფილია დასავლეთი და აღმოსავლეთი კავკასიონისაგან, შესაბამისად, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარწვერი">მყინვარწვერის</a> მერიდიანებით.<sup id="cite_ref-Mar_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Mar-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კაკვასიონის ყველაზე დაბალი და ვიწრო მონაკვეთია <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთი კავკასიონი</a>, რომელიც გადაჭიმულია <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="შავი ზღვა">შავი ზღვიდან</a> მწვერვალ <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზამდე</a> 250 კმ-ზე. უმაღლესი წერტილია <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="დომბაიულგენი">დომბაიულგენი</a> (4046 მ). ღერძულ ნაწილში ჭარბობს მაღალმთიანი <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ალპური ტიპის რელიეფი">ალპური ტიპის რელიეფი</a>. არის <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="ზვავი">ზღვავური</a> და <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="ეროზია">ეროზიული პროცესები</a>. ჩრდილოეთი კალთა ღრმა <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქვაბული">ქვაბულებით</a> დაყოფილი <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90" title="კუესტა">კუესტების</a> მწკრივისგანაა წარმოდგენილი. სამხრეთ კალთებზე <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98" title="კარსტი">კარსტული ფორმებია</a>. გვხვდება სხვადასხვა გენეზისის მქონე <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ტბა">ტბები</a>. გამყინვარების საერთო ფართობია ჩრდილოეთ კალთაზე დაახლოებით 206 კმ², სამხრეთ კალთაზე დაახლოებით 71 კმ². სულ 503 <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარი">მყინვარია</a>, რომელთაგან თითოეული უკან დახევის სტადიაშია. სიდიდით გამოირჩევა <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%90_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="თებერდა (მდინარე)">თებერდის აუზში</a> მდებარე <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ამანაუზის მყინვარი (ჯერ არაა დაწერილი)">ამანაუზის მყინვარი</a>, რომლის ფართობია 7,1 კმ². სიგრძით გამოირჩევა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჯალოვჩატის მყინვარი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჯალოვჩატის მყინვარი</a> მდინარე <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A9%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="პატარა ზელენჩუკი (ჯერ არაა დაწერილი)">პატარა ზელენჩუკის</a> აუზში. მყინვარის საერთო სიგრძე 6,1 კმ აღწევს.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზის</a> მერიდიანიდან <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარწვერი">მყინვარწვერის</a> მერიდიანამდე ვრცელდება <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">ცენტრალური კავკასიონი</a>, რომლის მაქსიმალური სიმაღლე 5000 მ-ს აღემატება და ქმნის კავკასიონის ყველაზე მაღალსა და განიერ ნაწილს, რომელიც მთელი სიგრძით შემოდის <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველოში</a>. ცენტრალური კავკასიონი დაკბილული, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98" title="მარადი თოვლი">მარადი თოვლითა</a> და დიდი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარი">მყინვარებით</a> შემოსილი მთაგრეხილია, რომელიც აერთიანებს <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კავკასიონის მთავარი წყალგამყოფი ქედი">კავკასიონის მთავარ წყალგამყოფ ქედს</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კლდოვანი ქედი">კლდოვან ქედს</a>, <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="გვერდითი ქედი">გვერდით ქედსა</a> და მათ მრავალრიცხოვან განშტოებებს. მის შემადგენლობაშია ასევე <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ბეზენგის კედელი">ბეზენგის კედელი</a>, რომელზეც აღმართულია მწვერვალები: <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90" title="შხარა">შხარა</a> (5203 მ), <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A6%E1%83%90" title="ჯანღა">ჯანღა</a> (5085 მ) და სხვა. მთავარ ქედზე აღმართულია აგრეთვე <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზი</a> (5642 მ), <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A3" title="დიხთაუ">დიხთაუ</a> (5204 მ), <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A3" title="ყოშთანთაუ">ყოშთანთაუ</a> (5152 მ), <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარწვერი">მყინვარწვერი</a> (5054 მ) და სხვა.<sup id="cite_ref-კფგ_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-კფგ-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>მწვერვალ <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარწვერი">მყინვარწვერსა</a> და ილხიდაღს შორის ვრცელდება კავკასიონის ყველაზე განიერი მონაკვეთი — <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი კავკასიონი">აღმოსავლეთი კავკასიონი</a>, რომელიც გადაჭიმულია თითქმის 460 კმ-ზე, მაქსიმალური სიგანე 150–160 კმ. აღმოსავლეთ კავკასიონის უმაღლესი წერტილია <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="თებულოსმთა">თებულოსმთა</a> (4493 მ). მნიშვნელოვანია ასევე <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="დიკლოსმთა">დიკლოსმთა</a> (4285 მ), <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90-%E1%83%A8%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ადალა-შუხგელმერი">ადალა-შუხგელმერი</a> (4151 მ), <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9A%E1%83%98" title="ნუკატლი">ნუკატლი</a> (3903), <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98" title="დიულთიდაღი">დიულთიდაღი</a> (4127 მ), <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%98" title="დეავგაი">დეავგაი</a> (4016 მ), <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98" title="შალბუზდაღი">შალბუზდაღი</a> (4142 მ), <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98" title="ტუფანდაღი">ტუფანდაღი</a> (4191 მ), <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98" title="შაჰდაღი">შაჰდაღი</a> (4243 მ), <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%A3" title="ბაზარდუზუ">ბაზარდუზუ</a> (4466 მ), <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98" title="ბაბადაღი">ბაბადაღი</a> (3629 მ). აღმოსავლეთ კავკასიონზე ნაკლებად არის გამოხატული <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ალპური ტიპის რელიეფი">ალპური რელიეფი</a> და დამახასიათებელია სუსტი <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%98" title="გამყინვარების პერიოდი">გამყინვარება</a>.<sup id="cite_ref-კფგ_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-კფგ-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="უმაღლესი_მწვერვალები"><span id=".E1.83.A3.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.A6.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.98_.E1.83.9B.E1.83.AC.E1.83.95.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.95.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>უმაღლესი მწვერვალები</h3></div> <p>ცხრილში მოცემულია კავკასიონის ზუსტად 21 <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მწვერვალი">მწვერვალი</a>, რომელთაგან 5000 მ-ზე მაღალია 8, ხოლო დანარჩენი 13 მწვერვალის სიმაღლე <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94" title="ზღვის დონე">ზღვის დონიდან</a> 4600 მ-ზე მაღალია. ყველაზე მაღალი მწვერვალები განლაგებულია <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველოს</a> ან რუსეთ-საქართველოს საზღვარზე. სტრატოვულკანი <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზი</a> (5642.7 მ) წარმოადგენს კავკასიონისა და <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა">ევროპის კონტინენტის</a> უმაღლეს წერტილს. იგი ზუსტად 834 მ-ით მაღალია <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ალპები">ალპებისა</a> და მთლიანად <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="დასავლეთი ევროპა">დასავლეთ ევროპის</a> უმაღლეს მწვერვალ — <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="მონბლანი">მონბლანზე</a> (4808 მ). <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველოს</a> უმაღლესი მწვერვალი <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90" title="შხარა">შხარა</a> (5203.1 მ) აღმართულია <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ბეზენგის კედელი">ბეზენგის კედელზე</a>. </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>მწვერვალი</th> <th>სიმაღლე (მ)</th> <th>შეფარდებითი (მ)</th> <th>ქვეყანა </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზი</a></td> <td>5642.7</td> <td>4741</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A3" title="დიხთაუ">დიხთაუ</a></td> <td>5204.7</td> <td>2002</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90" title="შხარა">შხარა</a></td> <td>5203.1</td> <td>1357</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A3" title="ყოშთანთაუ">ყოშთანთაუ</a></td> <td>5152.4</td> <td>812</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A6%E1%83%90" title="ჯანღა">ჯანღა</a></td> <td>5085.0</td> <td>335</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარწვერი">მყინვარწვერი</a></td> <td>5054.0</td> <td>2353</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="პუშკინის პიკი (ჯერ არაა დაწერილი)">პუშკინის პიკი</a></td> <td>5033.6</td> <td>50</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98" title="მიჟირგი">მიჟირგი</a></td> <td>5018.7</td> <td>219</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A3" title="კათინთაუ">კათინთაუ</a></td> <td>4979.0</td> <td>159</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90" title="გისტოლა">გისტოლა</a></td> <td>4859.9</td> <td>335</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="შოთა რუსთაველის მწვერვალი">შოთა რუსთაველის მწვერვალი</a></td> <td>4859.0</td> <td>40</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%98" title="თეთნულდი">თეთნულდი</a></td> <td>4858.5</td> <td>629</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90" title="ჯიმარა">ჯიმარა</a></td> <td>4780.1</td> <td>872</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%91%E1%83%90" title="უშბა">უშბა</a></td> <td>4700.4</td> <td>1217</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ალექსანდრე ჯაფარიძის მწვერვალი">ალექსანდრე ჯაფარიძის მწვერვალი</a></td> <td>4700.0</td> <td>—</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ულუაუზი (ჯერ არაა დაწერილი)">ულუაუზი</a></td> <td>4681.6</td> <td>332</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90-%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="დუმალა-თაუ (ჯერ არაა დაწერილი)">დუმალა-თაუ</a></td> <td>4676.6</td> <td>177</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90" title="უილფათა">უილფათა</a></td> <td>4649.0</td> <td>1300</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%AE%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="შაუხოხი (ჯერ არაა დაწერილი)">შაუხოხი</a></td> <td>4636.1</td> <td>436</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98-%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98" title="ყუყურთლი-ყოლბაში">ყუყურთლი-ყოლბაში</a></td> <td>4634.0</td> <td>53</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="ტიხტენგენი">ტიხტენგენი</a></td> <td>4617.6</td> <td>768</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="მთავარი_უღელტეხილები"><span id=".E1.83.9B.E1.83.97.E1.83.90.E1.83.95.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.A3.E1.83.A6.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.AE.E1.83.98.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>მთავარი უღელტეხილები</h3></div> <p>ცხრილში მოცემულია კავკასიონის მაღალი და მნიშვნელოვანი უღელტეხილები. კავკასიონზე მრავალი <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="უღელტეხილი">მთის უღელტეხილია</a> აღმართული. სიმაღლითა და მნიშვნელობით უღელტეხილები <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველოს</a> ან <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>-<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთის</a> სახელმწიფო საზღვარზეა განფენილი. სიმაღლით გამოირჩევა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="მაილის უღელტეხილი">მაილის უღელტეხილი</a>, რომლის სიმაღლე 4216 მ აღწევს. იგი <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ხოხის ქედი">ხოხის ქედზე</a>, მწვერვალებს <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარწვერი">მყინვარწვერსა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="მაილი">მაილს</a> შორის მდებარეობს. მაღალია აგრეთვე <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="სვანეთის ქედი">სვანეთის ქედზე</a> მდებარე <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ლაჰილის უღელტეხილი">ლაჰილის უღელტეხილი</a>. მეტად ცნობილი გადასასვლელებია <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქლუხორის უღელტეხილი">ქლუხორის უღელტეხილი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ზეკარის უღელტეხილი">ზეკარის უღელტეხილი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="მამისონის უღელტეხილი">მამისონის უღელტეხილი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ჯვრის უღელტეხილი">ჯვრის უღელტეხილი</a> და სხვა. </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>უღელტეხილი</th> <th>სიმაღლე (მ)</th> <th>ქედი</th> <th>ქვეყანა </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="მაილის უღელტეხილი">მაილის უღელტეხილი</a></td> <td>4216</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ხოხის ქედი">ხოხის ქედი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ლაჰილის უღელტეხილი">ლაჰილის უღელტეხილი</a></td> <td>4000</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="სვანეთის ქედი">სვანეთის ქედი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="წანერის უღელტეხილი">წანერის უღელტეხილი</a></td> <td>3887</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="სვანეთის კავკასიონი">სვანეთის კავკასიონი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="მესტიის უღელტეხილი">მესტიის უღელტეხილი</a></td> <td>3750</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="სვანეთის კავკასიონი">სვანეთის კავკასიონი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94" title="საჯიხვისღელე">საჯიხვისღელე</a></td> <td>3725</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კიდეგანის ქედი">კიდეგანის ქედი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ასმაშის უღელტეხილი">ასმაშის უღელტეხილი</a></td> <td>3700</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="სვანეთის კავკასიონი">სვანეთის კავკასიონი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94" title="სახარისღელე">სახარისღელე</a></td> <td>3691</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კიდეგანის ქედი">კიდეგანის ქედი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98" title="გორვაში">გორვაში</a></td> <td>3665</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="სვანეთის კავკასიონი">სვანეთის კავკასიონი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ტვიბერის უღელტეხილი">ტვიბერის უღელტეხილი</a></td> <td>3607</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="სვანეთის კავკასიონი">სვანეთის კავკასიონი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%A3%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქაჩუს უღელტეხილი">ქაჩუს უღელტეხილი</a></td> <td>3552</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="პირიქითი ქედი">პირიქითი ქედი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ლასხედარის უღელტეხილი">ლასხედარის უღელტეხილი</a></td> <td>3500</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="სვანეთის კავკასიონი">სვანეთის კავკასიონი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="თოთის უღელტეხილი">თოთის უღელტეხილი</a></td> <td>3500</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="სვანეთის კავკასიონი">სვანეთის კავკასიონი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94" title="ისართღელე">ისართღელე</a></td> <td>3461</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ხევსურეთის ქედი">ხევსურეთის ქედი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ღების უღელტეხილი">ღების უღელტეხილი</a></td> <td>3461</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AD%E1%83%90-%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A9%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="რაჭა-ლეჩხუმის კავკასიონი">რაჭა-ლეჩხუმის კავკასიონი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ბაშილის უღელტეხილი">ბაშილის უღელტეხილი</a></td> <td>3448</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="სვანეთის კავკასიონი">სვანეთის კავკასიონი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ზეკარის უღელტეხილი">ზეკარის უღელტეხილი</a></td> <td>3184</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C-%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="მაღრან-დვალეთის კავკასიონი">მაღრან-დვალეთის კავკასიონი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქლუხორის უღელტეხილი">ქლუხორის უღელტეხილი</a></td> <td>2781</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="აფხაზეთის კავკასიონი">აფხაზეთის კავკასიონი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="მამისონის უღელტეხილი">მამისონის უღელტეხილი</a></td> <td>2819</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AD%E1%83%90-%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A9%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="რაჭა-ლეჩხუმის კავკასიონი">რაჭა-ლეჩხუმის კავკასიონი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>/<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ჯვრის უღელტეხილი">ჯვრის უღელტეხილი</a></td> <td>2379</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ხევის კავკასიონი">ხევის კავკასიონი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a> </td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="გეოგრაფიული_კუთვნილება"><span id=".E1.83.92.E1.83.94.E1.83.9D.E1.83.92.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A4.E1.83.98.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.99.E1.83.A3.E1.83.97.E1.83.95.E1.83.9C.E1.83.98.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.90"></span>გეოგრაფიული კუთვნილება</h2></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90-%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ევროპა-აზიის საზღვარი">ევროპა-აზიის საზღვარი</a>.</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კავკასია">კავკასიას</a> თავისი <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="გეოპოლიტიკა">გეოპოლიტიკური</a> თვალსაზრისით მნიშვნელოვანი ადგილი უკავია თანამედროვე მსოფლიოში. იგი წარმოადგენს <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა">ევროპისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="აზია">აზიის</a> შემაერთებელ ხიდს, რომელიც მოქცეულია <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="შავი ზღვა">შავსა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="კასპიის ზღვა">კასპიის ზღვებს</a> შორის. პოლიტიკური თვალსაზრისით, კავკასია ორ ნაწილად იყოფა: <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ჩრდილოეთი კავკასია">ჩრდილოეთ</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="სამხრეთი კავკასია">სამხრეთ კავკასიად</a>. <a href="/wiki/XVIII_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94" title="XVIII საუკუნე">XVIII საუკუნის</a> დასაწყისამდე, <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა">ევროპასა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="აზია">აზიას</a> შორის საზღვარი უფრო ხშირად მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="დონი (მდინარე)">დონზე</a> გაჰყავდათ, თუმცა მოგვიანებით ეს საზღვარი გაჰყავდათ კავკასიონსა და <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ურალი">ურალზეც</a>. ევროპასა და აზიას შორის საზღვარი სხვადასხვა დროს სხვადასხვაგვარად იყო გავლებული.<sup id="cite_ref-Гвоздецкий_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Гвоздецкий-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კავკასიის საზღვრებისა და მისი <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა">ევროპისა</a> თუ <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="აზია">აზიისთვის</a> მიკუთვნების საკითხი გაუთავებელი კამათის საგანია, რაც <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94" title="საუკუნე">საუკუნეების</a> განმავლობაში იწვევს დაპირისპირებას მეცნიერული თვალსაზრისით. დღეისათვის არსებობს ხუთი ყველაზე გავრცელებული თვალსაზრისი:<sup id="cite_ref-კგა_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-კგა-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1) ზოგი მკვლევარი საზღვარს <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="აზია">აზიასა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა">ევროპას</a> შორის ავლებს <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%90-%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A6%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="კუმა-მანიჩის ღრმული">კუმა-მანიჩის ღრმულის</a> გასწვრივ, რომელიც <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="გეოლოგია">გეოლოგიურ</a> წარსულში <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="შავი ზღვა">შავ</a> და <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="კასპიის ზღვა">კასპიის ზღვებს</a> აერთებდა. ამ კონცეფციის თანახმად, კავკასიონი და მისი ჩრდილო მთისწინეთის ერთობლიობა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="აზია">აზიის ნაწილს</a> წარმოადგენს. 2) სხვებმა ეს მიჯნა გაავლეს <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ირანი">ირანთან</a> და <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="თურქეთი">თურქეთთან</a> სამხრეთ კავკასიის სახელმწიფოების <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="სახელმწიფო საზღვარი">პოლიტიკურ საზღვარზე</a> და მთელი კავკასია <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა">ევროპას</a> მიაკუთვნეს. 3) არაერთი <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98" title="გეოგრაფი">გეოგრაფისთვის</a> ეს ზღვარი ემთხვევა <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კავკასიონის მთავარი წყალგამყოფი ქედი">კავკასიონის მთავარი ქედის თხემს</a>. ასეთ შემთხვევაში რეგიონი ნაწილდება <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა">ევროპასა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="აზია">აზიას</a> შორის, თუმცა პოლიტიკური საზღვრები არ ემთხვევა ფიზიკურ საზღვარს, ჩრდილოეთ ფერდობზე მდებარეობს <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="აზერბაიჯანი">აზერბაიჯანის</a> ნაწილი და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველოს</a> ისტორიულ-გეოგრაფიული მხარეები: <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ხევი (მხარე)">ხევი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="პირიქითა ხევსურეთი">პირიქითა ხევსურეთი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="თუშეთი">თუშეთი</a>, ქედის სამხრეთ ფერდობის ნაწილი, მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A3" title="ფსოუ">ფსოუს</a> დასავლეთით <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთის</a> შემადგენლობაშია. 4) ძველი ბერძენი ისტორიკოსის <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%94" title="ჰეროდოტე">ჰეროდოტეს</a> მიხედვით, <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა">ევროპასა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="აზია">აზიას</a> შორის საზღვარი გადის მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="რიონი">რიონზე</a>, ხოლო ზოგიერთი თვლის მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" class="mw-disambig" title="დონი">დონსა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%94" title="ქერჩის სრუტე">ქერჩის სრუტეს</a>.<sup id="cite_ref-Гвоздецкий_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-Гвоздецкий-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 5) ზოგიერთი გეოგრაფი საზღვრის გასავლებად ბუნებრივი გარემოს ელემენტებს გვთავაზობს. მათი აზრით, მაგალითად, სომხეთის მაღალი ვულკანური ზეგნები და მათი ფერდობები <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" class="mw-redirect" title="მცირე აზია">მცირე აზიას</a> განეკუთვნება, ხოლო <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="პონტოს მთები">პონტოს მთების</a> შავიზღვისპირა დატენიანებული მთისწინები და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="მთიანეთი">ელბურსის მთიანეთი</a> ასევე დატენიანებული ჩრდილოეთი ფერდობი (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ირანი">ირანში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="კასპიის ზღვა">კასპიის ზღვის</a> პირას) — <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა">ევროპას</a>.<sup id="cite_ref-კგა_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-კგა-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ფრანგული 31 ტომიანი უნივერსალური ენციკლოპედია <a href="/w/index.php?title=La_Grande_Encyclop%C3%A9die&action=edit&redlink=1" class="new" title="La Grande Encyclopédie (ჯერ არაა დაწერილი)">La Grande Encyclopédie</a> მკაფიოდ ადგენს საზღვარს <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="ევროპა">ევროპასა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="აზია">აზიას</a> შორის სამხრეთით ორივე კავკასიონის ქედის მიმართულებით. <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარწვერი">მყინვარწვერი</a> წარმოადგენს ევროპის მთებს მოცემული განსაზღვრებით.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="გეოლოგიური_აგებულება"><span id=".E1.83.92.E1.83.94.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.92.E1.83.98.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.90.E1.83.92.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.90"></span>გეოლოგიური აგებულება</h2></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Early_Spring_Snowmelt_Chaukhi_Massif_near_or_part_of_Kazbeki_National_Park.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Early_Spring_Snowmelt_Chaukhi_Massif_near_or_part_of_Kazbeki_National_Park.jpg/220px-Early_Spring_Snowmelt_Chaukhi_Massif_near_or_part_of_Kazbeki_National_Park.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Early_Spring_Snowmelt_Chaukhi_Massif_near_or_part_of_Kazbeki_National_Park.jpg/330px-Early_Spring_Snowmelt_Chaukhi_Massif_near_or_part_of_Kazbeki_National_Park.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Early_Spring_Snowmelt_Chaukhi_Massif_near_or_part_of_Kazbeki_National_Park.jpg/440px-Early_Spring_Snowmelt_Chaukhi_Massif_near_or_part_of_Kazbeki_National_Park.jpg 2x" data-file-width="5184" data-file-height="3456" /></a><figcaption>მაღალმთიანი რელიეფი. ჭაუხი</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Kasbek_sunset_(13270716504).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Kasbek_sunset_%2813270716504%29.jpg/220px-Kasbek_sunset_%2813270716504%29.jpg" decoding="async" width="220" height="123" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Kasbek_sunset_%2813270716504%29.jpg/330px-Kasbek_sunset_%2813270716504%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Kasbek_sunset_%2813270716504%29.jpg/440px-Kasbek_sunset_%2813270716504%29.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1149" /></a><figcaption>მყინვარწვერი და მიმდებარე რაიონი</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Devdorak_glacier_(Moskvich_guide,_1913).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Devdorak_glacier_%28Moskvich_guide%2C_1913%29.jpg/220px-Devdorak_glacier_%28Moskvich_guide%2C_1913%29.jpg" decoding="async" width="220" height="317" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Devdorak_glacier_%28Moskvich_guide%2C_1913%29.jpg/330px-Devdorak_glacier_%28Moskvich_guide%2C_1913%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Devdorak_glacier_%28Moskvich_guide%2C_1913%29.jpg/440px-Devdorak_glacier_%28Moskvich_guide%2C_1913%29.jpg 2x" data-file-width="716" data-file-height="1032" /></a><figcaption>დევდორაკის მყინვარი. კავკასიონის გლაციალური რელიეფი</figcaption></figure> <p>კავკასიონი წარმოადგენს <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9F%E1%83%98" title="შარიაჟი">ნაოჭა-შარიაჟულ ნაგებობას</a> (გეოლოგიურ რეტროსპექტივაში განაპირა ზღვას), <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კავკასია">კავკასიის</a> ერთ-ერთ მთავარ და რთული აგებულების მქონე <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ტექტონიკა">ტექტონიკურ ერთეულს</a>. მის შემადგენლობაში გამოიყოფა <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კავკასიონის მთავარი წყალგამყოფი ქედი">კავკასიონის მთავარი ქედის ზონა</a>, რომლის ცენტრალურ ნაწილში შიშვლდება კამბრიულამდელი და <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AF%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%98" title="პალეოზოური ჯგუფი">პალეოზოური ასაკის</a> კრისტალური სუბსტრატი (<a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="გნაისი">გნაისები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98" title="მიგმატიტი">მიგმატიტები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კრისტალური ფიქლები">კრისტალური ფიქლები</a>) და მისი გამკვეთი სხვადასხვა ასაკის გრანიტოიდული ინტრუზივები. <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98" title="გრანიტოიდი">გრანიტოიდებით</a>, <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="გნაისი">გნაისებითა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A4%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="მეტამორფული ქანები">მეტამორფული ფიქლებით</a> აგებულია კავკასიონის ღერძული ზოლი და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98" title="მთის მასივი">უმაღლესი მასივები</a>.<sup id="cite_ref-georgianencyclopedia_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-georgianencyclopedia-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>მის სამხრეთით გამოიყოფა ჩხალთა-ლაჰილის, ყაზბეგ-თფანის, მესტია-დიბრარის, ნოვოროსიისკ-ლაზარევსკოეს და გაგრა-ჯავის ზონები. ისინი ძირითადად აგებულია ქვედა და შუაიურული <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="თიხაფიქალი">თიხაფიქლებითა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%90" title="ქვიშაქვა">ქვიშაქვებით</a>, ბაიოსური ვულკანოგენურ-დანალექი სერიით და ზედაიურულ-პალეოგენური ტერიგენული და კარბონატული <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98" title="ფლიში">ფლიშური ნალექებით</a>. მხოლოდ ჩხალთა-ლაჰილის ზონაში შიშვლდება უფრო ძველი — შუა და ზედაპალეოზოური ასაკის სუსტად მეტამორფიზებული ქანები (ე. წ. დიზის წყება).<sup id="cite_ref-georgianencyclopedia_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-georgianencyclopedia-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კავკასიონის ფარგლებში მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98" title="თერგი">თერგის აუზში</a>, აგრეთვე მდინარების <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98" class="mw-redirect" title="თეთრი არაგვი">თეთრი არაგვისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ქსანი">ქსნის</a> სათავეებში, ფართოდაა გავრცელებული <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90" title="მეოთხეული სისტემა">მეოთხეული ასაკის</a> ანდეზიტური, დაციტური და ანდეზიტ-დაციტური <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98" title="ლავური ნაკადი">ლავური ნაკადები</a> მათი ამომყვანი ვულკანური ცენტრებით. კავკასიონი ხასიათდება მკაფიოდ გამოხატული ასიმეტრიული სტრუქტურით: სამხრეთისკენ გადაბრუნებული იზოკლინური <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%AD%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" class="mw-redirect" title="დანაოჭება">დანაოჭებით</a> მის სამხრეთ ფერდობზე და სუსტად დანაოჭებული, ან მონოკლინური აგებულებით ჩრდილოეთ ფერდობზე. მის აღმოსავლეთ ნაწილში, მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="რიონი">რიონის</a> ხეობიდან მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ალაზანი">ალაზნის</a> აუზამდე, განვითარებულია <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="სამხრეთი">სამხრეთისკენ</a> მიმართული მსხვილი <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9F%E1%83%98" title="შარიაჟი">ტექტონიკური ზეწრები</a>.<sup id="cite_ref-georgianencyclopedia_10-2" class="reference"><a href="#cite_note-georgianencyclopedia-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კავკასიონის მეგანტიკლინორიუმი ძირითადად აგებულია <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AF%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%98" title="მეზოზოური ჯგუფი">მეზოზოური ნალექი</a> ქანებით. მათგან უმეტესი ფართობი იურულ <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ტერიგენული ნალექები">ტერიგენულ წყებებს</a> უჭირავს (შუაიურულში ფართოდაა გავრცელებული ვულკანოგენური პორფირიტული <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90_(%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90)" title="წყება (გეოლოგია)">წყება</a>, ხოლო ზედაიურულში — კარბონატული ფაციესი). <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90" title="ცარცული სისტემა">ცარცული ნალექები</a>, რომელთა მნიშვნელოვანი ნაწილი კარბონატული <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98" title="ფაციესი">ფაციესისაა</a>, უმთავრესად კავკასიონის ნაწილებსა და ბოლოებშია გავრცელებული. მთიანეთის შიგნით მდებარე ზოგიერთ <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქვაბული">ქვაბულში</a> (შეფარდებითი დაძირვის არეებში) განვითარებულია <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90" title="პალეოგენური სისტემა">პალეოგენური</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90" title="ნეოგენური სისტემა">ქვედანეოგენური ნალექი ქანები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ხევი (მხარე)">ხევ</a>-<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="მთიულეთი">მთიულეთის რეგიონები</a>, აგრეთვე მდინარეების <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="რიონი">რიონისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98" title="არაგვი">არაგვის აუზთა</a> ნაწილები გამოირჩევა ზედაპლიოცენურ-პლეისტოცენური და ჰოლოცენური ეფუზივების გავრცელებით.<sup id="cite_ref-ქსე_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-ქსე-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="პლეისტოცენი">პლეისტოცენ</a>-<a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="ჰოლოცენი">ჰოლოცენური ნაფენები</a> არის მაღალმთიან ზოლში <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მორენა">მორენების</a> (რომლებიც აფხაზეთ-სვანეთის ზოგიერთ ხეობაში <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94" title="ზღვის დონე">ზღვის დონიდან</a> 1000 მ სიმაღლემდე და უფრო დაბლაც ჩამოდიან), <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქვაბული">ქვაბულების ფსკერისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ტერასები">ტერასების</a> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ალუვიონი">ალუვიონის</a>, ფრაგმენტულად განვითარებული ტბიური ნალექების, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%94" title="მღვიმე">კარსტული მღვიმეების</a> (მაგ., <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D" title="კუდარო">კუდაროსა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%94" title="წონის მღვიმე">წონის</a>) ბუნებრივი და კულტურილი ნაფენებისა და <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ერატიკული ლოდები">პერიგლაციალური რელიქტური ლოდნარების</a> და სხვა სახით. კავკასიონი რთული <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ტექტონიკა">ტექტონიკური</a> აგებულებისაა. მის სტრუქტურაში მონაწილეობენ სხვადასხვა ფორმის <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%AD%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ნაოჭა მთები">ნაოჭები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90" class="mw-redirect" title="რღვევა">რღვევები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98" title="ნასხლეტი">ნასხლეტ</a>-<a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="შეცოცება">შეცოცებანი</a>. ამ უკანასკნელებთან დაკავშირებულია <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მინერალური წყალი">მინერალური წყლის</a> მრავალი (განსაკუთრებით <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ხევი (მხარე)">ხევში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D" title="სამაჩაბლო">სამაჩაბლოში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AD%E1%83%90" title="რაჭა">ზემო რაჭასა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="სვანეთი">სვანეთში</a>) გამოსავალი.<sup id="cite_ref-ქსე_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-ქსე-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>უძველესი ქანები, რომლებიც მონაწილეობენ კავკასიონის აგებულებში, შიშვლდებიან მხოლოდ კავკასიონის ღერძული ზოლის ცენტრალურსა და ნაწილობრივ დასავლურ ნაწილებში.<sup id="cite_ref-Mar_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-Mar-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">კავკასიონის ცენტრალური</a> და ყველაზე მაღალი ნაწილი უძველესი, 600 მლნ. წლის წინანდელი <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98" title="გრანიტი">გრანიტებითა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კრისტალური ფიქლები">კრისტალური ფიქლებითაა</a> აგებული. მის დასავლეთ და აღმოსავლეთ ნაწილში <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="გეოლოგია">გეოლოგიური</a> აგებულება მარტივდება, რაც <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ქედი">ქედის</a> განვითარებას უკავშირდება. სიმაღლის შემცირებასთან ერთად <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90)" title="ქანი (გეოლოგია)">ამგები ქანების</a> ასაკი იკლებს. საშუალო მთებში ვხვდებით 200–130 მლნ. წლის (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90" title="იურული სისტემა">იურულ</a>) და 130–70 მლნ. წლის (<a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90" title="ცარცული სისტემა">ცარცულ</a>), დაბალ მთებსა და მთისწინებში 70–30 მლნ. წლის (<a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90" title="პალეოგენური სისტემა">პალეოგენურ</a>) ქანებს.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> კავკასიონი <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%AD%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ალპური დანაოჭება">ალპური დანაოჭების</a> ნაწილია. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სასარგებლო_წიაღისეულები"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.92.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.9A.E1.83.9D_.E1.83.AC.E1.83.98.E1.83.90.E1.83.A6.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.94.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>სასარგებლო წიაღისეულები</h3></div> <p>კავკასიონის წიაღის ძირითადი სიმდიდრეა <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ვოლფრამი">ვოლფრამის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="მოლიბდენი">მოლიბდენის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%98" title="სპილენძი">სპილენძის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%90" title="ტყვია">ტყვიის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90" title="თუთია">თუთიის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ვერცხლისწყალი">ვერცხლისწყლის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90" title="რკინა">რკინისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98" title="სტრონციუმი">სტრონციუმის</a> საბადოები. მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ბაქსანი (მდინარე)">ბაქსანის</a> მარცხენა ნაპირზე, 2000–3200 მ სიმაღლეზე მდებარეობს თირნიაუზის ვოლფრამისა და მოლიბდენის საბადო, რომელიც <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ტექტონიკა">ტექტონიკური</a> თვალსაზრისით, მიბჯენილია ფშექიშ-თირნაუზის რღვევის ზონას კავკასიონის ნაოჭა სისტემის ფარგლებში, რომელიც აგებულია ვულკანური, ტერიგენული და კარბონატული ძლიერ მეტამორფიზებული ქანებით. სამთო-ქიმიური ნედლეულიდან განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98" title="ბარიტი">ბარიტი</a>; ცნობილია აგრეთვე <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="დარიშხანი">დარიშხანის</a> საბადო. პრაქტიკულად გამოულეველია ბუნებრივი <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98" title="ცემენტი">ცემენტის</a> ნედლეულის მარაგი, რომლის საბადო მუშავდება ქალაქ <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%98" title="ნოვოროსიისკი">ნოვოროსიისკის</a> რაიონსა და სხვაგან. ფართოდ არის ცნობილი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D" title="მარმარილო">მარმარილოს</a>, <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98" title="დოლომიტი">დოლომიტების</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%98" title="ტუფი">ტუფებისა</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ტუფლავა (ჯერ არაა დაწერილი)">ტუფლავების</a> საბადოები.<sup id="cite_ref-БК_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-БК-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> მრავალრიცხოვანია <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მინერალური წყალი">მინერლაური წყლების</a> საბადოები, რომელთა შორის აღსანიშნავია <a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="დიდი ბერმამიტი (ჯერ არაა დაწერილი)">დიდი ბერმამიტის</a> ფარგლებში არსებული <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კავკასიის მინერალური წყლები">კავკასიის მინერალური წყლები</a>, რომლის ბაზაზეა კურორტები <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%98" title="პიატიგორსკი">პიატიგორსკი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%98" title="კისლოვოდსკი">კისლოვოდსკი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ესენტუკი (ჯერ არაა დაწერილი)">ესენტუკი</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9F%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჟელეზნოვოდსკი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჟელეზნოვოდსკი</a>. კიდური როფის ნაოჭა ზონას მიეკუთვნება <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ნავთობი">ნავთობისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="ბუნებრივი აირი">ბუნებრივი აირის</a> საბადოები <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="დაღესტანი">დაღესტანში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A9%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ჩეჩნეთი">ჩეჩნეთსა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ინგუშეთი">ინგუშეთში</a>. ამ მხრივ, მნიშვნელოვანია <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%91-%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჩრდილოეთ კავკასიის ნავთობ-აირის აუზი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჩრდილოეთ კავკასიის ნავთობ-აირის აუზი</a>, სადაც <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ნავთობი">ნავთობს</a> დაახლოებით 150 წელია რაც მოიპოვებენ. ნავთობის ხარისხი მაღალია, ნავთობი შეიცავს ბენზინური ფრაქციის დიდ პროცენტს. ჩრდილოეთ კავკასიაში გამოყოფენ ორ: დაღესტნისა და გროზნოს ნავთობაირის არეს. ნავთობისა და აირის ძირითადი საბადოებია: მალგობეკის, გორაგორისა და გუდერმესისა. დაღესტნის ნავთობაირის არე გადაჭიმულია დასავლეთით <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="კასპიის ზღვა">კასპიის ზღვის</a> სანაპიროდან მინერალურ წყლებამდე. სამხრეთის მიმართულებით მისი საზღვრები მიემართება კავკასიონის მთისწინეთზე და მოიცავს <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ჩრდილოეთ ოსეთი">ჩრდილოეთ ოსეთის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ინგუშეთი">ინგუშეთის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="დაღესტანი">დაღესტნისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A9%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ჩეჩნეთი">ჩეჩნეთის</a> ტერიტორიებს. უდიდესი საბადოა დაღესტნის ცეცხლები.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="კლიმატი"><span id=".E1.83.99.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.A2.E1.83.98"></span>კლიმატი</h2></div> <p>კავკასიონის <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90" class="mw-redirect" title="ჰავა">ჰავა</a> ცვალებადობს როგორც <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9A%E1%83%94_(%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90)" title="სიმაღლე (გეომეტრია)">სიმაღლის</a> მიხედვით, ისე ჰორიზონტული მიმართულებით. აბსოლუტური სიმაღლის ზრდასთან ერთად <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="ტემპერატურა">ტემპერატურა</a> კლებულობს (საშუალო წლიური ტემპერატურა <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98" title="სოხუმი">სოხუმში</a> უდრის 15 °C, <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="გუდაური">გუდაურში</a>, 2200 მ სიმაღლეზე, 2,1 °C, ყაზბეგის მაღალმთიან მეტეოსადგურზე, 3700 მ სიმაღლეზე, –6,1 °C). განსაზღვრულ სიმაღლემდე (2500–3000 მ-მდე) მატულობს <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ატმოსფერული ნალექები">ნალექიანობაც</a>. <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">კავკასიონის დასავლეთ ნაწილი</a> გამოირჩევა უხვი ნალექებით (<a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="გაგრის ქედი">გაგრის ქედზე</a> — 2300 მმ, აჟარაში — 1800 მმ). ზღვისაკენ მიპყრობილი ფერდობების ზოგიერთ ნაწილში <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ატმოსფერული ნალექები">ნალექები</a> წელიწადში 3000–4000 მმ აღწევს.<sup id="cite_ref-georgianencyclopedia_10-3" class="reference"><a href="#cite_note-georgianencyclopedia-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი">აღმოსავლეთისაკენ</a> იგი კლებულობს და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D_%E1%83%92%E1%83%96%E1%83%90" title="საქართველოს სამხედრო გზა">საქართველოს სამხედრო გზის</a> აღმოსავლეთით თითქმის არსად აღემატება 1800 მმ-ს. კავკასიონის სამხრეთი ფერდობი უფრო ნალექიანია, ვიდრე ჩრდილოეთი ფერდობი. სიმაღლის მატებასთან ერთად მატულობს <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98" title="თოვლი">თოვლის საფრის</a> ხანგრძლივობა (დაბა <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="სტეფანწმინდა">სტეფანწმინდაში</a> — 104 დღე, თუშეთის <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9D" title="ომალო">ომალოში</a> — 121 დღე, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90" title="მესტია">მესტიაში</a> — 134 დღე, <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94" title="ლებარდე">ლებარდეში</a> — 164 დღე, ყაზბეგის მაღალმთიან მეტეოსადგურზე — 277 დღე). თოვლის საფრის სისქე მაღალ ადგილებში რამდენიმე მეტრს აღწევს (<a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94" title="ლებარდე">ლებარდეში</a> — 5 მ, აჩიშხოს მთაზე — 7 მ). ზვავიანობა ახასიათებს ყველა მაღალმთიან და ბევრ საშუალმთიან რაიონს.<sup id="cite_ref-georgianencyclopedia_10-4" class="reference"><a href="#cite_note-georgianencyclopedia-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კავკასიონი მნიშვნელოვანი <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="კლიმატი">კლიმატური ბარიერია</a> ჩრდილოეთის ცივ და სამხრეთის თბილ ჰაერის მასებს შორის. კლიმატის მრავალფეროვნება და კონტრასტულობა შეპირობებულია ზომიერი და სუბტროპიკული კლიმატური სარტყლების საზღვარზე მდებარეობით, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="მთათა სისტემა (ჯერ არაა დაწერილი)">მთათა სისტემის</a> სუბგანედური განფენილობით, მაღალი სიმაღლეებით, კალთების ექსპოზიციითა და <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="რელიეფის ფორმები">რელიეფის მრავალფეროვნებით</a>. მაღალმთიანეთში <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="კლიმატი">კლიმატი</a> ცივია და ნოტიო, საშუალომთიანეთსა და დაბალმთიანეთში ზომიერი, <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთ კავკასიონის</a> სამხრეთი კალთების დაბალ ნაწილებში სუბტროპიკული ნოტიო, ქალაქ <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A1%E1%83%94" title="ტუაფსე">ტუაფსეს</a> ჩრდილო-დასავლეთით ხმელთაშუაზღვიური, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი კავკასიონი">აღმოსავლეთ კავკასიონზე</a> მშრალი სუბტროპიკული კლიმატი.<sup id="cite_ref-БК_2-3" class="reference"><a href="#cite_note-БК-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ჩრდილოეთი კალთების მთისძირში საშუალო წლიური <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="ტემპერატურა">ტემპერატურა</a> შეადგენს 10 °C, სამხრეთისაზე 16 °C, 2400–2800 მ მაღლა უარყოფითია, 4250 მ სიმაღლეზე ეშვება –10,2 °C-მდე. ტემპერატურის ექსპოზიციური სხვაობა კარგად არის გამოხატული <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ზამთარი">ზამთარში</a>. იანვრის საშუალო <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="ტემპერატურა">ტემპერატურა</a> იცვლება <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ჩრდილოეთი">ჩრდილოეთით</a> –3,5 და –5 °C-იდან <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="სამხრეთი">სამხრეთით</a> 6 °C-მდე, 2000 მ სიმაღლეზე დაახლოებით –8 °С; მაღალმთიანეთში (4250 მ, იალბუზის მეტეოსადგური) –19 °С. <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="ივლისი">ივლისის</a> საშუალო <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="ტემპერატურა">ტემპერატურა</a> მთისძირში მატულობს დასავლეთით 22–24 °C-იდან აღმოსავლეთით 25–27 °С-მდე, ყველაზე თბილი თვის <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D" title="აგვისტო">აგვისტოს</a> <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="ტემპერატურა">ტემპერატურა</a> საშუალომთიანეთში იკლებს 10–13 °С-მდე, ხოლო მაღალმთიანეთში 1 °С-მდე.<sup id="cite_ref-БК_2-4" class="reference"><a href="#cite_note-БК-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table class="graytable" style="text-align:center"> <caption> </caption> <tbody><tr> <td width="31%"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Gudauri_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Gudauri_2.jpg/250px-Gudauri_2.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Gudauri_2.jpg/375px-Gudauri_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Gudauri_2.jpg/500px-Gudauri_2.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a></span> </td> <td width="31%"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Stepantsminda-Kazbegi.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Stepantsminda-Kazbegi.JPG/250px-Stepantsminda-Kazbegi.JPG" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Stepantsminda-Kazbegi.JPG/375px-Stepantsminda-Kazbegi.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Stepantsminda-Kazbegi.JPG/500px-Stepantsminda-Kazbegi.JPG 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a></span> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Waterfalls_Achipse.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Waterfalls_Achipse.jpg/250px-Waterfalls_Achipse.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Waterfalls_Achipse.jpg/375px-Waterfalls_Achipse.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Waterfalls_Achipse.jpg/500px-Waterfalls_Achipse.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><small>სამთო-სათხილამურო კურორტი საქართველოში, გუდაური, კავკასიონი</small> </td> <td><small>დაბა სტეფანწმინდა, მაღალმთიანი რელიეფი</small> </td> <td><small>დასავლეთი კავკასიონი. აჩიშხოს ჩანჩქერი</small> </td></tr></tbody></table> <p>ჩრდილოეთი კალთის მთისძირის გაყოლებით წელიწადში მოდის <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="დასავლეთი">დასავლეთით</a> 400–600 მმ-იდან <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი">აღმოსავლეთით</a> 300–400 მმ-მდე ნალექი, 2000 მ-ის სიმაღლეებზე შესაბამისად, 2000–2500 მმ-იდან 800–1150 მმ-მდე. სიმშრალით (300–500 მმ) გამოირჩევა <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქვაბული">მთათაშორისი ქვაბულები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ქედი">ქედების</a> სამხრეთი კალთები, რომლებიც „წვიმის ჩრდილში“ იმყოფებიან. მეტად ნოტიოა სამხრეთ-დასავლეთი კალთები 3500 მმ (3682 მმ, აჩიშხოს მეტეოსადგური 1880 მ-ზე, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთის</a> ყველაზე ნოტიო ადგილი). სამხრეთი კალთის მთისძირის გაყოლებით <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ატმოსფერული ნალექები">ატმოსფერული ნალექების</a> რაოდენობა წელიწადში იზრდება <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="დასავლეთი">დასავლეთიდან</a> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი">აღმოსავლეთისაკენ</a> 500–800 მ-იდან 1200–1600 მ-მდე ცენტრში, ხოლო უკიდურეს აღმოსავლეთში კლებულობს 200 მმ-მდე.<sup id="cite_ref-БК_2-5" class="reference"><a href="#cite_note-БК-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98" title="თოვლი">თოვლის საზღვარი</a> იმატებს <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი">აღმოსავლეთით</a> 2500 მ-დან 3600 მ-მდე. მაღალმთიანეთში განვითარებულია მძლავრი თანამედროვე <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" class="mw-redirect" title="გამყინვარება">გამყინვარება</a> (2050 <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარი">მყინვარი</a>, რომელთა საერთო ფართობია 1426 კმ²); 70 % ჩრდილოეთ კალთაზეა. მყინვარების ნახევარზე მეტი თავმოყრილია <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">ცენტრალურ კავკასიონზე</a>; დიდი მყინვარებია <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98" title="ბეზენგი">ბეზენგი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%A1%E1%83%A3" title="დიხსუ">დიხსუ</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="ყარაუგომი">ყარაუგომი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="ლეხზირი">ლეხზირი</a> და სხვა. გამყინვარების მძლავრი ცენტრია <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზი</a> (ფართობი 120 კმ², 2007). თავისებური პულსირებადი მყინვარებია <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98" title="დევდარაკი">დევდარაკი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="კოლკა (ჯერ არაა დაწერილი)">კოლკა</a> და სხვა.<sup id="cite_ref-БК_2-6" class="reference"><a href="#cite_note-БК-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>მთლიანად <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კავკასია">კავკასიის</a> ჰავის ჩამოყალიბებაში დიდი მნიშვნელობა აქვს მის <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="გეოგრაფია">გეოგრაფიულ მდებარეობას</a> განედურად მდებარე ორი სარტყლის — ზომიერი და სუბტროპიკული სარტყლების საზღვარზე და ორი ვრცელი წყალსატევის <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="შავი ზღვა">შავი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="კასპიის ზღვა">კასპიის ზღვის</a> შორის მდებარეობას. კავკასიონი აბრკოლებს ჩრდილოეთის ცივი ჰაერის მასების გავრცელებას <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="სამხრეთი">სამხრეთისკენ</a>, ხოლო სამხრეთის თბილი ჰაერისას — <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ჩრდილოეთი">ჩრდილოეთისკენ</a> და მკვეთრ კლიმატურ კონტრასტს ქმნის <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ჩრდილოეთი კავკასია">ჩრდილოეთ კავკასიასა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="სამხრეთი კავკასია">სამხრეთ კავკასიას</a> შორის.<sup id="cite_ref-კფგ_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-კფგ-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="გამყინვარება"><span id=".E1.83.92.E1.83.90.E1.83.9B.E1.83.A7.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.95.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.90"></span>გამყინვარება</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="თანამედროვე_გამყინვარება"><span id=".E1.83.97.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.90.E1.83.9B.E1.83.94.E1.83.93.E1.83.A0.E1.83.9D.E1.83.95.E1.83.94_.E1.83.92.E1.83.90.E1.83.9B.E1.83.A7.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.95.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.90"></span>თანამედროვე გამყინვარება</h3></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="საქართველოს მყინვარები">საქართველოს მყინვარები</a>.</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Towards_the_Chaukhi_Massif.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Towards_the_Chaukhi_Massif.jpg/220px-Towards_the_Chaukhi_Massif.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Towards_the_Chaukhi_Massif.jpg/330px-Towards_the_Chaukhi_Massif.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Towards_the_Chaukhi_Massif.jpg/440px-Towards_the_Chaukhi_Massif.jpg 2x" data-file-width="3295" data-file-height="4942" /></a><figcaption>ჭაუხის მასივი</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:View_on_Caucasus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/View_on_Caucasus.jpg/220px-View_on_Caucasus.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/View_on_Caucasus.jpg/330px-View_on_Caucasus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/View_on_Caucasus.jpg/440px-View_on_Caucasus.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption>კავკასიონის თანამედროვე გამყინვარება</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:%D0%A3%D1%89%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B5_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%83%D0%B3%D0%BE%D0%BC.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/%D0%A3%D1%89%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B5_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%83%D0%B3%D0%BE%D0%BC.jpg/220px-%D0%A3%D1%89%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B5_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%83%D0%B3%D0%BE%D0%BC.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/%D0%A3%D1%89%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B5_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%83%D0%B3%D0%BE%D0%BC.jpg/330px-%D0%A3%D1%89%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B5_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%83%D0%B3%D0%BE%D0%BC.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/%D0%A3%D1%89%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B5_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%83%D0%B3%D0%BE%D0%BC.jpg/440px-%D0%A3%D1%89%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B5_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%83%D0%B3%D0%BE%D0%BC.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>ყარაუგომის ხეობა</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Adishi_Glacier.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Adishi_Glacier.jpg/220px-Adishi_Glacier.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Adishi_Glacier.jpg/330px-Adishi_Glacier.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Adishi_Glacier.jpg/440px-Adishi_Glacier.jpg 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a><figcaption>ადიშის მყინვარი</figcaption></figure> <p>კავკასიონის მყინვარების მიერ დაკავებული ფართობები <a href="/wiki/XIX_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94" title="XIX საუკუნე">XIX საუკუნის</a> ბოლოს იყო გამოთვლილი, როცა დამთავრდა კავკასიონის ტოპოგრაფიული გადაღება 1 : 42000 მასშტაბში. ამ გადაღების მონაცემების მიხედვით, შედგენილი იყო მყინვარების კატალოგი. კავკასიონის გამყინვარების საერთო ფართობი <a href="/wiki/XIX_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94" title="XIX საუკუნე">XIX საუკუნის</a> ბოლოს შეადგენდა 1967 კმ²-ს. ამ ფართობიდან <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ფერდობი">ჩრდილოეთ კალთაზე</a> მოდიოდა 1465 კმ², ხოლო სამხრეთზე 502 კმ². ჩრდილოეთი და სამხრეთი კალთების მყინვარების ფართობების სიდიდეებს შორის განსხვავება აიხსნება <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A2%E1%83%98)" title="ექსპოზიცია (ლანდშაფტი)">კალთების ექსპოზიციითა</a> და თოვლ-ქარის ნაკადის მიმართულებით, რომლებსაც გადააქვთ <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98" title="თოვლი">თოვლი</a> სამხრეთი კალთიდან ჩრდილოეთ კალთაზე, რომლითაც ჩრდილოეთ კალთის მყინვარები საზრდოობენ.<sup id="cite_ref-კფგ_5-3" class="reference"><a href="#cite_note-კფგ-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/1887" title="1887">1887</a> წლიდან <a href="/wiki/1958" title="1958">1958</a> წლამდე პერიოდში კავკასიონის გამყინვარების საერთო ფართობი დაახლოებით 10 % შემცირდა. დღეისათვის კავკასიონის გამყინვარების საერთო ფართობი მნიშვნელოვნად შემცირდა. არსებითი ცვლილებები მოხდა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარი">მყინვარების</a> სიდიდეში: ამჟამად მიმდინარეობს არა მხოლოდ <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მყინვარის ენა">მყინვარის ენის</a> სიგრძის შემოკლება, არამედ <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარი">მყინვარებისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="ფირნი">ფირნის ველების</a> გათხელებაც. გამყინვარების დიდ ცენტრებად ითვლება <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარწვერი">მყინვარწვერის</a> გამყინვარება. გამყინვარების ფართობის სიდიდე ამ ვულკანებზე 120 კმ² და 70,6 კმ² უდრის. 1958 წლისათვის (1887–1958 წწ. პერიოდში) იალბუზის გამყინვარების ფართობი შემცირდა 13,8 კმ²-ით. გამყინვარება მცირდება არა მარტო თავის პერიფერიულ ნაწილებში: იალბუზის მყინვარების მთელი ზედაპირი განიცდის გათხელებას. მყინვარები არათანაბრად იხევენ, გაივლიან მკვდარი ყინულების არსებობის გარდაუვალ სტადიას.<sup id="cite_ref-კფგ_5-4" class="reference"><a href="#cite_note-კფგ-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კავკასიონზე შეიმჩნევა მყინვარების შემდეგი ტიპები: სკანდინავიის, დენდრიტული, ხეობური, დაკიდებული და კარული. ბევრი ხეობური მყინვარი დიდ სიგრძეს აღწევს, მაგალითად, <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%A1%E1%83%A3" title="დიხსუ">დიხსუ</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="ყარაუგომი">ყარაუგომი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98" title="ბეზენგი">ბეზენგი</a>. კავკასიონზე თოვლის საზღვრის მდგომარეობა დამოკიდებულია მისი <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90" class="mw-redirect" title="ჰავა">ჰავის</a> თავისებურებასა და აგრეთვე <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ქედი">ქედების</a> თოვლ-ქარის ნაკადებთან მიმართებაში მდებარეობასთან. იმის გამო, რომ კავკასიონზე <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="კონტინენტური კლიმატი">ჰავის კონტინენტურობა</a> დასავლეთიდან აღმოსავლეთით გადანაცვლებასთან დაკავშირებით იზრდება, ამავე მიმართულებით, მაღლდება <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%9C%E1%83%90" class="mw-redirect" title="თოვლის მიჯნა">თოვლის ხაზის</a> საზღვარი და მცირდება <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%98" title="გამყინვარების პერიოდი">გამყინვარება</a>.<sup id="cite_ref-კფგ_5-5" class="reference"><a href="#cite_note-კფგ-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კავკასიონის სამხრეთ კალთაზე თოვლის საზღვარი 200–300 მ მაღლა მდებარეობს, ვიდრე ჩრდილოეთ კალთებზე, რაც დაკავშირებულია სამხრეთ კალთაზე უფრო ინტენსიურ <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90)" class="mw-redirect" title="აბლაცია (გლაციოლოგია)">აბლაციასთან</a>. თუ ვიმოძრავებთ კავკასიონის გაყოლებით <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="დასავლეთი">დასავლეთიდან</a> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი">აღმოსავლეთით</a>, მაშინ პირველი მყინვარები (კარული) გამოჩნდებიან <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ოშტენი (ჯერ არაა დაწერილი)">ოშტენსა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%A2%E1%83%98" title="ფიშტი">ფიშტის მწვერვალების</a> რაიონში, შემდეგ აღმოსავლეთით <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="მარუხის უღელტეხილი">მარუხის უღელტეხილის</a> რაიონში, პირველი ხეობის ტიპის მყინვარია <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_(%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D)" title="მარუხის მყინვარი (საქართველო)">მარუხის მყინვარი</a>. გამყინვარების მნიშვნელოვანი რაიონია <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="თებერდის ნაკრძალი">თებერდის ნაკრძალი</a>, სადაც არის 3–4 კმ სიგრძის მყინვარები, მათ შორის <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ალიბეკის მყინვარი (ჯერ არაა დაწერილი)">ალიბეკის მყინვარი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ამანაუზის მყინვარი (ჯერ არაა დაწერილი)">ამანაუზის მყინვარი</a> და სხვა. ყველაზე დიდი მყინვარები <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზსა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარწვერი">მყინვარწვერს</a> შორის მდებარეობენ. <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარწვერი">მყინვარწვერის</a> აღმოსავლეთით, ჰავის კონტინენტურობის ზრდასთან დაკავშირებით, <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%98" title="გამყინვარების პერიოდი">გამყინვარება</a> განვითარებულია სპორადულად და დაკავშირებულია შედარებით მაღალ მასივებთან, როგორებიცაა <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="თებულოსმთა">თებულოსმთა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="დიკლოსმთა">დიკლოსმთა</a>. უკანასკნელი პატარა მყინვარები მდებარეობენ <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98" title="შაჰდაღი">შაჰდაღის მასივზე</a>.<sup id="cite_ref-კფგ_5-6" class="reference"><a href="#cite_note-კფგ-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კავკასიონის გამყინვარების ზონა ტრადიციულად სამ ნაწილად იყოფა: <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთი კავკასიონი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">ცენტრალური კავკასიონი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი კავკასიონი">აღმოსავლეთი კავკასიონი</a>. დასავლეთ კავკასიონზე შედარებით დაბალი სიმაღლეების გამო <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%98" title="გამყინვარების პერიოდი">გამყინვარება</a> არც თუ ისე დიდია. ჭარბობს მცირე ხეობური, კარული და დაკიდებული ტიპის მყინვარები. სიდიდით გამოირჩევა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჯალოვჩატის მყინვარი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჯალოვჩატის მყინვარი</a>, რომლის სიგრძე 6,1 კმ, ხოლო ფართობი 6,8 კმ² აღწევს. <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი კავკასიონი">აღმოსავლეთ კავკასიონის</a> გამყინვარება ნალექების უკმარისობის გამო იმდენად არ არის თვალშისაცემი. კავკასიონის მყინვარების დაახლოებით ნახევარი თავმოყრილია <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">ცენტრალურ კავკასიონზე</a>, სადაც მძლავრი <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%98" title="გამყინვარების პერიოდი">გამყინვარება</a> არსებობს <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="მთა">მთების</a> მნიშვნელოვანი სიმაღლეების, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ატმოსფერული ნალექები">ნალექების</a> დიდი რაოდენობისა და ხელსაყრელი <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="ოროგრაფია">ოროგრაფიული</a> პირობების გამო. იალბუზის მყინვარული კომპლექსი კავკასიონის თანამედროვე გამყინვარების უდიდესი მასივია, რომლის ფართობი 2007 წლის მონაცემებით შეადგენდა 120 კმ²-ს.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> იალბუზის გამყინვარება უწყვეტად მცირდება 1850 წლიდან მოყოლებული დღემდე. სიდიდით გამოირჩევა მყინვარები <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98" title="ბეზენგი">ბეზენგი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%A1%E1%83%A3" title="დიხსუ">დიხსუ</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="ყარაუგომი">ყარაუგომი</a> და სხვა. მნიშვნელოვანი გამყინვარების ცენტრია აგრეთვე ყაზბეგ-ჯიმარის მყინვარული კომპლექსი, რომლის ფართობი 70,6 კმ² უდრის. აქედან ეშვება მყინვარები <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="სუათისის მყინვარი">სუათისი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მნის მყინვარი">მნა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="გერგეთი">გერგეთი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98" title="დევდარაკი">დევდარაკი</a> და სხვა; ჩრდილოეთ კალთაზეა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="მიდაგრაბინი">მიდაგრაბინი</a>, რომლის სიგრძეა 7,8 კმ. მნიშვნელოვანია აგრეთვე მყინვარი <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="კოლკის მყინვარი">კოლკა</a>.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კავკასიონის თითქმის ყველა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარი">მყინვარი</a> უკან იხევს. შემცირების პროცესში შეთხელებას განცდიან მყინვართა ზედაპირები, რთული ხეობის ტიპის მყინვარების მთავარ სხეულს გამოეყოფათ შენაკადები, რომლებიც დამოუკიდებელი მყინვარები ხდებიან. ასე, 1888–1966 წლებში მყინვარი <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="ყარაუგომი">ყარაუგომი</a> უკან დაიხია 1200 მ-ით, ხოლო ფართობი შემცირდა 6,5 კმ²-ით.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/2018" title="2018">2018 წელს</a> ჩატარებული კავკასიონის მყინვარების ინვენტარიზაციის მიხედვით, რომელიც <a href="/wiki/2014" title="2014">2014 წლის</a> კოსმოსური სურათების საფუძველზე შესრულდა, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="საქართველოს მყინვარები">საქართველოს მყინვარების</a> რაოდენობა 725, ხოლო ფართობი 369,8 კმ²-ია. მყინვარები ძირითადად თავმოყრილია <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="ენგური">ენგურის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="რიონი">რიონის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="კოდორი">კოდორის</a> და <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98" title="თერგი">თერგის აუზებში</a>, სადაც მდებარეობს 4500 მ და უფრო მაღალი მწვერვალები. ამ აუზებში მოდის <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველოში</a> არსებული მყინვარების რაოდენობის 89,32 % და ფართობის 97,15 %. მნიშვნელოვანი მყინვარებია: <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="გერგეთი">გერგეთი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98" title="დევდარაკი">დევდარაკი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90" title="თბილისა">თბილისა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="ლეხზირი">ლეხზირი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="სუათისის მყინვარი">სუათისი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ტვიბერი">ტვიბერი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%98" title="ყვითლოდი">ყვითლოდი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ძინალი">ძინალი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ჭალაათის მყინვარი">ჭალაათი</a> და სხვა.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ძველი_გამყინვარება"><span id=".E1.83.AB.E1.83.95.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.92.E1.83.90.E1.83.9B.E1.83.A7.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.95.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.90"></span>ძველი გამყინვარება</h3></div> <p><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კავკასია">კავკასიაში</a> ძველი გამყინვარების კვალი სრულიად ნათლად გამოხატულია <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მორენა">ბოლო მორენების</a> ზვინულებით, გვერდით მორენებით და <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ფლუვიოგლაციალური ნალექები">ფლუვიოგლაციალური ტერასებით</a>. დღეისათვის საკმაოდ უტყუარია კვალი ორი <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%98" title="გამყინვარების პერიოდი">გამყინვარებისა</a>, რომლებიც შეიძლება სინქრონიზებული იქნას <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%90" title="რისული ეპოქა">ალპურ-რისულ</a> და <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%90" title="ვიურმული ეპოქა">ვიურმულ გამყინვარებასთან</a>. გარდა ამისა, რიგი მკვლევარი თვლის, რომ კავკასიონზე გამოხატული იყო <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%90" title="ვიურმული ეპოქა">ვიურმის სტადია</a> — ბიული, ანუ ყარაყოლის გამყინვარება. უფრო ძველი გამყინვარების კვალი საკმაოდ არ არის გამოხატული. გარდა ამისა, ზოგიერთი მკვლევარი შეცდომით გლაციალური ღვარცოფების დანალექებს და ფხვიერ ფენებს <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მორენა">მორენულს</a> მიაკუთვნებს და ამიტომ მთებში და მთისწინეთში ძველი გამყინვარების მოცულობას ადიდებს. კავკასიონზე <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%90" title="ვიურმული ეპოქა">ვიურმის გამყინვარების</a> მყინვარების სიდიდე მისი თანამედროვე გამყინვარების ზომების პროპორციული იყო, ე.ი. <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%98" title="გამყინვარების პერიოდი">გამყინვარება</a> უფრო ჭარბობდა <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთ</a> და <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">ცენტრალურ კავკასიონზე</a>, ხოლო <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარწვერი">მყინვარწვერის</a> მერიდიანის აღმოსავლეთით ძველი გამყინვარების კვალი მცირედ არის გამოხატული. ვიურმის მყინვარმა 8 სტადიით დაიხია, რომელიც <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მორენა">ბოლო მორენებით</a> არიან გამოსახული. ძველი — თებერდის მყინვარი მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%90_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="თებერდა (მდინარე)">თებერდის ხეობაში</a> სიგრძით 77 კმ აღწევდა, ხოლო მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98" title="თერგი">თერგზე</a> ვიურმის მყინვარის სიგრძე მხოლოდ 29 კმ შეადგენდა. ვიურმის მყინვარების ბოლოები ჩრდილო კალთაზე 900–1100 მ სიმაღლეზე მდებარეობდა. <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კავკასია">კავკასიაში</a> გამყინვარებისა და თოვლიანობის რიტმი ისტორიულ წარსულში ე.ი. პირველი ათასწლეულის შუა პერიოდში ჩვენს ერამდე, და თანამედროვე დროში მტკიცდება მყინვარების სიდიდის ცვლილებათა ნიშნების, მყინვარების სტრატიგრაფიის, ზვავებისა და ნაყარი დანალექების, აგრეთვე არქეოლოგიური მონაცემების შესწავლით. არსებობს „მრავალსაუკონოვანი“ და „შიდასაუკუნოვანი“ ცვალებადობა დანესტიანებაში და, მაშასადამე, თოვლიანობაშიც. „მრავალსაუკონოვანი“ ცვალებადობა და მათი გავლენა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარი">მყინვარების</a> ქცევაზე გვაძლევს ძლიერ საინტერესო მასალას იმისათვის, რომ შევისწავლოთ ისტორიულ წარსულში მყინვარების დინამიკურობის საკითხი. დანესტიანების „შიდასაუკუნოვანი“ ცვალებადობა სწრაფად მჟღავნდება <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ზამთარი">ზამთრის</a> თოვლიანობაზე, <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="ზვავი">ზვავების</a> საშიშროების მკვეთრად გაძლიერებაზე და აგრეთვე მყინვარების დინამიკაზე დროის მონაკვეთში, მათი შემოტევის დაწყების მაქსიმუმიდან, <a href="/wiki/XIX_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94" title="XIX საუკუნე">XIX საუკუნის</a> შუახანებიდან დღემდე. „მრავალსაუკონოვან“ ცვალებადობას აქვს 1800–2000 წლის პერიოდი, ხოლო „შიდასაუკუნოვანს“ 35–40 წელი.<sup id="cite_ref-კფგ_5-7" class="reference"><a href="#cite_note-კფგ-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ჰიდროგრაფია"><span id=".E1.83.B0.E1.83.98.E1.83.93.E1.83.A0.E1.83.9D.E1.83.92.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A4.E1.83.98.E1.83.90"></span>ჰიდროგრაფია</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="მდინარეები"><span id=".E1.83.9B.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>მდინარეები</h3></div> <p>კავკასიონის მდინარეები მიეკუთვნებიან <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="შავი ზღვა">შავი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="კასპიის ზღვა">კასპიისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="აზოვის ზღვა">აზოვის ზღვების</a> აუზს. მდინარეთა წლიური ჩამონადენი შეადგენს 79 კმ³-ს, მათ შორის ჩრდილოეთ კალთაზე 29,6 კმ³-ს, ხოლო სამხრეთ კალთაზე 49,4 კმ³-ს. მდინარეთა ქსელის სიხშირე არათანაბარია, უფრო მეტად <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="დასავლეთი">დასავლეთითაა</a> განვითარებული, განსაკუთრებით სამხრეთ კალთაზე, მაღალმთიანეთსა და საშუალომთიანეთში. კავკასიონის მაღალმთიანი ნაწილისთვის დამახასიათებელია ალპური ტიპის მდინარეები, ე.ი. ისეთები, რომლებიც <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98" title="თოვლი">თოვლითა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარი">მყინვარით</a> საზრდოობენ. ხშირად მდინარეები მიედინებიან თვალწარმტაც <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="კანიონი">კანიონისებრ ხეობებში</a>.<sup id="cite_ref-კფგ_5-8" class="reference"><a href="#cite_note-კფგ-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ყველა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94" title="მდინარე">მდინარე</a>, რომლებიც <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98" title="თოვლი">თოვლითა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარი">მყინვარით</a> იკვებებიან, აქვთ საერთო თავისებურებები: მინიმალური დონე მათ აქვთ <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ზამთარი">ზამთარში</a>, როცა მყინვარების დნობა იძლევა წყლის უმნიშვნელო რაოდენობას; პირველი <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%9C%E1%83%90" title="წყალმოვარდნა">წყალმოვარდნა</a> ემთხვევა მთისწინეთში <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98" title="თოვლი">თოვლის</a> დნობას, ხოლო დონის მაქსიმალური აწევა <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="ივლისი">ივლისზე</a> მოდის, როცა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარი">მყინვარების</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="ყინული">ყინულის</a> ზედაპირზე <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98" title="თოვლი">თოვლის საფრის</a> დნობა მიმდინარეობს. მდინარეთა ამ ტიპს მიეკუთვნება მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ყუბანი (მდინარე)">ყუბანის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98" title="თერგი">თერგის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="რიონი">რიონის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="ენგური">ენგურის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="კოდორი">კოდორისა</a> და მათი შენაკადების ზემო დინებები. ბევრი მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98" title="ღვარცოფი">ღვარცოფულია</a>. მდინარეთა ქსელი სიმაღლის შემცირებასთან ერთად მცირდება დასავლეთიდან აღმოსავლეთისაკენ.<sup id="cite_ref-БК_2-7" class="reference"><a href="#cite_note-БК-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>მაღალმთიანი ზოლის დასავლეთი ნაწილის სამხრეთ ფერდობზე (<a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="აფხაზეთი">აღმოსავლეთ აფხაზეთში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="სვანეთი">დასავლეთ სვანეთში</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="სამეგრელო">მთიან სამეგრელოში</a>) ჩამონადენის მოდული 80–100 ლ/წმ უდრის ერთ კმ²-იდან. ჩრდილოეთ ფერდობზე და აღმოსავლეთ ნაწილში იგი ეცემა 30–40 ლ/წმ-მდე და მხოლოდ <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94" title="კახეთის მხარე">კახეთში</a> აღწევს 70 ლ/წმ.<sup id="cite_ref-БК_2-8" class="reference"><a href="#cite_note-БК-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კავკასიონზე <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="მდინარის ჩამონადენი">მდინარეული ჩამონადენი</a> მაღალია. კავკასიონის სამხრეთ ფერდობის მთავარი მდინარეებია: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="შახე (ჯერ არაა დაწერილი)">შახე</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="მზიმთა">მზიმთა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%98" title="ბზიფი">ბზიფი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="კოდორი">კოდორი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="ენგური">ენგური</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="რიონი">რიონი</a> (შენაკადებით — <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ცხენისწყალი">ცხენისწყალი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%94%E1%83%AF%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90" title="ჯეჯორა">ჯეჯორა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90" title="ყვირილა">ყვირილა</a>), <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%98" title="ლიახვი">ლიახვი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="ლეხურა">ლეხურა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ქსანი">ქსანი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98" title="არაგვი">არაგვი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="იორი">იორი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ალაზანი">ალაზანი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქურმუხისწყალი">ქურმუხისწყალი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ალინჯაჩაი (ჯერ არაა დაწერილი)">ალინჯაჩაი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)&action=edit&redlink=1" class="new" title="თურიანჩაი (მდინარე) (ჯერ არაა დაწერილი)">თურიანჩაი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="გოქჩაი (მდინარე)">გოქჩაი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98" title="ფირსაათი">ფირსაათი</a>. ჩრდილოეთ ფერდობის მთავარი მდინარეებია: <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ყუბანი">ყუბანი</a> (შენაკადებით — <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%A1%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="აფიფსი (ჯერ არაა დაწერილი)">აფიფსი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A4%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%A1%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ფსეყუფსი (ჯერ არაა დაწერილი)">ფსეყუფსი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A4%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ფშიში (მდინარე) (ჯერ არაა დაწერილი)">ფშიში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98)" title="ბელაია (კრასნოდარი)">ბელაია</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ლაბა (მდინარე)">ლაბა</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9E%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ურუპი (მდინარე) (ჯერ არაა დაწერილი)">ურუპი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A9%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="დიდი ზელენჩუკი (ჯერ არაა დაწერილი)">დიდი</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A9%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="პატარა ზელენჩუკი (ჯერ არაა დაწერილი)">პატარა ზელენჩუკი</a>), <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98" title="თერგი">თერგი</a> (შენაკადებით — <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ბაქსანი (მდინარე)">ბაქსანი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%98" title="ჩერეკი">ჩერეკი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ჩეგემი (მდინარე)">ჩეგემი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%98" title="ურუხი">ურუხი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="არდონი (მდინარე)">არდონი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AF%E1%83%90" title="სუნჯა">სუნჯა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ასა (მდინარე)">ასა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A6%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="არღუნი (მდინარე)">არღუნი</a>), <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98" title="სულაკი">სულაკი</a> (ოთხი მდგენელი ყოისუთი), <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="სამური (მდინარე)">სამური</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A7%E1%83%90%C2%AD%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ყარაჩაი (ჯერ არაა დაწერილი)">ყარაჩაი</a>. მაღალმთიანი ზოლის მდინარეები — <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="ენგური">ენგური</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="რიონი">რიონი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="კოდორი">კოდორი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98" title="თერგი">თერგი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ყუბანი (მდინარე)">ყუბანი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%90" title="მალკა">მალკა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%98" title="ჩერეკი">ჩერეკი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A6%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="არღუნი (მდინარე)">არღუნი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98" title="სულაკი">სულაკი</a> (მისი მდგენელებით) უმთავრესად საზრდოობენ მყინვარებით. მაქსიმალური ხარჯი მათ <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="ზაფხული">ზაფხულობით</a> აქვთ. დანარჩენი მდინარეების <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="წყალდიდობა">წყალდიდობა</a> გაზაფხულზეა. კავკასიონის <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94" title="მდინარე">მდინარეთა</a> სატრანსპორტო მნიშვნელობა არც თუ ისე დიდია. ქვემო დინებაში სანაოსნოა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A2%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მტკვარი">მტკვარი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="რიონი">რიონი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ყუბანი (მდინარე)">ყუბანი</a>. მდინარეთა დიდი ნაწილი გამოიყენება სარწყავად, აგებულია <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="ჰიდროელექტროსადგური">ჰესები</a>.<sup id="cite_ref-БК_2-9" class="reference"><a href="#cite_note-БК-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table class="graytable" style="text-align:center"> <caption> </caption> <tbody><tr> <td width="31%"> </td> <td width="31%"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Rioni_river_-_Georgia_(Europe).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Rioni_river_-_Georgia_%28Europe%29.jpg/250px-Rioni_river_-_Georgia_%28Europe%29.jpg" decoding="async" width="250" height="181" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Rioni_river_-_Georgia_%28Europe%29.jpg/375px-Rioni_river_-_Georgia_%28Europe%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Rioni_river_-_Georgia_%28Europe%29.jpg/500px-Rioni_river_-_Georgia_%28Europe%29.jpg 2x" data-file-width="824" data-file-height="598" /></a></span> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:%D0%9C%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE_%D1%81%D0%BB%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D0%90%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%9A%D0%BE%D0%B9%D1%81%D1%83_%D0%B8_%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%9A%D0%BE%D0%B9%D1%81%D1%83.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/%D0%9C%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE_%D1%81%D0%BB%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D0%90%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%9A%D0%BE%D0%B9%D1%81%D1%83_%D0%B8_%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%9A%D0%BE%D0%B9%D1%81%D1%83.jpg/250px-%D0%9C%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE_%D1%81%D0%BB%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D0%90%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%9A%D0%BE%D0%B9%D1%81%D1%83_%D0%B8_%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%9A%D0%BE%D0%B9%D1%81%D1%83.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/%D0%9C%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE_%D1%81%D0%BB%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D0%90%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%9A%D0%BE%D0%B9%D1%81%D1%83_%D0%B8_%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%9A%D0%BE%D0%B9%D1%81%D1%83.jpg/375px-%D0%9C%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE_%D1%81%D0%BB%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D0%90%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%9A%D0%BE%D0%B9%D1%81%D1%83_%D0%B8_%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%9A%D0%BE%D0%B9%D1%81%D1%83.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/%D0%9C%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE_%D1%81%D0%BB%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D0%90%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%9A%D0%BE%D0%B9%D1%81%D1%83_%D0%B8_%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%9A%D0%BE%D0%B9%D1%81%D1%83.jpg/500px-%D0%9C%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE_%D1%81%D0%BB%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D0%90%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%9A%D0%BE%D0%B9%D1%81%D1%83_%D0%B8_%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%9A%D0%BE%D0%B9%D1%81%D1%83.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="853" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><small>ენგური, რომელიც მოედინება კავკასიონის სამხრეთ კალთიდან</small> </td> <td><small>მდინარე რიონი, რომლის აუზის ფართობია 13400 კმ²</small> </td> <td><small>ავარიისა და ანდის ყოისუს შეერთების ადგილი</small> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ტბები"><span id=".E1.83.A2.E1.83.91.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>ტბები</h3></div> <p>კავკასიონზე არის მყინვარული, კარსტული, ტექტონიკური, ვულკანური და სხვა გენეზისის ტბები. <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ტბა">ტბები</a> არც თუ ისე დიდია, თუმცა ზოგიერთი საკმაოდ ღრმაა. კავკასიონის ბევრი ტბა <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94" title="ზღვის დონე">ზღვის დონიდან</a> 3000 მ-ზე მაღლა მდებარეობს. ზოგადად, კავკასიონისთვის ტიპურია მაღალმთიანეთში განლაგებული <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="მყინვარული ტბა">კარული ტბები</a>, განსაკუთრებით <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთ</a> და <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">ცენტრალურ კავკასიონზე</a> და შედარებით დაბალ სიმაღლებრივ სარტყლებში მოქცეული <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="კარსტული ტბა (ჯერ არაა დაწერილი)">კარსტული ტბები</a>.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კოდორის ქედი">კოდორის ქედის</a> ჩრდილოეთ კალთაზეა კარული ტბა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%9F%E1%83%98" title="ადუედააძიჟი">ადუედააძიჟი</a>, რომლის მაქსიმალური სიღრმეა 64 მ. <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="აფხაზეთის ქედი">აფხაზეთის ქედზე</a>, <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94" title="ზღვის დონე">ზღვის დონიდან</a> 2178 მ სიმაღლეზეა კარული <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="გორაფის ტბა">გორაფის ტბა</a>, რომლის უდიდესი სიღრმე 15,6 მ აღწევს. დიდი სიღრმით გამოირჩევა აგრეთვე <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%AA%E1%83%A0%E1%83%90" title="დიდი მცრა">დიდი მცრა</a> (42 მ). <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქლუხორის უღელტეხილი">ქლუხორის უღელტეხილის</a> ჩრდილოეთით გაწოლილია მომცრო <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ქლუხორის ტბა">ქლუხორის ტბა</a>, რომელიც კარული წარმოშობისაა. <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ეგრისის ქედი">ეგრისის ქედზეა</a> ტბა <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ტობავარჩხილი">ტობავარჩხილი</a> და ა.შ. </p><p><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%98" title="ჩერეკი">ჩერეკის</a> ხეობაში, <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94" title="ზღვის დონე">ზღვის დონიდან</a> 809 მ სიმაღლეზე მდებარეობს კავკასიის უღრმესი ტბა <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98" title="ცერიქოლი">ცერიქოლი</a>, რომლის მაქსიმალური სიღრმეა 279 მ. იგი <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98" title="კარსტი">კარსტული</a> წარმოშობისაა. მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90" title="ყვირილა">ყვირილის</a> აუზშია <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ერწოს ტბა">ერწოს ტბა</a>, რომელსაც 4 <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98" title="კარსტული ძაბრი">კარსტული ძაბრი</a> უკავია. მყინვარულ-კარსტული წარმოშობისაა ტბა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A4%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ფსენოდახი (ჯერ არაა დაწერილი)">ფსენოდახი</a>.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>რელიეფის ნგრევით შეგუბებული ტბებიდან პირველ ყოვლისა, აღსანიშნავია <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კავკასია">კავკასიის</a> ერთ-ერთი ულამაზესი ტბა <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%AC%E1%83%90" title="რიწა">რიწა</a>, რომლის სიღრმე 101 მ აღწევს. მისი <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქვაბული">ქვაბული</a> წარმოიქმნა <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="გაგრის ქედი">გაგრის ქედის</a> სამხრეთ-აღმოსავლეთ კალთიდან ჩამოქცეული კლდეზვავით, მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%A1%E1%83%94" title="ლაშიფსე">ლაშიფსეს</a> დაგუბების შედეგად. 1891 წლის 3 ოქტომბერს მთა პატარა შხაპაჭის ფერდობის ჩამოქცევის შედეგად გაჩნდა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ამტყელის ტბა">ამტყელის ტბა</a>. 1896 წელს <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="კლდებოძალი">კლდებოძალის მთის</a> ჩამონგრევის შედეგად წარმოიშვა <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ქვედის ტბა">ქვედის ტბა</a>. ტექტონიკური ტბებიდან აგრეთვე გამოსაყოფია <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="აბრაუს ტბა">აბრაუს ტბა</a>. ვულკანურ-მყინვარული გენეზისის ტბები თავმოყრილია <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ყელის ზეგანი">ყელის ზეგანზე</a>. ამ მხრივ, აღსანიშნავია <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ყელის ტბა">ყელის ტბა</a>, რომლის მაქსიმალური სიღრმე 63 მ აღწევს. ვულკანური ტბებიდან მნიშვნელოვანია <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98" title="ყელიცადი">ყელიცადი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="არჩვების ტბა">არჩვების ტბა</a> და ა.შ. </p> <table class="graytable" style="text-align:center"> <caption> </caption> <tbody><tr> <td width="31%"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Lake_rica.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Lake_rica.jpg/250px-Lake_rica.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Lake_rica.jpg/375px-Lake_rica.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Lake_rica.jpg/500px-Lake_rica.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="533" /></a></span> </td> <td width="31%"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Durso_North_View_1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Durso_North_View_1.jpg/250px-Durso_North_View_1.jpg" decoding="async" width="250" height="187" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Durso_North_View_1.jpg/375px-Durso_North_View_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Durso_North_View_1.jpg/500px-Durso_North_View_1.jpg 2x" data-file-width="3150" data-file-height="2362" /></a></span> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Keli_Lake_09.08.2005_(2).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Keli_Lake_09.08.2005_%282%29.jpg/250px-Keli_Lake_09.08.2005_%282%29.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Keli_Lake_09.08.2005_%282%29.jpg/375px-Keli_Lake_09.08.2005_%282%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Keli_Lake_09.08.2005_%282%29.jpg/500px-Keli_Lake_09.08.2005_%282%29.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><small>რელიეფის ნგრევით შეგუბებული ტბა რიწა, რომელიც უღრმესია ამიერკავკასიაში</small> </td> <td><small>აბრაუს ტბა</small> </td> <td><small>ყელის ტბა</small> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ლანდშაფტის_ტიპები"><span id=".E1.83.9A.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.93.E1.83.A8.E1.83.90.E1.83.A4.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.9E.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>ლანდშაფტის ტიპები</h2></div> <p>კავკასიონისთვის დამახასიათებელია ნაირგვარი <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A2%E1%83%98" title="ლანდშაფტი">ლანდშაფტები</a>; ლანდშაფტური ზონების სისტემის შედგენილობა კავკასიონის სხვადასხვა ნაწილში სხვადასხვაა. გაბატონებულია მთა-ტყისა და მთა-მდელოს ლანდშაფტი. მკაფიოდ გამოიყოფა სიმაღლებრივი სარტყლურობა, რომელიც იცვლება <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A2%E1%83%98)" title="ექსპოზიცია (ლანდშაფტი)">მიკროკალთების ექსპოზიციისა</a> და გრძედული მდებარეობის გამო. თვალსაჩინო განსხვავებანი სიმაღლებრივი სარტყლურობის სტრუქტურაში დამახასიათებელია <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ფერდობი">კალთების ქვედა</a> ნაწილებისთვის. <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთ კავკასიონის</a> ჩრდილოეთ კალთებზე მთისწინეთში მცირე ფართობი უკავია შავმიწებზე განვითარებულ სტეპურ ლანდშაფტს (450–500 მ-მდე), რომელიც შერეულია ტყე-სტეპის მონაკვეთებს შავმიწების მდელოს სტეპთან და ტყის ყომრალი ნიადაგების <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მუხნარი">მუხის ტყეებთან</a>.<sup id="cite_ref-БК_2-10" class="reference"><a href="#cite_note-БК-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>უფრო მაღლა (600–800 მ) ყომრალ და კორდიან-კარბონატულ ნიადაგებზე განვითარებული მთა-ტყის ლანდშაფტია დაბალმთიანი ფართოფოთლოვანი (მუხისა და მუხნარ-რცხილნარის) და საშუალომთიანი (<a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="წიფელი">წიფლის</a>) ტყეებით; 1300–1600 მ სიმაღლეზე ყომრალ და ეწერ ნიადაგზე განვითარებული შერეული და წიწვოვანი (წიფლნარ-ნაძვნარი და ნაძვნარ-სოჭნარი) ტყეებია. ტყის ზედა საზღვართან (2000–2300 მ) განვითარებულია <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="არყნარი">არყნარი</a>, იშვიათად <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="წიფელი">წიფლნარი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ნეკერჩხალი">ნეკერჩხალი</a>. მაღალმთიანეთისთვის ტიპურია მთა-მდელოს ლანდშაფტი: კორდიან ნიადაგზე განვითარებული მაღალბალახიანი სუბალპური და ალფეჰუმუსურ ნიადაგზე განვითარებული ალპური დაბალბალახიანი (2500 მ) მდელო. მათზე მდებარეობს პრიმიტიულ ნიადაგზე განვითარებული სუბნივალური სარტყელი ფრაგმენტული მცენარეულობით.<sup id="cite_ref-БК_2-11" class="reference"><a href="#cite_note-БК-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>3300 მ-ის მაღლა გლაციალურ-ნივალური ლანდშაფტია. <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთ კავკასიონის</a> სამხრეთ კალთებზე სიმაღლებრივი სარტყლების სტრუქტურა ანალოგიურია, მხოლოდ მთისწინეთში 600 მ სიმაღლემდე ფორმირდება სუბტროპიკული კოლხური ტიპის ფართოფოთლოვანი ტყე, ყვითელმიწა, იშვიათად წითელმიწა ნიადაგებზე განვითარებული პოლიდომინანტური (<a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98" title="წაბლი">წაბლი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%90" title="ქართული მუხა">ქართული მუხა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%90" title="ჰართვისის მუხა">ჰართვისის მუხა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="წიფელი">წიფელი</a>) მარადმწვანე ქვეტყითა (<a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%92%E1%83%98" title="ბაძგი">ბაძგი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="შქერი">შქერი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="წყავი">წყავი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%96%E1%83%90" title="ბზა">ბზა</a>) და ლიანებით (<a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9D" title="კოლხური სურო">კოლხური სურო</a>); ჩვეულებრივ კორდიან-კარბონატული ნიადაგია. წიწვოვანი სახეობებიდან გვხვდება <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ურთხელი">ურთხელი</a>. ქალაქ <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A1%E1%83%94" title="ტუაფსე">ტუაფსეს</a> ჩრდილო-დასავლეთით კორდიან-კარბონატულ და ყავისფერ ნიადაგზე განვითარებული ხმელთაშუაზღვიური ტყეები (<a href="/wiki/Quercus_pubescens" title="Quercus pubescens">Quercus pubescens</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%94" title="საკმლის ხე">საკმლის ხე</a>, <a href="/w/index.php?title=Juniperus_excelsa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Juniperus excelsa (ჯერ არაა დაწერილი)">Juniperus excelsa</a>) და ბუჩქნარია. <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი კავკასიონი">აღმოსავლეთ კავკასიონის</a> ჩრდილოეთ კალთის ქვედა ნაწილებში ჭარბობს <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98" title="წაბლი">წაბლი</a>, იშვიათად ყავისფერ ნიადაგებზე განვითარებული მშრალი სტეპის ლანდშაფტები, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="შიბლიაკი (ჯერ არაა დაწერილი)">შიბლიაკითა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფრიგანა">ფრიგანით</a>, 800–2000 მ-ზე შავმიწებზე განვითარებული დაბალმთიანი და საშუალომთიანი სტეპის და მდელო-სტეპის ლანდშაფტებია.<sup id="cite_ref-БК_2-12" class="reference"><a href="#cite_note-БК-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>მთა-ტყის ზონა <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%AD%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ფიჭვნარი">ფიჭვნარით</a> განვითარებულია ფრაგმენტულად. <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="კასპიის ზღვა">კასპიის ზღვისკენ</a> მოქცეულ კალთებზე, 600–1200 მ სიმაღლეზე გვხვდება ყომრალ ნიადაგებზე განვითარებული ფართოფოთლოვანი ტყის მონაკვეთები (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%90" title="მუხა">მუხა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90" title="რცხილა">რცხილა</a>). მაღალმთიანეთისთვის ტიპურია კორდიან და ალფეჰუმუსურ ნიადაგზე განვითარებული მთის მდელო ქსეროფიტული ელემენტებით. გლაციალურ-ნივალური ზონა იწყება მაღლა (3800–3900 მ), ვიდრე <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთ კავკასიონზე</a>. აღმოსავლეთ კავკასიონის სამხრეთ კალთების უკიდურეს აღმოსავლეთში განვითარებულია მთისწინა ნახევარუდაბნოები, დაახლოებით 300 მ სიმაღლეზე ყავისფერ ნიადაგზე განვითარებული დაბალმთიანი არიდული მეჩხერი ტყე და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="შიბლიაკი (ჯერ არაა დაწერილი)">შიბლიაკია</a>, საშუალომთიანეთში ყომრალ ნიადაგზე განვითარებული ფართოფოთოვანი ტყეა (<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="აღმოსავლური მუხა (ჯერ არაა დაწერილი)">აღმოსავლური მუხა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%90" title="ქართული მუხა">ქართული მუხა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90" title="რცხილა">რცხილა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="წიფელი">წიფელი</a>) ჰირკანული რელიქტური სახეობების მონაწილეობით (<a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%98" class="mw-redirect mw-disambig" title="ბოკვი">ბოკვი</a> და სხვა); უფრო მაღლა, ალფეჰუმუსურ ნიადაგზე განვითარებულია სუბალპური და ალპური მდელოს მთა-მდელოს ლანდშაფტები; ადგილ-ადგილ გლაციალურ-ნივალური ლანდშაფტია. კავკასიონის ლანდშაფტები <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ადამიანი">ადამიანის</a> მიერაა გარდაქმნილი, განსაკუთრებით მთისწინა და დაბალმთიანი სტეპური და სუბტროპიკული ტყის ლანდშაფტები. ძლიერ არის დარღვეული <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი კავკასიონი">აღმოსავლეთ კავკასიონის</a> ლანდშაფტები.<sup id="cite_ref-БК_2-13" class="reference"><a href="#cite_note-БК-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="დაცული_ტერიტორიები"><span id=".E1.83.93.E1.83.90.E1.83.AA.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>დაცული ტერიტორიები</h2></div> <p>ტიპური და უნიკალური ბუნების ლანდშაფტების დასაცავად შექმნილია <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ნაკრძალი">ნაკრძალები</a>, რომელთაგან ყველაზე ცნობილია <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="კავკასიის ნაკრძალი">კავკასიის ნაკრძალი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="თებერდის ნაკრძალი">თებერდის ნაკრძალი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%9D-%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ყაბარდო-ბალყარეთის ნაკრძალი">ყაბარდო-ბალყარეთის ნაკრძალი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ლაგოდეხის სახელმწიფო ნაკრძალი">ლაგოდეხის სახელმწიფო ნაკრძალი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="რიწის დაცული ტერიტორია">რიწის დაცული ტერიტორია</a> და სხვა. არის <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98" title="ეროვნული პარკი">ეროვნული პარკებიც</a>, მათ შორის: <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98" title="სოჭის ეროვნული პარკი">სოჭის ეროვნული პარკი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98" title="იალბუზისპირეთის ეროვნული პარკი">იალბუზისპირეთის ეროვნული პარკი</a> და სხვა. ბუნების ძეგლებს შორისაა „ქვის ზღვა“ ლაგო-ნაკის პლატოზე <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთ კავკასიონზე</a>. <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="კავკასიის ნაკრძალი">კავკასიის ნაკრძალი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98" title="სოჭის ეროვნული პარკი">სოჭის ეროვნული პარკი</a> და სხვა შეტანილია მსოფლიოს მემკვიდრეობის სიაში.<sup id="cite_ref-БК_2-14" class="reference"><a href="#cite_note-БК-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="კავკასიის ნაკრძალი">კავკასიის ნაკრძალი</a> განფენილია ქალაქებს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%AD%E1%83%98_(%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%98)" title="სოჭი (ქალაქი)">სოჭსა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98" title="მაიკოპი">მაიკოპს</a> შორის. მისი ფართობია 2848 კმ². დაარსდა 1924 წელს ჩრდილო-დასავლეთ კავკასიის ბუნებრივი კომპლექსების დაცვის მიზნით. <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90" title="ფლორა">ფლორა</a> მოიცავს <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94" class="mw-redirect" title="მცენარე">მცენარეთა</a> დაახლოებით 3000 სახეობას, რომელთ შორისაა მესამეული პერიოდის მრავალი რელიქტური და ენდემური სახეობა. მრავალფეროვანია <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფაუნა">ფაუნაც</a>; გვხვდება <a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ძუძუმწოვრები">ძუძუმწოვრების</a> 80 სახეობა, <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ფრინველები">ფრინველთა</a> 250-ზე მეტი სახეობა და სხვა.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კავკასიონის ჩრდილოეთ კალთებზე განლაგებულია <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="თებერდის ნაკრძალი">თებერდის ნაკრძალი</a>, რომელიც დაარსდა 1936 წელს; მისი ფართობია 850 კმ². მის ფარგლებშია მწვერვალი <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="დომბაიულგენი">დომბაიულგენი</a>. ნაკრძალის ტერიტორიაზე 100-ზე მეტი ტბაა მიმოფანტული. მდიდარია <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90" title="ფლორა">ფლორითა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფაუნა">ფაუნით</a>.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კავკასიონის მთავარი ქედის სამხრეთ კალთებზეა <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ლაგოდეხის სახელმწიფო ნაკრძალი">ლაგოდეხის სახელმწიფო ნაკრძალი</a>, რომელიც დაარსდა 1912 წელს პოლონელი ბუნებისმეტყველის ლუდვიკ მლოკოსიევიჩის მიერ.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="რიწის დაცული ტერიტორია">რიწის დაცული ტერიტორიის</a> ფარგლებშია <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%AC%E1%83%90" title="რიწა">რიწის ტბა</a> და მცენარეთა და ცხოველთა მრავალი სახეობა. </p> <table class="graytable" style="text-align:center"> <caption> </caption> <tbody><tr> <td width="31%"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Ninoskhevi_waterfall_7.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Ninoskhevi_waterfall_7.jpg/250px-Ninoskhevi_waterfall_7.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Ninoskhevi_waterfall_7.jpg/375px-Ninoskhevi_waterfall_7.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Ninoskhevi_waterfall_7.jpg/500px-Ninoskhevi_waterfall_7.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1333" /></a></span> </td> <td width="31%"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:IMG_8051_web.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/IMG_8051_web.jpg/250px-IMG_8051_web.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/IMG_8051_web.jpg/375px-IMG_8051_web.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/IMG_8051_web.jpg/500px-IMG_8051_web.jpg 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Kabardino-Balkarski_nature_reserve.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Kabardino-Balkarski_nature_reserve.jpg/250px-Kabardino-Balkarski_nature_reserve.jpg" decoding="async" width="250" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Kabardino-Balkarski_nature_reserve.jpg/375px-Kabardino-Balkarski_nature_reserve.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Kabardino-Balkarski_nature_reserve.jpg/500px-Kabardino-Balkarski_nature_reserve.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="598" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><small>ლაგოდეხის სახელმწიფო ნაკრძალი, ნინოსხევის ჩანჩქერი</small> </td> <td><small>თებერდის ნაკრძალი, მაღალმთიანი რელიეფი, კავკასიონის მთავარი ქედი</small> </td> <td><small>ყაბარდო-ბალყარეთის ნაკრძალი</small> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ფლორა"><span id=".E1.83.A4.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.90"></span>ფლორა</h2></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კავკასია">კავკასია</a>.</span></span></div> <p>კავკასიის <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90" title="ფლორა">ფლორა</a> განირჩევა საერთო სიმდიდრითა და მრავალგვაროვნებით. ეს გამოწვეულია ამ რეგიონის <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A2%E1%83%98" title="ლანდშაფტი">ბუნებრივი ლანდშაფტის</a> სხვა კომპონენტების ტიპების სიმრავლითა და რთული განაწილებით სივრცეში, აგრეთვე კავკასიის ყელის ანთროპოგენული წარსულის თავისებურებებით. კავკასიის ფლორის ხასიათი ცვალებადობს სუბტროპიკულიდან ნივალურამდე და ჰუმიდურიდან არიდულამდე. ამ გარემოებას საფუძვლად უდევს ბუნებრივი პირობების სივრცეში ცვალებადობის კანონზომიერებანი. მძლავრ ფაქტორად გვევლინება <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ადამიანი">ადამიანის</a> საქმიანობაც. კავკასიის და კავკასიონის მცენარეულობა კარგად არის შესწავლილი ბოტანიკოსების მიერ. მთლიანად კავკასიაში გვხვდება 6000-ზე მეტი სახეობის მცენარე.<sup id="cite_ref-კფგ_5-9" class="reference"><a href="#cite_note-კფგ-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="დასავლეთი კავკასიონი">დასავლეთ კავკასიონზე</a> და აგრეთვე <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">ცენტრალური კავკასიონის</a> სამხრეთ კალთებზე გაბატონებულია <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%AD%E1%83%98" title="სოჭი">სოჭი</a>, ნაძვნარ-სოჭნარი და ნაძვნარი. ძირითადი მერქნიანი ჯიშებია <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%AD%E1%83%98" title="კავკასიური სოჭი">კავკასიური სოჭი</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="აღმოსავლური ნაძვი (ჯერ არაა დაწერილი)">აღმოსავლური ნაძვი</a>. რაიონის ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში ფართოდ არის გავრცელებული სოჭნარი. უფრო აღმოსავლეთით, მაგალითად, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="სვანეთი">სვანეთში</a>, გაბატონებულია ნაძვნარ-სოჭნარი და <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%98" title="ნაძვი">ნაძვის ტყეები</a>. კავკასიონის ჩრდილო კალთისთვის მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ყუბანი (მდინარე)">ყუბანის აუზში</a>, სადაც ხელსაყრელი პირობებია სოჭნარის აღმოცენებისათვის, დამახასიათებელია სოჭნარი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9F%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90" title="მჟაველა">მჟაველასთან</a> ერთად. მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98)" title="ბელაია (კრასნოდარი)">ბელაიისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%90" title="ფშეხა">ფშეხის</a> აუზში სოჭნარში ქვეტყის სახით იზრდება მარადმწვანე ბუჩქნარი <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="შქერი">შქერი</a>. ბელაიის აღმოსავლეთით გვხვდება შერეული ნაძვისა და სოჭის ტყეები, ნაძვნარი. ქვეტყე სუსტადაა განვითარებული. სამხრეთ კალთებზე, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="აფხაზეთი">აფხაზეთში</a>, გაბატოენბულია <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%AD%E1%83%98" title="სოჭი">სოჭი</a>, უფრო აღმოსავლეთით დიდ როლს თამაშობს <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%98" title="ნაძვი">ნაძვი</a>. ხშირია მარადმწვანე ბუჩქნარისა და <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%98" title="კავკასიური მოცვი">კავკასიური მოცვისგან</a> შემდგარი ქვეტყე. უფრო მშრალ ადგილებში ვითარდება <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="წივანა">წივანა</a>. <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">ცენტრალური კავკასიონის</a> ჩრდილოეთ კალთებზე გაბატონებულია სოჭის ტყე. სუბალპური მდელო განირჩევა მაღალი და ხშირი ბალახთდგომით, განსაკუთრებით დასავლეთ კაკვასიონზე. მაღლა ალპური ზონა ვრცელდება. <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი კავკასიონი">აღმოსავლეთ კავკასიონის</a> მდინარეთა ხეობებში ცალკეული ლაქების სახით გვხვდება მერქნიანი მცენარეულობა. უფრო მშრალ ხეობებში ქსეროფიტული ბუჩქნარები და მშრალი გამეჩხრებული ტყეა. თუმცა ტყის მასივები, ისევე როგორც ბუჩქნარი, გავრცელებულია ცალკეული ლაქების სახით, მაშინ როდესაც ხეობათა მცენარეულობის ძირითადი ფონი ქმნის მთის გასტეპებულ მდელოებსა და სტეპებს. დაღესტნის ხეობებში ტყეს უმეტესწილად <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%AD%E1%83%95%E1%83%98" title="ფიჭვი">ფიჭვი</a> ქმნის. გვხვდება აგრეთვე შერეული ტყე. ქედებზე გაბატონებულია სუბალპური და ალპური მდელო.<sup id="cite_ref-Гвоздецкий_7-2" class="reference"><a href="#cite_note-Гвоздецкий-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table class="graytable" style="text-align:center"> <caption> </caption> <tbody><tr> <td width="31%"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Vaccinium_arctostaphylos-1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Vaccinium_arctostaphylos-1.jpg/250px-Vaccinium_arctostaphylos-1.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Vaccinium_arctostaphylos-1.jpg/375px-Vaccinium_arctostaphylos-1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Vaccinium_arctostaphylos-1.jpg/500px-Vaccinium_arctostaphylos-1.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a></span> </td> <td width="31%"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Abies_koreana_(szyszki).JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Abies_koreana_%28szyszki%29.JPG/250px-Abies_koreana_%28szyszki%29.JPG" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Abies_koreana_%28szyszki%29.JPG/375px-Abies_koreana_%28szyszki%29.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Abies_koreana_%28szyszki%29.JPG/500px-Abies_koreana_%28szyszki%29.JPG 2x" data-file-width="2576" data-file-height="1932" /></a></span> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Abies_nordmanniana_forest,_Gagra,_Abkhazia_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Abies_nordmanniana_forest%2C_Gagra%2C_Abkhazia_2.jpg/250px-Abies_nordmanniana_forest%2C_Gagra%2C_Abkhazia_2.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Abies_nordmanniana_forest%2C_Gagra%2C_Abkhazia_2.jpg/375px-Abies_nordmanniana_forest%2C_Gagra%2C_Abkhazia_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Abies_nordmanniana_forest%2C_Gagra%2C_Abkhazia_2.jpg/500px-Abies_nordmanniana_forest%2C_Gagra%2C_Abkhazia_2.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><small>კავკასიური მოცვი — ბუჩქი ან ტანდაბალი ხე მანანასებრთა ოჯახისა</small> </td> <td><small>სოჭი. ტანმაღალი და მარადმწვანე მერქნიანი მცენარე</small> </td> <td><small>კავკასიური სოჭი — მარადმწვანე წიწვოვანი ხე ფიჭვისებრთა ოჯახისა</small> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ფაუნა"><span id=".E1.83.A4.E1.83.90.E1.83.A3.E1.83.9C.E1.83.90"></span>ფაუნა</h2></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კავკასია">კავკასია</a>.</span></span></div> <p>იყო დრო, როდესაც მთელი <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კავკასია">კავკასიის ყელი</a> მეცნიერებს წარმოდგენილი ჰქონდათ ერთ მთლიან ზოოგეოგრაფიულ ერთეულად. <a href="/wiki/XX_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94" title="XX საუკუნე">XX საუკუნის</a> დასაწყისისთვის ეს შეხედულება მოძველდა თვით კავკასიის ფაუნისტური კვლევისა და მსოფლიო ზოოგეოგრაფიული ცოდნის განვითარების შედეგად. ამჟამად დადგენილია, რომ კავკასიის ფაუნა თავისი მაღალი <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ენდემიზმი">ენდემიზმის</a> მიუხედავად, გენეტიკურად დაკავშირებულია ევრაზიის სხვადასხვა ზოოგეოგრაფიულ დანაყოფებთან, რომლებსაც აერთიანებს <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A5%E1%83%98" title="პალეარქტიკის ოლქი">პალეარქტიკის ოლქი</a>. კავკასიის ფაუნის <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ენდემიზმი">ენდემიზმის</a> ხარისხი საკმაოდ მაღალია.<sup id="cite_ref-კფგ_5-10" class="reference"><a href="#cite_note-კფგ-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> სოჭისა და ნაძვის ტყეებში წარმოდგენილია კავკასიონის ჩვეულებრივი მთა-ტყის ფაუნა. გვხვდება <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%98" title="მურა დათვი">მურა დათვი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="მგელი">მგელი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90" title="მელა">მელა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ფოცხვერი">ფოცხვერი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98" title="კეთილშობილი ირემი">კეთილშობილი ირემი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A6%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="გარეული ღორი">გარეული ღორი</a> და სხვა. ჩრდილოეთ კალთაზეა <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ციმბირული შველი">ციმბირული შველი</a>. მაღალმთიან ზონაში ბინადრობს <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%98" title="დასავლეთკავკასიური ჯიხვი">დასავლეთკავკასიური ჯიხვი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%95%E1%83%98" title="კავკასიური არჩვი">კავკასიური არჩვი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="თოვლის მემინდვრია (ჯერ არაა დაწერილი)">თოვლის მემინდვრია</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="პრომეთეს მემინდვრია">პრომეთეს მემინდვრია</a> და სხვა. მაღალ სიმაღლეებზე გვხვდება მთის თხა. <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ფრინველები">ფრინველებიდან</a> გვხვდება კავკასიონისათვის იშვიათი ტაიგური ფრინველები <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%90" title="ხეკაკუნა">ხეკაკუნა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="სტვენია">სტვენია</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%90" title="ნისკარტმარწუხა">ნისკარტმარწუხა</a> და სხვა. მაღალმთიანი ზონისთვის ნიშანდობლივია <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%AD%E1%83%9D" title="კავკასიური როჭო">კავკასიური როჭო</a> და <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A8%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%98" title="კავკასიური შურთხი">კავკასიური შურთხი</a>. <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="აღმოსავლეთი კავკასიონი">აღმოსავლეთ კავკასიონის</a> ფაუნის შედგენილობა საერთო ჯამში წააგავს დასავლეთ და ცენტრალური კავკასიონის ფაუნას, თუმცა <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%98" title="დასავლეთკავკასიური ჯიხვი">დასავლეთკავკასიური ჯიხვის</a> ნაცვლად აქ ბინადრობს <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%98" title="აღმოსავლეთკავკასიური ჯიხვი">აღმოსავლეთკავკასიური ჯიხვი</a>, ხოლო <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="პრომეთეს მემინდვრია">პრომეთეს მემინდვრია</a> საერთოდ არ გვხვდება.<sup id="cite_ref-Гвоздецкий_7-3" class="reference"><a href="#cite_note-Гвоздецкий-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table class="graytable" style="text-align:center"> <caption> </caption> <tbody><tr> <td width="31%"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:West_Caucasian_Tur.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/West_Caucasian_Tur.jpg/250px-West_Caucasian_Tur.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/West_Caucasian_Tur.jpg/375px-West_Caucasian_Tur.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/West_Caucasian_Tur.jpg/500px-West_Caucasian_Tur.jpg 2x" data-file-width="4752" data-file-height="3168" /></a></span> </td> <td width="31%"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:BlackWoods.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/BlackWoods.jpg/250px-BlackWoods.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/BlackWoods.jpg/375px-BlackWoods.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/BlackWoods.jpg/500px-BlackWoods.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a></span> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Capra_cylindricornis_2.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Capra_cylindricornis_2.JPG/250px-Capra_cylindricornis_2.JPG" decoding="async" width="250" height="203" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Capra_cylindricornis_2.JPG/375px-Capra_cylindricornis_2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Capra_cylindricornis_2.JPG/500px-Capra_cylindricornis_2.JPG 2x" data-file-width="2939" data-file-height="2381" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><small>დასავლეთკავკასიური ჯიხვი, რომელიც ითვლება საფრთხეში მყოფ სახეობად</small> </td> <td><small>ხეკაკუნა ანუ შავი კოდალა კოდალასებრთა ოჯახისა</small> </td> <td><small>აღმოსავლეთკავკასიური ჯიხვი</small> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="შესწავლის_ისტორია"><span id=".E1.83.A8.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.AC.E1.83.90.E1.83.95.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.A2.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.90"></span>შესწავლის ისტორია</h2></div> <p>პირველი ცნობები კავკასიის მთიან რეგიონზე გვხვდება <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%94" title="ჰეროდოტე">ჰეროდოტესთან</a>, რომელმაც მოინახულა შავიზღვისპირა ბერძნული კოლონიები <a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%95._%E1%83%AC._V_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94" title="ძვ. წ. V საუკუნე">ძველი წელთაღრიცხვის V საუკუნეში</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94" class="mw-redirect" title="ქსენოფონტე">ქსენოფონტესთან</a>, რომელმაც <a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%95._%E1%83%AC._IV_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94" title="ძვ. წ. IV საუკუნე">ძველი წელთაღრიცხვის IV საუკუნეში</a> იმოგზაურა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" class="mw-redirect" title="ამიერკავკასია">ამიერკავკასიაში</a>. ცნობები კავკასიონზე გვხვდება სხვა ავტორებთანაც, თუმცა ასეთ აღწერებს აქვთ უფრო <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="ისტორიული გეოგრაფია">ისტორიულ-გეოგრაფიული</a>, ვიდრე <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="ფიზიკური გეოგრაფია">ფიზიკურ-გეოგრაფიული</a> დანიშნულება.<sup id="cite_ref-Кавказ_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Кавказ-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>პირველი დეტალური, თუმცა ზოგადი ცნობები კავკასიონზე გაჩნდა <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%90" title="გეოგრაფიული რუკა">გეოგრაფიული რუკების</a> შექმნასთან ერთად. ერთ-ერთი პირველი იყო <a href="/wiki/XVIII_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94" title="XVIII საუკუნე">XVIII საუკუნის</a> შუა ხანებში <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ნიდერლანდები">ნიდერლანდებში</a> შექმნილი და 1788 წელს <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="ინგლისი">ინგლისში</a> შექმნილი რუკები, რომელიც შემდეგ <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთში</a> გამოიცა 1808 წელს. ამ რუკებზე მკვეთრად მოჩანს კავკასიონის ძირითადი ქედების განლაგება, რომელიც გადაჭიმულია მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ყუბანი (მდინარე)">ყუბანის</a> ქვემო წელიდან <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="აფშერონის ნახევარკუნძული">აფშერონის ნახევარკუნძულამდე</a> სამხრეთ-აღმოსავლეთის მიმართულებით.<sup id="cite_ref-Кавказ_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-Кавказ-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ცენტრალური კავკასიონი">კავკასიონის ცენტრალურ ნაწილში</a> გამოსახულია ექვსი მთიანი ჯაჭვი და მთელი რიგი ქედი <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="დაღესტანი">დაღესტანში</a>. კავკასიონის უფრო დაწვრილებითი გამოსახულება მოცემულია ბუცკოვსკის რუკაზე, რომელიც გამოიცა 1811–1813 წლებში. <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველოს ტერიტორიაზე</a>, 1732–1745 წლებში <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%A2%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ვახუშტი ბაგრატიონი">ვახუშტი ბაგრატიონმა</a> შექმნა სხვადასხვა მასშტაბის რუკა. ამ რუკებზე გამოსახულია ძირითადი <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ქედი">ქედები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="მთა">მთები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="კანიონი">კანიონები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94" title="მდინარე">მდინარეები</a> და სხვა.<sup id="cite_ref-Кавказ_23-2" class="reference"><a href="#cite_note-Кавказ-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/1847" title="1847">1847 წლიდან</a> დაიწყო კავკასიონის ათვერსიანი, ხოლო უფრო მოგვიანებით ხუთვერსიანი რუკების შედგენა და გამოცემა. 1859 წელს <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%9D_%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B_%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C_%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%98" title="ოტო ვილჰელმ ჰერმან აბიხი">აბიხმა</a> გამოსცა კავკასიის პირველი გეოლოგიური აღწერილობა და ერთდროულად მოგვცა მისი საერთო <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="ოროგრაფია">ოროგრაფიული</a> დახასიათება. კავკასიის პირველი სპეციალური ოროგრაფიული სამუშაო გასწია <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91_%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%AB%E1%83%99%E1%83%9D" title="იოსებ ხოძკო">იოსებ ხოძკომ</a>, მნიშვნელოვანი კვლევები ჩაატარა აგრეთვე ნ. სალაცკიმ. კავკასიონის ოროგრაფიის შესწავლილობაში დიდი წვლილი შეიტანა აგრეთვე ვ. მიხაილოვსკიმ, ლ. აპოსტოლოვმა, <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A8%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%98" title="დაგლას ფრეშფილდი">დაგლას ფრეშფილდმა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%93_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="გოტფრიდ მერცბახერი">გოტფრიდ მერცბახერმა</a>, მ. დეშმა და სხვა.<sup id="cite_ref-Кавказ_23-3" class="reference"><a href="#cite_note-Кавказ-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>კავკასიონის <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="ოროგრაფია">ოროგრაფიის</a> აღწერილობა მოცემულია <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94_%E1%83%A8%E1%83%A9%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ივანე შჩუკინი">ივანე შჩუკინის</a> 1926 წლის შრომაში; კავკასიონის ოროგრაფიის ახალი დაზუსტება განხორციელდა 1948–1954 წლებში <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%96_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%99%E1%83%98" title="ნიკოლოზ გვოზდეცკი">ნიკოლოზ გვოზდეცკის</a> მიერ. 1945 წლიდან მოყოლებული დაიწყო კავკასიონის სისტემატური <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="გეოლოგია">გეოლოგიური შესწავლა</a>. პირველი ცნობები <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="საქართველოს გეოგრაფია">საქართველოს გეომორფოლოგიის</a> შესახებ გვხვდება კავკასიის მკვლევართა ნაშრომებში, კერძოდ <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98" title="ანატოლი რეინგარდი">ანატოლი რეინგარდისა</a> (1917) და <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94_%E1%83%A8%E1%83%A9%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ივანე შჩუკინი">ივანე შჩუკინის</a> (1926) შრომებში. საკუთრივ <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="საქართველოს გეოგრაფია">საქართველოს რელიეფი</a> პირველად აღწერა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ალექსანდრე ჯავახიშვილი">ალექსანდრე ჯავახიშვილმა</a> (1926). <a href="/wiki/XX_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94" title="XX საუკუნე">XX საუკუნეში</a> დეტალურად იქნა შესწავლილი საქართველოს ცალკეული გეომორფოლოგიური რაიონები. საქართველოს ტერიტორიის გეომორფოლოგიური კვლევის შედეგები შეჯამდა კოლექტიურ <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="მონოგრაფია">მონოგრაფიაში</a> „საქართველოს გეომორფოლოგია“, რომლის მთავარ რედაქტორს — <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ლევან მარუაშვილი">ლევან მარუაშვილს</a> 1972 წელს მიენიჭა <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%99_%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" class="mw-redirect" title="სსრკ გეოგრაფიული საზოგადოება">სსრკ გეოგრაფიული საზოგადოების</a> <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%96_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9F%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ნიკოლოზ პრჟევალსკის სახელობის მედალი">ნიკოლოზ პრჟევალსკის სახელობის ოქროს მედალი</a>.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> მნიშვნელოვანია აგრეთვე <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C_%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="რამინ გობეჯიშვილი">რამინ გობეჯიშვილის</a> ნაშრომი „საქართველოს რელიეფი“ (2011), „გლაციოლოგია“ (2007) და სხვა.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="იხილეთ_აგრეთვე"><span id=".E1.83.98.E1.83.AE.E1.83.98.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.97_.E1.83.90.E1.83.92.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.97.E1.83.95.E1.83.94"></span>იხილეთ აგრეთვე</h2></div> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კავკასია">კავკასია</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="რესურსები_ინტერნეტში"><span id=".E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.A1.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98_.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.9C.E1.83.94.E1.83.A2.E1.83.A8.E1.83.98"></span>რესურსები ინტერნეტში</h2></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://old.bigenc.ru/text/1877178">კავკასიონი</a> — სტატია <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" title="დიდი რუსული ენციკლოპედია">დიდი რუსული ენციკლოპედიიდან</a> <span style="font-size: 0.95em; font-weight: bold; color:var(--color-subtle, #555); position: relative;">(<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" class="mw-redirect" title="რუსული"><span style="color:var(--color-subtle, #555);">რუსული</span></a>)</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/place/Caucasus">კავკასიონი</a> — სტატია <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ენციკლოპედია ბრიტანიკა">ენციკლოპედია ბრიტანიკიდან</a> <span style="font-size: 0.95em; font-weight: bold; color:var(--color-subtle, #555); position: relative;">(<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ინგლისური"><span style="color:var(--color-subtle, #555);">ინგლისური</span></a>)</span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ლიტერატურა"><span id=".E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A2.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.90"></span>ლიტერატურა</h2></div> <ul><li>კავკასიონზე. კრ., შემდგ. დ. ფურცელაძე, რედ. ნ. კეცხოველი, თბ., 1959;</li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ლევან მარუაშვილი">მარუაშვილი ლ.,</a> კავკასიის ფიზიკური გეოგრაფია, ნაწ. 1–3, თბ., 1975–86;</li> <li>Геоморфология Грузии: Л. И. Маруашвили (отв. ред.) и др. Тб.: Мецниереба, 1971. - 609 с.</li> <li>Гвоздецкий Н. А. Кавказ. М., 1963;</li> <li>Большой Кавказ – Стара-Планина. М., 1984;</li> <li>Беручашвили Н. Л. Кавказ: ландшафты, модели, эксперименты. Тб., 1995.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="სქოლიო"><span id=".E1.83.A1.E1.83.A5.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.9D"></span>სქოლიო</h2></div> <div class="reflist" style="font-size: 90%; list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-ჯიშკარიანი-1">↑ <a href="#cite_ref-ჯიშკარიანი_1-0"><sup>1.0</sup></a> <a href="#cite_ref-ჯიშკარიანი_1-1"><sup>1.1</sup></a> <a href="#cite_ref-ჯიშკარიანი_1-2"><sup>1.2</sup></a> <span class="reference-text">ი. ჯიშკარიანი, აზიისა და კავკასიის სახელწოდებათა წარმოშობის საკითხისათვის, ტფილისი, 1924</span> </li> <li id="cite_note-БК-2">↑ <a href="#cite_ref-БК_2-0"><sup>2.00</sup></a> <a href="#cite_ref-БК_2-1"><sup>2.01</sup></a> <a href="#cite_ref-БК_2-2"><sup>2.02</sup></a> <a href="#cite_ref-БК_2-3"><sup>2.03</sup></a> <a href="#cite_ref-БК_2-4"><sup>2.04</sup></a> <a href="#cite_ref-БК_2-5"><sup>2.05</sup></a> <a href="#cite_ref-БК_2-6"><sup>2.06</sup></a> <a href="#cite_ref-БК_2-7"><sup>2.07</sup></a> <a href="#cite_ref-БК_2-8"><sup>2.08</sup></a> <a href="#cite_ref-БК_2-9"><sup>2.09</sup></a> <a href="#cite_ref-БК_2-10"><sup>2.10</sup></a> <a href="#cite_ref-БК_2-11"><sup>2.11</sup></a> <a href="#cite_ref-БК_2-12"><sup>2.12</sup></a> <a href="#cite_ref-БК_2-13"><sup>2.13</sup></a> <a href="#cite_ref-БК_2-14"><sup>2.14</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal">Д. С. Асоян, М. Н. Петрушина; В. Е. Хаин.. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220302134908/https://bigenc.ru/geography/text/1877178">Большой Кавказ</a>. Большая российская энциклопедия.  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://bigenc.ru/geography/text/1877178">ორიგინალიდან</a> — 2022-03-02.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Mar-3">↑ <a href="#cite_ref-Mar_3-0"><sup>3.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Mar_3-1"><sup>3.1</sup></a> <a href="#cite_ref-Mar_3-2"><sup>3.2</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="book" style="font-style:normal"><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ლევან მარუაშვილი">მარუაშვილი ლ</a>. (1981). <i>კავკასიის ფიზიკური გეოგრაფია: ნაწილი 2:</i>. თბილისი, საქ.:  მეცნიერება.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1+%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98+%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90%3A+%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98+2%3A&rft.au=%5B%5B%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C+%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%7C%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%9A%5D%5D.&rft.date=1981&rft.pub=%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&rft.place=%E1%83%97%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98%2C+%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5."> </span></span> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal">М. Н. Петрушина. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200929012542/https://bigenc.ru/geography/text/1988144">Западный Кавказ</a>. Большая российская энциклопедия.  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://bigenc.ru/geography/text/1988144">ორიგინალიდან</a> — 2020-09-29.</cite></span> </li> <li id="cite_note-კფგ-5">↑ <a href="#cite_ref-კფგ_5-0"><sup>5.00</sup></a> <a href="#cite_ref-კფგ_5-1"><sup>5.01</sup></a> <a href="#cite_ref-კფგ_5-2"><sup>5.02</sup></a> <a href="#cite_ref-კფგ_5-3"><sup>5.03</sup></a> <a href="#cite_ref-კფგ_5-4"><sup>5.04</sup></a> <a href="#cite_ref-კფგ_5-5"><sup>5.05</sup></a> <a href="#cite_ref-კფგ_5-6"><sup>5.06</sup></a> <a href="#cite_ref-კფგ_5-7"><sup>5.07</sup></a> <a href="#cite_ref-კფგ_5-8"><sup>5.08</sup></a> <a href="#cite_ref-კფგ_5-9"><sup>5.09</sup></a> <a href="#cite_ref-კფგ_5-10"><sup>5.10</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="book" style="font-style:normal">დავიდივა მ., კამენსკი ა., ნეკლიუკოვა ნ., ტუშინსკი გ. (1988). <i>სსრკ კავშირის ფიზიკური გეოგრაფია</i>. თბილისი, საქ.:  განათლება.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E1%83%A1%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%99+%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1+%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98+%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90&rft.au=%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%90+%E1%83%9B.%2C+%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%98+%E1%83%90.%2C+%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90+%E1%83%9C.%2C+%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%98+%E1%83%92.&rft.date=1988&rft.pub=%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&rft.place=%E1%83%97%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98%2C+%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5."> </span></span> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal">М. Н. Петрушина. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200523175259/https://bigenc.ru/geography/text/1930584">Восточный Кавказ</a>. Большая российская энциклопедия.  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://bigenc.ru/geography/text/1930584">ორიგინალიდან</a> — 2020-05-23.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Гвоздецкий-7">↑ <a href="#cite_ref-Гвоздецкий_7-0"><sup>7.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Гвоздецкий_7-1"><sup>7.1</sup></a> <a href="#cite_ref-Гвоздецкий_7-2"><sup>7.2</sup></a> <a href="#cite_ref-Гвоздецкий_7-3"><sup>7.3</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="book" style="font-style:normal">Гвоздецкий Н.А. (1954). <i>Физическая география Кавказа</i>. Москва:  МГУ.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D0%A4%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F+%D0%B3%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F+%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0&rft.au=%D0%93%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D1%86%D0%BA%D0%B8%D0%B9+%D0%9D.%D0%90.&rft.date=1954&rft.pub=%D0%9C%D0%93%D0%A3&rft.place=%D0%9C%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B2%D0%B0"> </span></span> </li> <li id="cite_note-კგა-8">↑ <a href="#cite_ref-კგა_8-0"><sup>8.0</sup></a> <a href="#cite_ref-კგა_8-1"><sup>8.1</sup></a> <span class="reference-text">რადვანი ჟ. ბერუჩაშვილი ნ. „კავკასიის გეოპოლიტიკური ატლასი“, ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა, 2011</span> </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">↑</a> <span class="reference-text">31-томная энциклопедия. Опубликована во Франции с 1886 по 1902 год.</span> </li> <li id="cite_note-georgianencyclopedia-10">↑ <a href="#cite_ref-georgianencyclopedia_10-0"><sup>10.0</sup></a> <a href="#cite_ref-georgianencyclopedia_10-1"><sup>10.1</sup></a> <a href="#cite_ref-georgianencyclopedia_10-2"><sup>10.2</sup></a> <a href="#cite_ref-georgianencyclopedia_10-3"><sup>10.3</sup></a> <a href="#cite_ref-georgianencyclopedia_10-4"><sup>10.4</sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://georgianencyclopedia.ge/index.php?title=კავკასიონი">კავკასიონი | ენციკლოპედია საქართველო</a></span> </li> <li id="cite_note-ქსე-11">↑ <a href="#cite_ref-ქსე_11-0"><sup>11.0</sup></a> <a href="#cite_ref-ქსე_11-1"><sup>11.1</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="book" style="font-style:normal" id="CITEREFქსე1980"><i><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ლევან მარუაშვილი">ლევან მარუაშვილი</a></i>, <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" title="ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია">ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია</a>, ტ. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://georgianencyclopedia.ge/pdf/5.pdf">5</a>, <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3722932">.mw-parser-output .ts-comment-commentedText{border-bottom:1px dotted;cursor:help}@media(hover:none){.mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText){border-bottom:0;cursor:auto}}</style><span class="ts-comment-commentedText" title="ბეჭდვითი სიტყვის კომბინატი">თბ.</span>, 1980. — გვ. 214.</cite></span> </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal">ნ. ელიზბარაშვილი, ბ. კუპატაძე. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://selftravel.ge/ge/sightseeing&part=item&sight_id=69">კავკასიონი</a>. selftravel.ge.</cite><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/w/index.php?title=%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%9B%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ვიკიპედია:მკვდარი ბმული (ჯერ არაა დაწერილი)"><span title=" მკვდარი ბმული მოინიშნა: მარტი 2022">მკვდარი ბმული</span></a></i>]</span></sup></span> </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="book" style="font-style:normal">Т. Г. Морозова (2011). <i>Экономическая география России</i>. Москва:  Юнити.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D0%AD%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F+%D0%B3%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F+%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%B8&rft.au=%D0%A2.+%D0%93.+%D0%9C%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D0%B2%D0%B0&rft.date=2011&rft.pub=%D0%AE%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B8&rft.place=%D0%9C%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B2%D0%B0"> </span></span> </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">↑</a> <span class="reference-text">Е.А. Золотарев, Е.Г. Харьковец. Эволюция оледенения Эльбруса после малого ледникового периода. // лёд и снег, 2012, № 2(118). С. 15-22.</span> </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210417133430/https://water-rf.ru/%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D0%B5_%D0%BE%D0%B1%D1%8A%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%8B/1554/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7_(%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B0)">Кавказ (ледниковая система) | Научно-популярная энциклопедия «Вода России»</a>.  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://water-rf.ru/%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D0%B5_%D0%BE%D0%B1%D1%8A%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%8B/1554/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B0%D0%B7_%28%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B0%29">ორიგინალიდან</a> — 2021-04-17. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2022-03-29.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">↑</a> <span class="reference-text">Рототаева О.В., Носенко Г.А., Тарасова Л.Н., Хмелевской И.Ф. Климатически обусловленные колебания ледников во второй половине ХХ века. Кавказ. // Оледенение Северной и Центральной Евразии в современную эпоху. М.: Наука, 2006. С. 141-182</span> </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C_%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AB%E1%83%94" title="ლევან ტიელიძე">ტიელიძე, ლევან</a>, საქართველოს მყინვარები, გამომცემლობა „კოლორი“, თბ., 2014</span> </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">↑</a> <span class="reference-text">Гвоздецкий Н.А. Физическая география Кавказа. Москва, 1958</span> </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mountaindreams.ru/lake/catalog/geograficheskij-ocherk-ozer-kavkazskogo-zapovednika/">Географический очерк озер Кавказского заповедника</a></span> </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200918092855/https://kavkazzapoved.ru/glavnaa-stranica">Кавказский заповедник</a>.  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://kavkazzapoved.ru/glavnaa-stranica">ორიგინალიდან</a> — 2020-09-18. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2020-05-30.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://tgpbz.ru/">Тебердинский заповедник</a></span> </li> <li id="cite_note-22"><a href="#cite_ref-22">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://apa.gov.ge/ge/protected-areas/cattestone/lagodexis-daculi-teritoriebis-administracia">ლაგოდეხის სახელმწიფო ნაკრძალი | დაცული ტერიტორიების სააგენტო</a></span> </li> <li id="cite_note-Кавказ-23">↑ <a href="#cite_ref-Кавказ_23-0"><sup>23.0</sup></a> <a href="#cite_ref-Кавказ_23-1"><sup>23.1</sup></a> <a href="#cite_ref-Кавказ_23-2"><sup>23.2</sup></a> <a href="#cite_ref-Кавказ_23-3"><sup>23.3</sup></a> <span class="reference-text">Ефремов Ю.В., Панов В.Д., Лурье П.М., Ильичѐв Ю.Г., Панова С.В., Лутков Д.А. Орография, оледенение, климат Большого Кавказа: опыт комплексной характеристики и взаимосвязей. Краснодар: Кубанский гос. университет, 2007. — 338 с.</span> </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">↑</a> <span class="reference-text">Геоморфология Грузии [Текст] : Рельеф ГССР в аспектах пластики, происхождения, динамики и истории / [Ред. коллегия: ... Л. И. Маруашвили (отв. ред.) и др.] ; [АН ГССР. Ин-т географии им. Вахушти]. - Тбилиси : Мецниереба, 1971. - 609 с.</span> </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140622152120/http://geography.tsu.ge/index.php?id=186&lang=geo">ვახუშტი ბაგრატიონის სახელობის გეოგრაფიის ინსტიტუტი</a>.  დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://geography.tsu.ge/index.php?id=186&lang=geo">ორიგინალიდან</a> — 2014-06-22. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2020-05-30.</small></cite></span> </li> </ol></div></div> <table cellspacing="0" class="navbox" style="border-spacing:0;;"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="width:100%;border-spacing:0;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";background:#DCDCDC;" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="თარგი:კავკასიონის მთიანეთი"><span title="იხილე თარგი">ხ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="თარგის განხილვა:კავკასიონის მთიანეთი"><span title="თარგის განხილვა">გ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98&action=edit"><span style="color: #002bb8;" title="შეგიძლიათ თარგის რედაქტირება. გამოიყენეთ წინასწარი გადახედვის ღილაკი შენახვამდე.">რ</span></a></div></div><div class="" style="font-size:110%;"> <a class="mw-selflink selflink">კავკასიონის მთიანეთი</a></div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:#f0f0f0;;"><div class="center"><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ქედი">ქედები</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90-%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90" title="აბიშირა-ახუბა">აბიშირა-ახუბა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ალევის ქედი">ალევის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ანდის ქედი">ანდის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%AA%E1%83%A3%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ახცუს ქედი">ახცუს ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%AE%E1%83%9D" title="აჩიშხო">აჩიშხო</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ბზიფის ქედი">ბზიფის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A6%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ბოღოსის ქედი">ბოღოსის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ბეზენგის კედელი">ბეზენგის კედელი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="გიმრის ქედი">გიმრის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A7%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="გუდამაყრის ქედი">გუდამაყრის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="დვალეთის ქედი">დვალეთის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ეგრისის ქედი">ეგრისის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კლდოვანი ქედი">კლდოვანი ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="კიდეგანის ქედი">კიდეგანის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A9%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ლეჩხუმის ქედი">ლეჩხუმის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="მარკოთხის ქედი">მარკოთხის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="მაკრატელას ქედი">მაკრატელას ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="მთიულეთის ქედი">მთიულეთის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ნაქერალის ქედი">ნაქერალის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ნუკატლის ქედი">ნუკატლის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ოხაჩქუის ქედი">ოხაჩქუის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="პირიქითი ქედი">პირიქითი ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="რაჭის ქედი">რაჭის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="სამურის ქედი">სამურის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="საძოვრების ქედი">საძოვრების ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="სვანეთის ქედი">სვანეთის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ქართლის ქედი">ქართლის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ყუროს ქედი">ყუროს ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="შავანის ქედი">შავანის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%90-%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="შოდა-კედელას ქედი">შოდა-კედელას ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ხარულის ქედი">ხარულის ქედი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="ხევსურეთის ქედი">ხევსურეთის ქედი</a> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:#f0f0f0;;"><div class="center"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მწვერვალი">მწვერვალები</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%A1%E1%83%97%E1%83%90" title="აგეფსთა">აგეფსთა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%98-%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%AE%E1%83%98" title="ადაი-ხოხი">ადაი-ხოხი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98)" title="ადიში (მწვერვალი)">ადიში</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90" title="აილამა">აილამა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90-%E1%83%A8%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ადალა-შუხგელმერი">ადალა-შუხგელმერი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ალექსანდრე ჯაფარიძის მწვერვალი">ალექსანდრე ჯაფარიძის მწვერვალი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%9D" title="ამუგო">ამუგო</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98" title="ასმაში">ასმაში</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%A3" title="ბაზარდუზუ">ბაზარდუზუ</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90" title="ბუბა">ბუბა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%AD%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%90" title="ბურჭულა">ბურჭულა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ბაშილი">ბაშილი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90" title="ბაშყარა">ბაშყარა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%90_(%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90)" title="გვანდრა (მთა)">გვანდრა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="გალავდური">გალავდური</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90" title="გისტოლა">გისტოლა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" class="mw-redirect" title="დანოსმთა">დანოსმთა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="დიკლოსმთა">დიკლოსმთა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98" title="დიულთიდაღი">დიულთიდაღი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A3" title="დიხთაუ">დიხთაუ</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9D" title="დიდი ბორბალო">დიდი ბორბალო</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="დომბაიულგენი">დომბაიულგენი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ვახუშტის მწვერვალი">ვახუშტის მწვერვალი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="თებულოსმთა">თებულოსმთა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%98" title="თეთნულდი">თეთნულდი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%98" title="თოთი">თოთი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98" title="იალბუზი">იალბუზი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A3" title="კათინთაუ">კათინთაუ</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90" title="კაპიშისტრა">კაპიშისტრა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%90_(%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90)" title="კარეტა (მთა)">კარეტა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%90" title="ლაბოდა">ლაბოდა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ლალვერი">ლალვერი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%AA%E1%83%90" title="ლაქუცა">ლაქუცა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ლაჰილი">ლაჰილი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%96%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98" title="ლაღზწითი">ლაღზწითი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ლუხუნისწვერი">ლუხუნისწვერი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%AE%E1%83%90" title="ლელააშხა">ლელააშხა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90" title="ლაღორა">ლაღორა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%98" title="ლაკუმურაშდუდი">ლაკუმურაშდუდი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98)" title="ლეხზირი (მწვერვალები)">ლეხზირი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="მაილი">მაილი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="მაისტისმთა">მაისტისმთა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მარტინისმაღალი">მარტინისმაღალი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90" title="მილიონა">მილიონა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98" title="მიჟირგი">მიჟირგი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარწვერი">მყინვარწვერი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ნამყვამი">ნამყვამი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90" title="ნინიგორა">ნინიგორა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="ოთეფურა">ოთეფურა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A6%E1%83%90" title="აღმოსავლეთი ჯანღა">აღმოსავლეთი ჯანღა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%AE%E1%83%98" title="საუხოხი">საუხოხი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94" title="სამერცხლე">სამერცხლე</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98)" title="სუათისი (მწვერვალი)">სუათისი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%98" title="ტეპლი">ტეპლი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="ტიხტენგენი">ტიხტენგენი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90" title="უილფათა">უილფათა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%91%E1%83%90" title="უშბა">უშბა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98" title="ფშიში">ფშიში</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D" title="ქომიტო">ქომიტო</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A3" title="ყოშთანთაუ">ყოშთანთაუ</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9D" title="ყურო">ყურო</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%94" title="შავი კლდე">შავი კლდე</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="შანი">შანი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ჩათინი">ჩათინი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98" title="შაჰდაღი">შაჰდაღი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="შოთა რუსთაველის მწვერვალი">შოთა რუსთაველის მწვერვალი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90" title="შხარა">შხარა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%90" title="შხელდა">შხელდა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="წითელი ხატი">წითელი ხატი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%9D" title="წიო">წიო</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ჭანჭახისწვერი">ჭანჭახისწვერი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%98" title="ჭაუხი">ჭაუხი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AD%E1%83%94%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="ჭეშოსმთა">ჭეშოსმთა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90" title="ჭითაგვალა">ჭითაგვალა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%9D" title="ჭიჩო">ჭიჩო</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%AC%E1%83%90" title="ხალაწა">ხალაწა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A6%E1%83%90" title="ჯანღა">ჯანღა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90" title="ჯიმარა">ჯიმარა</a> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:#f0f0f0;;"><div class="center"><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="უღელტეხილი">უღელტეხილები</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="აბანოს უღელტეხილი">აბანო</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ამანაუზის უღელტეხილი">ამანაუზი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ასმაშის უღელტეხილი">ასმაში</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AC%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="აწუნთის უღელტეხილი">აწუნთა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ბაშილის უღელტეხილი">ბაშილი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ბახფანდაგის უღელტეხილი">ბახფანდაგი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A9%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ბეჩოს უღელტეხილი">ბეჩო</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%98" title="გეზევცეკი">გეზევცეკი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="გოითხის უღელტეხილი">გოითხა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A3" title="დოუ">დოუ</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ვანთლიაშეთი">ვანთლიაშეთი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ზეკარის უღელტეხილი">ზეკარი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D" title="თებულო">თებულო</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="თრუსოს უღელტეხილი">თრუსო</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ლაბის უღელტეხილი">ლაბა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ლასხედარის უღელტეხილი">ლასხედარი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ლიჭადის უღელტეხილი">ლიჭადი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="მაილის უღელტეხილი">მაილი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="მამისონის უღელტეხილი">მამისონი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="მარუხის უღელტეხილი">მარუხი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9D" title="მაჩხალროსო">მაჩხალროსო</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ნაკრის უღელტეხილი">ნაკრა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="პტიშის უღელტეხილი">პტიში</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="რიკოთის უღელტეხილი">რიკოთი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="როკის უღელტეხილი">როკი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94" title="სამყინოსღელე">სამყინოსღელე</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D" title="სანჩარო">სანჩარო</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="საფრიჭის უღელტეხილი">საფრიჭა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="საყორნეს უღელტეხილი">საყორნე</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="სურამის უღელტეხილი">სურამი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%9D" title="უყერიჩო">უყერიჩო</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%A3%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქაჩუს უღელტეხილი">ქაჩუ</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A6%E1%83%9D" title="ქერიღო">ქერიღო</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქლუხორის უღელტეხილი">ქლუხორი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ღების უღელტეხილი">ღები</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ყადორის უღელტეხილი">ყადორი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="წანერის უღელტეხილი">წანერი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ჭაუხის უღელტეხილი">ჭაუხი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ჯვრის უღელტეხილი">ჯვარი</a> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:#f0f0f0;;"><div class="center"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარი">მყინვარები</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="აბანოს მყინვარი">აბანოს მყინვარი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ადიშის მყინვარი">ადიშის მყინვარი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ასმაშის მყინვარი">ასმაშის მყინვარი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98" title="ბეზენგი">ბეზენგი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="გერგეთი">გერგეთი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98" title="დევდარაკი">დევდარაკი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%A1%E1%83%A3" title="დიხსუ">დიხსუ</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90" title="თბილისა">თბილისა</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="ლეხზირი">ლეხზირი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="სამხრეთი წანერი">სამხრეთი წანერი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ტვიბერი">ტვიბერი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%98" title="ყვითლოდი">ყვითლოდი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="ყარაუგომი">ყარაუგომი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ჩრდილოეთი წანერი">ჩრდილოეთი წანერი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="წეის მყინვარი">წეის მყინვარი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98" title="წითი">წითი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span><a href="/wiki/%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ჭალაათის მყინვარი">ჭალაათის მყინვარი</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;"> · </span> <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ხალდეს მყინვარი">ხალდეს მყინვარი</a> </p> </div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table cellspacing="0" class="navbox" style="border-spacing:0;;"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="width:100%;border-spacing:0;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="თარგი:კავკასიონის მდინარეები"><span title="იხილე თარგი">ხ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="თარგის განხილვა:კავკასიონის მდინარეები (ჯერ არაა დაწერილი)"><span style="color: #002bb8;" title="თარგის განხილვა">გ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit"><span style="color: #002bb8;" title="შეგიძლიათ თარგის რედაქტირება. გამოიყენეთ წინასწარი გადახედვის ღილაკი შენახვამდე.">რ</span></a></div></div><div class="" style="font-size:110%;"> <a class="mw-selflink selflink">კავკასიონის</a> მდინარეები</div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;">სამხრეთი ფერდობი</th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ალაზანი">ალაზანი</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ალინჯაჩაი (ჯერ არაა დაწერილი)">ალინჯაჩაი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98" title="არაგვი">არაგვი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%98" title="ბზიფი">ბზიფი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="გოქჩაი (მდინარე)">გოქჩაი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="ენგური">ენგური</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)&action=edit&redlink=1" class="new" title="თურიანჩაი (მდინარე) (ჯერ არაა დაწერილი)">თურიანჩაი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="იორი">იორი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="კოდორი">კოდორი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="ლეხურა">ლეხურა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%98" title="ლიახვი">ლიახვი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="მზიმთა">მზიმთა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="რიონი">რიონი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98" title="ფირსაათი">ფირსაათი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ქსანი">ქსანი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქურმუხისწყალი">ქურმუხისწყალი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ყარაჩაი (მდინარე)">ყარაჩაი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90" title="ყვირილა">ყვირილა</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="შახე (ჯერ არაა დაწერილი)">შახე</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ცხენისწყალი">ცხენისწყალი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%94%E1%83%AF%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90" title="ჯეჯორა">ჯეჯორა</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;">ჩრდილოეთი ფერდობი</th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-even hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="არდონი (მდინარე)">არდონი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A6%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="არღუნი (მდინარე)">არღუნი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ასა (მდინარე)">ასა</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%A1%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="აფიფსი (ჯერ არაა დაწერილი)">აფიფსი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ბაქსანი (მდინარე)">ბაქსანი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98)" title="ბელაია (კრასნოდარი)">ბელაია</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A9%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ზელენჩუკები (ჯერ არაა დაწერილი)">ზელენჩუკები</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98" title="თერგი">თერგი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ლაბა (მდინარე)">ლაბა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98" title="სულაკი">სულაკი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="სამური (მდინარე)">სამური</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ურუფი (ჯერ არაა დაწერილი)">ურუფი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%98" title="ურუხი">ურუხი</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A4%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%A1%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ფსეყუფსი (ჯერ არაა დაწერილი)">ფსეყუფსი</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A4%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ფშიში (მდინარე) (ჯერ არაა დაწერილი)">ფშიში</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ყუბანი (მდინარე)">ყუბანი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ჩეგემი (მდინარე)">ჩეგემი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%98" title="ჩერეკი">ჩერეკი</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="იდენტიფიკატორები_frameless&#124;text-top&#124;10პქ&#124;alt=ვიკიმონაცემებში_რედაქტირება&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q5477&#124;class=noprint&#124;ვიკიმონაცემებში_რედაქტირება" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="იდენტიფიკატორები_frameless&#124;text-top&#124;10პქ&#124;alt=ვიკიმონაცემებში_რედაქტირება&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q5477&#124;class=noprint&#124;ვიკიმონაცემებში_რედაქტირება" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:იდენტიფიკატორები">იდენტიფიკატორები</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5477" title="ვიკიმონაცემებში რედაქტირება"><img alt="ვიკიმონაცემებში რედაქტირება" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Integrated_Authority_File" title="Integrated Authority File">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4030090-0">4030090-0</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჩეხეთის რესპუბლიკის ეროვნული ბიბლიოთეკა (ჯერ არაა დაწერილი)">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ge129555&CON_LNG=ENG">ge129555</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/242526666">242526666</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"> <a href="/wiki/WorldCat_Identities" class="mw-redirect" title="WorldCat Identities">WorldCat Identities</a> (VIAF-ის მეშვეობით): <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/242526666">242526666</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div></div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget \"ReferenceTooltips\" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See \u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgets\u003E.");});</script><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">მოძიებულია „<a dir="ltr" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=კავკასიონი&oldid=4676134">https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=კავკასიონი&oldid=4676134</a>“-დან</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სპეციალური:კატეგორიები">კატეგორია</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%97_-_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98_2022&action=edit&redlink=1" class="new" title="კატეგორია:ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით - მარტი 2022 (ჯერ არაა დაწერილი)">ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით - მარტი 2022</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:რჩეული სტატიები">რჩეული სტატიები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="კატეგორია:კავკასიონი">კავკასიონი</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:კავკასიონის ქედები">კავკასიონის ქედები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="კატეგორია:კავკასიის გეოგრაფია">კავკასიის გეოგრაფია</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90" title="კატეგორია:აღმოსავლეთი ევროპა">აღმოსავლეთი ევროპა</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="კატეგორია:დასავლეთი აზია">დასავლეთი აზია</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:საქართველოს ქედები">საქართველოს ქედები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:რუსეთის ქედები">რუსეთის ქედები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:აზერბაიჯანის ქედები">აზერბაიჯანის ქედები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:ფიზიოგრაფიული პროვინციები">ფიზიოგრაფიული პროვინციები</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">დამალული კატეგორია: <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%97" title="კატეგორია:ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით">ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_GND_%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%97" title="კატეგორია:სტატიები GND იდენტიფიკატორით">სტატიები GND იდენტიფიკატორით</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_NKC_%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%97" title="კატეგორია:სტატიები NKC იდენტიფიკატორით">სტატიები NKC იდენტიფიკატორით</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_VIAF_%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%97" title="კატეგორია:სტატიები VIAF იდენტიფიკატორით">სტატიები VIAF იდენტიფიკატორით</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_WorldCat-VIAF_%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%97" title="კატეგორია:ვიკიპედიის სტატიები WorldCat-VIAF იდენტიფიკატორით">ვიკიპედიის სტატიები WorldCat-VIAF იდენტიფიკატორით</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ეს გვერდი ბოლოს დარედაქტირდა: 21:36, 3 ივლისი 2024.</li> <li id="footer-info-copyright"><div>ტექსტი ვრცელდება <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Creative_Commons_Attribution-ShareAlike_4.0_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიის ტექსტი">Creative Commons Attribution-ShareAlike ლიცენზიით</a> და შესაძლოა არსებობდეს დამატებითი პირობები. ამ საიტის გამოყენებით, თქვენ ეთანხმებით <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">გამოყენების პირობებსა</a> და <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Privacy_policy">კონფიდენციალურობის პოლიტიკას</a>.</div> <div>ვიკიპედია® არის არაკომერციული ორგანიზაცია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>-ის რეგისტრირებული სავაჭრო ნიშანი.</div> <div class="noprint"><br /><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ვიკიპედია:ფორუმი/დახმარება">დაგვიკავშირდით</a></div></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">კონფიდენციალურობის პოლიტიკა</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%91">ვიკიპედიის შესახებ</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98:%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%90">პასუხისმგებლობის უარყოფა</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">ქცევის კოდექსი</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">შემქმნელები</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ka.wikipedia.org">სტატისტიკა</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">მზა ფაილების პოლიტიკა</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ka.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">მობილური ვერსია</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-lljb8","wgBackendResponseTime":265,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.049","walltime":"1.316","ppvisitednodes":{"value":6155,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":158113,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":76143,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":8,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":28250,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 348.137 1 -total"," 24.10% 83.908 1 თარგი:ინფოდაფა_მთა"," 22.56% 78.542 1 თარგი:სქოლიო"," 18.10% 63.007 1 თარგი:ავტორიტეტული_წყაროები"," 10.50% 36.539 2 თარგი:პოზრუკა"," 9.51% 33.097 1 თარგი:კავკასიონის_მთიანეთი"," 8.96% 31.196 2 თარგი:ნავდაფა"," 7.57% 26.361 1 თარგი:ქსე"," 6.80% 23.669 2 თარგი:Nobr"," 6.63% 23.076 1 თარგი:წიგნი"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.039","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1305494,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-587f7d4878-bc9wm","timestamp":"20241120202251","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u10d9\u10d0\u10d5\u10d9\u10d0\u10e1\u10d8\u10dd\u10dc\u10d8","url":"https:\/\/ka.wikipedia.org\/wiki\/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5477","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5477","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-06-30T10:36:10Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/19\/Kaukasus.jpg","headline":"\u10d5\u10e0\u10ea\u10d4\u10da\u10d8 \u10db\u10d7\u10d0\u10d7\u10d0 \u10e1\u10d8\u10e1\u10e2\u10d4\u10db\u10d0 \u10d9\u10d0\u10d5\u10d9\u10d0\u10e1\u10d8\u10d0\u10e8\u10d8, \u10d4\u10d5\u10e0\u10dd\u10de\u10d8\u10e1\u10d0 \u10d3\u10d0 \u10d0\u10d6\u10d8\u10d8\u10e1 \u10db\u10d8\u10ef\u10dc\u10d0\u10d6\u10d4"}</script> </body> </html>