CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Reaktor jądrowy – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"2d51eaad-9055-456a-ac9c-a663bc3bda4f","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Reaktor_jądrowy","wgTitle":"Reaktor jądrowy","wgCurRevisionId":75273174,"wgRevisionId":75273174,"wgArticleId":5314,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Kontrola autorytatywna potrzebuje polskiej etykiety","Reaktory jądrowe"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Reaktor_jądrowy","wgRelevantArticleId":5314,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75273174,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q80877","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.math.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media", "ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession", "wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.math.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Crocus-p1020491.jpg/1200px-Crocus-p1020491.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Crocus-p1020491.jpg/800px-Crocus-p1020491.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Crocus-p1020491.jpg/640px-Crocus-p1020491.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Reaktor jądrowy – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Reaktor_j%C4%85drowy"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Reaktor_j%C4%85drowy"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Reaktor_jądrowy rootpage-Reaktor_jądrowy skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Reaktor+j%C4%85drowy" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Reaktor+j%C4%85drowy" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Reaktor+j%C4%85drowy" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Reaktor+j%C4%85drowy" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Urządzenia_wykorzystujące_energię_jądrową" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Urządzenia_wykorzystujące_energię_jądrową"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Urządzenia wykorzystujące energię jądrową</span> </div> </a> <ul id="toc-Urządzenia_wykorzystujące_energię_jądrową-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Podział_reaktorów_rozszczepiających_jądra_atomowe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Podział_reaktorów_rozszczepiających_jądra_atomowe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Podział reaktorów rozszczepiających jądra atomowe</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Podział_reaktorów_rozszczepiających_jądra_atomowe-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Podział reaktorów rozszczepiających jądra atomowe</span> </button> <ul id="toc-Podział_reaktorów_rozszczepiających_jądra_atomowe-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Podział_ze_względu_na_reakcję_jądrową" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Podział_ze_względu_na_reakcję_jądrową"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Podział ze względu na reakcję jądrową</span> </div> </a> <ul id="toc-Podział_ze_względu_na_reakcję_jądrową-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Podział_według_konstrukcji" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Podział_według_konstrukcji"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Podział według konstrukcji</span> </div> </a> <ul id="toc-Podział_według_konstrukcji-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Podział_według_chłodziwa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Podział_według_chłodziwa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Podział według chłodziwa</span> </div> </a> <ul id="toc-Podział_według_chłodziwa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Podział_według_generacji" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Podział_według_generacji"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Podział według generacji</span> </div> </a> <ul id="toc-Podział_według_generacji-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Podział_według_przeznaczenia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Podział_według_przeznaczenia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Podział według przeznaczenia</span> </div> </a> <ul id="toc-Podział_według_przeznaczenia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Budowa_reaktora" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Budowa_reaktora"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Budowa reaktora</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Budowa_reaktora-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Budowa reaktora</span> </button> <ul id="toc-Budowa_reaktora-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sterowanie_reaktorem" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sterowanie_reaktorem"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Sterowanie reaktorem</span> </div> </a> <ul id="toc-Sterowanie_reaktorem-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cykl_życia_neutronu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Cykl_życia_neutronu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.1</span> <span>Cykl życia neutronu</span> </div> </a> <ul id="toc-Cykl_życia_neutronu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Odprowadzanie_wytworzonej_energii" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Odprowadzanie_wytworzonej_energii"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Odprowadzanie wytworzonej energii</span> </div> </a> <ul id="toc-Odprowadzanie_wytworzonej_energii-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Paliwo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Paliwo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Paliwo</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Paliwo-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Paliwo</span> </button> <ul id="toc-Paliwo-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Przyszłość" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Przyszłość"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Przyszłość</span> </div> </a> <ul id="toc-Przyszłość-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Aktywność_reaktora" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Aktywność_reaktora"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Aktywność reaktora</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Aktywność_reaktora-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Aktywność reaktora</span> </button> <ul id="toc-Aktywność_reaktora-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Aktywność_chłodziwa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Aktywność_chłodziwa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Aktywność chłodziwa</span> </div> </a> <ul id="toc-Aktywność_chłodziwa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Aktywność_paliwa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Aktywność_paliwa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Aktywność paliwa</span> </div> </a> <ul id="toc-Aktywność_paliwa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Awarie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Awarie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Awarie</span> </div> </a> <ul id="toc-Awarie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Statystyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Statystyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Statystyka</span> </div> </a> <ul id="toc-Statystyka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Reaktor jądrowy</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 84 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-84" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">84 języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Kernreaktor" title="Kernreaktor – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Kernreaktor" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84_%D9%86%D9%88%D9%88%D9%8A" title="مفاعل نووي – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مفاعل نووي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Reactor_nuclear" title="Reactor nuclear – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Reactor nuclear" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/N%C3%BCv%C9%99_reaktoru" title="Nüvə reaktoru – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Nüvə reaktoru" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A3%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%9A%E0%A7%81%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A7%80" title="পারমাণবিক চুল্লী – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="পারমাণবিক চুল্লী" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8B_%D1%80%D1%8D%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Ядзерны рэактар – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Ядзерны рэактар" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8B_%D1%80%D1%8D%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Ядзерны рэактар – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Ядзерны рэактар" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%B4%D1%80%D0%B5%D0%BD_%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Ядрен реактор – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Ядрен реактор" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Nuklearni_reaktor" title="Nuklearni reaktor – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Nuklearni reaktor" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Reactor_nuclear" title="Reactor nuclear – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Reactor nuclear" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%83%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Нуклонсарла реактор – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Нуклонсарла реактор" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Jadern%C3%BD_reaktor" title="Jaderný reaktor – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Jaderný reaktor" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Adweithydd_niwclear" title="Adweithydd niwclear – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Adweithydd niwclear" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kernereaktor" title="Kernereaktor – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Kernereaktor" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kernreaktor" title="Kernreaktor – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Kernreaktor" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Tuumareaktor" title="Tuumareaktor – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Tuumareaktor" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%85%CF%81%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%B4%CF%81%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AE%CF%81%CE%B1%CF%82" title="Πυρηνικός αντιδραστήρας – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Πυρηνικός αντιδραστήρας" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Nuclear_reactor" title="Nuclear reactor – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Nuclear reactor" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Reactor_nuclear" title="Reactor nuclear – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Reactor nuclear" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Nuklea_reakciujo" title="Nuklea reakciujo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Nuklea reakciujo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Erreaktore_nuklear" title="Erreaktore nuklear – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Erreaktore nuklear" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%A2%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="رآکتور هسته‌ای – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="رآکتور هسته‌ای" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9acteur_nucl%C3%A9aire" title="Réacteur nucléaire – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Réacteur nucléaire" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Imoibreoir_n%C3%BAicl%C3%A9ach" title="Imoibreoir núicléach – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Imoibreoir núicléach" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Reactor_nuclear" title="Reactor nuclear – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Reactor nuclear" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9B%90%EC%9E%90%EB%A1%9C" title="원자로 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="원자로" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BB%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BC%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%BF%D5%B8%D6%80" title="Միջուկային ռեակտոր – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Միջուկային ռեակտոր" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AD%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%A0%E0%A5%80" title="परमाणु भट्ठी – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="परमाणु भट्ठी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Nuklearni_reaktor" title="Nuklearni reaktor – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Nuklearni reaktor" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Reaktor_nuklir" title="Reaktor nuklir – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Reaktor nuklir" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Reattore_nucleare" title="Reattore nucleare – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Reattore nucleare" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9B%D7%95%D7%A8_%D7%92%D7%A8%D7%A2%D7%99%D7%A0%D7%99" title="כור גרעיני – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="כור גרעיני" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%88%E0%B2%9C%E0%B2%BF%E0%B2%95_%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%BF" title="ಬೈಜಿಕ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಬೈಜಿಕ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="ბირთვული რეაქტორი – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ბირთვული რეაქტორი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B1_%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%B9%D8%B1" title="نیوکلیر ری ایکٹر – kaszmirski" lang="ks" hreflang="ks" data-title="نیوکلیر ری ایکٹر" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kaszmirski" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%B4%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Ядролық реактор – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Ядролық реактор" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Tanuri_la_nyuklia" title="Tanuri la nyuklia – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Tanuri la nyuklia" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Reyakt%C3%A8_nikley%C3%A8" title="Reyaktè nikleyè – kreolski haitański" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Reyaktè nikleyè" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="kreolski haitański" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Reaktora_dendik%C3%AE" title="Reaktora dendikî – kurdyjski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Reaktora dendikî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Reactorium_nucleare" title="Reactorium nucleare – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Reactorium nucleare" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Kodolreaktors" title="Kodolreaktors – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Kodolreaktors" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Branduolinis_reaktorius" title="Branduolinis reaktorius – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Branduolinis reaktorius" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Atomreaktor" title="Atomreaktor – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Atomreaktor" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%88%D0%B0%D0%B4%D1%80%D0%B5%D0%BD_%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Јадрен реактор – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Јадрен реактор" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%A3%E0%B4%B5%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%BC" title="ആണവറിയാക്റ്റർ – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ആണവറിയാക്റ്റർ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%A3%E0%A5%81%E0%A4%AD%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A5%80" title="अणुभट्टी – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="अणुभट्टी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Reaktor_nuklear" title="Reaktor nuklear – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Reaktor nuklear" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Reaktor_nuklir" title="Reaktor nuklir – minangkabu" lang="min" hreflang="min" data-title="Reaktor nuklir" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minangkabu" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/H%C5%8Fk_hu%C4%81ng-%C3%A9ng-d%C5%8Fi" title="Hŏk huāng-éng-dŏi – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Hŏk huāng-éng-dŏi" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%94%E1%80%BB%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%9C%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8_%E1%80%93%E1%80%AC%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%96%E1%80%AD%E1%80%AF" title="နျူးကလီးယား ဓာတ်ပေါင်းဖို – birmański" lang="my" hreflang="my" data-title="နျူးကလီးယား ဓာတ်ပေါင်းဖို" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmański" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Kernreactor" title="Kernreactor – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Kernreactor" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%81_%E0%A4%AD%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A5%80" title="परमाणु भट्टी – nepalski" lang="ne" hreflang="ne" data-title="परमाणु भट्टी" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%8E%9F%E5%AD%90%E7%82%89" title="原子炉 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="原子炉" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Atomreaktor" title="Atomreaktor – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Atomreaktor" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Kjernereaktor" title="Kjernereaktor – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kjernereaktor" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Atom_reaktori" title="Atom reaktori – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Atom reaktori" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A8%E0%A8%BF%E0%A8%8A%E0%A8%95%E0%A8%B2%E0%A9%80_%E0%A8%AD%E0%A9%B1%E0%A8%A0%E0%A9%80" title="ਨਿਊਕਲੀ ਭੱਠੀ – pendżabski" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਨਿਊਕਲੀ ਭੱਠੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendżabski" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%A6%D8%B1_%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%B9%D8%B1" title="نیوکلیئر ری ایکٹر – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="نیوکلیئر ری ایکٹر" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%BC%D9%88%D9%85%D9%8A_%D8%A8%D9%BC%DB%8D" title="اټومي بټۍ – paszto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اټومي بټۍ" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paszto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Reator_nuclear" title="Reator nuclear – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Reator nuclear" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Reactor_nuclear" title="Reactor nuclear – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Reactor nuclear" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Ядерный реактор – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ядерный реактор" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Reaktori_b%C3%ABrthamor" title="Reaktori bërthamor – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Reaktori bërthamor" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%82%E0%B7%8A%E0%B6%A7%E0%B7%92%E0%B6%9A_%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%9A" title="න්‍යෂ්ටික ප්‍රතික්‍රියාකාරක – syngaleski" lang="si" hreflang="si" data-title="න්‍යෂ්ටික ප්‍රතික්‍රියාකාරක" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="syngaleski" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Nuclear_reactor" title="Nuclear reactor – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Nuclear reactor" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Jadrov%C3%BD_reaktor" title="Jadrový reaktor – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Jadrový reaktor" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Jedrski_reaktor" title="Jedrski reaktor – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Jedrski reaktor" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DA%A9%DB%95%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%88%DA%A9%DB%8C" title="کارتیاکەری ناوکی – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="کارتیاکەری ناوکی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%83%D0%BA%D0%BB%D0%B5%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B8_%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Нуклеарни реактор – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Нуклеарни реактор" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Nuklearni_reaktor" title="Nuklearni reaktor – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Nuklearni reaktor" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Ydinreaktori" title="Ydinreaktori – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Ydinreaktori" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/K%C3%A4rnreaktor" title="Kärnreaktor – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kärnreaktor" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%A3%E0%AF%81%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%B0%E0%AF%81_%E0%AE%89%E0%AE%B2%E0%AF%88" title="அணுக்கரு உலை – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அணுக்கரு உலை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D3%A9%D1%88_%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B" title="Төш реакторы – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Төш реакторы" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A3%E0%B1%81_%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%B0%E0%B1%81" title="అణు రియాక్టరు – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="అణు రియాక్టరు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="เครื่องปฏิกรณ์นิวเคลียร์ – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="เครื่องปฏิกรณ์นิวเคลียร์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/N%C3%BCkleer_reakt%C3%B6r" title="Nükleer reaktör – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Nükleer reaktör" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Ядерний реактор – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ядерний реактор" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D9%85%D9%84" title="نویاتی معمل – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="نویاتی معمل" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%B2_ph%E1%BA%A3n_%E1%BB%A9ng_h%E1%BA%A1t_nh%C3%A2n" title="Lò phản ứng hạt nhân – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Lò phản ứng hạt nhân" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Reaktor_nukleyar" title="Reaktor nukleyar – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Reaktor nukleyar" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%A0%B8%E5%8F%8D%E5%BA%94%E5%A0%86" title="核反应堆 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="核反应堆" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%A0%B8%E5%8F%8D%E6%87%89%E5%A0%86" title="核反應堆 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="核反應堆" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%A0%B8%E5%8F%8D%E5%BA%94%E5%A0%86" title="核反应堆 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="核反应堆" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q80877#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Reaktor_j%C4%85drowy" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Reaktor_j%C4%85drowy" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Reaktor_j%C4%85drowy"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Reaktor_j%C4%85drowy"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Reaktor_j%C4%85drowy" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Reaktor_j%C4%85drowy" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&oldid=75273174" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Reaktor_j%C4%85drowy&id=75273174&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FReaktor_j%25C4%2585drowy"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FReaktor_j%25C4%2585drowy"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Reaktor+j%C4%85drowy"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Reaktor_j%C4%85drowy&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Nuclear_reactors" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q80877" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Crocus-p1020491.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Crocus-p1020491.jpg/220px-Crocus-p1020491.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Crocus-p1020491.jpg/330px-Crocus-p1020491.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Crocus-p1020491.jpg/440px-Crocus-p1020491.jpg 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a><figcaption>Rdzeń reaktora jądrowego</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Wwer-1000-scheme.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Wwer-1000-scheme.png/220px-Wwer-1000-scheme.png" decoding="async" width="220" height="350" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Wwer-1000-scheme.png/330px-Wwer-1000-scheme.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Wwer-1000-scheme.png/440px-Wwer-1000-scheme.png 2x" data-file-width="735" data-file-height="1169" /></a><figcaption><a href="/wiki/Reaktor_wodny_ci%C5%9Bnieniowy" title="Reaktor wodny ciśnieniowy">WWER-1000</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pulstar2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Pulstar2.jpg/220px-Pulstar2.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Pulstar2.jpg/330px-Pulstar2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Pulstar2.jpg/440px-Pulstar2.jpg 2x" data-file-width="480" data-file-height="640" /></a><figcaption>Reaktor badawczy PULSAR, o mocy 1MW</figcaption></figure> <p><b>Reaktor jądrowy</b> – urządzenie, w którym przeprowadza się z kontrolowaną szybkością <a href="/wiki/Reakcja_j%C4%85drowa" title="Reakcja jądrowa">reakcje jądrowe</a>; na obecnym etapie rozwoju nauki i techniki są to przede wszystkim reakcje <a href="/wiki/Rozszczepienie_j%C4%85dra_atomowego" title="Rozszczepienie jądra atomowego">rozszczepienia jąder atomowych</a>. Reakcje te mają charakter <a href="/wiki/Reakcja_%C5%82a%C5%84cuchowa" title="Reakcja łańcuchowa">łańcuchowy</a> – produkty reakcji (w tym głównie <a href="/wiki/Neutron" title="Neutron">neutrony</a>) mogą zainicjować kilka następnych. Aby uniknąć lawinowego wzrostu szybkości reakcji, reaktor dzieli się na strefy wypełnione na przemian <a href="/wiki/Paliwo_j%C4%85drowe" title="Paliwo jądrowe">paliwem</a>, <a href="/wiki/Ch%C5%82odziwo" title="Chłodziwo">chłodziwem</a> oraz <a href="/wiki/Moderator_(fizyka)" title="Moderator (fizyka)">moderatorem</a>, czyli substancją spowalniającą neutrony. Szybkość reakcji kontrolowana jest m.in. przez zmianę wzajemnego położenia lub proporcji tych składników, a także przez wprowadzanie dodatkowych <a href="/wiki/Substancja_(fizyka)" title="Substancja (fizyka)">substancji</a> pochłaniających lub spowalniających neutrony, zawartych w tzw. prętach regulacyjnych (służących do normalnej regulacji parametrów reakcji) oraz prętach bezpieczeństwa (stosowanych do awaryjnego wyłączania reaktora). Substancjami używanymi do pochłaniania neutronów termicznych są m.in. <a href="/wiki/Bor" title="Bor">bor</a> i <a href="/wiki/Kadm" title="Kadm">kadm</a>, natomiast jako moderatorów używa się m.in. <a href="/wiki/Beryl_(pierwiastek)" title="Beryl (pierwiastek)">berylu</a>, <a href="/wiki/Grafit" title="Grafit">grafitu</a>, a także <a href="/wiki/Woda" title="Woda">wody</a>, pełniącej równocześnie funkcję chłodziwa. </p><p>Pierwszy reaktor (uranowo-<a href="/wiki/Grafit" title="Grafit">grafitowy</a>), <a href="/wiki/Chicago_Pile-1" title="Chicago Pile-1"><i>Chicago Pile no. 1</i></a> („Stos chicagowski nr 1”, <i>CP-1</i>) zbudowany został na Uniwersytecie w Chicago pod kierunkiem włoskiego uczonego <a href="/wiki/Enrico_Fermi" title="Enrico Fermi">Enrica Fermiego</a>. Pierwsza kontrolowana reakcja łańcuchowa została w nim zapoczątkowana 2 grudnia 1942. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Urządzenia_wykorzystujące_energię_jądrową"><span id="Urz.C4.85dzenia_wykorzystuj.C4.85ce_energi.C4.99_j.C4.85drow.C4.85"></span>Urządzenia wykorzystujące energię jądrową</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Urządzenia wykorzystujące energię jądrową" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Urządzenia wykorzystujące energię jądrową"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ze względu na przeprowadzaną reakcję przemiany jądrowej urządzenia do wytwarzania energii w kontrolowanej ilości dzieli się na: </p> <ul><li><a href="/wiki/Rozszczepienie_j%C4%85dra_atomowego" title="Rozszczepienie jądra atomowego">Rozszczepienie jądra atomowego</a> – większość reaktorów, w tym wszystkie komercyjne, oparta jest na zjawisku rozszczepienia jądra atomowego. Najczęściej jako paliwo używany jest <a href="/wiki/Uran_(pierwiastek)" title="Uran (pierwiastek)">uran</a>, ale trwają badania nad wykorzystaniem <a href="/wiki/Tor_(pierwiastek)" title="Tor (pierwiastek)">toru</a> (na przykład w reaktorach solnych). W tym artykule w większości fragmentów zakłada się, że mowa o wykorzystaniu rozszczepienia jądra atomowego, chyba że jest napisane inaczej.</li> <li><a href="/wiki/Kontrolowana_synteza_termoj%C4%85drowa" title="Kontrolowana synteza termojądrowa">Kontrolowana synteza termojądrowa</a> – wykorzystanie kontrolowanej syntezy jądrowej (najczęściej z <a href="/wiki/Wod%C3%B3r" title="Wodór">wodorem</a> jako paliwem) jest w fazie eksperymentalnej. Jak dotąd nie udało się przeprowadzić kontrolowanej syntezy z dodatnim bilansem energetycznym. Jednakże <a href="/wiki/Fuzor" title="Fuzor">fuzory Farnswortha–Hirscha</a> są używane do wytwarzania promieniowania neutronowego.</li> <li><a href="/wiki/Radioaktywno%C5%9B%C4%87" title="Radioaktywność">Rozpad promieniotwórczy</a> – na przykład <a href="/wiki/Radioizotopowy_generator_termoelektryczny" title="Radioizotopowy generator termoelektryczny">radioizotopowe generatory termoelektryczne</a> oraz <a href="/wiki/Bateria_j%C4%85drowa" title="Bateria jądrowa">baterie jądrowe</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Podział_reaktorów_rozszczepiających_jądra_atomowe"><span id="Podzia.C5.82_reaktor.C3.B3w_rozszczepiaj.C4.85cych_j.C4.85dra_atomowe"></span>Podział reaktorów rozszczepiających jądra atomowe</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Podział reaktorów rozszczepiających jądra atomowe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Podział reaktorów rozszczepiających jądra atomowe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Podział_ze_względu_na_reakcję_jądrową"><span id="Podzia.C5.82_ze_wzgl.C4.99du_na_reakcj.C4.99_j.C4.85drow.C4.85"></span>Podział ze względu na reakcję jądrową</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Podział ze względu na reakcję jądrową" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Podział ze względu na reakcję jądrową"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ze względu na energię neutronów wywołujących reakcję jądrową reaktory rozszczepiające wyróżnia się<sup id="cite_ref-klasyfikacja_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-klasyfikacja-1">[1]</a></sup>: </p> <ul><li>Reaktory termiczne (<i>reaktory na neutronach termicznych</i>) – w reaktorach tych rozszczepienie jest wywoływane głównie przez neutrony o niewielkiej energii, zwane <a href="/wiki/Neutron_termiczny" title="Neutron termiczny">neutronami termicznymi</a>. Większość obecnie funkcjonujących reaktorów jest reaktorami tego typu. Neutrony powstające w wyniku rozszczepienia jąder mają dużą energię kinetyczną (2–5 MeV) i w reaktorach tego typu są spowalniane do energii kinetycznej ruchu cieplnego (mniej niż 0,1 eV). Reaktory termiczne klasyfikuje się ze względu na główny czynnik spowalniający neutrony na: <ul><li>moderowane grafitem,</li> <li>moderowane i chłodzone ciężką wodą,</li> <li>moderowane i chłodzone wodą (lekkowodne),</li> <li>moderowane i chłodzone stopionymi solami,</li> <li>moderowane i chłodzone stopionymi metalami.</li></ul></li> <li>Reaktory epitermiczne – neutrony są spowalniane tylko częściowo.</li> <li><a href="/wiki/Reaktor_pr%C4%99dki" title="Reaktor prędki">Reaktory prędkie</a> (<i>reaktory na prędkich neutronach</i>) – wykorzystują neutrony prędkie, o energii takiej jaką mają po rozszczepieniu. Reaktory te nie mają moderatora spowalniającego neutrony, ale wymagają paliwa o większym wzbogaceniu (co najmniej 20% 235U). Mogą jednak lepiej wykorzystać paliwo i wytwarzać izotopy łatwo rozszczepialne.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Podział_według_konstrukcji"><span id="Podzia.C5.82_wed.C5.82ug_konstrukcji"></span>Podział według konstrukcji</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Podział według konstrukcji" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Podział według konstrukcji"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Według konstrukcji układu chłodzenia reaktory jądrowe dzieli się na<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[2]</a></sup>: </p> <ul><li><b>Zbiornikowe</b> (<i>basenowe</i>) w których pręty paliwowe zanurzone są w basenie z płynem chłodzącym, którym jest zazwyczaj woda, pełniąca także rolę moderatora. Warstwa wody nad rdzeniem ma wystarczającą grubość, by ekranować promieniowanie, umożliwiając personelowi reaktora bezpieczną pracę ponad basenem.</li> <li><b>Kanałowe</b>, w których chłodziwo jest w kanałach (rurach) i tylko w nich panuje wysokie ciśnienie. Rdzeń reaktora nie jest otoczony zbiornikiem ciśnieniowym. Konstrukcja ta jest rzadziej stosowana, tej konstrukcji są reaktory typu <a href="/wiki/Reaktor_j%C4%85drowy_ci%C4%99%C5%BCkowodny_CANDU" title="Reaktor jądrowy ciężkowodny CANDU">CANDU</a> i <a href="/wiki/RBMK" class="mw-redirect" title="RBMK">RBMK</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Podział_według_chłodziwa"><span id="Podzia.C5.82_wed.C5.82ug_ch.C5.82odziwa"></span>Podział według chłodziwa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Podział według chłodziwa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Podział według chłodziwa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>reaktory <a href="/wiki/Reaktor_wodny_ci%C5%9Bnieniowy" title="Reaktor wodny ciśnieniowy"><b>wodne, ciśnieniowe</b></a> (tzw. PWR i WWER), w których chłodziwem i <a href="/wiki/Moderator_(fizyka)" title="Moderator (fizyka)">moderatorem</a> jest zwykła <a href="/wiki/Woda" title="Woda">woda</a> pod ciśnieniem (na tyle wysokim by woda nie zaczęła wrzeć podczas normalnej pracy reaktora).</li> <li>reaktory <b>wodne, wrzące</b> (<a href="/wiki/Reaktor_wodny_wrz%C4%85cy" title="Reaktor wodny wrzący">BWR</a>), w których chłodziwem i moderatorem jest również zwykła woda, ale wrząca, <ul><li>wyjątkowymi reaktorami wodnymi, wrzącymi są <a href="/wiki/RBMK" class="mw-redirect" title="RBMK">reaktory kanałowe wielkiej mocy (RBMK)</a> (tego typu reaktory były między innymi w <a href="/wiki/Czarnobyl" title="Czarnobyl">Czarnobylu</a> oraz w innych elektrowniach na terenie byłego <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich" title="Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich">ZSRR</a>), chłodzone są <a href="/wiki/Woda" title="Woda">wodą</a> wrzącą w kanałach paliwowych, a moderowane <a href="/wiki/Grafit" title="Grafit">grafitem</a>.</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Reaktor_ci%C4%99%C5%BCkowodny" title="Reaktor ciężkowodny">reaktory <b>ciężkowodne</b></a> (PHWR np. <a href="/wiki/Reaktor_j%C4%85drowy_ci%C4%99%C5%BCkowodny_CANDU" title="Reaktor jądrowy ciężkowodny CANDU">Reaktor jądrowy ciężkowodny (CANDU)</a>), chłodziwem i moderatorem jest <a href="/wiki/Ci%C4%99%C5%BCka_woda" title="Ciężka woda">ciężka woda</a>,</li> <li><a href="/wiki/Reaktor_ch%C5%82odzony_gazem" title="Reaktor chłodzony gazem">reaktory <b>gazowe</b></a> (GCR, AGR, HTGR), w których chłodziwem jest gaz (<a href="/wiki/Dwutlenek_w%C4%99gla" title="Dwutlenek węgla">dwutlenek węgla</a> lub <a href="/wiki/Hel_(pierwiastek)" title="Hel (pierwiastek)">hel</a>), a moderatorem <a href="/wiki/Grafit" title="Grafit">grafit</a>,</li> <li>chłodzone stopionym metalem, zazwyczaj są to <a href="/wiki/Reaktor_pr%C4%99dki" title="Reaktor prędki">reaktory prędkie</a> w tym i powielające (<a href="/wiki/Reaktor_powielaj%C4%85cy_ch%C5%82odzony_ciek%C5%82ym_metalem" title="Reaktor powielający chłodzony ciekłym metalem">LMFR</a>). Chłodziwem są najczęściej stopione metale: <a href="/wiki/S%C3%B3d" title="Sód">sód</a>, rzadziej <a href="/wiki/O%C5%82%C3%B3w" title="Ołów">ołów</a>.</li> <li>reaktory <b>solne</b> (MSR), gdzie chłodziwem są stopione sole, najczęściej fluoru.</li></ul> <p>Podstawowe typy reaktorów energetycznych </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Grupa </th> <th>Typ reaktora </th> <th><a href="/wiki/Ch%C5%82odziwo" title="Chłodziwo">Chłodziwo</a> </th> <th>rodzaj </th> <th><a href="/wiki/Moderator_(fizyka)" title="Moderator (fizyka)">Moderator</a> </th> <th><a href="/wiki/Paliwo_j%C4%85drowe" title="Paliwo jądrowe">Paliwo jądrowe</a> </th></tr> <tr> <td rowspan="3">Grafitowo-gazowe <a href="/wiki/Reaktor_ch%C5%82odzony_gazem" title="Reaktor chłodzony gazem">GCR</a> </td> <td>AGR </td> <td><a href="/wiki/Dwutlenek_w%C4%99gla" title="Dwutlenek węgla">CO<sub>2</sub></a>, <a href="/wiki/Gaz" title="Gaz">gaz</a> </td> <td>– </td> <td rowspan="3"><a href="/wiki/Grafit" title="Grafit">grafit</a> </td> <td><a href="/wiki/Tlenek_uranu(IV)" title="Tlenek uranu(IV)">UO<sub>2</sub></a> wzbogacony </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Magnox_(reaktor_j%C4%85drowy)" title="Magnox (reaktor jądrowy)">Magnox</a> </td> <td>gaz, CO<sub>2</sub> </td> <td>– </td> <td>U Naturalny </td></tr> <tr> <td>HTR </td> <td><a href="/wiki/Hel_(pierwiastek)" title="Hel (pierwiastek)">Hel</a> </td> <td>– </td> <td>UO<sub>2</sub>, UC<sub>2</sub>, <a href="/wiki/Tlenek_toru(IV)" title="Tlenek toru(IV)">ThO<sub>2</sub></a>, ... (<sup>235</sup>U, <sup>233</sup>U, Pu) </td></tr> <tr> <td rowspan="2">Ciężkowodne </td> <td>PHWR </td> <td rowspan="2"><a href="/wiki/Ci%C4%99%C5%BCka_woda" title="Ciężka woda">ciężka woda</a> </td> <td>ciśnieniowy </td> <td rowspan="2"><a href="/wiki/Ci%C4%99%C5%BCka_woda" title="Ciężka woda">ciężka woda</a> </td> <td rowspan="2">UO<sub>2</sub> naturalny lub wzbogacony </td></tr> <tr> <td>BHWR </td> <td>wrzący </td></tr> <tr> <td rowspan="3">Lekkowodne LWR </td> <td>BWR </td> <td rowspan="3">lekka woda </td> <td>wrzący </td> <td rowspan="3">lekka woda </td> <td rowspan="3">UO<sub>2</sub> wzbogacony lub UO<sub>2</sub> wzbogacony i MOX </td></tr> <tr> <td>PWR </td> <td>ciśnieniowy </td></tr> <tr> <td>WWER </td> <td>ciśnieniowy </td></tr> <tr> <td rowspan="2">Wodno-grafitowe </td> <td><a href="/wiki/RBMK" class="mw-redirect" title="RBMK">RBMK</a> </td> <td rowspan="2">lekka woda </td> <td>wrzący </td> <td rowspan="2">grafit </td> <td>UO<sub>2</sub> wzbogacony </td></tr> <tr> <td>GLWR </td> <td>ciśnieniowy </td> <td>U naturalny lub wzbogacony </td></tr> <tr> <td>Lekko-ciężkowodne </td> <td>HWLWR </td> <td>lekka woda </td> <td>wrzący </td> <td><a href="/wiki/Ci%C4%99%C5%BCka_woda" title="Ciężka woda">ciężka woda</a> </td> <td>UO<sub>2</sub> wzbogacony – PuO<sub>2</sub> </td></tr> <tr> <td>Prędkie </td> <td>FBR </td> <td><a href="/wiki/S%C3%B3d" title="Sód">sód</a> </td> <td>– </td> <td>– </td> <td>UO<sub>2</sub> wzbogacony – PuO<sub>2</sub> </td></tr> <tr> <td colspan="6" style="text-align:left"> <ul><li>AGR – <i>advanced gas-cooled reactor</i></li> <li>BHWR – <i>boiling heavy water reactor</i></li> <li>BWR – <i>boiling water reactor</i> (ABWR – <i>advanced boiling water reactor</i>)* PHWR – <i>pressurized heavy water reactor</i></li> <li>PWR – <i>pressurized water reactor</i> – <a href="/wiki/Reaktor_wodny_ci%C5%9Bnieniowy" title="Reaktor wodny ciśnieniowy">reaktor wodny ciśnieniowy</a></li> <li>MKER – <i>mnogopetlewyj kanalnyj energeticzeskij reaktor</i> (lekkowodny, wrzący reaktor atomowy z moderatorem grafitowym)</li> <li>RBMK – <i>reaktor bolszoj moszcznosti kanalnyj</i></li> <li>WWER – <i>wodo-wodianoj energeticzeskij reaktor</i></li> <li>FBR – <i>fast breeder reactor</i></li> <li>GCR – <i>gas cooled reactor</i> – <a href="/wiki/Reaktor_ch%C5%82odzony_gazem" title="Reaktor chłodzony gazem">reaktor chłodzony gazem</a></li> <li>GLWR – <i>graphite light water reactor</i></li> <li>HTR – <i>high temperature (gas-cooled) reactor</i></li> <li>HWLWR – <i>heavywater – light water reactor</i></li> <li>LWR – <i>light water reactor</i></li> <li>Magnox – nazwa pochodzi od stopu magnezowego koszulek paliwowych</li> <li>VHTR – <i>very high temperature reactor</i></li></ul> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Podział_według_generacji"><span id="Podzia.C5.82_wed.C5.82ug_generacji"></span>Podział według generacji</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Podział według generacji" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Podział według generacji"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ze względu na rozwój techniczny reaktorów wyróżnia się generacje reaktorów<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup>: </p> <ul><li>Pierwsza generacja – reaktory prototypowe i doświadczalne reaktory różnej konstrukcji energia przez nie wytwarzana nie jest wykorzystywana w celach komercyjnych lub wykorzystywane w niewielkim stopniu. Konstruowane głównie w latach 1942–1954.</li> <li>Druga generacja – reaktory wykorzystywane do celów komercyjnych, skonstruowane przed <a href="/wiki/Katastrofa_w_Czarnobylskiej_Elektrowni_J%C4%85drowej" title="Katastrofa w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej">katastrofą elektrowni jądrowej w Czarnobylu</a> (1986 rok), większość współcześnie funkcjonujących reaktorów komercyjnych.</li> <li><a href="/wiki/Reaktor_j%C4%85drowy_III_generacji" title="Reaktor jądrowy III generacji">Trzecia generacja</a> – ulepszone reaktory II generacji. W latach 80. XX w. spadek cen prądu elektrycznego, niższe koszty produkcji energii ze źródeł konwencjonalnych oraz mniejsze zaangażowanie państw w dotacje do energetyki atomowej wymusiło zmiany mające na celu poprawę efektywności elektrowni jądrowych. Katastrofa w Czarnobylu wymusiła zwiększenie zabezpieczeń przed skażeniem<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[4]</a></sup>.</li> <li><a href="/wiki/Reaktory_j%C4%85drowe_IV_generacji" title="Reaktory jądrowe IV generacji">Czwarta generacja</a> – najnowsze, w fazie projektów, gdzie kładziony jest nacisk na zmniejszenie oddziaływania na środowisko, zwiększenie bezpieczeństwa i niezawodności, a także ograniczenie możliwości wykorzystania materiałów i urządzeń do produkcji <a href="/wiki/Bro%C5%84_j%C4%85drowa" title="Broń jądrowa">broni jądrowej</a>. Konieczność ograniczenia spalania <a href="/wiki/Paliwa_kopalne" title="Paliwa kopalne">paliw kopalnych</a> wymusza szukanie nowych bezpiecznych, wydajnych i tanich źródeł energii w tym energii jądrowej. Nowe konstrukcje reaktorów energetycznych, muszą spełniać surowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa, zużycia paliwa jądrowego, wytwarzania i gospodarowania odpadami promieniotwórczymi. Wymusza to szukanie nowych konstrukcji nad którymi prowadzone są prace badawczo rozwojowe.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Podział_według_przeznaczenia"><span id="Podzia.C5.82_wed.C5.82ug_przeznaczenia"></span>Podział według przeznaczenia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Podział według przeznaczenia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Podział według przeznaczenia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>energetyczne</li> <li><a href="/wiki/Okr%C4%99towy_nap%C4%99d_j%C4%85drowy" title="Okrętowy napęd jądrowy">napędowe</a> (głównie okrętów podwodnych i innych dużych okrętów)</li> <li>militarne (wytwarzające <a href="/wiki/Materia%C5%82_rozszczepialny" title="Materiał rozszczepialny">materiał rozszczepialny</a> do broni jądrowej)</li> <li>badawcze</li></ul> <p>Podział ten nie jest ostry, gdyż np. ten sam reaktor może służyć zarówno celom militarnym, jak i energetycznym. Z kolei reaktory badawcze często wykorzystywane są do wytwarzania radioizotopów o zastosowaniach komercyjnych. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Budowa_reaktora">Budowa reaktora</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Budowa reaktora" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Budowa reaktora"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Typowy reaktor jądrowy zbudowany jest z <a href="/wiki/Rdze%C5%84_reaktora_j%C4%85drowego" title="Rdzeń reaktora jądrowego">rdzenia</a>, reflektora neutronów oraz osłon biologicznych. Sam rdzeń zawiera pręty paliwowe, pręty regulacyjne (pochłaniają nadmiar neutronów), pręty bezpieczeństwa, moderator (zmniejsza energię neutronów), kanały chłodzenia i kanały badawcze. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sterowanie_reaktorem">Sterowanie reaktorem</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Sterowanie reaktorem" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Sterowanie reaktorem"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Moc reaktora jest regulowana poprzez kontrolowanie liczby neutronów, które są w stanie wywołać kolejne rozszczepienia. Zmiany mocy reaktora określa parametr pracy reaktora zwany <a href="/wiki/Reaktywno%C5%9B%C4%87_reaktora" title="Reaktywność reaktora">reaktywnością reaktora</a>. </p><p>Kontrola mocy reaktora jest realizowana poprzez <a href="/wiki/Pr%C4%99t_kontrolny" title="Pręt kontrolny">pręty kontrolne</a>, które są wykonane z substancji pochłaniających neutrony. Absorpcja większej ilości neutronów w prętach kontrolnych oznacza, że w reaktorze jest mniej neutronów, które mogą wywołać następne rozszczepienia. Opuszczając pręty – zmniejsza się moc reaktora, a podnosząc – zwiększa. </p><p>W wyniku reakcji rozszczepienia wydzielane są neutrony, które są podstawą reakcji łańcuchowej. Większość neutronów emitowana jest natychmiast (neutrony natychmiastowe) po rozszczepieniu, ale około 0,65% neutronów emitowana jest z opóźnieniem. Neutrony wyemitowane z opóźnieniem są nazywane <a href="/wiki/Neutron_op%C3%B3%C5%BAniony" title="Neutron opóźniony">opóźnionymi</a>. Ich emisja ma charakter sumy zaników naturalnych z czasem połowicznego zaniku od milisekund aż do kilku minut. Istnienie neutronów opóźnionych daje czas urządzeniu mechanicznemu i operatorowi na reagowanie na zmiany liczby neutronów w reaktorze. Gdyby nie to zjawisko, czas między osiągnięciem stanu krytycznego a katastrofą nuklearną byłby zbyt krótki, aby umożliwić interwencję. </p><p>Na reaktywność reaktora wpływają także zjawiska związane ze <a href="/w/index.php?title=Spowalnianie_neutron%C3%B3w&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spowalnianie neutronów (strona nie istnieje)">spowalnianiem neutronów</a>, pochłanianiem neutronów przez chłodziwo. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Cykl_życia_neutronu"><span id="Cykl_.C5.BCycia_neutronu"></span>Cykl życia neutronu</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Cykl życia neutronu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Cykl życia neutronu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Z uwagi na istotną rolę neutronów w pracy reaktora jądrowego, oraz wielość zjawisk związanych z powstawaniem, spowalnianiem, ucieczką z reaktora i pochłanianiem, w teorii sterowania reaktorem wyróżnia się cykl życia neutronu jako jeden z elementów opisujących działanie reaktora<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">[5]</a></sup>. Cykl życia neutronu uwzględniający możliwość ucieczki neutronu z rdzenia reaktora opisywany jest <a href="/wiki/Wz%C3%B3r_sze%C5%9Bcioczynnikowy" title="Wzór sześcioczynnikowy">wzorem sześcioczynnikowym</a>. Ideę konstrukcji reaktora uwzględniającą jedynie procesy zachodzące dla neutronów wewnątrz rdzenia reaktora opisuje <a href="/wiki/Wz%C3%B3r_czteroczynnikowy" title="Wzór czteroczynnikowy">wzór czteroczynnikowy</a><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[6]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Odprowadzanie_wytworzonej_energii">Odprowadzanie wytworzonej energii</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Odprowadzanie wytworzonej energii" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Odprowadzanie wytworzonej energii"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Reakcje <a href="/wiki/Rozszczepienie_j%C4%85dra_atomowego" title="Rozszczepienie jądra atomowego">rozszczepienia jąder atomowych</a> w paliwie w <a href="/wiki/Rdze%C5%84_reaktora_j%C4%85drowego" title="Rdzeń reaktora jądrowego">rdzeniu reaktora jądrowego</a> wydzielają duże ilości ciepła. Odprowadza je się za pomocą czynnika chłodzącego – <a href="/wiki/Ch%C5%82odziwo" title="Chłodziwo">chłodziwa</a>, które ma przeważnie postać <a href="/wiki/P%C5%82yn" title="Płyn">płynu</a> (woda, gaz, ciekły metal)<sup id="cite_ref-ET_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-ET-7">[7]</a></sup>. </p><p>W reaktorach badawczych ciepło zazwyczaj odprowadzane jest bezpośrednio do <a href="/w/index.php?title=Ch%C5%82odnia_wentylatorowa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chłodnia wentylatorowa (strona nie istnieje)">chłodni wentylatorowych</a>. Natomiast w zdecydowanej większości <a href="/wiki/Elektrownia_j%C4%85drowa" title="Elektrownia jądrowa">elektrowni jądrowych</a>, energia cieplna pochodząca z reakcji jądrowych jest odbierana przez wodę, która w zależności od reaktora: odparowuje (reaktory wrzące <a href="/wiki/Reaktor_wodny_wrz%C4%85cy" title="Reaktor wodny wrzący">BWR</a>) lub nie (jeśli jest pod wysokim ciśnieniem – reaktory ciśnieniowe <a href="/wiki/Reaktor_wodny_ci%C5%9Bnieniowy" title="Reaktor wodny ciśnieniowy">PWR</a> i <a href="/wiki/Reaktor_wodny_ci%C5%9Bnieniowy" title="Reaktor wodny ciśnieniowy">WWER</a>). Woda w stanie nadkrytycznym lub para przekazuje ciepło bezpośrednio turbinie (w układach jednoobwodowych) albo w wymienniku ciepła, dzielącemu układ na obieg pierwotny i wtórny, wodzie w obiegu wtórnym. Wytworzona w wytwornicy pary para napędza <a href="/wiki/Turbogenerator" title="Turbogenerator">turbinę</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Paliwo">Paliwo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Paliwo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Paliwo"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Paliwo_j%C4%85drowe" title="Paliwo jądrowe">Paliwo jądrowe</a>.</i></div><p>W większości reaktorów (a we wszystkich lekko-wodnych) paliwo jądrowe stanowi wzbogacony <a href="/wiki/Uran_(pierwiastek)" title="Uran (pierwiastek)">uran</a>. Wzbogacenie polega na zwiększeniu zawartości rozszczepialnego U-235 do około 3–5% (z około 0,7%), ale reaktory ciężkowodne (<a href="/wiki/Reaktor_j%C4%85drowy_ci%C4%99%C5%BCkowodny_CANDU" title="Reaktor jądrowy ciężkowodny CANDU">CANDU</a>, <a href="/w/index.php?title=PHWR&action=edit&redlink=1" class="new" title="PHWR (strona nie istnieje)">PHWR</a>) pracują przy naturalnym udziale izotopów. <a href="/wiki/Reaktor_pr%C4%99dki" title="Reaktor prędki">Reaktory prędkie</a> wymagają jako paliwa bardziej wzbogaconego uranu (do 20%), bądź <a href="/wiki/Pluton_(pierwiastek)" title="Pluton (pierwiastek)">plutonu</a>. Produkują za to, w procesie wychwytu neutronu i następujących <a href="/wiki/Rozpad_beta" title="Rozpad beta">rozpadów beta</a>, <a href="/wiki/Pluton_(pierwiastek)" title="Pluton (pierwiastek)">pluton</a>-239 z uranu U-238. Pluton może być następnie, po wydzieleniu używany jako paliwo. Przy odpowiedniej konstrukcji reaktor jest w stanie produkować w ten sposób więcej paliwa, niż go zużywa (<i>reaktor powielający</i>). </p><div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Przyszłość"><span id="Przysz.C5.82o.C5.9B.C4.87"></span>Przyszłość</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Przyszłość" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przyszłość"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W przyszłości planuje się wykorzystywać jako paliwo jądrowe <a href="/wiki/Tor_(pierwiastek)" title="Tor (pierwiastek)">tor</a>. W wyniku rozszczepienia toru powstają jądra atomowe o mniejszej masie niż przy rozszczepieniu uranu lub <a href="/wiki/Pluton_(pierwiastek)" title="Pluton (pierwiastek)">plutonu</a> i jest wśród nich więcej jąder trwałych. Rozszczepienie toru wytwarza zbyt mało <a href="/wiki/Neutron" title="Neutron">neutronów</a> by uzyskać <a href="/wiki/Stan_krytyczny_(reaktor_j%C4%85drowy)" title="Stan krytyczny (reaktor jądrowy)">stan krytyczny</a>, w związku z tym do reaktora takiego trzeba by wstrzeliwać neutrony pochodzące z zewnątrz. W celu uzyskania dużej ilości neutronów naukowcy pracują nad zastosowaniem zjawiska <a href="/wiki/Spalacja" title="Spalacja">spalacji</a>. W zjawisku tym jądra ciężkich pierwiastków np. ołowiu są bombardowane wiązką protonów o dużej energii (rzędu 1 <a href="/wiki/Elektronowolt" title="Elektronowolt">GeV</a>), w wyniku czego ulegają wzbudzeniu. Jądra pozbywają się energii wzbudzenia, wyrzucając z siebie <a href="/wiki/Nukleony" title="Nukleony">nukleony</a>, w tym i neutrony. Zjawisko spalacji może być stosowane w celu uczynienia bezpiecznymi i przedłużenia pracy paliwa obecnych reaktorów jądrowych, a także pomóc w utylizacji radioaktywnych odpadów. </p><p>Przyszłością energetyki jądrowej może być <a href="/wiki/Reaktor_fuzyjny" title="Reaktor fuzyjny">reaktor fuzyjny</a>, w którym paliwem może być np. powszechnie występujący na Ziemi <a href="/wiki/Wod%C3%B3r" title="Wodór">wodór</a><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[8]</a></sup>. Zaletami tego reaktora jest to iż nie wytwarza on <a href="/wiki/Gaz_cieplarniany" title="Gaz cieplarniany">gazów cieplarnianych</a>, ani <a href="/wiki/Odpady_promieniotw%C3%B3rcze" title="Odpady promieniotwórcze">odpadów promieniotwórczych</a><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[9]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Aktywność_reaktora"><span id="Aktywno.C5.9B.C4.87_reaktora"></span>Aktywność reaktora</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Aktywność reaktora" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Aktywność reaktora"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Z uwagi na zachodzące w reaktorze reakcje jądrowe, reaktor jest źródłem <a href="/wiki/Promieniowanie_jonizuj%C4%85ce" title="Promieniowanie jonizujące">promieniowania jonizującego</a>. Mimo że produkty rozpadu jąder atomowych pozostają przede wszystkim w paliwie jądrowym w rdzeniu reaktora jądrowego, wtórna <a href="/wiki/Aktywacja_j%C4%85dra" title="Aktywacja jądra">aktywacja</a>, przede wszystkim <a href="/wiki/Aktywacja_neutronowa" title="Aktywacja neutronowa">neutronami</a>, powoduje, że <a href="/wiki/Radioaktywno%C5%9B%C4%87" title="Radioaktywność">radioaktywne</a> stają się <a href="/wiki/Elektrownia_j%C4%85drowa#Aktywność_elementów_konstrukcyjnych" title="Elektrownia jądrowa">elementy konstrukcyjne</a> reaktora i chłodziwo<sup id="cite_ref-ET_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-ET-7">[7]</a></sup>. </p><p>W wyniku długotrwałego wystawienia na promieniowanie, niektóre elementy konstrukcyjne elektrowni jądrowej ulegają aktywacji i stają się promieniotwórcze. Dotyczy to większości pierwiastków wchodzących w skład materiałów konstrukcyjnych. Aktywność elementów konstrukcyjnych, rosnąca w toku eksploatacji reaktora, stanowi czynnik utrudniający kontrolę i naprawę. Gdy takie elementy mają kontakt z chłodziwem reaktora, mogą również tworzyć wysokoaktywne produkty <a href="/wiki/Korozja" title="Korozja">korozji</a><sup id="cite_ref-ET_7-2" class="reference"><a href="#cite_note-ET-7">[7]</a></sup>. </p><p>Szczególnie dużą aktywność dają takie izotopy jak <sup>59</sup><a href="/wiki/Chrom" title="Chrom">Cr</a>, <sup>58</sup><a href="/wiki/%C5%BBelazo" title="Żelazo">Fe</a>, <sup>55</sup><a href="/wiki/Mangan" title="Mangan">Mn</a>, <sup>59</sup><a href="/wiki/Kobalt" title="Kobalt">Co</a>. Dwa ostatnie szczególnie dobrze pochłaniają neutrony termiczne a dodatkowo są jedynymi naturalnie występującymi izotopami swoich pierwiastków, przez co mają decydujący wpływ na promieniotwórczość materiału. Już 0,03% zawartości kobaltu w stali daje większą aktywność niż reszta jej składników. Kobalt występuje jako zanieczyszczenie niklu i wraz z nim trafia do <a href="/wiki/Stal_nierdzewna" title="Stal nierdzewna">stali nierdzewnej</a> – jednego z głównych materiałów konstrukcyjnych reaktora. Z tego względu zawartość kobaltu w stalach reaktorowych ogranicza się do 0,02%<sup id="cite_ref-ET_7-3" class="reference"><a href="#cite_note-ET-7">[7]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Aktywność_chłodziwa"><span id="Aktywno.C5.9B.C4.87_ch.C5.82odziwa"></span>Aktywność chłodziwa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Aktywność chłodziwa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Aktywność chłodziwa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na aktywność chłodziwa składa się aktywność własna substancji chłodzącej, aktywność zanieczyszczeń (produktów korozji, rozpuszczonych soli, pozostałości zanieczyszczeń) oraz aktywność spowodowana aktywacją neutronową. Dla wody najczęściej zachodzi aktywacja atomów tlenu, z powstawaniem protonów lub fotonów gamma. W chłodziwach metalicznych (sód, potas) najczęściej dochodzi do reakcji neutron – foton gamma. W chłodziwach najczęściej aktywowany jest argon<sup id="cite_ref-ET_7-4" class="reference"><a href="#cite_note-ET-7">[7]</a></sup>. </p><p>Aktywność chłodziwa w elementach obiegu pierwotnego zależy od rodzaju czynnika chłodzącego, jego zanieczyszczeń, stanu skupienia, czasu przepływu przez reaktor i jego elementy, oraz od strumienia neutronów. Aktywność chłodziwa wzrasta z każdym kolejnym przepływem jego cząstek przez reaktor. Dla krótkożyciowych izotopów szybko osiągana jest <a href="/wiki/Aktywno%C5%9B%C4%87_nasycenia" title="Aktywność nasycenia">aktywność nasycenia</a>. Aktywność obiegu, przy założeniu że aktywność reaktora jest stała a każda cząstka chłodziwa przepływa wielokrotnie przez reaktor, można przedstawić wzorem: </p> <dl><dd><dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle A_{o.ch.}=\sum _{i}\sigma _{i}N_{i}\Phi \left({\frac {1-\exp[-\lambda _{i}\tau _{i}]}{1-\exp[-\lambda _{i}(\tau _{1}+\tau _{2})]}}\right),}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>A</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>o</mi> <mo>.</mo> <mi>c</mi> <mi>h</mi> <mo>.</mo> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <munder> <mo>∑</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>i</mi> </mrow> </munder> <msub> <mi>σ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>i</mi> </mrow> </msub> <msub> <mi>N</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>i</mi> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">Φ</mi> <mrow> <mo>(</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mn>1</mn> <mo>−</mo> <mi>exp</mi> <mo>⁡</mo> <mo stretchy="false">[</mo> <mo>−</mo> <msub> <mi>λ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>i</mi> </mrow> </msub> <msub> <mi>τ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>i</mi> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">]</mo> </mrow> <mrow> <mn>1</mn> <mo>−</mo> <mi>exp</mi> <mo>⁡</mo> <mo stretchy="false">[</mo> <mo>−</mo> <msub> <mi>λ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>i</mi> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">(</mo> <msub> <mi>τ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>1</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <msub> <mi>τ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">)</mo> <mo stretchy="false">]</mo> </mrow> </mfrac> </mrow> <mo>)</mo> </mrow> <mo>,</mo> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle A_{o.ch.}=\sum _{i}\sigma _{i}N_{i}\Phi \left({\frac {1-\exp[-\lambda _{i}\tau _{i}]}{1-\exp[-\lambda _{i}(\tau _{1}+\tau _{2})]}}\right),}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/c9101d6217985af591fc4ebce9f105052d9b8272" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -3.005ex; width:45.939ex; height:6.843ex;" alt="{\displaystyle A_{o.ch.}=\sum _{i}\sigma _{i}N_{i}\Phi \left({\frac {1-\exp[-\lambda _{i}\tau _{i}]}{1-\exp[-\lambda _{i}(\tau _{1}+\tau _{2})]}}\right),}"></span></dd></dl></dd></dl> <p>gdzie: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \lambda _{i}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>λ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>i</mi> </mrow> </msub> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \lambda _{i}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/72fde940918edf84caf3d406cc7d31949166820f" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:2.155ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle \lambda _{i}}"></span> – stała rozpadu <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle i}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>i</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle i}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/add78d8608ad86e54951b8c8bd6c8d8416533d20" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:0.802ex; height:2.176ex;" alt="{\displaystyle i}"></span>-tego nuklidu chłodziwa,</dd> <dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle N_{i}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>N</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>i</mi> </mrow> </msub> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle N_{i}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/fef58cebf23adff9199f17325aefb5515fdca99d" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:2.666ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle N_{i}}"></span> – liczba wszystkich jąder tego nuklidu w 1 cm³ chłodziwa,</dd> <dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \sigma _{i}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>σ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>i</mi> </mrow> </msub> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \sigma _{i}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/6ab3208a7d0c634ef720e03ff5a9949e8310edc4" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:2.127ex; height:2.009ex;" alt="{\displaystyle \sigma _{i}}"></span> – mikroskopowy przekrój czynny na aktywację tego nuklidu,</dd> <dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \Phi }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi mathvariant="normal">Φ</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \Phi }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/aed80a2011a3912b028ba32a52dfa57165455f24" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:1.678ex; height:2.176ex;" alt="{\displaystyle \Phi }"></span> – średni strumień neutronów,</dd> <dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \tau _{1}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>τ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>1</mn> </mrow> </msub> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \tau _{1}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/ef3e70085bbfec0d2ed0f898618bbb48db4ab7b1" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:2.07ex; height:2.009ex;" alt="{\displaystyle \tau _{1}}"></span> – czas przepływu chłodziwa przez reaktor,</dd> <dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \tau _{2}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>τ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \tau _{2}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/236a07f6109f6e8c7dd3d9229ab240a983045cd8" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:2.07ex; height:2.009ex;" alt="{\displaystyle \tau _{2}}"></span> – czas przepływu chłodziwa przez elementy obiegu<sup id="cite_ref-ET_7-5" class="reference"><a href="#cite_note-ET-7">[7]</a></sup>.</dd></dl> <p>Aktywność obiegu decyduje o możliwości i warunkach dostępu do urządzeń go tworzących i obsługujących w czasie eksploatacji reaktora<sup id="cite_ref-ET_7-6" class="reference"><a href="#cite_note-ET-7">[7]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Aktywność_paliwa"><span id="Aktywno.C5.9B.C4.87_paliwa"></span>Aktywność paliwa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Aktywność paliwa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Aktywność paliwa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Świeży uran naturalny lub wzbogacony uranem-235 ma znikomą aktywność, wynikającą ze śladowych ilości uranu-234. Świeże paliwo wykorzystujące uran-233 lub pluton-239 jest za to silnym emiterem promieniowania alfa i gamma. Dodatkowymi źródłami promieniowania tamże są inne nie rozszczepialne izotopy uranu i plutonu, których nie można oddzielić od siebie w procesie produkcji paliwa<sup id="cite_ref-ET_7-7" class="reference"><a href="#cite_note-ET-7">[7]</a></sup>. </p><p>Aktywność paliwa rośnie wraz z jego wypalaniem w reaktorze. Źródłem promieniowania są produkty rozszczepienia. Przybliżona aktywność paliwa w reaktorze w τ<sub>0</sub> dni po jego wyłączeniu (a który pracował T<sub>0</sub> dni, wytwarzając stałą moc N watów), określona jest wzorem Waya-Wignera<sup id="cite_ref-ET_7-8" class="reference"><a href="#cite_note-ET-7">[7]</a></sup>: </p> <dl><dd><dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle a(T_{0},\tau _{0})\simeq 1,4N{\big [}\tau _{0}^{-0,2}-(\tau _{0}+T_{0})^{-0,2}{\big ]}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>a</mi> <mo stretchy="false">(</mo> <msub> <mi>T</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>0</mn> </mrow> </msub> <mo>,</mo> <msub> <mi>τ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>0</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">)</mo> <mo>≃</mo> <mn>1</mn> <mo>,</mo> <mn>4</mn> <mi>N</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo maxsize="1.2em" minsize="1.2em">[</mo> </mrow> </mrow> <msubsup> <mi>τ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>0</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> <mn>0</mn> <mo>,</mo> <mn>2</mn> </mrow> </msubsup> <mo>−</mo> <mo stretchy="false">(</mo> <msub> <mi>τ</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>0</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <msub> <mi>T</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>0</mn> </mrow> </msub> <msup> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> <mn>0</mn> <mo>,</mo> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo maxsize="1.2em" minsize="1.2em">]</mo> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle a(T_{0},\tau _{0})\simeq 1,4N{\big [}\tau _{0}^{-0,2}-(\tau _{0}+T_{0})^{-0,2}{\big ]}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/802d7572c2d8082c5eafb4e86a3fcf29c7665a17" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; width:39.47ex; height:3.509ex;" alt="{\displaystyle a(T_{0},\tau _{0})\simeq 1,4N{\big [}\tau _{0}^{-0,2}-(\tau _{0}+T_{0})^{-0,2}{\big ]}}"></span></dd></dl></dd></dl> <p>Powyższe wzory wyznaczające aktywność chłodziwa i paliwa nie obejmują aktywności związanej z <b>aktywnością zanieczyszczeń</b> – substancji, które w konkretnym przypadku są traktowane jako zanieczyszczenia materiałów konstrukcyjnych lub chłodziwa. W chłodziwach zwykle są one pochodzenia mineralnego (sole) lub korozyjnego (tlenki metali)<sup id="cite_ref-ET_7-9" class="reference"><a href="#cite_note-ET-7">[7]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Awarie">Awarie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Awarie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Awarie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Poważne awarie reaktorów jądrowych: </p> <ul><li>28 marca 1979: <a href="/wiki/Wypadek_w_elektrowni_j%C4%85drowej_Three_Mile_Island" title="Wypadek w elektrowni jądrowej Three Mile Island">wypadek w elektrowni jądrowej Three Mile Island</a></li> <li>26 kwietnia 1986: <a href="/wiki/Katastrofa_w_Czarnobylskiej_Elektrowni_J%C4%85drowej" title="Katastrofa w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej">katastrofa w Czarnobylu</a></li> <li>12 marca 2011: <a href="/wiki/Katastrofa_Elektrowni_Atomowej_Fukushima_Nr_1" class="mw-redirect" title="Katastrofa Elektrowni Atomowej Fukushima Nr 1">katastrofa EJ Fukushima I</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Statystyka">Statystyka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=18" title="Edytuj sekcję: Statystyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Statystyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na świecie pracują <a href="/wiki/Lista_reaktor%C3%B3w_j%C4%85drowych" title="Lista reaktorów jądrowych">434 reaktory jądrowe</a><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10">[10]</a></sup> generujące energię elektryczną. Znamionowa moc elektryczna bloków energetycznych, w których skład wchodziły wynosiła 373,9 GW(e). W stanie budowy znajduje się 67 reaktorów, 159 jest planowanych, a 318 kolejnych zaproponowanych. </p><p>W 2004 roku 266 reaktorów to reaktory wodne ciśnieniowe (PWR i WWER) mogące wytworzyć 239,6 GW(e). 22 reaktory jądrowe były w budowie, z czego 12 to PWR i WWER. </p><p>Polskie reaktory: </p> <ul><li><a href="/wiki/Reaktor_EWA" title="Reaktor EWA">EWA</a> – nieczynny</li> <li><a href="/wiki/Reaktor_Maria" title="Reaktor Maria">Maria</a> – czynny</li> <li><a href="/wiki/Reaktor_Anna" title="Reaktor Anna">Anna</a> – nieczynny</li> <li>P-Anna (modyfikacja reaktora <a href="/wiki/Reaktor_Anna" title="Reaktor Anna">Anna</a>, pierwszy i jedyny polski reaktor prędki)- nieczynny</li> <li><a href="/wiki/Reaktor_Agata" title="Reaktor Agata">Agata</a> – nieczynny</li> <li><a href="/wiki/Reaktor_MARYLA" class="mw-redirect" title="Reaktor MARYLA">MARYLA</a> – nieczynny</li> <li><a href="/wiki/Reaktor_UR-100" title="Reaktor UR-100">UR-100</a> (tylko doświadczenie krytyczne) – nieczynny</li></ul> <p>W <a href="/wiki/Kartoszyno" title="Kartoszyno">Kartoszynie</a> nad <a href="/wiki/Jezioro_%C5%BBarnowieckie" title="Jezioro Żarnowieckie">Jeziorem Żarnowieckim</a> budowano <a href="/wiki/Elektrownia_J%C4%85drowa_%C5%BBarnowiec" class="mw-redirect" title="Elektrownia Jądrowa Żarnowiec">Elektrownię Jądrową Żarnowiec</a>, lecz w 1989 budowa została przerwana. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=19" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;">Zobacz hasła <a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/reaktor" class="extiw" title="wikt:reaktor"><b>reaktor</b></a> i <a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/reaktor_j%C4%85drowy" class="extiw" title="wikt:reaktor jądrowy"><b>reaktor jądrowy</b></a> w Wikisłowniku </td></tr></tbody></table> <ul><li><a href="/wiki/Lista_reaktor%C3%B3w_j%C4%85drowych" title="Lista reaktorów jądrowych">lista reaktorów jądrowych</a></li> <li><a href="/wiki/Naturalny_reaktor_j%C4%85drowy" title="Naturalny reaktor jądrowy">naturalny reaktor jądrowy</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=20" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-klasyfikacja-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-klasyfikacja_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nuclear.pl/energetyka,reaktor,klasyfikacja-reaktorow-jadrowych,0,0.html">Klasyfikacja reaktorów jądrowych</a>. [dostęp 2018-11-10].</cite></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20120111173005/http://www.atomowyautobus.pl/referaty/reaktory_ref.pdf">Budowa i zasada działania elektrowni jądrowych</a>. [dostęp 2018-11-09].</cite></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nuclear.pl/energetyka,konstrukcje,konstrukcje-reaktorow-jadrowych,0,0.html">Przegląd konstrukcji reaktorów</a>. [dostęp 2018-11-10].</cite></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nuclear.pl/energetyka,genIII,0,0,0.html">Reaktory III generacji</a>. [dostęp 2018-11-10].</cite></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Ryszard Szepke: <i>1000 słów o atomie i technice jądrowej</i>. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8311067236" title="Specjalna:Książki/8311067236">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">83-11-06723-6</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=1000+s%C5%82%C3%B3w+o+atomie+i+technice+j%C4%85drowej&rft.au=Ryszard+Szepke&rft.pub=Wydawnictwo+Ministerstwa+Obrony+Narodowej&rft.isbn=8311067236"></span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080309102439/http://www.hss.energy.gov/NuclearSafety/techstds/standard/hdbk1019/h1019v2.pdf">NUCLEAR PHYSICS AND REACTOR THEORY</a>. [w:] <i>U.S. Department of Energy</i> [on-line]. 1993. [dostęp 2014-05-24]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-ET-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ET_7-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ET_7-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ET_7-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ET_7-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ET_7-4">e</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ET_7-5">f</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ET_7-6">g</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ET_7-7">h</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ET_7-8">i</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ET_7-9">j</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">red. nacz. tomu Jan Zienkiewicz: red. nacz. Heliodor Chmielewski: <i>Encyklopedia Techniki</i>. T. Energia jądrowa. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1970, s. 13,68, seria: Encyklopedia Techniki.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Encyklopedia+Techniki&rft.aulast=Jan+Zienkiewicz&rft.aufirst=red.+nacz.+tomu&rft.au=red.+nacz.+Heliodor+Chmielewski&rft.date=1970&rft.pub=Wydawnictwa+Naukowo-Techniczne&rft.place=Warszawa&rft.pages=13%2C68&rft.series=Encyklopedia+Techniki"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Paweł</span><span class="cite-name-initials" title="Paweł" style="display:none">P.</span> </span><span class="cite-lastname">Krzyżanowski</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Paweł</span><span class="cite-name-initials" title="Paweł">P.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.komputerswiat.pl/aktualnosci/nauka-i-technika/podano-date-rozpoczecia-pracy-pierwszego-reaktora-fuzyjnego-to-ma-byc-rewolucja-w/vvwnczg"><i>Podano datę rozpoczęcia pracy pierwszego reaktora fuzyjnego. To ma być rewolucja w energetyce</i></a> [online], Komputer Świat, 5 października 2020<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Pawe%C5%82&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Podano+dat%C4%99+rozpocz%C4%99cia+pracy+pierwszego+reaktora+fuzyjnego.+To+ma+by%C4%87+rewolucja+w+energetyce&rft.date=2020-10-05&rft.aulast=Krzy%C5%BCanowski&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.komputerswiat.pl%2Faktualnosci%2Fnauka-i-technika%2Fpodano-date-rozpoczecia-pracy-pierwszego-reaktora-fuzyjnego-to-ma-byc-rewolucja-w%2Fvvwnczg" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.komputerswiat.pl/artykuly/redakcyjne/reaktor-termonuklearny-iter-dlaczego-fuzja-jadrowa-to-ostatnia-nadzieja-ludzkosci/tb53mpd"><i>Reaktor termonuklearny ITER. Dlaczego fuzja jądrowa to ostatnia nadzieja ludzkości?</i></a> [online], Komputer Świat, 11 października 2020<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2020-10-11&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Reaktor+termonuklearny+ITER.+Dlaczego+fuzja+j%C4%85drowa+to+ostatnia+nadzieja+ludzko%C5%9Bci%3F&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.komputerswiat.pl%2Fartykuly%2Fredakcyjne%2Freaktor-termonuklearny-iter-dlaczego-fuzja-jadrowa-to-ostatnia-nadzieja-ludzkosci%2Ftb53mpd" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080216143711/http://world-nuclear.org/info/reactors.html">World Nuclear Associacion</a> – 1 kwietnia 2013.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&veaction=edit&section=21" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&action=edit&section=21" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">S. Michale</span><span class="cite-name-initials" title="S. Michale" style="display:none">S.M.</span> </span><span class="cite-lastname">Modro</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">S. Michale</span><span class="cite-name-initials" title="S. Michale">S.M.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Michale W.</span><span class="cite-name-initials" title="Michale W." style="display:none">M.W.</span> </span><span class="cite-lastname">Jankowski</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Michale W.</span><span class="cite-name-initials" title="Michale W.">M.W.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://apw.ee.pw.edu.pl/tresc/-pol/05-bezpieczReaktorow,ost.pdf"><i>Postęp w dziedzinie bezpieczeństwa reaktorów jądrowych</i></a> [online], apw.ee.pw.edu.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2011-03-25]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=S.+Michale&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Post%C4%99p+w+dziedzinie+bezpiecze%C5%84stwa+reaktor%C3%B3w+j%C4%85drowych&rft.aulast=Modro&rft_id=http%3A%2F%2Fapw.ee.pw.edu.pl%2Ftresc%2F-pol%2F05-bezpieczReaktorow%2Cost.pdf" style="display:none"> </span>.</cite></li> <li><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Maciej</span><span class="cite-name-initials" title="Maciej" style="display:none">M.</span> </span><span class="cite-lastname">Zarzycki</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Maciej</span><span class="cite-name-initials" title="Maciej">M.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20120111173005/http://www.atomowyautobus.pl/referaty/reaktory_ref.pdf"><i>Jądrowe reaktory energetyczne - budowa, zasada działania, eksploatacja</i></a> [online], atomowyautobus.pl [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.atomowyautobus.pl/referaty/reaktory_ref.pdf">adresu</a> 2012-01-11]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Maciej&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=J%C4%85drowe+reaktory+energetyczne+-+budowa%2C+zasada+dzia%C5%82ania%2C+eksploatacja&rft.aulast=Zarzycki&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.atomowyautobus.pl%2Freferaty%2Freaktory_ref.pdf" style="display:none"> </span>.</cite></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">industrial plant</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/sh85093071">sh85093071</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4030344-5">4030344-5</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00562387">00562387</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119413284">119413284</a></span></li><li><a href="/wiki/Centralna_Biblioteka_Narodowa_we_Florencji" title="Centralna Biblioteka Narodowa we Florencji">BNCF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=6910">6910</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph114814">ph114814</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007538647205171">987007538647205171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/technology/nuclear-reactor">technology/nuclear-reactor</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/nucleaire-reacteurs-nucleaires/">nucleaire-reacteurs-nucleaires</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=kjernereaktor">kjernereaktor</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0154140.xml">0154140</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=kernereaktor">kernereaktor</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Reaktor_jądrowy&oldid=75273174">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Reaktor_jądrowy&oldid=75273174</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategoria</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Reaktory_j%C4%85drowe" title="Kategoria:Reaktory jądrowe">Reaktory jądrowe</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Kontrola_autorytatywna_potrzebuje_polskiej_etykiety" title="Kategoria:Kontrola autorytatywna potrzebuje polskiej etykiety">Kontrola autorytatywna potrzebuje polskiej etykiety</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 17 lis 2024, 21:07.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Reaktor_j%C4%85drowy&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-74cc59cb9d-fvxd8","wgBackendResponseTime":191,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.240","walltime":"0.491","ppvisitednodes":{"value":3762,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":26933,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":5264,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":10761,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":6,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 263.009 1 -total"," 48.02% 126.298 1 Szablon:Przypisy"," 34.65% 91.132 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 15.21% 40.005 5 Szablon:Cytuj_stronę"," 14.43% 37.962 2 Szablon:Cytuj_książkę"," 12.38% 32.556 4 Szablon:Cytuj"," 9.09% 23.905 1 Szablon:Osobny_artykuł"," 7.93% 20.867 1 Szablon:Dmbox"," 6.74% 17.733 2 Szablon:Ikona"," 4.64% 12.212 3 Szablon:Lang"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.097","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3655899,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-6b7f745dd4-zzkzm","timestamp":"20241125105245","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Reaktor j\u0105drowy","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Reaktor_j%C4%85drowy","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q80877","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q80877","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-09-03T22:35:16Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/a\/a7\/Crocus-p1020491.jpg","headline":"urz\u0105dzenie do przeprowadzania kontrolowanych reakcji j\u0105drowych"}</script> </body> </html>