CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="az" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi — Vikipediya</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )azwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","yanvar","fevral","mart","aprel","may","iyun","iyul","avqust","sentyabr","oktyabr","noyabr","dekabr"],"wgRequestId":"c3f5307c-e3c6-4331-bd61-dafb99badafd","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Türkiyə_İstiqlaliyyət_müharibəsi","wgTitle":"Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi","wgCurRevisionId":7790046,"wgRevisionId":7790046,"wgArticleId":94100,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null ,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr","Vikisitata keçidi olan məqalələr","Vikianbara keçidi olan məqalələr","Vikipediya:Əlifba sırasına görə seçilmiş məqalələr","Əlifba sırasına görə hərbi münaqişələr","1923-cü ildəki münaqişələr","Birinci Dünya müharibəsi","Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi","Türkiyə tarixi","İstiqlal müharibələri","Fransanın müharibələri","Gürcüstanın müharibələri","Birləşmiş Krallığın müharibələri","Yunanıstanın müharibələri","Ermənistanın müharibələri","İtaliyanın müharibələri","1920-ci ildə Türkiyə","1921-ci ildə Türkiyə","1922-ci ildə Türkiyə","1923-cü ildə Türkiyə","Osmanlı imperiyasının müharibələri"],"wgPageViewLanguage":"az","wgPageContentLanguage":"az","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Türkiyə_İstiqlaliyyət_müharibəsi","wgRelevantArticleId":94100,"wgIsProbablyEditable": true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"az","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"az"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":true,"wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q234738","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.common-site":"ready","ext.gadget.logo":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","codex-search-styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.referenceTooltips","ext.gadget.sidebarRelated","ext.gadget.metaBox", "ext.gadget.EditToolbar","ext.gadget.EditToolbar-menu-page_elements","ext.gadget.EditToolbar_infobox_person","ext.gadget.EditToolbar_discussion","ext.gadget.EditToolbar_references","ext.gadget.markadmins","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=az&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=ext.gadget.common-site%2Clogo&only=styles&skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1f/T%C3%BCrk_Kurtulu%C5%9F_Sava%C5%9F%C4%B1_-_kolaj.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1138"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1f/T%C3%BCrk_Kurtulu%C5%9F_Sava%C5%9F%C4%B1_-_kolaj.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="758"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/T%C3%BCrk_Kurtulu%C5%9F_Sava%C5%9F%C4%B1_-_kolaj.jpg/640px-T%C3%BCrk_Kurtulu%C5%9F_Sava%C5%9F%C4%B1_-_kolaj.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="607"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi — Vikipediya"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//az.m.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redaktə" href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipediya (az)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//az.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://az.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipediya — Atom-lent" href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Türkiyə_İstiqlaliyyət_müharibəsi rootpage-Türkiyə_İstiqlaliyyət_müharibəsi skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"></div> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-fa" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Bu, seçilmiş məqalədir. Daha çox məlumat üçün klikləyin."><img alt="Bu, seçilmiş məqalədir. Daha çox məlumat üçün klikləyin." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/20px-Cscr-featured.svg.png" decoding="async" width="20" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/30px-Cscr-featured.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/40px-Cscr-featured.svg.png 2x" data-file-width="466" data-file-height="443" /></a></div></div> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi</h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipediya, azad ensiklopediya</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naviqasiyaya keç</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Axtarışa keç</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="az" dir="ltr"><table class="infobox" style=""><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above infobox-above-color skin-invert-image" style="color: var(--color-base, #202122);">Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image" style=""> <a href="/wiki/Fayl:T%C3%BCrk_Kurtulu%C5%9F_Sava%C5%9F%C4%B1_-_kolaj.jpg" class="mw-file-description" title="Saat əqrəbi istiqamətində: Milli Mübarizənin məqsədlərini təyin etmək üçün Sivas Konqresində toplanan heyəti-təmsili; döyüşdə cəbhəyə güllə daşıyan türk xalqı; Ankara Ulus meydanında döyüşə qatılacaq son birliklərin cəbhəyə yola salınması; Qüvayi-milliyəyə bağlı piyadalar; Türkiyə ordusunun İzmirə girişi; düşmən arxasındakı türk süvariləri."><img alt="Saat əqrəbi istiqamətində: Milli Mübarizənin məqsədlərini təyin etmək üçün Sivas Konqresində toplanan heyəti-təmsili; döyüşdə cəbhəyə güllə daşıyan türk xalqı; Ankara Ulus meydanında döyüşə qatılacaq son birliklərin cəbhəyə yola salınması; Qüvayi-milliyəyə bağlı piyadalar; Türkiyə ordusunun İzmirə girişi; düşmən arxasındakı türk süvariləri." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/T%C3%BCrk_Kurtulu%C5%9F_Sava%C5%9F%C4%B1_-_kolaj.jpg/280px-T%C3%BCrk_Kurtulu%C5%9F_Sava%C5%9F%C4%B1_-_kolaj.jpg" decoding="async" width="280" height="265" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/T%C3%BCrk_Kurtulu%C5%9F_Sava%C5%9F%C4%B1_-_kolaj.jpg/420px-T%C3%BCrk_Kurtulu%C5%9F_Sava%C5%9F%C4%B1_-_kolaj.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/T%C3%BCrk_Kurtulu%C5%9F_Sava%C5%9F%C4%B1_-_kolaj.jpg/560px-T%C3%BCrk_Kurtulu%C5%9F_Sava%C5%9F%C4%B1_-_kolaj.jpg 2x" data-file-width="655" data-file-height="621" /></a> Saat əqrəbi istiqamətində: Milli Mübarizənin məqsədlərini təyin etmək üçün <a href="/wiki/Sivas" title="Sivas">Sivas</a> Konqresində toplanan heyəti-təmsili; döyüşdə cəbhəyə güllə daşıyan türk xalqı; Ankara <a href="/wiki/Ulus_meydan%C4%B1" title="Ulus meydanı">Ulus meydanında</a> döyüşə qatılacaq son birliklərin cəbhəyə yola salınması; Qüvayi-milliyəyə bağlı piyadalar; Türkiyə ordusunun İzmirə girişi; düşmən arxasındakı türk süvariləri. </td></tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels">Tarix</th> <td class="plainlist"> 19 may 1919 – 11 oktyabr 1922 (atəşkəs) 24 iyul 1923 (sülh)</td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels">Yeri</th> <td class="plainlist"> <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadolu</a> və <a href="/wiki/Frakiya" title="Frakiya">Frakiya</a></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels">Səbəbi</th> <td class="plainlist"> Türkiyə torpaqlarının işğalı</td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels">Nəticəsi</th> <td class="plainlist"> <div data-wikidata-property-id="P1542" class="no-wikidata"> Türk Milli Hərəkatının qələbəsi <ul><li><a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı İmperiyası">Osmanlı İmperiyası</a> süqut etdi</li> <li><a href="/wiki/Lozanna_m%C3%BCqavil%C9%99si" class="mw-redirect" title="Lozanna müqaviləsi">Lozanna müqaviləsi</a> imzalandı</li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Respublikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Türkiyə Respublikası">Türkiyə Respublikası</a> quruldu</li></ul></div></td> </tr> <tr> <th colspan="2" scope="colgroup" class="infobox-header infobox-above-color" style="">Münaqişə tərəfləri</th> </tr> <tr> <td colspan="2" class="plainlist" style="text-align:center;"> <table style="background: transparent; color: inherit; width: 100%; text-align: left;"><tbody><tr> <td width="50%" style="border-right: 1px dotted var(--border-color-base, #a2a9b1); padding-right:.4em;"> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/T%C3%BCrk_Milli_H%C9%99r%C9%99kat%C4%B1" title="Türk Milli Hərəkatı">Türk Milli Hərəkatı</a> <ul><li><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/Ankara_H%C3%B6kum%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Ankara Hökuməti">Ankara Hökuməti</a> (1920-ci ildən sonra)</li> <li><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/Q%C3%BCvayi-milliy%C9%99" title="Qüvayi-milliyə">Qüvayi-milliyə</a> (1920-ci ilədək)</li></ul> <hr /> Texniki və maddi yardım: <a href="/wiki/Rusiya_Sovet_Federativ_Sosialist_Respublikas%C4%B1" title="Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikası"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Russian_Soviet_Federative_Socialist_Republic_%281918%E2%80%931925%29.svg/20px-Flag_of_the_Russian_Soviet_Federative_Socialist_Republic_%281918%E2%80%931925%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Russian_Soviet_Federative_Socialist_Republic_%281918%E2%80%931925%29.svg/30px-Flag_of_the_Russian_Soviet_Federative_Socialist_Republic_%281918%E2%80%931925%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Russian_Soviet_Federative_Socialist_Republic_%281918%E2%80%931925%29.svg/40px-Flag_of_the_Russian_Soviet_Federative_Socialist_Republic_%281918%E2%80%931925%29.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></a> <a href="/wiki/Rusiya_Sovet_Federativ_Sosialist_Respublikas%C4%B1" title="Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikası">Rusiya SFSR</a><a href="#cite_note-1">[1]</a> <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan_Sovet_Sosialist_Respublikas%C4%B1" title="Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Flag_of_the_Azerbaijan_Soviet_Socialist_Republic_%281920-1921%29.svg/20px-Flag_of_the_Azerbaijan_Soviet_Socialist_Republic_%281920-1921%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Flag_of_the_Azerbaijan_Soviet_Socialist_Republic_%281920-1921%29.svg/30px-Flag_of_the_Azerbaijan_Soviet_Socialist_Republic_%281920-1921%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Flag_of_the_Azerbaijan_Soviet_Socialist_Republic_%281920-1921%29.svg/40px-Flag_of_the_Azerbaijan_Soviet_Socialist_Republic_%281920-1921%29.svg.png 2x" data-file-width="2167" data-file-height="1135" /></a> <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan_Sovet_Sosialist_Respublikas%C4%B1" title="Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası">Azərbaycan SSR</a><a href="#cite_note-2">[2]</a><a href="#cite_note-3">[3]</a> <a href="/wiki/Buxara_Xalq_Sovet_Respublikas%C4%B1" title="Buxara Xalq Sovet Respublikası"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Flag_of_the_Bukharan_People%27s_Soviet_Republic.svg/20px-Flag_of_the_Bukharan_People%27s_Soviet_Republic.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Flag_of_the_Bukharan_People%27s_Soviet_Republic.svg/30px-Flag_of_the_Bukharan_People%27s_Soviet_Republic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Flag_of_the_Bukharan_People%27s_Soviet_Republic.svg/40px-Flag_of_the_Bukharan_People%27s_Soviet_Republic.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></a> <a href="/wiki/Buxara_Xalq_Sovet_Respublikas%C4%B1" title="Buxara Xalq Sovet Respublikası">Buxara XSR</a><a href="#cite_note-4">[4]</a> <a href="/wiki/B%C3%BCt%C3%BCn_Hindistan_M%C3%BCs%C9%99lman_Liqas%C4%B1" title="Bütün Hindistan Müsəlman Liqası"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Flag_of_Muslim_League.svg/20px-Flag_of_Muslim_League.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Flag_of_Muslim_League.svg/30px-Flag_of_Muslim_League.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Flag_of_Muslim_League.svg/40px-Flag_of_Muslim_League.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a> <a href="/wiki/B%C3%BCt%C3%BCn_Hindistan_M%C3%BCs%C9%99lman_Liqas%C4%B1" title="Bütün Hindistan Müsəlman Liqası">Bütün Hindistan Müsəlman Liqası</a><a href="#cite_note-AO-5">[5]</a><a href="#cite_note-A-6">[6]</a> <a href="/wiki/%C4%B0taliya_krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="İtaliya krallığı"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg/20px-Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg/30px-Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg/40px-Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a> <a href="/wiki/%C4%B0taliya_krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="İtaliya krallığı">İtaliya</a> (gizlicə)<a href="#cite_note-7">[7]</a> </td> <td rowspan="1" width="50%" style="padding-left:.4em;"> <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Yunanıstan Krallığı"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg/20px-State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg/30px-State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg/40px-State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a> <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Yunanıstan Krallığı">Yunanıstan</a> <a href="/wiki/Fransa" title="Fransa"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/Fransa" title="Fransa">Fransa</a> <ul><li><a href="/wiki/Frans%C4%B1z_Erm%C9%99ni_Legionu" title="Fransız Erməni Legionu"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="648" data-file-height="432" /></a> <a href="/wiki/Frans%C4%B1z_Erm%C9%99ni_Legionu" title="Fransız Erməni Legionu">Erməni Legionu</a></li> <li><a href="/wiki/Frans%C4%B1z_Q%C9%99rbi_Afrikas%C4%B1" title="Fransız Qərbi Afrikası"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/w/index.php?title=Frans%C4%B1z_Q%C9%99rbi_Afrikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fransız Qərbi Afrikası (səhifə mövcud deyil)">Fransız Qərbi Afrikası</a><a href="#cite_note-annualmeeting-8">[8]</a></li></ul> <a href="/wiki/Britaniya_%C4%B0mperiyas%C4%B1" title="Britaniya İmperiyası"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/20px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/30px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/40px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/Britaniya_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Britaniya İmperiyası">Britaniya İmperiyası</a> <ul><li><a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Britaniya_v%C9%99_%C4%B0rlandiya_Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Böyük Britaniya və İrlandiya Birləşmiş Krallığı"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/20px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/30px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/40px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Britaniya_v%C9%99_%C4%B0rlandiya_Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Böyük Britaniya və İrlandiya Birləşmiş Krallığı">Birləşmiş Krallıq</a></li> <li><a href="/wiki/Britaniya_Hindistan%C4%B1" title="Britaniya Hindistanı"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/British_Raj_Red_Ensign.svg/20px-British_Raj_Red_Ensign.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/British_Raj_Red_Ensign.svg/30px-British_Raj_Red_Ensign.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/British_Raj_Red_Ensign.svg/40px-British_Raj_Red_Ensign.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></a> <a href="/wiki/Britaniya_Hindistan%C4%B1" title="Britaniya Hindistanı">Britaniya Hindistanı</a><a href="#cite_note-9">[9]</a><a href="#cite_note-10">[10]</a><a href="#cite_note-11">[11]</a></li></ul> <a href="/wiki/Erm%C9%99nistan_Respublikas%C4%B1_(1918%E2%80%931920)" title="Ermənistan Respublikası (1918–1920)"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="648" data-file-height="432" /></a> <a href="/wiki/Erm%C9%99nistan_Respublikas%C4%B1_(1918%E2%80%931920)" class="mw-redirect" title="Ermənistan Respublikası (1918–1920)">Ermənistan</a> (1920) <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mperiyas%C4%B1" title="Osmanlı İmperiyası"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a> <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı İmperiyası">İstanbul Hökuməti</a> (1922-ci ilədək) <ul><li><a href="/w/index.php?title=Q%C3%BCvayi-inzibatiy%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qüvayi-inzibatiyə (səhifə mövcud deyil)">Qüvayi-inzibatiyə</a> (1920)</li></ul> <a href="/wiki/AB%C5%9E" title="ABŞ"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/20px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/30px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/40px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a> <a href="/wiki/AB%C5%9E" title="ABŞ">ABŞ</a> (<a href="/w/index.php?title=Samsun_Bombardman%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samsun Bombardmanı (səhifə mövcud deyil)">Samsun Bombardmanı</a>, 1922)<a href="#cite_note-12">[12]</a> <a href="/wiki/%C4%B0taliya_krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="İtaliya krallığı"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg/20px-Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg/30px-Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg/40px-Flag_of_Italy_%281861%E2%80%931946%29.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a> <a href="/wiki/%C4%B0taliya_krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="İtaliya krallığı">İtaliya</a> <hr /> <a href="/wiki/K%C3%BCrd%C3%BCstan_Teali_C%C9%99miyy%C9%99ti" title="Kürdüstan Teali Cəmiyyəti"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Flag_of_Kurdistan.svg/20px-Flag_of_Kurdistan.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Flag_of_Kurdistan.svg/30px-Flag_of_Kurdistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Flag_of_Kurdistan.svg/40px-Flag_of_Kurdistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/w/index.php?title=K%C3%BCrd%C3%BCstan_Teali_C%C9%99miyy%C9%99ti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kürdüstan Teali Cəmiyyəti (səhifə mövcud deyil)">Kürd üsyançılar</a> <a href="/wiki/Pontus_%C3%BCsyan%C4%B1" title="Pontus üsyanı"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Flag_of_Pontus_%282%29.svg/20px-Flag_of_Pontus_%282%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Flag_of_Pontus_%282%29.svg/30px-Flag_of_Pontus_%282%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Flag_of_Pontus_%282%29.svg/40px-Flag_of_Pontus_%282%29.svg.png 2x" data-file-width="1803" data-file-height="1202" /></a> <a href="/w/index.php?title=Pontus_%C3%BCsyan%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pontus üsyanı (səhifə mövcud deyil)">Yunan üsyançılar</a> <a href="/wiki/%C3%87%C9%99rk%C9%99z_Ethem_Qiyam%C4%B1" title="Çərkəz Ethem Qiyamı"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a> <a href="/w/index.php?title=%C3%87%C9%99rk%C9%99z_Ethem_Qiyam%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çərkəz Ethem Qiyamı (səhifə mövcud deyil)">Çərkəz Ethemin üsyançıları</a> (1920–21) <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> Milli Mübarizə əleyhdarı cəmiyyətlər və mətbuat <a href="/wiki/G%C3%BCrc%C3%BCstan_Demokratik_Respublikas%C4%B1" title="Gürcüstan Demokratik Respublikası"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg/20px-Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg/30px-Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg/40px-Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/G%C3%BCrc%C3%BCstan_Demokratik_Respublikas%C4%B1" title="Gürcüstan Demokratik Respublikası">Gürcüstan</a> (<a href="/wiki/Q%C4%B1z%C4%B1l_Ordunun_G%C3%BCrc%C3%BCstan%C4%B1_i%C5%9F%C4%9Fal%C4%B1" title="Qızıl Ordunun Gürcüstanı işğalı">Qızıl Ordunun Gürcüstanı işğalı</a>, 1921) </td></tr> </tbody></table></td> </tr> <tr> <th colspan="2" scope="colgroup" class="infobox-header infobox-above-color" style="">Komandan(lar)</th> </tr> <tr> <td colspan="2" class="plainlist" style="text-align:center;"> <table style="background: transparent; color: inherit; width: 100%; text-align: left;"><tbody><tr> <td width="50%" style="border-right: 1px dotted var(--border-color-base, #a2a9b1); padding-right:.4em;"> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Paşa</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/Fevzi_%C3%87axmaq" title="Fevzi Çaxmaq">Fevzi Paşa</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/Kaz%C4%B1m_Qarab%C9%99kir" title="Kazım Qarabəkir">Kazım Qarabəkir</a> Paşa <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/%C6%8Fli_Fuad_Pa%C5%9Fa" class="mw-redirect" title="Əli Fuad Paşa">Əli Fuad Paşa</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/%C4%B0sm%C9%99t_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC" title="İsmət İnönü">İsmət Paşa</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/Nur%C9%99ddin_%C4%B0brahim_Konyar" title="Nurəddin İbrahim Konyar">Saqqallı Nurəddin Paşa</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/%C6%8Fli_Sahib_Ursava%C5%9F" title="Əli Sahib Ursavaş">Əli Sahi Bəy</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/%C6%8Fli_Q%C4%B1l%C4%B1nc" title="Əli Qılınc">Əli Qılınc</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/Kaz%C4%B1m_Orbay" title="Kazım Orbay">Kazım Paşa</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/Xalid_Kars%C4%B1alan" title="Xalid Karsıalan">Xalid Paşa</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/F%C9%99xr%C9%99ddin_Altay" title="Fəxrəddin Altay">Fəxrəddin Paşa</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/M%C3%BChiddin_Aky%C3%BCz" title="Mühiddin Akyüz">Mühiddin Paşa</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=Cavid_%C6%8Frd%C9%99l&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cavid Ərdəl (səhifə mövcud deyil)">Cavid Paşa</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=Refet_Bele&action=edit&redlink=1" class="new" title="Refet Bele (səhifə mövcud deyil)">Refet Paşa</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=Osman_Nuri_Qopdag%C9%99l&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osman Nuri Qopdagəl (səhifə mövcud deyil)">Osman Nuri Paşa</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=%C3%87%C9%99rk%C9%99z_Eth%C9%99m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çərkəz Ethəm (səhifə mövcud deyil)">Çərkəz Ethəm</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=D%C9%99mir%C3%A7i_Mehmed_Efe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dəmirçi Mehmed Efe (səhifə mövcud deyil)">Dəmirçi Mehmed Efe</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=Y%C3%B6r%C3%BCk_%C6%8Fli_Efe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yörük Əli Efe (səhifə mövcud deyil)">Yörük Əli Efe</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=Mehmed_Salih_Omurtak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mehmed Salih Omurtak (səhifə mövcud deyil)">Saleh Omurtak</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=S%C3%BCd%C3%A7%C3%BC_%C4%B0mam_%C6%8Fli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Südçü İmam Əli (səhifə mövcud deyil)">Südçü İmam</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=%C5%9Eahin_b%C9%99y&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şahin bəy (səhifə mövcud deyil)">Şahin bəy</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/Mehmet_Suphi_Kula" title="Mehmet Suphi Kula">Mehmed Suphi Qula</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=S%C9%99lah%C9%99ddin_Adil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Səlahəddin Adil (səhifə mövcud deyil)">Səlahəddin Adil</a> Paşa <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/%C6%8Fhm%C9%99d_Z%C9%99ki_Soyd%C9%99mir" title="Əhməd Zəki Soydəmir">Əhməd Zəki Soydəmir</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=Mehmed_Nihad_An%C4%B1lm%C4%B1%C5%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mehmed Nihad Anılmış (səhifə mövcud deyil)">Nihad Anılmış</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=Mehmed_Nuri_Conk%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mehmed Nuri Conkər (səhifə mövcud deyil)">Nuri Conkər</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=Mehmed_%C6%8Fmin_Yazqan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mehmed Əmin Yazqan (səhifə mövcud deyil)">Mehmed Əmin Yazqan</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/Yaqub_%C5%9Eevki_Suba%C5%9F%C4%B1" title="Yaqub Şevki Subaşı">Yaqub Şevki Subaşı</a> </td> <td rowspan="1" width="50%" style="padding-left:.4em;"> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg/20px-State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg/30px-State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg/40px-State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=Anastasios_Papulas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anastasios Papulas (səhifə mövcud deyil)">Anastasios Papulas</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg/20px-State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg/30px-State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg/40px-State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=Yorqo_Hac%C4%B1anestis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yorqo Hacıanestis (səhifə mövcud deyil)">Yorqo Hacıanestis</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg/20px-State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg/30px-State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg/40px-State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=Nikolaos_Trikupis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nikolaos Trikupis (səhifə mövcud deyil)">Nikolaos Trikupis</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/w/index.php?title=Anri_Jozef_Quro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anri Jozef Quro (səhifə mövcud deyil)">Anri Jozef Quro</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/w/index.php?title=Lui-Feliks-Mari-Fransua_Fran%C5%9Fe_d%C2%B4Esperye&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lui-Feliks-Mari-Fransua Franşe d´Esperye (səhifə mövcud deyil)">Lui Franşe d´Esperye</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/20px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/30px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/40px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Corc_Miln" title="Corc Miln">Corc Miln</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/20px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/30px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/40px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /> <a href="/w/index.php?title=Somerset_Qof-Kaltorp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Somerset Qof-Kaltorp (səhifə mövcud deyil)">Somerset Qof-Kaltorp</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/20px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/30px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/40px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /> <a href="/w/index.php?title=%C3%87arlz_Harinqton&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çarlz Harinqton (səhifə mövcud deyil)">Çarlz Harinqton</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="648" data-file-height="432" /> <a href="/wiki/Drastamat_Kanayan" title="Drastamat Kanayan">Drastamat Kanayan</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="648" data-file-height="432" /> <a href="/wiki/Movses_Silikyan" title="Movses Silikyan">Movses Silikyan</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/K%C3%BCr%C9%99k%C9%99n_F%C9%99rid_Pa%C5%9Fa" title="Kürəkən Fərid Paşa">Kürəkən Fərid Paşa</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=S%C3%BCleyman_%C5%9E%C9%99fik_Pa%C5%9Fa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Süleyman Şəfik Paşa (səhifə mövcud deyil)">Süleyman Şəfik Paşa</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/w/index.php?title=%C6%8Fhm%C9%99d_Anzavur&action=edit&redlink=1" class="new" title="Əhməd Anzavur (səhifə mövcud deyil)">Əhməd Anzavur</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/20px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/30px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/40px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /> <a href="/w/index.php?title=Mark_Lambert_Bristol&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mark Lambert Bristol (səhifə mövcud deyil)">Mark Bristol</a> </td></tr> </tbody></table></td> </tr> <tr> <th colspan="2" scope="colgroup" class="infobox-header infobox-above-color" style="">İtkilər</th> </tr> <tr> <td colspan="2" class="plainlist" style="text-align:center;"> <table style="background: transparent; color: inherit; width: 100%; text-align: left;"><tbody><tr> <td width="50%" style="border-right: 1px dotted var(--border-color-base, #a2a9b1); padding-right:.4em;"> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a>: 37.975 ölü<a href="#cite_note-aybars-13">[13]</a> 31.173 yaralı<a href="#cite_note-aybars-13">[13]</a> 22.000 hərbi və mülki əsir<a href="#cite_note-14">[14]</a><a href="#cite_note-ozdemir-15">[15]</a> Ümumi: 91.148 </td> <td rowspan="1" width="50%" style="padding-left:.4em;"> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg/20px-State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg/30px-State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg/40px-State_Flag_of_Greece_%281863-1924_and_1935-1973%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Yunanıstan Krallığı">Yunanıstan</a> (Yunan rəsmi rəqəmlərı): 19.362 ölü, 4.878 döyüş xarici ölən, 18.095 itkin, 48.880 yaralı, 10.000 əsir<a href="#cite_note-16">[16]</a> Başqa mənbələrə görə: 120.000–130.000 itki<a href="#cite_note-timas-17">[17]</a> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/20px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/30px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Fransa" title="Fransa">Fransa</a>: ~7.000 itki <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg/20px-Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg/30px-Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg/40px-Flag_of_Armenia_%281918%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="648" data-file-height="432" /> <a href="/wiki/Erm%C9%99nistan_Respublikas%C4%B1_(1918%E2%80%931920)" class="mw-redirect" title="Ermənistan Respublikası (1918–1920)">Ermənistan</a>: 1.100+ ölü<a href="#cite_note-18">[18]</a>, 3.000+ əsir<a href="#cite_note-19">[19]</a> Ümumi: 111.100-141.100 </td></tr> </tbody></table></td> </tr> <tr> <td colspan="2" class="plainlist" style="text-align:center;"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6982878">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width" style="column-width: height;"> </div></td> </tr><tr><td colspan="2" class="infobox-below infobox-below-color" style=";"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Turkish_War_of_Independence" title="commons:Category:Turkish War of Independence"><img alt="Vikianbarın loqosu" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Turkish_War_of_Independence" class="extiw" title="commons:Category:Turkish War of Independence">Vikianbarda əlaqəli mediafayllar</a></td></tr> </tbody></table> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Türkiyə_İstiqlaliyyət_müharibəsi" style="margin:0;float:right;clear:right;width:25.5em;margin-bottom:0.5em;margin-left:1em;;padding:3px"><table class="nowraplinks navbox-vertical collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background-color:#C3D6EF;"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si_c%C9%99bh%C9%99l%C9%99ri" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a><div id="Türkiyə_İstiqlaliyyət_müharibəsi" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a class="mw-selflink selflink">Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99%E2%80%93Yunan%C4%B1stan_m%C3%BCharib%C9%99si_(1919%E2%80%931922)" title="Türkiyə–Yunanıstan müharibəsi (1919–1922)">Türkiyə–Yunanıstan müharibəsi</a> <a href="/wiki/%C4%B0zmird%C9%99_Yunan%C4%B1stan_desant%C4%B1" title="İzmirdə Yunanıstan desantı">İzmirdə desant</a> <ul><li><a href="/wiki/%C4%B0zmirin_i%C5%9F%C4%9Fal%C4%B1" title="İzmirin işğalı">İşğal</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Urla_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9Fl%C9%99ri" title="Urla döyüşləri">Urla</a></li> <li><a href="/wiki/Malqa%C3%A7_basq%C4%B1n%C4%B1" title="Malqaç basqını">Malqaç</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Berqama_basq%C4%B1n%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Berqama basqını (səhifə mövcud deyil)">Berqama</a></li> <li><a href="/wiki/%C6%8Frb%C9%99yli_basq%C4%B1n%C4%B1" title="Ərbəyli basqını">Ərbəyli</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C6%8Frikli_basq%C4%B1n%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ərikli basqını (səhifə mövcud deyil)">Ərikli</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tellid%C9%99d%C9%99_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tellidədə döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Tellidədə</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ayd%C4%B1n_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aydın döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Aydın</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=A%C4%9Fba%C5%9F_arsenal_basq%C4%B1n%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ağbaş arsenal basqını (səhifə mövcud deyil)">Ağbaş</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yunan%C4%B1stan%C4%B1n_yay_h%C3%BCcumu_(1920)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yunanıstanın yay hücumu (1920) (səhifə mövcud deyil)">1920 yay hücumu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qediz_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qediz döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Qediz</a></li> <li><a href="/wiki/Birinci_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Birinci İnönü döyüşü">I İnönü</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0kinci_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="İkinci İnönü döyüşü">II İnönü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%C3%BCtahya%E2%80%93%C6%8Fski%C5%9F%C9%99h%C9%99r_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kütahya–Əskişəhər döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Kütahya–Əskişəhər</a></li> <li><a href="/wiki/Sakarya_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Sakarya döyüşü">Sakarya</a></li> <li><a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_h%C3%BCcum" title="Böyük hücum">Böyük hücum</a> <ul><li><a href="/wiki/Dumlup%C4%B1nar_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Dumlupınar döyüşü">Dumlupınar</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0zmirin_qurtulu%C5%9Fu" title="İzmirin qurtuluşu">İzmirin qurtuluşu</a></li></ul></li></ul> <ul><li><a href="/wiki/Erm%C9%99nistan%E2%80%93T%C3%BCrkiy%C9%99_m%C3%BCharib%C9%99si_(1920)" title="Ermənistan–Türkiyə müharibəsi (1920)">Ermənistan–Türkiyə müharibəsi</a> <a href="/wiki/Oltu_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Oltu döyüşü">Oltu</a></li> <li><a href="/wiki/Sar%C4%B1qam%C4%B1%C5%9F_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC_(1920)" title="Sarıqamış döyüşü (1920)">Sarıqamış</a></li> <li><a href="/wiki/Qars_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC_(1920)" title="Qars döyüşü (1920)">Qars</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%BCmr%C3%BC_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC_(1920)" title="Gümrü döyüşü (1920)">Gümrü</a></li></ul> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Fransa%E2%80%93T%C3%BCrkiy%C9%99_m%C3%BCharib%C9%99si_(1920)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fransa–Türkiyə müharibəsi (1920) (səhifə mövcud deyil)">Fransa–Türkiyə müharibəsi</a> <a href="/wiki/Mara%C5%9F_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Maraş döyüşü">Maraş</a></li> <li><a href="/wiki/Urfa_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Urfa döyüşü">Urfa</a></li> <li><a href="/wiki/Antepin_m%C3%BChasir%C9%99si" title="Antepin mühasirəsi">Antep</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Karbo%C4%9Faz%C4%B1_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karboğazı döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Karboğazı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qanl%C4%B1ke%C3%A7id_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qanlıkeçid döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Qanlıkeçid</a></li></ul> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_C%C9%99zir%C9%99_c%C9%99bh%C9%99si" title="Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsində Cəzirə cəbhəsi">Cəzirə cəbhəsi</a></li></ul> <ul><li><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_%C3%BCsyanlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsində üsyanlar (səhifə mövcud deyil)">Üsyanlar</a> <a href="/w/index.php?title=%C6%8Fli_Qalib_hadis%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Əli Qalib hadisəsi (səhifə mövcud deyil)">Əli Qalib</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anzavur_%C3%BCsyan%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anzavur üsyanı (səhifə mövcud deyil)">Anzavur</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aynac%C4%B1o%C4%9Fullar%C4%B1_%C3%BCsyan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aynacıoğulları üsyan (səhifə mövcud deyil)">Aynacıoğulları</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%87%C9%99rk%C9%99z_%C6%8Fth%C9%99m_%C3%BCsyan%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çərkəz Əthəm üsyanı (səhifə mövcud deyil)">Çərkəz Əthəm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%87opur_Musa_%C3%BCsyan%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çopur Musa üsyanı (səhifə mövcud deyil)">Çopur Musa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=D%C9%99mir%C3%A7i_M%C9%99hm%C9%99d_%C6%8Ff%C9%99_%C3%BCsyan%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dəmirçi Məhməd Əfə üsyanı (səhifə mövcud deyil)">Dəmirçi Məhməd Əfə</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=D%C3%BCzc%C9%99_%C3%BCsyan%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Düzcə üsyanı (səhifə mövcud deyil)">Düzcə</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hart_hadis%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hart hadisəsi (səhifə mövcud deyil)">Hart</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ntiqam_alay%C4%B1_%C3%BCsyan%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="İntiqam alayı üsyanı (səhifə mövcud deyil)">İntiqam alayı</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C3%A7kiri_%C3%BCsyan%C4%B1" class="mw-redirect" title="Koçkiri üsyanı">Koçkiri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Konya_%C3%BCsyan%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konya üsyanı (səhifə mövcud deyil)">Konya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Milli_tayfas%C4%B1_%C3%BCsyan%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Milli tayfası üsyanı (səhifə mövcud deyil)">Milli tayfası</a></li> <li><a href="/wiki/Pont_%C3%BCsyan%C4%B1" title="Pont üsyanı">Pont</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yozqat_%C3%BCsyan%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yozqat üsyanı (səhifə mövcud deyil)">Yozqat</a></li></ul> <ul><li>Donanma <a href="/w/index.php?title=Samsunun_bombard%C4%B1man_edilm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samsunun bombardıman edilməsi (səhifə mövcud deyil)">Samsun</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trabzonun_bombard%C4%B1man_edilm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trabzonun bombardıman edilməsi (səhifə mövcud deyil)">Trabzon</a></li></ul> <ul><li>Digər <a href="/wiki/%C3%87anaqqala_b%C3%B6hran%C4%B1" title="Çanaqqala böhranı">Çanaqqala böhranı</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6900089">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7806491">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:right;clear:right;margin:0.5em 0 1em 1em;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:right!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding:0 0.4em 0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding:0.2em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding:0.4em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.8em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.5em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0.4em 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.8em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:right;font-size:115%;padding:0 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{padding:0 0.4em;text-align:left;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}.mw-parser-output .sidebar-list-title-c{padding:0 0.4em;text-align:center;margin:0 3.3em}@media(max-width:640px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}body.skin--responsive .mw-parser-output .sidebar a>img{max-width:none!important}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4925992">.mw-parser-output .ts-comment-commentedText{border-bottom:1px dotted;cursor:help}@media(hover:none){.mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText){border-bottom:0;cursor:auto}}</style><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4925992"><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile nowraplinks vcard"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle">Bu məqalə aşağıdaki məqalələr silsiləsinə aiddir:</td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle"><a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_tarixi" title="Türkiyə tarixi">Türkiyə tarixi</a></th></tr><tr><td class="sidebar-image"><a href="/wiki/Fayl:W._%26_A.K._Johnston._Asia_Minor._1911_A.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/W._%26_A.K._Johnston._Asia_Minor._1911_A.jpg/150px-W._%26_A.K._Johnston._Asia_Minor._1911_A.jpg" decoding="async" width="150" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/W._%26_A.K._Johnston._Asia_Minor._1911_A.jpg/225px-W._%26_A.K._Johnston._Asia_Minor._1911_A.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/W._%26_A.K._Johnston._Asia_Minor._1911_A.jpg/300px-W._%26_A.K._Johnston._Asia_Minor._1911_A.jpg 2x" data-file-width="4676" data-file-height="3626" /></a></td></tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0.2em"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:center;;color: var(--color-base)">Ən qədim dövr</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="border-top:1px solid #ccc;border-bottom:1px solid #ccc;padding-top:0.2em;padding-bottom:0.3em;"><div class="hlist"><ul><li><a href="/w/index.php?title=Anadolu_tarixd%C9%99n_%C9%99vv%C9%99lki_d%C3%B6vrd%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anadolu tarixdən əvvəlki dövrdə (səhifə mövcud deyil)">Anadolu tarixdən əvvəlki dövrdə</a></li></ul></div> <table style="width:100%;border-collapse:collapse;border-spacing:0px 0px;border:none"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Anadolu_tarixd%C9%99n_%C9%99vv%C9%99lki_d%C3%B6vrd%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anadolu tarixdən əvvəlki dövrdə (səhifə mövcud deyil)">Paleolit dövrü Anadolu</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> təq. e.ə. 500,000–  10,000</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Anadolu_tarixd%C9%99n_%C9%99vv%C9%99lki_d%C3%B6vrd%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anadolu tarixdən əvvəlki dövrdə (səhifə mövcud deyil)">Mezolit dövrü Anadolu</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> təq. e.ə. 11,000–  9,000</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Anadolu_tarixd%C9%99n_%C9%99vv%C9%99lki_d%C3%B6vrd%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anadolu tarixdən əvvəlki dövrdə (səhifə mövcud deyil)">Neolit dövrü Anadolu</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> təq. e.ə. 8,000–  5,500</td></tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0.2em"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:center;;color: var(--color-base)"><a href="/wiki/Tunc_d%C3%B6vr%C3%BC" title="Tunc dövrü">Tunc dövrü</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="border-top:1px solid #ccc;border-bottom:1px solid #ccc;padding-top:0.2em;padding-bottom:0.3em;"><table style="width:100%;border-collapse:collapse;border-spacing:0px 0px;border:none"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Troya" title="Troya">Troya</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 3000–700</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Hattlar_(Anadolu)" title="Hattlar (Anadolu)">Hattlar</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 2500–2000</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Akkad" title="Akkad">Akkad</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 2400–2150</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Luvil%C9%99r" title="Luvilər">Luvilər</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 2300–1400</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Assuriya" title="Assuriya">Assuriya</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1950–1750</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Axeyl%C9%99r_(hHmer)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Axeylər (hHmer) (səhifə mövcud deyil)">Axeylər (hHmer)</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1700–1300</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Kissuvatna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kissuvatna (səhifə mövcud deyil)">Kissuvatna</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1650–1450</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Hetl%C9%99r" title="Hetlər">Hetlər</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1680–1220</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Arsava" title="Arsava">Arsava</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1500–1320</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Mitanni" title="Mitanni">Mitanni</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1500–1300</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Hayasa_Azzi" class="mw-redirect" title="Hayasa Azzi">Hayasa Azzi</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1500–1290</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Likiya" title="Likiya">Likiya</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1450–350</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Assuva" title="Assuva">Assuva</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1300–1250</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Diauxi" title="Diauxi">Diauxi</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1200–800</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Suriya-Het_%C3%A7arl%C4%B1qlar%C4%B1" title="Suriya-Het çarlıqları">Yeni hetlər</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1200–800</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Frigiya" title="Frigiya">Frigiya</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1200–700</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Kariya" title="Kariya">Kariya</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1150–547</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Tiana_(Kappadokiya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiana (Kappadokiya) (səhifə mövcud deyil)">Tuvanuva</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1000–700</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/%C4%B0oniya" title="İoniya">İoniya</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1000–545</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Urartu" title="Urartu">Urartu</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 859–595/585</td></tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0.2em"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:center;;color: var(--color-base)"><a href="/wiki/D%C9%99mir_d%C3%B6vr%C3%BC" title="Dəmir dövrü">Dəmir dövrü</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="border-top:1px solid #ccc;border-bottom:1px solid #ccc;padding-top:0.2em;padding-bottom:0.3em;"><table style="width:100%;border-collapse:collapse;border-spacing:0px 0px;border:none"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Diauxi" title="Diauxi">Diauxi</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1200–800</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Suriya-Het_%C3%A7arl%C4%B1qlar%C4%B1" title="Suriya-Het çarlıqları">Yeni hetlər</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1200–800</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Frigiya" title="Frigiya">Frigiya</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1200–700</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Kariya" title="Kariya">Kariya</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1150–547</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Heksapol&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heksapol (səhifə mövcud deyil)">Heksapol</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1100–560</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Eolida&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eolida (səhifə mövcud deyil)">Eolida</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1000–560</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Tiana_(Kappadokiya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tiana (Kappadokiya) (səhifə mövcud deyil)">Tuvanuva</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1000–700</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/%C4%B0oniya" title="İoniya">İoniya</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 1000–545</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Urartu" title="Urartu">Urartu</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 859–595/585</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Midiya_d%C3%B6vl%C9%99ti" title="Midiya dövləti">Midiya dövləti</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 678–549</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Lidiya" title="Lidiya">Lidiya</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 685–547</td></tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0.2em"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:center;;color: var(--color-base)"><a href="/wiki/Antik" title="Antik">Antik dövr</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="border-top:1px solid #ccc;border-bottom:1px solid #ccc;padding-top:0.2em;padding-bottom:0.3em;"><div class="hlist"><ul><li><a href="/w/index.php?title=Antik_Anadolu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antik Anadolu (səhifə mövcud deyil)">Antik Anadolu</a></li><li><a href="/wiki/Frakiyal%C4%B1lar" title="Frakiyalılar">Antik Frakiya</a></li></ul></div> <table style="width:100%;border-collapse:collapse;border-spacing:0px 0px;border:none"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/%C6%8Fh%C9%99m%C9%99nil%C9%99r_d%C3%B6vl%C9%99ti" title="Əhəmənilər dövləti">Əhəmənilər dövləti</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 559–331</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Makedoniyal%C4%B1_%C4%B0sg%C9%99nd%C9%99r" title="Makedoniyalı İsgəndər">Makedoniyalı İsgəndərin dövləti</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 334–301</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Kappadokiya_%C3%A7arl%C4%B1%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kappadokiya çarlığı (səhifə mövcud deyil)">Kappadokiya çarlığı</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 322–130</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Antiqonidl%C9%99r_s%C3%BClal%C9%99si" title="Antiqonidlər sülaləsi">Antiqonidlər</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 306–168</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Selevkil%C9%99r_imperiyas%C4%B1" title="Selevkilər imperiyası">Selevkilər imperiyası</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 305–64</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Ptolemeyl%C9%99r_d%C3%B6vl%C9%99ti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ptolemeylər dövləti (səhifə mövcud deyil)">Ptolemeylər dövləti</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 305–30</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Pont_%C3%A7arl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Pont çarlığı">Pont çarlığı</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 302–64</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Vifiniya" title="Vifiniya">Vifiniya</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 297–74</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Perqamon_%C3%A7arl%C4%B1%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Perqamon çarlığı (səhifə mövcud deyil)">Perqamon çarlığı</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 282–129</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Qalatiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qalatiya (səhifə mövcud deyil)">Qalatiya</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 281 – b.e. 64</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Parfiya" title="Parfiya">Parfiya</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 247 – b.e. 224</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Erm%C9%99nistan_krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1_(antik)" title="Ermənistan krallığı (antik)">Ermənistan çarlığı</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 190 – b.e. 428</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Roma_Respublikas%C4%B1" title="Roma Respublikası">Roma Respublikası</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 133 – b.e. 27</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Kommagena_%C3%A7arl%C4%B1%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kommagena çarlığı (səhifə mövcud deyil)">Kommagena çarlığı</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 163 – b.e. 72</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Q%C9%99dim_Roma" title="Qədim Roma">Qədim Roma</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 133 – b.e. 330</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Sasanil%C9%99r_imperiyas%C4%B1" title="Sasanilər imperiyası">Sasanilər imperiyası</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;"> e.ə. 224 – b.e. 651</td></tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0.2em"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:center;;color: var(--color-base)"><a href="/wiki/Orta_%C9%99srl%C9%99r" title="Orta əsrlər">Orta əsrlər</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="border-top:1px solid #ccc;border-bottom:1px solid #ccc;padding-top:0.2em;padding-bottom:0.3em;"><div class="hlist"><ul><li><a href="/w/index.php?title=Orta_%C9%99srl%C9%99rd%C9%99_Anadolu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orta əsrlərdə Anadolu (səhifə mövcud deyil)">Orta əsrlərdə Anadolu</a></li></ul></div> <table style="width:100%;border-collapse:collapse;border-spacing:0px 0px;border:none"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Bizans_imperiyas%C4%B1" title="Bizans imperiyası">Şərqi Roma imperiyası</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (330–1453)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Ra%C5%9Fidi_xilaf%C9%99t" class="mw-redirect" title="Raşidi xilafət">Raşidi xilafət</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (637–656)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_S%C9%99lcuq_imperiyas%C4%B1" title="Böyük Səlcuq imperiyası">Böyük Səlcuq imperiyası</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1037–1194)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Dani%C5%9Fm%C9%99ndil%C9%99r_d%C3%B6vl%C9%99ti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Danişməndilər dövləti (səhifə mövcud deyil)">Danişməndilər</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1071–1178)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Rum_sultanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Rum sultanlığı">Rum sultanlığı</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1077–1307)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Kilikiya_%C3%A7arl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Kilikiya çarlığı">Kilikiya çarlığı</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1078–1375)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Anadolu_b%C9%99ylikl%C9%99ri" title="Anadolu bəylikləri">Anadolu bəylikləri</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1081–1423)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Edessa_qrafl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Edessa qraflığı">Edessa qraflığı</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1098–1150)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Artuqlu_b%C9%99yliyi" title="Artuqlu bəyliyi">Artuqlular</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1101–1409)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Trabzon_imperiyas%C4%B1" title="Trabzon imperiyası">Trabzon imperiyası</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1204–1461)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Lat%C4%B1n_imperiyas%C4%B1" title="Latın imperiyası">Latın imperiyası</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1204–1261)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Qaramano%C4%9Fullar%C4%B1_b%C9%99yliyi" title="Qaramanoğulları bəyliyi">Qaramanoğulları</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1250–1487)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Elxanil%C9%99r_d%C3%B6vl%C9%99ti" title="Elxanilər dövləti">Elxanilər dövləti</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1256–1335)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Qaraqoyunlular" title="Qaraqoyunlular">Qaraqoyunlular</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1375–1468)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"><a href="/wiki/A%C4%9Fqoyunlular" title="Ağqoyunlular">Ağqoyunlular</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1378–1501)</td></tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0.2em"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:center;;color: var(--color-base)"><a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_imperiyas%C4%B1" title="Osmanlı imperiyası">Osmanlı dövrü</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="border-top:1px solid #ccc;border-bottom:1px solid #ccc;padding-top:0.2em;padding-bottom:0.3em;"><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_imperiyas%C4%B1n%C4%B1n_tarixi" title="Osmanlı imperiyasının tarixi">Osmanlı imperiyasının dövrləri</a></li></ul></div> <table style="width:100%;border-collapse:collapse;border-spacing:0px 0px;border:none"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Osmanl%C4%B1_imperiyas%C4%B1n%C4%B1n_yaranmas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osmanlı imperiyasının yaranması (səhifə mövcud deyil)">Yaranması</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1299–1453)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_imperiyas%C4%B1n%C4%B1n_y%C3%BCks%C9%99li%C5%9Fi" title="Osmanlı imperiyasının yüksəlişi">Yüksəlişi</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1453–1566)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Osmanl%C4%B1_imperiyas%C4%B1n%C4%B1n_transformasiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osmanlı imperiyasının transformasiyası (səhifə mövcud deyil)">Transformasiyası</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1566–1703)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Osmanl%C4%B1_imperiyas%C4%B1n%C4%B1n_dur%C4%9Funluq_d%C3%B6vr%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osmanlı imperiyasının durğunluq dövrü (səhifə mövcud deyil)">Durğunluq dövrü</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1703–1789)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Osmanl%C4%B1_imperiyas%C4%B1n%C4%B1n_reformasiya_d%C3%B6vr%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osmanlı imperiyasının reformasiya dövrü (səhifə mövcud deyil)">Reformasiya dövrü</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1789–1908)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=Osmanl%C4%B1_imperiyas%C4%B1n%C4%B1n_s%C3%BCqutu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osmanlı imperiyasının süqutu (səhifə mövcud deyil)">Süqutu</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1908–1922)</td></tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0.2em"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:center;;color: var(--color-base)"><a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə Respublikası</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="border-top:1px solid #ccc;border-bottom:1px solid #ccc;padding-top:0.2em;padding-bottom:0.3em;"><div class="hlist"><ul><li><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_Respublikas%C4%B1n%C4%B1n_tarixi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Türkiyə Respublikasının tarixi (səhifə mövcud deyil)">Türkiyə Respublikasının dövrləri</a></li></ul></div> <table style="width:100%;border-collapse:collapse;border-spacing:0px 0px;border:none"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a class="mw-selflink selflink">İstiqlaliyyət müharibəsi</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1919–1922)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_B%C3%B6y%C3%BCk_Mill%C9%99t_M%C9%99clisi_h%C3%B6kum%C9%99ti" title="Türkiyə Böyük Millət Məclisi hökuməti">Müvəqqəti hökumət</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1920–1923)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99d%C9%99_birpartiyal%C4%B1l%C4%B1q_d%C3%B6vr%C3%BC" title="Türkiyədə birpartiyalılıq dövrü">Birpartiyalılıq dövrü</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1923–1930) (1930–1945)</td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="text-align:left;"> <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99d%C9%99_%C3%A7oxpartiyal%C4%B1l%C4%B1q_d%C3%B6vr%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Türkiyədə çoxpartiyalılıq dövrü (səhifə mövcud deyil)">Çoxpartiyalılıq dövrü</a></td><td style="white-space:nowrap;text-align:right;line-height:1.2em;font-size:88%;"> (1945–hal-hazırda)</td></tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0.2em"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:center;;color: var(--color-base)">Mövzulara görə</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content" style="border-top:1px solid #ccc;border-bottom:1px solid #ccc;padding-top:0.2em;padding-bottom:0.3em;"><div class="hlist hlist-separated"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Anadolu_xalqlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anadolu xalqları (səhifə mövcud deyil)">Anadolu xalqları</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrk_k%C3%B6%C3%A7l%C9%99ri" title="Türk köçləri">Türklərin Anadoluya köçü</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99nin_konstitusiya_tarixi" title="Türkiyənin konstitusiya tarixi">Konstitusiya tarixi</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99nin_iqtisadi_tarixi" title="Türkiyənin iqtisadi tarixi">İqtisadi tarixi</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99nin_h%C9%99rb_tarixi" title="Türkiyənin hərb tarixi">Hərb tarixi</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_m%C9%99d%C9%99niyy%C9%99ti" title="Türkiyə mədəniyyəti">Mədəni tarixi</a></li></ul> </div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding-top:0.2em"> <a href="/w/index.php?title=Anadolu_tarixinin_xronologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anadolu tarixinin xronologiyası (səhifə mövcud deyil)">Xronologiya</a></td> </tr><tr><td class="sidebar-below"> <a href="/wiki/Portal:T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Portal:Türkiyə"><img alt="П:" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/30px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/45px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/60px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a>  <a href="/wiki/Portal:T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Portal:Türkiyə">Türkiyə portalı</a></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar" style="padding-top:0"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:T%C3%BCrkiy%C9%99_tarixi" title="Şablon:Türkiyə tarixi">b</a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%C5%9Eablon_m%C3%BCzakir%C9%99si:T%C3%BCrkiy%C9%99_tarixi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şablon müzakirəsi:Türkiyə tarixi (səhifə mövcud deyil)">m</a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:T%C3%BCrkiy%C9%99_tarixi&action=edit">r</a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> Türk İstiqlaliyyət müharibəsi (<a href="/wiki/T%C3%BCrk_dili" title="Türk dili">türk.</a> Türk Kurtuluş Savaşı), İstiqlaliyyət müharibəsi (<a href="/wiki/T%C3%BCrk_dili" title="Türk dili">türk.</a> İstiklâl Harbi) və ya Milli Mübarizə (<a href="/wiki/T%C3%BCrk_dili" title="Türk dili">türk.</a> Millî Mücadele) — <a href="/wiki/Birinci_D%C3%BCnya_M%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="Birinci Dünya Müharibəsi">I Dünya Müharibəsindən</a> məğlub olaraq ayrılan <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı İmperiyası">Osmanlı imperiyasının</a> <a href="/wiki/Antanta" title="Antanta">Antanta</a> qüvvələri tərəfindən işğalı nəticəsində <a href="/wiki/%C6%8Fhd-i_Milli_B%C9%99yannam%C9%99si" title="Əhd-i Milli Bəyannaməsi">Misak-i Milli</a> sərhədləri daxilində ölkənin bütövlüyü üçün başladılan çox cəbhəli siyasi və hərbi mübarizə.<a href="#cite_note-20">[20]</a><a href="#cite_note-21">[21]</a><a href="#cite_note-22">[22]</a><a href="#cite_note-23">[23]</a><a href="#cite_note-24">[24]</a> <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoluda</a> türk milli mübarizəsi <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Atatürk</a> və yoldaşlarının <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_B%C3%B6y%C3%BCk_Mill%C9%99t_M%C9%99clisi" title="Türkiyə Böyük Millət Məclisi">Türkiyə Böyük Millət Məclisini</a> qurması ilə özünün ən pik nöqtəsinə çatdı. <a href="/wiki/Erm%C9%99nistan-T%C3%BCrkiy%C9%99_m%C3%BCharib%C9%99si_(1920)" class="mw-redirect" title="Ermənistan-Türkiyə müharibəsi (1920)">Ermənistan–Türkiyə</a>, Fransa–Türkiyə, Yunanıstan–Türkiyə<a href="#cite_note-25">[a]</a> müharibələrindən sonra, bundan əvvəl <a href="/wiki/I_D%C3%BCnya_M%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="I Dünya Müharibəsi">I Dünya Müharibəsindən</a> məğlub ayrılmış <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_d%C3%B6vl%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Osmanlı dövləti">Osmanlı dövlətinin</a> imzaladığı <a href="/wiki/Sevr_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Sevr müqaviləsi">Sevr müqaviləsi</a> qüvvədən düşdü. Əslində bu milli mübarizənin başlanmasının əsas səbəblərindən biri də <a href="/wiki/Sevr_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Sevr müqaviləsi">Sevr müqaviləsi</a> idi. Uğurlu hərbi əməliyyatlardan sonra <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rq" title="Şərq">Şərq</a> cəbhəsindəki döyüşlərin nəticəsi kimi <a href="/wiki/Qars_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Qars müqaviləsi">Qars müqaviləsi</a> imzalandı (1921 oktyabr). 1922-ci il boyunca <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Atatürkün</a> rəhbərliyi altında aparılan hərbi əməliyyatlar tam uğurla yekunlaşdırıldı. Nəticədə 1923-cü ilin iyulunda <a href="/wiki/Lozanna_m%C3%BCqavil%C9%99si_(1923)" title="Lozanna müqaviləsi (1923)">Lozanna sülh müqaviləsi</a> imzalandı. <a href="/wiki/Antanta" title="Antanta">Antanta</a> (Müttəfiqlər) <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadolunu</a> və <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rqi_Frakiya" title="Şərqi Frakiya">Şərqi Frakiyanı</a> tamamilə tərk etdilər. <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_B%C3%B6y%C3%BCk_Mill%C9%99t_M%C9%99clisi" title="Türkiyə Böyük Millət Məclisi">Türkiyə Böyük Millət Məclisi</a> 1923-cü ilin 29 oktyabrında <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Respublikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Türkiyə Respublikası">Türkiyə Respublikasınının</a> yaradıldığını elan etdi.<a href="#cite_note-26">[25]</a><a href="#cite_note-27">[26]</a> <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_imperiyas%C4%B1" title="Osmanlı imperiyası">Osmanlı imperiyasının</a> uzun illər durmadan torpaq itirməsi və zəifləməsi nəticəsində <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoluda</a> <a href="/wiki/Antanta" title="Antanta">Antanta</a> qüvvələrinin işğal rejimi qurması buradakı türklərin böyük milli mübarizəsinə səbəb oldu. Bu mübarizənin nəticəsində <a href="/wiki/Antanta" title="Antanta">Antanta</a> qüvvələri <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoludan</a> çıxarıldı, <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_imperiyas%C4%B1" title="Osmanlı imperiyası">Osmanlı imperiyası</a> süqut etdi və <a href="/wiki/Atat%C3%BCrk_islahatlar%C4%B1" title="Atatürk islahatları">Atatürk islahatları</a> nəticəsində yeni modern, sekulyar <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> dövləti yaradılmağa başladıldı. 1924-cü ilin 3 martında rəsmi olaraq <a href="/w/index.php?title=X%C9%99lif%C9%99tin_qald%C4%B1r%C4%B1lmas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xəlifətin qaldırılması (səhifə mövcud deyil)">Xəlifəlik</a> ləğv edildi və son xəlifə sürgün edildi.<a href="#cite_note-28">[27]</a><a href="#cite_note-29">[28]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:RN_Roma_at_Constantinople_1918.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/RN_Roma_at_Constantinople_1918.jpg/220px-RN_Roma_at_Constantinople_1918.jpg" decoding="async" width="220" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/RN_Roma_at_Constantinople_1918.jpg/330px-RN_Roma_at_Constantinople_1918.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/RN_Roma_at_Constantinople_1918.jpg/440px-RN_Roma_at_Constantinople_1918.jpg 2x" data-file-width="700" data-file-height="369" /></a><figcaption><a href="/wiki/%C4%B0taliya_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="İtaliya Krallığı">İtaliya</a> zirehli gəmisi "RN Roma" (<a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a>, 1918)</figcaption></figure> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="az" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Mündəricat</h2><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Birinci_Dünya_müharibəsindən_sonra">1 Birinci Dünya müharibəsindən sonra</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-2"><a href="#İstanbulun_işğalı">1.1 İstanbulun işğalı</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-3"><a href="#Qüvayi-milliyə">1.2 Qüvayi-milliyə</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-4"><a href="#İzmirin_işğalı">1.3 İzmirin işğalı</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-5"><a href="#Təşkilatlanma_dövrü">2 Təşkilatlanma dövrü</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#Osmanlı_Məclisinin_açılması_və_Misak-i_Milli">2.1 Osmanlı Məclisinin açılması və Misak-i Milli</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-7"><a href="#Osmanlı_Məclisinin_ləğvi">2.2 Osmanlı Məclisinin ləğvi</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-8"><a href="#Hakimiyyətin_bərpa_edilməsi">3 Hakimiyyətin bərpa edilməsi</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-9"><a href="#Böyük_Millət_Məclisinin_açılması">3.1 Böyük Millət Məclisinin açılması</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-10"><a href="#Daxili_cəbhə">3.2 Daxili cəbhə</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-11"><a href="#Şərq_cəbhəsi">3.3 Şərq cəbhəsi</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-12"><a href="#Əl-Cəzirə_cəbhəsi">3.4 Əl-Cəzirə cəbhəsi</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-13"><a href="#Cənub_cəbhəsi">3.5 Cənub cəbhəsi</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-14"><a href="#Qərb_cəbhəsi">4 Qərb cəbhəsi</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-15"><a href="#Qərb_cəbhəsinin_yaradılması">4.1 Qərb cəbhəsinin yaradılması</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-16"><a href="#Yunan_hücumlarının_xülasəsi">4.2 Yunan hücumlarının xülasəsi</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-17"><a href="#Birinci_İnönü_döyüşü">4.3 Birinci İnönü döyüşü</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-18"><a href="#İkinci_İnönü_döyüşü">4.4 İkinci İnönü döyüşü</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-19"><a href="#Kütahya–Əskişəhər_döyüşləri">4.5 Kütahya–Əskişəhər döyüşləri</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-20"><a href="#Sakarya_meydan_döyüşü">4.6 Sakarya meydan döyüşü</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-21"><a href="#Böyük_hücum">4.7 Böyük hücum</a> <ul> <li class="toclevel-3 tocsection-22"><a href="#Dumlupınar_döyüşü">4.7.1 Dumlupınar döyüşü</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-2 tocsection-23"><a href="#İzmirin_azad_edilməsi">4.8 İzmirin azad edilməsi</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-24"><a href="#Qərb_cəbhəsinin_ləğvi">4.9 Qərb cəbhəsinin ləğvi</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-25"><a href="#London_Sülh_konfransı">5 London Sülh konfransı</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-26"><a href="#Sülhün_təmin_edilməsi">6 Sülhün təmin edilməsi</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-27"><a href="#Mudanya_barışığı">6.1 Mudanya barışığı</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-28"><a href="#Monarxiyanın_ləğvi">6.2 Monarxiyanın ləğvi</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-29"><a href="#Lozanna_müqaviləsi">6.3 Lozanna müqaviləsi</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-30"><a href="#Respublikanın_elanı">7 Respublikanın elanı</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-31"><a href="#Yardımlar">8 Yardımlar</a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-32"><a href="#SSRİ_dəstəyi">8.1 SSRİ dəstəyi</a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-33"><a href="#Digərləri">8.2 Digərləri</a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-34"><a href="#Qalereya">9 Qalereya</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-35"><a href="#Həmçinin_bax">10 Həmçinin bax</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-36"><a href="#Qeydlər">11 Qeydlər</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-37"><a href="#İstinadlar">12 İstinadlar</a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-38"><a href="#Xarici_keçidlər">13 Xarici keçidlər</a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Birinci_Dünya_müharibəsindən_sonra">Birinci Dünya müharibəsindən sonra</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=1" title="Birinci Dünya müharibəsindən sonra bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=1" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Birinci Dünya müharibəsindən sonra">mənbəni redaktə et</a>]</div> <a href="/wiki/Birinci_D%C3%BCnya_M%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="Birinci Dünya Müharibəsi">I Dünya müharibəsinə</a> <a href="/wiki/Almaniya" title="Almaniya">Almaniya</a> ilə birlikdə girən <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı İmperiyası">Osmanlı dövləti</a> <a href="/wiki/%C3%87anaqqala_m%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="Çanaqqala müharibəsi">Çanaqqala döyüşündəki</a> uğurlu müdafiəyə, <a href="/wiki/%C4%B0raq" title="İraq">İraqda</a> <a href="/wiki/Qut-%C3%BCl_Amar%C9%99_m%C3%BChasir%C9%99si" class="mw-redirect" title="Qut-ül Amarə mühasirəsi">Qut-ül Amarədə</a> <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Britaniya" class="mw-redirect" title="Böyük Britaniya">Britaniya</a> ordusunu mühasirəyə alıb, təslimə məcbur etməsinə və müharibənin son aylarında <a href="/wiki/Qafqaz_c%C9%99bh%C9%99si_(Birinci_D%C3%BCnya_M%C3%BCharib%C9%99si)" class="mw-redirect" title="Qafqaz cəbhəsi (Birinci Dünya Müharibəsi)">Qafqaz cəbhəsindəki</a> uğurlara baxmayaraq, müharibənin son günlərində <a href="/w/index.php?title=F%C9%99l%C9%99stin_c%C9%99bh%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fələstin cəbhəsi (səhifə mövcud deyil)">Fələstin cəbhəsində</a> <a href="/wiki/Edmund_Allenbi" title="Edmund Allenbi">Edmund Allenbi</a> rəhbərliyindəki <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Britaniya" class="mw-redirect" title="Böyük Britaniya">Böyük Britaniya</a> ordusuna qarşı <a href="/w/index.php?title=Nablus_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nablus döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Nablus döyüşündə</a> ağır məğlubiyyətə uğramışdı. "<a href="/wiki/%C4%B0ld%C4%B1r%C4%B1m_Ordular_qrupu" title="İldırım Ordular qrupu">İldirim Orduları qrupu</a>"nun 18 sentyabr 1918-ci ildəki bu məğlubiyyətindən sonra <a href="/w/index.php?title=Liman_fon_Sanders&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liman fon Sanders (səhifə mövcud deyil)">Liman fon Sanders</a> komandanlıqdan istefa etmiş və yerinə <a href="/wiki/Sultan" title="Sultan">Sultan</a> tərəfindən özünün yavəri olan (Yavər-i Fəxri Həzrət-i Şəhriyari) <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Paşa</a> təyin edilmişdi. Bundan sonra 1 oktyabr 1918-ci ildə <a href="/wiki/D%C9%99m%C9%99%C5%9Fq" title="Dəməşq">Dəməşq</a>, 16 oktyabrda <a href="/wiki/Hamar_da%C4%9Fda%C4%9Fan" title="Hamar dağdağan">Hama</a> və <a href="/w/index.php?title=Humuslu_su_h%C3%B6vz%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Humuslu su hövzəsi (səhifə mövcud deyil)">Hümüs</a>, 25 oktyabr 1918-ci ildə isə <a href="/wiki/H%C9%99l%C9%99b" title="Hələb">Hələb</a> <a href="/wiki/%C4%B0ngilisl%C9%99r" title="İngilislər">ingilis</a> orduları tərəfindən tutuldu.<a href="#cite_note-30">[29]</a> <a href="/w/index.php?title=Suriya_c%C9%99bh%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriya cəbhəsi (səhifə mövcud deyil)">Suriya cəbhəsinin</a> çökməsindən sonra <a href="/wiki/%C4%B0ttihad_v%C9%99_T%C9%99r%C9%99qqi" title="İttihad və Tərəqqi">İttihad və Tərəqqi</a> hökuməti 8 oktyabr 1918-ci ildə istefa etdi. Hökumətin rəhbərlərindən olan <a href="/wiki/T%C9%99l%C9%99t_pa%C5%9Fa" class="mw-redirect" title="Tələt paşa">Tələt</a>, <a href="/wiki/%C6%8Fnv%C9%99r_Pa%C5%9Fa" title="Ənvər Paşa">Ənvər</a> və <a href="/wiki/Camal_pa%C5%9Fa" class="mw-redirect" title="Camal paşa">Camal Paşalar</a> xaricə qaçdılar. Ümumi əfv elan edilərək sürgün və həbsdəki müxaliflərin <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbula</a> gəlməsinə icazə verildi. 30 oktyabr 1918-ci ildə imzalanan <a href="/wiki/Mudros_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Mudros müqaviləsi">Mudros müqaviləsi</a> ilə <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı İmperiyası">Osmanlı</a> hökuməti məğlubiyyəti qəbul etdi.<a href="#cite_note-Baskın_Oran_2001-31">[30]</a> <a href="/wiki/Mudros_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Mudros müqaviləsi">Mudros müqaviləsinə</a> görə, <a href="/wiki/Antanta" title="Antanta">Antanta</a> qüvvələrinin istədikləri yerləri tutmaq haqları var idi. 30 oktyabr 1918-ci ildə <a href="/wiki/Mudros_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Mudros müqaviləsi">Mudros müqaviləsi</a> imzalandığı zaman <a href="/wiki/Mosul" title="Mosul">Mosul</a> və ətrafı hələ də <a href="/wiki/%C6%8Fli_%C4%B0hsan_Sabis" title="Əli İhsan Sabis">Əli İhsan Paşa</a> komandanlığındakı <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">türk</a> qüvvələrinin əlində idi. Atəşkəs imzalandıqdan sonra <a href="/wiki/%C4%B0ngilisl%C9%99r" title="İngilislər">britaniyalılar</a> <a href="/wiki/Mosul" title="Mosul">Mosul</a> və <a href="/w/index.php?title=Zaho&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zaho (səhifə mövcud deyil)">Zaho</a> bölgələrindəki <a href="/wiki/Xristian" title="Xristian">xristianların</a> toplu şəkildə qətl edildiklərini bəhanə edərək <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> qüvvələrinin <a href="/wiki/Mosul" title="Mosul">Mosulu</a> tərk etməsini istədilər. <a href="/wiki/%C6%8Fli_%C4%B0hsan_Sabis" title="Əli İhsan Sabis">Əli İhsan Paşa</a> bu istəyi rədd etdi, lakin <a href="/wiki/Suriya" title="Suriya">Suriya</a> və <a href="/wiki/D%C9%99m%C9%99%C5%9Fq" title="Dəməşq">Dəməşq</a> cəbhəsində <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Paşa</a> komandanlığındakı İldırım Orduları qrupunun daha çox itki verməmək üçün <a href="/wiki/Adana" title="Adana">Adanaya</a> qədər geri çəkilməsi nəticəsində dəmiryolu təminat xətləri kəsilmişdi. <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a> Hökumətinin də bu barədə əmr verməsindən sonra, <a href="/wiki/%C6%8Fli_%C4%B0hsan_Sabis" title="Əli İhsan Sabis">Əli İhsan paşa</a> <a href="/wiki/Mosul" title="Mosul">Mosulu</a> tərk edərək <a href="/wiki/Nusaybin" class="mw-redirect" title="Nusaybin">Nusaybinə</a> geri çəkildi. <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Britaniya" class="mw-redirect" title="Böyük Britaniya">Britaniya</a> qüvvələri heç bir müqavimətlə qarşılaşmadan <a href="/wiki/Mosul" title="Mosul">Mosula</a> girdilər. <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbuldan</a> oxşar bir əmr <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Paşaya</a> Çukurova bölgəsini tərk etməsi üçün gəlsə də, <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Paşa</a> <a href="/wiki/Adana" title="Adana">Adananı</a> boşaltmamış və Hərbi Nəzarət İdarəsi ilə aralarında keçən teleqramlaşmada əmrin qanunsuz olduğuna görə onu yerinə yetirməkdən imtina etdiyini bildirmişdi. Hərbi Nəzarət İdarəsi onu vəzifəsindən kənarlaşdıraraq qərərgaha çağırdığında ordunun silahlarının bir hissəsini düşmən əlinə keçməməsi üçün xalqa paylamışdı. Bəzi silahlar isə <a href="/wiki/Ki%C3%A7ik_Asiya" title="Kiçik Asiya">Anadoluda</a> istifadə edilmək üçün <a href="/wiki/T%C9%99%C5%9Fkilat-i_M%C9%99xsusa" class="mw-redirect" title="Təşkilat-i Məxsusa">Təşkilat-i Məxsusa</a> fədailəri tərəfindən daha təhlükəsiz olan <a href="/wiki/Qafqaz_c%C9%99bh%C9%99si_(Birinci_D%C3%BCnya_M%C3%BCharib%C9%99si)" class="mw-redirect" title="Qafqaz cəbhəsi (Birinci Dünya Müharibəsi)">Şərq Cəbhəsinə</a> daşınmışdı.<a href="#cite_note-ReferenceA-32">[31]</a> <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Paşanın</a> <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbula</a> dönməsindən sonra <a href="/wiki/%C6%8Fli_Fuad_Pa%C5%9Fa" class="mw-redirect" title="Əli Fuad Paşa">Əli Fuad Paşa</a>, əmrindəki XX Ordu Korpusunu təchizatla birlikdə əvvəl <a href="/wiki/Konya" title="Konya">Konyaya</a>, sonrada <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankaraya</a> gətirərək İstiqlal Müharibəsinin hazırlıqlarına başladı. Bu zaman <a href="/wiki/Kaz%C4%B1m_Qarab%C9%99kir" title="Kazım Qarabəkir">Kazım Qarabəkir</a> Paşa da əmrindəki XV Ordu Korpusunu buraxmamış və <a href="/wiki/%C6%8Frzurum" title="Ərzurum">Ərzurumdakı</a> döyüş üçün saxlamaqda idi.<a href="#cite_note-ReferenceA-32">[31]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="İstanbulun_işğalı">İstanbulun işğalı</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=2" title="İstanbulun işğalı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=2" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İstanbulun işğalı">mənbəni redaktə et</a>]</div> 6 noyabrda <a href="/wiki/Dardanel" title="Dardanel">İstanbul boğazları</a> silahsızlaşdırıldı. 7 noyabrda işğal qüvvələri <a href="/wiki/%C3%87anaqqala" title="Çanaqqala">Çanaqqaladan</a> keçdi. 13 noyabr 1918-ci ildə <a href="/wiki/Antanta" title="Antanta">Antanta</a> dövlətlərinin 61 ədəd hərbi gəmidən ibarət donanması <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a> limanına yanaşdı. Bu donanmada 15 döyüş gəmisi, 29 kruvazyor, 29 daşıyıcı və 6 sualtı gəmi var idi. Eyni gün <a href="/wiki/Dardanel_bo%C4%9Faz%C4%B1" class="mw-redirect" title="Dardanel boğazı">İstanbul boğazından</a> 11 hərbi gəmi ilə <a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">yunan</a> donanması da <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbula</a> yanaşdı.<a href="#cite_note-atam2-33">[32]</a> 13 noyabrda <a href="/wiki/Antanta" title="Antanta">Antanta</a> dövlətlərindən 2.616 <a href="/wiki/Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_Krall%C4%B1q" title="Birləşmiş Krallıq">Birləşmiş Krallıq</a>, 540 <a href="/wiki/Frans%C4%B1z" class="mw-redirect" title="Fransız">fransız</a> və 470 <a href="/wiki/%C4%B0talyan" class="mw-redirect" title="İtalyan">italyan</a> əsgəri olmaqla, ümumi 3.626 əsgər <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbula</a> çıxarıldı.<a href="#cite_note-atam2-33">[32]</a> 23 noyabr 1918-ci ildə <a href="/w/index.php?title=%C6%8Fhm%C9%99t_%C4%B0zz%C9%99t_Pa%C5%9Fa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Əhmət İzzət Paşa (səhifə mövcud deyil)">Əhmət İzzət Paşa</a> yeni hökuməti qurdu. 9 fevralda "Hadisat" qəzetində Süleyman Nazif "Qara gün" başlıqlı yazı yazdı. Yazıda türk millətinin belə bir işğalı yaşamadığını və bunu həzm edə bilməyəcəyini bildirdi. <a href="/wiki/Antanta" title="Antanta">Antanta</a> dövlətləri <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> xalqının təzyiqinə məruz qalmamaq və işğala haqq qazandırmaq üçün işğalın müvəqqəti olduğunu, məqsədinin <a href="/wiki/Sultanl%C4%B1q" title="Sultanlıq">Sultanlığı</a>, <a href="/wiki/Xilaf%C9%99t" title="Xilafət">Xilafəti</a> və etnik azlıqları qorumaq olduğunu, <a href="/wiki/Sultanl%C4%B1q" title="Sultanlıq">Sultanlığın</a> ləğv edilmədiyini və <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbuldan</a> verilən qərarların keçərli olacağını bildirdi.<a href="#cite_note-atam-34">[33]</a> Əsası <a href="/wiki/Britaniya" class="mw-redirect" title="Britaniya">britaniyalılardan</a> ibarət olan bir <a href="/wiki/Zabit" title="Zabit">zabit</a> və <a href="/wiki/%C6%8Fsg%C9%99r" title="Əsgər">əsgər</a> qrupu məclisə hücum edərək <a href="/wiki/Deputat" title="Deputat">deputatları</a> qovdu, məclis qapadıldı. Beləcə, <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a> açılana qədər də qapalı qaldı. Millətçi <a href="/wiki/Deputat" title="Deputat">millət vəkilləri</a> <a href="/wiki/Malta" title="Malta">Maltaya</a> sürgünə göndərildi. Bu vəkillərin bir qismi 1921-ci ildə, bir qismi də 1922–1923-cü illərdə <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoluya</a> geri döndülər. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Qüvayi-milliyə">Qüvayi-milliyə</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=3" title="Qüvayi-milliyə bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=3" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qüvayi-milliyə">mənbəni redaktə et</a>]</div> <a href="/wiki/%C4%B0ttihad_v%C9%99_T%C9%99r%C9%99qqi" title="İttihad və Tərəqqi">İttihad və Tərəqqi</a> rəhbərliyinin gizli bir təşkilatı olan <a href="/wiki/T%C9%99%C5%9Fkilat-i_M%C9%99xsusa" class="mw-redirect" title="Təşkilat-i Məxsusa">Təşkilat-i Məxsusa</a> vasitəsilə <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadolu</a> və <a href="/wiki/Rumeli" title="Rumeli">Rumelidə</a> müharibə sonrası bir müqavimət hərəkatı təşkil etdiyi aydın oldu.<a href="#cite_note-35">[34]</a> Müqavimətin məqsədi <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rq" title="Şərq">şərq</a> bölgəsini <a href="/wiki/Erm%C9%99nil%C9%99r" title="Ermənilər">ermənilərə</a>, <a href="/wiki/Egey_d%C9%99nizi" title="Egey dənizi">Egey</a> bölgəsini <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunanlara</a> və <a href="/wiki/Adana" title="Adana">Adana</a> ətrafını <a href="/wiki/Fransa" title="Fransa">Fransa</a> idarəçiliyindəki <a href="/wiki/Suriya" title="Suriya">Suriyaya</a> verilməsini özündə ehtiva edən şərtlərə qarşı mübarizə idi. Bundan əlavə, müharibə illərində müxtəlif vasitələrlə yüksək sərvətə və yerli iqtidara qovuşan <a href="/wiki/%C4%B0ttihad_v%C9%99_T%C9%99r%C9%99qqi" title="İttihad və Tərəqqi">İttihad və Tərəqqi</a> tərəfdarı zümrənin mövqelərinin qorunması, müharibə dövründə sürgün edilən qeyri-müsəlman <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı">Osmanlı</a> əhalisinin geri dönməsinin qarşısını almaq, buna görə də yarana biləcək toqquşmalarda güclü olan tərəf olmaq istəyi idi. 1919-cu ilin əvvəllərindən etibarən Qüvayi-milliyə (Milli qüvvələr) adı ilə silahlanan bəzi qruplar, <a href="/wiki/Egey_d%C9%99nizi" title="Egey dənizi">Egey</a> və <a href="/wiki/Qara_d%C9%99niz" title="Qara dəniz">Qara dəniz</a> bölgəsində <a href="/w/index.php?title=Rumlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rumlar (səhifə mövcud deyil)">rumlara</a>, <a href="/wiki/C%C9%99nub-%C5%9F%C9%99rqi_Anadolu_regionu" title="Cənub-şərqi Anadolu regionu">cənub-şərqdə</a> isə <a href="/wiki/Erm%C9%99nil%C9%99r" title="Ermənilər">ermənilərə</a> qarşı toqquşmalara girdilər. Bu qrupların çoxu 50–200 arasında nizamsız olmaqla <a href="/wiki/T%C9%99%C5%9Fkilat-i_M%C9%99xsusa" class="mw-redirect" title="Təşkilat-i Məxsusa">Təşkilat-i Məxsusa</a> tərəfindən idarə olunan dəstələr idi. 1919-cu ilin fevral ayında müttəfiq işğal qüvvələri komandanı Edmund Allenbi <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoluda</a> təhlükəsizliyi təmin etmək və hələ də təslim olmamış olan <a href="/wiki/%C6%8Fli_Fuad_Pa%C5%9Fa" class="mw-redirect" title="Əli Fuad Paşa">Əli Fuad Paşa</a> komandanlığında <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankarada</a> olan XX və <a href="/wiki/Kaz%C4%B1m_Qarab%C9%99kir" title="Kazım Qarabəkir">Kazım Qarabəkir</a> Paşa komandanlığında <a href="/wiki/%C6%8Frzurum" title="Ərzurum">Ərzurumda</a> yerləşən XV Ordu korpuslarını təslim almaq üçün <a href="/wiki/Britaniya_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Britaniya İmperiyası">Britaniya ordusunun</a> <a href="/w/index.php?title=Suriya_c%C9%99bh%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriya cəbhəsi (səhifə mövcud deyil)">Suriya cəbhəsində</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Ordusu" class="mw-redirect" title="Türkiyə Ordusu">Türk ordusunu</a> necə qısa bir müddətə məğlub etməsini yaxşı bilən, üst rütbəli <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> komandanının xüsusi səlahiyyətlərlə <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoluya</a> göndərilməsini təklif etdi. 15 may 1919-cu ildə "Anafartalar qəhrəmanı" və "Yavər-i Fəxri Həzrət-i Şəhriyari" (Sultanın fəxri yavəri) <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mirliva Musafa Kamal Paşa</a> IX Ordu Komandanı və Anadolu Ümumi Müfəttişi adı ilə <a href="/wiki/VI_Mehmed" title="VI Mehmed">Sultan VI Mehmed Vəhdəddin</a> tərəfindən <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoluya</a> göndərildi.<a href="#cite_note-36">[35]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="İzmirin_işğalı">İzmirin işğalı</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=4" title="İzmirin işğalı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=4" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İzmirin işğalı">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/%C4%B0zmirin_i%C5%9F%C4%9Fal%C4%B1" title="İzmirin işğalı">İzmirin işğalı</a> </div></dd></dl> <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirin</a> işğalı düşüncəsi 1919-cu ilin fevral ayında <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstan</a> baş naziri <a href="/w/index.php?title=Elefterios_Venizelos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elefterios Venizelos (səhifə mövcud deyil)">Venizelosun</a> təklifi ilə <a href="/wiki/Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_Krall%C4%B1q" title="Birləşmiş Krallıq">Birləşmiş Krallığın</a> baş naziri <a href="/wiki/Devid_Lloyd_Corc" title="Devid Lloyd Corc">Lloyd Corc</a> tərəfindən ortaya atıldı. <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirin</a> işğalı <a href="/wiki/I_D%C3%BCnya_M%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="I Dünya Müharibəsi">I Dünya Müharibəsi</a> sonrasında <a href="/wiki/Paris_S%C3%BClh_Konfrans%C4%B1" title="Paris Sülh Konfransı">Parisdə toplanan beynəlxalq sülh konfransında</a> müzakirəyə çıxarıldı. <a href="/wiki/AB%C5%9E" title="ABŞ">ABŞ</a> prezidenti <a href="/wiki/Vudro_Vilson" title="Vudro Vilson">Vudro Vilson</a> bu təklifə əvvəl qətiyyətlə qarşı çıxdı, ancaq 25 mart hadisələrindən sonra daha yumşaq münasibət göstərdi. 7 mayda <a href="/wiki/Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_Krall%C4%B1q" title="Birləşmiş Krallıq">Birləşmiş Krallıq</a>, <a href="/wiki/AB%C5%9E" title="ABŞ">ABŞ</a> və <a href="/wiki/Fransa" title="Fransa">Fransa</a> <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstan</a> donanmasının <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirə</a> göndərilməsinə razılıq verdilər.<a href="#cite_note-lord-37">[36]</a> <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirin</a> işğalı qansız başladı. Hətta <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirin</a> işğalının bir gün öncədən bilindiyindən <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_ordusu" title="Osmanlı ordusu">Osmanlı ordusuna</a> müqavimət göstərməmə əmri verilmişdi. Ordu <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunanlara</a> təslim oldu. İşğal günü <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">yunan ordusunun</a> ən amansız birlikləri olan Evzon əsgərləri şəhərdə zəfər paradı keçirdilər. Bu zəfər turu əsnasında <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> <a href="/wiki/Zabit" title="Zabit">zabitlərini</a> sahil boyunca düzdülər. <a href="/wiki/%C6%8Fziz_Nesin" title="Əziz Nesin">Əziz Nesin</a> bu hadisəni daha sonra kitabında bu şəkildə təsvir etmişdir: <table style="margin:auto; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color: var( --color-base ); border-style:none;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/30px-Cquote1.svg.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/45px-Cquote1.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/60px-Cquote1.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td> <td><cite>"Bir <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> <a href="/wiki/Zabit" title="Zabit">zabiti</a> Evzon əsgərinin "Zito Venizelos (Yaşasın Venizelos) deyə bağırmasını istədiyi halda, etmədiyi üçün öldürüldü. Evzon əsgərləri şəhəri hər gəzdiklərində və geri döndüklərində həmin zabitin nəşini süngüləyirdilər. Bu türk zabiti 22 dəfə süngüləndi. <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">Yunanlar</a> elə ilk gün bir çox türk hərbçi və vətəndaşı öldürdü. Beləcə işğal daha ilk gündə 400 nəfərin canını aldı."</cite> </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom; padding-left:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/30px-Cquote2.svg.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/45px-Cquote2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/60px-Cquote2.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td></tr></tbody></table> <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirin</a> işğalı <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> əhalisi tərəfindən hiddətlə qarşılandı. Buradakı bir çox <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı">Osmanlı</a> <a href="/wiki/Zabit" title="Zabit">zabitləri</a> istefa verərək, müqavimət üçün <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadolunun</a> iç bölgələrinə keçdilər. Şəhərin mülki əhalisinin böyük bir qismi də <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoluya</a> olan bu köçə qoşuldu.<a href="#cite_note-38">[37]</a> <a href="/wiki/%C4%B0zmir_%C5%9F%C9%99h%C9%99ri" class="mw-redirect" title="İzmir şəhəri">İzmir şəhəri</a> ilə birlikdə <a href="/wiki/Ayval%C4%B1k" title="Ayvalık">Ayvalıq</a>, iki məntəqə arasındakı sahil xətti, <a href="/w/index.php?title=%C3%87e%C5%9Fm%C9%99_yar%C4%B1madas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çeşmə yarımadası (səhifə mövcud deyil)">Çeşmə yarımadası</a> və Belkahveyə qədər torpaqlar işğal edilmişdi. 23 aprel 1920-ci ildə, <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankarada</a> <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a>-nin açılmasından sonra <a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">yunan</a> ordusu <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirdən</a> hərəkətə keçərək, <a href="/wiki/Sevr_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Sevr müqaviləsi">Sevr müqaviləsi</a> ilə <a href="/wiki/%C4%B0talyan" class="mw-redirect" title="İtalyan">italyan</a> bölgəsi olaraq qəbul edilən <a href="/wiki/Manisa" title="Manisa">Manisa</a>, <a href="/wiki/U%C5%9Fak" title="Uşak">Uşak</a>, <a href="/wiki/D%C9%99nizli_ili" title="Dənizli ili">Dənizli</a>, <a href="/wiki/Bal%C4%B1k%C9%99sir_ili" title="Balıkəsir ili">Balıkesir</a>, <a href="/wiki/Bursa" title="Bursa">Bursa</a> şəhərlərini də işğal etmişdir. Buna görə <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstan</a> ilə arasında soyuqlaşma olan <a href="/wiki/%C4%B0taliya" title="İtaliya">İtaliya</a> isə bu işğaldan sonra İstiqlaliyyət müharibəsi boyunca <a href="/wiki/Ankara_H%C3%B6kum%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Ankara Hökuməti">Ankara Hökumətini</a> dəstəkləmişdir.<a href="#cite_note-39">[38]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Təşkilatlanma_dövrü">Təşkilatlanma dövrü</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=5" title="Təşkilatlanma dövrü bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=5" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Təşkilatlanma dövrü">mənbəni redaktə et</a>]</div> <a href="/wiki/Paris" title="Paris">Parisdə</a> toplanan beynəlxalq sülh konfransı o günlərdə açıqlanması gözlənilən türk sülh müqaviləsini 1919-cu il may ayında bilinməyən bir müddətə qədər ertələdi. 15 mayda <a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">Yunan</a> qüvvələri Antanta dövlətlərinin qərarı ilə <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmiri</a> işğal etdi. Milli fəlakət olaraq görülən bu hadisə <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> miqyasında müdhiş bir milli çalxalantıya səbəb oldu. 23 mayda Fateh meydanında və <a href="/wiki/Sultan_%C6%8Fhm%C9%99d_m%C9%99scidi" title="Sultan Əhməd məscidi">Sultan Əhməd məscidində</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrk_tarixi" title="Türk tarixi">türk tarixinin</a> o dövrə qədər ki ən böyük mitinqləri keçirildi. Müqavimət fikri <a href="/wiki/%C4%B0ttihad_v%C9%99_T%C9%99r%C9%99qqi" title="İttihad və Tərəqqi">İttihad və Tərəqqi</a> yandaşlarının fikri olmaqdan çıxaraq bütün ölkəyə yayıldı.<a href="#cite_note-40">[39]</a> 21 iyunda <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Paşa</a>, <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoludakı</a> mühüm hərbi birliklərin komandanları olan <a href="/wiki/Kaz%C4%B1m_Qarab%C9%99kir" title="Kazım Qarabəkir">Kazım Qarabəkir</a>, <a href="/w/index.php?title=Refet_Bele&action=edit&redlink=1" class="new" title="Refet Bele (səhifə mövcud deyil)">Refet</a> və <a href="/wiki/%C6%8Fli_Fuad_Pa%C5%9Fa" class="mw-redirect" title="Əli Fuad Paşa">Əli Fuad Paşalar</a> və <a href="/wiki/Egey_d%C9%99nizi" title="Egey dənizi">Egey</a> bölgəsindəki asayışı təmin etməkdə məsuliyyət daşıyan <a href="/wiki/Rauf_Orbay" title="Rauf Orbay">Rauf bəy</a> ilə <a href="/wiki/Amasiya_rayonu" title="Amasiya rayonu">Amasiyada</a> görüşərək, Amasiya bəyannaməsini yayımladı. Bəyannamə, milli müstəqilliyin ancaq millətin "əzm və iradəsi" ilə təmin ediləcəyini vurğulayaraq ölkə çapında bir müqavimət hərəkatının işarətini verməkdə idi. <a href="/wiki/Kaz%C4%B1m_Qarab%C9%99kir" title="Kazım Qarabəkir">Kazım Qarabəkir</a> Paşa rəhbərliyində <a href="/wiki/%C6%8Frzurum" title="Ərzurum">Ərzurumda</a> toplanan Şərq bölgəsi Müdafaa-i Hüquq Cəmiyyəti konqresi hərbi vəzifələrdən istefa verən <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamalı</a> konqres başqanı seçdi. Konqres, şərq bölgəsinin <a href="/wiki/Erm%C9%99nistan" title="Ermənistan">Ermənistana</a> verilməsi ehtimalına qarşı müqavimət qərarı alarkən <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyənin</a> inkişafı üçün <a href="/wiki/Amerikan" class="mw-redirect" title="Amerikan">Amerikan</a> mandatlığı fikrinə heç bir ehtimal buraxmamaqda idi. 4 sentyabr, 1919-cu ildə, <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyənin</a> hər bir yerindən gələn nümayəndələrin iştirakı ilə <a href="/wiki/Sivas" title="Sivas">Sivasda</a> toplanan <a href="/wiki/Konqres" title="Konqres">konqres</a> ümumi seçkilər keçirilib, yeni <a href="/wiki/Parlament" title="Parlament">Məbusan Məclisi</a> quruluncaya qədər <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a> Hökumətiylə bütün rəsmi əlaqələrin kəsilməsi qərarını aldı. Ölkə miqyasında yeni bir idarəçilik və siyasi təşkilatlanma qurmaq məqsədilə Heyet-i Təmsiliyyə quruldu. Noyabr ayında, <a href="/wiki/Adana" title="Adana">Adana</a>, <a href="/wiki/Mara%C5%9F" class="mw-redirect" title="Maraş">Maraş</a>, <a href="/wiki/Qaziantep" title="Qaziantep">Antep</a> və <a href="/wiki/Urfa" class="mw-redirect" title="Urfa">Urfanın</a> <a href="/wiki/Frans%C4%B1z" class="mw-redirect" title="Fransız">fransızlar</a> tərəfindən işğalından sonra, Heyet-i Təmsiliyyə tərəfindən idarə olunan müqavimət hərəkatı başladıldı. Müqavimət gözlənilməz uğura imza ataraq, 1920-ci ilin, may ayında <a href="/wiki/Frans%C4%B1zlar" title="Fransızlar">fransızları</a> atəşkəs imzalamağa məcbur etdi.<a href="#cite_note-41">[40]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Osmanlı_Məclisinin_açılması_və_Misak-i_Milli">Osmanlı Məclisinin açılması və Misak-i Milli</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=6" title="Osmanlı Məclisinin açılması və Misak-i Milli bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=6" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Osmanlı Məclisinin açılması və Misak-i Milli">mənbəni redaktə et</a>]</div> Dekabr ayında keçirilən ümumi seçkilər nəticəsində son Osmanlı Məclis-i Məbusanı (1920, Məbuslar Məclisi) yaradıldı. Məclisə <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoludan</a> sadəcə Milli Mübarizə tərəfdarı millət vəkilləri seçildi. İki ayrı yerdən millət vəkili seçilən <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Paşa</a> haqqında çıxardılan həbs qərarı səbəbilə <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbula</a> getməməsinə görə, <a href="/wiki/Sivas_konqresi" title="Sivas konqresi">Sivas konqresi</a> başqan vəkili olan <a href="/wiki/Rauf_Orbay" title="Rauf Orbay">Rauf Orbay</a> Məclis üzvlüyünə seçildi. 28 yanvar 1920-ci ildə, Məbusan Məclisi daha sonra Misak-i Milli adı ilə anılan "<a href="/wiki/%C6%8Fhd-i_Milli_B%C9%99yannam%C9%99si" title="Əhd-i Milli Bəyannaməsi">Əhd-i Milli Bəyannaməsini</a>" qəbul etdi. Bəyannamə <a href="/wiki/Mudros_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Mudros müqaviləsi">Mudros müqaviləsinin</a> sərhədləri içində tam müstəqillik təmin edilincəyə qədər mübarizəni davam etdirməyi nəzərdə tuturdu.<a href="#cite_note-42">[41]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Osmanlı_Məclisinin_ləğvi">Osmanlı Məclisinin ləğvi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=7" title="Osmanlı Məclisinin ləğvi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=7" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Osmanlı Məclisinin ləğvi">mənbəni redaktə et</a>]</div> 16 mart 1920-ci ildə Məclis-i Məbusan da daxil olmaqla, <a href="/wiki/Bab-%C4%B1_Ali_basq%C4%B1n%C4%B1" title="Bab-ı Ali basqını">Babi-ali</a> və bütün hökumət idarələriylə bərabər <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a> <a href="/wiki/%C4%B0ngilisl%C9%99r" title="İngilislər">ingilislər</a> tərəfindən faktiki olaraq işğal edildi. <a href="/wiki/Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_Krall%C4%B1q" title="Birləşmiş Krallıq">Birləşmiş Krallıq</a> qüvvələri <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbulda</a> olan, başda Rauf bəy olmaqla Milli Mübarizə tərəfdarı millət vəkillərini həbs etdilər. Bundan başqa teleqraf mərkəzləri də nəzarətə alınmış və rəsmi dairələr arasında əlaqə imkanı qalmamışdı. Bu vəziyyətə görə, <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadolu</a>, <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a> və rəsmi məqamlarla ortaq hərəkətdən məhrum qalmışdı. <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbuldakı</a> bu fövqəladə hal ortaya <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı">Osmanlı</a> dövlətinin kimin idarəsi və hansı güclərin qanunlarının keçərli olduğu sualını ortaya çıxardı. Bu zaman <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Paşa</a> Təmsil Heyətinin rəhbəri olaraq bəyannamə yayımladı: <table style="margin:auto; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color: var( --color-base ); border-style:none;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/30px-Cquote1.svg.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/45px-Cquote1.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/60px-Cquote1.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td> <td><cite>Bu hərəkatın <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoluda</a> <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı">Osmanlı</a> qanunlarının keçərliliyinə maneə olmayacağından və hər nə formada olursa olsun görüləcək tədbirlərə <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_dili" class="mw-redirect" title="Osmanlı dili">Osmanlı millətinin</a> uyqarlıq bacarığı xüsusilə diqqət çəkici olduğundan qanundan kənar heç bir iş edilməməsi və bütün vəzifələrin xüsusi diqqətli şəkildə edilməsi həyatımızın reallığıdır.<a href="#cite_note-43">[42]</a></cite> </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom; padding-left:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/30px-Cquote2.svg.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/45px-Cquote2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/60px-Cquote2.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Greek_occupation_troops_in_Anatolia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Greek_occupation_troops_in_Anatolia.jpg/220px-Greek_occupation_troops_in_Anatolia.jpg" decoding="async" width="220" height="125" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Greek_occupation_troops_in_Anatolia.jpg/330px-Greek_occupation_troops_in_Anatolia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Greek_occupation_troops_in_Anatolia.jpg/440px-Greek_occupation_troops_in_Anatolia.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="285" /></a><figcaption><a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">Yunan</a> qoşunlarının <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirdəki</a> zəfər paradı</figcaption></figure>Bundan sonra Məclis 18 mart 1920-ci ildə toplanaraq özünü buraxdığını açıqladı. Məclisin özünü buraxdığını açıqlaması <a href="/wiki/VI_Mehmed" title="VI Mehmed">Sultanın</a> 11 aprel 1920-ci ildə ikinci məşrutiyyənin sona çatdığını açıqlaması ilə bir başqa məclis yaratma ehtimalını da məhv etmişdi. Eyni gün <a href="/w/index.php?title=%C5%9Eeyx%C3%BClislam_D%C3%BCrrizad%C9%99_Abdullah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şeyxülislam Dürrizadə Abdullah (səhifə mövcud deyil)">Şeyxülislam Dürrizadə Abdullahın</a> "Padişah və Xəlifə qüvvələri xaricindəki milli qüvvələri kafir elan edən və qətllərinin vacib olduğunu" bildirən fətvası "Təqvim-i Vekayi"də yayımlandı. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hakimiyyətin_bərpa_edilməsi">Hakimiyyətin bərpa edilməsi</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=8" title="Hakimiyyətin bərpa edilməsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=8" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Hakimiyyətin bərpa edilməsi">mənbəni redaktə et</a>]</div> Bu dövrdə <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">Böyük Millət Məclisinin</a> əsas məqsədi qarşı tərəflərə <a href="/wiki/Ki%C3%A7ik_Asiya" title="Kiçik Asiya">Anadolunun</a> özünün imzalamadığı və ya onun müzakirəsində olmadığı heç bir sülhün keçərliliyinin olmadığını qəbul etdirməsi cəhdləri idi. Bir tərəfdən də beynəlxalq dəstək və yardım axtarışına başlayaraq, <a href="/wiki/Batumi" title="Batumi">Batuminin</a> geri verilməsi qarşılığında <a href="/wiki/Sovet" class="mw-redirect" title="Sovet">Sovetlərdən</a> maliyyə yardımı aldı. Həmçinin <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadolunun</a> müxtəlif yerlərindəki intizamsız müqavimət qruplarını təşkilatlandıraraq, nizami bir <a href="/wiki/Ordu" title="Ordu">ordunun</a> qurulması üçün addımlar atıldı.<a href="#cite_note-44">[43]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Böyük_Millət_Məclisinin_açılması">Böyük Millət Məclisinin açılması</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=9" title="Böyük Millət Məclisinin açılması bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=9" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Böyük Millət Məclisinin açılması">mənbəni redaktə et</a>]</div> <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı">Osmanlı</a> məclisinin ləğv edilməsi yeni bir müəssislər məclisinin çağırılmasını daha da labüd etdi. Müəssislər məclisi və seçkilərlə əlaqədar 19 mart 1920-ci ildə bəyannamə yayımlandı. <a href="/wiki/VI_Mehmed" title="VI Mehmed">Sultan</a> <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbulda</a> idi və məclisi <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal</a> "fövqəladə səlahiyyətlərə sahib məclis" olaraq təqdim etdi. Seçkilərin keçirilməsi üçün yayımlanan bu bəyannamə tələbilə <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadolunun</a> hər yerində seçkilər keçirildi. 16 mart 1920-ci ildəki basqından qurtulan <a href="/wiki/Deputat" title="Deputat">millət vəkilləri</a> gizli yollarla <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankaraya</a> keçdilər. <a href="/wiki/Bolu" title="Bolu">Boluda</a>, Düzcədə başlayan və Nallıxan, Bəybazarı ətrafına yayılan üsyanlar oldu. Buna görə də seçilən bütün millət vəkillərinin gəlməsi gözlənilmədən <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_B%C3%B6y%C3%BCk_Mill%C9%99t_M%C9%99clisi" title="Türkiyə Böyük Millət Məclisi">Millət Məclisi</a> işə başladı.<a href="#cite_note-45">[44]</a> <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a> 23 aprel 1920-ci ildə <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankarada</a> <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Paşanın</a> rəhbərliyində toplandı. Bu tarixdən etibarən <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a> Hökumətinin təsiri <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a> şəhəri və ətrafı ilə kifayətlənərkən, <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankarada</a> yaradılan <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a> və hökumət faktiki olaraq <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyənin</a> idarəçiliyini ələ aldı. <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal</a> 24 aprel 1920-ci ildə <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_B%C3%B6y%C3%BCk_Mill%C9%99t_M%C9%99clisi" title="Türkiyə Böyük Millət Məclisi">Məclisin</a> sədri seçildi. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Daxili_cəbhə">Daxili cəbhə</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=10" title="Daxili cəbhə bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=10" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Daxili cəbhə">mənbəni redaktə et</a>]</div> 1920-ci ildə İstiqlaliyyət müharibəsi dövründə üsyan edən və soyğunçuluqla məşğul olanları, orduya aid silah və təchizatları oğurlayanları, casusları, fərariləri, Milli Mübarizəyə maneə olmaq məqsədilə propaqanda aparanları mühakimə etmək üçün İstiqlal Məhkəmələri quruldu. Yenə avqust 1921-ci ildə Tekalif-i milliyə qərarları yayımlandı və xalq milli vəzifələrini yerinə gətirməyə təşviq edildi. Həm <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadolu</a> torpaqlarının bir hissəsində yeni dövlət qurmağı məqsəd kimi qəbul edən, həm də <a href="/wiki/Monarxiya" title="Monarxiya">səltənət</a> və <a href="/wiki/Xilaf%C9%99t" title="Xilafət">xilafət</a> tərəfdarı olanlar tərəfindən çıxarılan üsyanlar yatırıldı. Ölkə içindəki <a href="/wiki/Erm%C9%99ni" class="mw-redirect" title="Erməni">erməni</a> və <a href="/wiki/Rum" title="Rum">rum</a> azlıqların üsyanları da yatırıldı.<a href="#cite_note-46">[45]</a> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Üsyanların adı</th> <th>Davam etməsi </th></tr> <tr> <td>Əli Batı hadisəsi</td> <td>11 may 1919 – 18 avqust 1919 </td></tr> <tr> <td>Əli Qalib hadisəsi</td> <td>20 avqust 1919 – 15 sentyabr 1919 </td></tr> <tr> <td>Birinci Bozqır üsyanı</td> <td>29 sentyabr 1919 – 4 oktyabr 1919 </td></tr> <tr> <td>İkinci Bozqır üsyanı</td> <td>20 oktyabr 1919 – 4 noyabr 1919 </td></tr> <tr> <td>Birinci Əhməd Anzavur üsyanı</td> <td>25 oktyabr 1919 – 30 noyabr 1919 </td></tr> <tr> <td>Birinci Düzcə üsyanı</td> <td>13 aprel 1920 – 31 may 1920 </td></tr> <tr> <td>İkinci Düzcə üsyanı</td> <td>19 iyul 1920 – 23 sentyabr 1920 </td></tr> <tr> <td>Şeyx Əşrəf üsyanı</td> <td>26 oktyabr 1919 – 24 dekabr 1919 </td></tr> <tr> <td>Qızılquyu hadisəsi</td> <td>28 oktyabr 1919 – 20 noyabr 1919 </td></tr> <tr> <td>Apa çarpışması</td> <td>28 oktyabr 1919 </td></tr> <tr> <td>Dinək çarpışması</td> <td>1 noyabr 1919 </td></tr> <tr> <td>Dəmirqapı çarpışması</td> <td>15 noyabr 1919 </td></tr> <tr> <td>İkinci Əhməd Anzavur üsyanı</td> <td>16 fevral 1920 – 19 aprel 1920 </td></tr> <tr> <td>Qüvayi İnzibatiyyə</td> <td>18 aprel 1920 – 19 aprel 1920 </td></tr> <tr> <td>Üçüncü Əhməd Anzavur üsyanı</td> <td>10 may 1920 – 22 may 1920 </td></tr> <tr> <td>Birinci Yozqat üsyanı</td> <td>15 may 1920 – 27 avqust 1920 </td></tr> <tr> <td>İkinci Yozqat üsyanı</td> <td> </td></tr> <tr> <td>Zilə üsyanı</td> <td>25 may 1920 – 21 iyun 1920 </td></tr> <tr> <td>Aynaçıoğulları üsyanı</td> <td>1918 – 21 noyabr 1923 </td></tr> <tr> <td>Milli Aşirət hadisəsi</td> <td>1 iyun – 8 sentyabr 1920 </td></tr> <tr> <td>Cəmil Çeto hadisəsi</td> <td>20 may 1920 – 7 iyun 1920 </td></tr> <tr> <td>İnəğöl hadisəsi</td> <td>20 iyul 1920 – 20 avqust 1920 </td></tr> <tr> <td>Çopur Musa üsyanı</td> <td>21 avqust 1920 </td></tr> <tr> <td>Qula hadisəsi</td> <td>27 iyun 1920 – 28 iyun 1920 </td></tr> <tr> <td>Konya üsyanı</td> <td>2 oktyabr 1920 – 22 noyabr 1920 </td></tr> <tr> <td>Dəmirçi Mehmed Efe üsyanı</td> <td>1 dekabr 1920 – 30 dekabr 1920 </td></tr> <tr> <td>Çərkəz Ethəm üsyanı</td> <td>27 dekabr 1920 – 23 yanvar 1921 </td></tr> <tr> <td>Koçgiri üsyanı</td> <td>6 mart 1921 – 17 iyun 1921 </td></tr> <tr> <td>İntiqam alayı qiyamı</td> <td>iyul 1920 </td></tr> <tr> <td>Pontus üsyanı</td> <td>1920 dekabr – 6 fevral 1923 </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Prayers_in_the_front_of_BMM.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Prayers_in_the_front_of_BMM.jpg/220px-Prayers_in_the_front_of_BMM.jpg" decoding="async" width="220" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Prayers_in_the_front_of_BMM.jpg/330px-Prayers_in_the_front_of_BMM.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Prayers_in_the_front_of_BMM.jpg/440px-Prayers_in_the_front_of_BMM.jpg 2x" data-file-width="503" data-file-height="328" /></a><figcaption><a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_B%C3%B6y%C3%BCk_Mill%C9%99t_M%C9%99clisi" title="Türkiyə Böyük Millət Məclisi">TBMM</a>-nin açılışında <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Atatürk</a> və tərəfdaşları dua edərkən</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Şərq_cəbhəsi">Şərq cəbhəsi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=11" title="Şərq cəbhəsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=11" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Şərq cəbhəsi">mənbəni redaktə et</a>]</div> <a href="/wiki/I_D%C3%BCnya_M%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="I Dünya Müharibəsi">I Dünya müharibəsinin</a> sonunda şimal-şərq cəbhəsi Antanta dövlətlərinin tələbi ilə 1914-cü il sərhədlərinə çəkilmişdi. Bu sərhəd Ardaşen–Yusifeli–Bəyazit xəttindən keçirdi. Sərhədin digər tərəfində, 1918-ci ildə <a href="/wiki/Erm%C9%99nistan_Demokratik_Respublikas%C4%B1" title="Ermənistan Demokratik Respublikası">Ermənistan Demokratik Respublikası</a> quruldu. <a href="/wiki/Qafqaz_c%C9%99bh%C9%99si_(Birinci_D%C3%BCnya_M%C3%BCharib%C9%99si)" class="mw-redirect" title="Qafqaz cəbhəsi (Birinci Dünya Müharibəsi)">Şərq cəbhəsindəki</a> hadisələr <a href="/wiki/Rusiya_imperiyas%C4%B1" title="Rusiya imperiyası">Rusiya imperiyasında</a> 1917-ci ildən sonra baş verən hadisələrlə çox yaxından əlaqəlidir. <a href="/wiki/Fevral_inqilab%C4%B1" title="Fevral inqilabı">Fevral inqilabı</a> ilə süqut edən <a href="/wiki/%C3%87ar_Rusiyas%C4%B1" title="Çar Rusiyası">çarlıq</a> rejimi, <a href="/wiki/Oktyabr_inqilab%C4%B1" title="Oktyabr inqilabı">Oktyabr inqilabı</a> ilə birlikdə yerini <a href="/wiki/Rusiya_Sovet_Federativ_Sosialist_Respublikas%C4%B1" title="Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikası">Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikasına</a> buraxdı. Bu iqtidar dəyişikliyi həm <a href="/wiki/Rusiya" title="Rusiya">Rusiya</a> içində, həm də beynəlxalq güclər fonunda müqavimətlə qarşılanmışdır. Meydana çıxan və çox qanlı keçən <a href="/wiki/Rusiya_v%C9%99t%C9%99nda%C5%9F_m%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="Rusiya vətəndaş müharibəsi">Rusiya vətəndaş müharibəsi</a> bu dövrdə baş vermişdir.<a href="#cite_note-47">[46]</a> 1920-ci ilin sentyabrında <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> –<a href="/wiki/SSR%C4%B0" title="SSRİ">SSRİ</a> razılaşmasının baş verməsindən sonra, 28 oktyabr 1920-ci ildə <a href="/wiki/Kaz%C4%B1m_Qarab%C9%99kir" title="Kazım Qarabəkir">Qarabəkir Paşa</a> komandanlığındakı ordu 10 gün davam edən bir hücum sonunda <a href="/wiki/Erm%C9%99nistan" title="Ermənistan">Ermənistanı</a> mütləq məğlubiyyətə uğratdı.<a href="#cite_note-48">[47]</a> Bu hücumda <a href="/wiki/T%C3%BCrkl%C9%99r" class="mw-redirect" title="Türklər">türklər</a> tərəfindən 6 əsgər, <a href="/wiki/Erm%C9%99nil%C9%99r" title="Ermənilər">ermənilər</a> tərəfindən isə 95 əsgər ölmüşdür.<a href="#cite_note-ttk-49">[48]</a> 1 dekabrda imzalanan <a href="/wiki/G%C3%BCmr%C3%BC_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Gümrü müqaviləsi">Gümrü müqaviləsi</a> ilə türk-erməni sərhədi, 1878-ci il əvvəlindəki Osmanlı-rus sərhəd xəttinə çəkildi. Bu sərhəd bugünkü <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> –<a href="/wiki/Erm%C9%99nistan" title="Ermənistan">Ermənistan</a> sərhədidir. 2 dekabrda <a href="/wiki/Q%C4%B1z%C4%B1l_ordu" class="mw-redirect" title="Qızıl ordu">Qızıl ordu</a> <a href="/wiki/Erm%C9%99nistan" title="Ermənistan">Ermənistanı</a> işğal edərək müstəqil <a href="/wiki/Erm%C9%99nistan" title="Ermənistan">Ermənistanın</a> varlığına son verdi. Bundan sonra 16 mart 1921-ci ildə imzalanan <a href="/wiki/Moskva_m%C3%BCqavil%C9%99si" class="mw-disambig" title="Moskva müqaviləsi">Moskva müqaviləsi</a> də iki ölkə arasında əhəmiyyət daşıyan sənədlərdəndir. Bu müqavilələr davam etməkdə olan Türk İstiqlaliyyət müharibəsi dövründə, beynəlxalq ictimaiyyətdə hüquqi olaraq tanınan <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a> hökumətinə baxmayaraq, <a href="/wiki/Ankara_H%C3%B6kum%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Ankara Hökuməti">Ankara Hökuməti</a> tərəfindən beynəlxalq miqyasda imzalandığı üçün <a href="/wiki/Diplomatiya" title="Diplomatiya">diplomatiya</a> sahəsində mühüm yer tutur.<a href="#cite_note-50">[49]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Əl-Cəzirə_cəbhəsi">Əl-Cəzirə cəbhəsi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=12" title="Əl-Cəzirə cəbhəsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=12" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Əl-Cəzirə cəbhəsi">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Yunan_Ordusunun_Panormos_(Band%C4%B1rma)_giri%C5%9Fi_1919.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Yunan_Ordusunun_Panormos_%28Band%C4%B1rma%29_giri%C5%9Fi_1919.jpg/220px-Yunan_Ordusunun_Panormos_%28Band%C4%B1rma%29_giri%C5%9Fi_1919.jpg" decoding="async" width="220" height="341" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Yunan_Ordusunun_Panormos_%28Band%C4%B1rma%29_giri%C5%9Fi_1919.jpg/330px-Yunan_Ordusunun_Panormos_%28Band%C4%B1rma%29_giri%C5%9Fi_1919.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/58/Yunan_Ordusunun_Panormos_%28Band%C4%B1rma%29_giri%C5%9Fi_1919.jpg 2x" data-file-width="387" data-file-height="600" /></a><figcaption><a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">Yunan</a> ordusunun Bandırmaya daxil olması.</figcaption></figure> <a href="/wiki/Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_Krall%C4%B1q" title="Birləşmiş Krallıq">Birləşmiş Krallıq</a> atəşkəs imzalanmasından sonra ilk iş kimi <a href="/wiki/Mosul" title="Mosul">Mosulu</a> işğal etdi. <a href="/wiki/Britaniya" class="mw-redirect" title="Britaniya">Britaniyalıların</a> bura gəlməsi <a href="/wiki/Mosul" title="Mosul">Mosul</a> vilayətində yaşayan insanları narahat etmişdi. İnsanların üsyan etməsi də özünü çox gözlətmədən başladı. 23 may 1919-cu ildə Zaho bölgəsində <a href="/w/index.php?title=%C5%9Eeyx_Mahmud_B%C9%99rzan%C3%A7%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şeyx Mahmud Bərzançı (səhifə mövcud deyil)">Şeyx Mahmud Bərzançının</a> rəhbərliyi ilə üsyan başladı. <a href="/wiki/%C4%B0ngilt%C9%99r%C9%99" title="İngiltərə">İngiltərə</a> bu üsyanı yatırsa da, bu ilk üsyanın ardından 1920-ci ildə <a href="/wiki/T%C9%99laf%C9%99r" title="Təlafər">Təlafərdə</a> yeni üsyan başladı. Ancaq ehtiyat qüvvələrin gecikməsi nəticəsində bu üsyan <a href="/wiki/%C4%B0ngilisl%C9%99r" title="İngilislər">ingilislər</a> tərəfindən yatırıldı. Bu zaman dağlarda müqavimət davam edirdi. Müqavimət nəticəsində <a href="/w/index.php?title=R%C9%99vanduz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rəvanduz (səhifə mövcud deyil)">Rəvanduz</a> azad edilmişdi. Özdəmir bəy komandanlığındakı Qüvayi-milliyə dəstəsi və <a href="/wiki/K%C3%BCrd" class="mw-redirect" title="Kürd">kürd</a> tayfaları ilə <a href="/wiki/Mosul" title="Mosul">Mosul</a> bölgəsinə hücuma keçmiş, <a href="/wiki/%C4%B0ngilisl%C9%99r" title="İngilislər">ingilisləri</a> Dərbənd döyüşündə məğlub etmişdi. Özdəmir bəyin qüvvələri arasında parçalanma yaratmaq üçün sürgündə olan <a href="/w/index.php?title=%C5%9Eeyx_Mahmud_B%C9%99rzan%C3%A7i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şeyx Mahmud Bərzançi (səhifə mövcud deyil)">Şeyx Mahmud Bərzançi</a> <a href="/wiki/Mosul" title="Mosul">Mosula</a> gətirilərək azad edilmişdi, lakin o, Özdəmir bəy ilə razılaşaraq, ona qoşulmuşdu. Bundan sonra üsyançılar <a href="/wiki/S%C3%BCleymaniy%C9%99_sanca%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Süleymaniyə sancağı">Süleymaniyyə</a> şəhərini azad etmişdilər, lakin Boğazlar bölgəsində olan döyüş vəziyyəti səbəbiylə buradakı qüvvələrin çoxu o bölgəyə göndərilmiş və qalan qüvvələr ilə <a href="/wiki/%C4%B0ngilisl%C9%99r" title="İngilislər">ingilislər</a> arasında baş verən döyüşlər nəticəsində Özdəmir bəyin dəstəsi məğlub olmuş, Özdəmir bəy isə <a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İrana</a> çəkilmişdi. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cənub_cəbhəsi">Cənub cəbhəsi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=13" title="Cənub cəbhəsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=13" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Cənub cəbhəsi">mənbəni redaktə et</a>]</div> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> –<a href="/wiki/Fransa" title="Fransa">Fransa</a> cəbhəsi və ya Cənub cəbhəsi milli qüvvələrinin <a href="/wiki/Frans%C4%B1z" class="mw-redirect" title="Fransız">fransız</a> legioner qüvvələrinə (<a href="/wiki/Frans%C4%B1z" class="mw-redirect" title="Fransız">fransız</a>, <a href="/wiki/%C6%8Fr%C9%99bl%C9%99r" title="Ərəblər">əlcəzairli</a> və <a href="/wiki/Erm%C9%99nil%C9%99r" title="Ermənilər">ermənilərdən</a> ibarət) qarşı mübarizəsindən ibarətdir. <a href="/wiki/%C4%B0ngilt%C9%99r%C9%99" title="İngiltərə">İngiltərə</a> <a href="/wiki/Mosul" title="Mosul">Mosul</a>, <a href="/wiki/%C4%B0sk%C9%99nd%C9%99run" title="İskəndərun">İskəndərun</a>, <a href="/wiki/Kilis_ili" title="Kilis ili">Kilis</a>, <a href="/wiki/Antep" class="mw-redirect" title="Antep">Antep</a>, <a href="/wiki/Mara%C5%9F" class="mw-redirect" title="Maraş">Maraş</a>, <a href="/wiki/Elbistan" class="mw-redirect" title="Elbistan">Elbistan</a> və <a href="/wiki/Urfa" class="mw-redirect" title="Urfa">Urfanı</a>, <a href="/wiki/Fransa" title="Fransa">Fransa</a> isə <a href="/wiki/Adana" title="Adana">Adana</a>, <a href="/wiki/Mersin" title="Mersin">Mersin</a> və <a href="/wiki/Osmaniy%C9%99" title="Osmaniyə">Osmaniyəni</a> işğal etmişdi. <a href="/w/index.php?title=Molla_Mehmed_Karay%C4%B1lan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Molla Mehmed Karayılan (səhifə mövcud deyil)">Molla Mehmed Karayılan</a> 6400 nəfərlik dəstə ilə özündən dəfələrlə çox işğalçı qüvvələri <a href="/wiki/Qaziantep" title="Qaziantep">Antepdə</a> məğlub etdi. <a href="/wiki/Frans%C4%B1zlar" title="Fransızlar">Fransızların</a> <a href="/wiki/Adana" title="Adana">Adananın</a> bu gün qəsəbələri olan Haçin (Saimbəyli), Sis (Kozan) və Pozantıda xalqa verdikləri böyük zülmə görə onlara qarşı burada da üsyan qalxdı. Haçin qəsəbəsində <a href="/wiki/Frans%C4%B1zlar" title="Fransızlar">fransızların</a> qadınları qaynar suya salması xəbəri yayılandan sonra daha da şiddətlənən üsyan, 2 iyun 1920-ci ildə mərkəz olan Sis (Kozan) məntəqəsini azad edərək qələbə ilə yekunlaşdı.<a href="#cite_note-51">[50]</a> <a href="/wiki/Mara%C5%9F" class="mw-redirect" title="Maraş">Maraşda</a> <a href="/w/index.php?title=S%C3%BCd%C3%A7%C3%BC_%C4%B0mam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Südçü İmam (səhifə mövcud deyil)">Südçü İmamın</a> rəhbərliyini etdiyi mübarizə sonunda burada qala bilməyən <a href="/wiki/Frans%C4%B1z" class="mw-redirect" title="Fransız">fransız</a> qoşunu şəhəri tərk etdi (12 fevral 1920). <a href="/wiki/Urfa" class="mw-redirect" title="Urfa">Urfa</a> şəhərində Əli Saip (Ursavaş) bəy tərəfindən təşkilatlandırılan <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> müqaviməti də uğurla nəticələndi. <a href="/wiki/Frans%C4%B1zlar" title="Fransızlar">Fransızlar</a> 11 aprel, 1920-ci ildə şəhəri tərk etdi. <a href="/wiki/Qaziantep" title="Qaziantep">Anteplilər</a> 1 aprel 1920-ci ildə fransızlara qarşı üsyan etsələr də, 9 fevral 1921-ci ildə təslim oldular.<a href="#cite_note-52">[51]</a> <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a>, <a href="/wiki/Fransa" title="Fransa">Fransa</a> ilə <a href="/w/index.php?title=Ankara_m%C3%BCqavil%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ankara müqaviləsi (səhifə mövcud deyil)">Ankara müqaviləsini</a> imzalayaraq cənub cəbhəsindən çəkildi.<a href="#cite_note-53">[52]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Qərb_cəbhəsi">Qərb cəbhəsi</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=14" title="Qərb cəbhəsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=14" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qərb cəbhəsi">mənbəni redaktə et</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Qərb_cəbhəsinin_yaradılması">Qərb cəbhəsinin yaradılması</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=15" title="Qərb cəbhəsinin yaradılması bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=15" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qərb cəbhəsinin yaradılması">mənbəni redaktə et</a>]</div> 20 sentyabr 1919-cu ildə, <a href="/wiki/Polkovnik-leytenant" title="Polkovnik-leytenant">polkovnik-leytenant</a> <a href="/wiki/%C4%B0smail_Haqq%C4%B1_Uzun%C3%A7ar%C5%9F%C4%B1l%C4%B1" title="İsmail Haqqı Uzunçarşılı">İsmayıl Haqqı</a>, <a href="/wiki/Mayor" title="Mayor">mayor</a> <a href="/wiki/%C4%B0sm%C9%99t_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC" title="İsmət İnönü">İsmət</a>, <a href="/wiki/Kapitan" class="mw-disambig" title="Kapitan">kapitan</a> Süleyman və kapitan Mühazim bəylər Qüvayi-milliyə təşkilatı qurmaq üçün <a href="/wiki/K%C3%BCtahya" title="Kütahya">Kütahyada</a> görüşərək, əhalidən 150 min lirə ianə topladılar. Təşkilatın rəhbəri olaraq polkovnik Nüzhət bəy təyin olundu. Əvvəlcədən bu bölgədə saxlanılan silah-sursatın <a href="/wiki/%C4%B0ngilisl%C9%99r" title="İngilislər">ingilislərin</a> əlinə keçməməsi üçün gecə ilə şəhər kənarına daşınaraq gizlədildi. <a href="/wiki/M%C9%99scid" title="Məscid">Məscidlərdə</a> xalq mübarizəsinə qarşı xütbələrin oxunduğu, əhalini silahı yerə buraxmasını üçün təbliğat aparıldığı üçün Qüvayi-milliyə təşkilatı bəyanat yayaraq mübarizələrini sona qədər aparacaqlarını bildirdilər. Nəticədə təkcə <a href="/wiki/K%C3%BCtahya" title="Kütahya">Kütahyada</a> xeyli silah-sursat və pul toplanıldı.<a href="#cite_note-54">[53]</a> İstiqlaliyyət mübarizəsində əsas cəbhə olan Qərb cəbhəsi, <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunanların</a> hücumuna qarşılıq olaraq, faktiki olaraq 1920-ci ilin 25 iyununda qurulmuşdu. Cəbhə komandanı <a href="/wiki/%C6%8Fli_Fuad_Pa%C5%9Fa" class="mw-redirect" title="Əli Fuad Paşa">Əli Fuad Paşanın</a> <a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">yunan</a> hücumları qarşısında məğlub olması səbəbiylə, o komandanlıqdan azad edildi. Qərb cəbhəsi <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a> qərarı ilə 2 hissəyə bölündü. Bu qərara görə Şimal cəbhəsi <a href="/wiki/%C4%B0zmit" title="İzmit">İzmit</a>, Ərtoğrul, <a href="/wiki/%C6%8Fski%C5%9F%C9%99h%C9%99r" title="Əskişəhər">Əskişəhər</a>, <a href="/wiki/K%C3%BCtahya" title="Kütahya">Kütahya</a> bölgəsini əhatə edirdi. Ora komandan olaraq isə <a href="/wiki/%C4%B0sm%C9%99t_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC" title="İsmət İnönü">polkovnik İsmət bəy</a> təyin olundu. Cənub cəbhəsi isə <a href="/wiki/Afyonqarahisar" title="Afyonqarahisar">Afyonqarahisar</a>, <a href="/wiki/%C4%B0sparta" title="İsparta">İsparta</a>, <a href="/wiki/D%C9%99nizli_ili" title="Dənizli ili">Dənizli</a>, <a href="/wiki/Ayd%C4%B1n_ili" title="Aydın ili">Aydın</a>, <a href="/wiki/Mu%C4%9Fla_ili" title="Muğla ili">Muğla</a>, <a href="/wiki/Antalya" title="Antalya">Antalya</a>, <a href="/wiki/Konya" title="Konya">Konya</a>, <a href="/w/index.php?title=Silifk%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Silifkə (səhifə mövcud deyil)">Silifkə</a>, <a href="/wiki/Ni%C4%9Fde" class="mw-redirect" title="Niğde">Niğde</a> və <a href="/wiki/Adana" title="Adana">Adana</a> bölgələrini əhatə edirdi.<a href="#cite_note-55">[54]</a> Bura komandan olaraq Daxili İşlər naziri <a href="/w/index.php?title=Refet_Bele&action=edit&redlink=1" class="new" title="Refet Bele (səhifə mövcud deyil)">Refet Bele</a> təyin olundu. Bu cəbhələrdə döyüşəcək ordunun sayı ilk qurulduğu zaman 1.728 zabit və 27.571 əsgərdən ibarət idi.<a href="#cite_note-56">[55]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Yunan_Ordusunun_Edirneye_giri%C5%9Fi_(12_Temmuz_1920).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Yunan_Ordusunun_Edirneye_giri%C5%9Fi_%2812_Temmuz_1920%29.jpg/220px-Yunan_Ordusunun_Edirneye_giri%C5%9Fi_%2812_Temmuz_1920%29.jpg" decoding="async" width="220" height="177" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Yunan_Ordusunun_Edirneye_giri%C5%9Fi_%2812_Temmuz_1920%29.jpg/330px-Yunan_Ordusunun_Edirneye_giri%C5%9Fi_%2812_Temmuz_1920%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Yunan_Ordusunun_Edirneye_giri%C5%9Fi_%2812_Temmuz_1920%29.jpg/440px-Yunan_Ordusunun_Edirneye_giri%C5%9Fi_%2812_Temmuz_1920%29.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="642" /></a><figcaption><a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">Yunanıstan ordusu</a> <a href="/wiki/%C6%8Fdirn%C9%99" title="Ədirnə">Ədirnəyə</a> girərkən (1920-ci il).</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Yunan_hücumlarının_xülasəsi">Yunan hücumlarının xülasəsi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=16" title="Yunan hücumlarının xülasəsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=16" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Yunan hücumlarının xülasəsi">mənbəni redaktə et</a>]</div> Bu dövrdə <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunanlar</a> 8 avqust, 1920-ci ildə <a href="/wiki/Bursa" title="Bursa">Bursanı</a>, 12 avqustda <a href="/wiki/%C4%B0znik" title="İznik">İzniki</a> işğal etdi. Simav bölgəsində <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Türkiyə Silahlı Qüvvələri">türk qoşunlarının</a> vəziyyəti yaxşı deyildi. <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">Yunanlar</a> Dəmirçini tutmuş, Simava doğru irəliləməkdə idilər. 5 sentyabr, 1920-ci ildə, <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunanlar</a> <a href="/w/index.php?title=Gediz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gediz (səhifə mövcud deyil)">Gedizi</a> tutaraq Əfəndi körpüsünə çatdılar. Buradan <a href="/wiki/K%C3%BCtahya" title="Kütahya">Kütahyaya</a> 6 saatlıq məsafə olduğundan əhali arasında həyəcanlar başladı. Bir çox məmurun ailələri <a href="/wiki/%C6%8Fski%C5%9F%C9%99h%C9%99r" title="Əskişəhər">Əskişəhər</a> və <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankaraya</a> getdi. Bu zaman <a href="/wiki/U%C5%9Fak" title="Uşak">Uşak</a> da <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunanlar</a> tərəfindən ələ keçirildi.<a href="#cite_note-57">[56]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Birinci_İnönü_döyüşü">Birinci İnönü döyüşü</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=17" title="Birinci İnönü döyüşü bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=17" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Birinci İnönü döyüşü">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/Birinci_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Birinci İnönü döyüşü">Birinci İnönü döyüşü</a> </div></dd></dl> Yanvar ayının əvvəlində general Papulasın başçılığı altında olan <a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">yunan</a> ordusu <a href="/wiki/Bursa" title="Bursa">Bursadan</a> <a href="/wiki/%C6%8Fski%C5%9F%C9%99h%C9%99r" title="Əskişəhər">Əskişəhər</a> istiqamətində hərəkət etməyə başladı.<a href="#cite_note-58">[57]</a> 9 yanvarda onlar ilk <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Türkiyə Silahlı Qüvvələri">türk qoşunları</a> ilə rastlaşıb İnönü dəmir yolu stansiyasında döyüşə girdilər.<a href="#cite_note-59">[58]</a> Döyüş axşam saatlarınadək davam etsə də, <a href="/wiki/T%C3%BCrkl%C9%99r" class="mw-redirect" title="Türklər">türklərin</a> müqavimətini qırmaq münkün olmadı.<a href="#cite_note-kurtulus-60">[59]</a> 10 yanvarda yunan diviziyası Kovalca–Aknınar xətti, digəri isə Yeniköy–Teke–Hayriye istiqamətində hücuma keçdi. İlk həmlə uğurlu alındı və Mustafa Fevzinin başçılıq etdiyi türk müdafiə korpusu geri çəkilərək qərb cəbhəsinin komandanı İnönünün məsləhəti ilə Çuxurhisarda cəmləşdi. <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">Yunanların</a> Kovalca–Aknınar xəttini almaqlarına baxmayaraq, yardıma gələn əlavə <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> dəstələrini görüb anladılar ki, <a href="/wiki/T%C3%BCrkl%C9%99r" class="mw-redirect" title="Türklər">türklər</a> bu hissədən çıxmayacaqlar. Əlavə döyüşə hazır olmadıqlarını düşünən <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunanlar</a> 11 yanvar İnönü stansiyasından geri çəkildilər. Bu döyüşdən sonra <a href="/wiki/%C4%B0sm%C9%99t_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC" title="İsmət İnönü">Polkovnik İsmət bəyə</a> <a href="/wiki/General" title="General">General</a> rütbəsi verilmişdir. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="İkinci_İnönü_döyüşü">İkinci İnönü döyüşü</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=18" title="İkinci İnönü döyüşü bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=18" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İkinci İnönü döyüşü">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/%C4%B0kinci_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="İkinci İnönü döyüşü">İkinci İnönü döyüşü</a> </div></dd></dl> <a href="/w/index.php?title=London_S%C3%BClh_Konfrans%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="London Sülh Konfransı (səhifə mövcud deyil)">London Sülh Konfransında</a> təklif edilən şərtlərin <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a> hökuməti tərəfindən rədd edilməsindən sonra <a href="/wiki/Antanta" title="Antanta">Antanta</a> qüvvələri istəklərinin məcburi olaraq qəbul edilməsi üçün <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunanları</a> yenidən hücuma keçməyə təşvik etdilər.<a href="#cite_note-61">[60]</a> <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">Yunanlar</a> <a href="/wiki/Bursa" title="Bursa">Bursadan</a> <a href="/wiki/%C6%8Fski%C5%9F%C9%99h%C9%99r" title="Əskişəhər">Əskişəhərə</a>, <a href="/wiki/U%C5%9Fak" title="Uşak">Uşakdan</a> <a href="/wiki/Afyonqarahisar_ili" title="Afyonqarahisar ili">Afyona</a> doğru 23 mart 1921-ci ildə hücuma keçdilər. <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> milli müdafiə ordusu ilə <a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">yunan</a> ordusu arasında baş verən İkinci İnönü döyüşündə <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Türkiyə Silahlı Qüvvələri">Türk ordusu</a> ümumilikdə 40 min əsgər olmaqla, 235 ağır tüfəng, 55 yüngül tüfəng və 104 topa malik idi. <a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">Yunan</a> ordusu isə 30 min əsgər olmaqla 720 ağır tüfəng, 3134 yüngül tüfəng və 220 topa malik idi.<a href="#cite_note-62">[61]</a><a href="#cite_note-63">[62]</a><a href="#cite_note-64">[63]</a><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Karabekir_at_Pasinler_plain_in_1918,_cropped.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Karabekir_at_Pasinler_plain_in_1918%2C_cropped.jpg/220px-Karabekir_at_Pasinler_plain_in_1918%2C_cropped.jpg" decoding="async" width="220" height="193" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Karabekir_at_Pasinler_plain_in_1918%2C_cropped.jpg/330px-Karabekir_at_Pasinler_plain_in_1918%2C_cropped.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Karabekir_at_Pasinler_plain_in_1918%2C_cropped.jpg/440px-Karabekir_at_Pasinler_plain_in_1918%2C_cropped.jpg 2x" data-file-width="1743" data-file-height="1527" /></a><figcaption><a href="/wiki/Kaz%C4%B1m_Qarab%C9%99kir" title="Kazım Qarabəkir">Kazım Qarabəkir</a> Paşa <a href="/wiki/G%C3%BCmr%C3%BC_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Gümrü müqaviləsi">Gümrü müqaviləsini</a> imzalamağa gedərkən</figcaption></figure>Birinci İnönü döyüşündə məğlub olan və <a href="/wiki/Bursa" title="Bursa">Bursa</a> bölgəsində olan Üçüncü Yunan Qvardiyası, <a href="/wiki/U%C5%9Fak" title="Uşak">Uşak</a> bölgəsində olan Birinci Yunan Qvardiyası London Konfransına getmək üçün hazırlanan <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> nümayəndələri hələ yolda ikən bütün qapıları bağlayaraq, <a href="/wiki/Afyonqarahisar" title="Afyonqarahisar">Afyonqarahisar</a> və <a href="/wiki/%C6%8Fski%C5%9F%C9%99h%C9%99r" title="Əskişəhər">Əskişəhər</a> istiqamətlərindən hücuma keçdilər. General-mayor <a href="/wiki/%C4%B0sm%C9%99t_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC" title="İsmət İnönü">İsmət İnönü</a> rəhbərliyindəki bölmələr qərargah <a href="/wiki/%C6%8Fski%C5%9F%C9%99h%C9%99r" title="Əskişəhər">Əskişəhər</a> olmaqla <a href="/wiki/C%C9%99nub" title="Cənub">cənubdan</a> <a href="/wiki/%C5%9Eimal" title="Şimal">şimala</a> doğru 11, 24 və 61-ci Piyada Divizyaları birinci xəttə, 3-cü Piyada Divizyası və 1-ci Süvari Briqadasını ehtiyatlı bir şəkildə İnönü mövqeyində müdafiə məqsədilə hərəkətə keçirdi. <a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">Yunan</a> ordusu döyüşün ilk dörd günündə çox əhəmiyyətli qələbələr ələ keçirərək 24 martda <a href="/wiki/Dumlup%C4%B1nar_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Dumlupınar döyüşü">Dumlupınarı</a>, 27 martda <a href="/wiki/Afyonqarahisar" title="Afyonqarahisar">Afyonqarahisarı</a> ələ keçirdilər. <a href="/wiki/%C6%8Fski%C5%9F%C9%99h%C9%99r" title="Əskişəhər">Əskişəhər</a> istiqamətində hərəkət edən <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">Yunan ordusu</a> isə Birinci İnönü döyüşündə istifadə edilən yolla irəliləməkdə davam edirdi. İnönü istiqamətində çatışma 27 martda başladı. <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">Yunan qüvvələri</a> ilk günlərdə əhəmiyyətli hücumlar etməsi nəticəsində <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> qüvvələrinə dəstək məqsədilə <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_B%C3%B6y%C3%BCk_Mill%C9%99t_M%C9%99clisi" title="Türkiyə Böyük Millət Məclisi">Türkiyə Böyük Millət Məclisində</a> alınan qərarla Məclis Mühafizə Briqadası ilə birikdə Milli Təhlükəsizlik Naziri <a href="/wiki/Fevzi_%C3%87axmaq" title="Fevzi Çaxmaq">Fevzi Çaxmaq</a> cəbhə bölgəsinə yollandı. Mövqelərin mühafizəsində heç zəiflik göstərməyən və əmrləri son dərəcə mükəmməl yerinə yetirən Qərargah rəisi general-mayor <a href="/wiki/%C4%B0sm%C9%99t_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC" title="İsmət İnönü">İsmət İnönü</a> keyfiyyətli hücumları nəticəsində <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">yunan qüvvələri</a> geri çəkilmək məcburiyyətində qaldılar. <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">Yunan ordusunun</a> geri çəkilməsi anında <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> süvarilərinin onları təqib etməsi nəticəsində çoxlu sayda canlı qüvvə itirdilər. Ancaq <a href="/wiki/C%C9%99nub" title="Cənub">cənub</a> cəbhəsində <a href="/wiki/Afyonqarahisar" title="Afyonqarahisar">Afyonqarahisarı</a> işğal edən <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">yunan qüvvələri</a> Çay-Bolvaldin xəttinə qədər irəliləmişdi. Ancaq <a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">Yunan</a> qüvvələri 30 martdaki ikinci hücumlarında da geri çəkilmək məcburiyyətində qaldılar və <a href="/wiki/Afyonqarahisar" title="Afyonqarahisar">Afyonqarahisarı</a> boşaltmağa məcbur qaldılar. Geri çəkilən <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">Yunan ordusu</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> süvariləri tərəfindən Yenişəhər düzənliyində ağır məğlubiyyətə uğradıldı.<a href="#cite_note-65">[64]</a> <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">Yunanların</a> məğlubiyyəti qərb cəbhəsi komandanı <a href="/wiki/%C4%B0sm%C9%99t_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC" title="İsmət İnönü">İsmət İnönü</a> tərəfindən 1 aprel 1921-ci ildə <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a> sədri <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Atatürk</a> telegrafla bildirildi.<a href="#cite_note-66">[65]</a><a href="#cite_note-67">[66]</a> <a href="/wiki/%C4%B0kinci_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="İkinci İnönü döyüşü">İkinci İnönü döyüşü</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Türkiyə Silahlı Qüvvələri">türk qüvvələrinin</a> qalibiyyəti ilə başa çatdı. <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">Yunan ordusu</a> İnönü mövqelərindən geri çəkilmək məcburiyyətində qaldılar. Bu döyüşdə <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Türkiyə Silahlı Qüvvələri">türk ordusu</a> 44 <a href="/wiki/Zabit" title="Zabit">zabit</a> və 637 <a href="/wiki/%C6%8Fsg%C9%99r" title="Əsgər">əsgər</a> itirdi. 102 <a href="/wiki/Zabit" title="Zabit">zabit</a> və 1720 <a href="/wiki/%C6%8Fsg%C9%99r" title="Əsgər">əsgər</a> yaralandı, 10 <a href="/wiki/Zabit" title="Zabit">zabit</a> və 1359 <a href="/wiki/%C6%8Fsg%C9%99r" title="Əsgər">əsgər</a> itkin və əsir götürüldü, 3 əsgər edam edildi. <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">Yunan qüvvələri</a> isə 53 <a href="/wiki/Zabit" title="Zabit">zabit</a> və 669 <a href="/wiki/%C6%8Fsg%C9%99r" title="Əsgər">əsgər</a> itirdi, 149 <a href="/wiki/Zabit" title="Zabit">zabit</a> və 2874 <a href="/wiki/%C6%8Fsg%C9%99r" title="Əsgər">əsgər</a> yaralandı, 9 <a href="/wiki/Zabit" title="Zabit">zabit</a> və 384 <a href="/wiki/%C6%8Fsg%C9%99r" title="Əsgər">əsgər</a> itkin və əsir götürüldü.<a href="#cite_note-68">[67]</a> Bu döyüş nəticəsində <a href="/wiki/Ankara_H%C3%B6kum%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Ankara Hökuməti">TBMM hökuməti</a> varlığını <a href="/wiki/Avropa_%C3%B6lk%C9%99l%C9%99rinin_siyah%C4%B1s%C4%B1" title="Avropa ölkələrinin siyahısı">Avropa dövlətlərinə</a> rəsmi olmasa da, faktiki olaraq qəbul etdirdi, <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyənin</a> daxilində və xaricində nüfuzu yüksəldi,<a href="#cite_note-yunanca-69">[68]</a> <a href="/wiki/Avropa_%C3%B6lk%C9%99l%C9%99ri" class="mw-redirect" title="Avropa ölkələri">Avropa ölkələrində</a>, <a href="/wiki/%C4%B0ngilis" class="mw-redirect" title="İngilis">ingilis</a> və <a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">yunan</a> siyasətinə qarşı narazılıqlar başladı. Bu qələbədən sonra <a href="/wiki/Frans%C4%B1zlar" title="Fransızlar">fransızlar</a> Zolquldaqdan, <a href="/wiki/%C4%B0talyanlar" title="İtalyanlar">italyanlar</a> isə <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Cənubi Anadoludan</a> tamamilə çıxdılar. <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Ali_Ihsan-Dadayli_Halid.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Ali_Ihsan-Dadayli_Halid.jpg/220px-Ali_Ihsan-Dadayli_Halid.jpg" decoding="async" width="220" height="137" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Ali_Ihsan-Dadayli_Halid.jpg/330px-Ali_Ihsan-Dadayli_Halid.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Ali_Ihsan-Dadayli_Halid.jpg/440px-Ali_Ihsan-Dadayli_Halid.jpg 2x" data-file-width="607" data-file-height="378" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%C6%8Fli_Ehsan_Pa%C5%9Fa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Əli Ehsan Paşa (səhifə mövcud deyil)">Əli Ehsan Paşa</a>, <a href="/w/index.php?title=Dadayl%C4%B1_H%C9%99mid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dadaylı Həmid (səhifə mövcud deyil)">Dadaylı Həmid</a> və <a href="/wiki/%C4%B0ngilisl%C9%99r" title="İngilislər">ingilis</a> nümayəndələri (<a href="/wiki/%C4%B0raq" title="İraq">Şimali İraq</a>, 1918-ci il</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kütahya–Əskişəhər_döyüşləri">Kütahya–Əskişəhər döyüşləri</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=19" title="Kütahya–Əskişəhər döyüşləri bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=19" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Kütahya–Əskişəhər döyüşləri">mənbəni redaktə et</a>]</div> 10 fevralda <a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">yunan</a> hücumu İnönü–Əşkişəhər, <a href="/w/index.php?title=Afyonkaraqisar_ili&action=edit&redlink=1" class="new" title="Afyonkaraqisar ili (səhifə mövcud deyil)">Afyon</a> və <a href="/wiki/K%C3%BCtahya" title="Kütahya">Kütahya</a> xəttində bir cəbhədə başladı. Bu vəziyyətdə <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Paşa</a> çox itki vermədən ordunun <a href="/wiki/Sakarya_%C3%A7ay%C4%B1" title="Sakarya çayı">Sakarya çayının</a> <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rq" title="Şərq">şərqinə</a> çəkilməsinə qərar verdi.<a href="#cite_note-70">[69]</a> <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">Yunanların</a> bu hücumu nəticəsində <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Türkiyə Silahlı Qüvvələri">türk qoşunları</a> geri çəkilməyə məcbur oldu.<a href="#cite_note-71">[70]</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Türkiyə Silahlı Qüvvələri">Türk ordusu</a>, <a href="/wiki/Sakarya" class="mw-redirect" title="Sakarya">Sakaryanın</a> <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rq" title="Şərq">şərqində</a> toplanmağa başladı. <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunanlar</a> da <a href="/wiki/Sakarya_%C3%A7ay%C4%B1" title="Sakarya çayı">Sakarya çayının</a> qərb sahilinə qədər irəlilədilər. Bu döyüş nəticəsində <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankara</a> hökuməti <a href="/wiki/%C6%8Fski%C5%9F%C9%99h%C9%99r" title="Əskişəhər">Əskişəhər</a>, <a href="/w/index.php?title=Afyonkaraqisar_ili&action=edit&redlink=1" class="new" title="Afyonkaraqisar ili (səhifə mövcud deyil)">Afyon</a> və <a href="/wiki/K%C3%BCtahya" title="Kütahya">Kütahya</a> <a href="/wiki/Ankara_H%C3%B6kum%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Ankara Hökuməti">Ankara Hökumətinin</a> əlindən çıxdı. <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">Yunanların</a> irəliləməsinə mane olmaq üçün <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankaraya</a> gedən bütün dəmir yolları partladıldı. Məclis tərəfindən <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal</a> 5 avqust, 1921-ci ildə Baş Komandan seçildi. <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal</a> bundan başqa 3 ay müddətinə <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a>-in <a href="/wiki/Ordu" title="Ordu">orduya</a> aid səlahiyyətlərinə də sahib oldu. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sakarya_meydan_döyüşü">Sakarya meydan döyüşü</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=20" title="Sakarya meydan döyüşü bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=20" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Sakarya meydan döyüşü">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/Sakarya_meydan_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" class="mw-redirect" title="Sakarya meydan döyüşü">Sakarya meydan döyüşü</a> </div></dd></dl> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:T%C3%BCrk_s%C3%BCvari_birliklerinin_%C4%B0zmire_giri%C5%9Fi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/T%C3%BCrk_s%C3%BCvari_birliklerinin_%C4%B0zmire_giri%C5%9Fi.jpg/220px-T%C3%BCrk_s%C3%BCvari_birliklerinin_%C4%B0zmire_giri%C5%9Fi.jpg" decoding="async" width="220" height="122" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/T%C3%BCrk_s%C3%BCvari_birliklerinin_%C4%B0zmire_giri%C5%9Fi.jpg/330px-T%C3%BCrk_s%C3%BCvari_birliklerinin_%C4%B0zmire_giri%C5%9Fi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/T%C3%BCrk_s%C3%BCvari_birliklerinin_%C4%B0zmire_giri%C5%9Fi.jpg/440px-T%C3%BCrk_s%C3%BCvari_birliklerinin_%C4%B0zmire_giri%C5%9Fi.jpg 2x" data-file-width="720" data-file-height="399" /></a><figcaption><a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Türkiyə Silahlı Qüvvələri">Türk ordusu</a> <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirə</a> daxil olarkən.</figcaption></figure> 1921-ci ilin 23 avqust – 13 sentyabr tarixlərində baş verən və <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">türk milləti</a> üçün ölüm-qalım savaşı olan Sakarya meydan döyüşü istiqlaliyyət müharibəsində əsas döyüş olmuşdur. Bu döyüşdən əvvəl <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunanların</a> başlıca hədəfi <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankara</a> istiqamətində irəliləyərək, <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">türk ordusunu</a> yox etmək və İstiqlaliyyət müharibəsininin simvolu və müqavimət mərkəzi halına gələn <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankaranı</a> ələ keçirmək idi.<a href="#cite_note-72">[71]</a> Beləcə <a href="/wiki/T%C3%BCrkl%C9%99r" class="mw-redirect" title="Türklər">türklərin</a> müqaviməti yox edilmiş olacaqdı. Bəzən Zabitlər döyüşü adlanan bu döyüş 21 gün, demək olar ki, dayanmadan davam etmişdir. 23 avqust, 1921-ci ildə <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">yunan ordusunun</a> hücumu ilə başladı. Baş Komandan <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal</a>, <a href="/wiki/Sakarya_meydan_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" class="mw-redirect" title="Sakarya meydan döyüşü">Sakarya döyüşündən</a> əvvəl ölkənin müdafiəsini belə ifadə etmişdi: <table style="margin:auto; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color: var( --color-base ); border-style:none;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/30px-Cquote1.svg.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/45px-Cquote1.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/60px-Cquote1.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td> <td><cite>Xətti müdafiə yoxdur, səthi müdafiə vardır. O səth bütün vətəndir. Vətənin hər qarış torpağı vətəndaşın qanı ilə islanmadıqca buraxılmaz. Onun üçün kiçik-böyük, hər birlik olduğu mövqedən atıla bilər, fəqət kiçik-böyük hər birlik dura bildiyi nöqtədən yenidən yunan qüvvələrinə qarşı cəbhə təşkil edib, müharibəyə davam edər. Yanındakı birliyin geri çəkilməyə məcbur qaldığını görən birliklər, ona fikir verməməlidir, olduğu mövqedə sonuna qədər durmağa və dirənməyə məcburdur.</cite> </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom; padding-left:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/30px-Cquote2.svg.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/45px-Cquote2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/60px-Cquote2.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td></tr></tbody></table> Bu döyüş <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Türkiyə Silahlı Qüvvələri">türk ordusunun</a> son müdafiə döyüşüdür.<a href="#cite_note-73">[72]</a> Döyüş <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Türkiyə Silahlı Qüvvələri">türk ordusunun</a> mütləq zəfəri ilə nəticələnir. Bu döyüşün nəticəsində <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">yunan ordusunun</a> hücum qüvvəsi tükədilmiş, <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> torpaqlarını ələ keçirmə istək və ümidi yox olmuş, ordu müdafiəyəyə keçmişdir. <a href="/wiki/Sovetl%C9%99r" title="Sovetlər">Sovetlərlə</a> <a href="/wiki/Qars" title="Qars">Qars</a>, <a href="/wiki/Frans%C4%B1zlar" title="Fransızlar">fransızlarla</a> <a href="/w/index.php?title=Ankara_m%C3%BCqavil%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ankara müqaviləsi (səhifə mövcud deyil)">Ankara müqaviləsi</a> imzalanmışdır. <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a> <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoluda</a> mütləq güc vəziyyətinə çatmışdır. <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">Yunan ordusu</a> <a href="/wiki/Afyonqarahisar_ili" title="Afyonqarahisar ili">Afyon</a>-<a href="/wiki/K%C3%BCtahya" title="Kütahya">Kütahya</a> xəttinə qədər geri çəkilmişdir. Sakarya döyüşü türk ordusunun milli qurtuluş mübarizəsində son müdafiə döyüşüdür. Bu döyüşdən sonra <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamala</a> <a href="/wiki/Mar%C5%9Fal" title="Marşal">marşallıq</a> rütbəsi və Qazi fəxri adı verilmişdir (19 sentyabr 1921). <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Böyük_hücum">Böyük hücum</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=21" title="Böyük hücum bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=21" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Böyük hücum">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_h%C3%BCcum" title="Böyük hücum">Böyük hücum</a> </div></dd></dl> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:%C3%87erkez_Ethem,_%C3%87erkez_sava%C5%9F%C3%A7%C4%B1lar%C4%B1_ve_Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk,_06-1920.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/%C3%87erkez_Ethem%2C_%C3%87erkez_sava%C5%9F%C3%A7%C4%B1lar%C4%B1_ve_Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk%2C_06-1920.jpg/220px-%C3%87erkez_Ethem%2C_%C3%87erkez_sava%C5%9F%C3%A7%C4%B1lar%C4%B1_ve_Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk%2C_06-1920.jpg" decoding="async" width="220" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/%C3%87erkez_Ethem%2C_%C3%87erkez_sava%C5%9F%C3%A7%C4%B1lar%C4%B1_ve_Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk%2C_06-1920.jpg/330px-%C3%87erkez_Ethem%2C_%C3%87erkez_sava%C5%9F%C3%A7%C4%B1lar%C4%B1_ve_Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk%2C_06-1920.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/%C3%87erkez_Ethem%2C_%C3%87erkez_sava%C5%9F%C3%A7%C4%B1lar%C4%B1_ve_Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk%2C_06-1920.jpg/440px-%C3%87erkez_Ethem%2C_%C3%87erkez_sava%C5%9F%C3%A7%C4%B1lar%C4%B1_ve_Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk%2C_06-1920.jpg 2x" data-file-width="1001" data-file-height="630" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%C3%87%C9%99rk%C9%99z_Ethem&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çərkəz Ethem (səhifə mövcud deyil)">Çərkəz Ethem</a>, <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Atatürk</a> və Qüvvayi-səyyarə əsgərləri</figcaption></figure> Uzun bir hazırlıq dövründən sonra, 26 avqust 1922-ci ildə, <a href="/wiki/Mustafa_Kamal" class="mw-redirect" title="Mustafa Kamal">Mustafa Kamalın</a> baş komandanlığında Böyük Hücum başladı. 30 avqust 1922-ci ildə <a href="/wiki/Dumlup%C4%B1nar_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Dumlupınar döyüşü">Dumlupınarda</a> döyüş oldu.<a href="#cite_note-74">[73]</a> <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal</a> <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">yunan ordusuna</a> son zərbəni vurmaq üçün sürətli şəkildə hazırlıqlara başladı. <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rq" title="Şərq">Şərq</a> və <a href="/wiki/C%C9%99nub" title="Cənub">Cənub</a> cəbhələrində təhlükəsizlik tam təmin olunduğundan buradakı qoşunlar Qərb cəbhəsinə gətirildi. Orduda olan bəzi əskikliklər təmin edildi. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Dumlupınar_döyüşü">Dumlupınar döyüşü</h4>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=22" title="Dumlupınar döyüşü bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=22" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Dumlupınar döyüşü">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/Dumlup%C4%B1nar_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Dumlupınar döyüşü">Dumlupınar döyüşü</a> </div></dd></dl> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Mustapha_Kemal_Pasha_%26_members_of_his_Nationalist_Committee,_Sivas,_1919.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Mustapha_Kemal_Pasha_%26_members_of_his_Nationalist_Committee%2C_Sivas%2C_1919.jpg/220px-Mustapha_Kemal_Pasha_%26_members_of_his_Nationalist_Committee%2C_Sivas%2C_1919.jpg" decoding="async" width="220" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Mustapha_Kemal_Pasha_%26_members_of_his_Nationalist_Committee%2C_Sivas%2C_1919.jpg/330px-Mustapha_Kemal_Pasha_%26_members_of_his_Nationalist_Committee%2C_Sivas%2C_1919.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Mustapha_Kemal_Pasha_%26_members_of_his_Nationalist_Committee%2C_Sivas%2C_1919.jpg/440px-Mustapha_Kemal_Pasha_%26_members_of_his_Nationalist_Committee%2C_Sivas%2C_1919.jpg 2x" data-file-width="3569" data-file-height="2772" /></a><figcaption><a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal paşa</a> və <a href="/wiki/Sivas_konqresi" title="Sivas konqresi">Sivas konqresinin</a> üzvləri (<a href="/wiki/Sivas" title="Sivas">Sivas</a>, 1919-cu il).</figcaption></figure> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyənin</a> hücumu 1922-ci ilin avqust ayının 25-dən 26-na keçən gecə V süvari korpusunun Kirkə aşırımı ilə <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunan</a> müdafiə xəttinin arxasına keçməyi nəticəsində başladı. Aşırım irəliləyən <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> süvarilərinin asanlıqla məhv etdiyi bir qrup <a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">yunan</a> əsgəri tərəfindən nəzarət altında saxlanılırdı. <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> süvariləri yunanların teleqraf xətlərini və dəmiryol xəttini kəsməyə nail oldu (hər ikisi 26 avqustda saat 18:00-da baş vermişdir). Beləliklə, yunanların <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmir</a> və Qara Hisar arasındakı əlaqələri ciddi formada kəsildi.<a href="#cite_note-Baskın_Oran_2001-31">[30]</a> Avqustun 26-sı səhəri türk birinci və ikinci orduları eyni vaxtda hücuma keçdi. Güclü artilleriya atəşindən sonra İkinci Ordunun hücumu <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunanları</a> şoka saldı və <a href="/wiki/T%C3%BCrkl%C9%99r" class="mw-redirect" title="Türklər">türklər</a> 5-ci yunan diviziyasının (Yunan I korpusunun) bəzi mövqelərini ələ keçirməyə nail oldu. Türklər tərəfindən yenidən başladılan hücumlar az uğur əldə etdi. Əlavə qüvvələrin gəlməsiylə yunan 5-ci diviziyası məhdud əks-hücumlar edərək öz cəbhəsini bərpa etdi. İkinci Ordu III korpusun mövqelərinə də hücum etmiş və nəticədə II korpusun kömək etməsinin qarşısını almışdı. 26 avqust, 1922-ci il sabahı başladılan Böyük hücumu <a href="/wiki/Mustafa_Kamal" class="mw-redirect" title="Mustafa Kamal">Mustafa Kamal</a> şəxsən özü Qocatəpədən idarə edirdi. Əsas zərbə qüvvəsi olmaqla I Ordu mərkəzdən, II Ordu şimaldan, III Ordu isə cənubdan hücuma keçdi. Uğurla başlayan əməliyyatda yunan mövqeləri ələ keçirildi. 27 avqustda, Afyon <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunanlardan</a> geri alındı. 30 avqustda <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">yunan ordusunun</a> böyük bir qismi mühasirəyə alındı. Bu qüvvələrin böyük bir qismi məhv edildi. <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">Yunan ordusu</a> baş komandanı General Trikopis əsir alındı. <a href="/wiki/K%C3%BCtahya" title="Kütahya">Kütahya</a> <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunanlardan</a> təmizləndi. Bu döyüşə, <a href="/wiki/Mustafa_Kamal" class="mw-redirect" title="Mustafa Kamal">Mustafa Kamalın</a> şəxsən özü idarə etdiyi üçün, bəzən Başkomandanlıq meydan döyüşü də deyilir. <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirə</a> gedən yol açıldı. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="İzmirin_azad_edilməsi">İzmirin azad edilməsi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=23" title="İzmirin azad edilməsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=23" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İzmirin azad edilməsi">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/%C4%B0zmirin_qurtulu%C5%9Fu" title="İzmirin qurtuluşu">İzmirin qurtuluşu</a> </div></dd></dl> Baş Komandan <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Paşa</a> 1 sentyabr 1922-ci ildə <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Türkiyə Silahlı Qüvvələri">türk ordusuna</a> yeni bir əmr verdi, əmrin son başlığı belə idi: "Ordular, ilk hədəfiniz <a href="/wiki/Aral%C4%B1q_d%C9%99nizi" title="Aralıq dənizi">Aralıq dənizidir</a>". 9 sentyabr günü 1-ci Korpus Kamalpaşaya, 2-ci Korpus Manisaya, 4-cü Korpus Turquta çatdı. <a href="/wiki/%C5%9Eimal" title="Şimal">Şimalda</a> Kazancıbayırında <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunanların</a> yerləşən mövqelərinə hücum edən 3-cü korpus düşməni məğlub edərək <a href="/wiki/Bursa" title="Bursa">Bursaya</a> girdi. Türk süvariləri üç ildən çox müddətdə işğal altında olan <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirə</a> girdi. Süvarilər <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirə</a> daxil olarkən bir neçə yerdə yüngül atəş açılmasından başqa bir hadisə olmadı, Kordonboyundan keçərkən bir <a href="/wiki/%C4%B0ngilis" class="mw-redirect" title="İngilis">İngilis</a> gəmisi tərəfindən salamlandı. <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_bayra%C4%9F%C4%B1" title="Türkiyə bayrağı">Türk bayrağı</a> hökumət binasına və Kadifeqalaya sancıldı.<a href="#cite_note-atalay-75">[74]</a> Birinci Süvari Diviziya komandiri Mürsəl Paşa bir <a href="/wiki/Frans%C4%B1z" class="mw-redirect" title="Fransız">Fransız</a> hərbi gəmisindən əlaqə yaradaraq <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirə</a> girdiyini <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankaraya</a> bildirdi. <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirdə</a> türk xalqının sevinci o qədər böyük idi ki, əsgərlər çiçək yağışı altında qaldı. Baş komandan <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirin</a> azad edilməsinə görə orduya bu tarixi məktubunu yazdı: <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Kocatepe1922.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Kocatepe1922.jpg/220px-Kocatepe1922.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Kocatepe1922.jpg/330px-Kocatepe1922.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Kocatepe1922.jpg/440px-Kocatepe1922.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="799" /></a><figcaption><a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Atatürk</a> düşünərkən (Qocatəpə, 1922-ci il)</figcaption></figure> <table style="margin:auto; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color: var( --color-base ); border-style:none;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/30px-Cquote1.svg.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/45px-Cquote1.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/60px-Cquote1.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td> <td><cite>İlk qarşıya qoyulan hədəfin, <a href="/wiki/Aral%C4%B1q_d%C9%99nizi" title="Aralıq dənizi">Aralıq dənizinə</a> çatmaqda ordunun göstərdiyi səy və fədakarlığı hörmət və təqdirlə anıram. Əldə edilən böyük qələbəninin qurucusu olan qiymətli dostlarıma ən səmimi təşəkkür və təbriklərimi bildirirəm. Ordumuzun bundan sonrakı hədəflərin alınmasında da eyni fədakarlıq və yarışmanı göstərəcəyinə inamım tamdır.</cite> </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom; padding-left:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/30px-Cquote2.svg.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/45px-Cquote2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/60px-Cquote2.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td></tr></tbody></table> 9 sentyabr günü 3-cü Korpus qoşunları <a href="/wiki/Bursa" title="Bursa">Bursanı</a> müdafiə edən yunan qoşunlarını geri ataraq şəhəri xilas etdi. <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Türkiyə Silahlı Qüvvələri">Türk Ordusunun</a> <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmir</a> və <a href="/wiki/Bursa" title="Bursa">Bursanı</a> alması ilə <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Paşa</a>, millətə bir bəyannamə ünvanladı. Kisəli və Meandr Vadisindən çəkilən <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">yunan qoşunları</a> Seydiköy ətrafında qısa toqquşmadan sonra süvarilər tərəfindən əsir alındı. 9 sentyabr günü Menemen yandırılmadan azad edildi, Seydiköy <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Türkiyə Silahlı Qüvvələri">türk qüvvələrinin</a> əlinə keçdi. Ağıla gəlməz bir sürətlə irəliləyən piyada birlikləri də bir gün sonra Baş Komandan ilə birlikdə <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirə</a> gəlmişdi. 18 sentyabr 1922-ci il tarixinə qədər aparılan Təqib Hərəkatı ilə bütün Qərbi <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoludakı</a> yunan əsgərləri sərhədlər xaricinə çıxarıldı. 15 may 1919-cu ildə <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmiri</a> və <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadolunun</a> yarısını zəbt edərək burada <a href="/wiki/Bizans_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Bizans İmperiyası">yunan Asiya İmperiyasını</a> qurmaq istəyən yunan orduları, nəhayət 18 sentyabr 1922-ci günündə regiondan tamamilə təmizlənmiş oldu. Təqib hərəkatının uğurlu nəticələnməsi təkcə <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Qərbi Anadolunun</a> <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">yunanlardan</a> təmizləməkdən ibarət deyildi. <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Türkiyə Silahlı Qüvvələri">Türk ordusunun</a> etdiyi bu hərəkat ilə, <a href="/wiki/%C4%B0zmit" title="İzmit">İzmit</a> zonasından <a href="/wiki/Dardanel" title="Dardanel">İstanbul boğazına</a>, <a href="/wiki/Bal%C4%B1k%C9%99sir_ili" title="Balıkəsir ili">Balıkəsir</a> zonasından <a href="/wiki/Dardanel_bo%C4%9Faz%C4%B1" class="mw-redirect" title="Dardanel boğazı">Dardanel boğazına</a> qədər həyati əhəmiyyət daşıyan digər strateji hədəflər də böyük bir məharətlə <a href="/wiki/Antanta" title="Antanta">Antanta</a> dövlətlərinin işğalından, insidentsiz olaraq və sülh yolu ilə azad edildi. Türkiyə ordusunun qazandığı bu qələbə, <a href="/wiki/Mudanya_bar%C4%B1%C5%9F%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Mudanya barışığı">Mudanya barışığına</a> gedən prosesi başladı. <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a>, <a href="/wiki/Mudanya_bar%C4%B1%C5%9F%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Mudanya barışığı">Mudanya barışığından</a> sonra 24 iyul 1923-cü ildə <a href="/wiki/Lozanna_m%C3%BCqavil%C9%99si_(1923)" title="Lozanna müqaviləsi (1923)">Lozanna sülh müqaviləsini</a> imzaladı. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Qərb_cəbhəsinin_ləğvi">Qərb cəbhəsinin ləğvi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=24" title="Qərb cəbhəsinin ləğvi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=24" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qərb cəbhəsinin ləğvi">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:124_KongreM%C3%BCzesi.07.2006_resize.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/124_KongreM%C3%BCzesi.07.2006_resize.JPG/220px-124_KongreM%C3%BCzesi.07.2006_resize.JPG" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/124_KongreM%C3%BCzesi.07.2006_resize.JPG/330px-124_KongreM%C3%BCzesi.07.2006_resize.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/124_KongreM%C3%BCzesi.07.2006_resize.JPG/440px-124_KongreM%C3%BCzesi.07.2006_resize.JPG 2x" data-file-width="800" data-file-height="533" /></a><figcaption>Hal-hazırda muzey kimi istifadə olunan <a href="/wiki/Sivas_konqresi" title="Sivas konqresi">Sivas konqresinin</a> keçirildiyi zal.</figcaption></figure> Böyük hücumun ardıyca <a href="/wiki/Mudanya_bar%C4%B1%C5%9F%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Mudanya barışığı">Mudanyada</a> başlayan atəşkəs görüşlərinə <a href="/wiki/%C4%B0sm%C9%99t_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC" title="İsmət İnönü">İsmət paşa</a> Qərb cəbhəsi komandanı olaraq qatıldı. <a href="/wiki/Mudanya_bar%C4%B1%C5%9F%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Mudanya barışığı">Mudanya barışığının</a> ardından <a href="/wiki/%C4%B0sm%C9%99t_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC" title="İsmət İnönü">İsmət Paşa</a> Qərb cəbhəsi komandanlığından ayrılaraq Xarici İşlər naziri oldu. Qərb cəbhəsi komandanlığını Ümümqoşun Qərərgah Rəisi <a href="/wiki/Fevzi_%C3%87axmaq" title="Fevzi Çaxmaq">Fevzi Paşa</a> təhvil aldı. <a href="/wiki/Lozanna_m%C3%BCqavil%C9%99si" class="mw-redirect" title="Lozanna müqaviləsi">Lozanna müqaviləsinin</a> imzalanmasından sonra müharibə ortamı tamamən ortadan qalxdı və 1 sentyabr 1923-cü ildə Qərb cəbhəsi ləğv edildi.<a href="#cite_note-nedim-76">[75]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="London_Sülh_konfransı">London Sülh konfransı</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=25" title="London Sülh konfransı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=25" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: London Sülh konfransı">mənbəni redaktə et</a>]</div> 1921-ci ilin yazında <a href="/w/index.php?title=London_S%C3%BClh_Konfrans%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="London Sülh Konfransı (səhifə mövcud deyil)">London Sülh Konfransı</a> ilə müttəfiqlər <a href="/wiki/Sevr_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Sevr müqaviləsi">Sevr müqaviləsini</a> <a href="/wiki/Ankara_H%C3%B6kum%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Ankara Hökuməti">Ankara Hökumətinə</a> qəbul etdirmək istədilər. <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a> hökumətinin sərt münasibətindən sonra <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">yunan ordusu</a> bu dəfə <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankaranı</a> ələ keçirmək üçün hərəkata keçdi. Sakarya meydan döyüşü bir güc göstərişi olaraq reallaşmalı idi. Sonrakı il, 1922-ci ilin ilk yarısıda baş tutmayan danışıqlarla keçdi. Ortaya bir qədər yumşaldılmış <a href="/wiki/Sevr_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Sevr müqaviləsi">Sevr müqaviləsi</a> atıldı. <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a> hakimiyyəti hamısını rədd etdi.<a href="#cite_note-77">[76]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sülhün_təmin_edilməsi">Sülhün təmin edilməsi</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=26" title="Sülhün təmin edilməsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=26" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Sülhün təmin edilməsi">mənbəni redaktə et</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mudanya_barışığı">Mudanya barışığı</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=27" title="Mudanya barışığı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=27" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Mudanya barışığı">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalələr: <a href="/wiki/%C3%87anaqqala_b%C3%B6hran%C4%B1" title="Çanaqqala böhranı">Çanaqqala böhranı</a> və <a href="/wiki/Mudanya_bar%C4%B1%C5%9F%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Mudanya barışığı">Mudanya barışığı</a></div></dd></dl> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:YorukAliKucukGrup.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/YorukAliKucukGrup.jpg/220px-YorukAliKucukGrup.jpg" decoding="async" width="220" height="199" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/YorukAliKucukGrup.jpg/330px-YorukAliKucukGrup.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/YorukAliKucukGrup.jpg/440px-YorukAliKucukGrup.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="453" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Y%C3%B6r%C3%BCk_%C6%8Fli_Efe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yörük Əli Efe (səhifə mövcud deyil)">Yörük Əli Efe</a> qrupu</figcaption></figure> <a href="/wiki/Mudanya_bar%C4%B1%C5%9F%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Mudanya barışığı">Mudanya barışığı</a> türk xalqının <a href="/wiki/Antanta" title="Antanta">Аntanta dövlətlərinin</a> təcavüzünə qarşı milli azadlıq müharibəsinin uğurla başa çatdığı və türk ordusunun <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a>а və Frakiyaya həll edici hücuma hazırlaşdığı bir şəraitdə bağlanmışdı.<a href="#cite_note-78">[77]</a> İlk əvvəl danışıqların üç günə başa çatacağı gözlənilirdi, lakin Mudanyada aparılan danışıqlar oktyabrın 3-dən 10-dək davam etmiş, bəzən isə kəsilmək təhlükəsi qarşısında qalmışdı (hətta bir dəfə Antanta nümayəndələri <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyənin</a> Frakiyanı bir ay ərzində boşaldaraq <a href="/wiki/T%C3%BCrkl%C9%99r" class="mw-redirect" title="Türklər">türklərə</a> qaytarmaq tələbini öz hökumətləri ilə razılaşdırmaq üçün Mudanyanı tərk etmiş, <a href="/wiki/%C4%B0sm%C9%99t_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC" title="İsmət İnönü">İsmət paşa</a> isə türk ordusuna <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a> və Frakiya üzərinə irəliləmək əmri vermişdi).<a href="#cite_note-79">[78]</a> <a href="/wiki/Mudanya_bar%C4%B1%C5%9F%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Mudanya barışığı">Mudanya barışığına</a> görə <a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">yunan</a> qoşunları Maritsa çayına qədər şərqi Frakiyanı (<a href="/wiki/%C6%8Fdirn%C9%99" title="Ədirnə">Ədirnə</a> şəhəri də daxil olmaqla) boşaldıb <a href="/wiki/T%C3%BCrkl%C9%99r" class="mw-redirect" title="Türklər">türklərin</a> ixtiyarına verməli, Maritsanın sağ sahili (Qaraağac da daxil olmaqla) isə sülh müqaviləsi bağlanana qədər müttəfiqlərin ixtiyarında qalmalı idi. <a href="/wiki/Mudanya_bar%C4%B1%C5%9F%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Mudanya barışığı">Mudanya barışığında</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> tərəfi güzəştə gedərək, "qarşıdakı sülh konfransının qəti qərarınadək <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a> və Boğazlar zonasına" qoşun yeritməmək barədə öhdəlik götürmüşdü. <a href="/wiki/Mudanya_bar%C4%B1%C5%9F%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Mudanya barışığı">Mudanya barışığı</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">türk</a> xalqının qazandığı qələbənin beynəlxalq səviyyədə ilkin olaraq tanınması və təsdiqi idi. <a href="/wiki/Mudanya_bar%C4%B1%C5%9F%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Mudanya barışığı">Mudanya barışığını</a> imzalamaqla <a href="/wiki/Antanta" title="Antanta">Аntanta dövlətləri</a> həm də <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a> hökumətini ölkənin yeganə qanuni hökuməti kimi tanıdılar.<a href="#cite_note-80">[79]</a> <a href="/wiki/Mudanya_bar%C4%B1%C5%9F%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Mudanya barışığı">Mudanya barışığı</a> <a href="/wiki/Lozanna_m%C3%BCqavil%C9%99si_(1923)" title="Lozanna müqaviləsi (1923)">Lozanna sülh müqaviləsi</a> (1923) bağlanana qədər qüvvədə olmuşdur. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Monarxiyanın_ləğvi">Monarxiyanın ləğvi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=28" title="Monarxiyanın ləğvi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=28" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Monarxiyanın ləğvi">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99d%C9%99_monarxiyan%C4%B1n_l%C9%99%C4%9Fvi" class="mw-redirect" title="Türkiyədə monarxiyanın ləğvi">Türkiyədə monarxiyanın ləğvi</a> </div></dd></dl> <a href="/wiki/Monarxiya" title="Monarxiya">Səltənətin</a> ləğv edilməsinə yol açan hadisə İstiqlaliyyət müharibəsinin uğurla nəticələnməsindən sonra toplanması düşünülən konfransa <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankara</a> və <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a> hökumətlərinin birlikdə dəvət edilmələridir. 17 oktyabr tarixli teleqrafda sərdəzəm Tevfiq paşa sülh konfransında ortaq mövqe nümayiş etdirmək üçün <a href="/wiki/Mustafa_Kamal" class="mw-redirect" title="Mustafa Kamal">Mustafa Kamala</a> müraciət etmişdir. 20 oktyabr tarixli TBMM rəhbərliyinə ünvanlanmış ikinci teleqrafda Tevfiq paşa Babiali ilə <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a> arasında məqsəd baxımından tam birlik olduğunu, Sevr müqaviləsini ləğv etdirmək və işğalın nəticələrini ortadan qaldırmaq üçün bərabər şəkildə mübarizə aparıldığını bildirərək milli birliyin önəmini vurğulamış, vətən uğruna şəxsi ambisiyalardan əl çəkilməsinin lazım olduğunu bildirmişdir.<a href="#cite_note-81">[80]</a> 28 oktyabrda <a href="/wiki/%C4%B0sve%C3%A7r%C9%99" title="İsveçrə">İsveçrənin</a> <a href="/wiki/Lozanna" title="Lozanna">Lozanna</a> şəhərində keçiriləcək olan konfransa <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a> və <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankara</a> hökumətləri rəsmən dəvət edilmişdir. Bundan iki gün sonra toplanan TBMM İstanbul hökumətinin ləğvinə dair 82 imzalı qərarı müzakirə etmiş, lakin bir nəticəyə gələ bilməmişdir. 1 noyabrda Mustafa Kamalın müdaxilə etməsindən sonra səltənətin ləğvi barədə qərar qəbul edilmişdir. Eyni gündə alınan bir başqa qərarlarla 1 və 2 noyabr günləri milli bayram elan edilmişdir. Mustafa Kamalın yazdıqlarına görə millət vəkillərinin bir çoxu səltənətin ləğvinə qarşı çıxmışdılar. Nazirlər kabinetinin rəhbəri <a href="/wiki/Rauf_Orbay" title="Rauf Orbay">Rauf Orbay</a> əvvəldə buna qarşı çıxmış, lakin 20 oktyabrda Mustafa Kamalla görüşdükdən sonra fikrini dəyişdirmişdir. Buna qarşılıq, liberal fikirləri ilə tanınan Mersin nümayəndəsi <a href="/w/index.php?title=S%C9%99lah%C9%99tdin_K%C3%B6seo%C4%9Flu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Səlahətdin Köseoğlu (səhifə mövcud deyil)">Səlahətdin Köseoğlu</a> sonuna qədər müxalif qalmışdır. Səsvermə zamanı səs-küylə açıq səsvermə və sayım istəyən millət vəkillərinə baxmayaraq sayım aparılmamış və qərarın səs birliyi ilə alındığı elan edilmişdir.<a href="#cite_note-82">[81]</a> Həm Rauf Orbay, həm də Səlahətdin Köşeoğlu sonradan qələmə aldıqları xatirələrində respublika quruluşuna prinsip baxımından qarşı olmadıqlarını, sadəcə səltənəti şəxsi diktatorluq cəhdlərinə qarşı maneə olaraq gördükləri üçün ləğvinə qarşı olduqlarını yazmışdır. Xəyanət-i Vətəniyyə qanununda 15 aprel 1923-cü ildə edilmiş olan dəyişikliklə səltənətin ləğvinə dair olan qərarnaməyə qarşı sözlə və ya mətbu orqanlar vasitəsilə müxalif olmaq vətən xainliyi hesab edilmiş və edamla cəzalandırılmışdır. Qərarın elanından sonra sərdəzəm Tevfiq paşa rəhbərliyində 4 noyabr günü son iclasını edən <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı">Osmanlı</a> hökuməti istefasını sultana təqdim etmişdir. 5 noyabrda <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankara</a> hökumətinin İstanbuldakı nümayəndəsi Refet Bele paşa bütün nazirlik nümayəndələrini Divanyoluna toplayaraq hər cür fəaliyyətlərinə son vermələrini tələb etmişdir. 7 noyabrda Babialidəki nazirlik dairəsi rəsmən boşaldılmış və Osmanlı dövlətinin rəsmi qəzeti olan Təqvim-i Vəkayinin nəşrinə son verilmişdir.<a href="#cite_note-83">[82]</a> Hüquqi baxımdan <a href="/wiki/X%C9%99lif%C9%99" title="Xəlifə">Xəlifə</a> ünvanını qoruyan <a href="/wiki/VI_Mehmed" title="VI Mehmed">VI Mehmed</a> Vəhdəddin 10 noyabrda son cümə xütbəsinə qatılmış, ancaq azadlığına və həyatına təhlükə olduğunu səbəb göstərərək, 17 noyabrda Boğaziçində olan <a href="/wiki/%C4%B0ngilis" class="mw-redirect" title="İngilis">ingilis</a> zirehli gəmisi ilə Maltaya getmişdi. Bundan sonra 10 noyabrda <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a> vəliəhd Abdülməcid əfəndini <a href="/wiki/X%C9%99lif%C9%99" title="Xəlifə">Xəlifə</a> elan etmişdir.<a href="#cite_note-84">[83]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lozanna_müqaviləsi">Lozanna müqaviləsi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=29" title="Lozanna müqaviləsi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=29" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Lozanna müqaviləsi">mənbəni redaktə et</a>]</div> <dl><dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/Lozanna_m%C3%BCqavil%C9%99si_(1923)" title="Lozanna müqaviləsi (1923)">Lozanna müqaviləsi (1923)</a> </div></dd> <dd><div class="noprint"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a> Əsas məqalə: <a href="/wiki/Lozanna_S%C3%BClh_Konfrans%C4%B1" title="Lozanna Sülh Konfransı">Lozanna Sülh Konfransı</a> </div></dd></dl> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Izmir15Mayis1919.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Izmir15Mayis1919.jpg/220px-Izmir15Mayis1919.jpg" decoding="async" width="220" height="142" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Izmir15Mayis1919.jpg/330px-Izmir15Mayis1919.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Izmir15Mayis1919.jpg/440px-Izmir15Mayis1919.jpg 2x" data-file-width="2209" data-file-height="1425" /></a><figcaption><a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">Yunan</a> əsgərlərinin <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirə</a> girişi</figcaption></figure> 1923-cü il, iyulun 24-də <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> ilə Qərb dövlətləri arasında Lozanna razılaşması imzalandı. <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyənin</a> indiki sərhədlərini, regiondakı statusunu müəyyən edən bu müqavilə tarixin sonrakı mərhələlərində baş verəcək bir çox hadisə üçün də platforma rolunu oynadı.<a href="#cite_note-85">[84]</a> <a href="/wiki/Birinci_d%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="Birinci dünya müharibəsi">Birinci dünya müharibəsini</a> məğlub bitirənlər arasında olan <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı">Osmanlı</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyəsi</a> faktiki olaraq suverenliyini itirmişdi. 1920-ci ildə <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstanın</a> təkidi ilə imzalanmış <a href="/wiki/Sevr_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Sevr müqaviləsi">Sevr müqaviləsinə</a> əsasən, <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_d%C3%B6vl%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Osmanlı dövləti">Osmanlı dövlətinin</a> qəti sərhədləri, orduya malik olmaq hüququ və <a href="/wiki/Aral%C4%B1q_d%C9%99nizi" title="Aralıq dənizi">Aralıq dənizindəki</a> adalara olan iddiası ləğv edilmişdi, amma <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstandan</a> başqa, heç bir dövlətin müqavilənin şərtlərini tanımaması <a href="/wiki/Lozanna_S%C3%BClh_Konfrans%C4%B1" title="Lozanna Sülh Konfransı">Lozanna konfransının</a> çağırılmasına səbəb oldu. 8 ay davam edən mübahisələrdən sonra nəhayət 1923-cü il iyulun 24-də tarixi <a href="/wiki/Lozanna_m%C3%BCqavil%C9%99si_(1923)" title="Lozanna müqaviləsi (1923)">Lozanna müqaviləsi</a> bağlandı.<a href="#cite_note-86">[85]</a> <ul><li>Türkiyə–Suriya sərhədi: <a href="/wiki/Frans%C4%B1zlar" title="Fransızlar">Fransızlarla</a> imzalanan Ankara müqaviləsində müəyyən edilən sərhədlər qəbul edilmişdir.</li> <li>İraq sərhədi: <a href="/wiki/Mosul" title="Mosul">Mosul</a> məsələsində razılaşma müəyyən edilmədiyi üçün bu mövzuda <a href="/wiki/Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_Krall%C4%B1q" title="Birləşmiş Krallıq">Birləşmiş Krallıq</a> və Türkiyə hökuməti öz aralarında görüşün razılaşmalı idi. Bu məsələ sonradan Mosuk probleminə çevrilmişdir.</li> <li>Türkiyə–Yunanıstan sərhədi: Mudanya barışığında müəyyən edilən sərhədlər qəbul edildi. Meriç çayının qərbindəki Qaraağaç stansiyası və Bosnaköy <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstanın</a> Qərbi Anadoluda etdiyi dağıntılara qarşılıq döyüş təzminatı olaraq Türkiyəyə verildi.</li> <li>Adalar: <a href="/wiki/Midilli" class="mw-redirect" title="Midilli">Midilli</a>, Limni, <a href="/wiki/Saqq%C4%B1z" title="Saqqız">Saqqız</a>, Semadirek, Sisam və Ahıkerya adaları üstündə yunan hakimiyyəti ilə <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_d%C3%B6vl%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Osmanlı dövləti">Osmanlı dövlətinin</a> imzalamış olduğu 1913-cü il tarixli London müqaviləsi, Afina razılaşmasının adalar haqqındakı maddələri və 13 fevral 1914-cü il tarixində <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstana</a> bildirilən qərar, adaların hərbi məqsədlərlə istifadə edilməmisi şərti ilə eyni formada qəbul edilmişdir.<a href="#cite_note-87">[86]</a> <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadolu</a> sahilində üç mildən az məsafədə olan adaların və Bozcaada, Gökçəada ilə Dovşan adaları üzərindəki <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> hakimiyyəti qəbul edilmişdir.<a href="#cite_note-88">[87]</a></li></ul> <ul><li>Türkiyə–İran sərhədi: <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_imperiyas%C4%B1" title="Osmanlı imperiyası">Osmanlı imperiyası</a> ilə <a href="/wiki/S%C9%99f%C9%99vi_d%C3%B6vl%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Səfəvi dövləti">Səfəvi dövləti</a> arasında 17 may 1639-cu ildə imzalanan <a href="/wiki/Q%C9%99sri-%C5%9Eirin_s%C3%BClh_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Qəsri-Şirin sülh müqaviləsi">Qəsr-i Şirin müqaviləsinə</a> görə müəyyən edilmişdir.</li> <li>Kapitulyasiyalar: Tamamən ləğv edildi.</li> <li>Azlıqlar: <a href="/wiki/Lozanna_m%C3%BCqavil%C9%99si_(1923)" title="Lozanna müqaviləsi (1923)">Lozanna Sülh müqaviləsində</a> azlıqlar <a href="/wiki/M%C3%BCs%C9%99lman" title="Müsəlman">müsəlman</a> olmayanlar deyə müəyyən eilmişdir. Bütün azlıqlar türk kökənli olaraq qəbul edildi və heç bir şəkildə fərqləndirilməyəcəkləri bildirildi. Müqavilənin 40-cı maddəsində bu yer almışdır:</li></ul> <table style="margin:auto; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color: var( --color-base ); border-style:none;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/30px-Cquote1.svg.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/45px-Cquote1.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Cquote1.svg/60px-Cquote1.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td> <td><cite>Müsəlman olmayan azlıqlara mənsub türk vətəndaşaları həm hüquq baxımından, həm də tədbiq etmədə digər türk vətəndaşları ilə eyni tutulacaqdı. Xüsusilə, xərclərini özləri ödəmək şərtilə, hər cür xeyriyyə qurumları ilə, dini və sosial qurumlar, hər cür məktəblər və buna bənzər təhsil qurumları qurmaq, idarə etmək və nəzarət etmək, buralarda öz dillərini sərbəst şəkildə istifadə etmək, dini ayınlərini yerinə yetirmək kimi məsələlərdə bərabər haqqa sahib olacaqlardır.<a href="#cite_note-89">[88]</a></cite> </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom; padding-left:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/30px-Cquote2.svg.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/45px-Cquote2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Cquote2.svg/60px-Cquote2.svg.png 2x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td></tr></tbody></table> <a href="/w/index.php?title=Q%C9%99rbi_Trakya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qərbi Trakya (səhifə mövcud deyil)">Qərbi Trakyadakı</a> türklərlə, <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbuldakı</a> rumlar xaricində, <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadolu</a> və Şərqi Trakyadakı rumlar ilə <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstandakı</a> türklərin mübadilə edilmələri qərara alınmışdır. <ul><li>Müharibə təzminatları: <a href="/wiki/Antanta" title="Antanta">Antanta</a> dövlətləri I Dünya müharibəsinə görə tələb olunan təzminatları istəmədilər. Türkiyə təmir işlərinə gprə <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstandan</a> 4 milyon altın tələb etdi, lakin bu istək qəbul edilmədi.<a href="#cite_note-90">[89]</a> Buna qarşılıq 59-cu maddə ilə <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstan</a> müharibə cinayəti işlədiyini qəbul etdi və Türkiyə təzminat istəyindən əl çəkdi, sadəcə müharibə təzminatı olaraq Yunanıstan Qaraağaç bölgəsini <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyəyə</a> verməli oldu.<a href="#cite_note-91">[90]</a></li></ul> <ul><li>Osmanlı borcları: <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı">Osmanlı</a> borcları <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_imperiyas%C4%B1" title="Osmanlı imperiyası">Osmanlı imperiyasından</a> ayrılan dövlətlər arasında bölündü. <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyəyə</a> düşən hissənin kredit yolu ilə fransız frankı olaraq ödənməsinə qərar verildi. Büyün-ü Umumiyyə idarə heyətində olan məğlub <a href="/wiki/Alman_imperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Alman imperiyası">alman imperiyası</a> və <a href="/wiki/Avstriya-Macar%C4%B1stan_imperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Avstriya-Macarıstan imperiyası">Avstriya-Macarıstan imperiyası</a> dövlətlərinin nümayəndələri idarə heyətindən çxıardılmış və qurumun fəaliyyəti davam etdirilərək, müqavilə ilə birlikdə yeni vəzifələr verilmişdir.</li> <li>Boğazlar: Boğazlar məsələsi konfransda ən çox müzakirə olunan məsələ olmuşdur. Sonunda müvəqqəti həll tapılmışdır. Buna görə hərbi olmayan gəmi və təyyarələr sülh zamanında boğazlardan keçə bilərdi. Boğazların hər iki tərəfi hərbsizləşdirilib, keçişi təmin etmək üçün rəhbəri türk olan beynəlxalq qurum yaradılırdı. Bu dəyişikliklərin Millətlər Cəmiyyətinin təminatı altında davam etdirilməsinə qərar verilirdi. Beləcə, boğazlar bölgəsinə türk hərbçilərinin girməsi qadağan edilirdi. Bu vəziyyət 1936-cı ildə imzalanan Montrö Boğazlar müqaviləsi ilə dəyişdirilmişdir.<a href="#cite_note-92">[91]</a></li></ul> <ul><li>Xarici məktəblər: Təhsillərinə <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyənin</a> təyin edəcəyi qanunlar əsasında davam etməsi qərara alındı.</li> <li>Kilsələr: Dünya Ortodokslarının dini lideri vəziyyətindəki kilsənin <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_d%C3%B6vl%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Osmanlı dövləti">Osmanlı dövləti</a> zamanındakı bütün üstünlüklərinin ləğv etdirilərək, sadəcə dini işləri yerinə yetirmək şərti ilə və bu mövzuda yerilən sözlərə güvənilərək <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbulda</a> qalmasına icazə verildi, lakin müqavilə mətninə kilsənin statusu barədə heç bir söz yazılmamışdır.<a href="#cite_note-93">[92]</a></li></ul> <ul><li>Kipr: <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_d%C3%B6vl%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Osmanlı dövləti">Osmanlı dövləti</a> <a href="/wiki/Ruslar" title="Ruslar">ruslara</a> qarşı ingilisləri yanına çəkə bilmək üçün 1878-ci ildə Kipri müvəqqəti olaraq Birləşmiş Krallıq idarəçiliyinə vermişdi. Birləşmiş Krallıq I Dünya müharibəsinin başlamasından sonra 5 noyabr 1914-cü ildə <a href="/wiki/Kipr" title="Kipr">Kipri</a> torpaqlarına qatdığını rəsmən elan etmişdir. Osmanlı dövləti bu qərarı tanımamışdır. <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> Lozanna mqüqaviləsinin XX maddəsi ilə <a href="/wiki/Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_Krall%C4%B1q" title="Birləşmiş Krallıq">Birləşmiş Krallığın</a> Kiprdəki suverenliyini tanımışdır.<a href="#cite_note-94">[93]</a></li></ul> Bununla, yüz illərlə davam edən <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a>-<a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">yunan</a> ixtilafı qismən həllini tapdı və iki dövlət arasındakı sərhəd dəqiqləşdirildi. <a href="/wiki/Egey_d%C9%99nizi" title="Egey dənizi">Egey dənizindəki</a> xırda adalar bölüşdürüldü. Bir milyona yaxın <a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">yunan</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyədən</a> <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstana</a>, 500 min <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> isə <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstandan</a> <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoluya</a> köç etdi. Lozanna razılaşması faktiki olaraq <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyəni</a> <a href="/wiki/Dardanel" title="Dardanel">Dardanel</a> və <a href="/wiki/Bosfor" title="Bosfor">Bosfor</a> boğazlarındakı haqlarından məhrum etdi. <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> bu qiymətli keçidlər üzərindəki haqlarını bir də 1936-cı ildə imzalanmış <a href="/wiki/Montr%C3%B6_Bo%C4%9Fazlar_Konfrans%C4%B1" class="mw-redirect" title="Montrö Boğazlar Konfransı">Montrö sazişi</a> ilə geri ala bildi. <a href="/wiki/Lozanna_m%C3%BCqavil%C9%99si" class="mw-redirect" title="Lozanna müqaviləsi">Lozanna müqaviləsi</a> həm də <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı">Osmanlı</a> sərhədləri daxilində yaşayan <a href="/wiki/Erm%C9%99ni" class="mw-redirect" title="Erməni">erməni</a> və <a href="/wiki/Y%C9%99hudil%C9%99r" title="Yəhudilər">yəhudilərin</a> statusunu müəyyən etdi. Bu milli azlıqlar tam hüquqlu <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> vətəndaşı elan edildi, amma Lozannada həllini tapmayan məqamlar da oldu. <a href="/wiki/%C4%B0raq" title="İraq">İraqla</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> sərhəddindəki <a href="/wiki/Mosul" title="Mosul">Mosul</a> vilayətinin statusunun qeyri-müəyyən qalması, <a href="/wiki/Kipr_(ada)" title="Kipr (ada)">Kipr</a> məsələsində razılığın tam əldə edilməməsi, sonradan regionda ciddi münaqişələrin formalaşmasına gətirib çıxardı..<a href="#cite_note-95">[94]</a><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Hal%C3%A2sk%C3%A2r%C3%A2n-%C4%B1_%C4%B0sl%C3%A2m_afi%C5%9F.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Hal%C3%A2sk%C3%A2r%C3%A2n-%C4%B1_%C4%B0sl%C3%A2m_afi%C5%9F.jpg/220px-Hal%C3%A2sk%C3%A2r%C3%A2n-%C4%B1_%C4%B0sl%C3%A2m_afi%C5%9F.jpg" decoding="async" width="220" height="313" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Hal%C3%A2sk%C3%A2r%C3%A2n-%C4%B1_%C4%B0sl%C3%A2m_afi%C5%9F.jpg/330px-Hal%C3%A2sk%C3%A2r%C3%A2n-%C4%B1_%C4%B0sl%C3%A2m_afi%C5%9F.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Hal%C3%A2sk%C3%A2r%C3%A2n-%C4%B1_%C4%B0sl%C3%A2m_afi%C5%9F.jpg/440px-Hal%C3%A2sk%C3%A2r%C3%A2n-%C4%B1_%C4%B0sl%C3%A2m_afi%C5%9F.jpg 2x" data-file-width="2920" data-file-height="4160" /></a><figcaption><a href="/wiki/Samsun" title="Samsun">Samsunda</a> nəşr olunan ilk <a href="/wiki/T%C9%99bli%C4%9Fat" title="Təbliğat">təbliğat</a> afişalarından biri — Halâskârân-ı İslâm</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Respublikanın_elanı">Respublikanın elanı</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=30" title="Respublikanın elanı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=30" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Respublikanın elanı">mənbəni redaktə et</a>]</div> 1 noyabr 1922-ci ildən etibarən <a href="/wiki/Monarxiya" title="Monarxiya">səltənətin</a> olmadığı ölkə məclis hökuməti tərəfindən idarə edilirdi. Bu hökumət sistemində hər nazir məclis tərəfindən seçildiyinə görə bir-birinə uyuşmayan adamların bir araya gəldiyi hökumət formasına yol açırdı. Bundan əlavə, hər nazirlik üçün uzun müddət davam edən mübahisələr yaşanırdı. Yeni məclis seçildikdən sonra qurulan İcra Vəkilləri Heyətinin üzvləri bu şərtlərlə işləməyin çətinliyindən şikayət edirdi.<a href="#cite_note-:1-96">[95]</a> Hökumətin zəifliyi 23 oktyabrda tamamilə ortaya çıxdı. Həm də Daxili İşlər naziri olan İcra Vəkilləri Heyətinin sədri <a href="/wiki/%C6%8Fli_F%C9%99thi_Okyar" class="mw-redirect" title="Əli Fəthi Okyar">Fəthi bəy</a> Daxili İşlər naziri vəzifəsini Fərid Təkə buraxmaq istəmiş, lakin məclis bunu qəbul etməyərək Ərzincan millət vəkili Sabit bəyi seçmişdi. TBMM-in ikinci sədri <a href="/wiki/%C6%8Fli_Fuad_C%C9%99b%C9%99soy" title="Əli Fuad Cəbəsoy">Əli Fuad</a> da bu vəzifəsindən Yusif Kamalı namizəd göstərərək istefa vermiş, lakin məclis qəbul etməyərək Rauf bəyi seçmişdi.<a href="#cite_note-:1-96">[95]</a> Bundan sonra Məclis sədri olan Mustafa Kamal 25 oktyabr 1923-cü ildə hökuməti <a href="/wiki/%C3%87anqaya" class="mw-redirect" title="Çanqaya">Çanqayada</a> topladı. İclasda Vəkillər Heyətinin istefa etməsinə və yeni seçiləcək Vəkillər Heyətində vəzifə almamasına qərar verildi.<a href="#cite_note-97">[96]</a> Beləcə, ölkəni <a href="/wiki/Respublika" title="Respublika">respublikanın</a> elanına aparacaq hökumət böhranı yarandı. 27 oktyabr 1923-cü ildə Vəkillər Heyətinin istefası <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a>-də oxunduqdan sonra yeni Vəkillər Heyəti qurma yolunda işlər başladıldı. Müxalifətin yeni hökumət qurma cəhdləri nəticə əldə edə bilmədi. 28 oktyabrda Çanqayadakı axşam yeməyində <a href="/wiki/%C4%B0sm%C9%99t_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC" title="İsmət İnönü">İsmət paşa</a>, <a href="/wiki/%C6%8Fli_F%C9%99thi_Okyar" class="mw-redirect" title="Əli Fəthi Okyar">Fəthi bəy</a>, <a href="/wiki/Kaz%C4%B1m_Qarab%C9%99kir" title="Kazım Qarabəkir">Kazım paşa</a>, <a href="/wiki/K%C9%99mal%C9%99ddin_Sami_G%C3%B6k%C3%A7%C9%99n" title="Kəmaləddin Sami Gökçən">Kəmaləddin Sami paşa,</a> <a href="/wiki/Xalid_Kars%C4%B1alan" title="Xalid Karsıalan">Xalid paşa</a>, Rizə deputatı <a href="/wiki/%C6%8Fhm%C9%99d_Fuad_Bulca" class="mw-redirect" title="Əhməd Fuad Bulca">Fuad</a> və Afyon deputatı Ruşən Əşrəf bəri qonaq olaraq qəbul edən Mustafa Kamal hökumət böhranından çıxma yolu barədə danışdı və qonaqlarına "sabah respublikanı elan edəcəyik" dedi.<a href="#cite_note-98">[97]</a> Yeməkdən sonra Mustafa Kamal və İsmət paşa birlikdə qanun layihəsini hazırladı. 29 oktyabr, 1923-cü ildə <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Paşa</a>, millət vəkilləri ilə görüşdükdən sonra qanun layihəsini hazırlayaraq Respublika təklifini <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a>-ə verdi. Məclis layihəni qəbul etdi.<a href="#cite_note-99">[98]</a> Beləcə, <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> dövlətinin idarəçilik forması Respublika, adı isə Türkiyə Respublikası olaraq müəyyən edildi. <a href="/wiki/Atat%C3%BCrk" class="mw-redirect" title="Atatürk">Atatürk</a>, qurulan <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Respublikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Türkiyə Respublikası">Türkiyə Respublikasının</a> ilk <a href="/wiki/Prezident" title="Prezident">prezidenti</a> oldu. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Yardımlar">Yardımlar</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=31" title="Yardımlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=31" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Yardımlar">mənbəni redaktə et</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="SSRİ_dəstəyi">SSRİ dəstəyi</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=32" title="SSRİ dəstəyi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=32" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: SSRİ dəstəyi">mənbəni redaktə et</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Sultanvahideddin.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Sultanvahideddin.jpg/220px-Sultanvahideddin.jpg" decoding="async" width="220" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Sultanvahideddin.jpg/330px-Sultanvahideddin.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Sultanvahideddin.jpg/440px-Sultanvahideddin.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="521" /></a><figcaption><a href="/wiki/VI_Mehmed" title="VI Mehmed">VI Mehmed</a> <a href="/wiki/Malta" title="Malta">Maltaya</a> getmək üçün saraydan ayrılarkən.</figcaption></figure><a href="/wiki/Moskva" title="Moskva">Moskvadan</a> gələcək olan yardımları ilk dəfə təşkil edən şəxs <a href="/wiki/%C6%8Fnv%C9%99r_pa%C5%9Fa" class="mw-redirect" title="Ənvər paşa">Ənvər paşanın</a> əmisi <a href="/wiki/X%C9%99lil_Pa%C5%9Fa" title="Xəlil Paşa">Xəlil Qut</a> olmuşdur.<a href="#cite_note-sovyet-yard-100">[99]</a> <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbulda</a> həbsdə olan <a href="/wiki/X%C9%99lil_Kut" title="Xəlil Kut">Xəlil paşa</a>, qaçaraq <a href="/wiki/Sivas" title="Sivas">Sivasa</a> gəlmiş, bundan sonra isə <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal</a> tərəfindən <a href="/wiki/Nax%C3%A7%C4%B1van" class="mw-disambig" title="Naxçıvan">Naxçıvandan</a> <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan" title="Azərbaycan">Azərbaycana</a> göndərilmişdir. Bu zaman Xəlil paşa, Xarici İşlər Naziri <a href="/wiki/%C3%87i%C3%A7erin" class="mw-redirect" title="Çiçerin">Çiçerin</a> və köməkçisi <a href="/w/index.php?title=Karaxan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karaxan (səhifə mövcud deyil)">Karaxanla</a> görüşüb, anti-ipmerialist cəbhə təklif edərək, hərbi və maliyyə yardımı istəmişdi. Bunun ardınca Hərbi komissar <a href="/w/index.php?title=Lev_Kamenyev&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lev Kamenyev (səhifə mövcud deyil)">Lev Kamenyev</a> ilə də görüşərək, gizli qalmaq şərtilə bir milyon lirə dəyərində qızıl, 60 min tüfəng, 108 səhra topu və 12 ağır top yardımı edilməsində razılığa gəldi.<a href="#cite_note-101">[100]</a> <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan" title="Azərbaycan">Azərbaycandakı</a> <a href="/wiki/%C6%8Fnv%C9%99r_pa%C5%9Fa" class="mw-redirect" title="Ənvər paşa">Ənvər paşanın</a> qardaşı <a href="/wiki/Nuru_Pa%C5%9Fa" title="Nuru Paşa">Nuru Paşanın</a> (Killigil) fəaliyyətlərinə görə gecikmə olsa da, 2 iyul 1919-cu ildə yardım heyəti yola çıxdı.<a href="#cite_note-Yüceer-102">[101]</a> Heyət yardımın ilk mərhələsi kimi 125.000 lirə dəyərində olan 500 kq qızıl və Çiçerinin <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Paşaya</a> məktubunu aparırdı.<a href="#cite_note-Yerasimos-103">[102]</a> <a href="/wiki/X%C9%99lil_Kut" title="Xəlil Kut">Xəlil paşa</a>, 3 avqustda yazdığı raportunda 6 sandıq içində 500 kq qızıl ilə yola çıxdığını, yanlarında iki müsəlman <a href="/wiki/Q%C4%B1z%C4%B1l_Ordu" title="Qızıl Ordu">Qızıl Ordu</a> zabitinin və 20 əsgərin olduğunu yazmışdır.<a href="#cite_note-Karabekir-104">[103]</a> <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan" title="Azərbaycan">Azərbaycan</a> üzərindən <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoluya</a> keçərkən erməni hücumları səbəbilə yardımın hamısının toplu formada çatdırılması mümkün olmadı.<a href="#cite_note-Atakan-105">[104]</a> Heyət bölündü və qızılların 1/3-i Karakösedə (indiki <a href="/wiki/A%C4%9Fr%C4%B1" title="Ağrı">Ağrıda</a>) tümən komandanı Cavid bəyə (bir başqa mənbəyə görə <a href="/wiki/Kaz%C4%B1m_Orbay" title="Kazım Orbay">Kazım Orbaya</a><a href="#cite_note-Türk_Kültürü-106">[105]</a>) təslim edildi.<a href="#cite_note-Cebesoy-107">[106]</a><a href="#cite_note-Çalışkan-108">[107]</a><a href="#cite_note-109">[108]</a> 27 avqust günü Karaköseyə çatan <a href="/wiki/Sovet" class="mw-redirect" title="Sovet">Sovet</a> heyətinin gətirdikləri ilə birlikdə toplam qızıl miqdarı 400 kq oldu. Qızılın bir qismi yolda buraxılmışdı.<a href="#cite_note-Yerasimos-103">[102]</a> Cavid bəy, <a href="/wiki/Sovet" class="mw-redirect" title="Sovet">Sovet</a> heyətini 8 sentyabrda <a href="/wiki/%C6%8Frzurum" title="Ərzurum">Ərzuruma</a> çatdıra bildi. Heyəti qarşılayan <a href="/wiki/Kaz%C4%B1m_Qarab%C9%99kir" title="Kazım Qarabəkir">Qarabəkir Paşa</a>, <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankaraya</a> teleqram göndərərək xəbəri verdi. <a href="/wiki/Kaz%C4%B1m_Qarab%C9%99kir" title="Kazım Qarabəkir">Kazım Qarabəkir</a> paşa 200 kq qızıl <a href="/wiki/Qafqaz_c%C9%99bh%C9%99si_(Birinci_D%C3%BCnya_M%C3%BCharib%C9%99si)" class="mw-redirect" title="Qafqaz cəbhəsi (Birinci Dünya Müharibəsi)">Şərq Cəbhəsinin</a> ehtiyacları üçün ayırdıqdan sonra yerdə qalan 200 kq qızılı <a href="/wiki/Sovet" class="mw-redirect" title="Sovet">Sovet</a> nümayəndə heyəti ilə birlikdə <a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankaraya</a> göndərdi.<a href="#cite_note-Karabekir-104">[103]</a> <a href="/wiki/X%C9%99lil_Kut" title="Xəlil Kut">Xəlil paşanın</a> uğurlu görüşmələrindən sonra <a href="/wiki/Ki%C3%A7ik_Asiya" title="Kiçik Asiya">Anadolunun</a> mübarizəsi üçün kritik bir vaxt olan 4 – 11 sentyabr, 1919-cu il tarixində <a href="/wiki/Sivas_konqresi" title="Sivas konqresi">Sivas konqresinə</a> Mahmudov adında <a href="/wiki/Sovet" class="mw-redirect" title="Sovet">Sovet</a> nümayəndəsi qatıldı.<a href="#cite_note-110">[109]</a><a href="#cite_note-111">[110]</a> Yardımların toplam miqdarı haqqında dəqiq məlumatlar yoxdur, əldə olan məlumat və sənədlər arasında uyğunsuzluqlar var.<a href="#cite_note-Özalp-112">[111]</a> Bunun əsas səbəbi <a href="/wiki/Ankara_H%C3%B6kum%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Ankara Hökuməti">Ankara Hökumətinin</a> alınan yardımları münkün olan qədər gizli saxlamaq istəyi idi. Xüsusilə də, <a href="/wiki/Qara_d%C9%99niz" title="Qara dəniz">Qara dəniz</a> vasitəsilə gələn yardımların bilinməsinin bu yolda yoxlamaları artıracağını düşünürdülər.<a href="#cite_note-Mütercimler-113">[112]</a> Həmçinin də təhvil-təslim zamanı qeydiyyatın aparılmadığı, hərbi sursatların fərqli adlarla qeyd edilməsi kimi hallar da sənədlərdəki qeydiyyatların bir-birilə uyğun olmamasına şərait yaratmışdır, lakin ümumi olaraq qəbul edilənə və Sovet sənədlərinə görə, <a href="/wiki/Sovet" class="mw-redirect" title="Sovet">Sovetlər</a> tərəfindən İstiqlaliyyət müharibəsi üçün edilən 125.000 lirə dəyərindəki qızıldan əlavə, göndərilən silah-sursat siyahısı belədir:<a href="#cite_note-Armaoğlu-114">[113]</a><a href="#cite_note-Çukurova-115">[114]</a><a href="#cite_note-116">[115]</a> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Sursat</th> <th>Ədəd </th></tr> <tr> <td>Tüfəng</td> <td>39.000 </td></tr> <tr> <td>Pulemyot</td> <td>327 </td></tr> <tr> <td>Top</td> <td>54 </td></tr> <tr> <td>Fişəng</td> <td>63 milyon </td></tr> <tr> <td>Top mərmisi</td> <td>147.000 </td></tr> <tr> <td>Ovçu gəmisi</td> <td>2 </td></tr> <tr> <td>Əl bombası</td> <td>4.000 </td></tr> <tr> <td>Qılınc</td> <td>1.500 </td></tr> <tr> <td>Əleyhqaz</td> <td>20.000 </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Western_Front_31_March_1922_bis.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Western_Front_31_March_1922_bis.jpg/220px-Western_Front_31_March_1922_bis.jpg" decoding="async" width="220" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Western_Front_31_March_1922_bis.jpg/330px-Western_Front_31_March_1922_bis.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Western_Front_31_March_1922_bis.jpg/440px-Western_Front_31_March_1922_bis.jpg 2x" data-file-width="709" data-file-height="526" /></a><figcaption><a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Atatürk</a> yardım gətirən <a href="/wiki/Sovet" class="mw-redirect" title="Sovet">Sovet</a> nümayəndələri ilə birlikdə çay fasiləsində.</figcaption></figure> 1921-ci ilin aprel, may və noyabr aylarında üç mərhələli formada ümumi 6.500.000 qızıl rubl dəyərində yardım edilmişdir. <a href="/wiki/Sovet" class="mw-redirect" title="Sovet">Sovetlərin</a> bu müddətdə etdiyi qızıl rubl yardımı ümumi 17.500.000 qızıl rubl dəyərində olmuşdur.<a href="#cite_note-Müderrisoğlu-117">[116]</a> 1922-ci ildə <a href="/wiki/%C4%B0osif_Stalin" title="İosif Stalin">İosif Stalin</a> və <a href="/wiki/Orconikidze_rayonu" class="mw-disambig" title="Orconikidze rayonu">Orcenikidze</a> kimi <a href="/wiki/Kommunist" class="mw-redirect" title="Kommunist">kommunist</a> liderləri yardımın dayandırılmasını müdafiə etsələr də, <a href="/wiki/Vladimir_Lenin" title="Vladimir Lenin">Vladimir Lenin</a> və <a href="/wiki/Lev_Trotski" title="Lev Trotski">Lev Trotski</a> yardımın davam etdirilməsini təmin etmişdilər.<a href="#cite_note-Armaoğlu-114">[113]</a> <a href="/wiki/Sovetl%C9%99r" title="Sovetlər">Sovetlərin</a> İstiqlaliyyət müharibəsinə yardımı, Böyük hücumdan əvvəlki hesablara görə 35 faiz həndəvərində olmuşdur.<a href="#cite_note-R.Büyükelçiliği-118">[117]</a> Ən böyük yardımlar başda <a href="/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a> olmaqla, işğal altındakı torpaqlardan qaçırılan silah və sursat, satınalmalar, İmalat-i Hərbiyyə və Təkalif-i Milliyə vasitəsilə təmin edilmişdir. Bundan başqa, 16 mart, 1921-ci il tarixli <a href="/wiki/Moskva_m%C3%BCqavil%C9%99si" class="mw-disambig" title="Moskva müqaviləsi">Moskva müqaviləsi</a> ilə verilən siyasi dəstək də çox əhəmiyyətli olmuşdur.<a href="#cite_note-Ataşer-119">[118]</a><a href="#cite_note-Aydın-120">[119]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Digərləri">Digərləri</h3>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=33" title="Digərləri bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=33" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Digərləri">mənbəni redaktə et</a>]</div> <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Britaniya" class="mw-redirect" title="Böyük Britaniya">Böyük Britaniya</a> <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Qərbi Anadolunu</a> işğal edən <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstan</a> ordusuna siyasi və maliyyə dəstəyi versə də, yunan hökumətinin israrlı tələblərinə baxmayaraq <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan_Silahl%C4%B1_Q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri" title="Yunanıstan Silahlı Qüvvələri">yunan ordusuna</a> təlimçi sifətiylə belə zabit göndərməmişdir. <a href="/wiki/Yunan%C4%B1stan" title="Yunanıstan">Yunanıstana</a> <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Britaniya" class="mw-redirect" title="Böyük Britaniya">Böyük Britaniyanın</a> hərbi yardımları təxminən 1922-ci ilin əvvəllərində kəsilmişdi. İstiqlaliyyət müharibəsi zamanı qeyri-nizamı türk qüvvələri <a href="/wiki/Adana" title="Adana">Adana</a>, <a href="/wiki/Mara%C5%9F" class="mw-redirect" title="Maraş">Maraş</a>, <a href="/wiki/Qaziantep" title="Qaziantep">Antep</a> və <a href="/wiki/Urfa" class="mw-redirect" title="Urfa">Urfanı</a> işğal edən fransız ordusuna qarşı savaşmışdır. 1919-cu ilin dekabr – 1920-ci ilin may ayları arasında 6 ay davam edən toqquşmalar 31 may 1920-ci ildə atəşkəş ilə nəticələndi. Bu tarixdən sonra <a href="/wiki/Fransa" title="Fransa">Fransa</a> beynəlxalq arenada ümumilikdə <a href="/wiki/Ankara_H%C3%B6kum%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Ankara Hökuməti">Ankara Hökumətini</a> dəstəkləmiş, 1921-ci ilin oktyabrında <a href="/wiki/Anadolu" class="mw-redirect" title="Anadolu">Anadoludan</a> çəkilən qüvvələri <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> tərəfinə xeyli sayda silah və sursat təhvil vermişdir. 1919-cu ilin mayında <a href="/wiki/%C4%B0zmir" title="İzmir">İzmirin</a> yunanlar tərəfindən işğalını özünə qarşı yönəlmiş bir hücum kimi dəyərləndirən <a href="/wiki/%C4%B0taliya" title="İtaliya">İtaliya</a> İstiqlaliyyət müharibəsi ərzində <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> tərəfini dəstəkləmişdir. Hətta, 1919-cu ilin yazında <a href="/wiki/Qu%C5%9Fadas%C4%B1" title="Quşadası">Quşadası</a> cəbhəsində <a href="/wiki/Yunan" class="mw-redirect" title="Yunan">yunan</a> və <a href="/wiki/%C4%B0talyan" class="mw-redirect" title="İtalyan">italyan</a> qüvvələri toqquşmuşdur.<a href="#cite_note-:0-121">[120]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Qalereya">Qalereya</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=34" title="Qalereya bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=34" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qalereya">mənbəni redaktə et</a>]</div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Fayl:T%C3%BCrk_s%C3%BCvari_birliklerinin_%C4%B0zmire_giri%C5%9Fi.jpg" class="mw-file-description" title="türk piyadaları"><img alt="türk piyadaları" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/T%C3%BCrk_s%C3%BCvari_birliklerinin_%C4%B0zmire_giri%C5%9Fi.jpg/120px-T%C3%BCrk_s%C3%BCvari_birliklerinin_%C4%B0zmire_giri%C5%9Fi.jpg" decoding="async" width="120" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/T%C3%BCrk_s%C3%BCvari_birliklerinin_%C4%B0zmire_giri%C5%9Fi.jpg/180px-T%C3%BCrk_s%C3%BCvari_birliklerinin_%C4%B0zmire_giri%C5%9Fi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/T%C3%BCrk_s%C3%BCvari_birliklerinin_%C4%B0zmire_giri%C5%9Fi.jpg/240px-T%C3%BCrk_s%C3%BCvari_birliklerinin_%C4%B0zmire_giri%C5%9Fi.jpg 2x" data-file-width="720" data-file-height="399" /></a></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> piyadaları</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Fayl:Commanders_of_the_Independence_War_(Turkey).JPG" class="mw-file-description" title="İstiqlaliyyət müharibəsi komandanlarından bəziləri."><img alt="İstiqlaliyyət müharibəsi komandanlarından bəziləri." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Commanders_of_the_Independence_War_%28Turkey%29.JPG/120px-Commanders_of_the_Independence_War_%28Turkey%29.JPG" decoding="async" width="120" height="109" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Commanders_of_the_Independence_War_%28Turkey%29.JPG/180px-Commanders_of_the_Independence_War_%28Turkey%29.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Commanders_of_the_Independence_War_%28Turkey%29.JPG/240px-Commanders_of_the_Independence_War_%28Turkey%29.JPG 2x" data-file-width="733" data-file-height="666" /></a></div> <div class="gallerytext">İstiqlaliyyət müharibəsi komandanlarından bəziləri.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Fayl:Prayers_in_the_front_of_BMM.jpg" class="mw-file-description" title="Mustafa Kamal Atatürk və tərəfdarları TBMM-nin açılışında"><img alt="Mustafa Kamal Atatürk və tərəfdarları TBMM-nin açılışında" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Prayers_in_the_front_of_BMM.jpg/120px-Prayers_in_the_front_of_BMM.jpg" decoding="async" width="120" height="78" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Prayers_in_the_front_of_BMM.jpg/180px-Prayers_in_the_front_of_BMM.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Prayers_in_the_front_of_BMM.jpg/240px-Prayers_in_the_front_of_BMM.jpg 2x" data-file-width="503" data-file-height="328" /></a></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Atatürk</a> və tərəfdarları <a href="/wiki/TBMM" class="mw-redirect" title="TBMM">TBMM</a>-nin açılışında</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Fayl:%C3%87erkez_Ethem,_%C3%87erkez_sava%C5%9F%C3%A7%C4%B1lar%C4%B1_ve_Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk,_06-1920.jpg" class="mw-file-description" title="Çərkəz Ethəm və Mustafa Kamal Atatürk"><img alt="Çərkəz Ethəm və Mustafa Kamal Atatürk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/%C3%87erkez_Ethem%2C_%C3%87erkez_sava%C5%9F%C3%A7%C4%B1lar%C4%B1_ve_Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk%2C_06-1920.jpg/120px-%C3%87erkez_Ethem%2C_%C3%87erkez_sava%C5%9F%C3%A7%C4%B1lar%C4%B1_ve_Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk%2C_06-1920.jpg" decoding="async" width="120" height="76" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/%C3%87erkez_Ethem%2C_%C3%87erkez_sava%C5%9F%C3%A7%C4%B1lar%C4%B1_ve_Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk%2C_06-1920.jpg/180px-%C3%87erkez_Ethem%2C_%C3%87erkez_sava%C5%9F%C3%A7%C4%B1lar%C4%B1_ve_Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk%2C_06-1920.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/%C3%87erkez_Ethem%2C_%C3%87erkez_sava%C5%9F%C3%A7%C4%B1lar%C4%B1_ve_Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk%2C_06-1920.jpg/240px-%C3%87erkez_Ethem%2C_%C3%87erkez_sava%C5%9F%C3%A7%C4%B1lar%C4%B1_ve_Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk%2C_06-1920.jpg 2x" data-file-width="1001" data-file-height="630" /></a></div> <div class="gallerytext"> <a href="/w/index.php?title=%C3%87%C9%99rk%C9%99z_Eth%C9%99m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çərkəz Ethəm (səhifə mövcud deyil)">Çərkəz Ethəm</a> və <a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Atatürk</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Fayl:Memory_of_Victory,_1925.jpg" class="mw-file-description" title="1925-ci ildə Həsən Səbri tərəfindən hazırlanmış Xatırə-i Zəfər"><img alt="1925-ci ildə Həsən Səbri tərəfindən hazırlanmış Xatırə-i Zəfər" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Memory_of_Victory%2C_1925.jpg/92px-Memory_of_Victory%2C_1925.jpg" decoding="async" width="92" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Memory_of_Victory%2C_1925.jpg/138px-Memory_of_Victory%2C_1925.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Memory_of_Victory%2C_1925.jpg/184px-Memory_of_Victory%2C_1925.jpg 2x" data-file-width="773" data-file-height="1008" /></a></div> <div class="gallerytext"> 1925-ci ildə Həsən Səbri tərəfindən hazırlanmış Xatırə-i Zəfər</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Həmçinin_bax">Həmçinin bax</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=35" title="Həmçinin bax bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=35" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Həmçinin bax">mənbəni redaktə et</a>]</div> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_Respublikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Türkiyə Respublikası">Türkiyə Respublikası</a></li> <li><a href="/wiki/Mustafa_Kamal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kamal Atatürk">Mustafa Kamal Atatürk</a></li> <li><a href="/wiki/I_D%C3%BCnya_M%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="I Dünya Müharibəsi">I Dünya Müharibəsi</a></li> <li><a href="/wiki/Kaz%C4%B1m_Qarab%C9%99kir" title="Kazım Qarabəkir">Kazım Qarabəkir</a></li> <li><a href="/wiki/Lozanna_m%C3%BCqavil%C9%99si_(1923)" title="Lozanna müqaviləsi (1923)">Lozanna müqaviləsi (1923)</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0sm%C9%99t_%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC" title="İsmət İnönü">İsmət İnönü</a></li> <li><a href="/wiki/Fevzi_%C3%87axmaq" title="Fevzi Çaxmaq">Fevzi Çaxmaq</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0stiqlal_Mar%C5%9F%C4%B1" title="İstiqlal Marşı">İstiqlal Marşı</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Qeydlər">Qeydlər</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=36" title="Qeydlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=36" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Qeydlər">mənbəni redaktə et</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6982878"><div class="reflist reflist-lower-alpha"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">↑</a> Bu müharibələrin hər biri Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsinin ayrıca bir cəbhəsini təşkil edir: Şərq cəbhəsi, Cənub cəbhəsi və Qərb cəbhəsi </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İstinadlar">İstinadlar</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=37" title="İstinadlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=37" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İstinadlar">mənbəni redaktə et</a>]</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6982878"><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <cite class="citation book">Jelavich, Barbara. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=Hd-or3qtqrsC&pg=PA131">History of the Balkans: Twentieth century</a>. Cambridge University Press. 1983. səh. 131. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-521-27459-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-521-27459-3"><bdi>978-0-521-27459-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=History+of+the+Balkans%3A+Twentieth+century&rft.pages=131&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1983&rft.isbn=978-0-521-27459-3&rft.aulast=Jelavich&rft.aufirst=Barbara&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DHd-or3qtqrsC%26pg%3DPA131&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4913744">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style> </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> <cite class="citation web">Джамиль ГАСАНЛЫ. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141221125926/http://www.camilhasanli.com/files/P46P3OLay7vK.pdf">"ИСТОРИЯ ДИПЛОМАТИИ АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ РЕСПУБЛИКИ"</a> (PDF). 2013. 2014-12-21 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.camilhasanli.com/files/P46P3OLay7vK.pdf">orijinalından</a> (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-10-28.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%98%D0%A1%D0%A2%D0%9E%D0%A0%D0%98%D0%AF+%D0%94%D0%98%D0%9F%D0%9B%D0%9E%D0%9C%D0%90%D0%A2%D0%98%D0%98+%D0%90%D0%97%D0%95%D0%A0%D0%91%D0%90%D0%99%D0%94%D0%96%D0%90%D0%9D%D0%A1%D0%9A%D0%9E%D0%99+%D0%A0%D0%95%D0%A1%D0%9F%D0%A3%D0%91%D0%9B%D0%98%D0%9A%D0%98&rft.date=2013&rft.au=%D0%94%D0%B6%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D0%BB%D1%8C+%D0%93%D0%90%D0%A1%D0%90%D0%9D%D0%9B%D0%AB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.camilhasanli.com%2Ffiles%2FP46P3OLay7vK.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141224073430/http://www.turksolu.com.tr/kitap/17.htm">"Hüseyin Adıgüzel – Atatürk, Nerimanov ve Kurtuluş Savaşımız"</a>. 2014-12-24 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.turksolu.com.tr/kitap/17.htm">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-10-28.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=H%C3%BCseyin+Ad%C4%B1g%C3%BCzel+%E2%80%93+Atat%C3%BCrk%2C+Nerimanov+ve+Kurtulu%C5%9F+Sava%C5%9F%C4%B1m%C4%B1z&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.turksolu.com.tr%2Fkitap%2F17.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tika.gov.tr/tr/haber/ozbekistandan_gelen_bir_haber-2465">"RUS YARDIMI DEĞİL, BUHARA EMİRLİK HAZİNESİ ALTINLARI"</a>. 2017-04-08 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170408082103/http://www.tika.gov.tr/tr/haber/ozbekistandan_gelen_bir_haber-2465">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2017-04-08.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=RUS+YARDIMI+DE%C4%9E%C4%B0L%2C+BUHARA+EM%C4%B0RL%C4%B0K+HAZ%C4%B0NES%C4%B0+ALTINLARI&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tika.gov.tr%2Ftr%2Fhaber%2Fozbekistandan_gelen_bir_haber-2465&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-AO-5"><a href="#cite_ref-AO_5-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180920122736/http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/TR,78705/iki-halk-kahramani-m-kemal-ataturk-ve-m-ali-cinnah---dr-.html">"İki Halk Kahramanı M. Kemal Atatürk ve M. Ali Cinnah"</a>. Archived from the original on 2018-09-20.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%C4%B0ki+Halk+Kahraman%C4%B1+M.+Kemal+Atat%C3%BCrk+ve+M.+Ali+Cinnah&rft_id=http%3A%2F%2Fekitap.kulturturizm.gov.tr%2FTR%2C78705%2Fiki-halk-kahramani-m-kemal-ataturk-ve-m-ali-cinnah---dr-.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-A-6"><a href="#cite_ref-A_6-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171213020309/http://www.elbistankaynarca.com/hindistan-muslumanlarinin-milli-mucadelede-turkiyeye-yardimlari-298yy.htm">"Hindistan Müslümanlarının Milli Mücadelede Türkiye'ye Yardımları"</a>. 2017-12-13 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elbistankaynarca.com/hindistan-muslumanlarinin-milli-mucadelede-turkiyeye-yardimlari-298yy.htm">orijinalından</a> arxivləşdirilib.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Hindistan+M%C3%BCsl%C3%BCmanlar%C4%B1n%C4%B1n+Milli+M%C3%BCcadelede+T%C3%BCrkiye%27ye+Yard%C4%B1mlar%C4%B1&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.elbistankaynarca.com%2Fhindistan-muslumanlarinin-milli-mucadelede-turkiyeye-yardimlari-298yy.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/44/671/8544.pdf">The Place of the Turkish Independence War in the American Press (1918–1923), Bülent Bilmez</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180602185231/http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/44/671/8544.pdf">Arxivləşdirilib</a> 2018-06-02 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>: "Antanta dövlətlərinin nəzarəti altında qərbi Türkiyənin Yunanıstan orduları tərəfindən işğalı, aralarındakı anlaşılmazlıq açıq və ictimaiyyətə məlumdu. İtalyanlar əvvəlcə bu işğala qarşı çıxdılar və Kamalistlərə "gizli" kömək etməyə başladılar, Antanta arasında bu münaqişə və Kamalistlərə İtalyan dəstəyi müntəzəm olaraq Amerika mətbuatında bildirildi."<div class="NavFrame collapsed" style="border:0px solid #F5F5F5"> <div class="NavHead" style="text-align:left;color:#808080">Orijinal mətn  (ing.)  </div> <div class="NavContent" style="text-align: left"> "...the occupation of western Turkey by the Greek armies under the control of the Allied Powers, the discord among them was evident and publicly known. As the Italians were against this occupation from the beginning, and started "secretly" helping the Kemalists, this conflict among the Allied Powers, and the Italian support for the Kemalists were reported regularly by the American press." </div></div> </li> <li id="cite_note-annualmeeting-8"><a href="#cite_ref-annualmeeting_8-0">↑</a> Western Society for French History. Meeting: Proceedings of the … Annual Meeting of the Western Society for French History, New Mexico State University Press, 1996, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=oZ8MAQAAMAAJ&q=%22Gouraud+now+commanded+nearly+70000+mostly+colonial+(Senegalese,+Moroccan,+Tunisian%22&dq=%22Gouraud+now+commanded+nearly+70000+mostly+colonial+(Senegalese,+Moroccan,+Tunisian%22&hl=de&sa=X&ei=-1-5T4b1IdPB8QPQqNWVCg&ved=0CC4Q6AEwAA">sayfa 206</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140917114752/http://books.google.com/books?id=oZ8MAQAAMAAJ&q=%22Gouraud+now+commanded+nearly+70000+mostly+colonial+%28Senegalese%2C+Moroccan%2C+Tunisian%22&dq=%22Gouraud+now+commanded+nearly+70000+mostly+colonial+%28Senegalese%2C+Moroccan%2C+Tunisian%22&hl=de&sa=X&ei=-1-5T4b1IdPB8QPQqNWVCg&ved=0CC4Q6AEwAA">Arxivləşdirilib</a> 2014-09-17 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">↑</a> Briton Cooper Busch: Mudros to Lausanne: Britain's Frontier in West Asia, 1918–1923, SUNY Press, 1976, <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0873952650" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-87395-265-0</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=Yz_OVCTNI04C&pg=PA216&dq=indian+troops+turkey+1920&hl=de&sa=X&ei=RdSiT7y2CszSsgbV7onZBw&redir_esc=y#v=snippet&q=%22attitudes%20of%20those%20indian%20troops%20who%20increasingly%20made%20up%22&f=false">sayfa 216</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130608085311/http://books.google.com/books?id=Yz_OVCTNI04C&pg=PA216&dq=indian+troops+turkey+1920&hl=de&sa=X&ei=RdSiT7y2CszSsgbV7onZBw&redir_esc=y#v=snippet&q=%22attitudes%20of%20those%20indian%20troops%20who%20increasingly%20made%20up%22&f=false">Arxivləşdirilib</a> 2013-06-08 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://query.nytimes.com/gst/abstract.html?res=9D06E2D6143AEE32A2575BC1A9609C946195D6CF&scp=1&sq=turkey+indian+troops&st=p">British Indian troops attacked by Turks; thirty wounded and British officer captured-- Warships' guns drive enemy back</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131203085516/http://query.nytimes.com/gst/abstract.html?res=9D06E2D6143AEE32A2575BC1A9609C946195D6CF&scp=1&sq=turkey+indian+troops&st=p">Arxivləşdirilib</a> 2013-12-03 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>," New York Times (June 18, 1920). </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">↑</a> "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://query.nytimes.com/gst/abstract.html?res=9501E6DF173AEE32A2575BC1A9659C946195D6CF&scp=4&sq=turkey+indian+troops&st=p">Allies occupy Constantinople; seize ministries; Turkish and British Indian soldiers killed in a clash at the War Office</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131203000246/http://query.nytimes.com/gst/abstract.html?res=9501E6DF173AEE32A2575BC1A9659C946195D6CF&scp=4&sq=turkey+indian+troops&st=p">Arxivləşdirilib</a> 2013-12-03 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>," New York Times (March 18, 1920). </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.odatv.com/abd-turkiyenin-paylasilmasinda-nasil-rol-almisti-1903141200.html">"ABD "Türkiye'nin paylaşılması"nda nasıl rol almıştı"</a>. 2019-05-12 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190512211334/https://odatv.com/abd-turkiyenin-paylasilmasinda-nasil-rol-almisti-1903141200.html">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2017-08-19.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=ABD+%22T%C3%BCrkiye%27nin+payla%C5%9F%C4%B1lmas%C4%B1%22nda+nas%C4%B1l+rol+alm%C4%B1%C5%9Ft%C4%B1&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.odatv.com%2Fabd-turkiyenin-paylasilmasinda-nasil-rol-almisti-1903141200.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-aybars-13">↑ <a href="#cite_ref-aybars_13-0">1</a> <a href="#cite_ref-aybars_13-1">2</a> Ergün Aybars, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi 1, Ege Üniversitesi Basımevi, 1986, sayfalar 341-348 </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">↑</a> Osman Akandere, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.atam.gov.tr/index.php?Page=DergiIcerik&IcerikNo=238">1923 Yılı Ortalarında Uluslar Arası Kızılhaç Komitesince Görevlendirilen Heyetin Anadolu’daki Teftiş Gezileri ve Hazırladıkları Rapor</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111210095935/http://www.atam.gov.tr/index.php?Page=DergiIcerik&IcerikNo=238">Arxivləşdirilib</a> 2011-12-10 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Sayı 53, Cilt: XVIII, Temmuz 2002 </li> <li id="cite_note-ozdemir-15"><a href="#cite_ref-ozdemir_15-0">↑</a> Ahmet Özdemir, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/45/783/10069.pdf">Savaş Esirlerinin Milli Mücadeledeki Yeri</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170918133401/http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/45/783/10069.pdf">Arxivləşdirilib</a> 2017-09-18 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Cilt: 2 Sayı: 6 Yayın Tarihi: 1990, sayfa 325-333 (PDF sayfa 5-13) </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">↑</a> Επίτομος Ιστορία Εκστρατείας Μικράς Ασίας 1919–1922 (Abridged History of the Campaign of Minor Asia), Directorate of Army History, Athens, 1967, Table 2 (Yunanca) </li> <li id="cite_note-timas-17"><a href="#cite_ref-timas_17-0">↑</a> Ali Çimen, Göknur Göğebakan: Tarihi Değiştiren Savaşlar, Timas Yayınevi, <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9752634869" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9752634869</a>, 2. Cilt, 2007, sayfa 321 </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">↑</a> Pars Tuğlacı: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.sa/books?ei=eeh9T-XaLMW6hAf71o3fDQ&hl=de&id=r2UMAQAAMAAJ&dq=Tarih+boyunca+Bat%C4%B1+Ermenileri%3A+Band+3++pars&q=%22Bu+sava%C5%9Fta+Ermenilerden+112+subay%2C+1150+er+esir+al%C4%B1nd%C4%B1%2C+1100%27den+fazla+Ermeni+de+%C3%B6ld%C3%BC%2C+bir%C3%A7ok+malzeme+ele+ge%C3%A7irildi%22">Tarih boyunca Batı Ermenileri</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160310094227/https://books.google.com.sa/books?ei=eeh9T-XaLMW6hAf71o3fDQ&hl=de&id=r2UMAQAAMAAJ&dq=Tarih+boyunca+Bat%C4%B1+Ermenileri%3A+Band+3++pars&q=%22Bu+sava%C5%9Fta+Ermenilerden+112+subay%2C+1150+er+esir+al%C4%B1nd%C4%B1%2C+1100%27den+fazla+Ermeni+de+%C3%B6ld%C3%BC%2C+bir%C3%A7ok+malzeme+ele+ge%C3%A7irildi%22">Arxivləşdirilib</a> 2016-03-10 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, Pars Yayın, 2004, <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9757423068" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 975-7423-06-8</a>, sayfa 794. </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">↑</a> Christopher J. Walker, Armenia: The Survival of a Nation, Croom Helm, 1980, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=y85tAAAAMAAJ&q=%22sub-governor+Chalkhushian,%22&dq=%22sub-governor+Chalkhushian,%22&hl=en&ei=jmxQTurFH8jcmAW2gs3jBg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCsQ6AEwAA">sayfa 310.</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130607111100/http://books.google.com/books?id=y85tAAAAMAAJ&q=%22sub-governor+Chalkhushian,%22&dq=%22sub-governor+Chalkhushian,%22&hl=en&ei=jmxQTurFH8jcmAW2gs3jBg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCsQ6AEwAA">Arxivləşdirilib</a> 2013-06-07 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> Harp Tarihi Dairesi Kitaplığı – Resmi Yunan Harp Tarihi (Küçük Asya Seferi, II. Cilt) </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">↑</a> <cite class="citation journal">Berman, Şeri. "Islamism, Revolution, and Civil Society". Perspectives on Politics. 1 (2). 2003: 258. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1017%2FS1537592703000197">10.1017/S1537592703000197</a>. <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1537-5927">1537-5927</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Perspectives+on+Politics&rft.atitle=Islamism%2C+Revolution%2C+and+Civil+Society&rft.volume=1&rft.issue=2&rft.pages=258&rft.date=2003&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2FS1537592703000197&rft.issn=1537-5927&rft.aulast=Berman&rft.aufirst=%C5%9Eeri&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-22"><a href="#cite_ref-22">↑</a> Madeley, John T. S. and Zsolt Enyedi, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=n5Brda6FmswC&dq">Church and state in contemporary Europe: the chimera of neutrality</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160503131921/https://books.google.com/books?id=n5Brda6FmswC&dq">Arxivləşdirilib</a> 2016-05-03 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, p. __, 2003 Routledge </li> <li id="cite_note-23"><a href="#cite_ref-23">↑</a> Jean Baubérot <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ambafrance-us.org/atoz/secular.asp">The secular principle</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/20080222013645/http://www.ambafrance-us.org/atoz/secular.asp">Arxiv surəti</a> 22 fevral 2008 tarixindən <a href="/wiki/%C4%B0nternet_arxivi#Layihələr" class="mw-redirect" title="İnternet arxivi">Wayback Machine</a> saytında <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080222013645/http://www.ambafrance-us.org/atoz/secular.asp">Arxivləşdirilib</a> 2008-02-22 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">↑</a> <cite class="citation web">Şimşir, Bilal. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20130504163819/http://atam.gov.tr/ankaranin-baskent-olusu-2/">"Ankara'nın Başkent Oluşu"</a> (türk). atam.gov.tr. 4 may 2013 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://atam.gov.tr/ankaranin-baskent-olusu-2/">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 March 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ankara%E2%80%99n%C4%B1n+Ba%C5%9Fkent+Olu%C5%9Fu&rft.pub=atam.gov.tr&rft.aulast=%C5%9Eim%C5%9Fir&rft.aufirst=Bilal&rft_id=http%3A%2F%2Fatam.gov.tr%2Fankaranin-baskent-olusu-2%2F&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-26"><a href="#cite_ref-26">↑</a> <cite class="citation book">Hanioglu, Sükrü. Ataturk: An Intellectual Biography. Princeton University Press. 2011. səh. 53.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ataturk%3A+An+Intellectual+Biography&rft.pages=53&rft.pub=Princeton+University+Press&rft.date=2011&rft.aulast=Hanioglu&rft.aufirst=S%C3%BCkr%C3%BC&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-27"><a href="#cite_ref-27">↑</a> Feldman, Noah, Fall and Rise of the Islamic State, Princeton University Press, 2008, p.2 </li> <li id="cite_note-28"><a href="#cite_ref-28">↑</a> Jacob M. Landau "Atatürk and the Modernization of Turkey" səh 57. </li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">↑</a> Cleveland, William L & Martin Bunton, A History of the Modern Middle East: 4th Edition, Westview Press: 2009, s. 82. </li> <li id="cite_note-30"><a href="#cite_ref-30">↑</a> Vahdettin, M. Kemal ve Milli Mücadele, yalanlar, yanlışlar, yutturmacalar, Turgut Özakman </li> <li id="cite_note-Baskın_Oran_2001-31">↑ <a href="#cite_ref-Baskın_Oran_2001_31-0">1</a> <a href="#cite_ref-Baskın_Oran_2001_31-1">2</a> Baskın Oran, ed., Türk Dış Politikası, İletişim Yay. 2001, C. I, sf. 146. </li> <li id="cite_note-ReferenceA-32">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceA_32-0">1</a> <a href="#cite_ref-ReferenceA_32-1">2</a> 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi – Fahir Armaoğlu, 5C </li> <li id="cite_note-atam2-33">↑ <a href="#cite_ref-atam2_33-0">1</a> <a href="#cite_ref-atam2_33-1">2</a> Zekeriya Türkmen <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.atam.gov.tr/index.php?Page=DergiIcerik&IcerikNo=234">İstanbul’un İşgali ve İşgal Dönemindeki Uygulamalar (13 Kasım 1918 – 16 mart 1920)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111210102051/http://www.atam.gov.tr/index.php?Page=DergiIcerik&IcerikNo=234">Arxivləşdirilib</a> 2011-12-10 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ DERGİSİ, Sayı 53, Cilt: XVIII, Temmuz 2002 </li> <li id="cite_note-atam-34"><a href="#cite_ref-atam_34-0">↑</a> <cite class="citation book">Zekeriya Türkmen. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111210102051/http://www.atam.gov.tr/index.php?Page=DergiIcerik&IcerikNo=234">İstanbul’un İşgali ve İşgal Dönemindeki Uygulamalar (13 Noyabr 1918-16 Mart 1920)</a>. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi. İyul 2002. 2011-12-10 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.atam.gov.tr/index.php?Page=DergiIcerik&IcerikNo=234">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-22.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%C4%B0stanbul%E2%80%99un+%C4%B0%C5%9Fgali+ve+%C4%B0%C5%9Fgal+D%C3%B6nemindeki+Uygulamalar+%2813+Noyabr+1918-16+Mart+1920%29&rft.pub=Atat%C3%BCrk+Ara%C5%9Ft%C4%B1rma+Merkezi+Dergisi&rft.au=Zekeriya+T%C3%BCrkmen&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.atam.gov.tr%2Findex.php%3FPage%3DDergiIcerik%26IcerikNo%3D234&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">↑</a> Sina Akşin, Ana Çizgileriyle Türkiye'nin Yakın Tarihi, s. 137. </li> <li id="cite_note-36"><a href="#cite_ref-36">↑</a> <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.atam.gov.tr/index.php?Page=DergiIcerik&IcerikNo=386">[1]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111210103434/http://www.atam.gov.tr/index.php?Page=DergiIcerik&IcerikNo=386">Arxivləşdirilib</a> 2011-12-10 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Kuva-yı Milliye'nin Askeri Açıdan Etüdü, Atatürk Araştırma Merkezi </li> <li id="cite_note-lord-37"><a href="#cite_ref-lord_37-0">↑</a> Lord Kinross: Atatürk, <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0688010849" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-688-01084-9</a>, Vilyam Morrou & Co, 1969, səhifə 154 </li> <li id="cite_note-38"><a href="#cite_ref-38">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=9800E5D9163AE03ABC4951DFB3668382609EDE">Allies lost 300 in Smyrna fighting</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160306123419/http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=9800E5D9163AE03ABC4951DFB3668382609EDE">Arxivləşdirilib</a> 2016-03-06 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, New York Times, 21 may 1919  (ing.). </li> <li id="cite_note-39"><a href="#cite_ref-39">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.arts.yorku.ca/hist/tgallant/documents/stewartsmyrnaandasiaminor.pdf">Stevart, Metyu. "İzmirdə Fəlakət"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160305012704/http://www.arts.yorku.ca/hist/tgallant/documents/stewartsmyrnaandasiaminor.pdf">Arxivləşdirilib</a> 2016-03-05 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. 54. buraxılış, 2004. 27 fevral 2014-cü ildə alındı. (<a href="/wiki/%C4%B0ngilis_dili" title="İngilis dili">İngilis dilində</a>) </li> <li id="cite_note-40"><a href="#cite_ref-40">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ttk.gov.tr/index.php?Page=Sayfa&No=244">"Ulusal Ant (Misak-ı Millî)"</a>. ttk.gov.tr. 28 yanvar 1920. 2014-04-13 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140413145122/http://www.ttk.gov.tr/index.php?Page=Sayfa&No=244">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ulusal+Ant+%28Misak-%C4%B1+Mill%C3%AE%29&rft.pub=ttk.gov.tr&rft.date=1920-01-28&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ttk.gov.tr%2Findex.php%3FPage%3DSayfa%26No%3D244&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">↑</a> Nejat Kaymaz, "Misak-ı Millî Üzerinde Yapılan Tartışmalar Hakkında", VIII. Türk Tarih Kongresi, Ankara, 1977, s. 2. </li> <li id="cite_note-42"><a href="#cite_ref-42">↑</a> <cite class="citation book">Metin Ayışığı. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051219014344/http://w3.balikesir.edu.tr/~metinay/develi.htm">Millî Mücadelede Develi</a>. T.C. Balıkesir Üniversitesi. 2005-12-19 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://w3.balikesir.edu.tr/~metinay/develi.htm">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Mill%C3%AE+M%C3%BCcadelede+Develi&rft.pub=T.C.+Bal%C4%B1kesir+%C3%9Cniversitesi&rft.au=Metin+Ay%C4%B1%C5%9F%C4%B1%C4%9F%C4%B1&rft_id=http%3A%2F%2Fw3.balikesir.edu.tr%2F~metinay%2Fdeveli.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-43"><a href="#cite_ref-43">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20020622183340/http://ataturk.yargitay.gov.tr/hukuk/komutanlik.html">"Arxivlənmiş surət"</a>. 2002-06-22 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ataturk.yargitay.gov.tr/hukuk/komutanlik.html">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-22.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Arxivl%C9%99nmi%C5%9F+sur%C9%99t&rft_id=http%3A%2F%2Fataturk.yargitay.gov.tr%2Fhukuk%2Fkomutanlik.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-44"><a href="#cite_ref-44">↑</a> <cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110812141652/http://www.mevzuvatan.com/haber/3707-turk-istiklal-harbi-sirasinda-meydana-gelen-ayakla.html">TÜRK İSTİKLAL HARBİ SIRASINDA MEYDANA GELEN AYAKLANMALAR</a>. mevzuvatan.com. 06 May 2011. 12 August 2011 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mevzuvatan.com/haber/3707-turk-istiklal-harbi-sirasinda-meydana-gelen-ayakla.html">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 February 2018.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=T%C3%9CRK+%C4%B0ST%C4%B0KLAL+HARB%C4%B0+SIRASINDA+MEYDANA+GELEN+AYAKLANMALAR&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mevzuvatan.com%2Fhaber%2F3707-turk-istiklal-harbi-sirasinda-meydana-gelen-ayakla.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-45"><a href="#cite_ref-45">↑</a> <cite class="citation book">Metin Ayışığı. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051219014344/http://w3.balikesir.edu.tr/~metinay/develi.htm">Millî Mücadelede Develi</a>. T.C. Balıkesir Üniversitesi. 2005-12-19 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://w3.balikesir.edu.tr/~metinay/develi.htm">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Mill%C3%AE+M%C3%BCcadelede+Develi&rft.pub=T.C.+Bal%C4%B1kesir+%C3%9Cniversitesi&rft.au=Metin+Ay%C4%B1%C5%9F%C4%B1%C4%9F%C4%B1&rft_id=http%3A%2F%2Fw3.balikesir.edu.tr%2F~metinay%2Fdeveli.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">↑</a> <cite class="citation book">Dr. Yunus Kobal. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ait.hacettepe.edu.tr/akademik/arsiv/ayak.htm">Milli Mücadelede İç Ayaklanmalar</a>. Hacettepe Üniversitesi. 2014-02-20 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140220230655/http://www.ait.hacettepe.edu.tr/akademik/arsiv/ayak.htm">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Milli+M%C3%BCcadelede+%C4%B0%C3%A7+Ayaklanmalar&rft.pub=Hacettepe+%C3%9Cniversitesi&rft.au=Dr.+Yunus+Kobal&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ait.hacettepe.edu.tr%2Fakademik%2Farsiv%2Fayak.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-47"><a href="#cite_ref-47">↑</a> <cite class="citation web"><a class="external text" href="https://tr.wikisource.org/wiki/Kars_Antla%C5%9Fmas%C4%B1">"Vikikaynak "Qars müqaviləsi""</a>. 2008-05-26 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080526160852/http://tr.wikisource.org/wiki/Kars_Antla%C5%9Fmas%C4%B1">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Vikikaynak+%22Qars+m%C3%BCqavil%C9%99si%22&rft_id=http%3A%2F%2Ftr.wikisource.org%2Fwiki%2FKars_Antla%25C5%259Fmas%25C4%25B1&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-48"><a href="#cite_ref-48">↑</a> Anahide Ter Minassian: La république d'Arménie. 1918–1920 La mémoire du siècle., éditions complexe, Bruxelles 1989 <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/2870272804" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 2-87027-280-4</a>, sayfa 220 </li> <li id="cite_note-ttk-49"><a href="#cite_ref-ttk_49-0">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=Sayfa&No=256">İSTİKLÂL HARBİ'NİN ANA HATLARI</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080814024554/http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=Sayfa&No=256">Arxivləşdirilib</a> 2008-08-14 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Türk Tarih Kurumu </li> <li id="cite_note-50"><a href="#cite_ref-50">↑</a> <cite class="citation web">Andrew Andersen. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.conflicts.rem33.com/images/Armenia/turk_ww1.htm">"TURKEY AFTER WORLD WAR I: LOSSES AND GAINS"</a> (İngiliscə). conflicts. 2017-10-12 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171012051759/http://www.conflicts.rem33.com/images/Armenia/turk_ww1.htm">arxivləşdirilib</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=TURKEY+AFTER+WORLD+WAR+I%3A+LOSSES+AND+GAINS&rft.pub=conflicts&rft.au=Andrew+Andersen&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.conflicts.rem33.com%2Fimages%2FArmenia%2Fturk_ww1.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-51"><a href="#cite_ref-51">↑</a> <cite class="citation web">Cezmi Yurtsever. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://cezmyurtsever-saimbeylitarihi.blogspot.com/">"saimbeyli tarixi"</a>. 2013-04-05 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130405114450/http://cezmyurtsever-saimbeylitarihi.blogspot.com/">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-22.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=saimbeyli+tarixi&rft.au=Cezmi+Yurtsever&rft_id=http%3A%2F%2Fcezmyurtsever-saimbeylitarihi.blogspot.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-52"><a href="#cite_ref-52">↑</a> <cite class="citation web">Ulvi Kurtuluş. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071219080112/http://www.yeniaktuel.com.tr/tur101,123@2100.html">"Milli Mucadele"</a>. 2007-12-19 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.yeniaktuel.com.tr/tur101,123@2100.html">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Milli+Mucadele&rft.au=Ulvi+Kurtulu%C5%9F&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.yeniaktuel.com.tr%2Ftur101%2C123%402100.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-53"><a href="#cite_ref-53">↑</a> <cite id="CITEREFAhmet_Mumcu_(1984)._"Tarih_açısından_Türk_devriminin_temelleri_ve_gelişimi1984" class="citation book">Ahmet Mumcu (1984). "Tarih açısından Türk devriminin temelleri ve gelişimi. Tarih açısından Türk devriminin temelleri ve gelişimi. Ankara: İnkılâp Yayınevi. 1984. səh. 80.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Tarih+a%C3%A7%C4%B1s%C4%B1ndan+T%C3%BCrk+devriminin+temelleri+ve+geli%C5%9Fimi&rft.place=Ankara&rft.pages=80&rft.pub=%C4%B0nk%C4%B1l%C3%A2p+Yay%C4%B1nevi&rft.date=1984&rft.au=Ahmet+Mumcu+%281984%29.+%22Tarih+a%C3%A7%C4%B1s%C4%B1ndan+T%C3%BCrk+devriminin+temelleri+ve+geli%C5%9Fimi&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-54"><a href="#cite_ref-54">↑</a> Uzunçarşılı, İ. H. Kütahya Şehri, İstanbul Devlet Matbaasıi 1932, s, 180, 181, 183 </li> <li id="cite_note-55"><a href="#cite_ref-55">↑</a> <cite id="CITEREFKate_Fleet,_Suraiya_Faroqhi,_Reşat_Kasaba2008" class="citation book">Kate Fleet, Suraiya Faroqhi, Reşat Kasaba. The Cambridge History of Turkey. IV. Cambridge University Press. 2008. səh. 138.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Cambridge+History+of+Turkey&rft.pages=138&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2008&rft.au=Kate+Fleet%2C+Suraiya+Faroqhi%2C+Re%C5%9Fat+Kasaba&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-56"><a href="#cite_ref-56">↑</a> Uzunçarşılı, İ. H. Kütahya Şehri, 1932, sayfa, 185 </li> <li id="cite_note-57"><a href="#cite_ref-57">↑</a> Genelkurmay Başkanlığı, Türk İstiklal Harbinde Batı Cephesi, C. II, 2. Kısım, Ankara 1999, sayfa 225 </li> <li id="cite_note-58"><a href="#cite_ref-58">↑</a> Türk İstiklal Harbi, VI. Cilt, İstiklal Harbinde Ayaklanmalar, T. C. Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Resmî Yayınları, Ankara 1974, sayfa 236–237 </li> <li id="cite_note-59"><a href="#cite_ref-59">↑</a> General Trikupis / Hatıralarım, Çeviren:Ahmet Angın, Hüsnütabiat Matbaası, 1967, Sayfa:67 </li> <li id="cite_note-kurtulus-60"><a href="#cite_ref-kurtulus_60-0">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kurtulussavasi.org/savaslarantlasmalar4.php">Savaşlar ve Antlaşmalar: TBMM'ne karşı ayaklanmalar</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121013110100/http://www.kurtulussavasi.org/savaslarantlasmalar4.php">Arxivləşdirilib</a> 2012-10-13 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, kurtulussavasi.org </li> <li id="cite_note-61"><a href="#cite_ref-61">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.belgenet.com/arsiv/lozan80.html">"İsmət İnönünün Lozannadakı müsahibəsi"</a>. 2022-01-24 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220124124929/http://www.belgenet.com/arsiv/lozan80.html">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%C4%B0sm%C9%99t+%C4%B0n%C3%B6n%C3%BCn%C3%BCn+Lozannadak%C4%B1+m%C3%BCsahib%C9%99si&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.belgenet.com%2Farsiv%2Flozan80.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-62"><a href="#cite_ref-62">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110811102120/http://www.kurtulussavasi.org/savaslarantlasmalar21.php">"KurtuluşSavaşı.Ord – Savaşlar və Anlaşmalar: Qərb Cəbhəsi"</a>. 2011-08-11 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kurtulussavasi.org/savaslarantlasmalar21.php">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Kurtulu%C5%9FSava%C5%9F%C4%B1.Ord+%E2%80%93+Sava%C5%9Flar+v%C9%99+Anla%C5%9Fmalar%3A+Q%C9%99rb+C%C9%99bh%C9%99si&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.kurtulussavasi.org%2Fsavaslarantlasmalar21.php&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-63"><a href="#cite_ref-63">↑</a> Επίτομος Ιστορία Εκστρατείας Μικράς Ασίας 1919–1922 (One Volume History of the Campaign in Asia Minor 1919–1922), History Department of Army, Athens 1967, page 116 </li> <li id="cite_note-64"><a href="#cite_ref-64">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151120012041/http://www.tsk.tr/8_TARIHTEN_KESITLER/8_8_Turk_Tarihinde_Onemli_Gunler/Ikinci_Inonu/Ikinci_Inonu_Muharebesi.html">"İkinci İnönü Müharibəsi"</a>. 2015-11-20 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tsk.tr/8_TARIHTEN_KESITLER/8_8_Turk_Tarihinde_Onemli_Gunler/Ikinci_Inonu/Ikinci_Inonu_Muharebesi.html">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%C4%B0kinci+%C4%B0n%C3%B6n%C3%BC+M%C3%BCharib%C9%99si&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tsk.tr%2F8_TARIHTEN_KESITLER%2F8_8_Turk_Tarihinde_Onemli_Gunler%2FIkinci_Inonu%2FIkinci_Inonu_Muharebesi.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-65"><a href="#cite_ref-65">↑</a> Sebahattin Selek; Anadolu İhtilali, Ankara, 1968, s.233. Harp Tarihi Vesikalar Dergisi; s.55, Vesika No:1255. </li> <li id="cite_note-66"><a href="#cite_ref-66">↑</a> Nutuk, Ankara, 1982, c:2, s.394. </li> <li id="cite_note-67"><a href="#cite_ref-67">↑</a> Selahattin , Türk Kurtuluş Savaşında ikinci inönü Meydan Muharebesi, istanbul, 1933. 90 sayılı Askerî Mecmua'nın eki, s.140, Nutuk, c.2, s.394. </li> <li id="cite_note-68"><a href="#cite_ref-68">↑</a> Turgut Özakman, Vahidettin, M. Kemal ve Milli Mücadele, 7. basım, s.500 </li> <li id="cite_note-yunanca-69"><a href="#cite_ref-yunanca_69-0">↑</a> Επίτομος Ιστορία Εκστρατείας Μικράς Ασίας 1919–1922 (One Volume History of the Campaign in Asia Minor 1919–1922, History Department of Army, Athens 1967 </li> <li id="cite_note-70"><a href="#cite_ref-70">↑</a> 5 Ağustos 1337 (1921) TBMM Gizli Celse Zabıtları </li> <li id="cite_note-71"><a href="#cite_ref-71">↑</a> Nutuk'ta Sakarya Meydan Muharebesi yan başlıklı bölümde bu konu anlatılmıştır. </li> <li id="cite_note-72"><a href="#cite_ref-72">↑</a> Christopher Chant "Warfare of the 20th. Century – Armed Conflicts Outside the Two World Wars" Chartwell Books Inc. New Jersey 1988. <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/1555212336" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-55521-233-6</a>, sayfa 23 </li> <li id="cite_note-73"><a href="#cite_ref-73">↑</a> Nutuk, Büyük Millet Meclisince bana Müşir rütbesiyle Gazi unvanı verilmesi yan başlıklı bölüm </li> <li id="cite_note-74"><a href="#cite_ref-74">↑</a> <cite class="citation book">Jelavich, Barbara. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=Hd-or3qtqrsC&pg=PA131">History of the Balkans: Twentieth century</a>. Cambridge University Press. 1983. səh. 131. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-521-27459-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-521-27459-3"><bdi>978-0-521-27459-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=History+of+the+Balkans%3A+Twentieth+century&rft.pages=131&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1983&rft.isbn=978-0-521-27459-3&rft.aulast=Jelavich&rft.aufirst=Barbara&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DHd-or3qtqrsC%26pg%3DPA131&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-atalay-75"><a href="#cite_ref-atalay_75-0">↑</a> <cite class="citation web">Atalay, Kerrar Esat. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.yenicaggazetesi.com.tr/izmirin-isgali-ve-mustafa-kemal-1-102536h.htm">"İzmir'in İşgali ve Mustafa Kemal"</a>. Yeniçağ gazetesi 9 sentyabr 2014. 2016-09-16 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160916085017/http://www.yenicaggazetesi.com.tr/izmirin-isgali-ve-mustafa-kemal-1-102536h.htm">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%C4%B0zmir%27in+%C4%B0%C5%9Fgali+ve+Mustafa+Kemal&rft.pub=Yeni%C3%A7a%C4%9F+gazetesi+9+sentyabr+2014&rft.aulast=Atalay&rft.aufirst=Kerrar+Esat&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.yenicaggazetesi.com.tr%2Fizmirin-isgali-ve-mustafa-kemal-1-102536h.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-nedim-76"><a href="#cite_ref-nedim_76-0">↑</a> <cite class="citation web">Atilla, Nedim. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.egedesonsoz.com/yazar/aciyi-tazelemeden-unutmamak-mumkundur-/10080/">"Acıyı tazelemeden unutmamak mümkündür…"</a>. Egedensoz.com 9 sentyabr 2016. 2016-09-13 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160913055157/http://www.egedesonsoz.com/yazar/aciyi-tazelemeden-unutmamak-mumkundur-/10080/">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 11 sentyabr 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ac%C4%B1y%C4%B1+tazelemeden+unutmamak+m%C3%BCmk%C3%BCnd%C3%BCr%E2%80%A6&rft.pub=Egedensoz.com+9+sentyabr+2016&rft.aulast=Atilla&rft.aufirst=Nedim&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.egedesonsoz.com%2Fyazar%2Faciyi-tazelemeden-unutmamak-mumkundur-%2F10080%2F&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-77"><a href="#cite_ref-77">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=2298">"Biography on biyografi.net"</a>. 2021-09-18 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210918063307/https://biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=2298">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Biography+on+biyografi.net&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.biyografi.net%2Fkisiayrinti.asp%3Fkisiid%3D2298&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-78"><a href="#cite_ref-78">↑</a> <cite class="citation encyclopaedia">Eraslan, Cezmi. Mudanya Mütarekesi // TDV Diyanet İslam Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Yayınevi. 2005. 357–358.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Mudanya+M%C3%BCtarekesi&rft.btitle=TDV+Diyanet+%C4%B0slam+Ansiklopedisi&rft.place=%C4%B0stanbul&rft.pages=357-358&rft.pub=T%C3%BCrkiye+Yay%C4%B1nevi&rft.date=2005&rft.aulast=Eraslan&rft.aufirst=Cezmi&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-79"><a href="#cite_ref-79">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://en.calameo.com/read/0023338633a8f32697993">"İşgal Kuvvetlerinde Ek Donanma ve Birlikler"</a>. 2017-10-18 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171018032746/http://en.calameo.com/read/0023338633a8f32697993">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-22.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%C4%B0%C5%9Fgal+Kuvvetlerinde+Ek+Donanma+ve+Birlikler&rft_id=http%3A%2F%2Fen.calameo.com%2Fread%2F0023338633a8f32697993&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-80"><a href="#cite_ref-80">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://en.calameo.com/read/00233386370227ae13dd9">"ABD'den gönderilen 12 Savaş Gemisi"</a>. 2018-12-03 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181203130855/https://en.calameo.com/read/00233386370227ae13dd9">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-22.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=ABD%27den+g%C3%B6nderilen+12+Sava%C5%9F+Gemisi&rft_id=http%3A%2F%2Fen.calameo.com%2Fread%2F00233386370227ae13dd9&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-81"><a href="#cite_ref-81">↑</a> <cite class="citation book">Son Sadrazamlar. İstanbul: Muteverrih yayınları. 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Son+Sadrazamlar&rft.place=%C4%B0stanbul&rft.pub=Muteverrih+yay%C4%B1nlar%C4%B1&rft.date=2010&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"> (<a href="#first_missing_last">#first_missing_last</a>)<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-82"><a href="#cite_ref-82">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.tbmm.gov.tr/kultursanat/yayinlar/yayin001/001_00_008.pdf">"TBMM Hükümeti dönemi"</a> (PDF) (Türkcə). 1920. 2022-03-03 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220303200858/https://www.tbmm.gov.tr/kultursanat/yayinlar/yayin001/001_00_008.pdf">arxivləşdirilib</a> (PDF).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=TBMM+H%C3%BCk%C3%BCmeti+d%C3%B6nemi&rft.date=1920&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.tbmm.gov.tr%2Fkultursanat%2Fyayinlar%2Fyayin001%2F001_00_008.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-83"><a href="#cite_ref-83">↑</a> <cite id="CITEREFD._Mehmet_Doğan2013" class="citation book">D. Mehmet Doğan. Türkiye Cumhuriyeti Tarihine Giriş. İstanbul: Yazar Yayınları. 2013. səh. 184.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=T%C3%BCrkiye+Cumhuriyeti+Tarihine+Giri%C5%9F&rft.place=%C4%B0stanbul&rft.pages=184&rft.pub=Yazar+Yay%C4%B1nlar%C4%B1&rft.date=2013&rft.au=D.+Mehmet+Do%C4%9Fan&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-84"><a href="#cite_ref-84">↑</a> <cite class="citation web">Gözler, Kemal. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.anayasa.gen.tr/1921ay.htm">"1921 Teşkilât-ı Esasîye Kanunu"</a>. <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.anayasa.gen.tr/">http://www.anayasa.gen.tr/</a>. Bursa, Ekin Kitabevi Yayınları, 2000 say 44-55'ten alınmıştır. 2016-03-04 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304191727/http://www.anayasa.gen.tr/1921ay.htm">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=http%3A%2F%2Fwww.anayasa.gen.tr%2F&rft.atitle=1921+Te%C5%9Fkil%C3%A2t-%C4%B1+Esas%C3%AEye+Kanunu&rft.aulast=G%C3%B6zler&rft.aufirst=Kemal&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.anayasa.gen.tr%2F1921ay.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-85"><a href="#cite_ref-85">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://en.calameo.com/read/0023338633a8f32697993">"Kurtuluş Savaşı'nda İşgal Kuvvetleri"</a>. 2017-10-18 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171018032746/http://en.calameo.com/read/0023338633a8f32697993">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-22.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Kurtulu%C5%9F+Sava%C5%9F%C4%B1%27nda+%C4%B0%C5%9Fgal+Kuvvetleri&rft_id=http%3A%2F%2Fen.calameo.com%2Fread%2F0023338633a8f32697993&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-86"><a href="#cite_ref-86">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://en.calameo.com/read/00233386370227ae13dd9">"Zafer'in ardından ABD'ce gönderilen 13 Savaş Gemisi"</a>. 2018-12-03 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181203130855/https://en.calameo.com/read/00233386370227ae13dd9">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-22.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Zafer%27in+ard%C4%B1ndan+ABD%27ce+g%C3%B6nderilen+13+Sava%C5%9F+Gemisi&rft_id=http%3A%2F%2Fen.calameo.com%2Fread%2F00233386370227ae13dd9&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-87"><a href="#cite_ref-87">↑</a> <cite id="CITEREFTDV_İslam_Ansiklopedisi" class="citation book">TDV İslam Ansiklopedisi. Adalar meselesi. 33. səh. 354.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Adalar+meselesi&rft.pages=354&rft.au=TDV+%C4%B0slam+Ansiklopedisi&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-88"><a href="#cite_ref-88">↑</a> <cite id="CITEREFFuat_İnce" class="citation book">Fuat İnce. Lozan Barış Antlaşması ve Ege Adaları. Ankara: Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü. səh. 122.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Lozan+Bar%C4%B1%C5%9F+Antla%C5%9Fmas%C4%B1+ve+Ege+Adalar%C4%B1&rft.place=Ankara&rft.pages=122&rft.pub=Ankara+%C3%9Cniversitesi+T%C3%BCrk+%C4%B0nk%C4%B1l%C3%A2p+Tarihi+Enstit%C3%BCs%C3%BC&rft.au=Fuat+%C4%B0nce&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-89"><a href="#cite_ref-89">↑</a> <cite class="citation web">Doç. Dr. Özge Yücel. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=11786">"Lozan Barış Antlaşması'nda Azınlıklar"</a> (Türkcə). Türk Hukuk Sitesi. 11-02-2007. 2012-01-18 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120118064625/http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=11786">arxivləşdirilib</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Lozan+Bar%C4%B1%C5%9F+Antla%C5%9Fmas%C4%B1%27nda+Az%C4%B1nl%C4%B1klar&rft.pub=T%C3%BCrk+Hukuk+Sitesi&rft.au=Do%C3%A7.+Dr.+%C3%96zge+Y%C3%BCcel&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.turkhukuksitesi.com%2Fshowthread.php%3Ft%3D11786&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-90"><a href="#cite_ref-90">↑</a> <cite id="CITEREFTDV_İslam_Ansiklopedisi" class="citation book">TDV İslam Ansiklopedisi. Adalar meselesi. 27. səh. 215.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Adalar+meselesi&rft.pages=215&rft.au=TDV+%C4%B0slam+Ansiklopedisi&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-91"><a href="#cite_ref-91">↑</a> <cite id="CITEREFÇağla_D._TAĞMAT2014" class="citation book">Çağla D. TAĞMAT. LOZAN BARIŞ KONFERANSI’NA YUNANİSTAN TARAFINDAN BAKIŞ: VENİZELOS’UN DÜNYASINDA LOZAN. Ankara: Türkiye Tarihi Araştırmaları. 2014. səh. 162.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=LOZAN+BARI%C5%9E+KONFERANSI%E2%80%99NA+YUNAN%C4%B0STAN+TARAFINDAN+BAKI%C5%9E%3A+VEN%C4%B0ZELOS%E2%80%99UN+D%C3%9CNYASINDA+LOZAN&rft.place=Ankara&rft.pages=162&rft.pub=T%C3%BCrkiye+Tarihi+Ara%C5%9Ft%C4%B1rmalar%C4%B1&rft.date=2014&rft.au=%C3%87a%C4%9Fla+D.+TA%C4%9EMAT&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-92"><a href="#cite_ref-92">↑</a> <cite class="citation web">Carnegie Endowment for International Peace. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wwi.lib.byu.edu/index.php/Treaty_of_Lausanne">"Treaty of Lausanne"</a> (Ingilisc'). 2018-06-13 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180613183950/https://wwi.lib.byu.edu/index.php/Treaty_of_Lausanne">arxivləşdirilib</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Treaty+of+Lausanne&rft.au=Carnegie+Endowment+for+International+Peace&rft_id=https%3A%2F%2Fwwi.lib.byu.edu%2Findex.php%2FTreaty_of_Lausanne&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-93"><a href="#cite_ref-93">↑</a> <cite id="CITEREFTDV_İslam_Ansiklopedisi" class="citation book">TDV İslam Ansiklopedisi. Adalar meselesi. 12. səh. 357.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Adalar+meselesi&rft.pages=357&rft.au=TDV+%C4%B0slam+Ansiklopedisi&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-94"><a href="#cite_ref-94">↑</a> <cite id="CITEREFTDV_İslam_Ansiklopedisi" class="citation book">TDV İslam Ansiklopedisi. Adalar meselesi. 25. səh. 357.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Adalar+meselesi&rft.pages=357&rft.au=TDV+%C4%B0slam+Ansiklopedisi&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-95"><a href="#cite_ref-95">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.deu.edu.tr/atmer/atmer/uploaded_files/file/kemalarimakale/hayimnahumefendi.pdf">Kurtuluş Savaşında Musevi Cemaati ve Hahambaşı Hayım Nahum Efendi</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140812225723/http://web.deu.edu.tr/atmer/atmer/uploaded_files/file/kemalarimakale/hayimnahumefendi.pdf">Arxivləşdirilib</a> 2014-08-12 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, Genelkurmay Başkanlığı (Türkiye), 2003. </li> <li id="cite_note-:1-96">↑ <a href="#cite_ref-:1_96-0">1</a> <a href="#cite_ref-:1_96-1">2</a> <cite class="citation web">Ömer Aymalı. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161220031134/http://www.dunyabulteni.net/haber/181254/cumhuriyet-nasil-ilan-edilmisti-">"Cumhuriyet nasıl ilan edilmişti ?"</a> (Türkcə). Dünya Bülteni. Archived from the original on 2016-12-20. İstifadə tarixi: 2011 29 oktyabr.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Cumhuriyet+nas%C4%B1l+ilan+edilmi%C5%9Fti+%3F&rft.pub=D%C3%BCnya+B%C3%BClteni&rft.au=%C3%96mer+Aymal%C4%B1&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dunyabulteni.net%2Fhaber%2F181254%2Fcumhuriyet-nasil-ilan-edilmisti-&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-97"><a href="#cite_ref-97">↑</a> <cite class="citation web">Həmzə Əroğlu. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161202233128/http://www.atam.gov.tr/wp-content/uploads/Hamza-ERO%C4%9ELU-T%C3%BCrkiye-Cumhuriyetinin-%C4%B0l%C3%A2n%C4%B1.pdf">"Türkiye Cumhuriyetinin İlân"</a> (PDF) (Türkcə). Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi. 2016-12-02 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.atam.gov.tr/wp-content/uploads/Hamza-ERO%C4%9ELU-T%C3%BCrkiye-Cumhuriyetinin-%C4%B0l%C3%A2n%C4%B1.pdf">orijinalından</a> (PDF) arxivləşdirilib.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%BCrkiye+Cumhuriyetinin+%C4%B0l%C3%A2n&rft.pub=Atat%C3%BCrk+Ara%C5%9Ft%C4%B1rma+Merkezi+Dergisi.&rft.au=H%C9%99mz%C9%99+%C6%8Fro%C4%9Flu&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.atam.gov.tr%2Fwp-content%2Fuploads%2FHamza-ERO%25C4%259ELU-T%25C3%25BCrkiye-Cumhuriyetinin-%25C4%25B0l%25C3%25A2n%25C4%25B1.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-98"><a href="#cite_ref-98">↑</a> <cite id="CITEREFMustafa_Kamal_Atatürk2004" class="citation book">Mustafa Kamal Atatürk. Nutuk. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi. 2004. səh. 231.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Nutuk&rft.place=Ankara&rft.pages=231&rft.pub=Atat%C3%BCrk+Ara%C5%9Ft%C4%B1rma+Merkezi&rft.date=2004&rft.au=Mustafa+Kamal+Atat%C3%BCrk&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-99"><a href="#cite_ref-99">↑</a> <cite class="citation web">Gözler, Kemal. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.anayasa.gen.tr/1921ay.htm">"1921 Teşkilât-ı Esasîye Kanunu"</a>. <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.anayasa.gen.tr/">http://www.anayasa.gen.tr/</a>. Bursa, Ekin Kitabevi Yayınları, 2000 say 44-55'ten alınmıştır. 2016-03-04 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304191727/http://www.anayasa.gen.tr/1921ay.htm">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2 dekabr 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=http%3A%2F%2Fwww.anayasa.gen.tr%2F&rft.atitle=1921+Te%C5%9Fkil%C3%A2t-%C4%B1+Esas%C3%AEye+Kanunu&rft.aulast=G%C3%B6zler&rft.aufirst=Kemal&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.anayasa.gen.tr%2F1921ay.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-sovyet-yard-100"><a href="#cite_ref-sovyet-yard_100-0">↑</a> <cite class="citation web">Pakman, Bülent. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://bpakman.wordpress.com/ataturk/1919-yili-mayisinin-19-uncu-gunu-samsuna-ciktim/kurtulus-savasina-buhara-altinlari/sovyet-yard/">"Kurtuluş Savaşına Sovyet Yardımı"</a>. dekabr 2015. 2017-07-22 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170722203921/https://bpakman.wordpress.com/ataturk/1919-yili-mayisinin-19-uncu-gunu-samsuna-ciktim/kurtulus-savasina-buhara-altinlari/sovyet-yard/">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 9 iyul 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Kurtulu%C5%9F+Sava%C5%9F%C4%B1na+Sovyet+Yard%C4%B1m%C4%B1&rft.date=2015-12&rft.aulast=Pakman&rft.aufirst=B%C3%BClent&rft_id=https%3A%2F%2Fbpakman.wordpress.com%2Fataturk%2F1919-yili-mayisinin-19-uncu-gunu-samsuna-ciktim%2Fkurtulus-savasina-buhara-altinlari%2Fsovyet-yard%2F&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-101"><a href="#cite_ref-101">↑</a> <cite class="citation book">Jurado C. C.; Bujeiro, R. The German Freikorps 1918–23. Osprey Publishing. 2001. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/1-84176-184-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/1-84176-184-2"><bdi>1-84176-184-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+German+Freikorps+1918%E2%80%9323&rft.pub=Osprey+Publishing&rft.date=2001&rft.isbn=1-84176-184-2&rft.au=Jurado+C.+C.&rft.au=Bujeiro%2C+R.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Yüceer-102"><a href="#cite_ref-Yüceer_102-0">↑</a> <cite class="citation book">Yüceer, Nasır. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=VdFmAAAAMAAJ">Birinci Dünya Savaşı'nda Osmanlı Ordusu'nun Azerbaycan ve Dağıstan Harekâtı</a>. Ankara: Gnkur. Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı yayınları. 2002. səh. 201. 2020-06-22 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200622040655/https://books.google.com/books?id=VdFmAAAAMAAJ">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-22.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Birinci+D%C3%BCnya+Sava%C5%9F%C4%B1%27nda+Osmanl%C4%B1+Ordusu%27nun+Azerbaycan+ve+Da%C4%9F%C4%B1stan+Harek%C3%A2t%C4%B1&rft.place=Ankara&rft.pages=201&rft.pub=Gnkur.+Askeri+Tarih+ve+Stratejik+Et%C3%BCt+Ba%C5%9Fkanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1+yay%C4%B1nlar%C4%B1&rft.date=2002&rft.aulast=Y%C3%BCceer&rft.aufirst=Nas%C4%B1r&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DVdFmAAAAMAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Yerasimos-103">↑ <a href="#cite_ref-Yerasimos_103-0">1</a> <a href="#cite_ref-Yerasimos_103-1">2</a> <cite class="citation book">Yerasimos, Stefanos. Kurtuluş Savaşı'nda Türk-Sovyet İlişkileri. İstanbul. 2000. 150–151.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Kurtulu%C5%9F+Sava%C5%9F%C4%B1%27nda+T%C3%BCrk-Sovyet+%C4%B0li%C5%9Fkileri&rft.place=%C4%B0stanbul&rft.pages=150-151&rft.date=2000&rft.aulast=Yerasimos&rft.aufirst=Stefanos&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Karabekir-104">↑ <a href="#cite_ref-Karabekir_104-0">1</a> <a href="#cite_ref-Karabekir_104-1">2</a> <cite class="citation book">Karabekir, Kâzım. İstiklâl Harbimiz. İstanbul. 1988. 799.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%C4%B0stikl%C3%A2l+Harbimiz&rft.place=%C4%B0stanbul&rft.pages=799&rft.date=1988&rft.aulast=Karabekir&rft.aufirst=K%C3%A2z%C4%B1m&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Atakan-105"><a href="#cite_ref-Atakan_105-0">↑</a> <cite class="citation news">Atakan, Rauf. "Türk İstiklâl Harbinde İdarî Faaliyetler ve Lojistik" (25). Ankara. 1988. 104.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=T%C3%BCrk+%C4%B0stikl%C3%A2l+Harbinde+%C4%B0dar%C3%AE+Faaliyetler+ve+Lojistik&rft.issue=25&rft.pages=104&rft.date=1988&rft.aulast=Atakan&rft.aufirst=Rauf&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Türk_Kültürü-106"><a href="#cite_ref-Türk_Kültürü_106-0">↑</a> <cite class="citation news">Aslan, Yavuz. "Bolşeviklerle İlişki Kurmak Amacıyla Oluşturulan Bir Siyasi Kuruluş: Türk Komünist Fırkası (1920)" (6). İstanbul. 2002. 45.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Bol%C5%9Feviklerle+%C4%B0li%C5%9Fki+Kurmak+Amac%C4%B1yla+Olu%C5%9Fturulan+Bir+Siyasi+Kurulu%C5%9F%3A+T%C3%BCrk+Kom%C3%BCnist+F%C4%B1rkas%C4%B1+%281920%29&rft.issue=6&rft.pages=45&rft.date=2002&rft.aulast=Aslan&rft.aufirst=Yavuz&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Cebesoy-107"><a href="#cite_ref-Cebesoy_107-0">↑</a> <cite class="citation book">Cebesoy, Ali Fuat. Moskova Hatıraları. Ankara. 1982. 177, 428, 452.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Moskova+Hat%C4%B1ralar%C4%B1&rft.place=Ankara&rft.pages=177%2C+428%2C+452&rft.date=1982&rft.aulast=Cebesoy&rft.aufirst=Ali+Fuat&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Çalışkan-108"><a href="#cite_ref-Çalışkan_108-0">↑</a> <cite class="citation news"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170808101523/http://dergipark.ulakbim.gov.tr/karadearas/article/view/5000052720/5000050039">"Türk Kurtuluş Savaşında Sovyet Rusya'nın Malî ve Askerî Yardımları"</a>. 2017-08-08 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://dergipark.ulakbim.gov.tr/karadearas/article/view/5000052720/5000050039">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=T%C3%BCrk+Kurtulu%C5%9F+Sava%C5%9F%C4%B1nda+Sovyet+Rusya%27n%C4%B1n+Mal%C3%AE+ve+Asker%C3%AE+Yard%C4%B1mlar%C4%B1&rft_id=http%3A%2F%2Fdergipark.ulakbim.gov.tr%2Fkaradearas%2Farticle%2Fview%2F5000052720%2F5000050039&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"> (<a href="#first_missing_last">#first_missing_last</a>)<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-109"><a href="#cite_ref-109">↑</a> <cite class="citation book">TBMM Gizli Celse Zabıtları I. İstanbul. 1999. 72, 73.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=TBMM+Gizli+Celse+Zab%C4%B1tlar%C4%B1+I&rft.place=%C4%B0stanbul&rft.pages=72%2C+73&rft.date=1999&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-110"><a href="#cite_ref-110">↑</a> <cite class="citation book">Kaymak. Sultan Galiyev ve Sömürgeler Enternasyonali. 78.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sultan+Galiyev+ve+S%C3%B6m%C3%BCrgeler+Enternasyonali&rft.pages=78&rft.au=Kaymak&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-111"><a href="#cite_ref-111">↑</a> <cite class="citation news">Benhür, Çağatay. "1920'li Yıllarda Türk-Sovyet İlişkileri: Kronolojik Bir Çalışma". 279.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=1920%27li+Y%C4%B1llarda+T%C3%BCrk-Sovyet+%C4%B0li%C5%9Fkileri%3A+Kronolojik+Bir+%C3%87al%C4%B1%C5%9Fma&rft.pages=279&rft.aulast=Benh%C3%BCr&rft.aufirst=%C3%87a%C4%9Fatay&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Özalp-112"><a href="#cite_ref-Özalp_112-0">↑</a> <cite class="citation book">Özalp, Kâzım. . Ankara: Türk Tarih Kurumu. 1971. 74. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9789751609939" title="Xüsusi:KitabMənbələri/9789751609939"><bdi>9789751609939</bdi></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=PyKwAAAACAAJ">https://books.google.com/books?id=PyKwAAAACAAJ</a> (<a href="#bare_url_missing_title">#bare_url_missing_title</a>).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.place=Ankara&rft.pages=74&rft.pub=T%C3%BCrk+Tarih+Kurumu&rft.date=1971&rft.isbn=9789751609939&rft.aulast=%C3%96zalp&rft.aufirst=K%C3%A2z%C4%B1m&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DPyKwAAAACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Mütercimler-113"><a href="#cite_ref-Mütercimler_113-0">↑</a> <cite class="citation book">Mütercimler, Erol. Kurtuluş Savaşı'nda Denizden Gelen Destek Sovyetler Birliği'nden Alınan Yardımlar Kuva-yı Milliye Donanması. İstanbul. 1992. 110–112.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Kurtulu%C5%9F+Sava%C5%9F%C4%B1%27nda+Denizden+Gelen+Destek+Sovyetler+Birli%C4%9Fi%27nden+Al%C4%B1nan+Yard%C4%B1mlar+Kuva-y%C4%B1+Milliye+Donanmas%C4%B1&rft.place=%C4%B0stanbul&rft.pages=110-112&rft.date=1992&rft.aulast=M%C3%BCtercimler&rft.aufirst=Erol&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Armaoğlu-114">↑ <a href="#cite_ref-Armaoğlu_114-0">1</a> <a href="#cite_ref-Armaoğlu_114-1">2</a> <cite class="citation book">Armaoğlu, Fahir. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=CjETnwEACAAJ">Siyasi Tarih 1789–1960</a>. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi yayınları. 1975. səh. 819. 2020-06-13 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200613011607/https://books.google.com/books?id=CjETnwEACAAJ">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Siyasi+Tarih+1789%E2%80%931960&rft.pages=819&rft.pub=Ankara+%C3%9Cniversitesi+Siyasal+Bilgiler+Fak%C3%BCltesi+yay%C4%B1nlar%C4%B1&rft.date=1975&rft.aulast=Armao%C4%9Flu&rft.aufirst=Fahir&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DCjETnwEACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Çukurova-115"><a href="#cite_ref-Çukurova_115-0">↑</a> <cite class="citation book">Çukurova. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=_oppAAAAMAAJ">Kurtuluş Savaşı'nda Haber Alma ve Yeraltı Çalışmaları</a>. Ankara: Ardıç Yayınları. 1994. səh. 283. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9789757902164" title="Xüsusi:KitabMənbələri/9789757902164"><bdi>9789757902164</bdi></a>. 2020-06-13 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200613011612/https://books.google.com/books?id=_oppAAAAMAAJ">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Kurtulu%C5%9F+Sava%C5%9F%C4%B1%27nda+Haber+Alma+ve+Yeralt%C4%B1+%C3%87al%C4%B1%C5%9Fmalar%C4%B1&rft.place=Ankara&rft.pages=283&rft.pub=Ard%C4%B1%C3%A7+Yay%C4%B1nlar%C4%B1&rft.date=1994&rft.isbn=9789757902164&rft.au=%C3%87ukurova&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D_oppAAAAMAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-116"><a href="#cite_ref-116">↑</a> <cite class="citation web">Göktaş, Faysal. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://haber.sol.org.tr/serbest-kursu/turkiye-kurtulus-savasinda-sscb-yardimlari-faysal-goktas-haberi-88999">"Türkiye Kurtuluş Savaşı'nda S.S.C.B yardımları"</a>. Sol.org.tr/. 7 Mart 2014. 2016-12-25 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161225035451/http://haber.sol.org.tr/serbest-kursu/turkiye-kurtulus-savasinda-sscb-yardimlari-faysal-goktas-haberi-88999">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=T%C3%BCrkiye+Kurtulu%C5%9F+Sava%C5%9F%C4%B1%27nda+S.S.C.B+yard%C4%B1mlar%C4%B1&rft.pub=Sol.org.tr%2F&rft.aulast=G%C3%B6kta%C5%9F&rft.aufirst=Faysal&rft_id=http%3A%2F%2Fhaber.sol.org.tr%2Fserbest-kursu%2Fturkiye-kurtulus-savasinda-sscb-yardimlari-faysal-goktas-haberi-88999&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Müderrisoğlu-117"><a href="#cite_ref-Müderrisoğlu_117-0">↑</a> <cite class="citation book">Müderrisoğlu, Alptekin. Kurtuluş Savaşı'nın Malî Kaynakları. Ankara. 1990. 522–523.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Kurtulu%C5%9F+Sava%C5%9F%C4%B1%27n%C4%B1n+Mal%C3%AE+Kaynaklar%C4%B1&rft.place=Ankara&rft.pages=522-523&rft.date=1990&rft.aulast=M%C3%BCderriso%C4%9Flu&rft.aufirst=Alptekin&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-R.Büyükelçiliği-118"><a href="#cite_ref-R.Büyükelçiliği_118-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170625045234/http://www.turkey.mid.ru/20-30gg_t.html">"Rusya Federasyonu Türkiye Büyükelçiliği internet sitesi"</a>. Rusya Federasyonu'nun Türkiye Büyükelçiliği. 2017-06-25 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.turkey.mid.ru/20-30gg_t.html">orijinalından</a> arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Rusya+Federasyonu+T%C3%BCrkiye+B%C3%BCy%C3%BCkel%C3%A7ili%C4%9Fi+internet+sitesi&rft.pub=Rusya+Federasyonu%27nun+T%C3%BCrkiye+B%C3%BCy%C3%BCkel%C3%A7ili%C4%9Fi&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.turkey.mid.ru%2F20-30gg_t.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Ataşer-119"><a href="#cite_ref-Ataşer_119-0">↑</a> <cite class="citation book">Ataşer. Milli Mücadele Döneminde Sovyet Yardımı ve Türk-Rus İlişkilerinde Kafkasya'nın Yeri. Ankara. 2003. 530–531.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Milli+M%C3%BCcadele+D%C3%B6neminde+Sovyet+Yard%C4%B1m%C4%B1+ve+T%C3%BCrk-Rus+%C4%B0li%C5%9Fkilerinde+Kafkasya%27n%C4%B1n+Yeri&rft.place=Ankara&rft.pages=530-531&rft.date=2003&rft.au=Ata%C5%9Fer&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-Aydın-120"><a href="#cite_ref-Aydın_120-0">↑</a> <cite class="citation book">Aydın. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=1dkcAAAAIAAJ">Milli Mücadele Döneminde TBMM Hükümeti Tarafından İstanbul'da Kurulan Gizli Gruplar ve Faaliyetleri</a>. İstanbul: Boğaziçi Yayınları. 1992. səh. 322. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9789754510737" title="Xüsusi:KitabMənbələri/9789754510737"><bdi>9789754510737</bdi></a>. 2020-06-22 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200622040653/https://books.google.com/books?id=1dkcAAAAIAAJ">arxivləşdirilib</a>. İstifadə tarixi: 2018-02-23.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Milli+M%C3%BCcadele+D%C3%B6neminde+TBMM+H%C3%BCk%C3%BCmeti+Taraf%C4%B1ndan+%C4%B0stanbul%27da+Kurulan+Gizli+Gruplar+ve+Faaliyetleri&rft.place=%C4%B0stanbul&rft.pages=322&rft.pub=Bo%C4%9Fazi%C3%A7i+Yay%C4%B1nlar%C4%B1&rft.date=1992&rft.isbn=9789754510737&rft.au=Ayd%C4%B1n&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D1dkcAAAAIAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3AT%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"> </li> <li id="cite_note-:0-121"><a href="#cite_ref-:0_121-0">↑</a> Türk İstiklal Harbi – II nci Cilt – Batı Cephesi – 3 ncü Kısım. — T. C. Genelkurmay Başkanlığı Harp Dairesi Başkanlığı Resmî Yayını </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xarici_keçidlər">Xarici keçidlər</h2>[<a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit&section=38" title="Xarici keçidlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor">redaktə</a> | <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&section=38" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xarici keçidlər">mənbəni redaktə et</a>]</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7283281">.mw-parser-output .ts-Vikiler{width:19em;box-sizing:border-box;margin:0 0 .5em 1em;padding:.4em;background:#f8f9fa;border:1px solid #a2a9b1;font-size:90%}.mw-parser-output .ts-Vikiler-header{margin-bottom:.2em;padding:.2em .6em;font-size:110%}.mw-parser-output .ts-Vikiler-item{display:flex;padding:.2em .6em}.mw-parser-output .ts-Vikiler-image{min-width:24px;display:inline-block;margin-right:.4em;flex:none;vertical-align:top;text-align:center}.mw-parser-output .ts-Vikiler-image img{vertical-align:middle}.mw-parser-output .ts-Vikiler-label{align-self:center}@media(max-width:719px){.mw-parser-output .ts-Vikiler{width:auto;margin-left:0;margin-right:0}}</style><div class="ts-Vikiler azwikiWikimediaNavigation tright metadata plainlinks plainlist noprint" role="navigation" aria-labelledby="Digər_layihələrdə"><div class="ts-Vikiler-header" id="Digər_layihələrdə">Digər layihələrdə</div><ul><li class="ts-Vikiler-item"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Notification-icon-Wikiquote.svg/24px-Notification-icon-Wikiquote.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Notification-icon-Wikiquote.svg/36px-Notification-icon-Wikiquote.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Notification-icon-Wikiquote.svg/48px-Notification-icon-Wikiquote.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /><a href="https://az.wikiquote.org/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si" class="extiw" title="q:Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi">Vikisitatda əlaqəli sitatlar</a></li><li class="ts-Vikiler-item"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/24px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/36px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/48px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Turkish_War_of_Independence" class="extiw" title="commons:Category:Turkish War of Independence">Vikianbarda əlaqəli media-fayllar</a></li></ul></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://xalqqazeti.com/az/news/social/14968">Türkiyə Qurtuluş Savaşı</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150512034157/http://xalqqazeti.com/az/news/social/14968">Arxivləşdirilib</a> 2015-05-12 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kurtulussavasi.org/">Atatürk və Qurtuluş müharibəsi</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111120045802/http://www.kurtulussavasi.org/">Arxivləşdirilib</a> 2011-11-20 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tbmm.gov.tr/sanal_tur/kurtulus_savasi_muzesi/flash/index.html">Qurtuluş müharibəsi muzeyi (TBMM)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140221053949/http://www.tbmm.gov.tr/sanal_tur/kurtulus_savasi_muzesi/flash/index.html">Arxivləşdirilib</a> 2014-02-21 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150220154221/http://www.atam.gov.tr/dergi/sayi-20/turk-kurtulus-savasi-kapsami-ve-yontemi-sorunu">Türk Qurtuluş müharibəsi: Əhatəsi və idarəçilik problemi</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140302070856/http://www.onergurcan.org/Mete%20Dural%20Kitapligi/METE/Turkiye%20Ulusal%20Kurtulus%20Savasi%201919-1923.pdf">Türkiyə Milli Qurtuluş Müharibəsi 1919–1923</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150220154633/http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/45/790/10136.pdf">Milli Mübarizədə daxili üsyanlar, vətənə xəyanət və İstiqlal Məhkəmələri</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180602034823/http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/18/833/10536.pdf">Qurtuluş müharibəsi, müharibədə Atatürk, müharibənin nəticələri</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150220154713/http://www.egelisesi.k12.tr/dosyalar/editor/file/e.pdf">Milli Mübarizədə türk qadını</a></li> <li>"<a href="https://az.wikisource.org/wiki/Ankara_Mar%C5%9F%C4%B1" class="extiw" title="s:Ankara Marşı">Ankara Marşı</a>" <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=7SiQWLGAjiU">Ankara, Ankara Güzel Ankara…</a></li> <li>"<a href="https://az.wikisource.org/wiki/Sakarya_Mar%C5%9F%C4%B1" class="extiw" title="s:Sakarya Marşı">Sakarya Marşı</a>" <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=0Q-8IoL7Cks">Hürmet sana ey şan dolu sancağım. Baştan başa arza hakim ol şahım…</a></li> <li>"<a href="https://az.wikisource.org/wiki/%C4%B0zmir_Mar%C5%9F%C4%B1" class="extiw" title="s:İzmir Marşı">İzmir Marşı</a>" <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=H9S_j3LwuIc">İzmir'in dağlarında çiçekler açar. Altın güneş orda sırmalar saçar…</a></li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Birinci_Dünya_müharibəsi" style=";wide;padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background-color:#C3D6EF;"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a><div id="Birinci_Dünya_müharibəsi" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si" title="Birinci Dünya müharibəsi">Birinci Dünya müharibəsi</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="2" style="background-color:#DCDCDC;"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_daxili_c%C9%99bh%C9%99l%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində daxili cəbhələr (səhifə mövcud deyil)">Daxili cəbhələr</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;text-align:left;">Əməliyyatlar</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0;;wide"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_Avropadak%C4%B1_%C9%99m%C9%99liyyatlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində Avropadakı əməliyyatlar (səhifə mövcud deyil)">Avropa</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_Balkan_%C9%99m%C9%99liyyat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində Balkan əməliyyatı (səhifə mövcud deyil)">Balkan</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_Serbiya_%C9%99m%C9%99liyyat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində Serbiya əməliyyatı (səhifə mövcud deyil)">Serbiya əməliyyatı</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Birinci_d%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_Q%C9%99rb_c%C9%99bh%C9%99si" class="mw-redirect" title="Birinci dünya müharibəsində Qərb cəbhəsi">Qərb cəbhəsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_%C5%9E%C9%99rq_c%C9%99bh%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində Şərq cəbhəsi (səhifə mövcud deyil)">Şərq cəbhəsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_%C4%B0talya_c%C9%99bh%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində İtalya cəbhəsi (səhifə mövcud deyil)">İtalya cəbhəsi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_Orta_%C5%9E%C9%99rq_%C9%99m%C9%99liyyat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində Orta Şərq əməliyyatı (səhifə mövcud deyil)">Orta Şərq</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%C3%87anaqqala_m%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="Çanaqqala müharibəsi">Gelibolu</a></li> <li><a href="/wiki/Sinay_v%C9%99_F%C9%99l%C9%99stin_c%C9%99bh%C9%99si" title="Sinay və Fələstin cəbhəsi">Sinay və Fələstin</a></li> <li><a href="/wiki/Qafqaz_c%C9%99bh%C9%99si_(Birinci_D%C3%BCnya_M%C3%BCharib%C9%99si)" class="mw-redirect" title="Qafqaz cəbhəsi (Birinci Dünya Müharibəsi)">Qafqaz</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran_kampaniyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="İran kampaniyası (səhifə mövcud deyil)">İran</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mesopotamiya_kampaniyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mesopotamiya kampaniyası (səhifə mövcud deyil)">Mesopotamiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_C%C9%99nubi_%C6%8Fr%C9%99bistan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində Cənubi Ərəbistan (səhifə mövcud deyil)">Cənubi Ərəbistan</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_Afrika_%C9%99m%C9%99liyyat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində Afrika əməliyyatı (səhifə mövcud deyil)">Afrika</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=C%C9%99nub-Q%C9%99rb_Afrika_kampaniyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cənub-Qərb Afrika kampaniyası (səhifə mövcud deyil)">Cənub-Qərb</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C5%9E%C9%99rqi_Afrika_kampaniyas%C4%B1_(Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şərqi Afrika kampaniyası (Birinci Dünya müharibəsi) (səhifə mövcud deyil)">Şərq</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kamerun_kampaniyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kamerun kampaniyası (səhifə mövcud deyil)">Kamerun</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Toqol%C9%99nd_kampaniyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Toqolənd kampaniyası (səhifə mövcud deyil)">Toqolənd</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_%C5%9Eimali_Afrikada_h%C9%99rbi_%C9%99m%C9%99liyyatlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində Şimali Afrikada hərbi əməliyyatlar (səhifə mövcud deyil)">Şimal</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_Asiya_v%C9%99_Sakit_okean_%C9%99m%C9%99liyyat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində Asiya və Sakit okean əməliyyatı (səhifə mövcud deyil)">Asiya və Sakit okean</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Sindao_basq%C4%B1n%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sindao basqını (səhifə mövcud deyil)">Sindao</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Alman_Samoas%C4%B1n%C4%B1n_i%C5%9F%C4%9Fal%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alman Samoasının işğalı (səhifə mövcud deyil)">Alman Samoası</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Avstraliyan%C4%B1n_Alman_Yeni_Qvineyas%C4%B1n%C4%B1_i%C5%9F%C4%9Fal%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avstraliyanın Alman Yeni Qvineyasını işğalı (səhifə mövcud deyil)">Alman Yeni Qvineyası</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_d%C9%99niz_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində dəniz müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Dənizdə</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_Atlantika_U-boat_kampaniyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya Atlantika U-boat kampaniyası (səhifə mövcud deyil)">Şimali Atlantika U-boat kampaniyası</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_Aral%C4%B1q_d%C9%99nizind%C9%99_d%C9%99niz_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində Aralıq dənizində dəniz müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Aralıq</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_d%C9%99niz_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində dəniz müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Şimal dənizi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_d%C9%99niz_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində dəniz müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Baltik</a></li></ul> <ul><li>Hind, Sakit və Şimali Atlantika okeanları <ul><li><a href="/w/index.php?title=Papeete_bombardman%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Papeete bombardmanı (səhifə mövcud deyil)">Papeete</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Madras_bombardman%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Madras bombardmanı (səhifə mövcud deyil)">Madras</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Penang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Battle of Penang (səhifə mövcud deyil)">Penang</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Cocos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Battle of Cocos (səhifə mövcud deyil)">Cocos</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Battle_of_Coronel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Battle of Coronel (səhifə mövcud deyil)">Coronel</a></li> <li><a href="/wiki/Folklend_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Folklend döyüşü">Folklend adaları</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mas-a-Tiyerra_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mas-a-Tiyerra döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Mas-a-Tiyerra</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;text-align:left;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Əsas iştirakçılar</div></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0;;wide"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=Antanta_q%C3%BCvv%C9%99l%C9%99ri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antanta qüvvələri (səhifə mövcud deyil)">Antanta qüvvələri</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_Bel%C3%A7ika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində Belçika (səhifə mövcud deyil)">Belçika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_Brazilya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində Brazilya (səhifə mövcud deyil)">Brazilya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%87in_Respublikas%C4%B1n%C4%B1n_tarixi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çin Respublikasının tarixi (səhifə mövcud deyil)">Çin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_Fransa_ordusu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində Fransa ordusu (səhifə mövcud deyil)">Fransa</a> <ul><li><a href="/wiki/Fransa_m%C3%BCst%C9%99ml%C9%99k%C9%99_imperiyas%C4%B1" title="Fransa müstəmləkə imperiyası">Fransa imperiyası</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_Yunan%C4%B1stan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində Yunanıstan (səhifə mövcud deyil)">Yunanıstan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_%C4%B0talya_h%C9%99rb_tarixi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində İtalya hərb tarixi (səhifə mövcud deyil)">İtalya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_Yaponiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində Yaponiya (səhifə mövcud deyil)">Yaponiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%87ernoqoriya_tarixi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çernoqoriya tarixi (səhifə mövcud deyil)">Çernoqoriya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_Portuqaliya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində Portuqaliya (səhifə mövcud deyil)">Portuqaliya imperiyası</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_Rum%C4%B1niya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində Rumıniya (səhifə mövcud deyil)">Rumıniya</a></li> <li><a href="/wiki/Birinci_d%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_%C5%9E%C9%99rq_c%C9%99bh%C9%99si" class="mw-redirect" title="Birinci dünya müharibəsində Şərq cəbhəsi">Rusiya</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Rusiya_tarixi_(1892%E2%80%931917)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rusiya tarixi (1892–1917) (səhifə mövcud deyil)">Rusiya İmperiyası</a></li> <li><a href="/wiki/Rusiya_Respublikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Rusiya Respublikası">Rusiya Respublikası</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Serbiya_tarixi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Serbiya tarixi (səhifə mövcud deyil)">Serbiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1n_tarixi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində Birləşmiş Krallığın tarixi (səhifə mövcud deyil)">Birləşmiş Krallıq</a> <ul><li><a href="/wiki/Britaniya_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Britaniya İmperiyası">Britaniya İmperiyası</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_AB%C5%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində ABŞ (səhifə mövcud deyil)">ABŞ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%C4%B0ttifaq_d%C3%B6vl%C9%99tl%C9%99ri" title="İttifaq dövlətləri">Dördlər ittifaqı</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_Almaniya_tarixi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində Almaniya tarixi (səhifə mövcud deyil)">Almaniya</a></li> <li><a href="/wiki/Avstriya-Macar%C4%B1stan_%C4%B0mperiyas%C4%B1#I_Dünya_müharibəsi_illərində" class="mw-redirect" title="Avstriya-Macarıstan İmperiyası">Avstriya-Macarıstan</a></li> <li><a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mperiyas%C4%B1#Osmanlının_sonu:_Cümhuriyyətə_keçid" class="mw-redirect" title="Osmanlı İmperiyası">Osmanlı İmperiyası</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_Bolqar%C4%B1stan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində Bolqarıstan (səhifə mövcud deyil)">Bolqarıstan</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sinin_xronologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsinin xronologiyası (səhifə mövcud deyil)">Xronologiya</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0;;wide"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;">Müharibədən əvvəlki münaqişələr</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Afrikan%C4%B1n_kolonial_b%C3%B6l%C3%BCnm%C9%99si" title="Afrikanın kolonial bölünməsi">Afrikanın kolonial bölünməsi</a> (1880–1914)</li> <li><a href="/wiki/Rus-yapon_m%C3%BCharib%C9%99si" title="Rus-yapon müharibəsi">Rus-yapon müharibəsi</a> (1905)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_M%C9%99rake%C5%9F_b%C3%B6hran%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Mərakeş böhranı (səhifə mövcud deyil)">Birinci Mərakeş böhranı</a> (1905–06)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0kinci_M%C9%99rake%C5%9F_b%C3%B6hran%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="İkinci Mərakeş böhranı (səhifə mövcud deyil)">İkinci Mərakeş böhranı</a> (1911)</li> <li><a href="/wiki/%C4%B0taliya-Osmanl%C4%B1_m%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="İtaliya-Osmanlı müharibəsi">İtaliya-Osmanlı müharibəsi</a> (1911–12)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Fransan%C4%B1n_M%C9%99rake%C5%9Fi_i%C5%9F%C4%9Fal%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fransanın Mərakeşi işğalı (səhifə mövcud deyil)">Fransanın Mərakeşi işğalı</a> (1911–12)</li> <li><a href="/wiki/Birinci_Balkan_m%C3%BCharib%C9%99si" title="Birinci Balkan müharibəsi">Birinci Balkan müharibəsi</a> (1912–13)</li> <li><a href="/wiki/%C4%B0kinci_Balkan_m%C3%BCharib%C9%99si" title="İkinci Balkan müharibəsi">İkinci Balkan müharibəsi</a> (1913)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;">Başlanğıcı</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sinin_s%C9%99b%C9%99bl%C9%99ri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsinin səbəbləri (səhifə mövcud deyil)">Səbəbləri</a></li> <li><a href="/wiki/Sarayevo_q%C9%99tli" title="Sarayevo qətli">Sarayevo qətli</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sarayevoda_serbl%C9%99r%C9%99_qar%C5%9F%C4%B1_i%C4%9Fti%C5%9Fa%C5%9Flar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sarayevoda serblərə qarşı iğtişaşlar (səhifə mövcud deyil)">Sarayevoda serblərə qarşı iğtişaşlar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0yul_b%C3%B6hran%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="İyul böhranı (səhifə mövcud deyil)">İyul böhranı</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;">1914, payız</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=C%C9%99bh%C9%99l%C9%99r_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cəbhələr döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Cəbhələr döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ser_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ser döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Ser döyüşü</a></li> <li><a href="/wiki/Marna_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC_(1914)" title="Marna döyüşü (1914)">Birinci Marna döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sinqtao_basq%C4%B1n%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sinqtao basqını (səhifə mövcud deyil)">Sinqtao basqını</a></li> <li><a href="/wiki/Tannenberq_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Tannenberq döyüşü">Tannenberq döyüşü</a></li> <li><a href="/wiki/Qalisiya_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Qalisiya döyüşü">Qalisiya döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_Mazuryan_G%C3%B6ll%C9%99ri_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Mazuryan Gölləri döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Birinci Mazuryan Gölləri döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kolubara_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kolubara döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Kolubara döyüşü</a></li> <li><a href="/wiki/Sar%C4%B1qam%C4%B1%C5%9F_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Sarıqamış döyüşü">Sarıqamış döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=D%C9%99niz%C9%99_do%C4%9Fru_yar%C4%B1%C5%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dənizə doğru yarış (səhifə mövcud deyil)">Dənizə doğru yarış</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_%C4%B0pr_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci İpr döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Birinci İpr döyüşü</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;">1915</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0kinci_Mazuryan_G%C3%B6ll%C9%99ri_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="İkinci Mazuryan Gölləri döyüşü (səhifə mövcud deyil)">İkinci Mazuryan Gölləri döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0kinci_%C4%B0pr_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="İkinci İpr döyüşü (səhifə mövcud deyil)">İkinci İpr döyüşü</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%87anaqqala_m%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="Çanaqqala müharibəsi">Çanaqqala müharibəsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0kinci_Artua_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="İkinci Artua döyüşü (səhifə mövcud deyil)">İkinci Artua döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0zonzo_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9Fl%C9%99ri&action=edit&redlink=1" class="new" title="İzonzo döyüşləri (səhifə mövcud deyil)">İzonzo döyüşləri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qorlize%E2%80%93Tarnuv_h%C3%BCcumu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qorlize–Tarnuv hücumu (səhifə mövcud deyil)">Qorlize–Tarnuv hücumu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%C3%B6y%C3%BCk_Geri_%C3%87%C9%99kilm%C9%99_(Rusiya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Böyük Geri Çəkilmə (Rusiya) (səhifə mövcud deyil)">Böyük Geri Çəkilmə</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0kinci_%C5%9Eampan_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="İkinci Şampan döyüşü (səhifə mövcud deyil)">İkinci Şampan döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kosovo_h%C3%BCcumu_(1915)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kosovo hücumu (1915) (səhifə mövcud deyil)">Kosovo hücumu</a></li> <li><a href="/wiki/Qut-%C3%BCl_Amar%C9%99_m%C3%BChasir%C9%99si" class="mw-redirect" title="Qut-ül Amarə mühasirəsi">Qut-ül Amarə mühasirəsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Los_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Los döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Los döyüşü</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;">1916</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%C6%8Frzurum_h%C3%BCcumu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ərzurum hücumu (səhifə mövcud deyil)">Ərzurum hücumu</a></li> <li><a href="/wiki/Verden_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Verden döyüşü">Verden döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Naro%C3%A7_%C9%99m%C9%99liyyat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Naroç əməliyyatı (səhifə mövcud deyil)">Naroç əməliyyatı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Asiaqo_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asiaqo döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Asiaqo döyüşü</a></li> <li><a href="/wiki/Yutlandiya_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Yutlandiya döyüşü">Yutlandiya döyüşü</a></li> <li><a href="/wiki/Somma_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Somma döyüşü">Somma döyüşü</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Sommada_ilk_g%C3%BCn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sommada ilk gün (səhifə mövcud deyil)">ilk gün</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Brusilov_h%C3%BCcumu" title="Brusilov hücumu">Brusilov hücumu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Baranovi%C3%A7i_h%C3%BCcumu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baranoviçi hücumu (səhifə mövcud deyil)">Baranoviçi hücumu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Romani_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Romani döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Romani döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monast%C4%B1r_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Monastır döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Monastır döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Transilvaniya_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transilvaniya döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Transilvaniya döyüşü</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;">1917</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ba%C4%9Fdad%C4%B1n_tutulmas%C4%B1_(1917)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bağdadın tutulması (1917) (səhifə mövcud deyil)">Bağdadın tutulması</a></li> <li><a href="/wiki/Birinci_Q%C9%99zz%C9%99_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Birinci Qəzzə döyüşü">Birinci Qəzzə döyüşü</a></li> <li><a href="/wiki/Zimmerman%C4%B1n_teleqram%C4%B1" title="Zimmermanın teleqramı">Zimmermanın teleqramı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Arras_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC_(1917)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arras döyüşü (1917) (səhifə mövcud deyil)">İkinci Arras döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0kinci_Ena_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="İkinci Ena döyüşü (səhifə mövcud deyil)">İkinci Ena döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kerenski_h%C3%BCcumu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kerenski hücumu (səhifə mövcud deyil)">Kerenski hücumu</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%9C%C3%A7%C3%BCnc%C3%BC_%C4%B0pr_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Üçüncü İpr döyüşü">Üçüncü İpr döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mere%C5%9Fe%C5%9Fti_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mereşeşti döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Mereşeşti döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kaporetto_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kaporetto döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Kaporetto döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_Monte_Qrappa_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Monte Qrappa döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Birinci Monte Qrappa döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%C9%99nubi_F%C9%99l%C9%99stin_h%C3%BCcumu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cənubi Fələstin hücumu (səhifə mövcud deyil)">Cənubi Fələstin hücumu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kembre_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC_(1917)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kembre döyüşü (1917) (səhifə mövcud deyil)">Kembre döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C6%8Frzincan_at%C9%99%C5%9Fk%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ərzincan atəşkəsi (səhifə mövcud deyil)">Ərzincan atəşkəsi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;">1918</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Faust%C5%9Flaq_%C9%99m%C9%99liyyat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Faustşlaq əməliyyatı (səhifə mövcud deyil)">Faustşlaq əməliyyatı</a></li> <li><a href="/wiki/Brest-Litovsk_s%C3%BClh_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Brest-Litovsk sülh müqaviləsi">Brest-Litovsk sülh müqaviləsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yaz_h%C3%BCcumu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yaz hücumu (səhifə mövcud deyil)">Yaz hücumu</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%B6y%C3%A7ay_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Göyçay döyüşü">Göyçay döyüşü</a></li> <li><a href="/wiki/Salyan_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Salyan döyüşü">Salyan döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0kinci_Pyave_%C3%A7ay%C4%B1_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="İkinci Pyave çayı döyüşü (səhifə mövcud deyil)">İkinci Pyave çayı döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0kinci_Marna_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BCf&action=edit&redlink=1" class="new" title="İkinci Marna döyüşüf (səhifə mövcud deyil)">İkinci Marna döyüşüf</a></li> <li><a href="/wiki/Bak%C4%B1_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Bakı döyüşü">Bakı döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Y%C3%BCz_g%C3%BCnl%C3%BCk_h%C3%BCcum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yüz günlük hücum (səhifə mövcud deyil)">Yüz günlük hücum</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vardar_h%C3%BCcumu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vardar hücumu (səhifə mövcud deyil)">Vardar hücumu</a></li> <li><a href="/wiki/Meqiddo_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Meqiddo döyüşü">Meqiddo döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%9C%C3%A7%C3%BCnc%C3%BC_Transiordan_h%C3%BCcumu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Üçüncü Transiordan hücumu (səhifə mövcud deyil)">Üçüncü Transiordan hücumu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Myoz-Arqon_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Myoz-Arqon döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Myoz-Arqon döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vittoriyo_Veneto_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vittoriyo Veneto döyüşü (səhifə mövcud deyil)">Vittoriyo Veneto döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%C9%99l%C9%99b_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC_(1918)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hələb döyüşü (1918) (səhifə mövcud deyil)">Hələb döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Saloniki_m%C3%BCqavil%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saloniki müqaviləsi (səhifə mövcud deyil)">Saloniki müqaviləsi</a></li> <li><a href="/wiki/Mudros_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Mudros müqaviləsi">Mudros müqaviləsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vilyaa_Giusti_m%C3%BCqavil%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vilyaa Giusti müqaviləsi (səhifə mövcud deyil)">Vilyaa Giusti müqaviləsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=11_noyabr_1918-ci_il_at%C9%99%C5%9Fk%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="11 noyabr 1918-ci il atəşkəsi (səhifə mövcud deyil)">Almaniya ilə müqavilə</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;">Digər münaqişələr</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Meksika_inqilab%C4%B1" title="Meksika inqilabı">Meksika inqilabı</a> (1910–20)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Somalilend_%C9%99m%C9%99liyyat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Somalilend əməliyyatı (səhifə mövcud deyil)">Somalilend əməliyyatı</a> (1910–20)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Livya_m%C3%BCqavim%C9%99k_h%C9%99r%C9%99kat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Livya müqavimək hərəkatı (səhifə mövcud deyil)">Livya müqavimək hərəkatı</a> (1911–43)</li> <li><a href="/wiki/Maritz_%C3%BCsyan%C4%B1" title="Maritz üsyanı">Maritz üsyanı</a> (1914–15)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Zayan_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zayan müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Zayan müharibəsi</a> (1914–21)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Hindu-alman_konspirasiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hindu-alman konspirasiyası (səhifə mövcud deyil)">Hindu-alman konspirasiyası</a> (1914–19)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Senussi_%C9%99m%C9%99liyyat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Senussi əməliyyatı (səhifə mövcud deyil)">Senussi əməliyyatı</a> (1915–16)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Volta-Bani_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Volta-Bani müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Volta-Bani müharibəsi</a> (1915–17)</li> <li><a href="/wiki/Pasxa_%C3%BCsyan%C4%B1" title="Pasxa üsyanı">Pasxa üsyanı</a> (1916)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ngilt%C9%99r%C9%99-Misir_Darfur_ekspedisiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="İngiltərə-Misir Darfur ekspedisiyası (səhifə mövcud deyil)">İngiltərə-Misir Darfur ekspedisiyası</a> (1916)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Kaoken_%C3%BCsyan%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kaoken üsyanı (səhifə mövcud deyil)">Kaoken üsyanı</a> (1916–17)</li> <li><a href="/wiki/%C3%9Crk%C3%BCn" title="Ürkün">Mərkəzi Asiya üsyanı</a> (1916-17)</li> <li><a href="/wiki/Rusiya_inqilab%C4%B1" title="Rusiya inqilabı">Rusiya inqilabı</a> (1917)</li> <li><a href="/wiki/Finlandiya_v%C9%99t%C9%99nda%C5%9F_m%C3%BCharib%C9%99si" title="Finlandiya vətəndaş müharibəsi">Finlandiya vətəndaş müharibəsi</a> (1918)</li> <li><a href="/wiki/Malleson_missiyas%C4%B1" title="Malleson missiyası">Malleson missiyası</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;">Müharibədən sonrakı münaqişələr</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Rusiya_v%C9%99t%C9%99nda%C5%9F_m%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="Rusiya vətəndaş müharibəsi">Rusiya vətəndaş müharibəsi</a> (1917–21)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Ukrayna%E2%80%93Sovet_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ukrayna–Sovet müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Ukrayna–Sovet müharibəsi</a> (1917–21)</li> <li><a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan-Erm%C9%99nistan_m%C3%BCharib%C9%99si_(1918-1920)" class="mw-redirect" title="Azərbaycan-Ermənistan müharibəsi (1918-1920)">Azərbaycan-Ermənistan müharibəsi</a> (1918-1920)</li> <li><a href="/wiki/G%C3%BCrc%C3%BCstan-Erm%C9%99nistan_m%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="Gürcüstan-Ermənistan müharibəsi">Gürcüstan-Ermənistan müharibəsi</a> (1918)</li> <li><a href="/wiki/Noyabr_inqilab%C4%B1" title="Noyabr inqilabı">Alman inqilabı</a> (1918–19)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Macar%C4%B1standa_inqilablar_v%C9%99_m%C3%BCdaxil%C9%99l%C9%99r_(1918%E2%80%9320)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Macarıstanda inqilablar və müdaxilələr (1918–20) (səhifə mövcud deyil)">Macarıstanda inqilablar və müdaxilələr</a> (1918–20)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Macar%C4%B1stan-Rum%C4%B1niya_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Macarıstan-Rumıniya müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Macarıstan-Rumıniya müharibəsi</a> (1918–19)</li> <li><a href="/w/index.php?title=B%C3%B6y%C3%BCk_Pol%C5%9Fa_%C3%BCsyan%C4%B1_(1918%E2%80%9319)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Böyük Polşa üsyanı (1918–19) (səhifə mövcud deyil)">Böyük Polşa üsyanı</a> (1918–19)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Estoniya_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Estoniya İstiqlaliyyət müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Estoniya İstiqlaliyyət müharibəsi</a> (1918–20)</li> <li><a href="/wiki/Latviya_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si" title="Latviya İstiqlaliyyət müharibəsi">Latviya İstiqlaliyyət müharibəsi</a> (1918–20)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Litva_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Litva İstiqlaliyyət müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Litva İstiqlaliyyət müharibəsi</a> (1918–20)</li> <li><a href="/wiki/%C3%9C%C3%A7%C3%BCnc%C3%BC_ingilis-%C9%99fqan_m%C3%BCharib%C9%99si_(1919)" title="Üçüncü ingilis-əfqan müharibəsi (1919)">Üçüncü ingilis-əfqan müharibəsi</a> (1919)</li> <li><a href="/wiki/Misir_inqilab%C4%B1_(1919)" title="Misir inqilabı (1919)">Misir inqilabı</a> (1919)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pol%C5%9Fa-Ukrayna_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polşa-Ukrayna müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Polşa-Ukrayna müharibəsi</a> (1918–19)</li> <li><a href="/wiki/Sovet-Pol%C5%9Fa_m%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="Sovet-Polşa müharibəsi">Sovet-Polşa müharibəsi</a> (1919–21)</li> <li><a href="/wiki/%C4%B0rlandiya_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si" title="İrlandiya İstiqlaliyyət müharibəsi">İrlandiya İstiqlaliyyət müharibəsi</a> (1919–21)</li> <li><a class="mw-selflink selflink">Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Yunan%C4%B1stan-T%C3%BCrkiy%C9%99_m%C3%BCharib%C9%99si_(1919%E2%80%931922)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yunanıstan-Türkiyə müharibəsi (1919–1922) (səhifə mövcud deyil)">Yunanıstan-Türkiyə müharibəsi</a> (1919–22)</li> <li><a href="/wiki/Erm%C9%99nistan-T%C3%BCrkiy%C9%99_m%C3%BCharib%C9%99si_(1920)" class="mw-redirect" title="Ermənistan-Türkiyə müharibəsi (1920)">Ermənistan-Türkiyə müharibəsi</a> (1920)</li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Britaniyaya_qar%C5%9F%C4%B1_iraql%C4%B1lar%C4%B1n_%C3%BCsyan%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Britaniyaya qarşı iraqlıların üsyanı (səhifə mövcud deyil)">İraq üsyanı</a> (1920)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pol%C5%9Fa-Litva_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polşa-Litva müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Polşa-Litva müharibəsi</a> (1920)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Vlora_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vlora müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Vlora müharibəsi</a> (1920)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Fransa-Suriya_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fransa-Suriya müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Fransa-Suriya müharibəsi</a> (1920)</li> <li><a href="/wiki/Q%C4%B1z%C4%B1l_Ordunun_G%C3%BCrc%C3%BCstan%C4%B1_i%C5%9F%C4%9Fal%C4%B1" title="Qızıl Ordunun Gürcüstanı işğalı">Qızıl Ordunun Gürcüstanı işğalı</a> (1921)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0rlandiya_v%C9%99t%C9%99nda%C5%9F_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="İrlandiya vətəndaş müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">İrlandiya vətəndaş müharibəsi</a> (1922–23)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;text-align:left;">Aspektlər</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0;;wide"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_s%C9%99f%C9%99rb%C9%99rlik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində səfərbərlik (səhifə mövcud deyil)">Səfərbərlik</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bolqar%C4%B1stan_ordusunda_s%C9%99f%C9%99rb%C9%99rlik_(1915)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bolqarıstan ordusunda səfərbərlik (1915) (səhifə mövcud deyil)">Bolqarıstan səfərbərliyi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_Osmanl%C4%B1_s%C9%99f%C9%99rb%C9%99rliyi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində Osmanlı səfərbərliyi (səhifə mövcud deyil)">Osmanlı səfərbərliyi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sin%C9%99_m%C3%BCxaliflik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsinə müxaliflik (səhifə mövcud deyil)">Müxaliflik</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Pasifizm#Birinci_Dünya_müharibəsi" title="Pasifizm">Pasifizm</a></li> <li><a href="/wiki/Anti-m%C3%BCharib%C9%99_h%C9%99r%C9%99kat%C4%B1#Birinci_Dünya_müharibəsi" class="mw-redirect" title="Anti-müharibə hərəkatı">Anti-müharibə hərəkatı</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;">Cəbhə boyu düzülmə</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%C5%9Eliffen_plan%C4%B1" title="Şliffen planı">Şliffen planı</a> (Almaniya)</li> <li><a href="/w/index.php?title=XVII_Plan&action=edit&redlink=1" class="new" title="XVII Plan (səhifə mövcud deyil)">XVII Plan</a> (Fransa)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;">Hərb</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99ki_h%C9%99rbi_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9Fl%C9%99rin_siyah%C4%B1s%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsindəki hərbi döyüşlərin siyahısı (səhifə mövcud deyil)">Hərbi döyüşlər</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_d%C9%99niz_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində dəniz müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Dəniz müharibəsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_g%C9%99mi_karvanlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində gəmi karvanları (səhifə mövcud deyil)">Karvan sistemi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_aviasiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində aviasiya (səhifə mövcud deyil)">Hava döyüşü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_kriptoqrafiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində kriptoqrafiya (səhifə mövcud deyil)">Kriptoqrafiya</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Otaq_40&action=edit&redlink=1" class="new" title="Otaq 40 (səhifə mövcud deyil)">Otaq 40</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_atlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində atlar (səhifə mövcud deyil)">Atların istifadəsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_kimy%C9%99vi_silahlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində kimyəvi silahlar (səhifə mövcud deyil)">Zəhərli qaz</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Milli_M%C3%BCdafi%C9%99_Y%C3%BCng%C3%BCl_D%C9%99miryolu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Milli Müdafiə Yüngül Dəmiryolu (səhifə mövcud deyil)">Dəmiryolları</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_strateji_bombardmanlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində strateji bombardmanlar (səhifə mövcud deyil)">Strateji bombardmanlar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_texnologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində texnologiya (səhifə mövcud deyil)">Texnologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCng%C3%BC_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Süngü müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Süngü müharibəsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%9Cmumi_m%C3%BCharib%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ümumi müharibə (səhifə mövcud deyil)">Ümumi müharibə</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Milad_at%C9%99%C5%9Fk%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Milad atəşkəsi (səhifə mövcud deyil)">Milad atəşkəsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sinin_sa%C4%9F_qalan_veteranlar%C4%B1n%C4%B1n_%C3%B6lk%C9%99l%C9%99r_%C3%BCzr%C9%99_siyah%C4%B1s%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsinin sağ qalan veteranlarının ölkələr üzrə siyahısı (səhifə mövcud deyil)">Last surviving veterans</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Sivil təsir Vəhşiliklər Dustaqlar</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_itkil%C9%99ri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi itkiləri (səhifə mövcud deyil)">İtkilər</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sinin_iqtisadi_tarixi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsinin iqtisadi tarixi (səhifə mövcud deyil)">İqtisadi tarix</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0span_qripi" title="İspan qripi">1918 qrip pandemiki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kali%C5%9Fin_da%C4%9F%C4%B1d%C4%B1lmas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kalişin dağıdılması (səhifə mövcud deyil)">Kalişin dağıdılması</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bel%C3%A7ikan%C4%B1n_t%C9%99cav%C3%BCz%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Belçikanın təcavüzü (səhifə mövcud deyil)">Belçikanın təcavüzü</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_Almaniyan%C4%B1n_Bel%C3%A7ikan%C4%B1_i%C5%9F%C4%9Fal_etm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində Almaniyanın Belçikanı işğal etməsi (səhifə mövcud deyil)">Belçikanın Almaniya işğalı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_Almaniyan%C4%B1n_L%C3%BCksemburqu_i%C5%9F%C4%9Fal_etm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində Almaniyanın Lüksemburqu işğal etməsi (səhifə mövcud deyil)">Lüksemburqun Almaniya işğalı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_%C9%99rzind%C9%99_Almaniyan%C4%B1n_%C5%9Fimal-%C5%9F%C9%99rqi_Fransan%C4%B1_i%C5%9F%C4%9Fal_etm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi ərzində Almaniyanın şimal-şərqi Fransanı işğal etməsi (səhifə mövcud deyil)">Şimal-şərqi Fransanın Almaniya işğalı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ober_Ost&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ober Ost (səhifə mövcud deyil)">Ober Ost</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_Osmanl%C4%B1n%C4%B1n_itkil%C9%99ri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində Osmanlının itkiləri (səhifə mövcud deyil)">Osmanlı xalqı</a> <ul><li><a href="/wiki/Erm%C9%99ni_soyq%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1" title="Erməni soyqırımı">Erməni soyqırımı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCryani_soyq%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Süryani soyqırımı (səhifə mövcud deyil)">Süryani soyqırımı</a></li> <li><a href="/wiki/Yunan_soyq%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1" title="Yunan soyqırımı">Pont yunanlarının soyqırımı</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C3%9Crk%C3%BCn" title="Ürkün">Ürkün (Qırğızıstan)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Almaniyan%C4%B1n_blokadas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Almaniyanın blokadası (səhifə mövcud deyil)">Almaniyanın blokadası</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_qad%C4%B1nlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində qadınlar (səhifə mövcud deyil)">Qadınlar</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sind%C9%99_avstraliyal%C4%B1_qad%C4%B1nlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsində avstraliyalı qadınlar (səhifə mövcud deyil)">Avstraliya</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_m%C9%99d%C9%99niyy%C9%99td%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi mədəniyyətdə (səhifə mövcud deyil)">Mədəniyyətdə</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=AB%C5%9E-da_m%C3%BCharib%C9%99d%C9%99ki_alman_dustaqlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="ABŞ-da müharibədəki alman dustaqlar (səhifə mövcud deyil)">ABŞ-da müharibədəki alman dustaqlar</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Razılıqlar</div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Osmanl%C4%B1_%C4%B0mperiyas%C4%B1n%C4%B1n_par%C3%A7alanmas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osmanlı İmperiyasının parçalanması (səhifə mövcud deyil)">Osmanlı İmperiyasının parçalanması</a></li> <li><a href="/wiki/Says-Piko_sazi%C5%9Fi" title="Says-Piko sazişi">Says-Piko sazişi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sen-Jan-de-Moren_raz%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sen-Jan-de-Moren razılığı (səhifə mövcud deyil)">Sen-Jan-de-Moren razılığı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fransa_erm%C9%99ni_legionu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fransa erməni legionu (səhifə mövcud deyil)">Fransa erməni legionu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=D%C9%99m%C9%99%C5%9Fq_protokolu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dəməşq protokolu (səhifə mövcud deyil)">Dəməşq protokolu</a></li> <li><a href="/wiki/Paris_S%C3%BClh_Konfrans%C4%B1" title="Paris Sülh Konfransı">Paris Sülh Konfransı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Venizelos%E2%80%93Tittoni_raz%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Venizelos–Tittoni razılığı (səhifə mövcud deyil)">Venizelos–Tittoni razılığı</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">Müqavilələr</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Brest-Litovsk_s%C3%BClh_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Brest-Litovsk sülh müqaviləsi">Brest-Litovsk sülh müqaviləsi</a></li> <li><a href="/wiki/Lozanna_m%C3%BCqavil%C9%99si_(1923)" title="Lozanna müqaviləsi (1923)">Lozanna müqaviləsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=London_m%C3%BCqavil%C9%99si_(1915)&action=edit&redlink=1" class="new" title="London müqaviləsi (1915) (səhifə mövcud deyil)">London müqaviləsi</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%B6yi-s%C3%BCr-Sen_m%C3%BCqavil%C9%99si" class="mw-redirect" title="Nöyi-sür-Sen müqaviləsi">Nöyi-sür-Sen müqaviləsi</a></li> <li><a href="/wiki/Sen-Jermen_s%C3%BClh_m%C3%BCqavil%C9%99si_(1919)" title="Sen-Jermen sülh müqaviləsi (1919)">Sen-Jermen sülh müqaviləsi</a></li> <li><a href="/wiki/Sevr_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Sevr müqaviləsi">Sevr müqaviləsi</a></li> <li><a href="/wiki/Trianon_s%C3%BClh_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Trianon sülh müqaviləsi">Trianon sülh müqaviləsi</a></li> <li><a href="/wiki/Versal_s%C3%BClh_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Versal sülh müqaviləsi">Versal sülh müqaviləsi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background-color:#DCDCDC;width:8em;font-weight:normal;">Nəticələri</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sinin_n%C9%99tic%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsinin nəticəsi (səhifə mövcud deyil)">Nəticəsi</a></li> <li><a href="/wiki/Vudro_Vilsonun_14_madd%C9%99si" title="Vudro Vilsonun 14 maddəsi">On dörd maddə</a></li> <li><a href="/wiki/Mill%C9%99tl%C9%99r_%C4%B0ttifaq%C4%B1" title="Millətlər İttifaqı">Millətlər İttifaqı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_memoriallar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi memorialları (səhifə mövcud deyil)">Birinci Dünya müharibəsi memorialları</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_m%C9%99d%C9%99niyy%C9%99td%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi mədəniyyətdə (səhifə mövcud deyil)">Mədəniyyətdə</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si_y%C3%BCzilliyi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsi yüzilliyi (səhifə mövcud deyil)">Yüzillik</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99sinin_ba%C5%9Flan%C4%9F%C4%B1c%C4%B1n%C4%B1n_y%C3%BCzilliyi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Birinci Dünya müharibəsinin başlanğıcının yüzilliyi (səhifə mövcud deyil)">Başlanğıc</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="2" style="background-color:#DCDCDC;"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kateqoriya:Birinci_d%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kateqoriya:Birinci dünya müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Kateqoriya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Portal:Birinci_d%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Portal:Birinci dünya müharibəsi (səhifə mövcud deyil)">Portal</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Mənbə — "<a dir="ltr" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Türkiyə_İstiqlaliyyət_müharibəsi&oldid=7790046">https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Türkiyə_İstiqlaliyyət_müharibəsi&oldid=7790046</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:Kateqoriyalar" title="Xüsusi:Kateqoriyalar">Kateqoriyalar</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Vikipediya:%C6%8Flifba_s%C4%B1ras%C4%B1na_g%C3%B6r%C9%99_se%C3%A7ilmi%C5%9F_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Vikipediya:Əlifba sırasına görə seçilmiş məqalələr">Vikipediya:Əlifba sırasına görə seçilmiş məqalələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:%C6%8Flifba_s%C4%B1ras%C4%B1na_g%C3%B6r%C9%99_h%C9%99rbi_m%C3%BCnaqi%C5%9F%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Əlifba sırasına görə hərbi münaqişələr">Əlifba sırasına görə hərbi münaqişələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:1923-c%C3%BC_ild%C9%99ki_m%C3%BCnaqi%C5%9F%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:1923-cü ildəki münaqişələr">1923-cü ildəki münaqişələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Birinci_D%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si" title="Kateqoriya:Birinci Dünya müharibəsi">Birinci Dünya müharibəsi</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si" title="Kateqoriya:Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi">Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:T%C3%BCrkiy%C9%99_tarixi" title="Kateqoriya:Türkiyə tarixi">Türkiyə tarixi</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:%C4%B0stiqlal_m%C3%BCharib%C9%99l%C9%99ri" title="Kateqoriya:İstiqlal müharibələri">İstiqlal müharibələri</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Fransan%C4%B1n_m%C3%BCharib%C9%99l%C9%99ri" title="Kateqoriya:Fransanın müharibələri">Fransanın müharibələri</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:G%C3%BCrc%C3%BCstan%C4%B1n_m%C3%BCharib%C9%99l%C9%99ri" title="Kateqoriya:Gürcüstanın müharibələri">Gürcüstanın müharibələri</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1n_m%C3%BCharib%C9%99l%C9%99ri" title="Kateqoriya:Birləşmiş Krallığın müharibələri">Birləşmiş Krallığın müharibələri</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Yunan%C4%B1stan%C4%B1n_m%C3%BCharib%C9%99l%C9%99ri" title="Kateqoriya:Yunanıstanın müharibələri">Yunanıstanın müharibələri</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Erm%C9%99nistan%C4%B1n_m%C3%BCharib%C9%99l%C9%99ri" title="Kateqoriya:Ermənistanın müharibələri">Ermənistanın müharibələri</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:%C4%B0taliyan%C4%B1n_m%C3%BCharib%C9%99l%C9%99ri" title="Kateqoriya:İtaliyanın müharibələri">İtaliyanın müharibələri</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:1920-ci_ild%C9%99_T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Kateqoriya:1920-ci ildə Türkiyə">1920-ci ildə Türkiyə</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:1921-ci_ild%C9%99_T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Kateqoriya:1921-ci ildə Türkiyə">1921-ci ildə Türkiyə</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:1922-ci_ild%C9%99_T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Kateqoriya:1922-ci ildə Türkiyə">1922-ci ildə Türkiyə</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:1923-c%C3%BC_ild%C9%99_T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Kateqoriya:1923-cü ildə Türkiyə">1923-cü ildə Türkiyə</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Osmanl%C4%B1_imperiyas%C4%B1n%C4%B1n_m%C3%BCharib%C9%99l%C9%99ri" title="Kateqoriya:Osmanlı imperiyasının müharibələri">Osmanlı imperiyasının müharibələri</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kateqoriyalar: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:ISBN_sehrli_ke%C3%A7idl%C9%99rinin_istifad%C9%99_olundu%C4%9Fu_s%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr">ISBN sehrli keçidlərinin istifadə olunduğu səhifələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Vikisitata_ke%C3%A7idi_olan_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Vikisitata keçidi olan məqalələr">Vikisitata keçidi olan məqalələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Vikianbara_ke%C3%A7idi_olan_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Vikianbara keçidi olan məqalələr">Vikianbara keçidi olan məqalələr</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Naviqasiya menyusu</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > Şəxsi alətlər </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item">Daxil olmamısınız</li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:M%C3%BCzakir%C9%99S%C9%99hif%C9%99m" title="Bu IP ünvanından edilmiş müzakirələr [n]" accesskey="n">Müzakirə</a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C3%B6hf%C9%99l%C9%99rim" title="Bu IP ünvanından edilən redaktələrin siyahısı [y]" accesskey="y">Töhfələr</a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:HesabYarat&returnto=T%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" title="Hesab yaratmaq və daxil olmaq üçün təşviq olunursunuz; Ancaq məcburi deyil">Hesab yarat</a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DaxilOl&returnto=T%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si" title="Daxil olmanız tövsiyə olunur, amma bu məcburi tələb deyil. [o]" accesskey="o">Daxil ol</a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > Ad fəzaları </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si" title="Məqalənin məzmununu göstər [c]" accesskey="c">Məqalə</a></li><li id="ca-talk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/M%C3%BCzakir%C9%99:T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si" rel="discussion" title="Məqalə haqqında müzakirə [t]" accesskey="t">Müzakirə</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > azərbaycanca </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > Görünüş </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si">Oxu</a></li><li id="ca-ve-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&veaction=edit" title="Bu səhifəni redaktə et [v]" accesskey="v">Redaktə</a></li><li id="ca-edit" class="collapsible mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=edit" title="Səhifənin cari kodunu redaktə et [e]" accesskey="e">Mənbəni redaktə et</a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=history" title="Bu səhifənin keçmiş nüsxələri. [h]" accesskey="h">Tarixçəyə bax</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="Daha çox seçim" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > Daha çox </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >Axtar</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="Vikipediyada axtar" aria-label="Vikipediyada axtar" autocapitalize="sentences" title="Vikipediya saytında axtar [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="Xüsusi:Axtar"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="Bu mətnin olduğu səhifələri axtar" value="Axtar"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="Əgər varsa, eyni adı daşıyan səhifəyə keç" value="Get"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifə"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > Naviqasiya </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifəni ziyarət edin [z]" accesskey="z">Ana səhifə</a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:K%C9%99nd_meydan%C4%B1" title="Layihə haqqında, nələr edəbilərsiniz, axtardıqlarınızı harda tapmaq olar">Kənd meydanı</a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:%C4%B0cma_portal%C4%B1" title="Gündəlik xəbərlər ilə əlaqəli məlumatlar">İcma portalı</a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r" title="Vikidəki son dəyişikliklər siyahısı [r]" accesskey="r">Son dəyişikliklər</a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C9%99sad%C3%BCfi" title="Təsadüfi məqaləyə keç [x]" accesskey="x">Təsadüfi məqalə</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Layihələr" class="mw-portlet mw-portlet-Layihələr vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Layihələr-label" > <h3 id="p-Layihələr-label" class="vector-menu-heading " > Layihələr </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Seçilmiş-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r">Seçilmiş məqalələr</a></li><li id="n-Seçilmiş-siyahılar" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_siyah%C4%B1lar">Seçilmiş siyahılar</a></li><li id="n-Yaxşı-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yax%C5%9F%C4%B1_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r">Yaxşı məqalələr</a></li><li id="n-Məqalə-namizədləri" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99qal%C9%99_namiz%C9%99dl%C9%99ri">Məqalə namizədləri</a></li><li id="n-Mövzulu-ay" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C3%B6vzulu_ay">Mövzulu ay</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Xüsusi" class="mw-portlet mw-portlet-Xüsusi vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Xüsusi-label" > <h3 id="p-Xüsusi-label" class="vector-menu-heading " > Xüsusi </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Biziml%C9%99_%C9%99laq%C9%99">Bizimlə əlaqə</a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=az" title="Bizə dəstək verin">İanə et</a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/K%C3%B6m%C9%99k:M%C3%BCnd%C9%99ricat" title="Yardım almaq üçün.">Kömək</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > Alətlər </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:S%C9%99hif%C9%99y%C9%99Ke%C3%A7idl%C9%99r/T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si" title="Vikidə bu məqaləyə bağlantılar [j]" accesskey="j">Səhifəyə keçidlər</a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:%C6%8Flaq%C9%99liD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r/T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si" rel="nofollow" title="Bu məqaləyə aid başqa səhifələrdə yeni dəyişikliklər [k]" accesskey="k">Əlaqəli redaktələr</a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yükləmə_sehrbazı" title="Yeni şəkil və ya multimedia faylı yüklə [u]" accesskey="u">Fayl yüklə</a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:X%C3%BCsusiS%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Xüsusi səhifələrin siyahısı [q]" accesskey="q">Xüsusi səhifələr</a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&oldid=7790046" title="Bu səhifənin bu versiyasına daimi keçid">Daimi keçid</a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=info" title="Bu səhifə haqqında ətraflı məlumat">Səhifə məlumatları</a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:CiteThisPage&page=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&id=7790046&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu səhifəyə necə istinad etmək barədə məlumat">Bu səhifəyə istinad et</a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FT%25C3%25BCrkiy%25C9%2599_%25C4%25B0stiqlaliyy%25C9%2599t_m%25C3%25BCharib%25C9%2599si">Qısaldılmış URL əldə et</a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:QrCode&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FT%25C3%25BCrkiy%25C9%2599_%25C4%25B0stiqlaliyy%25C9%2599t_m%25C3%25BCharib%25C9%2599si">QR-kodu endir</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-coll-print_export" class="mw-portlet mw-portlet-coll-print_export vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-coll-print_export-label" > <h3 id="p-coll-print_export-label" class="vector-menu-heading " > Çap et/ixrac </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:Book&bookcmd=book_creator&referer=T%C3%BCrkiy%C9%99+%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t+m%C3%BCharib%C9%99si">Kitab yarat</a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DownloadAsPdf&page=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&action=show-download-screen">PDF kimi yüklə</a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&printable=yes" title="Səhifənin çap versiyası [p]" accesskey="p">Çap versiyası</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > Digər layihələrdə </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Turkish_War_of_Independence" hreflang="en">Vikianbar</a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://az.wikiquote.org/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si" hreflang="az">Vikisitat</a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q234738" title="Bağlanan məlumatların saxlanması elementinə keçid [g]" accesskey="g">Vikidata elementi</a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > Digər dillərdə </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="حرب الاستقلال التركية – ərəb" lang="ar" hreflang="ar" data-title="حرب الاستقلال التركية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ərəb" class="interlanguage-link-target">العربية</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Guerra_d%27Independencia_turca" title="Guerra d'Independencia turca – asturiya" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Guerra d'Independencia turca" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiya" class="interlanguage-link-target">Asturianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87_%D9%82%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B4_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="تورکیه قورتولوش ساواشی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="تورکیه قورتولوش ساواشی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target">تۆرکجه</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D3%A9%D1%80%D0%BA%D0%B8%D3%99_%D0%B1%D0%BE%D0%B9%D0%BE%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%BE%D2%A1%D2%BB%D0%BE%D2%99%D0%BB%D0%BE%D2%93%D0%BE_%D3%A9%D1%81%D3%A9%D0%BD_%D2%BB%D1%83%D2%93%D1%8B%D1%88" title="Төркиә бойондороҡһоҙлоғо өсөн һуғыш – başqırd" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Төркиә бойондороҡһоҙлоғо өсөн һуғыш" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="başqırd" class="interlanguage-link-target">Башҡортса</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0_%D0%B7%D0%B0_%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C_%D0%A2%D1%83%D1%80%D1%86%D1%8B%D1%96" title="Вайна за незалежнасць Турцыі – belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Вайна за незалежнасць Турцыі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belarus" class="interlanguage-link-target">Беларуская</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D0%B0_%D0%B7%D0%B0_%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%81%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82" title="Турска война за независимост – bolqar" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Турска война за независимост" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bolqar" class="interlanguage-link-target">Български</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A4%E0%A7%81%E0%A6%B0%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%A7%E0%A7%80%E0%A6%A8%E0%A6%A4%E0%A6%BE_%E0%A6%AF%E0%A7%81%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%A7" title="তুরস্কের স্বাধীনতা যুদ্ধ – benqal" lang="bn" hreflang="bn" data-title="তুরস্কের স্বাধীনতা যুদ্ধ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="benqal" class="interlanguage-link-target">বাংলা</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Turski_rat_za_nezavisnost" title="Turski rat za nezavisnost – bosniya" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Turski rat za nezavisnost" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniya" class="interlanguage-link-target">Bosanski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Guerra_d%27Independ%C3%A8ncia_Turca" title="Guerra d'Independència Turca – katalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Guerra d'Independència Turca" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalan" class="interlanguage-link-target">Català</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrk_%C4%B0stiql%C3%A2l_Cenki" title="Türk İstiqlâl Cenki – krım türkcəsi" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Türk İstiqlâl Cenki" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krım türkcəsi" class="interlanguage-link-target">Qırımtatarca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Tureck%C3%A1_v%C3%A1lka_za_nez%C3%A1vislost" title="Turecká válka za nezávislost – çex" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Turecká válka za nezávislost" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="çex" class="interlanguage-link-target">Čeština</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Tyrkiske_uafh%C3%A6ngighedskrig" title="Tyrkiske uafhængighedskrig – danimarka" lang="da" hreflang="da" data-title="Tyrkiske uafhængighedskrig" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danimarka" class="interlanguage-link-target">Dansk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkischer_Befreiungskrieg" title="Türkischer Befreiungskrieg – alman" lang="de" hreflang="de" data-title="Türkischer Befreiungskrieg" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alman" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%BA%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CE%A0%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%BF%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%91%CE%BD%CE%B5%CE%BE%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%82" title="Τουρκικός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας – yunan" lang="el" hreflang="el" data-title="Τουρκικός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="yunan" class="interlanguage-link-target">Ελληνικά</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Turkish_War_of_Independence" title="Turkish War of Independence – ingilis" lang="en" hreflang="en" data-title="Turkish War of Independence" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ingilis" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Milito_por_Turka_Sendependi%C4%9Do" title="Milito por Turka Sendependiĝo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Milito por Turka Sendependiĝo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target">Esperanto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Guerra_de_Independencia_turca" title="Guerra de Independencia turca – ispan" lang="es" hreflang="es" data-title="Guerra de Independencia turca" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ispan" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrgi_Vabaduss%C3%B5da" title="Türgi Vabadussõda – eston" lang="et" hreflang="et" data-title="Türgi Vabadussõda" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="eston" class="interlanguage-link-target">Eesti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Turkiako_Independentzia_Gerra" title="Turkiako Independentzia Gerra – bask" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Turkiako Independentzia Gerra" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="bask" class="interlanguage-link-target">Euskara</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="جنگ استقلال ترکیه – fars" lang="fa" hreflang="fa" data-title="جنگ استقلال ترکیه" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="fars" class="interlanguage-link-target">فارسی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Turkin_itsen%C3%A4isyyssota" title="Turkin itsenäisyyssota – fin" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Turkin itsenäisyyssota" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fin" class="interlanguage-link-target">Suomi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Guerre_d%27ind%C3%A9pendance_turque" title="Guerre d'indépendance turque – fransız" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Guerre d'indépendance turque" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="fransız" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%9C%D7%97%D7%9E%D7%AA_%D7%94%D7%A2%D7%A6%D7%9E%D7%90%D7%95%D7%AA_%D7%A9%D7%9C_%D7%98%D7%95%D7%A8%D7%A7%D7%99%D7%94" title="מלחמת העצמאות של טורקיה – ivrit" lang="he" hreflang="he" data-title="מלחמת העצמאות של טורקיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ivrit" class="interlanguage-link-target">עברית</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%80_%E0%A4%95%E0%A4%BE_%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A4%E0%A4%82%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A4%BE_%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="तुर्की का स्वतंत्रता संग्राम – hind" lang="hi" hreflang="hi" data-title="तुर्की का स्वतंत्रता संग्राम" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hind" class="interlanguage-link-target">हिन्दी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Turski_rat_za_nezavisnost" title="Turski rat za nezavisnost – xorvat" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Turski rat za nezavisnost" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="xorvat" class="interlanguage-link-target">Hrvatski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/T%C3%B6r%C3%B6k_f%C3%BCggetlens%C3%A9gi_h%C3%A1bor%C3%BA" title="Török függetlenségi háború – macar" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Török függetlenségi háború" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="macar" class="interlanguage-link-target">Magyar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%82%D6%80%D6%84%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4" title="Թուրքիայի անկախության պատերազմ – erməni" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Թուրքիայի անկախության պատերազմ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="erməni" class="interlanguage-link-target">Հայերեն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Perang_Kemerdekaan_Turki" title="Perang Kemerdekaan Turki – indoneziya" lang="id" hreflang="id" data-title="Perang Kemerdekaan Turki" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indoneziya" class="interlanguage-link-target">Bahasa Indonesia</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Guerra_d%27indipendenza_turca" title="Guerra d'indipendenza turca – italyan" lang="it" hreflang="it" data-title="Guerra d'indipendenza turca" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="italyan" class="interlanguage-link-target">İtaliano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%88%E3%83%AB%E3%82%B3%E9%9D%A9%E5%91%BD" title="トルコ革命 – yapon" lang="ja" hreflang="ja" data-title="トルコ革命" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="yapon" class="interlanguage-link-target">日本語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Perang_Kamardikan_Turki" title="Perang Kamardikan Turki – yava" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Perang Kamardikan Turki" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="yava" class="interlanguage-link-target">Jawa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1" title="თურქეთის ომი დამოუკიდებლობისთვის – gürcü" lang="ka" hreflang="ka" data-title="თურქეთის ომი დამოუკიდებლობისთვის" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gürcü" class="interlanguage-link-target">ქართული</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%8A%80%EB%A5%B4%ED%82%A4%EC%98%88_%EB%8F%85%EB%A6%BD_%EC%A0%84%EC%9F%81" title="튀르키예 독립 전쟁 – koreya" lang="ko" hreflang="ko" data-title="튀르키예 독립 전쟁" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreya" class="interlanguage-link-target">한국어</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eer%C3%AA_Rizgariya_Tirkiyey%C3%AA" title="Şerê Rizgariya Tirkiyeyê – kürd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Şerê Rizgariya Tirkiyeyê" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kürd" class="interlanguage-link-target">Kurdî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Turcijas_neatkar%C4%ABbas_kar%C5%A1" title="Turcijas neatkarības karš – latış" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Turcijas neatkarības karš" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latış" class="interlanguage-link-target">Latviešu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D0%BE%D1%98%D0%BD%D0%B0_%D0%B7%D0%B0_%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%81%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82" title="Турска војна за независност – makedon" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Турска војна за независност" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedon" class="interlanguage-link-target">Македонски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%82%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D1%80_%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%82%D0%BD%D0%BE%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Туркийн тусгаар тогтнолын дайн – monqol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Туркийн тусгаар тогтнолын дайн" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="monqol" class="interlanguage-link-target">Монгол</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="ترکیه استقلال جنگ – mazandaran" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="ترکیه استقلال جنگ" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazandaran" class="interlanguage-link-target">مازِرونی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Turkse_Onafhankelijkheidsoorlog" title="Turkse Onafhankelijkheidsoorlog – holland" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Turkse Onafhankelijkheidsoorlog" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="holland" class="interlanguage-link-target">Nederlands</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Den_tyrkiske_frigj%C3%B8ringskrigen" title="Den tyrkiske frigjøringskrigen – bokmal norveç" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Den tyrkiske frigjøringskrigen" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="bokmal norveç" class="interlanguage-link-target">Norsk bokmål</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Wojna_o_niepodleg%C5%82o%C5%9B%C4%87_Turcji" title="Wojna o niepodległość Turcji – polyak" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Wojna o niepodległość Turcji" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polyak" class="interlanguage-link-target">Polski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ترک جنگ آزادی – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ترک جنگ آزادی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target">پنجابی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%DB%90_%D8%AF_%D8%AE%D9%BE%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8D_%D8%AC%DA%AB%DA%93%D9%87" title="د ترکیې د خپلواکۍ جګړه – puştu" lang="ps" hreflang="ps" data-title="د ترکیې د خپلواکۍ جګړه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="puştu" class="interlanguage-link-target">پښتو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Guerra_de_Independ%C3%AAncia_da_Turquia" title="Guerra de Independência da Turquia – portuqal" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Guerra de Independência da Turquia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portuqal" class="interlanguage-link-target">Português</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/R%C4%83zboiul_de_Independen%C8%9B%C4%83_al_Turciei" title="Războiul de Independență al Turciei – rumın" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Războiul de Independență al Turciei" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumın" class="interlanguage-link-target">Română</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D0%B0_%D0%B7%D0%B0_%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%81%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C_%D0%A2%D1%83%D1%80%D1%86%D0%B8%D0%B8" title="Война за независимость Турции – rus" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Война за независимость Турции" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rus" class="interlanguage-link-target">Русский</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Turkis_War_o_Unthirldom" title="Turkis War o Unthirldom – skots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Turkis War o Unthirldom" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skots" class="interlanguage-link-target">Scots</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Turski_rat_za_nezavisnost" title="Turski rat za nezavisnost – serb-xorvat" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Turski rat za nezavisnost" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serb-xorvat" class="interlanguage-link-target">Srpskohrvatski / српскохрватски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Turkish_War_of_Independence" title="Turkish War of Independence – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Turkish War of Independence" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target">Simple English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Tureck%C3%A1_vojna_za_nez%C3%A1vislos%C5%A5" title="Turecká vojna za nezávislosť – slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Turecká vojna za nezávislosť" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovak" class="interlanguage-link-target">Slovenčina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Lufta_Turke_p%C3%ABr_Pavar%C3%ABsi" title="Lufta Turke për Pavarësi – alban" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Lufta Turke për Pavarësi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="alban" class="interlanguage-link-target">Shqip</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%80%D0%B0%D1%82_%D0%B7%D0%B0_%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%81%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82" title="Турски рат за независност – serb" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Турски рат за независност" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serb" class="interlanguage-link-target">Српски / srpski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Turkiska_frihetskriget" title="Turkiska frihetskriget – isveç" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Turkiska frihetskriget" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="isveç" class="interlanguage-link-target">Svenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%B5" title="สงครามประกาศอิสรภาพตุรกี – tay" lang="th" hreflang="th" data-title="สงครามประกาศอิสรภาพตุรกี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tay" class="interlanguage-link-target">ไทย</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrk_Kurtulu%C5%9F_Sava%C5%9F%C4%B1" title="Türk Kurtuluş Savaşı – türk" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Türk Kurtuluş Savaşı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="türk" class="interlanguage-link-target">Türkçe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%86%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D0%B2%D1%96%D0%B9%D0%BD%D0%B0_%D0%B7%D0%B0_%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B6%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8C" title="Турецька війна за незалежність – ukrayna" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Турецька війна за незалежність" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrayna" class="interlanguage-link-target">Українська</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ترک جنگ آزادی – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ترک جنگ آزادی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target">اردو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_gi%C3%A0nh_%C4%91%E1%BB%99c_l%E1%BA%ADp_Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3" title="Chiến tranh giành độc lập Thổ Nhĩ Kỳ – vyetnam" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chiến tranh giành độc lập Thổ Nhĩ Kỳ" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vyetnam" class="interlanguage-link-target">Tiếng Việt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%9F%E8%80%B3%E5%85%B6%E7%8B%AC%E7%AB%8B%E6%88%98%E4%BA%89" title="土耳其独立战争 – vu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="土耳其独立战争" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vu" class="interlanguage-link-target">吴语</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%9F%E8%80%B3%E5%85%B6%E7%8D%A8%E7%AB%8B%E6%88%B0%E7%88%AD" title="土耳其獨立戰爭 – çin" lang="zh" hreflang="zh" data-title="土耳其獨立戰爭" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="çin" class="interlanguage-link-target">中文</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%9C%9F%E8%80%B3%E5%85%B6%E7%8D%A8%E7%AB%8B%E6%88%B0%E7%88%AD" title="土耳其獨立戰爭 – kanton" lang="yue" hreflang="yue" data-title="土耳其獨立戰爭" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kanton" class="interlanguage-link-target">粵語</a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q234738#sitelinks-wikipedia" title="Dillərarası keçidləri redaktə et" class="wbc-editpage">Keçidləri redaktə et</a></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Bu səhifə sonuncu dəfə 05:05, 25 sentyabr 2024 tarixində redaktə edilib.</li> <li id="footer-info-copyright">Mətn <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az">Creative Commons Attribution-ShareAlike lisenziyası</a> altındadır, bəzi hallarda əlavə şərtlər tətbiq oluna bilər. Ətraflı məlumat üçün <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">istifadə şərtlərinə</a> baxın.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik siyasəti</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipediya:Haqq%C4%B1nda">Vikipediya haqqında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99suliyy%C9%99td%C9%99n_imtina">Məsuliyyətdən imtina</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kodeksi</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Tərtibatçılar</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/az.wikipedia.org">Statistikalar</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Kuki məlumatı</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//az.m.wikipedia.org/w/index.php?title=T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil versiya</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-828bf","wgBackendResponseTime":184,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.245","walltime":"1.802","ppvisitednodes":{"value":8959,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":434814,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":49558,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":19,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":5,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":270290,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":5,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1096.866 1 -total"," 48.87% 536.054 3 Şablon:İstinad_siyahısı"," 19.68% 215.835 33 Şablon:Cite_book"," 17.56% 192.602 1 Şablon:Hərbi_münaqişə"," 14.77% 161.977 1 Şablon:Məlumat_qutusu"," 13.89% 152.346 1 Şablon:Türkiyə_tarixi"," 13.41% 147.116 1 Şablon:Sidebar_with_collapsible_lists"," 12.44% 136.413 33 Şablon:Cite_web"," 5.69% 62.420 3 Şablon:Wikidata"," 5.46% 59.868 10 Şablon:Kitab3"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.542","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7951185,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype time of P585 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P276 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P828 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1542 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-qr567","timestamp":"20241123141447","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"T\u00fcrkiy\u0259 \u0130stiqlaliyy\u0259t m\u00fcharib\u0259si","url":"https:\/\/az.wikipedia.org\/wiki\/T%C3%BCrkiy%C9%99_%C4%B0stiqlaliyy%C9%99t_m%C3%BCharib%C9%99si","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q234738","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q234738","author":{"@type":"Organization","name":"Vikimedia layih\u0259l\u0259rin\u0259 t\u00f6hf\u0259 ver\u0259nl\u0259r"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-10-18T19:09:55Z","dateModified":"2024-09-25T05:05:19Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/1f\/T%C3%BCrk_Kurtulu%C5%9F_Sava%C5%9F%C4%B1_-_kolaj.jpg","headline":"Mustafa Kamal\u0131n r\u0259hb\u0259rlik etdiyi m\u00fcqavim\u0259t h\u0259r\u0259kat\u0131n\u0131n i\u015f\u011fal\u00e7\u0131 q\u00fcvv\u0259l\u0259r\u0259 v\u0259 onlar\u0131n \u0259m\u0259kda\u015flar\u0131na qar\u015f\u0131 siyasi v\u0259 h\u0259rbi m\u00fcbariz\u0259si"}</script> </body> </html>