CINXE.COM

تریاس پیشین - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>تریاس پیشین - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"986e1e8c-a230-41ed-9ee5-85a2d2eb504b","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"تریاس_پیشین","wgTitle":"تریاس پیشین","wgCurRevisionId":38216771,"wgRevisionId":38216771,"wgArticleId":1685026,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["تریاس","تریاس پیشین","دورهای زمین‌شناسی","زمین‌گاه‌شناسی تریاس"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"تریاس_پیشین","wgRelevantArticleId":1685026,"wgIsProbablyEditable":true, "wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":4000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1075885","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics": true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar", "ext.centralauth.centralautologin","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="تریاس پیشین - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-تریاس_پیشین rootpage-تریاس_پیشین skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3+%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3+%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3+%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3+%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-زندگی_در_دوره_تریاس_پیشین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#زندگی_در_دوره_تریاس_پیشین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>زندگی در دوره تریاس پیشین</span> </div> </a> <ul id="toc-زندگی_در_دوره_تریاس_پیشین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انقراض_اسمیتی-اسپاتی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#انقراض_اسمیتی-اسپاتی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>انقراض اسمیتی-اسپاتی</span> </div> </a> <ul id="toc-انقراض_اسمیتی-اسپاتی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">تریاس پیشین</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۲۴ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-24" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۲۴ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%84%D8%A7%D8%AB%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A8%D9%83%D8%B1" title="الثلاثي المبكر–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الثلاثي المبكر" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Tri%C3%A1sicu_Inferior" title="Triásicu Inferior–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Triásicu Inferior" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Untertrias" title="Untertrias–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Untertrias" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Early_Triassic" title="Early Triassic–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Early Triassic" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Tri%C3%A1sico_Inferior" title="Triásico Inferior–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Triásico Inferior" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Behe_Triasiko" title="Behe Triasiko–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Behe Triasiko" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Varhaistriaskausi" title="Varhaistriaskausi–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Varhaistriaskausi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%A8%D7%99%D7%90%D7%A1_%D7%AA%D7%97%D7%AA%D7%95%D7%9F" title="טריאס תחתון–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="טריאס תחתון" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Kora_tri%C3%A1sz" title="Kora triász–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Kora triász" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Trias_Awal" title="Trias Awal–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Trias Awal" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Triassico_inferiore" title="Triassico inferiore–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Triassico inferiore" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%89%8D%E6%9C%9F%E4%B8%89%E7%95%B3%E7%B4%80" title="前期三畳紀–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="前期三畳紀" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Triassicum_inferius" title="Triassicum inferius–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Triassicum inferius" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Trias_Awal" title="Trias Awal–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Trias Awal" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Tidleg_trias" title="Tidleg trias–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Tidleg trias" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Trias_wczesny" title="Trias wczesny–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Trias wczesny" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Tri%C3%A1ssico_Inferior" title="Triássico Inferior–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Triássico Inferior" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Donji_trijas" title="Donji trijas–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Donji trijas" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Lower_Triassic" title="Lower Triassic–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Lower Triassic" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/%C3%84ldre_trias" title="Äldre trias–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Äldre trias" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Erken_Triyas" title="Erken Triyas–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Erken Triyas" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%96%D0%B9_%D1%82%D1%80%D1%96%D0%B0%D1%81" title="Ранній тріас–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ранній тріас" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Trias_s%E1%BB%9Bm" title="Trias sớm–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Trias sớm" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A9%E4%B8%89%E5%8F%A0%E4%B8%96" title="早三叠世–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="早三叠世" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1075885#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&amp;action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&amp;action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&amp;oldid=38216771" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&amp;action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&amp;page=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&amp;id=38216771&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AA%25D8%25B1%25DB%258C%25D8%25A7%25D8%25B3_%25D9%25BE%25DB%258C%25D8%25B4%25DB%258C%25D9%2586"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AA%25D8%25B1%25DB%258C%25D8%25A7%25D8%25B3_%25D9%25BE%25DB%258C%25D8%25B4%25DB%258C%25D9%2586"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&amp;page=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&amp;action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&amp;printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Early_Triassic" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1075885" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><table class="wikitable" rules="all" cellpadding="1" style="border: 1px solid #000000; margin-left:20px; font-size:90%; float:left;"> <tbody><tr> <th><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="سامانه (زمین‌شناسی)">سامانه</a> </th> <th><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%81_(%DA%86%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="ردیف (چینه‌شناسی)">ردیف</a> </th> <th><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%A8_(%DA%86%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="اشکوب (چینه‌شناسی)">اشکوب</a> </th> <th><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82" title="تاریخ‌گذاری مطلق">سن</a><br />(<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%84" title="سال">میلیون سال</a>) </th></tr> <tr> <td style="background-color: rgb(0,187,231);"><small><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="ژوراسیک">ژوراسیک</a></small> </td> <td style="background-color: rgb(0,183,234);"><small><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="ژوراسیک پیشین">پیشین</a></small> </td> <td style="background-color: rgb(0,187,235);"><small><a href="/wiki/%D9%87%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86" title="هتانجین">هتانجین</a></small> </td> <td align="center"><small><b>→ پس از آن</b></small> </td></tr> <tr> <td rowspan="7" style="background-color: rgb(153,78,150);"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="تریاس">تریاس</a> </td> <td rowspan="3" style="background-color: rgb(198,152,194);"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="تریاس پسین">پسین</a> </td> <td style="background-color: rgb(232,194,216);"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="راتین">راتین</a> </td> <td>۲۰۱٫۳–۲۰۸٫۵ </td></tr> <tr> <td style="background-color: rgb(221,180,209);"><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="نورین (زمین‌شناسی)">نورین</a> </td> <td>۲۰۸٫۵–۲۲۸ </td></tr> <tr> <td style="background-color: rgb(209,166,201);"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%DB%8C%D9%86" title="کارنین">کارنین</a> </td> <td>۲۲۸–۲۳۵ </td></tr> <tr> <td rowspan="2" style="background-color: rgb(191,124,177);"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="تریاس میانه">میانه</a> </td> <td style="background-color: rgb(212,146,189);"><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%86" title="لادینین">لادینین</a> </td> <td>۲۴۲–۲۳۵ </td></tr> <tr> <td style="background-color: rgb(201,134,182);"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="آنیسین">آنیسین</a> </td> <td>۲۴۲–۲۴۷٫۲ </td></tr> <tr> <td rowspan="2" style="background-color: rgb(173,87,154);"><a class="mw-selflink selflink">پیشین</a> </td> <td style="background-color: rgb(194,106,165);"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%86%DA%A9%DB%8C%D9%86" title="اولنکین">اولنکین</a> </td> <td>۲۴۷٫۲–۲۵۱٫۲ </td></tr> <tr> <td style="background-color: rgb(184,97,160);"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86" title="ایندون">ایندون</a> </td> <td>۲۵۱٫۲–۲۵۲٫۲ </td></tr> <tr> <td style="background-color: rgb(247,88,60);"><small><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86" title="پرمین">پرمین</a></small> </td> <td style="background-color: rgb(254,175,151);"><small><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86" title="پرمین">پرمین</a></small> </td> <td style="background-color: rgb(254,198,179);"><small><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="چانگسینگین">چانگسینگین</a></small> </td> <td align="center"><small><b>→ پیش از آن</b></small> </td></tr></tbody></table> <p><b>تریاس پیشین</b> نخستین <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دور (زمین‌شناسی)">دور</a> از <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دوره (زمین‌شناسی)">دورهٔ</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="تریاس">تریاس</a> می‌باشد که حدود ۲۵۰ میلیون سال پیش شروع شده‌است و تا ۳ میلیون سال بعد ادامه داشته‌است. این دوره به عنوان آغاز دورهٔ <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="میانه‌زیستی">میانه‌زیستی</a> نیز شناخته می‌شود. اهمیت فراوان این دوران به علت پایان <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دوران (زمین‌شناسی)">دوران</a> <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="دیرین‌زیستی">دیرین‌زیستی</a> (پالئوزوئیک) و آغاز دوران میانه‌زیستی (مزوزوئیک) ست. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="زندگی_در_دوره_تریاس_پیشین"><span id=".D8.B2.D9.86.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D8.AF.D8.B1_.D8.AF.D9.88.D8.B1.D9.87_.D8.AA.D8.B1.DB.8C.D8.A7.D8.B3_.D9.BE.DB.8C.D8.B4.DB.8C.D9.86"></span>زندگی در دوره تریاس پیشین</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&amp;action=edit&amp;section=1" title="ویرایش بخش: زندگی در دوره تریاس پیشین"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اتفاق افتادن <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6_%D9%BE%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D9%87" class="mw-redirect" title="رویداد انقراض پرمین-تریاسه">انقراض پرمین-تریاس</a> موجب شروع دوره زمین‌شناسی تریاس پیشین شد. در انقراض بزرگ دورهٔ پرمین بسیاری از <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="مرجان">مرجان‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="بازوپایان">بازوپایان</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%86" title="نرم‌تنان">نرم‌تنان</a>، <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="خارپوستان">خارپوستان</a> و دیگر <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D9%87%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="بی‌مهرگان">بی‌مهرگان</a> کاملاً از بین رفتند. اغلب جانداران باقی‌مانده <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%DA%A9%D9%81%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="دوکفه‌ای‌ها">دوکفه‌ای‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D9%85%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="شکم‌پایان">شکم‌پایان</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="آمونیت">آمونیت‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="توتیای دریایی">توتیاهای دریایی</a> و تعداد اندکی بازوپایان بودند. در ابتدای این دوره به علت انقراض بزرگ چندان تنوع زیستی موجود نبود و اغلب جانداران خشکی زی شامل گیاهخواران کوچک می‌شد و همگن شدن این زیست‌بوم‌ها چیزی در حدود ۳۰ میلیون سال طول کشید. در این دوران آب و هوا به شدت خشک، بی باران و گرم بود به طوریکه اغلب مناطق روی زمین شامل بیابان‌های خشک بود و دو قطب زمین دارای هوای به نسبت متعادل تری بودند. علت اصلی این خشکی به احتمال زیاد فعالیت‌های آتشفشافی شدید پوستهٔ زمین و همچنین به هم پیوستگی تمام خشکیهای زمین بوده‌است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انقراض_اسمیتی-اسپاتی"><span id=".D8.A7.D9.86.D9.82.D8.B1.D8.A7.D8.B6_.D8.A7.D8.B3.D9.85.DB.8C.D8.AA.DB.8C-.D8.A7.D8.B3.D9.BE.D8.A7.D8.AA.DB.8C"></span>انقراض اسمیتی-اسپاتی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&amp;action=edit&amp;section=2" title="ویرایش بخش: انقراض اسمیتی-اسپاتی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>روند انقراض در ابتدای این دوره هنوز ادامه داشت چون گونه‌های بسیاری از جانوران توانایی هماهنگ شدن با دمای بالای ایجاد شده در این دوران را نداشتند. به باور برخی دانشمندان، دمای هوا در این هنگام در ساحل دریاهای آزاد به ۴۰ درجه سلسیوس می‌رسیده‌است. شرایط جوی به حدی در استوا به هم خورده بوده که تقریباً هیچ گونه موجود ساکنی در مناطق استوایی زندگی نمی‌کرده و حیوانات متحرک از این مناطق مهاجرت کرده‌اند و تنها نرم‌تنانی که توانایی تطابق با گرما را داشته‌اند در این مناطق دوام آورده‌اند. </p><p>پس از مناسب شدن آب و هوا دوباره گیاهان در این نواحی انبوه شدند و جانوران بزرگتر به استوا بازگشتند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&amp;action=edit&amp;section=3" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="مقیاس زمانی زمین‌شناسی">مقیاس زمانی زمین‌شناسی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&amp;action=edit&amp;section=4" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> </div> <table class="toccolours" style="margin-left:auto; margin-right:auto;"> <tbody><tr> <th style="background:rgb(153,78,150);" colspan="3"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="تریاس">دوره تریاس</a> </th></tr> <tr> <th style="background:rgb(173,87,154);"><a class="mw-selflink selflink">پیشین</a> </th> <th style="background:rgb(191,124,177);"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="تریاس میانه">میانه</a> </th> <th style="background:rgb(198,152,194);"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="تریاس پسین">پسین</a> </th></tr> <tr> <td style="background:rgb(173,87,154);text-align:center;font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86" title="ایندون">ایندون</a> |<a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%86%DA%A9%DB%8C%D9%86" title="اولنکین">اولنکین</a> </td> <td style="background:rgb(191,124,177);text-align:center;font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="آنیسین">آنیسین</a> | <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%86" title="لادینین">لادینین</a> </td> <td style="background:rgb(198,152,194);text-align:center;font-size:90%;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%DB%8C%D9%86" title="کارنین">کارنین</a> | <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="نورین (زمین‌شناسی)">نورین</a><br /><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="راتین">راتین</a> </td></tr></tbody></table> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="زمان‌های_زمین‌شناسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#ffcc99;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="الگو:زمان‌های زمین‌شناسی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:زمان‌های زمین‌شناسی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:زمان‌های زمین‌شناسی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="زمان‌های_زمین‌شناسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="زمان‌های زمین‌شناسی">زمان‌های زمین‌شناسی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#ffcc99;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ابردوران">ابردوران‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;background:#ffeebb; padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="هادئن">پیشازیستی</a> (هادئن)&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="نخست‌زیستی">نخست‌زیستی</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="پیشین‌زیستی">پیشین‌زیستی</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="پیدازیستی">پیدازیستی</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#ffcc99;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دوران (زمین‌شناسی)">دوران‌ها</a> (در پیدازیستی)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;background:#ffeebb; padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;background:#fff3bb;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دیرینه‌زیستی">دیرینه‌زیستی</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="میانه‌زیستی">میانه‌زیستی</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="نوزیستی">نوزیستی</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#ffcc99;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دوره (زمین‌شناسی)">دوره‌ها</a> (در پیدازیستی)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;background:#ffeebb; padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="کامبرین">کامبرین</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="اردویسین">اردویسین</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="سیلورین">سیلورین</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="دوونین">دوونین</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%81%D8%B1" title="کربنیفر">کربنیفر</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86" title="پرمین">پرمین</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D9%87" class="mw-redirect" title="تریاسه">تریاسه</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="ژوراسیک">ژوراسیک</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87" title="کرتاسه">کرتاسه</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%DA%98%D9%86" title="پالئوژن">پالئوژن</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A6%D9%88%DA%98%D9%86" title="نئوژن">نئوژن</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%B1%DB%8C" title="کواترنری">کواترنری</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#ffcc99;;width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دور (زمین‌شناسی)">دورها</a> (در نوزیستی)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;background:#ffeebb; padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;background:#fff3bb;"><div style="padding:0 0.25em"><span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%D8%B3%D9%86" title="پالئوسن">پالئوسن</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B3%D9%86" title="ائوسن">ائوسن</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86" title="الیگوسن">الیگوسن</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%86" title="میوسن">میوسن</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%86" title="پلیوسن">پلیوسن</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%86" title="پلیستوسن">پلیستوسن</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B3%D9%86" title="هولوسن">هولوسن</a></span> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="تاریخ_زمین‌شناختی_زمین_بر_پایه_مقیاس_زمانی_زمین‌شناسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#ee9;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="الگو:تاریخ زمین‌شناختی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:تاریخ زمین‌شناختی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:تاریخ زمین‌شناختی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="تاریخ_زمین‌شناختی_زمین_بر_پایه_مقیاس_زمانی_زمین‌شناسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="تاریخ زمین‌شناختی زمین">تاریخ زمین‌شناختی زمین</a> بر پایه <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="مقیاس زمانی زمین‌شناسی">مقیاس زمانی زمین‌شناسی</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible uncollapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#dd9;background:rgb(111,218,237);"><div id="ابردوران_پیدازیستی_(۵۴۱_م.س.پ_تا_کنون)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="پیدازیستی">ابردوران پیدازیستی <small>(۵۴۱ م.س.پ تا کنون)</small></a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style=";background:rgb(246,236,57);"><div id="دوران_نوزیستی_(۶۶_م.س.پ_تا_کنون)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="نوزیستی">دوران نوزیستی <small>(۶۶ م.س.پ تا کنون)</small></a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(246,236,57);"><div style="padding:0em 0.75em;"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دوره (زمین‌شناسی)">دوره‌ها</a></span></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="دورها" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;background:rgb(246,236,57);"><div style="padding:0em 0.75em;"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دور (زمین‌شناسی)">دورها</a></span></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;background:rgb(246,236,57);"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="عصر (زمین‌شناسی)">عصرها</a> <small>(موارد <i>ایتالیک</i> <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%87" title="گاه‌بازه">گاه‌بازه</a> هستند)</small></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(254,246,145);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%B1%DB%8C" title="کواترنری">کواترنری<br /> <small>(۲,۵۸ م.س.پ تا کنون)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,241,224);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B3%D9%86" title="هولوسن">هولوسن <small>(۱۱,۷ ه.س.پ تا کنون)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="گرینلندین">گرینلندین <small>(۱۱,۷ تا ۸,۲۳۶ ه.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AB%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="نورث‌گریپین">نورث‌گریپین <small>(۸,۲۳۶ تا ۴,۲ ه.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="مگالاین">مگالاین <small>(۴,۲ ه.س.پ تا کنون)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,239,184);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%86" title="پلیستوسن">پلیستوسن <small>(۲,۵۸ م.س.پ تا ۱۱,۷ ه.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="گلاسین">گلاسین <small>(۲,۵۸ م.س.پ تا ۱,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="کالابرین">کالابرین <small>(۱,۸ م.س.پ تا ۷۸۱ ه.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="چیبانین">چیبانین <small>(۷۸۱ تا ۱۲۶ ه.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%86_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="پلیستوسن پسین">پسین (تارانشین)* <small>(۱۲۶ تا ۱۱,۷ ه.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(254,221,45);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A6%D9%88%DA%98%D9%86" title="نئوژن">نئوژن<br /> <small>(۲۳,۰۳ تا ۲,۵۸ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,248,166);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%86" title="پلیوسن">پلیوسن <small>(۵,۳۳۳ تا ۲,۵۸ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%86" title="زانکلین">زانکلین <small>(۵,۳۳۳ تا ۳,۶ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="پیاسنزین">پیاسنزین <small>(۳,۶ تا ۲,۵۸ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,239,0);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%86" title="میوسن">میوسن <small>(۲۳,۰۳ تا ۵,۳۳۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%A9%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="آکوئیتانین">آکوئیتانین <small>(۲۳,۰۳ تا ۲۰,۴۴ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="بوردیگالین">بوردیگالین <small>(۲۰,۴۴ تا ۱۵,۹۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="لانگین">لانگین <small>(۱۵,۹۷ تا ۱۳,۸۲ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="سراوالین">سراوالین <small>(۱۳,۸۲ تا ۱۱,۶۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="تورتونین">تورتونین <small>(۱۱,۶۳ تا ۷,۲۴۶ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%86" title="مسینین">مسینین <small>(۷,۲۴۶ تا ۵,۳۳۳ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(254,161,99);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%DA%98%D9%86" title="پالئوژن">پالئوژن<br /> <small>(۶۶ تا ۲۳,۰۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,195,134);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86" title="الیگوسن">الیگوسن <small>(۳۳,۹ تا ۲۳,۰۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%86" title="روپلین">روپلین <small>(۳۳,۹ تا ۲۸,۱ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="چاتین (زمین‌شناسی)">چاتین <small>(۲۸,۱ تا ۲۳,۰۳ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,185,121);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B3%D9%86" title="ائوسن">ائوسن <small>(۵۶ تا ۳۳,۹ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%BE%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="ایپرزین">ایپرزین <small>(۵۶ تا ۴۷,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="لوتتین">لوتتین <small>(۴۷,۸ تا ۴۱,۲ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="بارتونین">بارتونین <small>(۴۱,۲ تا ۳۷,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="پریابونین">پریابونین <small>(۳۷,۸ تا ۳۳,۹ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,173,110);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%D8%B3%D9%86" title="پالئوسن">پالئوسن <small>(۶۶ تا ۵۶ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="دانین">دانین <small>(۶۶ تا ۶۱,۶ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="سلاندین">سلاندین <small>(۶۱,۶ تا ۵۹,۲ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="تانتین">تانتین <small>(۵۹,۲ تا ۵۶ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background:rgb(254,246,145);"><div><small>بر پایه تقسیم‌بندی قدیمی، <b><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%DA%98%D9%86" title="پالئوژن">پالئوژن</a></b>، <b><a href="/wiki/%D9%86%D8%A6%D9%88%DA%98%D9%86" title="نئوژن">نئوژن</a></b> و <b><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="پلیستوسن پیشین">پلیستوسن پیشین</a></b>، دوره <b><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ترشیاری">ترشیاری</a></b> پیشین را تشکیل می‌دهند.</small></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible uncollapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style=";background:rgb(7,202,234);"><div id="دوران_میانه‌زیستی_(۲۵۲,۱۷_تا_۶۶_م.س.پ)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="میانه‌زیستی">دوران میانه‌زیستی <small>(۲۵۲,۱۷ تا ۶۶ م.س.پ)</small></a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(7,202,234);"><div style="padding:0em 0.75em;"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دوره (زمین‌شناسی)">دوره‌ها</a></span></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="دورها" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;background:rgb(7,202,234);"><div style="padding:0em 0.75em;"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دور (زمین‌شناسی)">دورها</a></span></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;background:rgb(7,202,234);"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="عصر (زمین‌شناسی)">عصرها</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(111,200,107);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87" title="کرتاسه">کرتاسه<br /> <small>(۱۴۵ تا ۶۶ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(166,212,104);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="کرتاسه پسین">پسین <small>(۱۰۰,۵ تا ۶۶ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="سنومانین">سنومانین <small>(۱۰۰,۵ تا ۹۳,۹ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="تورونین">تورونین <small>(۹۳,۹ تا ۸۹,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="کنیاسین">کنیاسین <small>(۸۹,۸ تا ۸۶,۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سانتونین (زمین‌شناسی)">سانتونین <small>(۸۶,۳ تا ۸۳,۶ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="کامپانین">کامپانین <small>(۸۳,۶ تا ۷۲,۱ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="ماستریختین">ماستریختین <small>(۷۲,۱ تا ۶۶ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(126,205,116);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="کرتاسه پیشین">پیشین <small>(۱۴۵ تا ۱۰۰,۵ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="بریاسین">بریاسین <small>(۱۴۵ تا ۱۳۹,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%86" title="والانجینین">والانجینین <small>(۱۳۹,۸ تا ۱۳۲,۹ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%86" title="هاتریوین">هاتریوین <small>(۱۳۲,۹ تا ۱۲۹,۴ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86" title="بارمین">بارمین <small>(۱۲۹,۴ تا ۱۲۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آپتین">آپتین <small>(۱۲۵ تا ۱۱۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="آلبین">آلبین <small>(۱۱۳ تا ۱۰۰,۵ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(0,187,231);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="ژوراسیک">ژوراسیک<br /> <small>(۲۰۱,۳ تا ۱۴۵ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(151,227,250);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="ژوراسیک پسین">پسین <small>(۱۶۳,۵ تا ۱۴۵ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="آکسفوردین">آکسفوردین <small>(۱۶۳,۵ تا ۱۵۷,۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%D8%B1%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D9%86" title="کیمریجین">کیمریجین <small>(۱۵۷,۳ تا ۱۵۲,۱ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="تیتونین">تیتونین <small>(۱۵۲,۱ تا ۱۴۵ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(52,209,235);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="ژوراسیک میانه">میانه <small>(۱۷۴,۱ تا ۱۶۳,۵ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86" title="آلنین">آلنین <small>(۱۷۴,۱ تا ۱۷۰,۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AC%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="باجوسین">باجوسین <small>(۱۷۰,۳ تا ۱۶۸,۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="باتونین">باتونین <small>(۱۶۸,۳ تا ۱۶۶,۱ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%88%DB%8C%D9%86" title="کالووین">کالووین <small>(۱۶۶,۱ تا ۱۶۳,۵ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(0,183,234);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="ژوراسیک پیشین">پیشین <small>(۲۰۱,۳ تا ۱۷۴,۱ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86" title="هتانجین">هتانجین <small>(۲۰۱,۳ تا ۱۹۹,۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="سینمورین">سینمورین <small>(۱۹۹,۳ تا ۱۹۰,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D9%86" title="پلینسباخین">پلینسباخین <small>(۱۹۰,۸ تا ۱۸۲,۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A2%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="توآرسین">توآرسین <small>(۱۸۲,۷ تا ۱۷۴,۱ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(153,78,150);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="تریاس">تریاس<br /> <small>(۲۵۲,۱۷ تا ۲۰۱,۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(198,152,194);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="تریاس پسین">پسین <small>(۲۳۷ تا ۲۰۱,۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%DB%8C%D9%86" title="کارنین">کارنین <small>(۲۳۷ تا ۲۲۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="نورین (زمین‌شناسی)">نورین <small>(۲۲۷ تا ۲۰۸,۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="راتین">راتین <small>(۲۰۸,۵ تا ۲۰۱,۳ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(191,124,177);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="تریاس میانه">میانه <small>(۲۴۷,۲ تا ۲۳۷ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="آنیسین">آنیسین <small>(۲۴۷,۲ تا ۲۴۲ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%86" title="لادینین">لادینین <small>(۲۴۲ تا ۲۳۷ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(173,87,154);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a class="mw-selflink selflink">پیشین <small>(۲۵۲,۱۷ تا ۲۴۷,۲ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86" title="ایندون">ایندون <small>(۲۵۲,۱۷ تا ۲۵۱,۲ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%86%DA%A9%DB%8C%D9%86" title="اولنکین">اولنکین <small>(۲۵۱,۲ تا ۲۴۷,۲ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style=";background:rgb(146,195,160);"><div id="دوران_دیرینه‌زیستی_(۵۴۱_تا_۲۵۲,۱۷_م.س.پ)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دیرینه‌زیستی">دوران دیرینه‌زیستی <small>(۵۴۱ تا ۲۵۲,۱۷ م.س.پ)</small></a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(146,195,160);"><div style="padding:0em 0.75em;"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دوره (زمین‌شناسی)">دوره‌ها</a></span></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="دورها" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;background:rgb(146,195,160);"><div style="padding:0em 0.75em;"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دور (زمین‌شناسی)">دورها</a></span></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;background:rgb(146,195,160);"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="عصر (زمین‌شناسی)">عصرها</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(247,88,60);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86" title="پرمین">پرمین<br /> <small>(۲۹۸,۹ تا ۲۵۲,۱۷ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,175,151);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%BE%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="لوپینگین">لوپینگین <small>(۲۵۹,۸ تا ۲۵۲,۱۷ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%D9%88%DA%86%DB%8C%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="ووچیاپینگین">ووچیاپینگین <small>(۲۵۹,۸ تا ۲۵۴,۱۴ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="چانگسینگین">چانگسینگین <small>(۲۵۴,۱۴ تا ۲۵۲,۱۷ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,131,103);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="گوادالوپین">گوادالوپین <small>(۲۷۲,۳ تا ۲۵۹,۸ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="رودین">رودین <small>(۲۷۲,۳ تا ۲۶۸,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="ووردین">ووردین <small>(۲۶۸,۸ تا ۲۶۵,۱ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="کاپیتانین">کاپیتانین <small>(۲۶۵,۱ تا ۲۵۹,۸ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(247,110,84);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="سیسورالین">سیسورالین <small>(۲۹۸,۹ تا ۲۷۲,۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%86" title="آسلین">آسلین <small>(۲۹۸,۹ تا ۲۹۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="ساکمارین">ساکمارین <small>(۲۹۵ تا ۲۹۰,۱ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%86%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D9%86" title="آرتینسکین">آرتینسکین <small>(۲۹۰,۱ تا ۲۸۳,۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="کونگورین">کونگورین <small>(۲۸۳,۵ تا ۲۷۲,۳ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(63,174,173);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%81%D8%B1" title="کربنیفر">کربنیفر<br /> <small>(۳۵۸,۹ تا ۲۹۸,۹ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(138,198,195);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="پنسیلوانین">پنسیلوانین <small>(۳۲۳,۲ تا ۲۹۸,۹ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="باشکیرین">باشکیرین <small>(۳۲۳,۲ تا ۳۱۵,۲ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%86" title="مسکوین">مسکوین <small>(۳۱۵,۲ تا ۳۰۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%88%DB%8C%D9%86" title="کازیمووین">کازیمووین <small>(۳۰۷ تا ۳۰۳,۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DA%98%D9%84%DB%8C%D9%86" title="گژلین">گژلین <small>(۳۰۳,۷ تا ۲۹۸,۹ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(97,157,126);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="میسیسیپین">میسیسیپین <small>(۳۵۸,۹ تا ۳۲۳,۲ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="تورنزین">تورنزین <small>(۳۵۸,۹ تا ۳۴۶,۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="ویزین">ویزین <small>(۳۴۶,۷ تا ۳۳۰,۹ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%BE%D9%88%D8%AE%D9%88%DB%8C%D9%86" title="سرپوخوین">سرپوخووین <small>(۳۳۰,۹ تا ۳۲۳,۲ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(221,150,81);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="دوونین">دوونین<br /> <small>(۴۱۹,۲ تا ۳۵۸,۹ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(244,224,169);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="دوونین پسین">پسین <small>(۳۸۲,۷ تا ۳۵۸,۹ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%86%DB%8C%D9%86" title="فراسنین">فراسنین <small>(۳۸۲,۷ تا ۳۷۲,۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="فامنین (زمین‌شناسی)">فامنین <small>(۳۷۲,۷ تا ۳۵۸,۹ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(246,200,122);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="دوونین میانه">میانه <small>(۳۹۳,۳ تا ۳۸۲,۷ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%81%D9%84%DB%8C%D9%86" title="ایفلین">ایفلین <small>(۳۹۳,۳ تا ۳۸۷,۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%DB%8C%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="ژیوتین">ژیوتین <small>(۳۸۷,۷ تا ۳۸۲,۷ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(239,176,99);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="دوونین پیشین">پیشین <small>(۴۱۹,۲ تا ۳۹۳,۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AE%DA%A9%D9%88%D9%88%DB%8C%D9%86" title="لاخکووین">لاخکووین <small>(۴۱۹,۲ تا ۴۱۰,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="پراگین">پراگین <small>(۴۱۰,۸ تا ۴۰۷,۶ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%B3%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="امسین (زمین‌شناسی)">امسین <small>(۴۰۷,۶ تا ۳۹۳,۳ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(166,223,197);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="سیلورین">سیلورین<br /> <small>(۴۴۳,۸ تا ۴۱۹,۲ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(228,242,230);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="پریدولی">پریدولی <small>(۴۲۳ تا ۴۱۹,۲ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(180,229,219);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%AF%D9%84%D9%88%D9%88" class="mw-redirect" title="لودلوو">لودلوو <small>(۴۲۷,۴ تا ۴۲۳ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="گورستین">گورستین <small>(۴۲۷,۴ تا ۴۲۵,۶ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%AF%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="لودفوردین">لودفوردین <small>(۴۲۵,۶ تا ۴۲۳ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(164,224,208);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%88%D9%86%D9%84%D8%A7%DA%A9" title="ونلاک">ونلاک <small>(۴۳۳,۴ تا ۴۲۷,۴ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%88%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="شینوودین">شینوودین <small>(۴۳۳,۴ تا ۴۳۰,۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="هومرین">هومرین <small>(۴۳۰,۵ تا ۴۲۷,۴ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(126,215,198);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="لاندووری">لاندووری <small>(۴۴۳,۸ تا ۴۳۳,۴ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="رودانین (زمین‌شناسی)">رودانین <small>(۴۴۳,۸ تا ۴۴۰,۸ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A6%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="آئرونین">آئرونین <small>(۴۴۰,۸ تا ۴۳۸,۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%DB%8C%DA%86%DB%8C%D9%86" title="تلیچین">تلیچین <small>(۴۳۸,۵ تا ۴۳۳,۴ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(0,169,138);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="اردویسین">اردویسین<br /> <small>(۴۸۵,۴ تا ۴۴۳,۸ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(94,204,169);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="اردویسین پسین">پسین <small>(۴۵۸,۴ تا ۴۴۳,۸ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="سندبین">سندبین <small>(۴۵۸,۴ تا ۴۵۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="کاتین (زمین‌شناسی)">کاتین <small>(۴۵۳ تا ۴۴۵,۲ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="هیرنانتین">هیرنانتین <small>(۴۴۵,۲ تا ۴۴۳,۸ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(0,189,151);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="اردویسین میانه">میانه <small>(۴۷۰ تا ۴۵۸,۴ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="داپینگین">داپینگین <small>(۴۷۰ تا ۴۶۷,۳ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%86" title="داریویلین">داریویلین <small>(۴۶۷,۳ تا ۴۵۸,۴ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(0,175,137);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="اردویسین پیشین">پیشین <small>(۴۸۵,۴ تا ۴۷۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="ترمادوسین">ترمادوسین <small>(۴۸۵,۴ تا ۴۷۷,۷ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="فلوئین">فلوئین <small>(۴۷۷,۷ تا ۴۷۰ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:11em;;background:rgb(129,170,114);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="کامبرین">کامبرین<br /> <small>(۵۴۱ تا ۴۸۵,۴ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(173,221,168);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86" title="فورونجین">فورونجین <small>(۴۹۷ تا ۴۸۵,۴ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="پایبین">پایبین <small>(۴۹۷ تا ۴۹۴ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="ژیانگشانین">ژیانگشانین <small>(۴۹۴ تا ۴۸۹,۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%A8_%DB%B1%DB%B0_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="اشکوب ۱۰ کامبرین">عصر ۱۰* <small>(۴۸۹,۵ تا ۴۸۵,۴ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(161,207,155);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="میائولینگین">میائولینگین <small>(۵۰۹ تا ۴۹۷ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%A6%D9%86" title="وولیوئن">وولیوئن <small>(۵۰۹ تا ۵۰۴,۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86" title="درومین">درومین <small>(۵۰۴,۵ تا ۵۰۰,۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DA%98%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="گوژانگین">گوژانگین <small>(۵۰۰,۵ تا ۴۹۷ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(149,194,143);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%81_%DB%B2_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="ردیف ۲ کامبرین">دور ۲* <small>(۵۲۱ تا ۵۰۹ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%A8_%DB%B3_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="اشکوب ۳ کامبرین">عصر ۳* <small>(۵۲۱ تا ۵۱۴ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%A8_%DB%B4_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="اشکوب ۴ کامبرین">عصر ۴* <small>(۵۱۴ تا ۵۰۹ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(138,181,132);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%86%D9%88%D9%88%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="ترنووین">ترنووین <small>(۵۴۱ تا ۵۲۱ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="فورتونین">فورتونین <small>(۵۴۱ تا ۵۲۹ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%A8_%DB%B2_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="اشکوب ۲ کامبرین">عصر ۲* <small>(۵۲۹ تا ۵۲۱ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background:rgb(63,174,173);"><div><small><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%88%DB%8C%D9%86" title="کازیمووین">کازیمووین</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%DA%98%D9%84%DB%8C%D9%86" title="گژلین">گژلین</a> زیردور <b><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86" title="پنسیلوانین">پنسیلوانین پسین <small>(۳۰۷ تا ۲۹۸,۹ م.س.پ)</small></a></b> را تشکیل می‌دهند.</small></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#dd9;background:rgb(254,91,113);"><div id="بزرگ‌ابردوران_پرکامبرین_(۴۵۶۷_تا_۵۴۱_م.س.پ)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="پرکامبرین">بزرگ‌ابردوران پرکامبرین <small>(۴۵۶۷ تا ۵۴۱ م.س.پ)</small></a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:9em;;background:rgb(254,91,113);"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="مقیاس زمانی زمین‌شناسی">ابردوران‌ها</a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="دوران‌ها" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;background:rgb(254,91,113);"><div style="padding:0em 0.75em;"><span class="nobold"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دوران (زمین‌شناسی)">دوران‌ها</a></span></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;background:rgb(254,91,113);"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_(%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دوره (زمین‌شناسی)">دوره‌ها</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:9em;;background:rgb(254,76,104);"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="پیشین‌زیستی">پیشین‌زیستی<br /><small>(۲۵۰۰ تا ۵۴۱ م.س.پ)</small></a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,183,87);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%86%D9%88" title="پیشین‌زیستی نو">نو <small>(۱۰۰۰ تا ۵۴۱ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="تونین">تونین <small>(۱۰۰۰ تا ۷۲۰ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%88%DA%98%D9%86%DB%8C%D9%86" title="کریوژنین">کریوژنین <small>(۷۲۰ تا ۶۳۵ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ادیاکاران">ادیاکاران <small>(۶۳۵ تا ۵۴۱ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,184,114);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="پیشین‌زیستی میانه">میانه <small>(۱۶۰۰ تا ۱۰۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%86" title="کالیمین">کالیمین <small>(۱۶۰۰ تا ۱۴۰۰ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="اکتاسین">اکتاسین <small>(۱۴۰۰ تا ۱۲۰۰ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86%DB%8C%D9%86" title="استنین">استنین <small>(۱۲۰۰ تا ۱۰۰۰ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,91,113);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87" title="پیشین‌زیستی دیرینه">دیرینه <small>(۲۵۰۰ تا ۱۶۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="سیدرین">سیدرین <small>(۲۵۰۰ تا ۲۳۰۰ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="ریاسین">ریاسین <small>(۲۳۰۰ تا ۲۰۵۰ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="اوروسیرین">اوروسیرین <small>(۲۰۵۰ تا ۱۸۰۰ م.س.پ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="استاترین">استاترین <small>(۱۸۰۰ تا ۱۶۰۰ م.س.پ)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:9em;;background:rgb(254,0,124);"><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="نخست‌زیستی">نخست‌زیستی<br /> <small>(۴۰۰۰ تا ۲۵۰۰ م.س.پ)</small></a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,166,186);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%86%D9%88" title="نخست‌زیستی نو">نو <small>(۲۸۰۰ تا ۲۵۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,124,163);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="نخست‌زیستی میانه">میانه <small>(۳۲۰۰ تا ۲۸۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(254,91,151);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87" title="نخست‌زیستی دیرینه">دیرینه <small>(۳۶۰۰ تا ۳۲۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(238,0,125);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D9%85_%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="سپیده‌دم نخست‌زیستی">سپیده‌دم <small>(۴۰۰۰ تا ۳۶۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width:9em;;background:rgb(203,3,129);"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="پیشازیستی">پیشازیستی <br /><small>(۴۵۶۷ تا ۴۰۰۰ م.س.پ)</small></a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(203,3,129);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="پیشازیستی">نو <small>(۴۱۰۰ تا ۴۰۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(203,3,129);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="پیشازیستی">میانه <small>(۴۳۰۰ تا ۴۱۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:17.5em;;background:rgb(203,3,129);"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="پیشازیستی">دیرینه <small>(۴۵۶۷ تا ۴۳۰۰ م.س.پ)</small></a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background:#dd9;"><div><small>م.س.پ = میلیون سال پیش - ه.س.پ = هزار سال پیش - <b>*</b>توسط <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کمیسیون بین‌المللی چینه‌شناسی">کمیسیون بین‌المللی چینه‌شناسی</a> به رسمیت شناخته نشده‌ است.</small></div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐f69cdc8f6‐rbhzv Cached time: 20241122223507 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.511 seconds Real time usage: 0.586 seconds Preprocessor visited node count: 34457/1000000 Post‐expand include size: 461913/2097152 bytes Template argument size: 55168/2097152 bytes Highest expansion depth: 18/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 17223/5000000 bytes Lua time usage: 0.144/10.000 seconds Lua memory usage: 2094094/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 105.00% 495.611 24 الگو:Navbox 100.00% 472.025 1 -total 94.59% 446.482 2 الگو:Navbox_with_collapsible_groups 70.72% 333.824 22 الگو:Navbox_subgroup 57.28% 270.378 1 الگو:تاریخ_زمین‌شناختی 28.70% 135.459 104 الگو:Period_color 24.85% 117.279 1 الگو:زمان‌های_زمین‌شناسی 23.40% 110.456 1 الگو:جعبه_گشتن 10.93% 51.611 1 الگو:تریاس 4.47% 21.098 1 الگو:پانویس --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:1685026-0!canonical and timestamp 20241122223507 and revision id 38216771. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=تریاس_پیشین&amp;oldid=38216771">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=تریاس_پیشین&amp;oldid=38216771</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="رده:تریاس">تریاس</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="رده:تریاس پیشین">تریاس پیشین</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:دورهای زمین‌شناسی">دورهای زمین‌شناسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="رده:زمین‌گاه‌شناسی تریاس">زمین‌گاه‌شناسی تریاس</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۹ نوامبر ۲۰۲۳ ساعت ۰۶:۵۷ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b7f745dd4-x86vh","wgBackendResponseTime":169,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.511","walltime":"0.586","ppvisitednodes":{"value":34457,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":461913,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":55168,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":17223,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["105.00% 495.611 24 الگو:Navbox","100.00% 472.025 1 -total"," 94.59% 446.482 2 الگو:Navbox_with_collapsible_groups"," 70.72% 333.824 22 الگو:Navbox_subgroup"," 57.28% 270.378 1 الگو:تاریخ_زمین‌شناختی"," 28.70% 135.459 104 الگو:Period_color"," 24.85% 117.279 1 الگو:زمان‌های_زمین‌شناسی"," 23.40% 110.456 1 الگو:جعبه_گشتن"," 10.93% 51.611 1 الگو:تریاس"," 4.47% 21.098 1 الگو:پانویس"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.144","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2094094,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-rbhzv","timestamp":"20241122223507","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u062a\u0631\u06cc\u0627\u0633 \u067e\u06cc\u0634\u06cc\u0646","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1075885","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1075885","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2013-02-18T21:33:20Z","dateModified":"2023-11-09T06:57:21Z"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10