CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Թաթարստան - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"83653c0e-7f1f-4052-8deb-007a25f92609","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Թաթարստան","wgTitle":"Թաթարստան","wgCurRevisionId":9946685,"wgRevisionId":9946685,"wgArticleId":411521,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["CS1 սպաս․ unfit URL","Webarchive template wayback links","CS1 ռուսերեն աղբյուրներով էջեր (ru)","CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list","CS1 անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en)","Pages using ISBN magic links","Վիքիպեդիա:Թարմացնելու ենթակա հոդվածներ", "1920 հիմնադրված պետություններ և տարածքներ","Թաթարստան"],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Թաթարստան","wgRelevantArticleId":411521,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true, "wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q5481","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.categoryTree.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.categoryTree", "mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.categoryTree.styles%7Cext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.gadget.relatedIcons&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Flag_of_Tatarstan.svg/1200px-Flag_of_Tatarstan.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Flag_of_Tatarstan.svg/800px-Flag_of_Tatarstan.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="400"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Flag_of_Tatarstan.svg/640px-Flag_of_Tatarstan.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="320"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Թաթարստան - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Թաթարստան rootpage-Թաթարստան skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Ֆիզիկաաշխարհագրական_բնութագրերը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ֆիզիկաաշխարհագրական_բնութագրերը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Ֆիզիկաաշխարհագրական բնութագրերը</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ֆիզիկաաշխարհագրական_բնութագրերը-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Ֆիզիկաաշխարհագրական բնութագրերը subsection</span> </button> <ul id="toc-Ֆիզիկաաշխարհագրական_բնութագրերը-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Աշխարհագրություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Աշխարհագրություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Աշխարհագրություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Աշխարհագրություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կլիմա" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Կլիմա"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Կլիմա</span> </div> </a> <ul id="toc-Կլիմա-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Հողեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Հողեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Հողեր</span> </div> </a> <ul id="toc-Հողեր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Օգտակար_հանածոներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Օգտակար_հանածոներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Օգտակար հանածոներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Օգտակար_հանածոներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ջրային_ռեսուրսներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ջրային_ռեսուրսներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Ջրային ռեսուրսներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ջրային_ռեսուրսներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Պահպանվող_բնական_տարածքներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Պահպանվող_բնական_տարածքներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>Պահպանվող բնական տարածքներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Պահպանվող_բնական_տարածքներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Բնակչություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Բնակչություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Բնակչություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Բնակչություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Տնտեսություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Տնտեսություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Տնտեսություն</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Տնտեսություն-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Տնտեսություն subsection</span> </button> <ul id="toc-Տնտեսություն-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Տրանսպորտ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Տրանսպորտ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Տրանսպորտ</span> </div> </a> <ul id="toc-Տրանսպորտ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Կրոն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Կրոն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Կրոն</span> </div> </a> <ul id="toc-Կրոն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Մշակույթ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Մշակույթ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Մշակույթ</span> </div> </a> <ul id="toc-Մշակույթ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Զբոսաշրջություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Զբոսաշրջություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Զբոսաշրջություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Զբոսաշրջություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կրթություն_և_գիտություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Կրթություն_և_գիտություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Կրթություն և գիտություն</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Կրթություն_և_գիտություն-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Կրթություն և գիտություն subsection</span> </button> <ul id="toc-Կրթություն_և_գիտություն-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Բարձրագույն_կրթություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Բարձրագույն_կրթություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Բարձրագույն կրթություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Բարձրագույն_կրթություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Միջնակարգ_կրթություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Միջնակարգ_կրթություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Միջնակարգ կրթություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Միջնակարգ_կրթություն-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Լեզվի_խնդիր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Լեզվի_խնդիր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2.1</span> <span>Լեզվի խնդիր</span> </div> </a> <ul id="toc-Լեզվի_խնդիր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Վարչատարածքային_բաժանում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Վարչատարածքային_բաժանում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Վարչատարածքային բաժանում</span> </div> </a> <ul id="toc-Վարչատարածքային_բաժանում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Բնակավայրեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Բնակավայրեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Բնակավայրեր</span> </div> </a> <ul id="toc-Բնակավայրեր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Պետական_կառուցվածքը" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Պետական_կառուցվածքը"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Պետական կառուցվածքը</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Պետական_կառուցվածքը-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Պետական կառուցվածքը subsection</span> </button> <ul id="toc-Պետական_կառուցվածքը-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Սահմանադրություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Սահմանադրություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Սահմանադրություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Սահմանադրություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ղեկավար" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ղեկավար"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.2</span> <span>Ղեկավար</span> </div> </a> <ul id="toc-Ղեկավար-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Օրենսդիր_մարմին" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Օրենսդիր_մարմին"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.3</span> <span>Օրենսդիր մարմին</span> </div> </a> <ul id="toc-Օրենսդիր_մարմին-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Գործադիր_իշխանություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Գործադիր_իշխանություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.4</span> <span>Գործադիր իշխանություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Գործադիր_իշխանություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Դատական_իշխանություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Դատական_իշխանություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.5</span> <span>Դատական իշխանություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Դատական_իշխանություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Տես_Նաև" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Տես_Նաև"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Տես Նաև</span> </div> </a> <ul id="toc-Տես_Նաև-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ծանոթագրություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանոթագրություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Ծանոթագրություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանոթագրություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտաքին_հղումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտաքին_հղումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Արտաքին հղումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտաքին_հղումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Թաթարստան</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 137 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-137" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">137 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Republik_Tatarstan" title="Republik Tatarstan – աչեհերեն" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Republik Tatarstan" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="աչեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-alt mw-list-item"><a href="https://alt.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Татарстан Республика – հարավային ալթայերեն" lang="alt" hreflang="alt" data-title="Татарстан Республика" data-language-autonym="Алтай тил" data-language-local-name="հարավային ալթայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Алтай тил</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B3%E1%89%B3%E1%88%AD%E1%88%B5%E1%89%B3%E1%8A%95" title="ታታርስታን – ամհարերեն" lang="am" hreflang="am" data-title="ታታርስታን" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ամհարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تتارستان – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="تتارستان" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تتارستان – եգիպտական արաբերեն" lang="arz" hreflang="arz" data-title="تتارستان" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="եգիպտական արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – աստուրերեն" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="աստուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татаристан – ավարերեն" lang="av" hreflang="av" data-title="Татаристан" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="ավարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Tatar%C4%B1stan" title="Tatarıstan – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Tatarıstan" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاتاریستان – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="تاتاریستان" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Татарстан Республикаһы – բաշկիրերեն" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Татарстан Республикаһы" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="բաշկիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татарстан – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Татарстан" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татарстан – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Татарстан" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татарстан – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Татарстан" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="তাতারস্তান – բենգալերեն" lang="bn" hreflang="bn" data-title="তাতারস্তান" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="բենգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – բրետոներեն" lang="br" hreflang="br" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="բրետոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татарстан – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Татарстан" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D3%80%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B9%D1%87%D0%BE%D1%8C" title="ГӀезалойчоь – չեչեներեն" lang="ce" hreflang="ce" data-title="ГӀезалойчоь" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="չեչեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – սեբուերեն" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="սեբուերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاتارستان – սորանի քրդերեն" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="تاتارستان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="սորանի քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Tataristan" title="Tataristan – ղրիմյան թուրքերեն" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Tataristan" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ղրիմյան թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Tatarst%C3%A1n" title="Tatarstán – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Tatarstán" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%8A" title="Татарстанъ – սլավոներեն, եկեղեցական" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Татарстанъ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="սլավոներեն, եկեղեցական" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Тутарстан – չուվաշերեն" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Тутарстан" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="չուվաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Republikken_Tatarstan" title="Republikken Tatarstan – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Republikken Tatarstan" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Tatar%C4%B1stan" title="Tatarıstan – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Tatarıstan" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%A4%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%81%CF%83%CF%84%CE%AC%CE%BD" title="Δημοκρατία του Ταταρστάν – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Δημοκρατία του Ταταρστάν" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Tatarstano" title="Tatarstano – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Tatarstano" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Tartarist%C3%A1n" title="Tartaristán – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Tartaristán" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاتارستان – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="تاتارستان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Tatarstaan" title="Tatarstaan – հյուսիսային ֆրիզերեն" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Tatarstaan" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="հյուսիսային ֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – արևմտաֆրիզերեն" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="արևմտաֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Tatarst%C3%A1in" title="An Tatarstáin – իռլանդերեն" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Tatarstáin" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="իռլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Tataristan" title="Tataristan – գագաուզերեն" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Tataristan" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="գագաուզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Tatarst%C3%A1n" title="Tatarstán – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Tatarstán" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Tatarstaan" title="Yn Tatarstaan – մեներեն" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Tatarstaan" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="մեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Tatarstan_Khiung-f%C3%B2-koet" title="Tatarstan Khiung-fò-koet – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Tatarstan Khiung-fò-koet" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%98%D7%A8%D7%A1%D7%98%D7%9F" title="טטרסטן – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="טטרסטן" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="तातारस्तान – հինդի" lang="hi" hreflang="hi" data-title="तातारस्तान" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="հինդի" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – վերին սորբերեն" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="վերին սորբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Tat%C3%A1rf%C3%B6ld" title="Tatárföld – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Tatárföld" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – Inupiaq" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="Inupiaq" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – իսլանդերեն" lang="is" hreflang="is" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="իսլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%BF%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%B3%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD" title="タタールスタン共和国 – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="タタールスタン共和国" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="თათრეთი – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="თათრეთი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татарстан – ղազախերեն" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Татарстан" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ղազախերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%83%80%ED%83%80%EB%A5%B4%EC%8A%A4%ED%83%84_%EA%B3%B5%ED%99%94%EA%B5%AD" title="타타르스탄 공화국 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="타타르스탄 공화국" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%BE%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BC%D1%83" title="Тотарму – պերմյակ կոմիերեն" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Тотарму" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="պերմյակ կոմիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Teteristan" title="Teteristan – քրդերեն" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Teteristan" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%BE%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%83" title="Тотараму – կոմիերեն" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Тотараму" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="կոմիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татарстан – ղրղզերեն" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Татарстан" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ղրղզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Tatarstania" title="Tatarstania – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Tatarstania" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татарстан – լեզգիերեն" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Татарстан" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="լեզգիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Tatarstanas" title="Tatarstanas – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Tatarstanas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Tatarst%C4%81na" title="Tatarstāna – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Tatarstāna" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Татармастор – մոկշայերեն" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Татармастор" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="մոկշայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D0%B0%D1%81_%D0%AD%D0%BB" title="Суас Эл – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Суас Эл" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татарстан – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Татарстан" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%BC%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B5%BB" title="ടാട്ടർസ്താൻ – մալայալամ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ടാട്ടർസ്താൻ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="մալայալամ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татарстан – մոնղոլերեն" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Татарстан" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="մոնղոլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mnw mw-list-item"><a href="https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%90%E1%80%90%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%90%E1%80%AC%E1%80%94%E1%80%BA" title="တတာသတာန် – Mon" lang="mnw" hreflang="mnw" data-title="တတာသတာန်" data-language-autonym="ဘာသာမန်" data-language-local-name="Mon" class="interlanguage-link-target"><span>ဘာသာမန်</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="तातारस्तान – մարաթի" lang="mr" hreflang="mr" data-title="तातारस्तान" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="մարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Татарстан Республика – արևմտամարիերեն" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Татарстан Республика" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="արևմտամարիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%90%E1%80%AC%E1%80%B7%E1%80%90%E1%80%AC%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%94%E1%80%BA" title="တာ့တာစတန် – բիրմայերեն" lang="my" hreflang="my" data-title="တာ့တာစတန်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="բիրմայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D1%8C_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8C" title="Татаронь Республикась – էրզյա" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Татаронь Республикась" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="էրզյա" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86" title="تاتارستون – մազանդարաներեն" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="تاتارستون" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="մազանդարաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Tatarije" title="Tatarije – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Tatarije" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – օքսիտաներեն" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="օքսիտաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Tatarstuanu" title="Tatarstuanu – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Tatarstuanu" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%C3%A6%D1%82%C3%A6%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Тæтæрстан – օսերեն" lang="os" hreflang="os" data-title="Тæтæрстан" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="օսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاتارستان – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="تاتارستان" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاتارستان – փուշթու" lang="ps" hreflang="ps" data-title="تاتارستان" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="փուշթու" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Tartarist%C3%A3o" title="Tartaristão – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Tartaristão" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татарстан – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Татарстан" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Tatarisitani" title="Tatarisitani – կինյառուանդա" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Tatarisitani" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="կինյառուանդա" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B0%D0%BD" title="Татарстаан – յակուտերեն" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Татарстаан" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="յակուտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – սիցիլիերեն" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="սիցիլիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – շոտլանդերեն" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="շոտլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاتارستان – սինդհի" lang="sd" hreflang="sd" data-title="تاتارستان" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="սինդհի" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – հյուսիսային սաամի" lang="se" hreflang="se" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="հյուսիսային սաամի" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A7%E0%B6%A7%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%AE%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%8A" title="ටටාර්ස්ථාන් – սինհալերեն" lang="si" hreflang="si" data-title="ටටාර්ස්ථාන්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="սինհալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Tat%C3%A1rsko_(republika)" title="Tatársko (republika) – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Tatársko (republika)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Tataristani" title="Tataristani – ալբաներեն" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Tataristani" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ալբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татарстан – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Татарстан" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – սունդաներեն" lang="su" hreflang="su" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="սունդաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – սուահիլի" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="սուահիլի" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Tatarst%C5%8Dn" title="Tatarstōn – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Tatarstōn" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A4%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AE%BE%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%B8%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AF%8D" title="தத்தாரிஸ்தான் – թամիլերեն" lang="ta" hreflang="ta" data-title="தத்தாரிஸ்தான்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="թամիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD" title="Тотористон – տաջիկերեն" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Тотористон" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="տաջիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="สาธารณรัฐตาตาร์สตาน – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="สาธารณรัฐตาตาร์สตาน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Tatarystan" title="Tatarystan – թուրքմեներեն" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Tatarystan" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="թուրքմեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – թալիշերեն" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="թալիշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Tataristan" title="Tataristan – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Tataristan" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татарстан – թաթարերեն" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Татарстан" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="թաթարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татарстан – տուվերեն" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Татарстан" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="տուվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татарстан – ուդմուրտերեն" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Татарстан" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="ուդմուրտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%89%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاتارىستان – ույղուրերեն" lang="ug" hreflang="ug" data-title="تاتارىستان" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ույղուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Татарстан – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Татарстан" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاتارستان – ուրդու" lang="ur" hreflang="ur" data-title="تاتارستان" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ուրդու" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Tatariston" title="Tatariston – ուզբեկերեն" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Tatariston" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ուզբեկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – վենետերեն" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="վենետերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Tatarstanan_Tazovaldkund" title="Tatarstanan Tazovaldkund – վեպսերեն" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Tatarstanan Tazovaldkund" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="վեպսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%9E%91%E9%9D%BC%E6%96%AF%E5%9D%A6%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD" title="鞑靼斯坦共和国 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="鞑靼斯坦共和国" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="თათარეთი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="თათარეთი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%9E%91%E9%9D%BC%E6%96%AF%E5%9D%A6%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD" title="鞑靼斯坦共和国 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="鞑靼斯坦共和国" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E9%9F%83%E9%9D%BC%E6%96%AF%E5%9D%A6%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9C%8B" title="韃靼斯坦共和國 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="韃靼斯坦共和國" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Tatarstan" title="Tatarstan – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tatarstan" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%9F%83%E9%9D%BC%E6%96%AF%E5%9D%A6" title="韃靼斯坦 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="韃靼斯坦" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q5481#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" rel="discussion" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին [t]" accesskey="t"><span>քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&oldid=9946685" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&page=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&id=9946685&wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B9%25D5%25A1%25D5%25A9%25D5%25A1%25D6%2580%25D5%25BD%25D5%25BF%25D5%25A1%25D5%25B6"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B9%25D5%25A1%25D5%25A9%25D5%25A1%25D6%2580%25D5%25BD%25D5%25BF%25D5%25A1%25D5%25B6"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&page=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Tatarstan" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q5481" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Tatarstan.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Flag_of_Tatarstan.svg/200px-Flag_of_Tatarstan.svg.png" decoding="async" width="200" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Flag_of_Tatarstan.svg/300px-Flag_of_Tatarstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Flag_of_Tatarstan.svg/400px-Flag_of_Tatarstan.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A4%D6%80%D5%B8%D5%B7" title="Թաթարստանի դրոշ">Թաթարստանի դրոշը</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Map_of_Russia_-_Republic_of_Tatarstan_(2008-03).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Map_of_Russia_-_Republic_of_Tatarstan_%282008-03%29.svg/250px-Map_of_Russia_-_Republic_of_Tatarstan_%282008-03%29.svg.png" decoding="async" width="250" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Map_of_Russia_-_Republic_of_Tatarstan_%282008-03%29.svg/375px-Map_of_Russia_-_Republic_of_Tatarstan_%282008-03%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Map_of_Russia_-_Republic_of_Tatarstan_%282008-03%29.svg/500px-Map_of_Russia_-_Republic_of_Tatarstan_%282008-03%29.svg.png 2x" data-file-width="1092" data-file-height="630" /></a><figcaption>Թաթարստանը Ռուսաստանում</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:1980_CPA_5085.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/1980_CPA_5085.jpg/200px-1980_CPA_5085.jpg" decoding="async" width="200" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/1980_CPA_5085.jpg/300px-1980_CPA_5085.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/1980_CPA_5085.jpg/400px-1980_CPA_5085.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="673" /></a><figcaption>ԽՍՀՄ փոստային նամականիշ, 1980 թ.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Jubcoin_2005_10rub_respublikatatarstan_revers.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Jubcoin_2005_10rub_respublikatatarstan_revers.gif/140px-Jubcoin_2005_10rub_respublikatatarstan_revers.gif" decoding="async" width="140" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Jubcoin_2005_10rub_respublikatatarstan_revers.gif/210px-Jubcoin_2005_10rub_respublikatatarstan_revers.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/70/Jubcoin_2005_10rub_respublikatatarstan_revers.gif 2x" data-file-width="250" data-file-height="250" /></a><figcaption>Ռուսաստանի Բանկի հուշադրամի դարձերեսը</figcaption></figure> <p><b>Թաթարստանը</b> (<a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ռուսերեն">ռուսերեն</a>՝ Татарстан) գտնվում է <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Ռուսաստան">Ռուսաստանի</a> <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1" title="Եվրոպա">եվրոպական</a> մասում, <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%B1%D5%BE%D5%B8%D5%AC%D5%A3%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Մերձվոլգյան դաշնային շրջան">Մերձվոլգյան դաշնային շրջանում</a>, մտնում է <a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%B8%D5%AC%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%BF%D5%B6%D5%BF%D5%A5%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Վոլգայի տնտեսական շրջան (դեռ գրված չէ)">Վոլգայի տնտեսական շրջանի</a> մեջ։։ Կազմավորվել է <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AE%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D6%80_%D5%AF%D5%B8%D5%B4%D5%AB%D5%BF%D5%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Համառուսաստանյան Կենտրոնական գործադիր կոմիտե (դեռ գրված չէ)">Համառուսաստանյան Կենտրոնական գործադիր կոմիտեի</a> և <a href="/w/index.php?title=%D4%BA%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D5%BE%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%B8%D5%B4%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%AD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ժողովրդական կոմիսարների խորհրդ (դեռ գրված չէ)">Ժողովրդական կոմիսարների խորհրդի</a> 1920 թվականի մայիսի 27-ի հրամանագրի հիման վրա՝ որպես Ինքնավար Թաթարական Սոցիալիստական Խորհրդային Հանրապետություն<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, 1936 թվականի դեկտեմբերի 5-ից՝ Թաթարական Ինքնավար Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն։ 1990 թվականի օգոստոսի 30-ին Թաթարական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության պետական ինքնիշխանության հռչակագիրի կապակցությամբ այն վերափոխվեց Թաթարական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության, 1992 թվականի փետրվարի 7-ից՝ Թաթարստանի Հանրապետության<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Համաձայն 1992 թվականի Թաթարստանի Հանրապետության Սահմանադրության 1-ին հոդվածի 2-րդ կետի ՝«Թաթարստանի Հանրապետություն» և «Թաթարստան» անվանումները համարժեք են<sup id="cite_ref-constRT_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-constRT-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Թաթարստանի մայրաքաղաքը <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6" title="Կազան">Կազանն</a> է։ Ռուսաստանի կազմում սահմանակցում է <a href="/wiki/%D4%BF%D5%AB%D6%80%D5%B8%D5%BE%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Կիրովի մարզ">Կիրովի</a>, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Սամարայի մարզ">Սամարայի</a>, <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Ուլյանովսկի մարզ">Ուլյանովսկի</a>, <a href="/wiki/%D5%95%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Օրենբուրգի մարզ">Օրենբուրգի</a> մարզերին, <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%B7%D5%AF%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Բաշկորտոստան">Բաշկորտոստանին</a>, <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D4%B7%D5%AC" title="Մարի Էլ">Մարի Էլին</a>, <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%A4%D5%B4%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A9%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Ուդմուրթական հանրապետություն">Ուդմուրթական հանրապետությանը</a>, <a href="/wiki/%D5%89%D5%B8%D6%82%D5%BE%D5%A1%D5%B7%D5%AB%D5%A1" title="Չուվաշիա">Չուվաշիային</a>։ Պաշտոնական լեզուներ՝ <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Թաթարերեն">թաթարերեն</a> և <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Ռուսերեն">ռուսերեն</a><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ֆիզիկաաշխարհագրական_բնութագրերը"><span id=".D5.96.D5.AB.D5.A6.D5.AB.D5.AF.D5.A1.D5.A1.D5.B7.D5.AD.D5.A1.D6.80.D5.B0.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A2.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.A5.D6.80.D5.A8"></span>Ֆիզիկաաշխարհագրական բնութագրերը</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Ֆիզիկաաշխարհագրական բնութագրերը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Ֆիզիկաաշխարհագրական բնութագրերը"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Աշխարհագրություն"><span id=".D4.B1.D5.B7.D5.AD.D5.A1.D6.80.D5.B0.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Աշխարհագրություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=2" title="Խմբագրել բաժինը. Աշխարհագրություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Աշխարհագրություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական հոդված՝ <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Թաթարստանի աշխարհագրություն">Թաթարստանի աշխարհագրություն</a></div> <p>Թաթարստանը գտնվում է Ռուսաստանի եվրոպական մասի կենտրոնում՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%A5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D6%80%D5%A9%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D6%80" title="Արևելաեվրոպական հարթավայր">Արևելաեվրոպական հարթավայրում</a>, երկու գետերի՝ <a href="/wiki/%D5%8E%D5%B8%D5%AC%D5%A3%D5%A1_(%D5%A3%D5%A5%D5%BF)" title="Վոլգա (գետ)">Վոլգա (գետ)յի</a> և <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1" title="Կամա">Կամայի</a> միախառնման վայրում։ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6" title="Կազան">Կազանը</a> գտնվում է <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%BD%D5%AF%D5%BE%D5%A1" title="Մոսկվա">Մոսկվայի</a> արևելքում՝ 800 կմ հեռավորության վրա (ճանապարհով) / 720 կմ (ուղիղ գծով)։ Թաթարստանի ընդհանուր տարածքը կազմում է 67836 կմ²։ Հանրապետության տարածքի երկարությունը հյուսիսից հարավ 290 կմ է, արևմուտքից արևելք՝ 460 կմ։ Թաթարստանի ամենաբարձր կետերը (մինչև 380 մետր բարձրություն) գտնվում են <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%BD%D5%AF-%D4%B2%D5%A5%D5%AC%D5%A5%D5%A2%D5%A5%D6%87%D5%B5%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բուգուլմինսկ-Բելեբեևյան (դեռ գրված չէ)">Բուգուլմինսկ-Բելեբեևյան</a> բարձրությունում<sup id="cite_ref-БРЭ—2020——_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-БРЭ—2020——-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Հանրապետության տարածքը իրենից ներկայացնում է դաշտավայր <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BC" title="Անտառ">անտառային</a> և <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%83%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Անտառատափաստան">անտառատափաստանային</a> գոտում՝ Վոլգայի աջ ափին և հանրապետության հարավ-արևելքում գտնվող փոքր բլուրներով։ Տարածքի 90%-ը գտնվում է <a href="/wiki/%D4%BE%D5%B8%D5%BE%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%AF" class="mw-redirect" title="Ծովի մակարդակ">ծովի մակարդակից</a> 200 մետրից ոչ ավելի բարձրության վրա։ Հանրապետության տարածքի ավելի քան 18%-ը ծածկված է անտառներով՝ <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%B5%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D6%87_%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BC%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Լայնատերև անտառներ">լայնատերև անտառներում</a> հանդիպում են <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%B6%D5%AB" title="Կաղնի">կաղնին</a>, <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%AB" title="Լորենի">լորենին</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B9%D5%AB" title="Կեչի">կեչին</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AD%D5%AB" title="Կաղամախի">կաղամախին</a>, իսկ փշատերևներից՝ <a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D5%B3%D5%AB" title="Սոճի">սոճին</a>, <a href="/wiki/%D4%B5%D5%B2%D6%87%D5%B6%D5%AB" title="Եղևնի">եղևնին</a> և <a href="/wiki/%D4%B5%D5%B2%D6%87%D5%AB%D5%B6" title="Եղևին">եղևինը</a>։ Տեղական կենդանական աշխարհը ներկայանում է <a href="/wiki/%D5%88%D5%B2%D5%B6%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ողնաշարավորներ">ողնաշարավորների</a> և <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%B8%D5%B2%D5%B6%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Անողնաշարավորներ">անողնաշարավորների</a> 430 տեսակներով։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Կլիմա"><span id=".D4.BF.D5.AC.D5.AB.D5.B4.D5.A1"></span>Կլիմա</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=3" title="Խմբագրել բաժինը. Կլիմա" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Կլիմա"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D4%BF%D5%AC%D5%AB%D5%B4%D5%A1" title="Կլիմա">Կլիման</a> բարեխառն ցամաքային է (<a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%AB%D5%BD%D5%B8%D5%BE%D5%AB_%D5%AF%D5%AC%D5%AB%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A4%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալիսովի կլիմաների դասակարգում (դեռ գրված չէ)">Ալիսովի կլիմաների դասակարգում</a>), բարեխառն ցամաքային խոնավ՝ տաք ամառներով, Dfb (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%B5%D5%B8%D5%BA%D5%BA%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%AF%D5%AC%D5%AB%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A4%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Կյոպպենի կլիմաների դասակարգում">Կյոպպենի կլիմաների դասակարգում</a>), բնութագրվում է տաք ամառներով և չափավոր ցուրտ ձմեռներով։ Տարվա ամենատաք ամիսը հուլիսն է (+19…+21 °C), ամենացուրտը՝ հունվարը (−13…−14 °C)։ Բացարձակ նվազագույն ջերմաստիճանը -44 ... -48 °C է (Կազանում -46,8 °C 1942 թվականի հունվարի 21-ին)։ Առավելագույն ջերմաստիճանը հասնում է +37…+42 °C (+39,0 °C Կազանում 2010թ. օգոստոսի 1-ին)։ Տարեկան բացարձակ ամպլիտուդը հասնում է 80–90 °C։ </p><p>Տեղումների տարեկան միջին քանակը 460-ից 520 մմ են։ Վեգետացիայի շրջանը մոտ 170 օր է<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Թաթարստանում կլիմայական տարբերությունները փոքր են։ Տարվա ընթացքում արևային ժամերի քանակը տատանվում է 1763-ից (Բուգուլմա) մինչև 2066 (Մենզելինսկ)։ Ամենաարևոտ շրջանը ապրիլից օգոստոսն է։ Տարեկան արևի ընդհանուր ճառագայթումը մոտավորապես 3900 ՄՋ/քմ է։ </p><p>Տարեկան միջին ջերմաստիճանը մոտավորապես 2–3,1 °C է։ </p><p>Ապրիլի սկզբին և հոկտեմբերի վերջին տեղի է ունենում միջին օրական ջերմաստիճանի կայուն անցում մինչև 0 °C: 0 °C-ից բարձր ջերմաստիճանի ժամանակաշրջանի տևողությունը՝ 198-209 օր, 0 °C-ից ցածր՝ 156-157 օր։ </p><p>Տարեկան տեղուների միջին քանակը 460-540 մմ են։ Տաք շրջանում (0 °C-ից բարձր) բաժին է ընկնում տարեկան տեղումների 65–75%-ը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Հողեր"><span id=".D5.80.D5.B8.D5.B2.D5.A5.D6.80"></span>Հողեր</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Հողեր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Հողեր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Հողերը շատ բազմազան են՝ հյուսիսում և արևմուտքում գտնվող գորշ անտառային և պոդզոլային հողերից մինչև հանրապետության հարավի տարբեր տեսակի սևահողեր (տարածքի 32%-ը)։ Շրջանի տարածքում կան հատկապես բերրի հզոր <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D6%87%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D5%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սևահող (դեռ գրված չէ)">սևահողեր</a>, գերակշռում են մոխրագորշ անտառային և տարալվացված սևահողեր։ </p><p>Թաթարստանի տարածքում կան երեք հողային շրջաններ. </p><p>● Հյուսիսային (Մերձկամյե) - առավել տարածված են բաց մոխրագորշ անտառային (29%) և ճմա-պոդզոլային (21%) հողերը, որոնք տեղակայված են հիմնականում ջրբաժան սարահարթերում և լանջերի վերին մասերում։ 18,3% տոկոսը զբաղեցնում են գորշ և մուգ մոխրագույն անտառային հողերը։ Թթվային հողերը հանդիպում են բարձրադիր և բլուրների վրա։ 22,5%-ը զբաղեցնում են էրոզիայի ենթարկված հողերը, սելավայինը՝ 6-7%-ը, ճահճայինը՝ մոտ 2%-ը։ Մի շարք շրջաններում (<a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%AC%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D5%AB_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Բալտասիի շրջան">Բալտասիի շրջան</a>, <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%B4%D5%B8%D6%80%D5%AB_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Կուկմորի շրջան">Կուկմորի շրջան</a>, <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%B7%D5%AB_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Մամադիշի շրջան">Մամադիշի շրջան</a>) ուժեղ է էրոզիան, որն ազդում է տարածքի մինչև 40%-ի վրա։ </p><p>● Արևմտյան (Մերձվոլգայան շրջան) - հյուսիսային մասում գերակշռում են անտառատափաստանային (51,7%), մոխրագույն և մուգ մոխրագույն հողերը(32,7%)։ Զգալի տարածք են զբաղեցնում պոդզոլացված և տարրալվացված սևահողերը։ Շրջանի բարձր տարածքները զբաղեցնում են բաց մոխրագույն և ճմա-պոդզոլային հողերը (12%)։ Լվացված հողերը զբաղեցնում են 6,5%, ճահճային հողերը՝ 1,2%։ Շրջանի հարավ-արևմուտքում տարածված են սևահողերը (գերակշռում են տարրալվացված հողերը)։ </p><p>● Հարավարևելյան (Զակամիե) - Շեշմայից արևմուտք գերակշռում են տարրալվացված և սովորական սևահողերը, Փոքր Չերեմշանի աջ ափը զբաղեցնում է մուգ մոխրագույն հողերը։ Շեշմայի արևելքում գերակշռում են գորշ անտառային և սևահողերը, իսկ շրջանի հյուսիսային մասում` տարալվացված սևահողերը։ Բարձրադիր վայրերը զբաղեցնում են անտառատափաստանային հողերը, ցածրադիր վայրերը՝ սևահողերը։ </p><p>Հումուսի պարունակությունը վարելահորիզոնում ամենաբարձրն է (ավելի քան 8%) Թաթարստանի հարավային մասում (մասնավորապես՝ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%B4%D5%A5%D5%BF%D6%87%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Ալմետևսկի շրջան">Ալմետևսկի</a>, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%A6%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%87%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Ազնակաևսկի շրջան">Ազնակաևսկի</a>, <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Բուգուլմայի շրջան">Բուգուլմինսկի</a>, <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%BE%D5%AC%D5%AB%D5%AB_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6)" class="mw-redirect" title="Բավլիի շրջան (Թաթարստան)">Բավլինսկի</a> և այլ շրջաններ)։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Օգտակար_հանածոներ"><span id=".D5.95.D5.A3.D5.BF.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D6.80_.D5.B0.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D5.AE.D5.B8.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Օգտակար հանածոներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=5" title="Խմբագրել բաժինը. Օգտակար հանածոներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Օգտակար հանածոներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Հանրապետության ընդերքի հիմնական պաշարը նավթն է։ Հանրապետությունն ունի 800 մլն տոննա վերականգնվող նավթ; կանխատեսվող պաշարների չափը կազմում է ավելի քան 1 մլրդ տոննա<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։. Թաթարստանում հետազոտվել է 127 հանքավայր, այդ թվում՝ ավելի քան 3000 նավթային հանքավայրեր։ Այստեղ է գտնվում Ռուսաստանում երկրորդ ամենամեծ հանքավայրը և ամենամեծերից մեկը աշխարհում՝ <a href="/w/index.php?title=%D5%8C%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%B7%D5%AF%D5%AB%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ռոմաշկին (դեռ գրված չէ)">Ռոմաշկինի</a> հանքավայրը, որը գտնվում է Թաթարստանի <a href="/wiki/%D4%BC%D5%A5%D5%B6%D5%AB%D5%B6%D5%B8%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Լենինոգորսկի շրջան">Լենինոգորսկի</a> շրջանում։ Խոշոր հանքավայրերից առանձնանում են Նովոելխովսկոյեն և Սաուսբաշսկոյեն, ինչպես նաև միջին Բավլինսկոյե հանքավայրը։ Նավթի հետ մեկտեղ արտադրվում է հարակից գազ՝ 1 տոննա նավթի դիմաց մոտ 40 մ³։ Հայտնի են բնական գազի և գազի կոնդենսատի մի քանի փոքր հանքավայրեր։ Թաթարստանի տարածքում հայտնաբերվել է ածխի 112 հանքավայր։ Միևնույն ժամանակ, արդյունաբերական մասշտաբով կարող են օգտագործվել միայն ածխի հանքավայրերը, որոնք կապված են Կամա ածխային ավազանի, Հարավ-թաթարական, Մելեկեսսկու և Հյուսիս-թաթարական շրջանների հետ։ Ածուխի խորությունը՝ 900-ից 1400 մ է։ Հանրապետության ընդերքում կան նաև կրաքարի, դոլոմիտների, շինարարական ավազի, աղյուսների արտադրության կավի, շինարարական ավազի, գիպսի, ավազի և խճաքարի խառնուրդի, տորֆի արդյունաբերական պաշարներ, ինչպես նաև նավթային բիտումի, հեռանկարային պաշարներ,ածուխ և գորշ ածուխ, նավթային թերթաքարեր, ցեոլիտներ, պղինձ, բոքսիտ։ Առավել կարևոր են ցեոլիտ պարունակող ապարները (Հանրապետության ոչ մետաղական պաշարների մոտ կեսը), կարբոնատային ապարները (մոտ 20%), կավե ապարները (նաև մոտ 30%), ավազի և խճաքարային խառնուրդը (7,7%), ավազները ( 5.4%), գիպս (1.7%)։ 0,1%-ը զբաղեցնում են ֆոսֆորիտները, երկաթի օքսիդի պիգմենտները և բիտումային ապարները։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ջրային_ռեսուրսներ"><span id=".D5.8B.D6.80.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.BC.D5.A5.D5.BD.D5.B8.D6.82.D6.80.D5.BD.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ջրային ռեսուրսներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=6" title="Խմբագրել բաժինը. Ջրային ռեսուրսներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Ջրային ռեսուրսներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ամենամեծ գետերը՝ <a href="/wiki/%D5%8E%D5%B8%D5%AC%D5%A3%D5%A1_(%D5%A3%D5%A5%D5%BF)" title="Վոլգա (գետ)">Վոլգան</a> (177 կմ հանրապետության տարածքով) և <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1" title="Կամա">Կաման</a> (380 կմ), ինչպես նաև Կամայի երկու վտակները՝ <a href="/wiki/%D5%8E%D5%B5%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A1_(%D5%A3%D5%A5%D5%BF)" title="Վյատկա (գետ)">Վյատկա</a> (60 կմ) և <a href="/wiki/%D4%B2%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%B5%D5%A1_(%D4%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%BE%D5%BF%D5%A1%D5%AF)" title="Բելայա (Կամայի վտակ)">Բելայա</a> (50 կմ), ապահովում են ընդհանուր հոսքը 234 միլիարդ մ³ / տարի (բոլոր գետերի ընդհանուր հոսքի 97.5%-ը)։ Նրանցից բացի, հանրապետության տարածքով հոսում են մոտ 500 փոքր գետեր՝ առնվազն 10 կմ երկարությամբ, բազմաթիվ վտակներով։ Ջրային ռեսուրսների մեծ պաշարները կենտրոնացված են երկու խոշորագույն <a href="/wiki/%D5%8B%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D6%80" title="Ջրամբար">ջրամբարներում</a>՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%A2%D5%AB%D5%B7%D6%87%D5%AB_%D5%BB%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կույբիշևի ջրամբար (դեռ գրված չէ)">Կույբիշևում</a> և <a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%AB%D5%AA%D5%B6%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%BB%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Նիժնեկամսկի ջրամբար (դեռ գրված չէ)">Նիժնեկամսկում</a>։ Հանրապետությունում կան նաև ավելի քան 8 հազար փոքր լճեր և լճակներ։ </p><p>Գետերի ջրաէներգետիկ ներուժը օգտագործում է Կամա գետի վրա կաուցված թերբեռնված <a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%AB%D5%AA%D5%B6%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%8B%D6%80%D4%B7%D4%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Նիժնեկամսկի ՋրԷԿ (դեռ գրված չէ)">Նիժնեկամսկի ՋրԷԿ</a>-ի կայանը, որն արտադրում է մոտ 1,8 միլիարդ կՎտժ/տարի (ծրագրի շրջանակներում՝ 2,7 միլիարդ կՎտժ/տարի)։ Հանրապետության ընդերքը պարունակում են ստորերկրյա ջրերի զգալի պաշարներ՝ բարձր հանքայնացվածից մինչև թեթևակի աղի և թարմ։ </p><p>Թաթարստանի ամենամեծ ջրային մարմինները 4 ջրամբարներ են, որոնք հանրապետությանն ապահովում են ջրային ռեսուրսներով տարբեր նպատակների համար։ </p><p>• <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%A2%D5%AB%D5%B7%D6%87%D5%AB_%D5%BB%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կույբիշևի ջրամբար (դեռ գրված չէ)">Կույբիշևի</a> - ստեղծված 1955 թվականին, ամենամեծը ոչ միայն Թաթարստանում, այլև Եվրոպայում, ապահովում է Միջին Վոլգայի հոսքի սեզոնային կարգավորումը։ </p><p>• <a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%AB%D5%AA%D5%B6%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%BB%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Նիժնեկամսկի ջրամբար (դեռ գրված չէ)">Նիժնեկամսկի</a> - ստեղծվել է 1978 թվականին և ապահովում էջրաէլեկտրակայանի ամենօրյա և շաբաթական վերաբաշխում։ </p><p>• <a href="/w/index.php?title=%D4%B6%D5%A1%D5%B5%D5%B6%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%BB%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Զայնսկի ջրամբար (դեռ գրված չէ)">Զայնսկի</a> - հիմնադրվել է 1963 թվականին, ծառայում է պետական շրջանի էլեկտրակայանի տեխնիկական աջակցությանը։ </p><p>• <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B7%D5%AB_%D5%BB%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կարաբաշի ջրամբար (դեռ գրված չէ)">Կարաբաշի</a> - ստեղծվել է 1957 թվականին, ծառայում է նավթահանքերի և արդյունաբերական ձեռնարկությունների ջրամատակարարմանը։ Հանրապետության տարածքում կան 731 տեխնիկական օբյեկտ, 550 լճակ, 115 մաքրման կայան, 11 պաշտպանիչ ամբարտակ։ </p><p>2005 թվականի դրությամբ Թաթարստանում հետազոտվել են ստորգետնյա քաղցրահամ ջրի 29 հանքավայրեր՝ օրական մոտ 1 մլն խմ պաշարներով, պաշարների մոտ մեկ երրորդը պատրաստ է արդյունաբերության զարգացման համար։ </p><p>Բավականին մեծ են նաև հանքային ստորգետնյա ջրերի պաշարները։ 2004 թվականի դրությամբ հանքային ստորգետնյա ջրերի ընդհանուր պաշարները կազմում են օրական 3293 հազար խմ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Պահպանվող_բնական_տարածքներ"><span id=".D5.8A.D5.A1.D5.B0.D5.BA.D5.A1.D5.B6.D5.BE.D5.B8.D5.B2_.D5.A2.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.BF.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.AE.D6.84.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Պահպանվող բնական տարածքներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=7" title="Խմբագրել բաժինը. Պահպանվող բնական տարածքներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Պահպանվող բնական տարածքներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Թաթարստանի տարածքում կա ավելի քան 150 հատուկ պահպանվող բնական տարածքներ՝ մոտավորապես 150 հազար հեկտար ընդհանուր մակերեսով (Թաթարստանի ընդհանուր տարածքի 2%-ը)։ Պահպանվող բնական տարածքներ ներառում են. </p><p>• <a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%B8%D5%AC%D5%A3%D5%A1-%D4%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1_%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%AC%D5%B8%D6%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Վոլգա-Կամա արգելոց (դեռ գրված չէ)">Վոլգա-Կամա արգելոցը</a>, որը հիմնադրվել է 1960 թվականին, գտնվում է Զելենոդոլսկի և Լաիշևսկի շրջանների տարածքում։ Այն առանձնանում է մեծ կենսաբազմազանությամբ, կան ավելի քան 70 տեսակ անոթավոր բույսեր և 68 տեսակ ողնաշարավորներ։ • <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%B6_%D4%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%AF" title="Ստորին Կամայի ազգային պարկ">Ստորին Կամայի ազգային պարկը</a> ստեղծվել է 1991 թվականին Ելաբուգա և Տուկաևսկի շրջանների տարածքում, այն ներառում է տարբեր անտառներ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Բնակչություն"><span id=".D4.B2.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.B9.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Բնակչություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=8" title="Խմբագրել բաժինը. Բնակչություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Բնակչություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական հոդված՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A2%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թաթարստանի բնակչությունը (դեռ գրված չէ)">Թաթարստանի բնակչությունը</a></div> <table class="metadata plainlinks ambox ambox-content" style=""> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><div style="width: 52px;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Ambox_outdated_serious.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Ambox_outdated_serious.svg/40px-Ambox_outdated_serious.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Ambox_outdated_serious.svg/60px-Ambox_outdated_serious.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Ambox_outdated_serious.svg/80px-Ambox_outdated_serious.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></a></span></div></td> <td class="mbox-text" style=""> <b>Տեղեկությունը այս հոդվածում կամ նրա որոշ բաժիններում հնացել է:</b><br /><small>Դուք կարող եք օգնել նախագծին՝ թարմացնելով այն և դրանից հետո հեռացնել կաղապարը:<br /> </small> </td> </tr> </tbody></table> <p>Հանրապետության բնակչությունը, ըստ Ռոսստատի տվյալների, կազմում է 4 001 941 մարդ մարդ(2023)։ Բնակչության խտությունը՝ 58,98 մարդ/կմ2 (2023 թ.)։ Քաղաքային բնակչություն՝ 76,74 % (2022 թ.)։ </p><p>2022 թվականի սեպտեմբեր-նոյեմբերին 15 տարեկան և բարձր աշխատուժի թիվը Թաթարստանի Հանրապետությունում կազմել է 2030,1 հազար մարդ կամ տարածաշրջանի բնակչության 52,0%-ը։ Թաթարստանի Հանրապետությունում ապրում են 115 ազգությունների ներկայացուցիչներ, հիմնականում՝ թաթարներ և ռուսներ։ Թաթարների թիվը հանրապետության բնակչության կեսից մի փոքր ավելին է (2010թ.՝ 53,2%)։ Հանրապետության բնակչության թվով երկրորդ տեղում ռուսներն են (2010թ.՝ 39,7%)։ </p><p>Ռուսների հետ համեմատած՝ թաթարներն ունեն ավելի բարձր ծնելիություն (1,3 անգամ գյուղերում, 1,5 անգամ՝ քաղաքում), ավելի ցածր մահացություն (9,9–ի դիմաց 11,2 պրոմիլ), ինչպես նաև երիտասարդ տարիքային խմբերի մեծ մասնաբաժինը։ Հանրապետության բնակչության բնական աճը՝ թաթարների համար՝ 4,0%, ռուսների համար՝ -1,4%<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 2005 թվականին թաթարների բնակչության աճը 2004 թվականի համեմատ կազմել է 29,4%<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 21 տարվա ընթացքում (1989-ից 2010 թվականներին) Թաթարստանի Հանրապետությունում թաթարների թիվն ավելացել է 247167 մարդով, մինչդեռ ռուսների թիվը, ընդհակառակը, նվազել է 73,992 մարդով, ադրբեջանցիների և հայերի թիվը գրեթե աճել է 3 անգամ, ուզբեկների թիվը՝ գրեթե 4 անգամ, իսկ տաջիկներինը՝ գրեթե 8 անգամ<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ազգային կազմ </p> <table class="standard"> <tbody><tr> <th>Ժողովուրդ</th> <th>1920 տարի <br />հազար մարդ<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></th> <th>1926 տարի <br />հազար մարդ<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></th> <th>1939 տարի <br />հազար մարդ<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></th> <th>1959 տարի <br />հազար մարդ<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></th> <th>1970 տարի <br />հազար մարդ<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></th> <th>1979 տարի <br />հազար մարդ<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></th> <th>1989 տարի <br />հազար մարդ<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></th> <th>2002 տարի <br />հազար մարդ<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></th> <th>2010 տարի <br />հազար մարդ<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Թաթարներ">Թաթարներ</a> </td> <td>1306,2 (44,7 %) </td> <td>1263,4 (48,7 %) </td> <td>1421,5 (48,8 %) </td> <td>1345,2 (47,2 %) </td> <td>1536,4 (49,1 %) </td> <td>1641,6 (47,6 %) </td> <td>1765,4 (48,5 %) </td> <td>2000,1 (52,9 %) </td> <td>2012,6 (53,2 %) </td></tr> <tr> <td>այդ թվում <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D6%80%D5%B5%D5%A1%D5%B7%D5%A5%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կրյաշեններ (դեռ գրված չէ)">կրյաշեններ</a><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td>- </td> <td>99,0 (3,8 %) </td> <td>- </td> <td>- </td> <td>- </td> <td>- </td> <td>- </td> <td>18,8 </td> <td>30,0 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ռուսներ">Ռուսներ</a> </td> <td>1205,3 (41,2 %) </td> <td>1118,8 (43,1 %) </td> <td>1250,7 (42,9 %) </td> <td>1252,4 (43,9 %) </td> <td>1328,7 (42,4 %) </td> <td>1516,0 (44,0 %) </td> <td>1575,4 (43,3 %) </td> <td>1492,6 (39,5 %) </td> <td>1501,4 (39,7 %) </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%89%D5%B8%D6%82%D5%BE%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Չուվաշներ">Չուվաշներ</a> </td> <td>173,9 (5,9 %) </td> <td>127,3 (4,9 %) </td> <td>138,9 (4,8 %) </td> <td>143,6 (5,0 %) </td> <td>153,5 (4,9 %) </td> <td>147,1 (4,3 %) </td> <td>143,2 (3,7 %) </td> <td>126,5 (3,3 %) </td> <td>116,3 (3,1 %) </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%A4%D5%B4%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ուդմուրտներ">Ուդմուրտներ</a> </td> <td>19,0 </td> <td>23,9 </td> <td>25,9 </td> <td>22,7 </td> <td>24,5 </td> <td>25,3 </td> <td>24,8 </td> <td>24,2 </td> <td>23,5 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Մորդվաներ">Մորդվաներ</a> </td> <td>40,2 (1,4 %) </td> <td>35,1 (1,4 %) </td> <td>35,8 (1,2 %) </td> <td>32,9 (1,2 %) </td> <td>31,0 </td> <td>29,9 </td> <td>28,9 </td> <td>23,7 </td> <td>19,2 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80_(%D5%AA%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D5%BE%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4)" title="Մարիներ (ժողովուրդ)">Մարիներ</a> </td> <td>22,5 </td> <td>13,1 </td> <td>14,0 </td> <td>13,5 </td> <td>15,6 </td> <td>16,8 </td> <td>19,4 </td> <td>18,8 </td> <td>18,8 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%89%D5%B8%D6%82%D5%BE%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Չուվաշներ">Չուվաշներ</a> </td> <td>3,2 </td> <td>3,1 </td> <td>13,1 </td> <td>16,1 </td> <td>16,9 </td> <td>28,6 </td> <td>32,8 </td> <td>24,2 </td> <td>18,2 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%B7%D5%AF%D5%AB%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Բաշկիրներ">Բաշկիրներ</a> </td> <td>139,9 (4,8 %) </td> <td>1,8 </td> <td>0,9 </td> <td>2,1 </td> <td>2,9 </td> <td>9,3 </td> <td>19,1 </td> <td>14,9 </td> <td>13,7 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ադրբեջանցիներ">Ադրբեջանցիներ</a> </td> <td>0 </td> <td>0,01 </td> <td>0,1 </td> <td>0,3 </td> <td>0,4 </td> <td>1,3 </td> <td>3,9 </td> <td>10,0 </td> <td>9,5 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%A6%D5%A2%D5%A5%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ուզբեկներ">Ուզբեկներ</a> </td> <td>0 </td> <td>0,01 </td> <td>0,2 </td> <td>0,5 </td> <td>0,5 </td> <td>1,2 </td> <td>2,7 </td> <td>4,9 </td> <td>8,9 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80" title="Հայեր">Հայեր</a> </td> <td>0,001 </td> <td>0,1 </td> <td>0,4 </td> <td>0,6 </td> <td>0,5 </td> <td>1,2 </td> <td>1,8 </td> <td>5,9 </td> <td>6,0 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%8F%D5%A1%D5%BB%D5%AB%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տաջիկներ">Տաջիկներ</a> </td> <td>0 </td> <td>0 </td> <td>0,02 </td> <td>0 </td> <td>0,1 </td> <td>0,2 </td> <td>0,7 </td> <td>3,6 </td> <td>5,9 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D5%95%D5%BD%D5%A5%D6%80" title="Օսեր">Օսեր</a> </td> <td>0 </td> <td>0 </td> <td>0 </td> <td>0 </td> <td>0,03 </td> <td>0,03 </td> <td>0,06 </td> <td>2,1 </td> <td>2,6 </td></tr></tbody></table> <p><i>Թվարկված են 5 հազարից ավելի բնակչություն ունեցող ժողովուրդները։</i> </p> <table class="wikitable" style="text-align:center"> <caption>Թաթարստանի Հանրապետության քաղաքային թաղամասերում և քաղաքային թաղամասերում բնակչությունը և բաժինը (նրանց մեջ, ովքեր նշել են ազգությունը) ըստ 2010 թվականի Համառուսաստանյան մարդահամարի։ </caption> <tbody><tr> <th rowspan="2">Շրջան/<br />քաղաքային թաղամաս</th> <th colspan="2">թաթարներ</th> <th colspan="2">ռուսներ</th> <th colspan="2">չուվաշներ</th> <th colspan="2">ուդմուրտներ</th> <th colspan="2">մորդվաներ</th> <th colspan="2">մարիներ</th> <th colspan="2">ուկրաինացիներ</th> <th colspan="2">բաշկիրներ </th></tr> <tr> <th>թիվ<br /></th> <th>%</th> <th>թիվ<br /></th> <th>%</th> <th>թիվ<br /></th> <th>%</th> <th>թիվ<br /></th> <th>%</th> <th>թիվ<br /></th> <th>%</th> <th>թիվ<br /></th> <th>%</th> <th>թիվ<br /></th> <th>%</th> <th>թիվ<br /></th> <th>% </th></tr> <tr> <th>քաղաքային թաղամաս<br />Կազան </th> <td>542182</td> <td>47,55</td> <td>554517</td> <td>48,63</td> <td>8956</td> <td>0,79</td> <td>1410</td> <td>0,12</td> <td>996</td> <td>0,09</td> <td>3698</td> <td>0,32</td> <td>4808</td> <td>0,42</td> <td>1780</td> <td>0,16 </td></tr> <tr> <th>քաղաքային թաղամաս<br />Նաբերեժնիե Չելնի </th> <td>242302</td> <td>47,42</td> <td>229270</td> <td>44,87</td> <td>9961</td> <td>1,95</td> <td>2017</td> <td>0,39</td> <td>1979</td> <td>0,39</td> <td>3408</td> <td>0,67</td> <td>6715</td> <td>1,31</td> <td>5904</td> <td>1,16 </td></tr> <tr> <th>Ագրիզիսի </th> <td>21284</td> <td>58,12</td> <td>9228</td> <td>25,20</td> <td>74</td> <td>0,20</td> <td>2358</td> <td>6,44</td> <td>25</td> <td>0,07</td> <td>2931</td> <td>8,00</td> <td>140</td> <td>0,38</td> <td>132</td> <td>0,36 </td></tr> <tr> <th>Ազնակաևի </th> <td>55578</td> <td>86,10</td> <td>7206</td> <td>11,16</td> <td>339</td> <td>0,53</td> <td>20</td> <td>0,03</td> <td>193</td> <td>0,30</td> <td>101</td> <td>0,16</td> <td>193</td> <td>0,30</td> <td>249</td> <td>0,39 </td></tr> <tr> <th>Ակսուբաևի </th> <td>12398</td> <td>38,55</td> <td>5398</td> <td>16,78</td> <td>14149</td> <td>43,99</td> <td>20</td> <td>0,06</td> <td>22</td> <td>0,07</td> <td>16</td> <td>0,05</td> <td>43</td> <td>0,13</td> <td>14</td> <td>0,04 </td></tr> <tr> <th>Ակտանիշի </th> <td>30989</td> <td>96,93</td> <td>209</td> <td>0,65</td> <td>11</td> <td>0,03</td> <td>7</td> <td>0,02</td> <td>2</td> <td>0,01</td> <td>526</td> <td>1,65</td> <td>6</td> <td>0,02</td> <td>108</td> <td>0,34 </td></tr> <tr> <th>Ալեքսեևսի </th> <td>7997</td> <td>30,48</td> <td>15365</td> <td>58,56</td> <td>1645</td> <td>6,27</td> <td>8</td> <td>0,03</td> <td>784</td> <td>2,99</td> <td>19</td> <td>0,07</td> <td>58</td> <td>0,22</td> <td>25</td> <td>0,10 </td></tr> <tr> <th>Ալկեևի </th> <td>12829</td> <td>64,17</td> <td>3143</td> <td>15,72</td> <td>3829</td> <td>19,15</td> <td>4</td> <td>0,02</td> <td>8</td> <td>0,04</td> <td>10</td> <td>0,05</td> <td>14</td> <td>0,07</td> <td>7</td> <td>0,04 </td></tr> <tr> <th>Ալմետևի </th> <td>108988</td> <td>55,20</td> <td>73229</td> <td>37,09</td> <td>5533</td> <td>2,80</td> <td>150</td> <td>0,08</td> <td>2749</td> <td>1,39</td> <td>142</td> <td>0,07</td> <td>851</td> <td>0,43</td> <td>709</td> <td>0,36 </td></tr> <tr> <th>Ապաստովի </th> <td>19659</td> <td>90,90</td> <td>1019</td> <td>4,71</td> <td>791</td> <td>3,66</td> <td>2</td> <td>0,01</td> <td>3</td> <td>0,01</td> <td>4</td> <td>0,02</td> <td>24</td> <td>0,11</td> <td>8</td> <td>0,04 </td></tr> <tr> <th>Արսկի </th> <td>47921</td> <td>92,75</td> <td>3065</td> <td>5,93</td> <td>30</td> <td>0,06</td> <td>39</td> <td>0,08</td> <td>6</td> <td>0,01</td> <td>286</td> <td>0,55</td> <td>33</td> <td>0,06</td> <td>21</td> <td>0,04 </td></tr> <tr> <th>Ատնինի </th> <td>13457</td> <td>98,59</td> <td>93</td> <td>0,68</td> <td>3</td> <td>0,02</td> <td>3</td> <td>0,02</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>44</td> <td>0,32</td> <td>-</td> <td>-</td> <td>10</td> <td>0,07 </td></tr> <tr> <th>Բավլինի </th> <td>23414</td> <td>64,55</td> <td>7346</td> <td>20,25</td> <td>2060</td> <td>5,68</td> <td>2031</td> <td>5,60</td> <td>383</td> <td>1,06</td> <td>16</td> <td>0,04</td> <td>123</td> <td>0,34</td> <td>208</td> <td>0,57 </td></tr> <tr> <th>Բալտասինի </th> <td>28780</td> <td>84,96</td> <td>588</td> <td>1,74</td> <td>8</td> <td>0,02</td> <td>4029</td> <td>11,89</td> <td>3</td> <td>0,01</td> <td>319</td> <td>0,94</td> <td>7</td> <td>0,02</td> <td>25</td> <td>0,07 </td></tr> <tr> <th>Բուգուլմինի </th> <td>39499</td> <td>35,46</td> <td>63079</td> <td>56,63</td> <td>2750</td> <td>2,47</td> <td>126</td> <td>0,11</td> <td>2533</td> <td>2,27</td> <td>99</td> <td>0,09</td> <td>667</td> <td>0,60</td> <td>436</td> <td>0,39 </td></tr> <tr> <th>Բուինի </th> <td>29970</td> <td>65,94</td> <td>6055</td> <td>13,32</td> <td>9063</td> <td>19,94</td> <td>8</td> <td>0,02</td> <td>76</td> <td>0,17</td> <td>13</td> <td>0,03</td> <td>41</td> <td>0,09</td> <td>28</td> <td>0,06 </td></tr> <tr> <th>Վերխնեուսլոնի </th> <td>4148</td> <td>24,93</td> <td>10952</td> <td>65,81</td> <td>1032</td> <td>6,20</td> <td>15</td> <td>0,09</td> <td>27</td> <td>0,16</td> <td>37</td> <td>0,22</td> <td>49</td> <td>0,29</td> <td>11</td> <td>0,07 </td></tr> <tr> <th>Վիսոկոգորի </th> <td>29041</td> <td>67,23</td> <td>13123</td> <td>30,38</td> <td>220</td> <td>0,51</td> <td>24</td> <td>0,06</td> <td>22</td> <td>0,05</td> <td>99</td> <td>0,23</td> <td>72</td> <td>0,17</td> <td>43</td> <td>0,10 </td></tr> <tr> <th>Դրոժանովի </th> <td>14812</td> <td>57,52</td> <td>282</td> <td>1,10</td> <td>10594</td> <td>41,14</td> <td>3</td> <td>0,01</td> <td>8</td> <td>0,03</td> <td>2</td> <td>0,01</td> <td>4</td> <td>0,02</td> <td>6</td> <td>0,02 </td></tr> <tr> <th>Ելաբուգա </th> <td>34750</td> <td>42,58</td> <td>42233</td> <td>51,75</td> <td>824</td> <td>1,01</td> <td>692</td> <td>0,85</td> <td>187</td> <td>0,23</td> <td>958</td> <td>1,17</td> <td>402</td> <td>0,49</td> <td>517</td> <td>0,63 </td></tr> <tr> <th>Զայնի </th> <td>33387</td> <td>57,52</td> <td>22738</td> <td>39,17</td> <td>800</td> <td>1,38</td> <td>43</td> <td>0,07</td> <td>53</td> <td>0,09</td> <td>78</td> <td>0,13</td> <td>223</td> <td>0,38</td> <td>124</td> <td>0,21 </td></tr> <tr> <th>Զելենոդոլի </th> <td>63981</td> <td>40,38</td> <td>89069</td> <td>56,21</td> <td>1931</td> <td>1,22</td> <td>104</td> <td>0,07</td> <td>145</td> <td>0,09</td> <td>880</td> <td>0,56</td> <td>547</td> <td>0,35</td> <td>154</td> <td>0,10 </td></tr> <tr> <th>Կայբիցի </th> <td>10092</td> <td>67,74</td> <td>3902</td> <td>26,19</td> <td>789</td> <td>5,30</td> <td>4</td> <td>0,03</td> <td>4</td> <td>0,03</td> <td>12</td> <td>0,08</td> <td>6</td> <td>0,04</td> <td>9</td> <td>0,06 </td></tr> <tr> <th>Կամսկո-Ուստինի </th> <td>9143</td> <td>54,09</td> <td>7228</td> <td>42,76</td> <td>154</td> <td>0,91</td> <td>5</td> <td>0,03</td> <td>101</td> <td>0,60</td> <td>13</td> <td>0,08</td> <td>41</td> <td>0,24</td> <td>12</td> <td>0,07 </td></tr> <tr> <th>Կուկմորի </th> <td>40907</td> <td>78,64</td> <td>2779</td> <td>5,34</td> <td>23</td> <td>0,04</td> <td>7278</td> <td>13,99</td> <td>2</td> <td>0,00</td> <td>754</td> <td>1,45</td> <td>40</td> <td>0,08</td> <td>43</td> <td>0,08 </td></tr> <tr> <th>Լաիշևսի </th> <td>15355</td> <td>42,05</td> <td>20130</td> <td>55,13</td> <td>381</td> <td>1,04</td> <td>20</td> <td>0,05</td> <td>45</td> <td>0,12</td> <td>42</td> <td>0,12</td> <td>76</td> <td>0,21</td> <td>45</td> <td>0,12 </td></tr> <tr> <th>Լենինոգորսկի </th> <td>44696</td> <td>51,48</td> <td>32144</td> <td>37,02</td> <td>3924</td> <td>4,52</td> <td>45</td> <td>0,05</td> <td>4006</td> <td>4,61</td> <td>59</td> <td>0,07</td> <td>443</td> <td>0,51</td> <td>262</td> <td>0,30 </td></tr> <tr> <th>Մամադիշի </th> <td>34317</td> <td>76,25</td> <td>9035</td> <td>20,08</td> <td>44</td> <td>0,10</td> <td>565</td> <td>1,26</td> <td>8</td> <td>0,02</td> <td>621</td> <td>1,38</td> <td>36</td> <td>0,08</td> <td>44</td> <td>0,10 </td></tr> <tr> <th>Մենդելեևի </th> <td>16033</td> <td>52,78</td> <td>10811</td> <td>35,59</td> <td>195</td> <td>0,64</td> <td>1332</td> <td>4,38</td> <td>31</td> <td>0,10</td> <td>1227</td> <td>4,04</td> <td>125</td> <td>0,41</td> <td>168</td> <td>0,55 </td></tr> <tr> <th>Մենզելինի </th> <td>17646</td> <td>60,10</td> <td>10403</td> <td>35,43</td> <td>132</td> <td>0,45</td> <td>31</td> <td>0,11</td> <td>15</td> <td>0,05</td> <td>795</td> <td>2,71</td> <td>67</td> <td>0,23</td> <td>50</td> <td>0,17 </td></tr> <tr> <th>Մուսլյումովի </th> <td>19675</td> <td>89,91</td> <td>1388</td> <td>6,34</td> <td>10</td> <td>0,05</td> <td>6</td> <td>0,03</td> <td>5</td> <td>0,02</td> <td>598</td> <td>2,73</td> <td>12</td> <td>0,05</td> <td>38</td> <td>0,17 </td></tr> <tr> <th>Նիժնեկամսկի </th> <td>136520</td> <td>50,21</td> <td>119402</td> <td>43,91</td> <td>6749</td> <td>2,48</td> <td>637</td> <td>0,23</td> <td>824</td> <td>0,30</td> <td>762</td> <td>0,28</td> <td>1544</td> <td>0,57</td> <td>1769</td> <td>0,65 </td></tr> <tr> <th>Նովոշեշմինի </th> <td>6147</td> <td>43,35</td> <td>7219</td> <td>50,91</td> <td>593</td> <td>4,18</td> <td>7</td> <td>0,05</td> <td>10</td> <td>0,07</td> <td>9</td> <td>0,06</td> <td>18</td> <td>0,13</td> <td>12</td> <td>0,08 </td></tr> <tr> <th>Նուրլատի </th> <td>31114</td> <td>51,75</td> <td>12979</td> <td>21,59</td> <td>15186</td> <td>25,26</td> <td>8</td> <td>0,01</td> <td>138</td> <td>0,23</td> <td>15</td> <td>0,02</td> <td>97</td> <td>0,16</td> <td>49</td> <td>0,08 </td></tr> <tr> <th>Պեստրեչինի </th> <td>16550</td> <td>57,02</td> <td>11666</td> <td>40,20</td> <td>113</td> <td>0,39</td> <td>26</td> <td>0,09</td> <td>17</td> <td>0,06</td> <td>17</td> <td>0,06</td> <td>81</td> <td>0,28</td> <td>28</td> <td>0,10 </td></tr> <tr> <th>Ռիբնո-Սլոբոդի </th> <td>21896</td> <td>79,25</td> <td>5470</td> <td>19,80</td> <td>38</td> <td>0,14</td> <td>17</td> <td>0,06</td> <td>5</td> <td>0,02</td> <td>12</td> <td>0,04</td> <td>25</td> <td>0,09</td> <td>20</td> <td>0,07 </td></tr> <tr> <th>Սաբինի </th> <td>29606</td> <td>95,39</td> <td>996</td> <td>3,21</td> <td>18</td> <td>0,06</td> <td>219</td> <td>0,71</td> <td>2</td> <td>0,01</td> <td>12</td> <td>0,04</td> <td>23</td> <td>0,07</td> <td>44</td> <td>0,14 </td></tr> <tr> <th>Սարմանովի </th> <td>33320</td> <td>90,84</td> <td>2859</td> <td>7,79</td> <td>56</td> <td>0,15</td> <td>12</td> <td>0,03</td> <td>35</td> <td>0,10</td> <td>27</td> <td>0,07</td> <td>30</td> <td>0,08</td> <td>103</td> <td>0,28 </td></tr> <tr> <th>Սպասկի </th> <td>6072</td> <td>29,54</td> <td>13889</td> <td>67,57</td> <td>338</td> <td>1,64</td> <td>7</td> <td>0,03</td> <td>38</td> <td>0,18</td> <td>6</td> <td>0,03</td> <td>40</td> <td>0,19</td> <td>10</td> <td>0,05 </td></tr> <tr> <th>Տետյուշի </th> <td>8136</td> <td>32,71</td> <td>8874</td> <td>35,67</td> <td>5207</td> <td>20,93</td> <td>8</td> <td>0,03</td> <td>2399</td> <td>9,64</td> <td>21</td> <td>0,08</td> <td>41</td> <td>0,16</td> <td>30</td> <td>0,12 </td></tr> <tr> <th>Տուկաև </th> <td>25983</td> <td>71,07</td> <td>8869</td> <td>24,26</td> <td>540</td> <td>1,48</td> <td>67</td> <td>0,18</td> <td>45</td> <td>0,12</td> <td>118</td> <td>0,32</td> <td>175</td> <td>0,48</td> <td>206</td> <td>0,56 </td></tr> <tr> <th>Տյուլյաչինի </th> <td>12727</td> <td>89,17</td> <td>1440</td> <td>10,09</td> <td>6</td> <td>0,04</td> <td>4</td> <td>0,03</td> <td>2</td> <td>0,01</td> <td>10</td> <td>0,07</td> <td>9</td> <td>0,06</td> <td>4</td> <td>0,03 </td></tr> <tr> <th>Չերեմշանի </th> <td>11022</td> <td>54,13</td> <td>3624</td> <td>17,80</td> <td>4640</td> <td>22,79</td> <td>5</td> <td>0,02</td> <td>853</td> <td>4,19</td> <td>2</td> <td>0,01</td> <td>15</td> <td>0,07</td> <td>18</td> <td>0,09 </td></tr> <tr> <th>Չիստոպոլի </th> <td>32134</td> <td>40,08</td> <td>44451</td> <td>55,45</td> <td>2405</td> <td>3,00</td> <td>17</td> <td>0,02</td> <td>322</td> <td>0,40</td> <td>13</td> <td>0,02</td> <td>168</td> <td>0,21</td> <td>51</td> <td>0,06 </td></tr> <tr> <th>Յուտազինի </th> <td>16114</td> <td>74,55</td> <td>4604</td> <td>21,30</td> <td>108</td> <td>0,50</td> <td>21</td> <td>0,10</td> <td>45</td> <td>0,21</td> <td>17</td> <td>0,08</td> <td>109</td> <td>0,50</td> <td>192</td> <td>0,89 </td></tr> <tr> <th>Թաթարստան ընդհանուր։</th> <th><b>2012571</b></th> <th><b>53,24</b></th> <th><b>1501369</b></th> <th><b>39,71</b></th> <th><b>116252</b></th> <th><b>3,08</b></th> <th><b>23454</b></th> <th><b>0,62</b></th> <th><b>19156</b></th> <th><b>0,51</b></th> <th><b>18848</b></th> <th><b>0,50</b></th> <th><b>18241</b></th> <th><b>0,48</b></th> <th><b>13726</b></th> <th><b>0,36</b> </th></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տնտեսություն"><span id=".D5.8F.D5.B6.D5.BF.D5.A5.D5.BD.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Տնտեսություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=9" title="Խմբագրել բաժինը. Տնտեսություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Տնտեսություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական հոդված՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BF%D5%B6%D5%BF%D5%A5%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թաթարստանի տնտեսություն (դեռ գրված չէ)">Թաթարստանի տնտեսություն</a></div> <p>2021 թվականի տվյալներով համախառն տարածաշրջանային արտադրանքը կազմել է 3,3 տրիլիոն ռուբլի, որով 7–րդ տեղն է Ռուսաստանում։ Արդյունաբերական արտադրանքի և շինարարության ծավալով Թաթարստանը Ռուսաստանում նույնպես 5-րդ տեղում է։ Արդյունաբերական արտադրանքի բաժինը Թաթարստանի տնտեսության մեջ կազմում է մոտ 50%-ը, այդ թվում՝ հանքարդյունաբերությունը՝ 29%-ը<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 2021 թվականին Թաթարստանում հավաքագրված հարկերի ընդհանուր գումարը կազմել է 1,12 տրիլիոն ռուբլի, որից 70%-ը կամ 776 մլրդ ռուբլին ուղղվել է դաշնային բյուջե<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <table class="standard" style="width:54%; height:70px"> <caption>Թաթարստանի երկու հարյուր խոշորագույն ընկերությունների արդյունաբերական կառուցվածքը 2010 թ․ </caption> <tbody><tr> <th>Ճյուղ </th> <th>Եկամտի ամբողջ բաժին<br /> </th> <th>Ճյուղ </th> <th>Եկամտի ամբողջ հասույթ<br /> </th></tr> <tr> <td>նավթարդյունահանում </td> <td>39,5 % </td> <td>ԷլեկտրաԷներգետիկա </td> <td>5,1 % </td></tr> <tr> <td>Քիմիա և նավթաքիմիա </td> <td>14,0 % </td> <td>Ագրոարդյունաբերական համալիր </td> <td>4,8 % </td></tr> <tr> <td>Մեքենաշինություն և մետաղաձուլություն </td> <td>10,1 % </td> <td>Տրանսպորտ </td> <td>3,5 % </td></tr> <tr> <td>Շինարարություն </td> <td>6,4 % </td> <td>Հեռահաղորդակցություն և ՏՀՏ </td> <td>1,0 % </td></tr> <tr> <td>Մեծածախ և մանրածախ առևտուր </td> <td>5,6 % </td> <td>Թեթև արդյունաբերություն </td> <td>0,2 % </td></tr> <tr> <td>Ֆինանսական գործունեություն </td> <td>5,4 % </td> <td>Այլ </td> <td>4,5 % </td></tr></tbody></table> <p>Գյուղատնտեսության ոլորտը կարևոր դեր է խաղում Թաթարստանի Հանրապետության տնտեսության մեջ։ Գյուղատնտեսական արտադրանքի ծավալով հանրապետությունը Ռուսաստանի մյուս շրջանների մեջ մեկն է երեք առաջատարներից։ </p> <table class="wikitable" width="80%"> <tbody><tr style="background-color: LightBlue"> <th colspan="13">Ցանքատարածություններ </th></tr> <tr> <th>տարի</th> <th>1959</th> <th>1990</th> <th>1995</th> <th>2000</th> <th>2005</th> <th>2010</th> <th>2015 </th></tr> <tr> <td>հազ. հեկտար</td> <td>3886<sup id="cite_ref-Стат-1960_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Стат-1960-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td> <td>3402,4<sup id="cite_ref-Стат-1990-2002_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-Стат-1990-2002-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td> <td>3337,7</td> <td>2991,4<sup id="cite_ref-Стат-1990-2002_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-Стат-1990-2002-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td> <td>2897,1<sup id="cite_ref-Стат-2005-2015_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-Стат-2005-2015-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td> <td>2927,8</td> <td>3000,9<sup id="cite_ref-Стат-2005-2015_25-1" class="reference"><a href="#cite_note-Стат-2005-2015-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr></tbody></table> <p>Համաձայն Թաթարստանի Հանրապետության տարածքային տնտեսական քաղաքականության հայեցակարգի, նրա տարածքում հատկացված են 6 տնտեսական գոտիներ (տարածքային արտադրական համալիրներ (ՏԱՀ)։ Նիժնեկամսկ տնտեսական գոտու տարածքում է գտնվում <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%A1%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%A1_%D5%B0%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%AF_%D5%BF%D5%B6%D5%BF%D5%A5%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D5%B8%D5%BF%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալաբուգա հատուկ տնտեսական գոտի (դեռ գրված չէ)">Ալաբուգա հատուկ տնտեսական գոտին</a>, ինչպես նաև Նիժնեկամսկի նավթաքիմիական և Նաբերեժնիե Չելնիի ավտոմոբիլային կլաստերները։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Տրանսպորտ"><span id=".D5.8F.D6.80.D5.A1.D5.B6.D5.BD.D5.BA.D5.B8.D6.80.D5.BF"></span>Տրանսպորտ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=10" title="Խմբագրել բաժինը. Տրանսպորտ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Տրանսպորտ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Թաթարստանի աշխարհագրական դիրքը որոշում է նրա առանցքային դերը Ռուսաստանի արևելյան և եվրոպական մասերի տրանսպորտային կապերում, ինչպես նաև այլ երկրների հաղորդակցության հետ։ Թաթարստանում առկան են տրանսպորտի բոլոր տեսակները։ Սակայն հանրապետության ճանապարհային ցանցի թույլ կողմը կապի բացակայությունն է՝ պայմանավորված աշխարհագրական դիրքի առանձնահատկություններով՝ մեծ գետերը լուրջ խոչընդոտ են ցամաքային տրանսպորտի կազմակերպման համար։ </p><p><b>Ավտոմոբիլային ճանապարհները</b> ներկայացված են հիմնական ճանապարհներով՝ <a href="/w/index.php?title=M7_(%D5%8E%D5%B8%D5%AC%D5%A3%D5%A1)%D5%A1%D5%BE%D5%BF%D5%B8%D5%B3%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="M7 (Վոլգա)ավտոճանապարհ (դեռ գրված չէ)">M7 (Վոլգա)</a> «Մոսկվա - Կազան - Ուֆա», M7 «Էլաբուգա - Պերմ», M5 (Ուրալ) «Մոսկվա - Սամարա - Չելյաբինսկ», <a href="/w/index.php?title=P239_%D5%A1%D5%BE%D5%BF%D5%B8%D5%B3%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="P239 ավտոճանապարհ (դեռ գրված չէ)">P239</a> «Կազան - Օրենբուրգ», P241 «Կազան - Ուլյանովսկ»։ », A295 «Կազան - Յոշկար Օլա», A151 «Չեբոկսարի - Ուլյանովսկ», 16A-0003 «Նաբերեժնիե Չելնի - Ալմետևսկ»։ Ընթացքի մեջ է <a href="/w/index.php?title=M12_(%D5%8E%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%AF)_%D5%A1%D5%BE%D5%BF%D5%B8%D5%B3%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="M12 (Վոստոկ) ավտոճանապարհ (դեռ գրված չէ)">M12 (Վոստոկ)</a> «Մոսկվա-Նիժնի Նովգորոդ-Կազան» մայրուղու շինարարությունը։ </p><p><b> Երկաթուղիները </b> հասանելի են 22 շրջաններում, ինչպես նաև Կազան և Նաբերեժնիե Չելնի քաղաքային օկրուգներում։ Հանրապետության գլխավոր երկաթուղին լայնական գծերն են Մոսկվա-Կազան-Եկատերինբուրգ և Մոսկվա-Ուլյանովսկ-Ուֆա։ Նրանց միջև կապող դեր են խաղում միջօրեական գծերը Ագրիզ-Բուգուլմա և Զելենոդոլսկ-Ուլյանովսկ։ </p><p><b> Ջրային տրանսպորտը </b> հասանելի է հիմնական գետերում՝ Վոլգա, Կամա, Վյատկա և Բելայա։ Հանրապետությունը այս չորս գետերի ավազանների միջև առանցքային տեղ է զբաղեցնում։ </p><p><b> Օդային տրանսպորտը </b> հանրապետությունում այն ներկայացված է երեք գործող օդանավակայանների շնորհիվ՝ դրանք դաշնային նշանակության <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_(%D6%85%D5%A4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%B6)" class="mw-redirect" title="Կազան (օդանավակայան)">«Կազան»</a> և <a href="/w/index.php?title=%C2%AB%D4%B2%D5%A5%D5%A3%D5%AB%D5%B7%D6%87%D5%B8%C2%BB_%D6%85%D5%A4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="«Բեգիշևո» օդանավակայան (դեռ գրված չէ)">«Բեգիշևո»</a> (Նիժնեկամսկ/Նաբերեժնիե Չելնի) միջազգային օդանավակայաններն են, ինչպես նաև <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B4%D5%A1_%D6%85%D5%A4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բուգուլմա օդանավակայան (դեռ գրված չէ)">Բուգուլմա</a> տարածաշրջանային օդանավակայանը։ </p><p><b> Մետրոպոլիտեն </b> Կազանում ունի 15,8 կմ երկարությամբ մեկ <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%B4%D5%A5%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%BF%D5%A5%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կազանի մետրոպոլիտեն (դեռ գրված չէ)">գիծ</a> և 11 կայան։ </p><p><b> Տրամվայ </b> օգտագործում է որպես ուղևորափոխադրում Կազանում, <a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%AA%D5%B6%D5%AB%D5%A5_%D5%89%D5%A5%D5%AC%D5%B6%D5%AB" title="Նաբերեժնիե Չելնի">Նաբերեժնիե Չելնի</a>, <a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%AA%D5%B6%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Նիժնեկամսկի շրջան">Նիժնեկամսկ</a> (ներառյալ <a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%AB_%D4%BF%D5%AC%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B9_(%D5%A3%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B2,_%D5%86%D5%AB%D5%AA%D5%B6%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6)" title="Կրասնի Կլյուչ (գյուղ, Նիժնեկամսկի շրջան)">Կրասնի Կլյուչ</a>)։ </p><p><b> Տրոլեյբուս</b>ային համակարգերը գործում են <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6" title="Կազան">Կազանում</a>, <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%B4%D5%A5%D5%BF%D6%87%D5%BD%D5%AF" title="Ալմետևսկ">Ալմետևսկում</a> (ներառյալ Նիժնյայա Մակտամա)։ </p><p>Թաթարստանը Արևելյան Եվրոպայի ամենամեծ խողովակաշարային տրանսպորտային կենտրոնն է։ Խողովակաշարի հիմնական ուղիները սկսվում են <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%B4%D5%A5%D5%BF%D6%87%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%A1%D5%A3%D5%AC%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալմետևսկի ագլոմերացիա (դեռ գրված չէ)">Ալմետևսկո-Բուգուլմա արդյունաբերական հանգույցից</a> և Նիժնեկամսկից դեպի հարևան շրջաններ։ <a href="/wiki/%D4%B4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%AA%D5%A2%D5%A1_(%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80)" title="Դրուժբա (նավթատար)">Դրուժբա</a> նավթատարը Թաթարստանի նավթը տեղափոխում է Եվրոպա։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Կրոն"><span id=".D4.BF.D6.80.D5.B8.D5.B6"></span>Կրոն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=11" title="Խմբագրել բաժինը. Կրոն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: Կրոն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Տե՛ս նաև՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4%D5%A8_%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Իսլամը Թաթարստանում (դեռ գրված չէ)">Իսլամը Թաթարստանում</a></div> <p>Հանրապետության տարածքում գրանցված է 1428 մզկիթ և 319 տաճար<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Թաթարստանի Հանրապետությունում առավել տարածված են երկու կրոններ՝ իսլամը և ուղղափառ քրիստոնեությունը։ </p><p>Սունի իսլամը որպես պաշտոնական կրոն ընդունվել է <a href="/wiki/%D5%8E%D5%B8%D5%AC%D5%A3%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B2%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B2%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Վոլգյան Բուլղարիա">Վոլգյան Բուլղարիաում</a> 922 թվականին։ Իսկ 1313 թվականին <a href="/w/index.php?title=%D5%88%D6%82%D5%A6%D5%A2%D5%A5%D5%AF_%D5%AD%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ուզբեկ խան (դեռ գրված չէ)">Ուզբեկ խանը</a> իսլամը դարձրեց <a href="/wiki/%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%A5_%D5%B0%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%A1" title="Ոսկե հորդա">Ոսկե հորդայի</a> պետական կրոն։ Ներկայումս այն դավանում են թաթարների զգալի մասը։ Մուսուլմաններին գլխավորում է <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B0%D5%B8%D5%A3%D6%87%D5%B8%D6%80_%D5%AD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թաթարստանի Հանրապետության մուսուլմանների հոգևոր խորհուրդ (դեռ գրված չէ)">Թաթարստանի Հանրապետության մուսուլմանների հոգևոր խորհուրդը</a>։ Քրիստոնեությունը (ուղղափառությունը) հայտնվել է 16-րդ դարի կեսերին՝ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կազանի խանություն">Կազանի խանությունը</a> <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ռուսական կայսրություն">ռուսական կայսրությանը</a> միանալուց հետո։ Այս կրոնի հետևորդներն են հիմնականում ռուսները, չուվաշները, մարիները, մորդովացիները, ուդմուրտները և կրյաշենները։ Հանրապետության տարածքում է գտնվում <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A9%D5%A5%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թաթարստանի թեմ (դեռ գրված չէ)">Թաթարստանի թեմը</a>։ Բացի այդ, կան քրիստոնեության այլ ոլորտների ներկայացուցիչներ՝ հին հավատացյալներ, կաթոլիկներ, լյութերականներ, յոթերորդ օրվա ադվենտիստներ, ավետարանական քրիստոնյաներ՝ բապտիստներ, հիսունականներ և այլն։ Քիչ տարածված են <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Հուդայականություն">հուդայականությունը</a>, <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D6%82%D5%A4%D5%A4%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բուդդայականություն">բուդդայականություն</a> և <a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%AB%D5%B7%D5%B6%D5%A1" title="Կրիշնա">կրիշնան</a><sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Մշակույթ"><span id=".D5.84.D5.B7.D5.A1.D5.AF.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.A9"></span>Մշակույթ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=12" title="Խմբագրել բաժինը. Մշակույթ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: Մշակույթ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Թաթարստանի գտնվելու վայրը պայմանավորված պատմական և աշխարհագրական գործոնները ձևավորել են երկու խոշոր քաղաքակրթությունների՝ արևելյան և արևմտյան խաչմերուկում գտնվելը, ինչը մեծապես բացատրվում է նրա մշակութային հարստության բազմազանությամբ<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Թաթարստանում <a href="/wiki/%D5%85%D5%88%D5%92%D5%86%D4%B5%D5%8D%D4%BF%D5%95-%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%AA%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%BE%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D6%85%D5%A2%D5%B5%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության վտանգված օբյեկտների ցանկ">ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի</a> համաշխարհային ժառանգության 3 օբյեկտ կա՝ Կազանի Կրեմլը, Բուլղարիայի պետական արգելոց-թանգարանը և Սվիյաժսկ կղզու Վերափոխման վանքը<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ժառանգության պահպանման և տեսանելի պետական մշակութային քաղաքականության վառ օրինակներից է Կազանի Կրեմլը։ Այսպիսով, <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%AB_1000-%D5%A1%D5%B4%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%AB_%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կազանի 1000-ամյակի տոնակատարություն (դեռ գրված չէ)">Կազանի 1000-ամյակի տոնակատարության</a> ժամանակ հանրապետության հազարավոր մարդիկ և հյուրեր հեռու արտասահմանյան երկրներից ականատես եղան վերականգնված <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%BF%D5%A1%D5%B3%D5%A1%D6%80_(%D4%B2%D5%AC%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%B7%D5%B9%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%BF%D5%A1%D5%B3%D5%A1%D6%80_)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ավետման տաճար (Բլագովեշչենսկի տաճար ) (դեռ գրված չէ)">Ավետման տաճարի</a> և վերջերս վերակառուցված <a href="/wiki/%D5%94%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%AB%D6%86_%D5%B4%D5%A6%D5%AF%D5%AB%D5%A9" title="Քուլշարիֆ մզկիթ">Քուլշարիֆ մզկիթի</a> վեհությանը, որը խորհրդանշում է հանրապետության երկու հիմնական կրոնների խաղաղ գոյակցությունը՝ քրիստոնեություն և իսլամ։ </p><p><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D4%BF%D6%80%D5%A5%D5%B4%D5%AC" title="Կազանի Կրեմլ">Կազանի Կրեմլի</a> եզակիությունը՝ որպես երկար ժամանակ պատմական շարունակականության և մշակութային բազմազանության բացառիկ վկայություն, հաստատվել է 2000 թվականի նոյեմբերի 30-ին <a href="/wiki/%D5%85%D5%88%D5%92%D5%86%D4%B5%D5%8D%D4%BF%D5%95-%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%AA%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%BE%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D6%85%D5%A2%D5%B5%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության վտանգված օբյեկտների ցանկ">ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի</a> միջկառավարական կոմիտեի նիստում՝ ներառելով այն Համաշխարհային մշակութային և բնական ժառանգության ցանկում։ 2005 թվականի սեպտեմբերին Հանրապետության Նախարարների կաբինետը հրաման արձակեց Կազանի Կրեմլի պետական պատմաճարտարապետական և արվեստի թանգարան-արգելոցի տարածքում Հնագիտության թանգարան ստեղծելու մասին։ 2014 թվականին Հին Բուլղարը` Հին Բուլղարական խանության (Վոլգայան Բուլղարիա) մայրաքաղաքը, նույնպես ներառվել է Համաշխարհային մշակութային և բնական ժառանգության ցանկում։ 2017 թվականին <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BE%D5%AB%D5%B5%D5%A1%D5%AA%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%A1%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սվիյաժսկի Վերափոխման վանք (դեռ գրված չէ)">Սվիյաժսկի Վերափոխման վանքը</a>՝ 16-18-րդ դարերի Կազանի թեմի և Միջին Վոլգայի շրջանի գլխավոր ուղղափառ հոգևոր, կրթական և միսիոներական կենտրոնը, ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում։ </p><p>Թաթարստանում հրատարակվում է 825 թերթ և ամսագիր, այդ թվում՝ տարածաշրջանային թերթեր ռուսերեն, թաթարերեն, ուդմուրտերեն և չուվաշերեն։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Զբոսաշրջություն"><span id=".D4.B6.D5.A2.D5.B8.D5.BD.D5.A1.D5.B7.D6.80.D5.BB.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Զբոսաշրջություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=13" title="Խմբագրել բաժինը. Զբոսաշրջություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: Զբոսաշրջություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական հոդված՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B6%D5%A2%D5%B8%D5%BD%D5%A1%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Զբոսաշրջությունը Թաթարստանում (դեռ գրված չէ)">Զբոսաշրջությունը Թաթարստանում</a></div> <p>Թաթարստանի Հանրապետությունը զբոսաշրջության և հանգստի համար բարձր ներուժ ունեցող տարածաշրջան է։ Ռուսաստանի և միջազգային զբոսաշրջության շուկաներում նրա բարձր մրցունակությունը որոշող հիմնական գործոնների թվում են զգալի թվով բնական տեսարժան վայրեր, պատմամշակութային վայրեր, ինչպես նաև սպորտային զբոսաշրջության զարգացումը։ Թաթարստանի Հանրապետությունը զբոսաշրջության ոլորտում Ռուսաստանի Դաշնության շրջանների շարքում առաջատարներից մեկն է՝ արդյունաբերության զարգացման հիմնական ցուցանիշներում կայուն դրական միտում ցուցաբերելով։ Դեպի հանրապետություն զբոսաշրջային հոսքի տարեկան աճի տեմպը միջինը կազմում է 13,5%, զբոսաշրջության ոլորտում ծառայությունների վաճառքի ծավալի աճը կազմում է 17,0%։ Հիմնական ցուցանիշների աճի դինամիկայի դրական միտում է նկատվում 2016 թվականի միջանկյալ տվյալների համաձայն<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 2016 թվականին Թաթարստանի Հանրապետություն ժամանած օտարերկրյա քաղաքացիների թիվը կազմել է 250 հազար մարդ։ Թաթարստանի Հանրապետությունը համարվում է Ռուսաստանի Դաշնության տարածաշրջանների առաջատարներից մեկը զբոսաշրջության ոլորտում ձեռնարկատիրական սուբյեկտների թվով և զբոսաշրջային ենթակառուցվածքային օբյեկտներով։ 2016 թվականի վերջին Թաթարստանի Հանրապետության տարածքում գրանցվել է 104 տուրօպերատոր, որից 32-ը՝ ներքին զբոսաշրջության, 65-ը՝ ներքին և ներգնա զբոսաշրջության, 6-ը՝ ներքին, ներգնա և. արտագնա զբոսաշրջություն, իսկ 1-ը՝ ներքին և արտագնա զբոսաշրջության ոլորտում։ 2017 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ Թաթարստանի Հանրապետության տարածքում գործում են 404 կոլեկտիվ խառը բնակեցման օբյեկտներ, որոնցից 379 ենթակա են դասակարգման (183-ը Կազանում, 196-ը Թաթարստանի Հանրապետության այլ քաղաքյին բնակավայրերում։)<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Կատեգորիայի նշանակման վկայականը ստացել է 334 կոլեկտիվ բնակեցման օբյեկտ, որը գործողների ընդհանուր թվի 88,1%-ն է։ 2016 թվականին առանձնահատուկ ուշադրություն է դարձվել Թաթարստանի Հանրապետության զբոսաշրջային կենտրոնների զարգացմանը՝ Կազան, Մեծ Բոլգար, Սվիյաժսկ կղզի-քաղաք, Ելաբուգա, Չիստոպոլ, Տետյուշ։ Հանրապետության հիմնական զբոսաշրջային կենտրոններում զբոսաշրջային հոսքի աճը 2015 թվականի համեմատ միջինը կազմել է 45,9%։ Ներկայումս Թաթարստանում արագ տեմպերով զարգանում է սանատորիական-կուրորտային հանգիստը։ Թաթարստանի Հանրապետության տարածքում գործում է 46 սանատորիական-կուրորտային հիմնարկություն։ Թաթարստանի սանատորիական-կուրորտային համալիրի օբյեկտների հզորությունը 8847 մահճակալ է, բնակիչներին սպասարկելու համար աշխատում է ավելի քան 4300 մասնագետ։ 2016 թվականին Թաթարստանի Հանրապետության առողջարաններում հանգստացել է ավելի քան 160 հազար մարդ<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Թաթարստանի Հանրապետության 22 սանատորիական-կուրորտային հաստատություններ անդամակցում են «Թաթարստանի առողջարաններ» սանատորիական-կուրորտայինի ասոցիացիային, այդ թվում՝ «ԹԱԹՆԱՎԹ» ՓԲԸ-ի 11 առողջարանները։ 2016 թվականին Թաթարստանի Հանրապետության Զբոսաշրջության պետական կոմիտեի<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> աջակցությամբ հանրապետությունում զբոսաշրջային արդյունաբերությունը զարգացնելու նպատակով ստեղծվեց «Վիզիթ Թաթարստան» տուրիստական պաշտոնական բրենդը, որի շրջանակներում գործարկվել է զբոսաշրջային հատուկ ռեսուրս<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, որտեղ տեղեկություններ կան Թաթարստանի հիմնական տեսարժան վայրերի և հանգստի մասին։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Կրթություն_և_գիտություն"><span id=".D4.BF.D6.80.D5.A9.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6_.D6.87_.D5.A3.D5.AB.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Կրթություն և գիտություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=14" title="Խմբագրել բաժինը. Կրթություն և գիտություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: Կրթություն և գիտություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Tatarstan_Acad_Sci.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Tatarstan_Acad_Sci.jpg/300px-Tatarstan_Acad_Sci.jpg" decoding="async" width="300" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Tatarstan_Acad_Sci.jpg/450px-Tatarstan_Acad_Sci.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Tatarstan_Acad_Sci.jpg/600px-Tatarstan_Acad_Sci.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="409" /></a><figcaption>Թաթարստանի Հանրապետության Գիտությունների ակադեմիայի գլխավոր շենքը</figcaption></figure> <p>Թաթարստանը կրթական և գիտական նշանակալի ներուժ ունեցող տարածաշրջան է։ Կրթության ոլորտում աշխատում է 170 000 մարդ։ Միջնակարգ 9-ամյա կրթությունը պարտադիր է և անվճար։ Ընդհանուր առմամբ հանրապետությունում գործում է 2434 հանրակրթական դպրոց, որոնցում սովորում է շուրջ 600000 աշակերտ։ Օրենքով սահմանված կրթական նվազագույնը ստացած երեխաների 90%-ից ավելին ուսումը շարունակում է 2 տարի դպրոցում կամ միջնակարգ մասնագիտացված ուսումնական հաստատություններում։ Թաթարստանը հայտնի է ակադեմիական, համալսարանական և արդյունաբերական գիտության զարգացման բարձր մակարդակով։ Ավելի քան 200 տարի Կազանը եղել է Արևելյան Եվրոպայի առաջատար գիտական կենտրոններից մեկը։ Այստեղ են հայտնվել մաթեմատիկոսների, քիմիկոսների, աստղագետների, ֆիզիկոսների, արևելագետների, լեզվաբանների և ֆիզիոլոգների աշխարհահռչակ դպրոցներ։ <a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%AC%D5%A1%D5%B5_%D4%BC%D5%B8%D5%A2%D5%A1%D5%B9%D6%87%D5%BD%D5%AF%D5%AB" title="Նիկոլայ Լոբաչևսկի">Ն.Ի.Լոբաչևսկու</a>, Ն.Ն.Զինինի, Ա.Մ.Բուտլերովի, Ա.Է.Արբուզովի, Է.Կ.Զավոյսկու, Վ.Վ.Ռադլովի, Կ.Ֆուկսի, Շ.մտել են համաշխարհային գիտության պատմության մեջ։ Հայրենական Մեծ պատերազմի տարիներին Կազանի գիտական դպրոցները հսկայական ներդրում ունեցան երկրի պաշտպանության ամրապնդման գործում՝ սերտորեն համագործակցելով Կազան տարհանված ԽՍՀՄ ԳԱ-ի հետ։ Թաթարստանի Հանրապետության Նախագահի <a href="/wiki/1991" title="1991">1991 թվականի</a> սեպտեմբերի 30-ի հրամանագրով ստեղծվել է <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%A4%D5%A5%D5%B4%D5%AB%D5%A1" title="Թաթարստանի Հանրապետության գիտությունների ակադեմիա">Թաթարստանի Հանրապետության գիտությունների ակադեմիան</a> (ԹՀԳԱ)։ ԹՀԳԱ–ի հիմնադրումից ի վեր անընդհատ շարունակվում է նրա շարքերի համալրման գործընթացը, բարելավվել է կազմակերպչական կառուցվածքը։ Ներկայումս ԹՀԳԱ-ն ունի 32 իսկական անդամ, 52 թղթակից և 10 պատվավոր անդամ։ Ակադեմիան ունի յոթ բաժին, որոնք միավորում են կենսաբաններին, բժիշկներին, իրավաբաններին, մաթեմատիկոսներին, ֆիզիկոսներին, էներգետիկ ճարտարագետներին և քիմիկոսներին։ Նրանց հետազոտությունների շրջանակը շատ լայն է և ուղղված է զարգացման ներկա փուլում հանրապետության առջև ծառացած հրատապ գիտական, տեխնիկական, սոցիալ-տնտեսական, հումանիտար և մշակութային խնդիրների լուծմանը։ Ակադեմիայի գիտնականների բազմաթիվ մշակումներ իրականացվում են համաշխարհային գիտության և տեխնիկայի նորագույն նվաճումների մակարդակով և ճանաչված գիտական լայն հանրության կողմից։ Հետազոտությունների մեծ մասը գործնական բնույթ է կրում։ Ակադեմիան սերտորեն համագործակցում է Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի (հիմնականում Կազանի գիտական կենտրոնի միջոցով), Ղազախստանի, Ուկրաինայի, Բելառուսի, Ուզբեկստանի, Ադրբեջանի, Բաշկորտոստանի, Չուվաշիայի, Սախայի Հանրապետության (Յակուտիա), Տաջիկստանի գիտությունների ակադեմիաների, գիտահետազոտական կենտրոնների հետ։ Թուրքիայում, Ֆրանսիայում և այլ երկրներում, որոնց հետ կնքվել են գիտական համագործակցության 21 պայմանագիր և 5 համաձայնագիր։ Թաթարստանի գիտությունների ակադեմիան սահմանել և ամեն տարի շնորհում է Թաթարստանի Հանրապետության գիտության և տեխնիկայի պետական մրցանակը, հինգ անվանական մրցանակներ (<a href="/w/index.php?title=%D5%87%D5%AB%D5%A3%D5%A1%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%A4%D5%AB%D5%B6_%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Շիգաբուտդին Մարջանի (դեռ գրված չէ)">Շ․ Մարջանի</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%BD%D5%A1%D5%B4%D5%AB%D5%A4_%D5%84%D5%B8%D6%82%D5%A6%D5%A1%D6%86%D5%A1%D6%80%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%B9_%D5%84%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Խամիդ Մուզաֆարովիչ Մուշտարի (դեռ գրված չէ)">Խ. Մուշտարի</a>, Գ. Կամայ, Վ. Էնգելհարդտի, Ա. Տերեգուլովի անվ.) և երկու միջազգային մրցանակ՝ ֆիզիկայում Շ. Ե. Կ. Զավոյսկու անունով (ՌԱԻ ԿԳԿ Կազանի Զավոյսկու անվան ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտ) և Ա. Ե. և Բ. Ա. Արբուզովի անվան քիմիայում (ՌԱԻ ԿԳԿ Օրգանական և ֆիզիկական քիմիայի ինստիտուտի հետ համատեղ)։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Բարձրագույն_կրթություն"><span id=".D4.B2.D5.A1.D6.80.D5.B1.D6.80.D5.A1.D5.A3.D5.B8.D6.82.D5.B5.D5.B6_.D5.AF.D6.80.D5.A9.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Բարձրագույն կրթություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=15" title="Խմբագրել բաժինը. Բարձրագույն կրթություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: Բարձրագույն կրթություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական հոդված՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6_%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թաթարստանի բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների ցանկ (դեռ գրված չէ)">Թաթարստանի բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների ցանկ</a></div> <p>Կազանը Ռուսաստանի հնագույն ուսումնական կենտրոններից է։ Թաթարստանում կա ավելի քան 30 բարձրագույն ուսումնական հաստատություն (ներառյալ 16 պետական), որոնց մեծ մասը կենտրոնացված է Կազանում։ Կազանի երեք համալսարանները <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D4%B4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Կազանի Դաշնային համալսարան">(Կազանի (Վոլգայի շրջան) դաշնային համալսարան</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BF%D5%A5%D5%AD%D5%B6%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D5%A3%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կազանի պետական տեխնոլոգիական համալսարան (դեռ գրված չէ)">Կազանի պետական տեխնոլոգիական համալսարան</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%8F%D5%B8%D6%82%D5%BA%D5%B8%D5%AC%D6%87%D5%AB_%D5%A1%D5%B6%D5%BE%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BF%D5%A5%D5%AD%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կազանի Տուպոլևի անվան պետական տեխնիկական համալսարան (դեռ գրված չէ)">Կազանի Տուպոլևի անվան պետական տեխնիկական համալսարան</a>) Ռուսաստանի 50 լավագույն բուհերի շարքում են<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Միջնակարգ_կրթություն"><span id=".D5.84.D5.AB.D5.BB.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D6.80.D5.A3_.D5.AF.D6.80.D5.A9.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Միջնակարգ կրթություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=16" title="Խմբագրել բաժինը. Միջնակարգ կրթություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: Միջնակարգ կրթություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Հանրապետությունում 2021 թվականի տվյալներով կա՝ ռուսաց լեզվով 872, թաթարերենով՝ 629, չուվաշերեն՝ 89 դպրոց. 22 դպրոց, որտեղ սովորում են ուդմուրտերեն, 16 դպրոց՝ մարիերեն, մորդովական լեզվի ուսուցմամբ 3 դպրոց և եբրայերենի ուսուցմամբ 1 դպրոց<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Դպրոցականների ընդհանուր թիվը 469000 է։ Հանրապետությունում գործում է նաև միջին մասնագիտական կրթության 98 հաստատություն (87 պետական և 11 ոչ պետական), որտեղ սովորում են 73000 ուսանող։ </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Լեզվի_խնդիր"><span id=".D4.BC.D5.A5.D5.A6.D5.BE.D5.AB_.D5.AD.D5.B6.D5.A4.D5.AB.D6.80"></span>Լեզվի խնդիր</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=17" title="Խմբագրել բաժինը. Լեզվի խնդիր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=17" title="Edit section's source code: Լեզվի խնդիր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>2017 թվականի հուլիսի 21-ին Ռուսաստանի նախագահ <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AC%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D6%80_%D5%8A%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%AB%D5%B6" title="Վլադիմիր Պուտին">Վլադիմիր Պուտինը</a> ազգամիջյան հարաբերությունների խորհրդի նիստում հայտարարեց, որ անընդունելի է ստիպել մարդուն սովորել ոչ մայրենի լեզու՝ անկախ լեզվի կարգավիճակից<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, ինչը բազմաթիվ քննարկումների տեղիք տվեց<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> կրթության մեջ<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> և բազմաթիվ շրջանների բնակչության, այդ թվում՝ Թաթարստանի բնակիչների շրջանում։ Այնուհետև, նախագահը հանձնարարել է Ռուսաստանի գլխավոր դատախազ <a href="/w/index.php?title=%D5%85%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB_%D5%89%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Յուրի Չայկա (դեռ գրված չէ)">Յուրի Չայկային</a> մինչև նոյեմբերի 30-ը ստուգել դպրոցներում ազգային լեզուների ուսուցման կամավոր բնույթը<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ստուգումների արդյունքում բազմաթիվ նախազգուշացումներ են տրվել Թաթարստանի դպրոցների տնօրեններին՝ պահանջելով հեռացնել թաթարերենը պարտադիր ուսումնական ծրագրից՝ դաշնային չափորոշիչում դրա բացակայության պատճառով<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Խնդրի վերաբերյալ իր կարծիքն է հայտնել Թաթարստանի նախագահ Ռուստամ Միննիխանովը՝ չհամաձայնելով, որ հանրապետության պետական լեզուն կարող է լինել կամավոր<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 2017 թվականի նոյեմբերի 29-ին Թաթարստանի խորհրդարանը, որը նախկինում հանդես էր եկել հանրապետությունում ռուսաց և թաթարերեն լեզուների հավասար կարգավիճակի պահպանմանը, այդ թվում՝ կրթական ոլորտում<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, միաձայն կողմ քվեարկեց կամավորությանը՝ թաթարերենի ուսումնասիրություն դպրոցներում։ Իսկ Թաթարստանի դատախազ Իլդուս Նաֆիկովը, հանդես գալով զեկույցով, նշեց, որ թաթարերենը կարող է ուսուցանվել միայն կամավոր հիմունքներով՝ ծնողների գրավոր համաձայնությամբ շաբաթական առավելագույնը երկու ժամով։ Արդյունքում թաթարերենը որպես պարտադիր առարկա հանվեց <a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D6%80%D5%A9%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B9%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%AB%D5%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Դաշնային պետական կրթական չափորոշիչ (դեռ գրված չէ)">կրթական պետական չափորոշչից</a><sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Բազմաթիվ փորձագետներ մտահոգություն հայտնեցին, որ հանրապետությունների պետական լեզուները դպրոցական ուսումնական պարտադիր ծրագրից դուրս մնալը այն կդնի ոչնչացման եզրին։ Կարծիքներ հնչեցին, որ լեզվի հարցում դաշնային կենտրոնի գործողություններում քաղաքական դրդապատճառներ կան<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Վարչատարածքային_բաժանում"><span id=".D5.8E.D5.A1.D6.80.D5.B9.D5.A1.D5.BF.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.AE.D6.84.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.A2.D5.A1.D5.AA.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Վարչատարածքային բաժանում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=18" title="Խմբագրել բաժինը. Վարչատարածքային բաժանում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=18" title="Edit section's source code: Վարչատարածքային բաժանում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական հոդված՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A2%D5%A1%D5%AA%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թաթարստանի վարչատարածքային բաժանումը (դեռ գրված չէ)">Թաթարստանի վարչատարածքային բաժանումը</a></div> <p><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%A1%D5%B0%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թաթարստանի Հանրապետության Սահմանադրության (դեռ գրված չէ)">Թաթարստանի Սահմանադրության</a> III բաժնի համաձայն՝ նրա տարածքը ներառում է <a href="/w/index.php?title=%D5%8E%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Վարչատարածքային միավոր (դեռ գրված չէ)">վարչատարածքային միավորներ</a>՝ 43 <a href="/wiki/%D5%87%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80)" title="Շրջան (վարչական միավոր)">շրջան</a>, 14 <a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B6%D5%B7%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հանրապետական նշանակության քաղաք (դեռ գրված չէ)">հանրապետական նշանակության քաղաք</a>։ </p><p>Հանրապետության մունիցիպալ կառուցվածքի շրջանակներում Թաթարստանի վարչատարածքային միավորների սահմաններում ձևավորվել է 956 <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%AC_%D5%AF%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մունիցիպալ կազմավորումներ (դեռ գրված չէ)">մունիցիպալ կազմավորումներ</a><sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <ul><li>2 <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B9_%D0%BE%D0%BA%D1%80%D1%83%D0%B3_(%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D1%8F)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Городской округ (Россия) (դեռ գրված չէ)">քաղաքային օկրուգ</a>,</li> <li>43 <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B9%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Муниципальный район (դեռ գրված չէ)">մունիցիպալ շրջան</a>, <ul><li>39 <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%BF%D0%BE%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Городское поселение (դեռ գրված չէ)">քաղաքային բնակավայրեր</a></li> <li>872 <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%BF%D0%BE%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сельское поселение (դեռ գրված չէ)">գյուղական բնակավայրեր</a></li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Բնակավայրեր"><span id=".D4.B2.D5.B6.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.BE.D5.A1.D5.B5.D6.80.D5.A5.D6.80"></span>Բնակավայրեր</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=19" title="Խմբագրել բաժինը. Բնակավայրեր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=19" title="Edit section's source code: Բնակավայրեր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական հոդված՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A2%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D6%80%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թաթարստանի բնակավայրեր (դեռ գրված չէ)">Թաթարստանի բնակավայրեր</a></div> <p>Թաթարստանի ամենամեծ բնակավայրը մայրաքաղաք Կազանն է։ Բացի դրանից, հանրապետությունում կա նաև 21 քաղաք, 20 քաղաքատիպ ավան և 897 գյուղական խորհուրդ։ Թաթարստանը Ռուսաստանի Դաշնության միակ շրջանն է, որն ունի ավելի քան միլիոնանոց քաղաքային ագլոմերացիան՝ Կազանը և բազմակենտրոն Նաբերեժնիե Չելնի ագլոմերացիան (Նիժնե-Կամսկայա)։ Հանրապետությունում է գտնվում նաև գրեթե կես միլիոնանոց Ալմետևսկի (Հարավային Թաթարստան) բազմակենտրոն ագլոմերացիան։ Կազանի ագլոմերացիայում սկսվել է 155 հազարանոց Իննոպոլիս <a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գիտական քաղաք (դեռ գրված չէ)">գիտական քաղաքի</a> և 100 հազարանոց Սալավատ Կուպերեի <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF%E2%80%93_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Արբանյակ– քաղաք (դեռ գրված չէ)">արբանյակ– քաղաքների</a> կառուցումը, ինչպես նաև նախատեսվում է ստեղծել 40 հազարանոց <a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A9%E2%80%93%D5%8D%D5%AB%D5%A9%D5%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Սմարթ–Սիթի (դեռ գրված չէ)">Սմարթ–Սիթի</a> և 157 հազարանոց <a href="/w/index.php?title=%D4%B3%D6%80%D5%AB%D5%B6_%D4%B4%D5%B8%D5%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Գրին Դոլ (դեռ գրված չէ)">Գրին Դոլ</a> արբանյակ–քաղաքները։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Պետական_կառուցվածքը"><span id=".D5.8A.D5.A5.D5.BF.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.AF.D5.A1.D5.BC.D5.B8.D6.82.D6.81.D5.BE.D5.A1.D5.AE.D6.84.D5.A8"></span>Պետական կառուցվածքը</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=20" title="Խմբագրել բաժինը. Պետական կառուցվածքը" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=20" title="Edit section's source code: Պետական կառուցվածքը"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Kazan_House_of_Tatarstan_Government_08-2016.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Kazan_House_of_Tatarstan_Government_08-2016.jpg/300px-Kazan_House_of_Tatarstan_Government_08-2016.jpg" decoding="async" width="300" height="300" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Kazan_House_of_Tatarstan_Government_08-2016.jpg/450px-Kazan_House_of_Tatarstan_Government_08-2016.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Kazan_House_of_Tatarstan_Government_08-2016.jpg/600px-Kazan_House_of_Tatarstan_Government_08-2016.jpg 2x" data-file-width="3414" data-file-height="3414" /></a><figcaption><div class="center" style="width:auto; margin-left:auto; margin-right:auto;">Նախարարների կաբինետի շենք</div></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Սահմանադրություն"><span id=".D5.8D.D5.A1.D5.B0.D5.B4.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D5.A4.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Սահմանադրություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=21" title="Խմբագրել բաժինը. Սահմանադրություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=21" title="Edit section's source code: Սահմանադրություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական հոդված՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%A1%D5%B0%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թաթարստանի Հանրապետության Սահմանադրություն (դեռ գրված չէ)">Թաթարստանի Հանրապետության Սահմանադրություն</a></div> <p>Հանրապետության հիմնարար օրենքը <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%A1%D5%B0%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թաթարստանի Հանրապետության Սահմանադրություն (դեռ գրված չէ)">Թաթարստանի Հանրապետության Սահմանադրությունն</a> է, որն ընդունվել է 1992 թվականի նոյեմբերի 30-ին։ Սահմանադրության համաձայն՝ Թաթարստանը <a href="/w/index.php?title=%D4%BA%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D5%BE%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ժողովրդավարական իրավական պետություն (դեռ գրված չէ)">ժողովրդավարական իրավական պետություն</a> է Ռուսաստանի Դաշնության կազմում։ Դաշնային օրենքի և Թաթարստանի Հանրապետության իրավասության սուբյեկտների վերաբերյալ ընդունված Թաթարստանի Հանրապետության կարգավորող իրավական ակտի միջև հակասության դեպքում կիրառվում է Թաթարստանի Հանրապետության կարգավորող իրավական ակտը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ղեկավար"><span id=".D5.82.D5.A5.D5.AF.D5.A1.D5.BE.D5.A1.D6.80"></span>Ղեկավար</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=22" title="Խմբագրել բաժինը. Ղեկավար" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=22" title="Edit section's source code: Ղեկավար"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Հիմնական հոդված՝ <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%B2%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թաթարստանի ղեկավար (դեռ գրված չէ)">Թաթարստանի ղեկավար</a></div> <p>Թաթարստանի Հանրապետության ամենաբարձր պաշտոնյան Թաթարստանի ղեկավարն է (Ռաիս), որը մինչև 2023 թվականի փետրվարի 6-ը կոչվում էր Թաթարստանի նախագահ։ 1991 թվականի հունիսի 12-ին <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%AB%D5%B6%D5%BF%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D6%80_%D5%87%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%BA%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%B9_%D5%87%D5%A1%D5%B5%D5%B4%D5%AB%D6%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Մինտիմեր Շարիպովիչ Շայմիև (դեռ գրված չէ)">Մինտիմեր Շարիպովիչ Շայմիևը</a> դարձավ Թաթարստանի Հանրապետության առաջին նախագահը։ 2005 թվականի մարտի 25-ին Ռուսաստանի Դաշնության Նախագահի առաջարկությամբ նրան նոր ժամկետով Թաթարստանի Հանրապետության Պետական խորհրդի կողմից վերապահվել են Թաթարստանի Հանրապետության Նախագահի լիազորությունները։ 2010 թվականի հունվարի 22-ին Շայմիևը խնդրել է 2010 թվականի մարտի 25-ից հետո Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ <a href="/wiki/%D4%B4%D5%B4%D5%AB%D5%BF%D6%80%D5%AB_%D5%84%D5%A5%D5%A4%D5%BE%D5%A5%D5%A4%D6%87" title="Դմիտրի Մեդվեդև">Դմիտրի Մեդվեդևին</a> չքննարկել իր թեկնածությունը նոր նախագահական ժամկետի համար<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 2010 թվականի մարտի 25-ին <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B4_%D5%84%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%AB%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%BE" title="Ռուստամ Միննիխանով">Ռուստամ Միննիխանովը</a> ստանձնեց Թաթարստանի Հանրապետության նախագահի պաշտոնը, իսկ Շայմիևը նշանակվեց Թաթարստանի Հանրապետության պետական խորհրդականի պաշտոնում։ </p><p>2021 թվականի դեկտեմբերին ընդունված «Ռուսաստանի Դաշնության սուբյեկտներում հանրային իշխանության կազմակերպման ընդհանուր սկզբունքների մասին» թիվ 414-FZ դաշնային օրենքի 3-րդ կետի համաձայն՝ երկրի սուբյեկտների ղեկավարները պետք է կոչվեն ղեկավարներ կամ նահանգապետեր<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այն ժամանակ Թաթարստանը Ռուսաստանի միակ սուբյեկտն էր, որտեղ ղեկավարի պաշտոնը կոչվում էր «նախագահ»։ Տարածաշրջանի իրավական ակտերը պետք է համապատասխանեցվեին դաշնային օրենքին մինչև 2023 թվականի հունվարի 1-ը<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 2022 թվականի հուլիսի 2-ին Ռուսաստանի նախագահի «ՌԴ Պետական խորհրդի կազմը փոփոխելու մասին» հրամանագրով Հանրապետության Նախագահի պաշտոնը դաշնային մակարդակով վերանվանվել է ղեկավարի պաշտոնի<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Տարածաշրջանային օրենսդրության փոփոխման գործընթացի շրջանակներում Թաթարստանի խորհրդարանն ընդունել է համապատասխան օրենք, այն պարունակում է անցումային դրույթներ, որոնց համաձայն կկիրառվի «Թաթարստանի Հանրապետության ղեկավար (Ռաիս)» առարկայի ղեկավարի նոր անունը։ 2025 թվականին ընտրված Թաթարստանի բարձրագույն պաշտոնյային։ Սակայն հունվարի 26-ին խորհրդարանականներն ընդունեցին հանրապետության հիմնական օրենքում փոփոխությունների նոր տարբերակը՝ դրանց ընդունումից անմիջապես հետո փոխելով ամենաբարձր պաշտոնյայի անունը՝ հաշվի չառնելով գործող նախագահի լիազորությունների ժամկետի ավարտը<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Օրենքն ուժի մեջ է մտել 2023 թվականի փետրվարի 6-ից։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Օրենսդիր_մարմին"><span id=".D5.95.D6.80.D5.A5.D5.B6.D5.BD.D5.A4.D5.AB.D6.80_.D5.B4.D5.A1.D6.80.D5.B4.D5.AB.D5.B6"></span>Օրենսդիր մարմին</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=23" title="Խմբագրել բաժինը. Օրենսդիր մարմին" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=23" title="Edit section's source code: Օրենսդիր մարմին"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Միապալատ <a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պետական խորհուրդ (դեռ գրված չէ)">Պետական խորհուրդը</a> (Խորհրդարանը), որը բաղկացած է 100 պատգամավորից, պետական իշխանության բարձրագույն ներկայացուցչական, օրենսդիր և վերահսկող մարմինն է։ <a href="/w/index.php?title=2004_%D5%A9%D5%BE%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%AB_26&action=edit&redlink=1" class="new" title="2004 թվականի մարտի 26 (դեռ գրված չէ)">2004 թվականի մարտի 26-ին</a> <a href="/w/index.php?title=%D5%96%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A4_%D5%84%D5%B8%D6%82%D5%AD%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D5%BF%D5%B7%D5%AB%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ֆարիդ Մուխամետշին (դեռ գրված չէ)">Ֆարիդ Մուխամետշինն</a> ընտրվեց Թաթարստանի Հանրապետության Պետական խորհրդի նախագահ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Գործադիր_իշխանություն"><span id=".D4.B3.D5.B8.D6.80.D5.AE.D5.A1.D5.A4.D5.AB.D6.80_.D5.AB.D5.B7.D5.AD.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Գործադիր իշխանություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=24" title="Խմբագրել բաժինը. Գործադիր իշխանություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=24" title="Edit section's source code: Գործադիր իշխանություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Հանրապետության <a href="/w/index.php?title=%D5%86%D5%A1%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%AF%D5%A1%D5%A2%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Նախարարների կաբինետ (դեռ գրված չէ)">Նախարարների կաբինետը</a> պետական իշխանության գործադիր և վարչական մարմինն է և գլխավորում է վարչապետը։ 2017 թվականից Թաթարստանի վարչապետն է <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%AC%D5%A5%D6%84%D5%BD%D5%A5%D5%B5_%D5%8A%D5%A5%D5%BD%D5%B8%D5%B7%D5%AB%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ալեքսեյ Պեսոշին (դեռ գրված չէ)">Ալեքսեյ Պեսոշինը</a>։ </p> <ul><li>հաստատում է Թաթարստանի Հանրապետության նախարարությունների, պետական կոմիտեների և այլ գործադիր մարմինների կանոնակարգերը, սահմանում է դրանց ապարատների կառուցվածքը և աշխատողների առավելագույն թիվը.</li> <li>նշանակում և ազատում է Թաթարստանի Հանրապետության գործադիր իշխանությունների ղեկավարների տեղակալներին. հաստատում է Թաթարստանի Հանրապետության նախարարությունների, պետական կոմիտեների և այլ գործադիր մարմինների կոլեգիաների կազմը.</li> <li>սույն օրենքին համապատասխան սահմանում է հանրապետական գործադիր մարմինների տարածքային մարմինների ստեղծման և գործունեության կարգը, սահմանում դրանց գործունեության չափորոշիչներն ու հատկացումների չափը.</li></ul> <p>Թաթարստանի Հանրապետության Նախարարների կաբինետը վերահսկողություն է իրականացնում հանրապետական գործադիր իշխանությունների կողմից ընդունված կարգավորող իրավական ակտերի (գերատեսչական կարգավորող իրավական ակտեր), դաշնային օրենսդրության, Թաթարստանի Հանրապետության Սահմանադրության, Թաթարստանի Հանրապետության օրենքների, իրավական ակտերի համապատասխանության նկատմամբ։ Թաթարստանի Հանրապետության ղեկավարի, Թաթարստանի Հանրապետության Նախարարների կաբինետի ակտերը. </p><p>Թաթարստանի Հանրապետության Նախարարների կաբինետը որոշումներ է ընդունում<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> և պատվերներ<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Նորմատիվ բնույթի ակտերը տրվում են Թաթարստանի Հանրապետության Նախարարների կաբինետի որոշումների տեսքով։ Գործառնական և ընթացիկ այլ հարցերի վերաբերյալ ակտերը, որոնք կարգավորող բնույթ չունեն, թողարկվում են Թաթարստանի Հանրապետության Նախարարների կաբինետի հրամանների տեսքով։ Թաթարստանի Հանրապետության Նախարարների կաբինետի որոշումներն ու կարգադրությունները պարտադիր են Թաթարստանի Հանրապետությունում:Թաթարստանի Հանրապետության Նախարարների կաբինետի որոշումները, բացառությամբ պետական գաղտնիք կազմող կամ գաղտնի բնույթի տեղեկատվություն պարունակող որոշումների, ենթակա են պաշտոնական հրապարակման։ Թաթարստանի Հանրապետության Նախարարների կաբինետն իրավունք ունի ընդունելու բողոքներ, հայտարարություններ և իրավական բնույթ չունեցող այլ ակտեր։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Դատական_իշխանություն"><span id=".D4.B4.D5.A1.D5.BF.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.AB.D5.B7.D5.AD.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Դատական իշխանություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=25" title="Խմբագրել բաժինը. Դատական իշխանություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=25" title="Edit section's source code: Դատական իշխանություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Դատական իշխանությունը հանրապետությունում իրականացնում են <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B5%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թաթարստանի Հանրապետության Գերագույն դատարան (դեռ գրված չէ)">Գերագույն դատարանը</a>, <a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%AB%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%AA%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Թաթարստանի Հանրապետության արբիտրաժային դատարան (դեռ գրված չէ)">Թաթարստանի Հանրապետության արբիտրաժային դատարանը</a>, շրջանային դատարանները և հաշտարար դատավորները։ Օրենքների պահպանման նկատմամբ հսկողություն են իրականացնում Թաթարստանի Հանրապետության դատախազը և նրան ենթակա դատախազները։ <a href="/wiki/2000_%D5%A9%D5%BE%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="2000 թվական">2000 թվականից</a> Թաթարստանի Հանրապետության դատախազն է <a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D6%86%D5%AB%D5%AC_%D5%96%D5%A1%D5%AD%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%A5%D6%87%D5%AB%D5%B9_%D4%B1%D5%B4%D5%AB%D6%80%D5%B8%D5%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կաֆիլ Ֆախրազեևիչ Ամիրով (դեռ գրված չէ)">Կաֆիլ Ֆախրազեևիչ Ամիրովը</a>, ով հրաժարական է տվել 2013 թվականի սեպտեմբերին։ 2013 թվականի սեպտեմբերից Թաթարստանի Հանրապետության դատախազն է Իլդուս Սաիդովիչ Նաֆիկովը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տես_Նաև"><span id=".D5.8F.D5.A5.D5.BD_.D5.86.D5.A1.D6.87"></span>Տես Նաև</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=26" title="Խմբագրել բաժինը. Տես Նաև" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=26" title="Edit section's source code: Տես Նաև"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="CategoryTreeTag" data-ct-options="{"mode":10,"hideprefix":20,"showcount":false,"namespaces":false,"notranslations":false}"><div class="CategoryTreeSection"><div class="CategoryTreeItem"><span class="CategoryTreeBullet"><a class="CategoryTreeToggle" data-ct-title="Թաթարստան" aria-expanded="false"></a> </span> <bdi dir="ltr"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Կատեգորիա:Թաթարստան">Թաթարստան</a></bdi></div><div class="CategoryTreeChildren" style="display:none"></div></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանոթագրություններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանոթագրություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=27" title="Խմբագրել բաժինը. Ծանոթագրություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=27" title="Edit section's source code: Ծանոթագրություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9141943">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10127783">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tatar-history.narod.ru/flags.htm">«Флаги Татарстана»</a>. www.tatar-history.narod.ru. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171220041813/http://www.tatar-history.narod.ru/flags.htm">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 20-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%A4%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B8+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0&rft.pub=www.tatar-history.narod.ru&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tatar-history.narod.ru%2Fflags.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Закон РТ от 7 февраля 1992 года № 1413-XII «Об изменении наименования Татарской Советской Социалистической Республики и внесении соответствующих изменений в Конституцию (основной Закон) Татарской ССР» // «Ведомости Верховного Совета Татарстана». — 1992. — № 4. — C. 44.</span> </li> <li id="cite_note-constRT-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-constRT_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://constitution.garant.ru/region/cons_tatar/">«Конституция Республики Татарстан»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101027082358/http://constitution.garant.ru/region/cons_tatar/">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2010 թ․ հոկտեմբերի 27-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 8-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%8F+%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD&rft_id=http%3A%2F%2Fconstitution.garant.ru%2Fregion%2Fcons_tatar%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Конституция Республики Татарстан п.1 ст.8</span> </li> <li id="cite_note-БРЭ—2020——-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-БРЭ—2020——_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFБРЭ2020">БРЭ, 2020</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://newtatarstan.narod.ru/geography.html">«Республика Татарстан География»</a>. newtatarstan.narod.ru. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201026040803/http://newtatarstan.narod.ru/geography.html">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 26-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD+%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F&rft.pub=newtatarstan.narod.ru&rft_id=http%3A%2F%2Fnewtatarstan.narod.ru%2Fgeography.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/617hk6uM7?url=http://tatarstan.ru/">«Природные ресурсы: Республика Татарстан»</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tatar.ru/?&node_id=44">օրիգինալից</a> 2011 թ․ օգոստոսի 22-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 29-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%9F%D1%80%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D0%B5+%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%83%D1%80%D1%81%D1%8B%3A+%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tatar.ru%2F%3F%26node_id%3D44&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mirznanii.com/a/307896/demografiya-rt">«Демография РТ»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180205184455/http://mirznanii.com/a/307896/demografiya-rt">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 5-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 5-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F+%D0%A0%D0%A2&rft_id=http%3A%2F%2Fmirznanii.com%2Fa%2F307896%2Fdemografiya-rt&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://kpfu.ru/staff_files/F94340714/migrac.processy.pdf">«Шигапова Д. К. Тенденции миграционных процессов в Республике Татарстан»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211127095841/https://kpfu.ru/staff_files/F94340714/migrac.processy.pdf">Արխիվացված</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 27-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 4-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%A8%D0%B8%D0%B3%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%B2%D0%B0+%D0%94.+%D0%9A.+%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B8+%D0%BC%D0%B8%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D1%85+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%BE%D0%B2+%D0%B2+%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B5+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD&rft_id=http%3A%2F%2Fkpfu.ru%2Fstaff_files%2FF94340714%2Fmigrac.processy.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Население Татарстана (դեռ գրված չէ)">Население Татарстана</a></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://istmat.info/files/uploads/37450/sbornik_statisticheskih_svedeniy_po_sssr_1918-1923.djvu">«Сборник статистических сведений по Союзу ССР 1918—1923»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140716183332/http://istmat.info/files/uploads/37450/sbornik_statisticheskih_svedeniy_po_sssr_1918-1923.djvu">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 16-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 4-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%A1%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%BA+%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%85+%D1%81%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B9+%D0%BF%D0%BE+%D0%A1%D0%BE%D1%8E%D0%B7%D1%83+%D0%A1%D0%A1%D0%A0+1918%E2%80%941923&rft_id=http%3A%2F%2Fistmat.info%2Ffiles%2Fuploads%2F37450%2Fsbornik_statisticheskih_svedeniy_po_sssr_1918-1923.djvu&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_26.php?reg=423">«Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210709185143/http://www.demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_26.php?reg=423">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 6-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF+Weekly+%E2%80%94+%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5.+%D0%A1%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B8%D0%BA+%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%85+%D0%BF%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B9&rft_id=http%3A%2F%2Fdemoscope.ru%2Fweekly%2Fssp%2Frus_nac_26.php%3Freg%3D423&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_39.php?reg=73">«Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210709190518/http://www.demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_39.php?reg=73">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 6-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF+Weekly+%E2%80%94+%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5.+%D0%A1%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B8%D0%BA+%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%85+%D0%BF%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B9&rft_id=http%3A%2F%2Fdemoscope.ru%2Fweekly%2Fssp%2Frus_nac_39.php%3Freg%3D73&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_59.php?reg=86">«Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210709191002/http://www.demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_59.php?reg=86">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 6-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF+Weekly+%E2%80%94+%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5.+%D0%A1%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B8%D0%BA+%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%85+%D0%BF%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B9&rft_id=http%3A%2F%2Fdemoscope.ru%2Fweekly%2Fssp%2Frus_nac_59.php%3Freg%3D86&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_70.php?reg=42">«Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210709191323/http://www.demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_70.php?reg=42">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 6-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF+Weekly+%E2%80%94+%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5.+%D0%A1%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B8%D0%BA+%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%85+%D0%BF%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B9&rft_id=http%3A%2F%2Fdemoscope.ru%2Fweekly%2Fssp%2Frus_nac_70.php%3Freg%3D42&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_79.php?reg=42">«Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210709190420/http://www.demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_79.php?reg=42">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 6-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF+Weekly+%E2%80%94+%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5.+%D0%A1%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B8%D0%BA+%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%85+%D0%BF%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B9&rft_id=http%3A%2F%2Fdemoscope.ru%2Fweekly%2Fssp%2Frus_nac_79.php%3Freg%3D42&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_89.php?reg=42">«Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210709184852/http://www.demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_89.php?reg=42">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 6-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF+Weekly+%E2%80%94+%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5.+%D0%A1%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B8%D0%BA+%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%85+%D0%BF%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B9&rft_id=http%3A%2F%2Fdemoscope.ru%2Fweekly%2Fssp%2Frus_nac_89.php%3Freg%3D42&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_02.php?reg=46">«Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210709190909/http://www.demoscope.ru/weekly/ssp/rus_nac_02.php?reg=46">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 6-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF+Weekly+%E2%80%94+%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5.+%D0%A1%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B8%D0%BA+%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%85+%D0%BF%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B9&rft_id=http%3A%2F%2Fdemoscope.ru%2Fweekly%2Fssp%2Frus_nac_02.php%3Freg%3D46&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls">«Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120601173256/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab7.xls">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 1-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2011 թ․ դեկտեմբերի 17-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%98%D0%BD%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%B5+%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8B+%D0%BE%D0%B1+%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%85+%D0%B8%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D1%85+%D0%92%D1%81%D0%B5%D1%80%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B9+%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%B8+%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F+2010+%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.gks.ru%2Ffree_doc%2Fnew_site%2Fpopulation%2Fdemo%2Fper-itog%2Ftab7.xls&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">В материалах переписи 1926 г. кряшены учтены как отдельная народность. В 1939—1989 гг. отдельное выделение кряшен не было предусмотрено программой разработки материалов переписей — учитывались вместе с татарами</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230203182649/https://mert.tatarstan.ru/file/mert/File/%D0%98%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B8%20%D1%81%D0%BE%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE-%D1%8D%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE%20%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%B8%D1%82%D0%B8%D1%8F%20%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8%20%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%20%D0%B2%202021%20%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83.pdf">«Итоги социально-экономического развития Республики Татарстан в 2021 году»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://mert.tatarstan.ru/file/mert/File/%D0%98%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B8%20%D1%81%D0%BE%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE-%D1%8D%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE%20%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%B8%D1%82%D0%B8%D1%8F%20%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8%20%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%20%D0%B2%202021%20%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83.pdf">օրիգինալից</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> 2023 թ․ փետրվարի 3-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 23-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%98%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B8+%D1%81%D0%BE%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE-%D1%8D%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE+%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%B8%D1%82%D0%B8%D1%8F+%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD+%D0%B2+2021+%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D1%83&rft_id=https%3A%2F%2Fmert.tatarstan.ru%2Ffile%2Fmert%2FFile%2F%25D0%2598%25D1%2582%25D0%25BE%25D0%25B3%25D0%25B8%2520%25D1%2581%25D0%25BE%25D1%2586%25D0%25B8%25D0%25B0%25D0%25BB%25D1%258C%25D0%25BD%25D0%25BE-%25D1%258D%25D0%25BA%25D0%25BE%25D0%25BD%25D0%25BE%25D0%25BC%25D0%25B8%25D1%2587%25D0%25B5%25D1%2581%25D0%25BA%25D0%25BE%25D0%25B3%25D0%25BE%2520%25D1%2580%25D0%25B0%25D0%25B7%25D0%25B2%25D0%25B8%25D1%2582%25D0%25B8%25D1%258F%2520%25D0%25A0%25D0%25B5%25D1%2581%25D0%25BF%25D1%2583%25D0%25B1%25D0%25BB%25D0%25B8%25D0%25BA%25D0%25B8%2520%25D0%25A2%25D0%25B0%25D1%2582%25D0%25B0%25D1%2580%25D1%2581%25D1%2582%25D0%25B0%25D0%25BD%2520%25D0%25B2%25202021%2520%25D0%25B3%25D0%25BE%25D0%25B4%25D1%2583.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.kommersant.ru/doc/5219049">Татарстанские налоги отдали Москве</a></span> </li> <li id="cite_note-Стат-1960-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Стат-1960_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://istmat.info/files/uploads/26109/sh_sssr_1960_osnovnye_pokazateli.pdf">Основные показатели сельского хозяйства по республикам, краям и областям</a> // <a rel="nofollow" class="external text" href="http://istmat.info/node/26109">Сельское хозяйство СССР. Статистический сборник (1960)</a>. — Москва: Госстатиздат ЦСУ СССР, 1960. — С. 500. — 667 с. — <span class="nowrap">10 000 экз.</span></span> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190525131115/http://istmat.info/node/26109">«Сельское хозяйство СССР (Статистический сборник) (1960) | Проект «Исторические Материалы»»</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://istmat.info/node/26109">օրիգինալից</a> 2019 թ․ մայիսի 25-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%A1%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5+%D1%85%D0%BE%D0%B7%D1%8F%D0%B9%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE+%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0+%28%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9+%D1%81%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%BA%29+%281960%29+%26%23124%3B+%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82+%C2%AB%D0%98%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5+%D0%9C%D0%B0%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8B%C2%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fistmat.info%2Fnode%2F26109&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Стат-1990-2002-24"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Стат-1990-2002_24-0">24,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Стат-1990-2002_24-1">24,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><i>Госкомстат России</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gks.ru/doc_2002/REGION/TOM2.rar">Растениеводство. 14.1 Посевные площади всех культур</a> // <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_main/rosstat/ru/statistics/publications/catalog/doc_1138623506156">Регионы России. Социально экономические показатели. 2002</a>. — Москва, 2002. — С. 490. — 863 с. — <span class="nowrap">1600 экз.</span> — <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/5894761085" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-89476-108-5</a></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190419140414/http://www.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_main/rosstat/ru/statistics/publications/catalog/doc_1138623506156">«Архивированная копия»</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_main/rosstat/ru/statistics/publications/catalog/doc_1138623506156">օրիգինալից</a> 2019 թ․ ապրիլի 19-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F+%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%B8%D1%8F&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.gks.ru%2Fwps%2Fwcm%2Fconnect%2Frosstat_main%2Frosstat%2Fru%2Fstatistics%2Fpublications%2Fcatalog%2Fdoc_1138623506156&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190419140414/http://www.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_main/rosstat/ru/statistics/publications/catalog/doc_1138623506156">«Архивированная копия»</a>. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 19<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F+%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%B8%D1%8F&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.gks.ru%2Fwps%2Fwcm%2Fconnect%2Frosstat_main%2Frosstat%2Fru%2Fstatistics%2Fpublications%2Fcatalog%2Fdoc_1138623506156&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_web" title="Կաղապար:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 սպաս․ unfit URL (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_unfit_URL" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ unfit URL">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-Стат-2005-2015-25"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Стат-2005-2015_25-0">25,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Стат-2005-2015_25-1">25,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><i>Федеральная служба государственной статистики</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gks.ru/free_doc/doc_2016/region/soc-pok2016.rar">Растениеводство. 14.5 Посевные площади сельскохозяйственных культур</a> // <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gks.ru/bgd/regl/B16_14p/Main.htm">Регионы России. Социально экономические показатели. 2016</a>. — Москва, 2016. — С. 726. — 1326 с. — <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/9785894764283" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-5-89476-428-3</a></span> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181024075123/http://www.gks.ru/bgd/regl/B16_14p/Main.htm">«БГД - Регионы России. Социально-экономические показатели»</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gks.ru/bgd/regl/B16_14p/Main.htm">օրիգինալից</a> 2018 թ․ հոկտեմբերի 24-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%91%D0%93%D0%94+-+%D0%A0%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D1%8B+%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%B8.+%D0%A1%D0%BE%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE-%D1%8D%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5+%D0%BF%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B8&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.gks.ru%2Fbgd%2Fregl%2FB16_14p%2FMain.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kazanfirst.ru/articles/228924">«Почему нельзя сравнивать количество мечетей и храмов в Татарстане»</a>. <i>kazanfirst.ru</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180204182526/https://kazanfirst.ru/articles/228924">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 4-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 4-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=kazanfirst.ru&rft.atitle=%D0%9F%D0%BE%D1%87%D0%B5%D0%BC%D1%83+%D0%BD%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B7%D1%8F+%D1%81%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B8%D0%B2%D0%B0%D1%82%D1%8C+%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE+%D0%BC%D0%B5%D1%87%D0%B5%D1%82%D0%B5%D0%B9+%D0%B8+%D1%85%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B2+%D0%B2+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B5&rft_id=https%3A%2F%2Fkazanfirst.ru%2Farticles%2F228924&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://oe1.orf.at/artikel/259844">Vorzeigeregion für religiöse Toleranz</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170923002101/https://oe1.orf.at/artikel/259844">Արխիվացված</a> 2017-09-23 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a><span title="գերմաներեն" style="font-size:85%; cursor:help; margin-left:0.2em; color:var(--color-subtle, #54595d);">(գերմ.)</span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spiegel.de/reise/fernweh/0,1518,648260,00.html">Im Reich der Tataren</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090915183708/http://www.spiegel.de/reise/fernweh/0,1518,648260,00.html">Արխիվացված</a> 2009-09-15 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Spiegel Online, 14 сентября 2009<span title="գերմաներեն" style="font-size:85%; cursor:help; margin-left:0.2em; color:var(--color-subtle, #54595d);">(գերմ.)</span></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kazved.ru/article/81705.aspx">В Татарстане три исторических объекта признаны мировым достоянием</a> // <i>Казанские Ведомости</i>. <small><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171012150320/http://www.kazved.ru/article/81705.aspx">Архивировано</a> из первоисточника 12 Հոկտեմբերի 2017.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://tourism.tatarstan.ru/rus/file/pub/pub_857409.pdf">http://tourism.tatarstan.ru/rus/file/pub/pub_857409.pdf</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171215130025/http://tourism.tatarstan.ru/rus/file/pub/pub_857409.pdf">Արխիվացված</a> 2017-12-15 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Данные Государственного комитета Республики Татарстан по туризму за 2016 год</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://tourism.tatarstan.ru/">«Государственный комитет Республики Татарстан по туризму»</a> (ռուսերեն). tourism.tatarstan.ru. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211111032913/https://tourism.tatarstan.ru/">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 11-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%93%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%B9+%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82+%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD+%D0%BF%D0%BE+%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D1%83&rft.pub=tourism.tatarstan.ru&rft_id=http%3A%2F%2Ftourism.tatarstan.ru%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ria.ru/tourism/20160531/1441251763.html">Программа "Отдыхай в Татарстане" поможет развитию санаторных курортов</a> // <i>РИА НОВОСТИ</i>. <small><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171012201933/https://ria.ru/tourism/20160531/1441251763.html">Архивировано</a> из первоисточника 12 Հոկտեմբերի 2017.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.business-gazeta.ru/news/305849">«Разработка программы Visit Tatarstan обошлась в 2 млн рублей»</a>. <i>БИЗНЕС Online</i> (ռուսերեն). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171012201546/https://www.business-gazeta.ru/news/305849">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 12-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 12-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%91%D0%98%D0%97%D0%9D%D0%95%D0%A1+Online&rft.atitle=%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%82%D0%BA%D0%B0+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%BC%D1%8B+Visit+Tatarstan+%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D1%88%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8C+%D0%B2+2+%D0%BC%D0%BB%D0%BD+%D1%80%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B5%D0%B9&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.business-gazeta.ru%2Fnews%2F305849&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://visit-tatarstan.com/">«Официальный туристический портал Республики Татарстан»</a>. visit-tatarstan.com. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171012161414/http://visit-tatarstan.com/">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 12-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 12-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%9E%D1%84%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%B9+%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9+%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB+%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD&rft.pub=visit-tatarstan.com&rft_id=https%3A%2F%2Fvisit-tatarstan.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tatar-inform.ru/news/2009/06/18/172409/">«Университеты Татарстана вошли в рейтинг ведущих российских вузов»</a>. Татар-информ. 2009 թ․ հունիսի 18. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110908105358/http://www.tatar-inform.ru/news/2009/06/18/172409/">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2011 թ․ սեպտեմբերի 8-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 29-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%A3%D0%BD%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82%D1%8B+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0+%D0%B2%D0%BE%D1%88%D0%BB%D0%B8+%D0%B2+%D1%80%D0%B5%D0%B9%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B3+%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D1%83%D1%89%D0%B8%D1%85+%D1%80%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%85+%D0%B2%D1%83%D0%B7%D0%BE%D0%B2&rft.pub=%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80-%D0%B8%D0%BD%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tatar-inform.ru%2Fnews%2F2009%2F06%2F18%2F172409%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFСветлана_Кузина" class="citation web cs1">Светлана Кузина. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.buhgalteria.ru/article/5610">«Куда пойти учиться? Рейтинг пятидесяти лучших вузов России»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090609121545/http://www.buhgalteria.ru/article/5610">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2009 թ․ հունիսի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 29-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%9A%D1%83%D0%B4%D0%B0+%D0%BF%D0%BE%D0%B9%D1%82%D0%B8+%D1%83%D1%87%D0%B8%D1%82%D1%8C%D1%81%D1%8F%3F+%D0%A0%D0%B5%D0%B9%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B3+%D0%BF%D1%8F%D1%82%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%81%D1%8F%D1%82%D0%B8+%D0%BB%D1%83%D1%87%D1%88%D0%B8%D1%85+%D0%B2%D1%83%D0%B7%D0%BE%D0%B2+%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%B8&rft.au=%D0%A1%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B0+%D0%9A%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BD%D0%B0&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.buhgalteria.ru%2Farticle%2F5610&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110125222103/https:///">«РЕЙТИНГ ВУЗОВ 2008/09»</a>. Благотворительный фонд В. Потанина. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fond.potanin.ru//docs/rate08-09.doc">օրիգինալից</a> <span class="cs1-format">(doc)</span> 2011 թ․ հունվարի 25-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 29-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%A0%D0%95%D0%99%D0%A2%D0%98%D0%9D%D0%93+%D0%92%D0%A3%D0%97%D0%9E%D0%92+2008%2F09&rft.pub=%D0%91%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D1%82%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%B9+%D1%84%D0%BE%D0%BD%D0%B4+%D0%92.+%D0%9F%D0%BE%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BD%D0%B0&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fond.potanin.ru%2F%2Fdocs%2Frate08-09.doc&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230617055457/https://prav.tatarstan.ru/file/pub/pub_3219966.pdf">«Отчёт о деятельности исполнительных органов государственной власти Республики Татарстан за 2021 год. стр. 12»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://prav.tatarstan.ru/file/pub/pub_3219966.pdf">օրիգինալից</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> 2023 թ․ հունիսի 17-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%9E%D1%82%D1%87%D1%91%D1%82+%D0%BE+%D0%B4%D0%B5%D1%8F%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8+%D0%B8%D1%81%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%85+%D0%BE%D1%80%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2+%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D0%B9+%D0%B2%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8+%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD+%D0%B7%D0%B0+2021+%D0%B3%D0%BE%D0%B4.+%D1%81%D1%82%D1%80.+12&rft_id=https%3A%2F%2Fprav.tatarstan.ru%2Ffile%2Fpub%2Fpub_3219966.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.business-gazeta.ru/article/352153">«Путин: «Заставлять человека учить язык, который для него родным не является, недопустимо»»</a>. <i>БИЗНЕС Online</i> (ռուսերեն). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171209061630/https://www.business-gazeta.ru/article/352153">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%91%D0%98%D0%97%D0%9D%D0%95%D0%A1+Online&rft.atitle=%D0%9F%D1%83%D1%82%D0%B8%D0%BD%3A+%C2%AB%D0%97%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D1%8F%D1%82%D1%8C+%D1%87%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BA%D0%B0+%D1%83%D1%87%D0%B8%D1%82%D1%8C+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%2C+%D0%BA%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D0%B9+%D0%B4%D0%BB%D1%8F+%D0%BD%D0%B5%D0%B3%D0%BE+%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D0%BC+%D0%BD%D0%B5+%D1%8F%D0%B2%D0%BB%D1%8F%D0%B5%D1%82%D1%81%D1%8F%2C+%D0%BD%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BF%D1%83%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BC%D0%BE%C2%BB&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.business-gazeta.ru%2Farticle%2F352153&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.business-gazeta.ru/article/352259">«Фаттахов: «Путин не имел в виду Татарстан, говоря о недопустимости принудительного изучения языков»»</a>. <i>БИЗНЕС Online</i> (ռուսերեն). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171208231457/https://www.business-gazeta.ru/article/352259">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 8-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%91%D0%98%D0%97%D0%9D%D0%95%D0%A1+Online&rft.atitle=%D0%A4%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B2%3A+%C2%AB%D0%9F%D1%83%D1%82%D0%B8%D0%BD+%D0%BD%D0%B5+%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D0%BB+%D0%B2+%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D1%83+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%2C+%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80%D1%8F+%D0%BE+%D0%BD%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BF%D1%83%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8+%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%BD%D1%83%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE+%D0%B8%D0%B7%D1%83%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%B2%C2%BB&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.business-gazeta.ru%2Farticle%2F352259&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.business-gazeta.ru/article/352291">«Максим Шевченко о высказывании Путина о национальных языках: «Это послание Татарстану»»</a>. <i>БИЗНЕС Online</i> (ռուսերեն). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171209061627/https://www.business-gazeta.ru/article/352291">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%91%D0%98%D0%97%D0%9D%D0%95%D0%A1+Online&rft.atitle=%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BC+%D0%A8%D0%B5%D0%B2%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE+%D0%BE+%D0%B2%D1%8B%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D1%8B%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B8+%D0%9F%D1%83%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B0+%D0%BE+%D0%BD%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%85+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D1%85%3A+%C2%AB%D0%AD%D1%82%D0%BE+%D0%BF%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%83%C2%BB&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.business-gazeta.ru%2Farticle%2F352291&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFЧернобровкина" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Чернобровкина, Алексей Брусницын, Елена. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.business-gazeta.ru/article/353710">«Глас народа: нужны ли договор, пост президента Татарстана и татарский в школах?»</a>. <i>БИЗНЕС Online</i> (ռուսերեն). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190108045219/https://www.business-gazeta.ru/article/353710">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 8-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%91%D0%98%D0%97%D0%9D%D0%95%D0%A1+Online&rft.atitle=%D0%93%D0%BB%D0%B0%D1%81+%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0%3A+%D0%BD%D1%83%D0%B6%D0%BD%D1%8B+%D0%BB%D0%B8+%D0%B4%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80%2C+%D0%BF%D0%BE%D1%81%D1%82+%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B0+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0+%D0%B8+%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9+%D0%B2+%D1%88%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%85%3F&rft.aulast=%D0%A7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D0%B0&rft.aufirst=%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B9+%D0%91%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%86%D1%8B%D0%BD%2C+%D0%95%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B0&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.business-gazeta.ru%2Farticle%2F353710&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_web" title="Կաղապար:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%BE_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.business-gazeta.ru/article/356826">«Минобрнауки РТ: Изучение татарского языка останется обязательным»</a>. <i>БИЗНЕС Online</i> (ռուսերեն). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171208231501/https://www.business-gazeta.ru/article/356826">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 8-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%91%D0%98%D0%97%D0%9D%D0%95%D0%A1+Online&rft.atitle=%D0%9C%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%83%D0%BA%D0%B8+%D0%A0%D0%A2%3A+%D0%98%D0%B7%D1%83%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B0+%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%82%D1%81%D1%8F+%D0%BE%D0%B1%D1%8F%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%BC&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.business-gazeta.ru%2Farticle%2F356826&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.business-gazeta.ru/article/356052">«Путин поручил Чайке проверить добровольность изучения национальных языков – срок до 30 ноября»</a>. <i>БИЗНЕС Online</i> (ռուսերեն). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171208231511/https://www.business-gazeta.ru/article/356052">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 8-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%91%D0%98%D0%97%D0%9D%D0%95%D0%A1+Online&rft.atitle=%D0%9F%D1%83%D1%82%D0%B8%D0%BD+%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%83%D1%87%D0%B8%D0%BB+%D0%A7%D0%B0%D0%B9%D0%BA%D0%B5+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%82%D1%8C+%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C+%D0%B8%D0%B7%D1%83%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F+%D0%BD%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%85+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%B2+%E2%80%93+%D1%81%D1%80%D0%BE%D0%BA+%D0%B4%D0%BE+30+%D0%BD%D0%BE%D1%8F%D0%B1%D1%80%D1%8F&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.business-gazeta.ru%2Farticle%2F356052&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.business-gazeta.ru/article/361187">«Доживёт ли татарский язык до понедельника?»</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201024030856/https://www.business-gazeta.ru/article/361187">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 24-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 8-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%94%D0%BE%D0%B6%D0%B8%D0%B2%D1%91%D1%82+%D0%BB%D0%B8+%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA+%D0%B4%D0%BE+%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0%3F&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.business-gazeta.ru%2Farticle%2F361187&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFЧернобровкина" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Чернобровкина, Елена. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.business-gazeta.ru/article/361986">«Рустам Минниханов: «Как может быть изучение государственного языка добровольным?!»»</a>. <i>БИЗНЕС Online</i> (ռուսերեն). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180323232122/https://www.business-gazeta.ru/article/361986">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2018 թ․ մարտի 23-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%91%D0%98%D0%97%D0%9D%D0%95%D0%A1+Online&rft.atitle=%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BC+%D0%9C%D0%B8%D0%BD%D0%BD%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%3A+%C2%AB%D0%9A%D0%B0%D0%BA+%D0%BC%D0%BE%D0%B6%D0%B5%D1%82+%D0%B1%D1%8B%D1%82%D1%8C+%D0%B8%D0%B7%D1%83%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B0+%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%BC%3F%21%C2%BB&rft.aulast=%D0%A7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D0%B0&rft.aufirst=%D0%95%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B0&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.business-gazeta.ru%2Farticle%2F361986&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.business-gazeta.ru/article/362040">««Кому-то завидно из-за стабильного развития Татарстана»: депутаты Госсовета о ситуации с татарским языком»</a>. <i>БИЗНЕС Online</i> (ռուսերեն). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171209130234/https://www.business-gazeta.ru/article/362040">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%91%D0%98%D0%97%D0%9D%D0%95%D0%A1+Online&rft.atitle=%C2%AB%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D1%83-%D1%82%D0%BE+%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%BD%D0%BE+%D0%B8%D0%B7-%D0%B7%D0%B0+%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE+%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%B8%D1%82%D0%B8%D1%8F+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0%C2%BB%3A+%D0%B4%D0%B5%D0%BF%D1%83%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8B+%D0%93%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%B0+%D0%BE+%D1%81%D0%B8%D1%82%D1%83%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%B8+%D1%81+%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BC+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%BC&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.business-gazeta.ru%2Farticle%2F362040&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFВандышева" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Вандышева, Наталья Голобурдова, Гульназ Бадретдин, Альфред Мухаметрахимов, Елена Колебакина-Усманова, Ольга. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.business-gazeta.ru/article/362017">««Или специально это делается, чтобы в Татарстане было плохо по отношению к Путину?»»</a>. <i>БИЗНЕС Online</i> (ռուսերեն). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171026201404/https://www.business-gazeta.ru/article/362017">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 26-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%91%D0%98%D0%97%D0%9D%D0%95%D0%A1+Online&rft.atitle=%C2%AB%D0%98%D0%BB%D0%B8+%D1%81%D0%BF%D0%B5%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE+%D1%8D%D1%82%D0%BE+%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D1%82%D1%81%D1%8F%2C+%D1%87%D1%82%D0%BE%D0%B1%D1%8B+%D0%B2+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B5+%D0%B1%D1%8B%D0%BB%D0%BE+%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D1%85%D0%BE+%D0%BF%D0%BE+%D0%BE%D1%82%D0%BD%D0%BE%D1%88%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8E+%D0%BA+%D0%9F%D1%83%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%83%3F%C2%BB&rft.aulast=%D0%92%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%88%D0%B5%D0%B2%D0%B0&rft.aufirst=%D0%9D%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%8F+%D0%93%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B0%2C+%D0%93%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D0%B7+%D0%91%D0%B0%D0%B4%D1%80%D0%B5%D1%82%D0%B4%D0%B8%D0%BD%2C+%D0%90%D0%BB%D1%8C%D1%84%D1%80%D0%B5%D0%B4+%D0%9C%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D0%B2%2C+%D0%95%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B0+%D0%9A%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%B1%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D0%B0-%D0%A3%D1%81%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B0%2C+%D0%9E%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B0&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.business-gazeta.ru%2Farticle%2F362017&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_web" title="Կաղապար:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%BE_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.interfax.ru/russia/589512">«В Татарстане отменили обязательное изучение татарского языка в школах»</a>. <i>Interfax.ru</i> (ռուսերեն). 2017 թ․ նոյեմբերի 29. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171201231328/http://www.interfax.ru/russia/589512">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 1-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Interfax.ru&rft.atitle=%D0%92+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B5+%D0%BE%D1%82%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%BB%D0%B8+%D0%BE%D0%B1%D1%8F%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B5+%D0%B8%D0%B7%D1%83%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B0+%D0%B2+%D1%88%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%85&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.interfax.ru%2Frussia%2F589512&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://tass.ru/obschestvo/4767971/amp">«Парламент Татарстана проголосовал за добровольное изучение татарского языка в школах»</a> (ռուսերեն). <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%90%D0%A1%D0%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ТАСС (դեռ գրված չէ)">ТАСС</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180101131058/http://tass.ru/obschestvo/4767971/amp">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 1-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0+%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BB+%D0%B7%D0%B0+%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B5+%D0%B8%D0%B7%D1%83%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B0+%D0%B2+%D1%88%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%85&rft.pub=%D0%A2%D0%90%D0%A1%D0%A1&rft_id=https%3A%2F%2Ftass.ru%2Fobschestvo%2F4767971%2Famp&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/russian/features-42186885">«Без языка: Казань отказалась от обязательных уроков татарского»</a>. <i>BBC Русская служба</i> (անգլերեն). 2017 թ․ դեկտեմբերի 1. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171204004744/http://www.bbc.com/russian/features-42186885">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 4-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=BBC+%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F+%D1%81%D0%BB%D1%83%D0%B6%D0%B1%D0%B0&rft.atitle=%D0%91%D0%B5%D0%B7+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B0%3A+%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D1%8C+%D0%BE%D1%82%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8C+%D0%BE%D1%82+%D0%BE%D0%B1%D1%8F%D0%B7%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%85+%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%B2+%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Frussian%2Ffeatures-42186885&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.business-gazeta.ru/article/360715">««Право на добровольное изучение окончательно подорвет социальные позиции родных языков…»»</a>. <i>БИЗНЕС Online</i> (ռուսերեն). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171209133242/https://www.business-gazeta.ru/article/360715">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 9-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%91%D0%98%D0%97%D0%9D%D0%95%D0%A1+Online&rft.atitle=%C2%AB%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE+%D0%BD%D0%B0+%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B5+%D0%B8%D0%B7%D1%83%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE+%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B5%D1%82+%D1%81%D0%BE%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%B5+%D0%BF%D0%BE%D0%B7%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%B8+%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8B%D1%85+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%B2%E2%80%A6%C2%BB&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.business-gazeta.ru%2Farticle%2F360715&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFБадретдин" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Бадретдин, Альфред Мухаметрахимов, Гульназ. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.business-gazeta.ru/article/358446">«Татарский язык становится «ящиком Пандоры»»</a>. <i>БИЗНЕС Online</i> (ռուսերեն). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180716223945/https://www.business-gazeta.ru/article/358446">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 16-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%91%D0%98%D0%97%D0%9D%D0%95%D0%A1+Online&rft.atitle=%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA+%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%82%D1%81%D1%8F+%C2%AB%D1%8F%D1%89%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BC+%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%8B%C2%BB&rft.aulast=%D0%91%D0%B0%D0%B4%D1%80%D0%B5%D1%82%D0%B4%D0%B8%D0%BD&rft.aufirst=%D0%90%D0%BB%D1%8C%D1%84%D1%80%D0%B5%D0%B4+%D0%9C%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%85%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D0%B2%2C+%D0%93%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D0%B7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.business-gazeta.ru%2Farticle%2F358446&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:Cite_web" title="Կաղապար:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (<a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%BE_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.business-gazeta.ru/article/363554">«Исмагил Хуснутдинов: «Под лозунгом добровольности татарский язык пытаются изгнать из школ»»</a>. <i>БИЗНЕС Online</i> (ռուսերեն). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180717012848/https://www.business-gazeta.ru/article/363554">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 17-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%91%D0%98%D0%97%D0%9D%D0%95%D0%A1+Online&rft.atitle=%D0%98%D1%81%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D0%B8%D0%BB+%D0%A5%D1%83%D1%81%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B2%3A+%C2%AB%D0%9F%D0%BE%D0%B4+%D0%BB%D0%BE%D0%B7%D1%83%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BC+%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8+%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA+%D0%BF%D1%8B%D1%82%D0%B0%D1%8E%D1%82%D1%81%D1%8F+%D0%B8%D0%B7%D0%B3%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%8C+%D0%B8%D0%B7+%D1%88%D0%BA%D0%BE%D0%BB%C2%BB&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.business-gazeta.ru%2Farticle%2F363554&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.business-gazeta.ru/article/364186">«Равиль Хуснуллин об изучении татарского: «В Госдуме этот вопрос не обсуждается»»</a>. <i>БИЗНЕС Online</i> (ռուսերեն). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171210030445/https://www.business-gazeta.ru/article/364186">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 10-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%91%D0%98%D0%97%D0%9D%D0%95%D0%A1+Online&rft.atitle=%D0%A0%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D1%8C+%D0%A5%D1%83%D1%81%D0%BD%D1%83%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D0%BD+%D0%BE%D0%B1+%D0%B8%D0%B7%D1%83%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B8+%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE%3A+%C2%AB%D0%92+%D0%93%D0%BE%D1%81%D0%B4%D1%83%D0%BC%D0%B5+%D1%8D%D1%82%D0%BE%D1%82+%D0%B2%D0%BE%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%81+%D0%BD%D0%B5+%D0%BE%D0%B1%D1%81%D1%83%D0%B6%D0%B4%D0%B0%D0%B5%D1%82%D1%81%D1%8F%C2%BB&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.business-gazeta.ru%2Farticle%2F364186&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gks.ru/free_doc/new_site/bd_munst/1-adm_2016.xls">«Число муниципальных образований по субъектам Российской Федерации на 1 января 2016 года»</a>. Росстат. 2016. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170329184617/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/bd_munst/1-adm_2016.xls">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2017 թ․ մարտի 29-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D0%A7%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%BE+%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%85+%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B9+%D0%BF%D0%BE+%D1%81%D1%83%D0%B1%D1%8A%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B0%D0%BC+%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B9+%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%B8+%D0%BD%D0%B0+1+%D1%8F%D0%BD%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8F+2016+%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0&rft.pub=%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82&rft.date=2016&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.gks.ru%2Ffree_doc%2Fnew_site%2Fbd_munst%2F1-adm_2016.xls&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100315150954/http://www.gzt.ru/topnews/politics/-posle-otstavki-shaimiev-budet-rabotatj-na-/295450.html">«После отставки Шаймиев будет работать на государство бесплатно»</a>. GZT.ru. 2010 թ․ մարտի 12. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gzt.ru/topnews/politics/-posle-otstavki-shaimiev-budet-rabotatj-na-/295450.html">օրիգինալից</a> 2010 թ․ մարտի 15-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 14-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%D0%9F%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B5+%D0%BE%D1%82%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%BA%D0%B8+%D0%A8%D0%B0%D0%B9%D0%BC%D0%B8%D0%B5%D0%B2+%D0%B1%D1%83%D0%B4%D0%B5%D1%82+%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C+%D0%BD%D0%B0+%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE+%D0%B1%D0%B5%D1%81%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%BD%D0%BE&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.gzt.ru%2Ftopnews%2Fpolitics%2F-posle-otstavki-shaimiev-budet-rabotatj-na-%2F295450.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202112210031?index=64&rangeSize=1">«Федеральный закон от 21.12.2021 № 414-ФЗ ∙ Официальное опубликование правовых актов ∙ Официальный интернет-портал правовой информации»</a>. <i>publication.pravo.gov.ru</i><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 5-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=publication.pravo.gov.ru&rft.atitle=%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%B9+%D0%B7%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%BD+%D0%BE%D1%82+21.12.2021+%E2%84%96+414-%D0%A4%D0%97+%E2%88%99+%D0%9E%D1%84%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B5+%D0%BE%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D1%85+%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B2+%E2%88%99+%D0%9E%D1%84%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%B9+%D0%B8%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B5%D1%82-%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB+%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B9+%D0%B8%D0%BD%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%B8&rft_id=http%3A%2F%2Fpublication.pravo.gov.ru%2FDocument%2FView%2F0001202112210031%3Findex%3D64%26rangeSize%3D1&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202112210031?index=304&rangeSize=1">«Федеральный закон от 21.12.2021 № 414-ФЗ ∙ Официальное опубликование правовых актов ∙ Официальный интернет-портал правовой информации»</a>. <i>publication.pravo.gov.ru</i><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 5-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=publication.pravo.gov.ru&rft.atitle=%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%B9+%D0%B7%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%BD+%D0%BE%D1%82+21.12.2021+%E2%84%96+414-%D0%A4%D0%97+%E2%88%99+%D0%9E%D1%84%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B5+%D0%BE%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D1%85+%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B2+%E2%88%99+%D0%9E%D1%84%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%B9+%D0%B8%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B5%D1%82-%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB+%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B9+%D0%B8%D0%BD%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%B8&rft_id=http%3A%2F%2Fpublication.pravo.gov.ru%2FDocument%2FView%2F0001202112210031%3Findex%3D304%26rangeSize%3D1&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://mosregtoday.ru/soc/minnihanov-perestal-byt-prezidentom-tatarstana/">«Минниханов перестал быть президентом Татарстана»</a>. <i>Подмосковье сегодня</i> (ռուսերեն)<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2022 թ․ հուլիսի 12-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%BC%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C%D0%B5+%D1%81%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8F&rft.atitle=%D0%9C%D0%B8%D0%BD%D0%BD%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2+%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BB+%D0%B1%D1%8B%D1%82%D1%8C+%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BC+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0&rft_id=https%3A%2F%2Fmosregtoday.ru%2Fsoc%2Fminnihanov-perestal-byt-prezidentom-tatarstana%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202207120001?index=1&rangeSize=1">«Указ Президента Российской Федерации от 12.07.2022 № 445 ∙ Официальное опубликование правовых актов ∙ Официальный интернет-портал правовой информации»</a>. <i>publication.pravo.gov.ru</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220712124217/http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202207120001?index=1&rangeSize=1">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2022 թ․ հուլիսի 12-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2022 թ․ հուլիսի 12-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=publication.pravo.gov.ru&rft.atitle=%D0%A3%D0%BA%D0%B0%D0%B7+%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B0+%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B9+%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%B8+%D0%BE%D1%82+12.07.2022+%E2%84%96+445+%E2%88%99+%D0%9E%D1%84%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B5+%D0%BE%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5+%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D1%85+%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%BE%D0%B2+%E2%88%99+%D0%9E%D1%84%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%B9+%D0%B8%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B5%D1%82-%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB+%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B9+%D0%B8%D0%BD%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%B8&rft_id=http%3A%2F%2Fpublication.pravo.gov.ru%2FDocument%2FView%2F0001202207120001%3Findex%3D1%26rangeSize%3D1&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFРИА_Новости" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">РИА Новости (20230126T1152). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ria.ru/20230126/tatarstan-1847540915.html">«Президента Татарстана переименуют в раиса без переходного периода»</a>. <i>РИА Новости</i> (ռուսերեն)<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 5-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%A0%D0%98%D0%90+%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8&rft.atitle=%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B0+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0+%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%83%D1%8E%D1%82+%D0%B2+%D1%80%D0%B0%D0%B8%D1%81%D0%B0+%D0%B1%D0%B5%D0%B7+%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B5%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE+%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BE%D0%B4%D0%B0&rft.au=%D0%A0%D0%98%D0%90+%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8&rft_id=https%3A%2F%2Fria.ru%2F20230126%2Ftatarstan-1847540915.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171219215922/http://tatar7.info/tag/km-rt/">«КМ Республики Татарстан»</a>. <i>Татар 7</i>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tatar7.info/tag/km-rt/">օրիգինալից</a> 2017 թ․ դեկտեմբերի 19-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80+7&rft.atitle=%D0%9A%D0%9C+%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8+%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD&rft_id=http%3A%2F%2Ftatar7.info%2Ftag%2Fkm-rt%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171204211336/http://tatar7.info/tag/rasporyazhenie/">«Распоряжение»</a>. <i>Татар 7</i>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tatar7.info/tag/rasporyazhenie/">օրիգինալից</a> 2017 թ․ դեկտեմբերի 4-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80+7&rft.atitle=%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%8F%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5&rft_id=http%3A%2F%2Ftatar7.info%2Ftag%2Frasporyazhenie%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արտաքին_հղումներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D6.84.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.B2.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտաքին հղումներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&veaction=edit&section=28" title="Խմբագրել բաժինը. Արտաքին հղումներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&action=edit&section=28" title="Edit section's source code: Արտաքին հղումներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tatar.ru/">Թաթարստանի կառավարության պաշտոնական կայք</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20031028001421/http://www.tatar.ru/">Արխիվացված</a> 2003-10-28 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> <span style="font-size:0.95em; font-weight:bold; color:var(--color-subtle, #54595d);">(ռուսերեն)</span></li></ul> <table class="toccolours" style="width:100%"><tbody><tr><td style="width:auto"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/24px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/36px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/48px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /></span></span></td><td style="width:100%"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վիքիպահեստ">Վիքիպահեստն</a> ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Tatarstan" class="extiw" title="commons:Category:Tatarstan">«Թաթարստան»</a> հոդվածին։</td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand nowrap" style="font-size:x-small;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դիտել այս կաղապարը"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  <a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%81%D5%AB%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D6%81%D5%A1%D5%B6%D6%81" title="Սոցիալական ցանց">Սոցիալական ցանցերում</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://vk.com/nashtatarstan">ՎԿ</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://vk.com/beznenrt">ՎԿ</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ok.ru/group/53027071590582">Օդնոկլասնիկի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://t.me/nashtatarstan_official">Տելեգրամ</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Ֆոտո, վիդեո և աուդիո</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://youtube.com/channel/UCIAaz3PB5eFaohVlOabznCg">ՅուԹյուբ</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Թեմատիկ կայքեր</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.geonames.org/484048">GeoNames</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Բառարաններ և հանրագիտարաններ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Kaza%C3%B1_(government)" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Kazañ (government)">Բրիտանիկա (11-րդ)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Tatarstan">Բրիտանիկա</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/tatarstan">Բրոքհաուս</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/Tatarstan">Մեծ նորվեգական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://meshb.nlm.nih.gov/record/ui?ui=D064874">MESH ID</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/tatarstan/">Universalis</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6688061">.mw-parser-output .ts-navbox-plaintitle{font-size:100%!important;margin:0 6em!important}</style></div><table class="nowraplinks authoritycontrol collapsible collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span style="float:left;width:6em"> </span><div class="ts-navbox-plaintitle" style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Չափորոշչային վերահսկողություն">Չափորոշչային վերահսկողություն</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Ֆրանսիայի ազգային գրադարան">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119344685">119344685</a> · <span title="CiNii" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">CiNii</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ci.nii.ac.jp/author/DA13396356">DA13396356</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4314332-5">4314332-5</a> · <span title="Կոնգրեսի գրադարանի ստուգիչ համար" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">LCCN</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/n92068319">n92068319</a> · <span title="Ազգային խորհրդարանական գրադարան" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NDL</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00941335">00941335</a> · <a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%AD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Չեխիայի ազգային գրադարան">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ge130695">ge130695</a> · <span title="SUDOC" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">SUDOC</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/027265064">027265064</a> · <a href="/wiki/VIAF" title="VIAF">VIAF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/312841410">312841410</a> · <span title="WorldCat" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">WorldCat VIAF</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/312841410">312841410</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background-color: #eaecf0;background-color: #eaecf0"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A2%D5%A1%D5%AA%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Կաղապար:Ռուսաստանի վարչական բաժանում"><span title="Դիտել կաղապարը" style="background-color: #eaecf0;background-color: #eaecf0;background:none transparent;color:inherit;border:none;">դ</span></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A2%D5%A1%D5%AA%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Կաղապարի քննարկում:Ռուսաստանի վարչական բաժանում"><span title="Քննարկել կաղապարը" style="background-color: #eaecf0;background-color: #eaecf0;background:none transparent;color:inherit;border:none;">ք</span></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A2%D5%A1%D5%AA%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit"><span title="Խմբագրել կաղապարը" style="background-color: #eaecf0;background-color: #eaecf0;background:none transparent;color:inherit;border:none;">խ</span></a></li></ul></div><div style="font-size:114%">Ռուսաստանի վարչական բաժանում</div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background-color: #eaecf0"><div><b>Դաշնային բաժանում</b></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color: #eaecf0">Հանրապետություններ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D4%B1%D5%A4%D5%A8%D5%B2%D5%A5%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ադըղեայի Հանրապետություն">Ադըղեա</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%A9%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ալթայի Հանրապետություն">Ալթայ</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%B7%D5%AF%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Բաշկորտոստանի Հանրապետություն">Բաշկորտոստան</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B5%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բուրյաթիայի Հանրապետություն">Բուրյաթիա</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%B9%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Չեչնիա">Չեչնիա</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%89%D5%B8%D6%82%D5%BE%D5%A1%D5%B7%D5%AB%D5%A1" title="Չուվաշիա">Չուվաշիա</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B2%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Դաղստանի Հանրապետություն">Դաղստան</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BB%D5%B6%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A5%D5%A9%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ինգուշեթիայի Հանրապետություն">Ինգուշեթիա</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%A1-%D4%B2%D5%A1%D5%AC%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Կաբարդա-Բալկարիա">Կաբարդա-Բալկարիա</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%AC%D5%B4%D5%AB%D5%AF%D5%AB%D5%A1" title="Կալմիկիա">Կալմիկիա</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B9%D5%A1%D5%B5-%D5%89%D5%A5%D6%80%D6%84%D5%A5%D5%A6%D5%AB%D5%A1" title="Կարաչայ-Չերքեզիա">Կարաչայ-Չերքեզիա</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%AC%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կարելիայի Հանրապետություն">Կարելիա</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Խակասիա">Խակասիա</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%B4%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կոմի Հանրապետություն">Կոմի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%82%D6%80%D5%AB%D5%B4%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ղրիմի Հանրապետություն">Ղրիմ</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D4%B7%D5%AC" title="Մարի Էլ">Մարի Էլ</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Մորդովիայի Հանրապետություն">Մորդովիա</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%95%D5%BD%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Հյուսիսային Օսիա">Հյուսիսային Օսիա</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%AD%D5%A1-%D5%85%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Սախա-Յակուտիայի Հանրապետություն">Սախա-Յակուտիայի</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Թաթարստան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Տիվայի Հանրապետություն">Տիվա</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%A4%D5%B4%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%BF%D5%AB%D5%A1" title="Ուդմուրտիա">Ուդմուրտիա</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color: #eaecf0"><a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BD_(%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80)" title="Երկրամաս (վարչական միավոր)">Երկրամասեր</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%A9%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BD" title="Ալթայի երկրամաս">Ալթայի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B4%D5%B9%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BD" class="mw-redirect" title="Կամչատկայի երկրամաս">Կամչատկայի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BD%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BD" title="Խաբարովսկի երկրամաս">Խաբարովսկի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%B8%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BD" title="Կրասնոդարի երկրամաս">Կրասնոդարի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%B8%D5%B5%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BD" title="Կրասնոյարսկի երկրամաս">Կրասնոյարսկի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BD" title="Պերմի երկրամաս">Պերմի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8A%D6%80%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A5%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BD" title="Պրիմորիեի երկրամաս">Պրիմորիեի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%B8%D5%AC%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BD" title="Ստավրոպոլի երկրամաս">Ստավրոպոլի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BD" title="Անդրբայկալյան երկրամաս">Անդրբայկալյան</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color: #eaecf0"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Մարզ">Մարզեր</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Ամուրի մարզ">Ամուրի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%A5%D5%AC%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Արխանգելսկի մարզ">Արխանգելսկի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Աստրախանի մարզ">Աստրախանի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A5%D5%AC%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%A4%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Բելգորոդի մարզ">Բելգորոդի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B2%D6%80%D5%B5%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Բրյանսկի մարզ">Բրյանսկի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%A2%D5%AB%D5%B6%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Չելյաբինսկի մարզ">Չելյաբինսկի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BB%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Իրկուտսկի մարզ">Իրկուտսկի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%BE%D5%B8%D5%B5%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Իվանովոյի մարզ">Իվանովոյի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%AB%D5%B6%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Կալինինգրադի մարզ">Կալինինգրադի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Կալուգայի մարզ">Կալուգայի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE%D5%B8%D5%B5%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Կեմերովոյի մարզ">Կեմերովոյի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%AB%D6%80%D5%B8%D5%BE%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Կիրովի մարզ">Կիրովի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Կոստրոմայի մարզ">Կոստրոմայի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Կուրգանի մարզ">Կուրգանի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Կուրսկի մարզ">Կուրսկի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BC%D5%A5%D5%B6%D5%AB%D5%B6%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Լենինգրադի մարզ">Լենինգրադի</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BC%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D6%81%D5%AF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Լիպեցկի մարզ">Լիպեցկի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Մագադանի մարզ">Մագադանի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%BD%D5%AF%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Մոսկվայի մարզ">Մոսկվայի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Մուրմանսկի մարզ">Մուրմանսկի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%86%D5%AB%D5%AA%D5%B6%D5%AB_%D5%86%D5%B8%D5%BE%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%A4%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Նիժնի Նովգորոդի մարզ">Նիժնի Նովգորոդի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%86%D5%B8%D5%BE%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%A4%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Նովգորոդի մարզ">Նովգորոդի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%86%D5%B8%D5%BE%D5%B8%D5%BD%D5%AB%D5%A2%D5%AB%D6%80%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Նովոսիբիրսկի մարզ">Նովոսիբիրսկի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%95%D5%B4%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Օմսկի մարզ">Օմսկի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%95%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Օրենբուրգի մարզ">Օրենբուրգի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%95%D6%80%D5%B5%D5%B8%D5%AC%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Օրյոլի մարզ">Օրյոլի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A5%D5%B6%D5%A6%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Պենզայի մարզ">Պենզայի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8A%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%BE%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Պսկովի մարզ">Պսկովի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%BE%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Ռոստովի մարզ">Ռոստովի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8C%D5%B5%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Ռյազանի մարզ">Ռյազանի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%AD%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Սախալինի մարզ">Սախալինի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Սամարայի մարզ">Սամարայի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D5%BE%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Սարատովի մարզ">Սարատովի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8D%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Սմոլենսկի մարզ">Սմոլենսկի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A4%D5%AC%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Սվերդլովսկի մարզ">Սվերդլովսկի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8F%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%B8%D5%BE%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Տամբովի մարզ">Տամբովի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8F%D5%B8%D5%B4%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Տոմսկի մարզ">Տոմսկի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8F%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Տուլայի մարզ">Տուլայի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8F%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Տվերի մարզ">Տվերի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8F%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Տյումենի մարզ">Տյումենի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Ուլյանովսկի մարզ">Ուլյանովսկի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AC%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D6%80%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Վլադիմիրի մարզ">Վլադիմիրի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8E%D5%B8%D5%AC%D5%A3%D5%B8%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Վոլգոգրադի մարզ">Վոլգոգրադի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8E%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D5%A3%D5%A4%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Վոլոգդայի մարզ">Վոլոգդայի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8E%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AA%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Վորոնեժի մարզ">Վորոնեժի</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%85%D5%A1%D6%80%D5%B8%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%BE%D5%AC%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Յարոսլավլի մարզ">Յարոսլավլի</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color: #eaecf0"><a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B6%D5%B7%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84" title="Դաշնային նշանակության քաղաք">Դաշնային քաղաքներ</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%BD%D5%AF%D5%BE%D5%A1" title="Մոսկվա">Մոսկվա</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%BF_%D5%8A%D5%A5%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A2%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3" title="Սանկտ Պետերբուրգ">Սանկտ Պետերբուրգ</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8D%D6%87%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%BA%D5%B8%D5%AC" title="Սևաստոպոլ">Սևաստոպոլ</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color: #eaecf0"><a href="/wiki/%D4%BB%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" class="mw-redirect" title="Ինքնավար մարզ">Ինքնավար մարզ</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D5%80%D6%80%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AB%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Հրեական ինքնավար մարզ">Հրեական</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background-color: #eaecf0"><a href="/wiki/%D4%BB%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80_%D6%85%D5%AF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A3" class="mw-redirect" title="Ինքնավար օկրուգ">Ինքնավար օկրուգներ</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D5%89%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%B8%D5%BF%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%AB%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Չուկոտկայի ինքնավար շրջան">Չուկոտկա</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%BD%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%AB-%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AB%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Խանտի-Մանսիական ինքնավար շրջան">Խանտի-Մանսիյսկ</a><sup>1</sup></li> <li><a href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D6%81%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AB%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80_%D6%85%D5%AF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A3" class="mw-redirect" title="Նենեցյան ինքնավար օկրուգ">Նենեցիա</a><sup>2</sup></li> <li><a href="/wiki/%D5%85%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AC-%D5%86%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D6%81%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AB%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80_%D6%85%D5%AF%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A3" title="Յամալ-Նենեցյան ինքնավար օկրուգ">Յամալիա</a><sup>1</sup></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background-color: #eaecf0;padding:0.3em 0; line-height:1.2em;"><div><sup> 1 </sup>վարչականորեն պատկանում է <a href="/wiki/%D5%8F%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Տյումենի մարզ">Տյումենի մարզին</a><sup> 2 </sup>Վարչականորեն պատկանում է <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%A5%D5%AC%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6" title="Արխանգելսկի մարզ">Արխանգելսկի մարզին</a> <hr /><b><a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ռուսաստանի դաշնային շրջաններ">Դաշնային բաժանում</a></b><br /> <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Կենտրոնական դաշնային շրջան">Կենտրոնական</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%80%D5%A5%D5%BC%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80-%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%A5%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Հեռավոր-արևելյան դաշնային շրջան">Հեռավոր-արևելյան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD-%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B4%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Հյուսիս-արևմտյան դաշնային շրջան">Հյուսիս-արևմտյան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8D%D5%AB%D5%A2%D5%AB%D6%80%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Սիբիրյան դաշնային շրջան">Սիբիրյան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Հարավային դաշնային շրջան">Հարավային</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Ուրալյան դաշնային շրջան">Ուրալյան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%B1%D5%BE%D5%B8%D5%AC%D5%A3%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" class="mw-redirect" title="Մերձվոլգյան դաշնային շրջան">Մերձվոլգյան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%BE%D5%AF%D5%A1%D5%BD%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Հյուսիսկովկասյան դաշնային շրջան">Հյուսիսկովկասյան</a></li></ul></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background: #eaecf0;;background: #eaecf0;"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%BF%D5%B8%D5%BE%D5%AF%D5%A1%D5%BD" title="Կաղապար:Կովկաս"><span title="Դիտել կաղապարը" style="background: #eaecf0;;background: #eaecf0;;background:none transparent;color:inherit;border:none;">դ</span></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D4%BF%D5%B8%D5%BE%D5%AF%D5%A1%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կաղապարի քննարկում:Կովկաս (դեռ գրված չէ)"><span title="Քննարկել կաղապարը" style="background: #eaecf0;;background: #eaecf0;;background:none transparent;color:inherit;border:none;">ք</span></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%BF%D5%B8%D5%BE%D5%AF%D5%A1%D5%BD&action=edit"><span title="Խմբագրել կաղապարը" style="background: #eaecf0;;background: #eaecf0;;background:none transparent;color:inherit;border:none;">խ</span></a></li></ul></div><div style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%BE%D5%AF%D5%A1%D5%BD" title="Կովկաս">Կովկասի</a> երկրներ և ինքնավար հանրապետություններ</div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #eaecf0;"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%A4%D6%80%D5%A2%D5%A5%D5%BB%D5%A1%D5%B6" title="Ադրբեջան">Ադրբեջան</a> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Azerbaijan.svg" class="mw-file-description" title="Ադրբեջան"><img alt="Ադրբեջան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/22px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/33px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/44px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Azerbaijan.svg" class="mw-file-description" title="Ադրբեջան"><img alt="Ադրբեջան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/22px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/33px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/44px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D5%AD%D5%AB%D5%BB%D6%87%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D4%BB%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետություն">Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետություն</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #eaecf0;"><a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Ռուսաստան">Ռուսաստան</a> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description" title="Ռուսաստան"><img alt="Ռուսաստան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Adygea.svg" class="mw-file-description" title="Ադըղեայի Հանրապետություն"><img alt="Ադըղեայի Հանրապետություն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Flag_of_Adygea.svg/22px-Flag_of_Adygea.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Flag_of_Adygea.svg/33px-Flag_of_Adygea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Flag_of_Adygea.svg/44px-Flag_of_Adygea.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%B1%D5%A4%D5%A8%D5%B2%D5%A5%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ադըղեայի Հանրապետություն">Ադըղեայի Հանրապետություն</a>  • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Dagestan.svg" class="mw-file-description" title="Դաղստանի Հանրապետություն"><img alt="Դաղստանի Հանրապետություն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_Dagestan.svg/22px-Flag_of_Dagestan.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_Dagestan.svg/33px-Flag_of_Dagestan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_Dagestan.svg/44px-Flag_of_Dagestan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B2%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Դաղստանի Հանրապետություն">Դաղստանի Հանրապետություն</a>  • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Ingushetia.svg" class="mw-file-description" title="Ինգուշեթիայի Հանրապետություն"><img alt="Ինգուշեթիայի Հանրապետություն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Ingushetia.svg/22px-Flag_of_Ingushetia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Ingushetia.svg/33px-Flag_of_Ingushetia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Ingushetia.svg/44px-Flag_of_Ingushetia.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%BB%D5%B6%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A5%D5%A9%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ինգուշեթիայի Հանրապետություն">Ինգուշեթիայի Հանրապետություն</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Kabardino-Balkaria.svg" class="mw-file-description" title="Կաբարդա-Բալկարական Հանրապետություն"><img alt="Կաբարդա-Բալկարական Հանրապետություն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Flag_of_Kabardino-Balkaria.svg/22px-Flag_of_Kabardino-Balkaria.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Flag_of_Kabardino-Balkaria.svg/33px-Flag_of_Kabardino-Balkaria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Flag_of_Kabardino-Balkaria.svg/44px-Flag_of_Kabardino-Balkaria.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%A1-%D4%B2%D5%A1%D5%AC%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կաբարդա-Բալկարական Հանրապետություն">Կաբարդա-Բալկարական Հանրապետություն</a>  • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Karachay-Cherkessia.svg" class="mw-file-description" title="Կարաչայ-Չերքեզիա"><img alt="Կարաչայ-Չերքեզիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Flag_of_Karachay-Cherkessia.svg/22px-Flag_of_Karachay-Cherkessia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Flag_of_Karachay-Cherkessia.svg/33px-Flag_of_Karachay-Cherkessia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Flag_of_Karachay-Cherkessia.svg/44px-Flag_of_Karachay-Cherkessia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B9%D5%A1%D5%B5-%D5%89%D5%A5%D6%80%D6%84%D5%A5%D5%A6%D5%AB%D5%A1" title="Կարաչայ-Չերքեզիա">Կարաչայ-Չերքեզիա</a>  • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Krasnodar_Krai.svg" class="mw-file-description" title="Կրասնոդարի երկրամաս"><img alt="Կրասնոդարի երկրամաս" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Flag_of_Krasnodar_Krai.svg/22px-Flag_of_Krasnodar_Krai.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Flag_of_Krasnodar_Krai.svg/33px-Flag_of_Krasnodar_Krai.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Flag_of_Krasnodar_Krai.svg/44px-Flag_of_Krasnodar_Krai.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%BF%D6%80%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%B8%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BD" title="Կրասնոդարի երկրամաս">Կրասնոդարի երկրամաս</a>  • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_North_Ossetia.svg" class="mw-file-description" title="Հյուսիսային Օսիա"><img alt="Հյուսիսային Օսիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Flag_of_North_Ossetia.svg/22px-Flag_of_North_Ossetia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Flag_of_North_Ossetia.svg/33px-Flag_of_North_Ossetia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Flag_of_North_Ossetia.svg/44px-Flag_of_North_Ossetia.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%95%D5%BD%D5%AB%D5%A1" class="mw-redirect" title="Հյուսիսային Օսիա">Հյուսիսային Օսիա</a> <br /> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Stavropol_Krai.svg" class="mw-file-description" title="Ստավրոպոլի երկրամաս"><img alt="Ստավրոպոլի երկրամաս" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Stavropol_Krai.svg/22px-Flag_of_Stavropol_Krai.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Stavropol_Krai.svg/33px-Flag_of_Stavropol_Krai.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Stavropol_Krai.svg/44px-Flag_of_Stavropol_Krai.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%B8%D5%AC%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BD" title="Ստավրոպոլի երկրամաս">Ստավրոպոլի երկրամաս</a>  • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_the_Chechen_Republic.svg" class="mw-file-description" title="Չեչնիա"><img alt="Չեչնիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Flag_of_the_Chechen_Republic.svg/22px-Flag_of_the_Chechen_Republic.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Flag_of_the_Chechen_Republic.svg/33px-Flag_of_the_Chechen_Republic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Flag_of_the_Chechen_Republic.svg/44px-Flag_of_the_Chechen_Republic.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="300" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%B9%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Չեչնիա">Չեչնիա</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #eaecf0;"><a href="/wiki/%D5%8E%D6%80%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Վրաստան">Վրաստան</a> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Georgia_official.svg" class="mw-file-description" title="Վրաստան"><img alt="Վրաստան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Flag_of_Georgia_official.svg/22px-Flag_of_Georgia_official.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Flag_of_Georgia_official.svg/33px-Flag_of_Georgia_official.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Flag_of_Georgia_official.svg/44px-Flag_of_Georgia_official.svg.png 2x" data-file-width="1063" data-file-height="709" /></a></span></span></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Adjara.svg" class="mw-file-description" title="Աջարիա"><img alt="Աջարիա" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Adjara.svg/22px-Flag_of_Adjara.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Adjara.svg/33px-Flag_of_Adjara.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Adjara.svg/44px-Flag_of_Adjara.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BB%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1" title="Աջարիա">Աջարիա</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #eaecf0;"><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Հայաստան">Հայաստան</a> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Armenia.svg" class="mw-file-description" title="Հայաստան"><img alt="Հայաստան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/22px-Flag_of_Armenia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/33px-Flag_of_Armenia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/44px-Flag_of_Armenia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><i>Հայաստանն իր կազմում չունի ինքնավար հանրապետություններ։</i></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #eaecf0;">Չճանաչված պետություն</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Artsakh.svg" class="mw-file-description" title="Արցախի Հանրապետություն"><img alt="Արցախի Հանրապետություն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Flag_of_Artsakh.svg/22px-Flag_of_Artsakh.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Flag_of_Artsakh.svg/33px-Flag_of_Artsakh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Flag_of_Artsakh.svg/44px-Flag_of_Artsakh.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%81%D5%A1%D5%AD%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Արցախի Հանրապետություն">Արցախի Հանրապետություն</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #eaecf0;">Մասամբ ճանաչված պետություններ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg" class="mw-file-description" title="Աբխազիայի Հանրապետություն"><img alt="Աբխազիայի Հանրապետություն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg/22px-Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg/33px-Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg/44px-Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%B1%D5%A2%D5%AD%D5%A1%D5%A6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Աբխազիայի Հանրապետություն">Աբխազիայի Հանրապետություն</a>  • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_South_Ossetia.svg" class="mw-file-description" title="Հարավային Օսիայի Հանրապետություն"><img alt="Հարավային Օսիայի Հանրապետություն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_South_Ossetia.svg/22px-Flag_of_South_Ossetia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_South_Ossetia.svg/33px-Flag_of_South_Ossetia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_South_Ossetia.svg/44px-Flag_of_South_Ossetia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%95%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Հարավային Օսիայի Հանրապետություն">Հարավային Օսիայի Հանրապետություն</a></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Թաթարստան&oldid=9946685">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Թաթարստան&oldid=9946685</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիաներ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:1920_%D5%B0%D5%AB%D5%B4%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:1920 հիմնադրված պետություններ և տարածքներ">1920 հիմնադրված պետություններ և տարածքներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Կատեգորիա:Թաթարստան">Թաթարստան</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Թաքցված կատեգորիաներ: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_unfit_URL" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ unfit URL">CS1 սպաս․ unfit URL</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Webarchive_template_wayback_links" title="Կատեգորիա:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE_%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80_(ru)" title="Կատեգորիա:CS1 ռուսերեն աղբյուրներով էջեր (ru)">CS1 ռուսերեն աղբյուրներով էջեր (ru)</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%BD%E2%80%A4_%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%BE_%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80:_authors_list" title="Կատեգորիա:CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list">CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE_%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80_(en)" title="Կատեգորիա:CS1 անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en)">CS1 անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en)</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Pages_using_ISBN_magic_links" title="Կատեգորիա:Pages using ISBN magic links">Pages using ISBN magic links</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B9%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%A1%D6%81%D5%B6%D5%A5%D5%AC%D5%B8%D6%82_%D5%A5%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D5%AF%D5%A1_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Թարմացնելու ենթակա հոդվածներ">Վիքիպեդիա:Թարմացնելու ենթակա հոդվածներ</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 12 Մայիսի 2024-ի ժամը 21:36-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-jgfr2","wgBackendResponseTime":147,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.823","walltime":"0.992","ppvisitednodes":{"value":4544,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":232802,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":8096,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":5,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":195130,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 713.000 1 -total"," 52.24% 372.505 1 Կաղապար:Ծանցանկ"," 37.71% 268.887 53 Կաղապար:Cite_web"," 22.01% 156.955 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ"," 10.56% 75.270 2 Կաղապար:Navbox"," 10.17% 72.491 1 Կաղապար:Կովկաս"," 9.11% 64.980 1 Կաղապար:Քույրհղումներ"," 7.36% 52.470 13 Կաղապար:Դրոշավորում"," 3.57% 25.425 1 Կաղապար:Հիմնական"," 2.53% 18.041 1 Կաղապար:Ru"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.366","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6643575,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-rbglq","timestamp":"20241124183011","ttl":21600,"transientcontent":true}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0539\u0561\u0569\u0561\u0580\u057d\u057f\u0561\u0576","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D4%B9%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5481","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5481","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2013-11-03T12:26:51Z","dateModified":"2024-05-12T21:36:58Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/2\/28\/Flag_of_Tatarstan.svg"}</script> </body> </html>