CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Paderborn (stad) - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"737dd9e1-b9db-4a02-a01b-1ad50738dae3","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Paderborn_(stad)","wgTitle":"Paderborn (stad)","wgCurRevisionId":68022534,"wgRevisionId":68022534,"wgArticleId":154703,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Pagina's met niet-numerieke formatnum-argumenten","Paderborn"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Paderborn_(stad)","wgRelevantArticleId":154703,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true, "wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2971","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready", "user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.gallery","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin", "mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Altstadt_Paderborn.JPG/1200px-Altstadt_Paderborn.JPG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Altstadt_Paderborn.JPG/800px-Altstadt_Paderborn.JPG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Altstadt_Paderborn.JPG/640px-Altstadt_Paderborn.JPG"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Paderborn (stad) - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Paderborn_(stad)"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Paderborn_(stad)"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Paderborn_stad rootpage-Paderborn_stad skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/28_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Paderborn+%28stad%29" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Paderborn+%28stad%29" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Paderborn+%28stad%29" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Paderborn+%28stad%29" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Geschiedenis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Geschiedenis</span> </div> </a> <ul id="toc-Geschiedenis-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ligging" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ligging"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Ligging</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ligging-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Ligging-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Ligging-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Indeling_van_de_stad" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Indeling_van_de_stad"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Indeling van de stad</span> </div> </a> <ul id="toc-Indeling_van_de_stad-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Buurgemeentes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Buurgemeentes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Buurgemeentes</span> </div> </a> <ul id="toc-Buurgemeentes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Economie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Economie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Economie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Economie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Economie-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Economie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Industrie_en_nijverheid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Industrie_en_nijverheid"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Industrie en nijverheid</span> </div> </a> <ul id="toc-Industrie_en_nijverheid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Overig_(dienstverlenende_sector)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Overig_(dienstverlenende_sector)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Overig (dienstverlenende sector)</span> </div> </a> <ul id="toc-Overig_(dienstverlenende_sector)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Cultuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Cultuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Cultuur</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Cultuur-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Cultuur-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Cultuur-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bezienswaardigheden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bezienswaardigheden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Bezienswaardigheden</span> </div> </a> <ul id="toc-Bezienswaardigheden-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Kerkgebouwen_e.d." class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Kerkgebouwen_e.d."> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.1</span> <span>Kerkgebouwen e.d.</span> </div> </a> <ul id="toc-Kerkgebouwen_e.d.-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Overige_monumentale_gebouwen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Overige_monumentale_gebouwen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.2</span> <span>Overige monumentale gebouwen</span> </div> </a> <ul id="toc-Overige_monumentale_gebouwen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Muziek-_en_aanverwante_culturele_instellingen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Muziek-_en_aanverwante_culturele_instellingen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.3</span> <span>Muziek- en aanverwante culturele instellingen</span> </div> </a> <ul id="toc-Muziek-_en_aanverwante_culturele_instellingen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Musea_(selectie)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Musea_(selectie)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1.4</span> <span>Musea (selectie)</span> </div> </a> <ul id="toc-Musea_(selectie)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Natuurschoon" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Natuurschoon"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Natuurschoon</span> </div> </a> <ul id="toc-Natuurschoon-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Evenementen,_toeristische_attracties" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Evenementen,_toeristische_attracties"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Evenementen, toeristische attracties</span> </div> </a> <ul id="toc-Evenementen,_toeristische_attracties-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Sport</span> </div> </a> <ul id="toc-Sport-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Infrastructuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Infrastructuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Infrastructuur</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Infrastructuur-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Infrastructuur-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Infrastructuur-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Wegverkeer" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wegverkeer"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Wegverkeer</span> </div> </a> <ul id="toc-Wegverkeer-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Openbaar_vervoer" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Openbaar_vervoer"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Openbaar vervoer</span> </div> </a> <ul id="toc-Openbaar_vervoer-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Overig" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Overig"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Overig</span> </div> </a> <ul id="toc-Overig-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Hoger_onderwijs,_wetenschappelijk_onderzoek,_IT-sector" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Hoger_onderwijs,_wetenschappelijk_onderzoek,_IT-sector"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Hoger onderwijs, wetenschappelijk onderzoek, IT-sector</span> </div> </a> <ul id="toc-Hoger_onderwijs,_wetenschappelijk_onderzoek,_IT-sector-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Partnersteden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Partnersteden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Partnersteden</span> </div> </a> <ul id="toc-Partnersteden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bekende_inwoners_van_Paderborn" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bekende_inwoners_van_Paderborn"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Bekende inwoners van Paderborn</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Bekende_inwoners_van_Paderborn-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Bekende inwoners van Paderborn-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Bekende_inwoners_van_Paderborn-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Geboren" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Geboren"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Geboren</span> </div> </a> <ul id="toc-Geboren-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Overleden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Overleden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Overleden</span> </div> </a> <ul id="toc-Overleden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Woonachtig_(geweest)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Woonachtig_(geweest)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.3</span> <span>Woonachtig (geweest)</span> </div> </a> <ul id="toc-Woonachtig_(geweest)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Galerij" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Galerij"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Galerij</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Galerij-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Galerij-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Galerij-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Kerkelijke_bouwkunst_e.d." class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kerkelijke_bouwkunst_e.d."> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>Kerkelijke bouwkunst e.d.</span> </div> </a> <ul id="toc-Kerkelijke_bouwkunst_e.d.-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Overige" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Overige"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span>Overige</span> </div> </a> <ul id="toc-Overige-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Trivia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Trivia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Trivia</span> </div> </a> <ul id="toc-Trivia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Externe_links" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Externe_links"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Externe links</span> </div> </a> <ul id="toc-Externe_links-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Paderborn (stad)</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 89 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-89" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">89 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Aragonees" lang="an" hreflang="an" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Aragonees" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%86" title="بادربورن – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="بادربورن" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%86" title="بادربورن – Egyptisch Arabisch" lang="arz" hreflang="arz" data-title="بادربورن" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptisch Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%86" title="پادربورن – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="پادربورن" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Balinees" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="Balinees" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD" title="Падэрборн – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="Падэрборн" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD" title="Падэрборн – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Падэрборн" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD" title="Падерборн – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Падерборн" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Bretons" lang="br" hreflang="br" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretons" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD" title="Падерборн – Tsjetsjeens" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Падерборн" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="Tsjetsjeens" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Paderborn_(munisipyo)" title="Paderborn (munisipyo) – Cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Paderborn (munisipyo)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="Cebuano" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%DB%95%D8%B1%D8%A8%DB%86%D8%B1%D9%86" title="پادەربۆرن – Soranî" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="پادەربۆرن" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Soranî" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Welsh" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Welsh" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%BD" title="Πάντερμπορν – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Πάντερμπορν" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Paderborn" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%86" title="پادربورن – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="پادربورن" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Noord-Fries" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Noord-Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%90%D7%93%D7%A8%D7%91%D7%95%D7%A8%D7%9F" title="פאדרבורן – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="פאדרבורן" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%A2%D5%B8%D6%80%D5%B6" title="Պադերբորն – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Պադերբորն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="Interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – IJslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="IJslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%91%E3%83%BC%E3%83%80%E3%83%BC%E3%83%9C%E3%83%AB%E3%83%B3" title="パーダーボルン – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="パーダーボルン" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="პადერბორნი – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="პადერბორნი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD" title="Падерборн – Kazachs" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Падерборн" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazachs" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%8C%8C%EB%8D%94%EB%B3%B4%EB%A5%B8" title="파더보른 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="파더보른" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Koerdisch" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Koerdisch" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD" title="Падерборн – Kirgizisch" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Падерборн" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Kirgizisch" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Paderbronna" title="Paderbronna – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Paderbronna" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Luxemburgs" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Luxemburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Limburgs" lang="li" hreflang="li" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Limburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Paderbornas" title="Paderbornas – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Paderbornas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/P%C4%81derborna" title="Pāderborna – Lets" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Pāderborna" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Lets" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD" title="Падэрборн – Moksja" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Падэрборн" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="Moksja" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Malagassisch" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Malagassisch" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Patterbuorn" title="Patterbuorn – Nedersaksisch" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Patterbuorn" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Nedersaksisch" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Noors - Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Noors - Nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Occitaans" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Occitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD" title="Падерборн – Ossetisch" lang="os" hreflang="os" data-title="Падерборн" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="Ossetisch" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Piëmontees" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piëmontees" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%8C%DA%88%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%86" title="پیڈربورن – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="پیڈربورن" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD" title="Падерборн – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Падерборн" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD" title="Падерборн – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Падерборн" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Saterfries" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterfries" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Silezisch" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silezisch" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%99" title="พาเดอร์บอร์น – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="พาเดอร์บอร์น" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD" title="Падерборн – Tataars" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Падерборн" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tataars" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Toemboeka" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Paderborn" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="Toemboeka" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD" title="Падерборн – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Падерборн" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Oezbeeks" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Oezbeeks" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Volapük" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="Volapük" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Paderborn" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%95%E5%BE%B7%E5%8D%9A%E6%81%A9" title="帕德博恩 – Wuyu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="帕德博恩" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wuyu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%95%E5%BE%B7%E5%8D%9A%E6%81%A9" title="帕德博恩 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="帕德博恩" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Paderborn" title="Paderborn – Minnanyu" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Paderborn" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnanyu" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%9F%8F%E9%81%94%E9%82%A6" title="柏達邦 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="柏達邦" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2971#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Paderborn_(stad)" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Overleg:Paderborn_(stad)&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Overleg over deze pagina (de pagina bestaat niet) [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Paderborn_(stad)"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Paderborn_(stad)"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Paderborn_(stad)" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Paderborn_(stad)" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&oldid=68022534" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Paderborn_%28stad%29&id=68022534&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FPaderborn_%28stad%29"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FPaderborn_%28stad%29"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Paderborn+%28stad%29"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Paderborn_%28stad%29&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Paderborn" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://nl.wikivoyage.org/wiki/Paderborn" hreflang="nl"><span>Wikivoyage</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2971" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <caption class="notheme" style="font-size:large; margin-bottom:0.5em;"><b>Paderborn</b> </caption> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="text-align:center;" colspan="2">Stad in <a href="/wiki/Duitsland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Duitsland (hoofdbetekenis)">Duitsland</a> <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Germany.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Duitsland"><img alt="Vlag van Duitsland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/20px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/30px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/40px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> </th></tr> <tr> <td colspan="2"> <div style="display:grid; grid-template-columns:auto 50%; align-items:center; text-align:center;"> <div><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flagge_der_Stadt_Paderborn.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Paderborn"><img alt="Vlag van Paderborn" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Flagge_der_Stadt_Paderborn.svg/110px-Flagge_der_Stadt_Paderborn.svg.png" decoding="async" width="110" height="66" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Flagge_der_Stadt_Paderborn.svg/165px-Flagge_der_Stadt_Paderborn.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Flagge_der_Stadt_Paderborn.svg/220px-Flagge_der_Stadt_Paderborn.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="307" /></a></span></div> <div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:DEU_Paderborn_COA.svg" class="mw-file-description" title="Wapen van Paderborn"><img alt="Wapen van Paderborn" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/DEU_Paderborn_COA.svg/85px-DEU_Paderborn_COA.svg.png" decoding="async" width="85" height="104" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/DEU_Paderborn_COA.svg/128px-DEU_Paderborn_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/DEU_Paderborn_COA.svg/170px-DEU_Paderborn_COA.svg.png 2x" data-file-width="595" data-file-height="731" /></a></span></div> <div></div> <div></div></div> </td></tr> <tr> <td style="background:white; color:inherit; padding:0;" class="center" colspan="2"><div style="margin-left:auto; margin-right:auto; width: 266px; max-width: 266px; float:none; clear:both;"><div style="position: relative;border: 1px solid none; padding: 0px; width: 266px; max-width: 266px;"><span class="notpageimage noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:North_Rhine-Westphalia_location_map_G.svg" class="mw-file-description" title="Paderborn (Noordrijn-Westfalen)"><img alt="Paderborn (Noordrijn-Westfalen)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/North_Rhine-Westphalia_location_map_G.svg/266px-North_Rhine-Westphalia_location_map_G.svg.png" decoding="async" width="266" height="266" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/North_Rhine-Westphalia_location_map_G.svg/399px-North_Rhine-Westphalia_location_map_G.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/North_Rhine-Westphalia_location_map_G.svg/532px-North_Rhine-Westphalia_location_map_G.svg.png 2x" data-file-width="657" data-file-height="656" /></a></span><br /><div style="position: absolute; z-index: 2; top: 37.3%; left: 80.4%; height: 0; width: 0; margin: 0; padding: 0;"><div style="position: relative; text-align: center; left: -4px; top: -4px; width: 8px; font-size: 8px; line-height:0;"><span typeof="mw:File"><span title="Paderborn"><img alt="Paderborn" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/8px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="8" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/16px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></span></span></div><div style="font-size: 90%; line-height: 110%; position: relative; top: -1.5em; width: 6em; top:-2.65em; left:-3em; text-align: center;"><span style="padding: 1px;"></span></div></div></div><div style="font-size: 90%"> </div></div> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="2">Situering </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Deelstaten_van_Duitsland" title="Deelstaten van Duitsland">Deelstaat</a> </th> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_North_Rhine-Westphalia.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen"><img alt="Vlag van de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_North_Rhine-Westphalia.svg/20px-Flag_of_North_Rhine-Westphalia.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_North_Rhine-Westphalia.svg/30px-Flag_of_North_Rhine-Westphalia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_North_Rhine-Westphalia.svg/40px-Flag_of_North_Rhine-Westphalia.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="480" /></a></span> <a href="/wiki/Noordrijn-Westfalen" title="Noordrijn-Westfalen">Noordrijn-Westfalen</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Landkreis" title="Landkreis">Kreis</a> </th> <td><a href="/wiki/Kreis_Paderborn" title="Kreis Paderborn">Paderborn</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Regierungsbezirk" title="Regierungsbezirk">Regierungsbezirk</a> </th> <td><a href="/wiki/Regierungsbezirk_Detmold" title="Regierungsbezirk Detmold">Detmold</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Geografische_co%C3%B6rdinaten" title="Geografische coördinaten">Coördinaten</a> </th> <td><span class="plainlinks"><span class="coordinates plainlinks"><span id="text_coordinates"><a class="external text" href="https://geohack.toolforge.org/geohack.php?language=nl&params=51_043_0_N_8_046_0_E_type:city_scale:25000_region:DE&pagename=Paderborn_(stad)">51° 43′ NB, 8° 46′ OL</a></span></span></span> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="2">Algemeen </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Oppervlakte" title="Oppervlakte">Oppervlakte</a> </th> <td>179,59 km² </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Bevolking" title="Bevolking">Inwoners</a> <br /><small class="nowrap">(<small>31-12-2020</small><small><sup id="cite_ref-inw_statistiek_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-inw_statistiek-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></small>)</small> </th> <td>151.864 <br />(846 inw./km²) </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Hoogte" title="Hoogte">Hoogte</a> </th> <td>110 m </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Burgemeester" title="Burgemeester">Burgemeester</a> </th> <td>Michael Dreier (<a href="/wiki/Christlich_Demokratische_Union_Deutschlands_(Bondsrepubliek)" title="Christlich Demokratische Union Deutschlands (Bondsrepubliek)">CDU</a>) </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="2">Overig </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Postcodes_in_Duitsland" title="Postcodes in Duitsland">Postcodes</a> </th> <td>33098–33109 </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Netnummer" title="Netnummer">Netnummers</a> </th> <td>05251, 05252, 05254, 05293 </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Duits_kenteken" title="Duits kenteken">Kenteken</a> </th> <td>PB </td></tr> <tr> <th>Stad </th> <td>Kernstad en<br />7 <a href="/wiki/Stadtbezirk" title="Stadtbezirk">Stadtbezirke</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Gemeentenummer" title="Gemeentenummer">Gemeentenr.</a> </th> <td>05 7 74 032 </td></tr> <tr> <th>Website </th> <td><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.paderborn.de/">paderborn.de</a> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="2">Situering </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="2"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_in_PB.svg" class="mw-file-description"><img alt="Kaart van Paderborn" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Paderborn_in_PB.svg/266px-Paderborn_in_PB.svg.png" decoding="async" width="266" height="266" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Paderborn_in_PB.svg/399px-Paderborn_in_PB.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Paderborn_in_PB.svg/532px-Paderborn_in_PB.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></a></span> </td></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="2"><small>Ligging van Paderborn in het district Paderborn</small> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" colspan="2">Foto's </th></tr> <tr> <td class="ta-center" style="padding:0;" colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Altstadt_Paderborn.JPG" class="mw-file-description" title="Altstadt van Paderborn"><img alt="Altstadt van Paderborn" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Altstadt_Paderborn.JPG/266px-Altstadt_Paderborn.JPG" decoding="async" width="266" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Altstadt_Paderborn.JPG/399px-Altstadt_Paderborn.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Altstadt_Paderborn.JPG/532px-Altstadt_Paderborn.JPG 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a></span> </td></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="2" style="font-size:85%"><i>Altstadt</i> van Paderborn </td></tr> <tr> <td class="infobox-kop notheme center" colspan="2"> <table style="border-collapse:collapse;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle;"><b>Portaal</b>  <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description" title="Portaalicoon"><img alt="Portaalicoon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span>   </td> <td class="ta-left"><b><a href="/wiki/Portaal:Duitsland" title="Portaal:Duitsland">Duitsland</a></b> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Paderborn</b> is een stad en <a href="/wiki/Duitse_gemeente" title="Duitse gemeente">gemeente</a> in de <a href="/wiki/Duitsland" title="Duitsland">Duitse</a> <a href="/wiki/Deelstaten_van_Duitsland" title="Deelstaten van Duitsland">deelstaat</a> <a href="/wiki/Noordrijn-Westfalen" title="Noordrijn-Westfalen">Noordrijn-Westfalen</a>, gelegen in de <a href="/wiki/Kreis_Paderborn" title="Kreis Paderborn">Kreis Paderborn</a>. De gemeente telt 151.864 inwoners (31 december 2020)<sup id="cite_ref-inw_statistiek_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-inw_statistiek-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> op een oppervlakte van 179,51 <a href="/wiki/Vierkante_kilometer" title="Vierkante kilometer">km²</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis">Geschiedenis</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Geschiedenis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Geschiedenis"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het gebied, waar de gemeente Paderborn tegenwoordig ligt, was vanaf de <a href="/wiki/Jonge_Steentijd" class="mw-redirect" title="Jonge Steentijd">Jonge Steentijd</a> min of meer permanent door kleine aantallen mensen bewoond. Waarschijnlijk heeft de <a href="/wiki/Germanen" title="Germanen">Germaanse</a> stam der <a href="/wiki/Bructeren" title="Bructeren">Bructeren</a> hier in de eerste eeuwen van de jaartelling een nederzetting gehad. </p><p>Paderborn ligt aan de <a href="/wiki/Westfaalse_hellweg" title="Westfaalse hellweg">Westfaalse hellweg</a>. Het is een zeer oude stad: al in <a href="/wiki/777" title="777">777</a> hield <a href="/wiki/Karel_de_Grote" title="Karel de Grote">Karel de Grote</a> er <a href="/wiki/Karolingische_Vergadering_(777)" class="mw-redirect" title="Karolingische Vergadering (777)">zijn eerste Rijksdag</a> op <a href="/wiki/Saksen_(volk)" title="Saksen (volk)">Saksisch</a> grondgebied. De Frankische keizer ontmoette er 22 jaar later paus Leo III in zijn <a href="/wiki/Keizerpalts" class="mw-redirect" title="Keizerpalts">keizerpalts</a> en stichtte het <a href="/wiki/Bisdom" title="Bisdom">bisdom</a> Paderborn, de voorloper van het huidige aartsbisdom (1930) en tevens van het <a href="/wiki/Prinsbisdom_Paderborn" title="Prinsbisdom Paderborn">Prinsbisdom Paderborn</a> dat tot <a href="/wiki/1802" title="1802">1802</a> zou bestaan. Reeds in <a href="/wiki/799" title="799">799</a> zou op instigatie van Karel de Grote een <i>Domschool</i> zijn gesticht. Als <i>Gymnasium Theodorianum</i> is dit instituut als school voor voortgezet onderwijs tot op de huidige dag blijven bestaan. </p><p>In <a href="/wiki/836" title="836">836</a> werden de relieken van St. <a href="/wiki/Liborius_van_Le_Mans" title="Liborius van Le Mans">Liborius</a> van <a href="/wiki/Le_Mans_(stad)" title="Le Mans (stad)">Le Mans</a> naar Paderborn overgebracht: deze heilige is de <a href="/wiki/Beschermheilige" title="Beschermheilige">schutspatroon</a> van de stad en de naamgever van het <i>Liborifest</i>, dat jaarlijks in juli plaatsvindt. </p><p>Van <a href="/wiki/1370" title="1370">1370</a> tot aan de <a href="/wiki/Napoleon_Bonaparte" title="Napoleon Bonaparte">Napoleontische tijd</a> is het kasteel <a href="/wiki/Schloss_Neuhaus_(burcht)" title="Schloss Neuhaus (burcht)">Schloß Neuhaus</a> de residentie van de prins-bisschoppen van Paderborn geweest. </p><p>In <a href="/wiki/1058" title="1058">1058</a>, <a href="/wiki/1133" title="1133">1133</a>, <a href="/wiki/1289" title="1289">1289</a>, <a href="/wiki/1340" title="1340">1340</a> en <a href="/wiki/1506" title="1506">1506</a> vonden in Paderborn grote <a href="/wiki/Stadsbrand" title="Stadsbrand">stadsbranden</a> plaats. Na die laatste brand werd de stad van een primitief waterleidingssysteem voorzien. </p><p>Paderborn werd in 1295 lid van de <a href="/wiki/Hanze" title="Hanze">Hanze</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en kreeg in 1614 zijn eerste <a href="/wiki/Universiteit" title="Universiteit">universiteit</a>, die tot 1818 zou bestaan. Door de ligging van de stad in het <a href="/wiki/Prinsbisdom_Paderborn" title="Prinsbisdom Paderborn">Prinsbisdom Paderborn</a> was het effect van de <a href="/wiki/Reformatie" title="Reformatie">Reformatie</a> in de <a href="/wiki/16e_eeuw" title="16e eeuw">16e eeuw</a> beperkt tot een periode van 1571-1585. De overgrote meerderheid van de christenen in de stad is tot op de huidige dag rooms-katholiek. In de <a href="/wiki/Dertigjarige_Oorlog" title="Dertigjarige Oorlog">Dertigjarige Oorlog</a> (1618-1648) had de stad zeer veel ellende en schade (16 belegeringen) te verduren. </p><p>In 1802 verdween het prinsbisdom en kwam Paderborn aan <a href="/wiki/Pruisen" title="Pruisen">Pruisen</a> en na de Franse tijd, waarin het tot het <a href="/wiki/Koninkrijk_Westfalen" title="Koninkrijk Westfalen">koninkrijk Westfalen</a> behoorde, besloot het <a href="/wiki/Congres_van_Wenen" title="Congres van Wenen">Congres van Wenen</a> (1815) dat Paderborn Pruisisch zou blijven. In de 19de eeuw kreeg Paderborn verschillende spoorwegverbindingen, waarvan die met <a href="/wiki/Hamm_(Noord-Rijnland-Westfalen)" class="mw-redirect" title="Hamm (Noord-Rijnland-Westfalen)">Hamm</a> in 1850 de eerste was. In <a href="/wiki/1890" title="1890">1890</a> werd het militaire oefenterrein met kazernes ten noorden van de stad, de tegenwoordige <i>Truppenübungsplatz Senne</i>, in gebruik genomen. </p><p>Tijdens de <a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a> werd Paderborn zeer zwaar getroffen door geallieerde luchtbombardementen: bij de twee zwaarste bombardementen, op 17 januari en 27 maart 1945, vielen telkens honderden doden, en werd ruim 3/4 van de stad verwoest, waardoor de bewaard gebleven of herstelde historische bouwwerken te midden van naoorlogse nieuwbouw staan. Belangrijk in de economische geschiedenis van Paderborn was in <a href="/wiki/1958" title="1958">1958</a> de verhuizing vanuit <a href="/wiki/Essen_(Noordrijn-Westfalen)" title="Essen (Noordrijn-Westfalen)">Essen (Noordrijn-Westfalen)</a> naar Paderborn van de zeer innovatieve onderneming <i><a href="/wiki/Nixdorf_Computer" title="Nixdorf Computer">Nixdorf AG</a></i>. Van <a href="/wiki/1968" title="1968">1968</a> tot <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a> was dit een van de belangrijkste leveranciers van <a href="/wiki/Computer" title="Computer">computers</a> in Duitsland. In 1990 werd het bedrijf door <a href="/wiki/Siemens_AG" title="Siemens AG">Siemens AG</a> overgenomen en daarna verdwenen de meeste bedrijfsonderdelen uit Paderborn. </p><p>Na de <a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a> ontwikkelde het voordien kleine boerendorpje <i>Elsen</i> ten westen van de stad zich snel tot een typische woongemeente met voorstadskarakter. </p><p>In <a href="/wiki/1972" title="1972">1972</a> kreeg Paderborn opnieuw een <a href="/wiki/Universiteit_Paderborn" title="Universiteit Paderborn">universiteit</a> en in 1975 overschreed het inwonertal van de stad de 100.000, ten gevolge van de annexatie van verschillende buurgemeenten, waaronder <i>Schloß Neuhaus</i>. Sindsdien heeft Paderborn de status van <i>Großstadt</i>. </p><p>In <a href="/wiki/1994" title="1994">1994</a> vond te Paderborn, onder andere in het <a href="/wiki/Schloss_Neuhaus_(burcht)" title="Schloss Neuhaus (burcht)">kasteel van Schloß Neuhaus</a>, de Landesgartenschau van de deelstaat <a href="/wiki/Noordrijn-Westfalen" title="Noordrijn-Westfalen">Noordrijn-Westfalen</a> plaats. Voor dit op de Nederlandse <a href="/wiki/Floriade_(Nederland)" title="Floriade (Nederland)">Floriade</a> gelijkende evenement werden rondom het kasteel de tuinen en parken vernieuwd, en werden ook elders in de stad fraaie stukken openbaar groen gerealiseerd. </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed" style="font-size:85%"> <li class="gallerybox" style="width: 114.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 112.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_Theodorianum.jpg" class="mw-file-description" title="Schoolgebouw Theodorianum (1612)"><img alt="Schoolgebouw Theodorianum (1612)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Paderborn_Theodorianum.jpg/169px-Paderborn_Theodorianum.jpg" decoding="async" width="113" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Paderborn_Theodorianum.jpg/253px-Paderborn_Theodorianum.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Paderborn_Theodorianum.jpg/337px-Paderborn_Theodorianum.jpg 2x" data-file-width="480" data-file-height="640" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Schoolgebouw <i>Theodorianum</i> (1612)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 491.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 489.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn-Kupferstich-Merian.png" class="mw-file-description" title="Merian-ets van Paderborn (1647)"><img alt="Merian-ets van Paderborn (1647)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Paderborn-Kupferstich-Merian.png/734px-Paderborn-Kupferstich-Merian.png" decoding="async" width="490" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Paderborn-Kupferstich-Merian.png/1103px-Paderborn-Kupferstich-Merian.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Paderborn-Kupferstich-Merian.png/1468px-Paderborn-Kupferstich-Merian.png 2x" data-file-width="2596" data-file-height="796" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Merian-ets van Paderborn (1647)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 225.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 223.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn-Panorama_1892.jpeg" class="mw-file-description" title="Gezicht op Paderborn, ca. 1892"><img alt="Gezicht op Paderborn, ca. 1892" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Paderborn-Panorama_1892.jpeg/335px-Paderborn-Panorama_1892.jpeg" decoding="async" width="224" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Paderborn-Panorama_1892.jpeg/503px-Paderborn-Panorama_1892.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Paderborn-Panorama_1892.jpeg/669px-Paderborn-Panorama_1892.jpeg 2x" data-file-width="1772" data-file-height="1192" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Gezicht op Paderborn, ca. 1892</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ligging">Ligging</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Ligging" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Ligging"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Paderborn ligt tussen enige heuvel- en bergruggen, ten zuidoosten van de dalen van de rivieren Lippe en Alme. In het oosten maakt het bij <i>Neuenbeken</i> deel uit van het <a href="/wiki/Eggegebergte" title="Eggegebergte">Eggegebergte</a> (hoogste punt van de gemeente 347 meter boven zeeniveau). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Indeling_van_de_stad">Indeling van de stad</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Indeling van de stad" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Indeling van de stad"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable toptextcells sortable" style="text-align:center"> <caption>Tabel stadsdelen </caption> <tbody><tr> <th>Stadsdeel </th> <th>Oppervlakte<br />km² </th> <th>Inwonertal<br />ultimo sept. 2019 </th> <th>Stadsdeel sinds </th></tr> <tr> <td style="text-align:left">Kernstadt (centrum)</td> <td>45,93</td> <td>86.122</td> <td data-sort-value="0,0">– </td></tr> <tr> <td style="text-align:left"><a href="/w/index.php?title=Schlo%C3%9F_Neuhaus_(stadsdeel)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schloß Neuhaus (stadsdeel) (de pagina bestaat niet)">Schloß Neuhaus</a><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td> <td>24,04</td> <td>26.426</td> <td data-sort-value="1975,0">1 jan. 1975 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left">Elsen</td> <td>20,19</td> <td>16.355</td> <td data-sort-value="1975,0">1 jan. 1975 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left">Wewer</td> <td>16,88</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>7.229</td> <td data-sort-value="1969,5">1 juli 1969 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left">Sande</td> <td>23,39</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>5.846</td> <td data-sort-value="1975,0">1 jan. 1975 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left">Marienloh</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>7,37</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>3.212</td> <td data-sort-value="1969,0">1 jan. 1969 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left">Dahl</td> <td>17,14</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>2.836</td> <td data-sort-value="1975,0">1 jan. 1975 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left">Neuenbeken</td> <td>14,85</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>2.347</td> <td data-sort-value="1975,0">1 jan. 1975 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left">Benhausen</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>9,80</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>2.373</td> <td data-sort-value="1975,0">1 jan. 1975 </td></tr> <tr style="background:#DDDDDD" class="sortbottom"> <td style="text-align:left">Paderborn</td> <td>179,59<span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span></td> <td>152.746<span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span></td> <td> </td></tr></tbody></table> <p>Stand 30  september 2019 (excl. tweede-woningbezitters en in de stad gelegerde Britse militairen)<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Het rondom de grote kazernes aan de rand van het uitgestrekte militaire terrein <i>Truppenübungsplatz Senne</i> gelegen gebied met wooncomplexen en een vermaakscentrum voor de militairen heeft zich in de periode 1890- 1990 tot een min of meer zelfstandig, enige duizenden inwoners tellend, dorp met de naam <i>Sennelager</i> ontwikkeld. Dit dorp heeft niet de status van apart <i>Ortsteil</i> verworven, maar wordt voor het kleinste, westelijke deel tot Sande en voor een iets groter deel tot <a href="/w/index.php?title=Schlo%C3%9F_Neuhaus_(stadsdeel)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schloß Neuhaus (stadsdeel) (de pagina bestaat niet)">Schloß Neuhaus</a> gerekend. </p><p>Het vroegere dorp <i>Mönkeloh</i>, ten oosten van Wewer, is alleen nog een bedrijventerrein. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional" style="font-size:85%"> <li class="gallerybox" style="width: 335px"> <div class="thumb" style="width: 330px; height: 310px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_subdivisions.svg" class="mw-file-description" title="Paderborn: Situering stadsdelen"><img alt="Paderborn: Situering stadsdelen" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Paderborn_subdivisions.svg/300px-Paderborn_subdivisions.svg.png" decoding="async" width="300" height="279" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Paderborn_subdivisions.svg/450px-Paderborn_subdivisions.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Paderborn_subdivisions.svg/600px-Paderborn_subdivisions.svg.png 2x" data-file-width="1480" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Paderborn: Situering stadsdelen</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Buurgemeentes">Buurgemeentes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Buurgemeentes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Buurgemeentes"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Lichtenau_(Westfalen)" title="Lichtenau (Westfalen)">Lichtenau</a> in het zuidoosten</li> <li><a href="/wiki/Borchen" title="Borchen">Borchen</a> in het zuiden</li> <li><a href="/wiki/Salzkotten" title="Salzkotten">Salzkotten</a> in het westen</li> <li><a href="/wiki/Delbr%C3%BCck" title="Delbrück">Delbrück</a> in het noordwesten</li> <li><a href="/wiki/H%C3%B6velhof" title="Hövelhof">Hövelhof</a> in het noorden</li> <li><a href="/wiki/Bad_Lippspringe" title="Bad Lippspringe">Bad Lippspringe</a> in het noordoosten</li> <li><a href="/wiki/Altenbeken" title="Altenbeken">Altenbeken</a> in het oosten</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Economie">Economie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Economie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Economie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Industrie_en_nijverheid">Industrie en nijverheid</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Industrie en nijverheid" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Industrie en nijverheid"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Stadsdeel Schloß Neuhaus bezit belangrijke fabrieken in de metaalsector, waarvan er vele tot het <i>Benteler</i>-concern behoren, en waar in totaal enkele duizenden mensen werken. Eén van die fabrieken, waar onder meer buizen van staal en andere materialen worden gemaakt, voor onder andere de auto-industrie, is in 2019 door Benteler verkocht aan de Nederlandse branchegenoot <a href="/wiki/Van_Leeuwen_Buizen_Groep" class="mw-redirect" title="Van Leeuwen Buizen Groep">Van Leeuwen Buizen Groep</a>.</li> <li>Elders in de stad is een 400 medewerkers tellende fabriek van limonades en andere dranken en voedingsmiddelen gevestigd.</li> <li>De landbouwmachinefabriek <a href="/wiki/Claas" title="Claas">Claas</a> heeft te Paderborn een afdeling, waar ruim 500 mensen werken. Er worden machine-onderdelen geproduceerd.</li> <li>Dicht bij bovengenoemde twee fabrieken, op een industrieterrein ten zuiden van de stad, heeft de firma <i>Heidelberg</i> een kalksteengroeve met een cementfabriek in exploitatie.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Overig_(dienstverlenende_sector)"><span id="Overig_.28dienstverlenende_sector.29"></span>Overig (dienstverlenende sector)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Overig (dienstverlenende sector)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Overig (dienstverlenende sector)"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In het noordelijkste stadsdeel, Sande, is de nabijheid van het grote militaire oefenterrein <a href="/wiki/Truppen%C3%BCbungsplatz_Senne" title="Truppenübungsplatz Senne">Truppenübungsplatz Senne</a> merkbaar. </p><p>In het noorden van het stadsgebied ligt een groot spoorwegemplacement. <i>DB Fahrzeuginstandhaltung</i>, een dochteronderneming van <a href="/wiki/Deutsche_Bahn" title="Deutsche Bahn">Deutsche Bahn</a> met als taak het onderhoud van alle railvoertuigen, heeft hier haar centrale locatie waar alle DB-<a href="/wiki/Goederentrein" title="Goederentrein">goederentreinwagons</a> voor geheel Duitsland worden onderhouden en gerepareerd. Deze locatie te Paderborn (die tot 2013 een eigen klein station <i>AW Paderborn</i> had, waar personeelsleden konden in- en uitstappen) draagt de naam <i>Ausbesserungswerk</i>. </p><p>Een in zwaar transport per <a href="/wiki/Vrachtauto" title="Vrachtauto">vrachtauto</a> gespecialiseerd transportbedrijf, met 750 man personeel, is in Paderborn gevestigd. </p><p>De stad telt ten minste vijf, alle van oorsprong rooms-katholieke, ziekenhuizen en klinieken, waarvan er drie tot het <i>St. Vincenz-Krankenhaus</i>, met in totaal bijna 800 bedden, worden gerekend. </p><p>Binnen de dienstensector is nog de aanwezigheid van een <i>Landgericht</i> en een <a href="/wiki/Amtsgericht" title="Amtsgericht">Amtsgericht</a> vermeldenswaardig. </p><p>Op de grens met de gemeente Lichtenau staat een groot <a href="/wiki/Windpark" class="mw-redirect" title="Windpark">windpark</a> met 62 <a href="/wiki/Windturbine" title="Windturbine">windturbines</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Cultuur">Cultuur</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Cultuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Cultuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bezienswaardigheden">Bezienswaardigheden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Bezienswaardigheden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Bezienswaardigheden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Kerkgebouwen_e.d.">Kerkgebouwen e.d.</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Kerkgebouwen e.d." class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Kerkgebouwen e.d."><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tenzij uitdrukkelijk anders vermeld, zijn de hierna genoemde kerkgebouwen rooms-katholiek. </p><p>De <a href="/wiki/Dom_van_Paderborn" title="Dom van Paderborn">dom van Paderborn</a> (11de-13e eeuw) is een <a href="/wiki/Hallenkerk" title="Hallenkerk">hallenkerk</a> met een opvallende toren, een rijk gebeeldhouwd portaal (de <i>Paradiespforte</i>) en een grote <a href="/wiki/Crypte" title="Crypte">crypte</a>. In de aangrenzende kloosterhof bevindt zich de grafkapel van de graven van <a href="/wiki/Hertogdom_Westfalen" title="Hertogdom Westfalen">Westfalen</a>. Achter de dom bevindt zich de herbouwde <a href="/wiki/Keizerpalts" class="mw-redirect" title="Keizerpalts">keizerpalts</a>. Tussen beide gebouwen staat de, om haar uitstekende <a href="/wiki/Akoestiek" title="Akoestiek">akoestiek</a> beroemde, <i>Bartolomäuskapelle</i> (ca. 1017), de oudste <a href="/wiki/Hallenkerk" title="Hallenkerk">hallenkerk</a> ten noorden van de Alpen. </p><p>Een andere oude kerk is de sedert 1803 evangelisch-lutherse <i>Abdinghofkerk</i>, een in de 16e en 17e eeuw diverse malen geplunderde abdijkerk die deel uitmaakt van een nooit voltooid <a href="/wiki/Kerkenkruis" title="Kerkenkruis">kerkenkruis</a> rond de dom. </p><p>De <a href="/wiki/Busdorfkerk" title="Busdorfkerk">Busdorfkerk</a> is het restant van het uit <a href="/wiki/1035" title="1035">1035</a> daterende Stift Busdorf, dat oorspronkelijk buiten de stad lag. </p><p>Het uit 1674 daterende <i>Liborianum</i> is een voormalig <a href="/wiki/Kapucijnen" title="Kapucijnen">kapucijnerklooster</a>, dat in de 19e en 20e eeuw als jongensinternaat in gebruik was. Daarna werd het een rooms-katholiek instituut voor volwassenenonderwijs. </p><p>Andere interessante oude kerken zijn de <a href="/wiki/Gouwkerk_Sint-Ulrich" title="Gouwkerk Sint-Ulrich">Gouwkerk Sint-Ulrich</a>, de in <a href="/wiki/1692" title="1692">1692</a> door de <a href="/wiki/Jezu%C3%AFeten" title="Jezuïeten">jezuïeten</a> gebouwde <a href="/wiki/Marktkerk_(Paderborn)" title="Marktkerk (Paderborn)">Marktkerk of St. Franciscus Xaveriuskerk</a> en de monumentale, <a href="/wiki/Neogotiek" title="Neogotiek">neogotische</a> <a href="/wiki/Heilig_Hartkerk_(Paderborn)" title="Heilig Hartkerk (Paderborn)">Heilig-Hartkerk</a>. </p><p>Ook in de later bij Paderborn gevoegde stadsdelen staan enige monumentale kerken (zie afbeeldingen). Het romaanse Mariakerkje te Neuenbeken, met in het interieur onder andere enige kort na <a href="/wiki/1300" title="1300">1300</a> geschilderde <a href="/wiki/Fresco_(schilderterm)" title="Fresco (schilderterm)">fresco</a>'s, is in dit verband bijzonder vermeldenswaardig. Het kerkje van Marienloh is een bedevaartkerk (O.L.V. van Zeven Vreugden). De St. Hendrik- en Kunigondekerk te Schloß Neuhaus is van oorsprong 15e-eeuws, maar door de vele renovaties heeft het huidige gebouw een laat <a href="/wiki/Barokarchitectuur" title="Barokarchitectuur">barok</a> uiterlijk. Het eveneens barokke interieur van deze kerk is kunsthistorisch interessant. </p><p>Opvallend is het zeer grote, tamelijk moderne, kloostergebouw te Neuenbeken van de <i><a href="/wiki/Missiezusters_van_het_Kostbaar_Bloed" title="Missiezusters van het Kostbaar Bloed">Missiezusters van het Kostbaar Bloed</a> (Mariannhill Missiezusters), congregatio pretiosi sanguinis</i>, afkorting: <i>CPS</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Overige_monumentale_gebouwen">Overige monumentale gebouwen</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Overige monumentale gebouwen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Overige monumentale gebouwen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het raadhuis van Paderborn werd tussen 1613 en 1620 gebouwd, maar werd later verbouwd, in 1945 vrijwel geheel verwoest en vervolgens herbouwd. Het gebouw bevindt zich op de Marienplatz, waaraan ook het <i>Heisingsche Haus</i> staat, een patriciërshuis waarvan de gevel intact is gebleven. Beide gebouwen zijn voorbeelden van de <a href="/wiki/Wezerrenaissance" title="Wezerrenaissance">Wezerrenaissance</a>. </p><p>Hoewel veel stedenschoon door de bombardementen van de <a href="/wiki/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a> verloren is gegaan, zijn verspreid door de stad nog een aantal fraaie, oude vakwerkhuizen te vinden. Zulke huizen zijn ook in de omliggende dorpen, vooral in Schloß Neuhaus, te bewonderen. </p><p>De Pader mondt slechts 4 kilometer noordwestelijker uit in de <a href="/wiki/Lippe_(rivier)" title="Lippe (rivier)">Lippe</a>. Dit gebeurt in het stadsdeel <i>Schloß Neuhaus</i><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, waar zich het kasteel bevindt van waaruit het <a href="/wiki/Prins-bisschop" title="Prins-bisschop">prinsbisdom</a> Paderborn eeuwenlang bestuurd is. Het kasteel (inclusief de bijgebouwen) huisvest onder meer enkele kleine musea en twee middelbare scholen. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Muziek-_en_aanverwante_culturele_instellingen">Muziek- en aanverwante culturele instellingen</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Muziek- en aanverwante culturele instellingen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Muziek- en aanverwante culturele instellingen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Schouwburg" class="mw-redirect" title="Schouwburg">Schouwburg</a> <i>Theater Paderborn – Westfälische Kammerspiele</i>: het huidige gebouw, achter het raadhuis, bijna 500 zitplaatsen, is gebouwd in 2011( één zaal met 400 plaatsen en twee kleine zalen)</li> <li>Belangrijkste overige toneellocaties: de <i>Studiobühne</i> van de universiteit, en het openluchttheater in het <i>Neuhäuser Schlosspark</i>.</li> <li>De <i>Paderhalle</i> is het belangrijkste concertgebouw van de stad. De <i>Kulturwerkstatt</i> heeft kleinere repetitieruimtes en podia voor vooral een jonger publiek (kleine pop-, punk-, rock- en andere popconcerten).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Musea_(selectie)"><span id="Musea_.28selectie.29"></span>Musea (selectie)</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Musea (selectie)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Musea (selectie)"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><b>Erzbischöfliches Diözesanmuseum Paderborn</b>, zeer belangrijk museum van christelijke religieuze kunst, vooral uit de vroege middeleeuwen t/m de barok. De beroemde <i>Imad-Madonna</i> (gemaakt rond 1050) is een topstuk in de collectie, die ook enige hedendaagse werken op dit gebied omvat. Een ander, veel kleiner museum in Paderborn met hetzelfde thema, draagt de naam <i>ars sacrale</i> (gewijde kunst).</li> <li><b>Heinz Nixdorf MuseumsForum</b>, computermuseum van internationale betekenis, met als aanvullend thema: geschiedenis van schrift en telecommunicatie vanaf <a href="/wiki/3e_millennium_v.Chr." title="3e millennium v.Chr.">3000 v.C.</a> tot de 21e eeuw.</li> <li>Het <i>LWL-Museum in der Kaiserpfalz</i> toont archeologische vondsten uit de middeleeuwen.</li> <li>Twee <i>Städtische Galerien</i>, kleinere musea voor beeldende kunst met wisselende exposities en kleine vaste collecties: <i>am Abdinghof</i>, kunst van de vroege 20e eeuw; <i>in der Reithalle</i> bij <a href="/wiki/Schloss_Neuhaus_(burcht)" title="Schloss Neuhaus (burcht)">Kasteel <i>Schloss Neuhaus</i></a>, 17e-20e eeuw; daarnaast is de <i>Kunsthalle</i> een cultureel instituut zonder eigen gebouw, dat hedendaagse kunstenaars de gelegenheid geeft, op wisselende plaatsen in de stad te exposeren.</li> <li>Het <i>Adam-en-Eva-Huis</i> huisvest een museum over de geschiedenis van de stad Paderborn.</li> <li>Het <i>Deutsche Traktoren- und Modellauto-Museum</i> bezit meer dan 100 historische <a href="/wiki/Tractor" title="Tractor">tractors</a> en circa 10.000 modelautootjes.</li> <li>Musea in de stallen en het koetshuis van het kasteel Schloß Neuhaus (thema's: natuur, milieu, moderne kunst)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Natuurschoon">Natuurschoon</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=14" title="Bewerk dit kopje: Natuurschoon" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Natuurschoon"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Door de stadsdelen Sande en Schloß Neuhaus loopt de Lippe. Het dal daarvan bevat talrijke natuurterreinen, die hun ecologische waarde met name ontlenen aan de vogel- en insectenwereld. Ook liggen in het dal van de Lippe, met name in stadsdeel Sande, verscheidene, door zand- en grindwinning ontstane meren. Deze zijn in het algemeen niet toeristisch ontwikkeld. Een aantal van deze meren kan zich in de toekomst tot waardevol natuurgebied ontwikkelen.</li> <li>Door het parkachtige noordwestelijke gedeelte van de binnenstad stromen de verschillende bronriviertjes van de <a href="/wiki/Pader_(rivier)" title="Pader (rivier)">Pader</a>. Deze "kortste rivier van Duitsland" heeft ca. 200 bronnen in de stad, die hieraan haar naam ook dankt (<i>born</i> = bron). Langs deze rivier is het landschap overal, voor zover het als natuurreservaat toegankelijk is, de moeite van een wandeling waard. De Pader mondt slechts 4 kilometer noordwestelijker uit in de <a href="/wiki/Lippe_(rivier)" title="Lippe (rivier)">Lippe</a>.</li> <li>Het ten oosten van Wewer liggende bos <i>Ziegenberg</i></li> <li>In het oosten van de gemeente begint het <a href="/wiki/Eggegebergte" title="Eggegebergte">Eggegebergte</a>, waar met name rondom Neuenbeken fraaie wandelingen mogelijk zijn.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Evenementen,_toeristische_attracties"><span id="Evenementen.2C_toeristische_attracties"></span>Evenementen, toeristische attracties</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=15" title="Bewerk dit kopje: Evenementen, toeristische attracties" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=15" title="De broncode bewerken van de sectie: Evenementen, toeristische attracties"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Een groots jaarlijks evenement eind juli is <i>Libori</i>, het feest van één der <a href="/wiki/Patroonheilige" class="mw-redirect" title="Patroonheilige">patroonheiligen</a> van de Dom in de stad, <a href="/wiki/Liborius_van_Le_Mans" title="Liborius van Le Mans">Liborius van Le Mans</a>. Het gaat gepaard met een plechtige, feestelijke <a href="/wiki/Processie" title="Processie">processie</a>, een grote <a href="/wiki/Kermis" title="Kermis">kermis</a> en tal van andere festiviteiten. Het feest duurt normaliter 9 dagen en trekt jaarlijks circa anderhalf miljoen bezoekers. Het feest gaat terug op de sterfdag van St. Liborius (23 juli), en op de feestelijke aankomst van diens <a href="/wiki/Reliek" class="mw-redirect" title="Reliek">relieken</a> vanuit Le Mans in <a href="/wiki/836" title="836">836</a>.</li> <li>De <i>Lippesee</i>, nabij stadsdeel Sande, is een 103 hectare groot <a href="/wiki/Stuwmeer" title="Stuwmeer">stuwmeer</a> in de <i>Thune</i>, een zijriviertje van de <a href="/wiki/Lippe_(rivier)" title="Lippe (rivier)">Lippe</a>. Een gedeelte is nog een locatie voor industriële zand- en grindwinning, maar het grootste deel van het meer is opengesteld voor strand- en watersportrecreatie. Dit laatste geldt ook voor de direct ten zuiden hiervan gelegen <i>Nesthauser See</i> (50 hectare), waar vooral de sport <a href="/wiki/Waterski%C3%ABn" title="Waterskiën">waterskiën</a> wordt bedreven. Rondom de <i>Lippesee</i> is, ter verbetering van de waterkwaliteit stroomafwaarts in de Lippe, een wateromleiding gegraven, waar het Lippewater doorheen stroomt. Rondom de Lippesee lopen geasfalteerde wegen, waar regelmatig hardloopwedstrijden en wielerkoersen plaatsvinden. Ten westen van deze meren liggen in het dal van de Lippe, met name in stadsdeel Sande, nog verscheidene andere, eveneens door zand- en grindwinning ontstane meren. Deze zijn in het algemeen niet toeristisch ontwikkeld.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sport">Sport</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=16" title="Bewerk dit kopje: Sport" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=16" title="De broncode bewerken van de sectie: Sport"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Benteler_Arena_Ostansicht.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Benteler_Arena_Ostansicht.jpg/260px-Benteler_Arena_Ostansicht.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Benteler_Arena_Ostansicht.jpg/390px-Benteler_Arena_Ostansicht.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Benteler_Arena_Ostansicht.jpg/520px-Benteler_Arena_Ostansicht.jpg 2x" data-file-width="1417" data-file-height="1063" /></a><figcaption>Voetbalstadion <i>Benteler-Arena</i></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_Ahorn-Sportpark.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Paderborn_Ahorn-Sportpark.jpg/260px-Paderborn_Ahorn-Sportpark.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Paderborn_Ahorn-Sportpark.jpg/390px-Paderborn_Ahorn-Sportpark.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Paderborn_Ahorn-Sportpark.jpg/520px-Paderborn_Ahorn-Sportpark.jpg 2x" data-file-width="2780" data-file-height="2085" /></a><figcaption>Ahorn-Sportpark</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/SC_Paderborn_07" title="SC Paderborn 07">SC Paderborn 07</a> is de professionele voetbalclub van Paderborn en speelt in de <a href="/wiki/Benteler-Arena" class="mw-redirect" title="Benteler-Arena">Benteler-Arena</a>. In het seizoen 2014/2015 speelde de club op het hoogste Duitse niveau van de <a href="/wiki/Bundesliga_(mannenvoetbal_Duitsland)" title="Bundesliga (mannenvoetbal Duitsland)">Bundesliga</a>.Na twee keer te zijn gedegradeerd tot in de derde liga speelde het in het seizoen 2019/2020 weer in de Bundesliga. </p><p>Het <i>Ahorn-Sportpark</i> omvat onder meer een <a href="/wiki/Honkbal" title="Honkbal">honkbal</a>- en <a href="/wiki/Atletiek" title="Atletiek">atletiekstadion</a> en een multifunctionele sporthal. In het complex speelt onder andere de plaatselijke <a href="/wiki/Honkbal" title="Honkbal">honkbalclub</a> <i>Untouchables Paderborn</i> zijn thuiswedstrijden. </p><p>Sinds <a href="/wiki/1947" title="1947">1947</a> vindt jaarlijks rond <a href="/wiki/Pasen" title="Pasen">Pasen</a> de <i>Paderborner Osterlauf</i> plaats, een hardloopevenement, waarvan de <a href="/wiki/Halve_marathon" title="Halve marathon">halve marathon</a> het hoogtepunt vormt. Hieraan doen vaak atleten van wereldklasse mee. </p><p>Het ruim 11.000 plaatsen bevattende <i>Hermann-Löns-Stadion</i> in stadsdeel Schloß Neuhaus is de thuisbasis van de plaatselijke <a href="/wiki/American_Football" class="mw-redirect" title="American Football">American Football</a>-vereniging <i>Paderborn Dolphins</i>. </p><p>Het <i>Sportzentrum Maspernplatz</i> is een vooral voor <a href="/wiki/Basketbal" title="Basketbal">basketbal</a> bedoelde sporthal met 2.500 zitplaatsen, die ook voor popconcerten e.d. wordt gebruikt. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Infrastructuur">Infrastructuur</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=17" title="Bewerk dit kopje: Infrastructuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=17" title="De broncode bewerken van de sectie: Infrastructuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wegverkeer">Wegverkeer</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=18" title="Bewerk dit kopje: Wegverkeer" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=18" title="De broncode bewerken van de sectie: Wegverkeer"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De belangrijkste verkeersaders zijn de <a href="/wiki/Bundesstra%C3%9Fe_1" title="Bundesstraße 1">B1</a> in zuidwest- noordoostelijke richting en de <a href="/wiki/Bundesautobahn_33" title="Bundesautobahn 33">A33</a> die van noord naar zuid door het Senne-gebied westelijk langs Paderborn loopt. Deze snelweg heeft op Paderborns grondgebied enige afritten (nrs. 24: Sennelager; 25: Schloß Neuhaus; 26: Elsen, bij het <a href="/wiki/Benteler-Arena" class="mw-redirect" title="Benteler-Arena">voetbalstadion</a>; 27: Zentrum; 28: Mönkeloh). Langs deze snelweg ligt bij Paderborn een zgn. Autohof, een modern soort <a href="/wiki/Karavanserai" title="Karavanserai">karavanserai</a> langs de snelweg voor met name vrachtvervoerders. </p><p>Ook de <a href="/wiki/Bundesstra%C3%9Fe_64" title="Bundesstraße 64">B64</a>, die langs de universiteitswijk loopt, en de <a href="/wiki/Bundesstra%C3%9Fe_68" title="Bundesstraße 68">B68</a> lopen door Paderborn en kruisen daar de hierboven genoemde wegen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Openbaar_vervoer">Openbaar vervoer</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=19" title="Bewerk dit kopje: Openbaar vervoer" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=19" title="De broncode bewerken van de sectie: Openbaar vervoer"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het belangrijkste spoorwegstation in de stad is <a href="/wiki/Paderborn_Hauptbahnhof" title="Paderborn Hauptbahnhof">Paderborn Hbf</a>. Dit station<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ligt aan de <a href="/wiki/Spoorlijn_Hannover_-_Soest" title="Spoorlijn Hannover - Soest">spoorlijn Hannover - Soest</a> en de <a href="/wiki/Spoorlijn_Paderborn_-_Brackwede" title="Spoorlijn Paderborn - Brackwede">spoorlijn Paderborn - Brackwede</a> (de <i>Senne-Bahn</i>). Aan deze laatste lijn ligt ook de halte Paderborn-Kasseler Tor, <a href="/wiki/Station_Paderborn_Nord" title="Station Paderborn Nord">Station Paderborn Nord</a><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en, verder noordelijk, station <i>Paderborn Schloß Neuhaus</i> en <i>Station Sennelager</i>. Er zijn vergevorderde plannen om de <a href="/wiki/Spoorlijn_Altenbeken_-_Warburg" title="Spoorlijn Altenbeken - Warburg">spoorlijn Altenbeken - Warburg</a>, mogelijk reeds in 2023, in westelijke richting naar Paderborn Hbf door te trekken. In dat geval zal er aan deze lijn een station Paderborn-Ost worden gerealiseerd. </p><p>De busmaatschappijen <i>BBH</i> (streekbussen) en <i>PaderSprinter</i> (stadsbussen, ook naar Schloß Neuhaus en andere stadsdelen van Paderborn v.v.) verzorgen in Paderborn een voor Duitse begrippen goed en frequent busnet van het stadscentrum uit in alle richtingen en vice versa. Ook op zondag rijden deze bussen meestal ten minste 1 × per uur. </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed" style="font-size:85%"> <li class="gallerybox" style="width: 126.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 124.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Senne-Bahn.png" class="mw-file-description" title="Lijnkaart Senne-Bahn"><img alt="Lijnkaart Senne-Bahn" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Senne-Bahn.png/187px-Senne-Bahn.png" decoding="async" width="125" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Senne-Bahn.png/281px-Senne-Bahn.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Senne-Bahn.png/374px-Senne-Bahn.png 2x" data-file-width="1400" data-file-height="1685" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Lijnkaart <i>Senne-Bahn</i></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 664.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 662.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_Hauptbahnhof_Dez_2011.jpg" class="mw-file-description" title="Paderborn Hauptbahnhof, 2011"><img alt="Paderborn Hauptbahnhof, 2011" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Paderborn_Hauptbahnhof_Dez_2011.jpg/994px-Paderborn_Hauptbahnhof_Dez_2011.jpg" decoding="async" width="663" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Paderborn_Hauptbahnhof_Dez_2011.jpg/1492px-Paderborn_Hauptbahnhof_Dez_2011.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Paderborn_Hauptbahnhof_Dez_2011.jpg/1987px-Paderborn_Hauptbahnhof_Dez_2011.jpg 2x" data-file-width="7195" data-file-height="1630" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Paderborn <i>Hauptbahnhof</i>, 2011</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 202px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Bahnhof_Paderborn_Kasseler_Tor.jpg" class="mw-file-description" title="Halte PB-Kasseler Tor"><img alt="Halte PB-Kasseler Tor" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Bahnhof_Paderborn_Kasseler_Tor.jpg/300px-Bahnhof_Paderborn_Kasseler_Tor.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Bahnhof_Paderborn_Kasseler_Tor.jpg/451px-Bahnhof_Paderborn_Kasseler_Tor.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Bahnhof_Paderborn_Kasseler_Tor.jpg/600px-Bahnhof_Paderborn_Kasseler_Tor.jpg 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Halte PB-Kasseler Tor</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 202px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Bahnhof_Paderborn_Nord.jpg" class="mw-file-description" title="Station Paderborn Nord"><img alt="Station Paderborn Nord" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Bahnhof_Paderborn_Nord.jpg/300px-Bahnhof_Paderborn_Nord.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Bahnhof_Paderborn_Nord.jpg/451px-Bahnhof_Paderborn_Nord.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Bahnhof_Paderborn_Nord.jpg/600px-Bahnhof_Paderborn_Nord.jpg 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Station Paderborn Nord</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 202px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Bf-pb-neuhaus.jpg" class="mw-file-description" title="Treinhalte Schloß Neuhaus"><img alt="Treinhalte Schloß Neuhaus" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Bf-pb-neuhaus.jpg/300px-Bf-pb-neuhaus.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Bf-pb-neuhaus.jpg/451px-Bf-pb-neuhaus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Bf-pb-neuhaus.jpg/600px-Bf-pb-neuhaus.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Treinhalte Schloß Neuhaus</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 202px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Bahnhof_Sennelager.jpg" class="mw-file-description" title="Goederentrein in station Sennelager"><img alt="Goederentrein in station Sennelager" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Bahnhof_Sennelager.jpg/300px-Bahnhof_Sennelager.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Bahnhof_Sennelager.jpg/451px-Bahnhof_Sennelager.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Bahnhof_Sennelager.jpg/600px-Bahnhof_Sennelager.jpg 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Goederentrein in station Sennelager</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 268.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 266.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_Ausbesserungswerk_Vorfeld.jpg" class="mw-file-description" title="Ausbesserungswerk (reparatiewerf) van de DB"><img alt="Ausbesserungswerk (reparatiewerf) van de DB" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Paderborn_Ausbesserungswerk_Vorfeld.jpg/400px-Paderborn_Ausbesserungswerk_Vorfeld.jpg" decoding="async" width="267" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Paderborn_Ausbesserungswerk_Vorfeld.jpg/601px-Paderborn_Ausbesserungswerk_Vorfeld.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Paderborn_Ausbesserungswerk_Vorfeld.jpg/800px-Paderborn_Ausbesserungswerk_Vorfeld.jpg 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1440" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i>Ausbesserungswerk</i> (reparatiewerf) van de DB</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Overig">Overig</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=20" title="Bewerk dit kopje: Overig" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=20" title="De broncode bewerken van de sectie: Overig"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Door het noorden van de gemeente loopt (in de stadsdelen Sande en Schloß Neuhaus) de rivier de <a href="/wiki/Lippe_(rivier)" title="Lippe (rivier)">Lippe</a>. Deze is hier niet bevaarbaar, uitgezonderd hier en daar voor kano's en kleine roeibootjes. Dit geldt ook voor de <a href="/wiki/Alme_(rivier)" title="Alme (rivier)">Alme</a>, die vanuit het zuiden, westelijk langs de stad noordwaarts stroomt en bij Schloß Neuhaus in de Lippe uitmondt. </p><p>De, in de gemeente <a href="/wiki/B%C3%BCren_(Westfalen)" title="Büren (Westfalen)">Büren (Westfalen)</a>, op 15 km van het stadscentrum van Paderborn gelegen luchthaven <a href="/wiki/Flughafen_Paderborn_Lippstadt" title="Flughafen Paderborn Lippstadt">Flughafen Paderborn Lippstadt</a> was wegens faillissement van de exploitant en de <a href="/wiki/Covid-19" class="mw-redirect" title="Covid-19">covid-19</a>-crisis medio <a href="/wiki/2020" title="2020">2020</a> en <a href="/wiki/2021" title="2021">2021</a> korte tijd gesloten, maar nadien heropend. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hoger_onderwijs,_wetenschappelijk_onderzoek,_IT-sector"><span id="Hoger_onderwijs.2C_wetenschappelijk_onderzoek.2C_IT-sector"></span>Hoger onderwijs, wetenschappelijk onderzoek, IT-sector</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=21" title="Bewerk dit kopje: Hoger onderwijs, wetenschappelijk onderzoek, IT-sector" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=21" title="De broncode bewerken van de sectie: Hoger onderwijs, wetenschappelijk onderzoek, IT-sector"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Voor de economie, met name binnen de dienstensector is de aanwezigheid van de (ten zuidoosten van het stadscentrum gelegen) <b> <a href="/wiki/Universiteit_Paderborn" title="Universiteit Paderborn">Universiteit Paderborn</a></b> van zeer groot belang. Er studeren meer dan 24.000 studenten en er werken meer dan tweeduizend docenten en stafmedewerkers. Doordat deze instelling haar zwaartepunt heeft in opleidingen voor <a href="/wiki/Informatica" title="Informatica">informatica</a> en aanverwante vakken, is Paderborn een aantrekkelijke vestigingsplaats geworden voor ondernemingen in de <a href="/wiki/Informatietechnologie" title="Informatietechnologie">IT-sector</a>. </p><p>Een deel van deze ondernemingen heeft zijn oorsprong binnen het <i>Nixdorf</i>-concern (1958-1990), dat op economisch gebied een sterk stempel op Paderborn heeft gedrukt. Te noemen zijn onder andere: </p> <ul><li>Een belangrijk onderdeel van het Amerikaanse IT-concern <i>Diebold Nixdorf Inc.</i>, <i>Diebold Nixdorf Holding GmbH</i>, is te Paderborn gevestigd. Het levert (als één der wereldmarktleiders in deze branche) hard- en software voor kassasystemen in winkels, horecabedrijven e.d., alsmede geld- en betaalautomaten voor onder meer banken.</li> <li>Ook filialen van het Franse IT-concern <a href="/wiki/Atos" title="Atos">Atos</a> en van <a href="/wiki/Siemens_AG" title="Siemens AG">Siemens AG</a> zijn te Paderborn gevestigd.</li> <li>Het bedrijf <i>dSPACE</i> (software voor de auto- en ruimtevaartindustrie) zetelt te Paderborn.</li></ul> <p>Aan de universiteit gelieerd is het onderzoeksinstituut <i>Fraunhofer-Institut für Entwurfstechnik Mechatronik</i>. Naast dit instituut is Paderborn zetel van enige instellingen voor hoger beroepsonderwijs, waaronder voor IT-beroepen en op het gebied van de economie. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Partnersteden">Partnersteden</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=22" title="Bewerk dit kopje: Partnersteden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=22" title="De broncode bewerken van de sectie: Partnersteden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Paderborn heeft met verschillende steden een stedenband: </p> <ul><li><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Frankrijk"><img alt="Vlag van Frankrijk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Le_Mans_(stad)" title="Le Mans (stad)">Le Mans</a>, <a href="/wiki/Frankrijk" title="Frankrijk">Frankrijk</a>, sinds <a href="/wiki/836" title="836">836</a>, de oudste Europese stedenband, pas officieel sinds <a href="/wiki/1967" title="1967">1967</a></li> <li><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_United_Kingdom_(3-5).svg" class="mw-file-description" title="Vlag van het Verenigd Koninkrijk"><img alt="Vlag van Verenigd Koninkrijk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/20px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/30px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/40px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Bolton_(Greater_Manchester)" title="Bolton (Greater Manchester)">Bolton</a>, <a href="/wiki/Verenigd_Koninkrijk" title="Verenigd Koninkrijk">Verenigd Koninkrijk</a>, sinds <a href="/wiki/1975" title="1975">1975</a></li> <li><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_United_States.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van de Verenigde Staten"><img alt="Vlag van Verenigde Staten" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/20px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/30px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/40px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span> <a href="/wiki/Belleville_(Illinois)" title="Belleville (Illinois)">Belleville</a>, <a href="/wiki/Illinois_(staat)" title="Illinois (staat)">Illinois</a>, <a href="/wiki/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a>, sinds <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a></li> <li><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Spain.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Spanje"><img alt="Vlag van Spanje" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/20px-Flag_of_Spain.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/30px-Flag_of_Spain.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/40px-Flag_of_Spain.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span> <a href="/wiki/Pamplona_(Spanje)" title="Pamplona (Spanje)">Pamplona</a>, <a href="/wiki/Spanje" title="Spanje">Spanje</a>, sinds <a href="/wiki/1992" title="1992">1992</a></li> <li><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Poland.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Polen"><img alt="Vlag van Polen" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/20px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/30px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/40px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></a></span> <a href="/wiki/Przemysl" class="mw-redirect" title="Przemysl">Przemysl</a>, <a href="/wiki/Polen" title="Polen">Polen</a>, sinds <a href="/wiki/1993" title="1993">1993</a></li> <li><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Hungary.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Hongarije"><img alt="Vlag van Hongarije" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/20px-Flag_of_Hungary.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/30px-Flag_of_Hungary.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/40px-Flag_of_Hungary.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Debrecen" title="Debrecen">Debrecen</a>, <a href="/wiki/Hongarije" title="Hongarije">Hongarije</a>, sinds <a href="/wiki/1994" title="1994">1994</a></li> <li><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van China"><img alt="Vlag van China" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/20px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/30px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/40px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Qingdao" title="Qingdao">Qingdao</a>, <a href="/wiki/Volksrepubliek_China" title="Volksrepubliek China">Volksrepubliek China</a>, sinds <a href="/wiki/2003" title="2003">2003</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bekende_inwoners_van_Paderborn">Bekende inwoners van Paderborn</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=23" title="Bewerk dit kopje: Bekende inwoners van Paderborn" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=23" title="De broncode bewerken van de sectie: Bekende inwoners van Paderborn"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:NIXDORF_SW.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/NIXDORF_SW.jpg/260px-NIXDORF_SW.jpg" decoding="async" width="260" height="355" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/NIXDORF_SW.jpg/390px-NIXDORF_SW.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/NIXDORF_SW.jpg/520px-NIXDORF_SW.jpg 2x" data-file-width="1520" data-file-height="2073" /></a><figcaption>Computerpionier <a href="/w/index.php?title=Heinz_Nixdorf&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heinz Nixdorf (de pagina bestaat niet)">Heinz Nixdorf</a> (1925-1986)</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Geboren">Geboren</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=24" title="Bewerk dit kopje: Geboren" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=24" title="De broncode bewerken van de sectie: Geboren"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Heinrich_Aldegrever" title="Heinrich Aldegrever">Heinrich Aldegrever</a> (1502-ca.1551/61, <a href="/wiki/Soest_(Duitsland)" title="Soest (Duitsland)">Soest</a>), schilder, graveur en goudsmid</li> <li><a href="/wiki/Gerhard_Gr%C3%B6ninger" title="Gerhard Gröninger">Gerhard Gröninger</a> (1582-1652, <a href="/wiki/M%C3%BCnster_(stad)" title="Münster (stad)">Münster</a>), beeldhouwer en architect</li> <li><a href="/w/index.php?title=Heinrich_Gr%C3%B6ninger&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heinrich Gröninger (de pagina bestaat niet)">Heinrich Gröninger</a> (1578/79-1631, plaats van overlijden onbekend), beeldhouwer, maakte vele grafmonumenten, die zich bevinden in onder andere de <a href="/wiki/Dom_van_Paderborn" title="Dom van Paderborn">Dom van Paderborn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Johann_Mauritz_Gr%C3%B6ninger&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johann Mauritz Gröninger (de pagina bestaat niet)">Johann Mauritz Gröninger</a> (1652-1707, <a href="/wiki/M%C3%BCnster_(stad)" title="Münster (stad)">Münster</a>), beeldhouwer in de door <a href="/wiki/Pieter_Paul_Rubens" class="mw-redirect" title="Pieter Paul Rubens">Pieter Paul Rubens</a> beïnvloede <a href="/wiki/Barok_(stijlperiode)" title="Barok (stijlperiode)">barokstijl</a>; tot zijn oeuvre behoort het grafmonument te <a href="/wiki/M%C3%BCnster_(stad)" title="Münster (stad)">Münster</a> voor bisschop <a href="/wiki/Christoph_Bernhard_von_Galen" title="Christoph Bernhard von Galen">Christoph Bernhard von Galen</a>.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Ferdinand_von_Plettenberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ferdinand von Plettenberg (de pagina bestaat niet)">Ferdinand von Plettenberg</a> (1690-1737, <a href="/wiki/Wenen" title="Wenen">Wenen</a>), voluit: <i>Freiherr Ferdinand Wilhelm Adolf Franz von Plettenberg</i>, later graaf <i>von Plettenberg und Wittem</i>, eerste minister van het <a href="/wiki/Keurvorstendom_Keulen" title="Keurvorstendom Keulen">Keurvorstendom Keulen</a>, invloedrijk politicus in het <a href="/wiki/Keurvorstendom_Beieren" title="Keurvorstendom Beieren">Keurvorstendom Beieren</a> en in het <a href="/wiki/Aartshertogdom_Oostenrijk" title="Aartshertogdom Oostenrijk">Aartshertogdom Oostenrijk</a>, ondersteunde de aanspraken van <a href="/wiki/Maria_Theresia_van_Oostenrijk_(1717-1780)" title="Maria Theresia van Oostenrijk (1717-1780)">Maria Theresia van Oostenrijk (1717-1780)</a> op de Habsburgse troon.</li> <li><a href="/wiki/Friedrich_Sert%C3%BCrner" title="Friedrich Sertürner">Friedrich Sertürner</a> (<a href="/w/index.php?title=Neuhaus_(Paderborn)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neuhaus (Paderborn) (de pagina bestaat niet)">Neuhaus</a>, 1783-1841, <a href="/wiki/Hamelen" title="Hamelen">Hamelen</a>), apotheker, die in 1805 <a href="/wiki/Morfine" title="Morfine">morfine</a> ontdekte</li> <li><a href="/w/index.php?title=Hans_G%C3%BCldenpfennig&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hans Güldenpfennig (de pagina bestaat niet)">Hans Güldenpfennig</a> (1875-1945, <a href="/wiki/G%C3%B6ttingen_(stad)" title="Göttingen (stad)">Göttingen</a>), architect en restaurator van hoofdzakelijk kerkgebouwen, waaronder de <a href="/wiki/Dom_van_Keulen" title="Dom van Keulen">Dom van Keulen</a></li> <li><a href="/wiki/Johannes_Brockmann" title="Johannes Brockmann">Johannes Brockmann</a> (1888-1975, <a href="/w/index.php?title=Rinkerode&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rinkerode (de pagina bestaat niet)">Rinkerode</a>, gem. <a href="/wiki/Drensteinfurt" title="Drensteinfurt">Drensteinfurt</a>), christendemocratisch politicus</li> <li><a href="/w/index.php?title=Ella_Bergmann-Michel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ella Bergmann-Michel (de pagina bestaat niet)">Ella Bergmann-Michel</a> (1895-1971, <a href="/w/index.php?title=Vockenhausen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vockenhausen (de pagina bestaat niet)">Vockenhausen</a> bij <a href="/wiki/Frankfurt_am_Main" title="Frankfurt am Main">Frankfurt am Main</a>), kunstschilderes, fotografe en producente van filmdocumentaires, beïnvloed door het <a href="/wiki/Dada%C3%AFsme" title="Dadaïsme">dadaïsme</a>, werkte rond <a href="/wiki/1930" title="1930">1930</a> samen met de Nederlandse architect <a href="/wiki/Mart_Stam" title="Mart Stam">Mart Stam</a>, en heeft bij één filmdocumentaire met <a href="/wiki/Joris_Ivens" title="Joris Ivens">Joris Ivens</a> samengewerkt. Zij is bevriend geweest met <a href="/wiki/Ilse_Bing" title="Ilse Bing">Ilse Bing</a>.</li> <li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Heinz_Nixdorf" class="extiw" title="de:Heinz Nixdorf">Heinz Nixdorf</a> (1925-1986, <a href="/wiki/Hannover_(stad)" title="Hannover (stad)">Hannover</a>) computerpionier en ondernemer, oprichter van het naar hem genoemde elektronica-concern</li> <li><a href="/wiki/Dieter_Thoma_(journalist)" title="Dieter Thoma (journalist)">Dieter Thoma</a> (1927-2017, <a href="/wiki/Keulen_(stad)" class="mw-redirect" title="Keulen (stad)">Keulen</a>), journalist en presentator</li> <li><a href="/wiki/Toto_Blanke" title="Toto Blanke">Toto Blanke</a>, geboren als <i>Hans Otto Blanke</i> (1936-2013, <a href="/wiki/Hamburg" title="Hamburg">Hamburg</a>), jazzgitarist</li> <li><a href="/wiki/Werner_Franke" title="Werner Franke">Werner Franke</a> (1940-2022), professor in de cel- en moleculaire biologie, bekend als bestrijder van <a href="/wiki/Doping" title="Doping">doping</a> in de sport</li> <li><a href="/wiki/Franz-Josef_Hermann_Bode" class="mw-redirect" title="Franz-Josef Hermann Bode">Franz-Josef Hermann Bode</a> (1951), geestelijke en bisschop</li> <li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Hermine_Huntgeburth" class="extiw" title="de:Hermine Huntgeburth">Hermine Huntgeburth</a> (1957), filmregisseuse</li> <li><a href="/wiki/Patrick_Sensburg" title="Patrick Sensburg">Patrick Sensburg</a> (1971), politicus</li> <li><a href="/wiki/Judith_Rakers" title="Judith Rakers">Judith Rakers</a> (1976), journaliste en presentatrice van onder andere tv-journaals</li> <li><a href="/wiki/Lukas_Kruse" title="Lukas Kruse">Lukas Kruse</a> (1983), voetballer (doelman)</li> <li><a href="/wiki/Mahir_Sa%C4%9Fl%C4%B1k" title="Mahir Sağlık">Mahir Sağlık</a> (1983), voetballer</li> <li><a href="/wiki/Johann_B%C3%BCsen" title="Johann Büsen">Johann Büsen</a> (1984), beeldend kunstenaar</li> <li><a href="/wiki/Christian_Strohdiek" title="Christian Strohdiek">Christian Strohdiek</a> (1988), voetballer</li> <li><a href="/wiki/Tolgay_Arslan" title="Tolgay Arslan">Tolgay Arslan</a> (1990), voetballer</li> <li><a href="/wiki/Jasmin_Duehring" title="Jasmin Duehring">Jasmin Duehring</a>-Glaesser (1992), Duits-Canadese baan- en wegwielrenster</li> <li><a href="/wiki/Alexander_N%C3%BCbel" title="Alexander Nübel">Alexander Nübel</a> (1996), voetballer</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Overleden">Overleden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=25" title="Bewerk dit kopje: Overleden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=25" title="De broncode bewerken van de sectie: Overleden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Monumenta_Paderbornensia-Ferdinand.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Monumenta_Paderbornensia-Ferdinand.jpeg/260px-Monumenta_Paderbornensia-Ferdinand.jpeg" decoding="async" width="260" height="347" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Monumenta_Paderbornensia-Ferdinand.jpeg/390px-Monumenta_Paderbornensia-Ferdinand.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Monumenta_Paderbornensia-Ferdinand.jpeg/520px-Monumenta_Paderbornensia-Ferdinand.jpeg 2x" data-file-width="1592" data-file-height="2124" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Ferdinand_von_F%C3%BCrstenberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ferdinand von Fürstenberg (de pagina bestaat niet)">Ferdinand von Fürstenberg</a> (1626-1683)</figcaption></figure> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ferdinand_von_F%C3%BCrstenberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ferdinand von Fürstenberg (de pagina bestaat niet)">Ferdinand baron (Freiherr) von Fürstenberg</a> (kasteel <a href="/w/index.php?title=Bilstein_(kasteel)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bilstein (kasteel) (de pagina bestaat niet)">Bilstein</a> in het <a href="/wiki/Hertogdom_Westfalen" title="Hertogdom Westfalen">Hertogdom Westfalen</a>, 1626-1683), gelatiniseerd: <i>Ferdinandus liber baro de Furstenberg</i>, van 1661-1683 als Ferdinand II van Fürstenberg <a href="/wiki/Prinsbisdom_Paderborn" title="Prinsbisdom Paderborn">prinsbisschop van Paderborn</a> en 1678-1683 van <a href="/wiki/Prinsbisdom_M%C3%BCnster" title="Prinsbisdom Münster">Münster</a>, belangrijk als <a href="/wiki/Mecenas" title="Mecenas">mecenas</a> voor kunst en architectuur in de tweede helft van de <a href="/wiki/17e_eeuw" title="17e eeuw">17e eeuw</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Luise_Hensel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Luise Hensel (de pagina bestaat niet)">Luise Hensel</a> (<a href="/wiki/Linum_(dorp)" title="Linum (dorp)">Linum</a>, <a href="/wiki/Mark_Brandenburg" title="Mark Brandenburg">Mark Brandenburg</a>, 1798-1876) christelijk dichteres van onder meer een zeer bekend avondgebedje voor kinderen</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pauline_von_Mallinckrodt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pauline von Mallinckrodt (de pagina bestaat niet)">Pauline von Mallinckrodt</a> (<a href="/wiki/Minden" title="Minden">Minden</a>, 1817-1881), stichtster van de in <a href="/wiki/1888" title="1888">1888</a> door <a href="/wiki/Paus_Leo_XIII" title="Paus Leo XIII">Paus Leo XIII</a> erkende <i>Congregatie van de Zusters der Christelijke Liefde</i> (Latijn: <i>Congregatio Sororum Christianae Caritatis</i>, afkorting: <i>SCC</i>). Deze orde zette zich in voor onder andere onderwijs aan zowel lichamelijk als verstandelijk gehandicapte kinderen, en beschikt tot op de huidige dag over twee kloosters in de gemeente Paderborn. Pauline von Mallinckrodt werd in <a href="/wiki/1985" title="1985">1985</a> <a href="/wiki/Zaligverklaring" title="Zaligverklaring">zalig verklaard</a>.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Arnold_G%C3%BCldenpfennig&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arnold Güldenpfennig (de pagina bestaat niet)">Arnold Güldenpfennig</a> (<a href="/wiki/Warburg" title="Warburg">Warburg</a>, 1830-1908), architect van kerkgebouwen, ontwerper van onder meer de <a href="/wiki/Heilig_Hartkerk_(Paderborn)" title="Heilig Hartkerk (Paderborn)">Heilig-Hartkerk</a>.</li> <li><a href="/wiki/Lorenz_J%C3%A4ger" title="Lorenz Jäger">Lorenz Jäger</a> (<a href="/wiki/Halle_an_der_Saale" class="mw-redirect" title="Halle an der Saale">Halle an der Saale</a>, 1892-1975), geestelijke en kardinaal; aartsbisschop van Paderborn (1941-1973); ereburger van Paderborn.</li> <li><a href="/wiki/Johannes_Joachim_Degenhardt" title="Johannes Joachim Degenhardt">Johannes Joachim Degenhardt</a> (<a href="/wiki/Schwelm" title="Schwelm">Schwelm</a>, 1926-2002), geestelijke en kardinaal; aartsbisschop van Paderborn (1973-2001); ereburger van Paderborn.</li> <li><a href="/wiki/Carsten_Peter_Thiede" title="Carsten Peter Thiede">Carsten Peter Thiede</a> (<a href="/wiki/Berlijn" title="Berlijn">Berlijn</a>, 1952-2004), historicus en archeoloog</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Woonachtig_(geweest)"><span id="Woonachtig_.28geweest.29"></span>Woonachtig (geweest)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=26" title="Bewerk dit kopje: Woonachtig (geweest)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=26" title="De broncode bewerken van de sectie: Woonachtig (geweest)"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Herman_IV_van_Hessen" title="Herman IV van Hessen">Herman IV van Hessen</a> (<a href="/wiki/Bonn" title="Bonn">Bonn</a>, 1450-1508), bijgenaamd de Vredevolle, prinsbisschop van Paderborn (1498-1508)</li> <li><a href="/wiki/Karl_Joseph_Schulte" title="Karl Joseph Schulte">Karl Joseph Schulte</a> (<a href="/w/index.php?title=Haus_Valbert&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haus Valbert (de pagina bestaat niet)">Haus Valbert</a>, 1871-1941, <a href="/wiki/Keulen_(stad)" class="mw-redirect" title="Keulen (stad)">Keulen</a>), geestelijke en kardinaal, bisschop van Paderborn (1910-1920); ereburger van Paderborn.</li> <li><a href="/wiki/Franz_Hengsbach" title="Franz Hengsbach">Franz Hengsbach</a> (Velmede bij <a href="/wiki/Bestwig" title="Bestwig">Bestwig</a>, 1910-1991, <a href="/wiki/Essen_(Noordrijn-Westfalen)" title="Essen (Noordrijn-Westfalen)">Essen</a>), geestelijke en kardinaal</li> <li><a href="/wiki/Eugen_Drewermann" title="Eugen Drewermann">Eugen Drewermann</a> (Bergkamen (bij <a href="/wiki/Dortmund" title="Dortmund">Dortmund</a>), 1940), theoloog, psychotherapeut en schrijver</li> <li><a href="/wiki/Wilfried_Hageb%C3%B6lling" title="Wilfried Hagebölling">Wilfried Hagebölling</a> (<a href="/wiki/Berlijn" title="Berlijn">Berlijn</a>, 1941), beeldhouwer en tekenaar; bezitter van een eigen <a href="/wiki/Beeldentuin" class="mw-redirect" title="Beeldentuin">beeldentuin</a> bij de <i>Senne</i> ten noorden van Paderborn</li> <li><a href="/wiki/Heinz_Josef_Algermissen" title="Heinz Josef Algermissen">Heinz Josef Algermissen</a> (<a href="/wiki/Hermeskeil" title="Hermeskeil">Hermeskeil</a>, 1943), geestelijke en emeritus-bisschop; is <a href="/wiki/Hulpbisschop" title="Hulpbisschop">hulpbisschop</a> van Paderborn geweest</li> <li><a href="/wiki/Reinhard_Marx" title="Reinhard Marx">Reinhard Marx</a> (<a href="/wiki/Geseke" title="Geseke">Geseke</a>, 1953), geestelijke en <a href="/wiki/Kardinaal_(geestelijke)" title="Kardinaal (geestelijke)">kardinaal</a>; is <a href="/wiki/Hulpbisschop" title="Hulpbisschop">hulpbisschop</a> van Paderborn geweest</li> <li><a href="/w/index.php?title=Erwin_Grosche&action=edit&redlink=1" class="new" title="Erwin Grosche (de pagina bestaat niet)">Erwin Grosche</a> (<a href="/wiki/Anr%C3%B6chte" title="Anröchte">Anröchte</a>, 1955), cabaretier, acteur, schrijver en filmregisseur</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Galerij">Galerij</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=27" title="Bewerk dit kopje: Galerij" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=27" title="De broncode bewerken van de sectie: Galerij"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kerkelijke_bouwkunst_e.d.">Kerkelijke bouwkunst e.d.</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=28" title="Bewerk dit kopje: Kerkelijke bouwkunst e.d." class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=28" title="De broncode bewerken van de sectie: Kerkelijke bouwkunst e.d."><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-packed" style="font-size:85%"> <li class="gallerybox" style="width: 220.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 218.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborner_Dom_1.jpg" class="mw-file-description" title="De Dom van Paderborn"><img alt="De Dom van Paderborn" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Paderborner_Dom_1.jpg/328px-Paderborner_Dom_1.jpg" decoding="async" width="219" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Paderborner_Dom_1.jpg/491px-Paderborner_Dom_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Paderborner_Dom_1.jpg/655px-Paderborner_Dom_1.jpg 2x" data-file-width="2533" data-file-height="2088" /></a></span></div> <div class="gallerytext">De <a href="/wiki/Dom_van_Paderborn" title="Dom van Paderborn">Dom van Paderborn</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 159.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 157.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_Bartholom%C3%A4uskapelle_Au%C3%9Fenansicht.jpg" class="mw-file-description" title="Bartholomeüskapel"><img alt="Bartholomeüskapel" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Paderborn_Bartholom%C3%A4uskapelle_Au%C3%9Fenansicht.jpg/236px-Paderborn_Bartholom%C3%A4uskapelle_Au%C3%9Fenansicht.jpg" decoding="async" width="158" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Paderborn_Bartholom%C3%A4uskapelle_Au%C3%9Fenansicht.jpg/354px-Paderborn_Bartholom%C3%A4uskapelle_Au%C3%9Fenansicht.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Paderborn_Bartholom%C3%A4uskapelle_Au%C3%9Fenansicht.jpg/472px-Paderborn_Bartholom%C3%A4uskapelle_Au%C3%9Fenansicht.jpg 2x" data-file-width="2112" data-file-height="2414" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Bartholomeüskapel</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 242px"> <div class="thumb" style="width: 240px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_Markt_mit_Gaukirche.jpg" class="mw-file-description" title="Markt met Gaukirche"><img alt="Markt met Gaukirche" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Paderborn_Markt_mit_Gaukirche.jpg/360px-Paderborn_Markt_mit_Gaukirche.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Paderborn_Markt_mit_Gaukirche.jpg/540px-Paderborn_Markt_mit_Gaukirche.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Paderborn_Markt_mit_Gaukirche.jpg/720px-Paderborn_Markt_mit_Gaukirche.jpg 2x" data-file-width="1152" data-file-height="864" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Markt met <i>Gaukirche</i></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 131.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 129.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Franziskanerkirche_Paderborn-1.jpg" class="mw-file-description" title="Kerk van het Franciscaner klooster"><img alt="Kerk van het Franciscaner klooster" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Franziskanerkirche_Paderborn-1.jpg/194px-Franziskanerkirche_Paderborn-1.jpg" decoding="async" width="130" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Franziskanerkirche_Paderborn-1.jpg/291px-Franziskanerkirche_Paderborn-1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Franziskanerkirche_Paderborn-1.jpg/389px-Franziskanerkirche_Paderborn-1.jpg 2x" data-file-width="1800" data-file-height="2500" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Kerk van het <a href="/wiki/Franciscaner_klooster_(Paderborn)" title="Franciscaner klooster (Paderborn)">Franciscaner klooster</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 272px"> <div class="thumb" style="width: 270px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_Marktkirche_884.jpg" class="mw-file-description" title="De Marktkerk van de jezuïetenorde"><img alt="De Marktkerk van de jezuïetenorde" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Paderborn_Marktkirche_884.jpg/405px-Paderborn_Marktkirche_884.jpg" decoding="async" width="270" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Paderborn_Marktkirche_884.jpg/608px-Paderborn_Marktkirche_884.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Paderborn_Marktkirche_884.jpg/810px-Paderborn_Marktkirche_884.jpg 2x" data-file-width="4896" data-file-height="3264" /></a></span></div> <div class="gallerytext">De Marktkerk van de jezuïetenorde</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 136.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 134.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_Kirche_d.Michaelsklosters.jpg" class="mw-file-description" title="Kerk van het St.Michaëlklooster (17e-18e eeuw[8])"><img alt="Kerk van het St.Michaëlklooster (17e-18e eeuw[8])" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Paderborn_Kirche_d.Michaelsklosters.jpg/202px-Paderborn_Kirche_d.Michaelsklosters.jpg" decoding="async" width="135" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Paderborn_Kirche_d.Michaelsklosters.jpg/304px-Paderborn_Kirche_d.Michaelsklosters.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Paderborn_Kirche_d.Michaelsklosters.jpg/405px-Paderborn_Kirche_d.Michaelsklosters.jpg 2x" data-file-width="864" data-file-height="1152" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Kerk van het St.Michaëlklooster (17e-18e eeuw<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 242px"> <div class="thumb" style="width: 240px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:2008-08-26_Liborianum_(5).JPG" class="mw-file-description" title="Voormalig kapucijnerklooster Liborianum"><img alt="Voormalig kapucijnerklooster Liborianum" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/2008-08-26_Liborianum_%285%29.JPG/360px-2008-08-26_Liborianum_%285%29.JPG" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/2008-08-26_Liborianum_%285%29.JPG/540px-2008-08-26_Liborianum_%285%29.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/2008-08-26_Liborianum_%285%29.JPG/720px-2008-08-26_Liborianum_%285%29.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Voormalig kapucijnerklooster <i>Liborianum</i></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 242px"> <div class="thumb" style="width: 240px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_neue_Synagoge.jpg" class="mw-file-description" title="Nieuwe Synagoge"><img alt="Nieuwe Synagoge" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Paderborn_neue_Synagoge.jpg/360px-Paderborn_neue_Synagoge.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Paderborn_neue_Synagoge.jpg/540px-Paderborn_neue_Synagoge.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Paderborn_neue_Synagoge.jpg/720px-Paderborn_neue_Synagoge.jpg 2x" data-file-width="1152" data-file-height="864" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Nieuwe Synagoge</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 242px"> <div class="thumb" style="width: 240px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Schl.Neuhaus_Kath.Kirche_St.Heinrich%2BKunigunde.jpg" class="mw-file-description" title="St. Hendrik- en Kunigondekerk, Schloß Neuhaus"><img alt="St. Hendrik- en Kunigondekerk, Schloß Neuhaus" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Schl.Neuhaus_Kath.Kirche_St.Heinrich%2BKunigunde.jpg/360px-Schl.Neuhaus_Kath.Kirche_St.Heinrich%2BKunigunde.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Schl.Neuhaus_Kath.Kirche_St.Heinrich%2BKunigunde.jpg/540px-Schl.Neuhaus_Kath.Kirche_St.Heinrich%2BKunigunde.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Schl.Neuhaus_Kath.Kirche_St.Heinrich%2BKunigunde.jpg/720px-Schl.Neuhaus_Kath.Kirche_St.Heinrich%2BKunigunde.jpg 2x" data-file-width="1152" data-file-height="864" /></a></span></div> <div class="gallerytext">St. Hendrik- en Kunigondekerk, <i><a href="/w/index.php?title=Schlo%C3%9F_Neuhaus_(stadsdeel)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schloß Neuhaus (stadsdeel) (de pagina bestaat niet)">Schloß Neuhaus</a></i></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 228px"> <div class="thumb" style="width: 226px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Neuenbeken-St._Marien.jpg" class="mw-file-description" title="Mariakerk te Paderborn-Neuenbeken"><img alt="Mariakerk te Paderborn-Neuenbeken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Neuenbeken-St._Marien.jpg/339px-Neuenbeken-St._Marien.jpg" decoding="async" width="226" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Neuenbeken-St._Marien.jpg/508px-Neuenbeken-St._Marien.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Neuenbeken-St._Marien.jpg/677px-Neuenbeken-St._Marien.jpg 2x" data-file-width="2848" data-file-height="2272" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Mariakerk te Paderborn-Neuenbeken</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 242px"> <div class="thumb" style="width: 240px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Neuenbeken-St._Marien-innen.jpg" class="mw-file-description" title="Interieur van deze kerk"><img alt="Interieur van deze kerk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Neuenbeken-St._Marien-innen.jpg/360px-Neuenbeken-St._Marien-innen.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Neuenbeken-St._Marien-innen.jpg/540px-Neuenbeken-St._Marien-innen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Neuenbeken-St._Marien-innen.jpg/720px-Neuenbeken-St._Marien-innen.jpg 2x" data-file-width="3648" data-file-height="2736" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Interieur van deze kerk</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 136.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 134.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Turm_der_Kirche_St._Dionysius_und_Urban_(Elsen).jpg" class="mw-file-description" title="Elsen, St. Dionysius- en Urbanuskerk (1850; toren gedeeltelijk 13e-eeuws)"><img alt="Elsen, St. Dionysius- en Urbanuskerk (1850; toren gedeeltelijk 13e-eeuws)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Turm_der_Kirche_St._Dionysius_und_Urban_%28Elsen%29.jpg/202px-Turm_der_Kirche_St._Dionysius_und_Urban_%28Elsen%29.jpg" decoding="async" width="135" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Turm_der_Kirche_St._Dionysius_und_Urban_%28Elsen%29.jpg/304px-Turm_der_Kirche_St._Dionysius_und_Urban_%28Elsen%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Turm_der_Kirche_St._Dionysius_und_Urban_%28Elsen%29.jpg/405px-Turm_der_Kirche_St._Dionysius_und_Urban_%28Elsen%29.jpg 2x" data-file-width="1704" data-file-height="2272" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Elsen, St. Dionysius- en Urbanuskerk (1850; toren gedeeltelijk 13e-eeuws)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 272.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 270.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Kirche_St._Michael_Sennelager.tif" class="mw-file-description" title="St.-Michaëlskerk, Sennelager"><img alt="St.-Michaëlskerk, Sennelager" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Kirche_St._Michael_Sennelager.tif/lossy-page1-406px-Kirche_St._Michael_Sennelager.tif.jpg" decoding="async" width="271" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Kirche_St._Michael_Sennelager.tif/lossy-page1-609px-Kirche_St._Michael_Sennelager.tif.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Kirche_St._Michael_Sennelager.tif/lossy-page1-812px-Kirche_St._Michael_Sennelager.tif.jpg 2x" data-file-width="5177" data-file-height="3445" /></a></span></div> <div class="gallerytext">St.-Michaëlskerk, Sennelager</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 176px"> <div class="thumb" style="width: 174px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_-_2016-05-16_-_Kirche_Wewer_(020).jpg" class="mw-file-description" title="Johannes-de-Doperkerk, Wewer (1885; toren gedeeltelijk 12e- of 13e-eeuws)"><img alt="Johannes-de-Doperkerk, Wewer (1885; toren gedeeltelijk 12e- of 13e-eeuws)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Paderborn_-_2016-05-16_-_Kirche_Wewer_%28020%29.jpg/261px-Paderborn_-_2016-05-16_-_Kirche_Wewer_%28020%29.jpg" decoding="async" width="174" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Paderborn_-_2016-05-16_-_Kirche_Wewer_%28020%29.jpg/391px-Paderborn_-_2016-05-16_-_Kirche_Wewer_%28020%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Paderborn_-_2016-05-16_-_Kirche_Wewer_%28020%29.jpg/522px-Paderborn_-_2016-05-16_-_Kirche_Wewer_%28020%29.jpg 2x" data-file-width="3383" data-file-height="3500" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Johannes-de-Doperkerk, Wewer (1885; toren gedeeltelijk 12e- of 13e-eeuws)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 259.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 257.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_-_2015-10-18_-_St_Joseph_Marienloh_(18).jpg" class="mw-file-description" title="Marienloh, St. Jozefkerk (1848; 1936 gerenoveerd)"><img alt="Marienloh, St. Jozefkerk (1848; 1936 gerenoveerd)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Paderborn_-_2015-10-18_-_St_Joseph_Marienloh_%2818%29.jpg/386px-Paderborn_-_2015-10-18_-_St_Joseph_Marienloh_%2818%29.jpg" decoding="async" width="258" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Paderborn_-_2015-10-18_-_St_Joseph_Marienloh_%2818%29.jpg/579px-Paderborn_-_2015-10-18_-_St_Joseph_Marienloh_%2818%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Paderborn_-_2015-10-18_-_St_Joseph_Marienloh_%2818%29.jpg/772px-Paderborn_-_2015-10-18_-_St_Joseph_Marienloh_%2818%29.jpg 2x" data-file-width="3500" data-file-height="2448" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Marienloh, St. Jozefkerk (1848; 1936 gerenoveerd)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 108px"> <div class="thumb" style="width: 106px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Gnadenbild_kirche_marienloh.jpg" class="mw-file-description" title="Genadebeeld Marienloh O.L.V. van Zeven Vreugden in de St. Jozefkerk"><img alt="Genadebeeld Marienloh O.L.V. van Zeven Vreugden in de St. Jozefkerk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Gnadenbild_kirche_marienloh.jpg/159px-Gnadenbild_kirche_marienloh.jpg" decoding="async" width="106" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Gnadenbild_kirche_marienloh.jpg/238px-Gnadenbild_kirche_marienloh.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Gnadenbild_kirche_marienloh.jpg/318px-Gnadenbild_kirche_marienloh.jpg 2x" data-file-width="3086" data-file-height="5243" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Genadebeeld Marienloh O.L.V. van Zeven Vreugden in de St. Jozefkerk</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 247.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 245.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Innenraum_kirche_marienloh.jpg" class="mw-file-description" title="Interieur van deze kerk met plafondschildering[9]"><img alt="Interieur van deze kerk met plafondschildering[9]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Innenraum_kirche_marienloh.jpg/368px-Innenraum_kirche_marienloh.jpg" decoding="async" width="246" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Innenraum_kirche_marienloh.jpg/553px-Innenraum_kirche_marienloh.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Innenraum_kirche_marienloh.jpg/737px-Innenraum_kirche_marienloh.jpg 2x" data-file-width="3745" data-file-height="2746" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Interieur van deze kerk met plafondschildering<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 242px"> <div class="thumb" style="width: 240px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Neuenbeken_Kloster_d.Missionsschwestern_v.kostb.Blut.jpg" class="mw-file-description" title="Klooster Missiezusters v.h. Kostbaar Bloed, Neuenbeken"><img alt="Klooster Missiezusters v.h. Kostbaar Bloed, Neuenbeken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Neuenbeken_Kloster_d.Missionsschwestern_v.kostb.Blut.jpg/360px-Neuenbeken_Kloster_d.Missionsschwestern_v.kostb.Blut.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Neuenbeken_Kloster_d.Missionsschwestern_v.kostb.Blut.jpg/540px-Neuenbeken_Kloster_d.Missionsschwestern_v.kostb.Blut.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Neuenbeken_Kloster_d.Missionsschwestern_v.kostb.Blut.jpg/720px-Neuenbeken_Kloster_d.Missionsschwestern_v.kostb.Blut.jpg 2x" data-file-width="1152" data-file-height="864" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Klooster Missiezusters v.h. Kostbaar Bloed, Neuenbeken</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Overige">Overige</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=29" title="Bewerk dit kopje: Overige" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=29" title="De broncode bewerken van de sectie: Overige"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-packed" style="font-size:85%"> <li class="gallerybox" style="width: 153.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 151.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Rathaus_Paderborn_April_2016.jpg" class="mw-file-description" title="Raadhuis"><img alt="Raadhuis" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Rathaus_Paderborn_April_2016.jpg/227px-Rathaus_Paderborn_April_2016.jpg" decoding="async" width="152" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Rathaus_Paderborn_April_2016.jpg/341px-Rathaus_Paderborn_April_2016.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Rathaus_Paderborn_April_2016.jpg/454px-Rathaus_Paderborn_April_2016.jpg 2x" data-file-width="893" data-file-height="1061" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Raadhuis</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 291.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 289.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_HNF.jpg" class="mw-file-description" title="Heinz Nixdorf MuseumsForum"><img alt="Heinz Nixdorf MuseumsForum" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Paderborn_HNF.jpg/434px-Paderborn_HNF.jpg" decoding="async" width="290" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Paderborn_HNF.jpg/651px-Paderborn_HNF.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Paderborn_HNF.jpg/868px-Paderborn_HNF.jpg 2x" data-file-width="1131" data-file-height="704" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i>Heinz Nixdorf MuseumsForum</i></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 302.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 300.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Schloss_Neuhaus_Gartenfront.jpg" class="mw-file-description" title="Kasteel Schloss Neuhaus"><img alt="Kasteel Schloss Neuhaus" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Schloss_Neuhaus_Gartenfront.jpg/451px-Schloss_Neuhaus_Gartenfront.jpg" decoding="async" width="301" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Schloss_Neuhaus_Gartenfront.jpg/677px-Schloss_Neuhaus_Gartenfront.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Schloss_Neuhaus_Gartenfront.jpg/902px-Schloss_Neuhaus_Gartenfront.jpg 2x" data-file-width="1152" data-file-height="690" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Schloss_Neuhaus_(burcht)" title="Schloss Neuhaus (burcht)">Kasteel <i>Schloss Neuhaus</i></a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 272px"> <div class="thumb" style="width: 270px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_W%C3%A4scherinnen_2011.jpg" class="mw-file-description" title="Wasvrouwen, sculptuur aan de Warme Pader"><img alt="Wasvrouwen, sculptuur aan de Warme Pader" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Paderborn_W%C3%A4scherinnen_2011.jpg/405px-Paderborn_W%C3%A4scherinnen_2011.jpg" decoding="async" width="270" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Paderborn_W%C3%A4scherinnen_2011.jpg/608px-Paderborn_W%C3%A4scherinnen_2011.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Paderborn_W%C3%A4scherinnen_2011.jpg/810px-Paderborn_W%C3%A4scherinnen_2011.jpg 2x" data-file-width="3648" data-file-height="2432" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i>Wasvrouwen</i>, sculptuur aan de <i>Warme Pader</i></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 242px"> <div class="thumb" style="width: 240px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Neptun-Brunnen-Dom.jpg" class="mw-file-description" title="Neptunbrunnen"><img alt="Neptunbrunnen" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Neptun-Brunnen-Dom.jpg/360px-Neptun-Brunnen-Dom.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Neptun-Brunnen-Dom.jpg/540px-Neptun-Brunnen-Dom.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Neptun-Brunnen-Dom.jpg/720px-Neptun-Brunnen-Dom.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i>Neptunbrunnen</i></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 136.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 134.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Museum_f%C3%BCr_Stadtgeschichte_im_Adam-und-Eva-Haus,_Paderborn.jpg" class="mw-file-description" title="Het Adam-en-Eva-Huis (1560)"><img alt="Het Adam-en-Eva-Huis (1560)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Museum_f%C3%BCr_Stadtgeschichte_im_Adam-und-Eva-Haus%2C_Paderborn.jpg/202px-Museum_f%C3%BCr_Stadtgeschichte_im_Adam-und-Eva-Haus%2C_Paderborn.jpg" decoding="async" width="135" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Museum_f%C3%BCr_Stadtgeschichte_im_Adam-und-Eva-Haus%2C_Paderborn.jpg/304px-Museum_f%C3%BCr_Stadtgeschichte_im_Adam-und-Eva-Haus%2C_Paderborn.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Museum_f%C3%BCr_Stadtgeschichte_im_Adam-und-Eva-Haus%2C_Paderborn.jpg/405px-Museum_f%C3%BCr_Stadtgeschichte_im_Adam-und-Eva-Haus%2C_Paderborn.jpg 2x" data-file-width="2736" data-file-height="3648" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Het Adam-en-Eva-Huis (1560)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 242px"> <div class="thumb" style="width: 240px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_Auf_den_Dielen.jpg" class="mw-file-description" title="Vakwerkhuizen, Auf den Dielen"><img alt="Vakwerkhuizen, Auf den Dielen" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Paderborn_Auf_den_Dielen.jpg/360px-Paderborn_Auf_den_Dielen.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Paderborn_Auf_den_Dielen.jpg/540px-Paderborn_Auf_den_Dielen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Paderborn_Auf_den_Dielen.jpg/720px-Paderborn_Auf_den_Dielen.jpg 2x" data-file-width="1152" data-file-height="864" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Vakwerkhuizen, Auf den Dielen</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 136.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 134.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn-Kr%C3%A4merstrasse_10.jpg" class="mw-file-description" title="Vakwerkhuis Krämerstraße"><img alt="Vakwerkhuis Krämerstraße" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Paderborn-Kr%C3%A4merstrasse_10.jpg/202px-Paderborn-Kr%C3%A4merstrasse_10.jpg" decoding="async" width="135" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Paderborn-Kr%C3%A4merstrasse_10.jpg/304px-Paderborn-Kr%C3%A4merstrasse_10.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Paderborn-Kr%C3%A4merstrasse_10.jpg/405px-Paderborn-Kr%C3%A4merstrasse_10.jpg 2x" data-file-width="2736" data-file-height="3648" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Vakwerkhuis" class="mw-redirect" title="Vakwerkhuis">Vakwerkhuis</a> <i>Krämerstraße</i></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 242px"> <div class="thumb" style="width: 240px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Schlo%C3%9F_Neuhaus_Anno_1701.jpg" class="mw-file-description" title="Herenhuis (1701) aan de Residenzstraße te Schloß Neuhaus"><img alt="Herenhuis (1701) aan de Residenzstraße te Schloß Neuhaus" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Schlo%C3%9F_Neuhaus_Anno_1701.jpg/360px-Schlo%C3%9F_Neuhaus_Anno_1701.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Schlo%C3%9F_Neuhaus_Anno_1701.jpg/540px-Schlo%C3%9F_Neuhaus_Anno_1701.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Schlo%C3%9F_Neuhaus_Anno_1701.jpg/720px-Schlo%C3%9F_Neuhaus_Anno_1701.jpg 2x" data-file-width="1152" data-file-height="864" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Herenhuis (1701) aan de <i>Residenzstraße</i> te Schloß Neuhaus</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 242px"> <div class="thumb" style="width: 240px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Elsen_Altenginger_M%C3%BChle1.jpg" class="mw-file-description" title="Elsen, Alt-Enginger watermolen (1058?)"><img alt="Elsen, Alt-Enginger watermolen (1058?)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Elsen_Altenginger_M%C3%BChle1.jpg/360px-Elsen_Altenginger_M%C3%BChle1.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Elsen_Altenginger_M%C3%BChle1.jpg/540px-Elsen_Altenginger_M%C3%BChle1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Elsen_Altenginger_M%C3%BChle1.jpg/720px-Elsen_Altenginger_M%C3%BChle1.jpg 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Elsen, Alt-Enginger watermolen (1058?)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 272px"> <div class="thumb" style="width: 270px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Lippesee_Staumauer.jpg" class="mw-file-description" title="Lippesee"><img alt="Lippesee" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Lippesee_Staumauer.jpg/405px-Lippesee_Staumauer.jpg" decoding="async" width="270" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Lippesee_Staumauer.jpg/608px-Lippesee_Staumauer.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Lippesee_Staumauer.jpg/810px-Lippesee_Staumauer.jpg 2x" data-file-width="2816" data-file-height="1877" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Lippesee</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 242px"> <div class="thumb" style="width: 240px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderborn_Nesthauser_See_Wasserski-Seilbahn_1.jpg" class="mw-file-description" title="Nesthauser See"><img alt="Nesthauser See" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Paderborn_Nesthauser_See_Wasserski-Seilbahn_1.jpg/360px-Paderborn_Nesthauser_See_Wasserski-Seilbahn_1.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Paderborn_Nesthauser_See_Wasserski-Seilbahn_1.jpg/540px-Paderborn_Nesthauser_See_Wasserski-Seilbahn_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Paderborn_Nesthauser_See_Wasserski-Seilbahn_1.jpg/720px-Paderborn_Nesthauser_See_Wasserski-Seilbahn_1.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Nesthauser See</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 242px"> <div class="thumb" style="width: 240px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Paderauen.jpg" class="mw-file-description" title="Ooibos bij de Pader"><img alt="Ooibos bij de Pader" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Paderauen.jpg/360px-Paderauen.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Paderauen.jpg/540px-Paderauen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Paderauen.jpg/720px-Paderauen.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Ooibos" title="Ooibos">Ooibos</a> bij de Pader</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 242px"> <div class="thumb" style="width: 240px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Wewer_Schloss.jpg" class="mw-file-description" title="Kasteel Wewer (1686; gebouwen en omliggend park zijn niet voor bezichtiging opengesteld)"><img alt="Kasteel Wewer (1686; gebouwen en omliggend park zijn niet voor bezichtiging opengesteld)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Wewer_Schloss.jpg/360px-Wewer_Schloss.jpg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Wewer_Schloss.jpg/540px-Wewer_Schloss.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Wewer_Schloss.jpg/720px-Wewer_Schloss.jpg 2x" data-file-width="1152" data-file-height="864" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Kasteel Wewer (1686; gebouwen en omliggend park zijn niet voor bezichtiging opengesteld)</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Trivia">Trivia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=30" title="Bewerk dit kopje: Trivia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=30" title="De broncode bewerken van de sectie: Trivia"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Een aan <a href="/wiki/B%C3%A9sigue" title="Bésigue">Bésigue</a> verwant <a href="/wiki/Kaartspel" title="Kaartspel">kaartspel</a>, <i>zes-en-zestig</i>, dat in Duitsland, maar ook wel in Frankrijk en Groot-Brittannië gespeeld wordt, heeft volgens velen zijn oorsprong in Paderborn. De oudste vermelding hieromtrent dateert van <a href="/wiki/1652" title="1652">1652</a>. Het kaartspel wordt, mede daarom, in het Duits ook wel <i>Paderbörnern</i> genoemd. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Externe_links">Externe links</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&veaction=edit&section=31" title="Bewerk dit kopje: Externe links" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&action=edit&section=31" title="De broncode bewerken van de sectie: Externe links"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67679320">.mw-parser-output .taalaanduiding{font-family:sans-serif;font-size:85%;cursor:help;color:var(--color-subtle,#555)}.mw-parser-output .taalaanduiding span{border-bottom:1px dotted var(--color-subtle,#555)}</style><span class="taalaanduiding" title="Taal: Duits">(<span>de</span>) </span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.paderborn.de/">Website van de gemeente Paderborn</a></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Duits">(<span>de</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dioezesanmuseum-paderborn.de/"><i>Diozesanmuseum</i></a> - kerkelijke kunst museum</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Duits">(<span>de</span>) </span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Nederlands">(<span>nl</span>) </span><span style="font-family:sans-serif; font-weight:bold; font-size:85%; cursor:help; opacity:0.8;" title="...en andere talen">(<span style="border-bottom:1px dotted;">...</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211011072857/https://www.hnf.de/start.html"><i>Heinz-Nixdorf-MuseumsForum</i></a> - computermuseum</li></ul> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Paderborn" class="extiw" title="commons:Paderborn">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div>Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Paderborn" class="extiw" title="commons:Paderborn">Paderborn</a></b></i> op <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a>.</div> </div> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-inw_statistiek-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-inw_statistiek_1-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-inw_statistiek_1-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Duits">(<span>de</span>) </span> <span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.landesdatenbank.nrw.de/ldbnrw/online?operation=abruftabelleBearbeiten&levelindex=1&levelid=1624303046192&auswahloperation=abruftabelleAuspraegungAuswaehlen&auswahlverzeichnis=ordnungsstruktur&auswahlziel=werteabruf&code=12411-01i&auswahltext=&werteabruf=Werteabruf#abreadcrumb">Bevölkerung der Gemeinden Nordrhein-Westfalens am 31. Dezember 2020 – Fortschreibung des Bevölkerungsstandes auf Basis des Zensus vom 9. Mai 2011</a>. Landesbetrieb Information und Technik Nordrhein-Westfalen (IT.NRW). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2021-06-21">21 juni 2021</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Arnout van Cruyningen</span> (2019): <i>De Hanze: De eerste Europese handelsmacht</i>, Uitgeverij Omniboek, Utrecht. <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/9789401915786" title="Speciaal:Boekbronnen/9789401915786">ISBN 9789401915786</a></span>, p. 135</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Oorspronkelijk gewoon <i>Neuhaus</i> geheten. In <a href="/wiki/1957" title="1957">1957</a> werd het woord <i>Schloß</i> voor de oorspronkelijke plaatsnaam gevoegd.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.paderborn.de/rathaus-service/stadtportrait/ortsteile.php"><i>Ortsteile Paderborns.</i></a> Stadt Paderborn.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">De spelling van deze plaatsnaam met -<a href="/wiki/%C3%9F" class="mw-redirect" title="ß">ß</a> i.p.v. met -ss, is niet aangepast ten tijde van de spellingshervorming van de <a href="/wiki/Duitse_taal" class="mw-redirect" title="Duitse taal">Duitse taal</a> in <a href="/wiki/1998" title="1998">1998</a>, om dezelfde redenen, waarom in het Nederlands de plaatsnamen <i><a href="/wiki/Heerenveen_(plaats)" title="Heerenveen (plaats)">Heerenveen</a></i> en <i><a href="/wiki/Oudenbosch" title="Oudenbosch">Oudenbosch</a></i> in <a href="/wiki/1947" title="1947">1947</a> niet zijn verdoopt tot <i>Herenveen</i> of <i>Oudenbos</i>.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Het station is in <a href="/wiki/2021" title="2021">2021</a> gesloopt en vervangen door een nieuw stationscomplex, inclusief een luxe hotel. Deze plannen moeten in januari 2024 gereed zijn.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">De <a href="/wiki/Spoorlijn_Paderborn_Nord_-_Bad_Lippspringe" title="Spoorlijn Paderborn Nord - Bad Lippspringe">spoorlijn Paderborn Nord - Bad Lippspringe</a>, die hier aftakt, is beperkt tot een stukje industriespoor van de Benteler-fabrieken.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Alleen de gevel is origineel. De kerk is na verwoesting in de Tweede Wereldoorlog in moderne stijl herbouwd.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Gemaakt door de schilder <a href="/w/index.php?title=Peter_Schubert&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peter Schubert (de pagina bestaat niet)">Peter Schubert</a> uit Berlijn.</span> </li> </ol></div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Steden_en_gemeenten_in_de_Kreis_Paderborn"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_Kreis_Paderborn" title="Sjabloon:Navigatie Kreis Paderborn"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_Kreis_Paderborn&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Steden_en_gemeenten_in_de_Kreis_Paderborn" class="navigatie-titel">Steden en gemeenten in de <a href="/wiki/Kreis_Paderborn" title="Kreis Paderborn">Kreis Paderborn</a></div> <div class="navigatie-afb-groot noviewer"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:DEU_Kreis_Paderborn_COA.svg" class="mw-file-description" title="Wapen van het district Paderborn"><img alt="Wapen van het district Paderborn" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/DEU_Kreis_Paderborn_COA.svg/35px-DEU_Kreis_Paderborn_COA.svg.png" decoding="async" width="35" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/DEU_Kreis_Paderborn_COA.svg/53px-DEU_Kreis_Paderborn_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/DEU_Kreis_Paderborn_COA.svg/70px-DEU_Kreis_Paderborn_COA.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="589" /></a></span></div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><a href="/wiki/Altenbeken" title="Altenbeken">Altenbeken</a> · <a href="/wiki/Bad_Lippspringe" title="Bad Lippspringe">Bad Lippspringe</a> · <a href="/wiki/Bad_W%C3%BCnnenberg" title="Bad Wünnenberg">Bad Wünnenberg</a> · <a href="/wiki/Borchen" title="Borchen">Borchen</a> · <a href="/wiki/B%C3%BCren_(Westfalen)" title="Büren (Westfalen)">Büren</a> · <a href="/wiki/Delbr%C3%BCck" title="Delbrück">Delbrück</a> · <a href="/wiki/H%C3%B6velhof" title="Hövelhof">Hövelhof</a> · <a href="/wiki/Lichtenau_(Westfalen)" title="Lichtenau (Westfalen)">Lichtenau</a> · <a class="mw-selflink selflink">Paderborn</a> · <a href="/wiki/Salzkotten" title="Salzkotten">Salzkotten</a> </p> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Hanze" data-expandtext="Uitklappen" data-collapsetext="Inklappen"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_Hanze" title="Sjabloon:Navigatie Hanze"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/nl:Overleg_sjabloon:Navigatie_Hanze" title="Overleg sjabloon"><img alt="Overleg sjabloon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_Hanze&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Hanze" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Hanze" title="Hanze">Hanze</a></div> <div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><span class="nowrap"><b><a href="/wiki/Hanzestad" title="Hanzestad">Nederlandse Hanzesteden</a>:</b></span></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Arnhem" title="Arnhem">Arnhem</a> · <a href="/wiki/Bolsward" title="Bolsward">Bolsward</a> · <a href="/wiki/Deventer" title="Deventer">Deventer</a> · <a href="/wiki/Doesburg" title="Doesburg">Doesburg</a> · <a href="/wiki/Elburg_(stad)" title="Elburg (stad)">Elburg</a> · <a href="/wiki/Groningen_(stad)" title="Groningen (stad)">Groningen</a> · <a href="/wiki/Harderwijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Harderwijk (hoofdbetekenis)">Harderwijk</a> · <a href="/wiki/Hasselt_(Overijssel)" title="Hasselt (Overijssel)">Hasselt</a> · <a href="/wiki/Hattem" title="Hattem">Hattem</a> · <a href="/wiki/Kampen_(stad)" title="Kampen (stad)">Kampen</a> · <a href="/wiki/Nijmegen_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Nijmegen (hoofdbetekenis)">Nijmegen</a> · <a href="/wiki/Oldenzaal" title="Oldenzaal">Oldenzaal</a> · <a href="/wiki/Ommen_(stad)" title="Ommen (stad)">Ommen</a> · <a href="/wiki/Roermond_(stad)" title="Roermond (stad)">Roermond</a> · <a href="/wiki/Stavoren" title="Stavoren">Stavoren</a> · <a href="/wiki/Tiel" title="Tiel">Tiel</a> · <a href="/wiki/Venlo_(stad)" title="Venlo (stad)">Venlo</a> · <a href="/wiki/Zaltbommel_(stad)" title="Zaltbommel (stad)">Zaltbommel</a> · <a href="/wiki/Zutphen_(stad)" title="Zutphen (stad)">Zutphen</a> · <a href="/wiki/Zwolle_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Zwolle (hoofdbetekenis)">Zwolle</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Hanzestad" title="Hanzestad">Overige Hanzesteden</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Anklam" title="Anklam">Anklam</a> · <a href="/wiki/Bergen_(Noorwegen)" title="Bergen (Noorwegen)">Bergen</a> · <a href="/wiki/Berlijn_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Berlijn (hoofdbetekenis)">Berlijn-Cölln</a> · <a href="/wiki/Braunschweig_(stad)" title="Braunschweig (stad)">Braunschweig</a> · <a href="/wiki/Bremen_(stad)" title="Bremen (stad)">Bremen</a> · <a href="/wiki/Brugge_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Brugge (hoofdbetekenis)">Brugge</a> · <a href="/wiki/C%C4%93sis_(stad)" title="Cēsis (stad)">Cēsis</a> · <a href="/wiki/Dortmund" title="Dortmund">Dortmund</a> · <a href="/wiki/Duisburg_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Duisburg (hoofdbetekenis)">Duisburg</a> · <a href="/wiki/Erfurt_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Erfurt (hoofdbetekenis)">Erfurt</a> · <a href="/wiki/Gardelegen" title="Gardelegen">Gardelegen</a> · <a href="/wiki/Gda%C5%84sk" title="Gdańsk">Gdańsk</a> · <a href="/wiki/Goslar_(stad)" title="Goslar (stad)">Goslar</a> · <a href="/wiki/G%C3%B6ttingen_(stad)" title="Göttingen (stad)">Göttingen</a> · <a href="/wiki/Great_Yarmouth_(Engeland)" title="Great Yarmouth (Engeland)">Great Yarmouth</a> · <a href="/wiki/Greifswald" title="Greifswald">Greifswald</a> · <a href="/wiki/Halle_(Saale)" title="Halle (Saale)">Halle</a> · <a href="/wiki/Hamburg_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Hamburg (hoofdbetekenis)">Hamburg</a> · <a href="/wiki/Hamelen" title="Hamelen">Hamelen</a> · <a href="/wiki/Hannover_(stad)" title="Hannover (stad)">Hannover</a> · <a href="/wiki/Havelberg" title="Havelberg">Havelberg</a> · <a href="/wiki/Hildesheim_(stad)" title="Hildesheim (stad)">Hildesheim</a> · <a href="/wiki/Kalkar" title="Kalkar">Kalkar</a> · <a href="/wiki/Kaunas" title="Kaunas">Kaunas</a> · <a href="/wiki/Rijksstad_Keulen" title="Rijksstad Keulen">Keulen</a> · <a href="/wiki/Kiel_(Duitsland)" title="Kiel (Duitsland)">Kiel</a> · <a href="/wiki/Klaip%C4%97da_(stad)" title="Klaipėda (stad)">Klaipėda</a> · <a href="/wiki/Koningsbergen" title="Koningsbergen">Koningsbergen</a> · <a href="/wiki/Kopenhagen_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Kopenhagen (hoofdbetekenis)">Kopenhagen</a> · <a href="/wiki/Krakau_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Krakau (hoofdbetekenis)">Krakau</a> · <a href="/wiki/Kuld%C4%ABga" title="Kuldīga">Kuldīga</a> · <a href="/wiki/Londen" title="Londen">Londen</a> · <a href="/wiki/L%C3%BCbeck_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Lübeck (hoofdbetekenis)">Lübeck</a> · <a href="/wiki/L%C3%BCneburg_(stad)" title="Lüneburg (stad)">Lüneburg</a> · <a href="/wiki/Maagdenburg_(stad)" title="Maagdenburg (stad)">Maagdenburg</a> · <a href="/wiki/M%C3%BCnster_(stad)" title="Münster (stad)">Münster</a> · <a href="/wiki/Osnabr%C3%BCck" title="Osnabrück">Osnabrück</a> · <a href="/wiki/Osterburg_(Altmark)" title="Osterburg (Altmark)">Osterburg</a> · <a class="mw-selflink selflink">Paderborn</a> · <a href="/wiki/P%C3%A4rnu" title="Pärnu">Pärnu</a> · <a href="/wiki/Pskov" title="Pskov">Pskov</a> · <a href="/wiki/Quedlinburg_(stad)" title="Quedlinburg (stad)">Quedlinburg</a> · <a href="/wiki/Riga" title="Riga">Riga</a> · <a href="/wiki/Rostock_(stad)" title="Rostock (stad)">Rostock</a> · <a href="/wiki/Salzwedel" title="Salzwedel">Salzwedel</a> · <a href="/wiki/Seehausen_(Altmark)" title="Seehausen (Altmark)">Seehausen</a> · <a href="/wiki/Stargard_(stad)" title="Stargard (stad)">Stargard</a> · <a href="/wiki/Stendal_(stad)" title="Stendal (stad)">Stendal</a> · <a href="/wiki/Stockholm_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Stockholm (hoofdbetekenis)">Stockholm</a> · <a href="/wiki/Stralsund" title="Stralsund">Stralsund</a> · <a href="/wiki/Szczecin" title="Szczecin">Szczecin</a> · <a href="/wiki/Tallinn" title="Tallinn">Tallinn</a> · <a href="/wiki/Tangerm%C3%BCnde" title="Tangermünde">Tangermünde</a> · <a href="/wiki/Tartu" title="Tartu">Tartu</a> · <a href="/wiki/Toru%C5%84" title="Toruń">Toruń</a> · <a href="/wiki/Veliki_Novgorod" title="Veliki Novgorod">Novgorod</a> · <a href="/wiki/Ventspils_(stad)" title="Ventspils (stad)">Ventspils</a> · <a href="/wiki/Visby_(Zweden)" title="Visby (Zweden)">Visby</a> · <a href="/wiki/Werben_(Elbe)" title="Werben (Elbe)">Werben</a> · <a href="/wiki/Wismar" title="Wismar">Wismar</a> · <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocław</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Hanzekantoor" title="Hanzekantoor">Hanzekantoren</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Bryggen" title="Bryggen">Bryggen (Bergen)</a> · <a href="/wiki/Hanzekantoor_van_Brugge" title="Hanzekantoor van Brugge">Hanzekantoor van Brugge</a> · <a href="/wiki/Peterhof_(Novgorod)" title="Peterhof (Novgorod)">Peterhof (Novgorod)</a> · <a href="/wiki/Stalhof" title="Stalhof">Stalhof (Londen)</a> · <a href="/wiki/Oostershuis" title="Oostershuis">Hanzekantoor van Antwerpen</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Zie ook:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Hanzedagen" class="mw-redirect" title="Hanzedagen">Hanzedagen</a> · <a href="/wiki/Hanzevlaggen" title="Hanzevlaggen">Hanzevlaggen</a> · <a href="/wiki/Vitte" title="Vitte">Vitte</a> · <a href="/wiki/Greenwell%27s_Booth" title="Greenwell's Booth">Greenwell's Booth</a> · <a href="/wiki/Schra_van_Novgorod" title="Schra van Novgorod">Schra van Novgorod</a></td></tr><tr><td class="links"></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Hollands-Wendische_Oorlog" title="Hollands-Wendische Oorlog">Hollands-Wendische Oorlog</a> · <a href="/wiki/Vrede_van_Utrecht_(1474)" title="Vrede van Utrecht (1474)">Vrede van Utrecht</a> · <a href="/wiki/Simon_van_Utrecht" title="Simon van Utrecht">Simon van Utrecht</a></td></tr></tbody></table> <hr /> <p><b>Andere hanzen:</b> <a href="/wiki/Vlaamse_Hanze_van_Londen" title="Vlaamse Hanze van Londen">Vlaamse Hanze van Londen</a> · <a href="/wiki/Hanze_der_XVII_steden" title="Hanze der XVII steden">Hanze der XVII steden</a> </p> </div></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&oldid=68022534">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&oldid=68022534</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Paderborn" title="Categorie:Paderborn">Paderborn</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Verborgen categorie: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Pagina%27s_met_niet-numerieke_formatnum-argumenten" title="Categorie:Wikipedia:Pagina's met niet-numerieke formatnum-argumenten">Wikipedia:Pagina's met niet-numerieke formatnum-argumenten</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 26 aug 2024 om 19:12.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Paderborn_(stad)&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7fc47fc68d-cchmm","wgBackendResponseTime":184,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.430","walltime":"0.602","ppvisitednodes":{"value":8530,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":55462,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":19351,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":24,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":52258,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 411.178 1 -total"," 33.25% 136.702 1 Sjabloon:Infobox_Duitse_plaats_plus"," 32.10% 131.972 1 Sjabloon:Infobox_plaats_in_Duitsland"," 31.15% 128.065 1 Sjabloon:Infobox_plaats_in_land"," 30.13% 123.874 1 Sjabloon:Infobox_plaats"," 10.62% 43.661 10 Sjabloon:Array_Duitsland_gemeentes_inwonertallen/Noordrijn-Westfalen"," 8.76% 36.021 1 Sjabloon:Appendix"," 7.97% 32.780 1 Sjabloon:Positiekaart"," 7.84% 32.224 1 Sjabloon:References"," 6.89% 28.325 1 Sjabloon:Navigatie_Hanze"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.012","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":951242,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-559c9fd9f4-xrzwx","timestamp":"20241126130214","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Paderborn (stad)","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Paderborn_(stad)","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2971","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2971","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-03-17T23:30:58Z","dateModified":"2024-08-26T18:12:46Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/5a\/Altstadt_Paderborn.JPG","headline":"stad in Duitsland"}</script> </body> </html>