CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="gu" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ઈશ્વર - વિકિપીડિયા</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )guwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9", "૦\t૧\t૨\t૩\t૪\t૫\t૬\t૭\t૮\t૯"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","જાન્યુઆરી","ફેબ્રુઆરી","માર્ચ","એપ્રિલ","મે","જૂન","જુલાઇ","ઓગસ્ટ","સપ્ટેમ્બર","ઓક્ટોબર","નવેમ્બર","ડિસેમ્બર"],"wgRequestId":"39cb3c80-bbf1-4e64-abf5-f0f599e53a6a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ઈશ્વર","wgTitle":"ઈશ્વર","wgCurRevisionId":850023,"wgRevisionId":850023,"wgArticleId":22574,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Harv and Sfn no-target errors","CS1 maint: discouraged parameter","CS1 errors: unsupported parameter","CS1 errors: missing periodical","સંદિગ્ધ વાક્યો વાળા લેખો", "ફાઇલોની ત્રૂટક કડીઓવાળાં પાનાં","CS1 maint: extra text: authors list","Webarchive template wayback links","All articles with dead external links","Articles with dead external links from જુલાઈ 2021","Articles with permanently dead external links","CS1 errors: dates","CS1 errors: URL–wikilink conflict","ગુજરાતી વિશ્વકોશ લેખનો ઢાંચો ધરાવતા લેખ","અલ્લાહ","ઇશ્વર","અધ્યાત્મ","ખ્રિસ્તી ઘર્મ","દેવી દેવતા"],"wgPageViewLanguage":"gu","wgPageContentLanguage":"gu","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ઈશ્વર","wgRelevantArticleId":22574,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true, "wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"gu","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"gu"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":70000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q190","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles": "ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.AjaxQuickDelete","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface", "ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gu&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=gu&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gu&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ઈશ્વર - વિકિપીડિયા"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//gu.m.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ફેરફાર કરો" href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="વિકિપીડિયા (gu)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//gu.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.gu"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="વિકિપીડિયા એટમ ફીડ" href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%9C%E0%AA%BE%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AA%AB%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ઈશ્વર rootpage-ઈશ્વર skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">લખાણ પર જાઓ</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="મુખ્ય મેનુ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">મુખ્ય મેનુ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">મુખ્ય મેનુ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">બાજુમાં ખસેડો</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">છુપાવો</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ભ્રમણ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AB%81%E0%AA%96%E0%AA%AA%E0%AB%83%E0%AA%B7%E0%AB%8D%E0%AA%A0" title="મુખ્ય પાના પર જાઓ [z]" accesskey="z"><span>મુખપૃષ્ઠ</span></a></li><li id="n-village-pump" class="mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/વિકિપીડિયા:ચોતરો"><span>ચોતરો</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%9C%E0%AA%BE%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AA%AB%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B" title="વિકિમાં હાલમાં થયેલ ફેરફારોની સૂચિ [r]" accesskey="r"><span>તાજા ફેરફારો</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%A6%E0%AA%9A%E0%AB%8D%E0%AA%9B" title="કોઇ પણ એક લેખ બતાવો [x]" accesskey="x"><span>કોઈ પણ એક પાનું</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="શોધવા માટેની જગ્યા"><span>મદદ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AB%81%E0%AA%96%E0%AA%AA%E0%AB%83%E0%AA%B7%E0%AB%8D%E0%AA%A0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="વિકિપીડિયા" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-gu.svg" style="width: 7.5em; height: 1.3125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-gu.svg" width="120" height="19" style="width: 7.5em; height: 1.1875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%B6%E0%AB%8B%E0%AA%A7" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="વિકિપીડિયા શોધો [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>શોધો</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="વિકિપીડિયા શોધો" aria-label="વિકિપીડિયા શોધો" autocapitalize="sentences" title="વિકિપીડિયા શોધો [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="વિશેષ:શોધ"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">શોધો</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="વ્યક્તિગત સાધનો"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Appearance" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Appearance</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gu.wikipedia.org&uselang=gu" class=""><span>દાન આપો</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%96%E0%AA%BE%E0%AA%A4%E0%AB%81%E0%AA%82_%E0%AA%96%E0%AB%8B%E0%AA%B2%E0%AB%8B&returnto=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" title="તમને ખાતું બનાવીને પ્રવેશ કરવા માટે આમંત્રણ છે; તેમ કરવું જોકે, આવશ્યક નથી" class=""><span>ખાતું બનાવો</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%B8%E0%AA%AD%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%B5%E0%AB%87%E0%AA%B6&returnto=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" title="આપને પ્રવેશ કરવા ભલામણ કરવામાં આવે છે, જોકે તે આવશ્યક નથી [o]" accesskey="o" class=""><span>પ્રવેશ</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="વધુ વિકલ્પો" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="વ્યક્તિગત સાધનો" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">વ્યક્તિગત સાધનો</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gu.wikipedia.org&uselang=gu"><span>દાન આપો</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%96%E0%AA%BE%E0%AA%A4%E0%AB%81%E0%AA%82_%E0%AA%96%E0%AB%8B%E0%AA%B2%E0%AB%8B&returnto=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" title="તમને ખાતું બનાવીને પ્રવેશ કરવા માટે આમંત્રણ છે; તેમ કરવું જોકે, આવશ્યક નથી"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ખાતું બનાવો</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%B8%E0%AA%AD%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%B5%E0%AB%87%E0%AA%B6&returnto=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" title="આપને પ્રવેશ કરવા ભલામણ કરવામાં આવે છે, જોકે તે આવશ્યક નથી [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>પ્રવેશ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages for logged out editors <a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AA%A6%E0%AA%A6:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>વધુ જાણો</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%82%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%A6%E0%AA%BE%E0%AA%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>યોગદાનો</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%80%E0%AA%9A%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%9A%E0%AA%BE" title="આ IP સરનામા દ્વારા થયેલ ફેરફારની ચર્ચા [n]" accesskey="n"><span>ચર્ચા</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eવિસર્જન\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"gu\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv style=\"background:#f5faff; border:1px solid #a7d7f9; margin:1em auto 1em auto; width:100%; font-size: 85%; padding: 0.5ex; text-align: center;\"\u003Eગુજરાતીમાં ટાઈપ કરવા માટે ડાબી બાજુના હાંસિયામાં (કે લેખની ઉપર) \u003Cb\u003Eભાષાઓ\u003C/b\u003E કે \u003Cb\u003ELanguages\u003C/b\u003E પર (કે તેની બાજુમાં રહેલા \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0:Cog-ULS-gear-latest.png\" class=\"mw-file-description\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b1/Cog-ULS-gear-latest.png\" decoding=\"async\" width=\"20\" height=\"14\" class=\"mw-file-element\" data-file-width=\"20\" data-file-height=\"14\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E પર) ક્લિક કરી Inputમાં ગુજરાતી હેઠળ તમને અનુકૂળ કીબોર્ડ પસંદ કરો.\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="વિગતો" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">વિગતો</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">બાજુમાં ખસેડો</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">છુપાવો</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">શરૂઆત</div> </a> </li> <li id="toc-વ્યુત્પત્તિ_અને_ઉપયોગ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#વ્યુત્પત્તિ_અને_ઉપયોગ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૧</span> <span>વ્યુત્પત્તિ અને ઉપયોગ</span> </div> </a> <ul id="toc-વ્યુત્પત્તિ_અને_ઉપયોગ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ઈશ્વરનાં_નામો" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ઈશ્વરનાં_નામો"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૨</span> <span>ઈશ્વરનાં નામો</span> </div> </a> <ul id="toc-ઈશ્વરનાં_નામો-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ઈશ્વરની_વિભાવનાઓ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ઈશ્વરની_વિભાવનાઓ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૩</span> <span>ઈશ્વરની વિભાવનાઓ</span> </div> </a> <ul id="toc-ઈશ્વરની_વિભાવનાઓ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ઈશ્વરનું_અસ્તિત્વ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ઈશ્વરનું_અસ્તિત્વ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૪</span> <span>ઈશ્વરનું અસ્તિત્વ</span> </div> </a> <ul id="toc-ઈશ્વરનું_અસ્તિત્વ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ધર્મવેત્તાઓનો_અભિગમ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ધર્મવેત્તાઓનો_અભિગમ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૫</span> <span>ધર્મવેત્તાઓનો અભિગમ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ધર્મવેત્તાઓનો_અભિગમ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ધર્મવેત્તાઓનો અભિગમ subsection</span> </button> <ul id="toc-ધર્મવેત્તાઓનો_અભિગમ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-આસ્તિકવાદ_અને_કેવલેશ્વરવાદ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#આસ્તિકવાદ_અને_કેવલેશ્વરવાદ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૫.૧</span> <span>આસ્તિકવાદ અને કેવલેશ્વરવાદ</span> </div> </a> <ul id="toc-આસ્તિકવાદ_અને_કેવલેશ્વરવાદ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-એકેશ્વરવાદનો_ઇતિહાસ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#એકેશ્વરવાદનો_ઇતિહાસ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૬</span> <span>એકેશ્વરવાદનો ઇતિહાસ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-એકેશ્વરવાદનો_ઇતિહાસ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle એકેશ્વરવાદનો ઇતિહાસ subsection</span> </button> <ul id="toc-એકેશ્વરવાદનો_ઇતિહાસ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-એકેશ્વરવાદ_અને_પાનઈશ્વરવાદ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#એકેશ્વરવાદ_અને_પાનઈશ્વરવાદ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૬.૧</span> <span>એકેશ્વરવાદ અને પાનઈશ્વરવાદ</span> </div> </a> <ul id="toc-એકેશ્વરવાદ_અને_પાનઈશ્વરવાદ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-અસાધારણ_આસ્તિકવાદ_અને_નાસ્તિકવાદ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#અસાધારણ_આસ્તિકવાદ_અને_નાસ્તિકવાદ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૬.૨</span> <span>અસાધારણ આસ્તિકવાદ અને નાસ્તિકવાદ</span> </div> </a> <ul id="toc-અસાધારણ_આસ્તિકવાદ_અને_નાસ્તિકવાદ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ઈશ્વર_અને_વૈજ્ઞાનિક_સ્થિતિ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ઈશ્વર_અને_વૈજ્ઞાનિક_સ્થિતિ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૭</span> <span>ઈશ્વર અને વૈજ્ઞાનિક સ્થિતિ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ઈશ્વર_અને_વૈજ્ઞાનિક_સ્થિતિ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ઈશ્વર અને વૈજ્ઞાનિક સ્થિતિ subsection</span> </button> <ul id="toc-ઈશ્વર_અને_વૈજ્ઞાનિક_સ્થિતિ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ઈશ્વરની_મનુષ્ય_તરીકે_કલ્પના_કરનાર_વાદ_(એન્થ્રોપોમોર્ફિઝમ)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ઈશ્વરની_મનુષ્ય_તરીકે_કલ્પના_કરનાર_વાદ_(એન્થ્રોપોમોર્ફિઝમ)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૭.૧</span> <span>ઈશ્વરની મનુષ્ય તરીકે કલ્પના કરનાર વાદ (એન્થ્રોપોમોર્ફિઝમ)</span> </div> </a> <ul id="toc-ઈશ્વરની_મનુષ્ય_તરીકે_કલ્પના_કરનાર_વાદ_(એન્થ્રોપોમોર્ફિઝમ)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ઇશ્વરમાં_માન્યતાનું_વિતરણ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ઇશ્વરમાં_માન્યતાનું_વિતરણ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૮</span> <span>ઇશ્વરમાં માન્યતાનું વિતરણ</span> </div> </a> <ul id="toc-ઇશ્વરમાં_માન્યતાનું_વિતરણ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-મુખ્ય_ત્રણ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#મુખ્ય_ત્રણ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૯</span> <span>મુખ્ય ત્રણ</span> </div> </a> <ul id="toc-મુખ્ય_ત્રણ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-સંદર્ભો" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#સંદર્ભો"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૧૦</span> <span>સંદર્ભો</span> </div> </a> <ul id="toc-સંદર્ભો-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-નોંધ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#નોંધ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૧૧</span> <span>નોંધ</span> </div> </a> <ul id="toc-નોંધ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-બાહ્ય_કડીઓ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#બાહ્ય_કડીઓ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">૧૨</span> <span>બાહ્ય કડીઓ</span> </div> </a> <ul id="toc-બાહ્ય_કડીઓ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="વિગતો" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ઈશ્વર</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="બીજી ભાષાના લેખ પર જાઓ. આમાં પ્રાપ્ત છે: ૨૦૩ ભાષાઓ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-203" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">૨૦૩ ભાષાઓ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/God" title="God – આફ્રિકન્સ" lang="af" hreflang="af" data-title="God" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="આફ્રિકન્સ" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Gott" title="Gott – સ્વિસ જર્મન" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Gott" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="સ્વિસ જર્મન" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-alt mw-list-item"><a href="https://alt.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%B9" title="Кудай – દક્ષિણ અલ્તાઇ" lang="alt" hreflang="alt" data-title="Кудай" data-language-autonym="Алтай тил" data-language-local-name="દક્ષિણ અલ્તાઇ" class="interlanguage-link-target"><span>Алтай тил</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%8B%9A%E1%8A%A0%E1%89%A5%E1%88%94%E1%88%AD" title="እግዚአብሔር – એમ્હારિક" lang="am" hreflang="am" data-title="እግዚአብሔር" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="એમ્હારિક" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Dios" title="Dios – અર્ગોનીઝ" lang="an" hreflang="an" data-title="Dios" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="અર્ગોનીઝ" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/God" title="God – જુની અંગ્રેજી" lang="ang" hreflang="ang" data-title="God" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="જુની અંગ્રેજી" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Awaji" title="Awaji – ઓબોલો" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Awaji" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="ઓબોલો" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%B0" title="ईश्वर – અંગીકા" lang="anp" hreflang="anp" data-title="ईश्वर" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="અંગીકા" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="الله – અરબી" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الله" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="અરબી" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%90%DC%A0%DC%97%DC%90" title="ܐܠܗܐ – એરમૈક" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܐܠܗܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="એરમૈક" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="الله – ઈજિપ્શિયન અરબી" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الله" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="ઈજિપ્શિયન અરબી" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AD%E0%A6%97%E0%A7%B1%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="ভগৱান – આસામી" lang="as" hreflang="as" data-title="ভগৱান" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="આસામી" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Dios" title="Dios – અસ્તુરિયન" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Dios" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="અસ્તુરિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Tatitu" title="Tatitu – આયમારા" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Tatitu" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="આયમારા" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Tanr%C4%B1" title="Tanrı – અઝરબૈજાની" lang="az" hreflang="az" data-title="Tanrı" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="અઝરબૈજાની" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C" title="تانری – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="تانری" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BE%D2%99%D0%B0%D0%B9" title="Хоҙай – બશ્કીર" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Хоҙай" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="બશ્કીર" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/God" title="God – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="God" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Dievs" title="Dievs – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Dievs" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Dios" title="Dios – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Dios" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B3" title="Бог – બેલારુશિયન" lang="be" hreflang="be" data-title="Бог" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="બેલારુશિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B3" title="Бог – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Бог" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B3" title="Бог – બલ્ગેરિયન" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Бог" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="બલ્ગેરિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B8%E0%A4%B0" title="परमेसर – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="परमेसर" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/God" title="God – બિસ્લામા" lang="bi" hreflang="bi" data-title="God" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="બિસ્લામા" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Tuhan" title="Tuhan – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Tuhan" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%88%E0%A6%B6%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%B0" title="ঈশ্বর – બાંગ્લા" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ঈশ্বর" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="બાંગ્લા" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Doue" title="Doue – બ્રેટોન" lang="br" hreflang="br" data-title="Doue" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="બ્રેટોન" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Bog" title="Bog – બોસ્નિયન" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Bog" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="બોસ્નિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Tuhan" title="Tuhan – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Tuhan" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D1%80%D1%85%D0%B0%D0%BD_(%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%BC)" title="Бурхан (монотеизм) – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Бурхан (монотеизм)" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/D%C3%A9u" title="Déu – કતલાન" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Déu" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="કતલાન" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BB%D0%B0" title="Дела – ચેચન" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Дела" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ચેચન" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Ginoo" title="Ginoo – સિબુઆનો" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Ginoo" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="સિબુઆનો" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7" title="خوا – સેન્ટ્રલ કુર્દિશ" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="خوا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="સેન્ટ્રલ કુર્દિશ" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Diu" title="Diu – કોર્સિકન" lang="co" hreflang="co" data-title="Diu" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="કોર્સિકન" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/B%C5%AFh" title="Bůh – ચેક" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Bůh" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ચેક" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B3%D1%8A" title="Богъ – ચર્ચ સ્લાવિક" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Богъ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="ચર્ચ સ્લાવિક" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%C4%83" title="Турă – ચૂવાશ" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Турă" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ચૂવાશ" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Duw" title="Duw – વેલ્શ" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Duw" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="વેલ્શ" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Gud_(monoteistisk)" title="Gud (monoteistisk) – ડેનિશ" lang="da" hreflang="da" data-title="Gud (monoteistisk)" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="ડેનિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Naawuni" title="Naawuni – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Naawuni" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Gott" title="Gott – જર્મન" lang="de" hreflang="de" data-title="Gott" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="જર્મન" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dga mw-list-item"><a href="https://dga.wikipedia.org/wiki/God" title="God – Dagaare" lang="dga" hreflang="dga" data-title="God" data-language-autonym="Dagaare" data-language-local-name="Dagaare" class="interlanguage-link-target"><span>Dagaare</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Homa" title="Homa – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Homa" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/Mawu" title="Mawu – ઈવ" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Mawu" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="ઈવ" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%98%CE%B5%CF%8C%CF%82" title="Θεός – ગ્રીક" lang="el" hreflang="el" data-title="Θεός" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ગ્રીક" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Dio" title="Dio – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Dio" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/God" title="God – અંગ્રેજી" lang="en" hreflang="en" data-title="God" data-language-autonym="English" data-language-local-name="અંગ્રેજી" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Dio" title="Dio – એસ્પેરાન્ટો" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Dio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="એસ્પેરાન્ટો" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Dios" title="Dios – સ્પેનિશ" lang="es" hreflang="es" data-title="Dios" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="સ્પેનિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Jumal" title="Jumal – એસ્ટોનિયન" lang="et" hreflang="et" data-title="Jumal" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="એસ્ટોનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Jainko_(monoteismo)" title="Jainko (monoteismo) – બાસ્ક" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Jainko (monoteismo)" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="બાસ્ક" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7" title="خدا – ફારસી" lang="fa" hreflang="fa" data-title="خدا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="ફારસી" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Jumala" title="Jumala – ફિનિશ" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Jumala" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ફિનિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Jummal" title="Jummal – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Jummal" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fon mw-list-item"><a href="https://fon.wikipedia.org/wiki/Mawu" title="Mawu – ફોન" lang="fon" hreflang="fon" data-title="Mawu" data-language-autonym="Fɔ̀ngbè" data-language-local-name="ફોન" class="interlanguage-link-target"><span>Fɔ̀ngbè</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Dieu" title="Dieu – ફ્રેન્ચ" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Dieu" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ફ્રેન્ચ" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Diu" title="Diu – ફ્રિયુલિયાન" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Diu" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="ફ્રિયુલિયાન" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/God_(monote%C3%AFsme)" title="God (monoteïsme) – પશ્ચિમિ ફ્રિશિયન" lang="fy" hreflang="fy" data-title="God (monoteïsme)" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="પશ્ચિમિ ફ્રિશિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Dia" title="Dia – આઇરિશ" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Dia" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="આઇરિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Bondj%C3%A9" title="Bondjé – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Bondjé" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Dia" title="Dia – સ્કોટીસ ગેલિક" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Dia" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="સ્કોટીસ ગેલિક" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Deus" title="Deus – ગેલિશિયન" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Deus" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="ગેલિશિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Tup%C3%A3" title="Tupã – ગુઆરાની" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Tupã" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="ગુઆરાની" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/Deu" title="Deu – ગોઅન કોંકણી" lang="gom" hreflang="gom" data-title="Deu" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="ગોઅન કોંકણી" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gor mw-list-item"><a href="https://gor.wikipedia.org/wiki/Eya" title="Eya – ગોરોન્તાલો" lang="gor" hreflang="gor" data-title="Eya" data-language-autonym="Bahasa Hulontalo" data-language-local-name="ગોરોન્તાલો" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Hulontalo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B2%F0%90%8C%BF%F0%90%8C%B8" title="𐌲𐌿𐌸 – ગોથિક" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌲𐌿𐌸" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="ગોથિક" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Jee" title="Jee – માંક્સ" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Jee" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="માંક્સ" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Allah" title="Allah – હૌસા" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Allah" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="હૌસા" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Song-ti" title="Song-ti – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Song-ti" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%95%D7%94%D7%99%D7%9D" title="אלוהים – હીબ્રુ" lang="he" hreflang="he" data-title="אלוהים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="હીબ્રુ" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%B0" title="ईश्वर – હિન્દી" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ईश्वर" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="હિન્દી" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/God" title="God – ફીજી હિંદી" lang="hif" hreflang="hif" data-title="God" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="ફીજી હિંદી" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Bog" title="Bog – ક્રોએશિયન" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Bog" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ક્રોએશિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Bondye" title="Bondye – હૈતિઅન ક્રેઓલે" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Bondye" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="હૈતિઅન ક્રેઓલે" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Isten" title="Isten – હંગેરિયન" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Isten" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="હંગેરિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE" title="Աստված – આર્મેનિયન" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Աստված" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="આર્મેનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Deo" title="Deo – ઇંટરલિંગુઆ" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Deo" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ઇંટરલિંગુઆ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Tuhan" title="Tuhan – ઇન્ડોનેશિયન" lang="id" hreflang="id" data-title="Tuhan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ઇન્ડોનેશિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Deo" title="Deo – ઇંટરલિંગ" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Deo" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ઇંટરલિંગ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/God" title="God – ઇગ્બો" lang="ig" hreflang="ig" data-title="God" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="ઇગ્બો" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Dios" title="Dios – ઇલોકો" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Dios" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ઇલોકો" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B0%D1%8C%D0%BB%D0%B0" title="Даьла – ઇંગુશ" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Даьла" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ઇંગુશ" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Deo" title="Deo – ઈડો" lang="io" hreflang="io" data-title="Deo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ઈડો" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Gu%C3%B0" title="Guð – આઇસલેન્ડિક" lang="is" hreflang="is" data-title="Guð" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="આઇસલેન્ડિક" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Dio" title="Dio – ઇટાલિયન" lang="it" hreflang="it" data-title="Dio" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ઇટાલિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%94%AF%E4%B8%80%E7%A5%9E" title="唯一神 – જાપાનીઝ" lang="ja" hreflang="ja" data-title="唯一神" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="જાપાનીઝ" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Hyang" title="Hyang – જાવાનીસ" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Hyang" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="જાવાનીસ" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98" title="ღმერთი – જ્યોર્જિયન" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ღმერთი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="જ્યોર્જિયન" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Yillu" title="Yillu – કબાઇલ" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Yillu" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="કબાઇલ" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%85%D1%8C%D1%8D" title="Тхьэ – કબાર્ડિયન" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Тхьэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="કબાર્ડિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/%C6%90s%C9%94" title="Ɛsɔ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Ɛsɔ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/A%CC%B1gwaza" title="A̱gwaza – ત્યાપ" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="A̱gwaza" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="ત્યાપ" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D2%B1%D0%B4%D0%B0%D0%B9" title="Құдай – કઝાખ" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Құдай" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="કઝાખ" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%96%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9F%87%E2%80%8B%E1%9E%87%E1%9E%B6%E1%9E%98%E1%9F%92%E1%9E%85%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%8B" title="ព្រះជាម្ចាស់ – ખ્મેર" lang="km" hreflang="km" data-title="ព្រះជាម្ចាស់" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="ખ્મેર" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%95%98%EB%8A%90%EB%8B%98" title="하느님 – કોરિયન" lang="ko" hreflang="ko" data-title="하느님" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="કોરિયન" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%DB%84%D8%AF%D8%A7%DB%92" title="خۄداے – કાશ્મીરી" lang="ks" hreflang="ks" data-title="خۄداے" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="કાશ્મીરી" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Xweda" title="Xweda – કુર્દિશ" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Xweda" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="કુર્દિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Duw" title="Duw – કોર્નિશ" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Duw" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="કોર્નિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Deus" title="Deus – લેટિન" lang="la" hreflang="la" data-title="Deus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="લેટિન" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Dio" title="Dio – લાદીનો" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Dio" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="લાદીનો" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Gott" title="Gott – લક્ઝેમબર્ગિશ" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Gott" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="લક્ઝેમબર્ગિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Dio" title="Dio – લિંગ્વા ફેન્કા નોવા" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Dio" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="લિંગ્વા ફેન્કા નોવા" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/D%C3%AA" title="Dê – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Dê" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/D%C3%AE" title="Dî – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Dî" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Dio_(monoteesim)" title="Dio (monoteesim) – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Dio (monoteesim)" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Nz%C3%A1mbe" title="Nzámbe – લિંગાલા" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Nzámbe" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="લિંગાલા" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Dievas" title="Dievas – લિથુઆનિયન" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Dievas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="લિથુઆનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Dievs" title="Dievs – લાતવિયન" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Dievs" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="લાતવિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Andriamanitra_(tokana)" title="Andriamanitra (tokana) – મલાગસી" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Andriamanitra (tokana)" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="મલાગસી" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Tuhan" title="Tuhan – મિનાંગ્કાબાઉ" lang="min" hreflang="min" data-title="Tuhan" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="મિનાંગ્કાબાઉ" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B3" title="Бог – મેસેડોનિયન" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Бог" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="મેસેડોનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A6%E0%B5%88%E0%B4%B5%E0%B4%82" title="ദൈവം – મલયાલમ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ദൈവം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="મલયાલમ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D1%80%D1%85%D0%B0%D0%BD" title="Бурхан – મોંગોલિયન" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Бурхан" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="મોંગોલિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%B0" title="ईश्वर – મરાઠી" lang="mr" hreflang="mr" data-title="ईश्वर" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="મરાઠી" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Tuhan" title="Tuhan – મલય" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Tuhan" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="મલય" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Dius" title="Dius – મિરાંડી" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Dius" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="મિરાંડી" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%96%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%81%E1%80%84%E1%80%BA" title="ဖန်ဆင်းရှင်သခင် – બર્મીઝ" lang="my" hreflang="my" data-title="ဖန်ဆင်းရှင်သခင်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="બર્મીઝ" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B7" title="Паз – એર્ઝયા" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Паз" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="એર્ઝયા" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="خادا – મઝાન્દેરાની" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="خادا" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="મઝાન્દેરાની" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Gott" title="Gott – લો જર્મન" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Gott" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="લો જર્મન" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/God" title="God – લો સેક્સોન" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="God" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="લો સેક્સોન" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%B0" title="ईश्वर – નેપાળી" lang="ne" hreflang="ne" data-title="ईश्वर" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="નેપાળી" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%B0" title="ईश्वर – નેવારી" lang="new" hreflang="new" data-title="ईश्वर" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="નેવારી" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/God_(monothe%C3%AFsme)" title="God (monotheïsme) – ડચ" lang="nl" hreflang="nl" data-title="God (monotheïsme)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ડચ" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Gud" title="Gud – નોર્વેજિયન નાયનૉર્સ્ક" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Gud" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="નોર્વેજિયન નાયનૉર્સ્ક" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Gud" title="Gud – નોર્વેજિયન બોકમાલ" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Gud" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="નોર્વેજિયન બોકમાલ" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%8A%DF%9F%DF%8A%DF%AB" title="ߊߟߊ߫ – એન’કો" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߊߟߊ߫" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="એન’કો" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/D%C3%B9u" title="Dùu – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Dùu" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Modimo" title="Modimo – ઉત્તરી સોથો" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Modimo" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="ઉત્તરી સોથો" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Dieu" title="Dieu – ઓક્સિટન" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Dieu" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ઓક્સિટન" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Jumal" title="Jumal – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Jumal" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Waaqa" title="Waaqa – ઓરોમો" lang="om" hreflang="om" data-title="Waaqa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="ઓરોમો" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%83%D1%8B%D1%86%D0%B0%D1%83" title="Хуыцау – ઓસ્સેટિક" lang="os" hreflang="os" data-title="Хуыцау" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ઓસ્સેટિક" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B0%E0%A9%B1%E0%A8%AC" title="ਰੱਬ – પંજાબી" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਰੱਬ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="પંજાબી" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Diu" title="Diu – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Diu" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/God" title="God – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="God" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/B%C3%B3g" title="Bóg – પોલીશ" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Bóg" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="પોલીશ" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/De" title="De – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="De" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7" title="خدا – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="خدا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="الله – પશ્તો" lang="ps" hreflang="ps" data-title="الله" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="પશ્તો" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Deus" title="Deus – પોર્ટુગીઝ" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Deus" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="પોર્ટુગીઝ" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Apuyaya" title="Apuyaya – ક્વેચુઆ" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Apuyaya" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="ક્વેચુઆ" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Dieu" title="Dieu – રોમાન્શ" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Dieu" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="રોમાન્શ" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Devel" title="Devel – Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Devel" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Dumnezeu" title="Dumnezeu – રોમાનિયન" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Dumnezeu" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="રોમાનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Dumnidz%C4%83" title="Dumnidză – અરોમેનિયન" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Dumnidză" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="અરોમેનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B3" title="Бог – રશિયન" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Бог" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="રશિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B3" title="Бог – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Бог" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Imana" title="Imana – કિન્યારવાન્ડા" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Imana" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="કિન્યારવાન્ડા" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A4%83" title="ईश्वरः – સંસ્કૃત" lang="sa" hreflang="sa" data-title="ईश्वरः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="સંસ્કૃત" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D2%A5%D0%B0%D1%80%D0%B0" title="Таҥара – સખા" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Таҥара" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="સખા" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9C%E1%B1%9A%E1%B1%A5%E1%B1%9F%E1%B1%B8%E1%B1%AD" title="ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ – સંતાલી" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱜᱚᱥᱟᱸᱭ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="સંતાલી" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Diu" title="Diu – સિસિલિયાન" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Diu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="સિસિલિયાન" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/God" title="God – સ્કોટ્સ" lang="sco" hreflang="sco" data-title="God" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="સ્કોટ્સ" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7" title="خدا – સિંધી" lang="sd" hreflang="sd" data-title="خدا" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="સિંધી" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Bog" title="Bog – સર્બો-ક્રોએશિયન" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Bog" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="સર્બો-ક્રોએશિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AF%E0%B7%99%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B7%80%E0%B7%84%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B7%9A" title="දෙවියන්වහන්සේ – સિંહાલી" lang="si" hreflang="si" data-title="දෙවියන්වහන්සේ" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="સિંહાલી" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/God" title="God – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="God" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Boh" title="Boh – સ્લોવૅક" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Boh" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="સ્લોવૅક" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Bog" title="Bog – સ્લોવેનિયન" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Bog" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="સ્લોવેનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Mwari" title="Mwari – શોના" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Mwari" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="શોના" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Per%C3%ABndia" title="Perëndia – અલ્બેનિયન" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Perëndia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="અલ્બેનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B3" title="Бог – સર્બિયન" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Бог" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="સર્બિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/Nkulunkulu" title="Nkulunkulu – સ્વાતી" lang="ss" hreflang="ss" data-title="Nkulunkulu" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="સ્વાતી" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Tumelo" title="Tumelo – દક્ષિણ સોથો" lang="st" hreflang="st" data-title="Tumelo" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="દક્ષિણ સોથો" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/God" title="God – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="God" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Gud" title="Gud – સ્વીડિશ" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Gud" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="સ્વીડિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Mungu" title="Mungu – સ્વાહિલી" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Mungu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="સ્વાહિલી" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/B%C5%AFg" title="Bůg – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Bůg" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%9F%E0%AE%B5%E0%AF%81%E0%AE%B3%E0%AF%8D" title="கடவுள் – તમિલ" lang="ta" hreflang="ta" data-title="கடவுள்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="તમિલ" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B1%81%E0%B0%A1%E0%B1%81" title="దేవుడు – તેલુગુ" lang="te" hreflang="te" data-title="దేవుడు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="તેલુગુ" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%83%D0%B4%D0%BE" title="Худо – તાજીક" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Худо" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="તાજીક" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2" title="พระเป็นเจ้า – થાઈ" lang="th" hreflang="th" data-title="พระเป็นเจ้า" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="થાઈ" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Diyos" title="Diyos – ટાગાલોગ" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Diyos" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="ટાગાલોગ" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/God" title="God – ટોક પિસિન" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="God" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="ટોક પિસિન" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Tanr%C4%B1" title="Tanrı – ટર્કિશ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Tanrı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ટર્કિશ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Xikwembu" title="Xikwembu – સોંગા" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Xikwembu" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="સોંગા" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D0%B9" title="Ходай – તતાર" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Ходай" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="તતાર" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="good article badge"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Chiuta" title="Chiuta – તુમ્બુકા" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Chiuta" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="તુમ્બુકા" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Awurade" title="Awurade – ટ્વાઇ" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Awurade" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="ટ્વાઇ" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DB%95%DA%AD%D8%B1%D9%89" title="تەڭرى – ઉઇગુર" lang="ug" hreflang="ug" data-title="تەڭرى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ઉઇગુર" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B3" title="Бог – યુક્રેનિયન" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Бог" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="યુક્રેનિયન" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7" title="خدا – ઉર્દૂ" lang="ur" hreflang="ur" data-title="خدا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ઉર્દૂ" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Xudo" title="Xudo – ઉઝ્બેક" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Xudo" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ઉઝ્બેક" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Dio" title="Dio – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Dio" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Jumal" title="Jumal – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Jumal" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Thi%C3%AAn_Ch%C3%BAa" title="Thiên Chúa – વિયેતનામીસ" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Thiên Chúa" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="વિયેતનામીસ" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/God" title="God – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="God" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/God" title="God – વોલાપુક" lang="vo" hreflang="vo" data-title="God" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="વોલાપુક" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Bon_Diu" title="Bon Diu – વાલૂન" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Bon Diu" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="વાલૂન" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Diyos" title="Diyos – વારેય" lang="war" hreflang="war" data-title="Diyos" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="વારેય" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Y%C3%A0lla" title="Yàlla – વોલોફ" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Yàlla" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="વોલોફ" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%A5%9E%EF%BC%88%E4%B8%80%E7%A5%9E%E6%95%99%EF%BC%89" title="神（一神教） – વુ ચાઈનીઝ" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="神（一神教）" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="વુ ચાઈનીઝ" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/UThixo" title="UThixo – ખોસા" lang="xh" hreflang="xh" data-title="UThixo" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="ખોસા" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A6%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%98" title="ღორონთი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ღორონთი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%90%D7%98" title="גאט – યિદ્દિશ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="גאט" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="યિદ્દિશ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/God" title="God – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="God" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%A5%9E_(%E4%B8%80%E7%A5%9E%E6%95%99)" title="神 (一神教) – ચાઇનીઝ" lang="zh" hreflang="zh" data-title="神 (一神教)" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ચાઇનીઝ" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Si%C5%8Dng-t%C3%A8" title="Siōng-tè – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Siōng-tè" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%8A%E5%B8%9D" title="上帝 – કેંટોનીઝ" lang="yue" hreflang="yue" data-title="上帝" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="કેંટોનીઝ" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/UNkulunkulu" title="UNkulunkulu – ઝુલુ" lang="zu" hreflang="zu" data-title="UNkulunkulu" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="ઝુલુ" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q190#sitelinks-wikipedia" title="આંતરવિકિભાષા કડીમાં ફેરફાર કરો" class="wbc-editpage">કડીઓમાં ફેરફાર કરો</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="નામાવકાશો"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" title="સૂચિ વાળું પાનુ જુઓ [c]" accesskey="c"><span>લેખ</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%9A%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%9A%E0%AA%BE:%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="અનુક્રમણિકાનાં પાના વિષે ચર્ચા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી) [t]" accesskey="t"><span>ચર્ચા</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ગુજરાતી</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="દેખાવ"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0"><span>વાંચો</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit" title="આ પાનાંના સ્રોત કોડમાં ફેરફાર કરો [e]" accesskey="e"><span>ફેરફાર કરો</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=history" title="આ પાનાની અગાઉની આવૃત્તિઓ [h]" accesskey="h"><span>ઇતિહાસ જુઓ</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="સાધનો" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">સાધનો</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">સાધનો</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">બાજુમાં ખસેડો</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">છુપાવો</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> ક્રિયાઓ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0"><span>વાંચો</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit" title="આ પાનાંના સ્રોત કોડમાં ફેરફાર કરો [e]" accesskey="e"><span>ફેરફાર કરો</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=history"><span>ઇતિહાસ જુઓ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> સામાન્ય </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%85%E0%AA%B9%E0%AB%80%E0%AA%82_%E0%AA%B6%E0%AB%81%E0%AA%82_%E0%AA%9C%E0%AB%8B%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%AF_%E0%AA%9B%E0%AB%87%3F/%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" title="અહીં જોડાતા બધાં વિકિ પાનાઓની યાદી [j]" accesskey="j"><span>અહિયાં શું જોડાય છે</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%9C%E0%AB%87%E0%AA%A4%E0%AA%B0%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%82_%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AA%AB%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B/%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" rel="nofollow" title="આ પાના પરની કડીઓ વાળા લેખોમાં તાજેતરમાં થયેલા ફેરફારો [k]" accesskey="k"><span>સંબંધિત ફેરફારો</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%96%E0%AA%BE%E0%AA%B8%E0%AA%AA%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%82" title="બધા ખાસ પાનાંઓની યાદી [q]" accesskey="q"><span>ખાસ પાનાં</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&oldid=850023" title="પાનાનાં આ પુનરાવર્તનની સ્થાયી કડી"><span>સ્થાયી કડી</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=info" title="આ પાના વિષે વધુ માહિતી"><span>પાનાંની માહિતી</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:CiteThisPage&page=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&id=850023&wpFormIdentifier=titleform" title="આ પાનાનો સંદર્ભ કઈ રીતે ટાંકવો તેની માહિતી"><span>આ પાનું ટાંકો</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fgu.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25AA%2588%25E0%25AA%25B6%25E0%25AB%258D%25E0%25AA%25B5%25E0%25AA%25B0"><span>ટૂંકું URL મેળવો</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:QrCode&url=https%3A%2F%2Fgu.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25AA%2588%25E0%25AA%25B6%25E0%25AB%258D%25E0%25AA%25B5%25E0%25AA%25B0"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> છાપો/નિકાસ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AA%E0%AB%81%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%95&bookcmd=book_creator&referer=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0"><span>પુસ્તક બનાવો</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:DownloadAsPdf&page=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=show-download-screen"><span>PDF તરીકે ડાઉનલોડ કરો</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&printable=yes" title="આ પાનાની છાપવા માટેની આવૃત્તિ [p]" accesskey="p"><span>પાનું છાપો</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> અન્ય પ્રકલ્પોમાં </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:God_in_monotheistic_religions" hreflang="en"><span>વિકિમીડિયા કોમન્સ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q190" title="ડેટા રીપોઝીટરીમાંની વસ્તુને સંકળતી કડી [g]" accesskey="g"><span>વિકિડેટા વસ્તુ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Appearance</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">બાજુમાં ખસેડો</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">છુપાવો</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">વિકિપીડિયામાંથી</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="gu" dir="ltr"><p><b>ઈશ્વર</b> , <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઈશ્વરવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઈશ્વરવાદ</a> અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%95%E0%AB%87%E0%AA%B5%E0%AA%B2%E0%AB%87%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="કેવલેશ્વરવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">કેવલેશ્વરવાદ</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="ધર્મો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ધર્મોમાં</a> અને અન્ય <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%A4%E0%AA%BE_%E0%AA%B8%E0%AA%BF%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="માન્યતા સિસ્ટમ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">માન્યતા સિસ્ટમ</a> મુજબ એક <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A6%E0%AB%87%E0%AA%B5%E0%AA%A4%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="દેવતા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">દેવતા</a> છે, જે ક્યાં તો <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%8F%E0%AA%95%E0%AB%87%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="એકેશ્વરવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">એકેશ્વરવાદમાં</a> <i>એકમાત્ર</i> દેવતા, અથવા <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AC%E0%AA%B9%E0%AB%81-%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="બહુ-ઈશ્વરવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">બહુ-ઈશ્વરવાદના</a> <i>મુખ્ય</i> દેવતા તરીકે અભિવ્યકત થાય છે.<sup id="cite_ref-Swinburne_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Swinburne-1"><span class="cite-bracket">[</span>૧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ઈશ્વરને મોટેભાગે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%B2%E0%AB%8C%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="અલૌકિક (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અલૌકિક</a> <a href="/wiki/%E0%AA%B8%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%9C%E0%AA%95" title="સર્જક">સર્જક</a> અને <a href="/wiki/%E0%AA%AC%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%B9%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%82%E0%AA%A1" title="બ્રહ્માંડ">બ્રહ્માંડના</a> દૃષ્ટા તરીકે જોવામાં આવે છે. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%B5%E0%AB%87%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%93&action=edit&redlink=1" class="new" title="ધર્મવેત્તાઓ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ધર્મવેત્તાઓએ</a> ઘણી બધી જુદી જુદી <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%A8%E0%AB%80_%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%AD%E0%AA%BE%E0%AA%B5%E0%AA%A8%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઈશ્વરની વિભાવના (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઈશ્વરની વિભાવનાઓ</a> માટે વિભિન્ન લક્ષણોનું વર્ણન કર્યું છે. આમાં સૌથી સામાન્ય વિચારણામાં <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%9C%E0%AB%8D%E0%AA%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="સર્વજ્ઞ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સર્વજ્ઞ</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B6%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="સર્વશકિતમાન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સર્વશકિતમાન</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B5%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%AA%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="સર્વવ્યાપી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સર્વવ્યાપી</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%AA%E0%AB%82%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%A3%E0%AA%AA%E0%AA%A3%E0%AB%87_%E0%AA%AA%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%AA%E0%AA%95%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="સંપૂર્ણપણે પરોપકારી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સંપૂર્ણપણે પરોપકારી</a> (સંપૂર્ણ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A6%E0%AB%87%E0%AA%B5%E0%AA%A4%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="દેવતા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">દેવતા</a>), <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A6%E0%AB%88%E0%AA%B5%E0%AB%80_%E0%AA%B8%E0%AA%B0%E0%AA%B3%E0%AA%A4%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="દૈવી સરળતા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">દૈવી સરળતા</a> તથા શાશ્વત અને આવશ્યક અસ્તિત્વનો સમાવેશ થાય છે. ઈશ્વરને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%AE%E0%AB%82%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="અમૂર્ત (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અમૂર્ત</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AA%97%E0%AA%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="વ્યકિતગત (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">વ્યકિતગત</a> અસ્તિત્વ, તમામ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AB%88%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%95_%E0%AA%9C%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%AC%E0%AA%A6%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="નૈતિક જવાબદારી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">નૈતિક જવાબદારીના</a> સ્ત્રોત અને “ સૌથી મહાન ગ્રહણક્ષમ અસ્તિત્વ ” તરીકે પણ કલ્પવામાં આવે છે.<sup id="cite_ref-Swinburne_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-Swinburne-1"><span class="cite-bracket">[</span>૧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> આ બધા ગુણધર્મોને જુદી જુદી માત્રામાં પ્રાચીન <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AF%E0%AA%B9%E0%AB%81%E0%AA%A6%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="યહુદી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">યહુદી</a>, <a href="/wiki/%E0%AA%96%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AB%80" class="mw-redirect" title="ખ્રિસ્તી">ખ્રિસ્તી</a> અને <a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AB%81%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AA%BF%E0%AA%AE" class="mw-redirect" title="મુસ્લિમ">મુસ્લિમ</a> ધર્મવેત્તા તત્ત્વચિંતકોએ તેમજ અનુક્રમે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AE%E0%AB%87%E0%AA%AE%E0%AB%8B%E0%AA%A8%E0%AA%BF%E0%AA%A6%E0%AB%87%E0%AA%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="મેમોનિદેશ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">મેમોનિદેશ</a><sup id="cite_ref-Edwards_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Edwards-2"><span class="cite-bracket">[</span>૨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%BF%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%AA%E0%AB%8B%E0%AA%A8%E0%AA%BE_%E0%AA%93%E0%AA%97%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AA%BE%E0%AA%88%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="હિપ્પોના ઓગસ્ટાઈન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">હિપ્પોના ઓગસ્ટાઈન</a>,<sup id="cite_ref-Edwards_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-Edwards-2"><span class="cite-bracket">[</span>૨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%B2-%E0%AA%97%E0%AA%9D%E0%AA%B2%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="અલ-ગઝલી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અલ-ગઝલીએ</a> સમર્થન કર્યું છે.<sup id="cite_ref-Platinga_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Platinga-3"><span class="cite-bracket">[</span>૩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ઘણા નોંધપાત્ર <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AE%E0%AA%A7%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%95%E0%AA%BE%E0%AA%B2%E0%AA%BF%E0%AA%A8_%E0%AA%A4%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%82%E0%AA%A4%E0%AA%95%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="મધ્યકાલિન તત્ત્વચિંતકો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">મધ્યકાલિન તત્ત્વચિંતકો</a> અને આધુનિક તત્ત્વચિંતકોએ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%A8%E0%AA%BE_%E0%AA%85%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B5_%E0%AA%85%E0%AA%82%E0%AA%97%E0%AB%87_%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%9A%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AA%A3%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઈશ્વરના અસ્તિત્વ અંગે વિચારણા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઈશ્વરના અસ્તિત્વ અંગે વિચારણાઓ</a> વિકસાવી હતી.<sup id="cite_ref-Platinga_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Platinga-3"><span class="cite-bracket">[</span>૩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> જ્યારે તેથી વિરુદ્ધમાં ઘણા નામાંકિત તત્ત્વચિંતકો અને બુધ્ધિમંતોએ ઈશ્વરના અસ્તિત્વની <i>વિરોધ</i> માં વિચારણાઓ વિકસાવી છે. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="વ્યુત્પત્તિ_અને_ઉપયોગ"><span id=".E0.AA.B5.E0.AB.8D.E0.AA.AF.E0.AB.81.E0.AA.A4.E0.AB.8D.E0.AA.AA.E0.AA.A4.E0.AB.8D.E0.AA.A4.E0.AA.BF_.E0.AA.85.E0.AA.A8.E0.AB.87_.E0.AA.89.E0.AA.AA.E0.AA.AF.E0.AB.8B.E0.AA.97"></span>વ્યુત્પત્તિ અને ઉપયોગ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=1" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: વ્યુત્પત્તિ અને ઉપયોગ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>છઠ્ઠી સદીના <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="કિશ્ચિયન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">કિશ્ચિયન</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%95%E0%AB%8B%E0%AA%A1%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%B7_%E0%AA%86%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%9C%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AA%BF%E0%AA%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="કોડેક્ષ આર્જેન્ટિસ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">કોડેક્ષ આર્જેન્ટિસમાંથી</a> પ્રાચીનકાળમાં લખાતો જર્મન શબ્દ <i>god</i> આવ્યો છે. અંગ્રેજી શબ્દ પોતેજ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%9F%E0%AB%8B-%E0%AA%9C%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%A8%E0%AA%BF%E0%AA%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="પ્રોટો-જર્મનિક (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પ્રોટો-જર્મનિક</a> <i>ǥuđan</i> માંથી વ્યુત્પન્ન થયો છે. મોટાભાગના <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%9F%E0%AB%8B-%E0%AA%88%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%A1%E0%AB%8B-%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%AA%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="પ્રોટો-ઈન્ડો-યુરોપિયન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પ્રોટો-ઈન્ડો-યુરોપિયન</a><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A2%E0%AA%BE%E0%AA%82%E0%AA%9A%E0%AB%8B:PIE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઢાંચો:PIE (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઢાંચો:PIE</a> સ્વરૂપ, મૂળ<a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A2%E0%AA%BE%E0%AA%82%E0%AA%9A%E0%AB%8B:PIE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઢાંચો:PIE (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઢાંચો:PIE</a> પર આધારિત હતું, જેનો અર્થ થાય છે ક્યાં તો “ બોલાવવું ” કે “ આહવાન ” આપવું.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>૪<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i>ઈશ્વર (god)</i> માટેના જર્મન શબ્દો મૂળમાં <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%A4%E0%AA%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="નાન્યતર (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">નાન્યતર</a> જાતિ - બંને જાતિઓને લાગુ પડતા - પરંતુ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%9C%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%A8_%E0%AA%B2%E0%AB%8B%E0%AA%95%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="જર્મન લોકો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">જર્મન લોકો</a> તેમના દેશી <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%9C%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%A8_%E0%AA%AA%E0%AB%87%E0%AA%97%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AA%BF%E0%AA%9D%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="જર્મન પેગાનિઝમ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">જર્મન પેગાનિઝમમાંથી</a> (કોઈપણ ધર્મમાં ન માનનાર) <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%96%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%80%E0%AA%95%E0%AA%B0%E0%AA%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ખ્રિસ્ત્રીકરણ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ખ્રિસ્ત્રીકરણની</a> પ્રક્રિયા દરમિયાન વાકયરચનામાં આ શબ્દ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AA%B0%E0%AA%9C%E0%AA%BE%E0%AA%A4%E0%AA%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="નરજાતિ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">નરજાતિનો</a> બન્યો.<sup id="cite_ref-BARNHART323_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-BARNHART323-5"><span class="cite-bracket">[</span>૫<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><i>ઈશ્વર</i>નું કેપિટલ સ્વરૂપ, પ્રથમ ગ્રીક <i><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%BF%E0%AA%A6%E0%AB%8D%E0%AA%A7%E0%AA%BE%E0%AA%82%E0%AA%A4%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="સિદ્ધાંતો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સિદ્ધાંતો</a></i> રજૂ કરવા, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AB%82_%E0%AA%9F%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AA%BE%E0%AA%AE%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="ન્યૂ ટેસ્ટામેન્ટ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ન્યૂ ટેસ્ટામેન્ટના</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%B2%E0%AB%8D%E0%AA%AB%E0%AA%BF%E0%AA%B2%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="અલ્ફિલા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અલ્ફિલાના</a> ગોથિક અનુવાદમાં વપરાયો હતો. <a href="/wiki/%E0%AA%85%E0%AA%82%E0%AA%97%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%9C%E0%AB%80_%E0%AA%AD%E0%AA%BE%E0%AA%B7%E0%AA%BE" title="અંગ્રેજી ભાષા">અંગ્રેજી ભાષામાં</a>, એકેશ્વરવાદના ‘God’ અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AC%E0%AA%B9%E0%AB%81-%E0%AA%87%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="બહુ-ઇશ્વરવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">બહુ-ઇશ્વરવાદના</a> ‘gods’ વચ્ચેનો તફાવત રજૂ કરવા કેપિટલ સ્વરૂપ ચાલુ રખાયું છે.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>૬<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>૭<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ક્રિશ્ચિયન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ક્રિશ્ચિયન</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AA%BE%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઈસ્લામ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઈસ્લામ</a>, <a href="/wiki/%E0%AA%B9%E0%AA%BF%E0%AA%82%E0%AA%A6%E0%AB%81_%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE" title="હિંદુ ધર્મ">હિંદુ ધર્મ</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AC%E0%AA%B9%E0%AA%BE%E0%AA%88_%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="બહાઈ ધર્મ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">બહાઈ ધર્મ</a>, અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AF%E0%AA%B9%E0%AB%81%E0%AA%A6%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="યહુદી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">યહુદી</a> જેવા ધર્મો વચ્ચે નોંધપાત્ર તફાવત હોવા છતાં ‘God’ શબ્દનો અંગ્રેજી અનુવાદિત શબ્દ બધા માટે સામાન્ય રહ્યો. નામ, કોઈપણ સંબંધિત કે સમાન એકેશ્વર દેવતાઓને સૂચિત કરે છે, જેમ કે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%96%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%A4%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="અખેનાતન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અખેનાતન</a> કે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%9D%E0%AB%8B%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%A8%E0%AA%BF%E0%AA%B8%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઝોરોસ્ટ્રિયનિસમ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઝોરોસ્ટ્રિયનિસમના</a> પ્રાચીન એકેશ્વરવાદ. </p><p>એકેશ્વરવાદની સામાન્ય પશ્ચાદભૂમિકા સાથે સમાજમાં અંગ્રેજી શબ્દ વપરાય ત્યારે ‘God’ હંમેશા તેઓ જેમાં ભાગ લેતા હોય તે દેવતાનો ઉલ્લેખ કરે છે. વિભિન્ન <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%AC%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%B9%E0%AA%AE%E0%AA%BF%E0%AA%95_%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="અબ્રાહમિક ધર્મો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અબ્રાહમિક ધર્મોની</a> પશ્ચાદભૂમિક ધરાવતા લોકો સામાન્યરીતે તેઓ જેમાં ભાગ લેતા હોય તે દેવતાનો ઉલ્લેખ કરે છે - જો કે માન્યતા અને શ્રદ્ધા અંગેની વિગતોમાં જુદા પડતા હોઈ “ મારા ઈશ્વર ” અને “ તમારા (ભિન્ન) ઈશ્વર ” ની વિચારણા કરવાને બદલે ઈશ્વરના લક્ષણો અંગે તેઓ અસંમત થાય છે. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ઈશ્વરનાં_નામો"><span id=".E0.AA.88.E0.AA.B6.E0.AB.8D.E0.AA.B5.E0.AA.B0.E0.AA.A8.E0.AA.BE.E0.AA.82_.E0.AA.A8.E0.AA.BE.E0.AA.AE.E0.AB.8B"></span>ઈશ્વરનાં નામો</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=2" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: ઈશ્વરનાં નામો"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%A8%E0%AB%80_%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%AD%E0%AA%BE%E0%AA%B5%E0%AA%A8%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઈશ્વરની વિભાવના (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઈશ્વરની વિભાવનાઓ</a> વ્યાપકપણે જુદી જુદી હોઈ શકે, પરંતુ અંગ્રેજીમાં <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%97%E0%AB%8B%E0%AA%A1_(God&action=edit&redlink=1" class="new" title="ગોડ (God (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ગોડ (God</a>) શબ્દ- અને બીજી ભાષાઓમાં તેના પ્રતિરૂપ, જેમ કે લેટિનેટ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A1%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ડયુઝ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ડયુઝ</a>, ગ્રીક <a href="/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CF%8C%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Θεός (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">Θεός</a>, સ્લેવિક <i>બોગ</i>, સંસ્કૃત <i><a class="mw-selflink selflink">ઈશ્વર</a></i>, અથવા અરેબિક <i><a href="/wiki/%E0%AA%85%E0%AA%B2%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AA%BE%E0%AA%B9" title="અલ્લાહ">અલ્લાહ</a></i> - શબ્દ સામાન્યરીતે કોઈપણ અને તમામ વિભાવનાઓ માટે વપરાય છે. હિબ્રુ <i><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%87%E0%AA%8F%E0%AA%B2_(%E0%AA%8F%E0%AA%B2)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઇએલ (એલ) (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઇએલ (એલ)</a></i> માટે સમાન શબ્દ છે, પરંતુ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AF%E0%AA%B9%E0%AB%81%E0%AA%A6%E0%AB%80_%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="યહુદી ધર્મમાં (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">યહુદી ધર્મમાં</a> ગોડ (God) ને પણ સંજ્ઞાવાચક નામ આપ્યું છે - <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%9F%E0%AB%87%E0%AA%9F%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%97%E0%AA%BE%E0%AA%AE%E0%AB%87%E0%AA%B6%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ટેટ્રાગામેશન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ટેટ્રાગામેશન</a> (સામાન્યરીતે <i><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AF%E0%AB%87%E0%AA%B9%E0%AA%B5%E0%AB%87_(Yahweh)&action=edit&redlink=1" class="new" title="યેહવે (Yahweh) (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">યેહવે (Yahweh)</a></i> અથવા વાયએચડબલ્યુએચ(YHWH)) તરીકે પુર્નરચના કરી છે, જેમને ધર્મના <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%BF%E0%AA%A8%E0%AB%8B%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AB%80%E0%AA%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="હિનોથિસ્ટીક (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">હિનોથિસ્ટીક</a> મૂળની નિશાની ગણવામાં આવે છે. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AC%E0%AA%BE%E0%AA%88%E0%AA%AC%E0%AA%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="બાઈબલ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">બાઈબલના</a> ઘણા અનુવાદોમાં "લોર્ડ" (“LORD”) શબ્દ કેપિટલમાં વપરાય ત્યારે ટેટ્રાગામેશન વ્યકત કરતો શબ્દ સૂચિત કરે છે.<sup id="cite_ref-Barton2006_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-Barton2006-8"><span class="cite-bracket">[</span>૮<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> હિંદુવાદના એકેશ્વરવાદની વિચારધારામાં ઈશ્વરને પણ વિશેષ નામ આપી શકાશે, જે, <a href="/wiki/%E0%AA%AD%E0%AA%BE%E0%AA%97%E0%AA%B5%E0%AA%A4" class="mw-redirect" title="ભાગવત">ભાગવતમાં</a> <a href="/wiki/%E0%AA%95%E0%AB%83%E0%AA%B7%E0%AB%8D%E0%AA%A3" title="કૃષ્ણ">કૃષ્ણ</a>-<a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%B8%E0%AB%81%E0%AA%A6%E0%AB%87%E0%AA%B5" class="mw-redirect" title="વાસુદેવ">વાસુદેવ</a> કે પાછળથી <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B7%E0%AB%8D%E0%AA%A3%E0%AB%81" title="વિષ્ણુ">વિષ્ણુ</a> અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%B0%E0%AA%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="હરિ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">હરિ</a> તરીકે તેમના નામના પ્રાચીન ઉલ્લેખો સાથે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%A8%E0%AB%80_%E0%AA%B5%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AA%97%E0%AA%A4_%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%95%E0%AB%83%E0%AA%A4%E0%AA%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઈશ્વરની વ્યકિતગત પ્રકૃતિ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઈશ્વરની વ્યકિતગત પ્રકૃતિ</a> પર ભાર મૂકે છે.<sup id="cite_ref-Hastings541_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hastings541-9"><span class="cite-bracket">[</span>૯<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%86%E0%AA%A6%E0%AA%BF%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="આદિમ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">આદિમ</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%97%E0%AB%81%E0%AA%86%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ગુઆન્ચિસ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ગુઆન્ચિસ</a> (<a href="/w/index.php?title=%E0%AA%9F%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="ટેનેરિફ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ટેનેરિફ</a>, <a href="/wiki/%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%AA%E0%AB%87%E0%AA%A8" title="સ્પેન">સ્પેન</a>) માટે God ને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%95%E0%AA%BE%E0%AA%AE%E0%AA%A8_(Achaman)&action=edit&redlink=1" class="new" title="અકામન (Achaman) (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અકામન (Achaman)</a> કહે છે. <sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>૧૦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ઈશ્વરના વિશેષ નામો અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7%E0%AA%A3%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="વિશેષણો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">વિશેષણો</a> વચ્ચે તફાવત પાડવો મૂશ્કેલ છે, જેમ કે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AB%82_%E0%AA%9F%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AA%BE%E0%AA%AE%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%82_%E0%AA%9C%E0%AB%80%E0%AA%B8%E0%AA%B8%E0%AA%A8%E0%AA%BE_%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%AE_%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87_%E0%AA%96%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%AC%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="ન્યૂ ટેસ્ટામેન્ટમાં જીસસના નામ અને ખિતાબો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ન્યૂ ટેસ્ટામેન્ટમાં જીસસના નામ અને ખિતાબો</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%95%E0%AB%81%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%82_%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%82_%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%AE%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="કુરાનમાં ઈશ્વરનાં નામો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">કુરાનમાં ઈશ્વરનાં નામો</a>, અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%BF%E0%AA%82%E0%AA%A6%E0%AB%81_%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%A8%E0%AA%BE_%E0%AA%B9%E0%AA%9C%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8B_%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%AE%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="હિંદુ ઈશ્વરના હજારો નામો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">હિંદુ ઈશ્વરના હજારો નામોની</a> વિવિધ યાદીઓ. સમગ્ર હિબ્રૂ અને કિશ્ચિયન બાઈબલમાં ઈશ્વરના અનેક નામો છે (ઈશ્વરને હંમેશા પુરૂષ તરીકે દર્શાવાય છે), જે તેમની પ્રકૃતિ અને પાત્રનું ચિત્રણ કરે છે. તેઓ પૈકી એક <i><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%87%E0%AA%B2%E0%AB%8B%E0%AA%B9%E0%AA%BF%E0%AA%AE_(elohim)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઇલોહિમ (elohim) (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઇલોહિમ (elohim)</a></i> <sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>૧૧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>૧૨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>છે, જેના અર્થ અંગે દલીલ કરવામાં આવી છે કે તે બીજી વસ્તુઓમાં “ બળવાન ”<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%AA%E0%AB%80%E0%AA%A1%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE:%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%A6%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AD" title="વિકિપીડિયા:સંદર્ભ"><span title="આ વાક્ય માટે યોગ્ય સ્ત્રોતમાંથી સંદર્ભો જરૂરી છે. (July 2009)">સંદર્ભ આપો</span></a></i>]</sup>છે, જો કે વ્યુત્પત્તિશાસ્ત્રની ચર્ચા કરાઈ છે જે અસ્પષ્ટ છે. અન્ય નામ છે <i>એલ શદાઇ (El Shaddai)</i>, જેનો અર્થ છે, “ ઈશ્વર સર્વશકિતમાન ”.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>૧૩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>ત્રીજું નોંધપાત્ર નામ છે <i>એલ એલ્યોન (El Elyon)</i> , જેનો અર્થ છે “ સૌથી વધુ ઉચ્ચ ઈશ્વર ”. <sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>૧૪<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ઈશ્વરની_વિભાવનાઓ"><span id=".E0.AA.88.E0.AA.B6.E0.AB.8D.E0.AA.B5.E0.AA.B0.E0.AA.A8.E0.AB.80_.E0.AA.B5.E0.AA.BF.E0.AA.AD.E0.AA.BE.E0.AA.B5.E0.AA.A8.E0.AA.BE.E0.AA.93"></span>ઈશ્વરની વિભાવનાઓ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=3" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: ઈશ્વરની વિભાવનાઓ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0:Creation_of_the_Sun_and_Moon_face_detail.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Creation_of_the_Sun_and_Moon_face_detail.jpg/220px-Creation_of_the_Sun_and_Moon_face_detail.jpg" decoding="async" width="220" height="309" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Creation_of_the_Sun_and_Moon_face_detail.jpg/330px-Creation_of_the_Sun_and_Moon_face_detail.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Creation_of_the_Sun_and_Moon_face_detail.jpg/440px-Creation_of_the_Sun_and_Moon_face_detail.jpg 2x" data-file-width="2184" data-file-height="3064" /></a><figcaption>માઇકલએન્જેલો (c. 1512) ના સિસ્ટિન ચેપલના સૂર્ય અને ચંદ્રના ભીંતચિત્રોની વગતો એ પશ્ચિમિ કળામાં ઇશ્વર, પિતાના રજૂઆતનું એક જાણીતું ઉદાહરણ છે.</figcaption></figure> <p>ઈશ્વરની વિભાવનાઓ વ્યાપકપણે ભિન્નતા ધરાવે છે. ધર્મવેત્તાઓ તથા તત્ત્વચિંતકોએ સંસ્કૃતિના ઊગમ કાળથી ઈશ્વરની અગણિત વિભાવનાઓનો અભ્યાસ કર્યો છે. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%A8%E0%AB%80_%E0%AA%85%E0%AA%AC%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%B9%E0%AA%AE%E0%AA%A8%E0%AB%80_%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%AD%E0%AA%BE%E0%AA%B5%E0%AA%A8%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઈશ્વરની અબ્રાહમની વિભાવના (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઈશ્વરની અબ્રાહમની વિભાવનામાં</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%A8%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="ક્રિશ્ચિયનો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ક્રિશ્ચિયનોના</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%9F%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%A8%E0%AA%BF%E0%AA%9F%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ટ્રિનિટેરિયન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ટ્રિનિટેરિયન</a> દૃષ્ટિકોણનો, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AF%E0%AA%B9%E0%AB%81%E0%AA%A6%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="યહુદી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">યહુદી</a> રહસ્યવાદની <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%95%E0%AA%AC%E0%AB%8D%E0%AA%AC%E0%AA%BE%E0%AA%B2%E0%AA%BF%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AA%BF%E0%AA%95_%E0%AA%B5%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%96%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="કબ્બાલિસ્ટિક વ્યાખ્યા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">કબ્બાલિસ્ટિક વ્યાખ્યા</a>, અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%A8%E0%AB%80_%E0%AA%88%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AA%BE%E0%AA%AE%E0%AB%80_%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%AD%E0%AA%BE%E0%AA%B5%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%93&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઈશ્વરની ઈસ્લામી વિભાવનાઓ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઈશ્વરની ઈસ્લામી વિભાવનાઓનો</a> સમાવેશ થાય છે. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A7%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%BF%E0%AA%95_%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="ધાર્મિક ધર્મો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ધાર્મિક ધર્મો</a> તેમના <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%BF%E0%AA%82%E0%AA%A6%E0%AB%81%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%82_%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="હિંદુવાદમાં ઈશ્વર (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">હિંદુવાદમાં ઈશ્વરના</a> દૃષ્ટિકોણોમાં પ્રદેશ, સંપ્રદાય, અને જાતિ પ્રમાણે, એકેશ્વરવાદથી બહુ-ઇશ્વરવાદથી નાસ્તિક સુધીની શ્રેણીમાં ભિન્નતા પ્રવર્તે છે; <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AC%E0%AB%8C%E0%AA%A6%E0%AB%8D%E0%AA%A7_%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%82_%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="બૌદ્ધ ધર્મમાં ઈશ્વર (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">બૌદ્ધ ધર્મમાં ઈશ્વર</a> વિષેની માન્યતા લગભગ નાસ્તિક તરીકેની છે. આધુનિક સમયમાં, કેટલીક વધુ અમૂર્ત વિભાવનાઓ વિકસી છે, જેમ કે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE_%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%B6%E0%AA%BE%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="પ્રક્રિયા ધર્મશાસ્ત્ર (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પ્રક્રિયા ધર્મશાસ્ત્ર</a> અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%96%E0%AB%81%E0%AA%B2%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AB%8B_%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="ખુલ્લો ઈશ્વરવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ખુલ્લો ઈશ્વરવાદ</a>. વ્યકિતગત માન્યતા ધરાવનારાઓએ યોજેલ ઈશ્વરની વિભાવનાઓમાં એટલો બધી વ્યાપક ભિન્નતા છે કે ઈશ્વરના સ્વરૂપ અંગે કોઈ સ્પષ્ટ સર્વસામાન્ય વિચારણા મળતી નથી.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>૧૫<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> સમકાલિન ફ્રેન્ચ તત્ત્વચિંતક <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%88%E0%AA%95%E0%AA%B2_%E0%AA%B9%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="માઈકલ હેન્રી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">માઈકલ હેન્રીએ</a>, આમ છતાં, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%9C%E0%AB%80%E0%AA%B5%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="જીવન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">જીવનની</a> અદ્ભૂત <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%B2%E0%AB%8C%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="અલૌકિક (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અલૌકિક</a> સત્ત્વ તરીકે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%B2%E0%AB%8C%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%95_%E0%AA%85%E0%AA%AD%E0%AA%BF%E0%AA%97%E0%AA%AE_%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87_%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%A8%E0%AB%80_%E0%AA%B5%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%96%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="અલૌકિક અભિગમ અને ઈશ્વરની વ્યાખ્યા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અલૌકિક અભિગમ અને ઈશ્વરની વ્યાખ્યા</a> સૂચવી છે.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>૧૬<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ઈશ્વરનું_અસ્તિત્વ"><span id=".E0.AA.88.E0.AA.B6.E0.AB.8D.E0.AA.B5.E0.AA.B0.E0.AA.A8.E0.AB.81.E0.AA.82_.E0.AA.85.E0.AA.B8.E0.AB.8D.E0.AA.A4.E0.AA.BF.E0.AA.A4.E0.AB.8D.E0.AA.B5"></span>ઈશ્વરનું અસ્તિત્વ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=4" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: ઈશ્વરનું અસ્તિત્વ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>સદીઓથી તત્ત્વચિંત્તકો, ધર્મવેત્તાઓ અને અન્ય ચિંતકો દ્વારા ઈશ્વરના અસ્તિત્વને સાબિત કે ગેરસાબિત કરવા ઘણી દલીલો વિચારી છે. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A4%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%82%E0%AA%A4%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="તત્ત્વચિંતન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">તત્ત્વચિંતનની</a> પરિભાષામાં, આવી દલીલો, ઇશ્વરની <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%AE%E0%AB%80%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%82%E0%AA%B8%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="અસ્તિત્વમીમાંસા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અસ્તિત્વમીમાંસાના</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%9C%E0%AB%8D%E0%AA%9E%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AA%AE%E0%AB%80%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%82%E0%AA%B8%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="જ્ઞાનમીમાંસા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">જ્ઞાનમીમાંસા</a> અંગેની વિચાર-શાખા સાથે સંબંધિત છે. ઈશ્વરના અસ્તિત્ત્વને લગતા ઘણા તત્ત્વશાસ્ત્રવિષયક પ્રશ્નો છે. ઈશ્વરની કેટલીક વ્યાખ્યાઓ કેટલીકવાર અચોક્કસ હોય છે, જ્યારે બીજી વ્યાખ્યાઓ સ્વયં-પરસ્પરવિરોધી હોય છે. ઈશ્વરના અસ્તિત્ત્વ અંગેની દલીલોમાં ખાસ કરીને આધ્યાત્મિક, પ્રયોગમૂલક, આનુમાનિક અને આત્મલક્ષી પ્રકારો સમાવિષ્ટ છે, જ્યારે બીજા વિચારો ઉત્ક્રાંતિવાદના સિદ્ધાંત તથા <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="વિશ્વ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">વિશ્વમાં</a> વ્યવસ્થા અને જટિલતાના છિદ્રોની આસપાસ ઘૂમે છે. ઈશ્વરનાં અસ્તિત્વ વિરુદ્ધની દલીલોમાં પ્રયોગમૂલક, નિગમન, અને આત્મલક્ષી પ્રકારોનો સમાવેશ થાય છે. આના પરથી કાઢેલ તારણોમાં સમાવિષ્ટ છે : “ ઈશ્વર અસ્તિત્વ ધરાવતો નથી ” (<a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A6%E0%AB%83%E0%AA%A2_%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%A4%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="દૃઢ નાસ્તિકતા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">દૃઢ નાસ્તિકતા</a>); “ ઈશ્વર લગભગ ચોક્કસપણે અસ્તિત્ત્વમાં નથી ”<sup id="cite_ref-Dawkins_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-Dawkins-17"><span class="cite-bracket">[</span>૧૭<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (<i>હકીકત</i> માં <a href="/wiki/%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6" title="નાસ્તિકવાદ">નાસ્તિકવાદ</a>); “ ઈશ્વર છે કે કેમ તે કોઈ જાણતું નથી ” (<a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%9C%E0%AB%8D%E0%AA%9E%E0%AB%87%E0%AA%AF%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="અજ્ઞેયવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અજ્ઞેયવાદ</a>); “ ઈશ્વર છે, પરંતુ આને સાબિત કે અસાબિત કરી શકાતું નથી ” (આસ્તિકવાદ); અને “ ઈશ્વર છે અને આને સાબિત કરી શકાય છે ” (<a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%BE%E0%AA%AC%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="સાબિતવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સાબિતવાદ</a>). આ સ્થિતિ અંગે સંખ્યાબંધ ભિન્ન ભિન્ન વિચારો છે. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ધર્મવેત્તાઓનો_અભિગમ"><span id=".E0.AA.A7.E0.AA.B0.E0.AB.8D.E0.AA.AE.E0.AA.B5.E0.AB.87.E0.AA.A4.E0.AB.8D.E0.AA.A4.E0.AA.BE.E0.AA.93.E0.AA.A8.E0.AB.8B_.E0.AA.85.E0.AA.AD.E0.AA.BF.E0.AA.97.E0.AA.AE"></span>ધર્મવેત્તાઓનો અભિગમ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=5" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: ધર્મવેત્તાઓનો અભિગમ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ધર્મવેત્તાઓ અને તત્ત્વચિંતકોએ ઈશ્વર અંગે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%9C%E0%AB%8D%E0%AA%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="સર્વજ્ઞ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સર્વજ્ઞ</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B6%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="સર્વશકિતમાન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સર્વશકિતમાન</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B5%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%AA%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="સર્વવ્યાપી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સર્વવ્યાપી</a>, સંપૂર્ણ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A6%E0%AB%87%E0%AA%B5%E0%AA%A4%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="દેવતા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">દેવતા</a>, દૈવી <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%B0%E0%AA%B3%E0%AA%A4%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="સરળતા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સરળતા</a>, અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AA%BE%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="શાશ્વત (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">શાશ્વત</a> તથા <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%86%E0%AA%B5%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="આવશ્યક (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">આવશ્યક</a> અસ્તિત્વ સહિત સંખ્યાબંધ વર્ણનો કર્યા છે. ઈશ્વરનું વર્ણન <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AB%82%E0%AA%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="અર્મૂત (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અર્મૂત</a>, વ્યકિતગત હસ્તિ તરીકે તમામ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AB%88%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%95_%E0%AA%9C%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%AC%E0%AA%A6%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%80%E0%AA%93&action=edit&redlink=1" class="new" title="નૈતિક જવાબદારીઓ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">નૈતિક જવાબદારીઓના</a> સ્ત્રોત, અને અસ્તિત્વ ધરાવતા હોય તેવા સૌથી વધુ ગ્રહણક્ષમ તરીકે કર્યું છે.<sup id="cite_ref-Swinburne_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-Swinburne-1"><span class="cite-bracket">[</span>૧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> આ ગુણધર્મો હોવાનો પ્રાચીન <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AF%E0%AA%B9%E0%AB%81%E0%AA%A6%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="યહુદી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">યહુદી</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%A8%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="ક્રિશ્ચિયનો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ક્રિશ્ચિયનો</a> અને <a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AB%81%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AA%BF%E0%AA%AE" class="mw-redirect" title="મુસ્લિમ">મુસ્લિમ</a> વિદ્વતાઓએ, તેમજ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%9F_%E0%AA%93%E0%AA%97%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AA%BE%E0%AA%87%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="સેન્ટ ઓગસ્ટાઇન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સેન્ટ ઓગસ્ટાઇન</a>,<sup id="cite_ref-Edwards_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-Edwards-2"><span class="cite-bracket">[</span>૨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%B2-%E0%AA%97%E0%AA%9D%E0%AA%B2%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="અલ-ગઝલી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અલ-ગઝલી</a><sup id="cite_ref-Platinga_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-Platinga-3"><span class="cite-bracket">[</span>૩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AE%E0%AB%87%E0%AA%AE%E0%AA%A8%E0%AB%80%E0%AA%A1%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="મેમનીડેસે (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">મેમનીડેસે</a><sup id="cite_ref-Edwards_2-3" class="reference"><a href="#cite_note-Edwards-2"><span class="cite-bracket">[</span>૨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> જુદી જુદી માત્રામાં દાવો કર્યો હતો. </p><p>ઈશ્વરના લક્ષણોની ચોક્કસ અસરો સમજાવવાનો પ્રયત્ન કરતી વખતે, ઈશ્વરના અસ્તિત્વ અંગે ઘણા <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AE%E0%AA%A7%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%95%E0%AA%BE%E0%AA%B2%E0%AA%BF%E0%AA%A8_%E0%AA%A4%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%82%E0%AA%A4%E0%AA%95%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="મધ્યકાલિન તત્ત્વચિંતકો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">મધ્યકાલિન તત્ત્વચિંતકોએ</a> વિચારધારા વિકસાવી હતી.<sup id="cite_ref-Platinga_3-3" class="reference"><a href="#cite_note-Platinga-3"><span class="cite-bracket">[</span>૩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> આમાંના કેટલાક ગુણધર્મોનો સમન્વય કરવા જતાં અગત્યની તાત્ત્વિક સમસ્યાઓ અને ચર્ચાઓ ઊભી થઇ હતી. ઉદાહરણ તરીકે, ઈશ્વરની સર્વ સત્તા સૂચવે છે કે મુકત એજન્ટો કામ કરવાનું કેવી રીતે પસંદ કરશે તે ઈશ્વર જાણે છે. ઈશ્વર આ જાણતા હોય, તો તેમની દેખાતી <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%A4%E0%AA%82%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0_%E0%AA%88%E0%AA%9A%E0%AB%8D%E0%AA%9B%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="સ્વતંત્ર ઈચ્છા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સ્વતંત્ર ઈચ્છા</a> આભાસી હોઈ શકે, અથવા પૂર્વજ્ઞાન પૂર્વમંજિલ સૂચવતું નથી; અને ઈશ્વર તે ન જાણતો હોય, તો ઈશ્વર સર્વજ્ઞ નથી.<sup id="cite_ref-Wierenga_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wierenga-18"><span class="cite-bracket">[</span>૧૮<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>તત્ત્વચિંતનની છેલ્લી સદીઓએ, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%AE%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%85%E0%AA%B2_%E0%AA%95%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઈમેન્યુઅલ કેન્ટ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઈમેન્યુઅલ કેન્ટ</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A1%E0%AB%87%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%A1_%E0%AA%B9%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ડેવિડ હ્યુમ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ડેવિડ હ્યુમ</a> અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%8F%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AA%A8%E0%AB%80_%E0%AA%AB%E0%AA%B2%E0%AB%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="એન્ટની ફલૂ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">એન્ટની ફલૂ</a> જેવા તત્ત્વચિંતકો દ્વારા ઊભી કરાયેલી <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%A8%E0%AA%BE_%E0%AA%85%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B5_%E0%AA%85%E0%AA%82%E0%AA%97%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%80_%E0%AA%A6%E0%AA%B2%E0%AB%80%E0%AA%B2%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઈશ્વરના અસ્તિત્વ અંગેની દલીલો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઈશ્વરના અસ્તિત્વ અંગેની દલીલો</a> બાબતમાં જોરદાર પ્રશ્નો ઊભા થયેલા જોવામાં આવ્યા છે, જો કે કેન્ટે ઠરાવ્યું કે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AB%88%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AB%80_%E0%AA%A6%E0%AA%B2%E0%AB%80%E0%AA%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="નૈતિકતાની દલીલ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">નૈતિકતાની દલીલ</a> પ્રમાણભૂત છે. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%8F%E0%AA%B2%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%A8_%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AA%BF%E0%AA%97%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="એલ્વિન પ્લેન્ટિગા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">એલ્વિન પ્લેન્ટિગા</a> જેવાનો <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%86%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="આસ્તિકતાવાદી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">આસ્તિકતાવાદી</a> જવાબ કે ધર્મ <a href="/w/index.php?title=%E2%80%9C_%E0%AA%AF%E0%AB%8B%E0%AA%97%E0%AB%8D%E0%AA%AF_%E0%AA%B0%E0%AB%80%E0%AA%A4%E0%AB%87_%E0%AA%AE%E0%AB%82%E0%AA%B3%E0%AA%AD%E0%AB%82%E0%AA%A4_%E0%AA%9B%E0%AB%87_%E2%80%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="“ યોગ્ય રીતે મૂળભૂત છે ” (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">“ યોગ્ય રીતે મૂળભૂત છે ”</a> તેની સામે દલીલ કરે છે; અથવા <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%9A%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%A1_%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AB%80%E0%AA%A8%E0%AA%AC%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="રિચાર્ડ સ્વીનબર્ન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">રિચાર્ડ સ્વીનબર્ન</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AB%81%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%B2%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%B7%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="પુરાવાલક્ષી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પુરાવાલક્ષી</a> સ્થિતિ સ્વીકારે છે.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>૧૯<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> કેટલાક <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%86%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="આસ્તિકવાદી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">આસ્તિકવાદીઓ</a> એ બાબતમાં સંમત થાય છે કે ઈશ્વરના અસ્તિત્વ અંગેની કોઈપણ દલીલ ફરજિયાત નથી, પરંતુ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%A6%E0%AB%8D%E0%AA%A7%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="શ્રદ્ધા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">શ્રદ્ધા</a> એ તર્કની પેદાશનું <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%95%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AA%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="કારણ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">કારણ</a> નથી, પરંતુ તે જોખમ માગી લે છે. તેઓ કહે છે કે તર્કશાસ્ત્રના કાયદાની જેમ ઈશ્વરના અસ્તિત્ત્વની દલીલો અદ્ધર હોય તો તેમાં કોઈ જોખમ રહેશે નહીં, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AA%BE%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%95%E0%AA%B2%E0%AB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="પાસ્કલે (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પાસ્કલે</a> પરિસ્થિતિ અંગે સંક્ષેપમાં જણાવ્યું છે કે : “ જે કારણની જાણ નથી તે કારણો હૃદય પાસે છે. ” <sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>૨૦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> મોટાભાગના મુખ્ય ધર્મો ઈશ્વરને રૂપક તરીકે સ્વીકારતા નથી, પરંતુ રોજ-બ-રોજના આપણા અસ્તિત્વને પ્રભાવિત કરનાર હસ્તિ તરીકે સ્વીકારે છે. કેટલાક આસ્તિકો પ્રમાણમાં ઓછી શકિતશાળી અપાર્થિવ હસ્તિઓના અસ્તિત્વનો સ્વીકાર કરે છે અને તેઓને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A6%E0%AB%87%E0%AA%B5%E0%AA%A6%E0%AB%82%E0%AA%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="દેવદૂત (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">દેવદૂત</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="સંત (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સંત</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%9C%E0%AB%80%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="જીન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">જીન</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A6%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AA%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="દાનવ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">દાનવ</a> અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A6%E0%AB%87%E0%AA%B5%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="દેવા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">દેવાનું</a> નામ આપે છે. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="આસ્તિકવાદ_અને_કેવલેશ્વરવાદ"><span id=".E0.AA.86.E0.AA.B8.E0.AB.8D.E0.AA.A4.E0.AA.BF.E0.AA.95.E0.AA.B5.E0.AA.BE.E0.AA.A6_.E0.AA.85.E0.AA.A8.E0.AB.87_.E0.AA.95.E0.AB.87.E0.AA.B5.E0.AA.B2.E0.AB.87.E0.AA.B6.E0.AB.8D.E0.AA.B5.E0.AA.B0.E0.AA.B5.E0.AA.BE.E0.AA.A6"></span>આસ્તિકવાદ અને કેવલેશ્વરવાદ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=6" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: આસ્તિકવાદ અને કેવલેશ્વરવાદ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%86%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="આસ્તિકવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">આસ્તિકવાદ</a> સામાન્યરીતે એમ માને છે કે ઈશ્વર વાસ્તવિકપણે, નિરપેક્ષપણે અને મનુષ્યના વિચારોથી સ્વતંત્ર અસ્તિત્ત્વ ધરાવે છે; ઈશ્વરે તમામ વસ્તુનું સર્જન કર્યું છે અને તેનો નિભાવ કરે છે; ઈશ્વર સર્વશકિતમાન અને શાશ્વત છે; વ્યકિતગત છે અને બ્રહ્માંડ સાથે આંતરક્રિયા કરે છે, ઉદાહરણ તરીકે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A7%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%BF%E0%AA%95_%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%81%E0%AA%AD%E0%AA%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ધાર્મિક અનુભવ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ધાર્મિક અનુભવ</a> અને મનુષ્યોની પ્રાર્થનાઓ.<sup id="cite_ref-smart_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-smart-21"><span class="cite-bracket">[</span>૨૧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> તે માને છે કે ઈશ્વર અનુભવાતીત અને વિશ્વવ્યાપી છે; આમ, ઈશ્વર સાથોસાથ અનંત અને અમુક રીતે વિશ્વના કામકાજમાં હાજર હોય છે. <sup id="cite_ref-lemos_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-lemos-22"><span class="cite-bracket">[</span>૨૨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> બધા આસ્તિકવાદીઓ ઉપરનાં તમામ વિધાનોને માન્ય રાખતાં નથી, પરંતુ સામાન્યરીતે સારી એવી સંખ્યામાં તે વિધાનોને સ્વીકારે છે, સી.એફ. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AA%A8%E0%AB%81%E0%AA%82_%E0%AA%AE%E0%AA%B3%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%AA%E0%AA%A3%E0%AB%81%E0%AA%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="પરિવારનું મળતાપણું (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પરિવારનું મળતાપણું</a>.<sup id="cite_ref-smart_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-smart-21"><span class="cite-bracket">[</span>૨૧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> કેથલિક સિદ્ધાંત માને છે કે ઈશ્વર <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%AE%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%A6%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AA%AA%E0%AA%A3%E0%AB%87_%E0%AA%B8%E0%AA%B0%E0%AA%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="અમર્યાદિતપણે સરળ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અમર્યાદિતપણે સરળ</a> છે અને તે યાદૃચ્છિક રીતે સમયને અધીન નથી. મોટાભાગના આસ્તિકવાદીઓ માને છે કે ઈશ્વર સર્વશકિતમાન, સર્વજ્ઞ અને કરુણામય છે, જો કે આ માન્યતા વિશ્વમાં દૂષણ અને દુ:ખ માટે ઈશ્વરની જવાબદારી બાબત પ્રશ્નો ઉઠાવે છે. કેટલાક આસ્તિકવાદીઓ ઈશ્વરને સ્વજાગૃત કે હેતુલક્ષી, જે સર્વશકિતમાન, સર્વજ્ઞતા અને કરુણાને મર્યાદિત કરતા અસ્તિત્વ તરીકે વર્ણન કરે છે. આની વિરુદ્ધ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%96%E0%AB%81%E0%AA%B2%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AB%80_%E0%AA%86%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="ખુલ્લી આસ્તિકવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ખુલ્લી આસ્તિકવાદ</a> સમર્થન કરે છે કે સમયની પ્રકૃતિને કારણે, ઈશ્વરની સર્વસત્તાનો અર્થ એવો નથી કે દેવતા ભવિષ્યની આગાહી કરી શકે. “ આસ્તિકવાદ ” કેટલીકવાર સામાન્યપણે ઈશ્વર કે ઈશ્વરોમાં, એટલે કે એકેશ્વરવાદ કે બહુ-ઇશ્વરવાદમાં કોઈપણ માન્યાતાનો ઉલ્લેખ કરવા વપરાય છે. <sup id="cite_ref-philosofrelGlossthe_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-philosofrelGlossthe-23"><span class="cite-bracket">[</span>૨૩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-TFDtheism_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-TFDtheism-24"><span class="cite-bracket">[</span>૨૪<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%95%E0%AB%87%E0%AA%B5%E0%AA%B2%E0%AB%87%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="કેવલેશ્વરવાદી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">કેવલેશ્વરવાદી</a> એમ માને છે કે ઈશ્વર સંપૂર્ણપણે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%81%E0%AA%AD%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A4%E0%AB%80%E0%AA%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="અનુભવાતીત (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અનુભવાતીત</a> છે : ઈશ્વર છે, પરંતુ વિશ્વનું સર્જન કરવા જરૂરી હતું તેની પાર વિશ્વમાં તે દખલ કરતો નથી.<sup id="cite_ref-lemos_22-1" class="reference"><a href="#cite_note-lemos-22"><span class="cite-bracket">[</span>૨૨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> આ દૃષ્ટિએ, ઈશ્વર <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%A3%E0%AA%B8%E0%AA%A8%E0%AA%BE_%E0%AA%9C%E0%AB%87%E0%AA%B5%E0%AB%8B_%E0%AA%A8%E0%AA%A5%E0%AB%80_(%E0%AA%8F%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%A5%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%AA%E0%AA%AE%E0%AB%8B%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AB%E0%AA%BF%E0%AA%95)&action=edit&redlink=1" class="new" title="માણસના જેવો નથી (એન્થ્રોપમોર્ફિક) (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">માણસના જેવો નથી (એન્થ્રોપમોર્ફિક)</a>, અને શાબ્દિક રીતે પ્રાર્થનાનો જવાબ આપતો નથી કે કોઈ ચમત્કાર કરતો નથી. કેવલેશ્વરવાદમાં સામાન્ય માન્યતા એ છે કે માનવતામાં ઈશ્વરને કોઈ રસ નથી અને કદાચ માનવતાથી પણ તે વાકેફ નહીં હોય. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AA%A1%E0%AB%87%E0%AA%88%E0%AA%9D%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="પાનડેઈઝમ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પાનડેઈઝમ</a> અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AA%8F%E0%AA%A8%E0%AA%A1%E0%AB%87%E0%AA%88%E0%AA%9D%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="પાનએનડેઈઝમ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પાનએનડેઈઝમ</a>, અનુક્રમે નીચે દર્શાવેલી પાનથેઇસ્ટિક કે પાનએનથેઇસ્ટિક માન્યતાઓ સાથે કેવલેશ્વરવાદને જોડે છે. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="એકેશ્વરવાદનો_ઇતિહાસ"><span id=".E0.AA.8F.E0.AA.95.E0.AB.87.E0.AA.B6.E0.AB.8D.E0.AA.B5.E0.AA.B0.E0.AA.B5.E0.AA.BE.E0.AA.A6.E0.AA.A8.E0.AB.8B_.E0.AA.87.E0.AA.A4.E0.AA.BF.E0.AA.B9.E0.AA.BE.E0.AA.B8"></span>એકેશ્વરવાદનો ઇતિહાસ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=7" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: એકેશ્વરવાદનો ઇતિહાસ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:Error mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0:Allah-eser2.png" title="ચિત્ર:Allah-eser2.png"><span class="mw-file-element mw-broken-media" data-width="180">ચિત્ર:Allah-eser2.png</span></a><figcaption>17 મી સદીના ઓટોમાન કલાકાર હાફિઝ ઓસ્માન દ્વારા અરેબિક કેલિગ્રાફીમાં લખવામાં આવેલ ઇશ્વરનું નામ.ઇસ્લામમાં, ઇશ્વરને મનુષ્યની લાક્ષણિકતાઓ અર્પણ કરવી તે પાપ છે.</figcaption></figure> <p><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%95%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A8_%E0%AA%86%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%82%E0%AA%97&action=edit&redlink=1" class="new" title="કરેન આર્મસ્ટ્રોંગ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">કરેન આર્મસ્ટ્રોંગ</a> જેવા કેટલાક લેખકો એકેશ્વરવાદની વિભાવનામાં <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%8B%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AB%87%E0%AA%9D%E0%AA%AE_(%E0%AA%95%E0%AB%87%E0%AA%B5%E0%AA%B2%E0%AB%87%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6)&action=edit&redlink=1" class="new" title="હેનોથિયેઝમ (કેવલેશ્વરવાદ) (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">હેનોથિયેઝમ (કેવલેશ્વરવાદ)</a> અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AE%E0%AB%8B%E0%AA%A8%E0%AB%8B%E0%AA%B2%E0%AB%87%E0%AA%9F%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%9D%E0%AA%AE_(%E0%AA%8F%E0%AA%95%E0%AB%87%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6)&action=edit&redlink=1" class="new" title="મોનોલેટ્રિઝમ (એકેશ્વરવાદ) (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">મોનોલેટ્રિઝમ (એકેશ્વરવાદ)ના</a> વિચારોનો ક્રમિક વિકાસ જુવે છે. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%9A%E0%AB%80%E0%AA%A8_%E0%AA%AA%E0%AB%82%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%A8%E0%AB%80_%E0%AA%A8%E0%AA%9C%E0%AB%80%E0%AA%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="પ્રાચીન પૂર્વની નજીક (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પ્રાચીન પૂર્વની નજીકમાં</a>, દરેક <a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AA%B9%E0%AB%87%E0%AA%B0" title="શહેર">શહેરનો</a> એક સ્થાનિક પેટ્રન દેવ હતો, જેમ કે, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B2%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AA%B8%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="લારસા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">લારસા</a> ખાતે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AA%BE%E0%AA%AE%E0%AA%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="શામશ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">શામશ</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%B0_(Ur)&action=edit&redlink=1" class="new" title="અર (Ur) (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અર (Ur)</a> ખાતે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AB%80%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="સીન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સીન</a>. ચોક્કસ ઈશ્વરની વૈશ્વિક સર્વોચ્ચતાનો પ્રથમ દાવો કરે છે, જેનાં મૂળ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%9B%E0%AB%87%E0%AA%95_%E0%AA%AC%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%9D_%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%97&action=edit&redlink=1" class="new" title="છેક બ્રોન્ઝ યુગ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">છેક બ્રોન્ઝ યુગમાં</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%96%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%A4%E0%AB%87%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="અખેનાતેન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અખેનાતેનના</a> <i><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%97%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%9F_%E0%AA%B9%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%AE_%E0%AA%9F%E0%AB%82_%E0%AA%A7_%E0%AA%8F%E0%AA%9F%E0%AB%87%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ગ્રેટ હ્યુમ ટૂ ધ એટેન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ગ્રેટ હ્યુમ ટૂ ધ એટેન</a></i> , અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%9D%E0%AB%8B%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AA%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઝોરોસ્ટર (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઝોરોસ્ટરની</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%97%E0%AA%BE%E0%AA%A5%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ગાથા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ગાથાઓથી</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%B9%E0%AB%81%E0%AA%B0%E0%AA%BE_%E0%AA%AE%E0%AA%9D%E0%AA%A6%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="અહુરા મઝદા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અહુરા મઝદા</a> સાથે, તારીખના પ્રશ્નો પર આધારિત છે. તે જ સમયગાળામાં, એટલે કે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AA%B8%E0%AA%BE%E0%AA%A6%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE_%E0%AA%B8%E0%AB%81%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="નસાદિયા સુક્તા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">નસાદિયા સુક્તા</a> સાથે, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AB%88%E0%AA%A6%E0%AA%BF%E0%AA%95_%E0%AA%AD%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AA%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="વૈદિક ભારત (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">વૈદિક ભારતમાં</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%A6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AB%88%E0%AA%A4%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="અદ્વૈતવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અદ્વૈતવાદ</a> કે એકેશ્વરવાદ. તત્વજ્ઞાન એકેશ્વરવાદ અને તેની સંકળાયેલ સંપૂર્ણ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%A4%E0%AB%8D_%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87_%E0%AA%85%E0%AA%B8%E0%AA%A4%E0%AA%A8%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="સત્ અને અસતની (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સત્ અને અસતની</a> વિભાવનાઓ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%9A%E0%AB%80%E0%AA%A8%E0%AA%95%E0%AA%BE%E0%AA%B3%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%82_%E0%AA%86%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B7%E0%AB%8D%E0%AA%95%E0%AA%BE%E0%AA%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="પ્રાચીનકાળમાં આવિષ્કાર (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પ્રાચીનકાળમાં આવિષ્કાર</a> પામે છે, ખાસ કરીને <a href="/wiki/%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AB%87%E0%AA%9F%E0%AB%8B" title="પ્લેટો">પ્લેટો</a> જેમણે (સી.એફ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AB%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B_%E0%AA%A6%E0%AB%81%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%A7%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="યુથિફ્રો દુવિધા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">યુથિફ્રો દુવિધા</a>), <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AB%8B%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AB%87%E0%AA%9F%E0%AB%8B%E0%AA%A8%E0%AA%BF%E0%AA%9D%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="નિયોપ્લેટોનિઝમ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">નિયોપ્લેટોનિઝમમાં</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A7_%E0%AA%B5%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ધ વન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ધ વન</a> ના વિચારમાં વિગતે વર્ણન કર્યું હતું. </p><p>ઓકસફર્ડ કમ્પેનિયન ટુ ર્વલ્ડ માઈથોલોજી પ્રમાણે, “ પ્રાચીન હિબ્રૂઓ વચ્ચે સંબંધના અભાવને લીધે એકેશ્વરવાદને– પણ મોનોલેટ્રી, અનેક પૈકી એક જ ઈશ્વરની– સંપૂર્ણપણે પ્રાર્થના બનાવી અશક્યતા ...અને તેમ છતાં એવી દલીલ કરી શકાય છે કે યહુદીવાદમાં એકેશ્વરવાદની પ્રથમ સ્થાપના માટે ઈ.સ. પૂર્વેના પ્રથમ શતકથી ઈ.સ.ની છઠ્ઠી સદી સુધી યહુદી ધર્મગુરુ કે ટેલમુડિક (યહુદીનો ધર્મગ્રંથ) ની પ્રક્રિયા જરૂરી હતી. ”<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>૨૫<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AA%BE%E0%AA%AE%E0%AA%A8%E0%AA%BE_%E0%AA%B8%E0%AA%BF%E0%AA%A6%E0%AB%8D%E0%AA%A7%E0%AA%BE%E0%AA%82%E0%AA%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઈસ્લામના સિદ્ધાંત (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઈસ્લામના સિદ્ધાંતમાં</a>, જે વ્યકિત સ્વયંસ્ફૂર્તિથી એકેશ્વરવાદની “ શોધ ” કરે તેને <i>હનીફ (hanif)</i> કહે છે, મૂળ <i><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%A8%E0%AB%80%E0%AA%AB_(hanif)&action=edit&redlink=1" class="new" title="હનીફ (hanif) (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">હનીફ (hanif)</a></i> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%AC%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%B9%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="અબ્રાહમ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અબ્રાહમ</a> છે. ઓસ્ટ્રિયન નૃવંશશાસ્ત્રી <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B2%E0%AB%8D%E0%AA%B9%E0%AB%87%E0%AA%B2%E0%AA%AE_%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%95%E0%AA%AE%E0%AB%80%E0%AA%A1%E0%AA%9F%E0%AB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="વિલ્હેલમ સ્કમીડટે (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">વિલ્હેલમ સ્કમીડટે</a> 1910માં <i><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%89%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AB%8B%E0%AA%A8%E0%AB%8B%E0%AA%A5%E0%AB%87%E0%AA%9D%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AB%8D%E0%AA%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઉર્મોનોથેઝ્મ્સ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઉર્મોનોથેઝ્મ્સ</a></i> , “ મૂળ ” કે “ આદિમ એકેશ્વરવાદ ” ની કલ્પના કરી જે સિદ્ધાંતનો <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A4%E0%AB%81%E0%AA%B2%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%95_%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="તુલનાત્મક ધર્મ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">તુલનાત્મક ધર્મમાં</a> વ્યાપકપણે અસ્વીકાર થયો, પરંતુ હજુ કયારેક <a href="/wiki/%E0%AA%B8%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%9C%E0%AA%95" title="સર્જક">સર્જક</a> સર્કલોમાં બચાવ થાય છે. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="એકેશ્વરવાદ_અને_પાનઈશ્વરવાદ"><span id=".E0.AA.8F.E0.AA.95.E0.AB.87.E0.AA.B6.E0.AB.8D.E0.AA.B5.E0.AA.B0.E0.AA.B5.E0.AA.BE.E0.AA.A6_.E0.AA.85.E0.AA.A8.E0.AB.87_.E0.AA.AA.E0.AA.BE.E0.AA.A8.E0.AA.88.E0.AA.B6.E0.AB.8D.E0.AA.B5.E0.AA.B0.E0.AA.B5.E0.AA.BE.E0.AA.A6"></span>એકેશ્વરવાદ અને પાનઈશ્વરવાદ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=8" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: એકેશ્વરવાદ અને પાનઈશ્વરવાદ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%8F%E0%AA%95%E0%AB%87%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="એકેશ્વરવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">એકેશ્વરવાદ</a> માને છે કે માત્ર એક જ ઈશ્વર છે, અને દાવો કરે છે કે, એક સાચા ઈશ્વરની જુદાં જુદાં નામોથી જુદાં જુદાં ધર્મોથી પ્રાર્થના થાય છે. તમામ ઈશ્વરવાદીઓ, ઈશ્વરને જાણતા હોય કે ન જાણતા હોય તો પણ, એક જ ઈશ્વરની ખરેખર પૂજા કરે છે, એવા અભિપ્રાય પર <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AA%BF%E0%AA%82%E0%AA%A6%E0%AB%81%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="હિંદુધર્મ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">હિંદુધર્મ</a><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>૨૬<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>માં અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AB%80%E0%AA%96%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="શીખધર્મ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">શીખધર્મ</a><sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>૨૭<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>માં ખાસ ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. જુદા જુદાં ધર્મના અનુયાયીઓ, આમ છતાં, ઈશ્વરની ઉત્તમ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%A5%E0%AA%A8%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="પ્રાર્થના (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પ્રાર્થના</a> કેવી રીતે થાય અને મનુષ્યજાત માટે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%A8%E0%AB%80_%E0%AA%AF%E0%AB%8B%E0%AA%9C%E0%AA%A8%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઈશ્વરની યોજના (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઈશ્વરની યોજના</a> કઈ છે તે અંગે સામાન્યરીતે સહમત નથી. એકેશ્વરવાદ ધર્મોના પરસ્પરવિરોધી દાવાઓના સંકલન કરવા અંગે જુદા જુદા અભિગમો પ્રવર્તે છે. એક અભિપ્રાય ખાસ વ્યકિતઓએ વ્યકત કર્યો છે, જેઓ માને છે કે તેઓ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%A6_%E0%AA%95%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%AF%E0%AB%87%E0%AA%B2_%E0%AA%B2%E0%AB%8B%E0%AA%95%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="પસંદ કરાયેલ લોકો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પસંદ કરાયેલ લોકો</a> છે અથવા સામાન્યરીતે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%BE%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%B7%E0%AA%BE%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%95%E0%AA%BE%E0%AA%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="સાક્ષાત્કાર (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સાક્ષાત્કાર</a> કે તેને દૈવી તત્ત્વનો મુકાબલો કરીને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%AA%E0%AB%82%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%A3_%E0%AA%B8%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="સંપૂર્ણ સત્ય (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સંપૂર્ણ સત્યમાં</a> સંપૂર્ણ પ્રવેશ મેળવ્યો છે, જે બીજા ધર્મના અનુયાયીઓને મળ્યો નથી. બીજો અભિપ્રાય <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A7%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%BF%E0%AA%95_%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="ધાર્મિક અનેકતાવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ધાર્મિક અનેકતાવાદનો</a> છે. અનેકતાવાદી ખાસ કરીને માને છે કે તેનો જ ધર્મ સાચો છે, પરંતુ બીજા ધર્મોના આંશિક સત્યને નકારતા નથી. ખ્રિસ્તી ધર્મમાં અનેકતાવાદીના અભિપ્રાયનું એક ઉદાહરણ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AB%81%E0%AA%AA%E0%AA%B0%E0%AA%B8%E0%AB%87%E0%AA%B6%E0%AA%A8%E0%AA%BF%E0%AA%9D%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="સુપરસેશનિઝમ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સુપરસેશનિઝમ</a> છે, એટલે કે, એવી માન્યતા કે એક વ્યકિતનો ધર્મ આગલા ધર્મોની પરિપૂર્ણતા છે. ત્રીજો અભિગમ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%AC%E0%AA%82%E0%AA%A7%E0%AA%BF%E0%AA%A4_%E0%AA%B8%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%B5%E0%AB%87%E0%AA%B6%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="સંબંધિત સમાવેશન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સંબંધિત સમાવેશનનો</a> છે, જ્યાં દરેકને સમાન હક તરીકે જોવામાં આવે છે; ક્રિશ્ચિયનિટીમાં ઉદાહરણ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%A4%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="સાર્વત્રિકતા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સાર્વત્રિકતાનું</a> છે : એવો સિદ્ધાંત છે કે <a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AB%8B%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%B7" title="મોક્ષ">મોક્ષ</a> આખરે દરેકને મળી શકે છે. ચોથો અભિગમ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="સંવાદિતા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સંવાદિતાનો</a> છે, જુદા જુદા ધર્મોના જુદા જુદા તત્ત્વોને સંયોજિત કરવાનો છે. સંવાદિતાનું ઉદાહરણ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AA%B5%E0%AA%BE_%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%97&action=edit&redlink=1" class="new" title="નવા યુગ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">નવા યુગનું</a> આંદોલન છે. </p><p><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AA%87%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="પાનઇશ્વરવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પાનઇશ્વરવાદ</a> માને છે કે ઈશ્વર બ્રહ્માંડ છે અને બ્રહ્માંડ ઈશ્વર છે, જ્યારે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AA%8F%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%A5%E0%AB%87%E0%AA%87%E0%AA%9D%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="પાનએન્થેઇઝમ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પાનએન્થેઇઝમ</a> માને છે કે ઈશ્વર સમાવેશ કરે છે, પરંતુ બ્રહ્માંડને મળતો આવતો નથી; બંને વચ્ચેનો તફાવત ગૂઢ છે. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B2%E0%AA%BF%E0%AA%AC%E0%AA%B0%E0%AA%B2_%E0%AA%95%E0%AB%87%E0%AA%A5%E0%AA%B2%E0%AA%BF%E0%AA%95_%E0%AA%9A%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%9A&action=edit&redlink=1" class="new" title="લિબરલ કેથલિક ચર્ચ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">લિબરલ કેથલિક ચર્ચનો</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A5%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AB%8B%E0%AA%B8%E0%AB%8B%E0%AA%AB%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="થિયોસોફી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">થિયોસોફીનો</a> પણ આવો જ દૃષ્ટિકોણ છે, તેમજ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AA%8F%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%A5%E0%AB%87%E0%AA%87%E0%AA%9D%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="પાનએન્થેઇઝમ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પાનએન્થેઇઝમમાં</a> માનતા <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AB%88%E0%AA%B7%E0%AB%8D%E0%AA%A3%E0%AA%B5%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="વૈષ્ણવવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">વૈષ્ણવવાદ</a> સિવાયના હિંદુવાદના કેટલાક મંતવ્યો શીખવાદ, <a href="/wiki/%E0%AA%AC%E0%AB%8C%E0%AA%A6%E0%AB%8D%E0%AA%A7_%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE" title="બૌદ્ધ ધર્મ">બૌદ્ધ ધર્મના</a> કેટલાક પ્રભાગો, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AB%8B%E0%AA%AA%E0%AB%87%E0%AA%97%E0%AB%8D%E0%AA%A8%E0%AA%BF%E0%AA%9D%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="નિયોપેગ્નિઝમ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">નિયોપેગ્નિઝમ</a> અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%93%E0%AA%88%E0%AA%9D%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="તાઓઈઝમ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">તાઓઈઝમના</a> વિભાગો, તથા વિવિધ નામવાળા સંપ્રદાયો અને સંપ્રદાયોની વ્યકિતઓ આવો જ અભિપ્રાય ધરાવે છે. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%95%E0%AA%AC%E0%AA%BE%E0%AA%B2%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="કબાલા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">કબાલા</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AF%E0%AA%B9%E0%AB%81%E0%AA%A6%E0%AB%80_%E0%AA%97%E0%AB%82%E0%AA%A2%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="યહુદી ગૂઢવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">યહુદી ગૂઢવાદ</a>, ઈશ્વરના પાન્થેઇસ્ટિક/પાનએન્થેઇસ્ટિક દૃષ્ટિકોણને રજૂ કરે છે - જેમાં હસિદિક જુદાઇઝમ, ખાસ કરીને તેમના સ્થાપક <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A7_%E0%AA%AC%E0%AA%BE%E0%AA%B2_%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%AE_%E0%AA%9F%E0%AB%8B%E0%AA%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ધ બાલ શેમ ટોવ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ધ બાલ શેમ ટોવનો</a> વ્યાપક સ્વીકાર કરાયો છે - પરંતુ તે માત્ર વ્યકિતગત ઈશ્વરના યહુદી દૃષ્ટિકોણમાં ઉમેરા તરીકે છે, ઈશ્વરનો વ્યકિત તરીકે ઈન્કાર કે તે મર્યાદિત કરનાર મૂળ પાન્થેઇસ્ટિક ભાવનાના અર્થમાં નથી. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="અસાધારણ_આસ્તિકવાદ_અને_નાસ્તિકવાદ"><span id=".E0.AA.85.E0.AA.B8.E0.AA.BE.E0.AA.A7.E0.AA.BE.E0.AA.B0.E0.AA.A3_.E0.AA.86.E0.AA.B8.E0.AB.8D.E0.AA.A4.E0.AA.BF.E0.AA.95.E0.AA.B5.E0.AA.BE.E0.AA.A6_.E0.AA.85.E0.AA.A8.E0.AB.87_.E0.AA.A8.E0.AA.BE.E0.AA.B8.E0.AB.8D.E0.AA.A4.E0.AA.BF.E0.AA.95.E0.AA.B5.E0.AA.BE.E0.AA.A6"></span>અસાધારણ આસ્તિકવાદ અને નાસ્તિકવાદ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=9" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: અસાધારણ આસ્તિકવાદ અને નાસ્તિકવાદ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%B6%E0%AA%BE%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="ધર્મશાસ્ત્ર (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ધર્મશાસ્ત્ર</a> સાથે સંબંધિત <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%B8%E0%AA%BE%E0%AA%A7%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AA%A3_%E0%AA%86%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="અસાધારણ આસ્તિકવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અસાધારણ આસ્તિકવાદ</a> એ આસ્તિકવાદનું સ્વરૂપ છે, જે માને છે કે ઈશ્વર, ક્યાં તો <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%B8%E0%AA%A4%E0%AB%8D_%E0%AA%A4%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%A8%E0%AB%80_%E0%AA%B8%E0%AA%AE%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="અસત્ તત્ત્વની સમસ્યા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અસત્ તત્ત્વની સમસ્યાના</a> પરિણામ તરીકે સંપૂર્ણપણે સારો નથી કે સંપૂર્ણપણે દુષ્ટ નથી. આનું એક ઉદાહરણ <a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%A4%E0%AA%BE%E0%AA%A8" title="શેતાન">શેતાન</a> કે <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A6%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AA%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="દાનવ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">દાનવ</a> થઇ શકશે. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="નાસ્કિતવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">નાસ્કિતવાદ</a> માને છે કે બ્રહ્માંડને આધ્યાત્મિક કે આધ્યાત્મિક હસ્તિના કોઈપણ ઉલ્લેખ વિના સમજાવી શકાય. કેટલાક નાસ્તિકો ઈશ્વરની વિભાવનાને નકારે છે, તેની સાથે એવું પણ સ્વીકારે છે કે તે ઘણાને માટે મહત્વપૂર્ણ છે; અન્ય નાસ્તિકો ઈશ્વરને માનવીય મૂલ્યો અને આકાંક્ષાઓના પ્રતીક તરીકે સમજે છે. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AC%E0%AB%8C%E0%AA%A6%E0%AB%8D%E0%AA%A7%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="બૌદ્ધવાદ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">બૌદ્ધવાદની</a> ઘણી શાખાઓને નાસ્તિક ગણવામાં આવે છે. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ઈશ્વર_અને_વૈજ્ઞાનિક_સ્થિતિ"><span id=".E0.AA.88.E0.AA.B6.E0.AB.8D.E0.AA.B5.E0.AA.B0_.E0.AA.85.E0.AA.A8.E0.AB.87_.E0.AA.B5.E0.AB.88.E0.AA.9C.E0.AB.8D.E0.AA.9E.E0.AA.BE.E0.AA.A8.E0.AA.BF.E0.AA.95_.E0.AA.B8.E0.AB.8D.E0.AA.A5.E0.AA.BF.E0.AA.A4.E0.AA.BF"></span>ઈશ્વર અને વૈજ્ઞાનિક સ્થિતિ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=10" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: ઈશ્વર અને વૈજ્ઞાનિક સ્થિતિ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AB%80%E0%AA%AB%E0%AA%A8_%E0%AA%9C%E0%AA%AF_%E0%AA%97%E0%AB%8B%E0%AA%B2%E0%AB%8D%E0%AA%A1%E0%AB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="સ્ટીફન જય ગોલ્ડે (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સ્ટીફન જય ગોલ્ડે</a> તત્ત્વચિંતનના વિશ્વને જેને તે “ <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AB%8B%E0%AA%A8-%E0%AA%93%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AA%B2%E0%AB%87%E0%AA%AA%E0%AA%BF%E0%AA%82%E0%AA%97_%E0%AA%AE%E0%AB%87%E0%AA%9C%E0%AA%BF%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="નોન-ઓવરલેપિંગ મેજિસ્ટેરિયા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">નોન-ઓવરલેપિંગ મેજિસ્ટેરિયા</a> ” એનઓએમએ (NOMA) કહે છે, તેમાં વિભાજીત કરવાનો અભિગમ વિચાર્યો હતો. આ દૃષ્ટિકોણમાં, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%B2%E0%AB%8C%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="અલૌકિક (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અલૌકિકના</a> પ્રશ્નો જેમ કે ઈશ્વરનાં <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%85%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="અસ્તિત્વ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અસ્તિત્વ</a> અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AB%82%E0%AA%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="સ્વરૂપ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સ્વરૂપ</a> અંગેના પ્રશ્નો છે, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%AF%E0%AB%8B%E0%AA%97%E0%AA%AE%E0%AB%82%E0%AA%B2%E0%AA%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="પ્રયોગમૂલક (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પ્રયોગમૂલક</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AA%A5%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="નથી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">નથી</a> અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%B6%E0%AA%BE%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="ધર્મશાસ્ત્ર (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ધર્મશાસ્ત્રનું</a> યોગ્ય સ્ત્રોત છે. ત્યારબાદ વિજ્ઞાનની પદ્ધતિઓનો, કુદરતી વિશ્વ અંગેના ધર્મવિષયક કોઈપણ પ્રશ્નોનો જવાબ આપવા ઉપયોગ કરવો જોઇએ અને ધર્મશાસ્ત્રનો ઉપયોગ અંતિમ અર્થ અને નૈતિક મૂલ્ય અંગેના પ્રશ્નોના જવાબ આપવા માટે કરવો જોઇએ. આ દૃષ્ટિએ, કુદરતી ઘટનાઓ પર સુપરનેચરલના આપખુદ શાસનમાંથી કોઇપણ ધર્મવિષયક પદ્મચિહ્નોનો સમજમાં આવેલો અભાવ, વિજ્ઞાનને કુદરતી વિશ્વમાં એકમાત્ર કર્તા બનાવે છે.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>૨૮<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%9A%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%9F_%E0%AA%A1%E0%AB%8B%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%B8%E0%AB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="રિચાર્ટ ડોકિન્સે (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">રિચાર્ટ ડોકિન્સે</a> રજૂ કરેલો બીજો અભિપ્રાય એવો છે કે, ઈશ્વરનું અસ્તિત્વ એ ધર્મવિષયક પ્રશ્ન છે, કેમ કે “ ઈશ્વર સાથેનું બ્રહ્માંડ તેના વિનાના બ્રહ્માંડ કરતાં સંપૂર્ણપણે અલગ પ્રકારનું હશે, અને તે તફાવત વૈજ્ઞાનિક હશે. ”<sup id="cite_ref-Dawkins_17-1" class="reference"><a href="#cite_note-Dawkins-17"><span class="cite-bracket">[</span>૧૭<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%95%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%B2_%E0%AA%B8%E0%AA%BE%E0%AA%97&action=edit&redlink=1" class="new" title="કાર્લ સાગ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">કાર્લ સાગને</a> દલીલ કરી હતી કે બ્રહ્માંડના સર્જકનો સિદ્ધાંત સાબિત કરવો કે સામાન્ય કરાવવો મૂશ્કેલ હતું અને તેનો પ્રતિકાર કરી શકે તેવી એકમાત્ર ગળે ઊતરે તેવી વૈજ્ઞાનિક શોધ એ છે કે તે અનંત જૂનું બ્રહ્માંડ હશે.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>૨૯<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ઈશ્વરની_મનુષ્ય_તરીકે_કલ્પના_કરનાર_વાદ_(એન્થ્રોપોમોર્ફિઝમ)"><span id=".E0.AA.88.E0.AA.B6.E0.AB.8D.E0.AA.B5.E0.AA.B0.E0.AA.A8.E0.AB.80_.E0.AA.AE.E0.AA.A8.E0.AB.81.E0.AA.B7.E0.AB.8D.E0.AA.AF_.E0.AA.A4.E0.AA.B0.E0.AB.80.E0.AA.95.E0.AB.87_.E0.AA.95.E0.AA.B2.E0.AB.8D.E0.AA.AA.E0.AA.A8.E0.AA.BE_.E0.AA.95.E0.AA.B0.E0.AA.A8.E0.AA.BE.E0.AA.B0_.E0.AA.B5.E0.AA.BE.E0.AA.A6_.28.E0.AA.8F.E0.AA.A8.E0.AB.8D.E0.AA.A5.E0.AB.8D.E0.AA.B0.E0.AB.8B.E0.AA.AA.E0.AB.8B.E0.AA.AE.E0.AB.8B.E0.AA.B0.E0.AB.8D.E0.AA.AB.E0.AA.BF.E0.AA.9D.E0.AA.AE.29"></span>ઈશ્વરની મનુષ્ય તરીકે કલ્પના કરનાર વાદ (એન્થ્રોપોમોર્ફિઝમ)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=11" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: ઈશ્વરની મનુષ્ય તરીકે કલ્પના કરનાર વાદ (એન્થ્રોપોમોર્ફિઝમ)"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AA%BE%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%95%E0%AA%B2_%E0%AA%AC%E0%AB%8B%E0%AA%AF%E0%AB%87%E0%AA%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="પાસ્કલ બોયેર (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પાસ્કલ બોયેર</a> દલીલ કરી છે કે, વિશ્વની આસપાસ જણાતી અલૌકિક વિભાવનાઓની વ્યાપક વ્યૂહરચના છે ત્યારે સામાન્યપણે, અલૌકિક હસ્તિઓ લોકોની જેમ વધુ વર્તે છે. દેવો અને સ્પિરિટની રચના વ્યકિતઓ જેવી હોય છે, જે ધર્મનું સૌથી વધુ જાણીતું લક્ષણ પૈકીનું એક છે. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%97%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%80%E0%AA%95_%E0%AA%A6%E0%AA%82%E0%AA%A4%E0%AA%95%E0%AA%A5%E0%AA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ગ્રીક દંતકથા (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ગ્રીક દંતકથાઓમાંથી</a> તે ઉદાહરણો ટાંકે છે, જે તેમના મતે બીજી ધર્મ-વ્યવસ્થાઓ કરતાં વધુ આધુનિક સોપ-ઓપેરા જેવું છે.<sup id="cite_ref-boyer_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-boyer-30"><span class="cite-bracket">[</span>૩૦<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AC%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%A1_%E0%AA%A1%E0%AB%81_%E0%AA%95%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="બર્ટ્રાન્ડ ડુ કેસલ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">બર્ટ્રાન્ડ ડુ કેસલ</a> અને <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%9F%E0%AA%BF%E0%AA%AE%E0%AB%8B%E0%AA%A5%E0%AB%80_%E0%AA%9C%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%97%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%B8%E0%AB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ટિમોથી જર્ગેન્સે (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ટિમોથી જર્ગેન્સેને</a> ઔપચારિકતા મારફત દર્શાવ્યું કે બોયેરનું સ્પષ્ટીકરણ મોડેલ, અવલોકનપાત્ર હસ્તિઓને સીધેસીધા મધ્યસ્થી તરીકે નહીં મૂકવાના ભૌતિકશાસ્ત્રના <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%95%E0%AB%83%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%A8%E0%AA%BE_%E0%AA%85%E0%AA%AD%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="પ્રકૃતિના અભ્યાસ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પ્રકૃતિના અભ્યાસ</a> સાથે મળતું આવે છે.<sup id="cite_ref-ducasteljurgensen_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-ducasteljurgensen-31"><span class="cite-bracket">[</span>૩૧<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AB%83%E0%AA%B5%E0%AA%82%E0%AA%B6%E0%AA%B6%E0%AA%BE%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="નૃવંશશાસ્ત્રી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">નૃવંશશાસ્ત્રી</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AB%87%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%9F_%E0%AA%97%E0%AB%81%E0%AA%A5%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="સ્ટેવર્ટ ગુથેરી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સ્ટેવર્ટ ગુથેરી</a> દલીલ કરે છે કે, લોકો મનુષ્યનાં લક્ષણે વિશ્વના અમાનવીય પાસાં પર પ્રક્ષેપિત કરે છે, કારણ કે તેનાથી તે પાસાં વધુ પરિચિત બને છે. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AA%BF%E0%AA%97%E0%AA%AE%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%A1_%E0%AA%AB%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%89%E0%AA%A1%E0%AB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="સિગમન્ડ ફ્રેઉડે (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સિગમન્ડ ફ્રેઉડે</a> પણ સૂચવ્યું હતું કે ઈશ્વરની વિભાવનાઓ વ્યકિતના પિતાની કલ્પનાઓ છે.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>૩૨<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>તે જ પ્રમાણે, <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%8F%E0%AA%AE%E0%AA%BF%E0%AA%B2%E0%AB%80_%E0%AA%A1%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%95%E0%AA%B9%E0%AB%87%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="એમિલી ડર્કહેમ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">એમિલી ડર્કહેમ</a> પ્રાચીનો પૈકી એક હતા, જેમણે સૂચવ્યું કે દેવતાઓ સુપરનેચરલ હસ્તિઓનો સમાવેશ કરવા મનુષ્યના સામાજિક જીવનનું વિસ્તરણ રજૂ કરે છે. આ તર્કના ધોરણે, મનોવિજ્ઞાની <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AE%E0%AA%9F%E0%AB%8D%E0%AA%9F_%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="મટ્ટ રોસ્માનો (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">મટ્ટ રોસ્માનોએ</a> કહ્યું છે કે, માણસો વિશાળ સમૂહોમાં રહેવાનું શરૂ કરે છે, ત્યારે તેઓએ નૈતિકતાને અમલમાં મૂકવાના સાધનો તરીકે ઈશ્વરનું સર્જન કર્યું હોય. નાનાં સમૂહોમાં, નૈતિકતા અફવા કે પ્રતિષ્ઠા જેવાં સામાજિક બળોની અમલમાં મૂકી શકાશે. આમ છતાં મોટા સમૂહોમાં સામાજિક બળોનો ઉપયોગ નૈતિકતાના અમલ માટે કરવાનું ખૂબ મૂશ્કેલ બને છે. તે દર્શાવે છે કે વધુ જાગરુક દેવતાઓ અને સ્પિરિટનો સમાવેશ કરીને, મનુષ્યોએ સ્વાર્થીપણાને નિયંત્રિત કરવાનો અને વધુ સહકારી સમૂહો ઊભાં કરવાનો અસરકારક વ્યૂહ શોધી કાઢયો હતો. <sup id="cite_ref-supernature_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-supernature-33"><span class="cite-bracket">[</span>૩૩<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ઇશ્વરમાં_માન્યતાનું_વિતરણ"><span id=".E0.AA.87.E0.AA.B6.E0.AB.8D.E0.AA.B5.E0.AA.B0.E0.AA.AE.E0.AA.BE.E0.AA.82_.E0.AA.AE.E0.AA.BE.E0.AA.A8.E0.AB.8D.E0.AA.AF.E0.AA.A4.E0.AA.BE.E0.AA.A8.E0.AB.81.E0.AA.82_.E0.AA.B5.E0.AA.BF.E0.AA.A4.E0.AA.B0.E0.AA.A3"></span>ઇશ્વરમાં માન્યતાનું વિતરણ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=12" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: ઇશ્વરમાં માન્યતાનું વિતરણ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%AA%9A%E0%AA%BF%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0:Europe_belief_in_god.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Europe_belief_in_god.svg/250px-Europe_belief_in_god.svg.png" decoding="async" width="250" height="229" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Europe_belief_in_god.svg/375px-Europe_belief_in_god.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Europe_belief_in_god.svg/500px-Europe_belief_in_god.svg.png 2x" data-file-width="1700" data-file-height="1556" /></a><figcaption>2005 ની યુરોપિય દેશોની વસતી ગણતત્રીમાં જે લોકોએ પ્રતિભાવ આપ્યો કે તેઓ "માને છે કે ઇશ્વર છે" તેની ટકાવારી. રોમન કેથોલિક (ઉદા. પોલેન્ડ, પોર્ટ્યુગલ) પૂર્વિય રૂઢિચુસ્ત (ગ્રીસ, રોમાનિયા) અથવા મુસ્લિમ (તુર્કી)બહુમતીવાળા દેશોએ સૌથી વધારે મત આપ્યા હતા.</figcaption></figure> <p>2000ના રોજ, વિશ્વની વસતિ લગભગ 53 % લોકો ત્રણ અબ્રાહમિક ધર્મો પૈકી એકમાં (33 % ખ્રિસ્તી, 20 % ઈસ્લામ, <1% યહુદી), 6% બુદ્ધ ધર્મી, 13 % હિંદુ ધર્મી, 6% <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AA%B0%E0%AA%82%E0%AA%AA%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%97%E0%AA%A4_%E0%AA%9A%E0%AA%BE%E0%AA%88%E0%AA%A8%E0%AB%80%E0%AA%9D_%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="પરંપરાગત ચાઈનીઝ ધર્મ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પરંપરાગત ચાઈનીઝ ધર્મ</a>, 7 % બીજા વિવિધ ધર્મો, અને 15 % કરતાં ઓછા બિન-ધાર્મિક તરીકે મુકરર કરેલ છે. મોટાભાગની આ ધાર્મિક માન્યતાઓમાં ઈશ્વર કે ઈશ્વરો સામેલ છે.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>૩૪<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="મુખ્ય_ત્રણ"><span id=".E0.AA.AE.E0.AB.81.E0.AA.96.E0.AB.8D.E0.AA.AF_.E0.AA.A4.E0.AB.8D.E0.AA.B0.E0.AA.A3"></span>મુખ્ય ત્રણ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=13" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: મુખ્ય ત્રણ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ઈશ(કાળ બ્રહ્મ)</li></ul> <p>ગીતા અ.૧૧ શ્લોક ૩૨, અ.૧૫ શ્લોક ૧૬ </p> <ul><li>ઈશ્વર(પર બ્રહ્મ)</li></ul> <p>ગીતા અ.૧૫ શ્લોક ૧૬ </p> <ul><li>પરમેશ્વર(પરમ અક્ષર બ્રહ્મ)</li></ul> <p>ગીતા અ.૮ શ્લોક ૩, અ. ૮ શ્લોક ૯ અ. ૧૫ શ્લોક ૧૭ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="સંદર્ભો"><span id=".E0.AA.B8.E0.AA.82.E0.AA.A6.E0.AA.B0.E0.AB.8D.E0.AA.AD.E0.AB.8B"></span>સંદર્ભો</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=14" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: સંદર્ભો"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%AA%AC%E0%AB%80%E0%AA%AC%E0%AB%80%E0%AA%B8%E0%AB%80" title="બીબીસી">બીબીસી</a>, <cite>નાઇજિરિયા લિડ્સ ઇન રિલિજિયસ બિલિફ્</cite></li> <li><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r821257">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:#d33}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:#d33}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFBeck2005" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Guy_Beck&action=edit&redlink=1" class="new" title="Guy Beck (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">Beck, Guy L. (Ed.)</a> (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?hl=en&id=0SJ73GHSCF8C"><i>Alternative Krishnas: Regional and Vernacular Variations on a Hindu Deity</i></a>. SUNY Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AA%E0%AB%81%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%95%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%A4/0791464156" title="વિશેષ:પુસ્તકસ્રોત/0791464156"><bdi>0791464156</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Alternative+Krishnas%3A+Regional+and+Vernacular+Variations+on+a+Hindu+Deity&rft.pub=SUNY+Press&rft.date=2005&rft.isbn=0791464156&rft.aulast=Beck&rft.aufirst=Guy+L.+%28Ed.%29&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fhl%3Den%26id%3D0SJ73GHSCF8C&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span> <span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: discouraged parameter (<a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_maint:_discouraged_parameter" title="શ્રેણી:CS1 maint: discouraged parameter">link</a>) CS1 maint: extra text: authors list (<a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_maint:_extra_text:_authors_list" title="શ્રેણી:CS1 maint: extra text: authors list">link</a>)</span></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AB%80%E0%AA%95%E0%AA%93%E0%AA%B5%E0%AA%B0,_%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AA%BF%E0%AA%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="પીકઓવર, ક્લિફ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પીકઓવર, ક્લિફ</a>, <cite>ધ પેરાડોક્ષ ઓફ ગોડ એન્ડ ધ સાયન્સ ઓફ ઓમ્નિસાયન્સ</cite>, પાલગ્રેવ / સેન્ટ માર્ટિન્સ પ્રેસ, 2001. આઇએસબીએન 1-4039-6457-2</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%95%E0%AB%8B%E0%AA%B2%E0%AA%BF%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%B8,_%E0%AA%AB%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%B8%E0%AA%BF%E0%AA%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="કોલિન્સ, ફ્રાન્સિસ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">કોલિન્સ, ફ્રાન્સિસ</a>, <cite>ધ લેન્ગ્વેજ ઓફ ગોડ: અ સાયનટિસ્ટ પ્રેસન્ટ્સ એવિડન્સ ફોર બિલિફ</cite>, ફ્રી પ્રેસ, 2006. આઇએસબીએન (ISBN) 0-7432-8639-1</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%B8_%E0%AA%87%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AA%B0%E0%AA%8F%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AA%BF%E0%AA%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="હેરિસ ઇન્ટરએક્ટિવ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">હેરિસ ઇન્ટરએક્ટિવ</a>, <cite>જ્યારે મોટાભાગના અમેરિકનો ઇશ્વરમાં માને છે, માત્ર 36% મહિનામાં એક વાર અથવા તેથી વધુ ધાર્મિક સેવામાં હાજરી આપે છે.</cite></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AE%E0%AA%BE%E0%AA%88%E0%AA%B2%E0%AB%8D%E0%AA%B8,_%E0%AA%9C%E0%AB%87%E0%AA%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="માઈલ્સ, જેક (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">માઈલ્સ, જેક</a>, <cite><a href="/w/index.php?title=God:_A_Biography&action=edit&redlink=1" class="new" title="God: A Biography (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">God: A Biography</a></cite>, નોફ, 1995, આઇએસબીએન (ISBN) 0-679-74368-5 <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jackmiles.com/default.asp?ID=15">પુસ્તકનું વર્ણન</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080503174746/http://www.jackmiles.com/default.asp?ID=15">સંગ્રહિત</a> ૨૦૦૮-૦૫-૦૩ ના રોજ <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AB%87%E0%AA%AC%E0%AB%87%E0%AA%95_%E0%AA%AE%E0%AA%B6%E0%AA%BF%E0%AA%A8" title="વેબેક મશિન">વેબેક મશિન</a>.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%86%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%97,_%E0%AA%95%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="આર્મસ્ટ્રોન્ગ, કેરેન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">આર્મસ્ટ્રોન્ગ, કેરેન</a>, <cite>અ હિસ્ટરી ઓફ ગોડ: ધ 4,000-ઇયર ક્વેસ્ટ ઓફ જુડાઇસમ, ક્રિશ્ચિયાનિટી એન્ડ ઇસ્લામ</cite>, બેલેન્ટાઇન બુક્સ, 1994. આઇએસબીએન 0-434-02456-2</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%A8%E0%AB%87%E0%AA%B6%E0%AA%A8%E0%AA%B2_%E0%AA%9C%E0%AB%80%E0%AA%AF%E0%AB%8B%E0%AA%97%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%AB%E0%AA%BF%E0%AA%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="નેશનલ જીયોગ્રાફિક (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">નેશનલ જીયોગ્રાફિક</a> ફેમિલિ રેફરન્સ એટલાસ ઓફ ધ વર્લ્ડ, નેશનલ જીયોગ્રાફિક સોસાયટી, 2002.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AB%81_%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%B6%E0%AB%8B%E0%AA%A7%E0%AA%A8_%E0%AA%95%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%A6%E0%AB%8D%E0%AA%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="પ્યુ સંશોધન કેન્દ્ર (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પ્યુ સંશોધન કેન્દ્ર</a>, <cite>ધ 2004 પોલિટિકલ લેન્ડસ્કેપ ઇવનલી ડિવાઇડેડ એન્ડ ઇન્ક્રિસિન્ગ્લી પોલરાઇઝ્ડ - ભાગ 8: રિલિજીયન ઇન અમેરિકન લાઇફ</cite></li> <li>શાર્પ, માઇકલ, <cite>ધ બુક ઓફ લાઇટ: ધ નેચર ઓફ ગોડ, ધ સ્ટ્રકચર ઓફ કોન્સિયસનેસ, એન્ડ ધ યુનિવર્સ વિથિન યુ</cite>. અવતાર પબ્લિકેશન્સ, 2005. આઇએસબીએન (ISBN) 0-9738555-2-5. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bookoflight.michaelsharp.org/?act=intro0973855525">ઇબુક(eBook) તરીકે મફત</a><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%AA%E0%AB%80%E0%AA%A1%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE:Link_rot" class="mw-redirect" title="વિકિપીડિયા:Link rot"><span title=" જુલાઈ 2021થી મૃત કડી">હંમેશ માટે મૃત કડી</span></a></i>]</span></sup></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AB%8B%E0%AA%B2_%E0%AA%9F%E0%AA%BF%E0%AA%B2%E0%AA%BF%E0%AA%9A&action=edit&redlink=1" class="new" title="પોલ ટિલિચ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પોલ ટિલિચ</a>, <i>સિસ્ટેમેટિક થિયોલોજી</i> , વોલ્યુમ. 1 (શિકાગો: યુનિવર્સિટિ ઓફ શિકાગો પ્રેસ, 1951). આઇએસબીએન (ISBN) 0-226-80337-6</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite id="CITEREFHastings,_James_Rodney" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=James_Hastings&action=edit&redlink=1" class="new" title="James Hastings (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">Hastings, James Rodney</a> (2nd edition 1925-1940, reprint 1955, 2003) [1908-26]. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=Kaz58z--NtUC&pg=PA540&vq=Krishna&source=gbs_search_r&cad=1_1&sig=lo3NqA31k8hJZw7qNc9QDEAYyYA"><i>[[Encyclopedia of Religion and Ethics]]</i></a>. John A Selbie (Volume 4 of 24 ( Behistun (continued) to Bunyan.) આવૃત્તિ). Edinburgh: Kessinger Publishing, LLC. પૃષ્ઠ 476. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AA%E0%AB%81%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%95%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%A4/0-7661-3673-6" title="વિશેષ:પુસ્તકસ્રોત/0-7661-3673-6"><bdi>0-7661-3673-6</bdi></a><span class="reference-accessdate">. મેળવેલ 03-05-2008</span>. <q>The encyclopedia will contain articles on all the religions of the world and on all the great systems of ethics. It will aim at containing articles on every religious belief or custom, and on every ethical movement, every philosophical idea, every moral practice.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Encyclopedia+of+Religion+and+Ethics&rft.place=Edinburgh&rft.pages=476&rft.edition=Volume+4+of+24+%28+Behistun+%28continued%29+to+Bunyan.%29&rft.pub=Kessinger+Publishing%2C+LLC&rft.isbn=0-7661-3673-6&rft.au=Hastings%2C+James+Rodney&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DKaz58z--NtUC%26pg%3DPA540%26vq%3DKrishna%26source%3Dgbs_search_r%26cad%3D1_1%26sig%3Dlo3NqA31k8hJZw7qNc9QDEAYyYA&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|access-date=</code> and <code class="cs1-code">|year=</code> (<a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AA%A6%E0%AA%A6:CS1_errors#bad_date" class="mw-redirect" title="મદદ:CS1 errors">મદદ</a>); </span><span class="cs1-visible-error error citation-comment">URL–wikilink conflict (<a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AA%A6%E0%AA%A6:CS1_errors#wikilink_in_url" class="mw-redirect" title="મદદ:CS1 errors">મદદ</a>)</span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: discouraged parameter (<a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_maint:_discouraged_parameter" title="શ્રેણી:CS1 maint: discouraged parameter">link</a>)</span></li></ul> </div> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="નોંધ"><span id=".E0.AA.A8.E0.AB.8B.E0.AA.82.E0.AA.A7"></span>નોંધ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=15" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: નોંધ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r759898">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-Swinburne-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Swinburne_1-0">૧.૦</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Swinburne_1-1">૧.૧</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Swinburne_1-2">૧.૨</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%87%E0%AA%A8%E0%AA%AC%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%A8,_%E0%AA%86%E0%AA%B0.%E0%AA%9C%E0%AB%80.&action=edit&redlink=1" class="new" title="સ્વાઇનબર્ન, આર.જી. (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સ્વાઇનબર્ન, આર.જી.</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AB%8B%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%A1%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%9A,_%E0%AA%9F%E0%AB%87%E0%AA%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="હોન્ડેરિચ, ટેડ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">હોન્ડેરિચ, ટેડમાં</a> "ગોડ". (ed)<i>ધ ઓક્સફોર્ડ કમ્પેનિયન ટુ </i> ફિલોસોફી<i> , <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%93%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%B8%E0%AA%AB%E0%AB%8B%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%A1_%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%A8%E0%AA%BF%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%B8%E0%AA%BF%E0%AA%9F%E0%AB%80_%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઓક્સફોર્ડ યુનિવર્સિટી પ્રેસ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઓક્સફોર્ડ યુનિવર્સિટી પ્રેસ</a>, 1995.</i></span> </li> <li id="cite_note-Edwards-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Edwards_2-0">૨.૦</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Edwards_2-1">૨.૧</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Edwards_2-2">૨.૨</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Edwards_2-3">૨.૩</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%8F%E0%AA%A1%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%A1%E0%AB%8D%E0%AA%B8,_%E0%AA%AA%E0%AB%8B%E0%AA%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="એડવર્ડ્સ, પોલ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">એડવર્ડ્સ, પોલ</a>. "<a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B9%E0%AB%8B%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%A1%E0%AB%87%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%9A,_%E0%AA%9F%E0%AB%87%E0%AA%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="હોન્ડેરિચ, ટેડ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">હોન્ડેરિચ, ટેડમાં</a> "ગોડ એન્ડ ધ ફિલોસોફર્સ". (ed)<i>ધ ઓક્સફોર્ડ કમ્પેનિયન ટુ ફિલોસોફી</i> , <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%93%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%B8%E0%AA%AB%E0%AB%8B%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%A1_%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%A8%E0%AA%BF%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%B8%E0%AA%BF%E0%AA%9F%E0%AB%80_%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઓક્સફોર્ડ યુનિવર્સિટી પ્રેસ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઓક્સફોર્ડ યુનિવર્સિટી પ્રેસ</a>, 1995.</span> </li> <li id="cite_note-Platinga-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Platinga_3-0">૩.૦</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Platinga_3-1">૩.૧</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Platinga_3-2">૩.૨</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Platinga_3-3">૩.૩</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AA%BE%E0%AA%9F%E0%AA%BF%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%97%E0%AA%BE,_%E0%AA%8F%E0%AA%B2%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="પ્લાટિન્ગા, એલ્વિન (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પ્લાટિન્ગા, એલ્વિન</a>. "ગોડ, આર્ગ્યુમેન્ટ ફોર ધ એક્સિસટન્સ ઓફ," <i>રૂટલજ એન્સાયક્લોપિડિયા ઓફ ફિલોસોફી</i> , રૂટલજ, 2000.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">અંતિમ વ્યુપત્તિશાસ્ત્ર વિવાદગ્રસ્ત છે. પરપ્રાંતની ભાષામાંથી સ્વીકાર કરવાના ના માની શકાય તેવા સિદ્ધાંત સિવાય, ઓટ્યુટ (OTeut.) "ઘુબા" તેના પ્રીટ્યુટ-પ્રકાર (preTeut-ટીપે) ક્યાં તો "*ઘોધો-એમ (ghodho-મ)" અથવા "*ઘોડતો-એમ (ghodto-મ)" દર્શાવે છે. પ્રથમ છે તે સમજણને સ્વીકારતું નથી; પરતું પછીનું રૂટ "gheu-" ના neut. pple. ને રજૂ કરે છે. (પેલેટલ એસ્પિરેટ સાથેના "*g,heu-")ના જરૂરી સ્વરૂપના બે આર્યન રૂટ્સ છે, એક જેનો અર્થ છે "બોલાવવું" (Skr. "hu") અને બીજું 'આપવું, બલિદાન આપવું' (Skr "hu", Gr. χεηi;ν, OE "geotàn" Yete v). <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%93%E0%AA%87%E0%AA%A1%E0%AB%80_%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%B7%E0%AA%BF%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%A4_%E0%AA%86%E0%AA%B5%E0%AB%84%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BF,_%E0%AA%9C%E0%AB%80,_%E0%AA%AA%E0%AB%84._267&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઓઇડી સંક્ષિપ્ત આવૄત્તિ, જી, પૄ. 267 (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઓઇડી સંક્ષિપ્ત આવૄત્તિ, જી, પૄ. 267</a></span> </li> <li id="cite_note-BARNHART323-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-BARNHART323_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text">બાર્નહાર્ટ, રોબર્ટ કે (1995). <i>ધ બાર્નહાર્ટ કન્સાઇસ ડિકશનરી ઓફ એટિમોલોજી: ધ ઓરિજિન્સ ઓફ અમેરિકન ઇન્ગ્લિશ વર્ડ્સ</i> , પૄષ્ઠ 323. હારપર કોલિન્સ આઇએસબીએન (ISBN) 0-06-270094-7</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B5%E0%AB%87%E0%AA%AC%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%9F%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%B8_%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AB%81_%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AB%8D%E0%AA%A1_%E0%AA%A1%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%B6%E0%AA%A8%E0%AA%B0%E0%AB%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="વેબસ્ટર્સ ન્યુ વર્લ્ડ ડિકશનરી (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">વેબસ્ટર્સ ન્યુ વર્લ્ડ ડિકશનરી</a>; "ઇશ્વર. સ. ME < OE, Ger gott, Goth guth, પ્રોબ ના જેવું. < IE base * ĝhau-, ને બોલાવવું, જગાડવું> Sans havaté, (તે) ને બોલાવે છે; 1. અલૌકિક, અમર અને કુદરતનીરચના અને લોકોના જીવન અને કામો પર ખાસ શક્તિઓ ધરાવવાનું માનવામાં આવતા કોઇ પણ; દૈવત્ત્વ, ખાસ કરીને. એક પુરુષ દૈવત્ત્વ: ખાસ કરીને પ્રાર્થના કરવા માટે ગણવામાં આવતી વસ્તુઓ; 2. એક છબી જેની પ્રાર્થના કરવામાં આવે છે; મુર્તિ 3. એક વ્યક્તિ કે વસ્તુ જેને દિવ્ય ગણવામાં આવે અથવા જેનું ખૂબ આદર કે પ્રસંશા કરવામાં આવે; 4. [G-] એકેશ્વરવાદના ધર્મોમાં, બ્રહ્માંડના સર્જક અને શાસક, જેને સનાતન, કાયમી, એકદમ શક્તિશાળી અને તમામ જાણકારી ધરાવનાર માનવામાં આવે છે; <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B8%E0%AB%8C%E0%AA%A5%E0%AB%80_%E0%AA%89%E0%AA%9A%E0%AB%8D%E0%AA%9A_%E0%AA%B5%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="સૌથી ઉચ્ચ વ્યક્તિ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">સૌથી ઉચ્ચ વ્યક્તિ</a>; સૌથી મહાન </span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dictionary.reference.com/browse/God">Dictionary.com</a>; "ઇશ્વર /gɒd/ સંજ્ઞા: 1. એક સૌથી ઉચ્ચ વ્યક્તિ, બ્રહ્માંડના સર્જક અને શાસક. 2. કોઇ ચોક્ક્સ લક્ષણ સંબંધિત સૌથી ઉચ્ચ માનવામાં આવતી વ્યક્તિ. 3. (લોઅરકેસમાં) ગણા બધા દૈવત્ત્વમાંથી એક, ખાસ કરીને. એક પુરુષ દૈવત્ત્વ, જે વિશ્વની કામગીરીના અમુક ભાગ પર શાસન કરે છે. 4. (ઘણી વખત લોઅરકેસમાં) કોઇ ચોક્ક્સ વિભાવનાથી એક સૌથી ઉચ્ચ વ્યક્તિ: દયા આપવાના ઇશ્વર. 5. ખ્રિસ્તી વિજ્ઞાન. સૌથી ઉચ્ચ વ્યક્તિ, જેને જીવન, સત્ય, મન, આત્મા, પ્રાણ, સિદ્ધાંત તરીકે સમજવામાં આવે છે. 6. (લોઅરકેસ) દૈવત્ત્વની છબી; મૂર્તિ. 7. (લોઅરકેસ) વ્યક્તિ કે વસ્તુ જેને દિવ્ય ગણવામાં આવે. 8. (ઘણી વખત લોઅરકેસમાં) ઇશ્વરો, થિયેટર. 8a. થિયેટરમાં ઉપરની બાલ્કની. 8b. આ બાલ્કનીના ભાગના દર્શકો.</span> </li> <li id="cite_note-Barton2006-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Barton2006_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite id="CITEREFBarton,_G.A.2006" class="citation book cs1">Barton, G.A. (2006). <i>A Sketch of Semitic Origins: Social and Religious</i>. Kessinger Publishing. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AA%E0%AB%81%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%95%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%A4/142861575X" title="વિશેષ:પુસ્તકસ્રોત/142861575X"><bdi>142861575X</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+Sketch+of+Semitic+Origins%3A+Social+and+Religious&rft.pub=Kessinger+Publishing&rft.date=2006&rft.isbn=142861575X&rft.au=Barton%2C+G.A.&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Hastings541-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Hastings541_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHastings2003">Hastings 2003</a>, p. 540<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> harvnb error: no target: CITEREFHastings2003 (<a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:Harv_and_Sfn_template_errors" title="શ્રેણી:Harv and Sfn template errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eldia.es/2009-08-23/CRITERIOS/3-Religion-guanche.htm">ગુઆન્ચે ધર્મ</a></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">ઇસા. 45:18; 54:5; Jer. 32:27; Gen. 1:1; Deut. 5:23; 8:15; Ps. 68:7</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biblegateway.com/passage/?search=Isa.%2054:5&version=31">Bible Gateway, http://www.biblegateway.com/. . .</a></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Gen. 17:1; 28:3; 35:11; Ex. 6:31; Ps. 91:1, 2</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">Gen. 14:19; Ps. 9:2; Dan. 7:18, 22, 25</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hds.harvard.edu/news/bulletin/articles/does_god_matter.html">"DOES GOD MATTER? A Social-Science Critique"</a>. <i>by Paul Froese and Christopher Bader</i><span class="reference-accessdate">. મેળવેલ <span class="nowrap">2007-05-28</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=by+Paul+Froese+and+Christopher+Bader&rft.atitle=DOES+GOD+MATTER%3F+A+Social-Science+Critique&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.hds.harvard.edu%2Fnews%2Fbulletin%2Farticles%2Fdoes_god_matter.html&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">માઇકલ હેનરી: <i>આઇ એમ ધ ટૃથ. </i> <i>ટોવર્ડ અ ફિલોસોફી ઓફ ક્રિશ્ચિઆનિટી</i> (સ્ટેનફોર્ડ યુનિવર્સિટી પ્રેસ, 2002)</span> </li> <li id="cite_note-Dawkins-17"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Dawkins_17-0">૧૭.૦</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Dawkins_17-1">૧૭.૧</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite id="CITEREFDawkins" class="citation web cs1"><a href="/w/index.php?title=Richard_Dawkins&action=edit&redlink=1" class="new" title="Richard Dawkins (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">Dawkins, Richard</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.huffingtonpost.com/richard-dawkins/why-there-almost-certainl_b_32164.html">"Why There Almost Certainly Is No God"</a>. The Huffington Post<span class="reference-accessdate">. મેળવેલ <span class="nowrap">2007-01-10</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Why+There+Almost+Certainly+Is+No+God&rft.pub=The+Huffington+Post&rft.aulast=Dawkins&rft.aufirst=Richard&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.huffingtonpost.com%2Frichard-dawkins%2Fwhy-there-almost-certainl_b_32164.html&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span> <span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: discouraged parameter (<a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_maint:_discouraged_parameter" title="શ્રેણી:CS1 maint: discouraged parameter">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Wierenga-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Wierenga_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text">વિએરેન્ગા એડવર્ડ આર. <a href="/w/index.php?title=%E0%AA%93%E0%AA%A1%E0%AB%80,_%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%AC%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="ઓડી, રોબર્ટ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઓડી, રોબર્ટ</a> માં "ડિવાઈન ફોરનોલેજ". <i>ધ કેમ્બ્રિજ કમ્પેનિયન ટુ ફિલોસોફી</i> . કેમ્બ્રિજ યુનિવર્સિટી પ્રેસ, 1997.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite id="CITEREFBeaty1991" class="citation journal cs1">Beaty, Michael (1991). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070109162529/http://www.religion-online.org/showarticle.asp?title=53">"God Among the Philosophers"</a>. <i>The Christian Century</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.religion-online.org/showarticle.asp?title=53">મૂળ</a> માંથી 2007-01-09 પર સંગ્રહિત<span class="reference-accessdate">. મેળવેલ <span class="nowrap">2007-02-20</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Christian+Century&rft.atitle=God+Among+the+Philosophers&rft.date=1991&rft.aulast=Beaty&rft.aufirst=Michael&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.religion-online.org%2Fshowarticle.asp%3Ftitle%3D53&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AA%BE%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%95%E0%AA%B2,_%E0%AA%AC%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AB%87%E0%AA%87%E0%AA%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="પાસ્કલ, બ્લેઇસ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પાસ્કલ, બ્લેઇસ</a>. <i><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%AA%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%B8%E0%AA%BF%E0%AA%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="પેન્સિસ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">પેન્સિસ</a></i> , 1669.</span> </li> <li id="cite_note-smart-21"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-smart_21-0">૨૧.૦</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-smart_21-1">૨૧.૧</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite id="CITEREFSmart2003" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=J._J._C._Smart&action=edit&redlink=1" class="new" title="J. J. C. Smart (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">Smart, Jack</a> (2003). <i>Atheism and Theism</i>. Blackwell Publishing. પૃષ્ઠ 8. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AA%E0%AB%81%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%95%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%A4/0631232591" title="વિશેષ:પુસ્તકસ્રોત/0631232591"><bdi>0631232591</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Atheism+and+Theism&rft.pages=8&rft.pub=Blackwell+Publishing&rft.date=2003&rft.isbn=0631232591&rft.aulast=Smart&rft.aufirst=Jack&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|coauthors=</code> ignored (<code class="cs1-code">|author=</code> suggested) (<a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AA%A6%E0%AA%A6:CS1_errors#parameter_ignored_suggest" class="mw-redirect" title="મદદ:CS1 errors">મદદ</a>); </span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: discouraged parameter (<a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_maint:_discouraged_parameter" title="શ્રેણી:CS1 maint: discouraged parameter">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-lemos-22"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-lemos_22-0">૨૨.૦</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-lemos_22-1">૨૨.૧</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite id="CITEREFLemos2001" class="citation book cs1">Lemos, Ramon M. (2001). <i>A Neomedieval Essay in Philosophical Theology</i>. Lexington Books. પૃષ્ઠ 34. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AA%E0%AB%81%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%95%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%A4/0739102508" title="વિશેષ:પુસ્તકસ્રોત/0739102508"><bdi>0739102508</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+Neomedieval+Essay+in+Philosophical+Theology&rft.pages=34&rft.pub=Lexington+Books&rft.date=2001&rft.isbn=0739102508&rft.aulast=Lemos&rft.aufirst=Ramon+M.&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-philosofrelGlossthe-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-philosofrelGlossthe_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080424071443/http://www.philosophyofreligion.info/definitions.html">"Philosophy of Religion .info - Glossary - Theism, Atheism, and Agonisticism"</a>. Philosophy of Religion .info. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.philosophyofreligion.info/definitions.html">મૂળ</a> માંથી 2008-04-24 પર સંગ્રહિત<span class="reference-accessdate">. મેળવેલ <span class="nowrap">2008-07-16</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Philosophy+of+Religion+.info+-+Glossary+-+Theism%2C+Atheism%2C+and+Agonisticism&rft.pub=Philosophy+of+Religion+.info&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.philosophyofreligion.info%2Fdefinitions.html&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-TFDtheism-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-TFDtheism_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thefreedictionary.com/theism">"Theism - definition of thesim by the Free Online Dictionary, Thesaurus and Encyclopedia"</a>. <a href="/w/index.php?title=TheFreeDictionary&action=edit&redlink=1" class="new" title="TheFreeDictionary (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">TheFreeDictionary</a><span class="reference-accessdate">. મેળવેલ <span class="nowrap">2008-07-16</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Theism+-+definition+of+thesim+by+the+Free+Online+Dictionary%2C+Thesaurus+and+Encyclopedia&rft.pub=TheFreeDictionary&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thefreedictionary.com%2Ftheism&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">ધ ઓક્સફોર્ડ કમ્પેનિયન ટુ વર્લ્ડ માયથોલોજી (ડેવિડ લિમિંગ, ઓક્સફોર્ડ યુનિવર્સિટી પ્રેસ, 2005, પૃષ્ઠ 153)</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">સ્વામી ભાસ્કરનંદા, <i>ઇસેન્શિયલ્સ ઓફ હિન્દુઇસમ</i> (વિવેકા પ્રેસ 2002) આઇએસબીએન (ISBN) 1-884852-04-૧ જુઓ</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.srigranth.org/servlet/gurbani.gurbani?Action=Page&Param=1350&english=t&id=57718">શ્રી ગ્રંથ: શ્રી ગુરુ ગ્રંથ સાહિબ</a></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite id="CITEREFDawkins2006" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Richard_Dawkins&action=edit&redlink=1" class="new" title="Richard Dawkins (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">Dawkins, Richard</a> (2006). <i>The God Delusion</i>. Great Britain: Bantam Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AA%E0%AB%81%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%95%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%A4/0-618-68000-4" title="વિશેષ:પુસ્તકસ્રોત/0-618-68000-4"><bdi>0-618-68000-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+God+Delusion&rft.place=Great+Britain&rft.pub=Bantam+Press&rft.date=2006&rft.isbn=0-618-68000-4&rft.aulast=Dawkins&rft.aufirst=Richard&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span> <span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: discouraged parameter (<a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_maint:_discouraged_parameter" title="શ્રેણી:CS1 maint: discouraged parameter">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite id="CITEREFSagan1996" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Carl_Sagan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carl Sagan (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">Sagan, Carl</a> (1996). <i>The Demon Haunted World p.278</i>. New York: Ballantine Books. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AA%E0%AB%81%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%95%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%A4/0-345-40946-9" title="વિશેષ:પુસ્તકસ્રોત/0-345-40946-9"><bdi>0-345-40946-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Demon+Haunted+World+p.278&rft.place=New+York&rft.pub=Ballantine+Books&rft.date=1996&rft.isbn=0-345-40946-9&rft.aulast=Sagan&rft.aufirst=Carl&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span> <span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: discouraged parameter (<a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_maint:_discouraged_parameter" title="શ્રેણી:CS1 maint: discouraged parameter">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-boyer-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-boyer_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite id="CITEREFBoyer2001" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Pascal_Boyer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pascal Boyer (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">Boyer, Pascal</a> (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140627164407/http://books.google.com/books?id=wreF80OHTicC&pg=PA142&lpg=PA142&dq=boyer+modern+soap+opera&source=web&ots=NxBK3w-s5u&sig=_zo19-nO6z8BS9XPTudCnjH8ybg&hl=en&sa=X&oi=book_result&resnum=2&ct=result#PPA142,M1"><i>Religion Explained,</i></a>. New York: Basic Books. પૃષ્ઠ 142–243. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AA%E0%AB%81%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%95%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%A4/0-465-00696-5" title="વિશેષ:પુસ્તકસ્રોત/0-465-00696-5"><bdi>0-465-00696-5</bdi></a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=wreF80OHTicC&pg=PA142&lpg=PA142&dq=boyer+modern+soap+opera&source=web&ots=NxBK3w-s5u&sig=_zo19-nO6z8BS9XPTudCnjH8ybg&hl=en&sa=X&oi=book_result&resnum=2&ct=result#PPA142,M1">મૂળ</a> માંથી 2014-06-27 પર સંગ્રહિત<span class="reference-accessdate">. મેળવેલ <span class="nowrap">2010-03-23</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Religion+Explained%2C&rft.place=New+York&rft.pages=142-243&rft.pub=Basic+Books&rft.date=2001&rft.isbn=0-465-00696-5&rft.aulast=Boyer&rft.aufirst=Pascal&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DwreF80OHTicC%26pg%3DPA142%26lpg%3DPA142%26dq%3Dboyer%2Bmodern%2Bsoap%2Bopera%26source%3Dweb%26ots%3DNxBK3w-s5u%26sig%3D_zo19-nO6z8BS9XPTudCnjH8ybg%26hl%3Den%26sa%3DX%26oi%3Dbook_result%26resnum%3D2%26ct%3Dresult%23PPA142%2CM1&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span> <span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: discouraged parameter (<a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_maint:_discouraged_parameter" title="શ્રેણી:CS1 maint: discouraged parameter">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-ducasteljurgensen-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ducasteljurgensen_31-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite id="CITEREFdu_Castel2008" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Bertrand_du_Castel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bertrand du Castel (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">du Castel, Bertrand</a> (2008). <i>Computer Theology,</i>. Austin, Texas: Midori Press. પૃષ્ઠ 221–222. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%AA%E0%AB%81%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%95%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%A4/0-9801821-1-5" title="વિશેષ:પુસ્તકસ્રોત/0-9801821-1-5"><bdi>0-9801821-1-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Computer+Theology%2C&rft.place=Austin%2C+Texas&rft.pages=221-222&rft.pub=Midori+Press&rft.date=2008&rft.isbn=0-9801821-1-5&rft.aulast=du+Castel&rft.aufirst=Bertrand&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Unknown parameter <code class="cs1-code">|coauthors=</code> ignored (<code class="cs1-code">|author=</code> suggested) (<a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AA%A6%E0%AA%A6:CS1_errors#parameter_ignored_suggest" class="mw-redirect" title="મદદ:CS1 errors">મદદ</a>); </span><span class="cs1-maint citation-comment">CS1 maint: discouraged parameter (<a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_maint:_discouraged_parameter" title="શ્રેણી:CS1 maint: discouraged parameter">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite id="CITEREFBarrett1996" class="citation journal cs1">Barrett, Justin (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.yale.edu/cogdevlab/People/Lab_Members/Frank/Frank%27s%20papers%20pdfs%20/Frank%27s%20articles/conceptualizingnonnaturalentity.pdf">"Conceptualizing a Nonnatural Entity: Anthropomorphism in God Concepts"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Conceptualizing+a+Nonnatural+Entity%3A+Anthropomorphism+in+God+Concepts&rft.date=1996&rft.aulast=Barrett&rft.aufirst=Justin&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.yale.edu%2Fcogdevlab%2FPeople%2FLab_Members%2FFrank%2FFrank%2527s%2520papers%2520pdfs%2520%2FFrank%2527s%2520articles%2Fconceptualizingnonnaturalentity.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">|journal=</code> (<a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AA%A6%E0%AA%A6:CS1_errors#missing_periodical" class="mw-redirect" title="મદદ:CS1 errors">મદદ</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-supernature-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-supernature_33-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r821257"><cite id="CITEREFRossano2007" class="citation journal cs1">Rossano, Matt (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120303101304/http://www2.selu.edu/Academics/Faculty/mrossano/recentpubs/Supernaturalizing.pdf">"Supernaturalizing Social Life: Religion and the Evolution of Human Cooperation"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www2.selu.edu/Academics/Faculty/mrossano/recentpubs/Supernaturalizing.pdf">મૂળ</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> માંથી 2012-03-03 પર સંગ્રહિત<span class="reference-accessdate">. મેળવેલ <span class="nowrap">2009-06-25</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Supernaturalizing+Social+Life%3A+Religion+and+the+Evolution+of+Human+Cooperation&rft.date=2007&rft.aulast=Rossano&rft.aufirst=Matt&rft_id=http%3A%2F%2Fwww2.selu.edu%2FAcademics%2FFaculty%2Fmrossano%2Frecentpubs%2FSupernaturalizing.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fgu.wikipedia.org%3A%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">|journal=</code> (<a href="/wiki/%E0%AA%AE%E0%AA%A6%E0%AA%A6:CS1_errors#missing_periodical" class="mw-redirect" title="મદદ:CS1 errors">મદદ</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text">વિશ્વનો નેશનલ જીયોગ્રાફિક એટલાસ ઓફ ધ વર્લ્ડ પૃ. 49</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="બાહ્ય_કડીઓ"><span id=".E0.AA.AC.E0.AA.BE.E0.AA.B9.E0.AB.8D.E0.AA.AF_.E0.AA.95.E0.AA.A1.E0.AB.80.E0.AA.93"></span>બાહ્ય કડીઓ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&section=16" title="પરિચ્છેદમાં ફેરફાર કરો: બાહ્ય કડીઓ"><span>ફેરફાર કરો</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r865067">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r869997">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><a href="https://gu.wikiquote.org/wiki/" class="extiw" title="q:">વિકિસૂક્તિ</a> પર આ વિષયક 'સૂક્તિઓ' છે: <i><b><a href="https://gu.wikiquote.org/wiki/Special:Search/%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0" class="extiw" title="q:Special:Search/ઈશ્વર">ઈશ્વર</a></b></i></div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r865067"><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r869997"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%AE%E0%AB%80%E0%AA%A1%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE_%E0%AA%95%E0%AB%89%E0%AA%AE%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%B8" title="વિકિમીડિયા કૉમન્સ">વિકિમીડિયા કૉમન્સ</a> પર <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/category:God" class="extiw" title="commons:category:God">category:God</a></b></i> વિષયક વધુ દ્રશ્ય-શ્રાવ્ય માધ્યમો (Media) ઉપલબ્ધ છે.</div></div> </div> <ul><li><a href="/wiki/%E0%AA%97%E0%AB%81%E0%AA%9C%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%A4%E0%AB%80_%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%95%E0%AB%8B%E0%AA%B6" title="ગુજરાતી વિશ્વકોશ">ગુજરાતી વિશ્વકોશમાં</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://gujarativishwakosh.org/ઈશ્વર">ઈશ્વર</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://paternoster.biografi.org">ખ્રિસ્તી ધર્મમાં ઇશ્વરની વિભાવના</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080419071701/http://paternoster.biografi.org/">સંગ્રહિત</a> ૨૦૦૮-૦૪-૧૯ ના રોજ <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AB%87%E0%AA%AC%E0%AB%87%E0%AA%95_%E0%AA%AE%E0%AA%B6%E0%AA%BF%E0%AA%A8" title="વેબેક મશિન">વેબેક મશિન</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.islam-info.ch/en/Who_is_Allah.htm">ઇસ્લામ ધર્મમાં ઇશ્વરની વિભાવના</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190421081921/http://www.islam-info.ch/en/Who_is_Allah.htm">સંગ્રહિત</a> ૨૦૧૯-૦૪-૨૧ ના રોજ <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AB%87%E0%AA%AC%E0%AB%87%E0%AA%95_%E0%AA%AE%E0%AA%B6%E0%AA%BF%E0%AA%A8" title="વેબેક મશિન">વેબેક મશિન</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.allaboutgod.com">ઇશ્વર, ખ્રિસ્તી અભિગમ</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.chabad.org/search/keyword.asp?kid=3001">યહૂદી ધર્મમાં ઇશ્વર</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shaivam.org/hipgodco.htm">ઇશ્વરની હિન્દુ વિભાવના</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20030504073425/http://www.shaivam.org/hipgodco.htm">સંગ્રહિત</a> ૨૦૦૩-૦૫-૦૪ ના રોજ <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AB%87%E0%AA%AC%E0%AB%87%E0%AA%95_%E0%AA%AE%E0%AA%B6%E0%AA%BF%E0%AA%A8" title="વેબેક મશિન">વેબેક મશિન</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aish.com/literacy/concepts/Understanding_God.asp">યહુદી સાક્ષરતા</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101219080545/http://www.aish.com/literacy/concepts/Understanding_God.asp">સંગ્રહિત</a> ૨૦૧૦-૧૨-૧૯ ના રોજ <a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AB%87%E0%AA%AC%E0%AB%87%E0%AA%95_%E0%AA%AE%E0%AA%B6%E0%AA%BF%E0%AA%A8" title="વેબેક મશિન">વેબેક મશિન</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fatherspeaks.net">ઇશ્વરનું ભેદી અવલોકન</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/cathen/06614a.htm">બ્રહ્માંડ સાથે ઇશ્વરનો સંબંધ</a></li></ul>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://gu.wikipedia.org/w/index.php?title=ઈશ્વર&oldid=850023">https://gu.wikipedia.org/w/index.php?title=ઈશ્વર&oldid=850023</a>" થી મેળવેલ</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B7:%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80%E0%AA%93" title="વિશેષ:શ્રેણીઓ">શ્રેણીઓ</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:%E0%AA%85%E0%AA%B2%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AA%BE%E0%AA%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="શ્રેણી:અલ્લાહ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">અલ્લાહ</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:%E0%AA%87%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="શ્રેણી:ઇશ્વર (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ઇશ્વર</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:%E0%AA%85%E0%AA%A7%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AA%BE%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%AE" title="શ્રેણી:અધ્યાત્મ">અધ્યાત્મ</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:%E0%AA%96%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AB%80_%E0%AA%98%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="શ્રેણી:ખ્રિસ્તી ઘર્મ (પાનું અસ્તિત્વમાં નથી)">ખ્રિસ્તી ઘર્મ</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:%E0%AA%A6%E0%AB%87%E0%AA%B5%E0%AB%80_%E0%AA%A6%E0%AB%87%E0%AA%B5%E0%AA%A4%E0%AA%BE" title="શ્રેણી:દેવી દેવતા">દેવી દેવતા</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">છુપી શ્રેણીઓ: <ul><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:Harv_and_Sfn_no-target_errors" title="શ્રેણી:Harv and Sfn no-target errors">Harv and Sfn no-target errors</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_maint:_discouraged_parameter" title="શ્રેણી:CS1 maint: discouraged parameter">CS1 maint: discouraged parameter</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_errors:_unsupported_parameter" title="શ્રેણી:CS1 errors: unsupported parameter">CS1 errors: unsupported parameter</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_errors:_missing_periodical" title="શ્રેણી:CS1 errors: missing periodical">CS1 errors: missing periodical</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%A6%E0%AA%BF%E0%AA%97%E0%AB%8D%E0%AA%A7_%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AB%8B_%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%B3%E0%AA%BE_%E0%AA%B2%E0%AB%87%E0%AA%96%E0%AB%8B" title="શ્રેણી:સંદિગ્ધ વાક્યો વાળા લેખો">સંદિગ્ધ વાક્યો વાળા લેખો</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:%E0%AA%AB%E0%AA%BE%E0%AA%87%E0%AA%B2%E0%AB%8B%E0%AA%A8%E0%AB%80_%E0%AA%A4%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%82%E0%AA%9F%E0%AA%95_%E0%AA%95%E0%AA%A1%E0%AB%80%E0%AA%93%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%B3%E0%AA%BE%E0%AA%82_%E0%AA%AA%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%82" title="શ્રેણી:ફાઇલોની ત્રૂટક કડીઓવાળાં પાનાં">ફાઇલોની ત્રૂટક કડીઓવાળાં પાનાં</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_maint:_extra_text:_authors_list" title="શ્રેણી:CS1 maint: extra text: authors list">CS1 maint: extra text: authors list</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:Webarchive_template_wayback_links" title="શ્રેણી:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:All_articles_with_dead_external_links" title="શ્રેણી:All articles with dead external links">All articles with dead external links</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:Articles_with_dead_external_links_from_%E0%AA%9C%E0%AB%81%E0%AA%B2%E0%AA%BE%E0%AA%88_2021" title="શ્રેણી:Articles with dead external links from જુલાઈ 2021">Articles with dead external links from જુલાઈ 2021</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:Articles_with_permanently_dead_external_links" title="શ્રેણી:Articles with permanently dead external links">Articles with permanently dead external links</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_errors:_dates" title="શ્રેણી:CS1 errors: dates">CS1 errors: dates</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:CS1_errors:_URL%E2%80%93wikilink_conflict" title="શ્રેણી:CS1 errors: URL–wikilink conflict">CS1 errors: URL–wikilink conflict</a></li><li><a href="/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%87%E0%AA%A3%E0%AB%80:%E0%AA%97%E0%AB%81%E0%AA%9C%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%A4%E0%AB%80_%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%95%E0%AB%8B%E0%AA%B6_%E0%AA%B2%E0%AB%87%E0%AA%96%E0%AA%A8%E0%AB%8B_%E0%AA%A2%E0%AA%BE%E0%AA%82%E0%AA%9A%E0%AB%8B_%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%B5%E0%AA%A4%E0%AA%BE_%E0%AA%B2%E0%AB%87%E0%AA%96" title="શ્રેણી:ગુજરાતી વિશ્વકોશ લેખનો ઢાંચો ધરાવતા લેખ">ગુજરાતી વિશ્વકોશ લેખનો ઢાંચો ધરાવતા લેખ</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> આ પાનાંમાં છેલ્લો ફેરફાર ૧૭ જુલાઇ ૨૦૨૩ના રોજ ૦૨:૦૮ વાગ્યે થયો.</li> <li id="footer-info-copyright">આ લખાણ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.en">Creative Commons Attribution-ShareAlike License</a> હેઠળ ઉપલબ્ધ છે; વધારાની શરતો લાગુ પડી શકે છે. વધુ માહિતી માટે <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">વપરાશની શરતો</a> જુઓ.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">ગોપનિયતા નીતિ</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%AA%E0%AB%80%E0%AA%A1%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE:%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%B7%E0%AB%87">વિકિપીડિયા વિષે</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%BF%E0%AA%AA%E0%AB%80%E0%AA%A1%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE:%E0%AA%B8%E0%AA%BE%E0%AA%A7%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AA%A3_%E0%AA%87%E0%AA%A8%E0%AA%95%E0%AA%BE%E0%AA%B0">દાવેદારી ઇનકાર</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">આચારસંહિતા</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">ડેવલપર્સ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/gu.wikipedia.org">આંકડાકીય માહિતી</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">કૂકી માહિતી</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//gu.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">મોબાઈલ દેખાવ</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b8d669998-r9ncr","wgBackendResponseTime":184,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.347","walltime":"0.497","ppvisitednodes":{"value":1879,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":47960,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2034,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":68236,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 410.174 1 -total"," 28.28% 115.992 1 ઢાંચો:Reflist"," 25.61% 105.034 9 ઢાંચો:Cite_book"," 25.16% 103.213 1 ઢાંચો:Citation_needed"," 19.49% 79.946 2 ઢાંચો:Fix"," 9.32% 38.224 4 ઢાંચો:Category_handler"," 8.51% 34.909 1 ઢાંચો:Delink"," 8.06% 33.047 1 ઢાંચો:Harvnb"," 7.27% 29.817 1 ઢાંચો:ગુજરાતી_વિશ્વકોશ"," 6.91% 28.357 1 ઢાંચો:Wikiquote"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.154","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5731752,"limit":52428800},"limitreport-logs":"anchor_id_list = table#1 {\n [\"CITEREFBarrett1996\"] = 1,\n [\"CITEREFBarton,_G.A.2006\"] = 1,\n [\"CITEREFBeaty1991\"] = 1,\n [\"CITEREFBeck2005\"] = 1,\n [\"CITEREFBoyer2001\"] = 1,\n [\"CITEREFDawkins\"] = 1,\n [\"CITEREFDawkins2006\"] = 1,\n [\"CITEREFHastings,_James_Rodney2003\"] = 1,\n [\"CITEREFLemos2001\"] = 1,\n [\"CITEREFRossano2007\"] = 1,\n [\"CITEREFSagan1996\"] = 1,\n [\"CITEREFSmart2003\"] = 1,\n [\"CITEREFdu_Castel2008\"] = 1,\n}\ntemplate_list = table#1 {\n [\"-\"] = 1,\n [\"Citation needed\"] = 1,\n [\"Cite book\"] = 9,\n [\"Cite journal\"] = 3,\n [\"Cite web\"] = 4,\n [\"Commons\"] = 1,\n [\"Dead link\"] = 1,\n [\"Harvnb\"] = 1,\n [\"Ndash\"] = 2,\n [\"PIE\"] = 2,\n [\"Reflist\"] = 1,\n [\"Webarchive\"] = 5,\n [\"Wikiquote\"] = 1,\n [\"ગુજરાતી વિશ્વકોશ\"] = 1,\n}\narticle_whitelist = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-5fb746f978-gvcqq","timestamp":"20241119092322","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0a88\u0ab6\u0acd\u0ab5\u0ab0","url":"https:\/\/gu.wikipedia.org\/wiki\/%E0%AA%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%B0","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q190","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q190","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2010-03-23T08:39:20Z","dateModified":"2023-07-16T20:38:19Z","headline":"\u0a8f\u0a95\u0ac7\u0ab6\u0acd\u0ab5\u0ab0\u0ab5\u0abe\u0aa6\u0ac0 \u0aa7\u0ab0\u0acd\u0aae\u0acb\u0aae\u0abe\u0a82 \u0ab6\u0acd\u0ab0\u0aa6\u0acd\u0aa7\u0abe\u0aa8\u0acb \u0aae\u0ac1\u0a96\u0acd\u0aaf \u0a89\u0aa6\u0acd\u0aa6\u0ac7\u0ab6; \u0a8f\u0a95 \u0aa6\u0ac8\u0ab5\u0ac0 \u0a85\u0ab8\u0acd\u0aa4\u0abf\u0aa4\u0acd\u0ab5 \u0a9c\u0ac7 \u0aa4\u0aae\u0abe\u0aae \u0a85\u0ab8\u0acd\u0aa4\u0abf\u0aa4\u0acd\u0ab5\u0aa8\u0ac0 \u0aa6\u0ac7\u0a96\u0ab0\u0ac7\u0a96 \u0ab0\u0abe\u0a96\u0ac7 \u0a9b"}</script> </body> </html>