CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="be" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Мірскі замак — Вікіпедыя</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )bewikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","студзень","люты","сакавік","красавік","Май","чэрвень","ліпень","жнівень","верасень","кастрычнік","лістапад","снежань"],"wgRequestId":"96a9c7a5-9c01-4b5d-9dba-8d1ff4caefa3","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Мірскі_замак","wgTitle":"Мірскі замак","wgCurRevisionId":4671008,"wgRevisionId":4671008,"wgArticleId":17710,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Вікіпедыя:Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі","Вікіпедыя:Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без нумароў старонак", "Вікіпедыя:Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без назвы артыкула","Вікіпедыя:Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без аўтара","Вікіпедыя:Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без нумароў старонак","Вікіпедыя:Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без назвы артыкула","Вікіпедыя:Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без аўтара","Артыкулы са спасылкамі на Глобус Беларусі","Вікіпедыя:Выдатныя артыкулы паводле алфавіта","Вікіпедыя:Выдатныя артыкулы па архітэктуры","Старонкі, на якіх ужыты чароўныя спасылкі ISBN","Старонкі з картамі", "Сусветная спадчына паводле алфавіта","Замкі паводле алфавіта","Гісторыка-культурныя каштоўнасці Рэспублікі Беларусь","Сусветная спадчына ў Беларусі","Вікіпедыя:Артыкулы года","Замкі Беларусі","Славутасці Міра","Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь","Замкавы комплекс «Мір»","Збудаванні Беларусі ў гатычным стылі","Збудаванні Беларусі ў стылі рэнесанс","Збудаванні Беларусі ў стылі барока","Аб’екты на марках","Аб’екты на банкнотах","Аб’екты на манетах","Мірскі замак"],"wgPageViewLanguage":"be","wgPageContentLanguage":"be","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName": "Мірскі_замак","wgRelevantArticleId":17710,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["autoconfirmed"],"wgRestrictionMove":["autoconfirmed"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":4671008,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"be","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"be"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgCoordinates":{"lat":53.4512667,"lon":26.4728944},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q209643", "wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.kartographer.style":"ready","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.kartographer.link", "ext.kartographer.staticframe","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.edittop","ext.gadget.collapserefs","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.navboxNavigation","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.Statistics","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.kartographer.style%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=be&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Belarus_Mir_Mir_Castle_Complex_8101_2085.jpg/1200px-Belarus_Mir_Mir_Castle_Complex_8101_2085.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Belarus_Mir_Mir_Castle_Complex_8101_2085.jpg/800px-Belarus_Mir_Mir_Castle_Complex_8101_2085.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Belarus_Mir_Mir_Castle_Complex_8101_2085.jpg/640px-Belarus_Mir_Mir_Castle_Complex_8101_2085.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="426"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Мірскі замак — Вікіпедыя"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//be.m.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Вікіпедыя (be)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//be.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Вікіпедыя струмень Atom" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:RecentChanges&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-Мірскі_замак rootpage-Мірскі_замак skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Перайсці да зместу</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Праект"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Галоўнае меню" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Галоўнае меню </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Галоўнае меню</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Навігацыя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Адкрыць Галоўную старонку [z]" accesskey="z">Галоўная старонка</a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%83%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C" title="Пра праект, чым можна заняцца, дзе што шукаць">Супольнасць</a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:RecentChanges" title="Пералік нядаўніх змяненняў у віксе. [r]" accesskey="r">Апошнія змены</a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:NewPages">Новыя старонкі</a></li><li id="n-Village-pump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC">Форум</a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Random" title="Паказаць выпадковую старонку [x]" accesskey="x">Выпадковая старонка</a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B0" title="Дзе можна атрымаць тлумачэнні.">Даведка</a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%96_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96">Паведаміць пра памылку</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Вікіпедыя" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-be.svg" style="width: 7.625em; height: 1.3125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-be.svg" width="117" height="12" style="width: 7.3125em; height: 0.75em;"> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Search" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Знайсці ў Вікіпедыі [f]" accesskey="f"> Пошук </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Шукаць у Вікіпедыі" aria-label="Шукаць у Вікіпедыі" autocapitalize="sentences" title="Знайсці ў Вікіпедыі [f]" accesskey="f" id="searchInput" > </div> <input type="hidden" name="title" value="Адмысловае:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Пошук</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Асабістыя інструменты"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Выгляд" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Выгляд </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_be.wikipedia.org&uselang=be" class="">Ахвяраваць</a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:CreateAccount&returnto=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96+%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Вам прапануецца стварыць уліковы запіс і ўвайсці ў сістэму, але гэта не абавязкова" class="">Стварыць уліковы запіс</a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:UserLogin&returnto=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96+%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Вам прапануецца ўвайсці ў сістэму, але гэта неабавязкова. [o]" accesskey="o" class="">Увайсці</a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Больш магчымасцей" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Асабістыя інструменты" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Асабістыя інструменты </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Меню ўдзельніка" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_be.wikipedia.org&uselang=be">Ахвяраваць</a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:CreateAccount&returnto=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96+%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Вам прапануецца стварыць уліковы запіс і ўвайсці ў сістэму, але гэта не абавязкова"> Стварыць уліковы запіс</a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:UserLogin&returnto=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96+%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Вам прапануецца ўвайсці ў сістэму, але гэта неабавязкова. [o]" accesskey="o"> Увайсці</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Старонкі для ананімных рэдактараў <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B0:%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B0" aria-label="Даведацца больш пра праўку">даведацца больш</a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:MyContributions" title="Спіс правак, зробленых з гэтага IP-адраса [y]" accesskey="y">Уклад</a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:MyTalk" title="Размовы пра праўкі, зробленыя з гэтага IP-адраса [n]" accesskey="n">Размовы</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Праект"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Змест" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Змест</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">схаваць</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Пачатак</div> </a> </li> <li id="toc-Гісторыя" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Гісторыя"> <div class="vector-toc-text"> 1 Гісторыя </div> </a> <button aria-controls="toc-Гісторыя-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Змяніць стан падраздзелу Гісторыя </button> <ul id="toc-Гісторыя-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Першыя_згадкі_пра_Мір" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Першыя_згадкі_пра_Мір"> <div class="vector-toc-text"> 1.1 Першыя згадкі пра Мір </div> </a> <ul id="toc-Першыя_згадкі_пра_Мір-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Загадка_пабудовы_замка" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Загадка_пабудовы_замка"> <div class="vector-toc-text"> 1.2 Загадка пабудовы замка </div> </a> <ul id="toc-Загадка_пабудовы_замка-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Першапачатковы_выгляд_замка" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Першапачатковы_выгляд_замка"> <div class="vector-toc-text"> 1.3 Першапачатковы выгляд замка </div> </a> <ul id="toc-Першапачатковы_выгляд_замка-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Пераход_замка_да_Радзівілаў" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Пераход_замка_да_Радзівілаў"> <div class="vector-toc-text"> 1.4 Пераход замка да Радзівілаў </div> </a> <ul id="toc-Пераход_замка_да_Радзівілаў-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Перабудова_замка_пры_Радзівіле_Сіротцы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Перабудова_замка_пры_Радзівіле_Сіротцы"> <div class="vector-toc-text"> 1.5 Перабудова замка пры Радзівіле Сіротцы </div> </a> <ul id="toc-Перабудова_замка_пры_Радзівіле_Сіротцы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Разбурэнне_замка_падчас_вайны_Расіі_з_Рэччу_Паспалітай._Заняпад_і_аднаўленне_замка" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Разбурэнне_замка_падчас_вайны_Расіі_з_Рэччу_Паспалітай._Заняпад_і_аднаўленне_замка"> <div class="vector-toc-text"> 1.6 Разбурэнне замка падчас вайны Расіі з Рэччу Паспалітай. Заняпад і аднаўленне замка </div> </a> <ul id="toc-Разбурэнне_замка_падчас_вайны_Расіі_з_Рэччу_Паспалітай._Заняпад_і_аднаўленне_замка-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Выгляд_замка_ў_XVII_стагоддзі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Выгляд_замка_ў_XVII_стагоддзі"> <div class="vector-toc-text"> 1.7 Выгляд замка ў XVII стагоддзі </div> </a> <ul id="toc-Выгляд_замка_ў_XVII_стагоддзі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Замак_падчас_Паўночнай_вайны._Разбурэнні_і_рэстаўрацыя" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Замак_падчас_Паўночнай_вайны._Разбурэнні_і_рэстаўрацыя"> <div class="vector-toc-text"> 1.8 Замак падчас Паўночнай вайны. Разбурэнні і рэстаўрацыя </div> </a> <ul id="toc-Замак_падчас_Паўночнай_вайны._Разбурэнні_і_рэстаўрацыя-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Замак_у_часы_Радзівіла_«Пане_Каханку»" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Замак_у_часы_Радзівіла_«Пане_Каханку»"> <div class="vector-toc-text"> 1.9 Замак у часы Радзівіла «Пане Каханку» </div> </a> <ul id="toc-Замак_у_часы_Радзівіла_«Пане_Каханку»-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Заняпад_замка_ў_канцы_XVIII_ст." class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Заняпад_замка_ў_канцы_XVIII_ст."> <div class="vector-toc-text"> 1.10 Заняпад замка ў канцы XVIII ст. </div> </a> <ul id="toc-Заняпад_замка_ў_канцы_XVIII_ст.-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Замак_падчас_падзей_Айчынай_вайны_1812_года" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Замак_падчас_падзей_Айчынай_вайны_1812_года"> <div class="vector-toc-text"> 1.11 Замак падчас падзей Айчынай вайны 1812 года </div> </a> <ul id="toc-Замак_падчас_падзей_Айчынай_вайны_1812_года-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Замак_ва_ўласнасці_роду_Вітгенштэйнаў" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Замак_ва_ўласнасці_роду_Вітгенштэйнаў"> <div class="vector-toc-text"> 1.12 Замак ва ўласнасці роду Вітгенштэйнаў </div> </a> <ul id="toc-Замак_ва_ўласнасці_роду_Вітгенштэйнаў-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Адлюстраванне_замка_на_выявах_у_XIX_стагоддзі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Адлюстраванне_замка_на_выявах_у_XIX_стагоддзі"> <div class="vector-toc-text"> 1.13 Адлюстраванне замка на выявах у XIX стагоддзі </div> </a> <ul id="toc-Адлюстраванне_замка_на_выявах_у_XIX_стагоддзі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Замак_ва_ўласнасці_Святаполк-Мірскіх" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Замак_ва_ўласнасці_Святаполк-Мірскіх"> <div class="vector-toc-text"> 1.14 Замак ва ўласнасці Святаполк-Мірскіх </div> </a> <ul id="toc-Замак_ва_ўласнасці_Святаполк-Мірскіх-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Замак_у_савецкі_час" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Замак_у_савецкі_час"> <div class="vector-toc-text"> 1.15 Замак у савецкі час </div> </a> <ul id="toc-Замак_у_савецкі_час-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Рэстаўрацыя_замка" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Рэстаўрацыя_замка"> <div class="vector-toc-text"> 2 Рэстаўрацыя замка </div> </a> <ul id="toc-Рэстаўрацыя_замка-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Выкарыстанне_замка_ў_сучасны_перыяд" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Выкарыстанне_замка_ў_сучасны_перыяд"> <div class="vector-toc-text"> 3 Выкарыстанне замка ў сучасны перыяд </div> </a> <ul id="toc-Выкарыстанне_замка_ў_сучасны_перыяд-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Крытыка_рэстаўрацыі_і_музеіфікацыі_замка" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Крытыка_рэстаўрацыі_і_музеіфікацыі_замка"> <div class="vector-toc-text"> 4 Крытыка рэстаўрацыі і музеіфікацыі замка </div> </a> <ul id="toc-Крытыка_рэстаўрацыі_і_музеіфікацыі_замка-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Архітэктура_замка" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Архітэктура_замка"> <div class="vector-toc-text"> 5 Архітэктура замка </div> </a> <button aria-controls="toc-Архітэктура_замка-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Змяніць стан падраздзелу Архітэктура замка </button> <ul id="toc-Архітэктура_замка-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Асаблівасці_архітэктуры_сцен" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Асаблівасці_архітэктуры_сцен"> <div class="vector-toc-text"> 5.1 Асаблівасці архітэктуры сцен </div> </a> <ul id="toc-Асаблівасці_архітэктуры_сцен-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Асаблівасці_архітэктуры_веж" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Асаблівасці_архітэктуры_веж"> <div class="vector-toc-text"> 5.2 Асаблівасці архітэктуры веж </div> </a> <ul id="toc-Асаблівасці_архітэктуры_веж-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Архітэктура_ўязной_вежы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Архітэктура_ўязной_вежы"> <div class="vector-toc-text"> 5.3 Архітэктура ўязной вежы </div> </a> <ul id="toc-Архітэктура_ўязной_вежы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Архітэктура_паўднёва-заходняй_вежы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Архітэктура_паўднёва-заходняй_вежы"> <div class="vector-toc-text"> 5.4 Архітэктура паўднёва-заходняй вежы </div> </a> <ul id="toc-Архітэктура_паўднёва-заходняй_вежы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Архітэктура_палацавага_комплексу" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Архітэктура_палацавага_комплексу"> <div class="vector-toc-text"> 5.5 Архітэктура палацавага комплексу </div> </a> <ul id="toc-Архітэктура_палацавага_комплексу-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Бастыёны" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Бастыёны"> <div class="vector-toc-text"> 5.6 Бастыёны </div> </a> <ul id="toc-Бастыёны-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Фартыфікацыя_і_ўзбраенне_Мірскага_замка" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Фартыфікацыя_і_ўзбраенне_Мірскага_замка"> <div class="vector-toc-text"> 6 Фартыфікацыя і ўзбраенне Мірскага замка </div> </a> <ul id="toc-Фартыфікацыя_і_ўзбраенне_Мірскага_замка-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Капліца-пахавальня_Святаполк-Мірскіх" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Капліца-пахавальня_Святаполк-Мірскіх"> <div class="vector-toc-text"> 7 Капліца-пахавальня Святаполк-Мірскіх </div> </a> <ul id="toc-Капліца-пахавальня_Святаполк-Мірскіх-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Прыдарожная_капліца" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Прыдарожная_капліца"> <div class="vector-toc-text"> 8 Прыдарожная капліца </div> </a> <ul id="toc-Прыдарожная_капліца-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Уязная_брама_з_домам_вартаўніка" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Уязная_брама_з_домам_вартаўніка"> <div class="vector-toc-text"> 9 Уязная брама з домам вартаўніка </div> </a> <ul id="toc-Уязная_брама_з_домам_вартаўніка-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Італьянскі_сад._Паркавы_комплекс" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Італьянскі_сад._Паркавы_комплекс"> <div class="vector-toc-text"> 10 Італьянскі сад. Паркавы комплекс </div> </a> <ul id="toc-Італьянскі_сад._Паркавы_комплекс-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Археалагічныя_даследаванні_замка" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Археалагічныя_даследаванні_замка"> <div class="vector-toc-text"> 11 Археалагічныя даследаванні замка </div> </a> <ul id="toc-Археалагічныя_даследаванні_замка-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Легенды_і_паданні_Мірскага_замка" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Легенды_і_паданні_Мірскага_замка"> <div class="vector-toc-text"> 12 Легенды і паданні Мірскага замка </div> </a> <ul id="toc-Легенды_і_паданні_Мірскага_замка-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Цікавыя_факты" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Цікавыя_факты"> <div class="vector-toc-text"> 13 Цікавыя факты </div> </a> <ul id="toc-Цікавыя_факты-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Галерэя_фотаздымкаў" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Галерэя_фотаздымкаў"> <div class="vector-toc-text"> 14 Галерэя фотаздымкаў </div> </a> <ul id="toc-Галерэя_фотаздымкаў-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-У_філатэліі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#У_філатэліі"> <div class="vector-toc-text"> 15 У філатэліі </div> </a> <ul id="toc-У_філатэліі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Зноскі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Зноскі"> <div class="vector-toc-text"> 16 Зноскі </div> </a> <ul id="toc-Зноскі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Літаратура" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Літаратура"> <div class="vector-toc-text"> 17 Літаратура </div> </a> <ul id="toc-Літаратура-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Спасылкі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Спасылкі"> <div class="vector-toc-text"> 18 Спасылкі </div> </a> <ul id="toc-Спасылкі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Змест" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Пераключыць змест" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Пераключыць змест </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Мірскі замак</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Перайсці да артыкула на іншай мове. Даступны на 46 мовах." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-46" aria-hidden="true" > 46 моў </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9_%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D9%85%D9%8A%D8%B1" title="مجمع قصر مير – арабская" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مجمع قصر مير" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="арабская" class="interlanguage-link-target">العربية</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Мірскі замак – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Мірскі замак" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target">Беларуская (тарашкевіца)</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D1%8A%D0%BA" title="Мирски замък – балгарская" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Мирски замък" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="балгарская" class="interlanguage-link-target">Български</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Castell_de_Mir" title="Castell de Mir – каталанская" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Castell de Mir" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталанская" class="interlanguage-link-target">Català</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Mirsk%C3%BD_z%C3%A1mek" title="Mirský zámek – чэшская" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Mirský zámek" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чэшская" class="interlanguage-link-target">Čeština</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Mir_slot" title="Mir slot – дацкая" lang="da" hreflang="da" data-title="Mir slot" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="дацкая" class="interlanguage-link-target">Dansk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Schloss_Mir" title="Schloss Mir – нямецкая" lang="de" hreflang="de" data-title="Schloss Mir" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="нямецкая" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%A3%CF%8D%CE%BC%CF%80%CE%BB%CE%B5%CE%B3%CE%BC%CE%B1_%CE%9C%CE%B9%CF%81" title="Καστρικό Σύμπλεγμα Μιρ – грэчаская" lang="el" hreflang="el" data-title="Καστρικό Σύμπλεγμα Μιρ" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грэчаская" class="interlanguage-link-target">Ελληνικά</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Mir_Castle_Complex" title="Mir Castle Complex – англійская" lang="en" hreflang="en" data-title="Mir Castle Complex" data-language-autonym="English" data-language-local-name="англійская" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Kastelo_de_Mir" title="Kastelo de Mir – эсперанта" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Kastelo de Mir" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эсперанта" class="interlanguage-link-target">Esperanto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Castillo_de_Mir" title="Castillo de Mir – іспанская" lang="es" hreflang="es" data-title="Castillo de Mir" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="іспанская" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Miri_loss" title="Miri loss – эстонская" lang="et" hreflang="et" data-title="Miri loss" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстонская" class="interlanguage-link-target">Eesti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D9%87_%D9%82%D9%84%D8%B9%D9%87_%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="مجموعه قلعه میر – фарсі" lang="fa" hreflang="fa" data-title="مجموعه قلعه میر" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="фарсі" class="interlanguage-link-target">فارسی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Mirin_linna" title="Mirin linna – фінская" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Mirin linna" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фінская" class="interlanguage-link-target">Suomi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Ensemble_du_ch%C3%A2teau_de_Mir" title="Ensemble du château de Mir – французская" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Ensemble du château de Mir" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="французская" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Kastiel_Mir" title="Kastiel Mir – заходняя фрызская" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Kastiel Mir" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="заходняя фрызская" class="interlanguage-link-target">Frysk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Castelo_de_Mir" title="Castelo de Mir – галісійская" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Castelo de Mir" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галісійская" class="interlanguage-link-target">Galego</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%99%D7%A8%D7%AA_%D7%9E%D7%99%D7%A8" title="טירת מיר – іўрыт" lang="he" hreflang="he" data-title="טירת מיר" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="іўрыт" class="interlanguage-link-target">עברית</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Dvorac_Mir" title="Dvorac Mir – харвацкая" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Dvorac Mir" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="харвацкая" class="interlanguage-link-target">Hrvatski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Miri_v%C3%A1rkast%C3%A9ly" title="Miri várkastély – венгерская" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Miri várkastély" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="венгерская" class="interlanguage-link-target">Magyar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Complesso_del_Castello_di_Mir" title="Complesso del Castello di Mir – італьянская" lang="it" hreflang="it" data-title="Complesso del Castello di Mir" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="італьянская" class="interlanguage-link-target">Italiano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%9F%E3%83%BC%E3%83%AB%E5%9C%B0%E6%96%B9%E3%81%AE%E5%9F%8E%E3%81%A8%E9%96%A2%E9%80%A3%E5%BB%BA%E7%89%A9%E7%BE%A4" title="ミール地方の城と関連建物群 – японская" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ミール地方の城と関連建物群" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="японская" class="interlanguage-link-target">日本語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%94" title="მირის ციხესიმაგრე – грузінская" lang="ka" hreflang="ka" data-title="მირის ციხესიმაგრე" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузінская" class="interlanguage-link-target">ქართული</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%AF%B8%EB%A5%B4%EC%84%B1" title="미르성 – карэйская" lang="ko" hreflang="ko" data-title="미르성" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="карэйская" class="interlanguage-link-target">한국어</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Schlass_vu_Mir" title="Schlass vu Mir – люксембургская" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Schlass vu Mir" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="люксембургская" class="interlanguage-link-target">Lëtzebuergesch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Myriaus_pilis" title="Myriaus pilis – літоўская" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Myriaus pilis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="літоўская" class="interlanguage-link-target">Lietuvių</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="добры артыкул"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Miras_pils" title="Miras pils – латышская" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Miras pils" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латышская" class="interlanguage-link-target">Latviešu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%BA" title="Мирски замок – македонская" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Мирски замок" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македонская" class="interlanguage-link-target">Македонски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Kumpless_tal-Kastell_ta%27_Mir" title="Kumpless tal-Kastell ta' Mir – мальтыйская" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Kumpless tal-Kastell ta' Mir" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="мальтыйская" class="interlanguage-link-target">Malti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Kasteel_Mir" title="Kasteel Mir – нідэрландская" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Kasteel Mir" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нідэрландская" class="interlanguage-link-target">Nederlands</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Mir_slott" title="Mir slott – нарвежская (нюношк)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Mir slott" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="нарвежская (нюношк)" class="interlanguage-link-target">Norsk nynorsk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Mir_slott" title="Mir slott – нарвежская (букмол)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Mir slott" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="нарвежская (букмол)" class="interlanguage-link-target">Norsk bokmål</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_w_Mirze" title="Zamek w Mirze – польская" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Zamek w Mirze" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="польская" class="interlanguage-link-target">Polski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Complexo_do_Castelo_de_Mir" title="Complexo do Castelo de Mir – партугальская" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Complexo do Castelo de Mir" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="партугальская" class="interlanguage-link-target">Português</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Complexul_Castelului_Mir" title="Complexul Castelului Mir – румынская" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Complexul Castelului Mir" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румынская" class="interlanguage-link-target">Română</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%BA" title="Мирский замок – руская" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Мирский замок" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="руская" class="interlanguage-link-target">Русский</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Dvorac_Mir" title="Dvorac Mir – сербскахарвацкая" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Dvorac Mir" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="сербскахарвацкая" class="interlanguage-link-target">Srpskohrvatski / српскохрватски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Mir_Castle_Complex" title="Mir Castle Complex – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Mir Castle Complex" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target">Simple English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Mirsk%C3%BD_z%C3%A1mok" title="Mirský zámok – славацкая" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Mirský zámok" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="славацкая" class="interlanguage-link-target">Slovenčina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Kompleks_gradu_Mir" title="Kompleks gradu Mir – славенская" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Kompleks gradu Mir" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="славенская" class="interlanguage-link-target">Slovenščina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Мирски замак – сербская" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Мирски замак" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="сербская" class="interlanguage-link-target">Српски / srpski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Mirs_slott" title="Mirs slott – шведская" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Mirs slott" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="шведская" class="interlanguage-link-target">Svenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Mir_Kalesi" title="Mir Kalesi – турэцкая" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Mir Kalesi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="турэцкая" class="interlanguage-link-target">Türkçe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%BA" title="Мірський замок – украінская" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Мірський замок" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украінская" class="interlanguage-link-target">Українська</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Qu%E1%BA%A7n_th%E1%BB%83_l%C3%A2u_%C4%91%C3%A0i_Mir" title="Quần thể lâu đài Mir – в’етнамская" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Quần thể lâu đài Mir" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="в’етнамская" class="interlanguage-link-target">Tiếng Việt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%B1%B3%E5%B0%94%E5%9F%8E%E5%A0%A1%E7%BE%A4" title="米尔城堡群 – кітайская" lang="zh" hreflang="zh" data-title="米尔城堡群" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="кітайская" class="interlanguage-link-target">中文</a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q209643#sitelinks-wikipedia" title="Правіць міжмоўныя спасылкі" class="wbc-editpage">Правіць спасылкі</a></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Прасторы назваў"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Паказаць уласна змест старонкі [c]" accesskey="c">Старонка</a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D1%8B:%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" rel="discussion" title="Размовы пра змест гэтай старонкі [t]" accesskey="t">Размовы</a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Змяніць моўны варыянт" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >беларуская </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Віды"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA">Чытаць</a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA&action=edit" title="Гэтая старонка ахоўваецца, але можна паглядзець яе зыходны тэкст. [e]" accesskey="e">Паказаць зыходны тэкст</a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA&action=history" title="Ранейшыя версіі гэтай старонкі. [h]" accesskey="h">Паказаць гісторыю</a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Інструменты" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >Інструменты </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Інструменты</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Больш магчымасцей" > <div class="vector-menu-heading"> Дзеянні </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA">Чытаць</a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA&action=edit">Паказаць зыходны тэкст</a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA&action=history">Паказаць гісторыю</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Агульныя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:WhatLinksHere/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Спіс вікістаронак, якія спасылаюцца сюды [j]" accesskey="j">Сюды спасылаюцца</a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:RecentChangesLinked/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" rel="nofollow" title="Нядаўнія змены ў старонках, на якія спасылаецца гэтая старонка [k]" accesskey="k">Звязаныя праўкі</a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:SpecialPages" title="Пералік усіх адмысловых старонак [q]" accesskey="q">Адмысловыя старонкі</a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA&oldid=4671008" title="Нязменная спасылка на гэтую версію гэтай старонкі">Нязменная спасылка</a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA&action=info" title="Больш звестак пра гэту старонку">Звесткі пра старонку</a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:CiteThisPage&page=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA&id=4671008&wpFormIdentifier=titleform" title="Інфармацыя пра тое, як цытаваць гэтую старонку">Цытаваць гэту старонку</a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fbe.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%259C%25D1%2596%25D1%2580%25D1%2581%25D0%25BA%25D1%2596_%25D0%25B7%25D0%25B0%25D0%25BC%25D0%25B0%25D0%25BA">Атрымаць скарочаны URL-адрас</a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:QrCode&url=https%3A%2F%2Fbe.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%259C%25D1%2596%25D1%2580%25D1%2581%25D0%25BA%25D1%2596_%25D0%25B7%25D0%25B0%25D0%25BC%25D0%25B0%25D0%25BA">Спампаваць QR-код</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Друк/экспарт </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96+%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA">Стварыць кнігу</a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:DownloadAsPdf&page=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA&action=show-download-screen">Спампаваць як PDF</a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA&printable=yes" title="Друкавальная версія гэтай старонкі [p]" accesskey="p">Для друку</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> У іншых праектах </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Mir_Castle_Complex" hreflang="en">Вікісховішча</a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q209643" title="Спасылка на звязаны элемент рэпазітара даных [g]" accesskey="g">Элемент Вікіданых</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Выгляд</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">схаваць</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-0-coord" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><a class="mw-kartographer-maplink" data-mw-kartographer="maplink" data-style="osm-intl" href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Map/12/53.4512667/26.4728944/be" data-zoom="12" data-lat="53.4512667" data-lon="26.4728944" data-lang="be" data-overlays="["_b3aa620655dbe9c9f3a9bb0c127ebba044d99563"]">53°27′04,56″ пн. ш. 26°28′22,42″ у. д.</a><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=be&pagename=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA&params=53_27_4.56_N_26_28_22.42_E_scale:100000">H</a><a rel="nofollow" class="external text" href="//maps.google.com/maps?ll=53.4512667,26.4728944&q=53.4512667,26.4728944&spn=0.1,0.1&t=h&hl=be">G</a><a rel="nofollow" class="external text" href="//yandex.by/maps/?ll=26.4728944,53.4512667&pt=26.4728944,53.4512667&spn=0.1,0.1&l=sat,skl">Я</a><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.openstreetmap.org/?mlat=53.4512667&mlon=26.4728944&zoom=12">O</a></div></div> <div id="mw-indicator-aoty" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Гэты артыкул з’яўляецца артыкулам года."><img alt="Гэты артыкул з’яўляецца артыкулам года." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/18px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png" decoding="async" width="18" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/27px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/36px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png 2x" data-file-width="380" data-file-height="345" /></a></div></div> <div id="mw-indicator-fa" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B" title="Гэты артыкул уваходзіць у лік выдатных"><img alt="Гэты артыкул уваходзіць у лік выдатных" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/14px-Green_star_unboxed.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/21px-Green_star_unboxed.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/28px-Green_star_unboxed.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="518" /></a></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="be" dir="ltr"><table class="infobox infobox-978b2592b93e8071" style="" data-name="Славутасць"><tbody><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center;">Замак</td></tr><tr><th colspan="2" scope="colgroup" class="infobox-above" style="background:#eaecf0;">Мірскі замак</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image" style=""> <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Belarus_Mir_Mir_Castle_Complex_8101_2085.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Belarus_Mir_Mir_Castle_Complex_8101_2085.jpg/305px-Belarus_Mir_Mir_Castle_Complex_8101_2085.jpg" decoding="async" width="305" height="203" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Belarus_Mir_Mir_Castle_Complex_8101_2085.jpg/458px-Belarus_Mir_Mir_Castle_Complex_8101_2085.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Belarus_Mir_Mir_Castle_Complex_8101_2085.jpg/610px-Belarus_Mir_Mir_Castle_Complex_8101_2085.jpg 2x" data-file-width="3129" data-file-height="2085" /></a> </td></tr> <tr> <td colspan="2" class="plainlist" style="text-align:center;padding-bottom:0.25em;"> <a class="mw-kartographer-maplink" data-mw-kartographer="maplink" data-style="osm-intl" href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Map/12/53.4512667/26.4728944/be" data-zoom="12" data-lat="53.4512667" data-lon="26.4728944" data-lang="be" data-overlays="["_b3aa620655dbe9c9f3a9bb0c127ebba044d99563"]">53°27′04,56″ пн. ш. 26°28′22,42″ у. д.</a><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=be&pagename=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA&params=53_27_4.56_N_26_28_22.42_E_scale:100000">H</a><a rel="nofollow" class="external text" href="//maps.google.com/maps?ll=53.4512667,26.4728944&q=53.4512667,26.4728944&spn=0.1,0.1&t=h&hl=be">G</a><a rel="nofollow" class="external text" href="//yandex.by/maps/?ll=26.4728944,53.4512667&pt=26.4728944,53.4512667&spn=0.1,0.1&l=sat,skl">Я</a><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.openstreetmap.org/?mlat=53.4512667&mlon=26.4728944&zoom=12">O</a></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Краіна</th> <td class="plainlist"> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/22px-Flag_of_Belarus.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/33px-Flag_of_Belarus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/44px-Flag_of_Belarus.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусь</a></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Гарадскі пасёлак</th> <td class="plainlist"> <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80_(%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%BA%D1%96_%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%BD)" title="Мір (Карэліцкі раён)">Мір</a></td> </tr> <tr> <th class="plainlist"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%85%D1%96%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D1%82%D1%8B%D0%BB%D1%8C" title="Архітэктурны стыль">Архітэктурны стыль</a></th> <td class="plainlist"> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Беларуская готыка">беларуская готыка</a>, <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%85%D1%96%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0" class="mw-redirect" title="Рэнесансная архітэктура">рэнесанс</a>, <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%B0" title="Барока">барока</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D1%80%D0%BD" title="Мадэрн">мадэрн</a></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Заснавальнік</th> <td class="plainlist"> Юрый Іванавіч Ільініч</td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Першае згадванне</th> <td class="plainlist"> <a href="/wiki/1395" title="1395">1395</a></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Дата пабудовы</th> <td class="plainlist"> <a href="/wiki/XVI" class="mw-redirect" title="XVI">XVI</a> стагоддзе</td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Статус</th> <td class="plainlist"> <img alt="Ахоўная шыльда гісторыка-культурнай каштоўнасці Рэспублікі Беларусь." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Histvalue_sign_export.svg/10px-Histvalue_sign_export.svg.png" decoding="async" width="10" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Histvalue_sign_export.svg/15px-Histvalue_sign_export.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Histvalue_sign_export.svg/20px-Histvalue_sign_export.svg.png 2x" data-file-width="1093" data-file-height="1485" /> <a href="/wiki/%D0%94%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%B3%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D0%BA%D0%B0-%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%82%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D0%B5%D0%B9_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь">Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі</a>, шыфр <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.google.by/search?q=410Г000317">410Г000317</a>шыфр 410Г000317</td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Матэрыял</th> <td class="plainlist"> <a href="/wiki/%D0%A6%D1%8D%D0%B3%D0%BB%D0%B0" title="Цэгла">цэгла</a></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Сайт</th> <td class="plainlist"> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mirzamak.by/">mirzamak.by</a></td> </tr> <tr> <td colspan="2" class="plainlist" style="text-align:center;"> <div align="center" style=";"><div class="thumb tnone" style="width:300px; border:1px solid #c8ccd1; margin-top:0em; margin-bottom:0em;"><a class="mw-kartographer-map notheme mw-kartographer-container center" style="width: 300px; height: 170px;" data-mw-kartographer="mapframe" data-style="osm-intl" data-width="300" data-height="170" data-zoom="15" data-lat="53.451266666667" data-lon="26.472894444444" data-overlays="["_d40a101cc4a9fbc7cbef55e0d084f7e72f8063e3"]" href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Map/15/53.451266666667/26.472894444444/be"><img src="https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,15,53.451266666667,26.472894444444,300x170.png?lang=be&domain=be.wikipedia.org&title=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA&revid=4671008&groups=_d40a101cc4a9fbc7cbef55e0d084f7e72f8063e3" width="300" height="170" decoding="async" srcset="https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,15,53.451266666667,26.472894444444,300x170@2x.png?lang=be&domain=be.wikipedia.org&title=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA&revid=4671008&groups=_d40a101cc4a9fbc7cbef55e0d084f7e72f8063e3 2x" alt="Map" /></a></div></div></td> </tr> <tr> <td colspan="2" class="plainlist" style="text-align:center;"> </td></tr><tr> <th colspan="2" style="text-align:center;background:#5B92E5;"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_UNESCO.svg" class="mw-file-description" title="Сцяг ЮНЕСКА"><img alt="Сцяг ЮНЕСКА" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_UNESCO.svg/25px-Flag_of_UNESCO.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_UNESCO.svg/38px-Flag_of_UNESCO.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_UNESCO.svg/50px-Flag_of_UNESCO.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> Аб’ект Сусветнай спадчыны</th> </tr> <tr> <td colspan="2" class="plainlist" style="text-align:center;"> Mir Castle Complex (Комплекс Мірскага замка)</td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Спасылка</th> <td class="plainlist"> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://whc.unesco.org/ru/list/625">№ 625</a> у спісе аб’ектаў <a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0" title="Сусветная спадчына">Сусветнай спадчыны</a> (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://whc.unesco.org/en/list/625">en</a>)</td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Тып</th> <td class="plainlist"> Культурны</td> </tr> <tr> <th class="plainlist"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0#Крытэрыі" title="Сусветная спадчына">Крытэрыі</a></th> <td class="plainlist"> ii, iv</td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Рэгіён</th> <td class="plainlist"> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%B0%D0%B1%E2%80%99%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%9E_%D0%A1%D1%83%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D1%8B_%D0%AE%D0%9D%D0%95%D0%A1%D0%9A%D0%90_%D1%9E_%D0%95%D1%9E%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B5" title="Спіс аб’ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Еўропе">Еўропа</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%B0%D0%B1%E2%80%99%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%9E_%D0%A1%D1%83%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D1%8B_%D0%AE%D0%9D%D0%95%D0%A1%D0%9A%D0%90_%D1%9E_%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%86%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Спіс аб’ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Паўночнай Амерыцы (няма такой старонкі)">Паўночная Амерыка</a></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Уключэнне</th> <td class="plainlist"> 2000  (<a href="/w/index.php?title=24-%D1%8F_%D1%81%D0%B5%D1%81%D1%96%D1%8F_%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%8D%D1%82%D0%B0_%D0%A1%D1%83%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D1%8B_%D0%AE%D0%9D%D0%95%D0%A1%D0%9A%D0%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="24-я сесія Камітэта Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА (няма такой старонкі)">24-я сесія</a>)</td> </tr> <tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center;background:#eaecf0;;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Mir_Castle_Complex" title="commons:Category:Mir Castle Complex"><img alt="Лагатып Вікісховішча" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Mir_Castle_Complex" class="extiw" title="commons:Category:Mir Castle Complex">Медыяфайлы на Вікісховішчы</a></td></tr> </tbody></table> <table class="toccolours" cellpadding="1" width="250px" style="float: right; margin: 0 0 0.5em 1em; text-align:center; border: 1px solid #99cc99; font-size: 90%; clear:right;"> <tbody><tr> <td> Уладальнікі Мірскага замка <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Mir_castle_in_spring.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Mir_castle_in_spring.JPG/250px-Mir_castle_in_spring.JPG" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Mir_castle_in_spring.JPG/375px-Mir_castle_in_spring.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Mir_castle_in_spring.JPG/500px-Mir_castle_in_spring.JPG 2x" data-file-width="3456" data-file-height="2304" /></a> </td></tr> <tr> <td style="color:#D3D3D3; background-color:#E8AB79;"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%B4_%D0%86%D0%BB%D1%8C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87%D0%B0%D1%9E" class="mw-redirect" title="Род Ільінічаў">Ільінічы</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; text-align:left;"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%AE%D1%80%D1%8B%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%86%D0%BB%D1%8C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87" title="Юрый Іванавіч Ільініч">Юрый Іванавіч Ільініч</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B5%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%81_%D0%AE%D1%80%E2%80%99%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%86%D0%BB%D1%8C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87" title="Фелікс Юр’евіч Ільініч">Шчасны Фелікс Ільініч</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AE%D1%80%D1%8B%D0%B9_%D0%A4%D0%B5%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%86%D0%BB%D1%8C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87" title="Юрый Феліксавіч Ільініч">Юрый Феліксавіч Ільініч</a></li></ul> </td></tr> <tr> <td style="color:#D3D3D3; background-color:#E8AB79;"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%B4_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB%D0%B0%D1%9E" class="mw-redirect" title="Род Радзівілаў">Радзівілы</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; text-align:left;"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%9A%D1%80%D1%8B%D1%88%D1%82%D0%B0%D1%84_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A1%D1%96%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Мікалай Крыштаф Радзівіл Сіротка">Мікалай Радзівіл Сіротка</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AF%D0%BD_%D0%95%D0%B6%D1%8B_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Ян Ежы Радзівіл">Ян Ежы Радзівіл</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%B1%D1%80%D1%8D%D1%85%D1%82_%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Альбрэхт Уладзіслаў Радзівіл">Альбрэхт Уладзіслаў Радзівіл</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%96%D1%8B%D0%B3%D1%96%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D1%82_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Жыгімонт Караль Радзівіл">Жыгімонт Караль Радзівіл</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9B%D1%8E%D0%B4%D0%B2%D1%96%D0%BA_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Аляксандр Людвік Радзівіл">Аляксандр Людвік Радзівіл</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%BB_%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%80_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Міхал Казімір Радзівіл">Міхал Казімір Радзівіл</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%95%D0%B6%D1%8B_%D0%AE%D0%B7%D0%B0%D1%84_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Ежы Юзаф Радзівіл">Ежы Юзаф Радзівіл</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_(1669%E2%80%941719)" title="Караль Станіслаў Радзівіл (1669—1719)">Караль Станіслаў Радзівіл</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%BB_%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%80_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A0%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BA%D0%B0" title="Міхал Казімір Радзівіл Рыбанька">Міхал Казімір Радзівіл Рыбанька</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B5_%D0%9A%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%83" title="Караль Станіслаў Радзівіл Пане Каханку">Караль Станіслаў Радзівіл Пане Каханку</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BC%D1%96%D0%BD%D1%96%D0%BA_%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BC_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Дамінік Геранім Радзівіл">Дамінік Геранім Радзівіл</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D1%96_%D0%93%D0%B5%D0%BD%D1%80%D1%8B%D0%BA_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Антоні Генрык Радзівіл">Антоні Генрык Радзівіл</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BC_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Вільгельм Радзівіл">Вільгельм Радзівіл</a></li></ul> </td></tr> <tr> <td style="color:#D3D3D3; background-color:#E8AB79;"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%B4_%D0%92%D1%96%D1%82%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D1%9E" class="mw-redirect" title="Род Вітгенштэйнаў">Вітгенштэйны</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; text-align:left;"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%9E_%D0%9F%D1%8F%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%92%D1%96%D1%82%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%BD" title="Леў Пятровіч Вітгенштэйн">Леў Пятровіч Вітгенштэйн</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%9B%D1%8C%D0%B2%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%92%D1%96%D1%82%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пётр Львовіч Вітгенштэйн (няма такой старонкі)">Пётр Львовіч Вітгенштэйн</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%92%D1%96%D1%82%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Марыя Вітгенштэйн (няма такой старонкі)">Марыя Вітгенштэйн</a></li></ul> </td></tr> <tr> <td style="color:#D3D3D3; background-color:#E8AB79;"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%B4_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85" class="mw-redirect" title="Род Святаполк-Мірскіх">Святаполк-Мірскія</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; text-align:left;"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Мікалай Іванавіч Святаполк-Мірскі">Мікалай Іванавіч Святаполк-Мірскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B5%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%82%D1%80%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Клеапатра Міхайлаўна Святаполк-Мірская">Клеапатра Міхайлаўна Святаполк-Мірская</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Міхаіл Мікалаевіч Святаполк-Мірскі">Міхаіл Мікалаевіч Святаполк-Мірскі</a></li></ul> </td></tr> </tbody></table> За́мкава-па́ркавы ко́мплекс «Мір», Мі́рскі за́мак — унікальны помнік беларускай нацыянальнай культуры, архітэктурны шэдэўр<a href="#cite_note-ReferenceD-1">[1]</a>, які ўваходзіць у <a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0" title="Сусветная спадчына">Спіс сусветнай культурнай і прыроднай спадчыны ЮНЕСКА</a>, адзін з нацыянальных сімвалаў<a href="#cite_note-2">[2]</a> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусі</a>. Архітэктурны комплекс уключае ў сябе замак <a href="/wiki/XVI_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="XVI стагоддзе">XVI</a>—<a href="/wiki/XX_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="XX стагоддзе">XX</a> стагоддзяў, валы XVI—XVII стагоддзяў, <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%B6%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%B0" title="Сажалка">стаў</a> <a href="/wiki/1896" title="1896">1896</a>—<a href="/wiki/1898" title="1898">1898</a> гадоў, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0_%D0%97%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85_(%D0%9C%D1%96%D1%80)" title="Капліца Заслаўскіх (Мір)">прыдарожную каплічку</a>, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0-%D0%BF%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8F_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85" title="Капліца-пахавальня Святаполк-Мірскіх">капліцу-пахавальню князёў Святаполк-Мірскіх</a> з <a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BC%D1%96%D0%BA_%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0_%D1%96_%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_(%D0%9C%D1%96%D1%80)" title="Домік вартаўніка і брама (Мір)">домам вартаўніка і брамай</a>, <a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA_(%D0%9C%D1%96%D1%80)" title="Замкавы парк (Мір)">пейзажны і рэгулярны паркі</a>, дом упраўляючага. Знаходзіцца ў <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80_(%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%BA%D1%96_%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%BD)" title="Мір (Карэліцкі раён)">гарадскім пасёлку Мір</a>, на правым беразе <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%B0_(%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B0)" title="Міранка (рака)">ракі Міранкі</a><a href="#cite_note-ReferenceA-3">[3]</a>. Пабудаваны ў пачатку <a href="/wiki/XVI_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="XVI стагоддзе">XVI стагоддзя</a> магнатам <a href="/wiki/%D0%AE%D1%80%D1%8B%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%86%D0%BB%D1%8C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87" title="Юрый Іванавіч Ільініч">Юрыем Ільінічам</a> замак стаў першым прыватнаўласніцкім замкам на землях <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусі</a><a href="#cite_note-4">[4]</a><a href="#cite_note-5">[5]</a>. З <a href="/wiki/1568" title="1568">1568</a> года ён належаў князям <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB%D1%8B" title="Радзівілы">Радзівілам</a>, у <a href="/wiki/XIX_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="XIX стагоддзе">XIX стагоддзі</a> <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D1%82%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%BD%D1%8B" title="Вітгенштэйны">Вітгенштэйнам</a> і <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F" title="Святаполк-Мірскія">Святаполк-Мірскім</a><a href="#cite_note-ReferenceE-6">[6]</a>. Мірскі замак з’яўляецца самым усходнім <a href="/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Готыка">гатычным</a> збудаваннем, а таксама самым буйным і адзіным някультавым аб’ектам з захаваных нешматлікіх узораў самабытнай <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Беларуская готыка">беларускай готыкі</a><a href="#cite_note-7">[7]</a>. Замак у плане блізкі да <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D0%B4%D1%80%D0%B0%D1%82" title="Квадрат">квадрата</a> са стараной каля 75 метраў, па вуглах мае пяціпавярховыя вежы вышынёй 25—27 метраў, якія выходзяць за межы сцен. Пятая вежа — шасціпавярховая з уязной брамай<a href="#cite_note-ReferenceF-8">[8]</a>. Помнік удзельнічаў практычна ва ўсіх войнах, якія толькі праносіліся ў свой час па шматпакутнай беларускай зямлі: пачынаючы з <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%96_%D0%B7_%D0%A0%D1%8D%D1%87%D1%87%D1%83_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%B9_(1654%E2%80%941667)" title="Вайна Расіі з Рэччу Паспалітай (1654—1667)">руска-польскай 1654—1667 гадоў</a> і да <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0_1812_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Вайна 1812 года">руска-французскай 1812 года</a><a href="#cite_note-9">[9]</a>, замак не раз бралі ў аблогу і штурмавалі. Быў пашкоджаны ў <a href="/wiki/1665" title="1665">1665</a> і <a href="/wiki/1706" title="1706">1706</a> гадах, пасля адноўлены ў пачатку <a href="/wiki/XVIII_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="XVIII стагоддзе">XVIII стагоддзя</a>. Пасля зноў моцна пашкоджаны ў <a href="/wiki/1794" title="1794">1794</a> годзе, пасля чаго ў канцы <a href="/wiki/XVIII_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="XVIII стагоддзе">XVIII стагоддзя</a> заняпаў. У <a href="/wiki/1812" title="1812">1812</a> годзе пад сценамі замка адбыўся бой паміж французскай кавалерыяй маршала <a href="/wiki/%D0%9B%D1%83%D1%96_%D0%94%D0%B0%D0%B2%D1%83" title="Луі Даву">Луі Даву</a> і ар’ергардам 2-й рускай арміі — казацкай конніцай <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%86%D0%B2%D0%B5%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%9E" title="Мацвей Іванавіч Платаў">Мацвея Платава</a><a href="#cite_note-ReferenceE-6">[6]</a>. Мірскі замак для свайго часу быў магутным ваенным збудаваннем, дзе былі прыменены амаль усе вядомыя элементы <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D1%80%D1%8D%D0%B4%D0%BD%D0%B5%D0%B2%D1%8F%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D0%B5" title="Сярэдневякоўе">сярэднявечнай</a> <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Фартыфікацыя">фартыфікацыі</a> і былі ўвасоблены мясцовыя традыцыі замкавага <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%85%D1%96%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0" title="Архітэктура">дойлідства</a>. Будавалі яго па праекту таленавітага архітэктара, які, хутчэй за ўсё, быў майстар з народа і валодаў мастацкім густам. Адсутнасць добрых прылад не перашкодзіла дойліду стварыць першакласнае для таго часу ваенна-інжынернае збудаванне і ўпрыгожыць яго разнастайнымі <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%85%D1%96%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0" title="Архітэктура">архітэктурнымі</a> дэталямі<a href="#cite_note-10">[10]</a>. Вялікая насычанасць агнявых сродкаў пры ўзаемным перакрыванні сектараў абстрэлу, пастаноўка веж з разлікам вядзення флангавага агню ўздоўж сцен, высокія, стромкія земляныя валы з <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%91%D0%BD" title="Бастыён">бастыёнамі</a> па кутах рабілі Мірскі замак першакласным абарончым збудаваннем свайго часу<a href="#cite_note-11">[11]</a>. На працягу свайго існавання комплекс зведаў не адно аднаўленне і перабудову, аднак дадзеныя працэсы не ўнеслі значных змен у яго аб’ёмна-планавую і кампазіцыйную сістэмы. Разам з тым, Мірскі замак захаваў свае першапачатковыя стылістычныя элементы часоў <a href="/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Готыка">готыкі</a> і <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B6%D1%8D%D0%BD%D0%BD%D0%B5" title="Адраджэнне">Рэнесансу</a>, набыўшы пры гэтым новыя ўнікальныя напластаванні, характэрныя стылістыцы <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%B0" title="Барока">барока</a> і <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%8B%D0%B7%D0%BC" title="Рамантызм">рамантызму</a>. Разам з першапачатковымі стылявымі рысамі яны сфарміравалі непаўторнае аблічча замка, дзякуючы якому комплекс стаў у адзін рад з архітэктурнымі помнікамі <a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0" title="Сусветная спадчына">сусветнай каштоўнасці</a><a href="#cite_note-12">[12]</a>. Усе элементы замка складаюць цэласную архітэктурную кампазіцыю, што стварае завершаны вобраз непаўторнага збудавання, якое не мела сабе падобных на землях <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" class="mw-redirect" title="Прыбалтыка">Прыбалтыкі</a>, <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Польшча">Польшчы</a> і <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%8F" title="Расія">Расіі</a><a href="#cite_note-ReferenceB-13">[13]</a>. Комплекс Мірскага замка і сёння здзіўляе сваёй архітэктурнай гармоніяй, злучнасцю з прыродай, рацыяналізмам і прадуманасцю абарончых збудаванняў, прастатой і лаканізмам форм<a href="#cite_note-ReferenceB-13">[13]</a>. <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Гісторыя">Гісторыя</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Першыя_згадкі_пра_Мір">Першыя згадкі пра Мір</h3></div> <table style="margin:auto; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; border-style:none;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/30px-Aquote1.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Aquote1.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td> <td><cite>«... за многія заслугі вернага нам і мілага Сенькі Гедыгалдовіча і жадаючы, каб у будучым ён яшчэ лепей нёс сваю верную службу — не так дзеля ўзнагароды, як для прыкладу іншым... дорым... гэты маёнтак з усімі яго выгодамі...</cite><div style="clear:both;"></div><div style="float:right">Дарчая грамата <a href="/wiki/%D0%A1%D1%96%D0%B3%D1%96%D0%B7%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%9A%D0%B5%D0%B9%D1%81%D1%82%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87" class="mw-redirect" title="Сігізмунд Кейстутавіч">Сігізмунда Кейстутавіча</a>, <a href="/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%BE%D0%BA%D1%96" class="mw-redirect" title="Трокі">Трокі</a>, <a href="/wiki/1434" title="1434">1434</a> год</div> </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom; padding-left:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/30px-Aquote2.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Aquote2.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td></tr></tbody></table> Першае ўпамінанне Міра адносіцца да <a href="/wiki/1395" title="1395">1395</a> года, калі <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%8B%D0%B6%D0%B0%D0%BA%D1%96" class="mw-disambig" title="Крыжакі">крыжакі</a>, падтрымліваючы <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%96%D0%B4%D1%80%D1%8B%D0%B3%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0" title="Свідрыгайла">Свідрыгайлу</a> ў яго міжусобіцы супраць <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%9E%D1%82" title="Вітаўт">Вітаўта</a>, уварваліся на <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D1%80%D1%83%D0%B4%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%BA%D0%BD%D1%8F%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Навагрудскае княства">Навагрудчыну</a>, дасягнулі <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80_(%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%BA%D1%96_%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%BD)" title="Мір (Карэліцкі раён)">Міра</a> і знішчылі паселішча. У <a href="/wiki/1434" title="1434">1434</a> годзе <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%BA%D0%BD%D1%8F%D0%B7%D1%96_%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F" title="Вялікія князі літоўскія">вялікі князь літоўскі</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D1%96%D0%B3%D1%96%D0%B7%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%9A%D0%B5%D0%B9%D1%81%D1%82%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87" class="mw-redirect" title="Сігізмунд Кейстутавіч">Сігізмунд Кейстутавіч</a>, раздаючы землі сваім прыхільнікам, падарыў Мір Сёмку — гэта значыць <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D0%BC%D1%91%D0%BD_%D0%93%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87" class="mw-redirect" title="Сямён Гедыголдавіч">Сямёну Гедыголдавічу</a>, які пасля стаў віленскім кашталянам. І хаця ў гэтай грамаце ўпамінаецца ўсяго адна curia (двор) нейкага Дзяміда, археалагічныя матэрыялы пачатку <a href="/wiki/XV_%D1%81%D1%82." class="mw-redirect" title="XV ст.">XV ст.</a> сустракаюцца не толькі на тэрыторыі сучаснага мястэчка <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80" title="Мір">Мір</a>, але і на другім беразе ракі Міранкі, менавіта на тым месцы, дзе ўзвышаецца цяпер Мірскі замак. Рэшткі выяўленых дазамкавых пабудоў сведчаць аб тым, што яны былі даволі багатымі для свайго часу. Так, у культурным слоі замкавага двара знойдзены рэшткі печы, складзенай з гаршковай кафлі<a href="#cite_note-ReferenceG-14">[14]</a>. Сёмка, паміраючы бяздзетным, адпісаў мірскія ўладанні сваёй названай дачцэ Ганне Бутрымаўне. Але Ганна так і не выйшла замуж і памерла маладой. У <a href="/wiki/1476" title="1476">1476</a> г. яна перапісала ўсю маёмасць роднай цётцы — жонцы Сенькі Мілохне<a href="#cite_note-15">[15]</a>, а Мілохна ў сваю чаргу <a href="/wiki/1490" title="1490">1490</a> г. адпісала свае ўладанні сваяку <a href="/wiki/%D0%AE%D1%80%D1%8B%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%86%D0%BB%D1%8C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87" title="Юрый Іванавіч Ільініч">Юрыю Ільінічу</a><a href="#cite_note-16">[16]</a>, маладому, але даволі заможнаму пану. Юрый быў сынам <a href="/wiki/%D0%86%D0%B2%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B0_%D0%86%D0%BB%D1%8C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87" title="Івашка Ільініч">Івашкі Ільініча</a>, віцебскага і смаленскага старосты<a href="#cite_note-17">[17]</a>. Упершыню Ільініч з’яўляецца ў Міры толькі ў <a href="/wiki/1495" title="1495">1495</a> г. Мірскія ўладанні былі аб'ектам спрэчак з маршалкам дворным <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%80_%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%82%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87" class="mw-redirect" title="Літавор Храбтовіч">Літаворам Храбтовічам</a>, ужо ў наступны год па гэтай справе ў <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0" title="Гродна">Горадне</a> праходзіць суд на карысць Храбтовіча. Судовыя спрэчкі працягнуліся пасля ваеннага паходу ў <a href="/wiki/1497" title="1497">1497</a> годзе ў <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Малдова">Малдову</a>, аднак і ў гэты раз «Мірскія ловы» Ільінічу атрымаць не ўдалося. Ільініч дамогся правоў на Міршчыну толькі праз 27 гадоў, ужо пасля смерці магутнага суседа-канкурэнта. У <a href="/wiki/1522" title="1522">1522</a> г., займаючы пасаду <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F" class="mw-redirect" title="Маршалкі надворныя літоўскія">літоўскага маршалка</a> і брэсцкага старосты<a href="#cite_note-18">[18]</a> і скарыстаўшы недасведчанасць нашчадкаў Літавора, а можа, нават падкупіўшы сведкаў, Ільініч праз суд дамагаецца нарэшце правоў на мірскія ваколіцы<a href="#cite_note-19">[19]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Загадка_пабудовы_замка">Загадка пабудовы замка</h3></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D0%BA%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%B1%D1%83%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0" title="Загадка пабудовы Мірскага замка">Загадка пабудовы Мірскага замка</a></div> <table style="margin:auto; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; border-style:none;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/30px-Aquote1.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Aquote1.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td> <td><cite>Татарскія спусташэнні, сваркі Забжазінскіх, Ільінічаў, Кішкаў, Глябовічаў і іншых літоўскіх магнатаў з гордым і магутным Міхаілам Глінскім, сваркі, якія прывялі да таго, што Забжазінскі быў пазбаўлены ваяводскай пасады, а Крыштоф Ільініч трапіў у турму, і яшчэ жахлівы лёс Яна Забжэзінскага, на якога Глінскі ўчыніў наезд, замардаваў ва ўласным доме, - усё гэта, відаць, і натхніла Юрыя Ільініча пабудаваць у Міры крэпасць</cite><div style="clear:both;"></div><div style="float:right"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%A1%D1%8B%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BB%D1%8F" title="Уладзіслаў Сыракомля">Уладзіслаў Сыракомля</a></div> </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom; padding-left:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/30px-Aquote2.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Aquote2.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td></tr></tbody></table> Цяпер цяжка вызначыць, якімі матывамі кіраваўся магнат, прымаючы рашэнне аб стварэнні ўмацаванай рэзідэнцыі. Амаль усе даследчыкі гісторыі Мірскага замка пастаянна ставяць пытанне, што прымусіла далёка не самага багатага і не самага ўплывовага ўрадніка <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%9A%D0%BD%D1%8F%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5" title="Вялікае Княства Літоўскае">Вялікага Княства Літоўскага</a> ўзяцца за маштабнае будаўніцтва. Інтрыгуе і той факт, што Ільініч распачаў грандыёзнае будаўніцтва на схіле свайго жыцця<a href="#cite_note-20">[20]</a>. Акрамя таго, да XVI стагоддзя ў Вялікім Княстве Літоўскім зусім не будавалася прыватных мураваных замкаў, і нават вельмі заможныя паны звычайна абыходзіліся драўлянымі ўмацаванымі дварамі<a href="#cite_note-21">[21]</a>. <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Mir_Castle_Complex_101.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Mir_Castle_Complex_101.jpg/200px-Mir_Castle_Complex_101.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Mir_Castle_Complex_101.jpg/300px-Mir_Castle_Complex_101.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Mir_Castle_Complex_101.jpg/400px-Mir_Castle_Complex_101.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Паўночная сцяна замка захавалася да нашага часу амаль без змен</figcaption></figure> Сярод вучоных дагэтуль працягваюцца спрэчкі і пра прызначэнне Мірскага замка. Нагодай для будаўніцтва каменнага замка маглі паслужыць войны з <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%BA%D0%BD%D1%8F%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5" class="mw-redirect" title="Вялікае княства Маскоўскае">Вялікім княствам Маскоўскім</a>, набегі <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%8B%D0%BC%D1%87%D0%B0%D0%BA%D1%96" title="Крымчакі">крымчакоў</a>, складаныя адносіны з суседзямі, уласная агрэсіўнасць ці імкненне праславіцца, атрымаць тытул графа <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%88%D1%87%D1%8D%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%86%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" class="mw-redirect" title="Свяшчэнная Рымская Імперыя">Свяшчэннай Рымскай Імперыі</a> ці проста становішча <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA_%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B_%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Маршалак надворны літоўскі">маршалка надворнага літоўскага</a><a href="#cite_note-ReferenceG-14">[14]</a><a href="#cite_note-ReferenceC-22">[22]</a>. <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Hniezna._%D0%93%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D0%B0_(07-2007).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Hniezna._%D0%93%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D0%B0_%2807-2007%29.jpg/220px-Hniezna._%D0%93%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D0%B0_%2807-2007%29.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Hniezna._%D0%93%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D0%B0_%2807-2007%29.jpg/330px-Hniezna._%D0%93%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D0%B0_%2807-2007%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Hniezna._%D0%93%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D0%B0_%2807-2007%29.jpg/440px-Hniezna._%D0%93%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D0%B0_%2807-2007%29.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="766" /></a><figcaption>Архітэктура <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%91%D0%BB_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB%D0%B0,_%D0%93%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D0%B0" class="mw-redirect" title="Касцёл Святога Міхаіла, Гнезна">касцёла Святога Міхаіла ў Гнезна</a> сугучна з архітэктурай Мірскага замка</figcaption></figure> Цяпер даследчыкі звязваюць пабудову замка з меркаваннямі аўтарытэту і жаданнем Юрыя Ільініча самасцвердзіцца. Ён на працягу больш чым двух дзесяцігоддзяў вёў судовыя цяжбы за права ўладання Мірскімі маёнткамі, якія завяршылася ў карысць Ільінічаў толькі ў <a href="/wiki/1522" title="1522">1522</a> годзе, калі мабыць і пачалося ўзвядзенне Мірскага замка<a href="#cite_note-23">[23]</a><a href="#cite_note-24">[24]</a>. Да гэтага часу Ільініч стаў заможным магнатам і атрымліваў прыбыткі ад кіравання <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%86%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" class="mw-redirect" title="Берасцейскае староства">Берасцейскім</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ковенскае староства (няма такой старонкі)">Ковенскім</a> староствамі і замкамі<a href="#cite_note-25">[25]</a>, а таксама магчыма скарыстаўся вялізнай сумай грошай у 10 000 залатых дукатаў ад земскага падскарбія <a href="/wiki/%D0%90%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%95%D0%B7%D0%B0%D1%84%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A0%D0%B0%D0%B1%D1%96%D1%87%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87" class="mw-redirect" title="Абрам Езафовіч Рабічковіч">Абрама Езафовіча Рабічковіча</a><a href="#cite_note-26">[26]</a>. Вызывае спрэчкі і дата будаўніцтва замка. Замак упершыню ўпамінаецца ў <a href="/wiki/1527" title="1527">1527</a> годзе ў <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D1%8B%D0%BA%D0%B0" class="mw-redirect" title="Літоўская метрыка">Літоўскай метрыцы</a>, аднак асаблівасці архітэктуры Мірскага замка паказваюць на тое, што ён быў закладзены не раней за <a href="/wiki/1510" title="1510">1510</a> год. <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A2%D0%BA%D0%B0%D1%87%D0%BE%D1%9E" title="Міхаіл Аляксандравіч Ткачоў">Міхаіл Ткачоў</a> лічыў, што замак быў пабудаваны ў 1506—1510 гадах<a href="#cite_note-ReferenceA-3">[3]</a>, сустракаюцца таксама даты будаўніцтва — канец XV — пачатак XVI стст.<a href="#cite_note-27">[27]</a>), і <a href="/wiki/1508" title="1508">1508</a>—<a href="/wiki/1510" title="1510">1510</a> гады (паводле А. Сняжко). Цяпер большасць гісторыкаў сходзяцца ў меркаванні, што ў самым канцы XV стагоддзя замка ў Міры яшчэ не было<a href="#cite_note-28">[28]</a>. На тое, што замак будаваўся не раней за 20-я гады ўскосна ўказвае факт пабудовы ў <a href="/wiki/1524" title="1524">1524</a> годзе непадалёк ад <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%9E%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B%D1%81%D0%BA" title="Ваўкавыск">Ваўкавыска</a> <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%91%D0%BB_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB%D0%B0_(%D0%93%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D0%B0)" title="Касцёл Святога Міхаіла (Гнезна)">касцёла Святога Міхаіла</a>, пластыка архітэктурных дэталяў якога вельмі падобная на архітэктурнае аздабленне замка<a href="#cite_note-29">[29]</a>. Некаторыя асаблівасці архітэктуры Мірскага замка («крышталёвыя скляпенні») таксама з’яўляюцца пацвярджэннем таго, што замак быў закладзены не раней чым у 1510-х гадах<a href="#cite_note-30">[30]</a>. У першапачатковым варыянце замак не быў дабудаваны, засталіся недабудаванымі абарончыя карпусы ўздоўж паўднёвай і ўсходняй сцен, а таксама паўночна-заходняя вежа<a href="#cite_note-ReferenceH-31">[31]</a>. Тым не менш па меркаванню даследчыкаў, у той час на ўсёй тэрыторыі Беларусі як па памерах, так і па велічыні не было нічога, што магло б параўнацца з Мірскім замкам<a href="#cite_note-32">[32]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Першапачатковы_выгляд_замка">Першапачатковы выгляд замка</h3></div> <table style="margin:auto; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; border-style:none;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/30px-Aquote1.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Aquote1.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td> <td><cite>Ды Графіч, радня хоць далёка Гарэшкаў, Багаты сусед, калі выйшаў з апекі, Паніч дзіўнаваты, муры спадабаў, Як вярнуўся сюды з падарожы, Бо, кажа, гатыцкае архітэктуры, харошы; Дарма, што Суддзя з дакументам пераконаваў потым, Што той архітэктар быў віленскім майстрам, не готам. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC_%D0%9C%D1%96%D1%86%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Адам Міцкевіч">Адам Міцкевіч</a> "Пан Тадэвуш", пераклад <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%A2%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" class="mw-redirect" title="Браніслаў Тарашкевіч">Браніслава Тарашкевіча</a></cite> </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom; padding-left:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/30px-Aquote2.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Aquote2.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%94.%D0%A1._%D0%91%D1%83%D0%B1%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0._%D0%A1%D1%8F%D1%80._16_%D1%81%D1%82.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/c/c0/%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%94.%D0%A1._%D0%91%D1%83%D0%B1%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0._%D0%A1%D1%8F%D1%80._16_%D1%81%D1%82.JPG/300px-%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%94.%D0%A1._%D0%91%D1%83%D0%B1%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0._%D0%A1%D1%8F%D1%80._16_%D1%81%D1%82.JPG" decoding="async" width="300" height="299" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/c/c0/%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%94.%D0%A1._%D0%91%D1%83%D0%B1%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0._%D0%A1%D1%8F%D1%80._16_%D1%81%D1%82.JPG/450px-%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%94.%D0%A1._%D0%91%D1%83%D0%B1%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0._%D0%A1%D1%8F%D1%80._16_%D1%81%D1%82.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/c/c0/%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%94.%D0%A1._%D0%91%D1%83%D0%B1%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0._%D0%A1%D1%8F%D1%80._16_%D1%81%D1%82.JPG/600px-%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%94.%D0%A1._%D0%91%D1%83%D0%B1%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0._%D0%A1%D1%8F%D1%80._16_%D1%81%D1%82.JPG 2x" data-file-width="2928" data-file-height="2918" /></a><figcaption>Мірскі замак. Выгляд у пач. XVI ст., рэканструкцыя Д. Бубноўскага</figcaption></figure> Архітэктура Мірскага замка XVI стагоддзя мела рысы беларускай позняй <a href="/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Готыка">готыкі</a>. Замак быў выкананы ў выглядзе <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D0%B4%D1%80%D0%B0%D1%82" title="Квадрат">квадратнага</a> ў плане збудавання з выступаючымі па кутах магутнымі вежамі вышынёй каля 25 м. Усе вежы былі спланаваны як самастойныя вузлы абароны. Таўшчыня сцен замка дасягала 3 м пры вышыні каля 13 м. Шматлікія падзямеллі замка стваралі складаную сістэму дапаможных памяшканняў, якія ў цэлым па плошчы пераўзыходзілі ў некалькі разоў наземную частку збудавання. Усе вежы замка зроблены аднолькава: 4-гранная аснова, 8-гранны <a href="/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%BF%D0%B0%D0%BB" title="Купал">купал</a>, які звужваецца ўверх. Квадратны план веж і размяшчэнне іх за вонкавай лініяй сцен стваралі магчымасць весці абстрэл ворага не толькі прама, але і ўздоўж сцен. Па тых часах гэта была самая прагрэсіўная схема абароны і толькі недасканаласць агнястрэльнай зброі прымушала яшчэ ўжываць традыцыйныя спосабы абароны з дапамогай <a href="/wiki/%D0%9B%D1%83%D0%BA" title="Лук">лукаў</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%82" title="Арбалет">арбалетаў</a>, камянёў, <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B0" title="Смала">смалы</a> і вару<a href="#cite_note-33">[33]</a>. <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%88%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%85_16_%D1%81%D1%82._%D1%80%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%88%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%85_16_%D1%81%D1%82._%D1%80%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F.JPG/220px-%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%88%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%85_16_%D1%81%D1%82._%D1%80%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F.JPG" decoding="async" width="220" height="207" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%88%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%85_16_%D1%81%D1%82._%D1%80%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F.JPG/330px-%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%88%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%85_16_%D1%81%D1%82._%D1%80%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%88%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%85_16_%D1%81%D1%82._%D1%80%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F.JPG/440px-%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%88%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%85_16_%D1%81%D1%82._%D1%80%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F.JPG 2x" data-file-width="2268" data-file-height="2138" /></a><figcaption>План першага паверха Мірскага замка ў пачатку XVI ст. паводле В. Калніна</figcaption></figure> Будаўніцтва замка ажыццяўлялася ў некалькі этапаў. У першым дзесяцігоддзі <a href="/wiki/XVI_%D1%81%D1%82." class="mw-redirect" title="XVI ст.">XVI ст.</a> былі збудаваны сцены і вежы, а ў паўднёва-заходнім участку двара пабудавалі цаглянае аднапавярховае жылое памяшканне. Ад яго да цяперашняга часу захаваліся толькі асобныя ўчасткі падмуркаў, сляды перавязкі мура сцен гэтай пабудовы са сценамі замка, а таксама гнёзды ад заладкі канцоў бэлек перакрыцця на паўднёвай замкавай сцяне<a href="#cite_note-А._Я._Митятин._Замок_в_Мире._с._13-34">[34]</a>. Дэкаратыўнае аздабленне замка было заснавана на кантрасце чырвонай цэглы і ружовай атынкоўкі. Вонкавыя сцены арнаментаваны <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%B1%D1%80%D1%8B%D0%BA" title="Парэбрык">парэбрыкамі</a>, <a href="/wiki/%D0%93%D1%96%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Гірка">гіркамі</a>, <a href="/wiki/%D0%9D%D1%96%D1%88%D0%B0" title="Ніша">нішамі</a>, паяскамі, паўкалонкамі<a href="#cite_note-35">[35]</a>. Пры будаўніцтве сцен была выкарыстана трохслаёвая муроўка: вонкавую частку сцен выкладвалі з цэглы з украпваннем каменя-валуна, а ўнутраная — складалася з дробнага каменя і цагляных аскепкаў, залітых вапнавым растворам<a href="#cite_note-ReferenceI-36">[36]</a>. Аднак дальнабачнасць Юрыя Ільініча не дазволіла «зрабіць з замка проста цацку» — у выпадку патрэбы замак мог аказаць адчувальны адпор захопнікам<a href="#cite_note-37">[37]</a>. Усе вежы былі збудаваны з такім разлікам, каб было зручна весці флангавы агонь уздоўж сцен і знішчаць ворага на подступах да іх. Кожная вежа мела па пяць баявых ярусаў з байніцамі і складаную сістэму ўнутраных пераходаў. З часу першага этапу будаўніцтва захаваліся два каміны. Першы знаходзіцца ў праездзе на першым ярусе ўязной вежы, ім карысталіся для абагравання вартавыя, якія неслі кругласутачнае дзяжурства. У адным канале з ім знаходзіўся другі камін — у памяшканні капліцы на другім ярусе ўязной вежы<a href="#cite_note-ReferenceJ-38">[38]</a>. На працягу першага перыяду ўзвядзенне Мірскага замка не было завершана. Недабудаванымі засталіся верхнія ярусы паўночна-заходняй вежы, замкавыя сцены<a href="#cite_note-39">[39]</a>, а таксама капітальныя збудаванні на поўдні і ўсходзе замкавага двара, якія маглі прызначацца для жылля гарнізона і чэлядзі. Паводле старой традыцыі пад жыллё феадала адводзілася адна з веж, хутчэй за ўсё, паўночна-усходняя. Пра гэта сведчыць арыгінальны дэкор вежы: ў нішах на яе фасадах выяўлены дэкаратыўныя шматколерныя кампазіцыі, так званыя «аказійныя» роспісы, якія маглі быць створаны ў гонар атрымання ў <a href="/wiki/1555" title="1555">1555</a> годзе апошнім уладальнікам замка з <a href="/wiki/%D0%86%D0%BB%D1%8C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87%D1%8B" title="Ільінічы">роду Ільінічаў</a> тытула <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D1%84" title="Граф">графа</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%88%D1%87%D1%8D%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Свяшчэнная Рымская імперыя">Свяшчэннай Рымскай імперыі</a><a href="#cite_note-40">[40]</a>. Замак узводзіла насельніцтва Міршчыны і сяляне іншых з уладанняў Юрыя Ільініча. Былі пабудаваны цагельні ў вёсках Пропашы і Бірбашы. Вапну дастаўлялі са <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%8B_%D0%A1%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%8C" title="Новы Свержань">Свержня</a>. У адно месца звозіліся сотні кубаметраў палявога каменю, там будаўнічы матэрыял абчэсвалі, парадкавалі па памеры і колеру<a href="#cite_note-ReferenceA-3">[3]</a>. Другі этап будаўніцтва прыйшоўся на 20-30-я гг. XVI ст., калі да паўднёвай і ўсходняй сцен прыбудавалі аднапавярховы корпус з шырокім склепам,<a href="#cite_note-ReferenceI-36">[36]</a>, які заняў амаль палову плошчы двара<a href="#cite_note-А._Я._Митятин._Замок_в_Мире._с._13-34">[34]</a>. На трэцім этапе (другая палова <a href="/wiki/XVI_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="XVI стагоддзе">XVI ст.</a> — першая палова <a href="/wiki/XVII_%D1%81%D1%82." class="mw-redirect" title="XVII ст.">XVII ст.</a>) над аднапавярховым корпусам узвялі яшчэ два паверхі<a href="#cite_note-41">[41]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Пераход_замка_да_Радзівілаў">Пераход замка да Радзівілаў</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Mika%C5%82aj_Radzivi%C5%82_%C4%8Corny,_Karl_V._%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B,_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_V_(XVII).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Mika%C5%82aj_Radzivi%C5%82_%C4%8Corny%2C_Karl_V._%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B%2C_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_V_%28XVII%29.jpg/220px-Mika%C5%82aj_Radzivi%C5%82_%C4%8Corny%2C_Karl_V._%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B%2C_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_V_%28XVII%29.jpg" decoding="async" width="220" height="177" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Mika%C5%82aj_Radzivi%C5%82_%C4%8Corny%2C_Karl_V._%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B%2C_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_V_%28XVII%29.jpg/330px-Mika%C5%82aj_Radzivi%C5%82_%C4%8Corny%2C_Karl_V._%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B%2C_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_V_%28XVII%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Mika%C5%82aj_Radzivi%C5%82_%C4%8Corny%2C_Karl_V._%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B%2C_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_V_%28XVII%29.jpg/440px-Mika%C5%82aj_Radzivi%C5%82_%C4%8Corny%2C_Karl_V._%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B%2C_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_V_%28XVII%29.jpg 2x" data-file-width="690" data-file-height="554" /></a><figcaption>Апякун <a href="/wiki/%D0%AE%D1%80%D1%8B%D0%B9_%D0%86%D0%BB%D1%8C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87,_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D1%88%D1%8B" class="mw-redirect" title="Юрый Ільініч, малодшы">Юрыя Ільініча-малодшага</a> <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B" title="Мікалай Радзівіл Чорны">Мікалай Радзівіл Чорны</a> атрымоўвае з рук <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B5%D1%80%D0%B4%D1%8B%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D0%B4_I_%D0%93%D0%B0%D0%B1%D1%81%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Фердынанд I Габсбург">Фердынанда І</a> княжацкі тытул. Пазней і сам Ільініч атрымае графскі тытул, а сваё ўладанне перадасць сыну Чорнага <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%9A%D1%80%D1%8B%D1%88%D1%82%D0%B0%D1%84_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A1%D1%96%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Мікалай Крыштаф Радзівіл Сіротка">Мікалаю Сіротцы</a></figcaption></figure> <table style="margin:auto; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; border-style:none;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/30px-Aquote1.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Aquote1.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td> <td><cite>Яго замак Мір і ўсю адміністрацыйную акругу з усёй маёмасцю мы ўзводзім на ступень графства, гэтае званне надаём самому Юрыю Ільінічу, яго дзецям, нашчадкам і законным спадчыннікам разам з усімі іх дзецьмі абодвух полаў, цяперашнімі і тымі, якія народзяцца, ад сённяшняга дня і ва ўсе будучыя часы, называючы іх ад гэтага графства замка Мір графамі</cite><div style="clear:both;"></div><div style="float:right">Дарчая грамата <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B5%D1%80%D0%B4%D1%8B%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D0%B4_I_%D0%93%D0%B0%D0%B1%D1%81%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Фердынанд I Габсбург">Фердынанда Габсбурга</a> <a href="/wiki/%D0%AE%D1%80%D1%8B%D0%B9_%D0%A4%D0%B5%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%86%D0%BB%D1%8C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87" title="Юрый Феліксавіч Ільініч">Юрыю Ільінічу</a></div> </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom; padding-left:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/30px-Aquote2.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Aquote2.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9F%D1%8F%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B0_%D0%AE%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%86%D0%BB%D0%BB%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D1%88%D0%B0%D0%B3%D0%B0,_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%8B,_1566.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/%D0%9F%D1%8F%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B0_%D0%AE%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%86%D0%BB%D0%BB%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D1%88%D0%B0%D0%B3%D0%B0%2C_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%8B%2C_1566.JPG/200px-%D0%9F%D1%8F%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B0_%D0%AE%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%86%D0%BB%D0%BB%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D1%88%D0%B0%D0%B3%D0%B0%2C_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%8B%2C_1566.JPG" decoding="async" width="200" height="212" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/%D0%9F%D1%8F%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B0_%D0%AE%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%86%D0%BB%D0%BB%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D1%88%D0%B0%D0%B3%D0%B0%2C_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%8B%2C_1566.JPG/300px-%D0%9F%D1%8F%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B0_%D0%AE%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%86%D0%BB%D0%BB%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D1%88%D0%B0%D0%B3%D0%B0%2C_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%8B%2C_1566.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/%D0%9F%D1%8F%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B0_%D0%AE%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%86%D0%BB%D0%BB%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D1%88%D0%B0%D0%B3%D0%B0%2C_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%8B%2C_1566.JPG/400px-%D0%9F%D1%8F%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B0_%D0%AE%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%86%D0%BB%D0%BB%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D1%88%D0%B0%D0%B3%D0%B0%2C_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%8B%2C_1566.JPG 2x" data-file-width="882" data-file-height="933" /></a><figcaption>Пячатка <a href="/wiki/%D0%AE%D1%80%D1%8B%D0%B9_%D0%86%D0%BB%D1%8C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87,_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D1%88%D1%8B" class="mw-redirect" title="Юрый Ільініч, малодшы">Юрыя Ільініча малодшага</a>, графа на Міры, 1566 год.</figcaption></figure> Юрый Ільініч памёр у <a href="/wiki/1526" title="1526">1526</a> годзе, перадаўшы свае ўладанні чатыром сынам. Яго сын <a href="/wiki/%D0%A8%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8B_%D0%A4%D0%B5%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%81_%D0%86%D0%BB%D1%8C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87" class="mw-redirect" title="Шчасны Фелікс Ільініч">Шчасны</a> перажыў усіх братоў і стаў уладальнікам спадчыны. Ён быў жанаты з Соф'яй Радзівіл, дачкой <a href="/wiki/%D0%AF%D0%BD_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_(1474%E2%80%941522)" title="Ян Радзівіл (1474—1522)">Яна Барадатага</a>, з якой меў сына, таксама Юрыя. Дзядзька апошняга — <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B" title="Мікалай Радзівіл Чорны">Мікалай Радзівіл Чорны</a> — паслаў маладога Ільініча да двара імператара <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B5%D1%80%D0%B4%D1%8B%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D0%B4_I_%D0%93%D0%B0%D0%B1%D1%81%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Фердынанд I Габсбург">Фердынанда І</a>. У выніку гэтай паездкі <a href="/wiki/10_%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="10 ліпеня">10 ліпеня</a> <a href="/wiki/1553" title="1553">1553</a> года Юрый, як уладальнік велізарнага замка, атрымаў <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D1%84" title="Граф">графскі</a> тытул.<a href="#cite_note-42">[42]</a> Так збылася мара Юрыя Ільініча-дзеда, хоць род яго і згас. Юрый не быў жанаты, усё сваё багацці ён запісаў сыну Мікалая Радзівіла Чорнага <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%9A%D1%80%D1%8B%D1%88%D1%82%D0%B0%D1%84_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A1%D1%96%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Мікалай Крыштаф Радзівіл Сіротка">Мікалаю Крыштафу Радзівілу Сіротцы</a>. Пасля смерці Мікалая Чорнага ў <a href="/wiki/1565" title="1565">1565</a> годзе Юрый Ільініч зрабіўся апекуном яго дзяцей. Прадчуваючы раннюю смерць, ён <a href="/wiki/25_%D0%B6%D0%BD%D1%96%D1%9E%D0%BD%D1%8F" title="25 жніўня">25 жніўня</a> <a href="/wiki/1568" title="1568">1568</a> года ўсынаўляе Радзівіла Сіротку<a href="#cite_note-43">[43]</a>, складае завяшчанне і памірае роўна праз год пасля таго, як яму прысніўся прарочы сон, — у <a href="/wiki/1569" title="1569">1569</a> годзе. Неўзабаве пасля смерці апошняга са згаслага роду Ільінічаў Мікалай Радзівіл Сіротка быў афіцыйна запісаны ўладальнікам Міра і <a href="/wiki/%D0%91%D1%8F%D0%BB%D0%B0_%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%BB%D1%8F%D1%81%D0%BA%D0%B0" title="Бяла Падляска">Белай</a>. Перадаваў яму гэтыя маёнткі навагрудскі возны Рыгор Тарасевіч, а прымаў ад імя Мікалая Сіроткі стары радзівілаўскі слуга <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%86%D0%B5%D0%B9_%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D1%8F%D1%87%D1%8B%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Мацей Кавячынскі">Мацей Кавячынскі</a>, вядомы ў гісторыі <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Рэфармацыя">Рэфармацыі</a> як мецэнат <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8B%D0%BC%D0%BE%D0%BD_%D0%91%D1%83%D0%B4%D0%BD%D1%8B" title="Сымон Будны">Сымона Буднага</a><a href="#cite_note-44">[44]</a>. Такім чынам, з <a href="/wiki/1569" title="1569">1569</a> і на працягу трох стагоддзяў замак належаў <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB%D1%8B" title="Радзівілы">Радзівілам</a><a href="#cite_note-ReferenceC-22">[22]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Перабудова_замка_пры_Радзівіле_Сіротцы"><span id=".D0.9F.D0.B5.D1.80.D0.B0.D0.B1.D1.83.D0.B4.D0.BE.D0.B2.D0.B0_.D0.B7.D0.B0.D0.BC.D0.BA.D0.B0_.D0.BF.D1.80.D1.8B_.D0.A0.D0.B0.D0.B4.D0.B7.D1.96.D0.B2.D1.96.D0.BB.D0.B5_.D0.A1.D1.96.D1.80.D0.BE.D1.82.D1.86.D1.8B">Перабудова замка пры Радзівіле Сіротцы</h3></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_17_%D1%81%D1%82._%D0%9C._%D0%A2%D0%BA%D0%B0%D1%87%D0%BE%D0%B2%D0%B0._%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BA_%D0%AF._%D0%9A%D1%83%D0%BB%D1%96%D0%BA.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/d/dc/%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_17_%D1%81%D1%82._%D0%9C._%D0%A2%D0%BA%D0%B0%D1%87%D0%BE%D0%B2%D0%B0._%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BA_%D0%AF._%D0%9A%D1%83%D0%BB%D1%96%D0%BA.JPG/400px-%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_17_%D1%81%D1%82._%D0%9C._%D0%A2%D0%BA%D0%B0%D1%87%D0%BE%D0%B2%D0%B0._%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BA_%D0%AF._%D0%9A%D1%83%D0%BB%D1%96%D0%BA.JPG" decoding="async" width="400" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/d/dc/%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_17_%D1%81%D1%82._%D0%9C._%D0%A2%D0%BA%D0%B0%D1%87%D0%BE%D0%B2%D0%B0._%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BA_%D0%AF._%D0%9A%D1%83%D0%BB%D1%96%D0%BA.JPG/600px-%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_17_%D1%81%D1%82._%D0%9C._%D0%A2%D0%BA%D0%B0%D1%87%D0%BE%D0%B2%D0%B0._%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BA_%D0%AF._%D0%9A%D1%83%D0%BB%D1%96%D0%BA.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/d/dc/%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_17_%D1%81%D1%82._%D0%9C._%D0%A2%D0%BA%D0%B0%D1%87%D0%BE%D0%B2%D0%B0._%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BA_%D0%AF._%D0%9A%D1%83%D0%BB%D1%96%D0%BA.JPG/800px-%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_17_%D1%81%D1%82._%D0%9C._%D0%A2%D0%BA%D0%B0%D1%87%D0%BE%D0%B2%D0%B0._%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BA_%D0%AF._%D0%9A%D1%83%D0%BB%D1%96%D0%BA.JPG 2x" data-file-width="3684" data-file-height="1328" /></a><figcaption>Мірскі замак. Выгляд у XVII ст. паводле М. Ткачова</figcaption></figure> У <a href="/wiki/1580-%D1%8F" title="1580-я">1580</a>—<a href="/wiki/1590-%D1%8F" title="1590-я">1590-я</a> гады на трэцім этапе да паўночных і ўсходніх сцен быў прыбудаваны трохпавярховы палац, а вежы прыстасаваны пад жыллё. Хутчэй за ўсё на пачатковым этапе кіраваў будаўнічымі работамі <a href="/wiki/%D0%AF%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%96" class="mw-redirect" title="Ян Марыя Бернардоні">Ян Марыя Бернардоні</a>. Вонкавымі сценамі палаца сталі замкавыя сцены — паўночная і ўсходняя. Частку байніц замуравалі, а на ўзроўні другога і трэцяга паверхаў зрабілі вялікія аконныя праёмы. Драўлянае перакрыцце першага паверха было заменена цаглянымі цыліндрычнымі зборамі, а папярочныя сцены першага паверха палаца былі ўзмоцнены абліцоўваннем іх абапал цэглай. З вонкавага боку замка паміж вежамі ў заходняй і паўднёвай замкавых сценах былі пабудаваны гаспадарчыя будынкі<a href="#cite_note-А._Я._Митятин._Замок_в_Мире._с._13-34">[34]</a>. Ва ўязной вежы была пабудавана замкавая капліца. Паўднёвая сцяна недабудаванага паўднёвага абарончага корпуса ўвянчалася галерэяй з <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D1%96%D1%86%D0%B0" title="Байніца">байніцамі</a>, якія аднак ужо былі мала прыдатныя для мэт абароны<a href="#cite_note-ReferenceK-45">[45]</a>. Перад уязной вежай узвялі падковападобную сцяну прадбрам'я (<a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Барбакан">барбакан</a>)<a href="#cite_note-ReferenceI-36">[36]</a>. Была дабудавана паўночна-заходняя вежа, дабудаваныя паверхі якой, дзякуючы прыладзе лучковых <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D1%8B%D0%BA" title="Сандрык">сандрыкаў</a> над вокнамі, па аб'ёмнаму рашэнню вельмі падобныя на завяршэнне паўднёва-усходняй вежы<a href="#cite_note-46">[46]</a>. Замак стаў адміністрацыйным цэнтрам <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мірскае графства (няма такой старонкі)">Мірскага графства</a> і княжацкай загараднай рэзідэнцыяй. Сцены палаца і веж былі атынкаваны і афарбаваны ў ружовы колер, які спалучаўся з цагляным мурам чырвонага колеру. Аконныя і дзвярныя праёмы былі выкананы з шэрага пясчаніку, які прывозілі з <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%86%D1%8B%D1%8F" class="mw-redirect" title="Галіцыя">Галіцыі</a><a href="#cite_note-ReferenceC-22">[22]</a>. У скляпах і на першым паверсе палаца знаходзіліся гаспадарчыя памяшканні і каморы, на другім паверсе размяшчалася адміністрацыя Мірскага графства, замкавы суд, канцылярыя, а трэці — прызначаўся для гаспадароў<a href="#cite_note-ReferenceL-47">[47]</a>. <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%86%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%27%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/%D0%86%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%27%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG/200px-%D0%86%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%27%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/%D0%86%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%27%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG/300px-%D0%86%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%27%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/%D0%86%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%27%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG/400px-%D0%86%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%27%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a><figcaption>Інтэр’еры трэцяга паверха Мірскага замка. Рэканструкцыя, сучасны стан.</figcaption></figure> Адпаведна былі аздоблены і інтэр'еры пакояў розных узроўняў. У лехах падлога была брукаванай, сцены не тынкаваліся, з ацяпляльных прыстасаванняў былі толькі прымітыўныя каміны, сталярка таксама вельмі простая. На першым і другім паверхах падлога выкладвалася керамічнай пліткай, на другім паверсе пазней былі высланы драўляныя падлогі. Сцены тынкаваліся і бяліліся, уладкоўваліся печы, прычым на першым паверсе абкладзеныя, як правіла, непаліванай кафляй, а на другім — паліванай, часцей за ўсё зялёнай. Затое трэці наверх зіхацеў усімі фарбамі, асляпляльна ззяў пазалотай. У апісаннях сустракаюцца ўпамінанні аб <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Францыя">французскім</a> жывапісе на сценах (на распісных <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D1%8B%D0%B7_(%D0%B0%D1%80%D1%85%D1%96%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0)" title="Фрыз (архітэктура)">фрызах</a>), кесонных столях з разьбой, ляпнінай, расфарбоўкай і пазалотай, паркетных падлогах, багата ўпрыгожаных камінах і печах, якія былі аздоблены паліванай кафляй (шматколернай, па чатыры і болей колераў на адной кафліне) рознай формы ў залежнасці ад месца ўстаноўкі. Дзверы з каштоўных парод дрэва ўстаўляліся ў прыгожа прафіляваныя каменныя абрамленні. Кампазіцыю інтэр'ераў цудоўна дапаўняла багатая мэбля, творы мастацтва і іншыя прадметы ўнутранага ўбранства<a href="#cite_note-48">[48]</a>. Асабістыя пакоі князя Радзівіла Сіроткі былі абабіты чорным <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%8F" title="Маравія">мараўскім</a> сукном, для якога чорны стаў асноўным колерам у адданасці ідэалам <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D1%80%D1%8D%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Контррэфармацыя">Контррэфармацыі</a>, а таксама смутку ад смерці каханай жонкі<a href="#cite_note-49">[49]</a>. Былі ў замку адмысловыя пакоі-«скарбцы» для захоўвання каштоўнасцей<a href="#cite_note-50">[50]</a>. <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0_%D1%9E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%8B._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%94._%D0%91%D1%83%D0%B1%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/c/ce/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0_%D1%9E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%8B._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%94._%D0%91%D1%83%D0%B1%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0.JPG/200px-%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0_%D1%9E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%8B._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%94._%D0%91%D1%83%D0%B1%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0.JPG" decoding="async" width="200" height="264" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/c/ce/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0_%D1%9E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%8B._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%94._%D0%91%D1%83%D0%B1%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0.JPG/300px-%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0_%D1%9E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%8B._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%94._%D0%91%D1%83%D0%B1%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/c/ce/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0_%D1%9E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%8B._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%94._%D0%91%D1%83%D0%B1%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0.JPG/400px-%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0_%D1%9E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%8B._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%94._%D0%91%D1%83%D0%B1%D0%BD%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0.JPG 2x" data-file-width="2191" data-file-height="2888" /></a><figcaption>Замкавая капліца. Рэканструкцыя Д. Бубноўскага</figcaption></figure> Шмат увагі надавалася разьбе, асабліва каменнай. Дубовыя бэлькі столі пакрываліся адмысловай разьбой ці размалёўвалі фарбамі, якія імітуюць разьбу. На сценах жывапіс выконваўся ў тэхніцы <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%8B%D0%B7%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D1%8C" title="Грызайль">грызайль</a>, імітуючы скульптурны рэльеф<a href="#cite_note-51">[51]</a>. У апрацоўцы вонкавых сцен выкарыстоўвалі тэхніку <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%96%D1%82%D0%B0" title="Сграфіта">сграфіта</a><a href="#cite_note-ReferenceL-47">[47]</a>. <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:MirskiZamak2007v1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/MirskiZamak2007v1.jpg/220px-MirskiZamak2007v1.jpg" decoding="async" width="220" height="198" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/MirskiZamak2007v1.jpg/330px-MirskiZamak2007v1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/MirskiZamak2007v1.jpg 2x" data-file-width="374" data-file-height="336" /></a><figcaption>Рэнесансны палац з балконам</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%A1%D1%82%D1%83%D0%B4%D0%BD%D1%8F._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/%D0%A1%D1%82%D1%83%D0%B4%D0%BD%D1%8F._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/180px-%D0%A1%D1%82%D1%83%D0%B4%D0%BD%D1%8F._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg" decoding="async" width="180" height="272" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/%D0%A1%D1%82%D1%83%D0%B4%D0%BD%D1%8F._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/270px-%D0%A1%D1%82%D1%83%D0%B4%D0%BD%D1%8F._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/%D0%A1%D1%82%D1%83%D0%B4%D0%BD%D1%8F._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/360px-%D0%A1%D1%82%D1%83%D0%B4%D0%BD%D1%8F._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg 2x" data-file-width="424" data-file-height="640" /></a><figcaption>Замкавая студня</figcaption></figure> Ад італьянскага <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81" class="mw-redirect" title="Рэнесанс">рэнесансу</a> пераймаецца рытмічнасць размяшчэння дзвярэй і акон, аднолькавы лік паверхаў, абшар усходаў. Але яшчэ застаюцца элементы <a href="/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Готыка">готыкі</a> — старая сістэма мура, <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D1%80%D0%B2%D1%8E%D1%80%D0%B0" title="Нервюра">нервюрныя</a> скляпенні, складаныя пераходы па вежах і галерэях. Разам з тым простыя формы, светлыя сцены, вялікія вокны палаца апынуліся за межамі абарончага вала, а багаты дэкор: гаўбцы, галерэі, ганкі з разьбянымі балясамі, разьбяныя праёмы, каваныя дзверы, ліхтары — ва ўнутраным двары<a href="#cite_note-Калнин_В._В._Мирский_замок._с._14-52">[52]</a>. Усе гэтыя архітэктурныя і мастацкія рашэнні дазваляюць казаць пра Мірскі замак як пра адносна рэдкі і найбольш яркі прыклад беларускага рэнесансу<a href="#cite_note-53">[53]</a>, у якім спалучаліся рысы позняй <a href="/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Готыка">готыкі</a> і <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81" class="mw-redirect" title="Рэнесанс">рэнесансу</a><a href="#cite_note-54">[54]</a>. Ад палацавай аздобы часоў Сіроткі захавалася няшмат: некалькі каменных профіляў ад акон і мноства кавалкаў кафлі ад печаў, раскапаных археолагамі<a href="#cite_note-55">[55]</a>. У вежы над варотамі на другім ярусе размясцілася капліца <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D1%8B_%D0%A5%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%84%D0%BE%D1%80" title="Святы Хрыстафор">св. Хрыстафора</a>, а на трэцім былі ўсталяваны чаты. З капліцы прабілі выхад прама да княжых пакояў на поўнач і баявых галерэй на поўдзень. На недабудаванай паўднёвай сцяне была збудавана новая баявая <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8D%D1%8F" title="Галерэя">галерэя</a>, таксама была перароблена старая заходняя<a href="#cite_note-Калнин_В._В._Мирский_замок._с._14-52">[52]</a>. Усё збудаванне ў цэлым фактычна пераўтварылася ў палац<a href="#cite_note-56">[56]</a>. Паколькі старыя сцены перасталі быць непераадольнай перашкодай для больш дасканалай артылерыі, то асноўную абарончую функцыю сталі выконваюць земляныя валы з <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%91%D0%BD" title="Бастыён">бастыёнамі</a> па кутах так званага галандскага тыпу<a href="#cite_note-57">[57]</a>, прарэзаныя равамі з вадой<a href="#cite_note-58">[58]</a>. Вышыня вала дасягала 9 метраў і па кутах якога размяшчаліся абарончыя бастыёны. Эфектыўнасць земляных умацаванняў дапаўнялася штучна створанай сістэмай абваднення. Вал атачаў роў, напоўнены вадой дзякуючы заводненаму Замкаваму раўчуку і <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%B0_(%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B0)" title="Міранка (рака)">рэчцы Міранцы</a><a href="#cite_note-59">[59]</a>, што дазволіла стварыць каскад сажалак з вадзянымі млынамі на плацінах. Знаходжанне воднай гладзі ўзбагаціла пейзаж маляўнічаю кампазіцыяй з выразным адлюстраваннем замка ў вадзе<a href="#cite_note-ReferenceK-45">[45]</a>. <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%A1%D1%85%D0%B5%D0%BC%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%D1%9E_2-%D0%BE%D0%B9_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5_16%D1%81%D1%82._%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%92._%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/7/77/%D0%A1%D1%85%D0%B5%D0%BC%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%D1%9E_2-%D0%BE%D0%B9_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5_16%D1%81%D1%82._%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%92._%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG/220px-%D0%A1%D1%85%D0%B5%D0%BC%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%D1%9E_2-%D0%BE%D0%B9_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5_16%D1%81%D1%82._%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%92._%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG" decoding="async" width="220" height="168" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/7/77/%D0%A1%D1%85%D0%B5%D0%BC%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%D1%9E_2-%D0%BE%D0%B9_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5_16%D1%81%D1%82._%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%92._%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG/330px-%D0%A1%D1%85%D0%B5%D0%BC%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%D1%9E_2-%D0%BE%D0%B9_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5_16%D1%81%D1%82._%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%92._%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/7/77/%D0%A1%D1%85%D0%B5%D0%BC%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%D1%9E_2-%D0%BE%D0%B9_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5_16%D1%81%D1%82._%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%92._%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG/440px-%D0%A1%D1%85%D0%B5%D0%BC%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%D1%9E_2-%D0%BE%D0%B9_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5_16%D1%81%D1%82._%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%92._%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG 2x" data-file-width="3256" data-file-height="2492" /></a><figcaption>Схема Мірскага замка і наваколля ў 2-ой палове XVI ст.</figcaption></figure> Побач з замкам у пачатку <a href="/wiki/XVII_%D1%81%D1%82." class="mw-redirect" title="XVII ст.">XVII ст.</a> быў разбіты сад паўднёва-<a href="/wiki/%D0%86%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%8F" title="Італія">італьянскага</a> рэнесанснага тыпу. Плошча саду была невялікая — каля 2 га. Дрэвы спачатку высаджваліся пераважна мясцовых парод (<a href="/wiki/%D0%AF%D0%B1%D0%BB%D1%8B%D0%BD%D1%8F" title="Яблыня">яблыні</a>, <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%83%D1%88%D0%B0" title="Груша">грушы</a>, <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D1%88%D0%BD%D1%8F" title="Вішня">вішні</a>), пасля раслі <a href="/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%96%D0%BD" title="Апельсін">апельсіны</a>, <a href="/wiki/%D0%A6%D1%8B%D1%82%D1%80%D1%8B%D0%BD" title="Цытрын">цытрыны</a>, <a href="/wiki/%D0%86%D0%BD%D0%B6%D1%8B%D1%80" title="Інжыр">фігі</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%82" title="Мірт">мірт</a>, <a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%81" title="Кіпарыс">кіпарыс</a>, <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D1%88%D1%8B%D1%82" title="Самшыт">самшыт</a>, італьянскі арэх, чырвонае і лаўровае дрэвы. Італьянскі сад аддзяляла ад навакольнага свету паласа ліп і каналаў, а кілім кветак быў павернуты да палацавых акон. Праз ланцужок сажалак, якія адлюстроўвалі замак у сваіх люстэрках, можна было патрапіць у фальварак<a href="#cite_note-ReferenceL-47">[47]</a>. <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BA" title="Фальварак">Фальварак</a> закладваецца на ўсход ад замка са шматлікімі гаспадарчымі пабудовамі і памяшканнямі для слуг, а ў трох кіламетрах ад Міра ўладкоўваюць звярынец. Цяпер тут захаваўся <a href="/wiki/%D0%94%D1%83%D0%B1" title="Дуб">дуб</a>, дзе, згодна з паданнем, знаходзіўся цэнтр звярынца, ад якога разыходзіліся просекі-прамяні для кругавога абстрэлу; вакол былі загоны, дзе трымалі звяроў<a href="#cite_note-Калнин_В._В._Мирский_замок._с._14-52">[52]</a>. Стварэнне фальварка дало магчымасць аўтаномнага забеспячэння замка харчаваннем і фактычна ператварыла рэзідэнцыю ў самадастатковую гаспадарчую адзінку<a href="#cite_note-ReferenceK-45">[45]</a>. Сам замак пасля перабудовы стаў адным з самых выразных у Беларусі ўзораў прыватнага замкавага <a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%B9%D0%BB%D1%96%D0%B4%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" class="mw-redirect" title="Дойлідства">дойлідства</a>. У дакументах захавалася імя майстра, які кіраваў будаўнічымі працамі. Па распараджэнню Радзівіла Сіроткі майстру Марціну Забароўскаму ў <a href="/wiki/1575" title="1575">1575</a> годзе перадалі дом для жылля ў Міры, дзе ў той час будаваўся <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%91%D0%BB_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%8F_(%D0%9C%D1%96%D1%80)" title="Касцёл Святога Мікалая (Мір)">касцёл Св. Мікалая</a>, які мае агульныя дэталі з архітэктурай Мірскага замка<a href="#cite_note-Калнин_В._В._Мирский_замок._с._14-52">[52]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Разбурэнне_замка_падчас_вайны_Расіі_з_Рэччу_Паспалітай._Заняпад_і_аднаўленне_замка"><span id=".D0.A0.D0.B0.D0.B7.D0.B1.D1.83.D1.80.D1.8D.D0.BD.D0.BD.D0.B5_.D0.B7.D0.B0.D0.BC.D0.BA.D0.B0_.D0.BF.D0.B0.D0.B4.D1.87.D0.B0.D1.81_.D0.B2.D0.B0.D0.B9.D0.BD.D1.8B_.D0.A0.D0.B0.D1.81.D1.96.D1.96_.D0.B7_.D0.A0.D1.8D.D1.87.D1.87.D1.83_.D0.9F.D0.B0.D1.81.D0.BF.D0.B0.D0.BB.D1.96.D1.82.D0.B0.D0.B9._.D0.97.D0.B0.D0.BD.D1.8F.D0.BF.D0.B0.D0.B4_.D1.96_.D0.B0.D0.B4.D0.BD.D0.B0.D1.9E.D0.BB.D0.B5.D0.BD.D0.BD.D0.B5_.D0.B7.D0.B0.D0.BC.D0.BA.D0.B0">Разбурэнне замка падчас вайны Расіі з Рэччу Паспалітай. Заняпад і аднаўленне замка</h3></div> <table style="margin:auto; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; border-style:none;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/30px-Aquote1.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Aquote1.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td> <td><cite>...Ідучы да Слоніма, горад Мір і іншыя гарадкі, і гарады, і сёлы, і вёскі па розных дарогах і хлеб, сена і ўсякія конскія кармы павыжглі, і людзей пабівалі, і ў палон імалі, і зусім разарылі дашчэнту</cite><div style="clear:both;"></div><div style="float:right">Данясенне <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B9_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A2%D1%80%D1%83%D0%B1%D1%8F%D1%86%D0%BA%D0%BE%D0%B9" title="Аляксей Мікітавіч Трубяцкой">А. Трубяцкога</a> цару <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B9_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Аляксей Міхайлавіч">Аляксею Міхалайлавічу</a></div> </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom; padding-left:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/30px-Aquote2.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Aquote2.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Katarzyna_Sobieska.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Katarzyna_Sobieska.jpeg/220px-Katarzyna_Sobieska.jpeg" decoding="async" width="220" height="284" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Katarzyna_Sobieska.jpeg/330px-Katarzyna_Sobieska.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e6/Katarzyna_Sobieska.jpeg 2x" data-file-width="396" data-file-height="511" /></a><figcaption>Першыя ў гісторыі замка аднаўленчыя работы пачаліся пад кіраўніцтвам <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%86%D1%8F%D1%80%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Кацярына Сабеская">Кацярыны Радзівіл</a></figcaption></figure> Мірнае жыццё замка абарвала <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%96_%D0%B7_%D0%A0%D1%8D%D1%87%D1%87%D1%83_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%B9_(1654%E2%80%941667)" title="Вайна Расіі з Рэччу Паспалітай (1654—1667)">вайна Расіі з Рэччу Паспалітай, 1654-1667</a>. У <a href="/wiki/1655" title="1655">1655</a> Мірскі замак быў упершыню спустошаны казакамі <a href="/wiki/%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%97%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%BD%D0%BA%D0%B0" class="mw-redirect" title="Іван Залатарэнка">І. Залатарэнкі</a> і войскам ваяводы <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B9_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A2%D1%80%D1%83%D0%B1%D1%8F%D1%86%D0%BA%D0%BE%D0%B9" title="Аляксей Мікітавіч Трубяцкой">А. Трубяцкога</a>. У тым жа годзе <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B3%D1%83%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Багуслаў Радзівіл">Багуслаў Радзівіл</a> прывёў да Міра <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Швецыя">шведскі</a> атрад, каб зваяваць уладальніка горада <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%80_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" class="mw-redirect" title="Міхаіл Казімір Радзівіл">Міхаіла Казіміра Радзівіла</a>, які не далучыўся да прашведскай кааліцыі. Шведы ўзялі штурмам замак і горад, спалілі фальварак, зламалі млыны, спусцілі ставы, зруйнавалі замак<a href="#cite_note-60">[60]</a>. З прычыны ахопленасці краіны неразбярыхай і грабяжамі даставалася маёнтку і ад айчынных салдат. Так, у <a href="/wiki/1660" title="1660">1660</a> годзе радзівілаўскімі камісарамі быў складзены «рэестр прычыненых шкод у графстве Мірскім людзьмі з маёнтка Турэц». Відаць, нанесеная шкода была даволі значная, бо судовы працэс па гэтай справе доўжыўся больш за стагоддзе і закончыўся толькі ў <a href="/wiki/1789" title="1789">1789</a> годзе<a href="#cite_note-61">[61]</a>. Інвентар замка, складзены <a href="/wiki/14_%D0%B6%D0%BD%D1%96%D1%9E%D0%BD%D1%8F" title="14 жніўня">14 жніўня</a> <a href="/wiki/1660" title="1660">1660</a> г., адзначае, што «замак нагляду патрабуе, усюды цячэ, вокны, дзверы, лаўкі рэдка дзе ёсць, ва ўсіх пакоях верхніх і сярэдніх, а таксама ў скляпах дзвярэй і акон няма..»<a href="#cite_note-62">[62]</a>, а княжацкі фальварак і «італьянскі сад» спалены<a href="#cite_note-ReferenceM-63">[63]</a>. Першыя ў гісторыі замка рамонтныя работы пачаліся ў пачатку 1680-х гадах пад кіраўніцтвам <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%86%D1%8F%D1%80%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Кацярына Сабеская">Кацярыны Радзівіл</a> з <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F" title="Сабескія">роду Сабескіх</a> пасля смерці мужа князя <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%BB_%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%80_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Міхал Казімір Радзівіл">Міхаіла Казіміра</a>. Асноўны аб'ём работ праводзіўся ў перыяд 1681—1688 гадах, а інвентар <a href="/wiki/1688" title="1688">1688</a> года ўжо апісвае адрамантаваны замак. За гэты час былі ўзноўлены амаль усе вокны і дзверы на палацы, пакрыты дахам вежы, памяшканні прыведзены ў належны стан і адноўлены фальварак<a href="#cite_note-ReferenceM-63">[63]</a>. Летам 1686 года мірскі гадзіншчык Юцевіч запусціў ківач адрамантаванага замкавага гадзінніка, які аднак быў разбураны падчас <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0_(1700%E2%80%941721)" title="Паўночная вайна (1700—1721)">Паўночнай вайны</a>, ад яго засталося толькі ''вялікае кола і на ім другое меншае і спружына з круглай бляхай«<a href="#cite_note-64">[64]</a>. Пасля праведзенай рэстаўрацыі Мірскі замак захаваў свае першапачатковыя стылістычныя набыткі часоў <a href="/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Готыка">готыкі</a> і <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81" class="mw-redirect" title="Рэнесанс">Рэнесансу</a>, а пашкоджаныя структурныя часткі замка падчас рамонту былі толькі спрошчаны або ўвогуле не аднаўляліся<a href="#cite_note-ReferenceN-65">[65]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Выгляд_замка_ў_XVII_стагоддзі">Выгляд замка ў XVII стагоддзі</h3></div> Паводле звестак інвентара за <a href="/wiki/1688" title="1688">1688</a> г., на акружаным валам падзамчышчы размяшчаліся разнастайныя гаспадарчыя пабудовы («стайня з вазоўняй і абозняй, усё крытае гонтам», а таксама «невялікі агародзік»). Каля варот стаяла <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B4%D1%8B%D1%8F" class="mw-redirect" title="Кардэгардыя">кардэгардыя</a>, дзе былі печ «з белай кафлі, выведзеная ўгару, тры лавы, стол і акно». У замку знаходзіліся княжацкая стайня з нарыхтаванымі пра запас сенам і аўсом, бровар, лазня, гаспадарчыя скляпы. Высокі ганак «з усходцамі і парэнчамі маляванымі» адкрываў дарогу ў шматлікія пакоі і залы палаца. Сонца зазірала туды праз каляровае шкло акон, устаўленае ў алавяныя і драўляныя рамы дзіўнай работы, і асвятляла паркетную падлогу, высокія печы, складзеныя са шматколернай кафлі, каваную медзь падсвечнікаў, знакамітыя карэліцкія дываны («шпалеры»), дарагую зброю на сценах<a href="#cite_note-ReferenceI-36">[36]</a>. Інвентар захаваў апісанне пакоя «Яго Літасці Князя», згодна з ім, у пакой «вядуць дубовыя дзверы з новым замком і ацынкаванымі завесамі. У ім два акны з французскім шклом у алавянай аправе ў кожным акне па васямнаццаць дубцоў, завесы, засаўкі, зашчапкі ацынкаваны… Там новая паліўная печ з рознакаляровай пліткі, з арламі, каменным адкрытым камінам, круглы стол з ліпы, два зэдлічкі, адна нізкая лаўка, дзве пафарбаваныя паліцы, новыя перакрыцці і столь, нядаўна абітая дрэвам»<a href="#cite_note-66">[66]</a> Такім чынам, інвентар 1688 года паказвае Мірскі замак у XVII—XVIII стст. як раскошны палацава-замкавы комплекс, дзе ўдала спалучаліся рысы ваенна-фартыфікацыйнага збудавання і пышнасць, велічнасць палацавай пабудовы<a href="#cite_note-67">[67]</a>. Тым не менш, гаспадарчая разруха і недахоп майстроў не дазволілі вярнуць замку былую пышнасць. Вайна паказала, што ад <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%91%D0%BD" title="Бастыён">бастыённага</a> ўмацавання мала толку, і таму яго не бяруць у разлік. Абарончую вежку пасярэдзіне паўднёвай сцяны выкарыстоўваюць для склада сена. На палацы каменная разьбяная ліштва не аднаўляецца, яе замяняюць простай цэглай і тынкуюць<a href="#cite_note-68">[68]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Замак_падчас_Паўночнай_вайны._Разбурэнні_і_рэстаўрацыя"><span id=".D0.97.D0.B0.D0.BC.D0.B0.D0.BA_.D0.BF.D0.B0.D0.B4.D1.87.D0.B0.D1.81_.D0.9F.D0.B0.D1.9E.D0.BD.D0.BE.D1.87.D0.BD.D0.B0.D0.B9_.D0.B2.D0.B0.D0.B9.D0.BD.D1.8B._.D0.A0.D0.B0.D0.B7.D0.B1.D1.83.D1.80.D1.8D.D0.BD.D0.BD.D1.96_.D1.96_.D1.80.D1.8D.D1.81.D1.82.D0.B0.D1.9E.D1.80.D0.B0.D1.86.D1.8B.D1.8F">Замак падчас Паўночнай вайны. Разбурэнні і рэстаўрацыя</h3></div> <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0_(1700%E2%80%941721)" title="Паўночная вайна (1700—1721)">Паўночная вайна, 1700-1721</a> на доўгія гады спыніла пачынанні па рэстаўрацыі замка. У красавіку <a href="/wiki/1706" title="1706">1706</a> войска <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_XII" title="Карл XII">Карла XII</a> захапіла і разрабавала горад Мір, а <a href="/wiki/27_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="27 красавіка">27 красавіка</a> пасля артылерыйскага абстрэлу штурмам быў узяты і спалены замак<a href="#cite_note-69">[69]</a>. Страты замка былі яшчэ большыя, чым у мінулую вайну. Аб разбурэнні сведчыць падрабязна апісаны выгляд пабудовы ў інвентары <a href="/wiki/1719" title="1719">1719</a> года: спустошаныя пакоі палацавых карпусоў, закопчаныя агнём сцены, адсутнасць дзвярэй і акон, часткова знішчаны дах на вежах і інш<a href="#cite_note-ReferenceN-65">[65]</a>: „ўсе пакоі зруйнаваныя і пустыя, ва ўсіх няма ані дзвярэй, ані жалеза, таксама няма ніводнага акна… Усе афіцыны адны гонтам, другія дахоўкамі пакрытыя…“<a href="#cite_note-70">[70]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_18_%D1%81%D1%82._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%92.%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/b/b6/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_18_%D1%81%D1%82._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%92.%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG/220px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_18_%D1%81%D1%82._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%92.%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG" decoding="async" width="220" height="164" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/b/b6/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_18_%D1%81%D1%82._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%92.%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG/330px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_18_%D1%81%D1%82._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%92.%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/b/b6/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_18_%D1%81%D1%82._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%92.%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG/440px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_18_%D1%81%D1%82._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%92.%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG 2x" data-file-width="2004" data-file-height="1492" /></a><figcaption>Мірскі замак і наваколлі ў XVIII ст.</figcaption></figure> У архіўных дакументах 1706—1720 гадоў грунтоўнага аднаўлення Мірскага замка не зафіксавана. Тым не менш, нязначныя работы на ім усё ж ажыццяўляліся: згодна з вопісам <a href="/wiki/1719" title="1719">1719</a>, на вокнах замест разных абрамленняў з’явіўся просты тынк, а некаторыя з іх увогуле залажылі цэглай або забілі дошкамі, дах палаца і веж быў пакрыты часткова гонтам і чарапіцай, інтэр'ерная частка (пераважна палацавыя карпусы) знаходзілася яшчэ ў спустошаным стане. Толькі ў <a href="/wiki/1720" title="1720">1720</a> пасля смерці мужа <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_(1669-1719)" class="mw-redirect" title="Караль Станіслаў Радзівіл (1669-1719)">Караля Станіслава Радзівіла</a> <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B0_%D0%9A%D0%B0%D1%86%D1%8F%D1%80%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Ганна Кацярына Радзівіл">Ганна Кацярына Радзівіл</a> пачынае энергічныя дзеянні па аднаўленню замка, у гэты час крыніцамі адзначаецца выдзяленне значнай колькасці грошай на рамонт акон палаца і набыццё неабходных будаўнічых матэрыялаў<a href="#cite_note-ReferenceN-65">[65]</a>. Да <a href="/wiki/1722" title="1722">1722</a> г. поўнасцю адбудавалі будынак новага фальварка непадалёк ад замка, млын і стайню, а ў самім комплексе ўставілі новыя вокны, дзверы; на палацы і вежах часткова ўзнавілі дах, у галоўнай вежы — драўляную браму<a href="#cite_note-71">[71]</a>. Пры аднаўленні арыентаваліся на значную пераробку інтэр'ернай часткі, што прывяло да стылістычных змен на замку<a href="#cite_note-72">[72]</a>. Падчас аднаўленчых работ у аблічча палаца прыўносіліся рысы стылю <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%B0" title="Барока">барока</a>. Гэта тычылася пераважна інтэр'ераў, так, калі месца аконных праёмаў не адпавядала барочнай кампазіцыі інтэр'еру, яны проста расчэсваліся і пераносіліся<a href="#cite_note-ReferenceO-73">[73]</a>. Упершыню сярод розных прадметаў указваецца 17 партрэтаў<a href="#cite_note-ReferenceP-74">[74]</a>. <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Micha%C5%82_Kazimierz_Radziwi%C5%82%C5%82_Rybe%C5%84ko.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Micha%C5%82_Kazimierz_Radziwi%C5%82%C5%82_Rybe%C5%84ko.JPG/220px-Micha%C5%82_Kazimierz_Radziwi%C5%82%C5%82_Rybe%C5%84ko.JPG" decoding="async" width="220" height="270" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Micha%C5%82_Kazimierz_Radziwi%C5%82%C5%82_Rybe%C5%84ko.JPG/330px-Micha%C5%82_Kazimierz_Radziwi%C5%82%C5%82_Rybe%C5%84ko.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Micha%C5%82_Kazimierz_Radziwi%C5%82%C5%82_Rybe%C5%84ko.JPG/440px-Micha%C5%82_Kazimierz_Radziwi%C5%82%C5%82_Rybe%C5%84ko.JPG 2x" data-file-width="1805" data-file-height="2212" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%BB_%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%80_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A0%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BA%D0%B0" title="Міхал Казімір Радзівіл Рыбанька">Міхал Казімір Радзівіл Рыбанька</a></figcaption></figure> Былую раскошу замку вярнуў яго новы ўладальнік — князь <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%BB_%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%80_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A0%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BA%D0%B0" title="Міхал Казімір Радзівіл Рыбанька">Міхал Казімір Радзівіл Рыбанька</a>. Замест аднатыпных памяшканняў з’яўляецца <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%84%D1%96%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="Анфілада">анфілада</a> залаў розных памераў, для чаго перабляюцца ўнутраныя перагародкі, змяняецца кірунак усходаў. З’яўляюцца Парадная, Партрэтная і Танцавальная залы, якія ўпрыгожваюцца дубовымі паркетнымі падлогамі, пазалочанымі размаляванымі і разьбянымі столямі, цудоўнай мэбляй працы мясцовых майстроў, шпалерамі, карцінамі, парцалянавымі і фаянсавымі вырабамі, якія часткова вырабляліся на радзівілаўскіх мануфактурах. Ва ўсіх пакоях абавязкова знаходзіліся печы і камін, ляпная столь з пазалотай, паркет у малых і вялікіх квадратах, філянговыя дзверы з унутраным французскім замкам. Усяго ў замку было шаснаццаць камінаў і сямнаццаць пячэй рознай формы і колеру<a href="#cite_note-ReferenceL-47">[47]</a><a href="#cite_note-75">[75]</a>. Да <a href="/wiki/1738" title="1738">1738</a> г. аднаўленчыя работы былі завершаны; таксама хутка ліквідуюцца наступствы пажару, які ўзнік у замку ў верасні 1738 года<a href="#cite_note-ReferenceP-74">[74]</a>. Аднаўленне тычылася і прылягаючага саду, у якім пры апісанні адзначана каля 400 рэдкіх дрэў, якія вырошчваліся ў бочках у аранжарэі, збудаванай з бярвенняў, а ўлетку выстаўляліся на адкрытае паветра<a href="#cite_note-76">[76]</a>. На сённяшні дзень з элементаў дэкаратыўнага аздаблення стылю барока ў Мірскім замку захаваліся хіба што фрагменты дэкаратыўнай тынкоўкі на аконных адхонах<a href="#cite_note-ReferenceO-73">[73]</a>. Увогуле, функцыю жылля ў той час пачаў выконваць драўляны панскі дом, які мясціўся на ўваходзе на тэрыторыю фальварка і часта ўпамінаўся ў інвентарах. Гэта адпавядала патрабаванням і ладу жыцця таго часу, калі велізарныя каменныя замкі былі малапрыдатнымі для штодзённага пражывання і выкарыстоўваліся галоўным чынам для правядзення буйных мерапрыемстваў, а час у сямейным крузе праводзіўся ў невялікім утульным драўляным палацыку»<a href="#cite_note-ReferenceO-73">[73]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Замак_у_часы_Радзівіла_«Пане_Каханку»"><span id=".D0.97.D0.B0.D0.BC.D0.B0.D0.BA_.D1.83_.D1.87.D0.B0.D1.81.D1.8B_.D0.A0.D0.B0.D0.B4.D0.B7.D1.96.D0.B2.D1.96.D0.BB.D0.B0_.C2.AB.D0.9F.D0.B0.D0.BD.D0.B5_.D0.9A.D0.B0.D1.85.D0.B0.D0.BD.D0.BA.D1.83.C2.BB">Замак у часы Радзівіла «Пане Каханку»</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Karol_Stanis%C5%82aw_Radziwi%C5%82%C5%82_Panie_Kochanku.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Karol_Stanis%C5%82aw_Radziwi%C5%82%C5%82_Panie_Kochanku.PNG/220px-Karol_Stanis%C5%82aw_Radziwi%C5%82%C5%82_Panie_Kochanku.PNG" decoding="async" width="220" height="269" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Karol_Stanis%C5%82aw_Radziwi%C5%82%C5%82_Panie_Kochanku.PNG/330px-Karol_Stanis%C5%82aw_Radziwi%C5%82%C5%82_Panie_Kochanku.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d9/Karol_Stanis%C5%82aw_Radziwi%C5%82%C5%82_Panie_Kochanku.PNG 2x" data-file-width="380" data-file-height="465" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%C2%AB%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B5_%D0%9A%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%83%C2%BB" class="mw-redirect" title="Караль Станіслаў Радзівіл «Пане Каханку»">Караль Станіслаў Радзівіл «Пане Каханку»</a> ў маладосці жыў у Мірскім замку, праводзячы тут шыкоўныя балі і паляванні</figcaption></figure> Наступны ўладальнік замка, сын Рыбанькі, князь <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%C2%AB%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B5_%D0%9A%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%83%C2%BB" class="mw-redirect" title="Караль Станіслаў Радзівіл «Пане Каханку»">Караль Станіслаў Радзівіл «Пане Каханку»</a> пасля жаніцьбы ў <a href="/wiki/1753" title="1753">1753</a> годзе быў аддалены ад бацькі і ў <a href="/wiki/1754" title="1754">1754</a>—<a href="/wiki/1762" title="1762">62</a> гадах жыў у Мірскім замку, ладзячы тут шыкоўныя балі і паляўнічыя забавы. Захавалася апісанне святкавання Новага <a href="/wiki/1761" title="1761">1761</a> года, якое працягвалася ад <a href="/wiki/23_%D1%81%D0%BD%D0%B5%D0%B6%D0%BD%D1%8F" title="23 снежня">23 снежня</a> і аж да <a href="/wiki/4_%D1%81%D1%82%D1%83%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="4 студзеня">4 студзеня</a> наступнага года<a href="#cite_note-77">[77]</a>. Буянствы Пане Каханку выклікалі абурэнне шляхты, хутка князь апынуўся ў эміграцыі, а яго шматлікія маёнткі былі аддадзены ў арэнду крэдыторам дзеля спагнання князевых даўгоў. Пачалося нястрымнае рабаўніцтва заможных гаспадарак. Мірскае графства на працягу амаль 15 гадоў трымаў нейкі Грабоўскі і значна на гэтым узбагаціўся<a href="#cite_note-78">[78]</a>. Дэталі былых інтэр'ераў перадае Інвентар <a href="/wiki/1778" title="1778">1778</a> года, складзены пасля вяртання Кароля Радзівіла з эміграцыі. У Параднай зале меліся двое дубовых дзвярэй, акруглая печ з белай кафлі, камін французскі, над якім ляпніна была пазалочана, печ з цэглы, а з аднаго боку з белай кафлі пазалочанага, паркет дубовы, у вялікіх табліцах у клетку выкладзены. У Партрэтнай зале з шасцю незашклёнымі вокнамі паркет быў дубовы малы, печ з кававай кафлі з пазалотай, абваленую столь упрыгожвала пазалочаная ляпніна<a href="#cite_note-79">[79]</a>… У самім Міры прыжыліся <a href="/wiki/%D0%A6%D1%8B%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B5" class="mw-redirect" title="Цыгане">цыгане</a>: у <a href="/wiki/1778" title="1778">1778</a> годзе князь увёў тытул цыганскага караля і сваёй граматай зацвердзіў мешчаніна Яна Мартынкевіча каралём цыган<a href="#cite_note-80">[80]</a>. Цыганскаму галаве ў <a href="/wiki/%D0%92%D0%9A%D0%9B" class="mw-redirect" title="ВКЛ">ВКЛ</a> надавалася права на вядзенне ўсіх цыганскіх спраў і правы суда над цыганамі. Такім чынам, Мір быў аб’яўлены неафіцыйнай сталіцай цыган<a href="#cite_note-81">[81]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Заняпад_замка_ў_канцы_XVIII_ст.">Заняпад замка ў канцы XVIII ст.</h3></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <a href="/wiki/%D0%91%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%B4_%D0%9C%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BC,_1792" class="mw-redirect" title="Бітва пад Мірам, 1792">Бітва пад Мірам, 1792</a></div> <table style="margin:auto; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; border-style:none;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/30px-Aquote1.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Aquote1.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td> <td><cite>Запушчаны Мірскі замак з вежамі па кутах яго і з пад'ёмнымі мастамі прыводзіць на памяць даўно мінулыя дні злых духаў і высакародных рыцараў</cite><div style="clear:both;"></div><div style="float:right">Дзённік невядомага рускага афіцэра, які наведаў Мір 7 лютага 1797 года</div> </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom; padding-left:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/30px-Aquote2.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Aquote2.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td></tr></tbody></table> Пасля смерці Пане Каханку ў <a href="/wiki/1790" title="1790">1790</a> г. ўсе яго спадчынныя ўладанні перайшлі да пляменніка — князя <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BC%D1%96%D0%BD%D1%96%D0%BA_%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BC_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Дамінік Геранім Радзівіл">Дамініка Гераніма</a><a href="#cite_note-ReferenceB-13">[13]</a>. У красавіку <a href="/wiki/1792" title="1792">1792</a> года войскі <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Расійская імперыя">Расійскай імперыі</a> ўступілі на Беларусь, а ў чэрвені яны пад Мірам разбілі корпус войска <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%9A%D0%BD%D1%8F%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5" title="Вялікае Княства Літоўскае">Вялікага Княства Літоўскага</a> на чале з <a href="/wiki/%D0%AE%D0%B7%D0%B0%D1%84_%D0%AE%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%86%D0%BA%D1%96" title="Юзаф Юдзіцкі">Юдзіцкім</a>. Падчас <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5_1794_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Паўстанне 1794 года">паўстання Т. Касцюшкі</a> войскі <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%83%D1%88_%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8E%D1%88%D0%BA%D0%B0" title="Тадэвуш Касцюшка">Тадэвуша Касцюшкі</a> адбіваліся ў Мірскім замку ад царскага войска. Пасля аблогі і артабстрэлу замак быў узяты штурмам<a href="#cite_note-82">[82]</a>. У гэты час замак прыходзіць у заняпад, што дакладна фіксуюць інвентары таго часу. Так, інвентары <a href="/wiki/1778" title="1778">1778</a> і <a href="/wiki/1794" title="1794">1794</a> гадоў адрозніваюцца толькі запісам пра колькасць пабітых <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D1%8B%D0%B1%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шыба (няма такой старонкі)">шыб</a> у вокнах і паламаных дзвярэй: «Партрэтная зала, у ім шэсць акон без шыб, увесь спустошаны, столь з французскай пазалочанай ляпнінай цалкам абсыпалася». Апісанне аранжарэі ў італьянскім садзе не адрозніваецца ад агульнага становішча: «Дах часткова выпраўлены саломай, астатняя частка крыта гонтам, зусім ужо старая, падтрымліваецца на адных толькі падпорках, у сцяне ад саду дваццаць шэсць акон з цалкам пабітымі шыбамі…»<a href="#cite_note-83">[83]</a>. Пры складанні апошняга вядомага вопісу замка <a href="/wiki/1805" title="1805">1805</a> года пра трэці паверх палаца было сказана: «залы дзве, пакояў чатырнаццаць, з іх вялікіх — восем, меншых — чатыры, а два зусім абрынуліся — адны толькі сцены. У залах і ў дванаццаці пакоях столі гіпсавыя, большаю часткай апалыя. Падлога ў шасці пакоях дашчаная, а астатнія зусім без падлогі»<a href="#cite_note-84">[84]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Замак_падчас_падзей_Айчынай_вайны_1812_года"><span id=".D0.97.D0.B0.D0.BC.D0.B0.D0.BA_.D0.BF.D0.B0.D0.B4.D1.87.D0.B0.D1.81_.D0.BF.D0.B0.D0.B4.D0.B7.D0.B5.D0.B9_.D0.90.D0.B9.D1.87.D1.8B.D0.BD.D0.B0.D0.B9_.D0.B2.D0.B0.D0.B9.D0.BD.D1.8B_1812_.D0.B3.D0.BE.D0.B4.D0.B0">Замак падчас падзей Айчынай вайны 1812 года</h3></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B1%D0%BE%D0%B9_1812_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0" class="mw-redirect" title="Мірскі бой 1812 года">Мірскі бой 1812 года</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Platov3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Platov3.jpg/220px-Platov3.jpg" decoding="async" width="220" height="114" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Platov3.jpg/330px-Platov3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Platov3.jpg/440px-Platov3.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="831" /></a><figcaption>Карціна В. Мазуркоўскага «Справа казакаў Платава пад Мірам 9 ліпеня 1812 года», 1912</figcaption></figure> Дамінік Радзівіл, які падчас <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0_1812_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Вайна 1812 года">Вайны 1812 г.</a> выступіў на боку <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BE%D0%BD" class="mw-redirect" title="Напалеон">Напалеона</a>, памёр у <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Францыя">Францыі</a> ў <a href="/wiki/1813" title="1813">1813</a> годзе. Пад сценамі замка 9-14 ліпеня 1812 г. адбываліся жорсткія баі паміж ар'ергардам 2-й рускай арміі <a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%91%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%96%D1%91%D0%BD" title="Пётр Іванавіч Баграціён">Баграціёна</a> — кавалерыяй генерала <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%86%D0%B2%D0%B5%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%9E" title="Мацвей Іванавіч Платаў">Платава</a> і французскай кавалерыяй маршала <a href="/wiki/%D0%9B%D1%83%D1%96_%D0%94%D0%B0%D0%B2%D1%83" title="Луі Даву">Даву</a><a href="#cite_note-ReferenceB-13">[13]</a>. Баграціён загадаў Платаву затрымаць французаў як мага даўжэй, каб даць асноўным сілам перадышку ў <a href="/wiki/%D0%9D%D1%8F%D1%81%D0%B2%D1%96%D0%B6" title="Нясвіж">Нясвіжы</a>. Казакам генерала Платава з дапамогай конніцы ўдалося спыніць авангард французскай арміі, якой камандаваў брат імператара <a href="/wiki/%D0%96%D1%8D%D1%80%D0%BE%D0%BC_%D0%91%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82" title="Жэром Банапарт">Жэром Банапарт</a><a href="#cite_note-85">[85]</a>. «Справа казакоў Платава пад Мірам» стала першай сур'ёзнай сутычкай на полі бою ў вайне 1812 года, войскі Баграціёна два дні адпачывалі пад Нясвіжам і спакойна дайшлі да <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D1%83%D1%86%D0%BA" title="Слуцк">Слуцка</a>. Бітва пад Мірам была адлюстравана ў мастацтве: <a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D0%B5%D1%9E" title="Кіеў">кіеўскі</a> мастак <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%92%D1%96%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%86%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9C%D0%B0%D0%B7%D1%83%D1%80%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Віктар Вікенцьевіч Мазуроўскі">В. В. Мазуроўскі</a> ў <a href="/wiki/1912" title="1912">1912</a> годзе намаляваў карціну «<a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D1%9E_%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%B4_%D0%9C%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Справа казакоў Платава пад Мірам (няма такой старонкі)">Справа казакоў Платава пад Мірам</a>», якая цяпер знаходзіцца ў <a href="/wiki/%D0%9C%D1%83%D0%B7%D0%B5%D0%B9-%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%22%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0%22" class="mw-redirect" title="Музей-панарама "Барадзінская бітва"">Музеі-панараме «Барадзінская бітва»</a><a href="#cite_note-86">[86]</a>. Пра Мірскі замак коратка адзначана ў дзённіку польскага генерала Калачкоўскага, які рухаўся з французскімі войскамі за <a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%91%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%96%D1%91%D0%BD" title="Пётр Іванавіч Баграціён">Баграціёнам</a>: «замак пад Мірам, разваліны якога яшчэ захаваліся»<a href="#cite_note-87">[87]</a>. <a href="/wiki/11_%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="11 лістапада">11 лістапада</a> 1812 года пад сценамі замка адбылася бітва паміж войскам адмірала <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%BB_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A7%D1%8B%D1%87%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%9E" title="Павел Васільевіч Чычагаў">Чычагава</a> і разрозненай групай салдат і афіцэраў французскай арміі; войска Чычагава спаліла Мірскі замак, падарвала парахавы склад у паўночна-усходняй вежы; палац быў разрабаваны, разбураны і спалены, пашкоджаны вонкавыя бастыённыя ўмацаванні<a href="#cite_note-88">[88]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Замак_ва_ўласнасці_роду_Вітгенштэйнаў"><span id=".D0.97.D0.B0.D0.BC.D0.B0.D0.BA_.D0.B2.D0.B0_.D1.9E.D0.BB.D0.B0.D1.81.D0.BD.D0.B0.D1.81.D1.86.D1.96_.D1.80.D0.BE.D0.B4.D1.83_.D0.92.D1.96.D1.82.D0.B3.D0.B5.D0.BD.D1.88.D1.82.D1.8D.D0.B9.D0.BD.D0.B0.D1.9E">Замак ва ўласнасці роду Вітгенштэйнаў</h3></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D0%B2%D0%B0_%D1%9E%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%96_%D0%92%D1%96%D1%82%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D1%9E" title="Мірскі замак ва ўласнасці Вітгенштэйнаў">Мірскі замак ва ўласнасці Вітгенштэйнаў</a></div> <table style="margin:auto; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; border-style:none;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/30px-Aquote1.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Aquote1.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td> <td><cite>Замак, нібы вялізная чорная труна, адкрывае небу пустэчу сваёй раскрытай бездані. Толькі гукі соў і пугачоў глухім рэхам зрэдку парушаюць маўклівае прышэсце ночы. Ахоплены жахам і тугою змрочнага сведкі памерлага замка, гляджу на яго...</cite><div style="clear:both;"></div><div style="float:right"><a href="/wiki/%D0%AF%D0%BD_%D0%91%D1%83%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D0%BA" title="Ян Булгак">Ян Булгак</a>. "Замак"</div> </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom; padding-left:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/30px-Aquote2.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Aquote2.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td></tr></tbody></table> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:348px;"> <table style="background: transparent; border: 0; padding: 0; margin: 0; width:344px;" cellspacing="0"> <tbody><tr style="vertical-align:middle;"> <td style="padding: auto; margin: 0;" class="thumbimage"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Stephanie_Radziwil_(1809-1832),_by_Russian_School_of_the_19th_century.jpg" class="mw-file-description" title="Пасля смерці Дамініка Радзівіла яго дачка Стэфанія пачала прэтэндаваць на Мірскі замак, а пасля яе смерці ў 1932 годзе прэтэнзіі перайшлі да яе мужа Людвіга Вітгенштэйна, які канчаткова стаў уладальнікам замка толькі ў 1846 годзе"><img alt="Стэфанія Радзівіл" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Stephanie_Radziwil_%281809-1832%29%2C_by_Russian_School_of_the_19th_century.jpg/180px-Stephanie_Radziwil_%281809-1832%29%2C_by_Russian_School_of_the_19th_century.jpg" decoding="async" width="180" height="212" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Stephanie_Radziwil_%281809-1832%29%2C_by_Russian_School_of_the_19th_century.jpg/270px-Stephanie_Radziwil_%281809-1832%29%2C_by_Russian_School_of_the_19th_century.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Stephanie_Radziwil_%281809-1832%29%2C_by_Russian_School_of_the_19th_century.jpg/360px-Stephanie_Radziwil_%281809-1832%29%2C_by_Russian_School_of_the_19th_century.jpg 2x" data-file-width="1686" data-file-height="1986" /></a> </td> <td style="padding: 0; margin: 0; border: 0; width: 2px"> </td> <td style="padding: auto; margin: 0;" class="thumbimage"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Lev_Wittgenstein_by_F._Kruger.JPG" class="mw-file-description" title="Пасля смерці Дамініка Радзівіла яго дачка Стэфанія пачала прэтэндаваць на Мірскі замак, а пасля яе смерці ў 1932 годзе прэтэнзіі перайшлі да яе мужа Людвіга Вітгенштэйна, які канчаткова стаў уладальнікам замка толькі ў 1846 годзе"><img alt="Людвіг Леан Вітгенштэйн" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Lev_Wittgenstein_by_F._Kruger.JPG/160px-Lev_Wittgenstein_by_F._Kruger.JPG" decoding="async" width="160" height="215" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Lev_Wittgenstein_by_F._Kruger.JPG/240px-Lev_Wittgenstein_by_F._Kruger.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Lev_Wittgenstein_by_F._Kruger.JPG/320px-Lev_Wittgenstein_by_F._Kruger.JPG 2x" data-file-width="1875" data-file-height="2518" /></a> </td></tr> <tr style="vertical-align:top;"> <td style="padding: 0; margin: 0; border: 0;" colspan="3"><div class="thumbcaption">Пасля смерці <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BC%D1%96%D0%BD%D1%96%D0%BA_%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BC_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Дамінік Геранім Радзівіл">Дамініка Радзівіла</a> яго дачка <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D1%8D%D1%84%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%8F_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Стэфанія Радзівіл">Стэфанія</a> пачала прэтэндаваць на Мірскі замак, а пасля яе смерці ў <a href="/wiki/1932" title="1932">1932</a> годзе прэтэнзіі перайшлі да яе мужа <a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%B4%D0%B2%D1%96%D0%B3_%D0%9B%D0%B5%D0%B0%D0%BD_%D0%92%D1%96%D1%82%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%BD" class="mw-redirect" title="Людвіг Леан Вітгенштэйн">Людвіга Вітгенштэйна</a>, які канчаткова стаў уладальнікам замка толькі ў <a href="/wiki/1846" title="1846">1846</a> годзе</div> </td></tr></tbody></table> </div> </div> Пасля смерці Д. Радзівіла, яго маёнткі імператарскім распараджэннем ад <a href="/wiki/17_%D1%81%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="17 сакавіка">17 сакавіка</a> <a href="/wiki/1814" title="1814">1814</a> былі падзелены на дзве часткі. Адну частку разам з Мірам і Нясвіжам атрымаў сын былога апекуна Дамініка <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D1%96_%D0%93%D0%B5%D0%BD%D1%80%D1%8B%D0%BA_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Антоні Генрык Радзівіл">Антоній Радзівіл</a>, другую — дачка Дамініка — <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D1%8D%D1%84%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%8F_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB" title="Стэфанія Радзівіл">Стэфанія</a>, якая ў <a href="/wiki/1828" title="1828">1828</a> выйшла замуж за царскага ад'ютанта графа <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%9E_%D0%9F%D1%8F%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%92%D1%96%D1%82%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%BD" title="Леў Пятровіч Вітгенштэйн">Льва Пятровіча Вітгенштэйна</a>, сына героя <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0_1812_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Вайна 1812 года">Вайны 1812 г.</a>, да якога пасля смерці Стэфаніі ў <a href="/wiki/1832" title="1832">1832</a> годзе пераходзяць правы на замак<a href="#cite_note-89">[89]</a>. <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0,_1830.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0%2C_1830.JPG/200px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0%2C_1830.JPG" decoding="async" width="200" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0%2C_1830.JPG/300px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0%2C_1830.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0%2C_1830.JPG/400px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0%2C_1830.JPG 2x" data-file-width="3115" data-file-height="2151" /></a><figcaption>Замак на карце <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мірскае графства (няма такой старонкі)">Мірскага графства</a>, <a href="/wiki/1830" title="1830">1830</a></figcaption></figure> Між тым, становішча замка пагаршалася. Калі ў <a href="/wiki/1827" title="1827">1827</a> годзе царскі ўрад пачаў збіраць звесткі пра помнікі даўніны ў <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D0%97%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%96_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B9" title="Паўночна-Заходні край">заходніх губернях</a>, нясвіжская адміністрацыя выслала кароткі адказ: «Мірскі замак цяпер зусім разбураны і пакінуты, нікім не населены, належыць Антонію Радзівілу». Таксама быў зроблены першы абмер замка, які аднак да нашага часу не захаваўся<a href="#cite_note-Калнін_В.В._Мірскі_замак._с._106-90">[90]</a>. У <a href="/wiki/1830" title="1830">1830</a> годзе лаканічны вопіс Радзівілаўскай Масы фіксуе гаротны стан замка<a href="#cite_note-ReferenceQ-91">[91]</a>. На плане Мірскага графства <a href="/wiki/1830" title="1830">1830</a> года выразна бачны заняпад замка: дарогі абмінаюць будынак, а да замкавай брамы не вядуць нават сцяжынкі<a href="#cite_note-Калнін_В.В._Мірскі_замак._с._106-90">[90]</a>. Судовыя цяжбы паміж Вітгенштэйнамі і Антоніем Радзівілам скончыліся толькі ў <a href="/wiki/1846" title="1846">1846</a>, Мірскія ўладанні па рашэнню адмысловай камісіі перайшлі да Льва Вітгенштэйна. Па завяшчанню апошняга <a href="/wiki/1853" title="1853">1853</a> года спачатку ў валоданне павінен быў уступіць <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%9B%D1%8C%D0%B2%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%92%D1%96%D1%82%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пётр Львовіч Вітгенштэйн (няма такой старонкі)">Пётр Вітгенштэйн</a>, але адразу ж перадаць іх сястры <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%92%D1%96%D1%82%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Марыя Вітгенштэйн (няма такой старонкі)">Марыі</a>, за якой яны былі запісаны ў шлюбным кантракце з князем <a href="/wiki/%D0%A5%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B2%D1%96%D0%B3_%D0%93%D0%BE%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%BB%D0%BE%D1%8D-%D0%A8%D1%8B%D0%BB%D1%96%D0%BD%D0%B3%D1%81%D1%84%D1%8E%D1%80%D1%81%D1%82" title="Хлодвіг Гогенлоэ-Шылінгсфюрст">Хлодвігам Гогенлоге-Шылінгсфюрстам</a><a href="#cite_note-92">[92]</a>, які пазней у <a href="/wiki/1894" title="1894">1894</a>—<a href="/wiki/1900" title="1900">1900</a> гадах быў <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%BB%D0%B5%D1%80" title="Канцлер">канцлерам</a> <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Германская імперыя">Германскай імперыі</a><a href="#cite_note-93">[93]</a>. Сам замак знаходзіўся ў моцным заняпадзе. Як адзначалася ў «Геаграфічным слоўніку Польскага каралеўства і іншых славянскіх краін», у <a href="/wiki/1885" title="1885">1885</a> годзе «адзіным жыхаром замка быў вартаўнік, які жыў у больш-менш прыстасаванай для жылля вежы»<a href="#cite_note-94">[94]</a>. <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%A0%D1%83%D1%96%D0%BD%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%86_19_-_%D0%BF%D0%B0%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BA_20_%D1%81%D1%82..JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/%D0%A0%D1%83%D1%96%D0%BD%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%86_19_-_%D0%BF%D0%B0%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BA_20_%D1%81%D1%82..JPG/220px-%D0%A0%D1%83%D1%96%D0%BD%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%86_19_-_%D0%BF%D0%B0%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BA_20_%D1%81%D1%82..JPG" decoding="async" width="220" height="270" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/%D0%A0%D1%83%D1%96%D0%BD%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%86_19_-_%D0%BF%D0%B0%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BA_20_%D1%81%D1%82..JPG/330px-%D0%A0%D1%83%D1%96%D0%BD%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%86_19_-_%D0%BF%D0%B0%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BA_20_%D1%81%D1%82..JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/%D0%A0%D1%83%D1%96%D0%BD%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%86_19_-_%D0%BF%D0%B0%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BA_20_%D1%81%D1%82..JPG/440px-%D0%A0%D1%83%D1%96%D0%BD%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%86_19_-_%D0%BF%D0%B0%D1%87%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BA_20_%D1%81%D1%82..JPG 2x" data-file-width="2812" data-file-height="3445" /></a><figcaption>Стан замка ў канцы 19 ст.</figcaption></figure> У сярэдзіне стагоддзя замак аказаўся пад пагрозай поўнага знішчэння. У <a href="/wiki/1860" title="1860">1860</a> годзе ў газеце «<a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BA%D1%83%D1%80%27%D0%B5%D1%80" class="mw-redirect" title="Віленскі кур'ер">Віленскі кур'ер</a>» з’явіўся ліст паэта <a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%A1%D1%8B%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BB%D1%8F" title="Уладзіслаў Сыракомля">Уладзіслава Сыракомлі</a>, у якім ён паведамляў пра планы руйнавання помніка<a href="#cite_note-95">[95]</a>. Але катастрофы ўдалося пазбегнуць, неўзабаве ў той жа газеце з’явіўся апраўдальны ліст Мацея Ямонта, генеральнага адміністратара валоданняў Вітгенштэйна, у якім ён запэўніваў, што сцен замка не кранула і не кране кірка<a href="#cite_note-Калнин_В._В._Мирский_замок._с._29-96">[96]</a>. У <a href="/wiki/1870" title="1870">1870</a> г. на чатырох вежах, акрамя ўзарванай паўночна-ўсходняй, былі зроблены часовыя гонтавыя дaxi, што зараз лічыцца першым прыкладам кансервацыі архітэктурнага аб'екта на Беларусі як помніка старажытнасці<a href="#cite_note-ReferenceR-97">[97]</a>. Аднак архіўныя дакументы, фатаграфічныя матэрыялы 20-30-х гг. XX ст., а таксама шматлікія сведчанні даследчыкаў 1915—1938 гадоў паказваюць наяўнасць досыць вялікіх архітэктурна-мастацкіх страт, атрыманых замкам у XIX ст.<a href="#cite_note-ReferenceR-97">[97]</a>. Новыя ўладальнікі замка нямецкія князі <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%BE%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%BB%D0%BE%D1%8D-%D0%A8%D1%8B%D0%BB%D0%BB%D1%96%D0%BD%D0%B3%D1%84%D1%8E%D1%80%D1%81%D1%82%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гогенлоэ-Шыллінгфюрсты (няма такой старонкі)">Гогенлоэ-Шыллінгфюрсты</a> здавалі яго тэрыторыю ў арэнду. Адзін з арандатараў, Антоній Пуцята, закладаў ля замка шыкоўныя сады з прагулачнымі алеямі і сцяжынкамі, аднак «кветкавыя» мары арандатара не спраўдзіліся: выдаткаваўшы ўсе свае зберажэнні, Пуцята пакідае Мір<a href="#cite_note-98">[98]</a>. Паводле расійскага закона <a href="/wiki/1887" title="1887">1887</a> г. замежныя грамадзяне валодаць землямі на тэрыторыі <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Расійская імперыя">Расійскай Імперыі</a> не маглі. Таму дачка Льва Вітгенштэйна Марыя Гагенлоэ-Шылінгфюрст, быўшы іншаземкай, вымушана была прадаваць свой вялізны зямельны фонд у мільён <a href="/wiki/%D0%94%D0%B7%D0%B5%D1%81%D1%8F%D1%86%D1%96%D0%BD%D0%B0_(%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B0_%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D1%88%D1%87%D1%8B)" title="Дзесяціна (мера плошчы)">дзесяцін</a> зямлі<a href="#cite_note-99">[99]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Адлюстраванне_замка_на_выявах_у_XIX_стагоддзі"><span id=".D0.90.D0.B4.D0.BB.D1.8E.D1.81.D1.82.D1.80.D0.B0.D0.B2.D0.B0.D0.BD.D0.BD.D0.B5_.D0.B7.D0.B0.D0.BC.D0.BA.D0.B0_.D0.BD.D0.B0_.D0.B2.D1.8B.D1.8F.D0.B2.D0.B0.D1.85_.D1.83_XIX_.D1.81.D1.82.D0.B0.D0.B3.D0.BE.D0.B4.D0.B4.D0.B7.D1.96">Адлюстраванне замка на выявах у XIX стагоддзі</h3></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Mirski_zamak._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_(1849).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Mirski_zamak._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%281849%29.jpg/200px-Mirski_zamak._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%281849%29.jpg" decoding="async" width="200" height="134" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Mirski_zamak._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%281849%29.jpg/300px-Mirski_zamak._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%281849%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Mirski_zamak._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%281849%29.jpg/400px-Mirski_zamak._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%281849%29.jpg 2x" data-file-width="1797" data-file-height="1206" /></a><figcaption>Замак Ільінічаў-Радзівілаў. Літаграфія з малюнка Ф. М. Сабешанскага, <a href="/wiki/1849" title="1849">1849</a></figcaption></figure> Да сярэдзіны стагоддзя адносяцца першыя друкаваныя выявы Мірскага замка. У кнізе Ф. М. Сабешчанскага, выдадзенай у <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Варшава">Варшаве</a> на <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Польская мова">польскай мове</a> ў <a href="/wiki/1849" title="1849">1849</a> годзе, разам з малюнкам замка з’явілася і першае яго апісанне як помніка архітэктуры, складзенае варшаўскім архітэктарам Баляславам Падчашынскім. Падчашынскі першы заўважыў розныя стылі ў архітэктуры замка і настолькі добра вывучыў Мірскі замак, што яго архітэктурным нарысам карысталіся ўсе салідныя выданні аж да пачатку XX стагоддзя. Яго бацька, вядомы прафесар архітэктуры <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D1%96%D1%82%D1%8D%D1%82" class="mw-redirect" title="Віленскі ўніверсітэт">Віленскага ўніверсітэта</a> Караль Падчашынскі, пасля закрыцця царскімі ўладамі гэтай навучальнай установы ўладкаваўся аканомам на гаспадарцы каля Нясвіжа<a href="#cite_note-100">[100]</a>. <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Mirski_zamak._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_(N._Orda,_1877).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Mirski_zamak._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%28N._Orda%2C_1877%29.jpg/300px-Mirski_zamak._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%28N._Orda%2C_1877%29.jpg" decoding="async" width="300" height="202" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Mirski_zamak._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%28N._Orda%2C_1877%29.jpg/450px-Mirski_zamak._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%28N._Orda%2C_1877%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Mirski_zamak._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%28N._Orda%2C_1877%29.jpg/600px-Mirski_zamak._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%28N._Orda%2C_1877%29.jpg 2x" data-file-width="2264" data-file-height="1523" /></a><figcaption>Мірскі Замак. Малюнак <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BE%D0%BD_%D0%9E%D1%80%D0%B4%D0%B0" title="Напалеон Орда">Н. Орды</a>, <a href="/wiki/1876" title="1876">1876</a></figcaption></figure> Праз чатыры гады Уладзіслаў Сыракомля прысвячае Мірскаму замку некалькі старонак у кнізе «<a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%BE%D1%9E%D0%BA%D1%96_%D0%BF%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D1%96%D1%85_%D0%B1%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D1%85_%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0%D1%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вандроўкі па маіх былых ваколіцах (няма такой старонкі)">Вандроўкі па маіх былых ваколіцах</a>». Там жа надрукаваны і рамантычны малюнак замка, выкананы сябрам паэта мастаком Кануціям Русецкім<a href="#cite_note-Калнин_В._В._Мирский_замок._с._29-96">[96]</a>. У канцы 60-х гадоў Мірскі замак адлюстраваў вядомы графік, малявальшчык пейзажаў і архітэктурных помнікаў <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BE%D0%BD_%D0%9E%D1%80%D0%B4%D0%B0" title="Напалеон Орда">Напалеон Орда</a>. Замак быў намаляваны пад стаць рамантычным <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Элегія">элегіям</a> стагоддзя: на вяршыні ўзгорка, на фоне цёмнага неба зубчасты контур паўразбуранага замка, а ўнізе — ідылічная сцэна з мостам, драўлянымі агароджамі, мазанка пад саламяным дахам, жвавы конік, стомленыя падарожнікі на мосце і дама з дзіцем на прагулцы пад разгалістым дрэвам. У глыбіні за замкам віднеецца фруктовы сад. Малюнак Орды — адзін з лепшых па настрою твораў багатай спадчыны мастака. Нядзіўна, што некаторыя даследчыкі Мірскага замка ўспрынялі малюнак літаральна як дакумент і спрабавалі аднавіць вежавыя зубцы і шмат'ярусныя <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D1%96%D1%86%D0%B0" title="Байніца">байніцы</a> сцен, якіх на замку ніколі не было<a href="#cite_note-101">[101]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Замак_ва_ўласнасці_Святаполк-Мірскіх"><span id=".D0.97.D0.B0.D0.BC.D0.B0.D0.BA_.D0.B2.D0.B0_.D1.9E.D0.BB.D0.B0.D1.81.D0.BD.D0.B0.D1.81.D1.86.D1.96_.D0.A1.D0.B2.D1.8F.D1.82.D0.B0.D0.BF.D0.BE.D0.BB.D0.BA-.D0.9C.D1.96.D1.80.D1.81.D0.BA.D1.96.D1.85">Замак ва ўласнасці Святаполк-Мірскіх</h3></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D0%B2%D0%B0_%D1%9E%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%96_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85" title="Мірскі замак ва ўласнасці Святаполк-Мірскіх">Мірскі замак ва ўласнасці Святаполк-Мірскіх</a></div> <table style="margin:auto; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; border-style:none;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/30px-Aquote1.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Aquote1.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td> <td><cite>Замак — гэта руіна, і другой руінай з'яўляюся я сам</cite><div style="clear:both;"></div><div style="float:right"><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Міхаіл Мікалаевіч Святаполк-Мірскі">Міхаіл Мікалаевіч Святаполк-Мірскі</a></div> </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom; padding-left:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/30px-Aquote2.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Aquote2.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Svyatopolk-Mirsky_Nikolay_Ivanovich_by_Borel.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Svyatopolk-Mirsky_Nikolay_Ivanovich_by_Borel.png/220px-Svyatopolk-Mirsky_Nikolay_Ivanovich_by_Borel.png" decoding="async" width="220" height="252" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Svyatopolk-Mirsky_Nikolay_Ivanovich_by_Borel.png/330px-Svyatopolk-Mirsky_Nikolay_Ivanovich_by_Borel.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Svyatopolk-Mirsky_Nikolay_Ivanovich_by_Borel.png/440px-Svyatopolk-Mirsky_Nikolay_Ivanovich_by_Borel.png 2x" data-file-width="1601" data-file-height="1833" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Мікалай Іванавіч Святаполк-Мірскі">Мікалай Іванавіч Святаполк-Мірскі</a>, <a href="/wiki/1877" title="1877">1877</a></figcaption></figure> год Распродажы маёмасці Вітгенштэйнаў выклікалі небывалы ажыятаж сярод рускай арыстакратыі. У <a href="/wiki/1891" title="1891">1891</a> годзе гэтыя землі купляе наказны казачы атаман <a href="/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%94%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5" class="mw-redirect" title="Войска Данское">Войска Данскога</a> князь <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Мікалай Іванавіч Святаполк-Мірскі">Мікалай Іванавіч Святаполк-Мірскі</a> за вялізную суму ў 414 тысяч рублёў срэбрам, для гэтага ён заклаў амаль усю сваю нерухомасць у <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%9E%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8F" title="Наўгародская губерня">Наўгародскай</a> і <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8F" title="Падольская губерня">Падольскай губернях</a><a href="#cite_note-102">[102]</a>. Магчыма, князя прыцягнула сугучча назвы мястэчка з яго прозвішчам: хоць Святаполк-Мірскія лічыліся дваранамі <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8F" title="Мінская губерня">Мінскай губерні</a>, але да замка дачынення не мелі<a href="#cite_note-103">[103]</a>, тым не менш іменна Мір планавалася зрабіць радавым гняздом сям'і<a href="#cite_note-104">[104]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_20_%D1%81%D1%82._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%92._%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/9/95/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_20_%D1%81%D1%82._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%92._%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG/220px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_20_%D1%81%D1%82._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%92._%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG" decoding="async" width="220" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/9/95/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_20_%D1%81%D1%82._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%92._%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG/330px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_20_%D1%81%D1%82._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%92._%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/9/95/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_20_%D1%81%D1%82._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%92._%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG/440px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_20_%D1%81%D1%82._%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%92._%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD%D0%B0.JPG 2x" data-file-width="2904" data-file-height="2153" /></a><figcaption>Мірскі замак і наваколле пасля 1910-ых гадоў</figcaption></figure> Новы ўладальнік замка не стаў аднаўляць помнік, для свайго пражывання ён з усходняга боку ад замка пабудаваў новы палац, які згарэў у <a href="/wiki/1914" title="1914">1914</a> годзе. Палац будаваўся ў формах <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%B0%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%86%D1%8B%D0%B7%D0%BC" title="Неакласіцызм">неакласіцызму</a>: каменны двухпавярховы сядзібны дом з <a href="/wiki/%D0%90%D1%84%D1%96%D1%86%D1%8B%D0%BD%D0%B0" title="Афіцына">афіцынай</a>, побач знаходзіліся гаспадарчыя пабудовы<a href="#cite_note-ReferenceD-1">[1]</a>, а паміж новым палацам і замкам — пейзажны парк англійскага тыпу. На месцы зарослых вадаёмаў у <a href="/wiki/1898" title="1898">1898</a> годзе была выкапана новая сажалка, для чаго з гэтага боку былі скапаны бастыённыя ўмацаванні<a href="#cite_note-ReferenceB-13">[13]</a>. Пры гэтым росшы на гэтым месцы яблыневы сад бязлітасна высеклі як раз у перыяд красавання. У парку пабудавалі радавую <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0-%D0%BF%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8F_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85" title="Капліца-пахавальня Святаполк-Мірскіх">капліцу-пахавальню Святаполк-Мірскіх</a><a href="#cite_note-105">[105]</a>. Мікалай Іванавіч Святаполк-Мірскі памёр тут жа ў сваім маёнтку Замір'е ў ноч з <a href="/wiki/14_%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="14 ліпеня">14</a> на <a href="/wiki/15_%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="15 ліпеня">15 ліпеня</a> <a href="/wiki/1898" title="1898">1898</a> года ва ўзросце 65 гадоў<a href="#cite_note-106">[106]</a>. Уладанні князя спярша перайшлі да жонкі, княгіні <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B5%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%82%D1%80%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Клеапатра Міхайлаўна Святаполк-Мірская">Клеапатры Міхайлаўны</a>, а пасля да сына <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Міхаіл Мікалаевіч Святаполк-Мірскі">Міхаіла</a><a href="#cite_note-107">[107]</a>. У гэты час узрастае цікавасць да Мірскага замка як да помніка старажытнай культуры. У <a href="/wiki/1915" title="1915">1915</a> годзе ў шостым томе «<a href="/w/index.php?title=%D0%94%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Древности (няма такой старонкі)">Древностей</a>» з’явіўся артыкул <a href="/wiki/%D0%AE%D0%B7%D0%B0%D1%84_%D0%AF%D0%B4%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Юзаф Ядкоўскі">Ю. Ядкоўскага</a> пра замак у Міры з вялікай колькасцю фотаздымкаў, малюнкаў і абмерных чарцяжоў. Артыкул Ядкоўскага сыграў важную ролю не толькі ў навуковым даследаванні помніка архітэктуры, але і ў ратаванні помніка<a href="#cite_note-108">[108]</a>. <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B3%D0%B0%D1%9E%D0%B1%D1%86%D1%83.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B3%D0%B0%D1%9E%D0%B1%D1%86%D1%83.JPG/220px-%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B3%D0%B0%D1%9E%D0%B1%D1%86%D1%83.JPG" decoding="async" width="220" height="252" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B3%D0%B0%D1%9E%D0%B1%D1%86%D1%83.JPG/330px-%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B3%D0%B0%D1%9E%D0%B1%D1%86%D1%83.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B3%D0%B0%D1%9E%D0%B1%D1%86%D1%83.JPG/440px-%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%B3%D0%B0%D1%9E%D0%B1%D1%86%D1%83.JPG 2x" data-file-width="1271" data-file-height="1458" /></a><figcaption>Князь <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Міхаіл Мікалаевіч Святаполк-Мірскі">Міхаіл Святаполк-Мірскі</a> на гаўбцу замка</figcaption></figure> Міхаіл Мікалаевіч Святаполк-Мірскі, які да гэтага служыў у пасольстве Расіі ў <a href="/wiki/%D0%9B%D0%BE%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%BD" title="Лондан">Лондане</a>, прыняў рашэнне аднаўляць не згарэлы ў 1914 годзе новы палац, а стары замак<a href="#cite_note-ReferenceS-109">[109]</a>. Працы па аднаўленню замка пачаліся ў <a href="/wiki/1922" title="1922">1922</a> годзе і працягваліся 16 гадоў. За перыяд 1922—1929 гадоў была поўнасцю адноўлена паўднёва-заходняя вежа, муроўка сцен усходняга корпуса палаца. Пасля <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B4%D1%8D%D0%BF%D1%80%D1%8D%D1%81%D1%96%D1%8F" title="Вялікая дэпрэсія">эканамічнай дэпрэсіі</a> з <a href="/wiki/1934" title="1934">1934</a> па <a href="/wiki/1939" title="1939">1939</a> было адноўлена пяць пралётаў усходняга крыла палаца і дзве вежы: паўднёва-ўсходняя і частка паўночна-заходняй<a href="#cite_note-ReferenceR-97">[97]</a><a href="#cite_note-110">[110]</a>. <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%D1%9E_20_%D0%B3%D0%B3._20_%D1%81%D1%82..JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%D1%9E_20_%D0%B3%D0%B3._20_%D1%81%D1%82..JPG/220px-%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%D1%9E_20_%D0%B3%D0%B3._20_%D1%81%D1%82..JPG" decoding="async" width="220" height="292" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%D1%9E_20_%D0%B3%D0%B3._20_%D1%81%D1%82..JPG/330px-%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%D1%9E_20_%D0%B3%D0%B3._20_%D1%81%D1%82..JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%D1%9E_20_%D0%B3%D0%B3._20_%D1%81%D1%82..JPG/440px-%D0%A0%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%D1%9E_20_%D0%B3%D0%B3._20_%D1%81%D1%82..JPG 2x" data-file-width="2088" data-file-height="2774" /></a><figcaption>Рэканструкцыя замка ў 20-я гады 20 ст.</figcaption></figure> З усіх залаў, спраектаваных варшаўскім архітэктарам <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%8D%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D1%80_%D0%91%D1%83%D1%80%D1%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="Тэадор Бурш (няма такой старонкі)">Тэадорам Буршам</a>, атрымалася завяршыць толькі Слановую<a href="#cite_note-111">[111]</a>). У замак была падведзена вада і электрычнасць, працавала каналізацыя і тэлефон<a href="#cite_note-112">[112]</a>. Увогуле, ажыццяўленне аўтарскіх задум было далёкім ад літаральнага<a href="#cite_note-ReferenceS-109">[109]</a>. Так, праломы ва ўсходняй сцяне па прапанове студэнт-архітэктара Стэфана Пысевіча забудавалі вітой лесвіцай з гаўбцом, якая атрымала назву «сходы Стэфана»<a href="#cite_note-113">[113]</a>. На паўднёвай вонкавай замкавай сцяне быў уладкован невялікі гаўбечак, які стаў для князя любімым месцам зацішку<a href="#cite_note-114">[114]</a>. Разам з тым ацалелыя фрагменты і руіны замка ўпершыню разглядаліся як культурная каштоўнасць<a href="#cite_note-115">[115]</a>. Князь Міхаіл не меў сем'і і нашчадкаў, у <a href="/wiki/1937" title="1937">1937</a> годзе ён усынавіў пляменніка <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%94%D0%B7%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%80%D1%8B%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксандр Дзмітрыевіч Святаполк-Міркі (няма такой старонкі)">Аляксандра Дзмітрыевіча</a>, якому ў <a href="/wiki/1938" title="1938">1938</a> годзе і перайшоў замак. Аляксандр, маючы <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Румынія">румынскі</a> пашпарт, каб атрымаць польскае грамадзянства ў тым жа годзе жаніўся на польцы, 22-гадовай графіні Катажыне Бнін-Бнінскай. З надыходам на землі <a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8F%D1%8F_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Заходняя Беларусь">Заходняй Беларусі</a> <a href="/wiki/%D0%A7%D1%8B%D1%80%D0%B2%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%90%D1%80%D0%BC%D1%96%D1%8F" class="mw-redirect" title="Чырвоная Армія">Чырвонай Арміі</a> ў верасні <a href="/wiki/1939" title="1939">1939</a> года яны былі арыштаваны, але дзякуючы дыпламатычным сувязям пазбеглі высылкі ў <a href="/wiki/%D0%A1%D1%96%D0%B1%D1%96%D1%80" title="Сібір">Сібір</a><a href="#cite_note-116">[116]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Замак_у_савецкі_час">Замак у савецкі час</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_50_%D0%B3%D0%B3._20_%D1%81%D1%82..JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_50_%D0%B3%D0%B3._20_%D1%81%D1%82..JPG/220px-%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_50_%D0%B3%D0%B3._20_%D1%81%D1%82..JPG" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_50_%D0%B3%D0%B3._20_%D1%81%D1%82..JPG/330px-%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_50_%D0%B3%D0%B3._20_%D1%81%D1%82..JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_50_%D0%B3%D0%B3._20_%D1%81%D1%82..JPG/440px-%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_%D1%83_50_%D0%B3%D0%B3._20_%D1%81%D1%82..JPG 2x" data-file-width="2181" data-file-height="3272" /></a><figcaption>Выгляд паўднёва-заходняй вежы ў 1950-я гады</figcaption></figure> У <a href="/wiki/1939" title="1939">1939</a> г. ў сценах замка была размешчана вытворчая арцель. Падчас <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%90%D0%B9%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Вялікая Айчынная вайна">Вялікай Айчыннай вайны</a> ў <a href="/wiki/1942" title="1942">1942</a> г. ў замку знаходзілася гета, куды гітлераўцы сагналі каля 1800 мясцовых <a href="/wiki/%D0%AF%D1%9E%D1%80%D1%8D%D1%96" title="Яўрэі">яўрэяў</a>. Сярод вязняў была створана група супраціўлення, і <a href="/wiki/9_%D0%B6%D0%BD%D1%96%D1%9E%D0%BD%D1%8F" title="9 жніўня">9 жніўня</a> 1942 г. быў здзейснены пабег больш за 250 яўрэяў, а яшчэ праз тры дні людзі, якія засталіся ў гета, былі расстраляны гітлераўцамі ў лесе на месцы <a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA_(%D0%9C%D1%96%D1%80)" title="Замкавы парк (Мір)">Італьянскага саду</a>. На момант прыходу <a href="/wiki/%D0%A7%D1%8B%D1%80%D0%B2%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%90%D1%80%D0%BC%D1%96%D1%8F" class="mw-redirect" title="Чырвоная Армія">Чырвонай Арміі</a> ў Міры засталося толькі каля 40 яўрэяў. У памяць аб яўрэях Міра, загінуўшых у час <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D1%81%D1%82" title="Халакост">Катастрофы</a>, <a href="/wiki/%D0%AF%D1%9E%D1%80%D1%8D%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D1%84%D0%BE%D0%BD%D0%B4" class="mw-redirect" title="Яўрэйскі Нацыянальны фонд">Яўрэйскі Нацыянальны фонд</a> сумесна з муніцыпалітэтам <a href="/wiki/%D0%86%D0%B5%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BC" title="Іерусалім">горада Іерусаліма</a> стварылі цэльны лясны масіў у паўночным <a href="/wiki/%D0%86%D0%B5%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BC" title="Іерусалім">Іерусаліме</a> — лес Мір. Першыя 1000 дрэў былі высаджаны ў пачатку 80-х гадоў на сродкі Розы Цвік, якая разам з мужам выратавалася падчас знішчэння<a href="#cite_note-117">[117]</a>. <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9F%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8B_%D0%BF%D0%B0_%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B5%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%96_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._1971.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/b/b7/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8B_%D0%BF%D0%B0_%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B5%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%96_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._1971.JPG/220px-%D0%9F%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8B_%D0%BF%D0%B0_%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B5%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%96_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._1971.JPG" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/b/b7/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8B_%D0%BF%D0%B0_%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B5%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%96_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._1971.JPG/330px-%D0%9F%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8B_%D0%BF%D0%B0_%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B5%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%96_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._1971.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/be/thumb/b/b7/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8B_%D0%BF%D0%B0_%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B5%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%96_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._1971.JPG/440px-%D0%9F%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8B_%D0%BF%D0%B0_%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B9_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B5%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%96_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._1971.JPG 2x" data-file-width="3473" data-file-height="2308" /></a><figcaption>Працы па часовай кансервацыі Мірскага замка, <a href="/wiki/1971" title="1971">1971</a></figcaption></figure> год Пасля вызвалення Міра ў ліпені <a href="/wiki/1944" title="1944">1944</a> года ў прыдатных для пражывання памяшканнях знайшлі сабе прыстанішча мясцовыя пагарэльцы, апошняя сям'я выселілася з замка ў <a href="/wiki/1962" title="1962">1962</a> годзе. У 1960-я гады замак заставаўся без увагі, толькі некаторыя памяшканні выкарыстоўваліся як складскія<a href="#cite_note-118">[118]</a>. У 50-я гады ў замку працаваў архітэктар <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D1%8C_%D0%AF%D0%BA%D0%B0%D1%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9C%D1%96%D1%86%D1%8F%D0%BD%D1%96%D0%BD" title="Анатоль Якаўлевіч Міцянін">А. Я. Міцянін</a><a href="#cite_note-119">[119]</a>. У <a href="/wiki/1968" title="1968">1968</a> годзе створаны Спецыяльныя навукова-рэстаўрацыйныя вытворчыя майстэрні, адным з першых аб'ектаў іх працы становіцца Мірскі замак. Пачалося вывучэнне помніка з мэтай яго рэстаўрацыі, у <a href="/wiki/1971" title="1971">1971</a> годзе была выканана часовая кансервацыя муроў<a href="#cite_note-120">[120]</a>. У кастрычніку <a href="/wiki/1978" title="1978">1978</a> года з’явілася Пастанова <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82_%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B9_%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="Савет Міністраў Беларускай ССР">Савета Міністраў Беларускай ССР</a> аб рэстаўрацыі Мірскага замка і будаўніцтве ў пасёлку Мір мастацкага прафтэхвучылішча. Была створана комплексная праектная група па вывучэнню архітэктурна-гістарычнага ансамбля ў Міры і вырашэнню праблем яго захавання, вынікам працы групы ў <a href="/wiki/1981" title="1981">1981</a> годзе стаў праект рэстаўрацыі і прыстасавання Мірскага замка<a href="#cite_note-Калнін_В.В._Мірскі_замак._с._135-121">[121]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Рэстаўрацыя_замка">Рэстаўрацыя замка</h2></div> Першы варыянт праекта рэканструкцыі замка з адаптацыяй яго для размяшчэння мастацкай прафесійна-тэхнічнай установы быў прапанаваны напачатку 1980-х гадоў архітэктарамі О. Атас, С. Верамейчыкам, <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D1%86%D1%96%D0%BD_%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вялянцін Калнін (няма такой старонкі)">В. Калніным</a> і археолагам <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%B3_%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A2%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D1%9E" class="mw-redirect" title="Алег Анатольевіч Трусаў">А. Трусавым</a>. <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Belarus-Mir-Castle-6.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Belarus-Mir-Castle-6.jpg/220px-Belarus-Mir-Castle-6.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Belarus-Mir-Castle-6.jpg/330px-Belarus-Mir-Castle-6.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Belarus-Mir-Castle-6.jpg/440px-Belarus-Mir-Castle-6.jpg 2x" data-file-width="2288" data-file-height="1712" /></a><figcaption>Замак падчас рэстаўрацыі, усходні бок, <a href="/wiki/2005" title="2005">2005</a></figcaption></figure> год Пытанні рэстаўрацыі Мірскага замка дакладваліся ў кастрычніку <a href="/wiki/1982" title="1982">1982</a> годзе на рэгіянальнай канферэнцыі Савецкага камітэта ИКОМОС (рэспублік Савецкай <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8B%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" class="mw-redirect" title="Прыбалтыка">Прыбалтыкі</a> і <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="Беларуская ССР">Беларускай ССР</a>) у <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B0" title="Клайпеда">горадзе Клайпедзе</a>. <a href="/wiki/25_%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="25 ліпеня">25 ліпеня</a> <a href="/wiki/1983" title="1983">1983</a> адбылася ўрачыстая закладка ў паўднёвую сцяну замка цэглы з датай пачатку рэстаўрацыі помніка. Гэту ганаровую місію даручылі студэнцкаму будаўнічаму атраду «Спадчына» <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D1%96%D1%82%D1%8D%D1%82_%D1%96%D0%BC%D1%8F_%D0%AF%D0%BD%D0%BA%D1%96_%D0%9A%D1%83%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Янкі Купалы">Гродзенскага ўніверсітэта</a>. <a href="/wiki/12_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="12 красавіка">12 красавіка</a> <a href="/wiki/1993" title="1993">1993</a> года, з вялікай пышнасцю, у прысутнасці кіраўнікоў незалежнай Беларусі, адбылося адкрыццё першай экспазіцыі ў рэстаўрыраванай паўднёва-заходняй вежы<a href="#cite_note-Калнін_В.В._Мірскі_замак._с._135-121">[121]</a>, а па выніках работ у тым жа годзе Мірскі замак ганараваны Дыпломам адзнакі прэстыжнай міжнароднай арганізацыі «<a href="/wiki/Europa_Nostra" title="Europa Nostra">Europa Nostra</a>». У далейшым навуковая канцэпцыя рэстаўрацыі і прыстасавання замка дакладвалася экспертам <a href="/wiki/%D0%AE%D0%9D%D0%95%D0%A1%D0%9A%D0%90" title="ЮНЕСКА">ЮНЕСКА</a>, якія наведалі Мірскі замак з мэтай вызначэння адпаведнасці разглядаемага аб'екта крытэрыям <a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0" title="Сусветная спадчына">Спіса Сусветнай культурнай і прыроднай спадчыны ЮНЕСКА</a>. У 2000 годзе замкавы комплекс «Мір» быў уключаны ў Спіс спадчыны ЮНЕСКА<a href="#cite_note-122">[122]</a><a href="#cite_note-123">[123]</a>. У 1987 годзе Мірскі замак быў перададзены на баланс <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%86%D0%BA%D1%96_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B5%D0%B9_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь">Нацыянальнага мастацкага музея Рэспублікі Беларусь</a>, які прыступіў да стварэння канцэпцыі будучай музейнай экспазіцыі. У 2002 годзе на калегіі <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%83%D1%80%D1%8B_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь">Міністэрствы культуры</a> канцэпцыя была разгледжана і ўхвалена; у жніўні таго ж года яна была надрукавана ў газеце «Культура»<a href="#cite_note-ReferenceT-124">[124]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Выкарыстанне_замка_ў_сучасны_перыяд">Выкарыстанне замка ў сучасны перыяд</h2></div> У 1997 годзе праект прыстасавання Мірскага замка быў папраўлены, каб забяспечыць магчымасць правядзення на яго базе міжнародных сустрэч на вышэйшым і дыпламатычным узроўнях, а таксама розных кангрэсаў, канферэнцый і іншых масавых мерапрыемстваў. Частка замка была прыстасавана пад размяшчэнне гасцініцы. Пры гэтым, каб павялічыць колькасць месцаў для пражывання, трэці ярус быў падзелены на два ўзроўні. Такім чынам, атрымалася 10 гасцінічных нумароў, з іх 4 — двухмесных, 1 — апартаменты<a href="#cite_note-125">[125]</a>. Памяшканні гасцініцы абсталяваны сістэмамі <a href="/wiki/%D0%86%D0%BD%D1%82%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%83%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B4%D0%BE%D0%BC" title="Інтэлектуальны дом">інтэлектуальнага дому</a>, пры гэтым узровень абсталяванасці помніка інтэлектуальнымі сістэмамі максімальны ў Рэспубліцы Беларусь і параўнальны толькі з аналагічнымі паказчыкамі <a href="/wiki/%D0%95%D1%9E%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_(%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%BB%D1%8C,_%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA)" title="Еўропа (атэль, Мінск)">гасцініцы «Еўропа»</a> ў <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA" title="Мінск">Мінску</a>. Гэта дазваляе праводзіць на базе Мірскага замка мерапрыемствы на вышэйшым узроўні. Прыстасаванне Мірскага замка да новых умоў жыццядзейнасці прывяло да арыгінальных рашэнняў яго інжынернага абсталявання. Але размяшчаць тэхнічнае абсталяванне ў арыгінальных інтэр'ерах нельга, таму ўся тэхнічная частка комплексу знаходзіцца ў дадатковай падземнай прыбудове<a href="#cite_note-126">[126]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Крытыка_рэстаўрацыі_і_музеіфікацыі_замка"><span id=".D0.9A.D1.80.D1.8B.D1.82.D1.8B.D0.BA.D0.B0_.D1.80.D1.8D.D1.81.D1.82.D0.B0.D1.9E.D1.80.D0.B0.D1.86.D1.8B.D1.96_.D1.96_.D0.BC.D1.83.D0.B7.D0.B5.D1.96.D1.84.D1.96.D0.BA.D0.B0.D1.86.D1.8B.D1.96_.D0.B7.D0.B0.D0.BC.D0.BA.D0.B0">Крытыка рэстаўрацыі і музеіфікацыі замка</h2></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/200px-%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg" decoding="async" width="200" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/300px-%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/400px-%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="424" /></a><figcaption>Музейная экспазіцыя выклікала крытыку, што замест арыгінальных рэчаў дэманструецца сучасныя муляжы</figcaption></figure> Рэалізаваны праект рэстаўрацыі вызваў крытыку сярод спецыялістаў. Адной з крытычных заўваг было сцвярджэнне, што замак стаў выглядаць новенькім, амаль сувенірным вырабам; а замест першапачатковай паверхні атынкаваных частак з’явілася акрылавая паверхня, пафарбаваная ў ружовы колер. Іншы пункт крытыкі адносіўся да навакольнага асяроддзя помніка: элементы добраўпарадкавання (тратуарная плітка, агароджа, уваходны павільён, дарожкі) не адпавядае духу помніка. Выклікала нараканне і рэстаўрацыя <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0-%D0%BF%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8F_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85" title="Капліца-пахавальня Святаполк-Мірскіх">капліцы-пахавальні Святаполк-Мірскіх</a>. Згодна са сцвярджэннямі спецыялістаў, помнік згас пад слоем акрылу, і такім чынам быў зроблены амаль камерцыйны аб'ект<a href="#cite_note-127">[127]</a>. Рэалізаваная ў Мірскім замку музейная экспазіцыя таксама выклікала мноства пытанняў сярод спецыялістаў. Адна з праблем у тым, што залы былі запоўнены выпадковымі прадметамі і новабудамі (копіямі, рэпрадукцыямі, макетамі іншых замкаў), што не стварае гістарычнай атмасферы помніка<a href="#cite_note-128">[128]</a>. Пышныя залы запоўнены вялікай колькасцю выпадковых і непатрэбных рэчаў, якія стылістычна не звязаны ні з інтэр'ерамі, ні з гісторыяй самога замка<a href="#cite_note-129">[129]</a>. У адказ музейныя работнікі заяўляюць, што арыгіналы тых эпох можна атрымаць толькі ў вельмі рэдкіх выпадках, і што аб'ём фінансавання, які амаль цалкам ішоў на рэстаўрацыю помніка, не дазваляў закупляць дарагія і рэдкія экспанаты<a href="#cite_note-130">[130]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Архітэктура_замка">Архітэктура замка</h2></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%85%D1%96%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0" title="Архітэктура Мірскага замка">Архітэктура Мірскага замка</a></div> <table style="margin:auto; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; border-style:none;"> <tbody><tr> <td style="width:30px; vertical-align:top; padding-right:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Aquote1.png/30px-Aquote1.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/Aquote1.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td> <td><cite>Для сябе будую дом Табе, нашчадак, у добры дар, Калі падабае - прымі з удзячнасцю, Калі дрэнны - збудуй новы</cite><div style="clear:both;"></div><div style="float:right">Надпіс на <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%86%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Лацінская мова">лацінскай мове</a> (пераклад <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D1%86%D1%96%D0%BD_%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Валянцін Калнін (няма такой старонкі)">В. Калніна</a>) на будынку плябаніі <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%91%D0%BB_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%8F_(%D0%9C%D1%96%D1%80)" title="Касцёл Святога Мікалая (Мір)">Мікалаеўскага касцёла</a></div> </td> <td style="width:30px; vertical-align:bottom; padding-left:10px;"><img alt=""" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Aquote2.png/30px-Aquote2.png" decoding="async" width="30" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Aquote2.png 1.5x" data-file-width="40" data-file-height="30" /> </td></tr></tbody></table> Замак уяўляе сабой <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B2%D0%B0%D0%B4%D1%80%D0%B0%D1%82" title="Квадрат">квадратны</a> ў плане будынак з выступаючымі па вуглах магутнымі <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%B6%D0%B0" title="Вежа">вежамі</a> вышынёй каля 25 <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D1%80" title="Метр">метраў</a>. Пятая, заходняя вежа, з’яўляецца брамнай, і калісьці мела пад'ёмны <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D1%82" title="Мост">мост</a> цераз шырокі роў. Таўшчыня сцен дасягала 3 метраў пры вышыні каля 13 м<a href="#cite_note-ReferenceG-14">[14]</a>. У пластычным афармленні замка выкарыстаны характэрныя для беларускай готыкі выяўленчыя сродкі: гатычная муроўка (чаргаванне тычка і лажка) з умураванымі камянямі і выкарыстаннем <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D1%96%D0%BD%D0%BA%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D1%8D%D0%B3%D0%BB%D0%B0" title="Клінкерная цэгла">клінкернай цэглы</a>, падзел сцен разнастайнымі па форме атынкаванымі нішамі, арнаментальныя цагляныя паясы<a href="#cite_note-ReferenceU-131">[131]</a>. Унутраныя плоскасці ніш, цяг і паясоў былі атынкованы ў белы колер, што ў спалучэнні з цёмначырвонай фактурай асноўнага поля цагляных сцен і цёмнымі плямамі <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%D1%83%D1%80%D0%B0" title="Амбразура">амбразураў</a>, у значнай ступені спрыяла выразнасці яго архітэктуры<a href="#cite_note-А._Я._Митятин._Замок_в_Мире._с.12-132">[132]</a>. Некаторыя даследчыкі лічаць, што арнаментальнае аздабленне Мірскага замка, таксама, як арнамент <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8E%D0%BC" title="Беларускі нацыянальны касцюм">народнага адзення</a>, прызначалася для адагнання злых духаў і абароны гаспадароў ад злой долі<a href="#cite_note-ReferenceH-31">[31]</a>, магутныя абарончыя прыстасаванні не падкрэсліваюцца, а наадварот, як бы адводзяцца на другі план<a href="#cite_note-А._Я._Митятин._Замок_в_Мире._с.12-132">[132]</a>. Нягледзячы на арыгінальнасць аблічча Мірскага замка, па сваёй схеме ён у пэўнай ступені нагадвае цагляныя замкі-манастыры Паўночнай Польшчы і Прыбалтыкі і манастырскія крэпасці <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Малдова">Малдавіі</a> і <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Румынія">Румыніі</a><a href="#cite_note-133">[133]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Асаблівасці_архітэктуры_сцен">Асаблівасці архітэктуры сцен</h3></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%A1%D1%86%D0%B5%D0%BD%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%B4%D0%BD%D1%91%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8D%D1%8F.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/%D0%A1%D1%86%D0%B5%D0%BD%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%B4%D0%BD%D1%91%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8D%D1%8F.JPG/220px-%D0%A1%D1%86%D0%B5%D0%BD%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%B4%D0%BD%D1%91%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8D%D1%8F.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/%D0%A1%D1%86%D0%B5%D0%BD%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%B4%D0%BD%D1%91%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8D%D1%8F.JPG/330px-%D0%A1%D1%86%D0%B5%D0%BD%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%B4%D0%BD%D1%91%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8D%D1%8F.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/%D0%A1%D1%86%D0%B5%D0%BD%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%B4%D0%BD%D1%91%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8D%D1%8F.JPG/440px-%D0%A1%D1%86%D0%B5%D0%BD%D1%8B_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0._%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%B4%D0%BD%D1%91%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8D%D1%8F.JPG 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a><figcaption>Паўночная галерэя замкавых сцен</figcaption></figure> Сцены Мірскага замка адметныя тым, што мелі тры ярусы бою. Ніжнюю частку сцен праразалі гарматныя байніцы падэшвавага бою; сярэдні ярус на вышыні 8 м ад зямлі меў выгляд <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B4%D0%BE%D1%80" title="Калідор">калідора</a>-галерэі вышынёй каля 2 м, які злучаў паміж сабою ўсе вежы<a href="#cite_note-134">[134]</a>; верхні ярус уяўляў баявую пляцоўку на самым версе сцяны<a href="#cite_note-ReferenceI-36">[36]</a>. Завяршаліся сцены прамавугольнымі зубцамі; на адной са сцен захаваліся <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%88%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8C" title="Машыкуль">машыкулі</a><a href="#cite_note-135">[135]</a>. Сцены палаца і замка пастаўлены на масіўных падмурках глыбінёй каля 4-4,5 метраў. Падмуркі выкладзены з буйнага каменя і цэглай у якасці запаўняльніка. Сцяна складаецца з трох пластоў — двух вонкавых, выкладзеных змяшаным мурам, паміж якімі зроблена забутоўка дробным каменем і цагляным боем на вапнавым цесце<a href="#cite_note-136">[136]</a>. Ніжнія часткі замкавых сцен і веж выкладзены змяшаным мурам вышынёй ад 1,2 да 7,3 метра. Верхнія часткі сцен і веж выкладзены з цэглы цёмна-чырвонага колеру, якая мае назву Літоўскай. Пераважны памер цэглы 10Х15Х30 см<a href="#cite_note-137">[137]</a>, вагой каля 6 кг<a href="#cite_note-ReferenceV-138">[138]</a>. Па перыметры сцен на вышыні каля 8 м ад зямлі праходзіць арнаментальны цагляны пояс шырынёй каля 70 см з шасці радкоў цаглянага мура<a href="#cite_note-ReferenceF-8">[8]</a>. Верхні і ніжні рады — цэгла, пакладзеныя на вугал у выглядзе традыцыйнага <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%B1%D1%80%D1%8B%D0%BA" title="Парэбрык">парэбрыка</a>. Паміж імі праходзіць пояс, пабелены <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BF%D0%BD%D0%B0" title="Вапна">вапнай</a>, які выразна вылучаецца на чырвоным фоне цаглянай сцяны<a href="#cite_note-ReferenceB-13">[13]</a>. Для дасягнення выразнасці кампазіцыі будаўнікі актыўна ўжывалі папраўкі на аптычныя ілюзіі — <a href="/wiki/%D0%9A%D1%83%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0" title="Курватура">курватуры</a>: ўсе сцены злёгку выгнуты ў плане<a href="#cite_note-139">[139]</a>. На ўчастку паўночнай сцяны захаваліся дзве нішы і скразная адтуліна для сцёку вады, таксама ў замку меўся прыбіральня (туалет), якая ўяўляла сабой звычайны эркер, які навісаў над вонкавай гранню паўночнага ўчастку заходняй сцяны. У замку захавалася і дзейнічае сістэма скіду ліўневых сцёкаў з тэрыторыі двара<a href="#cite_note-ReferenceJ-38">[38]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Асаблівасці_архітэктуры_веж">Асаблівасці архітэктуры веж</h3></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9C%D1%96%D1%80._%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D1%83%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8F%D1%8F_%D0%92%D0%B5%D0%B6%D0%B0..jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/%D0%9C%D1%96%D1%80._%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D1%83%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8F%D1%8F_%D0%92%D0%B5%D0%B6%D0%B0..jpg/200px-%D0%9C%D1%96%D1%80._%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D1%83%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8F%D1%8F_%D0%92%D0%B5%D0%B6%D0%B0..jpg" decoding="async" width="200" height="300" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/%D0%9C%D1%96%D1%80._%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D1%83%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8F%D1%8F_%D0%92%D0%B5%D0%B6%D0%B0..jpg/300px-%D0%9C%D1%96%D1%80._%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D1%83%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8F%D1%8F_%D0%92%D0%B5%D0%B6%D0%B0..jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/%D0%9C%D1%96%D1%80._%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D1%83%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8F%D1%8F_%D0%92%D0%B5%D0%B6%D0%B0..jpg/400px-%D0%9C%D1%96%D1%80._%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D1%83%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%8F%D1%8F_%D0%92%D0%B5%D0%B6%D0%B0..jpg 2x" data-file-width="1512" data-file-height="2268" /></a><figcaption>Паўночна-ўсходняя вежа першапачаткова задумвалася як жылая, пра што сведчыць дэкор і інтэр'еры вежы</figcaption></figure> Акцэнт у мастацкім афармленні Мірскага замка быў зроблены на вежах. Архітэктурная апрацоўка іх фасадаў заснавана на чаргаванні рознай формы і велічыні дэкаратыўных <a href="/wiki/%D0%9D%D1%96%D1%88%D0%B0" title="Ніша">ніш</a>(у некаторых з іх знойдзены <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D1%8D%D1%81%D0%BA%D0%B0" title="Фрэска">фрэскавы</a> роспіс<a href="#cite_note-140">[140]</a>), цяг і арнаментальных паясоў<a href="#cite_note-ReferenceB-13">[13]</a><a href="#cite_note-ReferenceU-131">[131]</a>. Гэты прыём меў шырокае распаўсюджанне ў беларускай архітэктуры <a href="/wiki/XVI_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="XVI стагоддзе">XVI ст.</a> (у <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD" title="Франтон">франтонах</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0-%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0_(%D0%A1%D1%8B%D0%BD%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87%D1%8B)" title="Свята-Міхайлаўская царква (Сынкавічы)">Сынковічскай</a> і <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0-%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0-%D0%91%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0_(%D0%9C%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%B0)" title="Свята-Раства-Багародзіцкая царква (Мураванка)">Маламажэйкаўскай</a> цэркваў)<a href="#cite_note-А._Я._Митятин._Замок_в_Мире._с.12-132">[132]</a>. Усе вежы маюць аднолькавую аб'ёмную кампазіцыю — ніжняя чатырохгранная частка, на якой змяшчаецца васьмігранае завяршэнне<a href="#cite_note-141">[141]</a>. Вежы замка канструктыўна і стылістычна блізкія паміж сабой і ў той жа час кожная з іх мае сваё індывідуальнае архітэктурнае аблічча. Мастацкае дасканаласць <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B4" title="Фасад">фасада</a> замка асабліва падкрэсліваецца прадуманасцю і злучнасцю арнаментальных паясоў веж<a href="#cite_note-ReferenceB-13">[13]</a>. Яны збудаваны з такім разлікам, каб было зручна весці флангавы агонь уздоўж праслаў сцен<a href="#cite_note-142">[142]</a>. У вежах для мэт фартыфікацыі меліся каміны<a href="#cite_note-143">[143]</a>. Большасць вежавых <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D1%96%D1%86%D0%B0" title="Байніца">байніц</a> прызначалася для стральбы з <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B0" title="Гармата">гармат</a>. Усе вежы спланаваны як самастойныя вузлы абароны<a href="#cite_note-144">[144]</a>. Падмуркі веж выкладзены з камянёў, далей ідзе змешаная каменна-цагляная і цагляная муроўка. Таўшчыня сцен каля асновы складае каля 3 м, уверсе 2,2 м. Завяршаліся вежы <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%88%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8C" title="Машыкуль">машыкулямі</a><a href="#cite_note-145">[145]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Архітэктура_ўязной_вежы">Архітэктура ўязной вежы</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D1%96%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D1%9E%D1%8F%D0%B7%D0%BD%D1%83%D1%8E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%83.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D1%96%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D1%9E%D1%8F%D0%B7%D0%BD%D1%83%D1%8E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%83.JPG/220px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D1%96%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D1%9E%D1%8F%D0%B7%D0%BD%D1%83%D1%8E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%83.JPG" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D1%96%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D1%9E%D1%8F%D0%B7%D0%BD%D1%83%D1%8E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%83.JPG/330px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D1%96%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D1%9E%D1%8F%D0%B7%D0%BD%D1%83%D1%8E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%83.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D1%96%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D1%9E%D1%8F%D0%B7%D0%BD%D1%83%D1%8E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%83.JPG/440px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D1%96%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D1%9E%D1%8F%D0%B7%D0%BD%D1%83%D1%8E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%83.JPG 2x" data-file-width="3000" data-file-height="4000" /></a><figcaption>Уязная вежа. Від з боку замкавага двара</figcaption></figure> З усіх веж Мірскага замка ўязная з’яўляецца найбольш цікавай, яркай і дасканалай<a href="#cite_note-146">[146]</a>. Яна мае вышыню 25 метраў, стаіць на падмурку памерамі 12х12 м. Вежа ўпрыгожана арнаментальнымі паясамі і дэкаратыўнымі нішамі рознага памеру і формы, якія спалучаюць у сабе традыцыйныя прыёмы і сродкі аздаблення мясцовага каменнага дойлідства<a href="#cite_note-147">[147]</a>: <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B6%D1%8B%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%8C" class="mw-redirect" title="Старажытная Русь">старажытнаславянскі</a> <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%B1%D1%80%D1%8B%D0%BA" title="Парэбрык">парэбрык</a>, і аркатурныя <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D1%8B%D0%B7_(%D0%B0%D1%80%D1%85%D1%96%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0)" title="Фрыз (архітэктура)">фрызы</a>, а таксама <a href="/wiki/%D0%9D%D1%96%D1%88%D0%B0" title="Ніша">нішы</a><a href="#cite_note-ReferenceL-47">[47]</a>. На другім паверсе размяшчалася <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0" title="Капліца">капліца</a>. Знізу пачыналіся каменныя ўсходы, якія ішлі ў тоўшчы сцяны да чацвёртага паверха, адкрываючы выйсце на кожны ярус бою. Завяршалася вежа поясам «варавых акон»<a href="#cite_note-ReferenceW-148">[148]</a>. Існавала цікавая сістэма блакавання ўваходу: праезд на ўязную вежу быў падняты на 1,5 м вышэй навакольнай тэрыторыі <a href="#cite_note-ReferenceX-149">[149]</a>. Адзіны праезд у замак праразаў увесь першы паверх вежы, ён меў двое <a href="/wiki/%D0%94%D1%83%D0%B1" title="Дуб">дубовых</a> варот. Акрамя таго, створ варот быў дадаткова абаронены <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B0" title="Герса">герсай</a> (якая, аднак, не ўпамінаецца ў пісьмовых крыніцах, таму некаторыя даследчыкі выказваюць сумненні ў яе існаванні)<a href="#cite_note-150">[150]</a>). Яна апускалася з другога паверха і дазваляла імгненна зачыніць уваход у замак<a href="#cite_note-151">[151]</a><a href="#cite_note-152">[152]</a>. Для прадухілення спроб знішчэння сістэмы замыкання над уездам быў зроблен <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%88%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8C" title="Машыкуль">машыкуль</a> — адтуліна, праз якую на нападаючых зліваўся кіпень, смала або скідваліся камяні<a href="#cite_note-ReferenceX-149">[149]</a>. У канцы XVI ст. вароты былі дадаткова ўмацаваны, да іх прыбудавалі <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Барбакан">барбакан</a>. Па цэнтры яго праразаў варотны праём на два палатны<a href="#cite_note-ReferenceY-153">[153]</a>. Тут таксама была баявая галерэя — памост для стралкоў. У сярэдзіне барбакана выкапалі катлаван глыбінёй 2 м, які закрываўся адмысловым пад'ёмным мостам. Барбакан існаваў да канца <a href="/wiki/XIX_%D1%81%D1%82." class="mw-redirect" title="XIX ст.">XIX ст.</a><a href="#cite_note-154">[154]</a>. У вежы паводле апісання інвентароў <a href="/wiki/1681" title="1681">1681</a> і <a href="/wiki/1688" title="1688">1688</a> гадоў знаходзілася вязніца, яна складалася з двух памяшканняў: першае пры ўваходзе называлася Верхняя турма, другое — «склеп пад брамай» (Ніжняя турма). Такі падзел адпавядаў нормам пакарання <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%82_%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%9A%D0%BD%D1%8F%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_1588" title="Статут Вялікага Княства Літоўскага 1588">Статута 1588 года</a><a href="#cite_note-155">[155]</a>. Ніжняя турма лічылася значна больш цяжкім пакараннем і знаходзілася ў пограбе памерамі 6x4,5 м і 2,7 м вышынёй на глыбіні 4 м ад узроўню праезду<a href="#cite_note-156">[156]</a>. У канцы XVI ст. ў надбрамным памяшканні была зроблена капліца, да якой праз галерэю на паўночным фрагменце заходняй сцяны быў зроблены ход у ізноў збудаваны паўночны палацавы корпус. Ва ўсходняй нішы малельнай залы ў стылі <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%B5%D1%80%D1%8B%D0%B7%D0%BC" title="Маньерызм">маньерызму</a> быў устаноўлены алтар <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D1%8B_%D0%A5%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%84%D0%BE%D1%80" title="Святы Хрыстафор">св. Хрыстафора</a><a href="#cite_note-157">[157]</a>. На трэцім паверсе брамы меўся вялікі гадзіннік з боем, цыферблат гадзінніка са стрэлкай размяшчаўся на вонкавай сцяне вежы<a href="#cite_note-ReferenceY-153">[153]</a>. Паводле дадзеных інвентара замка <a href="/wiki/1688" title="1688">1688</a> г., каля варотнай вежы стаялі тры жалезныя гарматы<a href="#cite_note-ReferenceW-148">[148]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Архітэктура_паўднёва-заходняй_вежы">Архітэктура паўднёва-заходняй вежы</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%93.%D0%BF._%D0%9C%D1%96%D1%80_-_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_PICT1655.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/%D0%93.%D0%BF._%D0%9C%D1%96%D1%80_-_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_PICT1655.jpg/220px-%D0%93.%D0%BF._%D0%9C%D1%96%D1%80_-_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_PICT1655.jpg" decoding="async" width="220" height="340" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/%D0%93.%D0%BF._%D0%9C%D1%96%D1%80_-_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_PICT1655.jpg/330px-%D0%93.%D0%BF._%D0%9C%D1%96%D1%80_-_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_PICT1655.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/%D0%93.%D0%BF._%D0%9C%D1%96%D1%80_-_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_PICT1655.jpg/440px-%D0%93.%D0%BF._%D0%9C%D1%96%D1%80_-_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_PICT1655.jpg 2x" data-file-width="1785" data-file-height="2757" /></a><figcaption>Паўднёва-заходняя вежа</figcaption></figure> З усіх вуглавых веж, збудаваных у XVI ст., амаль цалкам захавалася паўднёва-заходняя, якая дазваляе вывучыць сістэму планіроўкі і арганізацыю бою ўсіх паверхаў. Падмурак вежы з’яўляецца некалькі перакошаным квадратам памерам 10x10 м з глыбінёй залажэння 4 м, складзены з <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BB%D1%83%D0%BD" title="Валун">валуноў</a> даўжынёй да 1,5 м. Вышыня вежы 23 м<a href="#cite_note-158">[158]</a>. <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%B2%D1%96%D1%86%D0%B0_%D1%9E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%8B._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%B2%D1%96%D1%86%D0%B0_%D1%9E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%8B._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/220px-%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%B2%D1%96%D1%86%D0%B0_%D1%9E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%8B._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%B2%D1%96%D1%86%D0%B0_%D1%9E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%8B._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/330px-%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%B2%D1%96%D1%86%D0%B0_%D1%9E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%8B._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%B2%D1%96%D1%86%D0%B0_%D1%9E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%8B._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/440px-%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%B2%D1%96%D1%86%D0%B0_%D1%9E_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%8B._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="424" /></a><figcaption>Каменныя ўсходы вежы</figcaption></figure> Усярэдзіне вежа падзелена на пяць ярусаў. На першым паверсе размяшчалася сем гарматных байніц, якія фланкавалі агнём замкавыя вароты, заходнюю і паўднёвую сцены. На другі паверх, дзе стаяла шэсць гармат, вялі стромкія вузкія каменныя ўсходы. У <a href="/wiki/XX_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="XX стагоддзе">XX ст.</a> на месцы некаторых байніц зрабілі вялікія вокны. Перакрыцце другога паверху вежы — скляпеністае, а астатніх трох — па бэльках. На верхніх паверхах былі байніцы, разлічаныя на агонь, які вялі з гармат і ручной агнястрэльнай зброі. На ўзроўні чацвёртага паверха сцяны вежы пераходзяць у «васьмярык». На самым верху вежавай сцяны месцамі захаваліся паўзакладзеныя цэглай «варавыя вокны»<a href="#cite_note-159">[159]</a>. Для зручнасці пад'ёму наверх ваеннага рыштунку і амуніцыі ў вежы быў спраектаваны так званы «замкавы ліфт». З самага верху вежы з цэнтра ўніз да каменнага перакрыцця трэцяга яруса апускаўся перакінуты праз бэльку ці жалезны каток шнур-вяроўка. У драўляных перакрыццях былі зроблены адмысловыя адтуліны, якія закрываліся адкіднымі дзверцамі. З замкавага двара ў сваю чаргу мелася прыстасаванне для дастаўкі грузаў на трэці ярус. «Замкавы ліфт» захаваўся да нашага часу і экспануецца ў вежы<a href="#cite_note-160">[160]</a>. Астатнія вежы адрозніваюцца ад паўднёва-заходняй памерамі асноў, аб'ёмам памяшканняў і некаторымі дэталямі. Усе яны вельмі падобныя паміж сабой унутранай планіроўкай, аб'ёмна-прасторавым рашэннем і прызначэннем памяшканняў. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Архітэктура_палацавага_комплексу">Архітэктура палацавага комплексу</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%92%D1%96%D0%BD%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%BA%D0%BB%D1%8F%D0%BF%D0%BE%D0%BA._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/%D0%92%D1%96%D0%BD%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%BA%D0%BB%D1%8F%D0%BF%D0%BE%D0%BA._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/220px-%D0%92%D1%96%D0%BD%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%BA%D0%BB%D1%8F%D0%BF%D0%BE%D0%BA._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/%D0%92%D1%96%D0%BD%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%BA%D0%BB%D1%8F%D0%BF%D0%BE%D0%BA._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/330px-%D0%92%D1%96%D0%BD%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%BA%D0%BB%D1%8F%D0%BF%D0%BE%D0%BA._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/%D0%92%D1%96%D0%BD%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%BA%D0%BB%D1%8F%D0%BF%D0%BE%D0%BA._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/440px-%D0%92%D1%96%D0%BD%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%BA%D0%BB%D1%8F%D0%BF%D0%BE%D0%BA._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="424" /></a><figcaption>Вінны скляпок</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%86.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%86.JPG/220px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%86.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%86.JPG/330px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%86.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%86.JPG/440px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%86.JPG 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a><figcaption>Палацавы комплекс. Від з паўднёва-заходняй вежы</figcaption></figure> Пабудова палацавых карпусоў замка мела сістэматызаваны характар. Склеп і першы паверх выкарыстоўваліся як каморы. Другі быў прызначаны для прыслугі, трэці — для гаспадароў. Планіроўка склепа і ніжніх ярусаў абодвух крылаў палаца ўяўляла сабою рад секцый, размешчаных перыядычна. Прыгатаванне ежы ажыццяўлялася ў самім замку, дзе да паўднёвай (з боку двара) і заходняй сценам прыбудавалі кухню, бровар і пякарню. З вонкавага боку да паўднёвай сцяны была прыбудавана стайня. Лічыцца, што архітэктурныя і канструктыўныя рашэнні акон запазычаны з <a href="/wiki/%D0%86%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%8F" title="Італія">Італіі</a>. Вокны ўяўлялі сабою адну нітку аднакаляровага <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%B6" title="Вітраж">вітража</a> ў металічнай раме, устаўленай у каменнае апраўленне. Механічнае іх выкарыстанне ў кліматычных умовах Беларусі стварала дадатковыя праблемы ацяплення памяшканняў, асабліва ў верхніх пакоях. Вялізныя памеры акон выклікалі значныя страты цяпла, кампенсаваць якія спрабавалі ўсталяваннем вялікай колькасці вялікіх пячэй. У велізарных парадных памяшканнях дадатковыя печы нетыповай для <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81" class="mw-redirect" title="Рэнесанс">рэнесанснага</a> перыяду канструкцыі з размяшчэннем топкі знізу ўсталёўвалі ля вонкавых сцен. У палацы была створана сістэма зручных прыбіралень (туалетаў), размешчаных на трэцім і другім паверхах. Нечыстоты вымываліся з іх па ўладкованых у сценах вертыкальных каналах і скідаліся для фільтравання ў падземную выграбную яму. У сувязі з гэтым участкі паміж паўночнай і ўсходняй сценамі замка і адпаведнымі ўчасткамі землянога вала для прагулак не выкарыстоўваліся. У палацы быў пабудаваны пешаходны масток, які праходзіў з другога паверху паўночнага крыла палаца на валавы ход. Для асвятлення палаца выкарыстоўваліся падвесныя і насценныя свяцільнікі, вялікія і малыя падсвечнікі, якія ўстанаўліваліся на падлогу і на мэблю. Расстаноўка і развешванне свяцільнікаў не былі пастаяннымі, для прадухілення крадзяжоў яны захоўваліся ў адмысловых памяшканнях і ўстанаўліваліся ці развешваліся пры пэўнай патрэбе<a href="#cite_note-161">[161]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Бастыёны">Бастыёны</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Belarus-Mir-Castle-9.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Belarus-Mir-Castle-9.jpg/220px-Belarus-Mir-Castle-9.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Belarus-Mir-Castle-9.jpg/330px-Belarus-Mir-Castle-9.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Belarus-Mir-Castle-9.jpg/440px-Belarus-Mir-Castle-9.jpg 2x" data-file-width="2288" data-file-height="1712" /></a><figcaption>Захаваны паўночна-заходні бастыён</figcaption></figure> Напачатку <a href="/wiki/XVII_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="XVII стагоддзе">XVII ст.</a> вакол Мірскага замка былі насыпаны <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%91%D0%BD" title="Бастыён">бастыённыя</a> ўмацаванні з гліны, буйнага пяску і землі. Яны мелі выгляд магутнага чатырохкутніка памерамі 170x150 м так званага галандскага тыпу, і сталі першай лініяй абароны замка<a href="#cite_note-ReferenceI-36">[36]</a>. Існуе меркаванне, што па вуглах былі не класічныя бастыёны, а своеасаблівыя платформы, на якія ставіліся драўляныя вежы. Да нашага часу захаваліся паўночна ўсходні бастыён, паўночная і часткова заходняя ўсходняя курціны вышынёй 4 м. Раней земляныя валы былі вышынёй да 9 м, перад імі меўся роў, які напаўняўся вадой пры дапамозе сістэмы ставоў<a href="#cite_note-162">[162]</a>. Адным з асноўных недахопаў бастыённых умацаванняў Мірскага замка была невялікая вышыня вала, што не дазваляла закрыць палац ад варожага абстрэлу. На версе вала не захавалася рэшткаў землянога <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D1%83%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B5%D1%80" title="Бруствер">бруствера</a>. Яго ролю мог выконваць драўляны <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%BD" class="mw-redirect" title="Паркан">паркан</a> ці рады кашоў-габіёваў з байніцамі для стралкоў і <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%D1%83%D1%80%D0%B0" title="Амбразура">амбразурамі</a> для гармат<a href="#cite_note-163">[163]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Фартыфікацыя_і_ўзбраенне_Мірскага_замка"><span id=".D0.A4.D0.B0.D1.80.D1.82.D1.8B.D1.84.D1.96.D0.BA.D0.B0.D1.86.D1.8B.D1.8F_.D1.96_.D1.9E.D0.B7.D0.B1.D1.80.D0.B0.D0.B5.D0.BD.D0.BD.D0.B5_.D0.9C.D1.96.D1.80.D1.81.D0.BA.D0.B0.D0.B3.D0.B0_.D0.B7.D0.B0.D0.BC.D0.BA.D0.B0">Фартыфікацыя і ўзбраенне Мірскага замка</h2></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F_%D1%96_%D1%9E%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B5_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0" title="Фартыфікацыя і ўзбраенне Мірскага замка">Фартыфікацыя і ўзбраенне Мірскага замка</a></div> Мірскі замак быў пабудаваны на невялікім узвышшы ля сутокі рэчак <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%B0_(%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B0)" title="Міранка (рака)">Міранкі</a> і Замкавай. Раўнінны характар мясцовасці абумовіў залажэнне ўмацавання правільнай формы: праслы абарончых сцен даўжынёй 55—60 метраў утвараюць блізкі да квадрата ўнутраны двор-дзядзінец. Па вуглах замка цалкам выступаюць за перыметр сцен чатыры фланкіруючыя вежы, пятая вежа-брама пабудавана пасярэдзіне заходняй сцяны. Правільная канфігурацыя муроў стварала найлепшыя ўмовы для абароны сцен з вуглавых веж<a href="#cite_note-164">[164]</a>. <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Mir14.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mir14.JPG/250px-Mir14.JPG" decoding="async" width="250" height="376" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mir14.JPG/375px-Mir14.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Mir14.JPG/500px-Mir14.JPG 2x" data-file-width="1063" data-file-height="1600" /></a><figcaption>Замкавыя вежы былі сапраўднымі цэнтрамі абароны замка, яны вынесены за перыметр сцен, што стварала дадатковыя ўмовы для вядзення агню</figcaption></figure> Агульны рысунак фартыфікацыі першапачатковага замка меў наступны выгляд. На далёкай адлегласці ворага стрымлівала артылерыя, размешчаная на трох вуглавых вежах; падыходы да сцен закрывалі востраколы і сухі ці напоўнены вадою роў. Каля саміх замкавых сцен агонь вёўся з <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%83%D1%88%D0%BD%D1%96%D1%86%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Рушніца (няма такой старонкі)">рушніц</a> і <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%96%D1%86%D0%B0" title="Гакаўніца">гакаўніц</a> з вуглавых веж, машыкуляў і з байнічнага пояса ў праслах сцен<a href="#cite_note-165">[165]</a>. <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Belarus-Mir-Castle-17.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Belarus-Mir-Castle-17.jpg/250px-Belarus-Mir-Castle-17.jpg" decoding="async" width="250" height="187" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Belarus-Mir-Castle-17.jpg/375px-Belarus-Mir-Castle-17.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Belarus-Mir-Castle-17.jpg/500px-Belarus-Mir-Castle-17.jpg 2x" data-file-width="2288" data-file-height="1712" /></a><figcaption>Байніцы ў паўночнай сцяне</figcaption></figure> Абарона замка была сканцэнтравана ў вежах, якія былі сапраўднымі цэнтрамі абароны замка. Першы, чацвёрты і пяты паверхі прызначаліся для стралкоў з ручной агнястрэльнай зброяй, другі для ўстаноўкі цяжкіх <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%96%D1%86%D0%B0" title="Гакаўніца">гакаўніц</a> і гармат-фоглераў, а трэці — для вядзення агню на далёкую адлегласць<a href="#cite_note-166">[166]</a>. Для размяшчэння гармат на трэцім паверсе былі патрэбны вялікія байніцы, таму да гэтага ўзроўню вежы захоўваюць чатырохгранную форму. Далей вежа ператвараецца ў васьміграннік, што стварала магчымасць пашырыць вобласць абстрэлу вакол вежы, пакрываючы «мёртвыя зоны» перад вугламі чатырохгранніка<a href="#cite_note-ReferenceZ-167">[167]</a>. Адрозніваецца ад іншых паўночна-усходняя вежа, у ёй пераход з чатырохгранніка ў васьміграннік адбываецца на ўзроўні трэцяга паверха. Гэты факт і яе надзвычай багатае дэкаратыўнае афармленне тлумачыцца тым, што вежу маглі выкарыстоўваць як жылую<a href="#cite_note-ReferenceZ-167">[167]</a>. У вежы-браме першы паверх займае праезд брамы, а на другім паверсе знаходзіцца капліца, пачынаючы з трэцяга паверха вежа пераходзіць у васьміграннік. У вежы ўсе баявыя ўзроўні прызначаліся для стралкоў з ручной агнястрэльнай зброяй<a href="#cite_note-ReferenceZ-167">[167]</a>. Абарончыя элементы Мірскага замка акрамя свайго прамога прызначэння займалі значную ролю ў дэкаратыўным аздабленні збудавання, яны надавалі архітэктуры замка святочнасць, урачыстасць<a href="#cite_note-168">[168]</a>. Звесткі пра гарматы ў Міры вельмі скупыя. Даследчыкі лічаць, што гарматы маглі знаходзіцца ў байніцах, а ў брамнай вежы меліся «3 жалезныя гарматы, неапраўленыя». У «Апісанні рэчаў у мірскім скарбцы» <a href="/wiki/1636" title="1636">1636</a> года ўпамінаецца невялікая гармата «спіжовая дзялка» з 30 ядрамі, якая знаходзілася ў паўднева-ўсходняй вежы<a href="#cite_note-169">[169]</a>. Вядома, што ў арсенале мелася 56 гакаўніц, 20 «меншых» гакаўніц, 8 гакаўнічных і 15 паўгакаўнічных ствалоў, 15 «кабыл», альбо «старасвецкіх пулгакаў» (паўгакаўніц). Большасць зброі трапіпа ў замак яшчэ пры <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%9A%D1%80%D1%8B%D1%88%D1%82%D0%B0%D1%84_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A1%D1%96%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Мікалай Крыштаф Радзівіл Сіротка">Мікалаю Радзівілу Сіротку</a>, аднак некаторая зброя магла захоўвацца ў замку яшчэ з першай паловы XVI ст. Гакаўніцы заставаліся асноўнай зброяй для абароны замка яшчэ ў першай палове <a href="/wiki/XVII_%D1%81%D1%82." class="mw-redirect" title="XVII ст.">XVII ст.</a> У <a href="/wiki/1660" title="1660">1660</a> годзе ў замку засталося 11 гакаўніц, 12 неапраўленых кнотавых мушкетаў, 4 самапалы з 55 мушкетамі. У хуткім часе значная частка зброі была адпраўлена ў <a href="/wiki/%D0%9D%D1%8F%D1%81%D0%B2%D1%96%D0%B6" title="Нясвіж">Нясвіж</a><a href="#cite_note-170">[170]</a>, а ў Мірскім замку засталося 35 мушкетаў і 1 гакаўніца. Паводле рэестра замка <a href="/wiki/1681" title="1681">1681</a> года згадваецца толькі 16 стрэльбаў і 3 мушкетныя ствалы<a href="#cite_note-171">[171]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Капліца-пахавальня_Святаполк-Мірскіх"><span id=".D0.9A.D0.B0.D0.BF.D0.BB.D1.96.D1.86.D0.B0-.D0.BF.D0.B0.D1.85.D0.B0.D0.B2.D0.B0.D0.BB.D1.8C.D0.BD.D1.8F_.D0.A1.D0.B2.D1.8F.D1.82.D0.B0.D0.BF.D0.BE.D0.BB.D0.BA-.D0.9C.D1.96.D1.80.D1.81.D0.BA.D1.96.D1.85">Капліца-пахавальня Святаполк-Мірскіх</h2></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0-%D0%BF%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8F_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85" title="Капліца-пахавальня Святаполк-Мірскіх">Капліца-пахавальня Святаполк-Мірскіх</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Mir44.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Mir44.JPG/220px-Mir44.JPG" decoding="async" width="220" height="331" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Mir44.JPG/330px-Mir44.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Mir44.JPG/440px-Mir44.JPG 2x" data-file-width="1063" data-file-height="1600" /></a><figcaption>Капліца-пахавальня</figcaption></figure> Капліца-пахавальня была пабудавана як радавая пахавальня князёў Святаполк-Мірскіх у стылі <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%BF%D1%96%D1%80" title="Ампір">ампіру</a><a href="#cite_note-172">[172]</a>. Знаходзіцца за паўкіламетра на ўсход ад Мірскага замка ў англійскім парку<a href="#cite_note-173">[173]</a>, добра праглядалася з сядзібнага дома<a href="#cite_note-174">[174]</a>. Праект царквы-пахавальні быў распрацаваны <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%82-%D0%9F%D0%B5%D1%86%D1%8F%D1%80%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Санкт-Пецярбург">пецярбургскім</a> архітэктарам Робертам Робертавічам Марфельдам па заказу <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B5%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%82%D1%80%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Клеапатра Міхайлаўна Святаполк-Мірская">Клеапатры Міхайлаўны Святаполк-Мірскай</a>. Будаўніцтва магільнага склепа пачалося ў <a href="/wiki/1904" title="1904">1904</a> годзе і працягвалася да <a href="/wiki/1910" title="1910">1910</a> года (па іншых звестках да <a href="/wiki/1911" title="1911">1911</a> года), была асвячона ў гонар Святога Мікалая — ў памяць пра мужа княгіні Клеапатры — <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Мікалай Іванавіч Святаполк-Мірскі">Мікалая Іванавіча</a><a href="#cite_note-175">[175]</a>. Асноўны аб'ём будынка прамавугольны ў плане, са зрэзанымі з паўночным баку вугламі і 5-граннай <a href="/wiki/%D0%90%D0%BF%D1%81%D1%96%D0%B4%D0%B0" title="Апсіда">апсідай</a>. Галоўны <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B4" title="Фасад">фасад</a> мае асіметрычна-дынамічную аб'ёмна-прасторавую кампазіцыю, дамінантай якой з’яўляецца вежа-званіца (3-ярусная, 4-гранная завершана <a href="/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%BF%D0%B0%D0%BB" title="Купал">купалам</a>). Галоўны фасад раскрапаваны рызалітам і аздоблены вялікім шматколерным (сіні, вохрысты, залацісты колеры) мазаічным пано — «Хрыстос Уседзяржыцель» і аб'ёмным чаканным гербам-<a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%83%D1%88_(%D0%B0%D1%80%D1%85%D1%96%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0)" title="Картуш (архітэктура)">картушам</a> князёў Святаполк-Мірскіх з гербамі двух гарадоў: <a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D0%B5%D1%9E" title="Кіеў">Кіева</a> і <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Масква">Масквы</a>. Царква складалася з <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8B%D1%82%D0%B2%D0%BE%D1%80" title="Прытвор">нартэкса</a>, храма і алтарнай часткі. <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%8B%D0%BF%D1%82%D0%B0" title="Крыпта">Крыпта</a> храма была разлічана на дваццаць пахаванняў.<a href="#cite_note-176">[176]</a>. У магільным склепе шэсць пахаванняў: труны князя <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Мікалай Іванавіч Святаполк-Мірскі">Мікалая Святаполк-Мірскага</a>, першапачаткова пахаванага ля сцен <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0-%D0%A2%D1%80%D0%BE%D1%96%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0_(%D0%9C%D1%96%D1%80)" title="Свята-Троіцкая царква (Мір)">Нікалаеўскай царквы</a>, княгіні <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B5%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%82%D1%80%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Клеапатра Міхайлаўна Святаполк-Мірская">Клеапатры Міхайлаўны</a>, іх унучкі Сонечкі (дачкі сына Івана), дваіх сыноў <a href="/w/index.php?title=%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Іван Мікалаевіч Святаполк Мірскі (няма такой старонкі)">Івана</a> і <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Міхаіл Мікалаевіч Святаполк-Мірскі">Міхаіла</a><a href="#cite_note-177">[177]</a>. У <a href="/wiki/1939" title="1939">1939</a> годзе царква была разрабавана, пакінутая царкоўная маёмасць вывезена ў <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0-%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D1%96%D0%B5%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0_(%D0%9C%D1%96%D1%80)" title="Свята-Георгіеўская царква (Мір)">Свята-Георгіеўскую царкву</a>, а памяшканні царквы былі перададзены пад збожжасховішча спіртавога завода<a href="#cite_note-178">[178]</a>. <a href="/wiki/1_%D1%81%D0%BD%D0%B5%D0%B6%D0%BD%D1%8F" title="1 снежня">1 снежня</a> <a href="/wiki/2008" title="2008">2008</a> года царква-пахавальня адкрыла свае дзверы для наведвальнікаў<a href="#cite_note-179">[179]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Прыдарожная_капліца">Прыдарожная капліца</h2></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0_%D0%97%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85,_%D0%9C%D1%96%D1%80" class="mw-redirect" title="Капліца Заслаўскіх, Мір">Капліца Заслаўскіх, Мір</a></div> Прыдарожная <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0" title="Капліца">капліца</a> ў Міры была пабудавана на пачатку XX стагоддзя (пасля <a href="/wiki/1909" title="1909">1909</a> года) на месцы драўлянай капліцы па заказу мясцовай мяшчанкі Францішкі Заслаўскай. Захаваўся ўваходны надпіс: «Капліца гэта пабудавана Францішкаю Заслаўскай за спачын сына яе Уладзіміра Францавіча Заслаўскага 1909 г.»<a href="#cite_note-180">[180]</a> Капліца ўяўляе невялікі па сваіх памерах будынак, квадратны ў плане. Будынак атынкаваны і пабелены, пакрыты медным дахам, над якім знаходзіцца крыж. У заходняй сцяне маюцца драўляныя дзверы, у паўднёвай і паўночнай — па аднаму акну. У 30-я гады 20 ст. усярэдзіне капліцы знаходзілася <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B3%D0%BE%D1%84%D0%B0" title="Галгофа">Галгофа</a> — крыж з распяццем на падстаўцы<a href="#cite_note-181">[181]</a>. Капліца пабудавана дзеля ўшанавання імені Уладзіміра Францавіча Заслаўскага, які памёр <a href="/wiki/28_%D1%81%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="28 сакавіка">28 сакавіка</a> 1909 года ва ўзросце 37 гадоў. За тры гады да гэтага ён быў моцна збіты п’янымі <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BA%D1%96" class="mw-redirect" title="Казакі">казакамі</a> <a href="/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0" class="mw-redirect" title="Кубанскае войска">Кубанскага войска</a> княгіні <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B5%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%82%D1%80%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Клеапатра Міхайлаўна Святаполк-Мірская">Клеапатрай Святаполк-Мірскай</a>. Магчыма, што Уладзіміра Заслаўскага пахавалі ля сцен <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%91%D0%BB_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%8F_(%D0%9C%D1%96%D1%80)" title="Касцёл Святога Мікалая (Мір)">Свята-Мікалаеўскага касцёла</a>. Прыдарожная капліца лічыцца помнікам архітэктуры, якая захавала памяць пра прадстаўнікоў роду Заслаўскіх, якія жылі ў Міры ў XIX — першай палове XX стагоддзя<a href="#cite_note-182">[182]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Уязная_брама_з_домам_вартаўніка">Уязная брама з домам вартаўніка</h2></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <a href="/wiki/%D0%A3%D1%8F%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%B7_%D0%B4%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BC_%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0,_%D0%9C%D1%96%D1%80" class="mw-redirect" title="Уязная брама з домам вартаўніка, Мір">Уязная брама з домам вартаўніка, Мір</a></div> Домік вартаўніка быў пабудаваны ў пачатку XX ст. ў адным стылі з <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0-%D0%BF%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8F_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85" title="Капліца-пахавальня Святаполк-Мірскіх">Капліцай-пахавальняй Святаполк-Мірскіх</a><a href="#cite_note-183">[183]</a>. Будынак з чырвонай цэглы і камянёў з бетоннымі ўстаўкамі ўяўляе сабой невялікі квадратны ў плане будынак з тамбурам (3,5*2 м). Сцены вартоўні падзелены гарызантальнымі цягамі і на кутах — <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%82" class="mw-redirect" title="Руст">рустам</a>. Брама ўтворана лучковай аркай, перакінутай ад вартоўні на квадратны слуп<a href="#cite_note-184">[184]</a>. У браме размешчаны каваныя вароты. Над уязнымі варотамі размешчана ікона <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%86%D0%B0" class="mw-redirect" title="Багародзіца">Божай Маці</a>. У першай палове <a href="/wiki/XX_%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="XX стагоддзе">XX ст.</a> праз вароты праходзіла дарога з <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80_(%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%BA%D1%96_%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%BD)" title="Мір (Карэліцкі раён)">мястэчка Мір</a> да <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0-%D0%BF%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8F_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85" title="Капліца-пахавальня Святаполк-Мірскіх">княжацкай царквы</a>. Упершыню домік вартаўніка ўпамінаецца ў 30-я гады XX ст. Пасля прыходу <a href="/wiki/%D0%A7%D1%8B%D1%80%D0%B2%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%90%D1%80%D0%BC%D1%96%D1%8F" class="mw-redirect" title="Чырвоная Армія">Чырвонай Арміі</a> і ўстанаўлення <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%9E%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B0" class="mw-redirect" title="Савецкая ўлада">Савецкай улады</a> ў доміку працягваў жыць княжацкі вартаўнік, які дагэтуль быў званаром у царкве. Нашчадкі званара працягвалі жыць у гэтым доміку да <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a> года. Зараз будынак прыстасаваны пад газавую кацельню для падачы цяпла ў палацавую частку замка і ў царкву-пахавальню<a href="#cite_note-185">[185]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Італьянскі_сад._Паркавы_комплекс">Італьянскі сад. Паркавы комплекс</h2></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA,_%D0%9C%D1%96%D1%80" class="mw-redirect" title="Замкавы парк, Мір">Замкавы парк, Мір</a></div> Італьянскі сад быў закладзены ў XVII ст. на поўдзень за замкавымі валамі як рэгулярны парк італьянскага тыпу з сістэмай алей і баскетаў, аранжарэямі і вадаёмамі<a href="#cite_note-Архітэктура_Беларусі._с.348-186">[186]</a>. Сад — адзін з самых старых рэгулярных паркаў <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусі</a><a href="#cite_note-Архітэктура_Беларусі._с.348-186">[186]</a>. У 1654 годзе італьянскі сад быў знішчаны, у Інвентары за <a href="/wiki/1686" title="1686">1686</a> год упамінаюцца толькі 8 сажалак<a href="#cite_note-187">[187]</a>. Спустошаны Італьянскі сад упамінаецца ў чарговым Інвентары за <a href="/wiki/1688" title="1688">1688</a> год, у 1692 годзе садоўнікам у ім працаваў нейкі Пятроўскі<a href="#cite_note-ReferenceQ-91">[91]</a>. Няма звестак пра сад у дзённіку стольніка <a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%90%D0%BD%D0%B4%D1%80%D1%8D%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A2%D0%B0%D0%BB%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B9" title="Пётр Андрэевіч Талстой">Пятра Талстога</a>, які наведаў Мір у 1697 годзе, упамінаецца толькі «звярынец — хваёвы гай абгароджаны»<a href="#cite_note-188">[188]</a>. <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%9E_%D1%83_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%8B.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%9E_%D1%83_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%8B.JPG/250px-%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%9E_%D1%83_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%8B.JPG" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%9E_%D1%83_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%8B.JPG/375px-%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%9E_%D1%83_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%8B.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%9E_%D1%83_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%8B.JPG/500px-%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%9E_%D1%83_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%8B.JPG 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a><figcaption>Замкавы стаў, вырыты на месцы сада Пуцяты. На дальнім беразе хвойная алея</figcaption></figure> Паводле Інвентара за <a href="/wiki/1722" title="1722">1722</a> год Італьянскі сад быў «абгароджаны ад варот замка і да фігарні»<a href="#cite_note-189">[189]</a>, і пачаў выконваць у большай ступені эканамічнае, чым дэкаратыўнае значэнне<a href="#cite_note-190">[190]</a>. Дэталёвае апісанне парку вядома па інвентару <a href="/wiki/1746" title="1746">1746</a> г. Парк складаўся з 25 квадратаў, у якіх знаходзіліся адзінкавыя пладовыя дрэвы, гадаваліся прышчэпы і гародніна, адзін квадрат служыў агародам для лекавай травы, а некаторыя квадраты ўвогуле пуставалі. За паркам мясціліся: дом садоўніка з аранжарэяй, гаспадарчыя пабудовы, цяпліцы, а за імі — агарод<a href="#cite_note-Архітэктура_Беларусі._с.348-186">[186]</a>. Лічыцца, што да 1746 г. парк страціў сваё <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%B0" title="Барока">барочнае</a> прызначэнне<a href="#cite_note-191">[191]</a>. У 1805 годзе Італьянскі сад займаў плошчу каля 4,62 га. Вуліцы-алеі былі аформлены абапал радамі <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%BF%D0%B0" title="Ліпа">ліп</a>, некаторыя з якіх захавалася да нашага часу. У 1830 памеры саду паменшыліся, пракладзенай дарогай на <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%BE%D1%9E%D0%B1%D1%86%D1%8B" title="Стоўбцы">Стоўбцы</a> парк быў асуджаны на павольнае згасанне<a href="#cite_note-Архітэктура_Беларусі._с.348-186">[186]</a>. У канцы XIX ст. быў створаны пейзажны парк плошчай каля 25 га, у кампазіцыю якога ўвайшлі рэшткі рэгулярнага парку ў заходняй частцы. У парку знаходзіўся штучны вадаём на месцы саду, закладзенага былым арандатарам маёнтка Антона Пуцятам<a href="#cite_note-192">[192]</a>, абмежаваны з поўдня <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B2%D0%BE%D1%8F" title="Хвоя">хваёвымі</a> (Pinus) прысадамі; а таксама шмат экзатычных раслін: <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%96%D1%86%D0%B0" title="Лістоўніца">лістоўніца</a> (Larix) (<a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%96%D1%86%D0%B0_%D1%81%D1%96%D0%B1%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Лістоўніца сібірская">сібірская</a> (Larix sibirica), <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%96%D1%86%D0%B0_%D0%B5%D1%9E%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Лістоўніца еўрапейская">еўрапейская</a> (Larix decidua), <a href="/w/index.php?title=Larix_%C3%97_eurolepis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Larix × eurolepis (няма такой старонкі)">Larix × eurolepis</a>), <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B2%D0%BE%D1%8F_%D1%87%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F" title="Хвоя чорная">хвоя чорная</a> (Pinus nigra), <a href="/wiki/%D0%94%D1%83%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%8F_%D1%88%D1%8D%D1%80%D0%B0%D1%8F" class="mw-redirect" title="Дугласія шэрая">дугласія шэрая</a> (Pseudotsuga menziesii var. glauca), <a href="/wiki/%D0%A7%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BC%D1%85%D0%B0_%D0%B2%D1%96%D1%80%D0%B3%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Чаромха віргінская">чаромха віргінская</a> (Prunus virginiana), <a href="/wiki/%D0%AF%D0%B2%D0%B0%D1%80_%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Явар пенсільванскі">явар пенсільванскі</a> (Acer pensylvanicum), <a href="/wiki/Malus_baccata" class="mw-redirect" title="Malus baccata">Malus baccata</a>, <a href="/wiki/%D0%94%D1%83%D0%B1_%D0%B7%D0%B2%D1%8B%D1%87%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D1%8B" title="Дуб звычайны">дуб звычайны пірамідальны</a> (Quercus robur)<a href="#cite_note-Архітэктура_Беларусі._с.348-186">[186]</a>. Пасля вяртання князя <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Мікалай Іванавіч Святаполк-Мірскі">Мікалая Іванавіча Святаполк-Мірскага</a> ў Мір у 1930-я гады закладваецца новы пейзажны парк на месцы поля, паміж фальваркам і замкам. У <a href="/wiki/1934" title="1934">1934</a> годзе пераносіцца дарога на захад, пракладзеная прыкладна сто гадоў таму. Сам парк ствараўся ў духу пейзажных натуралістычных паркаў таго часу стылю <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BA%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0_(%D0%B0%D1%80%D1%85%D1%96%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0)" title="Эклектыка (архітэктура)">эклектыкі</a><a href="#cite_note-193">[193]</a>. Аснову насаджэнняў складалі мясцовыя віды: <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D1%91%D0%BD_%D0%B2%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8B" title="Клён вастралісты">клён вастралісты</a> (Acer platanoides), <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%BF%D0%B0_%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%8F" title="Ліпа драбналістая">ліпа драбналістая</a> (Tilia cordata), <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%B7_%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%BA%D1%96" title="Вяз гладкі">вяз гладкі</a> (Ulmus laevis), <a href="/wiki/%D0%94%D1%83%D0%B1_%D0%B7%D0%B2%D1%8B%D1%87%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D1%8B" title="Дуб звычайны">дуб звычайны</a> (Quercus robur). З відаў іншаземнай флоры найбольш часта выкарыстоўваўся <a href="/wiki/%D0%AF%D1%81%D0%B5%D0%BD%D1%8C_%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Ясень пенсільванскі">ясень пенсільванскі</a> (Fraxinus pennsylvanica). У групах у выглядзе <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D1%8D%D1%80_(%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%88%D0%B0%D1%84%D1%82%D0%BD%D1%8B_%D0%B4%D1%8B%D0%B7%D0%B0%D0%B9%D0%BD)" title="Салітэр (ландшафтны дызайн)">салітэраў</a> раслі <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B2%D0%BE%D1%8F_%D0%B2%D0%B5%D0%B9%D0%BC%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Хвоя веймутава">хвоя веймутава</a> (Pinus strobus), <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%96%D1%86%D0%B0_%D0%B5%D1%9E%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Лістоўніца еўрапейская">лістоўніца еўрапейская</a> (Larix decidua), <a href="/wiki/%D0%95%D0%BB%D0%BA%D0%B0_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Елка канадская">елка канадская</a> (Picea glauca),<a href="/wiki/%D0%9F%D1%96%D1%85%D1%82%D0%B0_%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F" title="Піхта аднаколерная">піхта аднаколерная</a> (Abies concolor), <a href="/wiki/%D0%AF%D0%B2%D0%B0%D1%80" title="Явар">явар</a> (Acer pseudoplatanus), <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%BF%D0%B0_%D0%B1%D1%83%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%8F" title="Ліпа буйналістая">ліпа буйналістая</a> (Tilia platyphyllos). Мелася шмат квяцістых кустоў: розныя сарты <a href="/wiki/%D0%91%D1%8D%D0%B7_%D0%B7%D0%B2%D1%8B%D1%87%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D1%8B" title="Бэз звычайны">бэзу звычайнага</a> (Syringa vulgaris), <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%96%D1%80%D1%8D%D1%8F" title="Спірэя">спірэі</a> (Spiraea), <a href="/wiki/%D0%AF%D0%B7%D0%BC%D1%96%D0%BD" title="Язмін">язміну</a> (Jasminum), <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BD%D0%B5%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%8F%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D1%96%D0%BA_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D1%8B" title="Снежнаягаднік белы">снежнаягадніка белага</a> (Symphoricarpos albus)<a href="#cite_note-194">[194]</a>. Асабістая ўвага надавалася афармленню <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0-%D0%BF%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8F_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85" title="Капліца-пахавальня Святаполк-Мірскіх">царквы-пахавальні</a>, якая служыла своеасаблівай малой архітэктурнай формай парку<a href="#cite_note-195">[195]</a>.Усяго ў паркавых насаджэннях было выкарыстана каля 70 відаў садовых форм і гібрыдаў. Да нашага часу захавалася няшмат з раслін: частка іх вымерзла ў суровую зіму 1939—1940 гадоў, частка была высечана ў гады вайны ці былі загублена ў пасляваенны час<a href="#cite_note-196">[196]</a>. У гады <a href="/wiki/%D0%94%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%83%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Другая сусветная вайна">Другой сусветнай вайны</a> ў глыбіні былога італьянскага саду было расстраляна некалькі тысяч <a href="/wiki/%D0%AF%D1%9E%D1%80%D1%8D%D1%96" title="Яўрэі">яўрэяў</a>. У пасляваенны час на гэтым месцы быў усталяваны мемарыяльны знак<a href="#cite_note-197">[197]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Археалагічныя_даследаванні_замка">Археалагічныя даследаванні замка</h2></div> Археалагічныя даследаванні на тэрыторыі замка праводзілі <a href="/wiki/%D0%AE%D0%B7%D0%B0%D1%84_%D0%AF%D0%B4%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Юзаф Ядкоўскі">Ю. Ядкоўскі</a> (<a href="/wiki/1912" title="1912">1912</a>), <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A2%D0%BA%D0%B0%D1%87%D0%BE%D1%9E" title="Міхаіл Аляксандравіч Ткачоў">М. Ткачоў</a> (<a href="/wiki/1972" title="1972">1972</a>), <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%B3_%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A2%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D1%9E" class="mw-redirect" title="Алег Анатольевіч Трусаў">А. Трусаў</a> (<a href="/wiki/1980" title="1980">1980</a>—<a href="/wiki/1984" title="1984">84</a>, <a href="/wiki/1991" title="1991">1991</a>; у <a href="/wiki/1982" title="1982">1982</a> з <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A7%D0%B0%D1%80%D0%BD%D1%8F%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Міхаіл Міхайлавіч Чарняўскі">І. Чарняўскім</a>)<a href="#cite_note-198">[198]</a>. Першыя раскопкі ў Мірскім замку ажыццявіў Ю. Ядкоўскі. Знайшоўшы фрагменты каляровых шкельцаў і паліхромнай кафлі, ён зрабіў выснову аб наяўнасці ў замку XVI ст. <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%B6" title="Вітраж">вітражоў</a> і шматколерных кафляных пячэй<a href="#cite_note-199">[199]</a>. Ядкоўскі адзначаў, што замак быў цалкам накрыты лускавай дахоўкай. Каля палаца з поўначы на поўдзень была выкапана траншэя, але рэштак пабудоў не знайшлі. Каля галоўнай брамы быў знойдзены калодзеж<a href="#cite_note-200">[200]</a>. <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:368px;"> <table style="background: transparent; border: 0; padding: 0; margin: 0; width:364px;" cellspacing="0"> <tbody><tr style="vertical-align:middle;"> <td style="padding: auto; margin: 0;" class="thumbimage"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9A%D0%B0%D1%84%D0%BB%D1%8F_%D0%B7_%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BC_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB%D0%B0%D1%9E_(XVII)._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg" class="mw-file-description" title="Кафля, знойдзенная падчас археалагічных даследванняў замка"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/%D0%9A%D0%B0%D1%84%D0%BB%D1%8F_%D0%B7_%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BC_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%28XVII%29._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/180px-%D0%9A%D0%B0%D1%84%D0%BB%D1%8F_%D0%B7_%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BC_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%28XVII%29._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg" decoding="async" width="180" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/%D0%9A%D0%B0%D1%84%D0%BB%D1%8F_%D0%B7_%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BC_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%28XVII%29._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/270px-%D0%9A%D0%B0%D1%84%D0%BB%D1%8F_%D0%B7_%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BC_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%28XVII%29._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/%D0%9A%D0%B0%D1%84%D0%BB%D1%8F_%D0%B7_%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BC_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%28XVII%29._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg/360px-%D0%9A%D0%B0%D1%84%D0%BB%D1%8F_%D0%B7_%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BC_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%28XVII%29._%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA.jpg 2x" data-file-width="3243" data-file-height="3240" /></a> </td> <td style="padding: 0; margin: 0; border: 0; width: 2px"> </td> <td style="padding: auto; margin: 0;" class="thumbimage"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9A%D0%B0%D1%84%D0%BB%D1%8F_%D0%B7_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_(XVI%E2%80%94XVII).jpg" class="mw-file-description" title="Кафля, знойдзенная падчас археалагічных даследванняў замка"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/%D0%9A%D0%B0%D1%84%D0%BB%D1%8F_%D0%B7_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%28XVI%E2%80%94XVII%29.jpg/180px-%D0%9A%D0%B0%D1%84%D0%BB%D1%8F_%D0%B7_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%28XVI%E2%80%94XVII%29.jpg" decoding="async" width="180" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/%D0%9A%D0%B0%D1%84%D0%BB%D1%8F_%D0%B7_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%28XVI%E2%80%94XVII%29.jpg/270px-%D0%9A%D0%B0%D1%84%D0%BB%D1%8F_%D0%B7_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%28XVI%E2%80%94XVII%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/%D0%9A%D0%B0%D1%84%D0%BB%D1%8F_%D0%B7_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%28XVI%E2%80%94XVII%29.jpg/360px-%D0%9A%D0%B0%D1%84%D0%BB%D1%8F_%D0%B7_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0_%28XVI%E2%80%94XVII%29.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="500" /></a> </td></tr> <tr style="vertical-align:top;"> <td style="padding: 0; margin: 0; border: 0;" colspan="3"><div class="thumbcaption">Кафля, знойдзенная падчас археалагічных даследванняў замка</div> </td></tr></tbody></table> </div> </div> Падчас раскопак М. Ткачова 1972 года былі вывучаны рэшткі мураванага <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Барбакан">барбакана</a> канца XVI — пач. XVII ст., які знаходзіўся перад галоўнай брамай. Было высветлена, што падковападобная цагляная сцяна ў плане мела таўшчыню 1,25 м. Рэшткі гэтага мура захаваліся на той час на вышыні месцамі да 1,35 м. Спачатку М. Ткачоў датаваў гэту пабудову не пазней сярэдзіны XVI ст., але пасля пагадзіўся з даціроўкай канец XVI — пачатак XVII ст.<a href="#cite_note-201">[201]</a>. У выніку далейшых раскопак была ўскрыта плошча каля 4000 м2. Культурны пласт мае таўшчыню ад 0,2—0,3 каля м каля замкавых сцен да 1 м у паўднёва-заходняй частцы двара. Высветлена, што на месцы мураванага замка ў другой палове 15 ст. існавала паселішча, якое загінула ў выніку моцнага пажару, пра што сведчыць вялікая колькасць вуглёў. Былі знойдзены развал глінабітнай сцяны, складзенай з гаршковай кафлі, шмат непаліванай керамікі XV — пач. XVI стст. На месцы паселішча ў пач. XVI ст. будаўнікі зрабілі насып з пяску і гліны таўшчынёй ад 0,2 да 1 м і на ім збудавалі замак, падмуркі якога заглыблены на 4—5 м. Земляныя валы і бастыёны вакол замка былі насыпаны ў больш познія часы з гліны, пяску і культурнага пласта 16 ст<a href="#cite_note-ReferenceF-8">[8]</a><a href="#cite_note-Археалогія_Беларусі._с.93-202">[202]</a>. У 1981—84 гг. былі адкрыты падмуркі і рэшткі сцен аднапавярховых прыбудоў канца XVI — пач. XVII стст. каля паўднёвай і заходняй замкавых муроў. На поўнач ад замка прасочаны рэшткі цагляных слупоў апор мастка XVII ст., што вёў з парадных дзвярэй другога паверха паўднёвага корпуса ў італьянскі парк<a href="#cite_note-Археалогія_Беларусі._с.93-202">[202]</a>. Знойдзеныя археалагічныя знаходкі размешчаны ў музейнай экспазіцыі Мірскага замка, а таксама <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B4%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D0%B3%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D0%BA%D0%B0-%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B5%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D1%96%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B5%D0%B9" title="Гродзенскі дзяржаўны гісторыка-археалагічны музей">Гродзенскага гісторыка-археалагічнага музея</a> і <a href="/wiki/%D0%9C%D1%83%D0%B7%D0%B5%D0%B9_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B6%D1%8B%D1%82%D0%BD%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B9_%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%83%D1%80%D1%8B" title="Музей старажытнабеларускай культуры">музея старажытнабеларускай культуры НАН Беларусь</a><a href="#cite_note-203">[203]</a>. Асобныя знаходкі шмат разоў друкаваліся ў літаратуры, нават трапілі на <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%80%D1%83%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D1%8C" title="Беларускі рубель">грашовую купюру</a> Рэспублікі Беларусь вартасцю 50000 рублёў. Знаходкі мелі вялікае значэнне пры распрацоўцы праекта рэстаўрацыі замка<a href="#cite_note-204">[204]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Легенды_і_паданні_Мірскага_замка">Легенды і паданні Мірскага замка</h2></div> <ul><li>Самая вядомая легенда пра Мірскі замак кажа, што ў эпоху <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB%D1%8B" title="Радзівілы">князёў Радзівілаў</a> паміж Мірскім і <a href="/wiki/%D0%9D%D1%8F%D1%81%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%86%D0%B0%D0%B2%D0%B0-%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81" title="Нясвіжскі палацава-паркавы комплекс">Нясвіжскім замкамі</a> быў пракапаны падземны ход, па якім свабодна магла праехаць карэта, запрэжаная тройкай коней. Калі расійскія войскі ў 1812 годзе захапілі <a href="/wiki/%D0%9D%D1%8F%D1%81%D0%B2%D1%96%D0%B6" title="Нясвіж">Нясвіж</a>, то адданыя радзівілаўскія слугі паспелі схаваць нясвіжскі скарб у падземны лаз і падарваць уваход. Гэтыя скарбы да сённяшняга дня не знойдзены, а сярод іх, як лічацца, знаходзяцца залатыя постаці <a href="/wiki/%D0%94%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%86%D1%86%D0%B0%D1%86%D1%8C_%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%9E" title="Дванаццаць апосталаў">дванаццаці апосталаў</a><a href="#cite_note-ReferenceT-124">[124]</a>.</li> <li>У Міры існуе легенда пра прывіда «Белай панны» — <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BE%D1%84%27%D1%8F_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Соф'я Святаполк-Мірская (няма такой старонкі)">Соф'і Святаполк-Мірскай</a>, якую мясцовыя жыхары ласкава называюць Сонечкай. Лічыцца, што яна не так ахвотна паказваецца людзям<a href="#cite_note-205">[205]</a>, як яе «калега» з Нясвіжа — знакамітая <a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Чорная Панна (няма такой старонкі)">Чорная Панна</a>, але музейныя працаўнікі жартуюць, што Соф'я часта сыходзіць па падземным ходзе да сваёй сяброўкі ў Нясвіж<a href="#cite_note-ReferenceT-124">[124]</a>.</li> <li>У канцы XIX ст. на поўдзень ад замка была выкапана вялікая сажалка, з якой звязаны розныя трагічныя гісторыі. Падчас рэканструкцыі замка і ўладкавання ландшафту князь <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Мікалай Іванавіч Святаполк-Мірскі">Мікалай Святаполк-Мірскі</a>, каб стварыць на гэтым месцы штучны вадаём, загадаў выкапаць возера на месцы квітнеючага саду. Мясцовыя людзі адмаўляліся выконваць загад, лічачы высечку квітнеючых дрэў вялікім грахом. Тады князь уласнаручна ссек некалькі квітнеючых яблынь<a href="#cite_note-206">[206]</a>, пасля чаго яму ноччу ў сне з’явілася незнаёмка і пракляла яго род. Па другой версіі да князя прыйшла маці аднаго з лесарубаў, загінуўшага пры высечцы саду, і пракляла гэтыя месцы, сказаўшы, што з гэтага часу кожны год у сажалцы будзе тануць па аднаму чалавеку за кожнае высечанае дрэва. Прычым, колькі іменна дрэў ссеклі не вядома, і тонуць у сажалцы толькі мужчыны<a href="#cite_note-ReferenceT-124">[124]</a>. Так ці інакш, але аж да нашых часоў у сажалцы кожны год тануў чалавек… А сам князь Мікалай быў знойдзены на яго беразе мёртвым у <a href="/wiki/1898" title="1898">1898</a> годзе. А па жаданню <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B5%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%82%D1%80%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Клеапатра Міхайлаўна Святаполк-Мірская">яго жонкі</a> на паляне паміж палацам і замкам як знак жалобы былі высаджаны <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B2%D0%BE%D1%8F" title="Хвоя">хвойныя</a> дрэвы<a href="#cite_note-207">[207]</a>.</li></ul> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%93.%D0%BF._%D0%9C%D1%96%D1%80_-_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA,_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0_PICT1699.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/%D0%93.%D0%BF._%D0%9C%D1%96%D1%80_-_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0_PICT1699.jpg/220px-%D0%93.%D0%BF._%D0%9C%D1%96%D1%80_-_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0_PICT1699.jpg" decoding="async" width="220" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/%D0%93.%D0%BF._%D0%9C%D1%96%D1%80_-_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0_PICT1699.jpg/330px-%D0%93.%D0%BF._%D0%9C%D1%96%D1%80_-_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0_PICT1699.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/%D0%93.%D0%BF._%D0%9C%D1%96%D1%80_-_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0_PICT1699.jpg/440px-%D0%93.%D0%BF._%D0%9C%D1%96%D1%80_-_%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA%2C_%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0_PICT1699.jpg 2x" data-file-width="2682" data-file-height="1560" /></a><figcaption>Галава барана на паўднёвай сцяне</figcaption></figure> <ul><li>У паўднёвай частцы замкавай сцяны ў замак умураваны камень у выглядзе галавы жывёлы. Лічыцца, што пад уплывам <a href="/wiki/%D0%AF%D0%B7%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%96%D1%86%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Язычніцтва">язычніцтва</a> будаўнікі замуравалі ў паўднёвую сцяну сімвалічную каменную «галаву барана». Яна магла быць як магічным знакам і перасцярогай ворагам, так і напамінкам пра святое ягня<a href="#cite_note-208">[208]</a>. Паводле старажытнай легенды, пакуль існуе гэты «баран», стаяць будзе і Мірскі замак<a href="#cite_note-ReferenceH-31">[31]</a>. Сярод шматлікіх паданняў хрысціянскага паходжання ёсць легенда аб прыняцці Богам ахвяры Авеля, які з пакорлівай малітвай аддаў сваё любімае ягня. Ёсць таксама тлумачэнне, што падобная выява ў сцяне — гэта «стафія», альбо «стыхія», і азначае прывід, цень жывой істоты, які ахоўвае дом і сцеражэ скарбы<a href="#cite_note-209">[209]</a>.</li> <li>Адна з легенд замка апавядае, што сапернік Юрыя Ільініча <a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%80_%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%82%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87" class="mw-redirect" title="Літавор Храбтовіч">Літавор Храбтовіч</a>, пасля шматгадовай цяжбы, не дачакаўшыся ў судзе праўды, пракляў <a href="/wiki/%D0%86%D0%BB%D1%8C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87%D1%8B" title="Ільінічы">Ільінічаў</a>. Праклён упаў на дзяцей і ўнукаў усяго роду. Пасля смерці Юрыя замак застаўся недабудаваным. Аднаго з чатырох сыноў — Івана бацька пазбавіў спадчыны за тое, што «меў ад яго значныя непрыемнасці». Злы рок пераследваў і іншага сына, Мікалая, які памёр адразу пасля смерці бацькі. Сваё права на спадчыну пачынае даказваць Іван. У барацьбу братоў умяшаўся вялікі князь <a href="/wiki/%D0%96%D1%8B%D0%B3%D1%96%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D1%82_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" class="mw-redirect" title="Жыгімонт Стары">Жыгімонт Стары</a>, які сваёй граматай <a href="/wiki/27_%D0%BC%D0%B0%D1%8F" title="27 мая">27 мая</a> <a href="/wiki/1527" title="1527">1527</a> года пакінуў замак за трэцім сынам Станіславам, які ў <a href="/wiki/1531" title="1531">1531</a> годзе памірае ў маладых гадах. Згодна з іншаю легендай ён быў атручаны жонкай свайго слугі. Жонка слугі, прыгажуня Кася, была ашукана панічам і прымусова выдадзена замуж за слугу. Народжанае дзіця забілі. Таму ганарлівая міранка адпомсціла крыўдзіцелю і атруціла яго, але і сама памерла страшнай смерцю. Суд прысудзіў яе да спалення. Прысуд выканаў малодшы сын Юрыя <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B5%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%81_%D0%86%D0%BB%D1%8C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%87" class="mw-redirect" title="Фелікс Ільініч">Фелікс</a> па мянушцы Шчасны. Па яго загаду прыгажуню спалілі ў паўднёва-заходняй вежы і там жа замуравалі яе косці. У месяцавыя ночы душа няшчаснай блукае па замку ў пошуках дзіцяці. Сын Іван таксама памірае бяздзетным, і апошні сын Шчаснага Юрый таксама пражыў кароткае жыццё<a href="#cite_note-210">[210]</a>.</li> <li>Існуе легенда, нібы падчас рэстаўрацыі замка, якая праводзілася пры <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Міхаіл Мікалаевіч Святаполк-Мірскі">Міхаіле Святаполк-Мірскім</a>, пры адкрыцці падлог было выяўлена два шкілеты, быццам бы ваяроў, пахаваных пазней па загаду гаспадара на праваслаўных могілках. Згодна з паданнямі, дагэтуль у навагоднюю поўнач можна пачуць ляск іх мячоў, а затым працяглыя стогны<a href="#cite_note-211">[211]</a>.</li> <li>Па іншай легендзе, падчас пабудовы замка пры рыцці катлавана былі знойдзены косці <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%82" class="mw-redirect" title="Мамант">маманта</a>. Але не ведалі, каму яны належаць, і таму вырашылі, што гэта косці велікана і навесілі іх на цэп варот уязной вежы<a href="#cite_note-ReferenceV-138">[138]</a>. Народная фантазія ператварыла сапраўдныя косці жывой істоты ў легендарных волатаў-будаўнікоў Мірскага замка<a href="#cite_note-212">[212]</a>.</li> <li>Існуе паданне, згодна з якім Юрый Ільініч атаясамляў пабудаваныя вежы з уласнай сям'ёй. Галоўная вежа азначала яго самога: вялікага і магутнага, гасцінна адчыняючага вароты для сяброў і прыяцеляў. Размешчаныя па вуглах чатыры меншыя вежы — гэта яго сыны: Мікалай, Ян, Станіслаў і Шчасны. Аднак Ян у апошнія гады бацькавага жыцця сапсаваўся на гулянках, таму ўзвядзенне яго вежы прыпынілася. І, сапраўды, узвядзенне паўночна-заходняй вежы скончылася толькі пры <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%9A%D1%80%D1%8B%D1%88%D1%82%D0%B0%D1%84_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%B2%D1%96%D0%BB_%D0%A1%D1%96%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Мікалай Крыштаф Радзівіл Сіротка">Радзівіле Сіротцы</a><a href="#cite_note-213">[213]</a>.</li> <li>Яшчэ адна легенда звязана з падзеямі <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0_1812_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Вайна 1812 года">Айчынай вайны 1812 года</a>, калі быў астаўлены аўтограф на сцяне каля акна ў палацавай сталовай. Мяркуюць, што ён мог належаць французскаму маршалу <a href="/wiki/%D0%9B%D1%83%D1%96_%D0%94%D0%B0%D0%B2%D1%83" title="Луі Даву">Луі Даву</a>. Аўтограф разам з датай <a href="/wiki/1812" title="1812">1812</a> быў знойдзены падчас рэстаўрацыі і ўзяты ў рамку<a href="#cite_note-214">[214]</a>.</li> <li>Падчас рэстаўрацыі палаца на адным з камінаў быў знойдзены выбіты на граніце надпіс: «Тут мая Італія. Тут маё сонца». Мякуецца, што надпіс мог належыць упраўляючаму князя Міхаіла Мікалаевіча Святаполк-Мірскага Франкліну, <a href="/wiki/%D0%86%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%8F%D0%BD%D1%86%D1%8B" title="Італьянцы">італьянцу</a> па паходжанню. Не вядома, пры якіх абставінах быў зроблены надпіс, сам жа Франклін нядоўга служыў князю і памёр, не вытрымаўшы тутэйшага клімату<a href="#cite_note-215">[215]</a>.</li> <li>Адзін з апошніх уладальнікаў замка Міхаіл Мікалаевіч Святаполк-Мірскі меў слуг розных нацыянальнасцей. Быў у князя сапраўдны арап, якога той прывёз з <a href="/wiki/%D0%A6%D1%8D%D0%B9%D0%BB%D0%BE%D0%BD" class="mw-redirect" title="Цэйлон">Цэйлона</a> і якога князь лічыў амаль за роднага сына. Яго звалі Джон Пярэйра, ён прыняў <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D0%B5" title="Праваслаўе">праваслаўе</a> і ажаніўся з мясцовай дзяўчынай, якую мясцовыя жыхары сталі зваць Джоніхай. У гэтым шлюбе нарадзілася чацвёра дзяцей, якія таксама мелі цёмны колер скуры<a href="#cite_note-216">[216]</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Цікавыя_факты">Цікавыя факты</h2></div> <ul><li>У паэме <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC_%D0%9C%D1%96%D1%86%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Адам Міцкевіч">Адама Міцкевіча</a> «<a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD_%D0%A2%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%83%D1%88" title="Пан Тадэвуш">Пан Тадэвуш</a>» даецца апісанне выдуманага «замка Гарэшкаў», які даследчыкі творчасці паэта атаясамляюць з Мірскім замкам<a href="#cite_note-217">[217]</a>.</li></ul> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8F%D0%BA%D0%BE%D1%9E_49.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8F%D0%BA%D0%BE%D1%9E_49.jpg/220px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8F%D0%BA%D0%BE%D1%9E_49.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8F%D0%BA%D0%BE%D1%9E_49.jpg/330px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8F%D0%BA%D0%BE%D1%9E_49.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8F%D0%BA%D0%BE%D1%9E_49.jpg/440px-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8F%D0%BA%D0%BE%D1%9E_49.jpg 2x" data-file-width="745" data-file-height="559" /></a><figcaption>Фестываль «Спадчына вякоў» пад сценамі замка</figcaption></figure> <ul><li>У <a href="/wiki/2012" title="2012">2012</a> годзе замкавы комплекс «Мір» наведала 275,5 тыс. чалавек, што дазволіла яму заняць чацвёртае месца па папулярнасці сярод музеяў краіны<a href="#cite_note-218">[218]</a>.</li> <li>Доўгі час лічылася, што замак быў пабудаваны ў канцы <a href="/wiki/15_%D1%81%D1%82." class="mw-redirect" title="15 ст.">15 ст.</a>, таму ў <a href="/wiki/1995" title="1995">1995</a> годзе нават было адсвяткавана 500-годдзе пабудовы замка. Гэтую дату выставіў у 30-я гады мінулага стагоддзя мясцовы гісторык-аматар А. Снежка. У <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8E%D1%81" title="Вільнюс">Вільнюсе</a> захавалася яго рукапісная манаграфія пра Мір і ваколіцы. Аднак значная частка тэксту — адвольная перапрацоўка шматлікіх звестак як мясцовага паходжання, так і з друкаваных крыніц, і навуковая дакладнасць гэтых запісаў лічыцца даволі хісткай. Большасць сучасных даследчыкаў лічыць, што замак пачалі будаваць пасля <a href="/wiki/1522" title="1522">1522</a> года<a href="#cite_note-219">[219]</a>.</li></ul> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:50000-rubles-Belarus-2000-f.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/50000-rubles-Belarus-2000-f.jpg/220px-50000-rubles-Belarus-2000-f.jpg" decoding="async" width="220" height="107" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/50000-rubles-Belarus-2000-f.jpg/330px-50000-rubles-Belarus-2000-f.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/50000-rubles-Belarus-2000-f.jpg/440px-50000-rubles-Belarus-2000-f.jpg 2x" data-file-width="647" data-file-height="314" /></a><figcaption>Купюра вартасцю 50 000 рублёў</figcaption></figure> <ul><li>Тэрыторыя комплексу Мірскага замка шмат разоў станавілася асновай сюжэтных ліній разнапланавых кінастужак, а сам замак з’яўляўся маляўнічай дэкарацыяй. Першай стужкай знятай яшчэ ў далёкім <a href="/wiki/1928" title="1928">1928</a> годзе ў сценах замка быў фільм «<a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD_%D0%A2%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%83%D1%88" title="Пан Тадэвуш">Пан Тадэвуш</a>» Рычарда Ардынскага, які аднак захаваўся не цалкам і часткова адноўлены ўжо ў наш час. Мірскі замак і яго наваколлі прысутнічаюць у фільмах: «Праз могілкі» (<a href="/wiki/1964" title="1964">1964</a>), «<a href="/wiki/%D0%A3%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D1%96_%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B4%D0%BE%D1%80" title="Усходні калідор">Усходні калідор</a>» (<a href="/wiki/1966" title="1966">1966</a>), «Гора баяцца — шчасця не відаць» (<a href="/wiki/1973" title="1973">1973</a>), «Тры вясёлых змены» (<a href="/wiki/1977" title="1977">1977</a>), «Пані Марыя» (<a href="/wiki/1979" title="1979">1979</a>), «<a href="/wiki/%D0%A8%D0%BB%D1%8F%D1%85%D1%86%D1%96%D1%86_%D0%97%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8F,_%D0%B0%D0%B1%D0%BE_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C_%D1%83_%D1%84%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D1%8F%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8F%D1%85" title="Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях">Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях</a>» (<a href="/wiki/1994" title="1994">1994</a>), «Ярмолавы» (<a href="/wiki/2008" title="2008">2008</a>), «<a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D0%BF%D0%B5%D1%80._%D0%97%D0%B1%D1%80%D0%BE%D1%8F_%D0%B0%D0%B4%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%82%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Снайпер. Зброя адплаты (няма такой старонкі)">Снайпер. Зброя адплаты</a>» (<a href="/wiki/2008" title="2008">2008</a>—<a href="/wiki/2009" title="2009">2009</a>), «1812: уланская балада» (<a href="/wiki/2012" title="2012">2012</a>)<a href="#cite_note-220">[220]</a>.</li> <li>Мірскі замак адлюстраваны <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%80%D1%83%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D1%8C" title="Беларускі рубель">на банкноце</a> <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%BA_%D0%A0%D0%91" class="mw-redirect" title="Нацыянальны банк РБ">Нацыянальнага банка</a> наміналам у 50 000 рублёў. На пярэднім баку нарысован уласна замак з паўднёва-заходняга боку, на адваротным паказаны дэкаратыўны калаж з архітэктурных элементаў Мірскага замка<a href="#cite_note-221">[221]</a>. Дарэчы, з самой купюрай атрымаўся канфуз: у мікратэксце замест слоў «МІРСКІ ЗАМАК» напісана «МИРСКІ ЗАМАК», што ўяўляе сабой звычайную арфаграфічную памылку<a href="#cite_note-222">[222]</a>. Мірскі замак выяўлены і на пярэднім боку банкноты Нацыянальнага банка ўзору 2009 года наміналам 50 рублёў, што адпавядае вартасці ў 500 000 рублёў банкнотам Нацыянальнага банка ўзору 2000 года<a href="#cite_note-223">[223]</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Галерэя_фотаздымкаў">Галерэя фотаздымкаў</h2></div> <center><ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG/120px-%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG/180px-%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG/240px-%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG 2x" data-file-width="4150" data-file-height="2754" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:MirCastle2.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/MirCastle2.JPG/90px-MirCastle2.JPG" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/MirCastle2.JPG/135px-MirCastle2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/MirCastle2.JPG/180px-MirCastle2.JPG 2x" data-file-width="1728" data-file-height="2304" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:MirskiZamak2007v1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/MirskiZamak2007v1.jpg/120px-MirskiZamak2007v1.jpg" decoding="async" width="120" height="108" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/MirskiZamak2007v1.jpg/180px-MirskiZamak2007v1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/MirskiZamak2007v1.jpg/240px-MirskiZamak2007v1.jpg 2x" data-file-width="374" data-file-height="336" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Belarus-Mir-Castle-4.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Belarus-Mir-Castle-4.jpg/90px-Belarus-Mir-Castle-4.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Belarus-Mir-Castle-4.jpg/135px-Belarus-Mir-Castle-4.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Belarus-Mir-Castle-4.jpg/179px-Belarus-Mir-Castle-4.jpg 2x" data-file-width="1712" data-file-height="2288" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Belarus-Mir-Castle-11.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Belarus-Mir-Castle-11.jpg/120px-Belarus-Mir-Castle-11.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Belarus-Mir-Castle-11.jpg/180px-Belarus-Mir-Castle-11.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Belarus-Mir-Castle-11.jpg/240px-Belarus-Mir-Castle-11.jpg 2x" data-file-width="2288" data-file-height="1712" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> </ul></center> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="У_філатэліі">У філатэліі</h2></div> <center><ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:1992._Stamp_of_Belarus_0010.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/1992._Stamp_of_Belarus_0010.jpg/120px-1992._Stamp_of_Belarus_0010.jpg" decoding="async" width="120" height="86" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/1992._Stamp_of_Belarus_0010.jpg/180px-1992._Stamp_of_Belarus_0010.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/1992._Stamp_of_Belarus_0010.jpg/240px-1992._Stamp_of_Belarus_0010.jpg 2x" data-file-width="342" data-file-height="244" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Stamp_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Stamp_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg/120px-Stamp_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg" decoding="async" width="120" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Stamp_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg/180px-Stamp_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Stamp_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg/240px-Stamp_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg 2x" data-file-width="300" data-file-height="167" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Shtempel_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Shtempel_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg/84px-Shtempel_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg" decoding="async" width="84" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/91/Shtempel_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg 1.5x" data-file-width="110" data-file-height="157" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Konvert_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Konvert_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg/120px-Konvert_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg" decoding="async" width="120" height="60" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Konvert_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg/180px-Konvert_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Konvert_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg/240px-Konvert_64_Castle_of_Mir_500_let_2006_Rybchinsky.jpg 2x" data-file-width="468" data-file-height="234" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:2010._Stamp_of_Belarus_45-2010-12-03-bl.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/2010._Stamp_of_Belarus_45-2010-12-03-bl.jpg/120px-2010._Stamp_of_Belarus_45-2010-12-03-bl.jpg" decoding="async" width="120" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/2010._Stamp_of_Belarus_45-2010-12-03-bl.jpg/180px-2010._Stamp_of_Belarus_45-2010-12-03-bl.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/2010._Stamp_of_Belarus_45-2010-12-03-bl.jpg/240px-2010._Stamp_of_Belarus_45-2010-12-03-bl.jpg 2x" data-file-width="466" data-file-height="322" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:2011._Stamp_of_Belarus_29-2011-09-19-bl.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/2011._Stamp_of_Belarus_29-2011-09-19-bl.jpg/120px-2011._Stamp_of_Belarus_29-2011-09-19-bl.jpg" decoding="async" width="120" height="66" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/2011._Stamp_of_Belarus_29-2011-09-19-bl.jpg/180px-2011._Stamp_of_Belarus_29-2011-09-19-bl.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/2011._Stamp_of_Belarus_29-2011-09-19-bl.jpg/240px-2011._Stamp_of_Belarus_29-2011-09-19-bl.jpg 2x" data-file-width="414" data-file-height="228" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:2012._Stamp_of_Belarus_05-2012-m-910-a.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/19/2012._Stamp_of_Belarus_05-2012-m-910-a.jpg" decoding="async" width="86" height="120" class="mw-file-element" data-file-width="82" data-file-height="114" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:2012._Stamp_of_Belarus_05-2012-m-910.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0d/2012._Stamp_of_Belarus_05-2012-m-910.jpg" decoding="async" width="87" height="120" class="mw-file-element" data-file-width="82" data-file-height="113" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:17-2014-01-04-m.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/17-2014-01-04-m.jpg/120px-17-2014-01-04-m.jpg" decoding="async" width="120" height="71" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/17-2014-01-04-m.jpg/180px-17-2014-01-04-m.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8b/17-2014-01-04-m.jpg 2x" data-file-width="215" data-file-height="127" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> </ul></center> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Зноскі">Зноскі</h2></div> <div class="reflist columns" style="list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-ReferenceD-1">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceD_1-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceD_1-1">б</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с.90 </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с. 46, 51 </li> <li id="cite_note-ReferenceA-3">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceA_3-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceA_3-1">б</a> <a href="#cite_ref-ReferenceA_3-2">в</a> Ткачев М. А. Замки Беларуси. с. 135 </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с.34 </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> Анатоль Бутэвіч. Таямніцы Мірскага замка. с. 26 </li> <li id="cite_note-ReferenceE-6">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceE_6-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceE_6-1">б</a> Беларуская энцыклапедыя: т. 10, с. 469 </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> Дмитрий Бубновский…" История создания. с.14 </li> <li id="cite_note-ReferenceF-8">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceF_8-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceF_8-1">б</a> <a href="#cite_ref-ReferenceF_8-2">в</a> Энцыклапедыя гісторыі Беларусі, с.437 </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">↑</a> Памяць: Гіст. дак. хроніка Карэліцкага р-на. с. 43 </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> Ткачев М. А. Замки Беларуси. с. 142 </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">↑</a> А. Я. Митятин. Замок в Мире </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> Андрэй Карэцкі. Гісторыя аднаўлення… с.152 </li> <li id="cite_note-ReferenceB-13">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceB_13-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceB_13-1">б</a> <a href="#cite_ref-ReferenceB_13-2">в</a> <a href="#cite_ref-ReferenceB_13-3">г</a> <a href="#cite_ref-ReferenceB_13-4">д</a> <a href="#cite_ref-ReferenceB_13-5">е</a> <a href="#cite_ref-ReferenceB_13-6">ё</a> <a href="#cite_ref-ReferenceB_13-7">ж</a> Ткачев М. А. Замки Беларуси. с. 136 </li> <li id="cite_note-ReferenceG-14">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceG_14-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceG_14-1">б</a> <a href="#cite_ref-ReferenceG_14-2">в</a> Памяць: Гіст. дак. хроніка Карэліцкага р-на. с. 40 </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">↑</a> Краўцэвіч А. К., Якшук Г. М. Стары Мір. с.6 </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">↑</a> Шишигина-Потоцкая К. Я. Замки Мирский и Несвижский. с.10 </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 18 </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">↑</a> Хілімонаў В. А. Мірскія былі. с.6 </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 20-30 </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> Інтрыга вакол 10 тысяч дукатаў. с.102 </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 34 </li> <li id="cite_note-ReferenceC-22">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceC_22-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceC_22-1">б</a> <a href="#cite_ref-ReferenceC_22-2">в</a> МИР. Замок и местечко. Текст О. Новицкой </li> <li id="cite_note-23"><a href="#cite_ref-23">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с. 13 </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с.71 </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с. 64 </li> <li id="cite_note-26"><a href="#cite_ref-26">↑</a> Інтрыга вакол 10 тысяч дукатаў. </li> <li id="cite_note-27"><a href="#cite_ref-27">↑</a> Краўцэвіч А. К., Якшук Г. М. Стары Мір. с.7 </li> <li id="cite_note-28"><a href="#cite_ref-28">↑</a> Калнин В. В. Мирский замок. с. 7 </li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">↑</a> Мирский замок: история создания и современность, А. С. Судакова, с.49 </li> <li id="cite_note-30"><a href="#cite_ref-30">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 38 </li> <li id="cite_note-ReferenceH-31">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceH_31-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceH_31-1">б</a> <a href="#cite_ref-ReferenceH_31-2">в</a> Памяць: Гіст. дак. хроніка Карэліцкага р-на. с. 41 </li> <li id="cite_note-32"><a href="#cite_ref-32">↑</a> Інтрыга вакол 10 тысяч дукатаў. с.116 </li> <li id="cite_note-33"><a href="#cite_ref-33">↑</a> Калнин В. В. Мирский замок. с. 10 </li> <li id="cite_note-А._Я._Митятин._Замок_в_Мире._с._13-34">↑ <a href="#cite_ref-А._Я._Митятин._Замок_в_Мире._с._13_34-0">а</a> <a href="#cite_ref-А._Я._Митятин._Замок_в_Мире._с._13_34-1">б</a> <a href="#cite_ref-А._Я._Митятин._Замок_в_Мире._с._13_34-2">в</a> А. Я. Митятин. Замок в Мире. с. 13 </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">↑</a> Беларуская энцыклапедыя: т. 10, с. 469—470 </li> <li id="cite_note-ReferenceI-36">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceI_36-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceI_36-1">б</a> <a href="#cite_ref-ReferenceI_36-2">в</a> <a href="#cite_ref-ReferenceI_36-3">г</a> <a href="#cite_ref-ReferenceI_36-4">д</a> <a href="#cite_ref-ReferenceI_36-5">е</a> Ткачев М. А. Замки Беларуси. с. 140 </li> <li id="cite_note-37"><a href="#cite_ref-37">↑</a> Людмила Массакова. Сокровище мира. с.34 </li> <li id="cite_note-ReferenceJ-38">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceJ_38-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceJ_38-1">б</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с.20 </li> <li id="cite_note-39"><a href="#cite_ref-39">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с. 71 </li> <li id="cite_note-40"><a href="#cite_ref-40">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с.19 </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с.21 </li> <li id="cite_note-42"><a href="#cite_ref-42">↑</a> Шишигина-Потоцкая К. Я. Замки Мирский и Несвижский. с.11 </li> <li id="cite_note-43"><a href="#cite_ref-43">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с. 65 </li> <li id="cite_note-44"><a href="#cite_ref-44">↑</a> Шишигина-Потоцкая К. Я. Замки Мирский и Несвижский. с. 12 </li> <li id="cite_note-ReferenceK-45">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceK_45-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceK_45-1">б</a> <a href="#cite_ref-ReferenceK_45-2">в</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с.25 </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с.23 </li> <li id="cite_note-ReferenceL-47">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceL_47-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceL_47-1">б</a> <a href="#cite_ref-ReferenceL_47-2">в</a> <a href="#cite_ref-ReferenceL_47-3">г</a> <a href="#cite_ref-ReferenceL_47-4">д</a> Мирский замок: история создания и современность, А. С. Судакова, с.50 </li> <li id="cite_note-48"><a href="#cite_ref-48">↑</a> Памяць: Гіст. дак. хроніка Карэліцкага р-на. с. 42-43 </li> <li id="cite_note-49"><a href="#cite_ref-49">↑</a> Бохан, Ю. М. Побыт феадалаў Вялікага Княства Літоўскага ў XV — сярэдзіне XVII стагоддзя. с.98 </li> <li id="cite_note-50"><a href="#cite_ref-50">↑</a> Анатоль Бутэвіч. Таямніцы Мірскага замка. с. 84 </li> <li id="cite_note-51"><a href="#cite_ref-51">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с.78 </li> <li id="cite_note-Калнин_В._В._Мирский_замок._с._14-52">↑ <a href="#cite_ref-Калнин_В._В._Мирский_замок._с._14_52-0">а</a> <a href="#cite_ref-Калнин_В._В._Мирский_замок._с._14_52-1">б</a> <a href="#cite_ref-Калнин_В._В._Мирский_замок._с._14_52-2">в</a> <a href="#cite_ref-Калнин_В._В._Мирский_замок._с._14_52-3">г</a> Калнин В. В. Мирский замок. с. 15 </li> <li id="cite_note-53"><a href="#cite_ref-53">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с.24 </li> <li id="cite_note-54"><a href="#cite_ref-54">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с.79 </li> <li id="cite_note-55"><a href="#cite_ref-55">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 70 </li> <li id="cite_note-56"><a href="#cite_ref-56">↑</a> Памяць: Гіст. дак. хроніка Карэліцкага р-на. с. 42 </li> <li id="cite_note-57"><a href="#cite_ref-57">↑</a> Бохан, Ю. М. Побыт феадалаў Вялікага Княства Літоўскага ў XV — сярэдзіне XVII стагоддзя. с.63 </li> <li id="cite_note-58"><a href="#cite_ref-58">↑</a> Калнин В. В. Мирский замок. с. 13-14 </li> <li id="cite_note-59"><a href="#cite_ref-59">↑</a> Людмила Массакова. Сокровище мира. с.36 </li> <li id="cite_note-60"><a href="#cite_ref-60">↑</a> Краўцэвіч А. К., Якшук Г. М. Стары Мір. с.10. </li> <li id="cite_note-61"><a href="#cite_ref-61">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 78 </li> <li id="cite_note-62"><a href="#cite_ref-62">↑</a> Калнин В. В. Мирский замок. с. 16 </li> <li id="cite_note-ReferenceM-63">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceM_63-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceM_63-1">б</a> Андрэй Карэцкі. Гісторыя аднаўлення… с.148 </li> <li id="cite_note-64"><a href="#cite_ref-64">↑</a> Шишигина-Потоцкая К. Я. Замки Мирский и Несвижский. с.14 </li> <li id="cite_note-ReferenceN-65">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceN_65-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceN_65-1">б</a> <a href="#cite_ref-ReferenceN_65-2">в</a> Андрэй Карэцкі. Гісторыя аднаўлення… с.149 </li> <li id="cite_note-66"><a href="#cite_ref-66">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. С. 82. </li> <li id="cite_note-67"><a href="#cite_ref-67">↑</a> Ткачев М. А. Замки Беларуси. С. 141. </li> <li id="cite_note-68"><a href="#cite_ref-68">↑</a> Калнин В. В. Мирский замок. С. 17. </li> <li id="cite_note-69"><a href="#cite_ref-69">↑</a> Краўцэвіч А. К., Якшук Г. М. Стары Мір. с. 11. </li> <li id="cite_note-70"><a href="#cite_ref-70">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 84 </li> <li id="cite_note-71"><a href="#cite_ref-71">↑</a> Андрэй Карэцкі. Гісторыя аднаўлення… с.149-150 </li> <li id="cite_note-72"><a href="#cite_ref-72">↑</a> Андрэй Карэцкі. Гісторыя аднаўлення… с. 150 </li> <li id="cite_note-ReferenceO-73">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceO_73-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceO_73-1">б</a> <a href="#cite_ref-ReferenceO_73-2">в</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с.28 </li> <li id="cite_note-ReferenceP-74">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceP_74-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceP_74-1">б</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с. 83 </li> <li id="cite_note-75"><a href="#cite_ref-75">↑</a> Калнин В. В. Мирский замок. с. 21 </li> <li id="cite_note-76"><a href="#cite_ref-76">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 94 </li> <li id="cite_note-77"><a href="#cite_ref-77">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 95 </li> <li id="cite_note-78"><a href="#cite_ref-78">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 96 </li> <li id="cite_note-79"><a href="#cite_ref-79">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с. 84 </li> <li id="cite_note-80"><a href="#cite_ref-80">↑</a> Анатоль Бутэвіч. Таямніцы Мірскага замка. с. 89 </li> <li id="cite_note-81"><a href="#cite_ref-81">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с. </li> <li id="cite_note-82"><a href="#cite_ref-82">↑</a> Краўцэвіч А. К., Якшук Г. М. Стары Мір. с. 12. </li> <li id="cite_note-83"><a href="#cite_ref-83">↑</a> Калнин В. В. Мирский замок. с. 23 </li> <li id="cite_note-84"><a href="#cite_ref-84">↑</a> Калнин В. В. Мирский замок. с. 24 </li> <li id="cite_note-85"><a href="#cite_ref-85">↑</a> Шишигина-Потоцкая К. Я. Замки Мирский и Несвижский. с.15-16 </li> <li id="cite_note-86"><a href="#cite_ref-86">↑</a> Александр Ярошевич. Сражение 1812 года… с. 61-68 </li> <li id="cite_note-87"><a href="#cite_ref-87">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 104 </li> <li id="cite_note-88"><a href="#cite_ref-88">↑</a> Архітэктура Беларусі с.348 </li> <li id="cite_note-89"><a href="#cite_ref-89">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с. 66 </li> <li id="cite_note-Калнін_В.В._Мірскі_замак._с._106-90">↑ <a href="#cite_ref-Калнін_В.В._Мірскі_замак._с._106_90-0">а</a> <a href="#cite_ref-Калнін_В.В._Мірскі_замак._с._106_90-1">б</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 106 </li> <li id="cite_note-ReferenceQ-91">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceQ_91-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceQ_91-1">б</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с. 86 </li> <li id="cite_note-92"><a href="#cite_ref-92">↑</a> Выход Мирского замка… с. 86 </li> <li id="cite_note-93"><a href="#cite_ref-93">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с. 67 </li> <li id="cite_note-94"><a href="#cite_ref-94">↑</a> Хілімонаў В. А. Мірскія былі. с.9 </li> <li id="cite_note-95"><a href="#cite_ref-95">↑</a> Калнин В. В. Мирский замок. с. 27 </li> <li id="cite_note-Калнин_В._В._Мирский_замок._с._29-96">↑ <a href="#cite_ref-Калнин_В._В._Мирский_замок._с._29_96-0">а</a> <a href="#cite_ref-Калнин_В._В._Мирский_замок._с._29_96-1">б</a> Калнин В. В. Мирский замок. с. 29 </li> <li id="cite_note-ReferenceR-97">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceR_97-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceR_97-1">б</a> <a href="#cite_ref-ReferenceR_97-2">в</a> Андрэй Карэцкі. Гісторыя аднаўлення… с.151 </li> <li id="cite_note-98"><a href="#cite_ref-98">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 112 </li> <li id="cite_note-99"><a href="#cite_ref-99">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с. 67-68 </li> <li id="cite_note-100"><a href="#cite_ref-100">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 107 </li> <li id="cite_note-101"><a href="#cite_ref-101">↑</a> Калнин В. В. Мирский замок. с. 30 </li> <li id="cite_note-102"><a href="#cite_ref-102">↑</a> Надежда Усова. Наказной атаман… с. 145 </li> <li id="cite_note-103"><a href="#cite_ref-103">↑</a> Надежда Усова. Наказной атаман… с. 146 </li> <li id="cite_note-104"><a href="#cite_ref-104">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с. 68 </li> <li id="cite_note-105"><a href="#cite_ref-105">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с.31 </li> <li id="cite_note-106"><a href="#cite_ref-106">↑</a> Надежда Усова. Наказной атаман… с. 147 </li> <li id="cite_note-107"><a href="#cite_ref-107">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с.69 </li> <li id="cite_note-108"><a href="#cite_ref-108">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 113 </li> <li id="cite_note-ReferenceS-109">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceS_109-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceS_109-1">б</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с. 32 </li> <li id="cite_note-110"><a href="#cite_ref-110">↑</a> Памяць: Гіст. дак. хроніка Карэліцкага р-на. с. 44 </li> <li id="cite_note-111"><a href="#cite_ref-111">↑</a> Шишигина-Потоцкая К. Я. Замки Мирский и Несвижский. с.19 </li> <li id="cite_note-112"><a href="#cite_ref-112">↑</a> Хілімонаў В. А. Мірскія былі. с.14 </li> <li id="cite_note-113"><a href="#cite_ref-113">↑</a> Калнин В. В. Мирский замок. с. 34 </li> <li id="cite_note-114"><a href="#cite_ref-114">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с.95 </li> <li id="cite_note-115"><a href="#cite_ref-115">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с. 33 </li> <li id="cite_note-116"><a href="#cite_ref-116">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с. 69-70 </li> <li id="cite_note-117"><a href="#cite_ref-117">↑</a> Ірына Махоўская, Ірына Раманава Халакост у мястэчку Мір паводле матэрыялаў вуснай гісторыі. с.150 </li> <li id="cite_note-118"><a href="#cite_ref-118">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с. 34 </li> <li id="cite_note-119"><a href="#cite_ref-119">↑</a> Калнин В. В. Мирский замок. с. 36 </li> <li id="cite_note-120"><a href="#cite_ref-120">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 130 </li> <li id="cite_note-Калнін_В.В._Мірскі_замак._с._135-121">↑ <a href="#cite_ref-Калнін_В.В._Мірскі_замак._с._135_121-0">а</a> <a href="#cite_ref-Калнін_В.В._Мірскі_замак._с._135_121-1">б</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 135 </li> <li id="cite_note-122"><a href="#cite_ref-122">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с. 46 </li> <li id="cite_note-123"><a href="#cite_ref-123">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с. 56-57 </li> <li id="cite_note-ReferenceT-124">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceT_124-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceT_124-1">б</a> <a href="#cite_ref-ReferenceT_124-2">в</a> <a href="#cite_ref-ReferenceT_124-3">г</a> Мирский замок: история создания и современность, А. С. Судакова, с.51 </li> <li id="cite_note-125"><a href="#cite_ref-125">↑</a> Светлана Бекша. Реставрация и устройство интерьеров апартаментной части мирского замка. с. 61 </li> <li id="cite_note-126"><a href="#cite_ref-126">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с. 53 </li> <li id="cite_note-127"><a href="#cite_ref-127">↑</a> Армэн Сардараў. Мірскі замак: архітэктура і рынак </li> <li id="cite_note-128"><a href="#cite_ref-128">↑</a> Надежда Высоцкая. Немного о главном. с. 66 </li> <li id="cite_note-129"><a href="#cite_ref-129">↑</a> Надежда Высоцкая. Немного о главном. с. 67 </li> <li id="cite_note-130"><a href="#cite_ref-130">↑</a> Алёна Карпенка. Магнацкія інтэр'еры. Спроба рэканструкцыі </li> <li id="cite_note-ReferenceU-131">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceU_131-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceU_131-1">б</a> Энцыклапедыя гісторыі Беларусі, с. 437 </li> <li id="cite_note-А._Я._Митятин._Замок_в_Мире._с.12-132">↑ <a href="#cite_ref-А._Я._Митятин._Замок_в_Мире._с.12_132-0">а</a> <a href="#cite_ref-А._Я._Митятин._Замок_в_Мире._с.12_132-1">б</a> <a href="#cite_ref-А._Я._Митятин._Замок_в_Мире._с.12_132-2">в</a> А. Я. Митятин. Замок в Мире. с.12 </li> <li id="cite_note-133"><a href="#cite_ref-133">↑</a> Калнин В. В. Мирский замок. с. 11 </li> <li id="cite_note-134"><a href="#cite_ref-134">↑</a> А. Я. Митятин. Замок в Мире. с.10 </li> <li id="cite_note-135"><a href="#cite_ref-135">↑</a> Бохан, Ю. М. Побыт феадалаў… с.63 </li> <li id="cite_note-136"><a href="#cite_ref-136">↑</a> А. Я. Митятин. Замок в Мире. с.11 </li> <li id="cite_note-137"><a href="#cite_ref-137">↑</a> А. Я. Митятин. Замок в Мире. с.10-11 </li> <li id="cite_note-ReferenceV-138">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceV_138-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceV_138-1">б</a> В. Калнин. Жизнерадостный замок эпохи сурового средневековья </li> <li id="cite_note-139"><a href="#cite_ref-139">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с.15 </li> <li id="cite_note-140"><a href="#cite_ref-140">↑</a> Археалогія Беларусі. с. 93 </li> <li id="cite_note-141"><a href="#cite_ref-141">↑</a> Бохан, Ю. М. Побыт феадалаў Вялікага Княства Літоўскага ў XV — сярэдзіне XVII стагоддзя. с.62 </li> <li id="cite_note-142"><a href="#cite_ref-142">↑</a> Бохан, Ю. М. Побыт феадалаў… с.62 </li> <li id="cite_note-143"><a href="#cite_ref-143">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с. 20 </li> <li id="cite_note-144"><a href="#cite_ref-144">↑</a> Ткачев М. А. Замки Беларуси. с. 136—137 </li> <li id="cite_note-145"><a href="#cite_ref-145">↑</a> Бохан, Ю. М. Побыт феадалаў Вялікага Княства Літоўскага ў XV — сярэдзіне XVII стагоддзя. с.62-63 </li> <li id="cite_note-146"><a href="#cite_ref-146">↑</a> Шишигина-Потоцкая К. Я. Замки Мирский и Несвижский. с.6 </li> <li id="cite_note-147"><a href="#cite_ref-147">↑</a> Ткачев М. А. Замки Беларуси. с. 138 </li> <li id="cite_note-ReferenceW-148">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceW_148-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceW_148-1">б</a> Ткачев М. А. Замки Беларуси. с. 139 </li> <li id="cite_note-ReferenceX-149">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceX_149-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceX_149-1">б</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с.17 </li> <li id="cite_note-150"><a href="#cite_ref-150">↑</a> Мікалаў Волкаў. Да пытання аб існаванні герсы ў браме Мірскага замка. с. 49-51 </li> <li id="cite_note-151"><a href="#cite_ref-151">↑</a> Ткачев М. А. Замки Беларуси. с. 138—139 </li> <li id="cite_note-152"><a href="#cite_ref-152">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с.18 </li> <li id="cite_note-ReferenceY-153">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceY_153-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceY_153-1">б</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с. 73 </li> <li id="cite_note-154"><a href="#cite_ref-154">↑</a> Ткачев М. А. Замки Беларуси. с. 139—140 </li> <li id="cite_note-155"><a href="#cite_ref-155">↑</a> Валянцін Калнін. Зняволенне і пакаранне… с.16-18 </li> <li id="cite_note-156"><a href="#cite_ref-156">↑</a> Валянцін Калнін. Зняволенне і пакаранне… с.19-22 </li> <li id="cite_note-157"><a href="#cite_ref-157">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с.25-26 </li> <li id="cite_note-158"><a href="#cite_ref-158">↑</a> Ткачев М. А. Замки Беларуси. с. 137 </li> <li id="cite_note-159"><a href="#cite_ref-159">↑</a> Ткачев М. А. Замки Беларуси. с. 137—138 </li> <li id="cite_note-160"><a href="#cite_ref-160">↑</a> Анатоль Бутэвіч. Таямніцы Мірскага замка. с. 74-75 </li> <li id="cite_note-161"><a href="#cite_ref-161">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с.26 </li> <li id="cite_note-162"><a href="#cite_ref-162">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с.76 </li> <li id="cite_note-163"><a href="#cite_ref-163">↑</a> Мікалай Волкаў. Фартыфікацыя і ўзбраенне Мірскага замка. с.19-20 </li> <li id="cite_note-164"><a href="#cite_ref-164">↑</a> Мікалай Волкаў. Фартыфікацыя і ўзбраенне Мірскага замка. с. 13 </li> <li id="cite_note-165"><a href="#cite_ref-165">↑</a> Мікалай Волкаў. Фартыфікацыя і ўзбраенне Мірскага замка. с. 16 </li> <li id="cite_note-166"><a href="#cite_ref-166">↑</a> Мікалай Волкаў. Фартыфікацыя і ўзбраенне Мірскага замка. с. 14-15 </li> <li id="cite_note-ReferenceZ-167">↑ <a href="#cite_ref-ReferenceZ_167-0">а</a> <a href="#cite_ref-ReferenceZ_167-1">б</a> <a href="#cite_ref-ReferenceZ_167-2">в</a> Мікалай Волкаў. Фартыфікацыя і ўзбраенне Мірскага замка. с. 15 </li> <li id="cite_note-168"><a href="#cite_ref-168">↑</a> Калнин В. В. Мирский замок. с. 12 </li> <li id="cite_note-169"><a href="#cite_ref-169">↑</a> Мікалай Волкаў. Фартыфікацыя і ўзбраенне Мірскага замка. с. 12 </li> <li id="cite_note-170"><a href="#cite_ref-170">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с.73 </li> <li id="cite_note-171"><a href="#cite_ref-171">↑</a> Мікалай Волкаў. Фартыфікацыя і ўзбраенне Мірскага замка. с. 22 </li> <li id="cite_note-172"><a href="#cite_ref-172">↑</a> Архітэктура Беларусі. с. 346 </li> <li id="cite_note-173"><a href="#cite_ref-173">↑</a> Ольга Новицкая. Княжеская церковь… с. 87 </li> <li id="cite_note-174"><a href="#cite_ref-174">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с.92 </li> <li id="cite_note-175"><a href="#cite_ref-175">↑</a> Ольга Новицкая. Княжеская церковь… с. 87-88 </li> <li id="cite_note-176"><a href="#cite_ref-176">↑</a> Ольга Новицкая. Княжеская церковь… с. 89-90 </li> <li id="cite_note-177"><a href="#cite_ref-177">↑</a> Ольга Новицкая. Княжеская церковь… с. 91 </li> <li id="cite_note-178"><a href="#cite_ref-178">↑</a> Ольга Новицкая. Княжеская церковь… с. 90 </li> <li id="cite_note-179"><a href="#cite_ref-179">↑</a> Ольга Новицкая, Людмила Прокопенко. Княжеская церковь… с. 87 </li> <li id="cite_note-180"><a href="#cite_ref-180">↑</a> Ольга Новицкая, Людмила Прокопенко. Княжеская церковь… с. 94-95 </li> <li id="cite_note-181"><a href="#cite_ref-181">↑</a> Ольга Новицкая, Людмила Прокопенко. Княжеская церковь… с. 96-97 </li> <li id="cite_note-182"><a href="#cite_ref-182">↑</a> Ольга Новицкая, Людмила Прокопенко. Княжеская церковь-усыпальница в Мире. с. 97 </li> <li id="cite_note-183"><a href="#cite_ref-183">↑</a> Мірскі замак. Сост. и авт. текста: О. В. Новицкая </li> <li id="cite_note-184"><a href="#cite_ref-184">↑</a> Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. с.93 </li> <li id="cite_note-185"><a href="#cite_ref-185">↑</a> Мірскі замак. Сост. и авт. текста: О. В. Новицкая </li> <li id="cite_note-Архітэктура_Беларусі._с.348-186">↑ <a href="#cite_ref-Архітэктура_Беларусі._с.348_186-0">а</a> <a href="#cite_ref-Архітэктура_Беларусі._с.348_186-1">б</a> <a href="#cite_ref-Архітэктура_Беларусі._с.348_186-2">в</a> <a href="#cite_ref-Архітэктура_Беларусі._с.348_186-3">г</a> <a href="#cite_ref-Архітэктура_Беларусі._с.348_186-4">д</a> Архітэктура Беларусі. с.348 </li> <li id="cite_note-187"><a href="#cite_ref-187">↑</a> Анатолий Федорук. История формирования… с.92 </li> <li id="cite_note-188"><a href="#cite_ref-188">↑</a> Анатолий Федорук. История формирования… с.92 </li> <li id="cite_note-189"><a href="#cite_ref-189">↑</a> Анатолий Федорук. История формирования… с.93 </li> <li id="cite_note-190"><a href="#cite_ref-190">↑</a> Дмитрий Бубновский. История создания… с. 29 </li> <li id="cite_note-191"><a href="#cite_ref-191">↑</a> Анатолий Федорук. История формирования… с.95 </li> <li id="cite_note-192"><a href="#cite_ref-192">↑</a> Анатолий Федорук. История формирования… с.96 </li> <li id="cite_note-193"><a href="#cite_ref-193">↑</a> Анатолий Федорук. История формирования… с.98-99 </li> <li id="cite_note-194"><a href="#cite_ref-194">↑</a> Анатолий Федорук. История формирования… с.99 </li> <li id="cite_note-195"><a href="#cite_ref-195">↑</a> Анатолий Федорук. История формирования… с.99-100 </li> <li id="cite_note-196"><a href="#cite_ref-196">↑</a> Анатолий Федорук. История формирования… с.100 </li> <li id="cite_note-197"><a href="#cite_ref-197">↑</a> А. Аксёнова, В. Кузьменя, О. Грищенков. Реставрация и приспособление памятника. с.9-10 </li> <li id="cite_note-198"><a href="#cite_ref-198">↑</a> Беларуская энцыклапедыя: т. 10, с. 470 </li> <li id="cite_note-199"><a href="#cite_ref-199">↑</a> Краўцэвіч А. К. Гарады і замкі Беларускага Панямоння XIV—XVIII стст. с.12 </li> <li id="cite_note-200"><a href="#cite_ref-200">↑</a> Алег Трусаў. Археалагічнае вывучэнне Мірскага замка. с.3 </li> <li id="cite_note-201"><a href="#cite_ref-201">↑</a> Алег Трусаў. Археалагічнае вывучэнне Мірскага замка. с.3-4 </li> <li id="cite_note-Археалогія_Беларусі._с.93-202">↑ <a href="#cite_ref-Археалогія_Беларусі._с.93_202-0">а</a> <a href="#cite_ref-Археалогія_Беларусі._с.93_202-1">б</a> Археалогія Беларусі. с.93 </li> <li id="cite_note-203"><a href="#cite_ref-203">↑</a> Энцыклапедыя гісторыі Беларусі, с.437-438 </li> <li id="cite_note-204"><a href="#cite_ref-204">↑</a> Энцыклапедыя гісторыі Беларусі, с.437-438 </li> <li id="cite_note-205"><a href="#cite_ref-205">↑</a> BY. Вокруг света в Беларусь. Январь 2009 </li> <li id="cite_note-206"><a href="#cite_ref-206">↑</a> Шишигина-Потоцкая К. Я. Замки Мирский и Несвижский. с. 18 </li> <li id="cite_note-207"><a href="#cite_ref-207">↑</a> Людмила Массакова. Сокровище мира. с.38 </li> <li id="cite_note-208"><a href="#cite_ref-208">↑</a> Шишигина-Потоцкая К. Я. Замки Мирский и Несвижский. с.7 </li> <li id="cite_note-209"><a href="#cite_ref-209">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с.49 </li> <li id="cite_note-210"><a href="#cite_ref-210">↑</a> Шишигина-Потоцкая К. Я. Замки Мирский и Несвижский. с.10-11 </li> <li id="cite_note-211"><a href="#cite_ref-211">↑</a> Людмила Массакова. Сокровище мира. с.38 </li> <li id="cite_note-212"><a href="#cite_ref-212">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 33 </li> <li id="cite_note-213"><a href="#cite_ref-213">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с. 51 </li> <li id="cite_note-214"><a href="#cite_ref-214">↑</a> Анатоль Бутэвіч. Таямніцы Мірскага замка. с. 109 </li> <li id="cite_note-215"><a href="#cite_ref-215">↑</a> Анатоль Бутэвіч. таямніцы Мірскага замка. с. 113 </li> <li id="cite_note-216"><a href="#cite_ref-216">↑</a> Анатоль Бутэвіч. таямніцы Мірскага замка. с. 113 </li> <li id="cite_note-217"><a href="#cite_ref-217">↑</a> Дмитрий Бубновский…" История создания… с. 14 </li> <li id="cite_note-218"><a href="#cite_ref-218">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.tut.by/culture/348973.html">Посещаемость белорусских музеев за последние семь лет выросла на 44 % (руск.)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160305032310/http://news.tut.by/culture/348973.html">Архівавана</a> 5 сакавіка 2016. </li> <li id="cite_note-219"><a href="#cite_ref-219">↑</a> Калнін В. В. Мірскі замак. с.35 </li> <li id="cite_note-220"><a href="#cite_ref-220">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mirzamak.by/by/about_kino.html">Мірскі замак у кіно</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141109131248/http://www.mirzamak.by/by/about_kino.html">Архівавана</a> 9 лістапада 2014. </li> <li id="cite_note-221"><a href="#cite_ref-221">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nbrb.by/bel/CoinsBanknotes/BankNotes?id=40">Банкноты Нацыянальнага банка ўзору 2000 года, якія знаходзяцца ў абарачэнні</a>(недаступная спасылка) </li> <li id="cite_note-222"><a href="#cite_ref-222">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://dengi.onliner.by/2012/02/23/fotofakt-na-kupyure-v-50-000-rublej-mikrotekst-mirski-zamak-napisan-s-oshibkoj">Фотофакт: на купюре в 50 000 рублей микротекст «МІРСКІ ЗАМАК» написан с ошибкой</a> </li> <li id="cite_note-223"><a href="#cite_ref-223">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nbrb.by/bel/CoinsBanknotes/BankNotes/?id=84&mode=1">Банкноты Нацыянальнага банка ўзору 2009 года, якія знаходзяцца ў абарачэнні</a> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Літаратура">Літаратура</h2></div> <ul><li><a href="/wiki/%D0%AE%D0%B7%D0%B0%D1%84_%D0%AF%D0%B4%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Юзаф Ядкоўскі">Иодковский И.</a> Замок в Мире // Древности. — М., 1915.</li> <li>Митятин А. Я. Замок в Мире. Автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата архитектуры. Белорусский политехнический институт им. И. В. Сталина</li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%B3_%D0%A2%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D1%9E" class="mw-redirect" title="Алег Трусаў">Трусов О. А.</a>, Чернявский И. М., Кравцевич А. К. Архетектурно-археологическое изучение Мирского замка и г. п. Мир // Советская археология. — 1984 — № 4.</li> <li>Калнин В. В. Мирский замок.— Мн.: Полымя, 1986.— 63 с., ил.</li> <li>Хілімонаў В. А. Мірскія былі: Гіст. нарыс. — Мн.: Полымя, 1990. — 53 с.: іл. ISBN 5—345—00128—6.</li> <li>Краўцэвіч А. К. Гарады і замкі Беларускага Панямоння XIV—XVIII стст.: Планіроўка, культурны слой.— Мн.: Навука і тэхніка, 1991.— 171 с. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/5343006159" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-343-00615-9</a>.</li> <li>Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік/Беларуская Энцыклапедыя; Рэдкал.: А. А, Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с.: іл. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/5857000785" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-85700-078-5</a>.</li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%96%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%9E%D1%86%D1%8D%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Аляксандр Канстанцінавіч Краўцэвіч">Краўцэвіч А. К.</a>, Якшук Г. М. Стары Мір.— Мн.: Навука і тэхніка, 1993. 85 с.: іл. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/5343011071" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-343-01107-1</a>.</li> <li><a href="/wiki/%D0%AD%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F_%D0%B3%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Энцыклапедыя гісторыі Беларусі">Энцыклапедыя гісторыі Беларусі</a>. У 6 т. Т. 5: М — Пуд / Рэдкал.: <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8C_%D0%9F%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%BE%D1%9E" class="mw-redirect" title="Генадзь Пашкоў">Г. П. Пашкоў</a> (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%AD%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D1%8F_%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8F_%D0%91%D1%80%D0%BE%D1%9E%D0%BA%D1%96" title="Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі">БелЭн</a>, 1999. — 592 с. — 10 000 экз. — <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9851101419" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 985-11-0141-9</a>.</li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Беларуская энцыклапедыя">Беларуская энцыклапедыя</a>: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8C_%D0%9F%D1%8F%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9F%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%BE%D1%9E" title="Генадзь Пятровіч Пашкоў">Г. П. Пашкоў</a> і інш. — Мн. : <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%AD%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D1%8F_%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8F_%D0%91%D1%80%D0%BE%D1%9E%D0%BA%D1%96" title="Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі">БелЭн</a>, 2000. — Т. 10. — 544 с. — 10 000 экз. — <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9851100358" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 985-11-0035-8</a>. — <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9851101699" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 985-11-0169-9</a> (т. 10).</li> <li>Памяць: Гіст. дак. хроніка Карэліцкага р на. — Ми. Ураджай, 2000.—645 с.; іл. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9850403470" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 985-04-0347-0</a>.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D1%86%D1%96%D0%BD_%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Валянцін Калнін (няма такой старонкі)">Калнін В. В.</a> Мірскі замак. — Мн., 2002.</li> <li>Ткачев М. А. Замки Беларуси / М. А. Ткачев. — Мн.: Беларусь, 2002.-200 с.: ил. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9850704187" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 985-07-0418-7</a>.</li> <li>Шишигина-Потоцкая К. Я. Замки Мирский и Несвижский = The castles of Mir and Nesvizh /К. Я. Шишигина-Потоцкая. — 2-е изд. — Барановичи: Баранов, укрупн. тип., 2003. — 48 с. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9856676355" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 985-6676-35-5</a>.</li> <li>Карэцкі А. Гісторыя аднаўлення Мірскага замка ў другой палове XVII — пачатку XX стст. Мірскі замак і замкі Цэнтральнай і Усходняй Еўропы. Праблемы рэстаўрацыі і музеіфікацыі. Міжнародная навукова-практычная канференцыя 4 чэрвеня 2005 г. г.п. Мір, Гродзенскай вобласці. Навуковы рэдактар Н. Ф. Высоцкая. Мінск., ТАА «Белпрынт», 2006, 192 с.</li> <li>Інтрыга вокол 10 тысяч дукатаў. Мірскі замак. Канцэпцыя рэстаўрацыі і праблемы музеефікацыі: Рэсп. навук.-практ. канф., 16 чэрвеня 2007 г., г. п. Мір Гродзен. вобл. / Навук. рэд. А. У. Карпенка. — Мн.: ТАА «Бел- прынт», 2008. — 168 с.: іл. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9789854591148" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-459-114-8</a></li> <li>Калнін В. Зняволенне і пакаранне ў Вялікім княстве Літоўскім ў 16-18 стст. Мірскі замак. Канцэпцыя рэстаўрацыі і праблемы музеефікацыі: Рэсп. навук.-практ. канф., 16 чэрвеня 2007 г., г. п. Мір Гродзен. вобл. / Навук. рэд. А. У. Карпенка. — Мн.: ТАА «Бел- прынт», 2008. — 168 с.: іл. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9789854591148" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-459-114-8</a></li> <li>Калнин В. Жизнерадостный замок эпохи сурового средневековья // Отделочные и строительные материалы: Что выбрать, № 6, 2008.</li> <li>Махоўская І., Раманава І. Халакост у мястэчку Мір паводле матэрыялаў вуснай гісторыі. Мірскі замак. Канцэпцыя рэстаўрацыі і праблемы музеефікацыі: Рэсп. навук.-практ. канф., 16 чэрвеня 2007 г., г. п. Мір Гродзен. вобл. / Навук. рэд. А. У. Карпенка. — Мн.: ТАА «Бел- прынт», 2008. — 168 с.: іл. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9789854591148" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-459-114-8</a></li> <li>Мирский замок: история создания и современность / А. С. Судакова (Представлено: канд. филол. наук С. М. Сороко) // Труды молодых специалистов полоцкого государственного университета. Основан в 2004 г. Выпуск 29. Гуманитарные науки: Литературоведение, Культурология, Лингвистика. Новополоцк. 2008.</li> <li>Трусаў А. Археалагічнае вывучэнне Мірскага замка. Мірскі замак. Канцэпцыя рэстаўрацыі і праблемы музеефікацыі: Рэсп. навук.-практ. канф., 16 чэрвеня 2007 г., г. п. Мір Гродзен. вобл. / Навук. рэд. А. У. Карпенка. — Мн.: ТАА «Бел- прынт», 2008. — 168 с.: іл. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9789854591148" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-459-114-8</a></li> <li>Усова Н. Наказной атаман Войска Донского князь Николай Святополк-Мирский (1833—1898) — первый владелец Мира из рода Святополк-Мирских. Материалы к биографии. Мірскі замак. Канцэпцыя рэстаўрацыі і праблемы музеефікацыі: Рэсп. навук.-практ. канф., 16 чэрвеня 2007 г., г. п. Мір Гродзен. вобл. / Навук. рэд. А. У. Карпенка. — Мн.: ТАА «Бел- прынт», 2008. — 168 с.: іл. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9789854591148" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-459-114-8</a></li> <li>Федорук А. История формирования, стилевые и планировочно-композиционные особенности парков в Мире. Мірскі замак. Канцэпцыя рэстаўрацыі і праблемы музеефікацыі: Рэсп. навук.-практ. канф., 16 чэрвеня 2007 г., г. п. Мір Гродзен. вобл. / Навук. рэд. А. У. Карпенка. — Мн.: ТАА «Бел- прынт», 2008. — 168 с.: іл. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9789854591148" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-459-114-8</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%AF%D1%80%D0%B0%D1%88%D1%8D%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Аляксандр Адамавіч Ярашэвіч">Ярошевич А.</a> Сражение 1812 года под Миром в историографии и искусстве. Мірскі замак. Канцэпцыя рэстаўрацыі і праблемы музеефікацыі: Рэсп. навук.-практ. канф., 16 чэрвеня 2007 г., г. п. Мір Гродзен. вобл. / Навук. рэд. А. У. Карпенка. — Мн.: ТАА «Бел- прынт», 2008. — 168 с.: іл. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9789854591148" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-459-114-8</a></li> <li>Сардараў А. Мірскі замак: архітэктура і рынак. <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0_%D0%B8_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Архитектура и строительство">Архитектура и строительство</a>. 10/2009 Октябрь.</li> <li>Археалогія Беларусі: энцыклапедыя. У 2 т. Т. 2. Л—Я / рэдкал.: Т. У. Бялова (гал. рэд.) [і інш.]. — Мінск: Беларус. Энцыкл. імя П. Броўкі, 2011. — 464 с.: іл. ISBN 978-985-11 −0549-2.</li> <li>Бутэвіч А. І. Таямніцы Мірскага замка: Падарожжа па сівых мурах з Адамам Міцкевічам. Мінск: Літаратура і Мастацтва, 2011. — 2011. — 128 с. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9789856994619" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-6994-61-9</a></li> <li>Карпенка А. Магнацкія інтэр'еры. спроба рэканструкцыі. Мастацтва. сакавік 2011.</li> <li>Аксёнова А., Кузменя В., Грищенков О. Реставрация и приспособление памятника архитектуры XVI—XX веков замкового комплекса в г. п. Мир Гродненской области (II очередь. Регулярный парк). Рэстаўрацыя Мірскага замка. Праблема захавання прыроднага культурнага ландшафтаў : навукова-практычная канферэнцыя, г. п. Мір, 6 чэрвеня 2010 г. / Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь, Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь, Замкавы комплекс «Мір»; навук. рэд. А. А. Ярашэвіч. — Нясвіж : Нясвіжская ўзбуйненая друкарня імя С. Буднага, 2012. — 96 с. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9789856796770" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-6796-77-0</a>.</li> <li>Бекша С. Реставрация и устройство апартаментной части замка. <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0_%D0%B8_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Архитектура и строительство">Архитектура и строительство</a>. № 2/2012. Март-Апрель 2012.</li> <li>Бубновский Д. «На скрыжаванні ўсіх шляхоў…» История создания мирского замка. <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0_%D0%B8_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Архитектура и строительство">Архитектура и строительство</a>. № 2/2012. Март-Апрель 2012.</li> <li>Волкаў М. Да пытання аб існаванні герсы ў браме Мірскага замка. Рэстаўрацыя Мірскага замка. Праблема захавання прыроднага культурнага ландшафтаў : навукова-практычная канферэнцыя, г. п. Мір, 6 чэрвеня 2010 г. / Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь, Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь, Замкавы комплекс «Мір»; навук. рэд. А. А. Ярашэвіч. — Нясвіж : Нясвіжская ўзбуйненая друкарня імя С. Буднага, 2012. — 96 с. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9789856796770" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-6796-77-0</a>.</li> <li>Высоцкая Н. Немного о главном. <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0_%D0%B8_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Архитектура и строительство">Архитектура и строительство</a>. № 2/2012. Март-Апрель 2012.</li> <li>Земельные споры Радзивиллов—Виттгенштейнов первой половины XIX века. Рэстаўрацыя Мірскага замка. Праблема захавання прыроднага культурнага ландшафтаў : навукова-практычная канферэнцыя, г. п. Мір, 6 чэрвеня 2010 г. / Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь, Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь, Замкавы комплекс «Мір»; навук. рэд. А. А. Ярашэвіч. — Нясвіж : Нясвіжская ўзбуйненая друкарня імя С. Буднага, 2012. — 96 с. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9789856796770" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-6796-77-0</a>.</li> <li>Новицкая О., Прокопенко Л. Княжеская церковь-усыпальница в Мире. (К 100-летнему юбилею). Рэстаўрацыя Мірскага замка. Праблема захавання прыроднага культурнага ландшафтаў : навукова-практычная канферэнцыя, г. п. Мір, 6 чэрвеня 2010 г. / Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь, Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь, Замкавы комплекс «Мір»; навук. рэд. А. А. Ярашэвіч. — Нясвіж : Нясвіжская ўзбуйненая друкарня імя С. Буднага, 2012. — 96 с. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9789856796770" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-6796-77-0</a>.</li> <li>Федорук А. Т. Старинные усадьбы Беларуси. Кореличский район / А. Т. Федорук. — Минск : Беларусь, 2013. — 174 с. : ил.— (Серия «Старинные усадьбы Беларуси»). <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9789850110060" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-01-1006-0</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Спасылкі">Спасылкі</h2></div> <table class="infobox" style="width:250px;"> <tbody><tr> <td><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_UNESCO.svg" class="mw-file-description" title="Сцяг ЮНЕСКА"><img alt="Сцяг ЮНЕСКА" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_UNESCO.svg/75px-Flag_of_UNESCO.svg.png" decoding="async" width="75" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_UNESCO.svg/113px-Flag_of_UNESCO.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_UNESCO.svg/150px-Flag_of_UNESCO.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> </td> <td style="text-align:center; background:#ccf; width:100%; vertical-align:middle;"><a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0" title="Сусветная спадчына">Сусветная спадчына</a> <a href="/wiki/%D0%AE%D0%9D%D0%95%D0%A1%D0%9A%D0%90" title="ЮНЕСКА">ЮНЕСКА</a>, аб’ект № 625 <a rel="nofollow" class="external text" href="http://whc.unesco.org/ru/list/625">рус.</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="http://whc.unesco.org/en/list/625">англ.</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="http://whc.unesco.org/fr/list/625">фр.</a> </td></tr></tbody></table> <div class="noprint" style="clear: right; margin: 0 0 1em 1em; font-size: 90%; width: 250px; padding: 2px; text-align: center; float: right;"> <table class="infobox" style="width:250px;"> <tbody><tr> <td><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Histvalue_sign_export.svg" class="mw-file-description" title="Ахоўны знак"><img alt="Ахоўны знак" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Histvalue_sign_export.svg/75px-Histvalue_sign_export.svg.png" decoding="async" width="75" height="102" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Histvalue_sign_export.svg/113px-Histvalue_sign_export.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Histvalue_sign_export.svg/150px-Histvalue_sign_export.svg.png 2x" data-file-width="1093" data-file-height="1485" /></a> </td> <td style="text-align:center; background:#ccf; width:100%; vertical-align:middle;">Аб’ект <a href="/wiki/%D0%94%D0%B7%D1%8F%D1%80%D0%B6%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D1%81%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%B3%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D0%BA%D0%B0-%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%82%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D0%B5%D0%B9_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь">Дзяржаўнага спіса гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь</a>, шыфр 410Г000317 </td></tr></tbody></table></div> <ul><li><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Лагатып Вікісховішча"><img alt="Лагатып Вікісховішча" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a> На <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Вікісховішча">Вікісховішчы</a> ёсць медыяфайлы па тэме <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Mir_Castle_Complex" class="extiw" title="commons:Category:Mir Castle Complex">Мірскі замак</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mirzamak.by/ru/">Афіцыйны сайт замкавага комплексу «Мір»</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141003210043/http://www.mirzamak.by/ru/">Архівавана</a> 3 кастрычніка 2014.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.belarus.by/by/travel/belarus-life/mir-castle">Мірскі замак</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130627191629/http://www.belarus.by/by/travel/belarus-life/mir-castle">Архівавана</a> 27 чэрвеня 2013. на афіцыйным сайце Рэспублікі Беларусь</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://artmuseum.by/ru/aboutmuseum/filial/mir">Мірскі замак</a> на афіцыйным сайце Нацыянальнага мастацкага музея Рэспублікі Беларусь</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.radzima.org/be/object/mirski-zamak.html">Мірскі замак</a> на сайце <a href="/wiki/Radzima.org" title="Radzima.org">Radzima.org</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://globustut.by/mir/castle_tn_glr.htm">Мірскі замак</a> на сайце <a href="/wiki/%D0%93%D0%BB%D0%BE%D0%B1%D1%83%D1%81_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Глобус Беларусі">Глобус Беларусі</a> (руск.)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://szlachta.io.ua/album47476">Jurkau kutoczak — Юркаў куточак — Yury's Corner. Старажытнае дойлідства Міра</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160303224143/http://szlachta.io.ua/album47476">Архівавана</a> 3 сакавіка 2016.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sb.by/article.php?articleID=54436">Артыкул С. Ліцкевіча «У пошуках страчанага»</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070927203351/http://www.sb.by/article.php?articleID=54436">Архівавана</a> 27 верасня 2007. (руск.)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://samostoyatelnye-puteshestviya.ru/belarus/9-mirskiy-zamok-foto-legendy.html">Мірскі замак — гісторыя і легенды, фотаздымкі мястэчка на сайце самастойных падарожжаў</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141112162519/http://samostoyatelnye-puteshestviya.ru/belarus/9-mirskiy-zamok-foto-legendy.html">Архівавана</a> 12 лістапада 2014. (руск.)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archivarta.by/properties/mirski-zamak">Мірскі замак</a> на сайце «Архіварта»</li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4785216">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-label="Навігацыйны шаблон" data-name="External links" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist toCollapsibleCount navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%BE%D0%BD:%D0%92%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96" title="Прагляд гэтага шаблона"><img alt="⚙️" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a> </div>  <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C" title="Нарматыўны кантроль">Нарматыўны кантроль</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%BD%D1%83%D0%BC%D0%B0%D1%80_%D0%91%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%96_%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D1%80%D1%8D%D1%81%D0%B0" title="Кантрольны нумар Бібліятэкі Кангрэса">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/n2014020487">n2014020487</a> · NKC: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/kn20031015001">kn20031015001</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ko2018989982">ko2018989982</a> · <a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/306269296">306269296</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4785216"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="13px&#124;baseline&#124;Гэты_спіс_быў_прызнаны_выдатным&#124;link=ВП:Выдатныя_спісы&#124;alt=≛_Сусветная_спадчына_ЮНЕСКА_ў_Беларусі" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="13px&#124;baseline&#124;Гэты_спіс_быў_прызнаны_выдатным&#124;link=ВП:Выдатныя_спісы&#124;alt=≛_Сусветная_спадчына_ЮНЕСКА_ў_Беларусі" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D1%96%D1%81%D1%8B" title="Гэты спіс быў прызнаны выдатным"><img alt="≛" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Purple_star_unboxed.svg/13px-Purple_star_unboxed.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Purple_star_unboxed.svg/20px-Purple_star_unboxed.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Purple_star_unboxed.svg/26px-Purple_star_unboxed.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="518" /></a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%B0%D0%B1%E2%80%99%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%9E_%D0%A1%D1%83%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D1%8B_%D0%AE%D0%9D%D0%95%D0%A1%D0%9A%D0%90_%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Спіс аб’ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Беларусі">Сусветная спадчына ЮНЕСКА ў Беларусі</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div class="NavContent"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D1%83%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Белавежская пушча">Белавежская пушча</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D1%83%D0%B3%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D1%80%D1%83%D0%B2%D1%8D" title="Дуга Струвэ">Дуга Струвэ</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B" title="Выдатны артыкул"><img alt="✯" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/13px-Green_star_unboxed.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/20px-Green_star_unboxed.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/26px-Green_star_unboxed.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="518" /></a><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Артыкул года"><img alt="✰" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/13px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png" decoding="async" width="13" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/20px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/26px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png 2x" data-file-width="380" data-file-height="345" /></a> <a class="mw-selflink selflink">Мірскі замак</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B" title="Выдатны артыкул"><img alt="✯" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/13px-Green_star_unboxed.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/20px-Green_star_unboxed.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/26px-Green_star_unboxed.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="518" /></a> <a href="/wiki/%D0%9D%D1%8F%D1%81%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%86%D0%B0%D0%B2%D0%B0-%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81" title="Нясвіжскі палацава-паркавы комплекс">Нясвіжскі палацава-паркавы комплекс</a></li></ul> </div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4785216"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="7_цудаў_Беларусі" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="7_цудаў_Беларусі" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/w/index.php?title=7_%D1%86%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="7 цудаў Беларусі (няма такой старонкі)">7 цудаў Беларусі</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div class="NavContent"> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D1%83%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Белавежская пушча">Белавежская пушча</a> · <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D1%8D%D1%81%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D1%80%D1%8D%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C" title="Брэсцкая крэпасць">Брэсцкая крэпасць</a> · <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%87_(%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B0)" title="Нарач (возера)">Возера Нарач</a> · <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B" title="Выдатны артыкул"><img alt="✯" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/13px-Green_star_unboxed.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/20px-Green_star_unboxed.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/26px-Green_star_unboxed.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="518" /></a><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Артыкул года"><img alt="✰" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/13px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png" decoding="async" width="13" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/20px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/26px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png 2x" data-file-width="380" data-file-height="345" /></a> <a class="mw-selflink selflink">Мірскі замак</a> · <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%84%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%81%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%80_(%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%86%D0%BA)" title="Сафійскі сабор (Полацк)">Полацкі Сафійскі сабор</a> · <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%91%D0%BB_%D0%A3%D0%BD%D0%B5%D0%B1%D0%B0%D1%9E%D0%B7%D1%8F%D1%86%D1%86%D1%8F_%D0%9D%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%B2%D1%8F%D1%86%D0%B5%D0%B9%D1%88%D0%B0%D0%B9_%D0%94%D0%B7%D0%B5%D0%B2%D1%8B_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%96_(%D0%91%D1%83%D0%B4%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E)" title="Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі (Будслаў)">Бернардзінскі касцёл (Будслаў)</a> · <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B1%D1%80%D1%83%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D1%80%D1%8D%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C" title="Бабруйская крэпасць">Бабруйская крэпасць</a> </div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4785216"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Замкі_Беларусі" data-name="Замкі Беларусі" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%BE%D0%BD:%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Прагляд гэтага шаблона"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a><div id="Замкі_Беларусі" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Замкі Беларусі">Замкі Беларусі</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Дзяржаўныя</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist hlist-items-nowrap" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Захаваныя</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;text-align:left;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B" title="Выдатны артыкул"><img alt="✯" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/13px-Green_star_unboxed.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/20px-Green_star_unboxed.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/26px-Green_star_unboxed.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="518" /></a> <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_(%D0%93%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0)" title="Стары замак (Гродна)">Стары замак у Гродне</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%8B_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA_(%D0%93%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0)" title="Новы замак (Гродна)">Новы замак у Гродне</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D0%B5%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B5%D0%B6%D0%B0" title="Камянецкая вежа">Камянецкая вежа</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%B4%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Лідскі замак">Лідскі</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Рэшткі</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;text-align:left;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%8D%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Крэўскі замак">Крэўскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D1%80%D1%83%D0%B4%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Навагрудскі замак">Навагрудскі</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Разбураныя</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;text-align:left;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Аршанскі замак">Аршанскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%8B%D0%B1%D0%BE%D1%86%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Глыбоцкі замак">Глыбоцкі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Гомельскі замак">Гомельскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D1%80%D1%8B%D1%81%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Дрысенскі замак">Дрысенскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BF%D1%8B%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Копыскі замак">Копыскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D1%8F%D1%85%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%86%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Ляхавіцкі замак">Ляхавіцкі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%8B%D1%88%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Мышскі замак">Мышскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%8F%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Мядзельскі замак">Мядзельскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%87%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Рагачоўскі замак">Рагачоўскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D1%83%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Радунскі замак">Радунскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D1%80%D1%8D%D1%88%D1%8B%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Стрэшынскі замак">Стрэшынскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B0%D1%87%D1%8D%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Чачэрскі замак">Чачэрскі</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="navbox-image" rowspan="2" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 7px"><div><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9D%D1%8F%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D0%B5%D0%B6%D0%B0_%D1%96_%D1%80%D0%BE%D1%9E.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/%D0%9D%D1%8F%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D0%B5%D0%B6%D0%B0_%D1%96_%D1%80%D0%BE%D1%9E.JPG/100px-%D0%9D%D1%8F%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D0%B5%D0%B6%D0%B0_%D1%96_%D1%80%D0%BE%D1%9E.JPG" decoding="async" width="100" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/%D0%9D%D1%8F%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D0%B5%D0%B6%D0%B0_%D1%96_%D1%80%D0%BE%D1%9E.JPG/150px-%D0%9D%D1%8F%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D0%B5%D0%B6%D0%B0_%D1%96_%D1%80%D0%BE%D1%9E.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/%D0%9D%D1%8F%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D0%B5%D0%B6%D0%B0_%D1%96_%D1%80%D0%BE%D1%9E.JPG/200px-%D0%9D%D1%8F%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA._%D0%92%D0%B5%D0%B6%D0%B0_%D1%96_%D1%80%D0%BE%D1%9E.JPG 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a><figcaption></figcaption></figure></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Прыватныя</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist hlist-items-nowrap" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Захаваныя</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;text-align:left;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%91%D1%8B%D1%85%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Быхаўскі замак">Быхаўскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%B1%D1%87%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Любчанскі замак">Любчанскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B" title="Выдатны артыкул"><img alt="✯" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/13px-Green_star_unboxed.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/20px-Green_star_unboxed.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/26px-Green_star_unboxed.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="518" /></a><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Артыкул года"><img alt="✰" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/13px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png" decoding="async" width="13" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/20px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/26px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png 2x" data-file-width="380" data-file-height="345" /></a> <a class="mw-selflink selflink">Мірскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B" title="Выдатны артыкул"><img alt="✯" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/13px-Green_star_unboxed.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/20px-Green_star_unboxed.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/26px-Green_star_unboxed.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="518" /></a> <a href="/wiki/%D0%9D%D1%8F%D1%81%D0%B2%D1%96%D0%B6%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%86%D0%B0%D0%B2%D0%B0-%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81" title="Нясвіжскі палацава-паркавы комплекс">Нясвіжскі</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Рэшткі</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;text-align:left;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Гальшанскі замак">Гальшанскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%91%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Геранёнскі замак">Геранёнскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%8F%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Смальянскі замак">Смальянскі</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Разбураныя</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;text-align:left;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%93%D0%BB%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Глускі замак">Глускі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Горвальскі замак">Горвальскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Горскі замак">Горскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D1%80%D1%83%D1%86%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Друцкі замак">Друцкі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Жаберскі замак">Жаберскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%96%D0%BB%D0%BE%D0%B1%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Жлобінскі замак">Жлобінскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%86%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Іказненскі замак">Іказненскі</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Сенненскі замак">Сенненскі</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4785216"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Славутасці_Міра" data-name="Славутасці Міра" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%BE%D0%BD:%D0%A1%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%83%D1%82%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%96_%D0%9C%D1%96%D1%80%D0%B0" title="Прагляд гэтага шаблона"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a><div id="Славутасці_Міра" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%83%D1%82%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%96_%D0%9C%D1%96%D1%80%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Славутасці Міра (няма такой старонкі)">Славутасці</a> <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%80_(%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%BA%D1%96_%D1%80%D0%B0%D1%91%D0%BD)" title="Мір (Карэліцкі раён)">Міра</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Палацы і сядзібы</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B" title="Выдатны артыкул"><img alt="✯" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/13px-Green_star_unboxed.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/20px-Green_star_unboxed.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Green_star_unboxed.svg/26px-Green_star_unboxed.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="518" /></a><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Артыкул года"><img alt="✰" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/13px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png" decoding="async" width="13" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/20px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/26px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png 2x" data-file-width="380" data-file-height="345" /></a> <a class="mw-selflink selflink">Мірскі замак</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BA_%C2%AB%D0%97%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%80%27%D0%B5%C2%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фальварак «Замір'е» (няма такой старонкі)">Фальварак «Замір'е»</a> (<a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%86_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D1%9E-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85,_%D0%9C%D1%96%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Палац Святаполкаў-Мірскіх, Мір (няма такой старонкі)">Палац Святаполкаў-Мірскіх</a>†) • <a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BC%D1%96%D0%BA_%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0_%D1%96_%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_(%D0%9C%D1%96%D1%80)" title="Домік вартаўніка і брама (Мір)">Домік вартаўніка з брамай</a></div></td><td class="navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 7px"><div><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG" class="mw-file-description" title="Мірскі замак"><img alt="Мірскі замак" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG/170px-%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG" decoding="async" width="170" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG/255px-%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG/340px-%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%D0%9C%D0%B8%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0.JPG 2x" data-file-width="4150" data-file-height="2754" /></a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Грамадскія будынкі і збудаванні</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%96%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B4%D0%B2%D0%BE%D1%80,_%D0%9C%D1%96%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сінагагальны двор, Мір (няма такой старонкі)">Сінагагальны двор</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BF%D1%82%D1%8D%D0%BA%D0%B0,_%D0%9C%D1%96%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аптэка, Мір (няма такой старонкі)">Аптэка</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Манастыры, саборы і храмы</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%91%D0%BB_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%8F_(%D0%9C%D1%96%D1%80)" title="Касцёл Святога Мікалая (Мір)">Мікалаеўскі касцёл</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0-%D0%A2%D1%80%D0%BE%D1%96%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0_(%D0%9C%D1%96%D1%80)" title="Свята-Троіцкая царква (Мір)">Троіцкая царква</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0-%D0%BF%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8F_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA-%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85" title="Капліца-пахавальня Святаполк-Мірскіх">Капліца-пахавальня Святаполк-Мірскіх</a> • <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%B0-%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D1%96%D0%B5%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0_(%D0%9C%D1%96%D1%80)" title="Свята-Георгіеўская царква (Мір)">Георгіеўская царква</a> • <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0_%D0%97%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85_(%D0%9C%D1%96%D1%80)" title="Капліца Заслаўскіх (Мір)">Капліца Заслаўскіх</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%80%D0%BE%D1%96%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%96%D1%86%D0%B0,_%D0%9C%D1%96%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Троіцкая капліца, Мір (няма такой старонкі)">Троіцкая капліца</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D1%8F%D1%87%D1%8D%D1%86%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мірская мячэць (няма такой старонкі)">Мячэць</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Сады і паркі, могілкі</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BA_(%D0%9C%D1%96%D1%80)" title="Замкавы парк (Мір)">Замкавы парк</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D1%96%D0%BB%D0%B0,_%D0%9C%D1%96%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Брацкая магіла, Мір (няма такой старонкі)">Брацкая магіла</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%96%D0%BB%D0%BA%D1%96,_%D0%9C%D1%96%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Праваслаўныя могілкі, Мір (няма такой старонкі)">Старыя могілкі</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%96%D0%BB%D0%BA%D1%96,_%D0%9C%D1%96%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Татарскія могілкі, Мір (няма такой старонкі)">Татарскія могілкі</a> • <a href="/w/index.php?title=%D0%AF%D1%9E%D1%80%D1%8D%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%96%D0%BB%D0%BA%D1%96,_%D0%9C%D1%96%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Яўрэйскія могілкі, Мір (няма такой старонкі)">Яўрэйскія могілкі</a></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div>† страчаныя аб'екты</div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4770514">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-good{border-left:10px solid #66cc44}.mw-parser-output .ambox-discussion{border-left:10px solid #339966}.mw-parser-output .ambox-merge{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-left:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table id="fa-message" class="plainlinks metadata ambox ambox-good" role="presentation" style="margin-top:1em"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D1%96%D1%81_%D0%B2%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D0%B0%D1%9E" title="Вікіпедыя:Спіс выдатных артыкулаў"><img alt="✯" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Green_star_boxed.svg/24px-Green_star_boxed.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Green_star_boxed.svg/36px-Green_star_boxed.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Green_star_boxed.svg/48px-Green_star_boxed.svg.png 2x" data-file-width="24" data-file-height="24" /></a></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">Гэты артыкул уваходзіць у лік <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B" title="Вікіпедыя:Выдатныя артыкулы">выдатных артыкулаў</a> беларускамоўнага раздзела Вікіпедыі.</div><div class="mbox-textsmall-div hide-when-compact" style="font-size:85%"></div></td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4770514"><table class="plainlinks metadata ambox ambox-good" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Вікіпедыя:Артыкулы года"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/24px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png" decoding="async" width="24" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/36px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/48px-%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png 2x" data-file-width="380" data-file-height="345" /></a></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">Гэта <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Вікіпедыя:Артыкулы года">артыкул 2013 года</a> Беларускай Вікіпедыі.</div><div class="mbox-textsmall-div hide-when-compact" style="font-size:85%"></div></td></tr></tbody></table></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Узята з "<a dir="ltr" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Мірскі_замак&oldid=4671008">https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Мірскі_замак&oldid=4671008</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Categories" title="Адмысловае:Categories">Катэгорыі</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%83%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%82%D0%B0" title="Катэгорыя:Сусветная спадчына паводле алфавіта">Сусветная спадчына паводле алфавіта</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D1%96_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%82%D0%B0" title="Катэгорыя:Замкі паводле алфавіта">Замкі паводле алфавіта</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%93%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D0%BA%D0%B0-%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BA%D0%B0%D1%88%D1%82%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%96_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Катэгорыя:Гісторыка-культурныя каштоўнасці Рэспублікі Беларусь">Гісторыка-культурныя каштоўнасці Рэспублікі Беларусь</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%83%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D1%9E_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Катэгорыя:Сусветная спадчына ў Беларусі">Сусветная спадчына ў Беларусі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Артыкулы года">Вікіпедыя:Артыкулы года</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Катэгорыя:Замкі Беларусі">Замкі Беларусі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%83%D1%82%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%96_%D0%9C%D1%96%D1%80%D0%B0" title="Катэгорыя:Славутасці Міра">Славутасці Міра</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%86%D0%BA%D1%96_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B5%D0%B9_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Катэгорыя:Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь">Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%C2%AB%D0%9C%D1%96%D1%80%C2%BB" title="Катэгорыя:Замкавы комплекс «Мір»">Замкавы комплекс «Мір»</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%97%D0%B1%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D1%9E_%D0%B3%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B%D0%BC_%D1%81%D1%82%D1%8B%D0%BB%D1%96" title="Катэгорыя:Збудаванні Беларусі ў гатычным стылі">Збудаванні Беларусі ў гатычным стылі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%97%D0%B1%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D1%9E_%D1%81%D1%82%D1%8B%D0%BB%D1%96_%D1%80%D1%8D%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81" title="Катэгорыя:Збудаванні Беларусі ў стылі рэнесанс">Збудаванні Беларусі ў стылі рэнесанс</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%97%D0%B1%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D1%9E_%D1%81%D1%82%D1%8B%D0%BB%D1%96_%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%B0" title="Катэгорыя:Збудаванні Беларусі ў стылі барока">Збудаванні Беларусі ў стылі барока</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B1%E2%80%99%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%8B_%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B0%D1%85" title="Катэгорыя:Аб’екты на марках">Аб’екты на марках</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B1%E2%80%99%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%8B_%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%BD%D0%BE%D1%82%D0%B0%D1%85" title="Катэгорыя:Аб’екты на банкнотах">Аб’екты на банкнотах</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B1%E2%80%99%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%8B_%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%85" title="Катэгорыя:Аб’екты на манетах">Аб’екты на манетах</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA" title="Катэгорыя:Мірскі замак">Мірскі замак</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Схаваныя катэгорыі: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B7_%D0%BD%D0%B5%D0%BF%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B%D0%BC%D1%96_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D1%96" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі">Вікіпедыя:Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%AD%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8E_%D0%B3%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%B1%D0%B5%D0%B7_%D0%BD%D1%83%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%BE%D1%9E_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BA" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без нумароў старонак">Вікіпедыя:Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без нумароў старонак</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%AD%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8E_%D0%B3%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%B1%D0%B5%D0%B7_%D0%BD%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D1%8B_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D0%B0" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без назвы артыкула">Вікіпедыя:Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без назвы артыкула</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%AD%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8E_%D0%B3%D1%96%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%96_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96_%D0%B1%D0%B5%D0%B7_%D0%B0%D1%9E%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без аўтара">Вікіпедыя:Спасылкі на Энцыклапедыю гісторыі Беларусі без аўтара</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%83%D1%8E_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8E_%D0%B1%D0%B5%D0%B7_%D0%BD%D1%83%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%BE%D1%9E_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BA" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без нумароў старонак">Вікіпедыя:Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без нумароў старонак</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%83%D1%8E_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8E_%D0%B1%D0%B5%D0%B7_%D0%BD%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D1%8B_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D0%B0" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без назвы артыкула">Вікіпедыя:Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без назвы артыкула</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%83%D1%8E_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8E_%D0%B1%D0%B5%D0%B7_%D0%B0%D1%9E%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без аўтара">Вікіпедыя:Спасылкі на Беларускую энцыклапедыю без аўтара</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D1%81%D0%B0_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%93%D0%BB%D0%BE%D0%B1%D1%83%D1%81_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96" title="Катэгорыя:Артыкулы са спасылкамі на Глобус Беларусі">Артыкулы са спасылкамі на Глобус Беларусі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%B5_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%82%D0%B0" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Выдатныя артыкулы паводле алфавіта">Вікіпедыя:Выдатныя артыкулы паводле алфавіта</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%BF%D0%B0_%D0%B0%D1%80%D1%85%D1%96%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D1%8B" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Выдатныя артыкулы па архітэктуры">Вікіпедыя:Выдатныя артыкулы па архітэктуры</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96,_%D0%BD%D0%B0_%D1%8F%D0%BA%D1%96%D1%85_%D1%83%D0%B6%D1%8B%D1%82%D1%8B_%D1%87%D0%B0%D1%80%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_ISBN" title="Катэгорыя:Старонкі, на якіх ужыты чароўныя спасылкі ISBN">Старонкі, на якіх ужыты чароўныя спасылкі ISBN</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96_%D0%B7_%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BC%D1%96" title="Катэгорыя:Старонкі з картамі">Старонкі з картамі</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Апошняе змяненне старонкі адбылося 00:05, 5 лютага 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">Тэкст даступны на ўмовах <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be">ліцэнзіі Creative Commons Attribution-ShareAlike</a>, у асобных выпадках могуць дзейнічаць дадатковыя ўмовы. Падрабязней гл. <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Умовы_выкарыстання">Умовы выкарыстання</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Палітыка прыватнасці</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A8%D1%82%D0%BE_%D1%82%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D1%81%D0%B2%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F">Пра Вікіпедыю</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B4%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%B0%D0%B4_%D0%B0%D0%B4%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%96">Адмова ад адказнасці</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Распрацоўшчыкі</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/be.wikipedia.org">Статыстыка</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Заява пра cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//be.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мабільная версія</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-s494l","wgBackendResponseTime":180,"wgKartographerLiveData":{"_d40a101cc4a9fbc7cbef55e0d084f7e72f8063e3":[{"type":"ExternalData","service":"geoshape","url":"https://maps.wikimedia.org/geoshape?getgeojson=1\u0026ids=Q209643","properties":{"fill":"#F07568","fill-opacity":0.3,"stroke":"#E0584E","stroke-opacity":1,"stroke-width":1,"title":"Мірскі замак"}},{"type":"Feature","geometry":{"type":"Point","coordinates":[26.472894444444,53.451266666667]},"properties":{"title":"Мірскі замак","marker-color":"#646464","marker-size":"small","marker-symbol":"circle"}}]},"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.109","walltime":"1.846","ppvisitednodes":{"value":10107,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":162529,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":30519,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":20,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":50,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":133518,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":15,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1140.886 1 -total"," 38.63% 440.698 1 Шаблон:Замак"," 38.27% 436.638 1 Шаблон:Славутасць"," 36.17% 412.681 1 Шаблон:Картка"," 6.75% 76.999 1 Шаблон:Вонкавыя_спасылкі"," 6.66% 75.944 13 Шаблон:Wikidata"," 5.75% 65.635 1 Шаблон:+ІПК"," 5.47% 62.382 1 Шаблон:Reflist"," 4.14% 47.227 1 Шаблон:Выдатны_артыкул"," 3.99% 45.521 1 Шаблон:Картка/арыгінал_назвы"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.312","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7316529,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype external-id of P757 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P2614 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P708 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P5607 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P611 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P149 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P170 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P84 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P112 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype time of P2754 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2048 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P186 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype time of P2754 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype external-id of P632 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype external-id of P632 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-klg92","timestamp":"20241124050344","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u041c\u0456\u0440\u0441\u043a\u0456 \u0437\u0430\u043c\u0430\u043a","url":"https:\/\/be.wikipedia.org\/wiki\/%D0%9C%D1%96%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BA","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q209643","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q209643","author":{"@type":"Organization","name":"\u0423\u0434\u0437\u0435\u043b\u044c\u043d\u0456\u043a\u0456 \u043f\u0440\u0430\u0435\u043a\u0442\u0430\u045e \u0412\u0456\u043a\u0456\u043c\u0435\u0434\u044b\u044f"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-09-14T21:45:12Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/2\/28\/Belarus_Mir_Mir_Castle_Complex_8101_2085.jpg"}</script> </body> </html>