CINXE.COM
KGB – Wikipedia, wolna encyklopedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>KGB – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"26663e76-a8ac-46e2-91a3-ab43516bfd24","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"KGB","wgTitle":"KGB","wgCurRevisionId":74930471,"wgRevisionId":74930471,"wgArticleId":57472,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Infoboksy – błędne dane – Instytucja państwowa infobox – szef","KGB","Radzieckie służby specjalne"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"KGB","wgRelevantArticleId":57472,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":74930471,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgCoordinates":{"lat":55.76011,"lon":37.62753},"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q80919","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.23"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/RIAN_archive_142949_Lubyanka_Square_in_Moscow.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/RIAN_archive_142949_Lubyanka_Square_in_Moscow.jpg/960px-RIAN_archive_142949_Lubyanka_Square_in_Moscow.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="534"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="KGB – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/KGB"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=KGB&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/KGB"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="auth.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-KGB rootpage-KGB skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Główne menu" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne"><span>Strony specjalne</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=KGB" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=KGB" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=KGB" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=KGB" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Utworzenie_KGB_i_zarząd" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Utworzenie_KGB_i_zarząd"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Utworzenie KGB i zarząd</span> </div> </a> <ul id="toc-Utworzenie_KGB_i_zarząd-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Główne_zadania" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Główne_zadania"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Główne zadania</span> </div> </a> <ul id="toc-Główne_zadania-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Struktura_organizacyjna_w_latach_1980–1991" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Struktura_organizacyjna_w_latach_1980–1991"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Struktura organizacyjna w latach 1980–1991</span> </div> </a> <ul id="toc-Struktura_organizacyjna_w_latach_1980–1991-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wywiad_zagraniczny" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Wywiad_zagraniczny"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Wywiad zagraniczny</span> </div> </a> <ul id="toc-Wywiad_zagraniczny-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Centrala_KGB" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Centrala_KGB"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Centrala KGB</span> </div> </a> <ul id="toc-Centrala_KGB-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kontrwywiad_KGB" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kontrwywiad_KGB"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Kontrwywiad KGB</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kontrwywiad_KGB-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Kontrwywiad KGB</span> </button> <ul id="toc-Kontrwywiad_KGB-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-II_Zarząd_Główny_KGB" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#II_Zarząd_Główny_KGB"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>II Zarząd Główny KGB</span> </div> </a> <ul id="toc-II_Zarząd_Główny_KGB-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-III_Zarząd_Główny_KGB" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#III_Zarząd_Główny_KGB"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>III Zarząd Główny KGB</span> </div> </a> <ul id="toc-III_Zarząd_Główny_KGB-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Zabójcy_z_NKWD/KGB" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zabójcy_z_NKWD/KGB"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Zabójcy z NKWD/KGB</span> </div> </a> <ul id="toc-Zabójcy_z_NKWD/KGB-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pomoc_wojskowo-techniczna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Pomoc_wojskowo-techniczna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Pomoc wojskowo-techniczna</span> </div> </a> <ul id="toc-Pomoc_wojskowo-techniczna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ostatnie_zmiany_i_rozwiązanie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ostatnie_zmiany_i_rozwiązanie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Ostatnie zmiany i rozwiązanie</span> </div> </a> <ul id="toc-Ostatnie_zmiany_i_rozwiązanie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pracownicy_obcych_służb_będący_OZI_KGB" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Pracownicy_obcych_służb_będący_OZI_KGB"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Pracownicy obcych służb będący OZI KGB</span> </div> </a> <ul id="toc-Pracownicy_obcych_służb_będący_OZI_KGB-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Oficerowie_KGB_współpracujący_z_obcym_wywiadem" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Oficerowie_KGB_współpracujący_z_obcym_wywiadem"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Oficerowie KGB współpracujący z obcym wywiadem</span> </div> </a> <ul id="toc-Oficerowie_KGB_współpracujący_z_obcym_wywiadem-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przewodniczący_KGB" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przewodniczący_KGB"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Przewodniczący KGB</span> </div> </a> <ul id="toc-Przewodniczący_KGB-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Spis treści" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">KGB</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 86 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-86" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">86 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="KGB" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%A9_%D8%A3%D9%85%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_(%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D9%8A%D8%AA%D9%8A)" title="لجنة أمن الدولة (الاتحاد السوفيتي) – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="لجنة أمن الدولة (الاتحاد السوفيتي)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="KGB" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/SSR%C4%B0_D%C3%B6vl%C9%99t_T%C9%99hl%C3%BCk%C9%99sizlik_Komit%C9%99si" title="SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A7%87%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%BF" title="কেজিবি – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="কেজিবি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0_%D0%94%D3%99%D2%AF%D0%BB%D3%99%D1%82_%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%B5_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82%D1%8B" title="СССР Дәүләт именлеге комитеты – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="СССР Дәүләт именлеге комитеты" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%8D%D1%82_%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D0%B1%D1%8F%D1%81%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%96_%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0" title="Камітэт дзяржаўнай бяспекі СССР – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Камітэт дзяржаўнай бяспекі СССР" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%8D%D1%82_%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D0%B1%D1%8F%D1%81%D1%8C%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%96_%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0" title="Камітэт дзяржаўнай бясьпекі СССР – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Камітэт дзяржаўнай бясьпекі СССР" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82_%D0%B7%D0%B0_%D0%B4%D1%8A%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B8%D0%B3%D1%83%D1%80%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82_(%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0)" title="Комитет за държавна сигурност (СССР) – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Комитет за държавна сигурност (СССР)" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="KGB" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="KGB" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="KGB" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="KGB" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="KGB" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="KGB" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="KGB" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="KGB" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CE%B9%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%AE_%CE%B3%CE%B9%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CE%BD_%CE%9A%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%91%CF%83%CF%86%CE%AC%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%B1" title="Επιτροπή για την Κρατική Ασφάλεια – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Επιτροπή για την Κρατική Ασφάλεια" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="KGB" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="KGB" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="KGB" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="KGB" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%DA%AF%E2%80%8C%D8%A8" title="کاگب – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="کاگب" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="KGB" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="KGB" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="KGB" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="KGB" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B5%AD%EA%B0%80%EB%B3%B4%EC%95%88%EC%9C%84%EC%9B%90%ED%9A%8C" title="국가보안위원회 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="국가보안위원회" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BD%D5%8D%D5%80%D5%84_%D5%8A%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%BE%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%B8%D5%B4%D5%AB%D5%BF%D5%A5" title="ԽՍՀՄ Պետական անվտանգության կոմիտե – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="ԽՍՀՄ Պետական անվտանգության կոմիտե" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%AC%E0%A5%80" title="केजीबी – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="केजीबी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Odbor_dr%C5%BEavne_sigurnosti" title="Odbor državne sigurnosti – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Odbor državne sigurnosti" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Komitato_pri_Statala_Sekureso" title="Komitato pri Statala Sekureso – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Komitato pri Statala Sekureso" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Komitet_Gosudarstvennoy_Bezopasnosti" title="Komitet Gosudarstvennoy Bezopasnosti – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Komitet Gosudarstvennoy Bezopasnosti" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="KGB" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="KGB" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A7.%D7%92.%D7%91." title="ק.ג.ב. – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="ק.ג.ב." data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%99-%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D_%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98" title="სსრკ-ის სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტი – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სსრკ-ის სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%A1%D0%A0%D0%9E_%D0%BC%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82%D1%82%D1%96%D0%BA_%D2%9B%D0%B0%D1%83%D1%96%D0%BF%D1%81%D1%96%D0%B7%D0%B4%D1%96%D0%BA_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82%D1%96" title="КСРО мемлекеттік қауіпсіздік комитеті – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="КСРО мемлекеттік қауіпсіздік комитеті" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – kurdyjski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="KGB" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Commissio_Securitatis_Publicae_URSS" title="Commissio Securitatis Publicae URSS – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Commissio Securitatis Publicae URSS" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Valsts_dro%C5%A1%C4%ABbas_komiteja" title="Valsts drošības komiteja – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Valsts drošības komiteja" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="KGB" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="KGB" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%93%D0%91" title="КГБ – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="КГБ" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B5%86.%E0%B4%9C%E0%B4%BF.%E0%B4%AC%E0%B4%BF." title="കെ.ജി.ബി. – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="കെ.ജി.ബി." data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D9%8A%D9%87_%D8%AC%D9%89_%D8%A8%D9%89" title="كيه جى بى – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="كيه جى بى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="KGB" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%A5%D0%A3-%D1%8B%D0%BD_%D0%A3%D0%BB%D1%81%D1%8B%D0%B3_%D0%90%D1%8E%D1%83%D0%BB%D0%B0%D0%B0%D1%81_%D1%85%D0%B0%D0%BC%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%85_%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BE" title="ЗХУ-ын Улсыг Аюулаас хамгаалах хороо – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="ЗХУ-ын Улсыг Аюулаас хамгаалах хороо" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/KGB_(Sovjet-Unie)" title="KGB (Sovjet-Unie) – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="KGB (Sovjet-Unie)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%AC%E0%A5%80" title="केजिबी – nepalski" lang="ne" hreflang="ne" data-title="केजिबी" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%BD%E9%80%A3%E5%9B%BD%E5%AE%B6%E4%BF%9D%E5%AE%89%E5%A7%94%E5%93%A1%E4%BC%9A" title="ソ連国家保安委員会 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ソ連国家保安委員会" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="KGB" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="KGB" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="KGB" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/SSSR_Davlat_xavfsizlik_qo%CA%BBmitasi" title="SSSR Davlat xavfsizlik qoʻmitasi – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="SSSR Davlat xavfsizlik qoʻmitasi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%95%E0%A9%87._%E0%A8%9C%E0%A9%80._%E0%A8%AC%E0%A9%80." title="ਕੇ. ਜੀ. ਬੀ. – pendżabski" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਕੇ. ਜੀ. ਬੀ." data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendżabski" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%92_%D8%AC%DB%8C_%D8%A8%DB%8C" title="کے جی بی – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="کے جی بی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%90_%D8%AC%D9%8A_%D8%A8%D9%8A_(KGB)" title="کې جي بي (KGB) – paszto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="کې جي بي (KGB)" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paszto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="KGB" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="KGB" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%93%D0%91" title="КГБ – rusiński" lang="rue" hreflang="rue" data-title="КГБ" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="rusiński" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82_%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D0%B9_%D0%B1%D0%B5%D0%B7%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8_%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0" title="Комитет государственной безопасности СССР – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Комитет государственной безопасности СССР" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%B9%D0%B4%D1%83_%D0%BA%D3%A9%D0%BC%D2%AF%D1%81%D0%BA%D1%8D%D0%BB%D0%B8%D0%BD_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Дойду көмүскэлин комитета – jakucki" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Дойду көмүскэлин комитета" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakucki" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Komitet_gosudarstvennoj_bezopasnosti" title="Komitet gosudarstvennoj bezopasnosti – sardyński" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Komitet gosudarstvennoj bezopasnosti" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardyński" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="KGB" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – sycylijski" lang="scn" hreflang="scn" data-title="KGB" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sycylijski" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="KGB" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="KGB" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="KGB" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82_%D0%B4%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B5_%D0%B1%D0%B5%D0%B7%D0%B1%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8_%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0" title="Комитет државне безбедности СССР – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Комитет државне безбедности СССР" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="KGB" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="KGB" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="KGB" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AF%87%E0%AE%9C%E0%AE%BF%E0%AE%AA%E0%AE%BF" title="கேஜிபி – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="கேஜிபி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/SSRB_d%C3%A4wl%C3%A4t_iminlek_komit%C3%A4te" title="SSRB däwlät iminlek komitäte – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="SSRB däwlät iminlek komitäte" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%86%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%AC%E0%B0%BF" title="కెజిబి – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="కెజిబి" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84%E0%B8%93%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90_(%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B9%82%E0%B8%8B%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%95)" title="คณะกรรมการความมั่นคงแห่งรัฐ (สหภาพโซเวียต) – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="คณะกรรมการความมั่นคงแห่งรัฐ (สหภาพโซเวียต)" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="KGB" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D1%96%D1%82%D0%B5%D1%82_%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%BE%D1%97_%D0%B1%D0%B5%D0%B7%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D0%B8_%D0%A1%D0%A0%D0%A1%D0%A0" title="Комітет державної безпеки СРСР – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Комітет державної безпеки СРСР" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%92_%D8%AC%DB%8C_%D8%A8%DB%8C" title="کے جی بی – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="کے جی بی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/KGB" title="KGB – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="KGB" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%85%8B%E6%A0%BC%E5%8B%83" title="克格勃 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="克格勃" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%90_%D7%92%D7%A2_%D7%91%D7%A2" title="קא גע בע – jidysz" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קא גע בע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jidysz" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%98%87%E8%81%AF%E7%A7%98%E5%AF%86%E8%AD%A6%E5%AF%9F" title="蘇聯秘密警察 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="蘇聯秘密警察" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%85%8B%E6%A0%BC%E5%8B%83" title="克格勃 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="克格勃" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-syl mw-list-item"><a href="https://syl.wikipedia.org/wiki/%EA%A0%87%EA%A0%A6%EA%A0%8E%EA%A0%A4%EA%A0%9B%EA%A0%A4" title="ꠇꠦꠎꠤꠛꠤ – Sylheti" lang="syl" hreflang="syl" data-title="ꠇꠦꠎꠤꠛꠤ" data-language-autonym="ꠍꠤꠟꠐꠤ" data-language-local-name="Sylheti" class="interlanguage-link-target"><span>ꠍꠤꠟꠐꠤ</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q80919#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/KGB" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:KGB" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/KGB"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=KGB&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/KGB"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=KGB&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/KGB" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/KGB" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=KGB&oldid=74930471" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=KGB&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=KGB&id=74930471&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FKGB"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FKGB"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=KGB"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=KGB&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=KGB&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:KGB" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q80919" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span id="coordinates" class="coordinates plainlinks">Na mapach: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 1.5x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&pagename=KGB&params=55.76011_N_37.62753_E_type:building"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 55°45′36,40″N 37°37′39,11″E"><span class="latitude">55°45′36,40″N</span> <span class="longitude">37°37′39,11″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 55,760110 37,627530"><span class="latitude">55,760110</span> <span class="longitude">37,627530</span></span></span></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/40px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/60px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy służb bezpieczeństwa ZSRR. Zobacz też: <a href="/wiki/Komitet_Bezpiecze%C5%84stwa_Pa%C5%84stwowego_Republiki_Bia%C5%82orusi" title="Komitet Bezpieczeństwa Państwowego Republiki Białorusi">KGB na Białorusi</a> i <a href="/wiki/KGB_(Osetia_Po%C5%82udniowa)" class="mw-redirect" title="KGB (Osetia Południowa)">KGB w Osetii Południowej</a>.</span></div> <table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75562627">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Komitet Bezpieczeństwa Państwowego przy Radzie Ministrów ZSRR – KGB</div><div class="iboxt-2"><span style="font-style: normal;" lang="ru">Комитет государственной безопасности – КГБ</span></div> </caption> <tbody><tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Emblema_KGB.svg" class="mw-file-description" title="Symbol KGB (Miecz i tarcza)"><img alt="Logo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Emblema_KGB.svg/120px-Emblema_KGB.svg.png" decoding="async" width="72" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Emblema_KGB.svg/145px-Emblema_KGB.svg.png 2x" data-file-width="151" data-file-height="291" /></a></span><br />Symbol KGB (Miecz i tarcza) </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:RIAN_archive_142949_Lubyanka_Square_in_Moscow.jpg" class="mw-file-description" title="Budynek aparatu centralnego KGB ZSRR (Łubianka)"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/RIAN_archive_142949_Lubyanka_Square_in_Moscow.jpg/250px-RIAN_archive_142949_Lubyanka_Square_in_Moscow.jpg" decoding="async" width="240" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/RIAN_archive_142949_Lubyanka_Square_in_Moscow.jpg/500px-RIAN_archive_142949_Lubyanka_Square_in_Moscow.jpg 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="683" /></a></span><br />Budynek aparatu centralnego KGB ZSRR (<a href="/wiki/%C5%81ubianka_(Moskwa)" title="Łubianka (Moskwa)">Łubianka</a>) </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pa%C5%84stwo" title="Państwo">Państwo</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/40px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/60px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich" title="Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich">ZSRR</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Data utworzenia </th> <td> <p>1954 </p> </td></tr> <tr> <th>Data likwidacji </th> <td> <p>1991 </p> </td></tr> <tr> <th>Przewodniczący<br />Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego </th> <td> <p><a href="/wiki/Wadim_Bakatin" title="Wadim Bakatin">Wadim Bakatin</a> (ostatni) </p> </td></tr> <tr> <th>Zatrudnienie </th> <td> <p>480 000 (1991) </p> </td></tr> <tr style="background:#EAECF0; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;"> <td colspan="2">Adres </td></tr> <tr style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); text-align:center;"> <td colspan="2">pl. Dzierżyńskiego 2 (<a href="/wiki/Plac_%C5%81ubia%C5%84ski_w_Moskwie" title="Plac Łubiański w Moskwie">pl. Łubianka</a> 2), Moskwa </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie Moskwy</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna Moskwy"><img alt="Mapa konturowa Moskwy, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „KGB”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Msk_blank.svg/250px-Msk_blank.svg.png" decoding="async" width="238" height="316" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Msk_blank.svg/500px-Msk_blank.svg.png 1.5x" data-file-width="4842" data-file-height="6437" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:29.712107419208%;left:70.811112542402%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&params=55.76011_N_37.62753_E_type:building_" title="KGB"><img alt="KGB" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:61px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-0.5em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">KGB</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie Rosji</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna Rosji"><img alt="Mapa konturowa Rosji, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „KGB”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Russia_edcp_location_map.svg/250px-Russia_edcp_location_map.svg.png" decoding="async" width="238" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Russia_edcp_location_map.svg/500px-Russia_edcp_location_map.svg.png 1.5x" data-file-width="1181" data-file-height="637" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:39.441919737121%;left:11.760956931731%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&params=55.76011_N_37.62753_E_type:building_" title="KGB"><img alt="KGB" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:120px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-0.5em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">KGB</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-bottom:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"><span class="coordinates inline inline-and-top plainlinks"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 1.5x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&pagename=KGB&params=55.76011_N_37.62753_E_type:building"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 55°45′36,40″N 37°37′39,11″E"><span class="latitude">55°45′36,40″N</span> <span class="longitude">37°37′39,11″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 55,760110 37,627530"><span class="latitude">55,760110</span> <span class="longitude">37,627530</span></span></span></a></span> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:KGB" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/60px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:KGB" class="extiw" title="commons:Category:KGB">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:KGB_first_law.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/KGB_first_law.jpg/250px-KGB_first_law.jpg" decoding="async" width="220" height="280" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/KGB_first_law.jpg/330px-KGB_first_law.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/KGB_first_law.jpg/500px-KGB_first_law.jpg 2x" data-file-width="612" data-file-height="780" /></a><figcaption>Dekret Prezydium Rady Najwyższej ZSRR o powołaniu Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego przy Radzie Ministrów ZSRR (13 marca 1954)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:%D0%A3%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%81%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8F_%D0%9A%D0%93%D0%91.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/%D0%A3%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%81%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8F_%D0%9A%D0%93%D0%91.jpg/250px-%D0%A3%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%81%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8F_%D0%9A%D0%93%D0%91.jpg" decoding="async" width="220" height="78" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/%D0%A3%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%81%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8F_%D0%9A%D0%93%D0%91.jpg/330px-%D0%A3%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%81%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8F_%D0%9A%D0%93%D0%91.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/%D0%A3%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%81%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8F_%D0%9A%D0%93%D0%91.jpg/500px-%D0%A3%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B4%D1%81%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8F_%D0%9A%D0%93%D0%91.jpg 2x" data-file-width="656" data-file-height="233" /></a><figcaption>Legitymacja Przewodniczącego KGB ZSRR Jurija Andropowa ważna do 31 grudnia 1980</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:%D0%A3%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D1%81%D1%82._%D0%BB%D0%B5%D0%B9%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B0_%D0%9A%D0%93%D0%91_%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/%D0%A3%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D1%81%D1%82._%D0%BB%D0%B5%D0%B9%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B0_%D0%9A%D0%93%D0%91_%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0.jpg/250px-%D0%A3%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D1%81%D1%82._%D0%BB%D0%B5%D0%B9%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B0_%D0%9A%D0%93%D0%91_%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0.jpg" decoding="async" width="220" height="71" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/%D0%A3%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D1%81%D1%82._%D0%BB%D0%B5%D0%B9%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B0_%D0%9A%D0%93%D0%91_%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0.jpg/330px-%D0%A3%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D1%81%D1%82._%D0%BB%D0%B5%D0%B9%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B0_%D0%9A%D0%93%D0%91_%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/%D0%A3%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D1%81%D1%82._%D0%BB%D0%B5%D0%B9%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B0_%D0%9A%D0%93%D0%91_%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0.jpg/500px-%D0%A3%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D1%81%D1%82._%D0%BB%D0%B5%D0%B9%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B0_%D0%9A%D0%93%D0%91_%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0.jpg 2x" data-file-width="880" data-file-height="285" /></a><figcaption>Legitymacja młodszego oficera KGB ZSRR, dająca prawo do posiadania i noszenia broni palnej, ważna do 31 grudnia 1990</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:KGB_Vilnius.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/KGB_Vilnius.JPG/250px-KGB_Vilnius.JPG" decoding="async" width="220" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/KGB_Vilnius.JPG/330px-KGB_Vilnius.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/KGB_Vilnius.JPG/500px-KGB_Vilnius.JPG 2x" data-file-width="2121" data-file-height="1695" /></a><figcaption>Pomnik ofiar KGB w Wilnie (Litwa)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Vladimir_Putin_in_KGB_uniform.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Vladimir_Putin_in_KGB_uniform.jpg/170px-Vladimir_Putin_in_KGB_uniform.jpg" decoding="async" width="170" height="238" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Vladimir_Putin_in_KGB_uniform.jpg/255px-Vladimir_Putin_in_KGB_uniform.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Vladimir_Putin_in_KGB_uniform.jpg/340px-Vladimir_Putin_in_KGB_uniform.jpg 2x" data-file-width="2003" data-file-height="2799" /></a><figcaption><a href="/wiki/W%C5%82adimir_Putin" title="Władimir Putin">Władimir Putin</a> w mundurze KGB w czasie służby w Dreźnie (około 1980 r.)</figcaption></figure> <p><b>Komitet Bezpieczeństwa Państwowego przy Radzie Ministrów ZSRR – KGB ZSRR</b> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_rosyjski" title="Język rosyjski">ros.</a> Комите́т госуда́рственной безопа́сности – КГБ СССР, <i>Komitiet gosudarstwiennoj biezopasnosti pri Sowietie Ministrow SSSR</i>, wym. <span title="To jest transkrypcja fonetyczna IPA" class="IPA nounderlines" style="font-family: 'Cambria','DejaVu Sans','Doulos SIL','Lucida Grande','Segoe UI','Arial Unicode MS','Adobe Pi Std','Lucida Sans Unicode','Chrysanthi Unicode',Code2000,Gentium,GentiumAlt,'TITUS Cyberbit Basic','Bitstream Vera Sans','Bitstream Cyberbit','Hiragino Kaku Gothic Pro','Matrix Unicode',sans-serif;">[<a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_zwarta_mi%C4%99kkopodniebienna_bezd%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska zwarta miękkopodniebienna bezdźwięczna">k</a><a href="/wiki/Szwa" title="Szwa">ə</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_nosowa_dwuwargowa_d%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska nosowa dwuwargowa dźwięczna">m</a><a href="/wiki/Palatalizacja" title="Palatalizacja">ʲ</a><a href="/wiki/Samog%C5%82oska_prawie_przymkni%C4%99ta_przednia_scentralizowana_niezaokr%C4%85glona" title="Samogłoska prawie przymknięta przednia scentralizowana niezaokrąglona">ɪ</a><a href="/wiki/Akcent_wyrazowy" title="Akcent wyrazowy">ˈ</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_zwarta_dzi%C4%85s%C5%82owa_bezd%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska zwarta dziąsłowa bezdźwięczna">t</a><a href="/wiki/Palatalizacja" title="Palatalizacja">ʲ</a><a href="/wiki/Samog%C5%82oska_p%C3%B3%C5%82przymkni%C4%99ta_przednia_niezaokr%C4%85glona" title="Samogłoska półprzymknięta przednia niezaokrąglona">e</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_zwarta_dzi%C4%85s%C5%82owa_bezd%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska zwarta dziąsłowa bezdźwięczna">t</a> <a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_zwarta_mi%C4%99kkopodniebienna_d%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska zwarta miękkopodniebienna dźwięczna">ɡ</a><a href="/wiki/Szwa" title="Szwa">ə</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_szczelinowa_dzi%C4%85s%C5%82owa_bezd%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska szczelinowa dziąsłowa bezdźwięczna">s</a><a href="/wiki/Samog%C5%82oska_prawie_przymkni%C4%99ta_tylna_scentralizowana_zaokr%C4%85glona" title="Samogłoska prawie przymknięta tylna scentralizowana zaokrąglona">ʊ</a><a href="/wiki/Akcent_wyrazowy" title="Akcent wyrazowy">ˈ</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_zwarta_dzi%C4%85s%C5%82owa_d%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska zwarta dziąsłowa dźwięczna">d</a><a href="/wiki/Samog%C5%82oska_otwarta_przednia_niezaokr%C4%85glona" title="Samogłoska otwarta przednia niezaokrąglona">a</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_dr%C5%BC%C4%85ca_dzi%C4%85s%C5%82owa_d%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska drżąca dziąsłowa dźwięczna">r</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_szczelinowa_dzi%C4%85s%C5%82owa_bezd%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska szczelinowa dziąsłowa bezdźwięczna">s</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_zwarta_dzi%C4%85s%C5%82owa_bezd%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska zwarta dziąsłowa bezdźwięczna">t</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_szczelinowa_wargowo-z%C4%99bowa_d%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska szczelinowa wargowo-zębowa dźwięczna">v</a><a href="/wiki/Palatalizacja" title="Palatalizacja">ʲ</a><a href="/wiki/Samog%C5%82oska_prawie_przymkni%C4%99ta_przednia_scentralizowana_niezaokr%C4%85glona" title="Samogłoska prawie przymknięta przednia scentralizowana niezaokrąglona">ɪ</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_nosowa_dzi%C4%85s%C5%82owa_d%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska nosowa dziąsłowa dźwięczna">n</a><a href="/wiki/Geminata" title="Geminata">ː</a><a href="/wiki/Szwa" title="Szwa">ə</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_p%C3%B3%C5%82otwarta_podniebienna_d%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska półotwarta podniebienna dźwięczna">j</a> <a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_zwarta_dwuwargowa_d%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska zwarta dwuwargowa dźwięczna">b</a><a href="/wiki/Palatalizacja" title="Palatalizacja">ʲ</a><a href="/wiki/Samog%C5%82oska_prawie_przymkni%C4%99ta_przednia_scentralizowana_niezaokr%C4%85glona" title="Samogłoska prawie przymknięta przednia scentralizowana niezaokrąglona">ɪ</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_szczelinowa_dzi%C4%85s%C5%82owa_d%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska szczelinowa dziąsłowa dźwięczna">z</a><a href="/wiki/Samog%C5%82oska_prawie_otwarta_centralna" title="Samogłoska prawie otwarta centralna">ɐ</a><a href="/wiki/Akcent_wyrazowy" title="Akcent wyrazowy">ˈ</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_zwarta_dwuwargowa_bezd%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska zwarta dwuwargowa bezdźwięczna">p</a><a href="/wiki/Samog%C5%82oska_otwarta_przednia_niezaokr%C4%85glona" title="Samogłoska otwarta przednia niezaokrąglona">a</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_szczelinowa_dzi%C4%85s%C5%82owa_bezd%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska szczelinowa dziąsłowa bezdźwięczna">s</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_nosowa_dzi%C4%85s%C5%82owa_d%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska nosowa dziąsłowa dźwięczna">n</a><a href="/wiki/Szwa" title="Szwa">ə</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_szczelinowa_dzi%C4%85s%C5%82owa_bezd%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska szczelinowa dziąsłowa bezdźwięczna">s</a><a href="/wiki/Palatalizacja" title="Palatalizacja">ʲ</a><a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82g%C5%82oska_zwarta_dzi%C4%85s%C5%82owa_bezd%C5%BAwi%C4%99czna" title="Spółgłoska zwarta dziąsłowa bezdźwięczna">t</a><a href="/wiki/Palatalizacja" title="Palatalizacja">ʲ</a><a href="/wiki/Samog%C5%82oska_prawie_przymkni%C4%99ta_przednia_scentralizowana_niezaokr%C4%85glona" title="Samogłoska prawie przymknięta przednia scentralizowana niezaokrąglona">ɪ</a>]</span><small> (<span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Speaker_Icon.svg/13px-Speaker_Icon.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Speaker_Icon.svg/20px-Speaker_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Speaker_Icon.svg/26px-Speaker_Icon.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="500" /></span></span> <a href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Ru-KGB.ogg" class="internal" title="Ru-KGB.ogg">odsłuchaj</a>)</small>) – utworzony w 1954 po likwidacji <a href="/wiki/Ministerstwo_Bezpiecze%C5%84stwa_Pa%C5%84stwowego_ZSRR" title="Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR">MGB</a> organ państwowy przy Radzie Ministrów <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich" title="Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich">ZSRR</a> kierujący siłami bezpieczeństwa wewnętrznego (policja polityczna, wojska wewnętrzne i wojska ochrony pogranicza) i zewnętrznego (wywiad i kontrwywiad, aparat dywersyjno-szpiegowski)<sup id="cite_ref-pwn0_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-pwn0-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Jedna z dwóch <a href="/wiki/S%C5%82u%C5%BCby_specjalne" class="mw-redirect" title="Służby specjalne">służb specjalnych</a> ZSRR. Stosował inwigilację ludności, <a href="/wiki/Dezinformacja" title="Dezinformacja">dezinformację</a>, zwalczał rzeczywistych i domniemanych przeciwników <a href="/wiki/Komunistyczna_Partia_Zwi%C4%85zku_Radzieckiego" title="Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego">KPZR</a> i niezależny obieg informacji. </p><p>KGB istniał od marca 1954 do października 1991. Był następcą m.in. <a href="/wiki/Czeka" title="Czeka">CzeKa</a> i <a href="/wiki/NKWD" title="NKWD">NKWD</a>. W <a href="/wiki/Propaganda#Propaganda_reżimów_totalitarnych" title="Propaganda">propagandzie komunistycznej</a> często określany jako „tarcza i miecz partii” (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_rosyjski" title="Język rosyjski">ros.</a> <span style="font-style: normal;" lang="ru">щит и меч</span>). W trakcie <a href="/wiki/Pieriestrojka" title="Pieriestrojka">pieriestrojki</a> i w czasie <a href="/wiki/Rozpad_ZSRR" title="Rozpad ZSRR">rozpadu ZSRR</a> był stopniowo dzielony, a wiele komórek organizacyjnych zlikwidowano. </p><p>Główne komórki organizacyjne KGB zostały przekształcone w <a href="/wiki/Rosja" title="Rosja">Federacji Rosyjskiej</a> w szereg instytucji: </p> <ul><li><a href="/wiki/S%C5%82u%C5%BCba_Wywiadu_Zagranicznego_Federacji_Rosyjskiej" title="Służba Wywiadu Zagranicznego Federacji Rosyjskiej">Służba Wywiadu Zagranicznego Federacji Rosyjskiej</a>,</li> <li><a href="/wiki/Federalna_S%C5%82u%C5%BCba_Bezpiecze%C5%84stwa_Federacji_Rosyjskiej" title="Federalna Służba Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej">Federalna Służba Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej</a>,</li> <li><a href="/wiki/Federalna_S%C5%82u%C5%BCba_Ochrony_Federacji_Rosyjskiej" title="Federalna Służba Ochrony Federacji Rosyjskiej">Federalna Służba Ochrony Federacji Rosyjskiej</a>.</li></ul> <p>Do głównych zadań KGB należało gromadzenie informacji wywiadowczych poza granicami Związku Radzieckiego, ochrona kontrwywiadowcza armii, marynarki wojennej i lotnictwa oraz samego Komitetu, ochrona granic państwowych ZSRR, nadzór nad obiektami nuklearnymi i większymi ośrodkami przemysłowymi tego kraju, ochrona budynków rządowych oraz dostojników partyjnych w kraju i poza jego granicami, w tym ambasad i konsulatów. </p><p>W skład KGB wchodziło dziewięć zarządów głównych, z których największą rolę odgrywały: I (wywiad), II (kontrwywiad), III (kontrwywiad wojskowy), V (walka ideologiczna i zwalczanie dysydentów), VI (wywiad i kontrwywiad gospodarczy), VII (inwigilacja) i IX (ochrona dostojników państwowych). Oprócz tego poza strukturami zarządów głównych istniały specjalne oddziały zabójców działających na całym świecie (tzw. mokryje dieła). </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Utworzenie_KGB_i_zarząd"><span id="Utworzenie_KGB_i_zarz.C4.85d"></span>Utworzenie KGB i zarząd</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Utworzenie KGB i zarząd" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Utworzenie KGB i zarząd"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Po śmierci Stalina w marcu 1953 pierwszą decyzją najwyższych władz ZSRR było zlikwidowanie ogromnego <a href="/wiki/Ministerstwo_Bezpiecze%C5%84stwa_Pa%C5%84stwowego_ZSRR" title="Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR">Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR</a> (MGB ZSRR) i włączenie jego struktur do MWD ZSRR oraz mianowanie ministrem spraw wewnętrznych <a href="/wiki/Marsza%C5%82ek_Zwi%C4%85zku_Radzieckiego" title="Marszałek Związku Radzieckiego">marszałka ZSRR</a>, <a href="/wiki/%C5%81awrientij_Beria" title="Ławrientij Beria">Ławrientija Berii</a>. Dokonując tych zmian Beria stanął na czele potężnego aparatu represji w stylu NKWD z końcowych lat trzydziestych. Wkrótce Beria oraz jego ludzie, czyli tak zwana „mafia gruzińska”, m.in. <a href="/wiki/%C5%81awrientij_Canawa" title="Ławrientij Canawa">Ławrientij Canawa</a>, <a href="/wiki/Siergiej_Goglidze" title="Siergiej Goglidze">Siergiej Goglidze</a>, <a href="/wiki/W%C5%82adimir_Diekanozow" title="Władimir Diekanozow">Władimir Diekanozow</a>, <a href="/wiki/Amajak_Kobu%C5%82ow" title="Amajak Kobułow">Amajak Kobułow</a> i jego brat <a href="/wiki/Bogdan_Kobu%C5%82ow" title="Bogdan Kobułow">Bogdan Kobułow</a>, <a href="/wiki/Wsiewo%C5%82od_Mierku%C5%82ow" title="Wsiewołod Mierkułow">Wsiewołod Mierkułow</a>, <a href="/wiki/Pawie%C5%82_Mieszyk" title="Pawieł Mieszyk">Pawieł Mieszyk</a>, <a href="/wiki/Lew_W%C5%82odzimirski" title="Lew Włodzimirski">Lew Włodzimirski</a> i inni zostali aresztowani i postawieni przed sądem, gdzie większość dostała najwyższy wymiar kary. </p><p>Z <a href="/wiki/Ministerstwo_Spraw_Wewn%C4%99trznych_ZSRR" title="Ministerstwo Spraw Wewnętrznych ZSRR">MWD</a> zostały wydzielone piony wcześniej należące do MGB i niektóre należące do MWD. M.in. na styczeń 1954 pion policji politycznej reprezentowany przez 4. Zarząd (tajno-polityczny) MWD, piony wywiadu zagranicznego, którym się zajmował II Zarząd Główny MWD, kontrwywiadu cywilnego, który leżał w gestii I Zarządu Głównego MWD, wojskowego III Zarząd MWD oraz inne piony, które zajmowały się bezpieczeństwem gospodarki, transportu oraz śledztwami w szczególnie ważnych sprawach, techniką operacyjną oraz wiele innych komórek, które znajdowały się w byłym <a href="/wiki/Ministerstwo_Bezpiecze%C5%84stwa_Pa%C5%84stwowego_ZSRR" title="Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR">Ministerstwie B.P</a> i wówczas bardzo uszczuplonym MWD ZSRR. W wyniku tych zmian powstał oddzielny Komitet Bezpieczeństwa Państwowego – KGB. </p><p>KGB działało początkowo na prawach „ministerstwa”, podlegając bezpośrednio premierowi. Pierwszym przewodniczącym KGB został generał <a href="/wiki/Iwan_Sierow" title="Iwan Sierow">Iwan Sierow</a>. Stał on na czele komitetu przez cztery lata, od 1954 do 1958. Wcześniej Sierow był zastępcą dowódcy i dowódcą <a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Zarz%C4%85d_Wywiadowczy" title="Główny Zarząd Wywiadowczy">GRU</a>. Po <a href="/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa">II wojnie światowej</a> został wysłany do <a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polski</a> jako główny doradca radziecki przy <a href="/wiki/Ministerstwo_Bezpiecze%C5%84stwa_Publicznego" title="Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego">Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego</a>. Osobiście, jako gen. <i>Iwanow</i>, przeprowadził w 1945 aresztowanie <i><a href="/wiki/Proces_szesnastu" title="Proces szesnastu">16 przywódców Polski Podziemnej</a></i>, postawionych następnie przed sądem w <a href="/wiki/Moskwa" title="Moskwa">Moskwie</a>. Po objęciu stanowiska przewodniczącego KGB poinformował <a href="/wiki/Nikita_Chruszczow" title="Nikita Chruszczow">Nikitę Chruszczowa</a> o istnieniu <i>archiwum Ławrientija Berii</i>, w którym znajdowały się materiały kompromitujące Chruszczowa i najwyższych dostojników partyjnych. Sierow odszedł z KGB w 1958, by ponownie zostać dowódcą wywiadu wojskowego GRU. </p><p>W latach 1958–1961 przewodniczącym KGB był <a href="/wiki/Aleksandr_Szelepin" title="Aleksandr Szelepin">Aleksandr Szelepin</a>. W momencie nominacji miał niewiele ponad 40 lat. W czasie II wojny światowej dowodził oddziałem partyzanckim, w latach 1952–1958 był przewodniczącym <a href="/wiki/Komsomo%C5%82" title="Komsomoł">Komsomołu</a>. Podjął przekształcanie KGB w dobrej jakości służbę wywiadowczo-kontrwywiadowczą. Odsunął od stanowisk wielu starych stalinowców, także niebędących <a href="/wiki/Rosjanie" title="Rosjanie">Rosjanami</a>, zastępując ich bardziej inteligentnymi, ściągniętymi z Komsomołu absolwentami uczelni. </p><p>Pod koniec lat pięćdziesiątych XX w. na polecenie <a href="/wiki/Towarzysz" title="Towarzysz">towarzysza</a> Chruszczowa A. Szelepin niejawnie badał sprawę <a href="/wiki/Zbrodnia_katy%C5%84ska" title="Zbrodnia katyńska">zbrodni katyńskiej</a> na Polakach i po wykonaniu kwerendy przechowywanych przez <a href="/wiki/NKWD" title="NKWD">NKWD</a>, a potem przez KGB dokumentów, w przedstawionej niejawnej notatce służbowej nr N-632-Sz (<i>Н-632-Ш</i>) z 3 marca 1959 zaproponował zniszczenie 21 857 teczek osobowych zamordowanych Polaków – jak się wyraził <i>osób byłej Polski burżuazyjnej</i> – jako nieprzydatnych zarówno operacyjnie, jak i historycznie, a zachowanie jedynie głównych dokumentów mieszczących się w oddzielnej, niewielkiej teczce. Propozycja została zatwierdzona i wykonana, a teczka otrzymała nazwę specjalnej teczki nr 1, i jako jedna z najważniejszych tajemnic ZSRR wchodziła do wydzielonego, specjalnego zbioru dokumentów dostępnych wyłącznie przywódcy <a href="/wiki/Komunistyczna_Partia_Zwi%C4%85zku_Radzieckiego" title="Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego">KPZR</a> i przekazywanych mu przy objęciu władzy. </p><p>A. Szelepin odszedł z KGB w 1961, ale nie stracił nad nim kontroli, objął bowiem funkcję przewodniczącego nowo utworzonej i dysponującej szerokimi uprawnieniami partyjno-państwowej komisji kontroli wszystkich służb specjalnych. </p><p>Po odejściu Szelepina nowym Przewodniczącym Komitetu został jeszcze młodszy od swego poprzednika (wówczas 37-letni), ale nie mniej dynamiczny protegowany Szelepina <a href="/wiki/W%C5%82adimir_Siemiczastny" title="Władimir Siemiczastny">Władimir Jefimowicz Siemiczastny</a>. Zgodnie z wytycznymi Chruszczowa, Siemiczastny kontynuował oczyszczanie archiwów z materiałów, przypominających stalinowską przeszłość członków Prezydium Rady Najwyższej KPZR. Z polecenia Siemiczastnego zniszczono 9 tomów materiałów, dotyczących zlikwidowanych w latach stalinowskiego terroru członków Komitetu Centralnego, wyższych oficerów służb wywiadowczych (takich jak – <a href="/wiki/Jan_Bierzin" title="Jan Bierzin">Jan Berzin</a> szef GRU, <a href="/wiki/Abram_S%C5%82ucki" title="Abram Słucki">Abram Słucki</a> i <a href="/wiki/Siergiej_Szpigelglas" title="Siergiej Szpigelglas">Siergiej Szpigelglas</a> – szefowie Zarządu VII <a href="/wiki/GUGB" title="GUGB">Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego</a> i wielu innych) oraz zamieszkałych w Moskwie komunistów z partii zagranicznych. </p><p>Władimir Siemiczastny odszedł z KGB w maju 1967, zastąpił go były <a href="/wiki/Ambasador" title="Ambasador">ambasador</a> ZSRR w <a href="/wiki/Budapeszt" title="Budapeszt">Budapeszcie</a> <a href="/wiki/Jurij_Andropow" title="Jurij Andropow">Jurij Andropow</a>. Pod kierownictwem Jurija Andropowa (1967–1982) KGB ZSRR cieszyło się wysoką pozycją w strukturach władzy ZSRR. Przed objęciem stanowiska Przewodniczącego Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR Andropow był od 1954 do 1957 ambasadorem ZSRR w Budapeszcie. Pełnił stanowisko ambasadora ZSRR podczas <a href="/wiki/Powstanie_w%C4%99gierskie_1956" title="Powstanie węgierskie 1956">powstania węgierskiego</a> w 1956, gdzie odegrał ważną rolę podczas interwencji <a href="/wiki/Armia_Czerwona" title="Armia Czerwona">Armii Radzieckiej</a> w tym kraju. Później często wspominał rozwścieczony tłum mieszkańców <a href="/wiki/Budapeszt" title="Budapeszt">Budapesztu</a>, wieszający na latarniach ulicznych znienawidzonych agentów węgierskiej służby bezpieczeństwa. Po powrocie z Węgier w 1957 kierował Wydziałem Łączności z Bratnimi Partiami Krajów Socjalistycznych Komitetu Centralnego <a href="/wiki/Komunistyczna_Partia_Zwi%C4%85zku_Radzieckiego" title="Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego">KPZR</a>, który odpowiadał za stosunki <a href="/wiki/Kreml" title="Kreml">Kremla</a> z partiami komunistycznymi krajów bloku wschodniego m.in. <a href="/wiki/Polska_Zjednoczona_Partia_Robotnicza" title="Polska Zjednoczona Partia Robotnicza">PZPR</a>. </p><p>Po śmierci <a href="/wiki/Leonid_Bre%C5%BCniew" title="Leonid Breżniew">Leonida Breżniewa</a> generał armii KGB ZSRR Andropow odszedł ze służby. J. Andropow był drugim pod względem długości pełnienia funkcji szefem radzieckich <a href="/wiki/S%C5%82u%C5%BCby_specjalne" class="mw-redirect" title="Służby specjalne">służb specjalnych</a> (dłużej był tylko Ławrientij Beria). W 1982 Przewodniczącym Komitetu po Andropowie został na krótko <a href="/wiki/Witalij_Fiedorczuk" title="Witalij Fiedorczuk">Witalij Fiedorczuk</a>, jednak po wyborze Andropowa na stanowisko Sekretarza Generalnego KPZR zastąpił go <a href="/wiki/Wiktor_Czebrikow" title="Wiktor Czebrikow">Wiktor Czebrikow</a>. Fiedorczuk został mianowany na urząd Ministra Spraw Wewnętrznych ZSRR. </p><p>W 1988 miejsce Czebrikowa zajął <a href="/wiki/W%C5%82adimir_Kriuczkow" title="Władimir Kriuczkow">Władimir Kriuczkow</a>. Kriuczkow wcześniej pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych ZSRR (był <a href="/wiki/Funkcjonariusz_publiczny" title="Funkcjonariusz publiczny">funkcjonariuszem</a> operacyjnym KGB), do KGB przyszedł wraz z Andropowem, z którym współpracował podczas pobytu w Budapeszcie w połowie lat 50. XX w. Zanim objął stanowisko Przewodniczącego KGB Kriuczkow przez czternaście lat (1974–1988) był Naczelnikiem <a href="/wiki/I_Zarz%C4%85d_G%C5%82%C3%B3wny_KGB" title="I Zarząd Główny KGB">I Zarządu Głównego KGB</a> prowadzącego wywiad, co tym samym automatycznie dawało mu funkcję Pierwszego Zastępcy Przewodniczącego KGB ZSRR. W sierpniu 1991 był on jednym z organizatorów nieudanego zamachu stanu (tzw. <a href="/wiki/Pucz_moskiewski" title="Pucz moskiewski">puczu Janajewa</a>), którego celem było obalenie <a href="/wiki/Michai%C5%82_Gorbaczow" title="Michaił Gorbaczow">Michaiła Gorbaczowa</a>. </p><p>Po stłumieniu <a href="/wiki/Zamach_stanu" title="Zamach stanu">puczu</a> Kriuczkow został aresztowany i karnie zdymisjonowany, a jego obowiązki przejął na krótko <a href="/wiki/Leonid_Szebarszyn" title="Leonid Szebarszyn">Leonid Szebarszyn</a>, wcześniej szef <a href="/wiki/I_Zarz%C4%85d_G%C5%82%C3%B3wny_KGB" title="I Zarząd Główny KGB">Pierwszego Zarządu Głównego Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego</a>, mający za sobą służbę w <a href="/wiki/Afganistan" title="Afganistan">Afganistanie</a>, <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iranie</a> i <a href="/wiki/Indie" title="Indie">Indiach</a>, od 1987 Zastępca Przewodniczącego KGB. Tarcia wewnątrz ścisłego kierownictwa <a href="/wiki/Komunistyczna_Partia_Zwi%C4%85zku_Radzieckiego" title="Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego">KPZR</a> doprowadziły jednak do szybkiej dymisji Szebarszyna – jeszcze w sierpniu 1991 nowym przewodniczącym instytucji został były minister spraw wewnętrznych Kraju Rad <a href="/wiki/Wadim_Bakatin" title="Wadim Bakatin">Władimir Bakatin</a>. Bakatin, jako ostatni przewodniczący, podjął się zadania przebudowy KGB. Już wiosną 1991 proponował Gorbaczowowi, aby wyłączyć spod kurateli KGB specjalny <a href="/wiki/Grupa_Alfa" title="Grupa Alfa">oddział Alfa</a>. Chciał, aby stał się on częścią ochrony <a href="/wiki/Kreml" title="Kreml">Kremla</a>; nie zdołał go wówczas przekonać. Bakatin rozpoczął urzędowanie na stanowisku Przewodniczącego KGB od zmian kadrowych na szeroką skalę i zapowiedzi zasadniczych zmian strukturalnych, które miały polegać na rozbiciu Komitetu na kilka służb specjalistycznych. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Główne_zadania"><span id="G.C5.82.C3.B3wne_zadania"></span>Główne zadania</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Główne zadania" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Główne zadania"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Głównymi zadaniami Komitetu było m.in. gromadzenie informacji wywiadowczych poza granicami Związku Radzieckiego, ochrona <a href="/wiki/Kontrwywiad" title="Kontrwywiad">kontrwywiadowcza</a> państwa, SZ ZSRR, ochrona granic państwowych ZSRR, nadzór nad obiektami nuklearnymi, ośrodkami przemysłowymi kraju, osłona budynków rządowych i dostojników partyjnych w kraju i poza jego granicami (ambasad i konsulatów oraz innych komórek reprezentujących interes ZSRR za granicą). </p><p>Komitet Bezpieczeństwa Państwowego (KGB) nigdy nie osiągnął takiej władzy, jaką miał organ bezpieczeństwa państwowego w czasach rządów <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Stalin" title="Józef Stalin">Stalina</a>, m.in. <a href="/wiki/NKWD" title="NKWD">NKWD</a>/<a href="/wiki/NKGB" title="NKGB">NKGB</a>. Pozostawał jednak potężnym mechanizmem, skupiającym w swej strukturze służbę wywiadowczą cywilną, kontrwywiadowczą cywilną i wojskową, ochrony dostojników, tajną policję polityczną, wszystkie kategorie telekomunikacji, kryptologii, obiektów specjalnych, a także kilka dywizji wojskowych, pułk lotnictwa i armię wojsk ochraniających granice Związku Radzieckiego. Była to z pewnością największa machina <a href="/wiki/S%C5%82u%C5%BCby_specjalne" class="mw-redirect" title="Służby specjalne">służb specjalnych</a> w dziejach świata. W latach 90. XX w. Komitet Bezpieczeństwa Państwowego liczył 500 tysięcy funkcjonariuszy. Liczba tajnych współpracowników w Związku Radzieckim oraz za granicą jest trudna do oszacowania, ale sądzi się, że było to co najmniej kilka milionów osób. KGB ZSRR składał się z ok. 30 zarządów, kierujących pracą setek wydziałów i oddziałów. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Struktura_organizacyjna_w_latach_1980–1991"><span id="Struktura_organizacyjna_w_latach_1980.E2.80.931991"></span>Struktura organizacyjna w latach 1980–1991</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Struktura organizacyjna w latach 1980–1991" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Struktura organizacyjna w latach 1980–1991"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Komitet_Bezpiecze%C5%84stwa_Pa%C5%84stwowego_ZSRR.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Komitet_Bezpiecze%C5%84stwa_Pa%C5%84stwowego_ZSRR.gif/330px-Komitet_Bezpiecze%C5%84stwa_Pa%C5%84stwowego_ZSRR.gif" decoding="async" width="330" height="407" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Komitet_Bezpiecze%C5%84stwa_Pa%C5%84stwowego_ZSRR.gif/500px-Komitet_Bezpiecze%C5%84stwa_Pa%C5%84stwowego_ZSRR.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c9/Komitet_Bezpiecze%C5%84stwa_Pa%C5%84stwowego_ZSRR.gif 2x" data-file-width="566" data-file-height="698" /></a><figcaption>Struktura organizacyjna KGB</figcaption></figure> <p>Podstawowa struktura KGB w latach 80. XX w. składała się z 9 zarządów: </p> <ul><li><a href="/wiki/I_Zarz%C4%85d_G%C5%82%C3%B3wny_KGB" title="I Zarząd Główny KGB">Pierwszy Zarząd Główny Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego</a> (ros. PGU) – wywiad zagraniczny</li> <li><a href="/wiki/II_Zarz%C4%85d_G%C5%82%C3%B3wny_KGB" title="II Zarząd Główny KGB">Drugi Zarząd Główny Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego</a> (ros. WGU) – bezpieczeństwo wewnętrzne i kontrwywiad na obszarze kraju</li> <li>Trzeci Zarząd Główny – (<a href="/wiki/Kontrwywiad" title="Kontrwywiad">kontrwywiad</a> wojskowy) kontrwywiad i utrzymanie dyscypliny w MO ZSRR i SZ ZSRR tzw. wydziałami specjalnymi (<i>Osobyje Otdiely-OO</i>)</li> <li>Czwarty Zarząd – transport i bezpieczeństwo ambasad</li> <li>Piąty Zarząd Główny – walka ideologiczna, dysydenci, a następnie ochrona porządku konstytucyjnego</li> <li>Szósty Zarząd Główny – kontrwywiad gospodarczy i ekonomiczny oraz ochrona obiektów przemysłowych</li> <li>Siódmy Zarząd Główny – inwigilacja</li> <li>Ósmy Zarząd Główny – <a href="/wiki/Rozpoznanie_elektromagnetyczne" title="Rozpoznanie elektromagnetyczne">wywiad elektroniczny</a> i szyfry</li> <li>Dziewiąty Zarząd Główny – ochrona kierownictwa partyjno-państwowego i urządzeń o szczególnym znaczeniu, Straż Kremlowska (<i>od 1991 Federalna Służba Ochrony</i>)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wywiad_zagraniczny">Wywiad zagraniczny</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Wywiad zagraniczny" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wywiad zagraniczny"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W radzieckich służbach specjalnych wywiad zagraniczny utworzono (formalnie) w 1920. </p><p>Od 1952 do 1991 wywiad zagraniczny prowadził <a href="/wiki/I_Zarz%C4%85d_G%C5%82%C3%B3wny_KGB" title="I Zarząd Główny KGB">Pierwszy Zarząd Główny Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego</a>, z wyjątkiem rocznego okresu od marca 1953 do marca 1954, kiedy nosił powodującą wiele pomyłek nazwę Drugiego Zarządu Głównego. </p><p>Szefowie wywiadu zagranicznego: </p> <ul><li>1953–1955 – <a href="/wiki/Aleksandr_Paniuszkin" title="Aleksandr Paniuszkin">Aleksandr Paniuszkin</a>,</li> <li>1956–1971 – <a href="/wiki/Aleksandr_Sacharowski" title="Aleksandr Sacharowski">Aleksandr Sacharowski</a>,</li> <li>1971–1974 – <a href="/wiki/Fiodor_Mortin" title="Fiodor Mortin">Fiodor Mortin</a>,</li> <li>1974–1988 – <a href="/wiki/W%C5%82adimir_Kriuczkow" title="Władimir Kriuczkow">Władimir Kriuczkow</a>,</li> <li>1988–1989 – <a href="/wiki/Wadim_Kirpiczenko" title="Wadim Kirpiczenko">Wadim Kirpiczenko</a> (p.o)</li> <li>1988–1991 – <a href="/wiki/Leonid_Szebarszyn" title="Leonid Szebarszyn">Leonid Szebraszyn</a>,</li> <li>1991–1991 – <a href="/wiki/Wiaczes%C5%82aw_Gurgienow" title="Wiaczesław Gurgienow">Wiaczesław Gurgienow</a> (p.o).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Centrala_KGB">Centrala KGB</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Centrala KGB" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Centrala KGB"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Główna siedziba KGB mieściła się w okazałym kompleksie gmachów odziedziczonych po <a href="/wiki/Czeka" title="Czeka">Czeka</a>, <a href="/wiki/OGPU" title="OGPU">OGPU</a> i <a href="/wiki/NKWD" title="NKWD">NKWD</a>, przy placu Dzierżyńskiego 2 (tzw. <a href="/wiki/%C5%81ubianka_(Moskwa)" title="Łubianka (Moskwa)">Łubianka</a>). W latach 70. XX w. <a href="/wiki/I_Zarz%C4%85d_G%C5%82%C3%B3wny_KGB" title="I Zarząd Główny KGB">I Zarząd Główny KGB</a> przeniósł się do zaprojektowanego przez Finów nowoczesnego biurowca w <a href="/w/index.php?title=Jaseniewo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jaseniewo (strona nie istnieje)">Jasieniewie</a> przy moskiewskiej obwodnicy, który był wyposażony w specjalne globalne systemy łączności. </p><p>KGB, tak jak jego poprzednicy, posiadał dużą sieć ośrodków szkoleniowych (w tym kilka szkół dla szpiegów), które służyły do szkolenia funkcjonariuszy ZSRR oraz z krajów <a href="/wiki/Uk%C5%82ad_Warszawski" title="Układ Warszawski">Układu Warszawskiego</a>. W ośrodku szkoleniowym w <a href="/wiki/Puszkino" title="Puszkino">Puszkino</a> koło <a href="/wiki/Moskwa" title="Moskwa">Moskwy</a> szkolono głównie przyszłych arabskich <a href="/wiki/Terroryzm" title="Terroryzm">terrorystów</a>. Nowa centrala I Zarządu Głównego KGB, zaprojektowana przez fińskiego architekta, miała swój główny gmach w kształcie litery <i>Y</i>. Gmach ten liczył siedem kondygnacji i po obu stronach przylegały do niego budynki, mieszczące z jednej strony sale konferencyjne i bibliotekę, a z drugiej poliklinikę, sale sportowe i basen. Pracownicy innych zarządów KGB, którzy pozostali w zatłoczonych biurach Łubianki, nazywali kompleks w Jasieniewie <i>Laskiem</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kontrwywiad_KGB">Kontrwywiad KGB</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Kontrwywiad KGB" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kontrwywiad KGB"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W Komitecie Bezpieczeństwa Państwowego – KGB, <a href="/wiki/Kontrwywiad" title="Kontrwywiad">kontrwywiadem</a> zajmowały się dwa oddzielne Zarządy Główne – II Zarząd Główny oraz III Zarząd Główny, który odpowiadał za kontrwywiad wojskowy. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="II_Zarząd_Główny_KGB"><span id="II_Zarz.C4.85d_G.C5.82.C3.B3wny_KGB"></span>II Zarząd Główny KGB</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: II Zarząd Główny KGB" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: II Zarząd Główny KGB"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Za bardzo ważny sukces z punktu widzenia interesów ZSRR <a href="/wiki/II_Zarz%C4%85d_G%C5%82%C3%B3wny_KGB" title="II Zarząd Główny KGB">II Zarządu Głównego</a> uważa się względnie szybkie wytropienie i aresztowanie pułkownika wywiadu wojskowego <a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Zarz%C4%85d_Wywiadowczy" title="Główny Zarząd Wywiadowczy">GRU</a>, współpracującego z brytyjską <a href="/wiki/Secret_Intelligence_Service" title="Secret Intelligence Service">SIS</a> (pol. Tajna Służba Wywiadowcza) oraz amerykańską <a href="/wiki/Centralna_Agencja_Wywiadowcza" title="Centralna Agencja Wywiadowcza">CIA</a> (pol. Centralna Agencja Wywiadowcza), <a href="/wiki/Oleg_Pie%C5%84kowski" title="Oleg Pieńkowski">Olega Pieńkowskiego</a>, uważanego przez wielu za szpiega, który uratował świat. </p><p>W 1961 Szef II Zarządu Głównego KGB <a href="/wiki/Oleg_Gribanow" title="Oleg Gribanow">Oleg Gribanow</a> rozkazał rozpocząć inwigilację Pieńkowskiego. Bezpośrednim powodem wydania tego rozkazu była podobno osobista uraza Gribanowa do ówczesnego szefa <a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Zarz%C4%85d_Wywiadowczy" title="Główny Zarząd Wywiadowczy">GRU</a> <a href="/wiki/Iwan_Sierow" title="Iwan Sierow">Iwana Sierowa</a>. Trudno jednak uwierzyć, że szef kontrwywiadu KGB rozkazał inwigilować tak wysokiego i wpływowego oficera GRU, jakim był Pieńkowski bez żadnych dowodów jego winy. Należy raczej sądzić, że Pieńkowski został wskazany przez kogoś, możliwe że przez agenta KGB w szeregach CIA lub MI6. Chociaż tak szybkie aresztowanie bardzo groźnego szpiega można by uznać za sukces kontrwywiadu KGB, ówczesny przewodniczący KGB <a href="/wiki/Aleksandr_Szelepin" title="Aleksandr Szelepin">Aleksandr Szelepin</a> został zwolniony za dopuszczenie szpiega do tak wysokiej pozycji w KGB. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="III_Zarząd_Główny_KGB"><span id="III_Zarz.C4.85d_G.C5.82.C3.B3wny_KGB"></span>III Zarząd Główny KGB</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: III Zarząd Główny KGB" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: III Zarząd Główny KGB"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Funkcjonariusze III Zarządu Głównego, którzy odpowiadali za kontrwywiad w Siłach Zbrojnych ZSRR, byli przydzielani do wszystkich rodzajów wojsk oraz Ministerstwa Obrony ZSRR i z reguły nosili <a href="/wiki/Mundur_wojskowy" title="Mundur wojskowy">mundury</a> wojskowe odpowiednie dla danej formacji. W marynarce wojennej umundurowanych oficerów KGB przydzielano na duże okręty oraz do baz na lądzie. Funkcjonariusze „trójki” pełnili służbę także nieumundurowani. Funkcjonariusze tego zarządu głównego działali również w szeregach GRU, stanowiąc system wewnętrznej kontroli radzieckiego wywiadu wojskowego. <a href="/wiki/Funkcjonariusz_publiczny" title="Funkcjonariusz publiczny">Funkcjonariusze</a> Trzeciego Zarządu Głównego KGB ZSRR ochraniali także <a href="/wiki/Przemys%C5%82_zbrojeniowy" title="Przemysł zbrojeniowy">przemysł zbrojeniowy</a> i sferę nauki dotyczącą SZ ZSRR, prowadzili kontrwywiad ofensywny przeciwko <a href="/wiki/Dyplomata" title="Dyplomata">dyplomatom</a> <a href="/wiki/Attach%C3%A9_wojskowy" title="Attaché wojskowy">ataszatów wojskowych</a> przy ambasadach w Moskwie. Pełnili służbę pod <a href="/wiki/Przykrywka" class="mw-redirect" title="Przykrywka">przykryciem</a> w radzieckich <a href="/wiki/Centrala_handlu_zagranicznego" title="Centrala handlu zagranicznego">PHZ</a> zajmujących się handlem <a href="/wiki/Uzbrojenie" title="Uzbrojenie">uzbrojeniem</a>. </p><p>Funkcjonariuszem TGU KGB SSSR był <a href="/wiki/Aleksandr_Litwinienko" title="Aleksandr Litwinienko">Aleksandr Litwinienko</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zabójcy_z_NKWD/KGB"><span id="Zab.C3.B3jcy_z_NKWD.2FKGB"></span>Zabójcy z NKWD/KGB</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Zabójcy z NKWD/KGB" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zabójcy z NKWD/KGB"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Od początku istnienia sowieckich <a href="/wiki/S%C5%82u%C5%BCby_specjalne" class="mw-redirect" title="Służby specjalne">służb specjalnych</a> w ich strukturach organizowano specjalne grupy, wydziały lub departamenty zajmujące się morderstwami. W latach 20. oraz 30. XX w., działała tzw. <a href="/w/index.php?title=Grupa_Jaszy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grupa Jaszy (strona nie istnieje)">grupa Jaszy</a>, pod dowództwem <a href="/wiki/Jakow_Sieriebrianski" title="Jakow Sieriebrianski">Jakowa Sieriebrianskiego</a> przy Oddziale Administracyjnym Zjednoczonego Państwowego Zarządu Politycznego <a href="/wiki/OGPU" title="OGPU">OGPU</a>. Jedną z akcji <i>grupy Jaszy</i> było porwanie z ulic <a href="/wiki/Pary%C5%BC" title="Paryż">Paryża</a> i zamordowanie generała <a href="/wiki/Aleksandr_Kutiepow" title="Aleksandr Kutiepow">Aleksandra Kutiepowa</a>, przywódcy emigracyjnego <a href="/wiki/Rosyjski_Zwi%C4%85zek_Og%C3%B3lnowojskowy" title="Rosyjski Związek Ogólnowojskowy">Rosyjskiego Związku Ogólnowojskowego</a> <i>ROWS</i>. </p><p>Kiedy w <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich" title="Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich">ZSRR</a> nadszedł okres czystek, <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Stalin" title="Józef Stalin">Józef Stalin</a>, przewidując, że wielu oficerów wywiadu – rezydentów, agentów itp. nie zechce powrócić do kraju, w grudniu 1936 polecił nowo mianowanemu szefowi NKWD <a href="/wiki/Niko%C5%82aj_Je%C5%BCow" title="Nikołaj Jeżow">Nikołajowi Jeżowowi</a> utworzyć kolejny oddział wzorowany na <i>grupie Jaszy</i>. Tak powstał Zarząd Zadań Specjalnych NKWD, który zorganizował lotne grupy, których zadaniem było mordowanie ludzi odmawiających powrotu do kraju. Jedną z ofiar Zarządu Zadań Specjalnych został <a href="/wiki/Ignacy_Porecki" title="Ignacy Porecki">Ignace Reiss</a> (Ignac Porecki – ps. „Rajmond”), agent NKWD działający w Paryżu. Ciało Reissa przeszyte kulami znaleziono na poboczu autostrady prowadzącej do <a href="/wiki/Lozanna" title="Lozanna">Lozanny</a>. Ofiarą NKWD padł także <a href="/wiki/Jewhen_Konowalec" title="Jewhen Konowalec">Jewhen Konowalec</a>, przywódca <a href="/wiki/Organizacja_Ukrai%C5%84skich_Nacjonalist%C3%B3w" title="Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów">Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów</a>. Zamachu dokonał w <a href="/wiki/Rotterdam" title="Rotterdam">Rotterdamie</a> 23 maja 1938 <a href="/wiki/Pawe%C5%82_Sudop%C5%82atow" title="Paweł Sudopłatow">Paweł Sudopłatow</a>, później wysokiej rangi funkcjonariusz NKWD oraz szef Zarządu Zadań Specjalnych. </p><p>W 1941 powstała Sekcja specjalna NKWD, zajmująca się morderstwami, która została przekształcona w II Wydział NKWD – Specjalny, a następnie od 1942 do 1946 istniała jako IV Zarząd kolejno – Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych NKWD, Bezpieczeństwa Państwowego <a href="/wiki/NKGB" title="NKGB">NKGB</a> i Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego <a href="/wiki/Ministerstwo_Bezpiecze%C5%84stwa_Pa%C5%84stwowego_ZSRR" title="Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR">MGB</a>. </p><p>Po <a href="/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa">II wojnie światowej</a> zadania specjalne przejął Wydział DR, a następnie Biuro specjalne nr 1 MGB. Po wchłonięciu MGB przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (<a href="/wiki/Ministerstwo_Spraw_Wewn%C4%99trznych_ZSRR" title="Ministerstwo Spraw Wewnętrznych ZSRR">MWD</a>) w 1953, zadaniami specjalnymi zajmował się IX Wydział MWD. </p><p>Na początku lat 50. XX w. rozpoczęto szkolenie funkcjonariusza MGB <a href="/wiki/Niko%C5%82aj_Choch%C5%82ow" title="Nikołaj Chochłow">Nikołaja Chochłowa</a>. Jego celem miał być <a href="/wiki/Gieorgij_Oko%C5%82owicz" title="Gieorgij Okołowicz">Gieorgij Siergiejewicz Okołowicz</a>, jeden z liderów organizacji NTS na terenie <a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemiec Zachodnich</a>. Postępy w przygotowaniach Chochłowa nadzorował sam ówczesny naczelnik <a href="/w/index.php?title=I_Zarz%C4%85d_G%C5%82%C3%B3wny_MGB&action=edit&redlink=1" class="new" title="I Zarząd Główny MGB (strona nie istnieje)">I Zarządu Głównego MGB</a>, <a href="/wiki/Aleksandr_Paniuszkin" title="Aleksandr Paniuszkin">Aleksandrer Paniuszkin</a>, po utworzeniu KGB pierwszy szef wywiadu zagranicznego. Wśród instruktorów Chochłowa byli m.in. mistrz <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich" title="Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich">Związku Radzieckiego</a> w <a href="/wiki/Judo" title="Judo">dżudo</a>, <a href="/w/index.php?title=Michai%C5%82_Rubak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michaił Rubak (strona nie istnieje)">Michaił Rubak</a>, i pięciokrotny zwycięzca wszechzwiązkowych turniejów w strzelaniu z pistoletu, podpułkownik <i>Godlewski</i>. Po przybyciu do <a href="/wiki/Frankfurt_nad_Menem" title="Frankfurt nad Menem">Frankfurtu</a> w lutym 1954, gdzie przebywał Okołowicz, Chochłow zjawił się pod jego drzwiami i zamiast oddać strzał ze specjalnego pistoletu w kształcie paczki papierosów, oznajmił mu, że jest z MGB i ma rozkaz go zabić, lecz nie chce go wykonać. Wkrótce oddał się w ręce <a href="/wiki/Centralna_Agencja_Wywiadowcza" title="Centralna Agencja Wywiadowcza">CIA</a> i po jakimś czasie wystąpił na konferencji prasowej, wyznając wszystko co wiedział o planach zamachu na Okołowicza i innych ludzi. </p><p>W kwietniu 1955, po długim podsumowaniu strat spowodowanych przez Chochłowa, KGB dokonało zmian w centrali i zadania specjalne przekazano do właśnie zreorganizowanego 13. Departamentu I Zarządu Głównego KGB. </p><p>Następnym znanym zabójcą KGB był <a href="/wiki/Bohdan_Staszynski" title="Bohdan Staszynski">Bohdan Staszynski</a>, Ukrainiec, zwerbowany przez KGB w wieku 19 lat, podczas studiów na <a href="/wiki/Uniwersytet_Lwowski" title="Uniwersytet Lwowski">Uniwersytecie Lwowskim</a>. Zlecono mu dokonanie zabójstwa jednego z głównych teoretyków ukraińskiego ruchu narodowego, <a href="/wiki/%C5%81ew_Rebet" title="Łew Rebet">Lwa Rebeta</a>, mieszkającego wówczas w Republice Federalnej Niemiec. Staszynski zabił Rebeta 12 października 1957. Kolejnym powierzonym mu zadaniem była eliminacja lidera nacjonalistów ukraińskich <a href="/wiki/Stepan_Bandera" title="Stepan Bandera">Stepana Bandery</a>. Choć pierwsza próba zamachu nie powiodła się, Staszynski, pomimo coraz większych obiekcji, wykonał zadanie w <a href="/wiki/Monachium" title="Monachium">Monachium</a> 15 października 1959. Nadano mu za to <a href="/wiki/Order_Czerwonego_Sztandaru" title="Order Czerwonego Sztandaru">Order Czerwonego Sztandaru</a>. Historia Staszynskiego nie skończyła się jednak dobrze dla KGB. Podczas przygotowań do zamachu na byłego premiera <a href="/wiki/Ukraina" title="Ukraina">Ukrainy</a>, <a href="/wiki/Jaros%C5%82aw_Ste%C4%87ko" title="Jarosław Stećko">Jarosława Stećko</a>, Staszynski poślubił Ingę Pohl, Niemkę z <a href="/wiki/Niemiecka_Republika_Demokratyczna" title="Niemiecka Republika Demokratyczna">NRD</a>. Zdecydował się za jej namową złamać rozkaz i 12 sierpnia 1961 zgłosił się do Amerykanów w Berlinie Zachodnim. </p><p>KGB wspierało także służby specjalne państw <a href="/wiki/Uk%C5%82ad_Warszawski" title="Układ Warszawski">Układu Warszawskiego</a> w zadaniach eliminowania niewygodnych osób. Tak było w przypadku zamordowania <a href="/wiki/Georgi_Markow_(dysydent)" title="Georgi Markow (dysydent)">Georgija Markowa</a>, przez <a href="/wiki/Bu%C5%82garia" title="Bułgaria">bułgarską</a> służbę bezpieczeństwa DS (<i>Drżawna Sigurnost</i>). Markow został zamordowany przy pomocy specjalnego parasola (dostarczonego przez techników z KGB) z igłą w środku, która wstrzykiwała platynową kulkę ze śmiertelną dawką <a href="/wiki/Rycyna" title="Rycyna">rycyny</a>, ukrytą w platynowej blaszce. W późniejszych latach (1960–1990) zadaniami specjalnymi zajmowały się XIII Departament i VIII Departament Zarządu S – I Zarządu Głównego KGB. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Pomoc_wojskowo-techniczna">Pomoc wojskowo-techniczna</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Pomoc wojskowo-techniczna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pomoc wojskowo-techniczna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Oficerowie KGB służyli także w rejonach walk. W latach 1954–1989 zginęło 572 funkcjonariuszy KGB poza granicami <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich" title="Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich">ZSRR</a>, wypełniając zadania w ramach tzw. „pomocy wojskowo-technicznej”. Oficerowie ci ginęli w krajach arabskich, <a href="/wiki/Wietnam_P%C3%B3%C5%82nocny" title="Wietnam Północny">Wietnamie Północnym</a>, <a href="/wiki/Afganistan" title="Afganistan">Afganistanie</a> oraz w konfliktach granicznych. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ostatnie_zmiany_i_rozwiązanie"><span id="Ostatnie_zmiany_i_rozwi.C4.85zanie"></span>Ostatnie zmiany i rozwiązanie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Ostatnie zmiany i rozwiązanie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ostatnie zmiany i rozwiązanie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Wadim_Bakatin" title="Wadim Bakatin">Władimir Bakatin</a>, ostatni przewodniczący KGB, dążył do ograniczenia wpływów tej instytucji. Już wiosną 1991 proponował <a href="/wiki/Michai%C5%82_Gorbaczow" title="Michaił Gorbaczow">Gorbaczowowi</a>, aby wyłączyć spod kurateli KGB specjalny oddział <a href="/wiki/Grupa_Alfa" title="Grupa Alfa">Alfa</a> – chciał, aby stał się on częścią ochrony <a href="/wiki/Kreml" title="Kreml">Kremla</a>. Nie zdołał go wówczas przekonać. </p><p>Bakatin rozpoczął urzędowanie na stanowisku przewodniczącego KGB od zmian kadrowych na szeroką skalę i zapowiedzi zasadniczych zmian strukturalnych, które miały polegać na rozbiciu Komitetu na kilka służb specjalistycznych. Pierwszą ważniejszą decyzją związaną z procesem rozbicia KGB od środka było wyodrębnienie ze struktur Komitetu wojsk ochrony pogranicza i przydzielenia ich do <a href="/w/index.php?title=Ministerstwo_Obrony_Narodowej_ZSRR&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ministerstwo Obrony Narodowej ZSRR (strona nie istnieje)">Ministerstwa Obrony Narodowej ZSRR</a>, później weszły one w skład <a href="/wiki/Federalna_S%C5%82u%C5%BCba_Bezpiecze%C5%84stwa_Federacji_Rosyjskiej" title="Federalna Służba Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej">Federalnej Służby Bezpieczeństwa</a>. </p><p>Kolejną decyzją Bakatina pozbawiono KGB kontrwywiadu wojskowego, czyli III Zarządu Głównego, który działał we wszystkich jednostkach radzieckich sił zbrojnych. Kolejnym etapem reorganizacji było wyłączenie z KGB całego IX Samodzielnego Zarządu Ochrony Osobistej, odpowiedzialnego za bezpieczeństwo członków najwyższych władz partyjnych i państwowych. Pod kontrolą tego zarządu znajdowały się Kreml i wszystkie ważniejsze rządowe budynki. Podobny los spotkał Niezależny Wydział Łączności, odpowiedzialny za stan łączności specjalnej wszystkich instytucji rządowych oraz połączeń centrali z władzami terenowymi. Jednostki te zostały wyłączone ze struktury KGB, podobnie jak <i>Służba Szyfrów</i>. </p><p>Bakatin uważał również, że KGB powinno przekazać Ministerstwu Spraw Wewnętrznych wszystkie wydziały gospodarcze, zajmujące się m.in. korupcją i przestępstwami gospodarczymi – funkcję tę pełniły Zarząd Zabezpieczenia Przemysłu oraz niektóre wydziały II Zarządu Głównego KGB (kontrwywiad). Bakatin dokonywał reorganizacji na podstawie specjalnych dekretów Gorbaczowa. W połowie listopada 1991 Bakatin zabrał się za najpotężniejszy zarząd KGB, I Zarząd Główny. Już w grudniu 1991 na bazie I Zarządu Głównego KGB powstała Centralna Służba Wywiadowcza, którą następnie przemianowano na <a href="/wiki/S%C5%82u%C5%BCba_Wywiadu_Zagranicznego_Federacji_Rosyjskiej" title="Służba Wywiadu Zagranicznego Federacji Rosyjskiej">Służbę Wywiadu Zagranicznego Federacji Rosyjskiej</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Pracownicy_obcych_służb_będący_OZI_KGB"><span id="Pracownicy_obcych_s.C5.82u.C5.BCb_b.C4.99d.C4.85cy_OZI_KGB"></span>Pracownicy obcych służb będący <a href="/wiki/Osobowe_%C5%BAr%C3%B3d%C5%82o_informacji" title="Osobowe źródło informacji">OZI</a> KGB</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Pracownicy obcych służb będący OZI KGB" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pracownicy obcych służb będący OZI KGB"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Robert_Hanssen.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Robert_Hanssen.jpg/220px-Robert_Hanssen.jpg" decoding="async" width="220" height="273" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Robert_Hanssen.jpg/330px-Robert_Hanssen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Robert_Hanssen.jpg/440px-Robert_Hanssen.jpg 2x" data-file-width="4750" data-file-height="5900" /></a><figcaption>Robert F. Hanssen</figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/George_Blake" title="George Blake">George Blake</a> – wyższy oficer brytyjskiej <a href="/wiki/Secret_Intelligence_Service" title="Secret Intelligence Service">Secret Intelligence Service</a>, zwerbowany podczas <a href="/wiki/Wojna_korea%C5%84ska" title="Wojna koreańska">wojny koreańskiej</a> przez wywiad <a href="/wiki/Korea_P%C3%B3%C5%82nocna" title="Korea Północna">północnokoreański</a>, został przekazany KGB. Wydał Sowietom ponad 40 <a href="/wiki/Agent_wywiadu" class="mw-redirect" title="Agent wywiadu">agentów</a>, m.in. wydał członków siatki SIS w <a href="/wiki/Berlin_(wschodni)" title="Berlin (wschodni)">Berlinie Wschodnim</a>, wskazał także na istniejący tunel ciągnący się z Berlina Zachodniego do Wschodniego – zob. <a href="/wiki/Operacja_Gold" title="Operacja Gold">Operacja Gold</a>. Jego kariera szpiegowska zakończyła się w 1961, kiedy został wskazany przez uciekiniera, oficera wywiadu polskiego z <a href="/wiki/Departament_I_MSW" title="Departament I MSW">Departamentu I MSW</a> <a href="/wiki/Micha%C5%82_Goleniewski" title="Michał Goleniewski">Michała Goleniewskiego</a>.</li> <li><a href="/wiki/Aldrich_Ames" title="Aldrich Ames">Aldrich Hazen Ames</a> – doszedł do stanowiska szefa kontrwywiadu <a href="/wiki/Centralna_Agencja_Wywiadowcza" title="Centralna Agencja Wywiadowcza">CIA</a> na <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich" title="Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich">Związek Radziecki</a>, współpracował z KGB od 1985. Aldrich Ames zrobił wszystko, co agent może zrobić, poza, jak żartowano później, podstawieniem ciężarówki pod siedzibę CIA w Langley i wywiezieniem z niej sekretów. Ames ujawnił ponad sto tajnych operacji, wydał Sowietom ponad 30 osób współpracujących z CIA i innymi zachodnimi agencjami, z których dziesięć zostało skazanych na karę śmierci i rozstrzelanych. Po rozwiązaniu KGB przejęła go następczyni I Zarządu Głównego KGB <a href="/wiki/S%C5%82u%C5%BCba_Wywiadu_Zagranicznego_Federacji_Rosyjskiej" title="Służba Wywiadu Zagranicznego Federacji Rosyjskiej">Służba Wywiadu Zagranicznego</a>. Został wykryty i aresztowany dopiero w 1994.</li> <li><a href="/wiki/Robert_Hanssen" title="Robert Hanssen">Robert Hanssen</a> – funkcjonariusz Federalnego Biura Śledczego <a href="/wiki/Federalne_Biuro_%C5%9Aledcze" title="Federalne Biuro Śledcze">FBI</a>, pierwszy raz nawiązał współpracę z <a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Zarz%C4%85d_Wywiadowczy" title="Główny Zarząd Wywiadowczy">GRU</a> w 1979 roku, lecz po pierwszej transakcji ją zerwał. Przejęła go jednak <a href="/wiki/Waszyngton" title="Waszyngton">waszyngtońska</a> rezydentura I Zarządu Głównego KGB w 1985. Oprócz nazwisk oficerów KGB i GRU współpracujących z CIA lub FBI Hanssen dostarczył KGB ściśle tajny program wywiadowczy COINS-II, ze szczegółowym budżetem i planowanymi operacjami wywiadowczymi przeciwko ZSRR i innym krajom <a href="/wiki/Uk%C5%82ad_Warszawski" title="Układ Warszawski">Układu Warszawskiego</a>, informacje o podsłuchach stosowanych przez <a href="/wiki/National_Security_Agency" title="National Security Agency">Agencję Bezpieczeństwa Narodowego</a> wobec dyplomatów radzieckich w Waszyngtonie. Zawiadomił KGB, że pracownicy NSA złamali kody w radzieckich <a href="/wiki/Satelita" title="Satelita">satelitach komunikacyjnych</a>, powiadomił także o specjalnym tunelu budowanym wspólnie przez FBI i NSA pod ambasadą radziecką w Waszyngtonie, który miał być wykorzystany do podsłuchu i podglądu. Do czasu wskazania go przez Hanssena kosztował on amerykańskich podatników 500 milionów <a href="/wiki/Dolar_ameryka%C5%84ski" title="Dolar amerykański">USD</a>. Przekazał także informacje dotyczące planu ewakuacji <a href="/wiki/Prezydenci_Stan%C3%B3w_Zjednoczonych" title="Prezydenci Stanów Zjednoczonych">prezydenta</a> i <a href="/wiki/Kongres_Stan%C3%B3w_Zjednoczonych" title="Kongres Stanów Zjednoczonych">parlamentu USA</a> w razie wybuchu wojny nuklearnej. Po rozwiązaniu KGB przejęła go następczyni I Zarządu Głównego KGB <a href="/wiki/S%C5%82u%C5%BCba_Wywiadu_Zagranicznego_Federacji_Rosyjskiej" title="Służba Wywiadu Zagranicznego Federacji Rosyjskiej">Służba Wywiadu Zagranicznego</a>, aresztowany został dopiero w lutym 2001.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Oficerowie_KGB_współpracujący_z_obcym_wywiadem"><span id="Oficerowie_KGB_wsp.C3.B3.C5.82pracuj.C4.85cy_z_obcym_wywiadem"></span>Oficerowie KGB współpracujący z obcym wywiadem</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Oficerowie KGB współpracujący z obcym wywiadem" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Oficerowie KGB współpracujący z obcym wywiadem"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Podczas ponad 40-letniej działalności KGB wielu oficerów tej instytucji współpracowało z wywiadem państw zachodnich lub zdecydowało się na ucieczkę do tych krajów. Oficerowie KGB lub <a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Zarz%C4%85d_Wywiadowczy" title="Główny Zarząd Wywiadowczy">GRU</a>, którzy zdecydowali się na taki krok, robili to w większości przypadków z pobudek ideologicznych. Na współpracę z obcym wywiadem decydowali się głównie oficerowie I Zarządu Głównego KGB, którzy przebywając za granicą w <a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">USA</a> lub <a href="/wiki/Wielka_Brytania" title="Wielka Brytania">Wielkiej Brytanii</a> mieli okazję poznać rzeczywistość tych krajów, tak różną od tej opisywanej przez radziecką propagandę. Tak przynajmniej usprawiedliwiał swą zdradę Oleg Gordiewski. </p><p>Wyższymi funkcjonariuszami KGB, którzy współpracowali z wywiadem zachodnim, byli: </p> <ul><li><a href="/wiki/Oleg_Gordijewski" title="Oleg Gordijewski">Oleg Gordijewski</a> – pułkownik KGB, współpracował z wywiadem brytyjskim (<a href="/wiki/Secret_Intelligence_Service" title="Secret Intelligence Service">MI6</a>) w latach 1974–1985. Został wydany przez Aldricha Amesa, szefa kontrwywiadu CIA na Związek Radziecki, współpracującego z KGB od 1985. Gordijewski był jedynym agentem wskazanym przez Amesa, któremu udało się uciec.</li> <li><a href="/w/index.php?title=W%C5%82adimir_Wetrow&action=edit&redlink=1" class="new" title="Władimir Wetrow (strona nie istnieje)">Władimir Wetrow</a> – pułkownik KGB pracujący w centrali I Zarządu Głównego KGB. Jego zadaniem była analiza informacji wywiadowczych dostarczonych przez Zarząd. W latach 1981–1982 przekazał francuskiemu wywiadowi (<a href="/wiki/Direction_de_la_Surveillance_du_Territoire" title="Direction de la Surveillance du Territoire">DST</a>) ok. 4 tysięcy ściśle tajnych dokumentów. Został aresztowany w 1982 i rok później rozstrzelany.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Walery_Martynow&action=edit&redlink=1" class="new" title="Walery Martynow (strona nie istnieje)">Walery Martynow</a> – pułkownik KGB, pracował w Pionie X, zajmującym się wywiadem naukowo-technicznym. Współpracował z CIA w latach 80. XX w. podczas pobytu w rezydenturze KGB w Waszyngtonie, pod pseudonimem <i>Gentile</i>. Był jednym z wielu agentów wydanych przez Aldricha Amesa.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przewodniczący_KGB"><span id="Przewodnicz.C4.85cy_KGB"></span>Przewodniczący KGB</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Przewodniczący KGB" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przewodniczący KGB"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol><li>1954–1958 – <a href="/wiki/Iwan_Sierow" title="Iwan Sierow">Iwan Sierow</a></li> <li>1958–1961 – <a href="/wiki/Aleksandr_Szelepin" title="Aleksandr Szelepin">Aleksandr Szelepin</a></li> <li>1961–1967 – <a href="/wiki/W%C5%82adimir_Siemiczastny" title="Władimir Siemiczastny">Władimir Siemiczastny</a></li> <li>1967–1982 – <a href="/wiki/Jurij_Andropow" title="Jurij Andropow">Jurij Andropow</a></li> <li>1982 – <a href="/wiki/Witalij_Fiedorczuk" title="Witalij Fiedorczuk">Witalij Fiedorczuk</a></li> <li>1982–1988 – <a href="/wiki/Wiktor_Czebrikow" title="Wiktor Czebrikow">Wiktor Czebrikow</a></li> <li>1988–1991 – <a href="/wiki/W%C5%82adimir_Kriuczkow" title="Władimir Kriuczkow">Władimir Kriuczkow</a></li> <li>1991 – <a href="/wiki/Leonid_Szebarszyn" title="Leonid Szebarszyn">Leonid Szebarszyn</a></li> <li>1991 – <a href="/wiki/Wadim_Bakatin" title="Wadim Bakatin">Wadim Bakatin</a></li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/60px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:KGB?uselang=pl"><strong>Zobacz multimedia</strong> związane z tematem: <em>KGB</em></a> </td></tr></tbody></table> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/KGB" class="extiw" title="wikt:KGB"><strong>Zobacz hasło</strong> <em>KGB</em> w Wikisłowniku</a> </td></tr></tbody></table> <ul><li><a href="/wiki/Komitet_Bezpiecze%C5%84stwa_Pa%C5%84stwowego_Republiki_Bia%C5%82orusi" title="Komitet Bezpieczeństwa Państwowego Republiki Białorusi">KGB (Białoruś)</a></li> <li><a href="/wiki/KGB_(Osetia_Po%C5%82udniowa)" class="mw-redirect" title="KGB (Osetia Południowa)">KGB (Osetia Południowa)</a></li> <li><a href="/wiki/SOUD" title="SOUD">SOUD</a></li> <li><a href="/wiki/Grupa_%E2%80%9ENarew%E2%80%9D_KGB_w_Warszawie" title="Grupa „Narew” KGB w Warszawie">Grupa „Narew” KGB w Warszawie</a></li> <li><a href="/wiki/Grupa_%E2%80%9EWis%C5%82a%E2%80%9D_MSW_w_Moskwie" title="Grupa „Wisła” MSW w Moskwie">Grupa „Wisła” MSW w Moskwie</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-pwn0-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pwn0_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web open-access"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3924406"><i>Komitet Bezpieczeństwa Państwowego</i></a>, [w:] <i><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">Encyklopedia PWN</a></i> [online], <a href="/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">Wydawnictwo Naukowe PWN</a><span class="accessdate"> [dostęp 2019-03-16]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=unknown&rft.atitle=Komitet+Bezpiecze%C5%84stwa+Pa%C5%84stwowego&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=%5B%5BWydawnictwo+Naukowe+PWN%5D%5D&rft_id=https%3A%2F%2Fencyklopedia.pwn.pl%2Fhaslo%2F%3B3924406" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=KGB&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=KGB&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Christopher_Andrew&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christopher Andrew (strona nie istnieje)">Christopher Andrew</a>, <a href="/wiki/Wasilij_Mitrochin" title="Wasilij Mitrochin">Wasilij Mitrochin</a>: <i>Archiwum Mitrochina</i>, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA Warszawa 2001</li> <li><a href="/w/index.php?title=Amy_Knight&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amy Knight (strona nie istnieje)">Amy Knight</a>: <i>Szpiedzy bez maski. Spadkobiercy KGB</i>, Prószyński i S-ka Warszawa 2001</li> <li><a href="/wiki/Andrzej_Grajewski" title="Andrzej Grajewski">Andrzej Grajewski</a>: <i>Tarcza i miecz. Rosyjskie służby specjalne 1991–1998</i>, Biblioteka Więzi Warszawa 1998</li> <li><i>Przewodnik KGB po miastach świata</i>, seria <i>Kulisy wywiadu i kontrwywiadu</i>, Dom Wydawniczy Bellona Warszawa 2001</li> <li><a href="/wiki/Guido_Knopp" title="Guido Knopp">Guido Knopp</a>: <i>Elita szpiegów</i>, seria <i>Kulisy wywiadu i kontrwywiadu</i>, Dom wydawniczy Bellona Warszawa 2004</li> <li><a href="/wiki/Oleg_Gordijewski" title="Oleg Gordijewski">Oleg Gordijewski</a>: <i>Ostatni przystanek egzekucja</i>, seria <i>Kulisy wywiadu i kontrwywiadu</i>, Dom Wydawniczy Bellona Warszawa 2001</li> <li><a href="/wiki/Karol_Gr%C3%BCnberg" title="Karol Grünberg">Karol Grünberg</a>: <i>Szpiedzy Stalina. Z dziejów wywiadu radzieckiego</i>, Książka i Wiedza Warszawa 1996</li> <li><a href="/wiki/Norman_Polmar" title="Norman Polmar">Norman Polmar</a>, <a href="/w/index.php?title=Thomas_B._Allen_(pisarz)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thomas B. Allen (pisarz) (strona nie istnieje)">Thomas B. Allen</a>: <i>Księga szpiegów</i>, Wydawnictwo Magnum Warszawa 2000</li> <li><a href="/wiki/Henryk_Piecuch" title="Henryk Piecuch">Henryk Piecuch</a>: <i>Akcje specjalne. Od Bieruta do Ochaba</i>, seria <i>Tajna historia Polski</i>, Agencja Wydawnicza CB Warszawa 1996</li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75675918">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) table,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) tbody{display:block;overflow:visible;width:100%;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .inner-standard tbody tr{display:flex;flex-direction:column}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .inner-standard tbody tr .opis{text-align:left}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) table{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) table table{margin:0;padding:0;border:0 none #000;padding-left:2em;width:100%}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Zimna_wojna" title="Szablon:Zimna wojna"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Zimna_wojna" title="Dyskusja szablonu:Zimna wojna"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Zimna_wojna&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Zimna_wojna" title="Zimna wojna">Zimna wojna</a></div><div class="mw-collapsible-content"><div class="hlist navbox-above above"> <ul><li><b>Uczestnicy:</b> <a href="/wiki/NATO" title="NATO">NATO</a></li> <li><a href="/wiki/Ruch_Pa%C5%84stw_Niezaanga%C5%BCowanych" title="Ruch Państw Niezaangażowanych">Ruch Państw Niezaangażowanych</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%C5%84ska_Republika_Ludowa" title="Chińska Republika Ludowa">Chińska Republika Ludowa</a></li> <li><a href="/wiki/Uk%C5%82ad_Warszawski" title="Układ Warszawski">Układ Warszawski</a></li></ul> </div><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Lata 40.</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Konferencja_kairska" title="Konferencja kairska">Konferencja kairska</a></li> <li><a href="/wiki/Konferencja_tehera%C5%84ska" title="Konferencja teherańska">Konferencja teherańska</a></li> <li><a href="/wiki/Rewolucja_gwatemalska" title="Rewolucja gwatemalska">Rewolucja gwatemalska</a></li> <li><a href="/wiki/Konferencja_ja%C5%82ta%C5%84ska" title="Konferencja jałtańska">Konferencja jałtańska</a></li> <li><a href="/wiki/Operacja_Unthinkable" title="Operacja Unthinkable">Operacja Unthinkable</a></li> <li><a href="/wiki/Konferencja_poczdamska" title="Konferencja poczdamska">Konferencja poczdamska</a></li> <li><a href="/wiki/Indonezyjska_Rewolucja_Narodowa" title="Indonezyjska Rewolucja Narodowa">Indonezyjska Rewolucja Narodowa</a></li> <li><a href="/wiki/Igor_Guzenko" title="Igor Guzenko">Zdrada Guzenki</a></li> <li><a href="/wiki/Operacja_Keelhaul" title="Operacja Keelhaul">Operacja Keelhaul</a></li> <li><a href="/wiki/Konferencja_moskiewska_(grudzie%C5%84_1945)" title="Konferencja moskiewska (grudzień 1945)">Konferencja moskiewska</a></li> <li><a href="/wiki/Projekt_Venona" title="Projekt Venona">Projekt Venona</a></li> <li><a href="/wiki/Operacja_Blacklist_Forty" title="Operacja Blacklist Forty">Operacja Blacklist Forty</a></li> <li><a href="/wiki/Kryzys_ira%C5%84ski_(1946)" title="Kryzys irański (1946)">Kryzys irański</a></li> <li><a href="/wiki/Incydent_w_Cie%C5%9Bninie_Korfu" title="Incydent w Cieśninie Korfu">Incydent w cieśninie Korfu</a></li> <li><a href="/wiki/Chi%C5%84ska_wojna_domowa" title="Chińska wojna domowa">Chińska wojna domowa</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_domowa_w_Grecji" title="Wojna domowa w Grecji">Wojna domowa w Grecji</a></li> <li><a href="/wiki/Dzia%C5%82ania_zbrojne_podziemia_antykomunistycznego_w_Polsce" title="Działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce">Działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce</a></li> <li><a href="/wiki/Partyzanckie_walki_polsko-ukrai%C5%84skie" title="Partyzanckie walki polsko-ukraińskie">Walki polsko-ukraińskie</a></li> <li><a href="/wiki/Akcja_%E2%80%9EWis%C5%82a%E2%80%9D" title="Akcja „Wisła”">Akcja „Wisła”</a></li> <li><a href="/wiki/Operacja_B_(1945%E2%80%931947)" title="Operacja B (1945–1947)">Operacja B</a></li> <li><a href="/wiki/James_Francis_Byrnes" title="James Francis Byrnes"><i>Mowa nadziei</i></a></li> <li><a href="/wiki/United_Nations_Relief_and_Rehabilitation_Administration" title="United Nations Relief and Rehabilitation Administration">UNRRA</a></li> <li><a href="/wiki/Praski_zamach_stanu_1948" title="Praski zamach stanu 1948">Praski zamach stanu 1948</a></li> <li><a href="/wiki/I_wojna_izraelsko-arabska" title="I wojna izraelsko-arabska">I wojna izraelsko-arabska</a></li> <li><a href="/wiki/Kryzys_jugos%C5%82owia%C5%84ski" title="Kryzys jugosłowiański">Zerwanie stosunków Tito-Stalin</a></li> <li><a href="/wiki/Blokada_Berlina" title="Blokada Berlina">Blokada Berlina</a></li> <li><a href="/wiki/Deklaracja_ja%C5%82ta%C5%84ska_w_sprawie_Polski" title="Deklaracja jałtańska w sprawie Polski">Deklaracja jałtańska</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBelazna_kurtyna" title="Żelazna kurtyna">Żelazna kurtyna</a></li> <li><a href="/wiki/Powstanie_malajskie" title="Powstanie malajskie">Powstanie malajskie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Lata 50.</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Wojna_korea%C5%84ska" title="Wojna koreańska">Wojna koreańska</a></li> <li><a href="/wiki/I_wojna_indochi%C5%84ska" title="I wojna indochińska">I wojna indochińska</a></li> <li><a href="/wiki/Zamach_stanu_w_Iranie_(1953)" title="Zamach stanu w Iranie (1953)">Zamach stanu w Iranie</a></li> <li><a href="/wiki/Powstanie_czerwcowe" title="Powstanie czerwcowe">Powstanie czerwcowe</a></li> <li><a href="/wiki/Konflikt_laota%C5%84ski" title="Konflikt laotański">Wojna w Laosie</a></li> <li><a href="/wiki/Zamach_stanu_w_Gwatemali" title="Zamach stanu w Gwatemali">Zamach stanu w Gwatemali</a></li> <li><a href="/wiki/Pierwszy_kryzys_w_Cie%C5%9Bninie_Tajwa%C5%84skiej" title="Pierwszy kryzys w Cieśninie Tajwańskiej">Pierwszy kryzys w Cieśninie Tajwańskiej</a></li> <li><a href="/wiki/Konferencja_genewska_(1955)" title="Konferencja genewska (1955)">Konferencja genewska (1955)</a></li> <li><a href="/wiki/Protesty_w_Gruzji_(1956)" title="Protesty w Gruzji (1956)">Protesty w Gruzji</a></li> <li><a href="/wiki/Pozna%C5%84ski_Czerwiec" title="Poznański Czerwiec">Poznański Czerwiec '56</a></li> <li><a href="/wiki/Powstanie_w%C4%99gierskie_1956" title="Powstanie węgierskie 1956">Powstanie węgierskie</a></li> <li><a href="/wiki/Kryzys_sueski" title="Kryzys sueski">Kryzys sueski</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kryzys_satelitarny&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kryzys satelitarny (strona nie istnieje)">Kryzys satelitarny</a></li> <li><a href="/wiki/Drugi_kryzys_w_Cie%C5%9Bninie_Tajwa%C5%84skiej" title="Drugi kryzys w Cieśninie Tajwańskiej">Drugi kryzys w Cieśninie Tajwańskiej</a></li> <li><a href="/wiki/Kryzys_liba%C5%84ski" title="Kryzys libański">Kryzys libański</a></li> <li><a href="/wiki/Rewolucja_kuba%C5%84ska" title="Rewolucja kubańska">Rewolucja kubańska</a></li> <li><a href="/wiki/Debata_kuchenna" title="Debata kuchenna">Debata kuchenna</a></li> <li><a href="/wiki/Konferencja_w_Bandungu" title="Konferencja w Bandungu">Konferencja w Bandungu</a></li> <li><a href="/wiki/John_W._Bricker" title="John W. Bricker">Poprawka Brickera</a></li> <li><a href="/wiki/Makkartyzm" title="Makkartyzm">Makkartyzm</a></li> <li><a href="/wiki/Operacja_Gladio" title="Operacja Gladio">Operacja Gladio</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Operacja_Gladius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Operacja Gladius (strona nie istnieje)">Operacja Gladius</a></li> <li><a href="/wiki/Doktryna_Hallsteina" title="Doktryna Hallsteina">Doktryna Hallsteina</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Lata 60.</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Kryzys_kongijski_(1960%E2%80%931965)" title="Kryzys kongijski (1960–1965)">Kryzys kongijski</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_domowa_w_Gwatemali" title="Wojna domowa w Gwatemali">Wojna domowa w Gwatemali</a></li> <li><a href="/wiki/Zestrzelenie_U-2" title="Zestrzelenie U-2">Zestrzelenie Lockheed U-2</a></li> <li><a href="/wiki/Roz%C5%82am_radziecko-alba%C5%84ski" title="Rozłam radziecko-albański">Rozłam radziecko-albański</a></li> <li><a href="/wiki/Roz%C5%82am_radziecko-chi%C5%84ski" title="Rozłam radziecko-chiński">Rozłam radziecko-chiński</a></li> <li><a href="/wiki/Kryzys_berli%C5%84ski_1961" title="Kryzys berliński 1961">Kryzys berliński</a></li> <li><a href="/wiki/Mur_Berli%C5%84ski" title="Mur Berliński">Mur Berliński</a></li> <li><a href="/wiki/Powstanie_w_Brunei" title="Powstanie w Brunei">Powstanie w Brunei</a></li> <li><a href="/wiki/Konflikt_maroka%C5%84sko-algierski_(1963)" title="Konflikt marokańsko-algierski (1963)">Konflikt marokańsko-algierski</a></li> <li><a href="/wiki/Konflikt_ade%C5%84ski" title="Konflikt adeński">Konflikt adeński</a></li> <li><a href="/wiki/Powstanie_w_Sarawaku" title="Powstanie w Sarawaku">Powstanie w Sarawaku</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_o_niepodleg%C5%82o%C5%9B%C4%87_Erytrei" title="Wojna o niepodległość Erytrei">Wojna o niepodległość Erytrei</a></li> <li><a href="/wiki/Indie_Portugalskie" title="Indie Portugalskie">Inwazja na Indie Portugalskie</a></li> <li><a href="/wiki/Nowa_Gwinea_Holenderska" title="Nowa Gwinea Holenderska">Konflikt o Holenderską Nową Gwineę</a></li> <li><a href="/wiki/Konfrontacja_indonezyjsko-malezyjska" title="Konfrontacja indonezyjsko-malezyjska">Konfrontacja indonezyjsko-malezyjska</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_o_niepodleg%C5%82o%C5%9B%C4%87_Angoli" title="Wojna o niepodległość Angoli">Wojna o niepodległość Angoli</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_w_Zufarze" title="Wojna w Zufarze">Wojna w Zufarze</a></li> <li><a href="/wiki/Inwazja_w_Zatoce_%C5%9Awi%C5%84" title="Inwazja w Zatoce Świń">Inwazja w Zatoce Świń</a></li> <li><a href="/wiki/Operacja_Northwoods" title="Operacja Northwoods">Operacja Northwoods</a></li> <li><a href="/wiki/Projekt_Kuba" title="Projekt Kuba">Projekt Kuba</a></li> <li><a href="/wiki/Kryzys_kuba%C5%84ski" title="Kryzys kubański">Kryzys kubański</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_wietnamska" title="Wojna wietnamska">Wojna wietnamska</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_o_niepodleg%C5%82o%C5%9B%C4%87_Gwinei_Bissau" title="Wojna o niepodległość Gwinei Bissau">Wojna o niepodległość Gwinei Bissau</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_rodezyjska" title="Wojna rodezyjska">Wojna rodezyjska</a></li> <li><a href="/wiki/Zamach_stanu_w_Brazylii_(1964)" title="Zamach stanu w Brazylii (1964)">Zamach stanu w Brazylii</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_o_niepodleg%C5%82o%C5%9B%C4%87_Mozambiku" title="Wojna o niepodległość Mozambiku">Wojna o niepodległość Mozambiku</a></li> <li><a href="/wiki/Intifada_marcowa" title="Intifada marcowa">Intifada marcowa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Operacja_Power_Pack&action=edit&redlink=1" class="new" title="Operacja Power Pack (strona nie istnieje)">Operacja Power Pack</a></li> <li><a href="/wiki/Po%C5%82udniowoafryka%C5%84ska_wojna_graniczna" title="Południowoafrykańska wojna graniczna">Południowoafrykańska wojna graniczna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indonezyjski_zamach_stanu_30_wrze%C5%9Bnia_1965&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indonezyjski zamach stanu 30 września 1965 (strona nie istnieje)">Indonezyjski zamach stanu</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_o_niepodleg%C5%82o%C5%9B%C4%87_Namibii" title="Wojna o niepodległość Namibii">Wojna o niepodległość Namibii</a></li> <li><a href="/wiki/Konflikt_w_Korea%C5%84skiej_Strefie_Zdemilitaryzowanej" title="Konflikt w Koreańskiej Strefie Zdemilitaryzowanej">Konflikt w Koreańskiej Strefie Zdemilitaryzowanej</a></li> <li><a href="/wiki/Stowarzyszenie_Narod%C3%B3w_Azji_Po%C5%82udniowo-Wschodniej" title="Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej">Deklaracja ASEAN</a></li> <li><a href="/wiki/Junta_czarnych_pu%C5%82kownik%C3%B3w" title="Junta czarnych pułkowników">Junta czarnych pułkowników</a></li> <li><a href="/wiki/Rewolucja_kulturalna" title="Rewolucja kulturalna">Rewolucja kulturalna</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_chi%C5%84sko-indyjska" title="Wojna chińsko-indyjska">Wojna chińsko-indyjska</a></li> <li><a href="/wiki/Marzec_1968" title="Marzec 1968">Marzec 1968</a></li> <li><a href="/wiki/Maj_1968" title="Maj 1968">Maj 1968</a></li> <li><a href="/wiki/Praska_Wiosna" title="Praska Wiosna">Praska Wiosna</a></li> <li><a href="/wiki/Interwencja_Uk%C5%82adu_Warszawskiego_w_Czechos%C5%82owacji" title="Interwencja Układu Warszawskiego w Czechosłowacji">Inwazja na Czechosłowację</a></li> <li><a href="/wiki/Gulaszowy_komunizm" title="Gulaszowy komunizm">Gulaszowy komunizm</a></li> <li><a href="/wiki/Drugie_powstanie_malajskie" title="Drugie powstanie malajskie">Drugie powstanie malajskie</a></li> <li><a href="/wiki/Uk%C5%82ad_o_nierozprzestrzenianiu_broni_j%C4%85drowej" title="Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej">Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT)</a></li> <li><a href="/wiki/Konflikt_nad_Ussuri" title="Konflikt nad Ussuri">Konflikt nad Ussuri</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Lata 70.</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Lata_o%C5%82owiu" title="Lata ołowiu">Lata ołowiu</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A9tente" title="Détente">Détente</a></li> <li><a href="/wiki/Grudzie%C5%84_1970" title="Grudzień 1970">Grudzień 1970</a></li> <li><a href="/wiki/Czarny_Wrzesie%C5%84_(organizacja)" title="Czarny Wrzesień (organizacja)">Powstanie organizacji „Czarny Wrzesień”</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_domowa_w_Kambod%C5%BCy" title="Wojna domowa w Kambodży">Wojna domowa w Kambodży</a></li> <li><a href="/wiki/Demokratyczna_Kampucza" title="Demokratyczna Kampucza">Demokratyczna Kampucza</a></li> <li><a href="/wiki/Dyplomacja_pingpongowa" title="Dyplomacja pingpongowa">Dyplomacja pingpongowa</a></li> <li><a href="/wiki/Berlin_Zachodni" title="Berlin Zachodni">Traktat czterech mocarstw o statusie Berlina Zachodniego</a></li> <li><a href="/wiki/Wizyta_Richarda_Nixona_w_Chinach" title="Wizyta Richarda Nixona w Chinach">Wizyta Nixona w Chinach</a></li> <li><a href="/wiki/Strategic_Arms_Limitation_Treaty_(I)" title="Strategic Arms Limitation Treaty (I)">SALT I</a></li> <li><a href="/wiki/Pucz_w_Chile_(1973)" title="Pucz w Chile (1973)">Pucz w Chile</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_Jom_Kipur" title="Wojna Jom Kipur">Wojna Jom Kipur</a></li> <li><a href="/wiki/Rewolucja_go%C5%BAdzik%C3%B3w" title="Rewolucja goździków">Rewolucja goździków</a></li> <li><a href="/wiki/Incydent_Mayaguez" title="Incydent Mayaguez">Incydent Mayaguez</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_domowa_w_Angoli" title="Wojna domowa w Angoli">Wojna domowa w Angoli</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_w_Ogadenie" title="Wojna w Ogadenie">Wojna w Ogadenie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_kambod%C5%BCa%C5%84sko-wietnamska" title="Wojna kambodżańsko-wietnamska">Wojna kambodżańsko-wietnamska</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_chi%C5%84sko-wietnamska" title="Wojna chińsko-wietnamska">Wojna chińsko-wietnamska</a></li> <li><a href="/wiki/Ira%C5%84ska_rewolucja_islamska" title="Irańska rewolucja islamska">Irańska rewolucja islamska</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_domowa_w_Mozambiku" title="Wojna domowa w Mozambiku">Wojna domowa w Mozambiku</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_domowa_w_Etiopii" title="Wojna domowa w Etiopii">Wojna domowa w Etiopii</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_w_Saharze_Zachodniej" title="Wojna w Saharze Zachodniej">Wojna w Saharze Zachodniej</a></li> <li><a href="/wiki/Operacja_Kondor" title="Operacja Kondor">Operacja Kondor</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_o_niepodleg%C5%82o%C5%9B%C4%87_Bangladeszu" title="Wojna o niepodległość Bangladeszu">Wojna o niepodległość Bangladeszu</a></li> <li><a href="/wiki/Lot_902_%E2%80%9EKorean_Air%E2%80%9D" class="mw-redirect" title="Lot 902 „Korean Air”">Lot 902 „Korean Air”</a></li> <li><a href="/wiki/Strategic_Arms_Limitation_Treaty_(II)" title="Strategic Arms Limitation Treaty (II)">SALT II</a></li> <li><a href="/wiki/Rewolucja_nikaragua%C5%84ska" title="Rewolucja nikaraguańska">Rewolucja nikaraguańska</a></li> <li><a href="/wiki/Roz%C5%82am_chi%C5%84sko-alba%C5%84ski" title="Rozłam chińsko-albański">Rozłam chińsko-albański</a></li> <li><a href="/wiki/Rewolucja_kwietniowa" title="Rewolucja kwietniowa">Rewolucja kwietniowa</a></li> <li><a href="/wiki/Sztorm-333" title="Sztorm-333">Sztorm-333</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row">Lata 80.</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Radziecka_interwencja_w_Afganistanie" title="Radziecka interwencja w Afganistanie">Radziecka interwencja w Afganistanie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_domowa_w_Salwadorze" title="Wojna domowa w Salwadorze">Wojna domowa w Salwadorze</a></li> <li><a href="/wiki/Letnie_Igrzyska_Olimpijskie_1980" title="Letnie Igrzyska Olimpijskie 1980">Bojkot olimpiady w Moskwie</a></li> <li><a href="/wiki/Niezale%C5%BCny_Samorz%C4%85dny_Zwi%C4%85zek_Zawodowy_%E2%80%9ESolidarno%C5%9B%C4%87%E2%80%9D_w_latach_1980%E2%80%931989" title="Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” w latach 1980–1989">Powstanie NSZZ „Solidarność”</a></li> <li><a href="/wiki/Sierpie%C5%84_1980" title="Sierpień 1980">Sierpień 1980</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_iracko-ira%C5%84ska" title="Wojna iracko-irańska">Wojna iracko-irańska</a></li> <li><a href="/wiki/Stan_wojenny_w_Polsce_(1981%E2%80%931983)" title="Stan wojenny w Polsce (1981–1983)">Stan wojenny w Polsce</a></li> <li><a href="/wiki/Contras" title="Contras">Contras</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kryzys_w_Ameryce_%C5%9Arodkowej&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kryzys w Ameryce Środkowej (strona nie istnieje)">Kryzys w Ameryce Środkowej</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=RJAN&action=edit&redlink=1" class="new" title="RJAN (strona nie istnieje)">RJAN</a></li> <li><a href="/wiki/Katastrofa_lotu_Korean_Air_007" title="Katastrofa lotu Korean Air 007">Zestrzelenie KAL 007</a></li> <li><a href="/wiki/Able_Archer_83" title="Able Archer 83">Able Archer 83</a></li> <li><a href="/wiki/Strategic_Defense_Initiative" title="Strategic Defense Initiative">Strategic Defense Initiative</a></li> <li><a href="/wiki/Inwazja_na_Grenad%C4%99" title="Inwazja na Grenadę">Inwazja na Grenadę</a></li> <li><a href="/wiki/Incydent_na_Morzu_Czarnym_(1988)" title="Incydent na Morzu Czarnym (1988)">Incydent na Morzu Czarnym</a></li> <li><a href="/wiki/Protesty_na_placu_Niebia%C5%84skiego_Spokoju_w_1989" title="Protesty na placu Niebiańskiego Spokoju w 1989">Protesty na placu Niebiańskiego Spokoju w 1989</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Apiewaj%C4%85ca_rewolucja" title="Śpiewająca rewolucja">Śpiewająca rewolucja</a></li> <li><a href="/wiki/Inwazja_Stan%C3%B3w_Zjednoczonych_na_Panam%C4%99" title="Inwazja Stanów Zjednoczonych na Panamę">Inwazja Stanów Zjednoczonych na Panamę</a></li> <li><a href="/wiki/Mur_Berli%C5%84ski" title="Mur Berliński">Upadek Muru Berlińskiego</a></li> <li><a href="/wiki/Jesie%C5%84_Lud%C3%B3w" title="Jesień Ludów">Jesień Ludów</a></li> <li><a href="/wiki/III_Rzeczpospolita" title="III Rzeczpospolita">III Rzeczpospolita</a></li> <li><a href="/wiki/G%C5%82asnost" title="Głasnost">Głasnost</a></li> <li><a href="/wiki/Pieriestrojka" title="Pieriestrojka">Pieriestrojka</a></li> <li><a href="/wiki/Uskorienije" title="Uskorienije">Uskorienije</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row">Lata 90.</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Rozpad_Jugos%C5%82awii" title="Rozpad Jugosławii">Rozpad Jugosławii</a></li> <li><a href="/wiki/Rozpad_ZSRR" title="Rozpad ZSRR">Rozpad ZSRR</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row">Epilog</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/I_wojna_w_Zatoce_Perskiej" title="I wojna w Zatoce Perskiej">I wojna w Zatoce Perskiej</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_dziesi%C4%99ciodniowa" title="Wojna dziesięciodniowa">Wojna dziesięciodniowa</a></li> <li><a href="/wiki/Aksamitna_rewolucja" title="Aksamitna rewolucja">Aksamitna rewolucja</a></li> <li><a href="/wiki/Rozpad_Czechos%C5%82owacji" title="Rozpad Czechosłowacji">Aksamitny rozwód</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_w_Chorwacji" title="Wojna w Chorwacji">Wojna w Chorwacji</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_w_Bo%C5%9Bni_i_Hercegowinie" title="Wojna w Bośni i Hercegowinie">Wojna w Bośni i Hercegowinie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_chorwacko-bo%C5%9Bniacka" title="Wojna chorwacko-bośniacka">Wojna chorwacko-bośniacka</a></li> <li><a href="/wiki/Masakra_w_Srebrenicy" title="Masakra w Srebrenicy">Masakra w Srebrenicy</a></li> <li><a href="/wiki/Wojna_w_Kosowie" title="Wojna w Kosowie">Wojna w Kosowie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a8"><th class="navbox-group opis" scope="row">Organizacje</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Rada_Wzajemnej_Pomocy_Gospodarczej" title="Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej">Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej</a></li> <li><a href="/wiki/Wsp%C3%B3lnota_Europejska" title="Wspólnota Europejska">Wspólnota Europejska</a></li> <li><a href="/wiki/Centralna_Agencja_Wywiadowcza" title="Centralna Agencja Wywiadowcza">CIA</a></li> <li><a href="/wiki/Secret_Intelligence_Service" title="Secret Intelligence Service">MI6</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">KGB</a></li> <li><a href="/wiki/Organy_bezpiecze%C5%84stwa_publicznego_(1944%E2%80%931956)" title="Organy bezpieczeństwa publicznego (1944–1956)">UB</a></li> <li><a href="/wiki/S%C5%82u%C5%BCba_Bezpiecze%C5%84stwa_(PRL)" title="Służba Bezpieczeństwa (PRL)">SB</a></li> <li><a href="/wiki/Ministerstwo_Bezpiecze%C5%84stwa_Pa%C5%84stwowego_NRD" title="Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego NRD">Stasi</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%81llamv%C3%A9delmi_Hat%C3%B3s%C3%A1g" title="Államvédelmi Hatóság">AVH</a></li> <li><a href="/wiki/St%C3%A1tn%C3%AD_bezpe%C4%8Dnost" title="Státní bezpečnost">StB</a></li> <li><a href="/wiki/Securitate" title="Securitate">Securitate</a></li> <li><a href="/wiki/KDS" title="KDS">KDS</a></li> <li><a href="/wiki/Sigurimi" title="Sigurimi">Sigurimi</a></li></ul> </td></tr><tr class="a9"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wy%C5%9Bcig_zbroje%C5%84" title="Wyścig zbrojeń">Wyścig zbrojeń</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Ameryka%C5%84skie_i_radzieckie_morskie_systemy_balistyczne" title="Amerykańskie i radzieckie morskie systemy balistyczne">Amerykańskie i radzieckie morskie systemy balistyczne</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wy%C5%9Bcig_nuklearny&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wyścig nuklearny (strona nie istnieje)">Wyścig nuklearny</a></li> <li><a href="/wiki/Wy%C5%9Bcig_kosmiczny" title="Wyścig kosmiczny">Wyścig kosmiczny</a></li></ul> </td></tr><tr class="a10"><th class="navbox-group opis" scope="row">Ideologie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Kapitalizm" title="Kapitalizm">Kapitalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Liberalizm" title="Liberalizm">Liberalizm</a></li> <li><a href="/wiki/Demokracja_ludowa" title="Demokracja ludowa">Demokracja socjalistyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Komunizm" title="Komunizm">Komunizm</a></li> <li><a href="/wiki/Stalinizm" title="Stalinizm">Stalinizm</a></li> <li><a href="/wiki/Fidelizm" title="Fidelizm">Fidelizm</a></li> <li><a href="/wiki/Maoizm" title="Maoizm">Maoizm</a></li> <li><a href="/wiki/D%C5%BCucze" title="Dżucze">Dżucze</a></li> <li><a href="/wiki/Titoizm" title="Titoizm">Titoizm</a></li> <li><a href="/wiki/Hod%C5%BCyzm" title="Hodżyzm">Hodżyzm</a></li> <li><a href="/wiki/Antykomunizm" title="Antykomunizm">Antykomunizm</a></li></ul> </td></tr><tr class="a11"><th class="navbox-group opis" scope="row">Propaganda</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Prawda_(dziennik)" title="Prawda (dziennik)">Prawda (dziennik)</a></li> <li><a href="/wiki/Radio_Wolna_Europa" title="Radio Wolna Europa">Radio Wolna Europa</a></li> <li><a href="/wiki/G%C5%82os_Ameryki" title="Głos Ameryki">Głos Ameryki</a></li> <li><a href="/wiki/Radio_Mart%C3%AD" title="Radio Martí">Radio Martí</a></li> <li><a href="/wiki/Sputnik_(radio)" title="Sputnik (radio)">Radio Moskwa</a></li> <li><a href="/wiki/RIAS" title="RIAS">RIAS</a></li></ul> </td></tr><tr class="a12"><th class="navbox-group opis" scope="row">Polityka<br />międzynarodowa</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Doktryna_Trumana" title="Doktryna Trumana">Doktryna Trumana</a></li> <li><a href="/wiki/Plan_Marshalla" title="Plan Marshalla">Plan Marshalla</a></li> <li><a href="/wiki/Doktryna_powstrzymywania" title="Doktryna powstrzymywania">Doktryna powstrzymywania</a></li> <li><a href="/wiki/Doktryna_Eisenhowera" title="Doktryna Eisenhowera">Doktryna Eisenhowera</a></li> <li><a href="/wiki/Efekt_domina" title="Efekt domina">Teoria domina</a></li> <li><a href="/wiki/Doktryna_Kennedy%E2%80%99ego" title="Doktryna Kennedy’ego">Doktryna Kennedy’ego</a></li> <li><a href="/wiki/Pokojowe_wsp%C3%B3%C5%82istnienie" title="Pokojowe współistnienie">Pokojowe współistnienie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polityka_wschodnia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polityka wschodnia (strona nie istnieje)">Polityka wschodnia</a></li> <li><a href="/wiki/Lyndon_B._Johnson" title="Lyndon B. Johnson">Doktryna Johnsona</a></li> <li><a href="/wiki/Doktryna_Bre%C5%BCniewa" title="Doktryna Breżniewa">Doktryna Breżniewa</a></li> <li><a href="/wiki/Doktryna_Nixona" title="Doktryna Nixona">Doktryna Nixona</a></li> <li><a href="/wiki/Doktryna_Ulbrichta" title="Doktryna Ulbrichta">Doktryna Ulbrichta</a></li> <li><a href="/wiki/Doktryna_Cartera" title="Doktryna Cartera">Doktryna Cartera</a></li> <li><a href="/wiki/Doktryna_Reagana" title="Doktryna Reagana">Doktryna Reagana</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polityka_%E2%80%9Eodwrotu%E2%80%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polityka „odwrotu” (strona nie istnieje)">Polityka „odwrotu”</a></li> <li><a href="/wiki/Finlandyzacja" title="Finlandyzacja">Finlandyzacja</a></li> <li><a href="/wiki/Blok_wschodni" title="Blok wschodni">Blok wschodni</a></li></ul> </td></tr><tr class="a13"><th class="navbox-group opis" scope="row">Zobacz też</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Szpiegostwo" title="Szpiegostwo">Szpiegostwo</a></li> <li><a href="/wiki/Stosunki_mi%C4%99dzynarodowe" title="Stosunki międzynarodowe">Stosunki międzynarodowe</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_Pawe%C5%82_II" title="Jan Paweł II">Jan Paweł II</a></li> <li><a href="/wiki/Karta_77" title="Karta 77">Karta 77</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="hlist navbox-below below"> <ul><li><b><a href="/wiki/Kategoria:Zimna_wojna" title="Kategoria:Zimna wojna">Kategoria Zimna wojna</a></b></li></ul> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r75675918" /><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Przewodnicz%C4%85cy_KGB" title="Szablon:Przewodniczący KGB"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Przewodnicz%C4%85cy_KGB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Przewodniczący KGB (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Przewodnicz%C4%85cy_KGB&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Przewodniczący KGB ZSRR</div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><td colspan="2" class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Iwan_Sierow" title="Iwan Sierow">Iwan Sierow</a></li> <li><a href="/wiki/Konstantin_%C5%81uniow" title="Konstantin Łuniow">Konstantin Łuniow</a> (p.o.)</li> <li><a href="/wiki/Aleksandr_Szelepin" title="Aleksandr Szelepin">Aleksandr Szelepin</a></li> <li><a href="/wiki/Piotr_Iwaszutin" title="Piotr Iwaszutin">Piotr Iwaszutin</a> (p.o.)</li> <li><a href="/wiki/W%C5%82adimir_Siemiczastny" title="Władimir Siemiczastny">Władimir Siemiczastny</a></li> <li><a href="/wiki/Jurij_Andropow" title="Jurij Andropow">Jurij Andropow</a></li> <li><a href="/wiki/Witalij_Fiedorczuk" title="Witalij Fiedorczuk">Witalij Fiedorczuk</a></li> <li><a href="/wiki/Wiktor_Czebrikow" title="Wiktor Czebrikow">Wiktor Czebrikow</a></li> <li><a href="/wiki/W%C5%82adimir_Kriuczkow" title="Władimir Kriuczkow">Władimir Kriuczkow</a></li> <li><a href="/wiki/Leonid_Szebarszyn" title="Leonid Szebarszyn">Leonid Szebarszyn</a> (p.o.)</li> <li><a href="/wiki/Wadim_Bakatin" title="Wadim Bakatin">Wadim Bakatin</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:KGB_Symbol.png" class="mw-file-description" title="KGB"><img alt="KGB" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/KGB_Symbol.png/30px-KGB_Symbol.png" decoding="async" width="30" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/KGB_Symbol.png/45px-KGB_Symbol.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/KGB_Symbol.png/60px-KGB_Symbol.png 2x" data-file-width="117" data-file-height="194" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r75675918" /><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:S%C5%82u%C5%BCby_specjalne_Rosji_i_by%C5%82ego_Zwi%C4%85zku_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich" title="Szablon:Służby specjalne Rosji i byłego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:S%C5%82u%C5%BCby_specjalne_Rosji_i_by%C5%82ego_Zwi%C4%85zku_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Służby specjalne Rosji i byłego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:S%C5%82u%C5%BCby_specjalne_Rosji_i_by%C5%82ego_Zwi%C4%85zku_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Służby specjalne Rosji i byłego ZSRR</div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Obecne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Zarz%C4%85d_Wywiadowczy" title="Główny Zarząd Wywiadowczy">GRU</a> od 1918 (1942)</li> <li><a href="/wiki/S%C5%82u%C5%BCba_Wywiadu_Zagranicznego_Federacji_Rosyjskiej" title="Służba Wywiadu Zagranicznego Federacji Rosyjskiej">SWR</a> od 1991</li> <li><a href="/wiki/Federalna_S%C5%82u%C5%BCba_Bezpiecze%C5%84stwa_Federacji_Rosyjskiej" title="Federalna Służba Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej">FSB</a> od 1995</li> <li><a href="/wiki/Federalna_S%C5%82u%C5%BCba_Ochrony_Federacji_Rosyjskiej" title="Federalna Służba Ochrony Federacji Rosyjskiej">FSO</a> od 1996</li> <li><a href="/wiki/Komitet_%C5%9Aledczy_Federacji_Rosyjskiej" title="Komitet Śledczy Federacji Rosyjskiej">Komitet Śledczy Federacji Rosyjskiej</a> od 2011</li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Historyczne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/III_Oddzia%C5%82_Kancelarii_Osobistej_Jego_Cesarskiej_Mo%C5%9Bci" title="III Oddział Kancelarii Osobistej Jego Cesarskiej Mości">III Oddział Kancelarii Osobistej Jego Cesarskiej Mości</a> 1826–1880</li> <li><a href="/wiki/Ochrana" title="Ochrana">Ochrana</a> 1881–1917</li> <li><a href="/wiki/Czeka" title="Czeka">Czeka</a> 1917–1922</li> <li><a href="/wiki/GPU_(policja_polityczna)" title="GPU (policja polityczna)">GPU</a> 1922–1923</li> <li><a href="/wiki/OGPU" title="OGPU">OGPU</a> 1923–1934</li> <li><a href="/wiki/GUGB" title="GUGB">GUGB</a> 1934–1941</li> <li><a href="/wiki/NKWD" title="NKWD">NKWD</a> 1934–1946</li> <li><a href="/wiki/NKGB" title="NKGB">NKGB</a> 1941/1943–1946</li> <li><a href="/wiki/Smiersz" title="Smiersz">Smiersz</a> 1943–1946</li> <li><a href="/wiki/MGB" class="mw-redirect" title="MGB">MGB</a> 1946–1953</li> <li><a href="/wiki/Ministerstwo_Spraw_Wewn%C4%99trznych_ZSRR" title="Ministerstwo Spraw Wewnętrznych ZSRR">MWD</a> 1946–1960</li> <li><a href="/wiki/Komitet_Informacji_przy_Radzie_Ministr%C3%B3w_ZSRR" title="Komitet Informacji przy Radzie Ministrów ZSRR">KI</a> 1947–1951</li> <li><a class="mw-selflink selflink">KGB</a> <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich" title="Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich">ZSRR</a> 1954–1991 (w tym <a href="/wiki/I_Zarz%C4%85d_G%C5%82%C3%B3wny_KGB" title="I Zarząd Główny KGB">I Zarząd Główny KGB</a>, <a href="/wiki/II_Zarz%C4%85d_G%C5%82%C3%B3wny_KGB" title="II Zarząd Główny KGB">II Zarząd Główny KGB</a> i inne cz. składowe)</li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Tematy wspólne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Archiwum_Mitrochina" title="Archiwum Mitrochina">Archiwum Mitrochina</a></li> <li><a href="/wiki/Samodzielny_Korpus_%C5%BBandarm%C3%B3w" title="Samodzielny Korpus Żandarmów">Samodzielny Korpus Żandarmów</a></li> <li><a href="/wiki/Szko%C5%82a_Specjalnego_Przeznaczenia" title="Szkoła Specjalnego Przeznaczenia">Szkoła Specjalnego Przeznaczenia</a>, SZON</li> <li><a href="/wiki/Zarz%C4%85d_do_spraw_Je%C5%84c%C3%B3w_Wojennych_NKWD" title="Zarząd do spraw Jeńców Wojennych NKWD">Zarząd do spraw Jeńców Wojennych NKWD</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Coat_of_arms_of_the_Soviet_Union_(1956%E2%80%931991).svg" class="mw-file-description" title="Godło ZSRR"><img alt="Godło ZSRR" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Coat_of_arms_of_the_Soviet_Union_%281956%E2%80%931991%29.svg/120px-Coat_of_arms_of_the_Soviet_Union_%281956%E2%80%931991%29.svg.png" decoding="async" width="65" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Coat_of_arms_of_the_Soviet_Union_%281956%E2%80%931991%29.svg/250px-Coat_of_arms_of_the_Soviet_Union_%281956%E2%80%931991%29.svg.png 2x" data-file-width="587" data-file-height="605" /></a></span> </p> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75562624">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-k"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">służba bezpieczeństwa</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/International_Standard_Name_Identifier" title="International Standard Name Identifier">ISNI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000122958330">0000000122958330</a></span></li><li><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/147919317">147919317</a></span></li><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/n50061733">n50061733</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/2101272-6">2101272-6</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/001096682">001096682</a></span></li><li><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_Universitaire_de_Documentation" title="Système Universitaire de Documentation">SUDOC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/050569562">050569562</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=kn20010711413">kn20010711413</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nli.org.il/en/authorities/987007310454905171">987007310454905171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3924406.html">3924406</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/KGB">topic/KGB</a></span></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/kgb">kgb</a></span></li> <li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/2084994">2084994</a></span></li> <li><a href="/wiki/Nacion%C4%81l%C4%81_enciklop%C4%93dija" title="Nacionālā enciklopēdija">Nacionālā enciklopēdija</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://enciklopedija.lv/skirklis/51018">51018</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=KGB">KGB</a></span></li></ul> </div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://auth.wikimedia.org/loginwiki/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=KGB&oldid=74930471">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=KGB&oldid=74930471</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:KGB" title="Kategoria:KGB">KGB</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Radzieckie_s%C5%82u%C5%BCby_specjalne" title="Kategoria:Radzieckie służby specjalne">Radzieckie służby specjalne</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryta kategoria: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Infoboksy_%E2%80%93_b%C5%82%C4%99dne_dane_%E2%80%93_Instytucja_pa%C5%84stwowa_infobox_%E2%80%93_szef" title="Kategoria:Infoboksy – błędne dane – Instytucja państwowa infobox – szef">Infoboksy – błędne dane – Instytucja państwowa infobox – szef</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 10 paź 2024, 02:20.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=KGB&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">KGB</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>86 języków</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Dodaj temat</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-8b59d5688-wg6cw","wgBackendResponseTime":197,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.560","walltime":"0.880","ppvisitednodes":{"value":2279,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":83699,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":6224,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":19,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":8,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":30876,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":12,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 690.966 1 -total"," 43.45% 300.245 1 Szablon:Instytucja_państwowa_infobox"," 22.78% 157.372 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 22.39% 154.680 1 Szablon:Infobox_państwo_dodaj"," 18.34% 126.754 1 Szablon:Infobox_państwo"," 18.14% 125.315 3 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 17.85% 123.354 1 Szablon:Zimna_wojna"," 7.08% 48.919 1 Szablon:Infobox_mapa_lokalizacyjna"," 5.75% 39.764 1 Szablon:Infobox_tytuł"," 4.40% 30.403 1 Szablon:Inne_znaczenia"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.302","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5371691,"limit":52428800},"limitreport-logs":"\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n{{#invoke:Moduł:Mapa|Infobox}}\nwspółrzędne = \"55.76011 37.62753\"\nargumenty = table#1 {\n [\"category\"] = \"Instytucja państwowa infobox\",\n [\"geohack\"] = \"type:building\",\n}\nmap = \"Moskwa\"\nmap = \"Rosja\"\nmap = \"Moskwa\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „KGB”\",\n [\"description\"] = \"KGB\",\n [\"latitude\"] = 55.76011,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=55.76011_N_37.62753_E_type:building_\",\n [\"longitude\"] = 37.62753,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"u góry po prawej\",\n [\"rx\"] = 168.53044785092,\n [\"ry\"] = 94.008936057149,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 70.811112542402,\n [\"y\"] = 29.712107419208,\n}\nmap = \"Rosja\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „KGB”\",\n [\"description\"] = \"KGB\",\n [\"latitude\"] = 55.76011,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=55.76011_N_37.62753_E_type:building_\",\n [\"longitude\"] = 37.62753,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"po lewej nieco u góry\",\n [\"rx\"] = 27.99107749752,\n [\"ry\"] = 50.631936356189,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 11.760956931731,\n [\"y\"] = 39.441919737121,\n}\n\n== selectProperty ==\nrank = \"najlepsza\"\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\nJednostka nie zawiera poszukiwanej właściwości 'P856'\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-689b6c8885-jbw8k","timestamp":"20250408132547","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"KGB","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/KGB","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q80919","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q80919","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-05-07T02:04:26Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/f\/fa\/RIAN_archive_142949_Lubyanka_Square_in_Moscow.jpg","headline":"Komitet Bezpiecze\u0144stwa Publicznego Zwi\u0105zku Radzieckiego"}</script> </body> </html>