CINXE.COM

Галяктыка — Вікіпэдыя

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="be-tarask" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Галяктыка — Вікіпэдыя</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )be_x_oldwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","студзень","люты","сакавік","красавік","травень","чэрвень","ліпень","жнівень","верасень","кастрычнік","лістапад","сьнежань"],"wgRequestId":"ff3873e3-9f0a-492e-8e78-9edd84c2cbdc","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Галяктыка","wgTitle":"Галяктыка","wgCurRevisionId":2330650,"wgRevisionId":2330650,"wgArticleId":43471,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Вікіпэдыя:Старонкі зь нялічбавымі аргумэнтамі ў функцыі formatnum","Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы","Галяктыкі"],"wgPageViewLanguage":"be-tarask","wgPageContentLanguage":"be-tarask","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Галяктыка", "wgRelevantArticleId":43471,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"be-tarask","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"be-tarask"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q318","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"], "GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.math.styles":"ready","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.blpEditNotice","ext.gadget.ReferenceTooltips", "ext.gadget.wikibugs","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be-tarask&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.math.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=be-tarask&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be-tarask&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/NGC_4414_%28NASA-med%29.jpg/1200px-NGC_4414_%28NASA-med%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="991"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/NGC_4414_%28NASA-med%29.jpg/800px-NGC_4414_%28NASA-med%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="660"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/NGC_4414_%28NASA-med%29.jpg/640px-NGC_4414_%28NASA-med%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="528"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Галяктыка — Вікіпэдыя"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//be-tarask.m.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Рэдагаваць" href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Вікіпэдыя (be-tarask)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//be-tarask.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be-x-old"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Вікіпэдыя — Atom-стужка" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%BF%D0%BE%D1%88%D0%BD%D1%96%D1%8F_%D0%B7%D1%8C%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%8B&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Галяктыка rootpage-Галяктыка skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Перайсьці да зьместу</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Галоўнае меню" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Галоўнае меню</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Галоўнае меню</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Навігацыя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Наведаць галоўную старонку [z]" accesskey="z"><span>Галоўная старонка</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Паказаць выпадковы артыкул [x]" accesskey="x"><span>Выпадковы артыкул</span></a></li><li id="n-index" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%BE%D1%88%D1%83%D0%BA_%D0%BF%D0%B0_%D0%BA%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F%D1%85"><span>Рубрыкацыя</span></a></li><li id="n-featured" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B"><span>Абраныя артыкулы</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Удзел </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%96_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96"><span>Паведаміць пра памылку</span></a></li><li id="n-bad-image" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%96_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96"><span>Паведаміць пра памылку</span></a></li><li id="n-forum" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC"><span>Форум</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%BF%D0%BE%D1%88%D0%BD%D1%96%D1%8F_%D0%B7%D1%8C%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%8B" title="Сьпіс апошніх зьменаў у Вікіпэдыі. [r]" accesskey="r"><span>Апошнія зьмены</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96"><span>Новыя старонкі</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%94%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D0%B0" title="Месца, каб пра ўсё даведацца"><span>Дапамога</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Вікіпэдыя" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-be_x_old.svg" style="width: 7.5em; height: 1.3125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="вольная энцыкляпэдыя" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-be_x_old.svg" width="120" height="12" style="width: 7.5em; height: 0.75em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%BE%D1%88%D1%83%D0%BA" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Шукаць у Вікіпэдыі [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Пошук</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Пошук у Вікіпэдыі" aria-label="Пошук у Вікіпэдыі" autocapitalize="sentences" title="Шукаць у Вікіпэдыі [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Спэцыяльныя:Пошук"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Пошук</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Асабістыя прылады"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Выгляд" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Выгляд</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_be-x-old.wikipedia.org&amp;uselang=be-tarask" class=""><span>Ахвяраваньні</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%86%D1%8C_%D1%80%D0%B0%D1%85%D1%83%D0%BD%D0%B0%D0%BA&amp;returnto=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Мы прапануем вам стварыць уліковы запіс і ўвайсьці, але гэта не абавязкова" class=""><span>Стварыць уліковы запіс</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A3%D0%B2%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4_%D1%83_%D1%81%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BC%D1%83&amp;returnto=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Вас запрашаюць увайсьці, хаця гэта і неабавязкова. [o]" accesskey="o" class=""><span>Увайсьці</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Болей парамэтраў" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Асабістыя прылады" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Асабістыя прылады</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Карыстацкае мэню" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_be-x-old.wikipedia.org&amp;uselang=be-tarask"><span>Ахвяраваньні</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%86%D1%8C_%D1%80%D0%B0%D1%85%D1%83%D0%BD%D0%B0%D0%BA&amp;returnto=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Мы прапануем вам стварыць уліковы запіс і ўвайсьці, але гэта не абавязкова"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Стварыць уліковы запіс</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A3%D0%B2%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4_%D1%83_%D1%81%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BC%D1%83&amp;returnto=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Вас запрашаюць увайсьці, хаця гэта і неабавязкова. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Увайсьці</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Старонкі для неаўтарызаваных рэдактараў <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D0%B0:%D0%A3%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BD%D1%8B" aria-label="Даведайцеся пра рэдагаваньне болей"><span>даведацца болей</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9C%D0%BE%D0%B9_%D1%83%D0%BD%D1%91%D1%81%D0%B0%D0%BA" title="Сьпіс рэдагаваньняў, зробленых з гэтага IP-адрасу [y]" accesskey="y"><span>Унёсак</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9C%D0%B0%D0%B5_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D1%8B" title="Старонка гутарак пра рэдагаваньні, зробленыя з гэтага IP-адрасу [n]" accesskey="n"><span>Гутаркі</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Зьмест" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Зьмест</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">схаваць</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Пачатак</div> </a> </li> <li id="toc-Этымалёгія" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Этымалёгія"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Этымалёгія</span> </div> </a> <ul id="toc-Этымалёгія-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Назіраньні" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Назіраньні"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Назіраньні</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Назіраньні-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Пераключыць падразьдзел Назіраньні</span> </button> <ul id="toc-Назіраньні-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Адлегласьць" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Адлегласьць"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Адлегласьць</span> </div> </a> <ul id="toc-Адлегласьць-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Асноўныя_назіраныя_складнікі_галяктыкаў" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Асноўныя_назіраныя_складнікі_галяктыкаў"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Асноўныя назіраныя складнікі галяктыкаў</span> </div> </a> <ul id="toc-Асноўныя_назіраныя_складнікі_галяктыкаў-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Хуткасьць_кручэньня_галяктык" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Хуткасьць_кручэньня_галяктык"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Хуткасьць кручэньня галяктык</span> </div> </a> <ul id="toc-Хуткасьць_кручэньня_галяктык-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Маса_й_памер" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Маса_й_памер"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Маса й памер</span> </div> </a> <ul id="toc-Маса_й_памер-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Віды_галяктык" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Віды_галяктык"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Віды галяктык</span> </div> </a> <ul id="toc-Віды_галяктык-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Буйнамаштабныя_структуры" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Буйнамаштабныя_структуры"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Буйнамаштабныя структуры</span> </div> </a> <ul id="toc-Буйнамаштабныя_структуры-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Гісторыя_вывучэньня" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Гісторыя_вывучэньня"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Гісторыя вывучэньня</span> </div> </a> <ul id="toc-Гісторыя_вывучэньня-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Дадаткова" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Дадаткова"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Дадаткова</span> </div> </a> <ul id="toc-Дадаткова-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Глядзіце_таксама" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Глядзіце_таксама"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Глядзіце таксама</span> </div> </a> <ul id="toc-Глядзіце_таксама-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Крыніцы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Крыніцы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Крыніцы</span> </div> </a> <ul id="toc-Крыніцы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Літаратура" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Літаратура"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Літаратура</span> </div> </a> <ul id="toc-Літаратура-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Вонкавыя_спасылкі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Вонкавыя_спасылкі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Вонкавыя спасылкі</span> </div> </a> <ul id="toc-Вонкавыя_спасылкі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Зьмест" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Схаваць/паказаць зьмест" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Схаваць/паказаць зьмест</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Галяктыка</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Перайсьці да артыкула на іншай мове. Выбраць з: 177 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-177" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">177 моваў</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Sterrestelsel" title="Sterrestelsel — афрыкаанс" lang="af" hreflang="af" data-title="Sterrestelsel" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="афрыкаанс" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Galaxie" title="Galaxie — швайцарская нямецкая" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Galaxie" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="швайцарская нямецкая" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%A8%E1%8C%A8%E1%89%B5" title="ረጨት — амгарская" lang="am" hreflang="am" data-title="ረጨት" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="амгарская" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A6%E0%A4%BE%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="मंदाकिनी — ангіцкая" lang="anp" hreflang="anp" data-title="मंदाकिनी" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ангіцкая" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%B1%D8%A9" title="مجرة — арабская" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مجرة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="арабская" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Galaxia" title="Galaxia — арагонская" lang="an" hreflang="an" data-title="Galaxia" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="арагонская" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A7%B0%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A7%B0%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%AF" title="তাৰকাৰাজ্য — асамская" lang="as" hreflang="as" data-title="তাৰকাৰাজ্য" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="асамская" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Galaxa" title="Galaxa — астурыйская" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Galaxa" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Arapyvore" title="Arapyvore — гуаранская" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Arapyvore" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="гуаранская" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%B8%D1%8F" title="Галаксия — аварская" lang="av" hreflang="av" data-title="Галаксия" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="аварская" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Qalaktika" title="Qalaktika — азэрбайджанская" lang="az" hreflang="az" data-title="Qalaktika" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="азэрбайджанская" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C" title="قالاکسی — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="قالاکسی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9B%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%AA%E0%A6%A5" title="ছায়াপথ — бэнгальская" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ছায়াপথ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="бэнгальская" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/G%C3%AEn-h%C3%B4" title="Gîn-hô — Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Gîn-hô" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Галактика — башкірская" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Галактика" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="башкірская" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Галактыка — беларуская" lang="be" hreflang="be" data-title="Галактыка" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="беларуская" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%88%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A5%80" title="गैलेक्सी — Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="गैलेक्सी" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Galaksiya" title="Galaksiya — Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Galaksiya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Галактика — баўгарская" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Галактика" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="баўгарская" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Galaxie" title="Galaxie — баварская" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Galaxie" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="баварская" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%82%E0%BC%8B" title="སྐར་མའི་མ་ལག་ — тыбэцкая" lang="bo" hreflang="bo" data-title="སྐར་མའི་མ་ལག་" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="тыбэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Galaksija" title="Galaksija — басьнійская" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Galaksija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="басьнійская" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Galaksienn" title="Galaksienn — брэтонская" lang="br" hreflang="br" data-title="Galaksienn" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="брэтонская" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Галактика — бурацкая" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Галактика" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="бурацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Gal%C3%A0xia" title="Galàxia — каталёнская" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Galàxia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталёнская" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Галактика — чуваская" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Галактика" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="чуваская" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Galaksiya" title="Galaksiya — сэбуанская" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Galaksiya" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="сэбуанская" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Galaxie" title="Galaxie — чэская" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Galaxie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чэская" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Muzvcazi" title="Muzvcazi — шонская" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Muzvcazi" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="шонская" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Galaeth" title="Galaeth — валійская" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Galaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="валійская" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Galakse" title="Galakse — дацкая" lang="da" hreflang="da" data-title="Galakse" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="дацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%B1%D8%A9" title="مجرة — Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="مجرة" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Galaxie" title="Galaxie — нямецкая" lang="de" hreflang="de" data-title="Galaxie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="нямецкая" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Galaktika" title="Galaktika — эстонская" lang="et" hreflang="et" data-title="Galaktika" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстонская" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B5%CF%82" title="Γαλαξίες — грэцкая" lang="el" hreflang="el" data-title="Γαλαξίες" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Gal%C3%A2sia" title="Galâsia — Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Galâsia" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Galaxy" title="Galaxy — ангельская" lang="en" hreflang="en" data-title="Galaxy" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ангельская" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Galaxia" title="Galaxia — гішпанская" lang="es" hreflang="es" data-title="Galaxia" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="гішпанская" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="добры артыкул"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Galaksio" title="Galaksio — эспэранта" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Galaksio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эспэранта" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Galassia" title="Galassia — Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Galassia" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Galaxia" title="Galaxia — баскаўская" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Galaxia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баскаўская" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%87%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="کهکشان — пэрсыдзкая" lang="fa" hreflang="fa" data-title="کهکشان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="пэрсыдзкая" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Tara_ke_samundar" title="Tara ke samundar — фіджыйская гіндзі" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Tara ke samundar" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="фіджыйская гіндзі" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Stj%C3%B8rnubreyt" title="Stjørnubreyt — фарэрская" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Stjørnubreyt" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="фарэрская" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Galaxie" title="Galaxie — француская" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Galaxie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="француская" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Stjerrestelsel_(molkewei)" title="Stjerrestelsel (molkewei) — заходняя фрыская" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Stjerrestelsel (molkewei)" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="заходняя фрыская" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Galassie" title="Galassie — фрыюльская" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Galassie" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="фрыюльская" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9altra" title="Réaltra — ірляндзкая" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Réaltra" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ірляндзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Co-rollageys" title="Co-rollageys — мэнская" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Co-rollageys" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="мэнская" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Reul-chrios" title="Reul-chrios — шатляндзкая гэльская" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Reul-chrios" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="шатляндзкая гэльская" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Galaxia" title="Galaxia — галіцыйская" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Galaxia" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галіцыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/S%C3%AAn-hi" title="Sên-hi — Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Sên-hi" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%80%ED%95%98" title="은하 — карэйская" lang="ko" hreflang="ko" data-title="은하" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="карэйская" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%AF%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Գալակտիկաներ — армянская" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Գալակտիկաներ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="армянская" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A6%E0%A4%BE%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%A8%E0%A5%80" title="मन्दाकिनी — гіндзі" lang="hi" hreflang="hi" data-title="मन्दाकिनी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="гіндзі" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Galaktika" title="Galaktika — харвацкая" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Galaktika" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="харвацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Galaxio" title="Galaxio — ідзкая" lang="io" hreflang="io" data-title="Galaxio" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ідзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/%E1%BB%A4y%E1%BB%8Dk%E1%BB%8D_kpakpando" title="Ụyọkọ kpakpando — ігба" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Ụyọkọ kpakpando" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="ігба" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Ariwanas" title="Ariwanas — ілаканская" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Ariwanas" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ілаканская" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Galaksi" title="Galaksi — інданэзійская" lang="id" hreflang="id" data-title="Galaksi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="інданэзійская" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Galaxia" title="Galaxia — інтэрлінгва" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Galaxia" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="інтэрлінгва" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Galaxe" title="Galaxe — інтэрлінгвэ" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Galaxe" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="інтэрлінгвэ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Umthalakazi" title="Umthalakazi — зулуская" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Umthalakazi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="зулуская" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Stj%C3%B6rnu%C3%BEoka" title="Stjörnuþoka — ісьляндзкая" lang="is" hreflang="is" data-title="Stjörnuþoka" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ісьляндзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Galassia" title="Galassia — італьянская" lang="it" hreflang="it" data-title="Galassia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="італьянская" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%9C%D7%A7%D7%A1%D7%99%D7%94" title="גלקסיה — іўрыт" lang="he" hreflang="he" data-title="גלקסיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="іўрыт" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Galaksi" title="Galaksi — яванская" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Galaksi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="яванская" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Naal%C9%A9m_maya%C9%A3" title="Naalɩm mayaɣ — Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Naalɩm mayaɣ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ — канадзкая" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="канадзкая" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Galaxy" title="Galaxy — пампанганская" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Galaxy" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="пампанганская" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%8B%D1%80%D1%8B%D1%82" title="Мырыт — карачай-балкарская" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Мырыт" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="карачай-балкарская" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="გალაქტიკა — грузінская" lang="ka" hreflang="ka" data-title="გალაქტიკა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузінская" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%AF%DB%82_%D8%B4%D9%8A%D9%96%D8%B1" title="جادۂ شيٖر — кашмірская" lang="ks" hreflang="ks" data-title="جادۂ شيٖر" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="кашмірская" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Галактика — казаская" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Галактика" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="казаская" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Galaksi" title="Galaksi — корнская" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Galaksi" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="корнская" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Majarra" title="Majarra — суахілі" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Majarra" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="суахілі" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Galaksi" title="Galaksi — гаіцянская крэольская" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Galaksi" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="гаіцянская крэольская" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Galaksi" title="Galaksi — Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Galaksi" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Galaks%C3%AE" title="Galaksî — курдзкая" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Galaksî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="курдзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Галактика — кыргыская" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Галактика" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="кыргыская" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Galassia" title="Galassia — Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Galassia" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Galaxias" title="Galaxias — лацінская" lang="la" hreflang="la" data-title="Galaxias" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="лацінская" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Galaktika" title="Galaktika — латыская" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Galaktika" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латыская" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Galaxie" title="Galaxie — люксэмбурская" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Galaxie" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="люксэмбурская" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Галактика — лезгінская" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Галактика" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="лезгінская" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Galaktika" title="Galaktika — летувіская" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Galaktika" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="летувіская" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Starest%C3%A8lsel" title="Starestèlsel — лімбурская" lang="li" hreflang="li" data-title="Starestèlsel" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="лімбурская" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Galasia" title="Galasia — Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Galasia" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/barda_tarci_bo_girzu" title="barda tarci bo girzu — ложбанская" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="barda tarci bo girzu" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="ложбанская" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Galassia" title="Galassia — Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Galassia" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Galaxis" title="Galaxis — вугорская" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Galaxis" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="вугорская" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Галаксија — македонская" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Галаксија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македонская" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Vondron-kintana" title="Vondron-kintana — малягасійская" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Vondron-kintana" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="малягасійская" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%AA%E0%B4%A5%E0%B4%82" title="താരാപഥം — малаяламская" lang="ml" hreflang="ml" data-title="താരാപഥം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="малаяламская" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%80%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%98%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE" title="दीर्घिका — маратгійская" lang="mr" hreflang="mr" data-title="दीर्घिका" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="маратгійская" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="გალაქტიკა — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="გალაქტიკა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%B1%D9%87" title="مجره — эгіпецкая арабская" lang="arz" hreflang="arz" data-title="مجره" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="эгіпецкая арабская" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%87%DA%A9%D8%B4%D9%88%D9%86" title="کهکشون — мазандэранская" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="کهکشون" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="мазандэранская" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Galaksi" title="Galaksi — малайская" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Galaksi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="малайская" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Gal%C3%A1xia" title="Galáxia — мірандыйская" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Galáxia" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="мірандыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8C" title="Галактикась — макшанская" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Галактикась" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="макшанская" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA" title="Галактик — мангольская" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Галактик" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="мангольская" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%82%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%AE" title="ဂယ်လက်ဆီ — бірманская" lang="my" hreflang="my" data-title="ဂယ်လက်ဆီ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="бірманская" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Citlalpopocac" title="Citlalpopocac — Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Citlalpopocac" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Isoso_kalokalo" title="Isoso kalokalo — фіджыйская" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Isoso kalokalo" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="фіджыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Sterrenstelsel" title="Sterrenstelsel — нідэрляндзкая" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Sterrenstelsel" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нідэрляндзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%9E%E0%A5%8D%E0%A4%9C" title="तारापुञ्ज — нэпальская" lang="ne" hreflang="ne" data-title="तारापुञ्ज" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="нэпальская" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="добры артыкул"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%8A%80%E6%B2%B3" title="銀河 — японская" lang="ja" hreflang="ja" data-title="銀河" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="японская" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Галактика — чачэнская" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Галактика" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="чачэнская" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Galaksii" title="Galaksii — паўночнафрызская" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Galaksii" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="паўночнафрызская" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Galakse" title="Galakse — нарвэская (букмал)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Galakse" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="нарвэская (букмал)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Galakse" title="Galakse — нарвэская (нюнашк)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Galakse" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="нарвэская (нюнашк)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Galaxie" title="Galaxie — Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Galaxie" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Galaxia" title="Galaxia — аксытанская" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Galaxia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="аксытанская" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%9B%E0%AC%BE%E0%AD%9F%E0%AC%BE%E0%AC%AA%E0%AC%A5" title="ଛାୟାପଥ — орыянская" lang="or" hreflang="or" data-title="ଛାୟାପଥ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="орыянская" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Ruda" title="Ruda — аромская" lang="om" hreflang="om" data-title="Ruda" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="аромская" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Galaktika" title="Galaktika — узбэцкая" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Galaktika" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="узбэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%85%E0%A8%95%E0%A8%BE%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A8%97%E0%A9%B0%E0%A8%97%E0%A8%BE" title="ਅਕਾਸ਼ਗੰਗਾ — панджабская" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਅਕਾਸ਼ਗੰਗਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="панджабская" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%B3%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%B1" title="تارا سمندر — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="تارا سمندر" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%87%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="کهکشان — пуштунская" lang="ps" hreflang="ps" data-title="کهکشان" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="пуштунская" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Gialaxi" title="Gialaxi — Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Gialaxi" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Galacsie" title="Galacsie — Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Galacsie" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Galassia" title="Galassia — Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Galassia" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Galaxie" title="Galaxie — ніжненямецкая" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Galaxie" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ніжненямецкая" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Galaktyka" title="Galaktyka — польская" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Galaktyka" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="польская" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="добры артыкул"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Gal%C3%A1xia" title="Galáxia — партугальская" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Galáxia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="партугальская" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Galaktika" title="Galaktika — Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Galaktika" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Galaxie" title="Galaxie — румынская" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Galaxie" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румынская" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Samodor" title="Samodor — Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Samodor" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Galaxia" title="Galaxia — рэтараманская" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Galaxia" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="рэтараманская" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/%C3%91u%C3%B1u_warani" title="Ñuñu warani — кечуа" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Ñuñu warani" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="кечуа" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D2%90%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%81%D1%96%D1%8F" title="Ґалаксія — Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Ґалаксія" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Галактика — расейская" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Галактика" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="расейская" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Галаактика — якуцкая" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Галаактика" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="якуцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6%E0%A4%97%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97%E0%A4%BE" title="आकाशगङ्गा — санскрыт" lang="sa" hreflang="sa" data-title="आकाशगङ्गा" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="санскрыт" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Yllplimja" title="Yllplimja — альбанская" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Yllplimja" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="альбанская" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Galassia" title="Galassia — сыцылійская" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Galassia" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="сыцылійская" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AF%E0%B7%8F%E0%B6%9A%E0%B7%92%E0%B6%AB%E0%B7%92" title="මන්දාකිණි — сынгальская" lang="si" hreflang="si" data-title="මන්දාකිණි" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="сынгальская" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Galaxy" title="Galaxy — спрошчаная ангельская" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Galaxy" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="спрошчаная ангельская" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%DA%AA%D9%87%DA%AA%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="ڪهڪشان — сіндгская" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ڪهڪشان" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="сіндгская" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Galaxia" title="Galaxia — славацкая" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Galaxia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="славацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Galaksija" title="Galaksija — славенская" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Galaksija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="славенская" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%DB%95%D9%84%DB%95%D8%B3%D8%AA%DB%8E%D8%B1%DB%95" title="گەلەستێرە — цэнтральнакурдзкая" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="گەلەستێرە" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="цэнтральнакурдзкая" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Галаксија — сэрбская" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Галаксија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="сэрбская" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Galaksija" title="Galaksija — сэрбскахарвацкая" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Galaksija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="сэрбскахарвацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Galaksi" title="Galaksi — сундзкая" lang="su" hreflang="su" data-title="Galaksi" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="сундзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Galaksi" title="Galaksi — фінская" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Galaksi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фінская" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Galax" title="Galax — швэдзкая" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Galax" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="швэдзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Galaksiya" title="Galaksiya — Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Galaksiya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%A3%E0%AF%8D%E0%AE%AE%E0%AF%80%E0%AE%A9%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AF%87%E0%AE%B0%E0%AE%9F%E0%AF%88" title="விண்மீன் பேரடை — тамільская" lang="ta" hreflang="ta" data-title="விண்மீன் பேரடை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамільская" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Asif_n_ignwan" title="Asif n ignwan — ташэльхіцкая" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Asif n ignwan" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="ташэльхіцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Amazellaw" title="Amazellaw — кабільская" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Amazellaw" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="кабільская" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Галактика — татарская" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Галактика" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="татарская" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%87%E0%B0%B2%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%80" title="గేలక్సీ — тэлуская" lang="te" hreflang="te" data-title="గేలక్సీ" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="тэлуская" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3" title="ดาราจักร — тайская" lang="th" hreflang="th" data-title="ดาราจักร" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тайская" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Галактика — таджыцкая" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Галактика" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="таджыцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8F%83%E1%8F%88%E1%8F%8F_%E1%8E%A4%E1%8E%BE%E1%8F%93%E1%8E%B7%E1%8E%AC" title="ᏃᏈᏏ ᎤᎾᏓᎷᎬ — чэрокі" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᏃᏈᏏ ᎤᎾᏓᎷᎬ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="чэрокі" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Galaksi" title="Galaksi — турэцкая" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Galaksi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="турэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Galaktika" title="Galaktika — туркмэнская" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Galaktika" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="туркмэнская" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B9" title="Каптагай — тувінская" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Каптагай" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="тувінская" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Галактика — удмурцкая" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Галактика" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="удмурцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Галактика — украінская" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Галактика" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украінская" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%81%DA%A9%D8%B4%D8%A7%DA%BA" title="کہکشاں — урду" lang="ur" hreflang="ur" data-title="کہکشاں" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Ga%C5%82asia" title="Gałasia — Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Gałasia" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Galaktik" title="Galaktik — Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Galaktik" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Thi%C3%AAn_h%C3%A0" title="Thiên hà — віетнамская" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Thiên hà" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="віетнамская" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Tsirgurada_(t%C3%A4hetiid%C3%BCs)" title="Tsirgurada (tähetiidüs) — Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Tsirgurada (tähetiidüs)" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A9%E6%B2%B3" title="天河 — Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="天河" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Galaksiya" title="Galaksiya — варайская" lang="war" hreflang="war" data-title="Galaksiya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="варайская" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%98%9F%E7%B3%BB" title="星系 — ву" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="星系" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ву" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%90%D7%9C%D7%90%D7%A7%D7%A1%D7%99%D7%A2" title="גאלאקסיע — ідыш" lang="yi" hreflang="yi" data-title="גאלאקסיע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ідыш" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%98%9F%E7%B3%BB" title="星系 — кантонская" lang="yue" hreflang="yue" data-title="星系" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантонская" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Galaksiye" title="Galaksiye — Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Galaksiye" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Galakt%C4%97ka" title="Galaktėka — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Galaktėka" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%98%9F%E7%B3%BB" title="星系 — кітайская" lang="zh" hreflang="zh" data-title="星系" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="кітайская" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Jula-juli" title="Jula-juli — Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Jula-juli" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Galaksi" title="Galaksi — Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Galaksi" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q318#sitelinks-wikipedia" title="Рэдагаваць міжмоўныя спасылкі" class="wbc-editpage">Правіць спасылкі</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Прасторы назваў"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Паказаць зьмест старонкі [c]" accesskey="c"><span>Артыкул</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5:%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Абмеркаваньне зьместу старонкі (старонка не існуе) [t]" accesskey="t"><span>Абмеркаваньне</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Зьмяніць варыянт мовы" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">беларуская (тарашкевіца)</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Рэжымы"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit" title="Рэдагаваць гэтую старонку [v]" accesskey="v"><span>Рэдагаваць</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit" title="Рэдагаваць крынічны тэкст гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Рэдагаваць крыніцу</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=history" title="Мінулыя вэрсіі гэтай старонкі. [h]" accesskey="h"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Інструмэнты" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Інструмэнты</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Інструмэнты</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Болей вопцыяў" > <div class="vector-menu-heading"> Дзеяньні </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit" title="Рэдагаваць гэтую старонку [v]" accesskey="v"><span>Рэдагаваць</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit" title="Рэдагаваць крынічны тэкст гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Рэдагаваць крыніцу</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=history"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Агульныя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%83/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Сьпіс усіх старонак, якія спасылаюцца на гэтую [j]" accesskey="j"><span>Спасылкі на старонку</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:RecentChangesLinked/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" rel="nofollow" title="Апошнія зьмены ў старонках, на якія спасылаецца гэтая старонка [k]" accesskey="k"><span>Зьвязаныя рэдагаваньні</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96" title="Сьпіс усіх спэцыяльных старонак [q]" accesskey="q"><span>Спэцыяльныя старонкі</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;oldid=2330650" title="Сталая спасылка на гэтую вэрсію старонкі"><span>Сталая спасылка</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=info" title="Болей інфармацыі пра гэтую старонку"><span>Зьвесткі пра старонку</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:CiteThisPage&amp;page=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;id=2330650&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Інфармацыя пра тое, як цытатаваць гэтую старонку"><span>Цытаваць старонку</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fbe-tarask.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%2593%25D0%25B0%25D0%25BB%25D1%258F%25D0%25BA%25D1%2582%25D1%258B%25D0%25BA%25D0%25B0"><span>Атрымаць скарочаны URL-адрас</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fbe-tarask.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%2593%25D0%25B0%25D0%25BB%25D1%258F%25D0%25BA%25D1%2582%25D1%258B%25D0%25BA%25D0%25B0"><span>Спампаваць QR-код</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Друк/экспарт </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:Book&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0"><span>Стварыць кнігу</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:DownloadAsPdf&amp;page=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=show-download-screen"><span>Загрузіць як PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;printable=yes" title="Вэрсія гэтай старонкі для друку [p]" accesskey="p"><span>Вэрсія для друку</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> У іншых праектах </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Galaxies" hreflang="en"><span>Вікісховішча</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q318" title="Спасылка на аб’ект у рэпазыторыі зьвестак [g]" accesskey="g"><span>Аб’ект Вікізьвестак</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Выгляд</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">схаваць</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="be-tarask" dir="ltr"><dl><dd><div class="dablink noprint"><i>Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0_(%D0%BD%D0%B5%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C)" class="mw-disambig" title="Галяктыка (неадназначнасьць)">Галяктыка (неадназначнасьць)</a>.</i></div></dd></dl> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:NGC_4414_(NASA-med).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/NGC_4414_%28NASA-med%29.jpg/280px-NGC_4414_%28NASA-med%29.jpg" decoding="async" width="280" height="231" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/NGC_4414_%28NASA-med%29.jpg/420px-NGC_4414_%28NASA-med%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/NGC_4414_%28NASA-med%29.jpg/560px-NGC_4414_%28NASA-med%29.jpg 2x" data-file-width="1730" data-file-height="1428" /></a><figcaption><b><a href="/w/index.php?title=NGC_4414&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="NGC 4414 (старонка не існуе)">NGC 4414</a></b>, звычайная сьпіральная галяктыка з сузор’я <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8B_%D0%92%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BA%D1%96_(%D1%81%D1%83%D0%B7%D0%BE%D1%80%E2%80%99%D0%B5)" class="mw-redirect" title="Валасы Веранікі (сузор’е)">Валасы Веранікі</a> дыямэтрам каля 56&#160;000 <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8C%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%B3%D0%BE%D0%B4" title="Сьветлавы год">сьветлавых гадоў</a>, зьмешчаная на адлегласьці прыкладна ў 60&#160;мільёнаў сьветлавых гадоў.</figcaption></figure> <p><b>Галя́ктыка</b>&#160;— вялікая сыстэма з <a href="/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Зорка">зорак</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B_%D0%B3%D0%B0%D0%B7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Міжзорны газ (старонка не існуе)">міжзорнага газу</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%B7%D0%BE%D0%BD%D1%8B_%D0%BF%D1%8B%D0%BB&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Міжзоны пыл (старонка не існуе)">пылу</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D1%82%D0%BE%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%B0%D1%81%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Утоеная маса (старонка не існуе)">цёмнай матэрыі</a> і, магчыма, <a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D1%91%D0%BC%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D0%BD%D1%8D%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Цёмная энэргія (старонка не існуе)">цёмнай энэргіі</a>, зьвязаная сіламі <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Гравітацыя">гравітацыйнага ўзаемадзеяньня</a>. Звычайна галяктыкі ўтрымоўваюць ад 10 мільёнаў (10<sup>7</sup>) да некалькіх трыльёнаў (10<sup>12</sup>) зорак, якія верцяцца вакол агульнага <a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D1%8D%D0%BD%D1%82%D0%B0%D1%80_%D1%86%D1%8F%D0%B6%D0%B0%D1%80%D1%83&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Цэнтар цяжару (старонка не існуе)">цэнтра цяжару</a>. Акрамя асобных зорак і разрэджанага <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B5_%D0%B0%D1%81%D1%8F%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D1%8C%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="Міжзорнае асяродзьдзе">міжзорнага асяродзьдзя</a>, вялікая частка галяктык утрымоўвае мноства <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Кратная зорка (старонка не існуе)">кратных зорных сыстэм</a>, <a href="/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BA%D1%83%D0%BF%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C" title="Зорная скупнасьць">зорных скупнасьцяў</a> і розных <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C" title="Туманнасьць">туманнасьцяў</a>. Як правіла, дыямэтар галяктык складае ад некалькіх тысячаў да некалькіх сотняў тысячаў <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8C%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%B3%D0%BE%D0%B4" title="Сьветлавы год">сьветлавых гадоў</a>, а адлегласьці паміж імі вылічаюцца мільёнамі сьветлавых гадоў. </p><p>Хоць каля 90% масы галяктык прыходзіцца на дзель цёмнай матэрыі і энэргіі, прырода гэтых нябачных кампанэнтаў пакуль не вывучаная. Існуюць сьведчаньні таго, што ў цэнтры шматлікіх (калі не ўсіх) галяктык знаходзяцца <a href="/wiki/%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Чорная дзірка">звышмасіўныя чорныя дзіркі</a>. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Міжгаляктычная прастора (старонка не існуе)">Міжгаляктычная прастора</a> зьяўляецца практычна чыстым <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BA%D1%83%D1%9E%D0%BC" title="Вакуўм">вакуўмам</a> са сярэдняй шчыльнасьцю менш аднаго атама рэчыва на кубічны мэтар. Магчыма, што ў <a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%81%D1%8C%D0%B2%D0%B5%D1%82" title="Сусьвет">назіранай частцы Сусьвету</a> знаходзіцца каля 10<sup>11</sup> галяктык. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Этымалёгія"><span id=".D0.AD.D1.82.D1.8B.D0.BC.D0.B0.D0.BB.D1.91.D0.B3.D1.96.D1.8F"></span>Этымалёгія</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Рэдагаваць сэкцыю «Этымалёгія»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;section=1" title="Правіць зыходнік раздзела: Этымалёгія"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Слова «галя́ктыка» (ад <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%8D%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Грэцкая мова">грэц</a>. <i><span lang="el">γαλαξίας</span></i>&#160;— млечны) паходзіць ад грэцкай назвы нашай Галяктыкі, то бок <i>kyklos&#160;galaktikos</i> азначае «малочнае кольца»&#160;— як апісаньне назіранай зьявы на начным небе. Калі астраномы выказалі здагадку, што розныя нябесныя аб’екты, якія лічыліся <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%82%D1%83%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сьпіральная туманнасьць (старонка не існуе)">сьпіральнымі туманнасьцямі</a>, могуць быць велізарнымі скапленьнямі зорак, гэтыя аб’екты сталі зваць «выспавымі сусьветамі». Але відавочна, што такое выкарыстаньне тэрміна недарэчна, паколькі паняцьце «Сусьвет» уключае ў сябе ўсё існае. Таму тэрмін выйшаў з ужываньня, і быў заменены на тэрмін «галяктыка», які зараз ужываецца да ўсіх падобных аб’ектаў. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Назіраньні"><span id=".D0.9D.D0.B0.D0.B7.D1.96.D1.80.D0.B0.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D1.96"></span>Назіраньні</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Рэдагаваць сэкцыю «Назіраньні»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;section=2" title="Правіць зыходнік раздзела: Назіраньні"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Адлегласьць"><span id=".D0.90.D0.B4.D0.BB.D0.B5.D0.B3.D0.BB.D0.B0.D1.81.D1.8C.D1.86.D1.8C"></span>Адлегласьць</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Рэдагаваць сэкцыю «Адлегласьць»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;section=3" title="Правіць зыходнік раздзела: Адлегласьць"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Адлегласьць ад назіральніка да галяктыкі як фізычная характарыстыка не ўваходзіць ні ў адзін працэс, які адбываецца з галяктыкай. Неабходнасьць у інфармацыі пра адлегласьць да галяктыкі ўзьнікае пры: атаясьненьні малавывучаных падзеяў, напрыклад, <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BC%D0%B0-%D0%B2%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Гама-воплеск (старонка не існуе)">гама-воплескаў</a>; вывучэньні <a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%81%D1%8C%D0%B2%D0%B5%D1%82" title="Сусьвет">Сусьвету</a> як цэлага, вывучэньні эвалюцыі саміх галяктык, вызначэньні масы галяктык і іхных памераў і іншых чыньніках. </p><p>Усе больш-менш мадэленезалежныя спосабы вызначэньня адлегласьці да галяктыкі можна падзяліць на два тыпы, як то вымярэньне па аб’екце ўнутры галяктыкі, адлегласьць да якога на занядбана малую велічыню адрозьніваецца ад адлегласьці да самой галяктыкі, і па <a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D1%8B%D1%80%D0%B2%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B5_%D0%B7%D1%80%D1%83%D1%88%D1%8D%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Чырвонае зрушэньне (старонка не існуе)">чырвоных зрушэньнях</a>. </p><p>Першы спосаб&#160;— фотамэтрычны спосаб, з выкарыстаньнем гэтак званых <i>стандартных сьвечак</i>, сьвяцільнасьць якіх лічыцца вядомай. Тады адлегласьць можна вылічыць па наступнай формуле: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle R=10^{{\frac {1}{5}}(m-M)+1}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>R</mi> <mo>=</mo> <msup> <mn>10</mn> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mn>1</mn> <mn>5</mn> </mfrac> </mrow> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>m</mi> <mo>&#x2212;<!-- − --></mo> <mi>M</mi> <mo stretchy="false">)</mo> <mo>+</mo> <mn>1</mn> </mrow> </msup> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle R=10^{{\frac {1}{5}}(m-M)+1}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/e450b7c7ccd1f2b45e748605ddc37e3eed99b639" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:16.751ex; height:3.509ex;" alt="{\displaystyle R=10^{{\frac {1}{5}}(m-M)+1}}"></span>,</dd></dl> <p>дзе <i>m</i>&#160;— бачная <a href="/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B5%D0%BB%D1%96%D1%87%D1%8B%D0%BD%D1%8F" title="Зорная велічыня">зорная велічыня</a>, <i>М</i>&#160;— <a href="/wiki/%D0%90%D0%B1%D1%81%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B5%D0%BB%D1%96%D1%87%D1%8B%D0%BD%D1%8F" title="Абсалютная зорная велічыня">абсалютная зорная велічыня</a>, а <i>R</i>&#160;— адлегласьць, якая вымяраецца ў <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%8D%D0%BA" title="Парсэк">парсэках</a>. На сучасным этапе ў якасьці такіх стандартных сьвечак выкарыстоўваюць<sup id="cite_ref-distance_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-distance-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>: </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D1%8D%D1%84%D1%8D%D1%96%D0%B4%D1%8B&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Цэфэіды (старонка не існуе)">Цэфэіды</a>&#160;— ведаючы пэрыяд іх пульсацыяў, можна даведацца пра іхную сьвяцільнасьць. Першы аб’ект, па якім вымералі адлегласьць да іншых галяктыкаў.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B2%D1%8B%D1%88%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Звышновая зорка (старонка не існуе)">Звышновыя зоркі</a> тыпу Ia. Менавіта з дапамогай іх у 1990-х гадох адкрылі паскоранае пашырэньне Сусьвету.</li> <li>Чырвоныя гіганты.</li> <li>Звышгіганты.</li></ul> <p>Другі спосаб заснаваны на эмпірычным <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%BD_%D0%93%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Закон Габла (старонка не існуе)">законе Габла</a> й больш залежны ад абранай мадэлі, чым папярэдні. </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle ~R={\frac {cz}{H_{0}}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mtext>&#xA0;</mtext> <mi>R</mi> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mi>c</mi> <mi>z</mi> </mrow> <msub> <mi>H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>0</mn> </mrow> </msub> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle ~R={\frac {cz}{H_{0}}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/841d8ed1761530b45f2f4345e9ddb57358eb8365" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.338ex; width:9.265ex; height:5.176ex;" alt="{\displaystyle ~R={\frac {cz}{H_{0}}}}"></span>,</dd></dl> <p>дзе <i>H<sub>0</sub></i>&#160;— <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B5%D0%BB%D1%96%D1%87%D1%8B%D0%BD%D1%8F_%D0%93%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сталая велічыня Габла (старонка не існуе)">сталая велічыня Габла</a>. Калі ж узяць цяпер распаўсюджаную <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D0%BB%D1%8C_%D0%9B%D1%8F%D0%BC%D0%B1%D0%B4%D0%B0-CDM&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Мадэль Лямбда-CDM (старонка не існуе)">ΛCDM-мадэль</a> (з той жа сталай Габла), то колькі-небудзь істотнае разыходжаньне будзе на z ~ 10, што дазваляе яго прылічыць да адносна мадэленезалежных. </p><p>Існуе таксама шэраг моцна мадэлезалежных спосабаў<sup id="cite_ref-distance_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-distance-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>: </p> <ul><li>па <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D1%84%D1%8D%D0%BA%D1%82_%D0%A1%D1%8E%D0%BD%D1%8F%D0%B5%D0%B2%D0%B0%E2%80%94%D0%97%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Эфэкт Сюняева—Зяльдовіча (старонка не існуе)">эфэкце Сюняева—Зяльдовіча</a>,</li> <li>па <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BA%D1%83%D0%BF%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Шаравая скупнасьць (старонка не існуе)">шаравых скупнасьцях</a>,</li> <li>па <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%83%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%96%D0%BD%D1%8B_%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D1%96%E2%80%94%D0%A4%D1%96%D1%88%D1%8D%D1%80%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Суадносіны Талі—Фішэра (старонка не існуе)">залежнасьці Талі—Фішэра</a>,</li> <li>па <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%83%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%96%D0%BD%D1%8B_%D0%A4%D0%B0%D0%B1%D1%8D%D1%80%E2%80%94%D0%94%D0%B6%D1%8D%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Суадносіны Фабэр—Джэксана (старонка не існуе)">залежнасьці Фабэр—Джэксана</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Асноўныя_назіраныя_складнікі_галяктыкаў"><span id=".D0.90.D1.81.D0.BD.D0.BE.D1.9E.D0.BD.D1.8B.D1.8F_.D0.BD.D0.B0.D0.B7.D1.96.D1.80.D0.B0.D0.BD.D1.8B.D1.8F_.D1.81.D0.BA.D0.BB.D0.B0.D0.B4.D0.BD.D1.96.D0.BA.D1.96_.D0.B3.D0.B0.D0.BB.D1.8F.D0.BA.D1.82.D1.8B.D0.BA.D0.B0.D1.9E"></span>Асноўныя назіраныя складнікі галяктыкаў</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Рэдагаваць сэкцыю «Асноўныя назіраныя складнікі галяктыкаў»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;section=4" title="Правіць зыходнік раздзела: Асноўныя назіраныя складнікі галяктыкаў"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Асноўныя назіраныя складнікі галактыкаў уключаюць<sup id="cite_ref-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006295—296_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006295—296-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>: </p> <ol><li>Нармальныя зоркі розных масаў і ўзростаў, частка якіх складзена ў <a href="/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BA%D1%83%D0%BF%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C" title="Зорная скупнасьць">вялікай колькасьці</a>.</li> <li>Кампактныя рэшткі праэвалюцыянаваных зорак.</li> <li>Халоднае газапылавое асяродзьдзе.</li> <li>Найбольш разрэджаны гарачы газ з тэмпэратурай 10<sup>5</sup>—10<sup>6</sup> К.</li></ol> <p><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Падвойная зорка (старонка не існуе)">Падвойныя зоркі</a> ў суседніх галяктыках не назіраюцца, але, мяркуючы па навакольлях Сонца, кратных зорак павінна быць досыць шмат. Газапылавое асяродзьдзе й зоркі складаюцца з <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%BC" title="Атам">атамаў</a>, і іхную сукупнасьць называюць <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%91%D0%BD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Барыён (старонка не існуе)">барыённай матэрыяй</a> галяктыкі. У небарыённую ўключаецца маса цёмнай матэрыі й маса <a href="/wiki/%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Чорная дзірка">чорных дзірак</a><sup id="cite_ref-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006295—296_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006295—296-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Хуткасьць_кручэньня_галяктык"><span id=".D0.A5.D1.83.D1.82.D0.BA.D0.B0.D1.81.D1.8C.D1.86.D1.8C_.D0.BA.D1.80.D1.83.D1.87.D1.8D.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D1.8F_.D0.B3.D0.B0.D0.BB.D1.8F.D0.BA.D1.82.D1.8B.D0.BA"></span>Хуткасьць кручэньня галяктык</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Рэдагаваць сэкцыю «Хуткасьць кручэньня галяктык»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;section=5" title="Правіць зыходнік раздзела: Хуткасьць кручэньня галяктык"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Пад хуткасьцю кручэньня галяктыкі маецца на ўвазе хуткасьць кручэньня розных кампанэнтаў галяктыкі вакол ейнага цэнтру. Дадзеная хуткасьць ёсьць сумарная хуткасьць, набытая падчас розных працэсаў. Хуткасьць кручэньня галяктыкі варта адрозьніваць ад <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%85%D1%83%D1%82%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Кругавая хуткасьць (старонка не існуе)">кругавой хуткасьці</a> V<sub>c</sub>, якая абумоўлена толькі <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Гравітацыя">сілай гравітацыі</a> і роўная, па вызначэньні, неабходнай хуткасьці цела, якое рухаецца па крузе пад дзеяньнем сілы прыцягненьня да цэнтру. Хуткасьць жа кручэньня ў агульным выпадку абумоўлена таксама радыяльным градыентам ціску P міжзорнага газу. </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle V^{2}=R\left({\frac {\partial \Phi }{\partial R}}+{\frac {\nabla P}{\rho _{g}}}\right)=V_{c}^{2}+R{\frac {\nabla P}{\rho _{g}}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msup> <mi>V</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <mo>=</mo> <mi>R</mi> <mrow> <mo>(</mo> <mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mi mathvariant="normal">&#x2202;<!-- ∂ --></mi> <mi mathvariant="normal">&#x03A6;<!-- Φ --></mi> </mrow> <mrow> <mi mathvariant="normal">&#x2202;<!-- ∂ --></mi> <mi>R</mi> </mrow> </mfrac> </mrow> <mo>+</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mi mathvariant="normal">&#x2207;<!-- ∇ --></mi> <mi>P</mi> </mrow> <msub> <mi>&#x03C1;<!-- ρ --></mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>g</mi> </mrow> </msub> </mfrac> </mrow> </mrow> <mo>)</mo> </mrow> <mo>=</mo> <msubsup> <mi>V</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>c</mi> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msubsup> <mo>+</mo> <mi>R</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mi mathvariant="normal">&#x2207;<!-- ∇ --></mi> <mi>P</mi> </mrow> <msub> <mi>&#x03C1;<!-- ρ --></mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>g</mi> </mrow> </msub> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle V^{2}=R\left({\frac {\partial \Phi }{\partial R}}+{\frac {\nabla P}{\rho _{g}}}\right)=V_{c}^{2}+R{\frac {\nabla P}{\rho _{g}}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/199091a9e0f6def0d535f589a6e96d41cf8852c1" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.505ex; width:38.109ex; height:6.176ex;" alt="{\displaystyle V^{2}=R\left({\frac {\partial \Phi }{\partial R}}+{\frac {\nabla P}{\rho _{g}}}\right)=V_{c}^{2}+R{\frac {\nabla P}{\rho _{g}}}}"></span></dd></dl> <p>Тут <i>Φ</i>&#160;— <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%86%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%BD%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Гравітацыйны патэнцыял (старонка не існуе)">гравітацыйны патэнцыял</a>, а <i>ρ<sub>g</sub></i>&#160;— шчыльнасьць газу. </p><p>Для розных кампанэнтаў галяктыкі хуткасьць кручэньня ацэньваецца па-рознаму. Для газу&#160;— па <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D1%84%D1%8D%D0%BA%D1%82_%D0%94%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Эфэкт Доплера (старонка не існуе)">доплераўскаму зрушэньню</a> эмісійных лініяў. Для зорак&#160;— па доплераўскага зрушэньню абсарбцыйных лініяў зорак. Схема атрыманьня хуткасьці кручэньня наступная. </p><p>Непасрэдна хуткасьць з назіраньняў ёсьць сумай хуткасьці руху галяктыкі як цэлага й хуткасьці ўнутранага руху. Звычайна хуткасьць галяктыкі ў цэлым (V<sub>0</sub>) атаясамляецца з хуткасьцю руху цэнтральнай вобласьці. Для далёкіх галяктык гэтая хуткасьць абумоўлена габлаўскім пашырэньнем Сусьвету, уласная хуткасьць занядбана малая. </p><p>Хуткасьць, атрыманая пасьля ўліку хуткасьці руху галяктыкі як цэлага,&#160;— хуткасьць па прамяню зроку (V<sub>r</sub>), і каб вылічыць хуткасьць кручэньня галяктыкі на дадзенай адлегласьці, неабходна ўлічыць эфэкты праекцыі. Для гэтага неабходна ведаць кут нахілу восі галяктыкі да промня гледжаньня <i>i</i>, а таксама кут <i>φ</i> паміж вялікай восьсю галяктыкі й прамой, якая праходзіць праз цэнтар галяктыкі й назіраную кропку. Такім чынам, каб перайсьці ад V<sub>r</sub> да V<sub>φ</sub>, неабходна ведаць пяць парамэтраў: хуткасьць руху галяктыкі V<sub>0</sub>, куты <i>i</i> і <i>φ</i>, дзьве каардынаты цэнтру галяктыкі (адносна любога пункту выявы). </p><p>Калі галяктыка выглядае восевасымэтрычнай, то задача спрашчаецца, бо куты арыентацыі й становішча цэнтру можна вылічыць па разьмеркаваньні яскравасьці дыска. І калі шчыліну спэктрографа разьмясьціць уздоўж ейнай вялікай восі, можна атрымаць: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle ~V_{\phi }(R)={\frac {|V_{0}-V_{r}(l)|}{\sin {i}}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mtext>&#xA0;</mtext> <msub> <mi>V</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>&#x03D5;<!-- ϕ --></mi> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>R</mi> <mo stretchy="false">)</mo> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo stretchy="false">|</mo> </mrow> <msub> <mi>V</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>0</mn> </mrow> </msub> <mo>&#x2212;<!-- − --></mo> <msub> <mi>V</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>r</mi> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>l</mi> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo stretchy="false">|</mo> </mrow> </mrow> <mrow> <mi>sin</mi> <mo>&#x2061;<!-- ⁡ --></mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>i</mi> </mrow> </mrow> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle ~V_{\phi }(R)={\frac {|V_{0}-V_{r}(l)|}{\sin {i}}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/e7372b5f2919a9d0dad92741d2fcd8c3478cf593" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.838ex; width:22.031ex; height:5.676ex;" alt="{\displaystyle ~V_{\phi }(R)={\frac {|V_{0}-V_{r}(l)|}{\sin {i}}}}"></span>,</dd></dl> <p>дзе <i>l</i>&#160;— адлегласьць ад цэнтру галяктыкі ўздоўж шчыліны. Аднак найбольш поўную інфармацыю пра рух у галяктыцы дае аналіз поля хуткасьцяў&#160;— сукупнасьці вымярэньняў прамянёвых хуткасьцяў для вялікай колькасьці пунктаў па дыску галяктыкі. Для атрыманьня поля хуткасьцяў ужываюць двухвымерную <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D0%BA%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D1%96%D1%8F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Спэктраскапія (старонка не існуе)">спэктраскапію</a>. Звычайна ўжываецца альбо шматканальны прыёмнік, альбо <a href="/w/index.php?title=%D0%86%D0%BD%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%84%D1%8D%D1%80%D0%BE%D0%BC%D1%8D%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%A4%D0%B0%D0%B1%D1%80%D1%8B%E2%80%94%D0%9F%D1%8F%D1%80%D0%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Інтэрфэромэтар Фабры—Пяро (старонка не існуе)">інтэрфэромэтар Фабры—Пяро</a>. Радыёназіраньні газу ў <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C_H_I&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Вобласць H I (старонка не існуе)">лініях H I</a> таксама дазваляюць атрымаць двухвымерную карціну разьмеркаваньня хуткасьцяў у галяктыцы<sup id="cite_ref-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006312—317_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006312—317-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Маса_й_памер"><span id=".D0.9C.D0.B0.D1.81.D0.B0_.D0.B9_.D0.BF.D0.B0.D0.BC.D0.B5.D1.80"></span>Маса й памер</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Рэдагаваць сэкцыю «Маса й памер»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;section=6" title="Правіць зыходнік раздзела: Маса й памер"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Галяктыкі ня маюць дакладных межаў. Нельга дакладна сказаць, дзе канчаецца галяктыка й пачынаецца <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Міжгаляктычная прастора (старонка не існуе)">міжгаляктычная прастора</a>. Да прыкладу, калі ў <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BF%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Оптыка">аптычным</a> дыяпазоне галяктыка мае адзін памер, то вызначаны паводле радыёназіраньняў <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%B3%D0%B0%D0%B7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Міжзоркавы газ (старонка не існуе)">міжзоркавага газу</a> радыюс галяктыкі можа апынуцца ў дзясяткі разоў большым. Ад памеру залежыць і маса галяктыкі, якую можна вымяраць. Звычайна пад памерам галяктыкі разумеюць фотамэтрычны памер <a href="/w/index.php?title=%D0%86%D0%B7%D0%B0%D1%84%D0%BE%D1%82%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ізафота (старонка не існуе)">ізафоты</a> 25-й зорнай велічыні з квадратнай <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%83%D1%82%D0%BD%D1%8F%D1%8F_%D1%81%D1%8D%D0%BA%D1%83%D0%BD%D0%B4%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Кутняя сэкунда (старонка не існуе)">кутняй сэкунды</a> ў фільтры B. Стандартнае пазначэньне такога памеру&#160;— D<sub>25</sub><sup id="cite_ref-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006298_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006298-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Маса дыскавых галяктыкаў ацэньваецца па крывой кручэньня ў рамках нейкай мадэлі. Выбар аптымальнай мадэлі галяктыкі абапіраецца як на форму крывой кручэньня, гэтак і на агульныя ўяўленьні аб структуры галяктыкі. Для грубых ацэнак масы эліптычных галяктыкаў неабходна ведаць <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D1%8B%D1%81%D0%BF%D1%8D%D1%80%D1%81%D1%96%D1%8F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Дыспэрсія (старонка не існуе)">дыспэрсію</a> хуткасьцяў <a href="/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Зорка">зорак</a> у залежнасьці ад адлегласьці ад цэнтру й радыяльнае разьмеркаваньне шчыльнасьці<sup id="cite_ref-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006318—335_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006318—335-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Маса халоднага газу ў галяктыцы вызначаецца па інтэнсіўнасьці лініі H I. Калі рэгіструемая шчыльнасьць струменя выпраменьваньня ад галяктыкі або якой-небудзь ейнай частцы роўныя Fν, тады адпаведная маса роўная: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle M_{HI}\approx 2\cdot 10^{5}M_{\bigodot }D^{2}\int _{\nu }F_{\nu }(\nu )d\nu }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>M</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>H</mi> <mi>I</mi> </mrow> </msub> <mo>&#x2248;<!-- ≈ --></mo> <mn>2</mn> <mo>&#x22C5;<!-- ⋅ --></mo> <msup> <mn>10</mn> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>5</mn> </mrow> </msup> <msub> <mi>M</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>&#x2A00;<!-- ⨀ --></mo> </mrow> </msub> <msup> <mi>D</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msup> <msub> <mo>&#x222B;<!-- ∫ --></mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>&#x03BD;<!-- ν --></mi> </mrow> </msub> <msub> <mi>F</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>&#x03BD;<!-- ν --></mi> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">(</mo> <mi>&#x03BD;<!-- ν --></mi> <mo stretchy="false">)</mo> <mi>d</mi> <mi>&#x03BD;<!-- ν --></mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle M_{HI}\approx 2\cdot 10^{5}M_{\bigodot }D^{2}\int _{\nu }F_{\nu }(\nu )d\nu }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/6a91be2e0eed5f11ce664340f453489267f79419" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.338ex; width:32.641ex; height:5.676ex;" alt="{\displaystyle M_{HI}\approx 2\cdot 10^{5}M_{\bigodot }D^{2}\int _{\nu }F_{\nu }(\nu )d\nu }"></span>,</dd></dl> <p>дзе <i>D</i>&#160;— адлегласьць у мэгапарсэках, паток выяўлены ў <a href="/w/index.php?title=%D0%AF%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_(%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BD%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D1%8B%D0%BC%D1%8F%D1%80%D1%8D%D0%BD%D0%BD%D1%8F)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Янскі (адзінка вымярэння) (старонка не існуе)">янскіх</a>. </p><p>Ацэнка масы малекулярнага газу вельмі складаная, бо <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Спэктар (старонка не існуе)">спэктар</a> самай распаўсюджанай малекулы H<sub>2</sub> ня мае лініяў, якія ўзбуджаюцца ў халодным газе. Таму зыходнымі дадзенымі зьяўляюцца інтэнсіўнасьці спэктральных лініяў малекулы <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B0%D0%BA%D1%81%D1%96%D0%B4_%D0%B2%D1%83%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D1%80%D0%BE%D0%B4%D1%83&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Монааксід вугляроду (старонка не існуе)">CO</a> (<i>I<sub>CO</sub></i>). Каэфіцыент прапарцыянальнасьці паміж інтэнсіўнасьцю выпраменьваньня CO і ягонай масай залежыць ад <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%8D%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%91%D0%B2%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Мэталёвасьць (старонка не існуе)">мэталёвасьці</a> газу. Але самая вялікая нявызначанасьць зьвязана з малай празрыстасьцю воблака, з-за яе асноўная доля <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8C%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BB%D0%BE" title="Сьвятло">сьвятла</a>, выпраменьваная ўнутранымі абласьцямі, паглынаецца самім жа воблакам, такім чынам, да назіральніка даходзіць сьвятло толькі ад паверхні аблокаў<sup id="cite_ref-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006344-345_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006344-345-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Віды_галяктык"><span id=".D0.92.D1.96.D0.B4.D1.8B_.D0.B3.D0.B0.D0.BB.D1.8F.D0.BA.D1.82.D1.8B.D0.BA"></span>Віды галяктык</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Рэдагаваць сэкцыю «Віды галяктык»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;section=7" title="Правіць зыходнік раздзела: Віды галяктык"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Hubble2005-01-barred-spiral-galaxy-NGC1300.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Hubble2005-01-barred-spiral-galaxy-NGC1300.jpg/270px-Hubble2005-01-barred-spiral-galaxy-NGC1300.jpg" decoding="async" width="270" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Hubble2005-01-barred-spiral-galaxy-NGC1300.jpg/405px-Hubble2005-01-barred-spiral-galaxy-NGC1300.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Hubble2005-01-barred-spiral-galaxy-NGC1300.jpg/540px-Hubble2005-01-barred-spiral-galaxy-NGC1300.jpg 2x" data-file-width="6637" data-file-height="3787" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=NGC_1300&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="NGC 1300 (старонка не існуе)">NGC 1300</a>, як прыклад <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0_%D0%B7%D1%8C_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D1%87%D0%BA%D0%B0%D0%B9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сьпіральная галяктыка зь перамычкай (старонка не існуе)">сьпіральнай галяктыкі зь перамычкай</a></figcaption></figure> <p>Існуе тры асноўныя віды галяктык: <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BB%D1%96%D0%BF%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Эліптычная галяктыка">эліптычныя</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сьпіральная галяктыка (старонка не існуе)">сьпіральныя</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D1%8F%D1%81%D0%BB%D1%83%D1%88%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Няслушная галяктыка (старонка не існуе)">няслушныя</a>. У шматлікіх выпадках вельмі зручным зьяўляецца іхнае некалькі больш падрабязнае <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%8F%D0%B4%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C_%D0%93%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Пасьлядоўнасьць Габла (старонка не існуе)">Габлаўскае дзяленьне</a> на падвіды. Габлаўскае дзяленьне (або камэртон Габла), якое ахоплівае ўсе галяктыкі, засноўваецца на іхнай візуальна ўспрыманай будове. З гэтае прычыны яно можа ня ўлічваць вельмі важныя характарыстыкі галяктыкаў, як то тэмп зоркаўтварэньня. </p><p>Нашая галяктыка <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%A8%D0%BB%D1%8F%D1%85" title="Млечны Шлях">Млечны Шлях</a>, званая таксама проста Галяктыкай (зь вялікай літары), зьяўляецца вялікай дыскападобнай <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0_%D0%B7%D1%8C_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D1%87%D0%BA%D0%B0%D0%B9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сьпіральная галяктыка зь перамычкай (старонка не існуе)">сьпіральнай галяктыкай зь перамычкай</a>, дыямэтрам каля 30 <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%8D%D0%BA" title="Парсэк">кіляпарсэк</a> (або 100&#160;000 <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8C%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%B3%D0%BE%D0%B4" title="Сьветлавы год">сьветлавых гадоў</a>) і таўшчынёй у 3 тысячы сьветлавых гадоў. Яна ўтрымоўвае каля 3×10<sup>11</sup> зорак, а ейная агульная маса складае каля 6×10<sup>11</sup> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%B0%D1%81%D0%B0" title="Сонечная маса">Сонечных масаў</a>. </p><p>Рукавы <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сьпіральная галяктыка (старонка не існуе)">сьпіральных галяктыкаў</a> сваім выглядам падобныя на <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%8F%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%82%D0%BC%D1%96%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Лягарытмічная сьпіраль (старонка не існуе)">лягарытмічную сьпіраль</a>&#160;— форму <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8F" title="Хваля">хваляў</a> шчыльнасьці галяктычнага газу, адзначаную абласьцямі зоркаўтварэньня: менавіта маладыя яскравыя <a href="/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Зорка">зоркі</a> раньніх спэктральных клясаў даюць бачную карціну сьпіральных рукавоў. </p><p>Як і зоркі, сьпіральныя рукавы круцяцца вакол цэнтру масаў, але са сталай (якая не залежыць ад адлегласьці да цэнтру галяктыкі) <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%83%D1%82%D0%BD%D1%8F%D1%8F_%D1%85%D1%83%D1%82%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Кутняя хуткасьць (старонка не існуе)">кутняй хуткасьцю</a>, што азначае, што час ад часу зоркі праходзяць скрозь сьпіральныя рукавы. Лічыцца, што сьпіральныя рукавы зьяўляюцца абласьцямі падвышанай <a href="/wiki/%D0%A8%D1%87%D1%8B%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C" title="Шчыльнасьць">шчыльнасьці</a>, або <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8F" title="Хваля">хвалямі</a> шчыльнасьці. Калі зоркі праходзяць скрозь рукаў галяктыкі, яны запавольваюцца, некалькі павялічваючы сярэднюю шчыльнасьць рукава. Падобныя «хвалі», якія складаюцца з павольна едучых машынаў, можна ўбачыць на перапоўненых дарогах. У выніку неаднастайнасьці гравітацыйнага патэнцыялу (≈ 10—20%) які «даганяе» <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%B3%D0%B0%D0%B7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Міжзоркавы газ (старонка не існуе)">міжзоркавы газ</a> разганяецца да <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B2%D1%8B%D1%88%D0%B3%D1%83%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%85%D1%83%D1%82%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Звышгукавая хуткасьць (старонка не існуе)">звышгукавых хуткасьцяў</a> і тармозіцца аб «набягаючы», утвараючы <a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%85%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ударная хваля (старонка не існуе)">ўдарную хвалю</a> са значна падвышанай, у параўнаньні зь сярэдняй, шчыльнасьцю. Рукавы прыкметныя таму, што падвышаная шчыльнасьць спрыяе фармаваньню зорак, з-за чаго сьпіральныя рукавы ўтрымліваюць <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D1%8F_%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%BA%D1%96&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Маладыя зоркі (старонка не існуе)">маладыя блакітныя зоркі</a>. </p><p>Некаторыя сьпіральныя і няслушныя галяктыкі адрозьніваюцца яскравымі зоркападобнымі ядрамі і моцнымі шырокімі лініямі выпраменьваньня ў іхных <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Спэктар (старонка не існуе)">спэктрах</a>. Першым зьвярнуў увагу на такую асаблівасьць і вылучыў галяктыкі з гэтымі прыкметамі ў асобны кляс у 1943 годзе <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%A1%D1%8D%D0%B9%D1%84%D1%8D%D1%80%D1%82&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Карл Сэйфэрт (старонка не існуе)">Карл Сэйфэрт</a>, па ягонаму імя яны атрымалі назву <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8D%D0%B9%D1%84%D1%8D%D1%80%D1%82%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%96&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сэйфэртаўскія галяктыкі (старонка не існуе)">сэйфэртаўскіх галяктыкаў</a>. Пасьля апынулася, што такія галяктыкі выпраменьваюць ва <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%96%D1%8F%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B5_%D0%B2%D1%8B%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5" title="Ультрафіялетавае выпраменьваньне">ўльтрафіялетавым</a> і <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D0%BD%D1%82%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B2%D1%8B%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5" title="Рэнтгенаўскае выпраменьваньне">рэнтгенаўскім</a> дыяпазоне; у цяперашні час (2006) актыўнасьць сэйфэртаўскіх галяктыкаў тлумачыцца прысутнасьцю ў іхных ядрах звышмасіўных <a href="/wiki/%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Чорная дзірка">чорных дзірак</a>, на якія адбываецца <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BA%D1%80%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Акрэцыя (старонка не існуе)">акрэцыя</a> галяктычнага газу. </p><p>У 2003 годзе <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D0%B9%D0%BA%D0%BB_%D0%94%D1%80%D1%8B%D0%BD%D0%BA%D1%9E%D0%BE%D1%82%D1%8D%D1%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Майкл Дрынкўотэр (старонка не існуе)">Майклам Дрынкўотэрам</a> з <a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BD%D1%96%D0%B2%D1%8D%D1%80%D1%81%D1%8B%D1%82%D1%8D%D1%82_%D0%9A%D1%9E%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BB%D1%8D%D0%BD%D0%B4%D1%83&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Унівэрсытэт Кўінслэнду (старонка не існуе)">унівэрсытэту Кўінслэнду</a> быў адкрыты новы від галяктыкаў, клясыфікаваны як <a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D0%BF%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ультракампактная карлікавая галяктыка (старонка не існуе)">ультракампактныя карлікавыя галяктыкі</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Буйнамаштабныя_структуры"><span id=".D0.91.D1.83.D0.B9.D0.BD.D0.B0.D0.BC.D0.B0.D1.88.D1.82.D0.B0.D0.B1.D0.BD.D1.8B.D1.8F_.D1.81.D1.82.D1.80.D1.83.D0.BA.D1.82.D1.83.D1.80.D1.8B"></span>Буйнамаштабныя структуры</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Рэдагаваць сэкцыю «Буйнамаштабныя структуры»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;section=8" title="Правіць зыходнік раздзела: Буйнамаштабныя структуры"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Толькі нешматлікія галяктыкі існуюць асобна ад астатніх, самі па сабе (яны таксама вядомыя як <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%96_%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Галяктыкі поля (старонка не існуе)">галяктыкі поля</a>). Структуры з прыкладна 50 галяктык завуцца <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D1%80%D1%83%D0%BF%D0%B0_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Група галяктык (старонка не існуе)">групамі галяктык</a>, а буйнейшыя, утрымоўвальныя шматлікія тысячы галяктык у прасторы папярочнікам у некалькі мэгапарсэк, завуцца <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Скапленьне галяктык (старонка не існуе)">скапленьнямі галяктык</a>. Скапленьне галяктык часта знаходзяцца пад уплывам адной гіганцкай <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BB%D1%96%D0%BF%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Эліптычная галяктыка">эліптычнай галяктыкі</a>, якая за кошт <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%96%D1%9E%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8B&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Прыліўныя сілы (старонка не існуе)">прыліўных сіл</a> з <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B0%D1%81" title="Час">часам</a> руйнуе галяктыкі-спадарожнікі і павялічвае сваю <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%B0" title="Маса">масу</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B7%D0%B0%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D1%8F%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Узаемадзеяньне галяктык (старонка не існуе)">паглынаючы іх</a>. <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B2%D1%8B%D1%88%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Звышскапленьне галяктык (старонка не існуе)">Звышскапленьне</a> завуць гіганцкія зборы, якія ўтрымоўваюць дзясяткі тысячаў галяктык, уваходныя ў скапленьне, групы або разьмешчаныя асобна. У маштабах звышскапленьняў галяктыкі выбудоўваюцца ў палосы і ніткі, навакольныя шырокія разрэджаныя пустэчы. У вялікіх маштабах Сусьвет паўстае <a href="/w/index.php?title=%D0%86%D0%B7%D0%B0%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ізатропнасьць (старонка не існуе)">ізатропным</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Аднастайнасьць (старонка не існуе)">аднастайным</a>. <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%A8%D0%BB%D1%8F%D1%85" title="Млечны Шлях">Наша Галяктыка</a> зьяўляецца адной з галяктык <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%8F%D1%81%D1%86%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D1%80%D1%83%D0%BF%D0%B0_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Мясцовая група галяктык (старонка не існуе)">Мясцовай групы</a>, пануючы над ёю разам з <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0_%D0%90%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%8D%D0%B4%D1%8B" title="Галяктыка Андрамэды">Туманнасьцю Андрамэды</a>. У <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%8F%D1%81%D1%86%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D1%80%D1%83%D0%BF%D0%B0_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Мясцовая група галяктык (старонка не існуе)">Мясцовай групе</a> папярочнікам каля аднаго мэгапарсэку, знаходзяцца каля 30 галяктык. Сама Мясцовая група зьяўляецца часткай <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B2%D1%8B%D1%88%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8B&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Звышскапленьне Панны (старонка не існуе)">Звышскапленьня Панны</a>, галоўную ролю ў якім гуляе <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8B&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Скапленьне Панны (старонка не існуе)">Скапленьне Панны</a> (у якое наша <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%A8%D0%BB%D1%8F%D1%85" title="Млечны Шлях">Галяктыка</a> не ўваходзіць). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Гісторыя_вывучэньня"><span id=".D0.93.D1.96.D1.81.D1.82.D0.BE.D1.80.D1.8B.D1.8F_.D0.B2.D1.8B.D0.B2.D1.83.D1.87.D1.8D.D0.BD.D1.8C.D0.BD.D1.8F"></span>Гісторыя вывучэньня</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Рэдагаваць сэкцыю «Гісторыя вывучэньня»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;section=9" title="Правіць зыходнік раздзела: Гісторыя вывучэньня"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>У 1610 годзе <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%B9" title="Галілео Галілей">Галілео Галілей</a> выявіў, што <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%A8%D0%BB%D1%8F%D1%85" title="Млечны Шлях">Млечны Шлях</a>, які ён вырашыў дасьледаваць сваім <a href="/wiki/%D0%A2%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Тэлескоп">тэлескопам</a>, складаецца зь велізарнага ліку слабых <a href="/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Зорка">зорак</a>. У сваім трактаце 1755 году, заснаваным на працах <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D1%81_%D0%A0%D0%B0%D0%B9%D1%82&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Томас Райт (старонка не існуе)">Томаса Райта</a>, <a href="/wiki/%D0%86%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%83%D1%96%D0%BB_%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%82" title="Імануіл Кант">Імануіл Кант</a> выказаў здагадку, што Галяктыка можа быць целам, якое верціцца і складаецца зь велізарнай колькасьці зорак, утрымоўваных <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Гравітацыя">гравітацыйнымі сіламі</a>, падобнымі з тымі, што дзейнічаюць у <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BC%D0%B0" title="Сонечная сыстэма">Сонечнай сыстэме</a>, але ў вялікіх маштабах. З нашага месца ўсярэдзіне Галяктык атрыманая кружэлка будзе бачны на начным небе як сьветлая паласа. Кант выказаў і здагадку, што некаторыя з <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C" title="Туманнасьць">туманнасьцяў</a>, бачных на <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D1%87%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BD%D0%B5%D0%B1%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Начное неба (старонка не існуе)">начным небе</a>, могуць быць асобнымі галяктыкамі. </p><p>Да канца XVIII стагодзьдзя <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%8C_%D0%9C%D1%8D%D1%81%D1%8C%D0%B5" title="Шарль Мэсье">Шарль Мэсье</a> склаў <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%91%D0%B3_%D0%9C%D1%8D%D1%81%D1%8C%D0%B5" title="Каталёг Мэсье">каталёг</a>, утрымоўвальны 109 яркіх туманнасьцяў, усьлед за якім зьявіўся каталёг з 5000 туманнасьцяў <a href="/wiki/%D0%8E%D1%96%D0%BB%D1%8C%D1%8F%D0%BC_%D0%93%D1%8D%D1%80%D1%88%D1%8D%D0%BB%D1%8C" title="Ўільям Гэршэль">Ўільяма Гэршэля</a>. Пасьля пабудовы свайго <a href="/wiki/%D0%A2%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF" title="Тэлескоп">тэлескопа</a> ў 1845 годзе лорд Рос змог убачыць адрозьненьні паміж эліптычнымі і сьпіральнымі туманнасьцямі. У некаторых з гэтых туманнасьцяў ён змог вылучыць і асобныя крыніцы сьвятла, што надавала гіпотэзе Канта вялікую праўдападобнасьць. Аднак пытаньне аб тым, ці зьяўляюцца гэтыя туманнасьці асобнымі галяктыкамі, заставаўся спрэчным да пачатку 1920-х гадоў, калі дзякуючы новаму тэлескопу <a href="/wiki/%D0%AD%D0%B4%D1%9E%D1%96%D0%BD_%D0%93%D0%B0%D0%B1%D0%BB" title="Эдўін Габл">Эдўін Габл</a> даў на яго адказ. Ён здолеў разглядзець вонкавыя часткі некаторых сьпіральных туманнасьцяў як скапленьне асобных зорак і вызначыць сярод іх зьменныя-<a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D1%8D%D1%84%D1%8D%D1%96%D0%B4%D1%8B&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Цэфэіды (старонка не існуе)">цэфэіды</a>. Гэта дазволіла яму ацаніць адлегласьць да гэтых туманнасьцяў: яны знаходзіліся занадта далёка, каб быць часткай Млечнага Шляху. У 1936 гозе Габл пабудаваў клясыфікацыю галяктык, якая выкарыстоўваецца па гэтай дзень і завецца <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%8F%D0%B4%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C_%D0%93%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Пасьлядоўнасьць Габла (старонка не існуе)">пасьлядоўнасьцю Габла</a>. </p><p>Першая спроба вызначыць форму Млечнага Шляху і становішча Сонцы ў ім была прадпрынятая <a href="/wiki/%D0%8E%D1%96%D0%BB%D1%8C%D1%8F%D0%BC_%D0%93%D1%8D%D1%80%D1%88%D1%8D%D0%BB%D1%8C" title="Ўільям Гэршэль">Ўільямам Гэршэлем</a> у 1785 годзе пры дапамозе дбайнага падліку зорак у розных участках неба. Выкарыстаючы ўдасканалены варыянт мэтаду, <a href="/w/index.php?title=%D0%AF%D0%BA%D0%B0%D0%B1%D1%83%D1%81_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BD%D1%8D%D0%BB%D1%96%D1%8E%D1%81_%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%BD&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Якабус Карнэліюс Каптэйн (старонка не існуе)">Каптэйн</a> у 1920 годзе зрабіў выснову аб маленькай (дыямэтрам у 15 кіляпарсэк) пляскатай галяктыцы з Сонцам зблізку цэнтру. Іншы мэтад, выкарыстаны <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%BE%D1%9E_%D0%A8%D1%8D%D0%BF%D0%BB%D1%96&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Гарлоў Шэплі (старонка не існуе)">Гарлоў Шэплі</a> і заснаваны на падліку шаравых скапленьняў, даў зусім іншую карціну&#160;— плоская кружэлка дыямэтрам каля 70 кіляпарсэк з <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BD%D1%86%D0%B0" title="Сонца">Сонцам</a>, зьмешчаным далёка ад цэнтру. Абодва дасьледаваньня не былі дакладныя з-за таго, што не ўлічвалі паглынаньне сьвятла міжзоркавым газам у плоскасьці галяктыкі. Сучасная карціна нашай Галяктыкі зьявілася ў 1930 годзе, калі <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%BE%D0%B1%D1%8D%D1%80%D1%82_%D0%94%D0%B6%D1%83%D0%BB%D1%96%D1%8E%D1%81_%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D1%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Робэрт Джуліюс Трамплер (старонка не існуе)">Робэрт Джуліюс Трамплер</a> вымераў гэты эфэкт, вывучаючы разьмеркаваньне <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B5%D0%B7%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%B6%D0%BB%D1%96%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Безуважлівая зорная скапленьне (старонка не існуе)">безуважлівых зорных скапленьняў</a>, якія канцэнтруюцца ў плоскасьці Галяктыкі. </p><p>У 1944 годзе <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D1%8D%D0%BD%D0%B4%D1%80%D1%8B%D0%BA_%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%B4%D1%8D_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%82&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Гэндрык ван дэ Гальст (старонка не існуе)">Гэндрык ван дэ Гальст</a> прадказаў існаваньне <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B5_%D0%B2%D1%8B%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5" title="Рэліктавае выпраменьваньне">радыёвыпраменьваньня з даўжынёй хвалі ў 21</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%8B%D0%BC%D1%8D%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Сантымэтар">см</a>, <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D0%BD%D1%96%D1%82%D0%BD%D0%B0%D0%B5_%D0%B2%D1%8B%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5" title="Электрамагнітнае выпраменьваньне">выпраменьванага</a> міжзоркавым <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%BC" title="Атам">атамарным</a> <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4" title="Вадарод">вадародам</a>, якое было выяўлена ў 1951 годзе. Гэтае выпраменьваньне, не паглынаемае пылам, дазволіла дадаткова вывучыць <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%A8%D0%BB%D1%8F%D1%85" title="Млечны Шлях">Галяктыку</a> дзякуючы <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D1%84%D1%8D%D0%BA%D1%82_%D0%94%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Эфэкт Доплера (старонка не існуе)">доплераўскаму зрушэньню</a>. Гэтыя назіраньні прывялі да стварэньня мадэлі зь перамычкай у цэнтры Галяктыкі. Прагрэс <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D1%91%D1%82%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Радыётэлескоп (старонка не існуе)">радыётэлескопаў</a> дазволіў адсочваць <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4" title="Вадарод">вадарод</a> і ў іншых галяктыках. У 1970-х гадах стала зразумела, што агульная бачная <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%B0" title="Маса">маса</a> галяктык (якая складаецца з масы <a href="/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Зорка">зорак</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%B6%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%B3%D0%B0%D0%B7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Міжзоркавы газ (старонка не існуе)">міжзоркавага газу</a>), не тлумачыць хуткасьці кручэньня газу. Гэта прывяло да высновы аб існаваньні <a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D1%91%D0%BC%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%8B%D1%8F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Цёмная матэрыя (старонка не існуе)">цёмнай матэрыі</a>. </p><p>Новыя назіраньні, вырабленыя ў пачатку 1990-х гадоў на <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%8C%D0%BC%D1%96%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%82%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF_%D1%96%D0%BC%D1%8F_%D0%93%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Касьмічны тэлескоп імя Габла (старонка не існуе)">Касьмічным тэлескопе імя Габла</a>, паказалі, што <a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D1%91%D0%BC%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%8B%D1%8F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Цёмная матэрыя (старонка не існуе)">цёмная матэрыя</a> ў нашай <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0_(%D0%9C%D0%BB%D0%B5%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%A8%D0%BB%D1%8F%D1%85)" class="mw-redirect" title="Галяктыка (Млечны Шлях)">Галяктыцы</a> ня можа складацца толькі зь вельмі слабых і малых зорак. На ім таксама былі атрыманыя выявы далёкага космасу, атрымалыя назву <a href="/w/index.php?title=Hubble_Deep_Field&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hubble Deep Field (старонка не існуе)">Hubble Deep Field</a> і <a href="/w/index.php?title=Hubble_Ultra_Deep_Field&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hubble Ultra Deep Field (старонка не існуе)">Hubble Ultra Deep Field</a>, якія паказалі відавочнасьць таго, што ў нашай Сусьвеце існуюць сотні мільярдаў галяктык. </p><p>У 2004 годзе самой далёкай галяктыкай з тых, што калі-небудзь <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B7%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Назіраньне (старонка не існуе)">назіраліся</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%86%D1%82%D0%B2%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Чалавецтва (старонка не існуе)">чалавецтвам</a>, стала галяктыка <a href="/w/index.php?title=Abell_1835_IR1916&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Abell 1835 IR1916 (старонка не існуе)">Abell 1835 IR1916</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Дадаткова"><span id=".D0.94.D0.B0.D0.B4.D0.B0.D1.82.D0.BA.D0.BE.D0.B2.D0.B0"></span>Дадаткова</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Рэдагаваць сэкцыю «Дадаткова»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;section=10" title="Правіць зыходнік раздзела: Дадаткова"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D1%8C%D0%B2%D1%96%D1%86%D1%8C%D1%86%D1%91_%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D1%9E_%D0%B0%D0%B1_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D1%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Разьвіцьцё ведаў аб галяктыках (старонка не існуе)">Разьвіцьцё веданьня аб галяктыках, скапленьняў галяктык і буйнамаштабнай структуры</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B7%D1%8C%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_%D1%96_%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Узьнікненьне і эвалюцыя галяктык (старонка не існуе)">Узьнікненьне і эвалюцыя галяктык</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сьпіс галяктык (старонка не існуе)">Сьпіс галяктык</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%B9%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%96&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Найблізкія галяктыкі (старонка не існуе)">Сьпіс найблізкіх галяктык</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%8F%D0%B4%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C_%D0%93%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Пасьлядоўнасьць Габла (старонка не існуе)">Клясыфікацыя галяктык</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D1%8F_%D0%9E%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сталыя Оорта (старонка не існуе)">Сталыя Оорта</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сьпіральная галяктыка (старонка не існуе)">Сьпіральная галяктыка</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%83%D0%BD%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%B1%D0%BB%D1%8F%D1%81%D0%BA%D1%83&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Функцыя бляску (старонка не існуе)">Функцыя бляску</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%83%D0%BD%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D1%8C%D0%B2%D1%8F%D1%86%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%96&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Функцыя сьвяцільнасьці (старонка не існуе)">Функцыя сьвяцільнасьці</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AD%D0%BB%D1%96%D0%BF%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Эліптычная галяктыка">Эліптычная галяктыка</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Глядзіце_таксама"><span id=".D0.93.D0.BB.D1.8F.D0.B4.D0.B7.D1.96.D1.86.D0.B5_.D1.82.D0.B0.D0.BA.D1.81.D0.B0.D0.BC.D0.B0"></span>Глядзіце таксама</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Рэдагаваць сэкцыю «Глядзіце таксама»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;section=11" title="Правіць зыходнік раздзела: Глядзіце таксама"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%B3%D0%BE%D0%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Галяктычны год (старонка не існуе)">Галяктычны год</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Крыніцы"><span id=".D0.9A.D1.80.D1.8B.D0.BD.D1.96.D1.86.D1.8B"></span>Крыніцы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Рэдагаваць сэкцыю «Крыніцы»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;section=12" title="Правіць зыходнік раздзела: Крыніцы"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small" style="font-size:85%; list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-distance-1">^ <a href="#cite_ref-distance_1-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-distance_1-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Игорь Дроздовский. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/60r7aUzeK?url=http://nature.web.ru/db/msg.html?mid=1168209">Методы определения расстояний до галактик</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006295—296-2">^ <a href="#cite_ref-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006295—296_2-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006295—296_2-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFЗасов_и_Постнов2006">Засов и Постнов 2006</a>. С. 295—296.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006312—317-3"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006312—317_3-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFЗасов_и_Постнов2006">Засов и Постнов 2006</a>. С. 312—317.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006298-4"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006298_4-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFЗасов_и_Постнов2006">Засов и Постнов 2006</a>. С. 298.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006318—335-5"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006318—335_5-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFЗасов_и_Постнов2006">Засов и Постнов 2006</a>. С. 318—335.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006344-345-6"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEЗасов_и_Постнов2006344-345_6-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFЗасов_и_Постнов2006">Засов и Постнов 2006</a>. С. 344-345.</span> </li> </ol> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Літаратура"><span id=".D0.9B.D1.96.D1.82.D0.B0.D1.80.D0.B0.D1.82.D1.83.D1.80.D0.B0"></span>Літаратура</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Рэдагаваць сэкцыю «Літаратура»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;section=13" title="Правіць зыходнік раздзела: Літаратура"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>James Binney: Galactic Astronomy, Princeton University Press, 1998</li> <li>Terence Dickinson: The Universe and Beyond (Fourth Edition), Firefly Books Ltd. 2004, 2004</li> <li><span class="citation" id="CITEREFЗасов_и_Постнов2006"><i>Засов А. В., Постнов К. А.</i> Общая астрофизика.. — Фрязино: Век 2, 2006. — 496с&#160;с. — <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:BookSources/5-85099-169-7" title="Спэцыяльныя:BookSources/5-85099-169-7">ISBN <span class="nowrap">5-85099-169-7</span></a></span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Вонкавыя_спасылкі"><span id=".D0.92.D0.BE.D0.BD.D0.BA.D0.B0.D0.B2.D1.8B.D1.8F_.D1.81.D0.BF.D0.B0.D1.81.D1.8B.D0.BB.D0.BA.D1.96"></span>Вонкавыя спасылкі</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Рэдагаваць сэкцыю «Вонкавыя спасылкі»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;section=14" title="Правіць зыходнік раздзела: Вонкавыя спасылкі"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <span class="plainlinks"><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Galaxies?uselang=be-tarask">Галяктыка</a></b></span> — <span style="color:#6A8EBB; font-weight: bold;">сховішча мультымэдыйных матэрыялаў</span> </p> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110812221521/http://seds.org/messier/galaxy.html">Галяктыкі, каталёг Мэсье на старонках SEDS</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/programmes/p003c1cn">Галяктыкі</a> ў перадачы «In Our Time». <a href="/wiki/BBC" title="BBC">BBC</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.atlasoftheuniverse.com/">Атляс Сусьвету</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nightskyinfo.com/galaxies">Галяктыкі</a>. Інфармацыя й аматарскія назіраньні</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150821071507/http://www.physics.org/facts/sand-galaxies.asp">Як шмат галяктыкаў у нашым Сусьвеце?</a> Physics.org</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://planetarium-kharkov.org/?q=galaxy-m74">Фатаграфія галяктыкі М74</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.femto.com.ua/articles/part_1/0655.html">Галяктыка</a>. Фізычная энцыкляпэдыя</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.astronet.ru/db/msg/1180523">Галяктыка</a>. «Астронет»</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.astronoo.com/en/galaxies.html">Самыя прыгожыя галяктыкі</a> на Astronoo</li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Галяктыкі" style="hlist;padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:lightsteelblue;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r2346563">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-прагляд"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%96" title="Шаблён:Галяктыкі"><abbr title="Праглядзець шаблён" style=";background:lightsteelblue;;background:transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none; padding:0;">п</abbr></a></li><li class="nv-абмеркаваньне"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_%D1%88%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD%D1%83:%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%96&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Абмеркаваньне шаблёну:Галяктыкі (старонка не існуе)"><abbr title="Абмеркаваць шаблён" style=";background:lightsteelblue;;background:transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none; padding:0;">а</abbr></a></li><li class="nv-рэдагаваць"><a class="external text" href="https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D1%91%D0%BD:%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%96&amp;action=edit"><abbr title="Рэдагаваць шаблён" style=";background:lightsteelblue;;background:transparent;color:inherit;border:none;box-shadow:none; padding:0;">р</abbr></a></li></ul></div><div id="Галяктыкі" style="font-size:110%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">Галяктыкі</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:lavender;"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%84%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%B3%D1%96%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D0%BB%D1%8F%D1%81%D1%8B%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Марфалягічная клясыфікацыя галяктык (старонка не існуе)">Віды галяктык</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%AD%D0%BB%D1%96%D0%BF%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Эліптычная галяктыка">Эліптычная</a> (E)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сьпіральная галяктыка (старонка не існуе)">Сьпіральная</a> (S)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0_%D0%B7%D1%8C_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D1%87%D0%BA%D0%B0%D0%B9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сьпіральная галяктыка зь перамычкай (старонка не існуе)">Сьпіральная зь перамычкай</a> (SB)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BD%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Лінзавідная галяктыка (старонка не існуе)">Лінзавідная</a> (S0)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D1%8F%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Няправільная галяктыка (старонка не існуе)">Няправільная</a> (Irr)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Карлікавая галяктыка (старонка не існуе)">Карлікавая</a> (d)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BD%D1%8F%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Карлікавая няправільная галяктыка (старонка не існуе)">Карлікавая няправільная</a> (dI)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D0%BF%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ультракампактная карлікавая галяктыка (старонка не існуе)">Ультракампактная карлікавая</a> (?)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%86%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Кольцападобная галяктыка (старонка не існуе)">Кольцападобная</a> (?)</li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Galactic_Silhouettes.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Galactic_Silhouettes.jpg/85px-Galactic_Silhouettes.jpg" decoding="async" width="85" height="78" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Galactic_Silhouettes.jpg/128px-Galactic_Silhouettes.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Galactic_Silhouettes.jpg/170px-Galactic_Silhouettes.jpg 2x" data-file-width="1460" data-file-height="1344" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:lavender;">Структура</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B2%D1%8B%D1%88%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%87%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%80%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Звышмасіўная чорная дзірка (старонка не існуе)">Звышмасіўная чорная дзірка</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%86%D1%8D%D0%BD%D1%82%D0%B0%D1%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Галяктычны цэнтар (старонка не існуе)">Балдж</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0_%D0%B7%D1%8C_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D1%87%D0%BA%D0%B0%D0%B9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сьпіральная галяктыка зь перамычкай (старонка не існуе)">Перамычка</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%B4%D1%8B%D1%81%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Галяктычны дыск (старонка не існуе)">Дыск</a></li> <li><a class="mw-selflink-fragment" href="#Марфалёгія">Ядро</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D1%80%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%9E&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Галяктычны рукаў (старонка не існуе)">Сьпіральная галіна</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D0%B5_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Галяктычнае гало (старонка не існуе)">Гало</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0_%D0%B7_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D1%80%D0%BD%D1%8B%D0%BC_%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%86%D0%B0%D0%BC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Галяктыка з палярным кольцам (старонка не існуе)">Палярнае кольца</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Протагаляктыка (старонка не існуе)">Протагаляктыка</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:lavender;"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BA%D1%82%D1%8B%D1%9E%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%8F%D0%B4%D1%80%D1%8B_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Актыўныя ядры галяктык (старонка не існуе)">Актыўныя ядры</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%8D%D0%BB%D1%8F%D1%82%D1%8B%D0%B2%D1%96%D1%81%D1%86%D0%BA%D1%96_%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Рэлятывісцкі струмень (старонка не існуе)">Рэлятывісцкі струмень</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8D%D0%B9%D1%84%D1%8D%D1%80%D1%82%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сэйфэртаўская галяктыка (старонка не існуе)">Сэйфэртаўская галяктыка</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D1%91%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Радыёгаляктыка (старонка не існуе)">Радыёгаляктыка</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%8F%D1%86%D1%8D%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ляцэртыд (старонка не існуе)">Блязар</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80" title="Квазар">Квазар</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:lavender;">Узаемадзеяньне</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B7%D0%B0%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%B9%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%96&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Узаемадзейныя галяктыкі (старонка не існуе)">Узаемадзейныя галяктыкі</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0_%D0%B7_%D0%B2%D1%8B%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%BC_%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E%D1%82%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%8F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Галяктыка з выбліскам зораўтварэньня (старонка не існуе)">Галяктыка з выбліскам</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0-%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B6%D0%BD%D1%96%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Галяктыка-спадарожнік (старонка не існуе)">Спадарожнік</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BA%D1%83%D0%BF%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Скупнасьць галяктык (старонка не існуе)">Скупнасьць</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B2%D1%8B%D1%88%D1%81%D0%BA%D1%83%D0%BF%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Звышскупнасьць галяктык (старонка не існуе)">Звышскупнасьць</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%BE%D0%B9%D0%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Войд (старонка не існуе)">Войд</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%BB%D1%8B%D0%BD%D1%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Зорная плынь (старонка не існуе)">Зорная плынь</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:lavender;">Зьявы і працэсы</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B7%D1%8C%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5_%D1%96_%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Узьнікненьне і эвалюцыя галяктык (старонка не існуе)">Узьнікненьне і эвалюцыя галяктык</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%86%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BB%D1%96%D0%BD%D0%B7%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Гравітацыйная лінза (старонка не існуе)">Гравітацыйная лінза</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%8D%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8F%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Пэкулярная галяктыка (старонка не існуе)">Пэкулярная галяктыка</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%B3%D0%BE%D0%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Галяктычны год (старонка не існуе)">Галяктычны год</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%8D%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Мэтагаляктыка (старонка не існуе)">Мэтагаляктыка</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BD%D1%96%D1%82%D0%BA%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Галяктычныя нітка (старонка не існуе)">Галяктычныя нітка</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8F%D0%BD%D0%B0_(%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D1%96%D1%8F)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Вялікая сьцяна (астраномія) (старонка не існуе)">Вялікая сьцяна</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8F%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Вялікая сьцяна Слоўна (старонка не існуе)">Вялікая сьцяна Слоўна</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%B0%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Вялікі атрактар (старонка не існуе)">Вялікі атрактар</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%8F%D1%81%D1%86%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D1%80%D1%83%D0%BF%D0%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Мясцовая група (старонка не існуе)">Мясцовая група</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%B6%D1%8D%D0%B9%D1%88%D1%8B%D1%85_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сьпіс найбліжэйшых галяктык (старонка не існуе)">Сьпіс найбліжэйшых галяктык</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%81_%D1%81%D1%8C%D0%BF%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Сьпіс сьпіральных галяктык (старонка не існуе)">Сьпіс сьпіральных галяктык</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%82%D0%BB%D1%8F%D1%81_%D0%BF%D1%8D%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8F%D1%80%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Атляс пэкулярных галяктык (старонка не існуе)">Атляс пэкулярных галяктык</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐bf56d8766‐m78ks Cached time: 20241114102744 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.136 seconds Real time usage: 0.256 seconds Preprocessor visited node count: 971/1000000 Post‐expand include size: 23033/2097152 bytes Template argument size: 1682/2097152 bytes Highest expansion depth: 22/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 5074/5000000 bytes Lua time usage: 0.026/10.000 seconds Lua memory usage: 939171/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 132.802 1 -total 23.72% 31.500 1 Шаблён:Галяктыкі 22.32% 29.647 1 Шаблён:Commons 21.75% 28.889 1 Шаблён:Кніга 20.78% 27.597 1 Шаблён:Навігацыйная_табліца2 20.23% 26.862 1 Шаблён:Вызначэньне_прасторы_назваў 18.04% 23.951 1 Шаблён:Commons/Міні 13.86% 18.412 1 Шаблён:Іншыя_значэньні 10.43% 13.846 5 Шаблён:Замена 9.89% 13.133 1 Шаблён:ISBN --> <!-- Saved in parser cache with key be_x_oldwiki:pcache:idhash:43471-0!canonical and timestamp 20241114102744 and revision id 2330650. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Атрымана з «<a dir="ltr" href="https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Галяктыка&amp;oldid=2330650">https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Галяктыка&amp;oldid=2330650</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%96" title="Спэцыяльныя:Катэгорыі">Катэгорыя</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%96" title="Катэгорыя:Галяктыкі">Галяктыкі</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Схаваныя катэгорыі: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D1%8C_%D0%BD%D1%8F%D0%BB%D1%96%D1%87%D0%B1%D0%B0%D0%B2%D1%8B%D0%BC%D1%96_%D0%B0%D1%80%D0%B3%D1%83%D0%BC%D1%8D%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BC%D1%96_%D1%9E_%D1%84%D1%83%D0%BD%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%96_formatnum" title="Катэгорыя:Вікіпэдыя:Старонкі зь нялічбавымі аргумэнтамі ў функцыі formatnum">Вікіпэдыя:Старонкі зь нялічбавымі аргумэнтамі ў функцыі formatnum</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%86%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B" title="Катэгорыя:Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы">Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Гэтая старонка апошні раз рэдагавалася 31 ліпеня 2022 году ў 04:24.</li> <li id="footer-info-copyright">Гэты тэкст даступны на ўмовах <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be">ліцэнзіі Creative Commons Attribution/Share-Alike 4.0</a>; у асобных выпадках могуць ужывацца дадатковыя ўмовы. <span class="noprint">Глядзіце падрабязнасьці ва <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/be-tarask">Ўмовах выкарыстаньня</a>.</span><br />Wikipedia&#174; — зарэгістраваны гандлёвы знак <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, некамэрцыйнай арганізацыі.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Палітыка прыватнасьці</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D1%80%D0%B0_%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8E">Пра Вікіпэдыю</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B4%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%B0%D0%B4_%D0%B0%D0%B4%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%96">Адмова ад адказнасьці</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Кодэкс паводзінаў</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/be-tarask">Распрацоўнікі</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/be-tarask.wikipedia.org">Статыстыка</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Заява пра маркёр</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//be-tarask.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мабільная вэрсія</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-blxk6","wgBackendResponseTime":189,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.136","walltime":"0.256","ppvisitednodes":{"value":971,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":23033,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1682,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":22,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":5074,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 132.802 1 -total"," 23.72% 31.500 1 Шаблён:Галяктыкі"," 22.32% 29.647 1 Шаблён:Commons"," 21.75% 28.889 1 Шаблён:Кніга"," 20.78% 27.597 1 Шаблён:Навігацыйная_табліца2"," 20.23% 26.862 1 Шаблён:Вызначэньне_прасторы_назваў"," 18.04% 23.951 1 Шаблён:Commons/Міні"," 13.86% 18.412 1 Шаблён:Іншыя_значэньні"," 10.43% 13.846 5 Шаблён:Замена"," 9.89% 13.133 1 Шаблён:ISBN"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.026","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":939171,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-bf56d8766-m78ks","timestamp":"20241114102744","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0413\u0430\u043b\u044f\u043a\u0442\u044b\u043a\u0430","url":"https:\/\/be-tarask.wikipedia.org\/wiki\/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q318","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q318","author":{"@type":"Organization","name":"\u0423\u0434\u0437\u0435\u043b\u044c\u043d\u0456\u043a\u0456 \u043f\u0440\u0430\u0435\u043a\u0442\u0430\u045e \u0412\u0456\u043a\u0456\u043c\u0435\u0434\u044b\u044f"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-08-01T12:47:06Z","dateModified":"2022-07-31T01:24:16Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/c\/c3\/NGC_4414_%28NASA-med%29.jpg"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10