CINXE.COM

Coğrafiya — Vikipediya

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="az" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Coğrafiya — Vikipediya</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )azwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","yanvar","fevral","mart","aprel","may","iyun","iyul","avqust","sentyabr","oktyabr","noyabr","dekabr"],"wgRequestId":"8b7b9c42-edeb-4c23-8210-8a251a1676e2","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Coğrafiya","wgTitle":"Coğrafiya","wgCurRevisionId":7741471,"wgRevisionId":7741471,"wgArticleId":616,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Coğrafiya", "Əsas mövzuların təsnifatı"],"wgPageViewLanguage":"az","wgPageContentLanguage":"az","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Coğrafiya","wgRelevantArticleId":616,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"az","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"az"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":true,"wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1071", "wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.common-site":"ready","ext.gadget.logo":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","codex-search-styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.directLinkToCommons", "ext.gadget.referenceTooltips","ext.gadget.sidebarRelated","ext.gadget.metaBox","ext.gadget.EditToolbar","ext.gadget.EditToolbar-menu-page_elements","ext.gadget.EditToolbar_infobox_person","ext.gadget.EditToolbar_discussion","ext.gadget.EditToolbar_references","ext.gadget.markadmins","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&amp;modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=az&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&amp;modules=ext.gadget.common-site%2Clogo&amp;only=styles&amp;skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9c/Physical_world.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="689"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9c/Physical_world.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="459"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Physical_world.jpg/640px-Physical_world.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="367"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Coğrafiya — Vikipediya"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//az.m.wikipedia.org/wiki/Co%C4%9Frafiya"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redaktə" href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipediya (az)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//az.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://az.wikipedia.org/wiki/Co%C4%9Frafiya"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipediya — Atom-lent" href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Coğrafiya rootpage-Coğrafiya skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> <div class="mw-indicators"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Coğrafiya</span></h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipediya, azad ensiklopediya</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naviqasiyaya keç</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Axtarışa keç</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="az" dir="ltr"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Physical_world.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Physical_world.jpg/350px-Physical_world.jpg" decoding="async" width="350" height="201" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Physical_world.jpg/525px-Physical_world.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9c/Physical_world.jpg 2x" data-file-width="650" data-file-height="373" /></a><figcaption>Dünyanın müasir xəritəsi</figcaption></figure> <p><b>Coğrafiya</b> (<a href="/wiki/Yunan_dili" title="Yunan dili"><i>yun.</i></a> <span lang="el"><span style="font-family: palatino linotype, new athena unicode, athena, gentium, code2000, serif; font-size: 105%;">γεωγραφία</span></span>, yerin təsviri, <i>γεια</i> — Yer, torpaq və <i>γραφειν</i> — yazmaq, təsvir etmək) — təbii və istehsal ərazi komplekslərini və onların komponentlərini tədqiq edən təbiət və ictimai elmlər sistemi. Təbiət və ictimai coğrafiya elmlərinin vahid sistem şəklindəki birliyi.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>İlk əvvəl coğrafiya Yer haqqında ensiklopedik elm olmuşdur. Diferensasiya prosesində birinci növbədə iki əsas qola ayrıldı: fiziki coğrafiya və iqtisadi coğrafiya. </p><p>Bunun səbəbi həmin elimlərin öyrəndiyi obyektlərin müxtəlifliyi idi. <a href="/wiki/Fiziki_co%C4%9Frafiya" title="Fiziki coğrafiya">Fiziki coğrafiya</a> təbiət elmlərinin kəşf etdikləri qanunları rəhbər tutur, <a href="/wiki/%C4%B0qtisadi_co%C4%9Frafiya" title="İqtisadi coğrafiya">iqtisadi coğrafiya</a> isə ictimai elmdir. İqtisadi coğrafiya ictimai istehsalat-sənayeni, kənd təsərrüfatını, həmçinin əhalini, onların yerləşməsini və istehsalat-ərazi komplekslərini öyrənir. İqtisadi coğrafiya da fiziki coğrafiya kimi ümumi və regional hissələrə ayrılır. </p><p>Coğrafiya elmləri sisteminə həmçinin <a href="/wiki/Kartoqrafiya" title="Kartoqrafiya">kartoqrafiya</a> daxildir. Bu elm texniki elmdir. Lakin o, coğrafiyanın inkişafına səbəb olmuş, hətta bəzən onu qabaqlamışdır. Onun əsas məqsədi təbiət obyektlərinin, hadisələrinin və cəmiyyətin məkanca yerləşməsini, uyğunlaşmasını, qarşılıqlı əlaqəsini, dəyişməsini əks və tədqiq etməkdən ibarətdir.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="az" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Mündəricat</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Coğrafiyanin_tarixi"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Coğrafiyanin tarixi</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-2"><a href="#Qədim_dövr"><span class="tocnumber">1.1</span> <span class="toctext">Qədim dövr</span></a> <ul> <li class="toclevel-3 tocsection-3"><a href="#Şumerdə_və_Babilistanda_coğrafi_biliklərin_toplanması"><span class="tocnumber">1.1.1</span> <span class="toctext">Şumerdə və Babilistanda coğrafi biliklərin toplanması</span></a></li> <li class="toclevel-3 tocsection-4"><a href="#Qədim_Misirdə_coğrafi_biliklər"><span class="tocnumber">1.1.2</span> <span class="toctext">Qədim Misirdə coğrafi biliklər</span></a></li> <li class="toclevel-3 tocsection-5"><a href="#Qədim_İranda_ətraf_ərazilər_haqqında_məlumatlar"><span class="tocnumber">1.1.3</span> <span class="toctext">Qədim İranda ətraf ərazilər haqqında məlumatlar</span></a></li> <li class="toclevel-3 tocsection-6"><a href="#Finikiyada_coğrafi_biliklər"><span class="tocnumber">1.1.4</span> <span class="toctext">Finikiyada coğrafi biliklər</span></a></li> <li class="toclevel-3 tocsection-7"><a href="#Qədim_Hindistanda_coğrafi_biliklərin_yaranması"><span class="tocnumber">1.1.5</span> <span class="toctext">Qədim Hindistanda coğrafi biliklərin yaranması</span></a></li> <li class="toclevel-3 tocsection-8"><a href="#Qədim_Çində_coğrafiyanın_inkişafı"><span class="tocnumber">1.1.6</span> <span class="toctext">Qədim Çində coğrafiyanın inkişafı</span></a></li> <li class="toclevel-3 tocsection-9"><a href="#Antik_coğrafiya"><span class="tocnumber">1.1.7</span> <span class="toctext">Antik coğrafiya</span></a> <ul> <li class="toclevel-4 tocsection-10"><a href="#Yunanıstanda_&quot;Coğrafiya&quot;_elmi"><span class="tocnumber">1.1.7.1</span> <span class="toctext">Yunanıstanda "Coğrafiya" elmi</span></a></li> <li class="toclevel-4 tocsection-11"><a href="#Qədim_Roma_imperiyasında_&quot;Coğrafiya&quot;_elmi"><span class="tocnumber">1.1.7.2</span> <span class="toctext">Qədim Roma imperiyasında "Coğrafiya" elmi</span></a></li> </ul> </li> </ul> </li> <li class="toclevel-2 tocsection-12"><a href="#Orta_əsrlər_dövrü_(V–XIV_əsrlər)."><span class="tocnumber">1.2</span> <span class="toctext">Orta əsrlər dövrü (V–XIV əsrlər).</span></a> <ul> <li class="toclevel-3 tocsection-13"><a href="#Şərq_ölkələrində_&quot;Coğrafiya&quot;nın_inkişafı"><span class="tocnumber">1.2.1</span> <span class="toctext">Şərq ölkələrində "Coğrafiya"nın inkişafı</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-2 tocsection-14"><a href="#Böyük_coğrafi_kəşflər_dövrü_(XV–XVII_əsrlər)_(15–17_əsrlər)"><span class="tocnumber">1.3</span> <span class="toctext">Böyük coğrafi kəşflər dövrü (XV–XVII əsrlər) (15–17 əsrlər)</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-15"><a href="#Müasir_coğrafi_tədqiqatlar_dövrü"><span class="tocnumber">1.4</span> <span class="toctext">Müasir coğrafi tədqiqatlar dövrü</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-16"><a href="#Elmi_ekspedisiyalar_və_coğrafi_nəzəriyyələr"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Elmi ekspedisiyalar və coğrafi nəzəriyyələr</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-17"><a href="#Azərbaycanda_coğrafiyanın_inkişafı"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Azərbaycanda coğrafiyanın inkişafı</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-18"><a href="#Coğrafiyanın_vəzifələri_və_strukturu"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Coğrafiyanın vəzifələri və strukturu</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-19"><a href="#Coğrafiyanın_tədqiqat_metodları"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Coğrafiyanın tədqiqat metodları</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-20"><a href="#Coğrafiyanın_başqa_elmlərlə_əlaqəsi"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Coğrafiyanın başqa elmlərlə əlaqəsi</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-21"><a href="#İstinadlar"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">İstinadlar</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-22"><a href="#Həmçinin_bax"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">Həmçinin bax</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-23"><a href="#Xarici_keçidlər"><span class="tocnumber">9</span> <span class="toctext">Xarici keçidlər</span></a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Coğrafiyanin_tarixi"><span id="Co.C4.9Frafiyanin_tarixi"></span>Coğrafiyanin tarixi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Coğrafiyanin tarixi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=1" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Coğrafiyanin tarixi"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><div class="noprint"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span> <i>Əsas məqalə&#58; <a href="/wiki/Co%C4%9Frafiya_tarixi" title="Coğrafiya tarixi">Coğrafiya tarixi</a> </i></div></dd></dl> <p>Coğrafi biliklərin inkişafı və Yer kürəsinin öyrənilməsi 4 əsas dövrə bölünür. </p> <ol><li><a href="/w/index.php?title=Q%C9%99dim_d%C3%B6vr&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Qədim dövr (səhifə mövcud deyil)">Qədim dövr</a>.</li> <li><a href="/wiki/Orta_%C9%99srl%C9%99r" title="Orta əsrlər">Orta əsrlər dövrü</a> (V–XIV əsrlər).</li> <li><a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_co%C4%9Frafi_k%C9%99%C5%9Ffl%C9%99r" class="mw-redirect" title="Böyük coğrafi kəşflər">Böyük coğrafi kəşflər</a> dövrü (XV–XVII əsrlər).</li> <li>Müasir coğrafi tədqiqatlar dövrü.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Qədim_dövr"><span id="Q.C9.99dim_d.C3.B6vr"></span>Qədim dövr</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Qədim dövr bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=2" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qədim dövr"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>İnsanlar qədim dövrlərdən başlayaraq ətraf əraziləri, onların təbii-coğrafi şəraitini, təbiətdə baş verən hadisələri öyrənməyə cəhd etmişdirlər. </p><p>Eyni zamanda yaxın ərazilərdə yaşayan tayfa və xalqları tanımaq, onların yaşadığı əraziləri bilmək insanlara daha çox qida toplaması yerlərini müəyyən etmək və tayfalararası toqquşmalardan uzaq olmaq üçün lazım idi. İnsanların sayının artması, müxtəlif ərazilərdə yaşayan tayfa birliklərinin yaranması dövlətlərin formalaşması ilə nəticələndi. <a href="/wiki/%C5%9Eumer" title="Şumer">Şumer</a>, <a href="/wiki/Misir" title="Misir">Misir</a>, <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstan</a>, <a href="/wiki/Roma" title="Roma">Roma</a>, <a href="/wiki/%C3%87in" title="Çin">Çin</a> və <a href="/wiki/Hindistan" title="Hindistan">Hindistanda</a> dövlətlərin yaranması daha uzaq ərazilərin öyrənməyə maraq artırdı. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Şumerdə_və_Babilistanda_coğrafi_biliklərin_toplanması"><span id=".C5.9Eumerd.C9.99_v.C9.99_Babilistanda_co.C4.9Frafi_bilikl.C9.99rin_toplanmas.C4.B1"></span>Şumerdə və Babilistanda coğrafi biliklərin toplanması</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Şumerdə və Babilistanda coğrafi biliklərin toplanması bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=3" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Şumerdə və Babilistanda coğrafi biliklərin toplanması"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:%C5%9Eumer_topoqrafik_x%C9%99rit%C9%99si.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/az/thumb/b/b2/%C5%9Eumer_topoqrafik_x%C9%99rit%C9%99si.jpg/220px-%C5%9Eumer_topoqrafik_x%C9%99rit%C9%99si.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/az/thumb/b/b2/%C5%9Eumer_topoqrafik_x%C9%99rit%C9%99si.jpg/330px-%C5%9Eumer_topoqrafik_x%C9%99rit%C9%99si.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/az/b/b2/%C5%9Eumer_topoqrafik_x%C9%99rit%C9%99si.jpg 2x" data-file-width="400" data-file-height="300" /></a><figcaption>Şumerdə tapılan ən qədim topoqrafik xəritə</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Baylonianmaps.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Baylonianmaps.JPG/150px-Baylonianmaps.JPG" decoding="async" width="150" height="204" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Baylonianmaps.JPG/225px-Baylonianmaps.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Baylonianmaps.JPG/300px-Baylonianmaps.JPG 2x" data-file-width="1728" data-file-height="2349" /></a><figcaption>Babilistanda çəkilmiş ən qədim xəritə</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Mesopotamiya" title="Mesopotamiya">Mesopotamiya</a> ilkin coğrafi təsəvvürlərin və biliklərin yarandığı ərazilərdən biridir. <a href="/wiki/D%C9%99cl%C9%99" title="Dəclə">Dəclə</a> və <a href="/wiki/F%C9%99rat" title="Fərat">Fərat</a> çayları arasında məskunlaşan, şumerlər adlanan xalqlar tarix boyu bir neçə dövlət qurmuşdur. </p><p>Şumerlərin e.ə XXV əsrə aid gil lövhələr üzərində olan yazıları dövrümüzə qədər gəlib çatmışdır. Bu lövhələrdə balıq pulcuqlarına oxşar simvollarla <a href="/wiki/Livan" title="Livan">Livan</a> dağları, mərkəzdə paralel xətlərlə şumerlər üçün mühüm cəhət təyini obyekti olan Fərat çayının orta axarı, <a href="/wiki/Zaqros_da%C4%9Flar%C4%B1" title="Zaqros dağları">Zaqros dağları</a> çəkilir. Dörd cəhətin olması fikri şumerlərə məxsusdur.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Qədim <a href="/wiki/Babilistan" title="Babilistan">Babilistan</a>a aid olunan (E.ə V əsr), hazırda Britaniya muzeyində saxlanılan xəritələrin birində şəhərlərin təsvirindən görünür ki, Dünya dairəvi və yastı formadadır. <a href="/wiki/F%C9%99rat" title="Fərat">Fərat</a> çayı dağlardan başlayaraq ölkədən keçir və okeana tökülür. Xəritənin mərkəzində <b><a href="/wiki/Babilistan" title="Babilistan">Babilistan</a></b>, həmçinin kənarda <a href="/wiki/Assuriya" title="Assuriya">Assuriya</a> və <a href="/wiki/Urartu" title="Urartu">Urartu</a> dövlətlərinin adları yazılmış. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Qədim_Misirdə_coğrafi_biliklər"><span id="Q.C9.99dim_Misird.C9.99_co.C4.9Frafi_bilikl.C9.99r"></span>Qədim Misirdə coğrafi biliklər</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Qədim Misirdə coğrafi biliklər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=4" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qədim Misirdə coğrafi biliklər"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Language_Maps_Known_Egyptian_World_1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/75/Language_Maps_Known_Egyptian_World_1.jpg" decoding="async" width="219" height="217" class="mw-file-element" data-file-width="219" data-file-height="217" /></a><figcaption>Qədim Misirlilərin öyrəndiyi ərazilər</figcaption></figure> <p>Uzaq ərazilərə ilk səyahətlər qədim misirlilərə məxsusdur. Müxtəlif tikililərdə, daşlar, fil sümüyü və ya papirus üzərində olan və bizə gəlib çatan yazılarda onların hərbi yerləri haqqında məlumatlar vardır. Bu məlumatlarda göstərilir ki, onlar <a href="/w/index.php?title=E.%C9%99_XXIX&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="E.ə XXIX (səhifə mövcud deyil)">e.ə XXIX</a> əsrdə <a href="/w/index.php?title=Suvey%C5%9F_k%C3%B6rf%C9%99zi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Suveyş körfəzi (səhifə mövcud deyil)">Suveyş körfəzinə</a> çatmış və <a href="/wiki/Sinay_yar%C4%B1madas%C4%B1" title="Sinay yarımadası">Sinay yarımadasına</a> keçmişdir. </p><p><a href="/wiki/I_Tutmos" title="I Tutmos">I Tutmos</a> <a href="/wiki/Suriya" title="Suriya">Suriyanı</a> keçərək Fərat çayının yuxarı axarına, Xatşepşut dəniz səyahəti zamanı Punt ölkəsinə (indiki <a href="/w/index.php?title=Somali_yar%C4%B1madas%C4%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Somali yarımadası (səhifə mövcud deyil)">Somali yarımadası</a> və <a href="/wiki/Y%C9%99m%C9%99n" title="Yəmən">Yəmən</a>) çatmışdır. </p><p><a href="/w/index.php?title=E.%C9%99_VII_%C9%99sr&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="E.ə VII əsr (səhifə mövcud deyil)">E.ə VII əsrin</a> sonunda firon <a href="/w/index.php?title=Nexo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nexo (səhifə mövcud deyil)">Nexo</a> Misir-<a href="/wiki/Finikiya" title="Finikiya">Finikiya</a> donanmasında <a href="/wiki/Q%C4%B1rm%C4%B1z%C4%B1_d%C9%99niz" title="Qırmızı dəniz">Qırmızı dəniz</a> boyu cənuba üzərək üç il ərzində <a href="/wiki/Afrika" title="Afrika">Afrikanın</a> ətrafında dolanaraq geri qayıtmışlar. Bu səyahət barədə qədim yunan alimi <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodot</a> da məlumat vermişdir.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Darius_I_the_Great%27s_inscription.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Darius_I_the_Great%27s_inscription.jpg/220px-Darius_I_the_Great%27s_inscription.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Darius_I_the_Great%27s_inscription.jpg/330px-Darius_I_the_Great%27s_inscription.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Darius_I_the_Great%27s_inscription.jpg/440px-Darius_I_the_Great%27s_inscription.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>Bisutun yazıları</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Qədim_İranda_ətraf_ərazilər_haqqında_məlumatlar"><span id="Q.C9.99dim_.C4.B0randa_.C9.99traf_.C9.99razil.C9.99r_haqq.C4.B1nda_m.C9.99lumatlar"></span>Qədim İranda ətraf ərazilər haqqında məlumatlar</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Qədim İranda ətraf ərazilər haqqında məlumatlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=5" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qədim İranda ətraf ərazilər haqqında məlumatlar"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>İndiki İran ərazisində qədim dövrlərdə mövcud olmuş <a href="/wiki/%C6%8Fh%C9%99m%C9%99nil%C9%99r_imperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Əhəmənilər imperiyası">Əhəmənilər imperiyası</a> böyük gücə malik idi. Böyük <a href="/wiki/II_Kir" title="II Kir">II Kirin</a> hakimiyyəti dövründə (<a href="/w/index.php?title=E.%C9%99_558&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="E.ə 558 (səhifə mövcud deyil)">e.ə 558</a>-<a href="/w/index.php?title=E.%C9%99_530&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="E.ə 530 (səhifə mövcud deyil)">e.ə 530</a>) <a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a>, <a href="/wiki/Midiya" class="mw-disambig" title="Midiya">Midiya</a>, <a href="/wiki/Lidiya" title="Lidiya">Lidiya</a>, <a href="/wiki/Ki%C3%A7ik_Asiya" title="Kiçik Asiya">Kiçik Asiyada</a> olan yunan şəhərləri, Mesopotomiya, o cümlədən Babilistan, Mərkəzi Asiyanın çox hissəsi, <a href="/wiki/Qafqaz" title="Qafqaz">Qafqaz</a> onun tabeliyində olmuşdur. </p><p><a href="/wiki/I_Dara" title="I Dara">I Dara</a> dövründə (e.ə 522-e.ə 486) farslar <a href="/wiki/Pamir" class="mw-redirect" title="Pamir">Pamir</a> yaylası (qədim fars dilində Pa-i-maxr-<a href="/wiki/G%C3%BCn%C9%99%C5%9F" title="Günəş">Günəş</a> allahı olan Mitra damı), <a href="/wiki/F%C9%99rqan%C9%99_vadisi" title="Fərqanə vadisi">Fərqanə vadisi</a>, <a href="/wiki/Amud%C9%99rya" title="Amudərya">Amudərya</a> çayının yuxarı axarı, <a href="/wiki/Hind_%C3%A7ay%C4%B1" title="Hind çayı">Hind çayının</a> sağ sahillərindəki əraziləri tanıyırdılar. </p><p>I Daranın dövründə olan yürüşlər və zəfər qazandıqları ölkələr haqqında məşhur <a href="/w/index.php?title=Bisutun_yaz%C4%B1lar%C4%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bisutun yazıları (səhifə mövcud deyil)">Bisutun yazıları</a> qalmışdır. </p><p>Farsların məlumatları əsasında Heradot yazır: "Xəzər daxili su hövzəsidir, heç bir dənizlə əlaqəli deyildir. Onun uzunluğu avarlı gəmidə 15 günlük, eni ən geniş yerdə 8 günlük yoldur".<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Finikiya_g%C9%99misi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/az/thumb/a/a5/Finikiya_g%C9%99misi.jpg/220px-Finikiya_g%C9%99misi.jpg" decoding="async" width="220" height="178" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/az/thumb/a/a5/Finikiya_g%C9%99misi.jpg/330px-Finikiya_g%C9%99misi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/az/a/a5/Finikiya_g%C9%99misi.jpg 2x" data-file-width="400" data-file-height="324" /></a><figcaption>Finikiya gəmisi</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Finikiyada_coğrafi_biliklər"><span id="Finikiyada_co.C4.9Frafi_bilikl.C9.99r"></span>Finikiyada coğrafi biliklər</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Finikiyada coğrafi biliklər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=6" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Finikiyada coğrafi biliklər"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Finikiya dənizçiləri <a href="/wiki/Aral%C4%B1q_d%C9%99nizi" title="Aralıq dənizi">Aralıq dənizi</a> sahillərini öyrənmiş, ilk dəfə <a href="/wiki/C%C9%99b%C9%99ll%C3%BCtariq_bo%C4%9Faz%C4%B1" class="mw-redirect" title="Cəbəllütariq boğazı">Cəbəllütariq boğazından</a> Atlantik okeanına çıxmış, <a href="/wiki/Avropa" title="Avropa">Avropa</a> və Afrika sahilboyu ölkələrində olmuşlar. </p><p>Bəzi məlumatlarda finikiyalıların <a href="/wiki/Baltik_d%C9%99nizi" title="Baltik dənizi">Baltik dənizinə</a> qədər getdiyini, buradan kəhraba apardığını sübut edir. Bundan başqa finikiyalı dənizçilər ilk dəfə ekvatoru kəsib keçmişlər və ilk dəfə günəşi şimalda görmüşlər.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Qədim_Hindistanda_coğrafi_biliklərin_yaranması"><span id="Q.C9.99dim_Hindistanda_co.C4.9Frafi_bilikl.C9.99rin_yaranmas.C4.B1"></span>Qədim Hindistanda coğrafi biliklərin yaranması</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Qədim Hindistanda coğrafi biliklərin yaranması bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=7" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qədim Hindistanda coğrafi biliklərin yaranması"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Qədim hindlilərin coğrafi biliklərinin ilk ümumiləşmiş forması onların müqəddəs kitabələrində saxlanır. Hindlilərin ən qədim salnaməsi olan <a href="/wiki/Riqveda" title="Riqveda">Riqveda</a> kitabında (Himinlərin elmi) poetik formada Sindxu (Hind) çayı və onun qolları təsvir olunur. </p><p>Müqəddəs himinlər toplusu olan <a href="/wiki/Vedalar" title="Vedalar">Vedalar</a> kitabında "Bxavana darza" (Dünyanın güzgüsü) adlı hissə dünyanın qurluşunun təsvirinə həsr edilmişdir. <a href="/wiki/Mahabharata" title="Mahabharata">Mahabharataın</a> altıncı kitabının "Coğrafiya" bölməsində olan 300 şeirdə okeanlar, dənizlər, dağlar və çayların adı var. <a href="/wiki/Ramayana" title="Ramayana">Ramayana</a> kitabında b.e.ə III əsrdə hindlilərə məlum olan Yer kürəsi təsvir olunur.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Qədim_Çində_coğrafiyanın_inkişafı"><span id="Q.C9.99dim_.C3.87ind.C9.99_co.C4.9Frafiyan.C4.B1n_inki.C5.9Faf.C4.B1"></span>Qədim Çində coğrafiyanın inkişafı</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Qədim Çində coğrafiyanın inkişafı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=8" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qədim Çində coğrafiyanın inkişafı"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Antic_chinese_Compass.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Antic_chinese_Compass.jpg/220px-Antic_chinese_Compass.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Antic_chinese_Compass.jpg/330px-Antic_chinese_Compass.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Antic_chinese_Compass.jpg/440px-Antic_chinese_Compass.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Çin kompasının modeli</figcaption></figure> <p>Qədim <a href="/wiki/%C3%87in" title="Çin">Çin</a> coğrafiyanın inkişaf etdiyi mərkəzlərdən biri olmaqla bərabər, həm də o dövrdə öyrənilən ərazilərin geniş olması, əkinçiliyin yaxşı inkişaf etməsi ilə fərqlənir. Qədim Çin mədəniyyəti e.ə.II-I minillikdə <a href="/wiki/Xuanxe" class="mw-redirect" title="Xuanxe">Xuanxe</a> və <a href="/w/index.php?title=Yants%C4%B1z&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Yantsız (səhifə mövcud deyil)">Yantsız</a> çaylarının aşağı axınlarındakı düzənlikdə yaranmışdır. Qədim çinlilər Xuanxe və Yantsızı çayları boyunca yuxarı qalxaraq dağlıq əraziləri və aşağı enərək <a href="/wiki/Sar%C4%B1_d%C9%99niz" title="Sarı dəniz">Sarı dənizi</a> və <a href="/w/index.php?title=C%C9%99nubi-%C5%9E%C9%99rqi_%C3%87in_d%C9%99nizi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cənubi-Şərqi Çin dənizi (səhifə mövcud deyil)">Cənubi-Şərqi Çin dənizi</a> sahillərini, <a href="/wiki/Koreya_yar%C4%B1madas%C4%B1" title="Koreya yarımadası">Koreya yarımadasını</a> və həmçinin <a href="/wiki/Tayvan" title="Tayvan">Tayvan</a> adasını kəşf etmişlər. </p><p>E.ə. II əsrdə coğrafiyaya dair əsərlərin xüsusi forması-səyahətlərin yol təsviri yaranır. Belə təsvirin müəlliflərindən biri olan Çjan-Syan e.ə. 138-ci ildə Çin imperatoru tərəfindən <a href="/wiki/M%C9%99rk%C9%99zi_Asiya" title="Mərkəzi Asiya">Mərkəzi Asiyanın</a> Yeddiçaylıq (Semireçye-rus) rayonunda köçəri həyat sürən sakların düşərgəsinə göndərilir, lakin onu yolda Mərkəzi <a href="/wiki/Monqolustan" title="Monqolustan">Monqolustan</a> və Trans-<a href="/wiki/Baykal" title="Baykal">Baykal</a> yüksək düzənliklərində hökmranlıq edən <a href="/wiki/Hunlar" title="Hunlar">hunlar</a> əsir götürür. On il əsirlikdə qaldıqdan sonra qaçmağa müyəssər olur. </p><p>Mərkəzi <a href="/wiki/Tyan-%C5%9Ean" class="mw-redirect" title="Tyan-Şan">Tyan-Şanın</a> hündür aşırımlarından keçib donmayan <a href="/wiki/%C4%B0ss%C4%B1k-Kul" title="İssık-Kul">İssık-Kul</a> gölünün cənub sahilinə köçəri <a href="/wiki/Saklar" title="Saklar">sakların</a> düşərgəsi olan – Çiqu şəhərinə gəlib çıxır, oradan yenidən dağ aşırımlarını keçərək Narın çayı dərəsi boyunca Fərqanə vadisinə – Quşyan (Kassan) şəhərinə gəlir. Bir il sonra vətənə qayıdan Çjan-Syan Pamir dağlarını şimaldan (Alay vadisindən) keçərək Təklə-Məkan səhrasına gəlib çatır. Onun səthi ilə bir vadidən digərinə keçərək axarsız duzlu göl (Lobnor) yerləşən geniş yastı çökəkliyə çatır. Özünün hesablamalarına görə 14.2 min km yol qət etmiş Çjan-Syan ilk dəfə çinliləri Mərkəzi Asiyanın çölləri, səhraları, iri dağ sistemləri-Tyan-Şan və Pamir, bu dağlardan başlayan və "Qərb dənizinə" – (<a href="/wiki/Aral_d%C9%99nizi" class="mw-redirect" title="Aral dənizi">Aral dənizi</a>) tökülən Amu-Dərya və <a href="/wiki/S%C4%B1rd%C9%99rya" title="Sırdərya">Sırdərya</a> çayları haqqında dürüst məlumatlarla tanış etmişdir. Onun keçdiyi marşrutla e.ə. II–I əsrlərin sərhədlərində Böyük İpək yolunun cənub qolu salınmışdır.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Tarixi məlumatlara görə e.ə. XI–VIII əsrlərdə Çində ipək parça üzərində yüksək səviyyədə tərtib olunmuş torpaq və poçt yolları və digər xəritələr düzəldilirdi. Onlardan biri olan "hərbi" xəritədə yollar, çaylar, dağlar, hərbi postlar, siqnal qüllələri, yaşayış yerləri və orada olan evlərin sayı və s. əks olunmuşdur. Xəritələrdə yerlər dəqiqliklə göstərilirdi. Bunun üçün ən mükəmməl alət olan kompasdan istifadə olunması haqqında çin səyyahları hələ e.ə. III əsrdə məlumat verməyə başlamışdılar<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p>Bizim eranın III əsrində məsafə ölçən alət icad olunur; yüngül arabacığın təkəri və barabanı dişli ötürücü ilə birləşdirilirdi. Hər "li" (576&#160;m) barabana vurmaqla qeyd olunurdu. Bu icadın köməyi ilə Çində ipək parça üzərində 18 səhifədən ibarət böyük regional atlas düzəldilmişdir ki, bir adam onun səhifəsini güclə çevirə bilirdi. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Antik_coğrafiya"><span id="Antik_co.C4.9Frafiya"></span>Antik coğrafiya</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Antik coğrafiya bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=9" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Antik coğrafiya"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Qədim <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstan</a>da və Qədim Roma b.e.ə. I minillikdən eramızın V əsrinə qədər yüksək inkişaf səviyyəsində olmuşdur. Eyni zamanda indiyə qədər gəlib çatan mənbələr göstərir ki, digər elmlərlə yanaşı burada "Coğrafiya" da yüksək inkişaf etmişdir. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Yunanıstanda_&quot;Coğrafiya&quot;_elmi"><span id="Yunan.C4.B1standa_.22Co.C4.9Frafiya.22_elmi"></span>Yunanıstanda "Coğrafiya" elmi</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Yunanıstanda &quot;Coğrafiya&quot; elmi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=10" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Yunanıstanda &quot;Coğrafiya&quot; elmi"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Hecataeus_world_map-en.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Hecataeus_world_map-en.svg/220px-Hecataeus_world_map-en.svg.png" decoding="async" width="220" height="214" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Hecataeus_world_map-en.svg/330px-Hecataeus_world_map-en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Hecataeus_world_map-en.svg/440px-Hecataeus_world_map-en.svg.png 2x" data-file-width="825" data-file-height="803" /></a><figcaption>Hekateyin xəritəsi</figcaption></figure> <p>B.e.ə XVI–XV əsrlərdə Aralıq və Qara dənizləri birləşdirən Hellesnont (Dardanel) və Bosfor boğazları artıq yunanalara məlum idi. Yunanlar-axeylilər az vaxtda Krit adası da daxil olmaqla ətrafda olan <a href="/wiki/Rodos" title="Rodos">Rodos</a>, Kipr, Evbeya adaları və digər sahilboyu əraziləri öz əsarətlərinə aldılar. </p><p>B.e.ə. VIII–V əsrlərdə yunanlar Aralıq dənizinin bütün sahillərinə yayıldılar. Milet şəhərindən olan dənizçilər Nil çayının mənsəbində olarkən onun yunan hərfi deltaya (Δ) oxşadığını nəzərə alaraq bu ərazini <b>Delta</b> adlandırdılar.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Yunanlar Qara dənizinin şimal sahillərində və dənizin Qafqaz dağları ilə olan sahillərində 50-dən çox məntəqənin əsasını qoymuşdular. </p><p>Qədim Yunanıstanda təbiətşünaslığın əsasını <a href="/wiki/Miletli_Fales" class="mw-redirect" title="Miletli Fales">Miletli Fales</a> (b.e.ə. VII əsrin sonu-VI əsrin ortaları) qoymuşdur. O, "üfüq", "üfüqün cəhətləri" terminini ilk dəfə işlətmiş və o vaxtdan coğrafiya xəritələri cəhətlərə əsasən tərtib olunur. İlk belə xəritənin tərtib edilməsi (b.e.ə. 550 il) Falesin şagirdi <a href="/w/index.php?title=Aneksimandr&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Aneksimandr (səhifə mövcud deyil)">Aneksimandrın</a> adı ilə bağlıdır. O, "Dünyanın xəritəsi" və "Qlobus" traktatlarını yazmışdır. Miletli coğrafiyaçılar "qitələr" terminindən istifadə edərək "Asiya" və "Avropa"nı ayırmağa başladılar. Aneksimandrın müasiri olan <a href="/wiki/Miletli_Hekatey" title="Miletli Hekatey">Miletli Hekatey</a> Liviyanı (Afrika) da əlavə qitə kimi ayırmışdır. Hekatey dünyanın yunanalara məlum olan hissəsinin bizə gəlib çatan ilk xəritəsini tərtib etmişdir.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=Heradot&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Heradot (səhifə mövcud deyil)">Heradot</a> (b.e.ə. 490–425) özünün "Tarix" kitabında təkcə hadisələr haqqında deyil, həm də gəzdiyi ərazilərin əhalisi, təsərrüfatı, coğrafi təsviri haqqında da məlumat verir. </p><p>Yerin kürə şəklində olması əvvəlcə b.e.ə. VI əsrdə <a href="/wiki/Pifaqor" title="Pifaqor">Pifaqor</a>, sonra Eleyadan olan <a href="/wiki/Parmenid" title="Parmenid">Parmenid</a> (b.e.ə. V–IV əsrlər) tərəfindən irəli sürülmüşdür. Bu fikirlər faktlarla təsdiq edilmirdi. Pifaqorun fikrinə görə kürə ideal formadır. Ona görə ilahi qüvvə bütün göy cisimlərinə belə ideal forma vermişdir.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Eratosthenes_%26_measurement_of_the_Earth.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/be/Eratosthenes_%26_measurement_of_the_Earth.png" decoding="async" width="300" height="207" class="mw-file-element" data-file-width="300" data-file-height="207" /></a><figcaption>Eratosfenin ölçü işləri</figcaption></figure> <p>Yerin kürə şəklində olmasını Stargirdən olan məşhur filosof <a href="/wiki/Aristotel" title="Aristotel">Aristotel</a> və Knidadan olan astronom <a href="/w/index.php?title=Evdoks&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Evdoks (səhifə mövcud deyil)">Evdoks</a> (b.e.ə. IV əsr) sübut etmişdir. Şimaldan cənuba gedərkən ulduzların biri görünür, digəri üfüqdən gözdən itir. Bunu Yer səthinin əyri olması ilə izah etmək olar. Gəmilər açıq okeanda uzaqlaşdıqca üfüqdə əvvəlcə onların gövdələri, sonra isə tədricən dor ağacları gözdən itir. Aristotel ona diqqət yetirmişdir ki, <a href="/wiki/Ay" title="Ay">Ay</a> tutulan zaman Yerin kölgəsi onun üzərində dairəvi görünür, dağlara qalxdıqca üfüqdə görünən ərazilər genişlənir.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Coğrafiya terminini ilk dəfə <a href="/wiki/Eratosfen" title="Eratosfen">Eratosfen</a> (<a href="/wiki/E.%C9%99._276" title="E.ə. 276">e.ə. 276</a>-194-cu illər) işlətmişdir. Eratosfeni çox vaxt "Coğrafiyanın atası" adlandırırlar. Alim özünün "Coğrafi qeydlər" kitabında Yerin təsvirini vermiş və məlum olan ərazilərin xəritəsini tərtib etmişdir. O Yerin kürə şəklində olması ideyasını qəbul edərək Misirin İsgəndəriyyə şəhərində ölçmə işləri aparmışdır. Eratosfen Yerin radiusunun 6310&#160;km, 1°-lik meredian qövsünün 110&#160;km olduğunu təyin etmişdir. Enliklərin dərəcələrlə hesablanmasını ilk dəfə Hipparx (b.e.ə 160–125) aparmışdır. O, ilk dəfə meridianı 180 dərcəyə bölmüş, xəritədə dərəcə şəbəkəsi çəkmiş, Yerin məskunlaşma hissəsində 12 iqlim, yəni enlik zonası ayırmışdır. </p><p>Antik coğrafiyanın ən mühüm ideyalarından biri Dünya okeanının vahidliyi haqqındadır. Bu fikiri ilk dəfə Aristotel söyləmiş, sonra Eratosfen tərəfindən inkişaf etdirilmişdir. O, deyirdi ki, "əgər Atlantik okeanının geniş suları mane olmasa, eyni paralel üzrə İberiyadan (Priney yarımadası) Hindistana üzüb keçmək olar". Bu dövrdə Cənubda olan torpaq sahələri Terra Australis İncognita (Naməlum Cənub Torpaqları) adlanmış və 1,5 min ilə yaxın sirr olaraq qalmışdır.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Qədim_Roma_imperiyasında_&quot;Coğrafiya&quot;_elmi"><span id="Q.C9.99dim_Roma_imperiyas.C4.B1nda_.22Co.C4.9Frafiya.22_elmi"></span>Qədim Roma imperiyasında "Coğrafiya" elmi</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Qədim Roma imperiyasında &quot;Coğrafiya&quot; elmi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=11" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qədim Roma imperiyasında &quot;Coğrafiya&quot; elmi"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:PtolemyWorldMap.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/PtolemyWorldMap.jpg/300px-PtolemyWorldMap.jpg" decoding="async" width="300" height="205" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/PtolemyWorldMap.jpg/450px-PtolemyWorldMap.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/PtolemyWorldMap.jpg/600px-PtolemyWorldMap.jpg 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1026" /></a><figcaption>Yer kürəsinin Ptolomey tərəfindən çəkilmiş xəritəsi</figcaption></figure> <p>Qədim Romada bir neçə iri həcimli "Coğrafiya" kitabları yazılmışdır. Bu kitablar hazırda da öz əhəmiyyətini saxlayırlar. Bu kitablardan birinin müəllifi olan <a href="/wiki/Strabon" title="Strabon">Strabon</a> (b.e.ə. 63-b.e 24) iki eranın qovşağında yaşamışdır. </p><p>Strabon varlı və məşhur ailədən idi, yaxşı təhsil almışdı. Kiçik Asiyada yerləşən Amasiyadan olan Strabonun "Coğrafiya" əsəri 17 kitabdan ibarətdir. "Coğrafiya" ilə yanaşı "Tarixi qeydlər" kimi fundamental əsərlər yaratmışdır. İkinci əsər dövrümüzə gəlib çatmamışdır. Kitabda Strabon o dövrdə məlum olan bütün ölkələr, onların tarixi, əhalisi, təsərrüfatı haqqında digər mənbələrdə olmayan məlumatlar verir. </p><p>Strabonun bu kitabında ilk dəfə <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan" title="Azərbaycan">Azərbaycanın</a> təbiəti, təsərrüfatı və əhalisi haqqında yazılı məlumat verilir. </p><p>Eramızın II əsrində Misirdə İsgəndəriyyə şəhərində yaşamış yunan alimi Klavdi <a href="/wiki/Ptolemey" title="Ptolemey">Ptolemey</a> (90–160) öz dövrü üçün fundamental əsər sayılan "Coğrafiya" kitabını yazmışdır. Kitab bir çox əsrlər boyu, yəni "İntibah" dövrünə qədər ölkələr və regionlar haqqında zəngin məlumat mənbəyi kimi istifadə etmişdir. Kitab 8 hissədən ibarətdir. Ptolemey həm də Dünya xəritəsini tərtib etmişdir. Eratosfen və Ptolomeyin xəritələrində oxşarlıq odur ki, onların hər ikisində eyni quru ərazilər -Yeni və Köhnə Dünya – Cənubi Avropa, Ön Asiya və Şimali Afrika təsvir olunmuşdur. Fərqli cəhət odur ki, Eratosfenin xəritəsindən fərqli olaraq Ptolomeyin xəritəsində meridian və paralellər çəkilmiş, yerin kürəviliyi nəzərə alınmışdır. XV əsrə qədər Ptolomeyin xəritəsindən istifadə olunmuşdur. Ptolomeyin xəritəsində dünyanın bir neçə ölkələrdən ibarət olduğu görünür.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Orta_əsrlər_dövrü_(V–XIV_əsrlər)."><span id="Orta_.C9.99srl.C9.99r_d.C3.B6vr.C3.BC_.28V.E2.80.93XIV_.C9.99srl.C9.99r.29."></span>Orta əsrlər dövrü (V–XIV əsrlər).</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Orta əsrlər dövrü (V–XIV əsrlər). bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=12" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Orta əsrlər dövrü (V–XIV əsrlər)."><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Erkən orta əsrlərdə Avropada elm və <a href="/wiki/M%C9%99d%C9%99niyy%C9%99t" title="Mədəniyyət">mədəniyyət</a> dinin təsiri altında durğunluğa uğradı. Quldarlıq dövrünün mütərəqqi elmi fikirləri yaddan çıxırdı. Hər cür təbii proseslər və hadisələrin baş verməsi maddi varlıqların yaranması haqqındakı fikirlər Allahın iradəsi ilə bağlanır, dini əfsanələr ilə əlaqələndirilirdi. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Şərq_ölkələrində_&quot;Coğrafiya&quot;nın_inkişafı"><span id=".C5.9E.C9.99rq_.C3.B6lk.C9.99l.C9.99rind.C9.99_.22Co.C4.9Frafiya.22n.C4.B1n_inki.C5.9Faf.C4.B1"></span>Şərq ölkələrində "Coğrafiya"nın inkişafı</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Şərq ölkələrində &quot;Coğrafiya&quot;nın inkişafı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=13" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Şərq ölkələrində &quot;Coğrafiya&quot;nın inkişafı"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Piri_reis_world_map_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Piri_reis_world_map_01.jpg/220px-Piri_reis_world_map_01.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Piri_reis_world_map_01.jpg/330px-Piri_reis_world_map_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Piri_reis_world_map_01.jpg/440px-Piri_reis_world_map_01.jpg 2x" data-file-width="1964" data-file-height="2619" /></a><figcaption>Piri Rəisin xəritəsi</figcaption></figure> <p>Avropa ölkələrindən fərqli olaraq ərəb ölkələrində, Yaxın Şərqin və Orta Asiyanın digər ölkələrində antik Yunan və Roma coğrafiyasının irsi hifz edilib saxlanılır, onun ən yaxşı nümunələri ərəb dilinə tərcümə edilirdi. Ərəb <a href="/wiki/Xilaf%C9%99t" title="Xilafət">Xilafətinin</a> yaranması ərəblərin Ərəbistan yarımadasından bütün Yaxın və Orta Şərq ölkələrinə, Mərkəzi Asiyaya, Şimali Afrika və Cənubi Avropaya yayılmasına imkan vermişdir. VIII–IX əsrlərdə Ərəb Xilafətində elm və mədəniyyət yüksək inkişaf səviyyəsinə çatmışdır. IX əsrdə İbn Xordadbəy (820–912) ərəbcə "Yollar və məmləkətlər haqqında kitab" əsərinin yazmışdır. Əsərin əsas məzmununu Bağdaddan şimala, Mərkəzi Asiyaya qədər və cənubdan-Hindistana qədər yolların təsviri təşkil edir. X əsrin məşhur səyyahı İbn Fadlan Volqa boyunda yaşayan bulqarlar və peçneqler, Qara dənizin şimalında yaşayan xalqlar haqqında zəngin məlumatlar verilmişdir. </p><p>Xərəzim şəhərində anadan olmuş <a href="/w/index.php?title=%C6%8Fbu-Reyhan_Biruni&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Əbu-Reyhan Biruni (səhifə mövcud deyil)">Əbu-Reyhan Biruni</a> (973–1048) "Astronomiya və ulduzlar haqqında Məsud Cədvəli" kitabında coğrafi koordinatların təyin edilməsi üsullarını izah etmiş, 600-dən çox yaşayış məntəqəsinin enlik və uzunluq koordinatını vermişdir. Əl-Biruninin "Hindistan", "İranın icmalı" əsərləri böyük maraq və əhəmiyyət kəsb edir. Əl-Biruni diametri 5&#160;m olan qlobus hazırlamış,1°-lik qövsün uzunluğunu (111,6&#160;km), Yerin meridian çevrəsinin uzunluğunu hesablamış (41500&#160;km), onun Günəş ətrafında fırlanmasını söyləmişdir. O, Yerin fırlanma oxunun 29°34’ olduğunu müəyyən etmişdir. Nəsrəddin Tusi (1201–1274) 1259-cu ildə İranın Marağa şəhərində rəsədxana qurmuşdur. N.Tusi "Zic-Elxani" əsərində yaşadığı dövrdə məlum olan 256 şəhərin coğrafi kordinatlarını göstərmişdir. Orta əsrlərdə yaşamış coğrafiyaçı alimlər arasında <a href="/w/index.php?title=%C6%8Fbd%C3%BClrr%C9%99%C5%9Fid_Bakuvi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Əbdülrrəşid Bakuvi (səhifə mövcud deyil)">Əbdülrrəşid Bakuvinin</a> də adını çəkmək olar. Bakuvi Yeri 7 iqlim qurşağına bölmüşdür. O, Azərbaycan və onun şəhərləri haqqında da məlumat vermişdir. Bakuvi Azərbaycanı 4-cü və 5-ci iqlim qurşaqlarına aid edir. XVI əsrdə məşhur türk dənizçisi <a href="/wiki/Piri_R%C9%99is" title="Piri Rəis">Piri Rəis</a> Atlantik okeanının Afrika sahillərində üzmüş,1513-ci ildə Atlantik okeanın dəqiq topoqrafik xəritəsini tərtib etmişdir. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Böyük_coğrafi_kəşflər_dövrü_(XV–XVII_əsrlər)_(15–17_əsrlər)"><span id="B.C3.B6y.C3.BCk_co.C4.9Frafi_k.C9.99.C5.9Ffl.C9.99r_d.C3.B6vr.C3.BC_.28XV.E2.80.93XVII_.C9.99srl.C9.99r.29_.2815.E2.80.9317_.C9.99srl.C9.99r.29"></span>Böyük coğrafi kəşflər dövrü (XV–XVII əsrlər) (15–17 əsrlər)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Böyük coğrafi kəşflər dövrü (XV–XVII əsrlər) (15–17 əsrlər) bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=14" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Böyük coğrafi kəşflər dövrü (XV–XVII əsrlər) (15–17 əsrlər)"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Viajes_de_colon_en.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Viajes_de_colon_en.svg/350px-Viajes_de_colon_en.svg.png" decoding="async" width="350" height="234" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Viajes_de_colon_en.svg/525px-Viajes_de_colon_en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Viajes_de_colon_en.svg/700px-Viajes_de_colon_en.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="343" /></a><figcaption>Xristofor Kolumbun dörd səyahəti</figcaption></figure> <p>Yeni dövrün ilk əsrləri (XV–XVI əsrlər) Avropa sənayesinin və ticarətin inkişafı, elmin və mədəniyyətin sürətli yüksəlişi ilə xarakterizə olunurdu.<a href="/w/index.php?title=B%C3%B6y%C3%BCk_Co%C4%9Frafi_k%C9%99%C5%9Ffl%C9%99r&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Böyük Coğrafi kəşflər (səhifə mövcud deyil)">Böyük Coğrafi kəşflər</a>in tarixinə əsaslı diqqət yetirilməsi onunla bağlıdır ki, birincisi, bu kəşflər coğrafi ideyaların irəliyə doğru inkişafı nəticəsində mümkün olmuşdur, ikincisi, coğrafi kəşflər öz növbəsində yeni coğrafi ideyaların inkişafına güclü təsir göstərmişdir. Böyük coğrafi kəşflərin ilkin mərhələsində bir sıra səbəblər üzündən <a href="/wiki/%C4%B0spaniya" title="İspaniya">İspaniya</a> və <a href="/wiki/Portuqaliya" title="Portuqaliya">Portuqaliya</a> digər ölkələrlə müqayisədə qarşıda duran mürəkkəb vəzifələrin yerinə yetirilməsinə daha çox hazır idilər. Məhz bu iki Pireney ölkəsinin səyyahları bir neçə onilliklərdə Afrikanın ətrafını dolanmaqla Şərq ölkələrinə və Amerikaya gedən yolları kəşf etmişlər, Şərq yolunun axtarışı ilə onlar Hindistanı və Qərb yolunun axtarışı ilə isə iki böyük materiki – Şimali və Cənubi Amerikanı kəşf etdilər və öyrəndilər. </p><p>Lakin XVI əsrin ortalarından başlayaraq Pireney ölkələri zəbt etdikləri sərvətlər ilə məhdudlaşaraq, yeni torpaqlar axtarışından imtina etdilər və əsas diqqəti tutuqları yerləri əldə saxlamağa yönəltdilər. Göstərilən vaxtdan sonra onların yerinə daha güclü olan <a href="/wiki/%C4%B0ngilt%C9%99r%C9%99" title="İngiltərə">İngiltərə</a> və <a href="/wiki/Hollandiya" class="mw-redirect" title="Hollandiya">Hollandiya</a> gəldi. </p><p>Hindistana yol axtaran Diaş Bartolomeu (1450–1500) ilk dəfə 1487–1488-ci illərdə Afrikanın cənub ucqarlarından keçərək indiyə qədər qapalı hesab olunan Hind okeanına çıxır. Lakin güclü fırtınalar onun gəmilərini əldən elə salır ki, o, həmin burnu "Fırtına burnu" adlandırır. Amma indi biz coğrafiya xəritələrində bu ada rast gəlmirik, ona görə ki, <a href="/wiki/Portuqaliya" title="Portuqaliya">Portuqaliya</a> Kralı II Juan "Fırtına burnu"nu "Ümüd burnu" adlandırmağı əmr edir. Çünki Diaşın kəşfi portuqaliyalılara zəngin Hindistana dəniz yolu ilə gedib çıxmaq ümidini verirdi. </p><p><a href="/wiki/Xristofor_Kolumb" title="Xristofor Kolumb">Xristofor Kolumbun</a> 1492-ci ildə ilk dəfə <a href="/w/index.php?title=Atlantik_okean%C4%B1n%C4%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Atlantik okeanını (səhifə mövcud deyil)">Atlantik okeanını</a> üzüb keçməsi Böyük coğrafi kəşflərin başlanğıcı kimi qəbul olunur (şəkil 10). Amerika sahillərinə yaxınlaşan Kolumbun gəmiləri ilk dəfə olaraq 12 oktyabr 1492-ci ildə sahildə qurunu görürlər və sonrakı gün özlərinin kəşf etdikləri torpağa ayaq basaraq onu Vest-İndiya adlandırırlar. Bu, birinci səyahəti zamanı (1492–1493-cü illər) X.Kolumb Baham, Kuba və Haiti (Espanyola) adalarını kəşf edir. </p><p>Onun ikinci səyahəti (1493–1496-cı il) Kiçik Antil adalarının bir qrupunun, Puerto-Riko və Yamayka adalarının kəşfinə gətirib çıxarır; bundan başqa Kubanın cənub sahillərini tədqiq edir (materikin bir hissəsi kimi başa düşürdü). Üçüncü səyahəti (1498–1500-cü il) zamanı cənubi Amerika materikinin şimal sahillərindəki Orinoko çayının ağzı və Trinidad adası kəşf olunur. </p><p>Kolumb Cənubi Amerika materikinin sahillərində olsa da, onu Köhnə Dünyanın bir adası hesab edirdi və Yeni Dünyanı kəşf etdiyini heç təsəvvürünə belə gətirmirdi. </p><p>Dördüncü səyahəti zamanı (1502–1504-cü ildə) o, Mərkəzi Amerikanın 2 min km. uzunluğundakı sahillərini kəşf edir və Panama bərzəxinə yaxın hissədən qərbə yol axtarır. X.Kolumb daha sonra Honduras Nikaraqua, Kosta-Rika və Panama sahilboyu üzərək cənub-şərqə gedib Daryen körfəzinə çıxır. </p><p>Varlı İspan gəmi sahibləri 1499–1500-cü illərdə <a href="/wiki/Ameriqo_Vespu%C3%A7%C3%A7i" title="Ameriqo Vespuççi">Ameriqo Vespuççinin</a> iştirakı ilə cənubi Amerikaya dörd ekspedisiya təşkil edirlər. Onlar 700–800 mil uzunluğunda sahilləri öyrənirlər və Amazon çayının ağzını kəşf edirlər. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Caminho_maritimo_para_a_India.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Caminho_maritimo_para_a_India.png/350px-Caminho_maritimo_para_a_India.png" decoding="async" width="350" height="249" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Caminho_maritimo_para_a_India.png/525px-Caminho_maritimo_para_a_India.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/21/Caminho_maritimo_para_a_India.png 2x" data-file-width="556" data-file-height="396" /></a><figcaption>Vasko da Qamanın Hindistana səfəri</figcaption></figure> <p>1497-ci ildə kral Manuel Vasko da Qamanın (1469–1524) başçılığı altında Hindistana ekspedisiya göndərir. Afrikanın şərq sahili boyu üzərək Mozambik adalarına gəlir və burada o qızğın ticarət edən ərəb tacirlərini görür. Şimal istiqamətində üzən Vasko da Qama Malinda limanına gəlib çatır. Burada portuqaliyalılar yerli hökmdarların köməyi ilə ən mahir ərəb losmanı və kartoqrafı hesab olunan Əhməd İbn-Məcidi özlərinə bələdçi götürürlər. Vasko da Qama onun köməyi və musson-səmt (may ayı) küləklərindən istifadə edərək 1498-ci ildə Hindistan sahillərinə gəlib çatır. O, yerli tacirlərlə alver edərək, ədviyyat, qızıl və bahalı daş-qaşla öz gəmilərini yükləyir və yenə də musson küləklərindən istifadə edərək geriyə – Afrika sahillərinə və oradan isə 1499-cu ildə Portuqaliyaya qayıdır. Beləliklə, Vasko da Qama Afrika ətrafına cənubdan dolanaraq dəniz yolu ilə Hindistana gəlmiş ilk avropalı hesab olunur. Bu təkcə Portuqaliya tarixində deyil, dünya ticarəti tarixində də önəmli bir hadisə idi. Həmin vaxtdan başlayaraq Süveyş kanalı (1869) açılanadək, Avropa ilə Hindistan və Çin arasında ticarət əvvəlki kimi Aralıq dənizi ilə yox, Atlantik okeanı – Ümid Burnu yanından keçən dəniz yolu ilə aparıldı. Yeni açılan bu dəniz yolu tarixi İpək yolunun da tənəzzülünə səbəb oldu. Sosial-siyasi baxımdan isə Hindistanın talan və işğalının başlanğıcını qoydu. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Magellan%27s_voyage_AZ.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Magellan%27s_voyage_AZ.svg/350px-Magellan%27s_voyage_AZ.svg.png" decoding="async" width="350" height="194" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Magellan%27s_voyage_AZ.svg/525px-Magellan%27s_voyage_AZ.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Magellan%27s_voyage_AZ.svg/700px-Magellan%27s_voyage_AZ.svg.png 2x" data-file-width="2488" data-file-height="1378" /></a><figcaption>Magellanın dünya səyahəti</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Fernan_Magellan" title="Fernan Magellan">Fernan Magellan</a> (1480–1521) 1519-cu ilin 20 sentyabrında beş gəmi ilə İspaniyadan ilk dünya səyahətinə yola düşür. Atlantik okeanını keçdikdən sonra Magellan Cənubi Amerika sahilləri boyu üzərək qərbə gedən boğazı axtarır və nəhayət 520 c.e. indi onun adını daşıyan Magellan boğazını böyük çətinliklə keçərək okean ənginliklərinə çıxır. Dar, qaranlıq boğaz döngələrindən sakit bir okeana çıxan ekspedisiya iştirakçılarında xoş təəssürat yaranır və bu okeanı Sakit okean adlandırırlar. Dünyada ilk dəfə Sakit okeanın ən enli yerindən üzüb keçən Magellanın gəmiləri xoş və acı günləri yaşamaqla dörd aydan sora gəlib indiki Filippin adalarına çıxırlar. Burada Magellan yerli tayfalar arasında gedən vuruşmaya qoşulur və 27 aprel 1521-ci ildə öldürülür. </p><p>Qalan gəmilərdən birisi Xuan Sebastyan Elkanonun başçılığı ilə bütün yol boyu portuqaliyalılardan gizli əvvəlcə Moluk adalarına gəlir, orada xeyli ədviyyat yükləyir, Timor adasından keçib böyük çətinliklərlə Hind okeanının cənub enliklərilə üzərək, Ümid burnundan keçib 1522-ci ilin 8 sentyabrında salamat qalmış cəmi 18 nəfər dənizçi ilə (yola çıxan 265 nəfərdən) gəlib İspaniyaya çatır. </p><p>Hollandiya böyük cəsarətlə Yeni kəşflər təşəbbüsünü öz əlinə keçirdi. 1602-ci ildə təşkil olunmuş "Ost-İndiya Hollandiya şirkəti" bir neçə ildən sonra Zond adalarındakı ən mühüm əraziləri portuqaliyalıların əlindən aldı. Yeni sərvət mənbələrinin axtarışı onları tezliklə Avstraliya sahillərinə gətirib çıxartdı. Hollandiya dənizçisi Villem Yanszon Torresdən bir neçə ay əvvəl Avstraliya sahillərində olmuş ilk avropalı hesab olunur. O, 1606-cı ildə Keyp-York yarımadasının qərb sahillərini öz xəritəsinə köçürmüşdür. Artıq XVII əsrin ilk illərində hollandiyalı dənizçilər Avstraliyanın "Yeni Hollandiya" sahillərini görürdülər, 1615-ci ildən sonra onun qərb, qismən şimal və cənub sahillərinin xəttləri müəyyənləşdirilmişdir.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>17<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Müasir_coğrafi_tədqiqatlar_dövrü"><span id="M.C3.BCasir_co.C4.9Frafi_t.C9.99dqiqatlar_d.C3.B6vr.C3.BC"></span>Müasir coğrafi tədqiqatlar dövrü</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Müasir coğrafi tədqiqatlar dövrü bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=15" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Müasir coğrafi tədqiqatlar dövrü"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>On səkkizinci əsrin ortası və on doqquzuncu əsrin birinci yarısında Avropanın bir sıra ölkələrində sənaye inqilabı baş verir, kapitalizm sürətlə inkişaf edir və onun texniki bazası möhkəmlənir. Bu dövrdə, xüsusilə İngiltərə xeyli güclənir və öz rəqiblərini sıxışdıraraq dünyanın ən böyük müstəmləkəçi dövlətinə çevrilir. </p><p><a href="/wiki/Ceyms_Kuk" title="Ceyms Kuk">Ceyms Kuk</a> (1728–1779) görkəmli ingilis dəniz səyyahı olub, dünya səyyahları arasında adı Kolumb və Magellandan sonra üçüncü çəkilir. Ceyms Kuk ilk dəfə həm Arktika və həm də Antarktidada olmuş, ilk dəfə cənub qütb dairəsini kəsib keçmiş, onun gəmiləri üç dəfə Yer kürəsini dolanmış və altı dəfə ekvatoru kəsmişdir. Kukun apardığı coğrafi kəşflərin siyahısını tutmağın özü çox vaxt tələb edərdi. Böyük ingilis səyyahı Avstraliyanın bütün şərq sahillərini, Yeni Kaledoniyanı, Havay, Cənubi Georgiya, Yeni Zelandiya və s. adaları kəşf edib. Faktiki olaraq Kuk ilk dəfə Okeaniyanı dünyaya tanıdanlardan olmuşdur. </p><p>Onun həyata keçirdiyi ən böyük kəşflər sayəsində Yerin cənub yarımkürəsinin xəritəsi özünün müasir şəklini ala bilmişdir. Kuk böyük elmi nəticələr verən üç dünya səyahəti etmişdir. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Antarctic_expedition_map_(Amundsen_-_Scott)-en.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Antarctic_expedition_map_%28Amundsen_-_Scott%29-en.svg/350px-Antarctic_expedition_map_%28Amundsen_-_Scott%29-en.svg.png" decoding="async" width="350" height="344" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Antarctic_expedition_map_%28Amundsen_-_Scott%29-en.svg/525px-Antarctic_expedition_map_%28Amundsen_-_Scott%29-en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Antarctic_expedition_map_%28Amundsen_-_Scott%29-en.svg/700px-Antarctic_expedition_map_%28Amundsen_-_Scott%29-en.svg.png 2x" data-file-width="1898" data-file-height="1865" /></a><figcaption>Amudsen və Skotun Cənub qütbü marşurutu</figcaption></figure> <p>1819–1821-ci illərdə Rusiya dövləti F. F. Bellinshauzen və M.P.Lazaryevin başçılığı ilə naməlum Cənub materikinin axtarışına ekspedisiya göndərir. Onların gəmiləri bu naməlum materikin ətrafına fırlanır, beş dəfə sahilə xeyli yaxınlaşır və Antarktikanın sularında çoxlu yeni adalar kəşf edir. Ekspedisiyanın Antarktida sahillərinə ilk dəfə yaxınlaşdığı gün-28 yanvar 1820-ci il onun kəşf olunma tarixi kimi qəbul olunur. Sonralar bir sıra digər ekspedisiyalarda iştirak etmiş F.F.Bellinshauzeni sonuncu böyük dəniz səyyahı adlandırmaq olar. Yerin axırıncı materiki artıq kəşf olunmuşdur. </p><p>XIX əsrin sonuna yaxın Yerin qütblərini kəşf etmək uğrunda mübarizə özünün kulminasiya nöqtəsinə çatır. Özü də bu yarışda ön plana elmi maraqlardan daha çox yox, milli və şəxsi nüfuzlar çəkilmişdir. Amerikalı <a href="/wiki/Robert_Piri" title="Robert Piri">Robert Piri</a> (1856–1920) həyatının 23 ilini Şimal qütbünün öyrənilməsinə həsr etmişdir. Bir neçə ciddi cəhətlərdən sonra Robert Piri nəhayət, 1909-cu ildə tarixdə ilk dəfə olaraq Şimal qütbündə olur. </p><p>Cənub qütbünə isə kimin tez çatacağı uğrunda gedən mübarizə faciə ilə nəticələnir. Norveçli <a href="/w/index.php?title=Raul_Amundsen&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Raul Amundsen (səhifə mövcud deyil)">Raul Amundsenin</a> başçılıq etdiyi ekspedisiya itlər qoşulmuş xizəklərlə 1911-ci ilin dekabrında Cənub qütbünə çatır, orada məktub və çadır qoyub geri dönür. At qoşqu heyvanları qoşulmuş xizəklə yola düşən ingilis <a href="/w/index.php?title=Robert_Skot&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Robert Skot (səhifə mövcud deyil)">Robert Skotun</a> (1868–1912) ekspedisiyası bir aydan sonra gəlib cənub qütbünə çatır və burada Norveç bayrağını görür. İngilislər gecikdiklərinə görə mənəvi cəhətdən dərin sarsıntı keçirirlər və geri qayıdarkən yolda həlak olurlar. </p><p>Beləliklə, qütblərin kəşfi uğrunda gedən böyük epopeya başa çatır, lakin həmin dövrdə onların elmi cəhətdən öyrənilməsi hələ aparılmırdı. Yalnız sonralar yeni texniki avadanlıqlarla təchiz olunan ekspedisiyalar Arktika və Antarktikanın əsaslı öyrənilməsinə başlayırlar. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Elmi_ekspedisiyalar_və_coğrafi_nəzəriyyələr"><span id="Elmi_ekspedisiyalar_v.C9.99_co.C4.9Frafi_n.C9.99z.C9.99riyy.C9.99l.C9.99r"></span>Elmi ekspedisiyalar və coğrafi nəzəriyyələr</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Elmi ekspedisiyalar və coğrafi nəzəriyyələr bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=16" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Elmi ekspedisiyalar və coğrafi nəzəriyyələr"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>XIX əsrdə elmin, texnikanın coşğun inkişafı öz təsirini coğrafiyaya da göstərdi. Bu dövrdə yeni coğrafiyanın əsaslarını qoyan – <a href="/wiki/Aleksandr_Humbolt" class="mw-redirect" title="Aleksandr Humbolt">Aleksandr Humbolt</a>, <a href="/wiki/Karl_Ritter" title="Karl Ritter">Karl Ritter</a>, <a href="/w/index.php?title=%C4%B0ohan_T%C3%BCnen&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="İohan Tünen (səhifə mövcud deyil)">İohan Tünen</a>, K.İ.Arsenyev və s. kimi görkəmli alimləri misal göstərmək olar. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Map_Alexander_von_Humboldt_expedition-en.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Map_Alexander_von_Humboldt_expedition-en.svg/350px-Map_Alexander_von_Humboldt_expedition-en.svg.png" decoding="async" width="350" height="234" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Map_Alexander_von_Humboldt_expedition-en.svg/525px-Map_Alexander_von_Humboldt_expedition-en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Map_Alexander_von_Humboldt_expedition-en.svg/700px-Map_Alexander_von_Humboldt_expedition-en.svg.png 2x" data-file-width="2844" data-file-height="1903" /></a><figcaption>Aleksandr Humboltun Latın Amerikasına etdiyi ekspedisiyası</figcaption></figure> <p>XIX əsrin yeni coğrafiyasının böyük tədqiqatçısı, səyyah, təbiətşünas, geoloq müqayisəli fiziki coğrafiyanın, landşaftşünaslığın banisi Aleksandr Humbolt (1769–1859) olmuşdur. O, coğrafiya elminə Cənubi və Şimali Amerika, Mərkəzi Asiya, Ural, Altay ölkəsi və dünyanın başqa rayonlarına səyahət etməklə dərin elmi müşahidələr aparmaqla gəlmişdir. Həyata keçirdiyi iri elmi ekspedisiyalarda çoxlu məlumatlar toplamış, yol qeydləri aparmış və sonra bu məlumatları sintez edərək qiymətli elmi əsərlər yazmışdır. Onun qələmindən 600-dən artıq coğrafiyanın müxtəlif sahələrini əhatə edən qiymətli əsərlər çıxmışdır. Bu əsərlərin çoxu sanballı monoqrafiyalar və elmi kitablardır. Amerikanın təbiətinə aid 30 cildlik, Mərkəzi Asiyaya aid 3 cildlik, Yerin təbiəti və insan problemlərinə aid 4 cildlik əsərlər nəşr etdirmişdir.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>18<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Klassik coğrafiyanın ikinci böyük nümayəndəsi A.Humboltun müasiri Karl Ritter (1779–1859) olmuşdur. Müqayisəli coğrafiyanın tərəfdarı olan Karl Ritter dərin bilikli, geniş dünyagörüşlü alim idi. Almaniyada Berlin universitetinin ilk coğrafiya kafedrasını təşkil etmiş və onun professoru olmuşdur. Onun dərin mənalı, maraqlı mühazirələrini bir çox görkəmli alimlər – isveçrəli A.Qyuye, fransız Elize Reklü, rus Pyotr Semyenov-Tyanşanski və b. dinləmişlər. A.Humboltdan fərqli olaraq, Ritter səyahət etməmişdi. O, kabinet alimi idi. Buna baxmayaraq o, zəngin coğrafi və fəlsəfi ədəbiyyatdan istifadə edərək, çoxlu əsərlər yazmışdır. Bu əsərlər sırasında 19 cildlik "Təbiətə və insan tarixinə aid yerşünaslıq və ya ümumi müqayisəli coğrafiya" adlı əsəri də var. Əsər böyük həcmli olsa da, oradakı mülahizələr Afrikaya və Avropanın bir hissəsinə aid materiallar üzərində qurulmuşdur. Ritterin nəzəri coğrafi görüşləri müqayisəli yerşünaslıq ideyası bu kitabda öz əksini tapmışdır. </p><p>Klassik coğrafiyanın görkəmli nümayəndələrindən biri də alman mülkədarı, ilk sahə modelinin yaradıcısı İohann Tünen (1783–1850) olmuşdur. O, kənd təsərrüfatı istehsalının yerləşdirilməsinin optimal modelinə yaxın ilk sxem tərtib etmiş, "Təcrid olunmuş dövlət" (1826) kitabında bu modelləşdirmə ideyasının izahını vermişdir. O, kənd təsərrüfatının yerləşdirilməsinə təsir edən 3 amili – 1) istehsalın xarakterini, 2) torpaqların münbitliyini və bitkilərin xüsusiyyətlərini, 3) bazar qiymətləri ilə müqayisədə nəqliyyat xərclərini əsas götürmüşdür. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Azərbaycanda_coğrafiyanın_inkişafı"><span id="Az.C9.99rbaycanda_co.C4.9Frafiyan.C4.B1n_inki.C5.9Faf.C4.B1"></span>Azərbaycanda coğrafiyanın inkişafı</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Azərbaycanda coğrafiyanın inkişafı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=17" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Azərbaycanda coğrafiyanın inkişafı"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><div class="noprint"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span> <i>Əsas məqalə&#58; <a href="/w/index.php?title=Az%C9%99rbaycan_co%C4%9Frafiya_tarixi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Azərbaycan coğrafiya tarixi (səhifə mövcud deyil)">Azərbaycan coğrafiya tarixi</a> </i></div>Qədim Azərbaycanın təbiəti, sərvətləri, xalqları, ümumiyyətlə, coğrafiyası haqqında <a href="/wiki/Herodot" title="Herodot">Herodotun</a>, <a href="/wiki/Strabon" title="Strabon">Strabonun</a>, <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Plini" title="Böyük Plini">Plininin</a>, <a href="/wiki/Plutarx" title="Plutarx">Plutarxın</a>, <a href="/wiki/Ptolemey" title="Ptolemey">Ptolemeyin</a> əsərlərində geniş məlumatlar vardır. XIV əsrin axırı – XV əsrin birinci yarısında yaşamış Azərbaycan coğrafiyaçısı və tarixçisi <a href="/wiki/%C6%8Fbd%C3%BCrr%C9%99%C5%9Fid_Bakuvi" title="Əbdürrəşid Bakuvi">Əbdürrəşid Bakuvinin</a> coğrafiyaya dair fikirləri maraq doğurur. O, 1404-cü ildə yazdığı "Abidələrin xülasəsi və qüdrətli hökmdarın möcüzələri" adlı əsərində Bakının neft quyuları haqqında zəngin məlumat verir. Bakuvi Yer kürəsini yeddi iqlimə bölmüş, hər iqlimdə yerləşən ölkələr, şəhərlər, dənizlər, adalar haqqında məlumat vermişdir. Bakuvi Azərbaycanı 4-cü və 5-ci iqlimə daxil edir.</dd></dl> <p><a href="/wiki/Hac%C4%B1_Zeynalabdin_%C5%9Eirvani" title="Hacı Zeynalabdin Şirvani">Hacı Zeynalabdin Şirvani</a> (1780–1837) ömrünün 40 ilini səyahətdə keçirmişdir. Yazdığı "Cənnət bağı səyahətləri" , "Səyahət bağı" əsərlərində Azərbaycan, Mərkəzi Asiya, Yaxın Şərq ölkələrinin coğrafiyası, etnoqrafiyası, görkəmli şəxsləri, abidələri haqqında qiymətli məlumatlar vermişdir. Onun coğrafi adların mənşəyi haqqında çoxlu mülahizələri vardır. <a href="/wiki/Abbasqulu_a%C4%9Fa_Bak%C4%B1xanov" title="Abbasqulu ağa Bakıxanov">Abbasqulu ağa Bakıxanov</a> (1794–1846) coğrafiya sahəsində də xidmətləri vardır. O, səyahət etdiyi ölkələrin geniş coğrafi ölkələrin geniş coğrafi təsvirini vermiş, "Qəribə kəşflər" əsərini Amerika qitəsinin kəşf olunmasına – ümumiyyətlə, Amerikanın coğrafi təsvirinə həsr etmişdir. </p><p><a href="/wiki/%C4%B0smay%C4%B1l_b%C9%99y_Qutqa%C5%9F%C4%B1nl%C4%B1" title="İsmayıl bəy Qutqaşınlı">İsmayıl bəy Qutqaşınlının</a> (1806–1861) <a href="/wiki/M%C9%99kk%C9%99" title="Məkkə">Məkkə</a> səfərini əks etdirən "Səfərnamə" adlı əsəri coğrafiya baxımdan qiymətlidir. Görkəmli maarifçi, təbiətşünas alım <a href="/wiki/H%C9%99s%C9%99n_b%C9%99y_Z%C9%99rdabi" title="Həsən bəy Zərdabi">Həsən bəy Zərdabinin</a> (1842–1907) Azərbaycanda coğrafi fikrin inkişaf etdirilməsində böyük rolu olmuşdur. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Gafur_Rashad_Mirzazadeh_in_Baku.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Gafur_Rashad_Mirzazadeh_in_Baku.jpg/170px-Gafur_Rashad_Mirzazadeh_in_Baku.jpg" decoding="async" width="170" height="277" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Gafur_Rashad_Mirzazadeh_in_Baku.jpg/255px-Gafur_Rashad_Mirzazadeh_in_Baku.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Gafur_Rashad_Mirzazadeh_in_Baku.jpg/340px-Gafur_Rashad_Mirzazadeh_in_Baku.jpg 2x" data-file-width="567" data-file-height="924" /></a><figcaption>İlk coğrafiya dərsliyimizin müəllifi Qafur Rəşad Mirzəzadə</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Qafur_R%C9%99%C5%9Fad_Mirz%C9%99zad%C9%99" title="Qafur Rəşad Mirzəzadə">Qafur Rəşad Mirzəzadə</a> (1884–1943) Azərbaycanın görkəmli coğrafiyaçıdır. O, Azərbaycanda coğrafiya tədrisi metodikasının əsasını qoymuş, Azərbaycanda ilk dəfə Azərbaycan dilində coğrafiya dərsliyi yazmışdır. Onun "Qafqaz coğrafiyası", "Ümumi coğrafiya", "Azərbaycan coğrafiyası", "Coğrafiya terminləri lüğəti", "Ümumi fiziki coğrafiya" adlı əsərləri respublikamızda coğrafiya elminin inkişafı üçün qiymətli töhfələrdir. </p><p><a href="/wiki/M%C9%99h%C9%99mm%C9%99dh%C9%99s%C9%99n_b%C9%99y_V%C9%99liyev-Baharl%C4%B1" title="Məhəmmədhəsən bəy Vəliyev-Baharlı">Məhəmmədhəsən Baharlı</a> (1896–1943) Azərbaycanda coğrafiya elminin inkişafında misilsiz rol oynamışdır. M. Baharlının Azərbaycan coğrafiyasına gətirdiyi ən böyük töhfə "Azərbaycan" kitabıdır. Bu kitab 1921-ci ildə Azərbaycan və rus dillərində çap olunmuşdur. Respublikamızda coğrafiya məktəbi olmadığı üçün kadrlar Rusiyanın müxtəlif şəhərlərində yetişdirilir. Azərbaycan Respublikasında Elmlər Akademiyasının Coğrafiya İnstitutu yarandıqdan sonra respublikamızda coğrafiya elmi sürətlə inkişaf etmişdir.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>19<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Coğrafiyanın_vəzifələri_və_strukturu"><span id="Co.C4.9Frafiyan.C4.B1n_v.C9.99zif.C9.99l.C9.99ri_v.C9.99_strukturu"></span>Coğrafiyanın vəzifələri və strukturu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Coğrafiyanın vəzifələri və strukturu bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=18" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Coğrafiyanın vəzifələri və strukturu"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hazırda coğrafiyanın əsas vəzifəsi coğrafi proqnozlar verməkdir. Coğrafi proqnozlar əvvəlki tədqiqatların nəticələrinə əsaslanaraq gələcəkdə (yaxın zamanda) baş verəcək coğrafi hadisələrin düzgün olaraq göstərilməsidir. Coğrafiya təbii ehtiyatlardan istifadə edilməsi və onların mühafizə yollarını müəyyənləşdirir. </p><p>Müasir coğrafiya elmi üç əsas sahədən ibarətdir: </p><p>1.<a href="/wiki/Fiziki_co%C4%9Frafiya" title="Fiziki coğrafiya">Fiziki coğrafiya</a> (təbiət elimləri). Fiziki coğrafiya özündə bir çox elmləri birləşdirir. </p> <center> <dl><dd><table style="border:1px solid #ddd; text-align:center; margin: auto;" cellspacing="15"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:L%C3%ADnea_de_Wallace.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/L%C3%ADnea_de_Wallace.jpg/96px-L%C3%ADnea_de_Wallace.jpg" decoding="async" width="96" height="64" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/L%C3%ADnea_de_Wallace.jpg/144px-L%C3%ADnea_de_Wallace.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/L%C3%ADnea_de_Wallace.jpg/192px-L%C3%ADnea_de_Wallace.jpg 2x" data-file-width="728" data-file-height="488" /></a></span></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Cyclone_Catarina_from_the_ISS_on_March_26_2004.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Cyclone_Catarina_from_the_ISS_on_March_26_2004.JPG/96px-Cyclone_Catarina_from_the_ISS_on_March_26_2004.JPG" decoding="async" width="96" height="63" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Cyclone_Catarina_from_the_ISS_on_March_26_2004.JPG/144px-Cyclone_Catarina_from_the_ISS_on_March_26_2004.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Cyclone_Catarina_from_the_ISS_on_March_26_2004.JPG/192px-Cyclone_Catarina_from_the_ISS_on_March_26_2004.JPG 2x" data-file-width="3032" data-file-height="2004" /></a></span></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Delicate_Arch_LaSalle.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Delicate_Arch_LaSalle.jpg/96px-Delicate_Arch_LaSalle.jpg" decoding="async" width="96" height="57" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Delicate_Arch_LaSalle.jpg/144px-Delicate_Arch_LaSalle.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Delicate_Arch_LaSalle.jpg/192px-Delicate_Arch_LaSalle.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="1812" /></a></span></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Meander-en.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Meander-en.svg/96px-Meander-en.svg.png" decoding="async" width="96" height="54" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Meander-en.svg/144px-Meander-en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Meander-en.svg/192px-Meander-en.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="280" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Bioco%C4%9Frafiya" title="Biocoğrafiya">Biocoğrafiya</a></td> <td><a href="/wiki/%C4%B0qlim%C5%9F%C3%BCnasl%C4%B1q" class="mw-redirect" title="İqlimşünaslıq">İqlimşünaslıq</a></td> <td><a href="/wiki/Geomorfologiya" title="Geomorfologiya">Geomorfologiya</a></td> <td><a href="/wiki/Hidrologiya" title="Hidrologiya">Hidrologiya</a> </td></tr> <tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Khajuraho-landscape.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Khajuraho-landscape.jpg/96px-Khajuraho-landscape.jpg" decoding="async" width="96" height="73" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Khajuraho-landscape.jpg/144px-Khajuraho-landscape.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Khajuraho-landscape.jpg/192px-Khajuraho-landscape.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="379" /></a></span></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:World11.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/World11.jpg/96px-World11.jpg" decoding="async" width="96" height="48" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/World11.jpg/144px-World11.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/World11.jpg/192px-World11.jpg 2x" data-file-width="298" data-file-height="149" /></a></span></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Soil_profile.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Soil_profile.jpg/96px-Soil_profile.jpg" decoding="async" width="96" height="117" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Soil_profile.jpg/144px-Soil_profile.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Soil_profile.jpg/192px-Soil_profile.jpg 2x" data-file-width="236" data-file-height="288" /></a></span></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Pangea_animation_03.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Pangea_animation_03.gif/96px-Pangea_animation_03.gif" decoding="async" width="96" height="77" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Pangea_animation_03.gif/144px-Pangea_animation_03.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Pangea_animation_03.gif/192px-Pangea_animation_03.gif 2x" data-file-width="200" data-file-height="160" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Land%C5%9Faf%C5%9F%C3%BCnasl%C4%B1q&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Landşafşünaslıq (səhifə mövcud deyil)">Landşafşünaslıq</a></td> <td><a href="/wiki/Okeanologiya" title="Okeanologiya">Okeanologiya</a></td> <td><a href="/wiki/Torpaq%C5%9F%C3%BCnasl%C4%B1q" title="Torpaqşünaslıq">Torpaqşünaslıq</a></td> <td><a href="/wiki/Paleoco%C4%9Frafiya" title="Paleocoğrafiya">Paleocoğrafiya</a> </td></tr> </tbody></table></dd></dl> </center> <p>2.<a href="/w/index.php?title=%C4%B0qtisadi_v%C9%99_sosial_co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="İqtisadi və sosial coğrafiya (səhifə mövcud deyil)">İqtisadi və sosial coğrafiya</a> (ictimai elmlər). Əhalini, sənayeni, kənd təsərrüfatını, nəqliyyatı, müxtəlif xidmət sahələrini və s.tədqiq edən elmlərə ayrılır. </p> <center> <dl><dd><table style="border:1px solid #ddd; text-align:center; margin: auto;" cellspacing="15"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:British_Empire_1897.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/British_Empire_1897.jpg/96px-British_Empire_1897.jpg" decoding="async" width="96" height="73" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/British_Empire_1897.jpg/144px-British_Empire_1897.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/British_Empire_1897.jpg/192px-British_Empire_1897.jpg 2x" data-file-width="1116" data-file-height="849" /></a></span></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:US-hoosier-family.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/US-hoosier-family.jpg/96px-US-hoosier-family.jpg" decoding="async" width="96" height="72" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/US-hoosier-family.jpg/144px-US-hoosier-family.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/US-hoosier-family.jpg/192px-US-hoosier-family.jpg 2x" data-file-width="2011" data-file-height="1509" /></a></span></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Christaller_model_1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Christaller_model_1.jpg/96px-Christaller_model_1.jpg" decoding="async" width="96" height="92" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Christaller_model_1.jpg/144px-Christaller_model_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Christaller_model_1.jpg/192px-Christaller_model_1.jpg 2x" data-file-width="300" data-file-height="288" /></a></span></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:UN_General_Assembly.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/UN_General_Assembly.jpg/96px-UN_General_Assembly.jpg" decoding="async" width="96" height="71" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/UN_General_Assembly.jpg/144px-UN_General_Assembly.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/UN_General_Assembly.jpg/192px-UN_General_Assembly.jpg 2x" data-file-width="785" data-file-height="580" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Tarixi_co%C4%9Frafiya" title="Tarixi coğrafiya">Tarixi coğrafiya</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=Sosial_co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sosial coğrafiya (səhifə mövcud deyil)">Sosial coğrafiya</a></td> <td><a href="/wiki/%C4%B0qtisadi_co%C4%9Frafiya" title="İqtisadi coğrafiya">İqtisadi coğrafiya</a></td> <td><a href="/wiki/Siyasi_co%C4%9Frafiya" title="Siyasi coğrafiya">Siyasi coğrafiya</a> </td></tr> <tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Pyramide_Comores.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Pyramide_Comores.PNG/96px-Pyramide_Comores.PNG" decoding="async" width="96" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Pyramide_Comores.PNG/144px-Pyramide_Comores.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Pyramide_Comores.PNG/192px-Pyramide_Comores.PNG 2x" data-file-width="902" data-file-height="625" /></a></span></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:RERParisVision2025.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/RERParisVision2025.png/96px-RERParisVision2025.png" decoding="async" width="96" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/RERParisVision2025.png/144px-RERParisVision2025.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/RERParisVision2025.png/192px-RERParisVision2025.png 2x" data-file-width="1583" data-file-height="1097" /></a></span></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Pula_Augustus_Tempel.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Pula_Augustus_Tempel.JPG/96px-Pula_Augustus_Tempel.JPG" decoding="async" width="96" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Pula_Augustus_Tempel.JPG/144px-Pula_Augustus_Tempel.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Pula_Augustus_Tempel.JPG/192px-Pula_Augustus_Tempel.JPG 2x" data-file-width="1704" data-file-height="2272" /></a></span></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:New-York-Jan2005.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/New-York-Jan2005.jpg/96px-New-York-Jan2005.jpg" decoding="async" width="96" height="72" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/New-York-Jan2005.jpg/144px-New-York-Jan2005.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/New-York-Jan2005.jpg/192px-New-York-Jan2005.jpg 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1125" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%C6%8Fhali_co%C4%9Frafiyas%C4%B1" title="Əhali coğrafiyası">Əhali coğrafiyası</a></td> <td><a href="/wiki/N%C9%99qliyyat_co%C4%9Frafiyas%C4%B1" title="Nəqliyyat coğrafiyası">Nəqliyyat coğrafiyası</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=Turizim_co%C4%9Frafiyas%C4%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Turizim coğrafiyası (səhifə mövcud deyil)">Turizim coğrafiyası</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%C5%9E%C9%99h%C9%99r_co%C4%9Frafiyas%C4%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Şəhər coğrafiyası (səhifə mövcud deyil)">Şəhər coğrafiyası</a> </td></tr> </tbody></table></dd></dl> </center> <p>3.<a href="/wiki/Kartoqrafiya" title="Kartoqrafiya">Kartoqrafiya</a> (texniki elmlər)-Çox vaxt Xəritəşünaslıq adlanan bu sahə aşağıda ki, elmlərlə sıx əlaqəlidir. </p> <center> <dl><dd><table style="border:1px solid #ddd; text-align:center; margin: auto;" cellspacing="15"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Meridian_convergence_and_spehrical_excess.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Meridian_convergence_and_spehrical_excess.png/96px-Meridian_convergence_and_spehrical_excess.png" decoding="async" width="96" height="93" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Meridian_convergence_and_spehrical_excess.png/144px-Meridian_convergence_and_spehrical_excess.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Meridian_convergence_and_spehrical_excess.png/192px-Meridian_convergence_and_spehrical_excess.png 2x" data-file-width="615" data-file-height="598" /></a></span></td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Topographic_map_example.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Topographic_map_example.png/96px-Topographic_map_example.png" decoding="async" width="96" height="96" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Topographic_map_example.png/144px-Topographic_map_example.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Topographic_map_example.png/192px-Topographic_map_example.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Geodeziya" title="Geodeziya">Geodeziya</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=Topqrafiya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Topqrafiya (səhifə mövcud deyil)">Topqrafiya</a> </td></tr> </tbody></table></dd></dl> </center> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Coğrafiyanın_tədqiqat_metodları"><span id="Co.C4.9Frafiyan.C4.B1n_t.C9.99dqiqat_metodlar.C4.B1"></span>Coğrafiyanın tədqiqat metodları</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Coğrafiyanın tədqiqat metodları bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=19" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Coğrafiyanın tədqiqat metodları"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Coğrafiyanın tədqiqat sahəsi, coğrafi mühitdə baş verən ümumi qanunauyğunları, tərkibini, onun inkişaf dinamikasını və ərazi üzrə differensiasiyasını öyrənməkdən ibarətdir. Coğrafiyanın tədqiqat metodları bunlardır: </p> <ol><li>Sistemli təhlil.</li> <li>Statistik.</li> <li>Kartoqrafik.</li> <li>Sistemli yanaşma.</li> <li>Riyazı.</li> <li>Sorğu aparılması.</li> <li>Tarixi materiallardan istifadə.</li> <li>Balans.</li> <li>Modelləşdirmə.</li> <li>Qruplaşdırma.</li> <li>Müqayisəli təhlil.</li> <li>Çöl tədqiqatları.</li></ol> <p>Göstərilən metodlarla yanaşı, bütün fiziki – coğrafi tədqiqatlar üç mərhələdə aparılır: </p> <ul><li>Hazırlıq.</li> <li>Çöl.</li> <li>Kameral.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Coğrafiyanın_başqa_elmlərlə_əlaqəsi"><span id="Co.C4.9Frafiyan.C4.B1n_ba.C5.9Fqa_elml.C9.99rl.C9.99_.C9.99laq.C9.99si"></span>Coğrafiyanın başqa elmlərlə əlaqəsi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Coğrafiyanın başqa elmlərlə əlaqəsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=20" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Coğrafiyanın başqa elmlərlə əlaqəsi"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Co%C4%9Frafiya.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/az/thumb/8/88/Co%C4%9Frafiya.png/350px-Co%C4%9Frafiya.png" decoding="async" width="350" height="270" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/az/thumb/8/88/Co%C4%9Frafiya.png/525px-Co%C4%9Frafiya.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/az/thumb/8/88/Co%C4%9Frafiya.png/700px-Co%C4%9Frafiya.png 2x" data-file-width="1332" data-file-height="1028" /></a><figcaption>Coğrafiya elimlər sisteminin onunla əlaqədar elmlər arasında yeri.</figcaption></figure> <p>Coğrafiya ilə yanaşı bir çox elimlər Yer kürəsini öyrənir. Buraya <a href="/wiki/Geologiya" title="Geologiya">geologiya</a>, <a href="/wiki/Geofizika" title="Geofizika">geofizika</a>, <a href="/wiki/Geokimya" title="Geokimya">geokimya</a>, <a href="/wiki/Biologiya" title="Biologiya">biologiya</a> və s.daxildir. Bundan başqa coğrafiyanın yuxarıda göstərilən sahələri ayrı-ayrılıqda bir çox elmlərlə sıx əlaqəlidir. Coğrafiyaya ən yaxın elm sahəsi geologiyadır. Fiziki coğrafiyanın <a href="/wiki/Fizika" title="Fizika">fizika</a>, <a href="/wiki/Kimya" title="Kimya">kimya</a>, <a href="/wiki/Astronomiya" title="Astronomiya">astronomiya</a> və <a href="/wiki/Riyaziyyat" title="Riyaziyyat">riyaziyyatla</a> müxtəlif mövzularda bağlılığı var. Coğrafiyanın ekologiya və biologiya ilə ortaq sahələri var. Məsələn bitkilərin və heyvanların yayılmasını öyrənən elm sahəsi var: <a href="/wiki/Bioco%C4%9Frafiya" title="Biocoğrafiya">Biocoğrafiya</a>. Buraya <a href="/w/index.php?title=Zooco%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zoocoğrafiya (səhifə mövcud deyil)">zoocoğrafiya</a> və <a href="/wiki/Bitki_co%C4%9Frafiyas%C4%B1" title="Bitki coğrafiyası">bitki coğrafiyası</a> sahələri daxildir. Ekologiya elmi zatən hər bir sahədə coğrafiya ilə sıx bağlantıya malikdir. </p><p>İqtisadi və sosial coğrafiya ilk növbədə iqtisadiyyat və sosiologiya elmləri ilə əlaqəlidir. Bundan başqa ictimai elmlərdən <a href="/wiki/Tarix" title="Tarix">tarix</a>,<a href="/wiki/Toponimika" title="Toponimika">toponimika</a>, <a href="/wiki/Politologiya" title="Politologiya">politologiya</a> (<a href="/w/index.php?title=Siyas%C4%B1_elm&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Siyası elm (səhifə mövcud deyil)">siyası elm</a>), <a href="/wiki/Etnologiya" title="Etnologiya">etnologiya</a> iqtisadi və sosial coğrafiya ilə əlaqəlidir.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>23<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Zaman keçdikcə coğrafiya elminin sferasından bir-çox müstəqil elmlər meydana gəldi: </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Giokrilogiya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Giokrilogiya (səhifə mövcud deyil)">giokrilogiya</a> (daimi donuşluğu öyrənən elm)</li> <li><a href="/wiki/Qlyasiologiya" title="Qlyasiologiya">qlyasiologiya</a> (buzlaqlar haqqında elm)</li> <li><a href="/wiki/Limnologiya" title="Limnologiya">limnologiya</a> (gölləri öyrənən elm)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%96lk%C9%99%C5%9F%C3%BCnasl%C4%B1q&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ölkəşünaslıq (səhifə mövcud deyil)">ölkəşünaslıq</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Democo%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Democoğrafiya (səhifə mövcud deyil)">democoğrafiya</a></li> <li><a href="/wiki/Tibbi_co%C4%9Frafiya" title="Tibbi coğrafiya">tibbi coğrafiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%C9%99rbi_co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hərbi coğrafiya (səhifə mövcud deyil)">hərbi coğrafiya</a> və s.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İstinadlar"><span id=".C4.B0stinadlar"></span>İstinadlar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="İstinadlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=21" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İstinadlar"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6982878">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Məmmədov Q.Ş. Xəlilov M.Y. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ecostyle.az/sened/I.pdf">Ekoloqların məlumat kitabı</a><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">&#91;<i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Link_rot" class="extiw" title="en:Wikipedia:Link rot"><span title="&#160; January 2021 tarixində işarələnmiş ölü keçid">ölü keçid</span></a></i>&#93;</span></sup>. "Elm" nəşriyyatı. Bakı: 2003. 516 s.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Л.П.Шубаjев. Yмуми Jершyнаслыг. Бакы. 1986. с.7.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130618031532/http://lah.ru/konspekt/gipoteza/242nbogi.htm">"Arxivlənmiş surət"</a>. <small>2013-06-18 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://lah.ru/konspekt/gipoteza/242nbogi.htm">orijinalından</a> arxivləşdirilib</small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2014-03-31</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Arxivl%C9%99nmi%C5%9F+sur%C9%99t&amp;rft_id=http%3A%2F%2Flah.ru%2Fkonspekt%2Fgipoteza%2F242nbogi.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ACo%C4%9Frafiya" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>)</span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4913744">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Coğrafiya ensiklopediyası. I kitab. Bakı: 2012, s.7.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.kitabxana.net/files/books/file/1280412030.pdf">http://www.kitabxana.net/files/books/file/1280412030.pdf</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220319231830/https://kitabxana.net/files/books/file/1280412030.pdf">Arxivləşdirilib</a> 2022-03-19 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">И.Ш.Шифман. Финикийские мореходы. Наука, 1965, c.43–49</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.e-reading.ws/bookreader.php/1019607/Shifman_-_Finikiyskie_morehody.html">http://www.e-reading.ws/bookreader.php/1019607/Shifman_-_Finikiyskie_morehody.html</a><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">&#91;<i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Link_rot" class="extiw" title="en:Wikipedia:Link rot"><span title="&#160; December 2021 tarixində işarələnmiş ölü keçid">ölü keçid</span></a></i>&#93;</span></sup></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://big-archive.ru/geography/basis_of_common_geography/3.php">"Arxivlənmiş surət"</a>. <small>2021-09-19 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210919021800/https://big-archive.ru/geography/basis_of_common_geography/3.php">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2014-04-03</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Arxivl%C9%99nmi%C5%9F+sur%C9%99t&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fbig-archive.ru%2Fgeography%2Fbasis_of_common_geography%2F3.php&amp;rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ACo%C4%9Frafiya" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kitabxana.net/files/books/file/1280412030.pdf">"Arxivlənmiş surət"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <small>2022-03-19 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220319231830/https://kitabxana.net/files/books/file/1280412030.pdf">arxivləşdirilib</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2014-04-03</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Arxivl%C9%99nmi%C5%9F+sur%C9%99t&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.kitabxana.net%2Ffiles%2Fbooks%2Ffile%2F1280412030.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ACo%C4%9Frafiya" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Kompas" title="Kompas">Kompas</a></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Coğrafiya ensiklopediyası.I kitab.Bakı 2012.s.15</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://simposium.ru/ru/node/9904">"Arxivlənmiş surət"</a>. <small>2022-03-26 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220326045442/http://simposium.ru/ru/node/9904">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2014-04-05</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Arxivl%C9%99nmi%C5%9F+sur%C9%99t&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fsimposium.ru%2Fru%2Fnode%2F9904&amp;rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ACo%C4%9Frafiya" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Coğrafiya ensiklopediyası.I kitab.Bakı 2012.s.15.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161206055140/http://florish.ru/dokazatelstvo">"Arxivlənmiş surət"</a>. <small>2016-12-06 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://florish.ru/dokazatelstvo">orijinalından</a> arxivləşdirilib</small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2014-04-07</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Arxivl%C9%99nmi%C5%9F+sur%C9%99t&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fflorish.ru%2Fdokazatelstvo&amp;rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ACo%C4%9Frafiya" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Coğrafiya ensiklopediyası. I kitab. Bakı: 2012, s.18.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.physchem.chimfak.rsu.ru/Source/History/Persones/Ptolemaios.html">"Arxivlənmiş surət"</a>. <small>2020-08-08 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200808224732/http://www.physchem.chimfak.rsu.ru/Source/History/Persones/Ptolemaios.html">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2014-04-09</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Arxivl%C9%99nmi%C5%9F+sur%C9%99t&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.physchem.chimfak.rsu.ru%2FSource%2FHistory%2FPersones%2FPtolemaios.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ACo%C4%9Frafiya" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">В.Ж.Габриэль."<b>Всеобщая история географических открытий</b>".Москва.2007.c.102.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161120183146/http://www.physchem.chimfak.rsu.ru/Source/History/Persones/Humboldt.html">"Arxivlənmiş surət"</a>. <small>2016-11-20 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.physchem.chimfak.rsu.ru/Source/History/Persones/Humboldt.html">orijinalından</a> arxivləşdirilib</small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2014-04-13</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Arxivl%C9%99nmi%C5%9F+sur%C9%99t&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.physchem.chimfak.rsu.ru%2FSource%2FHistory%2FPersones%2FHumboldt.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ACo%C4%9Frafiya" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150505004246/http://bakspk.com/FenBK/Tebiet-Elmleri/vusale-sadiqova/azerbayca-cografiyasi.doc">"Arxivlənmiş surət"</a>. <small>2015-05-05 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bakspk.com/FenBK/Tebiet-Elmleri/vusale-sadiqova/azerbayca-cografiyasi.doc">orijinalından</a> arxivləşdirilib</small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2014-04-23</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Arxivl%C9%99nmi%C5%9F+sur%C9%99t&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fbakspk.com%2FFenBK%2FTebiet-Elmleri%2Fvusale-sadiqova%2Fazerbayca-cografiyasi.doc&amp;rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ACo%C4%9Frafiya" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><b>Coğrafiya</b>Abituriyentlər üçün dərs vəsaiti.E.Əliyev,N.Cəbrayılov.Bakı.2007.s.5.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_geo/6172/%D0%B3%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F">"Arxivlənmiş surət"</a>. <small>2022-02-08 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220208130932/http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_geo/6172/%D0%B3%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2014-04-25</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Arxivl%C9%99nmi%C5%9F+sur%C9%99t&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fdic.academic.ru%2Fdic.nsf%2Fenc_geo%2F6172%2F%25D0%25B3%25D0%25B5%25D0%25BE%25D0%25B3%25D1%2580%25D0%25B0%25D1%2584%25D0%25B8%25D1%258F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ACo%C4%9Frafiya" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://wiki.vspu.ru/workroom/iteach2007/ichanskijsv_saparovag/pag51">"Arxivlənmiş surət"</a>. <small>2022-03-26 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220326045444/http://wiki.vspu.ru/workroom/iteach2007/ichanskijsv_saparovag/pag51">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2014-04-25</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Arxivl%C9%99nmi%C5%9F+sur%C9%99t&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwiki.vspu.ru%2Fworkroom%2Fiteach2007%2Fichanskijsv_saparovag%2Fpag51&amp;rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ACo%C4%9Frafiya" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldofscience.ru/geografija-mira/6962-svyaz-ekonomicheskoj-i-sotsialnoj-geografii-mira-s-drugimi-naukami.html">"Arxivlənmiş surət"</a>. <small>2022-03-26 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220326045445/http://worldofscience.ru/geografija-mira/6962-svyaz-ekonomicheskoj-i-sotsialnoj-geografii-mira-s-drugimi-naukami.html">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2014-04-25</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Arxivl%C9%99nmi%C5%9F+sur%C9%99t&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fworldofscience.ru%2Fgeografija-mira%2F6962-svyaz-ekonomicheskoj-i-sotsialnoj-geografii-mira-s-drugimi-naukami.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ACo%C4%9Frafiya" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>); </span><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#redundant_parameters">#redundant_parameters</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Həmçinin_bax"><span id="H.C9.99m.C3.A7inin_bax"></span>Həmçinin bax</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=22" title="Həmçinin bax bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=22" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Həmçinin bax"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Fiziki_co%C4%9Frafiya" title="Fiziki coğrafiya">Fiziki coğrafiya</a></li> <li><a href="/wiki/Geologiya" title="Geologiya">Geologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Yer%C5%9F%C3%BCnasl%C4%B1q" title="Yerşünaslıq">Yerşünaslıq</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7666803">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6900090">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><a href="/wiki/Vikianbar" title="Vikianbar">Vikianbarda</a> <span data-wikidata-property-id="P373" class="no-wikidata"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Geography" class="extiw" title="commons:Category:Geography"><i><b>Coğrafiya</b></i></a></span> ilə əlaqəli mediafayllar var.</div></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xarici_keçidlər"><span id="Xarici_ke.C3.A7idl.C9.99r"></span>Xarici keçidlər</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit&amp;section=23" title="Xarici keçidlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;section=23" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xarici keçidlər"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i>Piriyev V.</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ebooks.preslib.az/pdfbooks/azbooks/piriyev.pdf"><b>Azərbaycanın tarixi-siyasi coğrafiyası.</b></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121022031952/http://ebooks.preslib.az/pdfbooks/azbooks/piriyev.pdf">Arxivləşdirilib</a> 2012-10-22 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Bakı: "Müəllim" nəşriyyatı, 2006.</li> <li><i>Əliyev M. C., Həsənli F. A.</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.anl.az/el/alf7/em_ckt&amp;s.pdf"><b>Coğrafi kəşflərinin tarixi və səyyahlar</b> (pedaqoji universitetlər üçün dərs vəsaiti)</a>. Bakı, 2009.</li> <li><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.google.com/earth/">http://www.google.com/earth/</a></li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-label="Naviqasiya şablonu" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand" style="white-space:nowrap;font-size:xx-small">&#160;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Xarici_ke%C3%A7idl%C9%99r" title="Bu şablona bax"><img alt="Bu şablona bax" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/14px-Searchtool.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/21px-Searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/28px-Searchtool.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span>&#160;</span></div>&#160;&#160;Lüğətlər və ensiklopediyalar</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.enciclopedia.cat/enciclopèdies/gran-enciclopèdia-catalana/EC-GEC-0111782.xml">Böyük katalan</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/geografi">Böyük norveç</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://eleven.co.il/article/11117">Qısa yəhudi</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/géographie/55111">Laruss ensiklopediyası</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Geography" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Geography">Britannica (11-ci)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/geography">Britannica (onlayn)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/geografie-20">Brockhaus</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.treccani.it/enciclopedia/geografia">Treccani</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/geographie/">Universalis</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://esu.com.ua/search_articles.php?id=29107">Müasir Ukrayna</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/f/F008266.php">İsveçrə tarixi</a></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r5571132">.mw-parser-output .ts-navbox-plaintitle{font-size:100%!important;margin:0 6em!important}</style></div><table class="nowraplinks authoritycontrol collapsible collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Normativ_yoxlama" class="ts-navbox-plaintitle" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/Normativ_yoxlama" title="Normativ yoxlama">Normativ yoxlama</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>:&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4020216-1">4020216-1</a> · <a href="/wiki/LCCN" title="LCCN">LCCN</a>:&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/sh00005919">sh00005919</a> · <a href="/wiki/Latviya_Milli_Kitabxanas%C4%B1" title="Latviya Milli Kitabxanası">LNB</a>:&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/processed/LNB%7CLNC10-000054437">000054437</a> · <a href="/wiki/Microsoft_Academic" title="Microsoft Academic">Microsoft</a>:&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.microsoft.com/#/detail/205649164">205649164</a> · <span title="Yaponiya milli parlament kitabxanası" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NDL</span>:&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00573070">00573070</a> · <a href="/wiki/%C3%87ex_Respublikas%C4%B1_Milli_Kitabxanas%C4%B1" title="Çex Respublikası Milli Kitabxanası">NKC</a>:&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph114618">ph114618</a>,&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph116771">ph116771</a> · <span title="SUDOC" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">SUDOC</span>:&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/027534499">027534499</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Coğrafiyanın_bölmələri" style="text-align:left;;padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Co%C4%9Frafiyan%C4%B1n_b%C3%B6lm%C9%99l%C9%99ri" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="Coğrafiyanın_bölmələri" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/Kateqoriya:Co%C4%9Frafiyan%C4%B1n_b%C3%B6lm%C9%99l%C9%99ri" title="Kateqoriya:Coğrafiyanın bölmələri">Coğrafiyanın bölmələri</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/wiki/Fiziki_co%C4%9Frafiya" title="Fiziki coğrafiya">Fiziki coğrafiya</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Yer%C5%9F%C3%BCnasl%C4%B1q" title="Yerşünaslıq">Yerşünaslıq</a> • <a href="/wiki/Paleoco%C4%9Frafiya" title="Paleocoğrafiya">Paleocoğrafiya</a> • <a href="/wiki/Geomorfologiya" title="Geomorfologiya">Geomorfologiya</a> • <a href="/wiki/%C4%B0qlim%C5%9F%C3%BCnasl%C4%B1q" class="mw-redirect" title="İqlimşünaslıq">İqlimşünaslıq</a> • <a href="/wiki/Hidrologiya" title="Hidrologiya">Hidrologiya</a> • <a href="/wiki/Okeanologiya" title="Okeanologiya">Okeanologiya</a> • <a href="/wiki/Torpaq_co%C4%9Frafiyas%C4%B1" title="Torpaq coğrafiyası">Torpaq coğrafiyası</a> • <a href="/wiki/Bioco%C4%9Frafiya" title="Biocoğrafiya">Biocoğrafiya</a> • <a href="/wiki/Land%C5%9Faft%C5%9F%C3%BCnasl%C4%B1q" title="Landşaftşünaslıq">Landşaftşünaslıq</a> • <a href="/wiki/Ekologiya" title="Ekologiya">Ekologiya</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/w/index.php?title=%C4%B0qtisadi_v%C9%99_sosial_co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="İqtisadi və sosial coğrafiya (səhifə mövcud deyil)">İqtisadi və sosial coğrafiya</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%C3%9Cmumi_iqtisadi_co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ümumi iqtisadi coğrafiya (səhifə mövcud deyil)">Ümumi iqtisadi coğrafiya</a> • <a href="/wiki/S%C9%99naye_co%C4%9Frafiyas%C4%B1" title="Sənaye coğrafiyası">Sənaye coğrafiyası</a> • <a href="/wiki/K%C9%99nd_t%C9%99s%C9%99rr%C3%BCfat%C4%B1_co%C4%9Frafiyas%C4%B1" title="Kənd təsərrüfatı coğrafiyası">Kənd təsərrüfatı coğrafiyası</a> • <a href="/wiki/%C6%8Fhali_co%C4%9Frafiyas%C4%B1" title="Əhali coğrafiyası">Əhali coğrafiyası</a> • <a href="/wiki/N%C9%99qliyyat_co%C4%9Frafiyas%C4%B1" title="Nəqliyyat coğrafiyası">Nəqliyyat coğrafiyası</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/wiki/Kartoqrafiya" title="Kartoqrafiya">Kartoqrafiya</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Geodeziya" title="Geodeziya">Geodeziya</a> • <a href="/wiki/Topoqrafiya" title="Topoqrafiya">Topoqrafiya</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Elmlər" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#ccf"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Elml%C9%99r" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="Elmlər" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/Elml%C9%99r" class="mw-redirect" title="Elmlər">Elmlər</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Kateqoriya:Elm" title="Kateqoriya:Elm">Elmi istiqamətlər</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/Elm" title="Elm">Elm haqqında</a></div></td></tr><tr><td class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Humanitar_elml%C9%99r" title="Humanitar elmlər">Humanitar</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/%C4%B0ctimai_elml%C9%99r" title="İctimai elmlər">İctimai</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/T%C9%99bi%C9%99t_elml%C9%99ri" title="Təbiət elmləri">Təbiət</a> &#160;&#8226; <a href="/w/index.php?title=Texniki_elml%C9%99r&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Texniki elmlər (səhifə mövcud deyil)">Texniki</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/T%C9%99tbiqi_elml%C9%99r" title="Tətbiqi elmlər">Tətbiqi</a></div></td></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Riyaziyyat" title="Riyaziyyat">Riyaziyyat</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/Fizika" title="Fizika">Fizika</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/Kimya" title="Kimya">Kimya</a> &#160;&#8226; <a class="mw-selflink selflink">Coğrafiya</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/Astronomiya" title="Astronomiya">Astronomiya</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/Geologiya" title="Geologiya">Geologiya</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/Biologiya" title="Biologiya">Biologiya</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/Tarix" title="Tarix">Tarix</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/Dil%C3%A7ilik" title="Dilçilik">Dilçilik</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/Filologiya" title="Filologiya">Filologiya</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/F%C9%99ls%C9%99f%C9%99" title="Fəlsəfə">Fəlsəfə</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/Psixologiya" title="Psixologiya">Psixologiya</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/Sosiologiya" title="Sosiologiya">Sosiologiya</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/Antropologiya" title="Antropologiya">Antropologiya</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/%C4%B0qtisadiyyat" title="İqtisadiyyat">İqtisadiyyat</a> &#160;&#8226; <a href="/wiki/%C4%B0nformatika" title="İnformatika">İnformatika</a></div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐5dc468848‐gcdjm Cached time: 20241123004735 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.355 seconds Real time usage: 0.524 seconds Preprocessor visited node count: 1489/1000000 Post‐expand include size: 45704/2097152 bytes Template argument size: 1039/2097152 bytes Highest expansion depth: 16/100 Expensive parser function count: 3/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 44565/5000000 bytes Lua time usage: 0.178/10.000 seconds Lua memory usage: 6920349/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 371.118 1 -total 43.14% 160.086 1 Şablon:İstinad_siyahısı 29.67% 110.096 1 Şablon:Xarici_istinadlar 21.84% 81.036 11 Şablon:Cite_web 13.22% 49.054 1 Şablon:Vikianbar_kateqoriyası 12.49% 46.337 1 Şablon:Törəmə_layihələr 11.99% 44.496 2 Şablon:Dead_link 11.76% 43.642 1 Şablon:Side_box 7.78% 28.881 2 Şablon:Fix 7.50% 27.845 1 Şablon:Wikidata --> <!-- Saved in parser cache with key azwiki:pcache:idhash:616-0!canonical and timestamp 20241123004735 and revision id 7741471. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Mənbə — "<a dir="ltr" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Coğrafiya&amp;oldid=7741471">https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Coğrafiya&amp;oldid=7741471</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:Kateqoriyalar" title="Xüsusi:Kateqoriyalar">Kateqoriyalar</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Co%C4%9Frafiya" title="Kateqoriya:Coğrafiya">Coğrafiya</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:%C6%8Fsas_m%C3%B6vzular%C4%B1n_t%C9%99snifat%C4%B1" title="Kateqoriya:Əsas mövzuların təsnifatı">Əsas mövzuların təsnifatı</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Naviqasiya menyusu</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Şəxsi alətlər</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item"><span title="Redaktə edərkən istifadə etdiyiniz IP ünvanı üçün istifadəçi səhifəsi">Daxil olmamısınız</span></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:M%C3%BCzakir%C9%99S%C9%99hif%C9%99m" title="Bu IP ünvanından edilmiş müzakirələr [n]" accesskey="n"><span>Müzakirə</span></a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C3%B6hf%C9%99l%C9%99rim" title="Bu IP ünvanından edilən redaktələrin siyahısı [y]" accesskey="y"><span>Töhfələr</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:HesabYarat&amp;returnto=Co%C4%9Frafiya" title="Hesab yaratmaq və daxil olmaq üçün təşviq olunursunuz; Ancaq məcburi deyil"><span>Hesab yarat</span></a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DaxilOl&amp;returnto=Co%C4%9Frafiya" title="Daxil olmanız tövsiyə olunur, amma bu məcburi tələb deyil. [o]" accesskey="o"><span>Daxil ol</span></a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Ad fəzaları</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Co%C4%9Frafiya" title="Məqalənin məzmununu göstər [c]" accesskey="c"><span>Məqalə</span></a></li><li id="ca-talk" class="new mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%C3%BCzakir%C9%99:Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Məqalə haqqında müzakirə (səhifə mövcud deyil) [t]" accesskey="t"><span>Müzakirə</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">azərbaycanca</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Görünüş</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Co%C4%9Frafiya"><span>Oxu</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;veaction=edit" title="Bu səhifəni redaktə et [v]" accesskey="v"><span>Redaktə</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=edit" title="Səhifənin cari kodunu redaktə et [e]" accesskey="e"><span>Mənbəni redaktə et</span></a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=history" title="Bu səhifənin keçmiş nüsxələri. [h]" accesskey="h"><span>Tarixçəyə bax</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="Daha çox seçim" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Daha çox</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >Axtar</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="Vikipediyada axtar" aria-label="Vikipediyada axtar" autocapitalize="sentences" title="Vikipediya saytında axtar [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="Xüsusi:Axtar"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="Bu mətnin olduğu səhifələri axtar" value="Axtar"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="Əgər varsa, eyni adı daşıyan səhifəyə keç" value="Get"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifə"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Naviqasiya</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifəni ziyarət edin [z]" accesskey="z"><span>Ana səhifə</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:K%C9%99nd_meydan%C4%B1" title="Layihə haqqında, nələr edəbilərsiniz, axtardıqlarınızı harda tapmaq olar"><span>Kənd meydanı</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:%C4%B0cma_portal%C4%B1" title="Gündəlik xəbərlər ilə əlaqəli məlumatlar"><span>İcma portalı</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r" title="Vikidəki son dəyişikliklər siyahısı [r]" accesskey="r"><span>Son dəyişikliklər</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C9%99sad%C3%BCfi" title="Təsadüfi məqaləyə keç [x]" accesskey="x"><span>Təsadüfi məqalə</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Layihələr" class="mw-portlet mw-portlet-Layihələr vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Layihələr-label" > <h3 id="p-Layihələr-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Layihələr</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Seçilmiş-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r"><span>Seçilmiş məqalələr</span></a></li><li id="n-Seçilmiş-siyahılar" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_siyah%C4%B1lar"><span>Seçilmiş siyahılar</span></a></li><li id="n-Yaxşı-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yax%C5%9F%C4%B1_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r"><span>Yaxşı məqalələr</span></a></li><li id="n-Məqalə-namizədləri" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99qal%C9%99_namiz%C9%99dl%C9%99ri"><span>Məqalə namizədləri</span></a></li><li id="n-Mövzulu-ay" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C3%B6vzulu_ay"><span>Mövzulu ay</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Xüsusi" class="mw-portlet mw-portlet-Xüsusi vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Xüsusi-label" > <h3 id="p-Xüsusi-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Xüsusi</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Biziml%C9%99_%C9%99laq%C9%99"><span>Bizimlə əlaqə</span></a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=spontaneous&amp;uselang=az" title="Bizə dəstək verin"><span>İanə et</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/K%C3%B6m%C9%99k:M%C3%BCnd%C9%99ricat" title="Yardım almaq üçün."><span>Kömək</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Alətlər</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:S%C9%99hif%C9%99y%C9%99Ke%C3%A7idl%C9%99r/Co%C4%9Frafiya" title="Vikidə bu məqaləyə bağlantılar [j]" accesskey="j"><span>Səhifəyə keçidlər</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:%C6%8Flaq%C9%99liD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r/Co%C4%9Frafiya" rel="nofollow" title="Bu məqaləyə aid başqa səhifələrdə yeni dəyişikliklər [k]" accesskey="k"><span>Əlaqəli redaktələr</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yükləmə_sehrbazı" title="Yeni şəkil və ya multimedia faylı yüklə [u]" accesskey="u"><span>Fayl yüklə</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:X%C3%BCsusiS%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Xüsusi səhifələrin siyahısı [q]" accesskey="q"><span>Xüsusi səhifələr</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;oldid=7741471" title="Bu səhifənin bu versiyasına daimi keçid"><span>Daimi keçid</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;action=info" title="Bu səhifə haqqında ətraflı məlumat"><span>Səhifə məlumatları</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:CiteThisPage&amp;page=Co%C4%9Frafiya&amp;id=7741471&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Bu səhifəyə necə istinad etmək barədə məlumat"><span>Bu səhifəyə istinad et</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FCo%25C4%259Frafiya"><span>Qısaldılmış URL əldə et</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FCo%25C4%259Frafiya"><span>QR-kodu endir</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-coll-print_export" class="mw-portlet mw-portlet-coll-print_export vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-coll-print_export-label" > <h3 id="p-coll-print_export-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Çap et/ixrac</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:Book&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Co%C4%9Frafiya"><span>Kitab yarat</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DownloadAsPdf&amp;page=Co%C4%9Frafiya&amp;action=show-download-screen"><span>PDF kimi yüklə</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;printable=yes" title="Səhifənin çap versiyası [p]" accesskey="p"><span>Çap versiyası</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Digər layihələrdə</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Geography" hreflang="en"><span>Vikianbar</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://az.wikiquote.org/wiki/Co%C4%9Frafiya" hreflang="az"><span>Vikisitat</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1071" title="Bağlanan məlumatların saxlanması elementinə keçid [g]" accesskey="g"><span>Vikidata elementi</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Digər dillərdə</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Geografi" title="Geografi – akin" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Geografi" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="akin" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Aardrykskunde" title="Aardrykskunde – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Aardrykskunde" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Geografie" title="Geografie – İsveçrə almancası" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Geografie" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="İsveçrə almancası" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%98%E1%88%8D%E1%8A%AD%E1%8B%93_%E1%88%9D%E1%8B%B5%E1%88%AD" title="መልክዓ ምድር – amhar" lang="am" hreflang="am" data-title="መልክዓ ምድር" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhar" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Cheograf%C3%ADa" title="Cheografía – araqon" lang="an" hreflang="an" data-title="Cheografía" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="araqon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Landgem%C7%A3rung" title="Landgemǣrung – qədim ingilis" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Landgemǣrung" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="qədim ingilis" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%82%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="भूगोल – angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="भूगोल" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A7" title="جغرافيا – ərəb" lang="ar" hreflang="ar" data-title="جغرافيا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ərəb" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%93%DC%90%DC%98%DC%93%DC%AA%DC%A6%DC%9D%DC%90" title="ܓܐܘܓܪܦܝܐ – aramik" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܓܐܘܓܪܦܝܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="aramik" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A7" title="جغرافيا – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="جغرافيا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A7" title="جغرافيا – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="جغرافيا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AD%E0%A7%82%E0%A6%97%E0%A7%8B%E0%A6%B2" title="ভূগোল – assam" lang="as" hreflang="as" data-title="ভূগোল" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="assam" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Xeograf%C3%ADa" title="Xeografía – asturiya" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Xeografía" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiya" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="География – avar" lang="av" hreflang="av" data-title="География" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="avar" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Tawavopa" title="Tawavopa – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Tawavopa" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%82%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="भूगोल – avadhi" lang="awa" hreflang="awa" data-title="भूगोल" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="avadhi" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Uraqita" title="Uraqita – aymara" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Uraqita" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="aymara" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7" title="جوغرافیا – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="جوغرافیا" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="География – başqırd" lang="ba" hreflang="ba" data-title="География" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="başqırd" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/G%C3%A9ograpi" title="Géograpi – bali" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Géograpi" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="bali" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Geografie" title="Geografie – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Geografie" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Geuograp%C4%97j%C4%97" title="Geuograpėjė – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Geuograpėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/Geograpi" title="Geograpi – Batak Toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="Geograpi" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="Batak Toba" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Toba</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Heograpiya" title="Heograpiya – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Heograpiya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%96%D1%8F" title="Геаграфія – belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Геаграфія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%96%D1%8F" title="Геаграфія – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Геаграфія" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="География – bolqar" lang="bg" hreflang="bg" data-title="География" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bolqar" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%82%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="भूगोल – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="भूगोल" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Jiografi" title="Jiografi – bislama" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Jiografi" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="bislama" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Kaji_banua" title="Kaji banua – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Kaji banua" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9F%E1%80%B6%E1%82%8F%E1%80%95%E1%80%91%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%82%8F" title="ဟံႏပထဝီႏ – Pa&#039;O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ဟံႏပထဝီႏ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa&#039;O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/D%C3%B9g%C3%B9k%C3%B2l%C3%B2k%C3%B9nn%C3%A0kalan" title="Dùgùkòlòkùnnàkalan – bambara" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Dùgùkòlòkùnnàkalan" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="bambara" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AD%E0%A7%82%E0%A6%97%E0%A7%8B%E0%A6%B2" title="ভূগোল – benqal" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ভূগোল" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="benqal" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%98%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BC%8D" title="ས་ཁམས་རིག་པ། – tibet" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ས་ཁམས་རིག་པ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibet" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Douaroniezh" title="Douaroniezh – breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Douaroniezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Geografija" title="Geografija – bosniya" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Geografija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniya" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Geograpi" title="Geograpi – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Geograpi" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80_%D0%B7%D2%AF%D0%B9" title="Газар зүй – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Газар зүй" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – katalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Geografia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Geograf%C3%ADa" title="Geografía – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Geografía" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/D%C3%AA-l%C4%AB" title="Dê-lī – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Dê-lī" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8" title="Географи – çeçen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Географи" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="çeçen" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Heyograpiya" title="Heyograpiya – sebuan" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Heyograpiya" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="sebuan" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8F%93%E1%8F%95%E1%8F%B2%E1%8E%B2%E1%8F%8D%E1%8E%A9_%E1%8E%A1%E1%8E%B6%E1%8E%AF" title="ᎠᏓᏕᏲᎲᏍᎩ ᎡᎶᎯ – çeroki" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᏓᏕᏲᎲᏍᎩ ᎡᎶᎯ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="çeroki" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7" title="جوگرافیا – Mərkəzi kürdcə" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="جوگرافیا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Mərkəzi kürdcə" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Geograf%C3%ACa" title="Geografìa – korsika" lang="co" hreflang="co" data-title="Geografìa" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsika" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Co%C4%9Frafiya" title="Coğrafiya – krım türkcəsi" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Coğrafiya" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krım türkcəsi" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Geografie" title="Geografie – çex" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Geografie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="çex" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Ge%C3%B2grafij%C3%B4" title="Geògrafijô – kaşubyan" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Geògrafijô" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="kaşubyan" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8" title="Географи – çuvaş" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Географи" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="çuvaş" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Daearyddiaeth" title="Daearyddiaeth – uels" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Daearyddiaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="uels" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Geografi" title="Geografi – danimarka" lang="da" hreflang="da" data-title="Geografi" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danimarka" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Geographie" title="Geographie – alman" lang="de" hreflang="de" data-title="Geographie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alman" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Co%C4%9Frafya" title="Coğrafya – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Coğrafya" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Geografija" title="Geografija – aşağı sorb" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Geografija" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="aşağı sorb" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Sidtana%27" title="Sidtana&#039; – Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Sidtana&#039;" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%82%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="भूगोल – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="भूगोल" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%96%DE%AA%DE%A3%DE%AA%DE%83%DE%A7%DE%8A%DE%A9" title="ޖުޣުރާފީ – maldiv" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ޖުޣުރާފީ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="maldiv" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B5%CF%89%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1" title="Γεωγραφία – yunan" lang="el" hreflang="el" data-title="Γεωγραφία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="yunan" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Geography" title="Geography – ingilis" lang="en" hreflang="en" data-title="Geography" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ingilis" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Geografio" title="Geografio – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Geografio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Geograf%C3%ADa" title="Geografía – ispan" lang="es" hreflang="es" data-title="Geografía" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ispan" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Geograafia" title="Geograafia – eston" lang="et" hreflang="et" data-title="Geograafia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="eston" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – bask" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Geografia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="bask" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Geografia" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7" title="جغرافیا – fars" lang="fa" hreflang="fa" data-title="جغرافیا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="fars" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Maantiede" title="Maantiede – fin" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Maantiede" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fin" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Maatiid%C3%BCs" title="Maatiidüs – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Maatiidüs" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Landafr%C3%B8%C3%B0i" title="Landafrøði – farer" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Landafrøði" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farer" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/G%C3%A9ographie" title="Géographie – fransız" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Géographie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="fransız" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Geografia" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Geografii" title="Geografii – şimali fris" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Geografii" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="şimali fris" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Gjeografie" title="Gjeografie – friul" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Gjeografie" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friul" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Geografy" title="Geografy – qərbi friz" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Geografy" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="qərbi friz" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/T%C3%ADreola%C3%ADocht" title="Tíreolaíocht – irland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Tíreolaíocht" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%B0%E7%90%86%E5%AD%B8" title="地理學 – qan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="地理學" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="qan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/J%C3%A9yografi" title="Jéyografi – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Jéyografi" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Cruinn-e%C3%B2las" title="Cruinn-eòlas – Şotlandiya keltcəsi" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Cruinn-eòlas" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Şotlandiya keltcəsi" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Xeograf%C3%ADa" title="Xeografía – qalisiya" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Xeografía" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="qalisiya" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Yvyapekuaa" title="Yvyapekuaa – quarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Yvyapekuaa" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="quarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%81%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="भुगोल – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="भुगोल" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%AD%E0%AB%82%E0%AA%97%E0%AB%8B%E0%AA%B3" title="ભૂગોળ – qucarat" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ભૂગોળ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="qucarat" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/%C3%87heer-oaylleeaght" title="Çheer-oaylleeaght – manks" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Çheer-oaylleeaght" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manks" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Labarin_kasa" title="Labarin kasa – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Labarin kasa" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Thi-l%C3%AE-ho%CC%8Dk" title="Thi-lî-ho̍k – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Thi-lî-ho̍k" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%90%D7%95%D7%92%D7%A8%D7%A4%D7%99%D7%94" title="גאוגרפיה – ivrit" lang="he" hreflang="he" data-title="גאוגרפיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ivrit" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%82%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="भूगोल – hind" lang="hi" hreflang="hi" data-title="भूगोल" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hind" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Jagha" title="Jagha – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Jagha" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Geografija" title="Geografija – xorvat" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Geografija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="xorvat" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Geografija" title="Geografija – yuxarı sorb" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Geografija" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="yuxarı sorb" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Jewografi" title="Jewografi – haiti kreol" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Jewografi" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haiti kreol" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/F%C3%B6ldrajztudom%C3%A1ny" title="Földrajztudomány – macar" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Földrajztudomány" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="macar" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Աշխարհագրություն – erməni" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Աշխարհագրություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="erməni" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Geographia" title="Geographia – interlinqua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Geographia" data-language-autonym="İnterlingua" data-language-local-name="interlinqua" class="interlanguage-link-target"><span>İnterlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Geografi" title="Geografi – iban" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Geografi" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="iban" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Geografi" title="Geografi – indoneziya" lang="id" hreflang="id" data-title="Geografi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indoneziya" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Geografie" title="Geografie – interlinqve" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Geografie" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlinqve" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/%E1%BB%8Cm%C3%BAm%C3%BA-%C3%A0l%C3%A0" title="Ọmúmú-àlà – iqbo" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Ọmúmú-àlà" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="iqbo" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Heograpia" title="Heograpia – iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Heograpia" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="iloko" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8" title="Географи – inquş" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Географи" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="inquş" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Geografio" title="Geografio – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Geografio" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Landfr%C3%A6%C3%B0i" title="Landfræði – island" lang="is" hreflang="is" data-title="Landfræði" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="island" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – italyan" lang="it" hreflang="it" data-title="Geografia" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="italyan" class="interlanguage-link-target"><span>İtaliano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%93%84%E1%93%87%E1%90%85%E1%94%AA%E1%96%85" title="ᓄᓇᐅᔪᖅ – inuktitut" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᓄᓇᐅᔪᖅ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="inuktitut" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%B0%E7%90%86%E5%AD%A6" title="地理学 – yapon" lang="ja" hreflang="ja" data-title="地理学" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="yapon" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Jaagrafi" title="Jaagrafi – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Jaagrafi" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/tutske" title="tutske – loğban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="tutske" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="loğban" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/G%C3%A9ografi" title="Géografi – yava" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Géografi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="yava" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="გეოგრაფია – gürcü" lang="ka" hreflang="ka" data-title="გეოგრაფია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gürcü" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Geografiya" title="Geografiya – qaraqalpaq" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Geografiya" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="qaraqalpaq" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tasnamurt" title="Tasnamurt – kabile" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tasnamurt" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabile" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%8D%D0%BA%D1%83%D0%BC%D1%8D%D1%82%D1%85" title="Хэкумэтх – kabarda-çərkəz" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Хэкумэтх" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="kabarda-çərkəz" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Kede%C5%8Ba_t%CA%8B%CA%8Bz%CA%8B%CA%8B_l%C9%9B%C9%A3t%CA%8B" title="Kedeŋa tʋʋzʋʋ lɛɣtʋ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Kedeŋa tʋʋzʋʋ lɛɣtʋ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="География – qazax" lang="kk" hreflang="kk" data-title="География" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="qazax" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kl mw-list-item"><a href="https://kl.wikipedia.org/wiki/Nunalerineq" title="Nunalerineq – kalaallisut" lang="kl" hreflang="kl" data-title="Nunalerineq" data-language-autonym="Kalaallisut" data-language-local-name="kalaallisut" class="interlanguage-link-target"><span>Kalaallisut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%97%E1%9E%BC%E1%9E%98%E1%9E%B7%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%9A" title="ភូមិសាស្ត្រ – kxmer" lang="km" hreflang="km" data-title="ភូមិសាស្ត្រ" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="kxmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AD%E0%B3%82%E0%B2%97%E0%B3%8B%E0%B2%B3_%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ಭೂಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಭೂಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A7%80%EB%A6%AC%ED%95%99" title="지리학 – koreya" lang="ko" hreflang="ko" data-title="지리학" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreya" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="География – qaraçay-balkar" lang="krc" hreflang="krc" data-title="География" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="qaraçay-balkar" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%8E%D8%BA%D8%B1%D9%B2%D9%81%DB%8C" title="جَغرٲفی – kəşmir" lang="ks" hreflang="ks" data-title="جَغرٲفی" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kəşmir" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Erdn%C3%AEgar%C3%AE" title="Erdnîgarî – kürd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Erdnîgarî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kürd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="География – komi" lang="kv" hreflang="kv" data-title="География" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="komi" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Doronieth" title="Doronieth – korn" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Doronieth" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="korn" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="География – qırğız" lang="ky" hreflang="ky" data-title="География" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="qırğız" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Geographia" title="Geographia – latın" lang="la" hreflang="la" data-title="Geographia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latın" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Jeografiya" title="Jeografiya – sefard" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Jeografiya" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="sefard" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Geographie" title="Geographie – lüksemburq" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Geographie" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="lüksemburq" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="География – ləzgi" lang="lez" hreflang="lez" data-title="География" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="ləzgi" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Jeografia" title="Jeografia – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Jeografia" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Essomansi" title="Essomansi – qanda" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Essomansi" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="qanda" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Geografie" title="Geografie – limburq" lang="li" hreflang="li" data-title="Geografie" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburq" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Geografia" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Geografia" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Geografia" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Mamb%C3%AD_ma_mabel%C3%A9" title="Mambí ma mabelé – linqala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Mambí ma mabelé" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="linqala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9E%E0%BA%B9%E0%BA%A1%E0%BA%AA%E0%BA%B2%E0%BA%94" title="ພູມສາດ – laos" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ພູມສາດ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laos" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Geografija" title="Geografija – litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Geografija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/%C4%A2eogr%C4%81fija" title="Ģeogrāfija – latış" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Ģeogrāfija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latış" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Geografi" title="Geografi – maduriz" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Geografi" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="maduriz" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%82%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="भूगोल – maitili" lang="mai" hreflang="mai" data-title="भूगोल" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="maitili" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Geografi" title="Geografi – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Geografi" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8C" title="Географиясь – mokşa" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Географиясь" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="mokşa" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Je%C3%B4grafia" title="Jeôgrafia – malaqas" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Jeôgrafia" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malaqas" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D0%B9" title="Географий – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Географий" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Geografi" title="Geografi – minanqkaban" lang="min" hreflang="min" data-title="Geografi" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minanqkaban" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Географија – makedon" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Географија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedon" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AD%E0%B5%82%E0%B4%AE%E0%B4%BF%E0%B4%B6%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%82" title="ഭൂമിശാസ്ത്രം – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഭൂമിശാസ്ത്രം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80_%D0%B7%D2%AF%D0%B9" title="Газар зүй – monqol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Газар зүй" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="monqol" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mnw mw-list-item"><a href="https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%95%E1%80%91%E1%80%9D%E1%80%B3%E1%80%9D%E1%80%84%E1%80%BA" title="ပထဝဳဝင် – Mon" lang="mnw" hreflang="mnw" data-title="ပထဝဳဝင်" data-language-autonym="ဘာသာမန်" data-language-local-name="Mon" class="interlanguage-link-target"><span>ဘာသာမန်</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%82%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="भूगोल – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="भूगोल" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Geografi" title="Geografi – malay" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Geografi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malay" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/%C4%A0eografija" title="Ġeografija – malta" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Ġeografija" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="malta" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Geografie" title="Geografie – mirand" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Geografie" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirand" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%95%E1%80%91%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%9D%E1%80%84%E1%80%BA" title="ပထဝီဝင် – birman" lang="my" hreflang="my" data-title="ပထဝီဝင်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birman" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="جوغرافی – mazandaran" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="جوغرافی" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazandaran" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Tlalticpacmatiliztli" title="Tlalticpacmatiliztli – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Tlalticpacmatiliztli" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Giugrafia" title="Giugrafia – neapolitan" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Giugrafia" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="neapolitan" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Geografie" title="Geografie – aşağı alman" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Geografie" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="aşağı alman" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Geografie" title="Geografie – aşağı sakson" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Geografie" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="aşağı sakson" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%82%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="भूगोल – nepal" lang="ne" hreflang="ne" data-title="भूगोल" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepal" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%82%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="भूगोल – nevari" lang="new" hreflang="new" data-title="भूगोल" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="nevari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nia mw-list-item"><a href="https://nia.wikipedia.org/wiki/Geografi" title="Geografi – nias" lang="nia" hreflang="nia" data-title="Geografi" data-language-autonym="Li Niha" data-language-local-name="nias" class="interlanguage-link-target"><span>Li Niha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Aardrijkskunde" title="Aardrijkskunde – holland" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Aardrijkskunde" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="holland" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Geografi" title="Geografi – nünorsk norveç" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Geografi" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="nünorsk norveç" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Geografi" title="Geografi – bokmal norveç" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Geografi" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="bokmal norveç" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Geografia" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/G%C3%A9ographie" title="Géographie – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Géographie" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Thutafase" title="Thutafase – şimal soto" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Thutafase" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="şimal soto" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – oksitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Geografia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Muantiedo" title="Muantiedo – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Muantiedo" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Hawaasa" title="Hawaasa – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Hawaasa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%AD%E0%AD%82%E0%AC%97%E0%AD%8B%E0%AC%B3" title="ଭୂଗୋଳ – odiya" lang="or" hreflang="or" data-title="ଭୂଗୋଳ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="odiya" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8" title="Географи – osetin" lang="os" hreflang="os" data-title="Географи" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetin" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AD%E0%A9%82%E0%A8%97%E0%A9%8B%E0%A8%B2" title="ਭੂਗੋਲ – pəncab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਭੂਗੋਲ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pəncab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – pampanqa" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Geografia" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampanqa" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – papyamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Geografia" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papyamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Jografie" title="Jografie – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Jografie" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%82%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="भूगोल – pali" lang="pi" hreflang="pi" data-title="भूगोल" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="pali" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Jiiografii" title="Jiiografii – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Jiiografii" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – polyak" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Geografia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polyak" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7" title="جغرافیا – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="جغرافیا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B5%CF%89%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1%CE%BD" title="Γεωγραφίαν – Pontic" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Γεωγραφίαν" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="Pontic" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%81%D9%85%DA%A9%D9%BE%D9%88%D9%87%D9%86%D9%87" title="ځمکپوهنه – puştu" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ځمکپوهنه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="puştu" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – portuqal" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Geografia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portuqal" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Allpa_saywachi" title="Allpa saywachi – keçua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Allpa saywachi" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keçua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – romanş" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Geografia" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="romanş" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Phuvipen" title="Phuvipen – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Phuvipen" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Geografie" title="Geografie – rumın" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Geografie" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumın" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Sciugrafije" title="Sciugrafije – Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Sciugrafije" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="География – rus" lang="ru" hreflang="ru" data-title="География" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rus" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D2%90%D0%B5%D0%BE%D2%91%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%96%D1%8F" title="Ґеоґрафія – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Ґеоґрафія" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%82%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="भूगोलम् – sanskrit" lang="sa" hreflang="sa" data-title="भूगोलम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskrit" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%8D%D0%B3%D0%B8%D1%80%D1%8D%D1%8D%D0%BF%D0%B8%D0%B9%D1%8D" title="Киэгирээпийэ – saxa" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Киэгирээпийэ" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="saxa" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9A%E1%B1%9B%E1%B1%B1%E1%B1%9A%E1%B1%9C" title="ᱚᱛᱱᱚᱜ – santal" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱚᱛᱱᱚᱜ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santal" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – sardin" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Geografia" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardin" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Giugraf%C3%ACa" title="Giugrafìa – siciliya" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Giugrafìa" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siciliya" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Geographie" title="Geographie – skots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Geographie" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%D9%8A" title="جاگرافي – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="جاگرافي" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Geografija" title="Geografija – serb-xorvat" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Geografija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serb-xorvat" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Tarakal" title="Tarakal – taçelit" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Tarakal" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="taçelit" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B7%E0%B7%96%E0%B6%9C%E0%B7%9D%E0%B6%BD_%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="භූගෝල විද්‍යාව – sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="භූගෝල විද්‍යාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Geography" title="Geography – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Geography" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Geografia" title="Geografia – slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Geografia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DB%81" title="جغرافیہ – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="جغرافیہ" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Geografija" title="Geografija – sloven" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Geografija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="sloven" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Geography" title="Geography – samoa" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Geography" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="samoa" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Tarachisi" title="Tarachisi – şona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Tarachisi" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="şona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Juqraafi" title="Juqraafi – somali" lang="so" hreflang="so" data-title="Juqraafi" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somali" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjeografia" title="Gjeografia – alban" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gjeografia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="alban" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Географија – serb" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Географија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serb" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/Temhlaba" title="Temhlaba – svati" lang="ss" hreflang="ss" data-title="Temhlaba" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="svati" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/G%C3%A9ografi" title="Géografi – sundan" lang="su" hreflang="su" data-title="Géografi" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundan" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Geografi" title="Geografi – isveç" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Geografi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="isveç" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Jiografia" title="Jiografia – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Jiografia" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Geografijo" title="Geografijo – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Geografijo" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AF%81%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="புவியியல் – tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="புவியியல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AD%E0%B3%82%E0%B2%97%E0%B3%8B%E0%B2%B3_%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ಭೂಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಭೂಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tdd mw-list-item"><a href="https://tdd.wikipedia.org/wiki/%E1%A5%99%E1%A5%A3%E1%A5%AD%E1%A5%B0_%E1%A5%99%E1%A5%A3%E1%A5%B3_%E1%A5%97%E1%A5%A3%E1%A5%B3_%E1%A5%9D%E1%A5%A4%E1%A5%B1" title="ᥙᥣᥭᥰ ᥙᥣᥳ ᥗᥣᥳ ᥝᥤᥱ – Tai Nuea" lang="tdd" hreflang="tdd" data-title="ᥙᥣᥭᥰ ᥙᥣᥳ ᥗᥣᥳ ᥝᥤᥱ" data-language-autonym="ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ" data-language-local-name="Tai Nuea" class="interlanguage-link-target"><span>ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AD%E0%B1%82%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%B3_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="భూగోళ శాస్త్రం – teluqu" lang="te" hreflang="te" data-title="భూగోళ శాస్త్రం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="teluqu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%B6%D1%83%D2%93%D1%80%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%91" title="Ҷуғрофиё – tacik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ҷуғрофиё" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tacik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ภูมิศาสตร์ – tay" lang="th" hreflang="th" data-title="ภูมิศาสตร์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tay" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Geografi%C3%BDa" title="Geografiýa – türkmən" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Geografiýa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="türkmən" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Heograpiya" title="Heograpiya – taqaloq" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Heograpiya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="taqaloq" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/%C4%8Co%C7%A7rafij%C9%99" title="Čoǧrafijə – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Čoǧrafijə" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Save_long_giraun" title="Save long giraun – tok pisin" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Save long giraun" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="tok pisin" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Co%C4%9Frafya" title="Coğrafya – türk" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Coğrafya" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="türk" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Ntivo-mbangu" title="Ntivo-mbangu – sonqa" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Ntivo-mbangu" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="sonqa" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="География – tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="География" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Nkhuzgo" title="Nkhuzgo – tumbuka" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Nkhuzgo" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="tumbuka" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Gyeografi" title="Gyeografi – tvi" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Gyeografi" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="tvi" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="География – tuvinyan" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="География" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="tuvinyan" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F" title="География – udmurt" lang="udm" hreflang="udm" data-title="География" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="udmurt" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%DB%87%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%BE%D9%89%D9%8A%DB%95" title="جۇغراپىيە – uyğur" lang="ug" hreflang="ug" data-title="جۇغراپىيە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="uyğur" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%96%D1%8F" title="Географія – ukrayna" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Географія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrayna" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DB%81" title="جغرافیہ – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="جغرافیہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Geografiya" title="Geografiya – özbək" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Geografiya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="özbək" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Zeografia" title="Zeografia – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Zeografia" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Geografii" title="Geografii – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Geografii" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_l%C3%BD" title="Địa lý – vyetnam" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Địa lý" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vyetnam" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Eirdrykskunde" title="Eirdrykskunde – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Eirdrykskunde" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Taledav" title="Taledav – volapük" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Taledav" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="volapük" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Djeyografeye" title="Djeyografeye – valun" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Djeyografeye" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valun" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Heyograpiya" title="Heyograpiya – varay" lang="war" hreflang="war" data-title="Heyograpiya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="varay" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Melosuuf" title="Melosuuf – volof" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Melosuuf" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="volof" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%B0%E7%90%86%E5%AD%B8" title="地理學 – vu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="地理學" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/IJografi" title="IJografi – xosa" lang="xh" hreflang="xh" data-title="IJografi" data-language-autonym="İsiXhosa" data-language-local-name="xosa" class="interlanguage-link-target"><span>İsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="გეოგრაფია – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="გეოგრაფია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%A2%D7%90%D7%92%D7%A8%D7%90%D7%A4%D7%99%D7%A2" title="געאגראפיע – idiş" lang="yi" hreflang="yi" data-title="געאגראפיע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="idiş" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/J%E1%BA%B9%CC%81%E1%BB%8D%CC%81gr%C3%A1f%C3%AC" title="Jẹ́ọ́gráfì – yoruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Jẹ́ọ́gráfì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="yoruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Deihleix" title="Deihleix – çjuan" lang="za" hreflang="za" data-title="Deihleix" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="çjuan" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Heografie" title="Heografie – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Heografie" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%9C%E2%B4%B0%E2%B5%94%E2%B4%B0%E2%B4%BD%E2%B4%B0%E2%B5%8D%E2%B5%9C" title="ⵜⴰⵔⴰⴽⴰⵍⵜ – tamazi" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵜⴰⵔⴰⴽⴰⵍⵜ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="tamazi" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%B0%E7%90%86%E5%AD%A6" title="地理学 – çin" lang="zh" hreflang="zh" data-title="地理学" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="çin" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%B0%E7%90%86%E5%AD%B8" title="地理學 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="地理學" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/T%C4%93-l%C3%AD" title="Tē-lí – Min Nan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tē-lí" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Min Nan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%B0%E7%90%86%E5%AD%B8" title="地理學 – kanton" lang="yue" hreflang="yue" data-title="地理學" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kanton" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1071#sitelinks-wikipedia" title="Dillərarası keçidləri redaktə et" class="wbc-editpage">Keçidləri redaktə et</a></span></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Bu səhifə sonuncu dəfə 23:02, 19 avqust 2024 tarixində redaktə edilib.</li> <li id="footer-info-copyright">Mətn <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az">Creative Commons Attribution-ShareAlike lisenziyası</a> altındadır, bəzi hallarda əlavə şərtlər tətbiq oluna bilər. Ətraflı məlumat üçün <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">istifadə şərtlərinə</a> baxın.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik siyasəti</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipediya:Haqq%C4%B1nda">Vikipediya haqqında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99suliyy%C9%99td%C9%99n_imtina">Məsuliyyətdən imtina</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kodeksi</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Tərtibatçılar</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/az.wikipedia.org">Statistikalar</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Kuki məlumatı</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//az.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Co%C4%9Frafiya&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil versiya</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-7vj76","wgBackendResponseTime":165,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.355","walltime":"0.524","ppvisitednodes":{"value":1489,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":45704,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1039,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":44565,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 371.118 1 -total"," 43.14% 160.086 1 Şablon:İstinad_siyahısı"," 29.67% 110.096 1 Şablon:Xarici_istinadlar"," 21.84% 81.036 11 Şablon:Cite_web"," 13.22% 49.054 1 Şablon:Vikianbar_kateqoriyası"," 12.49% 46.337 1 Şablon:Törəmə_layihələr"," 11.99% 44.496 2 Şablon:Dead_link"," 11.76% 43.642 1 Şablon:Side_box"," 7.78% 28.881 2 Şablon:Fix"," 7.50% 27.845 1 Şablon:Wikidata"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.178","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6920349,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-gcdjm","timestamp":"20241123004735","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Co\u011frafiya","url":"https:\/\/az.wikipedia.org\/wiki\/Co%C4%9Frafiya","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1071","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1071","author":{"@type":"Organization","name":"Vikimedia layih\u0259l\u0259rin\u0259 t\u00f6hf\u0259 ver\u0259nl\u0259r"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-04-11T02:04:55Z","dateModified":"2024-08-19T23:02:48Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/9\/9c\/Physical_world.jpg","headline":"kainat v\u0259 G\u00fcn\u0259\u015f sistemi"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10