CINXE.COM
Hiệu ứng Mpemba – Wikipedia tiếng Việt
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Hiệu ứng Mpemba – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"f4266a18-a387-44dc-86f8-3059005399d5","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Hiệu_ứng_Mpemba","wgTitle":"Hiệu ứng Mpemba","wgCurRevisionId":71415523,"wgRevisionId":71415523,"wgArticleId":478200,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Trang sử dụng liên kết tự động ISBN","Nghịch lý vật lý","Nhiệt động lực học","Hiện tượng vật lý","Vấn đề chưa được giải quyết trong vật lý học"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Hiệu_ứng_Mpemba","wgRelevantArticleId":478200,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable": true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":7000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q723510","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false, "wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab", "ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Mpemba-two-water-probes.svg/1200px-Mpemba-two-water-probes.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="784"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Mpemba-two-water-probes.svg/800px-Mpemba-two-water-probes.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="523"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Mpemba-two-water-probes.svg/640px-Mpemba-two-water-probes.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="418"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Hiệu ứng Mpemba – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Hiệu_ứng_Mpemba rootpage-Hiệu_ứng_Mpemba skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Hi%E1%BB%87u+%E1%BB%A9ng+Mpemba" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Hi%E1%BB%87u+%E1%BB%A9ng+Mpemba" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Hi%E1%BB%87u+%E1%BB%A9ng+Mpemba" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Hi%E1%BB%87u+%E1%BB%A9ng+Mpemba" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Nguồn_gốc" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Nguồn_gốc"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Nguồn gốc</span> </div> </a> <ul id="toc-Nguồn_gốc-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Giải_thích" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Giải_thích"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Giải thích</span> </div> </a> <ul id="toc-Giải_thích-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Hiệu ứng Mpemba</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 35 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-35" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">35 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A9_%D9%85%D8%A7%D8%A8%D9%8A%D9%85%D8%A8%D8%A7" title="ظاهرة مابيمبا – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ظاهرة مابيمبا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Mpemba_effekti" title="Mpemba effekti – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Mpemba effekti" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kesan_Mpemba" title="Kesan Mpemba – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kesan Mpemba" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Efecte_Mpemba" title="Efecte Mpemba – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Efecte Mpemba" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Mpemb%C5%AFv_jev" title="Mpembův jev – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Mpembův jev" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Mpemba-effekten" title="Mpemba-effekten – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Mpemba-effekten" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Mpemba-Effekt" title="Mpemba-Effekt – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Mpemba-Effekt" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Mpemba_efekt" title="Mpemba efekt – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Mpemba efekt" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%BF_%CE%9C%CF%80%CE%AD%CE%BC%CF%80%CE%B1" title="Φαινόμενο Μπέμπα – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Φαινόμενο Μπέμπα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Mpemba_effect" title="Mpemba effect – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Mpemba effect" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Efecto_Mpemba" title="Efecto Mpemba – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Efecto Mpemba" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Mpemba-efiko" title="Mpemba-efiko – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Mpemba-efiko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Mpemba_efektua" title="Mpemba efektua – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Mpemba efektua" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D9%85%D8%A8%D8%A7" title="اثر امپمبا – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اثر امپمبا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Effet_Mpemba" title="Effet Mpemba – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Effet Mpemba" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Efecto_Mpemba" title="Efecto Mpemba – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Efecto Mpemba" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%8C%ED%8E%A8%EB%B0%94_%ED%9A%A8%EA%B3%BC" title="음펨바 효과 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="음펨바 효과" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AC%E0%A4%BE_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B5" title="पेम्बा प्रभाव – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="पेम्बा प्रभाव" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Mpemba_efekt" title="Mpemba efekt – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Mpemba efekt" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Mpemba-hrif" title="Mpemba-hrif – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Mpemba-hrif" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Effetto_Mpemba" title="Effetto Mpemba – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Effetto Mpemba" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A4%D7%A7%D7%98_%D7%9E%D7%A4%D7%9E%D7%91%D7%94" title="אפקט מפמבה – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="אפקט מפמבה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Mpemba-paradoxon" title="Mpemba-paradoxon – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Mpemba-paradoxon" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Mpemba-effect" title="Mpemba-effect – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Mpemba-effect" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A0%E3%83%9A%E3%83%B3%E3%83%90%E5%8A%B9%E6%9E%9C" title="ムペンバ効果 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ムペンバ効果" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Mpembaeffekten" title="Mpembaeffekten – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Mpembaeffekten" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Efekt_Mpemby" title="Efekt Mpemby – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Efekt Mpemby" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Efeito_Mpemba" title="Efeito Mpemba – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Efeito Mpemba" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%84%D1%84%D0%B5%D0%BA%D1%82_%D0%9C%D0%BF%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%8B" title="Эффект Мпембы – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Эффект Мпембы" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Mpemba_effect" title="Mpemba effect – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Mpemba effect" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Mpemba_efekat" title="Mpemba efekat – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Mpemba efekat" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Mpemba-effekten" title="Mpemba-effekten – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Mpemba-effekten" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Mpemba_etkisi" title="Mpemba etkisi – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Mpemba etkisi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D1%84%D0%B5%D0%BA%D1%82_%D0%9C%D0%BF%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D0%B8" title="Ефект Мпемби – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ефект Мпемби" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A7%86%E6%BD%98%E5%B7%B4%E7%8E%B0%E8%B1%A1" title="姆潘巴现象 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="姆潘巴现象" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q723510#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&oldid=71415523" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&id=71415523&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FHi%25E1%25BB%2587u_%25E1%25BB%25A9ng_Mpemba"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FHi%25E1%25BB%2587u_%25E1%25BB%25A9ng_Mpemba"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=Hi%E1%BB%87u+%E1%BB%A9ng+Mpemba"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Mpemba_effect" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q723510" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Mpemba-two-water-probes.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Mpemba-two-water-probes.svg/440px-Mpemba-two-water-probes.svg.png" decoding="async" width="440" height="287" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Mpemba-two-water-probes.svg/660px-Mpemba-two-water-probes.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Mpemba-two-water-probes.svg/880px-Mpemba-two-water-probes.svg.png 2x" data-file-width="617" data-file-height="403" /></a><figcaption>Đồ thị tốc độ đông đá cho thấy nước nóng hơn (màu đỏ) đông đá nhanh hơn nước (màu xanh)</figcaption></figure> <p><b>Hiệu ứng Mpemba</b> là một hiện tượng mà trong một điều kiện nhất định nào đó (đôi lúc xảy ra) - khi cùng làm lạnh, nước nóng có thể đóng băng nhanh hơn nước lạnh. Hiện tượng này phụ thuộc vào nhiệt độ và đang có tranh cãi về các điều kiện để có thể quan sát hiện tượng xảy ra cũng như bản chất của nó.<sup id="cite_ref-Burridge_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Burridge-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Tao_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Tao-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tạp chí <i><a href="/wiki/New_Scientist" title="New Scientist">New Scientist</a></i> khuyến nghị nên thí nghiệm với các mẫu nước ở 35 °C (95 °F) và 5 °C (41 °F) để tối đa hóa hiệu ứng.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (thực tế không phải không đạt được như vậy - trong các thí nghiệm hiệu ứng chỉ thể hiện trên một số mẫu thử - tùy thuộc vào những điều kiện nhất định mà đến nay chưa kiểm soát được) </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nguồn_gốc"><span id="Ngu.E1.BB.93n_g.E1.BB.91c"></span>Nguồn gốc</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Nguồn gốc”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nguồn gốc"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hiện tượng nước nóng đóng băng nhanh hơn nước lạnh được gọi là "hiệu ứng Mpemba" - được đặt theo tên học sinh trung học Erasto B.Mpemba người <a href="/wiki/Tanzania" title="Tanzania">Tanzania</a><sup id="cite_ref-vietnamplus_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-vietnamplus-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Mpemba tình cờ bắt gặp hiện tượng này lần đầu năm 1963 trong một lớp học nấu ăn tại trường cấp 2 <a href="/w/index.php?title=Magamba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magamba (trang không tồn tại)">Magamba</a>, khi anh làm lạnh món kem trộn nóng (hỗn hợp trộn để làm <a href="/wiki/Kem_l%E1%BA%A1nh" title="Kem lạnh">kem lạnh</a> – vẫn còn nóng trước khi cho vào tủ lạnh) và để ý thấy rằng nó đông cứng nhanh hơn kem trộn lạnh. </p><p>Sau khi tốt nghiệp, Mpemba chuyển lên học tại trường <a href="/w/index.php?title=Mkwawa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mkwawa (trang không tồn tại)">Mkwawa</a>, tỉnh <a href="/w/index.php?title=Iringa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iringa (trang không tồn tại)">Iringa</a>, <a href="/wiki/Tanzania" title="Tanzania">Tanzania</a>. Một lần, hiệu trưởng trường này đã mời Tiến sĩ Denis G. Osborne từ đại học ở thành phố <a href="/wiki/Dar_Es_Salaam" class="mw-redirect" title="Dar Es Salaam">Dar Es Salaam</a> (from the University College in <a href="/wiki/Dar_Es_Salaam" class="mw-redirect" title="Dar Es Salaam">Dar Es Salaam</a>) đến giảng bài về vật lý học. </p><p>Kết thúc bài giảng, Erasto Mpemba đã hỏi vị Tiến sĩ một câu: "Nếu ta có 2 cốc nước bằng nhau, một cốc nước nguội 35°C và một cốc nước nóng 100°C, cùng cho cả hai cốc vào trong tủ đá thì cốc nước nóng lại đóng băng trước – Vậy giải thích tại sao?" – và chỉ nhận được sự chế nhạo của các bạn cùng lớp, và cả của thầy giáo. Nhưng sau chút ngạc nhiên ban đầu, tiến sĩ Denis G. Osborne đã tiến hành thí nghiệm lại phát kiến đó tại nơi làm việc của mình, và đã xác nhận phát hiện của Erasto. Sau đó họ đã cùng công bố kết quả vào năm 1969.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Từ năm 2002, Erasto Mpemba đã nghỉ hưu sau khi công tác tại <a href="/w/index.php?title=%E1%BB%A6y_ban_R%E1%BB%ABng_v%C3%A0_%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_hoang_d%C3%A3_ch%C3%A2u_Phi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ủy ban Rừng và Động vật hoang dã châu Phi (trang không tồn tại)">Ủy ban Rừng và Động vật hoang dã châu Phi</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Giải_thích"><span id="Gi.E1.BA.A3i_th.C3.ADch"></span>Giải thích</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Giải thích”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Giải thích"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hiện tượng kỳ lạ này đã làm đau đầu giới khoa học trong nhiều năm. Các nhà vật lý học từng đưa ra nhiều giả thiết về hiệu ứng Mpemba (liên quan đến <a href="/wiki/Bay_h%C6%A1i" title="Bay hơi">sự bay hơi</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%91i_l%C6%B0u" title="Đối lưu">sự đối lưu</a>, <a href="/wiki/K%E1%BA%BFt_tinh" title="Kết tinh">quá trình đóng tuyết</a>, <a href="/wiki/Si%C3%AAu_l%E1%BA%A1nh_(nhi%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%99ng_l%E1%BB%B1c_h%E1%BB%8Dc)" title="Siêu lạnh (nhiệt động lực học)">sự làm chậm đông</a> và các tạp <a href="/wiki/Dung_m%C3%B4i" title="Dung môi">chất hòa tan</a>). Tuy nhiên các giải thích khác nhau đều không thuyết phục mọi người, bởi vì mặc dù các yếu tố trên đều có ảnh hưởng nhất định nhưng chưa đủ mạnh để gây nên hiệu ứng, cũng như chưa ai đưa ra được bằng chứng xác thực để chứng minh. </p><p>Ngày 29 tháng 3 năm 2010, trên tạp chí <a href="/wiki/New_Scientist" title="New Scientist">New Scientist</a> đã đăng một bài của James Bulangliqi, được cho là đã làm sáng tỏ được nguyên nhân của hiệu ứng này.<sup id="cite_ref-vietnamplus_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-vietnamplus-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Theo James Bulangliqi (Đại học <a href="/w/index.php?title=State&action=edit&redlink=1" class="new" title="State (trang không tồn tại)">State</a>, <a href="/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_New_York" title="Thành phố New York">New York</a>, <a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3" title="Hoa Kỳ">Mỹ</a>), hiện tượng trên có mối quan hệ với một số tạp chất ở trong nước. James Bulangliqi cho rằng, chính các tạp chất có trong nước mới là nhân tố then chốt dẫn tới tốc độ đóng băng nhanh của nước nóng. </p><p>Trong thời gian 10 năm liền, James Bulangliqi đã tiến hành hàng trăm thí nghiệm có liên quan đến hiệu ứng Mpemba. Cuối cùng, ông đã phát hiện chứng cứ chứng minh hiệu ứng Mpemba xuất phát từ hiện tượng <a href="/wiki/Si%C3%AAu_l%E1%BA%A1nh_(nhi%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%99ng_l%E1%BB%B1c_h%E1%BB%8Dc)" title="Siêu lạnh (nhiệt động lực học)">supercool</a> (làm chậm đông) bất ổn định. </p><p>James Bulangliqi đã tiến hành thí nghiệm đối với hai mẫu nước máy ở cùng nhiệt độ 20 °C. Trước tiên ông bỏ mẫu nước vào trong ống nghiệm, sau đó đưa vào tủ lạnh để làm đông. Hỗn hợp ngẫu nhiên của tạp chất đã làm cho hai mẫu nước này có điểm đông khác nhau, trong đó có một mẫu có điểm đông cao hơn. Nếu như sự khác biệt này đủ lớn, thì hiệu ứng Mpemba sẽ xuất hiện. </p><p>James Bulangliqi lựa chọn mẫu nước có điểm đông tự nhiên cao hơn và tiến hành tăng nhiệt tới 80 °C, mẫu nước còn lại chỉ tăng nhiệt bằng nhiệt độ trong nhà, sau đó lại đưa hai ống nghiệm vào tủ lạnh. Ông James Bulangliqi cho biết, nếu như điểm đông của nước nóng cao tối thiểu 5 °C, thì tốc độ đóng băng của nó sẽ nhanh hơn nhiều so với nước lạnh. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-Burridge-1"><b><a href="#cite_ref-Burridge_1-0">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFBurridgeLinden2016" class="citation journal cs1">Burridge, Henry C.; Linden, Paul F. (2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5121640">“Questioning the Mpemba effect: Hot water does not cool more quickly than cold”</a>. <i>Scientific Reports</i>. <b>6</b>: 37665. <a href="/wiki/Bibcode_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="Bibcode (định danh)">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2016NatSR...637665B">2016NatSR...637665B</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038%2Fsrep37665">10.1038/srep37665</a>. <a href="/wiki/PMC_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="PMC (định danh)">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Truy cập mở"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5121640">5121640</a></span>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27883034">27883034</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Scientific+Reports&rft.atitle=Questioning+the+Mpemba+effect%3A+Hot+water+does+not+cool+more+quickly+than+cold&rft.volume=6&rft.pages=37665&rft.date=2016&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5121640%23id-name%3DPMC&rft_id=info%3Apmid%2F27883034&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fsrep37665&rft_id=info%3Abibcode%2F2016NatSR...637665B&rft.aulast=Burridge&rft.aufirst=Henry+C.&rft.au=Linden%2C+Paul+F.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5121640&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AHi%E1%BB%87u+%E1%BB%A9ng+Mpemba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Tao-2"><b><a href="#cite_ref-Tao_2-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFTaoZouJiaLi2017" class="citation journal cs1">Tao, Yunwen; Zou, Wenli; Jia, Junteng; Li, Wei; Cremer, Dieter (2017). “Different Ways of Hydrogen Bonding in Water - Why Does Warm Water Freeze Faster than Cold Water?”. <i>Journal of Chemical Theory and Computation</i>. <b>13</b>: 55. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1021%2Facs.jctc.6b00735">10.1021/acs.jctc.6b00735</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Chemical+Theory+and+Computation&rft.atitle=Different+Ways+of+Hydrogen+Bonding+in+Water+-+Why+Does+Warm+Water+Freeze+Faster+than+Cold+Water%3F&rft.volume=13&rft.pages=55&rft.date=2017&rft_id=info%3Adoi%2F10.1021%2Facs.jctc.6b00735&rft.aulast=Tao&rft.aufirst=Yunwen&rft.au=Zou%2C+Wenli&rft.au=Jia%2C+Junteng&rft.au=Li%2C+Wei&rft.au=Cremer%2C+Dieter&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AHi%E1%BB%87u+%E1%BB%A9ng+Mpemba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text">How to Fossilise Your Hamster: And Other Amazing Experiments For The Armchair Scientist, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/1846680441" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1846680441</a></span> </li> <li id="cite_note-vietnamplus-4">^ <a href="#cite_ref-vietnamplus_4-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-vietnamplus_4-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFNgọc_Thúy2010" class="citation web cs1">Ngọc Thúy (ngày 30 tháng 3 năm 2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100404072541/http://www.vietnamplus.vn/Home/Vi-sao-nuoc-nong-dong-nhanh-hon-nuoc-lanh/20103/39568.vnplus">“Vì sao nước nóng đông nhanh hơn nước lạnh?”</a>. Vietnam+. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vietnamplus.vn/Home/Vi-sao-nuoc-nong-dong-nhanh-hon-nuoc-lanh/20103/39568.vnplus">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 4 tháng 4 năm 2010<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 4 tháng 4 năm 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=V%C3%AC+sao+n%C6%B0%E1%BB%9Bc+n%C3%B3ng+%C4%91%C3%B4ng+nhanh+h%C6%A1n+n%C6%B0%E1%BB%9Bc+l%E1%BA%A1nh%3F&rft.pub=Vietnam%2B&rft.date=2010-03-30&rft.au=Ng%E1%BB%8Dc+Th%C3%BAy&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.vietnamplus.vn%2FHome%2FVi-sao-nuoc-nong-dong-nhanh-hon-nuoc-lanh%2F20103%2F39568.vnplus&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AHi%E1%BB%87u+%E1%BB%A9ng+Mpemba" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">Mpemba, Erasto B.; Osborne, Denis G. (1969). "Cool?". Physics Education (Institute of Physics) 4: 172–175. doi:10.1088/0031-9120/4/3/312.</span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text">Mpemba, E B; Osborne, D G (1979). "The Mpemba effect". Physics Education (Institute of Physics) 14: 410–412. doi:10.1088/0031-9120/14/7/312.</span> </li> </ol></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Trạng_thái_vật_chất" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Tr%E1%BA%A1ng_th%C3%A1i_v%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t" title="Bản mẫu:Trạng thái vật chất"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Tr%E1%BA%A1ng_th%C3%A1i_v%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t" title="Thảo luận Bản mẫu:Trạng thái vật chất"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Tr%E1%BA%A1ng_th%C3%A1i_v%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Trạng_thái_vật_chất" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Tr%E1%BA%A1ng_th%C3%A1i_v%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t" title="Trạng thái vật chất">Trạng thái</a> <a href="/wiki/V%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t" title="Vật chất">vật chất</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Trạng thái</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ch%E1%BA%A5t_r%E1%BA%AFn" title="Chất rắn">Rắn</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%8Fng" class="mw-redirect" title="Lỏng">Lỏng</a></li> <li><a href="/wiki/Kh%C3%AD" class="mw-redirect" title="Khí">Khí</a> / <a href="/wiki/H%C6%A1i" title="Hơi">Hơi</a></li> <li><a href="/wiki/Plasma" title="Plasma">Plasma</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="8" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Phase_change_-_vi.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Phase_change_-_vi.png/250px-Phase_change_-_vi.png" decoding="async" width="250" height="266" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Phase_change_-_vi.png/375px-Phase_change_-_vi.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Phase_change_-_vi.png/500px-Phase_change_-_vi.png 2x" data-file-width="1927" data-file-height="2048" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Năng lượng <br />thấp</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ng%C6%B0ng_t%E1%BB%A5_Bose-Einstein" title="Ngưng tụ Bose-Einstein">Ngưng tụ Bose-Einstein</a></li> <li><a href="/wiki/Ng%C6%B0ng_t%E1%BB%A5_Fermion" title="Ngưng tụ Fermion">Ngưng tụ Fermion</a></li> <li><a href="/wiki/V%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t_suy_bi%E1%BA%BFn" title="Vật chất suy biến">Vật chất suy biến</a></li> <li><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Hall_l%C6%B0%E1%BB%A3ng_t%E1%BB%AD" title="Hiệu ứng Hall lượng tử">Hall lượng tử</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t_Rydberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vật chất Rydberg (trang không tồn tại)">Vật chất Rydberg</a></li> <li><a href="/wiki/V%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t_l%E1%BA%A1" title="Vật chất lạ">Vật chất lạ</a></li> <li><a href="/wiki/Si%C3%AAu_l%E1%BB%8Fng" title="Siêu lỏng">Siêu lỏng</a></li> <li><a href="/wiki/Si%C3%AAu_r%E1%BA%AFn" title="Siêu rắn">Siêu rắn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t_photon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vật chất photon (trang không tồn tại)">Vật chất photon</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Năng lượng <br />cao</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/V%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t_quark" title="Vật chất quark">Vật chất QCD</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%94_m%E1%BA%A1ng_QCD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ô mạng QCD (trang không tồn tại)">Ô mạng QCD</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quark%E2%80%93gluon_plasma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quark–gluon plasma (trang không tồn tại)">Quark–gluon plasma </a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BA%A5t_l%C6%B0u_si%C3%AAu_t%E1%BB%9Bi_h%E1%BA%A1n" title="Chất lưu siêu tới hạn">Chất lưu siêu tới hạn</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Các trạng thái <br />khác</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ch%E1%BA%A5t_keo" class="mw-redirect" title="Chất keo">Chất keo</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%A7y_tinh" title="Thủy tinh">Thủy tinh</a></li> <li><a href="/wiki/Tinh_th%E1%BB%83_l%E1%BB%8Fng" title="Tinh thể lỏng">Tinh thể lỏng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_spin_liquid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum spin liquid (trang không tồn tại)">Quantum spin liquid</a></li> <li><a href="/wiki/V%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t_l%E1%BA%A1" title="Vật chất lạ">Vật chất lạ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t_l%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vật chất lập trình (trang không tồn tại)">Vật chất lập trình</a></li> <li><a href="/wiki/V%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t_t%E1%BB%91i" title="Vật chất tối">Vật chất tối</a></li> <li><a href="/wiki/Ph%E1%BA%A3n_v%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t" title="Phản vật chất">Phản vật chất</a></li> <li>Trật tự từ tính <ul><li><a href="/wiki/Ph%E1%BA%A3n_s%E1%BA%AFt_t%E1%BB%AB" title="Phản sắt từ">Phản sắt từ</a></li> <li><a href="/wiki/Feri_t%E1%BB%AB" title="Feri từ">Feri từ</a></li> <li><a href="/wiki/S%E1%BA%AFt_t%E1%BB%AB" title="Sắt từ">Sắt từ</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=String-net_liquid&action=edit&redlink=1" class="new" title="String-net liquid (trang không tồn tại)">String-net liquid</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Si%C3%AAu_th%E1%BB%A7y_tinh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Siêu thủy tinh (trang không tồn tại)">Siêu thủy tinh</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Chuy%E1%BB%83n_pha" title="Chuyển pha">Chuyển pha</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/S%E1%BB%B1_s%C3%B4i" title="Sự sôi">Sự sôi</a></li> <li><a href="/wiki/Nhi%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%99_bay_h%C6%A1i" class="mw-redirect" title="Nhiệt độ bay hơi">Nhiệt độ bay hơi</a></li> <li><a href="/wiki/Ng%C6%B0ng_t%E1%BB%A5" title="Ngưng tụ">Ngưng tụ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%E1%BB%9Bi_h%E1%BA%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường tới hạn (trang không tồn tại)">Đường tới hạn</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90i%E1%BB%83m_t%E1%BB%9Bi_h%E1%BA%A1n" title="Điểm tới hạn">Điểm tới hạn</a></li> <li><a href="/wiki/K%E1%BA%BFt_tinh" title="Kết tinh">Kết tinh</a></li> <li><a href="/wiki/Ng%C6%B0ng_k%E1%BA%BFt_(chuy%E1%BB%83n_pha)" title="Ngưng kết (chuyển pha)">Ngưng kết</a></li> <li><a href="/wiki/Bay_h%C6%A1i" title="Bay hơi">Bay hơi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bay_h%C6%A1i_nhanh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bay hơi nhanh (trang không tồn tại)">Bay hơi nhanh</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_%C4%91%E1%BA%B7c" title="Đông đặc">Đông đặc</a></li> <li><a href="/wiki/Ion_h%C3%B3a" class="mw-redirect" title="Ion hóa">Ion hóa</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90i%E1%BB%87n_ly" title="Điện ly">Điện ly</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90i%E1%BB%83m_Lambda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Điểm Lambda (trang không tồn tại)">Điểm Lambda</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%B3ng_ch%E1%BA%A3y" title="Nóng chảy">Nóng chảy</a></li> <li><a href="/wiki/Nhi%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%99_n%C3%B3ng_ch%E1%BA%A3y" title="Nhiệt độ nóng chảy">Nhiệt độ nóng chảy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%A1i_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_plasma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tái liên kết plasma (trang không tồn tại)">Tái tổ hợp</a></li> <li><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87n_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_t%C3%A1i_%C4%91%C3%B3ng_b%C4%83ng" title="Hiện tượng tái đóng băng">Tái đóng băng</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A2n_b%E1%BA%B1ng_h%C6%A1i-l%E1%BB%8Fng" class="mw-redirect" title="Cân bằng hơi-lỏng">Chất lỏng bão hòa</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C4%83ng_hoa" title="Thăng hoa">Thăng hoa</a></li> <li><a href="/wiki/Si%C3%AAu_l%E1%BA%A1nh_(nhi%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%99ng_l%E1%BB%B1c_h%E1%BB%8Dc)" title="Siêu lạnh (nhiệt động lực học)">Siêu lạnh</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90i%E1%BB%83m_ba" title="Điểm ba">Điểm ba</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%B3a_h%C6%A1i" title="Hóa hơi">Hóa hơi</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%A7y_tinh_h%C3%B3a" title="Thủy tinh hóa">Thủy tinh hóa</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Đại lượng</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Nhi%E1%BB%87t_n%C3%B3ng_ch%E1%BA%A3y" title="Nhiệt nóng chảy">Nhiệt nóng chảy</a></li> <li><a href="/wiki/Nhi%E1%BB%87t_th%C4%83ng_hoa" title="Nhiệt thăng hoa">Nhiệt thăng hoa</a></li> <li><a href="/wiki/Nhi%E1%BB%87t_h%C3%B3a_h%C6%A1i" class="mw-redirect" title="Nhiệt hóa hơi">Nhiệt hóa hơi</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%BA%A8n_nhi%E1%BB%87t" title="Ẩn nhiệt">Ẩn nhiệt</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E1%BA%A8n_n%E1%BB%99i_n%C4%83ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ẩn nội năng (trang không tồn tại)">Ẩn nội năng</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trouton%27s_ratio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trouton's ratio (trang không tồn tại)">Trouton's ratio</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Volatility_(chemistry)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Volatility (chemistry) (trang không tồn tại)">Volatility</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Khái niệm</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Binodal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Binodal (trang không tồn tại)">Binodal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BA%A5t_l%E1%BB%8Fng_%C3%A1p_l%E1%BB%B1c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chất lỏng áp lực (trang không tồn tại)">Chất lỏng áp lực</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cooling_curve&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cooling curve (trang không tồn tại)">Cooling curve</a></li> <li><a href="/wiki/Ph%C6%B0%C6%A1ng_tr%C3%ACnh_tr%E1%BA%A1ng_th%C3%A1i" title="Phương trình trạng thái">Phương trình trạng thái</a></li> <li><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Leidenfrost" title="Hiệu ứng Leidenfrost">Hiệu ứng Leidenfrost</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Macroscopic_quantum_phenomena&action=edit&redlink=1" class="new" title="Macroscopic quantum phenomena (trang không tồn tại)">Macroscopic quantum phenomena</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Hiệu ứng Mpemba</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Order_and_disorder_(physics)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Order and disorder (physics) (trang không tồn tại)">Order and disorder (physics)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Spinodal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spinodal (trang không tồn tại)">Spinodal</a></li> <li><a href="/wiki/Si%C3%AAu_d%E1%BA%ABn" title="Siêu dẫn">Siêu dẫn</a></li> <li><a href="/wiki/H%C6%A1i_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_si%C3%AAu_nhi%E1%BB%87t" title="Hơi nước siêu nhiệt">Hơi siêu nhiệt</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%C3%A1_s%C3%B4i" title="Quá sôi">Quá sôi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_nhi%E1%BB%87t_%C4%91i%E1%BB%87n_m%C3%B4i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hiệu ứng nhiệt điện môi (trang không tồn tại)">Hiệu ứng nhiệt điện môi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Danh sách</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><b><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_tr%E1%BA%A1ng_th%C3%A1i_v%E1%BA%ADt_ch%E1%BA%A5t" title="Danh sách trạng thái vật chất">Danh sách trạng thái vật chất</a></b></i></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐6b7f745dd4‐tdv75 Cached time: 20241125092448 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1] CPU time usage: 0.311 seconds Real time usage: 0.462 seconds Preprocessor visited node count: 354/1000000 Post‐expand include size: 22648/2097152 bytes Template argument size: 32/2097152 bytes Highest expansion depth: 8/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 17963/5000000 bytes Lua time usage: 0.185/10.000 seconds Lua memory usage: 2594157/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 274.824 1 -total 61.23% 168.283 1 Bản_mẫu:Tham_khảo 46.39% 127.499 2 Bản_mẫu:Chú_thích_tạp_chí 38.72% 106.410 1 Bản_mẫu:Trạng_thái_vật_chất 37.32% 102.561 1 Bản_mẫu:Hộp_điều_hướng 3.87% 10.637 1 Bản_mẫu:Chú_thích_web 0.76% 2.079 1 Bản_mẫu:Column-width --> <!-- Saved in parser cache with key viwiki:pcache:478200:|#|:idhash:canonical and timestamp 20241125092448 and revision id 71415523. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Hiệu_ứng_Mpemba&oldid=71415523">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Hiệu_ứng_Mpemba&oldid=71415523</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ngh%E1%BB%8Bch_l%C3%BD_v%E1%BA%ADt_l%C3%BD" title="Thể loại:Nghịch lý vật lý">Nghịch lý vật lý</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Nhi%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%99ng_l%E1%BB%B1c_h%E1%BB%8Dc" title="Thể loại:Nhiệt động lực học">Nhiệt động lực học</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Hi%E1%BB%87n_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_v%E1%BA%ADt_l%C3%BD" title="Thể loại:Hiện tượng vật lý">Hiện tượng vật lý</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:V%E1%BA%A5n_%C4%91%E1%BB%81_ch%C6%B0a_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c_gi%E1%BA%A3i_quy%E1%BA%BFt_trong_v%E1%BA%ADt_l%C3%BD_h%E1%BB%8Dc" title="Thể loại:Vấn đề chưa được giải quyết trong vật lý học">Vấn đề chưa được giải quyết trong vật lý học</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_t%E1%BB%B1_%C4%91%E1%BB%99ng_ISBN" title="Thể loại:Trang sử dụng liên kết tự động ISBN">Trang sử dụng liên kết tự động ISBN</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 31 tháng 5 năm 2024, 20:58.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-svb6v","wgBackendResponseTime":139,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.311","walltime":"0.462","ppvisitednodes":{"value":354,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":22648,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":32,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":17963,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 274.824 1 -total"," 61.23% 168.283 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 46.39% 127.499 2 Bản_mẫu:Chú_thích_tạp_chí"," 38.72% 106.410 1 Bản_mẫu:Trạng_thái_vật_chất"," 37.32% 102.561 1 Bản_mẫu:Hộp_điều_hướng"," 3.87% 10.637 1 Bản_mẫu:Chú_thích_web"," 0.76% 2.079 1 Bản_mẫu:Column-width"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.185","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2594157,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-6b7f745dd4-tdv75","timestamp":"20241125092448","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Hi\u1ec7u \u1ee9ng Mpemba","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Hi%E1%BB%87u_%E1%BB%A9ng_Mpemba","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q723510","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q723510","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2010-03-30T18:24:13Z","dateModified":"2024-05-31T20:58:47Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/c\/c1\/Mpemba-two-water-probes.svg"}</script> </body> </html>