CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Israël - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"009c3412-9faf-4bca-b9cc-7acc186d70bf","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Israël","wgTitle":"Israël","wgCurRevisionId":68384795,"wgRevisionId":68384795,"wgArticleId":800,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Artikel mist referentie sinds januari 2017","Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen","Wikipedia:Artikel mist referentie sinds juni 2020","Wikipedia:Artikel mist referentie sinds mei 2017","Wikipedia:Artikel mist referentie sinds augustus 2016","Wikipedia:Coördinaten op Wikidata","Israël","Levant","Midden-Oosten"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Israël","wgRelevantArticleId" :800,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["autoconfirmed"],"wgRestrictionMove":["autoconfirmed"],"wgRedirectedFrom":"Israëliërs","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":90000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/Isra%C3%ABl","wgCoordinates":{"lat":31.608055555555556,"lon":34.81805555555556},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q801", "wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP" ,"ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/1200px-Flag_of_Israel.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="873"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/800px-Flag_of_Israel.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="582"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/640px-Flag_of_Israel.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="465"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Israël - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%ABl"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%ABl"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-Israël rootpage-Israël skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/28_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Isra%C3%ABl" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Isra%C3%ABl" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Isra%C3%ABl" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Isra%C3%ABl" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Naam" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Naam"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Naam</span> </div> </a> <ul id="toc-Naam-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geschiedenis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Geschiedenis</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geschiedenis-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Geschiedenis-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Geschiedenis-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-1949-1956" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#1949-1956"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>1949-1956</span> </div> </a> <ul id="toc-1949-1956-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-1956-1980" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#1956-1980"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>1956-1980</span> </div> </a> <ul id="toc-1956-1980-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-1980-2000" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#1980-2000"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>1980-2000</span> </div> </a> <ul id="toc-1980-2000-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Na_2000" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Na_2000"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Na 2000</span> </div> </a> <ul id="toc-Na_2000-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Geografie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Geografie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Geografie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geografie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Geografie-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Geografie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Milieu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Milieu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Milieu</span> </div> </a> <ul id="toc-Milieu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bevolking" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bevolking"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Bevolking</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Bevolking-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Bevolking-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Bevolking-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bevolkingsgroepen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bevolkingsgroepen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Bevolkingsgroepen</span> </div> </a> <ul id="toc-Bevolkingsgroepen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Religie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Religie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Religie</span> </div> </a> <ul id="toc-Religie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Onderwijs" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Onderwijs"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Onderwijs</span> </div> </a> <ul id="toc-Onderwijs-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Talen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Talen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Talen</span> </div> </a> <ul id="toc-Talen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Politiek_en_bestuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Politiek_en_bestuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Politiek en bestuur</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Politiek_en_bestuur-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Politiek en bestuur-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Politiek_en_bestuur-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Staatsinrichting" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Staatsinrichting"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Staatsinrichting</span> </div> </a> <ul id="toc-Staatsinrichting-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Relatie_tussen_godsdienst_en_staat" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Relatie_tussen_godsdienst_en_staat"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Relatie tussen godsdienst en staat</span> </div> </a> <ul id="toc-Relatie_tussen_godsdienst_en_staat-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Grondwet" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Grondwet"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2.1</span> <span>Grondwet</span> </div> </a> <ul id="toc-Grondwet-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Koosjer" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Koosjer"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2.2</span> <span>Koosjer</span> </div> </a> <ul id="toc-Koosjer-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sjabbat" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Sjabbat"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2.3</span> <span>Sjabbat</span> </div> </a> <ul id="toc-Sjabbat-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Huwelijk_en_scheiding" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Huwelijk_en_scheiding"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2.4</span> <span>Huwelijk en scheiding</span> </div> </a> <ul id="toc-Huwelijk_en_scheiding-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bevolkingsgroepen_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Bevolkingsgroepen_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2.5</span> <span>Bevolkingsgroepen</span> </div> </a> <ul id="toc-Bevolkingsgroepen_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bestuurlijke_indeling" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bestuurlijke_indeling"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Bestuurlijke indeling</span> </div> </a> <ul id="toc-Bestuurlijke_indeling-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Relatie_met_de_VN_en_internationale_organisaties" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Relatie_met_de_VN_en_internationale_organisaties"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Relatie met de VN en internationale organisaties</span> </div> </a> <ul id="toc-Relatie_met_de_VN_en_internationale_organisaties-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-UNESCO" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#UNESCO"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>UNESCO</span> </div> </a> <ul id="toc-UNESCO-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Defensie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Defensie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6</span> <span>Defensie</span> </div> </a> <ul id="toc-Defensie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Economie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Economie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Economie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Economie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Economie-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Economie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Energie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Energie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Energie</span> </div> </a> <ul id="toc-Energie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Transport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Transport</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cultuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Cultuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Cultuur</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Cultuur-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Cultuur-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Cultuur-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Werelderfgoed" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Werelderfgoed"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Werelderfgoed</span> </div> </a> <ul id="toc-Werelderfgoed-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Sport</span> </div> </a> <ul id="toc-Sport-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liederen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Liederen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.3</span> <span>Liederen</span> </div> </a> <ul id="toc-Liederen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Filmische_documentatie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Filmische_documentatie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Filmische documentatie</span> </div> </a> <ul id="toc-Filmische_documentatie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Externe_links" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Externe_links"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Externe links</span> </div> </a> <ul id="toc-Externe_links-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Israël</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 284 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-284" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">284 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль – Abchazisch" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Израиль" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="Abchazisch" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%A8l" title="Israèl – Atjehs" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Israèl" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="Atjehs" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB" title="Исраил – Adygees" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Исраил" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="Adygees" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Israel" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Zwitserduits" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Israel" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Zwitserduits" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%88%B5%E1%88%AB%E1%8A%A4%E1%88%8D" title="እስራኤል – Amhaars" lang="am" hreflang="am" data-title="እስራኤል" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="Amhaars" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Israel" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Aragonees" lang="an" hreflang="an" data-title="Israel" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Aragonees" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Israh%C4%93l" title="Israhēl – Oudengels" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Israhēl" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Oudengels" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Ijeren" title="Ijeren – Obolo" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Ijeren" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="Obolo" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%B2" title="इजराइल – Angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="इजराइल" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="Angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D9%84" title="إسرائيل – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="إسرائيل" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%90%DC%9D%DC%A3%DC%AA%DC%90%DC%9D%DC%A0" title="ܐܝܣܪܐܝܠ – Aramees" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܐܝܣܪܐܝܠ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramees" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D9%84" title="إسرائيل – Marokkaans Arabisch" lang="ary" hreflang="ary" data-title="إسرائيل" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Marokkaans Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D9%84" title="اسرائيل – Egyptisch Arabisch" lang="arz" hreflang="arz" data-title="اسرائيل" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptisch Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%9C%E0%A7%B0%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%B2" title="ইজৰাইল – Assamees" lang="as" hreflang="as" data-title="ইজৰাইল" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="Assamees" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Asturisch" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Israel" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturisch" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB" title="Исраил – Avarisch" lang="av" hreflang="av" data-title="Исраил" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="Avarisch" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%B2" title="इजरायल – Awadhi" lang="awa" hreflang="awa" data-title="इजरायल" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="Awadhi" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Israyil" title="Israyil – Aymara" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Israyil" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="Aymara" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0srail" title="İsrail – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="İsrail" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%8A%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%84" title="ايسراییل – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="ايسراییل" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль – Basjkiers" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Израиль" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Basjkiers" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%A9l" title="Israél – Balinees" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Israél" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="Balinees" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Beiers" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Israel" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Beiers" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Izraelis" title="Izraelis – Samogitisch" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Izraelis" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitisch" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Batak Toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="Israel" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="Batak Toba" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Toba</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Israel" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%B7%D1%80%D0%B0%D1%96%D0%BB%D1%8C" title="Ізраіль – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="Ізраіль" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%B7%D1%80%D0%B0%D1%96%D0%BB%D1%8C" title="Ізраіль – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Ізраіль" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%A8l" title="Israèl – Bataviaans" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Israèl" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Bataviaans" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B5%D0%BB" title="Израел – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Израел" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%B2" title="इजराइल – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="इजराइल" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Bislama" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Israel" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="Bislama" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AD%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%91%E1%80%AE" title="အိစ်သရေးခမ်းထီ – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="အိစ်သရေးခမ်းထီ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Israil" title="Israil – Bambara" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Israil" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="Bambara" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%B8%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%87%E0%A6%B2" title="ইসরায়েল – Bengaals" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ইসরায়েল" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengaals" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A8%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%A8%E0%BD%BA%E0%BD%A3%E0%BC%8D" title="ཨི་སི་ར་ཨེལ། – Tibetaans" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཨི་སི་ར་ཨེལ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="Tibetaans" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%B8%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%B2" title="ইসরাইল – Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="ইসরাইল" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Bretons" lang="br" hreflang="br" data-title="Israel" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretons" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Izrael" title="Izrael – Bosnisch" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Izrael" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Bosnisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Израиль" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Israel" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Israel" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/%C4%AA-s%C3%A1ik-li%C4%95k" title="Ī-sáik-liĕk – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Ī-sáik-liĕk" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB" title="Исраил – Tsjetsjeens" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Исраил" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="Tsjetsjeens" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Israel" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="Cebuano" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Chamorro" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Israel" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="Chamorro" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A2%E1%8F%8F%E1%8E%B5%E1%8F%B1" title="ᎢᏏᎵᏱ – Cherokee" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎢᏏᎵᏱ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="Cherokee" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="ئیسرائیل – Soranî" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئیسرائیل" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Soranî" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Israele" title="Israele – Corsicaans" lang="co" hreflang="co" data-title="Israele" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="Corsicaans" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/%C4%B0srail" title="İsrail – Krim-Tataars" lang="crh" hreflang="crh" data-title="İsrail" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Krim-Tataars" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="uitgelicht artikel"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Izrael" title="Izrael – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Izrael" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Izrael" title="Izrael – Kasjoebisch" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Izrael" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kasjoebisch" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%87%EA%99%81%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D2%84%D1%8C" title="Їꙁдраил҄ь – Kerkslavisch" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Їꙁдраил҄ь" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="Kerkslavisch" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль – Tsjoevasjisch" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Израиль" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Tsjoevasjisch" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Welsh" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Israel" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Welsh" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="goed artikel"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Israel" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Israel" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="goed artikel"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Israel" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/%C4%B0srail" title="İsrail – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="İsrail" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Nedersorbisch" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Israel" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="Nedersorbisch" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%B2" title="इजरायल – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="इजरायल" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%87%DE%A8%DE%90%DE%B0%DE%83%DE%A7%DE%87%DE%A9%DE%8D%DE%AA" title="އިސްރާއީލު – Divehi" lang="dv" hreflang="dv" data-title="އިސްރާއީލު" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="Divehi" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dz mw-list-item"><a href="https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A8%E0%BD%B2%E0%BD%9B%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B1%E0%BD%BA%E0%BD%A3%E0%BC%8B" title="ཨིཛ་རཱེལ་ – Dzongkha" lang="dz" hreflang="dz" data-title="ཨིཛ་རཱེལ་" data-language-autonym="ཇོང་ཁ" data-language-local-name="Dzongkha" class="interlanguage-link-target"><span>ཇོང་ཁ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%83%CF%81%CE%B1%CE%AE%CE%BB" title="Ισραήλ – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Ισραήλ" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Israel" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="goed artikel"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Israelo" title="Israelo – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Israelo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Israel" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Iisrael" title="Iisrael – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="Iisrael" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Israel" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Extremeens" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Israel" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremeens" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اسرائیل" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Israa%E2%80%99iila" title="Israa’iila – Fulah" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Israa’iila" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="Fulah" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Israel" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Iisrael" title="Iisrael – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Iisrael" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Isireli" title="Isireli – Fijisch" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Isireli" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="Fijisch" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dsrael" title="Ísrael – Faeröers" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Ísrael" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="Faeröers" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%ABl" title="Israël – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Israël" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%A8l" title="Israèl – Arpitaans" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Israèl" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Noord-Fries" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Israel" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Noord-Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Israel" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Iosrael" title="Iosrael – Iers" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Iosrael" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Iers" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/%C4%B0zrail" title="İzrail – Gagaoezisch" lang="gag" hreflang="gag" data-title="İzrail" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="Gagaoezisch" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E4%BB%A5%E8%89%B2%E5%88%97" title="以色列 – Ganyu" lang="gan" hreflang="gan" data-title="以色列" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Ganyu" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Isray%C3%A8l" title="Israyèl – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Israyèl" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Iosrael" title="Iosrael – Schots-Gaelisch" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Iosrael" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Schots-Gaelisch" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="uitgelicht artikel"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Galicisch" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Israel" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galicisch" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Guaraní" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Israel" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="Guaraní" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%8F%E0%A4%B2" title="इस्राएल – Goa Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="इस्राएल" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goa Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gor mw-list-item"><a href="https://gor.wikipedia.org/wiki/Isra%27el" title="Isra'el – Gorontalo" lang="gor" hreflang="gor" data-title="Isra'el" data-language-autonym="Bahasa Hulontalo" data-language-local-name="Gorontalo" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Hulontalo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%83%F0%90%8D%82%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B4%F0%90%8C%BB" title="𐌹𐍃𐍂𐌰𐌴𐌻 – Gothisch" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌹𐍃𐍂𐌰𐌴𐌻" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="Gothisch" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%87%E0%AA%9D%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%AF%E0%AA%B2" title="ઇઝરાયલ – Gujarati" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ઇઝરાયલ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="Gujarati" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guc mw-list-item"><a href="https://guc.wikipedia.org/wiki/Ira%27eer%C3%BC" title="Ira'eerü – Wayuu" lang="guc" hreflang="guc" data-title="Ira'eerü" data-language-autonym="Wayuunaiki" data-language-local-name="Wayuu" class="interlanguage-link-target"><span>Wayuunaiki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Israel" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="Manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Isra%27ila" title="Isra'ila – Hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Isra'ila" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Y%C3%AE-set-lie%CC%8Dt" title="Yî-set-lie̍t – Hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Yî-set-lie̍t" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/%CA%BBIkela%CA%BBela" title="ʻIkelaʻela – Hawaïaans" lang="haw" hreflang="haw" data-title="ʻIkelaʻela" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="Hawaïaans" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%99%D7%A9%D7%A8%D7%90%D7%9C" title="ישראל – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="ישראל" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%9C%E0%A4%BC%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%B2" title="इज़राइल – Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="इज़राइल" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Fijisch Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Israel" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fijisch Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Izrael" title="Izrael – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Izrael" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Oppersorbisch" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Israel" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="Oppersorbisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Izray%C3%A8l" title="Izrayèl – Haïtiaans Creools" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Izrayèl" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="Haïtiaans Creools" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Izrael" title="Izrael – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Izrael" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BB%D5%BD%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D5%AC" title="Իսրայել – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Իսրայել" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%BB%D5%BD%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%A7%D5%AC" title="Իսրայէլ – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Իսրայէլ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Israel" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Iban" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Israel" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="Iban" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Israel" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Israel" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="Interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Igbo" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Israel" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="Igbo" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Israel" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="Iloko" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D1%83%D0%B3%D1%82%D0%B5%D1%85%D1%8C%D0%B5" title="Жугтехье – Ingoesjetisch" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Жугтехье" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="Ingoesjetisch" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Israel" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dsrael" title="Ísrael – IJslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Ísrael" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="IJslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Israele" title="Israele – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Israele" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%A8%E3%83%AB" title="イスラエル – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="イスラエル" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Izrel" title="Izrel – Jamaicaans Creools" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Izrel" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaicaans Creools" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/brogu%27e" title="brogu'e – Lojban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="brogu'e" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="Lojban" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%A8l" title="Israèl – Javaans" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Israèl" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Javaans" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ისრაელი – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ისრაელი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Izrail" title="Izrail – Karakalpaks" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Izrail" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Karakalpaks" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Israyel" title="Israyel – Kabylisch" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Israyel" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="Kabylisch" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB" title="Исраил – Kabardisch" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Исраил" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="Kabardisch" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Izr%C9%9B%C9%9Bl%C9%A9" title="Izrɛɛlɩ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Izrɛɛlɩ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Isi%CC%B1rela" title="Isi̱rela – Tyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Isi̱rela" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="Tyap" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Kongo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Israel" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="Kongo" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Gikuyu" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Israel" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="Gikuyu" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль – Kazachs" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Израиль" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazachs" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A2%E1%9F%8A%E1%9E%B8%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B6%E1%9E%A2%E1%9F%82%E1%9E%9B" title="អ៊ីស្រាអែល – Khmer" lang="km" hreflang="km" data-title="អ៊ីស្រាអែល" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="Khmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%87%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B3%87%E0%B2%B2%E0%B3%8D" title="ಇಸ್ರೇಲ್ – Kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಇಸ್ರೇಲ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="Kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%B4%EC%8A%A4%EB%9D%BC%EC%97%98" title="이스라엘 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="이스라엘" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%80%D0%B0%D1%8D%D0%BB%D1%8C" title="Исраэль – Komi-Permjaaks" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Исраэль" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="Komi-Permjaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%90%D8%B3%D8%B1%D9%B2%DB%8C%D9%84" title="اِسرٲیل – Kasjmiri" lang="ks" hreflang="ks" data-title="اِسرٲیل" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="Kasjmiri" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Kölsch" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Israel" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="Kölsch" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C3%8Esra%C3%AAl" title="Îsraêl – Koerdisch" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Îsraêl" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Koerdisch" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль – Komi" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Израиль" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="Komi" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Ysrael" title="Ysrael – Cornish" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Ysrael" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="Cornish" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль – Kirgizisch" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Израиль" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Kirgizisch" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%ABl" title="Israël – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Israël" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Ladino" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Israel" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="Ladino" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Luxemburgs" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Israel" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Luxemburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль – Lezgisch" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Израиль" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="Lezgisch" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Israel" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%ABl" title="Israël – Limburgs" lang="li" hreflang="li" data-title="Israël" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Limburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Isr%C3%A6" title="Isræ – Ligurisch" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Isræ" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurisch" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Israel" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Israell" title="Israell – Lombardisch" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Israell" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombardisch" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Israel" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="Lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%94%E0%BA%AD%E0%BA%B4%E0%BA%94%E0%BA%AA%E0%BA%B0%E0%BA%A3%E0%BA%B2%E0%BB%80%E0%BA%AD%E0%BA%99" title="ປະເທດອິດສະຣາເອນ – Laotiaans" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປະເທດອິດສະຣາເອນ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="Laotiaans" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Izraelis" title="Izraelis – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Izraelis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/Izrae%C4%BCs" title="Izraeļs – Letgaals" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Izraeļs" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="Letgaals" class="interlanguage-link-target"><span>Latgaļu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Izra%C4%93la" title="Izraēla – Lets" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Izraēla" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Lets" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Madoerees" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Israel" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="Madoerees" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%B2" title="इजरायल – Maithili" lang="mai" hreflang="mai" data-title="इजरायल" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="Maithili" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Israel" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль – Moksja" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Израиль" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="Moksja" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Israely" title="Israely – Malagassisch" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Israely" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Malagassisch" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Израиль" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Iharaira" title="Iharaira – Maori" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Iharaira" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="Maori" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Israel" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="Minangkabau" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B5%D0%BB" title="Израел – Macedonisch" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Израел" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonisch" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%AF%E0%B5%87%E0%B5%BD" title="ഇസ്രയേൽ – Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഇസ്രയേൽ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB" title="Израил – Mongools" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Израил" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Mongools" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%8F%EA%AF%81%EA%AF%AD%EA%AF%94%EA%AF%A6%EA%AF%9C" title="ꯏꯁ꯭ꯔꯦꯜ – Meitei" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯏꯁ꯭ꯔꯦꯜ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="Meitei" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mnw mw-list-item"><a href="https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%BF%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%9C%E1%80%BA" title="အေဿရေလ် – Mon" lang="mnw" hreflang="mnw" data-title="အေဿရေလ်" data-language-autonym="ဘာသာမန်" data-language-local-name="Mon" class="interlanguage-link-target"><span>ဘာသာမန်</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%B2" title="इस्रायल – Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="इस्रायल" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Israel" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/I%C5%BCrael" title="Iżrael – Maltees" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Iżrael" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="Maltees" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Eisrael" title="Eisrael – Mirandees" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Eisrael" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="Mirandees" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%85%E1%80%B9%E1%80%85%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="အစ္စရေးနိုင်ငံ – Birmaans" lang="my" hreflang="my" data-title="အစ္စရေးနိုင်ငံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Birmaans" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C_%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Израиль Мастор – Erzja" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Израиль Мастор" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="Erzja" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل – Mazanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="اسرائیل" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Mazanderani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Israele" title="Israele – Napolitaans" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Israele" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="Napolitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Nedersaksisch" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Israel" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Nedersaksisch" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%ABl" title="Israël – Nederduits" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Israël" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Nederduits" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%B2" title="इजरायल – Nepalees" lang="ne" hreflang="ne" data-title="इजरायल" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Nepalees" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%B2" title="इजरायल – Newari" lang="new" hreflang="new" data-title="इजरायल" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="Newari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nia mw-list-item"><a href="https://nia.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Nias" lang="nia" hreflang="nia" data-title="Israel" data-language-autonym="Li Niha" data-language-local-name="Nias" class="interlanguage-link-target"><span>Li Niha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Noors - Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Israel" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Noors - Nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="uitgelicht artikel"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Israel" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Israel" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%8C%DF%9B%DF%91%DF%99%DF%8A%DF%8C%DF%9F" title="ߌߛߑߙߊߌߟ – N’Ko" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߌߛߑߙߊߌߟ" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="N’Ko" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Noord-Sotho" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Israel" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="Noord-Sotho" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/S%C7%AB%CA%BC_Dine%CA%BC%C3%A9_Bik%C3%A9yah" title="Sǫʼ Dineʼé Bikéyah – Navajo" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Sǫʼ Dineʼé Bikéyah" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="Navajo" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%A8l" title="Israèl – Occitaans" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Israèl" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Occitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Izrail" title="Izrail – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Izrail" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Isiraa%27el" title="Isiraa'el – Afaan Oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Isiraa'el" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="Afaan Oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%87%E0%AC%B8%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%BE%E0%AC%8F%E0%AC%B2" title="ଇସ୍ରାଏଲ – Odia" lang="or" hreflang="or" data-title="ଇସ୍ରାଏଲ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="Odia" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль – Ossetisch" lang="os" hreflang="os" data-title="Израиль" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="Ossetisch" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%87%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%87%E0%A8%B2" title="ਇਜ਼ਰਾਇਲ – Punjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਇਜ਼ਰਾਇਲ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Pampanga" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Israel" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="Pampanga" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Papiaments" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Israel" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="Papiaments" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%ABl" title="Israël – Picardisch" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Israël" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picardisch" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Paltsisch" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Israel" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="Paltsisch" class="interlanguage-link-target"><span>Pälzisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%88%E0%A4%B2" title="इस्रैल – Pali" lang="pi" hreflang="pi" data-title="इस्रैल" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="Pali" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Esrail" title="Esrail – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Esrail" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Izrael" title="Izrael – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Izrael" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Piëmontees" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Israel" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piëmontees" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="اسرائیل" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%83%CF%81%CE%B1%CE%AE%CE%BB" title="Ισραήλ – Pontisch" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Ισραήλ" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="Pontisch" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D9%84" title="اسرائيل – Pasjtoe" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اسرائيل" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Pasjtoe" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="uitgelicht artikel"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Israel" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pwn mw-list-item"><a href="https://pwn.wikipedia.org/wiki/Israil" title="Israil – Paiwan" lang="pwn" hreflang="pwn" data-title="Israil" data-language-autonym="Pinayuanan" data-language-local-name="Paiwan" class="interlanguage-link-target"><span>Pinayuanan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Israyil" title="Israyil – Quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Israyil" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Israel" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Israel" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Aroemeens" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Israel" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="Aroemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Isdraele" title="Isdraele – Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Isdraele" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="uitgelicht artikel"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Израиль" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%B7%D1%80%D0%B0%D1%96%D0%BB%D1%8C" title="Ізраіль – Roetheens" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Ізраіль" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Roetheens" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Isirayeli" title="Isirayeli – Kinyarwanda" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Isirayeli" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="Kinyarwanda" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="इस्रेलम् – Sanskriet" lang="sa" hreflang="sa" data-title="इस्रेलम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="Sanskriet" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB" title="Исраил – Jakoets" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Исраил" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Jakoets" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A4%E1%B1%A1%E1%B1%BD%E1%B1%A8%E1%B1%9F%E1%B1%AD%E1%B1%AE%E1%B1%9E" title="ᱤᱡᱽᱨᱟᱭᱮᱞ – Santali" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱤᱡᱽᱨᱟᱭᱮᱞ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="Santali" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Israele" title="Israele – Sardijns" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Israele" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="Sardijns" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Israeli" title="Israeli – Siciliaans" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Israeli" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Siciliaans" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Schots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Israel" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Schots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D9%84" title="اسرائيل – Sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="اسرائيل" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Noord-Samisch" lang="se" hreflang="se" data-title="Israel" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="Noord-Samisch" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Izrael" title="Izrael – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Izrael" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Israyil" title="Israyil – Tashelhiyt" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Israyil" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="Tashelhiyt" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A2%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%BA%E1%82%87%E1%80%9E%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" title="မိူင်းဢိတ်ႇသရေး – Shan" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မိူင်းဢိတ်ႇသရေး" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="Shan" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%8A%E0%B7%81%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%8F%E0%B6%BA%E0%B6%BD%E0%B6%BA" title="ඊශ්‍රායලය – Singalees" lang="si" hreflang="si" data-title="ඊශ්‍රායලය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Singalees" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Israel" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Izrael" title="Izrael – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Izrael" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="اسرائیل" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="uitgelicht artikel"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Izrael" title="Izrael – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Izrael" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Isaraelu" title="Isaraelu – Samoaans" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Isaraelu" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="Samoaans" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Inari-Samisch" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Israel" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="Inari-Samisch" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Isiraeri" title="Isiraeri – Shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Isiraeri" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="Shona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Israaiil" title="Israaiil – Somalisch" lang="so" hreflang="so" data-title="Israaiil" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="Somalisch" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Izraeli" title="Izraeli – Albanees" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Izraeli" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Albanees" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="uitgelicht artikel"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B5%D0%BB" title="Израел – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Израел" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Sranantongo" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Israel" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="Sranantongo" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/Ka-Israyeli" title="Ka-Israyeli – Swazi" lang="ss" hreflang="ss" data-title="Ka-Israyeli" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="Swazi" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Saterfries" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Israel" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterfries" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%A9l" title="Israél – Soendanees" lang="su" hreflang="su" data-title="Israél" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Soendanees" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Israel" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Israel" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Izrael" title="Izrael – Silezisch" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Izrael" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silezisch" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Israel" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%B8%E0%AF%8D%E0%AE%B0%E0%AF%87%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="இஸ்ரேல் – Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இஸ்ரேல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="Israel" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%87%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B3%87%E0%B2%B2%E0%B3%8D" title="ಇಸ್ರೇಲ್ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಇಸ್ರೇಲ್" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%87%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D" title="ఇజ్రాయిల్ – Telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="ఇజ్రాయిల్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="Telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Izra%C3%A9l" title="Izraél – Tetun" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Izraél" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="Tetun" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%80%D0%BE%D0%B8%D0%BB" title="Исроил – Tadzjieks" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Исроил" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tadzjieks" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A5" title="ประเทศอิสราเอล – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="ประเทศอิสราเอล" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Ysra%C3%BDyl" title="Ysraýyl – Turkmeens" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Ysraýyl" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="Turkmeens" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Israel" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Israil" title="Israil – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Israil" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/%CA%BBIsileli" title="ʻIsileli – Tongaans" lang="to" hreflang="to" data-title="ʻIsileli" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="Tongaans" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Tok Pisin" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Israel" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="Tok Pisin" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0srail" title="İsrail – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="İsrail" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Taroko" lang="trv" hreflang="trv" data-title="Israel" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="Taroko" class="interlanguage-link-target"><span>Seediq</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB" title="Исраил – Tataars" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Исраил" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tataars" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Toemboeka" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Israel" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="Toemboeka" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль – Oedmoerts" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Израиль" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="Oedmoerts" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D9%89%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%89%D9%84%D9%89%D9%8A%DB%95" title="ئىسرائىلىيە – Oeigoers" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئىسرائىلىيە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="Oeigoers" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%B7%D1%80%D0%B0%D1%97%D0%BB%D1%8C" title="Ізраїль – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ізраїль" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="اسرائیل" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Isroil" title="Isroil – Oezbeeks" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Isroil" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Oezbeeks" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Venetiaans" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Israel" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Izrail%27" title="Izrail' – Wepsisch" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Izrail'" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Wepsisch" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Israel" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%ABl" title="Israël – West-Vlaams" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Israël" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West-Vlaams" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Yisrael%C3%A4n" title="Yisraelän – Volapük" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Yisraelän" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="Volapük" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Israyel_(estat)" title="Israyel (estat) – Waals" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Israyel (estat)" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="Waals" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Israel" title="Israel – Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Israel" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Israayil" title="Israayil – Wolof" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Israayil" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="Wolof" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%BB%A5%E8%89%B2%E5%88%97" title="以色列 – Wuyu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="以色列" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wuyu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ისრაელი – Mingreels" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ისრაელი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingreels" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%99%D7%A9%D7%A8%D7%90%D7%9C" title="ישראל – Jiddisch" lang="yi" hreflang="yi" data-title="ישראל" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Jiddisch" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dsr%C3%A1%E1%BA%B9%CC%81l%C3%AC" title="Ísráẹ́lì – Yoruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ísráẹ́lì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="Yoruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Yijswzlez" title="Yijswzlez – Zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Yijswzlez" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Zhuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%ABl" title="Israël – Zeeuws" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Israël" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeeuws" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%89%E2%B5%99%E2%B5%94%E2%B4%B0%E2%B5%A2%E2%B5%89%E2%B5%8D" title="ⵉⵙⵔⴰⵢⵉⵍ – Standaard Marokkaanse Tamazight" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵉⵙⵔⴰⵢⵉⵍ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="Standaard Marokkaanse Tamazight" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BB%A5%E8%89%B2%E5%88%97" title="以色列 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="以色列" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E4%BB%A5%E8%89%B2%E5%88%97" title="以色列 – Klassiek Chinees" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="以色列" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Klassiek Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/%C3%8D-sek-lia%CC%8Dt" title="Í-sek-lia̍t – Minnanyu" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Í-sek-lia̍t" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnanyu" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%BB%A5%E8%89%B2%E5%88%97" title="以色列 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="以色列" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Isreyili" title="Isreyili – Zoeloe" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Isreyili" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="Zoeloe" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q801#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Isra%C3%ABl" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Isra%C3%ABl" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Isra%C3%ABl"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Isra%C3%ABl&action=edit" title="Deze pagina is beveiligd.
U kunt wel de broncode bekijken. [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bekijken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Isra%C3%ABl&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Isra%C3%ABl"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Isra%C3%ABl&action=edit"><span>Brontekst bekijken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Isra%C3%ABl&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Isra%C3%ABl" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Isra%C3%ABl" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Isra%C3%ABl&oldid=68384795" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Isra%C3%ABl&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Isra%C3%ABl&id=68384795&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FIsra%25C3%25ABl"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FIsra%25C3%25ABl"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Isra%C3%ABl"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Isra%C3%ABl&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Isra%C3%ABl&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/%D7%99%D7%A9%D7%A8%D7%90%D7%9C_/_%D8%A5%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D9%84" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://nl.wikinews.org/wiki/Categorie:Isra%C3%ABl" hreflang="nl"><span>Wikinieuws</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://nl.wikivoyage.org/wiki/Isra%C3%ABl" hreflang="nl"><span>Wikivoyage</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q801" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span id="tpl_Coordinaten"><span class="plainlinks" title="Klik op de coördinaten om een plattegrond of satellietfoto te bekijken" style="font-size:87%;"> <span typeof="mw:File"><span title="Coördinaten"><img alt="Coördinaten" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Internet-web-browser.svg/23px-Internet-web-browser.svg.png" decoding="async" width="23" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Internet-web-browser.svg/35px-Internet-web-browser.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Internet-web-browser.svg/46px-Internet-web-browser.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span></span> <a class="external text" href="https://geohack.toolforge.org/geohack.php?language=nl&params=31_36_29_N_34_49_5_E_type:country_region:IL&pagename=Isra%C3%ABl">31° 36′ NB, 34° 49′ OL</a></span></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Doorverwezen vanaf <a href="/w/index.php?title=Isra%C3%ABli%C3%ABrs&redirect=no" class="mw-redirect" title="Israëliërs">Israëliërs</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><div id="sjabloon_zie" class="hatnote" style="padding:0.5em; margin-bottom:0.5em; border-bottom:1px solid #aaa; font-size:95%;" role="note"><span style="padding-right:0.5em;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/25px-Disambig-dark.svg.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/38px-Disambig-dark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/50px-Disambig-dark.svg.png 2x" data-file-width="444" data-file-height="340" /></span></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Isra%C3%ABl_(doorverwijspagina)" class="mw-disambig" title="Israël (doorverwijspagina)">Israël (doorverwijspagina)</a> voor andere betekenissen van Israël.</i> </div> <table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightgrey; color:inherit; text-align:center; font-size:120%;" colspan="3"><span lang="he" dir="rtl" title="Hebreeuws">מדינת ישראל</span><br /><span lang="ar" dir="rtl" title="Arabisch">دولة اسرائيل</span><br />Medinat Yisrael<br />Dawlat Israïl </th></tr> <tr> <td colspan="3"><div style="display:grid; grid-template-columns:auto 50%; align-items:center; text-align:center;"> <div><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Israel.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van Israël"><img alt="Vlag van Israël" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/120px-Flag_of_Israel.svg.png" decoding="async" width="120" height="87" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/180px-Flag_of_Israel.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/240px-Flag_of_Israel.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="800" /></a></span></div> <div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Emblem_of_Israel.svg" class="mw-file-description" title="Wapen van Israël"><img alt="Wapen van Israël" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Emblem_of_Israel.svg/90px-Emblem_of_Israel.svg.png" decoding="async" width="90" height="112" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Emblem_of_Israel.svg/135px-Emblem_of_Israel.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Emblem_of_Israel.svg/180px-Emblem_of_Israel.svg.png 2x" data-file-width="863" data-file-height="1071" /></a></span></div> <div><small>(<a href="/wiki/Vlag_van_Isra%C3%ABl" title="Vlag van Israël">Details</a>)</small></div> <div><small>(<a href="/wiki/Wapen_van_Isra%C3%ABl" title="Wapen van Israël">Details</a>)</small></div> </div> </td></tr> <tr> <td style="text-align:center; padding:0;" colspan="3"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:LocationIsrael.svg" class="mw-file-description" title="Kaart"><img alt="Kaart" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/LocationIsrael.svg/266px-LocationIsrael.svg.png" decoding="async" width="266" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/LocationIsrael.svg/399px-LocationIsrael.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/LocationIsrael.svg/532px-LocationIsrael.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightgrey; color:inherit; text-align:center;" colspan="3">Basisgegevens </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Offici%C3%ABle_taal" title="Officiële taal">Officiële taal</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Hebreeuws" title="Hebreeuws">Hebreeuws</a> (<a href="/wiki/Arabisch" title="Arabisch">Arabisch</a> heeft een speciale status)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Hoofdstad" title="Hoofdstad">Hoofdstad</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Jeruzalem" title="Jeruzalem">Jeruzalem</a> (betwist)<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Regeringsvorm" title="Regeringsvorm">Regeringsvorm</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Republiek" title="Republiek">Republiek</a>, <a href="/wiki/Parlementair_systeem" title="Parlementair systeem">parlementaire democratie</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Staatsvorm" title="Staatsvorm">Staatsvorm</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Republiek" title="Republiek">Republiek</a> en <a href="/wiki/Eenheidsstaat" title="Eenheidsstaat">eenheidsstaat</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Staatshoofd" title="Staatshoofd">Staatshoofd</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/President_van_Isra%C3%ABl" class="mw-redirect" title="President van Israël">President</a> <a href="/wiki/Yitzhak_Herzog" title="Yitzhak Herzog">Yitzhak Herzog</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Regeringsleider" title="Regeringsleider">Regeringsleider</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Premier_van_Isra%C3%ABl" class="mw-redirect" title="Premier van Israël">Premier</a> <a href="/wiki/Benjamin_Netanyahu" title="Benjamin Netanyahu">Benjamin Netanyahu</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Religie" title="Religie">Religie</a> </th> <td colspan="2">74,7% <a href="/wiki/Jodendom" title="Jodendom">joods</a><br />17,7% <a href="/wiki/Islam" title="Islam">moslim</a><br />2% <a href="/wiki/Christendom" title="Christendom">christen</a><br />1,6% <a href="/wiki/Druzen" title="Druzen">druus</a> (2016)<br />4% andere<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Lijst_van_landen_naar_oppervlakte" title="Lijst van landen naar oppervlakte">Oppervlakte</a> </th> <td colspan="2">22.072 km²<sup id="cite_ref-oppervlakte_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-oppervlakte-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Lijst_van_landen_naar_inwonertal" title="Lijst van landen naar inwonertal">Inwoners</a> </th> <td colspan="2">10,009,800 <p><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Bijvoeglijk_naamwoord" title="Bijvoeglijk naamwoord">Bijv. naamwoord</a> </th> <td colspan="2">Israëlisch </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Inwonersnaam" title="Inwonersnaam">Inwoneraanduiding</a> </th> <td colspan="2">Israëliër/Israëli (m./v.)<br />Israëlische (v.) </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightgrey; color:inherit;" colspan="3">Overige </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Volkslied_(nationaal_symbool)" title="Volkslied (nationaal symbool)">Volkslied</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Hatikwa" title="Hatikwa">Hatikwa</a> (De hoop) </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/ISO_4217" title="ISO 4217">Munteenheid</a> </th> <td colspan="2">Nieuwe <a href="/wiki/Isra%C3%ABlische_sjekel" title="Israëlische sjekel">Israëlische sjekel</a> (NIS) <code>(<a href="/wiki/ISO_4217" title="ISO 4217">ILS</a>)</code> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/UTC" title="UTC">UTC</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/UTC%2B2" title="UTC+2">+2</a> (zomers: <a href="/wiki/UTC%2B3" title="UTC+3">+3</a>) </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Nationale_feestdag" title="Nationale feestdag">Nationale feestdag</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/14_mei" title="14 mei">14 mei</a> <small>1948, <i>Onafhankelijkheidsdag</i></small> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Topleveldomein" title="Topleveldomein">Web</a> | <a href="/wiki/ISO_3166-1" title="ISO 3166-1">Code</a> | <a href="/wiki/Landnummer" class="mw-redirect" title="Landnummer">Tel.</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/.il" title=".il">.il</a> | ISR | 972 </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightgrey; color:inherit;" colspan="3">Voorgaande staten </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"><span></span> <table style="width:100%" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr class="vatop"> <td class="ta-left"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Ensign_of_the_Palestine_Mandate_(1927%E2%80%931948).svg" class="mw-file-description" title="Mandaatgebied Palestina"><img alt="Mandaatgebied Palestina" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Ensign_of_the_Palestine_Mandate_%281927%E2%80%931948%29.svg/25px-Ensign_of_the_Palestine_Mandate_%281927%E2%80%931948%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Ensign_of_the_Palestine_Mandate_%281927%E2%80%931948%29.svg/38px-Ensign_of_the_Palestine_Mandate_%281927%E2%80%931948%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Ensign_of_the_Palestine_Mandate_%281927%E2%80%931948%29.svg/50px-Ensign_of_the_Palestine_Mandate_%281927%E2%80%931948%29.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="400" /></a></span> <a href="/wiki/Mandaatgebied_Palestina" title="Mandaatgebied Palestina">Mandaatgebied Palestina</a></td> <td class="ta-left"><b>1948</b> (<a href="/wiki/Arabisch-Isra%C3%ABlische_Oorlog_van_1948" title="Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948">Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948</a>) </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightgrey; color:inherit;" colspan="3">Detailkaart </th></tr> <tr> <td class="ta-center" style="padding:0;" colspan="3"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Un-israel.png" class="mw-file-description" title="Kaart van Israël"><img alt="Kaart van Israël" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Un-israel.png/266px-Un-israel.png" decoding="async" width="266" height="342" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Un-israel.png/399px-Un-israel.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Un-israel.png/532px-Un-israel.png 2x" data-file-width="2299" data-file-height="2953" /></a></span> </td></tr> <tr> <td class="infobox-kop notheme center" style="background-color:lightgrey; color:inherit;" colspan="3"> <table cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle;"><b>Portaal</b>  <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description" title="Portaalicoon"><img alt="Portaalicoon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span>   </td> <td class="ta-left"><b><a href="/wiki/Portaal:Isra%C3%ABl" title="Portaal:Israël">Israël</a> </b> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightgrey; color:inherit;" colspan="3"> <div style="vertical-align:middle;"><b>Portaal  <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description" title="Portaalpictogram"><img alt="Portaalpictogram" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span>  <a href="/wiki/Portaal:Landen_%26_Volken" title="Portaal:Landen & Volken">Landen & Volken</a></b></div> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Israël</b> (uitspraak: <a href="/wiki/Internationaal_Fonetisch_Alfabet" title="Internationaal Fonetisch Alfabet">[ˈɪsraɛl]</a>), officieel de <b>Staat Israël</b> (<a href="/wiki/Hebreeuws" title="Hebreeuws">Hebreeuws</a>: <span lang="he" dir="rtl" title="Hebreeuws">מדינת ישראל</span> - <i>Medinat Jisraël</i>; <a href="/wiki/Arabisch" title="Arabisch">Arabisch</a>: <span lang="ar" dir="rtl" title="Arabisch">دولة اسرائيل</span> - <i>Dawlat Israïl</i>), is een land in <a href="/wiki/Azi%C3%AB" title="Azië">Azië</a>, het <a href="/wiki/Midden-Oosten" title="Midden-Oosten">Midden-Oosten</a> en de <a href="/wiki/Levant" title="Levant">Levant</a>. Israël grenst aan <a href="/wiki/Libanon_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Libanon (hoofdbetekenis)">Libanon</a>, <a href="/wiki/Syri%C3%AB" title="Syrië">Syrië</a>, <a href="/wiki/Jordani%C3%AB" title="Jordanië">Jordanië</a>, <a href="/wiki/Egypte_(land)" title="Egypte (land)">Egypte</a> en de <a href="/wiki/Palestijnse_gebieden" title="Palestijnse gebieden">Palestijnse gebieden</a>, waarbij Israël sinds 1967 de <a href="/wiki/Westelijke_Jordaanoever" title="Westelijke Jordaanoever">Westelijke Jordaanoever</a> en de <a href="/wiki/Golanhoogvlakte" title="Golanhoogvlakte">Golanhoogten</a> <a href="/wiki/Bezetting_(militair)" title="Bezetting (militair)">bezet</a> houdt en deels onder zijn bestuur heeft gebracht. Het land heeft een kust aan de <a href="/wiki/Middellandse_Zee" title="Middellandse Zee">Middellandse Zee</a> en een haven aan de <a href="/wiki/Golf_van_Akaba" title="Golf van Akaba">Golf van Akaba</a>, een zee-arm van de <a href="/wiki/Rode_Zee" title="Rode Zee">Rode Zee</a>. </p><p>De staat Israël is opgericht in mei 1948 in <a href="/wiki/Mandaatgebied_Palestina" title="Mandaatgebied Palestina">Palestina</a>. Daaraan voorafgaand speelde de <a href="/wiki/Balfour-verklaring" title="Balfour-verklaring">Balfour-verklaring</a> een cruciale rol. Na de <a href="/wiki/Eerste_Wereldoorlog" title="Eerste Wereldoorlog">Eerste Wereldoorlog</a> werd in 1920 het <a href="/wiki/Ottomaanse_Rijk" title="Ottomaanse Rijk">Ottomaanse Rijk</a> opgesplitst en werd Palestina als <a href="/wiki/Mandaat" title="Mandaat">mandaat</a> toegewezen aan het <a href="/wiki/Verenigd_Koninkrijk" title="Verenigd Koninkrijk">Verenigd Koninkrijk</a>. In 1947 werd dit gebied door de <a href="/wiki/Verenigde_Naties" title="Verenigde Naties">Verenigde Naties</a> <a href="/wiki/Resolutie_181_Algemene_Vergadering_Verenigde_Naties" title="Resolutie 181 Algemene Vergadering Verenigde Naties">verdeeld</a> in een onafhankelijke <a href="/wiki/Joden" title="Joden">Joodse</a> en een onafhankelijke <a href="/wiki/Arabieren" title="Arabieren">Arabische</a> staat, met een aparte status voor <a href="/wiki/Jeruzalem" title="Jeruzalem">Jeruzalem</a>. Het verdelingsplan werd omarmd door <a href="/wiki/Jewish_Agency_for_Israel" title="Jewish Agency for Israel">Joodse leiders</a> maar afgewezen door de Arabieren, wat leidde tot de <a href="/wiki/Arabisch-Isra%C3%ABlische_Oorlog_van_1948" title="Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948">Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948</a>. Ondertussen werd in mei 1948 door de Joodse leiders een onafhankelijke staat Israël uitgeroepen. Een jaar later werd het land met Resolutie 273 van de <a href="/wiki/Algemene_Vergadering_van_de_Verenigde_Naties" title="Algemene Vergadering van de Verenigde Naties">Algemene Vergadering van de Verenigde Naties</a> lid van de <a href="/wiki/Verenigde_Naties" title="Verenigde Naties">Verenigde Naties</a>, waarbij het geacht werd onvoorwaardelijk de verplichtingen van het <a href="/wiki/Handvest_van_de_Verenigde_Naties" title="Handvest van de Verenigde Naties">Handvest van de Verenigde Naties</a> te accepteren.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Voorafgaand en sinds zijn oprichting in 1948 is de staat Israël verwikkeld in een <a href="/wiki/Arabisch-Isra%C3%ABlisch_conflict" title="Arabisch-Israëlisch conflict"> conflict</a> over het grondgebied van <a href="/wiki/Palestina_(regio)" title="Palestina (regio)">Palestina</a>. Na de <a href="/wiki/Arabisch-Isra%C3%ABlische_Oorlog_van_1948" title="Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948">Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948</a> veroverde Israël in 1967 tijdens de <a href="/wiki/Zesdaagse_Oorlog" title="Zesdaagse Oorlog">Zesdaagse Oorlog</a> het overige gebied van Palestina en worden sindsdien de <a href="/wiki/Westelijke_Jordaanoever" title="Westelijke Jordaanoever">Westelijke Jordaanoever</a>, <a href="/wiki/Oost-Jeruzalem" title="Oost-Jeruzalem">Oost-Jeruzalem</a>, de <a href="/wiki/Gazastrook" title="Gazastrook">Gazastrook</a> en de Syrische <a href="/wiki/Golanhoogvlakte" title="Golanhoogvlakte">Golanhoogten</a> <a href="/wiki/Door_Isra%C3%ABl_bezette_gebieden" title="Door Israël bezette gebieden">door Israël bezet</a>. In de <a href="/wiki/Jom_Kipoer-oorlog" title="Jom Kipoer-oorlog">Oktoberoorlog</a> van 1973 veroverde Israël nog meer gebieden. Dit alles leidde tot grote spanning met de <a href="/wiki/Palestijnse_volk" title="Palestijnse volk">Palestijnse bevolking</a>, wat tijdens de <a href="/wiki/Eerste_Intifada" class="mw-redirect" title="Eerste Intifada">Eerste</a> en <a href="/wiki/Tweede_Intifada" class="mw-redirect" title="Tweede Intifada">Tweede Intifada</a> tot uitbarsting kwam. </p><p>Israël is een <a href="/wiki/Representatieve_democratie" title="Representatieve democratie">representatieve democratie</a><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> met een parlementair stelsel, <a href="/wiki/Evenredige_vertegenwoordiging" title="Evenredige vertegenwoordiging">evenredige vertegenwoordiging</a> en <a href="/wiki/Algemeen_kiesrecht" title="Algemeen kiesrecht">algemeen kiesrecht</a>.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het verschil in behandeling van de bevolking in de door Israël bezette gebieden ten opzichte van Joodse inwoners van het land, wordt door de Verenigde Naties en het <a href="/wiki/Internationaal_gerechtshof" class="mw-redirect" title="Internationaal gerechtshof">Internationaal gerechtshof</a> echter als <a href="/wiki/Isra%C3%ABl_en_apartheid" title="Israël en apartheid">apartheid</a> benoemd.<sup id="cite_ref-news.un.org_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-news.un.org-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-ICJ_apartheid_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-ICJ_apartheid-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Israël was in 2024 het op een na meest ontwikkelde land in het Midden-Oosten.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het land scoort het hoogst in het Midden-Oosten wat betreft gemiddelde rijkdom per volwassene,<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> innovatie<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en economisch concurrentievermogen.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De levensverwachting behoorde in 2016 tot de hoogste in de wereld.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Israël is een hoogontwikkelde economie en lid van de <a href="/wiki/Organisatie_voor_Economische_Samenwerking_en_Ontwikkeling" title="Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling">OESO</a> en een groot aantal <a href="/wiki/Intergouvernementele_organisatie" title="Intergouvernementele organisatie">intergouvernementele organisaties</a>. Het land staat op de 29e plaats in de wereld qua nominaal bbp en op de 13e plaats wat betreft het bbp per hoofd van de bevolking.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Het werd vanaf 2022 gerangschikt als het 6e meest geavanceerde en technologische land ter wereld.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>Het is ook een van de rijkste landen in het Midden-Oosten en Azië, gemeten naar het bbp per hoofd van de bevolking.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Naam">Naam</h2></div> <p>De naam Israël betekent "Strijder met God" en is ontleend aan de <a href="/wiki/Hebreeuwse_Bijbel" title="Hebreeuwse Bijbel">Hebreeuwse Bijbel</a>. Deze naam wordt vermeld in <a href="/wiki/Genesis_(boek)" title="Genesis (boek)">Genesis</a> 32, waarin <a href="/wiki/Jakob_(aartsvader)" title="Jakob (aartsvader)">Jacob</a> de naam Israël krijgt na een worsteling bij de rivier de <a href="/wiki/Jabbok" class="mw-redirect" title="Jabbok">Jabbok</a>; vanaf hoofdstuk 34 wordt die naam gebruikt om de nakomelingen van Jakob, <a href="/wiki/Isra%C3%ABlieten" title="Israëlieten">Israëlieten</a>, mee aan te duiden. </p><p>In de dagen voorafgaande aan de oprichting van de staat Israël is er heftig gediscussieerd over welke naam de officiële naam van de nieuwe staat zou worden. Vanuit de opties <a href="/wiki/Palestina_(regio)" title="Palestina (regio)">Palestina</a>, <a href="/wiki/Zion" title="Zion">Zion</a> en Israël is uiteindelijk de oude Bijbelse variant gekozen. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis">Geschiedenis</h2></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Geschiedenis_van_Isra%C3%ABl" title="Geschiedenis van Israël">Geschiedenis van Israël</a> en <a href="/wiki/Arabisch-Isra%C3%ABlisch_conflict" title="Arabisch-Israëlisch conflict">Arabisch-Israëlisch conflict</a> voor de hoofdartikelen over dit onderwerp.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Declaration_of_State_of_Israel_1948_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Declaration_of_State_of_Israel_1948_2.jpg/260px-Declaration_of_State_of_Israel_1948_2.jpg" decoding="async" width="260" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b8/Declaration_of_State_of_Israel_1948_2.jpg 1.5x" data-file-width="381" data-file-height="430" /></a><figcaption><a href="/wiki/David_Ben-Gurion" title="David Ben-Gurion">David Ben-Gurion</a> kondigt de oprichting van de staat Israël aan op 14 mei 1948 onder een portret van <a href="/wiki/Theodor_Herzl" title="Theodor Herzl">Theodor Herzl</a>.</figcaption></figure> <p>Na de <a href="/wiki/Eerste_Wereldoorlog" title="Eerste Wereldoorlog">Eerste Wereldoorlog</a> werd het <a href="/wiki/Ottomaanse_Rijk" title="Ottomaanse Rijk">Ottomaanse Rijk</a> in 1920 gesplitst en kreeg het <a href="/wiki/Verenigd_Koninkrijk_van_Groot-Brittanni%C3%AB_en_Ierland" title="Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland">Verenigd Koninkrijk</a> het bestuur over <a href="/wiki/Palestina_(regio)" title="Palestina (regio)">Palestina</a>. In 1922 werd Palestina ten westen van de <a href="/wiki/Jordaan_(rivier)" title="Jordaan (rivier)">Jordaan</a> afgesplitst als Brits <a href="/wiki/Mandaatgebied_Palestina" title="Mandaatgebied Palestina">Mandaatgebied Palestina</a>, het gebied ten oosten van de Jordaan werd <a href="/wiki/Trans-Jordani%C3%AB" class="mw-redirect" title="Trans-Jordanië">Trans-Jordanië</a>. </p><p>Na de Tweede Wereldoorlog was <a href="/wiki/Verenigd_Koninkrijk" title="Verenigd Koninkrijk">Groot-Brittannië</a> erg verzwakt en mede vanwege de vele gewelddadige confrontaties tussen de Arabische en Joodse bevolkingsgroepen in het Mandaatgebied Palestina zagen de Britten zich genoodzaakt om het bestuur over Brits <a href="/wiki/Mandaatgebied_Palestina" title="Mandaatgebied Palestina">Mandaatgebied Palestina</a> te beëindigen. Hiervoor werd de datum van 15 mei 1948 vastgesteld. Een jaar daarvoor stelden de <a href="/wiki/Verenigde_Naties" title="Verenigde Naties">Verenigde Naties</a> een comité in, de UNSCOP, met de opdracht de toekomst van het Brits Mandaatgebied te onderzoeken en in kaart te brengen.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Op 3 september 1947 kwam de UNSCOP met een verslag, waarin het plan, <a href="/wiki/Resolutie_181_Algemene_Vergadering_Verenigde_Naties" title="Resolutie 181 Algemene Vergadering Verenigde Naties">Resolutie 181 Algemene Vergadering Verenigde Naties</a> was opgenomen om het Mandaatgebied Palestina te verdelen in een Arabische staat (42,9%), een Joodse staat (56,4%), en <a href="/wiki/Jeruzalem" title="Jeruzalem">Jeruzalem</a> (0,7%) onder internationaal bestuur. De grootste Joodse delegaties gingen hiermee akkoord, maar de Arabische delegaties weigerden een <a href="/wiki/Tweestatenoplossing" title="Tweestatenoplossing">tweestatenoplossing</a> omdat zij Palestina als een geheel wilden houden, en een in verhouding te klein deel kregen toegewezen.<sup id="cite_ref-benny_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-benny-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op 29 november 1947 nam de <a href="/wiki/Algemene_Vergadering_van_de_Verenigde_Naties" title="Algemene Vergadering van de Verenigde Naties">Algemene Vergadering van de Verenigde Naties</a> het verdelingsplan aan als <a href="/wiki/Resolutie_181_Algemene_Vergadering_Verenigde_Naties" title="Resolutie 181 Algemene Vergadering Verenigde Naties">resolutie 181</a>. Nadat bekend was geworden dat resolutie 181 niet geaccepteerd werd door de Arabische delegaties, brak er een burgeroorlog uit tussen Joodse en Palestijns-Arabische gemeenschappen in het Mandaatgebied, waarbij ook de Arabische buurlanden betrokken raakten. </p><p>Enkele uren voordat het Britse mandaat officieel afliep riep de Joodse gemeenschap onder leiding van <a href="/wiki/David_Ben-Gurion" title="David Ben-Gurion">David Ben-Gurion</a> op 14 mei 1948 de onafhankelijke staat Israël uit.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De burgeroorlog mondde uit in de <a href="/wiki/Arabisch-Isra%C3%ABlische_Oorlog_van_1948" title="Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948">Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948</a>. De troepen uit omringende Arabische landen vielen Palestina binnen en bevochten de Israëlische troepen. Het Israëlische leger wist de Arabische troepen te verslaan. In deze oorlog veroverde Israël 78% van het grondgebied, waaronder <a href="/wiki/West-Jeruzalem" title="West-Jeruzalem">West-Jeruzalem</a>, aanzienlijk meer dan in het <a href="/wiki/Resolutie_181_Algemene_Vergadering_Verenigde_Naties" title="Resolutie 181 Algemene Vergadering Verenigde Naties">UN Verdelingsplan</a> voor een Joodse staat was vastgelegd.<sup id="cite_ref-benny_20-1" class="reference"><a href="#cite_note-benny-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="1949-1956">1949-1956</h3></div> <p>In 1949 sloot Israël op het eiland <a href="/wiki/Rodos_(eiland)" class="mw-redirect" title="Rodos (eiland)">Rhodos</a> wapenstilstandsakkoorden met resp. <a href="/wiki/Koninkrijk_Egypte" title="Koninkrijk Egypte">Egypte</a>, <a href="/wiki/Libanon" title="Libanon">Libanon</a>, <a href="/wiki/Jordani%C3%AB" title="Jordanië">Jordanië</a>, en <a href="/wiki/Syri%C3%AB" title="Syrië">Syrië</a>.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De wapenstilstandsgrens tussen Israël en de Arabische legers werd bekend als de <a href="/wiki/Groene_Lijn_(grens)" title="Groene Lijn (grens)">Groene lijn</a>. In datzelfde jaar op 11 mei 1949 werd Israël toegelaten als lid van de <a href="/wiki/Verenigde_Naties" title="Verenigde Naties">Verenigde Naties</a>, nadat de Israëlische regering bij monde van haar minister van Buitenlandse Zaken <a href="/wiki/Moshe_Sharett" title="Moshe Sharett">Moshe Sharett</a> had toegezegd álle resoluties van de Verenigde Naties te zullen naleven, waaronder de <a href="/wiki/Implementatie" title="Implementatie">implementatie</a> van Resolutie 181 (VN-Verdelingsplan) en Resolutie 194 (recht op terugkeer van de vluchtelingen).<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Israël werd <a href="/wiki/Resolutie_194_Algemene_Vergadering_Verenigde_Naties" title="Resolutie 194 Algemene Vergadering Verenigde Naties">toegelaten als vredelievende staat</a>, die het <a href="/wiki/Handvest_van_de_Verenigde_Naties" title="Handvest van de Verenigde Naties">Handvest van de Verenigde Naties</a> en daaruit voortvloeiende verplichtingen had geaccepteerd. </p><p>Van alle kanten stroomden nu Joodse immigranten toe, die conform de Israëlische <a href="/wiki/Wet_op_de_Terugkeer" title="Wet op de Terugkeer">Wet op de Terugkeer</a> van 1950 moesten worden opgevangen. Zij werden o.a. ondergebracht in de huizen van de <a href="/wiki/Palestijnse_vluchtelingen" title="Palestijnse vluchtelingen">gevluchte of verjaagde</a> Palestijnse bewoners.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De eigendommen daarvan (huizen, landerijen enz.) werden met de Absentees Property Law (1950)<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Confiscatie" title="Confiscatie">geconfisqueerd</a> door de staat Israël. </p><p>De in Israël overgebleven Palestijnse minderheid zou tot in 1966 onder strikt militair bestuur blijven. Feitelijk waren zij rechteloos. Een tragisch voorbeeld daarvan is het <a href="/wiki/Bloedbad_van_Kafr_Qasim" title="Bloedbad van Kafr Qasim">Bloedbad van Kafr Qasim</a> van 1956. </p><p>In 1950 werd ook het plan opgesteld om water van het <a href="/wiki/Meer_van_Galilea" class="mw-redirect" title="Meer van Galilea">Meer van Galilea</a> naar andere delen van Israël, met name de <a href="/wiki/Negev" title="Negev">Negev</a>, te leiden door middel van de <a href="/w/index.php?title=National_Water_Carrier&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Water Carrier (de pagina bestaat niet)">National Water Carrier</a>,<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> wat noodzakelijk was vanwege de sterke bevolkingsaanwas en om de aan het <a href="/wiki/Joods_Nationaal_Fonds" title="Joods Nationaal Fonds">Joods Nationaal Fonds</a> in beheer gegeven landbouwgronden te irrigeren. (Water zou een belangrijke rol gaan spelen in de aanloop naar de <a href="/wiki/Zesdaagse_Oorlog" title="Zesdaagse Oorlog">Zesdaagse Oorlog</a>.) Nu kon de socialistische regering Ben Goerion zich geheel wijden aan de opbouw van haar 'Joodse staat'. De landbouw met het systeem van <a href="/wiki/Kibboets" title="Kibboets">kibboetsen</a> en <a href="/wiki/Moshav" class="mw-redirect" title="Moshav">moshavim</a> speelde daarbij een belangrijke rol. Bij de eerste gebeurde álles collectief: het opvoeden van de kinderen, werk, vrije tijd en bestuur. </p><p>Vanaf het begin werd Israël geconfronteerd met een economische <a href="/wiki/Boycot" title="Boycot">boycot</a> van Arabische landen.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Israël antwoordde hierop met een vierjarenplan om zelfvoorzienend te worden. In 1953 kwam er een kapitaalimpuls uit de VS en Europa.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De <a href="/wiki/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a> en de <a href="/wiki/Sovjet-Unie" title="Sovjet-Unie">Sovjet-Unie</a> hadden Israël vrijwel meteen erkend. Toen echter eerstgenoemden hun steun in oktober 1953 opschortten in verband met Israëls aanvallen op Arabische grensdorpen zocht Israël steun bij Frankrijk (en het Verenigd Koninkrijk), zoals zou blijken bij de <a href="/wiki/Suez-crisis" class="mw-redirect" title="Suez-crisis">Suez-crisis</a> van 1956.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="1956-1980">1956-1980</h3></div> <p>In 1956 brak de <a href="/wiki/Suezcrisis" title="Suezcrisis">Suezcrisis</a> uit, een oorlog tussen Israël, het <a href="/wiki/Verenigd_Koninkrijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verenigd Koninkrijk (hoofdbetekenis)">Verenigd Koninkrijk</a> en <a href="/wiki/Frankrijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Frankrijk (hoofdbetekenis)">Frankrijk</a> enerzijds, en <a href="/wiki/Egypte_(land)" title="Egypte (land)">Egypte</a> anderzijds. De Egyptische president <a href="/wiki/Nasser" title="Nasser">Nasser</a> had het in Egypte gelegen Suezkanaal <a href="/wiki/Nationalisatie" class="mw-redirect" title="Nationalisatie">genationaliseerd</a> en gaf geen doorgang aan Israëlische schepen. Israël veroverde in deze oorlog de <a href="/wiki/Sina%C3%AF_(schiereiland)" title="Sinaï (schiereiland)">Sinaï</a> om daardoor de scheepvaart via het <a href="/wiki/Suezkanaal" title="Suezkanaal">Suezkanaal</a> naar de havenstad <a href="/wiki/Eilat" title="Eilat">Eilat</a> weer mogelijk te maken. Bij de wapenstilstand van 1957 kreeg Israël een vrije doorvaart door het kanaal en werd er een VN-troepenmacht in de Sinaï gestationeerd. Het Israëlische leger trok zich deels terug uit de Sinaï en de <a href="/wiki/Gazastrook" title="Gazastrook">Gazastrook</a>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Israeli_tanks_advancing_on_the_Golan_Heights._June_1967._D327-098.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Israeli_tanks_advancing_on_the_Golan_Heights._June_1967._D327-098.jpg/260px-Israeli_tanks_advancing_on_the_Golan_Heights._June_1967._D327-098.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Israeli_tanks_advancing_on_the_Golan_Heights._June_1967._D327-098.jpg/390px-Israeli_tanks_advancing_on_the_Golan_Heights._June_1967._D327-098.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Israeli_tanks_advancing_on_the_Golan_Heights._June_1967._D327-098.jpg/520px-Israeli_tanks_advancing_on_the_Golan_Heights._June_1967._D327-098.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2048" /></a><figcaption>Israëlische tanks op de <a href="/wiki/Golanhoogten" class="mw-redirect" title="Golanhoogten">Golanhoogten</a> tijdens de <a href="/wiki/Zesdaagse_Oorlog" title="Zesdaagse Oorlog">Zesdaagse Oorlog</a>.</figcaption></figure> <p>In 1964 werd de <a href="/wiki/Palestijnse_Bevrijdingsorganisatie" title="Palestijnse Bevrijdingsorganisatie">Palestijnse Bevrijdingsorganisatie</a> (PLO) opgericht met als doel het 'bevrijden' van Palestina met de grenzen van het Britse <a href="/wiki/Mandaatgebied_Palestina" title="Mandaatgebied Palestina">Mandaatgebied Palestina</a>, zoals dat tot 1948 bestond. </p><p>In juni 1967 veroverde Israël de Gazastrook en het schiereiland Sinaï op Egypte, de <a href="/wiki/Westelijke_Jordaanoever" title="Westelijke Jordaanoever">Westelijke Jordaanoever</a> op <a href="/wiki/Jordani%C3%AB" title="Jordanië">Jordanië</a> en de <a href="/wiki/Golanhoogten" class="mw-redirect" title="Golanhoogten">Golanhoogten</a> op <a href="/wiki/Syri%C3%AB" title="Syrië">Syrië</a>. Veel <a href="/wiki/Palestijnen" class="mw-redirect" title="Palestijnen">Palestijnen</a> en Syriërs werden verdreven of vluchtten uit deze door Israël ingenomen gebieden, waardoor de geopolitieke situatie in deze gebieden veranderde. Door de verovering en <a href="/wiki/Bezetting_(militair)" title="Bezetting (militair)">bezetting</a> van de Westelijke Jordaanoever kwamen ongeveer miljoen Palestijnen onder Israëlische militaire controle, hetgeen sindsdien spanningen in die gebieden en in de Israëlische samenleving veroorzaakt. </p><p>Na deze <a href="/wiki/Zesdaagse_Oorlog" title="Zesdaagse Oorlog">Zesdaagse Oorlog</a> polariseerde de situatie in het Midden-Oosten verder. Israël begon met de bouw van Joodse <a href="/wiki/Isra%C3%ABlische_nederzetting" title="Israëlische nederzetting">nederzettingen</a> in de bezette gebieden waarop <a href="/wiki/Palestijnen" class="mw-redirect" title="Palestijnen">Palestijnen</a> aanvallen op Joodse doelen binnen en buiten Israël intensiveerden. Het kwam ook regelmatig tot schermutselingen tussen Israël en zijn buurlanden. Op Grote Verzoendag (<a href="/wiki/Jom_Kipoer" title="Jom Kipoer">Jom Kipoer</a>) in 1973, een van de belangrijkste godsdienstige dagen in de Joodse kalender, openden Egypte en Syrië een aanval op Israël. Israël was aanvankelijk verrast door de aanval, maar wist na enkele nederlagen de status quo van voor deze <a href="/wiki/Jom_Kipoeroorlog" class="mw-redirect" title="Jom Kipoeroorlog">oorlog</a> te herstellen. </p><p>In 1977 bracht <a href="/wiki/Anwar_Sadat" title="Anwar Sadat">Anwar Sadat</a>, de Egyptische president, een bezoek aan Israël en sprak in Jeruzalem het parlement de <a href="/wiki/Knesset" title="Knesset">Knesset</a> toe. Hiermee opende hij een weg voor hervatting van vredesgesprekken. In 1978 kwamen met bemiddeling van de <a href="/wiki/Verenigde_Staten_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verenigde Staten (hoofdbetekenis)">Verenigde Staten</a> onder leiding van <a href="/wiki/President_van_de_Verenigde_Staten" title="President van de Verenigde Staten">president</a> <a href="/wiki/Jimmy_Carter" title="Jimmy Carter">Jimmy Carter</a> de <a href="/wiki/Camp_Davidakkoorden" class="mw-redirect" title="Camp Davidakkoorden">Camp Davidakkoorden</a> tot stand. Een <a href="/wiki/Vredesverdrag" title="Vredesverdrag">vredesverdrag</a> tussen Egypte en Israël volgde, waarna Israël zich uit de Sinaï terugtrok. Op 26 maart 1979 werd de vrede getekend en was Egypte het eerste Arabische land dat Israël erkende. De vrede met Israël (en daarmee het doorbreken van de Arabische eenheid) had tot gevolg dat dit land tijdelijk geschorst werd uit de <a href="/wiki/Arabische_Liga" title="Arabische Liga">Arabische Liga</a>. Dit leidde indirect tot de moordaanslag op Sadat in 1981. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="1980-2000">1980-2000</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Bill_Clinton,_Yitzhak_Rabin,_Yasser_Arafat_at_the_White_House_1993-09-13.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Bill_Clinton%2C_Yitzhak_Rabin%2C_Yasser_Arafat_at_the_White_House_1993-09-13.jpg/260px-Bill_Clinton%2C_Yitzhak_Rabin%2C_Yasser_Arafat_at_the_White_House_1993-09-13.jpg" decoding="async" width="260" height="178" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Bill_Clinton%2C_Yitzhak_Rabin%2C_Yasser_Arafat_at_the_White_House_1993-09-13.jpg/390px-Bill_Clinton%2C_Yitzhak_Rabin%2C_Yasser_Arafat_at_the_White_House_1993-09-13.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Bill_Clinton%2C_Yitzhak_Rabin%2C_Yasser_Arafat_at_the_White_House_1993-09-13.jpg/520px-Bill_Clinton%2C_Yitzhak_Rabin%2C_Yasser_Arafat_at_the_White_House_1993-09-13.jpg 2x" data-file-width="602" data-file-height="411" /></a><figcaption><a href="/wiki/Yitzhak_Rabin" title="Yitzhak Rabin">Yitzhak Rabin</a>, <a href="/wiki/Bill_Clinton" title="Bill Clinton">Bill Clinton</a> en <a href="/wiki/Yasser_Arafat" title="Yasser Arafat">Yasser Arafat</a> tijdens de ondertekening van de <a href="/wiki/Oslo-akkoorden" title="Oslo-akkoorden">Oslo-akkoorden</a> in het Witte Huis op 13 september 1993: zowel Rabin als Arafat wonnen de <a href="/wiki/Nobelprijs_voor_de_Vrede" title="Nobelprijs voor de Vrede">Nobelprijs voor de Vrede</a>.</figcaption></figure> <p>In 1987 ontstond er in de bezette gebieden een opstand die tot in 1993 zou duren. Deze <a href="/wiki/Eerste_Intifada" class="mw-redirect" title="Eerste Intifada">Eerste Intifada</a> was een volksprotest tegen de Israëlische bezetting van de Westelijke Jordaanoever. Op 13 september 1993 werden in <a href="/wiki/Oslo" title="Oslo">Oslo</a> de <a href="/wiki/Oslo-akkoorden" title="Oslo-akkoorden">Oslo-akkoorden</a> gesloten. Hierbij werd de <a href="/wiki/Palestijnse_Bevrijdingsorganisatie" title="Palestijnse Bevrijdingsorganisatie">Palestijnse Bevrijdingsorganisatie</a> (PLO) met als vertegenwoordiger <a href="/wiki/Yasser_Arafat" title="Yasser Arafat">Yasser Arafat</a> door Israël erkend als wettige vertegenwoordiger van de Palestijnse belangen. Bovendien werd de <a href="/wiki/Palestijnse_Autoriteit" title="Palestijnse Autoriteit">Palestijnse Autoriteit</a> opgericht. De PLO erkende de staat Israël en beloofde het terrorisme tegen Israël te staken. <a href="/wiki/Yasser_Arafat" title="Yasser Arafat">Yasser Arafat</a>, <a href="/wiki/Yitzhak_Rabin" title="Yitzhak Rabin">Yitzhak Rabin</a> en <a href="/wiki/Shimon_Peres" title="Shimon Peres">Shimon Peres</a> ontvingen hiervoor in 1994 de <a href="/wiki/Nobelprijs_voor_de_Vrede" title="Nobelprijs voor de Vrede">Nobelprijs voor de Vrede</a>. </p><p>Met <a href="/wiki/Jordani%C3%AB" title="Jordanië">Jordanië</a> werd op 26 oktober 1994 een vredesverdrag gesloten, waarbij Israël door Jordanië werd erkend. Op 4 november 1995 werd premier Rabin tijdens een vredesmanifestatie in <a href="/wiki/Tel_Aviv" title="Tel Aviv">Tel Aviv</a> vermoord door een <a href="/wiki/Yigal_Amir" title="Yigal Amir">Joodse extremist</a>.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Na_2000">Na 2000</h3></div> <p>Na een periode van relatieve rust brak in het jaar 2000 een <a href="/wiki/Intifada" title="Intifada">Tweede Intifada</a> uit. Tussen 29 september 2000 tot en met 27 september 2006 werden in de bezette gebieden 3733 Palestijnen gedood, waaronder 767 kinderen, en binnen Israël werden 60 Palestijnen door Israëlische veiligheidstroepen gedood. Aan Israëlische kant vielen 697 doden in de <a href="/wiki/Door_Isra%C3%ABl_bezette_gebieden" title="Door Israël bezette gebieden">door Israël bezette gebieden</a>, en in Israël zelf door onder meer zelfmoordaanslagen van <a href="/wiki/Palestijnen" class="mw-redirect" title="Palestijnen">Palestijnen</a>. Palestijnen doodden 314 leden van de Israëlische veiligheidstroepen en<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> in oktober 2000<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> vond een aanval vanuit <a href="/wiki/Libanon" title="Libanon">Libanon</a> door <a href="/wiki/Hezbollah" title="Hezbollah">Hezbollah</a> plaats op een Israëlische grenspost en raketbeschietingen op Israëlische doelen. Het Israëlische leger voerde een vergeldingsaanval op Hezbollah waarbij ruim 1100 doden vielen. Het Libanese leger hield zich hierbij afzijdig.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In 2002 begon Israël met de bouw van de <a href="/wiki/Isra%C3%ABlische_Westoeverbarri%C3%A8re" title="Israëlische Westoeverbarrière">Israëlische Westoeverbarrière</a> (ook Israëlische Muur genoemd) langs en binnen de grenzen van de <a href="/wiki/Westelijke_Jordaanoever" title="Westelijke Jordaanoever">Westelijke Jordaanoever</a> en de <a href="/wiki/Gazastrook" title="Gazastrook">Gazastrook</a>. Die barrière bestaat uit 10 meter hoge betonnen muren, torens en controlepoortjes/checkpoints, wegen, hekken, prikkeldraad en greppels, van circa 620–760 km lang langs en buiten de <a href="/wiki/Groene_Lijn_(grens)" title="Groene Lijn (grens)">groene lijn</a>, de <a href="/wiki/Wapenstilstand" title="Wapenstilstand">wapenstilstandsgrens</a> van 1949 met <a href="/wiki/Jordani%C3%AB" title="Jordanië">Jordanië</a>. Die Groene Grenslijn is evenwel niet op Israëlische landkaarten aangegeven. Volgens de Israëlische minister van Volkshuisvesting is het vertrouwelijke militaire informatie die niet vrijgegeven kan worden vanwege de bezorgdheid dat het de internationale betrekkingen van de staat zou kunnen ondermijnen. Een verzoek daartoe valt onder de uitzonderingen in de 'Wet op de <a href="/wiki/Vrijheid_van_informatie" title="Vrijheid van informatie">Vrijheid van informatie</a>'(Freedom of Information Law)<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Het <a href="/wiki/Internationaal_Gerechtshof" title="Internationaal Gerechtshof">Internationaal Gerechtshof</a> (14 van de 15 rechters) oordeelde op 9 juli 2004 dat "deze muur" strijdig is met het <a href="/wiki/Internationaal_Recht" class="mw-redirect" title="Internationaal Recht">Internationaal Recht</a>. De <a href="/wiki/Algemene_Vergadering_van_de_Verenigde_Naties" title="Algemene Vergadering van de Verenigde Naties">Algemene Vergadering van de Verenigde Naties</a> volgde deze uitspraak en riep alle lidstaten op alles in hun vermogen te doen om deze uitspraak te doen eerbiedigen.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Ariel_Sharon" title="Ariel Sharon">Sharon</a> werd tot premier gekozen en zijn regering stelde dat de barrière de veiligheid van Israël zou vergroten. </p><p>In 2004 stemde de Knesset in met het plan van de regering-Sharon tot terugtrekking uit de Gazastrook en ontmanteling van de Joodse <a href="/wiki/Isra%C3%ABlische_nederzetting" title="Israëlische nederzetting">Israëlische nederzettingen</a> aldaar. Vooral vanuit <a href="/wiki/Orthodox_jodendom" title="Orthodox jodendom">orthodox-joodse</a> hoek bestond grote weerstand tegen het plan, dat in 2005 werd uitgevoerd. Tegelijkertijd werd evenwel een viertal Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever uitgebreid evenals de bouw van de Israëlische Muur. </p><p>In 2006 werden de verkiezingen in de <a href="/wiki/Palestijnse_gebieden" title="Palestijnse gebieden">Palestijnse gebieden</a> gewonnen door <a href="/wiki/Hamas" title="Hamas">Hamas</a>. Hierop volgde een economische en politieke boycot van de <a href="/wiki/Palestijnse_Autoriteit" title="Palestijnse Autoriteit">Palestijnse Autoriteit</a> door Israël, de VS en de EU die Hamas als een terroristische organisatie aanmerkten. Spoedig gevolgd door een vrijwel hermetische <a href="/wiki/Blokkade_(militaire_strategie)" title="Blokkade (militaire strategie)">blokkade</a> door Israël van de Gazastrook ter land (ten noorden en ten oosten) en door Egypte (in het zuiden), ter zee en in de lucht. </p><p>Op 19 juli 2018 werd door de Knesset met een krappe meerderheid van 62 tegen 55 stemmen een 14e basiswet, de '<a href="/wiki/Wet_op_de_Natiestaat" title="Wet op de Natiestaat">Wet op de Natiestaat</a>' (Nation-State Law), aangenomen die stelt dat Israël de natiestaat van het Joodse volk is en <a href="/wiki/Hebreeuws" title="Hebreeuws">Hebreeuws</a> de enige officiële taal. </p><p>Op 7 oktober 2023 vielen <a href="/wiki/Hamas" title="Hamas">Hamas</a>-strijders Zuid-Israël binnen. Ze gebruikten bulldozers en paragliders om langs grenshekken te komen. De aanval onder de codenaam <a href="/wiki/Operatie_Al-Aqsa-storm" class="mw-redirect" title="Operatie Al-Aqsa-storm">Operatie Al-Aqsa-storm</a> was gericht op burgers en voornamelijk civiele doelen, zoals de <a href="/wiki/Kibboets" title="Kibboets">kibboets</a>en. Daarbij werden ruim 700 Israëlische burgers op brute wijze afgeslacht en nog eens ruim 400 buitenlandse burgers en veiligheidstroepen vermoord. Tevens werden 250 burgers ontvoerd en gegijzeld. Daarmee is het de grootste terroristische aanval op Israël ooit en de eerste <a href="/wiki/Pogrom" title="Pogrom">Pogrom</a> sedert de <a href="/wiki/Holocaust" title="Holocaust">Holocaust</a>. </p><p>In reactie daarop vond een grootschalige mobilisatie in Israël plaats. Bombardementen op Gaza startten op 9 oktober. Na weken van inleidende tankbeschietingen volgde na de <a href="/wiki/Grote_Verzoendag" class="mw-redirect" title="Grote Verzoendag">Grote Verzoendag</a> (<a href="/wiki/Jom_Kipoer" title="Jom Kipoer">Jom Kipoer</a>), die viel op 25 oktober 2023, een volledige invasie door het Israëlisch leger (IDF) van Gaza. </p><p>Al vanaf 8 oktober waren er ook raketbeschietingen door <a href="/wiki/Hezbollah" title="Hezbollah">Hezbollah</a> in het Noorden van Israël met opvolgende gevechtshandelingen. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geografie">Geografie</h2></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Satellite_image_of_Israel_in_January_2003.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Satellite_image_of_Israel_in_January_2003.jpg/260px-Satellite_image_of_Israel_in_January_2003.jpg" decoding="async" width="260" height="619" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Satellite_image_of_Israel_in_January_2003.jpg/390px-Satellite_image_of_Israel_in_January_2003.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Satellite_image_of_Israel_in_January_2003.jpg/520px-Satellite_image_of_Israel_in_January_2003.jpg 2x" data-file-width="727" data-file-height="1731" /></a><figcaption>Satellietlandschap uit 2003, met daarin Israël en Palestina</figcaption></figure> <p>Het klimaat behoort tot het <a href="/wiki/Middellandse_Zeeklimaat" class="mw-redirect" title="Middellandse Zeeklimaat">Middellandse Zeeklimaat</a>: hete en droge zomers en natte zachte winters. In het centrum en noorden (grotere hoogte) en de kuststrook (invloed van de zee) van Israël is het klimaat meestal gematigd. Het zuiden is heet en droog. De meeste neerslag valt in de kustgebieden en het heuvelachtige centrum in de winter en het voorjaar. Incidenteel kan er sneeuw vallen in de hogere gedeelten zoals in Jeruzalem. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Machtesh_ramon_mitzpe_ramon_on_the_edge-by_avi-yotham-2010.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Machtesh_ramon_mitzpe_ramon_on_the_edge-by_avi-yotham-2010.jpg/260px-Machtesh_ramon_mitzpe_ramon_on_the_edge-by_avi-yotham-2010.jpg" decoding="async" width="260" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Machtesh_ramon_mitzpe_ramon_on_the_edge-by_avi-yotham-2010.jpg/390px-Machtesh_ramon_mitzpe_ramon_on_the_edge-by_avi-yotham-2010.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Machtesh_ramon_mitzpe_ramon_on_the_edge-by_avi-yotham-2010.jpg/520px-Machtesh_ramon_mitzpe_ramon_on_the_edge-by_avi-yotham-2010.jpg 2x" data-file-width="780" data-file-height="439" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Ramon-krater&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ramon-krater (de pagina bestaat niet)">Ramon-krater</a>, een uniek soort krater in de <a href="/wiki/Negev" title="Negev">Negevwoestijn</a></figcaption></figure> <p>Israël ligt tussen de geografische coördinaten: 31 30 N, 34 45 O. De grens heeft een lengte van in totaal 1006 km: met <a href="/wiki/Egypte_(land)" title="Egypte (land)">Egypte</a> 255 km, met de <a href="/wiki/Gazastrook" title="Gazastrook">Gazastrook</a> 51 km, met <a href="/wiki/Jordani%C3%AB" title="Jordanië">Jordanië</a> 238 km, met <a href="/wiki/Libanon" title="Libanon">Libanon</a> 79 km, met <a href="/wiki/Syri%C3%AB" title="Syrië">Syrië</a> 76 km en met de <a href="/wiki/Westelijke_Jordaanoever" title="Westelijke Jordaanoever">Westelijke Jordaanoever</a> 307 km. De kustlijn is 273 km lang. Israël maakt continentale aanspraken tot op de diepte van <a href="/w/index.php?title=Bodemexploitatie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bodemexploitatie (de pagina bestaat niet)">bodemexploitatie</a> en beschouwt 12 zeemijlen als zijn <a href="/wiki/Territoriale_wateren" title="Territoriale wateren">territoriale zee</a>. </p><p>Tot de geografische vormen rekent men onder meer de <a href="/wiki/Negev" title="Negev">Negevwoestijn</a> in het zuiden, de lage kustgebieden, een in het noorden gelegen gebergte en de <a href="/wiki/Jordaan_(rivier)" title="Jordaan (rivier)">Jordaanvallei</a>. Het laagste punt is de <a href="/wiki/Dode_Zee" title="Dode Zee">Dode Zee</a> (-421 m) en het hoogste de <a href="/wiki/Meronberg" title="Meronberg">Meronberg</a> op 1208 m. Het landgebruik is als volgt: vruchtbaar: 17%; In gebruik voor landbouw: 4%; In gebruik voor veeteelt: 7%; Bossen en bosgronden: 6%; anders: 66% (1993). Het geïrrigeerd land beslaat een oppervlakte van 1800 km² (1993). Op 22 maart 2008 maakte het Israëlische waterschap in een rapport bekend dat de ergste watercrisis in tien jaar dreigde te ontstaan. Oorzaken die genoemd werden waren waterverbruik, vervuilde waterbronnen en veel groenverlies.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook de <a href="/wiki/Lijst_van_Isra%C3%ABlische_steden" class="mw-redirect" title="Lijst van Israëlische steden">lijst van Israëlische steden</a> en de <a href="/wiki/Lijst_van_Isra%C3%ABlische_plaatsen" title="Lijst van Israëlische plaatsen">lijst van Israëlische plaatsen</a></i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Milieu">Milieu</h3></div> <p>De voornaamste vraagstukken op <a href="/wiki/Milieu" title="Milieu">milieugebied</a>, beperkte natuurlijke <a href="/wiki/Zoetwater" title="Zoetwater">zoetwaterbronnen</a> en dito landbouwgrond, vergen serieuze maatregelen en leggen beperkingen op. Andere vraagstukken zijn <a href="/wiki/Woestijn" title="Woestijn">woestijnvorming</a>, luchtvervuiling door de uitstoot van schadelijke stoffen, industrie en verkeer, grondwatervervuiling door industrieel en huishoudelijk <a href="/wiki/Afval_(vuilnis)" title="Afval (vuilnis)">afval</a>, chemische <a href="/wiki/Meststof" title="Meststof">meststoffen</a> en <a href="/wiki/Chemisch_bestrijdingsmiddel" title="Chemisch bestrijdingsmiddel">pesticiden</a>. <a href="/wiki/Zandstorm" title="Zandstorm">Zandstormen</a> kunnen er tijdens voorjaar en zomer voorkomen. </p><p>Israël neemt deel aan verdragen ten aanzien van: <a href="/wiki/Biodiversiteit" title="Biodiversiteit">biodiversiteit</a>, <a href="/wiki/Opwarming_van_de_Aarde" title="Opwarming van de Aarde">klimaatverandering</a>, woestijnvorming, <a href="/wiki/Bedreigde_soort" title="Bedreigde soort">bedreigde diersoorten</a>, <a href="/wiki/Gevaarlijk_afval" title="Gevaarlijk afval">gevaarlijke afvalstoffen</a>, <a href="/wiki/Nucleaire_test" class="mw-redirect" title="Nucleaire test">nucleaire teststop</a>, bescherming <a href="/wiki/Ozonlaag" title="Ozonlaag">ozonlaag</a>, <a href="/wiki/Aardolie" title="Aardolie">olielozingen</a> op zee en draslanden. Voorts heeft het het <a href="/wiki/Kyoto-protocol" title="Kyoto-protocol">Kyoto-protocol</a> ondertekend (maar niet geratificeerd), en het Protocol tot conservering van het leven in zee. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bevolking">Bevolking</h2></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Aliyah_1948-2015.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Aliyah_1948-2015.png/260px-Aliyah_1948-2015.png" decoding="async" width="260" height="103" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Aliyah_1948-2015.png/390px-Aliyah_1948-2015.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Aliyah_1948-2015.png/520px-Aliyah_1948-2015.png 2x" data-file-width="1617" data-file-height="642" /></a><figcaption>Immigratie naar Israël piekte eind jaren 40 en begin jaren 90.</figcaption></figure> <p>Tijdens de oprichting van de staat Israël bedroeg de Joodse populatie 650.000 mensen. Dat aantal kwam mede tot stand dankzij de komst van 480.000 legale en illegale Joodse immigranten in het Britse <a href="/wiki/Mandaatgebied_Palestina" title="Mandaatgebied Palestina">Mandaatgebied Palestina</a>.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Daartoe behoorden onder anderen Joden die sinds 1933 <a href="/wiki/Nazi-Duitsland" title="Nazi-Duitsland">nazi-Duitsland</a> waren ontvlucht. In de jaren 1948-1951 kwamen 723.090 Joden naar Israël, van wie ruim de helft afkomstig was uit de Arabische wereld en de anderen voornamelijk uit Oost-Europa.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In de jaren 1990-2005 immigreerden 1.002.400 Joden naar Israël, van wie 908.400 uit de voormalige <a href="/wiki/Sovjet-Unie" title="Sovjet-Unie">Sovjet-Unie</a>. Uit <a href="/wiki/Ethiopi%C3%AB" title="Ethiopië">Ethiopië</a> immigreerden tot 2005 94.700 Joden naar Israël, van wie sinds 1990 49.700. </p><p>Vrouwen vormen met 50,5% een kleine meerderheid van de bevolking. De <a href="/wiki/Mediaan_(statistiek)" title="Mediaan (statistiek)">mediane</a> leeftijd is 28,2 jaar. 92% van de bevolking woont in steden of stedelijke plaatsen en 8% in dorpen. Minder dan 2% woont in een <a href="/wiki/Kibboets" title="Kibboets">kibboets</a> (in 1948 was dat nog 6%). De jaarlijks bevolkingsgroei is 1,8%, voornamelijk (88%) door natuurlijke groei, de rest door een positieve immigratiebalans.<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 02 januari 2017 een bronvermelding gewenst. Motivering: cijfers voor deze getallen?">[bron?]</span></a></sup> </p><p>Eind 2019 was het bevolkingsaantal van Israël 9.136.000.<sup id="cite_ref-cbspop_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-cbspop-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Daarbij is meegeteld: <a href="/wiki/Oost-Jeruzalem" title="Oost-Jeruzalem">Oost-Jeruzalem</a> (met zijn <a href="/wiki/Palestijnen" class="mw-redirect" title="Palestijnen">Palestijnse</a> inwoners) dat na 1967 door Israël <a href="/wiki/Annexatie" title="Annexatie">geannexeerd</a> is, en 20.500 Israëlische kolonisten in het geannexeerde Syrische gebied van de <a href="/wiki/Golanhoogten" class="mw-redirect" title="Golanhoogten">Golanhoogten</a> (beide annexaties zijn illegaal volgens de VN <a href="/wiki/Resolutie_2334_Veiligheidsraad_Verenigde_Naties" title="Resolutie 2334 Veiligheidsraad Verenigde Naties">Resolutie 2334 Veiligheidsraad Verenigde Naties</a> van 23 december 2016). In 2018 woonden 448.672 inwoners in de Israëlische nederzettingen.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Deze inwoners zijn ook opgenomen in de Israëlische bevolkingscijfers. </p><p>Israël is dankzij de Joodse immigratie<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> in de loop van de jaren het enige land ter wereld met een <a href="/wiki/Joden" title="Joden">Joodse</a> bevolkingsmeerderheid.<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bevolkingsgroepen">Bevolkingsgroepen</h3></div> <p>De voornaamste <a href="/wiki/Etnische_groep" class="mw-redirect" title="Etnische groep">bevolkingsgroepen</a> zijn: </p> <ul><li>de <a href="/wiki/Joden" title="Joden">Joden</a> (74%).<sup id="cite_ref-cbspop_40-1" class="reference"><a href="#cite_note-cbspop-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De meerderheid van hen (75%) is na 1948 in Israël geboren (anno 2017).<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De Joodse bevolking leeft verspreid door het hele land, met grote concentraties in de steden zoals <a href="/wiki/Tel_Aviv" title="Tel Aviv">Tel Aviv</a>, in en rond het westelijke deel van <a href="/wiki/Jeruzalem" title="Jeruzalem">Jeruzalem</a>, langs de kusten en in de valleien van <a href="/wiki/Galilea_(streek)" title="Galilea (streek)">Galilea</a>.</li> <li>de <a href="/wiki/Palestijnen" class="mw-redirect" title="Palestijnen">Palestijnen</a>, van wie in 2006 de meerderheid in Israël geboren was.<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 07 juni 2020 een bronvermelding gewenst.">[bron?]</span></a></sup> Als <a href="/wiki/Arabische_Isra%C3%ABli%C3%ABrs" title="Arabische Israëliërs">Palestijnse Israëliërs</a> vormen zij 21%.<sup id="cite_ref-cbspop_40-2" class="reference"><a href="#cite_note-cbspop-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> van de bevolking, en wonen voornamelijk in steden in Galilea en langs de <a href="/wiki/Groene_Lijn_(grens)" title="Groene Lijn (grens)">Groene Lijn</a>, in de <a href="/wiki/Driehoek_(Isra%C3%ABl)" title="Driehoek (Israël)">Driehoek</a>. Zij hebben evenwel niet dezelfde rechten als de Joodse Israëliërs.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De <a href="/wiki/Bedoe%C3%AFenen_in_Isra%C3%ABl" class="mw-redirect" title="Bedoeïenen in Israël">Bedoeïenen</a> behoren ook tot deze bevolkingsgroep.</li> <li>andere kleine gemeenschappen, zoals <a href="/wiki/Druzen" title="Druzen">Druzen</a>, <a href="/wiki/Adygee%C3%ABrs_(algemeen)" title="Adygeeërs (algemeen)">Tsjerkessen</a>, <a href="/wiki/Armeni%C3%AB" title="Armenië">Armeniërs</a> en <a href="/wiki/Aramee%C3%ABrs" title="Arameeërs">Arameeërs</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Religie">Religie</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Westernwall2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Westernwall2.jpg/260px-Westernwall2.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Westernwall2.jpg/390px-Westernwall2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Westernwall2.jpg/520px-Westernwall2.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>De <a href="/wiki/Rotskoepel" title="Rotskoepel">Rotskoepel</a> en de <a href="/wiki/Westmuur" title="Westmuur">Westmuur</a> in Jeruzalem</figcaption></figure> <p>Van de Joodse bevolking is circa een derde religieus en twee derde seculier, waarvan een groot deel wel 'traditioneel' is, wat duidt op een sterke affiniteit met <a href="/wiki/Orthodox_jodendom" title="Orthodox jodendom">Orthodox jodendom</a> zonder een volledig religieus leven te leiden. In totaal: 10% <a href="/wiki/Charedisch_jodendom" title="Charedisch jodendom">charedisch jodendom</a>, 10% religieus (<a href="/wiki/Modern-orthodox_jodendom" title="Modern-orthodox jodendom">modern-orthodox jodendom</a>/<a href="/wiki/Religieus_zionisme" title="Religieus zionisme">religieus zionisme</a>), 14% religieus-traditioneel, 22% niet-religieus traditioneel, 22% seculier.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Van de niet-joodse bevolking is 16,6% <a href="/wiki/Moslim" title="Moslim">moslim</a>, 2,1% <a href="/wiki/Christendom" title="Christendom">christen</a> en de <a href="/wiki/Druzen" title="Druzen">Druzen</a> vormen 1,7% van de bevolking. Belangrijke Palestijns-Arabische concentraties bevinden zich in plaatsen in het oosten van de <a href="/wiki/Sharon_(Isra%C3%ABl)" class="mw-redirect" title="Sharon (Israël)">Sharonstreek</a>, langs <a href="/w/index.php?title=Wadi_Ara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wadi Ara (de pagina bestaat niet)">Wadi Ara</a>, in Centraal-Galilea, in Oost-Jeruzalem en in <a href="/wiki/Bedoe%C3%AFenen_in_Isra%C3%ABl" class="mw-redirect" title="Bedoeïenen in Israël">Bedoeïenen</a> dorpen in de noordelijke <a href="/wiki/Negev" title="Negev">Negev</a>. Daarnaast zijn er minderheidsgodsdiensten, zoals <a href="/wiki/Bahai" title="Bahai">bahá'ís</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Onderwijs">Onderwijs</h3></div> <p>Israël kent vier schooltypes:<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>Seculiere <a href="/wiki/Overheidsschool" title="Overheidsschool">staatsscholen</a> met een staats<a href="/wiki/Curriculum" title="Curriculum">curriculum</a> in het <a href="/wiki/Hebreeuws" title="Hebreeuws">Hebreeuws</a>. Hoewel <a href="/wiki/Secularisme" title="Secularisme">seculier</a> zijn er wel <a href="/wiki/Joodse_studies" class="mw-redirect" title="Joodse studies">joodse studies</a>.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In principe worden deze onderwerpen 'neutraal' behandeld, maar critici zeggen dat dat in de praktijk vaak niet zo blijkt te zijn.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op de landkaart van Israël bijvoorbeeld worden de grenzen met de landen waarvan Israël delen <a href="/wiki/Door_Isra%C3%ABl_bezette_gebieden" title="Door Israël bezette gebieden">bezet</a> houdt niet weergegeven.<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/Jesjiva" title="Jesjiva">Yeshiva</a>-scholen hebben een gelijkaardig curriculum maar aangevuld met <a href="/wiki/Torah" class="mw-redirect" title="Torah">Torah</a>- studies.</li> <li>Onafhankelijke religieuze scholen, die bijna alleen een religieuze <a href="/wiki/Opvoeding" title="Opvoeding">opvoeding</a> geven. Vooral voor <a href="/wiki/Jodendom" title="Jodendom">ultraorthodoxe</a> kinderen.</li> <li>Arabische seculiere scholen met onderwijs in het <a href="/wiki/Arabisch" title="Arabisch">Arabisch</a>.<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/Privaatonderwijs" title="Privaatonderwijs">Private scholen</a>, ook democratische scholen genoemd, met eigen doelgroepen of gekoppeld aan een buitenlands curriculum bijvoorbeeld Amerikaanse scholen.</li></ul> <p>Voor de toegang tot de universiteiten zijn er de <i>bagrut</i>-toegangsexamens. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Talen">Talen</h3></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Talen_in_Isra%C3%ABl" title="Talen in Israël">Talen in Israël</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>De meest voorkomende talen in Israël zijn <a href="/wiki/Hebreeuws" title="Hebreeuws">Hebreeuws</a> en <a href="/wiki/Arabisch" title="Arabisch">Arabisch</a>. Het klassiek Hebreeuws was eeuwenlang een dode taal, maar werd in de negentiende eeuw weer tot leven geroepen en gemoderniseerd. <a href="/wiki/Russisch" title="Russisch">Russisch</a> is de derde meest gesproken taal, andere talen worden slechts door kleine groepen gesproken. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Politiek_en_bestuur">Politiek en bestuur</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Staatsinrichting">Staatsinrichting</h3></div> <p>Israël is een <a href="/wiki/Eenheidsstaat" title="Eenheidsstaat">unitaire</a> <a href="/wiki/Republiek" title="Republiek">republiek</a> en een <a href="/wiki/Parlementair_systeem" title="Parlementair systeem">parlementaire democratie</a>. Israël heeft geen <a href="/wiki/Grondwet" title="Grondwet">grondwet</a>. In de onafhankelijkheidsverklaring uit 1948 stond dat de Israëlische staat binnen enkele maanden een grondwet moest voltooien, maar dat is tot op heden niet gebeurd.<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Wel zijn er intussen 14 zogenaamde <a href="/w/index.php?title=Basiswetten&action=edit&redlink=1" class="new" title="Basiswetten (de pagina bestaat niet)">basiswetten</a> aangenomen, die als hoofdstukken in een eventuele grondwet kunnen dienen en een speciale status genieten tussen de wetten. Het <a href="/wiki/Hooggerechtshof_van_Isra%C3%ABl" title="Hooggerechtshof van Israël">hooggerechtshof</a> gebruikt deze wetten om andere door het parlement aangenomen wetten te toetsen, als er een procedure inzake de geldigheid van een wet aanhangig wordt gemaakt. Ook is er een commissie in het leven geroepen die zich bezighoudt met het opstellen van een grondwet, en een voorstel voor de Knesset moet voorbereiden. </p><p>Israël ziet zichzelf als een staat van het Joodse volk voor het Joodse volk: een Joodse staat. Dat blijkt al direct uit de tekst van de "Verklaring van de Vestiging van de Staat Israël" uit 1948. </p><p>Er bestaat een Israëlisch staatsburgerschap, geen Israëlische nationaliteit. Daarover is juridisch strijd gevoerd, maar deze werd beslecht door een uitspraak van het Israëlisch hooggerechtshof in oktober 2015.<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De voorzitter van het Hooggerechtshof stelde dat er geen bewijs geleverd was voor het bestaan van een Israëlische etnische nationaliteit. Er zijn meer dan 130 nationaliteiten en/of <a href="/wiki/Etniciteit" title="Etniciteit">etniciteiten</a> in Israël. De Joodse komt het meest voor, gevolgd door de Arabische. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Knesset_in_Jerusalem_Israel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Knesset_in_Jerusalem_Israel.jpg/260px-Knesset_in_Jerusalem_Israel.jpg" decoding="async" width="260" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Knesset_in_Jerusalem_Israel.jpg/390px-Knesset_in_Jerusalem_Israel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Knesset_in_Jerusalem_Israel.jpg/520px-Knesset_in_Jerusalem_Israel.jpg 2x" data-file-width="4235" data-file-height="2613" /></a><figcaption>De <a href="/wiki/Knesset" title="Knesset">Knesset</a> in <a href="/wiki/Jeruzalem" title="Jeruzalem">Jeruzalem</a> is het Israëlische <a href="/wiki/Parlement" title="Parlement">parlement</a></figcaption></figure> <p>Het <a href="/wiki/Staatshoofd" title="Staatshoofd">staatshoofd</a>, de <a href="/wiki/President_van_Isra%C3%ABl" class="mw-redirect" title="President van Israël">president</a>, wordt gekozen door het parlement voor een termijn van zeven jaar. De huidige president is <a href="/wiki/Yitzhak_Herzog" title="Yitzhak Herzog">Yitzhak Herzog</a> (sinds 2021). De president heeft beperkte bevoegdheden; een hiervan is het aanstellen van de kabinetsformateur. Na parlementsverkiezingen kiest deze de persoon die de beste kansen heeft een kabinet te vormen die het vertrouwen van de meerderheid van het parlement krijgt. Sinds 29 december 2022 is <a href="/wiki/Benjamin_Netanyahu" title="Benjamin Netanyahu">Benjamin Netanyahu</a> <a href="/wiki/Lijst_van_premiers_van_Isra%C3%ABl" title="Lijst van premiers van Israël">minister-president</a>, als leider van het <a href="/wiki/37e_regering_van_Isra%C3%ABl" title="37e regering van Israël">kabinet–Netanyahu VI</a>. </p><p>De wetgevende macht of het parlement is de <a href="/wiki/Knesset" title="Knesset">Knesset</a>, die 120 leden telt. De Knesset wordt verkozen in algemene verkiezingen, waarin alle staatsburgers in Israël vanaf achttien jaar het kiesrecht genieten (inclusief personen die in ziekenhuizen, <a href="/wiki/Gevangenis" title="Gevangenis">penitentiaire</a> en psychiatrische instellingen verblijven). Buiten Israël kunnen alleen personen stemmen die op een officiële missie zijn. </p><p>Verkiezingen voor de Knesset worden ten minste iedere vier jaar gehouden, maar kunnen ook vervroegd worden als de Knesset dit beslist. Zetels worden verdeeld naar <a href="/wiki/Evenredige_vertegenwoordiging" title="Evenredige vertegenwoordiging">evenredigheid</a> met het totaal aantal stemmen behaald door de <a href="/wiki/Lijst_van_politieke_partijen_in_Isra%C3%ABl" title="Lijst van politieke partijen in Israël">politieke partijen</a>, die aan een minimum van 3,25% van de stemmen voldoen (gelijk aan vier volwaardige zetels). Op <a href="/wiki/Isra%C3%ABlische_parlementsverkiezingen_2022" title="Israëlische parlementsverkiezingen 2022">1 november 2022 zijn er nieuwe verkiezingen</a> geweest, ditmaal voor de <a href="/w/index.php?title=25e_Knesset&action=edit&redlink=1" class="new" title="25e Knesset (de pagina bestaat niet)">25e Knesset</a>. De partijen zijn daarbij in drie blokken uiteengevallen: een religieus-rechts blok onder leiding van <a href="/wiki/Benjamin_Netanyahu" title="Benjamin Netanyahu">Netanyahu</a>'s <a href="/wiki/Likoed" title="Likoed">Likoed</a>, die overtuigend heeft gewonnen (beschikt over 64 zetels), een centrum-links blok onder <a href="/wiki/Yair_Lapid" title="Yair Lapid">Lapid</a>'s <a href="/wiki/Yesh_Atid" title="Yesh Atid">Yesh Atid</a> (beschikt over 46 zetels) en een <a href="/wiki/Arabische_Isra%C3%ABli%C3%ABrs" title="Arabische Israëliërs">Arabisch</a> blok (beschikt over 10 zetels), dat tegen het centrum-linkse blok aanleunt. De nieuwe Knesset is op 15 november ingezworen. Netanyahu is eind 2022 met een nieuw kabinet aangetreden, zijn zesde. </p><p>Er is een ongeschreven regel dat Palestijnse partijen uitgesloten zijn van deelname aan een kabinet. Palestijnse parlementsleden wordt het spreken in de Knesset soms onmogelijk gemaakt zodra ze kritiek hebben op het kabinet.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In februari 2016 sprak toenmalig premier Netanyahu zich uit voor wetgeving die het mogelijk maakt om parlementsleden te diskwalificeren die medeleven betuigen aan nabestaanden van Palestijnen die gedood zijn bij aanvallen op Israëliërs.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In de jaren negentig werden naast de parlementsverkiezingen ook directe verkiezingen voor het premierschap gehouden. Dat gaf de kiezer meer macht en was bedoeld om de positie van de premier te versterken. Omdat men vaker de algemene belangen in de stem voor premier bevredigd zag, werkte het systeem ongunstig voor de grote politieke partijen en gunstig voor de kleine partijen. Hoewel de premier meer zeggenschap over zijn ministers kreeg, moest hij juist macht inleveren tegenover het parlement en werden de kabinetten minder stabiel. Uiteindelijk is men van dit systeem afgestapt. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Relatie_tussen_godsdienst_en_staat">Relatie tussen godsdienst en staat</h3></div> <p>Israël heeft geen volledige <a href="/wiki/Scheiding_van_kerk_en_staat" title="Scheiding van kerk en staat">scheiding van godsdienst en staat</a>.<sup id="cite_ref-:0_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De ultraorthodoxe bevolkingsgroep (<a href="/wiki/Charedisch_jodendom" title="Charedisch jodendom">charedim</a>) heeft, hoewel zij slechts 10 procent van de bevolking uitmaakt, veel invloed. Deze groep stond oorspronkelijk zelfs niet achter de oprichting van de Joodse staat in 1948. Daarom heeft de eerste premier van Israël <a href="/wiki/David_Ben_Gurion" class="mw-redirect" title="David Ben Gurion">David Ben Gurion</a> een aantal concessies gedaan. Seculiere Joden nemen het <a href="/wiki/Ben_Gurion" class="mw-redirect" title="Ben Gurion">Ben Goerion</a> met terugwerkende kracht kwalijk dat hij niet gezorgd heeft voor een scheiding van godsdienst en staat.<sup id="cite_ref-:0_56-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Grondwet">Grondwet</h4></div> <p>Het land heeft geen grondwet omdat de ultraorthodoxe groep stelt dat de wetten van God de grondwet vormen. In de basiswetten is alleen opgenomen dat Israël een democratisch land is. Toenmalig minister-president Netanyahu gaf in 2015 aan dat hij in de wet wilde vastleggen dat de Staat Israël de <a href="/wiki/Natiestaat" title="Natiestaat">natiestaat</a> van het Joodse volk zal zijn, waarmee de scheiding tussen godsdienst en staat verder verminderd wordt.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Koosjer">Koosjer</h4></div> <p>Israël verbood tot 1993 de import van niet-koosjer vlees en aan <a href="/wiki/Kasjroet" title="Kasjroet">koosjere</a> restaurants worden de zeer strikte orthodoxe regels opgelegd.<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Er zijn echter ook niet-koosjere restaurants die op zaterdag open zijn<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en varkensvlees serveren (verboden volgens zowel de Thora als de Koran).<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Aan het leger en vele andere staatsinstellingen worden de joodse spijswetten opgelegd. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Sjabbat">Sjabbat</h4></div> <p>Israël kent geen openbaar vervoer op de <a href="/wiki/Sjabbat" title="Sjabbat">sjabbat</a>. Afhankelijk van de locatie kunnen nog sterkere beperkingen gelden zoals het afsluiten van ultraorthodoxe wijken voor auto's. In de christelijke wijken en islamistische wijken worden de specifieke rustdagen, respectievelijk zondag en vrijdag gerespecteerd en is op zaterdag meer mogelijk.<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Huwelijk_en_scheiding">Huwelijk en scheiding</h4></div> <p>Israël kende tot 2010 geen <a href="/wiki/Burgerlijk_huwelijk" title="Burgerlijk huwelijk">burgerlijk huwelijk</a> en sindsdien maar in beperkte gevallen, namelijk alleen indien beide partners niet geregistreerd staan als behorende tot een erkende geloofsgemeenschap.<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Joodse huwelijken in Israël worden, evenals echtscheidingen, alleen erkend indien deze worden gesloten of beëindigd door de bevoegde religieuze overheden overeenkomstig de <a href="/wiki/Modern-orthodox_jodendom" title="Modern-orthodox jodendom">Joodse wetten</a>.<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Voor de joden mag alleen een orthodoxe <a href="/wiki/Rabbijn" title="Rabbijn">rabbijn</a> een huwelijk sluiten. In de praktijk zijn er wel huwelijken tussen mensen van verschillend geloof (bijvoorbeeld tussen een Jood en een Arabier), maar dat kan tot protesten vanuit de orthodoxie leiden.<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook gaan liberale Israëliërs wel naar het buitenland om hun formeel huwelijk te sluiten.<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Huwelijken uitgevoerd in het buitenland worden door de staat wel erkend. Er wordt ook op afstand vanuit Israël via een videoverbinding in de Amerikaanse staat <a href="/wiki/Utah" title="Utah">Utah</a> getrouwd. Een Israëlische rechter heeft bepaald dat zo'n huwelijk ook erkend moet worden.<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Voor joodse vrouwen is het erg problematisch om te kunnen scheiden.<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Bevolkingsgroepen_2">Bevolkingsgroepen</h4></div> <p>Hoewel de overheid officieel seculier is worden de joden op allerlei manieren bevoordeeld. Zo worden in gebieden bestemd voor Joden (Jeruzalem) bouwvergunningen alleen verleend voor Joden en worden bouwvergunningen geweigerd en gronden onteigend van Palestijnen.<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook worden Palestijnen zonder enig proces in <a href="/wiki/Administratieve_detentie" title="Administratieve detentie">administratieve detentie</a> genomen of naar elders verbannen.<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Palestijnen die uit oorspronkelijk Arabische wijken zijn gevlucht naar het buitenland mogen bijna nooit terugkeren.<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bij de <a href="/wiki/Isra%C3%ABlisch_defensieleger" title="Israëlisch defensieleger">militaire dienstplicht</a> wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende bevolkingsgroepen op grond van hun religie. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bestuurlijke_indeling">Bestuurlijke indeling</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Map_of_Israel,_neighbours_and_occupied_territories.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Map_of_Israel%2C_neighbours_and_occupied_territories.svg/260px-Map_of_Israel%2C_neighbours_and_occupied_territories.svg.png" decoding="async" width="260" height="335" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Map_of_Israel%2C_neighbours_and_occupied_territories.svg/390px-Map_of_Israel%2C_neighbours_and_occupied_territories.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Map_of_Israel%2C_neighbours_and_occupied_territories.svg/520px-Map_of_Israel%2C_neighbours_and_occupied_territories.svg.png 2x" data-file-width="559" data-file-height="721" /></a><figcaption>Israël en de <a href="/wiki/Door_Israel_bezette_gebieden" class="mw-redirect" title="Door Israel bezette gebieden">door Israel bezette gebieden</a>.</figcaption></figure> <p>Israël kent geen eenduidige regionale indeling, hoewel de zes districten van het ministerie van binnenlandse zaken bindend zijn voor o.a. planologie en statistieken. Regionale zaken worden door de regering en de gemeenten geregeld. </p><p>De districten (מָחוֹז, <i>mechoz</i>, mv. <i>mechozot</i>) zijn: </p> <ul><li><a href="/wiki/Jeruzalem_(district)" title="Jeruzalem (district)">Jeruzalem</a> (<i>Jeroesjalajiem</i>), hoofdstad <a href="/wiki/Jeruzalem" title="Jeruzalem">Jeruzalem</a></li> <li><a href="/wiki/Noord_(Isra%C3%ABl)" title="Noord (Israël)">Noord</a> (<i>Tsafon</i>), hoofdstad <a href="/wiki/Nazareth_(Isra%C3%ABl)" title="Nazareth (Israël)">Nazareth</a></li> <li><a href="/wiki/Haifa_(district)" title="Haifa (district)">Haifa</a> (<i>Chefa</i>), hoofdstad <a href="/wiki/Haifa" title="Haifa">Haifa</a></li> <li><a href="/wiki/Centrum_(Isra%C3%ABl)" title="Centrum (Israël)">Centrum</a> (<i>Merkaz</i>), hoofdstad <a href="/wiki/Ramla" title="Ramla">Ramla</a></li> <li><a href="/wiki/Tel_Aviv_(district)" title="Tel Aviv (district)">Tel Aviv</a> (<i>Tel Aviv</i>), hoofdstad <a href="/wiki/Tel_Aviv" title="Tel Aviv">Tel Aviv</a></li> <li><a href="/wiki/Zuid_(Isra%C3%ABl)" title="Zuid (Israël)">Zuid</a> (<i>Darom</i>), hoofdstad <a href="/wiki/Be%C3%ABr_Sjeva" title="Beër Sjeva">Beër Sjeva</a></li></ul> <p>De districten Noorden, Haifa, Centrum en Zuiden zijn onderverdeeld in subdistricten (נָפָה,<i>nafa</i>, mv. <i>nafot</i>). </p><p>Het administratieve bestuur (Civil Administration) voor de <a href="/wiki/Isra%C3%ABlische_nederzetting" title="Israëlische nederzetting">Israëlische nederzettingen</a> op de <a href="/wiki/Westelijke_Jordaanoever" title="Westelijke Jordaanoever">Westelijke Jordaanoever</a> van Palestina wordt door Israël aangeduid als 'district <a href="/wiki/Judea_en_Samaria_(district)" title="Judea en Samaria (district)">Judea en Samaria</a>' (<i>Yehuda VeShomron</i>). De nederzetting <a href="/wiki/Ari%C3%ABl_(Westelijke_Jordaanoever)" title="Ariël (Westelijke Jordaanoever)">Ariël</a> kreeg in 1998 van het Israëlische Ministerie van Binnenlandse Zaken stadsrechten. In 2009 werd de nederzetting hernoemd naar de toen voormalige premier <a href="/wiki/Ariel_Sharon" title="Ariel Sharon">Ariel Sharon</a> </p><p>Op lokaal niveau bestaan de steden (עִירִיָּה, <i>iriya</i>), de lokale gemeenten (מוֹעָצָה מְקוֹמִית, <i>Mo'atza Mekomit</i>) en de regionale gemeenten (מוֹעָצָה אֵזוֹרִית,, <i>Mo'atza Azorit</i>). Er zijn 70 steden, de grootste daarvan zijn <a href="/wiki/Tel_Aviv" title="Tel Aviv">Tel Aviv</a>, <a href="/wiki/Haifa" title="Haifa">Haifa</a>, <a href="/wiki/Rishon_LeZion" class="mw-redirect" title="Rishon LeZion">Rishon LeZion</a> en <a href="/wiki/Ashdod" class="mw-redirect" title="Ashdod">Ashdod</a>; <a href="/wiki/Jeruzalem" title="Jeruzalem">Jeruzalem</a> zou, met de <a href="/wiki/Annexatie" title="Annexatie">annexatie</a> van de Palestijnse dorpen meegerekend de op een na grootste stad zijn. Voorts zijn er industriële gemeenten. Gemeentebesturen beschikken over de nodige macht en zowel de burgemeesters als gemeenteraadsleden worden rechtstreeks door de geregistreerde inwoners verkozen, ook zij die de Israëlische nationaliteit niet bezitten<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 18 mei 2017 een bronvermelding gewenst. Motivering: welke bevolkingsgroepen of personen?">[bron?]</span></a></sup> (de twee industriële gemeenten hebben geen bevolking en verkiezingen).<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 18 mei 2017 een bronvermelding gewenst. Motivering: welke en waar?">[bron?]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Relatie_met_de_VN_en_internationale_organisaties">Relatie met de VN en internationale organisaties</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Foreign_relations_of_Israel_(map).png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Foreign_relations_of_Israel_%28map%29.png/260px-Foreign_relations_of_Israel_%28map%29.png" decoding="async" width="260" height="115" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Foreign_relations_of_Israel_%28map%29.png/390px-Foreign_relations_of_Israel_%28map%29.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Foreign_relations_of_Israel_%28map%29.png/520px-Foreign_relations_of_Israel_%28map%29.png 2x" data-file-width="1425" data-file-height="628" /></a><figcaption>Landen waarmee Israël diplomatieke banden onderhoudt zijn blauw aangegeven op deze kaart. Groen gemarkeerde landen hebben hun banden opgeschort of verbroken, rode en oranje landen hebben nooit banden gehad.</figcaption></figure> <p>Sinds de oprichting van Israël in 1948 en nadat Israël de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook had bezet, hebben zowel de <a href="/wiki/Algemene_Vergadering_van_de_Verenigde_Naties" title="Algemene Vergadering van de Verenigde Naties">Algemene Vergadering van de Verenigde Naties</a> als de <a href="/wiki/Veiligheidsraad" class="mw-redirect" title="Veiligheidsraad">Veiligheidsraad</a> vele resoluties met betrekking tot de situatie in Israël en Palestina uitgevaardigd. Bij de toelating als lid van de V.N. in 1949 was door de <a href="/wiki/Veiligheidsraad" class="mw-redirect" title="Veiligheidsraad">Veiligheidsraad</a> al verwezen naar de implementatie van de <a href="/wiki/Resolutie_181_Algemene_Vergadering_Verenigde_Naties" title="Resolutie 181 Algemene Vergadering Verenigde Naties">Resolutie 181 Algemene Vergadering Verenigde Naties</a> (november 1947) en <a href="/wiki/Resolutie_194_Algemene_Vergadering_Verenigde_Naties" title="Resolutie 194 Algemene Vergadering Verenigde Naties">Resolutie 194 Algemene Vergadering Verenigde Naties</a> (december 1948). Vele Resoluties daarna bevatten een oproep tot het staken van geweld, zoals <a href="/wiki/Resolutie_42_Veiligheidsraad_Verenigde_Naties" title="Resolutie 42 Veiligheidsraad Verenigde Naties">Resolutie 42</a>, maar ook herhaalde resoluties met betrekking tot de status van Jeruzalem en de <a href="/wiki/Palestijnse_vluchtelingen" title="Palestijnse vluchtelingen">Palestijnse vluchtelingen</a> evenals Resoluties ter veroordeling van <a href="/wiki/Strafbaar_feit" title="Strafbaar feit">illegale</a> praktijken en schending van <a href="/wiki/Rechten_van_de_mens" title="Rechten van de mens">mensenrechten</a> en internationale verdragen (zoals de <a href="/wiki/Vierde_Geneefse_Conventie" title="Vierde Geneefse Conventie">Vierde Geneefse Conventie</a>) in de <a href="/wiki/Door_Isra%C3%ABl_bezette_gebieden" title="Door Israël bezette gebieden">door Israël bezette gebieden</a> (onder meer het rapport van de mensenrechtenraad van 22 maart 2016<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>). Israël heeft deze VN-resoluties echter steeds genegeerd en naast zich neergelegd. </p><p>De <a href="/wiki/Mensenrechtenraad_van_de_Verenigde_Naties" title="Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties">VN-Mensenrechtenraad</a>, die in juni 2006 aantrad, heeft meerdere speciale noodzittingen gehouden over Israël, en alle leidend tot een resolutie die Israël veroordeelde, maar door Israël naast zich neergelegd. In 2008 uitte de toenmalige Nederlandse <a href="/wiki/Christen-Democratisch_App%C3%A8l" title="Christen-Democratisch Appèl">CDA</a>-minister <a href="/wiki/Maxime_Verhagen" title="Maxime Verhagen">Verhagen</a> kritiek op de Verenigde Naties vanwege de, naar zijn mening, onevenwichtige houding van de VN.<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De aandacht van de VN voor Israël was, volgens Verhagen, disproportioneel vergeleken met de aandacht voor conflicten in andere landen in de wereld. In de <a href="/wiki/Veiligheidsraad_van_de_Verenigde_Naties" title="Veiligheidsraad van de Verenigde Naties">Veiligheidsraad van de Verenigde Naties</a> voorkwam het <a href="/wiki/Vetorecht" title="Vetorecht">vetorecht</a> van de <a href="/wiki/Verenigde_Staten_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verenigde Staten (hoofdbetekenis)">Verenigde Staten</a> herhaaldelijk de veroordelingen van Israël. </p><p>Tussen 2012 en 2016 was de bezetting van de Palestijnse gebieden en de daaruit voortkomende conflicten onderwerp van 84% van de landenspecifieke resoluties van de <a href="/wiki/Algemene_Vergadering_van_de_Verenigde_Naties" title="Algemene Vergadering van de Verenigde Naties">Algemene Vergadering van de Verenigde Naties</a>.<sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Verder gingen alle resoluties van de <i><a href="/wiki/Mensenrechtenraad_van_de_Verenigde_Naties" title="Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties">Human Rights Council</a></i>, van de <i>Commission on the Status of Women</i> en van zes van de tien spoedzittingen over dit conflict. Na het <a href="/wiki/Conflict_in_de_Gazastrook_2014" title="Conflict in de Gazastrook 2014">conflict in de Gazastrook 2014</a> probeerde de toenmalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken <a href="/wiki/John_Kerry" title="John Kerry">John Kerry</a> de al jaren vastzittende vredesonderhandelingen tussen de Palestijnen en Israël weer vlot te trekken, echter zonder resultaat. </p><p>Op 23 december 2016 nam de Veiligheidsraad <a href="/wiki/Resolutie_2334_Veiligheidsraad_Verenigde_Naties" title="Resolutie 2334 Veiligheidsraad Verenigde Naties">resolutie 2334</a> aan waarin Israël werd opgeroepen tot <i>"onmiddellijke en volledige beëindiging van de bouw van nederzettingen in de bezette gebieden."</i><sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>77<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De resolutie werd aangenomen met een onthouding van de <a href="/wiki/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a>. Dit was opvallend omdat de VS eerder bij soortgelijke resoluties een veto uitsprak. Daarin oordeelde de Veiligheidsraad dat de nederzettingen een flagrante schending waren van <a href="/wiki/Internationaal_recht" title="Internationaal recht">internationaal recht</a>. In weerwil van deze resolutie nam het Israëlische kabinet na enkele maanden de '<a href="/w/index.php?title=Settlement_Regularisation_Law&action=edit&redlink=1" class="new" title="Settlement Regularisation Law (de pagina bestaat niet)">Settlement Regularisation Law</a>' aan, waarmee Israël zichzelf machtigde om Palestijnen het recht op hun bezittingen te ontnemen ten gunste van de <a href="/wiki/Isra%C3%ABlische_nederzetting" title="Israëlische nederzetting">Israëlische nederzettingen</a>.<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Door de <a href="/wiki/Europese_Unie" title="Europese Unie">Europese Unie</a> en vele landen werd dit veroordeeld. De Verenigde Staten weigerden commentaar.<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Naar aanleiding van de Israëlische beslissing in april 2019 om <a href="/w/index.php?title=Omar_Shakir&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omar Shakir (de pagina bestaat niet)">Omar Shakir</a>, de directeur van <a href="/wiki/Human_Rights_Watch" title="Human Rights Watch">Human Rights Watch</a> van Israël en Palestina, uit Israël te <a href="/wiki/Deportatie" title="Deportatie">deporteren</a>, brachten 27 Europese landen (de EU minus Hongarije) in de UN-<a href="/wiki/Veiligheidsraad" class="mw-redirect" title="Veiligheidsraad">Veiligheidsraad</a> een gezamenlijke verklaring uit waarbij Israël dringend werd verzocht om het werk van maatschappelijke organisaties, met name waar het gaat om het verdedigen van <a href="/wiki/Rechten_van_de_mens" title="Rechten van de mens">mensenrechten</a> niet te belemmeren.<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>80<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In 2021 kwam Human Rights Watch met het rapport <i>A Threshold Crossed</i>, dat concludeerde dat Israël een <a href="/wiki/Isra%C3%ABl_en_apartheid" title="Israël en apartheid">Apartheidsbeleid</a> ten opzichte van de Palestijnse bevolking voert.<sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>81<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>82<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In 2022 kwam ook de Verenigde Naties tot deze conclusie.<sup id="cite_ref-news.un.org_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-news.un.org-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="UNESCO">UNESCO</h3></div> <p>De <a href="/wiki/Oude_Stad_(Jeruzalem)" title="Oude Stad (Jeruzalem)">Oude Stad</a> van Jeruzalem met zijn Muren staat sinds 1982 op voorstel van <a href="/wiki/Jordani%C3%AB" title="Jordanië">Jordanië</a> op de 'Werelderfgoedlijst' van de <a href="/wiki/UNESCO" title="UNESCO">UNESCO</a>. Het staat er als 'Bedreigd werelderfgoed'.<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>83<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De UNESCO heeft meerdere moties aangenomen met kritiek op Israël over zijn voortdurende archeologische opgravingen in de Oude Stad van <a href="/wiki/Oost-Jeruzalem" title="Oost-Jeruzalem">Oost-Jeruzalem</a> als een schending van <a href="/wiki/Internationaal_recht" title="Internationaal recht">internationaal recht</a>. Op 2 mei 2017 werd door de UNESCO opnieuw een motie van Algerije, Egypte, Libanon, Marokko, Oman, Qatar en Soedan aangenomen betreffende Jeruzalem en de <a href="/wiki/Tempelberg" title="Tempelberg">Tempelberg</a>/<a href="/wiki/Haram_al-Sharif" class="mw-redirect" title="Haram al-Sharif">Haram al-Sharif</a>, ondanks diplomatieke druk van Israël en de Verenigde Staten, zij het nu met minder opponenten. Aan dit besluit was toegevoegd, dat Jeruzalem belangrijk is voor de drie <a href="/wiki/Monothe%C3%AFsme" title="Monotheïsme">monotheïstische</a> wereldgodsdiensten: het jodendom, het christendom en de islam. De resolutie was daarmee afgezwakt ten opzichte van die van oktober 2016.<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">[</span>84<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Al vóór de stemming had premier Benjamin Netanyahu gezegd dat Israël geen geloof hecht aan de UNESCO.<sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">[</span>85<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Als reactie op de beslissing heeft Netanyahoe zijn bijdrage aan de UNESCO met 1 miljoen dollar verminderd en de ambassadeur van <a href="/wiki/Zweden" title="Zweden">Zweden</a> op het matje geroepen.<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>86<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Defensie">Defensie</h3></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Krijgswezen_van_Isra%C3%ABl" title="Krijgswezen van Israël">Krijgswezen van Israël</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Flickr_-_Israel_Defense_Forces_-_Class_Commanders_Exercise_at_Elyakim_(1).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Flickr_-_Israel_Defense_Forces_-_Class_Commanders_Exercise_at_Elyakim_%281%29.jpg/260px-Flickr_-_Israel_Defense_Forces_-_Class_Commanders_Exercise_at_Elyakim_%281%29.jpg" decoding="async" width="260" height="174" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Flickr_-_Israel_Defense_Forces_-_Class_Commanders_Exercise_at_Elyakim_%281%29.jpg/390px-Flickr_-_Israel_Defense_Forces_-_Class_Commanders_Exercise_at_Elyakim_%281%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Flickr_-_Israel_Defense_Forces_-_Class_Commanders_Exercise_at_Elyakim_%281%29.jpg/520px-Flickr_-_Israel_Defense_Forces_-_Class_Commanders_Exercise_at_Elyakim_%281%29.jpg 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a><figcaption>Groepscommandanten van het <a href="/wiki/Isra%C3%ABlische_defensieleger" class="mw-redirect" title="Israëlische defensieleger">Israëlische defensieleger</a> tijdens een oefening.</figcaption></figure> <p>Israëls defensie is vrijwel uitsluitend de taak van het <a href="/wiki/Isra%C3%ABlische_defensieleger" class="mw-redirect" title="Israëlische defensieleger">Israëlische defensieleger</a> (Israel Defense Forces - IDF), dat actief is op de grond, in de lucht en op zee. De IDF wordt sinds 1967 meestal gezien als de sterkste en meest geavanceerde legermacht in het Midden-Oosten, een "lokale supermacht". In de 'Global Militarisation Index, gepubliceerd door het Bonn International Centre for Conversion (BICC), staat Israël aan de top van de meest gemilitariseerde landen.<sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87"><span class="cite-bracket">[</span>87<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De Israëlische wapensystemen en technologieën werden ontwikkeld door <a href="/wiki/Westerse_wereld" title="Westerse wereld">westerse</a> landen, voornamelijk de <a href="/wiki/Verenigde_Staten_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verenigde Staten (hoofdbetekenis)">VS</a>, door Israëls eigen <a href="/wiki/Militaire_industrie" class="mw-redirect" title="Militaire industrie">militaire industrie</a> (die ook weer technologieën exporteert, Israël staat op de 8e plaats op de wereldranglijst van wapenexporterende landen met een globaal aandeel van 3,1%<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>), en historisch ook <a href="/wiki/Frankrijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Frankrijk (hoofdbetekenis)">Frankrijk</a> en het <a href="/wiki/Verenigd_Koninkrijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verenigd Koninkrijk (hoofdbetekenis)">Verenigd Koninkrijk</a>. <a href="/wiki/Duitsland" title="Duitsland">Duitsland</a>, met een collectief schuldgevoel als gevolg van de <a href="/wiki/Holocaust" title="Holocaust">Shoah</a>, is bezig met de levering van 6 onderzeeboten, die kernraketten kunnen lanceren. Duitsland betaalt ongeveer 30% van de kosten.<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In september 2016 werd bekend dat de VS verspreid over de komende tien jaar, onder voorwaarden, 38 miljard dollar steun gaat geven. President <a href="/wiki/Barack_Obama" title="Barack Obama">Barack Obama</a> voegde er wel aan toe dat hij blijvend zou aandringen op een <a href="/wiki/Tweestatenoplossing" title="Tweestatenoplossing">Tweestatenoplossing</a> voor het <a href="/wiki/Arabisch-Isra%C3%ABlische_conflict" class="mw-redirect" title="Arabisch-Israëlische conflict">Arabisch-Israëlische conflict</a>.<sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>90<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Israël wordt alom gezien als een <a href="/wiki/Kernmacht" title="Kernmacht">kernmacht</a>: het bezit nucleaire faciliteiten en algemeen wordt aangenomen dat het land in het bezit is van kernkoppen. Israël heeft het <a href="/wiki/Non-proliferatieverdrag" title="Non-proliferatieverdrag">Non-proliferatieverdrag</a> niet ondertekend en niet alle nucleaire instellingen worden van buitenaf geïnspecteerd. Het land houdt een "nucleaire ambiguïteit" vol: het heeft altijd ontkend in het bezit te zijn van kernwapens, maar zegt wel de capaciteit te hebben om ze te produceren. </p><p>Alle Israëli's, mannen en vrouwen, hebben <a href="/wiki/Dienstplicht" title="Dienstplicht">dienstplicht</a> op achttienjarige <a href="/wiki/Leeftijd" title="Leeftijd">leeftijd</a>, maar kunnen om verschillende redenen in aanmerking komen voor <a href="/wiki/Vrijstelling_van_militaire_dienst_in_Isra%C3%ABl" title="Vrijstelling van militaire dienst in Israël">vrijstelling</a>. Zo zijn personen met een Palestijnse etniciteit, personen die fulltime religie studeren en vrouwen die zichzelf 'religieus' noemen, getrouwd zijn of kinderen hebben hiervan gevrijwaard. <a href="/wiki/Charedisch_jodendom" title="Charedisch jodendom">Charedische joden</a> waren tot in 2014 volledig vrijgesteld van de dienstplicht om religieuze studies te volgen.<sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">[</span>91<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook islamitische en christelijke Arabieren zijn <a href="/wiki/Isra%C3%ABlische_defensieleger" class="mw-redirect" title="Israëlische defensieleger">vrijgesteld van de dienstplicht</a>.<sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>92<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In tegenstelling tot het merendeel van de Palestijnse minderheid in Israël, die gevrijwaard is van dienstplicht, zijn <a href="/wiki/Druzen" title="Druzen">Druzen</a> sinds 1956 wel dienstplichtig.<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>93<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook de <a href="/wiki/Bedoe%C3%AFenen" title="Bedoeïenen">Bedoeïenen</a> dienen in het Israëlische leger.<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>94<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dienstplicht duurt drie jaar voor mannen en twee jaar voor vrouwen (drie jaar in gevechtstaken). Na de dienstplicht worden Israëlische mannen bij de <a href="/wiki/Isra%C3%ABlische_defensieleger" class="mw-redirect" title="Israëlische defensieleger">IDF</a> deel van het reserveleger, en hebben een aantal weken per jaar verplichte herhalingsoefeningen, tot hun veertigste. Vrouwen gaan meestal slechts een of twee jaar in reservedienst. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Economie">Economie</h2></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Money_IL_WV.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Money_IL_WV.JPG/260px-Money_IL_WV.JPG" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Money_IL_WV.JPG/390px-Money_IL_WV.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Money_IL_WV.JPG/520px-Money_IL_WV.JPG 2x" data-file-width="1000" data-file-height="750" /></a><figcaption>Het Israëlische betaalmiddel is de <a href="/wiki/Isra%C3%ABlische_sjekel" title="Israëlische sjekel">sjekel</a>.</figcaption></figure> <p>Israël is een hoogontwikkelde economie met een <a href="/wiki/Bruto_binnenlands_product" title="Bruto binnenlands product">bruto binnenlands product</a> van $ 317,7 miljard en een <a href="/wiki/Bruto_nationaal_inkomen" title="Bruto nationaal inkomen">bruto nationaal inkomen</a> per hoofd van de bevolking van $ 36.250 (2016/<a href="/wiki/Atlasmethode" title="Atlasmethode">Atlasmethode</a>).<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>95<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het land wordt gekenmerkt door een <a href="/wiki/Technologie" title="Technologie">technologisch</a> vooruitstrevende <a href="/wiki/Markteconomie" title="Markteconomie">markteconomie</a> met substantiële sturing vanuit de overheid. Het is afhankelijk van import van ruwe <a href="/wiki/Aardolie" title="Aardolie">olie</a>, granen, ruwe grondstoffen, militair materieel en <a href="/wiki/Water" title="Water">water</a>. Ondanks beperkte natuurlijke rijkdommen heeft Israël zijn agrarische en industriële sectoren intensief ontwikkeld. Het land is grotendeels onafhankelijk wat betreft de voedselproductie, behalve voor granen. Belangrijkste exportproducten zijn <a href="/wiki/Diamant" title="Diamant">diamant</a>, technologisch hoogontwikkelde apparatuur en landbouwproducten (fruit en groenten). </p><p>Israël kampt met omvangrijke begrotingstekorten, die gedekt worden door grote bankoverschrijvingen uit het buitenland en door buitenlandse leningen. Ruwweg de helft van de buitenlandse overheidsschulden staan uit in de <a href="/wiki/Verenigde_Staten_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verenigde Staten (hoofdbetekenis)">Verenigde Staten</a>, die Israëls voornaamste leverancier is van economische en militaire hulp. De grootste instroom van Joodse immigranten uit de voormalige <a href="/wiki/Sovjet-Unie" title="Sovjet-Unie">Sovjet-Unie</a> vond plaats van 1989-1999, waarmee het totaal aantal Russische immigranten op 1 miljoen kwam, een zevende van de totale bevolking. Zij dragen met hun <a href="/wiki/Wetenschap" title="Wetenschap">wetenschappelijke</a> en professionele ervaring veel bij aan de <a href="/wiki/Economie" title="Economie">economische</a> toekomst van het land. </p><p>De instroom, gekoppeld aan de opening van nieuwe markten aan het einde van de <a href="/wiki/Koude_Oorlog" title="Koude Oorlog">Koude Oorlog</a>, versterkte en versnelde de groei van de economie van Israël. De groei begon echter te stagneren in 1996, toen de overheid strengere fiscale en monetaire maatregelen oplegde, waardoor de immigratiebonus zijn werking verloor. Wel brachten deze maatregelen de <a href="/wiki/Inflatie" title="Inflatie">inflatie</a> in 1999 tot een laagterecord. </p><p>Israël bezit de volgende natuurlijke rijkdommen: <a href="/wiki/Koper_(element)" title="Koper (element)">koper</a>, <a href="/wiki/Fosfaat" title="Fosfaat">fosfaten</a>, <a href="/wiki/Bromide" title="Bromide">bromide</a>, <a href="/wiki/Kalium" title="Kalium">kalium</a>, klei, zand, <a href="/wiki/Zwavel" title="Zwavel">zwavel</a>, <a href="/wiki/Asfalt" title="Asfalt">asfalt</a>, <a href="/wiki/Mangaan" title="Mangaan">mangaan</a>, alsook een grote hoeveelheid <a href="/wiki/Aardgas" title="Aardgas">aardgas</a> (waarvan begin 2009 een groot veld voor de kust werd ontdekt),<sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>96<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en een kleine hoeveelheid ruwe <a href="/wiki/Aardolie" title="Aardolie">olie</a>. </p><p>De inkomensongelijkheid in Israël is vergelijkbaar met andere landen van de <a href="/wiki/Organisatie_voor_Economische_Samenwerking_en_Ontwikkeling" title="Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling">OESO</a>. De armoede concentreert zich met name onder de <a href="/wiki/Charedisch_jodendom" title="Charedisch jodendom">Charedische joden</a> en de Arabische Israëli's. Bij beide groepen is de arbeidsparticipatie van vrouwen laag.<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>97<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Energie">Energie</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Solar_dish_at_Ben-Gurion_National_Solar_Energy_Center_in_Israel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Solar_dish_at_Ben-Gurion_National_Solar_Energy_Center_in_Israel.jpg/260px-Solar_dish_at_Ben-Gurion_National_Solar_Energy_Center_in_Israel.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Solar_dish_at_Ben-Gurion_National_Solar_Energy_Center_in_Israel.jpg/390px-Solar_dish_at_Ben-Gurion_National_Solar_Energy_Center_in_Israel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Solar_dish_at_Ben-Gurion_National_Solar_Energy_Center_in_Israel.jpg/520px-Solar_dish_at_Ben-Gurion_National_Solar_Energy_Center_in_Israel.jpg 2x" data-file-width="3340" data-file-height="2504" /></a><figcaption>Zonne-energie in de <a href="/wiki/Negev" title="Negev">Negevwoestijn</a>..</figcaption></figure> <p>Tot 1999 kende Israël nauwelijks een energiesector. Er werd wel geboord naar olie en gas, maar nauwelijks iets gevonden, tot de ontdekking van <a href="/w/index.php?title=Yam_Tethys&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yam Tethys (de pagina bestaat niet)">Yam Tethys</a>. Dit was de grootste gasvondst van het land met een aanvankelijke reserve van 32 miljard kubieke meter. De productie uit dit gasveld, gelegen in de <a href="/wiki/Middellandse_Zee" title="Middellandse Zee">Middellandse Zee</a> bij de stad <a href="/wiki/Ashkelon" class="mw-redirect" title="Ashkelon">Ashkelon</a>, kwam op gang in 2004 en in 2009 werd er 2,9 miljard kubieke meter gas geproduceerd. In 2009 werd een nieuwe en grotere ontdekking gedaan circa 90 kilometer van <a href="/wiki/Haifa" title="Haifa">Haifa</a> en in 1700 meter diep water gelegen, <a href="/wiki/Tamarveld" class="mw-redirect" title="Tamarveld">Tamar</a>. Dit gasveld bevat ongeveer 238 miljard kubieke meter gas en kan Israël voor decennia van <a href="/wiki/Aardgas" title="Aardgas">aardgas</a> voorzien. Het eerste gas werd op 31 maart 2013 geproduceerd. In december 2009 werd een contract getekend met het <a href="/wiki/Nutsbedrijf" title="Nutsbedrijf">nutsbedrijf</a> <a href="/wiki/Israel_Electric_Corporation" class="mw-redirect" title="Israel Electric Corporation">Israel Electric Corporation</a>. Dit bedrijf zou voor een periode van 15 jaar ten minste 2,7 miljard kubieke meter gas van het Tamarveld afnemen voor de opwekking van <a href="/wiki/Elektriciteit" title="Elektriciteit">elektriciteit</a>. In 2009 werd 40% van de elektriciteit opgewekt door gasgestookte centrales en het aandeel zou volgens de toenmalige verwachtingen verder toenemen tot 70% in 2013. </p><p>Naast de eigen gasproductie heeft Israël ook importcontracten gesloten met buurland <a href="/wiki/Egypte_(land)" title="Egypte (land)">Egypte</a>. In het jaar 2000 werd <a href="/w/index.php?title=East_Mediterranean_Gas&action=edit&redlink=1" class="new" title="East Mediterranean Gas (de pagina bestaat niet)">East Mediterranean Gas</a> opgericht en dit bedrijf heeft een mandaat om gedurende 20 jaar zeven miljard kubieke meter gas aan Israël te verkopen. In 2007 werd begonnen met de bouw van een <a href="/wiki/Pijptransport" title="Pijptransport">pijpleiding</a> tussen beide landen en in 2008 werd het eerste commerciële gas getransporteerd.<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>98<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Israel is bijna vanaf haar begin bezig met onderzoek op het gebied van <a href="/wiki/Zonne-energie" title="Zonne-energie">zonne-energie</a>. Het land heeft hier grote vorderingen gemaakt. In de <a href="/wiki/Negev" title="Negev">Negevwoestijn</a> bevinden zich uitgebreide terreinen vol zonnecollectoren. Doel is dat in 2020 10% van de nationale energiebehoefte gedekt wordt door duurzaam opgewekte energie. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Transport">Transport</h2></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Tel_Aviv_Skyline_(night)_-_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Tel_Aviv_Skyline_%28night%29_-_2.jpg/260px-Tel_Aviv_Skyline_%28night%29_-_2.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Tel_Aviv_Skyline_%28night%29_-_2.jpg/390px-Tel_Aviv_Skyline_%28night%29_-_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Tel_Aviv_Skyline_%28night%29_-_2.jpg/520px-Tel_Aviv_Skyline_%28night%29_-_2.jpg 2x" data-file-width="1595" data-file-height="1196" /></a><figcaption>Skyline ten zuiden van <a href="/wiki/Tel_Aviv" title="Tel Aviv">Tel Aviv</a>.</figcaption></figure> <p>De voornaamste vorm van vervoer in Israël is de <a href="/wiki/Auto" title="Auto">auto</a>. Israël beschikt over een goed onderhouden en <a href="/wiki/Wegen_in_Isra%C3%ABl" title="Wegen in Israël">uitgebreid wegennet</a>. De verkeersregels zijn vrijwel identiek aan die van West-Europa. In Israël is bijzonder veel verkeerspolitie op de weg. Binnen de steden kan het verkeer bijzonder druk zijn: dit is met name in de regio Tel Aviv en in Jeruzalem het geval. Binnen de bezette gebieden zoals de West Bank zijn bepaalde wegen exclusief voor de Joodse bevolking voorbehouden. </p><p><a href="/wiki/Openbaar_vervoer" title="Openbaar vervoer">Openbaar vervoer</a> is ruimschoots aanwezig en bestaat voornamelijk uit <a href="/wiki/Autobus" title="Autobus">bussen</a>. Het spoornetwerk is ongeveer 1000 km lang. Er is echter geen openbaar vervoer op de <a href="/wiki/Sjabbat" title="Sjabbat">sjabbat</a>. Treindiensten worden uitgevoerd door de <a href="/wiki/Rakevet_Yisra%27el" class="mw-redirect" title="Rakevet Yisra'el">Rakevet Yisra'el</a>. De <a href="/wiki/Trein" title="Trein">trein</a> is voornamelijk langs de kust van belang, tussen Beer Sheva - Ben Gurion Luchthaven - Tel Aviv - Haifa - Nahariya. Met uitzondering van dit traject en enkele kleinere lijnen bestaat al het openbaar vervoer uit bussen. De buslijnen worden in het grootste deel van het land door Egged geëxploiteerd; in de regio Tel Aviv ook door Dan. Stadsbussen rijden zeer frequent. Eind 2011 is de eerste tramdienst van het land van start gegaan in Jeruzalem. </p><p>Israël heeft <a href="/wiki/Lijst_van_luchthavens_in_Isra%C3%ABl" title="Lijst van luchthavens in Israël">meerdere vliegvelden</a>, waarvan <a href="/wiki/Luchthaven_Ben-Gurion" title="Luchthaven Ben-Gurion">Luchthaven Ben-Gurion</a> de grootste is. <b><a href="/wiki/El_Al" title="El Al">El Al</a> Israel Airlines</b> (<a href="/wiki/Hebreeuws" title="Hebreeuws">Hebreeuws</a>: אל על-<i>Naar boven</i>, <a href="/wiki/Arabisch" title="Arabisch">Arabisch</a>: إل عال) is de nationale <a href="/wiki/Luchtvaartmaatschappij" title="Luchtvaartmaatschappij">luchtvaartmaatschappij</a> van Israël. Op 31 augustus 2020 hebben Israëlische en Amerikaanse topfunctionarissen een vlucht gemaakt met een Boeing 737 van Tel Aviv naar <a href="/wiki/Abu_Dhabi_(stad)" title="Abu Dhabi (stad)">Abu Dhabi</a>, de hoofdstad van de <a href="/wiki/Verenigde_Arabische_Emiraten" title="Verenigde Arabische Emiraten">Verenigde Arabische Emiraten</a>, waarbij er door het luchtruim van <a href="/wiki/Saudi-Arabi%C3%AB" class="mw-redirect" title="Saudi-Arabië">Saudi-Arabië</a> is gevlogen. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Cultuur">Cultuur</h2></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Haifa-Bahai_world_center_front.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Haifa-Bahai_world_center_front.jpg/260px-Haifa-Bahai_world_center_front.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Haifa-Bahai_world_center_front.jpg/390px-Haifa-Bahai_world_center_front.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Haifa-Bahai_world_center_front.jpg/520px-Haifa-Bahai_world_center_front.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption><a href="/wiki/Haifa" title="Haifa">Haifa</a>, de <a href="/wiki/Bah%C3%A1%27%C3%AD" class="mw-redirect" title="Bahá'í">Bahá'í</a>-graftombe met tuinen</figcaption></figure> <p>Bekende auteurs zijn <a href="/wiki/Shmuel_Yosef_Agnon" class="mw-redirect" title="Shmuel Yosef Agnon">Shmuel Yosef Agnon</a>, <a href="/wiki/Nelly_Sachs" title="Nelly Sachs">Nelly Sachs</a> (beiden kregen in 1966 de <a href="/wiki/Nobelprijs_voor_Literatuur" title="Nobelprijs voor Literatuur">Nobelprijs voor Literatuur</a> toegekend), <a href="/wiki/Amos_Oz" title="Amos Oz">Amos Oz</a> en <a href="/wiki/David_Grossman" title="David Grossman">David Grossman</a>. </p><p>De film <i><a href="/wiki/Shtisel" title="Shtisel">Shtisel</a></i> is een <a href="/wiki/Dramafilm" title="Dramafilm">televisiedramaserie</a> over een fictieve <a href="/wiki/Charedisch_jodendom" title="Charedisch jodendom">ultraorthodox joodse</a> familie die in de wijk Ge’oela van <a href="/wiki/Jeruzalem" title="Jeruzalem">Jeruzalem</a> woont. De serie liep tussen 2013 en 2016. In 2015 begon de politieke thrillerserie <i><a href="/wiki/Fauda" title="Fauda">Fauda</a></i>, bedacht door acteur <a href="/wiki/Lior_Raz" title="Lior Raz">Lior Raz</a> en journalist <a href="/w/index.php?title=Avi_Issacharoff&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avi Issacharoff (de pagina bestaat niet)">Avi Issacharoff</a>. In 2018 verscheen de film <i><a href="/wiki/The_Unorthodox" title="The Unorthodox">The Unorthodox</a></i>. In 2019 won regisseur <a href="/w/index.php?title=Guy_Nattiv&action=edit&redlink=1" class="new" title="Guy Nattiv (de pagina bestaat niet)">Guy Nattiv</a> de Oscar <a href="/wiki/91ste_Oscaruitreiking#Beste_korte_film" title="91ste Oscaruitreiking">voor beste korte film</a>, getiteld <i>Skin</i>.<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>99<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Bekend van hun muziek zijn onder meer <a href="/wiki/Asaf_Avidan" title="Asaf Avidan">Asaf Avidan</a>, <a href="/wiki/Itzhak_Perlman" title="Itzhak Perlman">Itzhak Perlman</a>, <a href="/wiki/Pinchas_Zukerman" title="Pinchas Zukerman">Pinchas Zukerman</a>, <a href="/wiki/Yardena_Arazi" title="Yardena Arazi">Yardena Arazi</a>, <a href="/wiki/Ofra_Haza" title="Ofra Haza">Ofra Haza</a> en <a href="/wiki/Idan_Raichel" title="Idan Raichel">Idan Raichel</a>. Het <a href="/wiki/Isra%C3%ABlisch_Filharmonisch_Orkest" title="Israëlisch Filharmonisch Orkest">Israëlisch Filharmonisch Orkest</a> is het belangrijkste symfonieorkest van Israël, opgericht door de violist <a href="/wiki/Bronis%C5%82aw_Huberman" title="Bronisław Huberman">Bronisław Huberman</a>. Sinds 1973 neemt het Aziatische land deel aan het <a href="/wiki/Isra%C3%ABl_op_het_Eurovisiesongfestival" title="Israël op het Eurovisiesongfestival">Eurovisiesongfestival</a> vanwege het lidmaatschap van de <a href="/wiki/Europese_Radio-unie" title="Europese Radio-unie">Europese Radio-unie</a>. Israël won het festival vier keer; in 1979, 1980, 1999 en 2018. In mei 2019 was Israël gastheer voor het <a href="/wiki/Eurovisiesongfestival_2019" title="Eurovisiesongfestival 2019">Eurovisiesongfestival 2019</a>. In latere jaren namen ook andere landen buiten Europa, zoals <a href="/wiki/Australi%C3%AB_(land)" title="Australië (land)">Australië</a>, deel aan het festival. </p><p>Qua musea zijn het <i><a href="/wiki/Israel_Museum" class="mw-redirect" title="Israel Museum">Israel Museum</a></i> en <i><a href="/wiki/Jad_Wasjem" class="mw-redirect" title="Jad Wasjem">Jad Wasjem</a></i> in Jeruzalem bekend. Het oudste nationale theater is het <i>Habima Theater</i> in Tel Aviv uit 1918. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Werelderfgoed">Werelderfgoed</h3></div> <ul><li>Bijbelse <a href="/wiki/Tell_(archeologie)" title="Tell (archeologie)">tels</a> (<a href="/wiki/Be%C3%ABr_Sjeva" title="Beër Sjeva">Tel Beër Sjeva</a>, <a href="/wiki/Hazor" title="Hazor">Tel Hazor</a> en <a href="/wiki/Tel_Megiddo" class="mw-redirect" title="Tel Megiddo">Tel Megiddo</a>)</li> <li><a href="/wiki/Heilige_plaatsen_van_het_bah%C3%A1%27%C3%AD-geloof_in_Haifa_en_West-Galilea" class="mw-redirect" title="Heilige plaatsen van het bahá'í-geloof in Haifa en West-Galilea">Heilige plaatsen van het bahá'í-geloof in Haifa en West-Galilea</a></li> <li><a href="/wiki/Massada" title="Massada">Massada</a></li> <li><a href="/wiki/Akko_(stad)" title="Akko (stad)">Oude stad van Akko</a></li> <li><a href="/wiki/Wierookroute_-_Woestijnsteden_in_de_Negev" title="Wierookroute - Woestijnsteden in de Negev">Wierookroute - Woestijnsteden in de Negev</a> (<a href="/wiki/Avdat" title="Avdat">Avdat</a>, <a href="/w/index.php?title=Halutza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Halutza (de pagina bestaat niet)">Halutza</a>, <a href="/wiki/Dimona_(Isra%C3%ABl)" title="Dimona (Israël)">Mamshit</a> en <a href="/wiki/Shivta" class="mw-redirect" title="Shivta">Shivta</a>)</li> <li><a href="/wiki/Witte_stad_van_Tel_Aviv" title="Witte stad van Tel Aviv">Witte stad van Tel Aviv</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sport">Sport</h3></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Isra%C3%ABl_op_de_Olympische_Spelen" title="Israël op de Olympische Spelen">Israël op de Olympische Spelen</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p>Israël <a href="/wiki/Isra%C3%ABl_op_de_Olympische_Spelen" title="Israël op de Olympische Spelen">debuteerde in 1952</a> op de <a href="/wiki/Olympische_Spelen" title="Olympische Spelen">Olympische Spelen</a>, maar wist pas op de <a href="/wiki/Olympische_Zomerspelen_1992" title="Olympische Zomerspelen 1992">Spelen van Barcelona 1992</a> de eerste medailles te behalen. Dieptepunt waren de <a href="/wiki/Olympische_Zomerspelen_1972" title="Olympische Zomerspelen 1972">Olympische Zomerspelen 1972</a> in <a href="/wiki/M%C3%BCnchen" title="München">München</a> toen een aantal <a href="/wiki/Palestijnen" class="mw-redirect" title="Palestijnen">Palestijnse</a> <a href="/wiki/Guerrilla" title="Guerrilla">guerrillastrijders</a> twee Israëli's doodden en negen leden van de Israëlische ploeg gijzelden die later allen om het leven kwamen. In november 2013 wist <a href="/wiki/Vladislav_Bykanov" title="Vladislav Bykanov">Vladislav Bykanov</a> zich als eerste Israëlische shorttracker te kwalificeren voor de <a href="/wiki/Shorttrack_op_de_Olympische_Winterspelen_2014" title="Shorttrack op de Olympische Winterspelen 2014">Olympische Winterspelen in Sotsji</a>, op drie individuele afstanden.<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>100<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>101<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Chait_Sahnovsky_EC2006.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Chait_Sahnovsky_EC2006.jpg/260px-Chait_Sahnovsky_EC2006.jpg" decoding="async" width="260" height="291" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Chait_Sahnovsky_EC2006.jpg/390px-Chait_Sahnovsky_EC2006.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a9/Chait_Sahnovsky_EC2006.jpg 2x" data-file-width="426" data-file-height="476" /></a><figcaption>Kunstschaatsers Chait en Sakhnovski in 2006</figcaption></figure> <p>Voetbal en basketbal zijn de populairste sporten. De <a href="/wiki/Voetbal" title="Voetbal">voetbalclub</a> <a href="/wiki/Maccabi_Tel_Aviv_FC" title="Maccabi Tel Aviv FC">Maccabi Tel Aviv FC</a> uit <a href="/wiki/Tel_Aviv" title="Tel Aviv">Tel Aviv</a> is onderdeel van de algemene sportvereniging <a href="/wiki/Maccabi_Tel_Aviv_Association" title="Maccabi Tel Aviv Association">Maccabi Tel Aviv Association</a> en is de succesvolste voetbalclub van Israël. De club komt uit in de <a href="/wiki/Ligat_Ha%27Al" title="Ligat Ha'Al">Ligat Ha'Al</a>, sinds 1999 de hoogste voetbaldivisie. Technisch directeur is sinds 2012 <a href="/wiki/Jordi_Cruijff" title="Jordi Cruijff">Jordi Cruijff</a>, trainer (2015/16) <a href="/wiki/Peter_Bosz" title="Peter Bosz">Peter Bosz</a> en assistent-trainer (2016) <a href="/wiki/Hendrie_Kr%C3%BCzen" title="Hendrie Krüzen">Hendrie Krüzen</a>; samen vormen ze de staf van de club. In 1964 won <a href="/wiki/Isra%C3%ABlisch_voetbalelftal_(mannen)" title="Israëlisch voetbalelftal (mannen)">Israëlisch voetbalelftal</a> het <a href="/wiki/Aziatisch_kampioenschap_voetbal_1964" title="Aziatisch kampioenschap voetbal 1964">Aziatisch kampioenschap voetbal 1964</a> na twee keer eerder tweede te zijn geworden. In <a href="/wiki/Aziatisch_kampioenschap_voetbal_1968" title="Aziatisch kampioenschap voetbal 1968">1968</a> eindigden ze als derde in gastland <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a>. Twee jaar later wist het elftal zich te kwalificeren voor het <a href="/wiki/Wereldkampioenschap_voetbal_1970" title="Wereldkampioenschap voetbal 1970">Wereldkampioenschap voetbal 1970</a>, maar kwam na twee keer gelijkspel en één keer verlies niet verder dan de eerste ronde. Het <a href="/wiki/Isra%C3%ABlisch_basketbalteam_(mannen)" title="Israëlisch basketbalteam (mannen)">Israëlisch basketbalteam</a> deed voor het eerst mee aan een internationaal toernooi in 1952 tijdens de Olympische Zomerspelen dat jaar. Tijdens het <a href="/wiki/Europees_kampioenschap_basketbal_mannen_1979" title="Europees kampioenschap basketbal mannen 1979">Europees kampioenschap basketbal mannen 1979</a> in <a href="/wiki/Itali%C3%AB" title="Italië">Italië</a> eindigden ze als tweede. </p><p>In 1994 werd door president <a href="/wiki/Ezer_Weizman" title="Ezer Weizman">Ezer Weizman</a> de <a href="/wiki/Israel_national_trail" class="mw-redirect" title="Israel national trail">Israel national trail</a> geopend. Dit is een wandelroute die doorheen Israël loopt en is bedacht door Avraham Tamir - een journalist en hiker die onder andere de Appalachian trail heeft belopen - en Ori Dvir - een hiker en een van de oprichters van <a href="/w/index.php?title=Society_for_the_Protection_of_Nature_in_Israel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Society for the Protection of Nature in Israel (de pagina bestaat niet)">Society for the Protection of Nature in Israel</a>. </p><p>Bij de <a href="/wiki/Wereldkampioenschappen_judo" title="Wereldkampioenschappen judo">wereldkampioenschappen judo</a> behaalde <a href="/wiki/Yael_Arad" title="Yael Arad">Yael Arad</a> in <a href="/wiki/Wereldkampioenschappen_judo_1991" title="Wereldkampioenschappen judo 1991">1991</a> een eerste bronzen medaille. Tijdens de Olympische Zomerspelen 1992 en bij het WK in 1993 werd het zilver. <a href="/wiki/Yarden_Gerbi" title="Yarden Gerbi">Yarden Gerbi</a> sleepte in 2013 <a href="/wiki/Wereldkampioenschappen_judo_2013" title="Wereldkampioenschappen judo 2013">de wereldtitel binnen</a>. Een jaar later behaalde ze zilver. Op de <a href="/wiki/Medaillewinnaars_WK_Kunstschaatsen_ijsdansen" class="mw-redirect" title="Medaillewinnaars WK Kunstschaatsen ijsdansen">WK kunstrijden</a> van 2002 in <a href="/wiki/Nagano_(stad)" title="Nagano (stad)">Nagano</a>, <a href="/wiki/Japan_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Japan (hoofdbetekenis)">Japan</a> behaalden de eerste Israëlische <a href="/wiki/Kunstschaatsen" title="Kunstschaatsen">kunstschaatsers</a> <a href="/wiki/Galit_Chait" title="Galit Chait">Galit Chait</a> en <a href="/wiki/Sergei_Sakhnovski" title="Sergei Sakhnovski">Sergei Sakhnovski</a> een bronzen medaille. Op 18 maart 2016 werd kunstschaatser <a href="/wiki/Daniel_Samohin" title="Daniel Samohin">Daniel Samohin</a> in <a href="/wiki/Debrecen" title="Debrecen">Debrecen</a>, <a href="/wiki/Hongarije" title="Hongarije">Hongarije</a> <a href="/wiki/Wereldkampioenschappen_kunstschaatsen_junioren" title="Wereldkampioenschappen kunstschaatsen junioren">wereldkampioen voor junioren</a>. Een maand eerder zorgde shorttracker Bykanov tijdens de wereldbekerfinale in <a href="/wiki/Dordrecht_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Dordrecht (hoofdbetekenis)">Dordrecht</a> voor een Israëlische zege op de 1500 meter. Tussen 1979 en 1996 kende Israël een <a href="/wiki/Association_of_Tennis_Professionals" title="Association of Tennis Professionals">ATP</a>-toernooi in <a href="/wiki/Ramat_HaSharon" class="mw-redirect" title="Ramat HaSharon">Ramat HaSharon</a>, nabij <a href="/wiki/Tel_Aviv" title="Tel Aviv">Tel Aviv</a>. In 1987 won <a href="/wiki/Amos_Mansdorf" title="Amos Mansdorf">Amos Mansdorf</a> dit toernooi en kwam dat jaar op de 18e positie op de wereldranglijst. <a href="/wiki/Shlomo_Glickstein" title="Shlomo Glickstein">Shlomo Glickstein</a> wist de meeste (44 red.) <a href="/wiki/Davis_Cup" title="Davis Cup">Davis Cup</a>-wedstrijden voor Israël te winnen.<sup class="noprint nopopups"><a href="/wiki/Wikipedia:Bronvermelding#Bron_gevraagd" title="Wikipedia:Bronvermelding"><span title="Voor deze uitspraak is sinds 21 augustus 2016 een bronvermelding gewenst. Motivering: van wanneer tot wanneer?">[bron?]</span></a></sup> <a href="/wiki/Shahar_Peer" title="Shahar Peer">Shahar Peer</a> behaalde in 2011 de elfde plaats op de wereldranglijst. </p><p>De wielerploeg <a href="/w/index.php?title=Isra%C3%ABl_Start-Up_Nation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Israël Start-Up Nation (de pagina bestaat niet)">Israël Start-Up Nation</a> is een <a href="/wiki/UCI_World_Tour" title="UCI World Tour">UCI World Tour</a>-wielerploeg met een Israëlische licentie die is opgericht in 2015. In mei 2018 is <a href="/wiki/Ronde_van_Itali%C3%AB_2018/Proloog" class="mw-redirect" title="Ronde van Italië 2018/Proloog">de proloog</a> van de <a href="/wiki/Ronde_van_Itali%C3%AB_2018" title="Ronde van Italië 2018">Ronde van Italië 2018</a> verreden in <a href="/wiki/Jeruzalem" title="Jeruzalem">Jeruzalem</a> met een wildcard voor de wielerploeg <i><a href="/wiki/Israel-Premier_Tech" title="Israel-Premier Tech">Israel Cycling Academy</a></i>. Het was de eerste keer dat een <i><a href="/wiki/Grote_Ronde" title="Grote Ronde">Grote Ronde</a></i> buiten <a href="/wiki/Europa_(werelddeel)" title="Europa (werelddeel)">Europa</a> startte<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>102<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en was tevens de aftrap voor de zeventigste verjaardag van de staat met allerlei festiviteiten en sportactiviteiten.<sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">[</span>103<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Turnster <a href="/wiki/Linoy_Ashram" title="Linoy Ashram">Linoy Ashram</a> wist in 2021 als eerste Israëlische vrouw een gouden olympische medaille te behalen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Liederen">Liederen</h3></div> <ul><li><a href="/wiki/Hatikwa" title="Hatikwa">Hatikwa</a>, het officiële volkslied van Israël</li> <li><a href="/wiki/Jeruzalem_van_goud" title="Jeruzalem van goud">Jeruzalem van goud</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Filmische_documentatie">Filmische documentatie</h2></div> <ul><li><i>Het Israël van <a href="/wiki/Raoul_Heertje" title="Raoul Heertje">Heertje</a> en <a href="/wiki/Frans_Bromet" title="Frans Bromet">Bromet</a></i>, 8-delige <a href="/wiki/Reportage" title="Reportage">reportageserie</a> van <a href="/wiki/NTR" title="NTR">NTR</a>, uitgezonden op <a href="/wiki/NPO_2" title="NPO 2">NPO 2</a> (2019-2020).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2></div> <ul><li><a href="/wiki/Isra%C3%ABl_van_A_tot_Z" title="Israël van A tot Z">Israël van A tot Z</a></li> <li><a href="/wiki/Wijnbouw_in_Isra%C3%ABl" title="Wijnbouw in Israël">Wijnbouw in Israël</a></li> <li><a href="/wiki/Joodse_geschiedenis" title="Joodse geschiedenis">Joodse geschiedenis</a></li> <li><a href="/wiki/Palestijnse_vluchtelingen" title="Palestijnse vluchtelingen">Palestijnse vluchtelingen</a></li> <li><a href="/wiki/Lijst_van_resoluties_van_de_Algemene_Vergadering_van_de_Verenigde_Naties" title="Lijst van resoluties van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties">Lijst van resoluties van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties</a></li> <li><a href="/wiki/Lijst_van_resoluties_van_de_Veiligheidsraad_van_de_Verenigde_Naties" title="Lijst van resoluties van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties">Lijst van resoluties van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Externe_links">Externe links</h2></div> <ul><li><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67679320">.mw-parser-output .taalaanduiding{font-family:sans-serif;font-size:85%;cursor:help;color:var(--color-subtle,#555)}.mw-parser-output .taalaanduiding span{border-bottom:1px dotted var(--color-subtle,#555)}</style><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150714035817/http://www.gov.il/firstgov/english">Officieel portaal van de Israëlische regering</a></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mfa.gov.il/">Officiële website van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken</a></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.knesset.gov.il/description/eng/eng_mimshal_yesod1.htm">Opsomming basiswetten op de officiële website van de Knesset</a></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170202194227/https://freedomhouse.org/report/freedom-press/2016/israel">report freedompress 2016freedomhouse.org</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <div class="reflist" style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;-moz-column-width:30em; -webkit-column-width:30em; column-width:30em; list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nos.nl/artikel/2242211-israel-neemt-omstreden-joodse-natiestaat-wet-aan.html">Israël neemt omstreden Joodse Natiestaat-wet aan</a> nos.nl, 19 juli 2018. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230531012122/https://nos.nl/artikel/2242211-israel-neemt-omstreden-joodse-natiestaat-wet-aan.html">Gearchiveerd</a> op 31 mei 2023.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Israël zelf ziet een geheel en verenigd Jeruzalem als zijn hoofdstad. Dit wordt echter door de Verenigde Naties en de meeste landen niet geaccepteerd. Daarom hebben vrijwel alle landen hun ambassades in of nabij <a href="/wiki/Tel_Aviv" title="Tel Aviv">Tel Aviv</a>. Daarnaast ziet de <a href="/wiki/Palestijnse_Autoriteit" title="Palestijnse Autoriteit">Palestijnse Autoriteit</a> <a href="/wiki/Oost-Jeruzalem" title="Oost-Jeruzalem">Oost-Jeruzalem</a> als de hoofdstad van een toekomstige Palestijnse staat. Op 6 december 2017 maakte president <a href="/wiki/Donald_Trump" title="Donald Trump">Donald Trump</a> bekend dat de <a href="/wiki/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a> <a href="/wiki/Jeruzalem" title="Jeruzalem">Jeruzalem</a> erkent als hoofdstad.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181224211321/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/is.html">Middle East: Israel — The World Factbook - Central Intelligence Agency</a></span> </li> <li id="cite_note-oppervlakte-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-oppervlakte_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/DYB2013/Table03.pdf">Verenigde Naties 2013</a> (inclusief de Golanhoogten en Oost-Jeruzalem. Zonder deze gebieden is het oppervlak 20.770 km²)</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://population.un.org/wpp/Download/Standard/MostUsed/">World Population Prospects - Population Division - United Nations</a>. <i>population.un.org</i>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2024-10-29">29 oktober 2024</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF1949"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.securitycouncilreport.org/un-documents/document/unmembers-ares273-iii.php">Resolution A/RES/273 (III)</a>. <i><a href="/wiki/Algemene_Vergadering_van_de_Verenigde_Naties" title="Algemene Vergadering van de Verenigde Naties">Algemene Vergadering van de Verenigde Naties</a></i> (<span class="mw-formatted-date" title="1949-05-11">11 mei 1949</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2024-07-15">15 juli 2024</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2001"><span style="font-variant:small-caps;">Augustus Richard Norton</span> (2001). <cite><i>Civil society in the Middle East. 2</i></cite>. <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/90-04-10469-0" title="Speciaal:Boekbronnen/90-04-10469-0">ISBN 90-04-10469-0</a></span>.</span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF1997"><span style="font-variant:small-caps;">Rudolph Rummel</span> (1997). <cite><i>Power Kills: Democracy As a Method of Nonviolence</i></cite>. <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/0-7658-0523-5" title="Speciaal:Boekbronnen/0-7658-0523-5">ISBN 0-7658-0523-5</a></span>.</span></span> </li> <li id="cite_note-news.un.org-9"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-news.un.org_9-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-news.un.org_9-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://news.un.org/en/story/2022/03/1114702">Israel’s occupation of Palestinian Territory is ‘apartheid’: UN rights expert</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151101085541/http://hdr.undp.org:80/en/content/human-development-index-hdi-table">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2015-11-01">1 november 2015</span>. Geraadpleegd op 27-10-2022. </span></span> </li> <li id="cite_note-ICJ_apartheid-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ICJ_apartheid_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.hrw.org/news/2024/07/19/world-court-finds-israel-responsible-apartheid">World Court Finds Israel Responsible for Apartheid</a>. Geraadpleegd op 13-10-2024. </span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2024"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> (2024). <cite><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2023-24reporten.pdf">Human Development Report 2023-24</a></cite> (United Nations). </span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.credit-suisse.com/about-us/en/reports-research/global-wealth-report.html">Global Wealth Report</a>. <i>Credit Suisse</i>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2023-10-29">29 oktober 2023</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREFWIPO"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><span style="font-variant:small-caps;">WIPO</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wipo.int/global_innovation_index/en/2023/index.html">Global Innovation Index 2023, 15th Edition</a>. <i>www.wipo.int</i>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2023-10-29">29 oktober 2023</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2023"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imd.org/centers/wcc/world-competitiveness-center/rankings/world-competitiveness-ranking/2023/">World Competitiveness Ranking 2023 - IMD business school for management and leadership courses</a>. <i>www.imd.org</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2023-07-11">11 juli 2023</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2023-10-29">29 oktober 2023</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.who.int/countries/isr/en/">WHO Israel</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200902231618/https://www.who.int/countries/isr/en/">Gearchiveerd</a> op 2 september 2020.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imf.org/en/Countries/ISR">Israel and the IMF</a>. <i>IMF</i>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2023-10-19">19 oktober 2023</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREFGetzoff2023"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><span style="font-variant:small-caps;">Getzoff, Marc</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://gfmag.com/data/non-economic-data/most-advanced-countries-in-the-world/">Most Technologically Advanced Countries In The World 2023</a>. <i>Global Finance Magazine</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2023-08-09">9 augustus 2023</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2023-11-16">16 november 2023</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2023"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://finance.yahoo.com/news/30-wealthiest-countries-per-capita-111348314.html">30 Wealthiest Countries by Per Capita Net Worth</a>. <i>Yahoo Finance</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2023-09-09">9 september 2023</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2023-11-28">28 november 2023</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120806072438/http://unispal.un.org/UNISPAL.NSF/0/F5A49E57095C35B685256BCF0075D9C2">Special Committee on Palestine</a>, 15 mei 1947</span> </li> <li id="cite_note-benny-20"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-benny_20-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-benny_20-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Benny M. ‘1948: a history of the first Arab-Israeli war’ Yale University, 2008</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mfa.gov.il/mfa/foreignpolicy/peace/guide/pages/declaration%20of%20establishment%20of%20state%20of%20israel.aspx">The Ministry of Foreign Affairs of Israel</a></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">Ben-Dror, Elad (2016) <i>Ralph Bunche and the Arab-Israeli Conflict: Mediation and the UN 1947–1949</i>,Routledge</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jewishvirtuallibrary.org/un-general-assembly-resolution-273-iii-may-1949">UN General Assembly Resolutions: Resolution 273(III)</a> UN-Resolutie 273(III). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230418145530/https://www.jewishvirtuallibrary.org/un-general-assembly-resolution-273-iii-may-1949">Gearchiveerd</a> op 18 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Recalling its resolutions of 29 November 1947 and 11 December 1948 and taking note of the declarations and explanations made by the representatives of the Government of Israel before the Ad Hoc Political Committee in respect of the implementation of the said resolutions". "Decides that Israel is a peace-loving State which accepts the obligations contained in the Charter and is able and willing to carry out those obligations.</i></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">Pappe noemt een aantal van bijna 800.000.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140716052248/http://geocities.com/savepalestinenow/israellaws/fulltext/absenteepropertylaw.htm">Absentees' Property Law</a></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181002192717/http://research.haifa.ac.il/~eshkol/kantorb.html">The National Water Carrier</a>. Gearchiveerd op <span class="mw-formatted-date" title="2018-10-02">2 oktober 2018</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2019-01-30">30 januari 2019</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text">Nancy Turck, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jstor.org/discover/10.2307/20039682?uid=3738736&uid=2&uid=4&sid=21102042008333">The Arab Boycott of Israel</a> in "Foreign Affairs", Vol. 55, No. 3 (april 1977), pp. 472-493</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text">Het Palestijns-Israëlisch conflict, Dan Cohn-Sherbok, Werelddossier, Tirion, Baarn, 2001 (in Ned. vertaald 2002), pagina 63</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text">Cohn-Shertok, o.c. pagina 64.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/6715/de-moord-op-israels-premier-yitzhak-rabin.html">De moord op Israëls premier Yitzhak Rabin</a> Historisch Nieuwsblad, 2005. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180826113340/https://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/6715/de-moord-op-israels-premier-yitzhak-rabin.html">Gearchiveerd</a> op 26 augustus 2018.</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.btselem.org/press_releases/20060928">Six years of Intifada</a> btselem.org, 28 sept. 2006</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.camera.org/index.asp?x_context=2&x_outlet=118&x_article=1148">Timeline of Hezbollah Violence</a>. Committee for Accuracy in Middle East Reporting in America. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150321074637/https://www.camera.org/index.asp?x_context=2&x_outlet=118&x_article=1148">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2015-03-21">21 maart 2015</span>. Geraadpleegd op 7-3-2015. </span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hrw.org/reports/2007/lebanon0907/">"Human Rights Watch - Civilian Casualties in Lebanon during the 2006 War"</a> HRW, 2007</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.haaretz.com/israel-news/where-exactly-is-the-green-line-that-s-classified-military-material-1.5827495">Where Exactly Is the Green Line Between Israel and the West Bank? That’s Classified Military Material</a> Haaretz, 19 februari 2018. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220525072121/https://www.haaretz.com/israel-news/where-exactly-is-the-green-line-that-s-classified-military-material-1.5827495">Gearchiveerd</a> op 25 mei 2022.</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://driesvanagt.nl/index-type=tekst&item=31.php.html">Een schreeuw om recht, de tragedie van het Palestijnse volk</a>, Dries van Agt, De Bezige Bij, Amsterdam, 2009,pag. 60-61. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230809081406/http://driesvanagt.nl/index-type=tekst&item=31.php.html">Gearchiveerd</a> op 9 augustus 2023.</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nd.nl/artikelen/2008/maart/21/ernstige-watercrisis-dreigt-in-israel">Ernstige watercrisis dreigt in Israël</a>. <a href="/wiki/Nederlands_Dagblad" title="Nederlands Dagblad">Nederlands Dagblad</a>, 21 maart 2008. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140714225511/http://www.nd.nl/artikelen/2008/maart/21/ernstige-watercrisis-dreigt-in-israel">Gearchiveerd</a> op 14 juli 2014.</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/Immigration/Aliyah_during_war.html">Immigration to Israel</a> JVL. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220601221634/https://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/Immigration/Aliyah_during_war.html">Gearchiveerd</a> op 1 juni 2022.</span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text">Dvora Hacohen (2003) <i>Immigrants in Turmoil: Mass Immigration to Israel and Its Repercussions in the 1950s and After</i> Syracuse University Press</span> </li> <li id="cite_note-cbspop-40"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-cbspop_40-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-cbspop_40-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-cbspop_40-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cbs.gov.il/he/mediarelease/DocLib/2019/413/11_19_413b.pdf">Population of Israel on the Eve of 2020</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230226172436/https://www.cbs.gov.il/he/mediarelease/DocLib/2019/413/11_19_413b.pdf">Gearchiveerd</a> op 26 februari 2023.</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.myesha.org.il/?CategoryID=335&ArticleID=9165">Jesha-raad</a></span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jewishvirtuallibrary.org/total-immigration-to-israel-by-year">Immigration tot Israël by year</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230418145530/https://www.jewishvirtuallibrary.org/total-immigration-to-israel-by-year">Gearchiveerd</a> op 18 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jewishvirtuallibrary.org/population-of-israel-palestine-1553-present">Population of Israel/Palestine 1553 - present (2013)</a> Jewish Virtual Library. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230414151107/https://www.jewishvirtuallibrary.org/population-of-israel-palestine-1553-present">Gearchiveerd</a> op 14 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jewishvirtuallibrary.org/latest-population-statistics-for-israel">Vital Statistics: Latest Population Statistics for Israel</a>. Jewish Virtual Library. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230804050615/https://www.jewishvirtuallibrary.org/latest-population-statistics-for-israel">Gearchiveerd</a> op 4 augustus 2023.</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2018"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><span style="font-variant:small-caps;">Miriam Berger</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vox.com/world/2018/7/31/17623978/israel-jewish-nation-state-law-bill-explained-apartheid-netanyahu-democracy">Israel’s hugely controversial “nation-state” law, explained</a>. www.vox.com (<span class="mw-formatted-date" title="2018-07-21">21 juli 2018</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2023-10-14">14 oktober 2023</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Hebreeuws">(<span>he</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080407042911/http://www.cbs.gov.il/hodaot2007n/19_07_104b.doc">Social Survey 2006</a>. Israëlisch Centraal Bureau voor Statistieken, 2007</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.justlanded.com/english/Israel/Israel-Guide/Education/Schools-in-Israel">Schools-in-Israel</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230418145531/https://www.justlanded.com/english/Israel/Israel-Guide/Education/Schools-in-Israel">Gearchiveerd</a> op 18 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.timesofisrael.com/education-ministry-pushes-more-jewish-studies-in-secular-schools/">timesofisrael.com</a></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.haaretz.com/israel-news/.premium-1.659955">Secular Israeli Parents Protest Orthodox Religious Coercion in Secular Schools</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151228181555/http://www.haaretz.com/israel-news/.premium-1.659955">Gearchiveerd</a> op 28 december 2015.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.haaretz.com/print-edition/features/putting-back-the-green-line-once-we-find-it-1.206551">Putting Back the Green Line - Once We Find It</a> Haaretz, 7 december 2006. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170622063619/http://www.haaretz.com/print-edition/features/putting-back-the-green-line-once-we-find-it-1.206551">Gearchiveerd</a> op 22 juni 2017.</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151222213606/http://www.badil.org/en/component/k2/item/1265-palestinian-history-and-identity-in-israeli-schools.html">palestinian-history-and-identity-in-israeli-schools</a></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.knesset.gov.il/description/eng/eng_mimshal_hoka.htm">The Constitution</a>, website Knesset. Geraadpleegd op 13 december 2015</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text">Israëls Hooggerechtshof haalt streep door "Israëlische nationaliteit", Jonathan Cook, Soemoed, blad van het <a href="/wiki/Nederlands_Palestina_Komitee" title="Nederlands Palestina Komitee">Nederlands Palestina Komitee</a>, jaargang 44, nr.1 (jan-febr.2016),p.17</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.timesofisrael.com/the-politics-of-disqualification/">The politics of disqualification. <i>As Zoabi spoke, "her remarks were marked by an uninterrupted flow of interjections by MKs in the hall and right-wing members of the elections committee," it reports.</i></a> timesofisrael, 13 februari 2015</span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.timesofisrael.com/netanyahu-looking-to-oust-mks-who-meet-terrorists-families/">Netanyahu looking to oust MKs who meet terrorists’ families</a> timesofisrael, 7 februari 2016</span> </li> <li id="cite_note-:0-56"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-:0_56-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:0_56-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.refdag.nl/kerkplein/kerknieuws/i_geen_kans_op_scheiding_kerk_en_staat_in_israel_i_1_203704">Geen kans op scheiding kerk en staat in Israël</a>. <i>www.refdag.nl</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151222075340/http://www.refdag.nl/kerkplein/kerknieuws/i_geen_kans_op_scheiding_kerk_en_staat_in_israel_i_1_203704">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2015-12-22">22 december 2015</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2015-12-09">9 december 2015</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151209044005/http://www.thegoldencalfspeaks.com/judaism/zionism-and-israel/israel-is-not-a-secular-state/">israel-is-not-a-secular-state</a></span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180525205736/https://www.jodendom-online.nl/news.php?view=item&id=3478">Jodendom Online | Nieuws</a>. <i>www.jodendom-online.nl</i>. Gearchiveerd op <span class="mw-formatted-date" title="2018-05-25">25 mei 2018</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2015-12-09">9 december 2015</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.independent.co.uk/news/world/restaurants-rebel-against-kosher-laws-1589461.html">restaurants-rebel-against-kosher-laws</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230423153250/https://www.independent.co.uk/news/world/restaurants-rebel-against-kosher-laws-1589461.html">Gearchiveerd</a> op 23 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.aroundtheglobe.nl/reizen/israel/eten-drinken-israel-si15707.html">www.aroundtheglobe.nl</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171206210908/https://www.aroundtheglobe.nl/reizen/israel/eten-drinken-israel-si15707.html">Gearchiveerd</a> op 6 december 2017.</span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.slate.com/articles/news_and_politics/roads/2015/06/pork_in_israel_how_russian_immigrants_and_hipster_foodies_are_challenging.2.html">pork_in_israel_how_russian_immigrants_and_hipster_foodies_are_challenging</a></span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.refdag.nl/nieuws/buitenland/in_israel_worden_zowel_de_vrijdag_de_zaterdag_als_de_zondag_als_feestdag_gevierd_1_758684">in Israël worden zowel de vrijdag de zaterdag als de zondag als feestdag gevierd</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151211044730/http://www.refdag.nl/nieuws/buitenland/in_israel_worden_zowel_de_vrijdag_de_zaterdag_als_de_zondag_als_feestdag_gevierd_1_758684">Gearchiveerd</a> op 11 december 2015.</span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.myjewishlearning.com/article/civil-marriage-in-israel/2/">Civil marriage in Israël</a></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nrc.nl/handelsblad/2015/11/02/trouwen-in-israel-dan-moet-vaderjood-jennifer-z-1536674">"Trouwen in Israël? Als 'vaderjood' gaat dat niet zomaar"</a> nrc.nl 2 november 2015</span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://jonet.nl/protest-in-israel-tegen-joods-arabisch-huwelijk/">Protest in Israël tegen Joods-Arabisch huwelijk - Jonet</a>. <i>Jonet</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171121125841/https://jonet.nl/protest-in-israel-tegen-joods-arabisch-huwelijk/">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2017-11-21">21 november 2017</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2015-12-09">9 december 2015</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.volkskrant.nl/archief/israel-uit-om-te-trouwen-want-de-rabbi-ligt-dwars~a3531695/">Israël uit om te trouwen want de rabbi ligt dwars</a>. <i>www.volkskrant.nl</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151222124725/https://www.volkskrant.nl/archief/israel-uit-om-te-trouwen-want-de-rabbi-ligt-dwars~a3531695/">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2015-12-22">22 december 2015</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2015-12-09">9 december 2015</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nos.nl/artikel/2436343-israeliers-mogen-van-rechter-online-trouwen-om-rabbijn-te-omzeilen">Israëliërs mogen van rechter online trouwen om rabbijn te omzeilen</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230427045701/https://nos.nl/artikel/2436343-israeliers-mogen-van-rechter-online-trouwen-om-rabbijn-te-omzeilen">Gearchiveerd</a> op 27 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/613084/jewish/The-Agunah.htm">The Agunah</a> chabad.org. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230511180346/https://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/613084/jewish/The-Agunah.htm">Gearchiveerd</a> op 11 mei 2023.</span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.timesofisrael.com/wandering-in-the-desert-activists-demand-chained-women-be-let-go/">Wandering in the desert, activists demand ‘chained’ women be let go</a> timesofisraël, 25-02-2020. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230423141326/https://www.timesofisrael.com/wandering-in-the-desert-activists-demand-chained-women-be-let-go/">Gearchiveerd</a> op 23 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dewereldmorgen.be/artikel/2014/10/15/palestijnen-oost-jeruzalem-nog-steeds-etnisch-weggezuiverd">Palestijnen Oost-Jeruzalem nog steeds etnisch weggezuiverd</a> de wereld morgen.be, 15 oktober 2014</span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.aljazeera.com/news/2015/06/israel-minimising-palestinian-presence-jerusalem-150601070235169.html">Israel 'minimising Palestinian presence' in Jerusalem</a> Aljazeera, 7 juni 2015. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190530113443/https://www.aljazeera.com/news/2015/06/israel-minimising-palestinian-presence-jerusalem-150601070235169.html">Gearchiveerd</a> op 30 mei 2019.</span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://news.yahoo.com/israel-banishes-palestinians-own-town-040918147.html?nf=1">Israel banishes Palestinians from own town.</a> <i>It notes that east Jerusalem Palestinians cannot automatically pass on Jerusalem residency to their children or bring their relatives to the city. Permanent resident status can also be revoked, with Israeli authorities having done so for more than 14,400 Palestinians in nearly 50 years.</i> yahoo.com, 12 januari 2016. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200805120020/https://news.yahoo.com/israel-banishes-palestinians-own-town-040918147.html?nf=1">Gearchiveerd</a> op 5 augustus 2020.</span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151210225228/http://www.israel-palestina.info/vluchtelingen-html/#Het_recht_op_terugkeer">Het recht op terugkeer</a></span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/HRC/31/L.37">Human Rights situation in Palestine and other occupied Arab territories</a> un.org. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210819025105/https://www.un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/HRC/31/L.37">Gearchiveerd</a> op 19 augustus 2021.</span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elsevier.nl/web/10156236/Nieuws/Buitenland/Verhagen-hekelt-anti-Isral-cultuur-binnen-VN.htm">Elsevier d.d. 30 januari 2008: Verhagen hekelt 'anti-Israël-cultuur' binnen VN</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160507131032/http://www.elsevier.nl/web/10156236/Nieuws/Buitenland/Verhagen-hekelt-anti-Isral-cultuur-binnen-VN.htm/">Gearchiveerd</a> op 7 mei 2016.</span> </li> <li id="cite_note-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-76">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.unwatch.org/un-israel-key-statistics/">The UN and Israel: Key Statistics from UN Watch</a></span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.un.org/webcast/pdfs/SRES2334-2016.pdf">Resolution 2334 (2016)</a> un.org, 23 december 2016. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230703000353/https://www.un.org/webcast/pdfs/SRES2334-2016.pdf">Gearchiveerd</a> op 3 juli 2023.</span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://mondoweiss.net/2018/09/legalize-landgrab-international/">Justifying landgrab, Israel says it is ‘allowed to ignore international law’ anywhere it wants</a> mondoweiss.net, 18 september 2018. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230421225717/https://mondoweiss.net/2018/09/legalize-landgrab-international/">Gearchiveerd</a> op 21 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.i24news.tv/en/news/israel/136982-170207-u-s-refuses-to-comment-on-israel-s-controversial-outpost-legalization-bill">International condemnations mount over passing of Israeli settlement law</a> i24news.tv, 2 juli 2017. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230422200517/https://www.i24news.tv/en/news/israel/136982-170207-u-s-refuses-to-comment-on-israel-s-controversial-outpost-legalization-bill">Gearchiveerd</a> op 22 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://webtv.un.org/meetings-events/watch/part-2-the-situation-in-the-middle-east-the-palestinian-question-security-council-8517th-meeting/6031225086001/?term=">29 Apr 2019 - Security Council meeting: The situation in The Middle East, including the Palestinian question</a> webtv.un.org, 29 april 2019. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200504225914/http://webtv.un.org/meetings-events/watch/part-2-the-situation-in-the-middle-east-the-palestinian-question-security-council-8517th-meeting/6031225086001/?term=">Gearchiveerd</a> op 4 mei 2020.</span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2021"><span style="font-variant:small-caps;">Isabel Bolle</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.trouw.nl/gs-b7b209f7">Human Rights Watch: ‘Er zijn echt veel voorbeelden van Israëls apartheidsbeleid’</a>. <i>Trouw</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2021-04-27">27 april 2021</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2021-04-28">28 april 2021</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2021"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.hrw.org/report/2021/04/27/threshold-crossed/israeli-authorities-and-crimes-apartheid-and-persecution">A Threshold Crossed</a>. <i>Human Rights Watch</i> (<span class="mw-formatted-date" title="2021-04-27">27 april 2021</span>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210428073809/https://www.hrw.org/report/2021/04/27/threshold-crossed/israeli-authorities-and-crimes-apartheid-and-persecution">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2021-04-28">28 april 2021</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2021-04-28">28 april 2021</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://whc.unesco.org/en/danger/">Danger</a> unesco.org</span> </li> <li id="cite_note-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-84">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.haaretz.com/israel-news/1.749273">UNESCO Adopts Another Contentious Resolution on Jerusalem</a> Haaretz, 26 oktober 2016</span> </li> <li id="cite_note-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-85">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.haaretz.com/israel-news/1.786832">UNESCO Passes Resolution Critical of Israeli Conduct in Jerusalem and Gaza</a> Haaretz, 3 mei 2017</span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://imemc.org/article/1m-in-israeli-aid-for-unesco-cut-over-jerusalem-resolution/">$1m in Israeli Aid for UNESCO Cut over Jerusalem Resolution</a> imenc.org, 4 mei 2017. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230423134935/https://imemc.org/article/1m-in-israeli-aid-for-unesco-cut-over-jerusalem-resolution/">Gearchiveerd</a> op 23 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-87">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ipsnews.net/2012/11/israel-ranked-as-worlds-most-militarised-nation/">israel ranked as worlds most militarised nation</a> ipsnews.net</span> </li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68037808">.mw-parser-output .tpl-PDFlink a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cb/Icons-mini-file_pdf.svg")right no-repeat;padding-right:18px}</style><span class="tpl-PDFlink"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sipri.org/sites/default/files/2019-09/yb19_summary_nl.pdf">SIPRI Yearbook 2019</a></span><span style="font-size:85%;"> PDF (4 MB)</span>. SIPRI.</span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.duitslandinstituut.nl/artikel/23319/duitsland-levert-omstreden-onderzeeers-toch-aan-israel">Duitsland levert omstreden onderzeeërs toch aan Israël</a>. Duitsland Instituut (24 oktober 2017). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230418145531/https://www.duitslandinstituut.nl/artikel/23319/duitsland-levert-omstreden-onderzeeers-toch-aan-israel">Gearchiveerd</a> op 18 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/217813">Obama hails new defense aid to Israel <i>....that we will also continue to press for a two-state solution to the longstanding Israeli-Palestinian conflict,....As I have emphasized previously, the only way for Israel to endure and thrive as a Jewish and democratic state is through the realization of an independent and viable Palestine.</i></a> israelnationalnews.com, 15 september 2016</span> </li> <li id="cite_note-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-91">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.volkskrant.nl/buitenland/ultraorthodoxe-joden-moeten-in-israel-voortaan-ook-in-dienst~a3611723/">ultraorthodoxe-joden-moeten-in-israel-voortaan-ook-in-dienst</a></span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2014/02/24/palestijn-al-vier-keer-veroordeeld-voor-weigering-dienstplicht-bij-israelisch-leger/">Palestijn al vier keer veroordeeld voor weigering dienstplicht bij Israëlisch leger</a>. dewereldmorgen.be (24 februari 2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230326184955/https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2014/02/24/palestijn-al-vier-keer-veroordeeld-voor-weigering-dienstplicht-bij-israelisch-leger/">Gearchiveerd</a> op 26 maart 2023.</span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.crescas.nl/blog/webcolumnbouman/7szoz/Druzen/">Druzen</a>. crescas.nl (26 juni 2015).</span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210925113838/https://krant.telegraaf.nl/krant/archief/20020116/teksten/bui.bedoeienen.leger.israel.html">'Bedoeïenen alleen goed genoeg om te vechten'</a>. Telegraaf (16 januari 2002).</span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Wereldbank" title="Wereldbank">Wereldbank</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.worldbank.org/country/israel">Israel</a>, World Bank Data. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230807022033/https://data.worldbank.org/country/israel">Gearchiveerd</a> op 7 augustus 2023.</span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090206182851/http://uk.reuters.com/article/idUKLI27068120090118">Israel eyes gas bonanza from large offshore find</a>, <a href="/wiki/Reuters" title="Reuters">Reuters</a>, 18 januari 2009</span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.oecd.org/economy/surveys/Israel-2018-OECD-economic-survey-overview.pdf">OECD Economic Surveys Israel March 2018</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221107043742/https://www.oecd.org/economy/surveys/Israel-2018-OECD-economic-survey-overview.pdf">Gearchiveerd</a> op 7 november 2022.</span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120523173636/http://www.nobleenergyinc.com/_filelib/FileCabinet/PDFs/MISC/FINAL_Israel_article_O%26G_Investor_Magazine.pdf?FileName=FINAL_Israel_article_O&G_Investor_Magazine.pdf"><i>Israel gas</i> - Oil and Gas Investor, November 2009</a></span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://oscar.go.com/video/oscar-winners-2019/skin-accepts-the-oscar-for-short-film-live-action">SKIN Accepts the Oscar for Short Film (Live Action)</a> Oscar, 23 februari 2019. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190226111156/https://oscar.go.com/video/oscar-winners-2019/skin-accepts-the-oscar-for-short-film-live-action">Gearchiveerd</a> op 26 februari 2019.</span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Sinai, Allon</span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jpost.com/Sports/Israel-announces-its-5-athlete-delegation-to-Sochi-Olympics-333031">Israel announces its 5-athlete delegation to Sochi Olympics</a>", <span class="mw-formatted-date" title="2013-11-26">26 november 2013</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140916191856/https://www.jpost.com/Sports/Israel-announces-its-5-athlete-delegation-to-Sochi-Olympics-333031">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2014-09-16">16 september 2014</span>. Geraadpleegd op 10 January 2014.</span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2013"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131202235443/http://www2.isu.org/vsite/vnavsite/page/directory/0,10853,4844-205151-222374-nav-list,00.html?id=1469">XXII Olympic Winter Games 2014 Sochi – Entries Short Track Speed Skating</a>. <a href="/wiki/International_Skating_Union" class="mw-redirect" title="International Skating Union">International Skating Union</a> (<span class="mw-formatted-date" title="2013-11-22">22 november 2013</span>). Gearchiveerd op <span class="mw-formatted-date" title="2013-12-02">2 december 2013</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2013-11-22">22 november 2013</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nos.nl/artikel/2192882-giro-zet-in-2018-definitief-stap-buiten-europa-start-in-israel.html">Giro zet in 2018 definitief stap buiten Europa: start in Israël</a>, NOS, 14 september 2017. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230421225719/https://nos.nl/artikel/2192882-giro-zet-in-2018-definitief-stap-buiten-europa-start-in-israel.html">Gearchiveerd</a> op 21 april 2023.</span> </li> <li id="cite_note-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-103">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nos.nl/artikel/2187027-giro-2018-start-met-proloog-in-jeruzalem.html">'Giro 2018 start met proloog in Jeruzalem'</a>, NOS, 8 augustus 2017. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230423134935/https://nos.nl/artikel/2187027-giro-2018-start-met-proloog-in-jeruzalem.html">Gearchiveerd</a> op 23 april 2023.</span> </li> </ol></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r63829521">.mw-parser-output .zusterprojecten{padding:0;font-size:90%;clear:both;margin:1em 0 -0.5em 0}.mw-parser-output .zusterprojecten-klein{padding-bottom:5px;font-size:90%}.mw-parser-output .zusterprojecten-kop{vertical-align:middle}.mw-parser-output .zusterprojecten-lijst{display:inline;margin-left:0;padding-left:0}.mw-parser-output .zusterprojecten-kop,.mw-parser-output .zusterprojecten li,.mw-parser-output .zusterprojecten-klein li{display:inline-block;margin:0.4em 0.6em;white-space:nowrap;line-height:1.4em;width:12.5em}.mw-parser-output .zusterprojecten-klein li{width:17.5em;max-height:20px}.mw-parser-output .zuster-logo{display:inline-block;text-align:center;width:34px}.mw-parser-output .zuster-tekst{display:inline-block;vertical-align:middle}.mw-parser-output .zusterprojecten-klein .zuster-op{display:inline}@media screen and (max-width:720px){.mw-parser-output .zusterprojecten li,.mw-parser-output .zusterprojecten-klein li{max-height:initial;line-height:inherit}}</style> <div class="interProjectTemplate interProject-groot zusterprojecten toccolours noprint"> <div class="zusterprojecten-kop"><b>Op andere <a href="/wiki/Wikimedia_Foundation" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia</a>-projecten</b></div><br /> <ul class="zusterprojecten-lijst"> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Israel#mw-subcategories" class="extiw" title="c:Category:Israel">Mediabestanden</a></div><li><div class="zuster-logo"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="18" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/27px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/36px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="zuster-tekst"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Israel#mw-subcategories" class="extiw" title="c:Category:Israel"><i><b>Media</b></i></a><div class="zuster-op"> op Commons</div></div></li><li><div class="zuster-logo"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Crystal_Clear_app_package_network.png/21px-Crystal_Clear_app_package_network.png" decoding="async" width="21" height="21" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Crystal_Clear_app_package_network.png/32px-Crystal_Clear_app_package_network.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Crystal_Clear_app_package_network.png/42px-Crystal_Clear_app_package_network.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></span></span></div> <div class="zuster-tekst"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Atlas_of_Israel" class="extiw" title="c:Atlas of Israel"><i><b>Atlas</b></i></a><div class="zuster-op"> op Commons</div></div></li><div class="interProject wiktionary mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/Isra%C3%ABl" class="extiw" title="wikt:Israël">WikiWoordenboek</a></div><li><div class="zuster-logo"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/23px-Wiktionary-logo.svg.png" decoding="async" width="23" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/35px-Wiktionary-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/46px-Wiktionary-logo.svg.png 2x" data-file-width="370" data-file-height="350" /></span></span></div> <div class="zuster-tekst"><a href="https://nl.wiktionary.org/wiki/Isra%C3%ABl" class="extiw" title="wikt:Israël"><i><b>Definitie</b></i></a><div class="zuster-op"> op WikiWoordenboek</div></div></li><div class="interProject wikivoyage mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://nl.wikivoyage.org/wiki/Isra%C3%ABl" class="extiw" title="voy:Israël">Wikivoyage</a></div><li><div class="zuster-logo"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/21px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="21" height="21" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/32px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/42px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></span></span></div> <div class="zuster-tekst"><a href="https://nl.wikivoyage.org/wiki/Isra%C3%ABl" class="extiw" title="voy:Israël"><i><b>Reisgids</b></i></a><div class="zuster-op"> op Wikivoyage</div></div></li> </ul> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Landen_in_Azië"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_landen_Azi%C3%AB" title="Sjabloon:Navigatie landen Azië"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/nl:Overleg_sjabloon:Navigatie_landen_Azi%C3%AB" title="Overleg sjabloon"><img alt="Overleg sjabloon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_landen_Azi%C3%AB&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Landen_in_Azië" class="navigatie-titel">Landen in <a href="/wiki/Azi%C3%AB" title="Azië">Azië</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><a href="/wiki/Afghanistan" title="Afghanistan">Afghanistan</a> · <a href="/wiki/Armeni%C3%AB" title="Armenië">Armenië</a> · <a href="/wiki/Azerbeidzjan" title="Azerbeidzjan">Azerbeidzjan</a> · <a href="/wiki/Bahrein" title="Bahrein">Bahrein</a> · <a href="/wiki/Bangladesh" title="Bangladesh">Bangladesh</a> · <a href="/wiki/Bhutan" title="Bhutan">Bhutan</a> · <a href="/wiki/Brunei" title="Brunei">Brunei</a> · <a href="/wiki/Cambodja" title="Cambodja">Cambodja</a> · <a href="/wiki/Volksrepubliek_China" title="Volksrepubliek China">China</a> · <a href="/wiki/Cyprus_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Cyprus (hoofdbetekenis)">Cyprus</a> · <a href="/wiki/Egypte_(land)" title="Egypte (land)">Egypte</a> · <a href="/wiki/Filipijnen" title="Filipijnen">Filipijnen</a> · <a href="/wiki/Georgi%C3%AB" title="Georgië">Georgië</a> · <a href="/wiki/India" title="India">India</a> · <a href="/wiki/Indonesi%C3%AB" title="Indonesië">Indonesië</a> · <a href="/wiki/Irak" title="Irak">Irak</a> · <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a> · <a href="/wiki/Isra%C3%ABl_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Israël (hoofdbetekenis)">Israël</a> · <a href="/wiki/Japan_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Japan (hoofdbetekenis)">Japan</a> · <a href="/wiki/Jemen" title="Jemen">Jemen</a> · <a href="/wiki/Jordani%C3%AB" title="Jordanië">Jordanië</a> · <a href="/wiki/Kazachstan" title="Kazachstan">Kazachstan</a> · <a href="/wiki/Kirgizi%C3%AB" title="Kirgizië">Kirgizië</a> · <a href="/wiki/Koeweit" title="Koeweit">Koeweit</a> · <a href="/wiki/Laos_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Laos (hoofdbetekenis)">Laos</a> · <a href="/wiki/Libanon_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Libanon (hoofdbetekenis)">Libanon</a> · <a href="/wiki/Malediven" title="Malediven">Malediven</a> · <a href="/wiki/Maleisi%C3%AB" title="Maleisië">Maleisië</a> · <a href="/wiki/Mongoli%C3%AB" title="Mongolië">Mongolië</a> · <a href="/wiki/Myanmar" title="Myanmar">Myanmar</a> · <a href="/wiki/Nepal" title="Nepal">Nepal</a> · <a href="/wiki/Noord-Korea" title="Noord-Korea">Noord-Korea</a> · <a href="/wiki/Oezbekistan" title="Oezbekistan">Oezbekistan</a> · <a href="/wiki/Oman_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Oman (hoofdbetekenis)">Oman</a> · <a href="/wiki/Oost-Timor" title="Oost-Timor">Oost-Timor</a> · <a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a> · <a href="/wiki/Palestina_(staat)" title="Palestina (staat)">Palestina</a> · <a href="/wiki/Qatar" title="Qatar">Qatar</a> · <a href="/wiki/Rusland_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Rusland (hoofdbetekenis)">Rusland</a> · <a href="/wiki/Saoedi-Arabi%C3%AB" title="Saoedi-Arabië">Saoedi-Arabië</a> · <a href="/wiki/Singapore" title="Singapore">Singapore</a> · <a href="/wiki/Sri_Lanka" title="Sri Lanka">Sri Lanka</a> · <a href="/wiki/Syri%C3%AB" title="Syrië">Syrië</a> · <a href="/wiki/Tadzjikistan" title="Tadzjikistan">Tadzjikistan</a> · <a href="/wiki/Taiwan_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Taiwan (hoofdbetekenis)">Taiwan</a> · <a href="/wiki/Thailand" title="Thailand">Thailand</a> · <a href="/wiki/Turkije" title="Turkije">Turkije</a> · <a href="/wiki/Turkmenistan" title="Turkmenistan">Turkmenistan</a> · <a href="/wiki/Verenigde_Arabische_Emiraten" title="Verenigde Arabische Emiraten">Verenigde Arabische Emiraten</a> · <a href="/wiki/Vietnam" title="Vietnam">Vietnam</a> · <a href="/wiki/Zuid-Korea" title="Zuid-Korea">Zuid-Korea</a> </p> </div></div> <p class="mw-empty-elt"> </p>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Israël&oldid=68384795">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Israël&oldid=68384795</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Isra%C3%ABl" title="Categorie:Israël">Israël</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Levant" title="Categorie:Levant">Levant</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Midden-Oosten" title="Categorie:Midden-Oosten">Midden-Oosten</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Verborgen categorieën: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Artikel_mist_referentie_sinds_januari_2017" title="Categorie:Wikipedia:Artikel mist referentie sinds januari 2017">Wikipedia:Artikel mist referentie sinds januari 2017</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Alle_artikelen_die_een_referentie_missen" title="Categorie:Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen">Wikipedia:Alle artikelen die een referentie missen</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Artikel_mist_referentie_sinds_juni_2020" title="Categorie:Wikipedia:Artikel mist referentie sinds juni 2020">Wikipedia:Artikel mist referentie sinds juni 2020</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Artikel_mist_referentie_sinds_mei_2017" title="Categorie:Wikipedia:Artikel mist referentie sinds mei 2017">Wikipedia:Artikel mist referentie sinds mei 2017</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Artikel_mist_referentie_sinds_augustus_2016" title="Categorie:Wikipedia:Artikel mist referentie sinds augustus 2016">Wikipedia:Artikel mist referentie sinds augustus 2016</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Co%C3%B6rdinaten_op_Wikidata" title="Categorie:Wikipedia:Coördinaten op Wikidata">Wikipedia:Coördinaten op Wikidata</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 15 nov 2024 om 13:02.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Isra%C3%ABl&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-57488d5c7d-zh5cw","wgBackendResponseTime":216,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.830","walltime":"1.007","ppvisitednodes":{"value":11721,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":68242,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":26827,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":76504,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 689.145 1 -total"," 45.95% 316.666 1 Sjabloon:Infobox_land_plus"," 45.22% 311.610 1 Sjabloon:Infobox_generiek"," 32.44% 223.552 1 Sjabloon:Appendix"," 32.02% 220.655 1 Sjabloon:References"," 26.19% 180.499 4 Sjabloon:Lang"," 14.09% 97.110 19 Sjabloon:Citeer_web"," 11.86% 81.717 1 Sjabloon:Wikidata_afbeelding"," 3.61% 24.897 1 Sjabloon:Coor_title_dms"," 3.29% 22.666 2 Sjabloon:Citeer_boek"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.165","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":12874601,"limit":52428800},"limitreport-logs":"he\nar\nhe\nar\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-697b7966c5-v8czw","timestamp":"20241126154157","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Isra\u00ebl","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Isra%C3%ABl","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q801","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q801","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-06-27T12:08:47Z","dateModified":"2024-11-15T12:02:33Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/d4\/Flag_of_Israel.svg","headline":"land in West-Azi\u00eb"}</script> </body> </html>