CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Adam i Ewa – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"37e20592-6995-4190-92d2-77d52bba5731","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Adam_i_Ewa","wgTitle":"Adam i Ewa","wgCurRevisionId":75052712,"wgRevisionId":75052712,"wgArticleId":9093,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Postacie Starego Testamentu","Prorocy islamu w Koranie","Legendarni protoplaści ludzkości","Święci chrześcijańscy"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Adam_i_Ewa","wgRelevantArticleId":9093,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"Adam_(postać_biblijna)","wgNoticeProject": "wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75052712,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/Adam_i_Ewa","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q58701","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect", "ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022", "ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Rumunia%2C_Desesti%2C_wn%C4%99trze_malowanej_cerkwi_-_DSCF7128.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1584"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Rumunia%2C_Desesti%2C_wn%C4%99trze_malowanej_cerkwi_-_DSCF7128.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1056"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="845"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Adam i Ewa – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Adam_i_Ewa"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Adam_i_Ewa"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Adam_i_Ewa rootpage-Adam_i_Ewa skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Adam+i+Ewa" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Adam+i+Ewa" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Adam+i+Ewa" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Adam+i+Ewa" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-W_relacji_biblijnej" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#W_relacji_biblijnej"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>W relacji biblijnej</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-W_relacji_biblijnej-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję W relacji biblijnej</span> </button> <ul id="toc-W_relacji_biblijnej-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Stworzenie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Stworzenie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Stworzenie</span> </div> </a> <ul id="toc-Stworzenie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Upadek_pierwszych_ludzi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Upadek_pierwszych_ludzi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Upadek pierwszych ludzi</span> </div> </a> <ul id="toc-Upadek_pierwszych_ludzi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Potomstwo_Adama_i_Ewy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Potomstwo_Adama_i_Ewy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Potomstwo Adama i Ewy</span> </div> </a> <ul id="toc-Potomstwo_Adama_i_Ewy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-W_apokryfach" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#W_apokryfach"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>W apokryfach</span> </div> </a> <ul id="toc-W_apokryfach-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-W_tradycji_żydowskiej" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#W_tradycji_żydowskiej"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>W tradycji żydowskiej</span> </div> </a> <ul id="toc-W_tradycji_żydowskiej-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-W_tradycji_chrześcijańskiej" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#W_tradycji_chrześcijańskiej"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>W tradycji chrześcijańskiej</span> </div> </a> <ul id="toc-W_tradycji_chrześcijańskiej-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Według_tradycji_islamskiej" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Według_tradycji_islamskiej"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Według tradycji islamskiej</span> </div> </a> <ul id="toc-Według_tradycji_islamskiej-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-W_ikonografii" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#W_ikonografii"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>W ikonografii</span> </div> </a> <ul id="toc-W_ikonografii-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Interpretacje_w_piśmiennictwie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Interpretacje_w_piśmiennictwie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Interpretacje w piśmiennictwie</span> </div> </a> <ul id="toc-Interpretacje_w_piśmiennictwie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Adam i Ewa</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 73 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-73" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">73 języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Adam_en_Eva" title="Adam en Eva – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Adam en Eva" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Adam_und_Eva" title="Adam und Eva – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Adam und Eva" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%85_%D9%88%D8%AD%D9%88%D8%A7%D8%A1" title="آدم وحواء – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="آدم وحواء" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%A6%E0%A6%AE_%E0%A6%93_%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%93%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="আদম ও হাওয়া – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আদম ও হাওয়া" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC_%D1%96_%D0%95%D0%B2%D0%B0" title="Адам і Ева – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Адам і Ева" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Adan_asin_Eva" title="Adan asin Eva – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Adan asin Eva" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Adam_i_Eva" title="Adam i Eva – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Adam i Eva" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC_%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%95%D0%B2%D0%B0" title="Адам тата Ева – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Адам тата Ева" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Adam_a_Eva" title="Adam a Eva – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Adam a Eva" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Adam_und_Eva" title="Adam und Eva – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Adam und Eva" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Adam_and_Eve" title="Adam and Eve – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Adam and Eve" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Ad%C3%A1n_y_Eva" title="Adán y Eva – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Adán y Eva" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Adamo_kaj_Evo" title="Adamo kaj Evo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Adamo kaj Evo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Adam_eta_Eva" title="Adam eta Eva – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Adam eta Eva" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%85_%D9%88_%D8%AD%D9%88%D8%A7" title="آدم و حوا – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آدم و حوا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Adam_en_Eva" title="Adam en Eva – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Adam en Eva" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Aadamu_e_Hawwa" title="Aadamu e Hawwa – fulani" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Aadamu e Hawwa" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="fulani" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Ad%C3%A1n_e_Eva" title="Adán e Eva – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Adán e Eva" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%86%E0%AA%A6%E0%AA%AE_%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87_%E0%AA%B9%E0%AA%B5%E0%AA%BE" title="આદમ અને હવા – gudżarati" lang="gu" hreflang="gu" data-title="આદમ અને હવા" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="gudżarati" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guw mw-list-item"><a href="https://guw.wikipedia.org/wiki/Adam_po_Evi_po" title="Adam po Evi po – Gun" lang="guw" hreflang="guw" data-title="Adam po Evi po" data-language-autonym="Gungbe" data-language-local-name="Gun" class="interlanguage-link-target"><span>Gungbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%EB%8B%B4%EA%B3%BC_%ED%95%98%EC%99%80" title="아담과 하와 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아담과 하와" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A4%D5%A1%D5%B4_%D6%87_%D4%B5%D5%BE%D5%A1" title="Ադամ և Եվա – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ադամ և Եվա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%A6%E0%A4%AE_%E0%A4%94%E0%A4%B0_%E0%A4%B9%E0%A4%B5%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE" title="आदम और हव्वा – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="आदम और हव्वा" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Adam_i_Eva" title="Adam i Eva – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Adam i Eva" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Adam_dan_Hawa" title="Adam dan Hawa – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Adam dan Hawa" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Adamu_noEva" title="Adamu noEva – zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Adamu noEva" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="zulu" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Adam_og_Eva" title="Adam og Eva – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Adam og Eva" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Adamo_ed_Eva" title="Adamo ed Eva – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Adamo ed Eva" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%93%D7%9D_%D7%95%D7%97%D7%95%D7%94" title="אדם וחוה – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="אדם וחוה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/A%C9%96am_n%C9%9B_%C6%90v%C9%A9" title="Aɖam nɛ Ɛvɩ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Aɖam nɛ Ɛvɩ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%86%E0%B2%A1%E0%B2%AE%E0%B3%8D_%E0%B2%88%E0%B2%B5%E0%B3%8D" title="ಆಡಮ್ ಈವ್ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಆಡಮ್ ಈವ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%85_%D8%AA%DB%81%D9%95_%D8%AD%D9%8E%D9%88%D8%A7" title="آدم تہٕ حَوا – kaszmirski" lang="ks" hreflang="ks" data-title="آدم تہٕ حَوا" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kaszmirski" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Adam_i_Jewa" title="Adam i Jewa – kaszubski" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Adam i Jewa" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="kaszubski" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Adamu_na_Eva." title="Adamu na Eva. – kinya-ruanda" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Adamu na Eva." data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="kinya-ruanda" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Adem_%C3%BB_Hewa" title="Adem û Hewa – kurdyjski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Adem û Hewa" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC-%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D0%B0_%D0%9E%D0%B1%D0%BE-%D1%8D%D0%BD%D0%B5" title="Адам-ата жана Обо-эне – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Адам-ата жана Обо-эне" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Adomas_ir_Ieva" title="Adomas ir Ieva – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Adomas ir Ieva" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/%C3%81d%C3%A1m_%C3%A9s_%C3%89va" title="Ádám és Éva – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Ádám és Éva" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC_%D0%B8_%D0%95%D0%B2%D0%B0" title="Адам и Ева – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Адам и Ева" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Adama_sy_Eva" title="Adama sy Eva – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Adama sy Eva" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%86%E0%B4%A6%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%81%E0%B4%82_%E0%B4%B9%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%82" title="ആദാമും ഹവ്വായും – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ആദാമും ഹവ്വായും" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Adam_dan_Hawa" title="Adam dan Hawa – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Adam dan Hawa" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Adam_en_Eva" title="Adam en Eva – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Adam en Eva" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%80%E3%83%A0%E3%81%A8%E3%82%A8%E3%83%90" title="アダムとエバ – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アダムとエバ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC_%D0%B0,_%D0%A5%D1%8C%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D0%B0" title="Адам а, Хьава а – czeczeński" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Адам а, Хьава а" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="czeczeński" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Adam_og_Eva" title="Adam og Eva – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Adam og Eva" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Adam_og_Eva" title="Adam og Eva – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Adam og Eva" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%86%E0%A8%A6%E0%A8%AE_%E0%A8%85%E0%A8%A4%E0%A9%87_%E0%A8%B9%E0%A9%B1%E0%A8%B5%E0%A8%BE" title="ਆਦਮ ਅਤੇ ਹੱਵਾ – pendżabski" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਆਦਮ ਅਤੇ ਹੱਵਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendżabski" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Ad%C3%A3o_e_Eva" title="Adão e Eva – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Adão e Eva" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Adam_%C8%99i_Eva" title="Adam și Eva – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Adam și Eva" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC_%D0%B8_%D0%95%D0%B2%D0%B0" title="Адам и Ева – rusiński" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Адам и Ева" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="rusiński" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC_%D0%B8_%D0%95%D0%B2%D0%B0" title="Адам и Ева – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Адам и Ева" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Adami_dhe_Eva" title="Adami dhe Eva – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Adami dhe Eva" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Adam_and_Eve" title="Adam and Eve – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Adam and Eve" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Adam_a_Eva" title="Adam a Eva – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Adam a Eva" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Adam_in_Eva" title="Adam in Eva – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Adam in Eva" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC_%D0%B8_%D0%95%D0%B2%D0%B0" title="Адам и Ева – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Адам и Ева" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Adam_i_Eva" title="Adam i Eva – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Adam i Eva" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Adam_och_Eva" title="Adam och Eva – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Adam och Eva" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Adan_at_Eba" title="Adan at Eba – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Adan at Eba" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%A7%E0%B8%B2" title="อาดัมกับเอวา – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="อาดัมกับเอวา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%82dem_ve_Havva" title="Âdem ve Havva – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Âdem ve Havva" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC_%D1%96_%D0%84%D0%B2%D0%B0" title="Адам і Єва – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Адам і Єва" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D8%AD%D9%88%D8%A7" title="آدم اور حوا – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="آدم اور حوا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Adam_v%C3%A0_Eva" title="Adam và Eva – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Adam và Eva" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Adan_ey_Eve" title="Adan ey Eve – waloński" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Adan ey Eve" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="waloński" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9E%E7%95%B6%E8%88%87%E5%A4%8F%E5%A8%83" title="亞當與夏娃 – chiński klasyczny" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="亞當與夏娃" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="chiński klasyczny" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Adan_ngan_Eba" title="Adan ngan Eba – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Adan ngan Eba" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9A%E5%BD%93%E6%90%AD%E5%A4%8F%E5%A8%83" title="亚当搭夏娃 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="亚当搭夏娃" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9E%E7%95%B6%E5%90%8C%E5%A4%8F%E5%A8%83" title="亞當同夏娃 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="亞當同夏娃" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Adem_u_Hewa" title="Adem u Hewa – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Adem u Hewa" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9E%E7%95%B6%E8%88%87%E5%A4%8F%E5%A8%83" title="亞當與夏娃 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="亞當與夏娃" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Adam_rik_Hawa" title="Adam rik Hawa – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Adam rik Hawa" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q58701#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Adam_i_Ewa" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Adam_i_Ewa" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Adam_i_Ewa"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Adam_i_Ewa"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Adam_i_Ewa" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Adam_i_Ewa" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&oldid=75052712" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Adam_i_Ewa&id=75052712&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAdam_i_Ewa"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAdam_i_Ewa"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Adam+i+Ewa"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Adam_i_Ewa&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Adam_and_Eve" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Adam_i_Ewa" hreflang="pl"><span>Wikicytaty</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q58701" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Przekierowano z <a href="/w/index.php?title=Adam_(posta%C4%87_biblijna)&redirect=no" class="mw-redirect" title="Adam (postać biblijna)">Adam (postać biblijna)</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Zobacz też: <a href="/wiki/Adam_i_Ewa_(ujednoznacznienie)" class="mw-disambig" title="Adam i Ewa (ujednoznacznienie)">inne znaczenia</a>.</span></div> <table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Adam i Ewa</div> </caption> <tbody><tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Rumunia,_Desesti,_wn%C4%99trze_malowanej_cerkwi_-_DSCF7128.jpg" class="mw-file-description" title="Adam i Ewa w raju, fragment polichromii wnętrza cerkwi w Desești (północna Rumunia)"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Rumunia%2C_Desesti%2C_wn%C4%99trze_malowanej_cerkwi_-_DSCF7128.jpg/182px-Rumunia%2C_Desesti%2C_wn%C4%99trze_malowanej_cerkwi_-_DSCF7128.jpg" decoding="async" width="182" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Rumunia%2C_Desesti%2C_wn%C4%99trze_malowanej_cerkwi_-_DSCF7128.jpg/273px-Rumunia%2C_Desesti%2C_wn%C4%99trze_malowanej_cerkwi_-_DSCF7128.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Rumunia%2C_Desesti%2C_wn%C4%99trze_malowanej_cerkwi_-_DSCF7128.jpg/363px-Rumunia%2C_Desesti%2C_wn%C4%99trze_malowanej_cerkwi_-_DSCF7128.jpg 2x" data-file-width="606" data-file-height="800" /></a></span><br />Adam i Ewa w raju, fragment polichromii wnętrza cerkwi w <a href="/wiki/Drewniane_cerkwie_Marmaroszu" title="Drewniane cerkwie Marmaroszu">Desești</a> (północna <a href="/wiki/Rumunia" title="Rumunia">Rumunia</a>) </td></tr> <tr> <th>Występowanie </th> <td> <p><a href="/wiki/Ksi%C4%99ga_Rodzaju" title="Księga Rodzaju">Księga Rodzaju</a> </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#EAECF0; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;">Rodzina </td></tr> <tr> <th>Dzieci </th> <td> <p><a href="/wiki/Kain_i_Abel" title="Kain i Abel">Kain, Abel</a>, <a href="/wiki/Set_(syn_Adama)" title="Set (syn Adama)">Set</a> i in. </p> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Adam_and_Eve" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Adam_and_Eve" class="extiw" title="commons:Category:Adam and Eve">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Adam_i_Ewa" title="Wikicytaty"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/24px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/35px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/47px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Adam_i_Ewa" class="extiw" title="q:Adam i Ewa">Cytaty w Wikicytatach</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Hans_Memling_079b.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Hans_Memling_079b.JPG/220px-Hans_Memling_079b.JPG" decoding="async" width="220" height="397" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a6/Hans_Memling_079b.JPG 1.5x" data-file-width="278" data-file-height="502" /></a><figcaption><a href="/wiki/Hans_Memling" title="Hans Memling">Hans Memling</a> – <i>Adam i Ewa</i>, 1485–1490</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Albrecht_D%C3%BCrer_-_Adam_and_Eve_(Prado)_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Albrecht_D%C3%BCrer_-_Adam_and_Eve_%28Prado%29_2.jpg/220px-Albrecht_D%C3%BCrer_-_Adam_and_Eve_%28Prado%29_2.jpg" decoding="async" width="220" height="276" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Albrecht_D%C3%BCrer_-_Adam_and_Eve_%28Prado%29_2.jpg/330px-Albrecht_D%C3%BCrer_-_Adam_and_Eve_%28Prado%29_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Albrecht_D%C3%BCrer_-_Adam_and_Eve_%28Prado%29_2.jpg/440px-Albrecht_D%C3%BCrer_-_Adam_and_Eve_%28Prado%29_2.jpg 2x" data-file-width="2337" data-file-height="2934" /></a><figcaption><a href="/wiki/Albrecht_D%C3%BCrer" title="Albrecht Dürer">Albrecht Dürer</a> – <i><a href="/wiki/Adam_i_Ewa_(obrazy_Albrechta_D%C3%BCrera)" title="Adam i Ewa (obrazy Albrechta Dürera)">Adam i Ewa</a></i>, 1507</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Cranach_-_Adam_and_Eve_1528.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Cranach_-_Adam_and_Eve_1528.jpg/220px-Cranach_-_Adam_and_Eve_1528.jpg" decoding="async" width="220" height="276" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Cranach_-_Adam_and_Eve_1528.jpg/330px-Cranach_-_Adam_and_Eve_1528.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Cranach_-_Adam_and_Eve_1528.jpg/440px-Cranach_-_Adam_and_Eve_1528.jpg 2x" data-file-width="777" data-file-height="976" /></a><figcaption><a href="/wiki/Lucas_Cranach_starszy" title="Lucas Cranach starszy">Lucas Cranach starszy</a> – <i>Adam i Ewa</i>, 1528</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Adriaen_van_der_Werff_-_Adam_en_Eva.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Adriaen_van_der_Werff_-_Adam_en_Eva.jpg/220px-Adriaen_van_der_Werff_-_Adam_en_Eva.jpg" decoding="async" width="220" height="281" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Adriaen_van_der_Werff_-_Adam_en_Eva.jpg/330px-Adriaen_van_der_Werff_-_Adam_en_Eva.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Adriaen_van_der_Werff_-_Adam_en_Eva.jpg/440px-Adriaen_van_der_Werff_-_Adam_en_Eva.jpg 2x" data-file-width="1894" data-file-height="2415" /></a><figcaption><a href="/wiki/Adriaen_van_der_Werff" title="Adriaen van der Werff">Adriaen van der Werff</a> – <i>Adam i Ewa,</i> 1711</figcaption></figure> <p><b>Adam</b> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_hebrajski" title="Język hebrajski">hebr.</a> <span style="font-style: normal;" lang="he">‏אָדָם‎</span> <i>Āḏām</i> „człowiek” / „mężczyzna”, por. <a href="/wiki/J%C4%99zyk_hebrajski" title="Język hebrajski">hebr.</a> <span style="font-style: normal;" lang="he">‏אָדֹום‎</span> <i>āḏōm</i> „czerwony”, od koloru ziemi, z której został ulepiony; <a href="/wiki/J%C4%99zyk_arabski" title="Język arabski">arab.</a> <span style="font-style: normal;" lang="ar">‏آدم‎</span> <i>Ādam</i>) i <b>Ewa</b> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_hebrajski" title="Język hebrajski">hebr.</a> <span style="font-style: normal;" lang="he">‏חַוָּה‎</span> <i>Ḥawwā</i> „budząca życie”; <a href="/wiki/J%C4%99zyk_arabski" title="Język arabski">arab.</a> <span style="font-style: normal;" lang="ar">‏حواء‎</span> <i>Ḥawwā’</i>) – według relacji <a href="/wiki/Biblia" title="Biblia">biblijnych</a>, zawartych w <i><a href="/wiki/Ksi%C4%99ga_Rodzaju" title="Księga Rodzaju">Księdze Rodzaju</a></i>, pierwsi ludzie. Podobną historię zawiera tradycja <a href="/wiki/Manicheizm" title="Manicheizm">manichejska</a>; wzbogacona o dodatkowe elementy została też zawarta w <i><a href="/wiki/Koran" title="Koran">Koranie</a></i>. </p><p><i>Księga Rodzaju</i> zawiera <a href="/wiki/Teoria_%C5%BAr%C3%B3de%C5%82" title="Teoria źródeł">dwie tradycje</a> odnośnie do stworzenia pierwszych <a href="/wiki/Homo" class="mw-redirect" title="Homo">ludzi</a> – według starszej <a href="/wiki/B%C3%B3g" title="Bóg">Bóg</a> najpierw stworzył Adama, a następnie z jego żebra tworzy Ewę; według młodszej obydwoje zostali stworzeni szóstego dnia. </p><p>Adam i Ewa mieszkali w <a href="/wiki/Eden_(raj)" title="Eden (raj)">Edenie</a>; Bóg zakazał im jedynie kosztowania owocu z <a href="/wiki/Drzewo_poznania_dobra_i_z%C5%82a" title="Drzewo poznania dobra i zła">drzewa poznania dobra i zła</a>. Za namową węża-<a href="/wiki/Kuszenie" title="Kuszenie">kusiciela</a> Ewa i Adam złamali zakaz. Za ten <a href="/wiki/Grzech" title="Grzech">grzech</a> Bóg ukarał ich wygnaniem z ogrodu i przekleństwem. </p><p><i>Księga Rodzaju</i> z imienia wymienia trzech synów Adama i Ewy: <a href="/wiki/Kain_i_Abel" title="Kain i Abel">Kaina, Abla</a> i <a href="/wiki/Set_(syn_Adama)" title="Set (syn Adama)">Seta</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="W_relacji_biblijnej">W relacji biblijnej</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: W relacji biblijnej" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: W relacji biblijnej"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Stworzenie">Stworzenie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Stworzenie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Stworzenie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Ksi%C4%99ga_Rodzaju" title="Księga Rodzaju">Księga Rodzaju</a> przekazała dwa opisy stworzenia pierwszych ludzi. Według młodszej tradycji szóstego dnia <a href="/wiki/B%C3%B3g_w_judaizmie" title="Bóg w judaizmie">Bóg</a> stworzył zwierzęta, a następnie na swój obraz - <a href="/wiki/M%C4%99%C5%BCczyzna" title="Mężczyzna">mężczyznę</a> i <a href="/wiki/Kobieta" title="Kobieta">kobietę</a>. Pobłogosławił im, mówiąc <i>Bądźcie płodni i rozmnażajcie się, abyście zaludnili ziemię i uczynili ją sobie poddaną: abyście panowali nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym i nad wszelkim zwierzęciem naziemnym</i><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1">[1]</a></sup>. </p><p>Według starszej tradycji ulepił z prochu człowieka (mężczyznę) i osadził go w ogrodzie w <a href="/wiki/Eden_(raj)" title="Eden (raj)">Eden</a>, aby go uprawiał i doglądał. Zabronił mu jedynie spożywania owocu z <a href="/wiki/Drzewo_poznania_dobra_i_z%C5%82a" title="Drzewo poznania dobra i zła">Drzewa Poznania Dobra i Zła</a>. </p><p>Mężczyzna nadał nazwę wszystkim zwierzętom stworzonym przez Boga. Później Bóg zesłał na mężczyznę mocny sen, <i>wyjął jedno z jego żeber, a miejsce to zapełnił ciałem. Po czym Bóg z żebra, które wyjął z mężczyzny, zbudował niewiastę</i><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[2]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Upadek_pierwszych_ludzi">Upadek pierwszych ludzi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Upadek pierwszych ludzi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Upadek pierwszych ludzi"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ewa, skuszona przez węża, zdecydowała się zerwać i skosztować owoc z <a href="/wiki/Drzewo_poznania_dobra_i_z%C5%82a" title="Drzewo poznania dobra i zła">drzewa poznania dobra i zła</a>, a następnie podała go Adamowi. Wtedy obydwoje uświadomili sobie, że są nadzy, więc spletli gałązki figowe, z których zrobili sobie przepaski. </p><p>Bóg <a href="/wiki/Tetragram" title="Tetragram">Jahwe</a>, gdy powiedzieli mu o swoim czynie, najpierw przeklnął węża, dodając <i>Wprowadzam nieprzyjaźń między ciebie a niewiastę, pomiędzy potomstwo twoje a potomstwo jej: ono zmiażdży ci głowę, a ty zmiażdżysz mu piętę</i><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup>. Co do kobiety postanowił: <i>Obarczę cię niezmiernie wielkim trudem twej brzemienności, w bólu będziesz rodziła dzieci, ku twemu mężowi będziesz kierowała swe pragnienia, on zaś będzie panował nad tobą</i><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[4]</a></sup>. </p><p>Wobec Adama, reprezentującego przyszłą <a href="/wiki/Ludzko%C5%9B%C4%87" title="Ludzkość">ludzkość</a>, Bóg postanowił: <i>W pocie więc oblicza twego będziesz musiał zdobywać pożywienie, póki nie wrócisz do ziemi, z której zostałeś wzięty; bo prochem jesteś i w proch się obrócisz</i> (Rdz 3,17–19). Przez ten czyn obarczyli całą ludzkość <a href="/wiki/Grzech_pierworodny" title="Grzech pierworodny">grzechem pierworodnym</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Potomstwo_Adama_i_Ewy">Potomstwo Adama i Ewy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Potomstwo Adama i Ewy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Potomstwo Adama i Ewy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Synami Adama i Ewy byli <a href="/wiki/Kain_i_Abel" title="Kain i Abel">Kain i Abel</a>. Gdy Abel został zabity przez Kaina, Adam i Ewa doczekali się trzeciego syna – <a href="/wiki/Set_(syn_Adama)" title="Set (syn Adama)">Seta</a>. Po urodzeniu Seta Adam <i>miał synów oraz córki</i><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">[5]</a></sup> brak jednak o nich konkretnych informacji w relacjach biblijnych. </p><p>Adam według Biblii żył 930 lat (Rdz 5,5). </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70210831">.mw-parser-output .familytree td{background:white;color:black}html.enable-dark-skin .mw-parser-output .familytree td{background:#303030;color:rgb(216,216,216)}</style> <table class="familytree" cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;">Adam</td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;">Ewa</td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td rowspan="2" colspan="2"></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-right: 1px solid black; border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td></tr> <tr style="height: 1px; text-align: center;"><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;"><a href="/wiki/Kain_i_Abel" title="Kain i Abel">Kain</a></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;"><a href="/wiki/Kain_i_Abel" title="Kain i Abel">Abel</a></td><td rowspan="2" colspan="2"></td><td colspan="6" rowspan="2" style="border: 2px solid black; padding: 0.2em; ;"><a href="/wiki/Set_(syn_Adama)" title="Set (syn Adama)">Set</a></td></tr><tr style="height: 1px; text-align: center;"></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="W_apokryfach">W apokryfach</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: W apokryfach" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: W apokryfach"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Według <i><a href="/wiki/Ksi%C4%99ga_Jubileusz%C3%B3w" title="Księga Jubileuszów">Księgi Jubileuszów</a></i> Adam miał zostać umieszczony w Edenie po 40 dniach od jego stworzenia, Ewa natomiast po 80, a przebywać tam mieli równo 7 lat<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[6]</a></sup>. </p><p>Zgodnie z <i><a href="/wiki/%C5%BBycie_Adama_i_Ewy" title="Życie Adama i Ewy">Życiem Adama i Ewy</a></i> po wygnaniu z Edenu para zamieszkała w chacie znajdującej się na wschód od ogrodu. Aby przebłagać Boga wyznaczyli oni sobie pokutę – Adam miał przez 40 dni stać po szyję w wodach Jordanu, Ewa zaś podobnież w wodach Tygrysu przez 34 dni. Po 18 dniach pokuty Ewie ukazał się Szatan pod postacią cherubina i przekonał ją, iż Bóg wysłuchał ich pokuty. Po wyjściu z wody upadła ona na ziemię i nie była w stanie się podnieść przez dwa dni, a następnie udała się z Szatanem do Adama, którego ten od razu rozpoznał. Zapytawszy o intencje Szatana Adam usłyszał, że został on wygnany przez Boga, gdyż odmówił pokłonienia się pierwszemu człowiekowi. </p><p>Po trzech dniach od tamtego wydarzenia Ewa miała dobrowolnie udać się na wygnanie na zachód od ogrodu uznając się za winną obu grzechów. Była wówczas w ciąży z Kainem. Bóg w odpowiedzi na pokutę Adama nauczył go siewu i pozwolił udać się do rodzącej wówczas Ewy. Dzięki jego modlitwom Bóg wysłał również dwóch aniołów, którzy asystowali przy porodzie. Następnie para udała się z powrotem na wschód, gdzie Ewa urodziła Abla. Po jego narodzinach doznała ona wizji zapowiadającej przyszłe bratobójstwo, dlatego para postanowiła rozdzielić rodzeństwo. </p><p>Kiedy Adam śmiertelnie zachorował, zgromadził przy sobie całe swoje późniejsze potomstwo liczące po 30 synów i 30 córek i opowiedział im historię swojego upadku. Według niej przebywając w Edenie Adam opiekował się zwierzętami płci męskiej oraz zajmował część wschodnią i północną ogrodu, Ewa zaś sprawowała pieczę nad osobnikami żeńskimi oraz częścią zachodnią i południową Edenu. Gdy Adam umarł, na ziemię przybył Bóg wraz ze wszystkimi aniołami i rozkazał im go pochować, wraz z niepogrzebanym uprzednio Ablem, w miejscu w Ogrodzie Eden, z którego zaczerpnięty został pył, który posłużył Bogu do jego stworzenia. Po śmierci Ewy jej ciało również zostało przeniesione do tego grobu przez trzech aniołów<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">[7]</a></sup>. </p><p>W rozdziale 11 <i><a href="/wiki/Testament_Abrahama" title="Testament Abrahama">Testamentu Abrahama</a></i> przedstawiona jest wizja dwóch dróg – wąskiej prowadzącej do <a href="/wiki/Niebo_(raj)" title="Niebo (raj)">Nieba</a> oraz szerokiej prowadzącej do <a href="/wiki/Piek%C5%82o" title="Piekło">Piekła</a>, które to ze złotego tronu, w chwale podobnej do tej boskiej, obserwuje ojciec wszystkich ludzi, Adam. Gdy więcej ludzi kroczy drogą szeroką niż wąską, Adam pada z tronu płacząc i wyrywając sobie włosy z głowy, gdy zaś dzieje się odwrotnie, ponownie nań wchodzi i raduje się z widoku zbawionych dusz<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[8]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="W_tradycji_żydowskiej"><span id="W_tradycji_.C5.BCydowskiej"></span>W tradycji żydowskiej</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: W tradycji żydowskiej" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: W tradycji żydowskiej"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Interpretowano cztery greckie litery, składające się na imię Adam, jako symbol czterech stron świata. <a href="/wiki/Filon_z_Aleksandrii" title="Filon z Aleksandrii">Filon z Aleksandrii</a> odróżniał Adama niebiańskiego od Adama ziemskiego. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="W_tradycji_chrześcijańskiej"><span id="W_tradycji_chrze.C5.9Bcija.C5.84skiej"></span>W tradycji chrześcijańskiej</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: W tradycji chrześcijańskiej" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: W tradycji chrześcijańskiej"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%C5%81ukasz_Ewangelista" title="Łukasz Ewangelista">Łukasz</a> w swojej <a href="/wiki/Ewangelia_%C5%81ukasza" title="Ewangelia Łukasza">Ewangelii</a> doprowadził rodowód Jezusa aż do Adama. Z kolei <a href="/wiki/Pawe%C5%82_z_Tarsu" title="Paweł z Tarsu">Paweł z Tarsu</a> w <a href="/wiki/List_do_Rzymian" title="List do Rzymian">Liście do Rzymian</a> zestawił Adama z Jezusem: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74506874">.mw-parser-output div.cytat{display:table;border:1px solid #a2a9b1;padding:0;margin-top:0.5em;margin-bottom:0.8em;background:#f8f9fa}.mw-parser-output div.cytat>blockquote{margin:0;padding:0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo{text-align:right;padding:0 1em 0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo::before{content:"— "}.mw-parser-output div.cytat.środek{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output div.cytat.prawy{float:right;clear:right;margin-left:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.lewy{float:left;clear:left;margin-right:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.prawy:not([style]),.mw-parser-output div.cytat.lewy:not([style]){max-width:25em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}</style><div class="cytat środek"> <blockquote> <p><i>Dlatego też jak przez jednego człowieka grzech wszedł na świat, a przez grzech śmierć, i w ten sposób śmierć przeszła na wszystkich ludzi, ponieważ wszyscy zgrzeszyli... Bo i przed Prawem grzech był na świecie, grzechu się jednak nie poczytuje, gdy nie ma Prawa. A przecież śmierć rozpanoszyła się od Adama do Mojżesza nawet nad tymi, którzy nie zgrzeszyli przestępstwem na wzór Adama. On jest typem Tego, który miał przyjść. Ale nie tak samo ma się rzecz z przestępstwem jak z darem <a href="/wiki/%C5%81aska" title="Łaska">łaski</a>. Jeżeli bowiem przestępstwo jednego sprowadziło na wszystkich śmierć, to o ileż obficiej spłynęła na nich wszystkich łaska i dar Boży, łaskawie udzielony przez jednego Człowieka, Jezusa Chrystusa (...). A zatem, jak przestępstwo jednego sprowadziło na wszystkich ludzi wyrok potępiający, tak czyn sprawiedliwy Jednego sprowadza na wszystkich ludzi usprawiedliwienie dające życie</i><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[9]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <p><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_(teologia)" title="Kościół (teologia)">Kościół</a> naucza, że Adam i Ewa posiadali: </p> <ol><li><b>dar nadprzyrodzony</b> <a href="/wiki/%C5%81aska" title="Łaska">łaski</a>, tzn. człowiek od pierwszego momentu swego zaistnienia powołany był do wspólnoty z Bogiem</li> <li><b>dary naturalne</b>, właściwe naturze ludzkiej (ciało, dusza, możliwość poznania rozumowego, wolna wola, naturalne talenty)</li> <li>Cztery tzw. <b>dary pozaprzyrodzone</b>. <ol><li>dar harmonii (panowanie nad ciałem, popędami),</li> <li>dar <a href="/wiki/Nie%C5%9Bmiertelno%C5%9B%C4%87" title="Nieśmiertelność">nieśmiertelności</a>,</li> <li>dar wolności od <a href="/wiki/Cierpienie" title="Cierpienie">cierpień</a>,</li> <li>dar wiedzy<sup id="cite_ref-teologia_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-teologia-10">[10]</a></sup></li></ol></li></ol> <p>Po grzechu i odkupieniu <b>dary pozaprzyrodzone</b> nie zostały człowiekowi zwrócone<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11">[11]</a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Augustyn_z_Hippony" title="Augustyn z Hippony">Augustyn z Hippony</a> w jednym z listów twierdził, że nie ma wątpliwości, co do tego, czy Adam został zbawiony<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12">[12]</a></sup>. To stanowisko – za Augustynem – przyjmowali średniowieczni teolodzy. </p><p>W Kościele wschodnim Adam i Ewa są czczeni jako święci, a ich wspomnienie jest obchodzone w niedzielę przed <a href="/wiki/Bo%C5%BCe_Narodzenie" title="Boże Narodzenie">Bożym Narodzeniem</a> oraz <a href="/wiki/25_marca" title="25 marca">25 marca</a>. </p><p>Adam i Ewa pojawili się też w kilku martyrologiach łacińskich – pod datami <a href="/wiki/25_marca" title="25 marca">25 marca</a>, <a href="/wiki/24_kwietnia" title="24 kwietnia">24 kwietnia</a> i <a href="/wiki/23_sierpnia" title="23 sierpnia">23 sierpnia</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Według_tradycji_islamskiej"><span id="Wed.C5.82ug_tradycji_islamskiej"></span>Według tradycji islamskiej</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Według tradycji islamskiej" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Według tradycji islamskiej"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Według <a href="/wiki/Koran" title="Koran">Koranu</a> <a href="/wiki/Anio%C5%82" title="Anioł">aniołowie</a> sprzeciwiali się stworzeniu Adama, gdyż oni zawsze będą czcili i wielbili Boga, zaś z człowiekiem wiąże się zniszczenie i rozlew krwi. Mimo to Bóg stworzył Adama i nauczył go imion wszystkich rzeczy; nie wyjawił ich aniołom, którzy mieli być posłuszni człowiekowi. Wtedy <a href="/wiki/Iblis" title="Iblis">Iblis</a>, szatan, zbuntował się, twierdząc, że jako stworzony z ognia stoi wyżej od istoty stworzonej z gliny. </p><p>Przez wyznawców <a href="/wiki/Islam" title="Islam">islamu</a> Adam uznawany jest za pierwszego <a href="/wiki/Prorok" title="Prorok">proroka</a>. Według <a href="/wiki/At-Tabari" title="At-Tabari">at-Tabariego</a> Adam zbudował <a href="/wiki/Al-Kaba" title="Al-Kaba">Kaabę</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="W_ikonografii">W ikonografii</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: W ikonografii" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: W ikonografii"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Michelangelo_S%C3%BCndenfall.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Michelangelo_S%C3%BCndenfall.jpg/220px-Michelangelo_S%C3%BCndenfall.jpg" decoding="async" width="220" height="102" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Michelangelo_S%C3%BCndenfall.jpg/330px-Michelangelo_S%C3%BCndenfall.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Michelangelo_S%C3%BCndenfall.jpg/440px-Michelangelo_S%C3%BCndenfall.jpg 2x" data-file-width="988" data-file-height="460" /></a><figcaption>Fresk z <a href="/wiki/Kaplica_Syksty%C5%84ska" title="Kaplica Sykstyńska">kaplicy Sykstyńskiej</a>. Wypędzenie z raju</figcaption></figure> <p>W scenach biblijnych Adama i Ewę przedstawia się następująco: stworzenie Ewy obok Adama leżącego na ziemi; scena w raju: Adam w przepasce z liści figowych stoi pod drzewem wraz z Ewą, która podaje mu owoc zerwany z drzewa (czasami winogrona); Adam i Ewa wypędzani z raju przez anioła. </p><p>Motyw dwu postaci pod drzewem, z wężem owiniętym wokół pnia, był obecny w sztukach plastycznych już od czasów wczesnochrześcijańskich (np. freski z katakumb). Szczególną popularność zyskał on w dobie <a href="/wiki/Renesans" title="Renesans">renesansu</a>. Ten fragment Biblii zainspirował artystów tej miary co <a href="/wiki/Jan_van_Eyck" title="Jan van Eyck">Jan van Eyck</a> (1395–1441), <a href="/wiki/Hugo_van_der_Goes" title="Hugo van der Goes">Hugo van der Goes</a> (ok. 1440–1482), <a href="/wiki/Hieronim_Bosch" title="Hieronim Bosch">Hieronim Bosch</a> (ok. 1460–1516), <a href="/wiki/Albrecht_D%C3%BCrer" title="Albrecht Dürer">Albrecht Dürer</a> (1471–1528), <a href="/wiki/Lucas_Cranach_starszy" title="Lucas Cranach starszy">Lucas Cranach starszy</a> (1472–1553), <a href="/w/index.php?title=Palma_Vecchio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palma Vecchio (strona nie istnieje)">Palma Vecchio</a> (1480–1520), <a href="/wiki/Tycjan" title="Tycjan">Tycjan</a> (ok. 1480–1576), czy <a href="/wiki/Jacopo_Tintoretto" title="Jacopo Tintoretto">Tintoretto</a> (1518–1594). Na szczególną uwagę zasługuje twórczość Cranacha Starszego, który namalował serię obrazów nawiązujących do rajskiej sceny kuszenia prarodziców. W XVII w. temat nie poszedł w zapomnienie. Odnaleźć go można m.in. w dziełach <a href="/wiki/Rembrandt" title="Rembrandt">Rembrandta van Rijn</a> (1606–1669). Zainteresowanie artystów tym tematem, poza względami religijnymi, wynikało także z faktu, że dawał on niepowtarzalną i niczym nieskrepowaną okazję do zaprezentowania <a href="/wiki/Akt" title="Akt">aktu</a> mężczyzny i kobiety. </p><p>Atrybutami są: baranek, kłos i łopata, symbol troski o pożywienie. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Interpretacje_w_piśmiennictwie"><span id="Interpretacje_w_pi.C5.9Bmiennictwie"></span>Interpretacje w piśmiennictwie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Interpretacje w piśmiennictwie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Interpretacje w piśmiennictwie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W historii myśli opowieść o Adamie i Ewie była przedmiotem licznych interpretacji. </p><p>Według <a href="/wiki/Jerzy_Adam_Kowalski" title="Jerzy Adam Kowalski">Jerzego A. Kowalskiego</a> Eden, urodzajny, rajski ogród, można traktować jako barwną wizję stanowiącą zbiorowe wspomnienie tych czasów, kiedy ludzie nie zajmowali się jeszcze <a href="/wiki/Koczownik" title="Koczownik">koczowniczym pasterstwem</a> ani <a href="/wiki/Rolnictwo" title="Rolnictwo">rolnictwem</a>; czasów, zanim jeszcze zmuszeni byli udać się na długotrwałe, pełne niebezpieczeństw wędrówki i tułaczki. Była to wizja ich pradawnych siedzib, utraconej bezpowrotnie przedwiecznej oazy – bezpiecznej strefy obfitej roślinności, w której tradycyjne <a href="/wiki/Zbieractwo" title="Zbieractwo">zbieractwo i łowiectwo</a> wystarczały, by się wyżywić. Późniejsze zmienne koleje losu, przyjęcie rolnictwa, które wymagało wielkiego trudu i znoju, wszystko to stanowiło nieprzyjemny kontrapunkt w pamięci zbiorowej wobec wspomnienia czasów archaicznej szczęśliwości. Zakrycie <a href="/wiki/Nago%C5%9B%C4%87" title="Nagość">nagości</a> („listek figowy”) mogło zostało skojarzone z tymi przemianami i stać się cezurą rozdzielającą te dwie zasadniczo odmienne epoki w życiu społeczności<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13">[13]</a></sup>. </p><p>Wcześniej znane były <a href="/wiki/Mitologia_sumeryjska" title="Mitologia sumeryjska">mity sumeryjskie</a> i <a href="/wiki/Mitologia_babilo%C5%84ska" title="Mitologia babilońska">babilońskie</a> o podobnej treści. Był to więc temat dość żywy w <a href="/wiki/Kultura" title="Kultura">kulturze</a> tamtych czasów. W <a href="/wiki/Mity" title="Mity">mitycznej</a> parze bohaterów można widzieć protoplastów społeczności, którzy odłączyli się, na przykład poprzez ucieczkę lub porwanie narzeczonej, od głównej grupy <a href="/wiki/R%C3%B3d" title="Ród">rodowej</a> rządzonej przez <a href="/wiki/Patriarcha" title="Patriarcha">patriarchę</a> i osiedlili się w nowym miejscu. Z takim czynem mogło się wiązać <a href="/wiki/Poczucie_winy" title="Poczucie winy">poczucie winy</a> i wyrzuty <a href="/wiki/Sumienie" title="Sumienie">sumienia</a>, ów „grzech pierworodny”, który zaciążył właściwie nad całą ogólną wymową <a href="/wiki/Stary_Testament" title="Stary Testament">Starego Testamentu</a>. Można przypuszczać, że wyrzuty sumienia dotyczyły przede wszystkim porzucenia własnych rodziców, własnego <a href="/wiki/Plemi%C4%99" title="Plemię">plemienia</a>, zaparcia się ich, złamania uświęconej <a href="/wiki/Tradycja" title="Tradycja">tradycji</a>. A stąd był już tylko krok do przekonania, że <a href="/wiki/Wina" title="Wina">winy</a> te trzeba zmazać, odpokutować, ponieważ są przyczyną przydarzających się niepowodzeń i przeciwności losu, zsyłanych przez rozgniewanych <a href="/wiki/B%C3%B3g" title="Bóg">bogów</a> plemienia<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14">[14]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Księga Rodzaju</i> 1,28 (tłum. ks. Czesław Jakubiec, <a href="/wiki/Biblia_Tysi%C4%85clecia" title="Biblia Tysiąclecia">Biblia Tysiąclecia</a>).</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Księga Rodzaju</i> 2, 21–22 (tłum. ks. Czesław Jakubiec, Biblia Tysiąclecia).</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Księga Rodzaju 3,15 (tłum. ks. Czesław Jakubiec, Biblia Tysiąclecia).</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Księga Rodzaju 3,16 (tłum. ks. Czesław Jakubiec, Biblia Tysiąclecia)</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Księga Rodzaju 5,4 (tłum. ks. Czesław Jakubiec, Biblia Tysiąclecia)</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sacred-texts.com/bib/jub/jub15.htm">The Book of Jubilees</a>. [dostęp 2019-06-16]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www2.iath.virginia.edu/anderson/vita/english/vita.arm.html">Life of Adam and Eve</a>. [dostęp 2019-06-16]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/fathers/1007.htm">The Testament of Abraham</a>. [dostęp 2019-06-16]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">List do Rzymian 5, 12–15. 18.</span> </li> <li id="cite_note-teologia-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-teologia_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.teologia.pl/m_k/zag03-09.htm#4">teologia.pl</a></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131128133348/http://www.rodzinakatolicka.pl/index.php/rodzinadzieciimlodziez/32-dzieciarnia/29162-wielko-chrztu-cz-2">rodzinakatolicka.pl</a>. [dostęp 2013-08-21]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rodzinakatolicka.pl/index.php/rodzinadzieciimlodziez/32-dzieciarnia/29162-wielko-chrztu-cz-2">tego adresu</a> (2013-11-28)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">H. Fros, F. Sowa, <i><a href="/w/index.php?title=Ksi%C4%99ga_imion_i_%C5%9Bwi%C4%99tych&action=edit&redlink=1" class="new" title="Księga imion i świętych (strona nie istnieje)">Księga imion i świętych</a></i>, szp. 30.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a href="/wiki/Jerzy_Adam_Kowalski" title="Jerzy Adam Kowalski">Jerzy A. Kowalski</a>: <i>Homo eroticus</i>. Opole: Wydawnictwo IBS, 2011, s. 283-284, seria: Eros i logos. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788393177608" title="Specjalna:Książki/9788393177608">ISBN <span class="isbn">978-83-931776-0-8</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Homo+eroticus&rft.au=Jerzy+A.+Kowalski&rft.date=2011&rft.pub=Wydawnictwo+IBS&rft.place=Opole&rft.pages=283-284&rft.series=Eros+i+logos&rft.isbn=978-83-931776-0-8"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Jerzy A. Kowalski: <i>op. cit.</i>. s. 179-180.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=op.+cit.&rft.au=Jerzy+A.+Kowalski&rft.pages=179-180"></span></cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Bocian M., <i>Leksykon postaci biblijnych</i>, Kraków 1996, s. 43–58.</li> <li><a href="/wiki/Pius_Czes%C5%82aw_Bosak" title="Pius Czesław Bosak">Bosak Cz. P.</a>, <i>Postacie Nowego Testamentu. Słownik-konkordancja</i>, Poznań - Pelplin 1996, s. 32-35.</li> <li><a href="/wiki/Henryk_Fros" title="Henryk Fros">Fros H.</a> SJ, <a href="/wiki/Franciszek_Sowa" title="Franciszek Sowa">Sowa F.</a>, <i>Księga imion i świętych</i>, t. 1, Kraków 1997, szp. 30–33; t. 2, szp. 239, 240.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;">Zobacz hasła <a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/Adam" class="extiw" title="wikt:Adam"><b>Adam</b></a> i <a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/Ewa" class="extiw" title="wikt:Ewa"><b>Ewa</b></a> w Wikisłowniku </td></tr></tbody></table> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.urantia.org/pl/ksiega-urantii/przekaz-74-adam-i-ewa">Księga Urantii - Przekaz 74, Adam i Ewa</a></li></ul> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biblia.deon.pl/rozdzial.php?id=1">Pierwszy rozdział Księgi Rodzaju</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biblia.deon.pl/rozdzial.php?id=2">Drugi rozdział Księgi Rodzaju</a></li> <li>Piotr Skarga <a rel="nofollow" class="external text" href="https://jakub-szukalski.blogspot.com/2019/01/66-zywoty-swietych-adam-i-ewa.html">o Adamie i Ewie</a> w <i><a href="/wiki/%C5%BBywoty_%C5%9Bwi%C4%99tych_(Skarga)" title="Żywoty świętych (Skarga)">Żywotach Świętych</a></i></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dwieksiegi.pl/czy-adam-i-ewa-sa-postaciami-historycznymi.html">Czy Adam i Ewa są postaciami historycznymi?</a> - artykuł w serwisie Dwie Księgi</li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Prorocy_islamu_w_Koranie" title="Szablon:Prorocy islamu w Koranie"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Prorocy_islamu_w_Koranie" title="Dyskusja szablonu:Prorocy islamu w Koranie"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Prorocy_islamu_w_Koranie&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Prorocy_w_islamie" title="Prorocy w islamie">Prorocy</a> <a href="/wiki/Koran" title="Koran">koraniczni</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><td colspan="2" class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li>1. <a class="mw-selflink selflink">Adam</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏آدم‎</span>)</li> <li>2. <a href="/wiki/Henoch_(syn_Jereda)" title="Henoch (syn Jereda)">Idris</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏إدريس‎</span>)</li> <li>3. <a href="/wiki/Noe" title="Noe">Nuh</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏نوح‎</span>)</li> <li>4. <a href="/wiki/Hud" title="Hud">Hud</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏هود‎</span>)</li> <li>5. <a href="/wiki/Abraham" title="Abraham">Ibrahim</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏إبراهيم‎</span>)</li> <li>6. <a href="/wiki/Lot_(posta%C4%87_biblijna)" title="Lot (postać biblijna)">Lut</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏لوط‎</span>)</li> <li>7. <a href="/wiki/Izmael" title="Izmael">Ismail</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏إسماعيل‎</span>)</li> <li>8. <a href="/wiki/Izaak" title="Izaak">Ishak</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏إسحاق‎</span>)</li> <li>9. <a href="/wiki/Jakub_(posta%C4%87_biblijna)" title="Jakub (postać biblijna)">Jakub</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏يعقوب‎</span>)</li> <li>10. <a href="/wiki/J%C3%B3zef_(posta%C4%87_biblijna)" title="Józef (postać biblijna)">Jusuf</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏يوسف‎</span>)</li> <li>11. <a href="/w/index.php?title=Salih&action=edit&redlink=1" class="new" title="Salih (strona nie istnieje)">Salih</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏صالح‎</span>)</li> <li>12. <a href="/wiki/Jetro" title="Jetro">Szuajb</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏شعيب‎</span>)</li> <li>13. <a href="/wiki/Musa_(Moj%C5%BCesz)" title="Musa (Mojżesz)">Musa</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏موسى‎</span>)</li> <li>14. <a href="/wiki/Aaron_(posta%C4%87_biblijna)" title="Aaron (postać biblijna)">Harun</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏هارون‎</span>)</li> <li>15. <a href="/wiki/Dawid_(kr%C3%B3l_Izraela)" title="Dawid (król Izraela)">Daud</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏داود‎</span>)</li> <li>16. <a href="/wiki/Salomon_(kr%C3%B3l_Izraela)" title="Salomon (król Izraela)">Sulajman</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏سليمان‎</span>)</li> <li>17. <a href="/wiki/Eliasz" title="Eliasz">Iljas</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏إلياس‎</span>)</li> <li>18. <a href="/wiki/Elizeusz" title="Elizeusz">Al-Jasa</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏اليسع‎</span>)</li> <li>19. <a href="/wiki/Hiob_(posta%C4%87_biblijna)#Hiob_w_islamie" title="Hiob (postać biblijna)">Ajūb</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏أيوب‎</span>)</li> <li>20. <a href="/wiki/Jonasz" title="Jonasz">Junus</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏يونس‎</span>)</li> <li>21. <a href="/wiki/Ezechiel" title="Ezechiel">Dhu'l-Kifl</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏ذو الكفل‎</span>)</li> <li>22. <a href="/wiki/Zachariasz_(prorok)" title="Zachariasz (prorok)">Zakarija</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏زكريا‎</span>)</li> <li>23. <a href="/wiki/Jan_Chrzciciel" title="Jan Chrzciciel">Jahja</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏يحيى‎</span>)</li> <li>24. <a href="/wiki/Jezus_w_islamie" title="Jezus w islamie">Isa</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏عيسى‎</span>)</li> <li>25. <a href="/wiki/Mahomet" title="Mahomet">Mahomet</a> (<span style="font-style: normal;" lang="ar">‏محمد‎</span>)</li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Mosque.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Mosque.svg/40px-Mosque.svg.png" decoding="async" width="40" height="66" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Mosque.svg/60px-Mosque.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Mosque.svg/80px-Mosque.svg.png 2x" data-file-width="346" data-file-height="575" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Patriarchowie_od_Adama_do_Dawida" title="Szablon:Patriarchowie od Adama do Dawida"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Patriarchowie_od_Adama_do_Dawida&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Patriarchowie od Adama do Dawida (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Patriarchowie_od_Adama_do_Dawida&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Patriarcha" title="Patriarcha">Patriarchowie</a> od <a class="mw-selflink selflink">Adama</a> do <a href="/wiki/Dawid_(kr%C3%B3l_Izraela)" title="Dawid (król Izraela)">Dawida</a> w <a href="/wiki/Biblia" title="Biblia">Biblii</a></div><div class="mw-collapsible-content"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Od <a href="/wiki/Stworzenie_%C5%9Bwiata_wed%C5%82ug_Biblii" title="Stworzenie świata według Biblii">Stworzenia</a> do <a href="/wiki/Arka_Noego" title="Arka Noego">Potopu</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Adam</a></li> <li><a href="/wiki/Set_(syn_Adama)" title="Set (syn Adama)">Set</a></li> <li><a href="/wiki/Enosz" title="Enosz">Enosz</a></li> <li><a href="/wiki/Kenan" title="Kenan">Kenan</a></li> <li><a href="/wiki/Mahalaleel" title="Mahalaleel">Mahalaleel</a></li> <li><a href="/wiki/Jered" title="Jered">Jered</a></li> <li><a href="/wiki/Henoch_(syn_Jereda)" title="Henoch (syn Jereda)">Henoch</a></li> <li><a href="/wiki/Matuzalem" title="Matuzalem">Matuzalem</a></li> <li><a href="/wiki/Lamech_(syn_Metuszelacha)" title="Lamech (syn Metuszelacha)">Lamech</a></li> <li><a href="/wiki/Noe" title="Noe">Noe</a></li> <li><a href="/wiki/Sem_(posta%C4%87_biblijna)" title="Sem (postać biblijna)">Sem</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Linia <a href="/wiki/Kain_i_Abel" title="Kain i Abel">Kaina</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Adam</a></li> <li><a href="/wiki/Kain_i_Abel" title="Kain i Abel">Kain</a></li> <li><a href="/wiki/Henoch_(syn_Kaina)" title="Henoch (syn Kaina)">Henoch</a></li> <li><a href="/wiki/Irad" title="Irad">Irad</a></li> <li><a href="/wiki/Mechujael" title="Mechujael">Mechujael</a></li> <li><a href="/wiki/Metuszael" title="Metuszael">Metuszael</a></li> <li><a href="/wiki/Lamech_(syn_Metuszaela)" title="Lamech (syn Metuszaela)">Lamech</a></li> <li><a href="/wiki/Tubal-Kain" title="Tubal-Kain">Tubal-Kain</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Patriarchowie po Potopie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Arfachsad" title="Arfachsad">Arfachsad</a></li> <li><i><a href="/wiki/Kainam" title="Kainam">Kainam</a></i></li> <li><a href="/wiki/Szelach_(posta%C4%87_biblijna)" title="Szelach (postać biblijna)">Szelach</a></li> <li><a href="/wiki/Heber_(posta%C4%87_biblijna)" title="Heber (postać biblijna)">Heber</a></li> <li><a href="/wiki/Peleg" title="Peleg">Peleg</a></li> <li><a href="/wiki/Reu" title="Reu">Reu</a></li> <li><a href="/wiki/Serug" title="Serug">Serug</a></li> <li><a href="/wiki/Nachor_(syn_Seruga)" title="Nachor (syn Seruga)">Nachor</a></li> <li><a href="/wiki/Terach" title="Terach">Terach</a></li> <li><a href="/wiki/Abraham" title="Abraham">Abraham</a></li> <li><a href="/wiki/Izaak" title="Izaak">Izaak</a></li> <li><a href="/wiki/Jakub_(posta%C4%87_biblijna)" title="Jakub (postać biblijna)">Jakub</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Pokolenie_Judy" title="Pokolenie Judy">Pokolenie Judy</a> do <br /><a href="/wiki/Zjednoczone_kr%C3%B3lestwo_Izraela" title="Zjednoczone królestwo Izraela">Zjednoczonego Królestwa Izraela</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Juda_(posta%C4%87_biblijna)" title="Juda (postać biblijna)">Juda</a></li> <li><a href="/wiki/Peres" title="Peres">Peres</a></li> <li><a href="/wiki/Chesron" title="Chesron">Chesron</a></li> <li><a href="/wiki/Arni_(posta%C4%87_biblijna)" title="Arni (postać biblijna)">Ram</a></li> <li><a href="/wiki/Aminadab" title="Aminadab">Aminadab</a></li> <li><a href="/wiki/Nachszon" title="Nachszon">Nachszon</a></li> <li><a href="/wiki/Szalmon" title="Szalmon">Szalmon</a></li> <li><a href="/wiki/Booz" title="Booz">Booz</a></li> <li><a href="/wiki/Obed_(syn_Booza)" title="Obed (syn Booza)">Obed</a></li> <li><a href="/wiki/Jesse" title="Jesse">Jesse</a></li> <li><b><a href="/wiki/Dawid_(kr%C3%B3l_Izraela)" title="Dawid (król Izraela)">Dawid</a></b></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="hlist navbox-below below"> <ul><li>Imiona w <i>kursywie</i> pojawiają się tylko w greckiej wersji <a href="/wiki/Septuaginta" title="Septuaginta">Septuaginty</a></li></ul> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">biblijna para</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/62342107">62342107</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/118646907">118646907</a></span></li><li><a href="/w/index.php?title=Getty_Iconography_Authority&action=edit&redlink=1" class="new" title="Getty Iconography Authority (strona nie istnieje)">GIA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.getty.edu/cona/CONAIconographyRecord.aspx?iconid=901000816">901000816</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3865652.html">3865652</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/Adam-and-Eve-biblical-literary-figures">biography/Adam-and-Eve-biblical-literary-figures</a></span></li> <li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/1799739">1799739</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&oldid=75052712">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&oldid=75052712</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Postacie_Starego_Testamentu" title="Kategoria:Postacie Starego Testamentu">Postacie Starego Testamentu</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Prorocy_islamu_w_Koranie" title="Kategoria:Prorocy islamu w Koranie">Prorocy islamu w Koranie</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Legendarni_protopla%C5%9Bci_ludzko%C5%9Bci" title="Kategoria:Legendarni protoplaści ludzkości">Legendarni protoplaści ludzkości</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:%C5%9Awi%C4%99ci_chrze%C5%9Bcija%C5%84scy" title="Kategoria:Święci chrześcijańscy">Święci chrześcijańscy</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 26 paź 2024, 01:17.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Adam_i_Ewa&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-78f4c97c5d-6vvdd","wgBackendResponseTime":176,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.582","walltime":"0.892","ppvisitednodes":{"value":9195,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":59603,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":14050,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":27401,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":4,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 707.478 1 -total"," 33.14% 234.459 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 23.42% 165.716 1 Szablon:Prorocy_islamu_w_Koranie"," 23.24% 164.453 2 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 11.59% 81.985 1 Szablon:Przypisy"," 9.68% 68.450 1 Szablon:Postać_religijna_infobox"," 5.88% 41.592 4 Szablon:Cytuj_stronę"," 5.18% 36.673 30 Szablon:J"," 5.10% 36.064 3 Szablon:Familytree"," 4.77% 33.748 25 Szablon:K"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.298","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3539207,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-68ffbf475d-twtsp","timestamp":"20241106213524","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Adam i Ewa","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Adam_i_Ewa","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q58701","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q58701","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-12-10T23:42:57Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/6\/64\/Rumunia%2C_Desesti%2C_wn%C4%99trze_malowanej_cerkwi_-_DSCF7128.jpg","headline":"wed\u0142ug relacji biblijnych pierwsi ludzie"}</script> </body> </html>