CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Դիտել Ընտրություններ էջի աղբյուրը - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":true,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"f236e608-217e-476e-a2f9-b340186ffa0d","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Ընտրություններ","wgTitle":"Ընտրություններ","wgCurRevisionId":10116879,"wgRevisionId":0,"wgArticleId":69069,"wgIsArticle":false,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"edit","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Ընտրություններ","wgRelevantArticleId":69069,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true, "wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready", "ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.charinsert.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.edit.collapsibleFooter","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.charinsert","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.charinsert.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.gadget.relatedIcons&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="noindex,nofollow,max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Election_MG_3455.JPG/1200px-Election_MG_3455.JPG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Election_MG_3455.JPG/800px-Election_MG_3455.JPG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Election_MG_3455.JPG/640px-Election_MG_3455.JPG"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Դիտել Ընտրություններ էջի աղբյուրը - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Ընտրություններ rootpage-Ընտրություններ skin-vector-2022 action-edit"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&returntoquery=action%3Dedit" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&returntoquery=action%3Dedit" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&returntoquery=action%3Dedit" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&returntoquery=action%3Dedit" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Դիտել Ընտրություններ էջի աղբյուրը</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="This article exist only in this language. Add the article for other languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-0" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ավելացնել լեզուներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="uls-after-portlet-link"></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին (դեռ գրված չէ) [t]" accesskey="t"><span>քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="selected collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="selected collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D4%25B8%25D5%25B6%25D5%25BF%25D6%2580%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25A9%25D5%25B5%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25B6%25D5%25B6%25D5%25A5%25D6%2580%26action%3Dedit"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D4%25B8%25D5%25B6%25D5%25BF%25D6%2580%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25A9%25D5%25B5%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25B6%25D5%25B6%25D5%25A5%25D6%2580%26action%3Dedit"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q40231" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle">← <a href="/wiki/%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ընտրություններ">Ընտրություններ</a></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><p>Ձեզ չի թույլատրվում խմբագրել այս էջը հետևյալ պատճառով. </p> <div class="permissions-errors"><div class="mw-permissionerror-globalblocking-blockedtext-range"><b>Your IP address is in a range that has been <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Global_blocks" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Global blocks">blocked on all Wikimedia Foundation wikis</a>.</b> <p>The block was made by <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%AB%D6%81:Jon_Kolbert" title="Մասնակից:Jon Kolbert">‪Jon Kolbert‬</a>. The reason given is <i><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/NOP" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/NOP">Open proxy/Webhost</a>: See the <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/WM:OP/H" class="extiw" title="m:WM:OP/H">help page</a> if you are affected </i>. </p> <ul><li>Start of block: 15:12, 27 Օգոստոսի 2023</li> <li>Expiry of block: 15:12, 27 Օգոստոսի 2028</li></ul> <p>Your current IP address is 8.222.208.146. The blocked range is 8.222.128.0/17. </p><p>Please include all above details in any queries you make. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/No_open_proxies" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/No open proxies">No open proxies</a> global policy. </p> Otherwise, to discuss the block please <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Global" class="extiw" title="m:Steward requests/Global">post a request for review on Meta-Wiki</a>. You could also send an email to the <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Stewards" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Stewards">stewards</a> <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/VRT" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/VRT">VRT</a> queue at <kbd>stewards@wikimedia.org</kbd> including all above details.</div></div><hr /> <p>Դուք կարող եք դիտել և պատճենել այս էջի ելատեքստը. </p><textarea readonly="" accesskey="," id="wpTextbox1" cols="80" rows="25" style="" class="mw-editfont-monospace" lang="hy" dir="ltr" name="wpTextbox1">{{վիքիֆիկացում}} [[Պատկեր:Election MG 3455.JPG|մինի|Քվեաթերթիկի ներմուծումը ընտրատուփի մեջ]] [[Պատկեր:Wybory 2006 RB.JPG|մինի|Տեղական իշխանությունների ընտրություններ Լեհաստանում]] == Ընտրություններ և ընտրական համակարգեր == [[Քաղաքական կուսակցություն]]ների գործունեությունը քաղաքական համակարգի շրջանակներում մեծապես պայմանավորված է տվյալ երկրում գործող ընտրական օրենսդրությամբ և ընտրական համակարգով։ Ընտրությունները ժամանակակից հասարակության կյանքում ունեն մեծ դերակատարում, նրանք են այսօր հանդիսանում քաղաքական իշխանության ձևավորման ամենակարևոր ինստիտուցիոնալիզացման մեխանիզմը։ Բացի այդ, ընտրություններն են միակ օրինական ճանապարհը ինչպես իշխանության ձևավորման, այնպես էլ նրանց փոփոխելիությունը ապահովելու համար։ Ընտրությունները թույլ են տալիս պարբերաբար որոշել հասարակական տրամադրությունները և նախասիրությունները, որոշել հասարակության քաղաքական կամքը և ժողովրդին մասնակից դարձնել տվյալ երկրում ընթացող քաղաքական գործընթացներին։ Բացի այդ ընտրությունները այսօր հանդիսանում են ժողովրդավարական քաղաքական համակարգի գործառնության կարևոր ինդիկատորներից, չափումներից մեկը։ === Ընտրական իրավունք === Ընտրությունների դերակատարումը հատկապես կարևորվում է դեմոկրատական բարեփոխումների ճանապարհին գտնվող պետությունների համար։ Ընտրությունները այսօր հանդիսանում են միակ կարևոր մեխանիզմը, որը լեգիտիմացնում է իշխանությունը տվյալ երկրում։ Ընտրությունների միջոցով հնարավորություն է ստեղծվում առաջ քաշել նոր քաղաքական [[քաղաքական լիդերություն|լիդերների]], հասարակությունում շրջանառության մեջ դնել նոր քաղաքական ծրագրեր և գաղափարներ։ Ընտրական իրավունքը մարդու կարևոր քաղաքական իրավունքներից մեկն է։ Տարբերակվում են ընտրական իրավունքի 2 ձևեր՝ * ակտիվ ընտրական իրավունք, * պասիվ ընտրական իրավունք։ Ակտիվ ընտրական իրավունքը քաղաքացիների ընտրելու իրավունքն է։ Ժամանակի ընթացքում գոյություն են ունեցել ակտիվ իրավունքի տարբեր սահմանափակումներ։ Օրինակ՝ գոյություն են ունեցել գույքային, տարիքային, սեռային և կրոնական սահմանափակումներ։ Մինչև 19-րդ դարի կեսերը ընտրություններին հիմնականում մասնակցում էին որոշակի սոցիալական դիրք, ստատուս ունեցող մարդիկ, որոնք ունեին նաև որոշակի գույք։ Հիմնավորումը կայանում էր նրանում, որ այդպիսի մարդիկ ավելի շահագրգռված են քաղաքականության մեջ մասնակցություն ունենալ։ Սեռային սահմանափակումը վերացել է 20-րդ դարի 20-ական թվականներից։ Շվեյցարիայում այն պահպանվում էր մինչև 1983 թ. և միայն դրանից հետո այնտեղ թույլատրվեց [[Կանանց ընտրական իրավունք|կանանց մասնակցությունը ընտրական գործընթացներում]]։ Շատ երկրներում գործում է նաև բարոյականության ցենզը. որոշ երկրներում թմրամոլները, մայրությունից զրկված կանայք կամ դատարանի կողմից ազատազրկման դատապարտված մարդիկ իրավունք չունեին մասնակցել ընտրական գործընթացներին։ Ներկա պայմաններում ակտիվ ընտրական իրավունքի հիմնական սահմանափակումը տարիքային ցենզն է։ Ակտիվ ընտրական իրավունքով մարդիկ օժտվում են 18 տարին լրանալուց հետո։ Պասիվ ընտրական իրավունքը քաղաքացիների ընտրվելու իրավունքն է։ Սրա համար նույնպես գործում են որոշակի սահմանափակումներ։ Որպես կանոն, այս դեպքում սահմանվում է ավելի բարձր տարիքային շեմ։ Հայաստանում համայնքի ավագանու անդամ ընտրվելու համար քաղաքացին պետք է լինի 21 տարին լրացած, [[ԱԺ]]-ի պատգամավոր կամ համայնքի ղեկավար (բացի Երևանից) ընտրվելու համար՝ 25 տարին լրացած, Երևանի քաղաքապետ ընտրվելու համար՝ 30 տարին լրացած և Հայաստանի [[նախագահ]]ի ընտրությունների ժամանակ՝ 35 տարին լրացած։ Այս դեպքում գործում է նաև մշտական բնակության ցենզը՝ ԱԺ-ի ընտրությունների համար՝ 5 տարվա, Հայաստանի նախագահի ընտրությունների համար՝ 10 տարվա մշտական բնակության և Հայաստանի [[քազաքացիություն|քաղաքացիության]] ցենզը։ ՏԻՄ ընտրությունների ժամանակ գործում է տվյալ համայնքում վեց ամիս հաշվառված լինելու ցենզը։ === Ընտրական իրավունքի սկզբունքներ === Ընտրական իրավունքի տեսակներից բացի գործում են նաև ընտրական իրավունքի մի շարք սկզբունքներ, մասնավորապես առանձնացվում են՝ * համընդհանրության սկզբունքը, * ուղղակիության սկզբունքը, * գաղտնիության սկզբունքը, * հավասարության սկզբունքը։ Համընդհանրության սկզբունքը ենթադրում է, որ ընտրական իրավունքը տարածվում է ընտրական իրավունք ունեցող ողջ քաղաքացիների վրա և ընտրությունները անցնում են համընդհանուր սկզբունքներով երկրի ողջ տարածքում։ Բացի համապետական ընտրություններից առանձին դեպքերում կարող են տեղի ունենալ նաև մասնակի ընտրություններ։ Այս դեպքում ընտրությունները ընդգրկում են սահմանափակ տարածք և բնակչության միայն մի մասն է մասնակցում ընտրություններին։ Ուղղակիության սկզբունքը ենթադրում է, որ քաղաքացիները իրենց քաղաքական կամքը արտահայտում են ուղղակի կերպով՝ մասնակցելով ընտրական գործընթացին և ուղղակիորեն ընտրելով այս կամ այն թեկնածուին։ Գաղտնիության սկզբունքը ենթադրում է, որ քաղաքացին ընտրություն կատարելիս չպետք է կաշկանդված լինի որևէ հանգամանքով և նրա ընտրության համար պետք է ապահովված լինեն գաղտնիության բոլոր պայմանները։ Հավասարության սկզբունքը ենթադրում է, որ անկախ սոցիալական և քաղաքական կարգավիճակից՝ յուրաքանչյուր ընտրող օժտված է հավասար ընտրական ձայնի իրավունքով, որի դեպքում գործում է "1 ընտրող = 1 ձայն" բանաձևը։ === Ընտրական գործընթաց === [[Պատկեր:Election in Transnistria.jpg|220px|մինի|ձախից|Ընտրություններ Մերձդնեստրում]] [[Պատկեր:Afghan man at the ballot box during Loya jirga.jpg|220px|մինի|ձախից|Ընտրություններ Աֆղանստանում]] Յուրաքանչյուր երկրում ընտրական գործընթացները կազմակերպվում են որոշակի օրինաչափություններից ելնելով։ Ընտրական գործընթացի կազմակերպումը հանդիսանում է շատ կարևոր և պատասխանատու գործընթաց և այդ կարևոր գործընթացի կազմակերպումից է կախված տվյալ երկրի ժողովրդավարության աստիճանը։ Ընտրական գործընթացը կազմակերպվում է մի քանի փուլերով՝ # ընտրությունների նշանակում, # ընտրատեղամասերի և ընտրական հանձնաժողովների ձևավորում։ Նայած ընտրությունների տեսակից՝ ընտրատեղամասերը կարող են տարբեր լինել։ Մեծամասնական ընտրությունների ժամանակ երկիրը բաժանվում է միամանդատ օկրուգների, որտեղից ընտրվում են պատգամավորներ։ Միամանդատ օկրուգի դեպքում ընտրվում է միայն 1 պատգամավոր։ Ընտրական հանձնաժողովների ձևավորումը համարվում է առանցքային հիմնահարցերից մեկը։ Գոյություն ունեն ընտրական հանձնաժողովների ձևավորման տարբեր կարգեր։ Կարող են գործել պրոֆեսիոնալ ընտրական հանձնաժողովները, որի դեպքում ընտրական հանձնաժողովի անդամները չեն ներկայացնում որևէ քաղաքական ուժ կամ կուսակցություն։ Ընտրական հանձնաժողովների ձևավորման մյուս կարգը ենթադրում է կուսակցական սկզբունքի կիրառում, որի դեպքում ընտրական հանձնաժողովի կազմը համալրվում է Խորհրդարանում ներկայացված քաղաքական կուսակցությունների ներկայացուցիչներից։ Հայաստանի ընտրական օրենսգրքի համաձայն ընտրական հանձնաժողովներում ներկայացված են ինչպես քաղաքական կուսակցությունների, այնպես էլ դատական դեպարտամենտների ներկայացուցիչներ։ Առաջարկվող նոր ընտրական օրենսգրքի տարբերակում նախատեսվում է փոփոխություն մտցնել ընտրական հանձնաժողովների ձևավորման մեջ՝ կիրառելով աստիճանաբար դեպի պրոֆեսիոնալ ընտրական հանձնաժողովների անցնելու սկզբունքը։ Մասնավորապես տեղային ընտրական հանձնաժողովը կարող է ձևավորվել կուսակցական սկզբունքով, իսկ կենտրոնական և ընտրատարածքային հանձնաժողովները՝ պրոֆեսիոնալ սկզբունքով։ # ընտրացուցակների կազմում և ընտրողների գրանցում։ Այս գործընթացը Հայաստանում հիմնականում իրականացնում են ոստիկանության անձնագրային բաժանմունքը։ # թեկնածուների առաջադրման փուլ։ Թեկնածուները կարող են ինքնառաջադրվել, կարող են առաջադրվել քաղաքացիական նախաձեռնության կողմից, ինչպես նաև քաղաքական կուսակցությունների և դաշինքների կողմից։ Թեկնածուների առաջադրումից հետո սկսվում է նախընտրական քարոզչության փուլը։ # նախընտրական քարոզչություն։ Նախընտրական քարոզչությունը շատ երկրներում ունի ժամկետային սահմանափակումներ։ Հայաստանում գործում է ընտրություններին նախորդող մեկամսյա ժամանակահատվածը։ # քվեարկության կազմակերպում։ Քվեարկությունները նույնպես ունեն ժամանակային սահմանափակում։ Որոշ դեպքերում քվեարկություններ կարող են լինել նաև երկրի սահմաններից դուրս՝ օտարերկրյա պետություններում տեղակայված դիվանագիտական ներկայացուցչություններում, որը հնարավորություն է տալիս երկրի սահմաններից դուրս գտնվող քաղաքացիներին ևս մասնակցել ընտրություններին։ # ձայների հաշվարկում և նախնական արդյունքների հրապարակում։ # ընտրական արդյունքների վերջնական հրապարակում և հետընտրական գործընթացների կազմակերպում։ Հետընտրական գործընթացները որոշ դեպքերում կարող են երկար տևել։ Ինստիտուցիոնալ առումով ընտրություններին մասնակցած կոմղերը կարող են բողոքարկել ընտրությունների վերջնական արդյունքները դատական տարբեր ատյաններում՝ ընդհուպ մինչև [[Սահմանադրական դատարան]]։ Հետընտրական գործընթացները, բացի իրավական ճանապարհից կարող են ընթանալ նաև այլ ուղղություններով՝ հանգեցնելով քաղաքացիական անհնազանդության և քաղաքական ճգնաժամերի։ === Ընտրական համակարգերի հիմնական տեսակները === Առանձնացվում են ընտրական համակարգի մի քանի տեսակներ, որոնցից են՝ # համամասնական կամ պրոպորցիոնալ, # մեծամասնական կամ մաժորիտար, # խառը ընտրական համակարգեր։ Համամասնական ընտրական համակարգերի պայմաններում ընտրությունները անց են կազվում կուսակցական ցուցակներով։ Այս դեպքում ընտրողները իրենց ձայնը տալիս են առանձին կուսակցությունների և ըստ այդ ձայների տոկոսային հարաբերակցության կուսակցությունները տեղ են զբաղեցնում խորհրդարանում։ Գործում է համամասնական ընտրական համակարգի 2 տարբերակ։ Առաջինի դեպքում կուսակցություններն իրենք են ձևավորում իրենց ընտրացուցակները ըստ հերթականության։ Երկրորդ դեպքում ընտրողները հնարավորություն են ունենում որոշելու համամասնական ցուցակի հերթականությունը։ Այս քվեարկությունը կոչվում է ռեյտինգային կամ վարկանշային քվեարկություն, որի օգնությամբ որոշվում է ցուցակի մեջ գտնվող մարդկանց հեղինակությունը։ Հաջորդ ընտրական համակարգը մեծամասնական կամ մաժորիտար ընտրական համակարգն է։ Այս համակարգն ունի 2 տեսակ՝ * բացարձակ մեծամասնական, * հարաբերական մեծամասնական։ Բացարձակ մեծամասնական համակարգի դեպքում թեկնածուներին հարկավոր է հավաքել 50%+1 ձայն, իսկ հարաբերական մեծամասնականի դեպքում հաղթող է ճանաչվում այն թեկնածուն, ով հավաքել է առավել թվով քվեներ։ Այս համակարգը կոչվում է նաև պլյուրալիստական ընտրական համակարգ։ Որպես կանոն, այս դեպքում ընտրությունները անց են կացվում 1 փուլով։ բացարձակ մեծամասնականի դեպքում հնարավոր է նաև ընտրությունների երկրորդ փուլի անցկացում, որի դեպքում երկրորդ փուլ են անցնում առավել թվով քվե ստացած 2 թեկնածուները։ Իսկ արդեն երկրորդ փուլում հաղթող է ճանաչվում ձայների առավել թիվ ստացած թեկնածուն։ Մեծամասնական ընտրակարգը հիմնականում կիրառվում է նախագահական ընտրությունների ժամանակ, իսկ որոշ դեպքերում նաև Խորհրդարանական ընտրություններում։ Խառը ընտրակարգերը նույնպես հաճախ են կիրառվում։ Այս դեպքում ընտրությունները անց են կացվում ինչպես համամասնական, այնպես էլ մեծամասնական կարգով։ Հայաստանում Խորհրդարանական ընտրություններում գործում է խառը ընտրական համակարգը, նախագահական ընտրությունների համար՝ բացարձակ մեծամասնական ընտրական համակարգը, իսկ ՏԻՄ ընտրությունների պարագայում՝ պլյուրալիստական համակարգը։ Բացառություն են կազմում միայն Երևանի ավագանու ընտրությունները, որտեղ գործում է համամասնական ընտրակարգը և Երևանի ավագանին ձևավորվում է ընտրություններին մասնակցած և որոշակի արգելքներ հաղթահարած կուսակցություններից։ Այս ընտրական համակարգերը ունեն ինչպես իրենց առավելությունները, այնպես էլ թերությունները։ Համամասնական ընտրակարգի առավելություններից է այն, որ այս դեպքում հասարակության տարբեր շերտերը՝ էթնիկական, կրոնական կամ ազգային փոքրամասնությունները հնարավորություն են ստանում ներկայացված լինել պառլամենտում։ Համամասնական կարգով ընտրությունները ավելի ռեալ են արտացոլում հասարակական տրամադրությունները և ընտրողների քաղաքական նախասիրությունները։ Համամսանական ընտրակարգը թույլ է տալիս ձևավորել բազում անկախ կուսակցություններ, որոնք միմյանցից հարաբերականորեն անկախ են և ապահովում են իրական քաղաքական բազմակարծություն տվյալ երկրում։ Միաժամանակ համամասնական ընտրական համակարգը ունի նաև որոշ թերություններ։ Նախ այս դեպքում որոշակի պայմաններում էապես դժվարանում է կառավարության ձևավորման գործը, հատկապես այն դեպքում, երբ որևիցե կուսակցություն չի կարողանում մեծամասնություն ստանալ։ Կառավարությունը ձևավորվում է կոալիցոն սկզբունքներով, և շատ հաճախ այդ երկրներում կառավարությունները անկայուն են և հաճախ են հրաժարական տալիս։ Համամասնական ընտրական համակարգերում բավականաչափ թույլ է արտահայտված պատգամավոր-ընտրող կապը, քանի որ այս դեպքում ընտրողները ձայնը տալիս են կուսակցությանը, այլ ոչ թե կոնկրետ թեկնածուների, և պատգամավորները ստիպված չեն լինում մշտական կապ պահել ընտրողների հետ։ Մեծամասնական ընտրակարգը լավ ե նրանով, որ հնարավորություն է տալիս ձևավորել որակյալ մեծամասնություն և գործադիր իշխանության ղեկին ունենալ ժողովրդի վստահությունը վայելող անձի։[[Պատկեր:Hugo-Chavéz Vota.jpg|մինի|[[Ուգո Չավես]]ը քվեատուփում իր քվեն մտցնելիս ([[դեկտեմբերի 2]], [[2016]])]] Հարաբերական մեծամասնական ընտրակարգի դեպքում կարող են ձևավորվել քաղաքական զարգացման ռեալ այլընտրանքներ և 2 կուսակցությունների միջև կարող է ընթանալ ռեալ պայքար իշխանությունների համար։ Պլյուրալիստական ընտրահամակարգի գործունեության դեպքում ձևավորվում է երկկուսակցական համակարգ։ Թերություններից կարելի է մատնանշել այն, որ հատկապես պառլամենտական ընտրությունների ժամանակ թեկնածուները կարող են ուշադրություն դարձնել ներքին հիմնախնդիրներին, ուշադրությունից դուրս թողնելով երկրի զարգացման ռազմավարական ուղղությունները։ Բացի այդ հարաբերական մեծամասնական ընտրությունների դեպքում հասարակական կարծիքի փոփոխությունները ավելի դժվար են արտացոլվում։ Խառը ընտրական համակարգը որպես առավելություն ունի հետևյալ գծերը. * հնարավորություն է ստեղծվում ընտրողներին իրենց վերաբերմունքը արտահայտել ինչպես կուսակցությունների, այնպես էլ առանձին թեկնածուների նկատմամբ։ * որոշակի հավասարակշռվածություն է ստեղծվում համամասնական և մեծամասնական ընտրակարգերի միջև, որտեղ որպես թերություն հիմնականում նշվում է այն, որ այդ դեպքում պառլամենտում ձևավորվում է պատգամավորների 2 դաս. պատգամավորներ, որոնք ընտրված են մեծամասնական կարգով և ունեն ընտրողների լուրջ զանգված հետևում, և պատգամավորներ, որոնց հասարակության լայն շրջանակաները կարող են չճանաչել և որոնք հաշվետու են ոչ այնքան ընտողների, որքան իրենց կուսակցությունների առջև։ Հայաստանում պառլամենտի ընտրությունների ժամանակ այժմ գործում է խառը ընտրական համակարգ՝ 90/41 հարաբերակցությամբ։ ==Տես նաև== * [[Կանանց ընտրական իրավունք]] == Արտաքին հղումներ == * [https://elections.am Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողով] {{Արտաքին հղումներ}} {{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=112}} [[Կատեգորիա:Ընտրություններ| ]] </textarea><div class="templatesUsed"><div class="mw-templatesUsedExplanation"><p>Այս էջում օգտագործված կաղապարները. </p></div><ul> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Ambox" title="Կաղապար:Ambox">Կաղապար:Ambox</a> (<a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Ambox&action=edit" title="Կաղապար:Ambox">խմբագրել</a>) </li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Ambox/core" title="Կաղապար:Ambox/core">Կաղապար:Ambox/core</a> (<a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Ambox/core&action=edit" title="Կաղապար:Ambox/core">խմբագրել</a>) </li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Navbox/styles.css" title="Կաղապար:Navbox/styles.css">Կաղապար:Navbox/styles.css</a> (<a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Navbox/styles.css&action=edit" title="Կաղապար:Navbox/styles.css">խմբագրել</a>) </li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Tnavbar-view" title="Կաղապար:Tnavbar-view">Կաղապար:Tnavbar-view</a> (<a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Tnavbar-view&action=edit" title="Կաղապար:Tnavbar-view">խմբագրել</a>) </li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կաղապար:Արտաքին հղումներ">Կաղապար:Արտաքին հղումներ</a> (<a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit" title="Կաղապար:Արտաքին հղումներ">խմբագրել</a>) </li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%80%D5%8D%D5%80" title="Կաղապար:ՀՍՀ">Կաղապար:ՀՍՀ</a> (<a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%80%D5%8D%D5%80&action=edit" title="Կաղապար:ՀՍՀ">խմբագրել</a>) </li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D6%86%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Կաղապար:Վիքիֆիկացում">Կաղապար:Վիքիֆիկացում</a> (<a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D6%86%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit" title="Կաղապար:Վիքիֆիկացում">խմբագրել</a>) </li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%94%D5%B8%D6%82%D5%B5%D6%80%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կաղապար:Քույրհղումներ">Կաղապար:Քույրհղումներ</a> (<a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%94%D5%B8%D6%82%D5%B5%D6%80%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit" title="Կաղապար:Քույրհղումներ">խմբագրել</a>) </li><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Arguments" title="Մոդուլ:Arguments">Մոդուլ:Arguments</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Arguments&action=edit" title="Մոդուլ:Arguments">դիտել ելատեքստը</a>) (կիսա-պաշտպանված է)</li><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Error" title="Մոդուլ:Error">Մոդուլ:Error</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Error&action=edit" title="Մոդուլ:Error">խմբագրել</a>) </li><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:External_links" title="Մոդուլ:External links">Մոդուլ:External links</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:External_links&action=edit" title="Մոդուլ:External links">խմբագրել</a>) </li><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Languages" title="Մոդուլ:Languages">Մոդուլ:Languages</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Languages&action=edit" title="Մոդուլ:Languages">խմբագրել</a>) </li><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Languages/data" title="Մոդուլ:Languages/data">Մոդուլ:Languages/data</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Languages/data&action=edit" title="Մոդուլ:Languages/data">խմբագրել</a>) </li><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Navbar" title="Մոդուլ:Navbar">Մոդուլ:Navbar</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Navbar&action=edit" title="Մոդուլ:Navbar">դիտել ելատեքստը</a>) (կիսա-պաշտպանված է)</li><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Navbox" title="Մոդուլ:Navbox">Մոդուլ:Navbox</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Navbox&action=edit" title="Մոդուլ:Navbox">խմբագրել</a>) </li><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Sources" title="Մոդուլ:Sources">Մոդուլ:Sources</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Sources&action=edit" title="Մոդուլ:Sources">դիտել ելատեքստը</a>) (կիսա-պաշտպանված է)</li><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Sources-utils" title="Մոդուլ:Sources-utils">Մոդուլ:Sources-utils</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Sources-utils&action=edit" title="Մոդուլ:Sources-utils">դիտել ելատեքստը</a>) (կիսա-պաշտպանված է)</li><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Wikidata" title="Մոդուլ:Wikidata">Մոդուլ:Wikidata</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Wikidata&action=edit" title="Մոդուլ:Wikidata">դիտել ելատեքստը</a>) (կիսա-պաշտպանված է)</li><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Wikidata/config" title="Մոդուլ:Wikidata/config">Մոդուլ:Wikidata/config</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Wikidata/config&action=edit" title="Մոդուլ:Wikidata/config">դիտել ելատեքստը</a>) (կիսա-պաշտպանված է)</li><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:WikidataSelectors" title="Մոդուլ:WikidataSelectors">Մոդուլ:WikidataSelectors</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:WikidataSelectors&action=edit" title="Մոդուլ:WikidataSelectors">դիտել ելատեքստը</a>) (կիսա-պաշտպանված է)</li><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Yesno" title="Մոդուլ:Yesno">Մոդուլ:Yesno</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:Yesno&action=edit" title="Մոդուլ:Yesno">խմբագրել</a>) </li><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:%D5%94%D5%B8%D6%82%D5%B5%D6%80%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Մոդուլ:Քույրհղումներ">Մոդուլ:Քույրհղումներ</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:%D5%94%D5%B8%D6%82%D5%B5%D6%80%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit" title="Մոդուլ:Քույրհղումներ">խմբագրել</a>) </li><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:%D5%94%D5%B8%D6%82%D5%B5%D6%80%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80/config" title="Մոդուլ:Քույրհղումներ/config">Մոդուլ:Քույրհղումներ/config</a> (<a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%AC:%D5%94%D5%B8%D6%82%D5%B5%D6%80%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80/config&action=edit" title="Մոդուլ:Քույրհղումներ/config">խմբագրել</a>) </li></ul></div><p id="mw-returnto">Վերադարձ դեպի <a href="/wiki/%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ընտրություններ">Ընտրություններ</a>։</p> <noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/Ընտրություններ">https://hy.wikipedia.org/wiki/Ընտրություններ</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks catlinks-allhidden" data-mw="interface"></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%B8%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-tfmgc","wgBackendResponseTime":148,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.004","walltime":"0.005","ppvisitednodes":{"value":17,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":701,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":2,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 0.000 1 -total"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-tfmgc","timestamp":"20241129093202","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> </body> </html>