CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ml" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>മാർപ്പാപ്പ - വിക്കിപീഡിയ</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )mlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy" ,"wgMonthNames":["","ജനുവരി","ഫെബ്രുവരി","മാർച്ച്","ഏപ്രിൽ","മേയ്","ജൂൺ","ജൂലൈ","ഓഗസ്റ്റ്","സെപ്റ്റംബർ","ഒക്ടോബർ","നവംബർ","ഡിസംബർ"],"wgRequestId":"a3e3013e-0ddf-4c35-8732-e4cceaa822ee","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"മാർപ്പാപ്പ","wgTitle":"മാർപ്പാപ്പ","wgCurRevisionId":4096143,"wgRevisionId":4096143,"wgArticleId":28881,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Webarchive template wayback links","തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനങ്ങൾ","Articles with attributed pull quotes","All articles with dead external links","Articles with dead external links from ഓഗസ്റ്റ് 2021", "ISBN മാജിക് കണ്ണികൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന താളുകൾ","Pages using the JsonConfig extension","വത്തിക്കാൻ","Commons link is locally defined","ആത്മീയ നേതൃസ്ഥാനങ്ങൾ","ക്രൈസ്തവസഭയിലെ പദവികൾ"],"wgPageViewLanguage":"ml","wgPageContentLanguage":"ml","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"മാർപ്പാപ്പ","wgRelevantArticleId":28881,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ml","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ml"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true}, "wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":80000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q19546","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.2"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles": "ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ml&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ml&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ml&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Emblem_of_the_Papacy_SE.svg/1200px-Emblem_of_the_Papacy_SE.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1627"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Emblem_of_the_Papacy_SE.svg/800px-Emblem_of_the_Papacy_SE.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1085"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Emblem_of_the_Papacy_SE.svg/640px-Emblem_of_the_Papacy_SE.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="868"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="മാർപ്പാപ്പ - വിക്കിപീഡിയ"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ml.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="തിരുത്തുക" href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="വിക്കിപീഡിയ (ml)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ml.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ml"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="വിക്കിപീഡിയ ആറ്റം ഫീഡ്" href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B5%80%E0%B4%AA%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-മാർപ്പാപ്പ rootpage-മാർപ്പാപ്പ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="സൈറ്റ്"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="പ്രധാന മെനു" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">പ്രധാന മെനു</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">പ്രധാന മെനു</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">സൈഡ്‌ബാറിലേക്ക് മാറ്റുക</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">മറയ്ക്കുക</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ഉള്ളടക്കം </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B5%BE" title="പ്രധാനതാൾ സന്ദർശിക്കുക [z]" accesskey="z"><span>പ്രധാന താൾ</span></a></li><li id="n-content-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B4%82:%E0%B4%89%E0%B4%B3%E0%B5%8D%E0%B4%B3%E0%B4%9F%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%82" title="വിക്കിപീഡിയയുടെ ഉള്ളടക്ക പര്യവേക്ഷണം"><span>ഉള്ളടക്കം</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B4%82:%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B4%82" title="സമകാലീനസംഭവങ്ങളുടെ പശ്ചാത്തലം അന്വേഷിക്കുക"><span>സമകാലികം</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%AF_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B3%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE" title="വിക്കിപീഡിയയിൽ പുതുതായി നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട താളുകൾ"><span>പുതിയ താളുകൾ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%B0%E0%B4%B9%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B4%82" title="ഏതെങ്കിലും ഒരു താൾ തുറക്കൂ [x]" accesskey="x"><span>ഏതെങ്കിലും താൾ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> പങ്കാളിത്തം </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-startarticle" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B4%B0%E0%B4%BF" title="പുതിയ ഒരു ലേഖനം തുടങ്ങുവാൻ"><span>ലേഖനം തുടങ്ങുക</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B5%80%E0%B4%AA%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE" title="വിക്കിയിലെ സമീപകാലമാറ്റങ്ങൾ [r]" accesskey="r"><span>സമീപകാല മാറ്റങ്ങൾ</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%82%E0%B4%B9%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B4%95%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B4%82" title="പദ്ധതി താളിനെക്കുറിച്ച്, താങ്കൾക്കെന്തൊക്കെ ചെയ്യാം, കാര്യങ്ങൾ എവിടെനിന്ന് കണ്ടെത്താം"><span>സാമൂഹികകവാടം</span></a></li><li id="n-portal-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%95%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B4%82"><span>കവാടം</span></a></li><li id="n-panchayat-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%AA%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D" title="ആറു ഗ്രാമസഭകളുള്ള വിക്കിപീഡിയ ചർച്ചാവേദി"><span>പഞ്ചായത്ത്</span></a></li><li id="n-Embassy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:Embassy"><span>Embassy</span></a></li><li id="n-അപ്‌ലോഡ്‌" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%A1%E0%B5%8D"><span>അപ്‌ലോഡ്‌</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation-sb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation-sb" > <div class="vector-menu-heading"> വഴികാട്ടി </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:%E0%B4%89%E0%B4%B3%E0%B5%8D%E0%B4%B3%E0%B4%9F%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%82" title="സഹായം ലഭ്യമായ ഇടം"><span>സഹായം</span></a></li><li id="n-sandbox-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%8E%E0%B4%B4%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B4%B0%E0%B4%BF"><span>എഴുത്തുകളരി</span></a></li><li id="n-styleguide-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%B6%E0%B5%88%E0%B4%B2%E0%B5%80%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%82"><span>ശൈലീപുസ്തകം</span></a></li><li id="n-policies-and-gl-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%A8%E0%B4%AF%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B4%B3%E0%B5%81%E0%B4%82_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%B0%E0%B5%87%E0%B4%96%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B5%81%E0%B4%82"><span>നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-communication-sb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-communication-sb" > <div class="vector-menu-heading"> ആശയവിനിമയം </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-livechat-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:%E0%B4%90.%E0%B4%86%E0%B5%BC.%E0%B4%B8%E0%B4%BF."><span>തത്സമയ സംവാദം</span></a></li><li id="n-maillist-sb" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%8D_%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D"><span>മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ്</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B5%BE" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="വിക്കിപീഡിയ" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ml.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="<small>വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം</small>" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ml.svg" width="119" height="12" style="width: 7.4375em; height: 0.75em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%85%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B4%A3%E0%B4%82" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="വിക്കിപീഡിയ സംരംഭത്തിൽ തിരയുക [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>തിരയൂ</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="വിക്കിപീഡിയ സംരംഭത്തിൽ തിരയുക" aria-label="വിക്കിപീഡിയ സംരംഭത്തിൽ തിരയുക" autocapitalize="sentences" title="വിക്കിപീഡിയ സംരംഭത്തിൽ തിരയുക [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="പ്രത്യേകം:അന്വേഷണം"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">തിരയൂ</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="വ്യക്തിഗത ഉപകരണങ്ങൾ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ദൃശ്യരൂപം"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ദൃശ്യരൂപം" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ദൃശ്യരൂപം</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ml.wikipedia.org&uselang=ml" class=""><span>ധനസമാഹരണം</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%85%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BD&returnto=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA" title="നിർബന്ധമില്ലെങ്കിലും, താങ്കൾ ഒരു അംഗത്വമെടുക്കണമെന്നും പ്രവേശിക്കണമെന്നും താത്പര്യപ്പെടുന്നു" class=""><span>അംഗത്വമെടുക്കുക</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B6%E0%B4%A8%E0%B4%82&returnto=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA" title="ലോഗിൻ ചെയ്യുവാൻ താല്പര്യപ്പെടുന്നു; പക്ഷേ നിർബന്ധമല്ല [o]" accesskey="o" class=""><span>പ്രവേശിക്കുക</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="കൂടുതൽ ഐച്ഛികങ്ങൾ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="വ്യക്തിഗത ഉപകരണങ്ങൾ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">വ്യക്തിഗത ഉപകരണങ്ങൾ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ml.wikipedia.org&uselang=ml"><span>ധനസമാഹരണം</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>തിരുത്തുക</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%85%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BD&returnto=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA" title="നിർബന്ധമില്ലെങ്കിലും, താങ്കൾ ഒരു അംഗത്വമെടുക്കണമെന്നും പ്രവേശിക്കണമെന്നും താത്പര്യപ്പെടുന്നു"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>അംഗത്വമെടുക്കുക</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%B6%E0%B4%A8%E0%B4%82&returnto=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA" title="ലോഗിൻ ചെയ്യുവാൻ താല്പര്യപ്പെടുന്നു; പക്ഷേ നിർബന്ധമല്ല [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>പ്രവേശിക്കുക</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages for logged out editors <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>കൂടുതൽ അറിയുക</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%8E%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82" title="ഈ ഐ.പി. വിലാസത്തിൽനിന്നുള്ള തിരുത്തലുകളെക്കുറിച്ചുള്ള സം‌വാദം [n]" accesskey="n"><span>സംവാദം</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eഒഴിവാക്കുക\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"ml\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Ctable width=\"100%;\" align=\"center\" style=\"background:#EAF6FD;text-align: center;\"\u003E\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\n\u003Ctd\u003E\u003Csmall\u003E\u003Cb\u003EReading Problems?\u003C/b\u003E \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82:To_Read_in_Malayalam\" title=\"സഹായം:To Read in Malayalam\"\u003E\u003Cb\u003EClick here\u003C/b\u003E\u003C/a\u003E\u003C/small\u003E\n\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\n\u003Cdiv style=\"width:98%; margin:5px auto; border: 1px solid #fff640; border-style: outset; box-shadow:2px 2px 4px #aaa; padding:13px 15px; background:linear-gradient(to right, #f0cdd6 1%,#ffffff 29%,#ffffff 68%,#d0f1f9 99%); font-size:1.1em;\"\u003E\n\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Notepad_icon.png\" class=\"mw-file-description\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/89/Notepad_icon.png\" decoding=\"async\" width=\"80\" height=\"66\" class=\"mw-file-element\" data-file-width=\"71\" data-file-height=\"59\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \n\u003Cfigure class=\"mw-halign-right\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:WAM_logo_without_text.svg\" class=\"mw-file-description\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/WAM_logo_without_text.svg/80px-WAM_logo_without_text.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"80\" height=\"86\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/WAM_logo_without_text.svg/120px-WAM_logo_without_text.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/WAM_logo_without_text.svg/160px-WAM_logo_without_text.svg.png 2x\" data-file-width=\"800\" data-file-height=\"859\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E\n\u003Cp style=\"text-align:center;\"\u003E \n\u003Cb\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:WAM2024\" class=\"mw-redirect\" title=\"വിക്കിപീഡിയ:WAM2024\"\u003Eവിക്കിപീഡിയ എഷ്യൻമാസം 2024\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E \u003Cbr /\u003E2015ൽ ആരംഭിച്ച ഏഷ്യയിലുള്ള വിവിധ ഭാഷാസമൂഹങ്ങൾ പങ്കെടുക്കുന്ന ലേഖന രചനായജ്ഞമാണ് വിക്കിപീഡിയ ഏഷ്യൻ മാസം.\u003Cbr /\u003E 1 നവംബർ മുതൽ 30 നവംബർ വരെ \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:WAM2024\" class=\"mw-redirect\" title=\"വിക്കിപീഡിയ:WAM2024\"\u003Eപങ്കുചേരൂ\u003C/a\u003E..\n\u003C/p\u003E\n\u003C/div\u003E \n\u003Cstyle data-mw-deduplicate=\"TemplateStyles:r4107485\"\u003E.mw-parser-output .ombox{margin:4px 0;border-collapse:collapse;border:1px solid #a2a9b1;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);box-sizing:border-box;color:var(--color-base,#202122)}.mw-parser-output .ombox.mbox-small{font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ombox-speedy{border:2px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ombox-delete{border:2px solid #b32424}.mw-parser-output .ombox-content{border:1px solid #f28500}.mw-parser-output .ombox-style{border:1px solid #fc3}.mw-parser-output .ombox-move{border:1px solid #9932cc}.mw-parser-output .ombox-protection{border:2px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ombox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.9em;width:100%}.mw-parser-output .ombox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .ombox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ombox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ombox .mbox-invalid-type{text-align:center}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ombox{margin:4px 10%}.mw-parser-output .ombox.mbox-small{clear:right;float:right;margin:4px 0 4px 1em;width:238px}}body.skin--responsive .mw-parser-output table.ombox img{max-width:none!important}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .ombox-speedy{background-color:#310402}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .ombox-speedy{background-color:#310402}}\u003C/style\u003E\u003Ctable class=\"plainlinks ombox ombox-notice\" role=\"presentation\" style=\"\u0026quot;width:90%; margin:0 auto; border: 1px solid #666; padding:10px 15px; background; background:linear-gradient(to bottom, #f7fbfc 0%,#d9edf2 40%,#EAF6FD 100%); font-size:1.1em;\"\u003E\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\u003Ctd class=\"mbox-image\"\u003E\u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Wikisource_laurier.svg\" class=\"mw-file-description\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Wikisource_laurier.svg/50px-Wikisource_laurier.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"50\" height=\"46\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Wikisource_laurier.svg/75px-Wikisource_laurier.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Wikisource_laurier.svg/100px-Wikisource_laurier.svg.png 2x\" data-file-width=\"127\" data-file-height=\"116\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/td\u003E\u003Ctd class=\"mbox-text\" style=\"text-align: center;\"\u003Eപള്ളിക്കൂടത്തിലേക്ക് വീണ്ടും \u003Cbr /\u003E പഴയ മലയാളം പാഠപുസ്തകങ്ങൾ ഡിജിറ്റൈസ് ചെയ്യാനുള്ള വിക്കിഗ്രന്ഥശാല പദ്ധതി നടക്കുന്നു. പങ്കെടുക്കുക.\u003Cbr /\u003E\n\u003Cb\u003E\u003Ca rel=\"nofollow\" class=\"external text\" href=\"https://w.wiki/BpRA\"\u003Eകൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\n\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="സൈറ്റ്"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="ഉള്ളടക്കം" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">ഉള്ളടക്കം</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">സൈഡ്‌ബാറിലേക്ക് മാറ്റുക</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">മറയ്ക്കുക</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">തുടക്കം</div> </a> </li> <li id="toc-വാക്കിന്റെ_ഉദ്ഭവം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#വാക്കിന്റെ_ഉദ്ഭവം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>വാക്കിന്റെ ഉദ്ഭവം</span> </div> </a> <ul id="toc-വാക്കിന്റെ_ഉദ്ഭവം-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-പത്രോസിനു_ലഭിച്ച_ദൈവികാധികാരവും_തുടർച്ചയും" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#പത്രോസിനു_ലഭിച്ച_ദൈവികാധികാരവും_തുടർച്ചയും"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>പത്രോസിനു ലഭിച്ച ദൈവികാധികാരവും തുടർച്ചയും</span> </div> </a> <ul id="toc-പത്രോസിനു_ലഭിച്ച_ദൈവികാധികാരവും_തുടർച്ചയും-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-പാപ്പമാരുടെ_പരമാധികാരചരിത്രം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#പാപ്പമാരുടെ_പരമാധികാരചരിത്രം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>പാപ്പമാരുടെ പരമാധികാരചരിത്രം</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-പാപ്പമാരുടെ_പരമാധികാരചരിത്രം-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle പാപ്പമാരുടെ പരമാധികാരചരിത്രം subsection</span> </button> <ul id="toc-പാപ്പമാരുടെ_പരമാധികാരചരിത്രം-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ക്രൈസ്തവസഭയുടെ_ആദ്യകാലഘട്ടം_(ക്രി.വ._30_മുതൽ_325_വരെ)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ക്രൈസ്തവസഭയുടെ_ആദ്യകാലഘട്ടം_(ക്രി.വ._30_മുതൽ_325_വരെ)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>ക്രൈസ്തവസഭയുടെ ആദ്യകാലഘട്ടം (ക്രി.വ. 30 മുതൽ 325 വരെ)</span> </div> </a> <ul id="toc-ക്രൈസ്തവസഭയുടെ_ആദ്യകാലഘട്ടം_(ക്രി.വ._30_മുതൽ_325_വരെ)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-നിഖ്യ_സൂനഹദോസ്_മുതൽ_വലിയ_ഭിന്നിപ്പ്_വരെ_(ക്രി.വ._325_മുതൽ_1054_വരെ)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#നിഖ്യ_സൂനഹദോസ്_മുതൽ_വലിയ_ഭിന്നിപ്പ്_വരെ_(ക്രി.വ._325_മുതൽ_1054_വരെ)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>നിഖ്യ സൂനഹദോസ് മുതൽ വലിയ ഭിന്നിപ്പ് വരെ (ക്രി.വ. 325 മുതൽ 1054 വരെ)</span> </div> </a> <ul id="toc-നിഖ്യ_സൂനഹദോസ്_മുതൽ_വലിയ_ഭിന്നിപ്പ്_വരെ_(ക്രി.വ._325_മുതൽ_1054_വരെ)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-വലിയ_ഭിന്നിപ്പ്_മുതൽ_നവീകരണകാലഘട്ടം_വരെ_(ക്രി.വ._1054_മുതൽ_1517_വരെ)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#വലിയ_ഭിന്നിപ്പ്_മുതൽ_നവീകരണകാലഘട്ടം_വരെ_(ക്രി.വ._1054_മുതൽ_1517_വരെ)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>വലിയ ഭിന്നിപ്പ് മുതൽ നവീകരണകാലഘട്ടം വരെ (ക്രി.വ. 1054 മുതൽ 1517 വരെ)</span> </div> </a> <ul id="toc-വലിയ_ഭിന്നിപ്പ്_മുതൽ_നവീകരണകാലഘട്ടം_വരെ_(ക്രി.വ._1054_മുതൽ_1517_വരെ)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-നവീകരണകാലഘട്ടം_മുതൽ_ഇന്നുവരെ_(1517_മുതൽ_ഇന്നുവരെ)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#നവീകരണകാലഘട്ടം_മുതൽ_ഇന്നുവരെ_(1517_മുതൽ_ഇന്നുവരെ)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>നവീകരണകാലഘട്ടം മുതൽ ഇന്നുവരെ (1517 മുതൽ ഇന്നുവരെ)</span> </div> </a> <ul id="toc-നവീകരണകാലഘട്ടം_മുതൽ_ഇന്നുവരെ_(1517_മുതൽ_ഇന്നുവരെ)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-പാപ്പായുടെ_തിരഞ്ഞെടുപ്പ്,_മരണം_അല്ലെങ്കിൽ_രാജി" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#പാപ്പായുടെ_തിരഞ്ഞെടുപ്പ്,_മരണം_അല്ലെങ്കിൽ_രാജി"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>പാപ്പായുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്, മരണം അല്ലെങ്കിൽ രാജി</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-പാപ്പായുടെ_തിരഞ്ഞെടുപ്പ്,_മരണം_അല്ലെങ്കിൽ_രാജി-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle പാപ്പായുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്, മരണം അല്ലെങ്കിൽ രാജി subsection</span> </button> <ul id="toc-പാപ്പായുടെ_തിരഞ്ഞെടുപ്പ്,_മരണം_അല്ലെങ്കിൽ_രാജി-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-തിരഞ്ഞെടുപ്പ്" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#തിരഞ്ഞെടുപ്പ്"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>തിരഞ്ഞെടുപ്പ്</span> </div> </a> <ul id="toc-തിരഞ്ഞെടുപ്പ്-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-മരണം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#മരണം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>മരണം</span> </div> </a> <ul id="toc-മരണം-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-രാജി" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#രാജി"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>രാജി</span> </div> </a> <ul id="toc-രാജി-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ഔദ്യോഗികവസ്ത്രങ്ങളും_ആദരസൂചനകളും" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ഔദ്യോഗികവസ്ത്രങ്ങളും_ആദരസൂചനകളും"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>ഔദ്യോഗികവസ്ത്രങ്ങളും ആദരസൂചനകളും</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ഔദ്യോഗികവസ്ത്രങ്ങളും_ആദരസൂചനകളും-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ഔദ്യോഗികവസ്ത്രങ്ങളും ആദരസൂചനകളും subsection</span> </button> <ul id="toc-ഔദ്യോഗികവസ്ത്രങ്ങളും_ആദരസൂചനകളും-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-റ്റിയാറ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#റ്റിയാറ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>റ്റിയാറ</span> </div> </a> <ul id="toc-റ്റിയാറ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-കുരിശ്" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#കുരിശ്"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>കുരിശ്</span> </div> </a> <ul id="toc-കുരിശ്-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-പാല്ലിയം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#പാല്ലിയം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>പാല്ലിയം</span> </div> </a> <ul id="toc-പാല്ലിയം-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ചുംബനം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ചുംബനം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>ചുംബനം</span> </div> </a> <ul id="toc-ചുംബനം-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-എതിർപാപ്പാമാർ_(Antipopes)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#എതിർപാപ്പാമാർ_(Antipopes)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>എതിർപാപ്പാമാർ (<i>Antipopes</i>)</span> </div> </a> <ul id="toc-എതിർപാപ്പാമാർ_(Antipopes)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ഏറ്റവുമധികം_കാലം_ഭരിച്ച_പാപ്പമാർ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ഏറ്റവുമധികം_കാലം_ഭരിച്ച_പാപ്പമാർ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>ഏറ്റവുമധികം കാലം ഭരിച്ച പാപ്പമാർ</span> </div> </a> <ul id="toc-ഏറ്റവുമധികം_കാലം_ഭരിച്ച_പാപ്പമാർ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ഏറ്റവും_കുറച്ച്_കാലം_ഭരിച്ച_പാപ്പമാർ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ഏറ്റവും_കുറച്ച്_കാലം_ഭരിച്ച_പാപ്പമാർ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>ഏറ്റവും കുറച്ച് കാലം ഭരിച്ച പാപ്പമാർ</span> </div> </a> <ul id="toc-ഏറ്റവും_കുറച്ച്_കാലം_ഭരിച്ച_പാപ്പമാർ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ഇവയും_കാണുക" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ഇവയും_കാണുക"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>ഇവയും കാണുക</span> </div> </a> <ul id="toc-ഇവയും_കാണുക-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-അവലംബം" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#അവലംബം"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>അവലംബം</span> </div> </a> <ul id="toc-അവലംബം-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-കൂടുതൽ_വായനയ്ക്ക്" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#കൂടുതൽ_വായനയ്ക്ക്"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്</span> </div> </a> <ul id="toc-കൂടുതൽ_വായനയ്ക്ക്-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-പുറത്തേക്കുള്ള_കണ്ണികൾ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#പുറത്തേക്കുള്ള_കണ്ണികൾ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ</span> </div> </a> <ul id="toc-പുറത്തേക്കുള്ള_കണ്ണികൾ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="ഉള്ളടക്കം" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">മാർപ്പാപ്പ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 168 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-168" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">168 ഭാഷകൾ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Pous" title="Pous – ആഫ്രിക്കാൻസ്" lang="af" hreflang="af" data-title="Pous" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="ആഫ്രിക്കാൻസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Papst" title="Papst – സ്വിസ് ജർമ്മൻ" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Papst" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="സ്വിസ് ജർമ്മൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%AE%E1%88%9C_%E1%8D%93%E1%8D%93" title="የሮሜ ፓፓ – അംഹാരിക്" lang="am" hreflang="am" data-title="የሮሜ ፓፓ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="അംഹാരിക്" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – അരഗോണീസ്" lang="an" hreflang="an" data-title="Papa" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="അരഗോണീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/P%C4%81pa" title="Pāpa – പഴയ ഇംഗ്ലീഷ്" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Pāpa" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="പഴയ ഇംഗ്ലീഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8B%E0%A4%AA" title="पोप – ആൻഗിക" lang="anp" hreflang="anp" data-title="पोप" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ആൻഗിക" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%8A%D8%A9_%D9%83%D8%A7%D8%AB%D9%88%D9%84%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="بابوية كاثوليكية – അറബിക്" lang="ar" hreflang="ar" data-title="بابوية كاثوليكية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="അറബിക്" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A6%DC%90%DC%A6%DC%90" title="ܦܐܦܐ – അരമായ" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܦܐܦܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="അരമായ" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D9%83%D8%A7%D9%86" title="بابا الفاتيكان – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="بابا الفاتيكان" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – അസ്ട്ടൂരിയൻ" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Papa" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="അസ്ട്ടൂരിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – അസർബൈജാനി" lang="az" hreflang="az" data-title="Papa" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="അസർബൈജാനി" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE" title="پاپ – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="پاپ" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Popst" title="Popst – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Popst" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Puop%C4%97%C5%BEios" title="Puopėžios – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Puopėžios" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Papa" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D0%B0_%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Папа Рымскі – ബെലാറുഷ്യൻ" lang="be" hreflang="be" data-title="Папа Рымскі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ബെലാറുഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D0%B0" title="Папа – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Папа" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Paus" title="Paus – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Paus" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D0%B0" title="Папа – ബൾഗേറിയൻ" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Папа" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ബൾഗേറിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A7%8B%E0%A6%AA" title="পোপ – ബംഗ്ലാ" lang="bn" hreflang="bn" data-title="পোপ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ബംഗ്ലാ" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Pab" title="Pab – ബ്രെട്ടൺ" lang="br" hreflang="br" data-title="Pab" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ബ്രെട്ടൺ" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – ബോസ്നിയൻ" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Papa" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ബോസ്നിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – കറ്റാലാൻ" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Papa" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="കറ്റാലാൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/G%C3%A1u-hu%C3%B2ng" title="Gáu-huòng – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Gáu-huòng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B0_%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D0%B0" title="Румера Папа – ചെചൻ" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Румера Папа" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ചെചൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – സെബുവാനോ" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Papa" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="സെബുവാനോ" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%D8%A7" title="پاپا – സെൻട്രൽ കുർദിഷ്" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="پاپا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="സെൻട്രൽ കുർദിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – കോർസിക്കൻ" lang="co" hreflang="co" data-title="Papa" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="കോർസിക്കൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Roma_Papas%C4%B1" title="Roma Papası – ക്രിമിയൻ ടർക്കിഷ്" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Roma Papası" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ക്രിമിയൻ ടർക്കിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Pape%C5%BE" title="Papež – ചെക്ക്" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Papež" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ചെക്ക്" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%BC_%D0%BF%D0%BE%D0%BF%C4%95" title="Рим попĕ – ചുവാഷ്" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Рим попĕ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ചുവാഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Pab" title="Pab – വെൽഷ്" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Pab" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="വെൽഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Pave" title="Pave – ഡാനിഷ്" lang="da" hreflang="da" data-title="Pave" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="ഡാനിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Papst" title="Papst – ജർമ്മൻ" lang="de" hreflang="de" data-title="Papst" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ജർമ്മൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Papa" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Bam%C5%BE" title="Bamž – ലോവർ സോർബിയൻ" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Bamž" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="ലോവർ സോർബിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%AC%CF%80%CE%B1%CF%82" title="Πάπας – ഗ്രീക്ക്" lang="el" hreflang="el" data-title="Πάπας" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ഗ്രീക്ക്" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Papa" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Pope" title="Pope – ഇംഗ്ലീഷ്" lang="en" hreflang="en" data-title="Pope" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ഇംഗ്ലീഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Papo" title="Papo – എസ്‌പരാന്റോ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Papo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="എസ്‌പരാന്റോ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – സ്‌പാനിഷ്" lang="es" hreflang="es" data-title="Papa" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="സ്‌പാനിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Paavst" title="Paavst – എസ്റ്റോണിയൻ" lang="et" hreflang="et" data-title="Paavst" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="എസ്റ്റോണിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Aita_santu" title="Aita santu – ബാസ്‌ക്" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Aita santu" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="ബാസ്‌ക്" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE" title="پاپ – പേർഷ്യൻ" lang="fa" hreflang="fa" data-title="پاپ" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="പേർഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Paavi" title="Paavi – ഫിന്നിഷ്" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Paavi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ഫിന്നിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Paast_(Rooma)" title="Paast (Rooma) – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Paast (Rooma)" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1vin" title="Pávin – ഫാറോസ്" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Pávin" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ഫാറോസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Pape" title="Pape – ഫ്രഞ്ച്" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Pape" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ഫ്രഞ്ച്" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Papa" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Paap" title="Paap – നോർത്തേൻ ഫ്രിഷ്യൻ" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Paap" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="നോർത്തേൻ ഫ്രിഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Pape" title="Pape – ഫ്രിയുലിയാൻ" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Pape" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="ഫ്രിയുലിയാൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Paus" title="Paus – പശ്ചിമ ഫ്രിഷിയൻ" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Paus" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="പശ്ചിമ ഫ്രിഷിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1pa" title="Pápa – ഐറിഷ്" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Pápa" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ഐറിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/P%C3%A0pa" title="Pàpa – സ്കോട്ടിഷ് ഗൈലിക്" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Pàpa" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="സ്കോട്ടിഷ് ഗൈലിക്" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – ഗലീഷ്യൻ" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Papa" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="ഗലീഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Kau-f%C3%B2ng" title="Kau-fòng – ഹാക്ക ചൈനീസ്" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Kau-fòng" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="ഹാക്ക ചൈനീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A4%D7%99%D7%A4%D7%99%D7%95%D7%A8" title="אפיפיור – ഹീബ്രു" lang="he" hreflang="he" data-title="אפיפיור" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ഹീബ്രു" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8B%E0%A4%AA" title="पोप – ഹിന്ദി" lang="hi" hreflang="hi" data-title="पोप" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ഹിന്ദി" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനം"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – ക്രൊയേഷ്യൻ" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Papa" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ക്രൊയേഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Bam%C5%BE" title="Bamž – അപ്പർ സോർബിയൻ" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Bamž" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="അപ്പർ സോർബിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Pap" title="Pap – ഹെയ്‌തിയൻ ക്രിയോൾ" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Pap" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="ഹെയ്‌തിയൻ ക്രിയോൾ" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1pa_(egyh%C3%A1zf%C5%91)" title="Pápa (egyházfő) – ഹംഗേറിയൻ" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Pápa (egyházfő)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ഹംഗേറിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%BA%D5%A1%D5%BA" title="Հռոմի պապ – അർമേനിയൻ" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հռոմի պապ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="അർമേനിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%BC%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%8A%D5%A1%D5%BA" title="Հռոմի Պապ – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Հռոմի Պապ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – ഇന്റർലിംഗ്വ" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Papa" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ഇന്റർലിംഗ്വ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Paus_(Gereja_Katolik)" title="Paus (Gereja Katolik) – ഇന്തോനേഷ്യൻ" lang="id" hreflang="id" data-title="Paus (Gereja Katolik)" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ഇന്തോനേഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1pa" title="Pápa – ഇന്റർലിംഗ്വേ" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Pápa" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ഇന്റർലിംഗ്വേ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – ഇലോകോ" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Papa" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ഇലോകോ" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Papo" title="Papo – ഇഡോ" lang="io" hreflang="io" data-title="Papo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ഇഡോ" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1fi" title="Páfi – ഐസ്‌ലാൻഡിക്" lang="is" hreflang="is" data-title="Páfi" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ഐസ്‌ലാൻഡിക്" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – ഇറ്റാലിയൻ" lang="it" hreflang="it" data-title="Papa" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ഇറ്റാലിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%95%99%E7%9A%87" title="教皇 – ജാപ്പനീസ്" lang="ja" hreflang="ja" data-title="教皇" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ജാപ്പനീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Puop" title="Puop – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Puop" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – ജാവനീസ്" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Papa" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ജാവനീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98" title="რომის პაპი – ജോർജിയൻ" lang="ka" hreflang="ka" data-title="რომის პაპი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="ജോർജിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Papa" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Pop" title="Pop – ട്യാപ്" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Pop" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="ട്യാപ്" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B" title="Папалық – കസാഖ്" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Папалық" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="കസാഖ്" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%9F%E1%9E%98%E1%9F%92%E1%9E%8A%E1%9F%81%E1%9E%85%E1%9E%94%E1%9F%89%E1%9E%B6%E1%9E%94" title="សម្ដេចប៉ាប – ഖമെർ" lang="km" hreflang="km" data-title="សម្ដេចប៉ាប" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="ഖമെർ" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AA%E0%B3%8B%E0%B2%AA%E0%B3%8D" title="ಪೋಪ್ – കന്നഡ" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಪೋಪ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="കന്നഡ" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B5%90%ED%99%A9" title="교황 – കൊറിയൻ" lang="ko" hreflang="ko" data-title="교황" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="കൊറിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – കുർദ്ദിഷ്" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Papa" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="കുർദ്ദിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Pab" title="Pab – കോർണിഷ്" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Pab" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="കോർണിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%BC_%D0%BF%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Рим папасы – കിർഗിസ്" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Рим папасы" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="കിർഗിസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – ലാറ്റിൻ" lang="la" hreflang="la" data-title="Papa" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ലാറ്റിൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Pap%C3%A1s" title="Papás – ലഡീനോ" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Papás" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ലഡീനോ" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Poopst" title="Poopst – ലക്‌സംബർഗിഷ്" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Poopst" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="ലക്‌സംബർഗിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Pape" title="Pape – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Pape" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Paus" title="Paus – ലിംബർഗിഷ്" lang="li" hreflang="li" data-title="Paus" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="ലിംബർഗിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – ലൊംബാർഡ്" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Papa" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="ലൊംബാർഡ്" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1pa" title="Pápa – ലിംഗാല" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Pápa" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="ലിംഗാല" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9E%E0%BA%B0%E0%BA%AA%E0%BA%B1%E0%BA%99%E0%BA%95%E0%BA%B0%E0%BA%9B%E0%BA%B2%E0%BA%9B%E0%BA%B2" title="ພະສັນຕະປາປາ – ലാവോ" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ພະສັນຕະປາປາ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="ലാവോ" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Popie%C5%BEius" title="Popiežius – ലിത്വാനിയൻ" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Popiežius" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="ലിത്വാനിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Romas_p%C4%81vests" title="Romas pāvests – ലാറ്റ്വിയൻ" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Romas pāvests" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ലാറ്റ്വിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – മലഗാസി" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Papa" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="മലഗാസി" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Paus_(Katolik_Roma)" title="Paus (Katolik Roma) – മിനാങ്കബൗ" lang="min" hreflang="min" data-title="Paus (Katolik Roma)" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="മിനാങ്കബൗ" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D0%B0" title="Папа – മാസിഡോണിയൻ" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Папа" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="മാസിഡോണിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF" title="Пап – മംഗോളിയൻ" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Пап" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="മംഗോളിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8B%E0%A4%AA" title="पोप – മറാത്തി" lang="mr" hreflang="mr" data-title="पोप" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="മറാത്തി" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Paus_(Katolik)" title="Paus (Katolik) – മലെയ്" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Paus (Katolik)" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="മലെയ്" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – മാൾട്ടീസ്" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Papa" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="മാൾട്ടീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – മിരാൻറസേ" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Papa" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="മിരാൻറസേ" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE" title="پاپ – മസന്ററാനി" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="پاپ" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="മസന്ററാനി" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Hueyiteopixcatlahtoani" title="Hueyiteopixcatlahtoani – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Hueyiteopixcatlahtoani" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – നെപ്പോളിറ്റാൻ" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Papa" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="നെപ്പോളിറ്റാൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Paapst" title="Paapst – ലോ ജർമൻ" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Paapst" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ലോ ജർമൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Paus" title="Paus – ലോ സാക്സൺ" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Paus" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ലോ സാക്സൺ" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8B%E0%A4%AA" title="पोप – നേവാരി" lang="new" hreflang="new" data-title="पोप" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="നേവാരി" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Paus" title="Paus – ഡച്ച്" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Paus" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ഡച്ച്" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Pave" title="Pave – നോർവീജിയൻ നൈനോർക്‌സ്" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Pave" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="നോർവീജിയൻ നൈനോർക്‌സ്" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Pave" title="Pave – നോർവീജിയൻ ബുക്‌മൽ" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Pave" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="നോർവീജിയൻ ബുക്‌മൽ" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Pape" title="Pape – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Pape" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – ഓക്‌സിറ്റൻ" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Papa" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ഓക്‌സിറ്റൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AA%E0%A9%8B%E0%A8%AA" title="ਪੋਪ – പഞ്ചാബി" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਪੋਪ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="പഞ്ചാബി" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – പാപിയാമെന്റൊ" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Papa" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="പാപിയാമെന്റൊ" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Pape" title="Pape – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Pape" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Baapscht" title="Baapscht – Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Baapscht" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Papie%C5%BC" title="Papież – പോളിഷ്" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Papież" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="പോളിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%BE" title="پوپ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="پوپ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE" title="پاپ – പഷ്‌തോ" lang="ps" hreflang="ps" data-title="پاپ" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="പഷ്‌തോ" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനം"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – പോർച്ചുഗീസ്" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Papa" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="പോർച്ചുഗീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1pa_(chakariq)" title="Pápa (chakariq) – ക്വെച്ചുവ" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Pápa (chakariq)" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="ക്വെച്ചുവ" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – റൊമാഞ്ച്" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Papa" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="റൊമാഞ്ച്" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Pap%C4%83" title="Papă – റൊമാനിയൻ" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Papă" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="റൊമാനിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – ആരോമാനിയൻ" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Papa" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="ആരോമാനിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Папство – റഷ്യൻ" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Папство" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="റഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D0%B0_%D1%80%D0%B8%D0%BC%D1%81%D0%BA%D1%8B%D0%B9" title="Папа римскый – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Папа римскый" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B0%D0%BF%D0%B0" title="Паапа – സാഖ" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Паапа" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="സാഖ" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Paba" title="Paba – സർഡിനിയാൻ" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Paba" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="സർഡിനിയാൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – സിസിലിയൻ" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Papa" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="സിസിലിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Pape" title="Pape – സ്കോട്സ്" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Pape" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="സ്കോട്സ്" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – സെർബോ-ക്രൊയേഷ്യൻ" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Papa" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="സെർബോ-ക്രൊയേഷ്യൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%8F%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E0%B7%80%E0%B7%84%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B7%9A" title="පාප්වහන්සේ – സിംഹള" lang="si" hreflang="si" data-title="පාප්වහන්සේ" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="സിംഹള" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Pope" title="Pope – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Pope" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1pe%C5%BE" title="Pápež – സ്ലോവാക്" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Pápež" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="സ്ലോവാക്" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%A6%DB%92_%D8%B1%D9%88%D9%85" title="پاپائے روم – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="پاپائے روم" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Pape%C5%BE" title="Papež – സ്ലോവേനിയൻ" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Papež" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="സ്ലോവേനിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – അൽബേനിയൻ" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Papa" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="അൽബേനിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D0%B0" title="Папа – സെർബിയൻ" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Папа" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="സെർബിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/P%C3%A5ve" title="Påve – സ്വീഡിഷ്" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Påve" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="സ്വീഡിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – സ്വാഹിലി" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Papa" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="സ്വാഹിലി" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Papjy%C5%BC" title="Papjyż – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Papjyż" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A4%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AE%A8%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%88" title="திருத்தந்தை – തമിഴ്" lang="ta" hreflang="ta" data-title="திருத்தந்தை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="തമിഴ്" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8B%E0%B0%AA%E0%B1%8D" title="పోప్ – തെലുങ്ക്" lang="te" hreflang="te" data-title="పోప్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="തെലുങ്ക്" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BF" title="Поп – താജിക്" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Поп" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="താജിക്" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B0%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B2" title="พระสันตะปาปา – തായ്" lang="th" hreflang="th" data-title="พระสันตะปาปา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="തായ്" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – തഗാലോഗ്" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Papa" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="തഗാലോഗ്" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Pop" title="Pop – ടോക് പിസിൻ" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Pop" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="ടോക് പിസിൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – ടർക്കിഷ്" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Papa" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ടർക്കിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%BC_%D0%BF%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Рим папасы – ടാട്ടർ" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Рим папасы" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="ടാട്ടർ" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%89%D9%85_%D9%BE%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D9%89" title="رىم پاپاسى – ഉയ്ഘുർ" lang="ug" hreflang="ug" data-title="رىم پاپاسى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ഉയ്ഘുർ" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D0%B0_%D0%A0%D0%B8%D0%BC%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9" title="Папа Римський – ഉക്രേനിയൻ" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Папа Римський" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ഉക്രേനിയൻ" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%BE" title="پوپ – ഉറുദു" lang="ur" hreflang="ur" data-title="پوپ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ഉറുദു" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Rim_Papasi" title="Rim Papasi – ഉസ്‌ബെക്ക്" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Rim Papasi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ഉസ്‌ബെക്ക്" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Papa" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Gi%C3%A1o_ho%C3%A0ng" title="Giáo hoàng – വിയറ്റ്നാമീസ്" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Giáo hoàng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="വിയറ്റ്നാമീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Paus" title="Paus – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Paus" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/P%C3%A5pe" title="Påpe – വല്ലൂൺ" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Påpe" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="വല്ലൂൺ" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Papa" title="Papa – വാരേയ്" lang="war" hreflang="war" data-title="Papa" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="വാരേയ്" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%95%99%E5%AE%97" title="教宗 – വു ചൈനീസ്" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="教宗" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="വു ചൈനീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98" title="რომიშ პაპი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="რომიშ პაპი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%95%D7%99%D7%91%D7%A1%D7%98" title="פויבסט – യിദ്ദിഷ്" lang="yi" hreflang="yi" data-title="פויבסט" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="യിദ്ദിഷ്" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/P%C3%B3p%C3%B9" title="Pópù – യൊറൂബാ" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Pópù" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="യൊറൂബാ" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Paus" title="Paus – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Paus" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%95%99%E5%AE%97" title="教宗 – ചൈനീസ്" lang="zh" hreflang="zh" data-title="教宗" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ചൈനീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%95%99%E5%AE%97" title="教宗 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="教宗" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/K%C3%A0u-h%C3%B4ng" title="Kàu-hông – മിൻ നാൻ ചൈനീസ്" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kàu-hông" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="മിൻ നാൻ ചൈനീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%95%99%E5%AE%97" title="教宗 – കാന്റണീസ്" lang="yue" hreflang="yue" data-title="教宗" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="കാന്റണീസ്" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q19546#sitelinks-wikipedia" title="അന്തർഭാഷാ കണ്ണികൾ തിരുത്തുക" class="wbc-editpage">കണ്ണികൾ തിരുത്തുക</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="നാമമേഖലകൾ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA" title="വിവരദായക താൾ കാണുക [c]" accesskey="c"><span>ലേഖനം</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82:%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA" rel="discussion" title="വിവരദായക താളിനെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ച [t]" accesskey="t"><span>സംവാദം</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ഭാഷയുടെ ചരം മാറ്റുക" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">മലയാളം</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="ദർശനീയത"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA"><span>വായിക്കുക</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit" title="ഈ താളിന്റെ മൂലരൂപം തിരുത്തുക [e]" accesskey="e"><span>തിരുത്തുക</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=history" title="ഈ താളിന്റെ പഴയ പതിപ്പുകൾ [h]" accesskey="h"><span>നാൾവഴി കാണുക</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ഉപകരണങ്ങൾ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ഉപകരണങ്ങൾ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ഉപകരണങ്ങൾ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">സൈഡ്‌ബാറിലേക്ക് മാറ്റുക</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">മറയ്ക്കുക</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA"><span>വായിക്കുക</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit" title="ഈ താളിന്റെ മൂലരൂപം തിരുത്തുക [e]" accesskey="e"><span>തിരുത്തുക</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=history"><span>നാൾവഴി കാണുക</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> സാർവത്രികം </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%95%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B4%B3%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%86%E0%B4%B2%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%82/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA" title="ഈ താളിലേക്കു കണ്ണിയാൽ ബന്ധിപ്പിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന എല്ലാ വിക്കി താളുകളുടേയും പട്ടിക. [j]" accesskey="j"><span>ഈ താളിലേക്കുള്ള കണ്ണികൾ</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AC%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA" rel="nofollow" title="താളുകളിലെ പുതിയ മാറ്റങ്ങൾ [k]" accesskey="k"><span>അനുബന്ധ മാറ്റങ്ങൾ</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/വിക്കിപീഡിയ:അപ്‌ലോഡ്" title="പ്രമാണങ്ങൾ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുവാൻ [u]" accesskey="u"><span>അപ്‌ലോഡ്‌</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B3%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE" title="പ്രത്യേകതാളുകളുടെ പട്ടിക [q]" accesskey="q"><span>പ്രത്യേക താളുകൾ</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&oldid=4096143" title="താളിന്റെ ഈ പതിപ്പിന്റെ സ്ഥിരം കണ്ണി"><span>സ്ഥിരംകണ്ണി</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=info" title="ഈ താളിനെക്കുറിച്ചുള്ള കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ"><span>താളിന്റെ വിവരങ്ങൾ</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%85%E0%B4%B5%E0%B4%B2%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B4%82&page=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&id=4096143&wpFormIdentifier=titleform" title="ഈ താളിനെ എങ്ങനെ അവലംബിതമാക്കാം എന്ന വിവരങ്ങൾ"><span>ഈ താൾ ഉദ്ധരിക്കുക</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fml.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B4%25AE%25E0%25B4%25BE%25E0%25B5%25BC%25E0%25B4%25AA%25E0%25B5%258D%25E0%25B4%25AA%25E0%25B4%25BE%25E0%25B4%25AA%25E0%25B5%258D%25E0%25B4%25AA"><span>ചെറുതാക്കിയ യൂ.ആർ.എൽ. ലഭ്യമാക്കുക</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:QrCode&url=https%3A%2F%2Fml.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B4%25AE%25E0%25B4%25BE%25E0%25B5%25BC%25E0%25B4%25AA%25E0%25B5%258D%25E0%25B4%25AA%25E0%25B4%25BE%25E0%25B4%25AA%25E0%25B5%258D%25E0%25B4%25AA"><span>ക്യൂആർ കോഡ് ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യുക</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> അച്ചടിയ്ക്കുക/കയറ്റുമതി ചെയ്യുക </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%82&bookcmd=book_creator&referer=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA"><span>പുസ്തകം സൃഷ്ടിക്കുക</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:DownloadAsPdf&page=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=show-download-screen"><span>PDF ആയി ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യുക</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&printable=yes" title="ഈ താളിന്റെ അച്ചടി രൂപം [p]" accesskey="p"><span>അച്ചടിരൂപം</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> ഇതരപദ്ധതികളിൽ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Papae" hreflang="en"><span>വിക്കിമീഡിയ കോമൺസ്</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q19546" title="ബന്ധപ്പെട്ട ഡേറ്റാ ശേഖര ഇനത്തിലേയ്ക്കുള്ള കണ്ണി [g]" accesskey="g"><span>വിക്കിഡേറ്റ ഇനം</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ദൃശ്യരൂപം"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ദൃശ്യരൂപം</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">സൈഡ്‌ബാറിലേക്ക് മാറ്റുക</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">മറയ്ക്കുക</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ml" dir="ltr"><div class="nomobile"> <div id="purl" class="NavFrame collapsed" style="float: right; font-size: 85%; position: absolute; top: -4em; right: 0; width: auto; background: #eae9e9;"> <div class="NavHead" style="padding: 1px 8px;"><b><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://ml.wikipedia.org/wiki/Pope">ഇംഗ്ലീഷ് വിലാസം</a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B4%82:Prettyurl#ഉപയോഗക്രമം" title="സഹായം"><img alt="സഹായം" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Gtk-dialog-question.svg/12px-Gtk-dialog-question.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Gtk-dialog-question.svg/18px-Gtk-dialog-question.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Gtk-dialog-question.svg/24px-Gtk-dialog-question.svg.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span></b> </div> <div class="NavContent" style="background:#eae9e9; width:auto"><span class="plainlinks" style="white-space:nowrap; overflow: hidden"><a class="external free" href="https://ml.wikipedia.org/wiki/Pope">https://ml.wikipedia.org/wiki/Pope</a></span> </div> </div> </div> <div style="float:right; position: absolute; right:4px; top: -2.25em; overflow:hidden" class="metadata" id="featured-star"><div style="position: relative; width: 14px; height: 14px; overflow: hidden"> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; font-size: 100px; overflow: hidden; line-height: 100px; z-index: 3"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9E%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4_%E0%B4%B2%E0%B5%87%E0%B4%96%E0%B4%A8%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE" title="വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനങ്ങൾ"><span title="ഈ ലേഖനം സമഗ്രലേഖനമായി തിരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ട്.">   </span></a></div> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; z-index: 2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:LinkFA-star.png" class="mw-file-description" title="ഈ ലേഖനം സമഗ്രലേഖനമായി തിരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ട്."><img alt="ഈ ലേഖനം സമഗ്രലേഖനമായി തിരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ട്." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/LinkFA-star.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></div> </div> </div> <div id="disambig" class="noprint"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4123599">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .hatnote{display:none!important}}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">ഈ ലേഖനം ഈ ലേഖനം കത്തോലിക്കാ സഭാധ്യക്ഷനെക്കുറിച്ച് ഉള്ളതാണ്.  മറ്റ് ഉപയോഗങ്ങൾക്ക്, <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA" class="mw-disambig" title="പാപ്പ">പാപ്പ</a> കാണുക.</div></div> <dl><dd><span class="noprint" style="background-color:#f4f4f4; font-size:90%;"><i><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123599"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">നിലവിലുള്ള മാർപ്പാപ്പയെക്കുറിച്ചറിയാൻ, ദയവായി <a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA" title="ഫ്രാൻസിസ് മാർപ്പാപ്പ">ഫ്രാൻസിസ് മാർപ്പാപ്പ</a> കാണുക.</div></i></span></dd></dl> <table class="infobox" style="width:20.5em; text-align:center; margin-left:1em; margin-bottom:1em; padding:0em 0em 0em 0em; border:1px solid silver"> <tbody><tr> <td colspan="2" style="text-align:center; font-size: 170%;"><b><br />പാപ്പ</b> <hr /> </td></tr> <tr> <td colspan="2" align="center" style="border-bottom: solid 1px #ccd2d9;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Emblem_of_the_Papacy_SE.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Emblem_of_the_Papacy_SE.svg/120px-Emblem_of_the_Papacy_SE.svg.png" decoding="async" width="120" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Emblem_of_the_Papacy_SE.svg/180px-Emblem_of_the_Papacy_SE.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Emblem_of_the_Papacy_SE.svg/240px-Emblem_of_the_Papacy_SE.svg.png 2x" data-file-width="815" data-file-height="1105" /></a></span><br /><b>പേപ്പൽ ചിഹ്നം</b> </td></tr> <tr> <td colspan="2"> </td></tr> <tr> <th colspan="2">നിലവിലുള്ള പാപ്പ:<br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഫ്രാൻസിസ് പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഫ്രാൻസിസ്</a><br /> </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="border-bottom: solid 1px #ccd2d9;"> </td></tr> <tr> <th>അധികാരപ്പേരുകൾ </th> <td><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B6%E0%B5%81%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A7_%E0%B4%AA%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="പരിശുദ്ധ പിതാവ് (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">പരിശുദ്ധ പിതാവ്</a> </td></tr> <tr> <th>ആസ്ഥാനം </th> <td><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B5%BB_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BF" class="mw-redirect" title="വത്തിക്കാൻ സിറ്റി">വത്തിക്കാൻ സിറ്റി</a> </td></tr> <tr> <th>ആദ്യത്തെ പാപ്പ </th> <td><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8B%E0%B4%B2%E0%B5%BB" class="mw-redirect" title="പത്രോസ് അപ്പസ്തോലൻ">പത്രോസ് അപ്പസ്തോലൻ</a> </td></tr> <tr> <th>തുടക്കം </th> <td>പരമ്പരാഗതമായി ക്രി.വ.<a href="/w/index.php?title=33&action=edit&redlink=1" class="new" title="33 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">33</a> </td></tr> <tr> <th>വെബ്സൈറ്റ് </th> <td><span class="nowrap"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.va">http://www.va</a></span> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="border-bottom: solid 1px #ccd2d9;"> </td></tr></tbody></table> <p><a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8B%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE_%E0%B4%B8%E0%B4%AD" class="mw-redirect" title="കത്തോലിക്കാ സഭ">കത്തോലിക്കാ സഭയുടെ</a> പരമാദ്ധ്യക്ഷനും <a href="/wiki/%E0%B4%B2%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%80%E0%B5%BB_%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8B%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE_%E0%B4%B8%E0%B4%AD" class="mw-redirect" title="ലത്തീൻ കത്തോലിക്കാ സഭ">റോമൻ കത്തോലിക്കാ സഭയുടെ</a> (ലത്തീൻ സഭയുടെ) പരമാചാര്യനും <a href="/wiki/%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%82" title="റോം">റോമാ</a> അതിരൂപതയുടെ മെത്രാപ്പോലീത്തയും <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%AE%E0%B4%BE_%E0%B4%B0%E0%B5%82%E0%B4%AA%E0%B4%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="റോമാ രൂപത (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">റോമാ രൂപതയുടെ</a> മെത്രാനും <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B6%E0%B5%81%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A7_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B4%A8%E0%B4%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="പരിശുദ്ധ സിംഹാസനം (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">പരിശുദ്ധ സിംഹാസനം</a> എന്ന സ്വതന്ത്ര പരമാധികാര സംവിധാനത്തിന്റെ അധിപതിയും അതുവഴി പരിശുദ്ധ സിംഹാസനത്തിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B5%BB" class="mw-redirect" title="വത്തിക്കാൻ">വത്തിക്കാൻ</a> നഗരരാഷ്ട്രത്തിന്റെ ഭരണാധിപനുമാണ്‌ <b>പാപ്പ</b> അഥവാ <b>മാർപ്പാപ്പ</b>. </p><p>'പാപ്പ' എന്ന ഔദ്യോഗിക ലത്തീൻ സംജ്ഞയോട് <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%BF" title="സുറിയാനി">സുറിയാനി</a> ഭാഷയിലെ <i>മാർ</i> (നാഥൻ, തിരുമേനി) എന്ന ബഹുമാനപദം ചേർത്താണ് 'മാർപാപ്പ' എന്ന പദം രൂപപ്പെട്ടത്. ഇത് 130 കോടിയോളം വരുന്ന റോമൻ കത്തോലിക്കരുടെ ഇടയിലുള്ള ഒരു ചെറിയ വിഭാഗമായ 60 ലക്ഷം മാത്രം വരുന്ന സുറിയാനി ക്രൈസ്തവരുടെ ഇടയിൽ മാത്രം പ്രചാരത്തിലിരിക്കുന്നു. </p><p><a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%95_%E0%B4%AA%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%BC%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A" title="അപ്പോസ്തലിക പിന്തുടർച്ച">അപ്പസ്തോലിക പിന്തുടർച്ചാപ്രകാരം</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8B%E0%B4%B2%E0%B5%BB" class="mw-redirect" title="പത്രോസ് അപ്പസ്തോലൻ">പത്രോസിന്റെ</a> സിംഹാസനത്തിന്റെ അവകാശിയും അപ്രകാരം <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86_%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ക്രിസ്തുവിന്റെ വികാരി (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ക്രിസ്തുവിന്റെ വികാരിയുമാണ്‌</a> പാപ്പയെന്ന് കത്തോലിക്കർ വിശ്വസിക്കുന്നു. <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%AE%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86_%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B5%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="റോമിന്റെ മെത്രാൻ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">റോമിന്റെ മെത്രാനും</a> <a href="/wiki/%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%B6%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%81" class="mw-redirect" title="യേശുക്രിസ്തു">യേശുക്രിസ്തുവിന്റെ</a> വികാരിയും <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8B%E0%B4%B2%E0%B5%BB" class="mw-redirect" title="പത്രോസ് അപ്പസ്തോലൻ">അപ്പസ്തോലൻമാരുടെ രാജകുമാരന്റെ</a> പിൻഗാമിയും ആഗോള സഭയുടെ പരമോന്നത പുരോഹിതശ്രേഷ്ഠനും <a href="/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%B2%E0%B4%BF" title="ഇറ്റലി">ഇറ്റലിയുടെ</a> സഭാധ്യക്ഷനും (Primate of Italy) റോമൻ സഭാപ്രവിശ്യയുടെ മെത്രാപ്പോലീത്തയും <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A6%E0%B5%88%E0%B4%B5%E0%B4%A6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%BB%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%86_%E0%B4%A6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="ദൈവദാസൻമാരുടെ ദാസൻ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ദൈവദാസൻമാരുടെ ദാസനും</a> (<i>Servus servorum Dei</i>) എന്നാണ് പാപ്പയുടെ സമ്പൂർണ വിശേഷണം. ഇത് അപൂർവമായേ ഉപയോഗിക്കാറുള്ളൂ. 2006 മാർച്ച് ഒന്നു വരെ വിശേഷണങ്ങളുടെ പട്ടികയിൽ പടിഞ്ഞാറിന്റെ <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%80%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="പാത്രിയർക്കീസ്">പാത്രിയാർക്കീസ്</a> എന്നും ചേർത്തിരുന്നു. 642ൽ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%A1%E0%B5%8B%E0%B5%BC_%E0%B4%92%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="തിയഡോർ ഒന്നാമൻ പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">തിയഡോർ ഒന്നാമൻ പാപ്പയാണ്</a> ഈ വിശേഷണം ആദ്യമായി ഉപയോഗിച്ചത്. 1054നു ശേഷം ഈ വിശേഷണം അപൂർവമായേ ചേർത്തിരുന്നുള്ളൂ. മീൻപിടുത്തക്കാരൻ ആയിരുന്ന അപ്പസ്തോലപ്രമുഖൻ പത്രോസിന്റെ പിൻഗാമികൾ <sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> എന്ന നിലയിൽ മാർപ്പാപ്പാമാർക്ക് വലിയ മുക്കുവൻ എന്ന വിശേഷണവും ഉണ്ട്. <a href="/wiki/%E0%B4%88%E0%B4%B6%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B4%AD" title="ഈശോസഭ">ഈശോസഭയ്ക്ക്</a>(ജെസ്യൂട്ട് സഭ) കത്തോലിക്കാ സഭയിലുള്ള അധികാരസ്വാധീനത്തെ ആക്ഷേപിച്ചുകൊണ്ട് കറുത്ത സന്യാസവസ്ത്രത്തോടുകൂടിയ കത്തോലിക്കാസഭയിലെ ജെസ്യൂട്ട് സന്യാസസഭാ മേലധ്യക്ഷനെ <b>കറുത്ത പാപ്പ</b> എന്ന് പറയാറുണ്ട്. അതുപോലെ സുവിശേഷവത്കരണത്തിന്റെ ചുമതലയുള്ള കത്തോലിക്കാസഭയിലെ കർദ്ദിനാളിന്‌ മിഷൻ പ്രവർത്തനത്തിന്റെമേൽ, പ്രത്യേകിച്ച് <a href="/wiki/%E0%B4%8F%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%AF" title="ഏഷ്യ">ഏഷ്യയിലും</a> <a href="/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95" title="ആഫ്രിക്ക">ആഫ്രിക്കയിലുമുള്ള</a> മിഷൻപ്രവർത്തനത്തിനുമേൽ പരമാധികാരമുള്ളതിനാലും ചുവന്ന ഔദ്യോഗികവസ്ത്രമുള്ള കർദ്ദിനാളാകയാലും <b>ചുവന്ന പാപ്പ</b> എന്ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്ഥാനത്തെ പറയാറുണ്ട്. <sup id="cite_ref-Magister_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Magister-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="വാക്കിന്റെ_ഉദ്ഭവം"><span id=".E0.B4.B5.E0.B4.BE.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.95.E0.B4.BF.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.B1.E0.B5.86_.E0.B4.89.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.AD.E0.B4.B5.E0.B4.82"></span>വാക്കിന്റെ ഉദ്ഭവം</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=1" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: വാക്കിന്റെ ഉദ്ഭവം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>മാർപ്പാപ്പ എന്നത് <i>പരിശുദ്ധ പാപ്പ</i> അഥവാ <i>പരിശുദ്ധ പിതാവ്</i> എന്ന അർത്ഥത്തിൽ <i>മാർ</i>, <i>പാപ്പ</i> എന്ന പദങ്ങളുടെ സം‌യോജിതരൂപമാണ്‌. <i>മാർ</i> എന്ന പദം <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%BF" title="സുറിയാനി">സുറിയാനിയിൽനിന്ന്</a> ഉദ്ഭവിച്ചതാണ്‌.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i>പാപ്പ</i> എന്ന പദം പിതാവ്, ആചാര്യൻ എന്നൊക്കെ അർത്ഥമുള്ള <a href="/wiki/%E0%B4%B2%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%80%E0%B5%BB" class="mw-redirect" title="ലത്തീൻ">ലത്തീൻ</a> പാപ്പ(<i>papa</i>) എന്ന പദത്തിൽനിന്ന് ഉദ്ഭവിച്ചതാണ്‌. പ്രസ്തുത ലത്തീൻ പദം, പാപാസ്(<i>papas</i>) എന്ന ഗ്രീക്ക് പദത്തിൽനിന്നുദ്ഭവിച്ച ക്ലാസിക് ലത്തീൻ പാപ്പാസ്(<i>pappas</i>) എന്ന പദത്തിൽനിന്നുദ്ഭവിച്ചതാണ്‌.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="പത്രോസിനു_ലഭിച്ച_ദൈവികാധികാരവും_തുടർച്ചയും"><span id=".E0.B4.AA.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B5.8B.E0.B4.B8.E0.B4.BF.E0.B4.A8.E0.B5.81_.E0.B4.B2.E0.B4.AD.E0.B4.BF.E0.B4.9A.E0.B5.8D.E0.B4.9A_.E0.B4.A6.E0.B5.88.E0.B4.B5.E0.B4.BF.E0.B4.95.E0.B4.BE.E0.B4.A7.E0.B4.BF.E0.B4.95.E0.B4.BE.E0.B4.B0.E0.B4.B5.E0.B5.81.E0.B4.82_.E0.B4.A4.E0.B5.81.E0.B4.9F.E0.B5.BC.E0.B4.9A.E0.B5.8D.E0.B4.9A.E0.B4.AF.E0.B5.81.E0.B4.82"></span>പത്രോസിനു ലഭിച്ച ദൈവികാധികാരവും തുടർച്ചയും</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=2" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: പത്രോസിനു ലഭിച്ച ദൈവികാധികാരവും തുടർച്ചയും"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>യേശുക്രിസ്തു സഭയുടെ നേതൃത്വം അപ്പസ്തോലനായ പത്രോസിനെയാണ്‌ ഏൽപ്പിച്ചതെന്നും ഈ അപ്പസ്തോലനായ പത്രോസിൽനിന്ന് സഭാനേതൃത്വാവകാശം കൈവയ്പുവഴി പിന്തുടരുന്നവരാണ് പാപ്പമാർ എന്നും കത്തോലിക്കർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ഈ വിശ്വാസമാണ്‌ പാപ്പയുടെ അധികാരത്തിന്റെ മേലുള്ള വിശ്വാസത്തിന്‌ ആധാരം. മറ്റു ക്രിസ്ത്യാനികളാകട്ടെ കത്തോലിക്കാ സഭ അവകാശപ്പെടുന്ന പിന്തുടർച്ചയെ മാത്രമല്ല പത്രോസിന്റെ അപ്പസ്തോലിക നേതൃത്വാവകാശത്തെത്തന്നെയും ചോദ്യം ചെയ്യുന്നു. </p><p>പത്രോസിന്റെ സഭാനേതൃത്വാവകാശത്തിന്‌ ബൈബിളിലെ രണ്ടു ഖണ്ഡികകളാണ്‌ ആധാരം. മത്തായി 16:17-19 ഉം യോഹന്നാൻ 21:15-17 ഉം. </p> <table class="cquote pullquote" role="presentation" style="margin:auto; border-collapse: collapse; border: none; background-color: transparent; color:inherit; width: auto;"> <tbody><tr> <td style="width: 20px; vertical-align: top; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 20px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: left; padding: 10px 10px;">“ </td> <td style="vertical-align: top; border: none; padding: 4px 10px;">യോനായുടെ പുത്രനായ ശിമയോനേ, നീ ഭാഗ്യവാൻ! മാംസരക്തങ്ങളല്ല, സ്വർഗസ്ഥനായ എന്റെ പിതാവാണ്‌ നിനക്ക്‌ ഇതു വെളിപ്പെടുത്തിത്തന്നത്‌. ഞാൻ നിന്നോടു പറയുന്നു: നീ പത്രോസാണ്‌; ഈ പാറമേൽ എന്റെ സഭ ഞാൻ സ്ഥാപിക്കും. നരകകവാടങ്ങൾ അതിനെതിരേ പ്രബലപ്പെടുകയില്ല. സ്വർഗരാജ്യത്തിന്റെ താക്കോലുകൾ നിനക്കു ഞാൻ തരും. നീ ഭൂമിയിൽ കെട്ടുന്നതെല്ലാം സ്വർഗത്തിലും കെട്ടപ്പെട്ടിരിക്കും; നീ ഭൂമിയിൽ അഴിക്കുന്നതെല്ലാം സ്വർഗത്തിലും അഴിക്കപ്പെട്ടിരിക്കും </td> <td style="width: 20px; vertical-align: bottom; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 20px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: right; padding: 10px 10px;">” </td></tr> <tr> <td colspan="3" class="cquotecite" style="border: none; padding-right: 4%; font-size: smaller; line-height:normal; text-align: right;"><cite>— <a href="/wiki/%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%B6%E0%B5%81" title="യേശു">യേശുക്രിസ്തു</a>, <a href="https://ml.wikisource.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%A6%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%82/%E0%B4%AE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%BF/%E0%B4%85%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82_16#18" class="extiw" title="s:സത്യവേദപുസ്തകം/മത്തായി/അദ്ധ്യായം 16">മത്തായി 16:17-19</a></cite> </td></tr></tbody></table> <p>യോഹന്നാന്റെ സുവിശേഷത്തിൽ യേശു ശിമയോൻ പത്രോസിനോട് മൂന്നുവട്ടം പറയുന്നു: </p> <table class="cquote pullquote" role="presentation" style="margin:auto; border-collapse: collapse; border: none; background-color: transparent; color:inherit; width: auto;"> <tbody><tr> <td style="width: 20px; vertical-align: top; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 20px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: left; padding: 10px 10px;">“ </td> <td style="vertical-align: top; border: none; padding: 4px 10px;">എന്റെ ആടുകളെ മേയിക്കുക </td> <td style="width: 20px; vertical-align: bottom; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 20px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: right; padding: 10px 10px;">” </td></tr> <tr> <td colspan="3" class="cquotecite" style="border: none; padding-right: 4%; font-size: smaller; line-height:normal; text-align: right;"><cite>— <a href="/wiki/%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%B6%E0%B5%81" title="യേശു">യേശുക്രിസ്തു</a>, <a href="https://ml.wikisource.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%A6%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%82/%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%B9%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B5%BB%E2%80%8D/%E0%B4%85%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82_21#15" class="extiw" title="s:സത്യവേദപുസ്തകം/യോഹന്നാൻ‍/അദ്ധ്യായം 21">യോഹന്നാൻ 21:15-17</a></cite> </td></tr></tbody></table> <p>പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിലെ നവീകരണകാലഘട്ടംവരെ മത്തായിയുടെ സുവിശേഷത്തിലെ വാക്യങ്ങൾ പത്രോസിന്റെ അവകാശം വ്യക്തമാക്കുന്നുവെന്നതിന്‌ എതിരഭിപ്രായമില്ലായിരുന്നു. എന്നാൽ അതിനുശേഷം പ്രൊട്ടസ്റ്റന്റ് വിഭാഗക്കാർ വ്യത്യസ്ത വിശദീകരണങ്ങളുമായി മുന്നോട്ടുവന്നു. ആംഗ്ലിക്കൻ സഭയുടെ വിശദീകരണം പത്രോസ് സഭയുടെ ആരംഭത്തിൽ വഹിക്കാൻ സാധിച്ച പ്രമുഖസ്ഥാനം മാത്രമാണ്‌ ഈ വാക്യങ്ങളിലൂടെ വ്യക്തമാക്കുന്നത് എന്നും പത്രോസിനെ "നേതൃത്വം" ഏൽപ്പിച്ചിരുന്നില്ല എന്നുമാണ്. കത്തോലിക്കാ സഭയാകട്ടെ പ്രസ്തുത പ്രൊട്ടസ്റ്റന്റ് വാദങ്ങൾ ശക്തമല്ല എന്നു വാദിക്കുന്നു.<sup id="cite_ref-Peter_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Peter-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> യോഹന്നാന്റെ സുവിശേഷത്തിലെ വാചകത്തിൽ ക്രിസ്തു അജപാലന പരമാധികാരം പത്രോസിനു നൽകുന്നതായി പല പ്രൊട്ടസ്റ്റന്റ് സഭകളും സമ്മതിക്കുന്നു. എന്നാൽ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%85%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%86_%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B6%E0%B5%81%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A7_%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B5%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="അലക്സാണ്ഡ്രിയയിലെ വിശുദ്ധ സിറിൾ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">അലക്സാണ്ഡ്രിയയിലെ വിശുദ്ധ സിറിളിന്റെ</a> അഭിപ്രായത്തിൽ മൂന്നുവട്ടം ക്രിസ്തുവിനെ തള്ളിപ്പറഞ്ഞതിലൂടെ നഷ്ടമായ അപ്പസ്തോലിക പരമാധികാരം പത്രോസിന്റെ രണ്ടാം വിശ്വാസപ്രഖ്യാപനത്തിലൂടെ ക്രിസ്തു തിരിച്ചുനൽകുകയായിരുന്നു എന്നാണ്‌. എന്നാൽ അപ്പസ്തോലിക നേതൃത്വാധികാരം പത്രോസ് എന്നെങ്കിലും നഷ്ടമാക്കി എന്ന വാദത്തിന്‌ വിശുദ്ധ ഗ്രന്ഥങ്ങളിലോ പാരമ്പര്യത്തിലോ അവലംബമില്ല എന്ന കാരണം ചൂണ്ടിക്കാട്ടി കത്തോലിക്കാ സഭ തള്ളിക്കളയുന്നു. <sup id="cite_ref-Peter_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-Peter-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>പത്രോസിനുശേഷം റോമാസഭാനേതൃത്വം ഏറ്റെടുത്തവരും എല്ലാ ക്രിസ്തീയ സഭകൾക്കുംതന്നെ സമ്മതരുമായ വിശുദ്ധ സിപ്രിയാൻ, കാല്ലിസ്റ്റസ്, സ്റ്റീഫൻ എന്നിവർ പത്രോസിന്റെ സിംഹാസനത്തെയും, പത്രോസിന്റെ അധികാരത്തെയും, പത്രോസിൽനിന്നു തങ്ങൾക്ക് ലഭിച്ച പിന്തുടർച്ചാവകാശത്തെയും പറ്റി ക്രിസ്ത്യാനികളെ ഉദ്ബോധിപ്പിച്ചതിന്റെ രേഖകൾ മാർപ്പാപ്പ പത്രോസിന്റെ ക്രൈസ്തവസഭാമേലദ്ധ്യക്ഷസ്ഥാനത്തിന്റെ പിന്തുടർച്ചാവകാശിയാണെന്നതിന്റെ തെളിവുകളായി കത്തോലിക്കാസഭ നിരത്തുന്നു.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> എന്നാൽ സത്യമായ ക്രൈസ്തവവിശ്വാസത്തിന്റെ പിന്തുടർച്ച തങ്ങളുടേതാണെന്ന വാദത്തിൽ കത്തോലിക്കാസഭയും മറ്റു സഭകളും ഉറച്ചുനിൽക്കുന്നതുപോലെതന്നെ പത്രോസിന്റെ അപ്പസ്തോലികനേതൃത്വാവകാശത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ പിന്തുടർച്ചാവകാശവും കത്തോലിക്കാസഭയുടേതല്ലെന്ന് ചില ഇതര സഭകൾ വാദിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും മാർപ്പാപ്പ എന്ന ആചാര്യസ്ഥാനത്തിന്റെ ആത്മീയവും ഭൗതികവുമായ പരമാധികാരത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനം പത്രോസിന്റെ അപ്പസ്തോലിക നേതൃത്വാധികാരവും റോമാ ബിഷപ്പുമാർക്ക് ലഭിച്ച അതിന്റെ പിന്തുടർച്ചാവകാശവുമാണെന്ന് കത്തോലിക്കാസഭ വിശ്വസിക്കുകയും പഠിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="പാപ്പമാരുടെ_പരമാധികാരചരിത്രം"><span id=".E0.B4.AA.E0.B4.BE.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.AA.E0.B4.AE.E0.B4.BE.E0.B4.B0.E0.B5.81.E0.B4.9F.E0.B5.86_.E0.B4.AA.E0.B4.B0.E0.B4.AE.E0.B4.BE.E0.B4.A7.E0.B4.BF.E0.B4.95.E0.B4.BE.E0.B4.B0.E0.B4.9A.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.82"></span>പാപ്പമാരുടെ പരമാധികാരചരിത്രം</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=3" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: പാപ്പമാരുടെ പരമാധികാരചരിത്രം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ക്രൈസ്തവസഭയുടെ അധികാരമേല്പിക്കപ്പെട്ടതു പത്രോസ് അപ്പസ്തോലനയായിരുന്നുവെന്നും സഭാദ്ധ്യക്ഷൻ, ശ്ലീഹന്മാരുടെ അദ്ധ്യക്ഷനായ പത്രോസിന്റെ പിൻഗാമിയാണെന്നുള്ള (അതായതു് പത്രോസിന്റെ ശ്ലൈഹികസിംഹാസനത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ആരൂഢനാണെന്നുള്ള ) സഭാശാസ്ത്രത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ‍, റോമാ പാപ്പമാരെ പത്രോസിന്റെ‍ പിൻ‍ഗാമികളായി റോമൻകത്തോലിക്കാസഭ കാണുന്നു.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> പത്രോസപ്പോസ്തലൻ അവസാനകാലത്ത്, ക്രിസ്തുവർഷം 64-ലോ 66-67ലോ റോമായിൽ വന്നുവെന്നും ക്രിസ്തുവർഷം 67ൽ നീറോ ചക്രവർത്തിയുടെ കാലത്ത് <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%97%E0%B4%B2%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8B%E0%B4%B2%E0%B5%BB" title="പൗലോസ് അപ്പസ്തോലൻ">പൗലോസ്</a>‌ അപ്പോസ്തലനോടൊപ്പമോ അല്ലാതെയോ രക്തസാക്ഷിമരണംപ്രാപിച്ചുവെന്നുമാണ്‌ പാരമ്പര്യം.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> അങ്ങനെ, റോമാസഭ ആദ്യ <i>ബിഷപ്പായ</i> പത്രോസിന്റെയും വിജാതീയരുടെ അപ്പസ്തോലനായ പൗലോസിന്റെയും സഭയായി അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. ക്രിസ്തുവർഷം 325-ലെ <a href="/wiki/%E0%B4%92%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%82_%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%96%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%BE_%E0%B4%B8%E0%B5%82%E0%B4%A8%E0%B4%B9%E0%B4%A6%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ഒന്നാം നിഖ്യാ സൂനഹദോസ്">നിഖ്യാ സുന്നഹദോസ്</a> മുതൽ സഭയുടെ മൂന്നു പാത്രിയർക്കീസുമാരിൽ ഒന്നാമനായിരുന്നു പാപ്പ. അലക്സാന്ത്രിയാ പാത്രിയർക്കീസും അന്ത്യോക്യാപാത്രിയർക്കീസുമായിരുന്നു മറ്റുരണ്ടുപേർ. 383-ലെ കുസ്തന്തീനാ സുന്നഹദോസോടെ കുസ്തന്തീനയിലും (കോൺസ്റ്റാന്റിനോപ്പിൾ) യോർശ്ലേമിലും (ജറുസലേം) പാത്രിയർക്കാസനങ്ങൾ പ്രാബല്യത്തിലായി. 451-ലെ കാൽക്കദോൻ സൂനഹദോസിൽവച്ച് അലക്സാണ്ട്രിയയെയും അന്ത്യോഖ്യയെയും മറികടന്ന് കുസ്തന്തീനാ രണ്ടാംസ്ഥാനത്തേക്ക് ഉയർത്തപ്പെട്ടു. എന്നാൽ എല്ലാക്കാലത്തും പ്രാഥമികസ്ഥാനം റോമിനുതന്നെ ലഭിച്ചുപോന്നു. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ക്രൈസ്തവസഭയുടെ_ആദ്യകാലഘട്ടം_(ക്രി.വ._30_മുതൽ_325_വരെ)"><span id=".E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B5.88.E0.B4.B8.E0.B5.8D.E0.B4.A4.E0.B4.B5.E0.B4.B8.E0.B4.AD.E0.B4.AF.E0.B5.81.E0.B4.9F.E0.B5.86_.E0.B4.86.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.AF.E0.B4.95.E0.B4.BE.E0.B4.B2.E0.B4.98.E0.B4.9F.E0.B5.8D.E0.B4.9F.E0.B4.82_.28.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.BF..E0.B4.B5._30_.E0.B4.AE.E0.B5.81.E0.B4.A4.E0.B5.BD_325_.E0.B4.B5.E0.B4.B0.E0.B5.86.29"></span>ക്രൈസ്തവസഭയുടെ ആദ്യകാലഘട്ടം (ക്രി.വ. 30 മുതൽ 325 വരെ)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=4" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ക്രൈസ്തവസഭയുടെ ആദ്യകാലഘട്ടം (ക്രി.വ. 30 മുതൽ 325 വരെ)"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ക്രൈസ്തവസഭയുടെ ആദ്യനൂറ്റാണ്ടിൽ (ക്രി.വ. 30 മുതൽ 130 വരെ), റോമൻ തലസ്ഥാനം അതീവ പ്രാധാന്യമുള്ള ക്രിസ്തീയ കേന്ദ്രമായി അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു എങ്കിലും റോമൻ സിംഹാസനത്തിന്റെ പരമാധികാരം പുറംനാടുകളിൽ അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടിരുന്നുവെന്നെന്നതിന്‌ വളരെ കുറച്ചു രേഖകളെ നിലവിലുള്ളൂ.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>പിന്നീട് രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ റോമൻ സിംഹാസനം റോമിനുപുറത്ത് അധികാരം വിനിയോഗിക്കുന്നതിന്റെ രേഖകൾ സ്പഷ്ടമാണ്‌. ക്രി.വ. 189-ൽ ലയോൺസിലെ ഐറേനിയസ് തന്റെ <i>Against Heresies</i> എന്ന പുസ്തകത്തിൽ തന്റെ അപ്പസ്തോലിക പിന്തുടർച്ചാവകാശ അധികാരം സുവ്യക്തമാക്കുന്നു.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> പിന്നീട് ക്രി.വ. 195-ൽ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8D_%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC_%E0%B4%92%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="പോപ്പ് വിക്ടർ ഒന്നാമൻ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">പോപ്പ് വിക്ടർ ഒന്നാമൻ</a> ജൂത പാരമ്പര്യമനുസരിച്ച് നിസാൻ 14ആംന് പെസഹാദിനത്തിൽ ഈസ്റ്റർ ആഘോഷിക്കുന്നവരെ പുറത്താക്കിയതിൽനിന്ന് പ്രസ്തുത അധികാരവിനിയോഗം കൂടുതൽ സ്പഷ്ടമാണ്‌. </p><p>ആദ്യകാല മാർപ്പാപ്പമാർ ക്രിസ്തുമതം പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതിലും ദൈവശാസ്ത്രപരമായ തർക്കങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിലും സഹായിച്ചുപോന്നു.<sup id="cite_ref-World_History_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-World_History-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="നിഖ്യ_സൂനഹദോസ്_മുതൽ_വലിയ_ഭിന്നിപ്പ്_വരെ_(ക്രി.വ._325_മുതൽ_1054_വരെ)"><span id=".E0.B4.A8.E0.B4.BF.E0.B4.96.E0.B5.8D.E0.B4.AF_.E0.B4.B8.E0.B5.82.E0.B4.A8.E0.B4.B9.E0.B4.A6.E0.B5.8B.E0.B4.B8.E0.B5.8D_.E0.B4.AE.E0.B5.81.E0.B4.A4.E0.B5.BD_.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.BF.E0.B4.AF_.E0.B4.AD.E0.B4.BF.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.A8.E0.B4.BF.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.AA.E0.B5.8D_.E0.B4.B5.E0.B4.B0.E0.B5.86_.28.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.BF..E0.B4.B5._325_.E0.B4.AE.E0.B5.81.E0.B4.A4.E0.B5.BD_1054_.E0.B4.B5.E0.B4.B0.E0.B5.86.29"></span>നിഖ്യ സൂനഹദോസ് മുതൽ വലിയ ഭിന്നിപ്പ് വരെ (ക്രി.വ. 325 മുതൽ 1054 വരെ)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=5" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: നിഖ്യ സൂനഹദോസ് മുതൽ വലിയ ഭിന്നിപ്പ് വരെ (ക്രി.വ. 325 മുതൽ 1054 വരെ)"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>റോമാ ചക്രവർത്തിയായ കോൺസ്റ്റന്റെന്റെ ക്രിസ്തുമതത്തിലേക്കുള്ള പരിവർത്തനവും നിഖ്യ സൂനഹദോസും ക്രൈസ്തവരുടെ വ്യാപക ഐക്യവും റോമിന്റെ പരമാധികാരം അരക്കിട്ടുറപ്പിച്ചു. റോമാ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ തലസ്ഥാനം ക്രി.വ. 330ൽ കോൺസ്റ്റാൻറിനോപ്പിളിലേക്കു മാറ്റിയതോടുകൂടി പൗരസ്ത്യ സഭകൾ, പ്രത്യേകിച്ച് കോൺസ്റ്റാൻറിനോപ്പിൾ മെത്രാൻ രാജകീയ സ്ഥാനത്തിന്റെ ബലത്തിൽ തന്റെ ശ്രേഷ്ഠത ഉറപ്പിക്കാൻ ശ്രമിച്ചുപോന്നു. </p><p>ക്രി.വ. 381-ലെ ഒന്നാം കോൺസ്റ്റാൻറിനോപ്പിൾ സൂനഹദോസ് റോമൻ പ്രഥമത്വം പണ്ടേ ഉറപ്പിച്ചതായി സമർത്ഥിച്ചു. പിന്നീട് ക്രി.വ. 440-ൽ മാത്രമാണ്‌ ശ്രേഷ്ഠനായ ലിയോ സുവ്യക്തമായി പത്രോസിന്റെ പിൻഗാമിയെന്ന നിലയിൽ ക്രിസ്തുവിൽനിന്നു ലഭിച്ച തന്റെ പേപ്പൽ പരമാധികാരം ഒരു അനുശാസനമെന്നവണ്ണം പാലിക്കാൻ വിളംബരം ചെയ്യുകയും കൗൺസിലുകളിൽ ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തത്. അതിനുശേഷം ക്രി.വ. 451-ലെ കൽക്കിദോൻ സൂനഹദോസ് ലിയോ പാപ്പ പത്രോസിന്റെ ശബ്ദത്താലാണ്‌ സംസാരിക്കുന്നതെന്ന് പ്രഖ്യാപിക്കുകയുണ്ടായി. അതേ കൗൺസിലിൽത്തന്നെ "കോൺസ്റ്റാന്റിനോപ്പിൽ പുതിയ റൊമായിരിക്കക്കൊണ്ട്" കോൺസ്റ്റാൻറിനോപ്പിൾ ബിഷപ്പിന്‌ റോമാ ബിഷപ്പിന്‌ തുല്യമായ ശ്രേഷ്ഠതയും കൽപിച്ചുനൽകി. </p><p><i>പാപ്പാ</i> ആയി സ്വയം അവരോധിച്ച ആദ്യ റോമൻ മെത്രാൻ നാലാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനം വാണ‍ സിറിഷ്യസ് മാർപ്പാപ്പയായിരുന്നു.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> അതിനു മുമ്പ് ക്രി.വ. 232-ൽ ഹെറാക്ലെസ് നിന്ന് തുടങ്ങി <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%85%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%BB_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%BC%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%80%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="അലക്സാണ്ട്രിയൻ പാത്രിയർക്കീസുമാർ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">അലക്സാണ്ട്രിയൻ പാത്രിയർക്കീസുമാർ</a> "പാപ്പ" എന്ന സ്ഥാനപ്പേര്‌ സ്വീകരിച്ചുപോന്നിരുന്നു. <sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>പാശ്ചാത്യ റോമാസാമ്രാജ്യത്തിന്റെ പതനത്തിനു ശേഷം സഭ അറിവിന്റെയും അധികാരത്തിന്റെ പിന്തുടർച്ചയുടെയും കേന്ദ്രമായി വർത്തിച്ചു. ചക്രവർത്തിമാരുടെ ക്രിരീടധാരണവും കലഹങ്ങൾ പരിഹരിക്കലും പാപ്പാമാരുടെ ചുമതലയായി.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> റോമാ മെത്രാൻ 8ആം നൂറ്റാണ്ടുവരെ ബൈസൻറൈൻ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഭരണസം‌വിധാനവുമായി ഐക്യപ്പെട്ടുപോന്നു. തഥവസരത്തിൽ പെപ്പിൻ നേരത്തെതന്നെ പാപ്പയുടെ കീഴിലായിരുന്ന റോമും അതിന്റെ ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശങ്ങളും മാർപ്പാപ്പായുടെതന്നെ രാഷ്ട്രീയമായ ഭരണത്തിൻ‌കീഴിലാക്കി പേപ്പൽ സ്റ്റേറ്റുകൾ രൂപവത്കരിച്ചു. ഈ ഭരണസം‌വിധാനം 1870 വരെ തുടർന്നുപോന്നു. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="വലിയ_ഭിന്നിപ്പ്_മുതൽ_നവീകരണകാലഘട്ടം_വരെ_(ക്രി.വ._1054_മുതൽ_1517_വരെ)"><span id=".E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.BF.E0.B4.AF_.E0.B4.AD.E0.B4.BF.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.A8.E0.B4.BF.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.AA.E0.B5.8D_.E0.B4.AE.E0.B5.81.E0.B4.A4.E0.B5.BD_.E0.B4.A8.E0.B4.B5.E0.B5.80.E0.B4.95.E0.B4.B0.E0.B4.A3.E0.B4.95.E0.B4.BE.E0.B4.B2.E0.B4.98.E0.B4.9F.E0.B5.8D.E0.B4.9F.E0.B4.82_.E0.B4.B5.E0.B4.B0.E0.B5.86_.28.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.BF..E0.B4.B5._1054_.E0.B4.AE.E0.B5.81.E0.B4.A4.E0.B5.BD_1517_.E0.B4.B5.E0.B4.B0.E0.B5.86.29"></span>വലിയ ഭിന്നിപ്പ് മുതൽ നവീകരണകാലഘട്ടം വരെ (ക്രി.വ. 1054 മുതൽ 1517 വരെ)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=6" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: വലിയ ഭിന്നിപ്പ് മുതൽ നവീകരണകാലഘട്ടം വരെ (ക്രി.വ. 1054 മുതൽ 1517 വരെ)"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Great_schism_1378_1417-C2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Great_schism_1378_1417-C2.jpg/200px-Great_schism_1378_1417-C2.jpg" decoding="async" width="200" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Great_schism_1378_1417-C2.jpg/300px-Great_schism_1378_1417-C2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Great_schism_1378_1417-C2.jpg/400px-Great_schism_1378_1417-C2.jpg 2x" data-file-width="1416" data-file-height="1080" /></a><figcaption>പാശ്ചാത്യ ഭിന്നിപ്പിന്റെ ചരിത്രഭൂപടം: ചുവപ്പ് അവിഗ്നോനെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നവരെയും നീല റോമിനെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നവരെയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു</figcaption></figure> <p>മധ്യകാലഘട്ടങ്ങളിൽ പാപ്പാമാർ രാജാക്കന്മാരുമായി വ്യാപകമായി അധികാരസമരത്തിലേർപ്പെട്ടിരുന്നു.<sup id="cite_ref-World_History_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-World_History-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> കൗൺസിലുകളിൽ പാപ്പായുടെ മേൽ ‍തങ്ങളുടെ അധികാരം സ്ഥാപിക്കാൻ ശ്രമിച്ച കർദ്ദിനാളന്മാരുമായും പാപ്പാമാർ മല്ലിട്ടിരുന്നു. 1378 മുതൽ 1417 വരെ നിലനിലനിന്നിരുന്ന <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%B6%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%BE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF_%E0%B4%AD%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="പാശ്ചാത്യ ഭിന്നിപ്പ് (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">പാശ്ചാത്യ ഭിന്നിപ്പിന്റെ</a> അവസരത്തിൽ പല മറുപ്പാപ്പാമാരും റോമൻ പാപ്പായുടെ അധികാരം ചോദ്യം ചെയ്തു. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="നവീകരണകാലഘട്ടം_മുതൽ_ഇന്നുവരെ_(1517_മുതൽ_ഇന്നുവരെ)"><span id=".E0.B4.A8.E0.B4.B5.E0.B5.80.E0.B4.95.E0.B4.B0.E0.B4.A3.E0.B4.95.E0.B4.BE.E0.B4.B2.E0.B4.98.E0.B4.9F.E0.B5.8D.E0.B4.9F.E0.B4.82_.E0.B4.AE.E0.B5.81.E0.B4.A4.E0.B5.BD_.E0.B4.87.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.A8.E0.B5.81.E0.B4.B5.E0.B4.B0.E0.B5.86_.281517_.E0.B4.AE.E0.B5.81.E0.B4.A4.E0.B5.BD_.E0.B4.87.E0.B4.A8.E0.B5.8D.E0.B4.A8.E0.B5.81.E0.B4.B5.E0.B4.B0.E0.B5.86.29"></span>നവീകരണകാലഘട്ടം മുതൽ ഇന്നുവരെ (1517 മുതൽ ഇന്നുവരെ)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=7" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: നവീകരണകാലഘട്ടം മുതൽ ഇന്നുവരെ (1517 മുതൽ ഇന്നുവരെ)"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>പ്രൊട്ടസ്റ്റൻറ് നവീകർത്താക്കൾ പേപ്പസിയെ അഴിമതിനിറഞ്ഞതെന്ന് വിമർശിക്കുകയും ക്രൈസ്തവവിരുദ്ധമെന്ന് ആക്ഷേപിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8A%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%BB%E0%B4%B1%E0%B5%8D_%E0%B4%A8%E0%B4%B5%E0%B5%80%E0%B4%95%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="പ്രൊട്ടസ്റ്റൻറ് നവീകരണം (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">പ്രൊട്ടസ്റ്റൻറ് നവീകരണത്തിന്റെ</a> വെല്ലുവിളികൾ നേരിടാൻ 1560-നും 1648-നും ഇടയിൽ പാപ്പാമാർ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8B%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE_%E0%B4%A8%E0%B4%B5%E0%B5%80%E0%B4%95%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="കത്തോലിക്കാ നവീകരണം (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">കത്തോലിക്കാ നവീകരണവും</a> മറ്റു ആന്തരിക പരിവർത്തനങ്ങളും നടപ്പിലാക്കി.<sup id="cite_ref-World_History_11-2" class="reference"><a href="#cite_note-World_History-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ക്രമേണ രാഷ്ട്രീയ അധികാരങ്ങൾ കൈവിടാൻ നിർബന്ധിതരായ പാപ്പാമാർ ആത്മീയ കാര്യങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ പതിപ്പിച്ചുപോന്നു.<sup id="cite_ref-World_History_11-3" class="reference"><a href="#cite_note-World_History-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>പാപ്പായുടെ ആത്മീയ പരമാധികാരാവകാശവാദം ആദ്യ നൂറ്റാൺടുകൾക്കുശേഷം എന്നത്തേതിൽനിന്നുമുപരിയായി സ്പഷ്ടമായി സൂചിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. 19ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ സഭ ആത്മീയ കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് പാപ്പ അപൂർ‌വമായി <i><a href="/w/index.php?title=Ex_cathedra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ex cathedra (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ex cathedra</a></i> (വാച്യാർത്ഥത്തിൽ "(പത്രോസിന്റെ) സിംഹാസനത്തിൽനിന്ന്") എന്നവണ്ണം പഠിപ്പിക്കുമ്പോൾ പാപ്പയുടെ തീരുമാനങ്ങൾക്ക് <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%86_%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="മാർപ്പാപ്പയുടെ അപ്രമാദിത്യം (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">അപ്രമാദിത്യം(<i>infallibility</i>)</a> ഉണ്ട് എന്ന് വിളംബരം ചെയ്തു.<sup id="cite_ref-World_History_11-4" class="reference"><a href="#cite_note-World_History-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> പ്രസ്തുത അവകാശവിളംബരത്തിനുശേഷം ഒരിക്കൽമാത്രം, അതും 1950-ൽ മാതാവിന്റെ സ്വർഗ്ഗാരോപണം വിശ്വാസസത്യമായി പ്രഘോഷിക്കാൻ മാത്രമേ പാപ്പ ഈ അപ്രമാദിത്യാധികാരം ഉപയോഗിച്ചു പ്രബോധനം നൽകിയിട്ടുള്ളൂ. </p><p>ഇന്ന്, <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%AE%E0%B4%BE_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%86_%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%BF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="റോമാ പാപ്പയുടെ അപ്രമാദിത്വം (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">റോമാ പാപ്പയുടെ അപ്രമാദിത്വം</a> എന്ന വിശ്വാസം പാശ്ചാത്യ-പൗരസ്ത്യ സഭകളെ തമ്മിൽ ഒന്നിപ്പിക്കുന്നതിൽനിന്നും പ്രൊട്ടസ്റ്റൻറ് വിഭാഗക്കാരെ റോമിൽനിന്ന് അകറ്റുന്നതിനും ഒരു കാരണമായി നിലകൊള്ളുന്നു. ക്രിസ്തു സ്ഥാപിച്ച സഭ,<a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8B%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE_%E0%B4%B8%E0%B4%AD" class="mw-redirect" title="കത്തോലിക്കാ സഭ">കത്തോലിക്ക സഭയിൽ</a> പൂർണ്ണമാണെന്നും ആ സഭയുടെ പരമാദ്ധ്യക്ഷനെന്ന നിലയിൽ റോമാസഭാദ്ധ്യക്ഷൻ ആദിമസഭയുടെ മേലദ്ധ്യക്ഷന്മാരിൽ ഒന്നാമനായ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86_%E0%B4%AA%E0%B4%BF%E0%B5%BB%E0%B4%97%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B4%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="പത്രോസിന്റെ പിൻഗാമി (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">പത്രോസിന്റെ പിൻഗാമിയാണ്‌</a> എന്ന കത്തോലിക്കാ സഭയുടെ നിലപാട്‌<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> യഥാർ‍ത്ഥത്തിൽ റോമാ പാപ്പ ക്രൈസ്തവ സഭയുടെ പൊതുമേലദ്ധ്യക്ഷനാണെന്ന അവകാശവാദമായി മറ്റ് സഭകൾ ഭയക്കുന്നു. അതിനാൽ റോമാസഭയുമായി സമ്പൂർ‍ണ്ണ കൂട്ടായ്മയിലാവുക എന്നാൽ റോമാ സഭയുടെ പ്രഥമത്വം അംഗീകരിയ്ക്കുക എന്നതാണെന്നത് സഭാന്തര സംവാദങ്ങളിലെയും <a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%AD%E0%B5%88%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A5%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="സഭൈക്യപ്രസ്ഥാനം">സഭാ ഐക്യ പ്രശ്നത്തിലെയും</a> പ്രധാന വിവാദ വിഷയങ്ങളിലൊന്നാണ്‌. <sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="പാപ്പായുടെ_തിരഞ്ഞെടുപ്പ്,_മരണം_അല്ലെങ്കിൽ_രാജി"><span id=".E0.B4.AA.E0.B4.BE.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.AA.E0.B4.BE.E0.B4.AF.E0.B5.81.E0.B4.9F.E0.B5.86_.E0.B4.A4.E0.B4.BF.E0.B4.B0.E0.B4.9E.E0.B5.8D.E0.B4.9E.E0.B5.86.E0.B4.9F.E0.B5.81.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.AA.E0.B5.8D.2C_.E0.B4.AE.E0.B4.B0.E0.B4.A3.E0.B4.82_.E0.B4.85.E0.B4.B2.E0.B5.8D.E0.B4.B2.E0.B5.86.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.95.E0.B4.BF.E0.B5.BD_.E0.B4.B0.E0.B4.BE.E0.B4.9C.E0.B4.BF"></span>പാപ്പായുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്, മരണം അല്ലെങ്കിൽ രാജി</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=8" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: പാപ്പായുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്, മരണം അല്ലെങ്കിൽ രാജി"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="തിരഞ്ഞെടുപ്പ്"><span id=".E0.B4.A4.E0.B4.BF.E0.B4.B0.E0.B4.9E.E0.B5.8D.E0.B4.9E.E0.B5.86.E0.B4.9F.E0.B5.81.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.AA.E0.B5.8D"></span>തിരഞ്ഞെടുപ്പ്</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=9" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: തിരഞ്ഞെടുപ്പ്"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd>പ്രധാന ലേഖനം: <i><a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%86_%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9E%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8D" class="mw-redirect" title="മാർപ്പാപ്പയുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്">മാർപ്പാപ്പയുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്</a></i></dd></dl> <p>ആദ്യകാലങ്ങളിൽ റോമിനടുത്തുള്ള മുതിർന്ന വൈദികരായിരുന്നു മാർപ്പാപ്പയെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നത്. 1059-ൽ സമ്മതിദാനാവകാശം പരിശുദ്ധ റോമാസഭയിലെ കർദ്ദിനാളന്മാർക്കായി നിജപ്പെടുത്തി. 1179-ൽ എല്ലാ കർദ്ദിനാളന്മാരുടെയും വോട്ടിന്റെ മൂല്യം തുല്യമാക്കി. കാനോൻനിയമമനുസരിച്ച്, ഏതൊരു ക്രിസ്ത്യാനിയെയും മാർപ്പാപ്പയായി തിരഞ്ഞെടുക്കാം, എന്നാൽ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുന്ന പ്രസ്തുതവ്യക്തിയെ കർദ്ദിനാൾ തിരുസംഘം കർദ്ദിനാളായി വാഴിക്കേണ്ടതാണ്‌. 1378-ൽ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട ഊർബൻ ആറാമൻപാപ്പയാണ്‌ കർദ്ദിനാളല്ലാതിരിക്കെ പാപ്പയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട അവസാനവ്യക്തി. നിലവിലുള്ള കാനോൻ നിയമപ്രകാരം 80 വയസ്സിൽത്താഴെ പ്രായമുള്ള കർദ്ദിനാളന്മാർക്കാണ്‌, പാപ്പയെ തിരഞ്ഞെടുക്കാൻ അവകാശം. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Konklave_Konzilsgebaude_Konstanz.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Konklave_Konzilsgebaude_Konstanz.jpg/220px-Konklave_Konzilsgebaude_Konstanz.jpg" decoding="async" width="220" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Konklave_Konzilsgebaude_Konstanz.jpg/330px-Konklave_Konzilsgebaude_Konstanz.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Konklave_Konzilsgebaude_Konstanz.jpg/440px-Konklave_Konzilsgebaude_Konstanz.jpg 2x" data-file-width="478" data-file-height="302" /></a><figcaption> <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B5%BB_%E0%B4%85%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="മാർട്ടിൻ അഞ്ചാമൻ മാർപ്പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">മാർട്ടിൻ അഞ്ചാമൻ മാർപ്പാപ്പ</a> തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="കോൺസ്റ്റൻസ്‌ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">കോൺസ്റ്റൻസ്‌</a> കോൺക്ലേവ്‌ ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Habemus_Papam_1415.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Habemus_Papam_1415.jpg/220px-Habemus_Papam_1415.jpg" decoding="async" width="220" height="292" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Habemus_Papam_1415.jpg/330px-Habemus_Papam_1415.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Habemus_Papam_1415.jpg/440px-Habemus_Papam_1415.jpg 2x" data-file-width="469" data-file-height="622" /></a><figcaption>മാർട്ടിൻ അഞ്ചാമൻ പാപ്പയുടെ തെരഞ്ഞെടുപ്പിനുശേഷമുള്ള ഔദ്യോഗിക "<a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B9%E0%B4%AC%E0%B5%87%E0%B4%AE%E0%B5%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഹബേമൂസ്‌ പാപ്പം (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഹബേമൂസ്‌ പാപ്പം</a>" അറിയിപ്പ്‌ ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു.</figcaption></figure> <p>പരമ്പരാഗതമായി പാപ്പയെ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നത്‌ ശബ്ദവോട്ടോടെയോ, ഒരു കമ്മിറ്റിയുടെ തീരുമാനത്തിലൂടെയോ അല്ലെങ്കിൽ പ്ലീനറി വോട്ടിലൂടെയോ ആയിരുന്നു. ശബ്ദവോട്ട്‌ അവസാനമായി ഉപയോഗിച്ചത്‌ 1621-ൽ ആയിരുന്നു. <a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%8B%E0%B5%BA_%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B5%BE_%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA" class="mw-redirect" title="ജോൺ പോൾ രണ്ടാമൻ മാർപ്പാപ്പ">ജോൺ പോൾ രണ്ടാമൻ മാർപ്പാപ്പ</a> ശബ്ദവോട്ടുവഴിയും കമ്മിറ്റിയുടെ തീരുമാനംവഴിയുമുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ നിർത്തലാക്കി. തന്മൂലം, വരുന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ, <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%95%E0%B5%BC%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B5%BE_%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%98%E0%B4%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="കർദ്ദിനാൾ തിരുസംഘം (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">കർദ്ദിനാൾ തിരുസംഘം</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AC%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E2%80%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ബാലറ്റ്‌ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ബാലറ്റ്‌</a> വഴിമാത്രമേ മാർപ്പാപ്പയെ തിരഞ്ഞെടുക്കൂ. </p><p>പാപ്പയുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്‌ എല്ലായെപ്പോഴുംതന്നെ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%80%E0%B5%BB_%E0%B4%9A%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%86%E0%B5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="സിസ്റ്റീൻ ചാപ്പെൽ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">സിസ്റ്റീൻ ചാപ്പലിനുള്ളിൽവച്ചു</a> നടക്കുന്ന <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%87%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%87%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E2%80%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="പേപ്പൽ കോൺക്ലേവ്‌ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">കോൺക്ലേവ്‌</a> എന്നറിയപ്പെടുന്ന സമ്മേളനത്തിൽവച്ചാണ്‌. ആദ്യംതന്നെ മൂന്നു കർദ്ദിനാളന്മാരെ (രോഗം മൂലം) ഹാജരാവാൻ പറ്റാതിരുന്ന കർദ്ദിനാളന്മാരുടെ വോട്ടു ശേഖരിക്കാനും, മൂന്നു കർദ്ദിനാളന്മാരെ വോട്ടെണ്ണാനും മൂന്നു കർദ്ദിനാളന്മാരെ വോട്ടുകളുടെ എണ്ണം പരിശോധിക്കാനും ചുമതലപ്പെടുത്തും. അതിനുശേഷം ബാലറ്റുകൾ വിതരണംചെയ്യുകയും കർദ്ദിനാളായ ഓരോ സമ്മതിദായകനും മാർപ്പാപ്പയാവുന്നതിന്‌, തങ്ങൾ പ്രഥമഗണന നൽകിയ കർദ്ദിനാളിന്റെ പേര്‌, അതിലെഴുതുകയുംചെയ്യുന്നു. "ദൈവത്തിനുകീഴിൽ തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടേണ്ടവനെന്നു ഞാൻ വിചാരിക്കുന്നവന്‌" താൻ വോട്ടു ചെയ്യുന്നുവെന്ന് ഉച്ചത്തിൽ പ്രതിജ്ഞചെയ്തതിനുശേഷം ബാലറ്റു മടക്കി, പ്രത്യേകപാത്രത്തിൽ നിക്ഷേപിക്കുന്നു. ബാലറ്റിലെ വോട്ടു പരിശോധിക്കുന്നതിനുമുമ്പ്‌, ബാലറ്റുകളുടെ എണ്ണം പരിശോധിക്കും. എണ്ണം, മൊത്തംസമ്മതിദായകരുടെ എണ്ണത്തിൽനിന്നു വ്യത്യസ്തമായാൽ ബാലറ്റുകളൊന്നും തുറക്കാതെ എല്ലാ ബാലറ്റുകളും കത്തിച്ചുകളയുകയും ഒരു പുതിയ തിരഞ്ഞെടുപ്പു നടത്തുകയുംചെയ്യും. എണ്ണം തുല്യമായാൽ, ഓരോ ബാലറ്റും തുറക്കുകയും ഉച്ചത്തിൽ വായിക്കുകയും ചെയ്യും. വായിച്ചശേഷം, സത്യസന്ധതയും കൃത്യതയും ഉറപ്പുവരുത്താനായി ഓരോ ബാലറ്റും സൂചികൊണ്ടു തുളച്ച്‌, ഒരുമിച്ചുതുന്നിക്കെട്ടുന്നു. ഒരു പാപ്പ മൂന്നിൽരണ്ടു ഭൂരിപക്ഷത്തോടെ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുന്നതുവരെ, പലവട്ടം ഈ തിരഞ്ഞെടുപ്പുപ്രക്രിയ ആവർത്തിക്കുന്നു. </p><p>പേപ്പൽതിരഞ്ഞെടുപ്പിലെ പ്രസിദ്ധമായ ഒരു ഭാഗം, മാർപ്പാപ്പയെ തിരഞ്ഞെടുത്തോ ഇല്ലയോയെന്നറിയിക്കുന്ന രീതിയാണ്‌. ബാലറ്റുകൾ എണ്ണിത്തിട്ടപ്പെടുത്തിയശേഷം, അവ സിസ്റ്റീൻചാപ്പലിലെ ഒരു പ്രത്യേകസ്റ്റൗവിൽ ഉചിതമായവണ്ണം ചില പ്രത്യേകരാസവസ്തുക്കൾ കൂട്ടിക്കലർത്തി, കത്തിക്കുന്നു. ഈ സ്റ്റൗവിൽനിന്നുള്ള പുക, സെൻറ് പീറ്റേഴ്സ്‌ സ്ക്വയറിൽനിന്നു കാണാവുന്ന ഒരു ചിമ്മിനിയിൽക്കൂടെ പുറത്തുവരുന്നു. തീരുമാനമാകാത്ത ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പിനുശേഷം ബാലറ്റുകൾ കത്തിക്കുമ്പോൾ അതിൽച്ചേർക്കുന്ന രാസവസ്തുക്കളുടെ പ്രവർത്തനഫലമായി, കറുത്തപുകയും തീരുമാനമായ തിരഞ്ഞെടുപ്പിനുശേഷം കത്തിക്കുമ്പോൾ വെളുത്തപുകയും ഈ ചിമ്മിനിയിൽക്കൂടെ പുറത്തുവരും. പലപ്പോഴും പുകയുടെ നിറം കറുത്തതോ വെളുത്തതോ എന്നു സംശയലേശമെന്യേ മനസ്സിലാക്കുക പ്രയാസമാണ്‌. അതിനാൽ പുതിയൊരു കീഴ്‌വഴക്കമെന്നനിലയിൽ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AC%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ബെനഡിക്ട്‌ പതിനാറാമൻ മാർപ്പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ബെനഡിക്ട്‌ പതിനാറാമൻ പാപ്പയുടെ</a> തിരഞ്ഞെടുപ്പു സൂചിപ്പിക്കാൻ സിസ്റ്റീൻ ചാപ്പലിലെ മണികളും മുഴക്കുകയുണ്ടായി. </p><p>കർദ്ദിനാൾ തിരുസംഘത്തിന്റെ ഡീൻ, പുതുതായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട പാപ്പയോട്‌ രണ്ടു ചോദ്യങ്ങൾ ചോദിക്കും. "താങ്കൾ ഈ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്‌ സ്വീകരിക്കുന്നുവോ?" അതെയെന്നാണുത്തരമെങ്കിൽ, അപ്പോൾമുതൽ പാപ്പായുടെ ഭരണമാരംഭിച്ചതായി കണക്കാക്കും.(<i>അല്ലാതെ കുറേ ദിവസങ്ങൾക്കുശേഷംനടക്കുന്ന സ്ഥാനാരോഹണച്ചടങ്ങുമുതലല്ലാ.</i>) അതിനുശേഷം "താങ്കൾ ഏതു നാമത്തിലറിയപ്പെടണം?" എന്നു ചോദിക്കും. (<i>ഡീൻ ആണ്‌, പാപ്പയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുന്നതെങ്കിൽ വൈസ്‌-ഡീൻ ഈ കടമ നിർവ്വഹിക്കും.</i>) </p><p>അതിനുശേഷം, പുതിയ പാപ്പയെ "കണ്ണീരിന്റെ വാതിലിൽ"ക്കൂടെ, വസ്ത്രംധരിക്കുന്ന മുറിയിലേക്കാനയിക്കുന്നു. അവിടെ മൂന്നുതരം പേപ്പൽവസ്ത്രങ്ങൾ തയ്യാറാക്കിവച്ചിരിക്കും: ചെറുത്‌, ഇടത്തരം, വലുത്‌ എന്നീ വലിപ്പത്തിലുള്ളവ. ഔദ്യോഗികവസ്ത്രങ്ങളണിഞ്ഞ്‌ പോപ്പ്‌, സിസ്റ്റീൻ ചാപ്പലിലേയ്ക്കു തിരിച്ചെത്തുമ്പോൾ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%9A%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%BC%E0%B4%B2%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="ചാമ്പർലെയിൽ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ചാമ്പർലെയിൽ</a> അദ്ദേഹത്തെ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%B5%E0%B5%BB%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86%E0%B4%AE%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B4%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="മുക്കുവൻന്റെമോതിരം (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">മുക്കുവൻന്റെമോതിരം</a> അണിയിക്കുന്നു. പുതിയ പാപ്പ ചാമ്പർലെയിന്റെ സ്ഥാനം സ്ഥിരീകരിക്കുകയോ പുതിയൊരാളെ നിയമിക്കുകയോചെയ്യുന്നു. അതിനുശേഷം ആദരണീയമായ ഒരു സ്ഥാനത്തുപവിഷ്ടനായ പാപ്പയുടെ സമീപത്ത്‌, കർദ്ദിനാളന്മാർ ഓരോരുത്തരായി അദ്ദേഹത്തോടു വിധേയത്വംപ്രകടിപ്പിക്കാനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആശീർവാദം വാങ്ങാനുമെത്തുന്നു. </p><p>സീനിയർ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%95%E0%B5%BC%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B5%BE_%E0%B4%A1%E0%B5%80%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="കർദ്ദിനാൾ ഡീക്കൻ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">കർദ്ദിനാൾ ഡീക്കൻ</a> അതിനുശേഷം സെന്റ്‌ പീറ്റഴ്സ്‌ ചത്വരത്തിന്റെ ബാൽക്കണിയിൽനിന്ന് <a href="/w/index.php?title=Habemus_Papam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Habemus Papam (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">വിളംബരം</a> ചെയ്യുന്നു: <i>Annuntio vobis gaudium magnum! Habemus Papam!</i> ("അതീവസന്തോഷത്തോടെ നിങ്ങളെ ഞാനറിയിക്കുന്നു! നമുക്ക്‌ ഒരു പുതിയ പാപ്പയെ ലഭിച്ചിരിക്കുന്നു"). അതിനുശേഷം അദ്ദേഹം പുതിയ പാപ്പയുടെ ക്രിസ്തീയനാമവും അദ്ദേഹം പാപ്പായായിസ്വീകരിച്ച നാമവുമറിയിക്കുന്നു. </p><p>1978 വരെ പാപ്പയുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പിനു കുറച്ചു ദിവസങ്ങൾക്കുശേഷം <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%87%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%9F%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="പേപ്പൽ കിരീടധാരണം (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">പേപ്പൽ കിരീടധാരണച്ചടങ്ങുനടന്നിരുന്നു</a>. പ്രസ്തുത ചടങ്ങിൽ കിരീടധാരണച്ചടങ്ങിനായി പുതിയ പാപ്പയെ, പല്ലക്കിലേറ്റി <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%80%E0%B5%BB_%E0%B4%9A%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="സിസ്റ്റീൻ ചാപ്പൽ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">സിസ്റ്റീൻ ചാപ്പലിൽനിന്ന്</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B5%BB%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%87%E0%B4%B4%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%AC%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="സെൻറ്‌ പീറ്റേഴ്സ്‌ ബസിലിക്ക (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">വിശുദ്ധ പത്രോസിന്റെ ബസലിക്കയിലേക്ക്</a> ഗംഭീരമായ ഒരു പ്രദക്ഷിണമായി ആനയിക്കുന്നു. അതിനുശേഷം പാപ്പയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%87%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%BD_%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B5%BC%E0%B4%AC%E0%B4%BE%E0%B4%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="പേപ്പൽ കുർബാന (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">പേപ്പൽ കുർബാനനടക്കുന്നു</a>. പിന്നീട്‌, കിരീടധാരണവും പാപ്പയുടെ <i><a href="/w/index.php?title=Urbi_et_Orbi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Urbi et Orbi (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Urbi et Orbi</a></i> ("റോമാനഗരത്തിനും ലോകത്തിനും") ആശീർവാദവും. കിരീടധാരണച്ചടങ്ങിലെ ഒരു പ്രസിദ്ധമായഭാഗം സ്വർണ്ണംപൂശിയ തൂണിന്മേൽ ഒരു കെട്ടു <a href="/wiki/%E0%B4%9A%E0%B4%A3%E0%B4%82" title="ചണം">ചണം</a> കത്തിക്കുന്നതാണ്‌. ഇത്‌, ഒരു നിമിഷം ആളിക്കത്തിയശേഷം <i><a href="/w/index.php?title=Sic_transit_gloria_mundi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sic transit gloria mundi (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Sic transit gloria mundi</a></i> ("അങ്ങനെ ലോകത്തിന്റെ മഹത്ത്വം കടന്നുപോകുന്നു") എന്ന ഉദ്ഘോഷത്തോടെ കെട്ടുപോകുന്നു. പേപ്പൽ അഹങ്കാരത്തിനെതിരെ <i>"Annos Petri non videbis"</i> എന്ന ഗൗരവത്തിലുള്ള മുന്നറിയിപ്പും ഈ ചടങ്ങിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു. ഇത്‌, പുതിയ പാപ്പയെ തന്റെ ഭരണം 35 വർഷത്തോളം സഭയെ ഭരിച്ചെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന വിശുദ്ധ പത്രോസിന്റെ ഭരണകാലത്തിന്റെയത്രയും നീണ്ട ഭരണംകാണാൻമാത്രം പുതിയ പാപ്പ ജീവിച്ചിരിക്കില്ലെന്ന് ഓർമ്മപ്പെടുത്തുന്നു. </p><p>നൂറ്റണ്ടുകളോളം <a href="/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%B2%E0%B4%BF" title="ഇറ്റലി">ഇറ്റലിക്കാർമാത്രമായിരുന്നു</a> പാപ്പമാർ. 1978-ൽ പോളിഷ്‌ കർദ്ദിനാളായ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%95%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B5%BE_%E0%B4%B5%E0%B5%8B%E0%B4%AF%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="കരോൾ വോയ്റ്റിവ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">കരോൾ വോയ്റ്റിവ</a> ജോൺപോൾ രണ്ടാമൻ മാർപ്പാപ്പയായി തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുന്നതിനുമുമ്പ്‌ 1522-ൽ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%85%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B5%BB_%E0%B4%86%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="അഡ്രിയാൻ ആറാമൻ മാർപ്പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">അഡ്രിയാൻ ആറാമൻ പാപ്പയായി</a> തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട നെതർലൻഡുകാരൻ കർദ്ദിനാൾമാത്രമായിരുന്നൂ, ഇറ്റലിക്കു പുറത്തുനിന്നുള്ള പാപ്പ. ജോൺ പോൾ രണ്ടാമനുശേഷം ജർമനിയിൽ ജനിച്ച ബെനഡിക്ട്‌ പതിനാറാമൻ പാപ്പായായത്‌ പാപ്പത്വത്തിനുമേലുള്ള ഇറ്റാലിയൻ അധീശത്വത്തിന്റെ അവസാനമായി ചിലർ കണക്കാക്കുന്നു. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="മരണം"><span id=".E0.B4.AE.E0.B4.B0.E0.B4.A3.E0.B4.82"></span>മരണം</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=10" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: മരണം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട പാപ്പ സ്ഥാനമൊഴിയുന്നത്, മരണത്തിലൂടെയോ അല്ലെങ്കിൽ സ്വയം രാജിവയ്ക്കുന്നതിലൂടെയോമാത്രമാണ്‌. മാർപ്പാപ്പയുടെ അഭാവത്തിൽ, ചാമ്പർലെയിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള കർദ്ദിനാൾ തിരുസംഘം സഭയുടെ ദൈനംദിനഭരണകാര്യങ്ങൾ നിർ‌വ്വഹിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഈ അവസരത്തിൽ സുപ്രധാനമായ തീരുമാനങ്ങളെടുക്കുന്നതിൽനിന്ന് കർദ്ദിനാളന്മാരെ കാനോൻനിയമം വിലക്കുന്നു. </p><p>പാപ്പയുടെ മരണം ചാമ്പർലെയിൽ സ്ഥിരീകരിക്കുന്നത്, പാപ്പയുടെ തലയിൽ വെള്ളിച്ചുറ്റികകൊണ്ട്, മൂന്നുവട്ടം മെല്ലെ കൊട്ടിക്കൊണ്ട്, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മപ്പേര് വിളിച്ചുനോക്കിയാണെന്ന് ഏറെക്കാലമായി കരുതപ്പെടുന്നു. പ്രസ്തുത ആചാരം നിലവിലുണ്ടോയെന്നത്, വത്തിക്കാൻ സമ്മതിക്കുകയോ നിരാകരിക്കുകയോ ചെയ്തിട്ടില്ല. കർദ്ദിനാൾ ചാമ്പർലെയിൽ, മരിച്ചപാപ്പയുടെ വിരലിൽനിന്ന് മുക്കുവന്റെ മോതിരം ഊരിയെടുക്കുന്നു. അതിനുശേഷം ചാമ്പർലെയിൽ കർദ്ദിനാളന്മാരുടെ മുമ്പിൽ‌വച്ച് ഈ മോതിരം രണ്ടായി പൊട്ടിക്കുന്നു. പിന്നീട് ദുരുപയോഗം തടയാനായി മരിച്ചപാപ്പയുടെ പേരിലുള്ള മുദ്രകൾ നശിപ്പിക്കുകയും പാപ്പയുടെ സ്വകാര്യഅപ്പാർട്ട്മെന്റ് മുദ്രവയ്ക്കുകയുംചെയ്യുന്നു. മാർപ്പാപ്പയുടെ ശരീരം പോസ്റ്റുമാർട്ടംചെയ്യുന്ന പതിവ്, പരമ്പരാഗതമായി നിലവിലില്ല. </p><p>മരിച്ചപാപ്പയുടെ ശരീരം ഏതെങ്കിലും വലിയപള്ളിയിലോ കത്തീഡ്രലിലോ സംസ്കരിക്കുന്നു. പിന്നീട്, സഭ 9 ദിവസം ദുഃഖാചരണംനടത്തുന്നു. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="രാജി"><span id=".E0.B4.B0.E0.B4.BE.E0.B4.9C.E0.B4.BF"></span>രാജി</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=11" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: രാജി"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>പാപ്പ രാജിവയ്ക്കുന്നതിലൂടെയും അദ്ദേഹത്തിനു സ്ഥാനമൊഴിയാം. കാനോൻനിയമപ്രകാരം ഒരു പാപ്പയ്ക്ക്, രാജിവയ്ക്കാൻചെയ്യേണ്ടത്, തന്റെ രാജിതീരുമാനം സ്വതന്ത്രമായ തീരുമാനമായിരിക്കുകയും പ്രസ്തുത രാജിപ്രഖ്യാപനം സുവ്യക്തമായിരിക്കുകയും വേണം. അല്ലാതെ പ്രസ്തുത രാജി ആരും സ്വീകരിക്കേണ്ടതില്ല.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ചരിത്രത്തിൽ, 1294-ൽ സെലസ്റ്റീൻ അഞ്ചാമൻ മാർപ്പാപ്പയും, പാശ്ചാത്യവിഭാഗീയത അവസാനിപ്പിക്കാൻ 1409-ൽ ഗ്രിഗറി പന്ത്രണ്ടാമൻ പാപ്പയും 2013-ൽ <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AC%E0%B5%86%E0%B4%A8%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D_%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ബെനഡിക്ട് പതിനാറാമൻ പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ബെനഡിക്ട് പതിനാറാമൻ മാർപ്പാപ്പയുംമാത്രമേ</a> പാപ്പാസ്ഥാനം രാജിവച്ചിട്ടുള്ളൂ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ഔദ്യോഗികവസ്ത്രങ്ങളും_ആദരസൂചനകളും"><span id=".E0.B4.94.E0.B4.A6.E0.B5.8D.E0.B4.AF.E0.B5.8B.E0.B4.97.E0.B4.BF.E0.B4.95.E0.B4.B5.E0.B4.B8.E0.B5.8D.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.B0.E0.B4.99.E0.B5.8D.E0.B4.99.E0.B4.B3.E0.B5.81.E0.B4.82_.E0.B4.86.E0.B4.A6.E0.B4.B0.E0.B4.B8.E0.B5.82.E0.B4.9A.E0.B4.A8.E0.B4.95.E0.B4.B3.E0.B5.81.E0.B4.82"></span>ഔദ്യോഗികവസ്ത്രങ്ങളും ആദരസൂചനകളും</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=12" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ഔദ്യോഗികവസ്ത്രങ്ങളും ആദരസൂചനകളും"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="റ്റിയാറ"><span id=".E0.B4.B1.E0.B5.8D.E0.B4.B1.E0.B4.BF.E0.B4.AF.E0.B4.BE.E0.B4.B1"></span>റ്റിയാറ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=13" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: റ്റിയാറ"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ഒന്നിനുമേൽ ഒന്നായി മൂന്നുതട്ടുള്ള കിരീടം അഥവാ <i>റ്റിയാറ</i>യുടെ ഉപയോഗം മാർപ്പാപ്പയുടെ പ്രത്യേകതയാണ്‌. പാപ്പ എന്നുമുതലാണ്‌ കിരീടം ധരിക്കാൻ തുടങ്ങിയത് എന്നത് അജ്ഞാതമാണ്‌. തീർച്ചയായും ഇത് ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ വ്യാജമായി ചമയ്ക്കപ്പെട്ട <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%95%E0%B5%8B%E0%B5%BA%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%88%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%86_%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%AD%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B4%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="കോൺസ്റ്റന്റൈന്റെ സംഭാവന (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">കോൺസ്റ്റന്റൈന്റെ സംഭാവനയെന്ന</a> രേഖയ്ക്കു മുമ്പാവണം. കാരണം പാപ്പായുടെ കിരീടധാരണത്തെപ്പറ്റി ഇതിൽ പറയുന്നുണ്ട്. മൂന്നുതട്ടുള്ള കിരീടം അതിനു വളരെ ശേഷമാണ്‌ ഉപയോഗിച്ചുതുടങ്ങിയത്.<sup id="cite_ref-Catholic_Encyclopedia_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Catholic_Encyclopedia-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="കുരിശ്"><span id=".E0.B4.95.E0.B5.81.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.B6.E0.B5.8D"></span>കുരിശ്</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=14" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: കുരിശ്"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>പാപ്പ മറ്റു മെത്രാന്മാരെപ്പോലെ വളഞ്ഞ അംശവടി ഉപയോഗിക്കാറില്ല, നിവർന്ന കുരിശാണ്‌ ഉപയോഗിക്കാറ്. ഈ ആചാരം ഇന്നസെന്റ് മൂന്നാമന്റെ(1198-1216) കാലത്തിനുമുമ്പാണ്‌ തുടങ്ങിയത്.<sup id="cite_ref-Catholic_Encyclopedia_18-1" class="reference"><a href="#cite_note-Catholic_Encyclopedia-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="പാല്ലിയം"><span id=".E0.B4.AA.E0.B4.BE.E0.B4.B2.E0.B5.8D.E0.B4.B2.E0.B4.BF.E0.B4.AF.E0.B4.82"></span>പാല്ലിയം</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=15" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: പാല്ലിയം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>വിശ്വാസസംബന്ധമായ എല്ലാ ആചാരങ്ങളിലും മാർപ്പാപ്പ പാല്ലിയം അണിയുന്നു. ചടങ്ങുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നതിന്‌ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കീഴിലുള്ള <a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B4%B2%E0%B5%80%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4" title="മെത്രാപ്പോലീത്ത">മെത്രാപ്പോലീത്താമാർക്ക്</a> ഉള്ളതിലും കുറച്ച് പരിമിതികളോടെയാണ്‌ പാപ്പ ഇത് ഉപയോഗിക്കുന്നത്.<sup id="cite_ref-Catholic_Encyclopedia_18-2" class="reference"><a href="#cite_note-Catholic_Encyclopedia-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ചുംബനം"><span id=".E0.B4.9A.E0.B5.81.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.A8.E0.B4.82"></span>ചുംബനം</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=16" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ചുംബനം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>പാപ്പയുടെ പാദം ചുംബിക്കുന്ന രീതി എട്ടാം നൂറ്റാണ്ടുമുതൽക്കുതന്നെ നിലവിലുള്ള ഒരു ആചാരമാണ്‌. ക്രിസ്തുവിന്റെ വികാരിയായി പരിശുദ്ധ പാപ്പായെ ആദരിക്കുന്നതാണ് ഈ രീതി. ജസ്റ്റീനിയൻ രണ്ടാമൻ ചക്രവർത്തി കോൺസ്റ്റന്റൈൻ പാപ്പയുടെ പാദം ചുംബിക്കുന്നതായും ജസ്റ്റിൻ ചക്രവർത്തി ജോൺ ഒന്നാമൻ മാർപ്പാപ്പയെയും ജസ്റ്റീനിയൻ ഒന്നാമൻ അഗാപെറ്റസ് മാർപ്പായെയും ഈ രീതിയിൽ ആദരിക്കുന്നതായും ചരിത്രരേഖകളിൽ കാണുന്നു.<sup id="cite_ref-Catholic_Encyclopedia_18-3" class="reference"><a href="#cite_note-Catholic_Encyclopedia-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div style="clear:both;" class=""></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="എതിർപാപ്പാമാർ_(Antipopes)"><span id=".E0.B4.8E.E0.B4.A4.E0.B4.BF.E0.B5.BC.E0.B4.AA.E0.B4.BE.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.AA.E0.B4.BE.E0.B4.AE.E0.B4.BE.E0.B5.BC_.28Antipopes.29"></span>എതിർപാപ്പാമാർ (<i>Antipopes</i>)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=17" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: എതിർപാപ്പാമാർ (Antipopes)"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd>പ്രധാന ലേഖനം: <i><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%8E%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="എതിർപാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">എതിർപാപ്പ</a></i></dd></dl> <p>പരമ്പരാഗതമായി, ഒട്ടനവധി കർദ്ദിനാളന്മാരുടെയും വൈദികരുടെയും പിന്തുണയുള്ളവരെ സൂചിപ്പിക്കാനായിരുന്നു എതിർപാപ്പ എന്ന പേര്‌ ഉപയോഗിച്ചു വന്നിരുന്നത്. ചരിത്രത്തിൽ, പാപ്പായായി കാനോനികമായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടാത്ത ചില വ്യക്തികളുടെ (എതിർപാപ്പാമാർക്കു) ചുറ്റും സമൂഹങ്ങൾ പലപ്പോഴും രൂപപ്പെടാറുണ്ടായിരുന്നു. ശീശ്മ മൂലമോ, ആരാണ്‌ നിയമപരമായ പാപ്പ എന്നു വ്യക്തമല്ലാത്തതുമൂലമുള്ള വിഭാഗീയത മൂലമോ ആണ്‌ എതിർപാപ്പാമാർ രൂപപ്പെട്ടിരുന്നത്. 1400കളിൽ കുറച്ചു കാലത്തേക്ക് മൂന്നോളം പാപ്പാമാരും അവരുടെ പിന്തുടർച്ചാവകാശികളും യഥാർത്ഥ പാപ്പാമാർ തങ്ങളാണെന്ന് അവകാശപ്പെട്ടിരുന്നു. ചില ചരിത്രവ്യക്തികൾ, പാപ്പയാണോ എതിർപാപ്പയാണോ എന്ന കാര്യത്തിൽ കത്തോലിക്കരുടെയിടയിലും പല അഭിപ്രായങ്ങളുണ്ട്. ഒരുകാലത്ത് പാപ്പാവിരുദ്ധ മുന്നേറ്റങ്ങൾ പ്രാമുഖ്യമേറിയ വിഷയമായിരുന്നെങ്കിലും ഇന്ന് അവ വളരെ അപ്രധാനമായ ചെറിയ ചരിത്രസംഭവങ്ങൾ മാത്രമാണ്‌. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ഏറ്റവുമധികം_കാലം_ഭരിച്ച_പാപ്പമാർ"><span id=".E0.B4.8F.E0.B4.B1.E0.B5.8D.E0.B4.B1.E0.B4.B5.E0.B5.81.E0.B4.AE.E0.B4.A7.E0.B4.BF.E0.B4.95.E0.B4.82_.E0.B4.95.E0.B4.BE.E0.B4.B2.E0.B4.82_.E0.B4.AD.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.9A.E0.B5.8D.E0.B4.9A_.E0.B4.AA.E0.B4.BE.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.AA.E0.B4.AE.E0.B4.BE.E0.B5.BC"></span>ഏറ്റവുമധികം കാലം ഭരിച്ച പാപ്പമാർ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=18" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ഏറ്റവുമധികം കാലം ഭരിച്ച പാപ്പമാർ"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B4%82:Popepiusix.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Popepiusix.jpg/220px-Popepiusix.jpg" decoding="async" width="220" height="308" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Popepiusix.jpg/330px-Popepiusix.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Popepiusix.jpg/440px-Popepiusix.jpg 2x" data-file-width="580" data-file-height="813" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%92%E0%B5%BB%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%82_%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഒൻപതാം പീയൂസ് പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഒൻപതാം പീയൂസ് പാപ്പ</a>, ഒരുപക്ഷേ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാലം വാണ മാർപ്പാപ്പ</figcaption></figure> <ol><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%92%E0%B5%BB%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%82_%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഒൻപതാം പീയൂസ് പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഒൻപതാം പീയൂസ്</a> (1846–1878): 31 വർഷം, 7 മാസം, 23 ദിവസം (11,560 ദിവസങ്ങൾ).</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%9C%E0%B5%8B%E0%B5%BA_%E0%B4%AA%E0%B5%8B%E0%B5%BE_%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ജോൺ പോൾ രണ്ടാമൻ പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ജോൺ പോൾ രണ്ടാമൻ</a> (1978–2005): 26 വർഷം, 5 മാസം, 18 ദിവസം (9,665 ദിവസങ്ങൾ).</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%8B_%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%AE%E0%B5%82%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ലിയോ പതിമൂന്നാമൻ പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ലിയോ പതിമൂന്നാമൻ</a> (1878–1903): 25 വർഷം, 5 മാസം, 1 ദിവസം (9,281 ദിവസങ്ങൾ).</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%86%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B4%82_%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ആറാം പീയൂസ് പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ആറാം പീയൂസ്</a> (1775–1799): 24 വർഷം, 6 മാസം, 15 ദിവസം (8,962 ദിവസങ്ങൾ).</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%85%E0%B4%A1%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B5%BB_%E0%B4%92%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="അഡ്രിയാൻ ഒന്നാമൻ പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">അഡ്രിയാൻ ഒന്നാമൻ</a> (772–795): 23 വർഷം, 10 മാസം, 25 ദിവസം (8,729 ദിവസങ്ങൾ).</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%8F%E0%B4%B4%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="പീയൂസ് ഏഴാമൻ പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഏഴാം പീയൂസ്</a> (1800–1823): 23 വർഷം, 5 മാസം, 7 ദിവസം (8,560 ദിവസങ്ങൾ).</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%85%E0%B4%B2%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC_%E0%B4%AE%E0%B5%82%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="അലക്സാണ്ടർ മൂന്നാമൻ പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">അലക്സാണ്ടർ മൂന്നാമൻ</a> (1159–1181): 21 വർഷം, 11 മാസം, 24 ദിവസം (8,029 ദിവസങ്ങൾ).</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B5%BD%E2%80%8C%E0%B4%B5%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%BC_%E0%B4%92%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="സിൽ‌വെസ്റ്റർ ഒന്നാമൻ പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">വിശുദ്ധ സിൽ‌വെസ്റ്റർ ഒന്നാമൻ</a> (314–335): 21 വർഷം, 11 മാസം, 1 ദിവസം (8,005 ദിവസങ്ങൾ).</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%8B_%E0%B4%92%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ലിയോ ഒന്നാമൻ പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">വിശുദ്ധ ലിയോ ഒന്നാമൻ</a> (440–461): 21 വർഷം, 1 മാസം, 13 ദിവസം (7,713 ദിവസങ്ങൾ).</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%85%E0%B5%BC%E0%B4%AC%E0%B5%BB_%E0%B4%8E%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%BB_%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="അർബൻ എട്ടാമൻ പാപ്പ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">അർബൻ എട്ടാമൻ</a> (1623–1644): 20 വർഷം, 11 മാസം, 24 ദിവസം (7,664 ദിവസങ്ങൾ).</li></ol> <p><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D_%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8B%E0%B4%B2%E0%B5%BB" class="mw-redirect" title="പത്രോസ് അപ്പസ്തോലൻ">പത്രോസ് അപ്പസ്തോലൻ</a> മുപ്പത് വർഷത്തിനുമേൽ (ക്രി.വ. 29 - 64?/67?) ഭരണം നടത്തിയതായി കരുതപ്പെടുന്നെങ്കിലും കൃത്യമായ ദൈർഘ്യം സുനിശ്ചിതമല്ല. </p> <div style="clear:both;" class=""></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ഏറ്റവും_കുറച്ച്_കാലം_ഭരിച്ച_പാപ്പമാർ"><span id=".E0.B4.8F.E0.B4.B1.E0.B5.8D.E0.B4.B1.E0.B4.B5.E0.B5.81.E0.B4.82_.E0.B4.95.E0.B5.81.E0.B4.B1.E0.B4.9A.E0.B5.8D.E0.B4.9A.E0.B5.8D_.E0.B4.95.E0.B4.BE.E0.B4.B2.E0.B4.82_.E0.B4.AD.E0.B4.B0.E0.B4.BF.E0.B4.9A.E0.B5.8D.E0.B4.9A_.E0.B4.AA.E0.B4.BE.E0.B4.AA.E0.B5.8D.E0.B4.AA.E0.B4.AE.E0.B4.BE.E0.B5.BC"></span>ഏറ്റവും കുറച്ച് കാലം ഭരിച്ച പാപ്പമാർ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=19" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ഏറ്റവും കുറച്ച് കാലം ഭരിച്ച പാപ്പമാർ"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ഒരു മാസത്തിൽത്താഴെമാത്രം ഭരിച്ച പാപ്പമാർ ഏറെയാണ്‌. താഴെയുള്ള പട്ടികയിൽ കലണ്ടർ ദിനങ്ങൾ അപൂർണ്ണ ദിനങ്ങളും കൂടി ചേർത്താണ്‌ കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നത്. അതായത് ഒരു പാപ്പ ഓഗസ്റ്റ് ഒന്നാം തീയതി ഭരിക്കാൻ ആരംഭിച്ച് ഓഗസ്റ്റ് രണ്ടാം തീയതി കാലം ചെയ്താൽ അദ്ദേഹം രണ്ടു കലണ്ടർ ദിനം ഭരിച്ചതായി കണക്കാക്കും. </p> <ol><li><a href="/wiki/Pope_Urban_VII" class="mw-redirect" title="Pope Urban VII">ഉർബൻ ഏഴാമൻ</a> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%BC_15" title="സെപ്റ്റംബർ 15">സെപ്റ്റംബർ 15</a>–<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%BC_27" title="സെപ്റ്റംബർ 27">സെപ്റ്റംബർ 27</a> , 1590): 13 കലണ്ടർ ദിനങ്ങൾ ഭരിച്ചു, സ്ഥാനാരോഹണച്ചടങ്ങിനു മുമ്പ് മരിച്ചു.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pope_Boniface_VI&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pope Boniface VI (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ബോണിഫസ് ആറാമൻ</a> (ഏപ്രിൽ, 896): 16 കലണ്ടർ ദിനങ്ങൾ ഭരിച്ചു</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pope_Celestine_IV&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pope Celestine IV (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">സെലസ്റ്റിൻ നാലാമൻ</a> (<a href="/wiki/%E0%B4%92%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8B%E0%B4%AC%E0%B5%BC_25" title="ഒക്ടോബർ 25">ഒക്ടോബർ 25</a>–<a href="/wiki/%E0%B4%A8%E0%B4%B5%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%BC_10" title="നവംബർ 10">നവംബർ 10</a>, <a href="/w/index.php?title=1241&action=edit&redlink=1" class="new" title="1241 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">1241</a>): 17 കലണ്ടർ ദിനങ്ങൾ ഭരിച്ചു, സ്ഥാനാരോഹണച്ചടങ്ങിനു മുമ്പ് മരിച്ചു.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pope_Theodore_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pope Theodore II (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">തിയോഡോർ രണ്ടാമൻ</a> (ഡിസംബർ, 897): 20 കലണ്ടർ ദിനങ്ങൾ ഭരിച്ചു</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pope_Sisinnius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pope Sisinnius (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">സിസിന്നിയസ്</a> (<a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B4%A8%E0%B5%81%E0%B4%B5%E0%B4%B0%E0%B4%BF_15" title="ജനുവരി 15">ജനുവരി 15</a>–<a href="/wiki/%E0%B4%AB%E0%B5%86%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%81%E0%B4%B5%E0%B4%B0%E0%B4%BF_4" title="ഫെബ്രുവരി 4">ഫെബ്രുവരി 4</a>, <a href="/w/index.php?title=708&action=edit&redlink=1" class="new" title="708 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">708</a>): 21 കലണ്ടർ ദിനങ്ങൾ ഭരിച്ചു</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pope_Marcellus_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pope Marcellus II (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">മാഴ്സലസ് രണ്ടാമൻ</a> (<a href="/wiki/%E0%B4%8F%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B5%BD_9" title="ഏപ്രിൽ 9">ഏപ്രിൽ 9</a>–<a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B5%8D_1" class="mw-redirect" title="മെയ് 1">മെയ് 1</a>, <a href="/w/index.php?title=1555&action=edit&redlink=1" class="new" title="1555 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">1555</a>): 22 കലണ്ടർ ദിനങ്ങൾ ഭരിച്ചു</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pope_Damasus_II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pope Damasus II (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഡമാസസ് രണ്ടാമൻ</a> (<a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%82%E0%B4%B2%E0%B5%88_17" title="ജൂലൈ 17">ജൂലൈ 17</a>–<a href="/wiki/%E0%B4%93%E0%B4%97%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D_9" title="ഓഗസ്റ്റ് 9">ഓഗസ്റ്റ് 9</a>, <a href="/w/index.php?title=1048&action=edit&redlink=1" class="new" title="1048 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">1048</a>): 24 കലണ്ടർ ദിനങ്ങൾ ഭരിച്ചു</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pope_Pius_III&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pope Pius III (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">മൂന്നാം പീയൂസ്</a> (<a href="/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B5%BC_22" title="സെപ്റ്റംബർ 22">സെപ്റ്റംബർ 22</a>–<a href="/wiki/%E0%B4%92%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8B%E0%B4%AC%E0%B5%BC_18" title="ഒക്ടോബർ 18">ഒക്ടോബർ 18</a>, <a href="/w/index.php?title=1503&action=edit&redlink=1" class="new" title="1503 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">1503</a>): 27 കലണ്ടർ ദിനങ്ങൾ ഭരിച്ചു</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pope_Leo_XI&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pope Leo XI (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ലിയോ ഒൻപതാമൻ</a> (<a href="/wiki/%E0%B4%8F%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B5%BD_1" title="ഏപ്രിൽ 1">ഏപ്രിൽ 1</a>–<a href="/wiki/%E0%B4%8F%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B5%BD_27" title="ഏപ്രിൽ 27">ഏപ്രിൽ 27</a>, <a href="/w/index.php?title=1605&action=edit&redlink=1" class="new" title="1605 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">1605</a>): 27 കലണ്ടർ ദിനങ്ങൾ ഭരിച്ചു</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pope_Benedict_V&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pope Benedict V (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ബെനഡിക്ട് അഞ്ചാമൻ</a> (<a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B5%86%E0%B4%AF%E0%B5%8D_22&action=edit&redlink=1" class="new" title="മെയ് 22 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">മെയ് 22</a>–<a href="/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%82%E0%B5%BA_23" title="ജൂൺ 23">ജൂൺ 23</a>, <a href="/w/index.php?title=964&action=edit&redlink=1" class="new" title="964 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">964</a>): 33 കലണ്ടർ ദിനങ്ങൾ ഭരിച്ചു</li></ol> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%BF_%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9E%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F_%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%80%E0%B4%AB%E0%B5%BB" title="മാർപ്പാപ്പയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട സ്റ്റീഫൻ">സ്റ്റീഫൻ</a> (<a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D_23" title="മാർച്ച് 23">മാർച്ച് 23</a>–<a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%8D_26" title="മാർച്ച് 26">മാർച്ച് 26</a>, <a href="/w/index.php?title=752&action=edit&redlink=1" class="new" title="752 (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">752</a>), തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടതിനു മൂന്നു ദിവസം ശേഷം, ബിഷപ്പായി വാഴിക്കപ്പെടുന്നതിനു മുമ്പ്, അപ്പോപ്ലെക്സി മൂലം നിര്യാതനായി. അദ്ദേഹത്തെ സാധുവായ ഒരു പാപ്പായായി കണക്കാക്കുന്നില്ല. എന്നാൽ പതിനഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിൽ അദ്ദേഹത്തെ <i>സ്റ്റീഫൻ രണ്ടാമൻ</i> എന്ന പേരിൽ പാപ്പമാരുടെ പട്ടികയിൽ പെടുത്തിയത് പിന്നീട് വന്ന പാപ്പമാർക്ക് സ്റ്റീഫൻ എന്ന നാമം സ്വീകരിക്കാൻ ബുദ്ധിമുട്ടുളവാക്കി (<i>അടുത്തത് എത്രാമത്തെ സ്റ്റീഫൻ പാപ്പയാണ്‌ എന്ന കാരണത്താൽ</i>). പിന്നീട് 1961-ൽ <a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B5%BB" class="mw-redirect" title="വത്തിക്കാൻ">വത്തിക്കാന്റെ</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%86_%E0%B4%AA%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B4%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="പാപ്പമാരുടെ പട്ടിക (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">പാപ്പാമാരുടെ പട്ടികയിൽനിന്ന്</a> അദ്ദേഹത്തെ നീക്കി. (കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾക്ക് ദയവായി "<a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%BF_%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9E%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F_%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%80%E0%B4%AB%E0%B5%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="പാപ്പയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട സ്റ്റീഫൻ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">പാപ്പയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട സ്റ്റീഫൻ</a>" എന്ന ലേഖനം കാണുക)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ഇവയും_കാണുക"><span id=".E0.B4.87.E0.B4.B5.E0.B4.AF.E0.B5.81.E0.B4.82_.E0.B4.95.E0.B4.BE.E0.B4.A3.E0.B5.81.E0.B4.95"></span>ഇവയും കാണുക</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=20" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: ഇവയും കാണുക"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B5%81%E0%B4%9F%E0%B5%86_%E0%B4%AA%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BF%E0%B4%95" class="mw-redirect" title="മാർപാപ്പാമാരുടെ പട്ടിക">മാർപാപ്പാമാരുടെ പട്ടിക</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8B%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE_%E0%B4%B8%E0%B4%AD" class="mw-redirect" title="കത്തോലിക്കാ സഭ">കത്തോലിക്കാ സഭ</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4123595">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://cnewslive.com/news/6234/descendants-of-peter-part-1-vp">https://cnewslive.com/news/6234/descendants-of-peter-part-1-vp</a></span> </li> <li id="cite_note-Magister-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Magister_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.chiesa.espressonline.it/dettaglio.jsp?id=7049&eng=ylink">Sandro Magister</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060621082856/http://www.chiesa.espressonline.it/dettaglio.jsp?id=7049">Archived</a> 2006-06-21 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>., Espresso Online.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://nasrani.net/2007/11/10/save-syriac/">http://nasrani.net/2007/11/10/save-syriac/</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.newadvent.org/cathen/12260a.htm">http://www.newadvent.org/cathen/12260a.htm</a></span> </li> <li id="cite_note-Peter-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Peter_5-0">5.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Peter_5-1">5.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.newadvent.org/cathen/12260a.htm#I">http://www.newadvent.org/cathen/12260a.htm#I</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.newadvent.org/cathen/12260a.htm#II">http://www.newadvent.org/cathen/12260a.htm#II</a></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="https://ml.wikisource.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%A6%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%82/%E0%B4%AE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%BF/%E0%B4%85%E0%B4%A6%E0%B5%8D%E0%B4%A7%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%82_16#18" class="extiw" title="s:സത്യവേദപുസ്തകം/മത്തായി/അദ്ധ്യായം 16">മത്തായി 16:17-19</a></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">യൗസേബിയോസിന്റെ (നാലാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യം രചിക്കപ്പെട്ട) സഭാചരിത്രവും വിശുദ്ധജെറോമിന്റെ വിവരണങ്ങളുമാണ്‌, പത്രോസ്‌ അപ്പോസ്തലൻ അവസാനകാലത്ത്, റോമായിൽ വന്നുവെന്നും അവിടെവച്ചു രക്തസാക്ഷിമരണംപ്രാപിച്ചുവെന്നും വിവരിയ്ക്കുന്നത്. ഇതുകൂടാതെ ലിയോൺസിലെ മെത്രാപ്പോലീത്തയായിരുന്ന ഐറേനിയോസും (ഇരണേവൂസ്) അന്ത്യോഖ്യയിലെ മെത്രാപ്പോലീത്തയായിരുന്ന <a href="/w/index.php?title=%E0%B4%87%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ഇഗ്നാത്തിയോസ് (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">ഇഗ്നാത്തിയോസും</a> (ഇഗ്നേഷ്യസ്) ആണ് റോമിലെ പത്രോസ് അപ്പോസ്തലന്റെ പ്രവർത്തനം സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തുന്ന ആദ്യകാലസഭാനേതാക്കൾ. പത്രോസപ്പോസ്തലൻ ക്രിസ്തുവർഷം 37 മുതൽ 7വർഷം അന്ത്യോഖ്യായിൽ ചെലവഴിച്ചശേഷം മരണംവരെ റോമിലായിരുന്നെന്നായിരുന്നുവെന്ന വിശുദ്ധജെറോമിന്റെ വിവരണം, <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%AF_%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%AE%E0%B4%82" title="പുതിയ നിയമം">പുതിയ നിയമത്തിന്റെ</a> ഭാഗമായ <a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8B%E0%B4%B2_%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%A8%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE" class="mw-redirect" title="അപ്പസ്തോല പ്രവർത്തനങ്ങൾ">ശ്ലീഹാന്മാരുടെ നടപടിപ്പുസ്തക</a> സംഭവങ്ങളുടെ കാലവുമായി യോജിയ്ക്കുന്നില്ലാത്തതുകൊണ്ട്, പത്രോസപ്പോസ്തലൻ റോമായിലെത്തിയത് <a href="/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8B%E0%B4%B2_%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%A8%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE" class="mw-redirect" title="അപ്പസ്തോല പ്രവർത്തനങ്ങൾ">അപ്പോസ്തലൻമാരുടെ നടപടിപ്പുസ്തകകാലത്തിനുശേഷം</a> അതായത്, ക്രിസ്തുവർഷം 63നു ശേഷമായിരിയ്ക്കണം.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">In the <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/roman_curia/pontifical_councils/chrstuni/ch_orthodox_docs/rc_pc_chrstuni_doc_20071013_documento-ravenna_en.html">Ravenna Document</a> of <a href="/w/index.php?title=13_October&action=edit&redlink=1" class="new" title="13 October (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">13 October</a> 2007, theologians chosen by the Roman Catholic and the Eastern Orthodox Churches stated: "41. Both sides agree ... that Rome, as the Church that 'presides in love' according to the phrase of St <a href="/w/index.php?title=Ignatius_of_Antioch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ignatius of Antioch (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Ignatius of Antioch</a> (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.crossroadsinitiative.com/library_article/244/Letter_of_Ignatius_of_Antioch_to_the_Romans.html"><i>To the Romans</i>,</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110708205615/http://www.crossroadsinitiative.com/library_article/244/Letter_of_Ignatius_of_Antioch_to_the_Romans.html">Archived</a> 2011-07-08 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Prologue), occupied the first place in the <i>taxis</i>, and that the bishop of Rome was therefore the <i>protos</i> among the patriarchs. They disagree, however, on the interpretation of the historical evidence from this era regarding the prerogatives of the bishop of Rome as <i>protos</i>, a matter that was already understood in different ways in the first millennium." In addition, in the last years of the first century AD the Corinthian Christian Church accepted an <a href="/w/index.php?title=Epistles_of_Clement_intervention&action=edit&redlink=1" class="new" title="Epistles of Clement intervention (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Epistles of Clement intervention</a> by the Church in Rome to help solve their internal disputes.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Irenaeus_of_Lyons&action=edit&redlink=1" class="new" title="Irenaeus of Lyons (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Irenaeus of Lyons</a>'s <i>Against Heresies</i> (3:3:2): "With [the Church of Rome], because of its superior origin, all the churches must agree... and it is in her that the faithful everywhere have maintained the apostolic tradition."</span> </li> <li id="cite_note-World_History-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-World_History_11-0">11.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-World_History_11-1">11.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-World_History_11-2">11.2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-World_History_11-3">11.3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-World_History_11-4">11.4</a></sup></span> <span class="reference-text">Wetterau, Bruce. World history. New York: Henry Holt and company. 1994.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4123591">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120106020508/http://www.religionfacts.com/christianity/history/papacy.htm">"Development of the Papacy in Christian History"</a>. <i>ReligionFacts</i>. 2005-04-09. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.religionfacts.com/christianity/history/papacy.htm">the original</a> on 2012-01-06<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2007-09-16</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=ReligionFacts&rft.atitle=Development+of+the+Papacy+in+Christian+History&rft.date=2005-04-09&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.religionfacts.com%2Fchristianity%2Fhistory%2Fpapacy.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.amazon.com/gp/richpub/syltguides/fullview/W4O42BT6T7FQ">amazon</a></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">പുതിയ ലോകത്തിന്റെ കോളനിവത്ക്കരണം നിയന്ത്രിക്കുന്നതുപോലെയുള്ളത്. See <a href="/w/index.php?title=Line_of_Demarcation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Line of Demarcation (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Line of Demarcation</a> and <a href="/w/index.php?title=Inter_caetera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inter caetera (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Inter caetera</a>.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"> പത്രോസ്‌ അപ്പോസ്തലൻ അന്ത്യോക്യയിൽ 37ൽ കത്തീഡ്രൽ സ്ഥാപിച്ചതു് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശ്ലൈഹിക സിംഹാസന സ്ഥാപനമായും 67ലെ രക്തസാക്ഷിമരണം വരെയുള്ള കാലം അദ്ദേഹത്തിന്റെ സഭാഭരണകാലമായും കരുതപ്പെടുന്നു. ശ്ലീഹന്മാരുടെ അദ്ധ്യക്ഷനെന്നനിലയിൽ പത്രോസ് സാർവത്രിക സഭയുടെ അതായതു് കത്തോലിക്കാ സഭയുടെ(കാതോലിക സഭയുടെ) ഒന്നാമത്തെ പ്രധാന മേലദ്ധ്യക്ഷനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭരണകാലം 37മുതൽ 67വരെയുള്ള വർഷങ്ങളുമാണു്. ലീനോസു് മുതലുള്ളവർ റോമ സഭയുടെ ബിഷപ്പ്‌(മേലദ്ധ്യക്ഷൻ)മാരാണു്. കത്തോലിക്കാ സഭയെന്നത് പത്രോസിന്റെ പിൻ‍ഗാമിയാൽ ഭരിക്കപ്പെടേണ്ടാതാണെന്നും റോമാ പാപ്പയാണ് പത്രോസിന്റെ പിൻഗാമിയെന്നും ഉള്ളതാണ് കത്തോലിക്കാ സഭയുടെ സഭാശാസ്ത്രം.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">(1)<i>രണ്ടാം വത്തിക്കാൻ കൗൺസിൽ പ്രമാണങ്ങൾ</i>,ധർമാരാം കോളേജ്, ബാംഗ്ലൂർ;(2)<i>പുതിയ എക്യുമെനിക്കൽ ഡയറക്ടറി</i>,ക്രൈസ്തവ ഐക്യത്തിനു് വേണ്ടിയുള്ള പൊന്തിഫിക്കൽ കൗൺസിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത്, പി. ഒ. സി., 1994.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/archive/ENG1104/_P16.HTM">കാനോൻ നിയമം 332 §2</a></span> </li> <li id="cite_note-Catholic_Encyclopedia-18"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Catholic_Encyclopedia_18-0">18.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Catholic_Encyclopedia_18-1">18.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Catholic_Encyclopedia_18-2">18.2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Catholic_Encyclopedia_18-3">18.3</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/cathen/12260a.htm#V">The Pope - Insignia and Marks of Honor</a></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.answers.com/topic/list-of-popes-by-length-of-reign">Answers.com</a></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="അവലംബം"><span id=".E0.B4.85.E0.B4.B5.E0.B4.B2.E0.B4.82.E0.B4.AC.E0.B4.82"></span>അവലംബം</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=21" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: അവലംബം"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4123591"><cite id="CITEREFLoomis,_Louise_Ropes2006" class="citation book cs1">Loomis, Louise Ropes (2006). <i>The Book of the Popes (Liber Pontificalis): To the Pontificate of Gregory I</i>. <a href="/w/index.php?title=Evolution_Publishing&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evolution Publishing (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Evolution Publishing</a>: <a href="/w/index.php?title=Merchantville,_NJ&action=edit&redlink=1" class="new" title="Merchantville, NJ (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Merchantville, NJ</a>. <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/1889758868" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-889758-86-8</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Book+of+the+Popes+%28Liber+Pontificalis%29%3A+To+the+Pontificate+of+Gregory+I&rft.place=Evolution+Publishing&rft.pub=Merchantville%2C+NJ&rft.date=2006&rft.au=Loomis%2C+Louise+Ropes&rfr_id=info%3Asid%2Fml.wikipedia.org%3A%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA" class="Z3988"></span>. Reprint of an English translation originally published in 1916.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Ludwig_von_Pastor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ludwig von Pastor (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Ludwig von Pastor</a>, <i>History of the Popes from the Close of the Middle Ages; Drawn from the <a href="/w/index.php?title=Vatican_Secret_Archives&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vatican Secret Archives (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Secret Archives of the Vatican</a> and other original sources</i>, 40 vols. St. Louis, B. Herder 1898 - (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.worldcatlibraries.org/wcpa/ow/b92040657d7c02f6.html">World Cat entry</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070929110815/http://www.worldcatlibraries.org/wcpa/ow/b92040657d7c02f6.html">Archived</a> 2007-09-29 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.)</li> <li>Hartmann Grisar (1845-1932), <i>History of Rome and the Popes in the Middle Ages</i>, AMS Press; Reprint edition (1912). <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/0404093701" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-404-09370-1</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=James_Joseph_Walsh&action=edit&redlink=1" class="new" title="James Joseph Walsh (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">James Joseph Walsh</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?vid=OCLC22760194&id=B-cQAAAAIAAJ&printsec=titlepage&dq=%22popes+and+science%22"><i>The Popes and Science; the History of the Papal Relations to Science During the Middle Ages and Down to Our Own Time</i></a>, Fordam University Press, 1908, reprinted 2003, Kessinger Publishing. <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/0766136469" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-7661-3646-9</a></li> <li>തിരുസഭാ ചരിത്രം: ഫാ സേവ്യർ കൂടപ്പുഴ(സംശോധകൻ)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="കൂടുതൽ_വായനയ്ക്ക്"><span id=".E0.B4.95.E0.B5.82.E0.B4.9F.E0.B5.81.E0.B4.A4.E0.B5.BD_.E0.B4.B5.E0.B4.BE.E0.B4.AF.E0.B4.A8.E0.B4.AF.E0.B5.8D.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.95.E0.B5.8D"></span>കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=22" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Brusher, Joseph H. <i>Popes Through The Ages</i>. Princeton: D. Van Nostland Company, Inc. 1959.</li> <li>Chamberlain, E.R. <i>The Bad Popes</i>. 1969. Reprint: Barnes and Noble. 1993.</li> <li>Dollison, John <i>Pope - Pourri</i>. New York: Simon & Schuster. 1994.</li> <li>Kelly, J.N.D. <i>The Oxford Dictionary of Popes</i>. Oxford: University Press. 1986. <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/0192139649" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-19-213964-9</a></li> <li>Maxwell-Stuart, P.G. <i>Chronicles of the Popes - The Reign By Reign Record of The Papacy From St. Peter To The Present</i>. London: Thames and Hudson. 1997. <a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE/0500017980" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-500-01798-0</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="പുറത്തേക്കുള്ള_കണ്ണികൾ"><span id=".E0.B4.AA.E0.B5.81.E0.B4.B1.E0.B4.A4.E0.B5.8D.E0.B4.A4.E0.B5.87.E0.B4.95.E0.B5.8D.E0.B4.95.E0.B5.81.E0.B4.B3.E0.B5.8D.E0.B4.B3_.E0.B4.95.E0.B4.A3.E0.B5.8D.E0.B4.A3.E0.B4.BF.E0.B4.95.E0.B5.BE"></span>പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&action=edit&section=23" title="ഉപവിഭാഗം തിരുത്തുക: പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ"><span>തിരുത്തുക</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3877320">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3859926">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons has media related to <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Pope" class="extiw" title="commons:Pope"><span style="font-style:italic; font-weight:bold;">Pope</span></a>.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/holy_father/index.htm">The Holy See - The Holy Father</a> – website for the past and present Holy Fathers (since <a href="/w/index.php?title=Pope_Leo_XIII&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pope Leo XIII (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Leo XIII</a>)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.apostleshipofprayer.org/2008.html">The Holy Father's 2008 Prayer Intentions</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080929185421/http://www.apostleshipofprayer.org/2008.html">Archived</a> 2008-09-29 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/cathen/12260a.htm">Catholic Encyclopedia entry</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thepopeblog.blogspot.com/">The Pope Blog</a> – Unofficial weblog about the Pope</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://kolonisera.rymden.nu/pope/popes.php?l=1">Pope Endurance League - Sortable list of Popes</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wlsessays.net/subjects/R/rsubind.htm#RomanCCPapacy">Scholarly articles on the Roman Catholic Papacy from the Wisconsin Lutheran Seminary Library</a><sup class="noprint Inline-Template"><span title=" since ഓഗസ്റ്റ് 2021" style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:Link_rot" title="വിക്കിപീഡിയ:Link rot">പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി</a></i>]</span></sup></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.documentacatholicaomnia.eu/01_01_Magisterium_Paparum.html">Data Base of more than 23,000 documents of the Popes in latin and modern languages</a></li></ul>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=മാർപ്പാപ്പ&oldid=4096143">https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=മാർപ്പാപ്പ&oldid=4096143</a>" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B4%95%E0%B4%82:%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE" title="പ്രത്യേകം:വർഗ്ഗങ്ങൾ">വർഗ്ഗങ്ങൾ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Pages_using_the_JsonConfig_extension" class="mw-redirect" title="വർഗ്ഗം:Pages using the JsonConfig extension">Pages using the JsonConfig extension</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%B5%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B5%BB" title="വർഗ്ഗം:വത്തിക്കാൻ">വത്തിക്കാൻ</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Commons_link_is_locally_defined&action=edit&redlink=1" class="new" title="വർഗ്ഗം:Commons link is locally defined (ഇതുവരെ എഴുതപ്പെട്ടിട്ടില്ല)">Commons link is locally defined</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%86%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%80%E0%B4%AF_%E0%B4%A8%E0%B5%87%E0%B4%A4%E0%B5%83%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A5%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE" title="വർഗ്ഗം:ആത്മീയ നേതൃസ്ഥാനങ്ങൾ">ആത്മീയ നേതൃസ്ഥാനങ്ങൾ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%88%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%B5%E0%B4%B8%E0%B4%AD%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%86_%E0%B4%AA%E0%B4%A6%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%BE" title="വർഗ്ഗം:ക്രൈസ്തവസഭയിലെ പദവികൾ">ക്രൈസ്തവസഭയിലെ പദവികൾ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">മറഞ്ഞിരിക്കുന്ന വർഗ്ഗങ്ങൾ: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Webarchive_template_wayback_links" title="വർഗ്ഗം:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9E%E0%B5%86%E0%B4%9F%E0%B5%81%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4_%E0%B4%B2%E0%B5%87%E0%B4%96%E0%B4%A8%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE" title="വർഗ്ഗം:തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനങ്ങൾ">തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനങ്ങൾ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_attributed_pull_quotes" title="വർഗ്ഗം:Articles with attributed pull quotes">Articles with attributed pull quotes</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:All_articles_with_dead_external_links" title="വർഗ്ഗം:All articles with dead external links">All articles with dead external links</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:Articles_with_dead_external_links_from_%E0%B4%93%E0%B4%97%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D_2021" title="വർഗ്ഗം:Articles with dead external links from ഓഗസ്റ്റ് 2021">Articles with dead external links from ഓഗസ്റ്റ് 2021</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%97%E0%B4%82:ISBN_%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%9C%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D_%E0%B4%95%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%BE_%E0%B4%89%E0%B4%AA%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%97%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%81%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A8_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B3%E0%B5%81%E0%B4%95%E0%B5%BE" title="വർഗ്ഗം:ISBN മാജിക് കണ്ണികൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന താളുകൾ">ISBN മാജിക് കണ്ണികൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന താളുകൾ</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ഈ താൾ അവസാനം തിരുത്തപ്പെട്ടത്: 06:50, 5 ജൂലൈ 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">വിവരങ്ങൾ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">ക്രിയേറ്റീവ് കോമൺസ് ആട്രിബ്യൂഷൻ-ഷെയർഎലൈക്ക് അനുമതിപത്ര</a> പ്രകാരം ലഭ്യമാണ്; മേൽ നിബന്ധനകൾ ഉണ്ടായേക്കാം. കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾക്ക് <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/ml">ഉപയോഗനിബന്ധനകൾ</a> കാണുക.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">സ്വകാര്യതാനയം</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%82">വിക്കിപീഡിയ സം‌രംഭത്തെക്കുറിച്ച്</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%80%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF:%E0%B4%AA%E0%B5%8A%E0%B4%A4%E0%B5%81%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B4%B0%E0%B4%A3%E0%B4%82">നിരാകരണങ്ങൾ</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">പെരുമാറ്റച്ചട്ടം</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">ഡെവലപ്പർമാർ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ml.wikipedia.org">സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകൾ</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">കുക്കി പ്രസ്താവന</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ml.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">മൊബൈൽ ദൃശ്യരൂപം</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-sqbd2","wgBackendResponseTime":213,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.364","walltime":"0.483","ppvisitednodes":{"value":1253,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":22460,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":6040,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":22760,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 368.994 1 -total"," 40.83% 150.645 1 ഫലകം:RL"," 28.98% 106.925 1 ഫലകം:Cite_web"," 19.11% 70.502 1 ഫലകം:Commons"," 18.56% 68.496 1 ഫലകം:Sister_project"," 18.01% 66.458 1 ഫലകം:Side_box"," 13.27% 48.952 2 ഫലകം:Hatnote"," 13.26% 48.939 1 ഫലകം:About"," 5.83% 21.514 1 ഫലകം:പ്രവർത്തിക്കാത്ത_കണ്ണി"," 5.38% 19.855 1 ഫലകം:Fix"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.156","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3595044,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-jhvjh","timestamp":"20241122112706","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0d2e\u0d3e\u0d7c\u0d2a\u0d4d\u0d2a\u0d3e\u0d2a\u0d4d\u0d2a","url":"https:\/\/ml.wikipedia.org\/wiki\/%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q19546","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q19546","author":{"@type":"Organization","name":"\u0d35\u0d3f\u0d15\u0d4d\u0d15\u0d3f\u0d2e\u0d40\u0d21\u0d3f\u0d2f \u0d2a\u0d26\u0d4d\u0d27\u0d24\u0d3f\u0d15\u0d33\u0d3f\u0d7d \u0d38\u0d02\u0d2d\u0d3e\u0d35\u0d28 \u0d1a\u0d46\u0d2f\u0d4d\u0d2f\u0d41\u0d28\u0d4d\u0d28\u0d35\u0d7c"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-01-15T09:19:58Z","dateModified":"2024-07-05T06:50:43Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/8\/81\/Emblem_of_the_Papacy_SE.svg","headline":"\u0d15\u0d24\u0d4d\u0d24\u0d4b\u0d32\u0d3f\u0d15\u0d4d\u0d15\u0d3e \u0d38\u0d2d\u0d2f\u0d41\u0d1f\u0d46 \u0d06\u0d24\u0d4d\u0d2e\u0d40\u0d2f\u0d3e\u0d1a\u0d3e\u0d30\u0d4d\u0d2f\u0d28\u0d41\u0d02 \u0d38\u0d2d\u0d2f\u0d41\u0d1f\u0d46\u0d2f\u0d41\u0d02 \u0d35\u0d24\u0d4d\u0d24\u0d3f\u0d15\u0d4d\u0d15\u0d3e\u0d7b \u0d30\u0d3e\u0d37\u0d4d\u0d1f\u0d4d\u0d30\u0d24\u0d4d\u0d24\u0d3f\u0d28\u0d4d\u0d31\u0d46\u0d2f\u0d41\u0d02 \u0d2a\u0d30\u0d2e\u0d3e\u0d27\u0d3f\u0d15\u0d3e\u0d30\u0d3f"}</script> </body> </html>