CINXE.COM
Filippo Brunelleschi — Wikipédia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Filippo Brunelleschi — Wikipédia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"36de65b4-f8a7-44f8-837d-f0e99a7cb18a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Filippo_Brunelleschi","wgTitle":"Filippo Brunelleschi","wgCurRevisionId":223454066,"wgRevisionId":223454066,"wgArticleId":52973,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Page utilisant P20","Page utilisant P119","Page utilisant P937","Page utilisant P1038","Article utilisant l'infobox Artiste","Article utilisant une Infobox","Catégorie Commons avec lien local identique sur Wikidata","Page utilisant P2342","Page utilisant P4432","Page utilisant P2843","Page utilisant P3965","Page utilisant P1711","Page utilisant P8406","Page utilisant P2252","Page utilisant P2538","Page utilisant P650","Page utilisant P4808","Page utilisant P1422","Page utilisant P245","Page pointant vers des bases externes","Page pointant vers des bases relatives aux beaux-arts","Page utilisant P5905","Page pointant vers des bases relatives à la bande dessinée","Page utilisant P1417","Page utilisant P5019","Page utilisant P8313","Page utilisant P7902","Page utilisant P1986","Page utilisant P4223","Page utilisant P6706","Page utilisant P1296","Page utilisant P7982","Page utilisant P7305","Page utilisant P3222","Page utilisant P8349","Page utilisant P4342","Page utilisant P3365","Page utilisant P3219","Page utilisant P7666","Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes","Article de Wikipédia avec notice d'autorité","Portail:Architecture et urbanisme/Articles liés","Portail:Peinture/Articles liés","Portail:Arts/Articles liés","Portail:Renaissance/Articles liés","Portail:Époque moderne/Articles liés","Portail:Histoire/Articles liés","Portail:Florence/Articles liés","Portail:Toscane/Articles liés","Portail:Italie/Articles liés","Portail:Europe/Articles liés","Portail:Moyen Âge tardif/Articles liés","Portail:Moyen Âge/Articles liés","Article de qualité en italien","Wikipédia:Article biographique","Portail:Biographie/Articles liés/Culture et arts","Portail:Biographie/Articles liés/Sciences","Architecte de la Renaissance","Architecte italien du XVe siècle","Peintre du XVe siècle","Peintre cité par Vasari dans Le Vite","Architecte cité par Vasari dans Le Vite","Renaissance italienne","Naissance en 1377","Naissance à Florence","Décès en avril 1446","Décès à Florence","Éponyme d'un objet céleste"],"wgPageViewLanguage":"fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Filippo_Brunelleschi","wgRelevantArticleId":52973,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q174330","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.20"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/90/Bunelleschi.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1999"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Bunelleschi.jpg/800px-Bunelleschi.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1333"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Bunelleschi.jpg/640px-Bunelleschi.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="1066"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Filippo Brunelleschi — Wikipédia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipédia" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Filippo_Brunelleschi rootpage-Filippo_Brunelleschi skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" title="Accueil général [z]" accesskey="z"><span>Accueil</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Page_au_hasard" title="Affiche un article au hasard [x]" accesskey="x"><span>Article au hasard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contact"><span>Contact</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales"><span>Pages spéciales</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:D%C3%A9buter"><span>Débuter sur Wikipédia</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Accueil" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_de_la_communaut%C3%A9" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Communauté</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l'encyclopédie libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia" aria-label="Rechercher sur Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l'apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fr.wikipedia.org&uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&returnto=Filippo+Brunelleschi" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&returnto=Filippo+Brunelleschi" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fr.wikipedia.org&uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&returnto=Filippo+Brunelleschi" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&returnto=Filippo+Brunelleschi" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Premiers_pas" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sommaire" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sommaire</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">masquer</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Début</div> </a> </li> <li id="toc-De_l'orfèvre_à_l'architecte" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#De_l'orfèvre_à_l'architecte"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>De l'orfèvre à l'architecte</span> </div> </a> <ul id="toc-De_l'orfèvre_à_l'architecte-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Retour_à_l'antique_et_innovations" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Retour_à_l'antique_et_innovations"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Retour à l'antique et innovations</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Retour_à_l'antique_et_innovations-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Retour à l'antique et innovations</span> </button> <ul id="toc-Retour_à_l'antique_et_innovations-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Retour_à_l'antique" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Retour_à_l'antique"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Retour à l'antique</span> </div> </a> <ul id="toc-Retour_à_l'antique-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Le_peintre_et_la_perspective" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Le_peintre_et_la_perspective"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Le peintre et la perspective</span> </div> </a> <ul id="toc-Le_peintre_et_la_perspective-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Autres_innovations" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Autres_innovations"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Autres innovations</span> </div> </a> <ul id="toc-Autres_innovations-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Commentaire" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Commentaire"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Commentaire</span> </div> </a> <ul id="toc-Commentaire-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Œuvres" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Œuvres"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Œuvres</span> </div> </a> <ul id="toc-Œuvres-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notes_et_références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes_et_références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Notes et références</span> </div> </a> <ul id="toc-Notes_et_références-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Annexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Annexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Annexes</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Annexes-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Annexes</span> </button> <ul id="toc-Annexes-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bibliographie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliographie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Bibliographie</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliographie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Articles_connexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Articles_connexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Articles connexes</span> </div> </a> <ul id="toc-Articles_connexes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liens_externes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Liens_externes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Liens externes</span> </div> </a> <ul id="toc-Liens_externes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table des matières" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Filippo Brunelleschi</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aller à un article dans une autre langue. Disponible en 65 langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-65" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">65 langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Brunelleschi" title="Brunelleschi – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Brunelleschi" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – aragonais" lang="an" hreflang="an" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonais" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A8%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%84%D9%8A%D8%B3%D9%83%D9%8A" title="فيليبو برونليسكي – arabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="فيليبو برونليسكي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleski" title="Filippo Brunelleski – azerbaïdjanais" lang="az" hreflang="az" data-title="Filippo Brunelleski" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaïdjanais" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B0_%D0%91%D1%80%D1%83%D0%BD%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Філіпа Брунелескі – biélorusse" lang="be" hreflang="be" data-title="Філіпа Брунелескі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="biélorusse" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B0_%D0%91%D1%80%D1%83%D0%BD%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Філіпа Брунэлескі – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Філіпа Брунэлескі" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%BF%D0%BE_%D0%91%D1%80%D1%83%D0%BD%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8" title="Филипо Брунелески – bulgare" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Филипо Брунелески" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgare" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – bichelamar" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="bichelamar" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – bosniaque" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniaque" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%86_%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8E%D9%84%DB%8E%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="فیلیپۆ بروونێلێسکی – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="فیلیپۆ بروونێلێسکی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – tchèque" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="tchèque" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – danois" lang="da" hreflang="da" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danois" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – allemand" lang="de" hreflang="de" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="allemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CF%80%CF%80%CE%BF_%CE%9C%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AD%CF%83%CE%BA%CE%B9" title="Φιλίππο Μπρουνελλέσκι – grec" lang="el" hreflang="el" data-title="Φιλίππο Μπρουνελλέσκι" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grec" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – anglais" lang="en" hreflang="en" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglais" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – espéranto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="espéranto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – espagnol" lang="es" hreflang="es" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espagnol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – estonien" lang="et" hreflang="et" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estonien" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%D9%88_%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%84%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="فیلیپو برونلسکی – persan" lang="fa" hreflang="fa" data-title="فیلیپو برونلسکی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persan" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – finnois" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finnois" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – frison septentrional" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="frison septentrional" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – irlandais" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – galicien" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicien" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%99%D7%9C%D7%99%D7%A4%D7%95_%D7%91%D7%A8%D7%95%D7%A0%D7%9C%D7%A1%D7%A7%D7%99" title="פיליפו ברונלסקי – hébreu" lang="he" hreflang="he" data-title="פיליפו ברונלסקי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hébreu" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – croate" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croate" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – hongrois" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hongrois" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%96%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%BA%D5%B8_%D4%B2%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A5%D5%AC%D5%A5%D5%BD%D5%AF%D5%AB" title="Ֆիլիպո Բրունելեսկի – arménien" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ֆիլիպո Բրունելեսկի" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="arménien" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – indonésien" lang="id" hreflang="id" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonésien" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="article de qualité"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – italien" lang="it" hreflang="it" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italien" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%95%E3%82%A3%E3%83%AA%E3%83%83%E3%83%9D%E3%83%BB%E3%83%96%E3%83%AB%E3%83%8D%E3%83%AC%E3%82%B9%E3%82%AD" title="フィリッポ・ブルネレスキ – japonais" lang="ja" hreflang="ja" data-title="フィリッポ・ブルネレスキ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonais" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%9D_%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%98" title="ფილიპო ბრუნელესკი – géorgien" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ფილიპო ბრუნელესკი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="géorgien" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%BF%D0%BF%D0%BE_%D0%91%D1%80%D1%83%D0%BD%D0%B5%D0%BB%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8" title="Филиппо Брунеллески – kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Филиппо Брунеллески" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%95%84%EB%A6%AC%ED%8F%AC_%EB%B8%8C%EB%A3%A8%EB%84%AC%EB%A0%88%EC%8A%A4%ED%82%A4" title="필리포 브루넬레스키 – coréen" lang="ko" hreflang="ko" data-title="필리포 브루넬레스키" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coréen" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Philippus_Brunelleschi" title="Philippus Brunelleschi – latin" lang="la" hreflang="la" data-title="Philippus Brunelleschi" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latin" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/F%C3%A9ipo_Brunelleschi" title="Féipo Brunelleschi – ligure" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Féipo Brunelleschi" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="ligure" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Filipas_Bruneleskis" title="Filipas Bruneleskis – lituanien" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Filipas Bruneleskis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituanien" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Filipo_Brunelleski" title="Filipo Brunelleski – letton" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Filipo Brunelleski" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letton" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – malgache" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgache" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%BF%D0%BE_%D0%91%D1%80%D1%83%D0%BD%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8" title="Филипо Брунелески – macédonien" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Филипо Брунелески" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macédonien" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – néerlandais" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="néerlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – norvégien bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvégien bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – polonais" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonais" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – piémontais" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="piémontais" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – portugais" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugais" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – roumain" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="roumain" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%80%D1%83%D0%BD%D0%B5%D0%BB%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8,_%D0%A4%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%BF%D0%BF%D0%BE" title="Брунеллески, Филиппо – russe" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Брунеллески, Филиппо" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russe" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – serbo-croate" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-croate" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – slovaque" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaque" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – slovène" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovène" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – albanais" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanais" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%BF%D0%BE_%D0%91%D1%80%D1%83%D0%BD%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8" title="Филипо Брунелески – serbe" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Филипо Брунелески" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbe" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – suédois" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suédois" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Pulunayliceci%E4%BC%AF%E9%AD%AF%E4%B9%83%E9%87%8C%E8%8C%B2%E5%9F%BA" title="Pulunayliceci伯魯乃里茲基 – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Pulunayliceci伯魯乃里茲基" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9F%E0%B8%B5%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B9%82%E0%B8%9B_%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%B5" title="ฟีลิปโป บรูเนลเลสกี – thaï" lang="th" hreflang="th" data-title="ฟีลิปโป บรูเนลเลสกี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="thaï" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – turc" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turc" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%BF%D0%BE_%D0%91%D1%80%D1%83%D0%BD%D0%B5%D0%BB%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Філіппо Брунеллескі – ukrainien" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Філіппо Брунеллескі" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainien" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Brunelleski_Filippo" title="Brunelleski Filippo – ouzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Brunelleski Filippo" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ouzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi – waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Filippo Brunelleschi" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%8F%B2%E5%88%A9%E6%B3%A2%C2%B7%E5%B8%83%E9%B2%81%E5%86%85%E8%8E%B1%E6%96%AF%E5%9F%BA" title="菲利波·布鲁内莱斯基 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="菲利波·布鲁内莱斯基" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%8F%B2%E5%88%A9%E6%B3%A2%C2%B7%E5%B8%83%E9%B2%81%E5%86%85%E8%8E%B1%E6%96%AF%E5%9F%BA" title="菲利波·布鲁内莱斯基 – chinois" lang="zh" hreflang="zh" data-title="菲利波·布鲁内莱斯基" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinois" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q174330#sitelinks-wikipedia" title="Modifier les liens interlangues" class="wbc-editpage">Modifier les liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discussion:Filippo_Brunelleschi" rel="discussion" title="Discussion au sujet de cette page de contenu [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Filippo_Brunelleschi"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Filippo_Brunelleschi"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/Filippo_Brunelleschi" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/Filippo_Brunelleschi" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Aide:Importer_un_fichier" title="Téléverser des fichiers [u]" accesskey="u"><span>Téléverser un fichier</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&oldid=223454066" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&page=Filippo_Brunelleschi&id=223454066&wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cette page</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FFilippo_Brunelleschi"><span>Obtenir l'URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FFilippo_Brunelleschi"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Livre&bookcmd=book_creator&referer=Filippo+Brunelleschi"><span>Créer un livre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&page=Filippo_Brunelleschi&action=show-download-screen"><span>Télécharger comme PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&printable=yes" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Filippo_Brunelleschi" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q174330" title="Lien vers l’élément dans le dépôt de données connecté [g]" accesskey="g"><span>Élément Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><div class="bandeau-container metadata homonymie hatnote"><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Aide:Homonymie" title="Aide:Homonymie"><img alt="Page d’aide sur l’homonymie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/20px-Logo_disambig.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/30px-Logo_disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/40px-Logo_disambig.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="375" /></a></span></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <p>Pour les articles homonymes, voir <a href="/wiki/Brunelleschi" class="mw-disambig" title="Brunelleschi">Brunelleschi</a>. </p> </div></div> <div class="infobox_v3 infobox infobox--frwiki noarchive large"><div class="entete icon artiste" style="background-color:#7DA7D9"><div>Filippo Brunelleschi<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r155517015">.mw-parser-output .entete.artiste{background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f3/Picto_infobox_artiste.png")}</style></div></div><div><div class="images" style="padding:2px 0"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/Fichier:Bunelleschi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Bunelleschi.jpg/260px-Bunelleschi.jpg" decoding="async" width="260" height="433" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Bunelleschi.jpg/390px-Bunelleschi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Bunelleschi.jpg/520px-Bunelleschi.jpg 2x" data-file-width="985" data-file-height="1641" /></a></span></div><div class="legend">Statue de Brunelleschi de la loggia du Palazzo dei Canonici.</div></div><table><tbody><tr class=""><th scope="row">Naissance</th><td class=""><div> <time datetime="1377" data-sort-value="1377" class="date-lien bday"><a href="/wiki/1377" title="1377">1377</a></time><br /><a href="/wiki/Florence" title="Florence">Florence</a> (<a href="/wiki/R%C3%A9publique_florentine" class="mw-redirect" title="République florentine">Florence</a>)</div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Décès</th><td class=""><div> <time class="nowrap date-lien dday" datetime="1446-04-24" data-sort-value="1446-04-24"><a href="/wiki/15_avril" title="15 avril">15 avril</a> <a href="/wiki/1446" title="1446">1446</a></time> (à 69 ans)<br /><span class="wd_p20"><a href="/wiki/Florence" title="Florence">Florence</a> (<a href="/wiki/R%C3%A9publique_de_Florence" title="République de Florence">République florentine</a>)<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q174330?uselang=fr#P20" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Sépulture</th><td class=""><div> <span class="wd_p119"><a href="/wiki/Cath%C3%A9drale_Santa_Maria_del_Fiore" title="Cathédrale Santa Maria del Fiore">Cathédrale Santa Maria del Fiore</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q174330?uselang=fr#P119" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Nom de naissance</th><td class=""><div> Brunellesco Lippi (di Ser) Filippo</div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Nationalité</th><td class=""><div> Italien</div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Activité</th><td class=""><div> <a href="/wiki/Architecture" title="Architecture">Architecte</a><br /><a href="/wiki/Sculpture" title="Sculpture">Sculpteur</a><br /><a href="/wiki/Peinture_(art)" title="Peinture (art)">Peintre</a><br /><a href="/wiki/Orf%C3%A8vrerie" title="Orfèvrerie">Orfèvre</a></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Formation</th><td class=""><div> <a href="/wiki/Orf%C3%A8vrerie" title="Orfèvrerie">Orfèvrerie</a></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Élève</th><td class=""><div> <a href="/wiki/Leon_Battista_Alberti" title="Leon Battista Alberti">Alberti</a>, <a href="/wiki/Donatello" title="Donatello">Donatello</a>, <a href="/wiki/Michelozzo" title="Michelozzo">Michelozzo</a></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Lieux de travail</th><td class=""><div> <span class="wd_p937"><a href="/wiki/Florence" title="Florence">Florence</a>, <a href="/wiki/Rome" title="Rome">Rome</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q174330?uselang=fr#P937" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Mouvement</th><td class=""><div> <a href="/wiki/Quattrocento" title="Quattrocento">Quattrocento</a>, <a href="/wiki/Renaissance" title="Renaissance">Renaissance</a>, <a href="/wiki/%C3%89cole_florentine" title="École florentine">École florentine</a></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Parentèle</th><td class=""><div> <span class="wd_p1038"><a href="/wiki/Andrea_Cavalcanti" title="Andrea Cavalcanti">Andrea Cavalcanti</a>  (beau-fils)<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q174330?uselang=fr#P1038" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></div></td></tr></tbody></table><table><caption style="text-align:center;background-color:#7DA7D9">Œuvres principales</caption><tbody><tr class=""><td class=""><div> <p><a href="/wiki/Architecture" title="Architecture">Architecture</a> : </p> <ul><li>Dôme et lanterne de la cathédrale Santa Maria del Fiore à <a href="/wiki/Florence" title="Florence">Florence</a></li> <li><a href="/wiki/Spedale_degli_Innocenti" title="Spedale degli Innocenti">Hôpital des Innocents</a></li> <li>Église de San Lorenzo à <a href="/wiki/Florence" title="Florence">Florence</a></li></ul></div></td></tr></tbody></table><p class="navbar noprint bordered navigation-not-searchable" style="border-top:1px solid#7DA7D9"><span class="plainlinks" style="text-align:left"><a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&veaction=edit&section=0">modifier</a> - <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit&section=0">modifier le code</a> - <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q174330" class="extiw" title="d:Q174330">modifier Wikidata</a></span><span style="text-align:right"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Infobox_Artiste" title="Documentation du modèle"><img alt="Documentation du modèle" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/12px-Info_Simple.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/18px-Info_Simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/24px-Info_Simple.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></p></div> <p><b>Filippo di Ser Brunellesco Lippi</b> ou <b>Filippo Brunelleschi</b>, né en <a href="/wiki/1377" title="1377">1377</a> à <a href="/wiki/Florence" title="Florence">Florence</a> et mort le <time class="nowrap dday" datetime="1446-04-24" data-sort-value="1446-04-24">15 avril 1446</time> à <a href="/wiki/Rome" title="Rome">Rome</a>, est un <a href="/wiki/Architecture" title="Architecture">architecte</a>, <a href="/wiki/Sculpture" title="Sculpture">sculpteur</a>, <a href="/wiki/Peinture_d%27art" class="mw-redirect" title="Peinture d'art">peintre</a>, et <a href="/wiki/Orf%C3%A8vrerie" title="Orfèvrerie">orfèvre</a> de l'<a href="/wiki/%C3%89cole_florentine" title="École florentine">école florentine</a>. </p><p>Brunelleschi puise sa vigueur créatrice aux sources antiques pour rationaliser l'espace de la <a href="/wiki/Cit%C3%A9_(ville)" title="Cité (ville)">cité</a> moderne et met en place les bases de la <a href="/wiki/Perspective_(repr%C3%A9sentation)" title="Perspective (représentation)">perspective</a>, opposant ainsi au gothique tardif un nouveau système de représentation du monde. Tenu pour un novateur par ses propres contemporains, Brunelleschi laisse une œuvre architecturale — réalisée pour l'essentiel à <a href="/wiki/Florence" title="Florence">Florence</a>, pendant la première moitié du <i><a href="/wiki/Quattrocento" title="Quattrocento">Quattrocento</a></i>, puis complétée par des élèves comme <a href="/wiki/Michelozzo" title="Michelozzo">Michelozzo</a> et <a href="/wiki/Leon_Battista_Alberti" title="Leon Battista Alberti">Alberti</a> — qui fait de lui un brillant précurseur de la <a href="/wiki/Renaissance" title="Renaissance">Renaissance</a>. En 1415, il théorise à Florence la « perspective mathématique » . </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="De_l'orfèvre_à_l'architecte"><span id="De_l.27orf.C3.A8vre_.C3.A0_l.27architecte"></span>De l'orfèvre à l'architecte</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&veaction=edit&section=1" title="Modifier la section : De l'orfèvre à l'architecte" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit&section=1" title="Modifier le code source de la section : De l'orfèvre à l'architecte"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Admis apprenti-<a href="/wiki/Orf%C3%A8vrerie" title="Orfèvrerie">orfèvre</a> à l'<a href="/wiki/Arte_della_Seta_o_di_Por_Santa_Maria" title="Arte della Seta o di Por Santa Maria"><i>Arte della seta</i></a> (« art de la <a href="/wiki/Soie" title="Soie">soie</a> ») en <a href="/wiki/1398" title="1398">1398</a>, il s'intéresse un temps à l'<a href="/wiki/Horlogerie" title="Horlogerie">horlogerie</a>. </p><p>En 1400, il exécute des <a href="/wiki/Statue" title="Statue">statuettes</a> de <a href="/wiki/Proph%C3%A8te" title="Prophète">prophètes</a>, d'<a href="/wiki/%C3%89vang%C3%A9listes" title="Évangélistes">évangélistes</a> et de <a href="/wiki/Augustin_d%27Hippone" title="Augustin d'Hippone">saint Augustin</a> pour l'<a href="/wiki/Autel_(christianisme)" title="Autel (christianisme)">autel</a> de San Jacopo à <a href="/wiki/Pistoie" title="Pistoie">Pistoie</a>. En 1401, il participe au <a href="/wiki/Concours_pour_la_porte_nord_du_baptist%C3%A8re_de_Florence" title="Concours pour la porte nord du baptistère de Florence">concours pour la porte nord du baptistère de Florence</a> sur le thème du <a href="/wiki/Ligature_d%27Isaac" title="Ligature d'Isaac">sacrifice d'Isaac</a>. Il est finaliste <i>ex æquo</i> avec <a href="/wiki/Lorenzo_Ghiberti" title="Lorenzo Ghiberti">Lorenzo Ghiberti</a> dont l'œuvre est finalement retenue en 1402 à la suite de son refus de compromis. On préfère le style plus mesuré de ce dernier, tout en étant sensible au fait que Ghiberti ait su utiliser une quantité moindre de <a href="/wiki/Bronze" title="Bronze">bronze</a> pour effectuer son relief. Il part alors à <a href="/wiki/Rome" title="Rome">Rome</a> avec son ami sculpteur <a href="/wiki/Donatello" title="Donatello">Donatello</a> pour étudier les ruines antiques. Bien que reconnu maître-orfèvre en 1404, Brunelleschi s'intéressa plutôt à la <a href="/wiki/Sculpture" title="Sculpture">sculpture</a>, avant de se tourner résolument vers l'architecture. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Progetto_ligneo_per_la_lanterna,_1673_02.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Progetto_ligneo_per_la_lanterna%2C_1673_02.JPG/220px-Progetto_ligneo_per_la_lanterna%2C_1673_02.JPG" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Progetto_ligneo_per_la_lanterna%2C_1673_02.JPG/330px-Progetto_ligneo_per_la_lanterna%2C_1673_02.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Progetto_ligneo_per_la_lanterna%2C_1673_02.JPG/440px-Progetto_ligneo_per_la_lanterna%2C_1673_02.JPG 2x" data-file-width="1536" data-file-height="2048" /></a><figcaption><a href="/wiki/Connaissance_technique#Du_modèle_réduit_à_la_maquette_numérique" title="Connaissance technique">Modèle réduit</a> du dôme de la <a href="/wiki/Cath%C3%A9drale" title="Cathédrale">cathédrale</a> de Florence (vers 1432-1436).</figcaption></figure> <p>En 1418, un avis de concours est lancé pour doter la cathédrale de Florence d'une <a href="/wiki/Coupole" title="Coupole">coupole</a>. Brunelleschi présente alors un projet sans échafaudages, qui ne convainc pas d'emblée le jury ; il en prouve la justesse en construisant à San Jacopo Sopr'Arno une <a href="/wiki/Chapelle" title="Chapelle">chapelle</a> couverte par une coupole bâtie sans cintre, et il finit par obtenir la direction du chantier de <a href="/wiki/Santa_Maria_del_Fiore" class="mw-redirect" title="Santa Maria del Fiore">Santa Maria del Fiore</a>, à nouveau avec Ghiberti qu'il parvient à évincer vers 1426 en le laissant un moment seul à la direction de chantier. Les travaux de la coupole commencent en 1420, alors que Brunelleschi s'est, par ailleurs, vu confier par l'Arte della seta, ceux de l'hôpital des Innocents, un refuge pour enfants abandonnés qui fut inauguré en 1445. </p><p>S'inspirant des loges florentines, l'architecte réalise sur le long côté d'une place un <a href="/wiki/Portique_(architecture)" title="Portique (architecture)">portique</a> — dans lequel il introduit l'<a href="/wiki/Ordre_corinthien" title="Ordre corinthien">ordre corinthien</a> — qui donne accès à un ensemble comprenant un <a href="/wiki/Clo%C3%AEtre" title="Cloître">cloître</a>, une <a href="/wiki/%C3%89glise_(%C3%A9difice)" title="Église (édifice)">église</a> et un <a href="/wiki/Dortoir" title="Dortoir">dortoir</a>. Les structures porteuses sont mises en valeur par l'utilisation de la <a href="/wiki/Pietra_serena" title="Pietra serena">pietra serena</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, pour la réalisation de colonnes monolithiques qui se détachent avec arcs et <a href="/wiki/Architrave" title="Architrave">architraves</a> sur l'<a href="/wiki/Enduit" title="Enduit">enduit</a> blanc du mur, procédé que Brunelleschi réemploiera à plusieurs reprises. En construisant ce portique, l'architecte pense également la place sur laquelle il ouvre le bâtiment, la <a href="/wiki/Piazza_della_Santissima_Annunziata" title="Piazza della Santissima Annunziata">Piazza della Santissima Annunziata</a> ; celle-ci est depuis lors bordée par le portique de la maison des Servites de Marie, la <a href="/wiki/Loggia_dei_Servi_di_Maria" title="Loggia dei Servi di Maria">Loggia dei Servi di Maria</a>, due à <a href="/wiki/Antonio_da_Sangallo_le_Vieux" title="Antonio da Sangallo le Vieux">Antonio da Sangallo le Vieux</a> et <a href="/wiki/Baccio_d%27Agnolo" title="Baccio d'Agnolo">Baccio d'Agnolo</a>, tandis que son troisième côté est marqué par les arcades de l'église Santa Annunziata, construite par <a href="/wiki/Michelozzo" title="Michelozzo">Michelozzo</a>. </p><p>En 1421, Brunelleschi entreprend pour l'église paroissiale des <a href="/wiki/M%C3%A9dicis" class="mw-redirect" title="Médicis">Médicis</a>, <a href="/wiki/Basilique_San_Lorenzo_de_Florence" title="Basilique San Lorenzo de Florence">San Lorenzo</a>, une chapelle nobiliaire, qui fut appelée <a href="/wiki/Sacristie" title="Sacristie">Vieille Sacristie</a> après la construction par <a href="/wiki/Michel-Ange" title="Michel-Ange">Michel-Ange</a>, en 1521, de la Nouvelle Sacristie. C'est l'un des ouvrages de Brunelleschi qui se trouva le moins altéré par des ajouts, et le premier édifice de la Renaissance à plan central : un cube surmonté d'une coupole hémisphérique dont les <a href="/wiki/Vo%C3%BBtain" title="Voûtain">voûtains</a> reposent sur des pendentifs. Pour l'<a href="/wiki/Basilique_San_Lorenzo_de_Florence" title="Basilique San Lorenzo de Florence">église San Lorenzo</a> elle-même, dont il entreprend la reconstruction en 1425, il adopte un <a href="/wiki/Basilique_(christianisme)" title="Basilique (christianisme)">plan basilical</a> à trois <a href="/wiki/Nef" title="Nef">nefs</a>. La nef centrale est recouverte d'un plafond de bois à caissons et dotée de hautes fenêtres ; les nefs latérales, voûtées, sont éclairées par des <a href="/wiki/Oculus" title="Oculus">oculi</a>. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:From_the_campanile.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/From_the_campanile.jpg/300px-From_the_campanile.jpg" decoding="async" width="300" height="202" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/From_the_campanile.jpg/450px-From_the_campanile.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/From_the_campanile.jpg/600px-From_the_campanile.jpg 2x" data-file-width="1520" data-file-height="1024" /></a><figcaption>Le dôme de la cathédrale Santa Maria del fiore de <a href="/wiki/Florence" title="Florence">Florence</a>, vu du <a href="/wiki/Campanile" title="Campanile">Campanile</a>.</figcaption></figure> <p>Élément majeur de son œuvre, la coupole du duomo de Florence est toujours un <a href="/wiki/Monument" title="Monument">monument</a> du <a href="/wiki/Connaissance_technique" title="Connaissance technique">savoir-faire</a> architectural, tant les dimensions, les techniques et la qualité du travail sont exceptionnelles. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Retour_à_l'antique_et_innovations"><span id="Retour_.C3.A0_l.27antique_et_innovations"></span>Retour à l'antique et innovations</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&veaction=edit&section=2" title="Modifier la section : Retour à l'antique et innovations" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit&section=2" title="Modifier le code source de la section : Retour à l'antique et innovations"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Retour_à_l'antique"><span id="Retour_.C3.A0_l.27antique"></span>Retour à l'antique</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&veaction=edit&section=3" title="Modifier la section : Retour à l'antique" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit&section=3" title="Modifier le code source de la section : Retour à l'antique"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La première biographie de Brunelleschi, due à <a href="/wiki/Antonio_Manetti" title="Antonio Manetti">Antonio Manetti</a> (1423-1497), mêle anecdotes pittoresques et <a href="/wiki/%C3%89loge_pan%C3%A9gyrique" class="mw-redirect" title="Éloge panégyrique">panégyriques</a>. <a href="/wiki/Giorgio_Vasari" title="Giorgio Vasari">Giorgio Vasari</a> dans <i><a href="/wiki/Les_Vies_des_meilleurs_peintres,_sculpteurs_et_architectes" title="Les Vies des meilleurs peintres, sculpteurs et architectes">Les Vies des meilleurs peintres, sculpteurs et architectes</a></i> (<i>Le Vite de' più eccellenti pittori, scultori e architettori</i>) (1542-1550) reprend le procédé : <span class="citation">« Cet homme nous fut envoyé par le ciel pour rénover l'architecture égarée depuis des siècles. »</span> </p><p>Brunelleschi se serait rendu à Rome entre 1404 et 1406 avec Donatello et il y serait retourné vers 1417 (la critique moderne avance également la date, incertaine, de 1430) : là, il aurait étudié l'architecture des monuments antiques, afin d'en tirer des règles pratiques de <a href="/wiki/Construction" title="Construction">construction</a>. </p><p>Mais Brunelleschi, loin de se contenter de copier l'antique, en réadapte le vocabulaire à un édifice qu'il conçoit comme un tout organique, régi par des mesures et des proportions harmoniques. Sa connaissance de l'architecture antique pourrait également être due au contact direct avec les monuments romans <a href="/wiki/Toscane" title="Toscane">toscans</a> (à Florence même, San Miniato et le <a href="/wiki/Baptist%C3%A8re" title="Baptistère">baptistère</a>, dont il s'inspire pour la lanterne de <a href="/wiki/Santa_Maria_del_Fiore" class="mw-redirect" title="Santa Maria del Fiore">Santa Maria del Fiore</a>). </p><p>Bien que reconnu et honoré — il fut enseveli à Santa Maria del Fiore, et eut droit à un monument avec une <a href="/wiki/%C3%89pitaphe" title="Épitaphe">épitaphe</a> commémorative —, Brunelleschi dut lutter pour imposer ses projets, notamment celui de la coupole de la cathédrale. <a href="/wiki/Cosme_de_M%C3%A9dicis" title="Cosme de Médicis">Cosme de Médicis</a> refusa le plan d'un palais nouveau, jugé trop somptueux. Santa Maria degli Angeli fut abandonnée, et Santo Spirito fut notablement modifié : les <a href="/wiki/Chapelle" title="Chapelle">chapelles</a> qui devaient montrer leur rotondité à l'extérieur furent dissimulées par un mur les enchâssant ; on a finalement construit trois portes en façade au lieu de quatre ; en outre, Brunelleschi n'obtint pas d'orienter l'église vers l'<a href="/wiki/Arno_(fleuve)" title="Arno (fleuve)">Arno</a>, ce qui aurait créé une nouvelle relation de la ville avec le fleuve. Manetti impute nombre des imperfections des édifices de Brunelleschi à Francesco Della Luna et à Manetti Ciaccheri qui les achevèrent après sa mort. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Le_peintre_et_la_perspective">Le peintre et la perspective</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&veaction=edit&section=4" title="Modifier la section : Le peintre et la perspective" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit&section=4" title="Modifier le code source de la section : Le peintre et la perspective"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Le_Filar%C3%A8te" title="Le Filarète">Le Filarète</a> (~1400 - ~ 1469) et <a href="/wiki/Antonio_Manetti" title="Antonio Manetti">Manetti</a> attribuent à Brunelleschi l'invention de la <a href="/wiki/Perspective_lin%C3%A9aire" title="Perspective linéaire">perspective linéaire</a>, bien avant que <a href="/wiki/Leon_Battista_Alberti" title="Leon Battista Alberti">Leon Battista Alberti</a> n'en codifie les procédés dans son traité <i><a href="/wiki/De_pictura" title="De pictura">De pictura</a></i> (<i>De la peinture</i>, 1435). Pour l'<a href="/wiki/Ing%C3%A9nieur" title="Ingénieur">ingénieur</a> Brunelleschi, la perspective constitue un instrument de calcul et un moyen de reproduction rationnel des édifices. Elle met en évidence les lignes de force de l'architecture (colonnades) et les scansions de l'espace (alternance des vides et des pleins). </p><p>Vers 1415, il peint un petit tableau représentant, en perspective, le <a href="/wiki/Baptist%C3%A8re_Saint-Jean_de_Florence" title="Baptistère Saint-Jean de Florence">baptistère Saint-Jean de Florence</a> et réalise des vues plus importantes pour le palais de la Seigneurie<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Ce petit panneau est cité comme à l'origine de l'usage de la <a href="/wiki/Perspective_centrale" class="mw-redirect" title="Perspective centrale">perspective centrale</a> en peinture. Il représente le <a href="/wiki/Baptist%C3%A8re_Saint-Jean_de_Florence" title="Baptistère Saint-Jean de Florence">baptistère Saint-Jean</a> tel qu'on le voyait à partir de l'intérieur du portail central de la <a href="/wiki/Cath%C3%A9drale_de_Florence" class="mw-redirect" title="Cathédrale de Florence">cathédrale de Florence</a>, avec tout son environnement. Le tableau installait le spectateur comme pur témoin de l'image peinte : la peinture elle-même devait être regardée dans un miroir, les deux, tableau et miroir, se faisant face, le miroir étant tenu à bout de bras quand l'autre bras tenait le tableau. L'œil du spectateur venait se coller contre un trou percé au centre du panneau : <span class="citation">« trou caché dans la peinture pour la voir et qui cache, dans le miroir où vient se refléter l'image, le corps et le visage du spectateur. »</span> Le peintre avait poussé l'effet en recouvrant d'argent le ciel de son tableau pour que le ciel réel puisse s'y refléter. Par ce dispositif, le corps du spectateur est réduit à un œil, et <span class="citation">« pour reprendre l'expression d'<a href="/wiki/Hubert_Damisch" title="Hubert Damisch">Hubert Damisch</a>, à sa seule "pulsion scopique" »</span><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>La méthode de Brunelleschi, dont ce dispositif témoignait mais dont la mise au point était antérieure, aurait servi à son ami <a href="/wiki/Masaccio" title="Masaccio">Masaccio</a> pour la construction graphique du cadre architectural de sa propre peinture murale, la <a href="/wiki/La_Trinit%C3%A9_(Masaccio)" title="La Trinité (Masaccio)">fresque de la Sainte Trinité</a> de la <a href="/wiki/Basilique_Santa_Maria_Novella" title="Basilique Santa Maria Novella">basilique Santa Maria Novella</a>, réalisée semble-t-il — après les recherches liées à sa restauration, en 2002 — avant 1425<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite_crochet">[</span>4<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>L'influence de ces leçons de perspective sera particulièrement sensible chez des maîtres de l'<a href="/wiki/%C3%89cole_florentine" title="École florentine">école florentine</a> tels que <a href="/wiki/Filippo_Lippi" class="mw-redirect" title="Filippo Lippi">Filippo Lippi</a> et <a href="/wiki/Fra_Angelico" title="Fra Angelico">Fra Angelico</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Autres_innovations">Autres innovations</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&veaction=edit&section=5" title="Modifier la section : Autres innovations" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit&section=5" title="Modifier le code source de la section : Autres innovations"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>L'extraordinaire capacité d'invention de Brunelleschi se manifeste peut-être plus dans ses trouvailles techniques que dans ses choix esthétiques. La construction de la coupole de la cathédrale nécessite de soulever environ sept tonnes de matériaux par jour ; il projette et met au point grues et <a href="/wiki/Treuil" title="Treuil">treuils</a> à l'aide de <a href="/wiki/Vis_sans_fin" class="mw-redirect" title="Vis sans fin">vis sans fin</a>, <a href="/wiki/Poulie" title="Poulie">poulies</a>, <a href="/wiki/Engrenage" title="Engrenage">engrenages</a> et roues dentées, ainsi que des <a href="/wiki/%C3%89chafaudage" title="Échafaudage">échafaudages</a> assurant la sécurité des ouvriers. Selon Manetti, son expérience dans le domaine de l'horlogerie lui fut très profitable. Certains dessins de <a href="/wiki/L%C3%A9onard_de_Vinci" title="Léonard de Vinci">Léonard de Vinci</a> s'inspirent de ses créations. </p><p>Brunelleschi propose un nouveau type d'église lumineuse dont le plan est régi par le <a href="/wiki/Nombre_d%27or" title="Nombre d'or">nombre d'or</a>, à San Lorenzo et à Santo Spirito. Avec l'hôpital des Innocents, il établit un rapport particulier à l'espace urbain en suscitant la création de la place publique. Il réintroduit le plan central sur la base du carré ou du cercle à la Vieille Sacristie, à la chapelle des Pazzi, et à Santa Maria degli Angeli. Son emploi de la <i>pietra serena</i> pour souligner la <a href="/wiki/Membrure" title="Membrure">membrure</a> de ses édifices sera souvent repris, notamment par <a href="/wiki/Michel-Ange" title="Michel-Ange">Michel-Ange</a>. </p><p>Enfin, on lui attribue le projet de l'un des premiers palais <a href="/wiki/Urbanisme" title="Urbanisme">urbains</a> de la Renaissance, le <a href="/wiki/Palais_Pitti" title="Palais Pitti">palais Pitti</a>. Ses inventions marquent le début de la Renaissance architecturale à l'intérieur d'une cité encore médiévale ; consul des <a href="/w/index.php?title=Dieci_di_Balia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dieci di Balia (page inexistante)">Dieci di Balia</a> (le conseil du gouvernement), Brunelleschi participe à la vie administrative de Florence, ville ceinte de <a href="/wiki/Muraille" title="Muraille">murailles</a>, au tissu urbain compact et d'où émergent les grandes architectures <a href="/wiki/Architecture_gothique" title="Architecture gothique">gothiques</a>, dont le <a href="/wiki/Campanile" title="Campanile">campanile</a> de <a href="/wiki/Giotto" class="mw-redirect" title="Giotto">Giotto</a>. </p><p>Mais si la coupole de Santa Maria del Fiore — <span class="citation">« assez vaste pour pouvoir couvrir de son ombre tous les habitants de la Toscane »</span>, selon Alberti — est plus renaissante par ses innovations techniques que par sa forme légèrement pointue qui ne la démarque pas nettement du style <a href="/wiki/Ogive_(architecture)" title="Ogive (architecture)">ogival</a>, elle manifeste un sens de l'espace nouveau et remodèle l'aspect de la cité des Médicis pour en affirmer symboliquement la suprématie face à ses rivales, <a href="/wiki/Milan" title="Milan">Milan</a>, <a href="/wiki/Venise" title="Venise">Venise</a>, <a href="/wiki/Pise" title="Pise">Pise</a>, <a href="/wiki/Sienne" title="Sienne">Sienne</a>, <a href="/wiki/Lucques" title="Lucques">Lucques</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Commentaire">Commentaire</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&veaction=edit&section=6" title="Modifier la section : Commentaire" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit&section=6" title="Modifier le code source de la section : Commentaire"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>Le Sacrifice d'Abraham</i>, si intéressant par ses audaces, par l'observation hardie de la nature, par la nouveauté de l'invention et surtout par l'énergie de la pensée, prouve que Brunelleschi eût pu occuper dans la statuaire la place qu'il laissa prendre à <a href="/wiki/Donatello" title="Donatello">Donatello</a>. </p><p>Les <i>Sacrifice d'Abraham</i> de Brunelleschi et de <a href="/wiki/Lorenzo_Ghiberti" title="Lorenzo Ghiberti">Lorenzo Ghiberti</a> mettent en présence, dès le début du <abbr class="abbr" title="15ᵉ siècle"><span class="romain">XV</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle, les deux grandes doctrines qui, pendant tout un siècle, vont se partager l'art en Italie : avec Ghiberti, la beauté sereine des formes ; avec Brunelleschi et Donatello, les drames de la pensée. </p> <blockquote> <p>« […] Brunelleschi, comme plus tard <a href="/wiki/Michel-Ange" title="Michel-Ange">Michel-Ange</a> en sculpture et <a href="/wiki/Rapha%C3%ABl_(peintre)" title="Raphaël (peintre)">Raphaël</a> en peinture, est placé aux confins de deux âges. Il marque la transition entre l'ancienne ère et la nouvelle ère, et dans son œuvre on trouve le legs du passé à côté des idées de l'avenir. Brunelleschi, comme Michel-Ange et Raphaël, avant d'être un novateur, a été le disciple d'une ancienne école. Dans ces études, où nous nous attachons à montrer combien fut peu importante l'action de l'art antique sur l'art italien au cours du <abbr class="abbr" title="14ᵉ siècle"><span class="romain">XIV</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle et au début du <abbr class="abbr" title="15ᵉ siècle"><span class="romain">XV</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>, on comprend combien il est intéressant de montrer que la coupole du <a href="/wiki/D%C3%B4me_(architecture)" title="Dôme (architecture)">dôme</a> de Florence n'appartient en rien à l'influence de l'antiquité, mais dérive tout entière de l'art du <a href="/wiki/Moyen_%C3%82ge" title="Moyen Âge">Moyen Âge</a>. En effet, dans cette œuvre surprenante, qu'on ne saurait trop admirer, le rôle de Brunelleschi fut limité surtout à l'exécution matérielle et aux formes de détail de la coupole. La conception première ne lui appartient pas. Elle est l'œuvre du <abbr class="abbr" title="14ᵉ siècle"><span class="romain">XIV</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle. Lorsque Brunelleschi apparaît, les plans de la cathédrale sont faits depuis plus d'un siècle, les nefs sont couvertes, les grands piliers destinés à recevoir la coupole ont leur forme et leur épaisseur et les pendentifs sont déjà couronnés par le tambour octogonal. Pour Brunelleschi, il ne s'agit plus que de dresser la coupole. Certes, la tâche était de nature à faire la gloire d'un architecte ; mais enfin, il faut noter qu'il n'y avait là qu'un rôle de constructeur à concevoir. Remarquons en outre que, dans la forme donnée à la coupole, Brunelleschi ne songe pas à s'inspirer des formes de l'architecture romaine, mais que, tout au contraire, dans la part d'invention qui lui revient, il se montre un fidèle disciple du Moyen Âge. S'il put élever la coupole sans échafaudage, ce qui paraît avoir été un de ses principaux mérites, c'est pour avoir donné à cette coupole les formes de l'<a href="/wiki/Arc_bris%C3%A9" title="Arc brisé">arc brisé</a>. De toute façon, il paraît difficile de faire une part quelconque à l'influence de l'art romain, soit dans la conception, soit dans la construction de cette coupole.<br />Donc, si l'on peut dire avec juste raison que l'architecture de la Renaissance date de Brunelleschi, il ne faut pas classer la coupole de Sainte-Marie-des-Fleurs parmi les œuvres de la Renaissance. La <a href="/wiki/Renaissance" title="Renaissance">Renaissance</a> ne date que des œuvres de Brunelleschi postérieures à la coupole : l'église de Saint-Laurent et la chapelle des Pazzi, commencées vers 1430. Monsieur Paolo Fontana, dans un article, <i>Il Brunelleschi e l'architectura classica</i>, publié en <a href="/wiki/1893" title="1893">1893</a> dans l'<i>Archivio storico dell'Arte</i> fait remarquer que la réforme de Brunelleschi consiste moins à reproduire les monuments de l'antiquité païenne que les monuments <a href="/wiki/Christianisme" title="Christianisme">chrétiens</a> du Moyen Âge. Les œuvres de Brunelleschi dérivent directement de San Miniato, des Saints-Apôtres et du Baptistère de Florence. Brunelleschi exerça sur l'art italien une influence bienfaisante, par son renoncement à l'architecture gothique que le génie italien ne parvenait pas à assimiler et parce qu'il remit l'architecture italienne dans sa vraie voie, dans cette voie qu'elle avait abandonnée au <abbr class="abbr" title="13ᵉ siècle"><span class="romain">XIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle, pour suivre, sans grand profit, les nouveautés des peuples du Nord. » </p> </blockquote><p style="margin:-0.7em 0 0.3em 6em">— Marcel Reymond<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite_crochet">[</span>5<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite_crochet">[</span>6<span class="cite_crochet">]</span></a></sup></p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Œuvres"><span id=".C5.92uvres"></span>Œuvres</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&veaction=edit&section=7" title="Modifier la section : Œuvres" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit&section=7" title="Modifier le code source de la section : Œuvres"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i>Le Sacrifice d'Isaac</i>, 1401, bronze doré, 41,5 × 35 × 9 <abbr class="abbr" title="centimètre">cm</abbr>, <a href="/wiki/Mus%C3%A9e_national_du_Bargello" title="Musée national du Bargello">musée national du Bargello</a>, Florence<sup id="cite_ref-galerie_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-galerie-7"><span class="cite_crochet">[</span>7<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> ;</li> <li>La Tavoletta (1415) ;</li> <li>La <a href="/wiki/Basilique_San_Lorenzo_de_Florence" title="Basilique San Lorenzo de Florence">basilique San Lorenzo de Florence</a> (1419) ;</li> <li>L'<a href="/wiki/H%C3%B4pital_des_Innocents" class="mw-redirect" title="Hôpital des Innocents">hôpital des Innocents</a> à Florence (1419-1424) ;</li> <li><i>Maquette de la coupole du Duomo de Florence</i>, vers 1420-1440, bois, H. 95 <abbr class="abbr" title="centimètre">cm</abbr>, diam. 94 <abbr class="abbr" title="centimètre">cm</abbr> (dôme), 55 × 63 × 35 <abbr class="abbr" title="centimètre">cm</abbr> (chacune des absides), <a href="/wiki/Museo_dell%27Opera_del_Duomo_(Florence)" title="Museo dell'Opera del Duomo (Florence)">musée de l'Œuvre de Santa Maria del Fiore</a>, Florence<sup id="cite_ref-galerie_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-galerie-7"><span class="cite_crochet">[</span>7<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> ;</li> <li>Le dôme et la lanterne de la <a href="/wiki/Cath%C3%A9drale_Santa_Maria_del_Fiore" title="Cathédrale Santa Maria del Fiore">cathédrale Santa Maria del Fiore</a> à <a href="/wiki/Florence" title="Florence">Florence</a> (1420-1436) ;</li> <li>La sacristie de San Lorenzo à Florence ;</li> <li>La <a href="/wiki/Chapelle_des_Pazzi" title="Chapelle des Pazzi">chapelle des Pazzi</a> de la <a href="/wiki/Basilique_Santa_Croce_de_Florence" title="Basilique Santa Croce de Florence">basilique Santa Croce de Florence</a> (1430) ;</li> <li>La <a href="/wiki/Basilique_Santo_Spirito" title="Basilique Santo Spirito">basilique Santo Spirito</a> à Florence (1434) ;</li> <li>La <a href="/wiki/Couvent_Sainte-Marie-des-Anges_(Florence)" title="Couvent Sainte-Marie-des-Anges (Florence)">Rotonda dei Angeli</a> à Florence (1434) ;</li> <li>Les fortifications de <a href="/wiki/Vicopisano" title="Vicopisano">Vicopisano</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notes_et_références"><span id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Notes et références</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&veaction=edit&section=8" title="Modifier la section : Notes et références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit&section=8" title="Modifier le code source de la section : Notes et références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small decimal" style=""><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a> </span><span class="reference-text"><i><a href="/wiki/Pietra_serena" title="Pietra serena">pietra serena</a></i> : une roche gris foncé - un micaschiste - dont la dureté relative permet la réalisation de <a href="/wiki/Colonne_(architecture)" title="Colonne (architecture)">colonnes</a> <a href="/wiki/Monolithique" class="mw-redirect" title="Monolithique">monolithiques</a>, <i>a contrario</i> de la <i><a href="/wiki/Pietra_forte" title="Pietra forte">pietra forte</a></i>, pierre détritique, de grès micacé pour les églises et les palais comme les <a href="/wiki/Bossage_(architecture)" title="Bossage (architecture)">bossages</a> du <a href="/wiki/Palais_Pitti" title="Palais Pitti">Palais Pitti</a>.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Antonio_Manetti" title="Antonio Manetti">Antonio Manetti</a>, <i>Vita di Filippo di ser Brunellesco</i> [c. 1480], dans <i>Operette istoriche edite ed inedite</i>, éd. par Gaetano Milanesi, Florence, 1887, p. 86 (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/stream/operetteistorich00maneuoft#page/86">en ligne</a>).<br />Cf. <a href="/wiki/Hubert_Damisch" title="Hubert Damisch">Hubert Damisch</a>, <i>L'Origine de la perspective</i>, Paris, 1987, p. 107-108 (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idixa.net/Pixa/pagixa-0510291905.html">compte-rendu</a>).</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Daniel_Arasse,_2015"><a href="/wiki/Daniel_Arasse" title="Daniel Arasse">Daniel Arasse</a> (présenté par Maurice Brock ; dix études écrites entre 1980 et 2001), <cite class="italique">Désir sacré et profane : le corps dans la peinture de la Renaissance italienne</cite>, Éditions du Regard, <time>2015</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-84105-340-7" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-84105-340-7"><span class="nowrap">978-2-84105-340-7</span></a>, <a href="/wiki/Syst%C3%A8me_universitaire_de_documentation" title="Système universitaire de documentation">SUDOC</a> <span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sudoc.fr/188668268">188668268</a></span>)</small>, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <span class="nowrap">83-84</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=D%C3%A9sir+sacr%C3%A9+et+profane+%3A+le+corps+dans+la+peinture+de+la+Renaissance+italienne&rft.pub=%C3%89ditions+du+Regard&rft.au=Daniel+Arasse&rft.date=2015&rft.pages=83-84&rft.isbn=978-2-84105-340-7&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AFilippo+Brunelleschi"></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Acidini_Luchinat2002"><span class="ouvrage" id="Cristina_Acidini_Luchinat2002">Giorgio Bonsanti... et al. ; introd. <a href="/wiki/Cristina_Acidini_Luchinat" title="Cristina Acidini Luchinat">Cristina Acidini Luchinat</a> ; a cura di Cristina Danti - <a href="/wiki/Opificio_delle_pietre_dure" title="Opificio delle pietre dure">Opificio delle pietre dure</a>, <cite class="italique">La Trinità di Masaccio: il restauro dell'anno duemila</cite>, Edifir, <time>2002</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/88-7970-136-3" title="Spécial:Ouvrages de référence/88-7970-136-3"><span class="nowrap">88-7970-136-3</span></a>, <a href="/wiki/Syst%C3%A8me_universitaire_de_documentation" title="Système universitaire de documentation">SUDOC</a> <span class="plainlinks noarchive nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sudoc.fr/074304925">074304925</a></span>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=La+Trinit%C3%A0+di+Masaccio%3A+il+restauro+dell%27anno+duemila&rft.pub=Edifir&rft.au=Cristina+Acidini+Luchinat&rft.date=2002&rft.isbn=88-7970-136-3&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AFilippo+Brunelleschi"></span></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a> </span><span class="reference-text">Marcel Reymond (1849-1914) : <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12634711n">Notice de personne</a> du catalogue général de la <a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France" title="Bibliothèque nationale de France">BnF</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a> </span><span class="reference-text">« La Sculpture florentine au <abbr class="abbr" title="15ᵉ siècle"><span class="romain">XV</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle : Brunelleschi », <i>Gazette des Beaux-Arts</i>, Paris, <time class="nowrap" datetime="1897-01-01" data-sort-value="1897-01-01"><abbr class="abbr" title="premier">1<sup>er</sup></abbr> janvier 1897</time>, <abbr class="abbr" title="Troisième">3<sup>e</sup></abbr> période, tome 17.</span> </li> <li id="cite_note-galerie-7"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-galerie_7-0">a</a> et <a href="#cite_ref-galerie_7-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text">Marc Bormand, <i>Florence, la ville où les sculpteurs inventèrent la Renaissance</i>, in <i> Grande Galerie - Le Journal du Louvre</i>, sept./oct./nov. 2013, n° 25.</span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Annexes">Annexes</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&veaction=edit&section=9" title="Modifier la section : Annexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit&section=9" title="Modifier le code source de la section : Annexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r194021218">.mw-parser-output .autres-projets>.titre{text-align:center;margin:0.2em 0}.mw-parser-output .autres-projets>ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li{list-style:none;margin:0.2em 0;text-indent:0;padding-left:24px;min-height:20px;text-align:left;display:block}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li>a{font-style:italic}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .autres-projets{float:none}}</style><div class="autres-projets boite-grise boite-a-droite noprint js-interprojets"> <p class="titre">Sur les autres projets Wikimedia :</p> <ul class="noarchive plainlinks"> <li class="commons"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Filippo_Brunelleschi?uselang=fr">Filippo Brunelleschi</a>, sur <span class="project">Wikimedia Commons</span></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliographie">Bibliographie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&veaction=edit&section=10" title="Modifier la section : Bibliographie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit&section=10" title="Modifier le code source de la section : Bibliographie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Roger Aïm, <i>Filippo Brunelleschi, Le dôme de Florence, paradigme du projet</i>, collection Histoire des sciences, éditions Hermann, 17/04/2010 <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/9782705670382" title="Spécial:Ouvrages de référence/9782705670382"><span class="nowrap">9782705670382</span></a>)</small></li> <li>Jean-François Devémy, <i>Sur les traces de Filippo Brunelleschi, l'invention de la coupole de Santa Maria del Fiore à Florence</i>, les éditions du Net, 06/09/2013 <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/9782312013299" title="Spécial:Ouvrages de référence/9782312013299"><span class="nowrap">9782312013299</span></a>)</small> (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://coupoledebrunellesch.wix.com/santamariadelfiore">présentation en ligne</a>)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Articles_connexes">Articles connexes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&veaction=edit&section=11" title="Modifier la section : Articles connexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit&section=11" title="Modifier le code source de la section : Articles connexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Architecture_de_la_Renaissance" title="Architecture de la Renaissance">Architecture de la Renaissance</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Liens_externes">Liens externes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&veaction=edit&section=12" title="Modifier la section : Liens externes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&action=edit&section=12" title="Modifier le code source de la section : Liens externes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p class="mw-empty-elt"> </p> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li><span class="liste-horizontale noarchive"><span class="wd_identifiers">Ressources relatives aux beaux-arts<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q174330?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> : <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://agorha.inha.fr/inhaprod/ark:/54721/002130391">AGORHA</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.degruyter.com/view/AKL/_10144053"><span class="lang-en" lang="en">Artists of the World Online</span></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093/benz/9780199773787.article.B00027762"><i>Bénézit</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bridgemanimages.fr/fr/search?filter_text=creatorid:16761"><span class="lang-en" lang="en">Bridgeman Art Library</span></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britishmuseum.org/collection/term/BIOG21167"><span class="lang-en" lang="en">British Museum</span></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093/gao/9781884446054.article.T011773"><span class="lang-en" lang="en">Grove Art Online</span></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nga.gov/content/ngaweb/Collection/artist-info.3543475555.html"><span class="lang-en" lang="en">National Gallery of Art</span></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://collection.nationalmuseum.se/eMuseumPlus?service=ExternalInterface&module=artist&objectId=19946"><span class="lang-sv" lang="sv">Nationalmuseum</span></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://rkd.nl/artists/13523"><span class="lang-en" lang="en">RKDartists</span></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.royalacademy.org.uk/art-artists/name/filippo-brunelleschi"><span class="lang-en" lang="en">Royal Academy of Arts</span></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ta.sandrart.net/en/person/view/279"><span class="lang-de" lang="de">Sandrart.net</span></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.getty.edu/vow/ULANFullDisplay?find=&role=&nation=&subjectid=500018169"><span class="lang-en" lang="en">Union List of Artist Names</span></a></li> </ul></span></li> <li><span class="liste-horizontale noarchive"><span class="wd_identifiers">Ressource relative à la bande dessinée<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q174330?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> : <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://comicvine.gamespot.com/wd/4005-143283/"><span class="lang-en" lang="en">Comic Vine</span></a></li> </ul></span> </li> <li><div class="liste-horizontale"><span class="wd_identifiers">Notices dans des dictionnaires ou encyclopédies généralistes<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q174330?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> : <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/Filippo-Brunelleschi"><i>Britannica</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/brunelleschi-filippo"><i>Brockhaus</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://denstoredanske.lex.dk//Filippo_Brunelleschi/"><i>Den Store Danske Encyklopædi</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.deutsche-biographie.de/118516086.html"><i>Deutsche Biographie</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/filippo-brunelleschi_(Dizionario-Biografico)"><i>Dizionario biografico degli italiani</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/filippo-brunelleschi_(Enciclopedia-Italiana)/"><i>Enciclopedia italiana</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sapere.it/enciclopedia/Brunell%C3%A9schi%2C%2BFilippo.html"><i>Enciclopedia De Agostini</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0012561.xml"><i>Gran Enciclopèdia Catalana</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=9824"><i>Hrvatska Enciklopedija</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3881175"><i>Internetowa encyklopedia PWN</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/lång/filippo-brunelleschi"><i>Nationalencyklopedin</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://proleksis.lzmk.hr/13805"><i>Proleksis enciklopedija</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/Filippo_Brunelleschi"><i>Store norske leksikon</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.treccani.it/enciclopedia/filippo-brunelleschi"><i>Treccani</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/filippo-brunelleschi/"><i>Universalis</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vle.lt/Straipsnis/filippo-brunelleschi"><i>Visuotinė lietuvių enciklopedija</i></a></li> </ul></div></li> <li><div class="liste-horizontale"><span class="wd_identifiers"><a href="/wiki/Autorit%C3%A9_(sciences_de_l%27information)" title="Autorité (sciences de l'information)">Notices d'autorité</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q174330?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> : <ul><li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/39650057">VIAF</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000121291992">ISNI</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11935054m">BnF</a></span> (<span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11935054m">données</a></span>)</li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/027272885">IdRef</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/n79029808">LCCN</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/118516086">GND</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.sbn.it/nome/CFIV098572">Italie</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00512279">Japon</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ci.nii.ac.jp/author/DA03269545?l=en">CiNii</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX1113393">Espagne</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p069037248">Pays-Bas</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dbn.bn.org.pl/descriptor-details/9810558499905606">Pologne</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007312744405171">Israël</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nukat.edu.pl/aut/n%20%2098001612">NUKAT</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://libris.kb.se/auth/179443">Suède</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.vatlib.it/auth/detail/495_116569">Vatican</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nla.gov.au/anbd.aut-an35023099">Australie</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/90361311">Norvège</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.worldcat.org/identities/lccn-n79-029808">WorldCat</a></span></li> </ul></div></li></ul> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Architecture_et_urbanisme" title="Portail de l’architecture et de l’urbanisme"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Ciudad.svg/24px-Ciudad.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Ciudad.svg/36px-Ciudad.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Ciudad.svg/48px-Ciudad.svg.png 2x" data-file-width="200" data-file-height="200" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Architecture_et_urbanisme" title="Portail:Architecture et urbanisme">Portail de l’architecture et de l’urbanisme</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Peinture" title="Portail de la peinture"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Mona_Lisa_detail_eyes.jpg/47px-Mona_Lisa_detail_eyes.jpg" decoding="async" width="47" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Mona_Lisa_detail_eyes.jpg/70px-Mona_Lisa_detail_eyes.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Mona_Lisa_detail_eyes.jpg/93px-Mona_Lisa_detail_eyes.jpg 2x" data-file-width="768" data-file-height="399" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Peinture" title="Portail:Peinture">Portail de la peinture</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Renaissance" title="Portail de la Renaissance"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Leonardo_self.jpg/15px-Leonardo_self.jpg" decoding="async" width="15" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Leonardo_self.jpg/23px-Leonardo_self.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Leonardo_self.jpg/30px-Leonardo_self.jpg 2x" data-file-width="420" data-file-height="659" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Renaissance" title="Portail:Renaissance">Portail de la Renaissance</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Florence" title="Portail de Florence"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_Florence.svg/33px-Flag_of_Florence.svg.png" decoding="async" width="33" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_Florence.svg/50px-Flag_of_Florence.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_Florence.svg/66px-Flag_of_Florence.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Florence" title="Portail:Florence">Portail de Florence</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Moyen_%C3%82ge_tardif" title="Portail du Moyen Âge tardif"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/John_duke_of_burgundy.jpg/22px-John_duke_of_burgundy.jpg" decoding="async" width="22" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/John_duke_of_burgundy.jpg/33px-John_duke_of_burgundy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/John_duke_of_burgundy.jpg/44px-John_duke_of_burgundy.jpg 2x" data-file-width="445" data-file-height="489" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Moyen_%C3%82ge_tardif" title="Portail:Moyen Âge tardif">Portail du Moyen Âge tardif</a></span> </span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐7fd96bd568‐mr5wn Cached time: 20250315105647 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.454 seconds Real time usage: 0.691 seconds Preprocessor visited node count: 2380/1000000 Post‐expand include size: 72917/2097152 bytes Template argument size: 7140/2097152 bytes Highest expansion depth: 12/100 Expensive parser function count: 6/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 7504/5000000 bytes Lua time usage: 0.298/10.000 seconds Lua memory usage: 8461819/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 24/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 605.202 1 -total 37.50% 226.947 1 Modèle:Infobox_Artiste 23.77% 143.853 1 Modèle:Liens 18.20% 110.159 1 Modèle:Portail 13.81% 83.584 1 Modèle:Suivi_des_biographies 5.71% 34.557 1 Modèle:Références 4.95% 29.985 1 Modèle:Homonyme 4.42% 26.735 1 Modèle:Méta_bandeau_de_note 4.14% 25.069 1 Modèle:Méta_bandeau 3.33% 20.182 1 Modèle:Dictionnaires --> <!-- Saved in parser cache with key frwiki:pcache:52973:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250315105647 and revision id 223454066. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ce document provient de « <a dir="ltr" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&oldid=223454066">https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&oldid=223454066</a> ».</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Accueil" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Architecte_de_la_Renaissance" title="Catégorie:Architecte de la Renaissance">Architecte de la Renaissance</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Architecte_italien_du_XVe_si%C3%A8cle" title="Catégorie:Architecte italien du XVe siècle">Architecte italien du XVe siècle</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Peintre_du_XVe_si%C3%A8cle" title="Catégorie:Peintre du XVe siècle">Peintre du XVe siècle</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Peintre_cit%C3%A9_par_Vasari_dans_Le_Vite" title="Catégorie:Peintre cité par Vasari dans Le Vite">Peintre cité par Vasari dans Le Vite</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Architecte_cit%C3%A9_par_Vasari_dans_Le_Vite" title="Catégorie:Architecte cité par Vasari dans Le Vite">Architecte cité par Vasari dans Le Vite</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Renaissance_italienne" title="Catégorie:Renaissance italienne">Renaissance italienne</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Naissance_en_1377" title="Catégorie:Naissance en 1377">Naissance en 1377</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Naissance_%C3%A0_Florence" title="Catégorie:Naissance à Florence">Naissance à Florence</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:D%C3%A9c%C3%A8s_en_avril_1446" title="Catégorie:Décès en avril 1446">Décès en avril 1446</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:D%C3%A9c%C3%A8s_%C3%A0_Florence" title="Catégorie:Décès à Florence">Décès à Florence</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:%C3%89ponyme_d%27un_objet_c%C3%A9leste" title="Catégorie:Éponyme d'un objet céleste">Éponyme d'un objet céleste</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P20" title="Catégorie:Page utilisant P20">Page utilisant P20</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P119" title="Catégorie:Page utilisant P119">Page utilisant P119</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P937" title="Catégorie:Page utilisant P937">Page utilisant P937</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1038" title="Catégorie:Page utilisant P1038">Page utilisant P1038</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_utilisant_l%27infobox_Artiste" title="Catégorie:Article utilisant l'infobox Artiste">Article utilisant l'infobox Artiste</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_utilisant_une_Infobox" title="Catégorie:Article utilisant une Infobox">Article utilisant une Infobox</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Cat%C3%A9gorie_Commons_avec_lien_local_identique_sur_Wikidata" title="Catégorie:Catégorie Commons avec lien local identique sur Wikidata">Catégorie Commons avec lien local identique sur Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P2342" title="Catégorie:Page utilisant P2342">Page utilisant P2342</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P4432" title="Catégorie:Page utilisant P4432">Page utilisant P4432</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P2843" title="Catégorie:Page utilisant P2843">Page utilisant P2843</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P3965" title="Catégorie:Page utilisant P3965">Page utilisant P3965</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1711" title="Catégorie:Page utilisant P1711">Page utilisant P1711</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P8406" title="Catégorie:Page utilisant P8406">Page utilisant P8406</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P2252" title="Catégorie:Page utilisant P2252">Page utilisant P2252</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P2538" title="Catégorie:Page utilisant P2538">Page utilisant P2538</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P650" title="Catégorie:Page utilisant P650">Page utilisant P650</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P4808" title="Catégorie:Page utilisant P4808">Page utilisant P4808</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1422" title="Catégorie:Page utilisant P1422">Page utilisant P1422</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P245" title="Catégorie:Page utilisant P245">Page utilisant P245</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_bases_externes" title="Catégorie:Page pointant vers des bases externes">Page pointant vers des bases externes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_bases_relatives_aux_beaux-arts" title="Catégorie:Page pointant vers des bases relatives aux beaux-arts">Page pointant vers des bases relatives aux beaux-arts</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P5905" title="Catégorie:Page utilisant P5905">Page utilisant P5905</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_bases_relatives_%C3%A0_la_bande_dessin%C3%A9e" title="Catégorie:Page pointant vers des bases relatives à la bande dessinée">Page pointant vers des bases relatives à la bande dessinée</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1417" title="Catégorie:Page utilisant P1417">Page utilisant P1417</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P5019" title="Catégorie:Page utilisant P5019">Page utilisant P5019</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P8313" title="Catégorie:Page utilisant P8313">Page utilisant P8313</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P7902" title="Catégorie:Page utilisant P7902">Page utilisant P7902</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1986" title="Catégorie:Page utilisant P1986">Page utilisant P1986</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P4223" title="Catégorie:Page utilisant P4223">Page utilisant P4223</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P6706" title="Catégorie:Page utilisant P6706">Page utilisant P6706</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1296" title="Catégorie:Page utilisant P1296">Page utilisant P1296</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P7982" title="Catégorie:Page utilisant P7982">Page utilisant P7982</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P7305" title="Catégorie:Page utilisant P7305">Page utilisant P7305</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P3222" title="Catégorie:Page utilisant P3222">Page utilisant P3222</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P8349" title="Catégorie:Page utilisant P8349">Page utilisant P8349</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P4342" title="Catégorie:Page utilisant P4342">Page utilisant P4342</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P3365" title="Catégorie:Page utilisant P3365">Page utilisant P3365</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P3219" title="Catégorie:Page utilisant P3219">Page utilisant P3219</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P7666" title="Catégorie:Page utilisant P7666">Page utilisant P7666</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_dictionnaires_ou_encyclop%C3%A9dies_g%C3%A9n%C3%A9ralistes" title="Catégorie:Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes">Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_de_Wikip%C3%A9dia_avec_notice_d%27autorit%C3%A9" title="Catégorie:Article de Wikipédia avec notice d'autorité">Article de Wikipédia avec notice d'autorité</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Architecture_et_urbanisme/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Architecture et urbanisme/Articles liés">Portail:Architecture et urbanisme/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Peinture/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Peinture/Articles liés">Portail:Peinture/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Arts/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Arts/Articles liés">Portail:Arts/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Renaissance/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Renaissance/Articles liés">Portail:Renaissance/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:%C3%89poque_moderne/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Époque moderne/Articles liés">Portail:Époque moderne/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Histoire/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Histoire/Articles liés">Portail:Histoire/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Florence/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Florence/Articles liés">Portail:Florence/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Toscane/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Toscane/Articles liés">Portail:Toscane/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Italie/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Italie/Articles liés">Portail:Italie/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Europe/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Europe/Articles liés">Portail:Europe/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Moyen_%C3%82ge_tardif/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Moyen Âge tardif/Articles liés">Portail:Moyen Âge tardif/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Moyen_%C3%82ge/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Moyen Âge/Articles liés">Portail:Moyen Âge/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_de_qualit%C3%A9_en_italien" title="Catégorie:Article de qualité en italien">Article de qualité en italien</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Wikip%C3%A9dia:Article_biographique" title="Catégorie:Wikipédia:Article biographique">Wikipédia:Article biographique</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Biographie/Articles_li%C3%A9s/Culture_et_arts" title="Catégorie:Portail:Biographie/Articles liés/Culture et arts">Portail:Biographie/Articles liés/Culture et arts</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Biographie/Articles_li%C3%A9s/Sciences" title="Catégorie:Portail:Biographie/Articles liés/Sciences">Portail:Biographie/Articles liés/Sciences</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 28 février 2025 à 19:42.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citation_et_r%C3%A9utilisation_du_contenu_de_Wikip%C3%A9dia" title="Wikipédia:Citation et réutilisation du contenu de Wikipédia">Droit d'auteur</a> : les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons attribution, partage dans les mêmes conditions</a> ; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/fr">conditions d’utilisation</a> pour plus de détails, ainsi que les <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Cr%C3%A9dits_graphiques" title="Wikipédia:Crédits graphiques">crédits graphiques</a>. En cas de réutilisation des textes de cette page, voyez <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Citer/Filippo_Brunelleschi" title="Spécial:Citer/Filippo Brunelleschi">comment citer les auteurs et mentionner la licence</a>.<br /> Wikipedia® est une marque déposée de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a href="/wiki/501c" title="501c">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:%C3%80_propos_de_Wikip%C3%A9dia">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-contact"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Wikipédia:Contact">Contact</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikipedia.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Filippo_Brunelleschi&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Filippo Brunelleschi</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>65 langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-554c98fbf9-fw2s4","wgBackendResponseTime":187,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.454","walltime":"0.691","ppvisitednodes":{"value":2380,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":72917,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":7140,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":7504,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":24,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 605.202 1 -total"," 37.50% 226.947 1 Modèle:Infobox_Artiste"," 23.77% 143.853 1 Modèle:Liens"," 18.20% 110.159 1 Modèle:Portail"," 13.81% 83.584 1 Modèle:Suivi_des_biographies"," 5.71% 34.557 1 Modèle:Références"," 4.95% 29.985 1 Modèle:Homonyme"," 4.42% 26.735 1 Modèle:Méta_bandeau_de_note"," 4.14% 25.069 1 Modèle:Méta_bandeau"," 3.33% 20.182 1 Modèle:Dictionnaires"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.298","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":8461819,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7fd96bd568-mr5wn","timestamp":"20250315105647","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Filippo Brunelleschi","url":"https:\/\/fr.wikipedia.org\/wiki\/Filippo_Brunelleschi","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q174330","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q174330","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-02-21T13:14:22Z","dateModified":"2025-02-28T18:42:57Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/9\/90\/Bunelleschi.jpg","headline":"peintre, sculpteur, ouvrier et architecte de l'\u00e9cole florentine"}</script> </body> </html>