CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html lang="nl" class="no-js"> <head> <meta charset="utf-8"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0, viewport-fit=cover"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="Keywords" content="statenverkiezingen, Provinciale Statenverkiezingen, Provinciale Staten - verkiezingen, Verkiezingen - Provinciale Staten"> <meta name="Description" content="Om de vier jaar worden de leden van de Provinciale Staten gekozen op basis van evenredige vertegenwoordiging. Aan deze verkiezingen kunnen, naast de …">  <meta name="twitter:site" content="@parlement"> <meta name="twitter:card" content="summary"> <meta name="twitter:image" content="https://www.parlement.com/9353290/g/twcard.jpg"> <meta name="twitter:title" content="Verkiezingen Provinciale Staten"> <meta name="twitter:description" content="Om de vier jaar worden de leden van de Provinciale Staten gekozen op basis van evenredige vertegenwoordiging. Aan deze verkiezingen kunnen, naast de …"> <meta property="og:title" content="Verkiezingen Provinciale Staten"> <meta property="og:type" content="website"> <meta property="og:url" content="https://www.parlement.com/id/vh8lnhrp8wt6/verkiezingen_provinciale_staten"> <meta property="og:image" content="https://www.parlement.com/9353290/g/twcard.jpg"> <link rel="icon" type="image/svg+xml" href="/9353290/g/favicon_v2.svg?v=1"> <link rel="apple-touch-icon" sizes="180x180" href="/9353290/g/favicons_v3/apple-touch-icon.png"> <link rel="icon" type="image/png" sizes="16x16" href="/9353290/g/favicons_v3/favicon-16x16.png"> <link rel="manifest" href="/9353290/g/favicons_v3/site.webmanifest"> <link rel="mask-icon" href="/9353290/g/favicons_v3/safari-pinned-tab.svg" color="#bca181"> <meta name="msapplication-TileColor" content="#e8f2f6"> <meta name="msapplication-config" content="/9353290/g/favicons_v3/browserconfig.xml"> <meta name="theme-color" content="#ffffff"> <title>Verkiezingen Provinciale Staten - Parlement.com</title>   <script></script> <script type="text/javascript" src="/9000000/v/bootstrap-5.3.1/js/color-modes.js"></script> <script src="/cgi-bin/as.cgi/0000000/c/loadjs2.js?files=%2f9353290%2fv%2fjs%2fextramarge3.js;%2f9000000%2fv%2fclientpos4.js;%2f9000000%2fv%2fclientpos3.js&lm=sgu5qf"></script> <link rel="preload" href="/cgi-bin/as.cgi/0000000/c/loadsass2?f=%2f9353290%2fv%2fscss_bootstrap%2fapp.scss&lm=sizmd3&postcss=1" as="style"> <link rel="stylesheet" href="/cgi-bin/as.cgi/0000000/c/loadsass2?f=%2f9353290%2fv%2fscss_bootstrap%2fapp.scss&lm=sizmd3&postcss=1" media="print" onload="this.media='all'"> <link rel="stylesheet" href="/cgi-bin/as.cgi/0000000/c/loadsass2?f=%2f9353290%2fv%2fscss_bootstrap%2f_lesscritical.scss&lm=sizmd3" media="print" onload="this.media='all'"> <style type="text/css"> .no-js body > #skip, .no-js body > .prefs.accountbox > div, .no-js #primary-menu, .no-js #searchbar { display: none; } </style> <noscript> <link href="/cgi-bin/as.cgi/0000000/c/loadsass2?f=%2f9353290%2fv%2fscss_bootstrap%2f_lesscritical.scss&lm=sizmd3" rel="stylesheet" type="text/css"> </noscript> <script> (function () { var fontsToPreload = [ {"href": "/9000000/v/fonts/Open_Sans/mem6YaGs126MiZpBA-UFUK0Zdc0.woff2", "type": "font/woff2"}, {"href": "/9000000/v/fonts/Open_Sans/memnYaGs126MiZpBA-UFUKXGUdhrIqM.woff2", "type": "font/woff2"}, {"href": "/9000000/v/fonts/Open_Sans/mem8YaGs126MiZpBA-UFVZ0b.woff2", "type": "font/woff2"}, {"href": "/9000000/v/fonts/Open_Sans/mem5YaGs126MiZpBA-UNirkOUuhp.woff2", "type": "font/woff2"}, {"href": "/9000000/v/fonts/Open_Sans/open-sans-v15-latin-ext_latin-800-290sitetitel.woff2", "type": "font/woff2"} ]; var fragment = document.createDocumentFragment(); for(var i = 0; i < fontsToPreload.length; i += 1) { var font = fontsToPreload[i]; var preload = document.createElement('link'); preload.rel = "preload"; preload.href = font.href; preload.type = font.type; preload.as = "font"; preload.crossOrigin = "anonymous"; fragment.appendChild(preload) } document.head.appendChild(fragment); })(); </script> <script></script><script></script> </head> <body class="omgeving_9353290 gewone_pagina nederlands" onload="doonload();"> <nav id="skip" aria-label="skipMenu"> <a class="skipLink" href="#content" title="Naar hoofdinhoud" style="position: absolute;">Inhoud</a> <a class="skipLink" href="#sub-footer" style="position: absolute;">Hoofdnavigatiemenu</a> </nav> <svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" class="d-none" width="14" height="14" style="width: 0.875rem; height: 0.875rem; display: none;"> <symbol id="circle-half" viewBox="0 0 16 16"> <path d="M8 15A7 7 0 1 0 8 1v14zm0 1A8 8 0 1 1 8 0a8 8 0 0 1 0 16z" /> </symbol> <symbol id="moon-stars-fill" viewBox="0 0 16 16"> <path d="M6 .278a.768.768 0 0 1 .08.858 7.208 7.208 0 0 0-.878 3.46c0 4.021 3.278 7.277 7.318 7.277.527 0 1.04-.055 1.533-.16a.787.787 0 0 1 .81.316.733.733 0 0 1-.031.893A8.349 8.349 0 0 1 8.344 16C3.734 16 0 12.286 0 7.71 0 4.266 2.114 1.312 5.124.06A.752.752 0 0 1 6 .278z" /> <path d="M10.794 3.148a.217.217 0 0 1 .412 0l.387 1.162c.173.518.579.924 1.097 1.097l1.162.387a.217.217 0 0 1 0 .412l-1.162.387a1.734 1.734 0 0 0-1.097 1.097l-.387 1.162a.217.217 0 0 1-.412 0l-.387-1.162A1.734 1.734 0 0 0 9.31 6.593l-1.162-.387a.217.217 0 0 1 0-.412l1.162-.387a1.734 1.734 0 0 0 1.097-1.097l.387-1.162zM13.863.099a.145.145 0 0 1 .274 0l.258.774c.115.346.386.617.732.732l.774.258a.145.145 0 0 1 0 .274l-.774.258a1.156 1.156 0 0 0-.732.732l-.258.774a.145.145 0 0 1-.274 0l-.258-.774a1.156 1.156 0 0 0-.732-.732l-.774-.258a.145.145 0 0 1 0-.274l.774-.258c.346-.115.617-.386.732-.732L13.863.1z" /> </symbol> <symbol id="sun-fill" viewBox="0 0 16 16"> <path d="M8 12a4 4 0 1 0 0-8 4 4 0 0 0 0 8zM8 0a.5.5 0 0 1 .5.5v2a.5.5 0 0 1-1 0v-2A.5.5 0 0 1 8 0zm0 13a.5.5 0 0 1 .5.5v2a.5.5 0 0 1-1 0v-2A.5.5 0 0 1 8 13zm8-5a.5.5 0 0 1-.5.5h-2a.5.5 0 0 1 0-1h2a.5.5 0 0 1 .5.5zM3 8a.5.5 0 0 1-.5.5h-2a.5.5 0 0 1 0-1h2A.5.5 0 0 1 3 8zm10.657-5.657a.5.5 0 0 1 0 .707l-1.414 1.415a.5.5 0 1 1-.707-.708l1.414-1.414a.5.5 0 0 1 .707 0zm-9.193 9.193a.5.5 0 0 1 0 .707L3.05 13.657a.5.5 0 0 1-.707-.707l1.414-1.414a.5.5 0 0 1 .707 0zm9.193 2.121a.5.5 0 0 1-.707 0l-1.414-1.414a.5.5 0 0 1 .707-.707l1.414 1.414a.5.5 0 0 1 0 .707zM4.464 4.465a.5.5 0 0 1-.707 0L2.343 3.05a.5.5 0 1 1 .707-.707l1.414 1.414a.5.5 0 0 1 0 .708z" /> </symbol> </svg> <section class="prefs grid-x nowr grid-container accountbox align-right hide-for-print" style="height: 2.125rem;" aria-label="Instellingen"> <div class="nav-item dropdown kleurmodusswitch d-flex align-items-center order-4 order-md-3"> <button class="btn btn-link nav-link py-0 px-0 ps-lg-2 dropdown-toggle d-flex align-items-center" id="bd-theme" style="width: 2.5rem; height: 2.0625rem; border: 0;" type="button" aria-expanded="false" data-bs-toggle="dropdown" data-bs-display="static" aria-label="Switch kleurthema (auto)"> <svg class="icon bi my-1 theme-switch theme-icon-active" style="width: 0.875rem; height: 0.875rem;"><use href="#circle-half"></use></svg> <span class="d-none ms-2 visuallyhidden" id="bd-theme-text">Switch kleurthema</span> </button> <ul class="dropdown-menu dropdown-menu-end px-1 py-1 rounded-0 fs-14" style="list-style: none;" aria-labelledby="bd-theme-text"> <li> <button type="button" class="dropdown-item d-flex align-items-center px-2" style="width: 5.625rem; height: 1.8125rem; border: 0;" data-bs-theme-value="light" aria-pressed="false"> <svg class="icon bi me-2 theme-icon" style="width: 0.875rem; height: 0.875rem;"><use href="#sun-fill"></use></svg> <span>Licht</span> <svg class="bi ms-auto d-none"><use href="#check2"></use></svg> </button> </li> <li> <button type="button" class="dropdown-item d-flex align-items-center px-2" style="width: 5.625rem; height: 1.8125rem; border: 0;" data-bs-theme-value="dark" aria-pressed="false"> <svg class="icon bi me-2 theme-icon" style="width: 0.875rem; height: 0.875rem;"><use href="#moon-stars-fill"></use></svg> <span>Donker</span> <svg class="bi ms-auto d-none"><use href="#check2"></use></svg> </button> </li> <li> <button type="button" class="dropdown-item d-flex align-items-center px-2" style="width: 5.625rem; height: 1.8125rem; border: 0;" data-bs-theme-value="auto" aria-pressed="false"> <svg class="icon bi me-2 theme-icon" style="width: 0.875rem; height: 0.875rem;"><use href="#circle-half"></use></svg> <span>Auto</span> <svg class="bi ms-auto d-none"><use href="#check2"></use></svg> </button> </li> </ul> </div> </section> <section aria-label="Switch Hoofdmenu Tonen"> <button class="close-navbar-toggler collapsed" style="position: absolute;" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#navbarScroll" aria-controls="navbarScroll" aria-expanded="false" aria-label="navigatieschakel" tabindex="-1"></button> </section> <header id="pageheader" class="grid-container"> <div id="pageheader_c" class="grid-x"> <div id="topbar-mainmenu-wrapper" class="top-bar position-relative hide-for-print grid-xtitle-bar hide-for-print cell medium-3 large-3"> <nav id="primary-menu" class="navbar top-bar-left cell small-12 flex-child-shrink" aria-label="hoofdMenu"> <div class="primary-menu-w container-fluid p-0 position-relative"> <button id="menubutton" class="navbar-toggler collapsed d-flex flex-column justify-content-around border-0 ps-0" type="button" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#navbarScroll" aria-controls="navbarScroll" aria-expanded="false" aria-label="navigatiieschakel"> <span class="toggler-icon top-bar"></span> <span class="toggler-icon middle-bar"></span> <span class="toggler-icon bottom-bar"></span> </button> <div class="collapse navbar-collapse mt-3 custom-scroll custom-scroll-x custom-scroll-y" id="navbarScroll"> <ul class="flex-column menu navbar-nav w-100 me-auto mb-0 p-0 accordion-menu" id="primary-menu-dropdown" aria-labelledby="menubutton" role="menubar" aria-label="hoofdmenu"> <li class="top-level d-flex w-100 align-self-center align-items-center item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vkqxfhqt4bm8/binnenhof_hoe_werkt_het"><span class="medium-order-2">Het Binnenhof</span> </a><button type="button" id="btn-id-het-binnenhof-uitklapmenu" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-het-binnenhof-uitklapmenu" aria-controls="id-het-binnenhof-uitklapmenu" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-het-binnenhof-uitklapmenu" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-het-binnenhof-uitklapmenu"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-het-binnenhof-uitklapmenu"> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vkqxfhqt4bm8/binnenhof_hoe_werkt_het" title="Hoe werkt het - Het Binnenhof"><span class="medium-order-2">Hoe werkt het</span> </a><button type="button" id="btn-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-het-binnenhof" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-controls="id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-het-binnenhof" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-het-binnenhof"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-het-binnenhof"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrogvuy/de_weg_van_een_wetsvoorstel" title="De weg van een wetsvoorstel - Hoe werkt het (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">De weg van een wetsvoorstel </span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vhnnmt7ih7yh/tweede_kamer" title="Tweede Kamer - Het Binnenhof"><span class="medium-order-2">Tweede Kamer</span> </a><button type="button" id="btn-id-tweede-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-tweede-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-controls="id-tweede-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-tweede-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-tweede-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-tweede-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7ijayp/de_huidige_tweede_kamer" title="Huidige Kamer - Tweede Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Huidige Kamer</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7j03xb/positie_tweede_kamer" title="Positie - Tweede Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Positie</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7irps4/rechten_en_taken_tweede_kamer" title="Rechten - Tweede Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Rechten </span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7irps3/organisatie_tweede_kamer" title="Organisatie - Tweede Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Organisatie </span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7ises5/vergaderingen_tweede_kamer" title="Vergaderingen - Tweede Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Vergaderingen</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vhnnmt7ih7yi/eerste_kamer" title="Eerste Kamer - Het Binnenhof"><span class="medium-order-2">Eerste Kamer</span> </a><button type="button" id="btn-id-eerste-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-eerste-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-controls="id-eerste-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-eerste-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-eerste-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-eerste-kamer-uitklapmenu-het-binnenhof"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7j3lxq/eerste_kamerlid" title="Huidige Kamer - Eerste Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Huidige Kamer</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7j2wxk/positie_eerste_kamer" title="Positie - Eerste Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Positie</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7j2wxj/rechten_en_taken_eerste_kamer" title="Rechten - Eerste Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Rechten</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7j3lxm/organisatie_eerste_kamer" title="Organisatie - Eerste Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Organisatie </span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7ixzx2/vergaderingen_eerste_kamer" title="Vergaderingen - Eerste Kamer (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Vergaderingen</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vh8lnhrp1x06/politieke_partij" title="Partij - Het Binnenhof"><span class="medium-order-2">Partij</span> </a><button type="button" id="btn-id-partij-uitklapmenu-het-binnenhof" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-partij-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-controls="id-partij-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-partij-uitklapmenu-het-binnenhof" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-partij-uitklapmenu-het-binnenhof"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-partij-uitklapmenu-het-binnenhof"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrpfxut/partijen_in_tweede_en_eerste_kamer" title="Huidig - Partij (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Huidig</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrpfxuw/opgeheven_politieke_partijen" title="Opgeheven - Partij (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Opgeheven</span> </a></h2></div></li> <li role="none">One-issuepartij</li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vjbzm2hqjfm5/politieke_jongerenorganisaties" title="Jongerenorganisatie - Partij (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Jongerenorganisatie</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vi1gg4iij19d/wetenschappelijk_bureau_politieke_partij" title="Wetenschappelijk bureau - Partij (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Wetenschappelijk bureau </span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vh8lnhronvvx/regering" title="Regering en kabinet - Het Binnenhof"><span class="medium-order-2">Regering en kabinet</span> </a><button type="button" id="btn-id-regering-en-kabinet-uitklapmenu-het-binnenhof" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-regering-en-kabinet-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-controls="id-regering-en-kabinet-uitklapmenu-het-binnenhof" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-regering-en-kabinet-uitklapmenu-het-binnenhof" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-regering-en-kabinet-uitklapmenu-het-binnenhof"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-regering-en-kabinet-uitklapmenu-het-binnenhof"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkidc8m3p1sz/kabinet_rutte_iii_2017_2022" title="Huidig kabinet - Regering en kabinet (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Huidig kabinet</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrogvup/kabinetsformatie" title="Kabinetsformatie - Regering en kabinet (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Kabinetsformatie</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrouwxl/kabinetscrises" title="Kabinetscrises - Regering en kabinet (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Kabinetscrises </span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkghddy5b4x2/wetenswaardigheden_kabinetten" title="Wetenswaardigheden - Regering en kabinet (Het Binnenhof)"><span class="medium-order-2">Wetenswaardigheden</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhronvwm/ministerie" title="Ministeries - Het Binnenhof"><span class="medium-order-2">Ministeries</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhronvvr/de_koning" title="Koning - Het Binnenhof"><span class="medium-order-2">Koning</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="top-level d-flex w-100 align-self-center align-items-center item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vg4vb3tw0pd8/personen_hoe_werkt_het"><span class="medium-order-2">Personen</span> </a><button type="button" id="btn-id-personen-uitklapmenu" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-personen-uitklapmenu" aria-controls="id-personen-uitklapmenu" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-personen-uitklapmenu" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-personen-uitklapmenu"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-personen-uitklapmenu"> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vg4vb3tw0pd8/personen_hoe_werkt_het" title="Hoe werkt het? - Personen"><span class="medium-order-2">Hoe werkt het?</span> </a><button type="button" id="btn-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-personen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-personen" aria-controls="id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-personen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-personen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-personen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-personen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7ihwyl/het_biografisch_archief_van_pdc" title="Biografisch archief - Hoe werkt het? (Personen)"><span class="medium-order-2">Biografisch archief</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7idpy5/redactiestatuut_biografieen" title="Redactiestatuut - Hoe werkt het? (Personen)"><span class="medium-order-2">Redactiestatuut</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vks4cyvaywx8/uitgebreide_biografieen_op_parlement_com" title="Inloggen - Hoe werkt het? (Personen)"><span class="medium-order-2">Inloggen</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vhnnmt7j3lxq/eerste_kamerlid" title="Eerste Kamerlid - Personen"><span class="medium-order-2">Eerste Kamerlid</span> </a><button type="button" id="btn-id-eerste-kamerlid-uitklapmenu-personen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-eerste-kamerlid-uitklapmenu-personen" aria-controls="id-eerste-kamerlid-uitklapmenu-personen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-eerste-kamerlid-uitklapmenu-personen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-eerste-kamerlid-uitklapmenu-personen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-eerste-kamerlid-uitklapmenu-personen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrp8wt5/voorzitter_eerste_kamer" title="Voorzitter - Eerste Kamerlid (Personen)"><span class="medium-order-2">Voorzitter</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkc0ks4kt6w7/de_huidige_eerste_kamer" title="Huidige leden - Eerste Kamerlid (Personen)"><span class="medium-order-2">Huidige leden</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkbri1wnc7i1/wetenswaardigheden_eerste_kamerleden" title="Wetenswaardigheden - Eerste Kamerlid (Personen)"><span class="medium-order-2">Wetenswaardigheden</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vhnnmt7iuhwr/tweede_kamerlid" title="Tweede Kamerlid - Personen"><span class="medium-order-2">Tweede Kamerlid</span> </a><button type="button" id="btn-id-tweede-kamerlid-uitklapmenu-personen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-tweede-kamerlid-uitklapmenu-personen" aria-controls="id-tweede-kamerlid-uitklapmenu-personen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-tweede-kamerlid-uitklapmenu-personen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-tweede-kamerlid-uitklapmenu-personen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-tweede-kamerlid-uitklapmenu-personen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrp8wt4/voorzitter_tweede_kamer" title="Voorzitter - Tweede Kamerlid (Personen)"><span class="medium-order-2">Voorzitter</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7ijayp/de_huidige_tweede_kamer" title="Huidige leden - Tweede Kamerlid (Personen)"><span class="medium-order-2">Huidige leden</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkbribcbksf5/wetenswaardigheden_tweede_kamerleden" title="Wetenswaardigheden - Tweede Kamerlid (Personen)"><span class="medium-order-2">Wetenswaardigheden</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh7ojk29wsza/leden_europees_parlement" title="Europarlementariër - Personen"><span class="medium-order-2">Europarlementariër</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkqxg1xtquux/fractievoorzitter" title="Fractievoorzitter - Personen"><span class="medium-order-2">Fractievoorzitter</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7m19zr/politiek_leider_van_een_partij" title="Partijleider - Personen"><span class="medium-order-2">Partijleider</span> </a></h2></div></li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vh8lnhrogvvn/minister_president" title="Minister-President - Personen"><span class="medium-order-2">Minister-President</span> </a><button type="button" id="btn-id-minister-president-uitklapmenu-personen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-minister-president-uitklapmenu-personen" aria-controls="id-minister-president-uitklapmenu-personen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-minister-president-uitklapmenu-personen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-minister-president-uitklapmenu-personen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-minister-president-uitklapmenu-personen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vke4lv6cfqry/wetenswaardigheden_minister_president" title="Wetenswaardigheden - Minister-President (Personen)"><span class="medium-order-2">Wetenswaardigheden</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vh8lnhrogvv3/minister" title="Minister - Personen"><span class="medium-order-2">Minister</span> </a><button type="button" id="btn-id-minister-uitklapmenu-personen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-minister-uitklapmenu-personen" aria-controls="id-minister-uitklapmenu-personen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-minister-uitklapmenu-personen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-minister-uitklapmenu-personen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-minister-uitklapmenu-personen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkc0e807cuq6/wetenswaardigheden_ministers" title="Wetenswaardigheden - Minister (Personen)"><span class="medium-order-2">Wetenswaardigheden</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vh8lnhrogvv4/staatssecretaris" title="Staatssecretaris - Personen"><span class="medium-order-2">Staatssecretaris</span> </a><button type="button" id="btn-id-staatssecretaris-uitklapmenu-personen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-staatssecretaris-uitklapmenu-personen" aria-controls="id-staatssecretaris-uitklapmenu-personen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-staatssecretaris-uitklapmenu-personen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-staatssecretaris-uitklapmenu-personen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-staatssecretaris-uitklapmenu-personen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vi21csmdoktt/wetenswaardigheden_staatssecretarissen" title="Wetenswaardigheden - Staatssecretaris (Personen)"><span class="medium-order-2">Wetenswaardigheden</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vky9kdpqnvi1/integriteitsregels_voor_kamerleden_en" title="Integriteit - Personen"><span class="medium-order-2">Integriteit</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="top-level d-flex w-100 align-self-center align-items-center item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vkqxg4g3netv/verkiezingen_hoe_werkt_het"><span class="medium-order-2">Verkiezingen</span> </a><button type="button" id="btn-id-verkiezingen-uitklapmenu" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-verkiezingen-uitklapmenu" aria-controls="id-verkiezingen-uitklapmenu" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-verkiezingen-uitklapmenu" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-verkiezingen-uitklapmenu"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-verkiezingen-uitklapmenu"> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vkqxg4g3netv/verkiezingen_hoe_werkt_het" title="Hoe werkt het? - Verkiezingen"><span class="medium-order-2">Hoe werkt het?</span> </a><button type="button" id="btn-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-verkiezingen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-verkiezingen" aria-controls="id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-verkiezingen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-verkiezingen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-verkiezingen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-hoe-werkt-het-uitklapmenu-verkiezingen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7ieeyb/kiesstelsel" title="Kiesstelsel - Hoe werkt het? (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Kiesstelsel</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrouwze/kiesrecht" title="Kiesrecht - Hoe werkt het? (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Kiesrecht </span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vhnnmt7idpy7/stemmen_op_de_verkiezingsdag" title="Stemmen - Hoe werkt het? (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Stemmen </span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vhnnmt7irps2/tweede_kamerverkiezingen" title="Tweede Kamer - Verkiezingen"><span class="medium-order-2">Tweede Kamer</span> </a><button type="button" id="btn-id-tweede-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-tweede-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" aria-controls="id-tweede-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-tweede-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-tweede-kamer-uitklapmenu-verkiezingen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-tweede-kamer-uitklapmenu-verkiezingen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vl4ai9zklwpy/tweede_kamerverkiezingen_2021" title="Verkiezingen 2021 - Tweede Kamer (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Verkiezingen 2021</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrpmxux/verkiezingen_tweede_kamer_1917_2023" title="Verkiezingen 1917 - 2017 - Tweede Kamer (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Verkiezingen 1917 - 2017</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vkbdjm16s8wi/wetenswaardigheden_tweede" title="Wetenswaardigheden - Tweede Kamer (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Wetenswaardigheden </span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li class="item-with-ul d-flex w-100 align-items-center align-self-center is-dropdown-submenu-parent" role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start has-submenu" href="/id/vh8lnhrp8wt8/eerste_kamerverkiezingen" title="Eerste Kamer - Verkiezingen"><span class="medium-order-2">Eerste Kamer</span> </a><button type="button" id="btn-id-eerste-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" class="submenu-toggle bg-transparent border-0" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#id-eerste-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" aria-controls="id-eerste-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" aria-expanded="false"> <svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></button></h2><div id="id-eerste-kamer-uitklapmenu-verkiezingen" class="accordion-collapse collapse" aria-labelledby="btn-id-eerste-kamer-uitklapmenu-verkiezingen"><div class="accordion-body"><ul class="vertical menu w-100 p-0 custom-scroll" role="menu" id="ul-id-eerste-kamer-uitklapmenu-verkiezingen"> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vimrii5o8ord/eerste_kamerverkiezingen_1983_2023" title="Verkiezingen 1983 - 2019 - Eerste Kamer (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Verkiezingen 1983 - 2019</span> </a></h2></div></li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="verkiezingen_provinciale_staten" title="Verkiezingen Provinciale Staten - Eerste Kamer (Verkiezingen)"><span class="medium-order-2">Verkiezingen Provinciale Staten</span> </a></h2></div></li></ul></div></div></div> </li> <li role="none"><div class="accordion-item w-100"><h2 class="accordion-header position-relative fs-normaal"><a role="menuitem" class="d-flex nowr align-items-start" href="/id/vh8lnhrrl0g5/wijze_van_verkiezen_europees_parlement" title="Europees Parlement - Verkiezingen"><span class="medium-order-2">Europees Parlement</span> </a></h2></div></li> </ul> </div></div></div> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> <div id="site-logo" class="site-logo cell medium-6 large-6 grid-x align-middle align-center"> <a id="site-title_lnk" href="/" class="lnk_logo lnk_no_hvr grid-x" title="naar Home PARLEMENT.com"> <div class="woordmerk zonder-beeldmerk d-flex">PARLEMENT<span>.</span><span class="wmerk_dom">com</span></div> </a> </div> <div id="searchbar" class="cell small-12 medium-3 large-3 text-right grid-x align-right align-middle"> <div id="sb-search" class="sb-search"> <form class="align-right f_rltv" role="search" action="/id/vgdei7c2vgu4/zoeken"> <label for="q" class="visuallyhidden">invoerveld zoekterm</label> <input type="hidden" name="u" value="✓"> <input id="q" name="q" class="sb-search-input" placeholder="zoekterm" type="search" title="tik zoekterm in, en bevestig met Enter of klik/tap op het vergrootglas" autocomplete="off" required="" value="" aria-autocomplete="list" aria-haspopup="true" aria-label="invoerveld zoekterm"> <button class="sb-icon-search" aria-label="bevestig zoekterm" aria-hidden="true" tabindex="-1"> <svg preserveAspectRatio="xMidYMid meet" class="search-icon icon"> <title>bevestig zoekterm</title> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#icon-search"></use> </svg> </button> <input class="sb-search-submit" type="submit" value="" aria-label="bevestig"> <button class="icon-clear" type="reset"> <span class="visuallyhidden">reset</span> </button> </form> </div> </div> </div> </header> <main id="content" class="grid-container grid-x grid-padding"> <nav id="kruimelpad_w" aria-label="Kruimelpad" class="small-12 medium-8 hide-for-print kr-count-3"> <span class="kr-it-1"><a href="/" onclick="javascript:_paq.push(['trackEvent', 'Kruimelpad', 'Klik', 'Verkiezingen Provinciale Staten (vh8lnhrp8wt6) -> Home (vknrezmre4sj)']);">Home</a><svg class="pijl-fwd-icon icon kruimelpad" width="16" height="16" focusable="false" aria-hidden="true"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></span><span class="kr-it-2"><a href="/id/vibzfyogo7qo/provinciale_staten" onclick="javascript:_paq.push(['trackEvent', 'Kruimelpad', 'Klik', 'Verkiezingen Provinciale Staten (vh8lnhrp8wt6) -> Provinciale Staten (vibzfyogo7qo)']);">Provinciale Staten</a><svg class="pijl-fwd-icon icon kruimelpad" width="16" height="16" focusable="false" aria-hidden="true"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></span><span class="kr-it-3" aria-current="page">Verkiezingen Provinciale Staten</span> </nav>  <article class="art_main small-order-1 medium-order-2 cell small-12 medium-8" aria-label="hoofdArtikel"> <hr class="hide"> <div id="main" class=""> <hr class="hide"> <div id="main_content_wrapper"> <div id="inhoud"></div>  <div id="tekst0" class="partext"><div class="partext_c"> <h1>Verkiezingen Provinciale Staten</h1> <p class="mnone">Om de vier jaar worden de leden van de <a href="/id/vibzfyogo7qo/provinciale_staten" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Provinciale Staten" data-bs-content="De gekozen volksvertegenwoordiging van een provincie wordt Provinciale Staten genoemd. De Provinciale Staten stellen het beleid van de provincie vast en controleren de uitvoering daarvan door de Gedeputeerde Staten. Het aantal leden van Provinciale Staten hangt af van het aantal inwoners van de provincie. Dit is geregeld in artikel 8 van de Provinciewet." data-bs-content-morelink="/id/vibzfyogo7qo/provinciale_staten">Provinciale Staten<script type="text/javascript"></script></a> gekozen op basis van evenredige vertegenwoordiging. Aan deze verkiezingen kunnen, naast de landelijke politieke partijen, ook provinciale partijen meedoen. De leden van Provinciale Staten kiezen eens in de vier jaar de <a href="/id/vhnnmt7ih7yi/eerste_kamer" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Eerste Kamer" data-bs-content="De Eerste Kamer is deel van de volksvertegenwoordiging en heeft met name een rol op wetgevend gebied. Over een wetsvoorstel moet, als de Tweede Kamer het heeft aangenomen, ook door de Eerste Kamer worden gestemd. De Eerste Kamer kan een wetsvoorstel nog tegenhouden." data-bs-content-morelink="/id/vhnnmt7ih7yi/eerste_kamer">Eerste Kamer<script type="text/javascript"></script></a>. Dat doen ze kort nadat ze zijn aangetreden. De laatste Provinciale Statenverkiezingen waren op 15 maart 2023.</p> </div></div> <section class="infowijzer infowijzer2"> <div class="wijzerkop"><div class="inhoud"><h2>Inhoud<span class="hide">sopgave van deze pagina:</span></h2> <hr id="hr_infow"> </div></div><div id="inhoudsopgave"><ol class="met1digit"> <li><a href="#p1">Kiesrecht</a></li> <li><a href="#p2">Bestuur van de provincie</a></li> <li><a href="#p3">Politieke betekenis</a></li> <li><a href="#p4">Opkomst Statenverkiezingen</a></li> <li><a href="#p5">Regeringspartijen</a></li> <li><a href="#p6">Kabinetscrises na Provinciale Statenverkiezingen</a></li> </ol></div> </section> <div id="tekst1" role="region" aria-labelledby="region1" class="partext b-description_readmore js-description_readmore"><div class="partext_c"><a name="p1" id="p1" class="anker d-inline" data-magellan-target="p1"></a><a class="" name="hd636bc6f8"></a> <div class="mt-6 d-flex grid-x nowr paragraaf_kop"> <div class="pe-2 paragraaf_kopnr"><h2 class="sub"><a name="parkie1"></a>1.</h2></div> <div class="paragraaf_koptekst"><h2 id="region1" class="sub" >Kiesrecht</h2> </div></div> <p class="mnone">Stemgerechtigd voor de Provinciale Statenverkiezingen zijn de Nederlandse inwoners van de provincie die op de dag van de stemming voor de Provinciale Staten minimaal achttien jaar oud zijn.</p> <p class="mtop">Om lid te kunnen worden van Provinciale Staten moet men een Nederlandse inwoner van de provincie zijn die minimaal achttien jaar oud is en niet is uitgesloten van het kiesrecht. <a href="/id/vh8lnhrogvv3/minister" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Ministers" data-bs-content="Ministers zijn politiek verantwoordelijk voor een bepaald beleidsterrein. Met uitzondering van ministers zonder portefeuille geven zij politieke leiding aan een departement. Daarbij kunnen zij terzijde worden gestaan door staatssecretarissen. Een minister, meestal lid van één van de partijen die in de Tweede Kamer het kabinet steunen, moet het vertrouwen van de Tweede Kamer hebben om de functie te kunnen vervullen." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrogvv3/minister">Ministers<script type="text/javascript"></script></a>, <a href="/id/vh8lnhrogvv4/staatssecretaris" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="staatssecretarissen" data-bs-content="Een staatssecretaris ondersteunt een minister bij het politiek leiden van een ministerie. Staatssecretarissen komen vooral voor bij 'zware' ministeries. Daar krijgen zij een specifiek beleidsterrein onder hun hoede, maar de minister blijft medeverantwoordelijk. Net als de minister moet een staatssecretaris verantwoording afleggen aan het parlement." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrogvv4/staatssecretaris">staatssecretarissen<script type="text/javascript"></script></a>, ambtenaren in dienst van de provincie en leden van de <a href="/id/vh8lnhrq7yan/raad_van_state_rvs" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Raad van State" data-bs-content="De Raad van State is een van de Hoge Colleges van Staat en heeft als voornaamste taak de regering en het parlement te adviseren over wetgeving en bestuur. Daarnaast is deze instantie de hoogste algemene bestuursrechter." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrq7yan/raad_van_state_rvs">Raad van State<script type="text/javascript"></script></a> en van de <a href="/id/vh8lnhrp1wzx/algemene_rekenkamer_rekenkamer" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Algemene Rekenkamer" data-bs-content="De Algemene Rekenkamer is een onafhankelijk Hoog College van Staat dat de rechtmatigheid en doelmatigheid van de ontvangsten en uitgaven van de Rijksoverheid controleert. Daarnaast kijkt de Algemene Rekenkamer of de overheid beleid uitvoert zoals dat was bedoeld. Ook maakt de Rekenkamer risicoanalyses." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrp1wzx/algemene_rekenkamer_rekenkamer">Algemene Rekenkamer<script type="text/javascript"></script></a> mogen niet tevens lid zijn van de Provinciale Staten.</p> <div class="seriekeuze mtop"> <ul> <li class="plus"> <a href="/id/vh8lnhrouwze/kiesrecht" class="grid-x nowr"> <svg class="ico-plus icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#plus"></use></svg><div class="">Meer over kiesrecht </div></a> </li> </ul> </div> </div></div> <div id="tekst2" role="region" aria-labelledby="region2" class="partext b-description_readmore js-description_readmore"><div class="partext_c"><a name="p2" id="p2" class="anker d-inline" data-magellan-target="p2"></a><a class="" name="hd9d0878c2"></a> <div class="mt-6 d-flex grid-x nowr paragraaf_kop"> <div class="pe-2 paragraaf_kopnr"><h2 class="sub"><a name="parbes1"></a>2.</h2></div> <div class="paragraaf_koptekst"><h2 id="region2" class="sub" >Bestuur van de provincie</h2> </div></div> <p class="mnone">De Provinciale Staten besturen de <a href="/id/vimplhqslkys/provincie" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="provincie" data-bs-content="Nederland heeft twaalf provincies, die deel uitmaken van het middenbestuur tussen Rijk en gemeente. De volksvertegenwoordiging in de provincies wordt Provinciale Staten genoemd. De Statenleden kiezen tevens het dagelijks bestuur van de provincie, Gedeputeerde Staten. Deze gedeputeerden komen door een wet die op 12 maart 2003 in werking is getreden, niet meer uit Provinciale Staten. De Commissaris van de Koning, die wordt benoemd door de Koning en de ministers gezamenlijk, is zowel voorzitter van Provinciale Staten als van Gedeputeerde Staten." data-bs-content-morelink="/id/vimplhqslkys/provincie">provincie<script type="text/javascript"></script></a>, samen met de <a href="/id/vic0emlzytlm/gedeputeerde_staten" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Gedeputeerde Staten" data-bs-content="De Provinciale Staten kiezen minimaal drie en maximaal zeven gedeputeerden voor een periode van vier jaar. Deze Gedeputeerde Staten vormen met de Commissaris van de Koning het dagelijkse bestuur van de provincie. Ieder lid van Gedeputeerde Staten (de gedeputeerde) heeft een eigen takenpakket (portefeuille), bijvoorbeeld financiën, ruimtelijke ordening, verkeer of welzijn. De Commissaris van de Koning maakt als voorzitter deel uit van het College van Gedeputeerde Staten." data-bs-content-morelink="/id/vic0emlzytlm/gedeputeerde_staten">Gedeputeerde Staten<script type="text/javascript"></script></a> en de <a href="/id/vh8lnhrr6zzg/commissaris_van_de_koning_in" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Commissaris van de ..." data-bs-content="De commissaris van de Koning (CvdK) vertegenwoordigt van oorsprong het koninklijk gezag in een provincie en treedt dan ook tegenwoordig nog in een provincie op als vertegenwoordiger van de Nederlandse regering. De commissaris van de Koning maakt deel uit van het provinciebestuur en is voorzitter van Provinciale Staten, maar officieel geen lid. Daarnaast maakt de commissaris van de Koning deel uit van het College van Gedeputeerde Staten en is daarvan voorzitter." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrr6zzg/commissaris_van_de_koning_in">Commissaris van de Koning<script type="text/javascript"></script></a>. De Provinciale Staten stellen het beleid van de provincie vast en controleren de uitvoering van beleid door de Gedeputeerde Staten. De provincie heeft onder andere taken op het gebied van infrastructuur, milieu, cultuur en de regionale economie. Daarnaast kiezen zij de leden van de Eerste Kamer.</p> </div></div> <div id="tekst3" role="region" aria-labelledby="region3" class="partext b-description_readmore js-description_readmore"><div class="partext_c"><a name="p3" id="p3" class="anker d-inline" data-magellan-target="p3"></a><a class="" name="hdb3c32adc"></a> <div class="mt-6 d-flex grid-x nowr paragraaf_kop"> <div class="pe-2 paragraaf_kopnr"><h2 class="sub"><a name="parpol1"></a>3.</h2></div> <div class="paragraaf_koptekst"><h2 id="region3" class="sub" >Politieke betekenis</h2> </div></div> <p class="mnone">In 2003, 2007 en 2011 vonden de Provinciale Statenverkiezingen binnen een jaar na de <a href="/id/vhnnmt7irps2/tweede_kamerverkiezingen" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Tweede Kamerverkiezingen" data-bs-content="De leden van de Tweede Kamer worden in principe eens in de vier jaar gekozen op basis van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging. Ook na de val van een kabinet worden bijna altijd verkiezingen gehouden. Kiesgerechtigd zijn alle Nederlanders die op de dag van de kandidaatstelling 18 jaar of ouder zijn, mits niet het kiesrecht vanwege een veroordeling is ontnomen." data-bs-content-morelink="/id/vhnnmt7irps2/tweede_kamerverkiezingen">Tweede Kamerverkiezingen<script type="text/javascript"></script></a> en het aantreden van een nieuw kabinet plaats. De Provinciale Statenverkiezingen werden daarom door de landelijke politiek als een belangrijke eerste graadmeter beschouwd over de vraag hoe kiezers oordelen over de eerste verrichtingen van de nieuwe Tweede Kamer en het nieuwe kabinet. Ook in 2019 en 2023 was dat effect er.</p> <p class="mtop">Bij de Provinciale Statenverkiezingen van 2011 ging het vooral om de vraag of VVD, CDA en PVV een meerderheid in de senaat wisten te behalen. In de Tweede Kamer hadden zij een nipte meerderheid van 76 zetels, maar op basis van de Eerste Kamerverkiezingen van 2007 hadden zij die in de Eerste Kamer nog niet. De PVV was zelfs nog helemaal niet vertegenwoordigd in de Eerste Kamer.</p> <div class="seriekeuze mtop"> <ul> <li class="plus"> <a href="/id/vlszcg6fojnz/eerste_kamerverkiezingen_2023" class="grid-x nowr meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Eerste Kamerverkiezingen 2023" data-bs-content="Op dinsdag 30 mei 2023 kozen 616 leden van Provinciale Staten en de kiescolleges op Bonaire, Sint Eustatius en Saba en van niet-ingezetenen in het buitenland een nieuwe Eerste Kamer. Die Statenleden en de kiescollegeleden werden eerder op woensdag 15 maart direct door alle kiesgerechtigde Nederlanders gekozen." data-bs-content-morelink="/id/vlszcg6fojnz/eerste_kamerverkiezingen_2023"> <svg class="ico-plus icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#plus"></use></svg><div class="">Eerste Kamerverkiezingen 2023 <script type="text/javascript"></script></div></a> </li> </ul> </div> </div></div> <div id="tekst4" role="region" aria-labelledby="region4" class="partext b-description_readmore js-description_readmore"><div class="partext_c"><a name="p4" id="p4" class="anker d-inline" data-magellan-target="p4"></a><a class="" name="hdbba93e56"></a> <div class="mt-6 d-flex grid-x nowr paragraaf_kop"> <div class="pe-2 paragraaf_kopnr"><h2 class="sub"><a name="paropk1"></a>4.</h2></div> <div class="paragraaf_koptekst"><h2 id="region4" class="sub" >Opkomst Statenverkiezingen</h2> </div></div> <p class="mnone">Tot 1970 bestond <a href="/id/vhnnmt7mrw00/opkomstplicht" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="opkomstplicht" data-bs-content="Van 1917 tot 1970 kenden we in ons land bij verkiezingen een opkomstplicht. In 1917 was invoering van de evenredige vertegenwoordiging voor de regering reden die plicht in te voeren. Omdat naleving ervan steeds moeilijker bleek te zijn, en omdat de plicht op den duur strijdig werd gevonden met de mondigheid van de kiezers, werd deze in 1970 afgeschaft." data-bs-content-morelink="/id/vhnnmt7mrw00/opkomstplicht">opkomstplicht<script type="text/javascript"></script></a> voor verkiezingen en schommelde het opkomstpercentage rond de 93 procent. Na 1995 lag het opkomstpercentage overwegend onder de 50 procent, met uitzondering van 2011, 2019 en 2023. In 2011 was het de vraag of het <a href="/id/vij7e8jky5lw/kabinet_rutte_i_2010_2012" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="eerste kabinet-Rutte" data-bs-content="Dit minderheidskabinet van VVD en CDA werd gevormd na de Tweede Kamerverkiezingen 2010 en trad op 14 oktober 2010 aan als opvolger van het kabinet-Balkenende IV. Voor een meerderheid in de Tweede Kamer sloten de regeringspartijen een gedoogakkoord met de PVV. VVD-leider Mark Rutte werd de eerste premier van VVD-huize." data-bs-content-morelink="/id/vij7e8jky5lw/kabinet_rutte_i_2010_2012">eerste kabinet-Rutte<script type="text/javascript"></script></a> een meerderheid in de Senaat kon veiligstellen.</p> <p class="mtop">Na 1970 zagen de opkomstcijfers voor de Statenverkiezingen er als volgt uit:</p> <div class="mnone"> </div> <script> window.addEventListener('load', showTblexpand); function showTblexpand() { let vlucht = document.getElementById('vlucht'); let Wvlucht = vlucht.offsetWidth; let main_wr = document.getElementById('main_content_wrapper'); let Wmain_wr = main_wr.offsetWidth; let Wmain_wr_plus_Wvlucht = Wvlucht + Wmain_wr; let tblwrapper = document.getElementsByClassName("tblwrapper") var windowW = window.innerWidth; //console.log(Wmain_wr ); if (document.getElementsByClassName("js-to_expand").length > 0) { const tables = document.getElementsByClassName("js-tbl_to_expand"); for (let i = 0; i < tables.length; i++) { let table = tables[i]; let Wtable = table.offsetWidth; //console.log([table, Wtable]); let btnexpand_wr = table.closest('.tblwrapper'); let btnexpandContent= table.closest('.tblwrapper').querySelector('.js-expandmore'); let idcE = btnexpand_wr.querySelector('.idc-container'); //console.log(btnexpand_wr.innerHTML); //console.log(idcE); function toggleTabindex() { if(btnexpand_wr.classList.contains('uitgeklapt') || table.querySelectorAll('a, button, input').length ) { if((Wtable <= Wmain_wr_plus_Wvlucht) || table.querySelectorAll('a, button, input').length) { btnexpand_wr.setAttribute("tabindex", "-1"); } else btnexpand_wr.setAttribute("tabindex", "0"); // zie https://accessibilityinsights.io/info-examples/web/scrollable-region-focusable/ //console.log('b1'); } else { btnexpand_wr.setAttribute("tabindex", "0"); //idcE.setAttribute("tabindex", "-1"); //console.log('b0'); } } if(windowW < 640) { btnexpandContent.style.display = "none"; btnexpandContent.setAttribute("aria-hidden", "true"); } else { //console.log([Wtable, Wmain_wr, Wtable > Wmain_wr]); if(Wtable > Wmain_wr) { toggleTabindex(); btnexpandContent.addEventListener('click', function handleClick() { btnexpand_wr.classList.toggle("uitgeklapt"); toggleTabindex(); }); btnexpandContent.style.display = 'block'; btnexpandContent.setAttribute("aria-hidden", "false"); } else { btnexpandContent.style.display = "none"; btnexpandContent.setAttribute("aria-hidden", "true"); btnexpand_wr.setAttribute("tabindex", "-1"); btnexpandContent.addEventListener('click', function handleClick() { btnexpand_wr.setAttribute("tabindex", "0"); }); } } } } } var delay = 250; var throttled = false window.addEventListener('resize', function() { if (!throttled) { showTblexpand(); //console.log('we are throttled'); throttled = true; setTimeout(function() { throttled = false; }, delay); } }); </script> <div class="tblwrapper tblwrapper_1 fontwit_hor"> <div class="js-expandmore a_ico_expand tblexpand tblexpand_1 button small" data-count="1" aria-hidden="true"> <span>Tabel </span><span class="selecteertekst-default">uitklappen </span><span class="selecteertekst-toggled">inklappen </span> </div> <table class="js-to_expand js-tbl_to_expand styletable"> <tr class="bg rij1"> <th class="fontwit cel1"><p class="mnone">jaar</p> </th> <th class="fontwit"><p class="mnone">opkomstpercentage</p> </th> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">2023</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">62,1</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">2019</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">56,2</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">2015</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">47,8</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">2011</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">56,0</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">2007</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">46,4</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">2003</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">47,6</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">1999</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">45,6</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">1995</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">50,2</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">1991</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">52,3</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">1987</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">66,3</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">1982</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">68,4</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">1978</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">79,1</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">1974</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">74,5</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">1970</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">68,1</p> </td> </tr> </table> </div></div> </div></div> <div id="tekst5" role="region" aria-labelledby="region5" class="partext b-description_readmore js-description_readmore"><div class="partext_c"><a name="p5" id="p5" class="anker d-inline" data-magellan-target="p5"></a><a class="" name="hdf9e2706d"></a> <div class="mt-6 d-flex grid-x nowr paragraaf_kop"> <div class="pe-2 paragraaf_kopnr"><h2 class="sub"><a name="parreg1"></a>5.</h2></div> <div class="paragraaf_koptekst"><h2 id="region5" class="sub" >Regeringspartijen</h2> </div></div> <p class="mnone">Hoe hebben regeringspartijen het gedaan bij de Statenverkiezingen?</p> <div class="mnone"> </div> <div class="fontwit_hor"> <div class="tblwrapper tblwrapper_2 fontwit_hor"> <div class="js-expandmore a_ico_expand tblexpand tblexpand_2 button small" data-count="2" aria-hidden="true"> <span>Tabel </span><span class="selecteertekst-default">uitklappen </span><span class="selecteertekst-toggled">inklappen </span> </div> <table class="js-to_expand js-tbl_to_expand styletable"> <tr class="bg"> <th class="fontwit cel1 throw" scope="col"><p class="mnone">jaar</p> </th> <th class="fontwit fontwit throw" scope="col"><p class="mnone"><strong>regeringspartijen</strong></p> </th> <th class="fontwit fontwit throw" scope="col"><p class="mnone"><strong>winst/verlies PS-verkiezing (%)</strong></p> </th> <th class="fontwit fontwit throw" scope="col"><p class="mnone"><strong>winst/verlies Eerste Kamerzetels</strong></p> </th> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">2023</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">VVD-D66-CDA-CU</p> </td> <td class="fontwit"> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">-8</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">2019</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">VVD-CDA-D66-CU</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">-9,3</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">-6</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">2015</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">VVD-PvdA</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">-11</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">-9</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">2011</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">VVD-CDA-(PVV)</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">-9,3</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">-8 (incl. PVV +2)</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">2007</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">CDA-PvdA-CU</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">-6,8</p> </td> <td class="fontwit"><p class="mnone">-8</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">2003</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">CDA-VVD-(LPF)</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">+1,6</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">0</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">1999</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">PvdA-VVD-D66</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">-4,8</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">-6</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">1995</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">PvdA-VVD-D66</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">+4,8</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">+4</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">1991</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">CDA-PvdA</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">-13</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">-9</p> </td> </tr> <tr class="bg"> <td class="fontwit cel1"><p class="mnone">1987</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">CDA-VVD</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">-7,1</p> </td> <td class="fontwit fontwit"><p class="mnone">-4</p> </td> </tr> </table> </div></div> </div> </div></div> <div id="tekst6" role="region" aria-labelledby="region6" class="partext b-description_readmore js-description_readmore"><div class="partext_c"><a name="p6" id="p6" class="anker d-inline" data-magellan-target="p6"></a><a class="" name="hd26f74eee"></a> <div class="mt-6 d-flex grid-x nowr paragraaf_kop"> <div class="pe-2 paragraaf_kopnr"><h2 class="sub"><a name="parkab1"></a>6.</h2></div> <div class="paragraaf_koptekst"><h2 id="region6" class="sub" >Kabinetscrises na Provinciale Statenverkiezingen</h2> </div></div> <p class="mnone">In het verleden zijn, (mede) als gevolg van de nasleep van Provinciale Statenverkiezingen, diverse kabinetten gevallen. Het <a href="/id/vh8lnhronvw7/kabinet_van_agt_ii_1981_1982" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="kabinet-Van Agt II" data-bs-content="Dit kabinet van CDA, PvdA en D'66 werd gevormd na de verkiezingen 1981. CDA-leider Dries van Agt werd voor de tweede keer premier, net als bij het voorgaande kabinet-Van Agt I. PvdA-leider Joop den Uyl werd vicepremier en minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De toevoeging 'Werkgelegenheid' onderstreepte zijn centrale rol bij een actief werkgelegenheidsbeleid." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhronvw7/kabinet_van_agt_ii_1981_1982">kabinet-Van Agt II<script type="text/javascript"></script></a> viel op 12 mei 1982, nadat regeringspartij PvdA flink had verloren bij de Statenverkiezingen van 24 maart 1982. De <a href="/id/vh8lnhrouwx7/kabinetscrisis_1966_de_nacht_van" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Nacht van Schmelzer" data-bs-content="Het slot van de algemene beschouwingen over de begroting voor 1967 in de nacht van 13 op 14 oktober 1966 staat bekend als de Nacht van Schmelzer. Het debat eindigde namelijk in de nachtelijke uren met de aanneming van een door KVP-fractievoorzitter Schmelzer ingediende motie, die door het kabinet-Cals tot motie van wantrouwen was verklaard. Die stemmingsuitslag leidde tot de val van het kabinet." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhrouwx7/kabinetscrisis_1966_de_nacht_van">Nacht van Schmelzer<script type="text/javascript"></script></a>, van 13 op 14 oktober 1966, leidde tot de val van het <a href="/id/vh8lnhronvwc/kabinet_cals_1965_1966" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="kabinet-Cals" data-bs-content="Dit centrumlinkse kabinet van KVP, PvdA en ARP was het eerste sinds 1958 met de sociaaldemocraten. Minister-president was KVP-leider Jo Cals. Zijn kabinet volgde het kabinet-Marijnen op, zonder dat er tussendoor verkiezingen werden gehouden. Het kabinet-Cals stond bekend als 'kabinet van sterke mannen' en had bij zijn aantreden op 14 april 1965 veel ambities." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhronvwc/kabinet_cals_1965_1966">kabinet-Cals<script type="text/javascript"></script></a>. Eerder dat jaar, op 23 maart 1966, hadden de regeringspartijen PvdA en KVP een nederlaag moeten incasseren bij de Provinciale Statenverkiezingen.</p> <p class="mtop">Ten slotte viel op 11 december 1958 het rooms-rode <a href="/id/vh8lnhronvwg/kabinet_drees_iv_1956_1958" class="meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="kabinet-Drees IV" data-bs-content="Het kabinet-Drees IV was een coalitie van PvdA, KVP, ARP en CHU. Na de verkiezingen van 1956 zetten de partijen uit het kabinet-Drees III hun samenwerking voort. Het was het laatste van de rooms-rode kabinetten. Premier was PvdA-leider Willem Drees. Het kabinet trad aan op 13 oktober 1956." data-bs-content-morelink="/id/vh8lnhronvwg/kabinet_drees_iv_1956_1958">kabinet-Drees IV<script type="text/javascript"></script></a>, na nederlagen van de PvdA bij de Statenverkiezingen van 16 maart en de gemeenteraadsverkiezingen van juni 1958.</p> <div class="seriekeuze mtop"> <ul> <li class="plus"> <a href="/id/vh8lnhrouwxj/kabinetscrisis_1981_en_1982" class="grid-x nowr"> <svg class="ico-plus icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#plus"></use></svg><div class="">Kabinetscrisis 1982: val kabinet-Van Agt II </div></a> </li> <li class="plus"> <a href="/id/vh8lnhrouwx7/kabinetscrisis_1966_de_nacht_van" class="grid-x nowr"> <svg class="ico-plus icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#plus"></use></svg><div class="">Kabinetscrisis 1966: de Nacht van Schmelzer </div></a> </li> <li class="plus"> <a href="/id/vh8lnhrouwx8/kabinetscrisis_1958_einde_rooms_rood" class="grid-x nowr"> <svg class="ico-plus icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#plus"></use></svg><div class="">Kabinetscrisis 1958: einde Rooms-Rood </div></a> </li> </ul> </div> </div></div>  <div class="hr"><hr></div> <p class="mtop"><strong><strong>Meer over</strong></strong></p> <div class="seriekeuze"> <ul> <li class="plus"> <a href="/id/vhnnmt7mnnza/uitslagen_provinciale_statenverkiezingen" class="grid-x nowr meti" data-bs-toggle="popover" data-bs-placement="bottom" data-bs-title="Uitslagen Provinciale Statenverkiezingen ..." data-bs-content="In de periode 1946 - 2023 zijn er 20 keer Provinciale Statenverkiezingen gehouden. CDA, PvdA en VVD zijn hierbij door de jaren heen meestal als grootste uit de bus gekomen. Aangezien de Eerste Kamer door de Provinciale Staten wordt gekozen, werkt de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen door in de zetelverdeling van de Eerste Kamer. De grotere partijen zijn bij de gevolgde systematiek in het voordeel." data-bs-content-morelink="/id/vhnnmt7mnnza/uitslagen_provinciale_statenverkiezingen"> <svg class="ico-plus icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#plus"></use></svg><div class="">Uitslagen Provinciale Statenverkiezingen vanaf 1946 <script type="text/javascript"></script></div></a> </li> </ul> </div> </div>  <hr class="hide-for-medium"> </div>  </article> <aside id="vlucht" class="vlucht cell small-order-3 small-12 medium-4 columns row hide-for-print c_col grid-padding-x" aria-label="nieuwsOverzichtenBanners"> <div id="vlucht_content" class="vlucht_content columns cell"> <div id="vluchtx" class="positie_vluchtx"> <h2 class="hide">Context</h2> <section id="nieuws" class="w_ladder aaaaa"> <div class="grid-x nowr align-top"><h2> <span>Verkiezingen Provinciale Staten </span> in het Nieuws </h2></div> <ul class="ladder grid-y nieuws"> <li class="lange_lijst_met_hr grid-y nowr"> <article> <div class="datumhdng"> <div class="nwsi-date"> <span class="nwsi-d-r1">1 <span class="mnd">jun</span> </span> <span class="nwsi-d-r2 jaar"> <span>2023</span> </span> </div> </div> <div class="ladderitem"> <a href="/id/vm3iiw7o8xmz/nieuws/eerste_kamerverkiezingen_39_nieuwkomers">Eerste Kamerverkiezingen: 39 nieuwkomers in nieuwe Eerste Kamer</a> </div> <hr> </article> </li> <li class="lange_lijst_met_hr grid-y nowr"> <article> <div class="datumhdng"> <div class="nwsi-date"> <span class="nwsi-d-r1">4 <span class="mnd">mei</span> </span> <span class="nwsi-d-r2 jaar"> <span>2023</span> </span> </div> </div> <div class="ladderitem"> <a href="/id/vm2se3wm7rlh/nieuws/kiesraad_stelt_stemwaarden_voor_eerste">Kiesraad stelt stemwaarden voor Eerste Kamerverkiezingen 2023 vast</a> </div> <hr> </article> </li> </ul> <div class="ladder_bladeren grid-x nowr align-right"> <div class="ladder_bladeren-next"> <a href="/id/vkm4gceit0go/showselection_overzicht?a=pP3XSkwzdF%2fonAfcbQqetwOArcYlEQ2j%2fs7eDhsNKNeeWsM379lEPS8NrbUsW0iHhlkeSwj5bu3pSeThmfj8gpVce%2bkHSNRIABQPS1YQKdVCdSnMxlvX0frZdFjCSr5ucnaXTCE9JsceuyPJSA1IQ5AT6G14rwZ%2bxD0JrU8Y%2f1rieGji%2fl6Pe%2fayqlkBYg6lTH6DhB93Hz3suh0IPznHHpfT4TuJgZo9H3WMciBVd8jEe3QNLhDB3FMRRj6uon1ej7hq8MQdc9JRxuV%2fjjm%2f4yYgI6d%2bHf1M4JWBMO0USlAMHTLLlgh2WHw%2faSbXp5dmkvMgm0TYcHWYx32PiSr11ndal9qRm%2fFw0QzihjJD7xj2e%2b9gp%2bAX%2ffJK965p2PIXdg8l5%2bRi3vkCgfkiZYQQ3jdwgiN6nKcE%2ftDVt1hiQlDrNz4V04X3gRVK%2bV9u59yTBeJiD69J8O5Q%2fp70p9IqQMwVr0OiizLc06Zd%2f2%2b11YL%2b6s6o%2fewYiCZwUoGCIqVc&start_ovz=2" class="grid-x nowr align-middle" aria-label="Meer nieuws"><div>Meer nieuws </div><svg class="pijl-fwd-icon icon" width="16" height="16" aria-hidden="true" focusable="false"><use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#vooruit"></use></svg></a> </div> </div> </section> <hr> <section id="social" class="hide-for-print" aria-label="Delen"> <h2 class="mnone t-align-c">Delen</h2> <div class="w_social grid-x align-justify"> <div> <form method="get" action="/id/vi7iblg5oiwe/share_2_social" aria-label="Deel op Twitter" target="_blank"> <a href="#" rel="nofollow" onclick="event.preventDefault(); _paq.push(['trackEvent', 'SocialShare', 'twitter','Verkiezingen Provinciale Staten']); this.parentElement.submit();" title="Deel dit item op Twitter; link opent in nieuw venster" class="grid-x l-so popup" onkeypress="this.click();"> <div class="icon text-white btn-round rounded-circle d-inline-flex justify-content-center align-items-center glyph grid-x align-middle align-center fs1 soc-icon_c twitter"> <svg class="soc-icon twitter" width="25" height="25"> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#icon-twitter"></use> </svg> </div> <span class="visually-hidden">Deel dit item op Twitter</span> </a> <input type="hidden" id="aan_twitter" name="aan" value="twitter"> <input type="hidden" id="url_twitter" name="url" value="https://www.parlement.com/id/vh8lnhrp8wt6/verkiezingen_provinciale_staten"> <input type="hidden" id="id_twitter" name="id" value="vh8lnhrp8wt6"> <input type="hidden" id="bron_twitter" name="bron" value="Parlement.com"> </form> </div> <div> <form method="get" action="/id/vi7iblg5oiwe/share_2_social" aria-label="Deel op Facebook" target="_blank"> <a href="#" rel="nofollow" onclick="event.preventDefault(); _paq.push(['trackEvent', 'SocialShare', 'facebook','Verkiezingen Provinciale Staten']); this.parentElement.submit();" title="Deel dit item op Facebook; link opent in nieuw venster" class="grid-x l-so popup" onkeypress="this.click();"> <div class="icon text-white btn-round rounded-circle d-inline-flex justify-content-center align-items-center glyph grid-x align-middle align-center fs1 soc-icon_c facebook"> <svg class="soc-icon facebook" width="25" height="25"> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#icon-facebook"></use> </svg> </div> <span class="visually-hidden">Deel dit item op Facebook</span> </a> <input type="hidden" id="aan_facebook" name="aan" value="facebook"> <input type="hidden" id="url_facebook" name="url" value="https://www.parlement.com/id/vh8lnhrp8wt6/verkiezingen_provinciale_staten"> <input type="hidden" id="id_facebook" name="id" value="vh8lnhrp8wt6"> <input type="hidden" id="bron_facebook" name="bron" value="Parlement.com"> </form> </div> <div class="glyph fs1 whatsapp show-for-mobile-only"><div class="soc-icon_c"><a onclick="_paq.push(['trackEvent', 'SocialShare', 'whatsapp', 'Verkiezingen Provinciale Staten']);" href="whatsapp://send" data-text="Bekijk deze link: " data-href="" class="wa_btn wa_btn_l" style="display:none; border: none; background-position: 7px 6px;"> </a></div></div> <div> <form method="get" action="/id/vi7iblg5oiwe/share_2_social" aria-label="Deel op Linkedin" target="_blank"> <a href="#" rel="nofollow" onclick="event.preventDefault(); _paq.push(['trackEvent', 'SocialShare', 'linkedin','Verkiezingen Provinciale Staten']); this.parentElement.submit();" title="Deel dit item op Linkedin; link opent in nieuw venster" class="grid-x l-so popup" onkeypress="this.click();"> <div class="icon text-white btn-round rounded-circle d-inline-flex justify-content-center align-items-center glyph grid-x align-middle align-center fs1 soc-icon_c linkedin"> <svg class="soc-icon linkedin" width="25" height="25"> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#icon-linkedin"></use> </svg> </div> <span class="visually-hidden">Deel dit item op Linkedin</span> </a> <input type="hidden" id="aan_linkedin" name="aan" value="linkedin"> <input type="hidden" id="url_linkedin" name="url" value="https://www.parlement.com/id/vh8lnhrp8wt6/verkiezingen_provinciale_staten"> <input type="hidden" id="id_linkedin" name="id" value="vh8lnhrp8wt6"> <input type="hidden" id="bron_linkedin" name="bron" value="Parlement.com"> </form> </div> </div> </section> <hr> <article id="columns-pp" class="banner" aria-label="columnsParlement.com"> <div class="bannercontent"> <div class="banner-text grid-y"> <h2 class="banner_titel ellip"> <a href="/id/vkudepjx5duq/columns_parlement_com" class="text-truncate d-block">Columns Parlement.com</a> </h2> <p>Bert van den Braak en Joop van den Berg geven <a href="/id/vkudepjx5duq/columns_parlement_com">wekelijks</a> hun visie op Den Haag. <span>Blijf op de hoogte via de nieuwsbrief.</span> </p> <a class="banner_tekst1 button " href="/id/vjizk8w8x5h6/aanmelden_nieuwsbrief_columns_parlement"><span class="text-white">Meld je aan</span></a> </div> <img class="banner_img" src="/9353290/g/bannercolumns_8erv4.webp" alt="Bert van den Braak en Joop van den Berg" title="" width="164" height="106" loading="lazy"> </div> <div class="banner_triangle"></div> </article> </div> </div> </aside> </main> <aside id="sub-footer" class="grid-container hide-for-print" aria-label="footerMain"> <div class="grid-container grid-x"> <a href="#pageheader" class="close-menu hide grid-x align-right w100p" title="Verlaat menu en terug naar boven" aria-label="Verlaat menu en terug naar boven"><span class="ui-icon ui-icon-close">×</span></a> <div class="grid-container grid-x w100p"> <nav id="sub-footer_primary-menu" class="grid-y medium-flex-dir-row cell small-8 align-justify ew" aria-label="footer_hoofdMenu"> <h2 class="hide">Hoofdnavigatiemenu</h2> <div class="col-md-4 col-lg-2 ladder ladder1"><ul class="list-unstyled ladder1 m-0 p-0"><li><h2 class="mb-4 mb-md-6"><a href="/id/vkqxfhqt4bm8/binnenhof_hoe_werkt_het">Het Binnenhof</a></h2></li><li class="footer_list_1 mb-4"><a href="/id/vkqxfhqt4bm8/binnenhof_hoe_werkt_het" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Hoe werkt het</a></li><li class="footer_list_2 mb-4"><a href="/id/vhnnmt7ih7yh/tweede_kamer" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Tweede Kamer</a></li><li class="footer_list_3 mb-4"><a href="/id/vhnnmt7ih7yi/eerste_kamer" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Eerste Kamer</a></li><li class="footer_list_4 mb-4"><a href="/id/vh8lnhrp1x06/politieke_partij" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Partij</a></li><li class="footer_list_5 mb-4"><a href="/id/vh8lnhronvvx/regering" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Regering en kabinet</a></li><li class="footer_list_6 mb-4"><a href="/id/vh8lnhronvwm/ministerie" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Ministeries</a></li><li class="footer_list_7 mb-4"><a href="/id/vh8lnhronvvr/de_koning" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Koning</a></li></ul></div> <div class="col-md-4 col-lg-2 ladder ladder2"><ul class="list-unstyled ladder2 m-0 p-0"><li><h2 class="mb-4 mb-md-6"><a href="/id/vg4vb3tw0pd8/personen_hoe_werkt_het">Personen</a></h2></li><li class="footer_list_1 mb-4"><a href="/id/vg4vb3tw0pd8/personen_hoe_werkt_het" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Hoe werkt het?</a></li><li class="footer_list_2 mb-4"><a href="/id/vhnnmt7j3lxq/eerste_kamerlid" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Eerste Kamerlid</a></li><li class="footer_list_3 mb-4"><a href="/id/vhnnmt7iuhwr/tweede_kamerlid" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Tweede Kamerlid</a></li><li class="footer_list_4 mb-4"><a href="/id/vh7ojk29wsza/leden_europees_parlement" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Europarlementariër</a></li><li class="footer_list_5 mb-4"><a href="/id/vkqxg1xtquux/fractievoorzitter" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Fractievoorzitter</a></li><li class="footer_list_6 mb-4"><a href="/id/vhnnmt7m19zr/politiek_leider_van_een_partij" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Partijleider</a></li><li class="footer_list_7 mb-4"><a href="/id/vh8lnhrogvvn/minister_president" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Minister-President</a></li><li class="footer_list_8 mb-4"><a href="/id/vh8lnhrogvv3/minister" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Minister</a></li><li class="footer_list_9 mb-4"><a href="/id/vh8lnhrogvv4/staatssecretaris" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Staatssecretaris</a></li><li class="footer_list_10 mb-4"><a href="/id/vky9kdpqnvi1/integriteitsregels_voor_kamerleden_en" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Integriteit</a></li></ul></div> <div class="col-md-4 col-lg-2 ladder ladder3"><ul class="list-unstyled ladder3 m-0 p-0"><li><h2 class="mb-4 mb-md-6"><a href="/id/vkqxg4g3netv/verkiezingen_hoe_werkt_het">Verkiezingen</a></h2></li><li class="footer_list_1 mb-4"><a href="/id/vkqxg4g3netv/verkiezingen_hoe_werkt_het" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Hoe werkt het?</a></li><li class="footer_list_2 mb-4"><a href="/id/vhnnmt7irps2/tweede_kamerverkiezingen" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Tweede Kamer</a></li><li class="footer_list_3 mb-4"><a href="/id/vh8lnhrp8wt8/eerste_kamerverkiezingen" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Eerste Kamer</a></li><li class="footer_list_4 mb-4"><a href="/id/vh8lnhrrl0g5/wijze_van_verkiezen_europees_parlement" class="grid-x py-0 d-flex nowr align-items-start">Europees Parlement</a></li></ul></div> </nav> <div id="pdc-logo" class="grid-x cell small-4 f_rltv align-right"> <span class="glyph fs1"> <a href="https://parlementairdocumentatiecentrum.nl" class="f_inlbl" onclick="popup(this.href,995,600);return false" onkeypress="this.click();" title="naar de website van Stichting PDC (link opent in nieuw venster)" aria-label="Stichting PDC"> <span class="clearfix pbs"> <svg class="logopdc logopdc-footer icon"> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#pdclogo"></use> </svg> </span> </a> </span> </div> </div> </div> </aside> <footer id="service-menu_payoff" class="grid-container" aria-label="footerSocial"> <div class="w_service-menu grid-y medium-flex-dir-row align-middle align-justify"> <nav class="cell small-12 medium-8 service-menu hide-for-print" aria-label="serviceMenu"> <ul class="grid-x service-menu"> <li><a href="/id/vhnnmt7i5ax1/over_deze_site">Over deze site</a></li> <li><a href="/id/vfy7gizq51ux/contact_met_de_redactie_van_pdc">Contact</a></li> </ul> </nav> <div class="hr show-for-small-only"><hr></div> <nav class="small-12 medium-4" aria-label="socialvolgenMenu"> <div id="social_volgen" class="hide-for-print"> <div class="w_social grid-x align-justify align-middle"> <p class="grid-x align-middle">Volg Parlement.com op</p> <a href="https://twitter.com/parlement" class="grid-x" role="button" onclick="popup(this.href,800,500,'menubar=yes,location=yes,toolbar=yes'); return false" onkeypress="this.click();" title="volg Parlement.com op X (link opent in nieuw venster)" aria-label="volg Parlement.com op Twitter"> <div class="glyph grid-x align-middle align-center fs1 soc-icon_c twitter"> <svg class="soc-icon twitter" width="25" height="25"> <title>Twitter</title> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#icon-twitter"> </use> </svg> </div> </a> <a href="https://www.facebook.com/parlcom/" class="grid-x" role="button" onclick="popup(this.href,800,500,'menubar=yes,location=yes,toolbar=yes'); return false" onkeypress="this.click();" title="volg Parlement.com op Facebook (link opent in nieuw venster)" aria-label="volg Parlement.com op Facebook"> <div class="glyph grid-x align-middle align-center fs1 soc-icon_c facebook"> <svg class="soc-icon facebook" width="25" height="25"> <title>Facebook</title> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#icon-facebook"> </use> </svg> </div> </a> </div> </div> </nav> </div> <section class="w_payoff" aria-label="Disclaimer"> <h2 class="hide">Disclaimer</h2> <p class="payoff t-align-c cell small-12">© Stichting PDC - Alle rechten voorbehouden</p> </section> </footer> <nav id="back-to-top" class="hide-for-print" aria-label="Terug naar boven"> <button type="button" id="btn-back-to-top" data-js-hook="back-to-top-button" class="a_tooltip btn btn-danger btn-floating btn-lg bg-transparent border-0 p-0 justify-content-center align-items-center"> <span class="visually-hidden">Terug naar boven</span> <span class="clearfix pbs d-block"> <svg class="icon" focusable="false" aria-hidden="true"> <use xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" xlink:href="/9353290/v/svgs_external_file.svg?v4#icon-arrow-up"></use> </svg> </span> </button> </nav> <script type="text/javascript">writeExtraMarge1()</script> <noscript><div class="main_extramarge4"></div></noscript> <script src="/9000000/v/bootstrap-5.3.1/js/bootstrap.bundle.min.js"></script> <script type="text/javascript" src="/cgi-bin/as.cgi/0000000/c/loadjs2.js?files=%2f9000000%2fc%2fcss_browser_selector.js;%2f9353000%2fv%2fwinopen.js;%2f9000000%2fv%2fjs%2fexpandable_searchbar.js;%2f9000000%2fv%2fjs%2fvan11y-accessible-hide-show-aria.v3_0_1.min.js;%2f9000000%2fv%2fjs%2fclassie.js;%2f9353290%2fv%2fjs%2fwhatsapp.js;%2f9353290%2fv%2fjs%2fthrottle.js;%2f9000000%2fv%2fjs%2fbootstrap%2fwhat-input-min.js;%2f9000000%2fv%2fjs%2fbootstrap%2fa11y-back-to-top-smoothscroll.js;%2f9000000%2fv%2fjs%2fbootstrap%2fback-to-top.js;%2f9000000%2fv%2findicate-2.4.0%2findicate.umd.js&lm=shdvbq"></script> <script> String.prototype.hashCode = function() { var hash = 0, i, chr; if (this.length === 0) return hash; for (i = 0; i < this.length; i++) { chr = this.charCodeAt(i); hash = ((hash << 5) - hash) + chr; hash |= 0; // naar 32bit int converteren } return hash; }; </script> <script> function closePopover(triggerElement) { window.popoverCloseClicked = true; (bootstrap.Popover.getInstance(triggerElement)).hide(); } var isTouch = navigator.userAgent.match(/(IEMobile|Windows Phone|Touch|Tablet|Android|iPad|webOS|iPhone|iPod|Blackberry)/i) != null || 'ontouchstart' in document.documentElement; var isWindowsMobile = navigator.userAgent.match(/(IEMobile|Windows Phone|Touch)/i) != null; if (isWindowsMobile || isTouch) { console.log(isTouch, isWindowsMobile); var htmlTag = document.getElementsByTagName('html')[0]; if (htmlTag.className.includes('no-touch')) { htmlTag.className = htmlTag.className.replace('no-touch', 'touch'); } else { htmlTag.className = htmlTag.className += ' touch'; } } window.addEventListener('load', function(loadEvent) { var printpagebtn = document.getElementById('printpagebtn'); if (printpagebtn) { printpagebtn.addEventListener('click', function(e) { e.preventDefault(); window.print(); }); } var isTouchDevice = document.querySelector('html').classList.contains('touch'); var isHomepage = document.querySelectorAll('#homepage').length > 0; // start tbv popovers als itjes var cx, cy, tip, waiting; var old_hide = bootstrap.Popover.prototype.hide var isOutside = function() { var isOut = (window.popoverCloseClicked || (cx < tip.left || cx > tip.left + tip.width) || (cy < tip.top || cy > tip.top + tip.height)); return isOut; } document.addEventListener('mousemove', function(e) { cx = e.clientX cy = e.clientY if (waiting && isOutside()) { waiting.f.call(waiting.context) waiting = null } }) bootstrap.Popover.prototype.hide = function() { tip = this.tip.getBoundingClientRect(); if (isOutside()) { window.popoverCloseClicked = false; old_hide.call(this); } else { waiting = { f: old_hide, context: this }; } } const popoverTriggerList = document.querySelectorAll('[data-bs-toggle="popover"]'); if (!isTouchDevice) { const popoverList = [...popoverTriggerList].map(popoverTriggerEl => { var popoverInstance = new bootstrap.Popover(popoverTriggerEl, { 'delay': { 'hide': 100 }, 'trigger': 'hover', // ab bij online alleen tot "hover" beperken! 'html': true, 'template': '<div class="popover" role="popover"><div class="popover-inner"><div class="popover-title"><div class="popuptitel_closewin"><a href="#" class="popover-close"><span class="sr-only">Sluit tooltip</span>×</a></div><h3 class="popover-header"></h3></div><div><div class="popover-body"></div><a class="meer" href=""></a></div></div></div>' }); popoverTriggerEl.addEventListener('inserted.bs.popover', () => { var meerlink = popoverInstance._config.contentMorelink; if (meerlink && meerlink != '') { var link = (document.querySelector('.meer')); link.setAttribute('href', meerlink); link.innerHTML = 'meer »'; } document.querySelector('.popover-close').addEventListener('click', function(event) { event.preventDefault(); closePopover(popoverTriggerEl); }); }); }) } // end popovers als itjes var tables = document.querySelectorAll('table:not(.col_table)'); if (tables && tables.length) { for (var t in tables) { var table = tables[t]; var tableParent = table.parentNode; if (tableParent && tableParent != '') { var wrapper = document.createElement('div'); tableParent.insertBefore(wrapper, table); wrapper.appendChild(table); new Indicate(wrapper, { arrowMarkup: '<svg width="14" height="28" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg"><polyline fill="none" stroke="#00669a" stroke-width="2" stroke-linecap="round" stroke-linejoin="round" points="12,22 2,12 12,2 "/></svg>', vertical: false }); } } } }); </script> <script></script> <script> var _paq = _paq || []; _paq.push(["disableCookies"]); _paq.push(['trackPageView']); _paq.push(['enableLinkTracking']); (function() { var u=(("https:" == document.location.protocol) ? "https" : "http") + "://php.pdc.nl/piwik/"; _paq.push(['setTrackerUrl', u+'piwik.php']); _paq.push(['setSiteId', '41']); var d=document, g=d.createElement('script'), s=d.getElementsByTagName('script')[0]; g.type='text/javascript'; g.defer=true; g.async=true; g.src=u+'piwik.js'; s.parentNode.insertBefore(g,s); })(); </script> <noscript><p><img src="http://php.pdc.nl/piwik/piwik.php?idsite=41" style="border:0;" alt="" /></p></noscript> </body> </html>